CANONICI ÏNDOCTl LVTHERANI.

Afgumentum cpîftolæ.

Ccio» quod ih epiflola ad Reuerendum Mifnen J^Gf ccdcGae AnciftitemCanonicos indoAos Lu« mennos amp;feniinatorcs errorum Luthed voaHet» re« ipodcnt Canonici indoâi,quaunu« ntionc fint Luthenni,

GIoriofifL'rnöjfuperJoÄtfllftiotKiinipFiacö« ri Magiftro noftro Magiftro loanni Ec« cioTheolosi(i:æCanonici indodt

0

I prætcr infcitiam quam nobis improperas Ecd ma ^gnificc»nihil aJiud eriam,Martino Luthcro obiccif« ^(€s,cui nos prudentiac tug videmur-amplius quana veritat» amp;uere»Tcrriti iäne,portcntofo,fuperciliofoqjs magifterio tuo.noftra fruercmur felicitate, nempefuac uifiimo ruditatis bencfido»7t enim serumnofam,v'obis Herculibus vitam emetiuntur fuperi ( imo ipß im modi ca feiendi libidineamp;arrogantäquicquid id eft mail vo bis ipfisinuehitis )ita nobis tranquillam nainuidenU Proindc cum prope femper nullis noftef teefto gauden tium Sc vmbra calamus infenfusfuerit,adueifumte quoc^parareturminime.Namquæ inlània,quis Furor» indo^oscquos vocas ) cum ApoIlinisFilio,imbeIIes cu fortiftimojobicuros cum clariflimo congrcdi»Nontan» incogitantes,non tamofcitabundi,non tarn ftupidi»n5 tarn faxei fumus,vt quod omni propullandum fit cona tUjVltro adeerfamus pcriculum,præfertim quod iampri dem fatis nobis perfpicuum,nunq tibi vel diiputatufo, vel Fcripturo, Forte ne mortuo quidem defiitura verbs* Hadenus itacp,dum tu gloriæftudcsimpcndio» nos tranquillitati non tarn imprudenter quam ignauitercoti fulimus. A tqui nunc cu infignis tua modeftia,quæ amp;nbsp;itl prouerbium ceffinMartinum Luther urn,, vitae fiindi« monia nobis commendatu,ccclcfiafticæcp Theologias

rîndicem diligentifrimum/imufac libcrrimum ,pnua tim publicitusJjManichæum Vuicklefiftam» Huamp; fitanijamp;^fexcenti's nomitiibus alijs voQns,Cbriftianurrt haberi fette nequit,amp; vt ex nobis etiam aliquid tue glo riæadcrefcatjin epiflola ad Reuerendum Mifnenfis ec^ clefiæ Anti(î:item,quætuaeft columbinajadcoq? theo* logica fimplicitasgt;nos quoep picnniïîmopræfuliinuii diofoSjtotiorbijquantuminte ell,fufpedos fact's,nos Lutheranos ilüus enorum feminatores appellans, boceff tuo iudiciOjhærefiarchæ pe(ïimi,fubndiarios, præfîdtajamicoSjôC patronos, vdimiis noltmus, cogi^ mur tibi ecclefiæ patrono^Sô affcrtorijfiliorûcp leui con flatoh Sc emundaiorialiquantam vltrnoftnrrationem feddere,fi forte hanclabem âbftergcrebceat»Sj,quideni 80 tedo(florebærefeos crimen maligniusquâ vta Chri ftiana modeftia patienter toleretur» PofTemusauterh (namncchocindodis negatum efi-,quiamp;: fuis nonnen {^ferpduntaculeis3exemplo ffrenuitatis tuæ,rnodeftiâ remitter€,ftomacharb8ô plane debacharbnifi tuum no« bis exploratum foretingenium, herum quæris quibus feabiem tuam offnces,iterum quçris quos infigniter æ « dfles, Vf neminem non contemptuihabeas,nemini par ’ nullum non laceflas, vt cum Ifmaele vnus oppus fc. gnes omneis,Parum tibi videtur cum dodis gerere bel« lum,indo(ffos ettam prouocas,amp;:quafi confedum cum pfæceptohbus fit prælium,{æuis nbsp;nbsp;in difcipulos 80 in

