Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:

tn fluoT aWtmcT [amnat pctw dr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;um^ ßmul/

nfpar^ tnflcch pol^ riß* pr?»(hi«r^ lgt;M^dgçnir ttio* Ct nut ftiahar w » Oüïrtr paua^ öïêtir llh? fixna.« wwoa Mcf rt nutrain tnctnrC ^tra «cncn^ Qvirgc uifnïnxt. düm. (^* tUMTquot; Cclcc’ cjtn GraiA 1mwgt;M fi^raitum 'fennu fton fiauîv Gare nctrnv dàwtebr nbsp;nbsp;nbsp;njHX^Lf 4tgt; ifla^ cnltu^

tibaiTOfnictiCat^^twa Blccîb ^nr Ab 4imçar7 txâjA uct'tç^ uci^iwbriûchtStkiAl^ilictii^?^*^ ouTa n tnrar* b At ««æ uomwi^

APOSTOH CHRISTI DOMINI in primiriua eccltßaJuum illud Hierofolymis Con (ilium teltbrautrint,amp; quanto cufruBu.,quanta^ face t quomodo item T^mani ’Pontißces in extrema mundiJene^at « quingentis amp;nbsp;amf Hut annis, gt;nbsp;fita ilia Concilia c eletrauer in t,et quanto cum dam no ferturbatione^ fideliuf ^reutf ex hiflorijs com-mtmoratioyin duotdiflinBaltbroSf authort

Hie eft filius meus dileâus.in quo pbcan eft aai-ma mea: ipfum atiditc- Manhgt; ^7»

T I 6 V R I Ex«lt;ifS4t Chri/lophorut Frofchouerut, Mer/e lanuario, M. D» LXI,

i AD CLARIS S. VIRVM o. bernhardvm a c h a a m amplifs.R etpub.T igurina: Cos.dominum luum colendifs, deinihtuto amp;argu(nen(o huius

■ V L T V S fanèfutt ferma à mttlt^ 'tam annii,amp;habetttretiam hodie riw de Concilia generali telebrandoz quando ea omnibtn ferme injidie opi^ nioi flore uefier hoe componantur grattia noxid^ua perorhem Chri/lianum grajfant'ta dißidta, deinde ecclefia quoque deprauata certè in multù.,reforme tur : quamfeculi^ aliquot optimi quij^ indigere re» formaeione clamarut) reformationemjf legtetmant {otn animu exoptarunt. Eequidem minime uide» reiur mihi fane de emedationefaluhri meliorej, re» rum^ alioqui perturhatißtmarumfftatudeßieran» dum effe, ß^uidem Concilium altquod legùimum rite C9nuocare{uriamp; more apofloltco celehraretur, Etenimftrationediuerjd amp;nbsp;maxime inßituto aut more ‘Papijiico celehretur^ non modo nulla efl fle» randa aut corruptelaru correilio, aut perturbata» rum rtrum(ompofltiofedrimendattiam,unb eft»

etM Jeiîitiünescrui{eles,ac horridaMîa, ae quii exifiiptet ex inuidopotit^ affeBu^tiuàm iudfdo fano pro^redi ,commemorabo in hoc Opéré ex hißorijliquid de Conduis ah annd t'joo.cele-Xrpimcn- Iratd iplaueritas tefletur, totamà, hanc commemo tom huiui . SJ .. J . nbsp;nbsp;nbsp;J., nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n t

quomodo ly^pofloli Chrifli domini noftri HierO'^ jolymd inprimidua Ecdejia,magna tra^utlUtate eîreximiocumpacdfrudu celehrarinc Concilium: unde ^uiuis nullo negodo colligerepoterieß hodie ^oq^ue infißamus ^poflolorum ueßigijs, e^ea-^ dem ratione,eodem^l^iritu Chrißi imhuei, juo ißi fuerunt donari à TOomino, Concilium inflituamuf, celehremufjjjpacem conj'ecuturam certoßaluherri mam^ reformadonem. Toßeriore uero, demoßra-» ho iR^manospontifices in extrema mundi feneHat 'ah annes ^uingentès tär ampliu^ magna cum pertur. hadone, maioreq^ detrimento ecclefia Chrißi fuà inßituiße celehraffe^ Condlia^ utpote aua cxdesfe reßedidones horrihiles,lt;amp;grauißima bellaßnt cotf Jecuta. Ex^uibui rurßus colligat quilibetßi hodie iterum ritu moreq,pontißdo conuocetur amp;nbsp;celehre» tur Condlium^ non modo nullam fore ßiem ulliue pacißcotiond amp;nbsp;reformations,fed inde edam exo rituras rurbasgrauesfedidones crudeles amp;nbsp;horria da bella, ^d quam qwdem rem demonfrandane

it^ue a^eo omnium oculrs exponenditm utar fidfi ^uod amp;nbsp;modo dixijhijiorica, ajcriptit ubiqut hiflo ricorum autauthorum amp;nbsp;nomtnioui amp;nbsp;uerbps ip-^ fis. Qult;e omniafidelibuspropono hominibus iudi^rMthtia» eanda, ut cernentes quid olim tcclefiis dei profuerir °^**^*' autnocueritÿ hincnuncquoque colligant^quid ho~' die quoque uel prodefife poßitecclefix uel obeffe,arqf ita promoueant ta, qutefaciuntad^acem incolumi tatemqj ecclefite,fugiant autem ab ijs^ qux pertur-lt; bant amp;nbsp;per dunt Chrifii rempublicam. Ttorumea nim confilia omnia amp;nbsp;a^iones omnes,uniugt;s dei^lo riam, ecclefite Chri/îi tranquillitatem, amp;nbsp;reipubli tte falutem unicè /fieblare debent. Imprimé uerb Oedfc»ti» tibi, Bernharde à Chaamuir clarißime^ domineq,°^^'^^' (olendißime,hunc laiorem meum infcribo ac dedt-to, quod intelligam te in uarijs nofiri tempora de Concilio rumoribui pièfilicitum eße, debts, qua 0= Um fcripta funt de Concilijs, imo cogitare ferio de paceecclefiaacT^ipub. amp;nbsp;conferuanda e5‘propa~ ganda nbsp;nbsp;nbsp;quod norim te priuatis ac public^ nego..

tijsita difirablum eße amp;nbsp;impeditum,ut hiSi^oriji euoluend^,amp; prolixe cognojcendts te impende~ re nonpoßt4. Compendium ergo huius argumenti tibi exbibeo,amp; quidem fidele : unde pro tua fingu» lariprudentia intelligas,quid f^eraripoßit ex cele bratione Papifiicorum Conciliorum,aut quid eccle

fia amp;nbsp;reipul, Chrifliana omniiin^ paeem ut^i ritatetn amanttbut ut utile autjalutare uelprojê-t ^uentlumfityuel ceu noxiuautturpe fit fugtendum-Hortor autem tuant pietatem, ut in hac Concilij caufayamp;inomnib.aliislalutem uel incolumitatent ecclefta ac reipub. attinentibue ftiuffideltf, ^rudei, fortit eße pergas, laudem amp;^ramiumjembiter numproculdubio accepturut à munifico et fideït Tid n»no Deo nojlro, qui tibi tu^q^ ptr Chrißum be» tttdicat,actein omni bono confirmet,à maloprotêt gatfiortiterfemperq, tueatur^atq, dementer conferuet. Jimen. Tiguri^ X V l.

Concilium cjuid ßt.Qjit item ßnt eiu^ dißer!^ miiu. Et (juod ufuf eiuf ßt antiguiß'mui er ce/fternmiw. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CAP, I.

M TT ro dicam paucula deSonciU«». ipfore« uocabulo. Cocilium aiunt Latini fcn'ptorcs diet à concalandoji'dertconuocan' do.Eft entm Concilium con • uocatto,cœtus,autcôcio S)C multitudocol leda aut conuocata ufrorum populiüe ali=gt; cuius, ad iudicandum, confultandum uel tradandumde rebus propofitis uel propo riendis. Recepta eft Latinis uox Græca ruuilt;/l^ fynodus,quæidem fignificat.

Sût aSt Concilia uel priuata uel publica, Ecclcfiaftica dcnicj;,quæfynodiferèdicûf, èC Politica, quaî Si Comitia nuncupanrur, in quibus agitur de rebus ciuiübus, ad re» gna uel R.efpub.attincntibus.Eccfcfiaftica enimfunthominum piorum deecclefîere buscôfultantium. Qiiar quidem in tripîici funt difcrimine, Eft enim parriculare con- rum,

cilium.quod appcllare po(lis,'»7rzxàÙG?jxigt 7tuw(/l|gt;3ocalein SCparticuIaremcoetâi quando ex uno QC ccrto loco aliquot con-ueniunthomines ad tradandas reseccle« fiaßicas. Nationale uero aut prouinciale Concilium diciturgt; quod exprouinciauel nationc aliqua,ut Germanica, Gallica,aut Anglicana conuocatur ad confultandura de rebus ccclefiafticis. At Vniuerfalc uel O«omeni Generale, catholicum item S^œcumeni« illud eß^quo omnes autpleric^habi« tati orbis (qui oimtgUiz» dicitur) homines,at« queadeó eccleßae omnes, quoad eins fieri poteß, ad res facras conueniunttradädas, licet ünguli ßdcles non adßnt, fed deledi duntaxat eccleßarum nomine mittantur, atque in coetu facro confideant. Ncc^ uero longe à fcopo aberrafleuidentur, qui cxi» ftimant uniuerfalia uel cecumenica Conci lia inde eße appeUata,quodfoIus ipfa Ima perator (quippe orbis aliquado dominus) couocarc poffet, Prouincialia enim quon dam uel princeps prouinciæ,uel metropo« lira cóuoeabat' cuius rei aperta in NoueU. lußin. Conßjia« teßimoniainueniuntur.

Conciliorum apud uetcresiifusn'd quodVetainffU facra fimul SC prophana atceûatur hifloria. Concili»» Quotics cnitn uel in politicis,uel in eccle»*““* fiafticts rebus dubius ÔC anxius ha:rebat po pulus, ad concilia ceu ad ancoram facram redà confugiebant prudentes. Ergo Mo-fes ÔC Iofue,Iudiccs,Regcs,Saccrdotes,flC populus Ifraeliticus Icgitur in Sacra hifto* ria Côcilijs fefc ex maximis extricafle diffl cultatibus, ÔC in Côcilijs ftatuiHe de rebus tnaximis. ConuocauitnÔ femel Dauid ex regno fuo Concilia celeberrima, in bis traâauit de rebus eriam ad religionê perd« nentibus, non modo de regni incolumita-tc. Hoc ipfum fcciiTe legitur loû'as fyncc-riflîmus ille ÔC laudatiffîmus corruptsc ecit defiç reformator. Vulgo no tum eft Cona cilium Carmelitanum,quod in monte Car» melo fub Achab rege celebrabatur inter haereticos, fchifmaticoscp Baaliftas, QC or» thodoxum SCcatholicum prophetamHc-liam, pracfente uniuerfo populo. No tum eft omnibus ÔC Galaaditicum Concilium, de repetenda bcllo Ramoth inftitutum, in quo centuriac aliquot prophetarum fub in-clytis regibus lofaphat à Achab difputat

contra Micheam prophcfam. Freqncrit/f=lt; ma jfcm fucrunt concilia procerum ÔC po« puli ludaici contra prophctas dei fidèles, contra ipfum ChriÛum dominutn,amp; con« tra fandos eius Apoftolos. Ira leguntur ÔC fieri cœtus fandorum A poftolor um,ut il-leomnino fuit,quo Matthiam Apodolis' adiungunt, quo ctiam diaconos autœco«' nomos ccckfiafticos deligunt, quo denicp^ fpiritumfanlt;flumaccipiunt,amp; Euâgelium folenniter predicant, Excellentifsimum ueró,aut non minus darum illud creditur fuifleConcilium,quod Hierofolymisab if Jis ipfisChrifti Apoftolis celebratum fuit/ Id quod diligentifsimè nobis defcripfit bea tus Lucas Euangelifia in Adis Apofioli-cis 1 ap. J. Quod fane interpretandum no bis, inuocata fimul deigratia, fumimus ut inde iufia celebrandorumConciliorum ra tio cognofcatur»

Pfeudodoäore{Uierofolymd tieitijjè wi pccfc ftam Antiocheniim,cr in hac docutjje.fldelei non poffe feruariper fidem in Chnflum, nifi ty legem feruMtermC^M rf occafîonê Con» niio^derint, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CAP If.

COmmemorabo autetn imprimis ïpfa Lucae uerba,deinde ipfa interpretabor noftrocp inftituto accommodabo. Verba Euangeliftæhæcfunt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Ec quidam defcenderant à ludaa, docelat fratret(dicentes) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;circumcidaminifecundunt

tnorttn 'Mofis,nonpotefitîfaluari. Cumergoorta tnet ftâitiQ amp;nbsp;dijceptatto non exigua Eaulo amp;nbsp;Arnab (t aduerJusiUoi,flataerunrut afcen detent

Taulus amp;nbsp;‘Barnabas amp;nbsp;quidam alij ex illis,ad *yi^oßolos amp;nbsp;^rtsbyteros Hierojolymam, Juper iac quafiione.

ir nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TT. /-l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1« Chrifti

ligne, ApoftoiJCUmjUicrolo lymis célébra prawtur. turn,qua occafionccelebratum fucrit ante omnia exponit,quod uidelicet eccleûas re de inßitutas, praui quidâ dodores depra» uarint. Sicu ten im dominus in Euangelio futurum prxdixerat, uenturum hominem inimicum,qui in agro dominico inter tri-ticum feminaturus fit zizania,uel lolium, ita nunc aderant infiindu fathanico pfeua dododores pcftilentiflimi, qui Antioche« namgentiumcpecclefiam perturbâtes, do drina pefiifera perdere fatagebant, Ab his

ucrô fmpetcbatur QC oppugnabatur ipfum primarium Chnftian« rcligionts dogma, amp;nbsp;quafi fundamentunijfide nimirùm non iuftificari credentes. Ifti cntm conten fccontur- debantJegenon fide lïiitincari fideles. Pro •ufi». indeerat certamen non de ucrbis dunta-xat,aut de re leuicula, fed de caufla religio ngt;s noftræ omnium maxima. Nam Phan's (âica ilia dotflrina abolebatur dei gratia, cuacuabatur Chrifti myfterium, atcp adeô mors Chrifti inanis ac fruftranca reddeba* tur. Ita enimde ipfa iudicauit Apoftolus in epiftola ad Galatas. Prodcft itacp nobis uniuerfatcp poftericati plurimû, quodcau« (ailla Apoftolicoeft determinataCôcilio. Sic enim nobis et uniuerfç pofteritati quid de hac caufa orthodoxe fentiamus declas ratumeft.

bpr»uidZ Non diflîmulatautcm Lucasunde in ecclcfiam Antiochenam prodierint praui hi doâorcs,ex ipfa utic^ fanda Hierofoly* morumurbe. Quodfanè mirandum non paucis uideri poflît. Atiftonomine glorias bantur haud dubic pfeudododores illi, 3uafi uerô familiäres cftcnt Apoftolis Chri i,âC ab his müTéinde inquam unde pro« phetae

, phetæ fontcm uûæ crupturum, totä ter» z»ciu4. ramirrigatum iri praedixerunt. Verum Io»

j eus aut tempus aut tak quippiam dodri- . , j nbsp;nam corruptam no ornant,necp commen«

, eekbrt uenientes kgati,exiftimantcs ideo j fibi credendum efle,quod à Romana fedc j autcxlocofandoueniant.DcHierufakm’*^”*-

Apoftolus, De uino irac fcortationis eius, Apolt;.i7. inquitjbiberuntomnes genres. Et in Dc» eretiseanonids legitur. Non

fiUj funt,qui tenentloca fandorum,fed qui non addiHM exercent opera illorum.Item,Nos qui prac fumus non ex locorum ucl generis digni» täte,fed morumnobilitate innotefeere des bcmus,ncc urbium claritate, fed fidei pu« ritate.Et iterum,Non cathedra facit facers dotem,fed facerdos cathedram .Non locua fandificat homincm,fed homo locum Ian» dificat,öfc.Proinde teneamus euidenti hu ius loci commoncfaAionc cdoäi, nifi uc«

ur fijd«. cebant autem bi pfèudoapoftoU fra* très. Docebant nimirum fua ipforum au* thon'tate, non mifsi à domino, 2lt; proindc crantde illorum numero, de quibus pro-itron.xj. pheta dixtt, Ipficurrebant, Qi. ego non mit tebam eos, Equidem paulô poftipfi Apos fîoli dicuntjC^ibus nihil mandaueramus, Futret. Fratres uocati funt ab initio fideles uel Chrifiiani,qui amp;difcipuli nuncupatifunt» Ac mirum eft redè ab Apoftolis inftitu* tos aiidiuifle huiufmodi fedudores, rùm ut fimplices funt fideles, itafacilis eft ipfor um lapfus. Ita fedudi leguntur Gala-Oïiït.«. tæ; ad quos Apoftolus feribebat, Miror quôd à Chrifto,qui uocauit uos per gratia, adeô cito transferamini in aliud euange-lium,8ôc. Ideo^monuitidem Apoftolus Romanos mature, Ô6 dixit, Obfecro uos fratres, ut confideretis eos, qui difsidia offendicula côtra dolt;ftrinam,quam uos di-diciftis.gignût, amp;nbsp;declin^tis ab illis. Nain qui eiufmodi funt,domino ïefu Chrifto no ferui'unt, fed fuo uenirx : per bhodilo* quentiam

n't pfeudoapoliolorum doó^nna, cxpontt.fclt;i“fto«’ , ^umma doôrinæ illorum crat, nifi gentes circuncidcrcntur co modo quo prarcepe« rat Mofcsjfcruar« non poffe. Diligenter uc ro conGderâda eft ilia propofitio. Non ne« gabant dodores iftiChrtftum filt;fidemin

i Cliriitiim,fed cum Clirifto amp;nbsp;fideconiun« gebant ucl mifeebant legem Mofis. Quint mo exiftimahant ftdemin Chriftum non fufficere ad iuftificationem uel ad falutcm, mfi accederet etiam legis obferuano,cui fa ne abfolutionem falutis tribucbât.fidem in Chrifiumabfoluere hominem, amp;nbsp;fufficere ad lalutem negabant. Aliquid ergo fidci, plus ueroobferuationi legis tribuebat. Et« enim per circuncifioncm ritu Mofis acci« piendam intelligebant totam Icgis obfer« uationê. Mox enim tea Icgimus ab codent Luca fcriptum,Exorti funtautem quidam e feóa Pharifccorum,qui crediderât dicen« tes, quod oportcat circunciderc eos ( qui (cdket ex gentibus crediderant) ac prxçi»

perçut feruarcnticgem Mofis. En docc* bant non modo nrcunnfioncm, (cd amp;nbsp;le* gisobferuanoncm: qucmadmodS amp;nbsp;ipfc Paulus Apoftclus ad Galatas, Contcftor, inquit, omnem hominem qui circumeidi* tur,quod debitor eft totius legis feruandç» Voluerunc ergô pfeudododores iftifab-bata,temporum inquam ôi. locorum diferi mina obferuari,ofFerri facrificia,ao praefta* ri alia omnia lege rcquifita.Et qui hæc dox ccbant, crediderantin Chriftum,confitert tes hune incarnatum ôf pafliim pro nobis, Cacterum fidem hanc ineffîcacem efle dice bant ad falutem, nift' accederet Icgis obfer* uatio,quç fidem abfolucret.Chriftum ira« abfcplcge feruare auciuftifieare non pofte contendebant, legi plus tribuentes quàm ipfi Chrifto 66 fidei in ipfû. V ndc ex Chri* ftianis gentilibus, conabantur facerc lu* daeos,autpotius Chriftianoiudços.Contra horum hominum dodrinam omnes pro-pemodû Apoftoli Pauli epiftolæ funtferi*, ptac,imprimis uero quae dedieara eft Gala* tis,Philippenfibus, Komanis, Epheftjs 66

’ Mcminit horum pfeudoapoftolorum ettambeatus Hieronymusin Èzcch. cap* ià,dicens,Taks(qui (cilicetnouum pannû uetcriafTuuntueftijÔC nouum umumcon dunt uctcnbus utribus) funt Nazaræt,qui s««» M»» ueteris legis obieruantiam Euagdicac gra^ tiæ aptare conantur. Idem fcribcns beato Auguftino, H arc, inqui'c, fumma eft quac» ftionis imo fentennac tuae.ut poft Euangc-lium Chriftijbene faciant ludari credentes, fi legis mandata cuftodiant,hoc eft,fi facri-ficia offerant, quæobtulit Paulus, fi filios circuncidantjfi Sabbatum ferucnt,ut Paulus in Timotheo,SC omnes obferuauere lu dæi. Si hoc uerum eft, in Cerinthi Si He-bionis hçrefim dilabimur:qui credentes in r Chrifto,propter hoc folum à patribus ana« thematizati funt, quod legis cæremonias Chrifti Euangelio niifcuerunt, Side noua côfefsi funt,utueteranon amitterêt.Quid, dicam de Hebionitis,qui Chriftianos fe efa fe fimulantC Vfque hodie pertotas Ori-ends fynagogas inter ludæos harrefis eft, quædicitur Mineorum: Si à Pharifaris nûe ufcp dânatur, quos uulgô Nazararos nun« cupant, qui credûtin Chriftura filium dei,.

natum de uirgine Mana,filt; eiim dicuht e(* fCj qui fub Pontio Pilato crucifixus eft, refurrexit : in qucm amp;nbsp;nos credimus. Sed dû uolunt Qi. ludei efle 8é Chriftiani,nec lü dæi funt nee Chriftiani. Tantùm illc.

impugna- Iftotum doëtrinæ non prorfus difsimi* dodrina, ' lis efle uidetur ea docirina,quæ à multis ho hominem pafsim traditur dC defenditur, hominc iuflxflcati, iuftificari fide quidem, fed no fola fide, fed operibus bonis tâquamcaufis iuftificatio-nis unà cum fide concurrentibus : impus gnant uerô banc fententiam,fîde fola aut fi dein Chriftum,non per opera iuftificari hominem. Non enim fi'dei tribuunt ifti iu* ftifîcationem,quatenus apprehendit Chri« ftum (cuius merito fit,ne nobis peccatano ftra imputentur, imputetur autem Chrifti iuftitia.’atque eatenus uiuafïdes cft QC diefi tur) fed quatenus operatur fides, Ô6 operi* bus fe effteaeem uiuamcp déclarât: unde iil ftificationem operibus potius quàm fi'dei attribuunt. Contra quorum fententiaifl hæc tota tratftatio, quam hicexplicamus, pugnat. Refellitillâ Apoftolus,dum difer Fide fola iu tè dicit. Gratis aut per gratiâ,amp; in fangui* ne fîlq dei nos mundari,iuftificari nos fide fine

RneîcgCjô^ fine opcribus, autnon ex lege auÉ ex operibus : opera bona, ut bonæ ars bons frudus progigni exfuftis. luftiriam ergo gratuitam gratis à deo propter Chri« ftum conferri nobis per fidem: opera uero bona à iuftificatis demum fieri. Qua ante ratione his lacobus iuftificationem tribues rit, non eft huius inftituti cxplicare : cum alibi hoc fadum fit copiofius.

Qiiæftio autê ilia, Fides'ne in’Chriftum purificet aut iuftificet, an ad iuftificationc hanc plcne confequendam opus fit obfers uatioelegis,qua abfoluamur, qui per Chri ftum perfici ôd feruari non potuimus, huic noftro Hierofolymitano Concilie occafio« nê dédit. Paulus certè in Antiochena (quç Pifidiae nuncupatur ) ccclcfia ucrâ de Chri fto iuftificatione dodrinâ trades, eamcp in breue compendium tandem recolligês, Notum fit uobis, inquit, uiri firatres, quod per lefum Chriftum uobis remifsio pecca-torum annunciatur; 8lt;^ab omnibus à qui* bus non potuiftis per legem Mofis tuftifis cari,per hSc omnis qui credit, iuftificatur. Quæ quidera eft cotraria prorfus aflèrtio, exdireâooppofîta propofitioni aduerfa*

.lt;» DE' C O N C I Lî I S riorum, NiG obferuaueritis legem MoGs» non poteritis per Chriftum feruan*.

Contentionem grauem Antiochiic exortam ejje ex doilrina pfeudoapoflolorum. Diffèri turergo de diffentionibui in Ecclefia Chrifti, or ^ui reueraßnt turbarum authores.

«cî'fiVd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corrupts ilia dodrina

Crauifsima I plcudoapoftolorum confecutum Gt, iwttaao. tiam attingit facer hiftoricus; OrtaeR,in-lt; quitjfeditio Ôî difceptatio, eacp non modi« ca. Dicit etiam inter quos orta Gt ilia difce* ptario,inter dodores iG:os legis amp;nbsp;Paulum atque Barnabam. Vtitur Lucas uocibus in præfenti duabussimaif vj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eft

Stdirio. autem siwt feditio aut fadio, ac ciuile bel^ lum, qua ordo uel ftatus, concordia, tran«« quillitas'ue Reipub. aut bene inter fe con* fentientium perturbatur.Sic enim ufurpa-turaLucaineodem Aduum ApoGolico* rum hbro cap. 19.15.14. lt;rv{«Te(/ uero eft di fputare aut difceptare,uel alter cari,diligen ter^ indagare. Ita enim à Luca etiam uGir paturin cap. huiusliiftoriæé. Fuit autem feditio amp;nbsp;difceptatio hæc nonmediocris, fed magna amp;nbsp;acris, Id quod diligenter ob* feruan::

feruandum eftjin Apoftolica cccdefia or« tarn efle contcntionem grauiHimam. St autem Antiochena ccdcfta, in quahæcfcs ditiOjdtuifio ac difceptatio exorta eft, uera fuit ecdefia,ut reuera fuit, nemocp inficias Ire poterit, cur negatur hodic Euangelica ecdeüa uera efle ecdefia,quöd in ipfa inue niantur aliquot dilTenfioncs ac certaminaC Anuero hic nonaudiuntin Antiochena ccdcfia dilTenfiones fuilTe amp;nbsp;certaminac’ Cur hic non colligunt flcut contra nos con dudunt, Deus non cft deus diflenfionis, fed pacis: ergo ubi paxnon eft,fed diflen« fiOjibi nullus eft deus,ôlt;r per confequêsnul iaueradei poteftinueniriecdciîac’ Quid quod propter loannem MarcS paulo pofli hæc,quae hic defcribuntur, tamacris inter ipfum Paulum amp;nbsp;Barnabam intcrcclPit dis feeptatio, ut alter feiungeretur ab altero:' DiflTidia fuifle in ecdefia Apoflolicateftan DiWJia in _ ,. nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;‘ni.»/- ecdefia del

tur htcræ Apolrohcae.loan y. a alias læpe graniftim». înEuangeliocommemoraturdilTenfiones in populo fadas propter dominum. Glc« mens Alexandrinus lib.Stromat.7.author eftjiudaeos SCgcntcs obiecifle Chriftianis, quod inter fe eftent difcordes,quo nomine

DE CONCILII« fnclarefcat Chriftianifmum non effc à deo, : neque ueram eflc religionem, fed falfam. Et Celfus Chriftiani nominis hoftis acerri*

feuerans non expedite utaugeanturnumc f ro, co quod,cum pauci eflent, concordes ’ fuerint, audi ueroin fedas dilapfifint,tan ‘ dem^ eo deueniffe rem, ut lam folum no* men haberent comune, Refpondit autcm ■ hui'c obiedioni diligenter Origenes iibro ' contra Celfum Eufebius in uita Conftan , tini lib.y. Perfînguîas ciuitates,inquit, E* ■ pifcopi contra Epifcopos ad alcercandun» prorumpebant, ac popuh' in populos exuf gcbant,ac tantum non concurfionibus mu tuo fefetrucidabant. Sozomcnus quoc^in hiftoriac fuæ Iibro i «cap. 16« Contentioncm lt;nualuiffc,inquit,Conftantinusimperatof molefte tulit,quôd cum religio Chriftian» recens augeri cœpiflet, multos à Chriftia*

dogmatum diflenfio auertcrcL Et huius libri Socrates hiftoriæ fuæ lib. 4. cap.ja. Perlé* 1 dc’’dS[»ciuebatur,tnquit, fideles Valens grauitcr» «cciefiç^m» Ÿhcmiftius uerô philofophus admonct xtmis qC nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

born'bilib. itnperatorcmgt; non deberc illiï molcftc fer*^ lîocmuf(|r. rCdiiferêtiam dogmatum Cbriftianorum? '

, Effc cnim modicatn iliorum difFerêtiatn, , fi ad multitudtnem ÔC confufionem genti-, lium dogmatum conferatur (eflc enim ilia , I fupra fexccnta) ÔC id rèfpiciatur, quod ne» • ' ceflariô pro conditione dogmatis multa es J • tiam diffenfio nafcatur,ô^ quod deus ita es 1 ' tiam difFerentibus modis glorificari uelit, » nbsp;nbsp;amp;c. Manifeftifsimaî item funt contentios

( in Ecclefia uiri, Petrus Alexandrinus àC I nbsp;nbsp;Mcletius, Epiphanias Si Chryfoftomusi

I rillus item amp;nbsp;loanncs Antiochenus,ac ctiâ ' nbsp;nbsp;Theodoretus : fed SC epifcopi quidam Ro

I manæ ecclefiae,8C Aphricanarum ecclefia^ I nbsp;nbsp;rû de prouocatione ad federn Romanarn.

,, nonideôdico,quod cotentionesdiffîdia^ ; approbem. Paulus enim, Siquidc fadio» , : nés ÔC côtentiones in uobis fint,inquit, an

non carnalcs eftis,8C fecundum hominem ; nbsp;nbsp;nbsp;ambulatisc' Sed quod contêdam ecclefias,

rcnt,permaneant intérim in fide uera,ma«* : nbsp;nbsp;' ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4

Fruflusdif. nerc ecclefias. Vtitur uero deus pro fua bo fidwum. 0^ potcntia difltdtjs Sgt;C contentioni* bus eccknaßicis ad glonam nominis fui, QC ut probentur multorum corda,dcniquc ut caufae alioqui inuolutæ QC obfcuriores it luftrenturplcnius, ficuti hie fadum uide* mus in negotio inftificationis QC abroga* tionis legis: quod multo perfpicacius molt; dó intclligi poteft, quam fi non mouiflent quaeftionem iftam Nazaraei tilt adueramp;rii Barnabae amp;nbsp;Pauli. Dkitpræterea ipfe PaU vCer.ii, Jus, Oportet fedas efle inter uos, quo qui probati funtjmanifefti fiant.

idendum porro quibus reuera diflen culpa lit fionis turbarum^ culpa fit tranferibenda, ben da, nbsp;nbsp;Sacra hiftoria manifefte tefiatur Achabu

regem Ifraelis, hoc crimen impegiffe ßn« difsimo prophetæ dei Heliæ,dicendo, An j.Reg.is. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JU jj|g es,qui perturbas Ifiaelemf Con

turbationis feditionis^ crimen intentauit populus ludajUon uno loco,Iercmiæ pro-phetac. A pud Philippenfes accufantagyr-aao ia. tæ quidam Paulum, dieSt, Hi homines conturbantciuitatem nofiram,cum dtfei» plinam tradant, quam rccipercnon licet, cum fimus Romani, Tertullus quocß oralt;

J tor accufans Paulum apud Feliccm ludœç procof. Deprehendimus, inquit,peftiferû ] hunc hominem, concitantem feditioncm ■ omnibus ludaets in uniuerfo orbe. Hodic quocpfeditiofi Sx^.turbatoresnucupantur, qui pracdicantpopulis Euangclium. Equi dem cum regnum aut Refpub.aliqua inrc quapiâ confentit amp;nbsp;acquie(cit,uiuitcp tran , quille,turbatorcs certè aut feditiofi uulgo appellantur quotquot hunccofenfum con turbant, quoquo modo hoc fiat, fiue con? cionandOjfiue confulendo. Cacterum dili-gentilTime in praefenti confiderandumeft nobis,num confenfus ilk, in quo ifti con-gruunt,iuftus fit legitimuscp, an iniuftus amp;nbsp;ilkgitimus.Si iuftuseft SiC deo placcns, negarinon potefteosexecrabiles efle turbatorcs, qui in ueritate pie confentientcs difiungunt.Si uero praua Ô6 impia eft con fenfio,probandi ôd laudSdi funtrerum ma larum turbatores*Temporibus Hcliac pro phetæconfenferatregnum Ifraelis in cul-tumBaaliSjàdeocondemnatum: non erat itac^ Helias turbator regni,qui ueram relia gionem redudam cupiebat, falfam cieda. Redèitemillos appellabat turbatores re*

DE CONC ILIIÎ gni,qui ucro de» cultu præterito, falfum id eilBaaliticum receperant. VeriffimeitacÇ Heliasdiccbat, Ego non turbo Ifraclem, fed tu SC domus patris tui, cum deferueri-tis prxcepta domini,6C incedacis poft Baa lim.Italercmias excufatur, ÔC nontcnetur eriminefeditionis.Nâprædicauituerburt» domini cotra traditiones humanas, ÔC con traidoloIatriam.Sic Paulus reóèfecit, qui in malo confentientes difîunxit; quod qui« dem fecit, quando Euangelium prædica” uitiquod qui receperuntjà mundo,à malo, denic^ ab ijs fe feparaucrunt,qui rcfpuerôt Chrifti Euangelium. Rurfus pieconfen-tiebat in Euangelio Chrifti,quod praedica* bat Apoftolus Paulus, Antiochena ecclc-fia: ergo nequiflîmi turbatores ÔC uere fe=« ditioft erant pfeudoapoftoli, •confenfum hune fandum deo^ placentem diflîpan* tes.Et Apoftoli Chrifti mox in epiftola fygt;» nodica turbatores eos manifefte appellat» Ergo quotquot eeelefiam redè fentientent turbant, allata dodrina noua aut aliéna à ucfbo dei, reuera turbatores funt pernicio (iftimi. Seditioft proinde non fumus,qui hodicnon turbamus ccclefîam Apoftoh'i

cam,fed turbatam humants conßitutfoni* bus purgare,amp;^ tranquillam reddere eu pimus, reduâa dodrina difciplina^ ue« ten,explofis uerô nugis Romanisgt;

D f profeâione Pauli cr Barnabte ai Apoßolot domini Hierofolymam,^ curillamfufcepertnt. Et ^Kod Ml omni^KJ controuerßs caußs oporteat adiréChrifiidominiApofiolot, cap. lliï,

SEquiturmodo quod maximeeßi'nßi« tuti noßri ÔC obferuatu in bac tradagt; ttonc digniflîmû, quomodo turbis uigen-tibus itum fit obuiam, amp;nbsp;quomodo pax rc (iituta eecleftjs perturbatis. Id explicatbre uibus Lucas, amp;nbsp;dicit,Statuerunt utafcengt; derent Barnabas ÔC Paulus, quidam alif ex illis,ad Apoftolos amp;C presbyteros Hic« rofolymam,fuper hac quæftionc. Ac fum« ma quidem iftorum omnium ilia eft, quae-ftionem’controucrfam dclatam effe Apo-ßoliccccognitioni: fed interim explieanda hic ueniunt amp;nbsp;alia,ut quae fit Conciliorum authoritas, aut quantum eis tribuendum fit^ Qiiinamitaftatuerint ut afccndci ent Barnabas SC Paulus, SCc.uel quorû fit in-dicere Concilia;' Quales denic^ mittendi

fint* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ncmoiraaccipiat, quafi du*

foJymâ^J bit^uerint ipfî de dodrina fua, quam gen* Apoftoioff t,5mjj,a(fjenus per multos annos tradide* rant, aut quod ipfamcrcdidcrintincertani aut dubiam,minimecp orthodoxam efle, nifi priusconfirmata fuiflet ab alijs Apo* ftülis Hierofolymis habitantibus. Repu* gnaret hçc fententia expofitioni perfpicuÇ Pauli, quæ texitur ab ipfo in epifîola ad Galat« cap, x. Afeenderuntitaquehi duo mifli ab ecclefia Antiochena ad Apoftolos Hierofolymis habitantes, hâc maxime ob caufam,quod aduerfarq Pauli ÔC Barnaby afiîrmarent fe mifîbs efle Hierofolymis ab Apofîolis ibi habitantibus,ö^ quod ex ipfo rum traditione earn accepilTcnt dodrina, quam contra Pauli 6f ßarnabae praedica« tionem Antiochenae tradebant ecclefiaf. Et quanquam non Paulus duntaxat, fed fyncerifîîmi quitp in ccclefîa Antiochena uiri,non ignorarent Apoftolorum dodri-nam Hierofolymis tradita, non diferepare à praedicatione Paulina, inter gêtes annun ciata

0 ciata, atc^ tdeo mentiri pfeudoapoßolos^ tnaluerunt tarnen hoc tpfum ab ipfis Apo ftolis Hierofolymis habitâtibus palàm dca dararijÔC omnibus teftatum fieri : hac ipfa de caufa libenter afcenderût Paulus QC Bar nabaSjUt eu in controuerfiam ueniflet prae dicatio Euangelica, illiquibus caufa ilia ad . hue dubia uidebatur, certificarentur con*

firmarentur^ Apoftoliea determinatione» nec putarent Paulum operam perdidifle . amp;nbsp;impenfam, atc^ ita impediretur hac opt-j nione praua curfus Euangeltj. Ipfc enim

Paulus ad Galatas, Afeendi, inquit,iuxu J reuclationem (unde intelligimus fpiritum K fandum Si Paulo ipfi, Slt; ecclefiac Antio« chenacreuelafièhocconfilium de adeûdis Apoftolis caeteris)8C cotuli cum illisEuan J gelium,quod pra:dico inter gentes-.fed pri uatim cum his,qui erant in pretio, ne quo ’ modoinuanûcurrerem aut cucurriflem*

Et mox. Ac qui uidebantur efle in precio, j mihi nihil contulcrunt.lmo contra cum ui J diffent mihi concreditum fuific Euange«

lium præputtj, quemadmodum Petro cir-, cumeifionis ( nam qui effîcax fiiit in Petro ' ad Apofiolatü circumeifionis, efficax fuiet

Si inmcerga gentes)cumç cognouiflent gratiam mihi datam lacobus.SC Cephas SC Ioannes,qui uidebantur efle colûnæ,dex« tras focietatis dederunt mih» SC Barnabaf, ut nos in Gentes, ipfi ueró in circunciiïo' nêapoftolatu fungeremur,Etreliqua quaf fequuntureap, i.

ii'jsadeun- huius caulæ ucl controuerliæ difcuiiio ab ChrühA- ccclefia AntiochenaadApoftolosdominf poöoJoj. Hierofolymam,ut omnes ecclefiæ,quæ fil turæ erât per uniuerfuin terrarum orbem, per omnia fecula difcerent,amp; qtiafi fempis terna régula trad (turn tenerent,in quibuslt bet controuerfis aut dubijs cauG's femper recurrêdum efle ad Apoftolos domini no ftri lefu Chrifti.

Qgomodo Rogas,quomodo in terris pofflmus re» mürApo-quot; currere ad Apoftolos iam triumphantes in coelisr Reliquerunt Apoftoli abfolutiftis mam de uniuerfa religione do(ftrinam,fcri pturis Noui Teftamenti comprehêfam.S^ libris Veterisquoqj Teftamenti cofirma^ tam,uetuftiflimis^ patribus fuo modo, Si ut tunc fieri potuit,expofitâ. Proinde cùm in terns ad ipforum Apoftolorum perfo^ nas

nas proprias peruenire non poflîmus, re= \ currendum eft ad fcripturas Apoftolicas 06 propheticas, per quas nobis nûc loqui» tur deus ,ficut per ipforum perfonas lo« ’ cutuseft olim cum patribus noftris.Ex fcri quot;nbsp;pturis illis difcendum ÔC probandum eft nobis omnibus, quid Apoftolicû fit, quid . ue Apoftolicum non fit, Quæ enim con«

gruunt cum fcripturis Apoftolorû Si pro-’ phetarum Apoftolica Chriftiana, orthodo xa Ô6 certiffîma funt, quaî ucrô diflentiunt ’ ab illis, Apoftolica nonfunt,nelt;$ Chriftia-* nbsp;nbsp;na aut orthodoxa, neque cerca aut infaUibi

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Apoßolicitfcriptif pknam comprehendi de

Vando uerô non pauci hodic ne« V 2 gant fcripturis Apoftolicis abfolu-tam comprehendi de uera religione et fide dodrinam,obiter commonftrabo euiden-tibus tcflimontjs,omnia ueræfidei Si falu-tisplene nobis tradita efle fcripturis Apoftolicis ôi propheticis, ut nihil neceflc fit defedum eorum farcire, no fcriptis tradi«

tionfbuSjCt patrum conftitutionibus.Narf S.Lucas præfanoncm fuæ hiftoriæ Euan* gelicæ contexens, Vi'fum eft mihi, inqiiît) perfequendo ab l'nino omm'a deinceps nb* îcnberc,optime Théophile, ut cognofeaJ carum,de quibus edodus es, rerum certi' tudi'nem. Etin mitiolibri Adorum Apolt; ftolicorum, Superiorequidem uoIuminC) inquitjdiximus ô Theophile,de omnibus, quæ cœpit lefus turn facere turn docere, adeum ufcp diem quo furfum afliimptiis cft.Necßpugnantcumhis quæ fub finerrt Euangelij fui bcatus loannes feripta reli' quot;iTe quibö^^^^ixinSunt autem amp;nbsp;alia multa que kripu.fed fecit lefus,quæ fi feribâtur per fingula, nec wTnqu«' ipfe,opinor,mundus,capereteos,qui ferh berentur libros.Sicutenim Lucas non di-citfe fcripfiffe fingula, fed omnia, nimirô quæignorarinon pofliint citrafalutis ue-ræ^ fidei aut religionis difpendium; ita lo annes non negat omnia feripta efre,quæ ni mirumadfalutcm parandam ôôueramfîi dem plene informandâ fufficiunt. Etcnim »'n fine cap. 10, Multa quidem Ô6alia, in* quir,n'gna fecit lefus,in confpedu diièipu« lorum fuorû, quæ non funt feripta in libro lioc.

■,

tioc.Hçc autem fcn'pta fiint,quod lefus cft Chriftus filius dci, amp;nbsp;ut credètes uitam hagt; beaus per nomen eius, EnfufRcere affir» mateaquæ feriptafuntad informandäuci ram fidem,deinde ad cofequendam uitam £cternam:ergo comprehendit omnia faluti neceflarialoannes feripto illo fuo : qui QC in epiftola fua prima cap, i. teftatur genus doÂrinæ traditû ecclefiæ ab Apoftolis efTc abfolutum. Et ïrenæus lib. contra hærefcs

’ 5.cap.8,Poft obitûjinquit, Pétri ÔC Pauli, ipforum difcipuîus Marcus, ôô interpres Petri,etiam ipfe nobis ea quç à Petro funt prædicata,in feriptis reliquit. Papias item Apoßolorum 8C ipfius loânis Euangeliflç

quot; difcipulusjapüdEufeb.in Eccl, hifl, hb.j* cap.ult.Marcus quidem,inquit,cümPetri

’ accurate conferipfit. Et iterumidem, De hoc,àit,uno cogitauit, ne quid éOTum quæ

’ J- \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- ° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,*c , Ennihil

fum cfljtraderet.Sed quid Humana proferi mus teflimonia, cum diuiila nos non defti tuante* Ipfe cnim Petrus Apoßolus in fine cap.primi,affirmât fe eo capite comprchcrt

ufuo expoficâ uerbo. Dicit enim, Hocaï^ cft uerbü,quod perEuangelij prædicati'o* ncm delatum cft ad uos. Sed amp;nbsp;Apoftoim ÄÖ0.10. Paulus cum Milen ualediccret mintftriS

Ephefinæ ecclefiæ, manifeftè di'xit, NoH fubtcrfugi,quó minus annunciarim omn^ confiliumdeiuobis. Qiiodenim quidaiH hoc Pauli teftimonium in dubium uertcr^ Ar Äpoflö conantes,per fophifticam,dicût, Fatemuf tti omnia quidem annûciafle Apoftolos, amromnu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omiifa fcripfîflejCfunt enim fcripta,io^

fcripfcniurquiunt, Apoftolica,funt etiam traditioncS Apoftolicæ uiua uoce,non fcriptis, ecck* Gx fideliter commendatæ ) Cùffugium cO' rum eft, qui uic?}i nihil quod refpondeani habent.Licetenim dixerit Apoftolus, Afl nunciarim,ô(f non fcripferim,quid obfecrö dicunt ad ea teftimonia,quæ fuperius pro* tulimus ex Euâgelioc’Quid ad ilia dicunt, quæ modo proferemusc’ In epiftola ad Ro manos commémorât Apoftolus (è diu cU* piuifleEuâgelium annunciate Romanis! fed impeditumnunquam uenirepotuifle, at ut haberet etiam frudum inter ipfos,pa* ratum effe ÔC Romanis euangelizarejfcrf pta nimirum epiftola. Idem ad Ephefîos cap.

,( teilis kgentes intclligerc cognùionem il meam in myftcrio Chrifti, En teftatur P au il lus apertiflîmè intcllcdum fe fuum Euan« 0 gdij Chrifti duobus primis in epiftola ad lt;nbsp;Ephef. capitibus expofuifle. Idem itcrum 0 ad Timotheum, Hacc fcribo,inquit,fperâs ».Tw» h ■t fore,ut citô ad te ueniam, Ç£uod fi tardius ,( ucnerOjUt noris quomodo oporteat te uer j fari in domo dei,quae eft ecclefia. Tcftatur

.l theum mâdata ÔC inftitutionem epifcopis dedifle, ut inde intelligant quomodo uer« fari debeât in ecclefia. Atquisdicathuiul«

0 ftcrioread Timotheum idem Apoftolus difertè ait,Tu perfiftito in bis quç didicifti, »-Tim QC quac tibi crédita funt : feiens à quo didi-

0 ceris, ÔC quod à puerofacras liter as noues y ris,quæ te poflunt eruditum reddere ad fa lutem, per fidem, in Chrifto lefu, Omnts

5, enim feriptura diuinitus infpirata, utilis eft ad dodrinam^ad redargutionê, ad cor*

I» ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C X

bonum apparat«s,fiue ut Ambrofitis pcrfedus. Loquitur manifeAè Apoftolü^ de fcripturis,et quidem {acris.Dicitaperilt; quod hat poffunt erudi'tum redderc ad fall* tem per fidem in Chn'flum : QC quod inüi* tuere poflïnt feruum dei, ut integer ÔC pet' . fedus fitjidoneus ad omne opus bonuin^ .Comprehendit ergo fcn'ptura plenè omn^ de uera pietate falute hominis dodrinä« Et Græcus interpres exponens hune ApO ftoli locum, putat Paulum i'deó fcn'ptura* rum fand^arum meminïfle, quod mox di* tfïurus fuerit fe interficiendum: pen'nde aC fidicerc uoluilTet, Habes ergo mei uica* rias fcr^turas facras, qux te leuare tibi^ prodefle poterût,à quibus petas, quat à mt uiuopetifti.Hæcille. Cum^hæcad Ti* motheum dicat Apoftolus de fcn'ptura u« teris Teftamenti,amp;ad earn acceiïcrintprç terea librinouiTeftamenti, qui's porrô fu* turus eft tam impudens QC blafphemus, ut dicat feripturam. fandam canonicam do* cere quidem pietatis ÔC falutis doeftrinam, :fitd non plenè no abfokitecMeliores ÔC fyfl ceriores hi's impuris homi'nibus fuerunt lu d^bqui etiî fuerint pluribus implicati erro ribus,

J neruntjUt diceret fcripturam fandam non ( plenè tradere falutis dodrinam. Ipfe enim J Dominus nofter Ie fus Ch rift us in Euangc i«»« r* gt;nbsp;Iio ait, Scrutamini fcripturas : quia uos ui«, i, demini uobis in ipfis uitam æternam habe« re. Fuit ergo receptum.ôCconfelTum tunc

I apudludæos,fcripturam omnia plenè tra« dere, quac uidebantur faccre ad uitam acter

J nam confequendam. Rediffîmè ergo bex-, tus Aihanafius in principiolibri fui contra

J nitus infpiratac fcripturç,ad omnem inftru , dionem ueritatis. Idem moxbeatorufh pa J tru fcriptis hoc praccipue tribuit,quod fcri« J pturam interpretcntur 0^ inducant ad ue-, ritatis notionem.

, fitemur,in omnibus controucrfijs Temper ’ nbsp;ac in Concilqs maxime recurrcndum eflc

J ad Chrifti Apoftolos, id eft ad fcripturam , Apoftolicam 6^ prophcticam,indequc pc-tendum quod faciendum fit, quid omitten , dum, quid uerum, quid falfum,quid Apo» I ftolicum aut fyncerum, quid'ue non fit A» , poftolicum ÔC no fyncerum «Vndcôi hoc

DE CON CIL II î colh'gimus Paulum ôi. Bamabâ miiïbs eflquot;« Hî'erofolymam, non ipfius loci gratia aul pratrogatiua : fed quôd ibi effent Apoffo^ Abffls Äpo h'. Ergo propter Apoftolos, non proptef fo°u’u“quot;m Hicrolôlymam mifli funt Hierofolymam. Apoftolis Hicrofolyma nullam au^ thoritatem habet. Quoniam ipfe dominus templum auerfum à fuo ufu légitime,num cupauit non templum dei eledum,fed do* mum mercatus amp;nbsp;fpeluncälatronum. De* finant ergo aduerfarij ob Romanæ urbis pracrogatiuam,quä ipfi iaditant,quafi om* nium ecclcffarum magißra fit, fideles in caufa fidei difeutienda Romam cuocare, Apoe »3. loco ifli nefeio quid tribuere. Si Romae Apoßolinon funt,autdo(5rina Apoßoli* caibi non inuenitur,nominatipiam Ioan* nes Apoflolus Babyloncm, confufionent amp;nbsp;habitatioRcm dçmoniorn,SC eußodian» omnisfpßitusimmödi, fit^omnis uolucris immundae amp;nbsp;inuifae. Cum in lege fua uetc ri deus iuberct quatßioncs dubias referre adiudicçm populi primum,ÖC ad Saoerdo tes Lcuitici generis, horum arbitrio nihil pcrmifitjfed parère iufsit fententiacipfo* rum fecundum Legem prolatac« Proinde nullait»

, nullam authoritatem aut prçrogati'uam ha* ’ bet ullus locus,aut ullum cocilium fine au» thoritatc Apoftolica. Authoritashaeccon

, fiitttinfynceritatedodnnæ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Ccrntmus nem quomodo obui'am eun» dum fît turbis procedentibus, QC quomo=«ndï£«ît.

J dopaxrcftituipoffîtecclefîjs perturbatis,*’’*' fi afccndatur ad Apoftoios Domini. Ita

. purgar unt earn ab omnibus corruptclisbc ’ ati reges lofaphat, Ezechias QC lofias, Nâ J reuocarunt legem uel ucrbum domini, ôô exhocinftituerunt uniuerfa. Inde reuera

» QjtieJitauthoritlt;i(Concilioriim, cr4ult;in~ , , turn eii tribucndttm ac crcdendtim Jit. Et ' , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^uód Concilia non pauca nec rar à errarunt.

H Is omnibus légitimé expenfis, facile Sintr«i-eft explicate, quac fit Conciliorum au authorhitc thoritas, aut quantum eis tribucndum fit. ?hôr1t«c5 J nbsp;nbsp;T antum enim illis eft credendumjquâtum

Ia eft Conciliorum authoritas, Ncquecû quod quifquam liuiufmodi Condlioruoi fulminauel anathemaufmos uereatur. Alt; bolctenimac diftipatomnes tales anathc* matifmos anathetnatifmus Apoftolicus» qui mcrito prarit omnes alios,atque in base ucrbapronunciatus eft ab Apoftolo Pau* lo. Si nos aut angelus c cœlo pracdicauerit pobis euangelium prætcr id quod prædi* cauimusuobis, anathema fit. QuemadmO dum modo diximus,ita nunciterum dico, Si quis uobis prædicauerit euangeliS prç* ter id quod accepiftis, anathema fit. Anadi plofis uero ilia non tarn fpirat uchemetiarn quam caufam nofiram uehementcr iuuaf, admonens ne tantilli faciamus, fi fcriamur anathematifmis cotrarijs. Congruitautem cum hoc apoftolico anathematilmo,om« nium legis antiquiflîma execratio, quae ita p«ut.i7. fonat, Maledidus,qui non permanferit in omnibus (hocaddit Apofiolus) fermoni* bus legis huius. Et caetera, Beneditfti ergo funt à domino,quotquot inhærent firmitef perbo deijôt^ ab ipfo ne latû quidem pilum diuelluntur. Tametfi coeat totus hie mun* dus, minime poteft tarnen creatura quic* quam

I »

I f

quatn contra uerbu creatoris Hatuere.nccy décréta deiaterni abrogate. Nequcualet hie erud{no,aut multitudo, aut fanditas, aut ulla denique authoritas. Nam loquen-te domino deo uniuerforum, merito conti cefcit omnis caro. Samuel certe dicebat, Loquere domine : quoniam audit feruus * tuus. Paulus fände affirmât fe non audcrc Rom.i;. quicquam loqui in ecclefia,quod non in ip foefficiat dominus. Et Panormitanus per* Celebris iurifcof. redè fentit, La ico dicenti uerum,iuxta fandas fcripturas plus elTc credendum,quàm uniuerfali Cocilio pro« ferenti mendacium contra fcripturas,

Sedcur producimus Panorinitanumî’ Prodeat potius diuus Aurel. Auguftinus Conciliai fandus ecclefiæ epifcopus, fcriptor uctu« ftus, S)C catholicus eccleßae dodor, QC fua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ■

nos inftruat fententia, quantum Concilfjs tribuamus. Is ergo libro de Baptiüno con« traDonatiftasi.capite j. fcripturis fandis omnes omnium hominn definitiones, fed • amp;nbsp;Coneiliorum décréta,eorum quocp quç uocatplenariafubijcit. Dicit enim corum décréta pofterioribus emêdari pofre,ßqui« dem aut experientia,aut alio modo reuela«

t(t poHea fuent, quod pnuseratclaufuttilt; Vult tarnenabcffe omncfuperba arrogafl tiam,etrontentionem h'uidam.Idem libj* contra Maximinum An'anum difputans» Sed nüc nee ego,inquit, Nicenum, nee tü debes Ariminenfe tanquam præiudicatU* rus proferre Conci'h'um.-nec ego huiusaU' thoriratc,nec tu illius detincns : fcn'ptura^ rumauthorïtatibus non quorS^ proprijs» fed utnftp eommunibus teftibus, res euif re,eaufa eum caufa,06 ratio c6 radonc coO CCI tet. Non diiTimilis locus extat in eodetfl authore de Vnitate ccclefiae contra Dona* tißas cap. lô.qucm recitarem, nifî exißims rè locos addudos Augußini pijs ÔC atquis ledoribus per omnia in hac caufa fatisfa* cere omnibus.

Hæc uerô cum ita habeant, licet certè câ quac ucl per Cocilia uel ex authoritate CoH ciliorum proferutur,fi'dclibuscp obferuao^ da traduntur,ad regulam uerbi dei cxplo* rare autexaminare. Si cnim Berrhoeenfe^ nihil peccarunt, confcrêtescum feripturiî ca quç adfercbantur à concionante Paulo» cur non liccret Conciliorum décréta quoef C on ferre cum feripturis, ea^ obferuanda tecb

) J

ü .i

!) n

0 I)

I* } s ilt;

3 U

•t

t 'j P

rcctpcrc, quae ex fcrtpturis petita funt,'relt; pudiare uerô,quæ cum fcripturarum ucri* täte pugnant. Ac negart non poteft ab tjs qui hiltorias amp;nbsp;ueterum fcripta nonnihil euoluerunt,præftantiffimas dC. pluresfyno dos manifeftè ÔC turpicer in fuis dcfinitio« nibus aberrauiffe à ueritatc fcripturarum. Proinde non eft quod exiftimemus author ritatcm Conciliorum effc irrefragabilem. An noneximiaillafynodus Nicena, contra manifeftamEuangeltj fententiam, Lu« cæ 5.à loanne Baptifta pronunciatam, de officio militum,crcdentes in Chriftum,res dcuntes uero ad militiam, nonreeftè con« demnauitf Carthaginen.fynodus ante Ni ccnara fub bcato martyre Cypriano celc-brata, iuffit retingere haereticos. Arimi« nenfts fynodus ficuti ÔC complura alia Co« cilia quorum poftea faciemus mentionem» fccerunt cum impio Ario,hoftc Chrifti ius rato. Chalcedonenfc Concilia uoluit Ro« manoPontifici deferre titulum, quern ut non fcrendum dC quafi impium QC ueianS grauiter oppugnaueruntLeo, Pelagius ôi Gregorius Pontifices, indignifltmum pu« tantes fiquisfepatiatur appellari Vniuer«

faîem Eptfcopum. Ephefînum Conciliait fecundûjin quo permulti fuerunt uiri prç‘ ■ ftantifsimijCÔfenfitEutycheti. Gregoriui

I i.eiusnominis 111. in Concilijs ÔC ido lolacriam approbaruntpropagarunt^, Lconcm Jmperatorem indigne condemn narunt. Gregorius v i i.multacelebrauit Concilia:fed in illis multa impia conftituit! unde uicifsim condemnatus eliab aliquot epifeoporum contrarqs Concilias. Stepha» nus 111. Formofi Papæ ada refeidit, idqi {jer Concilium: quç iterû loânes x. coada ^auennæ fynodo,damnauit.Non polTunl autem ßmul uera eiïc quæ funt contradi* doria. Hiftoriçplurahuius generis exem* pla fuppeditant, demonftrantesfpirituni fendum Concilijs minime alligatum efTc, S)C ilia ad feripturas adhiberi pportere, ß* quidem eis fîdes adhibenda fit.

HomîMm iccirco cum Décréta conciliorumpU' condiij“ gnanc cum uerbo domini.fruftra pracdica* iuêwùîi. etuditio,muliitudo fapientia amp;nbsp;fandi ««». nbsp;nbsp;nbsp;tas illorum qui interfucrunt Concilie. Ifta

enim omnia femel refutauit lercmias curt dixit, quomodo dicitis, Sapientes fumus« amp;nbsp;lex domfni apud nos eft f Attamcn zcct mcndaciurt

LIBERI, mcdacium operatus cft ftilus,falfôucïfru» ftrà (fcripferunt) fcribx. Pudcfadifunt fa« ptentes,pertcrnti6d capti funt, Ecceucr-bum domini reprobaueröt ; quaeergoillis fapientia reliquacfle potcritç' Verbum er« go domini præluccre debet in omnibus omnium tcmporumCociltjs, quibus idcÔRem^^ credendum eft, quod ipfa tradidcrunt, ÔC *' fecuta funtuerbum dei, quod unicum eft fidei fundamentum régula,

Qwizwn» miferùtt ApofiolûHirrofoIymam ad Apoflolos. Et ^Kortwnßt indicere fyno» dos.Synodos item cogrcgataxßne Komano^ Pont, uertix ejjc fynodos. 'Etfanélos Eccle» ßaritmpaßores uocatos indlegitintM ßino dos,noncomparere, cap. v x i.

