-ocr page 1-

HYPOSTATICA WARVMINCHRI-fto naturarum vnione amp;nbsp;eius cffcólis, placida amp;nbsp;Chriftiana difceptatio Theodori Bezæs Geneucnfis EcclefiæMiniftri»

-ocr page 2-

-ocr page 3-

De hypo statica

PVARVM IN CHRISTO naturarum vnione, amp;nbsp;eius efFeótis 'placida Sc'Chriftiana, cuin D. lo-HANNE P A p p b, Argenoneiifis Ecclcfix Doótorc, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

’THEODO R I BEZ^\ Geneuenßi Eccleßtt Tdinïfiri difceptatio, ■ ■ ■ ■

I ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ »

DID E R V N T 'ami^ ci quidam meï ante quinquennium nomine meo , de indu-llria, Hebtaïca forma in Natlianaelem Ne-fekiû demutaco , excerptas à quibuf-dam mcis auditorib'us duas Homilias, lt;|uas in hac fehola paulô ante iacrani lynaxin habueram, vt dodrinam turn de hypoftatica vnionc,tum de iacramê tali corporis S4 ianguinis Chrifti præ-lehtia gt;nbsp;quæ perpétua in bis Si aliis plit-

-ocr page 4-

DÊVNIONE

rïmis Ecclcfiis fonuic,aduerfus contra-■ rias fenvcntias tueier.Eas vero quü canto poft tempore viftim fucrit D. loanni ' Pappo Argcntincnft Theologo rcfuta-re,caq.rcfutatio inter ftudioforum ma-1/11$Verlètur, p.uto vcricarem ipfain à picppftulare vt illius refponßones ftu-dioiiùs èxpendam, amp;nbsp;ecquid contra nçîtram fcntcntiam valerent,expona. I^faütcm cd Jibcntius facio, quod hæc 'diipu'tandi ratio, qualïnguia arguméta difcntiütur amp;nbsp;brcuiter ac pcrfpicuè fin-guli5',reipondctur,multó mihi videatur aâcruendam veritatem accómodatior quàm fi qins perpétua orationejtûalie” ng recitans,tum iua proponens,vtatur. Teftis eft veto mini Deus,nihil elTe mihi aliud propofîtû ,quàm vtveritatem tum in Jiocargumcnto tum in cæteris magis ac magis, faucte Dco,intelligam, amp;nbsp;intelledam pro viribus afteram.Vtcr autem in errore verfetur, penes legitimam Ecclcftæ fynodum indicium efto-

Summa, eornm qua Beza de Ceena Domini \ dtjferuit 7 p April.

: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^nnoiij4..

Primiim

-ocr page 5-

H Y P o s T AT ICA. . 3’ ArgumentumBezx. ' CH R r s T V s non dicitur pelfoiià refpcétu vtriul'q. natnræ, tódt«ad-tum refpedii nacuræ diui næ. Cauïa eft ^uia Cl’ natura Humana effet perfona fer fe, Chriftus compofit’ effet ex dul-wis perfonis. Natura igitur Humana nihil aliud eft, quam natura, quæ fuftéca-tur à deitate affuméte,amp;: periona GHri-fti ante incarnationem fuit taliSjquàUs nunc eft.

ReJ^onßo Pappi.

FA L s V M , erroneum , impiumSi: blafphemum Hoc effe ficile demö-ftraripoteft.Primum enim id conuind-tur ex ipiius D. Bezæ verbis, vbi vnió-nem hypoftaticamfic definit, vt fit ex quarefultat vnica Hypoftafis,vt ex anima amp;nbsp;corpore perfona Hominis. Siigi-turexvnione perfonali duarum natu-rarum in CHrifto refultac vnica Hypö-ftafis,neceffe eft ante illam vnionem Chriftum alio modo,ncmpe folius dé*i-tatis rationcjperibnam fuiffe.Iam vero poftquam Iiumanam naturam affum-pfit,longe aliter, nempè quia diuina Humana natura, id éft, creator amp;nbsp;crea-a.iij.

-ocr page 6-

y ni.o^n È.

tura vnicate vTnçÂncDÇ vniti futiT» jperfonam dicendtim elTc. Deinde li .Çhriftus folius deitatis ratione perfona ;jdicicur, fequitur humanicatem Çhrifti jaut elle accidens huius perfonæ , auc . cercè extra eam per fe fubliftere, quoïu, . jJlud afiqua cx parte Marcionis defidi-_tio Chrilli corpore : hoc verô Neftorij. .denarurarum in pcrfoha Chridi fepa-rationc delîriû redoict, vt interim ta-ceam quôd in Deum non cadir accidés amp;nbsp;reliquaabhirda quç ex ncçeffitare inde fequ untur. lam verô nihil ad rê per-tinet quod ihquit : Si Çhriftus npfolius .deitatis fed.etiam humanitatis aftum-præ rationc perfonadicitur, fore vtliu-. maniras per le perfonS conftituat. Non enimidinde foquitur : amp;nbsp;noftri no do-. cent hurnanitatem per le foparatim . exiftere ôô p'erfonam dici, fed humani-tarena in i'plam deitatis fubftantiam ita cireaftlimptam, vt Deus Sc homo vna /int taidi pcrlbna.Porrô nihil etianobis. óbrtat, quod dicinir Chrifti deitareæ ante incarnationcm, vel aftumpta hu-manam naturam fuifle perfonam,vide* licet fécuLdam in S.T rinitate hypofoi-/jn. Nemq enim.eft qui hoeneget. V«'

-ocr page 7-

HYPOSTATIC A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;q,

ïumtamcn hocquoque v'crtim clTc có-tcndimus, quod. Chriftusiampoftin-carnationcm aliaratione perfona dici-tur. Nani quuance ilia perfona clTct ta-tum Deus, iam cercilTimu eft Chriftum Dcum amp;nbsp;homine elfe in vnicace perior næ,in quo certe omnis noftra^falus ver-titur.

Bez£.

Hl c cogor cgOjPappCj in ipfo lijni-nemodeftiam Ô6 nielioré quoque in meis citandis fidem defidcrarc. Coii-uitiaomitto, quæ tibi Deus condonct. De rcipfa agamus. Sic agis aduerfu me quail in Chrifti perfona humanitatem excludam. Id quo hire facias ex meis verbis æquum eft vt indicium fiat. Mca. veto verba hæc fut. Dicamu^vbi agitur de Chrisiff ^tiid vocemusfgt;èrpgt;»a, a» Hind ‘ (Ittodveluti compoÇitum eß ex deitate aßu-mente carne aßttmptAiH^ quot;vtß liceatno^ bis Chrislil in ßuflaßcare pars ilhns per-[»naßt deitas, (ß p^^^^ altera hnmanitas? I^e^uaijuam. Nec enim Chrifitts 'uocatur perfona p r o p r i e humanitatis refpe-Huifeddiaina tantum, epuanepuam non ab bumanitatefeparata.Et mox. Ferbum csl ßmalnatura (ßperfonaa humanitas autent a.iiij.

-ocr page 8-

8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;BE VNIONE

no eß aliudtjuam natura qua ( vt turtnfcholis ) perßnatur ßßentatit^ deitate ajßumente, vt non duofint Chtfih [cd 'vnittis Demfiimul (ß homo, ttt. natur am afifiumptam vniuit. Itaque du' plicicer calumiiiaris,quum dicis negate me Cbriftû dici perfona vtriufq; paW* ræ relpcdu. Neccnim quiiicloquitur, negat Chriftu dici perfona vtriufq. na* . turæ * fed fingularû naturarum tanqua partium refpedu:quemadmodumho-minem quempiam minime nego. did animæ amp;nbsp;corporis relpeftu, etianifi negem hominem effe vel animæ vd corporis fcorfim habita ratione, Sed hocintereftin hac fimilitudine, quod homo, neque quod ad aniinam, neque quod ad corpus hgihatim attinec,eft perfona : Chridus vero fplius deitatis refpedu proprie perfona eft, Propriè inquam, Pappe, quam voculam qinim omitteres ,certe cafumniam calumnd cumulafti. Nam ea propric diciturhy-poftafis, quæ feipfa fubû'ftit.’.quod dice-re de humanitate, neque afTumeda, neque iam alTumpta potes, qqin totidem perfonas quot naturas cum Ndlorio, ^iic conflaritiam tertiam aJiqiiarahy-|)oflafn

-ocr page 9-

Hypostatic A. 9 poftafui ex duabus Iiypoftaßbus cum ^utichecc conrtituas : atquc adeo quin rip aut ante alTumptam hu-'^^nicatem non integram perf'onam ™æc,aiic in ipfam triadem hypoftalin inducere. Supereft ergo vt quot;Umanitas dicatur amp;c fit ita pars com-poûti, vt tarnen fit perfona improprie, nempe non feipfa fubfiftesjfed ad ver-^‘hypoftafin reduéla, quæ, vt reélc ait r^amafcenus, faóta etiam eft ipfi hypd-ftaüs, cuius verba poftea recitabo. Re-igicur aiunt fcholaftici duas qui-eiTe in Chrifto naturas, fed ab ''’laearum ncinpe à verbofumi hypo-ftafeos nomen amp;nbsp;rationem, non auté ab altera,putahumanitate: amp;nbsp;Chriftu, ftcundum quod Deus eft,perfonam eC-fc) fed vt hominem , nequaquam per-fonamdici debere. Nec aliter accipi-endus eft idem Damafeenus, Chrifti vTrôçaojv appellans , qua de re fierefte eiuidé feholiaftes, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicit

(oußtendum ejße ßlium Dei incarnAtum compofitionem, in ipfo duas Muras inter fe 'umtasin'unA compoßta

Comfofitionis vox no habet vul-(è* tritam aceeßtionem vtßt aticu-..

-ocr page 10-

10


DE V NI O N E


iuitotiiuexfuisp/trtibatcû»fii(uttO‘ ■ e.nim in chrißofuit eiufmodi

tio ex diuihitAte nbsp;nbsp;humAfiitAtty

dtt£ natur £ minimefintipßui Chri/iip’'' tes' Non entm poteflßmplicißiw^t nitascum alio^uopiam ßubire tontpß^i^' nem confiitutionem.,(ijttoniAm ßmpluitatis rationi derogaret. Sed differentem à priore. rationem habet htt compoßtio^ deßgnans duarum naturaruti^ in vna hypoßaßßmplicißima 'vnionernycb tratotiusconßitutionem ex partibus. Ute autem ainio quum noßra mentis capttim longe excedat,non niß dorneßicis etcnt-ßrafragilitate petit is rerÜ nominibusvt-luti ejuibttßdam adminiculûinßnuarint' bis poteii. idcirco nuncttpatione comlgt;oßtbgt;' Î nisplerunpue exprimitur, d^pertotius tx duabus diuerßa natura part thus confiitU' tionem tanejuam proportionale quiddam ■ declaratur, qtfum CathoUcapie coffteatur Eccleßa,(^ubd ßcut anima rationalis dt eaquot; to vntts eß homo, ita Deus équot; homo vniu eßchrißus. Hine igiturcolligipoceft quo iure me vt mihi ipfi repugnantem accufes, amp;nbsp;modo vt Marcionitam re-velim cfïc accidens, tnodô vt Ncftoria-

'niim

-ocr page 11-

H Y P OS T A T I C A? H Wm, quafi humanitärem à deitate Ce-'iingam. Ratio veto quam attuli, cur. Chriftus PR O PKI E folius deitatis re-fpedujipfamquoque videlicet huma-’î'tatem fuftentantis, hypoftahs dica-

D-l-’appo videatur ad rem non «^re,cft tarnen ûc appohravt nihil îptius dici potuiRe contendam. Sic e-nim ad verbum Damafceniis hac ipfa 'ieredifferens. AT/np^tiv naturAnoUrA verbum aj^umffit, »o» ^ua per fe Wet fubßßeret indiuïduum ejfet.,ac itn ffisie'i ßt m ipßgt; ajjumpto,fed (ju a in ipßui

ßubßßeret. Nam ipßa hypofiaßs ^(iverbiyfacfa eficarni hypoßaßs,Quis tnim non videt h humanitas ante af-fumptionem fuit hypoftahs, neceiTario

Chrifti hypoftafin ex duabus hy-poltaHbus effe conflatam, quæ fi inte-græpoftaffumptam manferint, Nefto-rianifmus nccenario confcquerur : ßn vero humanitatem defiifîe perfonam dicamus, tune fane vnione perfo-Jialinon affumptam, fed abfumptam fuitTe carnem dicendu crit. Quqd fi de-uique ex vtraque vnam tertiam faftatn I fftedicamus,tum fane vitarc Eutyclie-1 tis blafphcmiam non poterimms. In

-ocr page 12-

DE VNIONB


IX

his ü tu mihi affentiris, immeritô , prehendifti : fin minus, tu viderisquo-modo contraria poflîs confirmare. Et | ex his quoque liquet iniuriain mihi abs te fantam, quum mihi tribueres quo»l mihi nunquam in mentem venir,quo*! videlicet dixerim talem ante incarna-tionem,qualis nunceft, fuilTe.

quot; Secudum ^^rgume nttim Bezt^ ' nbsp;nbsp;'

OMnipresentia 5c omnipoté-ciâ funt proprietäres Diuinitatis;

Si ergo communicatæ funt Chriftu, fequituf error Patripaflîanonum gt;nbsp;dclicet vt tota Trinitas lit incarnata.

Rejponfio Pap^i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!

VErvm eft, funt hæc propria tO' | tius Trinitatis .• fed tarnen alia dl ' ómnipotétia gignés,alia genira,alia pro ! ccdens ab vtraque,id eft.alia Patris, alia Filij,alia S. SamSti.Confideratur .n. hço quali ‘^bç «F.-liquidé Deus Pater in Tf' , nitate eft quali principiuamp;origordi-quarum perfonarum, Dicimus aureiu non aliam omnipotentiam, quàmEll) Dei Chrifto homini communicatie cftegt; in cuius videlicet fubfiftentia ’P“ hiuna-

-ocr page 13-

HrP0ST4TICA. ij

«umanitas fubfiftac. Nam omnipoten-Filij Dei nihil aliud eft , quam ipfc ^cinliusjin cuius perfonæ vnitatem ^^mana natura aftumpta eft.

Apologia Beza.

RVr s V M in te meliorem fidem in. citandis meis , non immeritd fortaffe fcientiæ qdoque plufculum deMero. Nec cnim ego vnquam fcripft ’ieitatis proprietates no fuiffe Chrifto tommunicatas,fcd aduerfùs Brennum ^lacobuin Andream, alios eiufde •Jogmatis alTertores negaui ftiifte in Chrifti carnem effufas, quoniam hæc, effufio hypoftatfeae vnioni ex diametroquot; ■■epugnat,ncdum vt per earn fitdefi-niciida. Ifta vero quantum inter fe différant, res ipla demonftrat. Itaque te vehementer rogo, vt quum noftra Voles reprehendere, attentius ilia con-lideres, ne ipfe tibi monftra confingc-tevidearis. Quod fi ad vnioncm na-turarum fignificandam tibi vifum eft poft alios aliquot Patres vtftcommuni-cationis voccjtediüs tarne 'dixilTes Garni Chrifti, quam Chrifto communica-Us. Ad rem aucem ipfam quod atti-

-ocr page 14-

Ï4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE V NI ONE .7 •

net, ßc ego fû amp;nbsp;in hisEomiliisSóiaA-■pridem adudrfus illos argunieiitatus, non'ßfnplicicer, Vt tu es arbrtratus, le^ ex illorum hypocheii. Si ( vt illos foi' piilTc mox ollendam ) Veibum faduia elle carnem ,'fiue Iiypoftaticè vnitûeJle Garni,id vnum déclarât,quod Verbum rccuildüm oùch'aj» quidcin non aliter amp;nbsp;în ilia carne,quam in re qùalibet,fetlm carnem illàm adiimpcam omiics fuas propriccates cfFudcrit ( 'qùasjpiî poftea definiunt Omnipotentià , Omniprit' fentia y OmniCciencia Scc. ) tum w-fèqui tora triadem fuifle incarnataiU) id eft, in liane carnem effufam, quôdi' ftæ proprietates non fint Verbi pro' priæ, fed ipfitis abfolutè cÔfideratæJd-tatis. T U vero quid refpondes ? Singt;l omnes hamp;proprietntes) totita hitdtù , fed tarnen alia èjl ew»itgt;igt;te/iti^ ^i^nens , alia genita, alia procedens •vtracfue idefi, alia Patrù-, alia Ftl^i S. SanFli. Dicïmiù autem non aliamoi'*' nipotentiam cfuam Filij Hci C-hriflt minicommnnicatam. Sed audi,Pap' pe, în qua tandem fchola didicilbpi'*' rcs efte omnipotentias? Nam fi hoc ve* himcft, pluresqùoque erunt cficnfiif).

-ocr page 15-

I H Y P o s T ATI C À. I5 ’ proinde plures Dij,alius videlicet eu

'Us eric effentia gignens aliâ eifentia, al-' nbsp;nbsp;^^rgenitus, alia videlicet genica eiïéiia,

denique âb veroq. procedens a-^'ueffentia ab vtroq. proccdête. Atqui noiionib’ Gignétis, Gcniti amp;nbsp;Pro-^lt;létis haftenus credidi no iplam efle-t'amdiftiiigui, fed hypoftafes coftitui. ^onçedo igicur amp;nbsp;ed'enciam eins at-'quot;buca, quuin ab efféntia non re,fed ramone tantum différant,per fe quidê ab-^ulutc, ad perfönas verb quod attinec 'u patte quidem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iii

filioautem Sp. Sandto ahtafûlç amp;nbsp;rc-^^tefidque reali ter vt îpfæ perfonære-'P fainter fe diftinguahtur) confiderari. ^ed habere aliquid à feipfo amp;nbsp;habere rë ^indêab alio, no facit vr rcçipfaquçhà ueiur fit alia amp;nbsp;alia, verû illius rei pofle-norcs ipfos inter fe habêdi rnodo diftin-

I ßuit. Notioncs igitur perfonales treç I quot;uniero Gignere , Gigni, Procedere, I petfonas totidë numero reipfà diftin-! nbsp;nbsp;nbsp;cohftitùunt, ac proindc redfe dici-

^ur, Alla eft perfona pacris, perfona vi-'^elicet gignèns-.alia filius,perfona geni--aliaS.Sanélus,perfonaab vtroque f'ocedens, vntip^fuç videlicet rpoTiVi

-ocr page 16-

bE V Ri oRË

nonautemcflcntia. Hæc cnimclTcntil tota eftin üugulis, quaiiuis noneodeni fubïiftédi modo : ac proinde neq; aliairi gïgnit, neq; aliam emittit, quoniam iw totidem dij,quot clTentix euadeiet : fed pcrfona perfona.pura pater filiu gignic eflentiæ l'uæ roti’ per modu generatio-nis communicatæ, tcrtiaeiuïdêellèquot; tiæ perfona per moduproceflïoiiiscon' ftituitur. Idê deeflentialibus iphus dei-tatis attriburis ftatuendu eft,ac proinde ficut vnus eft Deus,vna eademq. eflèn-tia, ita vnicu effe eâdéilia vnica omni-potentiaomiüpotctem jficutait Atfo' nalius,quanuis tres fint perfonæ eadem ilIavnicaclTentia amp;nbsp;üfdeilhseflenciali-bus proprietatibus prçditæ. Nequcve-ro hinclequitur Patrem quoqueamp;Sp-Sanótum fiiilTc incarnatos, û cade amp;nbsp;'f'

. nica eft trium perfonarum êflentia omnipotcntia. Nam loge aliudeft di-cere eandem eflentiam ac omnipote/i* tiam fuifte incarnatas(qnodverunieit quuvnieaamp; fingularis fit hæc e/fentiî amp;nbsp;omnipotcntia) quam eandem perfb' nam,quod fiilfiim eft,quum alia fona Filius, quam Pater aut S. Sandns-ac proinde cadcm quidcm illa

-ocr page 17-

H Y P o s T A T I C A. f/ effentiaamp;L omnipocentialic incarnatà at non in tribus illis perfonis, fed in fo-lius Filij perfona. De his li lie iudicas, nimis certè impropriè ôô inulitate alia 5 aliam elfe genitam, a-Jiam procedentèm omnipotentiam di-xiftijpro eo quôd dicenduin fuir , vna quidem amp;nbsp;eandem elle trium perfonà-rum omnipotentiam : fed quæ modo ficut in Pâtre, modo fient in Filio, modo iieut in S, Sanôlo, propter diuerfas perfonales rationes confideretur. Hoc igiturdemus te fcripfifle : dico tarnen exBrentijamp;:alioru hypothefi,qui hy-poftaticam vnionem fola proprietatu omnium in carnem aflnmptam elTu’ fionedefiniunt, confequi quod illis ob^ ’eci, nempcfic tres perionas incar natas videri : quoniam videlicet iplamelïen-tiamDei ( liue Deumfecundum excepta ilia effnfione omniû proprie-tatum, non aliam efie in Chrifto,qnàm ■ptequalibet difertèfcribnnt. Etenim fihoc verum eft, amp;cçx «OToecomunica-’^'onedependet ifta proprietatumelFu-fioîquumtotaàdfiiinilla carne ficefle ftatuatur vt vbiqvie cil : fit antem oAaç ;lotavbique,tota etiam cÀ^yç proprie-b

-ocr page 18-

ï8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE VNIONB

tatcs clTuudendo fcipiam tocam incar-«anc.

Tertiutn rgumcntftm Bezamp;.

3 Andreas inthcilbusdicic: Inhabitionem Filij Dei in Chriilo

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iiomine non aliter conliderandam d-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jc, quam in aliis rebusded differre tan,-

j j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trim i’ccundiini magis minus, quiain

'i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reliq.uasres Deltas cffudacaliquas pro-

: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prictates, in Chriftum vero omnes, ld

quodfaliiimeft. Sequcrcturenimindc Deitaté omnibus rebus, amp;nbsp;iplis quoq- i ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dæmonibusperlonalirer vnitamelïc.

Beßonfio Pappi.

A ndreas pro fe rcipon-dcbic. Scimus autem ipfumnon ire inticias alia racionc Deitatem cominu-nicad rebus omnibus quas creauit, re-dcmitamp;hucvfque fuftentac, amp;nbsp;aliï , ratione homini Chriilo, cui perlonali- ' ter vnita eft. Ncque fcripfir aut dixir , vnquam , vt opinor, hos duos modos communicatioms, tantum ièciindnni magis Sc minus diiferre: fedjibeater h- j tebitur illos diiferre cot:ogcn£re,amp;: plus etiamquàmgencrc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

-ocr page 19-

HïîOSTATICA. Î9

^plogia Bezx.

'n VrsV M in meo rccitando argu-.LXmenKovel tvi aliquid hîc omiliftl Ndccrtè qui tuas refponiiones ddcri-îfaunt. Àddidi enim prætcrmiffu abs teeçithetum essentialem in quo toiavis arguïnenti polka eft. An aute eainrefccerimbrcntio Sêlacobo An-àïexiniuriani,age ex iplorummefver-

' nbsp;nbsp;bis à rue toties prolatis diiudicetur.

Ex ifto Euangelilbæ ditbo, Verburn C3.ÏO faftum. eft, quod de Cbnfto dici-tuï non de Petro jdifcrinaen. Chnfti èc îctïiinco ftatuendum eft,quôd Hlius ï)cietli [uaelîcntia inaplet Petrum lient amp;nbsp;hominem Chrilbum,non tarnen côtnunicat Petro omnes l’uas propric-^^tes, fed tantum nonnullas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- .,

Piferime inter ChrilluSô alios ho-^''^ ' naines non conftat propriè in habita-( bone Ebt Dd k filio hominis,fed com-\ ^nnicatione proprictatu quibus ftlius \ bominis ab inhabitante filio Dci orna-I tnr,-vt humana natur a fit receptaculum auguftiffimum omnium celelbiu Sgt;lt;: di* knotûbeneficiorum.Hæcigitur Brcn-bus, Andréas veto fie feribit. nbsp;nbsp;Non ck

itnaginanda aut fingenda alia Dei in b.ij

-ocr page 20-

2,0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;©EVNIONE

r» lt;?/)?-«- Chrifto,quàm in creaturis reliquis om-quoad w»ai',diuinicacis piæfentia:

hominis quæ VC in creaturis tvipyiia difcernicur, ^fif'^^^'quodaliainaliisagat operetur : ica in Cliriftum toca cHunditur, vt iam extra ipium nihil , fed in homme amp;nbsp;per hominem Chriftum omnia in omnibus operetur.

■i’Af/i XI. Atque hæceft communicatio plcni' tudinis omnis deitatis, de qualoqiiitur Aportolus CoJolT.i.

A poftol US per formam Deigt;fecundu qi’ußi Chriilus dicicur æquaJis Deo, lt;44».« intellcxit dona in iplam carnem alTiini-p cam real i ter effula.

Res omnes à Deo fubhllcntialirer fuftentantur.

fag.3.'^- Homo Chriftus dicitur Deus, non quia Deus üt in ipl'o (q in omnib. creaturis cR, non modo natura, fcdetule- ■ cundu fubhRen tias ) fed quia in alîum-ptionc carnis dedithuic bomini omne potcRatem in cxlo, in terra amp;nbsp;com-municauit ci omnia dona, S^c.

ibitltnt. , Dininicas hominis Cbriüi non dl i illa àma'S'uç, alterna cum Paci'camp;^ lt;Ro Spiritu cRentia communis, fed co- i annnicata à feennda hypoRafi. Ecvlt;:

-ocr page 21-

HYPOSTATIC A.