patronos,nequidrcliqui fietquodnô potentia braebij tut coQteratur,Deinvbi vel nos compefeueris yel etiâ

non pro arbitrât« tuofucceffcrit » eau eant fibi typogra* phi.caueant præla,caueant vicinaquæcp,neiniquo mat te tecum Himicent,adhuc ex recentt ftrage funbundo, Gæterum qobis innocentiam candoremqj noftrû tues ri quam maledicennæ luæ refpondcre magis vidctur opcrçprctium,Princi'pio igitur,ne muliebriter conrixe* mur,cum tnficiasire nopotesjot exemplaribusiadeo tuo ipfo,conuincentibus,bæcper teepiftolæ inferta» profer in medium,quafatione id lædoriæ imo conuicq vel diflimularijVel æquius interprétai! poterit,vt femel faceiïat Gmukas omnis,Nulla equidem in promptu eft qua te cxcufemus,atplurimæ nobis patrocinantur, Nâ quid tu Ludderanum vocas, nempe hominem peftife« rishærcticisqj opinionibus imbutum ,fatis ÔC ad faftk dium vfque totius orbis aunbusJicetincafTum, mub to iam tempere innillafii.QLiod fi vel maxime obticu« iiTeSjOonne vere Cnrifbanis odiofâ per fe faction u no-minagt;ctiam ea qui^ob beatorurn pàtrum iijemoriâalio« quifufpicienda,Videturq^ idtibi nihili,mfiamp; agnomi nesfeminacofes errorurn,quospcftilentinîmos validi* us clamas quam comprobas^ Ad hæc,ne te pœnituifs fe ditfli fciatur,in marginem Aftefifci loco fcribis, Cas noniciindodfi Lutheranistimens forte» nefomniculos fus lettor præteruoletdenuo cenfesadmonendum,Si« ßat pedcm,diâ:a dil igentius fecum perpendat, fidelius memoriareponat,fibicaueat,tibi gratet 8c applaudaf, nobisïîiccenfeat.Vides hic bone vir, infignitehicomia tnagisadexulcerandos»quam conciliandos animos

a iq

vt ptanc mercaris talionem reportarc. Cæterum id noftro abludit inftituto,Icgeigiturfima* gaificentia tuanon dedignetur,quid nobis viru dei con dliarit,amp;S quatenus Lutherani fimus. Non eft quod fu«» fpiccrcjpriuatarum affccflionum ftudia,Haud tanta in« ter nos fiimiliaritas intercedibNuIlahicIucelli fpes. Ex mcndicantium fàmilia cft,eleemoiÿnis viuibfed nouan« dawm rerum,nos cepit cupido,non illa pacisgt;8i concor diædifturbatrixjfed conciliatrix,Quiaenimfæculi bu« lusferrei moribus,nihileft deprauatius,nihil corrupti« us,quibus hic mederi fua eruditoe ftudet dum pacem annunciatjobedientiam prædicat, humilitatem cômen« datjSc nihil inuitius agens quam quod tecum 8c cum tui fimilibus rixandobonas horas male perd ere cogituf Contempts mundanarS rcrS, gloria ccclefÜû, Chriftia lt;nbsp;nifmi icopS iubinde monftrat, ambitocm execrat,auari tiâclertabominatjfimoniâô^ Rhomanae rapacitatis im pofturas cæterascp pcft^s.pfdndibQuis nifi mente mo tus maligniflïmorûcç morû furcifer tantas aboleri pe« ftes.non optarit. Quis Chrißianus regnum Chrifti no» linquod immutet,innouet,amp;emendetomnia*Quis no ftræimperitiæfugillauonem abhorrens non habet fn i votis.vi profligatis fterilibus.infelicibus, amp;nbsp;ingenipcr « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

dis reftituantur fcrcundiofagt;bcatiora,(andioraqp literac rum ftudia C Vtinam autem vt reflorefcere bonas artes, ! ira 3^ mores redire videamus,id quod Martini eft ftu« dium,Tu vero magiftrum honcftatis impugnas,amp; qd* nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;[

