“'Pi'oauftiiScrcco2niti,nuncin !?ra-‘*aui amp;nbsp;vfuiB Scholarum Ger-manicaruin dcnud

Vo» ail fepuëri primis inuitat ab anniî, AtquefuaCJiriftus voce venire iubet, Præmia^; oftendit vobis veniëntibusanipla.

V os igitur læti properate occu rrere Chrifto, Prima üthæc Chriftum nolcerecuraduceifl.

Sed tarnen, vt Dominum pofsis agnofcereChriûfi, Ingenuas artcisdifcito parue puîr.

Hoc iJJi gratum officium eft,hoc gaudet honore, Infantum fieri nutior ore cupit.

Qijare nobifcumftudiumad commune venite.' Ad Chriftum monftrat nam fchola noftraviam.

J agitnrnummùm qwn quageftmui, txquo fufcefta do-andipueros prouinàai inhanc cogitationem tnttu tncuhui, quA

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poffim ratione efßctre, yrpueri

f iitatem lonosqj mores cum humaniorum li-^rarumfiudijsconiungercnt. Q^ammsenimt juum'Partfijsprimutneo, munere fungi cxpi, (^tninali)sgymnafijs 1 rum in ^emen/i, S: (‘^Arbarx,Lexouienfi,’Marchiano,‘lgt;LtuarreQ, nondum mihi y erum Euungeli) lumen tlluxip-fftftdinprofundrsjuperflitionum tenehrds de nurfits idcerem:dgt;fcipitlos ramen meos bona fide jempcr non folùin ad humanitarisßudiaf'ed rtJAmadcultum diumum adhortabar. ft ra-gt;gt;ieneonomineappellare liierprofanosillosfal fiEccleßariruSjquos ego pene ab incunabuldt baufiram, amp;nbsp;“Deo aeceproseffe mihi fierfuafie-ram.^Meaurem in illo inßiruro conßaneer per i feuerafie,farts idonei/unr reßeslibellialiquot a 1 nedwerßs temporibics editi,inquibnsfcrtben. i diißmper mihi confiliumfuir adyrrunque ho-

mm ßmul pmr os for marc. Idem reßarifojfif^^^ amp;nbsp;mei dißcifmli, è tjuorum ingenti nuineJ'« ßtperßnr ad huncyj^ue dtemflsiipi^ m2 yiri, ynti^ tarnenpot2ßtm!}m mihi occurrit ex ijs,quos Tarifjs docui,f^^ß^ tißim/a Ule quot;vir loannes Caluinti^, rds caußn nom2no.Ex^uo ante mei mißi'^'^quot;^^. ter clementißtrnrHimenton yer aßiiEM^^y cognitioneillußrauit3 mtUto ettamardentW idßropoUtüm perße^nuttts fum.Quedamp; nenßsfc(}ola,amp;altqtianto poß etiaBurde^^i^^ ßs,ad quam, iMtetia profuguspropter EMti-geliceedodlrinaprofeßtonem, me contiderMf per triennium expert a eß.Sedqtium amp;ßlentor 'Euangelijcognitio deinde acceßißet, amp;nbsp;lUf rioretiamj imo yeroprorßttsltberarmhi eßet eitisprofeßio,tum y er à yoti mei compos reddi, yehementiore deßderio quam ynquam antea concupiui. Æque id teßarihtecßhola Gene-uenßs iampridempotuit, in qua ego, reliUa ‘Burdegalenßfdocui : potuit èr Bleocomenßs, cuiitsper annos circiter ßeptem fui moderator (de JUeocomo autem in Heluetiortirnß-mbits ßto loquor ) potuit amp;nbsp;Laujannenßs id teßari, ybi gymnaßarcha partes annottotos duodecim , magnißcentißimorum ‘Domino-rum Eernatum au/ßieijs ßußinui : potuerunt» inquam,

cum Geneuenß ha^uo^ueß^ho-Ixidtefiari: fed amp;nbsp;nunc eadem mihi teßdsefße quum in cam me jecundà Tater ills ^cnignißimuiyßene'cltitdf me£ mißrtus /juce ^nnum o^logeßmum/^uintttmattigie, taquam in partum ttitißimiim,ßo^ in finitos lahores amp;nbsp;tntdtapericula,receferit. Ex quo tempore ßßfiime mecum cogitaui, quapotißimnmin fe infermre Uli poßem, qui me per tot am '^i-. inm tanta henignitate profequuttcs efet mé-juetotlaboribus amp;pericutts hberalfet.Qmnt aatem T^berttts Stephanite, amicorum meo-tumintimite (quoprimiim DoSore adEuan-! ^dij cogniticnem yßte fueram) me i, Dt alias ßpc, adferibendum oliquidpuerK, 'vehementer horcaretur^amp;admtniculaj, quxeunquene-ceßaria eßent, polliceretur, atqueadeo iam tnihi amanuenfem fuiè fumtibus aleret, ani. wum ad cam rem appellere cespi. Sed,pro dolor, J^berttts tlle meite hand multo po^ txhac'vita ad Chrißum, non fine maximoli-

1 terarum detrimento, commigrauit. lgt;[eque tarnen ego incœpto deßiti ,fed aliquot opuß f«Ilt;t firibere /um aggreßics, quibui me con-fulturitm puer or um fludijs ßerabam, ßquan-j do mihi manum Hits extremamjmponere li-teret. Eirumenimuerô ex quo tempgre

hätte docendi prau'tntiatn, Deo ita yolintf, ßim reuoca[fif,lïc animutn dhiecijyrytixjlxf^-repOfjem aliqutd tfnqtidm edendimibidatum iri(^atiur,t: propterea^uod, ytjetn^erauM feceram, me ad faitjfaâeiidum difctlgt;tilds da dedebam 3 yt tieIttccißuas ejutdem herasmibt liber as reltnqtiertm. Et quamuts ^ermultiß-fè mecum a^erent, adcoqueprecibin ebßaßta^ rent, yt tandem alt^uid ad fitter orum ytibta-temin lucem emitterem : nemo tamen^erfua-dereßoteratj'Vt mihi exirentèmanibtts, tfua iudicio meo nondumßatds probabantur.^Anno 'tandemßtperiore,qtium doeendiadiiitor txa-nimißententiamihi, dono Deiobßßßet, ye^ mtin mentein thartulas meat,prajertitnix-'tußiores,diligentuis exctitere .■ inter quas oc-currertinthac noßra Colloquia, qua tam fere trienniumquaß ßopita in mufaolo tneola. tuérant. Ea igitur, yelut èfomnoexcîtata, quum tn manuslumßtfßem, placuit matutiuis hortlt;s(id e^,tempere mihiadotendiprouincia yacno^reco^n oßcere,aliqüot etiam äußere Col-loquijs, amp;nbsp;quantum res ipßapatiebatur, exfo-Ure. Terabla recognittone,^^^^» opufeu-Ium commtinicare cum quibufdam yirts debt tßimts :quiquam meum in eo conßliumpro-^aß'ent, di^numje cenjitißent, quod putrt tum

tum Grammatica rudimenttâ haler tnt in ma nihus, tgo perjitaßts fre/^uenti eorum horta-tiont,igt;erniißt'ygt;t Hierinfithltcum ederetur, Suntenim hac noßra Colloquia eiußnodt {nißmefaliitanimus)boni!eindol0l}uerosma-ÿioferè uiuarepoßint ad cas res conle^iien-, ^as, qnas egofemper in yotis halui, amp;nbsp;in ^tti-luSj-rtjiifêriexercerentur 1 omni profeßionts WCÆ temporepotißimitni laboraui : hoc eï^, (ytßtpra dixi) ad fletatem amp;nbsp;lonos mores cuni^iterarum elegantia coniungendoSy E^ui-dtmfateor alt)s ojiits eßi__, adeamremadui^ mentM,auam hacßntfuerilitL-gt; Colloquia '. led tarnenßpueri diligenti magißrorum ebc'hor-tatione aßidue incitati, in bis hllandis leße^ eble^alitnti futurum confido, ytnonJolum puriiis amp;nbsp;boneßiits fermones inter fe confer-teaßuejcantjßda prauis etiamcolloquijsal-f ßinere : quilus('Vt aitt^lpoßolus ex’\lenan-iro)moresbonicorrumpuntiir.Hic enim,prte ter lingue Latinx fimplicem puritat cm, niul-tainteriellxfunt modo adpietatem amp;nbsp;Dei ti-tnorem admonitiones, modo prxceptafaluta-rio-idemoribus, paßimyero documenta ßiue

( exempla ad reElc ’viuendum accommodata...j. ■ Et interim taceam, quot modts^na amp;nbsp;eadem op^ra excitari amp;nbsp;acuipoßit puerorum inge-

mum ad frudentiamamp;ad itidictumconl-farandurv.ybijt'dicec alter alterumhortauifi admcnet:,arguitdibereque reprebendit.

roinhts libella jic induxiloijuenteslgt;ti‘-rot,ytetiam obiter amp;nbsp;^iiaß aliud agent,f aren tcs,p(edagogot, prace^tores ^uo^ue minus diligentes, de Juo^tien^ue in traBandtspueri-ttbus ingenijs ofßdo , compluribus in lecis commonefaciam. Sed de Çolloquiorm '‘cfn atque'Dtilitate ha^enus.7^litjuum ed^,yt wa fuert, in quorum yfutn conßeriptaßiint, eo aw Jcripßmus ammo ^amplcdlant ur crlegantdjs-quequandiu opus erit,fruantur. Quodß quid fruilus e^eorum ledlionefe pertepißße intellexe rint,eigratias agant immor tales, qui nobts ad taßribenda amp;nbsp;animum amp;nbsp;facultatem juppe-ditauit. Intereaquoq^meminerintprêtes ad i-pßum “DeumJape amp;nbsp;ex animopro huius ciitita-iis amplißimo Sena tu amp;nbsp;prudentißimds tnagt-ßratih * funder e.ßu b quorum fehei admimßra-tione, “Deo fuagratiaprouidente, tranqudlam 'vitam agimus,ftndtaqj noftra in ipßusgloriam febciterprojequimur. T)atum Geneua, Id. Febr.anno Chrifliame redemtionds, ^1. D, LX UH, (etattsautem nofirte LXXXIS^,

COLLOQ^lO^nd SCHO-i^ißicoram libri Illi, ad pueros in . ^uotidianojèrmonepaulaiim cxercendos.

ALVEClaudi.C.Tuquo qucfaluusfîsBernârde. B. Ludâmus paulifpcr. C. Quid ais inépfulc X’ix fcholàmingréliuscs, amp;ia ludo lóqueris ƒ B. Nc irafcâris, 'luæfo. C. Non iràfcor. B. Quid ergo (icexclâmas? C. Accûlb tuam ftultiti-ain. B.Non licet igitur liidcrc ? C~ Im-inolicet,at quum tempus cft.B. Vah, tiinimium fapis. C. Vtinam tantum faperemfatis.fedmittcmc quæfo, vt répetam, quæ mox reddénda crunt præceptôri. B. Acquum dicis : vole e-goquoque tccum repétere, fi tibi pla-tet.C.Eho, quid hoccft ? quid fibi '^ultiftatam (libita mutâtio ? nonne

tumodóloqucbarisdclufn ? B.Lo-qucbar quidcm, fed non feriö.CXur fimulabas? B.Vt paucis tccura fabula-rcr. C.Quid illud prodcft?B.Etiamro gas?nunqnam audiuidiex prxcepto-rc?C.Nuncmihinon ocurrif. quid,in quam,prodcftconfabulari?B,Adnos in La tina Jingua cxcrcendos. C. Pro^ feâLorcâèput:as:amp;ego fcnuncmagis amo.B.Habco tibigvad3m:agc,rcpc tamuspræJedioncni. nambreuiprx’ ccptQtidcrit.

maners.Ecubiculonottro.P. Quan-doCurrcxiïli ? S. PauJóantefexraru, præccptor. P.C^id aiss'S.Siccü^vtdi-co. P.Ta nimis es matudn us : quis te cxpcrgcfccid S.Fra ter meus. P.An pre ca tas es Dcam? S. Quuni prinmm ira. tctmepcxaitj precatusiam. P.Qao-modo.^S. Flcxisgcnibusi^ coniunäis manjbusdixi prccatioucm Donunb

(

,1 j

}

camjcumgratiarumadionc. P. Qua. lingua? S. Germanica. P. O faéium bene! quis te mißt ad me? S. Nemo. P. Qindergo?S. Vltrovcni.P.Mianimu le,qiiàmpulchrum eftfapcrc.^Nonnc eft ientandi tempus? S. Nondum efu-tio.P. Quid visigitur.^’S. Voloreddc-tenominaquotidiana, fi tibi placer audireme.P.Quidniplaceret tenes igiturmcmoria.^S.TeneOjgratiaDco. f.AgCjpronuntia. S. Sed mihi foies præircGcrmanicè, amp;nbsp;ego Latine re-fpondeo. P. Benemones; pcnèiftud oblituseram,rcfponde igitur. S. Ex-

^‘Dasfordertheil am S. Sinciput. P• Das hindertheilam haupt. S. Occiput. PjNuncrcfpondcGcrmanicè.

Dasforderthctl Am hAupt, Sf n ci p ut. DAi hinder theil Am hAupti Occiput. None bene dixij præcéptor 5 P .Quam óptunè.S. LaudêturDóniinus Deus. P.Opulchrumverbum, ito nuncpc-tïtum ab ancilia ientaculum. S. Ma-lim abs te accipere, præcéptor^ fi tibi noncftmoléftum.P.Oquàmtc anio deifto verbojagej féquerc nic; dabo tibi âliquid boni: quia tuum reâè fe-clfti officium. Quid eft hoc? S. Panis C3.ndidus,yeeißhro[. P. Quidhæcfunt? S.Fic’ âridæ, dürre feigen. P. Numera. S, Vna, duxj très, quatuor,quinquCjfex. P. O lépidum capitulum jlenta nunc oriôfc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

B, domi icntâucram. O. Itâ-ne fem- ' pcrfacis ? B. Minime: fed quia bene raanc furréxeram, fie matri placuit metraiftârc.A. Profittibi;ego Igitut foins içutâbo.BÆt ego Intcrimftudê-bo. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;COL-

; £S ne paiâtus ad reddendaip ftûdij tuiratiônem?Pu.Paritas, vt mihi videor.Pæ.Redde igitur,amp; cfto prx-

j féntiânimo.Pu.Hocmatutino tempore primùm pronuntiâuim’ carme exCatônc; deinde eius interpréta tiô-

: nemLatinè amp;Germânicèreddidim’: ' poftrémo bini traftiuimus fingulas 1 partesoratiônis, cumattribûtisamp;fi-gnificatiône.Pæ.Refté-nc fccifti officium tuum?Pu. Puto me fatisfeciflc præceptôri magna ex parte. Pæ. Vide, ne mcntiâris, nam ego ilium percon-tâbor.Pu.Vtvoles, præcéptor: nihil hacinremétuo.Pæ.Agc,pergâm’.Mc ridie quid habêtis réddere ? Pu.Habê-musdcclinâre verbum Poflum, Latine amp;Gcrmânicè. Pæ. Nihil prætérea? Pu Nihil.Plt;x. alias te iftud dôcui -.Te-

' n^lhe memoria? Pu.Nôaufim affirma rCjdonectëtâuero.Pæ.Decllnain primas perfônas: cetera tibi cruntfacil-lima.

Pu. lndicatiuus,Poffum,if/’^».pôtc ; tamJtfcj^jire.'potuijif/^fcui’^e^nt. po-tuèranij

OptatinuSjVtinam'^oflîm, ach das ich ■svirdkonnencvtinÄ poffcm,achdasichken te:vtinstmpotu.ciim,achdastch bettelt-i^nt: vtinani potuiflem ach das ichyor langß hettegekont.

pofi’cin,lt;/lt;lt;iifjamp;-^«fe;quäuispotucrini, -ieie'Seolubhettegekont: quamuis potuif-fcnrij 'Ä’jeTa’o/ic^T’or langllbettegekonf. qim p o tuerOjM'f«« ich yvird gt;^M«fn.Plt;c.Dccli natotuminfinitiuum. .

• Pu. Infinitiui modi pra:fens amp;c præte-rirumitnpcrfedum, Pofle, tcritumperfectum, amp;nbsp;plufquampcr-fe(âû,Potuiflé,^e^r/?4/'e.Cçtcradefût. Pæ. Cur hoc verbum pofl'um caret fu-turo indefinito, cur item parricipio in rus.''’Pu. Quia non habet fupinum. Pæ. Quid tum Pu. Illæenim vocesà fupino formari foJër.Pæ. Da cxcmplii inaliquoverbointcgro.Pu. Vtàlupi noLcótüjfit Ledurus, amp;nbsp;à Ledurus fit Ledurum cife.Pæ. Rede fane. Sed curprætermififti participium prxiens

1 potëtis .'’Pu. Quia fvt fæpe nos docu-\ ifti)PotësnôcftparticipiüjlicçtàPol 1 film veniar.Pæ. Quid crgocft.'’Pu.No ' lïicnadieétiuû. Pæ.Probe meminifti;

' vtinam fie pergas fcmper.Pu.Spcro in diesmcliora,pcrDeigratiam.P. Ego quoq-, idë tecù fpero. Nüc rcftat,vt di caspræteritucum prolc.Pu.Potubpo tuera, potucrim,potucro,potuiflcm, potuiflc.Px.Dicrcrminationcs.Pu.I, I tâ,rim,ro,ircm,fc.Pæ.Dicfignificatio nem.Pu.Pofrum,jf/z^».'poire,J^«««n; f«.Haâen’.cccc,vocamut ad prâdiû.

ANDO vis prandere D. Ego ïam prandi.C.Quota hora.'’D. ScG-quiodaua. C.Tam mane igitur pran-dctis.'D.Sicfcrè folcmusæftate; Vos autem.'’ C. Non prandenmsantcfcf-quidecimam.-interdumab vndecima, ' Ô.Papæf cur non ci tiùs ƒ C. Exfpeôlâ-I duseftpater, duniè curia rcdicrit. D, I Tu igiturnô potes adefl'eîh aula in ca donc Pfalmoruni.C Karo admod um quot;nbsp;intér-

COLLOQ. SCHOLAST, intérfum. D. Quómodocxcufaris^C. cxëtus fum ill o miinere.D.Quis teexe mii?C.DidâfcaIuSjpatris mei móni-tu. D.Ergó-neomnesl’enatorum filij haben tciufmodipriuilégium?C. Ha-bent, modó patrcsiubeant.D.Nónnc mater poffet tibi dare prändium ante réditum patrisèfenâtu?C. Pofletqui dem: fed patcrvnltàmeexfpcââri.D. Quàmobrcm.'’ C. Quia fie illi placet. D. Nunc mihi tacénduin eft. Oscnini mihi occlufifti. C. Cur cs tarn curió-fus pcrcontätor? D. Puer fum.-amp;pûc-xifcinpcrcûpiunt âliquid feire noui. C.Fâtcor.'fcdeft modus in rebus .-vt præcéptornos fæpe docet. D. Ergo difcedamuSjVttc pranfum conféras. C. Ignôfce, quæfojfiqua in re te offen-derim. D.Egoabstcidcmpcro: ego, inquam, potiùs,qui te offénderepotui loq uaeitâte mca, fed interim nihil malicógitans.

LIBER P R I M V S. »7 hófpitcmmcum.EQiiantiprandifti? G.Scxquadrântibus.F. Qviid cœna, quanticónPcitit?G Tantîdcm.Tuvc ró quanti âlcris quottdic ï F. Pluris quant tu. G. Quanti igiturf'F. Quatuor âflibus.

CORRADVS COKSTAN.TINVS, yNDE nuncredis?Co.Foris.C.Cur prodicras? Co.Vtiremdomunt.C, Quid có? Co.Petîtunt libros ntcos.C. Eho.curnon attvïlcras? Co.Oblirus eram.C. Siccine foies icntâculum aut merendam obliuifci ? Co. Raridimè.

crifunius.C. Qmdfipræcéptor tuum faduntfeiret? Co.Fortâife poçna.s da-rent.C.Aîn’.tuFortÀflc r proculdûbio vapulâres. Non te pudet (ineiibrisin

i fcholam ventre? Co. Non folum pii-' det, fed piget étiam : verùntamen ne i nicaccuicsobfccro. C.. Nibilminus ' côgito.-fed non pollùm dilftmulâre quintereprehendam. Co. Irtud (cre-doéquidemJ amicc facis : itaque bo-uicônfulo.C. Idfatiscftinihi. eâmus

li mei hoe fcrè toto triduo librJs affixi fuimus.licérne paulilpcranimum lu-do rclaxare? Pæ. Die igi turaliqiiâ fciv tentiam. Pu.

Jnterponc tin} ittterdumgaudia cürüi poßti animo.pteniitiifiifferrelabcu^^ Pæ. Dicctiam verfus GcrmanieoSjfi memoria ten es.

Pu. ‘Detnl'orgyndmübmitfrettdyermifeh, Dit duh nbsp;nbsp;nbsp;arhtit machefriCcht

Pse. Quàm rc£tèdixidi ömnia.^Pn.EH Deo gratia. Pæ. Addendum poftfea^ eritaJiqaid. Pu- Qiiidnam, pHtee- . ptor?Pæ. Q^i dédit mibiingeniumSc meutern bonam.Pu.Scd qtiisdoccbit nicida verba ƒ Px. Ea feribam tibim commenrariolo tuo,vredifcas. Sed diemihi,quxlôi quis tedocuiti/lam órationem, quant pronuntiafti?Pu. i loban ries beridcderatniibiictiprani} ' amp;memoriæmand3ui. Px. Profcâo ,

egoteamojini Daniel, ob iftadiligeii tiam.Pu.Agotibigiatias,præccpto?. P c r m i 1111 n e i g i r II I’ V r 1 u d a 1 n u s ? P X-. S a hc. Abbrenuntia condifcipalMi tuis. Pu.Faciä. Pæ. Quid dicesillisï Pu.Id. quodme docuilli aliquando. Pae.Scd VOlopri’cxtcaudiic.Pu. GaudetcPu ; eri;enafferövobisiucuudü nötiü.iui ; pctrauivobisludcndipotcftatS- Pa2. £ugc,probenieminifti.itonunciam*

^Ppetamusnomina quotidiana, vt ccrtiùs reddamus præccptori. D.Bc tiemones, præito mihi heftcrna.

\ aiuiuuandam.D. Quid hoc fibi vult* G.Nonauàiuifti{çpiffimè*D.fum ob 1 liuiolus-. t^uid ageremf C.Efto diligS-l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B 1 riot

tior ad ea rcrinenda,quæ perceperis. D. Quod mcfidclitermones, pcrgra-tuin facis. C. Age, ad rem redi.

Ambo oculi.C.Quàm rede omnia dixifti.'D. Repetamiis ctia hodicrna.C. Placet. At tu viciflim pre itomihi.

quot;Beide bendt,h.vi\{3x manus. Oli tarn bene diccremus coram præceptorc! C. QuidobftatrD. Quia timemus. C.Et tarnen errata noftra fatis hunianiter corrigit.D.Ncfcio, quid hoc fibi vc-lit.-cgo femper fum timidus in prin-cipio. C. Iftud eft quodatnmodo naturale omnibus, vtaudiuimus expræ-ceptore. p. Nunc repetendum effet

LIBER P R IM VS. « Latine amp;nbsp;Gcrntanicè, fed præcepto-rem venientem video. C. In^rcdia-mur.

A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B.

£)IC Latine, laßynsmùeir.aniler die lésion re^etirn. B. Répéta mus vnà prç leftionem. A.Hæc oratio quot habet partes? B.Tres. A- Difccrncfingulas noniinatirn.B.Rcpctamus,eft verbû: Vnà,aducrbium:Prælcâ:ioncni, nomen. A.Déclara naulo pleniùs.B. Tu igitur præito nûhi, vt folet præce-ptor.ARcpctamus.B.Rcpeto, repe-tis,rcpeterc,coniiigation is tertiæ, fient Logo, Icgis, legere, fistcritum, Repctiui.-SupinunbRcpctitum. Par-ticipiajRcpetens,amp; Repetiturus. A. Vnà.B.Non dcclinatur, quia cft ad-uerbium hoc in loco.Gcrmanicc,ntit^ tinander. A. Præletlionem, B. Prælc-ftiojpræleâionis, g,f.

C 0 L L 0 a XL h. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B.

pAMVSvnàrepctitum.B.Quidego repctereni ? Nonne fatis cH, quôd folusrepetiucrini ? A. Si tantûfeincl

n COLLOQ.^ SCHOLAST, ant bisrcpcticrisjid parücftadedifce dfi.B.Iminocirdtcr dccics rcpcriui. i A.Ncidquidcmfufficit. B. Qindigi- I fiirvisampliusr’A.Siviscertifl'imèrcd i dei'ccoram præccptorc, opuseftcum aliquoreperiuifTe. B. Iftudegoncfci? bä: fed tibilibentcraflentior. A. Facia mus ergo, quod ego te monebam.B. Equidem nonrccuto.incipe.

