-ocr page 1-

NICOLAI

SELNECCERI

LIBR VM, Q_V I inscribitvk

£ C £ S S X 1

ET B R Er I S REPE T j T I Of amp;!:.

I N Q^V O EXEGESIS Saxonica oppugnatur.

BREVIS, MODESTA, ET NE*

CBSSAB.1A, lAMBERTX DANAEX Kefponfio.

g E N £ r

Apud Euftathium Vignon.

‘D. LX X

-ocr page 2-

-ocr page 3-

Nicolai sel-necceri librvm

QVI INSCRIBITVR ^^CESSARI A, ET brettû repetitiû f^cgt;,

•NQVO EXEGESIS 5 A X 0-NICA OPPTONAtvR.

Bieuis,tnodeftaamp;neceflaria Lamberti Danzi refponfi«.

D I T i font à Nicoiao Scl-neccero Anno Domini m. em L X X V 11 i.libelli duo: quorü vnus infcriptuseft, (onpttauo accufittonnt/,1 alter

lgt;r(itis repetitio fimpltcis, ver a, or peréfticuA äe C'^rta. Dommt, icc. paris quideni ’fguffléntij fed tarnen diuerfo tempore fcri-F'bqaorura qui pofterior elfe debuit, amp;nbsp;o»-.

appellatur, quémquc demum anno M-d.l X XV Ï t i.mëfe I.iliomeditatusfuit^ ^infronte volumimsà Selneccero colloca-in ipfo volumine eft prior: qui vero ^ttmporiSj Sc naturæ ipfius lege prior eraq A Ä

-ocr page 4-

AD N. S E t N E C C E R V M

amp; infcribitur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ticio doEiririA,pófterior ta-

jné eft à Selnecccro faftus. Vtrüque fortafl'e iton absre ,né^c fine jucLicio: quoniam quoque Rhctoresnonnunquam fieri præci-piLHitjVt Réfutâtjo confirm ationein piæcf-lt;bt‘: 8c inter reliqua orationis fchemata, hoe quoqué(quod v^ipor 'wipórepov Gräiiiatici vo-tant)non mepte reccnfetur.Nps tarnen,non quidem Mandrabuli (quod aiunt)in morcin: fed ab eo^quod 8c natnrà prius eft, amp;nbsp;factum longa ipfiusautoris ilieditatione,atquc (9“é-admodum ipferact fatetur)repetitionelima-tius cxordiemur.Itaque ad hoc poftcrius Sei-necceri fcri pturti,quod eft T^eceffarià bre-ui'S repetitto doMtim de Dominihoc té-pore refpôdebimus:ad illud,quod inferipfit, Confùtatio accnfitionum, alias fortafle refpon-furi : quod quanquam priori loco, quemad-modum diximus , collocatum eft, tarn en naturae , ordmifque lege debuit effepofterius. Qu urn enim debet omnis, quae de re aliqua inlhtuitur, oratio à definitione,amp;fimplici, breui, veta, amp;nbsp;perfpicua (quas omnes laudes fibi, fuæque ilh fcriptioni intrépide,ac facile tribuit Selneccerus ipfe)rei declarations pro-ficifcr.tum veto quod diu,multumquemedi-tatus ille eft, ac velu recoxit, illud lögè,mea quidêfeiitentia,folidius,ac firmius habendü eft,quàm quod tcmerè,amp; in ipfo contentio-nis feruorc nuper efflatum eft, 8c eodem pene momento, ac irac impctu ftatim prælocô-mfirum,excudcdumque traditum fuit. Præ-tcrca

-ocr page 5-

RE s P ON 5 I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5

terea venit in mente amp;nbsp;illud, p-o-tIuj nbsp;nbsp;nbsp;^rXet-^

ßf)a.;j^i/iiv S'MutTOJf. Id eft, fltiribii-i'fi'uli- a eyp/ica^'i tftXodpahcienbii (r er-feporefAEft enimintotjtamque multiplici-tus,amp; toties iam repetitie de hac ipfa doftri-nadecœna Domini fcriptis fubkuanda ho-winum memoria, non defatiganda. Ergo cu in vtroque illo Selnecceri libro nihil aliud agatur, quàm quod eft in veteri prouerbio, nempequod nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zy^poUo

‘I^Soi, in breuiori fcripto, edque præfertim i’encmeditato potiusinhærendum exiftima ^'i'Acceffit 8c hæc quoqùe ratio, quod ex ifto Modern potifiimùm'harum mlfernmarum, ac quidcm Ecclefiæ Dei funeftiflîmarû,con -pouerfiarum fontes cognofcuntur:amp; qux bi *isiftosftimulosfub'Seh)ecccri pcftore ver-^hintelligitur:deniquevnde tarn multæ iam pfr totam non modo Saxoniam,fed Germa-gt;iiam ipfam fparfae fint lacbryinx, pcrfpici-to;ex hoc,inquam,fcripto naturx priore,id ^uod in cöfutatione accufanonû,amp;v7ïfolt;s)0ô-'f’pafortitcr diffimulatum eft. Quamobrem cauhs adduftus,illud potius in mantis fit-’aiëdum exiftimaui. Hoc autem ita modeftc ^leniter traftabo, vt nullam à me in fc pro-fsftani iniuriatp merito Selneccerus conque fipoffit.Ipfa enim Selnecceri verba proféra, Siquot;buspoftea meas refponfiones fubnciam. ba verb,Deofauent e,omnla edifleram,v t de ^'ttiufque doftrina, vtra fit verior, Chnftia-'’usquihbetmodo aWö«? accedat,facile ex verbo poftea indicate polfit.

A 5 t

-ocr page 6-

N.Selnccceri,qui infcribitur, Necef-farta hreuiS'y'veraftmpHcü,

. ctta doShina dç^ Cæna J)omini titio partem.

LAMB. D A N AE I

, RESPONSIO,

SELNECCERVS pag.p.

R E DIM V s illadcor^ui^quod vere^ 0“ àquot; 'vefcenth bui pa»e exh 'tbetttr, nen ejf t^-ficum, Jymbolicutn yftgnifcatiuum, vonny, (peujTaçitcov y ^TZitfiocifi'OV, ^Ti'm/uix.ov, à^n:. o e/xov, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xoy, impropriunt,

aut ah Cens, nbsp;tam remotum a ncbii in Cœ-

na, quamprocul diJiat coelum à terra :feä ejfepraßas eorpta aneifji^’nv.^Ttaç^utnctyii eßy'verum ébquot; (ubsiaxtiale^y^uod ex Maria ^irgifte afumptum in cruces pependit, ó‘ pro nobis traditum efi ex cuius laterej Ian ce a transßxo effuxitfanguûyé' ,

D A N AE V S.

Crcdimus nos facrani D. Noflri lefus Chrifti Cœnam cfle facramentum,itaqucre ...... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terre-

-ocr page 7-

RESPONSlO,“

terrena, amp;nbsp;fpiiituali ex Irenæi difto confta-re.Rem illius fpiritualem dicitnus eile ipfum Domini nolln lefiis Chrifti corpus fubftan-tialeex Mana virgine natum,pallum pro no ljis,fepultum,amp; quod tertia die refurrexit ex mortuis, ex cuius latere lance,a tranffixo et-fluxit fanguis amp;nbsp;aqua. Reni vero terrenain diciinus cflc Panem amp;nbsp;Vinum ,qux fuofa-cramentalique modo corpus amp;nbsp;fanguis Chri fti,quemadmoduin aitAuguftinus,iiominan-tut. Elementaigitur cum re Sacramenti, id aiäcnif. «ft,Panem cum ipfo corpore Chrifti eflentia li minime côfundêda efl'e cötendimus. Ergo «orpus ipfum Chrifti, quae ert res fignificata, fturcs iacramenti, concedimus efie corpus •pfum efl'entialc.feu fubftätiale Chrifti, non typicum,nonfymbolicum, fed ipfum illud, Suodex Maria virgine natii eft,amp;c. Panem *utcm amp;nbsp;Vinum(quæ funt figna ipfa huius fäcramentijÄ corpus amp;nbsp;fangutsChrifti appel läntur) dicimus amp;nbsp;e(rc,amp; dici Corpus amp;nbsp;San-guinem C hrifti typicè,fymbolicè amp;metony , mice tantum. Epitheta verb ifta «pavSts’iüot'» *Ax»j,oftlt;KC(,jju,»Ta^oölt;Kot',aut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nc«

gamus vnquam à noftris vfurpata elfe-.fed à Nicolao Selneccero ad praegrauädam opti-niam caufam noftram excogitata, ab animi-S«c intempenc (qua plurimùm in hoc ferip-to agitari fe oftendit) fuggeftarefpödemus. Quâquâ ncc allegoriæ,ncc metaphoræ,ncc i-pfae verborü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;funt in facra feript«

(fefc ad noftri ingenii tenuitate attêperlt;â-

A 4

-ocr page 8-

8 AD StLNîCCïRVM te)rarx : fed qui' amp;nbsp;reftè ,amp; verc loquuntur de facramentalibus locutionibus, vnam maxime metonymia jn iis inefl'e docët,quemad-modü etiaPhilippus ipfe huius prarceptora-gnouit.Ergo cófunditSelneccerus hæc voca-

• bula Corpus Chnßi, Sc ludjt in votum xqui-uocationc, quia nequaqua diftinguit quo fi-gnificato res ipfa facranicri corpus Chrtj'it di-catur;amp; quo ipfum quoq.facramenti fignü di catur corpus ChriftiJlla.n.res eft verü,amp;fub '■ A t, ftatiaJcChrifti corpus:hoc autê fignü f}mbo~ licii tantum eft amp;nbsp;Gcramêtalc corpus C/iri-fti.Iam veró corpus Chrifti, quod eft res fa-j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cramentijVerè quidem adeft nobis fide ve-

fcentibusin Cœna:fedtamé nequc (ra/zar/-«»Ta^jua-ZctjVtpoteper quam eft dun tax at in coclo eo,quod eft fupra omnes iftos vifibiles ccelos: ncque efl’entiah feu fubftantiaJiaffi« ftentia amp;nbsp;copulatione cum fignotncque vllo allO modo, per quern vei vnum illudamp;fin-gularccorpus CJirifti in plura Joca diffiinda-luKvel de ccelo dedycatur, quia per fidem, non per ipfam carnaiem ons manducatio-nem verû illud Sc pretiofiim Domini noftri Icfiis Chrifti corpus participamus in Cœna Domini. Itaque præclarè ctbus non •ventrit, fed mentis Sc à Cypriano,amp; ab Auguftino ap-peJJatur.Signa vcro,quac amp;ipfa quoque corpus Sc fanguts Domini, vti dixiinus,vocan-tur, illafunt qvx corporaliter feu corporali prxfentia in Gocna Domini adfunqquæ fané, cum ipfo eÛèndaU corpore Chtilii hjç

con-

-ocr page 9-

RESPONSIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5gt;

confundit Selnccccrus. Poiro quod dióïum cftà nobis poft Vigilium fanftuin Dei martyre amp;nbsp;ortliodoxum,Cörp«r tpfum C hnjti tam tffe remotum à tiobu tn Coena,tjuarn cos Ti ioßtm til à terra,Ae. fola præfentia corporali feu ef-fentiali copula amp;nbsp;affiftêtia ipfius carnis Chri-fti cum figni's terrenis eft fumendum : non quód omnem omnino carnis Chrifti præ-fentiam à Cœna fecludamus.Ergo quemad-modum Selnccccrus fignum cum re fignata in appellatione corporis Chnfti confundit: ita amp;nbsp;eos prxfentiae modos fquibus Ggnum, amp;resfignatain Sacramentis diuerfo modo adeft)hoc loco perturbât. Nam figna in Coe nadominiadfunt quidem coporali præfen-tia:res autem fignata, id eft,ipfum , ac eflen-tiale Chnfti corpus corporali prsfentia ab- ' cftàcœnac-fignis; fed facramëtali fignifica-tione (quîcuni tohxret fpccialis efficacitas, amp;nbsp;fpiritualis rcrum figniHcatarura communication nobis adeft, Neque vero fequitur, quod ft in facra Cœna ipfum Chnfti corpus Vere nobis ciedentibus præfens eft, idcirco

•TretfiOfjitia. fignis ipfis adfit. Nat« Chrifti caro fic adeft in facramentis, vt tn Baptifmo,amp; vt in verbo,nempe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, non

»•feustT/ttM : c»'8p7'»Tlt;;t», non «’(n'dJquot; n præfentia: quos diffimiles praefentiae modosqui velcô-funduntjVel non intelligunt, vti hoc loco Selnccccrus cófundit, ii fefenondum veram facramentorum naturam didicifte fatean-tur necefTe eft.

-ocr page 10-

IO AD SELNECCERVM

SELNECCERVS pag. «.

Et hîc xulla alia efi quArendA rAtio,»ifi quod chriliti^ dixeritfidAturum ejfe cor-pui(^ÇAnguinem ßtum.Et cum 'verbum i-tAfoxet^ »eceffe efl it a feri:^ nihil eh st At potentixc^voluntAti chrifli,qui corpore flinguine flto udefl io modo quo vult : fl cutl? veile in CœnA exhibere corpus é“ guinem fltum munifefle dixit.

Vbi de voluntatc Dei certo confiât, non efTc quaerendam aliam vel hîc,vel alibi voluntatis Dei rationcm, amp;nbsp;nos ipfi cum Au-guflino,amp; Tcrtulliano confitemur. Sedver-i)3 hxc,H c elicorpHsme». Scc.iA fonarequod hîcaflumit Selnefcerus,nimirum, vt ipfum illud ^ubflfitiale Chrifti corpus quod ex Maria virgnie natum eft, quod in cruce pro no-ftrorum peccatoru remiftionc paffum, quod in vitam noftram cxcitatum, reuera adfit CÛ fignis Coenae corporali,vcl eflentiali præ-fentiæ modo coniunftum, id verb cum ipfo Dei verbo amp;nbsp;tota pia amp;nbsp;erudita vetuftate pernegamus.

Et vt plurimum laborent ifti, nunquam tarnen id oftendent.Quod fi verba ipfa Chri fti tJoc efi orpMi meum praefraftè vrgeant,di-cendum potius erit vel Panem ipfum in corpus Chrifti reuera mutari, aut tranffubftan-îiarifvt loquuntur): vel Chriftum, cum haec verba

-ocr page 11-

RîSPON SIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M

verba pronuntiaretjfcipfum non autem Pa-nem vllum oftendilTe, Quin fi hæc ipfa Sel-necceri fcntentia.amp;iiiterpretatio vcra eft, Hoeeflcorpwrnenm-, id eft, Cum^Tane tfio efl copu!att:Tn euuetTiKM Trapairia, c(i)iiunn:uni Herum ejflcntiale corp mesm cexte. haec lo-cutiofigurata amp;nbsp;tropica eft, quae a-uzjc/zJ'o;^« nominatur. Idquodiftorum nónullijimpri-wifq.Lutherus ipfe, propofita canthan fitni litudine,ingenue agnouit. Porrd nihil quic* quam potentiar,amp; voluntati Chrifti obftarc, ac ne Diaholob quidem ipfos:amp;,vbi vultad-effe Chriftus, eum ibi adefle pofle, non nc-gamus:fed de eo tota quaeftio eft inter nos, vtrùm voluerit amp;nbsp;velit. Id eft, vtrum hæc Chrifti verba, hoceflcorpMmetim.hoceft fan-gute me-.io ÇiÿAïÇiCzni,iy4dfMmcorporali, ejfen-ttnlt,fiubfla.nttab prAfemia carnii fanguinis xnei. In,fib J Q-^rn hoc T^ane vino ^cjuotief-xuncf^ illAflgna vobb À paßore in Cnent célébra-tione peragKntnr. Hoc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«rwep àp.o\o^

Z'Vp.trev ifti aflumût.nos negamus.Hac enim interpretatione,verba , amp;nbsp;mentem Chrifti peruerti aflcrimus.atque naturam ipfara Sa-cramétalislocutionis id minime pati ex Dei verbo demonftramus.Itaque to évap^^^naîrS-«n.i.petunt principium, quemadmodum lo-quuntur in fcholis. Quod qui faciunt,nequa quam probatifed fraudem,amp; paralogifmum in difputando turpiffimum ( vt ahquid de philofophia quanquam inuiti audiat)admit-tunt,

-ocr page 12-

Il ad SELNECCERvm SELNECCERVS pag. n.

Of Ui efl vUa flecnlatione de modo, ^tio fieri fofltt, vt corpus (fl fltnguûchri-fit vere 'vefieKtibus Fane (fl vino exhibea-tur. Na ratio htimana (emper oberrat in dijudicaüône diuinarum rerum ^nifl v erho Deifefubfliatinobfieoiuiumchrifli.

DANAE vs. - r.'.i»!

• Vbide voluntate Chrifti aperte confiât, minime contendimus de modo,per quem ilia impletur,rninimeque oportet nos de co eilefollicitos. ’FÄn.mqHg.cunejue'Do'mmwz'Q-/«//•/^nz.Itaque tune Humana ratio fafees di-uinae omnino fummittat necefl'e eft, nec debet illud fuum Qjiomodo obtrudere: fed placide,atquectiam fidenter,amp;7ra(rt) TrXnpixpofU in illa patefada Chrifti voluntate acqiucfce-re.Sed verba haec, hoe eß corpttf met:K,hocefl fangixis meus , nequaquam oftendunt Chri-ftum veile aut dicere, £go volo cjdod verum ip/üm ejj'entiale acfiihflantiale corpus rneum fquot;tu (juopro vobis paj]nsfMm,c}uódlt;^ueßtprahos om~ nes vifibiles cœlos eleuaui)aßifiat,, coiisngatur, ac coHocetur corporalis prafentia modo' ßum, Sub,(F in hoc Pane (ß vino, qua vobis inÇœna japttis tn anno dißribuutnrAAic enim pios, bea toTq.fideles in fide ipfius defüftos, In,fub,eü Pane Gœnæetjâ vcrfari, amp;nbsp;fifti oportcret. Job. 17. îsîâ dixit Chriftus, Paier^sjuos dfidiFri mihti vo-loyVfvbtßimeq^o-dr iiliflntmeciim.ltcm defi-dehbus defuniftis loquens Angelus in Apo-caly-

-ocr page 13-

É E s P o M n o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25

Cj1 ypfi aïtyfeejMuntuf nbsp;nbsp;nbsp;-inurn ejHOCUm^ue ierit,

QjJid igitur verba lila fignificât? Sacramc'n-turn bis verbis commendauit Cbriftus,iil-*’*^' rjuit Auguftinus. Q^mobrem illa verba Sa-cramentaliter iiitelligenda funt , idemque Val«jïE in Cœna, quod in Baptifino ifta,'25^«-ptjfinus ejiia acram Refrenirattonta, Sïc i^KVX Panis amp;nbsp;vinum in Coena funt Chrifti Caro

Sanguis, queinadmodum in Baptifrao A-qua eft amp;: ablutio peccatorum noftrorum, 8c ChrilH fanguis. Atqui in Baptifnio Aqua fic appellatur.quodfit !r®pae j-Jc noftræ per Chri-fiifanguinem corporali praefentia,etiäSel-neccero teile, abfentem ablutioriis, amp;nbsp;re-generationis; eodem laiitur modo in Coena Pams amp;nbsp;vinuni iiominantur Caro amp;nbsp;fanguis Chrifti.quodfint a-ippa^lç illiusveræ quidem, fed fpiritualis noftræ cum Chrifti carne amp;nbsp;fanguine,etiam corporali præfentia à fignis abfentCjCommunicationis. Quare verba ifta, hoc eltcorüns meurn, amp;c.id lÎ2;nificant,éVo vo-lovos cemlJi/ne perjua/es ejje ^uottejcun/]»ein me credentes ijiaßgnafumetistVos ipßin corporis iC. Mei pro vobis pajji,^ fangninis mei pro vobis ef-fufi reuera fiert participes, ea nempe ratione, modo,!juo verafides me vobis c0nttigir, s-uw«-efficit. Huie voluntati Chrifti ratio no-ftra (quanquam tanti iftius opens efticiendi inodum Ignorât) placide tarnen acquiefcit, amp;nbsp;fe in obfequiunj Chrifti fubiicit.

-ocr page 14-

14

At» SELNECCERVNt

S E L N E CCE R VS pag.ii,’

Nen ofus eHfingere defcenfum corft ris chrifiiejUAlem ficuræ mentes necefiariè fieri cogitant.Non of us efi inciuirere^iCftiS. fitcorforü fiunguints Chrifii cum panâ amp;c vino focietas,auc coniunélio. Nono-

fint täte cor porû, autfitmilihus. Et paiïJ o' po{[,Non etiam opus eîifingere manduca-tionem Capernaiticam, aiit PhyCicâin corporis fianguints chriiti,, a quo abhorrer e Mires pias non dubium ePt. Sed opus efi intueri,^ conÇiderare 'verba inihtutionis-, Accipite,Edice,hoc cft corpus meum*

D A N AE V s.

Irenjtus lib-q.cap.)^].pulcherrlmè fcri-» bit cam démuni cfleiànam facræ fcripturac expodtionenif^aa fit jine per(ciilo,figt;:e mMphe ficundumfcriptu,as Qualem Ptam £(• fe horû Chrifti vcrborum, bnc ffi corpw meït, amp;c. interpretationem minime Selnecccriis hoc Joco lam agnoicùt Imô verd varia ex ea incoia

-ocr page 15-

RÈSPOKSIÖ* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IJ

**Kommoda, arque adeo ßXitfijitintL ttiulta i-

1 pfe pra:fentit,amp; cnumerat.Et quanquam ^oÇquæ funt amp;nbsp;tetra, amp;nbsp;omnino ex fua expl» tatione neceflario confequentia) reccnfuit, sftiitè tarnen ad declinandam tam abfurdæ Jnterpretationis inuidiam non omnia anno-tauitjfcd pauca c raultis: leuia præ grauiC. finiis.Qtnn veró etiam abundè tefpondifle fc patat omnibus iftis obieftionibus,amp; argumc tiscontrariisfi illud fuumkuicubito propo-faerit,ac occinerit,Cfen77«j hoe dtxittQonsiut ^ocvolute. Expedita fanè elabendi ratio, fi niodö tuta:fed quae piis, amp;nbsp;cordatis viris mi-mmè fit fatisfaftura. T^n eil de fcriftura tlt;'p,inquK Hilanus,'?^ de intelltgentta,^ fen-fus^non iereno hïetn cotrouerfiumvocatur.Prx-* aidet igiturSelneccerus hxc artma n fua fen tentia confequi, idque ncceffario, fiquidem ^era,amp; fubftantialis jllacaro,amp;fanguis Chr» fti, (quae in fupremum coclum iam recepta

. *ft)adc{icum pane amp;vino facræ Cœnae cor-' poralijcflentialique prxfentia. Primùm, vt i. ! illacaro ChnlU efientialis de coclo defcen-

dat. 2. Vt aliquo corporalis copular genere j,. cum pane amp;nbsp;vino focietur, illique adfiAat. 3.Vtintotidera locis,amp;regionibus,inquibus j. Panis amp;nbsp;Vinü coenx diftnbuitur, eodê tempore ex tendat ur. nbsp;nbsp;nbsp;Vt vbique fit corpus il- 4.

lud Chnlli, quod tarnen etiam poft giorifi-cationem manfit non tantum corpus, fed ec -ïamverèhumanum corpus. f.Vt ftatuatur y. Corpus aliquod fine loco. nbsp;nbsp;nbsp;Vt idem amp;nbsp;ve-1.

-ocr page 16-

tS AD SELNECCERVM

rum corpus amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cft,iiicircunfcrï

dicitîfed poftquam irta pauca, amp;nbsp;leuiora dit foluerit,nos illi obiiciemus reliqua.Quôd au-tem ne Icholafticis quidem ipfis quædam tam abfurda vnquam obiecta fiiilfe ait Sel-neccerus,

-ocr page 17-

KE s P o N s I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17

’ieccerus, vel hoc fairem eum admoncre de-°uit,lógè peiorem,deteriorcmque efle fe ag-grefliim inteipretationem,quàm vnquam i-pfiPontihciijamp;fcholafticifecerint. Iraque à praccipiti loco mature elTe fibi rcce-« '^endum.

SELNECCERVS pag.ii.