21


vno verbo dicam,quum hominem effe Dcum dicimus , nihil aliud intclligi-mus, quam quod homo ad dexcram Dei fcdcac. Nam carnem alTumercin Dcum,nihil aliudeft quam omnefu-îinplenitudinem ci communicarc.

Inter inhabicioncm Dei in fanétis, amp;in Chrifto hoc vnum eft diicrimcn, quod faniftis diftribuat fuadonadime-h, Chrifto aurem immenfa.

Chriftus homo hoc habet commit-ne cum omnibus tandis, quod cumeo Deus perfonaliter fuit vnitus.

At cotraLutherus in quada concio-iie. QwdChrftus in forma DeituifTc prædicatur,ccrtè diuinitaté indicac,ité quôdfecxinaniuifte dicitunporró ina-nitio amp;nbsp;ferui forma, quid aiiiki quàm humaniratem teftantur?

Hæc igitur illi, quibus vides cos a-pertc ifta teftari Deitatis Chrifti line iormæ Dei appellatione non ipfum , fed eins donorum elfufionem in carnem affumptam fignificari , quod mere Neftorianum eft.

Deum non aliter elle in Chrifto,' quant in omnibus creaturis, quod iptumeft Neftorianum.

b.iij. .1

-ocr page 22-

11 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEVNIOÿJÊ

Deum cffein omnibus creaturisetia fccundumfubfiftencias,quod cft me-rum Manichcorum delirium , amp;nbsp;cum iJlis fiîpcrioribus eft: prorfus àa-vçctTvv.

Pcrtonalcm vnioncm Dci hominis in Chrifto efle comunem omnibus fanais : ôc hoc v N v m elle diicrimcn inhabitationis Dei in fanclis,quôdiàii-élis diftribuac fua doua dimenia, Chri-ftoaucem immeniâ.

An nô hoc eh vero,Pappe,dicereper-fonalé vnionc Deicacis'ÏS /^ôyrfin Chri-flo differre ahinhabicatione Deiinia-ftis (quamiftiquoque perfonalemviii-onem clTc volunr ) non j^roçlcd TTÂtov^ Si hæc forte tam monftroû

in Eccieiia Dei incolerabilin probas , quo te loco haberi dccet? Sin verô damnas ( quod te, re tota diligciu tins expenia , fadurum ipero } vide, ^^næCo, ciiius caiüae amp;: (quorum houii-jium pacrocinium i’ufccpcris.

Sed aliud habco quod in hac tin ! reiponh'oncdc/îderem. Scis eniin ver- ( bum communicationis in hoc argumé- nbsp;j

to ambigninn efle, vtpotc, quod ad v-nionis côfèquentiaefFeéia reberripod ( poflît,quàm ad ipiam vnionéquam hic nbsp;nbsp;i

-ocr page 23-

HYPOSTATIC A. zy agamus de ipfa t5 Aojpy vnione hvpo-ftitica cum carne. V ocabulum aucem vnionis et(i lacobus Andreas non du-bitat vfurparc de Dei in lanctis, iino in ’^ebus omnibus inhabicatione diiteres, vt paulo ante cicaui, malle tame tc ilia ipiam vocem vnionis vlurpare. Deinde quale etiamiftud eft? Deicatcmcó-, municari rcb’ omnibus.? Dcicatem res omnes crealPe Só redemiffe.? Nam ego^ quidem iftaportentanunquam ad hue audieram, quamuis omnia in Deo efle, viuere èc moueri, ipli quoq; propham ' vates viderint, arque adeo omnia louis effe plena dixerint.Idud vero Deum hu: vß^ue res omnes (uflentare^ 11 tn accipis vt de virtute ilia rerum omnium vt créatrice,ira quoq; conferuatri-ccjconcedo. Sin vero cum lacobo Andrea fubliftentialiter,id cft,hypoftatice res omnes à Deofuftentari vis,mox à te ipfo amp;nbsp;tuo Andrea diileris, quumChri-ftopoftcavni pcrfonalcm vnione, 06 id quidem retie 66 orthodoxe, vendicas., ^Artum Argnmenturn BtZig.

PKoprietates Dei £ur propria quarto modo.Ergo non polTut; communicari alicui crearurç : aliöquin b.iiij’.

-ocr page 24-

DE VNIONÉ

non effent proptiç, led communes, Deus fpoliarccur liia gloria.

Kejpanfio Pappi.

Ne G o confequentiam: Siquideni ijIç proprietäres humanitati Chri fti communicari dicuntur non eodem modo quo ipfi diuinitati, fed ahter. Na quu diuinitas eas habeat per naturam, humanitas carum particeps eft pergra-tiam,quo modoetiam ipfa EJij Dei fentia communicarur.

j4pologia BezA

c o lacobi Andreæ Rro' pham, qui bxc Auguftini verba e-Judens .• ePi confetpifensvi^tiod iif Deoesi, iufitvbique vt Deui: C^up^ußi-Kits no» negât f inquic J httmunitiitM ChriPti eße fed nega,t eomodov-biejtie effe quo efi'ubtque dtuinitas -, Qua/i vero Augiiftinoaut cuiquaanreBrcn-tium alij vcncrit: in mcnccm ei natura’, quæ/ùbJata circufcripdone nufquam /îc, inióne fit quidein, aliqucin vbiqub nbsp;nbsp;I

rads moda tribuere. Sic cu qiioquear- I gumcncum noid'Ci cludis, negas, quod I tarnen negad iurenon poceil, propriii ! quarto modo dcïînere eile proprium, I edamii alceri communicerur, modo 1 noa I

-ocr page 25-

ÈÏPOSTATICA?

fion eadem ratione comunicetur qua cftakeriproprium: ac proinde manege deitatisfiias proprietäres,quamuis af fuinptæ carni communicentur,quonia ffopriæ iunt deitati per naturam, fiac äutem particeps earum humanitas per gratiam. Sedquis tibi concedec(cxem-pligratia) fiquis fundumhærcditaria ■urepolTidenSjalium liberaliter admi-ferit in commune illius poifeiTionem, ftindum vni antca proprium idcirco non euadere communem ^quoniam ib lius quidcm iit hæreditario iure,alte-rius veroexgratuitobencficio? Nam certè non communicationis modus, fed einfdé rei communicatio qualifcu-(jue facit vt proprium euadat commune . Deinde quïnam crit proprium quarto modo quod foli cuipiam non comperit,quocunquemodo non com-petat? Prætcrea nihil iftorum, vt opi-nor,negahis,omnia videlicet Dei attri-butaefîe quidem in ipfo effentialia, at-queadeo Deumipfum, fed quod ad res extra Deum pofitas attinet, magnum tarnen cffe inter hæc difcrimen : amp;nbsp;quu fit quædam analogiæ fpecies inter De-uin creantem amp;nbsp;ipfius opera, ficut in

-ocr page 26-

D E V N I o N E

rebus creatis fubftantiam illarum ac deinceps earum accidentia confidera-mus, fic in Deo attributa quædam nobis quodammodo ipfammer eius elTeii-tiam cogitandafic proponere,vtnulU racioneiint illis creatis rebus commu-nicabilia, veluti feipfo efle, æternum, immenfum, fimpliciflimum eflêiquæda vero veluti quarunda qualitatum £pe-ciem in Deo nobis reprefentare, nem-pe bonum, iuftum, mifericordem eflc, quç analogica quadam hoinonymia rebus creatis non vt eiTentix, fed vtqua-litates per accidens attribuantur. ante pofitis, necefle eft vt quædicispet gratiam liumanitati aflumptæ commu-nicari, vel ad prius, vel ad pofterius ac-tributorum genus referas, q'uoniamad vtrumque non potes.Quodfiadpofte-riorareferas,quumdifertè dicasficipfa fili) elïentiacommunicari, vt eiuspro-prietatesjlcquetur veile tecuin Bren-tiojvcl cuin Neflorio potius, Chriftum elTe Deum per accidens, id eft, non natura Deum , fed donis excellen-tiiî'imè in carnem elfulis, cæteris fan-óiis. efle diuiniorem : quod dogma, vt cmolliret lacobus Andreas, exco'

-ocr page 27-

Hypostatic A. 27 ^icauit fcilicet mlt;pov nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quum

dicerec v nit am eße carni Deitatem quafi fer accidens. Scd vbinam iftud. inueiicrit, qui difertc fcribit Deum cugt; omnihus pcrfbnaliter vnitum, ne-^iteDeitatem Chrifli eße »(nc£J\fßed dono-yv,ni omnium ^Icmßimam eßufionem, id (d vere accidentariam? Q^dd ii ad prills attributorum mere eflcntialium genus id referas, præuancaris profcÖto, Tum cnim communicacionis nomine vnionem incelliges, quæ quum faluis cuique naturæ eflentialibus proprieta-tibus faóta fuiffe intelligatur, non iam. iuipfam humanitäre fuerinc illæ proprietäres effufæ : acproinde hypoftati* cæ vnionis definitionem à Brentianis allatam prorfus euerteris, arque adeo meum argumentum prorfus confir-niaris.

^ntum gt;lt;^rgumentum Beza.

Si proprietäres diuinitatis commu-nicatæ funt humanænaturæ.Ergo eftæterna 8^infinita,vel coguntur ali-quas proprietäres exciperc afeipfis diifentire, quum videlicet anted dixif-fentomnes proprietäres humanitati ef fccommunicatas. ,

-ocr page 28-

18 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE V NIONÏ.

£ejpo»fio Pappi-NEgo confcqucntiatn. Noneniirt diciitius has proprietates hiima-iiænaturæper feamp; feparatim conlide-racæ communicatas efte, fed in concreto, homini Chrifto, quatcnus videlicet perfonalicervnirus eft filio Dei. Ethac racionenon abfiirdum eft diccreetiam hominem Chriftumefle æternum, infini tum,omnipotencem omnipræfen-tcm amp;c. quia vna eft fubfiftcntia per-fonæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cum fllio, qui æternus

eft, infinitus, omnipotens, omnifeius» omnifapiens, amp;nbsp;omnipræfens. Ani-maduertendum tarnen hîc eft,ne ideo tantum Chriftum omnipotétemamp;æ-ternum efle dicamus, quia ipiiiis dmi-nitas tab's eft, led etiam fecundnmhu-manitatem,verè ( fuo modo J talis dici debet; non quatenus eft humanitas per fe abfolute confiderata, fed quatenus , vt diximus, alTumptaeft à deitate in vnionem perfonæ.

(Apologia Bez£.

ATojyjt tarn necefte eft, vtcuico-municata eft in fele, line effentia-lis 1ÎUC accidentalis Infinitas,fit ac dica-tiit

-ocr page 29-

HYPOS TATIC A.

Turinfinita, quam necelTe eft album cf-fecuiimpertita eft albedo, line per ua-turam, dueper gratiamid fiat : ncquo id njagis innciari pores, quam folem iHeridie noiv lucere. Eos autem quo-lunidogniati patrocinaris, per diuini-Tätern Chrifti non intelligere illam »ot-

, qua AojflÇ Deus eft : fed dona quamuis fupvaomnem menfuram,ta-gt; men non aliter in Chrifti humanitäre, quam in cæteros fanélos effufa, ideóq. hypoftatieam vnionem in genere face-^ re Clirifto cum omnibus fanótis cona-munem, paulo ante prolatis ipforum verbis oftendimus .Itaque quum ad hy-poftaticam vnionem refugis tanquam Ckrifto propriam, non vides caufam abs te prodi, quam tuendam fufeepifti* Vos autem poftqua line vlla exceptio«-nedixiftis omnia quae deitatis per naturam propria funt, realiter per gra-tiamfuiffe in humanitärem affumpta efFufa:cogi tarnen aliqua exciperc ex veftro ipforum teftimonio liquet. Co-ceditisenim humanitatem Chrifti efïe creatam, neque infinitam, neque im-menfam. Ergoneque awn«:;/«, neque æternicas principio carens, neque in*

-ocr page 30-

jo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï) B VNI o NE

finiras, neque immcnfitas HH commü^ nicaca fueric,quas camem elTe Dcitatis proprietäres inficiarinonpoteftis. Ali-quas igitur vos excipere ac proinde a veftraipforumfenrentia defeiieere fi-tcamini necefle ell. Age ramen, expen-damus quod fit reiponfionis riiæ momentum. Negas humanitärem à nobis dici æternam ,infinitam, omnipocen-tentem, omnipræfentem, etiam ii Hi* Catis omnes deitatis proprieratesdli cl' fe communicatas. Cedo quamobrein?

( in quis ) non dicimns communi' entas e^fe humanitnti per fe fepAUtti^ confiderata-, fed in concreto homini cliH' ïio, (Juntenas v nit us eïiflio Hei, (jnn tione nihil prohibée dici etinm Chrisluot hominem ejfe nt er num, inf nit um, omnipotentem (S^c. Redlc profcétô H paulo apertius loquercris, amp;s hoc jphimquod rc/pondes paulo mehus in Klügeres.

Nam, quæfo, quid hbiviilc iduH, KON PER 3'B.?ldem, inquis, ejuod WH f SEPARATiAi. Ergo difeedisa Brcntii- i nis, qui quum ( vc pauJo ante ofieiiHi- j mus} difertc /cribant Deum non alitst inefe Chrifio homini fecundum verbi n- i cicuf (tunm reliriuis /nnitis, imo vnitum ef

Httini

-ocr page 31-

quot;Deum rebus omnibusÇecundumßtbßßenti-ïwt,iieceffe eft vt vel ab ipfis aperte dil-

I ^cnrias, ( quod ft facis, rette fàcis ) vel '''t cum illis hominem feparatim à ver-

: ' '^oinChrifti perfona, vt in reliquis re-^^scôfideres,acproinde nobis hoc tuo ’^dponloilludas. Deinde qnum hæç ^UoSeparatim confiderari, amp;nbsp;Confiderari lt;llt;inte»us efl vna ßubßfientia. f erfind ßlif ^ci^hoû, inter fc opponis, none rur-fumlacobum Andream vt Neftorianû nobifeura coarguis? Deinde quid D. huthero fiet, qui hoc fentientes quod tu dicis,hominem videlicet elfe omnipotentem,imperitos vocat? Eius enim hæcipfa funt verbainconcione quada, vt tu minime ignoras, ^tàdum-, inquit, ifn^eriti omnipotentem in Chrifio homine f^ùunt permißcentes durts nuturas atque

i ’'^triearumpafumprudenter. Audis igi-1 tut illos à Luthero vt Eutychianos co-; atgui qui Chriftum ftatuunt hominem effeomnipotentem? Perfe, inquies, co‘ ß^eritu. AtquiaBretianisnonnih per ^eatq^adeofeparatimve rchquos fan-dos ilium confiderari docuimus. Res

autem ita fc habet,vt te quoque fpcro

vbifmcpræiudiciQ iÜAiiï caula dilig®quot;

-ocr page 32-

JI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E V N r o N E

tiys cxpenderis, facile iudieaturum,. ■Coereca nomina Dei amp;nbsp;Hominis fçpe no ipfas naturas/cd periona declarant, idquevel diilinólè, vt li dicam, Deus 'verhamfaSitu efi caro, Sâ Chrifius 'homo jcß ex Çemine Dauidisy in quo diccndi ge-jierc Deus amp;nbsp;Homo à‘wTO,id eft,iii feie Si fuiiplius racfone habita confde-rant diftinótè. Nerbu enim ipfura fadu cftcarojvc loquitur Damafceniis,ad fuam fubhftentiam carne reduda, amp;nbsp;Chriftus hom,o eft inlemetipfo ex Da-uidis femine: vel oÂeaç^ id eft, ita vt tota Goniundini coniideracam perfonam quamuis ab altera tantum natura de-nominatam deiigner, cuius generis du-plices funt attributiones. Nam htit-

Tav nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;id eft, ipfaruino-

perationum eftecta quamuis à duplid operatione, eaq; diftinólc in duabus na-turis coniiderata promancnt, tame to-tiperfonæ vt fubiedo tribuunturpro-pter «fet^^ywwjid eft, mutuara cómea-tionem,quæ eft hypoftaticæ vnitionis ciFcdum. Sic dicitur Vnusefle mediator homo Chriftus lefus : Mediator enim eft Chriftus ohaç quamuis ab alitera tantum natura homo nominatus,

-ocr page 33-

Hypostatic Ai 5) Deitate quidem diuina, humanira-te vero Humana pcraßcnte, quod non animaduerrens Stancarus Ecclcßain pemirbauicSc Arrianis arq. Tritheitis ^iitumaperuic. Altera autem actribu-doineodem illo polberiore dicendi ge-nere, quo videlicet perfona Chrifti ab altera tantùm natura in concreto dc-nominatur, ea eft qua vel proprietates naturarueftentiales vel earum (vipyéUcuf quamuis re ipfa ftibiedta fuarum na-» turaru non egredicntes,de Chrifti per-* Iona, ab altera diuerfa natura in con-cretodenominata,dicunturj he vide-* 1'cet vt Humana de Deo, diuina de homilie prædicêtur , quod Damafeenus onij'ocnv vocat, immeritiiftmd à D. Lu-* thcro, illam eerie non intelligente, fla-gellata,plcrique veto xoivaviuv ’'*1'appellant, velutiquum Deumglo** Hæ( Verbum videlicet ) dicimus fuiffö crucifixû, amp;nbsp;hominê Chriftum, quum effet in terris,fuifle in cælo,qua in re fcrèconfiftit noftræ controuerhæ car^ ffo* Quoniam enim Brentiani hypo-ftaticam vnionem dcfiniut realiincat-* ^emipfam Dcitatis proprietatu haud fecusfquamuis abfquemenfura) quana «

-ocr page 34-

DEVNIONE

in cæteras res créa ras efFufione, vt paip io ante oftendimus -, confcquitur ipfoS Veile propriccatesdiuinas Iiomini tan-quam Idbicéto per gratiam mhærere, ctirim non aliccr ceteris rebus creatis inline, quod dogma apcrciûimè ex bx-rdl Ncliorianaquodad iplas nacuras, ex Eutychiana quodad prophetaenm . cflcntialcm clïulionem ateinet conHà-tum Kemnitius quum ingenue reellere debuepit, obregere temen cïÆç nomine ignici carbonis oppo-fica iimiliciidinc ftudec. Tu verôli quid lîcillud âvro lacis incelligisge' ftiiis profedô lends, quod lie fâcüiinii cognoueris. Primùm circunfpiccqiix-nam ilia diuina Enc quæ homini alTuin-pro, amp;: quænam bumana Deo Verbo tribuantur. Omniâne? Omnia cci'te fine vlla prorfus excepclone.Quamob- I rem ? quia coca Deicas nacurainhuma-Jiam cocam allumpEc. league d Verè dicccur creatus, conccpcuSfpa/Tiis, ' morruus lepulcus , cxcicacus a mop ■ruis, quàm homo iHe xrernus, immea' / fus, omnipotens, omnipræfens, omai-fcius denique , vc vno verbo omnd . compleftar, vni^cnicus ille Dci Filins

ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eofiCfd

-ocr page 35-

HŸjjOStATICA.

contraNeftorium .Num verô clTcnria-litcnutpocius accidentaliter vel,vtlo-^uiturlacùbus Andreas, quad ebenda-^iter? Imô prorfus eflcn tialiter. Qu am-quoniam ipfamet elïcntialis Dcitas in Verbi hvpoftafi eflentialem ^umah.imnaturamtoraC vtpote quaï diuidinonpoiTit) afliimpdc. Ecce igd tur plus vobis edam multó largimurj «luàm poftulcds. Vos cnim cogimini excipere ætcrnicatci principio carentcm, infinitatem immendtatc amp;: exconfequend profeótó, fquicquid lt;licatis)oinnifeientiam Se omniprefen-tiam. kt nos nihil prorfus Dei clÏC dcimus ) quod homini ahumpto nort tribuatur. Vos itidem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex

dteraparte,qua videlicet diuinis hu-^ taanatribuunturj debihcatis.Nos fate* durquidem inhac hypoftatica vnio* ticdominari naturâm aifumentem, fed uihilomihus pari prorfus ratione diui* dsbumanaatque humanis diuina tri-buidocemuSi Qua in re igiturdiifide-dus’netnpeineoquodiftud «uto Vel certè non intelligere poteftis, vel non rede explicate. Video enim vos illud accipere interdum pro per sb» c.ij.

-ocr page 36-

D E V NI ONB

id eft, fuaptc vi amp;: natura : quo fenfu di-xifti paulo ante huinanitatem habere proprietäres diuinitatis non periiatu- ' ram, led per gratiain amp;C ex dono Dei. I Interdû autem(vt hoc loco) iftud per SE cxponicis separatim , ideft (vc , iftud durius dichum interpretor J Icor-ftm, diftindc, abfolute : quæ acceptio . tolcrabilis eftèt, nil! mox illam depra- , nares, quumidquod de concreto ve-rè ,id eft, de perfona ab altera tantum | parte,puta homine denominata dicitur ! ad abftradum,id eft ad naturam ipfa® humanitatis accomodas , idque fuperuatancè y quuin humanitas vt rnox dicam, nunquam nili infefenaturam ipfam hominis declarer. Omni-no verb ao-ro inhac difputatione opponitur tw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, quorum iHud :

quidem ah'quid in fcmetiplb fiuequalc ( eft in 1’elc ftue id ex natura lîue pergra-tiam habeat, iftud verb quippiaw non in Icfe led in alio hue alrerius cui adhf . ret refpeólu, conlîderatum lignificaf. Sic, exempli caufa , credentes dicun-turiufti, aajxthoi^ afzafj^si non in in Chrifto, cui tanquam fubiefto in^’æ' J ret iuftitia, quæ nobis ævfticè cumipl® i

-ocr page 37-

HYPOSTA TIÇA. 57 per fidë vnicis imputatur ; quatnuis hçc ûmilitudo ad rcmifta prorfus na qua-dret, quoniam credences non modo (ötT tt'/Äo, fed eciani ;(5?T’di?\Äov, non Win ^3-’wuTaç iullitia Clirifti iufti-^lt;:3ncur, in Chriilo verö non eil ol^oi fttittZXûçfquodnon vidit Brentius personalem vnionem faciens cundtis Tandis communem) fedduntaxat

Cedoigicur quarationc Homo । ifte Deus cefte non in fefe vllo lt;nbsp;modo 'fed in Vcfbo in quo fubliftic. ratione Verbum oft homo? ffrte non In fcfc vllo moZo, fed in car-^aHumpta. Eadem cft autem prorfus offendalium quoque proprietatumac-tributio, quæ ipfaruriî elTcntialium na-turarum.Qua ratione igitur homo ifto oft non modo omnipotens, omnifcius, oninipræfens,verumcriam æcernus amp;; ''nigenitus Dei filius, increarus, infî-oitns, immenfus,amp; quicquid eft Deus Verbum? profedtô non in fcfeffiue fui-‘pftusrefpetlu fine feorlim hue coniun-dim cum confideres ) fed fecundum a-M,nempe Verbi in quo fubhflic re-r Spedii. Neque viciihm aliter Deus glo-f'æ dicitur conceptus ex femine Da-c.iij.

-ocr page 38-

38 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P E V N I ON ï

uid, natus,pafrus,mortuus, fcpultus/û* Icitatus à morcuis, amp;nbsp;quicquid homo eft: quod ß agnofeere in animum indu-cas (quid autem eft ifta verirate apcr-tius) ecce, mi Pappe, pax eric Ecclefiis reddica, omnibufquc fublatis conten-tionibus cælum terramque exhilarabi-mus, Nam quod addis Christum dicoi' (turn e^e omnipotentem Aternttm ctiiW quod ad humanitatem attinettnon tiweny inquis, abfdluteconfideratamfed (jutte-uuf estaßumpta, credo tibi ipii, vbi attentifs quid hoc rei fit difpcxeris, di-fpliciturum imo etiam hittirum vt a te hac in re aliquatenus ij ipfidifietiant, quibiis vidcrivis patrocinari. Obfecro enim, quid eft humanitas nifi ipfa inie^ fe humana natura? quid eft Deltas Chrifti nifi Verbi hypoftafis, infefe confidcrata? Euolue lacras litcras jCon-fuie omnes omnium ætatum interprètes , confide denique teipfum abique præiudicio, amp;nbsp;fatebcris, qualcsresfunt in fefe abfolute,tales appellatiuis abftra Ûis nominibus {ignificari,S£^ alioquin nihil in appcllandis rebus cerciiamp;lh' tutum fore. Qu^id veto? û humanitas non abfphite confidcrata,fed quatenus

-ocr page 39-

HYPOSTATIC A. 39 afïumptaelt ,æterna eft ( vc tn fcribis) cur nonicidcm Deltas in ea qua affuni-pHt natura dicetur nata, pafta, mortua, cxcitata? quod etiam audio Andream Mufculuni difertè profttcri,vt iam Eu-^ychiaiiifmum eiurare non pofTic? Scio ^uid rcfpodeatis, ncmpc Deitatcm no hiiffe alFcótam in fefe carnis aft'umptæ infirmitate, f quod tainen aperte dicic Mufculus ) fed humanitatcm contra alïumptam fuiffe in maieftatem diuina. Conccdojfaluis cuiquc naturç proprie-tatibus, Sedquidhoc adrem ? Nam proprietäres ( vt ipfe Kemnitius fate-tur ) neutrius naturæ lubiefta egrcdi-uniur. Itaque non magis dici poteft cfFufamortalitas in Deitatcm,quam in humanitatem àuraoici, Ô6 infinitas , ac cæteræ proprietäres vfqueadeo eiïen-tiales vt accidere nulli lubicâo poflint. Neccnim magis poteft aliquid fieri infinitum ( cohærct autcm cum infinita-te omniprxfentia neceftario perpctuô-(pue nexu , fient- circumfcriptio cum natura finira y quam aliquid fieri Deus accident alls. Audi, quæib, Pappe,quid dicat Damafeenus lib. 5 k cap. 3. quo ne-\ mo accuratiùs banc quæftioncm ex-i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c.iiij.