Propcmodû.G. Vifne rcpcramus vna? I. Maxime vcHm.G.Incipeigirur. I.Faciälibcntcr : fed tu attenté audi, vt me corrigas ,ßquid errauero. G. A-gediim. I. Faejumtum proféré. G. lam er-rafti. incipiendumfuitabhefterna. I. Bencadmoncs.-nuncincipiam.yrcw tie rlt;e tntfrta contendere noh. impedit ira. G. Peccas accentii: itéra.L Jmpeditanimtim «c.G. Dirtinguc poftanimum.L.^lt;-dif ira animum, nepoßtt cernere yerum. Fac Jitmtum propere, tjuum resdejiderat ipfa.Dan dnmereni/n. G. Itcrum peccas acccutu.' rcpetc. I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etenimaliijuidtqnZtem-

LIBER. P RI MV S. îj Uiflcquatcr.'’!. Video. G. Et obferua-ftilocosr I Obfcruaui.G.Sictibifacili*

1 cauebis.I.Mcmiferum; putabammc I rede tcncrc. G,Sic mihi quoquc folet ' açcidcre,quotics memoria nöcftbc-i ncconfirmara.I.Fclix,quimcmoriain ' bonamhabct.G.MagnumDcibcncfi-cium.Scd tempus abit:audi nunc mc. I.Audio,pronuntia. G. Irattt^sderein-terta contendere noli. I. Hem, præccptoç ßdeft: tacc, vt lil um falu temus.

NIHlL-necft,quodrcddamus ho^ dicpræceptori f F. NihiLnili de GrammaticæRudimentis.C.Quidnâ^ F. lufpicc librum tuu : inucnies notas in quinque leûioncs, quas pra:ceptor nobis præfcripfit. C.Quando iftud fu-id F. pie Veneris, h ora quarta.C.Afc-go tue no interfui. F.Ergoplagasme-ruifti.CjSiccine iiidicas, feuere iudex? occupatuscram domi: nccabieräin-iuflii præccptoris.F.Efto.'fcd tame de buifti poftridic qua'rcrc, quid pridic a ûûcflçt.C.Mcâ culpamcÖfitcof.- fed

cedolibrum tuum,quæ(b,vt vidcam, quid nobis reddend uin lit. F. Accipc, amp;nbsp;c.qdeni opera fignato, quæà præcc-ptorc nobis præfcripra fuut. C. Faci' am diligenter? neque poilhac (vtfpe-toj mcaccufabisncgligentiæ.

diernumpræccpforis.S.Tcneihe me-moria?G.Sic, opinor. S. Rcpcramus 11] vni : He vterqac noftrûm reâiùs I J) pronuntiabit coram prxceptorc. G- h

liber P R I M V s. îy ^iiigiturincipc, qui me prouocafti. S^gc,attentas efto.-ne me iinasaber-tare.G Snmpromtioradaudiendum, quant raad pronuntiandum*

C.Volo. A. Tenés-nc ? C. Non fatis rcclèfortairc. A.Agè,facianiuspcricu lü.C.Qnid igiturcxpcélamus? A.Vbi voles,incipc C. Atquituûcftpotiùs inciperc. A. Quidita? C.Quia mein-uitafei. A.Acquum dicis. attende igi-tut. C.Ifticfam.

JAnt ne ten es, qu æ red d en d a fu n t ho ta tertia? S. renco. C.Ego quoque. S. Etgoconfabulcœur paulifper. C.Scd fi interiicnerit ohferuator, putabit nosgarrire. S. Quid times,vbi nihil ti-mendunt eft? Si venerit,non deprehë-detnosin orio,autinrcmala:audiar, fi velit,noftrum colloquium. C.Op tinté loqueriszfecedamusaliquó in an-Suxai,nequisnosimpcdiat. •

C 0 L L 0 Xf/IIL THEOPHILVS. MARTINVS, J«^ON dccet hïc otiari, aut garrirc, dü prçccptorexpcdatur. M.Quid ais, n on dccc t ? imm ö vcró non licet : «ifi voluniusvapuIarc.T.Tuigiturau dinie,dumpra:]cdioncni pronuntio: ego deinde tcaudi^ni. M.Agè,pro-nuntia.

(^VR non fcribis ? F. lam fcripfime-ampaginam. tuverô? E.Eoicriptû inarea.F.Quid-ita? E. Quia fere num eftcçlum. E.Fcftinajtempus abit:amp;

T. A tqui preceptor iuflcrat.V.Scio: fed eftmihi aliquid legend uni priùs: prætcrca nihil habeo,quod nuncfcri-bam. T. O (i vellesinihiCcribcrc^X. Q^ndnam ? T.Habeo defedbendadi- ! data præccptoris. V. Quæ diciata^T, , Jn Ciccronis epittolas.V.Libenter de-fcrib-am [ibi:fcd cx/pçifta fcrianim di-

LIBER P RIM V S. »7 îniproximum.T.Exfpcdabo igitur ; fcdncfalIas,qLiæfo.V.Necfcicns, ncc Volensfallanî.

A.Curnonhabcs?D.Quia hcftcrno diefuioccupatus. A.AccipeJibrun) meunijamp;dcfcribe. D. Nonignora^ melcntitisfcrîbcrc:amp; rucitiùs totuni , defcripfcrisJ quàm ego quatuor aiit quinque verficulos. A.Qnæve tibi ali-umfcriptorcm: nunc ego tibi nô pof-fum date opérant. D. Curnonï A.Eft mihialiud negotium, idcmq; pcrne-ccflarium, D.Nolo te vrgcrc, nec pof-lumquidem : fedfaltemcômoda tuô codicê.AAccipe,vtercvrlibcr,mod6 qcabutâre.D.NihilcftiÇphîcvcreans.

Obfer.Cur an te horam? A.Quia ter. I tiacftmihifurgendum. Obf. Qvuni-j obrem? Aug.Scribendicaufa.Oblcru, j Quidhabesfcriberc?A.Literasad pâtre bk

îJ COLLOQ^ SCHOLAST. trem.Obf.Curnon petisà prçccptorc veniam?A.Benemoncs:éft-neinmu-fç ol o : O b f.P U t o c lïe, V i fe.

Y'Ndc vcnisï Pu. Vcnio infernè.Pæ-d^go.Quod crat tibi negotium itij frà?Pu.Iucram rcdditum vrinam.Pçd. Scdc nuncad nicnfam,amp;mancin cu-biculo,donccrcdicro.Pu.Quidagam interca? Px.*Edifcc præleâionemin diciïi craftinuin ; vt cam mihi reddas antccœnam. Pu. lam cdidici,præce-ptor. Pæ.Ludcigifur. Pu. Sed nullos habco colluforcs.Pæ.Satis niultosin-ucnicsin hacvicinia^cx tuisetiâcon-difcipulis.Pu.NihiJ id euro: nunema-Iim((iribi pIacct)cdifccredcCatcchi-fmo indicmDominicum. Pæ.Vtli-bct. Pu.Si quis tequærcf, quidilli di-cam? Pæ.Dicmeprodijflc/cdmoxre-uerfurum.

LIBER P R I M V S. »» ftnduifti: para tc,vt camus ambulatû. A.Nónnc à cocna preftaret r Pæ. Saiu-brioreR antecibum cxcrciratio cor-poris.A.Mcminicx tcaudirc.Pç. Narra Socratis dictum in cam fcntctiam. A.Quum Socrates vfquc ad vcfpcrum contcntiùsambularct, intçrrogatns, quarcidfacçrct^rcfponditjfc, quo me liuscœnarct^obionarcfamcmambu-lando. Pç. Probememinifti: quisau-ftor? A. Cicero. Sed quo prodibimus, prçccptor?Pæ.Extravrbcm.A.Muta-bó-necalccos? Pæ.Muta.nciftos noues pulucre confpergas. fume etiain vmbcllam,ne Solis ardor infufcct tibi faciem.A.Iamparatusadfum.Pç.Nûc iànèprodcamus. A.Vocabónccx'.ici niavnumautaltcrum comitem? Pæ. Redèadmones. fie cnim iucundior eritdeambulatio. nam per via fermo-. nesintcr vos conferetis : amp;nbsp;in vmbra colliidctis alicubi.A.Sic ctiam exei ta-bitur cibi appetentia. Pæ. Ego lento gradu præccdam.-vbi naduscris comi tes,VOS me per portam Rhdnanam fc-quimini. A.Nos igiturillic cxpc-da-bisÎPæ.Certo. A. Qmd fi nullos inuc-ncro J

qnoeipiftiiftatn charramrG.àFrart cifco. 11. Eft-nc bona ? G. MeJiof quàmifta tua,vtopinor. H. Nihil mi-ror. G. Cur iftiid dicis ? H. Qnii forfafTccarior. G.Nef'ciOi H. Quanfi cinifti fcapum ? G.Solido amp;nbsp;feinilTc: tuvcróquanti ? H. Solido, amp;nbsp;pluris. G. Quanti igifur? H. Quinquequa-drantibus.G.Non inalèprofcdoenii-

H. Schcdam charræbibulæ. G.Ome im prud en tem, q ui obli tus lil m perc*-reH. Ego n e p c ti u i q u i d cin j ftd vl tro ilJcdcdif.-EthocfinquirJaddo tibi,vt tnercuifas. G. SicColcntcmtorcsalli-ccre.H.]S!ec mirum.Tuuni quifqj com^ moduni qaa;rit,G. Sed quid agimiis, , hodlcrni penliimmcmorcs^ H.Exi^ guuni cil; faîis temporis nobis reftaf. j,

herimr’non adcd fumobliuiofus. At. Quotcrant fchcdæ ƒ F. Quatuor. A. Cur non rcddidifti F. Exfpcftaui, tlumhabercm codicem. A. Habui-ftîne tandem ƒ F. Tantum hodic. A* Vnddnaâus CS.'’ F. Petiui à præcc-ptore. A.Vbi.'’F. In bibliotheca cius.

A. QuidillCjdedit-nelibcntcrfF.Mi-^ fitmeadhypodidafcalumjquiftatini deditcodicem. A. Non ante infuum codicemretulit ? F. Nihil dare folet*

. quinpriusinferibat. A. Audiuiex patte,idefleviri prudentis. F.Prçfertim fireddendaeftratio.A.Sedquibusin-dici js date tibi aufus eft .'’F.Oftendi il-

' pEniix iftæ,quas circûfcrs,luntne vénales .'’M.Etiâ,fi fc cmtor obtulcrit.

KO ften de : va h^q uàm fun t m olies ! M-Talesdeciderutexalis nodroruman-fcruin:fed tenta diligenter,fontcnim aliæ alijs firmiores.P.Saris video,qua-Icsfint. quotvis date pro quadrantc? M.Tantùm fcx.F. Q^idaiSjfex: malle emcrc à niercaroribus,qui Colonia amp;nbsp;Francofurtohuc adfcrunt. M. Qiiali nefeiam,quanti vendâtur. Audiui ex fratrCjqiii dat operam icribæ huwis ci-uitatis,fccinincColoniæfinguIisalîI-bus.F. Aliter Colonie, aliter Argentina; viuitur: fed nö opus eft tot verbis, visdarcduodecim?M.Hui,duodecim, quafi egofuratus firn. F. Iftud non di-co: fed vide, num tibiplaceat conditio. M. Vis, vno verbo dicani ? F. Die, quæfo,fatisiamgarritumeft. M.Dabo tibinoucnijmodopromifcuèdcmea manuaccipias.F. Nugas agis, ego fine delcdu nollem accipere quindecim. Valc,aIibiinueniamfatis.M.Pcrmeli eet. heus, heus,redi. F*Curmereuo-cas?M.Accipc,fivis,O(fto,necameplu res exfpeda. F. Cedó totum fafciculö, vt dcligam arbitratu meo. M.Tcne,dé JigCjVtvoIes.F. Videnune, amp;filibcr.

LIBER P RI MV S. JJ numera.M.Suntviginriquatuorcon-ftar rtumcr’. Scd miroite n ullas accc-piflccxalacxfrema : funr enim firmio rcs-ESciOjfed habcntcaulem breuio-rem. Accipc pretiuna.M.Bcnevertat Deusvtriq; noftrûm.F. Idc tccû opto, atqucprecor.Scd quando affercsnic-liores pcnnas z’M-Nefcio^an mcliores poflinLfcd(vt fpc.ro) breui plurcsaffc-ram, quum ad nos domû proficifcar. F.Sûn tne vob i s mùl t i a n fcrcs f M.T ri-ginta,amp;amplius.F.Papæ, quitus grex anferura^vbi pafcuntur?iM..Scies alias: ’ non licet niihidiutiushîcmorari. Va ’ leFrancifcc.E Cura vt valea6,Mari.

J OTTOMAKNVS. PHILIBERTVS. J yisnemihidarevnicampennam?P. J Non fie dantur mihi. O. Hem, rem tantillam mihinegas ?quid fi magnû j quidrogarcmf’P. Fortaflercpulfam ferres.O. Credo equidem,agc,non pe J todono-.faltcmcommodabis.P.lSîon tccüfo,modóneabutarc.O.Nóabu-ÿ I Ur.lP.Cauc hincpcdemmoucas. O. ^ufqammouco.

y^Cuifti-ncpcnnammcam?B. lani-dudum. M.Qna forma fcripruræ'’ B. Mcdiocri. M. MaluifTem ad minutas litcras. B.Dtblnfti prædicere.

jOblituscram.B.Parum rcferr,nincro-ticm frcilè mutabo; i pcrirum.AtSed vbi rcIiquiHi^B. Su per men fam hypo-

Suntmihi tantùm duæ.P. Da mihi vnomcommodato. I. Nonficiam. P. Cur non? I.Nc aburaris.P.Mcmincris: fôrtaflcaliquandome fruftrarogabis aliquid. I. Atqui iubetChriftusmalä bono compenfandum. P.Nontlumr-ftud didici.I. Tarnen difcas oportet,fi cupis eiTeChrifti difcipulus. P. Quid Ciipio magis ? I. Difcc igiturmagüfrû imitari. P.Difcam^pgreflu tempor, ’Ï. Præftaret nuncincipcre, dum per tempus licet.P.Niniis vrges: nondum -A 'Ù ■ 'S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;com-

LIBER P RIM VS. jy complcui annum odauum, vt ait ma tcr.I. Semper cil bcncagcndi tempus: fed interim ne mihi, quæfo, fuccenfe-as. Iocabarcnim;Vt read colloquêdu inuitarc tanti(per,dum fumusotiofi. Eccetibi penna,catj; non omninö peC fima.P.Reddam tibiftatim.quum ali-quiddeferipfero. I.Nolo mihireddas; P.Quidigitur faciam? I.Quidquid vo-Ics.ànicenim tibi dono datur. P.Gra-tiamhabco maximam.

H.QmdillincaffersJG.Scalpclluna. H. Quanti emiili ƒ G.Duobus aflibus. H. Ell-nc bonum ƒG. Eil c(ra!lia,vt dixit mercator zvidciiotaim. H. Ego hiinimc noui:fed tu non fatis prüden terfecis, qui fidas ctiilibet mercatori. G- Quid faccrem ? EÏ. Debuifti ali. quemperitum adhibere,qui tibi opti niödcligcrct.G.Hicerrauijfateor: fed hoc mc confola tur,q’ mercator habetur vir bon us,vtp ore profeiTi on is Eua gelicx.H.f^ah nulli iintfallaceseiuf-

,6 COLLOQi SCHOLAST, modi. G. Pufocircpltirimos ScdbcC oniirtamusAinin poriùs experiainiii' ipfum fcaJpclJtim. HÆxpcricnciado-ccbi r no$.G. Accipe,amp;: ten fa,obfecro. Non cnim probavi,ninieai(llmè,idq; intcremcdum.H.Papç,qnisfcdocuit I tam prüden ter cljgcrc/^G.Rogas^ non meniinifti præceptorem nobisdiccre tamfxpc, DeumeircioJuin,quibona doceat.'^H.Profcdo hïc optime tedo-cuit.G. Ago il li cx aïo gra tias ; amp;prc-coGvrnieièmpdoccat parère fucvo- , Jntati.H. Ego idem prccor,ncc / foJnm nobisjfcd ctiâ pijs omnib'G.Fa ) cis,vtpium decetpueruin. Sedédne ƒ tep us,v t cöFcra m us n os i n a u di tori ö.'^ / H.Siccil:ramc libros,^camasvnà. i

MICHAEL. REHATVS. / J-jAbcs-nc Ccalpelliim .'quot;R.Habco.M. ( Oro rc,commoda mibiparumper. I

R. Quâdorcddcs.'^M. Q^umprhnùm d Lias pen nas exaciicro. R.Accipe,fcd caicge.vrintegrnm reddas.M.Êacon ditionc accepriim intcliigo, etiatnCi I non addidiffes. R.Intcliigenti (vtvub / gó dicirnr)paiica ûifficinnr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

EMifti'-ne fcalpcllum,vtnupervolc-bas^M.Nonemi. S. Quidobftititr’ fixeras enini mihi, emturum tcho-die.M.Dixerä quidcm; fed mihipoft-cain mentem vcnir,prçftare,vt cxCpe-^enimcrcatura proxiine futurnm in liacipfavrbc. S. Qu,id facieslucri ?M. Etminoris emam j amp;nbsp;melioris notæ, neiripeexGermaniç jnferioris offici-nis.S.Quis tibi iftud confilinm dedit?

Hieronymus nofter. S. Bencfccir. Hebemus cnimamicisbonü confiliü dare. M. Tan tüm-neigiturami-Hs^S.Imo öc inimicis,fatcor;quia fic ^ubctChriftus,preccptornoftcropti-jauis. M. V tinam doftrinam eins bçnè ^nfixam memorie conferuemus : cäq; Pctpctuöfequamur. S. Faxit illc fpiri-bonus j cuius vniusinftinftuani-'aiinoftriad bene agendum accendü-^ur.id. Bene prccaris.

mcmaGram maticæ,CoJloquiafchQ-laftic3,Terëriuin,Epiftolas Ciceronis cum Germanica inrcrprefarione,Ca-toncm,Didionariû,TeftamcnrûGer-rhanicumæfalmo.ccii m Catcchilmo, prærcrea librum chartaccum ad feri-bend um didara præccptoris.Tii vero quoshabcs.^'C.Omncshabco,qnose-numeraftbprætcrÇatoncnijTèrëtiii, amp;nbsp;Ciceronis cpiftolas. Cur enim libres habercm, qui non plcgunturin cia fie noftra? L. At egOjd um lumifs tiofi, lego interdû iliosj vtfemperali-gd addifeâ noui,pfertim in lingua Larina,óc honeftis moribus. C. Prudêtcr facis,miLamberto. O memiferum, quîhûhquam didici, quid fit ftudio-furn cflfe.L. Difee igitur. Præftatcnim ferö', quàmnunquam difcerc.

O rn ni 6 d a m i Itî V i r g i 1 i U m t U u m i 11 duos dies,fi nullôincommodo tuo id t^\-»poicfi:.H. Prô'feûànôpo(ru,m. S. Crfi^jftbn )• H. Qi£um Gerardus bis dicbüJià nie cômodato acccpiflcqpL guorioppô{uit.S.Ain’-tu,pignori.'^H.

-LIBER. P R. IM VS. j, Siccft^vtdico.S.Quäti oppignorauit.'’ H.Tribus C vt aitjallibus. S. O homine ingratum.'H.Tantijm-ne ingratum f S.Immovcró amp;nbsp;ingratuni,óc malum, Scdnüquid illerem fuâoppignorare potuitjte inconfulto? H. PotuitjVt fa-ûû vides,S.Non ramcdebuir.H.Rcm acu retigifti:fcd quid faccrê? S.Kogas?-Defcreum ad præçcprorçm. H. MaJos iftampatiiniuriam, quàmcomittcrc, vtmifervapulet.S.Bene faciSjdummo dótuum rcddat. H. KeddcrJ’pero.S. Vnderedderet.'’H. Ait, fc brcui accc-ptutumàpatre pecunia. S. Qmd fi te fallitiH.Fieri potefi: fed tamë aliquot diesexfpeftabo quid futurum fit:póft deinde.confilium capiam. S. Confilio reétonihil cft tutiùs. H.Mcminifti ,p-bè.ficenimpræccptordidtauit nobis. Sed nunquid vÿ aliud ? S. Vt bene tibi fit.H.Et tibi optime.

yis-ne mihi commodarc tuü Tercn-tium .'’F.Volo cquidcm,modó illfi rcpetasàConrado,cui vtendum dedi.

40 CÖLLOQi. scholast. G.Quofignovis rcpcram/F-Ncmpc hoc,quód eins habcocpiftolas. G.Id mihi fa tis cft.F. Scd quâdoreddes ^G. Qu um defcripfero con tex tum in tres aut quatuor prelcftioncs.F. Matura i-gitur,ne mcoftudioincommodes.G. Maturabo.F. Sed heus tu,caue macules; alioqui ægrc cömodabo pofthac. G. Nempe indignus efTem bcnçficio.

C 0 L L 0 XXXKIL ROBER-TVS. Q^s iftc eft nouus liberdeauratus, quem tarn magnifiéeoftentas ƒ R.Tcrentius.A.VbiimprcflusfR.Lu-tctiæ.A.Quis tibi dedit cür'R.Emipc-cuniamca. A.Vndenaûuseraspecu-niamrR.StuItc iftud quçris : quafi vc-ro furatus fim.A. Abfit à nie id cogifa-rc:fed animi caufa id rogabam.R.Ncc cgo feriö didum tuum reprehedi : fed co more iocari folcmuscumfamilia-ribus.A.Nihiliocari prohiber, modo ne Deus oftendatur.Scd agc,adj?pofi-tü rcuertamur:de quo emiftiTerenti-um iftum.'’R.De Clemente. A.Illó-nc hibliopola circumforanco / R. Maxime.

LJ B E R, P R IM V S. 41 ximè. A. Quanti conftitit? R. Dcccm affibus. A. Nibil-ne amplius?R. Nihil omnino. A.Profcóió fatisvile pretiû. R.Præfertim quumauratus,adeôquc elegantercompaftus fit. A. Erant-nç codicesalij fimiles? R. Duo vcl très. A.Dcducmc,quxfo,ad illum.R. Ea-mus.

Î^ONNE hiclibettuuseft?B.Oftcn dcmihi'.agnofcomeum. Vbiinuc niftiîA.In auditorio noftro. B. Ago ti bigratias, quod cum collegeris. A.At-quinuncnotanduseflcSjfifuminoiu te velletn tecum ager c. B. Quid ita? A. Nefcislea;es noftras fcholafticas? B. L pfæetiam leges cupiunt, vt iurc regau tut. A. Quo iurc regutur leges noftræ? B.Aequitatc amp;nbsp;præceptoris arbitrio, nempequinobiscaspriuatim condi-derit:prætereanonfolet tam fcucrus cfle in eo, quod vel negligentia vcl ob liuioncpeccatumeft. A. Sic fæpccx-pertusfum: fed quoquo modo pccca uerlsjdicendacrit caufa coram obfcr-C $ uatore.

«arorc. B.Nontimeo caufamdiccre’ vbi nihil eft Pcriculi. A. Taceo.B.Sed’ quæfo, quid opuscftjVtid fciatobfci-iiator? Hic cnimDeus nihil ofFcnlus cft.A agCjCcIabo.B.Bcncfacies.A.Scd h e us, m c m c n t o p a r p a ri r cfcrrc, fi forte mihi accidcrit aliquod dcliftum ciufmodi. B. Acquumbonumdicis; mcniincro.

Exfpcftain craftinum dicm; non-dum fatis vfus fum. C. Libcntcr cxfpc ftabo.G. Rcfcram tibi gratiam,Dco volente, C. Pro tantillo bcncficio nul Jamcxfpcflo gratiam. G. Tarnencft mcumagnofccrc.

N. fatcor.-fed interim indica, fi qucni fciasacccpilfe. C.Cur n on adi.sprxce-ptorcmï Solct cnim (vt fcis) quæ à no bis

LIBER PRIMVS. 4J. quot;obis rclicta funGaiitfcrrcin mufæo-alicui dare^qui rcddat. 'N. Bc-quot;cmoncSjO me obliLiiol'um,cui iftud ‘Hinentcm nonvenerar.

Vis àmc magnam inirc gratiamiiB. Nihil libentiusfcccrim: liquidem Penes me res ipfa eft. Sed quid eft,in lt;1110 fibi commodarc poftim .'’E. Da lt;sihi muruo afles decern. B. Non tantum nunchabeo, (cd niaiorcm parte. Î. Quan turn, quælb? B. Nefcio,nift quot;tiimenam inCpcxero. ccce tibi octo. ’ITescumfcmiflc. E. Solus fcptern ac-tipio.nori cnim tc vacuarc prorfus vo 'o. B. Parum refert: totum ,li vis, «acci-Pe.E. Ago tibigratias.'credo hoc petunia fatis fore negotio mco, cum a-liquantula, qdom ipfc habco.B. Vtli-i’et. E. Amo tedcifta fam expromta licnignitatc.Bc.Si quid aliud polTim, quot;eparcas.E.Reddam totum,Dco vo-•ente,quum primiim pater ad memi-'erit. B. Nc fts magnoperc folicitus: quot;ondumeftopusmihi.