Satis (upérsjtie eß, ijuod ex chrifl't vereisfitmus fiobis dari 'verttm corpus chriih, ^lioties conftcratus panis nobis iuxtu inîii-^utionem chriiii datur : (jr dari nobis ‘veru ^‘^npuinem Christi, quotiesnobisconfecra-^»mvinum datur, credimus^erbis chri ßhsfuem ßimus eße omnipotentem, nbsp;ve-^

'’’acem, ÇubHantialiter, non tantiim diui-^itate fiiaßed etiam'corpore, nbsp;J ’anguinC^

^^0 in Cœnapeculiariter adeße \ nbsp;nbsp;'uerum

^otpus^C^ verum fanguinem ornnibus pane, 6 vino vefeenttbus inßcclefia^ exhiberez, o'vn, àTpîKüiç, QÙ,Tç^7rix.âiç, .. , i

D A N AE V S. „

Et nos ipfi certa animi ^rAnpoipap/ot prlt;gt;j Pter verba ChTllhtdufcndimüs in Ctcua I^Ottiini omnibusÇd; bngulife credentibus.at^ ^uc Pane,amp; Vuio Cœnœ vcfcentibus, dari a Chrîfto-jÿ ovTt, a'T(tx',y.,'S'rplt;yrf,icf^ ipliffimam ' ^ärncindpfifsimumquc fangainem fuum: tü omnipotcns »tumquia verax eft thn-B '

-ocr page 18-

l8 AD selneCcervm

ftus. Nam quod corpus nobis credentibus participandum exhiber , eft ipfum illud corpus J quod non TfoTT/z^Cjnon r(;pifoAM4ç,non eft corpus Chrifti: fed verunijamp; fubftantiak,amp; ipfum corpus,pafliim pro nobis,cxcitatum,amp; glorificatum.Hadenusigi-turmihicum Selnecccroconuenit. In reli-quis autem inter vtrumque noftrum mira eft difcordia.Primum quidem, quod ipfummet viuificumChrifti corpus omnibus pane,amp; vino cœriæ vefcentibus dari alferit. Nokiiit tnim ifti efle diftinguendum, quod adipfius Chrifti corporis funiptionem,inter dignos amp;nbsp;indignos,fideles,amp; infidèles,hypocrita8,amp; ve rafide Dei promifsiones ampleftcntes homi nesifed promifcue ab omnibus illud verum, amp;nbsp;fubftantiale Chrifti corpus, quod amp;nbsp;paf-fum, amp;nbsp;quod gloriofum eft, ab omnibus, in-quam,id cft,a fingulis figna fumcntibus,fiuc dignis fine indignis participari,idque orali manducatione,ifti contendunt. Quanquam cnim diuerfo à bonis amp;nbsp;malis effeftu, feu fru-âai fumi dicunt: ipfiimmet tame Chrifti corpus à malis, amp;a ludaipfo Chrifti proditore coena; Domini con’municante,reipfaperce-ptum fuifle volunt.Nos verb hoc ipfum iam-pridem iftis,amp; verc quidem,pernegamus Signa quidem ipfa Cocnae (id eft, Panem amp;nbsp;vi-num,non vulgaria ilia quidein,fed facramen ta,fed corporis amp;nbsp;fanguinis Chrifti fymbola, amp;',vt pia vetuftas femper locuta eft,a pt/tut«, (quxq.jppterca corpus amp;faguisChrifti dicü-

-ocr page 19-

R E s P o N s I Ó.

tur) fumut in cœna Domini impii, infidèles, hypocntæ,mali,indigni,amp; côtëptorcsàpfum vcroefientiale Chrifti corpus nequaquam. Itaque re£lè Auguftinus de luda proditore dixit, Sumpficpanem Domini,no fitmofirpanern bomtnunu. Soliveröpiiamp; vcrèfidelesil- « ludChrifti cotpus,quod eft eflcntiale,fumût, Huia foil fidem habcnt,quæ vnica eft manus, os,amp; ftomachus,quo capi,manducari,con-toqui,amp; in nos tranfire,atque nobifcum con-iungi verum illud amp;. clfcntiale Chnfti corpus poteft. Q^amobrera quum Sclneccerus ïit ommbtu Tune vefientthns in Sccleßa ex-l’ibenreipfitdari ^tradt, verum ejfenttale corpus, (ß verumßnguinem Chrißi, dupliciter P«cat,primùm quod caufampro noncau-

: Sc non confequens pro confequenti ma-S^ahuius verbi, £'xZ)»èelt;,ambiguitatc fumit.' Ncc.n.fcquitur, omnibus Pane in Coena fua ''«feentibusChriftus verum corpus fuum ex-^ilgt;ct,id eft,offert:Ergo omnes Pane vefeen-

in cœna Domini verum Chrifti corpus '‘fipfafumunt.Sic enim argumentatiliceret, ^oliftcexoriens omnibus in eodem hemi-^Phærio degentibus lumen faum exhiber, id ^)Oftcrt:ergo hi omnes illud folis lumen v-^arpant.Qais non videt hoc elle falfum, quûî ^cæci,amp;intencbris conclufi hominesillo lutnine Solisnequaquam frui poffint ? Eft c-”'”1 vti in ocLilis hifce corporels acies ipfa' ’^1 videndi facultas : fie in animis noftris fi-

Quamobrem Vti qui vifu carcnt,Solerti

B Z

-ocr page 20-

20 AD SÈLNECCERVM quantnmuislucentem,amp; oblatum non ca-piuiit:fic qui fidcm non habent, veium Ciiri fti corp'usminiinè funiunt.l^einde (in quoi-pfofecundusSelnecceri error cH) vofüquo-que harum, Çnrpits ChrM, cè/xjffoz/«decipi-tur. Nam quum amp;nbsp;ipfuni illud veruin,amp; eC-feritiale Chrifti corpus amp;nbsp;fanguisveriis dica-tur Gne tropo corpus amp;nbsp;faiiguis Cbrifti : amp;nbsp;i-pfa quoquc vtri'ùfque Ggna , amp;nbsp;f)nnbola (neinpe Panis amp;nbsp;Vinum ) itidem dicantur corpus amp;- fangiiM Cbrifti, fed facramcntaJi-terjamp;’-ifci^zKÎîçtâtùm: patat Selneccerus (qui fe de vocabulis param cfl'e follicitum prxdi-cat) patat,inqaam, quani mali,amp; hypocritae Ggna ipfa (quæ corpus vti dixi noininantur) dütaxat fumant; illudipfum C3perc,qaod eft, verü amp;: eflcnriale Chnlti corpus, Sc fanguis, ih quo manifefte vocabalorani iftorum, C«'''-‘pw ór /z?w^«zrhornonymia hallucinatur. Ergo in eoprimùrn à Setneccero diflêntiinus, quodlnieGde verû,amp;ipfum eflentiale Chri-yóf»« s nbsp;nbsp;corpus manducari patat t nos cOntrà cum

P3alo,cum Auguftmo,cûipfo deniq.Chrifto mSermo. idipfam negamus.Secûdô,diflentaTiasqaoq. de verh. in co,quod iftc niG ipfa cara Chrifti corpora-jiuan^el. jner, eflentialiter, fubftantialiter conianfta, copulata,fociatâqae cam ipfo Parie, amp;• Vino Cœnæ adGt,ncgat nos ei communicarepof-fe,amp;eam vair inanducationeoralrjamp;(vt ipfe infra pag.ao.iine circuinone loquitar) corpo rail ànobiscdi. Nos contra. Itaqae niodum

* haïusnoftræ cam facrailla carne amp;fanguine Chrifti

-ocr page 21-

R F, s P ON s I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21

Chrifti comraunicationiSjille carnalem,cor-poraleni,ac dcnique Phylitun](quicquicl fingere conetur)proculflubiô ftatuit: nos auteni Verum huiustamfacr« cóiunftionis noftræ eum Chrifii carne inodum amp;. fpirrtualem, amp;: ÛTTip/pvaixci/ effeex Dci verbo deinonftra-WuSjqmque corporali ipfius carnis Chrifti præfentia,amp; cum fignis afsiftentia nequaquâ indigeat.Dcniq.quôdChnftü peculiari quo-dani modo corpore amp;nbsp;fanguine fuoin Cœ-naprxfentem adefl'e fcribit Selncccerus, amp;nbsp;nosquoqueidfatemur. Sedin eotarnenv-trique diftenmus, quôd ille neceflariô confe-qui putat,vt fi corpore amp;nbsp;fanguine fuo peculiari illo modo in Cœna præfens adfit Chri-ftus,ergo corporali præîentia »ipfaqiic fub-llantialis amp;nbsp;efl'entialis corporis Chrifti cum figtiis confociatione, affiftentia, coniuniftio-neadefle oporteat : dcnique ipfo reali carnis Chrifti in his terris fitu,amp;. collocatione. Nos âutemhanc præfentiam carnis,amp; fanguinis Chrifti cum fignis eflè eandê in Coena,quain inBaptifmo, qu«â in verbi ipfius prædicatio-ne docemus,quod amp;nbsp;ipfe quoque amp;nbsp;iftius A-chilles Chemnitius (hûc enim vnû vbiq.ifte admiratur, etiam Andrea lacoboantea qui-dein fraterculo, fed nunc ob nefeio quod gra ueintereosde primatu Germaniçarum Ec-defiarum diffidium ftrenuè contempto) do-euitjUempe ^^■T^•Av,v, non o-a/zaTiüZui, ètupyii-n^WjUon aumv/H, quemadmpdum quoqujei antea diximus.

B 5 •

-ocr page 22-

i.t. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AD SELNECCERVM

SELNECCERVS pag. ij.

Nihil e»imdç_j noHro addimus,nihil verb^ teiÎAmeti detrahimus,nihil innotni' wus^nihil immutAmtts,^ nulla, caufam ha-hemus difiedendiafententia (^uam récita-uimus de manducatione ver a ven corporis, fanguinis Chrißi,etiafi ratio humana re-clamet.Modum enim dißutandi deheread hiberi nbsp;nbsp;omnes norunt. Aliud enim eßpof-

fe dißutare,^^ßlendide iam dehisdofu de alß locjuimor(_jphiloßphico^ß humano, dequodicitur à.KÇaCiimr.otpaa'me, Trott! : aliud ver o pacatam reddere^con-fcientiam.

V)

Vtrura qui Sacramcntalem Chrifti lo-quutionem facramentalitcr intcrpretan -tur aliquid addant , aut dctfahant verbis Teftamenti ; an vero ii potius, qui hæc verba , hoc e/f corpus meunu, fic exponunt addcntcs quae fequuntur,?;of, jd efi, jn, Sub, vel (um hocpane tficorporale,f»bflantialegt;ac ef-fenttal' iofttm verü corpus meüpra/enslmÜzzM pii,amp; nullo partium praeiudicio iam praeoc-cupati lcéi:ores. Profluuium quidem Selnec-ceriani ftyli , amp;nbsp;hïc, amp;. alibi videmus, Nihil tnnouamus,nihil mutamus,nihil addimus,nullam à fementia difcendendi caufam hab emus : fed quid toties repetita'oratio aliud,qua faftidiu, aut ctiam(quia crabe bis appofita mors eft) nau.

-ocr page 23-

RTt s P o N s I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2J

naufeâ mouct.Dicat Selneccerus ipfe, fiquis hæc verba Pauli, Tetra erat C^rtji-us^ fiquis lo bæc Dei ipfius, Agnus ejlpafcha lehous., item C“toagnterat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;interpretatur,‘7’t*fr^ ^xo. n,

trat fÿmbotum ChnAt^ z^gfius erat /ymbolum f- lo. tranjîtus a Jehoua datiiQaro eratp.mba-lum Chrtfli mallandi ,addideritnc,an mutauc-rit,an dctraxerit, an innouarit quicquain in Verbo Dei? Nequaquâ fanè.Im 6 verb quod erat in ea ipfa diuina phrafi teftum ac inuo-lutum duntaxat euoluir,amp; verum illarum lo-eiitionuni fenfum.tanquam preciofuni è nute nuclcum eduxit. Nam amp;nbsp;fic Paulus ipfe Circucifionem explicat, de qua cum dixifiet . ^e.Vii,hoc eßfie.ius r/»f;ew,queniadniodum in Cœna dixit de Pane Chnftus, hoc eiï corput

Paulus iuftus illius Dei fentêtiæ inter-pres fic earn declarat,atque exponit, e^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jix.AiaeLajuç ffcu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;©e«

(quodperindc t^-i.Ctrcunctßo eil obßgnatio

A feufœderis Dei. Ergo codem modo *fta quoque locutio, Pants eil corpus (ßhrtili, *pfo Paulo interprété eft intclligenda, vt id fonet nimirû,‘Pi«w eil corporis Qhn-^'•Eadera etiam ratione,hæc oratio Chrifti, ^oc eft corpus meum,ç.yi vero fpiritus Dei fen-fu,amp; ipfius Chrifti mente fonat Paulo tefte, i-Cor.io figuratc,ac facramentaliter,P4«zjeftcommu-rticatio corports fhrifti. Nam omnis Sacramë-talis locutio figurata amp;nbsp;tropica,quemadmo-dum Auguftinus docet, tropice quoque ex-plicetur neceffeeft.Inquaverbum Eftvfur-

B 4

-ocr page 24-

Z4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AD SELNECCÉRVM

patum neque ertentialem fignorum dcmuta-tionern dénotât : neque figni cum re fignata corporalcm ,realémque copulationem con-cludit, Quamobrein etfi è ftholafticis vnus,

jJuraiid. prafclarè tarnen Durandus ycffein facra-e;; habere ;.i.uüvbi. Et Leo illepti“ *Tnus,(vtTheodoritum,Auguftinum,Vigiliü,

totiesiam anoftris citatos omittain)fic quo-


que interpretatur: In tUa myjhca dütnbuttone nhrnoniii, hocttnpa.rtitur■,hl)cßt-' mttHr,r t accipietes virtnte Çœlesitsabt, in car-nem ipßns,e)ut ß^ro noftrafaUns

Ergo qui Panem Cœnæ Doniinicæ inter-pretatur efle corpus Chriftitropicè,id eft,cû efle e-tp^ityiS'aL^amp;i. Koivonlaiti corporisChriftude-nique fymbolum illius cœleftis cibi, is nihil addit,nihil detrahit verbo Dei:fed quæ vera eft verborum Chrifti fententia, plané per-fpicueque declarat. Qui vero panera ; vel In Pane, vel Sub Pane ipfuin Chnfti corpus effe ycl corporaliter,ell'entialitcr, fubftantialitcr illi adefl'e contendit,is certè manifeftam ver

bo Dei teftamentdque Chrifti additioncm affingit.Quod autem tam fonorè ait Sclnec-cerus , Tßthtl verbis Teßamenti detrahtwus, quorfum tam inuidjofè dicat non intelligo, nifi ft detrahere appellet, non addere illud quod ipfe non modó ci tra,fed etiâ cótra Dei ipfius verbum, oranemque fidei analogiam, vetuftatifque confenfum toties inculcatj^fr-feraUrer,eßenttaliter,Jiibßantialiter adiß iffA Citro Chrtjti adpanem ipßtm amp;nbsp;quot;üinnm

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad

-ocr page 25-

RE s P ON s I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25

«’dpræfentiam Garnis Chriftiin,vel cum fi-§nisipGs plané refercns . Nam tellamenta, sxtrema'fque piorum volûtatesin facra fcri-Ptura tropisfcatere quis praeter Selnecccrum ’’efcit’Id quod amp;nbsp;lacobi patriarchæ,amp;Mofis lt;7f«.49. ’pfius teftamenta iis ipfis verbis (quibus ab illisconceptafuerant) recitata amp;nbsp;deicripta iManifeftè docent. Quid verdîndnneboc i-pfius Del fœdus amp;nbsp;(qua vote tefta-nientum nominatur) etiam ad vitæ xternæ r.iî. l’eneficia,quemadmodû amp;nbsp;Cœna ipfa Chri-fti,pertinebat,^««/lt;«zw le^es meat rneritt eorit,^ f/ierem. wdi eorum ififiithitrn : item, Docebuntfingalt Jur-si. fi'oxtrMm funrn,^Jîng'-tli fi'atrem-j fuMn -,amp;c. Quod tarnen ipfum quis neget figurato ,ac tropico diccdi genere, amp;nuncupatûà Deo, amp;nbsp;ab ipfius amanucfi propheta Hieremia ef-fe fcriptû? Si id negat Selncccerus,toto cœlo alicrrat. Nam fi velit iftius fœdcris,amp;' tefta -^îienti verba ad viuum efle refecanda.i.ad literam, p»Tcvomnino vrgendaefle: «rgo amp;nbsp;calamo amp;nbsp;atramento vtens Deus in-cripferit leges fuas cordibus noftrismulla am pliusverbiprædicatione ad proximos doeë-dos opus erit, in quo fe Anabaptifiam efle plané oftenderet?Quidporrd?Ndnneamp; hoc ipfum eftaliud Dei fœdus amp;nbsp;teflamentum ad generishumani conferuationé cum Noa-cho fancitumîVt Iris 1 lia cœ!eftis,qu3e in nu- Ce».?, bibus apparet,fit nobisDei fœd’îNemôcer-i-.s. té ibit inficiâs. Atqui hoc ipfum tropjco di-cendi generc fe eftatum efle doçet, interpre-

-ocr page 26-

î5 AD SELNïCCERVM tatûrque Dominus ipfe quum ait, Fœiius fui '^rim illam eff'e., id eft, (tgnüfeu etffa.yii'a,fœde-risf.n.'^^m quôd tcftamcntum (extremum illud,amp; quod iterum non redit hominis mo-rientis arbitrium) pcrfpicucjdilucidè amp;nbsp;pro-priis verbis fcribi oportcre homines ifti con-r. I. c.(/e tendunt (ne videStur lurifprudentix quoque Sacrofan. efle imperiti) vt fit ratü,amp; firmum, non ne^o.

Sed quid magis propriè, amp;nbsp;clarius dici po-tuit aut fierhquàm vt Chriftus in Sacramen-tisdeferibendis vteretur facramentalibus lo cutionibuSjid eft, Sc phrafibus propriis, amp;nbsp;in eo argumeto notiffimis,vulgatiflîmis, recc-ptifs.ac omnino neceflarhsî Denique quum Selnecterus vult in teftamentis etiam ho-ininüipforû to poToï potiusamp; verbaferipta, quàm oÇÿt'o/at’,amp; fententiam teftatoris domi-nari oportere,plane hîc iam fe iuris illius ci-uilis (cuius cognitionis laudem antea capta-bat)comnnuiifque omnium mortalium mo-z. Demo ris ignarum elfe oftendit. Omnium enim lu-sîrntiô. rifconfultorum calculo amp;nbsp;fuffragiis ifta tam Pinciuilis Selnecceri teftimoniorü interpre-ç^demo- retutabitur:quia in tcltamentis ipla te-Hmi. nbsp;nbsp;ftatoris voluntas plus,quàm verba valere,ex

eorum fententia,debet. Cæterùm quod à Selnecccro additur, Stiamfi ratio humana reclame!.fe tarnen fuperiorem fuam de Cœ»a Do-rnintfententiam fe^pui^ nullam nobis, qui con-trarium fequimur, inuidiam créât. Nam nos demonftramus non folùm humanam, fed e-tum diuinamrationem ilii fententiæ recla-

mare:

-ocr page 27-

■RE s P o N s T o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;27

niare:quum tres præcipui fidei noflræ artr culinernpe de AfcenfioncChriftiin cœlos» de Comprehenfionc eius in iifdem cœlis vfquead tempus reftitutionis omnium,amp; de Vera eiufdcm incarnatione.i. de humanæ i-pfiusChriftinaturx veritate etiâpoft ipfius s.v.xt. glorificationem tam obftinatam illam Scl-necceri interpretationc prorfus oppugnét. Itaque definat humanâ rationem nobis ob-iicere,quumipfum Dei verbum contrafe proferri videat.Poftrcmô quod in nobis Sy-ïophâtis appellâdis feipfum Selneccerus ob-bftare voluit, idnc piè amp;nbsp;Chrirtianc faciat, judicent Chriftianiomnes.Non defuitt certc Suæ retaliare in ipfum minime mentientes (quod tarnen hîc de nobis facit) poflemus, fi contra Chrifti ipfius,(de cuius verbo amp;nbsp;glo ba nunc agitur) verbum, malum malo red-dere vellemus.Nos verb fi tibi Sycophantaj fiimus Selneccere : piis omnibus certè fumus amp;nbsp;vcraces, amp;nbsp;orthodoxi. Sed difputandum Wat non conuitiandum.

SELNECCERVS pag. 14.

Et obuerfMtur j^obis tragica. extmfli ^xriArum j quoi dederunt y qui in Cænit liominicA rationem amp;nbsp;fhilofophiam con-fulentes affinxerunt verbis chrißi Çenten-tiam de Corporis abfentia , errores erro-rib/ss, vtßeri foletyaccumul^runt. Etnoti

-ocr page 28-

18 AD SeLNECCERVM ^unt Berengar^, neßra ditate Caroloßn-dtj,Ztitnglii,Oecol/iinf/td^,Ochini-,Sßuitni, Netßeri,^^ ßmiliuw m'tßerAndi exitus.

D K M. V s. -i

Eftnontantùnielumbe quod hoc loco a Selneccero aftcrtur argitincurum, à pauco-nini hominü tragico, vt die appellat, exitu: {cd etiam diruni.Verùin aliud quo fejluam-que (ententium vel tueretur,vcl comnien-daret, non habebat. Sane eil inipiumviro-rum bonorum (quales hîc nounulli comme-morantur)mancs reuellere, eorumque féliciter cödnos cineres è fuis tumulis effodere, vt nsmaledicasihoc tarnen ab illo lit,tanta nimirumelliflius hominis impotentia ani-nii, qua eadem abrepti quida huius focii ve-' ros,amp; pro facrofanóta Chrifti doflriiia con-llantdfimc in Gallia,Anglia,Hifpania, Bel-gio , Germania ipfa paflbsDei Martyres: contumeliofiffimc tarnen, ac (liceat Chrifti gloriam tueri) impudentiflimè Dtaboh ty et vocant. Hi funtiftorum hominumfurores, amp;' intemperix. Quanquam quod genus a rgumentiillud,quxfo,cenfen ' nietU Huiusfuit funeftus exitus, eiufdem ergo fuit fcclerataamp; impia doólrina. Bafilium ilium fummutn totius Grxciæ theologum,amp; fui feculi facile lumen,quis ignorât fummis cor-pori . cruciatibuslaceratum mortem obiilTe’ Sed quis f; ndifsi mos Chrilli martyres, do-drinx coeledis verifsimos telles,fi ex crucia-tus genere xllimentur, nön dixerit habuif-fe

-ocr page 29-

R F. s tgt; o N s I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IQ

fe trifles vitae exitusîQuis non Petru,amp; Pau-lu ipfuin fidclifsimosChrifti Af oflolos?Quis non Barthoinæû, Andréa,amp; alios diuinos il-los homines,mundi lucem,non miferrinioà cruciatusamp; vitae exitu triftifsimura expertos eflè indicaueritïEflneveró eorû doftrina, Selncccere,propterea impia ? Eflne cœlcftis Veritas.quâilli praeditarût,q'aa trifli illa mor teobfignarunt,propterea dànanda’Tucertè id visiego vero contra atq.alkueranter aflir-nio. Et vt hoc quoquc exeinplû afferâ,quod quanquam ratione perfonaruin à tuperiori-biiseftdifsimile, tamétuâ argumcntationê itigulat àpertifsimé.Iudasircariotes,quiChri üi doftrinâ ex ipfo illius ore didicerat,mife-tâdû,amp; tragicü vitæ exitû habuinergo Chri-fti doftrinap te£ilfaamp; damnadda erit.Sel-ncccere. Qnis has côfecutiônestuas, tairiep-tas,atq.etiâblafphemas,ferct î Quis,obfecro, pterte faxeû hotniné(loquar.n.]iberè in re ta chra)artê ab artiHcc,doétrinæ fanftæ pcep-Uàprofefl'orü vitiis: deniq.ré ipfani ab illinS accidétcfeparâdâ nô nouitîCÔHitiari homini mortuo cùm p fc initiriofüni,ac impiû cft; tû Veto pns,amp; fanéhs Dei frruis,tjui in Doiîiino Wortui fût,elt certè quidë impiifhmû. Cæte-tùm quid.qnxfo.Selncccero vénit in nictê,vt Ziiingliû,amp;Oecolampadiû auderet inter im-pios comemorare : le vero nimirù miraculis difcordiarû,quasinGcrmânia .erùit.coriifcâ tem interpios? Illoruin vitae certè exitus.ni-hamp;monuraentis literarû fœlivifhinusfuif-fe traderetuï, amp;nbsp;vin omnes boni ita de illis

-ocr page 30-

50 nbsp;nbsp;nbsp;AD SELKECCERVW

femper fenfiflent, plura dc eo dicerem. Scd lt;juis,qualifue tuusfit futurus,Seliieccerc,ipfc ignoras,nefcis quid velper ferusvehat.Qüod fifpeftcntur tragica ilUfuneftarum difeor-diarum , amp;nbsp;poenarum exempla, qux in ip^ä i)ci ccclefia(dum bonos in exilium agitis,aC vcxatis) iâ tu^ tuique fimdes aliquot alii cdi-diftis,ac quotidic ednis, certè nulla doftrina aDei veritate alienior vllo vnquam homi-« num xuo nata, quam hxc tua de Coena do-mini merito videbitur : Non enim te tatum cum Arrianis,aut Circcüellionibus Donati-ftarum in huiufmodi fæuitia, qui tuæ vitæ hirtoriam feiunt, comparant, ( vthotninum de te indicium, Selneccere, noris) fed id di-cunt,quod ex optimis amp;nbsp;eruditiffimis Vittc-bergae, amp;nbsp;Lipfiae paftoribus,doftoribufquc plerofque expertos efl’e comprobabunt.QÛâ-qüam fi tuorum, qui Hildebergæ, explofis nuper orthodoxis nofl:ris,defundi funt infe-lices exitus commemorare vellem (quX recens eft vertra hiftoiia)quem tibi,tuuque pu dorem mcuteremî Q^id enim intota Germania notius cft,quàmtriftis ille amp;nbsp;vcrè tragicus Bidcbachii (vt alios multos prætereâ) fummi tame lacobi Andrex focii, amp;nbsp;frater-culi exitus,qui fe prxcipitem ipfe dédit? Sect nullius manes attingere conftitui: iuifaâ:i,amp; vitæ Deo rationcmillireddidêrc.Cxtcrùm quod ad Berengarium.curtu illius mifcran-dam mortem elle exifiimes nefcio,nifi quod anilibus Papiftarum fabulis infulfè credens ipfc

/

-ocr page 31-

RESPONSIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;31

ipfe alibi ex magna hiftoriæ illius temporis ignoratione fcripfifti eum moricntcm dc falute fua dubitaflejCjuafi multis erroris cau-fafuerit. Atqui fi Bcrcngarius errauit in co errauit,qudd trucibus Nicolai Rom. Ponti-ficis(qucm Rom. Antichiftum veftri tarnen iÎ7Bâ65(7gt;)minisad tempus ceffit.Cuius tanren fuæ palinodiae poenitentiam poftea cgit Be-Tengarius,amp; placide,piéquc defunftus tradi-tur.Denique pracclarum ab optimis fuaeae-tatis viris tclhmonium accepit. Cuius rei fir dem fàcit hoc vetuftiffimum ipfiusEpita-phiüab Hildeberto Cœnomanenfi Epifco-po(qui illi tempore æqualis fuit) magno to-tius illius ætatis confenfu conferiptum, mod'o miriuur,/ernper mtrabitur orbis, J Ue 'Berengaritu non obtturui obit.

^em fMra fideifaftigiafurnma, tentntem, Hunc tarn lt;ju,intA diet abftulttaufa nefits. piitf,ati]ue grauü ,vir ßc invtroq^tnodefiuf, Vt liuor neutro roderepofßt eum.

quot;^irvere fapiens,amp;parte beaties ah omnti Qm coelos anima^ corpore dttat humum.

obttumßcum viuäprecor, acrequießcam^ fiat melier firs mea ßrteßa.