-ocr page 40-

40


DE VNIONE


plicauic. ^^modo, inquit, natan /fut •vfia eïi, c/)ntrarias ejfentialespro^rietates i» fefe receperit? Vides damn ah realem eifuiionem Brencij. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enimfieripo-'

te it, vt eadem natura.fiée und um idem treat a fitt nbsp;nbsp;increata, mort alu (fi immortalis,

cirtunfirfita (fi incircunfiripta? (^d eft autem secvnpvmidem aliud,quàm quod dicim’, in codé lubieéto’ Nam a^ lioqui natura hominis cfthmulamp; mor-talis amp;c immortalis, fed illud quidem fecundum corpus,iflud verôfecundum animam. At in Chrifto illæ proprieta'-tes oppohtæ fectindùm duas diucr/âi naturas dicûtur, ïdeoq; vni amp;c eidënî' ture in icie vc in üibicâo cóuenirenul' lo modo poiïût. Relinquitur ergo proprietäres elfen tiales redéqindempcr-mutari in concrcco proprer gratiam v- i nionisjfcd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non ; in 1

'abiiraäas vero nominibus tarn lalläm 1 ciTehanc enunt:iat:ioncm,f/umanitasefi I aterna 'uel omnfiotensin Deitate, quam ' 1 fi diccres, Humanit as efi Deitas in Deitt- nbsp;nbsp;1

te. earn impium .effe diccre JDeitt- 1 temefijecreatam aut circunficrfif/tmin d' l Jumpta humanitate, quàm Deitatemcf' I fi huma nit atem in afifiumpta bumt»^’ 1

Csiifu I

-ocr page 41-

HYPOSTATIC A. 41

Caufaeft, quoniam vc ait rede idem Damafcenus lib. 3. cap, 4. Deitutis ii»mAnitatis nontif3a ipfas fubßantias fîuç bituras representant:Dei 'verb nbsp;nbsp;hominis

mode de natur is dicuntur-^moedb ^^h^peiiafi, illo ejuod partis rationem ha-^ttrectpiente nomen totius veluti quum perfona ipfa Chrifti vel Deus vel homo vocatur.

Sextum r^rgumentum quot;ßeza.

De I T A s Chrifti omnia quidem agit in humanitate, amp;nbsp;non ab hu-manitatefeparata, fed tarnen non per humanitatem ; vt corpus fuum excita-uit ex morte,diuina fua virtute, no per carnem vel humanitatem fuam.

Rejponfio Pappi.

PRi M V M fl Deltas Chrifti ali-quid agit no confeia autfociahu-manitate, fequitur humanitate aifum-ptamclfenonin totam filij Deitatem, ied tantum in partem eius aliquam gt;nbsp;de quo alibi plura diximus. Deinde duæ îiaturæ in Chrifto ne in ipfa morte quidem feparatæ fueruntab inuicem: led manfit earum vnio hypoftatica. Licet eniin corpus iphus ab anima tum vere Separatumfiiit, tarnen anima, præftan-

-ocr page 42-

42- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;©EVNIONE

tför videlicet humanitate, fcmperper-fonalicer cum filio Dei fuit vnita. Cum anima fua igituramp;per animam qiioq. diuinafuavirtute Chriftus corpus fuu ex morte refufcitavuù

t^polagtii BezA.

SI c V T efïufio realis eflentialium proprietatu extra fua lubjeófame-rus eft Eutichianifmus : ita quuin hy-poftaticam vnionem ex eo defnitis quod Verbum agat omnia per humanf tatem aflumptam mihi quidem vide-mini manifeftètranlire in Monc^hy* iitarü Sc Monothelitarum caftra. Mu-tuus enim eft amp;nbsp;infeparabilis nexusni-turarum cum eftentialibus fuis pro-prietatibus Sc earündcm energiis.kaq; ficut duas naturas quarum vna non eft altera, fed alteri hypoftaticè vnita, fic earundem Sc proprietäres cflentiales Sc energias abfquevlla trafftifione alia-rum in alias diftinftè feruari necefleeft, Deitate videlicet diuina, humanitate vero Humana peragete, quamuis «w’T’-fint toti perfonx communia tum propter vnionem tum propter co-operationê ipfarum naturarum. Coo-perationem autem intelligc, non quoft vna

-ocr page 43-

HYPOSTATIC A. 4^ vna eademque fit vtriufque encrgia, fed quod ad vnicum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;con-

currant diftindçfingularum naturaru aftiones. Exemple ßcexcicatioLazari amortuis. Ad hoc opus concurrunt aftio Dcitatis propria, nemperepecita connexio animæ Lazari cum eiufdem' corpore,deinde aélio humanitatis tum fecundum animam (cogitauir enim voluit anima Chrifti q, faciebat Deltas ) turn fecundum corpus, clamante lingua, Lazare veni foras. Sic fanata eft hsmorroiffa corporis Chrifti concra-ftu,quâuis propria fuerit Deitaris aftio, fanguinem illius liftere.Cuiufmodi alia multa à Damafeeno pulchre explican-turli.^.c.15. Sedamp;. aliudconfiderandu arbitror nempe fient aftioncs ipfe na-turarum diftindæ funt, ita etiam aftio-nes quafdam efic fingularum naturaru fimplices amp;nbsp;nudas ; vt exempli gratia, »!»i/ß«,id eft,prima mentis conceptio eft nuda ipfius mentis aiftio,qua fi fermone cuipia declarer, tunc eft aftio non fim-plex, fed ob admota corporis aftione copofita. Sic in verbo jppriæ fût nbsp;nbsp;vni

fleitan figilatim confideratîE immancn res aftiones fimplices quaSj’fi per huma-

-ocr page 44-

\

44 D E V N I o N ï nitaté fieri dicas,non minus pecces qua fi humanitärem in ipfamDcitatemcó-uertas. Chriftus certc vt pote verus Deus Patri ô/lt;p»aîoç, nee effufis dunta-xat in carnem donis ficut amp;nbsp;reliqui fan-óti, vt vult lacobus Andreas, fed vere ,nouerat quidincordibus ho-minum latcrct, vidit abfentem Natha-naelem, omnia habuit fibi præfcntia, Patri fempcr cooperatuseftin muncli gubernationc : num,quæfo, per humanitärem , quanuis non fine humanita-te, id eft, Deitate ab humanitäre no iè-parata? Quod fi quid iniftis operata eft humanitas eu Deirate, humanitas pO' tills per Dcitatem operata fuerir,quàm per humanitatem deltas, vt veftra €pAo;lt;rtnuJIo modo fit in iftis quæcd-memoraui, tolerabilis,nifi dicere mali-tis animam per oculum, quam oculum per animam videre. RcÄe igiturdixi amp;nbsp;dico TOV non omnia fecifteper humanitatem. Tu veto vt hocelude-rcs dicere maluifti confeia. aittfocit IjumtimtAte-, quæ verba non pofTum ego coniiccre quomodo fis explicatuius, niii quod exiftimo te prius illud ad Ctxf, pofterius ad ipfam accotn-moquot;

-ocr page 45-

HYPOSTATIC A. 45 tnodàtarum , vt videlicet nihil fcieric Verbum quod non fimul fcieric huma-nitas iplius, ncque he vllum opus Dei-tatisin quo non lit ipfa coopcratahu-nunitas. Iftud veto cuiuûnodi lit age-dum figillacim expendamus. De focie-tare quid nobis videatur iam diximus, quod expedabo dum refutes. De fei-entia non ignore quid nonnulli, ac inter illos Damafeenus, fenferinc qliali videlicet ab ipfo conceptionis mome-to anima Chrifti perfeftiflima fapien-tia fuerit prædita, quod tarnen Am-brolius reftè negauit, quern Lombar-dus fruftra in partes fuas trahere cona-tur. Ne verb diutius aut pluribus ea de re vobifeum contendam, ecce tibi D. Lutheri verba ex accuratiffimc fcri-pta condone in Dominicum diem na-tali Chrifti proximum, in haec uerba huci. 51. Puer autem crefeebat c. J^inxerttnt^ inquit quidam nouü fdei articulum ,chrifium itt infiantit ojt ^o^uiiturjconceptionis Çua etiamfecundum hominem fuijfe plenum S^iritu nbsp;nbsp;fapiea-

^tit,adeo vt nihilprorfui in ipfum potuerit poS^iea quouis modo immitti, quafi anima tiltsfuerit in modum quot;Vtris, qstem ita im-

-ocr page 46-

DEVNIONË

fleas vt nihilfraterea que al in [è recif)lgt;'l^ ï^efciunt plane ißt quid loqttuntuf^ quid affirmant. Ec mox. k.^mpleda»i^^ igitur verba EuangeliHa -, ea ßmplicißime de ChriHi humanitair i»ir^' ligamus qua Deitatis* instrumentitm 0quot; ijeluti dornta quad am fuit, plena fefufd fpiritu Dei. Atd nonfemper earn fimiliid mouit, fed alia at que alia rations fecufi^ dttm diuerfitatem negotiorum fg occafir' num rem Patrts agendi. Ita, liert nttn' quam ei abfuerit Spiritits San^ut corpus eius per increme nta tempor it crefeebat, rationis vfus quotidie red^^' hatur aactiorpro modo natura, vt hominibus euenit, ita nbsp;nbsp;Spiritus contioii^

penitus Uli fefe immift, moultque i^ni^ pro atatû ratione potetius nbsp;nbsp;ad plttra.Ui'

que enim figmentum eß quod Lucas Corroborabaturßiritufed vt verbaßonaU ita fimplicißime quoque res euenit, quantum aceeßit atatù , tantum è gnitudinis, quantùrd^uerb magnitudinit^ tantum rationis, 'vtf^ ratione auclist» itaifs“ ßiritu euaßt robußiorßy fapd^^^^^ plenior cor am Deo in feipfo, amp;nbsp;coram bt' minibus ; neque hac verba opus hahent lia glojfa, fed hac huius loei naturalù it^^

-ocr page 47-

hiP o STATI C A. 47

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ß^e fericuloéquot; ^hri^ianA

^fi, Et mox. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßf i(a cowparaturo ojé

^fnnes homiaes augeanfur corpore, rcitio^ ßipientia , »eciueßtqui aliter , voluit Lucaa hic de Chriflo il-‘ '^^fuiiicare t quod PaulftiÇcripÇit Phil.2.

' ße tnaniuißße ècc. nempe Chri-‘ ß^fnideunder» wodur» ßeße habuißßy

tempore etiaw aliarur» rerum incre^ ^tnti accepiße , ßed accepijße prafiantiM, ^ilf gt;nbsp;eo quod ingenio fuerit nobilior amp;

dotibus opulentifts aliü ornatw.. Hocp/tdo »ihn erit difßcile in verbis Lac£t ^odo arceantur argumentorum iflorum Çx^tflesnuga.KvLf^ïSy Pappe, Lutherum, lt;iuein vnum omnibus quoties libuic, opponicis, figmentum Maieftaticum, cftuHonem realem omnium Deitatis proprietatum in carnem, operationes oinnes per humanicacem ab incarna-tionis monaento , tuum denique hoó refponfum ex profeflb damnantemî Tranfigeigicur cum illo, aut potius fa* terecumveritate,ctiamfl non omnia cgic Chrifti Deitas confcia aut focia hutnanitatc, non tarnen proptereato-cim humanitatem à tota Deitate af-üimptam non fuüTc, quod certe cogi-

-ocr page 48-

F nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E V N i o N E

tare debueras non minus vaidc ab-furdû efle, quàm fi diceres totarti Dei-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tatem non afiumpfiffe tocum corpus,

quoniam pedibus non videat vt ocu-lis. Quinetiam quæfo, quum tu, ritus ne alioqui hypoftatica viiio dii-foluacur,contendis humanitatem fûiiquot; lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fe fociam amp;nbsp;confciam omnium Deita*

tis aôtionû quid obfecro per humanitatem intelligis? animam protêôtô quii de fcientia quæricur, quia fcientiæ iub-ieétumnon eft corpus. Age igiturfire-£tc argumentatus es, cur non rede quoque conclufcro , vel non alïump^^ fuilîe corpus à Verbo,vcl corpore qüo-quc Cliriftum omnia fciuifie amp;nbsp;cogno- | uifie? Sedhoctefefellic,quôdcumla' cobo Andrea afiumptionem carnis a Verbo fadtam pro eftiifione donoruiH accipis (quum non aliter poifis pattern Deitaris interpretari )id eft,vnioneni ipfam pro eius efteôto,fiue, vt in IcliO' lis loquutur,gratiam vnionis perquaiu homo fuftentatur in Verbo, cum gta-tia habituali, ideft, donis à Verbo® ipfam carnem effufis, permifees, quî ' fane dona etfi tanta funt quanta in vf lam rem creatain confêrri immitfa

-ocr page 49-

HŸ P o s TATIC A. 49 poffuntjadeo vt nomen habeac,hace-tiamratione Chriftus fupra omne nomen, nihilominus tarnen infinira efle non magis poiTunc, quam humanitas ipft Deicati fecundum exçquari, '''tvideatur non fads pofl’e reprchendi ilia Brentianorum, qua inquiunc exæquare humanitatem Chrifti di-uinicati non »oia, led f^ovoia .• non eC-^ fentia,fed potentia .• non natura, fed gloria ; non fubftantia i fed maieftatei D. Lutherus quidem certe non minus falfe iftud Omnipotentiæ carni iniitæ figmentum, quam alterum illud Om-nifcientiæ deridet, alia toncione iam-pvidem édita, iam antea citata his '^^rbis, Imperiti quiiiam ^mnifotenteni Chr'tjht hominem faciunt, permifcentes KAttiras nbsp;nbsp;opera, earumparumpru-

denter. Hæc ille, teélè fane fentiens* lt;iuem non excufauit, fed graui probro âffecit Hamburgenfis ille, qui nupef fianc concionem inter Lutheri næuos Tepofuit,aducrfus quofdam fcnberts:.,,f Cæterùm vt probatem hypoltatiça Vnionemneque ex proprietatum..effu-fione neq. ex cooperatione naturwu, qualcs illas efle vuitis, definiri oporte*

-ocr page 50-

deVnionk.

re, præter nonnulla quibus non rdpo-des, illud quoque proculeram, quod Verbum dici non poffit præftandffiniu illud opus refurretlionis per humanitärem fuam, fed in humanitäre fua, fola virtute fuæ Dcitatis edidilfe quodex his ipiius verbis probaui , foteßAter» habeodepoftendi animant meatn i'Ufji* illam accifiendi. Tu retpondes, qua-tiisfeparato ab anima corpore, Deiw-té tarnen fuilfeperfon aliter cuin aiiima vtpotiHima humanitatis parte vnicam ac proinde mv AojpVjper aniinamquo^»

Aojov corpus fuum exitafle.

videfis ne in hac refponlionemultuin peccaris.Etenimfi exiftimas Deiratcin poft corporis ab anima feparationem tuille duntaxar cum anima perfonali-tfer vnitam, nemo Chriftianus re feret, quoniam altera laltem ex parte hypo-ftatica vnionem diftolucris,quod li verum elfer, lepultura Chrifti nobis viui-fica hon elfer.Illud autem extra eSrro-uerfiam eft, atiimam Chrifti, quandiu fttm corpore iplius coniunda hiitj fuH-Ife'medium t^uiddam connedens Dei-tatem cum alfumpto corpore, eadem vehè per mortem a corpore fuo lep^-

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rata

-ocr page 51-

8 YPOSTATICA.

tâta,tunc Deicatem fuiffe medium vinculum animam (uo interuetu cum corpore copulans, quamuis illæ per morte tfefeparara : ita vc ante morte extre-Chrifti cópolitione fuerint Deitzs amp;: corpus, anima vero medium,poft Wörtern veró Anima amp;nbsp;corpus, Dei-* U Vero medium : Deitate tarnen amp;nbsp;ante amp;nbsp;poft mortem,humanitärem to-tam fuftentante. Deinde quomodo tandem ifta verba, Poteftatemhabet» deponendi animam meam, refponfio-ni tuæ accommodaris? præterquàm Him quod de altera tantum huius dióti parte, nempe de pofteriore refpondes, S^äuis id quod deponitur amp;nbsp;quod rur-Ium accipitur interuenire in ipfa de-pofitione Si. refumptionc fit neccfte, Quis tarnen tibi concefterit deponen^ tem amp;nbsp;rcfumentem agere per illud i-pfum, quod deponatur amp;: refumatur, ideft, agensagere per ipfum patiens? Qu^çd fi ctiam iftud tibi largircr, Anp tua, quæfo, eftne tota humanitas pef quamyultis omnia agere Verbi Dei-tatem? Quod fi anima non éft a corpore fcparata, etiam h per illàm fö-hm agat interdum Deltas, cur fepata^^ ' i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'' d.ii'. ■

-ocr page 52-

51 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEVNIüNÊ

tam à nobis dices humanicatem à Dei' täte, niii taceamur Deitatem quicquid agit agere per humanitatem?

Septimttw ArgumentamBezi-Hy 'M. A-ii \ -x Ks eft inftrumenj-turn diuinitatis, Sed inftrumenw non lèinper neceflaviô eft vnituro effiquot; cienti, ira vt quiequid efficiens agit^per hoc amp;nbsp;CÜ hocinftrumento quodilhhc vnitu,agat, vtpatet de fabro amp;nbsp;mallco.

Bejponfio Pappi.

ei pcrfonaÜrcr femper fic vnicum. Er* go efl manifcfta limilitudo.

Beza.

finirejqnod Deitas agat omnia in Chri-fto per humanitärem , obieciillis quo*! diftoluere nunquam poterùnr,'aWur* diftlmum hunc cfte parologifmuma no caufa,qnod aiunt in 1'cholis, ad cauiam. quoniamin’ftrurncntalis caufa iit ple-runquc cxtranea, quod tainiliari cxe-plo

-ocr page 53-

HYPOSTATIC A.

plo dcchraui. Tu refpondes magnani diiïimilitudinena -, quod ipfum di-ftun volui, VC eos redarguerem, quibus P^trocinaris. Cogica,quefo, an hoc he P^oferre quippia,quod me erroriscoar-giut : quod fane h faccres, ica me bene Deusamec, vtmecibi adftipulacorein Haberes. Deinde h corum dosma ptobas, qui Deitatena fcribunt non a-liter in Chrifto fecund urn fubhftcn-tiam vnicam , quam in rebus creatis omnibus, confidera,quçfo, mi Pappe, annontucecibiiph répugnés.

O^AUtim Aritiinentum Bez.t.

PRæ t e R e a Deus'pacer crcauic omnia per filium,amp;s camé. Pater Só îilius non funt vniti hypolbacice. Sunt enimdiuerlæ hypoftafes.

Rejpofifio Pappi.

Nl H IL ad rem,quiafcriptura nos docet vnionem clïe perlonalcm naturarum in Chrifto, qux cam eft ar-da, VC neutra aliquid agere pofftt extra confortiuakecius, vcfupra diàum eft.

ddii.

-ocr page 54-

y4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEVNIONE

apologia Bez£.

IM o rurfum nihil minus appofitè rcfpondere potuifti.Etenimfi quem-pumagcre omnia per alium eft hypo-ftatieç vnionis defüótio vt ij volöt quo-- ru ienrentia tuendam fufcepifti, often-das oportet qiiïnam non fint Pater, Ffi lius amp;nbsp;Sp. fandus vnii^a hypoftafis, auc negandum antecedens { quod non pofiis nee nolis, opinorj autcedendum cH: veritati.

Honum Argumentum Bezt.

COmmvni catio idiomatuin id eft, prædicatio, qua vniusn^' I turæ proprietas tribuitur aJteri naturse i in concreto, refpectu perlonæ Chridi I rcalis eft, refpeótu natcirarum veto vef’ / balis tantum.

Re[fgt;onl;t) Pappt.

A L s V M lioc eiFe demonftrantno-JL iiroi'u hdcdeve edit:afcnpta,pr^-fertim vero D. Luthcri Brena/ Srhckii.N,amc^uam Humana natura fir à Dei täte aiTiimprain perfonæ vn/taw ita vr ipfins non fit aha /'uhftatia qirani i fifij Fc! deqnicnr ncce/Tario, qiwb £h/ JJçi ça (fiç lit ipïi hoc, quo diximus, i rnodo 1

-ocr page 55-

H Y P o s T A T I C A. ' Jïïodo commuiiicata, vc çadem racio-ne Deitatis Clirifti proprietäres éi vcrc amp;nbsp;realiter communicatæ lint, Siquidé filii Dei proprietäres nihil aliud lunt, ipfc filins Dei. Communicatio Jgitur idiomatum realis eft èi. vera ,non vcrbalis.Nam quod metuunt, ne na-tiirçconfundantur,frnftra lunt loliciti. Dicemus enim alia ratione has proprietäres Deitati competere,videlicet per natiiram (vt loquuntur ) alia veró ratione ( verè tarnen amp;nbsp;realiter ) humant-tati, videlicet pergratiam,amp;proptc-reaquôdafiumptaeftà Deitatein vni-tatem perfonæ . quæ omnia millies à noftris exDei verbo perfpicue declara-tal'unt. Longe veto alia ratio eft pro-prietatum humanitatis ,fi eaediuinita-ti in concreto tribuantnr.quiadinini;-taci ab humanicate nihil communicari poteft. Nam Deo nihil qnicquamac-cedere vel' decedere poteft, quum fit perfediflunus. Humanitati antem à Deitate non tantum fubliftencia, led etiam 1’umma maieftas communicatur. Maniteftum ergo eft diuerfam efle ra-tionem prædicationis communica-tionis idiomatum.

d.iiij.

-ocr page 56-

^^6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PEVNIONE

Apologia. Beza.

HJ e ille eft ïcopuliis in quo teî* pfumfpero, vbi rem totam dili-gêtius amp;:abfquepræiudicio infpexeris, rânurum opinor cos ip{bs,quos coni’ memorasjimpingere, quadere miJJies ip/isrefpondimus. Si Comunicationis vocabuio inceJIigicis ipfam naturaru vnioncm, qinim ea talis iîc vt proprietäres iingularum eftentiales non egre-dianturlùa fubieétaf' qnod vefterquo-que Kemnitius ingenue £arerur) non potes vJJo modo veJ Deicatis proprie-tateshumanitati, vel humanicatis Dei-tati aliter atrribuere quàm non igitur realiter,niû perfonæ iiue to-tms ex duabus naturis compo/iti refpe élu, quarum tarnen alteri duntaxatna turæreipfainiint. Sin verô Communi-catioms nomine ( quodfacerc teappa-ret) non vnionis gratiam intcliigis, led id quod ex ea vnione confèquuta in fei'e humanicas ( quam grariamdixi-mus in IchoJis habitualem idcirco vo-cari ab ilia diJlingui ) primùm diAin-gucda fuiehomonvmia ex difputatio-nis legibus, ne de vno rogacus de akc- nbsp;nbsp;nbsp;i

po rclpondcres . Deinde cibi probant 1 dum I

-ocr page 57-

H Y P o s T A T I C A. 57 dum effet, quod eft prorfus aS'vvaSv, naturam aliquam poffe ex gratia rei-pfadoiiari effentialibus alterius pro-prietatibus, id eft, humanitatem poffe pct gratia euaderc Deitarcmliue Dei-' ïatem aliquam exiftere poffe precari-aiti. Stat cnim iftud, lient accidentalis tonitas, mifericordia , charitas ab eft lentiabbus in res creatas promanar, lie ctiam infinicacem , omnipotentiara, omnifcientiâjomnipræfentia aliquam non poffe alij vllo modo naturæ,quàm ipfimet Deitati ineffe, quern fcopulum vt vitaret Kemnitius pro elFuffone rea-li 's^^pnaiv Inbffituit, immcmor illam vnione deperidere,quæ proprietäres ^n fuis fubieéiis rctineat, ac proinde e-nuntiationes inde profeftas l'olis corj-cretis conuenire, qua de re alius erir, vtfpero,dicendi locus. Nam cum ais aliter communicari Deitatis proprietäres humanitati, quàm humanitatis Deitati,verum eflè non poteft,li adgra-tiamvnionis referas. Eft enim eâdem prorfus vnione hypoftatica Verbum Homo,qua Homo Verbum, amp;nbsp;qua ra-tione filius Dei fuit crucifixus, Filius jiommiserat etiamin cælo,quumeffet

-ocr page 58-

’58 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;BE VNIONE -

in terris , ncmpe Kçf-r agt;^o^ non in fefe, quamuis dignior fit natura alTumens, quam affumpta. Sin veto ad vnionis €ffeótareferas(vttufanèfacis ) conce-dimustibi non fuifle Deitatem ab hu-raanitate affeótamjfed liumanit até inc-narrabilirer ab vnito iibi vcrbo fupra res omnes creatas euettam, iic tarnen vt infra illam fem per fubfidat. Qgim-uis enim cffeda communicabiliu Dei-tatis attributoru habeat omnia amp;qui-dem furnme per gratiam quç funt Dei-tatis per natura.-tamen ea,quxfunt vni foli naturæ infinite per fe propria, certum eft tarn efïe àzotv^vnamp;t quàm verum eft non pofte plures eife reipia infinitates amp;c Deitatis ( vtita loquar) (ubiedum nunquamegredi,

Ifecimum rgumentum Beza.