D.QuinqucafleSjfï tibicftcommodü. N.Nontothabeo.D. QuotigirurJN Tantùm quatuor. D. Bene fa nè,da mi hiiftos quatuor.N. Dabofü visjdimi dium. D.Cur. nontotum? N. Quia funtmihiopusduo. D. Daigiturdu-os, quæfo.N. Sed tibi non fufficient. D.Pctaniabaliquo alio.N. Accipe i-gitur hos duos.quandorcddes.'D.Die fvtfpero)Sabbati,quumPatcrad forum vencrit. N. Efto igitur nicmorJ), Nctimcas,

P)A mihi duos afles mutuô.C.Nunc mihi non eft prömtudare.P. Quid obftatf nam fcio tebisdicbasücccpif ïêpecuniam.C, Acccpiquidem; ied emendi funtlibri,amp; alia mibi necefla-ria.P.Nolofuumcommodumreino- i rari.C.Vbicmcro^ qua;mihi Canto- I pasj /

LIBER PMMVS. 45 pus, fiquid fupcrfi t,faciam te libcnter participem. P. Interca igitur fpcrans fxfpeftabo: led quid fi nihil tibi fupcr 'fueritfC.Statim dicatn tibiincfruftra diu tius cxfpcdcs. P.Quando cmcs ca, que dccrcuifti/’C.Cras (vt fperoJaut lùmmumpcrcndie.P. Bene habet, tê-pus eft breuilfimum.

Qdd dixit tibi?B. Multis verbis mo-nuitme,vt diligenter Ruderern. M.v-! tinamGcfaçias.B.Faciam,Dco iuua-I te.M.Ecquidpccunix dedit tibüB.Dc dit, vt ferè Iblet.M. Quan tum ƒ B. Nihil ad te. M.Pateor : fed tarnen quid fa ciesifta pecunia ƒ B.Emam chartam, amp;alia,quæmihifuntvfui. M. Quidfi amiferis.B. Aequo animo ferendum efi r. M.Quid fi forte egueroïdabif-ne ' ówtuo?B. Dabp, amp;nbsp;quidem libcnter. M. habeo tibi gratiam.

SATIS-ne vClis cs Ccapcllo meo? F-Satis. C.Reddeigitur. F.Accipe,3go tibi gratias. C. Nihil eft, quodagaî. F.Sed ignofcc, quôd non vitro amp;cifi-ùsrcddidetini. C. Ea de rcnihiifum offcnfus. Non cnim debemiis offen-di,niû quum Deum oiî'cndividemas. F.Reétèfènds.

(2^OMMODA mibi parumper cuJ-telium tu um. N. Semper aliquid commodatôpctis:accipc. quin tuc-mispothîs.'^ B. Non babeo pecunia am.N.Curnonpcds? B. Vndcpcte- , rem? N. A Pâtre B. Non eil ni hac ) vrbc.N.vbiigitudB.Pcrcgreprofcâus ( cB, N. Qyp.^B. Bcrnam. N. Quo dic^ I B. Nudi uPerti ns. N. Qiian do cil react: fus?B. CraSjVtl'pernmns.nc cnimdb 1 prößciCccns.N. BenevcrratDcus.

S-Satis,gatia Deo. C. Vif-ric mihi daremutuó? S. Libcntcr. Co. Sed fortaflc tibi non fufficier.S.Immo, vt fpcro. C. Ad qnod vfquc tempus? S. Ad diem Veneris. C. Vndc ha-bcbis poftea S. Domo. C. Quis affcrct? S. Egomet ibo pctitum. C. Quando.^S. Ipfo die Veneris. C. Da-ttiihimutuöfcrquilibram.S.Quis ap-pcndct.'^ C. Vxorpræccptoris,autan-cilia. S. Eamus petitum ex area mca. C. Quinitololus ; cgo tcineulina cxfpeüabo.

ORO tCjdamihi ex pane tuo.L. Mihi non habco nimis: tarnen volo tibiimpcrtiri.aecipc. Ic. Gratias ago tibi. Lud. Non eft quod agas , ob icmtantulam.- Seddie, quælb,cu£ nonattulifti-'^Ic.Quia nemo cratdo-mi noftræ,qui mihi darct. Lu. Tu verb, cur nonaccipisj le. Non au-deo, niß det mater. Lud. Bene facis: fedf

4« COLLOQu SCHOLAST, fedaudi bonum confilium.1.Aufcul- । rojvtaiidiam.-dic quxlo.L. Quüprâ-dio finito tolluniur mcnfæ rcliquiæ, petite merendam tuam, camquein pcramftatimrecondito. Ita fier, vt i nunqiiamimmunisvenias. I. Dcien-taculoautemquidfuadcs ƒ L. Vtpe-tasin cxitucœnæjamp;idem facias, quod dixi tibi de merenda.LNunquam vidi ; melius confilium dari. L. Facigitur,vt i memineris: amp;quum voles, vtere. LE-go vero vtar, quotics opus crit.

C 0 L L 0 XLIX. h. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B.

B. Cur non attulifti.'’A.Dicam poftea: fed da interim, quxfoznamefurio vehementer. B. Cape. A. Huitantillum.' B.Etiamquereris? A.',Non immerito: das parce nimis.B. Vide, quantuluni reftet: dedi ferè dimidium. A. Ago tibi gratias ; dediftiabunde.’fed ioca-bar.B.Nuncrefponde; curnon’attu-lifti panem domof A.Nemo erat, qui idarct. B.Ncmo.'’A.Prorfusnemo. B.

' Liber. pr.imvs. 49 QiiidmaterA. Abcrat domo. B. Quidcætcri.'^ A. Omncs erantoccu-pati. B. Curtate non accipiebas.'^A. Nunquam auderem taie quidpiam. B.Curnon^- A.Matcrpcrperuovctat, nequidattingam,finepermiflu eius. B.Dura mater. A.Tuoquidemiudi-cio,quiinduIgentioremhabcs.B.Nô dico indulgentem , fed certè liberalem. A. Quomodo tctradat? B. Suauiflimè, omninôque ex animi fen tcntia. A.fortafîc in tuam pcrnicicm. C.Auertat Deus optimusmaximus. A.Non equidcm inuidéO.B. Cur ergo iftuddicis?A.Vt interim te moneam, Omncs licentia détériores fîeri.B. Be-nefacis.fed quid cenfes?Nône vti licet parëtum bonitate? A. certè licetj mo-done abutaris. B. Quomodoab'üti-mur? A. Rogas? quum autpatrisaut matrisindulgentiam in maluni verti-mus.B.Reftèdicis.’fedquotufquifq; id facit? A. Immo ferè omncs;nifi qui à Domino Deo prohibentur.B. Quis poteft bonus efle, nifi pèf Dei grati-am?A. Ergo(vtfæpemonemuràpræ-ccptorc^præcandus eft, vtSpiritu fuo

nos bonos amp;nbsp;fanólos cfFiciat.B.Gaii-dco tenon attnlifle ientacultim. A. Quamobrcni?B. Quia hoe noftro coh j loquio mihi vidor niultum profccifle A.Egoqiioqncnon parnm.B.Tuao-peraidfadumeft. A.Immo bcncficio Dei:qui quidemitavoluit. B.Crcdo equidcm.A.Et hic igi tut j «Sc in cætcris agnofcamus bonitatem ei us.B.Valdè id æquum eft. A Im mo valde necefl’a-rium: li quidem volumus ingtatiani-ini crimen effugcrc. Ofermonemiu-' cundiflimum! GratiæDco immorta-1 cs,p er Ic fu m Chri ft u m. B. i ta vclim.

DIS CIP V L V S primus ex viftoribus. PRAECEPTOR. NOMEMCLATOR. pR AECEPTOR, vii-nedare præ-mioIumrP.Quamobrcm?D.Vi(fto-riæ caufa.P. Vbi Cunt compares tuirD. Adfunt,Hubcrtusamp; Antonius. P. Heus Nomenclator, funt-nehi vidorcs hac hebdomade? N. Habentnotaso-nmium pauciflimas. P. Ergo funtvi-dorcs: quid aliud ex te quæro? Vosi- ! giturquodpræmiü pctitisr’D. Quod i tibi I

tibi placucrir.P.Quo tandem inre de-beoïD.Expromiflb.P. AEquum dici-tis. Quicquid cnim redè promiffùm cft,præftari debet. D. Sic ex te didici-hius. P. Eccevobis pcngt;næ fingulæad fcribendum : ac ne putetis vuigarcs cflc.ex earum fun t gen cre, qua: vulgó Holandicxappcnailtur. D. Gratiasa-giniusjpræceproT. P. Quin potiusa^ gitcDco omnium bonorum auólori: qui dat ftudijs vcftrls fûccefluS pro-rpcros.-vosautcm in literarum ftudib pergitc diligenter. D; Dabimusope-ranijquantumiuuabitille Parer opti^ mus. PiSinceius ope vana funt noftri omniai

mo.O.Quid afFersillincrC.Mercn-dam.O.Quis tibi permiferatexire? C. Præceptor ipfe. Ob. Vndc iftud pro-babis.'’ Ch. Adeamusilliim jVtconfu-lamus. Ob. AtVide,quidigaS. Ch. Hacinrcnihil timcó.Ob.Adcó-nc fc. curiises? C. Qui verum dicit,nihil ri-hicrcdebet. Ob. Vera quidem ifta eft

P COLLOQ^ SCHOLAST, fcntcntia.'fed quoiufquifq; non inert titur? C. Cerrus (urn, me nihil menti-ri nunc. Ob. Propeniodum perfuaties niihi. Abi, credo tibi ; quia in menda-cio nunquam te deprehendi. C. Eft' Dcogratia.'quem precorjVt ineinre-grumamp;purumcuftodiar. Ob. Vti-nam ex animo fie omnes prccarëtur: recipe nunc tc,vt edas merenda tuam.

(2gt; Vlfuntviftoreshac hebdomadc.'^ E.Vbieras,quum rationes redde-rentur? G. Accerfitus à patre fueram. fed qui funt vidores.'’ die fodes.E. E-go amp;Ludolfus. G. Hm-ne habuiflis præmium.'’ E. Habuimus. G. Quod-nam.'’ E. Duodenas iuglandcs. G. Hui quale præmium.'E.Eho inepte,æ-rtimas ergo premium ex rei prætio.'’ G. Hic nihil aliud video æftimanduin. E. Sordidus es, qui lucro fie inhias. Non meminifti verbum præceptoris.'’ G.Quod verbumrE. non lucri,fed honoris caufadatur præmium.G. Nunc reminifeor, quafi per nébulam. poft-hac ero diligcntior.E Sic tandc fapics.

£VGE, dimifli fumus adliifuni;au-diftin.f’B. QuidniaudierimJ quuni fgometadfucrimï G.Placct-ncpau-lifperconfabulari; deinde ludcmusv-naJ B.Maliern ego prius Indcre.G.At-quidifficileeft ludnm abruniperc.B. Plané verum dicis; amp;nbsp;ego in me fic cx-pcrior.G. Quoniamigiturplacettibi mcaratiOjda nobis aliquidargumcn-ti ad confabulandum. B. Immo tuum cft dare, vt qui me laceflïucris. G. AE-quum dicis. Redde nomina Latine, quæ tibi Germanite proponam. B. QiiadercpoponesJ G. Defupcllefti-li.B.Tcntaborcfpondcrc, modo ne plura quàm decem proponas.G.Enu-meraboindigitisjueforte numerum excedam. Aud’ügitur.B.Ifticfum.G. einwic/,fz/.ycff.B.Abacus.G.einjir^/iH/.B. Sella.G.ei« leKc/ifer.B.Candelabrum. G.

Ahenum. G.einTilaßbdlg. B. Poliis. G. ein kÿjfen. B. Puluinus. G. ein htiuptb^lfen.'Q. Cer uical.G. ein ^ethdecke.

Hi femel. Bu. Vbi.'’ Ga. Dixifti lintc-um pfolodicc. Bu.Fatcor.dcbeotibi femel vidoriam. Ga. Nuncviciffim propone, vnedimaSjfi pores.Bu.Vis refponderedccduIiisfGa.Vtlibct.B* Frij'cbßcilch.G. Caro recens. B. Seb'^ti-Ksnfleijch. G. S u il la. B.yvildtbret. Ga.Fcri-na.^.yftldbretyom y^ddejcb'Svein.G.A.pm gna. B. Gesotten mdih.G.i^2cà.ccoQ.vim^

G^. Scrum,vcJ fcrumJa-élis. Bu. Einfrifcherkeß- Ga.Cafeusrc-ccns.Bu. Fleifch bruhe. G. luscarniiini, Bu, GefotttnßjcE Ga.Pifcis clixus.Bu. Tiruhlein ,dartnne nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ga.Condi

ment um. B.FalIeris. G. Qjiid ergo cft.'’ B. Intinâus. G.Condimentumvolo. B. At ego nojo contendere. Ga. Quis contcndit.'^confuJamus. B.Qujnpri-usludamus.dlJudïietpoHerius.Ga.A-ge, fia t : n c ami t ta m us IU den d i occa-fionem. , nbsp;nbsp;nbsp;.

JxAM dudu fîcdet metoties repctcrc J ufus (cholafticos. O. quid facias igi-tur? Mo. Eamusin hortum noftru. O.

Quida3emus/M.xA.mbulabimus,co]-loquemur, Dei beneficia in eiusopc-ribuscominemorabim us. O. Nihil fa~ neiucundius:fcdinterim petendacf-icLàpræceptorevenia. M.laniimpc-trauimihi,amp; itemvni,quem veilem duccre. Of. Bene res habet,eamus, ducenteDeo.M. Prccor, vt nosciiflo-diat. Of. Ego quoqnc idem prccor tecum.

JMPETRASTIS Indcndi faculta-tem.'’M.Impetrauimus. S. Adquod vfque tempus? Ma. Adcocnamvfquc S. Qui dederunt vcrltis Ma. Primi amp;nbsp;fecundi. Su. Quid çætcræ clalTes ? Ma,. Primus quifqucdecuriotrium proxi-niarum clalTium pronüciauit vnam è facrislitcrisfententiam.S.Nonne pre cati eftis,vt folcmus?M.Prccati, (Sc qui demprefcnteludimagiftro'.tuvero V-bi eras.'’S.Iuerâdomü,àmatreacccrfi tus.M.nücigitur,quid agerccogitas?S ludere fefquihoram, deinde ad ftudiu inerecipcrc.M.vin-tu,'vt tibifim cóllu for?S.qui'dnivclim?M.quo hrfu nos-clk

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D 4 er-

0 COLLOQi. SCHOLAST, crccbimus? S.NuJIuseft mihiiuciin-dior pila palmaria. M. Nccmihiqui-dem. S. Vifamusigitur,an cæteripartes l'ortiri fint, nâ fi foli ludcremus,nû nus cflctvoJuptatis.M. Vifamus fané.

VIS N E venire mecum? R.Quo pro-perasîM.adRhcnnm.R. Quid eôî M.Lotumpedes.R.Ifanè,nunclotio-nemihiopusnon eft.M.Sedintérim parum fabulabimur, R. Ne fabulari quidem nunc vclim. M. Atqui vtilis cftconfabulatio, duntaxat de honc-ftis rebus. R,. At mihi v tilior eft ad va-letudinem exercitatio corporis. M. Quid fi manfero tecunj.'’ R. Prüden-ter faciès: amp;nbsp;nos pila palmaria collu-demus. M. Bene verta t Deus : maneo. R. ^iâs lotum vnà tcçum ibo, quum fcilicet longius crit temporis fpati-um. M. ludum igitur nosaccin-gamus. R. Nulla eft in me mora.

LIBER. PRIMVS. » Non erat mihi ludendi fpatium. V. Quidhabebasnegotij? B.Nöabfoluc penfum mcum. V.Quod pëfum ? S-Dimidiumcxcmplaris reftabat mihi pcrfcribendum.V.PerfeciftLne ï B. Pcrfeci.V. Laudo tuam diUgentiam, indesaliàsotiosè. B.Quumvolucrit Dcus.V.Redè dicisiNam abfqj volun late eins fieri nihil poteft.

SAlueprçccptor. P.Sitvobis falusà Chrifto.T?lt;eri.Amen.P.Iäm-nerepc-tiuiftis?Pri.Etiâ,præceptor.P.Quisdo ’ cuitvos?Pri.Subdo£tor.P.Quid nunc vultis? Sc, Vt per tc liccat nobis parü-per ludere ? P. Nö eft ludendi tempus. T. Nonpetimusomnibus,fed nobis paruulis tantum- P. Atqui pluit,vt vi. detis.S.Ludemusinpergula. P.Quo lufu? S. Aciculis vel iuglandibus. P. Qjfidmihidabitis? Pri. Dicemus nomma. P.Quotdicctis finguli ï S. Duo.

P.Dicitc igitur.Pri. pappier, charta, din-fe»,atramcntum.Dixi.S.£z».^«f^,libcr.

£ïw ^zïc/»Zi«,libellus-Dixi.T. EinlQrßiCc rafum.-«ve^/;ew«y?e,iuglädcs.Dixitnus. P.Quàm belli eftishomunculi .'Ludb te ad cœnam vfque.7’«er/. Gratias agi? mus,prçccptor.

C 0 L L 0 LIX. k. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p.

nunc eft pater tuusf'B.Putocu cfleLipfiç. A. Quid illicagit? B. negotiatur, A. Exquo tempore.'^B. Ab ipfo initio mercatus.A. Valdc mi-ror, qui audeat illic commorari tot dies^quum peftilentia tanta fit per to tamvrbcm.B.Noncftadeö mirädum. A.Iti ne tibi vide tur.'^B. Itaprofeäo. Fuit cnim aliàs in maiorc pcriculo: fed Dominus Deus fçtnpercumçufto diuit.A.Credocquidem,amp;adhuccu-ftodict.Scd quando cftreucrfi-irusfB. NcCcio.In horasexpclt;3:amus.A.R.edu catilluiiiDeus.B.Ita prccor.

LIBER PRIMVS. ’ inea refcrt D. Immo plurimirm,quia nobisimpetrauit ludendivcniam. E. Ain’-tu/D.Vidc pncrosiamludenrcs in area.E. Ludan t faiic alij : ego ftude-remalirrij quam ludere. D. Nee minus ego,fed in tcmporc.Nam(vteftin prq uerbio ) Omnia habtni. Vndc amp;nbsp;nosrcâè monet Cato nofter,

Interpone tuiis inter dum gaudia curds : P^tfoßds animo quemudsjuff-erre laborem,

E.Verafunr quæ dicis,fateor; fedin-terim omitte mc,vt lerio ftudedm. D. Perme ftudcaslicet:nihil impedio: ac egohacvtaroccalione.E.Vtere fané.

Ehojinepte, nondumquarta exada eft.N. Inimófcrè femihora poftquar-tam. A. Cur nondedifti fignum.'^N. Quiatintinnabulifunisfraüuscft. A. Clama iterum,fedattollcvoccm. N. Heus pueri* rccipitc vos omnes. E^r ftina-

COLLOQt SCHOLAST. feftinatejfcftinatc,inquam;vrgetpra:» ccptor. Q^efine clamarc, accununt omnçs.

O.Ain’-tu?vndevenit.'’Q^i-pfia.O. Qi^andoaduenit? QjModó. O.Iam-ne IaIutaftirQ^alutaui,quum cxcquodefcenderet. O.QuJdampli-usillifccifti ? Q^alcariadetraxiamp;o-creas. O.Miror tc nonmanSfledomi, proptereiusaducntuin. Nccille permififlet,ncc ego velJem,prxfertini nunCjquumaudiêdacftpræleftio. O. Bene tibiconfulisj,qqi temporis ratio nem habeas.Scd quid pater? valet-nc? Q^cftèjDci bcnçfîçio. O.Equidcm gaudeo plurimum tua amp;nbsp;eius caufa, quöd faiuus pcregrçrcdicrit, Q^Facis vtamicum dccet, Sed eras pluribus verbis colloquemur:vide prçccptoré, qui iamingreditur auditorium. O.Ea Biusauditum prælcâ:ionem.

LIBER PRIMVS. 4t i Q^od penna tua tam miferc abutaris, ^•Qjmmodo abutor ƒ M. Quia peffi-1 ‘’ictraftascaminacucndo.A.Noncft '^ülpamca,nequidcrrcs. M.Cniaigi-ïur? A.Scal p clli mci, cuius acics obtu-fîeft. M.Scalpcllum in culpa non cft, fed tu ipfe. A. Cur iftud dicis? M.Qma dcbuiftivcl fcalpcllum tuumacucrc, vclaliudalicuridc rogarc commoda-tOjfaltem ad præfcns ncgotiuttt.A.Nö ' audcopctcre. M. Quid times A.Nc niihidcncgetur. M.Eccetibimeum. A.Grâtiasago.M.Vtcrcquantùmvo-JeSjfcd refte. A. Sciens noh abutar. M.

1 Necfispofthac tarn vcrccundus inpc I tendotAiSiceftingeniummeumtfo-leodarclibentius,quàm pctcre. M.V-tiiiam multi cflenttuifimiles/ fed tarnen qui libenter dat beneficium, is peterc quoq; libéré poteft.Scd cgo tc nimis detineo : perfice,quod coeperas.

e 0 L L 0 LXIIIL c. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D.

ftû eft mihi.A.A quo /quot;B.A pâtre eiuJ. A.Vbi eunj vidifti ^B.Fuitmihiobui-us,quum venirem. A; Vide,ne mentia risinam exiHoquçranLfifortèoccur-ratmihi pervicos. B.ReperiesficjVt diço,.. i.

rodolfvs. « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A

In'fcribendis ad matrem Jiteris. Si Qi^id op’ erat i Ui fcribcre ? R. Quia ad mcfcripfcrat. S. Ergo reßzripüdi. R. ProprièJoqucris. S. Vndetibimiferat Jiteras ? R. Rure, nempe ex villa tlo-ftrd.i S. Quandorusprofeda edf Rj SupcfiöribusdiebuSrS. Q^id agitru-■ ri/R.'Curatnoftranegotja ruftica.S.

funt opus ad proximam vindemiam. S.Priidcntcragir.R.Vndeidiid probà res?5-Nam omnibasin rebasadhibS- i da eft prxparario diligens. R. Q^iste I iiiiid dbeuitfS. Qbidam pxdagogds I dictauitèCiceroncrR. Qi^aoccafio-ne/S.Quum admonerc^vt me diligê-

r. :l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

L I B E R • P R I M V s. • ' térpararcmad rcddendam hebdoma dem poftero die.R.Profcótó rcclè mo nebat. S. Scd ad^pofitû rciiertamur. Non habetis villicum, cjui curetturi veftra ncgotia fR.Imô amp;nbsp;villicâ habc-mus,amp; famulos^ôc ancillas.S.Quid igi turopus eft illic tuæ matris opera z’R« Quia melius nouit prouidcre rebus omnibus,quâm ifti imperiti ruricolç^ INihü-ne amplius ? R. Sine me finite propofitum.S.Putabam te abfoluifle: perge.R.Etiä ( vt ex patre audiuijprær cipua cura domini requiritur in re fa-miliariadminifträda.S.Ergo patertu-US mine potiiisdebcrct ad villa effe.R* j Nonpoteft.S.QuidprohibctïR.Quia totuseft in arte fua occupatus. S. Ma-iorem (vt opinor) ex ea re fr'uiStutn per cipit. R. Quis dubitet,'’S.Inde igitur fit vt rclinquat vxori omnem curam rei domefticæ. R. Omnino fic eft.

S. Quid tu?non ibis vindemiatum.'’R. Ämatre(vtfpero)breui accerfar. Sed quçfo te,quid cogitamus ? iam oes in auditorium currunt. S.Bepe resha»-bet;

y^Vdifti-ne horologium .'’A.Duduni fonuit.R.Dinumcraftihoras?A.Di-numeraiü.R.Quota eft^A.Fcrèfefqiii ’ prima.R.Inftat igitur præleûionis tc-pus;facvr paratusfis.A.Vbimcrëdam percdcro,ecce mc parat ö.R.Ciir meri die non adfuifti nobifcum?A.Prodie-ramcumbonavcniaprçceptoris. R. Sed interim fum tibi impedimento. A.Nihil impedis, ncbolumquidem perdidiinterpellationc tua. R.Benc habet, perge,fed matura.

pEcifti-nc officium tuum?S. Quairi re?L.In repetcndapræledione.S.Ni hil adhuc repetiui.L.Quid caulæfuit? S. Explt;?ü:abam, dum rcdiretcompar meus. L.Quo ille iuit? S. Domum.L. Qmd eó nbsp;nbsp;Petitü merendä. E. Quid

fi redibi t ferius ? S. Nefcio.-fieri poteft. L. Vis intercame cum rcpetcre? S. E-quidem

L IB E R. P R I M V s. « qûidcmnonrecufo. L. Scccdamus i-gitur^ne quis molcftus fit nobis.S.Pro feÓlöbenc mones : ncmo ftudcrepo-tcft in tanto ambnlatorum ftrcpitu 3c clamorc.L. Afpice illiclocum remo-tiirinium, vbi nulliCuntambulantes. S. Eamus illuc.

QVÓ propcraî, ? E. Eo cœnatumî ^*^quid tu ? D.Iam cœnaui.E.Quo-tahora? D. QuintajVtfercfolemus-E. Qmd nunc ages ? D. Repetam aliquid corum,quæ reddcrc habcm uS craftinodic. E. Ego didîcicx pæda-gogo meo,nô efle tam cito à cibo ftu^ dendum. D.Iftudegoquoqucdidici, fedvolonunccdiCcere. E. Quid ergo facics?D.Ego quafi animi caula,prçlc-ûionem particulatimaliquotieslcgâ Scrclegam. E. Quid tumïD.Ita paula-timfict vtfmc curaj fine tædio, fine moleftiâ bonam partem preleftionis cdifcâ.E. Ifta non fatis intelligo,3c cer tè viderismihi lupraætatë fapere. D-Nöcftresadcödilficips, ^n tedoccre . , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;E pofiemj

a COLLOQ^ SCHOLAST, poffèm, nifi ad cœnam propcrares. Ë. Decœnain temporc admones: ego i-gitur eius caufa mc domum recipio-Vale. D. Ducat te Deus, amp;nbsp;rcducat.