EXplicSdum crit porrô nobis,qui'nam iquot; ita ftatuerint,ut afcenderent Barnabas îftVndiw Paulus Hierofolymam : undc intelliga«^^quot;®^'®*’ mus mox in quorum poteftate fit Concilia indicere. Certû eftautem, etiam ipfo Paulo tefte, fpiritum fandum decreuiffe ante omnia,ut Paulus ÔC Barnabas afcenderent Hierofolymam ad Apoftolos, deinde hoc ipfumreuelaireecclcüæ Antiochcnæ,quæ hoc mâdarit Paulo, Paulû hbêter acce**

piflc condinoncm, afcendifTe^ Hierofolf maintfed ÔC Apoftolos Hierofolymis H* benter audiuifîejôC cxcufliflecaufam ad ip fos delatam. Proinde didtnusin poteftat^ ccdefîéc cfTe fynodos tndicere, j'n quibus a-gaturdenegotifs ecclcftafticis. Ecclefiaifl putaueramecdefîam habêtemueraî figna K».t.8i6. ud notas ecdefîæ.Ecdefîa certè Apoftoh' ca coegi't fynodum uel cœtum ecdefiaftp cû, in quo Matthias additus cft ordi'ni poftolico. Eadetn coegit fynodum, in qua ddcdi funt feptem ecdefiæ Diaconi.Eutn moremreiinuituetus, proxima Apoftoli-CO feculoecdefîa,quçper epifcopos uel ml ntftros fuos crebra colîegit Côcilia,tn qui* busresecdcfiafticas tradauit. Neceiïîtate cnim aliqua poftulante admoniti uicini ,, pifcopijfponte conuencrût, neceflanas

S)C fàlutares ecdefiæ res tradauerunt. Elt; xcmpla herum non pauca inueniunt, qui CChiftoriaSjô^ libres ueterum euoluûtfcrl ptorum ecdefiafticorum. Atqueillæ pro« uinciales fuerunt fynodi,amp;: minores uel particulares. Nullus enim adhuc Impera« torum nomen fuum Chrifto dederat, qui œcumcmcam congregaret. Primus in or*

ilt;

■f, i' II

gt;} i*

a [t

i t f

be Chn'ftiano Conftätinus Imperator,nonInptrato. tamut Imperator, 0^ authohtate imperîj,£quot;Jfÿ’^ fedut pn'nceps potius Chriftianus ex potc’«”* ftate ecclefix, Niccacin Bythinia oecume« nicum conuocauit Concilium. De qua rc Eufebius fcribens in uita Conftantini lib, I. Conftantinus, inquit, curam fuam eccle fiac dei impendit. Et quoniam nonnulli ua rijs inlocis inter fe di(ccptabant,quafi com munis quidam epifcopus à deo cóftitutus, minifirorum dei fynodos conuocauit, ncc dedignatus eft adeffc, 0^ confiderc in medio illorum,cöforscpfiert ipforum, èC. quac ad pacem dei faciebant,uniucrfis difpenfa-re. Conftantini Imperatorts exemplum po ftea imitati leguntur fuccedcntcs in impe-rio,6lt; in pietate Imperatorcs, qui amp;' ipfi co uocarunt œcumenicas fynodos, ut Theo« dofius ille Magnus Conftätinopolitanam, Theodofius lunior Ephefinä, Martianus Chalcedonêfem. Ccrtè fucceflîone tempo rumfadumeftjUttâdem iurequodam ïtn pcratores uendicarent tenerentcp fibi ius conuocandarum fynodorum. Vnde for-taflis Hieronymus obqcicntifibi fynodum Ruffin,oiu rcfpondifte legitur: Doce tu

Cfujs Imperator tuffèht cam congregart Non temcre fanèexiftimauerûtfanA Im” peratorcSjpoftquamamplexi fuerant fyn« cerè Euangeliûjfui etiam efie æuneris con uocare Synodes,in lus abolcreblafphci mtaSjCrrores extirpare ac ftabih're uenta-tem, contennones item Ô6 turbas pacare* Hæc enim omnta fub fan cri magiftratus of ftcinm pertinere fchptura liquidé teftatur., ?c«w/^iluftinianus Imperator in Nouellis Côftic. «kbîiX’ lij.mandat diftride in fingulis prouineqs rumfyoodo coire prouinciales fynodos’. Et fubqcit mox,Iubemusautem SC prouinciarû prae* fîdes,fî quid coru quæ à nobis fancita funt, uiderint, ut primùm qub dem metropolitanos SC alios Epifeopos uf géant, ad celebrandas prædidas fynodoS, êC ut omnia impleant que per fynodos prae fente lege precipimus.Quod ü eos morain neSIere ÔC fegnius peragere uiderint, tune perfuggeftionenos ca de re certiores red« dant, quo magis contra eos qui Synodes celebrate dilFerunt, coueniens à nobis pro ccdatcorrediOjSCc.

Epifcopfs, aut ex indulgencia quad! fingu, Ian,aut negligentia,aut infcitia,aut alijs de caufis aut impedimentis fadum efle uide« tur.Itaenim loquitur Friderychusprimus BarbarolTa cognominatus apud Radeuf« cum hiftorianim lib.4.cap,68.ad Epifcop. Quamuis nouerim officio amp;dignitate im» perij penes nos effe poteftatem congregan dorum conciliorum, prçfcrtim in tantis ec clefîæ pcriculis(hoc enim ÔC Conftantinus ÔC Theodofius, nec non Iuftinianus,feu re ccntioris mcmoriæ Carolus magnus ÔC Oc tho imperacores feciffe memorantur) au-Aoritatem tarnen definiendihuius maxi» roiôC fummi negorij ueftræ prudentiæ ue-

poteftati committo. Et reliqua. Er* hiî ”$ aquot;' go quod Romani Pontifices in fine QC fc*

i W nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omncmin

! nccta mimdijOmnem Conciliorum no mo fynoJ pot* doindicendorum poteftatem, fed Ô6 urii-‘'*‘'“* ucrfam præftdendi gubernandim ea facul* tatem fibi ufurparunt, iniufte fibi, ficut 8^ aliamulta, rapueruntjd quod aperte tefta tur etiam Eberhardus Archiepiffopus Sa lisburgenfisin Concilie Epifcoporum Re ginoburgcnfi,apud loannem Auentinum fibro Annalium Boiorum 7. Extat in De-

cretisDift. 17. in qua Iulius Papa, Nec uh lum,inquit, ratum eft aut erit unquâ Con* rdium,quodRomanæefdcfiar non fucrit fukitum authoritate. Si uero kgitimum Concilia non eft,qucd non conuocat Ro» manus pontifex, ilkgitima'nc dkcnius tf* fe Concilia quae eelebrata funt in ccclcfia Chrifti, priufqiiam uilus eftet Romanus pontifcx,eo loco honore^ aut authoritate habitus, quo nunc habeture’ Coeunt apo* ftoliamp; fiddes Hierofol.Antiochena eccle fia ficpoftulâte. Nulla fitud Rom. Ecdc* fiæ,ucl EpifeopiRomanimentio. Quod enim Petri fit mentio, nihil facit ad Roma nos.Temporibus Cypriani complures fy* nodifunt in Aphrica celebratæ,citra Romani Pontificis confenfum aut conftien-nam. Itafadumeftin Oriente, in Afta,in Graecia,ac inaltjsnationibus Alexandrine conuencrunt Epifeopi uel miniftri eccle« fiarum Aegypti amp;nbsp;Libyar, damnarunt^ Arium,non Romanx ecdcfiac,fed fcriptu rarum authoritate:damnationê poftea mi» feruntad Romanum Pontificem, qui non interfuerat Concilie, amp;nbsp;miftrunt quidem ftlam,nonutconfirinaret condênationem fatis

Gtfs alfoqui ronfi'rmatam fcrfptur srum au thoritate, fed ne nefciretaqutbus cHetca« Uendum fidelibus,8^contraquos ufgiJan-diim. Tcmporibus Augufti'ni in Apbrka Carthagini eclcbrata funt Cocilia, non mo do ßne mandate Romani Pontißcis, fed etiam contra tyrannidem Romani cpiico« pijfalß allegatione Niccnçfynodi plus fîbi amp;fux fedi uolentis tribuere,quam ueritas permittcbat.Coftatautcm omnes tUas Synodes légitimas fuifle Synodes, amp;nbsp;tamê â Rom.Ponttfice non efle congregatas, * ,•

His omnibus accedit quod extra con«? trouerfiam 6i modo etiam didum eft, fcx eecumenicas fynodos,quorum eximia eft authoritas, non à Pontifîcibus fed Impc-ratoribus ciïe congregatas;amp; quod in prx ftanrilRmistribus Synodisnon praefueruc R,om. Pont, fed abarumecclefiarum pracs ftdes. InNicena entra præiedit Eufthatius. Antiochenaf eedefia: Epifeopus: in Con« Oantinopolitana Gregorius Confiantinos politanus Êpifcopuszin Epbefina Cyrillus Alexandrinas Epiieopus. In Chalccdc-nenfiuerôSynodo præfederüt Pafchaßa« nus LucêtiusôC Bonifacius miflia Leone

de' con'cïliis ■ I t ‘ Rom.Pont.Sed Euagrius h'b.hift.i.cap.ï« author eftjegatos Rom. Pont, una curn Eufcbfo Dorylæo poftuïafTe ab Imperi* tore MartianOjUt caufaïpfbrum cótra Dio fcoritmSC Ephefinam fynodum fecundâ legitime dtjudicaretiir. Theodorus lecQof Græcus Colleóan.libj.mox ab initio aflc ht Martianum Imp; Pulcheriam Leoni (cripfilTe,authoritatem^ tribuiffe: ÔC eun* demimperat.Synodum quae poftca Chai» ccdbni conuenit primo conuoeaflè Nicea, idcocp Leonern Pontificem Patribus Ni» ceac congregatis prafclaram fcripfiflc epi* ßolam, quae extetadhuc Adis inferta fyno di. CacterumNiceaepIuribus congregatis Epiicopis, Martianum moram in Thracia trahentem,tranftulifleSynodum à Nicaea Chalcedonem, üt ipfi ad exemplum diui Goftantini coram adefle pofTet.Et ante ifta omnia contendit Leo Epiicopus Roman.' à Mattiano ImpcratoFe per epißolasiutin Italia conuocareturSynodus; ueriim hoc ab Impcratoreimpetrarcnon potuit. Atfl èa fuit ab initioRóm.Pont.poteftas,quaffl ißi iaditant, nihil ncceflarium fuiflet hatc à Martiano 0^ petere QC acdpere.

L I B jE RI». ±7 , V Con'cquiturftacpamp;fluliSPapaminDe I nbsp;nbsp;cretis affirmarcjquod ueritati non eft con^

ftnraneum.Non dicam in præfentiarû eos f nbsp;nbsp;qui fe manifeftis polluunt fccleribus, Qi. do^

i drinac fidci fynccræ fe obijeiunt aduerfa« f fiosautperfequutores,ne inter mêbra qui= » nbsp;dè infima ecdcfîæ num erar i, tantum abeft,

i utnomineccclefigpotcftatemfibitantam, • Concilia uidelicet conuocandi gubernan-• legitime unquam ucndicare pofitnt. , Nam man« Temper ea adminiftratio in ec I clefîç Chrifti uerat poteftatc arbitriocp.De I qua re hacc hadenus obiter dixi, alij copio I fiora exadioracB dederunt.

1 Ac monendum hie quoqj illud efte swifti »a ’ I Utdetur, ft Concilium uel particulate,uel cati uniuerialc indicatur, à quacunq? tandem poteftatc, uelfcculari, ut aiunt,uel fpiri» tuali indicatur, QC certis indices aut argugt; mentis deprehendatur aut coftet illud ani« mo contra ucritatem hoftili, QC Euangeltj fynccritatem aut obfufeandi aut opprimcn di gratia inftitui,pios ecclefiarum paftores ÔC fidei Cliriftianac profeflbres adco non debcre cum huiufmodi Concilio communicare,ut ne uocati quidem uenire dignen

für. Itî quod cRrafcripturanim author/ta* PfiKi. nbsp;nbsp;(em non dico.CIamat eni'm Dautd,Bcatu«

uiï quinonambulaui't in concilio impio-in Ilia pcccatorum non ftctit, QC in cathedrairriforum no fcdit: fed in lege def uoluntas eias^ôi in lege eius meditatur die pf4.xcr.; ß' nodc.Itctn, Non fedi cum concilio ua-» niratis(ud,cum uiris mendacibus) QC cufl» iniqua agentibus nonintroibo. Odiuicc* ciefiam malignanuum, 8C cum impijs non fcdcbo.Dicit eti'am in Ëuâgelio dominuSt Caaetc uobis a pfèudopropbetis, quiuc* niunfad vosinueftitu ouium, intrinfccul Maih.io. bcro lunt lupf rapaces Jtem, Cauete uobiJ ab il'is hominibus. Tradent enim uos in Concilia,Ôf ici cædent uos flagris, Et rcli* qua Matth. lo. Sed 8C Paulus Apoftoluî iniîlo modo potuit perfuaderi, ut confend rctiniudicium Coneßq Hierofolymitani» neqj Hierofolymam redire uûluit,utcunq| Aft iî.îr.multa ipfi poliieeretur Portius Feftus lu-dæx praclès.-quôd fatis intellexifletludato« ipfi à Euangelio firuxifle inßdias. Beat! quoeß ecclefiarû paftorcs Athanafîus AUquot; xandrinus, Maximus Hierofolymitanus» Hilarius Piâauorum, 6^ Martinus Turc* ncnlt;

nenfîs, nullo modo in Connlia quædam Artana uenire uolucrunt, quod fatis per« fpicue inrciiexinenr,illa à monarchis et ma ximaccxifttmationis qiitdê Epifcopts, fed non fynceris.indiÄa eße, non ad ueritatis patefadionem, fed eins oppreflioncm ue« rtusjtyrannidiscp patrotinium. Sozome« nus lib. hiftor. i.cap.x^. de Synodo Tyria contra Athanafium inllttuta agens, Feröt, inqutt t Paphnutium confeflbrem cum in ca Synodo pracfens efict,Maximum Hie-foiolymitanum Epifcopum apprehenfa il« lius manu, ut furgeret admonuiHe, quod nonliceretipfis cum malorum hominum conuenticulo aliquid habere conforttj, co quodconfeffores effent, amp;nbsp;propter pieta« tem ocuüs priuatt ac genibus luxati, öfc. Renuit pratterea beams Ambrofius caus fam fidei inter fe et Auxentium inconfifto rioImperatoriSjUti petebat Imperator Va lentinianusjdifceptari. Inter aha, Qualcs, inquitjClcgcrit iudices.poffumus exiUima tioni rclinqucre,quando eorum nomina ti met proderc, Veniant plane,fi qui funt,ad ecclefiam.audiSt cum populo, non utquiG quam reßdeat iudex, fed unufquifcp de fuo lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ß 4

affèdu habeat examen,ch'gat quem fequi* tur. Et paulo poft, Veniffem imperator ad confiftonû clcmctiæ tu£,ut hçc coràm fug gererê,fi me uel Epifeopi uel populus peP mififlent,dicctes defideincedefîa coraïf populo debere tradari,

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vbinant fîtßnodui congreganda. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

aut ^uales fînt mittendt ad Concilium. A« Itfici admittendi fînt in Concilium. Et^ifid traifari conueniat in Concilia.

fynod«.* K^Vbi'nam potiflîmum Concilium, fit congregandum. Nimirumeo maxime io loco,ubiEcclefia putauerit foreopportU' num,neccftarium ÔC frugiferum.QuidaiU ibi confultandum efTe arbitrantur,ubi moi bus,cui medicatum uolumu5fynodo,malt; ximè graflàtur. Certè uoluit Antiochena Ecclefta HicrofolymiseelebrariConciliô, . quod pfeudoapoftoli fuam illâ dodrinaifl contra prçdicationem Pauli expofîtam re* ferrent ad Apoftolos, qui Hierofolymisa* gobant. Hierofolymitana uero Ecclefta ult; bi controuerft'am omnem difcuflîftet, ÔCl« gatos amp;nbsp;literas miftt Antiocluam, dC ad ea loca,

, Ioca,in quibus falfam dodnnam pfeudoa» j poftoK fubintroduxerant] ac in quae error , aut fcdudio per uenerat. Ita hiftortae docêt ’ ■ Alexandriac fynodos effe celebratas con« , tra Arium, Antiochiac contra Paulum Sa= niofetanum,Romac contra NouatS: quod inqsecclefijs errorespen'culofè graflaban tur. Abßt autem in loco deltgendo fyno* dis malïtia,abfintmfidiae,amp;f aliaqux c^ue* ri neccfle eft,ut locus fit omnib.tutus,com modus,liber Sc idoneus. Alioqui enim licet ptjs,deumcp timentibus uiris, quod SC

' præcedente cap. diëîum eft,ipfum refuge-re Concilium: quod quale futurum fit, ex

lam etiam obferuandum nobis in fanâi nollri hiftorici Lucç uerbis,quales ad Con mmoidj, cilium HierofolymitanS AntiochenaEc«

' i iuirerit,cosnimirum,interquoseratcertaa men, amp;nbsp;cum his quofdam alios, baud du« biè uiros excellentes pictate,cruditione SC

' omnilius uirtutibus. Nam poflea ( ut dica ' nbsp;nbsp;fuo loco capite 16« huius libri ) ex fynodo

doch tam, no quoshbct, fed uti os de1elt;??^0gt; amp;nbsp;infignes. V'ndc difcimus tn fynodos mil ti oportere eos,inter quos uige nicer ta trina , diuerfa^ proponuntur dogmata, ut qualta ilia fint,inquiratur ex régula ucrita’ tis fcripturaGnâa^fîmul amp;nbsp;diilidiacompii nantur, QC fponte dcponantur. Ergo noigt; oportet ad Côciliaeccielîaftica mttterehO mines,qui per iimoniam ingrefTt funt in et cleftam, praetereaqui funt indodi, in fcrp pturis^ rebus evdefîx parum exercitati, rerum^ pariter omnium imperiti,fed Epi currlt;poiîus,homines Martiales uel milita« tes,uei ibrdidi amp;nbsp;auari, aut fponfi Penelo« pes,amp;' manifeOis fcedil^ fcelenbus ita ado pern Ôf infames,utpijnonpoflint cos prlt; Uiuis aut ueris eedcfiai membris agnofee* re, Synodus enimeecleiiaftica de rebus e« clcliaf dci fandae inftituta, requirit bomb nes ccclcitafticos,ac peculiariter à deo Icgl time uoratos.nce non excellentibus donil inßrudos,in feripturis exercitatos, ret utfl fciiu neecirariarum,ecclefi«Tf potiiTimu pe* ritos,moribus probispraiftanres.probato» integroi^ in religione uera,prudentes itê, moderatos,confiantes denique, mites

pads fandaeftudiofos, rcrû^ opt/marum amantiffimos. Si autcm turpe aut indignS quondâ uidcbamr gcntcs inducerc in tcm plum dci, quarc non uideatur hcdie facri-Icgunijinu-oduccre in fynodum ecclcfiafti cam canes Si porcoscloanncs Apoftolus, Bead,inqutt,qui feruant mâdata dei, utfitApolt;.M potcflaseoruin in ligno uitae,6f per portas jntrcntinciuitatem. Poris autem canes uenefîci,8iimpudief,ôihoniicidac, ido« lolatrafjSi omnis qui amat Si facit menda« cium. Hue ctiam pcrtinct Apoftolica ilia dcRriptio Epifeopi ecclefiaftici,qixae cxbi« betur nobis in cpiftola ad Titum cap. 7.ÔC Si in I.adTimoth.capitej. Talibus cnim committuntur res ccclcQarum curandæ, qualcs ibi dcfcribuntur ab Apoftolo.Rc. mouentur à gubernationc rcrum ecde-fiafticarum, qui laborant uittjs contrarqs, curil^ huius lèculi, nee non Si uoluptad^ busimpeditifunt.

Cæterùmquacrunthicnonnulli, AnS^ laiciadmittendiunttn Concilium,ut Si in lt;itßnt»d hocpoflînt loquide rebus ad religionem pertinentibus, dieere^ fentetiasfNos cer te ipfos reœoucre non poffumus a confcfii

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4

fu fandorum,cùm ÔC ipfi fint fàndificatt'ô* , ncm conferuti. Non improbamus tamcfl fententtas S. Ambrofij dicen«s,Laicos do cendos efie ab epifeopis ( loquttur autcifl de cpifi?opi's,qui reuera,non ntulotcnus pifeopi funtjôC docerepofl'unt) EtincauÛ fidciepifcoposiudicare (certèmxtaucrbô dei ) debere. Sacerdotum cnim efi'e illan’ de fide coilawonem rn ecclefia, quam Çon fiannnus liberam,non legibus (nimiruHj imquis,SC à fcripturaalienfs) circunfeript^ j permiferit intérim fynodos cccIcfiafticaJ non tantumepiieopos aut ecclefiarum nifiros habere,magifiratus ££ homines ill^ (ires excludere debere arbitramur,tametii libéré faceamur potiores ecclefiac minifiri^ partes in conferendo, utpote peritioribült; exercitatioribus,modô taies reuera fint* | deberi. Ergo fi paria aut maiora in laicis do na reluceant, cur repcllerêtur, aut non ad^ hiberentur etiam Concilio ccclefîaftico* cùm non alieni fint ab ecclefia, ô^fententi» j ipforum caufie ÔC ecclefiac utifis effe polfil* ► Vocatusfuità dco Mofes unà cum fenio; j ribus, munus^ prophetandi acceperat a Nu« ’»• domino, ac prophetabat ; cum^ in cafir’’ propbo^

) »

t î 1

1 i

5 i

} î

pfophetarent etiam Eldad ôf Medad, 8C lofue cohcrcendos exifttmarc : audiuit d Mofe, Quid acmulan's pro mef V tinam ii* niiicrfus populus domini propheter. Fuit amp;nbsp;Saul inter ^phetasdeirepertus. Ames « Sam ». quoepad Amafiam facerdotem prohiben- Amo»7, tem prophetare,Ego,inquit, neep prophes ta cram,neque fih'us prophetae, fed armen tariusjfyeomora ftn'ngês. Tuli't autemme dominusjcùmgregcs fequerer,8lt; dixit ad ine,Vadej8lt; propheta contra populS mc3 Ifrael.Paulus ad Corinthios feribens de ua rijs ccclefîæ morbis curandis,non cxcludit omnino laicos. Scribit enim ecclefîç,in eu »US corpore funt 8^ laiei.Et in prçfenti Con eilio Hicrofolymitano prçcipuas partes ha bent Apoftoli Si presbyteri,fed his coniun gunturôCfratres. Nam difertè quoepferi-bitur,Placuithoc Apoftolis Si fenioribus, cum tota eeclefia.En difertè inqutunt,cum tota ecdeßa. Et ritum hune eelebrâdi Con

’ cilia in præfentia etiam populi Chriftiani * fuiflereceptû in ecelcfijs Aphrieanis tem» porebcarimartyris Cypriani, illud maxi-î »t'èeuincit.quod in Prafatione Côcihj Car

hæe uerba fcn’ptü legjmus, Cùm fn Carthagini conucniflentCalêd. Septcmt' epiïcopi plurimi ex prouinda AphrW Numidia,Mauritania cum presbytcrisS^ diaconis, praeiènte etiam plebis maxiifl’ parte, nbsp;nbsp;ledac effent iiteræ lubaiani,

En audimus hic,Præfente ctiam plcbis ifl’ xima parte,ficuti in Adis Apoftoloruni)' ■ gimuSjPlacuit hoc Apoftolis QC presbyte' ' ris cum tota ecclefîa. Proindc non lif«’ excludere eos, quos indußt primitiua j deßa. Homo fencx,ßmplex,0(f ut Soctâ* tes in hißoria dicit. Vir laicus,ßmplici fei” fuprçdituSjSC minime in fermocinali pl)*' ' lofophiainßitutus,in Niccna fynodoplu* effccit,quam dodifli'mi epifcopi noflrg r^' ligionis contra philofophos facere potu^' tint. Quod Ruffînus refert Hiftoriarui” ’ fuarumlibro i.cap.j» Valentinus quideiquot; Imperator negauit fui effe offictj,federe fynodo ; fed uifum efl ptjs uiris ilium fu^ nonifatisfecifle officio. Confiantinus coH' _ tra in fua illa apud Theodoretum epiftohi ' lib.i. cap. lo. Plurimis,in(^uit,colledis cp* , (copis,me quoep tanquame numero ueßi'i’ . prxfente,de omnib.conueniente inquingt;lt;^

£•

' ne tradatS fuit. Minimeenimnegauerim quo maxime gaudeo, effe in focietatc mi« niftcrtj ucftri. Ad hûc Impcraiorcm Con ftantinumprouocarôt Donatiftæ poft de-finitiones Concibj Romani fîd Arelaten« contra ipfos: quodfacerenon potuiffet, fi nonhabuiftet uocem, ut uoeât decifiuam. De Con ft anti O Imperatorc fie legimus a-Îud Hermium Sozomenum hiftoricum;

J» e

V iigt; JI 0

■} V Ji

mperator,ut côuentani Epifcopi,qui fen« tentias fuas dicer ent, 0^ de ijs quar in con« trouerfia effent, confuharent,amp; commu« niter de omnibus confenrircnt,mandauit; dccem autem ex Occidentahbus, Qi toti« dem ex Orientabbus communi fenrentia eligerent, ut ad aulam uc ras|inter fc conuenifrent,amp; de rebus agen« dis quae optima uiderentuc determinaret.

Ac in ueteri Teftamenro non poftremas aut intimas partes in Conci'qs ecclefiafii-eis habuerutreges 5i principes fanôi, Da uid,Solomon,lofaphat,E2echias,ïofias et alt;i|: cur ergo nunc excluderemur, qui

ïpfi flint chnfmate perundt Mcflîæî’ tarnen ficut in unius corporis mêbris mt’'' brorum eft inter fe difttndio, nulla^ ol^ j ciorum fiiigulorutn membrorum cöfußö! ita ordo ÔC ofßciorum proprietas, in coeO' bus Tandis,nullo modo uiolatuir.' Agit^ j dcrenonthil beatus Apoftolus Paulusî*' priore ad Corinth,cap,i4. Aeneas Syluin’ , in Comment, de geftis Concilrj Bafilienfi’ oftendit multis,n5 folos Epifcopos in Co** . dlîjs uoccs habere deciiîuas,fed etiam inf^ riores,S)Cc,

Quidin PorrôquidinConciliotradariconii^' Airicooue niât,oftendit Lucas unouerbo cum dicA miiTos effe Hierofolymam fuper hac qusf' ftione. Et paulo poft, Conuenerunt ut di^ fpiccrent de hoc negotio: certé ut dodrin^ pièudoapoftolorum prauam refutarent,â' poftolicam uero redamÔC declararentö^ aflercrentjdeclaratam^ amp;nbsp;affertam proU^ herent Ôf omnibus eccleftjs feruandam iiî derent ac commcndarent.Er2[o tradandsf funt in Concilîjs potifsimum caufæ religi® nis controuerfæ, defendenda ueritas, op^ pugnanda ôf refutanda falfita's: collapfa 0^ ditsipata, reftituendafunt; mcdicandum itcjti

P n P

i-ÿ îfl

S) in fé

l'ti lt;-lîlt;

K rî

J*', r

fi 11

ûcm morbis amp;nbsp;iiitfjs hominum in ccclcfia* integritasdifciplina Si fanda paxrcparan da amp;nbsp;conferuanda cft. Sic cnim fccerunt in hoc apoftolico Hierofolymis cdebrato Concilie apoftoli Chriftû Sic feccrunt in multis alijsfynodis patres in cccicfia Chris fti fideles. il\.c in hisquidem omnibus rite inftituendis 8C perficicndis fequuntur pq in omnibus régula uerbi dei : nihil hic fuo indulgentarbitrio. Nulla fynodus nouos inftituitfidci articulos:fcd ex uerbo det tra nouos «dd ditos euftodit. Fides enimexauditU ut aitapoftolus, auditus autem ex uerbo dei.Idem apoftolus, Praedicatio mea, ait, noncrat in perfuafotT)S humanae fapientiae uerbiSjfed in oftëtatiorte fpiritus âc poten» ti2,ut Ûdes ueRra non fit in fapienüa homi num/ed in potentia dei. Proinde recitata fide apoftolica paulo fufius de utraque in Chrifto natura explicata,redifsimc ftatuit fanda ÔC uniuerfalis Chalcedonêfîs iynO’* dus,utncmini liccat aliter fentire, aut fide aliam proferrcjuel confcribere,uel compo

Pdulûdeduüü abecclcßa A.ntioch£nitafcen^ I diffe Hi(rofol.adApoßolos:initinere cccle» fijsconuerßonem gentium narrauißetcr quo modo exceptai ßt Viierofolymis ab apofiolii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|

SEquitur confequcnter in hiftoria bcaO Lucæ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ç

Hit ergo mißi(uel deduct) ah eccleßapertraij ( hant Thanicem amp;nbsp;SamariaWf narrantes conuif' fionem gentium: eir adfer eh ant gaudium magntiif 1' omnibui fratribus.Cum autem uenifjent Hieroß $ lymam, fujceßtifunt ab eccleßa amp;nbsp;ab aßoliolti fresbyterts annunciauerunt^ qucecunque Deitsß * cißet per eos . Surrexerunt autem quidam è fed* ßhartllt;eorum qui crediderant,dicenteSfQHod opf ’ teretcircumcidere eos,acqgt;riecipere,utJeruarenth gern '\Jolis. Conueneruntq, aßoßoli amp;nbsp;ßresbyteß ’ ut di/ßicerent de hoc negotio. Cum autem mag^ 3 difceßtatio extitiffetßurrexit Tetruftet dixit ets-

Defcribitur bis admodü eleganter pro* i fedlio legatorum Antiochia Hierofolym^t 6d quomodo ibi fint excepti.quam acris it^ inter partes de re controuerfa concertant’ fit cxorta,6C quomodo S. Petrushic fuartgt; interpofuerit auüiontatein,tefiimonio

rifati cxbibito » Quac quidem figillatimad eriiditioncm omniS noftrum tradua.pro-eratia conccffa à domino, cxplicabimus« Principiô autcm ÔC ante omnia obferuan= obediw» , da cft nobis fingularis ilia obedientia bea» lorum. ’’ torum apoftolorum Pauli ac Barnabæ fo» ciorumcp ipforum. PotuiflTent obtenderc fe quoque efTe Chrifti apoftolos,ac ideo ni fgt; hilnecelTe cffe Hierofolymam adapofto* .

los parcs afcendere: fed omiffaomnitcr-öuerfatione y parêtlibentcr monitis fandi g ^iritusiamp; mandato uel decreto Anttochç (t nat ecdefiæ. Ergo quandocunque confiât uocari nos legitime à deo in legitim« Con cilium,fignifcp aut notis aut iufiis argumê=. h tis ofiendi poteft,deum uelle ut catur in fy nodum, iam nefas cft reludari deo, 8lt; ter» giuerfando apoftolicâ afpernari fynodum.

Atque hic uidetur Lucas in fuo idioma te plus dixifie, quam afiequutus fit uulga' ciltum, y ris interpres,qui tantû uertit, ï 111 ergo mift J, fi ab ccclcfia. Lucas enim fie habet,iff [2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vvi TMi'tKKhHO-ixt y IlH CtgO dc-

'0 dudi ab ccclcfia. Eft enim Tjpj’oriig'orojxM ho» Il noris caufa deducor:amp; TifOTsreix-a»» dedudio M honoriûca, Itacnim idê author in lo.cap, d nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ex

loquens de prcsbyteris Ephefmac ecclcC’^ ÔC fidelibus Miktanis, uehementer aman' n'bus Paulum,Et deduccbant, inquit,euilt; adnauem.Et ii. cap, loquens de Tyrijsfi' dcltbus. Et profedï, inquit,ibamus,dedü' centibusnos omnibus unàcumuxoribn* amp;nbsp;filîjs, Ibi enim Lucas dixit, 7ir»feTjrt/4‘art|'! bic uerô nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Et apoftolus PaU*

lus ad Titum Zcnâ legifperitum, inquili Si Apollo ftudiofe 7ifÓTirult;4öFdeducito,n' quid illis défît, Modus autem dedudiofli* per illud quod fequitur explicari uidetUfi Ne quid illis défit, aut ulla reindigeanli Videri ergo poteratdedudio ilia Antiö^ chenæ ecclefiæ fubfîdium habuifle aut füp peditafle apoftolis, ne quid illis in itinef^ deefîetrcrum ad profetfîionê talem nef ei' fariarum.Certè de Conftantino magnoC** febius in uita Confiant. lib, j. Synodui”) ait,œcumcnicam collegit,ac Epifeopos undique accelerarêthonorifîcis literis co” uocauit. Non erat hoc edidum fimplex inefficax, fed cooperabatur etiam illi ipfa imperatoris nutusrqui alijs faeukaren’ publici itineris,alijs iumentorum minifi^' ria abunde fuppeditabai.De eadem r e tell'

Ir I B B K I. -fîcans 8C Socrates hiftoriarum lîb. i. cap. 7« Conftantinus nobilem illam,inquit,coe git Niccac fynodum conceffo Epifeopis unàcutn fuisjufu pubiieorum afînorû,mu larum,iuinentoramp; ôf equorumuufsit^om nia eis neccHaria iibcraliter fuppeditari. Eufebius iterum in uita Conftantini lib. teAatur uidum patribus Conciltj quoüdia num fuifle fuppeditatum, menfura admos dum liberal!. Et Theodoretus author eft Imperat. prxftantifs. quofcp fuæadhibuif» femenfæ, amp;c. Proinde rcquiritur in indi-âione Conciïiorum 8lt; hoc, ut fi itinera no fint tuta,tutareddantur,reditus quoque in columis, pax uel fecuritas aut tranquilli tas integra, toto illo tempore quo célébras tur Concilia,omnibus concedatur ad Con ciliS uenictibus publica interpofita fide. Sd ne hçc curpiter ab ullis uioletur.- (icuti in a» liquo aliquâdoCôciliolegitur in hiftoria. Porrô in itinere Hicrofolymam uerfus Apoftoli Paulus amp;nbsp;Barnabas minime fue firmaui runt deiides aut ocioft. Nam propagarunt gloria dei.ô^falutarem Euangclîj leui Chri üipraedicationem.Etenim Phoeniciam amp;nbsp;Samariam tranfeuntesjpaftîm in omnibus

îlt; 9

IF iF

iF ill 11 lÜ il

IP rlt; il* id

A j( ifl

tf n i iî

DEC 0‘N C I L I I S ecdefijs expofueruntconuerfas cfTe tes pliinmas ad Chhftum per prædjcatiû' nem tpforum : quo nomine plunmùm ÿ' uiiàe funt Eedefiæ, Sicut enim fideles niter doler ob cæcitatem Qi perniciem, if tcritum^ impoenitêtiû kominû: ita quai” maxime lætantur propter conuerfionci” peccatorum ad Cbriftum.Et eùm Ecdeüi Phœnieum Qi Samaritanorum gaudêiol’ conuerfioncm Gentium per prædicatif nem Apoftoli Pauli,gaudio illo fuo maOgt;’ feftè teftantur fe agnoicere Pauli prædifa* tioncm ucram uel fynceram cffe,ói non^*' biam aut falfam,quemadmodum Nazatji adueriarij Pauli earn infamare conabâtuf Nam abundè bcnedixcrat cius prçdicatif ni dominus. Qiianquam ergo iuflî eflci’l Hierofolymam ad Apoftolos afcêderc, a** difcutiendam controucrfiam, non probi' bebatur tarnen eis prxdicatio, donee al* Aportolis effet latafentcntia. Vndeclarlt;* omnes pios rede fenfifle de dodrina Paf^ Ii,filt; nihil obeontradidionem aduerfartf'

exucptus Poft hxc exponit ctiam Lucas, quotf^ r^foipw»? do Paulus CÛ fuis Hierofolymis excepti*^ fiiaP

JJ fîtab Apoftoh's ÔC presbyteris,bcnfgnèu« y tique maxima cum chariiatc ac huma-J, nitate. Oportet ergo inter eosjqui congre J, gantur in fynodo,Concordiam effe ex fyn« J, cera charitate : exularc uerô ab eis difcors id diam,lites, fuperbiam aut faftum, 2lt; ambi» tiOnemcumcontemptu. Expofueruntaus tern per quàm familiariter Paulus 0^ Bar» i|) nabas Apoftolis 0^ Eccleftæ Hierofolymi-j tanx, non equidem qux ipfi feciffent fua j, uirtute,fuo'uemerito: fed quxcuncp deus JI fecilTet per eos. Quod ^cnus locutionis in III hac eadem caufa paulo poft totldem uer-bisrepetitur. Id quod diligenter obferuan f, dum eft. Sanói enim omnem deo gloriam y, tribuunt, nec patiuntuf, ut cum deus ali* jl quid per ipfos operatus eft, ipfos admire« mur 8^ uencremur. Vndeilli ipfi Paulus j, amp;nbsp;Barnabas modis omnibus obftitere Ly« ÿ firenfibus propter beneficium fanitatis in nomine domini claudo ab cis prxftttum p facrificare uolêtib.ne in re blafphema alio« y qui,pergcrent. Sed amp;nbsp;Petrus ÔC loannes aa,». cumin nomine domini reftituiftent clau» 0 dum fanitatijôô populus obftupefaóus ip« U ids intueretur,dixerut, Viri Ifraclitx quid b ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;E 4

DE C O N C I L I I miramini' fuper hoc,aut nos quid intucw^' ni,quafinoftra uirtuteautpictate eff'eccri' miJSjUthicambularetf Deus patrum nOquot; ftiorum glorificain't filium fuQ Icfum. Vi' denturautem Apoftoli Paulus QC bas apud eos,apud quos exponcbant qu^* cunquc deus feciflet per eos, fimul etiaiquot; approbarc uoluiffe genus doônnæ, quolt;l apud genres tradiderant, fide in Chrißui» abfque lege iuftificari credences. Qam fa* nè dodrinam oftêderunt deutn iignis coH fequentibusapprobaire,cQnfirniane,ecct( Ojs^ commendafTç.

Kepetitur fttitM huiut contrwerfla.ad cjuü iiifcutiendóm coit Concilium lüerofilym. f^it acris inter di^utantes concertutia, fienditur^ (juisfitlegitimw modtu truftan dicontrouerftMinContiliu. ÇAf. x, Vm^modofxpofiturus eratLuca^i quomodo in Concilie haec controuö fia fit difcuflajitcrum propoft'tionem prat* cipuam, in qua fiatus caufx ueriabatur rt» petit, ôi. ait, Surrexcrunt autem quidato efeda Pharifaeorum, qui crediderant, dl' centes quód opor tcret circunciderc eos,a^ præcipere, ut feruarent legem Mofis. multum refert in re qualibet uerum caufati

de qua agitur, teuere fcopum. Vndc non j, fuperuacanee hac repctijt Lucas. Adhunc certè ftatum referStur omnia, quæ inter fe [( partes conferunt, quæ item Petrus dicit, I« quae la cobus profert, Ô6 quae uniuerfa cc« M clefia Apoftolica fynodalibus literis defi-nitaccomprehêdit. Sunt qui ilia uerbaita j interpretantur, quafi Paulus QC Barnabas ,1 ipfa apud Apoftolos QC presbyteros hoc

fenfu propofuerint, Nos quidem praedi« D cauimus Ëuâgelium Gentibus, QC deus be nedixituberrimacnoftrac praedicattonblt^ gniseiTicaciirimis per nos editis. Cæteràm dum fumus in medio uerbi curfu, exorti funt contra nos Pharifaci illinoHri aduer« farij,qui 0^ ipß fe crcdere fatcntur in Chri« ftum,interim uero crcdêtes negant feruas tumiri fide,nifi etiamcircuncidantur,8C feruent legem. Siue uero ifta fint hiftorici ucrba, fiuc Apoftolorum, idem perpetud fenfus manet. Ac memori memoria rcti« nendum eft nobis,in co totam hanc ( ficuti £C j.cap.monui}uerfaricontrouerfiâ,quôd Apoftoli docebât hominê fide feruari abfqi lege : pfeudoapoftoli contra alTeuerabanu hominem non fide,fed magis lege feruari.

Qaomodo lam ucro propter hoc negottum ( quo^l Lucas more autfcrmonc Hcbraico uerbô difeufrerint uocat ) conucncrunt Apoftoli fiC fentores ranc coito «z- rT. ri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j'

uerfîam. ecckfiae Hicrofolymitanac, ut inquam fpicerent quid in propofitis dogmatibus eontrarijs uel ucrum eßet ucl falRitn, quiti docêdum cfTct quid nondocêdum,amp; im* primis quae eßet hac de re Apofloloriiifl Hierofolymis agentium dodrina. Eß aU* tem nobis diligêter obferuanda ratio, qu^ fiac inrefecutifunt Apoßoli.Conueniuni hi primùm,necakercantur de primis cath« dris huicaucilli occupandis, neque de inH mis fubfdlijs huic aut illi paratis. Confidét tranquille ordine pulcherrimo,quem praP’ fcribitcharicas,honor,amp;f moderatio animb quâinformans ad Philip. Apofiolus, Cotfl plete gaudiummcum,inquit, ut fimilitCf aßedi ßtis, eandem charitatem habentt^ iinanimeSjidem fentientcs,ne quid fiat cotentionem autinancm gloriam, fed pd humilitatem animi,alium quifc^feprteßaP tiorêexifiimetjamp;c.RcdtilTimèdicitprima' turn altum quidem eße potefiatis, ordinis alium.luxta poteßatem omnes Apoßolos «iufdem eße honoris, ÔC paris poteßatis* Ordin«

I Ordifte ucro lam anteire Pctr5,iatn aliutfi j ex apoftolis.Et in præfenti fynodo ioquun • tur primo quidcm partes contcadentes, , mox bcatus Petros ftiam dicit fentendam, ( poft i pfum loquitur diuus lacobus, Opdr» 1 tet enim inter dicêtes, confultantes, amp;nbsp;fen , tentias pronunciantes obferuari ordinem.

1 Interim qui ordine praccedit,primo^ toco , dicit, aut etiam fynodo prsefidet, ideo non Î eft dominus fynodi,ÔC primas omnium eo t rum apudquos loquitur, filt;c.

fingulæ fua propofuerunt dögmata,fuas ra tiones,amp; fua argumêtajbi uero dum quac

gua,ut fit,exorta eft concertatio. Nam ue» rifimile eft pfeudoapoftolos acriter fuum defendiffe ftatum : undecommou apofto- * li» utpotehomines uericatis amantifsimi, ’ ’ -non potucrunt frigide fua proponere atep tucri, contrariamep oppugnate fentêtiam. Cum autem tam acris inter hos Si in tam fando concilio exorta eft cocertatio quid inirum obfecro aut cuinam uideaturiiitu« pcrandum, fi hodie quoep fer ueant St fcrilt;

DS CONCILIIÎ pta amp;nbsp;dida illorum, qui puram luculen^ (am^ ucritatis cauGim defendunt contra hoftcs u€ritaas,qui feruide Qi. immoderate QC corrumpctc fyncera di. tenebras luci in ducere ihidentfDum autem difceptaretut »nier panes ÔC ferueret contentio,exurges Petrus, fuam interponic authoritatem quid ipii hac in re uideatur grauiter expO' nit,conueribad pfcudoapoftolos iêrmonc« Lucas eniniySurrexit Petrus, ait, amp;nbsp;dixit cis,nimirS pfeudoapoftolis.Tota enim Pe tri oratio confirmât Pauli dodrinam, Pha rifieorumrefellic. Tandem enim erumpés, Etnunequid tentatisdcum,inquit,ut itn* ponaiuriugum, QCc» Quod ccrteinfolos competebat pfeudoapofiolos.

mo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnibus perfpicue difei»

mus,quis fie legitimus modus tradâdicofl trouerfias in Condlio. Nam exemplo apo* CMtiiia. ßolico doccmur conuenire debere prçftan dfsimos ecclefiae uirosgt; QC his prarfentibui diligenter Qi. lucuienter exponi oportert ftatum controuerfiæ, pardum deniquera* dones èi argumenta audirc amp;(. càgnofcerc. Quod fi acris inter difceptantes exoriatur (^ncentio, non idcô in uniuerfum Qi eau« iânr

fam 0^ uehetnentius diTputantcm cfTe eoiis demnandum. Vbi uerö,qu2tuin fatiscft, audita eft partium difceptatio, confulatut ultimo loco fententia apoftolica: Gcudin pracfenti Petrus lacobus fuas proferunt fententias, atque quid in cauia controuer« fa tenendu aut docendum,quid uerum auc quidfalfum fit,definiüt. Huncmodum QC hancrationem tradandi aut difcutiendi ia Concilio controuerfias, fequutuseftbea« tifs. Imperator Conftantinus, infynodo i!« la cckbri Si omnium prxftantifs. Nicena. Nam Theodoretus in hiftoria fua comme moratlmpcrat. in confciTu patrum in büc inodum fuiffc loquutum Epilcopis, Nihü indignius quamhofiibus ( idololatris ) dogt; mitiSjEpifcopos Chriftianos fe mutuoim« petere, öf uolupratem rifum^ conciliarc inimicis : prarfertim in difpurationibus re« rum diumariim,in quibus baberent dodri nam fandi fpirinis prarfcriptam, Euange !» Ci enim amp;f apoftolicilibri,d»ccbat,nccnon antiquorum prophetarum oracula, pllt;u:e inGruuntnosfenfunuminis. Protndcho» ftiÜ pofira difcordia,fumamus ex dfdis di« uini fpiriiu* explicattonc« quaeiUonum«

Tantum tile. Rchneanthanc rattonem elt; fcriptura fanda uthufque Teftamcnti de rebus omnibus,quæ in difceptan'one funt,. dçfiniendi in Concilijs,quicunquc falutad cum frudu fynodos conuocare inftituunt. Abfint hinc omnes fraudes Sé doli, fcriptu rarum^ detortæ ÔC alienæ expofitiones, petatur fenfus ex ipfamet fcriptura, acrefe ratur ad rcgulam fidei ÔC charitatis ad glo^ riam dei SC ueram falutem hominis. Cauc* atur hic diligentiiïimè, ne fuppofitirij aut nothi de non canonici, uel non genuini bri, fed pro his aut cum his traditiones Si conftitutiones hominum pro fcriptura fan da obtrudantur : ne'ue paucorum arbitrio libidineue ÔC ambus fubdolis omnia fyno-di negotia gerantur, de quod rationibus uel argumentis è fcriptura petitis afferi Si perfuaderi no poteft, armata manu inuitis etiam imponatur.Nam Apoftoli,quicum authoritate loqui poterant, de uno uerbo quod tenendum fit omnibus, uelairererc uel negare, in præfenti tarnen Hierofoly* tn i ta na fy no do omnia quat propofuerunt iußjüs rationibus,euidentibuscp argument de faipturac tellimonijs confirmaruntaiit appro*

approbarunt. Id quod in Orationibus S. Petri ÔC SJacobi Apoftolorum liquidoap. parebic. Ad quas explicandas nunc defcen dimus.

Petrus Apoftolut Pauli doârirtâ approbat, C oflend:t euidentibui argiitnitif, fidejnon lege.iuftißcaricredentes. CAP. XI.

QEntcntiam fuam de controuerfia ilia, ijquæcontroucrtebatur inter Paulum 6^auncùu Barnabam,amp;inter Pharifaros illorumad» uerfarios, S. Petrus infignis Chrifti Apo« . ftolus perfpicue admodum QC. euidenter coram uniuerfo Concilie exponit,pronun cians per omnia pro dogmate Pauli Apo« ftoli,contra doó^rinam Pharifacorum ere« dentium, Pauli aduerfariorum. Nam ad Concilium ipfum primo conuerfus,deinde ad Pharifæos reipedans, minime oblcii tis uerbis ait,

l^irifra.tresyUosfeitis ^uodab antique dieius ’Dews inter nos mt elegit^utper os meum audirent gentes uerbum Euangelij,amp; crederent. Et qui no «Ù cor dn quot;Deus, tefîimonium reddidit Hits jdatoiU

J^lunc trgo quid tentatM Deum,ur imponaturiigt;‘ gum Jitter ceruices dijcipulorum,quod neque wfiri^ neque nos par tare posuimun^ Sed pergt*' tiam Domini noflri lefu Chriflicredimtss nos tiosfuturoSiquemadmoium amp;nbsp;tilt.

Oratio hæc Petri uerbis admodum fuccindajfed pcrfpicua tarnen,fcnfu copio fiffîma,elegantiflîma quoque àC uigorec* uidcntiffîma,ut ex ipfa diuini fpiritusing^ nium,amp; S. Petriingentia dona cernereli^ rionü s7** ccat.Scopiis aut ftatus Orationis huius hilt; P'w*- nbsp;nbsp;cft,homines fide iuftificari, non lege, neef

hanc fidelibiis efTe obtrudendam. Duabiis itaque abfoluitur partibus.Et quantum at' tinct ad partem primam, oftenditid quoJ in controuerfîa erat,fide non lege iuftifica' ricredentes. Deinde demû adijcit partes’ alteram, legem fîdclium humeris nonelî^ obtrudendam.Demonftrat autem id quoti pro dodrina Pauli,contra prædicationei” pfeudoapoftolorum pronunciat, narratif' ne admodum neruoia aut argumentofa* Narrat enim quomodo euocatus fitcœk* fti oracuio à deo ad annunciandum EuaU geliuni Cornelio bomini ethnico QC mil*''

farijimô mflitum ccnturioni,quctn deus fi denen lege purificauen't, ac fpiritucoelH tùsemiffb in ethnicos, approbauerit gen« tes cnam incircuncifaSjSC abfque lege, per gran'am Chrifti populum effe dei. V erùm fînguîa in his funt nobis diligentius exanii nanda,ut orationis eius euidentia omnib. innotefcat.

Ab initio non multum diligentiac collo= Of rfwn* cat in récitandts ordineampulioiis aut ma peiru« non gntficis tituliSjRcucrcdiffimijReuercndi, ôoftfouSî ampliffimi QC. inclytiuiri,patresbeatiflimi, illußria^ totius mundi lumina, Qic. Et ta« men erant in hoc confeffu uiri, fi qui alrj in uniuerfo mundo, amphflimis titulis hono* randiöC pratdicandi. Catterùm ut modum hac in re,ut in qualibet alia, adhibêdum eG fe difeeremus, omiHi's ambitiofi's ülis ÖC prope immoderatis adulatorqsm titulis,ne tarne nimis familiariter amp;nbsp;abicae cum eis loqueretur, fan's honorifice nuncupat ui« ros 6^ fratres. Meminerimus ergo fcmper in tribuendis tituh's ne uel per cotemptum «orum, quibufeum loquimur, uel per ni-miam pcccemus iicêtiam. Videturautem inltium Orationis ö. Petri cocertationem

DE C O N C I L I I S ^auem altercantiumdc fuftificatione purificaiione falutc^ homim's interrupt^ ïe. Perindeenimeft, cùmaitj Vi'ri fratr«s uos fcjtis, amp;c. ac fi dixiflet. Quid obfccfO tam longa SC tarn acri concertarione opü^ cftf R-ccitabo hic uobis non fabulam, nO” fomnium, necp expofitionem dubiam, rem cerfam ÔC compcrtanj, quam uos oifl* nés ueriffîmâ efle icitis, utoperofiorc pfO* batione aut demonftratione eius rci nibil : fitopus. Scitis inquam me iampridem fignificat Ab antiquis diebus} ex hoc nO* ftro cœtu uel numero Apofioîicoeledutf cflc à deOjUt per meâ praedicationcm gefl' tes audirent Éuangeliumjamp;^ prædicatocf^ derent. Paucis autem his uerbis atcingit bj ftoriam,quæ copiofiflîmè SC elegantifiîifl^ cxponitur à Luca cap. A A Apoft. lo.S^ tt' petitur cap. ii. Argumentum uerô ApO* ftoli Petri incumbit in autoritatem dei uO* cantisex mera gratia Cornelium, mittef* tisep Petrum adgêtes incircunciCas, quaS non iufferit circuncidere,neque eis lege«” imponere, fed Euangelium prædicare : quidê in hûc fine, ut crederet. V nde manî' fefiè colligit fide no lege feruari hominc*

Porró U Of at 10 ucl elcdto Ala Petri ad , Hctius aa «nnundandumgentibuscuangelium, fa- «uingeii .n» lt;îîa à dco,eft admodS fnfignis,Habens me-morabilem angdi def apparinonê ac man« datum, deindeetiam codeftem uifionein amp;oraculum, ut oporteat ipfam non inex« penfam prçterire. Nam illiseerte euiden« tifsimis argumentis deelarare uokiit uni« ucrlb mSdo deus, quod gratuito feruet ex mifcricordia fua in Chrilio per fidem ho: mines peceatores. Ideo cnim dcligit fibi non quemtibet,fed Cornelium hunc homi «x mcr* nem ethnicum ôi militarcm,imó militum centurionem,ut totum hoc quod cum ipfo fitjtribueremusgratiac dei. Tametfienim fcripturadicat, Drat hie rdigiofus, uir iu» flus, ac timens deum, cum tota domo fua, praftans elecmofynas multas plebi,depre« cans^ deum (èmper,ac tdfimonium habe bat ab uniuerfa gente ludaica nemo tarne uere deum timens fentit Corndium fua il« la iuftitia,quaf euangelij prardicationem 5)C bapiifmum prarcefsitjpromeruifle euangc Iij pratdicationem amp;nbsp;rcipifsionem peccato rum:aut quod tllam iuflitiam habuerita na tura, non à dei graüa;fed hoc potius fen

tichdum cfl, Cornclium fuiffè hom/o^^ peccatorcmjOmnt iufiitia SiC picrate inan*» amp;nbsp;dcum omnino talem inueniffe Corn«* IiurrijCx gratia ucrô inftiHafTe ei fetnina p*^ tatis.quæincrcmcntis quibufdam auxcr*’’ tandem 8C perpracdicationcm S. Petri pl‘ ncabfolucrit, ipfiim^adfe attraxerit atlt;f iuftifîcauctit. Non dico bare fine authon^ teffripturarSjôi^ uetuftatispurioris. Nai’’ Arauîîcanum Concilium i. quoduidetü* edebratum inter Epbefinam Chalccdô' nenfem generales fynodos,circa annû dô* mini 4 40. ilia ipfa de re bate ad uerbut’’ îiobis rdiquit, Si quis per inuocationfi” humanam dicitgratiam deipoiTe confef' ri, non autem ipfam gratiam fàccre uriH’ uccetur à nobis, contradicit Ifaiac prophf* taCjUd apoftoloidemdicenti, Inuêtusfuiquot; äbtjs,qui me non quærebant,palàm appa' rui bis qui menon interrogabant. SiqiiiS ot à peccato purgemur uoluntatem noftra deum expedare contendit, non autem vl etiam purgari udimus per fpiritus fanói infufionem operationê in nos fierûcon« fitcrur,refiftitipit fpirituißndo,perSoIo‘ monem dicenti, Prarpaiatur uolunras à do mino:

( mino : amp;nbsp;Apoftolo falubn'tcr prardicant»,-Deus eft qui opcratur in nobis Qc uelle ÔC

, perficercprobonafuauolütate.Hocenim K ïal ubriter profitemur ÓCcredimus,quod in (, Omnioperebono nos nonincipimus, K poftea per dci mifericordiam adiuuamur: j fed ipfe nobis,nullis praïcedcntibus bonis j meritis,amp; fidem Si amorem fui prius infpi H rat, ut amp;nbsp;baptilmi facramentü fideliter re» ( quiramus,amp;: poft baptifmum(cum eius ad gt;nbsp;iutorio) ea qua: ftbi placita funt implerc ua leamus, Vndc manifeftifsimecredcndum H eft, quod 6C illius latronis,qucm dominus H ad paradyfi patriam rcuocauir,filt; Cornelq ; centurionis,ad quem angelus domini mif. f fus eft,ÔC Zachaei,qui ipuim dominum fus fciperemeruit,ilia tam admirabilis fides, Il non fuit de natura,fed diuinac largicatis do , num. Hatftenus rerêfui fcripturac Si Arau J (icani Concilq teftimonium : quod ôf teti» j nbsp;nbsp;dem uerbis infertum eft in Dcfinitionescc

( defiaft.cap.51. Cornelium ergogentilcm i hominem 8lt; incircumtifum,amp; Icgis igna« , rum Mofaicæ,hominem inquam peccato^ , te, deus elegit.in quo oftenderct gratia fua , per ûdem propter Chriftum tuftificarc fc i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;F 5

?on^mi'’p. Proindc mtttitur à dco angelus ad hun^ JîiVJ Comcliuin,quem quidem deus in gratiaiH fuam recepcratjôi in pietate proueherc perar, nunc autem pienius abfolucre cog*’ tar. Mandat itaque deus per angclum fui ut Cornélius Cacfarcam euoeetex lopp^^ no oppidulo,apoftolum Petrum.Nam rihi,ait, dieet, quid te oporteat facere. Pô* tuiffet quidêdcus ilico ôf eodem momffl' to per angelum cxponerc,quar facerct neliusjfcdmaluitid fieri per Petrumiutiö uniuerfe dei ccelefix minifterium eoifl' mendaret uerbi fui. Cornelius obediëntie iuftae exemplum, nihil curiofius inquire» eiir nunc non erudiatur ab angelo f a” non melius abangelo, quam bominc po^' fiterudiric' fed fimplicitcr honorificam 1^ gationcm loppam mittit, afeitum apoß^' lumPetrum. Vndeiam claretôfuocatio* nem Corneltj ad audiendum à Petro cuJf gelium, 0( uocationem Petri ad prardie^fl dum Cornelio euangclium, manifeftiÉ^

«■* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nclt|gt;

‘ nelij, îoppç cruditur ac praeparatur «tam Petrus,qui nondum intclligebat plenè gra j tiam Chrifti genttbus quoque tncircunct« j fis deberi. Eruditur ergo Petrus,amp; cum ip foomnis pofteritas per uifionê cœleftem Si oraculum diuinum. Non enim uulgari , ter,fed modo quodam fingulari hoc negos ’ tium docertopoituit,uniuerfa-cp commcn dart Ecclefiæ. Nam noua infolita ac tncos gnita liæc tune fuiffe fidelibus, cuinctt ex-* pofitto capitis it. Ad. Apoft, Petrus ergo dum afccnderct in fupertorem partem do» muskin qua habitabat apud Simone quen« dam coriarium ) ut oraret, uidit coelitus ad * fe demitti uas quodpiam uclut linteum in= gens,in quo crant omnts generis ant man-J tta,etiam immunda,fîmuluoce cœlitùs de« - lata tubebatur, Petrus parare animantta, amp;nbsp;cderc. Cumcp Petrus refponderet,nun« quam fe immundum edifle, atque ideo fc * nenunequidemhuius quidpiam cderc at-‘ que ita fe poUuere uclle,audtuit coelcftc o« taculü,quod ita pronunctarct,Quod deus purificauitjtu ne immundum dixcris.ld^ lotum, non femel SC itcrum, fed tertio éomparuitôlt; Petro didumcft.Hacfit illc

6if fecum quid uifio oraculan's fibi uclld cxpcndii. Mox itaque adfiant ad l'anuan’ domus illi'us famuli Cornelij,ueriflîmi of^ cularis uifîonis interprètes. Petunt enii” ut Petrus Caefaream ucniatadCorneliui” liominem opinionc Iiidacorum impuruifl» SiC annundet ipfi domui^ ipfius uerbuin* Ex quibus intellexit Petrus deum fibi gcô tes purificaffe aut purificarc uelle.unde P( trus unà cum fidelibus alqs non debcaflt abhorrcreà Gentium confortio, ncqueil* las immundas reputare,quas deus uelit pi* pttriuabiifificatas. Proinde abfque mora proficifci* rXgrHutnfur Cæfaream, accedit Cornclium, que«* ceintho, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;circunddit,neque Icgem eiimpofiiiii

fed fimpliciter quod dominus per angelô iufieratjpracdicauitei uerbumEuâgelij ài Clirifto. Ac inter alia,Huic,inquit,omn«^ prophetac teftiraonium fer5t,quôd rcmif' fionem peccatorum accepturus fit per mê eiusjquifquis crediderit in eum. In inquam narratione euidenti irrcfragabiH^ funt argumenta coprobantia ÔC uocarion^ Cornefij 6C Pétri cffê à deo,ÔC deû purgat* fibi populum fuû non per circuncifi'onc^ Jegcm,fcd per gratiâ QC fidem in Chriftu»«'

Verum pergit ipfe Petrus apoflolus re-liqua huius hifioriex narrationis addere, quantum fatis efi;, per quæ caufam ipfam quam fumpfit tradandam, illufiret pers fpicue demonfiret fide non lege iuftificari credetes. Sunt autem eaquæ fuperioribus fubiungunt huiufmodi,Cornelius euange liopraedicato credidit; net^ aliud fecit.Nâ nequecircumcifus eft, neque legem recc« Conwi«. pit: fed credidit, ac remifsionê peccatorS eft confequutus. Sequitur cnim in uerbis lis;ncc purgantur nifi per fanguinem Chrl fti.-ficut loannes docuit i. loan. i. ôi i. ôi Paulus Hebrxos 9. dC 10.Nam propter cf« fufum fanguinem Chrtfti, deus non repu« tat nobis peccata noftra,imputat aSt nobis iußitiä Chrifti iicut dare docctur Rom, 4.0^ K Cor. J. cap. Quoniam uero fide in Chriftu uera hacc rccipimus’; ft no creda mus, purgationis huius expertes fumus, rededicit fcriptura fide purificari corda, fandificari nimirum animas nofiras, iufii« ficarinosamp; feruari totos.

fent, Vnde uero manifefium eft Corftdïô rum fuis credidifTc amp;nbsp;cordibus purifie«' tos efl*e quando fides donum fît dei,nequ^ tnox foris apparcatc’ addtt S. Petrus, deus ittcffl.f. qui corda nouitjôC de quo lercmias teft«' tur aitjOcuh tui domine refpiciunt fide, tcfîimonium ïllts prxbuit,nimirumfidd cv P«** fidem purificationisicum cis dede' rwfan^huiMCIpintumlanctum.Athic obferuandufl’ lt;ft donum hoc fpiritus fandi inuifîbile cflcjô^ uifîbile. Inuifîbile non nunc pri' mùm accepit donum, fed ante a Corner lius.-Sinc quo utique ncque angelocred«’ rc,nequc Petrum uocare, neque differen' tê audirc credere^ potuiflet. Nemo ent'n* Ïiotcft dicere ficuti Paulus ait, dominum cfum,nißper fpiritSfandum. Ergo poft' quara audifletuerbum euange’qö^ credf - ddfcr ci, purifi'carus^ effet fanguinc Chri* ftijfpiritualiter afpcrfus corde,accepit utfi' bdc donurafandifpiritus fubfymboloigquot; nis. De quo in præfentt loquitur Perru’, qui in I i.cap.Iilapfus eftjinquit/pirirus faH ' dus in ilîos,qucmadmodum $lt;' in nos ü’«* pfus fuel at initio. Veniebat autem in men^ ‘ tem quod dixcrat douiinUù, loanncs q«*' dem