Hoc igitur eft de Berengario illam extor-tam fibi à Rom.Antichnfto palinodiam re-eantantCjde'q. illius morte publicû totius Ec-lt;lefiæ ludicium, quod ineptifsimorum homi num,ac PapæRora.afl'eclarum Lanfrauci,amp; Guitmundi,amp; aliorum Canoniftarum, tuifq. calumniis opponimus. Zuinglii verofelicem

-ocr page 32-

AD SELNECCEÉVM

illü exitü,quis vir pius,amp; verè ChriftianiisnÓ femper magnopere laudauit? quüm is amp;nbsp;pro Chriftociuis,vt præftâtifïîmuspoetaceciniü amp;■ pro patria puluis tâquâ alter quidam ludas Machabæus ^ortiter oçcubuerit ? extantquC cùm illius actatis: tü huiusnoftræ honorifica de tato viro teftimonia tuis côuitiis logé cer-tiora,quæHebraieis,Græcis,Latinifq.IitétisJ côfignata nunquâ confenefcêt.Ergo qui amp;vt conftatiffimus Martyr pro fideChrirtiana,amp; vt fortiffimus ciuis pro patriæ fiilute mori non dubitauit,abs te inter miferâdos,amp; iiife-* lices homines,inter tragica pœnarû (quas vo cas)exêplareponitur?Vtin3m vcrovtille a-pud Homerû decé Neftori fimilesoptat, fic Germaniæ, Heluetiæq.tales amp;nbsp;Chriftiani,amp; dues multi contingant : non autê huiufmodi hommes truculenti.aiiari, ambitiofi,quiquè lt;2^/'üifiB-ß^eav inter fe àainôvi'aç digladien-tur, amp;nbsp;pugnent, totiéfque Ecclefiæ pacein, amp;nbsp;Germanix tranquillitatem perturbant. Id quod tu Selneccerc intolerabili etiam ipfi lacobo Andreæ anteà fraterculotuo,fallu, atqueanirni impotentia facis. Oecolampa-dium demquecum nefandoquodam Sylua-noconiungere aiifiis esdiërtipc drum Dei cü blalphemoj lucë éùm tenebns. NaSylùahui fuarû blafpheraiarû pcenas à noftns.ûiiViqüi contraria Selncccero de cœna Domini fenté tià leqttuntHr,tu|]t,nefalfas de ixligione opi-niones îter nos foueri,aut impuöitas tolerarf Selnecccrusexiftimet.EtiamneveroOecoJa^ padii mors illa üc placida, amp;nbsp;fehx, tragicuæ

-ocr page 33-

RE S ÿ ON SIÓ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JJ

pœnæ exemplum tibi videtur Selnccccre,aut ttiam abs te appellabitur, cum amp;nbsp;à Simone illoGrynaeo viro verè fuæ artatis optimo, amp;nbsp;picntiffimo(qui etiamOccolampadio md rientiaffuit) amp;à VVolfangoCapitone tam præclarum vitae, exitûfquc fui teftimonium ad pofteritatem habeat? At anthracc corpus totû inflammahtc periit. Sicamp; Bafiliusillc niagnus periit quoque. Quid tu igitur de fû -mo illo Dei amico î)auide,ipfiûique fide, amp;nbsp;doftrina iudicares, qinira de fe ita feribit ip-fe î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tfi mtegrttas in carne mea propter de te

ßationem tuamt 'nen eft pax in o/Jihm meie : pn~ truernnttcontabuerunt It nor et mei propter ftulti-timtmeamtSec. Quiddeaffliftiffimoillolo-tofentireS , cuius per totum corpus à planta pedis vfque ad vcrticem putre vlcus ,amp; foe-tida fcabies fluebat,vt docct feripturaî

Certèin iis tragica ilia tuapœnarum exe-pla nobis obiiceres,eorûliique fidë, quae tua sftaudacia,condemnarcs. Longe veto aliter fpintus S.de illis ftatuitj monctquc cum verc beatum, amp;nbsp;pia fapientia infl:rudum,qui com miferetur afflifti. Sc ad eum attendit, vt fo-briè de eo nidicetinon autem vt eum teme-fè,quemadmodum facis,inter impios connu -Werct.S« wilt;'?)'n,inquit, Chryfolt.in Homil-i.ad popul. Antioch* homtne tn ttrtute vtniict phtl^phta feäantem, Deo placenttm,poftea in-rtnmerapatiente mala, ne fcandalt^^erts, di^eSlei. Qa^ligat enim Demtnw quos *i7wlt;jZ.Dettiquc ill ta ipfa corporis inflamraationc,quarh fottafc

-ocr page 34-

34 ad selneccervm fisintelligis., audiex oculato tefte Simone Grynaeo, qualem fe præftitem Oecolani-padius , Inter tot incoimnoda pnuata pn-hltcAt^dx. ■) nondum ide aut conciona't , aut prxlegere , aut lucnbrari défit;, Qurtre tandem aliquando define bonis malediccre, Selneccere , amp;nbsp;de ferms Dei , piifque vins, (quorum tam teflatanobis extathifto-ria ) difce , quöd Chnftiani hominis eft, polTe piè , amp;nbsp;bene loqui , ac fcntire : hoe tuum eft, qui nos ad confcientiæ iudicium reuocas: amp;hæc certè abste tam iniüriofc, amp;nbsp;tam falfoinpios debacchata potiùs,quàm fcripta oftendunt,qua!es, quamque tragicos ipfe in tuis concionibus, trïoquc illo Lyp-fienfipulpito clamorcs excites, proeo quod gregem J fcholamquc tuam placidé Dei verbum doccre,amicitiam inter pios alere, pacem Ecclefiae conferuaredebebas, amp;nbsp;nos ( quos adhuc in fide , amp;nbsp;tanti de carnis Chrifti manducatione arcani cognitione in-firmos putas ) benigne, patienterque tolerate , atque afliimere , non in certamina di-feeptationum , multoque minus ad plau-ftra calumniarum inuehenda contra Pau-7?o».i4- li ipfius præceptum. Quod ad Carolofta-

dium, Ochinum, Naulerum, amp;nbsp;alios, quos nominas ( quoniam illi ad nos non pertinent ') minime quoque pro ns tibi refponde-bo. Vnum hocmiraturos eflepiosomnes fa-tis fcio,cur Carolortadii in hoc argumento à Selneccero raentio fada fit, quum

cere

-ocr page 35-

R E s P o N s 1 o. ( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;35

cere non pofHt , quin luftuofi illius inter Lutherum, amp;nbsp;Caroloftadiuni, ob aureum nunium à Luthcro dcpofitum,ccrtaniinis tnemoham refricet ; atque temerè ex fpon-fione ab ipfo Luthcro fufccpta ifta lis to-ta fuifle iinelligatun

Haftenus ifta,ad quæ comménioranda nonnifi iiiuitus, Se inipiis illis Selnecceriin pios illos iam defundos coiiuitiis pertra* «us acceflî.Nam quemadmodum antea di-îîi, eft omnino airuAÀÔgt;/ç-oç ifta ratio , argumentai idque, Hic male pcriit,ergo quam profitebatur fidem , illafalfa eft , illadam-nanda clt r

SELNECCERVS pag. »4.

Reàtauiintu ßmflicifßmum ßententiani ßhfiantia Cænx DominicmnndU' wionevericorporü, cß fanguinis ChriHi iitxta Verba infiitutionis, d}' iuxta Paulum, ^»i Pane benedilfionis nominat--lt;-igt;‘vf^vlav, eft, communiçationem corporis Chrifti,^ d' Poculum benediSiionis nominate0 mnfu

nicationtm ftanguinis Chrifti dignis, in* i» Ecclefta communem.

D A N AE V s,

Paulus i.Corinth.io.verf.i^.in animo hauens,interpretanfq. proculdubio dla Chriflai

C j

-ocr page 36-

3$ AD SELNECCERVM Vtr{)3i,hoceficorp'a meum,hoc eslßmguis meta, appellat Pancm,qucm in Cœna Domini fra-ginnis, xoiviin'eiv : amp;nbsp;poculum tui bc-nedicimus y.owvlav Xg/?«. Qua expli-catione déclarât,nequc Pancm, neque Poculum cfle ipfum eflentiale corpus, amp;fanguinc Chrirtijfed mivuvI avmcquc coniungi,amp; corpo rali praefentia afliftere, inhærcre , cxiftere cflentialem ipfam Camera , amp;nbsp;fanguinem^ Chrifti vnàcum ipfis fignis: fedfignahæc elle nollræ illius cura carne amp;nbsp;fanguine Cliri ili coraraunionis à Chrifto inftitutas irtfjM-yß «Tetç.Ergo fatemuriftam Panis,amp;poculi, (e-tiam quatenus funt Chrifti promiffionis æ-ternæ,amp;beneficii oblati a-ippaj-/ƒeç)fumptio-nem efle dignis, amp;nbsp;indignis in Ecclefia coni-înunem.Rem taraen ipfara per figna demon llratam.id eft,ipfuramet verura amp;nbsp;efl'entiale corpus Chrifti à digras,amp; indignis communi ter in Ecclefiafurai negamus. Nâpræclarc, .Qt^ndo ehrten.' manducatur,a.it Auguft. vt-ta »zlt;î77(:/Kf4r«r.Indigni enira ea manucarent, qua ipfura elfentiale Chrîlîî corpus, R* fan-guis apprehenditur,ac furaitur,quæ cft fidesî manura antem qua figna, amp;nbsp;terrena illa cle-menta capiuntur,habent, nerape corpoream raanura.Eodcm raodo,eadc'mque diftmftio-nc intelligendum eft , quod idem Paulus ait, ^22 tf'dt^nè mâducat Panem hune, bthit Poculum Domini, reum ten en corporis, ftn-guinis Domini, ^uoniam, ait ipfè, wo« difiemit corptti Domini,ïA cftjnonpcrpédit, neque fc-

parat

-ocr page 37-

RÊ s P ON s I o. c • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;57

parat illius Sacramentalis Panis,amp; vini vfum a vulgari communi que pane amp;nbsp;vino, qüæ nó flint facramcnta, amp;nbsp;corporis, ac fanguinis Chrifti n/xßoÄK. Atque hanc noftram inter-pretationem confirmât Auguft.his verbis, Thanis nbsp;nbsp;calix,non lt;jHtlibet ^uafipropter C^ri-

' jhtmin ^iicis,amp;in (àrmentis liftatum.ltcut Mi de pptunt,fedcerta conjecrattenemjjticwJit no-ftü^nö nafciturSProinde e/uod ncn itafit,juam-uù Tanis,Çaltx,alimentunt e/}reߣHonis,no facramtntitm religwnts.Et item alibi, 'indigne fùmtt Dominicumßcre’menttttn, locum in fe diabolo prabetÄt^c^it8c hîc quoqne Sel-neccerus fignorum curri'rei fignatæ aflùm-ptioncm' confiinclit,eodemque inftrumento, modo vtrumque fieriputat : in quo grauv-terhallucinatur, amp;nbsp;quidcm perpetuo erro-’■e,Selnecccrus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

SELNECGERVS pag. ir.

Ó»« mctsi 'vocem meatn aitdittnt. Joan. \q. non credit Deo ^meitdagtj eun^ arguitihomi-nù tefiimonium attdoorit/üe conßrmatum nemo irritum facit. Mirorvos tam cito de-firto eo.,ciui 'uocauitvoi, ingratiam chri-fli transferri in altud Euangelium. Etiamfi nos.aiit Angeltt t e cœlo euangeli^t vobù ßaterid quodvobis eu-angelizauimus.,ana-tbema eflo. HisgrauiÇfimit fententijs moue-'^nttr 'utacquiefcamtis in verbts chrifli.

3

-ocr page 38-

jS AD SEINE CCERVM

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-ïD ANAE VS.

Quod ex facra fcriptura citât Selneccç-rus nbsp;nbsp;nos quoquf lubétiffiinè ampleÆiniir,

fedineuiD jpfiim rctorquemus. Quoniami-gituriubemur Chnfli,non Liitheri vocem audire:Deo,non homini credere : Ch'riRi nó Brentii teilamêtum ratum habere: PauJi nó SeJneccerj Euangelium fyncerum retinere: ipü verbi De» veritati, ciqiie foil adhærea-mus,eam vnam exploremus,perquiramus,a-gnitam ampljcftamur, omnibus praeiudiciis femotis, omnium hominuin authçrirate ex-ploft, denique omnibus animi noftri pertur-bationibus t .amp; affcdibus feda'tis, Deique verbo fummiffis.Sic autem ait Paulus,S; prater ld(juoâvohù nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non autem

fic j ßprop:teridijUodLufberm etiMtgeltzaitit. Ergo Lutheri fcriptis imprimis polcmicis (quibus nihil eft perturbatius) valedicentes, de fententia mente verborum Chrifti ex ijifo Paulo,ex aiiorum Apoftolorum fcriptis, ex Dei verbb**, fide/que Chriftianae perpétua analogia intef ndsdiïceptcmus ï amp;nbsp;ne patia-mut nos Guiülquam authoritate contentio-ne, eloquentia , ab hac Veritatc abduci, amp;nbsp;in ahum quàm Paulus ipfe affert, verborum Chrifti fenfum tranfferfi. Pann corpus Chrt/ityui eß, Thanis Ccense eßcomnmntcaüc corporis Chrißi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'’i' ß

SELNECCERVS pag.

Pfticlare, (ß 'ueße Epiphanias dixit■gt; ido 'Vide- .

-ocr page 39-

R E s P o N s I O-

videmtti eftddem ulLrm Çiniïlitudinemy iQv.-SS'' 0/J.CI0V, quavel corpori,vel chara-

Iterihui mendororum -, vel diuinitati éön-grtiadid quod in Cœnâ. ['urnimu-s. ri i^fe dixitdaoQ eft corpus nonfidom habet hii verbd.

Nequenosab ifta Epiphanii vetuftiflSmi fcriptonsfentêtia diftentimus Nequeenijtn earn, qux eft inter Panem amp;nbsp;Vinüm Coe-nae, amp;nbsp;c3rnem,ac fangmnem Chrifti aretX«-yittv e.yi figura, ac cöformatiöe externa Panis, , Si vim æftimâdam efte dicimus:fed primùm ex ipfa Chrifti promiffione, atque inftitutio ne: deinde ex cavi,amp; facultate,quae in v-trifque, idcft,fignis amp;nbsp;re fignata par eft, amp;: civaAs’yof', fi modo corporalia corporali-bus, amp;nbsp;fpiritualia fpiritualibus accommo-dcntur,quod iubet fieri Paulus.Nam quod j, Corint. eft,prodcftvepanis, amp;vinumad alendum hoc noftrum terrenum corpus: hoc idem, cft.prodeftque adfpiritualcmanimx noftræ alimoniâ faci a ilia Dorn. N .lefus Chrifti ca-ro, amp;nbsp;fanguis. Quamobrem hanc pracclarara Epiphanii de verbis Cocnae explicationem, EfipJ’.in Si nos ipfi recipimus, quemadmodum, amp;il- ^olt;irep. lud quod idem alibi pronuntiat, Panem \pfnm , znnum Cœm non ejfe i'uùa.jxtv tam y qua fortificatur anima noftra : fed

C 4

-ocr page 40-

5.0 AD 5 î L N F CCERVM earn vim ex verbo, promifïîoneque Chrifti pcndercjà quo folo,non à Panc,vcl vino in la Iiftem xternam corroboramur.

SELNECCERVS pag.

HancÇententiitm reti»entes,ßntif^

T.. tAmui error es, nbsp;nbsp;abufits, vt

trAf}Jfubßantiatiüf}em:if3y^a.'e^(iüv,ßti'( P^‘ nù ÂdorAtionent, repoßt'ionem,circu)W(fl^‘ tionem,e^ oblAliorfem, qua fit in 2iijp:

4. tiUtionem SAcrAmenti, nequeßngimus con ßubßAntiAtienem, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inuiwittv phyß-

CAm: AUt inclußonein nefiio quAlew: fed Af-' nbsp;ßrmAmus loAnc 'vnionem eßefAcrAwentAle,

eA rAtione quA lt;verbA inßittttionümonßrAt^ hoc ePtßicimns in vfu congruente ad insti-tutionem verefumi 'vertim, amp;nbsp;fubßAntiAle corpus ,• eß verum ßbßAntiAlem fAngai-nem Chrißi,no fide tantum, AutßiritUAli-ter( quomodo credentespAfcuntur ) fed etia corporAliter,ßueorenoßro : quiafiriptum eiijAcci'pitCjetiAmß idßAt incoprehenfibi liter,inuifibiliter, ef minme Phpßco,fed ex lePii,lt;^ nobis incognito modo.

D A N AE V S.

Quapi miferè in hac fuafentetia defends ^la ættuet, ac apud feipfum torqueatur Sel-pecccrus, iani ex hac ipfius oratione fatis ap-paret.

-ocr page 41-

RESPONSIO.


4t


ftent,atqueilliobiiciantur incommoda: fed cxfuaorali illa manducatione(quam ftabi-lit) necefTarió confequantiir abfurda,^' qnæ blafphcmix,præuidetqmdem,amp; enumerat: fed tarnen ea neque.nifi verbo tenus remo-uetjUeque fanat. Contra verb quàm bene il-losoranesabufus,quoshïcdamnat, tarnen il le ipfe fua fententia confirmet, eia illi, quia nondum capere potuit ,annce exponamus. Negat fcfouerecominentitiam PontiHciorü tranfTubflantiationcm.

Atqui verb qui fnTi/iâzTiiç eft, amp;nbsp;verba i.Fri'ui' ^S.Zylt;ioc eficoyp'M præcifè rèpnT9y,amp; fine vl la orationis figura, vel interpretatione fmnenda efle docet, id quod vrget Selnecce-ïus, is certè tranflubftantiationem Poiïtifi-ciatninEcclefiam intromittit. Quidenim ad verbum illa aliud fonant, quam Panem fieri corpus ipfum loqucntis Chrifti î Itaque lacobus Andreas negat vel momento pu-gnandum pro, fua Selnecccrique fententia, fiexipfisCœnæ verbis confirmatio corpo-ralis Chrifti præfentiæ petatur: quód vel er.iperh. tranffubftantiatio tune admittenda fit,vel noftra potius interpretatio probanda.

Quüd fecundo loco panisadorationem à fe tolli ait Sclncccerus,in eo aut fallit autfal-litur.Si enim ipfummet,amp; eflcntiale Chrifti i-corpus amp;nbsp;fanguis In,Sub,amp;cum Pane ac vi-no Cœnæ Dominicæ corporah præfcntia a- '’?««• deft,vel cohæret,quoniam hoc corpus à à#

-ocr page 42-

AD SELNECCERVM

Dei (cui àyaplç-ü’ç vnitum eft) fepararinon poteft,amp; vi)àadoratur,certè amp;hic quoque pa s nbsp;nbsp;nis,qui eum habet reipfa coniunélum, vnà a-

dorabitur.Quâobrêneq.diibjtauit Luthcrus ipfe prirtiushuius(vt ifti voliint)cópanatoiix Chnfti corporis fentëtiæ autor ad Colonié-festheologos fcribens, diccre wfrw Punein--i-error, ejp;adorabi/eSacranierHi:7gt; .Quin amp;nbsp;mutilatio A/utila- ßcrainenti ex cadcin Selnecceri fentétia fe-qyatur necefte eft. Si.n.ipfum veru amp;-e{fen-tiale Chrifti corpus,In,Sub,amp; cum pane Cœ iiæ coexiftit, aut exfangue, amp;nbsp;exfuccum iftic aderit, aut fanguine fuo plenum. Ergo qui cum pane vcrü illud corpus Chnfti fangui-nis fui plenum ore femel fumpferit.vino aut poculó poftea nihil habet opus, vt fubftatia-lein Chnfti fanguinem iterû bibat, quod cum iam cum pane,id eft.Cpm eflentialicorpore Chnftihauferit. Quartum veroerroré 4.Ctgt;n- neiiipe confubftantiationem eiuspanisciim .fubsijiK, corpóre,amp; fanguine Chnfti vnionem, ac coc xiftentiam ex Selnecceri errore induci,neip-fi quidem fociinegauerint. Ttaque dicis dun-taxâtcaufaidàferepellit Selnecceriis, quod tarnen in finu, amp;nbsp;quidem lubéter adniodum, fouet Quid enim cft,obfccro,affirmare ip-fum 111 et, ac client lale corpus, amp;nbsp;fanguinem Chnfti adeffe corporali præfentia,amp; fubftan . tia In Sub,amp; cum pane,amp;vino Cœnæ,quàin veile ipfummet corpus, amp;nbsp;fanguinem Chri-

-ocr page 43-

RE s P o N s I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'■4’

Hi cum (ignis illis coexi(lcic,amp; habere fuam ç. fubftantiä cum iis.eodémque loco ’ Porro Stwou-quod idem hîc Phyficam a-MJvritf.f, vcl In- a-îa. clufionera fibi probari negat : fed earn tan- 'f-turn quæ fit cœlefti,amp; incomprehenfibili nobis modo, bene habet. Nequeenim iam negat fe includere veile fubftantiale illud corpus, amp;nbsp;fubftantialem fanguinem Chriili rtwmco In,amp;Cum (ignis iftis. Pane nempc, amp;nbsp;vino : fed tarnen id fieri negat Phyfico niodo . At quacuoque tandem ratione amp;nbsp;modo id fecenquot;s,atque verum illud, ac elfen -dale Chrifticorpus amp;nbsp;fanguinem In, Sub, amp;nbsp;cum iftrs (ignis corporal! amp;-fubftantiali præfentia coniunxeris,certc Chrifti carnem de coclo dctraxeris : vel vnum idcmquc corpus contra vcritatem omnis corporis etiâ h}'perphyficnnfinitis fimul locis conftitue-ris:vel tertium quondam Chrifli de coclo defcenfum finxcris : quae tarnen omnia réfutât vniuerfa Scriptura facra. Quid igitur î Ait tatidem' Selriétcerus fe facramentaletn Vnionem agnofcefe, ne'e aliam vllam, quara quæ verbis Chrifti rnondretur. Et nos quo-que agnolcimus. Quid igitur obftat quomi-nus inter nosfumrna iarh fit confenfio’hix: nempe,quôd Sclneccerus hanc facramentalS vnionem definit ex fola corporal! præfentia, amp;nbsp;fubftantiali cocxiftetia rerum fignatarum Çum fignis ipfis ,adeô vt vera amp;nbsp;efl'entialem

-ocr page 44-

44 AO selneccërvm

Chrifti carnem, amp;nbsp;fanguinein oporteat reip-faadcflcjac exiftcrc corporali, fed non tarnen ( vt ipfe loquitur ) Phyfico modo cum Pane,amp; vino Coenae. Nos antem facramen-talem vnionem rei amp;nbsp;fignorum ex ipfa Chri fti promiffionc, verbilque inflitutionis dc-finientes, dicimus earn eifc

Twàü,non corporaleni. Ergo fitquidem, vt exhibeatur fpiritualiter animis noftris quod figna ipfa demonftrant,amp; obfignant. Res au tem ipfa facramenti. i. Caro amp;nbsp;fanguis Chrifti minim è propterea vel cum fignis coniun-fta eft,vel corporali præfentia illis adeft.Sel-neccerus igitur alibi,vt mox videbiinus,con-cedcns corpus Chrifti manere,amp; cflc circum Icriptum, amp;nbsp;eflc corpus fecundum verû cot* poris modii.i. quum fuam fententiam tue-tur,Chnftum de coelo detrahit,quod fieri vetat Paulus : amp;nbsp;duos Chriftianæ fi-dei articulos,nempe, Afcendtttn Coetnm, mie ‘venturui eji ad tudtcandum vinos, (^moftu os, vel prorfus cxpungit.vel iiiterprctatione fua jConuellit. iNosautem vtrumque amp;nbsp;retine-mus , amp;noftra interpretatione reliquisfidei Chriftianæ articulis dvdt^oyov efle compro-bamus. Inde quoque fit, vtfacroünftum corpusChriftiab indignis,amp;improbisora-li manducatione edi affirmet Selneccerus. Nos autcm figna tantum ab illis fumi con- j tendamus, quæ quoniam corpus, amp;nbsp;faiiguis CbrifH TfoTT/««? appellantur, etiam boe mo- ; do,amp; fcnfibcorpiis, amp;nbsp;fanguinem Chrifti sb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

iif-

-ocr page 45-

RESPONSIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45

nffîem indignis edi fane concedamiis : non autem vt ipfum eflentiale, amp;nbsp;reale corpus Chrifti ab iifdem edatur, quod ncc nifi vera fide fumitur,amp; fumptum non nifi faluificum, amp;nbsp;viuificum efTe potcft fumentibus. Auguft. in Ioan.traét.2 6quot;. Qui non manet in Chrifio, in tjuo non manet Chnfini,proculdnbio necrnan-liacat ßnritualiter carnem eiu',nec bibit eiw ßn-gninetnßicet carnahter, nbsp;nbsp;vtfibtltterpremat de

ttbnf facramentnm corporis , (jrßnguinis Chri-ft.Hanc igitur noftram, vel potius Augufti-ïii cum Selneccero fentcntiam inter fe confie rant pii,nundque præiHdicio,ac pertutbatio-ne animi occæcati homines,

SELNECCERVS pag. 17.

Scimus etïam adejfe ChriFium non pro-fier panenty Mt propter elementa .-fedpro-fter hominem , nbsp;nbsp;verb a inflitationü reci-

non propter Panem ^fed propter Chri-ftianos:Yx paulo poft,TV? enim chrißi cor pus vUo modo ad Panem coUigamus-, necpue duplicem prafintiam^aliam cum Pane, alia 3. cum homine conflituimus,fed v nie am pra-Çentiam ejfe affirmamus, quam Chriflus ip-fi nobis ofiendtt,inquiens, Accipite, édité,amp;c.

D A N AE V s.

Alia quoque fuse fententiæ incommoda præfentit quidem Seineccerus ,fed eaverbo tenus,amp;fola inficiatione confidenterauer-

-ocr page 46-

4^ AO SEtNECCERVM

tit. Nos ante hæc omnia ex ipfius aflertionc neceflario coufequi dcmonftiaraus.Primùm ait fcire fe Chriftum in Cœna propter ho* mines,non propter Panem adeffe : amp;nbsp;hæci-pfaChrdli verba, Hec corpta rnenmi ad homineSjnon ad Panem, aut Elcmenta diri-gi. Cur igitur Corpus ]pfum,amp; fubftatialcnl fanguineni Chrifti ncceifario præfentia cor* porali cum fignis ipfis adefle contendit’ Aut enim Selneccerus ita fentit,non pofle earn Garnis,amp;fanguinis Chnfticommunicatio-nemncbisa SpirituS.dari,nifi corporaliter pracfens adfit ipfa Garo, amp;nbsp;fanguis. Id quod apertiffimc amp;de Dei omnipotentia detra-hit,amp; phyficu præfentiæ carnis Chnfti mo- • dum ftatuit in Cœna Domini. Aut fi ipfo e-tiam conccdente poteft Chrifti Caro fine ifta corporal! ipfius cum fignis præfentia nobis communicari,cur earn neceflariam ef* fevult? Gerte nulla alia eins àxeXovècu ratio afferri vel ab eo ipfo poteft, quam quod verba inftitutionis ad ipfa Cœnæ Elcmenta di* rigi cogitat. Itaque hoc Sacranicntum à Ba-ptilniodifterre ifti ex Papiftarum dogmate fie volur.t,quód in Baptifnio verba inftitutionis adMiniftrumnn Cœna verb ad ipfum Pané amp;nbsp;Vinû dirigantur,('lt;: pcrtineant.Quæ fanèfuit vetusTran(fubftâtiatorû,amp; fchola-’ fticorum fententia, etiâ in fœndis luns Canonici ollis recoéta.Secundo loco negat fe al-ligare CorpusChriftiad Panê.Verboquidc id negat,fed re tamë idipfum affirmât, quod

-ocr page 47-

RESPONSIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47

fe negate dicit.Quid.n.obfecro aliud exhac Jpfiusfentétia fequitur,quàm quod perpetuo docetjNó pofle aliter in Cœna Domini corpus ipfumamp;fubftantialeni fanguinë Clirifli nobis darnquàm fi corporali præfentia cum Pane,amp; poculoadfitîQui ahum nullum par-ticipat;ionis,xoivt^vtaç noftræin Cöcna mo-dù nobis rclinquit, quam per iftam præfen-tiam, amp;nbsp;coexiftentiam corporis Chrifti cum fignis, ndnne ille aperte, quicquid contra lo-quatur,corpusChrilhalligat ad Pané, amp;nbsp;Vi-num? Parufn enim verba iuuant,amp;nos mo-uét,vbi res ipfa aliud perfpicuè teftatur.De-nique quod fe duplicem carnis Chrifti prx-ftntiam affirmare negat, nimirumin co iam amp;afeipfo,amp; afociis dIfl'entit.^Jam vbique i-pfecum fociisipfummctChrifti corpus fin-git elle triplex :amp;illius præfentiam tripiicê, nedum duplicem commendat. Aliudenim Chrifti corpus volût efte Phyficum, quale ex Mana virgine Chriftus a(lumpfit,amp; eft, ma-netqueiii coclo. Aliud gloriofum,quod per re furreftionem accepit,amp; citra vllum impedi-inentum omnes corporum dimenGones per netrat.Aliud denique,amp; tertiu ,quod ipGob GimmâipGusgloria appellat maieftaticum, eft pott fefftonem a d dexterâ Patns quot-cunque vult Gmul locis reipfa præfens,amp; qùocunque ipfa fe diffundit Denas Chrifti. Ex quo Gt,vtaliam corporis Chriftipræ-fentiä Phyficâ: aliâ gloriofam : a lia Maicfta-ticâefle velmt,adedq.Hycronyraidiflude-^“^quot;^^“''

-ocr page 48-

4? AD SELNECCBRVM duplici carne Chrifti difertè alibi ipfc ScÏ-* neccerus incuriélanfer probet: amp;nbsp;Canonifta-rum.i. veterum blafplienriarum ranadüius, tanquam reccntiffimum,3c fuaiufiirnü quod-dain olus nobis reponat. Iftaspræfentia$,amp; fpecies corporis Chriftitam multipliées vel palam abneget Selncctcrus : vel dcfinat verbis deteftari,ac damnare,quod ipfc re,amp; palquot; fim in fuisfcriptionibus confirmât.