A. IdquoJnobispræfcriptumcft. B.Equidemvolo. fedquogenere repe tendi vtcmur?A. Audiamus nos vicif-iïm.B. Sic preceptor nos monetfæpè. A.Reólè monet,fed malè parcmus.B. Vterincipiet.'’A.Ego,n tibiira placet. B.Maximèplacetuncipcigirur.A.Sc-cunde declinarionis nominaJiiscxS* plis Latinè déclina nrur,

Magiftcr,pucr,dominus,Ianius,An ronius,regnum.B.Quæfunfhodicde clinanda?A. Hefternum quidem eüla. niusjhodiernü vero Antonius. B.Cur nosidrepetimus quotidic,quodpri-d i è r ed d i d i m u s S’ A. Qui a ficprçceptor iubet. B. Id fatisfcio.-Icd curiubet.'^A, Ad confirmandam mcmoriam. B,A-gc.dcclinaLanius.

Ê.VcrteGermanicc. A. Laniusjanij, g. m. eÎA Sj^^er., B .De c] i n a A n r o n i ns. A-Ts/’.J.hic Antonius, G. huius Antoni), Zl.huic Antonio, amp;c.

B. Vcrtc Gcrnianicè.A. A.ntoniusj Antoni),g. m. eft nomen viri,ei?^i^fni %lAninAmt. Gctmanicè Antonius. B, Curdicisnomen viri.'^tu nondum cS vir. A.Fateor,fed funt a lij Antoni),qui virifunt. B.Vtinainaliquandovircua das, A.Euadam,Dcoiuuanrc.

B.Secundædcclinationis nöttilna. A.Dcfine,fceptoradcft.B. Audio tuf-ficnte,dcfinam’,nc putet nosgarrifc,

D.Quid opus eft mihi repet i'tionc? Idlus tepetiui fatis : omnia rcnco memoria. C. Quid rum ^quantofxpiuä tepctes,tantó melius tcncbis.D.BcnC mones: habeo ribigratiam.

6t COLLOQ^ .^CflOLAST. niçJvncipiendumcftab cxcmpio hc-fter^o. D. Enauj,fetcor. C. Dicigitur nunc rede.

QVID agis Francifcc.'’ inftatpræcc-^^ptorisaductus. F.Sciliccfjinftat.-nondumeft femihorapoft fccudam. E.Tamen non debemus interim tempore llcabuti :repcramus. F. Nonfta-bitpermc :egocnimfum paratus.’ E. Incipcigitnr.G.Exfpedateparumper, quæfo : egoquoquefumveftrçdecL’-riç.E. Matura. F. Dicamus fuum quid que cafum ordine, vt interdum nos docet præceptor. E. Saris eft verborö : atrendite.G.Q^id aliud agim us.'’

E.TertiædccJinationisnominahis cxemplis Latine dcclinantur, Parer, Lumen,RupeSjMcflls,Pars, ScdilCjVc digal, Laquear.

F.Î'Z.^y.HæcRupcs.G.G.huiusrnpis. E.ö.huicrupi.F.^c.hancrupem. G. K. ôrupes.E.^yiJ. ab hacrnpc.

F.W.P.Hærupes. G- G.harum rlipfi. E.Errafti Gabriel : corrige erratunî. GJ G.harum rupium.E.Z).his rupibus. F. ^/c.has rapes.G.4^.0 rupes.E.ÿ/A.ab his rupibus, F. VerteGcrnranicè. G.Ru-pcsjrupis.g.f.ei»/e/y?. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'''»

E.Ponein orationc. F.Noncftin bronoftro. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ' '’’’'î

E.Scd præceptor docuit. F. AIra rapes,«» oberfelß.E.Mort patrio dicis ; a-Ipira fortiter, hoher,'?, ez» hoherfelß.

E.Ambocrraftis^.F.Erraui fateot.G. Ego quoq; : fed vtererit viótus?E.Prx-ce|)tbriudicabit.F. Aeqaum dicis. É? Vultifncdicamasitcrani, ad memo-tiamconfirmandatn ? F.Qa{dni.'’G. Quidfi peeptorinterueniat.'^E. Quid tum.'^laudabitnos oreplcrio.

n. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I.

■yis nc rcpcfcremccum.^I. Ciir rangt; citó? H.Nc obfcniarornosdcpre-bcndatgarricnfcsanr otiofos.

Idem nomc ficdcclinaturin cafus, J. Hic amp;nbsp;hacc Sc hocprudçns, ï.Gr prüden tis.H.2).prudcnti.

QVR tnesotiofus ƒ M, Nonfum o-mninó.L.Quid agis igiturfM.Cogt to dclcâionc reddenda. L.Egoquo-qucidago;repcfamusvn.à. M. Fiat; fed quanirationcm tenebimus fL.A-gc prcccptoris partes, ego difcipufi. M.Valde placet mihi conditio,L-Sed ne fis mihiauftcrior.M«Nç timeas:no fti me fa fis.

L.îndnirimodi tempus pre fen s amp;nbsp;præteritumimperfeâ:um,Lcgerc.Praj teritum perfectum amp;nbsp;plufquàmperfe-dutn,Lcgifle.M.Pcrge.L.Sine me pau lifpcrrcfpirare,quçfo,præcepror. M, Ageifino. Satifne rcfpirafti rL. Satis. M.Pergenunc. L- Futurum indefini,-tum,Lcdurumcfle.GcrLindia,Legcn-dijö’f.

M.Gaudco te rede feciflc officium. L.Ego veró mihi gratulor, fed eft Deo gratia.M.Redè dicis,vtina ex animo,, L.Exanimo jzertè. M. ßene habet,de-finamusdentio præccptorisaduentü, F.Eccum,adeft. ft.

fJEus puçri, nos hîc fumus quinque, repetamushodiernum verbum,yt folemus’coram prçceptore,

0,FIemo('vt opinor) contradicct. PQu,iscontradiccret.'’noftra omniu rçsagitur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IncipcigiturNicolae,

N. Optatiiii amp;nbsp;fubiunâiin modi præfcns tempus,Audiam.O.Audi-as.P.Audiat.Q^.Audiam’.R.Audia-tis. N. Audian t, O. Prætcritum impcr-fcd u nijd*. Au d i re m .P. Au d irc s. Q. Au-dirct.R.?, x\udircmus.N. Audirctis. O. Audircnt. P. Prætcritumperfeâû, A.Audiucrim. QjVudiueris.R. Audi-ucrit.N.ï’.AudiucrimuSj amp;c,

JJ^IC dies nobis eft feriatus:amp; iam fa-tis lufimus.T. Satisjopinor. S. Vul-tiscrgo, vt aninii gratia conferamus deftudijsnoftris?T.Sanèmihigratum feccris. V. Mi hi veró gratiflinmm. T. Sed quid tradabimus ? S. Tcntcmus dcclinare aliquod verbum Latinè fi-inul amp;nbsp;Germanicè.V.Incipe igitur,qa nos prouocafti, S.Faciam, quandoita placet vobis.T.Audiamus.

S.Indicatiui modi prçfens tempus, J.DoceOjtf A lehre : d occs, du lehreß ; do-cetjer lehret. T. 'Doccvn\xs,ttirlehrenièO‘ f.ct[s,jrlehret-, docent,ßt lehren.

T.Prætcritum impcrfcdum,S.Do-ccbam, Jchlehrete.doccbâS, dulehrefefl, docebat,er

V.Prætcritum perfcdum.S.Docui, fchhabgekhret. dozwÀAï fT)ühafigtlehret, doctiir,er hatgelehret.

P-DocuimuSj v»:r habengelehret, d ocu i-. ftbJArA/^è^^^/e/?re^docuerunt,vcldo-haben gtlehret.

T.Præteritü plufquam pcrfcâ:umj ^•Docueram, Ich hattegelehret, docuc-» *■^5} ôcc,

doacccpifti?M.Hcrivefpe Cor. Quis atrulit.'’ Ma. : Çcfcio.Co. Ncfcis ? quis tibireddidit

casJMa. Ancilla quædahi à cauponc. Co. Vnde funt datæJ Mar. Lutetia, credo. Cor. Quo^^ic.’’ Ma. NoA’ dumlicuitinfpiccre. Cor. Ncmpec-go tcintcrpcllaui. Ma. Parumrefcrt.' nonadoo fum occupatus. Cor. Age, perlcgc tuani cpiftolam ; ego interca Iludcbo. Ma. Ego quoque mox i-dcmfaciatn.

QV Oin ftatufuntresveftræ Leiden-« l'esf He. Nefcio, iamprideni nihil audimus? Mc. Nihil-ne fcripfit frater tuus.A He. Poft menfes duos ni-h

LIBER SECVNDVS. 77 ^illitcrarum tnifit, quod viderit pa-'fr-M.Fortafieægrorat. He, Minime 'crö.nam tabcllarij fæpcnobisfalutë {•quot;Jntianrvcrbiscius.M. Libcntcr au-‘iioillfi rede valere.valdc eum diligo; 'lüiafuirmihi fuauifTimuscödifcipu-

H.illc f vt opinor te viciflim dili, Sit'M.Id veró mihi non cft dubiü.Scd iioshora vocat.’camns in auditoriü.H ^aturcmus. lam recitatur catalogus.

vpuen,g4rrireabfenfe ma^iftro irba,^whMJummia laditur illsTAter, tra^ate amp;nbsp;rebn^ honejïiiz ' pilciteler)noneS)^/gt;^4^'ygt;frba lo^ui. I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inter y os reldenda reuoluereßejie.

enimlgt;uertsfemper adeffe ne^uit, ^‘ßtejiifari yeßigia certa bonorum. j Ofirf yosf Allant blanda ca.uett,precor. firxmoneojyos ne dele^et abuti Tempor e:ne ttrgumyerbera durapremat, ^^^^eterumyobts morum prtedicQ magßlen I ^ijuiseritcaptSine mihidetyitio.

'l^eßne plura lo^ui:nemo parère reeufat, monitor nobts optimum ille Tattrt , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lUiufi

O.^em mihi/peraßem ta rejpddereparatnî , puer ßin^licos mitttt ab oreJonos!’ ;

Caßalioslaticesf qtitsj-uror iße nantis!’ Ç OSMatua me tantds mouerut carmtnaflamH,

Ktmibinuncyidtar poße montreferas'i “B.Sed cur immerifutantri me laudiim effen^-

jit^'Vtinam eloquiu nobisf^atitim^ daretur-Èt nojlra in laudesfolüeree orafuas.

Sed^ttia tepiu adeß^ueyote et metepreeemafi 'Jd^ue iubet do^or:dfßho ^lura lo^ui.

UÓ Tcftamcnto. Ob.Bcncfacis.vndc i habuiftiï P. Hypödidafcalus didauic nobis. Ob.Quando?P.Heri. O. Quoi ta horaz’P.Mcridic. O. Vbi? P. In area.

gt; • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ob. ‘

LIBER SECVNDVS. 77 l®b,QuiatJcrant?P. Omncsdomcfti-'^bprætcr primos amp;nbsp;iècundos.O. Vbi crantillir* Pu.lnaulacommuni. Ob. ƒ QP'‘^agcbant.^Pu.Difputabaot. Ob.

* I dere laqueos picis amp;nbsp;gracculis. Pu. In I area multos ad Solcm iuuenies. Ob.

JT !ccce,nunccapti eAis;non fatemini? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ccrtèfate-

niuringenuè,fednon dicebanius ma, laverba. quæfo re, miNicolac,nc vclis notare nos. Ob. Quid garricbatis.'’au-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diui

^3 COLLOQc SCHOLAST, diuincfcio quiddcicntacuIo.P.Illud I cftjloqucbamur de iciitaculómatuti ! no:quia famulus nó dederat nobisin । tëpore.O. Putoid fuifle: neeceftè eft valdc magnü malü; niü quód funt o-tiofa verba.P.ledLatincloqiicbamur. O. Audiuijfed non erat fabnlandilo-cus. Nam fvt fei tis)hocpufillinu temporis à merëda debet vobis eile valdc pretiofum,quum lit dieatü ftndio.-fci lieet vt fe diligêter quilq; præpàtet aJ rcddenda magidris ea^ quæ prçfcripfc rintmónneverö dieo/P.Certèvcrunl dieis:nos debuiflcm’ legere fimul dc Tcftaméto,quç]moxoportebit redde rc:fed ignofee, prceor, fuauifliïne Ni' colae. pofthaecrimusprudëtiores,»5t oft'ieium noftrum diligêrerfaeiemus. O.SificfeeeririSjprçceptorvosamabit magis^quàm oeulosfuos. Nónnevi' dctis, quemadmodum diligat bonos pueros, lt;5cftudiofos ? jiee aniatfO' îùm,fcdctiamlaudat;amp; praemiolisâf* ficir.P.Iftafeimus,amp;quotidicexperL mur.0. Ergo memento te: amp;nbsp;promilTa faeitc.P. Tacebisigiturhane eulpam-O.TaecbOjfed ea Icge^vt eaueatis rcci dcre.

eftfrater ruiis^P.Modoiuitdo-* mum.N.Quid eô?P.Pc,titum nobis opfonium.N. Quid nuncvobis opus cftopfoniof’ P.In merendam.N. An-non habetis in area veftra? P. Non.N. Quid ira non? P. Qma mater nonfo-nobis dare opfoniumjnifiinprx*

, tijfratrem tuü nihil aiiud quàmdifcur rcte.P. Atqui prodire nô folctjuificû. bonavenia preceptoris.N.Atquipras

i N.Non cnim menseft prçceptoris,vt tcrquotidie^deat.P.Sineillu venire: Videbis,quid tibi refpôdeat.N.Imo il-icvidcrit,quid prçceptoriicfpodeat.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L.lam

L. lamvenitheri ante meridiem. Pâ* Nihil-ne litcrarum tibi attulitf'L.Ni-hii.P.QuidigiturnuntiauirîLa.Pro-fpera omnia. Pa.De pâtre quid narrat potiflinmm?L. AitilIunijDeibcncfi-ciOjiam plane febri carercjamp;paulatim conualefcere.P.GaudcofanèjDcum-que precor,vt priftinam valctudincm breui recuperet.-fedcurille (vtfolet) nihil ad tclcripfit? L. Negat frater cu poruilTefcribere.P.Quamobrcm? L. Quia nondum fatis erat confirmatus. Pa.Nihil mirum. quum tandiu tam grauiter argrotaucrit. fed illc nihil ad tc mifi t? L. Immo pccuniam. P. Huge, nulJuseftiucundiornuntius.L. Itaa-iunt. Pa. Tu veto ficrefpondes,quail fabulam audias.L. Quin peius audio. P. Qnid-nam?L.Merum mcndacium. P. Egone men titusfum!’ L. Nondico te efle mentitum/ed falfum dixifti.P. Ego quid dicas nonintclligo.L.Dabo opcram,vt intclligas. P.Obfecrotc. La. Sinullus eft iucundior nuntius, quàm de allata nobis pecunia, quid ergo eft EuangeliumChrifti? quiseft iucundior nuntius, quàindegratia

LIBER. SECVNDVS. 8» quam Chriftus attulic nobis per Eu-angclium/’ P.Fateor nihil cfleiucun-diusEuangelio, iis duntaxatquicrc-dunt ei, amp;nbsp;cx ani mo a mpleduntur. L. Equidcm fic intelligo. P. At ego lo-quebar de huraanisöc terrenisrebusT tuvcro ftatim ad cæluna afcendifti. L. hafolctboni concionatores.P.Non putabam,te efle theologum tarn acu-tum.L.Nihil dixi,nifi quod eft tritum amp;inmedio poßcum.P Vtinamillud adeo vulgare amp;nbsp;protritü foret, vt om-ncsinChriftumcredercnt.L.Nunquä credent omnes. P.Quid prohiber? L. Quia multi funtvocati,pauci veröde duficutChriftusipfe teftatur.P.fed ne tediutiusteneam, potefne facerc,vt frattêtuum paucisconucniam?L.Vix pofliim. P. Quid ita.'’ L. Nam habet à patre noftro ma ndata plurima, in qui bus curandis totus eft occupatus. P. Nón-ne cœnabitdomiapud vos? L. CœnabitjOpinor.P.Ibo igitur fub ho-ramcœnæ.L.Veniprecor:amp;eadcm o-pera nobifcum cœnabis.P.Non recu-fo. L. Intérim vale: fedfacmcminc-risadcflc tempori.P. Quotahora? L.

N\CT:O?.\t^VS ADRIANVS. J^Ogo rc Adriane, conipinge mihi hanc charram. A. Quid me rogas? nôeilars mca. V.Ec ramen fepccom-pingisalijs.A.Qiioi habeslchcdas.''V. Oclo.'fcd lain funtcompücaræ; ranru reftar infnerc mcmbranæ.A.Qriidda-bis,n tibi compcgcro.'^V.Nihil habeo, quod poflim dare.nam pecunia nulla naihi cA. A.Ergo quære tibialiû opifi-cë.nö eni m gratis facia.V.Mi Adriane, tuesrä bonus.-denegabis mihirê tan-tilla.'’A.Scin tu. quid habetprouerbi um?V.Qiiod proucrbiri dicis?A.Man’ manii frlcar. V. Quid hoefibi vulr? A. Da aliquid, fi quid vclis accipere.V. Si .quid habere, certè dare libcnter.A.Cc d o m ercn d ä t ua m. V.Mera n dâ? ah ine mi(crum.''quid edcrem ? Mallem dare pileuni, fiauderem-A. Merenda rua, parua res cft.V..Svd vehemêter cfiiiuo. A.Q^id caufç cft?Quia nihil prâdi,ni-fifruftum panis, amp;. rresaurquatuoriii glandes.A. Eho,quid caufæ fuit? V. Quia materdomoabcrat.A. Quit ergo tibi deditinercndam.'^ V. Ipfa. A.

LIBER SECVNDVS. «Î Atqui diccbas earn abfuißc.V. Verum lt;ftj.abera: enim tempore prandij/nec redijt, nifi pauloanre merendam. A-Nihil-nccdillidomi antcqiiaminlu-diim venires? V.Niliil.z\.Ciir non ? V. Quia rimebam nö .tdeßein tempore. A.Tintinnabuli lonitus tefarisadmo Itère debet. V. Sed raroaudimusàno-ftrisædibus.A.Qiiid ira? V.Quia löge nimisabhacfchola dißant. A.Sût-nc veraiftaomnia,qiiæmibi narras ? V. Vera profedoj Adriane. A. Age, da m i hituamehartam, egotibi compinga elegantem libcllû; tu interim ede merendam tuam.V.Ego peram à marre fextantem, qucmdabotibi. A. Cane petas,nihil volo; quin potiusdarc tibi, (iegeres.V. Ago tibigratias. A.Nô-ndputabas me lcriô pcicrc ubs te me. rendam ? V.Profeäößcputabam. A. Atquidiccbam ioeo.V.Qjtamobrem? A. Vtpaulifpcraudirem te Latine fa-bulari. Nâquod bene difeas, gaudeo. Quâtiemiibchartâbâct V. Dedi pro codice aiTêcû ffißb.A.nöemißi male, bona cft.fed no rcÖè cöplicafti.Habes nicbranäiV.Eccc tibi. A. Bene resha-

»4 COLLOQ^ SCHOLAST. bct:cgo citius cÖfcccro, quàm tu merendam pcrcdcris.V.Habcbo tibi maxima gratiam,mi Adriane. A. Honeflè loqucris:fcd memento fîlijVt femper viuasin timoré Domini,diligenter o-bcdiasmatri,^isfrequensin^'cho]3,di-ligens in ftudiomeverferis cumpra-uisacdiflülutis.dcniqjquibuspotcris benefacito, quomodo vides me fecif-le tibi.intellextinï V.Optime. A.Fac. jgitur, vt fæpc recorderis. V. Faciam, Deovolente.A.Edenuncotiofè.

M.Vide.D.Carocftdcd quç nâfM. Bubula.D.Vtrum recens,an falfa ? M. Eft bubula falita.D.V trum pinguis,an macra.'''M.Ehô inepte, non vides nta-cram efle? D. Annon malles elle vitu-linam aurveruccinam? M. Vtraque bonaefl::fcdin omnigencre fapitmi-hi hœdina,pra;fcrtim alTa.D. Hem,de-licatule,iâm-nc palatum tam doâum habcs?M.Dico,vtfcntio.non enimeft mentiendum.D. Abfint à nobis men-dacia.SumusenimfilüDci, ôcChrifti fra-

LIBER SECVNDVS. Ï, fratrcs, qui cftipfa veritas, vtipfcdcfc loqucns teftatur.M.Scd ad rem.Suilla quoq‘, vefcor libenter, modico falc a-fperfaôcbenecoéta.D.Omirificâ Dci gratiani, qui dat nobis tot opfonio-rutngcneraamp; tam bona/M.Quotpu tascfl’e hacin vrbcpaupcres,quifolo pane hordcaccoviólit^nt,ncq; tarnen ad faturitatcmr’D.NÓdubiro multos cflcjin tanta prxfcrtim annônæ carita tc.M.Itaq; nos in tanta bonarum rcru copia,quätasDco gratias agerc dcbc-musr’quaslaudesillidiccrc: D. Eiusi-gitur beneficia magnifiée vbiq; prçdi-ccmus-.atq;interim precemur, vt pau-perumfuorûmifereaturinopiç.M.V-tinain ipfe corda noftra fuo fpiritu ad cä rem penitus afficiat.D. Ita prccor,

QV ID rides? B. Nefeio. A. Nefeis.'’ magnum fignûftultitiæ. B.Meigi-tur ftultum vocas? A. Minime vero: ( led dico tibi,argumentum efic llulti-cix,quumquisridet,amp;ridcdi caufam nefcit.B.Quid eft ftultia? A.Si diligcn-I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B 3 ter

ter cuoluas Catonem tuu Jftud,quod quæriSjinnenies.B. Nûcnôhabcomc umCatonë,amp;voióaJiam rem agcre. A. Qtiod habesnegoriü? B.Habcoe-difcercaliquid dcRudimêtis.A.Etin-tcrim quærisfabiiIariJneptuIe.B.Dic nühi (quxfoj de ftultiria in Caronc. A.Stultitiamiiwtla.re,loco,fgt;rudentialummti an-non ha’cdidicifti?B.Immo,fcd nonrccordabar. A.Qnum domicris, inlpicelibrum tuü.B. Oquanrasgrati as ago tibi .'ego proponam alicui iftâ quæftionemjquinon potcrirmihirc lpondcre.-amp; fic cri t viólus.A.Tacc puer, tacc,amp;ftudc,ne vapulcs, B. Nó mul tiimcuro:cgofcrè tcncoprarlcótionë. A.Nifi taccas,dieam obfcruatorbqui teftatim notabir.B.ManCjmane, nihil dicam ampIius.A.Scdmcmétoid, quod dixi tibi.B. Qiiid cftr’A.Neride asnuquä finecaula.B.Scd ridcrcnöcft nialû.A.Nô dico iftud.B.Quidigitur? A.Stultum cfHinc eau fa ridcrc.B.Nüc Jntclligo.A. Pvccordarcl'æpc.

LIBER. SECVNDVS. î? üterasà fratre, qui Londini habitat. C. Quand© acccpiQi.'^M.Hcri fub no-fteni.C.Quisattulir;'’M. V crcdarius. C. Quid-nam inrellexidi cxifti.slite-ris?M. Omnia bene illic habere quod adEuangelium pcrtincr. C. Vcra-nc prædicas M. Exfpccla; lircras ipfas oftendam tibi à prandio. C. Eft profe-ftó,quöd noftrisfratrib’gratuicmur. M.ScilicctjquodquçDco noftrogra-tiasmaximasagam IS. C. Idquidem præftare debemusomni rcmporc:fcd nuncmaxime,quum audirnus ea,quç ad gloriam eins prxeipue pertinent. M.Vtinamhoc (emper habeamus in memoria. C. Communicabisigitnr mecum tu3slitcras.'’M.Vtpromi(i,C. Ergopoft prandium. M. Etiam dubi-tas.'^C.Intcrcavalc. Valc^amp; laluc Clemens.

pST-nedomi frater tuns ? M. Cur iftud roga.s?! Parermcusvolcbatc-umeöuenire. M. Noneftinhae vrbc. EVbiigitur.^M. Peregre profeet useft.

I.Quando? M.Nudiuftcrtius.LQuó-namiuitz’M. Lutetian).I. Qiiàiterfa-ßuruscft.f’M. Argentina. LVtrùni pc-desjanequesinit? M. luit in cquo, I. Qj^andoeftrediturus? Ma. Ncfcio.IC Sed quem terminuin conftituit illi patcr^M.IuflitjVt hie adeflet ad viccCi-muni huiusmcnfisdicm.I.Ducatillu Dcus,acrcducat.M. Ita precor.