I dcbaptfeauit aqua,cçtcrùm uosBaptiza« , biminifpintu fancfio. Idem inprafentia, ; Dans illis lt;nqiiit, fpin’tum fandum, fictit j 6^ nobis-.nihii^ difcrcuir inter nos amp;nbsp;iÜos, , ha femetipfum exponit Petrus. Fuit autë fynibolû hoc ignisapcrnfTimum argumen j tum,quod deus gentcs agnofccret pro fuo t nbsp;popuio,quas amp;nbsp;cxt^ r no aquæ baptifmo in

, CfclcGam rccipi uoluit, ut ucra ccclcGac J Chnfti membra. Vndè Petrus uifo in Cor nelij fuorumcp capitibus igne, dixifle legi« J ' tur, Num quis prohibere poteft, quomi« nusaqua baptizentur hi, qui fpiritum fans , dum acceperöt ficut nos Praetcrca loques , batur linguis Cornelius cum fuis, ac ma» , nbsp;nbsp;gnificabant deum, ira ut fccerant ApoftoU

, ter nos,inquit Petrus, inter ludaeos inqua , be Gentes, cum urrofque purificarit fide, , nbsp;nbsp;«frofep donarit fpiriru lando uifibilijamp; ccr

, tifhmo populi del figno. His omnibus co* ram uniuerfo Concilie probauit,imô bC c-uidentiirimc demonftrauit Petrus,gentes , non lege, fed fide iußificarbamp; pfeudoapo-( ftolorum dodrinam cotrariam effe falfam,

Galat*. lat. ad huncipfum Pctrüdixifle quondai’’ Icgitur, Situcum fisludæus,gent»liieru*' ui$,ac non Iudaicè,cur gentes cogis luda*’ zaref Nos natura Iudçi,ô6 non ex gctibüî peccatores, quoniâ fcimus hominem noi* ludifi'cari ex openbus legi's, nifi per fidei” Icfii ChriftijöCnosinlefum Chriftumct^ dïdimus, ut mflifîcemur ex fide Chriftb^* no ex openbus legis. Propterea quod noquot; iufiifieabitur ex operib.legis uila caro,ôio l^emfidelibuiad Chriftum conuerfts non efte ob^udendam. Fide enim per grlt;ttiittn Chrifti, non per legem feruari omnes fan-ßos cum ueterK tum noui Teftamenti,

Confutari' A Ltera parte huius caufic abfolutajd«* Ûgcmîm?o jcA.^cendit ad alteram explicandam m'aj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Icgcni uidelicet non efle obtrudequot;

Chrißum dam fi'delibus ethnicis conuerfis ad Chn* «oBjietß«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;falutem neceflariam. Cofl'

uerfus enim ad aduerfarios Pauli QC Barflquot; bçPharifæoSjCum ipfis ueluti expoftulaflquot; doórinamipforumconfinât,Öl ait,Cùm hate ita,ut dixi,ccrtô habcant, cur uos tefl' tatis deum, ut imponatur iugö legis fupd I ceruices difcipulorum, amp;:c« Deum ucro tentart

Ü 11' 11» J»

,J If tl

P 4

5, 11 i*

il tf t*

têtare in fcripturisdicStur,qui experimcn turn potentiæcius in co requfrunt, quod deus no ita ordinauit, Sathanas au tem uct homines prauis fuis ex affedibus ita fieri uolunt per dei potêriam : quemadmodum Sathanas domino noftro fuadebat, utprae« cipitê fe daret de pinna tcmpli, quod deus ipfum potentia fua per angelorum miniOe riiim feruarc poffet incolumê : cùm tarnen deus hoc nollet, fed inftituiflec magis ut defeenderetur inde per gradus, amp;nbsp;non pe« teretur in re non neceifaria ÔC aliter ordi-nataexperimentumdiuinac potentiac. Ad eundem modum pfeudoapoftoli impone-reuolebant legem obferuandam fidelibus utpoflibilem ôf falutarem per deiomnipo tentiam : quam tarnen deus non ita inftitu-erat,ut per iphus obferuationem homines feruarentur. Nam 8lt; Paulus ad Galatas di Oaiatt, xit, Si data fuiflet lex, qiiae poiTct utuifica-rc,uerè ex kge effet iultitia: fed conclufic feriptura omnia fub pcccatum, utpromif* fioexfidelefudarctur credentibus. Ergo S. Petrus huiufmodi quiddam uideturdt« ccrcjndigniffimum efthomini fidcli,prç« tetea ÔC grande fcelus tentare dominum t

deum. Illi tentant deum,qui legem uoKiH* obtrudcre fidelibus. Grain'lTimè et go coO tra dcum peccant,qui legem fidehbos ob^ trudunt. Quarc itaque uos PhariGei rant® uos polluitis fcelcref Grauis fane crathi«^ confutatio docîn'nx Pharifaicae.Neq? rex’ fiquidgrauius in Pharifeosdici potuilfet-Catena ülacótcxta exueterum interpret^ Grçcorû expofitione,hSc loco fie enarrat) Quid tentatis deumf' id eft, quid diffiditts deo,quafi fide accedentes ad fe faluos fac^ re non pofllitf Sequitur altcrumargumcfl rum, quo ipforum doeftrinä réfutât» NaiH à conditione fidclium argumentans,Chri‘ (lus difcipulorum, id eft fidclium fuorutn« inquit, colla fubduxit iugo feruitutis,li^ bertate ucra donata credentibus. Quàm iniquQ ergo eft liberos, Chrifti quideni cruorc liberos fados fideles uelle Humana, imo impia audacia rurfus fubderc fcrui* tutif' Plagq hoc maximi fcelcris genus quoddani eft.Proinde ft perrexcritis fidel* libus obtrudere legem , pergetis libertos Chrifti emptos (anguine eius in feruitU' rem retrahere, maximo fane cum piaculo, euj. Paulus cenè ad Galat. In libcrtate^ inquit, qua

L I B B R. r* 4S qua Chrißus nos liberauit,Rate: QC ne rurs, fus iugo feruitutis implicemini. Rurfus ex natura legis £lt; infirmitate Humana aliud producens argumentum Petrus,dicit,Lex earequiritquachomo prac Rare non poteft, non legis quidem imbecillitate, fed uitio , hominis,qui per pcceatû ita eR corruptus» , utlcgi no pofsit fatisfi»cerc,Proinde fi per« , gatis lege hominibus imponere ut neccRa rüm ad falutcm, hanc non modo dubiam reddetis, fed rem quot^ no pofsibilem rea quiretis ab hominibus,atc^ deQ^uf^dixi,tc« quot;nbsp;tabitis. Nam iugu legis nec^ patres noRri ncque no» portare potuimus.Equidem do ‘ minus in euangelio dixit ad Iudacos,Non« ’ ne Mofes dedit uobis legem, 0^ tarnen ne» ’ mo ex uobis praeRat legem f Et Paulus fcrl ’ ptum reliquit, Ex operibus legis non iuRi **■ * ficabitur omnis caro coram illo.Et iterum, Ro«.». * Affeäus carnis eR inimicitia erga deum. ' Nam legi dei non fubditur « Siquidemne ‘ poteflquidem.Etrurfus, Quodlexprçfia re nonpoterat ea parte qua imbecflis erat ’ per carné,hoc deus proprio ftlio miffo fub fpecic carnis peccato obnoxiac praeRitiu

concIudcnSjS^ præcipuam propoGtionen’ repetensamp;inculcans S.Petrus, Sed granam domfnt lefu Chrifti, inquit,crcdi' mus hosferuatumtrf: quemadmodum^ illÉ Communis urique QC antiquifsima iK' ftifïcandt ratio ilia eft,quç fît gratia deî.u^l per merits Icfu Chrifti, ÔC fîdem in ipfuiH’ Ergo gratia dei per fîdem, non per Icgei” feruati funt patres cledi dei omnesreadeifl gratia per fîdem non per legem aut pcro^ pera feruantur apoftoli Si ièruabuntur oti* nés in ftnem ufque feculi cledi dei, Sic ifl' quiâ perfpicue définira eft per apoftolut” PetrS quæftioquæ uertebatur inter Paul® Si pfeudoapoftolos, pronunciatûcpeft pr3 Paulo cotra pfeudoapofîolos:Ô(^ quod pr^ nunciatûjid etia euidentifsimis rationibiis ■ ÔCargumentis irrcfiitabilib.eftcoprobatß' tcriîtcft»- Quod uerô apoftolus Petrus perfpkæ uerbis afleruit gratia domininoftri lei*’ “ch,j Chrifti, non apolîolos duntaxatamp;omnts Ài non per cledos noui teftamenti, fed omnes patres w^wto». weteris teftamenti feruatosefle, idipfui” ipfc quoqr dominus lefus affirmauit,cun’ in cuangelio dixit, Abraham uidit dietH tneum,filt;gauifu« cft.Paulus quoque eun^ dem Abra*

It dem Abrahamum grana dei per fidcmIc ƒ fu Chnfti iuftificatum effe non per legem ; neque per opcra,oftendit in 4. cap. ad Ro manos amp;nbsp;in cap. ad Galat. Idem in poa

;1 fpiritum tribuit ueteribus ÓÓ nobis, Et in , epift.ad Hcbræos 11. cap.commonftratom ,) ncs fandos patres fide placuifTe deo.Et itc D rum in priore ad Corinth. 10. cap. Omnes, inquit,patres noftri eandem efcam fpiritus akmeomedebant, ö(fomneseundempo«

j Hacc clarifsima minimecp dubia fcripni j rarum tcftimonia,etfi pqs in hac caufa fuffl j cere pofsint, adferibam tarnen duo S. Au« guftini teßimonia, haceadem de re, pros , pter illos maxime, qui calumniantur nos I abuti illis feripturç teftimonqs, ipfacp alie« J no€C nouofenfucorrumpere.Extant Au’hïcdertt« . guftini de hac re teßimonia in i. lib. congt; , traCeleßiumSCPelagium.

, Cap. 14. Vnus, inquit, eß deus us , nus mediator dei amp;nbsp;hominum,homo Chri ftusiefus . Quoniatn non eß aliud nomen

filb cœlo datum hominibus, in quo opof' teat nos faluos fieri. Et in illo definiuitdigt; usfidem omnibus fufcitans ilium à mortii is. Itacp fine ifta fide,hoc eft fine fide unWi mcdiaroris dei 0^ hominum hominis Chflt; ftilefu|, fine fideinquam rcfurrecftionis^' ius,quam deushominibus dcfiniuit,qu^ utiq; fine incarnatione eius ac morte noi* ' poteftueracirercrcdi Sine fide ergo incaf' rationisôf mortis 0^ refurrecftionis Chti' fti,nec antiques iuftos, ut iufti eftent à peO catis.potuifle mfidari,et dei gratia iuflifid rijUeritas Chriftiana non dubitat:fiue in elt;^ iuftisquos fanefta fcriptura commemorat) fiuc in eis iuftis,quos quidem ilia non cot” memorat, fed tarnen fuifle credendi funt) ucl ante diluuiû, uel inde ufque ad datait legem,ucl ipfiuslcgis tempore,non folui” infilijsIfrael, ficutfueruntprophetar,f^^* ctiam extra eundem populû,ficut fuit lob. Et ipforumenim corda eadem mundabaH tur mediatoris fide, 0:^ diflTundebatur int*^ charitas per fpiritum fandum:qui ubi uuli fpirat.non mérita fequês,fed ipfa etiam ritafaciens. Nonenimdei gratia erituHo inodo,nifigraimta fuerit omni modo,amp;f*

(gt; Cap. ly. Quamuis crgo nec kx per Mo (, fen data potuerit à quoquam homme mor [il tis regnum auferre, crant tarnen amp;nbsp;legfs jj tempore homines dei, non fub lege terrent fi te,côumcente, puniente,fed fub gratia de» kdante,fanante, libérante, Erant inquara qui dicerent Ego in iniquitatibus conce« ,(i ptus fum, in pcccatis mater mea me in f( utero aIuit.Etmox,Ex ipfa fide dteebatur,

Ecce uirgo in utero accipiet,Slt; pariet filiû, (, amp;uocabitur nomen eius Emanuel, quod J eftinterpretatum, nobifeum deus. Et poft jj aliquot prophetarum commemorata tefti« omnia, Eodem y inquit y fpiritu fidei ab il-fi lis hacc futura uidebantur,quo à nobis fada f, creduntur.Nequc enim qui nobis ifta fide ,1 li diledione prophetare potucrunt,eorunî it ipfi participes non fucrunt, Et unde cft (J quod dicit apoftolus Petrus i Quid tenta« ,, tis deum,imponere iugum fupra collum di J fcipulorum : quod neque patres noftri,ne« 5 que nos potuimus portaretfed per gratiam ( lefu credimus nos faluos fieri quemadmo { dum ôi illitnifi quia amp;nbsp;illi per gratiâ demi» ) nilefu Chrifti falui fadi funt, non per lege , WoG, per quam nonfanatio, fed cognitio

cft fàda peccan? Nunc autcm fine lege iU’ ftiti'a dei mafeftata eft,teftificata per kgci” g^prophetas. Si ergonöc mantfeftataeft» «tiam tScerat, fed occulta. Et quæfequun tur.Siquis uerôô^ aliahutus generisapU^ cundem Auguft. legere uelitjinuenietpli’ ra in Epiftolis eius,fed QC in j. libro contre duas Pelagian, epift. ad Bonifaciû cap. 4*

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vnde fit ijuôd Cäcilia nunc in annos aliquot

extrahantur,qu£ uetufias breui tempore po tuit abfioluere. Et de uera cr falfa fapien» tia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;GAP. XIII.

Tacuitautem tota multitudo,amp; audiebaiit quot;Bamabamac Baulum narrantesquxcun^T)eid edidijjet figna amp;nbsp;miracula intergentes peri^fo!lt; Et ^ofi^uam conticuiffentire^ondtt lacobwidicih

Multa in præfentipaucis uerbis dicun* ftrui'du'm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;^i’dibet Icgitimo Concilio impri'

mis uidentur effe non modó utilia,fed ma« ximèneceffaria. Tacuit,inquit, tota multP tudOjid eft uniuerfa Ecclefia,quæ quideni tüc erat admodum copiofa.Tacuitautem, nee

necquifquam ex tam copiofo numero fan-dorum quicquâ adiedt Petri iudicio, aut oppofuit,quod fimplici breui ueritate à Petro expofita perfpicuè, abundè fattsfa= (îîum elTet omnibus. Etfî aduerfarrjs Pauli nondumerat fatisfadum,utpotequi poft hoc Concilium Galatarum ecclefiam amp;nbsp;a» has nonnullas ecclefîas perturbaruntjita ta mcneuidenteriam erantconuidi accon-futati,ut nihil haberêt reliquum, quod ob« *)ccrent,ô(f pugnamnûcreftaurarent. Tan ta uidcliceteftfîmplicis ueritatisuirtus.Ne queuerifimile eft Apoftolos patienter la« turosfuifle, lî perrexiflent pfeudoapoftoli contra tam difertam ueritatem fucatas ra« hunculasfuasopponere. Proînde cumin Concilie de quæftione aliqua controuerfa, Apoftolica fententia perfpicuè euiden terfueritreperta, pronunciata SC définira, eommittendum non eft,utredundantibus logis, clamoribus importunis, tcrgiuerla« tionibus callidis, peruerfionibus artificio« fis, uel detorfionibus Sophifticis, aut iur« gqs biliofisjuel rixis interminabilibus,fim« plex ueritas inuoluatur, aut in dubium uo cetur, SC pcrucrtantur omnia. Tacuit hic

b E C o N C T L ï ï s uniucrfa multitudo ad perfpïcuam un^ cam Orationem Pctriiobttcefcant ergo 3^ hodie in fynodis uociferadoncs Sophifti' cacjobticefcant denique quicunque ex aift du fîniflro profcrunt mania contra autho* ritatcm Apoftolicam ÔC fcripturarum at* gumêta. loanncs Chryfoftomus, Nihilhic ampliusjinquitjuel loanncs, uel ApoftoU ( uno excepto lacobo, cuius magna erat in genre ludaica authoritas) Ioquunt,fed omneSjSC nihil indignantur. Adcô purae î uana gloria erant illorum animæ*

Pïud Ita pauculi fané Apoftoli 8C diCdpfJ^ ?«îpf«ü6t. domini quçprçdicarunt,inlibros, utcaalt;^ poftcros tranfmttterent, fcripferunt. dentes enim omnia in pauculis illis, qu^ fcitu SCadfalutemneceflaria font, abuntl^ comprehcnfa eflc, uoluerunteandemretn cum ledorum moledia repetere. Etenin* fuffîcit Ecdefix Chrifti, quod Apoftoli Euangeliftac fummas rerum, amp;nbsp;idinqu“’ uertitur cardofalutis noftrac, diligenter Si copiofèfatis explicarunt, tametftnonfin* gula faluatoris omnia^ annumerarStuc*^* ba,aut fingulas perfccuti font rerum tcp«5 fonarum circunftantias* Dum enim eiui* dcifl

lt;

llt;

■( e II

K ï

) t

{

dem rei aliquot dogmata, óó exempla aliquot carum rerum,quæ ignorarinon pof funt, dtra falutis difpendtum, expofucs tunr,nihil prxtcrea requirit homo pius, fa piens S)i diiigens. Ifaias dixit temporibus Mcfsiæ ucrbSabbreuiatQ fore rcuclandü» Sed etapoftoli domini,ptjsledonbusmo lefti effe nolucrut uaftis codicibus. Quod fi plurima ÔC omnium aliorum apoftolo» rum fcripta haberemus ( fi modo plura fcri pferunt aut ediderfit) non haberemus eer-tè plura,quam nunc habemus,quantum ui délitrt attinet ad fubftantiam fidei èC ueri-

tatis-Poflemus hoe demonftrare,(i quis ad dubitct,cxcmplo quatuor euangcliitarum quipulchre in reeadcmcongruunt; ÓCe-Xemplo apoftolicarum epiftolarum, qusc omnes eadem de re uaric funt conferiptar. Eandem enim rem fubinde tradantatque inculcant. At annotaient uel uerbis alt' quot eas etiam res, quas putauiffent(fi quç wiflent) ad falutem noftramefl'encccfla«

ncccffariac aperte Sn^ quantum fatiseft cx= poliiaciunt, quorfum oblecro attinet ean=dintut Coa

dem rem recQe,aperte,ÔCcommode fetn^^ propofitam, rurfus proponere, tradareö^ retradare uelle i niü ut fumptus ConcR conduph'centur,5lt;tempus extrahatur pt® logetur'ueôdperdatur.Pcccatur hic à tisgrauiterôCmultipIiciter. Dum enima^ lius uult oftentare uariam fuam eruditio-nem authorum ledionem, nec non ora-tionis elegantiam, gloria fané dei non ritur, fed caro per inanê gloriam inflatuf* Dum item alius uult commonftrarc fe cofl fequutum eHe uariam linguarum gratiarn, incipit mox uellicarc ÔC carpere aliorun* uerfiones exHebræouelGraeco, alioqü* non indiligêres, fedQC. tolerabiles,nonnC' celTariç feruntur ÔC prouem'unt concerta-tiones. Deniquecum tertius quartusa* liquis, naturafacundus, Slt; uaria eruditio* ne utcunque tindus nullum garriendi fi' nem facit, fîC acutus aliquis Sophißieo^ prædiius ingenio, non ceflat argumenta in nodos colligare Gordios, QC ab a Iff s m* nusdenfeconnexos cxtricare, fedamp;fpro

côtra ( fîcutrixatores illi iniricatiôlt;^oft2 tatorcs inflatidicere folent ) difputarc,itn* pUcantur fané âf obfcurantur res ipCx,

fimpltctorcs ancipitcs in dubtjs,8d in ucris nihilcofirmati, imo magis perturbât! à Co cilioredeuntquàtn ad ipfum uenerant: SC fi typis excudantur,tâ funt uaria,intricata, prolixajUt pauci aut nulli ullo cum fru« au Icgant. /\c negari non poteft,in multis Concilijs hifce in rebus grauitercffe pec-catum.ôC peccari uel hodie in tnultorum fynodis SC difputationibus.

Præterea libido ilia garriendi SC pruri« go rixandi SC difputandi, maligna item tar ditascxplicandi res controuerfas, ôd dila-tio rerum omnium infidiofa, facit ne annl

J, aliquot fuffîciant finiendo uno aliquo Con ; cilio . Nihil nunc dico de pompa, luxu, , • fiipcrbia, opum oftentatione, ludis ÔC cius I i generis uanitatibus, quibus magnates bo I nam partem temporis indignifsimc per-dunt.Non foiebat itafacerelaudata SC da uetuftas.ïdeocp intra tempus brcuilst-vtiuBu -mum uberrimo cum frudu à maxima cn felicitate, res maximas in Concilns ab fob «mpo« flt; ft » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liCKcrab-

uebat ♦ Quacrebat I'lla deum a ucntatem (oiuetM, cius, moderatis 6C fandis animis infiruda

i ctatjpropofitumcp habcbat bonum Ôl pad I ficum, Qiiis negct maximum fuifife quon»

dam Carmdûanum ConciliSjSC de re otfl* nium maxima praccipuo religjonis pKC, An foins deus fit colcndus, sn finiti* cum ipfo autBaal,aut aliæ creaturæ ßntcö lendæ amp;nbsp;inuocandæjCongrcgatumfAt tuit hoc intra paucos abfolut dies, lofis^ quoque rex ludaeorum fanóiisimuscck' bcrrimam Si maximam congrcgauit fyno* dum de reformationc religionis totius^ regniincolumitateinftitutä. Verum cun’ folum librö legis proponeretjSC illius iud* cia definitionemép fcqueretur per omntSi humana indicia maiorurn, amp;nbsp;leges exeiu* pla^ hominum nihil moraretur, fed Si qnae mâdafaat in lege fua dominus,diligd’ tifiimè Si abfque mora exequeretur, paü* cos intra dies ÔC finita eft ilia fynedus,^ optima reformatio indutfta eft in regnui” adpacem SC falutcm omnium. Etut nili*l dicamns prarterea de alijs huius genff’^ Concilias pluribus,an non hocHicrofoly* initanum,SC Apoftolicum noftrum Con^ cilium intra paucos dies fi'nitum elTc credi' tnusc* Quid ergofSequamur in omnibus uerbS dei. Inftitnamusomnia ad regub«” flliusjidhil tribuentes exemplis, confuet'*' dinibu5i

I î*!

i k

!»»

1 I B Ê R rlt; f4 dinibuSjlegibusœ hominum intcrminabi» h'bus,8lt; mutuô fibirepugnanribus 8gt;C ine* conci'iabüibus. Exequamur item obdien« ïerca quæcxucrbo dei uel reqcicnda, uel erigcnda, uelfubflituenda aut confirman» da didicimus: ac fentiemus criam nunc no fîra Concilia intra paucos dies uel menfes, amp;' modcratis non inæftimabilibus cxpen« fisabfoluijamp;^quidcmfcliciter abfolui pof-fe. Atinucnias plurimos, qui copendium oderint, acnolint fynodum intra paucos abfolui menfes» IHi ipfi non quærunt fim-pliccm ueritatem,fed illud,quod femel am plexi funt, licet hoc non ignorent pugnarc cumfcriptura fanda,omnino tarnen defen futnSC coniîrmatum cupiunt,ideo^ua« ria impedimenta obijciunt, ÔC facilia diffï-cillima reddunt. Contraria bis omnia inuc niuntur in fynodo Apoftolica, cui fi qui conformes fe reddere uolunt, ea qux Chri ftiucritatis ecclefiæ 8C pacis fiint quacrent, ncquc fuis fe affedibus regendes dabunt, fed fpiritui dei ôô uerbo dus,

Rurfus uerô aperitur locus dicendi Bar ««giu « nabæ amp;nbsp;Paulo, qui non inutiliter ÔC extra ”xpo„“Ji propofîtH figna amp;nbsp;miracula, quæ deus per

ipforum minifterium ediderar,exponunfgt; Faciebat entm ilia narratio pro explicatio* ne quaeftionispropofitæ ïnCôcilio,ô^ pfO confirmatione ueritatis : ficut monui in pire 9, huiusiibri. Cùm uero cxpofuiflcflt iniracula ilia, iterum tacuerunt. ModuH* enim in proponcndo loquendo^ adhibu« runt, pad deniquc ÔC tranquillitati ftuduß runt: omnibus in fynodos ueniêtibus t'if empluin præferentes. Sedô^ lacobus A* poftolus noloquitur quicquam, donee ift‘ conticuiflent: neque rixatur, neque ben^ dida à Petro uellicat aut peruertit, fed ad« ftruit,SC ut cocordia in ecclefia ftabilis nialt; neat,falutarcfuffîcitconfilium. Ex quibüS uiùùpicn omnibus difeere licet,quæ fît uera fapiefl* “*■ tiaad Concilium uenientibus necelTaria, ëC quæ fît fophiftica,ex omnibus legitiffliî Concilqs excludenda. Deutrac^ illaiden^ ille lacobus Apoftolus in epiftola fua ek* ganter ôô utiliterdifferens, QuiSjinquitj^i* piens 8)C feientia præditus efî inter uosfo* ftendat ex bona conuerfatione opera fua cummanfuetudineßpientiat. Quôdfî ifl' uidiamamarâ habetis, amp;nbsp;irritationem contentionem in corde uefiro, nolitcgk* riati

riari 8^ mendaces effe contra ucritatem. Non eft enim fapientia fupernc defccndês, fed terrena,animalis,dacmoniaca. Vbi c» nim inuidia eft SC irritatio uel contentio, ibi fcditio QC omne opus prauum. Quac au tem è fupcrnis eft fapientia, primùm qui-demcaftaeft, deindep'acifica, moderata, tradabilis, plena mifericordia,amp; frudibu» bonis,abfque dfjudicationc uel difquifitio ne,fine fîmulatione ♦ Frudus autem iufti* tiae cum pace feritur pacificis.

Oratio lgt;eati lacobiapofloli, quaapprobat fententiam S. Petri de uocatione gentium gratuita, cr fide abfque lege iuRificante.

f^irifratr es ^audite me^Simeon narrauitquetn ^dmodü Deusfrimu utfitauerit,utßtmere( exgeti itispofulum nominifito. E.t huicconfonant uerba f^ophesarumjicutfcriprumefi^, 'PofÇ^hxc reuer~ tariamp; rurj'uf «dificabo rabemaculum 7)auid colla ffittn : amp;nbsp;ruinas eiu4relt;sdificaboyamp; erigam illud, fKrejuirant ÿui reli^ui funt homines Vominumt

meum\dicitT)ominuSi qui facit hlt;ec omnia, funt Deo ab (Sterno omnia opera fua. Quaprofti^ ego cenjeo non obrurbandum e^e illtr, qut exge^ü^ but conuertuntur ad Deum,jed fcribendum aden!^ ttt abi^ineantjc à contaminationibus ßmulachfi' rum,amp; fcQrtatione,amp; fuffocato amp;fanguine. fes enim ab atatibws antique in fingidts ciuittitt'^ bui habet qui ipfum pnedicent in Jÿnagogts, per om ne jabbatum legitur.

Catena uetcrum Græcofum fntcrpr^* *’ tum rede nuncupat hue lacobum apoftö* Ium ÖC fratrem domini « Nam ita etiam ap pellatur à beato Paulo ad Galatas, VnH^ noneftquodah'umbic nobis fingamuslä cobum, non apoftolum quidem ilium lu' ' dac Lebbei fratrem, fed nefeio quem difd* pulum QC antiftitem Hierofolymitanuifl' Nam ueteres quoqj teftantur lacobu hun^ apoftolü inferutjlTe ecclefia: Hierofolyi”^ tanae eiufœ fuilTe epifcopum. Maxima ró cum erfèt huius apud ludæos Qc omnts pariter credentes authoritas, certo Cond' Iio et magno cum frudu,fuam quoc^ det^ controuerfa apponitfent€nuam,qu£ pluH mui”

mum fané faciebat ad pacificandam cedes fiam. Eltaufcm Oratio eiushabitainCon cilio bipertira. Altera enim parte Petri fen tentiâ non modo probat per omnia fîmpli-citerjed candem etiî cofirmatteftimonio

* prophctjco. Altera ucrô parte eonfilium la lutare fiiffîeit, quomodo pax inter ludaeoa amp;nbsp;genres,alioqui dilTcnficntcs ac irritabi-

trus Apoftolus nulla ufus eftoperofaôf lo gè petita pr3ffatiôe,magntficis titulis fplen dente : ita SC beatus f acobus exordio uti-

' me. Quo fi quid breuius SC modeftius did jj*ƒ polTit,non urdeo.Difcantcrgo ab Apofto

', lis fuccindè SC uttlitcr loqui in fynodis,qui alioqui aflueuerunt fine omni utilitate,ad« dcamp; magna cum molefiia auditorum plu» rima arte compofita exornata^ profunde«

, Aeprima quidem in parte orationiscS S.Petri fentenriam Ghi approbari place« re^ Ô£^redam uel ueram effetefiari uellct Simenar

Vbincmo fîbi imaginabitur (quod faincfl «onem eius Simeonis fieri,qui in euangC' lio fecundum Lucam in ulnas fuas domi^ num fufcepifTe legitur.Nam confiât ex bi‘ floria euangelica ex infcriptione poft^' rioris epiflolæ Petri, eundem Petrum nO' minatum fuifle ÔC Simonem Petrum, Simconem Petrum . Repetit autem S- b* cobus paucis uerbis quæ D. Petrus di' xeratdeuocationeCornelij SC fuoruma*' Chrifluper Euangelium,acdicit, Simeoi' narrauitquemadmodum deus, SCc.

rum uerborum hic uidetur eiïe fenfuSjBî^* pofuit Petrus quomodo ab initio prædic^' ti inter ludæos Euangelq deus mifericoP dia fua refpexerit ( hoc enim intelligit uifitandi uocabulum ) genres,quas afTun” pferitin ecclefiam fandîam, uolueritep infigniri ÔC nuncupari nomine fuo, nim*’ rumdiciChrifîianos,reputariqî in num^' ro populi fui. Huic repetitioni de uocatio* ne gentium, attexitiam lacobus teftini^' nium prophetæ Amos petitum ex cap-^' Quo probare uult uocationem gentiQ àdeo,adeo^ hoc quod Petrus factum cult;J

j, tri Apoftoli expofitio per fc fan's haberetfifms’Ji?quot;» authoritatis, «olutt tarnen lacobusadiun- pturzteftU gere feripturae diuinac teftimonium uc fi

■, fto ÔC eius euangelio retuliflët in i.fua epi« J ftola,nihilominus tarnen, Ethabemusjins 0 quit, firmiorem propheticum fermonem:

cui dum attenditis, ceulucernx in ohfeu« ro loco apparenti,rcde facitis, donee dies illucefcat, ÔC lucifer exoriatur in cordibus

Teftimonium Amos in ucritatc Hebrai caficlegitiir.Indieilla fufeitabotabernaeu lum Dauidis collapfum, S)C integrabo ru«

pofsfdeant reh'qufas Edom,00omnes gcn* tes fuper quas inuocatS eft nomen incuiîi, djcit domïnus,qui falt;Huruseft illud. HoC Iz xx.i'ntcrpreteSjHicrcnymomterpret«., fie uerterunt. In die ilia fufi itabo taberna' culumDauid quod eeciderat, ât'ædifica' bo ea quæcorruerant, ÔC quæ fuffufa funi fufcitabo, SCinftaurabo ea,ficutdies anti* quos, utquærantme reIiquihominum,Ói omnesgêtes fuper quasinuocatum eftno* men mcum;dieft dominus,faciens hçcoifl nia. Exquibusintelligis beatumlacobui” adduxifTe teftimonium hoc,non uerbotim quidem, neque fecundum ueritatem He* braicammeque iuxta LXX.uerfionem,fc^l fenfu tarnen integro : ut bic rei nihil dect' dat. Neque enim fuperftitiofe uerbis inh^^ rendum in citationeteftimoniorum pro* pheticorum exiftimaruntapoftoli, modo fenfui nihil dccedcrct, nihili^in fentencia mutaretur. Locus prophetæ omnino intd* iigenduseft, quemadmodiim 5C larobus interpretatur, de Chrifto Qi efus ecclefia, SiC non deDauideSC regno ludaico, quod adeó nÓ fubiecit fibi Edomitas,ut rex Idu» macus potiuSjHerodes lUe magnus, eis

î, chiel. Etquidcmineuangeliofemper ap-V pcllatur filius Dauidis, Tabernaculd quo« ii queEccleûaredifsimenuncupatur. Qui il enim habitant in tabernaculis, inccrtis ob« î« errant fedibus. Ac ecckQi uaga eft in hifcc ji tcrris.Et quidem collapfa uel corrupta ad« modum crat paulô ante Chrifti tempora

ji traditionibus Pharifçorum. V cniens ergo 0 illc in mundum,reparauit ecclefiam fuam.

j populi fuijuoluit^ ut fuo nomine Chriftia y ni ac filtj dei uocarentur.Vbt obferuâdutn f eft prophetam dicerc, Requirent genres dominum. Cum autem fide deus requira«

0 tur/iuxta ill ud apoftoli,Oportet acceden« 0 tem ad deum credere ) nec ulla hic mentio |4 fiat circumcifionis aut legis, pulchrecon« j gruebat h ic locus negotio aut propoßto alt;* poftolico,quod erat, fide, non lege,genres

Cum uero deus pracfciucrit plures huic i( fuo confilio obmurmuraturos , appendit s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ha

pro ph eta, Dick dominus qui facit hare of nia. Non alijs demonftrationtbus,quibii^ nobis faeîlorum fuorurn deus rationc re^* datjOpus eft. Cum enim uerax, bonus,)gt;ƒ' ftus,amp; acquus fit, qui hecpeccare pofsft’ nec ulli irrogare ullam iniuriam, fans rati^ nis eft quod facit aliquid. Si enim aliqtu^ facit, rede lane hoc facit. Noli ergo curif fius perquirere,cur genres idololatras cetad euangeltj gratiam amp;nbsp;purgetcordai* pforum fide,non circumcifione,aut opcf*' bus Icgis ahjsue legalibus. Ad illuftrâdaf banc rem addit etiam de fuo lacobus, ta à feculo,ucl abçterno,funtdeo omnia O'' pera fua.Nouit deus,qui ab xternoomn'^ præuidit, 5)^ rede fingula inftituiqcur faciat ad huncmodum, aliudalio modf hoc aut illud uero non faciat. Et cum of' nia opera eius,quæfecit à feculodeus,fap’ enrifsima ftnt,optima fimul fiCiuflifsima,iil nemo ilia pofsitaccuGre.-cur accufaretnn^ gratuitam gentium uocarionemc'Agnoft’ mus quod rede per fidem non per legff purgat corda erhnicorû eledorü fuoruf'

eftjquod ad me attinet ) cenfeo, l'IIis qui ad jj deum conuertuntur ex gentibus non ob»

turbandum cfleaut imponendum iugum y kgis, fiuc non addendum rnoleftiam. Grç ['(, ce em'm dixit,j*« 'nr(ïfÿVtf;(^A«f/,quod uerus in-fU tcrpres reddidit non inquietari. Irenæi in-iJ tcrpres legit,non molefiari eos. Nam in c-

piilola moxdicentj Vifum clî,nequid im» y poneremus uobis oneris. Ita apertilîîme fl fubfcribit lacobus Petro, qui dixerat iugS ■il kgis,quod ncque patres neque ipfi potuif» iti knt portarc, minimeimponendum efle fi-y delibus ex gentilifmo conuerfis ad Chri» y ftum.Et habet in hoc Concilio ApoftoÜco il perfpicuum teftimonium Ecclefia dei de

abrogatione legis.De qua fufius dixi in no y ftrisDecadibus. Hadenus uerô expofui 1* ptiorem partem Orationis beau lacobi.

’ cordid inter lutLeos cr Gentes conftituèdit er coitferuanda, cr tjua ratione ijuiedagen

pofüt. Nam graues alioqui erant per initio Huangdtj inimicttiæ 8C fimukatcs interIi* dæos Sé gctcs,2ideó ut cum beatus Petrü’ acceffïiïct CorncHum, Sé ei praedicaffetß' uâgelium, rednfletautem Hicrofolymafl’i «lli,qui erant ex circuncifione, ipfum ado* rirentur,cxpoiiularent^ ac dicerent, A“* uiros prçputium habentes introijfti,amp; fti cum illis. Quod fanè ut grande amp;nbsp;incJj’ piabile icclus ipfi obijciebant.ExiftimabJi enim ludæi fe iólos efle det populum d^' dum amp;nbsp;fandS,gentiles habebantpro prlt;^ fanis atquepollutis, quorum confortio ip® poHuerentur : atqucadeo uidebâtur etia*’* cis fingulari illo odio fuo inuidere falutefl'' ïccirco Apoftoli boe unicè cauerunt,!’^ grauius Sé longius ab inuicem auellcKfl* tur, fed fubinde magis magis^ in corporis ecdefiaftici focictatem congluö' ‘ narentur, Sé riegentes contemnerent I**' dçosjcûra efïèntfandis prognati patribu^ 66 haberctpromifliones: ludaci rurfusn^i’ cxecrarentur gentes, de quarum uocafllt;^ laeobn» ^^P^'ophetis tamilluftria cxtarcntteft' Apoftfiu» monta. Eodem nunc propofito beatus

jy gentes fublatam effe legem audientes,pro» tinus exiftimarent fibi quiduis licerc, QC lia

g, bcrtatefua abuterenturJudçoscpfratresÔK^ contemnerentÔC fcandalizarent côtra cha titatem.Iacobus dicit, Sed fcribendum ad gentescenfco,utabftineant feabinquina«

jj mentis uel à eontaminationib.fimulachros rnm,amp; fcortatione, ÔC fufFocato SiC fangui«

gt;1 ne. Eum locum Irençus loco fuperius corn monftratoita lcgit,Sed præcipiendum eis, utabftineant à uanitatibus idolorum, à fornicationCjôC à fanguine: ôi quæcunque

. noluntfjbificri,alqs ncfaciant.Omifit Rif-focatum, amp;nbsp;adiecit fententiam Domini le fu, Omnia quæcunque uolucritis ut faciât uobishomines,eademfacitcilliSjô(^c. Ha

. cflehominiChriftianoingrcditemplajUbi profiabant colcbantur idola, facrificaba turitemjfilt;exhibebâturcpulç. Imôfiquis

DE CONCItlI S ad cpulas lilas ini'doko inter genres factif* câtes S)C epuîantes airedifl’et,amp; de î dolothy tOjidcft dceoquod inimolatiim erat idO' lo, comcdinet, nihil ex hoc uicq aut culp^: fibi contrahcrc afTcrcbantzeo quod unuS tantum effet dcus,dij uerô iili fiditij, quoS refcrunt idola, nihil client, ôif proindefj^ crificia quoquc quæ fichant rebus nihilfn' bil obeffe poffcnt fidclibus,ac iccirco liciw eflc omnibus. Atbcatus lacobus ficutiSi S. Paulus in i. ad Corinth. 8.9.1c. cap. dif” putat, prohiberi uult gêiibusad Chriftum conucrfîsfimpliciter ÔCidolaôô idolothy* ta.I-Jicenimidolorum manifeftè mcminit in cpiftola fynodali mox idolothytoruni-Acucrifimiic cft genres ad Chriftum con-ucrfaSjUchemêtcr adhuc adfecQas fuifle ad idola: quæ ludæi hoc tempore totis animis exccrabantur. Vndc eportuitomnem ido lorQ ufum prohiberigentibus. Qiiod cùifl ita fit.colligimus indc Chriftianos ne hodit quidemquicquam commerclj habere dci here neepeurn fimulachris ipfis, neep cum qs,quçimmolata funt fimulachris. Et durt lacobus fimulachris côtaminationem ad» dit, ad legem alludit, ÔC effèdâ proprium fimu»

ÿ iS i 1* li « i

1 i

fimulachroriim oftendit,quac utique uten tes ijs amp;habentes ea,coinquinant.Dcut. c* nimy, ita Icgts, Sciilptilia deorü ipforum tgne combures,argentum ÔC aurum quod in tUis eft non concupifceSjUt übi tollas,nc forte impingas in illo.Quoniam abomina» da eft res domino deo tuo.Ne ergo inféras abominationem in domum tuam,ne fias as nathema quemadmodum amp;nbsp;illud eft. Et rcliqua.De imaginibus didtum eft alias, .

tienem uel fcortationem, Tuleriint fane gentiles contra aduiteria amp;nbsp;ftupra leges, quas hodie adhuc in Codice luftiniani eer acre licet : fed fornicationem quam fim« plicem uocant, foluti cum foluta, leite aut nullum omnino dclidum efTe iudicabant. Hine ubique inter genres, in Graecia, Ro» ma:amp; alibi templa Veneri aperiebantur» HtncMitioilleapud Comicum, Noneft flagitium, inquit, adolefcentcm fcortari, Proinde lacobus ficuti ÔC Paulus in i. ad Corinth. 6. cap. Ô6 in i. ad Theflal. 4. cap* requirit à fidelibus fandlum corporis ufum alienum ab omni immunditia ÔC fornica«i tione. Tertio loco coniunguntur fuffoca

Gnffuis, Vfusaut efus horum fcult;* prohibe», riisïme probibicus eft m Jcge. JNam *”■ mox à diluujo, dum facnficaffetdommO) praccipitur à deo,ne fufFocatum edat,Âlt;lgt;' citur, Carnem cum anima cius ( quac cft) fanguis ciiis, non comeditis.Et rurfus L«' uit. 17. ïnterdicens efu lànguinis diciï dû' minus,Qiiicunque è domo ffrael comedo rit ullum l'anguinem,ponam faciem mcaifl in animam comedentcm fanguinem,ô^c* * cidam earn cmedio populi fui. Quiaani^ ma carnis in fanguinc eft, QCc. Ac uolui' deus bac tam ftrida lege cardes prohiber^ ne dum afTueti efui fanguinis animantiuifli minus abhorrcremusabeffundcndo fan' guine humano. Vndc Gen. 9. Icgi fubijc*' tur,Quicuncß effiidcrit fanguinem hunU' num,efFundctur fanguis eius.R urfus cun* in lege dicatur,Ego dcdi uobis fanguinc«” fupcr altarc,ad expiâdum animas ueftras» Quia fanguisipfe animam expiabit con«' mendauit nobis il'a lege fpiritus fandîu^ fanguinem lefuChrifti omnium preciofii* fimum in aracrucis oblatum , prohibcns ne ilium edant homines, ideftncfibqpß^ ( cxpütioncm tribuant 6^ opcribus huma' nis pH'

r T ß E R r. lt;1 tiisputcftt feredimi, SoHus enim fängni« nisChnßi illa uirtus eft. Alibi tarnen in e« uangelioe contra mandatur nobis, utfiltf hominis fanguinem bibamus: fed fpirttua« lis eftific potus.-ficuti alibi didum eft.

Poft hæc reddit rationem beatus lacO’^quot;'^ busjCuriftamandariuelitgentibus,nimi«“®'“'^quot;'

JI K51 r- . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. r. I- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6*®*

riimquodlegc Molis probibita lint feuc»«ibM. rifsimc. Mofen uero habere in ftngulis ur« bibus 6^ caftellisjubi ludçi habitabant,pro fcfl'ores, qui leges illas urgeant, idoeep of-fendantur grauiter,ft uideant getes tarn li« center uti rebus tanta cum feueritate prohi bitis.Legum itaque reuerentia amp;nbsp;lege cha« ritatis, ne ofFendiciilo fintgentesludacis, uoluit illas abftinere ab iftis.

Scdfoletintcrrogari, Anredefuaferit îaeobusifia prohiberi gentibus £* Qi. An leges fint perpetuae cquot; Dicimus autem laco« bum redifsime fuafifle, quod maxime fa» ciebat ad charitatemóó concordiam inter ludxos amp;Gentcs cum conciliandam turn conferuandam. Ac debebantquidem gen tesludæis plurimum, Sicutnonfemel hoc in epiftolis fuis oftendit apoftolus Paulus, ut mirum nonfttft propter cos ad tempus

DE CONCFLIIS abftfnuerunt à fanguine ôô fuffocato. Nai^ in fapitibus illi's prohibîtis difcrimen en non paruum. Duo cnim pn'ora,idola usde Iicct fornicatio perpétua lege prohibe^ fur. Pertinent cnini adlegcm moralem, ß* ’ ' ■ * dcnououelurinuncprohibenturgentibtiS quod nunc ex gcnrihfmo uenientes,nimt‘ um in his fibi permitterent, Caeterwm fuf' focatum ôif fanguis prohibita funtad tcif' pus: quo a liquid dandum aut deferenduiH hutegenri ex charitaterede exiftimariint» Etquanquam ueteres Chriftiani feculisalj quot,abîctate apoftolorum abftinuerunta fanguine, nihilo minus tarnen apoftoln$ Paulus,liberum eius omniû^ promifeut ciborum ufum ma ni felle ofiendit, nbsp;nbsp;hot

negotium pulchreilluftrat,dum inter aüa» ôi. quidem poft annos aliquot ab hoc Col* Rom, 14, olio Hierofolymitano,ad Roman.fic fertf ptum reliquit, Noui SC perfuafum habeo per dominum lefum, nihil efle commune per fe,nifi ei,qui exiftimataliquid efle con* munc, fili inqua commune eft, Verumß propter cibum frater tuus cotriftatur, ian* nonambulasfecundum charitatem. Ned bo tuo iEum perdas,pro quo Chriftus mor tuus eft-

tuuseß. Neblafphcmctur ergoucßröbo» num. Etenim regnum dci non cfi cibus ÔC potuSjfediuftitia ÔC pax amp;nbsp;gaudium in fpi Mtu fando. Etenim qui per hæc feruit Chrf fio,acceptas efl deo,ÖC probatus hominib. Itaque quæ funt pacis federnur, quse ac» dificationisaliusergaalium. Proinde ne* tnohodiepeccat, quiuefcitur (anguine QC de animante fuffocato. Nam gens ilia ôi offenfio fublata funt, propter quæ ad terns pus receptum fuit illud mandatum.

Neque debentfibihic placere,quilegesLegt« h M * oxr 3 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CociM« di

uanas dictant in Concili)s,ö6 leruadas por dArenotu-tandascpimponunt humerisfidelium. Co gitent quod hæc,quæ hic prohihcntur, fuc tunt olim lege dei prohibita, 6C quod mo* do ex ill is quædam ex charitate nbsp;nbsp;ad tem

pus retenta. Cogitent denique,quod idem hic lacobus unà cum altjs Apofiohs in epi ßola mox fequente manifefiè profiteturjfe nihil præterea oncris uellc imponere fide-libus. Ceflent itaq? illi uartjs legibus libertärem opprimere fidelium. Et ut maxime leges hic didarint Apofioli Ecclcfiæ, ideo tamê non fequit id ipfum pofle etiâ epifeo posinfynodis. Non enim epifeopis licet

quod licuit Apoftolts. Apoftoh' quidem Ö crunt ÔC ipfi hommes,fed quod feceruntti* admmiftrationc ecclefiaî,non uthomtnes» neque Humana authontate fecerunt,fedfi‘ eut Apoftoh di'umo (piritu mftrudi, mag‘ ftri^ ecclefîarum cmftïi à domino. Efg^ cùmin præfcna leges condunt ApoftoHi ex diuina hoc authontate agunt. Ita cùm Paulus uelum l'mponit muliehbus, ÂhaS iubet tacere in ccclefia,cum^ beatiores uo cat coelibeSjtotum hoc ÔC alia his fimiliatl^ cit ÔC facit, fient Apoftolus Chrifti fpirictgt; dei inftrudus , amp;nbsp;cum poteftate miffus» Nam h ad Corinth. 7. cap. Beatioreftui* dua,inquit, fi fie maneat, iuxta meam fefl” tentiam, Opinor autem quod SiC ipfe fpiH» turn dei habeam. Scio Hic eundem ApO' ftolum dixifte. Qui fpiritum dei nô habet, hic non eft eius,ôf iccirco fideles non défit tuifpiritudei. Alia tarnen fuit operatic fpt ritus in Apoftolis, alia eft in nobis. Datas eftillisliberaliter,6C quidem ficut ecclcfisc Chrifti dodoribus, uteam inftituerent gibus^ munirent. Inftituta autem iam pk neecclefia,iubentur epifeopi ipfam fecum dum dodrinam ApoftoJicam gubernare, non

no autem nouis Icgtbus onerarc Ä' pcrtur« bare. Et hue indctur pertincrc quod Apo« fiolus Paulus ad Timotheum fchbens,di= xitjHæc Icribo fperans forc, ut ucniam ad tecitô:quôd fî tardius uenero,ut norts quo modo oporteat in domo domini uerfari, quæ eftccclefia dei uiucttsgt;columna ba« fisucritatis,filt;c. i.Timoth.j,

Haec ucro hadenus dtxi dc Concilio,/« mo tota Oratione beati lacobi.In qua i ilud diligenter obferuabunt,qui in Concilia uo eanturad confultandum dcfynceritatedo ârinæ,dcrcformatione item ÔC concordia ecckfiæjUtquemadmodum beatus laco« bus euulfisradicibus diffidiorum ofFendi-culis,amp; charitate commendata,concordiä reduxit, amp;nbsp;eandem in ecclefia conferuari uoluit: ita ifti quoque medicina eadem ß« milibus medeantur ecrlefiæ morbi.s,fedus loepinuigilentóó Apoftolitac dodrinç pu» ræ edocendæ, èC tollêdis pariter ex ecclefia diffïdqs ôû ofFendiculis omnibus.

Pulcherrimtif fuit in Eccle/îa Affoftolica con fenfut. EttjuomodoflatutaftM accômodarint «d Htilitatem falutem^ affliâtt

Tunclgt;lact(it »Apofloli^ amp;nbsp;fenioribtn cujn(^ Ecclejia deleiîos ex fefe uiros miaere chiam,cu;n Taulo amp;nbsp;’Barnaba., Ind am cognom^'^ to ’Barfabam,amp; Silam,uiros primarios inter tres',amp;ißaper manuseorum {mittcnd^yfcribti^'

u^Wpó omnia obferuandum eft unanii”* r.olic4 cone ter 6C pulchern'me uniuerfam ecclefiamf'’ eaconfenfifle,quç propoftta fueruntab A* poftolis PaulOjBarnaba, Petro SC lacobo-Laudandus QC optandus cftconfcnfus i” omnibus rebus bcm's 00 ucris,maxime ro in dodrina ecclefiæ ô6 rebus ecclcfi^ omnibus. Acconfenfto hare ccclcftae Ap^ ftoh'cæeximiè commendat nobis remtp fam ucl dodrinam, in quam omnes tam liciterconfenferuntfide uel gratia, nondf cuncifionc aut lege feruari credentes:!^' gem item abrogatam cftcfidclibus;amp; les abftinere debere ab his,quibus polku'’' tur,£C quibuscharitas QC concordia. iiiolatur. Tametfiitaquediuerfa omnibus propèfeculis diffidia,£lt; graues de his con ceria'

J. tertationes fucn’nt inter Chn'ftfanos, plù-tis tarnen facienda eft prima illa apoüoli» C3C confenfio ecclcfîæ,quam ofFendere aut ,j temorari in turfu pietatis illa hominü cer-,, tamina debcant. Praetcritis enim omnibus

Omnium hominum altercationibus,tcnea« mus illa in quac hic tanto confenfu confpis rauitapoftolica Ä^primitiua ecclcfia.

Nccjî ofeitanter legendum cft,quod L« Non font, j casordinc rccenCet apoftolos presbytes «cîX^“quot;* U rosjquibus mox coniungit totam ecclefiä.

Subnominibus apoftolorum QC presbyte ‘ roruin comprehendit omnis qrdinis mini ftros. Neque enim incognita nie cfTeposMtf ^* g teft Paulina illa uulgatifsima fentêtiatChri ftus dedit ecclefîæ fux alios quidem apo-* ftolos, alios ucro dodorcs, alios autem c-uanscliftas.aliosautcm paftores Öl dodo« resjad inliaurationcm lancTOrum,in ædiiu cationem corporis Chrifti. Nec^ dubium tft,quinutin Antiochenaecclcfialeguna tur fuiffc prophctac ÖC dodorcs, unà cum apofioHs, ita 0^ in Hicrofolymitana cccle« fia omnis generis miniftrifucrint, Caetc* rum ne hi quidem foli fuerunt ecclcfia, ncs que hi foligt;alijs fidclibus,qui funt ecclefix

DE C O N CI t I I S membra, uel repudiatis aut cxclufîs, rcJ tradarunt Sgt;C conclufcrunt ecclefiafttcas, fed unà cum altjs ftdelibus funt cedefia, de rebus ecdefîæ confukarunt atque cou* cluferunt. Id quod Lucas pcrfpicue figni« care uolcns, dixi't, T une plaeuit a po f ioh^ èC fem'oribus,uel presbyteris,cum tota clefta. En cû tota, inquit,ecclefia. Et rno^^ in ipfa (ynodah eptftola adiungunt apofto lis ÔC presbyten's fratres, nimirum fideU^ apoftolorum auditores,quos fupra dixi,al’ iniiio difcipulos ÔC fratres, Antiochiae pd' mùm nuncupatos efre Chriftianos. D*' feant ergo Epifcopi ecclefiarum minift«^ non omnem fibi in fynodts poteftatem dt' finiendi uêdicare ÔC maiorem eccicfiae paf temexdudere.

S^ftoh'^de nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oftendit nobis Lucas in his»

crt« fuaap qusc modo rccirauimus,quomodo apofto^ Sefi^' b cum ccclefia, id quod concorditer defin* erunt ad utilitatem ecclefiæ, in qua certt' mina exerferant,accomodauerint, quin ad fàlutem omnium ecclefiarum euulga* rint 4 Neque enim fatis eft bene confultaf' fe QC. falubria decrcuifle, nifi hoc etiâ quod bene confultatum QC falubriter decretum eftjio

i tftjn falutarem ufutn ud effedum produ« , catur. In qua rc pet ficienda prudentes ho« ruines non poftremam collocant dtligen»

, dain.Etcnlm fi difputetur utilfcer SiC res bo j na decernatur, retineatur autem ilia inter ; (»rietes amp;nbsp;pauculos aliquot confeios, aut , recludantur ada in arcam,quis obfecro bo ( nae rei bonus ufus elfe poterit ?■ Euulgens

tut itaque in populum publier, quac ad po J puli utilitatem confultata funt atque decre J ta. Sidetnodoquacris,quoniodouu]gari

queant, infpicc exemplum primitiuæ ec--, elefiac, quod nobis in præfenti beatus Lu« j «s contemplandum exhiber. Vifumeft , apoftolis ôd fenioribus cum uniuerfa ecclc f nbsp;nbsp;fia legatos,uiros deledos Antioehiam,ubi

certamen maxime exarferat, mittete cum Paulo ôlt; Barnaba, ÔCper manum, id eft J nbsp;nbsp;per minifterium iftorum, mittete etiam lis

, ta commode publicaripolTunt, per legato f rum 2lt;literarum mifsionem.Summam de ’ creti ucl confulationis uel Adorum fyno«

daliü in literas retulerSt apoftoli,amp; in lite« I teras quidem non prolixas, fed breues ad« , tnodum.£a$ uoluerunt uiua uoce per lega I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;*

DE CONCILirJ tes ilIuGrartylta tarnen, utnon aliéna ab Ó’» quæ fcn'pta étant, direrentj fed eadè: wH' tum abeft utquod ipfîsbonum uidebatuf) propcncre Iiccret. Relinquuntautem nibus per omnia fecub celebrandis Conû lijs illufîre exemplum, quid ipfa in dicandis ecckfiarum morbis, diGidqs, al' tcrcationibus ÔC corruptelis faciant. CoJ'* feribantenim literas breuicompendio dC' erctaapofîolica continentes,addât his dicatores, quif ripta fideliter explicent) fuo interim arbitrio nihil indulgeant, hos mittantadecclefiaspcrturbatas.

Kurfus uero annotâdum uidetur,quo(l depiitati -non mittuntquoslibet, fed imprimis Paü‘ funtitsitio Barnabam, eos inquam, cum qui* bus certamen fufeeperant pfeudoapoflol’* Imprimisenim hos mitti conueniebat tiochiam, ubi docucrant 5C cum pfeudoa* pofolis pugnauerât, inde^ab ccclefia m'* fl fuerant Hierofolymam,utinde redeût^* in AntiOf hænam ecclcG'am, uerar intorfi* ptæcp fuæ doôrinæ teftimonium ferrent. Ideoque non oportuit illos mitti folos, Alt;1 dûti reis duo air) ex HicrofoIymitanaeC* ciefia t ne forte illi j qui Nazaræis adhtere*

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bant,

bant,ca quç à Paulo ÔC Barnaba adfcrcban tur, dicerent fufpiciol'a cfTe, quippe quae proferentur abaducrfartjs doêiorumfuo» rum.R-urfus ucrodum Paulo amp;nbsp;Barnabac adiunguntur legati non iiulgares eis iun-g«ntur,fed excellenafbimi.Nomina enim ipforum exprimuntur , quae res aliquod ertinditium uiros fuiffe illuftres clarifsi mos. Quid quod diciturc' Placuit deleâos ex fefe uiros mittere. En deleóos, inquit, excellentes inquâô^fingulares.Etquidem exfefe: exordineuidelicctapoftoîico, ex eeelefia Hicrofolymitana , qui teftari poflentSC apoftolorum fiC ecdefiae Hiero» folymitanae fententiam eflequam référés bant ecdefiae Antiochenx. Additur prætc tea uiros illos,uiros fuiffe inter fratres prie inarios,nimirum quod donis ornati effent eximiè præ cæteris,gratia quoque ôiau thoritatc præfianti prçpollerentô^ excelle tent alios. Et tales quidem oportet deftina ti Concilio Concilij exequutionibus ui= ros, fi modo frudum aliquem expedarc amp;confequi uolumus ex Concilio. De qua rc dixi ctiam fuperius cap. 8. His uerô dan tut ab apoRolis 2lt; ccclcfia literæ fidei, uel 1 5

Ut uulgo nuncupantur Credential«,cotH' prchêdcntes fimul omnia ada fynodi rofoiymianx^ex quibus fidèles difccren^» quaf*nam fit dodrina uera Apoßolica fynccra, ÔC quid quemlibet aut facerc omittere oporteat. Eas literas Lucas inolt; in cap. i6.nuncupat Décréta,quæ eranto^ dinataab Apoftolis.Graccè dicit,«s vnjivtrtt TK 9ngt;A«f, TrKgw'Z/Aiu nù/ws ffHy 7« JhyiMTtCj TÂ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V7n cimsofJuH'

Cùm uerô peragrarent urbes, tradebât«*^ (èruâda ilia placita uel décréta,quç fueraf* iudicata aut décréta ab ApoRolis.Reâ? nim monent interprètes dogma redius h^ƒ uerti edidum aut placitum, quàm doót^ nam.

OCcafione huius loci digrediar pauIi?' lum,acdicam çîaucula quædâ de ditionibus,quas fere Apoftolorum uocaf) ôf multi faciunt tanti,ut parireucrenti'at^ feripturis Canonicis uenerandas dicanf* QsJJ Trt- His traditio 9rKg«(/b»f,id eß,quod Apofto^ non feripto, fed uiuis uerbis inflitutionc^ adpoßeros ueluüpermanus tranfmif^

I» i

fl i

it y

(

H f h

AflStmat enim Apoftolos no omnia,ficuti SCfuperius dïxi,quç uerç pietatis ÔC falutis funt, fcripfifle plene: fed multa tradidiffe extra fcn'pta uiua uoce, quæ ideo nuncu. pâtè^t«(j«,non fcripta, quae tarnen non mf norem authoritatem habeant, quam 4«)in Iiteras inquam relata.Et injhoc addu cuntuerba Apoftoliad Theffal. dicentis, Itacç fratres ftate,amp; tenete traditiones,wa-{«lt;/h'flWî,quas didiciftiSjftue per fermonem, fiue perepiftolam noftram. Atqui horta» turhis uerbis Apoftolus Theffal. ad con= ftantiä in uera dodrina Apoftolica, quam ipfis tradiderat, QC quam in genere tradi-tioncm ucl inftitutionem nuncupat, nee lo quitur quicquam de huiufmodi traditioni^ bus,dequalibusifti Traditionary intellis gunt.