COntroversia de Cœna Domini in eo confiftit, quomodo fi-gna, id eft , panis amp;nbsp;vinum , amp;nbsp;res iîgnatç, id eft, corpus amp;nbsp;fangiiis Domini coniungaturun reliquis enim co-iicnire olb. inter fe amp;: nos. Dicit Do-minus Beza coniungi bæc facramenra-liter : Lutheranos autem diccre, quod coniun-

-ocr page 59-

HYPOSTATIC A-

coniungatur corporaliter, cllentialitcr, ^realiter.

Rejponfio Pappi.

\ 0 s non minus dicimus coniun-étionemelTclacramentalê, quam Verum hoc intercft, quod ipfi fua ^cramentalem explicantper fpiritua-

amp; putanc corpus amp;nbsp;fanguinem * C^tifti non vcre amp;i realiter elTe in Cœ-fed quatenus fide percipiatur.

^^pologia BezA.

SI putas, Pappe, nos fic de rei fa-^^ crainenralis jideft, ipfius corporisi* fanguinis facramentali præfcntia i ftatuere,vrfifidepercipiatur, adfit.fia f lîiinùs ablît, quafi videlicet Sacramenti y veritas à fide accedentium promanet,. 'J licutetiaSorbonicus Theologus Spen-, fe nos eft calumniatus, iniùriam nobis I ƒ facis. Seito igi'tur nunquam nos clTein-. ficiatos Chriftum in cœnaj; ta vere fefc, quàm ipfa fymbola quibufuis facrame- ‘ taliter, id eft, facris vifibilibfuque fi-gnis ac ritibus adhibitis ofFerre, ied[di- I fegiva videlicet corporalia ' corpori corp^aTi moHo , rem autem , cæTeftem thenti^ IpIritualT, Sc intellc-

-ocr page 60-

éo *


BE VNIONE


ftuali modo ; lUajuidem fîtu ipfo loci præîentia, Clüîïïï verô corpus amp;nbsp;'fartguinem ira ßtujoci abfentia, Yi;in-^lleiitvu tarnen verè per fidem perci-^icnda proponantunex lt;juo cohfeqii? tur /piritualêin quoqueûue myfticam cflc, amp;nbsp;Kp intelligendam ûcra-mentalcm fignorum amp;nbsp;rerum coniuU' éhonem.

Pappus.

j^Os verôdicimus,quumChriftus etiam fccundum hùmanîtatein fui nccelTario vbique fit ( propt créa quôd videlicet in vnitatcm pcrfonæ cum f»' lio Dei afïumptaeft ipfius humaniws} tarnen in Cœna fua alio modo corpore amp;nbsp;fanguinefuo præfentemefle,quani adeft aliis rebus omnibus, videlicet fa-crarnentaliter, verè tarnen amp;nbsp;realiter.

Rejpondet Reza.

IMô quumhypoftaticavnioeodifférât à commixtione,quôd proprietäres naturarum eflentiales fua fubic-£ta nullo modo egrediantur, fed hoc confcquatur duntaxat , vt alfuropt* natura fiat affumentis propria in vnu vtptrdjuavov coalefcens, tantum abeil vt proptf^'

-ocr page 61-

HYPOSTATIC A. nbsp;nbsp;nbsp;St

propterca fit vbique humanitas,quil eftalTuæpcaà Verbo, vt contra idcir-coabfitgt;quoniam faluis fuis proptieta-tibuseftaiTumpta, Deinde vide,quæ-^Ojquïnam ifta cohæreant. Vis hu-®anicatem adelTe vbiqoe propter hy-poftaticam vnionem,ôi: tamê alio modo in Cœnaadefle. Atqui fi propter hypoftaticam ynionemeft vbique,efl: quoq, in Cœna hac ipfa ratione : vel v-biquitatem iRâ confequetur vbiquita-tem non elfe, li tot loca excipias in qui-bus Cœna celebratur. Itaque vt fîbi conftaret ifta tua refponfio, dicendum fuit, ni fallût, non Alio modo, fed Alio etiam modo, vt duplex fit realis præfeatiæ corporis in Cœna fun-damentiim, hypoftatica videlicet vnio, facramentalis inftitutio. Sed quorlu hanc, fi quidem ilia fuflficiebat ? nempe inquies, vt facramentalis fît, id eft ( vt opinor ) vt adiunftis fymbolis fància-tur.Hocautemii verè dicis,iam non aderit corpus, quia dixerit Chriftus, Hoc eft corpus meum, fed id tantum diftuin fuerit propter adiunftum pa-nem. Quorfum igitur,quæfo, illa verba quum libuiç perinde aducrfumnos

-ocr page 62-

DEVNIONÊ

cietonatis, quafi verho Deifidemdero-gcmns, teftamencum Filij Dei irri* tüm taciamus? Num. enim ligna Cœ^ næ Domini adhiheri ex inandato Dei vnquam iumus indciaci ? Verum quo-modo hîc cranliges cum veHrx alioqui corporalis prçièncix præeipuis defcn« foribus? Nec enim illos ignorasdoce‘ re ab vnis verbis Infiicucionis Cœnæ petendam eile huius controueriîæ di“ fcepcacionem quorum non eil nc“ celTe locos cicare. Quod aiitem SACRAMENTALITER UOn vis OppO-ni Teil’ VERE REALITER , in CO ubi allendmur , modo reaJitatem nulbm ponas quar carniscircunfcriptampro-priecatem collar, nequeduas oppoliras qnalirarcs cidem fubllanrix, Circiin-Icripcione videlicer Sgt;L Incircülcripcio-nem cribaac, qur repugnanria cerce non rollirur, eriamti Circunfcripcio-nem cribuas nacurx, IncircunlcripciO“ nem vero gracix.

r Ji..

PappuS‘

QVV MQ^E illi negarent id Hcri I poüe, VC videlicec corpus Gcrilii limul nbsp;nbsp;icmcl muleisJn lociseiTcc,in^

crodaäa

-ocr page 63-

HYPOSTA,T IC A, tïoduâaeftdifputatiode vnione dua-rum naturarum i« Chrifto, qua dqmo-fcatur non modo id fieri polTe , fed offinino neceffum efle, vc proprer per-vnionem vbicunque eft Dei-^^^Clirifti, ibietiam fit ipfius humani-: alioquin enim tore , vt duæ fiut perfonæ Chrifti ; vel vna, quæ fola iic diuinitas vbique : öc altera quæ fit ßeus amp;nbsp;Homo, quæ certo coeli loco tonfideat : vel fequitur humanitärem ^onalTumpta elfe in totam Deitatem, ^ed tantum in aliquam eins pattem.

ReJ^ondet Beza.

VErvm eft profeifto quod dicis,' obiefto nobis aroumento de vcri corporis quantumvüs glorificati cir-cunfcriptione, Lutherum primum cœ-piffedeiftavbiquiftica præfentia non-Hihil dilTerere ,iedita vt ex abundant! hoc faceret, amp;nbsp;hanc quæftionem facet-fcreiuberet. Sed Brentius illo fcilicec oculatior, id vnum ccepit vrgere , amp;nbsp;cælos ipfos potius vt amp;C inferos vbique conftituere articulos incarnationis, afcenllonis amp;nbsp;feifionis ad dexteram Paths potiùs advnamô^ eandeih Kem re-

-ocr page 64-

^4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ö 6 V N i o N 8

uocare,quàm veritati cedere. Sed amp;nbsp;la* cobus Andreas in refponiione ad Spetquot; lingum Nou eruhefco -, inquit, paliM fAterifi ea nbsp;nbsp;nAturx humAnA preprietAS^

‘vt nofi »iß ift 'Ufio Aliquo loco eßepoßit, »etpue A diuinA nAturA ipß communïcAÙ •vilo modopoßitf quo (ßtpjA cum ifi plurihtti Aut omnihm loeit eßße queAt:me pro aßferendA njerA corporis ßaft^uims Chriihpße/ttlA in CaeftA,ne Ad momentttni quidepugnAturu. Sienimfimpliciterideß-. fe impoßibile fAtcAr j quA rAtione id fieri poßfie ex verbis CaenA demonstrAre ctni-rerirerbA enim CœnA BominicA vc ide/n AK in theiîb’amp;; cocra Heydelbergefes) tAntum ßuntverbu dißenßAtionis e^^-poris équot; ßAnguin^ Chrißi iAm Ante fir aUa CAußAt communicAtA videlicetproprie-tAtispervnionem-^ effentiAliter in pAnt èi vino,ßcut in aUa quAuis creAturA.,preßeH‘ tis. KtcQYKxfi Kemnitius, cpuoniAnty inquic , de generAÜ HIa corporis Christi vbiquitAte ^pr^ßentiA in omnibuscrestttquot; ris ne inter vet eres quidem ßAtis condäh nec ipßorum ßententiA (ß testimoniA con-ßentiunt-fideo ill a in medio relinquir^. hundet quißque inßuoßenßuiE.t He/hu/ius in l'ibro de • Coena, nAture h

Chriß9

-ocr page 65-

HYPOS t a TI c a.

^hrißo mAneunt dhiinUA -, non dicimiti nxtuTAm Chrißi ejje vbique, no ‘^icimus corpfti ChriJii eße in ligno, in Itt-V^tb/fi-tinfrugibfis. \zc'iXi-,VtmancAteui-difcrirnen humane nafurA diuinA ^^Chrißo, non ddimw vbiijue eßfe corpm ßd recipimus modum loeiuendi i Patribiis traditum Chriflu^ eß ’vbiejue-, ’videlicet communieAtione idiomAtum id tfi y diuinitof efl vbiqae propter vnio^ «em dutrurn nAturArum hypoßAticAm,Al-feriuf nAtftrA proprietas Toti perfona irt (oncreto tribuitur. Quid vcro ? nupcr admodiim ille Hamburgenlis aduerfus Palmerium Icribens, houi corporis dodrinæ à certis Theologis nefcio quitus fabricati propugnator, ah non a-pcrte vbiquitatis mentionem ira.pip'yi'i ndam à D. Luthcro dibit amp;c ad vna infticutionis Cœnæ verba nos reuocat? Nametiatociam ante feculis,quicquid fcribatKemnitius, explofa fuit à Scho-lafticis iplis vbiquitas, refte his verbis Thoma lib. I. fentent, dilb i,-/. quæft. 3. art. Corpus Chrißi ne que in quAntuni (orpus, neque in qu Ant urn eß diuinitati ’vnitum hoc hAbet vt ßt pluribuc locâ^ Vides igitur quàm multos ex tuis ipfis

-ocr page 66-

65 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' D E y N J Ó N E , J

habeas tuo Uli argumento republiantes ,in,quo certè niiror pocuiHe abs te colligi , jc^ara.tum iriftAturai, ß vbicufi-(jtieadeh Xgt;e 'itas i atleft autem vbique} fto» adßt etiafn h umeinitM. Nam, q uæ* .iojCtiam ^icaputnon ch vbi funt pedes, num idcipco caput à pedibus eft fcpa-ratum ? an ideirco radij à fôlis corpore Jciuniti qued hi terram contingant, il-hus corpus tain procul in cœïis ^bdc-Nunquam igitur feiunfta eft DeitaSj qu:e,vbique c'^ ^b humanitatèfiinta, , Quæin ca iis nulle eftgt;amp; alibi nuiquarn. Neque, id.çitp:o non fubßftit ’ih toto V erbo humauicas alTumpta ,'qudd fini' -ta qiiumht,infinitæ afTumentihoco-cxtendatuivRcélc quippc Aiiguftinus ait, non eue neceJlarium, vt quod iii Deo cft ht vbique lient Deus, quem loch fruftraconatnr lacobus Andreas lt;’ludcre,quali particula sicvt , non identitatem , fed paritatein duntaxac declarer.

r

Vndecimum Argumentum Bezs.

OB 11 c I T Beza Icntentiam no-ftram pugnare cuin ipla rei line corporis natura, tuur analogia fidehSt: cum

-ocr page 67-

HIî O ST ATI C A. ^7 Aimfacramcncorivnatura. Nam quod âdcorporis nacurarn. attinet, Ch'riftus ( ’nquic J habet verum corpus. Ergo ib '‘‘ivi/ibile^palpabilc amp;c in.certo loco;ó£ P^coïïfequens non poteft elïe in plu-^'^iisIocis,vbi.Cœnaadminiftxatur,vel 'Maxime ibi efeyfaEem videri, palpa-'''^fennripöflet. • ' '

Rejpoxifio Papfi.

PRiMVM'VihbileiPalpabileamp;: Sê-hbileeffenon làmt propria corpo-quatenus corpus, fed quatenus co-cftjvelàliis quâlitatibus imbu-i quibus omnibus corpus Ghrifti caret, noftraquoque cor-pQta poft relurreótioné carebuc. Quod Chriftus poft reiurreétionem di-fc'pulis fe confpiciendu præbuit amp;i. tan-S^ndum, non ed fequitur corpora glo-hflcata aicS-jiTO fiue t'ehbilia cfte y quia Chriftus illam infirmitatcm ad tempus ^ffumerc voluit y vt fubueuiret difcipu-iorumincreduhtati, amp;C demonftraret fe ■VÊrèex morte refurrexiffe. Interim il-W quoque meminifte oportet quod paulóantè diftumeft, facramentalem amp;nbsp;non phyftcarh nos prxfentiam in,* ttoducerei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■.

-ocr page 68-

68


DE V.îf IONE


Apologia Bez£.

1MÔ ß crcdis jAriftotcli üefti in his quidcreb. maximeidonco, a-ufaa.’^ Tmv : amp;nbsp;rette, iîcut ait poé'ca qua-uis alioqui impius.Tangere cnï amp;nbsp;tag), nifi corpus, nulla potdt res.Quód/i eil necefle cft quoquceßecoloratu, ac proinde viiibile in tcic. Omnia igitur ifta muruo ie conicquuncur in corpore vcrè humano amp;nbsp;phyfico, quaje fuit, cit amp;nbsp;eric in æternum Chrilti corpiis.Alio-qui non eiTet firmum nee folidö Chriiii argumencum, Videce amp;nbsp;palpate. Spiri-tus carnem amp;nbsp;ofla non habet: nequeinde coargui Marcionitæ poHet, Etquod dicereaudes corpora noitra corporeis omnibus iftis qualitatibus poftreJ’urre-ftionem carirura, vnde tandem hauii-fti’Non ignoras enim hoe fuiffe Orige-ni/tarum dogma, quod fpirituaJia SiX-thcrca poft refurretiionem noilra fiitu-ra fint corpora,quæ nee tadtlu fubiacc-ant, nee oculis cernantur, nee pondère pra’grauentur,necproJocoriim,inqui-bus futura hni:, varietare mutentnr. £c (juu Origcniilis obiicetccur illud Cbh-fli, quod modo cicaiii, iJhid ipfiim rch pondcbanc quod rcpcçis, quodrefii*

tans

-ocr page 69-

HYPOSTATIC A. lt;^9 tans Hieronymus aducrfus lohanncm Hicrofolymitanum, quid refpondcric I’offc te arbitrer, quid hacipfa de rc plurimis locisdiflcruerit Augultin’.Ac ^tendus quidem vciter, farcer,rcipon-fe minime negate ipfius nacuralis ^nbftantiæ yefurrethonem. Veium, eft hæc fubftantia cuius qualica-tes cffcntiales refurreftio no perficiac, fed aboleat 1 chri^tui, ais, hanc infir-qua videlicet vifibilem pal-pabilein fe confpiciendum prçbuit ydi-[ctlgt;»lorum caufa. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vt fidem re^

[‘(I'rectigfiiju^facerct. Sane quod qua-draginta dies adhuc viuerccum difei-pdis fuftinuic, quod cum ipfis come-’ditquicibo amplius noifcgcbat, Si ft ^uid limile in biftoria refurrcdlionis narratur, id ilium cn)7';t9t7a/3ixw fe-cifTc non ambigo . Verum quod vift-bilis amp;nbsp;palpabilis fucrit, eodem non tantum quodadmatcriam ,fed ctiam quod ad veras Si formales corporis ptoprietates, corporc præditus, abftc vt dbi concedam Infirmitati tribucn-dum, quum ê contrario vna quæquc fubftantia luis fpecialibus proprictati-bus perficiatur,quas gloria no deftrujt, c.iij.

-ocr page 70-

yo 'd’e V jW I Ô n e ‘ fed ilJuftrac. Si lure tibi non (àdsâ-ciunc, falcem illüd coniidora, quàm fit 'abfurdum, exidimare Chriilo in Ulo füo illuftri aduentn iiiam, quam voca-tis, inbi-micaceniy qua vukis illnm ilü-riin à refun-eétionccarui/Tc, röfumptu-rum, vc abfokico demum iiidiciororfiis eam deponac. Nsó^èAim ncgaW^^fiüc ilium viiibili fpecTè'vennirum fieuta-fcendic.,quia AngeJoriim tc/lïmonioä-hoqni refelleccmini. 1 caque ü vote credimus, qui mmded inuibbilis, fet rurlum vltimo illd.die vifibilbff^Q^'^ _ in gloria fuafôî:- quidem vc nobK etia® ■ faâié à refvïrffcétiöne inuifibilibus oc-; Cirrràc. Bfcniqae qttód {atranicnralcm pt-3^fcnrïam incer déoppO’ 'quot;nis, Tl ad rcm iHgrnfcacahiTimul

S^: inrelleâm vefc obiàtam refets, tecu probamus, faréces cum ApodoloEph.

quod ibi agic iti nobis Dommiis, omriem narnraiis incelleéhis faculrarcm Jonge Licéquefupcrarc. Sin veto realem eo ipfo corporis præicntiamiignis teiiacam iie inrslligis , turn cihi a/fen-tiemur quurn hypcrphiüca amp;nbsp;antiphy fica vnum idem cife nobis demon-' flraris.

-ocr page 71-

H Y P OSTATICA. yï

SE D, inquies;laîc£ïti‘proprium cor-jpóris ell, vt nc^q\iantitate prædi-tuinamp;lînitum.'Vcrüm hoc eft, iJèoq; .■^oridicimus Chrifti corpus cxcenfum ^cîdiffululn clïciri'înfitlitam molem. înio dicimus iam poftquàm in cæluna 21cendic,non alia ratione cHe vbique quatn erac, quuin ih terris ambularec autinipfo puncto conc«ptionisin vte-ro Mariæ virgiitis i Sô yt iftud plcniùs explicem, dicimus Chriftumdccundu hutnanitatem^ cflc omnipotentem amp;nbsp;btritiipræfentem amp;cc. non ratione corporis gloriofi , fed propter vnionem perfonalem. Nee eft, quod dicant ic nihil detrahere maieftati humanitacis Chrifti, quumipfamlubiiciunt naturx Ibgibus , quia Chriftus etiam aftum-plerit formamderui, amp;nbsp;omnes huma-nas infirmitates excepto peccatogt;quod. tarnen noh deroget ipfins hunlanitati. Ergo multo minus ipli derogate, h ci attribuantur propridtates humani corporis. Refpondemus enim Chriftum quurn inftatu’humilitaris,vt loquun-tut, Sc in forma, vt Apoftolus air, fcr-uiin terris ambularet, non minus fuiftc

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'-‘i ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ -i

-ocr page 72-

7:, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C E V N I o N E

omnipotentem amp;nbsp;omniprçlcntc quàm nunc. Imqin ipföpunÄo conceptio-nis häc ei maieftatem perfonaJis vnio-nis tnburain efle, quam tarnen non léper exeruic, led cum lolum, quum ei vilum fuie,

'BezA.

IMÓ non arbitrer hoc elfe appo-licum rclponfum. Necenim quæri’ tur an alio modo nunc lit vbique Chri^ lli humanitas, quam quum adhiic in terris ambularct fed hoc probatum volui, neque olim quum in terriselTct, vbique fuilTe , neque nunc quum in cælis eil, vbique clTc, quoniam videlicet amp;nbsp;tunc erat amp;nbsp;nunc eil organico vere humano circumferipto corpore præditus Chrillus. Illud denique nihil ad rem , eo vno cxccpto,quöd oni-nmo ßt àm'jtt'nv, verumorganicum corpus elfe vbique, amp;: tarnen in fua de-jfimta mole pcrmançre, quum vni ei-demque naturænonpolîînt repugnà'^ cia tribui, tcïlein hac ipCi difcepcado-ne,Theodoreco, Vigilio, Augu/hno, ipfo denique Chrillo ex corporcçiub-flantix proprictidbus, corporis verb îatem

-ocr page 73-

» H Y P o s T A T I C A? 7^ tatcm adftrucntc. Quod autem addis humanicatem Chrifti clTe oinnipoten-tcmamp; omniprælcnrêjnon ratione corporis glorioß, fed propter vnioné personalem, quînam tandem cumdenni-tione vnionis pcrfonalis confentiet, in oua difertc exprimitur , proprietates cuiufque naturæ effentiales faluas per-manerc? nempë fi dixeris Omnipotent tiam iftam amp;nbsp;omnipræiëntiam effe aliquid noinhærens humanitati vt fub-icdojfed Deitati proprium, quod tarnen tribuatur humanitati, vt in ipfa Deitate 1'ubfiftenti. Et certe nifi ita cf-fe ftatuatis, confequetur duas eflo om-wpotentias omnipræfcntias, vnam, videlicet cflentialem Deitatis, alteram accidentalem, ßue , vt ludens lacobus Andreas feribit, quaß accidentalem, humanitati infitas. Prætcrca f vtmo-dódixi)duas reales répugnantes proprietates vniamp;s cidem fubieólo eodem tempore attribucres,quod falciflimum

abfurdiflîmum eße non ignoras. Sed illud rurfum vide quam parum cum Brentlj amp;nbsp;Andreae placitis cohæreat, qnibvis tarne veile tc patrocinari video. Definiut enim illi hypoftaticam vnio-

-ocr page 74-

74 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. D E V NI o N E

nein reali omnium Décatis aiTumen-çis proprietatum in Éumanitatem ai-fumptam efftifione. Quînam ergo hu-manitas non fueric eftufarum in icfe proprietatum reccptaculum? Deinda iidem noUmt Deitatcm aliter efle hu-.manimti Chrifti quàmcæteris iandis pcri’9n^tervnitam,eo vnico excepcOj, quôd in îanÆis demenfæ, Chrifti verô ,jhumanitatiomnes Deitatis propricta-tesfînt elFufæ. Confiât autem donain fanÆos clîufa, elle qualitatcs illis tan-quàm fubiefto hærentcs. Itaquequum præccptorum tuorutp fentcntiain fta-bilire yclle videaris, iîlam tarnen euet-tis, aut illi potiùs fcfe tecum deflruunt. Video enim illds,hæc eadem prorfus a(ro$-at7a Ictiptitare. ■^Scdl, age, demus itaijioc cfle y vt tu nunc;yis :,sitque femper fuerit po/l vnionemomni-pqt^^^^omnipræf^ humanitas Chri-fli,,riqnjfqd, fed hyppflaticè affumpei omnipotctia amp;: omnipræfcntiji: qnïuariirurf'uma lacobo Andrea non diflenfqd^, qui ne videatur fçcunda-riam quandam p.^ipaterp comminifeij refponderefolet humanitatem Chrifti efïexpuidem vbique,. feçt npn eo modo,

-ocr page 75-

HY P-O S.TATICA. yj quoipfaDeirasvbiq.fit? ttenimfihu-nianitas eft omnipræfcns per Deitatis omniprelcntiS.-cft ccrte omnipræfés ea ipfaomniprçfétiaiqua Deiras eil omni-præléns, quanuis hocilliper vnionem peifonalem accidat non çx natura fed cx gratia. Imo quînam rurfus à feiplis non dilTenfcriut Brencius lacobus Andreas, vt qui difcrtis verbis tellen-lur fc per Dcicacem Chrifti nullam çf-fcntialem Dcitacem, feddona in carné ipfam clFufa intelligere ? Prius ergo quomodo ifta inter fc confentanca fint ' demonftres oportet, quam refponfum tuum admitti polfit. Res autem ipfa fic fefe habet .j De toto quopiam o^aç conlidcrato rejfte amp;nbsp;vere dicitur, quçd tarnen non'nifi parti Totius pro^ric conuenit'rat de vnapartcgt;dici verend i'poteft,ncque quod.eft alterius partis, neque quöd eft-Totius. Sic exempli gratia reftedixeris Pappum ( quod nomen eft îtotius oA«ç confiderati ) loqui ' feribere •, amp;: tarnen folumos Pappi loquitur, fola riianus 'ferifiit, At partem aliquam Pappi nominans, puta o-* culum vel pedem , oculum loqui aut pcdMfo feribérç; ,npn,dixcris, fiue figil-latim fine in vnico Pappi organico cor-

-ocr page 76-

B E V N I o N E poreconiunétos illos conlîdcraris. Sic agedum, conlîderemus'in Chrifti per-fona Deitatem Verbi amp;: huinanitaté. Reôlè dixeris lelùm ( quod nomen eft totius perfonæ ) efle lehonam increa-tum, infinitum, omnipotentem, om-nifciiim , omniprælëntcm, ôc quicqnid cft: Dcitati eflcntiale , quæ tarnen ilii toti non nifi Deitatis refpedu con-ueniunt r itémque lefum elTe conce ptum in Maria , natum, crucifixiim, mortuum,fepultum, àmortuis excita-tum, quicquid eft iiumanitatis, tarnen foli Deitati non humanicati competvint. Vides igitur de toto Chrifto oÂüiç confiderato reftè dici, quod tarnen de Toto Chrifti, id eft, de fingulis eins naturis fah’um Si impium fuerit affîrmare, nempe vel Deitatem efle conceptam, mortuam ,crucifixa, amp;c. vel humanitatem elTe Iehouam,amp;: increatum , auc infinitum quidpiam, quantumeunque iftas duas naruras in vno Chrifto vnitas efte fatearis. Ratio autem cur hoc ita fit duplex cft,vna quoniam abftraéta nomina Deitatis auc Iiumanitatis nunquam naturas nifi diftindè Si quales funt in fefe déclarât, , . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;idcoq.