DESIDERIVS. BENEDICTVS. (2gt; VA N D Oprofedurus cs domum? . B.Cras^Dcoiuuante.D. Quisiuffit? B. Pater. D. Qiiando autem iuffitPB. Admcfcripfitfupcriorchebdomadc. De. Q^odicJitcrasacccpifti.'’Be. Die Veneris. De. Quidcontinebant pr«-tercaliteræ.'^jBe. Omnes redè valere, proximis diebus initium forevinde-mix. De. O fortunatunijquivinde-miatumproperas/Be. Vis dicani patri nico,vt teaccerfat?De. Quamgra-tuni mihifaceres.^ fed vereor,vr nolit. B.Imogaudcbit,cùm propternoflra côiunûionëjtum verb quia öc Latine coiioquendonos exercebinius,amp;de ûudiis

LIBER SECVNDVS. »? ftudijs vnà interduni confcremus.D. Ohjgaudio totus exilio. Amabo tc, id cura mi animule. B. Senties: interim Deiim prcccmur,vt didujfaóla amp;nbsp;confia noftra vertat in gloriam fui nomi nis. D. Bene mones’amp;certè ita expe-ditfacerc.

C 0 L L 0 lt;2:^ XF, AVRELIVS. LAMBERTVS. Sifte parumper gradum jLambertc: quopropcras^L.Redàdonium. A. Quid eóf L.Matcr vult me paucis con uenirc.A. Nefeisquamobrem ? L.Ne-iciojiiifi forte, vt veftimenta hyberna niihifaciendacurct-A.Iftudcftverifi-niilc:iamcnimirtftathycms. L.lam vifafuntgclicidiajamp;glaciesetiamali-cubi.A. His diebus vidi in foro mon ta nosquofdam,qui dicebantmagnam vimniuiû dccidiflc fuperiorihebdo-made,quumhîcintcrealentaspluui-as tantum vidcrcmus.L. Ego quoque idipfumaudiuidomi noftræex rufti-cis,qui triticum nobis aduexcrât.Sed cogorabrumpcrefcrmonem,nemihi irafcaturmatcr.A.Sedhcustu,mi Lâ-

bcrtc,adfermihi domoaJiquotvuas, namampliflïma fuit vobisvindcmia. L.Adfcram(vtfpcro)vtriq; noftriiaffa timgt; nifi fi quid forte mater irata eft mihi. A.Ißud auertat Deus.

(Wo-na mis tarn ccicri ter ?B.Ad ton ^^forem. P.Ego quoq; vnà recuni. B.Rogafti veniam.'’P.Non rogaui,fcd tanrifperexfpeda mc, dum co roga-tum.B.Fcftinaigirur. P-Moxrediero. Redijcamus nunc iam.B. Quo vultii repræceptor cxccpit.^’ P. Hilari fané. B. Eodem mcquoqucacceperat. P. Non folct irafei nobis, niß illum adca musintempeftiuè. B, Quotus-quifq; id non ægrè fert? P.Eriam nos,qui puc ri fumus, fçpiùsirafcimurcondiicipu Jis,quum ftudianoftra,quantiilacun. que Ihn r, intcrpenant.Scdiamdcfina mus, optime tonforem ante office nam video. B. Euge^nuIIi iuntigitur i exlpcclantcsuraficGvtminusdiunio I rem ar. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

QVÓ nunc foIusabis?B.Scmpcr à vcr ^fibus aliquid aufpicaris. A. Faci-^ceftcarmcn inciperc, deduccrcnon item.Scd dic^quo nuncis ƒ B.Rcftà in portum.A.Qnidin porru habesncgo djïB.Vifo, ecquid alimenti mihi aduc ftum fir. A.Vis me tibi comité^ B.Im-nioctiamducem.fi tibiiravidctur.A. Nunquam duxeiredidici:fef! (æpcegi comitcm. B.Nihil ad rem pcrtinct plu ribus verbis hîc fabulari : camusvnà. A.Eamus fanc.-confabulari liccbit am pHusambulandoinripa Moeni, fina-uisnondum appuirafit.B.Quid,niam fitappulfa? tarnen dcambulare fatis diupoterimuSjdumcxoncratur.

' cftPetrus?P.Iuitforas.N.C^ö, 1 P. Abiit rus. N. Qui cum f P. ( Cum patrc. N. Qjiis venerat accer-ifitumr' P. Patrisfamulus.N.Quan-■ lt;10 0(1 invrbemrediturus P. Hine, ' (vt dixitj ad oäauum dicm. N. A

qiiopctiuitabcundi veniam.'’ P.Ab hypodidafcalo. N. Curnonpotiùsà ludimagiftro ? P.Adncgotiaprodic-rat.N.SathabcOi

QVöafcendis? N. Incubiculumno-^*^ftrum.R.Quid có? N.Petitü thc-cam fcriptoriam.R. Adfer mihi cingu lum eadem opcra.N. Vbi eft? R. Super arcammcam. N.Adfcram:fedtumc hïc cxfpeda.R.Nufquam mouco.

J^Eus Gcrardc.G.Q^id vis fL. Acccr-fcris.G.Quisme vocat.^L.Fratcrtu-us.G. Vbicft ? L. Pro fori bus te exfpe-éla t. G.Certó feis crtc fratrem meum L.Quidni feiam ? vidi ilium,amp; fum al-Joquutus. G.Vifofanè,quidfit.

J ; i c t i. ç t : t t t l ï

l î

If c t 11 t t

liber, secvndvs. gt;î fcni^quum præccpror tam fæpc nobis incuicctciusrci caufas.^’P. CurigitüE ' niodo facicbas con trà .^V. Quia Ifaias itamecocpcratalloqui.P.Quid turn f dcbuiftiillumadmoncrc, nonimira-ti. V.DebuiJcd tune niihi non venir inmentem. P.Scdinterim norandus «.V.Minimèverô,nifi vis efleipfo p-ceptorc fcucrior. P. Die mihi caufam. ;V. Qmapræceptor vctatqucmpiam I öotarij quifponredelidumagnoue-iit; modo ne taie fit faÖ:um,quod ver-bûDeiinterdiûumfit.P.NônneàDeo pfæcçptum cftjvr parentibus obedia-

V. IlludcftquintumDecalogi i pneceptum. P. Atquifvthabcmus in Catechifmoj præccptum illud patet l biiüs.Nam parentum nomincjpræcc ptorcs compleftitur amp;nbsp;magiftratus,amp; ( denique omnes,quibusDeusipfe nos gt;nbsp;(iibiccit. y. Non cquidem nego vera tfle,quç narras : led malo præceptorc ^onfulcrc,quàm tccum dilputare : a-l'oqui in maius malum me induce-jicSjquod cftcontcntionisvitiû,mul-ihomagisàpræceptore vctitum.P.Ac-'l'ium dicis; memincris igitur præcc-j 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pto-

9 COÜLOOi. SCHOLAST, ptofcm admoncrc, qiiü rationcsàno bis exiger. V. Ne pu tes me oblitiiruni : præfcrtim quunimca rcs.igatur.

C 0 L L 0 XXTf. REMBERTVS. FRIDERICVS. yNDE vcnis.lt;F. Eforo. R.Qiudillic audifti n oui.Nihil. R. Nihil-ne F. Nihil prorfus. R. Miruni cft, te nihil audiiïc de bello, aut de cætcris rebusGallicis. F. Deijs,quænihilad me pertinent, non foleo pcrcontari. R.Efto:fcd ramen aliquid vcl in tranli tu audiri foleqF.Ne menriar,intcllcxi nônihilin tranlitu.R.Narramihi,quç fo.F.Nuncnoticftnarrandi fpatiû.R* Cur non.'’F.Eft mihi alio properandû. R.Quo-nam? F.Nihilad te.R.Quan-do igitur rcuilcs nos, vt ex te iftudau-diamus?F.Aprâdio,filicebitperotiu. R. Amabo-te,facliceat. F. Dabo ope-ram: fed me detinesdiutius.Vale.

C 0 L L 0 XX ni. h.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B.

liber. PRIMVS. 9î cgifti in foro f B.Emi pj'ra. A.Nefcis nobisverirum eße cnicrc friicltis ali-quos? B.Qnisillud ignorât ? nam di-ftumcftpalàmin aula. A. Quî igitur aufuscs cmerc pyr.'lt; ? B, Mater dederat nùhi fextantem, Vf mihi cmcrcin ia merendam. Quid mail feci, fi parui matri?

I FRAKCISCVS. DIONYSIVS. lt;nbsp;i VBlfiiifii hisdicbus.^’D.R.uri.F.Q^o i inloco? D.ln villa noftra.F.Quid a-1 o^bas illic?D.Miniftrabä patri.F.Quid veróillc'D Paftinabatvitcsnoftras.F. Quando illiuc redijfti ? D.Heri tâtùm. Ï-Qüid patcrrD.V nà mccum reuerfus 1 ^ft-ï.Bcncfaftum-.fcd quo nunc is: D.

btcrarium?D.Cras,iuuanteDeo,aut fi'rnmùmpereudiè.F.Ergo interim va ^^•B.Ettuvalc,miFrancifcc.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;no ;

no: fed curiftudrogas ?F.Qnia Cecum abftulitCaralogum : ôc præceptorira-feeturdî nemo fir,qui reciter. C.Rclin quemihiiftameuram : habcocaralo-gi cxemplum. F. Rccirabis igitur fC-Recirabo.F.Bcnefacics: amp;nofterBIa-fius rcfercr-gratiam, li qua fe offerer occafio.

C 0 L L 0 (2^ XXri. G. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p.

Q^d eft nbidomicilium? F.Patcr^ i na domus. G.Vnde nunc venis} i F.Domo.G. Vbi prandiill ?F.Domi.G. / Vbicœnabis.'^F.Domivcürç, vtfpero. J G.QaîCcis^F.Pateriprc tunshodieme j inuitauit.G.Vbi ilium vidiiti^F.Domi patrui. G.Q^od illic crattibi nego 1 tium? F.Patcrmcmifcrat nuntiatam ' aliquid.G.Scireetiamvclim,vbJCiscu ; biturus.F.Domi frarris.G.Qmd babes negotij cum fratre tuo ?F.Dixitforori noUræ fe vclle conuenire meoriosè. G.In qua domo habitat? F.Inquadam conduäitia.G. Ehó;,nulldm-nc habet propriam domum ?F.Habetquidem, Zed earn Jocatquibufdam inquilinis.

LIBER SECVNDVS. 97 G.Locatigiturdonmm propriam,cô-duciralienam. F.ScjlicetA'tcxmeau-dis.G.Qu a n ri 1 oca t ƒ F.Oct O d cci m tha lerisjoachiniicos vocât. G.CurilIara non potins habitat? F. Qiiia fitanon cftinloco iatisconimodo, fiae(vtita loquar) mcrcatorio. G. Scd illam alic-namquanti conducit? F.LongèpIu-tis.G.Q^antiigitui?F. Quinque amp;vi-ginti.G.Cara eft habitatio. F. CarilFi-nia:fcdquidagas ? Locicommoditas idfacir.G. Age (vtaliquando tandem finiamus Jdic precordcifnc vbi crasfu tutus fis? F.Domum reuerrar,vtindc inlcholam me confeiam : fi qiiidc per mifcritDominus.G.CuraddiSjSipo-niinuspcrmifcrii? F.Quianifi permif-fiiDci, ne domoqnidcmexirepofle-nius.G.Ifturiaudiui l-çpè ex prçccp tore- F.Cur ergo rogabas ? G. QiiJa n un-quamnimis dicitur, quodbencdiólü fuerit, præfcrtim vbi de rebus diliinis agitur. F. Iftud quoque ex præccptorc didicimus.G.Vcrum,fedvtileeft talia fæpèrcpeteread memoriam exereen-dam. F.Vide, quô nos fenfim adduxe-tittua prima interrogatio / G. Târùm I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G vole-

9« COLLOQ. SCHOLAST, volebam paucis verbis tccutn iocari. F.Agè,quoniain nunefatisanimü ex-crcuiiiius ,non vis ctiaiii corpusexer-ccre,valctudiniscaufa rG. Quidnive-liin.'T.Eamusigiturlufum pilapalma ria:nam colnfufcio re delcétari.G.De lector fane, fed nunc pilam nöhabco, r.Eecctibi.-fcqucrcme. G.Ego tefc-quorlibcns. tumcbcneducito. '

QVoad parrisreditum cxi'pcclas?D. ^^Hincad diem oétauû. C.Qiufcis dië.^D.Ipfcpatcradnieferipnr.CAd-uerutiis eins (vt fpero) re ditabif. D, Crœfo ditior croji benc n unrarus ve-nerir.C.Tuncmihi inntuürcddcs?D. Non eft,quod dubites,quin,fitibiop’ crirainpJius, non modoreddani mu- j tuujfcd eria m refera m gt a riä.C. Qiio- j modo.^D.Pecunia nuiruani viciiliin j dabo.C.Nihil opuscrif,fpcro.D.Afnc J ' fciSjCjuid poiiitaccidcre. C.Tcpiis cit j ) breaiûimü.D.Non codicojquodtibi ! ' velimonn'nariinaJû.C. Quidqdonii- j nenturiiomincs,DeuscJauuin'rener, ! '

LIBER SECVNDVS. 99 Ö. SedquidcefTamusrcciperenosirî 3uditoriiim?C.Opportunèadniones.

Manfit doini.P.Cnr manfit^W.V t pta-derct cum marre.P.Tu vcró,cur criani nonmanfifti?%'/.Iam pranderam cuni patre. P.QynsVobisminiftrabatr Ancilla. P. Quid marer? vbi erat? HEtiamdomijicd occupaza. P. Qn-a inreJ M.Inrccipiendo triticègt;,-quod nobis adueclü fuerar.P.Qnat?dotédr-bisdomum? M. Qiaumaccerfar ip'a-irc.P, Quodieiftudcrit? M.Fortatl'e hincad quatuordics. P. Gut Vos tarn' û-’pè commca tis .'quot;’M.Sic voi u nr paren tes.P.Qu^idagirisdomi? M.Qiiod iu-b e m 11 r à p a r e n t i b u s. P. S c d i n t e r i m p e ritvobis ftudiorum tempus. M.Noiï oïnó périt.P.Quid igiriir? M.QuorieS' paternon cftnecclîariooccupatus.o-mnib.horis exercer nos:manè,anreamp;' poftprandiü,anrecocnâ3 eœna Caris dia, poPrcmo etiam antcquâ cubirû uiiius. P.Quibus tebusVüS exercer!

M.Exigità nobis ca potiflîmum, quæ totahcbdoinadciu fchola didicimus: themaranoftrainfpicit, ac de ijsnos infcriogat:fæpè dar nobis aliquid nio do Latine,modó Gcrmanicc defcribé dum:inrerdnni eriam nobisproponit breucm fcntcntiam vcrnacuJo iermo nc,quam Latine vcrtamus : interdum côtràjiubet aliquid LatinûGerinani-çè rcdderc.Pottremóianrc cibü amp;pöft fcmpcr exBiblijs Gcrtnanicis aîiqd le-gimus, idq; to ta pfente fa ni ilia. P. Ni-hllncdcCatcchifmointcrrogat?xM.Id facit omni dicDominiGO,nifi forte do moabfir. P.Miranarras,fi modovcra. J^.Imo funtlongè plura,quàm quæ ti bi narraui.fumcnim oblitusniotû ci-uilitarë : dcquactiâadmoncrenosfo Icrinnicnia.P.Curpaterveftertâtum futnir laborem in vobisdocendis.'^M. Vt ficintclligat; num in fchola opera 1 nd a m U s,amp; tpc a b U ta m ur. P.Mira hominis d il igctia,atq; adeoprudêtia. O quàm dcuindicftis Particœlefti,qui talem patrcmin terra dcdir vobis.^M. îaxi t illc,vr hoc amp;nbsp;cætcra ci’ beneficia nunquâobliuifcamur. P. Bonûamp;piû

LIBER SECVHDVS. i«t cftiftud optatum;cura,vt habeas non modo in orc,fcd in animo ctiä magis. M.Quod me tamfide]itermones,ha-beo tibi gratiam.P.Bcnc monendi of-ficiü debemusomnibus, fed maxime fratrib’. M.Frarribufnc igirur folis f P. Eospotiüimû fratres hîcdico^qui ex fideinChriftum nobis cóiundi funr. M.Redè iudicas. Sed vifo, num frater domo tandem reuerrerit. nam ad ccf-findum promtus cftplusfatis.

SErió-ne fcribis,anincptis? P.Equi. dem fcribo fcrió. cur enim tempore abutcrer? Tnverbeur iftudrogas/M. Quiavidi aliquando,quum bene fcri-berci.P.Scribointerdummeliiis. M. Qui fit igitur,vt nunc tam fcribas ma-^è.'P.Defuntmihibenc feribendi ad-ùimenta.M.Quæ tandë?P.Bona charta jbonum atramentum,bona penna. Nam hçc mea charta (vt vides^ mifcrè gfluif.atramentu eft aquofum amp;nbsp;fub-albidö,pcna mollis amp;nbsp;male parata. M. Cur ifta omnia matfirenö^puidifiirP.*

Pecunia mihi decrar, amp;nbsp;nunc et-a dc-clhW.Incidiftiinillud vulgare j)ucrbi um.-Cuideeft pccuniadiuicdcfunto-m n i a .P. Si c a g i t u r m ec Û .%/.Sed q u an -do re fperasaccepturü ?P.In mcrcatu ^ximo pater ad mc mifliiruseft,2ut i-pfcmetvcnturus.Xy.Ego teinrercaiu uarcvolo.P.Siqdemid potes,niagno beneficiomeart'eccris.^.Aceipchos fexafles mutuo ad charram ôccætcra côparanda.P.Quàm verèdidumcftil Jud: Amicus cert us in re incerta cerni Tür/Sed ^d teïmpclIir,vtmihivJrröta kenigne facias ƒ Charitas ilia Dci, q uç(vt Paulus ai t^ effufaeftin cordib. noftris.P.Mira cftvisdiuiniSpiritus,q cius auftor eft chari ratis.Scd mihiin-terim cogitandû, quomodo tibi refe-ram gratiam.TW.Parua reseft: omitte iftâcogi rations, ne teimpediat ,quo ininùsin vtramuis aurcm dormias: ta tùm r.cddc mutuum, quum tibi cômo dü-fucrit.P.Reddam (vtfperoJprope-ttiefn/À/.Bamusad prcc3tionë,ncno-tcmur.P.Addc vu û,fl placer. M. Quid cjlfP. Ne'hodicincocnari mittaniur tubitum.M.Ha,ha,he.

hora furrcxifti hodie ƒ S.Pau-, Joùntc quinram. V.Qiiistecx-pcrgcfecit ƒ S. Ncmo. V. An cctcri ’srnfurrcxerant ? S.Nondum. V.Non luiftiilloscxcitarum ƒ S. Non iui. V. Quamobrcm?S.Ncfciogt;nifi quia non Putabam illud ad me pcrtincrc.V. An nonteillicxcirantintcrdnm? S. Im-i^iofæpiflimè. V.Debuifti igiturfimi-literfacerc.S.Debui,fa teor.V.Meinen toigitnr,vt pofthac facias.S.Meminc-i'OjDcoiiiuante. V.Scdtuquidfcci-

I fti,ex quo furrexifti è lcao?S.Primùm flexisgenibus precatus fum Patrem coelcftcm in nominePilij eiusDomi-ninoftrilcfuChrifti.V. Fadum bene, quidpoftea.^ S. Deinde ornaui mCjSc curaui corpus mediocri ter,vtChriftia nudecet;poftrcmó ad quotidiana ftu. dia me retuli. V. Si perges fic facerc,ne dubites,quinDeus tuaiuuctftudia.S. Adbucniefempiuuir,q eftciusbeni-

‘ gnitas.nccmc fvtfpcro^derelinqucr., V Rcftèloqucris; nccillc fpë tuâfru-ftrabi-

ftrabitur. S.Anno fiipcriorcdidiciin Q2.tonc,Sj)emretine,fjgt;ei ^na homtnemnec-morte reltnqwt. V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;retiriucris, be

ne fecifti.cftcnim egregia l'cntêtia, amp;■ hotnineChriftianodigna.S.Atquiau âor ciusiibri non fuit Chriftianiis.V. Non fuit, certa res eft. S.Vndcigifur lumfit tor pulchras fententias ?V.Ma ximcex philofophisethnicis. Näamp;i-pfi diuino Spiritu il)uminati,pluriina dixerunf, quæ funt verboDei confen-tanca.quod tnquoq; vidcrc aliquädo porcriSjfiJiterarum ftudifi profequê-re.S.Ego jgt;feq u a r(vt fp ero) d u m modo jpfc Deus det patri mcovitam longio rë.V.Prccarc diJigentcr amp;nbsp;exanimoj vtiHudcontingat.S.Quotidieidprc-corfspè.V.DettibiDonainusDeusin omniopcrc bono perfeuerantiam.S. Qiiod mihi optasUden*! tibi prccoramp; gratias ago, quod me tarn fraternè monueris.

LIBER SECVNDVS. ,oy hodiecxpremioaccepifti. B. Vbifint togas ƒ qiiafiverotibifcruaredebuc-tim.D. Nöficintelligo:fcd quærOjQd feccris. B.Edi in mcrëda .D. F.difti nii-fcrîcurpoti’nÔfcruabasad ludêdû?B. Edcre malnij qua pcrdcrc. D.Nö pofc ras pdcrCjniiiduodecim.BFateor.D. Quod filers tuliflet, potuifies ducen-tasaiitforraflc plures iucrifaccre. B. Dubiuseft(vtvulgódiciturJludi eue tus. D. Quid tum ? vbique parati efle debemus in vrranque partem, amp;nbsp;boni confulere, quicquidnobis cuenerit. B.îftudegofcio; fed nonfumadmo-Qüm ludcri'di peritusin eogcnerc. D. E). Abi, nunquam rem facies.B.Ncmo rem facit,nifiDeo Volente: nec ego di tari ex I ud o veli m. D. Ergo ( vt vid eo) lt;iuærcndus mihi eft colluforalius. B. Nihil fane impedio.Sed mane parum per.D.Quid vis?B Quid tuvocasfor-tern, dequahiemihimentionemfe-ciftir'D. Ipfam fortunam. B. Quid au-temcftfortuna?D.Stultorum opinio. E.De fortunaquid opinanrurftulti.'’ El.Nuncmihinon vacatdehoctibirc Epondcre: fed vide annotationem prç

' ccprorisinCatoRcm. B. Inqucmlo-cum ?D. In ilium verficuJum gt;nbsp;Jndul^et Jorruna tnaltf, ytltederepoßit.Vt. Vt video, non ignoras,quid fit Fortuna.D.Satis ïciofortunamnihilcflc. B.Curcrgo dixifti,Qu^od fi fors tuliiïetïD.Excidit tnihificloqui Ethnicorum more. Na eorum librifvt fæpe doçct præccptor) pleni funt eiufmodi impia doólrina. B. Nihil mirum ; ncmpc illi veram Dei cognirioncmnon habuerunf.D. Sed audimi Balthazatjfi visampüusdifpu tare,quærcribialiosdifputatorcs. nâ mihi nunc fcrióludendumcft: volo tarnen prius re vicifllmadmonerc. B. Oquàmgratum mihi fcccris.''D,Nón-netudixiftihæcverba, Dubiuscftlu-dicucntus?B.Fatcormedixifi'c; fed præmuniui.D.Quomodoiftudintel-ligisz’B. Addidicnim hæc tria verba, Vr vulgo dicirùr. D.Oaftutam vulpe-culam/os occlufifti mihi. Sed hæcin-ter nos fine odioautmaleuokntiadi ôla fint.B.NouirDeus vtriufq;animû. D. Eftenim illc fol’cordiû ferutator. Sed quid tu^vishicfolusotiotorpcf-ccrc?B.Cogito, quo lufu me cxcrcc-am.

LIBER SECVNDVS. 107 Jm.n.Quafi verö fitdiutiuscogiran-dum.Agc, fcqucrc me, dabo tibimu-tuoiuglandcs.B.Amicènuncloque-risd'cdquando reddam fD. Ad Calcn i dasGræcas.-fi non potes citiùs.B.O fe-ftiuum caput/eamus.

C 0 Ä Z, ö ßc AWAVZ. H. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I.

JACOBE. 1. Quid vis.'’H. Repeta-musvnàpræledioncm.I.Non eftmi hiotiUm- H. Quid habesnegotij ? L Volo feribere. H. Quid feribere paras?

' I-Diâata præceptoris. H,Curbcri igt;ö, Icripfiftiî I. Quo-temporefCiripfilEci'n? H.Quum luderetur. I. Ai'-gonolc-bani amittcrc ludendi oecafioncm. H. Ah piger, nihil aliud quàm lufio-j nesmeditaris. Nónnediebus mcrcu-I hjSeSabbathi ternæfunthorælibcræ? î'Liberæquidcm Iunt,fedad lufum deftinatæ,deputatæ,attributç,afligna îæ.H. Immo partim lufibusauralicui lioneftærcmiflioni, partim ftudio H-tcrario fût dicatç.I.Fateor,dütaxat ijs, .^uivolûtimmoriftiidiis.H. Nöpote-fas heri fefquihorara dctrahcrc Judo

teJ COLLOQ^ SCHOLAST. tuo;autfaltcmhoramvnicani îl. Tu ftudc J quantum voles : ego veto luda quandiu licebit.H. Per me quidcmli-ccbit: fcdinterim parum promoue-bisin Hreris. 1. Nonne præceptori fa-tisfacio ƒ H. V tcunquc.I. T u igituLÛu diofcjviseflepræceptore ipfo feucri-or? Omittc me tandem: age tuum negotium, ego mcum. H. agc, âge, vt liber.

K. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c.