SELNECCERVS pag.i«,amp;ni-

Cisiterum quod Attinet adfruclum Jïuè J^irituAlem mAndticAtïonem-) nulU e(l cotro tterßa. chriflus e^im inflituitfumf tiener» hanc corporis, ^finguinis fui ad exufiitA» dar», confrrnandar» fidcr», ^ult i» hac ftmptione fieri falutarem recordatione t»ortis,(fi reftrreitionisfua, nbsp;nbsp;cmniu fo

rum henefciorumddeodnquit^oc tacice ad mei rccordadoncm. pag. lÿ. hac igitur fiirituali manducatione inter eos,eiui ^ttcramentariorum »e^en, Cinglia norurn,efifimiliü ebtinent, (ß internoflras Ecclef its,nulla efl dijceptatioi

'n hiA kL y

Hoe fibi vult Selneccerus inter noftras Sc Germanicas Ecclefias, quæ fe Lutlicranas (vt ipfe alibi fcribit,fatetürque ingenue) vo-cant, cfle difceptationem non de fruftuj qui

-ocr page 49-

RE s P ÖN s IO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;49

^ui ad crcdentes ex Cœna Domini redit:fed duntaxat de modo,amp; ratione ,pcr quam no-bis communicatur. Id eft, de modo tantum huius noftræ cum carne, amp;nbsp;fanguinc Chriiti communicationis.Et verum dicit ille quidê; Itaq.neq.vt Mahumetani, vt Athei,vt Epi-cureijVtTurcac, vt impii fumus in pulpitisj mediaq.ipforû Ecclcfia profcindêdi,nifi ipfe fe.fuofq.taies elfe fateatur, qui nobifcû in rc ipfa côfentiût.Sedhaec accrbiffima conuicia lôgâ amp;nbsp;diuturna iftorû hominu côfuetudincj amp;nbsp;petulantia iam in nos trita fada funt.Le-uiora enim alia nô commemoro, quibus nos ianipridê obfurduimusjquâdo iftoru fummâ liodie eloquentiâin bis calumniis in nos cx-aggerandis,populdque propinandis,amp; voci-ferandis fitâ elTe ex bonis, piifque viris au-ditnus. Et quôd veteris fui moris nequaquâ oblitus Sclneccerus, ne hîc quidem potell conuiciis ablHnere, amp;nbsp;nos fine Sacramenta • riorum, amp;nbsp;Cinglianorum contumelia nomi-tiare,docet quàni procax ingenium habeat, miniméque Chriftianæ chantati fubadumj atque côfentiens peélus.A'7/-79r» «

inqiiit Paulus,quod iampridem Luthcrusi- i.cèrint; pfe conuertit, Charttat non eit procax çjpe fu//î«r.Nec Zuinglii equideÄi,necOecolam-padii,nec Caluini ,feleóliffimorum Dei in ipfius regno promouendo , fcftituenda'quc niundo his poftremis fæculis veritatis lucc ôrganorum pudct ,pigétve: propterca ta-«len, Selneccere j nequc Cingliaiu, nequt

-ocr page 50-

5© nbsp;nbsp;nbsp;AD SELNECCERVM

(Jecolampadiani, iieque CaluiniftæfiimuD non magis quàm tu Chcmnitifta, amp;nbsp;tui funt lacobandreani ; fed fumus Chriftiani, vt nomen noftrum, fideiquenoftræ profeffionein in pofterum noris Qjiodfite Lutheranuin dici,amp; appellat] deleclat, qiiafi poftquam in Luthcri noineninuaferis,inipfius quoque Io cumjamp; laudem fisrepentè fuccelTurustfruare tn quidem tuo fenfu, amp;nbsp;fpe ilia tua quantum vis.Nos,nec in Caluini,nec Lutheri,nec Zu-inglii nomé : fed in vnius Chrilli dodrina amp;: fidébaptifati fumus, in cuius quoque folius verbaiurauiffius,amp; nunc quoq.iuramus. Ita-quc qui in hac caufa moderationem adhi-bcndam ,amp;.annnorum vlcerationenirepri-mêdam effe cèles,obfccro.tc, vdfque onines focios per vnigenitum filiu Dei D.N.Iefum CbrinuiTi(cui tantae petulantiæ rationem e-ftis tandem aliquando reddituri) definite vins bonis in Domino mortuis.in Pa-radifo feficiter quiefcentibus : denique a-pud Deum ipfum vita æterna fruentibus, dcfinite,inquâ,illismaIedicere;amp;Chriftianè difputare, conferreque nobifcum affuefci-te. Quod rationc fieri, non conuitiis debe-re omnes Chnftiani vident. Vere quidem certc dixcrit Sclnecccrus totam inter nos amp;nbsp;illos efl'e de modo xoivioviaç difceptationem, accótrouerfiam. Nam illinonnilicorporali præfentia,amp;affiftentia ipfius eflentialis corporis,amp; fanguinisChrifti I n,Sub,amp; Cü fignis terrcnis eam fieri poflc contendüt.Nos con-

-ocr page 51-

RESPONS IO.

tràfpirituali modo, amp;nbsp;ipfms Spiritus S. vir-tute,etianifiin cœlo verû corpus, amp;nbsp;fanguis Chrifti manet.Denique eam eflentialis Car-nj5,amp; fanguitiis Chrifti participa tionem à fo lisfidelibus fieri ex Dei verbo, analo2;ia fi-dei, 8i perpétua facramentorum dcfinitionc demonftramus. Hoc igitur fine cuiufquam contumelia dicimus, amp;nbsp;vtra verior fit doiftri-na ex fcriptis diuinis diiudicandü cuilibet pio proponimus.

SELNECCERVS pag. iô.

ConcedAnt nos chrißo tribuere Uudem emnifotentÎA 'veritAtis: concedAnt nos fAtionis no/lrA itidiciiim.^^ ßißentiAm, At^ tjuc omnemÇcientiAm lubiicere verbo'i vt (AßitiAm, in obßeojuium chrißi.

D A N AE V s.

V tinam veto Selneccerus ver.â veritatis,amp; oiunipotentiæ laudem Chrifto tribueret. v-tinam vellet fuain illam iam præiudicatam fententiam deponere:amp; Chrifti voci totum fe placidé fummittere.Si Chriftum veracem fatetur, amp;nbsp;agnofcit, ergo corpus verè huma-ïiûilli etiâ poft refurreétionem tribuat iiecef-fc eft, quod carnem 8i olfa habeat,quod ma-nus, quod pedes, quod deniquc fuam

I

t»c. 14^ rlt;i4î». i.

, amp;. fituin , amp;nbsp;dimenfiones finiras, hiocertofpatio circunfcnptas habcat Ma-leftaticum autem liiud corpus , quod tam patens efl'e vult , quam iplà diuinit^s late

D Z

-ocr page 52-

AD S E L N E C C E R V M patet,Chriftoiam adimat neccfle eft. Q^od fanè corpus ipfe cum fociis abhinc duode-cim annis magno commento Chnfto afiïn-xit.Si Chriftum veracem agnofcit Selnecce-■MAt. X6. ruSjadmittit hæc verba Chrjfti, Stmperpauper et habehitis vebifcum, me vei o nonfèmperha bebttis .Item,f ^o proficifcor aâ Tatrem. Itenij ^fiendo ad Tat/em meum.jCu'quot;patremveflrnm: Tgt;enm meum^Hè) Deum zi;n:rum. Item quæ de Chrifti corpore glorificato dicunt Angeli i-pfi credet vera ede Selneccerus, Sarrexit-,non f est bïc. Quod ne meum efle exiftimet,Augu-ftmum jpfum patienter, quæfo,audiat, f-7ractat. sie aut ajjumptui e^t à vobu tn ccelutn-, fic i.1.intea, nietq'.temadmoditmvidiïits eum euntemtncæ-ftf^tttdebatire^ jn carne quam tetigerunt, quampalparMit,,,cHtut etiam cicatri~ C6S tangendo ftbt probaueruntj-.inillo corporei in quo cum eis tntrauit nbsp;nbsp;exiuitper quadraginta

elies-,maniftflansß eis tn ventate.i.non tnaliqua ßzlß[ate,non phantaßnate,non vmbra, non ßirt~ tu'. ßd quemadmodù ipß dtxtt non fitUhfPalpa -• te,eß vtdetcy quiaßirttus came ô'ojfa non habet,ficut me videtis habere.Sflqutdetn illud tam corpus dignum cœleSii habstatione, non (ubiaces mortisno mutabile per atates. Ergo corpus Chri fti huiufmodi efle a^nofeet, vt eodem tem-pore pluribus fimul in locis eflenequeat: 8c confitebitur Chriftum ïam in cœlum ad Pa-trem afcendifleuionautéhîc corporali præ-fentia finevifibili,flueinuifibîh modo inter nos,aut cum fignisadefle-lt;^æ noua amp;nbsp;com-

menti’

-ocr page 53-

RESPONSIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yj

rnentitia eft cuiufdam Andres Mufculi fen-tentia,vt pro vera AicenGonc Clirifti folam difparcntiam,amp; in hoe aere ac inferiori mü-doeuanefcentiam conftituatzquod ipfius ar-ticuli,amp;thefes in media ipfa Germania ex-eufæ difertis verbis teftâtur. Chriftuiu vero amp;nos ipfi omnipotentem efl'e confitemur, Sclneccere,amp; agnofcimus, atqueetiam præ-dicamus ; fed non ipfam Chrifti humanita-tem,ne illamiuturam,qux certècreata eft, tcniporifqne principioi habuit in ipfaru quemadmodura Eutychiani fecc-runtjimpiè commutemus, idert,ncipfam Chrifti humanam naturam aboleannis:amp; in-tolerabili blafphemia ex creatura ipfa Nouü quendam Deum creemus.Ncque verb qua-tUuis ab humanse rationis régula, ac iudicio »hhorrere fe dicat Sclneccerus, negate tame Potcft,quin rta^oiXoT-iir^sÇjifque pucrilis à cô-pofitione ad diuiGonem, vel à non dtslnhuta lt;Kidt^{rtbutum^, vt Philippus }oquebatur,a-pertècommittatunquumquæ de totapetfo Ha Chrifti dicuntur propriè amp;in concreto, dafingulis eiufdë perfonænaturis eadê quoq. pvopnè dici, Sr. enuntiari affirmentur.Ét fané minime debuit tam fenex magifter,e{fc optimæ artis,nempe Dialeclices,tantopcre ’'ümicus, vt fie illius præeepta negligeret,amp; fùfquc deque omnia in hoc tam augufto ar-guniento haberet.

D 5

-ocr page 54-

ad secvndame^

IVSDEM LIBELLI PARTEM, in qua continetur examen Sacra* mcntariæ Exegefeos in Saxonia anno m. D. L X X1111, à quodam pio viro cdnæ.

À N c alteram libelli Selnecceri parte,amp; ipfe examinaturus, qué-admodum inea Selneccerus ipfe ijsexegefinadfuQ examen rcuocat, quam iufta illius exegefeos Icribenda: ratio fuerit,breuitcr priùs exponâ.Sic enim amp;lôgîe praßfationi, quam in banc fee undam libri fui fcftionem addidit, refpondero: amp;nbsp;quod de confcientiae praefidio in fua ilia fententia ad uerfus graues tentationesinefle iaflat : de autoris ipfius exegefeos aftuta mente fojn-minifcitur : de Philippi tanquam pro fe pu-gnantis epiftolaad Oecolampadium affert: deniquede veteri Ecclefiæ fpecfofa quide, fed emcntita profuac interprctationis auto-litate, amp;. de fui ftudii in hac qu3Eftione,refu« tationeque inftitucnda pietate teftatur, ve-rifsim c refutauero. Nam hoc totum tale elfe ppparebit vt fucus tpntùra bonis fadus, 8c

ina*

-ocr page 55-

RES PON 510,

manifeftæ iftius hominis ambitioni præte-xtumfiufl'e (lu^litum appareat, Huhisaii-tem totius narrationis, amp;nbsp;veræ hiftoriæ hoc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

ent exordium.Mortuo M.Luthero (cui,cùm propter vcram pietatem : tum fmgularcm in rcttituenda Euangelii luce condantÏam mul tùm debetjfemjjcrque dehebit omnispofte-ritas)'maxima fuit'iri.Germaiiicis ccclèliis Ph.Melanchthonis atitoritas. Hunc quum Deus ingenio placidifsimo, Si ab omni atfer-bitate, contentioiiéque animi remotiflïmo hnxilTctjVidit tarnen difficiles,amp; funefta's in Ecclefia Dei de grh’üifsïmis rebus,’imprimif-que de facra Domiiii: N. lefUsChnft'i cœna controucrfiaSjin ipfoEuangelii renafcentis exordio, ipfaqué adéö IJuthcri ætàt'c mótas. Ell enim veriffimà il1â Chvilli fènténtia, quód cumprimum' bonlim doftrinae coeleflisa’-V-fernen in mundo' fpargitur, Satan'illëglorix Dei conniratus hollis zifeaniaftatim,eodcini que momentofuperfeminatjVt regnum Dei tiirbet,amp;r ne taiitlt;gt;Deibctieficio frui fine fan-guine, amp;nbsp;puluere nobis, liceat. Hxc tani pe-riculofacertamina^tamque miferasEcclefix Chritli non tantum vexationes,fed etiam la-ccrationes y ac difltaftiones, quuni leniflima lila anima Phihppus totö peélore detellàre-tlir: quoad vixit Si quantum quidem in ipfo fuit, vel leniit,vel repreffit, adeó vttoto il-lo Philippicae gubernationis tempore , in Ecclefiis Dei Gcrmanicis amp;nbsp;fatis quieta,

-1 ' 1 • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* ' D 4

-ocr page 56-

AD SELNECCERVM tranquillâque omnia permancrent. Nam e-rumpebant quidem nonniillæ iftius latentis ignis,amp; incendii,quod iamaperte graflatur, amp;nbsp;omnem concrematGcrmaniam,fcintillae: amp;nbsp;quorundam male feriatorum ambitio lelies quafdam fiammas,amp; eastarnenfœdas çruéiabatifed hæ omnes vel boni illius fenis Philippi autoritate,(quæ iam erat confirma-ta);vel cruditione,quia omnibus iftispræce-ptoris locofuerat,extinguebantur. Extinclo veiô ipfo Pliilippo,amp; 111 cœlum rccepto, tâ-quam ruptis omnibus concordiæ,amp;patisfœ-deribusÂiniedom Germaniam selt;æoç p-n-x«,cùm nemo inter ipfius difcipulos tantæ autoi'itatis, vel virtutis vnus effet, qui omnium aduerfariorum poflet conatus compri-mere: varias feftas, variaque certamina pruritus ifte digladiandi tandiu cohibitus,tan-dê excitauit. Nec ea res tarnen,tâ citô, quàin multi volcbant,appariut.Nam poil mortem Philippi moderata quorundâ virorû boiiorû ingénia,quæ ilJam præceptoris lenitatem,ac rnanfuetudmé retinebant, pétulantes aliorû, furiofdfque impetus coercuere: quorum tarnen fanis côliliis non dm fuus locus, fuâquc yis,amp; autoritas conteffa eft.Præfraftieiiim quidam , amp;nbsp;temerarii, qui quantum mo-ræ ad conferuaudam pacem interponeretur, tantundcm fuos triumphos retardari iudi-çabant, veteies illaamp; .amp; Ecclefiis Dei tam exitiales controuerfias acerbius, quàm an-tea ( vt primatü fibi irt Ecclefia quifq.ftatim

-ocr page 57-

RESPONSIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ7

vfurparcnt) mouerc,motas exagitare : dcni-‘lue omnu in Germania perturbare,ac prae-fertim in Saxonia,amp; Academia Vittebergen ficœlum terrae niifcerc confideiner cœpe-runt.Itaque anno Domini 1575. cùmetiam obiiflct diera fuum poft Philippnm M. loa-chimus Camerarius, alterûillud Germaniae lumen ( cuius nomen, ac eruditio violentos iftos homines Lipfiac in or dîne cogebat) a-pertûiam Ecclefiæ Dei bellûindici cocpit. Nec enim quemadmodumcftinfabulis, au-ream illain hominum aetatem , quæ brcuis fuit in Germania,argcntea, vel æneaifed fta-tim ferrea excepit.De qua certè, amp;nbsp;verè, Sc magno cum piorum omnium ludu àplerif-que viris piis audio dici,

Mniiér’ tTretr'at^et^ov l’yà mufrlotai iÀ,irâvitj AvS'pcttnVfiiXX' « '!0)OOi9'e 6aféiv,n tTre/Si-Num yS/n' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»’ç-l mi'llpiov.vS'tTrai Sf^ctp

TïttJuQvTcMi Kct/Lia^ii ai^vo(famp;c. Et quia rc-« cësquietae illius gubernationis,quae fub Phi-lippo fiierat.recor datio, ac dulcedo tam facile ex animis hominum deleri non potcrat,vi fum eft iftis Germanicarum turbarum auto^ tibus maiori quadam vi amp;nbsp;impetu rem to-tain aggredi, vt non modo inclinatam bonorum aciem propellerenf.fed fi qui pro fuo in veritatem Dei zelo,piè,ftrcnuéque adhuc refifterentjlatè profligarcnt. Ergo quum de fufeepta contentionc ab iftis nihil quicquam remitteretur , imo feuior in dies clarigatio fictet, tandem bonis quibufdam,amp;iis quidc

-ocr page 58-

Pct. 4.

58 AD SEtNECCÉRVM orthodoxis vir is, qui fupererant, placuit, vt Brcuis, amp;nbsp;perfpicua fanæ de cœna Domini düéirinæ, amp;nbsp;totius , quæ propter earn nata cratjControuerfiæ explicatio ederetur, quam Exegefin illi norrunarunt. Atque hæc editio idcircô ncceflaria vifa eft;tum vt fuæ fidci ra tionem(quod Petrus fieri iubet ) redderent: turn etiam, quoniam 1 darum turbarum foni-tus ad vniuerfas ecclefias iam peruenerat, ne orthodox),innocentéfque hommes apud fuæ doftrinæ igiiaros falfo præiudicio graua-rentur.

Editus igitureft anno Domini 15741(16 libellus,qui velut cahdam fuffiidifl'et, amp;nbsp;om-nes iftos ad arma, quanquam placidiffimècó feriptus tarnen côcitaflet roagno aduerfario-rum concurfu,ac numero priùs penè oppref-fiis eft,’quàm natus. Inter quos repertus cft vnus Nie. Selneccerus in Academia lencnfi S.'Thcologi.æ antea profeflbr : fed nunc Ele-iloralis doftor,qui illius libelli confutandi la-borem fibi ex- fociorum confilio fumeret.In quo vir ifte parum vel prudens vel fuim«;-mor non recordabaturfépronodris (quos nûc ita acerbe damnat) feriptum antea edi-«li(fe,in quo nodram ftntentiam aperte pro-babat. Sed foch, fi Exegefeos doftrina faL-ua maneret , fuam de Domini cœna fidem incolumem elfe polie pernegabant. Itaque cum mas;ni monienti videreturquæ adeain fieret

-ocr page 59-

HE s P ON SI o. .. 5P fieret refponfio, flat im à Selneccero anno i)74.par3ta amp;nbsp;fcriptaeft,fed demum anno 1578.in lucem cmifta , vt ilia cxteris fociis communicata, amp;: ab illis emendata, ab ipfo autem autore diligenter perpenfa ,amp; diiudi-cata folutiones.fi quas haberent/olidiffimas ad omnia Exegetæ argumenta.aftcrrét.Hæc igitur N. Selnccccri refponfio ad illam Exe-gefin qualis fit,quainque firma, examinare iä nobis propolitum eft. Interim autem dum ifta fiunt,amp; Selnecceri amp;: fociorum opera pef-fimifque confiliis fuga bonorum fafta eft. Nam ex Acadcmiis, vbi boncftum fuæ erudi tionis prxmiu côfecuti eraht, alii eiefti funt: alii ex fuis Ecclcfiiis réclamante grege ipfo, expulfi : alii in carceremconiefti,alii patria interdifti : alii aliter, omnes tarnen miferè, magno nempe Sinonum iftorum dolovexa-ti funt. Ergo cùm fic in Ecclefiam. vacuaf-que Academias , tanquam m hoftilem a-grum ifti irrupilfent , alii ad Odcram in Marchioffatu Brandeburgenfi.: alii in Sue-uia Tubingiae: alii in Saxonia Vittebergæ: alii lenæ: alii Lipfiae : alii denique alibi ilt;o fc quifque de primatu , Sc prxda grauflfi-mè , etiam inter feipfos certare : adeo vr, ne nunc quidera , vt hos paucos pro omnibus teftes producam , inter Hechuffium, VVidegandum : lacobum Andream , amp;nbsp;Nicol. iSelneccerum conueniat ; anteà verb

c

-ocr page 60-

lt;Î0 AD SELNKCCERVM nec inter Flaccum Illyricum fummum CjUe 'nfifiM cArnis patr»fJt{rfi,amp;. alios,eiiifdem tamcn confiliifocios,ac rcos.

Quæ omnia viris bonis non tantum meri to difplicuerunf.fed v élut maiorum calamna turn initia eâq. lugenda, auertendaq.procu-rabantur, quantum quidem primùm Deum precando:deindc hos ipfos pnuatim,publice-que rogando, ac monendo,efticere fe poflc credebant.Nihil tarnen pii omnes apud iftos obÜinatos hommes amp;nbsp;de primatu inter fe contendentes efficere ac obtincre potue -runt.Itaqueiterumpropiorum iufta dcfen-fionc proque orthodoxa doArina veritatis édita elt eadcm exegefis: quam, vt antea, fie nunc Selneccerus totis viribus animieuerte re coiiatur.Sunt autem tres exegefeos partes, In prima proponitur per xWxwnyvera fente tia déformafubftantiali facraeCœnæ. ^e~ cundacôfutat Cœnæ interpretationes,amp;mo dos inconuenientes præcipuos. Tertia in-ueniendæ in tantis ammorum difc^Pdiis c7n cordiæ rationem explicat.Sedhispottremis diiÿus partibus nihil quicquam refpondet Selneccerus. Cuius fui confihi rationem for-tafsis ipfe habet aliquam, nos autem nullam videmus.Primam tarnen partem,camque o-biter tantum attingit. In quaquoniam quæ præcedunt hanc fuam refiitationem omifit, operæpretiumeft vifum brcuiter ea comme morare,qux inilla Exe2:efi ante verba à Sel-neccero lue repetita continentur. Nammi-nimam

-ocr page 61-

RES P ON s to. gt;

tiimam tantum,quandam illius, amp;nbsp;vbertimi, amp;nbsp;locupletiffimi fcripti partem, quae vclut per difgreflionem quandam addita fuerat, attigit SelnecceruSjfeu quod folidae illius ex« egefcos argumenta confutare,quicquid tandem per totum quadriennium animo voluiC-fet,non potuit : feu quod in nouoillo doftri-næ corpore, ( quo praeceptoris de fe optime meriti,Philippi, tvayîoç virt, ingrati ifti difcipuli,amp; piam memoriam,amp; erudha fcri-pta damnauerunt ) meditando occuparetur. Scd quod à Selneccero, vel de induftria, vel iiegligcnter omiflum eft,breuiter illi hoc loco fu2:2:eremus.

Veramigitur coenxDomimcae formam ordine explicaturus vir ille amp;nbsp;pius, amp;nbsp;doftus, hacc duo, quæ adfuturam difputationem lu-Cem magnam aft'errent,eflëntque huius argu .quot;j nientipræcipua,amp; neceffaria fundamental;, primum omnium proponit.Qualis fit perfo- nbsp;nbsp;i-

na Chrifti fibi Ecclefiam,per lacramenta,ve lut inftrumcnta.colligentis : amp;nbsp;quahs fit ifto-rum Sacraraentorum, id eft,inftrunaentorum natura.

DE PERSONA CHRISTI quahs fit,ficftatuit.

In Chrifto ex Maria virgine nato copula-tas efle vnione hypollatica duas naturas, di-uinam, amp;humanam, fine vnius cum altera confufione, quæ vnquam fada fif.ex quo idc

-ocr page 62-

AD S î LN E CC ÈRV Ni concluait etiam glGrificatum,amp;exaltatû corpus Chrifti ( quodifti maieftaticum vocant) immotas vel fpecificas corporis proprietatcs adhuc retinere.

Arque ne cuiquam dubiurti reftaret tarn neceflârium difputationis huiuS| fundamenquot; tunijfolidiffimisargumentis illud cöfirmat* I. ab ipfa fcnpturæ autoritatc. i., Philippi communis omnium præceptoris teftimonio, quem itti ipfi viuentem, vt ortbodoxum, ac reftè docentem femper amplexi funt : nunc autem impie lacérant mortuum. 3. Ignatii, Auguftini, Athanafii, ipforum deniquc fcho-lalhcorum fententiis. 4. A definitione cor-porum, inquibuspiiipG, qui Chrifto conformes futuri funt , refurgent. Denique abipGus Lutheri'( cuius irrcfragabilem elTe autoritatem vel ifti facile concefl'erint) fen-tentia , qui faepius illud incukans, Tollem proprtetMes^ toUtt naturmp ,Qmncm corpora-lem carnis Chrifti in coena prxfcntiam fu-ftulit , amp;nbsp;inconfufas incommunicabile'fque manere eftentiales naturarum proprictates proculdubio fenfit, Sc dixit. Haec oinnia, amp;nbsp;quidem grauiffima Exegetæ argumenta, cæcis tarnen oculis , Sc leui faltu tranfilit Selneccerus, quoniam quod aduerfus fuo-rum ptæceptorum tarn manifeftani autori-tatcm afferret, nonhaberet, nifi eosimpic-tatis,vti r.os,accufaret. Et neifti vetus illud fuum de Idiomatum communicationc fru-ftrà

-ocr page 63-

RESt’ONSlO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(gt;5

ftrà occinercrit,quæ vis,amp; inteipretatio eflet locutionuni huius generis breuiter, amp;nbsp;com-ttiodè Exegeta demonftrauit. Huiufmodi nempe locutiones in concreto, id ell, in ipfa ChrilH perfona veras efTe, quia in perfona '’traque natura continetur:dcfingulisautem illius perfonæ naturis, id eft,in abftrailo, non itidë verè enuntiari, Vnionem enim in perfona facere quidenr nomina communia,natu '^aium autem confufionem non inducere, ’inemadmodum prxclarèTheodoretus iam-pridem docuit. Nomina itaque fignificantia ptoprictates naturarum,nunquam confundi. Nunquam enim verè,amp;propriè dici, huma-nitatê Chrifti efl’e omnipotété, aut deitatem Chtifti paftam eflcictfi verè dicitur de Chri-fto.Deus pafliiseft, homohic eftfiliusDei. Hoe Nazianzeni,Theodoreti, Gregovii Ma-§ni,Vigiln probat apud ipfam cxegeftn reci-’ata authoritas: hoe idem facræ fcnpturæ de-’Hoiiftrantihoc definitioidiomatum comma Hcationis, quicquid noua fua inter ïlt;rowijlt;()ini', xod'OTroiiai'jCÓmentitiaque diftinftio nuper finxerit Selneccerus, propterea quód vulgarem fuorum ad noftra argumenta folutioné

O

prorfus inanem,mutilèmque cernebat. Dcni Lutherus ipfe fic plané nobifcum facies I fcribit, f-'ides cMholtca, h^c ejti vt vnmnDumm'i

Cbrtjinm confiteamnr vetn Deum, vemm ha 'gt;ninem.£x hac veritategemina fab^ntt£,^vni lt;lt;«6 perfindy/etjuttur iUa\ ‘]uam docemiuüdtoma j nbsp;nbsp;nbsp;commumcdtio, vt ed nbsp;nbsp;nbsp;funthomtnn reilè

-ocr page 64-

64 AD SËLNECCERVM

dt Deo : è contra nbsp;nbsp;nbsp;ftmt Dei de homine dii

cutftr. quot;Verè dicitnrjfie h mo creauit illumt (^c, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

Dew i^le eftpafftu. Non tarnen hlt;ec ver a ' ßintin abßrraEl:o,vtdicifnr,hKmanif. natur et HæC Lutherus. AuRuft.in loan.Euans'.Traft.i?.

ergo lejus carnem Æ^^uahat P am, non for-jnam ferui Domino comparabat^ Sed amp;nbsp;HæC bmnia ExegetaE,qucmadmoduni iftc vocatj | fùiidamenta,quoniamfuntvera ,amp;inexpu- i gnabilia non réfutât in fufcepta illius excge* feos oppugnatione Selnecccrus.