ad litcras pcrtinet,nouos conGirdnas commcntarios ad

pefJcndas gentrofas adolcfcentum i'ndoles.quafi non iam ante nugis fîmus adobruti • Porro minori periculo ^intentaturhsccnouandarum rcrum cupiditas,quâvcigt; bofius expurgetur.fedf» omnino id in nobis damnabl tur,poftbacforta(7is non vfcpquac]^ indodc fatiffaduri fumus, Acccdit ad hæc caufarum præcipua.Pius magus eft Lutherus, indodos noftri generis fibi philtris de uindi,Alioqui nulb raiio capit,ram craflb capitc viros, niftincantatosgratiam cum Mufis inituros, miriScum pharmacumgt;quod qui mifcct» altero orbe pene diflitû inebriatAtnos tetræfilq apertius loquamur,8c feaphâ fcapham,ferramc^ ferram vocarc oportet.Gcrmana vc« ria» amp;nbsp;inuiolafavirtus, quçdeos hominesq? inamo* rem fui pcllicere queunt» ipfæipfiflîmæ funt que nos huiedeuindunt. Videniurnunc nobis videfe, quid ad hxc modeftia EcdanrQ.umiadet marius,oculosjcas put,Qu3m m 3nibus,pcdibusc^ conteftetur,nihil vn^ veroabfimiliusdidum.Atfui mores finendi funtho* mini,quos prætcr mortem iHi idimet nemo. Nos infti tuiumnoiîrum certioribus atgumentisquam afîèuerac donc fola perfequemur.Diu plæricpnoftrum ncfdebas mus aterncancandidus cftetLutheruSjfed amp;nbsp;Lutheri nomen plane incognitumgt;ante paucos autem annos de clamatiunculç quidam populäres illiusjtumultuario amp;nbsp;repentino vt videtur calore fcriptæ,in manus noftras venerunt»in quibus decempræceptaMofîs enarrans velamen ab oculis ilÜus renriouet,vnde tum fua cmditio nc,peripicuaqp claritate prçftitit,vt fupra moreinfcho«’

(ailîeoMim/n nosfubf/miw^c Chnfloj ûrKÎli'us decLWiigelioCcntircniiis.pofitoc^fupercih'o paru iiiio àihdnobis,multum,im3 omnia Chriftodeo tribuere» mis ,fic fefeprimum iiobis itifinuauit, mox fama fupef ûénïcns Sc viri l'nnocentiàm docens opinioncm quain deillohabebamus coinprobauit.Quidfaccremus bo* lie Ecd,habendi4$ne eraiodiOifloccipendcndLis ne cratjingranneenèdebebaniuS, Q.iomodo ta eiufce« modi traélarcs difcipuIos,Sub hæcconcionatores qui* dam officq(ùimale memores varrjsin lociS.plus æquo condonationibus Pontifîcum,quas indulgenties voeât tribuentessmul lorum feducebant animos, confidentiiï pollicitatoibus huiufcemodi,vel abiefta veræ'pocniien riæ cruce falutem fe afTccuturoî. Qiiid dolLquid frau* diumjquid impofturarS fub fandimonir prætextu per maledilt;^os nugiuendos committebatunvel tacenubus nobis,nemohodieeft,qui neTdatjSilcbant Theologi omnes»conniuebantimoprobabant Epifeopi, Réfuta* bat concionatorum nullus, vndc ceu religiofo filentio licenriofæiniquitatiauthoritas quotidic maior accede* bat.Inualuerat(^adcoidmali,vt iam noiubileo,amp;: quin quagefîmo qcpanno/ed quotannis non femel,fed iterti atcpiterum,necarduis excaufisi fed plane tenuibus commenticqs,non fineanimarum delufionibus quçfto res multi obambularent. Primus tunc oniniumquem nosfeimusLutherus rerum indignitateperpenfajapud Vuittembergenfes in fcholis de i]s rebus maturius pro* pofitis conclufionibus diiputare cepit»Quæ ftatim mi