C Nefcio. R. Cur de hacre patrcni non admoneste. Quidputas mccu-rarc/’R. Parumadmodum, vt credo, C. Profeûô verum dicis.R. Satis eftfi-gni, te no n a mare li teras. C.Scio lege-rCjfcriberejLâtincloquij fairem mc-diocrîrer. quid opus eft mihi tanta ici entia? Ego plan {cio,quà.m tres lâcer-dotes Papiiiici. R. O miferum idole f-centem/ûccincrem contcmnisina:/li mabilcm? C.Quid ru ficcxcJamas.^vn deribi videormifer.^R. Amice, nulla tibi àme orra eft iniuria. quod cnim i tibi I

LIBER. SECVNDVS. «e» fibidixi,noneftconuitium, nctuin ’ï’alam partem accipias : fed mifcrcor ^uijquia id conremnis, quod fclicita-^cmparit.C.Lucrum,diuitiæ, amp;nbsp;vo-^uptaSjfclicitatcm.pariunt. R. Immo iftamultisfucruntcxitio; tametfidi-üitiæ funt donum Dei,nec nocent, ni fiiisjquiabutuntur: verumcnimuc-tonullacfthomini pretiofior poflef-Co, quàmvirtuSjamp;rcrumhoneftarû cognitio.C.VisigiturconcionarijVt vidco.R. Vrinam diuinas concioncs audiuifles diligenter. C.Hcm, odtun-‘lisme. nunquid visR. Vtbonam iiientemdettibiDeus. C. Ea fortaf-fe tibi eft magis opus, quam mihi.Va-Ic.

COLLO^XXXniL K. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B.

Mie. O R egO; quid tibi vclis. tu fere fempcresotio(us,autgarris, aut incptis.B. Quidvisfaciam? A. Vtftu-deas diligenter. B. Curmeiftud mo-ncsgt; A.Pro mco in te amore, tuaque viilitate.B.Fruftra moncs. A.quid ita? 5. Quia non eft mihi animus in lite-

t.ó COLLOC\ SCHOLAST. tis.x\.QuidcrgovcJles.'’B. DifccrcaÏi» ; quäarteaptäingeniomco.A.Jäm-ne i cogitafti, quænain ars tibi placcarpo-tilïImiim.^B.Iainpridem. A.Curcrgo । patreinnon admonesr B. Nunquam । aufusfiim.A. Cur non.^’B. Vercor,ne i inihiirafcatur.A.Roga præcçptorein, J Vtilli dicat.B. Inimo tcoromi A. die ’ tuipl'c præceptori mcis vcrbis.nâ vcrc I eundia ineinipcdit. Faciéf-ncj quod J rogo.^A.Faciâccrtè, idquc Jibentilli- ' luè.Valde.n.tædetmevidcre te adco lt;nbsp;remiflum.B. O quàm mihi grarü fecc- J lis!A. Sed præceptor teappellabir. B. J Quid tum?ObJata occafio inc audace 1 redder ad incntcm mcâ libéré aperié-dam.A.Redèiudicas.B.Tu igirurfae 1 proniillimcmincris: deinde renuntia nbsp;1

C 0 L L 0 XXXr. ( MICHAEL. FABIANVS. ' T ^ALVE Fabiane. F. Tu quoque fair dusÛ5^ Michaël. Quora cltjiora ?M« lt;nbsp;' Moxaudicsfünûfcmihor.Tpoïl quiij .tam. F. Bene habet: mature fads ade- H ri in U s. /

LIBER SECVNDVS. m ^'nius.M.Gaudcome tibi occurrifle, ''teuntesLatine rantifpcr colloqua-ßiur.F.Ea fané cft vtilisamp;iiicüdaexer titatio.M. Quoticsincidoinaliqucm fxirtisdiflblutisncbulonibus maJië thedariûoft'endifle. Nöcnim per cos mihi licet aliquid in via meditari, a-deo mihi fût eorü mores odiofi.F. Ni-hilmirü.näfcrefütciufmodi, vtneqj loquivclintquidpiamboni, neqjaudite fuftincanr. M.Qiiidcüillisagas, quibus nihil eft cure, nili vt fuas libidi nesexpleät?F. Nihil aliud crêpât, nili ‘^uascupedias, öc meras cÖpotationcs iufecretiscauponulis.M. Etiä nosir-hdentplenisbuccis,quódLatinèper Vicosloquamnr. Ill ud vero eft o'mniü peffimum, quöd nufquamfc patinn, tutadmoncti. E- Quia Icilicct (vtait fropheta) non eft timorDci ante ocu 1 loseorü.M. Siquid occœperis amic« cömonere, ftatimaudics, Tacccon-cionatorjiobtundis me. Quódfidixe-I tiSjDcferâ te ad præccptorë,aut ad ob fouatorë-.Oh,egoiftucnöcuro,inqui ünt;tu nô audebis.Nâ fi me aeeufares^ flôfcrrcsimpunè.F.Immovero te coti I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nuQ

nuoverbcrabunt, fi locuserit fenio-tus ab arbitris.M. ProfcÜó quum qui dam eorum mc nupcr offendiflet in quodam rcceflü, impegit niihi in v-tranquc malam duos ingenres cola-phos; ôcaufugit continuo.F Quid tu, quæiOjinterea.'^M.Quididudquxris? tam illudfubitumfùitjVt vixhoniiné alpiccrc potucrim. F. Sed quï tam cito amp;fcn firn adlcholam pcrucnimus? M.Sicferè confabuJanribus vfu venire fólct. F. Agè,ingrcdiamur fine mur mute amp;nbsp;ftrcpitui, nc ftudentcs oiFcn-damus.

adfcrs ifta m tun icuIam.'^A.Do mo. P. Quid vis faccre? A.Voloin-ducrc. P.Nuncnon èftmutandi tempus. A.Quando igitur?P.Cras manc, quumfurgcs èlcdo. A. Bene moncs; cxpeüabo.^

LIBER. SEC VND VS. jitj D.Vcruniaudifti. A.Qiii.scftmaritus eins.'’D. Quidam ciuisBafilcenfisjho-neftis Parentibus progenitus. A.Eft-ncdiucs.f’D.Sichabcrur : fed tarnen pater meus hæclongè pluris facit.-pri-mûm, quod illc fi t bene moratus ado lerccns:deindc,quôdnon folùnido-ûiflîmuSjfcd etiam bonarum litcra-rumamantiflimus; denique^quodve tusDeicultor, amp;nbsp;Chriftianæ rcligio-nisfummusobfcruator. A. Mihinar-tascgregiosadolcfcentis titulos.Ofc nccmfororemtuam,quæDeibcncfî-tiotalemyirum nadaeft ! D.Fcliccnj. ianènon absrc dixcris;fi quidem bo-1 nufn illud perpetuo fie agnofeat, vt Icmper meminerit ex Dei bonitatc protèâuik cflc^obidqucimmortalcs agat cidem gra tias. A. Credo id faélu-tam.D.lta fpero quidem. fie cnim à

I parentibusfcmpcrinftituta cftin do-ûrinaChrifiiana. Sed me iamaliô re-uocantdomefticanegotia. Ergo vale

amp; i p n n o u æ n u p't æ : m é q i i 11 i gra t ui ad fauftum illüd cdniugi'um.D.Ego vcrà id faci'aiTi, amp;nbsp;qui dem 1 i bcn ti lFi mè.

J-JOdic re non vidi in concioncrquid illudfibivult ƒ G. Quid fibi veJif, ncfcioego tarnen interfui. H. Narra mihi, quæ mandarti memoriæ. G. Nó eft mum àmcrationcm exi“;erc.H.E-go quids non cxigo:vcrum id rogOjVr ■ meriioriæ caufa conleranius vnà. G.

AlaJim nûcfoPrecordari. AudicsmC (Civolcs^quu prxeeptor arire prâdiû nosinrerrogabit. H. Quid malt;i ciier, ft nuc infer nosea de re conferremus.^ C. Nihil mali eflefj fareor: fed nunc mihi non libct. H.Taa igiturrclibido I rcgir.G. Omifte mc:carmolcfiases? i Pi. Omiffoiànè J fedaudivnumver* bum.Non decerpuerum effetammd rotam.G. Nccpucrum dccct eße tarn i moJeftum.

R. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L.

•. fed tu ficfcrèfolcs,liquid tibi fucrit commedarum. L. J’igctmc negligentix mçæ. R. Non (aris eft do. lcre,nifi mores mntarc velis-L.Deum prccaboüjVt mihi niutare vclir.R.Si fa pis.’alioqui nemo tibi pofthaccömo-darevolet. L. Habcogratiam,quód «ic tam amice monueris. R. 1 nunc rc fctitummcamrcgulam ; eftenimca ttiihi opus ad ducendas in charta line îis.L.Nuricco.R.Rcferad me incubi culum.L.Mox habebis.

emericvs. bartholdvs l CVR folus rides ? B. QuidtuaïE. ' Quiafortalïcridcsme.B.Vndetibi ; ottaa'ftiftafufpiciorE.Quia malus es.

Kômn.esquidcm malifumus.-at ego teptiornon fum. Nemo igitur rider, J niiialiquemirridcat.'’E.Non fie inrel,-»igo; fed qui fol’r.idct(vtfæpc audiui) ^utftultuseft, aut aliquid mali cogitât.B. Ifta fententia cvtius fit,nelcio.-, ledcuiufcunque fit, non eft perpetuo

vcra, tarnen admonitioncni tuam in bonam partem accipio? téq; monco vi ei fll m, V t ca u ea s fu fp i tio fu s efle. X'» ttmiibiap/ißimamors}'Vt in moralinoftro carmine. E.Mcinini: boni tarnen confulo admonitioncm tuam.

N. Fa tcor : fed fa miliares fie rogare fe-rè folcmus, perinde quafi rogemus, Vt valetis ƒ Quomodo fc veftræ res ha bcnt.'’M.Dcrc aliéna nimium pcrco-tarinondecet. N. Taceo; fed videris mihiproætatenimisfapcrc. M.Nihil meumdico : id audiui fsepe. N. Ego quoquenon femelaudiui.M. Gurergo non vtcris.'’N. Quia non femperin mentem venir. M. Immoquiaîtues porcontator;quæres non fine caufa datur vitio. N. Habeo gratiam, quôd .meadeoamicèmoneas: pofthacad-iuuantcDeOjCaucboineptuscfle. M. Itapaulatimfapies.

H. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P.

H.Vt ci caput aperias, amp;nbsp;venientë fa-lutcs. P. Ita dccct faccrc; fed aliud co-gitabam.H.Tace.,

VNderedisïM.Foris.P. Curcxicras.'’ M. Redditumvrinam.P.Qualiseft cïli facies .'’M. Nebulofa. P. Anrc£;c-lat.'’M.Sic refoluiturgelu, vr niucs o-mnino liquefcät.P.Etiänc pluit? M. Senfi aliquid fuperne diftillarc. P.Por-taffein tranfitibèftillicidio tefti. M. Immoe nubibus, (cio: quodfi non crediSjVifc tu ipfc.P.Quafi ego tibi nö eredam'in re tantilla. M.Curigiturdu bitarc videbaris.*’ P.V t pluribus verbis tecumfabularer.M. Quorfumidper-tinct? P. Ad Latinum fermonem exer ccndum.M. Sed interim fæpc otiofa Verbadicimusjà quibus omnino ab-ftinendum Chriftus præcipit. P. T ota erras via in præcepti intcllcdu.M.Cur H 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' iftud

iftud dicis P. Quia non cftotiofus icrmo, quiad aliquaniinftitütioncni refer t ur j p ræ fc r t i tu V b i agi t ur d c b onis échoneftis rebus ; q ualia fun t Deiopc ra in rebus natutalibus.M. Videtis mi hi redè fen tire *. proin de faciiè tibi ai-fentior. P. Sed hæc hadcnus.inftat fiobisaliud ncgouum.M.Agcgt;dcfina mus,

pus.T.Me iniferum oblitusfumadi-le ma tre, quae iuflcrar. B- Curre, cur-rc. opportune vcnicSjVtcoencsdomi. T. Refte moncs.-co rogatum veniam. B.Eccumhypodidafcalum. T.Opti-mèadci^.

Q Vid ais de fcalpcllo^quod cmcrani tibi nudiuftertius ? eft ne iatis bo:-numï.L^ Immoveróeftoptimunl.fcd miférum.'} parum abfuit; quin quot;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perdi-

LIBER SECVNDVS. »9 pcrdidcrim.R. Ehojquidais.'’quomo doibacciditr L. Quuniredirem foris, cxcidcvarniihiinvico. R. Vnde cxci-derati L. Etheca mca,qnamimprur dcnterapcrtamrcliqueram. R. Qiio-modorecuperaftif’L. Aftîxerâ ftatini chartulam valuis ianuæ; poft prandiû quidam pucrfextçclaflîsmihirctulit. R.Vtinamomnes tam ftdcles cfl'cnt, quircsamifl'asrcperiunr. L. Profcdo paucifunt, qui rcftituant, h modo fit rcsalicuius pretij. R. Et tame id verbo Deinominatimprçcipitur.E.Quidni? cft enim furti fpccics, fi quis rem alic-naminuentam rctineat, mod ó feiat, cuireddenda fit.R. At plcriq; putanc ft iurepoftidcrc, quidquid amifiu in-ucncrint.L.Errât illiquidem gi^uifli-mè.R.Vcrû (vtrcdeamusadinéoeprû ftrmonem) quid dedifti pucro, qui ftalpcllum tuum inucncrat fquot;L. Dedi ftxtantem,amp; nuccs aliquot iuglâdcs; laudauiprætcrea,ôcpaucis admonui, idè lémper elle facicndû.R.Rcdc tcci fti.ûccnimlibcntiùs tedder alias, liquid repetent. Sed quidfi pdidiflesï i^.Acquo animo tuliftç.-dcmihi c:r.ifi»f

aliud. R. Ifà-neæquo tuliflcs animo.'* L.Certènonfincaliqua molcftia. R. Nonigirurxquoanimo; fed nolo te arftiùs vrgcre. L.Non fumus theolo-gi. R. Quid crgo?L. Grâma ticuJi.R.Et / quidemimperiti.L. Tâtodiligcntiùs

Deû precari dcbem’,vt perEuangeliû fuünosliberctab ignorâtix tenebris, in quib® amp;nbsp;verfa ti fum’, amp;nbsp;adhuc ver-famur. R.Id verô faciemus, fi Tandis admonitionibuspareamus, quasaa-dimusquotidicipræccptorcjamp;fæpc à concionaroribus,diuijni verbi admi niftris.L.Vidc,quanruprofucnt no-bis fcalpclli mci amifiio.R. Ob ea rc ti bidupJicitcrgraruJor,primû,qôôd ri bi redè emerimt deinde quôd aininü rccuperaiicris.L. Habco tibigratiâmi Rodolfe.R. QuinPatnnoftrocæJefii ïîrJauSjamp;gratiarumadio.L.Amcn.

^IHI non videris nimis oCcupa-tus. C.Mediocrirer.M. Quid ûaü bi exacuas duasaus tres penss^C.Satis ß[ tibi J ß vnam acucro in præfentia.

Siint-netiouç .'’M.Nouæquidcm,fed paratçvfqucdumacuanrur.Iam cnim Icuigaui, caudani refcidi, detraxi phi-ßiulas.C.Oftende. profcftö fun t op ri-lîiÇjamp;adlcribédunaaptiflimæ.M, Vn-dcidnofti/C-Quia funtcaulcamplo, fîntioamp;nitido.Nâ m oil es, amp;nbsp;que cau-leinbreuioremhabet,parum funt ad lcribédi vfum habiles. M. Gaudeo nie vtili ter emilfe. C.Non abs rc.fed quan d^M.Pro his tribusdcd'iquadrantes duos.C.Singulas igitur binis cmiftidc nariolis.M.Rcs apparet. Eft vile preti-üiaiproreibonitate. C.Dequocmi-fti.'^M.DequodamGircumforanco. C. Apud huiusoppidi mercatores fingu læAquidem minus bonæ,vcnduntur lextantibus. M.Et tarnen audet inter-dum dicerc^pluris fibicôftarcLugdu-’li- C.Ea ferè eft mercatorû confuctu-do. nihil enim proficiunt,nifiadmo-‘Juni men tiantur,vt ait Cicero.M.Scd ®gc,netediutiùsrcmorer,agamus qgt; *nftat. C.Cito cxpcdiero;a(pice me di ' l'gcnter,vtdifcasaliquando. M.Afpi-’^iointentisoculis ; fed mihi opus cf-fpatio pauló longiorc. C. Iftud cr-

go fîctincubiculojfiquandomcyclis inuifcrc.M.Quotëporc/C.Poftfcho-Ixmiflioncm: hoc cftjhora nona roa-tutina,velquartapomeridiana.Nunc habes penna?duas^redè(nifallor)in ~ vfum tuû accômodatas.Hanc tcrtiain in aliud tempus tibi integra feruabis. M.Accipc tibi,fi placet. C. Quintibi fcrua:dorao adfcrû tur mihi fatismul-tç.M. Ago tibi quätas poflum gratias. valc.C. Incolumem te cöferuct Deus. Sed heus,ne parcasvnquä Jabori meo. M.ruquoqjamp;mcamp;rcbusmcis vicif-fim vtcrc,fi g^d opusfucrir.Itcrü vale.

• P.Qn^id illuciuerasJB.Vtmccalcfa ccrem.P.Tu, credo, liben tins csiacii-Jina,quàmin fchola :nón-nc .^B.NihiJ mirum:in ichoia non cftignis,ficutia cuIina.P. Abi,fapis.B.V’tinam tamJär perem in diuinisrebus, quàmincurà corporis. P.Faciäpias. B.Qjiomodo.'' P.Studio,cura,Jaborc, diligcnria. H-Non parcü Jabori.P.K-cdciacis.fed cÄ

LIBER. SECVNDVS. uj tempus exfpcdandum,cuiiisprogrel-fafiuntomnia, interea prccandiiscft Deusaflidue. B. Bene moncs : vtinani iücftudia noftrapromoueat inglori-îmfuinominis. P. Id facier,fipcrgai ßiuseumcolcre diligenter. '

Libcntcriremdomum. P. Quid «Ó? C.Vt mchisdicbusparLimpcrre-crcarcmcummatrc. P. Quidobllati qab minus easïC.Præccpror non'vulç permittcre. P. Melius tibi confulic lt;luàmipfcputas.C.QuOmodo? P.Na interea perderes multum temporis: amp;quum redifles, tibi dolerct. Nonne Verum dico ? C. Profedo fic eft. P.Mai ne igi tur,n fapis. C. Parebo t uo coiili-liOjquia mihi redum videtur. P.Nol. lemiciens malum tibi confilium da-rc.Atqucvrinam,quod fuadco,fuccc-dat tibi profpere. C. Spero ita fore, Peovolcntc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

QVantum habespecuniç ? B.Afîem ^***cumfemifle.tuveró?M.Nontan t u tn.B. Qua n tu m igi t ur f M. Vn i cuni aflem. B.Vis mihi date mutuö .'’M. Eft mihi opus.B.In quem vfum r M.Ad e-ruêdamchartam. B.Hodiercddam. tibi. M. Addendum fuit, Dcoiuuantc. B. Sic docct præccp tor, ex vcrbo Dei : fed no poiTum afl'ucfccre. M.Fac,afluc fcas.B. Quomodoid fict '’M. Sifæpc cogites, nos à Deo fiepcndcrc,vt nihil poffimus fine cius auxilio.B.Bonû mihi das confilium. M. Qualc mihi dari velim.B.Scdfvtadpropofitumrc dcamus) dabismutuo ifium aflem.'’ M.Miror temutuôpcterc,quiplusha beas,quàm ego. B.Éft quidam fchola-fticus hâc tranficns,qui librum vena-1cm often tat.M. Qu^id turn .'’B.Cupic-bam erriete J quiaviliùsindicat,quàni nofter bibliopola.M.Accipe.'fedquç-fojvn de tam cito reddes? B. A cœna i-bodomü,vtàmatrc petam. M. Quid fidarenollct? B. Nihil cun£tabitur, quum librum oftendero.

annoshabcs.'’E. Tredccim,vt ^^àmatrcacccpi.tu vcróï^'/.Equi-demnon tothabco. E. Q^otigitur? HDccft vnus. E. Sût cr»o duodccim. M.In promtu cft ratio.E.Scd frater tu-üs quotum agitannuni?MQnintum, E-QuidaisJiam Latine loquiturf'^/. Quid miraris.'’fcmperhabem U.S domi Pædagogum amp;doftumamp;diligëtcm : fempcrnosLatinèloquidocct: nihil Germanicum cfFcrt, nifi aliquid dccla randi caufa: quinctiam Patrem nÖ au lt;icmu,s,niflLafinèalloqai.E.Nunqua igiturGcrmanicè loquimini.^'/.SolCi cum matrcjidquccerta quadam hora, lt;luum illa nos ad fc vocari iubet. E. Quidagitiscumfamilia ? 5Vï?.Cumfa. niiliararuseft nobis fcrrnojamp;quidcm tantum intranfitu, amp;nbsp;tarnen famuli ipfinosLatinèalloquuntur. E. Quid ancillç?5v/.Siquando vfuspoftulat,vt casalloquamur,vtimurfermonc ver-iiaculogt;vtfolcmuscum ipfamarrc.E. Ovosfelices^qui tam diligenter docc inini/5i4. Eft Deo gratia,cuius dono pattem

«d CQLLOQ/ SCHOLAST, pafrê habemus, qui curctnos ramac-curatècrudiendos. E., Ccrrèeiiisrci JausiSchonor vnico coelcili Patri dcr bctnr.M.Scd qd agimus,iam audiorc-cirari catalogos.E.Ergo fcftincnnis.

Sed tatncn, c(}:ncgrauismorbus.'’Li Non admodü,gratia Deo. S. Quid-na tibidol€t!'L.Capnt.S.Quid.'’totumnc caput?L.Nócertè. S.Quæparsigitur.'’ L.Ncfcio nomen. S. E it-ne vertex?!. Non eft.S.Quid ergo? vtrùnifinciput, an occiput?L.Hæcparsantcrior.S.Eft ergofinciput. L. Quidigirurfaciam? S. Qu i e (ce ben e, m ox fa n us eris. Sic e-nim à ma tre acccpijn iillû eße præfcn-fiusrcmcdiü capitis doloribus,quàni quictë.L.Atquivarij funt morbi capi tis.S.Etvaria fortaße remédia, (cdqd cHfacilius,quàm id têtare^q^dixitibi? L.Experiri qdem nihil (vt IperoJnocc bit;fcdvbi quicfcam?S.Domiveßrcin Tctlo. L. Mater non liner.S.Imô/jtii-xeris

! ^fristcægrotarc.L.Atqui me putabic ! finiuIafc.S.Fieri poteftzfed quiddubi-gt; pericülumfaccre /L.Bonum con-^liû.S.Vtcrc G vis.LÆ'aciam jfedd. S.* Ênimuerô.li fapis.L. Sed vnum reftaf J S.Quid cft ?L.Impctranda cft à præcc-Ptorcvenia.S.Adijamp;pete. L. Quid ft ''olitdarc^S.ImófacilIimè.L.Qiufcis

' iftud? 5“. Qu ia fa tic eft cred ul us nobis, nifiquialiquotics ilium fefcllerût. L. Nanquam leiens ilium fcfclli.S.îto i-giturfidcntcr.L.Nuncco. S.Scd heus, prias mcditarejQd fis difturus ; nefor-ftloqucndohæreas. L. Bencmones; rion aecedam imparatus.

OPT AT VS mihi ades.Timothce: ’ quirebam,qui mceum certarc velvet: led omnes ad lufusccrtatpcn cuf-tunt.tu verb quid aisï T. Quid ego' nialim,quàm tecum (|cnoftris ftudiis' pacificècôtcndcre? P.Sed qjpctiscer-Undiargumentum? an de repetendis Ciccronis cpiftolis? T.Malo de Caro-

nc. P. Qua m o brem ƒ T. Qiiiarcftant ■ raihi cdiiccndæ aliquot præleâiones de Cicerone. Seis cniin,nie çgrotafle fere duas hcbdomadcs.P.Metnini,Vis igiturdicamus fccundunilibrunimo ralium diftichoruni fT.tftlongLi.sni-misin hanchorâ.P.Quid ita.'^T.Qina nobisaliquandiuludendûcftjvr cor^ pus excrccam us ad valetudinem com feruandam. P. DicamusergoJibrû ter t i U ni, q ui eft br c U i fli m 11 s. Ti Sed iudi-ccin volo. P. Præftô cil Solomon, qui me ob earn rem fcquittir.T. Vis igitur, SoIomon,audircnos?S. Quiddiäiiri cftis.f’P.TcrtiumJibrumdifticlioruni moralium.S.Nón-nealtcrnisdicctis.'’ T. Scilicet fuumvterquediftjchum, S.AtpuerifnecrretisJnoJovosaudi-rCjtanquam iudex. P. Cur non? S.Nc forte mca fententia alterutcramico-rumoffendatur. T. In quoigiturno-bis cris adiutorrS.Notabo in chartuJa diligenter vcriufqnelapfus; dcindcre fcrctisâdprçccpcorcm. T. Quidtum ■ tiet} S.Iilcvtrividebitur,vidorianiamp; præmium adiudicabir. P.Erisigiwr nobis tantùm tetiis. S. Sic intcllligo- ,

.-i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T.Opti-

LIBER. SEÇVMDVS u» T.Optima fané vidcrurmihiratio.P. Mihi quoquc valde probatur.J.Scd v-numreftat.T. Quid eftr’J. Vultif.nc, prærcrlapfus manifcftos.hçfitationcs ctiam notari/T.Sic volunt præccpro-fisLegcs fupcrhac re. J.Datcmihili-brum inmanum,vtccrtiùsobferuarc poflim.P.Tcnemcü.T. Incipiâm-ne? P-Acqiium efti quia tu à me prouoca-fus CS.T. Audi fquæfo) Solomon, fed fliligenter.i.Tu vcrö caue dicasneg-ligeiitcr.