DE NATVRA SACRAMEN-torum fie eadem Exegefis definit.

_ Sacramenta efle externos ritus incurrert-iz.ïf. tesinoculos,quiinftitutifunt, vtfintfigilla promiflîôis amp;nbsp;teftimonia applicationisilliuS ad fingulos fidclesxx quo concluditur in Sa-cramentis nullam elfe Phyficam, aut fubftan tialem, aut corporalem rerum fignificatarû cum fignis præfentiam, Sc coexiltcntiam.

1. Ratio quia fignis ipfisnulla eft fafta pro-miffiOjfedipfihomini. z.QmaChrifticaro i eft in cœlo non in bis terris. 3. Quia nulla ! fit fubftantia ipfius carnis Chrifti cum no-ftrisconfufio. 4. Qina facramenta non finit miracula, vt ipfa corporis Chrirti cum Pane ( miraculoia,amp;inuifibilis copulatiofiat. Ex quo colligitur coenam Domini,cùm fit Sacra

* mentum,efle ritumexternum,in quo per Pa vais, amp;vini vfum exChrifti ordmatioiieex

fide I

-ocr page 65-

RESPONSÎOi

fide fumptum fubrtantialis Chrifti corporisj amp;nbsp;fanguiniscommunicatio, amp;nbsp;applicatio fit in credcntibus, vt fe amp;nbsp;in Chrifto infertos, Sc omnium ipfius beneficiorû participes, amp;nbsp;V€i«, raEcclefiac membra faftos elTe certiffimè, Veraque ^rZspoipop/çtcredaut* Hæc eft breuis, Sc perfpicua facræ Cœnæ definitio, quae in Exegcfi continetur quæq.poftea per fingulas definitionis partes, accurate probata eA Sed reliquis tum probationis argumcntis, tuin ipfius Exegefeos partibus præteritis , cre-gt; dojVtcitius fefe ex illis angufliis (inquas eum fociii, delegata tanta prouincia, conie-cerant) expcdiret : atquc adcoeaipfa parte, (quæ tuendæ in Ecclefiæ Chriftianx pâcis rationem demonftrat ) à Selneccero prorfus, amp;nbsp;aperte repudiata, ac etiamdamnata( vt hommes illos as-TrôrJ'Bç cffc iam cx_ ipforum ore omncs intelligerent)vnam duntaxatpar tem ex illis quatuor arripuit Sclneccerus, inquafe exerceret,amp; cuifi fatiffecifl'et /a-bundè fe munere fuo perfunftum elfe gjoria-retur.Illud autem eft tertium , vbi Exegefis Silefium quendam Enthufiaften refutans di Xit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fieu fùbjktntù tpjùù carnt^

eitm noflra tn cœnamp; pAftictfinnene confufionem, Hanc igitur Excgefeos fententiam,quia val-deSelneccero difplicuit,Silefiique illiusamp; Skuenfeldü errorem obtinere mauult, in fe«-Cundahuiuslibri fui partc, confutareipfe toto conatu aggrefluS cft.-quod quàm piè^verè, amp;nbsp;focliciter ab efl fiifteptû fit, agè lâ femoto

-ocr page 66-

66 AD SELNECCERVM

omnianimi præiudicioppédamus. Primun» autem ipGus Exegefeos verba adducamus: deinde Selneccen ad ea refponfum; cuius ip-fius examen tertio loco placide fubiiciemu», quêadmodum iam in priori huius libriScl-necceri parte fecimus.

Exegefis. fag.

PRIMVM ARGVMENTVM aduerfus eos qui fubftantiarum Garnis Chrifti, amp;nbsp;noftræ in Cœna Domini confufionem fieri cenfenc.

Corpus Chrifti,ficut mille loci veterii tc-ftantur abduftum eft à nobis.Ergo nulla pars fubftantiae ex illo nobis infunditur. Hoc E-Xegefeos pnmum aduerfus fubftantiarum confufioné à Silefio,amp; Skuenfeldio introdu-fl:am in Dominica cœna argumentum, fie rc fert Selnecccrus,pag.2 5).

CorpM Chrtfii ah duel am eß a nohii, Ergo

Non efifrafens iff-Cœna, necmanduettiure Examen.

P.Rimùm omnium ex Selnecccro quaero, probetne ipfe Silcfii iftius fententiam de fubftantiarum carnis Chrifti, amp;nbsp;noftræ inter fe confufione m cœna Domini,quæ ab Exc“ gefi

-ocr page 67-

RESPONSIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^7

gefi refutatur. Nam aut fruftra in iis Excge-» fcos argumentis, quæ contra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iltos

proferuntur,cófi.itandis laborat Sclneccerus: aut ipfe iftam fubftantiarum confufionem in Cœna Domini fieri fentit.Si non id fentit; cur deploratam Skuenfeldianorum caufam reftituit,amp; eâ etiam maxime abfurdam,amp;fal fam défendit, à qua fe tarnen alienum credi Vult? Sin probat,amp; tuctur,id igitur profitea-tur ingenue,amp; veteri fuo error! hunc nouum iam addat, amp;nbsp;monftra monftris accumuler; Necenim inter Exegetam ,amp;Silefium pro-prie de eo i pfo quxltio eft,de quo inter eun-dem Exegetam, amp;nbsp;Selneccerum agitur.In-ter illos enim de re ipfa quxftio eft, quæ irt coena Domini piis,amp; credetibus communie! tunvtrùm nempe cato ipfa Chrifti quatenus phyfica quaedam moles,amp; fubllantia ner-^i»gt;offibus,amp; fanguine compafta cum noftris animabus ad earum alimoniam mifeeatur; 9uod fentit Silelius. Sed ad cuius errotis tarn abfurdi confutationem vel vnum illudChri de carnis fux amp;nbsp;fanguinis communicatio-ne loquentis fans eft: erba tjuii lo^nor vobü, joan. si Qaro non potest cfutccjuam.

Inter bos autem Exegetam nimirum,amp; Selneccerum de modo communicationis difee-ptatio eft , vt ipfe antea Selneccerus fate-tur,vtrum niinirum quum Caro ilia Chrifti vtuific(t, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ca;le(it5 tllw-s fnccw, sptruù/^

nobis ad vttam ibrntnalern tn Coena com-tnunicatHr, corporal! ipfius carnis amp;nbsp;fangui-^

E 2

-ocr page 68-

6? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AD SELNECCERVM

niseflentialis Chrifti præfentia cum fignb fit omnino opus an non : lunt igitur profeélo diffimillimx quæftiones iftæ,quæ non erant à te ,Selneccere, conf undendx. Sed fortaflc, vt alia multa abfurda , fie hæc quoque ex illafua corporali præfentia fequi inanifeftc fenfit Selnecccrus : vel cùnj eadem ilia exe-gefis argumenta fuam de corporali præfentia fententiam euertere pofle cerueret, liis quoque refpondendum efle iudieauit. Vtvt autem res habeat, amp;nbsp;quæcunque fit iftius tam fapientis Selneccerii confilii, ratio , in liac fola Exegefis parte refutanda certè qui-dem immoratur. In quo illud primùm re-preliendimus , quôd etiam in ipfi exegefi recitanda,quædam aperte hoc locoiinmu-tauit. î^ec fane, vt bonam fidem præfta-ret , aliis verbis defcriptum efle debuit il-lud Exegefis argumentum , atque etiam extra ipfius Exegefis, id eft, authoris menteur abduftum. Sic tarnen aduerfus vtrnmque in exegefi reftè concluditur. Ac quidem aduerfus Silefium ilium hoc modo,Si Chrifti corpus abduélum eft à nobis. Ergo nulla fit fubllantiæ illius cum noftra confuf^o, aut tranffufio. Illaenim amp;nbsp;corporum contaélû requirit, amp;nbsp;phyficam præfentiam , amp;nbsp;fi-tum,quæoniniainrebusà fefeloco difiun-ftisnecpe efl'e,neque cogitari poflunt.Aduer fus autem Selnccceruni ilto modo, Si veruio amp;nbsp;eflentiale Chrifti corpus à nobis abduétu eft in cœlosjcrgo illud corporali, efl'entiali'q.

præ-

-ocr page 69-

K E S P O b? S. I O. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6^

pfæfentia cû fignis iani adefl’e in cœna Domi *Unçquaquam potell.Quid igitur ad banc,amp; Suidcni robiiftifhmam,macbinani fiibuertc-aatn excogitatSclneccerus’

SELNECCERVS pag.iÿ.

Rejpofîfio planißima,^ 'uerißima.h^c efide phyficisproprietatt-corporis, fed de 'UoluntAte Chrisüt

lt;]ua quum conft-At, cert um eß eum facere ^pr^ßare poße,quod Tjult,df promittitx-tiAmß i/iud noK conuenire vidcAtur corpori tMtùm phyßco, ,,

D A N AE V s.

»

Verba qiiidem audio ; fed grauis cqui' dem vulneris , quod Selnecceri fententiae nunc infliguur, medicinam non video, ïmó Kptxripu^äToy potius boc lotum eft , quicquid eft , quam rtodi ilium irretientis folutio. Nam prinmm rli cv apf» etïrö ( quod ccrtè vitiofiffimum argumentandi genus eft) Selnecçerus ,qùum de voluntate Chri-fti conftarehîc afrirmatf nempe quod vc-lic Chiiftus cor porali carnis fuæ præfcntia a-defl'e in fua cœna. Hoc enim illi perpetuo ne gaujmus: amp;nbsp;ipfa adeô facramentalium locu-ùonura natura iftnifmodi interpretationeni

-ocr page 70-

ad SEINECCERVM non admittit. Deinde liane ipfam corporale carnis,amp; fanguinisfubftantialis Chrifti præ-fentiam,non ex folis proprietatibus phyficis corporis:fed ex apertiffimis ipfius S. Scriptu-ræ tcftimoniis conflitamus.Êftcfiim hoe nó Phyficum fed Theologicum axioma, Sel-Z/etr,/. i\ei.cç.ïc,Chriftiis afiendte/ùpra ißos ormes vtß-yer. i6. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cœlos,a\\o amp;nbsp;carnem, 8r fansuinem fuü

Î Cap'ZI chentialem intulitjVt ait Irenaeus,»/’Swr gt;nbsp;amp;nbsp;contineri. vfcjue ad tempora ref^ttu-r.i.i.yet. ttonis ornnitim.extremt^ue illirti

. Secundum id cjuod de'Üirgine natus efi,fecun-quot;^iTrac id^uod à Itidais comprehenftu eß.cjaod li~ so.' ' S.”” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de cruce depoßtusi^uodin fe~

pnlchro codttus, ejuod inreßtrreSHonemanififlrt ■ tMtnonßmperhabebitis me vobifeum, ait Chri ftus. Qjcare'i ^wniam conuerßtusefifecundum corports prstfenttam X L. diebus cum dtfiipulü fuis,amp;eisdeducentibus viiendo,non/'eauendo, afiendtt in ccelum,çp' non effhtc. Hoc eft etiam ipfius Lutheri diftum.To 'Jens promet.ttes,toi in natur as. His igitur primum refponde.Quä quam non video qua ratione poffit Selncccc rus à corpore Chrifti(quod fiue cpunMs^ms. J-7r8plt;p««’lt;ogt;'nominetur , certe femper verum corpus eft,amp; manetxtiam poftquam in Cœ-lum euedum eft) feparare eflentiales corporis propnetates,quash îc adconflandam no-bis inuidiani Phyficas appellat. Non magis enim quod eft eflentiale detrahi rei cuiquam poteft, quam ipfaillius forma, amp;nbsp;natura , amp;nbsp;quam verèaffirmaripót,aliquid verü corpus

-ocr page 71-

RESPONSIO.

efle,amp; noncffe. Itaque reftè Lcocpift. ü, J-Vndenon Deum tantum dtcimtts Chrtjittm^ßcac hxretici ^jManichttimec hominem tantum ißcat hiretici Photiniani, nec ita hominem, vtaliiuid et défit, ^uod ad httmanam certtim efipertinere natftram Qil^rnobrcm nec huic fuo præGdio minime fatis confifus Selneccerus , ad aliud bis verbis confuçit.

SELNECCERVS pag. ijgt;.

Deinde ejuod ad chriPii corpus attinet-, non ai)du£ium Uludà nobis ita eß, vt chri-fius quum vult, nonpeßit eße nohifcum i» terrß,etiam corpore.,^ Çanguine fuo. hoc e-nim dicere blafphemum eß.

• t

D A N AE V S.

Selneccerus tvç-aeiir.i. cxceptionem aducr-« fus regulam hanc veriffimam, EJßentiales corporis proprietates verts corportbiu competunt^ affert, de folo nimi rum corpore Chrifti, id eft,de eo ipfo.quod in controuerfia verfatur. ■Itaque petit principium amp;nbsp;hic quoque.vt an tca,idquc apertiffime.Ergo illud vnicum cor pus contra aliorum vcrorum corporum natu ram ait pofte amp;nbsp;in coclo, amp;nbsp;in terris codé teni porCjCorporali prxfentia adefle, quod quam blafphemü fit,ipfe potius cogitet, quam nos appcllct bl afphemos. Hoc enim quod ftatuit fi verum eft.quid reftat, quominus in caftra Pontiftciorum, amp;nbsp;tranflubftantiationis traf-

-ocr page 72-

AD SEINECCERVM

camus, qui hoc ipfum fundaraentum/in ér-quot; rons fumunt pofl'e Chrillum fiftere corpus fuum vbicunquc vult : amp;nbsp;cum pofl'e corpore prxfentem elle in cœiis ,amp; in terris ? Sed fi dicat Selnecccrus, Chrifti corpus quum e-rit in terris, iam non futurum incœlis; ergo dccoelis tune defcendat , Sc detrahatur , necefleert. Atqui hunc graiuffimum erro-fitg.ie. rem anteàdamnabatSclneccerusipfe. Præ-terca hoc ipfum eflentiale Chrifti corpus i» terris vetfans , autynicum eft, aut plura : Si plura, non^iam cR verum corpus. Sinvni-cum,quando inpJuribus vel vniusGerma-niæ, nedum totius orbisregionibusS.Domi ni Cœna cclébrabitur,Vbinam,quæfo, præ-cipuè corporal! ilia præfentiâ, ipfum illud ef-fentiale Chrifti corpus aderit? Vittebergae-ne potiùs.an Lyplîæ,an (vbi lac.Andreasi-ftorum omniû errorû hodie fons,amp; caput eft) StukardiXjVelTubingae ? Nä aut vno dunt»-xat in oppido erit,aut illud extedi in immen-fum fingendum eft , fi omnibus in illis locis veru illud,'amp;vnicum Chrifti corpus corpora li praefentia cum fignis cœnæ eodem tempore aderit. Quum haec. omnia cum fide vera tampugnantia perfuam illara corporalem f carnis Chrifti cum fighis praefentiam, lt;amp;nbsp;affi-flentiam inducit Sclneccerus,ndnne oblecro blalphemiasipfe apertiflimas ftabihe?

fh'ip.i. . ' Denique quomodo noftra corpora Chri-, fti corpori erunt,fi firaul, eodemq.

tem-

-ocr page 73-

R E S'P 0 N S ï O.

temporis momento plunbus in lotis, id eft, amp;nbsp;in cœlo,amp; in terris illudefle poteft? Quid contrà Bernardus? fdeo hahttu,^ ommhabttu ^nnentM efl,vt homo:nectn eo,ejii,antnm ad natu-debitum ,fignum ali/juod fingtüaritaiis ap- p«nof.

paruit. ’

SELNECCERVS pag. t?.

Etejuodad Afcenfiene adcalos attinet, nequaqttam ïmpedtt hacßthflatialempr£~ ßentintn-idf maducationem corporis, ißfan-^tiifjis Chrißijiuxba verba infidutio/tisßed potiùs coniirmatfidem,ß orthodoxem do~ ^r 'wam de corporaliprsiÇeKtia chrißi. Seri ptitra emmpaßim de ajeenßone loe/uitur,

M mod um, Alcendit fupra omnes cœlosgt;amp; penetrauic cœlos,c^t.C«;’» igi-turCœli,tidqnos Chrifitt.s afeendit, ftntßi-per omnes Caelos,no deberntts illos deßnire fioßriC rationispr^dicametis .• fedßripi^rte 'verbis, (]U£ Ulis non aliter,niß bsatitudine, maießate,ßubliniitate^, ß vir tute diuina: no verb locorum intercapedinibtts deßnit.

ExliacSelnecceri,quamuis troporum hö-ftis,tropica, figurata tarnen interpretatio-ne liæc tria fequuntur incommoda ,amp; «wat« vulneraplane cum ipfo Dei vcrbo,non diin-taxatautein cum humanæ rationisveroiu'

-ocr page 74-

74 ad selneccervm

dicio pugnantia.Primum cœlos, in quos af-cendit Chrillus, non loco, fed conditione tantùin ab bac terra diftarc. Ergo Chnftus in bis te rris etiam nunc vcrfatur,Selneccero cum deducente de cœlo:fcd alio, quàm fole-bat ante mortem , amp;nbsp;cùmdeçeret vnà cum fuis diftipulis, modo nunc viuit inter nos : in eodem tarnen nobifcum verfans loco. Ex ,quo fit vt cœlumipfum fublimiffimum,amp; terra hæc intima fit ex fententia Selnecceri Crentf.i. idem locus,côtràquàmamp; Gencf.i.amp; Pf.ii). /y in- crederc doceamur, fed diuerfa ftatus amp;nbsp;vitae

ratio.Secundumabfurdum fequitur,ncmpe Animaspioru quimDominomortuifunt, } cum vnà cum Chrifto inillis vTrtfntpavioiç ha-3- bitent,eflc ctiam in bis terris:fed feliciusiam

bîc, tanquam in Elyfiis locis,degere, di-uetfdque modo viuendi,quàm quum adhuc crant in fuis corporibus.Vél fequctur, quod J. -Al/ur nbsp;nbsp;nbsp;tertium abfurdu,alios elfe cœlos, in quos

Cbri(lusafccndit,amp; alios in quos illi pioruni animi poft mortem euolarunt,atquenunc habitant Itaquc falfum erit illud Chrifti la-Zwc.ij. troDe affiintis, Hodtf rnecum ern in Paradtfi.

Haecnonexhumanae rationis prædicamen-tiSjfed diuinae fcripturae definitionibus,amp;re' gulls dufta argumenta explicetpriùs,diluàt-que Selneccerus.Quod autera idem ait, eX-fienfionem Chrißi non tmpedtre fubflantMlem corporif Ch'ijhpraßnttam,rJr m.tnducattonem^ fallit paralogifmo,amp;Elencho confufionis. Non impedit quide Afcéfio Chnfti mandu-catio-

-ocr page 75-

RÏS PONSIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7J

cationem,amp; prxfentiam fubftantialem car-nis.ratione liominis illud per fidein fumcn-tis,quia Sc fide fit,amp; fitu corporis Chrifti nul-loeget; fed impedit corporalem ipfiusef-fenttalis carnis, amp;nbsp;fansiuinis Chrifti cum fi-gnis Cœnæ prxfeiitiâ,vel ipfoChriflo teftc, in^nn.e. quoniaamp;Chrifiuiai de coclo detrahit,quod fieri vctat Paulus:amp; carnisChrifti coexifteu-tiam cum fiainisneceflariu exiaiit. Inde cue-nitjVtiftorum alii Aiceiifionera Chriftiin cœlum dcfinierint efl’e Euanefceiitiam tantum, Sc ctaptTiav corporis Chrifti, adhuc ta-naen in nubibus,amp; nobifcum verfantis, quod quantum à Manichxorum delirio diftet, ipfi viderinf.alii Afcenfionem Chrifti velint efl’e

faftam fine corporis ipfius motu,amp; cucótio-nein alium locum,amp; in cœlû ipfumomni* bus vifibilibusfuperius; fedtâtùm mutatio-nem fuifle ftatus,amp; vitae generis,qui manife-ftc ex ipfius Lucae de Afcenfione loquentis Verbis refutantuntot népe diuerticula qu«-runtur,vbi femel à verbiDei veritate difcef-feris.

o 10.

SELNECCER.VS pag. 30, amp;nbsp;31.

chrifi/tm habere 'ueram corpm humanu quot;vninerÇa eccleßa vnanimiter conßtetur^ Chrißum corpore nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eßßyPhyßccy

amp; ßecundum veri corporis modttm loqueri' doynemo nonßif^P affirmat:De certo aute loco phyßco nihil dtcere poßum/^. Etquic-quid eßerant Exegetlt;x-,nHlhm habent cer-

-ocr page 76-

AD SF. LNECCEKVM

turn N\gt;\yÇuteloai, in quó chrifium howi-nem collocent:Atqite vere Vto^ißa xnon-nullls ea. ipÇam oh caujam nominAti frat.Et pauió póft, pagji.Æ^^ tÜA chnjÜAnis indigna opinio, qtiod chrifini it a quan-dam Cœli partem occuparit, vtin ea, tan^ quam incluß/^ careere, Çedeat. Ego mort malim,qnàm affirmare, chrißi corpus non pßßh,niß in vno loco effi.

D K'I.V 5.

Propè cft, vt inter nosiara confentiamus, inio veto penè iani plus concedit nobis Sel neccerus, quàm poftulemus ipfi,quû corpus Chrifti glorificatum Phyficum vocat: fi modo poftea ipfe fibi conftaret Selnecccrus,ne-que leuitate qua dam deftrueret, qua: hic æ-, dificat.Nam hîcaperte fenbit,hune fempet fuiflê vniueri'æ ccclefiae confenfum.Chriftû, poftglorificationem nimirumfuam (quoniâ hic eft côtrouerfiæ nortræ ftatus, amp;nbsp;de ipfius Chnftihominis ni coelo çollocatione agitur) Chriftimijinquani, etiam poft fuâ glorifications rctinerç achabereverucorpushuina-nû,-i^Ôlt;«‘’^^''-lt;'ilt;^’flt;'imfttiptiim,Phyficum,etiâ fccindu veri corpons modû.i.fuas, finita'fq. dimenfioncs habens,amp; locû occupans. Ttem illud ipfum corpus Chrifti in Cceloefle : fed non ita ibi certoquodain loco,tanquam car-

cere

-ocr page 77-

RE s P ON s I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77

cere conclufum,vt alibi cflc non pofiit.Quis banc veritaté Scineccero ncui concedet’At-que vtinamipfe,focnq. eins in ea confta-nter perfeuerarcnt, quâipfa S.Scripturæ manife-ibfs.fententia illis expreflit,certè nullas om-nino in hoe articulo turbas iam pateretur fa-crofanóta Chrifti Ecclefia. Etquidéquuin Cbriftuni,(q’-'â homo eft) in cœlum afeen- -^lt;7,,; difl’c 8i. in coeloeHejContineriquevfqucad ’■•3. tempora inftaurationis omnium,cum S.S'cri-ptura dicimus, nolumus eum certo cuidam cœliillius locojtanquam punfto quod di-gito dcfignari poflit, alligatum , afnxum, aut afcriptum efl'e tanquam glebae : fed af-firmamus eum in cœlum , tanquam am-pliffimum, fublimifhmum, firmiffimum, auguftiffimumque fibi, ac omnibus Eledis præparatum à Deo doniiciliù fefe recepiffe poftomnem Dei iuftitiam impletam,id eft, poft falutis noftræ totu opus imperfeftü, vbi gloria fua immenfa , ipsifque adeo beatis Angelis incomprehenfibili iara fruitur, ac M?«. omnem in omnes res conditas poteftatem, etiam qua homo eft, habet, atque exercer. Itaque lubenter illi Auguftini fcntentiæ, Cuius hoc loco obiter meminit Selneccerus, l^b.dejid. fubferibim’, Ubij^ejuornodo fit in cœlo coyw liomtnicit ,curtofitfimnm, (ùrpernacanenm efi ^t'trere^tdtiimoiio incœlo ejfie c- ededü ç/?.Q^od •gitur fubiicit Selneccerus, fed CdMle fie Tnori', qndtn afiir/nare C.hrifitcorpiu ygt;«nj)i)JJe,nifit in vno loco ejfie■, fific intelligit,

-ocr page 78-

7? AD S f IN f C C E RV M vtvelit corpus Cbrjfti nullum incœloipfd demonftrabilem digKo,ccrtóque aliquo fpa-tio dimenfum amp;nbsp;definitum loaim occuparei ïbiqueperpetuóin certa quadam illiuscoe* li plaga hxrere,aut verfari,amp; nos in eoperlu-benter Selneccero afTentimur. Sin autem id fibi potiùs vult (quod in hoc ipfo libro fu-pr;i, amp;• alibi fepius propter verba inftitutio-nisCœnæ lcnbit,veruin cffe affirmât) corpus Chrifti nonfic vno efle in loco,quin in a-liisquoque locis fimul, eodemque tcmporé efl'e queat,nos lam hoc illi pernegamus.]Sani hæcpoftrema Selnecceri fententiatum de-ftruit quæ ipfeaedificata efl'e voluerat,népe corpus Chrifti efl'e verû,humanû,lt;!^7ça’T7iJt'i Phyficum, 8c corpus fecundum modum veri corporis : turn ctia ipfifsimum falutis noftræ. fundamentum euertit,quoniam à confcquen ti negat corpus Chrifti verc humanum corpus fiiifl'e, 8c per confequens negat naturam hunianam verèà Chrifto fuiflc afliimptarti. Quo quid magis blafphemum efle poteftîEr go vtram fui difti interprctationé fequi ma-lit SelnecceruSjipfe nobisexplicet:fed aperte^ non obfeure, 8c ambigue : perfpicuis verbis, non circuitione vlla. Nccenim id fcribat, quodanobis intelliginolit. Quod autemad conuiti3,amp; ad confiftâ à fe noua illâ VioptjCa-ruK appellationê(quâ fuisprorfus cóuenien-tein,tarnen nobis ftolidè impingit)pro more fuo contra Chriftianam charitatem facit, 8c fe hac ratione obleftare voluit.Sunt enim hi flores

-ocr page 79-

quot;I


R E S P 0 N S I O. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;79

flores orationis,quos in nos beatusSelnecce-•^usfpargit inter fuos : amp;nbsp;funt hi colores,quitus ab co foedifsimi dcpingimur: nimirum? ^taliquidipfius fcurrilitaus admixtum ha-^^eret, etiam hoc tam graue, amp;nbsp;facrofacrum de cœna Domini argumentum.