Porro dodrinam uel inftitutionêillam fuam partitur in fermonem amp;nbsp;epiftolam. Perfermonem intelligit prçdicationemul uam,quâ ipfis uiua uoce annunciaratjcum agcret apud ipfos. Cuius rei meminit Lucas in Adis cap. I . Per epiftolam uero c« andern ipfam dodrinam intelligit, quam abfens fcripto refricabat aut rcparabai,incB

memoriam rcduccbat. PlC fatcmur in prÇ* ’ fcnti A poftolos per i nicia prçdicatiorus É» uangchcæ tradidilFe natiombus Euang«* ’ lium prçdicafioncjnec cxtitiflc tune ulliitf ' hbrum noui Tcßamenti, fed fuifTe dunta* xat fermonem uel prædicationem non fer* ptam,nifi quatenus prophetarû fcriptacX' tabantjOmm'a myßen'a Chn'fti ÔC Euang^* lij eonnnentia ; ex quibus Paulus fc pra:^!* v?u» tradi catTe affirmât Ad.x6.6C a'ibi. Ob uariasi* pta.tfertur tucn cauias, 1113X11111’ tarnen impellcnten' »«fcTlt;p‘ï. poftolos Apoßolorumcp difcipulosfpif*' tu fandojin falutem ecclefiæ,uiuum tllut” fermonem Euangeltj fcriptiscomprehcH' derunt, perfedam^ dodnnam Euang«'^ fcrjpto tranfmiferunt ad pofteros. Id qiio^ non ex me ipfo fingo, fed cum authoritac* dico. Infpicj'aturcntm prafàtiobeatiLutî inbi'noriamfuam Euangch'cam. EtEufe* bius lib.Ecdef bift. 5. cap. 4. Et de Paullt;’ aitjdicunt, quôd Euangelq Lucæ mentis* nemfaecre (obtus fît, quando quafî deft*^ ipfîus Euangeliofcn'batj dici't, Secundui» cuangelîummeum. Et idem iterum I»br® 1 $■. cap. 8, Quaedam de fcn'ptisnoui Teft** । menu referens ex hbris Irenati. Poft mot* tel”

tem, inquit, Petri amp;nbsp;Pauli Marcus diicipu lus 8C interpres Petri, etiam ipfc nobis ea, quæ à Petro funt prædicata, in fcriptis reli quit, amp;nbsp;Lucas fedator Pauli,Euangeliunt ab illo pracdicatum uoluminc complexus eft. Quod fi quishuiusrciipftus authoris uerba legere uelit,infpiciat lib. j.cap*i4.0^ I. ÔC ti.SCc.Claret itaque uiua traditionem Apoftolorum tandem SC in fcripta eflerc» latam.Eticcirco fermoncm ilium tradituni a Paulo nos habere in conferipto Euange-lio- Meminit idem ille author Irenaeus tra lam no intelligit quidhbct,quod Traditio« num defenfores nomine traditionum ob» trudunt, fed ipfam fi'dei noftrac regulamj qua alias uocant fymbolum Apoftolicum, Legatur libri primi caput nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5. fiC rurfus

ftb. 5.cap.4. Qiiidautem,inquit,co loco,ß Tnaitfo nec^ Apoftoli quidem fcripturas reliquif- rum uiua lent nobis, non'ne oportebat ordinem fe-qui traditionis,quam tradidcruntqs,quib. n“Ugt;oii«. eommittebantecclefias,cui ordinationi af« •entiuntur multægêtcsBarbarorû, eorum quiinChriftu credunt, finccharadereucl ’ttamentofcriptam habentes per fpiritum

DE C O H C I H I ƒ in eordibus fais falutein,êd ueterem tionem diligenter cuftodientes, ïn unuio deum f redentes, fabricatorem cœli amp;nbsp;rx, SC omnium quae in eis funt,per Chrilb lefum deifilium. Qui propter eminentif^ msm erga figmentum fuum diledioneni) cam quac effet ex uirgin,egcnerationcin(i* ffinuit,ipfe per fe hominem adunans deOi ôi paffus fub Pontio Piiato, refurgensi amp;nbsp;in claritate receptusin gloria, uenturiH fàiuator eorum qui ûluantur,amp; iudex rum, qui iudicantur, ÔC mittensin igné*’’ srternum transfîguratores ueritatis,ÔC col* temptores patris fui QC aduentus eiusHî^ fidem qui fine literis crediderunt, quâtuH* ad fermonê noftrumjbarbarijfunt.quâtU*** autemad fententiam Si. confuetudinctnS^ *’*“conuerfationem, propter fidem per quafl* fapiêtes funt,amp; placet deo, couerfantcs*” omni iufiitia ÔC caffitate iapientia. quibus manifefiè apparet, quid per tradi' tionem intellexeritirenæus. Noslibefl*^ banc traditionem recipimus, utpote fer** plis Apoitoiorum congruam,ô?peroin^ niaexipfispetiram.

ftun's,fnquit,afguuntur hacreticj,fn accu« fationem conuertuntur fcripturarum, qua lt;!*ƒ“'« p« fi non rede habeant, nee fint ex authorita» apoftolorS te,amp;: quod uan'e fint didae, quod ex his non pofsit inueniri ueritas,ab eis qui Tra-ditionem nefciunt. Nonenim perlitcras traditam illam,fcd per uiuam uocem. Hæc illc-Quibus non difsimiltahodie profcrun tur à multis.Tertulltanus commémorât in libro de Corona militis traditiones aliquot non fcriptas, fed alias amp;nbsp;pauciores longe, quam quidem nunc numerenf.idcm tamê inPræfcript.haeret. Ipfa dodrina hærctico fum,inquit,cum apoftolica comparata,cx diuerfitate ÓC contrarietate fua pronuncia« bit neque apoftoli alicuius authoris effe, ncqueapoftolici. Quiaficut apoftoli non ^iuerfa inter fe docuiftentjita 8^ apoftolici non contraria apoftolis edidiftent, nifi illi qui ab apoftolis defciuerunt, aliter prac« dicaucrunt. Haec ille, amp;nbsp;rede quidem. Nä bcatus Paulus ad Corinthios,Non,inquit, ».c««a ^ia fcribimus uobis,quam quælcgitis,aut etiam agnofcitis. Et iterum loquens de dis fcipulis fuo T ito, homine apoftolico, An non eodem, inquit ,fpirltu ambulauimusC

«,Cü».4. annentjfdem ueftigtjsï'Etitcrum,Hac^^ caufa mifi ad uos Timotheum,qui eft filius meus diledtus.âf fidelis in domtno,qinuO ‘ bis in mcmoriam reducat uias measqi’^ funcin Chrifto, quemadmodumubiqueii’ omni ecclefia docco. Proinde tutifsimui'' fucrit, fl aliquid titu!o Traditionisobtjd’ lur recipiendum ccu apoftolicum,id prot* nus examines ad fcripturam apoftolica«”) an cum ea cógruat,an difsideat. Si difsid^^ nc receperis illâ,utcunquc uetcrem fp^' ciofam tradirioncm ab iftis commendatai” pro apoftolica traditione. Vt fl dicatur ü* ium imaginum Chrifti Sgt;i diuorum in ffi” pits ex traditioneapoftolif a cffe,tu ueró i# præfcnti Decreto apoftolico audis, apoft® losidola prohibuilïecóuerGs ad Chriftö» denique figillatim retclt;^a eflcà Petroap'’ ftoloi. Pet. 4. àPauloautcm ad Rom-’» 601. Cor. IO. denique à loannc apoftdo^' Ioan, y.quomodo pro traditione apofto'*' ca rccipias. quod manifefte pugnatrödo^ ôrina apoftolica tquot; Quis enim credatapO' ftolos Chrifti (piritu ueritatis donates, aU* • ud ftantes, quod diri folet, aliud fcdenK’ dixifte, id eft adud fcripftfle, QC mox con'

îlt;

ill in

II d

11 C' n

1* II fl o

•» 9

I» h

K ilt; i

trana fcn'ptïs uiua uocc tradidiflefNon di cam bic per Tradinones oricntem cum oc cidente commitTum cfle fcandalofoccrta« mine de pafchate eelebrando, ficut uidere eftapud Socratem in hiftorialib.j’.cap.ii. amp;nbsp;apud AugufiinumadCafulanüdelciu nioriim diuerfitaie EpiH.Só.

Si uero per ga mus promifcue rccipcre quod rraditionum titulo nobis obtruditur, Traditi©-quid crit tandem tam abfurdum quod hoe cant apofto nomine nobis imponi non pofsitf Si enim illud quod imponitur nobis, traditio nun» cupetur,nulla erit ampliore opus probatio ne. VerQ quis tam (eruilê eondittonê ree» piatfSi ergo obqciarur traditio apoftolica, toga qua re tibi cómonftrari pofsittraditi onêobiedta earn eflequae diciturc' Si ideo apoftûlieâ uideri uolut.quod obferuatio tU la quae dieitur efîe ex traditione unanimi-tcr per totü terraru orbcm ita feruatur: re» Itatuthocipfum iia efreccmonßrctur.Rc pugnantia quædâ inuenietur in ijs qu£ feri buntur à B. Auguftino ad lanuarin epift. n8 amp;aSo‘ratehiftoricolib. quê iïcitaui* mus hiftoriaru ç. cap. it. Si nero hoc totS ccijciiadtcftimonupauûjquaG ideo apo-

DE CONCltirS flolicae ßnt,quöd cas uocan'nt Apoßoh'f^^ bead patres, ne hi quidem fibt credi uolö* ablque teftimonio. Qin's ergo finis erit bjj ius contentionisr' aut quid adferetur ccrtgt;lt; Si firmum,cui tuto innitarisf Verbum minicertum amp;^fi'rmumeft. Tutiflïmèd* go uerbo domini inniteris. Proinde qiioJ extra aut contra uei bum dei fcriptumti^' obi)dtur,fi non uis falli, aut perplexus, rum^ dubius autincertus hacrere, Si bato,amp;f fuppofititia fugito,

Obtrufi funt etiam ecclefiæ Chrifti Ü* apottoiors ttones appcllati apoftolorü, fed qui parui” aut nihil habeant fynceritatis Si fimpliciw* tis apoftolicæ. Et tarnen recepti funt antf fecula aliquot à uiris praeftantibus. Meiui' niteorum luftinianus in fuis AuthenticiS' Ifidorus quoque Hifpalenfis quem Si Ii’* niorem uocant,in Praefatione operis Co” ciliorum, Conciltjs, inquit, prçpofuimiu Canones apoftolorum, licet à quibufdai” apocryphi dicantur : quoniam plures eos recipiuntjÖC fandi patres eorum fcntentias fynodali authoritate roboraueruntjôô inter Canonicas pofuerunt Coftitutiones. Idem tarnen ülc (fi modo alius non fit,ut moxdi cam)

cam) fibi tpfi manifeße rcpugnans, apud GratianS Diflin(ß.i6.Canones,inquir,qui dicntur apoflolorum,fcu quia eofdcm nec Cedes Apoflolica rcccpit.ncc fanâi patres illis alTcnfuin prçbuerunt, pro eo quod ab hæreticisfub nomine Apoflolorum com-pofiti dignofeuntur ; quamuis in eis utilia inueniantur,tamen ab authoritate catholi:: caôCapoRolicaeorum geßacößatcffere-niota,atque inter apocrypha deputata. Vi dentur autem hacc conferipta effe à feniore Ifidoro. Duo enim fuerunt huius nomi-nis uiri célébrés. Senior, qui fuit Cordu» luoioi. benfis epifeopus, ÔC Iuntor,qui fuit Hifpa» Icnfis epifeopus ac fenioris meminit. Pos fuit autem lunior Canones duntaxac cuti amp;nbsp;Leo nonus. Alijnumcrant éo.Sy» nodus fexta cap. i. recenfet Canones Sf.ut Uel exhoediuerfo numéro, amp;nbsp;ex eo quod

J inultis in locis manifcflè diffident â dodri na apoßolica fcripta,appareat Conflitutio-

J nés effe humanas,non Apoffoîorum regu ? J las. Adticiôtur Canonibus Apoflolorum . inultac apofiolicacjficuti uideri uolunt,cpi-fiolae à uctuflis,utaiunt, pontifie ibus con-fetiptae. Sed iftat quoquetaies funt^t corn« .

D E ,C o N C I L I I î ponantur cum fcriptis apoßolicis ut nihil autparum babcant apoftolicx T ccritatis,5lt;; rede quidcm multas^ ob fas de authoribus ÔC authoritate ipfat^’’^ pfjflimi Sc dodiflimi quique addubitat'^ qucmadmodS ÔC de Clementinis cpifto** Marfilius Patauinus Didione cap. Sed debisiam non inftitui difputare^’^’’ dius. Nam hare hadenus uolui obiter cere de Traditionibus Apoftolorum:!’*'^ ad hißoriam ApoHolorum redco.

Scripta ab Apoßolis fynodali epiftola Pha» rifei aduer/àrij Pauli refutantur codent nantur.Paului ucro cr Barnabat ut ferui (e fu Chriftifideles commeniaiitur. Coinmen» datur item uirtus legator um Paulo addito» rum. CAP. XVI II.

SCribuntur modo literæ fynodales kgî' cis Antiocbiam, ÔC ad genres mittend*^ tradendafjquac ad bunc modum habentj ^poßoli amp;nbsp;presbyteri eirfratres hia,^utfr\ .a^ntiochiie,amp; in Syria,amp;in Ctlicia fratrtbitSjj^ funt ex gentibxSy Salutem, Quoniam audiuit»'^ attodejutdam è nobis egreßi^ turbauerunt uos uti' btsfiabefiaUantes animas uefirasfiubentes uos eil' fweidi^t^ fieruare legemt quibus non mandauers''

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L I B E R î, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;74

Sos utroi mittere ttd uos,cum dtleiîtf noßru ji( »4^4 amp;nbsp;‘Ptittlo, homintbitf nbsp;nbsp;nbsp;txfofutrur animas

III nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7)omininojiri hfu Chrifli,

,(; fimtntr^o ludam amp;nbsp;Silam,qui tr ipfi usrbû uobss (J r^erans eadsm. Ktjum tft tnimßgt;iritui jan^o amp;nbsp;J, y ne quid ampliuf im^oneremuf uobn onerss, )i J«4W hac nectjjaria , uidelûts us ab/iineain ai |ilt; hif^ua Jùnt immolasa fimula{hrK,etfanguine amp;nbsp;(£ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;fcortatione./Q quiiusß (onjtrua«eri

Sftipta efthxc epïHola fynodaÜsabî* epi^olx fy* poftolis more epiftolarum uulgari, ÔC abs foluKur capitibus fermé quinque. Princi-pio enim jnfcriptionem habet. Deinde nar tat occaGonem fynodi decreticp fynodicf.

I öf legatos hisadditosjiudam Ö^Silam.Qiii bus mox fubtexitur Decretum fynodalc.

f Poftremolococommendant decretum,öt y dirunt quod bene fadf uri fint, û ill vid fideli f ter feruaucrint. Eft itaque epiftola expofi* , toria.qua mirabreuitatc féliciter expcnun , ïuraâa fynodi Hicrofolymitanac. Infcri* f ptio habet fubfcriptionem, ut uocant no«'

DE CONC IL IIÎ minaillorum uiddicet, àquibus cft eptftola,exprimcns. Commemorantüt ordine Aponoli,Presbyterj,amp; fratres.D^ quaredidûeftanrea. Per fratres mtcllig** mus fideles apoftolorum dilcipulos, hodie ettam nûcupamus laicos. Infcribüß^ hancepiftolam imprimis fidelïbus An»0' chenâc' ecclefiæ à gentilifmo conuerfis a« ChriftianiTmum, deinde fidelïbus in Syr*^ cis ac Ciliciæ ecclefif s, adeoep omnibus orbem terrarum conuerfis ad Chrifiîî gfj’ tibus. His omnibus precantur falutem,n*‘ mirumgratiam 0^ pacem ÔC uitâ æternat” à deo pâtre per dominum noftrum leftii’^ Chriftum, fîcuti alibi legunturimprccat* fidelibusapoftoli. Dominus autemeffîca» cem reddit fuorumbenedidionem: ficuti

Refutantur Deinde attcxunf occafi'onem totius hU* K$ Xüdoa lus negotfj quod epifiola funt narraturi:af ponou. gg narratione,non tantum perftringunt, fed penitus fubuertunt confodiunt doapoftolos, Pauli adueriàrios, cum uni' tierfafua dodrina.Qiiod figillatim expcn-dentes explicabimus. Initio referunt rc,ab alqs nimirum, audiuifTe, quofdam ex ipfia elTc

dTe e^cflbs, Antiochiatn in que alias ecckfias gentium fuifle fubingreflos. Vn» de baud dubic colligi uoluerunt, quod SC

*' paulô poft exprimât perfptcuc, illos ipfos abapoftolis, autab ccclefia Hierofolymita

'* nanon fuiffelegitime miffbs. Nam tab's ult; J deturcflchaec apoftolorum loquutio,quas “ lis ilia loânis apoftoli apparct,dicentis, Ex * nobis egrefsi funt, fed non erant ex no» [ bis, SCc, Ita amp;nbsp;Paulus,Ego, inquit, noui ” hoc, quod ingreffuri funt poft difeefTum * meum lupi graues in uos, non parcentes grcgi. Et ex uobis îpfis egredientur uiri lo ’ quentes peruerfa, ut abducant difcipulos * poft fe. Rede itaque monui fuperius îoevé * nbsp;celcbrcm ,uel opinionc hominû fandum,

i pfeudododortbus nihil addere authorita:* tis. Fuitenimôôludas è numero duode»

' Addut quis fuerit effedus dodrinç illo , nbsp;nbsp;rû,qui fuafpôte, no mifsi ab apoftol. aui ab

I ccclefia Hierofcl.cucurrerant, Non,inqui * ' nbsp;nbsp;unt,docuerût uos uiâ falutis,aut direxerût

« uos in uia ueritatts,fed turbauerSt uos uer » nbsp;nbsp;bis.Etquidê uerbis,nimirû inanib.Quini«

DE C O N C I 11 I S ïabcfadlantes, uel ut alq ucrfcrunt, fubiifK tentes animas ueftras.dum uidelicct manc darunt uos eircumcidi,amp; feruarc legem,fi .modo uelitis fieri falui. A tqut iaôarant i* üi, contra quos hæc pronunciantur, apo* flolos qui Hierofolymis habitarenr,in pri« ma uel præcipua quafi matre ecclefiarô, ita docere,atque ut ipfî fie doccrêr, mat» dafic. Apoftoli uero nunc dtcunt,QuibuJ nihil mâdaueramus, His licet breuifsimis, uaiidifsime confutati funt, non modo Pha rifari aduerfànj Pauli, lcd omnes etiamifl untuerfum, qui ad finem ufque fcculi do-duri funt, lege 6C operibus, non fi'de SC gratia,iuftifi'caricredentes. Talibus eniin dicatoribusjlif et maxime uideri uclint pr» apofiolici, apoftoli nihil mandafte maiii* fefte hic profitentur . Et obferuandus hic ante omnia uidetur efFedus corrupt^ dodrinæ. Ea non pacat,fcd conturbat:no crigitjfed deîfcit.non confirmât,fed labefa dat : non feruat, fed euertit arque perdit. pS’o Nam prædicatione Pharifaicalegis fitTopC 2lt;:gratiamdci in Chri-fto Iefu,dubia redditurfalus, eneruaturfî* de$,exinanûut de» gratia, negatur,adeocp conculca»

conculcatur Chrifti redcmpt/o ucl (atisfa» ^iOjdenic^ qüærïc in femcripfo homo pcc-cator falutem, gloriattirin fuis meritis» Contra hæc omnia progratuita dei gratta ucliementiffîmè pugnant haec fandt Apo« OoliChrÜli teftimonia QC fententiç grauiG fimæ,Miror,inquitadGalatas Apoiiolus, quôd à Chrifto.qui uocauit nos per gratta, adeocitô trâsfcramint inaltiid cuangeliû, quod non eft aliud,nifi quôd quidam funt, qui conturbant uos, ôd uolunt pcruertc= Keuangdiutn Chriftt. Ego per ftdem ui« Cau».». üo ftlij dei, qui dilexit me, éc tradidit fe» wetipi'um pro me. Non afpernor grattam dei. Nam fi per Icgem eft iufiitia, igttur Chriftus fruftra mortuus eft. Et qui circun ciduntur, ne ipfi quidem legem feruant, nolunt tarnen uos circûcidi,ut in carne ue ftraglorientur. Ego üerôabfit utglorier, nifi in cruce Domtni nofiri Icfu Chrtfti, perquemmihi mundus crucifixus eft, ego mundo. Si ucrô ht qui ad legem perti Rom ;4-1 nentjhacredes funt,inanis fada eft fides,

irrita fada eft promtfTio. Iccirco ex fide da turhæreditas.utfecundum gratiam,utfir« ma fit promiffîo untuerfo femini, non ci

qnod eft ex Jege tâtùm,uefumcdae(,què3 Ram. ti eft ex fide. Qi/ód fi per gratiâ,la nô ex op^ rib. cniâdoquidê gratia iâ. no cfc gratia. Sin exopcrib.'iânoeftgratia. Nâopus iamno f .CowM. eft cpüs.Fadus eft ergo nobis Chriftusft' fus fapiciia à deo, iuftitia^, ôi fandifïcanO redëptio.'Ut quêadmodû fcriptu eft. Qui Ephtf,I. gloriatur, in domino gloriet. Gratia cnid» cftis fcruati per fidem,id^no ex uobis,lt;lrf donum eft: non ex operibus, nequis glo* rietur. Nam ipfîus fumus opus, conditie Cbrifto left! ad opera bona,quæ præparü' uit deus,ut in eis ambularemus.

amp; do“' wendant principiô Paulum amp;nbsp;Barnabaifl) (uina eius. dcindc uero additos bis legatos uiros apO* ftolicosj ludä dC Silam. Eximia uero laus Paull ÔÔ Barnabæeftj quod agnofcûtur prædicantur ab Apoftolis,ô^ a tanta ecck' fia diletfti. Intelligimus cnim Apoftolos Hicrofol. ecclcftam bos agnouifTcproaifl^ cis, kcijs, fymmyflis atq^ cbaris fratribuS' Deaduerfartjs Pauli dixeruntjquod hisn» îiii mandauerint, nimirum quôd nihil cum tllis fît negotrj. Præterea fidem Pauli ÖV Barnabæ eximiâ Chrifto in annunciafl* do

do cuangeliopræftitam praedicantcs,di'cQt iftos animas fuas expofuifiTe pro nomine Domini noftri lefu Chrifti. Etenim inter genres perfrequenter propter prçdicatum Chriftum de üita funt periclitati.T eftabun tur ea de re i|.£lt; i4.cap. Aduum apoftol. Hæc autem dum ample prædicantjappro= bant non tantum fidele ipforum in Euan« gelicà prædicatione minifterium, fedinfu pcripfam eorumdodrinam omnibus gen tibus ÔC uniuerfa: pofteritati infinuant at^ commêdant tanquam puriiïïmam ôô opti« fnam. De legatis itidem honoriFicè,uti de« cebatjÔC necefiarium eratjoquuntur, Di« cunt enim fc illos unanimiter, uel omnes colledi in unum mifiiïe. Id quod ipfis non paruam addebat gratiam amp;nbsp;authoritatem. Magnum enimerat mitti à tali ecelefia, QC ab unanimi quidem ecelefia, in qua erant cximtj Apoftoli Chrifti. Cumep aiût fe mi» filTc unos deletftos, quos antea primarios audiuimUs appellatos, fignificant eos exi» f mijs donis elTe excellêtes. Alioqui enim no cft quod quifquam fibi primatum fingat to ties condèmnâtû in Euangelio apud Mat. ini8.2lt;io. apudLucâ in ii.cap.Quid K 4

DE C O M C I L r I î uerô hi factant, auteur ad ipfosfintableg* ti,ctiam exponunt, utuerbts referrent calt; | dem. Eadem nimirum,quxfcripto breUÎ ' comprehenfa erant,copiofius ipfi explieaquot; 1 rent, ac teftarentur Pharifacis nihil mand’* I tumefle ab Apoftolis,nelt;^ mifloseiTe rofûlyma ad genres, SC proinde falfamô^ corruptam effe ipforutn dodrinam de U* ge, Pauli autê SC Barnabar praedicationetK de fide efle ueram ÔC fynccrâ, denic^ quod hi fînt fideles SC illuftres Apoßoli Chrift^t ÔC idco ab omnibus ecckfijs audiendi. Et' go fi qui uel hodie ad nos ucniât,uerbis üÇ ro non eadem cum ijs, quachabentur feri^ । pta in libris canonicis,référât,minime fun^ audiendi. Apoftolus enim ad Galatas, E* , tiamfi,inquit,aut angelus è cœlo prædic’* uerit uobis euangelium extra idquod ptÇ* dieauimus uobis,anathemafit. Atqueho^ nobis efle debet pro régula atterna SC inf* labili. ReferStur item uerbahaec,Qui ud'* bis referent uobis eadem ad coniequenti’» i ad decretuminquam,quod iamiêquitufi I apoüolicumjquod ipfum etiam co« ' piofius explicate dca bucrunt.

P4MCW expenitur Decretum Apojlolicuntt Gentetuidelicet nonoportereaggrauarile । nbsp;nbsp;nbsp;’

gf : guod À quibufdam paucitlif debeant * abtiinere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CAPVT XiX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ■ nbsp;nbsp;*

CummaDecrcti apoftolicijVifum cft, inquiunt, fpiritui làndo Slt; nobi's, amp;c. In quo quidem (ÿnodali decrcto quædam no negiigentcr expcndêda obfcruanda^ueî^quot;‘J^^^ tiiunt. Principiô xtaque authorem decret» illius fui uerum oftendunt, fpiritû Êindû; cui fe coniungunt, non autem praeponunt autfcilliæquant. Ideô autem fc coniun» i nbsp;nbsp;gunt fando fpiritui.quod etfi ipfc fit uerus

unicus author Decrcti huius, apoftolis ac fynodo tarnen ufus cft,ccu inftrumentis c6 hominibus agendi idoneis ; utpotc per quos quac uoluit reuclauit ecclcfiac. Jpfe a« lioquifpiritus inuifibiliseR : hominesaût uifibües fumus, SC per homines commode «rudiri pofTumus. Coniungunt fe fpiritui ctiam ob hanc caufam,quod omnis apofîo Itca authoritas exilloeft.'amp;quodeccleßa credit apoikjlis, propter fpiritumChrilU loquentcm per apoftolos credit Scimus e. turn dixifle in euangelto dominum, Non

uoscfîis illiloquentes : fed fptn'tus patr*^ jLucw’' loquetur ex uobis. Ideocp qui uo^ loann.!/. audit,me audit:ßf qui me audit,audit cUf’

qui me mißt, VndemanifeftefiC euidcH^ ter colligimus, Concilijs non modo op^^ elfe ante omnia fpiritu fanc?îo,fcd etiam celTariô requiri ab ipfo, ut fe finat régi pf^ fpiritum fandum, eic^ k fubqciat in omfli^ bus:de quo dominus dixit, Ille uos doc^* regiifpiti- bitomnia, a luggeret iiobisomnia qu2C' *“ °' cunquedixiuobis.Nequehicdubitâduifl

eft,quin tunc Cócilium uereregatur afp** ritu fando, quando in omnibus fequit fc** pturas fandas, per quas loquit nobis cd^ ■ hodie fpiritus fandus.Sine autboritate fa*’ di fpiritus,nulla eft authoritas ConciliorS! cum ne apoftoli quidem fuam hie in CoO' cilio authoritatem, fine fpiritus fandi aU' thoritate iadauerint,fed prçpofuerintfp*' ritum,fefubiuxerint, quafi fibicredi uoln erint propter ipiritum loquentem age*’ tern in ipfis,

SîmiDï- Summa ante decrcti bipertita eft. Nam fiwuciï’°' principio dicunt nihil amplius onerisim* pofituros fe illis. Deinde fubiungunt qua* . tuor ilia aduentitia capita,quçexiftimarut gentibiis

^entibus feruatueflc ncceflària. Et qui-dem onus nunc uocant apoßoli in hoc De creto,quod Petrus ante infuaxlla orationc appcUauit lugum : lacobus uero in fua ora tione conturbationem uel molefliam.Quç quidem legi attribuuntur,non propter fe, nbsp;nbsp;lt;nbsp;:.

fed propter nofiram infirmitatem. Com-prehenderunt ergo his paucifsimisuerbis apofloli,quod fuperius pluribus explica-runt,nempe legem Mofis non efle obtru-dendam gentibus conuerfis ad Chrifium, tanquam neceflariamad falucem. Fidce-nim in Chrifium, non Icgis obferuationc iuftificari credêtes: ôé in bac libertäre Chri fiiana omnibus perfeuerandum efle con-fianter: quando neep pan es neque legem ferre potucrimus, prophetae praedixe-tint falutem fidelium in regno Chrifii futu tamgratuitam, Haec omnia plenius expli-cantur in cpiflolis beati Pauli, maxime ad Romanos,GalataSi,6cEphefios.

Si uero apoftoli 8i Concilium Hierofo NonHelt;* lymitanum noluerunt legem a deo latam onnare u; promulgatamcp,amp;: compluribus confirma ÄhwU tâfigniSjimponerc fidclibus, quo iure im-ponuntur ^impofita funt à Concilqs Pon

i.Cor.7.

füuh.lf,

Marc.r.

Apoe.i.

tutiones : quarum neque modus neque lus uHus eft. McminifTc dcbuiffent uerbO' rum apoßoli, dicentis, Empti eflis precio magno,nolite fieri hominû ierui. Etquod ipfemet dominus djxit,Frußra mecolunt» docentes dodrinas, praccepta horninum* Et, Quarc omiflb pracceptodei, teneiis conßitutiones hominumt'ltcm,Non mit* tâ fuper uos aliquod pondus, praeter quotl habcîisiretinete donee ucnero«Quibus fa* nè uerbis negat dominus aliam fc dodri-nam rraditurum, qua tradidit,iccireo hanc adiudieium ufque retinendam, Quç ergo nccefsitas ecelefiar rcquirit,nouas,cas^irt finitasjconderc leges tquot; Poflumus hocapo* floßt um teßimonium öó iudicatum, uelu« ti Atacis elypeum, obijccre omnibus alio* rum Condliorumconßitutionibus, Nam dum hoc concilium apofiolicum negatß quiequam oneris impofiturum fidelibus, curimponuntac impofuerunt ccclefiaedd alia ilia Concilia multa SC magna onera^ An ucro putant fe plus habere poteßatis in fideles, quàm habuen'nt apoßoli cum fc ntoribus primitiuæ ac apoflolica: cede-fiæjio

LI B E Rj If '■ So ‘fix, in ccclefîâ fanguine Chrifti redêptam? Dominus fiudiû tllud códêdi leges in Pha rifæis reprehend«,cum dixit, Colligâtone ragrauia,diHiciIiacp portatu, amp;nbsp;imponunc inhumeros hominum,0fc. Matth.ij.

Deinde addunt prxcipuo huic rapid quatuor alia capita aduentitia, idolottiyta* fornicationem, fuffocatum QC fanguinem. Necefiaria hxc dicSr, cum quod quxdam legedei ferio funt prohibita,tu quod qux^ dam illo tcmporefilt; propter charitatem of« fenfionemcp uitandam ncceflaria funtui* fa. De quibusabundefan's antea didn cil, Irenaus loco fuperius indicato hue locum ita reddit, Vt abftincatis ab idolothytis SiC fanguine (fuffocatum omittit, amp;nbsp;cum fan* guine comprehendit ) QC fornicationc. Et quacunque non uultis uobis fieri, aiqs ne faciatis, Inferit ccniextui pofiremam hanc fententiam amp;nbsp;Complutcnfis Codex, eiuG demcp mcminere exempbria Bafilicnfia, Parifiêfia, Geneuefia. Quod fi hanc 1c« gemappofueruntetiâApoftoli,ideôhaud dubiè appefueruntjUt ualidè gentibus per* fuadcrent,Iudaos noneffe exafperandos atque contemnendos, cûiu fe quoque no«

DB C O N C I I t I S hntcontemnGfed Qi ut una hsec lex efTctlï^ ce multarü,imó omnium legum« In Euan* gelto em'm dicit dominus, Omnia igitnf quæcunque uolueritis utfaciant uobis bo* mines,eadem amp;nbsp;uos factte illis. Hæc cntn] eftlex,Slt; inhocfuntprophetæ. Hæccerti unica èC certifiima régula eft,quid agamiis aut quid omittamus in omnibus erga fta* tres aut proximos noftros negotqs,

Poftremo loco commendant omnibus commemoratum decretum,dicentes ipfo^ bene, rede autpie faduros, ft ab iftis abftinuerint« Ita 0lt; dominus poft ablution nem pedum, QC praecepta aliquot data, d* cit ad Apoftolos, Si hxc nouiftis, bead ftiSjfi feceritis ea, Neque enim fan's eft fd' re quid facias, aut quid omittas, nifi en'am facias aut non facias, quod faciendum aUt omittendu didicifti. Ideo QC Apoftoli Cbd fti non tantum docent officia,fed hue quo* que hortantur SC inuitant, à prauis detet* rent. Ac in praefenti calcar addunt,cùm cunt benefaduros,fi abftineant à prohiH* tis. Satis enim SC abundè làtis incitafti pi'’ animum,fidicas ilium bene aut redefac^^ re,fi faciat,quod tubes aut fuades. Irenaus

• t I B E R I, - St legfthæc uerbaad hûcmodum, Ä, qu/biis cuftodientcs uos ipfos,bcnc agitis, ambus lantesi'n fpiritu fanóo, nfmirumfacientes ea,quæ ui'fa funifptntui'fanäo. Nullas di= ras ÔC horrcdas cxecrationes fpi'rat aut eia-culat finis huiusdecrcti Äpofl:olid,qucm« admodum cernimus omnia propemodum Pontificalia décréta hac claufiila termina« rij Nulli ergo omnino hominum liceat hac paginam noftrorum dccrctorum infringe« re,uel ci aufu temerario contraire. Si quis autem hoc attëtare praefumpferitjindigna« J tionem omnipotentis dei, ac beatorum Pc tri £lt; Pauli Apoftolorum fc nouerit incur furum, Quinimo ficut in omnibus fami« liarem öi uulgarem epiftolarum formam modumcp fecuti funt, ita ÔC epiftolam hu-iusfui Decreticoncludëtes, more uulgari aiuntjValete. Et in hoc quidem toto decre to laudâda eft beata ilia breuitas.quç paucis qtnnia coprchêdif,quede maximis religiös nis dodrinç^ noftrç myfterijs tradita funt.

Exponitur executie âecretoram Concilij, quid legati Concilij egerint, quomodo ab ec cleßa fint excepti,c!r quemodo item dimißi rurfw, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CAP. XX.

illi ergo dimißi/ienerunt Ântiochîttm, W*' grtgata mulruudine^reddiderunt elgt;i/lolam,^itan^ citm legiffint,g(t{tififunepromter con/olationetn. dat autem amp;nbsp;Silat cïtm effent amp;nbsp;i^ßprolfheca,uef* iffmultü adhortattjuntfratret, confirm atterut^ Commorati autetn illic aliquatulum tempora, £• mißtßunt cum ^ace à fratribm ad ^poflolot.

Executio DccrctorumConeilîj perler gatos ïam defcribitur, quid uidelicet rintlegati Apoßolici Antiochiæ, quomo-do item fuerint except/ ab eccIeßa,ÖC qtio^ modo in pace rurfus fint ab eadem dimiflî Hierofolymam. Nifi uero executio /n r« qualibet,maxime in Conciltjs,confu!tatigt; nibus'ue,amp; legibus confequatur diligês,6^ fididiligentes^ homines ordinentur,qul bene ordinata in efFediim producant,ina' nis eft haud dubiè omnis bona confultatio» inania funt omnia décréta, tametfi interin* optima fint, perqt denique omnis labor 8i impenfa, Executio fidelis per induftrioJ homines omnes leges uel ordinationes bn nas per fe quidê marcidas ae mortuas, ceH floren*

! florcntcs uiuafque reddit. Infpiciamus ergo quomodo legati Apoftolici fua ilia

i fundione ufi, omnia commilTa fibi opti=» , me exequuti fint, inque efFedum prodult; xerint.

Dimifsi ab apoftolis 5^ ecclefia, nihil c5 Srempts ƒgt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. J« fideliumU

(aânturâutprçrcxunt) cjuosbc^nttâvdiusj fed fine mora,ÔC redà quidem Antiochia, quomittebâtur, pctunt.Ignaui legati non modo ferô foluût, fed et in itincrc hærctcs, res aliénas à fuo inftituto, agunt,in quibus ctiam plus coilocant operæ diligcntiæcp, quàminipfiscomifsis rebus. Diuerfahis oninia uideas in Icgatis apoftolicis Nam ubi attigiflent Antiochiam, nullas hic quo quemcras nedunt,nequcres aliénas tra» dantjfed protinus congregant fideliû cœ» tum uel eccicfiam, huic^ epiftoiam fyno* dalem,quam reddendam ab apoftolis accc perani,fidelifsimereddunt.Nonagunthic cum delcdis aut pauculis aliquot,fed cum uniuerfa ecclefia. Negotium enim pertinc bat ad uniuerfam ecclefiam, amp;nbsp;difsidium cognitum erat uniuerfae ecclefix, ÔC Apos ftoliliteras inferipferant omnibus ad Chri ftutn conuerfis ex eihnicis fidelibus. Pro«

DE C O H C 11 I I S indeliteras omnibus fidelibus legcdasof' ferût. Alienifsimum hoc eft ab corum cofl* fuetudine, qui cum ipfe dicant fe lcg^‘ tos efte apoftolicos, ca tarnen quae ftatüt^ funt in fynodis, non proferunt ad eognit**’ nem omnium fidelium,fed quardam occiy tant,quaedam uero cum dclecflis comiiH*’’ cant. Nec mirum hoc uidebitur, ft

Rwa’X’ni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipfbs codiccm etiam facrum^^

buVeonX manibus detraherelaicorum,quafi fcript^ »quot;a ^acra animos fideliû inuoluatjUon euolquot; fadodif. uat, in errores præcipites det, non cripi^ extrahat^ ex errorib.Nifi uero Bcrrhojc” fibus familiaris admodum fuifletfcriptui'^ legjs 8C prophetarû,quomodoobfecrop^ tuiflent^adhibita fcripturis dotftrina Paullt;» deprehendere, uerane an falfa docuiift^ ' Nifi laicis admodum familiaris atquead^“^ communis quondam fuiflet fcriptura dii” na, non ablegaflctpater Abraham quio^ fratres diuitis epulonis ad Mofen amp;nbsp;p*'*’* phetas.Scimus SC Timotheum à pueroft* eras didicifle literas. Quemadmodum que facras literas conuenit communes eflƒ omnibus, ita décréta Conciliorum

Hïs accedit, quod ludas Silas addide runt icriptis uoces uiuas. Nam multis ucr= »»-bis uct icrmone copiofo ait Lucas adhorta tc uocibus. tifuntfratres, nimirum adconftantiam in dodrina apoftolica,in fide uera diledio nefyncera, In illis ipfis rebus confirmaröc etiam fideles. Vnde diicimus, dodrina,ad hortatione, óf confolationc confirmatio» nc^ opusefle inecclefia fidelibus« Non dubium eft quin excellentifsima fuerit An tiochena illo tempore ecclefia, fideléfquc habuerit prçcellentiisimis fpiritus donis pollentes dodorcs: nihilominus tarnen li-benter fuftincta legatis illis admoncri,ad-hortari,amp; confirmari. Etfecerunt quideni ifta Icgati illi apoftolici ex officio, Addit enim Lucas, ipfos fuiflcprophetas. At de hisapoftolus,Quiprophctat,inquit,loqui tur hominibus ardificationem QC exhorta-tionem Si confolationem.Debêtergo fem pcrciTein ecclefia prophctac quifcripturS facrä uiuis exponant uocibus,ac applicent locis, temporibus, atquc peribnis.

Obfcrua mihi item et in hoe, apoftolico rü legatorum fidem Q{ diligentiam in expe diundis fibi rebus cominilàis. Non enim iè

mcl SC itcrum docent aut uno ac alter o dii hortantur atque confirmant fratresjfedali quantulû tempon's,in ea ecclefia funtcoin moratt. Oportet itaque inftituendis di. fon fi'rmädis,reparandisitem atque pacandis ecclefijs iufium deligere SC impêdcre tetiv pus.Oporietomni diligentia ac fide urgtj reresfalutares, atque inculcarcperpetuo Bpifcopi doCîrinam apoftolicam. Atque hiclocui” li habet Epifcoporum fedula uigilantia, h' «üo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fludium perpetuum

uandi QC reftaurandi eccleftam. Hieni«^ funt exequutores QC reftauratores bonafö Icgumordinationumcp. Horum eftdih^ pfa SC couulfa iterum integrate, ueibumÇ domini falutarein ecclefia conferuare,ap‘ plicareSC urgere. Epifcoporum infeitia^ ignauia perçût bonæ leges, périt uerbidf* integritas, amp;nbsp;nihil fuo loco confifiit in clefia,ncmofacitfuumofficia, Difcante*'^ goapoftolicorum legatorum exemplocc* lefiarum paffores, quid ipfos in fuo muß^* redeceat. Difcantetiâ principesfuumfi* cere officium, ficut fecit Conftantinus,qo* Arium conuidum damnauir,deportariw £:cû inexüium, Sequuüfunccius exti^'*

plum rcliqui ïmperatores,qut 2lt; ipfi fcdu-« dores pcrfecuti funt, öó blafphemias op-prclTerunt.

lam quo modo legati Cocilq cxcepti ab Antiochcna ecclcfia, paucis attingitur. txcepü. Nam cum legtflentepiftolam, gauifi funt, ait Lucas,propter confolationem. Ergo a= mice ödhonorifice funtexcepti, fponte öd obedienter audia. Lcgunt etiam quae ofFc runt. Audiut confolationem, quam etiam exfcriptis pcrcipiunt, intelligentes turba-torcs illos nihil mandati acccpifle ab Apo= ftolis. Gaudent concordera inucntä Apo« ftolorura dodrinam. Gaudent de liber täte a(ferta,denique 8^ de (iraplici falutis huma nae dodrina ; nimirum agunt pro his ora«» nibus etiam dco gratias, eundemcp orant, utdodrinac fynceritatem cofcruet inecclc fia,öd quam latiHîmè propaget.Quo cxcm plo difcunt omnes ecclefiæ, quid fc quoc^ deccat poft fynodos féliciter aut falubritcr celebratas.

Præterca paucis aflignaturabhiftoricQ noftro, quomodo kgati Concilij ab ccclc» dmä«». * Ca,ad quam miftt fucrant,fint dimiftt,!«! pa ccuidclicetÖdbonacum gratia. Aflirma»

mils ergo rediflîmè Apoftolos Chrifti do* mint fuum illud Concilium ccîebrafle ma* gna ciim tranquiHitate, Si eximio cum palt; CIS frudu : nbsp;hune ctfam frudum appare^

hum plus nfmium conturbatts, QiiôdfifiJ pererant adhuc nonnulli, quibus nondufl» erat fatisfadum, QC qui poftea Galataruifl diquot;s'cgt;nc“ ecclefiam Ôi alias ecclefias conturbarunt, Hors pajc. omncs tamcn pij ÔC obfequêtes ueritati pi* raefrudum pacis perceperunt,6C percip^t ilium etiam hodie omnes in ecclefi'a, ü do* drinam fequantur Apoftolicam, tamefß nonnulli pergant tumulruari,6C omnia urf tere in dubiû. Pij cnim in Chrifto QC Euafl gelio eius acqutefeunt. Interim fciuntnullis unquam Concilrjs co effe ucntS,ut nul* li fucrintturbatores autcontradicentesf«* liqui, Sciunt enim ucriflîma eflc,quæpro* phetæamp;i: Apoftoli,ô(f imprimis Dominus nofter lefus Chriftus prædixerunt de po* fîremi feculi coturbationCjdiiîîdîjsjfcdil^ fie calamitatibus.

Ißa autê habui hadenus, quæ adferreu» de primo capite in initio operis huius pfO' ,magna uidelicetcum tran

amp; eximio eu pacis frudu ApoRolos Chri flidomini fuumillud Hierofolymitanu cc lebrafle Concilium. Ex quo ueluti régula R,gui»c* fempiterna difci poteft, quomodo omnib. temporibusiynodi, liquidem i)s opus fit, pacificc £lt; multo cö fruiRu celebrari pof» fint:fi uidelicet omnia in fynodis noftris in ftituamus ad exemplum Apoftolicura, quo nihil eft ncque fimplicius, neque me» Itus. Coftat cnim in orbe Chriftiano,ÔC om nibus confequêtibus temporibus nullum unquam Cocilium tanta felicitate fuiffe ce» Icbratum,ut merito Concilia celebrate uo lentium oculi omnium in hoc unum de» beam effe intent!.

Dfq«itttp4m^fW(iwpo)l(eWcmApo/logt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, i

lorumcelebratis. EtimprimiideVfuuerftt' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ '

REliquum iam effet ut ad alteram hu« ius operis partem explicandam accès dercmus,nifioperæ precis uideretur quæ« dam pro huius noftri inftituti comodo uti-litatecp ledorum annotate,quàm breuibus fieri poteftjde Concilijs celebrioribus poft tempora Apoftolor um apuducteres quon

Oecomeni dam cclcbratis* Numerariintcntm omîtes œcumcnicas uel uniucrfalesfynodos in défia Cbn'fti celebratas quatuor,Nicenai” uidelicet, Conftantinopoiitanam, Ephefi' nam 8C Chalcedonenfem, quarumautbO' ritatemapud fideles plunmum ualere uo* luerut. C^uibus alij (inter quos ÔC Beda eft) addöt duo alia uniuerfalia ConciliajOuiiv turn uideltcet Si Scxtum Coftanttnopolb tanum.De quibus ordine dicam.

Sciendum eft tarnen poft Apoftoloruflt Chrifti attatem,0if ante Nicenu concilium» plurimaper orbem Chriftianumin diud' (is locis celebrata eiTe Concilia,fed ilia qui* dem particularia uel prouincialia. Cùme* pifehî«* nimdePafcliatecclebrandoincidiflet colt ««»«• tentio inter Orientis Occidentisi^ ecek* fiasjharu^epifeopos, Romac Vidor Ro' manac eedefiæ antiftes fynodunt congreg’ uit,fibicp in alias ccclcfias plus uoluit ufur* pare poteftatis,quam conceflum eflctàdo mino. Quam obrem grauiter fuit increpa tus ab Irenæo Lugdunenficpifcopo. Tant cito exeruitfe,operari^coepit iftorumE* pifeoporumambitio actyrânis, utmirum non fit dixifle fua «ctatc ApoftoIû,Et nuiic quideitt

Ex uobis ipfis exorientur ui'ri loquentes perucrfa,ut abducat poft fe difcipulos,8Cc.

In oriente quoque Caefareac in Paleftina fy nodum conuocauit T rophilus Epifeopus, in Ponto Palmas Epifcopus,6^ alias alij in Afia.ln Gallia quoque Irenæus eadem de re cocilium habuit, ut in Achaia Bacchy» lus.Cacterum non potuit illis ne poft tot cc lebratas quidem fynodos,rede inter fe mu tuum Epifeopis couenire.Nam eacontro uerfia in Niceno demum Concilio eft com pofita atque penitus depofita. Ac mirum eft, inretam exili tantos turn potuifle exci tari tumultus.Hacc omnia exponuntur plc nius in hiftoria Ecclefiaftica apud Eufe» bium Cæfarienfem.

• Rurfus cum Berillus ArabumBoftren-fium Epifeopus negaret deifiliû ante Ma- ««• riam uel ante incarnationem fuiflc,conful« to Philadelphia^ in Arabia coijt fynodus, inquamagnus die Adamatius Origenes, Berillum firmifsimis c5 feripturç teftimo-ntjsjtum rationibeuidentifsimis rcuicit.ct inuiâueritatis QC orthodoxy fidci reduxit, Obferuabit autem pius Ledor in legen

dis herum temporum ÔC mox confequen* cppoftitru tiiim per annos trcccntos SC amplius hift® cariutionit rijsgt; diabolum hoftem generis humani ue* w gt;'»9 falutis noftrat, mox ab initio, ficuti firamuCT^ çjomînus Matthæî i?, de inimico ho mi' CUCtKtCC« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**

ne fuperfeminante bono femini zizania» prædixit, grauifsima periculofifsim^ commouifle bella, per fuos prophetas, eft hærcticos, contra dodrinam ueritatis fimplicem maxime uero contra falutafC myilerium incarnationis domininoftril^ fu Chrifli « Non eft fané in alio quoquain (àlus , quàminhoc uno foloque dominlt;’ lefuChrifto, uerodeoôt^homine, fiino* dó credamus in ipfum. Quod û.hune fal' tiatorê nobis fubducerc ÔCfideminipfutt* corrum pere potuiffet, adum fuiftet proP fus denoftra falute.Excitauit ergo tempo-ribus apoftolorum Cerinthum fiC Hebio* nem,Ôlt;poft iftos ingénia alia fcrupulofad peruerfa, eorumç opera difputationcs pias inuexit contra adorandam Trinität^ (qua tamê feripturis fortiier 8^ piè afleruit Tertullianus cotra Praxeâ alqs^ inlocis, amp;nbsp;ait] ) neqjalio pertinebat ilia difputatio, quam,cum plures auttres dij eflenon pof fint,

fint,Filius non credatur eflc deus. Si aut? deus ucrus non fit, quo modo eriefaluator tiofter Rurfus cum hac non fuccefsiiTet, alia uia ingreffus,hominem cfle negat, Sed fi homo ucrus non fit, quomodo erit medi atornofterf ubi critpreciû redemptionis nofiræ i Quomodo erit fidelis Pontifex nofter î* Præterea alia plurima quacfiuit di-uerticula,fieutpoftcaaudjemus.Iam enim tedimus in uiam inftituti noftri. Idem Ori genes in Arabiam quadâaliafynodo, cos quoque reuicifle dicitur in hiftoria Eccle* fiaftica,quidocuerant animas unàcum cor poribus interirc, ac in rcfurreëbonc demS reftitui.Cumq? in acerbifsimis illis Roma« norum Imperatorû perfequutionibus plu« tes fideles pœnarum atrocitate fuperati negarent Chriftum, exortus eft Nouatus Nomti*. quidam,qui doceret lapfos non iterum re« cipiendos cfle in confortiumEcclcfiæ,’ta« metfi cos fadi impij pœniteret: neque pau cos inuenit, qui ipfî adhxferunt. Proinde conuocata cft Romx non unaeam ob rem fynodusxonuocata funt Concilia in Afia quocÿamp;in Aphrica, perquacNouatiani funt damnati.Horum menttonem facit Cy

DE C O H C I I I I î prtanus infufsrpißolis. Subcodcmcck^ brata funt Sgt;i alfa de rebus altjs Concilia,

Carthagini, quo perpcram dC““ «Sw. crcuerunt Epifcopi,ab hæreticis bapti2a* tos rebaptizandos efle. Extathocintcgrö in operibus Cypriant ntiochiac quoqü^ r..ui..$ s»- congrcgata eft fynodus contra Paulum iDLuunu«. moPatenum, qui dc Chrißo ut puro homi' ne docebat. Êtenim Chriftum ante riam non fuifle, utait beaius Athanafîus* fed ab iïla accepiflè fuæ efîèntiæ initiufl* blafphemèafleuerabat.Quo nomine dam* natus cxccclefîaeiedus eft. Oppofuer« fehuic Samofateno inftgnia duo ecclefia^ lumina, Dionyfius Alexandrinus ÔC Grç* gorius Neocçfarienfîs Epiicop.multisctia miracults clarus. Extat eius infîgnis coo* 3., fefsiofideiapudEufeb.Cæf.lib. 7« Prxtc^ rca congregati funt in fynodum Ancy«^ apud Gaiatas aliquot Epifeopi. Ex qu** bus Vitalis Antiochçnus Epifeopus Ca* nones aliquot compofuit,dc illis maxim^’ qui ex Chriftianis accumbebant inter g«** tes, 6^ucfcebanturidolothytis,thurifîc2* bantjôif immolabanc idolis, Ôfc. Memin^* runt biftorici Ôd Ncocaefartcnßscuiufdam prouifl*

prouindalis fynodi. Sed prseteritis ïllis,ue nitnusadfynodum Nkenam,omnium inter omnes fynodos primam, prxfiantifli« tnam^.

Origo dC caufa prarcipua Niccnae fyno-di fuit Ärrj dogma, quod horribiiiter Ori» anumincw entis Occidentis^ ecdefias uexauic, cons turbauit,diuulfit,atquc afflixit. Fuit Arius Alexandrinus presbyter, qui dedinans â Uta dodrinacp rcda,in fuperiorum tempo rumBerilli ac Samofateni fimiliter^fenti entium hçrefim,circa annum Domini 517, doccre coepit,de5 ante fecula(ita refert hçc AthanaGus) crcafle ac feciiTe Gbi filium, qui quæ à pâtre acceperit, prius non babuc ht,8lt; icf irco patri æqualis non fît,fed uelii ticreaturam patriin potentia eflediflîmi» Iem,acimparisdignitatis. Inhanc blafphc miamdcuenit maximèodio Alexâdri Aie xandrini epifcopi,quem fibi in epifeopatu pr3clatum,cùm fe non inferiorem Si uirtuï te ÔC eruditione cxiftimaret, uebemenicr dolebat.

Ergo dum Alexander aliquando inter presbyteros icrupulofîus ôi contentioGus odip lt;xor* philoiopharetur de adoranda trinitate, SC diiun*

pâtre fîlium generate, Anus unus ex pref“ by ten's,uirdialedicarum nugarum no in’ pcntus,palam fe Alexandre obïecit atqu* fubintulit. Si pater genuitftlium, eófeqiii* tur genitum elîèntiæ fuæ habere initium, ac fuifTe aliquando tempus, quando filiu* non erat. Ita fane hæc refert Socrates.

ferSt cadem ôt alij hifton'ei ecclefiaftici,u{ Eufebius Cçfan'êfis,Theodoretus Cyree” fis, Hermius Sozomenus Salaminius» quorS fide in his exponêdis fequorfidelP ter. Epiphanias Saiaminæ Cypri epifc in fua Panaria author eft Alexandrum cpifeo pum inftitutis cum Ario colloques,cotia* turn efle ilium rcducere ab errorc puden do; fed cum nihil efficeret, Ario pertinad' ter in crrorc perftante,6ó fcabiem ilia ftiam altjs afFricante,cogregata frequenti epifeo' Ari« dam porum fynodo, Arium officio priaaflCjCf' elefiaqj eiecifle,ac ea de re epiftolam dedil* fe ad diuerfts orbis ecclefias. Exemplut” literarum récitât Socrates in hiftoria.

Arius uero eiedtus, in Paleftinaie con* fertjôf quoicunque poteft blandiloquenii’ fua decipiens, errori fuo implicat. Qua ilcrum comtnotus Alexander epifeopus, uaria*

varias contra ipfum cpiftolas fcribit, Vtl« de poftmodS Ärius à paucis cft receptus, præter quam ab Eufebio Nicomcdienfie^ pifcopOjUetere eximioép amico Arij atquc patrono. Et Eufebius hic quod magnae ef. fctauthontatis,multos in partes Arij attra xit. Vnde Ariani etiamnucupanturinhi« ftoriaEufebianü DiiTidium ucrohoc paf« fim per ccclefias non modo perturbatione maximam pepen't, fed amp;nbsp;contemptum, a-deo ut gentiles religioncm Chr iftianam pa Um inthcatrisetiamtraducerent,atqucir« . ridèrent. Qiiod cum optimo Imperator! Conftantino,qui Magnus dicebatur,uchc menter doleret,cx Hifpania Hofium Cor» dubêfem, uirö multiplici erudttioneuirtu teœ infîgncm,euocauit, ôC ' Alexandriam inÄegyptum ablcgauit, fi forte incêdium inter Alexandrum Arium,amp; bis adhac-rentes exortum comode reftingui poflet. Addiditfuas ctiamlitcrasad ipfos Impera tor,quibus ÖC ad concordiam hortatur, dC admodum indignatur Alexädro2lt; AriOf quod buiufmodi myfteriafympliciter crc-denda potius quam curiofe inueftiganda, incenamenadduxennt. Extat caepifto»

fa in 1. libro Eufcbij de uita Conftandnif. nÎvquot; numquot;* Caeterum cùm re infecla redtjflct ex ■ «ôçrtgaturgypto Hofius, Itupcrator fumptibus ini’ !» Conftan- r- r j *^1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ri n. .

tuitjideo^ Niceam Bythiniæ urbem Con ctlio defignat: ad quam Imperatoris inan’ dato ex toto tcrrarum orbeconfluuntdo* dbflîmi QC pqflimi quicp epifcopt. Annutfl quo hæc fadra funt, affîgnat in Chrontd^ Eiifebius 5x4 . ahjponunt 5x8. Eufeb.iw «ita Côftâtini numcrat patres i^o.Theodo retus de plerique alij hifton'ci omnes recert fènt 518. Ita feièSC ipfe Athanafîus. Inid' hos ftierunt martyres complurimi, mutila ti aliqua in perfecutione corporis parte» Sedamp;Tpresbyteri multi Epifcoporum,q«* prç morbis ôi. fenio uenire non potucrâtj^ gati aduenerunt. Adfuerunt de laici multij uiridodi de prj.Extruxerat Imperator ido neam cœtui tanto bafîlicam, in quam cùm ueniilènt patres,ôù nobiliora eeelefiç metfl bra, propofuiteishbrum facrum Impcra» tor,iuflit^ ex eo omnes difcuterejdeterimi nare^ omnes controuerfias. Quod de ha* bin's collationibus plurimis, præftirerunt, compofito tandem fymbolo illo ceiebri»

quod ex loco, ubi cogregata fuit fynodus,. Niccnum nuncupatur ,06 in omnium are per ecclefiâ uerfatur. Sed et Athanafius ad Epifcop. AphricæjCogregatis Epifcopis, inquit, uolcntibuscp uoccs impie(atis,ab Arianis inuêtas, to.lere ê medio,iilud fcili cetquod aiunt, Creaturam efle film, Et,E* ratquâdononerat, 56 litcrarumfacrarum uoces ccrtas et confefias fcripto complecri, nimirum ex deoelïefilium, ôi natura unis genitum efle uerbum, atque adeo ucrum deum elfe, ficut loannes dixit,ôô fplendo« rem gloria:, formam fubftantiæ patris, ut Paulus fcripfit. Hic Eufebiani,conccdcn« tesilbôiipfi, dixcrunT,Sumus 2C nos ex deOi Vnusenim eft deus,ex quo omnia. Dolo hoc malo intelledo, Epifcopi colic-geruntin unum has uoccs ex facris li écris, Splendore, Fonte Si Fluuium, Forma eû fubftantia. Et illud item, Inlumine tuo ui-debimus lumen. Et illud quoque, Ego Si pater unum fumus.Et pro maiori elucida-tionc fcripferunt patri filium effc confub-ftantialem, Etreliqua.Huius generis pluri ma tradunt nobis Si Thcodoretuslib. hi-ftor. i.capA8,0i Sozomenus lib.7. cap.4, M

c” Sciendum eft autem Patres fynodi dunt,f«(i ue hac caufa fidei, nihil prorfus fuo permit'’ praT» üïu. fe ingenio aut fuo indulfiffe arbitrio, omnia fequutos eftefcripturam.

cnim nouum dogma, aut nouum fïdeiat^* culumCquod nulli licet Concilio)condide^ runt, quin potiusquod femper orthodo^^* in ecclefia dei crediderunt, Arif ueró imp* ctasiam corruperat,repafarunt, adeóqf^ quod uetuftum ac uerum confeftum rat,fcripturis illuftrarnt muniueruntcp cO** tra Arium amp;nbsp;contra omnes alios qui pati^, cum Ario fentiebant 8C unquam doóü*'* erant.Fuit autem hçc caufa de uera fïlfj diuinitate,caufa praecipua, ob quam Com ftantinus fynodû illam couocarat ♦ Intef^^ uero ada funt in eadê 06 alia quedâ obitt*'» utdeMiletianis Nouatianiscp, de pafcha“' te item uniformiter per totum terrarum o*^ bem celebrando. Qiiac omnia beati patfts fynodali epiftola comprehendentes, adCquot; xemplum Hierofblymitani apoftolici Cofl cilq. Alexandrins ecclefiac, Aegypdjsit^ Libycis^ecclefijs expofuerunt. Éxtatep^ ftols exemplum apud Socratem hiftoricö lib. i.cap, 9. CompofueruntineademfyD^

do Nicena patres décréta uel Canones ali» quot, de rebus ci feculoneccflàrtjs, pertt-nentibusi^ ad ordinem tranquillitatem^ ecdefiarum, Nequc uerifîmile eft fideles olim tant! æfiimafTe aut etiam hodie æfti« mandos cffehos Canones,quanti fccerunc fcmper defi'nitionê de fide, Etenim ß quis urgeat canoncm de redeuntibus ad mili« tiam, ca quæ pœnitentibus imponuns tur,quantum ad annorum attinet numeru, denique quæ ftatuifle dicuntur de oranti« bus die dominica, nullis perfpfcuis fcriptu ræ teftimonqs dubitanti poterit approbate. Nequedubiumcfi, optimos illos patres aberraturos fuifle in caufa cœlibatus ÔC co iugq mïmftrorû ecclelîç.nifi unus Paphnu lius illc Thcbaicus confeflbr, cui in perfe* quutione Maximinus dextrôcrueratocu ISjfîniftrumcpfucciderat poplité, reftitifi» fctjôf omnibus perfuafiffet,hanc rcmrelin quendam eflecuiufque arbitrio.Extateius rci teftimonium apud Sozomenum lib. i» hiftor. cap. t?. Alioqui uero tanta fempcr fuit huius fynodi authoritas apud omnes fandos ÔC omnibus fecuh's,ut pofimodum Authorft« in omnibus confequentibus patrum Con-r 5*^quot;’

D E 'co ri C IL i I s cih'js Niccnadefdedcfinitio, pröfacrofaö da habita, uerifsimc^ Athanafius ille tna* gnus ad Epidetum dixiflecrcdarur, qU^ in fynodo à patribus fecundum facras fch* pturas (obfcrua mihi hoe ïecundum dasferipturas, 2lt;difceundciynodis fitiU* fta aüthoritas) expofita fides eft, fufR eiens ëft ad omnem deftrudionem totius impi^' tafis,6C ad confirm attonem piæ in Chrißlt;’ fidci. Ita Ambrofius prçtulit hanc ornn^ bus in orbe fynödis. Ac Synodus ilia Sat dicenfis celeberrima in Illirico à ConftaO* tio Imper.anno domint jyi.congtegata patribus lyi. amp;nbsp;ijs quidem dodifsimis pt? fiâtifsimis, integerrimis^,amplexa eftjap probauitep Äf ipfa fidcmNicenatn, utot* tliodoxam,catholicam,omnibuscpfcqii^*^ dam'fcculiSjfed 0£fomnes ab hac diflentic*^ tes redifsime damnauit. Ergo Antifyoo^^ tiariç nihil prorfus funt à pijs curandaejqt*? diuerfis 'ocis actemporibus,6^tarnen noH diu poft Nicenam fynodum ab Arianx^g refeos fedatoribus fautoribus^ fiint con* fra fynodum Nicenam malis artibus ceft* bratac.Cuius generis iuntjquas referuntW ftorici coadas, Plulippopoli in

item Syrmtj Pannoniac in tradu Saufcnfi, Anmini denies in Italia ÔÔ Mediolani. Se-leuciæ quoeß Ifàuriæ, Conftâtinopoli item amp;nbsp;Antiochiæ, in Syria,arque altjs in locis* Nam uerbum Domini maner in acternum. At confidera hie obiter, an fynodi no poL fint errare, cum hie audias tor tam celc« bres contra Chriftumconuenifle.