~^‘Hacquicun/jj tup^ carme cognoßcre leBor, ^‘icf!rieceptaferlt;s,q»xfuncgratißimayt[x. ^•fnßraeprxcepció awmKm.,nec dijcgre ceßes, '^^ßne doEîrina yïta nbsp;nbsp;qtiafimortii imago.

Tquot; Comoda multafcres:ßn aat Jßreueris iîlttd, meßcripcoremßed ce neglexeni iß'e,

' G^utülortibireditumMatthæc,quâ do redifti rure?M.Heri poft mcridi-fni. P. Quid mater .'’M. Qj^cmadmö«.

,5ö COLLOQ^ SCHOLAST. xit.Nón.nevcnitin cquo ? M.Et quï-dcm tolutario.P.Tu veró?M.QuidrO‘ gas.'^eram il Ji à pedibus.P.Non ribifii-i t moleftus labor irincris? M.Nulla nii hi fuir via diffïci]is:adcócratiucunda in vrbcm rcditio.quid quæris.'^noluil-femequcsvenire. P. Quantum diftjt hinc villaVeftra ? M.Quatuormiliaii* buSjijsq; non admodü longis.P.Scd ia fatisdereditujtuncaliud agamus.Fui fti-nememor jsmilli rui i numredifti vacuusrM.Arnili vuarum quantü potui.P.Quantü igitur? M.QualilIum.P. Hui,qualillum.'ribiigiturvni.M.Imö nobi,sduobus.P.Quid duobus tantil-lum .^M.Non poteram ferreamplius, pro viribus corpufeuli mci:quód fi ro buftuseflem, afini enusafportaflem. m a ter c n i m fa ei 1 cp m i t teba t.P. Quant vcllcmadfuifrc.''M.Ego Sc mater te plu rimum dafiderauimus. Sed cfto ani-juobono ; carcliquirfamulö ruri,qui ampliflimacorbe onuftusvcnief.tuiu illa tibid.ibir affarim. P. Aha,nunco-ptata loqucri.':,mi Matrhcc.M.Eamus domuni ad nos; videbis quafiilum no ßrum.adhucf vt fpcro) intcgrum.P-0 lepiduni

LIBER. SECVJMÜVS. lU kpidum caput/nam3ccupicbamirC fjlutatum matrem tuam mihi charif-fimam.MiProfcdôilligratiHImum fc veris. P.£amusigituri

QVID hîcloluscogitasîB.Mcamde 1 ploro miferiam. A.Qux-nam te afficir miferia ? B. Heu (me miferum/) vcccjmutauimusclaßem: nee eftmihi pecunia,vndelibrosemam. A. Au non tibi dat pater? B. Dat quidem interdüm,fed parce nimis, A.Eftigi-turauarus.B.Nonfcquitur, A. Quid igiturimpedit, quominustibi pecu^ niamfuppcditct.'’ B. Paupertas : prç-icrea quumpeto, mirarur tot nobis Opus e fie 1 ib r is. A.Nih i 1 m ir U m, P r îc fer timquum fit pauper; (cd interim efto animobono, nee te afflictes,qló. Dabo opcram, vt teiuuer pater mcus.li«' benter enim largitur paupetibus.'prç-f€rtimijs,quós nouit bonarum litcra tüftudiofosefle.B.Omcfelicc, fi tua opa me De’ ad i u u eri t /x^.I u ua b i t,( p c-( toifed tu interim prccare illü diligen-»

teovtïnciparri.s.nnimum crgatcafff-, âunî reddat.B.Rcclè mones.Namfvt fepcandiiii clacris concionibiis) Ic-JLIS cft Deus,qni bominuin cordagu-bernar ac dirigir. A.Ira res babet.B.Va Je mi 2\.ntoni,qiii mihianimumreddi difti.A.Tii quoque Bernarde vaJc.Scd dic pai Jii, qIIæ(’o, qua n tlïm n 11 mmcru tibiopuscd.c’B.Si duos habere deeuf-fes,abundc mihi edèt in præfcntia.A. Tacc : eras (vt fpero) diuinum auxili-um feil ties.

Quid có.'^V.Hóccinc rogandum cft.'^non frigus fentis gt;nbsp;I’.Qiiorufquif-quenunenonfentiat, quamadcofit accrtnim?fcd egonialim me in euJina calfaccre. V. Afqui prçccprorvctair. PiNon jgnorOjCcdrogabo veniam. V. Cirr non vis in hypocaullo caledcri^ P,Vaporcsclibani tcntätmibicapur, cjLioJ alioqni inßrmum fatis habco-vndcßr,v[ facile cxcapitclaborcm.V- ! Ego quoq^ficaliquandofai: fed pa a- I latim ƒ

LIBER. SECVNDVS. HJ îatini ailücfcci me ad ferenda hypo-caufti incömoda. P. Etego (vtfpcroj niealfncfaeiam; verum prxftat id fieri horispomeridianis,vbitantus ille x-ftusdefcrbuerit.V.Scdnünctepus nö cfthîcphilofophandi diutiùs^iammi hi dentes frigore crepitant. : -

QVAE funtarbores in hortovçfiro.^ ^^T.Hortum habcmus fuburbanii, in qno funt olera, quibus vcfciipu^ qnotidie:prxtcrearunti.n fundo no-ftroborti varijs arbotibus confiti, S. In horto quæ funt olera ? T. De hoc tna ter melius refponderepoffct.Nam illiç fçpe vcrfatur,aut ferendi caufa, antfarriendi, aut aliquidcolligendi. S.Sed ramen die mihialiquot olerum nomina. T. Parum ptodeffet nomina Vbi.teccnfcre,nifi r.esipfas videres. qn canius in rem præfentcm.S. Potes ircj^ quandolibctïT.PolTum quidem,ma-trepcVmittchte.SKFat,amabo,pci;mit tat,fedcalcgc,vtme tibi comité alïu-mas.T.Id facilli[mè ficutatuvn bîçme

cxfpeda;moxrcciicro.S.Quidficado-nii non cft?T.Tamcn hue tibirenun-tiabo.S. Bene vertat Deus.

J^ODIE pccuniamäpatrcacccpitß tibi forte eft opus.C. Nihil nunco-pus eft mihi ; fed tamSgratiamhabeo maximam,quod tualibcralitate vitro mihi offers beneficium, quotus enim quifqueid facia r.'’P.Crcdocffepaucif fimos; tunie tarnen non femel benefi cijsprouocafti.C.Adcoparuaillafue-runr,vtnon fintcomemorationedi-gna.P.Nô eftparun beneficium,quod àb optimavoIuntatcprofedumfit.C. VtinamDci erga nos beneficia tâ cx-pcndiercmus,quàm folemus hominfi. P. Faxit iHc,vr in eacogitationcnos cxerccamus amp;nbsp;fçpiusamp;diligcntiùs.Ç. niud pfofedó necclîc eft, Ci volumu« ems benign ira tem Cxpiùs experiri.

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0 L L Û nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

Q agis fB. Scritró.F. Q^id fcfibis.^ ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B. De-

LIBER SECVNDVS. »jj 5. Dcfcribo didata præccpforis. F. QuænamïB.Heftcrna. F. Quid?non îderas ?B. Immóaderamdéd non po-feram magiftrum diftanrem aficqui. F'Qüxrcs tcimpcdiebat?B. Qiwd fa-tiscommodè non fedcrem. F. Vcnc-Usergo fcrius.B.Iftud cft.F.Cedo com nicnrarium tuum,egomct tibi fcriba. B.Quid facia lucrir’F.Ego ci ti us quàm tudefcripfcro; poftludcmus vnà, vt concciïitpræccptor. Da (inquam)li-bellumtuum. B. Libentcr id quideni faccrein^fed nÔandeo.F. Quid times? B.Ediâum prçccptoris. F.Quod mihi cdiäum narras .'’B. Nefcis cum veruif-ic,ncquisfine permiflueius altcrifcri batr’F.Id ego probe memini.; fed vndc hocfciet?B.Rogas ? quu cmcndâdi câ, feripturæ rationem exiger, turn capt’ ero.Nouitenim manum meam : præ-terca neque falicndum eft, ncq; men-tiendum. F.Vcfbo Dci vrrunq; veta-mur.B.Quid ergorefpôderë prçccpto-ri,quûille negaret me ifta feripiifle? F. Noncotés euadetJpcro.B.Nolo tua fpe tantû fubire pcricuJum.F.Vah.''ni-mium timiduscsmunquam rem faci-

1,6 COLLOQ^ SCHOLAST. cs.B.Attuforfitan audacior.ETuigi-rurfcribe,quantiim volcs:cgo ad ludc dum mcconfcro.B.Abi quæfo'.iain v-nam paginam defcripfifl'cm,nifimcin tcrpcllaffes.F. At interim aliquid pro-fici musj durn La tinc fabulamur.

BERTHOLDVS. PROTASIVS. ^£nlr-ne pater ad mcrcatumhodicr num.''P.Hodicmanèconucnitmc, quumadhucclcfto furgcrcm. B. Ni-hil ab co pctifti/’ P. Immöpccuni-am.B.Etnumerauit? P.Inpraefentia. B.Quantum,obfccro.'’P.Vigintiaircs. B.Papc.''aflcsviginti.'’quïfir,vtaudcat tibi tantum pccunie committcrc.'’ P. Quia nouit mc difpcnfatoremfru-gi. Siquidcm temper illircddoratio-ncmvfqucadtcruncium. B.Scdægrè fortaflcimpctrafti.P.ImmôfacilIimè, atq; adcócumgratia.B.Omitemparen tem.'P.Ccrtèmitifl'imum. B.Scd (vt ad rcm)quid facies ifta pecunia'P. Emamlibros,amp;alia mihi ncccflaria.B. Potcl-ncmihi aliquid mutuo dare? P. Poflumjfimodóegcs.B.Nifi egerem, non

non pctcrcm.P.Qiiantum visàmcac ! cipcrefB. Qiiinqucalles. P.Accipc.B. I Overèamicumanimuin ! P. Amicus

Verns non eft, nifiqui amicumiuuat intcmporc:li tarnen habet, vndc iu-Uct.B.Amicus certus (vt eft in proucr bio)in re incerta cernitur. P. Quando reddes mutuum ? B. Vbiprimumpa-tcrin hancvrbcmvcncrit.P. Quando venturum fperasr B. In mcrcatu prosi nio.ncmpe ad oäauum diem Septem bris.

Venit excitator hebdomadarius cunilaternafua, pulfauit acritcr ofti-utticubiculi; quidam aperuit; excita-» toracccnditnoftramluccrnam,clata Voccinclamauit .• experredifunto-nincs? Pæ.Natta mihi ordinc, quid e-

»3« COLLOCV SCHOLAST, tishuncvcftrum codifcipulö Pu. Expcrrcftus furrexi èleâo, indui tunicamcumthoraccjfedi in fcabcl-lo,acccpifcmoralia amp;nbsp;tibialia,vtraq; indui,calccos caJccaui,femoralialigu lis aftrinxi thoracijtibialia pcrifcclidc ligaui fupra crura, cingulo me præcin xi,caput di 1 igê ter pexui, a p taui capiti piieolü,togäindui.-dcindcegrcfs’‘cu-biculö, defcêdi infrà, vrinä in arearcd didi ad p.'irictë.-acccpi frigida c firula, man’ amp;nbsp;faciëlaui,os amp;nbsp;dëtes collui;dc terfi matiliman’amp;facië.Interea fignu ad precationë datur minore tintin na bulo: in aulam priuatâ cóuenirur,prc camurvna: accipimusordincientacu lûàfamuloculinario.-icntamus in tri clinio fcdëtesamp; quicti,fine murmure, fine ftrepitu. quos audiuiincptègarri ercs,autverbaloquëtesotiofa,autet-4aJa(ciuiêtes vidi,amice admonui; q nöparuerutadmonitiói,detuliad ob icruatorem,vt cos notaret.Pæ.Nemô nevobis pr»erar,dü ientaretis?Pu.Im mo hypodidafcalus. P. Quidagebat interea.'^Pu.llIc per mediâ.aulâ ambu l^bat, tenenslibrü in manibus,amp;idcii tidem

LIB.ER SECVKDVS. 139 tidcmmonësobferuatorCjVtnotarct incptèganicnrçs.Pæ.Nulldn'i-ncigi’ turverbû tunclicct cmittcrc/Pu.Ini-molicetivcrùna ij dcmû notari Iblër, (luidiuamp;multis verbis inepte amp;nbsp;fine rtlofruô^ncôfabulâtur. Cæterûlicet oiiinib’iucûdos inter fe traftare fer-iïionesdebonisôchoneftisrcb’:duni tîmê id modeftè fiaG ci tra clamorë amp;nbsp;tönten tionë.Pa:.Hafl:enusfatisfecifti ■nihi.-cætera narrabis à prâdio,nifi ali-^quod negotium intcrucncrit. Eamus nuncin aulâad prandium, ne magi, fttoinmorafimus.Pu. Audiuimodo ûgnunadari.Pæ-Opportunc datum.

VBifiniuifti narrationë ante prandi-uin^ Pu. Quum vellem finem impo ’’etc de icntaculo, tu me in terpcllafti Ptæccptor.Pæ.Pcrgc igitur narrare or ''■ne rcUqua.Pu. Dûicntandifinemfa '■■nus,daturpublicum fignû pofteri-'■^•Sumit quifq; libros,imus in aulam ■ôtnunë,récita nturde more catalogi j'ngularu çlafliûiqui adfunt,ad nome ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;refpon-

rcfpondcnt, ego quoq; refpondcoJ abfcntcsnotäturincatalogisab ipüs nomcnclatoribus.’Finira catalogorû recitarione , ludimagiftcr pulpituin afcenditiVr prccetur jubet nosatten tosefle: tiimque publice prccatur; v-biprccatus eft, Rccipite (inquir} vos infuuni quifqucauditorium. Conuc niunt onines, ego item venio cû mc-iscondifcipulis. Scdco in loco mco: praeceptor ingredirur, inquiritdeab fentib’, deinde fedetin cathedra fua, amp;îubctpronuntiâri âuihoris feriprû. Pr o n U n tia m us ter ni cia ra voce, V110-lemus quotidie. Tumiubet, vtredda mus interprerationeni: aliquor cxru-dioriblis Icgun t finguli ; nos alij reddi musterni, idquc mem'Oriter; prætcr cum,quiverbaipfaauftoris præitno-bisordinc. Tandem præceptorcxigit Germanicam verborum fignificatio-ncm;do0liorcs, quibus nominatim praîcipif,r'cfpondent; egoquoqjiuf-fus ab CO, rcfpondeo. .’audat ille, qui b c n c rc fp O n d c r i n r, d c q U o r U m n U m c ro cgô(quod fineiaftantiadiâumfit). tnascram.Poftcaiahet lingulas ora-tionis

LFB-E-R. SECVNDVS. » ' ■ pionisp2rtcsordincrraólari ad ratio j p’cnigrammaticam. Poftrcmópalam , ptïfcribir,quid fit à prandioreddcn-audita hora oclaua,prccationS 'iiipcrat: qua finita, monct,vt officiü ; ' fcdulo faciamus. tandem nos miflbs ' ftcit.Eofpcdantc,cximusordinejóc ' 'fincftrcpitu,lxtiqucdifcediraus. Sa-' I til'-ncribifcci, prxccptorfPæ. Immo ' J ^umulatiflimè. Pu. Placét-netibi, vt ’ fübcœnætempusidemfaciamdercli ’ ^üishuiusdieiaä;ionib’.'’P£c.Nihilo-

i f

•» t

)•

Puscrit.nädc ijsgt;quç horis pomeridia nisagütur,aliàs te audiui fatis.Pu. Nu 4uid vis prçterea.f^Pæ.Eft-nc tempus c üdiinaulâcômunc,adPfalmorûcan-üonê .'’Pu.Tempus eft.Pæ. iteigitur.

' Carole. Pu. Adfum,præce-ptor.Pæ.Qujd agunt duocondifei puli tui.'’ Pli. Adhuc docentur à Tub-doftorc.Pæ.Tuvcro iâm-nepronun-tiafticontextum prxleclionis in era-ftinummanèïPu.Pronuntiaui.Pæ.Sa tif-ncrcdè?Pu.Satis, gratiaDco.Pæ» Qifis te audiuit? Pu.Ludimagifter.Pç.

Bene habet: fed eft, quodmoncre ti vcliin 'Pu. Egoiftiid audire pcrcupio-Pte. Sæpcnumcro cogitandû tibi eft, quantö debcas bonorû oniniû largi-toriDco,qui amp;ingcn]ûamp; nicnioriani tafelicc tibidederir. Pu. Quid iiü nô debeâ,qui mihi dédit omniafT’^t.Did aliquot eins beneficia præcipua,quc-admodiidocuitealiquando. Pu. De-ditmihicæJeftisilJcPatcrcorpuSjahb mam^vitâjmenteni bonâ,paren tes bo iios,locupIctes,nobiJes,beneergamc afFcôtos : amp;nbsp;qui nôniodofuppeditant xnihi copiofè omnia ad hâc vitâ nçccf faria,fed eriâ ( quod cft loge maximû^ mebonisliterisbonifqjmorib’tâdiJi genterinftitucndü curant J vtnihiJfit prxtcrca rcquirendü, P a. V etc omnia iftadixifti: fed vnum prætermififti, quod cft fingulare Dci beneficium. Sein ru quid fit? Pu.Sine mcpauJifpcr cogitate. T’^e.Otiofècogita. ^w-NunC ego rcminifcor.fcd pro magnirudinc rcbncfcio quibus verbis id pofllmcx-primcrc. Px. Die ramen, quopoteris modo. Pu.Cog\to criam arque eriâ. Px. Die tandem. Pu. innumerabilia = , J. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;funt

LIBER SECVNDVS. 14J funtDci optimi maximi crga mc beneficia,in corpore,in animo,in exter nisrebns:fed nullü mains necdici nec cogirard poreft, quäquodFiliü fuöv-nicögratis mihi dcderit,qni mc mifer timü peccarorCjamp;fnbSatanç ryränidc captiuS,ac morti æternç deftinarum, tedemit, idque morte fua omnium ctüdcliflima, amp;nbsp;maxime ignominio-Satis apte dixifti, óctotidêfcrc Verbis,quo t aliàs tc docuerä.Scd nnn-quid Deus tibi vni hoc tantfi benefiet ôpræftitit.'’7’«.Minimèverô.î’Æ. Quitus prætcrca:î’«.Omnibusquotquot Eüâgclio fideliter ac verè crediderint, î’fC.Agè, profer locû ex lohânis Euâge lio in câ fcntentiâ.f’«.Sic Deus dilexit niundû, vtFiliû fuum vnigcitû darct : '^tomnis,qui credit in eum,nÔ pcrcat, fed habcat vitâ æternâ. Non enim mi-fitDeusFilium fuum in mundum,vt côdemnecmundü.-fed vtferueturmû duspeceum.Quicreditin cû,noncô-dënatur;qui vero non crédit,iâ condé natuscft,quianôcrediditin nomë v-nigcnitiFilijDci.Hæceftautc.7’Æ.Ha-i^enusfatis; fed cuius i’unt verba ifta?

Pu.IpfiusChriftijclc fcipfoloqucntis« Pæ.Qucm alloqiniurr PLi.Xicodcmü, quiadeuranoàuvcncrat.* Pæ. Faxit ip(eChriftus,vnicusScruatornofter, vrmagisac magisin ipfiias cognitio-nc proficias. Pu. Facict, fpcro.Pæ.Pcr geigitur,vtcœpifti,alacrifcr. qiiod bcnevertatDcus in gloriamfui nomi nis. Pu. Itaprccor. Pæ. Eamuscxna-tum,

’J’V nunquam ftudes.-quando cris dd dus? P. Id fiet progreflli temporis, Deo i uuan te. Ob. Rede dicis .• fed interim laborandum tibi eft. P. Atqui ego non fumarator. Ob. Etiam rides? quafi laborarc, idem fit quod ararc. P. Scio non idem efie. Ob. Curcrgofic refpondifti nón-neiftudriderccft'’ . P. Etridcre non eft malum, quum fit naturale omnibus hominibus. Ob. Pergin tu nugasdicere.'’P.Quoddixi, verum eft; amp;verum dicerc non eft nu-gari. cur me immerito reprehendisf’ Ob.Iurctcarguo.P. Quoiurc?Ob.

Qnianon ignoras ridere pro irriderc vlitatumcflcA tanië ficaccepifti,qua fide rifu fimloquutus. P. Sidcfendo caufanameä.quid malifacio.'’Ob.Pcr gis igitur cflc pcrtinax.'^profedo ferio notabcris.P.Ne quxfo, mihi irafcaris, nüMartine.Ob.Nöirafcor,fedofnciü meüfacio.P.Sed audi quefo.Ob.Qiiid. audianPtuasnugas.f’P. Audijinquam; nihil menriar.Ob.Dicbreuitcneftmi hi alibi negotium. P.Inprimisquum turne admonuilH, non eram otiofus. Ob.Qiiid crgo.'’Si nihil faciebas, nón-hcotiofuscrasP. Noneram, paee tuadixerim. Ob. Qiii poteftiftud fiC-ti?P. Dicam tibiietfi tute melius hoc

; (luid boni. Ob. Déclaraiftud mihi.'P. ; Quum tufacisverfus, fxpemeditaris .| *diu,quafifisoriofus.-quäuis nunquä fis min’ otiofus. Ob. Pro iftaxtateni-niisacut’es.Eriäfi tibi (vt ais) otiofus noeras:tamcquitevidcrët, pofletali-teriudicare.P. Ar foluscram.Ob.Ve-rum.-fed potcrant aliqui interuenire. Deniquenon fateris culpa m.^P .Si qua , ■' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1lt; fuit

fuitcuJpa, in co fuir, quód primoÎ* fpe^tu videbar fibieirein otiojQiium rcveranon cflcni. Ob. In co nihil require. fed dcirrifionc quid rcfpôdes? P. Certe nihil dixi irridëdi animo.Ob. Quo igifurPP.Iocabar,erode niihi.Ob. Quorlùm?P. Vr pa ucis verbis fabulan do, aliquid cxrcaddifccrcni.Ob.Non is funi, àq no null rad occri qucas. P. IniR’O tccilm mulfum bonilirpc didi ei; Ob. Quid tandem vis concludcrc.'’ P. Vtmihiignofcas;quando(vtvides) inaloanimonihilpcccaui,quodcqiii j dem feiam.Ob.Agèjignolco; quiavi ; derismihicandidns,»5faperrus;ncqj i ad.hucvidi re mcndacem elle. P. Ago ' tibigratiaSjMartinefuauilllme. j ' COLLOQ^ LXniT.- ?

CraftinodiCjVtopinor.N. Siccincigi' I rur merclinquis?O.Ita ncccfleeft. N* 1 O me miferum ! Vbi amp;quando ami-

LIBER SECVMDVS. lt;47 ' talem rcpcriam ƒ talcm ftudiorü ’’icorumfociüin^O. Nedoleas; cfto ^nimoboho.-mélioremdabirtibi De ^s.N. Illè quidc potcft,fcio: a t ègo vix fperarc poflum.O.Noli, obfccrö, tc af ^’gcretantöpcre.Ncccnim hac fcpa-f3tionccorporum,intcrituracftami-citianoftra; quiri potiusaccrcfcctma gis:5(abfentcs corpôre,præfcnfCsani ^iscritnus. Quidcpifto]ïc,quasvlrró ^itroquédabimus f'quanfam vim fpc ^ashabïrurascflc? Quidquod murüo ^nodcfidcrioarnoripfenoftcrfict iu-cundiorïN.Veriiïmiliafünr, quæ di-'^isjomnia’.fèdinrcrimnölcniturdo-^or meus. O. Ah, réprime lacfytnas.N, î^on quco præ dolofC.O.Sîccine agis? An paras me minou doloré tangiîfcd Quid agas/diuinæ voluntati parendû

NunCipl'etecólligCjObfecro, ac potiusad hilarirercoénându te para,^ Pliiribusà cœna colloquemür. N.O Quàm trifte diüortium/

H» COLLOQi. SCHOLAST, jfæpc moncre nos de fugiendisprauis • fodalibiis? V. Egovero probe memi-ni. M. Tanienalicubi larisnegligetcr , vfcris eiusmonitis. V. In quovideor tibi ea negligerefM. Dicam tibi,fi mo -dôattentèaudias. V. Dicobfccro;au diâattctiflimè.M. Nunquâ viscauerc

•tibi ab illo impoftorc? V.Cur caucam? M. Ne iUiuscôtagioncdcpraûcris.No fti eniin cü efle pelïimü.V.Atquinon fponre feqnor;ad meaccurrirvndiq;.

'M. Nimirum, quia noiiit te habere, quod des; amp;nbsp;dare libcn ter acfrpe. V. Quid igirur niihi facienduni fuadcs?