SELNECCERVS pag. ji.amp;ji.

Re£t'e dixerunt ludtui de facrû literù,in omni loco, in quo inuenü pro hiereticis o-^ie£lionem.i inucnis quoque ntedicamen-tum illiui in latere eins.Et omnis locus^un-

nem habet à latere.liuius Rabinorum régulai exemplum manifeflum habemus in hac i^fa quafiione de localitate corporüchrißi^ '^t aiüt,Phyßca,lt;^ inuariata.Dum enim di-J^utatores ita volunt humanam chrißi na-tttramà nobù abduUam eß'e.yVt temotior ilia Çita nobn, quam cœlum eß a terra, (pr utantevltimum chrißi aduentum nonßt feHerßtra,neque nobis reddi poffit,quando quidemfiriptumfit, Afccndit in cœlos: Inde ventums iudicare viuos, amp;nbsp;mor-tuos.-yäcr^ fcriptura eÖs retrahit,compe-fcit,inferens hac wr^4,Sedet ad dexce-ram Dei omnipotcncis. Cohibenda igi-tur efl,^ reprimenda rationis humana au-^acia,ne plus fapiamusy quam in hac vda

iii


-ocr page 80-

8o AD SÊLNECCERVM nosdecet.

D A N AE V S.

Qui prius Vtopiftæ à Selneccero vocatï fumus.iam Epiturci ,amp; hæretici aperte no-minamur. Ex quo apparet,quis fit iftiiis Jio-minispiidor,amp; modus. Atquehicipfehocfi-bello exu/ceratorum (iiimtrum mottig, in (à-nos trnpetui reprimendos effe, concionabunduS ftripferat. Scd viium,qHi veiè Chrifiianus eft,non tantum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pn-ropetjVetùm etiam tp-

lat.i.zp. ywv 'Stfô.Kropa.^'jioimbjù nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vtaitla-

cobus:atnon Sclneccerum. Infunnna,mul-tis verbis pauca compJeditur, eaqueipfa ct-iam obrairè,quódne jn hisquideni ipfisfan’s pr^fidii efle putat. quot;Vult enim ex co quod in SymboJo fidei difertè fcriptû eft, Sedet Chrt-Sim addexterarsi Det oMmposensifjüibfiMii-Jem Chrifti carnem amp;nbsp;fanguinem pofle vbi-que efle, veJ in phiribus Jocis corporaJi prae-fentia fimul adefle,id ett (vt focii ipfius amp;nbsp;li-beriùs amp;nbsp;apcrtiüs iam Joquuntur)humanam CJirifti naturam diiiinx exæquatam elfe,ad-vt vbicunque ßt Chriih deitas,ibidéqiio-que fit ipfius bumana natura, Hmc Maicftati-cum iftud corpus ab annjs duodecim Chnfto affixü ;binceftufio omnium deitatis Cbriüi proprjetatum,ctiam eßcinialium,in humanä eins natura reperta : amp;nbsp;Vbiquepræfentia hu-mamtatis Cbriili ab Ulis ipßs funeßts t)pis excu/a-Denique inßnjta quaedani aba bunif-modi monftra in lucem édita ßinr, quæ tandem,nißDominus ipfc pro fumma in Eccle-ßam

-ocr page 81-

S.E s P o N s I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8t

fiam fuam clementiajaiicrterit,fidem ipfam Chriftianam inter eoseuerfura funt. Ergo quemadmodum falfa iiiterpretationc,amp; tropica,articulum,rtr/^»« a/cendit in cælum,f.oy:-rupknta amp;nbsp;hune quoque pofteriorem, Sedec ad dexreram Dei p4fw,prorfus imniutat,qua-fi id fignificet, C‘gt;^ro Chri/ti illocaliter efi owni-f riefens- quæ certè mira cft,amp; omni piæ vetu-ftati inaudita explicatio. Quàm longe aliud (vt fuperioreS omnes, totics à noftris citatos omittâ) Bernardus ille poftremuspenè Ec-clefiæ aliquid adhuc purwm in doftrina rc-tinentis doâ:or,Sfc/fre,ait,prtfy«df»r«' ejhfede-re dummancts re^nantts.'Vblçi^ régnât, vbi-

f tmperat,vht^^ maießas eiw ^ fedgrattafirte tta. Érgo Chriftûfedere ad dexterâ Patriâ

^Ul no

omnipotentis elt,Chriltü inomnia creatapô te(latéhabcre,ctiâquâ homo,amp; Ecclefiæ ca-pht eft, amp;nbsp;nofter Mediatoraion aütcm eum carne fua humana vbique praefentem elle. Nec enim à poteftatis amp;nbsp;imperii iure ad fi-tum corporis confequutio valet. Qms enini concedet fie reftè colligi (vt hoc ipl'um ali-qua finnlitudine , cum bona piorum omnium venia, illuftrem) Carolus V.fummuS Imperatorin Germaniam, Hifpaniam,Belgium, amp;nbsp;Italiam lusfuminum habuit, co« démque tempore exercult: Ergo idem vbique in illis locis, amp;nbsp;prouinciis carne ,corpô-teque fuoprxfens aderat. \^is,inquam, i-Hud redè dici conceflerit ? Çcrtè ne Sel-ncccerus quidem ipfe (queraadmodum exi-

-ocr page 82-

8l AD SELNECÓERVM

ftimo) quanquam à Dialcfticorum præce-ptisin arguincntando, hunianæque rationi? fano iudicio alicnus, qui vtrique videtur bellum indixifl'e.

SELNECCERVS pag. ji.

Ob^citur Kohls autorittis Tgt;. Philippi, ^Hodis in Colopfen.c/tp.^.fcripjerit, Alcen-dijj'e chrißum ex loco inferiori ad (uperio-rem,in Cælurn,hoc eil, in locum Cæleflem cfuem Patdu'S nominal Sw'c\.ViVs\,vbicun(iue (ane ille nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;chrißum corp or alt locatione

in alicptio loco eße, 'vt anti quit as locuta eß.

D A N AE V S.

Nonvnius certè Philippi,fed infinitö-rum pene ctiam ipforum Sclnecceri focio-rum teftimonia illi ohiicimus : atque adeoi-pfius Lutheri,fi modo ea,quumaduerfus fefaciunt,non répudiât Selriecccrus. Ac de Plillp- Philippo nullo mödodubitan poteft,qtdn cogitationibus fuis nobifcuna de Cœna Domini fenferit,quum aperte in no-fttam fententiam,amp; in Epiftolaad Illuftnfl. Pnncipem Fridericum 5. Comitem Palati-num,amp; in commentariis in EpilbPauli ad Cololffcripferit.Itaquc abonis iftis difcipu-hs in toto Nouac Doélrinæ corpore à fe nu-.

per Bergae confcripto,Philippi fcripta dam-^esbuf- natafuerunt, tanquam ifti corporali carnis nobu? Chriiti præfentiæ aduerla. Heshufsius ille,

quem

-ocr page 83-

kESPONSiÔ.

9lt;icm omnes nobis maxime aduerfatuin cflefciunt, tarnen vi veiitatis coadus,li-bro de Euchariftia corpus Chrilh per af. Ccnfionem in certo Cœli loco effe oporte-re confeflus cfti Sic enim fcribit, Ltbentcr

Chrtftum ‘T'rjyficii locatione 'uijlbtli— ttfßurfitm cdrpm fmm fUfl-nUjJ'e, nbsp;nbsp;nbsp;cœlefii ali- )

tjuo loco collocaJfe.Necejfe cft tntmfateri^rorpM in cœlo certo fpatio concludi.

Martinus Kemnitius tantopere quidem M Km ab ipfo Selnecccro laudatusj vt folus è Ger- fro ttianis Theologis fapere vidcatur : vmbris autem par caetera turba, adcdquc ipfc la-cobus Andreas cenfeatur,in Repetit.dodri-næ de Cœna Domini j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, inquitj

Verba de afcenfione m fimplict j nbsp;nbsp;propres Ji~

gnißcanone,lt;}uodßcMt Chrtllm 'vifibtlt,^T’hy-gt; ßca locatione iarcum/crtptione fill carports ante afcenßonem-- in terra verfatus efi^hoc rtiodoj amp;nbsp;hac ration'e vßjue ad extremnm-gt; nonßt con~ gt;terßitur‘is in terra,

Nic.Hemmingius optimus Philippi di- Icipulus in Syntagmate à fc I574.edito, fic quoque fcribit, nyideßne ergo corpus Dorntnt “ pro nobis tradttum, ßanguis tpßus pro no~ ^is cfftißus vere j ßtbi'tanttaltter in Caena ? taidejl ^utdem,non rations loci: 'i^atn ß locnrn fpeldes, corpus Chrtflt in cœlo efi fid rations fideihomtnts legitime vtentts facra Chnßi Cana.

F *

-ocr page 84-

84 ad selneccervm

3/4M.Z« Denique Mart, ipfe Lutherus, quem fuS »éwT fente ntiæ principcm (fedquàm conftanter

amp; verè ipfi vidcnnt)prædicant,fic tarnen fs-pius fcribit, ƒ« Sacramento £nchanltht. nthU ampitM mueneri, '•uampromijjionem, fidem. Item in Serm. de Sacram.amp; fratei n. In omni facraméto tria hæc inefle docet.id eftjEx-ternum,amp; vifibile fignuni. z.Reminternara amp;nbsp;fpiritualem. 3 fidem. Hacfide, ait/io-ffin» expetercyatque etiam firmtter credere, nulU^jue duhitattone tenere oportere, peut p.iCramentHm prommit. O' figntficat,tta lt;]uocjut nohtf acetde-re,utcnm Maria dicerepojTimm^fiatmihi/ecUn-darn verba (^figna tua. Hoc idem in Serm. de NouoTeftam.repetiit.In Syngrammate Sueuicarum Ecclefiarum, quod ab ipfo Brc-Brentna tio , fiuius Vbiquepræfentix carnis Chrifti in Syng. poftca propugnatorc acerrimo conferiptum freBdtó. cftjhocipfumconfirmatur.

In confeffione denique Boemicarum Ecclefiarum cómendatur.Atquc vtriufque fcr i-pti doótrinx fubfcripfit, amp;pro fua haberi Lutherus difertis verbis voluit, vt quid Lutherus fenferitjipfi intelligant. Hæc tot funt ex media ipfius Selnecceri focietatc, amp;ca-terua,qui nobis fauentjipfumqueoppugnant manifelfiffimc. Itaque quum nos,noftram-cjue de Afcentione Chrifti in coclum, amp;nbsp;ibi 1 Selfioneeiufdem ad dexteram Patris inter-pretationem damnat, optimos praeceptores fiios proculdubio condemnat: amp;nbsp;corum do-

ûtinara

-ocr page 85-

RE s P ON s I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘Sÿ

ûrinatTi,vtfalfam,palàm traducit : quam tarnen fe laudare,retinere, ampleétîque vellc, amp;nbsp;hîc,amp; alibi profitetur : fie nimirum homo leuis eft,amp; inconftans:amp; quum illis ,fi-biquc placere vültjdifplicet. Itaq.quûdidê ait non rcôlè fie côcludi,Chi iftus ita in coclû afceiidit, vt fuum corpus ab his terris l'ub-duceret:Ergo nulîo modo fecundum huma-nam fuam naturam adeft praefens Ecclefiae in Cœna fua, in eo Selneccero aflentimur. Noncnim fie docemus nullomodo in Cœ~ na facra præfentem efle ipfam eflentialein Chrifti carnem, amp;nbsp;fanguinem. Eft enim.fed homini ex fide fumenti : non autem fi^no præfcns.Nam ad hominê, non ad figna verba Chrifti diriguntur. Eft efficacitate qua-dam peeuliari, amp;. vtuifici illttts nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;carnis

fingutnü cihi comtrtHnictttione fed fpirituali, ipfis credétibus figno vtentibus praefens; Nâ Sclnecceriana tUa •, id eft, corporali prxfentia neque figni s ,neque hominibus ipns fignum fumentibus praefens adeft :aut exhibeturi-pfum cflentiale Chrifti corpus. Et quod Sclneccerus excipit, No:ut Chïtiimper fuam emntpotentiam, eÿ- fapienttam modes ,per t^uos pr^fintia ilia ccrporali, came fanguine in Cœna adejfepoffir, eft elumbe. Neque enim de omnipotentia Chrifti, vel fapientia ; fed de illius voluntate inter nos quxftio eft, quam cam e{fe,vt pollieeatur fe dignîs amp;nbsp;in-dignis corporali ipfius carnis fuæ effentia-lispræfentiain Coena adeffe, conftanter amp;

F S

-ocr page 86-

8^

AD SELNECCERVM

veie cxDei verbo pernegamus. Prxtcrca ne hoe quidê ipfum.quod ait Sclnecceius,Chn-ftus veile poteft, njmirum ne mentitus efle videatur, quum fe filium hominis, id eft, verum hominem , vera humana carne,fangui-ne,amp; anima conftantein amp;nbsp;prædituni cfle af firraat. Neque enim qui verè homo eft,po-teft pluribusin locis corpore amp;nbsp;fanguine fuo praeicntia corporali finiuladefle,


S £ C V N D V M EXEGE.

fis argumentum, quod refutare oo-natur Selnecccrus.

EXEGESEOS pag.19.

Perfo ff A e/l ÇubHantiii indtuiduA, nbsp;nbsp;in-

communicAbilii-,

Efgo nihd fub^AntiAle ex corpore Chri-Pii deciditur^^ fjoHro Ad^c'itur.

HCf c argumentum eötra confiifionem fubftantiarum carnis Chrifti, nimirum amp;nbsp;noftræ,ex communicatióne fpirituali,qu:E fit in cociia Domini,a Silcfio,amp; Skuenfeldio induiftam,oppofitum in fe torqueri credidit Selneccerus: vel quod eandem fententiaiu probat ipfe, quam tarnen à fc remouere co-natuF,

-ocr page 87-

RESPONSIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S7

natur: vel quod ex perfopae Chrifti vnitate Vbiquepræfentiamcarnjs Chnfti,quam ae-dificare vult,deftrui videt. Itaque Gc ad hoc ExegeGs argumentum ipfe rcfpondet.

SELNECCERVS pag. 34- amp;nbsp;3f-

Rejponfio. Perfon^ definitto i» Ecde-»Û» im^edït inflitutloncm-, ^volun-tatem omnipotentiam chrifli. Et paulo poft, -yfrö quiÇquAm est tam infuljus PiolidttSy qui dicat^ äliquidfitb-flantialç_j ex corpore chridi decidi, no-dro adijci.

13 Kn

CurigiturG illi errori minime faues,amp; aflentiris Selneccere , quæ contra eum pro-feruntur folida argumenta refutare, amp;nbsp;tan-quam in te vibrata tela auertcre conaris? Gerte magnam illius haerefeos horrendae labem tibi,ttufquc omnibus afpergis , dum quaG ifta argumenta ad te , tudfque pcrti-neant,déclinas,amp;fugis, amp;nbsp;inte tudfquedi-, da fui{fe,vel meritd dici potuiffe,cogitas. Sed vt ad Selnecceri refponfionem veniamus, amp;nbsp;nos ipG fatemur id vetü quod excipit,infti tutionê,ac voluntatem Chrifti impediri non pofleifed hoc neque inftituit,neque voluit Chriftus : vt quicquä de PhyGca carnis fuae mole detraheretur,amp; delaberetur ineos,qui

F 4

-ocr page 88-

88 AD SELNECCERVM

Ioan». 6.

in Cœna facra ipGus corpori ex fide commM-nicant.Dixit enim ipfe de cariiis fuæ mandu-cationc agens,Caro nonpoteil lt;juic^uMrhverigt;A

lotjuor vobit, ß’iritui, amp;nbsp;vita Ergo quum fithaecnoftracum carne, amp;nbsp;fanguine Clirifti communicatio mere nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, il-

Çyfr. in hb.de cce-

naDom.

lam per carnis particulas quafdam ex perfo-na Chnfti defluentes,amp; in nos transfufas,vcl agglutinatas fieri: atque fubftantiarüconfu-fioncm ftatui,minime gentium eft intelligé-dum.Praeclarè enim Cyprianus,2^{fliîrlt;», ait, amp;nbsp;ehrt-it comuntho ,nec rmfiet perjinas ,nec vnitßthliantiits: fid affeÜnf conßciatjiamp; co'nfie-derali’ voluntatef. Hoc fibi vult exegefis : tu earn refutare conaris. Vide igitur,faufne fanus fis,Selneccere,aut quid agas, qui ope-ramdas,vttciam quoque SJcuenfeldianum efTc eredam US J

SELNECCERVS pag. 3V.amp; ^6.

Nequatnuam enim fit äiuulfio nattt-rarum^aift deeißo alicpuade corpore Christi,ejuum dicimM corpus chrilii manducA-ri. amp;ed prafentiam intelligimus de^ tötet per Cona Christi Dei, nbsp;hominis:. manduca-

tione ver'o ad verba iniiitutionis aUivatam efie fcimusycjua nbsp;nbsp;nbsp;Edite,hoc eft corpus

meu,amp;c. Etpaulo y)C)^,Neg^.nfingimus Chrifiu deßtaperfona Cumere vel totü corpus humanü,vel aliquot particulas di-flribuere inter maducantes,fied fimplidter rèti-

-ocr page 89-

RESPONSIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;98

^etineniM infUtutionem -, (y propterea non de hac^Tjel ilU uia, ejux rAtioni 'iJel Ahfurda-fVel plAitßbilis vidcAtur.

T) K

Duo quædam incommoda,amp; aTtrra præ-feiiGt Selneccerus koe loco, quæ vt è Ponti-ficia tranlTubftantiatione ; fic ex ifta confub-ftantiatione ,feu corporali cfTentialis carnis, amp;nbsp;fanguinis Chrifti praefentia cum fignis, lt;luam tuetur Selneccerus ( quaeque tranfliib-ftantiationi omnino affinis eft)oriuntur. Na Sriifdé rationibus nititur vtraque illatranf-fubftantiatio , amp;nbsp;confubftantiatio nimirum: amp;in eafdem blafpbemias incurrit. Demque cx Pontificiorumferiptis, nempe turn Petri de Aliaco lacunis , turn luris Canonicis pu-kdisfontibushaufta eftifta confubftantiatio nisfententia jveiipfo Lutliero teftc.Ex eo ^nte igitur quod dicitur corpus ipfum Chrifti a- de confec. defle cum fignis,amp;oralimanducationc fumi, i/ï'ac.«-ac edi,primùm quæritur,vtrùm fola Humana natura Chrifti adfit illâ corporali præfentia turn fignis in cœna Domini’Secundùm,vtrü ilia Chrifti caro, amp;nbsp;fanguis eflentialis corpo-’’alis præfentiæ modo cum fignis coniunélus per frufta, amp;nbsp;particulas participetur, quem-admodum figna ipfa (quibus adhærct) per particulas , amp;nbsp;frufta populo diftnbuuntur? Hæc duo ex fuaquidem fententia luftèquæ-ti pofte vtrique animaduertunt,amp;Pontificti,

amp; Vbi-

-ocr page 90-

90 ad selneccervm amp;Vbiquin:aE. Quæcùni giauifüma fint incommoda,ncutri tarnen,vt oportet,huic ma-lomedcntur. Pontificii, imprimïfque Cano-Ci». quid inftæ in prima quæftione explicanda varié (ƒ: o Gj fe torqucnt,qucmadmodiim apparet ex Gla. no.hoceft, Cano.QuideftChriftum.Et Canone,hoc eft dicimus de confecrationc diftinft.2. In )fclt;lt;/.Gi».'f^‘^unda etiamnonminus æftuant. In Cano. àimfran- cùm frangitur,amp; Can.vbi parseft,ibidem:a-Et dcôvtfceleratahæc quæltio inter eosipfos propterinfauftamillamtraniTubftan-tiationem tâdemagitetur,vtrùm(vtareniin corum ipforum verbis)pes, amp;nbsp;nafuscorporis Chriili lint in Euchariltia coniunfti. Videte pu omnes,quo tandem blafphema ilia opinio hommes iftos abripuit. Selneccerus bîc vtrâ-quçillam incomnioditatem obncifibi pofié monetjfed obfcuriùsmeutram tamé explicat, nec fc inde expedit. Sed dicâ quod res eft,vt homme ex his tantis angufliis lu quas fe pru-dens coniecit, liberem. Cùm quæritur, cui rei in S.Domini coena,Pane,amp; Vino fide ve-feentes propriè communicemus,plané amp;'per fpicuè refpondendum eft , Ipfimetcarni, amp;nbsp;fimguini D.N.Iefu Chriftimon autê propriè, amp;pcr fe illius deitati. Quanquam enirn vni-ca hæc perfona Chriftus,ellamp; verus Deus,amp; verus homo,amp; quanquam idem ipfe vtraque ilia natura,non altéra tantùm conftans,e[l: fa dius Mediator nofter:tarnen diuinarum amp;nbsp;là îutarium illius gratiarum non fimus participes, mil quiahumanæ ipfius naiuræ.i.carni amp;fan-

-ocr page 91-

RESPONS! o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5)1

amp; fanguinijfcu viuificoillius velut fucco, amp;. fpiritui conimunicamus. Illæ enim falutares gratiæ quanquam ex Chrifti deitate, tanquâ Verafcaturigine fua,fluunt,amp; manaiintamen non nifi per interuentum, amp;nbsp;coinmunicatio-nenahumanæ ipfius naturae ad nos perue-niunt. Ergo hapc jpfa res eft, quae non fignis quidem ipfis, fed hominibus fidclibus coc-na Domini per fidem vtentibus propric præfens adeft , fed tarnen non prxientia corporali : nempc ipfamet, amp;nbsp;effcntialisca-ro,amp; fanguis Chrifti vnigeniti filn Dei. Mi-rabiliter enim exabfeondito deitatis Chrifti fonte inipfius carnem vita mfufa eft, vt inde ad nos deflueret, non fubftantiarum Commixtionc, noncarnea ipfiusmole,aut patticulae eiufdem in nos tranffufione : fed communicationç , amp;nbsp;participatione ipfius viuifici Chrifti fpiritus, amp;nbsp;virtutis, qux in tali tîipiç-a/Li/v« , ac hominc ( qualis Chri-ftuseft,amp; quidem vnicus ) omnes illiusa-ftiones ciet,regit,gubernat, amp;o(»o'/ojw«. Ex quo fatis intelligitur propiic carnem ipfam, amp;nbsp;fan2:uinem Chrifti : non autem deitatem Ipfius per Pjnem, amp;nbsp;Vmum cœnæ fpiritua-liter noftrx fideiofferri ,reprxfentari, exhiber! , ac per confequens carnem illam, amp;nbsp;fanguinem propriè ci-êpî «« , amp;nbsp;peculiari nobis, non veró fignis prxfentem adefle. Sed quoniam ilia caro , non quate-nus fimpliciter humana caro tft . fit nobis viuifica : fed quatenus eft vnigeniti

-ocr page 92-

AD SELNECCERVM

Cyriüus RHiDcicaro(qucmadmodumvbiqueinIo5 e? Calai- neni,amp; prxclarè quidcm Cyrillus,amp;poft Cy n^uinca. rillumloan Caluinusdcmonftrant) idcirco G.io w. nQniijjipjjQ^er caniem ,amp; fanguinë in facra cœna coinmunican, præfentemque noftrx fidci adeffe dicimus :fed Carnem, amp;fangui-né Chiiftj,id eft eius.qui verè fimulamp;Deus eft,amp;homo. Chriflus igitur, quateniiscd Deüs,amp;incoena ade(l,amp; vbique: ac quidem in cœna fua etiam peculiarijamp;illuflriori quo dam modo ; fed Chnftus quatenus eft homo ille à deitate in perfonae vnionemafliimptus, propric nobis in Cœna communicatur,ac ip-fius Caro amp;nbsp;fanguis ( vt etiam cum Luthero jaA. in loquar)per figna,amp; facramcnta cœnx fign'fî Serm. de Éthæcquidcm ad quae{l:ionem,quid amp;fr^' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nobis,non autem fignis, vel cum fi-

rfrtnoDo. gnis:necitempræfentia corporali præfens lîï^. nbsp;nbsp;adfit,à noftris verifiîmè refpondetur.

Quod autem ad decifioncm, feôlioncm, vel diaifionem carnis Chrifti in f'rufta,amp; par ticulas(quae efl: fecunda quæftio verè ,amp;Sel-neccero, amp;fociisnegotium faceflens ) ccrtc ■^•^dr. AndreasMufculusfedens Francoforti ad O-^‘am'de pcrfpicuiè fcribit errare eos,qui negant cana Do. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fubfianttale ex corpore Chct/éi decidi.,

p flre.fi- ynod nobis commnnicetur. Ex quo apparct cô-iiione. municationcm iftam carnis C hrifli fruftula-toriam , amp;nbsp;per particulas fubftantiæ ex ipfius corpore decifasàSelneccero,amp; fociis(quic-quidSeln.verbo hîc ncget) ftatuf acproba-ri. Nam ipfe Andreas Muftulus vnà cum Sel

-ocr page 93-

RESPONSIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55

Selneccero in corpore illo nouât doftrinæ parturiendo (quam plerique viri pii ex effe- . ftu Pandoram vocant ) inter principes exti-tit. Ergo ex ifta corporali eflentialis fangui-nis,amp; carnis Chrifti In,Sub,amp; cum fi2;nis cœ næ,præfentia alterutrum fcquitur ,s quod re-

ipG etiam fcholaftici animaducrterunt: fed (quoniam erat inextricabile)fortitcr præ terierunt : nimirum vt vel ipfum eflentialc Corpus Chrifti fit totum in fingulis huius Panis particulis ( amp;nbsp;ita plura cflentialta Chrifti corpora fub eodem Pane delitefcent):vcl vt totum Chrifti corpus in toto tantum Pane infit : ade'ô vt pars corporis Chrifti, parti Sc fruftoillius Panis refpondcat ,atque itafra-äo, diftributdque Pane in particulas franga-tur quoque ipfum effentiale corpus Chrifti in particulates. Quæ duo abfurda in Cano, Cum frangitur deconfecra diftinft, 2. anxic difputata funt.Qmd igitur ad has omnes ob-ieftioncs Selnccccrust Os nobis oblincre fe pofle vetenillo fuo coccyfmo putat, 'tmj/lid ter retinens tnjhtMttoneor. led quam inftitutio-ni de corporali præfentia'cum figmsinter-pretationem affingis, Selneccere, ea teipfum iugulat,amp; docet id necefl’ario confequi,quod nosobiicimus,quódque non réfutas. Nam Andreas Mufculus fraterculus tuus h.xcad-niittit,amp; te confodit,amp; fideni facit verc,non calumniose à nobis tantum abfurdum ex vc ftris fcntentiis colligi. Itaque iterum ad ifta tedi, atque diligenter animaduerte, neque

-ocr page 94-

5)4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AD SELNECCERV^^

nos J aliofque pios claufis oculis, Antabatä-rum more,tua legere, aut teeuni pugnare cxi ftimes.