Circa hæc tempora teftanturliiftorici,^®^^''”“® teßatur Conciliorum liber, Eliberinam prouincialemfynodum, in Eliberide Hi= cenum* fpaniarum urbe elle celebratam, Gangren fem quoque coadlam in finibus Galatiæ, aut in Paphlagonia cotra Encratitasamp;Pe pufianos,ac præcipuè contra Eufthatium quendam noua quçdam comminifeentem deuitando matrimonio, de nouo ÔC inufi« tatogenere ucftitus,dcnon edendis carni-bus,de relinquendis poireflionib.amp;fc.Lao dicenam item in Phrygia ilia Pacatiana, Dequibus data opera nihildico:quod non inftituerim omnia atqj fingula defcribcrc, autetiam ordincrccenfere Concilia. Alios qui enim SC Arclatcnfia GalIiæjS».' ncnnul la alia huiusfecu'i commcmerarcm.

Df Concilio uniuerfali Secundo Conftanti^ nopoli contra iàacedoniwm, cr de Synodo acumenica Tertia Epheß cötra Neßoriunt celebratif. CAP. X X H.

SEcundam oecumentcam fynodnm coö uocauit Thcodofius ille Magnus,prin* ceps modis omnib.pjus,feltx SiC prxceUcs-Conuocauit autem in urbe regia Conftan-tinopoli.öf ibidêcongregata eft annoj^j* ficut fupputatProfper Aquitaniens,a;ij po nunt annö 58 ƒ. Conuenifte patres ait Pro* (per 180. Socrates in hiftoria commeoiO rat lyo. ficuti amp;nbsp;alt] plerique. Cotjt ea fyno dus potifsimum ob Macedontum,qui fue* rat Conftantinopolitanus cpifcopuSjöC cueratfpiritum fandum efle creaturamifr cuti cum ipfo etiam tradiderant Artus 0^ Eunomius, qui iccirco communi nowii’^ appellantur ’tärwitecniia^i gt;nbsp;nihil^ baber® cum patre amp;nbsp;filio commune,ftd tâtùm fe miniftrum ôf famulS ipforum. Ille idem confenttebat reuera cum Ario in cofeflio* ne fidei de filio dei,fed mutatis aliquot uet bis dtuerfum aliquid habere uoluit uideti, Nam negabat filium patri effe confubftan^ tialem,interim tarnen patri per omnia finlt;lt; um

lern fatebatur ; ficut teßatur Theodor, hi's fton'arum lib.i. cap.6. Proinde Imperator Optimus in hocincumbebat maxime,ut ec défias adhuc inteftinum bellum propter dogma Art] (ut fuperius didum eft) geren tes in concordiam red uceret fancram, at(]p epifcoposper unanimem fynodi Nicenae fidei confeffionera, quam ardiffîmè inter fefe nederet: deinde Sgt;C Macedonij dogma defpiritu fando per eofdem compefeeret, Äc confederant iam Conftantinopoli prça ßantifiima tune orbis Chriftiani lumin^in fynodo, Antiochenæ apoftolicæ ccclefiac epifeopus Meletius, Timotheus Alexan« drinusiCyrillusHieroiblymitanusjGrcgo rius ÖC Nedarius Conftantinop. ac mul» ti all] uiri pracclariflimi,quos numerat The odoretus lib. Hiftj.cap. 8. Ex Macedoni-anis quoque uenerant in fynodum trigins tafex, inter quos primari] erant Eleufius Cyzicenus, amp;nbsp;Martianus Lamplacenus: soenut qui tarnen poftcollationcs amp;nbsp;admonition nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;®

nes uarias in fuo errore perfeucrantes,fy« nodumepö; urbcmegrefli, paffi'm perurs bes protefiati funt, fe no recepiiTe fymbo-lum Nicenum,neq; unquam reciperc uel«

le, arque ita,quolcunque potueiunt,attra« xerunt fecum in barathrum erroris fiùac blafphemiarü. Patres uero orthodoxi ma* ncntes in fynodo Conftantinopolitana, SC Ntteniim iynibolû ampledïentesjConcor' diter approbarunt, utpotc fcrïpturts con* gruum,amp;:per fcripturs,abçreftm Macedo» Oefinîiîo nianam condemnariint.Aiuntautem Gr^ gorium NynenuiUjBafiln fratrem,fuppk‘ Uifiè quod acceflît fymbolo Niceno de fpj ritii fandlo : quo fupplemcnto etiam plen£ con tin en' definitionem fadam à patribiis courra Macedonianos. Nam in confeflîo» nefidei Niceæfadîae hæcbreuiatantùm ha bemuSjKgctesTBayiôF 'arktvpMj,Credo in fphr tumlàndum. Sedin confeflîoncfymboH fecundo conditi,quod ConftantinopoHta» num eP,explicatiora funt,quç ibi brcuibus corn prehenfa fuut, ès -n Tsmvntt ta xyiti't •w nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^aTttiày, 'rô w tjP WKigoflf

’TOtnjjj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ifu trUim^rKuuovi^O^

HSU nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et in fpiritum fandum

dominû uiuificatorem, ex pâtre proccden tem,amp; cutu pâtre amp;nbsp;filto coadorandum Si congîorifi'candum. QuibusÔChæc fecun* dum feripturas confitenda addiderât^Qp^

locutus cft per prophetas in unam fandam Qui loci»« catholkam ÔC apoftolicam ccclefiam. Con prVph«“. fiteorunum Bapdfmatn remfflioncm pec catorum. Expedo refurrcdi'onem moriu poitoüca«

a, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ r f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ecJclii uti

orum,ct uitam uentun Icculi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perApofto

Scripferunt præterea patres fynodi Sy» X'X'X nodicam epiftolam ad Damafum, Ambro ßum, SC altos Occidentts cpifcopcs,Ro^clt;,^^y;„„ mæquoque ob hærefes confutandas,ueiHom»Bu«». tamcp fidem contitendam, muniendamcp congregatosjfatiscopiofècxaratamjde tjsgt; tjuaîtnhac fynodo feeSdum feripturas con traomneshærçfes ftatuerant. Exemplum cpifiolaccxtatapud Theodoretum inhifto Halib. J, cap. nbsp;nbsp;Compofuerunt præterea

in eadcm fynodo patres aliquot canoncs pro rationeillorumtemporum ÔCecclefia« ïû.Numcrantur uero y.Canoncs.De qui» bits iam non eft dicendi locus.

Poft iftam fynodum cclebrata funt SC a» lia in orbe Chriftiano Côcilia,quæ non inter uniuerfalia numerantur,ut Romanum illud, cuius modo mcminimusjSC quod per omnia confenfitcum Conftantinopoli tano, Aliæ funt prçterea fynodi paulo poft illam celebratg Conftâiinopoli,6C alia quç»

dam Aquilefçtcuî præfuit Ambrofîus,ftU^ la ibidem mcntione fada Romani cpifco* pi,qui præfiderc debuerit. Maximus quo* TKuwîfi* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Treuen fynodum indixit»

cui beatus Martinus Turonenfis, amp;nbsp;bcatus Ambroiîus Mediolanêfis epiieopi, nbsp;Hic

ronymus presbyter interfuifle dicuntur» Celebrata fuit ilia quoque contra Arianos» tunc in Occidente amp;nbsp;in Italia maxime fub patrocinio luftinaî Imperatricis herbefcen SedSCCarthaginiin Aphrica aliquot cUtt. ctiam congregata funt Concilia. Floruit tunc quoque Auguftinus Hipponenfis pifcopus,qui Concilio Carthaginenfi ter* tio interfuit 0£^ quarto; ubidccretum inter alia fuitjUtepilcopusnon longe ab eccleßä fuurnhoipitium,item utuilem fuppelledi lem, amp;nbsp;menfam amp;nbsp;uidum pauperem ha-beat, Ô6 fide uitæ^ integritate fibi paretail thoritatem,ut rebus eeelefiç tanquam com mcndatis,nontanquam proprijs utatur.Ifl Tojettns Hifpaüia coadum fuit Concilium Toleti contra Prikihianum, contra quern antea quoque in Gallijs Burdegali conuenerant cpiicopf,eirndê^ impictatis impuritatisej condemnarant. Sic in Milcuitano Conci*

lio, ut in poftcrioribus ArauOcanis, a» lijsœ per orientem QC occidentem cekbra* tisiynodiSjCondemnad funtiuftifsimc per fcnpturas Pclagiani:ac in complut «bus di uerfis locis temporibuscp Donatiftac,quo» a«. rum intttum referunt alq ad annum 5 çi* ÖC contra quos plurima côfcripfit beatus Au guftinus.SedomifsisiRis, uenimus ad œs cumenicamfynodumterdam, Ephcfi coa gregatamin A fia.

Neftorius Syria oriundus Confiantino ° nopoiitanæecclefiæ Epifcopus, bomoa» lioquifacundusjfed indodlus, audax item Kfupcrbus,omnium^ fcriptaucterum fa ftidicns, ia (c inûruâum putabat,loquacl tatifuae confifus, ut arbitraretur nihil fc in digéré ucterum ledione,fed omnia fcriptu rarumteneremyfteria. Ergo de naturis in Chriftojbomoconfidens Ôd ignarus,ita dif ferebat, ut unitatem pcrfonæ palàm foluc-rct,nec unâ,fed duas facere uideretur per» fonas,unam nempe diuinitatis,humanlta-tis alteram. ïdeo^ uetabat contra icriptu« ras uirgincm matrem nuncupate Deipa« ram,negabat dcum eflc cruciuxum 06mor tuum. Contendebat enim deum ncc nafci

DE CON CI LUS poflc,ncc crudfigi,neque mort Adl^c lt;Jo cebat ucrbum homini Chrifto adfuifle pc? afsiftennam (ut loquebatur) feu focieta* tem,id;eft,dcum non aliter efle inChrift®» ‘ quam in prophctis,in apoftolis, aut reli* quis fandts,ncc ftiifle duas naturas in Chr* fto unione(quam uocant) hypoftatica un^ tas. V nde ncc Chriftum iam dei filium n3‘ tura,fed adoptione ,fiue(ut ipfe dicere fol^ bat)merito, plerifc^ facere uidebat, Quilt;J autetn Socrates de eius fenferit fententi^, uidere eft hifton'arum lib. 7, cap. i n't eadem de re quaedam SjC D.Luthei us,ii’ libellofuo De Concilijs Germanice pro. Neque decrant qui Neftorqdogm* tunc ornare tueriqj pergerent. Oppofd^ fe autem omnibus Cyrillus Alexandrines Epiftopus ; quocirca exorta funt in ecdc* ftjs maxima certamina. Proinde Theodo* fius eius nominis, i.etiam iunior nuncup^ tusjprinceps Optimus,ut rurfus conturba* tas componeret ecclefias, maiorum fuorö fequutus exempla, literas milit per orbem sphcGna ad EpifcopoSjConuocas bos ad fynodum, fyaodM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Epbefi in A fia coire. Ac in cos

tcrcomparcant. Ergo anno domini4J4, iuxca Profperi fupputationem ( Alt) eni'm ponunt annum 455quot;.) àfcrtjspafcharisad« ueniunt Ephefum frequentes Epifcopi.In ter quos erantj'pfe Neftorius Conftantino politanus Epifcopus, luuenalis Hierofoly morum,8C Cyrillus Älexandrinus.Nume rantur in uniuerfum qui eô conuencrunC patres cc. loannes Antiochenus Epifeo« pus,rum altjs compluribus Orient al ibu s Epifeopis, tardius propter itineris difFtcul tatem aduenit. Praefentes ergo,inter quos præcipui erant Cyrillus Alexandrinus 8C Memnon Ephefinus Epifeopi confederSr, Neftoriumq? inconceflum, adrefponden dutn ad aceufata, uocarût» Ille uerô ne’ter« tiô quidem uocatus comparuir. Sed dice« bat fe expedaturum in aduentum ufquc Ioannis. Vnde ifti quxftioncm motam ni« hilominus tradare,amp; Neftorium condem nare pcrrexcrunt . Extant autem aliquot Cyrilli Alexandrin! anathcmatifmi, in qui bus uera dotffrina contra falfam Neftorq exprefla putatur. Inter illos tertius ita ba» bet, SiquisinChrtfto diuidithypoftafes, ucl fubilantias poil unionê, dicens uerbâ

confundö fuiflèhomini'(bcietate ud potlt; ftate no naturali unionc,anathema fit. An* teomnia uero approbauerunt amplexi funt omnes concordtter fymbolum Nice* num,utcertiflîmam orthodoxæfidei regH lam. Cçterùmjqui cum Neftorio fadcbât, collcdo QC ipfi concilio, Cyrillum QC Me-mnonem^SC qui cum ipfis erât,damnarut, ficut fcribit Socrates lib. 7.cap.54.

Admîrabi- loannes interea Antiochenus antiftes iacquot;Sodo cum fuæ prouinciæ epifcopis, inter quos lt;*’“’• crât infignes pietate dC dodrina uiri A ch 3 tius BeroenfiSjPaulus item Emyfienus, Ibas Edeffenus aduenit, 2C cùm perturba» tionem epifcoporum non modicam com* periflet, Cyrille udutauthori conturbati* oniSjSCquod fefiinafiet,nec expedaflet Orientales, indignatus, Ôl ipfum depo * fuit, Memnonem, Hi uerô libellis fy* nodo oblatis, fefe purgant, Proinde uo» cauit fynodus loannem, utrarionem de-pofitionisillorumreddcret. Ille autê non comparuitjfedcum fuis,relida Ephcfo,in

Euïgrius f^ficntem redijt Patres itaq; Cyrillum lib.i.cap.r. Memnonem à fententia depofitionis ab« foluerunt,atque Orientales deiecerüt. Ac* ceffît

cefîît his mails dC hoc, quod On'ctales non ïedè dodrinâ Cyrilli intelligentes fuipica« bâtur ipfum omnino cS Apollinario natu« ras in Chrifto uelle confundere, proindc TheodoretS Cyrenfcm epifcopô,uirû do« diflîmum eloquentiflïmum iuflerûtre« prehenfiones fcriberc aduerfus anathema:: tifmos Cyrilli. Quod cùm feciflet,damna« tus eft Cyrillus, ôd fcdc quoque fua eicdus, Imperatoribus Thcodofio atque Valenti-niano lunioribus ita uolentibus, Cyrillus ergo protinus apologiam oppofuitTheo« doreti reprehenfîonibus, ac perfpicuè clarauitfuam iêntentiam, oftendens fcni= hil commune habere cum Apollinario ue« tere hæretico: acinter alia, Aliud eft,ins quitjdicere pati in carne,ôf aliud fimplici-ter dicere pati diuinitatis naruram. Quia enim idem deus fimul eft ac homOjimpafli bills quidem quantum ad diuinitatis atti« lietnaturam,paflïbilisueró lècundum hu« manitatem. Quid hicabfurdi,fi dicatur pa ti in eo, quod pati poteft,qui mâfît impaftî bills in cojquod patino poteftf amp;c.Ea des claratione fada Ô6 apologia exhibita Impe peratoribus, no his modogt;ièd ÔC omnibus

DE CONCILIIS I On'cntalib, fatisfecit epifcopis,qui cUflt CO omncs redieruntin grana m, ÔC fynodô Ephefinæjdepoûnoniqùe Neftorij fubfcf^ pferunt. Conquieuerunt itaquc per degt; graiiam ad tempus concertaticnes xllç ues in ccclefïa, fuper ilia uidelicetquatlHö ne contra Neftohummotæ: fed exciiatî cft pron'nus alia ilia non minus intncata-

reiefto infynodo ConÜMi;iopolitana,mox tarnen approbato in Epheßiut.i. Poflrcino tandc damnaro in uniuerlali Conalio Chal^ ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ cedonë/i. Et de authoritate quatuor œcume

Putrehrt nicaritßnodoruin. cap, xxni. ^lüTiûquot;* T^XÏaboIusenim, cui ccclefîarum con» X_^cordia acerbifsima ÔC intolerabiliJ clc,qui myfterium incarnationis domgt;quot;, nieæ obretirare,at(^adeômodis omnibus ' femper abo’erc contendit, circa annS dO' mini 449, Eutychenexcitauit,qiiipcre’ ‘ grinum de confufione naturarum in ChtP i fto ( quod tarnen in Epheftnæ fynodi pH’ mae certaminibus inter Cyrillû ÔC Theodo return habitis, abundctradîatiim atqjcon-futatuni fuerat)rep3rauit,atque ita noua Si 1 inauipicata praeliain ecclefiam ChriftÜfl’ duxit,

duxit. Fuit Eutychcs'monachus öd' Archi« mandrita ucl primas Solicariorum (Archi mandritac enim monacbkarum feceflio-ïium Si latebrarû antiflites crât, quos Gre ci nuncuparuat Latint abbates) ConßanrinopolKanus,qui diuerfam à Ne ftorio dodrinam excogitans,duas in Chrt fto naturas confundebat, ut humanâ qui:« dem naturâ à diuina faterctur aOiimptam, fed adderetafliimptionis condiiione aboli tam efle,atque ita non manfifle inChrifto amplius^quàm diuinam naturam. Iccirco hominê deoabfumebat, ncc tribucbatcui- tuChnno qucnaturæfu^is propnetates. Verbum c= nimmortuum eirecontcdebar,amp;: naturam humanam ipfam efTc uevbi naturam afle-rebat. Ita ucro totius ecclcliç ianam Si. feri

I tus V Jgilius martyr Ô6 epifeopus T ridenti nuslib.conrra bærefes x. inter fe cofert Nlt; ftoriû amp;Eutychen,Ô!f inter alia, Neftorfus duas,inquit, inducendo naturas, duas pu* tauic efle perfonas, 8Ó ob hocarbitratus cft facrilcgo dogmate duos Chriftos inducc-gt;e, Eutyches refpidens unam perfonam»

unam ccnfiu't cfTe naturam : SC: ob hoc hn* manam aufus eft dcncgare. Et quia eft î» Chnfto fie naturarum proprietas,fie perfo' nac uniOjNeftorfus proprietatcm atrêden* do naturarum, à perfonæ excidit unionc, ÔC duos putain't Cbnftos, unû pairibileni’ alteium impaflibilem effe, Eutyches ucr®' unam intuendo pcrfonam,à naturarû pro^« piietate defciuir, Sgt;i. ipfam diuinitatem af* fèruitpaflam. Hæc ille. Ecquidemlubrka Rtjpiena crathæc tradatiOjfiC eftetiam hodre,ita ut petuuii. çgfjjgæuj fn caufa impegifTcjó^ impiU

gere adhuc plnnmos,qui dû carbonaiiaiugt; । quod prouerbîo dicitur, uitarc uolünt, ci'dunt in calcariam» Vnde fie Vigilius eO' dem in libro. Vides quanti periculi res fit, inquit,autunam in Chrifto non credcrc perfonam,aut duas nolle profiteri naturas» jMagni ex utroep latere infidiarum laqud prætenduntur. Hincenim Eutyches,indc Neftorius armati perfidiçmucronibusad« fiant. Dum unam contra Nefiorium,Chri fii defendo perfonam, exiftimor fecûdutn j Eutychenhumanâ negare naturam. Dun» contra Eutychen duas affero naturas,exû fiimor fecundum Neftorium duas profite* , riper- '

ri pcvfonas : quia ille duabus naturis duos Chrittos, duascp perfonas credidit aUri^ bcndas. Etreliqua. Quæomni'aideôcom memoro paulocôtra infîitutum noftrum copioGus, ne mifcris, fi iüorû tcmporum hiftonam legens, uideas omnia rixis j'mpe xis, ôé dilTcnfionibus acerbilTimis fuilTe obnoxia. Intantam certè concerranoneni hæcres peruenit, utnonpocucrit plurimis etiamcelehratis Conciltjs componi, Natn qui poftca damnabâtur in Quinta SuJ Sexs ta fynodo Conftantinop. ex bis Eutychis

Porrô Eutychi oppofuerunt fe fideles Chrifti feruijFlauianus Conftantinopolita gnarint. nus epifcopus, amp;nbsp;Leo Romanæ ecclefiæ antiftes.eius nominis primus,cuius adhuc extant elegantes, piæ, ÔC feripturarum pa« trum^ ueterum teftimonijs munitac hoe de negotio epiftolæ,illa imprimis,qua fcrts pfitFlauiano,quæ ordine y. eft,iila deinde quam mifitad Paleftinos, quæ ordine eft 4». èC illæ quoque, quæ feriptæ funt ad Le onem Augu(lS,ac ordine numerantur yç,

gata fynodo particulari, dogma EiitycB^’ exculTit atcp condemnauit. Dolutt hoe uc* bementer Chryfaphio tune practono pra^^*^ d'OjSe qs oninjbus,qui faeicbanteum En' tyche. Neque enim paucos fibi adharren' tes habebat, Eorum demü opera indeùfTa fadum eft, ut Theodofîus Imperator ram fynodum euocaret ex omnibus pis Ephefum (dicitur hçc fynodus Epheß'

Eutychisexcutiaciudicaii. Præildebat i-ro Euty- fynodo Diolcorus Alexandrinus epife^' ‘pus,qutCyrilIofueratfurrogatus,0^Eiity chis maximus erat propugnator/hoftis j ro Flauiani acerrimus. VenerGt in haneß^ ' nodumalrj quoqueuiripræceilenres,utl^ j uenalis Hierofolymorn epifcopus,2lt;niii^ i ti altj,qui intcrfucrât fynodo Ephefinxp’'* mæjinquadamnatum audiuimus Neft°^ rium. Cæterùm in hac infelici fanèfynoci^ approbatum eftimpium Eutychis dogm^’ damnatus eft etiam orthodoxus epifcopH^ rianjanu« Flauianus,nec non damnatus, ftd infup^*' ! c«jfu». ptoturbatus ex fynodo, amp;nbsp;ira abundè erj^ । delium pedibusproeulratus,ut triduo po** ,

- L r B E R T. - lol ratDiofcoro ab Imperatorccurationcmil liusfynodimandatamfirifle, ac ipfum Eu« tychis dogma defendilTe, réclamante Fla« uianOjin que ita cfFerbuen’t ira, ut non mo dô uerbis contumeliofis Flauïano infulta» rir, fed tanquam ferox aûnus calcem im« pcgen't pecftori Flauiani,8C pugnis malas contuden't tanta cû fæuitia ut paulô poft lîioreretur FJauianus epifcopus Conftan« tinopolitanus. Damnabatur in eadem fy« nodoamp;lbas Edcffenorum epifcopus,Irenaeus Tyrius, Daniel Charrenfiscx Mefo-potamia,Domnus Antiochenus,qui loan nifucceflerat, Theodorctus ille Cyrenfis cpifcopus,6C multi alij uiri prj SC dodi. Cir cunftetcrunt Concilium hoc armati, quos Chryfaphius cunuchus adduxerat fecum: undemecus undique congrcgatis cpifco-pis inieduscft. Omnia deniquc huiusfy-nodi fie inftituebantur,ut à ueteribns nun-cupata fuerit quod perinde cft ac fi tu dicas, prædonum uellatronum concur fus.Subfcriptionescertè exfententia Dio-feori perfedæ fiierunt,puris chartis conful tô oblatis, in quibus poftea fuo arbitrip Di ofeorus décréta perferibi curauit. Ea ex rc N 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

uulnusaccrbum amp;nbsp;ft andalum graniTsimu accepic ecflefia Chnfh'.ac manór intcntn odiofa in ccdcfi'aChrtfltconcertanoluper dogmate imptoEurychis,necpctuit eau» fa hæc îegin'me cognofei ufque ad rertiïim Marnani Imperarorispnneipatum.Thco dciiusruiusaufpicijscoierat urraqj fyno* dus Epbefi,antetiuam moreretur agnoiiil crrorem,ctculpam in uxorcm Eiidoxiarrt Eutyebi faiienrem reiecit, neediu poft il» lam fynodum uixtt.

CtoklaT Mortuoergo Tbeodofioiuniorcprarfi citur imperio Orientali Marfianus,qiuett ipfc plus 0^ cordatus eflet prinreps,aC jdeo difsidia iHorum Epifcoporûinfclieia componere, ae fyncerâ de myftcrio ineaf* nationis domtntcar dodtrfnam reftituicU' perct ex animo, ac rogaretur en'am à Leo» ne R om præfule alifs epifropis,ut eaU» fam illam leginma fynodo examtnandam fubnceret,Chalcedoni(qua: eregione Coo fiantinopolis fita eft ciuitas ) indieitfyno« dum, 00 adbancomnes toriusorbis Chri» ftiani Epifeopos conuocat. Et ifta appel* latnr quarta oecumeniea fynodiis. Coepit ilia annodomini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;( altjponunt çjy. )

Jamp;fconncnifTe dicuntur patres 656 Con« gregatis autem his in templo, medium fe inter ipfos collocauit Martianus impera-tor, utdifputationesuehcmcntiores ÔC af» pi««, fediones Epifcoporum quorundara fer-uentiores moderaretur atque compefcc» ret. Modum enim ifti finesqt modeftiæ in fynodis aliquot prxtcrierant. Recitantur autem Martiant uerba in fynodo habita ad patres, à Gratiano Dift.96. in bunc mods, Nos ad fidem confirmandam, non ad po» tentiam oftendendam,exemploreligiofif» fimi principis Conftantini, fynodo inter» cfleuolumus, ut ucritateinucnta,nonul3 tra multitude prauis dodrinis attrada di» fcordct.Poft longa tandem cer tamina,effe cit Imperator religiofifsimus,ut recipcren tur ab omnibus fymbola 8C décréta de fide catholica fynodi Niccnæ,Conflantinopo» litanæ ÔC Éphefinæ 1. damnarentur uci 0 unanimi confenfu tam Neftorius quâm Eutyches, unà cum Diofeoro Alexandri» no,qui præfucratEphcfinæ fynodo 1, Re« ' ftitutifunt autê depofiti in fccundo Ephe-ftnoConctlio, utîbasôi Theodoretus ÔC aln. Adahuius fynodi extant apud Nice»

DE conciluj pboru in hiftoria etpartim ctia apud Eija* griumhiftor. lib. i. cap« 4* Exquodeß* ntrionem fynodi in gratiam ledorum hie

Sandos itaque patres fcquentcs,unutn confite ni ur Filium dominum incjrtijtio. noßrum lefum Chriftum, ÔC eoncorditet nisdomini - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r

c=e onhodo docemus omncs,clic cutn perteaum in dl **■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uinftaie, 0( eundem perfedum efle in hu*

manitatCjUcrum Deum amp;nbsp;uerum Homi* nem,eundem exrationali anima amp;corpo* re, coeffentialem patri fecundum diuinita tem,6C coefrentialem nobis fecundum hu» «nanitarem,per omnta nobis fimilcm,dent pto pcccato : ante fccula genttum ex patrc fecundum diuinitatcm,poftremis uero die bus propter nos ÔC propter noftram falü* tem,ex Maria uirgine Ô6 deipara feeSdun» bumanitatem,unum amp;nbsp;eudem lefum Chti ftum Filium dei dominum 8C unigeniturt* in duabus naturis,inconfuic, inconuertibi

.Tim », tum ; baudquaquam differentia naturarufl* propter unitatem fublata, fed magi's utrt'uf qiicnaturæù'nunamperfonamôô unaby* poffifun concurrcntis ) proprktate ferua* ta:noii

tatnon ut in duas perfonas btpartiatur aue diuidauinfed ut fît unus âC idem fifîus uni» genttus, deu$ ucrbum ÔC domtnusnofter lefus ChrJtusHicutde iUoolim prophetcp uaticinati lunt, 2C ipfe nos Chrifîus inûru» xù,ac patrum noftrorum (ymbolum tradi dit.Hifce itaquc à nobi's cum omni diligen tia amp;nbsp;curacxprefsis, determinauit fancta ôf œcumcnica fynodus.nemmilkcrcafîâ fidcni ad ferre, autconfcriberc autcompo« nerCjUcl fentircuel dorere alios.Hadcnus fynodi dcfinfîionêrecitauimus ; quamne» cefle ac ut lie efî omnes fidèles memori mê te reti'nere, Ôf nuUo modo in ullas dcflcdîc teperegrinas harreticas^ opinioncs, fed fynceram hanefidem de myfterio incarna tionis dominicæ profiteri fîmpliciter. xuHiwim»

Hæc dixi hadenus amp;nbsp;obiter quidem de quatuor ot^ 4« oecumcnicis fîue uniuerfaîibus Conci» nm^nod» Ns ccclefiæ ucteris. Et ilia fatetur Gregori fins Romanus Epifeop. cius nominis pri» musita fc rcciperc ac uenerari, ut quatuor euangelia. Ita enim citât ipfum Gracianus in opère fuo DecretorumDift. if.Quam» uis autem defînitionibus de fide propofî« tisnobis,perißa4« Co ncilia«cumenica

nihil prorfus uelim derogatum ,ufpo(c qü* illas citra omnê cotradiÀicnem recip/an’» uenerer reljgtofifsïme,potiorcm tamcfl authoiitarcm fancfïis fcn'ptun’s tribuojqua nîlis Condlîjs. lilts enim fine alto tefttmo-nio, propter feinenpfas, credo. Concfi Iiorum uero deftm'tiontbus non credojd* fi câ quæ ucl credenda ud facienda auto# mittenda proponunt, per fcnpturas fan# das approbate poflînt . Ita ludicauit dd-pfo quoque Niccno Concilio,cuius autbô riras inter quatuor ilia praccipua eft,beatus Auguftin.difputans cum Maximino Aria norum Epifcopo. ScnfcruntÔlt; alq fanói patres diflercntes de Concilîjs,fcripturarÔ authorftatem pottorem effc.EtLeo Ronta nus Pontifex fatetur in dogmatibus fïdcl orthodoxam eiTe fynodum Chalcedonen» . improbatautem quæ circa Anatholium at

tenfata fuerunt. Legantur eius epiftolx» maxime 50.51. item 18,19. De qua rc ante ri^pfrrum* q^ocp dixi nonnihil. Et Hieronymus l'n fecsciiio. cpiftolaad Mincrium $gt;(. Alcxandr5,Nec, citer recipi inquitjiuxta Pythagoræ difcipulos præiu=' “““■ di'cata dodoris opinio, fed dodrinæ ratio

fadionis j'mmurmurat, quare cofum cx« planationes legam, quorum dcgmatibiis nonacquiefco; ((.iatmeillud apoftolilibê» tcraudire, Omnia probate,qucdbonum eü tenete:öt Saluatoris uerba, dicenris,E« ftote probi numulartj, ut fi quis numus 3= dultereft , amp;nbsp;figuram Carfaris non habet, nec fignatus eh moneta publica, reprobes tur: qui a 11 rem Chriftt faciem claro prarfcrt lumine,in cordis noftri marfuptum recon datur:* Etpaulo infra,Meum propofitum cft,inquir,antiquos legere,probare fingu-la,rettnere quar iunt bona,ÖC à fide ecclefîç non recedere.Hæc il le. Hoc ipfum refpon demus amp;nbsp;nos obncientibus atque interroa gantibus, Cur non omnia Concüiorum patrumque fimpliciter rccipiamus , qui quædam recipiamus, quardam uero repu* diemus C Quoniam ca duntaxat approbate pofTumuSjquæ cum uerbo ueritatis con gruunt. Ac certum ch Concilia ÔC Patres nôrarô aliéna à uerbo domini decreuilTe, docuilfe,atque defendifle.

Baßlifcus Imperator GracutreifcttChal» ccdonetißs fynodi décréta, lt;jult;e tarnen mox iterumprôigt;at.DeCotKmoMHKerfitltCott

NOn poflum in prxCentiaram dtfsi'mU lare, qui'n paucis hxc quoque comme nioicm,definitionem illam Chalcedonen» fynodi lucukntam ac fcn'pturïs fandis fu^ nilta m atque roboratam temerè imo impiè ® ßafilifcoimperatore Gracco,reuera Bafi* lifco ferpente uenenatifsimo^fuïne códcm natam.Cum cnim regno Zenonis inftdia^ retur, ut hoc fauore auxiho Epifcopo rum confequcretur conciliare fibi uoluif plurimorum Epifcoporumimo pfeudoc* pifcoporum Eutycbi fauentium gratiani) unde his infliginbus, edidum pro po fuit, quoapprobabacquidem ji8. pairum Ni' ceae congregatorum, amp;nbsp;i^o.ConftantinO' poll,Item loo, patrum Epheficonfidentiô defimtiones de fide,reprobabat autê Chai' cedonen. fynodi decretum. Edido impio multi fubfcripferunt Epifropi. Ipfum recb tat integrum Euagrius hiftoriarumlib.J» cap, 4, Ada funt hæc circa annum domt-ni 479,annis circitcr 14. à célébra ta Syno do Chalcedonen. Prxeipuus uero Impe« ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ratoris

ntoris inßigator fuifiTe didtur Petrus Gna phacus Antiochcnus EptfcopuSjS^quida^“quot;®*’** Timotheus, homo turbulentus Ôi fcelera» tus,qui olim propter crudelia facinora relc gatus fueraiin exilium, nunc autem rcuo» catus ad turbandas Chrifti ecclefias. Ti» motheum hunc uidentur notare Defini-

tioncs ecclcfîafticç,quae inter alia de Chri-fto,inhaec uerba ftatuunt. Non duosChri ftos, neque duos filios fatemur,fed deum amp;nbsp;hominem unum, filium : quern propte-rea amp;nbsp;unigenitum dicimus, manentem in duabus fubftantijs, ficut ei naturae ueritas contulinnon confufis naturis neqjimmix tis ficut Timothiani uolût,fed focietate u« nitis.Et reliqua.Euagrius uero author eft, BafililcS poftmodu edidS illud fuum abo-kuifie, atque approbaflc Chalccdonen.fy nodi deci eta Cætcrû no magnifaciêda cf-fe huiufmodi inftabiliû óóprophanoröho minum iudicia, fenfus iUe comunis didat.

Quæ ucro in Quinta Sexta fynodo to’«*ft'. Conftantinopclitana funtdiftufl'a de my:

JI » • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pefuntur ct

Itcnoincarnationis aoniinicç,prius ctom rcpsrantuT inEphefinaamp; Chalcedonen, fynodo fuc* coSj^*

6^ fufRciebant ptjs.ôf minime rontentioHi j omnibus,nifi rixatores ÔC impq liæreric* ) fuo illo inhærêtes Into, ôi^ fuis fefe renebris contegentes, ueritarcm fubinde obf uraH fenr, Sx: errores uetercs nouis fult; auilTeiit coloribus, atqueita Gmplicioribus impO” fuiflent. Ideo enim coad-i lune ecclefia-rum præfidesin fynodis reregere ahlterfo Omni fuco impoftuias,amp; uéritatem fimpl* cem fubinde reparare,proucre6 tempus poftulabat.Etenim à temperib. Ephefinae amp;nbsp;Chalcedonenfis fynodi amplius niiu quam defuerunt, qui nefanda NcfterrjÄ Eutychis dogmata SC fouere, pau'atim ferere pergerct.Ex quibus quidam Theo« dorusCilix èMopfocrcne Nefterij bâfre» fim renouansjfic naturas perfonasn? diftin guebat inChrifto, ut deum SC hominem Chriftum e uirgine natum clTe negaret, nec permitteret natiuitatem niG homini. Quo fuo dogmate naturarû unionem ucl contuniftionem palàm impugnauit, fedôd amplius fufpicari uidebatur,CljriGo gent» toïam ceu puro prius homini naiuram di» uinam fuperadueniirc, ficundtum effe, Caeietùmcûûifçrïptuia duac aperte, Ver

bum caro facrum eft, fîgnificat manifeftç prorftjs no purum hominem, fed deum ue tum fimul éc hominem natum efte in mun dum. Hanc dodrinam defenderunt multi uin per Oriêtem boni: multi uiciflîm The odori impium dogma approbarunt. Iufti=» nianus ergo Imperator conuocata Cóftan Quino rylt; tinopoli iynodo ( quæuulgô nuncupatur”°^“’fp^ Quinta uniuerfalis) cffecit,utreciperêuu- »«wi. décréta de fide quatuor œcumeuicorS Cô« ciliorunijde quibus antea dicftumeftaburi dèjdamnarctur^ Theodori dogma, dam« narentur item Anthymus,Petrus,Seucrus

Zoaras, Atfta funt hæc anno Domini yyi. Aiütinhac fynodomultum fuifledi« feeptatum de origine 0^ dogmatibus qui« bufdam Origenicis. De quibus iam non eftdicendi locus.

Porroix. anno Conftantini Pogonati^u^cM uclBarbati, anno Domini 68i, conuocataquot;“' eft ab Imperatore Conftantinopolim fyno dus œcumenica 6. in qua conuenilTe di« cunturepifcopii89. Erant illis temporib; quitraderentinChrifto dütaxat unam efgt; fc uoluntatem,uidelicet diuinam. Vnd?

DE . C O N C1111 t de cft,ac fi tu diras, umuoluntarrj, R eflorf bat «n his pefîis Eutychiana CoryphaeihU fus feflæ præcipui crani Athanafius Hic-rapolitanus, Machar ius apofiolicae Antio* ehenae ecclefiç prçful, Gregori us itetn,Sff gius ÔC Pyrrhus, illius in fede Confiant^ nopolitana fuccefTor, ÔC quidam alrj. Tc' ftantur hiftoriæ Imperatorcm ab initio nodihortatiim cfle cpifcopos,ut omiiïis ti xis amanter colloqucrentur, ÔC ueriiatci^ fitnplidtcr inquircrent, non adnu'xtisdiï« putationibusperegrinis. Rcrepta funtaii tem approbata^ tandë in fynodo iHa quin* que fuperiorum untuerialium Coriliorufli de fide décréta, ÔC damnati Monothelir^r. Extant in tomis Concillorum harum dua* rum iynodorum ada quæ dam.

oXidi™* Etquamuisuerirascuangelica 6lt;fapo-ftolica de myftcrio incarnationis dominu ex per feripturas fandas imprinus,dcindc ctiam per perfpicuas fynodorum iftaruirt fexdeclarationes apertifftmè amp;nbsp;fimplicif* fimè effet alîcrta atquc expofira, errores tarnenblafphemi exanimis mukorum exi «ni non potuerunt,quin ipfi hærcfibus iiclt; Tandis inliærentes» diiïidia per Orientent long«

longe latc^ fpargcrcnt, Si cccknas grauia ter perturbarent. Horrct fane animus,quo ties recogito,quàm funeftos Indus,quam acerbaiurgia,amp;^quâm pefttfera fchifmata, amp;nbsp;quâta fcandala SiC uulnera ecdefiæChri fti inflixcrint Ncfton'ana ( ut lam de Ariaa nis nihil dicam) Eutychiana ac MonotheU tica monftra, Infedi fucrunt hac pefte aliquot Graeci Imperat, qui Epifcopos nunc deiecerunt, mox euexerunt, atque ita tur* barSttotumpropè Orientcm,utmifer poa pulus quo fe uerterct aut quid crcdcrec propemodum ignoraret. Debemus fedis Madtom« illis irreconciliabiliqß difsidio Machomc^ «liïïSftu tanamillam peftem, quod totus propca ■“’*• tnodum OriensaChriftoad MachometS defccit» De quo iamnon eft uel dicêdi uel lugendi tempus»

Sgt;no(/oï ilLtt fex omnia de /Ïde décréta fua ex fcripturis accepi/Je. Et quodnamfit ue» rum de fide dominicte incarnationis compen

SIcut autê in grauifsimis iftis turbis om« nes pij 6^ fideles perpetuo certum illud dodrinxgcnusde incarnationis domini»

DECONCILriS cçmyftcrio fyncerum, quemadmodudei* nitionibus iftarum fynodorum illuftraturgt;’ qui'dem.per fcnpturas autem cradicum abundantifsime,fiideli mente retiniierunG neque aliéna dogmata huiusfccerunt, abhæreticis quàm longifsime recefleriintî i'ta præftat hodiequoqiiecalcatisexotieis quæftionibus atque opinionibus , in fid« confefsione^ orthodoxæ ÔC catholicæ fi' ^’deüt perfeuerare. Nam clara ôi certa habet haec res in feripturis Tandis teftimonia. remiaSjUt de teftimonrjs aliorum prophC' BTccb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicam, aperte appellat Chrift^

Ha.40. ** deum lehouah iuftitiam noftram Joannes i ioaij.f, apoftolus uocat ipfum deum uerum tam æternam, uerbum item acternum, a-puddeum, per quod omnia fint condita, nec ullam aitereaturam extare,quçnonfit per ipfum codita Jdem author eft, Iuda:os intellexifte, quod deo fe faceret aequalemî quod manifeftelegiturloan. cap. y. ôif loin eodê eius euangelio dicit ipfe dominus, ioaa.3. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Abraham effet,ego fum.Et ad

cæcum ilJuminatum dicit, CrediTne in ioan.ÿ. deif IIIo autem rogante, Qiiis eft doi tninc^utctcdâmineum;'audit, Etuidifti eum

éuin,K qutloquitur tecum. Ac fcquitur as pud loannem, Ac cxcus ait,Credo domine, 6C adorauit. Nam ipfe dominus itcrum de fc loquens, Crcditis in dcum, inquit ad nbsp;nbsp;nbsp;’ ’ '

apoHolos, 8Cin me crédité. Item, Haeceft uita aeterna, ut cognofcant te folum deum uerum, Slt;qucmminfti lefum Chriftum, Et iterum idem ad patrem, Et nuncglortfi ca me, ait, tu paterapud temetipfum gloria, quam habui priufquam hie mSdus effet apud te. Redifsime ergo Thomas pro« io»n, to. cidens ante pedes domini, clamauit, Do-minus mcus,6lt; Deus meus. Vcrifsime dis xit Paulus, Ex patribus eft Chriftus,quan turn attinet ad carnem, qui eft in omnibus deusbenedidus in fecula, Etitcrum, Per hunc fecula condidit, qui eft fplendor glo-riac,8C expreffa imago fubftantiac eius.Pro inde redifsime definierunt patres contra Arium, filium per omnia patri elTe confub ftantialcm amp;nbsp;coçqualem.

Neque minus certa 8^ clara funtuerac humanitatis in Chrifto teftimonia fcriptu« ’gt;lt;’«»• rarum, utpote cuius gcnealogia ad Daui* dem, inde ad Abrahamum, amp;nbsp;poftea ad ipfum quoque AdamS ufque extenditur,

Ut nihil de ueritate humanæ naturae à Luc 1 «i. quam dubitetur. Idem dicitur aperte

*■ mulieris,2lt; frudus uentris, exlumbis uidis. Matris nomen cditun'neuangelio, conceptionis ueræ modus indicatur,n^ tiuitas uera defcribitur,2C omnes homin*® ueri proprietates ipß tribuunrur » Qiii^ quod loâ. dicit. Per hoc cognofeite fpiritÔ ï.ioan.4- deijOmnisfpiritusgcôfîteturlefum Cbt* ÜQ in carne uenifle,ex deo eft:æ omnis fp’ ritus qui no confitetur ChriftS in carne üC Btbr.*, niflcjCx deo non eft. Paulus quoqj manift flifsime dixit, Poftquâ pueri cómcrció bêt c5 carne amp;nbsp;fanguinc,ipfe fîmiliter par* ticeps fadus eft eorûdem.Nec aftumitan* gelos, fed ferne Abrahæ alTumit. Orthodo xc traque definierunt patres, Chrifium no bis fecundum humanitatem efle confub-ftantialem.

îunî'dix’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;myfterium unionis naturarô

naturx im-in una pcrfona ram manifeftein ftripruris rnSndi.cxprimitur, ut nonpotuiflet exprefsius. wfa p«lt;o-jVïicheas enim dixit, Chriftum prodirurS ex Bethlehem,ciufdem^cxitum ucl ema» nationcm effe à diebus æterniiaris. Prior cnim dixeratIfaias, £cce uirgo concipiet

8^ parkt fiha, ÔC uocabis nomê cfus Imma nud. Quoderiam Angdusuirginicxpo» m'tjLucæ i.Scd amp;(. Dâuid dixit, Dixit dosPt»*.««®, minus domino meo,fedc à dextrismeis.' Quod etiam cxpofuit dominus de femeta ipfo uero deo QC homine apud Matth, in ca piteii, Omniû uerôdariiïîmê dicitloan nés, Verbum carofadumeft,amp; habitauitlo»» »• in nobis, Ita Paulus dixit, Euangdiû pro-mifît deus in feripturis Tandis de filio fuo, Rom.t. quigenitus fuit ex iemine Dauidis fccun« dum carnem, qui dedaratus fuit filius dei per potentiam 3 SCc, Etiterum, Vnus, in-quit, eft deus, ÔC unus mediator dei Ô6 ho» minum homo Cbriftus Icfus,qui dedit fca metipfum precium redemptionis pro om; nibus. Sed quid poflctuci fingi illuftrius, quam quod dixit idem Apoftolus 3 Chri» HUS lefus cum cHet in forma dei,non râpi» puupp-nam arbitratus cft,ut eflet aequalis dco,fcd femetipfum inaniuit, forma ferui fumpta, in fimilitudinc hominum conftitutus, S»^ ft gurarepertus uthomo, ô^c. En in codem Chrifto domino reperitur Qi. forma dci,8C forma ferui,ucl figura hominis. Idem ergo eft deus uerus Qi. homo uerus, retincns in

DE C O R C I I U J unitate pcrfonç indiuulfasnamrarum pfO* prtctatcs, difcretas, ac inconfufas. Iccircô fecundum fcripturas dcfinita funt,quæ de fidc j'nfynodo Ephefïna ÔC Chalccdoncfl' fi, denjque induabus Conftantxnop. con* flituta funt à beatis patribus de utraquein Chrifto natura, ô(^c.

CSpîJium Breue horum omnium compendiuß* MrioSÎdo Optime religioßifime^ pertexuit bcatus wiuic». Athanaûus,qui fidem fuam Slt;. tonus orbß Chrißianijhifcc uerbis eft confeiTuSjEft et go fides rcda,ut credamus,amp; confttcamUgt;f quia Dominus noftcr Icfus Cbriftus deiß lius,deus SC homo eft.Dcus eft exfubftätw patris,ante fecula genitus: QC. homo exfub* ftantia matris,inl’eculo natus. Perfeäu^ deus, pfedus homo,ex anima rationali faumana came fubfiftes. Acqualis patri ft-eSdS diuinitatê, minor pâtre iceSdö hum^ nitatê. Qiulicctdeusfitô^homo,nonduO tamêjfed unus eft Chriftus* Vnus aót nOO couerfione diuinitatis in carné, fed aflutn* ptione humanitatis in deg. Vnus omnino no cofufîonefubftatiçjfed uniuteperfonÇ-Nä flcut anima rationalis nbsp;nbsp;caro unus e»

Augußinus epiß. jy. ad Dardanum, hçc omnia adhuc breuius cóflringês, Vna inquit,pcrfona deus amp;nbsp;homo efl, amp;nbsp;utrun que eft unus Chriftus lefus, ubique per id quod deus eft, in coelo autem per id, quod homo. Ad cuius imitationem beatus Vigi lius martyr paulo copiofius fide totius cc-clefiæ çonfitens, ac contra hærefes difpua tans lib. 4. Vnusdeifilius, inquit, idemcp fadushominis filius, habet initium ex natura carnis fuac,0^ non habet inicium ex na tura diuinitatis fuæ : creatus eft per natura carnis fuæ,Slt; non eft creatus pcrnaturam diuinitatis fuæ; circunfcribitur loco per na turam carnis fuæ, loco non capitur per natura diuinitatis fux : minor eft etiâ ange lis per natura carnis fuç,6lt; çquaîis eft patri fecûdu natura diuinitatis fuæ, mortuuseft natura carnis fuç Sé no eft mortuus natttra diuinitatisfuæ. Hçc eft fides 2lt;côfeflîoca« tholica,quâ Apoftoli tradiderût,martyres roborauerût, Sé fideles nûc ufcp cuftodiüt. Hæc omnia ad uerbû legûtur in lib. Vigi» Itj. Quæ omnia in hoc commcmoroiUt om nés piæ ueræcpreligionis ftudiofi uideant confenfum omnium temporum cum bca-

torum patrum tum imprimis fcripturæ di «inæ in myftcrio dominiez incarnationis, atq; iccirco in hoc tuto ôif tranquiUè acquit fcât,à peregrinis uerô quæftionib.ac difpu tationibus abflineant, èc haeciimplicia, ue ra 9(f fyncera fide teneant, Chriftum^ dei amp;nbsp;hominis filium glortficent« Cui gloria femper. His enim ad hune modum abfolu lis, tranfimus ad librum alterum eongt; feribendum. Domini dei gra tia adfît nobis perpegt;

De Condlifs pltiribm Mue diuerfis in Ori» entecy Qccidëte,de ujuimaginutn intent plif Chriftianorinn celebratii, de^ turbû uar^s inde exortis. CAP. i.

N altera huius open’s parte promifî me oftenfurum, R o manos Pontifices in extrema mundt feneda ab annis quingentis S)C amplius, magna cum perturbationcma- Arpwra-ioreep detrimento Eedefiç Chrifti,fua infii w«*^«** tuifle celebraflc^ Concilia; utpotc quat cac des ferèjfcditióes horribiles, fiC grauifsima Bella fint confecuta. Id ucro fadu no admo

dS erit difficile. Etenim à v i. fynodo Con fiantinopolitana grauis noua qult;efiio uel diiceptatio inueda eft in ecclcfias Chrlt; ftiOrientisatque Occidents. Quædiu ÔC multum uexata eft ab cpifeopis non medico cum fcandalo, detrimentoep fidelium, Difeeptatumeftenim acerrimè de ufu ima ginum Chrifti QC ùnûorü in templis Chti o ;

DE CONCILIIS ßianonitn, aïfjs quidem illas proturbarttî^ bus c templisjalijs uero reciptenttbus rur* fus^ erigenribus.Et commixta eft nonnt* htl caufæ imaginum,negotium,alioquiô=' diofum QC impiumjmonothcliticum, fîcut moxpatebit.

A tcmporibus uero apoftolorum ufqü^ ad ætatcm Epipbantj QC Hieronymi noo ferebanturin templis Chriftianorum ullsf imagines. Quod ipfe etiam Erafmus Rot* in fua Catachefi agnouit.Poitea uero incU ria Epifcoporum receptç funt à multis. Ac temporc Gregorij, c/us noroinis ». Rom* Pontificis cofrcgit eas in fua ccclefia Mai* filiac præfui, Serenus. Cui fc oppofuit GfC gorius, non quod adorandas aut colcndas ipfe arbitraretur, fed quod pro rudibus ib las ceufcripturam laicorum exiftimarctt^ tinendas. V er um hate ièntentia GregorO dudum eft pluribus confutata.Ccrtè reert* duit pugna de ufu imaginum in templis cit Co«tequot;ria-ca annum Domini 7iJ. amp;nbsp;quidem hacoc^ ” cafione. Conftantinus Pontifex R omaniis collcda fynodo Romae,haercfcos condegt;^ nat Philippicum Imperatorcm ac loannc patriarcham Conftantinopol.quod MonO tbclita'

thdîtarûddyfiafequcrentur.Caufa Pont» erste iafta, èc dainnauo Monothelitarum iufta. Nec modica in Occidentc erat tune Romani præfulis authoricas. Intcrceflcrät eniinaniii too. quoauthoritatcimperato« ria Phoca:, Romana eccicfiadida eratom niuin ecclcfiarum caput. Habebatur ergo xothoritM Pontifex pro apoÜolico uniucrfali om» ’ nium ecclcfiarum paftore. Atimpugnarat hunc titulum forttcer Pelagius i, ÔC Gre» gorius I. contendentes hunc titulum non compctcrc uni alicui, niß Antichrifli prae« curfori.Atqui utebantur iam illo Romani Pont, cui praeter maiorum more alia plurf ma tribuebantur; quod S6 pietas amp;nbsp;ucra e« ruditio cxularct,fupcrftitiocp ÖC barbaries fuccefsiflet. Conftantinus uerd illc Ponti» fex Romanus publico omnium dodforum confenfu, patrum iconcs, qui vi. fynodis ab omnibus approbatis, interfuerant,pin giiubctinporticumS. Petri, Doluitboc Graecis admodS, quodLatini pidura ceii tropheo aduerfus ipfos utcrentur, ac con. tendebant omnes abolendas efle extern» plis imagines; ld diftride mandauit Leo cius nominis Imperator Conßantin, ac

DE CONCILIIS mandauithocipfum etfam Romano tifici Gregorio eins nominis i. Is ucró co* gregaca fynodo ex Italicis uicirriscp Hpi* ri^cuuu ^‘^opts, Leoncm damnauit Imperatorcni, iouftinuni. dccrcuïtç imagincs tnaiori quàm hade* nus ueneradoneefleprofequendas. QjiS quidern Platina in hiftoria fua commemo* rauit.Auripurgcn. in ChronicisfuiSjGte-gorius Leoncm, inquit,tanquam impie a* gentem per epiftolas redarguens,Roman’ cum tota Italia ab cius impcrio rccederefe cit. Quibus de hxc adiccit in hiftoria fua Anroninus.Et uedigalia illi pêdere uetuit ciuitatibus Italicis. Ada hæc efle dicunttif circa annum Domini 7jo. Sunt qui afli'g* nent annum Domini nbsp;nbsp;nbsp;Nauclerus Ge*

nerat.i5. Tanti tunc, inquit,décréta Pon* tificis authoritatë habucröt, ut Rauënates *£ estd«** pefna’j exinde Venetiæ populi atque miH' tes, a per tam in Impcratorem Exarchutn^ lt;ltaliaï)rcbcllionêpraefctulennt. Et pro* cedebatindiem rcbellio. Marinus enitu fpatarius(alrj hunc uocant Mauritium)qui Romanç urbis dux crat,eius^ filius Adri anus ,dumCampaniam penetrant, aRo* roanis occifi funt : quorum in locum due^ ;

ipfifibi Petrum no mine,CTcaucTunt » Ra» uennates quoque dum alij Impcratori,alij Pontifie! obtemperandum dicerent, faóo tumultu Paulum Exarchum cS filio occis dunnPalmcrius quocn author eft in Chros nicishoctemporein Italia uaric pugnatS cfTe: at que in eo bello Antipharium Lan-gobardorSducêauxilia Pont, pracftitiftc.p^^^^j^

Gregorij magni çtate,8C poft ipfam ali» p«»t. on« quandiu fubditi fuerunt Oriêtis Im per at. mant Pond Romani Pontiiices. Nam ipfe Gregorius confirmationê fuae eleóionis ad munus cc clefiafticum, accepitab Imperatore Con» ftantinop.Et Platina tradii Conftantinum Pogonatum cognominaiü, boe priuilegij primü dedifle Benedtdio eius nominis utdeinceps quem clerus,populus,cxerci-tusep Romanus in Pontifieem delegiftct, cundem ftatim uerum Chrifti uieariiim ef» fe omnes crederent,nulla aut Cenftantino politani principis,aut Italrae exare hi expe» 6ata auihoritate. Addit ille. Ante enim id ratum erat in ereädonouo Pontifice,quod princfpcscófirmaflet, uel eius uices geres in Italia, Cactcrùm poftcriores Pontifices infinuaruntfe in amicitiil Lâgobardorum»

BxMtJmt quoru fauore armis^ cicccrunt ExarchaJ« nuniPont. adeocp Orientis Imperat. ex Italïa. Poftea Longobardos, quod Romæ imnii« nerent, Pontifices minus fufpicercucb lentjimplorato Pipini 66 Caroli Magni rc* gumFranciç auxiltjs,non modo cohcrcuc runt, fed penitus deleuerunt regnum illolt; rum in Italia,ac donatione Romain ipfam ÔC Exarchatum Rauennenfèm à regibus Francorum acceperunt, unà cum alqs ur^ bibus Italiæ: ut iam Romani Potifices ma gislaborarent in augendo retinendocp dolt; minio terreno, quàm in plantâda per præ« dicationem Euangeltj ecclefi'a Chrifti.Selt;I redimus ad fynodos Papifticas illis célébra tas tcmporibus.

nopoiitànS in Italia celebratis approbaffet 8C ufumô(^ mag°in«t**^uJf*am imaginum in Chriftianorum tem^ pliSjCoftantinus Leonis Imperatoris Con ftantinopol.filius omnes Epiicopos Afiaî, Græciæ^ in fynodum conuocat Confiant tinopolim, quorum cccxxxvirr. conue nifle dicuntur in hiftoria» Diicufla eft in ip fa imaginum cauia,liceret ne ilia reponcre lt;n Chriftianorum templafHabûa dicitur il laan”

la anno Domini 75'4. (alq ponunt annum domini 746. ) Dida cftSeptima. Appro barunt rcceperuntcp in ea Décréta omnia de fide fex cdcbrium fiiprà expofitarum fynodorû. Etproindc condênarunt ctiam nominatim omnes hærefes in iftis damna« tas fynodis,etiam Monothclitas feu Mono phyficos, de incarnationis dominicae mys fierium fyneeriter agnoucrunt atquccon« fefsi funt. De imaginibus definierunt ex feripturis de patrum fentcntqs, una uoec omnem imaginem ex quacunque materia pidorum arte paratam ab ecclefîa Chriftia norum reijeiendam,ucluti alienam de abo rninabilem. Damnari funt item in ilia vir» fynodo Germanus patriarcha, Gregorius Cyprins,de loânes Chryforoas,qui de Da« •nafcenus,quem Eutropius appellat nepo* tcm Mamzur, fynodus autê falGgraphû, Saracenicnm,ôd ôwi'oA«Jgt;«F-Etenim ifia acs täte qui ufnm imaginum in templis proba bant, improbâtes nuncupabât

, «wwxActïfltç, de egt;oi'0Mi;çvî, id eft ofores ima ginum,confradorcs imaginum, de boftes uel oppugnatorcs imaginum: bi uerô illos uiciftim appellabant

tores itnagtnum fadores imagtnum, SC hoftcs dei legifœ oppugnatores.Nam di'c^ bât, ut reuera eu,deû tn lege fua ^hibuifi^ imagines amp;nbsp;cultû iplàrû,amp;c.Exiât aûtadâ eius fynodijtypis exculà,in opéré ^d infcf^ bit, Canones Côciliorû omniû,amp;c.amp;ro^^ ledus eft à loânc Sagittario Burdcgalenfl« RomsM nbsp;nbsp;nbsp;Porro Stephanus eius nominis Pon*

uel Liters« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r

1 enfi» fyno tiicx Komanus, cum cerneret authoritS' migSubM. te V 11. fynodi plunmos abhorrere à culti* imaginum, conuocauit ÔC ipfe fynodum» De qua Robertus Bar us Anglus, in Pont.Stephanus indicit fynodum,inqutt, in Lateranenfi bafilica,pnmores den' ex b talia euocat, QC ad Carolum fui ftudiofungt; fcribit, ut epifcopos Galliæ iubeat adelï^* Carolus è Gallia li.epifc. Romam abirci*^ bet,utin fynodo Lateranenfi præftô fint. HiftoricnsFlorêtinusucro, In Lateranêfi fynodo decreuerunt,ait,facras imagines U fu Chrifti, beatæ uirginis Mariæ, alio* ' rumcpfandorum omninô honore Sd uenc ratione dignas elfe. Darnnarunt infuper fy nodum feptimam hærefeos.

kernaret,ô^ imagines rcftitutas in templis Grarciç cuperet,coniiocatrrt fatis frequcn- fynodu*. tem Conftantinopoli fynodû, fperans quo rundam opera imagines reRitutum iri.Cae terum res turn quidem confici non potuil, quod maior ciuitatis regtx pars fremerec contra imagines, ac parum abfui(ret,quin incontrarium fuiflet pronunciatum, Di-mifit ergo tunc patres rc infcda. Anno ue-ro’fequenti alia rurfus conuocauit fynodS, amp;nbsp;quidc numerofiorêtquâ 8é pracfidio mu niuiGuttcrroremmultis incuterct.Etenim anno domini 790. conuocauit ilia ipfa Ire« ne imperatrix una cum filio Conftantino, quot;nbsp;“ fynodum in urbem Bithyniæ Niceî.Cons ueniiïe dicuntur ex Afia 6^ Graecia patres ïyo. inter quos fucrunt ctiam legati Roma ni Pontifias Hadriani, cui non parum fa« uebatfuperßitiofa Irene.In hac iynodo re« eepta amp;nbsp;approbata funt décréta (ex uniucr faltum Conciliorum, eje quibus fupra di« âûeft. Damnata eftautc lynodus vii.fub Conftantinoeiusnominis y. habita Con« ftantinopoli, quae cum per annos 56. nun« cupata fuiflet feptima,poft Niccnam hanc cdebratam,nonamplius feptima, fed faVfo

feptima eft appdlata. Hæccm'm Nicena^* fe uendicauit pro feptima. Abfoluri font loannes Damafcenus, SC Georgius C'j' prius.De imaginibus in hæc uerba definie runt, Fatemur unanimiter nos ecclefiaft^ cas traditionesjfiue fcripto, fiue confuerii* 'dineualentes ôd décrétas retinereuellci b deoép definimus cum omni diligêria Si fi* rz ucnerandas fantfias imagines, dedicati* das,amp; in templis fandis dci collocâdas ha* bendasep. Sic. Sed extant imprefià huitis fynodi ada, Si. alibi 8C in fumma Concilia rum per BarptolomeS Carran zam Mirafl dem édita. Sabellicusenneade8. Iibro8. ( Magno omnium confenfu, inquit, decre* tumeft, ut Roman» ccclefiæritu in templis haberëtur, addita^ eftcolendi forma, duobus carminibus complexa. Vifuntur hodie uerfus Venettjs aurea æde figura« uetufta literarum forma, ut ex Gratcofoe* rant in Latinum uerlî.