ia cderitafépcf Gcfmaniam fparræ,amp; ßngofan faut» rc,a docfhiïîmis etiam quibuCuis a te forte aut ignotis aut contemptis exccptægt;quod fraud es iam non pault; cifubokrcntjtametfi nullus periclitari vellet primus vt fieri folet,Hic tu contra antefignanus criftam érigé bas Ecci,turbaturus ca'lum,terram»amp;omnia, modo Gluae manerent indulgentiæ, Mittimus plæracp,vbi ventum efi: in harenam,aiun t frigidius nihil vnœ tra élatum,Dcploratasç^plane indulgentiasj ita vtii re* uiuifcere debeant vel nouæ excogitandæ, quibus illg reducantur ex inferis vel fimulachra mortuorum ho* noribusprofequendafintjNonneobhoc, modcfhâ etiam tuam Magifter noftcr eximie, deceret gratias fummas agere Martino,qui fi nulla, certe hac in re eruditiorem reddidit. At non ideodabimus errores a nobis diflcminatos,nifi enim iam difTeminata fuif* fent Lutheriana » quomodo ad nos, qui exindolt;flo vulgo fumus,amp;:alteropene mundo intercipimur per ueniflenr^’Annon hoc calcographorum negotiû eft, qui fimul atcprecentiora quæpiam fuboleuerint, veri-taticonfentanea,amp;applaufibilia,vt lucrumfaciant, ca magis extorquent,quam ambiunt, imo magis f Jr« ripiunt quam extorquent,verum tuabella,ne délité« fcant,quis fatagitZ'Nonne vixexoras certis conditio« nibus,oec tradis fedobtrudis. Pauca tarnen fub incu« demredeuntnififorfitanvtmagis traducare,Scistu nuncfepius Lutherana amp;nbsp;varias prælis excufagt;amp; cre dis indoAosCanonicos tantum moleftiarum voluif

b

fcfübire?aim tua tarnen interim apud non paucosi criam dodos faßidiantur,ctiam ab indodis impro« bentunVcritatcm neputasfub modiopode condiC Rem quæexdeoeft,aboleripoffe credis » AthincK* fis origoTucrrores vocas, nos fophifticis hadenus argutqs perfuaderi non potuimus T Solis enim indolt; di nos r)s Iibris addidi fumus qui canonid 8C om«s nium confenfurceeptigt;fuscpdecßfadmus,fi quid alj ud cfferatur,quod ijs aducrfetur, Magnifieamus qu« cunqj proximius acccduntfacris^Omnino.necange« lumnecapoftolumquemuisjvcl e codo venientem fi contradicetEuägelr|s audiemus.Intetprctationem autem Euangelicæ fcripturæ,quantumuis indodi fi« mus,a prifcis illis authoribus,qui non tanto interual -lo,ab Apoftoloru abfuerunt temporibus difccre ma* lumusjquam a te farinæue tuæ præceptoribus» Et am nalibusjhiftortjscplibentius nos credimusjquam bu manis 5^ tyrannicis quibufdam conftitutionibus.Pa' pias Hierapolitanus auditor Ioannis infipienter ne-amp;indodctibi prçfatus videtur,in libros explanatio* nis fcrmonum domini,quod noluerit varias opinio* nesfedarijfcd Apoftolos habercauthores,vti de co Eufebius nbsp;Hieronymus narrant. Verum viiia illi ora

cula contigeruntNos adadineceflîtate litcrarqs apo ftolorum,amp; quibus apoftolicus eft fpiritus monu» -mentiscontentilumus.IamfatisÜquidûtunc,an Lu* thcrus Euangelio propius incedat, vterreccptioribus oitatuf authoribusgt;vter fiddius^eruditiusq^ patrutn