SELNECGERVS pag.s^.

EU etiam (angttîs ibi -, ubt eß torpus, (ß à fanguine corpus non diuellïtur. Ét tâmen chrßus iußit p rimum accipi corpus,i^dein de Çanguinerrt: htc ßtjuis decißonem corporis à, Çanguine fieri exißitnetißoUdum eurn eße Chrißiani pronuntiabunti

Hoc eft tertium aTOTruv, amp;nbsp;quidem grauiA fiinum,quod ex fua fentctnia neceflariö quo-que.vt alia fuperiora, fequi pracuidet quidê Selneccerus : fed cui tarnen non refpondct. Quid enim fubücit? fn verbis tnEunttonü ac-(jMefcendi m ejlWoc quidem verum,fed fi nó ita explicatur, queniadmodum tu faifo iudi-cas, vt corporalis ipfius effentiaJis corporis Chriftipræfentiacum Pane,amp; vinoCœnæ ex illis verbis llatuatur. Nam ex hac corpo-rali carnis praefentia fequitur tum illa à Pon tificiisredè animaduerfaabfurditas, comttAntta appellatur,quæque (quoniam ne-ceflitrio fequebatur) ab iisiplis admifl'aeft: tum bxc , vt qui coenac Panem duntaxat fumpfcrit ( quoniam cum Pane etiam orali nianducatione,iuxtaSelneccerum,ipluniiiiet amp;nbsp;eflentialc Chrilh corpus præfeiis fumpfit) fangul-

-ocr page 95-

KE s P ON s I Ö.

fänguinem quoquc fimul fumpfilTedicaturi proptcrea quod ipfum effentiale Chrifti corpus præ fens adefle fine fuo fanguine nuf-quam poteft. Hæc necclfariö fcfe confequun tur, fiue Tranflubftantiationem, fine Con-fubllantiationem, ex illis inrtitutionis verbis ftatnant homines. Quae incommoda «Sc labes fum VIdear in fua fententia Selnecccrus, fed lciiibrachio detergat potius, quam propel-lat, aut refiitet, agnofcunt pii omnes ipfius fcntentiam falfam efl'c,.Sc minimè(vt ait Ire* naeiis)orthodoxam.

AD TERTIVM ARGV* nientum Exelis.

jE'Xegeps fag. jß.

NVllis teftimoniis diuinis hoe doceri po -teft(«rw^epartern ali^jnam flibilantiA ex corpore Chriî/t- dee fi nobis infitndi^'f^üm inha-bitatio nullam commixtionem fubftantialé ponit. Propofitio cœnæ eil locutio facramen talis , vt paulo poll docemus. Dida etiam de.manducatione carnis Chnllifuntmtelli-genda de interiori fpintuali renouatione, non de tranffufionc rcali carnis j ficut eo-dem in loco dicitur, (aro non prodeji cjntc-ijHa'n.Vx. Paulus aperte ponit diftinftionem,

-ocr page 96-

AD SELNECCÈRVM

quum inquit, In Chnjlo habttivL tiiutnttoi 9lt;è^ /u.aT/K6;r,id eft, realiter : in aliis tantum effc-dnie\Hæc ab Exegefi dida funt aduerfus Si-lcfium,amp; Skucnfeldium, qui fubllantiarunii nempe carnisClinfti,amp; noflræ,confufionem in cœna Dominica induxerunt. Suntautem folida argumcta. Primùm quod illalocutio^ qua docemur in cœna Pane vclcentes fume-re corpus Chrifti,eft facramcntalis. Ergo nó docet fubftantiam corporis Chrifti confuiidi cum noiha fubftantia : fed earn efleà noftrâ diliunftam. Secundùin qudd Cbriflus ipfe optimus fuorum verboruin inteipccs dixit /pd». (f. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de carnis .fuæ manducatione, Caro non

f rodefi^uic^natn.Idx^o ipfà moles fiibftantiæ carneæ Chrifti,non ell ea,quaè nos vniificat; Tertio verô loco refpondet Exegefisad obic ftionem Silefu,amp; Skuenfeldii, quæfuit hæCj ^n cœna, (^per cœnA corntnuma^tionem ChnjéiU tn nobti habttatj’.ergofitlùbflnnti^ Chri/h,amp;f‘o flr/t. tn nohü tpßs conßfio : vel ex corpore ChrtUt ali'^naparncnU dectjioin nosinftiiditnr.

Re^ondet ExegefisJfta inhabitatioChri fti in iiobis nullam huiufcemodi coninnxtio-Coloip. 1. nem fubftantialemponitihoc confirmât Exe gefis diélo Pauli diftninen ftatucntis inter inhabitationem.qua KÓyoc, in Chnftoinhabi-tat;,amp; in nobis.Nam in Clirifto Acj-o; inhabi-tat a-u/xuTiKslc, amp;nbsp;realiter,vnione nempehy-poftatica efficiens vnam in eo perfonam : in iiobisautem tantum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;efteétiuç:

quia non fubftantiam ipiè fuam in nos tranf fun-

-ocr page 97-

RÈSPONSIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^7

fundit rùm in nobisinhabitat:fcd fjlutari.'’,'k iinmenfa dona ( qux ex viuifico carnis ip-fius fpiritu, ac virtutcpcndem)nobisinfun-dit, amp;nbsp;largitur. Hare tantum tria Exegefeoä argumenta hîc à le commemorata in fe dici polie fentit Selneccerus. itaque ea tantùm refutarc conatus cft:amp; ptimurn neintelli-gens quidem illorum Icopum, Gc proponit, vt in eo ipfo bona Gdes à Selncccero dcG-derctur.

Ait eriim Selneccerus. pag.37.

Cavo non prodefi tj^ticipuAin, Ergo inu-Ulis est mAndacAtio ßtbßAntiAlii corpora Chrißi.

Item,

Fropoßtio Cæn£ eß lecutto SAcrAmenta-iis.Ergo corp oraIis prAßntiä, WAnducA-tAtio non habet locum.

Item,

Zzz chrßo hAbitAt diainitas reäliter-.in aIiis elfeliiue : Ergo nulla eilfubitAnttAlü mAndacAtiû corporis chrißt.

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D A N AE V S.

Vel non intelligit Selneccerus fuperiorä ilia argumenta ExegeGs : vel præuarica-» tur. Quæ Gt autem eoriim vis j fuprà dixi-ttius : nunc breuiter cum ca, quam iUis Selneccerus affingit j rocntc Gint conferenda;

-ocr page 98-

98 AD SELNECCERVM

Nam conqueritur ipfe,fed perperam, liîc ab Exegeta multa mifccri;amp;, pro more fuo,bo-nunbfolidumque argumentum excipiensptt ttdttrn appellat. Sic igitur refpondet primo huius loci argumento Selnetcerus.

SELNECCERVS pag. 38.

- lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chrifl 'tunorum xqtùs auribw

feret diet de chrißi corpore , fanguinCf Caro non prodeft quiequam . Ta-atun-dem en im hoc eßdicere, ac manifeffeß bis 'verbis quü 'uteretur., enro chrißi nihil pro-deß : corp Its -, àquot;ßnguis chriiti nihil cfuic-qtinm proßunt. hiec 'vero ejuis audiet beni‘ gne^ Et paulo poftf na conitia more fuo interferit^wru enim chrißi eß viuißcn^cß’ ßngtüs chriïii emundat nos ab omnipec-cato, (jr vtflneribus chrilli ßänatißumits.

Joan. 6,

Dixit Exegefis, Caro nonprode/ltjuici^Mmy iuxta fentcntiam Chrifti feipfum explican-tis.Ergo verba Chrifti de raanducatione car nisipfius, non de rcali, amp;nbsp;carnali fubftantia-rum confufione: de interna,inquam, amp;nbsp;fpiri-tuali animi renouatione funt intelligenda. Hæc Exegefis : quibus quid veriùs elle poffit , non video. Sehieccerus autem hoc argumentum , amp;nbsp;raentem Exegefis inuertens, fic récitât.

-ocr page 99-

RESPONSIO,

récitât. Caro non prodeft quicquam, ergo inutilis eft manducatio fubftantialis corporis Ghrifti, Primùm praeuancatur. Nec e-nim de manducatione fubftantialis carnis Chnftihicagit Exegefis:fed difputat contra fubftantiarum confufionem propter zo/-vuviav corporis Chriftià Silefio amp;Sl{uenfel-dio primum fabrefaftam. Deinde etiara cum de manducatione carnis Chrifti asi-tur :nonfictamenineptc,exillo Chriftidido argumentatur Exegefis,fed longe folidit fïmè, amp;nbsp;vcriflimè : fie nempe. Dicit Chri-ftus ftiae carnis manducationcm explicans, Uerba loe^uor vobts iftrtttti, •vitafnnf. caro nonprodefi (jnicquam. Ergo nulla carnea molescarnis Chrifti turn fignis præfens cor-porali praefentiaadeft: Nullus deniquecar-gt; nalis noftræ cum Chrifti carne communis cationis , amp;nbsp;manducationis modus finsien-dus eft : fed fpiritualis, amp;nbsp;qui fide fiat. Quid liac colledione turn folidms, turn verms dici poteft ; Ergo non id dicimus , quod Selneccerus nobis ipfeex fuoaffingit, nempe mutilera elfe fubftantialis carnis Chrifti manducationcm : imo verb vna cum Chrifto dicimus , amp;nbsp;profitemur , quod ex ipfo didiciraus Î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;manducauerit

meam carnem , btl^ont menm fingui-nem , non habebit vitam in je. Qvub verba de ipfa came, amp;nbsp;ipfo fanguine Chrifti ef-fe intelligenda plané dcfcndimus. Ergo

Q Ä

-ocr page 100-

100 AD SlLNECCtRVM

non tantum vtilem,fed omnino,id eft, necef fitate ctiam(quam votant) abfoluta necefla-riam efle vcram veræ Chrinicarnis,amp;fangui nis manducationein aflerimus iisomnibiiSi qui in ætcrnum falui fieri volunufcdfpiritua lern amp;nbsp;per fidem. QuamoBrem in eo calum-niari iam definat Selneccerus.Propterea tarnen admitti, amp;nbsp;probari poflecorporaletn carnis,amp; fanguinis Chrifti cuin Pane, amp;nbsp;Vino cœnae præfentiam (propter quam vnam à fe tantopere adamatam Hclenam noftrum hoc argumétum refiitare conatus cftSelnec-eerus)pernegamus. Cur verd? Quia vera veræ illius Chrifti carnis manducatio fide fit,amp; fpiritu. Nam verba Chrifti fpiritus funt : amp;nbsp;figna ipfa Cœnæ idcirco tantùm inftituta funt,ac fumi præccpta, vt fint illius fpiritua-lisnoftræ manducationis

Si non nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tâtùm. Quid igitur? Qiwmodo

ipfead hoc argumentum refpondetî

SELN ECCERVS pag. 38.

chrißui quidem inqmtloan.ô. Caro non prodeft quicquam,^^ fenftt^quo Patt lus-, inqulty Animalis homo no pcrcipit ea,quæ fnnt fpiritus: atqne adeo moxfùb-ücitchrißui. Nemo poreft venire ad me, nifi datum ei fuerit à Patre meo. Sed hxc omma quid ad Co’namßue ad verant corporü Chrißi manducattone'^ de no-ßra carne loqnitn r chrißns,non deßta.

Da-

-ocr page 101-

RÏSPONSIO.


loi


DA N AE V S.

Si bacc Chrifti verba ad carnis îpfiiis Chri fti manducationeni non pertinent : cur ab iis igitur vrgcnfefentitSelneccerus? Sed qua fronte,obfecro, potuit negate Sclnecccrus ilia Chrifti verba ad veram corporis ipfius ma ducationem pertinere? Cùm contra Chri-ftus de fua ipfius carne difertè concionetur eoloco.Nam veram veræ fuæ carnis, amp;nbsp;fan-guinis manducationcm potûmque illic expo riens Chriftus ipfe hæc verba addidir,Shinto/prodeft^uic^uam. Iom.ç, Verba ejua e?o loijMor vobi^, fpiritm“vi-te. Soient ipfum meridie lücerc potuiftinc-gare,Selneccerc, qui hoc ipfum negareaufus es tam apertû? Denique locus ipfe afpiciatur, amp;nbsp;ftatimfalfiargucturSelncccerus. Sed qua elaberetur, riniam certc quidem aliam non habuit.Vcrùin ad cœnam Dominicam,ait i- jnlib. dema]ibi,hxc verba nihil fpeftant,quia nô- Cenfutat. dumCccna inftituti erat. Quafi vero aut alia Chrifti caro, aut alio modo eadem ip-fa fubftantialis Chrifti caro in cœna à piis edatur, quàm quo modo illic explicat Chriftus, nempe fide: fed in cœnafigillum tantum, confirmatidque vifibilis , nempe lignum à Chrirto additum eft, quo fiereinus deillotanto inuifibili , incomprehenfibili-que nobts beneficto certiffimi. itaque ad earn carnis Chrifti manducationcm, quæ e-tiam in cœna ipfa fit, explicaudam illa Chri-

3

-ocr page 102-

lût AD SELNECCERVM

lU verba matximè pertinent. Sednechoc ip-fiim difllteri ïam poteft Selneccerus, qui du plicem, ad huius Exegefis argumentum fo-lutioneni aft'erat. Primam : CArnù voeem proanimali homme illic fumi, qui vt non poteft arcana Del hne fpiritu Dei nofle : fie neque fubftantialcm Chrifti carnem ederc poteft abfquc fpiri tu Dei ,id éft, non nifiid agente fpiritu in ipfo edente, Quorfum igi-tur tua ilia corporalis carnis, amp;nbsp;fanguinis Chrifti cum Pane, amp;nbsp;vino præfcntia, quam nullomodorequirit Spiritus fandus vt vc-rani carnem Chnfti nobis, animabûfquc noftris in cœna cominunicetî Secunda Sel-neccerifolutiohæc cft: verbà hæc Chrifti, Curn non prodeil nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non de ipfa Car

ne Chrifti , fed de noftra efte intelligenda, qua- non prodeft quicquam ad illam carnis Chrifti manducationera. Cur igitur oralem maiiducationcm tantoperc vrges , amp;nbsp;défendis, ad quam certè caro noftra om-nino ncceflaria eft ? S'ed quis hoc concedet Selneccero, verba ifta C«ro,amp;c. non de carne Chrifti,fed de noftra fumi, amp;nbsp;intelligi o-gt; portere? cùmamp; Chriftusipfe defe illiclo-quatur, non de nobis : amp;nbsp;ftatim poftea de af-cenfione iftius carnis fuae, non noftrae incœ-lum agat, amp;nbsp;fuum illud didun, probet, Qiro non prvâefi ^tiic^uarn . Denique oportet i-ftum hominem vel omnino eum loann. lo-«um non infpcxifle : aut infigniter iinpuden-tem e'flc ; aut denique ofcitantcm hîc, ahiid-que

-ocr page 103-

RE s P ONS I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lOJ

que agentem ifta fcripfifl'eiqui fic aperte, ex ipfis Chrifti verbis : narrationisferie: loanis fecitatione : totius antiquitatis, qux ilia verba de carne Chrifti,no autem de noftra fem-per intellexitjconfenfu rcfcllatur.Ergo ada-lia tranfeamus.Relpondet autem Selncccer. fccundoargumento,quodin cadem feftione habet Exe2:efis,

SELNECCERVS pag. 38.

c^d a.d.Çectindum Enthywewa Attinet-, concidït tUudÇuaJponte^ et 'iAm non idmotA »/zî»».Etpaulô poft rationc addens, 'facramentalem locutionem.^ ÇaerAmentA-lempræfintiA,(AcrAntentAletn eÜAm WAndti HAtionem ejje in cœnA docemus, non fu-gnAmus de 'vocabults : imoplAn^JpirituAle, hoc eïi:, inuißbile-, (ß inmfibile frAßentiAm^ amp;nbsp;mAnducAtionem effe diceremu!-, nifi iÏA-timpArs Alter A hoc 'vocAbulum Spirituale, accifiens de corpore Abfente nouAs nobis tur bas dAret,

D A N AE V S.

Quomodo verc de vocabulis non piignat Selneccerus, priraùm qui to pwror præcisè vr-get,amp; totum fux fententiæ fundamentuiti in verbo illo vnico , £fl corpus , collocatî Deinde.qui vocabulum hoc,Sp«m««/f,admit tere,amp; vfurparc non audet : qui denique fa-eramentalë lodrtione çonuhdit nihil aliud

O 4

-ocr page 104-

lt;04 AD selneccervm

Cgnificare, quam quod grammaticaliterfo* nat?Ifta certè non religio eft, fed in verbis fu perftitio, vi certarum vocum corpus Chrifti de cœlo detrahere, amp;nbsp;corporaliter in his terns ftatuere : ad ipfam autem Chrifti mente, ad veram Sacramentorum definitioncm, ad veterum Patrum orthodoxorurafententiam non recurrcre,aut afpicere. Quanquam vti-nam Selnec.in ipfa facramentalium locutio-num vi, amp;nbsp;fignificatione perpendenda dili-gentior fuiflet, certè ifta noua monftra nobis minime peperiflet. Cæterùm amp;nbsp;illud quoq. quaero,quomodo facramentalem, amp;nbsp;locutio-nem amp;nbsp;praefentiâ Selneccerus admittat ,qui illius vim,propriamque notionem negat.Sa-çramentalis locutio,amp; præfentia oftendit nô tantiim fignum,quod eftterrenum quiddâ, à re fignata,quæ fpirituahs eft,cfl'cntiâ dift'er-reifcd amp;’ loco,amp;fitu,amp;interuallo diftarexùm fignum in tcrrisiresauté fignata in cœlis pro prie nobis quærendaftt. Nam idcircofignû, leu facramentum aliquod à Deo nobis datû eftjVt eftet rei ab his terns abfentis, folóque ipirituah modo quxrcdæ, ac adipifcendæ te ftimoniûacfigillü. Ergoeùm facramentalê îocutionc,amp; prafientiâ admittit, amp;:fimulcor poralê ipfius canus Chrifti cura fignis cœnac praefentiâ défendit Selneccerus, fecû ipfe ma nifeftèpugnatjfèq.cuertit.Deniq.quomodo, deinde quàm verè ftatuit aliquam efle corpo raiera veri corporis Chrifti in his terris præ-ientiam ,’quîc tarnen nobis præfentibus, ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;in-

-ocr page 105-

RE s PON s ï o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;105

amp;inuiGbilis,amp; infenübilisfit? Ant enim phâ* tafma, amp;nbsp;fpeftrum quoddam fit corpus il-lud Chrifti necefl'e eft: autlcuifhma quæ-dam moles,quails prima quædam à pliilofo-phis fingitur Materia fine colore, fine quantitate,fine q ialitate :aut denique illud corpus efle eclt;pa.^'Sy nobis dicat oportet, amp;nbsp;quod oculinoftri teneâtur,ne illud Chrifti corpus etiam quum nobis præfcns adeft,cernere poffint. Hæc tot incommoda ex fua fenten-tia de inuifibtli amp;nbsp;infenfibili elTentialis Garnis amp;nbsp;fanguinis Chrifti præfentia, amp;nbsp;corporal! fequûtur, quæ nec réfutât,nec abftcr-git Selneccerusîita nimirumiam Lipfiae fc-curusrégnât.In quocertc minime iamcon-fentitcum Luthero Selneccerus, quoniâ illc luthe. in verèamp;pic à Berengario in extorta ilia pa- conf.mi-linodia dici putat, Corpm ipßtm Chnßt ab e- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

dente finlùaltrer, nbsp;nbsp;dente ipß atteri frangi: Jf„ticn

iftcverohanc eandem manducationemin- Can.F^a fcnfibilem efte feribit. Concorder igitur,cô- Bereng^. fentiatque primùm cum præceptore fuo di-fcipulus,deinde nos oppugnet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t *

t. .

SELNECCERVS pag. j,.

De Sacramentis ^horttm

quot;vßt iudicandum efl non ex generdUbta re-gulis AM ex thefi tantiiw: fled ex propria quot;vmuflcuiufl^ irflßutioae^ e^diflertis chri-fli verbû.

-ocr page 106-

To6 ad selneccervm

D A N AE V S.

Quum fibi confcius eflet Selneccerus fe dicis tantum caufa facramentalem locutio-nem amp;nbsp;praefentiam,amp; manducationera con-ceffifle:ad hanc alteram faperioris argumen ti lólutionem trepidus confugit N on e]fe wmirnï/i exgeneralibu-i aHorumverontm Sacra-■mentwtm refaits rie Cœna Domtnt tudicadttm, ■Qi]id igitur’ CertèCocna Domini per Scl-necc.vel iâ non eft facramentû,vel nô cft hu-iufmodi facramétû,quod vera veri facranic-ti definitionecôprehëdatur.Quid audio Sel-iieccerc’Siccinc quæ tribus ante lineis côcef-fiftijcfle nempein Cccm Sacramentale locu-tionê,iâ immcmor illiustuæ ta recétis oratio nistâ repente ncgas,amp; ita dubius vatillaSjVt quo te vertere poffis nefeias, amp;nbsp;quid fit con-cedédum,quid negandû, non animaduertas? Vide quâta vis fit veritatis,quac te per iJla ab-« furda,quæ dicis, tanquâ faluberrima flagella, ad fe reuocat, nifi tc Primatus in Germani-cis ccclefiis obtincndi libido ilia ambitiofa, , amp;nbsp;de eo ipfo acerrima iam tua cum lacobo Andrea contentio fufeepta tranfuerfum a-gcrctjCæcumque efficeretrSed audiam quid addas. ^n Cœna, ais, ex dtfertis ChrtHt ver-bis efi nnhis tadicandam. Quis negat ? Sed ilia Cbrifli verba ad commimem fàcramen-talium iocutionum,amp; prædicationum regu-lam funt amp;nbsp;mihi,amp;- tibi exigenda ,per quam res fignata à fignis corporali præfentia abeflè jntell)gitur,amp; cojligitur. Tu nôputas. Nam

CK

-ocr page 107-

R H s P o N s I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÏO7

ex Pôtificiorû deliriis (in quar plané tutuiq. ïeciditis)didicifti in Coena, feu Euchariftia verba inftitutionis ad ipfaelementadirigi,in aliis facramentis non ité.Itaque in Cœna ré fignatam adefle corpora!! præfentia : in ba-ptifmo autem.vel veteris Teftamenti Sacra-mentis nonité. Hic ell cniin obfcurac,amp; aftu tæ Selnecceriorationisplanus, amp;nbsp;perfpicuus fenfus,vt iam fatis appareat eum amp;nbsp;in Pon-tifîcioruni fententiam delabî,amp; referre ipfa Verba Chrifti,(quicquid verbo vel hîc neget vel antea negarit)ad ipfa Coenæ Ggnænô ad homines ipfos ex fide vefeentes. Denique quodnoui, Si veteris Teftaniêtifacramenta putat Selneccerus diffère ^noad tùbflanna, Sc quod ité ait à Chrifïo difcrimë conftitutum effeinterfubrtantiam Baptifmi,amp; Cœnae Dominicæ, (etfi res eadé eft vtpfque Sacra-menti, nëpe Cliriftus) ineocertè quidé vel toto cœlo fallitur: vel impropriiffimè loqui-tur. Voluit diecrcjamp;fortafTe ex Caluinonie-ïninerat,externafornia,fignis, vel ritu differ re ifta inter fe ; fed non pugnat fcilicet Selneccerus inre tanti momenti, amp;nbsp;quæ errotc grauifiiniû pant,de vocabulis : Shiji'attit. vo-cabulùilliipfam qualitatem,amp;s rem externâ fpnat, amp;nbsp;fignificat contra Dialcfticâ Augu-ftini,amp; Patrû omniû (quiadhunc vfq.dlê de lus reb.reétê,amp; orthodoxe locuti funt) per-petuû vfum. Nos taipc Selnecccro fuas pecu hares inauditâfque phrafes côccdentes cum erudna,amp; pia vetuftate aliterpropric

-ocr page 108-

I08 AD SELNECCERVM loquamur, vt Sacraméta Veteris amp;nbsp;Noui te» ftamenti quoad fiibftantiam minime inter fe djffcrre contendamus.

SELNECCERVS pag. 41.

Ad tertiuin EnthymemA quod attïnet., null A efl coharettA. Paulo póft,7V^f enim de diuïnitAtis inhAbitAtione in »obü y niß ijuod Ad fruldum y (jr efficActAm ßtlutArem AttinetyKec de quot;vnione hypoflAticA duArttm in Clrnfio nAttirArum hoc loco locjtiimur; jèd de venbi! insiitutionü Agimus, hoe eft corpus mcuni.

D A N AE V S.

Hinc apparct nuuquâ Selnccccrumfuiflc aflccutum illud ipfum,quod tarnen refellen-dum fufcepit.Exegefis contra fubftantiarum confufionCm ex communicatione noftra cü Carne Chnfti induftam,docet Chriftiinha* bitationem, (quae ex ca cöniunicationc col-ligcbatur à Silefio)non efle rei, id eft, ipfius fubftantiac corporeæ, amp;carncae Chrifti im-Inixtionenijaut infufionem in nos: Ergo ne-que illius fubftantiae,amp;- noftræ confiilionem: fed noftri cum carne Chrifti fpiritualem co-fociationcÂ- vniifici humanæ Chrifti naturae fpiritus velut fucci participationem à nobis faftam,idcircdque cam efle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tan

tum Chrifti in nobis w/xxw : non autem JaMn. I. 'C3!n)7(«T/«àü ffubjutamVy Vt loquitur Joâncs qua« lis

-ocr page 109-

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;RîSPONüo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;log

' lis tarnen in Chrtfto faéla eft diuinx, amp;nbsp;Ini-nianæ ipfius naturæ coalitio.Haec omnia ad-uerfum fediciputat Selneccerus, quonia ex fua fentcntia ide monftru nafci intelligebat,

I quodexblafphcraoilloSkuéfeldiierrorc. I-taq.lniic argumeto Exegefeos refpodere co-natur,fedfruftra.Tandeni enini fic ipfecoii-cludit..Q«odfi quidam vrgent etta/n de corpore Lhrtfttnvnpoffealùer diet .rjudm lt;^uod ejfetiiKe

I innobii habitet, Qi'fi admodnm ir/iproprt'e, periculose r/at darn tta Intjunntur, tarnen enam hocconcediwi'/ito modo.'E.’X. quo apparct eurn amp;nbsp;Exegefi fubfcribere: amp;nbsp;lacobi Andreæ fcntcntiam de eftuHonc gratiarum Dcitatis

1 Chriftiinfanftos obfeure conuellere,quo-! niani Selneccerus hic conccdit Deitateni in i lanélis habitarc tâtùni ci-sp^nTzi;«.', quod nos quidem dicinius: lacobus autcni Andreas obftinate,amp; tame falfd,negat: fed quoinodo in Chrifto inhabitat, hcinfaniftis elle : præ-terquä quod nôomnesfuas proprietäres dei tas iiifanftos etfandit, quemadmodum om-nes in Chnftihumanam iiaturam eft'adit.