^am deut eft ^uod imago docetifed non deus ij)ftgt; Hanc uideasfted mente colas quod cerntf amp;nbsp;ifft-

Verißimum quidem eft,quod dicitin' fmaginem deum non efle.Quis uero itafÇ , eus eft,ut non uideat,quae ci fententiç funt addi(9gt;

addita, cum fcnptun's ex aduerfo pugna, re i Deus entm non eft quod imago docet. Imago em'm dcumnullomodoreferrepo left,quod ipfe deus teftatur Ifai'ae 40. idem queteftantur Mores,Dcut.4. Qi Paulus a« poftolus Ad* 17* Ergo minime colendum eft,quod in ipfa ccrnimus.Quid enim cer« nimus in imagine nift materiam Qi formât Deusautem fpiricus eft; QC qui ipfum iicre adorant, fpirituSCueritate adorant, Qic. -Verum hæc omnia dudum fortiter Qi eul~ denter confutata funt.

Non commemoro hie turbas, quas cir= ca Concilium hocEutropius (aucquiiquis ille fuit, qui aliquot,fupplementiuice , li-bros Eutropioaddidit) commemorathia ftoriarum lib. 15. Satis enim perturbata ali as apparent ilia tempora, quibusiam rixa-tum eft de Imaginibus per annos circiter 80. continues, utueredixerim, Roman. Pont. Concilia fua magna cum ecclefiaru perturbatione cdebralTe, Qic, Ac propter receptum cultum imaginum credutur Sa-racenorum uires fupra modumtjs creuift fe temporibus. Et certe dum poft annum Soo.CaroIum Francorutnrcgem,Leo Par

DE CO NCILII î pajnfcijs Oncntis Imperat.Auguftumlt;I^ fitjôC Imperat. Occidcntiscoronat.diW-f«s eft'ab Orictc Ocddês, fâdû^ eft fchif^ ma noxiS,quod protinus confèquutç funt calamitates maximæ ÔC ïnnumerabiks.

Euthariüiie, Et qua propter iUud Concilia eelebrauerint Romani Pontificet. Et fit eonfcquutaperfequutio. CAP, ii,

NOndum plene fopita fuit acri's illa df ufuimaginum in templis Chriftiaoo rum concertatio, cùm noua acerbior nrt minus noxi'a cotentio paulatim eftexor» in Occidentalibus ecclefijs de pracfentia manducatione corporis Chrifti in fando Eucharifliæ facramento, dum hi urgeretit modum corporalem crallum et ta mein«' fabilem, al q uero aflererent modû ipiritua lem amp;myfticû.Ioan. Damafccnus,qui6^ ufum imaginum in ecclefia Chrifti propH gnauit, quo nomine ut idololatra eft dam* natus à 7. fynodo Conftantini,lib.de ortho doxa fide 4. cap. 14, nvrcnsnivcrtp tranfmti' tatione panis amp;nbsp;uini miraculofam amp;nbsp;inef' Gtbilem, in corpus ÖC iànguinem Chrifti'i aftirmauid

LIBER II, 117 affirmauft,manifeße fcdptum rclinquens. Non eft figura panis corporis Chrifti ( aba fit hoc) fed eft ipfum corpus domini deifi-eatum. Si quçras modum,nihil amplius fci, mus,quàm quod uerbum domini,Hoc cft corpus mcum, eft uerum ÔC efïîcax, om nipotens,modus autcm infcrutabilis, Eodem propemodum tempore floruit in Gallia loannes Mailrofius, cognomine ac loine* m* natione Scotus, Alcuini Angli,uiri dodif= fimi, à Carolo Magno in magno habiti precio focius,amp; fub codem prgccptore Be da in iuuenili aut puerili ætate condifcipu lus. Is cum Graecae amp;Latinae linguae ad= modum peritus effet,ufus eft eius opera in uertendis libris è Graeco in Latinum Impe rator,fiC in profitendis bonis litcris in fcho la Parificfi Ô6 Papicnfi fiue T iciniana. Alq mcntioncm eius fecere fub anno Domini 87 7. fed omnino uidctur Celebris fuifle fub Carolo, utdiximuSjMagno. Teftantur au tem hiftorici concorditer omnes,praM:larac authoritatis 8C cximix eruditionis uirum fuifle hunc Scotum.Scripfit librum de Eu chariftia,in quo per omnia creditur retinu ifle QC feruafle dogma beati Auguftini^ni*

mirum caihoh'cum,quodxmbfberat ex fcrlt; pris eius ui'ri luculenrifsim is. Eodcm pro* Rabin«» pcmodum tempore uixit (cn'pfit Raba»

niïs cognomento Magncnus Maurus,qui primùm quidem Fuldæ abbas fuit, poftca uero rreatus eft Mogûtincnfîs cpifcopus, Fuit is ÔC Alcuini quondam auditor,ôd do gmatis Auguftiniani diligês fedator. Scri prit inter alia libros de Inftiturionc clerico* rum très,circa annum Domini 8lo.fub Pa fchali Pontifice, ÔC Ludouico Piolmpcra tore. AcJib. j. cap.ii. 15. agnofcit ngu* rata m cflc locutioncm, quæ iubct nos edc* rc carncm domini, 6C biberc cius fangui* ; çhriflîw Vbi ÔC D. Auguftini uerbis ex libro [ î.eap. (Je Dod. Chriftfana utitur, ficuti 6^ alibi.

Namlib.i.cap,4o.ô^ xi.uerbis Auguftini , aflerit dominû corporaliter recefsifle à no* biSjamp;f nunc uerfari in cœlo.Idcmlib.i.cap. ji. de Euchariftia fanda loquens, Voluit dominus corporis Sf fangirinis fui facra* mcta,inquit,fiddium ore percipi, amp;nbsp;in pa* flum eorum redigi, ut per uiiîbile opus in* »nfibilis ofîendcrctur effedus. Et mox,As liud eü facramentum,aliud uirtus iâcramé ti, Sacramentum cnûn ore percipitur.uir* tute

L r B E R. I r. «18 tute facramenti intcriore homo fatiatur Sacramcntum entm in alimentum corpo«, risredigitur: uirtuteautem facramenti æ-ternæ uitæ dignitas adipifcttur. Quib. mul ta aliaaddiiexó.cap. Ioannis, ôf ex Augu-ftino, quibus negotium cœnæ ilîuftrat, ÔC fpirituale elTc docet. Cætcrùm Thomas Vualdcnus Anglus hune Rabanum in e-piftola ad Maninum J.ÔC inlib. fuode Sa« eramentis inter hærcticos numerat, quod nonredè (nimirum iuxta décréta Romans ccclefîæ) fenferit de fanda Euchariftia, Certè incoepifle ac prorupiffe illis tem« poribus certamina de Euchariftia.illud ma ximè euincit, quod circa annum Domini 8 4o.Carolus eius nominis i.Ludouici Pi] filiusjacLotharij lmp, ôô Ludouici Ger« manicifrater Bcrtramocuidam presbyte« ro uiro pio 2lt; dodo quçftionem propofuitB«tT*mu» diflbluendam. Cuius quidem rei ipfe Ber«’quot;quot;’*^’'“'' tramus mentionem facit in praefatione lib. quem ad Imperatorem fcripfit De corpore amp;nbsp;fanguine domini, ac inter alia dicit, lu« bes gloriofe princeps,ut quid de fanguinis corporis domini myfteriofcntiâ,ucftr3c magnificentiæfignificem.DumenimquU

dam fidelium corporis fanguinis^ Chrifti» quod in ecckfîa quotidic celcbratur,dicâtgt; quôd nuHa fub figura,nulla fub obuclatio« fiat, fedipfius nuda ueritatis manifcßauo“ ne pcragatur; quidam uerô teftentur,quod bate fub myftertj figura conrineantur,ô^ liud lit,quod corporels fenfibus appareat, aliud autem quod fides afpiciat,non paru» diuerfîtas inter cos dinofeitur. Cæterum Bertramum hSc, ficuti amp;nbsp;cordatiores om* nés, in pofieriorcm partem inclinafle dixl alias.

’ mini 899. aut 900. floruit Pafchafîus Rat» bertus Corbeienfis abbas, qui QC ipfc librS confcripfilTe de làcramento al taris,in^ ad* uerfam, in craflàm illam partem inclinafle dicitur. Proindc feindebantur inter fe do» di in bac caufa, 66 eontendebant acriter, dumaîi) adhærent Damafeeno atquc Pa» fea (10,66 nimis cralTè loquerêtur de Chrifli myfterqs,altj uerô fequerêtur uetus docen di genus de Tandis myfierqs, prout propO fitum erat à loanne Scoto,alijicp uiris dût xtatis atquc uetufti feculi dodiflimis. Ac durauit ilia cocertatio annis pluribusiquan

LIBER II. 119 do «iam inter fe comiflî funt,circa annum Domini loio. Bercngarius Andegauenfîa®quot;j8j2ij* homo Gallus, amp;nbsp;Lanfrâcus Ticinicnfisï-*«»«* talus. De ucriufque fententia licet iudicare ex fragmentis Bercngartj,ô^ lib, Lanfranlt; ci. Qua de re alibi dixi uberius,ut x.lib. de Orig.erroris cap.io.

Poil multam amp;nbsp;uariam concertationem delata eft res ad cognitionem fynodorum, atquc plurcs hac de caufa fynodi funt con« gregatæ. Et primùm quidem conuocauit Synoau* ex Italicis epifcopis atque abbatibus Con cilium Romac Lco cius nominis Ponti» ««l’riuiK fex Romanus,in quo cùm à Remêfi quo* dam clcrico recitatac effent literæ Bercnga rtj,quibus Ioannis Scotifententiam appro bauit, Pafchafij improbauit, promulgata eft in Berengarium damnationis fentêtia, quae ipfum ecclefiac priuauit communio-ne. Fada funchaec abfente Bcrengario, co nonaudito,8C tarnen damnato. Hue enim • rcciderât illo temporercs.ut dânarentur in iynodis logé facilius etiam nondû auditi ac conuidi errors, quàm permitteret ipfa quitas. In Rom.uerô ilia fynodo aut proly nodo indida cft alia Vcrccllis celebranda.

vCeâîw Ergo menfe Septcmbri anno Domini-lojri. coqt Vcrcellisfynodus Epifcoporö, - ïitcuncp frequês quidê, fed non citra prçiu di'dum.In hanceuocatus eft Berengarius, qui quod prp'udicqs agi uideret omnia,ue nire noluit. Miftrat autem duos clericos, qui quamprimùm caufam Berengarij in fynodo exponerêt atque defender ent,con iedi funt in u/ncula « Ledus eft autem li* her Ioannis Scotide Euchariftia,SCdani» natus eft omnium iudicio Lanfranci do« drina approbata eft. Nibilominus A nde« gaui, Turoni,fiC in Gailia approbabatur dodrina uetus de Euchariftia,quam trade bat Berengarius, reprobabatur Romano*

RMîtùit rumfacerdotumdodrina. Vnde Vidor papa,qui Leoni^. fuccefsit.FIcrentiac roe git rurfus Conciliumj'n quo definitio Vtt cellen.fynodi cofirmata eft,miira^ in Gal* liamlegaao,quarageret cum Berengario Turoni. Verûcùm neficquidem oppref* fum eflet inutfum Romanis iacerdotibus dogniagt;alia rurfusfynodus RomaefubNf colaoeius noininis i. anno Domini iof8. conuocata eft Jn ca propofira eft Berenga cio reuocationis forma, quae in Deerctis Gratiani

Gràtianiredtatur, DeConfcrrat. Dift» t. EgoBerengarius.Inter alia confitetur ße-rcngarius, fc cam fidem tencre, quam do» minus Nicolaus papa.amp;fynodus de hac re teneat, ncmpc panem Ôi uinum quac in al-tari ponuntur, poftconfecrationcm non folum facramentum,fcd etiam uerum corpus amp;nbsp;fanguinem domini noftri lefu Cbri fti cfTe, (enfualiter non folum facramcn« turn, fedinueritatemanibus facerdotum tradari,fi-angi,fidelium^dentibus atteri. Atque hêec poftmodum cœpit haberi per uniueriâm Romanam ecclefiam orthodo» xa de Euchariftia uel Coena domini fcntcn tia. Quam fi quis componat faltem cum doârinabeati Auguftini,ut nihil dicam a* liud, deprehendet nouum ÔC prorfus alic» num à fyncera uctuftate do^ma ecclefiac obîrufum eflc. Nicolaus uero Pontreuo-cationem Berêgartj mißt per Italiam, Gai liamjatque Gcrmaniam,qua SCmultiinfîr miores ofFcnfi funt nonlcuiter: Si accefsit dogmati nouo non cxigua authoritas,

Attamcn nondum erat dogma ipfum Romana fopitum. NamGrcgorius eius nominis 7, fiCipfeRomac ni, ordinev. iam«dcre

Concilfum anno dommf 1079. congrcga* utt,atque in ipfo iterum hærefcos condein nauic Berengarîutn cum fuo illo dogmat^» opinionem corporalis xn Euchariftia pr«* fcntiae ôC manducationis confirmauit.Nec défunt author es, qui fer ibât Berengarîutn omiflo tâdem h'terarum fludio, omnia fua pauperibus erogafle, ôf uidum fîbi mant’ bus quæfîuiflc proprijs.Platina in Vita Io an. XV. teftatur Berengarium uirum fu* iflefandimonia uitae amp;dodrina praeftan* rem, Ex Lanfranci quoc^ libro colligitur, Berengarium commifïï fceleris, abnegate l'nquâ ueritatis, egilTe pœnitentiam. Quae autem hadenus eommemorauimus de Be rengario multis contra ipfum célébra* tis Cocilijs.tranfumpfimus ex hiftorijs Pl^ tinæjSabellici, Antonini Florentini, Vin cent!}, Alberti, Naucleri, aliorum^.

dum compofita fuit de re facramêtaria lis-Grauiter enimadhuc concertatum eft pet multos annos,nequcpotuitcxtingui pror fus ueraamp;^ fîmplex dodrina. At Romani Pontifices interim potentiores fadi,tand2 fexxo âf igni omnes eos, ueluti déclarâtes hacretieos

gladio pn'ncipum et uulgi pcrfcquuti funt, qui imagines renueruntcolerc,diuos inuo care, corporale agnofcere corporis Chrl fti in pane Ëuchariitiæ prxfentiam, proue ea in praeteritis Concilqs fuerant conftitu« ta. Cûcp magnus horum in uarrjs regioni-buseflet numerus, Cruciatæ, quas uoeât, palàm contra huiufmodi haereticos atroetgt; ter praedicatac funt, Sf multa milia hominû, nulla uel fexus uel ætatis ratioc habita,fun ditus excifa, tanta crudelitate ÔC tanta ani* morum ferocia, obftinationeœ,amp; beluina faeuitia,ut non facile paria in alfjs feculis rc perias exempla. Leganturhißoriae ab ißo rum ConciliorS temporibus ad Innocen« tium ufc^ lii. Pont. 2lt; pauloulteriuszöd tc-flaberis ißis quoeç feculis completum eße, quod inlib.PfalmorS Icgimus, DixerSt in cordib.fuiSjSacuiemus in cos paritcr,delelt; bimus nomina et fynagogasipforS de terra, EfFuderûtfanguinê feruoru tuoru, cir« cumquaeç finit aquâ, nee cß qui eurer,aut qui fepe'iat. Probrû fumus uieinis noßris, prouerbi j his qui circum no« funt, nbsp;nbsp;nbsp;,

Innocent. minimus,amp;^ de quo pauló poft plura dt'e^* inus,plenè tandê abfoluit negotïu Euchaf» fa coucüio^’æ»^“quot;’ ’i” Latcranenfi fynodo dogma dc tranlÏubftantiatione fuperionbus omnib» adiecit,ac fyniboJo inferuit,quod recitaiur in Decrctalibus de fumma trinif. QC fideca tholica, Firmiter, Habetur ilia fynodus

♦ - Romana ecclefîa,intcr uniuerfales no po* ftrema. Quæ eelebrata eft anno Domini my. ex ea plurimum authoriratis habe* te metuity quod ex diuerfis mundi plagis maximo numero adfuifte dicuntur uiri il* f «(«ntfc luftf iores«Comemorant enim hiftoriæ ad* fuifte patriarchas Hierofolym. ÔC Conftan tinop. Archiepifeopos yo.Epifcopos 4 00. abbates ii. 0^ Priores conuentuales 8oo* plurimos etiam multorum principum legatos. Dicam pauló poft cap.y.plufcula de hac fynodo. At Graccos Orientalefcp non confenfifle,tn omnia eius Conciltj décréta arguit fynodus ab Eugenio 4, Florcntiaî eelebrata. Dum uero uolui omnes fyno-dos celebriores de Euchariftia habitas con necftcre’, euetftus fum nonnihil ex cœpta temporum ferie. Redeo itaqiie ad Gre^ gort) feptitniÿ.fub quo contentio Sacra-

Df Concilijs Grcgorifvii, contraImpe^ ratorem cr ci adhérentes epi/copos habi' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

tis, crhorum uicißitn contra iUum : quan^ téc^ turbé,cé(les,ec calamitates ex illisfint confecuté. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CAP, ill.

Etenim Potifices aliquot,qui Grcgon'umPo'W’^c« præccfTerant ( ut Silueftcr x, Bcnedidusquot;“**’ ^.Gregorius 6.huius7.Grcgorij magifter) magia fuiffe infames 6C omnibus adoper« tos flagirijsj (celeribuffp, refcrStur abbißo rtcis, diabolum^ nimis impudenter tunc federn tllam Romanamoccupauifle. Hue certè recidcrant tunc res,ut R omani Pon« tificcs Concilia magisinftituerent pro fias biliendis propagandist femel receptis 8C approbatis erroribus, quam pro his confu tandis tollcndifcp» imprimis uero pro cue« henda ôd confirmanda fua monarchia feu tyrannidc;ac deprimenda imo 06 euerten« da iufia legitimaœ fandi magiftratus uel regum potentia. Non commemorabohic omnes Romanos Pontifices, quiea in re

DB CO NCILir S xat^nequeannumerabo omnia Potißcui« Concilia hac ipia de re habita,ièd ex pluri* busaliqua. Satis enimintelliget exhtsle« ôor pins ÔC prudens,quas,quancas'ue ca!a mitâtes orbi Chriftiano per haec fua Conci lia intulerint. Commemorabo autem hate iuxta hiftoriae nobis tradirae fidem.

feptunus. jyj appellatus, ab Italis fiC pluribus tfam Germants chronographis hiftorio* graphis^ laudatur plurimùm,fed uicifsirt* uituperatur à multis. Hie celebrauit in La tcranenfi ecclefia Romæ Concilia cum ep* fcopis,quibus QC epifeopos aliquot Germa niæ,6Cipfum Imperatorem Heinryclnma eius nominis 4. anathemate percufsitjim^ perio denique deiccit, abfolutis omnibus principibus 06 populis, quo illi obftringe^ banturiuramento. Grauifsimorum fcelc' rum accufauitimperatorem, quod ÔC Ma' rianus Scotus commémorât. Èa rcs,utpO' te noua,inaudita, ÔC indignifsima uehcmc ter multorum Imperatori fauentium anlt;^ mos exacerbauit, acitacommouit, utip^^ Imperator una cum multis epifcopis priu' cipibusç ô^ipfe conuocarit fynodos,pd' rnuu*

t I B E K IT, 1*5 tnùm quidem Vuormatiac,dcindcBrixfç, poftca MogSti'æ,damnarint^,fîC è fede de turbarint Potificcm, grauifsimis in ipfutn latis fcntêrfjstquæ apud Vrfpurgc. ex tätet apud altos hiftorkos.Cum ucrô Pont, cer uice effet præfrada audada^incredibili} lacxâtu; Rodol. Sucuiç ducem,alioqut pirtndpem praecellentiff. Imperatloco Hdnr. confti-tuitjtnîffa ci corotiâ, cui uerftculû adtedt. Petra detiie ?(omam Petro^tihi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coronam,

Alt) uerfum hune ita tedtant, Petra dédit PetrOtPetrM diadema T^doîpho. Eare per u nine »Tam Germaniam excita« uitbeÛa funeflifsima,tn quibus fpfe quoep tex Rodolphus légitur extindüs, culpa a« gntta, ca^pottfsimumreiedäinEpifco« pos,qui d authores fucrint perfïdæ ab Im« perai.defedionis.Cumenimtnoribundus “ decâberetjôi EpifcJedum corona dnxif« fentjinanus^ in prçlio ipfi decufla, adfer« retur,ad Epifcopos conucrfus,En,inquit, baec eft manus illa,qua ego facramenta prac ftid domino meo Heinrycho rcgi,uobis ta men urgentibus,toties (quarto enim aper« to Marte iftos conflixifTe confiât) contra ü pfum infelicitcrpugnauijpfi ergo ex pen*

dite 1'5, quàm probe mihi confuluen'ns, uC ab CO dcficerem. Qui'n abi'te iam,ôif impie te primam régi oeftro fidem.Nam ego in» gredior nuncuiam patrum etuniucrfæcar nïs.Hucuerô impuleratEpifeopos Rom. Pontifex,ut authorcs effent principi rebel bonis. Ac extantadhuc epifiolç Pont.Grc gor.ea de re ad Epifeopos fcriptac.

Mmmw • Breuiter omnia tumultu,fub hoc Pon* fawMi. tifice, poft eius concilia, cunda terrorc SC ïudu complentur ( uerbis hic utor nobilis hiftorici Ioannis Auentini ex lib. Anna* lium Boiorumj.) cædes,incendia fiunt,in fontes Se qui neutri parti fauebant, qui G* dem regiferuabant, rebellare reeufabant, pacem éc ocium bello præferebant, armis (è commifeere abnuebant,Simoniaci,Ni« colaitac,HæreticiappelIantur,profcribun* tur, in fceleratorum numero habentur, a« ris, facris, conuiuio, colloquiojconfpeâu , à coniuratis arcêtur.Sacerdotes,monachi, Epifcopi,fratres germani, amici, cognati, anînes,hberi,parentes, miles,tribunus,he rus,famulus,pueri,pue’lç,coniuges,popU lus, principes, interfedifcordanqdiffcn* iiunt:publicè,priuatim ahercantur,rixan« tun

tur,tnufccm mutuis uuInerîbus,f«tîe,paT rici'diOjinccdijs, rapîna conflidantur: agri ualiâtur,phanafpottâtur, arrariâ dtripitur, fifcus exinanitur,uniç tncendunturj urbcs amp;nbsp;caftelia ui expugnanturgt; leges ftlent,ar« ma ferucc,omnc tus in uïriUeft.Quicquld uidort collibuiflet, uidus patitur : uirgi* nés rapiunt ) liberi à coplexu parents auei luntur,niatres familiae ui conftuprâtur^ter ra,flumina humanocruorerubefeOt. Ani» mç c5 corporib.intcreunt, ad inferos rap-tâtur,attcrrus fupplicrjs madâtur.Hçc illc. Tradunthiftoriç Heinrychumhunc c* iusnominis4. M. Marcellum ÔC luliunt Caef. fupergreirum quorû alter trigefics, alter quinquagefies bis, pari Marte decerc tarant, Heinrychum uerô hune bis amp;nbsp;fexa gies fignis collatts pugnafle. Ac cum quac« dam ex illis bella uarias gereret ob eaufas, plurima tame incentoribus Pontificibus, à quibus abüinuiflet alioqui,coadus eft fu feipere. Impcritauit autem diu per annos jTo. Luduoiîfsima ergo fuerunthutus Pon tificis Gregorij 7.tempora,cxConcilijs ius exorta, quibus totus in hoc erat, ut abo Uto regno Germanico ipfe fibi amp;nbsp;Pontifiusquot;quot;

cibus Romanis monarchiam pararet î ut de eodem Eberhardus Archicpifcopus Sa lisburgen « non temere in frequenti Régi* noburgenfi Concilio ita pronunciafle le* gatur, Hildebrandus ( ita ante pontificatô appcllabatur Gregor. 7. ) ante an. clxX» primus fpecie religionis Antichrifti impe rr) fundamenta iecit : hoc bellum nepban* dum primus aufpicatus eft, quod per fuc* ceffbres hucufquecontinuatur. Primo ilW Imperatorem à Comittjs Porificalibus eX' truferc,ea ad populum ÔC facerdotes tran* ftulere. Deinde QC hisludibriobabitis 2t(f explofis,nunc ÔC nos in ordinem ac in ftf' uitutem redigere conatur ut foli régnent-Capti iam impert) cofuetudine, penfitatis fatis Ô6 aduerfariorS uiribus, occafionera-pienda: dominationis SC opprimendae bquot; bertatis Chriftianæ, ipeciofo eccleßaßicac conftituendae libertatisfuco utentur. Crédité experto,noncc(Tabunt,donccImpera tore in ordinem redado,Romani impert) honore foluto, paftoribus ueris qui pafcat opprefsis, canibus qui latrare queantfub* latis, per hunc morem omnia extinguanf, aut occidant.ldeo omnia turbare att^com

mifcere uolunt. Hæc uerbotimhuctranf-fcripfimuscx7.1ib. Annal. Boiorum ucntini. Vbi multo plura huius generis Qi quidemuehementioraleguntur. i

rlt;t Pontißcum RomitnorMm habita funt con tra Keinrychum 4. Impcratorcm, tandem propriui armaturfiliiu, qui ipfunt exauthorat, cap. i 1 i i.

Jfecutus eft in pontificatu Vrbanus e-vquot;b^, iusnominis xHildcbrandifidelis difcipu« lus,amp;propter turbasab ipfo excitatas plu rimas a quibufdam nûcu parus Turbanus. Nam telam,quam magifter Gregorius fue rat exorfusjhic T urbanus unà cum Pafcha li amp;reliquis Hildebrädinis pertexere fum« mis uiribus contendit. Conuorauithic in Gallia ad Claromontem fynodum non in-frequcntem, in qua prepontt qgaeßionem nbsp;,

de recuperanda Terra fanda à urbe Hie« rofolymorum,atque adeo de domini fepul chro è manibus infidclium eripiendo. At nullum erat hic ucrbum dei,quod in re wf« queadco periculofa praelucerct, decero

DB coNCrtrrj rentes dingerct: quin potius erant pïur^ tna, qux ab ïnftituto illo omnes abflrahe^ rent, nthtlomtnus dcclarata eft famofa belli fàcri expeditioin Orientem cótra Sa raccnos.Habuit illa fynodus pluritna cun* alla communia,quae deferibitur j.lib.Reg* capifc ultimo, ÔC habita cft de récupérant da Ramoth Galaad ex manibus Syrorum* Fuit cnim in illa etiam ipiritus fedüdor,fiï eruntprophetacadmodum audaces laces : fuit hic A ch a b, fuit amp;nbsp;lofaphat D«' claratum eft hoc infelix bellum in Concit lio Claromotano anno Domini logy. Hoc iprumfuppeditauic materiam interminaW lem S^cruetam prorfus omnibus ferecoflt fequetibus Concilijs, in quibus adum aiit confultatum eft de beilo contra Saracenos ac T ureas gerendo.

P rofedi funt autem fequenti mox anno piumbriio. in Orientem cum innumera homi' num turba^'nclyti duces Gotfridus Ô^Bal duinus, amp;nbsp;intra triennium aut quadrien« nium ôd deditione acceperunt amp;nbsp;ui coepc-runtpratciaras Aftzurbes, Si in his Hiero folymas quoque. Refert Vrfpurgefistant tumcruortseftufuminurbe Hierofolytno rum,

rum,ut fn tcmplo fpfo Hier ofolymftano e» qui ad genua ufquc ftctcrint in caeforum fanguine. Idem memorat ad Aicalonem mcmorabilem commiflâm fuiflc pugnam, in qua Chriftianorum circiter lyooo.pedi-tum,filt; 5000. equitum fuderint SC profliga rint Sultanum Babylonium inftrudum e-quitibus centû milib. SC peditib. 4OO000. ac perîjfle in ca. pugna fupra centena homi num milia, Etquamuis excitaretur tue no uum Hierofolymis regnum, no dia tarnen ftetit. Vniuerfum enim uix centum euolu tis annis cruore populi Chriftiani extinxc runt atque deleuerunt infîdeles.Non corn memoro hic multas SC grauiffîmas alias ex peditioncsPrincipum,Imperatorum,Re« cum Galliç, Angliç,ô6 aliorum regnorum laâasin cudem ilium finem Pontifîcium, ad rccupcrandum, inquam^domini fepul» chrum. Hortet animus, quoties cogito quàm numerofi fidelium exercitus marc tranficrint alacres,nuUi aurem uiui aut pau ciægrotantesrcdierint. Miranturalq beb la Perfica SC MacedonicajPun{ca,Ciuilia, SC Cymbrica,ego uero illis omnibus ante» fero bellum hoc Pontifîcium, qued uoeît Q. 4

farrum. Fuit cnimiftfs omnibus graui'us, atrocius, crucntum ô^diuturnum magis* Nam concurrerunt in hoc mnumerabiU' bus copijs uniuerß propemodum orbis ba bitati popuîi S)C gcntes. Edûæ funt homi* num flrages prodigiofæ ÔC incredibiles, cùm multo plura ccntcna homtnum mili^ pcricrint, quàm crcdi poflît. Geftum cß prartereaanniscirntcr continuis.G^ ßum eft inlupcr antmts accrbiftimis. Exa* fperati ftinthoc bcllo Saraceni, Babylontj, Aftauci, Aegyptif, Turca:5lt; aliae gentcs barbaræ,ô^adcôexar(èruntimplacabiUo-dio in religionem Chn'ftianam,ciufcp pro* feïToreSjUt hanc una cum his radicitus euel |cre conati fint,ac bona fui parte in iftis re* gionibus cuulferintjncque ucl hodie dcfi* nantadhuc eucllere. Quod quidem debes mus partim infelici illi Concilio Potiflcio, partim peccatis noftris cnormibus,0(f uitaf àpœnicentiauera alieniftima.

ptTfurbi* Huius perturbationis totius orbis me* |io ronus , , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• n

prbisclt;rralt;xnimtetiani Aucntinus in niicoru Iibto ƒ• 6^ quidem hiiceuerbis. Plericpomnesbo* ni,aperti,iufti,ingenui, flmplices,tum im* pcrium Antichrifti cœpiflc (quod ea quae

Chriftus Seruator nofter tot anni’s ante no bis praedixit, eueniflc eo tempore cemc-bant) memoriae literarum prodidcre. Orbis terrarum turn à cardine bellorum pros cellis iadatus eft. Genus humanum undi* que turbine armorum inuolutum eft. O« rientales atc^ Occidentales inter fe armis concurrerunt, Normanni, Galli, Germa* ni,Saxoncs,Vgri, Itali,Britanni, Chriftia ni Occidentales domefticis difTidqs, ciui* libus armis attritifunt. Graeci amp;nbsp;Armentj, Turcae SC Arabes,Hifpani QC Saraceni,A-fiatici Si A phricani inter fe infeftis concur rereGgnis, Hierofolymabis capta, bis ex* pugnata eft. Prodigia apparuere, Coelum irequcnter ardereuifum. Sol atque Luna crebro præter folitû defecere. Complurcs ftellçdc cœlo cadere uifç funt.Igneç actes, turmaecquitum,pcditum cohortes,ciuita* tesjcnfes, arma cruenta in coelo uifa inui* cem conflixere. Et reliqua,quç illc ibi corn memorat.

Ante fynodum Claromontanamidem^’^^^^ hic VrbanusPlacentiac fynodum conuo-fubVitir cauit,amp;^ inca omnia Gregorij 7. aâaeon«quot;’*' traHcinrychum Imperatorem,ÔC Clemen

tem Antipapam comprobautt,multas^ ges ecdefîaÂtcastulïc nouas. Id quod on* nes hiftorfci comcmorant.Ergo in Gern” nia quoque mcnfe Maio Mogunuae Imp^ rator cum epifcopis Ganiæ,ltaliæ,SC Gcf* maniæ, QC multis principibus Concilio quentifsimocclebrato, ÔC Vrbanum Pon tifîeem omnes ei adhxreates epifcopûS Hiidcbrandinos communi confenfu coü* dcmnant. Sententiam condemnationi's dumbrat in hifîoria Auentinus Ub. hißo^ riarum 5. ubi palàm teOatur,fuafu Vrbani Pontificis Conradum Heinr Jmpcratorü filiu tn, defediTe à parente, ac inuafîflè ti* gnum Italiæ. Vndc graues exortçfîntibi »«fchaiû nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turba,amp;difsidia maxima.

*. Opera huius Conradi Jtaliæ regis Mathyldac fœminç in Italia primariç,et Po tificijspartibusaddidiamp;imaCjPafchalisPô tifcxx. moxab Vrbani morte, infdlam eft collocatusjqui priusfuerat monaehus, nuncupatus Raynerus. Erathic annus do mini noo, Pafchalis bicappellaturabhifto rids bellicofus Pontifcx.’et ne ullis artibus Gregorio 7. inferior uidcretur,experitur i omnia,nec quicquam corum omittit,quac

putabatpcrtinere ad opprimcndam poten Hä Imperatons Hcinrychi et imperij Ger-tnanici, ad euebendam ftabiliendam^ amplitudtnem uel monarchiatn fcdis Roa manac. Proinde annodomini iioi« tertio iam Imperat.Heinr. excomunicat.RomaecS'« enim Concilium Epifcoporum Galliæ ÔC Italixcongrcgat (uerbis utor Roberti An gl» in Vitis Pont, pofitis) ac Florentinum epifcopum reprimit, qui dicebat Anttchri ftiim elTe natum- Perpetuumjquoque.ana* thema à Gregorio aduerfus Heinrychum 4. promuîgatum in ea fynodo renouât at« que confirmât, dus^ fynodi fentcntiam pofteain Cœnadomini apud Lateranum Romae publiée pronunetat. Idem il le Pon tffcx opera principumjepifcoporû item Sgt;C fiominum fibi fâuentium armauit fi'lium Heinrychum ç. cotra parentem Fleinr. 4. ?«««»«lt;«-contra ms gentium, aduerfus lUsnaturatMoutiv« (utipfe parens dixiflelegitur) ôi aduerfus fanguinisnecefsitudinêjôC eotra diuinum bC humanum mandata. Rurfus enim Ro« bertus ille Anglus in Pontificum hiftoria, LitcraCjinquitjCum ab Heinrycho 4.impe ratore, turn à prineipibus SC lilio Heinryw

cho j’.fcriptÇjfunt mihi teftes,Ponrifîdos, impuliffc principes contra fuum Impera« torem,ÔC ulium contra fuum patrem rebel lionem parare. Hcinrychus 5. authoritate ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PonuficiajCt fuadêtibus epifeopis Rychar

do (Auentinus Ruthardumhuncuocat) 8^ Gebhardo Confiant. Con-“““• nbsp;nbsp;cilium ac conuêtum indicit in Northufen,

anno domini iioy. Calend.Iunîj (4.1ultj bgt; bet Auêtinus) In eo Concilie totum fe Ro mani Pontificis authoritati fubiecit: adeôgt; ut in fynodum no ingrederetur, nifi prius iulTus et uocatus ab Epifcopis:quibus fum mutnjingrefTus,honorem exhibuit.De do drina tradatum cft. Quæ minus ponde-ris uidebantur habere, componebanturin ca iynodo:quç plus momenti habere pu» bantur,relatafuntad Pontificem. Ada Hü debrandi, inquit Auentinus, tutanda de« cernunt. Simoniaca haerefîs,ait R obérais, ÄfNkäri Nicolaitarû fornicaria coniundio, da« «iMhtrefi« natacft. Vocabantautem Hildebrandini Simoniacam hæreflm, quando princeps, inagiftratus,autlaicus beneficia aut inue« ftituras cccleftafticorum conferebat. lam tune cnim collationcs bcncficiorSautmi» ncrum

Herum ecdcGafticorum, ex manibus mai giftratus autlaieorum extorquere QC ^ttis DUS amp;:ui maxima Pontifices contendebSt. Nicolaiticam ucro fornicariamçconiuns «îïioncm nuiKupabant facerdotum uel mi» niftrorum ecclefiae coniugia légitima, Ô£ â deo in fcripturis manifefte cocefla. Referc autem Lambertus Schaffiiaburgen. inhi»^!^^ ftoria fua diligentiisime quantam hac de «««ufi». rceontentionem inccccfia Occidctaliex» eitarit Gregorius 7. Pracceptoris fui ue» fiigïjs inhærebant Hildcbrandini omnes, imprimis uerô Pafchalis 1. attp Calixtus Aqui etminifirorum ecclefîa: coniugta eo dcmnarunt arque conculcarunt* Qua re compléta eft tädem apoftolica prophetia, quae apud apoftolum legitur in i. T imoth. cap. 4. Maxime uero agebatur in ilia fyno do Northufiana de fubftituendo Heinry» cho F, in locum parêtis, quem imperio de ijeere, utexcômunicatû à Romanis Pon* tifîcibusjcontendebant.

Et Heinrychus quidem filius,foluta fy» B'I’««quot; ?*-nodo, exercitum contra patrem paratOL »«quot;a patrem Moguntiam,ubf parens erat,mouet. Art^ «Â«' hic define ex hiftorijs reliqua adlungere.

Doïorcnim non finit nefandum illudin« ter patrem Qi. filium,principes fortifiïmos, profcqui bellum, atrox ÓCcruentum alio* qui fatis. Ncque commemorare poffurn, quac referunturinhiftorqs deexauthoraro patre, opera epifcoporum per filium, dc^ inercdibili malitia infolcntia Romano* rum faccrdotum. Non pofluntillaaudirf aut infpici citra grauiffima accrbiiïïmani^ animorum com motion cm. Qui ilia cogno^ feere uelit, légat Annalium Boiorum A* uentini lib. y, circa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ôi: præfationeni

lib. 6. Vitam item Pafchalis i.pcr Robef* turn Anglum, Alberti cjuoque Kranzij de rebus Saxonum lib.y. acap.iy.ufcp ad if» Cogeris fateri Pontifices Romanos iflins fecuü fuis illis Conciltjs Ôi artibus, quibus pro monarchia decertabant confequenda, ecclefiam Chrifti non minus atrociter affl*' xifle, quàm quidam ethnici illi Imperato* rcs Romani, fuis illis perfecutionibus ab ecelefîac primordîjs fideles excarnificaröt»

Que Concilia contraria fint habita ab Ale* xandroj» Friderycho Barbaroffa. De innocentio eiut nominii j, Font.cr conci» lio^e»

Iio generali fub ip/b in Laterano Romt «• lebratOfde Crud4ta,et idgenuf rebut alijt.

De Hadrian! 4. Ponttficis Condlijs, faftu ÔC intoleranda fuperbia nunc nihil dicam. Scribitde eaRadeuicus hißo ricus abunde fatis. Poft mortem Hadria» Aiaa»dlt;» ni duo funt elcdi Pontifices, Alexander e*’’ ius nominis 5. ÔC 'Vit^or. Ilie uero fuis fre-tus uiribus, Pócificatumübi ufurpat, mox abit ad regem Siciliac, huius auxilia ped« turns. Inde ad Fridcrychum edam fcribit ßarbaroffam, eo tempore Cremonamob« fidentem, poftulans,ut inftitutionem aut eledionem fuam haberetratam. Friderys chuslegitimis rationibus fchifma fublatu-rus,dixit fc conuocaturum Concilium Pa= piatn,in quo caufam cognofeeret, S6 diffî» dium componeret, Alexander uero eo uc niremodis omnibus renuit,fupcrbe Impc ratoris oratöribus refpodens, PotificêRo manum à nemine debere iudicari. Vidor autem ad Concilium Papiam uenit, cau-fatn^fuamfynodo fubiecit. Cognofeitur ergo diligenter omnis controuerfia, audi« untur teftes, rebus^ difeuftts omnibus Vi

lt;flor ex jure Pontifex ab Imperatorc pifeopis pronunciatur. IndigniiTimc holt;î tulit Alexander, ac cum fuæ fetflionis ho« minibus communicato concilio, Impera» totem fimul ÔC Vidorem anathemate per» cur^mo™ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Galliâ ad regem Philippus

»anum Pon excuttit, hunc in fuas partes pertrahitj iiv quot;nbsp;que Claromonte Concilium indicit fuae fa» diom's epifeoporum, in quo cxcommuni’« cationis fententiam contra Imperatoren, atque Vidorem confirmât atej publicat. Cçtcrùm nouum nihil refero,dum ex hifto rtjsPontificumRomanorum condemna* tiones mutuas refcro. Quinimo comm^* morabo hie obiter, quae ante hæc tempora in fede ilia ada fint inter Formofum ÔC Ste phanum 6. Pontifices,circa annum Doni ni S^S.Commemorabo autem ipfius PJati nac uerbis:Stephanus Pot. crcatur,qui tart to odio perfecutus eft Formofi(qui ad Pon tificatum largitione potius quam uirtute uenerat) nomen, utftatim décréta cius ab» rogaritjtes geftas rcfciderit.Hoc odium ar bitror ex ambitione ortum fuifle.cum iam co deuenifient ecclefiaftici, ut non coatSi, utantea, fed Iponte dC largitionibus Pon*

tiflnum muniis obirent, Htnc odfum ortS eft, quo etiam in mortun Stephanus fxuie bat, quod et antea impedimëtofuifl'et, quo minus optata fede frueretur. Refcrt Mar« tinus fcriptor, Stephanum tanta rabie de« faeuijfte, ut habito Concilie,corpus Fors mofi è tumulo tradum, Pontificaii habitu fpoliatu,indutum^ fcculari,fepukurac Lai corutnmandaucrit.abfcifsis tarnen dextrç illius duobus digiti's illis potifsimum qui« bus in confecratione facerdotes utuntur, in Tyberim^ proiedis,quod(ut ipfe dice bat ) contra iura facramenti Romam SC fa« cerdotiumrepcfiuifletjquoa loâne 8. iure fpoUatus fuerat, QCct Hate Platina. Redco ad inter miflamhiftoriam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conaWa«

Imperator legatos mittit ad regem Galoiuion«, liacjipium adhortans, ut fuam quoque ope ram conferret ad tollendum noxium eccle ft»dtlsidium,conftitutt^ Diuioncm Con cilio locum, in quo utriufque caufa Ponti« ficis diligenter difeutiatur.Rex annuit,0d fe cum Alexandre aftuturum promifit, V c nit ergo ad Concilium Diuionenfe condi-dotempore Imperator cum Vidorc. Ad funt etiam ad fopiendam difeordiam bleia

rychus i.rex Angh'ar,Rcgcs Scotiae atqu^ Bohemiæ. Ver um Alexander ad Cond* lium ucnirc noluit,quôd Concilium non a fcjfcd ab Imperatore cflet indidum. Scd et Philippus in gratiam Alcxandri, Diuione non uenit. Id quod Imperator indignifsl* me rulitjin^ Germaniam rcdqr.

Poft hare moritur Vidor, amp;nbsp;Alexadet adhuc in Gallia haeret. Impcr.crgo Vuir^ burgum conferibit Concilium frequeniil* ftmum. In eo concordib. uotis â Principle bus SC Epifeopis eligitur in Pontifîcê Gui do Crcmonen. praeful, ac nuncupatur Pa^ fchalis J. Decretum quoque faciunt,Nul* lum pofthac forePontificem Maxim, niß qui more maiorum,confenfuImpcratoriS) | ’ crcctur, atque nuncius duntaxat Chrifti, fucceftbrep Petri, non ctiam Cæfareae po* tentiæ pertinax aemulus eftèt. Ad haec cramento obftringunt omnes in fynodo« Fada funt hæc anno domini 1165’.

Interea Romani Alexandrum euocant ex Gallia in urbem. Venir is , ÔC exceptus eft perbenigne à ciuibus, Pleræcp etiam I* ' taliæ urbes aduentu Pontificis,in fpem ere , datlibertatis (fauente Philippe rege Gab lorum

LIBER rr, 10 lorum,ÔC fuadente Alexandre Pont.) cor» tra datsm fidem QC contra iufîurandum de fîciuntabImperatore. Quodcum ifttelle« xiffet Imperator,in Italtâ prxmittit Epifeo pos Moguntinen. SC Coionien, ipfe ucro cum exercitu ÔC alqs principibus fubfequi tur,agrum Romanum,carde, ferro, flams tna,uaftat. Rom. aufos conferrcpcdêad Venit» intcrnccioncm dele t, Odo milita Romas norû caefa, triacapta eflè, in faitos rclatum eft.Vrbcmdeinccps Barbaroffa capit, in« cendit, Alexandre fuga fibi confulëceiqui tarnen tantorum malorum unica 8C ucrifsf mafuitcaufa.Auêtinus Annal.libro 6.un de hæctransfcripfi(quæ 8c apud aîios inuc niuntur hiftoricos ) adqcit fuperioribus e* tiamconfequentiaîGerochusRichenbera genfis præfuljinquit, de hoc dißidio com-plura fcripfit.quibiis titulum de Antichri* fto dédit. Manfithaec feditioduodeuiginti annos in orbe Chriftiano.Non commemo rabo funeftifsima bella, cardes, SC luduo-fiGimas clades,quas fub hoc Pontifice Ira-lia accepit SC uicifsim intulit.Relego ledo

I rem ad hiftorias, Mihi fan's eft ueluti digt-todemonftrafte, quamas calamiraces hic

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;R X

Pontifex, qui poftea ralcem impuram irt Imperatoris ceruicem «mpegit, undum^ domini conculcauit, in orbcm induxcHt Chrinianum,ConciIia Imperatoria fiigicß do légitima, fua ilia iliegitima perri' nacifsimè ecclefîae obtrudcndo ac defen* dendo.

inBocWw A morte Alexandri créa« funt aliquot PontificeSjfed non imperauerSt diu. Naot poft i7.annoseuedus eft in federn illâ In* «ocennus eius nominis uir in aflerenda iibcrtate, quam uocant, ecclefiaftica,ô^ ‘0 ftabilienda monarchia Pontificâ, ftrenuus SC felix admodum. Periequebatur is graui SC implacabiliodio FriderychiBarbaroflâc , genus, nec aliam ob caufam, quàm quoi fortirer fefe oppofuiflet Romanis Ponlift* cibus, SC pro re^no Gcrmanico decertaf* fet, tyrannidemtp Romanam euertere fu-iflctconatus. Proinde obiecit fe Philipp® régi filio Barbaroftâc «t quàm maxime,fo-uebat^ Otthonis Saxonis partes contra irmocentij Philippum cledî. Fcrtur autem fortiier di Odium im« rr* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

piacabile xiHc, Aui cgorcgfum düdema Phtlipplt;gt; Birb'woffç deiraham,aut Philippus mihi auferctinfi'

Pontifias fuperbo QC audaci Vrlpurgcn-fis abbas in fuis Chrontds, idem tarnen fa« tenir Pontifiecm implacabili odio arfiflc contra profapiam Barbaroflac, atque ideo fefe pcrpetuo oppofuilTe Philippe. Acin= ter alia,In quo,ait,falua reuerêtia fedis A= poftolicç,non uidetur Pontifex fecundum Çquitarem iudicafle. Et mox,Extat adhuc, inquit, epifiola præfati Jnnocentq dircóa ad Berchtoldum ducem Zaringiæu'nqua contra Philippum multa abfürda, QC quae« dam falia deferibuntur.-quam fccit inferi »neompilatione DccretaliS fuarum,quas roagißer Petrus Bencuentanus fubdiaco« iius ipfius poftmodum in uno üoluminc compegit, amp;Cc. Queriturille idem Abbas Romin» admodum Jamcntabilitcr,Romanam aua« titiam oeeupafle tune longe late^ omnia, deniquc proditionibua,cædibus, ineêdijs, Uafiationibûsque luduofa fuiffe uniuerfa, Lege obfeero,quar author tile ea de re gra« Uiterfcribit. Etnequis arbitretur aßedui iributû cfleplurimum,autfolum ifta hunc tradidiffe fcriptorem, audi obfeeroJedor Chrifiiane,quid lib.7.Hifioriarumeadem dcrelcripiu rcliquerit infignis hißorkus

Auentfftus. Spedante,inquit. a tquc cottcl täte Romano Saccrdo£e,Phtljppus amp;nbsp;Ot* tliocognatas scies cotnmittunt:frstersd* uerfus fratrcm,filius aduerfus parenté con confligerc cogttur, atque inutcem fangui^ ne fc polluant, Argentoratum, Aquægra-neac, Agrtppinenfis Colonia, Erdfurdia, plcrarp aha oppida obfeflàjcunda ludu caede compléta font. Quis aliam tantx dif* cardiac inter Cliriftianos caufam attulctlG nift Romani epifcopl fpedaculum,qoafi paria componentisf Populus Chriftianu’ muruis fc uufneribus, cohortadb. flamint* bus Romanéfibus.contrucidauit.Hçc iUc. Fomini Obfenient autem hie prudentiores, 0^ miuunt foae Chrlftianç^ falutis cupidi homines, ue ' tercm effc artem R omanorum Podficum» , «nX» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pdnoipes ÔC populos

Gcnnaniae aiiorum^ regnorum,ut ipß® inter fefc decertantibus, QC uires ipforuo» attritae,Roroanis minus fint formidabdes, utipfi interim rebus fois fruantur fccu-rè, denique utfi rebelles fedi non polfint compefd prorfos,duilibus bellis falteinfa tigati cohibeantur,ne prodeat ulterius,aUt utûâioRoinanenfis tandem triumpbet, at(¥

r I fi E R in 154;^ atque lufedes ftabilfatur Romana. Vide»» runtnoftd homines in Germania antean« nos aliquot no diflîmilia, ac experimur c« tiam hodie,quô fpcdêi confilia legatorum Romanenfium, qui more maiorum, dum prætexuntconcordiam QC unitatem ecclc-fiae,femper teda habent fuggerunt diflî diorum fomenta. Inuigilentergo (àluti fuç omnes Germanise aliarum^ nationum po pulijcaueantcp ne Pontifictjs aftuttjs inter fccommiffî, nunequoque concidant mus tuis uulncribus,quemadmodum uidêt ma iorcs ipforum interqfie.

Idem ille Innocêtius Concilium uni» contaiu« Uerfale (cuius paulô ante meminimus) Ro vatnin» mæin Laterano celebrauit. Bullam indit ôtionis integra inuenict, qui uult,apud Vr fpurgenfem in Chronicis. Prsecipuam ille Côcilq caufam adfcrt,rccuperatîonem ter» ræ Sanâac.ideoép miflts in omnes Cbriftia norum fines (uerbis Naucleriutor) literis 8Cnâcqs,uiros uidclicetdodos ctidoneos, crueem contra infidèles prsedicare iufsit: per quos ille plenariam pcccatorum remif» fionem promifît qs, qui crucê fufciperent, id eftjijs, quiPontificisemilitiæ fefe confe« '

DE. CONCIL IIS crarcnt. Iftocntm tempore ( ne id nefdas) nouis locutionibuSjft: nouo quodamprae« dicandi genere utebantur Romanêfes.Ei* amp;quot;rûctm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;E Romanus Pônfex dccreuiflet gen

rrrjtcir«, tcm aliquam eile liæreticam, aut hello ex« tcrminaiidam,emjitebat prxdicatorcs,mO nachos inquâ, ÖC alios fuos emiflarios, qui crucem in populo Cbriftiano prædicarêt, id eft claflicum canerent,fuadentes,imó pracetpientes ftdelibus, ut arreptis artnis» gentem ftinditus excinderenta Pontifice deuota. Pollicebantur autem nomine Pon tificis (nomine enim Chrifti nonpotucrot, quineciia prxdicarcj ncc talem peccato* rum remiftionem polliceri ufpia in Euan* gelio iufsit ) plenariam peccatorum remift ftonem fortiter pugnantibus,amp;plurimunt fanguinis humani efFundentibus. Appel* labatur lotum hoc negotium Cruciata,cu* ins mentio non raro nt in hiftortjs Vincen tfj ÔC Antonini. Proinde crucempraedica* re ifto feculodicebantur,qui ad arma deuo tis inferenda excitabant Chriftianos. Cru cem uero fuiceptfte, aut cruce fefe inftgni* uiiTe dicebantur, qui nomina fua militiae dederant Pontiftciac, atqß opcram fuamad man*

mandatum Papac in extirpandishxrctids aut deuotis fidcliter conferebant. A tem« poribus Vrbani i. èC ClaromontaniCon« cilïj laniena hæc in Oriente durauerat. Ge rebatur quid cm hocbellû à cem pluribus, (amp; uihs quidem cruditione 5i( fanditatc pra^daris incctoribus ) zelo fane ucbemcn ti,fed non ita prudeti. Nam Pontifex prç« texebat conftanter falutem liberationcm^ fidelium inter infidèles dcgêtiumjfcd fpe-dabac reuera ad propagationem imperij fui in Orientem ufquc, ac utebatur cladi* bus in Oriente aceeptis ad promouendas ftabiliendas res fuas in Occidentc. Inte» rim enim dum in Oriente grauia gerunatr bella.amp;^ milites Chriftiani inde rari redeût, potuit ilk monarchiam Papifticam facilius in Occidentc conftituerc. Sicuti mox in rebus Gregorti 9. apparebit. N une enim ad Lateranenfîs Conciltj indidionem rc* dcOjin qua inter alia ôd hacc continebatur, quod fingulis menfibusCrurfus uerbisutor Naudcri in compendia cótrahêtis Indid. Innocent.) fieret generalis proceflîo, feer-fumuiriSjamp;' feorium mulicribus conüitu- no uti tisjcum orationum deuouinflätta,pro ter»

© E C o H C ï L T I J rat fand« libcrationc. Orationi autemfe* fum'um ÖC clecmofynam adiunxitjUt bis quafi alts quibufdam/acilius ad aures del uolct oratio 4 Singulis quoque dicbus fub Miflarum folennibus, publicam tarn uiro? rutn quam muberum in tcrram proftraoo* ncm fieri uoiuir, cum Pfalmo, Deus uenc »unt gentes, uerfu ad hoc amp;nbsp;orationc di« fpolitis ÔC inßitutis * Truncum etiam fitf* in ecclefqs, fub tribus diilindis clauibbs ordinautt, in quo reponercturelccmofy-na,in fubiidium terr« fand«. Ätque utbo mines ad lumêdam crucem exhortarentuf

Neque uero ob factum duntaxat bd« * ' Ium uoluit celebrari hoc Concilium Pond fex.Scd in hunc etiam fi'nem,ut reformarc tur ecclefia,tollerenfur fchifmata, extirpa* rentur uitia,uirtutes^ plantarenturgt;corri* gerentur item excefTuSjtepurgarentur mo. res, eliminarcntur h«rcfes,roboraretur fides,fe dar entur dilcordi«,ac ftabiliret pax» K«c omnia in Indidionc fila legutur :qux fi»pr«fent/non frußracommcmoraui,fed ut ptj cum his conférant ea, qu« noftro fc* culo in Bullisleguntur Pontificumyquf’ biw

bus fua jndicunt Concilia,Infiftentes enim niaforuin,ac maxime huiusinnocenttj uc ftigijsjpollicentur fe fumma diligentia tra» âaturos de reionnadone Clcri SC morura corruptorum, de extirpandis hxreiibusi ftabilienda dodrina catholica, ac etiam dcbcllo Turcis inferendo . Caetcrùm dum à jeo. annis fubindereformationcm poiuitmoi dcri,abufuijm,ÔC moru poUicêtur, bateau iiCóca^ tem fubinde appareant corruptiora in cclc (îa, ac ifti tot annis non emendauerint uel minimum in eceleOa abufum,aut animad» «ertcrintucl tandllum in foedifsimâ amp;C focs ddifsimam deri uitam, quâuniuerfushlc mundus aceufat uehcmcndfsime, quis inde no colligat, quidfibi promittat uir pius «xiftorfl poUicitadonibusconcilqscp i no teformadonem urique eccleftae iuftam »fed deformationem turpem,ÔC deformarioftis confirmationem ÔC defenfionem. Conci* Dear««» liumporrô ipfum cotjt firequentiori prx«Lm^ latorum legatorumturba, quàmcon» gregatS fit ullum antea aliud. Quac de fide amp;nbsp;imprimis de Tranfubftanriarione, in ea fint dccrcta,kguntur in principioDecret. de fumma Trinitate SC fide caüioUca. Fi»

jnfter. Fuit «fam hoc inter alia decret»,ut chrifma fimui amp;nbsp;Eucharißia fub claui fer-* uàur,ut quotannis priuaca fiat proprio fa-cerdoti confefsio peeratorum:ut eleâio fa ôa per ciuilem magiüratû in facris benefi» cijs, uim nullâ habcat : ne qui funt ordinis ecdcfiaßici fidelitatê tjs,qut laici dicuntur, fine caufa,promittât: ne côfiitutiones prin cipum ecciefqs praeiudicêtrut ab omni co« tributione immunes fint ecclefiafiictne tri buta iôluantur aut decimæ . Adhaec gra« ue lû erat inter Grxcos atque Latmos dif« fidium. Nam fuper quibusarisLatini,id cfi Papiitæ facrificanent, cas contredare Gratct nolebant, nifi prius lauiilènt cas Si expiailent. Deinde baprizatos à Latinis, rebaptizabât. Fit ergo décréta,ut ad eccle fiam Romanam matrem fuam reuertâiur, quo fciÜcet unus fit pafior et unû ouile, ni pareani feriuntur anathemate. Extantad* hue Ada huius fynodi Lateranen, Carte* rùm Graeci nolebant agnofccre primatuin Romani Pontificis confiidû abipfisPon-tificibus Rotnanis,non traditum àChrifto domino, que illi fummû agnofeebant Pon cificcm.Cum^ accepifTcnt maiotes ipforS

ab fnitiopracdicationis euangelfcar doâris nac ab apoßolo Paulo^non agnofc cbäf R.o Rianam erckßammatrem. Icac^augeban-tur quotidie odia et difsidia inter Græeam èC Lannam ecclefiam propter Rom. ambi ttonem. Dedit praeterea malQ ingens fide libuseofui ratio de profequêdo bellofaero« Etenim teßätur hiftorix exdes amp;nbsp;mala in« gentia ConeiliS hoc Lateranêfe fuifle cofe quuta.MuItorö principSnomina reeenfet* qui militix fe eonfecrauerint Innoeentia« nx, Nauclcrus: uerum hiftoriar etiam tea ßantur expeditionem iilam 0^ bellaOricn tis nonadmodum tune quoqr quemadmo« dum antea féliciter cefsiffe Chriftiano populo. Quid ergt;ro habuit ex Concilijs il« fis Pontificiis mifer Chnfti populus, niß turbasöd cala mita res maximas

Degrauidißidio Gregorij 9, Vontificisty Triderychi 2, Iwper4t contra lt;juem illc cS Ualitepopulii conjjnrauit.tandeni Komt in L4tfrano Concilium indixit:et lt;}ut comrt eundem Imperatorem inüituerit innocen» tim. 4., nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CAPVT VL

da urbe Hferofolymorum, ante annos amiflà, Honorius cius nominis iii. Innocenti) iihfucceflbr,urgebatualide. Affir-mabat fîbi uifione,pcr beatum Petrum ex« hibita,prom»frum,/pfo Pontifice, rccupe-randam fore urbem HierofolymoriJ. Qua reanimad autpotiusdemctad piurejko« tnanorum èC Alcmannorum, crucem feeperuntSedeuentus dedarauit, Pontifl cem falfum fuiiïc prophetam. Saracenus enim omnes Hierofol. fideles crudelttcr contrucidauit.Gregorius quoep ix.Hono riofuccedens,annodomtni 1117. non mi* nus urßt bellum illud infelix Hierofolym* tanum, quam rch'qui ante ipfum Pontifi-ces.Nam Imperatorem Friderychum eins ^egoriiu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J pn'ncipem præcellendfsimutn

fîmul atque in cathedra Pontificis confe* diflet Romana, fub anathematis pœna mo nuit, ut primo quoque tempore in Afiam cum exercitu proficifcatur, recuperandæ Hfcrofoh caufa.Cum^ non illico ad Pon= dficis mandatum exercitum tranfponcret in Afîâ,anathemate ipfum percufsiLQuae« rebat uidelicet caufam uiam^ opprimen« di ipfum. Vt enim hie Pontifex genus du« cebat

ccbat ex eadetn cum Innocentio famflfa,!« ta ingentum Innocenti) ambinofîfsimurn £)i^ audacifsimum, odij^ plus ntmiutp rcti nensjprobe cum ïn didis tum in fadis ex« primebat. Obfer uauit hoc in hiftoria fua. AuentinuSjCum dicit;Friderychi potetia, uires,prudentia, magnitudo animi,rerunt bdlicarum pcritia, uicinitas (nam in Italia contra morem ucterum Imperatorum ha* bitabat,Germa nia m per filium adminiftra bat, bis duntaxat ex Italia in Germaniam egrenus)formidolofa atquc fufpcda fuere ' Romano facerdotô fenatui. Id quod Gregorius non it infîctas, fed ingenue fate-tur. Videbatur illis Germans imperium tnagis florcre,quâm ipfis utile foret. Pla« cuit ergo id contunderc, atque difeordia I non folum debilitate, fed in cineres quotç 1 atep fauiilas redigere, amp;nbsp;Frider.hSc è fafti-gio return humanaru deturbare. Haecille.

num domini iii8, profedus eflet ualido cum exercitu in Afiam,Pontifex protinus »■occupa* quod animo dudum concepcrat, dataoc«^^**“*^’ cafioncjfado perfi'eit, Appuliâ^, quac Fri derici parcbat iaiperio,iauadit occupât.