-ocr page 77-

HYPOSTATIC A. 77 nullus hic locus diftinélioni in-

I îcr iWTv iCfitT’ cfcM.0 : altera,quo-i ndm vnio natdrarum hypoftacica fuas

Quique illarum elTentiales proprietates ’^^linquic illibatas, ac proinde efficcre ’’onpoteftvt vel Deicati Humana, vel ^umanitati diuina cicra itnpietate Eu-tychianam cribuantur. Auc igitur no-bis oftendc, Pappe, vbique Hue Iiahni-tumefle (hæc enim ixecelTario cohæ-rent j vnifolique Deicati non elTe pro-prie amp;nbsp;eHenrialitet prorfus incomu-nicabiliter proprium ; auc illud nobifcu fatere hrrmanicaci quancumuis perfo-•aaliter cum Deicace vnicæ accribui ci-^■^a Eutychianifmummanifeftum non poffe. Nam quod amp;: Deo Verbohu-inanaamp;Filio hominis diuina cribuun-^ur,vt li Dcum quidem gloriæ cruci-fixum vel paffum, Filium aucem hominis æternum, omnipocencem, omni-præfcntem dicas, ( quæ omnia propcer ^nitatem perfonæ concra Neftorium orthodoxe affitmancur ) longe abillisfuperioribus diuerfumeft: quod vcinam tandem aliquando plaçidè no-biicum agnofcatis, quum ad omnesi-ftas concrouerhas toUendas amp;: redden-

-ocr page 78-

yg dèvnïóNé’

dam Epclelïis pacem hæc vna expedîtâ lie ratio relii3:a. Itaque fignificari tö^ tam Chrifti perfonam non tantum cx toti perfonç communibiis,fedetiamex Vtriuis perteôtç naturæ propriis nomi-* nibus concretis, puta Dei, Verbi, Filij, Hominis ( Chriftus enim ex peifêótis duabus naturis in vnica fubiiftentia conftat ) turn ipié feripturæ vfus often-dit, turn ipfa ratio poftulat ad vnitatö perfonæ demonftrandam vt eft rede in'vereribus fynodis aduerfus Neftoria-nam blafphemiamdefinitum. lam veto quum in vnione naturarum bypoquot; ftatica ex qua pendet totius Chrifti perfonæ vnitas, proprietates cifeiitia^ les fubieóla neutrius naturæcgrcdiam tur, vides neceflario confcqui Deo ue Verbo tribui Humana, itetnque Fi-lio hommis diuina , non quidem a^ov ( eft enim Neftorianifmus Alium amp;nbsp;Alium poncre in Chrifto ) neque

( eft enim Ëutychianifmus ciTentiales proprietates naruraru crinf-fundcre ) fed ^7’ d'ZÄa, id eft, Deo quidem Humana quacenus Homo eft, Filio autem Hominis diuina quatenus Deus eft. Icaque tarn ftinc faifæ ift^c Nefto-

-ocr page 79-

H y P o's T A t rc A. 79’ Neftovianar enuntiationes, Tieus Ver^ »0» eflnutfn ex virgiae neejue cruci-fxiKne^jue mortuuiFilttî/homiftis ®lt;’« eft xternm -, omnipotexs i omniprA-quibus videlicet perfoua diuidi-: quam iftæ quoque Eutychianæ» ^em Verbuin efl conceptui ■, nattu ■, cruci^ fxw, mortitfüÇecitndum DeitAtem : (fl Ft-' btu hominis estAterntts omnipotens, owr »if rflens fleenndum humanitAtem^ quibus effentiales proprietates trans fun-duntur. Iftæ vero deniumfunt Chri-ftianæamp;' orthodoxæ propter vnitatem perfonæ-ex hypoftatica vnione reful-^autem ,Deus Ferbuw eH conceptus nA-^'^icruciflxus ,mortus, SiCc, fed fecun-‘^utn humanitatem, hue in carne,vt lo-quitur Petrus, fiue quatenus homo eft:

Filius hominis efl non tAntum omni-fotens , omniprAflens fled etiAm Aternus ille lehouA, erAtque incœlis (juum eflet in terris, èfiefue nunc quoque in terris-, quAn^ teis fit in caHs.-i'cA fecundum Deitatem, flue quatenus Deus eft, quibus enun-« tiationibus amp;nbsp;vnitas perfonæ demon-ftratur, amp;c vnio hypoftatica citra con-fufioncm proprietatum ftatuitur. Inde veto Sc illud neceffario confcquitur,

-ocr page 80-

8ö nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E V NI o N Ë . \

vcrum quidem e/ïè diuidi Chritlumnb ïi vbïcunquee/1 yerbiim , dicacur ed3 cfTc Filias hominis, quum Chviilus iic vnica pcri'ona Deus homo .‘at non ite, ft dicacur non adeiTe humanicas vbi-cunque cft Deltas, Nam Fih'us quidem hominis eil Deus,quanLiisnon luiipff, fed Verbi reipedtu iecum hypohidce vnici, amp;nbsp;Deus Verbum ôceh homo, non in feCe, fed in aifumpca natiiradiu-manicas veto quanctimlibet vnica, non eft ramen fâôta Deltas, ncque Deltas euaht humanitas,hue clfcncia fineef fentialibus propriecatibus. Icaqueiam coniiac rropum Kamp;vav'iaç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fine

à/gt;Âoieûcre(»ç inceliigcndum cite non de j naturis iphs, hue figillacim hue coninm i ólim eas /ped:emus,ied de ipfa perfona, nbsp;nbsp;I

non fCÿcra fed oAaç coniiderata, VC amp;: fcripcura Joquitur amp;nbsp;tota £cde-ha perpecuo conienfu docuit, Itaqiie à feipfo paJam diilentit Kemnicius, qui poftquàm reólè faflus cil citcnciales j proprietäres ftia fiibiedta non cgredi, ;

glorihcaco Chriili corpori manere faluam organici corporis iymmetriam, ' realem tarnen naturarum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:

in abftrattis, id eft, in ipiis naturis fta- ’ tuat '

-ocr page 81-

Hypostatic Ai tûat.-quæ quidem ^c^;)içàpraiç eft tropi ««vav/a? }Jïü)jL(^Twv fLindamentum , ejuutn lit reciproca, ftacuenda quoque diet vtrinque realis quanuis ailumens iiaturain hypoftatica vnione domine* ^iir. Itaque li firmu eflet Kemnitij tun-* ‘iimentum, vnionem habitualem cum Vnione ipfaruin naturarûcontùndétisj illani,quod ad humanitatem attinct, niinium large, id eft, ad infinitatem vf-que extendentis, tarn vera eftet liæc c-t nuntiatio. Deltas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ifta,/?//-

fnMitas eHomniprafens. AtquivtraquC lalfamefteoftendimus ac proinde lt;2*%/-elTentialium proprictatum, vC ^ipfarumnaturarumde fola perfona In conctetis necelîarid intclligi.

Sedamp;in forma ferui explicanda lia-beo de quo tecum difeeptem. Scio du-pliciter ilium Apoftoli locum explica* turn foifTc à recentioribus præfertim. Veteres enim lummo confenfu, re-ftequidem meo iudicio, per formam Dei ipfam Verbi Deitatem , per for-niam ferui humanitatem intelligunn alij vero per formam Dei inrelligunt ea quæ Deitatem ipfam confequuntur,

-ocr page 82-

DE VNIÜNE

ita fc gercre vt Deitati conucnit y Sgt;^ I/f forma ferai effe idem lignifîcet arque ie-fc,dilfimulata Deicatis maieftate ac po-tcftacc, itavc leruum duntaxat præbc-re, Vtraque intevpretatio hypoftatica vnionem eircntialis turn Deitatis tuin Humanitads confirmac:quoniani Deo maieftate æqualis elfe no poteft,niii qui cftcntialiter Deuseft. itaque inauditu amp;: intoler.ibile cii Brentianorum dogma, quo ftatuûtcarnem aftumpcainelle non aena , fed Deitati pa^ rem , qui error fuit Arrianæ hære/èoî fundamentum,donee nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hæcab-

furditas animaduerfa in Ecclefiam in* iieherct. Vos ieitur omnium primi au-étore Brentio amp;nbsp;ei’ adftipulatore laco-bo Andrea { Lucherus cnimin tnaiori-bus poftillis eoufque non progrediriir, fed infeeunda, quam attulimus, inter-pretatione fubliltit ) tertiam interpre-tationem exeogitaftis, qua tum Dei tum féru i formam Humanitati,idque inaudita priùs ration e,attribuiftis, Vul* tis cnim per hçe vei:[ya.ylaforma Deiefey omnia quæfunt Deitatis per natural» (acin primis omnipræfcntiam lîue N' biqui tatem ) eft'ufa per gratiam in car nem

-ocr page 83-

Y P o s T A T I C A. 85 nemafTumptanii ab ipió conceptionis carnis momcnco, fignificari) quamv-nam Deitatem in Chrifto lacobus Andreas agno{'cic.-tbrmain autemferui elTq ûlius Maiellatici gradus diiTiniulatio-nem^qüod Lutherus iple coloco,quena fupra citaui, miris modis exagicat ad-iicrfus cos qui interpretahcur id ell,»/?» 'vultfcire. Ec cerce ex hoe fonte orta eft Marcio?^» amp;c ’Aphthar-todocitarum hærclis,quæ luftinianum Imperacorem perdidit, qua de re quû pleniflimè in rcfpólïone aduerP Breu-lium difputarim, plura hoc loco nod commeniorabo.

Pafpui.

OBiigiebat libi Beia hoftrOS dicere, quandoquidem Chtiftus corpus habcret gloriofum gt;nbsp;ideo vide-ri id non efte circunferiptum inftar a-liorum corporum huxtianorum.

Adhocitatefpondec, Primdidnd diciappohte, quia iquum Chriftus Coe-harn inftituebar 5 non fuit tum corpus glorificaturn, itnoiamiatn crucifigen-dum, 80 probrofilTima morte afficien-duin crat 06 huius etiam crucis 06 infiv«

-ocr page 84-

84 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B I V N I o « B

rnitatis pro nobis exantlatæ memoria nobis renouatur in Cœna Domini. Deinde refpódet gloria non adcmiffe corpori Clirifti nacuram, fedpertecii-infirmicacem j vc AuguRinus lo-quitur.

Rejponfio PapfF.

VE R I S § I M A hæc funt:fed nihil contra nos , quia non dicimusvel Chriftum fecundum humanitärem ei* ïe omnipræfentem propter glorifica-tiohenijVel corpus amp;; fanguinem ftiin'Ccena' effe præfentia propter ra-tionem corporis gloriolî Sed dici-mus omnipræfentem quidem eirefcm-per amp;nbsp;vbique propter vnionem perfo-nalem ■. in Cœna verô præfentem effe lacfamentaliter ( verè tarnen amp;nbsp;realiter J propterea quod id ipfe Chriftus nobis fit pollicicus, cuius verbis fidcirij jiabemus , de modo præfcntiæ nihil fóIicitL *

JttologtA BezA.

aN G V) corpora gloriofa fateris cfle circunicripta , nifi aS ipiius ’Cbrifti corpus referas, cerce appofite noQi

-ocr page 85-

HYPOSTATIC A. 8y non refpondes. Corpus aucem Chrifti poft receptam gloriam quuni tatcris circunfcripcuin mauere, primum omnium vide quid Andrcæ Mufeulo rcr ^ponfurus. Sic enim fc ribit iu fuis de ’icarnacione chefibus ,

Chriïitti e^t-yÇicutÇecundtim Ajj'umen-ftc Çecundiitn a(fumptAm natur Am '•^utlis locAlitAtù phyficæ legibtu e[t fubiequot;

Mec locorum terminis circunÇcriptsts. Et ne refpondeas Mufculum hoc incel-Egere de Maieftatica omnipræfcntia, tjuam à glorificatione diftinguis, ve-Em à te expendi quid de glorificatis torporibus difertè fentiac lacobus An-'^ïcas. Si Christum contraHcy-‘idbcrgenfes ) con^ideramiK Çecundum tiiftumglorifieAti corporis, iuxtA quem èi lt;:o»formes fiemus^ hoc ejuidem impetrauit^ ^lt;iod nullo corporAli loco fit circunfiri-' ftus : verum ob hanccAufAm nondum est vhitjue prafins , quemAdmodum nos 'ena cum beatis Ângelis non Çimttsfiuturi 'ijbiejue prafientes (fjquot;. tAmen corporAliter nullo loco erimus circunfiripti. Scio to tefponiurum prorfus inter vos couue-nire, quoniam lacobus Andréas cor-poralciUj tu verb naturalem locum ex-Eiij.

-ocr page 86-

Slt;î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;BE VNIONE

dudis, Sed hoc lîobis non fatisfacit. Nam h verum amp;nbsp;naturale corpus elTe fareris quanuis gloriofum ( fateberis autem nifi ( quod non arbitrer ) vclis corporis veritatem ac naturam glorifi-catione fuilPe abfumpca} limul necelTe efl tatcans iliud verc naturali Sc cor-porali loco contineri, Tuum autem NON VBi quid aliud cft, quàmlocus non locusî At Chriftus, Vado,inquit, vobis parare locum. Ec, Voio vf, vbi fiicro,ibi fint. Et Cyrilli, Tlieodo-reti, Auguftini, Vigilij, Dam/ceni tot ciratos à nobis locos, difputatione Hieronymi hac ipfa de re aducrfüs lo-hannem Origeniftam, perpetuum de-nique Eeelelîæ aduerfus Marcionitas, Eutychianos, Monothelitas, Mono-phylicas, Aphthartodocitas, tcRatum tot tynodisconfêfum refelleretepriùs óportuerit,quam iftud non vbi amp;nbsp;' locum veri corporis organici non cor-poralcm nee naturalem probare pollis: quamuis de futuri feculi códitioneno-limus excra^Dei verbum quærere,ne-dum pronuntiare. Quôdauremliæc Chrifli verba cum Nicodemo in terra |olt;^uencis, Filitti homtais qtü eflincmlky

-ocr page 87-

HYPOSTATIC A, 87 dchumanicateintclligis, hadenus in co tibinon affentimiir, quod quicquid de domine dicicur, puces de ip fa Humani-^itedici, immeinor videliccc de Homi-’'equoque propter vnitaccm peri’onæ ^ótraNcllorium dici etiani D.cumno fJineh Deitatem : eâdem prorfus racio-ne,quadeDeo Verbo dicitur quoque Homo, non ramenHumanitas, quod Eutycliecem fefcllic,iicut in fuperioris wgumenti Apologiademonftraui. Eft enim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reciproca, vt quanuis

aflumcns natura dominetur, tarnen no ■nagis vniatur Deltas Huinanitati’, ’{uam Humanitas Deirati, qua de re ■^tinam abfque prçiudicio legcris Só ex-pcnderis differentem Theodorccurrr, Cotnagis idoneuin veritatis tefte,qu(gt;d aliquando ifta non inccllexeric ; Vigi-lium ex profeffo iftortun errorum op-pugiiatorem ôi martyrio nobilem, que olim Tubingæ Dormilium lacobus Andreas magno cum fuo dedecorc nuncupabat ; Cyrillum , Damafeenum denique, cuius totus certius pene liber orthodoxæ fidci in iftis refutandis con-fumitur, quævos aflfirmatis . Denique quodhanc omnipræfentiam dicis non ÿ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f.iiij.

-ocr page 88-

88 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE VNIONE

compctcrc corpori C hrifti quateniis glonficatumcft , fed propter vnionera pcrionalê, quæab iplo mométo incar-natioiiis cœperit,nô fatis inrcJligo quo-modo verè dicatur, Primùm enim non ignoras in hocipiô argnftiento qùiciin’ que aducrfiis Eutychetc difputaruc hoc fumerepro confcflo , quôd neutra natura poifit répugnâtes prçiprietates rc-cipere. itaque reétc fatemini, vt Kcmnitius,HuinâniL;-icem(umm6mi-tatis tempore fuinê,tuinpolt olocihes-' tioncm inanere in feie circiuiiaip!:^f^gt; vt iilam omnipræien tiam ei in feie huegt; vt loquûturjiabitualiter tribucrenullo modo poiïitis,q. tarnen vbiq. niculcarc valdeiânèrerum iilarum imperirus Se-luccccriis non vcrctur,qu{'d{i[J($(Ta.^3 amp;nbsp;livTo prorfus ignorhns, autlcirc iê dilîimulans. Quid igitur,obiccro vos, adilizbilicndam omniprxfenriamviw I perfbnaJis iuuat’ÎÇam û circanCcripdo- I nem non adimit Humanitati, quoniam 1 iâluas reJinquit eÛcndalcs natiirariiin i proprietates, certè omnipræi^ndam hi I cam noii eiîundir, qiiæ exncccirariaco- I fecudonc ciccufcriprionirep'.ignac. Su- I lgt;crcit jgitur , vt dicatur Humaniras 1

-ocr page 89-

HYPOSTATIC A? 89 oninipræfens £»Mo,id efl, Deica-tis Verbi refpedu, fiue non in fefe fed '■1 ipfa Deicatç, in qua fubfiftic'. Sed hoc rurfum non minds abfurdum fue-'^'tdicere, quam ß dicatur cuiufpiam corpusintelligentia præditum,non in fejied in anima quîcum eft hypofta-igt;cc vnicum. Nam vt corpus amp;nbsp;anima funt duarum diuerfae naruræ, fuif-queproprietatibus reipfa diftinftarum terum nomina,itaeciam ( vt reftè infinit Damafcenus lib. 5. cap. 4. ) Dei-tacis amp;nbsp;Humanitatis nomina, duas na-turas repræicncant, ac proinde non ni-fi aW, id eft y quales funt in fe-mctipßs conßdcrari poiTunt. At vo-tabulorum Dei amp;nbsp;Hominis in Chrifto ex duabus pcrfedis naturis fubfiftentis, alia ratio eft, quamDeitatis Huma-nitatis, Dei cnim ôâ Hominis voces tum de ipßs naturis dicuntur fvridem eodem loco docct Damafcenus amp;nbsp;fçpe ia obleruauimus) tum proprer perfonæ vnitatem, ipfam quoque totam hypo-ftafin,quanuis ex altera tantum natura denominatam declarant. Itaque contraNcftoriu rc£têdicimusdc Chri-ßo, Hic Hem noßer in terni 'uißbili^

-ocr page 90-

f

90 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEVNIONB

coKjpeSfus eß , non ßecu^dum ejuod Dettt efl ( verba lunt Damafceni} ßd fecttn-dum quod ipße idem efi homo : amp;nbsp;, Homo iïie efiincreiitui,aiiic^^ç, impal^Mii dr iftcircunÇcriftiü ,vtique, non liecun-dum quod homo eft , fed fecundum quod idem ipfeeft Deus. At perfonalis vnio quum non efficiat,vt vna amp;nbsp;eade fit Deltas amp;nbsp;Humanitas, fed tantum ' vt vnum amp;nbsp;idem fit hypoftaticè Deus

amp; Homo, non vides, Pappe , ^')ß-putnv non efte naturarum, fed perfonæ, ac proinde nee icet^Tv neque W”quot;’ «Mo pofte vel Humana de Deitate,vd diuina de Humanitate in abftraólo prç-dicari, quin pro vnione confufionem adftruamus? ,

Denique quod ad facramentalc præ-fentiam attiner,aperte definite te opor-tuit an hunemodum facias à fiiperiori-bus tribus diuerfum. Tresenimcum Kemnitio modos præfentiæ vnico cor-pori Chrifti attribuifti. Vnum, quera per ferui formamintelligitis, quofue-rit circunferiptum localiter in terns, id (vt vos vultis) perinfirmitatem: alrcrum quo fit in cælis circunferiptum fimul amp;nbsp;glorificatum : tertium deniquç quo

-ocr page 91-

HYPOSTATIC A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5Ï

lt;îuofit vbk]uc præfens propter perfo-’’alemvnionem. Pontificij tranfiubfta-tiitores veftrum Omiiimaiefticu mo-^umalTerneruntquidem reipfa,fed ob-alio quodam incfFabilis omni-potentiæ diuinç inuolucro. Vider une

amp;: aperte talîifunt, hoc dogma lt;]uod VOS tuemini, conlifterc cum vc-ritatecarnis alfumptæ non polTe,nifi a* liud refugium, quam vnionem hypo-ftaticam haberent. ex veteribusfy-nodis edotli, reélè 'ntellexerunc in concreto tantum vfur-pin. At Lutherus omnium homi-primus ( quod fine conuicio diètû ^diin)qiium realem corporis Ghrifti Jn terris præfentiam , id eft, eundem pforfus errorem, qui in hunc fcopulu pontificios impegit, fubftituta tantum PranlTnbftantiationis loco Confubfta-tiatione, tuend urn fufeepiftet, primiim quidem ad Inftitutionis Gœnæ verba refiigit, fed ita vt in iis vllum elTe tropu pernegaret. Deinde vero quum illi ob-iiceretur quod negari non poteft, nul-hm elle alicuius dicli interpretation«!!! admittendam , quz cum confelfts arti-culis fidci pugnaretji'ealcm autem præ-

r

-ocr page 92-

91 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE VNIONE

fentiahi CIirifl:i,quçex ilia ipfius expo-fitioncneceflario confèquerctur, tum vchtati caniis Chrifti circunfcriptæ^iu eiuldem in cçlos aCceniioni,S^ eiufdem ex cæJis aduentui ex diametro repu-gnare, tune pra eo quod cedere verita'

• ci oportuit de facramentaJi lignoru rei {igniûcarx coniunélione aliter, quàm de reali eorundem perceptione-ftatiiere,conrentionis ftiidio, amp;nbsp;pecca-tis noftris iie merentibus, errorcnicer-tc multiplicauit,cuius pœnam iampd-dem luit Ecclefia. Hinc enim fadue/l, vc triplicem illû exiftendi modû vni SiC eidé corporis fubieéto tribueret, eô tarne inclinas vt, omiiravbiquitatisquæ-fhone,ab vnis inftitutionis Cœnæ Do-mini verbis dogma rcalis illius realiter cû pane conl'ubftantiarç,amp; ore fiimptç atq; comci'x carnis præietiaî nireretur. Ac contrà Brentius proram amp;nbsp;pup-pim huius rcalis præfentiæ tum in Cœ~ na tum in rebus omnibus clTe vult omnipcxlentiam ab incarnationis mo-' mento:clamicaccxprefsis verbis laco-^ bus T^ndreas, fcfe niü iâiid ûatiiatur }ic cancilliiin quidc de verborum Ctc-nx infthucionc cum 2uinglianis, quos ) vocat I

-ocr page 93-

H Y P o s T A T I C A. 9) vocat, licigarurum: Andreas Mufculus palam feribit afcenlionem Chrifti non effe mutacionem loci,fcd tantum corporis dil'paritionem ; Kemnitius omni-’^aieftaticum fpettrum, fulcit non ad hypoftadn, fed ad mutuam ’’aturarum realem commeationem ap-plicacione. Tu denique,ni faHor,qua-!ƒ Luthero affentiens, ex Cœnæ verbis HOartum præfentiæ genus ftatuis,quod Sacramentale vocas, de c.uius modo no Somus, inquit ,foliciti. Ónafi veto Lu-, chorus in confeflîone non dicat aper-tffimè hune modum elfe definitiuum» Lcuti fpiritus funt in locis. Sed age, a-’^rnaduerteris ilium de definitiuo præ-Sfntiæmodo manifeftiflîmum Lutheri ^rrorem : cur, obfecro, pro vbiquitate fiedepugnas nili vt realem hanc præ-Icntiam ftabilias? Imo veto quum i Irunc modum dicis elTc facramenta-1cm, imprudens certe ilium definis

. cxplicas. Sacramentale enim elfe mo-lt;ium confiât quum id quod menti,turn audibili verbo, turn ly mbolis vifibilibus adhibitis fignificatur , itidem quoque per fidem fpiritualiter fruedum datur.

-ocr page 94-

fcEVNIONË

Itaque inanis eft omnis ifta de facta* mentalis præfcntiæ tncHabiJi modo» qui planus eft acpcrlpicuus,difputatio, teftante meritô Augüftino non polTe racramenca ftuporem habere vt mira, quum neque nouum, neque ( y t ica lo-quar J miraculofum lie rcs aliqiias viû-biles ad hgniiîcanda amp;c obfignanda in-telleélualia in rebus etiamciuiJibusad-hiberi. Acii de ipftus in Cœna facra-mencaliterftgni/îcatæ rej percepeionC difteratur, tune iànè cum Apofto/oex-clainamus, Magnum elfe hoc myftc-rium. Ecfi enim ex verbo Deiedofti nouerimus quid ibi cum lÿmbolis de-tur, nempecorpus amp;nbsp;fanguis Domini: cuiobieôîo proponatur,nempe incel-lettui ; quo inftrumeiîto recipiatur, nemneper hdemdn qucmftncm,ncm-pe an æcernæ vitæ fuccum ex Chrifto myfticè nobis incorporato hauriendû; qua denique virtuce peragatnr, diiiina ! videlicet ac plane fpiricuali.’ quo modo tarnen diuina virtus idelftciac, non m3gis intelligcic po/fe nos prohcencur, quâm quînara eadem ilia vis ex nibilo omma condiderit. Hæc autem noftra quuiu paia^o rniçalis Edci iînguüs i

-ocr page 95-

hypostatic A. ^5 amp;nbsp;naturæ acfini facramentorum ad a-muiTini refpondeant, atque adeo Infti-tuiionis Cœnx verbis nullam vim afte-fane ( fiquidem facramentalia facra-’’^tncalicer lie cxponuncur) nunquam-quot;^itni Pappe, quö nos abripueric con-^fntionis teruor, intelligemus?nunqua ^piritum erroris nobis illudencem'a-giiofccmus ? nunquamne dcpolids præiudiciis opus Domini tandiu,a quill's minime oportuit, impeditum, co-’^uni conatu profequemur ?