dicla dtcKvter fioneßi'orcmfcopum fpc^ßet,Fonfei aquæviuæquæn’muSjtunos adlacusdetritos,8c am neh turbidos ducesTChriftum qaærimus vbi nafca£ pftendatur, Igitur vel nos itincris duces,tu ßquefe» vel ce præeunte fequemur.Venim tu Herode vafrior, êCnos morareris fi obfequeremur,nuncVuicklcfi» ftas,nunc Man ichæos cognominares,8c inter idolï foohifmatiim confidens, comitanim non polliceris» Quo terapitinfana mordacitas »immodicumc^ fens tentiæ tuæ fiudiumrQuis arrogantiam,quis fuperci lium tuum ferat*Qui tua Ieguntamp; ampleóluntur do élifunLquiæmuli fcita,tametfi viciniora Euangelio, amp;nbsp;ecclefiaßias doc^tonbus indolt;ßi hæretid.Ne iil dodti dicamur,fua nobis legendajfcilicet, ne cæci ha« bcamurgt;ocuIifuntefFodiendi.Habesfuccinlt;fbm qua * ratione Lutherani {imus,Quafenus Euägelq Chri ftianæ libertatis amicus eft Luthcrusgt;Gbi nos deuidt»^ is ft tu fueris,nihil erit,quo minus tibi Emus ad di(fti.Proindenon opcrtebat nos conuicrjs a tuain« ceffi modeftia,Nccpenim nos maleaudire debemus# qui finccra fide a ChriftianifTimo theologono abhor remus,neep Lutheri caufa deterior eft, quod 6c indo tftis vti magis pia probatur.Fatemur infeitiä noftra, fortafte non minorigloria earn agnofeimus gt;qui tu laudes tuas paflîm ebuccinas. Indotfti fumus,ne« feimus patrocinari lucri turpis inimmenfum ftudio fts'.idquod nobis cum fummoPontifice commune cft.Nam cum tu mercatorûconduâiuus,contradà

b q

fodetatis fuæ pïahe iniquum,æquuni deJaräri ab cd fupph'cibus peteres libellisjrcpuUam cs pafTus^ntint« rum quod fupra captum pontifias inaximi tua erant commenta » quando venait lingua ÔC manuparatus crasiomnem femel feripturam non modo cogere, 8d torquerejfedamp;pelTundare,ne redires ingloriusJn* doÄi fumus,non vddemus enim,qua ratione perfeéli Chriftûpauperem fequantur,fi pro temporarrjs cau* fis iurent,fed quid nimirum ea in re 8c Erafmus illud feculi nofth fidus nobifcum,te cenfore,hallucinantur. Indocfli fumus, fiquidem enumerarc non poiTumus varias primitiuæecclefiæ ceremonias ,fed iterum fc nobi=5 affociantplurimi viri alioqui dotfiifltmi, In« docfiifumuSjMaieflatis diuinæ penetralia non ingrc dimur,fednecmagnus ille Paulus apoftolus erube* fdt ignorare,que tu in Chryfopaflb coaceruas. Indo« lt;fi:i fumus.poITcmus tarnen multa huius generis af« ferre in medium quæ tibi magis nobis dedecori ef (entfutura. Infumma enim nulla tam aufpicataper« egrinatio tua,quarum tu multas iuucniliter ne dica« mus oflentanter commémoras, quænon amp;tibi 8^ pa triæfueritdehoneftamento magis quam gloriæ.NuI lus tam paruus a te libellus editus efi:,qui non aut ex« tremam fapiat barbai icm, aut infignibus feateat ei ra« tis . Quare non imprudenter feccris Ecci prudent.ITî« mej fialiquandiuteintra penates tuos ccntineasgt;amp; laudemquam non potes affequi verbofitate, filentio ribi vindices » Equidlt;mquam impar cum dodis in«

cas ccrtamcn, hincæftîmarclicct,quod ncc îndoÂis formidabilis cHc cocpens.Nccp tibi vidoriam en no bis reinere pollicearc, multi fumus indodi, èâ quam« uisnonomneis fophifticis fpiculiscertarecallemus» non pauci tarnen doeftî validos librarccontos gt;nbsp;Quos declinare non poterisnifipofitis conuieqsSc propha nis arttbus veræ TheoIogiæôC chrifto optimo Maxi mo.totum te tradideris.

Finis