-ocr page 110-

A D Q^V A R T y M A R-gumentum Exegefis.

SELNECCERVS pag. 41.

Eodem modo PatrtarchiS, (jr credentes in 'ueteri tePtamento falttati Junt,quo not ÇAluAmttr.

jIU a.utcm non hahuerunt CænâmyMt corporalcm participationern corporis chri* sHyCfuia. nAtur/t humAnA a Chrisio nondum er At AjJttmptA.

Ergo corporAlü 'Vnio mdlA eii.

Exegefis pag.19.

Ergo UIa ver a corporalis vniOjVtl traf-fufio nttllAefi.

Selneccerus in praemifGs quidem (vt vo* cant) quanquam verba Exegefis non habet, fententiam tarnen illius retinuit : in conclu-fione vero prorfus immutat, amp;nbsp;paralogif-mum T~{ ip-tpiCoxioLt (magnü in argumctan-do peccatum) committit. Nam in verbis iftis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pai^ticipattonemt c^ corpora-

Its vnio (quæ ambigua effe hïc ipfe pagina .44 poftea confitetur) pneriliter ludit,quarü ïnentcm, qualis eft in ipfa Excgefi, vel non petfpicit,

-ocr page 111-

RESPONS I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lït

pErfpicit, vel maligne diffimulat. Itaqucea vocabula , quo omnis iftius fraudis occafio tolleretur,prudcnteraddita hac voce Tranf-ftfio , in ipfa Exegefi cxplicata funt, vt in-teliigeret pius leóïor pro transfufione corporis Chnfti in nos hoc loco fumi :ex qua nafcitur,fingive potell aliqua fubftâtiæ car-nis Chnfti, amp;no(îræ inter fc mixtio,cófuGo, collisatio .conalutinatio, autnoftragt;w789/lt;a-

deihcatio, quos onines errores in Lœ-na Domini Silefius, ac Skuenfeldius, homines ftolidifsimi imaginati funt. Praeterea tarnen minime ab Exegefi negatur fieri à nobis fpiritualis amp;nbsp;vera cum corpore, amp;nbsp;fan-guiiie Chrifti communicatio : inio etiain conceditur fieri corporalen! vnionem,fi modo ad rem ipfam, quæ nobis credentibus in Cœna communicatur, vocem (orporalis feras. Sic cnim difcrtis verbis hoc ipfoloco (vndc ifta transfumpfit Selnecccrus) habet ipfa Excgefis.quae tarnen magna præuarica-tione difsimulauit. Sunt igitur hæc ipfius E-xegefis verba pagina 19. jnterea, tarnen con-fkinter retinemm propofittona antiijiiitatü,Q-tilli, aliorunu. Vtimnr Chri^lo non filiim v-nione jpiritualiy/edetiam corporali.ltamp;m pa.jo. Extgef. £x hisperJpicuH efit ^uomodo duplex nobts cum ή-Chrifl-ofit i!.6ivwiit,id e[l,fbiritualis,(^ carpora-^«.Inferi enim nos per fidem humanæ Chri • fti naturae, tanquam furculos trunco ex Irc-næo fatetur Excgefis,nimiru vt ex ipfaChri 1^0 qui mediator nofter eft,id e,ft, à Deo ,amp;

-ocr page 112-

in AD SEtNECCERVM

homine in nos lux diuina propagetur:amp; métis , voluntatifque noftræ regeneratio donc-tur: licet quandiu hîc viuimus,vtraqiie fitin nobisimperfefta. Quamobrem quum Exe-gefis neque lieget noftramcum ipfo corpore,amp; fanguine Chrifti vnionê: fed ipfius tantum fubftantiæ carnex in nos trâsfufionemi ac confufionemmeque veram amp;nbsp;fpintuaient ipfius elfentialis carnis Clirifli participatio-iiem, fed corporalem tantum ilhus cum Pane amp;nbsp;V ino in his terris prxfentiam, amp;nbsp;adiun élionem,feu cohxrentiam: Selncccerum hoc loce vcl calumniari.vel in Exes;efis métc re-citanda præuarican luce meridiana eJanuS cft. Videamus tarnen quid ad hoc argumentum relpondeat.

SELNECCERVS pag. 4t.

Reßgt;o»ßo. Conclußo ita fieri elebebdt.' Érge non eii of Us Ceena. Si en im ExegCtes re£fie frocederet argumentando, neeeße^ eßfiet eum ßententifilune conclußone hoewo-do-,quû diximusdnferre.

D A N AE V s.

Minim eft hominem iftum, qui tantope-re humanam philofophiam, atque omne rede compofitxmentis, ac rationis humanx judicium, amp;nbsp;leges vbique deteftetur,iam ta-mentam pulche dialedicam (qux eft iftiuS rationis humanx amp;formandx,‘l' dirigendx

resLU»’

o

-ocr page 113-

RE s PON SI o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iïj

régula at» Humana philofophia cóftituta) di-dicifle, vt aliis normam argumêtatidi audeat pracfcriHerc. Sedfallitue. Sic cnimfuit colligendum,quemadmodü Exegcfis intulit.Ne-que de Cœna Domini tollenda,amp; abrogan-da;fed dc transfufione fubftantiarum (quam iftctacitè,amp; in firiufouet) confutanda age-batur. Quod ab Exegéfi doftifEmè tandem, amp;nbsp;vcriflimc effeftum cft.Sedifte quid additï

SELNECCERVS pag. 4}-

Rejponfum natem fat is eflad hoe ^uoejuè argumentiim-,qwd ille putat ejfe ’validißt“ tnum. Et paillo poft, de Jpfituaß wandtseatione^qua credentes in Vetert in Notto te (lamento contieniunt, hic nulla e(lcontrouer(a.De verbis autem infiitutio' nisy (jttafaifa eii in Nouo teftamento ab i-(fofiUo Dei.,agim{ts.

b AN AE V s.

Si tu nobis affentiris,noftra’mque fentén-tiam ptobas m ea manducatione,qua Patres fub veten Teftamento, amp;nbsp;ante huttianam naturam à \iytit afliimptam, carnern tarnen Chrifti ederunt ,!anguinemque ipfiusbibe-runtjcertè iam,vel teipfo téfte,conftat etiam quum lila Caro,amp; ftmguis Chnfti minime adeftcorporâli prxfeiitja, partiçipari urnen a nobis, ex fide pofte, ijuod cónfiteri piaculn tibnn tocahac diQ’utatióefuit, Patres enini

-ocr page 114-

114 An, -S KL N E C C ER V M illi præfentem corporali præfeiitia carnem ChriHi nequaquam tuiic habere poterât,cui tamëjte airentiente,cominuiiicabaut:ex quo falfam efle fpperiorem tuani fententiâ per-fpicuè iamintelligis. Quod enim ad folitura pbi xpmr^vytToi', amp;nbsp;notas latebras confiigis, dum nobis inilitnrionis verba obiicis, nihil te iuuat.Nam petis principium,qui verba ik la idfignificare fumis,quod magnoanitni errore finxilli : amp;nbsp;quorum alius, amp;nbsp;quidé ve-riffimusfenCus tibi iam fæpius à nobisde-claratus eft.Scd cum mhil haberes,quod ro-buftiflîmoilli argumento opponeres,, fingis amp;nbsp;huic iam à te fatis refponfum efl’e: amp;nbsp;in eo tibinobifcum reftè côuenire. Quodfalfum efle fuperior tua difputatio luculenter ollen-■dit. Nâ quod nos dicimus efle falfum, tu verum efle contendis, in quo nulla elle poteft noftra confenfio.Denique quod tandê quafi parta de nobis viftoria, 8^ folus in arena re-liftus, iuueniliter exultas, addifque hæc,valut fummum triumphi tui ferculum, Verba, Chnftt, hoc efi corpm mertm, inttVla nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c»r-

pm, (V fingainenij Chrisîi in Çœna exhib:-ri vefeentibus pane Qiquot; vino, iàei’rjne ‘Tanern 'a *Taalo nominari xoivavlctv corporis , eum de cmntbtu,']ni Pane,etgt; vino vtütu-t/inevejcnntnr, dignis,^ indignis lorpai, tibi ad ea refponde-mus,amp; laudes, quas tibi tribuis, detrahimus. Manere quidem inuidà, amp;nbsp;in perpetuum in-uiâra'm'arifura ipfius Chrifti verba,hoc ePicor pwmeHm concedimus; ùiæ vero illorü ver-borum interpretafiô’nis trtohftrû iaccre, amp;nbsp;verbo

-ocr page 115-

RE s P o N s I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;115

veiboDei,amp;ex perpétua facramctorüana-logta,amp; ex Patrü orthodoxorû confenlujquæ finitfortiflîmæ machinæ adhibitæ à no-bis vidû,confofl'um,fuperatû, amp;nbsp;debellatum iam efle iHanifeftè cuiuis apparet. Q^d ne tua obftinatione reuiuifeat, curandum tibi Sclneccere,etiam atque etiam eft.Paukiin auteniipfumpeffimè corrumpis : dum feri-bis eum nominare Paneni Kcivaviav corporis Ghriftùvinum Koinigt;igt;la.vfanguinis,quoniam omnibus Pane ifto,amp; Vino i[to vtentibus,fine dignis, fine indignis ipfum amp;nbsp;effentiale corpus Ghrifti detur (hic cnim ambiguæ, amp;: timidæ orationistuae planus eft fenius) atque communicetur. Exhibetur quidein,id eft, oft'ertur omnibus iis, qui iftis fignis in Gociia domiinvcfcuntur,ipla de commuin-catione veriamp; cflentialis corporis amp;nbsp;fangui-iiis Chrifti promiffio: cifedum verô cius,icl fft, ipfa realistômunicatio cum veto illo cfl'entiali corpore Chrifti fit à folis dignis, idque fide.nôorali manducatione. Indigni cn;m fola figna fumunt.i.Panem amp;Vinum Cocnæ,etfi ea quidem non vulgaria , fed ve-ri amp;nbsp;cflentialis corporis amp;nbsp;fanguinis Chrifti [acramentapromiffionis,(nî|U^cZa, propter quodeorpusA fanguis Chrifti (etiam duni indigni iis vefeuntur) appellécur, q-éadmo-dum docet Auguftiiius. Ex quo fit, vt indi-gneillafimia fumentes, ludicium fibinian duçantjamp;bibant,non dilcenientes corpus i^car.n, amp;nbsp;fançuinem Egt;omini.

id X

-ocr page 116-

uS ad SELNECCEUVM SELNECCERVS pag. 4Ç.

idem ß nobtßcttm Exegetes dicer et-, iam ejßet compoÇita omnis cimtrouerßa. Nos di-cimus Chrifli corpus adeße in Cœnci prx-fensvt accipiatur^ edatur. llle vcro cum ßto manipula inquit (juidem corpus Christi eße prüfens, non e/uoadßubliantiam. In Cœna ergo ipßßgnificat, non in Cœna; fed in Cœlo materiali alieubißrfum in vbi incerta adeffe corpus chrißi.

Ï) NE.V 3.

Gerte fi de Cœna Domini Selneccerus amp;nbsp;focii ipfius nobifcü fentirët,amp;verè fentirct, amp;nbsp;omnis haec tarn luftuofa, taraque diutur-nacontrouerfia iaceret fepulta,atquepace Ecclefia Dei fruerctur,quam ifti magno fuo cxitiointertuibant.Cur inter nos autem nó côueniat,hæc ratio eft, quicquid hie obfeu-rè, 8c timide niulta ex priore fua fententia diffimulans, veltruncans dicat Selneccerus. Ille cum fociis dicit Chrifti corpus adeffe in Cœna cum fignis ipfiscorporali ipfiusef-fcntialiscarnis Chrifti præfentiâ. Nosdici-museam praefenti3m,qua ipfum Chrifti cor pus adefle fignis ftatuiturjefle ^«t/kZmIjIioi» corporalem.IIle dicit ipfum corpus vnicum Chrifti vno amp;nbsp;codem tempore amp;nbsp;in terris, in cœlis efle. Nos in Cœlo tantum tan-«juamauguftiffimodomicilio nunc quidem iftud habitare,amp; elle dicimus. Ilie ait ipfum eflen-

-ocr page 117-

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;RE s P o N s I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117 ’

cflcntiale corpus Chrifti promifcuè dari in Cœnadignis,amp; indignis. Nos autein ipfa il-lius corpons.amp;fanguinis figna duntaxat indignis darnfed amp;nbsp;figna,amp; corpus ipfum Chri fti digniSjdiucifo tarnen vtraquemodo,trâ-di.Signa quidem manu,amp; corporali praefen-tia;corpus autem ipfum Chrifti per pronaif-fionem Chrifti, amp;nbsp;fide fumi. Denique quôd inuidiosè ait nos negareChrifti corpus præ-fcns adcfle in Cæna ejuoaà (ùam tpfins/ùbjktn-ti-tni-, amp;nbsp;antea copiosè refutauimus, amp;nbsp;nunc quoque, (ne in co errore perfeucrçt) ei ref-pondemus,vt tandem mentera noftram ca-piat,fi potcft.Nimirumnos concedere ipfam carné Chrifti amp;nbsp;viuificura illius fpiritum, amp;nbsp;fuccum rc ipfa, dura ex fide fignis vefeimur, nobis communicari : præfentiam tamë lUius co»poralcm,vel extra figna, vt Pontificiifa-ciût: vel cùm fignis,vt Selnecccriani, lacob-andreani, amp;nbsp;Vbiquifta: defendunt,ftatui vel pofle,vel debere pcrnegamus.Intellextin’ iâ Selneccere, vt in pofterum de nobis noftra-que hae fententia nihü dMrahas, illique nihil addas?

SELNECÇERVS pag. 4s.

BeUtt âdmodum,^ pulchra ? And or a. efi^ fjuod fingunt AnirnAs nofiras Ajcendere fu-percælos ci£lorHm:Atoiue ibi fiigere, ^hau-rire nigorernyvirtutem efficactAnt vi-tAm^quA deorßtni ex corpore chrisii, tA»~

H 3

-ocr page 118-

»8 AD selneccervm gtum ahïtraötum aliquod ^ubßa,ntiA, ad hos in terra deriuetur.

D A N AE V S.

Duo nobis hjc afiingit, vel pro more fjo, velvtfein nobis calumniâdisobJeéfct Sel-neccerus. Primùm veile nos, vt reipfa arif-mænoftræ ad fupremum coelum afccndâf, vt illic communitemus Chrifto. Sed amp;nbsp;bic ipfe communicationis modus, Selneccerc, plane corporeus, Phyficus, atquc adeo craf-gt; fus,amp; terrentis eft , per quem rei ipGus corporalis prsfentia necelfirió requiri intelli-vitur. Qui modus perpetuo i nobis, vt tute fcis,negaturi Prxterea de fpintuali noftra cum Carne Chrifti communione talia qux-dam cogitare non eft hominuni Chriftiano-rum,amp;quifupernafapiant:fcd qui terrena tantum, faxeorü nempe amp;nbsp;prorfus Secundum, fingit il Ie nos veile, vt aliquid à. fubftâtia corporis Chrifti abftraiftum ad nos ill 1C in cœlo cöftitutos per Cœnâ deriuetuFi Sed hoc ipfum quoq, proximè amp;nbsp;^lixè ipfa Exegefis refutauit,quemadmodu vidimus: amp;illi reftitationi nos lubentiffimè fubfcri-bimus:etfinos verae carni amp;nbsp;fanguini Chrifti id eft nimirumipfi Chrifti fpirituali mode» amp;perfidem comunicare dicimus.Ita-que ab hoc vtroque errore tani longe abfu-quot;mus,quam ipfc Selncccerus à vera huius com municationis intellijrcntia.Ergo dicimus, amp;nbsp;quidc vfitata toti facrx feripturæ phrau, amp;nbsp;fîgurata nos fide euehi oportere i» Coelum-,

-ocr page 119-

RF. s P O N S T O. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;II^

Cliriftus cft jeden s ad deiitera Pei Patrii Pri-inùm vt omnêcarnalib.cogitationib.ac ima ginationibus in ifta fpirituali coinmunio^' ne.otnnibófque item diffidentiis noftris an-fam præcidainus. Deinde vt intelligamus Cbrithim,qui tantum hoc beneficium nobis difertè poHicituseft jCfTe amp;nbsp;omnipotentem amp;nbsp;benigniffimum : omnipotentem ,qui pofi fit; benignifsimum, qui velit communicâs ilgt;' lisfpiritualitcr fuam carné viuificare, ac c5-, feruare omnes eos,qui certa fide in ipfius pro-miffis acquiefcüt. Quôd autem Selneccerus,'’' riieologiae profeflor Eledoralis,amp;quidem ' Lipfienfisjtam infueta putat banc noftra fi-' guratam rationcm loquendi de vi amp;: effeftis' fideijVt cam concinnäima^inatione eötumelio* fè appellet,quæ tamé vt figura amp;nbsp;tropo ornai ta eftjfic ex ipfa feripturn difertc à nobis trâf fcripta:ecce illi fimiies feripturæ' locos pro - ' ferimuSjVt definat mirari. In Epift.ad Hebr. cap.q.v.i 6. t^ccédarfius tgitur cumfiductà ad ’ thronUmgratta, vt confie^uarn'-trgratta JSl esenitn -ut muni ci g es cœlora nos gerimM,vnde. eüa Seruatore expeEtarntu Domina quot;fefam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

fia- Qt^vcDtanima anchorâhabemns,y .f_Q^ de fide \oc^ci ttttdsacfirma,ingredients vj^ in ea tjuaJänt tntra cœld.Qufipracurfior pro no bis fngrejfina efi^eßti.Qo\.y.^taeijfirefurrexijlis cuChri{iofitpernagHArite,vhi Chrifitts éfladde-x;era Dei.ßdens.Denique codeillud Pf Sj. pertinet. Fides è terra ger minabttiEx quibus ü« facile cuiuis intelligct nos amp;nbsp;pic,amp; orthodoxe loquijcùra dicimusChriftianosctiamhîc

H 4

-ocr page 120-

no AD s EI N ï C C E EV M viuentcs,fide tame in coclum fubuehi. Quod ccrte non de reali migratione,aut fitu corporis, autanimæ noftrae emifsionc incœlutn: fed de cp«pgt;j,T/x«,amp;pccujiari noftracü Deo coniunftionc accipi debet. Denique ne non fatis conuitiorum in nos dixiflet, tandem in calccoperishuius varias quafdam variorum opinionesrecenfet.qunsnoltrorum efle vult, amp;nbsp;bonam caufani noflram omnibus modisa-pud ignarosprægrauatjtam eft pacis amans, amp;nbsp;difputator ingenuus Seînectcrus.Sed quid mirum eft Selnecccrum noftris conuitiari, amp;nbsp;Icuitatis nota impingcre, qui in vltima hu-ius libri pag.eandem fuo Luthero(qucm tarnen vnum cundis mortaiibus pracfert) a-pertè inuritjdum eum anno26.17.amp; 28. minime eiufdein fiiifiTe fententlæ fcribit,cu-' ius anno 15).2O.amp; 21 fuerat : quod his primis annis noftram fententiam probant : illis au-tem annis fequentibus (tanquam pofterio-res Lutheri cogitationcs,vtcft in prouerbio, fadae cflcntfapientiores)impugnarit. Quid quod Deum ipfum Bezae fuccenfurum efle cenfet Stlneccerus, quoniam idolum illud Nliflalitum Papiftarum ,numcn , amp;nbsp;Deum furfuraceum,amp; Panaccum Bczanominauitî quod Selnccceroadeô difphcct, vt ne voca-bula quidem hacc ipfa.fcilicet modeftus, vei timidus homo,pofflt,vt ipfefatetur, non hor-refeens re/erro : tameft nimÀum Pontificio-rum,amp;Iefuitarum imprimis fa flus lam amicus, quibus tame Chemnitius ipfius delitiæ, bellum

-ocr page 121-

KE SPONST o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lîl

bellum afuovS'cv indixit.Miræ certè iftius bo minis art es,qui modo Pontifîcis fauenmodo in nortra caftra tranfire fe hmulat vellc: modo Lutheri fententiam probat : modo illius inconllantiam in hoc argumencando decla-rat.Dcnique,

J^hio teneam vidta» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Prcthea

Sic eil i!r(j/K(A«,ideft,vcrfipcllis, ambitiofi, primaturaque contra lacobandreä in Germania venanris iftius hominis ingenium. Et certè mirantur omnes, quôdcùm fuperiori anno 1)78-(quo ipfo vna cum lacobo Andrea adNouæ doélrinæ corpus compingen-dum amice coniurarat) hoc feriptum edide-rit, atque hic Lutheri, Brentn, Principis Georgii Anhaltini, Chemnitii, amp;nbsp;hmilium (i 1 ctl, Cythræi, Andrer Mufeuli amp;nbsp;Hes-huffi) hononficam mentionem fecerit:ip-fius tantùm fux fedx coryphxi, nepc laco-bi Andrex dodoris tam opulenti,amp; Domini Stukardix Prxpolitimemoriam prorfus fc-pultam efle volucrit.Scd hx funt hmultatis, aut inimicitiarum potius ( quas grauiffimas cum eo gerit)flammulx, qux pollea maiora»^ amp;nbsp;luduofiora per totam Gcrmaniam incendia excitabüt, quia fibi Saxoni tâtùm prima-tus Saxonicatü Eeelefiarû botum c faucibus ab ifto Sueuoamp;homineextraneo eile ereptü non fert patienter D.Elcftor, Seliicccerus. Ergo tanqua cum Bitho Bacchius, fic pari-ftud gladiatorum nimirü Selneccerus amp;nbsp;la-cobus Andreas in hoc de gloria certaininc

-ocr page 122-

AD SELNECCERVM iucundiim Pontificiis fpeólaculüprxbcbunt. Ne auteiiitemeiè de Selnec pctulantia con-quen cuipiain videreniur,voluimus iphuspo thema pene in hoe libello verba fubiicere,ex tjuibusintclligêt pnomncs,qui fint iftius hominis in nobis iinmerito,amp; calumniosè pro-fciiidçndisThconinijamp;Lycambci flores.

SELNECCEKVS pag. 4p.

ijt can Atm inanes iflos homi-nurn veritan reßfientium, (jnales ißi Çtint, quam lcues,inconßantesj tncertt,fendßi, timoteDei nbsp;nbsp;pietateple-

runique deßituti^ at que odio immanidnui-, dia,^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;timidi, arrogantesßt-

perhPmagiHeatuÇq^. contemptores.^ ß dece-ptores, ad (editioßiS niachinatioties propti,-atqueprodiuesißeruentis conßUis turßtdi-, -, ß parum idonci ad ea, qua 5. ßin^mßtttt Opera,ß eßecfa,ßc.

D A N AE V S.‘

Hxc funtpaucisquidem verbis: fed tame multain nosconuitia,magna animi petulan, tia amp;nbsp;intemperié vibrata, quæ Dominus illi condoner. Ab hisenimnosnöntantuin no-gt; tira col àm Deo confcientia, fed ipfa vitae no tlræ ratio fatis apud omnes roortales nota. purgat.Quales autem ipfi fint,ex operibus eo rum cognofcentfideles:quemadmodum nobis hanc optimain de hominibus iudicandi rationem præfcripfit ipfc Dominus notier le

-ocr page 123-

R E s P o N s F o. , I2j fus Chriftus. Vnum hoc dicam,nifi iâ nimiis opibus, nimioque otio amp;nbsp;hixu fcriarctur, ac lafciuiret Selneccerus, atquealiquot pauci ip fuis fociijfuturam iampi idemfuifle tianquil-lam totâ Germaniam. Hac isritur vnâ vidcii

O

optimis quibufque viris iftorum coercendo-rum rationem,fipfæter viétum, amp;nbsp;vcftitum, eumque moderatum,(qualem Pafl:orcs,amp; do étorcs verè Chrifiianos, vt ait Pauîus,decet) nihiliftis ad tâtamlafciuiam,f;»ftum, amp;nbsp;Præ-pofituras fuppeteret. Vt autem omnes intel-ligant, quæ opinionum monftra foueat in fi-nu Selneccerus, operaepretium faduruni me cxiftimauijfi iphffinia illiiis vei ba ex libro Co fiitattn fAccußtitontit/i in Rcfponfione ad Ac-cufat.XX V pag.32■], tranfcriberem, amp;nbsp;hîc pro colophoneadderem.L'/)r/yZ..«,aic, vifibiU-teradmen(àgt;njtM corporea/ßder cem loco, htlominw difiiptills datj idem corpus intiißbtle, Cp- inpalpabile^non bubens 'vijïbilemfigitriim^ td efl,vißbiliter non longtlt;m,non latum , nonfubli-me,non proßtndum,non molle,non durum, non al bum,non rubtculum,^^ tarnen ^po^olis datum. jQjmd Ct I am vtiUi accipere pojfent, nbsp;nbsp;accipere

fe ferrent. Dominus adtecit corporis figttram, nem pe Tanc.-utmagnitudo Panis, moUtties, durities, (f color effent iâfigura corporis Chrifii,^uod iHit Totfibileift finfibtlemfiguram bumanam, tjuain ali-shominib.conpßtcnnus,^!' acctdetiavtfibtlta, amp;nbsp;externa extterat,']uam obcaufim TerruUia-niss nominautt Pane figura corporis. Quid detenus vllus lefuita fcribçretîDns Deus amp;huiç,

-ocr page 124-

114 ad SïlNïCCÏRVM äralüsfanam mentcm, mcliGréfquccogita-tic nesadlaudêfui nonnnis‘,amp; EccleGx fuæ fattm magna fna per Chriftum ir.ifericor-i dia largiri dignctuv. Valde Sclneccere:

amp;me Chtiftiano animo ,qucmad-niodum equidem te diligo,có-plefterc. Anno Do.

die Xv 11. lunii. Geneuæ.

-ocr page 125-

Errata.

}.z.lgt;r£texti(s lt;jKlt;f(rf/lt;4.p,5-7. gt;lt;»£!r9'a'.p.î9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f/esltuj].

f.eo.l-il.obflinntoshommes. fgt;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^.6}./.

z^-diilin^ltone. p. 6^.l.i.creauit muiidum. p- 77d- xo. perfeclum. p.yS.l.ÿ, nerurn.

-ocr page 126-

-ocr page 127-

-ocr page 128-

-ocr page 129-

QUI uiij te QiicitnfwiîciitiQji

wûti^ niettïitet 4Jtitc^|ïn

? irlt;î2ietînf'tccttÉ«iifir.f23iÉ0^? ^motuftictittcâtQiniûitôtpcâ q*iiâîKîxafi«iôtrftiKutti.fl6ai tcflcètnte cttttrtmïfrtttciitttt tuàütlrfïflrnôttîOîc.

ttttbcfrftut

ftrJcoîfmu (utffMiîWhiiîto^ ctuap» d ôecjifttttt aôth^iitCv ftflrnmwcft'îndttettwïtçijftm

fttw.icftiifliîaiaftmirtirîeàa ^uöjgfciïi itcttttotttîfttttrôdît

cfrinflàft.lt;S‘ttmôfûjfeatttttKP tceitôptetfàùiHïttemftrfijzaf

ttctxwm.jfuttfirctittnttâitt mufttiîâturAwenn^râUquot;^

-ocr page 130-