Quamhiftorfam lus uerbis récitât Vrfpur genfîs. Papa, inquit, captara occafionc de abfcnria Imperatoris,copiofum cxercitunt deAinauicad Appuliâ,ÔC terras Imperato* ris inferuin'o Chriftidcmorâtis (quo J ne-fandifsimum eft di'cere) abftuln,6^ fibi fub cgit, crucc fignatos, netransfretarent» Omni Audio prohibuittâ in Appuha,qu’ in Lombardia. Ac anno dom ini 11x9. tra^ dit Soldaniis Hicrufalc, Nazareth Si lop' pe cum terris adiacentibusjôé nonnullis a* iijslocis FriderycbOjinduciæcp funt padaî inter Saracenos Si Chriftianos per integrS dccênium.. (^uod cùm Imperator fcripds literis, nunefjf^ midis Pontifici lartusan^ nûciaflet, Pontifex litcras abiecit, riimo rem fparfic perItaIiam,Frideryclium efle mortuum. Earn ob rem ciuitates, quæad* hue adhærebant Imperatori,cogitab3t fefe dedere Pontifici, Si omnes Alemannosdc terra fanda redeuntes, Si iam in Appulia demorantes, nequidîmo facinore trucida» re. Interea redit Imperator, 6C ablatas fibi terras récupérât, hoftemré exfinibus fuis cijcit. Ida omnia funt Vripurgcnfi's.

goduin,ma1uit tarnen fuo eriam detrimen G,egoriü4 to in concordiam cum ipfo redire. At cùm ?• animus Pontificis prorfus à Friderychoa» chum cuol lienifltmus effct,quiefccre no potuit. Clan culocnimconfpirat cum Venetorum duce,eu MediolanêfibuSjBononiêfib. Bn'xi-anis, cæterifç Langobardis. Sed ne Germania laboranti Impcratorifuppetiasfer-retjftatuit fubmiffîs nunctjs per Germaniâ fercredifeordias* Simul autematquehæc cum fuis occulte tra(flat,prorumpit ctiam, ÔC Imperatorem rurfus ferit anathemate, très etiam contra ipfum Bullas protrudit. Primam dat ad uniuerfos Chriftianos, ftiam in ea Fridcrychüm nuncupans,accu fat^ impictatis éc grauifsimorum fcelc -rumjndignum efle affîrmans,cui Chriftia nipareant Vniuerfos itaque facramento, quo ei obftridi cranï,abfoluit. Altera bulla mandat diftride omnibus per orbê Chri ftianum paftoribus,ut fententiam cxcom-municationis inFrider. amp;nbsp;eius fautorcsla tarn,publice in templis,pro concione,adhi bids ccra acre, abfque mora, populo dc-nuncient: ac infuper omnes inobfequen-tes etiam excomunicent.In poftrema bul»

b Impcrarorcm niincupathærenrumPa^ pa,acuniucr(îsparKerChriftianis,quideô fibi uclint elTe propnium,praedpit,rte Fn'i deiychouel uerbo, autetiam animo fint fautores. Cum literis autem mitrit tn Gcr« manfam legatos tres,Ranaenum,Philippû atque Albertum, infignes ucteratores,qui difcordias fercrent ubique,2lt; quofirunque pofrent,diuirqs,pollicitationibus,facerdo* ttjscp in fuas attraherent partes. Haec omi nia ex Aucntini hiftoria rercnfui. Additil le, Boios Sueub, BohemosMifnen, Au-ftriacos Morauis, Saxones Turogis, uni* uerfos quoquc inter fe commifTos coneer* taffezomnia per Gcrmaniam tumulcu com pleta efTe, omnes^ eoncIamalTe RomanS Pontificem indignum facinus praeter phas atque æquum incœptare.

fcXriife Eodcm tempore fcribebat Imperator et Furgitiiw ipfeuarias in Germaniamepiftolas, qui* bus partim fefe expurgabat ab afperginß bus eoniiiciorum Pontificis, partim coar« guebat inuidam Pontificis nequitiam,adi hortans omnes ad præftandam,quam Im* peratori dcbebant,fidem.Extat infignis e* piftola ad Vuenzeslaum Bohemiæ regem

LIBER IL 140 icripU, in qua inter alia dicit,qu( fînt Ro* manêfes ill»,opcra eorum oftcnderc. Chri-ftiim mundo paccm dediffe, illos bella ciui lia propinare. Grcgorium 9. captum Itn» perq confuetudinc,ut folus regnet, omnia perturbare atqjcomifccrc, cunda tumul« tu complercjamdudum Roman.Penc.di uinitatem afFedare amp;nbsp;aftute id dtfsimula-re,Germanicas uires ab his ttmeri,quas ne noceant aut impediant, inter fe com mitti. Plura huius generis alia praetcreo prudes, ne nimis fim prolixus,

Poftremo cQ cerneret Pontifex artibus, faedcribus,8^ uiribus nullis fe pofle Fridea rychum op primer e, ad uetcra Pontificu re fugit auxilia, ac apud Lateranum indicit Concilium, quod fauore regum quorun« dam, quosinfuaspartes attraxerat, celebrate inftituerat,ac in ipfo tradare de abro gando impcrio Friderycho,dc reformatio nc ecclcfiæ,ac recuperationeterrae fandac. Imperator uero cum fentiret Concilia hoc illegitimS fore Concilium,terra maritp iti» neribus obfefsis, aduentantes ad Concilia partim prohibuit,partim ctiam intercepit. Quod ita doluit Pontifici, ut moerore con

Grfjojx. tabefccret ôô morerctur.Hic eft ille GregO rius,qui opera cuiufdam Raymundi Bar^ chinonen, Decretales edidit circa annum Domini 1157. Vidit homo uafcr regibus Germanorum tam infenfts animis reniten tibus,pontificatum acgrc confirmarum irt, nifî legibus latisjôd his quoque cum autbo ritatepromulgatis,ô(f in Scholas arque iu* dicia introdudis, Vndein præfatione, Vo lentes igiturjinquitjUthac tantum compi* latione uniuerfi utantur in iudictjs Si. Scho lis, diftridius prohibemus, nequispratfuc mat aliam faccre, abfque authoritate fedis apoftolicæ fpeciali.Sed quid de his iudicct uir dodiir. Marfilius Patauinus, qui lege» re cupit, légat Defenf, Pacis Did. x. cap.

Surrogatur ergoilli poftCeleftinumln nocentius 4. omnium Pontificum Romä norum ditifsimus, lîcuti Martinus refert hiftoricus. H uic plurimum confidebar Fri derychus, fperans ipfum fore pacis aman« tem Scdquàmturpireropttmus princeps bHgduntn f^lfus, ipfedeclarauit euentus Pontifex Concilium cnimmigrauit in GalliâjGallorum^corn dnychymT fîüo Concüium Lugduniconuocatjin quo

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Impc

L I B E R IL 141 Impcratorem percutït anathematis fulmt« ne. Sententiacondemnationts legttur etia hodie in fexto Decretal. de fententia ôi. rc tudtcata. Habebatin Concilio illo Orato= res fuos Imperat, fed impediri ifti non po-tuerunt,quo minus condemnareturimpe rator,cidê^ abrogaretur imperium, defe-rendum mox alteri. Rurfus ergo ad arma concurritur, rurfus diflenfionibus mifera diuellitur à fe inuicem Germania, lacobus cnim Vuimphelingiusin Epitome rerum Germanicarumcap. 58. Et nein Germa» nia,inquif,res quictar eflent, eledîoresims pcrtj,authoritate Innocenti) innixi, Hein= rychum Lantgrauin Thuringiæ Aleman« norum Romanorum^ regem defignant: amp;Conradus adolefcens Alemanniæ rex à Frider. genitorepridcminftitutus, Thu« ringum rcgni ingreflu Qi poiïefsione pro» hibet. Sedprædicata in Conradum Fridcs rychumcp rautores(iubentc Pontifice)Crii dsfignatio,multos in nout regis Lantgra-uq pracfidia fautorescp conciuit. Brcui ta« men Lantgrauius uidus apud Francfor» diam, fugatuscp mortuus eft. Hæc illc, Multa quoquc cumEpifcopis Germanise

DB CONCILIIÎ tradat occulta Pont, conßlfa. Vndc non* nu ill eorum quidem,quihadenus iuuarat Imperatoren!, lam eriam ab fpfo defîcere inn'ptunt. Pontifex enim mandat Germa* ÂÎÎ'iÂx quot;’æ i^pifcopiSjUtfynodum cogèrent, in »* ca Otthoni BauarorS principi mandatent, ne Pl iderycho adhaereat,aut excommuni* cationis fententiî expedet. Couocatur ct* go fynodus Myldorffij, in qua et princeps ( baiiariêe apparct,amp; audit,quae ipfi propo* nebanturabEpifeopis. Cætcrùm intclle* darcinjquifsima,ad Epifeopos conuer* fus, Vos, inquit, pracdicaftis Romanuin «pii'^opum erfc Antichriftum. Vnde defer contra ept- ta primatij facerdotis ieda, adlmperatore ffua^Q.defeci. Vos fuafiftis,uobifcum pacem inijî nue rurfus beilum uobis placet. Vento for tunçcircunferimini. Aut nunc erratis,aut erraftis anf ea. Paeê inirc cum optimis prin cipibus fuafiftis:parui libentcr ueûris conß Ins; pacem fiC fidê feruabo. Qui fins »opera ueftra oßendunt. Opcs,potentiâ,honores, uoiU^tatcsamp;Smuncra appetias. Prohifee utdi cupiditate,atrocius Turcis ÖC Sarace nis decerratis. Difcordia creuißis.-oues n5 1 paiciu5,gregcmdifcifrumdeuoratis. Non ' licet

LIBER IT. 141 licet per uos Chriftianis fcruarc paeem. Er go dco fauente, animum obdurabo, QC di» rasueftras execrationes nihilifaciam. Ad Chriftum feruaiorem noftrum prouoco, qui talcs Pharifaeos nos uitare iufsit,0C exc crationibus ueßris febencditfîurum promifit. Ea oratióelibcra Si uera effccit prin ccpSjUtcum eoingratiam redirent cpifco pi,ncc anarhcmate, ficut Pontifex manda-ueratjipfum percutèrent. Quae cmnia hue ex Auentinoadfcripfimus. Non comme» morabo hic,quç idem hic Innocentius de» fignaritcoira Conrads Friderychi filium, autquomodo Vrbanus 4. ôlt;^ Clemens 4. hçrcdes Friderychi paterna hçreditate ex» turbarint,neci^ tradedos curaucrint- Re» pertuntur hæc non modo apud AuentinS, fed pafsimetiam in omnibus prope fyncc» rioribus hißoricis. Ad Gregoriutn deci» mum uenio.

Df Bf iïo ciuHi perioo.itnnot gc/io 5 Pon» tificibui cr Itnpn-atorib. De Gregorio X. Cr Hiiiuerfali Concilio LugduncnpDc Cle^ mente item y. CT uniuerjali Concilio Vien fienß. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CAP. Vtl.

bfid5amp;7râ A Worte Cfemcnns 4. uacabat fclla il« ‘quot;n'quot;'’quot;“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Romana duobus annis, poßea im

»nnos du« pofitus cft ei Gregorius x. nuncupatus. ftatof. Hiftorici quoque in adminißratione Im* perijjàmorte Vuilhelmi Hollandiinterre gnum ponunt, ad annos ufque propemo* dum 18. ad eledionem u(c^ ferenißtmire« gis Rodolphi Habfpurgq. Atrocia enim grauifltmacp bella illa,quibus Potificcs om nia propemodum régna orbis Chriftiani» Germanicum ÔC Italicum imprimis eon* turbarant,atque euerterant ferc,eo res im-pulerant,ut pauei admodum imperium ap petere uiderentur. Gerte bellum hoc dui* kjfiue imperatorium,fiue pontificium, fi* ue utt-unt^dixerisjdurauitperannos loo« JSJam geri ccepit circa potificatum Grego« rti 7-annodominicirciter 107J, inde hue* nique propègeftum eft, dum eligitur Roj dolphus anno domini ii7J. Neeparbitror poft bellum lacrum facile inueniri bellum aliud arroeius 8gt;C maius,adde ÔC mirabilius. imperatores enim prouocati fere à Rom. Pontificcj pugnarSt armis SC uiribusfuis, quibus potuerunt maximis, Pontifices uc ro certaruntartibus, dolis, Scfere armis aj lienis

lienis : Ut nunc maxime impletum uideri°“‘**^‘*’ pofsit uaticinium Danielis dicentis,Et rogt; borabitur fortitude eius,fed non fortitudi« neipfius,amp;: mirabiliter uaftabit,SC profpe« rèiliifucccdet, QC faciet,ó^ uaftabit robu-ftosjfii^ populum fandorum. Et per intelle dum fuum profperabit dolu in manufua» amp;nbsp;in corde fuo magnificabit fefe,ó^ in pace uaftabit multos ; quin etiam aduerfus prin cipem principumconfurgct,6lt; fine manti conteretur,8lt;c.

Porro codem anno eledi funtRodoU phus 8C Gregorius 10. Rodolphus prin« ceps egregius prædcccflbrumfuorum ex« cmplo territus, nunquam ingredi Italiam uoluit, licet non femel inuitaretur aut eo propelleretur,ut iret. Prçtcxcbat palam ua Rojoiphu. riaôCmultanegotia, quibus impediretur, quominus proficifccrctur,fed apud amicos «jutiiu«. teftabatur fe certas iuftaf® ob caufas abhor rcre ab Italia, adferens Aefopi apologum de uulpe, quæ Iconi in fpelunca aegrotanti dixeratjideo fc ab ingreflu terreri,quôd in-gredientium quidem animantiumueftigia multa, nulla uero egredientium uideac» Ad eundem enixn modum conftdero, ait,

pîurcs Imper a tor es ualidis exercitibus patos atquc inftrudos Italiâ ingrcflbs, fed afriidos redtjlTc, aut xntertjffe propè om-nes. Papat ergo bellis diutinis robur Imp^ ratorum ita fatigarant, ut exclufis iam Ita« ba Imperatoribus,Roma fua pacificè fruc* rentur. Turbatum eft tarnen illis hoc gau-diörurfus fub Ludouico Bauaro. Dequ^’ in pnefenti nihil dicam.

Galh'a Lugduni Con* cilium indixit,quod amp;nbsp;ipfum inter uni* uerfalia rccenfctur. Fuerunt ineo Conci* Iio Graeci, cum quibus difputatum eft de procefftonefpiritus fandi. Extant adbuc libri iresjillo feculo de procefsione fpiritus fandi fcripti à Hugonc Etheriano,uiro fa* ne dodifsjmo, ad Alexadrum Pontificent Hit. qui praeceisit hunc Gregorium annts tantum decern. Confultatum eftquoqjin haefynodo declcri rcformatione,fed nihd prorfus produdum eft in effedum. Rede enim reformauonem cleri in Conciltis di-Rtfotm • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;telam Penelopes, de qua nobis

quidem ingenttm contextre teUm, trilt» e»d,em admoiisJ'olutb»t noUe lucerntf.

Zopffnonnas dimtaxat, genus foenuna« rumfeunonnarum facratarum aboleuiHc in iüa fynodo dicitiir ab Aucntino. AdRiit huj'c Lugdunenfi Concilio Michael Paleo logus Imperator Graecus,qui per fraudem Sc cædem pupilli flbi commiiîî Imperium inuaferatjtrucidatoTbeodori Lafcaris F. öedidit autem hic Michael fefe fedi Ro« manae.at Graecis inuitis ac reclamantibus, adeo^ ei indignantibus, ut ncc mortuo tu fta perfolucrint,nec locum fcpulturae con-celTcrint. Qua de re feribit Blondus, QC in Epitome fua lac. Strada. Debcllo autem Saracenis inferendo,amp; recuperanda Hic. rofolymor um urbe aäum eft in illa fynodo plurimum. Nauclerus Gener. 45. In Lug dunenfi Concilio,inquit,Ponti{ex pro ex« Îienfis tranCtus ad terram fandam impo« iiit decimam à Chrißianis per fex annos foluendä. Prçdicari item fccit crucem,con , cedes pknariam remifsionem 06 indulgcn tiam aflumentibus crucem, fit eötibus uel faltem mittentibus unum uel plurcs miU« tes. Auentinus A nnal.lib.7. Ab omnibus, inquit, decimx fuperbe atlt;$ auarèfuntcxe adae. Etiket Gregorius eodem anno ani»

«nam efflaflet, nihilominus tamcn Roma» ni Hammes décimas per fex annos,extora per uim pccunia,à Germanisemunxerûtgt; rumorcm^ diflîpabantdc fuo pcriculo ailt; que ftipendiOjôC quôd Paleftinam.Afiam, Aphricam eripere u elint SaraceniSjTurcis arque Tartaris. Quam-obrcm ÔC Rodolphus ilia lege arque omi-SSX ne Pontifici Bononiam, pracfeduras,duca adamp;cTum' tus,urbes,rcgioncs Iraliæ hadenus Impe* bcuura. raroribus parentes ( Romandiolam Mar» tinus uoeat) quar quorannis milia dragma» rum auri fepringcnries penfirarûr, concef» fir.Quemadmodum nbsp;Maximilianus an»

*’ noabhincio.principibusaperuit,edido^ dato ex Oenobrtga 15. Cal. Auguft. Anno Chrifti ifij. eôqueftuseft.Hçcille. Conte» cithaud dubieoprimus hic princcps hanc offam in os iftius cerberi, qua plaeatus, eic óionem eius ratam haberer, promprius^ (alioqutenim difficilesfc Pont, exhiberc folent)in imperio confirmaret. Ac Rodol-phum occurrifle in itinerc Pontifici à Con ciüo redeuntijUerficuli, qui in omniû pro» pe hifiortjs confignantur, indicant, quot;BiffexcenüJt^tu^tginta tra^ ßetere

Proindc quemadmodum priores Pontiff« ccsciuilibus bellis régna pleraque,Germa E«aioiA. niam uero imprimis exhaufcrunt, ita po^ ps* «ha'» ftcriores nó celTant ad bella inhortari tranf nbsp;nbsp;G“'

marinaaó^iam etiam ad bellum Siculum,ff mul etiam cxadioncs imponere nouas QC graues, qutbus fub prætextu belli neccfia« rq^pompæ ôi luxui fuo fatisfaciant. Quo imprimis illud pertinere uidetur, quod in hiftoriarum fuarum lib. 7, commémorât Auentinus.

Mittit Honorius 11 Itjcirca annum do» mini ii87.)legatum in Germaniam loans ncm Epifcopû Tufculanum, poftularum ut Cæfarierat is Rodol. Habfpur2ius)cum exercitu Romam petat, Auguiti nomen fufcipiat,amp;Campania,Calabriam,Appu« kam Ct Siciliam, pullis Galits et Hifpanis, impcrfo affcrat; deinde quartas per quin* qucnnium omnium return fuarum Epifco pi facerdotes atque monachi, ad ftipendia contribuant. Earn ob re Vuirzburgi con® gtn.fynoa. uocatur fynodus ab Imperatore 8C Pontiff cefrequentifsima. Cæterùmaudita propo fitione, ita animis exarfere praelati omnes.

DE CONCIL IIS utlegatus pontißcius, qui in fynodo prac-fens cratjcrederet fe no amplius incolumi« uita euafurum. Multi's exponit hifioricus ille uehementem orationem in fynodo ha* bl ram Epifc.T ullê.qui erat Probus T ubin E.^co|ui genfis profefsione Francifcanus ÔC theolo bus contra gus. Inter alia hçc illû dixifle teftatur,Qiio Kom'fX uflt;^, collegae charifsimi, Romulæj illiuub dotum. turcs patiêtia noßra,'ne dicam ftultitia, ab utentur f Quoufquc eorum flagitia,auarii tiam,fuperbia,Iuxumtolcrabimusr' Non ceflabit hoc genus arcbifynagogon pefsF mum, nifi omnes ad egcftatem ôu' feruitu-tem durifsimam rcdegerit. Difcordia no» ftra hoc malum creuit, difcordia noftra ilH nebulones tuti funt, necillis rcgnantibus unquam licebit nobis pacem ÔC pietatem colere.Nupcr Saxones amp;nbsp;Sueuos inter fe commiierunt.DeindeFridcrychu ii.Rei-pub. utilifsimum,Conradum hit. princi* pes Sueuos, imperio fimul dC uita priuaî runt.In Germania dilcordiac mala femina» runt. Conradum deinde infontifsimum 2^ optimae indolis adolefccntem, iuregentiS haereditatcm maiorum repcntem, fraude, dolo^ int€rceptum,necarunt. Sueuos atcp Francos

Francos, Vefîriacos inter fc a rm is comm i fcrunt.Dcinde aducrfushos Hifpanos con citarunt : nunc nos aducrfus Galliæatque Htfpaniæ principes, cognates noftros,ex Germania quondam profcdos, concitare nituntur.Qucd ante ii.annos,Gregor.x, cum decimis cgit,id ipfum Honorius 11 iL cum quartis aget.lile ut aurum emugeret, Tureas in nos armauicô^ hic uefligal mas gis quàm nos (aluos uuItHarc aSt deo acce pta non cnc,cuentusipfc probat. Proindc expeigifcimini. Et reliqua qux fequûtur.

Poft annos ji.a Concilio Lugdunen.e-uedus eft in fedem Romanam Clemens eiusominis v.annouiddicetdomini 1506. Hie ftmilis per omnia fuis maioribus Hein ’***• * rychum Imperatorem eius nominis V11» Luzeburgen. in Italiam euocauir,armisç ipfius maxima intulitcladem Italiac, Earn rem in uitis Pontificum attingit Platina,in uita Clementis v. amp;nbsp;inter alia dicit,Libuit hadenuscommemorarehæc incommoda Italis illata:quorumomnis culpa à quibuG dam in Clementem transfertur, qui Hein« rychum impulerit cum exercitu in Italiam ingredi.Sunt tarnen qui feribant id ex uti«

Iitate prouinna: à Clemente fadum,ob irt* teftina malaïqux quotidie cum magna holt; minum cæde in unaquaque ciuitate imo in quouis etiam parue caftellojcommitte-bantur. Caedebantur ciues,necabantur fc' nes,al]idebantur infantcs,nec uIIlls modus crudelitatis erat, Vnde Clementi placutt, quodapudHomerum cft, Vnusfitprin-ceps,ad quem omnia referantur, ôéc.

uniMriàie. hunc ttibus Concilfjs diuerfisinlocis, liai temporibus habitis multa pruden* ter egiiîe. Ego inter ilia Viennenfe arbiter cminere. Namnumeratur etiam interun^ ueriàlia. Coijtannodomini ijii.LibruCk mentinarum ille abs fe compo(îtum,edidit in illo Concilie, SC Concilium hoc appro« bauit: quod Carranza afferit. Nauclcrus, LibrumClemcnrinarum,ait,CIemês,pro« pter multos laqueos (ut quidam feribunt) in fine pœnitens reuocauit, comburi mandauit:quem tarnen Ioan. ii. cifuc» cedens rurfus cofirmauit. In Gregorij De« crctalibus epiftolis, in Sexto Bonifacfj, in Clemêtinis 8C Extrauagätibus,uti uocant, hccc inter alia décréta referuntur,Decretis

L I B s R r ti »47 Condîlorum auton'tatê Papçnon fubfjcï, LpcsPoii Pontificxs efle Cæfarem elcduni approba^ giuJux.' rc,ucl minus idoneum rcijcere. Duo præ= effc mundo luminaria magna, Sokm atq^ Lunî. Soli's loco Papam cfle, Cæfarcm ue rô Lunae.De Ecclefiç Romanç priuilcgqs folum Papam cognofcere. Caefarem tencs ri ut fl dem amp;nbsp;fidelitatemPontifîdpræftet per iuGurandum. Ecclefîafticos oportcrc lolutos ÔC liberos efle ab omni fumptu,mo leftia,munerc. Ad falutê effe necelTarium, utomnes homines Pôtifici Romano fub-fînt. Et multa huius generisalia, Quæ oni nia hic commcmoro,ut omnes liquido ui^ deantqualiafuerintillaConci!ia,inquibus oligarchicac huiufmodi leges ÔC receptæ fint SC approbatae« Inhocipfo Vicnnenfi^'^“'“ilt;‘* Concilio ait Carranza fadam ciTe conßitußi. tionemjUt fefium corporis Chrifti célébré^ turferia 5. poftodauam Pentecoßes, con cefsisindulgcnttjstjs, quioffîctfs huiusfe-fiiinterfuerint.Sicut habetur in Clementi-nis,derdiqui)s ÔC uencrat.Sandorum.Sci endumuero Vrbanumeiusnominis h(u feßum hoc primum infiituiffe anno domi-ni u64.SC Thonum Aquinatem fcripßße

aut compofuifTe feflthutus officium. Natti Ecckffa ab annis iioo. nullo fefto eucharh pr«j.c»n- ffiamucnerataeff. Porro Ckmêrinarum lib. Ç. cap.i. De magfftris,nominc Clemen g.ue difMB Concilijcp decretum legiturde inh'dci libus reuocandis in redam uiam falutis.fl^ utdeolucrifiant, non daffibus ÖC cxcrciff* bu.s,ficuti iam annis amplius 500. Pontifi« ces inæftimabili cum fanguine ÔC iadura grandi ecdeffæ conati fünf, uerum prædi* f an'one uerbi diuini QC libris facris. Ibidem decernitur ut linguae percgrinae difcanrur, ut Hebræa, Arabica Chald£a,magiftri^ ucl profcffbres foueantur, quofalubrehoc opus perfici poffit. Quod fane in hoc Con f ilio maximopere laudandum eft. In hoC ipfoConcilio nomen atcp memoria Teffl* plariorQ eff damnara. Varia autemdehis îegunturin hifforqs indicia. Clemenshic urbe Roma dcferta, migrauitin Galliam, öl' Aucnionehabitabat.Vnde hæc Pontifi enm fedes habirara eft perannos 70. Ap« pellanit earn Petrarcha Babylonê, 8iC mere tricem Babylonicam, fcripfit^ in illam ad« modum uehementia, fed teftibus interim illis temporibus nimis uera- Extant plures

Defchi/matein RomxMecclr/iaintfr Pom tificei, mutuum fefe cottlt;iemnantes,cxort». De Pifana Synodo, or uniuerfali Concilia Con]tantien]î, guo tret depoßti funt Ponti--ßces^nut ueró Martina y.creacui,

CErtèdifceffus Clementis v.exurbc, ScWÄoiim occafionê dédit fchifmati pauló poft

«xorto inter Pontifices in R omana ecclc=gt; '“''*»»• fia. Etenim cùm Gregorius cius nominis XI. anno domini 1576. reuerteretur, reli- gt;nbsp;da Auenione,Romam,ô(^ morcretur,Car dinales Itali Italum elegcrunt Pontificem, fiCnominarunt Vrbanum fextum. Nam hune Romae manfurum fperarunt. Galli ucrô Gallum elegere Pontificem,SC nun euparunt Clementem vn.qui amp;C Aucnio* nerefedit, Vrbanoin urbemanente. Hinc itaque, id eft ab anno domini 1380. ad ele-dionem ufque Martini y. creati in Conci-lioConftantienfi per annos 58. biceps fuit ecdefia Romana,altero capite rcfidête ucnioni,altero Romç. Vera interim cede fia Chrifti unico lartabatur capite Chrifto,

DB CG NCILIÎÎ qui unusôf folus eft cccicfiæ, omnium in» quam eledorû caputàfeculo in feculum. Vrhano adhæfît Italia,Germaniagt;Panno» nia ; Clementi Gallia 06 Hifpania. Vtracp pars exccrabatiir akerâ, utracp fuum Pon» tificem adferebat ucrum elle Chnlh uiea-rium,aduerfum uero apoftarirum. Miiltx 66 uariç erât de hac re difpurationes amp;f eon tentiones per orbem.iicuti teftatur Naucle rus fub finem Générât. 46.

DiflenGo autem illa uchementiffîmè ec Roœiiiam. clefiamconcutiebatRomanam, crant^in omnibus propè regnis,qui Potificatui non multum porro tribuerêf, potius autemre» . fugerentad ChriGum uerum Pontificem. ■Moka tune multi conG'ripfernt uolumina contra Romanam federn: inter quos Giere Vuicleuus Anglus, 66 HuiTus Bohemus. 'Adacki ergo malorû ui Cardinales à mor» telnnocêtq V 11. grauiGîmis fefeiuramen tis obligarunt, modis omnibus curaturos, utreduceretur unio Romanac cccIeGæ, e» Grtgoriut am^obcaufam clegerût Gregorium xn. quem Qi iuramento aflTinxerût,quôd oni» nia tentaret,quæ ad unionem reparandam facere uiderentur. âeribebat is ad Benedi»

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;âum

dum XI H. Ponnfîcem Aucnioncnfem, inuirans ipfumad unionem luuandam, amp;C. adabdicadoncm mutuam. Bcncdidusbe nignè rcfpondetjôC fe omnia fadurum pol lk ctur,quæfaciantad pacem. Interim nihil promouetur in re alioqui graui,dum u-tcrque ccflat libenter,ac dominationc frui» tur pcrcupidè. Cardinales itaquc conue« * niunt,amp; generale Concilium in urbc Pifa= rum inftituunt cclebrandum. Anno itac^ domini i4o9.conucniuntin ea urbe,cx di uerfis nationibus epifcopi, et relatione om nibus fada(uerbis utor Naucleri) de fcan« dalo,quod inferebant duo Pontificcs,col« ludentcs inuiccm,ôi nolentes unionem ec elefiæ feriô quçrere,uti promifcrant,dcccr nuntoratores mittere ad Pontifices, qui utrunque uocent ad Concilium. At Bene« didus irrifilTe dicitur iftorum conatû.Gre goriusuerôrenunciafle Concilio legitur, non ad eospertinere Côcilq indidioncm aut conuocationem, fed ad ipfum, utpote uerum Pontificem Romanum. Se autem uelle,utConciliû Foroiuli) celebretur.Cae-terùm fynodus Piiana contra non fom.''“quot;»!“^

' r • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T\ r r Poiuificct.

tenthmdepoGtionis Qé prfuationïs, quan» uocant,promulgauit,ô(^ utrunquc crimine bacrcfeos acfchtfmatis condcnauit, prchi* bendo omnibus fidelibus ullam his praefti re obedicnttam. Praetcrea alium Cardina* Us infonclauicUgcrunt Pontificcm, triim Cretenfem Card.Mediolanen. ordi* ntstninorum: qucm nuncupauerunt Ak* xandrum v. Munificus hic in paupcres fu ifle dtcitur adeô ut ipfi propcmodumde-circntneceflaria, Vndcperiocumipfcdi-xiflclcgiturjFui diucs quidemEpifcopUJ» fed pauper Cardinalis, medicus ueró Pon tifex. Sedit in ilia Cede anno non amplius uno. A cuius morte eUâus eft loä. xxiH. quern alii numerâtxxiiii.Scdcumne(ÿ Gregorius neqj Benedidus tanti facerent definitionêacdepofitionê Pifani Cocilij, ut Pontifices nihilominus eftc pergerent, triceps fada eft Romana eccUfia.

Ergo Sigifmundus Imperator multa «• git cum Pontifice Ioane,de tollende fchifi mate, neque aliud inuenerunt rcmedium, quàm Concilium uniuerfaleiquod Coftan tiac ad lacum Acronium,quern nuncupant Podmicû, celebrare plaçait utriqp. Vtet' que

que ettam illuc ucnit, Initium accepit No- „ uemb. I. anno domini i4i4.Finem non a-csiuhcb. lium ei defignarunt quam illü tpfum, que ablnnocenuo n i.omnes Pontifices omni bus Cuis prxfcripferunt Conciltjs, ut in eo uidelicet agatur de eradicandis hxrefibus« confirmanda fidecatholica, de reforma tionc ecclefiXjtam in capite,quam in mem bris. Belli Turcici,quod cgoquidem feiä, nullibi,ficut priora, meminerunt; pro 1 oc tarnen capitcrcpofucrunttradationcm dc tollendo fchifmate, quodiamduraucrata morte Gregorq per annos circitcr58. Exs. tant fefsiones huius Concilii 45’. typis ex« eufæ, ut has liceat ei, qui uelit, cognofcerc copiohus.

Damnata funt in hoc Concilio dogma= la Ioannis Vuickleffi Angli, uiriahoquti» Huft.dé doditr. recolleda in articules 4Ç. ut uide^ Prägen. rclicctScff. S.Damnatuseftô^ loan.Hufi»'*“’“*“' fiusBohemusjUir eruditione 6^ fandimo-nia uif» pracclarus, qui etiam fide publica Cxfaris data öf accepta, üluc uencrat. Sed capiebatur inox à potificijs, 06 in tetros rc cludebatur carccres, èquibus pioduâus, amp;nbsp;nihilominus diiigenti feptus cufiodia,

DE CONCILE rr ad rcuocandam fuam dodrinam multum Si ïmprobè urgebatur, tandem ucrocùm cmnino reuocare nollet, crudclitercôbu* rebatiir.Pari crudeittatefublatuscft amp;nbsp;Htc ronymus Pragenfîs, uireofeculo præda* n)simiis.Scripfîtdchujusintcritudodam cptliolam Poggius Fiorênnus/icuttSt La tina et Germanica lingua lcrmta cxtat Huf fjj,adde Si Hieron. hiftoria.Exuftuseftlo annesHufîîus menfe lulio,anno ron.uerotnenfc Ma{o,anno fequêni4ié.

Inter hare aufaeftfynodus bçc,temcrita Prchibctiir te irreligiofa fanè,inftitutionem Cœnae do« h'n cœ° X mi'nicæ fycrofandam eucrtere,feflîonc 15. doRiuHcx. ingcnuèintcrim fatetur,quôd in pn'tnl tûia ecclefia facrum hoc myftcn'um recc« ptum fit à fldclibus fub utraque rpccic, ni« hilominus tarnen authoritati diuïnae Si pri mniuac ecclcfiæ exemple anteferre, ncfcio quam confuetudinem introdudam à pa« tribus,quaehabenda fitprolege, Si inhaec uerba tandem pronunciare non ucrctur, Quapropter diccre,quôd hane eonfuetudi nem auf legem obferuarc fit facrilegS aut iHi'citum, cenferi debet erroneum, Si perd naeiter afièrêtes oppofîtum pr^mifibrutn, tan«

(anquam hacretici arccndi, SC grauftcr pu» nicndi funt. Qua re non uideo, quid did potuerit à tot 6C omnium'.cxiftimatione uj rts tantis incogitantius, ut ne quid dicam durius, quàm quod definierunt haereticos eflc, ëiC grauiter puniêdos eflc, qui rrcdât, fentiant,faciant^,quod Chriftus ipfe fend tCjCrcdere di. facere iufsit, dC primitiua ec» défia fecit, Conferantur hæc cum ijs, quae tradita funt apertiflîmè à Tandis Euangeli» ot»«*. ftis Matthæo, Marco 6C Luca, amp;nbsp;quæ repe luc» tita funt à fando Apofiolo Paulo, teftificas »•C'»«»*« taç uetuftatis totius manifeftiflîmis tefti» tnonîjs atque iudicns,ac inde iudicctur abs quolibet uerè Chriftiano bomine,quidfen ticndû fit de fynodo, quæ ôc inftituttonem dotnini, 6C exemplum Apoftolicum SC ec clcfîac primitiuæ ritum cuertit.

Abdicarunt in bac fynodo tribus olim creatisPontificibus,Benedido xin.Grc gorio xn.SC loannc xx i r i.Pontificatum. Speraueratautem hicreliquos duos ceflu» ros, fe ucrô unum in cathedra confirman» dûiri. Atcùmcerneretfeunum imprimis peti, SC ab ipfo conftanter requiri, ut iuxta tenorem fchedulæ fibi præfcriptæ SC exhi»

bitæ Ponnficatum deponcrct, fàttusputalt;« x^*înquot;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;elabi, amp;nbsp;dignitatem inco»

‘ lumemretinere.Irafcebatur ßbi ipfiuche» mentcr,quôd ueniffet in CôciIium,6C paf-fus effet fibi perfuaderi fe QC honores fuos fubqeere Concilio,quf faluus S( incolumis tn urbe manere potuiffet. luuit autem colt; natus etus Friderychusdux Auffriz, qui lt;o nomine grauem fecit iaâuram. Pon-tifex tarnen ex fuga retradus, tandem in carccrem Gottlieben, nô proeul à Coffan tia, reelufus, ÔC in cuffodia Concihj reten* tus eff. In fcntêtia depofftionis, quaipfum deijcic cathedra, àf omni dignitatc Conci» lium,non leuium aceufat criminum, dam« nando ipfum ranquam ffmoniacum note* rium (uerbis Concilij utor ) bonorum^ Si iurium,nedum Romanenfium/cd Si alia« rum eccleffarum plurium dilapidatorem notorium,malum^fpiritualium Si tempo ralium eeeleffæ adminiffratorc, quietiant fuis deteftabilibusjinhoneftis uira Si mori^ bus eccleffamdeiSC populû Chrifttanum notoriè fcandaiizaucrit ante eius alTum« pticnem ad Papatum,6c' poft ufque ad ifta tempora,Sic. At hic de tamis aceufatus fa* cinori«

«fnoribuSjinucnittuhilominus gratiam 6C indulgcntiam apud Marrinum v. Pontïfi-cem,qinipfumpropemodumrcftituit in integrum. Onuphrius cnim Panuinius in Epitome Pont. Roman. Tandem, ait, los annes x x 11 i.ducatorum ?oooo. fe redis mens,liber dimifitis eft,anno Chrißi 1419. Liber autem fädus, reda Florcntiam uc« nit, ubi Papa Martinus cum curia fua reflgt; debat,ad cuius pedes procumbês, eum uc uerum Chriliiuicarium ueneratus eft, om niacp tarn de iê,quàm de domino Martino V, Papa in Concilie Conftantien. fada,de nuoapprobauitamp;^ ratificauit. Quamobrê codem anno à Papa Flore«'« die Vencris

Calen. lultj S.R.E.Cardinalis Epifcop» Tufculanus, fiCfacri Cardinaliumcollegq Decanus,creatus eft. Atque ob memorii Romani pontificatus, quem aliquando iu fiepoflederat, fedes eius propè federn Pas pa paulo eminentior quam cæterorû Cars dinaliü poßta eß. H«c ille. At Huistus amp;nbsp;Hieronymus,qui antead}« uit«,ut fan« Aimonia fid innocentia pr«clarifsim«, lu« culenta Ôé iußa habeant teftimonia, in do« Arina uerô,fî quid aberraiTent, faipturis

Sligfhir

Martinu*

DE C^NCILIIt fândis meh'us i'nßitui petebant,jta«nim fe meliora hbcnuus ampkxuros polhceban^ tur,qut alioqui ab tjs recedere non pofsint ullo modojquæ manifeßis fint tradita fcri* pruris,in gratiam rccipi nó pocuerunt, fed crudeliter combußi funt. Vnde quae fueri't in lüts honiïnib.aequitas,facillinie colligit

Deturbatts tribus Pontificibus digitur Martinus v. Pontifex in ConcilioperCar dinales , qui prius appellabatur Otthode Colüna Romanus, nunc uerô nuncupaba tur Martinus, quod eledio eius incidiiïet in diem Martino, in Romana ecclcfia, fa» crü.Numcrabatur tune annus dom. 1417» Priufquam ucró eligeretur decreueratoes cumenica fynodus, fefsione 40. quodfii* turus Pontifex, cum facro Concilio, uel deputandis per fingulas nationes, debeat reformate ecclefiam, tam in capitc, quant in membris, óf Curiam Rom. fecundum æquitatem amp;nbsp;bonum regimen ccdefiæ,an tequam Concilium ipfum diflbluatur.Cat terum ubi Potifex creatus dlerjS«.' folio im pofitus.non habita eft ulla amplius mentio aut ratio ulla reformationis promifTac, nifi quod fîmonia in 4J, fefsione damnata, Ôi^ nefeio

nefcio quæ capita leuifsime duntaxatpers ftridafunt. Namduobus poftremis (efsio nibus de loco futurt Conciltj, de diffolu tionehuius Concilij confultatum fuiflc di« citnrJnteralia,Hoccdidoperpetuo{pro= condiiu« nuciat Concilium ) fancimus, ut ammodo Concilia generalia celebrentur: ita quod“»”. primum à fine huius Concilij in quinqucn nium immediate fequens: fccundum uero à fine illius immediate fequentis Concilif infeptenniumjamp;deincepsdedecennioin decêniû perpetuo celebretur, in locis qux fummus Pontifex per menfem antefinem cuiuslibet Concilij,approbantc amp;: confens tiente Cocilio, ue! in eins defedum ipfum Concilia deputare et aCsignare teneat, Sic, Caeterum res ipfa 6C tempor urn fuccefsio déclarât legem banc iacuifle antea Si iace» re etiamhodienegleóam.Aiuntalq,Impc ratores Si principes poftulafie refermarto nemmorum clcri cerruptifsimi, Martino aiitem placuifTe lemediû transfer« e(tran^ larionem «He feiebat cprimam effe déclina« di tergiuerfandiep rationem ) in aliud tem« pus uel Concilium proximum, ac addidiC feremifiam maturitateamp;prudenti confi*

OE CONCILIIS lioindigere. Quia ex Hieronymi (enten* tia, unaquæque prouincia fuos habeat tno res amp;nbsp;fuos fenfus, quos fine graui pertur« batione nemo facile mutauerit.

Certifsimum uero illud eft, Perrum de «ho. Aliaco Cardin, in Concilio Conftantien» iuHu Sigifmundilmperat. obtulifTe articu los, fecudum quos putabatcorruptifsimS ecclefîæ ftatum fore rcformandum.PrimS autem ac præcipuè Curiam Romana cen fuitcorrigcndam,amp; rationes illas artificio fas corradendæ à fidelibus pecuniae præ» fcindendas ; Epifcoporum amp;nbsp;prælatoruffl mores ÔC uitam corrigendam,eos^cogcft dos ad obeundum proprium ipforum ofB eium. Sed 0^ fuperfluain eccleßa fefta, ie* iuniorum abufum, prolixas preces fiC can« tus 8(. fandiorum canonizationem efletol lendam: quin amp;nbsp;monachorum ordines im minuendos, SCc. loannesquoqueGerfon Parifien. Cancell, in Concilio Conftätiem obtulit fid ipfe abufus 75. corrigendos.Cat terùm his omnibus nihil eft effedîum peni tus. Neque mirum hoc uideri poterit ho-mini prudenti, cùm illi ipfi pracfederintin ConciliOjSiCScilrjomniagubcrnauerint, quos

quos imprimis oportuerat reformatos. At« qui nihil oderat infenßus à multis iam an» nis proceres ecclefiaftici, quam rcforma-tionem tam incapite,quaminmêbris(de qua tarnen omnes omnium fuorum Conci liorum indic^iones farciunt) légitimâmes^ ab omnibus ptjs homintbus multis iam fe« culis exoptatam, QCc. Sic ergo difceflum eftex hoe generali Concilio ab omnibus, ut quemadmodum in fuperioribus Conci lijs omnibus uulnera ccclefîæ fanata non fitnt, neque abufus manifefti cum confeC fis erroribus fublati,aut uita fpurca ÓC dete ftabilis cleri emendata,refciflacp fr andala: ita óf in hoe Cóftant. Cóeilio nihil penitus quodadlegittimarcformationem attinct, ferio eonßitutum fît. Atdiligcntifsimè in» tcrim infîruxit Martinus inquifîtorcs,quo modo Euangelicac dodrinçeupidos,quos hatrcticosôC HiifTiftasappellarunt uulgô, diuexare ac perfequi, adep Romanae fedis obedientiam reducere deoeant. Extat ea de re Bulla in AtTris Coneilij,édita à Martino V. pau'ó antequam Conftantia dilccs deret, data Confîanüae 8, Calend, Martij.

begrauißimis turbiijfeditionibiK, c^dibitt Cr beüis in Bohemia uicmia,mox 4 Coït jiaiitienfiConciUoexorti«. CAP» ix.

COmmemorabo confequêrcr,qiiaî tur bæ,cædcs,amp; Bella funefta maxj'mè in regno Bohemi'æ S)i in uicinia ex hoc Papi* ftico Confiant. Concfh'o fint côfecuta.Brc tua autcm annotabo ex hiftona Rohemira XentjsSyi Acneæ Sylui'j, qui poftea Pontifex fadus appellarife uoluit Pium 11. ôif copiofè ilia profcquttur à cap.;6. ufque ad 55.

•«diri« Cùtn in Bohemia nunciatum eflet.fup “'pliciumcflefumptum de Hulîio ÔC Hiero nymo, graues ad modum turbæ funt exer» tx. Decurrebatur paflîm ab Huflîanx do» drinæ fautoribus in templa 2lt; monafteria nobilifs.uaftabâturcp ferro ôi^ igni.Cùm ue ro à magiftratu prohibcrêtur, furètes, Ca» lend.Iulfj peticre prætorium. Inde fenato» res II. elapfifuntfuga,feptem cumhisiu dex urbis Pragae, atque alq nonnulli ciucs raptim intercept!,ex altiiïimis feneftiisin forum uicinum præcipitati, lanceis autcm irati populi funt exceptï. Porto loan» nes Zifcha nobilis Trofnouienfis in aula Vuenceslai regis enutritus à puero, ÔC bel

Ifscxcrcitaïusjcolledis HufsitarS coprjs, in eccicfiasrcliquas impctum fecit, fîmuJa chra confrcg(t,Slt; monaftcrium Carthußa« norum Pragar direptum inccndit, mona« chos utpote inutiles populo, ficuti aflerc-batjô^ ueluti fues in hara faginatos aliô mi grave iuffît. Pragæitem pugnatumeftpro ponte, multiscp utrinque cadentibus,pons in poteftatem Huflitarû ucnit, ôf pars de» cliuior Pragac minoris. Papiftç in altiorem partem fe reccperunt, atque inde conuerfi acribus animis inftauraucre certamcn. Pu gnatumcft diu noëîucp continuis quinque Pugn»hiM diebus, fæuifsimis atque crudelifsimis au» Sk. œmï fibus. Multi utrinque cæH, magnificx do» mus exuftæ, Prætoriû infimo loco fitu m, incenfum atq; deletuin. Vocabatur in Bo hemiam Sigifmundus Imperator,ut bas turbas componeret. Huffitæ uerô literas dedere in totum regnum, iubêtcs ne quif-piam Sigiimundo prarberetaditû, qui Dal maticac linguar hoftis c(rct,nec alia cura te-nerctur, quàm regni perdendi, qui denic^ loannem atque Hieronymum inConftan tieniî Concilie cremari nonfolùm permi* CiTet^uerùm etiam procuraffet, dogmata

quoquc fidei,q«ç jpfi fequerentur, tous co natibus jmpugnaret, Dum bare aguntur Zifcha bis à Papiftfs inuafus Bohemis,bis uicit. Aufeam mox armis oppugnauit,ce-Oppidam pit,diripuitjincendit. Eicùm ciuitatem zï(ch7ex. quam incoleret,no haberct,munitiffîmain nuftuiB. extrijxit, ÔCThabornunciipauft. Inde c« greflus,Nicolaum,qucin cum millecqui-tibus miferat Sigirmundus,nodu amp;nbsp;deim prouifo adorfus,in fugam cgit, uicit,atquc equos QC arma fuis diftribuit milûib.MuU tis præltjs Zifcha hic hoftes fuos uicit,a(cp attriuit, quod nimis longum atquc mole« ftum efletordinc exponere. Legat qui uc-lit hiftoriam Bohem.cap. 14. 44,ôfc, Pontifex Cæterùm cùm Martinus Pontifex ccr« “m“onrtâ neretHulTitas progredi pugnare felici« Bohemoj, ter,Cardinaîem Vuintonienfem Anglum

mifit legatum inGermaniam, qui omnes armaret in Bohemos. Fuit ci adiumeto Im perator. Ergo tres inftituti funt exercitus, Saxoniæ duces,acciuitates, quas uocant Stagnates,in primo militarunc Secundus conftabat Frâconibus,quos dutîlabat Bran deburgenfis Marchio. Tertio præfuit Ot-tho Archiepifcopws TreHir€nfis,quem

qucbanfur Rhcnenfes Bauari,Sueuf ur bcs Impériales, Ingreffï Bohemiam funt tribus itineribus,at ubi fyluî penctraflent, Uires coniunxerunt omnes, ÔC unis in ca« ftris confederût ante Mifnam, Priufquam enim procédèrent, häc urbem amiffàm rc» cuperare conabâtur. Sedcùmhæretici (ita enim nuncupabantur uulgo Hufsitæ Boe hemi, Pontifici Romano contradicentes ) colledo raptim milite, in ipfos properare nunciarentur, Panico quodam terrore cor repti, nondum uifum hoftem fugerût. Car dinalis Legatus, tot ducumSC fortiumui-rorum admiratus fugam turpem, magnis prccibus contendit, ut redirent in hoftem omnibus modis debiliorem, uerùm effufi in fugam retineri non potuer5t : nec prius fugere,quàm Bohemi perfequi deftiterût, relidis impcdimentis,machinif^ diripien dis hofti omnibus, Quæ cùm audiftet Si« imperaw gifmundus Imperator,Martinus Ponti» I,7m cann» fex,protinus confuîtant de nouis conferia^“'“quot;*®»* bendis copqs. Ad quam rem promouen» dam mittebatur Iulianus Caefarinus Cardi nalis S, Angeli Legatus. Conftat ucrô con gregata clTe pratter peditatö ualidiftimuni

fupra quadraginta milh'a cquitum. Duc« huius cxercitus fuere principes iHuftrcs, qui copias in Bohemiam adduxerunt. Vbiiterumtotis caftris trcpidatum eft, priufquam hoftis ullus in confpedu darc* tur,fœdifTinia fuga uniuerfus diffluxitex-ercitus. Fruftrà conabatur fugientes rccob ligere lulianus. Iterumergo omnibus im-pedimentis potiti ßohemi, ingenti præda funt ditati.

Aeneam Syluium,fed Auentinus quoque Annalium libro récitât h'teras ab Hein« rycho Lantzhutcfi principe ad Albertum à Preyfingcn hac de re fcriptas in hunc ferme modum, QuinquiesBohemiam in-trauimus, quinquies copqs, impcdimêtis, tormentis,carris,machinis,armis,annona, commeatu,fuppelIe0ili,inftrumentisbeb licis,calonibus amiflïs,plerif(^ occifis,mul tis in fuga obtritis,nondum uiib bofte,tur* piterterga,nefcio quo fato iniquo, uerti-mus. Quippe Bohemi adiuti auxiliaribus Lituanorum atqj Polonorum copijs, non folum patriam religionem^fuamfortiter tutati funt,fed finitimas quoque regiones,

Boiorum, Francorum, Turogorum,ÎVlÆ ncnfium crebris incurfationibus infcftas reddideruntjCunda cædc,Mamma complc uerunt.Has Iiteras aitfcriptas effè in caMn's Pragæ menfelulio,anno 1410. Ergo confiât graues illas expeditiones Martini ÄT Si gifmundi, poft illas efle in Bohemos fadas. Protradum eft hoe bellum in annos aliquot Graue itaque fuit, cruentum, atep luduofum.Sed Pontifices Romani in bel lis ferè enutriti,fanguine humano non faci leabftcrrcntur.

De gencTidi Concilia 3afiliëfi. cr Knticon cilioïlorctino.DedepoJîtioneEugenij 4. etfubïlitiaoFelice f.undenoultfchißna eil exortum ; ^uod tädem opera principum eil confopitum. c a P v T X.

CVmbella in Bohemia Slt; eruptiones Papitnfe Bohemorum in Germaniä graflaren tur,Martinus Papa, iuxta deeretum Con» eilt) Conftantien. Papiacin Italia Concilia inchoauit.Tanta ueroderepente peftis Pa piam inuafit, ut Pontifex Cöcilium Senas tranftulerit.Oderat autem Alphonfus rex CouciliX. AragonumPont.Martinum,ideoque Pe» trum de Luna,in Conftantien.Coneilio dlt;

DE CONCILIAS pofîtumrefti'tuerCjdei'edo Martino, cogi* tabat, patres^ in Concilio ut fuos conatus iuuarêt, follicitabat.Proinde Martin.mox curauit diflblui fynodum ♦ At ne interim uidereturconuêtum refugere Chrißiano« rum, Bafîieam defignauit future poft fep^ tennium Concilio. Vnde dC anno domini 1450. Iulianum S. Angelidiac. Cardinale legatum mittit in Gcrmaniam, qui ôi beb lumBohemicum procurer, dC Concilium cogeret. CœpitBafîlienfc Concilium De* cembr. 7. anno i4î!.præfidcnteluliano» Extai in Adis Cpnciltj commifsio Pont» litcriscoprehenfa,quç etfinem huius Con cilîj oftcndit.Inter alia enim ita legitur, CS fuper omnia in ipfo future Concilio, adre formandum ftatum ecvlefiafticum,qui hoc indigerc uidetur,abundantc ncquitia SCre frigefeente charitate hominum, fufcitaüs inter fideles bellis ôC difeordijs, ac inuale-feente in pluribus mundi partibus hæreti» ca prauitatc, ôifhuiufmodi hærefes extir-pandas , Ôi^ paeem inter catholicos principes ÔC exteros Chriftianos componen-dam, animum efficaciter intendamus, fus per quare quantum in nobis fuit , dedi-mus

mus opcram effîcacemribi nomineâd au« thoritate noftris, ipfî Concilio praefiden-di, ac tn illo pro tua iâpientia illapropo-ncndi, deliberandi, ordinandi, fiatuendiSC dccernendi, quac ad laudcm ÔC honorem deijöó conuerfationem di. augmentum res ligionis Chriftianæ,reforrrationem quocp totiuscleri, S^ecclefiafliri natusinmort-bus amp;nbsp;uita, nccnon redudionem Orienta lisecclefiæ, ÔC quorumlibet aliorum ober« rantium ad gremium ecclefiç militantis,ac conferuationem ccelcfiaftie æ libertatis, pa ccmtpnoucris pcrtincre.Etreliqua. Idem ergo finis huic Concilio defignatus fuit, quialijs fuerathadcnus : fed di eadem e-Uentus infelieitas in hocipfo cernitur, qui deprehenditur in alqs. Nam nulla inffituta eft reformatio,fed abufus,errores,ô^ difsi« diaconduplicata funt, auda deniquefunt mala nouo fchifmate.Extätin magno Con ciliorum uoluminc adahuius Cocjlrj per fefsiones 4Ç.defcripta. Edidit de adis hu« ius Concilij Aeneas Syluius duos Cornet. lib.dodos,ex quibus intcgram hifioria pe tatcuilibear.nosbreuia dötaxat configna« mus,ält; nofiroinOituto adaptamus.

Eodem anno morftur Romæ Pontifex Martinus, cui mox furrogarur Eugenius iiii. ante Gabriel Condelnierius nuncupa tus. El ab initio Bafilicn. fynodus non im« P*'‘^^’3batur, ac ratam omnino uoluit coms Concilium mifsionem luliano fadam. Proceditergo Bîüiieitfc. JujjanujjficelebrandoConcilie* Vocan« tur in Concilium Bohemi,datur eis faluus condudus, audiuntur, difputatur acriter per multos dies. Verùm extat libellus ims preflus cum Aeneac Syluij commentarijs hoctituloinfcriptus, Quomodo Bohemi œcumenicam,à^ quid illic cgerintjCx uer« bofifsimis Commentarifs compendio rela turn.Difpuraturn eft præterea in bac fyno-do libcrius,quàm in alqs unquam fît fada, de authoritatepoteftate^ Pôtifîcis ôi. Con dJioriî, Aeneas Syluiuscapitadiiputauo teConciiionis hæc intcralla afsignat. Veritas eft,ca« rum 8£ Pi^ (hQjicæ fidei facrû generale CociliS fupra Papa âf aJium quemuis poteftatê habere. Generale Concilia legitime congregata, fineipfius cofenfu necdiflbiuerc, nectrâf ferre,necprorogaread tempus exauthofi täte fua poreft. Rom. Pont idamp; ucritatis eiuf«

eiufdc cft. Qui pertinacitcr ijs ucntatibus fc opponit,hærcticus eft ccnfendus ÖCc.

r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uultttanf*

r. . . jp. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dlium Bo-

næ.Iulianiis uero binis ad Pont,lcnptis noau«. piftolisjfe excufatjfimul^ ilium fui admo« netofficijjoftendens quam impie agat,qui congregate iam Conciliumdifturbare co-netur« Etenim Papa Concilium à Bafilea tranftulerat Bononiam, Cardinalium om« nium,quos fecum habebatjConfenfu. Cac-terum Imperator Sigifmundus,principes

prælati, illam Papæ audaciam facrilega indigniftime tulerunt,ac Pontifîcê cû fuis admonerunt gr^iter, ut reda Bafileam in Concilium uenAt, ni hoc faciat,aduros fc contra ipfum,tanquam cotumacem. Com motus hisnonnihilPontifex, Concilium Bafilien. liter is confirmât apoftolicis,fada untcuique ad Concilium ueniendi potefta te. Non multo poft tarnen tempore,pœni-tentia dudus, Bafilien.Cocilium quod an* teapprobauerat, in frequenti confiftorio Ferrariam transfert. Prattexebat Graecos, qui eum fibi locum delcgiffent,Alpes tran pemriam fire nollent:crgo Ferrariac fc ucllc cö Grae»

DE CONCÎLIIÎ cis a^ere, ÔC ipfos in finum matris eccJeßae Romanae recipcre.Patres ucro ßafih'enfls Concilij.Graecos adhortâtur,ut omilToEu genioBafilcam profiafcantur. Pônfidmi nantLir ponuficatum fe ex abrogaturos, ni Bafilearn ueniat.