Jiecimuwtertiujn {^r^umentum Bezx,

pi D E I analogia non patitur , vc * dicamus Chrifti corpus limul ÔC kernel efle pluribus in locis, quia Chri-ftus afeendic in cælum verè amp;nbsp;vifibili-! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inde venturus eft iudicare viups

^ tnortuos. Nemo autem venir in eu locum vbi eft.

Refpofjßo Pappt.

VErissimi funt ifti articuli fidei.Vt,afccnlio Chrifti non fuie Ülulio. Afeendic enim vilibilicer vc ‘îm non amplius Bobifeum lit villbiV

-ocr page 96-

ÿ6 ©evnîone.

rationc amp;nbsp;modo , fi eut erat cum difei* pulis, dum in terris amburarec. Sed interim nihil prohiber, quin Chriftus etiam l'ecundum humanitärem perfo-naliterfit vbique,quemadmodum fur pràdemonfirauimus. Et hue pertinet quoddicitad diicipulos : Pauperes fc-per habetis vobifeum, me aurem non femper. Manifèftum enim ell id de viiibili amp;naturali præiêntiaintelligcn-dumefle,aliasfalfum eilet, Ecceego vobiieum fum vfquead cohfummafio-nemicculi. Nam pronomen Ego,non tantum DeitatemChrifti dénotât, rorameius peribnam,quæ ex duabus naturis, diuina fcilicecâç huniânâcoii-

I

Afgt;ologia 3ezlt;e. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

DV P L E X fuie argument/ non I noUra. pnmùm xcace propofici, I fed. iib omnibus erudicæ vccufiacis pd- ' tribus Scrccepcæ orchodoxæ fcnceinùc i incerprecibus ad pvobnndam amis , Chrifli vericarcm vCurpari fiindumcn-mm, eins videliccc al'cenûo non prxiH-gioCa, fed vem, replis, ac vifibilis in laperas regiones fupra omnes cælosiSi Ciufdem ex iifdem locis viûbilis funirs, , vobis

-ocr page 97-

ft Y P o s T 4 T I C Ài 97 Vobis etiam conficentibus,reuer{io. T u taiKÙm ad altcvum hempc ad prias* refpondes. Hæres igirur adhucin po-fteriofc, amp;: tibi fucric explicâdum,quo-mododicatur quifpiam venirein eum bcum, vbi iam antca reipfa cxiftebac-. Jnuiiibilem enim field ex vifibili,amp;: con-tràex inuifibli vifibilem, idem fignifi-care Hequic, atq. Abire amp;: Redire, i-piius rei modo vifibilis, modo inuifiblis, led eius potiùs^cui modo fit vifibilis mo doinufibilis, refpetlu.. Accercê neque Ipfahiftoriæ ilarratio lîequc vllavllius Icriproris Chriftiani audtoricas, nequô ipla noftræ falutis ratio cum corporis ’CKrifti veritatè cohærens pati poteft* Vtin aliquodfpedtacalam cotiuertatur dus Afcenfio quo fcilicet teftarctuf Chriftusfelein pofterum, quod adhu-luanitarem attirlet -, diüerfo tàmeh mo-lt;lo hobifcum,nempe inuifibilitèr, futurum , Retie igitur fentis, quam fateris illuiioiiem nou faille :amp; tarnen li noil abiit, qiium abire,fi non afccndit, qud afcenderededucentibus earn vfquefu-pra nubes fpetlantlum oculis videre^ dir,fidenique f vtiionpuduit Andrea Muleulum fcribere} afeefio Clirifti fuie

-ocr page 98-

5)8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEVNIONE

tantum difparicio amp;; euanefcêcia, quid toCLim iftud aliud, quàmniera iJIufio pi'çftigiatrix falJacia fuir? Imo vc inui-libile tune taélum dcmus ChfiHi corpus , i ficLir ï’cribit D. Luthcrus, definitiuo, id eil, peculiari /piriribus in loco cxiHcncix modo c/Te incepcrir, quid hoe ad realem præfentiamin pa-he, tuncinftirutaCœna cumnonmo-do vißbilis cllcc, verum etiam fiimni^ infirmitati proximus? Quod fiabiplä incarnarionis momento iniiilibiJitaté ilJi adlcribatis eadem illa racionc,gii.i omnipotentem iJJum elTedicitis : aut e-go nihil profhis video, aut fateaiuini necclfe eft, fimul, iildemque momdntis corpus eins fui/Te vihhile amp;nbsp;inuilibile; aut quod afpeólabiJem l'e præbuit, veras præüigias fuilIèîamp;Chriftumdifci-pulis ill u/î de, q U um ex veri corporis or-ganici proprieratibusetiampod refur-redionem , nempe quôd reipù. tuni Cernercrur ( quo etiam argumento vti-tur Iohannes Catholicæ cpiUolæcâph te primo ) veritatem lui corporis pro-baret: fuerintq; hisargumentis fi-uilra : profeâo oppugned Marcionit:X:,fivI~ lo modo line in fele^fmc in aJiopropter

vniû- ‘j

-ocr page 99-

H Ÿ P o s T A T ï C aJ 9^ vnionem pertbnalcm inuUibilis fuie c-iushumanitas. Iraó inuüibilem efl'e, (juud aicreótè Kemnitius, eandein in cælis fymmetriam corporeç circiinfcri-ptæq; nacuræ feruarc, quînain inter fc cohæreant? Sgt;c. rurluin fi viiibilcm circiinlcriptum eiTc , eft infîrmicatis (quînâverôinfirnticas fucric, quod eif iplîusnaturæ eifentialc?) amp;nbsp;tamen cir-euferiptus eft in cælis Chriftus propter Veri corporis modum* (vt expreße tue-turTlieodoretus, Cyrillus, Augufti-nus, Vigilius, tu ipfe deniqueamp; Kem-wtius aflîrmatis) fuerit nunc certè vno eodem momentO corpus Chrifti in-ftrnium quidem in cælis apud Patrem ^nfua gloria, in terris verô potes amp;nbsp;am-plius quàm gloriofum; ôc ira fiet vt,qud ûcut afeendit ita etiam ad orbem terra-rumiudicandumfit venturus in maie-ftatefumma, rurfum faétus in terra ex inuilîbili viiibilis fuamfcilicet infirmi-tatem répétât,idqucvt in fempiternu infirmus cuminfirmis ,id eft, viiibilis cum viiibilibus mernbris fuis resrnctivel vtfpcétaculo iudicij perafto rurfum in-uiiibilis cuiTl inuiftbilibus faélis meni-brisfuis regnet, liquidemillud conftaÉ S-'j‘

-ocr page 100-

loo Ï)Ê VNIONfi

oporcerenoftra corpora corpori Cliri« fti gloriol'o conformari. Atqui omnes ad vnum patres verbi diuini veftigia fequuti ex afcenfionc corporis Chrilti in cælos, àtque adeô ex eiufdem in cæ-Jis,in qtios alccndic addextram patris, collocatione,ideil,cx eo quod ex cælis potcftarcm à patrc Iccundum humanitärem in om'nes res fubieclas acceptam cxerceat, veritatem. corporis circun-fcripci aducrfns Marcionitas,amp;eiufde à terris abicntiâconcludunt. Vos contra ex his ipfis vbiquicarem amp;nbsp;inuitibili-tacem eius adftruitiSiViqiieadeo vt Bre-tins aperte tum eerlos tum inferos vbiq« ftatuat, ne vbiquitate (ha excidat. Locos autem aduerius hoc dogma amp;nbsp;Dci verbo, amp;nbsp;ex ommbus patribus ci-tatosdtemqiie quos aduerfum nos pro-fertis nunc non attingam. Vnitis tan« tumhuius dicliChrifti expoiirionema Vobis allatam mihi refellendam video. *]^m-,\iAQ^vsypronomen ego totamper^-Çonum chrisü denotitt'. ergo nbsp;nbsp;humaniti-

tent. Quidigitur? putafnequiequidde tota Chrifli perfona dicitur fingulis c-ius naturis,fiuc feorlim fiueconiuiidim iJIas confideres, conuenire? Ergo fihoc verum

-ocr page 101-

HI P o s TATI C A. loi

Verum eft, fticamus Chriftum qnoque fiiiflcante Abrahamum fccundumhu-manitatem,quoniamdixit, Ante A-brahamumego fum. Quid? cum dicc-tet Cliriftus , Glorifica mc ca gloria, qua habui apud tc priufquam hie mun-dus exiftcret, nónne idem pronomen priorequidemlocoad folam humanitärem , pofteriore vero aft Deitatcm Iblam diftinótè voßpli refertis? Nee ta-

' luenproptereadiuiditur Chriftus cum

I Neftorio, fed naturarum proprietäres ! aduerfns Eutyhccn,ficuri par eft,diftin-guntur. Sit ergo fane mancatque totus Chriftus,perfonaliter fiue oX«ç,non AUpoç confideratus, nobifcum ad con-furnmationcm vfque feculi.Quid enim nobis Chriftus Deus prodelTet, nifiho-ßio fit amp;nbsp;mancat ? Sed quis vobis con-cefterit quicquid perfonaliter,id eft, de totaperfona dicitur, eria de Toto per-fonædici? Num, quæfo,cuiufpiam ani-mamà corpore diuifcro,fi eins animam dixero efle in cerebro, ac proinde à pe-dibus htu abefte? Num corpus cuiufpia in partes feco,ii caput eius dixero ibi nd effe, vbi funt pedes? Chrifti vero verba ' de fua apud nos perpétua permanhone g-iy-

-ocr page 102-

loi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE V N I O N E

non ad humanitatcm ipfam, fed ad Spp-htusipßus diuinam virtutem cflerefe-rcnda, acque adco patres omncs quad coitione faéla, quid patres? inio ipfuni Apoftolum Heb.4.i.amp;4. ex afcenîîone fclïioneaddexterain paths in ca:lis, 'abfcntiam humanitatis Chrifti à terris ncceïlaria deinoflratione colligere,quu quot;nbsp;prolatisclaris, plains, perfpicuistefti-moniis alibi rôties fit à noftrisdemon-ftraturn, quo fpiriru fuadciitc fieri dixe-ro,vt contrariæ fentcntiæ tuender dio ne nos quidem audire amp;nbsp;placide nob ifcum con terre fuftincatis? Piitatis nimirum probe ad ilia omnia Ic-rnel clTe rclponliim J1 dupUccm ftatuatis præ-fcntiam, vnam circunfcriptam 8c vif-bilcm, alteram inuifibilcm 8c incircun-fcriptam, qiiam Lutlicrus in confciTto-ne deßniriuam, Brentius plane diuina amp;: omnimaicftaticara fade. Verùni quis vobis iilnin diftinctionem in Ec-clefa. Dei omnibus fccuiis inaudiram çoncefferir, ex qua prælcrtira tot er-fonea necciTario confequantur? Vcrc-minineperlbna Chrilli diuidacur, nift vbicunque c(l Deicas,fl-^ruacur eriâhu-manitas, £t tamchocipfnpalam fetire, d^cere.

-ocr page 103-

H Y P o s T A T I C A. IO3 diccre, fchbcre Brentium amp;: lacobum Aiidrcain,corumque tautores non ani-niaduertitis,quum apercis verbis docét Dcitatcm fubfiftentialiter omnibus rç-hus amp;nbsp;perfonaliter omnibus fanctis v-nitam : nec Deitatcm fed tantum perfeftè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;elïein Chriflo

fpeôtandam? Fruftra verb metui dilfo-lutionem perfonæ, ncque naturarum tolli^iinô perlonalem vnio-nem turn verèretineri, quumproprie-tates naturarum cflentiales diftingun-tur abundè turn à veteribus omnibus turn à noftris dcmonftratum arbitror.

Decimum^uartum Argumentum Bezts.

CQvi’TKK-Dic'ïo's.i}^ fût Finitum amp;nbsp;Infinitum.

Rejponfio Fappt.

N G N magis contradiftoria funt quàm vnam ôô eandem perfonam effe Deum hominem, id eft, erçato-rem amp;nbsp;creaturam. Creatura fiquidem finita eft, creator verb infinitus,qui ta-men eft articulus fidei nobis propofitus. aderedendum, non autemvt ad huma-næ rationis rcgulam euin examinemus.

-ocr page 104-

DE V NIO N E

ÏO4 ne,quum fcrutamur njaieftatem,oppü-. mainur à gloria

BezA..

]M ô , quæio, vide num fan’s appo-fitè refpondeas. Nec enim iimplici-ter dixi repugnatia elfe Finitum In-jfînirum C quis enim id ignorât?) fed dixi quum hæcflnt ita concradiccntia, vc eidem iubiedô tribui fîmuJ nô polfiiit,, de carne Chrifti dici verè non polfe. A.t tu quod de cajme, id eihaifumptana-tura dixi (quæ etfi per iè non fubii/hG. tarnen fubfterni iuis qualitatibus non définit)ad ipfam perfônam trahis, de quafaceorquidem dici Finitum amp;nbsp;Infinitum , fed duarum diuerfarum natu--rarum refpectu , vt tu ipfe explicas^ Num vero quum vnum amp;nbsp;eu ndem hominem dicimus mortalem eife fecuii-dum corpus amp;nbsp;immortalem fccundum. animam, idcirco mortalitatem limul amp;nbsp;immortalitatem corpori vel animæat-tribueris? Fuitigitur hoc demum tibi de quo quærebatur dcmonftrandum, quînam videlicet verum elle pofïît, id eft verbo. Dei conièntaneum vnum amp;nbsp;idem corpus Chrifti eodem momento çflq in ca?lfs fymmetria fua amp;nbsp;quanti

tate'

-ocr page 105-

HYPOSTATIC A? lOJ täte circunferiptum ( vtrefteloquitur Kemnitius ) èc tarnen Hue in fefeamp;in abftrado (vt fenbic Selueccerus) ßue in Dcicate Verbi ( vt alij ænigmaticè lo-lt;iuuncur) efle omniprxfencem vnionis pcrlonalis prærogatiua , quam tarnen Omnibus fanótis communem elle vult îaeobus Andreas. Quodautemaisnon offefcrutandam Maieftatem in vnionis loyfterio, in eo tibi plane aflentimur: fod eos negamus hoc crimine teneiT, qui falfas verbi diuini interpretationes ox arciculorum fidei analogia, amp;nbsp;loco-coJlacione dignofei volunt.

lt;^rgumeiitum Bezjt.

SI hærcndum eft inhngulisverbis,, nee vlla admitci debet figura,fequi-furvt folum corpus fit in pane, amp;nbsp;folus languis in vino : amp;nbsp;ita corpus amp;: fan-§uis Chrifti feparantur à fe inuicenu

Rejpoxßo Papjfi.

^On idfequiturexnoftra fenten-tia, quia non includimus corpus Chrifti localiter pani, amp;nbsp;fanguinem vi-oojftcut Papiftæ. Sed dicimus corpus amp;nbsp;fanguinem Chrifti cum pane amp;nbsp;vino præfentia efte facramentaliter.Modum

-ocr page 106-

I0(gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PE V N I O NE

autem præfcciæ creJimus propter verquot; ba Chrifti: non autem qualis lit,curio* ic definimus.

Apologia. Beza.

IM ô { excepta tranffubftantiationc) cadem eft veftra fcntentia quç Papi-Itarum, Luthcro quoque roaniteftein confeflione maiore Nicolaum Papam laudantc. V ultis autem vtrique ininfti-tutionis Cœnæ verbis pifny præcife abfque vllo prorftis tropo Icruari. IJco dixi quum in priore parte Inftitudon^s meiitio tantum fiat corporis, in pofte-rioreverofanguinis, nili finecdochev-trinque ftatuaturneceflar.io fequi io-lum corpus efl'ein pane amp;nbsp;I’olum fan-guinemin vino.-nequetufane quicqua hie refpondes quod ad rem faciat.Nam liuelocaliter id fiat, fine alio vllo vel cognito vcl incognito modo id fieri di-cas, firmum tarnen argumenti mei fun-damentum perftabic. Quod autem dicis corpus amp;nbsp;fanguincm cum pane vinoprælcntia efTe facramentaliter,fi eo fenfu abs te dicitur,quo fentit laco-bus Andreas thefi ^5, nempeab infti-tutione Cœnæ non pendere præfen-tiam corporis, fed tantum eius diipen-fatio-

-ocr page 107-

Hypostatic A. 107 wioncm fillam enim ab vnica vbique pfæfentia Maicftatis,qLiam vocac, die Petendam) priùs eric tibi cum illo tran-*‘gédum , quam nobifeum dii’putandu, H'^iamp;ipiiin facramento)id eft,fàcra-’’’cii'co repræfentatam adclTe carnem Cbiftiin Cœna, amp;nbsp;nobis fpiritualitcr P^r fidem fruendam dari minime diffi-

J tefte tot ante anni? D.Zuin-glio bcatæ memoriæ in ConfeiTionc ^cgi Galliarum Francifeo primo dilata.

\^rgumentum BeziS. K I corporaliter comedimus corpus ^Chrifti, amp;nbsp;traiicimus in ventricu-turn nullus eft vfus manducatio-nis.

Bejponßo Pappi.

P\Em o c\ noftris tarn abfurde 06 Capernaicicc atque more av^^Tio-loquitur. Non dicimus nos corpus Chrifti fiim.ere corporaliter, orali-fur, dcntalitcr, amp;c. fed facramenta-vt iam aliquotics eft explicatum.

apologia Bez£.

f ) B s E c R o re, vt ex vetere for-niula agamus, Inter bonos bene

-ocr page 108-

lo8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E V N I o N E

agier oportet. Vos ita prorfus acc? pienda effe verba inftitutionis Cœnæ Domini dicitis vtifonant. Quid te iu-uatigituriftud, quod Chnfti corpus no folum, fedfacramentaliter, id ell, vnà cum pane, manu propriè accipiatur amp;: ore comedaturî Nam fi res ita lehabet, quînam ncgaueris alterum efie necef-lârium,ncmpe vt vcl ftatim corpuse-uanefcat, vel in ventriculum quoquc vnà cum pane traiiciatur? Non potcft» tarnen hoc ferre, amp;nbsp;nos conuicium vo-. bis facere clamitatis^ Atqui Deusmi-hi teftis eft me non conuiciandi animo fie loqui, fed quoniam, telle D. Luthç-ro intraxSlatione de Conciliis, amp;nbsp;reip^a hoc clamante, non finis fani hominis elfe videtur negate confequés, cuius fa-tearis antecedens quod ctiam Bientiu ad vbiquitatem pedibus ac manibus af-ferendam coêgit. Et certc hoc dixi

dico, non nifi pofita vbîquitate ftare vel tranffubftantiationem papillicam vel confubftantiationem veftram pofi fe, ac proinde quicquid ifti fefe deftrué-ti fùndamcnto fuperflruitur, corruitU' lum fimulatque fpirirus erroris cffica-cia defierit ; qua in re, vtinam amp;nbsp;tu, mi

Pappe,

-ocr page 109-

h Y P O S T A T I e A? 10^ 1 appc, amp;nbsp;omnes ij, de quorum alioqui ^umdoótrina tum piccace fentio quod '^ecet,ßperam præclaram tandem ali* H”ando nauetis.Sed,vt ad rem redeam, ignoras gloffam iuris Canonici in ^^pEgo Bercngarius,de Confecr.dift. ^'inhæcverba, pAmm Vinum-, qun!.}',

po/tuntur^ non Çolknt fitorafnen'j^ ) f’d etiam •verum corpus nbsp;fan^uinehgt;^

noßri lefu Chrtfli eße drf efualiter'^ facramentoßed in veritate ma-jf tra^fafhfrangiyfidelium ^ßiibus atteri, admonere, niuhæcpru-gt; Center accipiantur, futurum vt in ma* '“fetnhæreiin incidamus. At Luthe-

maiore confefrione,quam fand , Pptimi vt alia fatis multa præftitil* æb ^odpani, inquit, ƒgt;, idipfum N

Et PROPRETE corpori Chrßi tri-ff dar propter facramentAlem coniun^io-1' »f». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;igiturgloßu iniure CanonicOj V,

'^aum T^jcoldion, papam reprehedit, ejubd diCAtitteri dentihus •verum corpus Chri- i flf‘lt;^tquevtinAmtam Chrißianl egißet '• omnes Psp^t^^ut Pontifex iÜe cum Berenga,^ ùoegit itt ißn confeßtone .Hæc ille.Quod 11 iäcratncntalis coniunftio ita eft realis -Vtpropriêdicatur de corpore quod 4«

-ocr page 110-

tlô nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b E V N I o N E

ipfo panis elemenco, mirum fane quid-dam fcceris, nifi ccia concédas proprie ac rcipfa corpus frangi f vbi quidem frangitur, quod audio non magis in ve^ flris Eccle{iis,quàm in Papifticis obfer-uari)ïplîs dentibus atteri, in venrricu-lumdcfccndcre, arque adeo concoqui ôc nobis aiTimilari, nidmalitis cum Pa-piftis præfentiam illam dclînerejfmul-atque Ipecierum forma deperiit.

Decimunjfeptimum Argumentum

C H R I s T V s dicit, hoc âciteiri mci recordationem. Mcibin'dnns aurem non rcrum præfentium, fed vel prætericarum vel abfentium: Ergo coït pus Chrifti noh eft præferts.

Rejponßo Pappi.

HÆ c verba non loquutiir de fiib-rtantia Cœnæ Domini, fed de fine, vfu amp;nbsp;frudlu cius, vc meminerimus per veram fidem, videlicet cius mords amp;nbsp;paiïionis, qua fumus redempri ; non vcrccordemurcius rci , quæ nobis ifl Cœna exhibetur.

i^pologia Bez£.

TV viderisex quoiftarumHomi-liarura mcarum loco iftud afgu-menruii)

-ocr page 111-

fiYPOSTATICÀ. Ill

taentu dcpróplèris -, quemadmodû alia nónullate video paru ex noftrispræte-riilTc, partim cibi côfinxiiTe,nin forte al-tcrius alicuius culpa id eueuerit, Habeo tunen quod refpondeam. Hæcenim, t^tquit Chriftus, facicein mcirecorda-t'onem ; quibus verbis ego non video ^uïpoffisinficiari, non tantum ipfius tttortis, fedetiam ipfiufmct corporis Clirifti pro nobis traditi amp;nbsp;fanguinis pro nobis effuli vilibilia ctvTjTVTra nobis 'Ilic ad excitanda eorum etia ipforuna tecordationem præbeti, certe vt in fefe ^cfopfaabfentium. Quorfum enimli '^^sipfæpræfcnceslifterentur, ilia adhibetentur?

Argwmtntum Bezit.

0 N euacuatur ligna, etiamfi corpus amp;nbsp;fanguinem Chrtfti non dica-

*pus elle præfentia quia in Baptifmo quot;gnum,id eft, aqua,non ideo vanum inane, quia fanguis Clirifti per a* lignilicatus, non tamen copu* quot;tur Cum aqua.

r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bejpoftßo Pappi.

CHristvs de aqua Baptifmî nondixic,Hic eftfanguismeus,

-ocr page 112-

îïl

DE VNIONE

fed in Ccena dixic, Hoc eft corpus meut amp;nbsp;de vino, Hic eft fanguismeus SiiiCi Qi£æ verba cum proculic,quum Teftaquot; mencum fuum condidit,nec locutus cil ænigmaticè.

apologia Bez£.

PA PI s TI s cercè cranftubftaüm-toribus potiiis, quàm vobis conue* nerit hxc rciponiio. Ncc etiim pucô vos inÉciâriinon minore virtuce,(juàm corpore amp;nbsp;ianguinc Chrifti in Cœnâ pafeamur ad vicâm æternam, nos dus / /ànguinein Baptiimo âblui. Qupd Û ƒ languis Chriili in Bapcilmo, (juands / cum aqua ipfa minime rcaliccrprüfens / (vobis confttentibusjcamen ad abiueli- /

pcerea euacuatur Bapciimus,qüôd îens reipfa cum aqua languis n6 enun-datuncur ad animos in vicatnxccrtia Tc/iciendos corpus amp;nbsp;languineni Do^ mini minus lulficere di)icdmuSj ctiamû rcipCacum panisamp;: vini ligtiis noii co-pulcncur? lam Vero c/uodad TcAathë'^ ti vocem attincc, û minus id puniris ad Bapciûnumquàm ad Ccenani Dónd- , iii percinefe, prærenquàtn qùôd tes b '

cç redatguerii gt;nbsp;^qiiutn {ânguinë i çlwdi /

-ocr page 113-

HYPOSTATIC A* li) Chrifti in Bapcifmo remifliohetti pec-catorum conlequi non minus quam iii poculi facri fumptione , amp;: Chriftum induere, ipiiq; inieri, vna iepcliri ac refurgere non minus^quam ipfi incor-porari in Gœna dicamur : excluferis ccrtc à Chrifti ceftamêto infantes prius Jnorientes, quam ad Domini menfam poflint accedcre. Putidum autem illud acmillies recoftum à Papiftis fefculum, ' ^uodin teftamenti faétione nullus lie Vllitropo locus, nefcio quid cibi inmé-tcnivenerit)Vt nobis reponetes.