Jnter hæc morttur Sigifmundus Imper, deh'giturxn locum ipfius Albertus prin? ceps Auflriæ. Ac morte Imperat. multum authoritatis Concilio Bafîlië.decefsit,pan-latt mcp imminux cœpit. Nâ Ferrari» An-ticoncilium cœpit anno domxni 1458. Ve nit Ferrariam R.om. Pont. Eugeniuszues nit eo ÔC Imperator Coftantinop.Ioan Pa Icologus Manuclis filius, cum Patriarcha Conltantinop, amp;nbsp;muitis Epiicopis QC uni* ixerfa penè totius Gracdae nobilxtate. Atu« bi de confenfione Gratcoru ôi Latinorum tradarccaepiflentinfynodo, peftis Conri liutn difturbauit. Eugenius enim hoc Flo tranftulitjUbi poft multas collatio t«ww». tandem uentum cft, ut Græci fpis ritumfandum non à pâtre iblo,fed à pâtre ôif filio procedere faterentur ut in fincfermentoconfecrationero admitterêt, purgatoriiun quoq; côcederent, faterêtur dcnique

LIBER I r. - i6o denique Rom. Pontuerum Chrißi* ui'ca-tium Petr/^ legitimum fuccefîbrem, pri» tnum in orbe locum tenere,cui ÔC Orienta ho« ?«t6« lis Occidentalis ecckfîa parcat mcritó4 Póc* Kotn, Vulgauit hæcEugcnius, cum huiufmodi 000quot;'^’am (ut Platina habet ) inferiptione, Datum p*’“’-infacrofanóaoecumenica fefstone Conci-Itj Florêtini,quod in cathedrali ecclefia ha» bitum eft annodomini 1459.N0uemb.ii. die. Sciendum hie tarnen in hac fynodo Grçcis dogma de transfubftantiatione pro pofitum fuiBe: fed ipfos noluifle recipere, nec pafîos efle afcribi in Bulla ilia confen-fus. Interim ucro confenfus non fuit pros ptcr dogma illud no rcceptum impeditus: ut miru fit hodie tantoperc concertari pro tranfTubhantiationc aut pro infubftâtiatio ne,aut pro fubfubftantiatione,aut confub» ßantiatione conferuanda quad in ipfa fît proraamp; puppis noftracfaluds, Hue pertinet hoc commcmorandum. Quod mortuo patriarcha Confîâtinopolitano Io fephoEugenius Florêtiç uoluit creari no-uum patriarchs, qui uidelicetRomanacfc disauthoritate approbaretur 06 cofirmare tur. Atnoluerunt Graeci hoc faccre,adfirgt;

mantes non licercfibi nouum ch'gercPa* triarchâ,|nïfi effent in ipfa congregari Con ftatinopolicana ccclcfia. Quod refponfum indignifflmè tulit Eugcniusjqui modis om nibus afpirabatad monarchiamfuaedarn in Graecia plenè ftatuendam.Quod tarnen nulli unquam Pontifices efficcre potues runt. Nam reuerfus Conftantinopolita* nus Imperator,non diu uixit;ac multi Gr^ corum confenfum ilium cum Romana cc-clefla nee approbarunt,nec fauftum credi derunt futurum. Et certè commémorât bi« ftoriac pauló poft,nempè i45’j, Calcnd. 4« ïuni), Mahumetem T urcarum Imperato» rem cœpiffe Conftantinopolim, SC uctu« ftiffimum Græciac Imperium unà cum Im peratore Conftantino v 1T, Paleologi fra tre obtriuifle atep extinxiffe.

Bafileae ueró in Concilio graues contra Eugenium accufationcs inftttuuntur,ac deturbatur tandem èjfede per Concilium, damnatur^ tanquam contumax,0C prçce pris Ecclefiac uniuerfalis inobediens, ina* perta rcbellionc perfiftens, pacis ÔC unita» tis Ecclefiac dci perturbator notorius, uni* uerfalts eccleliac fcandalizator^notorius monia«

mom'acus, pen'ur us, mcorrfgfbifis, fciftna« ticusjà fide deuius, perdnax hærencus,dis lapidator I'un'um ÔC. bonorum ecclefiæ, iiu utilis damnofus ad adminifirationêRo wani Pontificatus. Inhiber practcreafyno» dus omnibus fidelibusfubpoenis feutoriae fchifmans QC hçrefis obedire autfauerePo tifîci notorio fchifmatico,periuro ÔC hacrcs tico, Totidêenim uerbalegunturinScfs, Î4.jn literis datis 7. Calend.Iulq,anno do» nu'ni »4^9. Pronundat deniquefynodus omnes eius confiitutiones,amp;^ alia eius infii tuta prorfus habcri deberc irrita.

Poft hanc condcmnationem fynodus AnmPip» ahum creauit Pontificem,opera corS, qui conclaue ingrefli, Amedeum ducem Sa» baudiae,amp; Felicem V. nuncuparuni. Coro nationemhuius Pontificis dodè dcfcribic Acneas Sylutus epiftola D, loan, de Scgo uia infcn'pta. Atqueita ecdefia Rom. rur» fus fada eft biceps, ui olim in Pifano Con cilio triceps. Eugenius uerô ut partes fixas ' augêdo BafiUenfe Conciliû in cotemptum adduceret, eodcm tempore X v 111. créât Cardinalcs:poftea etiam ad Lateranû pro-ficifceos,Concilium generale eô loci fe ha«

DE COUCïLtîS biturum omnibus dcnûciar, miflîs ad pria cipes h'ten's Sgt;C nuncijs,quibus ca de re cer^ tiores fièrent. Ac bac ratione infirmare,6^ n H. contra prorfus tollere uoIm'tBafilienfe CôciIiumJ Gonduum Quod eti'am alijs arti bus QC ui a perla euertc re ftuduit. Nam Platina fub finem uitæ Eu gcnij, Bella, inquit, ita amauit Eugennisgt; quod mirum in Pontifice uideri debet, ut ad ea quç fcripfimusab eo in Italia gefta,ô^ Delphinum Caroli régis fîlium compofiw prius inter regem SC ducem Burgûdiæp^ ce,cum magno equitatuin Bafilienfes con citauerif,ad dilfipandum conuêtum ilium. '^\taferi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eundem Èugenium authorem fuifi

bit Anton. fe eins belli infauftiifimi,quo ab Amurathe ^'hiftoru SCoccifus eft rex Ladislaus, SC uno Hägarica. præliointct HadrianopoÜm ÔC DanubiÔ ad triginta millia fidelium fufa funt atquc cæfa, idem ille author in ciufdem Pontifi® cis uita,ubicommemorafletFeliccm Pon-tificem creatum,Hinc magnæ,inquit,fedi» tiones in ccclefîa dei exorte funt,cûm Chri fiiana refpublica trifariàm diuifa, aut Fc-licem, aut Eugenium fequeretur, effent^ qui Neutrales uocarentur, quod neutri obtempcrarentoSCc, Cernis iterum infe« lices

Non potuithoc fchifma componi ui'uo FriJtrr-adhuc Eugenio. MortuofurrogatuseftNfubJh«’’’’ colaus V. Et Nauclcrus Générât. 4^. Im-perator,inquit, Principes^ Germaniar in publkis Comittjs declarauerunt fe pro Ni folao,inâdautt^ Imper, omnibus per Ger maniam côftitutis, Nicolaum proucroô^ indubitato Romano Pôtifice ueneran des berc, amp;nbsp;BaGlienfe ut Concilium dimittc-rentjnec ultra feftum S. Martini rctinerêt. Quod publicatum eft anno domini 1447. etrca feftum Michaelis. Hare ille. Proinde Imperator ôô principes fua interpofita aua tlioritate,plusquàm deciiîuis uocibusdefi nierunt, quid homines Chriftiani faciant, dum impliciti aduerfîs Bafîlienfis fiC Flo-rentiniConcil.fententijs,quidfequcrêtur, ignorarent. Additidem Nauclcrus,Amc Ahdi«* deus poft duos annos uel circiter à Fride- rtu*quot; ** rycho Imperatore ac alrjs nonnullis exhor tatus,per procuratores fuos corâipfo Ni* colao renûeiauit omni iuri,quod habere ui debatur in Papatu,certis adhibitis conucn tionib. utfcilicet Cardinahsrcmancret,ac Legatus in Germania €lt; regione fua: Car*

DE CONC IL I I S dinales eti'â aliqui ex fuis, in dignitatibus fuis remanerent in fedibus:Slt; hi erant uiri dodifsimi. Quibus omnibus Nicolaus c5 Cardinalibus aquicuit pro bono pacis et aï motionefchifmatis Bafilienfis. Fadafunt ha:c anno domini 1449. quo anno uulga* uit Nicolaus v, bulla,qua approbauit Con cilium Bafilienfc. Ncc tarnen fie approba* to Concilio Bafilienfi Pontifices uolunt e-iusdecreto parère, eiusinquâcuius fupra meminimus, Papa fubeife deberc Conci» lio.Ta’ia enim fuerunt tempora illa,utpro arbitrio commodo Pontifices quidam candem rem approbarcnt,quam alij impro barunt.Felicifsimi ergo funtqui non pen* dent à Pontificibus,neqj innituntur Con-cilijsjfed uerbo dei, quod fibi femper con* ftatpulchcrrime,00 manet in æternum.

teranocelcbratum eft Cocilium, quod coe pit anno domini 11. fefsionibus ab« folutum eft an« domini fj'i?. fed c5 obfeu* rum admodum fuerit, nihil eius hie com» memorabo. Hoc duntaxat annorabo,Ba* ptiftam Mantuanum uirum dodiftimum illo ipfo tempore in 4. Faftorum fuorum lib.a

lib, à Leone X. trh poftiilauiflc,ut bellum Itah'cum componat, ut corr uptiflT. cun'am nbsp;nbsp;lt;

Roman. reformet,ut oppreiïam Qc rapinïs expofïtam fidem alTerat. Inter aha uero itaeanit:

San£ït ^aterfuccurre Leo, rej^ubïica Chrifii Lalfitur, tegrotat^f fides, iam proxima mortL Etenim huiufmodt fucrutilla tempora, ut oportuerit in illo Concilio feflT. g.huiufmo dl promulgate decrctum,Cum diebus no« ftrisnonnulli aufî fintdiccrcdc natura ani mæ rationalis,quod mortalis fit, aut unica incunâis hominib.facro approbante Con cilio damnamus S)C reprobamus omnes af» ferentes animam intellediuam mortalem cfre,aut unicam in cundis hominibus,SCc. Sefsione II. prohibet hoe Concilium om« nibus concionatoribus ne ulli præfumant pratdicarc quiequam de Antichrifti ad« ’ --uentu, ó^c. Cum^Tridentinum Conci» conatio» liuminrccenti adhuc fit memoria homi«^'*^“^ num,omncs^ norint, quae ex eo deriuata fintin Germaniam,præterea illuftris extet SIcidani hifioria, ex qua ignorâtes omnia difcere pofsint, finem hic faciam comme« morandi ex hiftorqs,qualia fuerint poftre-

DE C O N G I L I r S mi feculi Papiftica Concilia,Ô£f quanta ma la orbi Chriftiano dederint. Arbitrer enim me hadenus perfpicuè dC copiofe cuiden-tcrcpfatis demonftrafle, quod ab initio hult; iuslibrimeoftenfurum promifî, Pontifi« ces Roman.feculis aliquot in ultima mun di feneda fua ilia celebrafie Concilia,maxi ma cum totius orbis conturbationc,ô^ irre parabili cum detrimento ecclefîae dei, cum ilia ferè omnia turbæ,caedes,ÔC grauifsima bellaflntconfequuta. .

CauJJi aliquot commemorântur, cur tot Pa ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pißici! Concilias nulla potucrit impetrari re

X'amp;So- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uice,cauf

aliquot, QC quidem non poftremas,pro pter quas celebratio ilia Conciliorum Pon tificiorum ecclefiaî dei célïerittam infelici

ter, neep tot Conciltjs ulla unquam potuc, rit impetrari reformatio. Acprincipiôqui dcmreceflerunt Pontifices cum fuisCxSm« plicibùs à fando apoftolorû Chrifti exem» plo,

plo,quf longe aliter finim illud Concilium Hicrol'olymis habitum inftitucrunt, rcceG ferut item ab exemple beatorum patrum, quorum bona pars in ueteri ilia ecciefia (ft delem in fynodis fuam operam pijs princû pibus conferentibus) ad feliciorem fyno« dorum fuarum finem pertigerunt, Prætc-rea non pofluntnonin tenebrispalpare,ôi impingcre grauiter, qui non ambulant in lege domini, QC ad hâc regulam omnia fua religiofè inftituunt. ClamatDauid,Lucer. pw.«». na pedibus meis uerbû tuum, SiC lux femi= tismeis. Clamat etiamIeremias,Ecce uerin-cm,». bum domini reprobarunt,quæ ergo illis fa pientia poterit elfe reliquat Clamat déni? que Paulus Apoftolus, Vide te ne quis fît, coioei, qui uos deprædetur per philofophiam 6C inanem deceptionem, fecundum traditio» nem hominum,SC non fecundû Chriftum«

Deinde negari non poteft,nimium tifices ipfos rerum dominos tcrrenis addi« Pootiâcii». dos, cœlefîium^ oblitos, monarchiam Si. oli^archiam potius in ecdefîa quacfîuifîe, quamecclefîæ augmentum,pacem Si inco lumitatem. Imperitare uoluerunt, fîCregibus leges didare:miniftrare uero ecdefîa:,

fubefle principibus, 6C redè fecarc uerbfi Maiüi^s noluerunt. At dix erat dominus, Re-îoin I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gentium dominantur eisjUos autê non

£ J qu,- tnaior eft in uobis, fiat ficut iu-nior. Elegiuos,uteatis, frudum affera» tis,8C frudus uefter maneau Ifti uerô ubi uiderunt federn illam eo prouedam,ut am plius non eflèt cathedra docentiû, fed thro nus dominantium, amp;nbsp;muneribus uel ßmo ju3,8C ui aperta in ipfam afcenderût ac perlt; niperunt plures. Platina in uita SylucftH in. qui feditcirca annum domini io4j.Eô inquitjtumPonnfîcatus deuenerat, ut qui plus largitione ÔC ambicione,non dico fan ditate ÔC dolt;5rina,ualeret,is tantummodo dignitatis gradum,bonis oppreflîs Ä^rcic* dis, obtineret. Quem morem utinam ali* quando non retinuiflent noßra tempora. Sed hoc parum eft:peiora (ni dcuscaucat) uifuri aliquando fwmus, Hæc illc fcripfit, qui tarnen Pontifices fuos libérer ornatat* que tuetur. Quid quod ipfi Pontifices in fuis illis legibus oligarchicis federn fuä ex* tuleruntfuprathronos principum in orbe maximorum, imméfam^ poteftarem,ucl, Ut ipfi dicunt,poteftati5 plenitudinem fibi uendi::

fifuntjCximentes fe iudicio omnium homlt; num, femetipfos omnium indicés con= ftituentes.

Siquis ucrô ea dercdubitat,audiatipfa Ojiam cbi Decretorum, Dccretaliû, Gloflatorum^ ufjiwVüiX uerba. Bonifacius v 11 f. iura cœleftis im-perij, inquit, QCterreniPetrocômiffafunt à deo. Ipfe enim utrunq^ gladium habuit. Idem fubcfle Romano Pontifici omnem crcaturam déclarât, dicit Sgt;l definit omnis no efle de necefiîtate falutis. De Maior, obcd. SolitéCjSC Vnamfandam, Clemens quoque V.in Clementinislib. a.tit.i», Pa=* ftoralis,tribuit fîbi manifeftè plenitudinem poteftatis,ac fuperioritatem (ut ipfe ait) in impcrium.utpote qui Imperatori,Impcrio uacâtCjfuccedatJnnocêtius uero, ^.quçfi. J.Nequeab Auguftojinquit,ncq; ab omni ckro,neq} à regib.necp à populo iudex iudi cabitur.In quem locû Gloflàtor,ConciliS, inquit,non poteft Papam iudicarc,ut Ex» tra.de Eled. fignificafti,undefi totus mun dus fententiaret in aliquo ncgotio contra Papam, uidctur quôd fententiæ Papæ ftan dum fît. Iura enim omnia (de Conftit.licet)

fcrinio pedons fui habere uidetur. Quod ergo Papa uel approbat (Dift.i9. Si Rom-in Glofla) uel reprobat, ÔC nos approbarc uel reprobare debemus. Quifquis ergo no obedit ftatutis Romanæ ecclefiæ, hæreti-eus eftcenfendus. Etin eadem Dift.19. A-gatho, Sic omnes fandiones Apoftolicse fedis,inquit,funtaccipiendæ, tanquam ip* fius diuina uoce Petri firmatae. Et Stepha* nus ibidem, Ab omnibus quicquid Rom-ftatuit ecclefia,quicquid ordinat,perpctuo nbsp;nbsp;j

quidem ÔÔ irrefragabiliter obferuandS eft. Et Gloflator in Diftind. 40. ubi ctia did* tur,Cundos ipfc (Papa) iudicaturus,a ne« mine eft iudicandus.Sacrilegtj inftareflet, inquit,diiputarc de fado Papæ,qui tarnet« fi non fit bonus,tarnen femper præfumitur efie bonus. Etin cap. (Quanto de Transla» nbsp;nbsp;,

epiieop. Papa dicitur habere, ait, cœlefte arbitrium, ideô in his quae ipfe uult, eft ei proratione uoluntas. Neceft, quiei dicat, Cur ita facisr* Ipfe enim poteft lupra ius di fpêfare, ÔC deiniuftitia facereiuftitiâ, cor« rigendoiura ô^mutando. Nam plcnitudi-nem obtinetpoteftatis. Hacc 8^his fimilia ' multa leguntur in Pontifïcum Rom. legi«

buspafsim.Ergo cum tanta fit attributa po tcftas Pontificibus Roman.amp;S inuentifint perpetuo, qui hæcdefendcrint, SC magna audacia palàm in ecckfia poftremis his tê» poribus docuerint, quidmirumfipnnci« pes indiClis Conci]ijs,nihil pro reformatio ne ecclefîae, tam in capite, quàm in mem= bris féliciter abfoluere potuerunt i Quid mirum fi pro arbitrio Papæ SC complicum eius,omnia tâdem définira funt arque con« clufa, SC Concilia, quæ iftis difplicuerunt, diflolutac’ Hoc magis mirandum eft,cur fi deles in adeundis Concilqstot tantas^SC quidem inutiles feccrint faciâtcp impenfas. Nam fi ea eft Pontificis potcftas,quae dici-tur, SCquamille iadat, cur non fcribit in chartam aliquam, quid credendum fit fi-dclibus,quid faciendum automittcndum, SC hancauthoritate fua, ex plenitudine po teftatis,omnibus adorandam fequendâm» que imponit f Quid neceffc cflet obfecro ' coirefynodos, cùm iftorum in orc uerfc-

Ad hæc omnia acccdit, quod Epifcopl lt;nbsp;omnes^ ecclefix prælati, iam feculis alis

quotnon amplius taks fuerunt, nequcho die adhuc funt pkrique taks, quales requl runt canones apoftolki, amp;nbsp;quaks fuerunt in primittua ecckfîa : uiri utique eruditio» Epiicopiet ne uitæ fandimonia illuftres, in kriptu (UHaihcr ris exercitatifsimijfn officio fuo uigilantes rantirlti nbsp;nbsp;laborioß, frugales, humiks fiue modc=«

immifcuerunt, fed totos fefe facro impen» dcrunt minifterio, 2C ab ijs abftinuerunt, quac ab ifto ipfos abftraxerunt.Oderunt hi ct réfrigérât honores huius fccuii, luxum» pompam,amplas opes acauaritiam. Fide libus Imperatoribus fanóïo^ magiftratui libenter in rebus çquis Slt; iußis obtempéra uerunt, nullas de imperijs cum illis rixas moueruntffi' quid peccare uiderentur, libe re monuerunt, QC uerbo ueritatts reduxe« runt in uiam falutis« Non abhorrebant uel à fynodis,uelab ulla difciplina. Quaks ue-ro fuerint prailati ecckfîaftici pkrique i quingentis annis SCmuItô ampltus, quaks iinchodie adhuc resipfâ nimis aperte logt; quitur:ac malo ipfe ait) hoc exponât quî cs go hic refera,ne affedib, uidear indulfifle,

bâtis ad Clerum in Remenfî habitus Con= ciliOjin quo inter alia, Vbiproh dolor re» amp;nbsp;ci«!«* periemus,inquit,Epifcopos,quipoft adep tam dignitatêin humilitate fc contincantî* ‘ Ncmpe fuperbia eis occafio eft, ut ad tan» tam dignitatem afpirent,ut in ouile Chrifti impudenter irrumpant, Quis obfecro lai» corum auidius clericis quærittemporalia, inepüus utitur acquifîtis i Cum tantum faßum uideant laici in fuppelledtili clerico rum, non'ne potius inuitantur ad mundû diligendum,quàmnegligendumc'Medicc cura teipfum. Si mundum pracdicas con» tcmnendum,contemne tu prius. Scd ficuc populus, fie amp;nbsp;facerdos : ficutlaicus, ficôC clericus. Vterque cupit,utertp diligit mun dum,8lt; ea quæ in mundo funt. Laicus tarnen cum labore:fed clerici fine labore uo-luntpofsideretotum mundum. Commu-nicare uolunt cupiditati fuperfiuitati ho tninum, fed non labori. Peccare uolunt, fed non flagellari cum hominibus : undc metuendumefijne flagellâdi fint cum dae» monibus.De patrimonio crucis Chrifti no paratis codices in eccleftjs, fed pafeius pel» lices inthalamis ueftris : impinguatis car-

nes,adornatis cquos phalerâtes pcdîora Si capita deaurando. En tempora ifta plane fœda à ncgotio perambulantc in tencbris. Intuere quomodo incedunt nttidi Si or« natijCircumamidi uarietate,tanquä fpon^ fa,procedens de thalamo fuo. Vndeuero hanc illis cxuberare aeßimes rcrum affinen tiam,ueßium fplêdorcmjmenfarum luxu» riam, congeriem uaforum aurcoriim Si gêteorum, nifi de bonis fpofiflntreim hxc pauper,nuda,amp; inops relinquitur.Quem dabis mihi de numero Epifcoporû qui no plus inui^ilet fubditorâ marfuptjs euacu* andis,quam uitijs cxtirpandisfVbieflqui prædicct annum placabilem dominofPro pterea non cuflodiunt hoc tempore fpom îam,fcd perdunt:non pafcunt gregem do' mini,fed madant ôfdeuorant.Huius gene ■ ris multa leguntur in fermone illo,ficuti Si

in libris de Confid. ad Eugcnium. Sub fi* ’ ncm propelibrij. Quid fibi uult,aitjquod • dericialiud efie, aliud uideri uoluntç'nem ■ pc habitu milites, quatßu clericos, adu neutrum exhibent. Nam neque ut milites pugnanr,ne(^ ut clerici euangelizant. Cu* (US ordinis funtc’ Cum utriufque eûe cupi-unt,

Marfilius Patauinus in Defcnforio paquot;Patauinin cis Did. 1. cap. 14. Quis, inquit,non rabitur aut ftupebit diuinarß fcripturarü ignarosiuniores morSgrauitatecoueni» ente carctes,inexpertes, indifciplinatos Ô6 doquenotoric criminofos, ad maiorcs ecs clefiæ thronos efle praefedos fimoniaca prauitate uel prcce potentS,non dico quan quandocß tcrrore, obfequio, uel fanguinis affinitatejrepulfis autnegledis fcripturç fâ crac dodoribus uiris honeftatc probatisc’ EtCquod referrepudet,quamuis non pigc-attquia uerum) Epifcopi noftri neque prac dicare populo uerbum dci, neque haereti« corum,fi qui apparuerint, nouer unt erro* « neis aduerfari dodrinis : cum tame dodor gêtium dicat, Epifcopum oportere efle do dorcm,qui pofsit cxhortari dodrina fana, amp;nbsp;contradicentes conuincere. De reliquis uero praelatis infcrioribus,abbatibus,Prio ribus et reliquis ecclefiarum Curatis. De3 teftem inuoco, numerofam ipforum multi tudinem uitæ atque dodrinac fufficientis exortem,fic etiam exortem efle ut grama«

ticè nefcïantipforum quâplures co^ruum proferre fcrmonê. Etreliqua. Floruit Maf filiushiccircaannumdomini ijio. Sicuti Bernardus circa annum domini iiio.

cïic^ P?quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Francifeus Ficus Mirandulae

CU5 Miran- Cornes in Oratione ad Leonem X. amp;ad dujiüui. Lateranenfe Concilium,cuius fuprà men* tio fada eft,Poftquam apud plerofquc,in* quit.religionis primores, ad quorfi exem* plû plebs ignara coponi atep formari debu ifletjaut nullus, aut certèperexiguus dei cultus exifb't, nulla bene uiuendi ratio atq( inftitutio,nullus pudor, nulla modeüia. lu ftitia uero uel in odium,uel in gratiâ dedi* nauit,pietaf(Ç infuperftitionê penèprocu* huit: uirtus autem uirio datur,ÔC uirtutum loco uitia honorari folent. Cæterùm aedes Si templa iàcra lenonibus Si catamitis elfe commifla,lupifcpnefarfjs optimi paftoris ouilia demandatacernimus,ut feortorum cateruas. Si coempta Si diuendira facrifi* ciafileam. Etreliqua. Subfincm hortatur Leonem,ut difdplinam inftituat aliquante fcueriorê nec modo in ueftibus Si fumptû bus modâ,fed Si in ceremonqs conftituat, ut preces in iulhim redigat ordincm, apo« cryphas

er y P h as fabulas feiungat à ueris hi'ftorijs, imprimis autem curer, ut clerus incumbat facris ftudijs,amp; diligenter cognofeat codû cem utriufqueTeftamenti, exemplaria c« tnendata amp;nbsp;uetera conferêdo, ÔC officio ß» bi impofito inuigilando,8lt;c.

Porro Adrianus Pontifex eius nominis AJrianm /r- t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ILI lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/V confcftio

VI« mino ad Comitia Nerobergenua D, a« «a» u» Francifeo Cheregato, inter alia ci in man« datis dédit exponedi principibus amp;nbsp;Lega« tisjfc fateri ingenue corruptiffimSl efle ßa-tum cleri uniuerfi. V erba comi ffionis haec funt, Dices nos ingenue fateri, quôd deus banc perfecurionem ( à Lurheranis illatS) ecclefiæ fuac inferre permittit propter pec cata hominum,facerdotum maxime ec» clefiac praelatorum. Clamant feripturæ pec cata populi deriuari à peccatis facerdotS, proptcrca^, utait Chryfoflomus, faluator noftercuraturus infirmamciuitatem Hic« rufalemjingreflus eß prius templü, ut pec» cata facerdotum primo caßigaret,inßar bo nimedici,quimorbum àradicecurat. Sei« mus in baefanda fede aliquot iam annis mulra abominanda foifle, abufus in fpiri« tu«libus,cxceßus intnâdatis,8C otniua de«

nique inperuerfum mutata, nccmiriimfi acgritudo à capitc in mêbra, à fummis pon titicibus in alios inferiores prælatos defeen derit. Omnes nos praclati uidelicet eede« fiaftici dedinauimus unufquifque in uias fuas : nec fuitiamdiu, qui faceret bonum, non fuit ufque ad unum. Leguntur haec ad uerbum in Inftrudionc ilia potificia. Pro=« inde cùm taies fuerint à feculis aliquot, fint etiamnum taies pontifices QC prçlati ec clefiaftici,qui tamê Coli prçfederût in Con-cilijs, mirum non eft, fi nulla potuitimpe* trari reformatio,fi denique nullo cum frult; du,fed maxima potius cum perturbatione detrimentoep Reipublicx Chriftianæ fua ilia celebrarint Concilia.

AUlt;e adfcruntur caufsc ad idem pertinentes argumenttvntyubi agitur de ritu Papiftico ce lebrandiConcilia. Ctuibus'nam iuramentis pralati obftringi(nturPap£, et quos uocent iftihareticos. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CAP. x11.

Aifenu.ri- 'P)Ract^rca inuenerunt Pontifices eu fuis lus ab Apo I complicibus poftremis illis feculis lom brâdiCon»gealios ritus , longe alias leges celebranu»

Concilia, quàmcognitiaut in ufu fuerint uel Apoftolis dominiiUel fyncerioribus uc tens

ten’s eccledx miniRris. Pro confcfib apud omncs habetur, SC uclut irrefragabile de* fcnditur,Concilia non pofle coire, nifi uo* centur reganturcp a Romanis Potificibus. Deinde legitur in libro Rituum ecclefiaftlt; eorum Venettjs impreffopcr Antonium ôt: Syluanum Capellas,quibusLeo x.con ceflitpriuilegium, SCc. lib. n Sed,i4. cap. 5. in hunc modum. In Concilijs autem illis uenerädis ac facrofandis,quibus fides no« ftra SC redauiuendi norma purgata atquc firmata eft, ncnlcgimus interueniftc ftatu endi caufa,nifi cpifcopos abbates : ÔC hl tantum decretis fc fubfcribebant. Epifco-pos appellamus ctiam cpifcoporum principes. Quoniam hæc eft fuprema ineccle-fia del poteftas, Inferioris autem gradu« ccclefiafticos uiros, SC principes feciilarcs confulendi SC inftruendi gratia,non autem decernendi intererant: quGutperiti aiunf, confulriuam uocem habent, non definiti-uam. Aderuntigiturin Concilijs ad ftatu-endum, Romanus Pontifex,tanquam re-dor Sc moderator totius eccleftæ, paftor „ nbsp;nbsp;nbsp;,

greetsdominid,« omnium cpifcoporum iKnorarum cpifeopus, facer Cardinaliumfenatus,pa-

tnarchæ, primates, ArchiepifcoptEpifco pi abbates, quibus nó immen'tó 8C ordinS religioforü generales magiftri additi funi, denique om nes praelati, qui fecundum for mam iuramenti,quod præftant,eum ad dilt; gnitates promouentur, ad fynodum ueni* re tenentur. Altj autcm,ut diximuSjdifle« rcndi,inftruendi,confultandiue gratia po* teruntinterefle, non tarnen in fefsionibus publicis, induti facris ueftibus fedebunt, ncquefententiam dicent.SCc.

cxplicant,et quatuor conuentuum genera in fynodo patrum generali humerant. Pri-mum conuentus genus maxime eelebre et 5cf$w. facrofandum nuncupant Sefsionem. In haCjinquiSt, publicâtur canoncs Si anathe mata, deinde proponuntur theologis arti» culi examinandi, dum tempus proximx Sefsionis adueniat, quod Si in hoe indici* tur. Audiunturprætereaineodem regum Si principum legati.Secüdum genus con; coiiitio. uentuum uoeant Collationem, cum uideli eet fingulis diebus corâ legato, Epifcopis, Si principum legatis de propofitis articu-culis dicuntur fentêtiæ, Quas quidem pro nuncianc

Aunc/ant dcledi ad hoctheologf, nontax men omnes.Terrium genus iIJis eft,ct did tur Synodus, ntmirS myfticus QC arcanus Synodw. eonucntus, quo remotfsexclufiscp laids, foil delibuiï oleo Epifcopi cum legato de-cernunt, de canonibus ÔC anathematifmi's proxima fefsione uulgandi's. Ac huic cœa tui arbitrantur omnino adefle fpiritS fan-dum,maxime quod chrifmate fint ifti deli buti. Quartum genus conuentus diettur CongregatiOjqua propter'ea conuenitur à patribus ncgotia,quac indigna uidêtur fef-Cone publica, ideoc^ in hoc decernenda cœîu.Qiiàin ucrô hæc omnia nihil congru ant cum ueteri rituôi^apoftolicoexcmpio Cdnciliorum, expofito libro primo, no eft quod multis oftendam, cum ex collatio-ne partium nullo negotio perfpicuum fit unicuique. Sane per modumhunc oligar-chicumcelebrandi Concilia, in his quæ-cunque uolueruntnullo negotio ftatuerc potuerunt, fruflra pauculis aliquot pijs re-clamantibus.

Et quando inter alia didum eft in hts de ® iuramentis, qualia ilia fintbreuibus expo; Bputop* nam,ut uel hinc elucefcat, cur infeliccs SC

DE CO NCI i-ns fnfrugf feras ecclefîæ eportuent elle pcfirt mi feculi fynodos. Ncc prætenbo hi'cfor:: mam iuramcnn,qua fe ïpfe Pontifex,duni Ponnficatum init,obfinngit. Defcnbitur illainConftann'en.Confiljj SefT tc). Inter alia promittit fe firmiter credere amp;tenere fidemcatholicam,fecundumrradi«ones a» poftolorum,generalium Conalioium, aliorum fandorum patrum, maxime autc fanâorum odo Coneilioru uniuerfaliuni, uidelicet Niceni, Conftantinopolitani, E» pîiefini, Chalcedonen. v.ôCvi, Conftan* tinopolitani, fcptimiitemNiceni, viit« quoque Conßantinopolitani, necnon La« tcranen, Lugdunen. dC Vicnnen.EtiUam fldemufqjadunum apicem immutilatam fcruare dC ufque ad animam fanguincm defenfare 8^ praedicare:ritum quoque pari ter QC facramentorû catholicæ ecclefîæ tra^ ditum, canonicè omnino profequi ôf ob» feruare,ôfc.Carterùm qui ita iiirat, iuramê to^ mordicus inhæret, quam obfecro re* formationem admittetlegitimamcDc pri? morum conciliorum fide nulla eft control uerfta,de poftremorum uero plurima eft«. lnDecretaIibustit«i4. dclurciurando ( recitatur

rtcftatur forma furamenti EptfcoporS hu-* iufmodi.Ego N. Epifcopus ab bac hora in antca fidelis ero S. Pctro fandæ^ apoftoli cæ R,oman.ecclcb'ç,dominocp meo Papç, eiufc^ fuûccflibribus canonicè intrantibu«» Non ero ncque in conGIio neque in fado, ut uitam perdat aut me mbrum, uel capias tur mala captione. Confiliû quod mihi aut per fe,aut per literas, aut per nunciQ mani feßabit,ad eiüs damnS nulli pandam. Pa-patum Romanç ecclefiac,ôô régulas fando rum patrum.adiutor ero ad defendendum ÔC r'ètinendunf ( faluo ordine meo)rontra omnes homines. Innouttia uerôiuramen« ti forma dicuntur iurare, fe uelle Papæ relt; uelare quæcunquc audierint contra ipfum amp;nbsp;federn inftitui,atÆ etiam impedire. AiSt amp;nbsp;haec illos addere, Régulas iàndorum pa trum,decreca,ordinationes,fcntcntias,dis fpofitiones,rcferuationcs, promifsiones et mandata apofloÜca totis uiribus obferua» bojôf faciam ab alijs obferuari. Hsereticos Schifmatiros Si rebelles Domino noftro uel fucceflbribus prædidis pro poiïe per« ( fcquar ÔCimpugnabOjôfc.

nia quçiurant dodores. Promittuntcm'm fc defcnderc uelle acretinerc Papatuni Romanutn QC regalia S, Pétri contra om« nemhominem. AddSt,Authoritatem,pri confiwatio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lura Romanæ ecclcfiae,ô^ demi»

ni noftri Papac,quantum in nobis eß,adau gebimus, amp;nbsp;promouebimus, QCc. Videt iterum perfpicuè quilibet, coniurationeffl illamnon minimam fLuGecaufam, cur tot Concilijs nulla potuerit impetrari neceflà* fia ecclefiae reformatio,amp;S cur tam infelid« ter omnia ilia Potificia Concilia fînierint. Cum enim non alios in Concilium euocet Pontifex,quàm cos,quibus iure,ut ait,aut priuilegio in Concilio generali refîdendi, S)C fententias in co dicendi permiiTa pote-lias eft: caeteri uero ordincs omnes,utau« ditores Sgt;^ fpedatores,SC tarnen ne fîc qui-dem in omnibus admittantur ; illi quoque «ocentur Si obftringantur ui iuriflurandi præftiti Papac SC fedi Romanac,quid obfe» cro poflunt iudicare pij ÔC prudentes om» nés de Papißico Concilio, quàm coetum efle coniuratorum, qui fegrauifTimisobî ftrinxerint facramentis, quôd reformatio* Rcm omnino nolintjPapam uerô SCPapa*

L I B E R. I r. 175 tum tncolumcm Si defcnfum contra om« neshominestnodis omnibus uelint. Eté» nim Papa Si Papatus eft contra quem om^ nés conclamant, ôi reformarioneindigere affirmant.

Porro ne quis ignoret, quos ifti uocent^“^**^ hærcticosjquos fe pcrfccuturos promittût,terico»«flgt;-audiatur Canon, Ad abolendam ex Deere talibus Gregorij 1 x. qui extat libro ƒ. De hxret, Vniucrfos,quide Sacramento cor« ports Si fanguinis domini nofiri lefu Chri ftijucl de baptifmatc, feu de pcccatorû con feffioncjde matrimonio uel reliquis eccle« (iafticis facramêris aliter fentire aut docerc nô metuunt,quàm facrofanda Rom.eccle fia prædicat SC obferuat : SC generaliter quofcunque eadem Romana ecclefia, uel finguli epifeopi per diocœfcs fuas cum con filioclertcorum,ucl clerici ipfi,fede uacan« - te, cum confilio, fioportuerit, uicinorum epifeoporum haereticos tudicauerint, uin-culo perpetui anathematis innodamus. Subijciuntur bis à Lucio 11 i.qui buiuslcs gis author eft,8C fequentia.Statuimus infu

I per,ut Comités,BaronesjRedores, ôlt; Co füles ciuitatum Si aliorum locorum iuxta

commonitioncm Epifcoporum prseftiW corporaliter iuramcnco promittant, quo4 fideiiter et efttcacitcr,cùm ab eis fuerintres qmSti * ecclcfiam contra hacreticos amp;nbsp;co* rum complices adiuuabuntbona fide iux* ta officium öif poffe fuum. Si ueró id obftr uare noluerintjionore quem obtincnt fpo iientur, nbsp;nbsp;ad aJios nullacenus alTumantur,

cis nihilominus excommunicatione ligan dis, Qii Ciuitas au£em,quç his inftitutis dU xcritrefiftendum,uel contra cpiicopi cont tnonitionem punirerefiftentes neglexerit» aliarum carcat commercie ciuitatum, non obßantibus Iibertatis fuæ priuilegtjs, Ißa uero poftquam ßatuerunt, obtinuc« rûr^ Pontifices (legem ipfam Lucius pro* tnuigauit circa annum domini 1184) nul-Io amplius negocio omnes cos, qui uel le* uiter diflenferunt à Romana eccleßa QC ius ritibus, autferio poftularunt reforma* tionem ecclefiac iuftam, tollere è medio po tuerunt, mandando feculari poteßati, uti* (los tanquam hacreticos SC ecdeiiac contur bareres ferro, igniœ excindcrct. Ita ucro indepte illo regne fuo QC plenitudine potc ftatis fccure potueruntfrui, omnes fibi contra- '

* L r B E R ■ I r. 174. contradiccntcs opprimere. Anueróiuftc hæc patrauerint, indent omnes per totum mundum uiri lun's ÔC æquitatis, pietatif^ cultores religioß.

His omnib.accedif,quod docent iftt,hii H««rids iuftnodt hærcticis fideni datam feruandam non efle. Verba iftorum fi quis requirat, inuenict in Conftantienfi Concilie Sefs, 19. ubi inter alia ita definiunt. Licet iudici competenti ccclefiaftico ( faluo conduâu Imperatorum, Regum, aliorum^ princi-pum non obftante ) de huiufmOdi perfo* narum erroribus inquircre, dC contra cos débité proccdere, eofdem^punire,quan« turn iuftitia fuadcbit,fi fuos pertinaciter rccufaucrint reuocarc errores, ctiamfi de faluo condudu confifi ad locum ucncrint iudietj, alias nonuentiiri. Etreliqua. At quis tarn catcus eft, qui non uidcat, quam non difsimulanda grauia fint ilia, con-tta^ omnem acquitatem pugnantia pratiu dicia, ac caufae non leucs, ob quas poftres •* iftiicculi Concilia nullo cum frudu

Si ingenti cum damno ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fintcelcbrata;’

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Y 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

luüißimtsobcaufas pios in ccclcßa hotniy ncs, aliquot iatn feculis recufaije Papifiica Conalia, acpoflulajje çr populäre adhuc fibi dari Chriüianum,liberum,çr Catholi cum Concilium. capvt xiii.

H/\ec omnia cum ad cum modum,quc expofuimus, certo habeant, uniuer« locp mundo fint cognitiamp;ima,iure optimo jnuW principes pq, mulu dodores fandi ccclcfiarumcp mini fir i fidclifsimi,cum fuis ccclefifsjà deo ipfis commifsis, iam à fecu« lis aliquot recufarunt reprobarunt^ Concilia Paparurn uniuerfalia,neque his fe, nc que ccclefias fuae fidei créditas, fubqcerc unquam uoluerunt, Tcrruerunt enimes xcmpla à feculis iam aliquot,in tot célébra tis édita Concilqs ; quibus omnibus nihil aliud uideruntfadum, quam puram uerw tatem obfcuratam fcreoppreflam, erro-res autem atque abufus confirmâtes atque defenfos, denique reformationem tarn in capitequam inmembris fplendidefiC piisime quidc promifiam, nequiter tarnen amp;nbsp;nunquam nedum praefiitam, fed ne femel quidem inccEptamrut iam non dicam, per Concilia papifiica ereptam eflepotefta tern

tem fanóo magiftratuf, erepta dotninia 8C iura pn'ncïpibus,amp;^ afüidos atqueopprefi fos efle reges 6ó Imperatores pios. ManfÏt certèin ecclefia toties èC à tot tanto^ tempore aceufata deformatio, mâfîtfacrorum omnium prophanatio manfit morum in omnibus ordinibus corruptio, manfit illa Papae omnibus fcripturis fandis contraria monarchia ÔC Epifc,oligarchia,manfcrunt incolumes oligarchicae leges. Sedet enim in folio fuo Pont. quod fupra omniö regS thronos malis artibus amp;nbsp;ui iniuftiffima eue xit. Idê exemitfe omniö in orbe fidelium cèfuris atc^ iudierjs, fcmetipfumconftituit uniuerforö iudicem, plenaria fibi ufurpata poteftate ta in terra quam in coelis. Ergo Û huiefeopponat rexaut princeps aliquis,. illumqj fecödum régula uerbi dei óf facrolt; fandi euangeltj lefu Chrifti, in prdinem re digere uelit,ferit illehunc anathemate. Si ueró dodores eeclcfiarum ilium aceufent, fcripturaröcp teftimonrjs demonftrare ue* lint, quod tantafibicontra uerbumdei furpet Pontifex, praciudicio iniquifsimo protinus opprimuf. Audiuimus enim om nes eos à Papaiaxndudumhterefeoscrüni

t » DE C O H C I L I I î tu« condemnatos cße.qui fedi eius^ fe op pofuerinc p!adtis,quos Ô6(tanietfî datus ßc CIS faluus condudus) ferro igni^ medio tollere mandauit pnncipibu5,quod nifi a-* dututn fadantjdeuouilfe amp;nbsp;hos«

Idem 11 Ie Pontifex ufurpat fibi indicen* dorum gubernandorum^ generalis Con dliorum autboritacem.Ergo fi quâdo coc=i at Códlium,huius unius certè authoritate coit,qui interim ab omnibus accufatur, sc fogitur prçterea inßituitur^ per hunc, no exiudidbusæquis; ex omnibus Chriftia-nac religionis ordinibus congregatis, fed à coniuratis duntaxat,ab tjs inquam qui mu tuis dads acceptis^ iacramentis firmifsi« me inter fcfc coaluerunt : quorum una om nium uox ei},uc.le fe Papam, ôd regalia S, Petrijficmonarchiam fuam uocant, amp;tOi turn denique Papatum defendere, contra omnes homincs.quia ipfe Pontifex iurarc iubetur à Conftantie. ConciÜo, quod fide rcceptam in generalibus Conciirjs, etiam Laterancn. Lugdunen. amp;nbsp;Viennen. de« fenfare uelit ufque ad fanguinem.Itaque ft haîcfirma efledebent, quis obfecro colla« tioni dabicur locusddeoque ft ab huiufmo' di Con«

LIBER II. Z76 diConcflqs abhorrueruntlecuKs altquot, amp;nbsp;abhorrent adbuc fideles,cùm principes doâorcfcp turn populi, quis obfecro, qui modo quid fit æquum SC iufium fciat,mirc turc' Quis enim incaufa ciuilife tjs fubijs ciat iudicibus,qui cùm fintaccufàti uel ref, pergant tarnen efle ôd adores uel accufato-resSfiudicesC

Proinde iure Optimo pij proxfmorum aliquot feculorum poftularunt, amp;nbsp;omnes uunncgiti-quifecundum facrofandum Euangclium nomina fua Cbrifto dederunt,poftulatad* huc,nclt;punquam poftulare definent Con dlium,quod congr uat cum Apoftolico il» to,quod inquam fit Chriftianum, liberum, atquecatfaolicum. Chriftianum erit, quod nonab boftib. Chrifti, fed ab ccclefia Chri« °'''* *** fliper principes ôi dcdores Chriftianos, ad exemplum Apoftolicum in folius Chri fti nomine, 8C ad gloria folius Chrifti pro« mouendam conferuandamt^ cogregatur, in quo omnis gloria uni Chrifto domino ad gloriam dei patris 66 ucrbo eius tribui« tur. Nonenim alium fi'nem habet Chriftianum Concilium, quam gloria dei in Chri

DE C 0 N CI LI I S num,quiibluseßcaput SiC tnonarcha eamp;' clefiae, rcx Qi. pontifex, mediator ÔC inter-ecHor coram pâtre,hoßia, fatisfadio, feu propitiatio,amp;: falus unida omniû fidelium. Ncnaliumdeniquefînem habetChriftia» num Concilium, quàm fynceram, mode« raram, pacatam^ inquifitionem ueritatis, ÔC ecclefîæ incolumitatem atque tranquill» cMo tatem. In Chriftiano Concilie foli libri,qui uocantur, ÔC lùnt canonici uel authentic«, authoritatem habent,ac funt ipfa régula,fe« cundum quam omnia tradantur atep pro« bantur, inßituuntur^ in Concilie. Patri-bus quidem credit etiâ ChriÛianum Corn cilium,fed quantum illi uerbo dei credide« runt, SCfuademonftraruntatcÿ confirma-runt per feripturas fandas. Quæ à feriptus ris aliéna funt,aut cum bis pugnât, nullam in Chriftiano Concilie authoritatem ha-bent,quocunque tandem fuco ftnttinda, quocunque nomine fint ornata,fiuc dican tur Concilia,fiue Traditiones,fiue ConfuC tudincs aut placita uetuftatis. Similiter no recipit Chrifiianum Concilium alium feri-Chriftianû,id

6C ex ipfîs fcriptuns petitum, QC per colla« tionem locorum fcn'pturç ilIuflratum.Per femenpfàm enim, fecundum regulam fi-dei ôi eharitans ad gloriam dei, ulutem^ fidelium,fcripturam interprçtari oporterc affirmât ipfa pietas. Vnde non audit eos qui clamant fcripturam effe interpretanda fecundum fenfum Romanæecclefîac, nifi hic congruat cum régula modo expofîca. Necagnofeit Chriftianum Concilium diccm, ucl Papam, uelullum hominem, fed Chriftum folum, iudicantemfecûdum uerbumfuum* Necprscponuntfuamau-thoritatem homines ptf feripturis fantflis, fed cum audiunt aliquid pfoponi ab homî nibus', iudicantaut examinant hoc potiu» per fcripturas, omnemque gloriam uerbo dcitribuunt: arbitriohominum QC iudicio mcrèhumano nihil tribuunt,ncque uerita tem huic fubrjciunt,

Cum autcm Chriftianum dicimus Con cilium,Gmul óf ordinarium amp;nbsp;legitrimum inrclligimus. Omnia cnim in ecclefta fieri debcnt,iuxfa ordinem dccorum.Mode ftia e^o feruanda eft in dicendo óf agen. do « Ordo non eft turband us, confufio eft

modis omnibus fugicnda. Audiefldi oirt^ nés,quanrum fans eft. Ncmo tarnen plus pctacquàm æquum fîf.(Has leges non ego dido, fed quid lemper ftbi in Chnllano da ri Conciho poftularintô^ adbucpoftuicnt ptj cxpono. ) Deponêdi funt pvaui ôd uchc mentes affêdus,iræ uidelicet,inuidiîc,con temprus.côtumdiaî, fuperbiæ, dominan'o nisjôêaccrbitahs. Nihil dicêdum elf à pro pofitoaliéna: oftêtarionullafeimmnfccat. Fugiendæ rixæ aut altercationes, feomma ta omittenda atqj conuitia.Dcnique capita -dequibus differendum eftin Concilie at» queconfultandum, prius funt proponen* da palam omnibus,ut quifque praemedita-te ÄS cum ratione agat. Hæc omnia requi» ritChriftianum Concilin, fîcuti Qc hoc ante omnia, ne rebus infedis-difeedatur ex Concilio. Abroganda eft enim Chrifttano Concilie omnis dotftrina praua SC feriptu* ris contraria,unàcum uniuerfa impietatc, idololatria , fuperftitionibus 6C abufibus. Nihil ne ueftigtj quidem de his omnibus eft relinquendum'.in locum uerô proculca ri erroris, reftituenda eft pura ucritasjfyns cerardigio, SC legitimus deéque placens

cultus ; pax rranquillitas, concordia^, quantum fieri potert, reftituenda eft cede fiç.lnftûui ergo debet Chriftiano hoc Con eilio reformatio tOuusclen' S)C untuerii po puli. Emendenda uita Chriftianis parum digna. Tollcnda fcandala,adde6(fgraua-, mina omnia. Neque parcendum hicullo ordint fexui aut aetati.

Porro liberum erit Concilium, ad quod|;^^^^^ non modo liberum erit uel acccdere ucl rç ecderc, cum res ipfa popofeerit, 6C acquis tas permiferic,fed in quo omnium ora fint uerè libera, liceat^ loqui quod ueru cft.Ô^ fiexzcloaliquid dicatur (acquoddidum eft,durum uideatur, in fcripturis tame fan dis non diffimile ei,quod didum eft,inuc niatur) nc cui damno fit.Liberum erit Con cilium, fl locus in quo congregatur, ita fit firmus,inftrudus, £lt; munitus, ut nulla iit ucl prodicio uel uis metuenda pqs. Non c« nim oportet locum efle fufpcdum,6(^ in ib lius poteftate, quiuenientesîædere cupit. Quod fiperfonae, quas Concilio interefle necefle eft, parum fint tutsc, demur obfi» des, detur faluus condudus, ficuti fadunî eft in Baftlienft Conctho cum Bohemis*

Seruetur autem data fides, ficud ufolata refcrtur HufRo mConciltoConftanticnfî. Caeterù m nuHo modo liberum erit Conci* lium, nifi leges 6C prarfcriptiones Papifti^ car, ôfiuramenta femel omnia,dequibus anrea didumeft, aboleantur, £lt; uniucrfa diflbluatur coniuratio.

VnJ lerwe Catholicum eritf fi non pauci Pontificis U Go^’cZ-’* eoniuratt conucnerint,fed ex omnibus re^ gnis amp;L nationibus orbis Chriftiani fidelif» fimi, fancfîiffîmi SiC dodifiîmi placidècoriî fcdcrint. Non cnim excludendi funt Con« ciîio, qui olco non funt delibuti. Etcnim fpiritus fandus ad chrifma iftoruin homi* num non eftalIigatus.Siue ergo principes fint, fine ecclefiarum minilfri, fine ex pie« be, fîngulari tarnen donati eloquio, fapien cia, rerum^ pcritia, denique infigncs fue rint uitæ puritate ÔC fancfiimonia, ualue« rint^ iudicio ÔC authoritate, hi fane præ a» Iqs adnntttêdi funt in Conciliû, ÔC ad Con; cilq collationes, confultationes, SC defini-tiones. Quis cnim confiituit folos epifco-pos 8C abbates, ÔC hos ferme indodos re* .rum^impcn'toSjSCuitæ non ufquequac^ probatg indices fnper oranes reges 8C prin cipcs,

Cipes, fupcrfàndum magfftratû,fupcr do-dores minißros eccleliarutn, fuper ips fum denfque dci populum, qui pecuh'um üKus «ßc* S« Petrus prohiber presbytcris eedeüæ, dominationê exerccre aducrfum derû uei harreditatê domini, contra ipfam ecdcfiâChrifli. OmniaitêUnquit Apcfio lus Paulus,ueflra funt,fiue Paulus,Que A.-poliojfiuc Cephas, fiue mundus,Guc uita, Îîue mors,fiue prçfenu'a,fîue futura:omnta inquâ uefiia fimt,uos autem Chrifii,Chrtlt; fius uero dei. Idem iterum, Nolumus uos bts,inquit,donu'nar(nomine fidej,fed uo-lumus adiutorcs eße gaudq ueßr i.

Nifiucrô huiufinodi Chriflianinn, Ks CoodHa»; herum, 8C uniuerfaledeturpqs in ecclefîa Concilium, ex diuerfo fané Coneilfo nullus erit iâlubris expedandus frudus : i» mo fi xquifiima pofiulantibus obrrudatur fumma iniquitas,id cß,fl eedefîae pofiulan ti Chrifiianum,liberum,9(^ uniuerfale Con cilium,obtrudatur Concilium Papiflicum coniuratorum,qui praeiudidjs fuis conen-tur pro more antique non modo pios,fed ipfam quoque Chrifli ucritatem opprime» re, errorefi^ retinere inolitos, promouerc

Tu am oligarchiam, amp;nbsp;princjpibus imperfs tare, fandif^ magiftratibus didare leges iniquiflimas,rurfusillacipfaeealamitates,il laipla diffîdiajillçipfç feditiones,cçdcs,Ôi belladenique, QC errores corruptelæœ dc^ formes diuexabunt amp;C attercnt cccleitam, quae antea quoque, ficuti in commémora« tione hiftorica fuperius recenfuimus, pios omnes excarnificarunt, Viuitautemuin-dex Sc aflertor ecclefîç fuç Dominus Deus exercituum,qui poteft, ÔC uult tandem in-iurias ulcifci ecclefiæ fuac diledæ illatas. Metuant ergo hunc omnipotêtem Deum, quem fcriptura uocat ignem deuorantem aut confumentem, quiomnem aliocjui timoré animis fuis abfterferunt, ÔC fere igno rantfeeiTehomines mortales. Supplicent autc omncs ptj domino deo noftro, poftu« lates ab ipfo per dominum noftrum lefum Chrißum,ut pro immenfa bonitate fua no ßri mifertus, uel per Concilium Chriftia-num, uel per aliam rationem ipü pJaceti' tem,pro bona fua uoluntate, ueritatem E-uangelt) fui facrofandi mundo magismaj giicp perfpicuè aperiat.eam^ in animis eo« jrum,quireceperSt,confïrinet,oppugnan« tes

tcsautcm illam dementer conuertat, auti-ta coherceat pro fua potentta,ne quod in-ftituunt contra uerttatem Euangeltj, pros fpcrè procedat.

St uerô nullum omntno poteft impctra» fi à proceribus orbts Chriftiani ullis querc= ncgeiuT teils SC fupplicationibus Concilium ûggt;ti= ^öndihln.. nium, intclligunt pij omnes fibi nonideo cundandum efle aut haerendum in ancipi ti, maxime cùm liquide uideant tot iam an nisfruftrà promiflum efle Chriftianû Con. cilium. Pergant ergo alacres inuiadomi= ni,qui receperunt uerbû domint: qui non« dum receperunt,recipiant adhuc, fi modo feruari üolût. Vrgetnos omnes dominus, 8^ dicit, Vigilate amp;nbsp;orate: nefeitis quando dominus uefter uenturus fitiutcùm uenes titjintroeatis cum ipfo ad nuptias. Fcftinet ergo quilibet, obliuiicatur rerum praefen-tium omnium, SC difeat ex praedicatio-ne Euangelica, quôd per folum Chriftum patetuiaad uitam. Huncuera fide amples datur,in hoc uno acquiefcat, SC fände uir uat. Oret quifque fedulo, ut hæc per dei gratiam poffit. In foliusChiiftifpetuti SC lacti erimus in die il!aiudicij,quam non Ion

gè abcfTcjinuka figna ôi ccAimonia clamSt In C3 dcmum die congregabitur ueri œcu menfeum QC uniuerfak Concilia omnium hominum^ ex omnium feculorum eleâis reprobif^ In co fiet dcciïio QC executie iu fliHima potentifïîma ab unico uniuer-forum iudicc Icfu Chrifto, in falutcm qui* dcmomniumfîdeliuni.âfadinamp;deliâpcr' niciem fempiternam« Beaci qui inuenien« lt;ur hinein uera fide Chrifti, Domine Icfu adauge nobis fidem. Dominodco noflro, patri noftrobenigniflîmo fît laus, gratiarä adio, amp;nbsp;gloria per lefum CbrifiS unicum feruatorcm nofirum,qui régnât unus deus cum pâtre amp;nbsp;fpiritu fando

Ttfu«[um r^dix (if ^tntu T)atùd,flill4 dtW« amp;nbsp;méttttttm. Et f^onfut dr ^otipdicutif^f-tu. Et jtti éudit,dtcatf Ktni, Et qwfitit^ utnut: dr qui uult^tcipiataqutun uita grtttû. Etûtm ttt^ tuo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Etùtitti uttti domint Itfu»

INSIGNIS s. AVGVSTINI locui excap. deVnitiae'Ecckß^con♦ tra Donatiâat^ outhorittae fcripture fm» {ie, Ecclrfi^e, Concüiortm» Patrwn, crc,

Attguüinus loquens dcDonatiß(s,V- stripian. trum )pfi EedcHam tentant, non nifi diuf« narum fcnpturarû Canonïcû Ubris oßen« dant. Qufa nec nos propterca dtcimus no hccus»; bis crederc oportere^quodin ecdefia Chri ßi fumus: quia ipfaxn quam tenemus com Pura. mcndauft Milcuftanus Optants, uelMe» dtofsnêfis. AmbrofîuSjUcl alij ùinumerabi les noCtrac comunionis Eptfcopi; autquta clt;»cai*j noftrarum coUegarum Concilias ipfa prac« di'cata cfî.aui qufa per totum orbem, in lo« wincuU’ cis fanâiSjquæ fréquentât noftra commu-nio, tanta mtrabilia uel exauditionura uel fanitatumfiuntjita utlatentia, per rot an« nos, corporamartyrum (quod poflunt â multis interrogantes audire) Ambrofîo fit Roxuito. crintreudata,etad ipfâ corpora egeus mul torum annorum,ciuttati Mediolanenüno tifsitnus,oculoslumê^ receperit; autqufa iile Somnium uidit, èc Ole fptritu aflum:: ptus audiuit, (tue ne iniret in partem Do« nattjûuc utrcccdaet aparte DonatLQuz

cuncç talia in catholica ecdefîa fîunt, ideô funt approbanda, quia in catholica fiunt: non ideo ipfamanifcftatur catholica, quia haec in ea fiunt ♦ Ipfc dominus Icfus,cuni refurrexiflet à mortuis,6C difcipulorum o* culis uidendû, manibus^ tangendum cor pus fuum offerret,nequid ta me fallacia fe-pati arbitrarenturjmagis eos teftimonîjsk gis amp;nbsp;prophetarum amp;nbsp;Pfalmorum confir-mandos efle iudicauit, ofiendens eadc fe impleta, quaefucranttanto anteprædiâa. Sic ôif ecclefiam fuam comendauit,diccnsgt; prædicari in nomine fuo pœnitentiam pec catorum per omnes genres, incipientibus à Hierufalcm. Hoc in lege in prophctis SC in Pfalmis efle fcriptu ipfe teftatus eft: hoc commêdatum tcnemus.Hæc funt caufie noftræ documenta, hæc fundamcn* ta,hæc firmamcnta. Legimus in Adibus .-'-J Apoftolorum didS dcquibufdam creden tibus,quod quotidie (crutarentur fcriptu« Canonicc ras, an hæc ita fe haberent c* Quas utique fctipwtx. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;niß Canonicas legis propheta

rumC Hue acceflærunt Euangelia, Apofto licæ epiftolafjAdus apoftolorum,Apoca» lypfîs Ioannis, Scrutamini hæc omnia, eruite

Prüfte aliquid manifeftunijquo dcmonftrc tis ecclcfiam uel in fola Aphrica remanfiC ^e,ucl ex Aphrica futuram effe, ut im-plea cur quod dominus dicit, Prçdicabitur hoc euangelium in uniuerib orbCjin tefti-•Honium omnibus gentibus, tuncueni^J^^^”* ct finis. Sed aliquid proferte, quod non e® gear interprété, nee unde conuincamini, quod de alia re didum (it,00 uos illud