Argumentum Bezié^ Ta I c I T Beza magis fpiricualem •Lz abftrufam acque ineffabileln eftö ^Qfporis Chrifti coniunótioncm nobil-’^^Wjquam ipli commirtifeuntur , atq. •'oftrafit, qua videlicet ex ipforum fen* ^encia corpus Chrifti, quod in cælis eft quot;obis in terra exiftentibus^ perfidem ^fficaciter coniûgatur, quod longe ma-'quot;5fittniraculû,quàmfi præfens Chri-j‘b Corpus præfentibus coniungeretur. I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;BeJ^onfio Papfi.

NO N mirum eft hoc eis figmentû _ magis placcre,quum lit opus ilis“

-ocr page 114-

II4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEVNIONE

nuumipforum,ab ipfis videlicet præter amp;nbsp;contra Dei verbum, hiimanæra-cionis perfuaiionemexcogitatum. Ec i certè id eft, quod dicimus : ipfos fidci I ftiæ maiorera efficaciam ôâ potentiam tribuere,quam ipli Ghrifto.Nam quum Chriftus dixerit iuum verum corpus amp;nbsp;fanguinem adefte, putatidabipioprç-ftarinonpolTe -.interimtarnen fideifuç tribuut, vtnubes penetret,óc CJiriftum infupremo cçlo collocatum verè óicf-iicacuer apprehendat. Non autem quæritur hoc loco vtra præfentiæ ratio humanæ naturæ videatur magisipih' tuahs amp;nbsp;abftrufa, fed quid Chriftus di-xeric.

Apologia Beza.

J Mo nobisiniuriamtacis,Pappe,qua tibi condonet Dominus : ac etiam contra Dialeóticorum régulasgrauiter peccas. Aftumis enim iJlud ipfum de quo quæritur, Num videlicet Chrifti verba fmt ita, vt vos vultis de corporal! prælèntia in pane, an vero de corporis quidem præiêntia,ièd myftica ipiri- ( cuali incelligcndâ. Deinde à ceipfo (

à. Brentianis omnibus deficis, quuin Hd ftatuendam iftam realem corporis j

-ocr page 115-

' H Y P O S T A T I C A. irj ' in pane præfcntiam ad Ciirifti verba fefugis, quam tanieii tories iana an-tea ad incarnationem Hue vnionem hy-poftatica retulifti.-cuius virture ïi Chri-fti corpus eftvcrè vbique elüncialitcr, nempe amp;: in pane banc iplam ob caufä extiteric, non quôd dixeric Chriftus, Hoc cft corpus meum. Inftitutio autê Cœnæ hoc tantum effecerit , vt ibide-turamp; accipiatur.Præterea quod ais nos plus tribuere fidei, quàin Chrifto,quo-niamfide credamus apçrehcdi Chri-ftum, quanuislongiflune remotum, timê negemus efficere polTe Chriftum* corpus amp;nbsp;fanguis iplius|verc adfint: '’'eo rurfû nobis magnam iniuriam fa-ÖS. Primiim enimquantamcûquevim fidei tribuimus, an non Chrifto ipli ad-Icnbimus? nifi forte putas nos vfquea-lt;leoinfanire ,vt fidem credamus in fefe hanc vim hahere,ac non potiùs Chriftd lu credentibus quicquid promilit vna fui Spiritus virtute efficere. Deinde no funpliciter, fed ex hypotlicfi dicimus Chriftum no poiTc corpus iùum in ter-

I hs ira, vt vultis, hftere, quoniam videli-i Cet mentiriac proinde contradiétoria ■quot;“quot;ejvel facerenon poffit, Contradi-

-ocr page 116-

II6


de vnione


ttoria autem effe dicimus, Chriftum v nico corpore,eôque vcrè organica qua-titace fymmecria præditü,limul CO démqvie momcnto elle hoc ipl’o corpo re reipl'a præfenré in terris, lie quidem vcl omnibus Jocis,vc volunc Brentiani atqueadeovbiciinque eft Deltas.- vel

vt nonnulli modeltiores volunt,quot locis Cœna Domini rite ceJebratur. Hoccinc verô eft Chrifti Deitatéomnipotentem inhciari,an potiùs ilhm cura ip/iiis patehicla voliintate copuJare,amp;; exEdei analogia atque adeo ex Cacra-i-nencoruminiiicucionis ûiib æftimare? Sic ccrcc nosipfc quoqiie Auguftinus argumentari docuit, qticm locum rogo tc,vc diligcnccr expendas, prout fxpe iam eilis admonid, Minime ig'cui^ ignoras duplex illud_Man^iæorû de-lirium, qui Dciim quidern rebus omnibusinûcum vcTud rcrum ihrarum ciTen-iialcm pai^ri Comniahanr , Chnihim vero ir^mniligno Se fruâu, cuiusccia vircutem in Sole , {'apicncTam in Luna ponebanr. Illud auceni ^rius commen- i rum ü dixero aperdûîmcà lacobo Andrea rurfum inuehi, num ( quæ{b)fue-rim mcncicus ? Scribic cnim diferas

verbii

-ocr page 117-

H y POS T A T I CA. ÏI7 herbis, Deum, quod ad eiTcntiam acti-’'et,efle fubiïftenrialirer in rebus omni-perfonaKtêr omnibus fanóhs v- 'j *^*£0 j quoclpuduiffet ipfos Ma.mchxo3h fortafl'c profiteri, Chriftum vero Ma-nichæi tantum in omni arbore Sc fruâiil collocabîtnt : vos vbique cfle rcipfai totum contenditis. Et quidem quutn id vidèrent Manichæi quadrare natu-* gt;^alicorporinon pofie, aperte imagina-dum tantum quoddam corpus illi tri-^nebant. Vos autem iftam repugnan-dam nihil veriti, verum corpus Chri-ftotribuitis, fed quod vir tute Deitatis fitvbique, id eft,corpus non corpus, f'litum fimulac infinitum,fine quan-dina amp;nbsp;non quantum, quod nobis qui-detn certe videtur ipfo Manichæorum tomtnento abfurdius. Quid autem ad itæc Auguftinus ? Prius quidem illud multis locis rcfellit, oftendens lo ngè aliud elTc Deum, quam à Deo, Sc per Deum exiftere. Pofterius autem fic re-I futat libro aduerfus Faudum vicefimo, ait dicat,fi Chrifti corpus effet in omni ligno Sc fru£tu,oporterc alterum ifto-tumfequi, nempevt vcl,fi corpusiftud ! ynicuefleftatuatur,fit per omnia ligna • h.iij.

-ocr page 118-

Jl8 » DE VNIONE diftentum, ac proinde in nullo lignó tocum exjftat, vel vt totidcm corpora Chrifto tribuatur, quot funt ligna. Ob-yfecro vero , an non idem prorfns re-’fponfu tnulto magis nobis fuppedita-• tis, qui Chrifti liumaniratem vultis no ‘ tantum in tot panibus, quot panes in Cœnæ celebratione in toto terrarum orbe diftribuuntur, fed etiam in omnibus locis line cxceptione inexiHcfc? Nee deluit Manichæis vt eo ipfo loco traótatur, quod obiicerent de pane my-fticoij in quo fefe dicebant Chriilianos habere adrtipulatores, vt qui totlimul panibus ChrilH corporis nomen attri-buerct. Num igitur Augullinus adhv-poftaticam omnunaieftatem, num ad 70 fnTüv illorum verborum réfugie? Ne? quaqiiam profcâô. T une enim erant ifta Eccleliæ Dei prorfus ignota, amp;nbsp;fei-pfum fuo gladio lugulaiTet , quoniam hæc eadem in ipfum retorliifent Ma-nichæi, quæ fuiflet in ipfos iaculatus. Sedduo rcfpondct, vnum quôd'panis ifte,quem Chriftiani corpps Chrifti voçant , non nafeatur, fed talis fiatj quum Manichæi omni ligno natura i-pelfe Chrifticorp’ dicéret, quodamp;: vos

-ocr page 119-

hypostatic A. 119 hodie necefle eft fateri ex dogmate ve-fti’o confequi,ex quo tempore Verbum taro faótum eft : alterum quod panis 'fte fit corpus Chrifti myftice, id eft, ^acramentaliter duntaxat , cuius re-^ponfionis vides nullam vim cflc po-tuilfe,fi sacramentaliter REIP SA in,vel iub,velcu paneefte, Vnum amp;nbsp;idem fignificarent.

yigefimum vergum ent um £eza.

JN Aiftisdicitur, Corda Chriftiano-rum fuifle coniuntla, quia videlicet torum idem fuit fenfus,amp; voluntas ca-^tnieodem modo Chriftus nobis con-inngicur per /idem , vt idem cum i-pfofentiamus. Nec eft neceflc ideo, vtadnos de cælo dcfcendar.

ReJ^onÇio Pappi.

V L L I B I in Scriptura docctur gt;nbsp;non alio modo Chriftum Eccle-liæluæ coniungi, quam fideles inter fc coniunfti fmt. Sed hoc certum eft ex S. literis, propter perfonalem v-nionem Chriftum etiam fecudum hu-inanitatem efle vbique.

h.iiij.

-ocr page 120-

IIO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PE VNIONE

Apologia BezA.

hoc quidcm argumentum în Homihis iUis noftris inuenifti,Pap-Ï»e , neque vnquam diximus lola vo-untate tenus nos Chrifto confociari. Imo fafli femper fumus oportere nos ipfummct Chriftum participaremeque ignoras quomodo CyriUilocum ex li-bro iplius decimo in lohannem cap. 15. interpretari confucuerimus,vbi co-piofè myfteriumiftud explicatur. V-tcris ergo tranflatione queftionis,quo(l eertè faélum non oportuit : quod vt melius perf^icias, fcito inter nos non quid nobis a Deo Patrein Cœnaiplm^ detur controuerti , quum amp;nbsp;iplum Chriftum,amp; quæ ipiius carni infuoc» amp;C quæ ab ipfo in nobis efficiuntur, noftra fieri ad falutem oportere vitro fateamur ; fed in eo pofitam effe con^ trouerfiam , quod in fimplici quidein verbo , ac etiam in Baptifmo folara vim bipynTixloo Chrifti doceatis nobis communicari , in Cœna veto ipfam præterea Chrifti humanitärem mani-buj amp;nbsp;ore fumenda vna cum fignis dari velitis:vnde fequitur illius,quanuis (vt vultis} non localiter, tarnen eo ipfo in loco,

-ocr page 121-

HYPOSTATIC A. Ill loco,realis in ip/is(ignis,corporis amp;nbsp;fanguinis Domini inexiftentia, Nos I aut.m efficacicatcm Sc cffeäa ipfius Chnfti ncque in vcrbo fimpJici,neque in facramencis feiungimus Sc cum i-pfummct, turn quæ ipfius carni infunt, in ûcramcntis quidem myfticc figni-ficari, fpirituali auccm vircute per fi-lt;iem noitra fieri affirmamus, vt nulla Wefit corporis noftri aftioprxter me-■■amipfam lymbolorum acceptionem. De hoc igitur quuin quæratur de eo lt;lcmum refpondere re oportuit. Nam lt;iuod de pcrfonali vnione inculcas fitis fuperque eft à me demonftratum ’iïhomine quacenusDeus eft,namde humanitäre fiue leorfim, fine co-iunftim confideraca incelligendum. yigefimumprifMum t^rgumentum

Bezit.

SOl in cælo exiftens radiis fuis nos calefacit, nec opus eft propce-reaadnos in rerram defeendat. Quarc non igitur eadem vel multo maior fit efficacia Solis iufticiæ,idcft, Cfirifti.

Befponßo Pa]/pi.

J'QOn quadratfimilitudo.Nam Sol, yt rçliqua aftra, vircute fua Sc in-

-ocr page 122-

Ill nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEVNIONE

fluxu quodam in nos agunt : verùin Cliriftus ita in nobis operator, vc iimul ipfe iic præfentiflimus , quod S. fcri-pcura manifefte teftatur, perfonaliî quoque vnio euincit.

Apologia Beza.

Me a hæc verba iunt. So-lis epuantumuis proculpeßti calorcj 'vniuerfus orhis vegetetur , non poterit ßilicet Chrißtss, carne fanguine in ca-lopermanentihus, 'vfcjueadeo vere eße no-strum mystic urn caput, vt set erna vita fuc-cum nobis inflillet. Minime igitur ilia. vtparia, fed minus potiùs cum maio-re comparaui : neque lane tibi facile fueric hoc argumentum refutare. Fal-Jerisautem vehementer h putas Chri-ftum ipfummet idcirco nobis commu-nicari, vt eius corpus cum noftro elfen-tiahter coalefcac ac vehiti ferriimine-tur. Nam potiùs,vt eft ipiritualis modus iftiuscommunionis, ita eciam ipi-ricualis ell ipfius Unis, nempe vtabipfo nobis communicatoquicquid ad faJu-tem noftram requiritur partim nobis impuccrur,partim in nos vnà cum vita tandem ip/a æcernaipirituahterperfidem deriuctur.

-ocr page 123-

Hypostatic A. 113 \^rgumentum

Bezit.

f Hristvs no aliarationeno-præfcns eft in facramcnto

5 quàm olim fanókis pacribus, vt f^ftatur Apoftolus i. Cor. lo.Ergo non ’^^pvæfens corpore fuo.

Re(pofißo Pappt.

-LX 3 eo loco minime id di-cit,quodipfi fin gunt, videlicet pattes fub veteri Teftamenro eandcm e-manducaflc nobifcum fifed inquit ■pfos ludæos, quos Dominus ex Ægy-pto educebat, eandem efcam mandu-tifTcjhoc eft, fuiftemembra Ecclefiæ participafle iifdem facramentis : amp;nbsp;Dihilominus .tarnen eos qui peccaue-runt à Deo punitos efte. Idcirco cauea-mus nobis amp;c non permit^amus nobis licentiam peccandi, propterea quod membra fimus Eccleiiç.Certum autem eft maximam efle dirferentiam veteris èc noui Teftamcnti , proprerea quod iam credimus in Chriftu incarnatum, qui reuera nobis adeft , non tantùm Deitate fua ( quemadmodum patribus olimj fed ctiam humanitate. Nam

-ocr page 124-

1X4 tgt;B VNIONE

propter vnionem perfonalcm non po-teft nobis adcfle Deitas, quin limul ad-lithumanitas.

apologia B€Z£.

Rn 'M. aberras à noftro arp gumcnto. Necenim vnquam iu jnficiatus corpus Domini præfenscffe in Cccna, fed facramentaliter non reali inexiftcntia in, fub, vcl cum pane ; amp;: verè in Cœna percipi, fed fpiritualiter per fidem,non manibus aut ore.Vt au-tem vcrunque probarem,id eft,vt iftam reale inexiftenciaiTi,quä tu rurfum non infticutioni, fed hypoftaticç vnioni tribuis y oftenderem, etiam li pofTibilem elfe darem, tarnen ad veritatem menti amp;nbsp;veram perceptionem corporis Domini neccffariam non elTe,pro-duxi quod teftatur Paulus, Patres ni-mirum eundem potum bibifte, amp;nbsp;eun-dem cibum atque nos manducaffe, id eft,ipfomet Apoftolo interprété, Chri-ftum ipfum, eumque totum : etfi reipfa nondum bumanitas ipfius erat in re-rum nätura, nedum vt realiter illis ve-reribus fymbolis inexifteret. Etenim neque abfque Chrifto fuit vnquam fa-lus

-ocr page 125-

HYPOSTATIC A.’ Il ƒ aut fides, neque Chnfius dimidius vnquam ieruauit : ex quo confe-illorum fidei fpiritualitcr iara fuilTe præfencem(i|e iure videlicet, loquuntur ) Chrifti humanitatein ''alcituraiTi , ficuc noftræ fidei icidem. teualicer nunc eft eadcm præfens, i-P^OjVt loquicur,fado: fymbolis vide-^cet variatis, eadcm aucem vbique tü fefignificaca, turn fide nbsp;nbsp;nbsp;eodem præ-

fcntiæfacramentalis, ac fpiritualis per-^cptionis modo. At tu contra con-^endis non elfe bac Apoftoli mentera, vtdicat patres amp;nbsp;nos, fed patres pottùs otïines eiufdem inter fe cibi, nempe ^nnæ,amp;eiufdem potus, nempe riui f^petra pfofluentis, fuilTe participes. Atqui ne tu quidem opinor in conrro-uerliam reuocaris, facraméta veterum, quodadrem fignificatam attinct, fuif* fe aim noftris eadem, quanuis fignis lt;iiuerfa,quum Chriftum amp;nbsp;quidem to-tum (quum dimidius nihil profit ) a-dumbrarint vencuru,nofl;ra veto Chriftum qui venir , quæ temporis differentia nullum in re ipfa diferimen con-ftituit,ficut copiofe plurimis locisex-plicat Auguftinus. Sed negabis for*

-ocr page 126-

ns nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE VNIONE

talîîs Apoftolum eó refpexiflè. Audii gicureundemillu Apoiloli verbis fre rum difertis verbis noftram cxpo/ïtio nem confirmar^em. Sicenimille tra-étatuin Ioh.4y, vtiampridcm Ulyri-coilJi conus Gcrmaniçpe/liobieci.JE»-dem potum Jpiritunlem biherunt, Jpiri-tuAlem eundem corporalem non eundemgt; ^upd enim iUi bibeba.nt ? Bibeha»t de j^irituAlipetra.,petra autem trat Chridus. Kidete er go.Fide manente ,ßgnaßf»t va-rÏAta. ibi petra Chridus .)nobts Chfidtiey quad in Altariponitur. Ft illi pro Wigno facramento eiuÇdem chrißi , biberaßt /-quamproßuentemdepetrA, nos quid hibt-mits noruntfideles. Sißeciem vißbilew int end as , aliud esf.ßn verb inteUigtbi-lemßgnificationem, eundem potumßiri-tuaient biberunt. £c rurfus in craólatu De pœnicenciæ vdlic3.cc, quem yvbcnov e/Te non video cur dubicemus.Fundetu, inquic, cibum manducauerunt. ^id eß hvao^M.^ niß ETMM nos!

rigeßmumtertium ^.^rgumentum Beza.

FId E ab/entia nobis funeprxien-^ i da t S)C quæ nonduxn funr., quia ü- /

-ocr page 127-

Hypostatic A. 12-7 lt;les eft hypoftafis rerum non exiften-tium.

Rejpoafio Pappi.

VE K V M id eft : fed non inde fe-^ quitur Chriftum nobis non alia raiione eftc præfencem, quia manife-fte S. literæ nobis perfonalem iplius omnipræfentiam confirmant. Deinde li ratio præfentiæ Chrifti penderetex noftrafide, non tantum miferc nobif-cutn ageretur propter noftram incre-lt;iulitatem , verum etiam fides noftra, vcdiftum eft, præftantior amp;nbsp;potentior diet ipfo Chrifto, vtpote quæ Chriftum nobis præfentem fifteret, vel ab-ftntem effe cogeret, prout videlicet quilibet vel crederet,vel non crederet.

DErsonale m præfentiam mir ramur,Pappe,àtenondiftinguiab Humanitatis præfentia, quum,vt toties eft à nobis antea inculcatum, aliud lit Natura,quam Perfona, amp;nbsp;perfonalis v~ nio faluas relinquat turn Deitati,tum ftumanitati fuas eftctitiales proprieta-tes, fua fubieóta non egredientes,quan-uis in hypoftafi vnitas. Alteram au-

-ocr page 128-

118 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE VNIONÊ

tem partem tuæ rclponfionis, quid at* tinet pluribus refutare’ Non enim di* cimus fidem efficere, vc res fimificata facramcntalicer adßt,quum hoc ab vna • Cœnam inftitueiitis au do nt ace pert-deat:vcl fidem fua virtute apprchcn* dcre, quod ipfifacramentalitcr præbe-tur, quum fides ca in re fit potiùs 7JXÖV7J quam «rsp^Tjwiz ; Chrifto vide* licet fefe communicante,fide veiô,quæ ipfa donum Dei eft, eum recipience.

Sed video vos certe libenter ab iphs Papiftis arripere tela, quæ in nos tor* queatis, quum illos oportuerit potiùs communi confenfu , vbi quidetn nos calumniantur, oppugnari. Obiiciunt igitur illi doceri à nobis,quod à fide pe* dear facramentorum veritas, quafi ere* dentibus adfit Chriftusffacramentali* ter videlicet ) incredulis autemnoni* tern, quod falfilfime nobis impingitur. Fatemurenim facramentatumdignis, turn indignis integra præberi,ac proin-de fine digne,fiue indigne ad ea acce* datur, tarn fignum,quam res lignifica* tas quibufuis accedentibus ofterri. Sed ficut cæcis Sol ctiam lucem prçbens ramen iionlucet,idque cæcorum vitio, yr

-ocr page 129-

HY P o s T A TI 'c a. 129 vcftcdiccrc liccat Solem lólïs viden-^■t’usliicere, oculorum aciem effice-''Cjnoii vt Sol luccar, (cd vt iiicuenti lu-: ita diciinus fidcm éfficcre, fiue fi-^fintcruenicnie fieri, vc rcs lymbolis ^'gnificatæ credcntibus adfinc, incre-^ulisabtinc. Auc igicurquid dicamus '’wintclligis, auc calumniam à Papi-contra noé mutuaris;

Vigefimttmquartum ^^rgftrmntum Bez/g.

AI T Beza non obftare fibi Chri-ftiomnipotentiâ, quia etfiDeus poiTet hoe facere , tarnen non vult : id 'IM his articulis fidei probate cona-i Afcendit ad cælos, Inde ventu-J ruscft indicate vinos amp;: mortuos.Dcin-'Icquia Deus non vult contradidoria: ‘Hm ideflèc mentiri. Sed Chriftnm habere verum corpus,amp;: interim eiTc om-niprælentcm 6óc. implicat contradi-^^ioncnii

Bejponfio Pappi.

PRi M v M quis fit fenfus horum articulorum fidei, amp;nbsp;quod Chti-ftus vete nebis præfens efTe velit, fæpe ‘icmonlhatura erti Deinde hæc non

-ocr page 130-

PB V NIONE

imphcaae cüncratüch'onem,quia Chri-liLIS diciCLir elfe omnipotens ïèciindura iiumanicatem , non quatenus cRhu-ina.nic.isi'qiio ïcni'u vcraeiret contradi-dh'o ) led quacenas perfonaliter vnita eil FjUo Dei.

apologia. BeziS.

JM o nunquäin cuinccs in bis arci-cuiis A (eendere «Só Venire c cxlis .'ilicer quàm propric ciTeaccipiend^ySC proinde veram acpbyücain miicadoné ]oci deeJarare, quomodoiticclligendos ede bos/idci arciculos nemo aba/êen-hone Chridli.'id hoe viqucfeculumda-hiraiiir. Deinde,quzfo, quomodo rädern hoe didum inccrprccabcris, Cbri-ilum edcprivienceniiecandum huma-nicaccin, non qnarenns eil bumanicis, lêdqLUCenuscilvnicaFilioDei? Num cnini alia racionc bamanhas clTe poccii nbsp;nbsp;/

huinanicas, quam qua raciqne eil in ie-

iehumanicas fuis edcnualibusproprie-

taribus conilans , quaiicuncumqucnô

ijj propria, ied Verbi Deicace fubiidâii / Sed hominem fane conûdcrarc porcs / cum m fefc ( amp;nbsp;hac rattonc vbiqueillu j cjde diecre né minùsEurycbianii fuerir, I quàm /

-ocr page 131-

H I V o s T AT I C A* I3I (i dieas humanitatem vbiq. cifc, H'^oniam homo in fefe conhdcl'atus ni-Jiilaliud eft quam humanicas ) turn ^7’ “^o,id cft,quacenus Deus eft,hue vni-tus Vcrbo.quo refpedtu qui vbique efte negant^Nellorianus ftt oportet. Etita demum vitatur contradftlio in concreto, non inabftratto; quod ft iemel. expenderitis, ecce pax eft Eccleftis red-dica,’nec vUus, liue tranfubftantia-tionis , ftue confubftantiationis, ftue vbiquitatis controuerftis locus eric re* lidus.

rigeftmumejuintum Argumentum BezA.

k F F E R T Beza diftindionem eü /kfcholafticis, vt Chrifto I'ecundum gratiam vnionis collataftnt omnia do^ *ia : (ecundum gratiam verb habituale, lt;iuædarn tantùm, videlicet quoru par-ticeps efte poftit creatura : nam tameift •ncnlura donorum in carne Chriftiftt û'mma,tarnen efte menfuratam amp;: per confequeils definitam.

Rejponßo Papph

HVI c diftinótioni aperte refta* gantuv S. literæjvbi dicitur datam Chrifto omnem poceftatem in cæ-i.ij.

-ocr page 132-

IjX DE VNIONE lo amp;nbsp;in terra, quod certe de humanica-te, non autem diuinitate ipßus intclli-gi poteft. Siquidem diuinitati nihil da-tiini cft, aut dari potuit, vtpote quæ ab aeterno omnia habuerit. Item Apofto-lus inquit Col. i. In Clirifto habicare omnem pleniiudincm Deitatis corporaliter. Et alibi dicitur, Datum ci elfe Spiritum non ad menfuràm.

Bez£.

V M igitur, quæfo, exiftimas cau-fam abefFcólis in lacris literis non dillingwi, aut idem elTe, Homo efl W 'vnita, tn vn/im ferflon.'tm humanitute at' que, Deus tiflumptam natur am ornsï'if^ fuis ÇiueflnitisÇiue inflnitis donis? Dicere cerrè non potes humanitatem cirefiib-icâ:um, cuiinhæreat Deitas. Et ramé necelTccflte fatcrihumanitatéelïè rubieôlû,cui inhærcat omnia dona,quæ à Verbo cum ea vnico,funt Si. in anima, amp;nbsp;in corpus Clirifti cifiifa. Qui üc igi-tur,vt gratiam vnionis qua Homo eua-Et Deus non in fefc, fed Kitr’ d'-Molnem-pc in alïumente Deitate) à gratia habi- , tuali, qua homo ifte Spiritus dona fine menfuraaccepit, diftingui nolis’ Quid? an no tu ipfe hac diftindionc vtcris iin-prudens

-ocr page 133-

H y ï o s T A T I C A.

prudens, quanuis concrctum cutn ab-llrafto, id eft, perfonani,vt modo dixi, cum natura confundas, humanitatcm ncgans vbiquecflcjquatenus eftliuraa-nitas, fed quatenus vnica eft Dcirati? Scd, inquis, datus non eft ei Spiritus ad nienluram. Vcrum quid hoc tciuuatjii verum eft,quod tu ais,nempe hanc im-mcnlitarem in ipfa humanicate non in-cffc, fedin Verbocuivnitacft? Agitur cnim lue de donis ipll humanitati, vc fubieifto inhærentibus. Seito igiturhîc dici datum efle Spiritum Chrifto feeu-dumhumanitatcm, id eft, dona Spiritus fanfti in ipfius humanitatcm fuifte eftufafinemenfura, id eft, nonaliqua omnia, n o aliquatenus fed fumma.

Vcrum quorfum hæc ad eflentiales il-hs,amp; gratia quidem habituali incom-itiunicabilcs Deitatis proprietäres? Sed (inquis) data eft eius humanitati omnis poteftas in cælo amp;nbsp;in terra, Efto.Quis cnim hoc negat ? ius videlicet omniu cteatarum return adminiftrandarum, vt ei fleftatur omne genu. Num veto ptopterca cftentialiter vbique efte eius Inimanitate redtius conclufcris, quam 11 dicam Solern, quoniam ius habet

i.iij.

-ocr page 134-

IJ4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P E V N I o NE

tins hcmifphcrij illuftrandi, totum he-mifpherium fuo corpore implere, aut totum eflc in iingulis iJhus partibus? vel Hilpaniarum regem , quoniam pote-ftasilliell atcribucainmaximam orbis tcrrariim partem ab Occidentali India in Orictalem, idcirco iifdemillisrcgio-nibus corporaliter adcfle? Ais denique ex Apoftolo omncm Deitatis plenitu-dinem in Chrillo habitarc Corporaliter. Sancita eft ,idcóqueintolerabilis cft eorü error, qui plcnitudinem Deitatis interprétantes pleniiTimam dono-rum in Chrilli carnem cfbifioncab proprictates eiTentiales naturarum cum Eutychete permifcent : quum difertis verbis dicant Deica-tem fubhftentiaÜter omnibus rebus adelle , omnibus ianebs perfo-nalitcr vnitam , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vnionem

rn (vif^TiKluj , hominem Dcum in hominem diuinifl'imum transformantes , perfonam cum Neftorio di-uidunt: vtroque inde promanante er-rore,quódgratiam vnionis quo Chri-ftuseftDeus homo,à gratiahabituali, hue ab illius vnionis intra Chrifticar-pem effetlis i^on diftingunt.

-ocr page 135-

H Y P o s T A T I C I5J demAnducAtionc_j Im-fiorum.

IMpios non pcrcipere verum corpus amp;. fanguinem Chrifti, fed nuda ^’gna inde vulc prôbare Beza,quia Chri-fti corpus non fît fcparatum à fuo Spi-Wu, qui vbicunqueeft, viuificat : im-pios autcm idcirco efïe reôs corporis Clirifti, non quôd reuera fumant corpus Chrifti amp;nbsp;verum fanguinem , fed. ^uia id afpernantur , flue non difeer-liant, vt Paulus ait.

ReJ^onfio Pappi.

PR I M V M impios etiam fumere verum corpus Chrifti amp;: verum hnguinem inde cónftat, quia fides no-ftra non eft caufa praefentiae corporis amp;fanguinis Chrifti in Cœna, fedipfa Chriftifaluatoris verba, quibus nobis idpollicitus cft:alioquin fidem noftri facimus potentiorem ipfo Ghrifto,vc fupra diximus. Deinde quôd impij no inde viui.ficantur, fed id pcrcipiunt ad indicium, id fit propter illovum incre-dulitatem. Incredulitas autcm homi-i.iiij.

-ocr page 136-

nuiTijDci èdem non exinaiiibic. Rom,-5. Nee Chriftusidco mendax e/l,quia ipü no credûr. Et nocandS eft hoc loco Chrillum non tantum elfe faluatorc H-dclium, lcd ctiam iuftum iudicem im-piorüm. Siciit aliàs quoque prædicatio verbi Del piis fidehb.us cft odor vit^ ad.vitam .• impiis vcto^inhdeiibus 0^ dor mortis ad inorçcm,

J ^^oiogia Bez,iîlt;.

J)R. I-M V M omniumilludmiror,cut quû aticca cotics tcalis prxfcciç corporis Chi-iiliiiircK omnib. caufanielle dixeris pcrfonalcni vnionern ,nunc, id iplum inditutionis Cœnæ verbis tti-huas, quæ tamen, lî verum illnd cft,nô prælcntii: corporis in Cc^ia, ncque in pane, fêd'làcramentalis tanrum præbi-tionis SiC rcccpcionis canfd tuerie. Sed, age, hoc omilTo ad rem ipldm vciiia-mus. Ais hdein noflram non effcc.uh tam prætcndæ corporis Chrittiin Corna, led iptins Chritli verba, ac proinde tam dignos qnàm indignes corp^Chri-tli fumere. Concede antecedens, nc-(jne ciùifqnain vnquam notlrûm dixir Sacramenterum vericaeem à tide accc-dcntininpcndcrc.-imô tum tignuni tum

-ocr page 137-

hypostatic A. 137 ÏKÏigniftcatas facramcncalircr Chhfti iplius voluntaCe amp;nbsp;infticuto fempcr coniungijSi: acccdcntibus quibuluis præbcri £111'1 (umus, vbi rice Cœna Do-I’lini adminilbracurjfiue digni due in-‘ligniaccédant. Sed confequens nega-Pins, qiioniam cam abfurdum effe ar-|$ feapnir conccndglga quibufuis dunj • Ûgnû lignificac^quoniä giiibufuïs P^^atur,qu?imfi concludatur Solem ' oronibus iLiccrc^quoniam'omiiTbiislu-1 cgmfaanVpræbcax. Ratioiftius abfur- gt;nbsp;^■tatîs hæc eft , quoniam res c[uidçm . 5errciia , ad eft ,_paifts amp;nbsp;vinum cor- | poti, res autem ^iritualis, id eft, cor-püsChrilSTpiricuälicer amp;: in Ipiritua-vfum præfens, intelledui ac fidei ægbctur : ex quo confequicur, quurn ^iniuis os corporis adferac, quofuis iti-(Icin ligna fumere : quurn loli cre-■ ‘Rentes fidem aftcranc f vnicuni rebus ßgnificatis ftunendis jtptum inftrumë-

£olis credentibus res lîgnificatas Ûwii. Quiod li excipias, quumresligni-^caeæ fol'i fidei præbcantur,Iiinc confe-Quinon præberi iis qui fide funtdefti-futi, perinde fane fuerit ac fi dicas fo-, 1cm cæcis auc cxocniatis lumen fuum

-ocr page 138-

IjS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE VNIONE

non ofFerre, quoniam à lólis oculatiî lux Solis percipiatur. Quod fîmcore-fponfó contradicis, ad ipfum Brentiu nondum vbiquitarium prouoco,id eft, ad eaquæin lohan.é.difertiflïmis verbis iam olim fcripfit.

' Venio ad altcrum argumentum,quo contendimus feparari Chrifti corpus a fua virtucc fpirituali no pofle, ac proin-dc indigne accedcntes ipfum non par-ticipare. Ad boe tu refpondes,quôd ilb cx Cbrifto vitam non hauriant, eue-nire ipforum incredulitate, quæ non poiïït Dei fidem exinanire. Concedi-mus vtruuque, (èd negamus quicquan^ hoc ad rem propofita ia cc re. Nee enimi cuius culpa id eueniat , quæritur,fed an corpus Chrifti fumpfifte credendi lint, qui in morte manét, atque adeo i-ram Deimagisacmagis in fefecumu-lant, nedumvtex Gnrifto alimoniam vitae, ncceflario vinculo ipfi inhærenté pcrcipiant. Ncquenos vert», vt modo dcclarauimus, fidem Dei exinaniriin-dignorum incredulitate dicimus,etiani 11 fignum tantum fumant, nifi fortafle puras adimi foli lucem ab iis qui contondant ipfum cæcis non lucêre. Re-

-ocr page 139-

H T P o s T A T I C A.’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I59

fpódcspoftca Chriftum proponitûin vetbo tuin in facramentis,non tantum '’Heruatorcm, léd etiam vt iudiccm. Scd ne ld quidem, et/i vcriflimè,tarnen ^Ppofitè dicitur .Nam fcruator quidem corum, qui ipfum oblatum appre-licndunt (id eft, credentium, quoniam ■lonnifi fidcapprehenditur)? Index au-tcm corum eft, qui oblatum fua incre-dulitate rcfpuunt. At tu vis ilium amp;nbsp;à credentibus amp;i. ab incredulis recipi, ab illisvidelicet ad vitam, ab iflis vero ad ’’lottern : quod mihi quidem non mi-”us abfurdum videtur,quam fi dixe-dslucem Solis,Hcutquibufuis offcrtur, ”1 etiamà quibufuis recipi,fed bonis 'piidem oculis præditos ipiius luce illu-ftrari, oculis autem priuatos excæcari. Id autem eo etiam ipfo confirmatur, quodtu fubiicis, quod videlicet Euan-gelij prædicatio litpiisamp;impiis multis communis, fed piis quidem odor vitæ ad vitam, impiis autem odor mortis ad inortem. Nam vt in facramentis, ita quoquc in fimplici verbo diuino prçdi-cato tu ligna tum res fignificatasfem-per necelTario coniunólas agnofcimus, flueillicredatur hue minus, vc feite ad-

-ocr page 140-

140 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E V N I o NE

modum facrameuta Auguftinusvilibi-lia verba uuncupaiic. Signaliint igitur in præ dicatione vcrbi diuini, voces ipfç quibus aurcs feriuncur , res iignificatx flint ipfa dodrinæ Chriftianæ myfteria ad credcndum vocibus illis explicata. Quid igitur? nempc voces audiuntur à quibufuis,qiübus prædicatur verbum. Rcs autcm lignificatas foli fideles, in-tcJleétas per fidem ad vicam æcernam recipiunc : incrcduJi veroparcimne in-tclligunt quidem, partim vtcunque in-tcJleólas, incredulitatc tamc^^ (iiare-fpuunr. Chriilus igitur iple rum m verbo rum in facramentis eos quidem, à quibus fumicur,id efl,fideles viiiificat: increduJos autem non receptus, iêdre-pudiatusiLidicar.

f^pfendix Pappi.

JST E Q_v E eft quod blalpbcmi idi mctiiânc, ne Chriili corpus, fi vcrè cum p3.ncexhibeacur, etiam à canibus vorctur, quod horrendumeftamp;diólu auditu, Nonenim tam irreuerenrer

amp; irreligioCê à nobis hæc myficria m-ólanrur, vrea canibus obiiciaimiv. Præ-terea Ceena Domini no proprer canes, aut œccras bcâias led proprer homi

nes J

-ocr page 141-

HY POS TATIC A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I4I

nes Chriftianos tantum eft inftituta. ^eque facramentum cft vnquam id quod elle dicitur extra vlum , quem-^'imodum norti'i ex verbo Dei contra pipifticam corporis Chriftiinclulioné dreungeftationem fæpenumero de-’’’onftrarunt. Denique ait Beza D. , ^fentium nunquam viuente D. phi-j ^'Ppo Melanttlione aufum tuiffe men-j ^'onem facerc vbiquitatis,quam ipll ita ^•Hiimcliofè appellant. ld manifefté ^utneft,quum ctiam inipliusD. Lu-j pdfclicis memoriæ 1'criptis hæc ipfa t '^^tencia ex verbo Dei diligentiflïmc '■’’''tra Zuinglianos alTcrta amp;nbsp;defenfa .^diatur , in libro , cui titulus cft præ-j Quód verba in Cœna, Hoc eft ?''pus meum, adhuc firma fint : in

Biagna confeffione,

NI jïplogia BezA.

Emo nos adhuc { Dei benefi-cio^ legitimo iudicio, imo ne co-quidem accufatoribus,fimulóói iudicibus citatos,vllius blaf-itaque ab omnibus i ta 7^°^ abfente Domino verbe-ad Dominum, atque adeo ad

-ocr page 142-

141 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E V N I o N E

Icgicimutn conferuorum etiainnoftro» rum cognitioncm,prouocamus,Dcum inccrea precati, vt hanc quoque nobis abs te immcritilTimè taélam iniuriam tibi condonec. Quod autem hue appo-fuifti,aliunde quam ex iflis meis homi-liis defumphl}';^ fcholafticos ipfos iibi iftiuimodi pene inhuita obiiccre non ignoras, qua: nunqua dilToluere potue-runt, neefanè poterunt, quoiiiamcx reali præiencia Se conc^ione corporis cum hgno ncceflario efficiuntur. Quitl fi veró ex hac quoque veftra dodrina cadem illa colliguntur, quauis protrai-' fubftanciatione Confubftantiationetn initio, ac nunc tandem prohaciha Vbiquitaté ftatuatis? Negas igitur vos ita irrcucrentcr loqui. Atqui non qux-ritur an hc loquamini, fed an ex veftris pofitis iftaconfcquantur, qux nos quoque fine horrore ne cogitate quidem pofTumus. Falleriscnim vehementer ii nos iftas quæflioncs mouere niii inui-tos puta*. Ponite igitur nos ex vobis quærere(ncccnim ex quoquam verum difccrc nos puduerit)quïnam iftaexiis, quæ tanquam pictatis arccni tutamini, nócfficiatur. Hïc fiuc peccamus,art vos potiùs

-ocr page 143-

HYJOSTATICA. 14Î potius,qui percontantibus non latista-WSedadrcm. Non ignoras canes porcos à Domino vocarieos ipfos, lt;iuos tarnen contenditis ipfum corpus ^omini fumerc, nihilo ccrtê minds il-gt;'simpuros,imd etiamipfis canibus auc porcis immundiores. (^id igitur hîc prætexis ? Non l’unt, inquis, facramen-^^cxtravfum. Concedimus-. fed quid vluni vocas? Legitimam ,opinor,admi-’^ftrationem. Qidd fi igitur inipfo v-^o,in ipfa, inquam, légitima aótione ^^bquidpiam accidat? Non hint, in-Sois,bcftiis,fcd liominibus inftitutafa-'^aincnta. Sane ica eft. Sedfi re ipfa ^Irjue vllo tropo in ,fub, cum pane ^loadeft ipfum corpus Domini vfque-^‘ieojvt à quibufuis fine indigne Hue di-§oèacccdentibus manu 80 ore corpo-^slumatur, quinam iftud ad (bios hotlines rcftrinxeris? Quod autcm rc-' ^ors de incluHone Sc circungcftatione . tihilprofetdo adrhombum.

Supereft illud in quo tu me men-; iiacij accufas ; quod videlicet alicubi ! dixcriin Br^ntium non nifi mortuo tiagno illo bcatæ memoriæ Philip-' po ijUs de Vbiquitate controuerfias

-ocr page 144-

144

DE V NI o N E

ihoLiilîc. Tu contrà prouocas ad Lù-thcru, qui de Vbiquicacc ancea fcripie-rit. Ac cq;o non de Luchcro, iêd de Bré-tioiftud icripii , quem negarc non potes arcanum iftud omnimaieftatisad 0-bicum vique D. Phihppimudicaifeqiii-dem nonnunquam, ac nunquam niliil-lo excinéto aperce c/facum, cuius rd cc-ilcs tibi omnes dus libros anreillud repus feripcos fero, Scripiic quoqiie non-nihil cunc de Cœnalacobus Andréas, quo videbatur viam quandam ad con-cordiam aperire, quuni Wdlphahis amp;nbsp;Hd'buûus, nuïquam ramen ad/nic Vbi-quicacc, quad moudro quodâ Gorgo-nis, apparcrc.nosgrauircr oppugnarcr. T um, iiiq uam, null um de bac rc verbû, nbsp;nbsp;1

fed tS f»nS cfiavoiojç diCcepraba-

tur. QuanuisenimIllYricusamp;: eius fa- i élio Philippe auéloricacem apudingra-

a' h

cos difcipulos imminuerenc, zelo rame

bonorum iftorum virorum præponde-

rabacbominis audioricas, needum fans

ad bxc iniiillanda Principum aiires I pacebanc. Sed inprimis eds coJvbebar I ip/ius Lutberi, a quo cocipendere vclle I videbancur, admonicio grauidima, qui nbsp;nbsp;ƒ

ccû (quod omnibus non cmnennoiis nbsp;nbsp;/

plus

-ocr page 145-

Y, P O S T A T I C Â. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14 ƒ

Çlus fatis,conftat) Kum calore difputan-di vitra mctâ prouetlusj tumpeccatis-hoftrislie merchtibus iftius Vbiquica-tis lundamenta poûea 'iecevicitamen id. feciflè tanquain ex abundant! yideri Voluit, (^od ne quis à qie conFidiini dicat,amp;: vt omne§ intclligant quibus gradibus amp;nbsp;quo Ipirîtu ad iftàin con-certationem fit peruentum ecce tibigt; Lutheri verbau quæ primus ego non pi-tomo lenchlb 8. fol. 575. ijttomodo ChnHfiipoßit ejjîe cerporn-^ • nbsp;nbsp;nbsp;i» ÇaerAmento quum tarnen vnum

non poßtt ßntul fetnel eße in plu--'’'’^mlocis.tiyiel h^c egorejpondeo. Chrtßui (juoel ihi adeße ’uelit, idea veree^^ ^^ßrAmento cjaideni corporAliter ^^0 vérAciter eïl ibi : NEC\y_É debet 1 nbsp;nbsp;nbsp;caußt iïtius corporalis prßentia tpuarii

1 hóctantfinit. rerha enini tßa ßc i^'^int ,ißirco n ec eße eit iita ßeri nttßonat. iutem ad ipßum corpui atttnetpoteß cjuando vult, vbiepue (ß in omni-'^ßocis eße, ac ideo alia eit ratio ipßus , ‘1‘^‘^^noßricorporii. De rbicjuitatevelin locis praßentia, non debet dißu-Lonp^e enim alia res eiiin baccaußai, ^dis, Pappe, JLuthcr um afler ere qui-k

-ocr page 146-

14lt;f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE V N I üVe '

dem corporis Chrilli Vbiquitatem'v-bictinquO vùlt Chriftus, (cd (vt Popifta? quoque docent ) quæ abip/iusabfo'u-ta voluhcate acpocentia pendear, nulla perfonalis ac vnfonis mentione fa^ éta? Audis'ilkrm vefie prirfentiam cor-' poris in pane ab vnis infticucionis Cœ-næ. verbis pcndcrcr’^i A ndis ilium nolle prorfus ,vt quæltio de vbiquitatein hac controuerfia audiatur.’ Sed in nliispo-flea fcriptls ,inquies,pcrlónali vnioni direrte vbiquitatem adfcribic. Concede: fed niim audiendusin foro tedii, qui iibiipft cohccndicac? hm autem aii-diasetiam quid olim ]jipfi,qui nunc i-flud dogma qvàm acerrime rucanmr, deiilofcnicriuc, niii forte contra con-feientiam tunc ifta fcripfei uc, quod fa- / ne nonputo. Sicigftur SenbirKemni- / tins contra cocilij Tridentini décréta, 1 Fufidamentu Chrifii in Cana D. / Luther mo nuit no ejje cod oca nd it in difjnt- nbsp;nbsp;/

iutione de'ubiijuitatey fedin veritate ver-

borum inLiitutionû. Sic q uoq uc Selnec'

ccrus primo de Ccena Domini Jibro, i quot;L^emo hîc docet aut contenditde vhi^tth

tate,hoc esi,tjubdcorput Dominißtvhitjue.

J tem i Lfpn eßneceffe ^uenpuam de vhi-

^uitatf /

-ocr page 147-

HYPOS TATIC A. ^147 e^e^aut difiutare quo mo-corfw fit. vbique, fed tantum quttritur de iniiitutiqne ‘verita^ ^^^brißt^ofnnifotetii Dei. fie multoeti^ Helhufius amp;nbsp;quidé reéliflime in de Coena,£xfr^ oleas, inquit, vaga-^'*^‘lui rixoi de vbiquitate immifeU.^^ in cbrifio natur a maneant diflinUA^ dicimuA humanam carnem Chrifi^i eße , non dicimui Chrijti corpus eße in ‘i»o, in laptded»fiugibtti. Item, eu^-illuddtficrimen humanA nbsp;diuinana-

maaeat in Chrifio, non dicimus vbi-Ifi eße eorpus Chrifli .,fied recipimus modu ‘luendipatribus traditum, Chrifius efiu-^•'I'^eyfictltcetcommunicatione idiomatumt fiuùnitas eius est vbifi^^ propter 'u-' quot;‘Ofie duaru natur ar u hypoftaticafialteriut j propriety tbti perfina in concreto illi, ncc aliter viuentead-Philippe aliquot poft annis fcri-plerunt plçriquc licet præfenriæ realis façramçnto propugnatores ,j donee ßrentius claflicum cancns iamp;itfbç wceret v^perte ;X-uthçri admonitiohi j ''crbis iftis contradiccns in tradatione Vevborum Chtifti? Jnd.onio patris mei, Stii eonc/^eré^t^, fateri,nou vidt corpui

-ocr page 148-

I4amp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tgt; E V N I o N E

Chrifli ejje ■) ^anifert^ per hoc etecli-gt; 'rat^etfi multa verba ialietdèveraprsÇr tia chrifli Ccena Dominic a, donis item beneflcys qua nobù in ea offieruntur, quod tame in tnttmo cordefltZuinglianusXvxi^ in Recognitione , ^^i non credtderirtt Chrtitum vnd cum corpore [anguine 'vere in Caen a praflntem efle priusquittt verba Ccena recitauerint y non video quo-modo effugere pofltnt magic am Papifiarum con[ecrati'onem. Item, Credendumeftcot-~pias cr fanguinem chriiii iam antapra-flentia efl'eper eiu^ t^aieflate^ à“ tddpt^e-flentia verbia inPiitutionis annuciaW tantum dijlribuitur.ÇlWià autem lacobus Andreas De colloquio Malbrunenfi? ■flPpfleun^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inquit, ß credere ver ant

• corporù fanguinisprflentiami» Coena: ' nbsp;nbsp;tarnen rbiquitatem,flcuti ea à nobù de

‘Maieflate hominù ChriPiidocetur y negah hos certe oportet aut Magicos PapiPiof .efler aut in intimo corde cumZutngUanislentf r^.Item, contra Theologos Heydelbe^ gcnfes.^^/f«zrlt; hancMaieflate rbiqui-’ tatd nob^ttm /ateri nolunt i wrufunda-mentu pPtiflentia corporù Chrifliin Ceetgt;^ ’ zre^it/.-Omd Lucas Ofiander in iHis fuis vçtè tnbunitiis concionibus? Intedignty . a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inquiti

-ocr page 149-

HYPOS TÄTIG A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;4^

’•iquit, Zainglianiƒ fundamentum rbi-^utta^u euertere foffent, quod exreliquis *^^umetû nihilpo^'etcontra ipfos obtineri. Hæc igitur poft Philippi dcmum mor-^cnidiflidia inter vos aperte primùme-fuperuntjquæ vrinam, vincente veri-tite, féliciter componere mallcnt non-Mli, quàm rot Ecclefiarû excidio cô-*»unes aducrfarios exhilarate,amp;: Bcftiæ plagamfanare. Nos quidem nullam légitima cognitioné autpriuatâ etiamw-(ffHw refugimus , cuius loco h vi res hitur ( vti cœptum eft ) amp;: pfeudana-themata obtineant, vidcat, audiat, re-ÎHirat Dominus.

-ocr page 150-

2«»tâ Cc emwidat».

lagin» 4. Knea gt;. lege valeant- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cktiftu.

jp.lS.I.sinhabitationeoi. p.3o.l.8.à vobis.gt;p.3S'l-27-caplicatis j.38.1.28. ftatpm. p.4o.l.u.algt;ftraftis. p.jr.5.3. iUa, amp;nbsp;1.7. «orpus extrema. ■p.J4.I.}.definitio,amp;l.îS.luoCftentia. p.sy. 3.9.Dicimus. p.SS.I.io.percipiantur, p.si.Li.tuir. p.91.1.4, ■aflerunt. p-m-l-i« non.p.i4z.l,i,leei{iawni,îil,j8

J-iii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vnionis.

-ocr page 151-

-ocr page 152-