-M. DicfemeJ, amp;feriô, amp;nbsp;quafianimo .iraro, Quid visamice? curmev-biquc fcqucris? omnes clami tan t, te cffe pcf limumiamp;ideofodalestuielle noJût. Proindeomirteme pollhac, quæfo.' ; ne rua caula virgis palàm cedar. V. Quid fi velitaJiquidcontrà relpondc ‘ rc.^M. xAbrumpciJJi fcrmonem,rcqiic j recipecelcritcr. V. Ago tibigratias, quôd me ramfidclitcrmonueris.

G. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H. '

liber SECVRDVS. 149= H.AuertatDeus. C. Quid igiturfaci-esîH.Da mihi iùpcr hacre confilium, quæfo G.In primisDeum fæpiflimèamp; cxanimoprccare; deinde fêperattët’ cfto; ho c eft, d il ige n t er a U d i r O, q U ic-’ quid docctur,fine præccpfor loqua-tur, fiuc aliquid reddâf condifeipuli tuiipoftrcmo charitatS diligërercô-Ic.H.QinbusmodisJ G.NcndrwîttVnc quclæditOjnequcoft'cndito-.'neïnini inuideto, neminem odio habcto.-fcd' côtrà, omnes dUige tanquâ frames ,3C beneomnibus/quoad porcris.faeito^ H.Quid i’Ja mihi conferët ad ftudi-orÛ P ro te cl ü /quot;G. PI U r i n: û. H. Quo mo do.’’ G-Sic.n. De’tibi illnminabit ingeniû niemoriâ ac esteras animi dotes auge bit.-deniqjftudia tua ita promouebit, vtmaioresin ca re progretliis in dies facias.H.Confiliû mihi (âne das opti* luü.vtinâinDeiipfiusgloriâvti perpe tuôvalcâjtibiqçaliquando referre gra tiä.G.Nö optOjVt mihi aliquid gratis CO more referas,nifîvtDcum fæpcnu-Utero laudes, ftudiàq; honefta fempdt profequaris, atqjitaad diuinarûUte-Wrum cognirionem tandc^peruenias.

(^V1D egifti per hos q uindccim di-' cs? M. Miniftra üi ma tri, quægraui-terægrotabar,C.Aintu / M. Siceft profedo. C. Quo labprabatmoibo?’ M.Febre tertiana. C. Anconualuiti M.Paulatimconualefcit, gratia Deo. C.Quiseamfanauit?M. Medicoruni' fummusr-C. Quis iIleM.Ipfe Deus. C. De hoc nihil dubito : fed cuiusopc ra? M. Dotnini Defiderij.C.Is habetur maximi hominis in mçdicinæ profef-lionc. M. Id quotidie probant egregiç turationescius. C. Quibus remedijs vtebatur in curanda matre tua? M.Mc dicamcntis.C.SatisiftudintcUigOjCt-iam tc taccntc. fed die plane ,quæfuc xunt ifta medicamenta ; M.Sinemea-liquantifpcrrecordari. C. Sino-dic tandem, quæ rcminifceris.M.Duo ta-tum nomina mihi occurrunt, clyfte-resamp; potiones.C.Quidiftacönfcrüt? MjEhoincpteJta rogas,quaficgomc lt;hoi na: opera m dederim. Itaqueficu-pisdmpliusfcire, quærc tutc-ipfc ab. ijs potius,güi ifta profitcntur,hoccft,'

LIBER 5EGVNDVS. n» ! ^*icdicisamp; pharmacopolis.C. Nemi , ^ifuccenfeas, oro. M. Cur tu cs adco ! ^Uriofus^C. Vtaddifcam fcmpcralir ^üid. M. At vide interim, ncvoceris ^crcundator.C. Audi tarnen itë pau-ca.M. Loquere. C. Quandiujcgrota-, mater? M. Fere duashebdomades.

C.Interea vbi erat pater/M.Profcclus ®ratFrancofurtum ad mcrcatum. C. Sedtu,quahoraredifti iiîgymnafiu ^•Hodic manc. C.Dedifti-nc excufa-tionem prxceptori? M. Dedi. C. Quid. ' tibirefpondit? M.Fadu bene,inquit. I T^uverövbifueras'’C.Heftcrno die rus iucram cum patruo.M.Age,vidcam*, ^uidfimus reddituri hora fecunda.nä «go quodammodo nunc nouusfum difcipulus.

Vlsveniremidum ? T. Satis otiofe minxi.G.Eamusvnà,quæfo, vt pa-tumfabulcmur. T. Taceinepte,nifi visacculari : non eft fabulandi tem-pus.Nón-nedcbuifti meiere,antequl ientaretur? G.Debui.-fcd oblitusfum.

tp COLLOQ^ SCHOLAST. ceptons:nec fis pofthac tam obliuio-fus. G.Parcbo tibi,i5cmcminero.

Nein morbumincidas.G. Qua ex eau lafM.Ex nimia Jufus in tempera n da. G. VndeapparetpcricuIum?M.Quia totusæftuas, totusfudoremades. G. Redè amp;nbsp;in tempore admoncs.-protc-dó non fentiebam. M. Dcfifrçj ü me audis. G. Audio veróJibcntcrj acti-bimoremgero. quis enim refpuat tam fideleconfiliumï Al. Detergefaci emfudariolo,amp; indue te cclerifcnnc fubitumfriguscontrahas. G. Habeo tibigratiam.namfcrèmorbis fumob noxi’.Al. Qu^id eftcaufcJG.Infirmitas ineïE valctudinis. vides enim^quaim-bccillo ßmcorpore. M. Tanto magis debes tibi cauere.G.Iftud probe noui; amp;nbsp;parens vterq; memonet fxpiüimc. fed quidagas?naturapronifum*inno ftram pernicicm.M.Omi Gabriëhnó eü voluptati feruiendum } fed tem-pcranria

LIBER SECVNDVS. «jj pfrantiavaletudiniconfulcndum.G. tftin promtucarnienCatonis in cam ^entcntiam.M.Tencojfcd de hisaliàs. iain fatisindutusesmon eft,quodhîc ■norêrediutius. G. Vale Maximiliane, nionitoramiciffimc. M.Vin’-tu,vt do nium tededucam ? G.Nihil opus eft deduâioneregobcllème habeo, Dei bencficio. M. Mi Gabriel curajVt va-leas.

VAldcmiror,cur hodiemanè no ad-, fueris.B. Quidmiraris tantopere ƒ î^ihil hre eft noui : multi abfunt quo-ddièjimô fere horis fingulis. R-Atqui vjftoriatibicratinmanibus. B. Quid Î ego euro r’eiufmodividoria fvtbcnc diccbat quidam) nihil aliud cft,quàm breuisgloria. R.Sedinterimmodefti adolefccnteshincad ftudiamagisin-cenduntur, nec tarnen inani gloria tu mefeuntd'edad honoremDcircfcrut, quicqd indelaudisaccefterit. B.Iftud certe raröcötingit.Plures enimfunt, qui vidorijs abutantur ad priuatam K 5 gio.

,j COLLOQ^ SCHOLAST. | gloriani,qiiàni qui diuinï honoris ri- j tioncm habcant. R. VerifimiJe dicis, j, B.Immoveriflimum.R.Scdvdimmi- ç liidicas cur abfucris. B. Scripfiadpa- g ircmlircras.R.Cuiusnominc? B.Ma- n tris. R.Didauit-netibiipfa ?B.Quid fcripfiircm, nifi didaflct ? R. Quid nbsp;nbsp;c

fer ribi narrarc.R.Sal tcm d ic earum ar t gumcntum. B. Variuni eratamp;multi- J-p]cx.amp; quid tua,quæfOjfcircrcfçrr?R. 1 Nihil. B. Curergo tamauidèquæris? ç R.Animicaufa, vtfcrccuriofifumus | ; iiouialiquidaudicndi.B.Nihilaliud, ! ] quàin garris: omittc me. R. Aufculta j j paucis.B.Ag€jaufculto,loquere,quid î ; VcJis.R. 5circ cupio, vbi fit pater ruus. Lj B.Quafi vero neicias.R.V'ndefcirem.'’ j B.Quumtibifit notiflîmusjamp;quum iïmusvicinijnonputafTem teignora- , i'c.R.Diçtandé,quçfo.B.EftNoriber- ' , gx. R. QuandocftprQfeâ;us.'’B. Ab- ;} hincdicsquatuor.R.Quidillicagit.'i ! । B. Negoriatur. R. Quandoreditu- । ruseft.'’ B. .FinitomcrCatu. R. Ad quod tcmpusfinicrur?B.Rogamerca : j tores .• noncâmçum curare talia. R.

I Quidigiturcuras? B.Vt Deumtime-paren tibus obediam, bonas artes '^uinpietatedilcam.R. Nç tuniagni^ ücèloqucrîs; fed die mihi fcrió, potes ï'erestantasefticere?B. Egô-ne iftud uûhi affumoîquin potius fa teor,nc in cipetc qdem penes me efle. R.Quid er §odetefiet?B.De’ ipfcSpiritufuoin meoperabitur. R. Optimefentis ; ni-hilexte prçtcrcarequirebam. B. Eft, i)eo gratia, cui acceptum rcferoj quiq Quidincftinmeboni. R. Iftudreótè, amp;laudo cquidem : he tibi videar nihil aliud,quàmgarrirc. B. Quumil-luddiccremjiocabarfanc. R. Ego fie accepi. fed tu (vt cœpifti) perge difcc-ie,amp;fapere. B.Quimihideditfidcm, idcinfvtfpero)perfcuerantiamdabit.' R.Bcnc fperas: amp;nbsp;ego idem fpero tecum. Itaqjpergamusviuereinternost coniundillimèjVt adhucfccimus. B. Per me quidem non ftabit,nifi ope di-uina prorfus cro deftitutus. R.Auer-tat ipleDeus, fed audin’ tu horologium .'’B.Vt in ipfo tempore fermonem ûniuimus

REINOLDVS. MATTHIAS. yNde ver.is?M.Foris. R.Quid prodic ras.^M.Vt cmercm chartam. R.Emi ftl-ne?M.Emi.R.QuantumcmiHi?M. Scapiim.R QiiantirM-Quinque qua-drantibus.R.Cuius formæ .^M. Minoris.R.Oftcnde.M.Vidc, num bona fit. R.Bona cft profcdó. in qucm vfuin e-mifti/’M.Ineptèquæris, quiscftchar-tarunivfus,nifiadfcribcndum?R.Im-mó ahus.M.QmSiCedó ? R.Ad merces inuoluendas.M.IntelIigebanidcchar tafcholafticajuondecmporctica. no cnim fum mercator.R. Vrimur etiam charta ad liccandam recêtem fcriptu-ram.M.Satis fcio,fcd charta ilia eft bi ■ bula.R.Et tamcn charta cft.M.Efto.R. Ergo multiplex eft chartae vfuSjCtiam in fchola.M.Cogorfateri.R.Eriam dicam tibi alium vfum,amp; quide in fcho-lafrequcntiffimum.M.Quem?R.Non aufimdicerefinepfationehonohs.M. Quid opus eft inter nos honorem prs (àriînonenim verba foctent.R.Dicam igitur,quandoitavis.M.Dicliberè.Rgt; Ad tergendas nates in latrina.M.Illuc non

LIBER SECVMDVS. ijy non ferunrur Charta: purç,fed iam fcr i ptç.cæq; inutiles. R. Quid tum?char-tç fun t tarnen. M. At ego de charta pu raamp;noualoquebar.R.Scdintcrimvi-ûuses.M.Siiitafauècnôme pœnitet difputatiunculç huiusnoftrç. R. Sed iamàlufu difceditur. M. Et nos ergo lococcdamus.

Cur iftud rogas : H.V t mihi des alî-quantulum.B.EhôjUon habcsJH.Im-mô ; fed CO non poffum fcribcre. B. Qnidobftat ? H.Quia ni mis fpiflum cft. B.Ncfcis dilucrc ? H.Non cft mihi aqua.B.Dilue vino. H. Mulfo minus. B.Quid H accto dilucrcs? H.Inde char ta pcrfluerct.B.Quî fcis.'^H.Audiui de quodâ magiftro,qui mcdocebatfcri-berc. B. Ego veto aliud audiui magis mirum.H.Narramihi,Codes. B. Quid mihi dabisr'H.Bonam acicuIam.B.z\u di igitur, quod ego didici ex quodam pçdagogomco. Arramentum,quod accto liquefad um eft,ægrç clui t ur. K.

Fieri porcft : fed interim da mihi pard in vfumprxfentem.B.Tencatramcn-tariü tuüm beneapettüm: cgoinfun-dam tibi.H.Eccednfunde.Vahi'quàm liquidumeft ! B.Fotfafie,quianoneft gummi Paris. H.Scdquamdecolor/B. ytcrc,fi vis,quäle quale eft: non eniin habeo melius.H. Quid igiturfaciam/’ B. Hem, inepre,noti pores penna tua bené mifcerc? H.Mifcuifatis:quidpof fern prærcrca ƒ B.Infunde rurfus in cor n u m e u m. H. A d m o u c p r o p i u s : é ft- n c farisfB.Compfimepenna linrcolum. H.lracomprcftîjvcferèfiraridû. quid erittandem?B.Atramentumbonum, aur cerre mediocre. H. Bonaeftmc-diocriraris régula, vt ex praîceproredi . dicimus.Scdnüquidexduabüs maliJ i;ebusconfici poteft aliquidbonrPB. Vbimifcuero,amp;; tibirurfusinfudero, videbisexperimetum.H. Ardeoiftiid vidëdideliderio.B.Porrigeniïncarra-menrariumtuum. H. Ecce, infunde.' Ohe,iam fariseft zquæiftæceftprofu-fio .''plus mihi dedifti, q tibi rerinuc-ris.B.CÖmifce irerum ctiäatq; ctiam. H. Nu'nq.uampoftetcoquus fuaiura

^trimdifcam aJiquid. B.Éxpericntia, (vtvulgödiciturjcft rcrnm magiftra. ^abes /H.Diftocitiùs.B.Vidclicetiâ-pndemtcncbas.H. Quisilludignora-fet,quod eft adcö vulgare? B,Nunc vi-quot;Icamus. H.Resapparcbitmelius,vbi Icriptura bene deficcara fucrir. B. Quid vis exfpedare z’iam ficca eft plus latis.H.OhjVide quàm nigra fit /B.Di-xi-neverc Aliquando periculum ffccrasfcilicct.B.Conftabitigitur,cx-perientiam efle rerum magiftram. H. Q^inctiam hincexperimur,e)i rerum Commiftione bonum fieri tempera-«ïicntum.B.Iam incipis altius philofo' phari.Itaqjdifcedo.H.O longumfer-

C OLLO(TyiORVM SCHOLASTICORVM LIBER rernia,ati injunr magt/ln colloquia cum dijct^ul^,

COLLOQ I, rgt;lSC\V\f\.NS. PRAECEPTOR, Halve præcepror. P. Salus per Icfuni Chriftum. An l'urrcxcrun t onincs? D. Onines, prærcr paruulos. P.Nunquisægrorat.'’D.Nc mo,gratia Deo.P.Quid agifur?D.Alij feinduunt: alij iam ftudcnt nauircr. P.Adcft-nevobis hypodidafcalusï'D. lam dudum.P.Iteigifurprecatü :vof-quc diligenter commcndate Domino Dco,pcrlcl'um Chriftum dcpreca-torcm noftrunrdcinde pcrgitcin ftu-dijs vcftriSjVfquead horamicntaculi. D.Itafolcmus,præceptor.P. Credoc- • quidë: fed quiaferèfomniculoficflis, ' ac n egligen tes, idcircö ego vos admo neofçpiùs.D.Gratiâhabcmus,pra:cc . ptorhumanilfime.Nunqdvisptcrea.'^ ! P.DicfamulOjVtmihi togamadferat. '

D. Adfui. P. Quifnnt teftes? D, Multi ex condifcipulis, qui me vidç-runtjtcftari poflunt. P. Sedprodu4 cendicruntaliquot. D. Producani, quumiubebis.P.Quishabuitconcio-ßcm.'’D.Dom.Petrus. P. Quota hora incocpitîD.Scptima, P.Vndefumfi.c thctna?D.ExepiftolaPauliad R,otna.( nos.P.Quoto capitc.'^D.Oétauo.P.Ad hùcbcnerefpondiftimuncvidcamusii lt;luid fequatur.Ecqd mcmoriæ mâdaf* fti.'’D.Nihil quod reterre pofllm.PJSÏi^ hil-ne?cogita paulifpcr; amp;nbsp;vide,ne tue beristquin eftoanimobono, D.Cçrtè pccptor,nihilpoflumreminifci,P,Ke Verbû quidem ? D. Nihil^rfus.P.Hcm Verbero ƒ qdigitur^fecifti ? D.Ncfcio, nifi quiafortafleinterimàmalisabfti nui.P.Iftudqdemeftaliquid:fimo.d,?gt; fieri potuit, vtmalo oïnô abftinueris. D.Abftinuhquoad potui.P.Facita ef-fc:nô tarnen fatistccifti Deo; quüfcri-ptum fit,Déclina à malo,amp;fac bonn. Sed die niihi (quæfo) qua gratia illuc

iucraspotjflîmùm ^D. Vtaliquidad* difcctcm.T’nCurid non fccifti.'’D.Nó Jjorui. Tti Non poruifti ncbuloîimô riOluiftbaut cerrè n6 cürafti.D.'Cogor fateri.yr.Qux tes te cogi t'’D.Confti6 tiamcaytiiiç meaCcufatapudDeû.Tr. Rcftcdicis:vfinamexanimo.D.Equi dem ex animo dîco.T.Fieri potcft:(i:d âgc,qd fuit Ca'ùfæ,qQamobré nihil m« moriç mâda ueris ? D.Negligctia nicalt; non enim diligcnrcraudrcbâ.?.Quid j^irurfaeicbas?D.Identrdem dormir* bamr?r/Ifa foles/fcd quid agebasrcH- । quo tempore ?D. Cogi ra bâ mille ine-» j prias,vt folcnt p’ueri. Tr. An tu adcà pucpcs,5^rnon dcbeasartenruscflead , vcfbum Dei audicndü ? D. Siartcnrui , cflcm,pônemaliqd proficere.P.Qaié zgirur merurfti/D. Verbera. T. Mcrui-i fti profedojidqoelargiflîmè. D.Ingc-' riuè confiteor. Pr.Verbo tenas,opi“ rior.D.Immôccrrè cxanimo. 7r.lcot-fafièr fed interim para read plagasac-cîpiendas. D.Ah pcepronignofccob-f?ero:pcccatii,fàrcorj(cd nulla cxmaJi tia. P.Arefui tâ fupina ifta negligentia jgt;ximè ad maiitiâ accedit. D. Nô equi-

... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-k nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dem '

LIBER. TERTIVS, *«» äcm inficior: fed tuâ implorö cicmen Ham,pcrChriftû Icfum.ÿ.Quid igi tue hcicsjfi ri bi ignbuero? D.Ficiam pou hac officiû mcunijVt fpero. ?. Addeo-dûeratjDcoiuuantcifcd id parum cu-^as.D.ïmôprçceptor,adiiiuantcDeÔ, præltabo pofthacortîcium. T. Agè,cô «lonocûlpâ tui.slacrymis; tibiqjca lege ighofco, vt promifli mcmincris.D. GratiâsâgO, præccptor humaniflime. y.Erisapud mcirt maxima gratia, mifla feruaueris.D.Faxi t Deus optim* ôiaximUSiVtpoflim.T’.Faxitjprecon

MARTINVS£»muIu..PR.AECEPTOR..-PRzeeptor, nemoeft, qui doceatih fextaClane.?. Quid hoc rei eft? vhi tft magifter Philippus .'’M. Morbo dc-tincturin leélo. ?. Quî fcis.'’'M. Nun-tiauit quidâ exdifcipuliscius domca fticis.y.Dichypodidafcalomco. M. Noneftinmuliolofuo. T.Quîfcisï M. Nam ego retaut quater pulfaui o-ftiolum. T. Die primacclaflts Dodhorîi vtmittatè fuisaliqucm.M.Quid ü no Ht toittere ? ?, Abi inepte,-an putas eamp;

pRçccptor. P.Hem,quid cft A.Sunt t, quidam,quiteconucntumvoluut. P.Vbi funt. A.Te exfpcdant invico. P.Nuncadibo.A.Atquivrgent.P.Prç-curre tu, amp;nbsp;cos intromitte in arc-am:cgo tcfcquor, vos interimcxfpc-ftatecum filcntio : moxego adero,vt vosadcœnam dimittam.D. Oquàni bonum verbum/

pRæceptorgt;quid reddemus eras nia-nè .''P.Hodie manè palàmdixi ante fcholç miflionem. I. At cgononadc-ram,prxceptor. P. Roga igiturcondi-fcipulos. nam fi vellentfingulimcin-terrogare de rebus à me palam didis, quæfo,quando finis eflet? Itaqucfac fis pofthac prudcntior.I.Curabo^ viribus. P.Sed tu vbi eras '’l.Prodicra. P. Quid prodierasïI.V t curarem negoti

Uni aliquöd, de quo pater ad me fcri-pferar. P. Aquopetiftiveniam?I.Ab fiypodidafcalo.P.Curnôàmcporius? I'Quia eras occupatus.P.Ç lid agebä ? I'AlIoquebarisin area quol'dam viros lionoratos, qui te conuentumvene-îant.P.Abi, nunc recorder.

HEus Martine. F. Hem, prçftofum, hcrc. P. Accerfe mihi hue quinque püblicos obferuatorcs,quos hefterno die in hune menfeni elegi. noftin’? E-Optirne^nam egometaderam. P. Sunt(opinor)infuo quifqjauditorio: fcftina.F.Quàmprimû rediero. O.Ad-rutn’onincs,prçceptor; qd tibi placet iniperare.'’P.Satiscratiubcre. née e-nimfum imperator, née magiftra tus. Egovoshucacccrfî iufli,vt vosoflicij veftri cônionefaccrem. Vosigituvat-tentisauribus atq; animisaudite.Nô ignoratis,quâto cum timoré Domini hefterno die palàm inaulanoftra cô-muni vos elegerim-Aufpicati fumus à

facrisprecib* : fcquura cft admonitio noftra atq; exhortatio ad omnemC06 tüfcholafticüdetimorcDominijdcql moribus,qui dcccät ftudiofos in fcho la verfantes quotidic : deinde,nöfinc öptimorü adoJefcctium teftinionio, vosclegiquinq;, quo5 adhoentunus idoneosexiftimaui.-poftremovetum cft ad fccundam,cum gratiarura adio ntfjprccationë. Ne igif ur purcrisludü fiiincautiocum,aä:ionemillä,inqua Home Domini tä ftudiose fucrit inuQ iatuni. Aclicctapudimperirosatóar f ogätes hoc munus amp;nbsp;vile lt;5cabicdum vidcatur,vos tam£ crédite, cum hono rificö,tum famftumefleveftrum iftud minifteriü. Qu^öd ft aliter cxiftimabi-ris,ficri no poteft, vt muncrc veftro re ftc fungamini.Itaquccgo vos hortor, quantû poïTum, amp;nbsp;per IcfumChriftû obtcftor,vtcûDci timoré atq; teuere-tia diligen tiä prçftctis in ijs omnibus, quxintclligetis adofficiû vcftrû per-tinerc. Avobisigitur abftt oîs fauor, odiô,gratia,ftudiüvindicandi,amp;finu-ria,quactranfucrrosagunt homines,amp; finccrumcorrumpuntiüdiciû.Nc ti-

LIBER. TERTIVS. té? incatisimproborunmiinaSjquipufiL lianimi adolcfcçtesab officio fplçnt ibftcrrcrc. Qua cnim habé t in vos po, tcftatc .'’potiùs cum timçtc,qui vellce eft Dominus,qui vitæac nccis potefta te habet.Illius(inquam) tâti pvincipis timorvobisob oculos femper obuer fetur.Incurrcris(fcio) in aliquot im,p-boriiac difTolutorq odium: fed pluris fitvobisvnius Patris veftri cœleftisa, mor amp;nbsp;charitas, qua omnçç oïum ho, minuminimicjtix. Eftote fem per me mores verbi illi’, quo Scrua tor noftcr âcfummuspræccptor fuosdifeipuios id conftan tiam hortabatur.Si vos(in, qt^odit mundus, feitote, qgt; me quoqi priusodiohabuerit, vos igitur jjptcx ipfum Chriftu, omnes flocci facitcnc bulon Û mi nas,o,ftcnfîo n es, i n i m ici ti-is:dumodQgloriæDcipoffitisinferui ïcfidcIiter,Hæcfunt, de quibusnunc pro temporis breuitatc vosadmoncn dos efle cxifti ma uj,pra: ter iJla,q UÇ VOS inauia hefterno die audiuiftis. ’Prt.obf. Maxinias tibigratiasagimus, feeptor humaniflimc; amp;nbsp;Ghrift.iilprccamLir,vt Cuadona tibi,fcmpçr adauße^i.r. A rq L ‘ 4. veio

veróvehcmëter pctimus,vt(fi tibi mO Icftiim non eft)pcrfcriptam des nobiJ horrationem tuam : quo iJJam inter nos quandoq; rclegcn tcs,mcmoriç te naciùs infigamus. P.Id ego faciam pri moquoqjtcmporc; quandoquidcni rem fanehoneftiflimäpoftulatis.yn-mMohf. Optamus ctiam à tc ffi placet} commëtariolum fcriptum habere de prçcipuis officij noftr i capitibus;vt firn us certiofcs,quid potiffim ùm fit no bishacinrcobferuandum. P. Inipfo tempore de hoe admoncs : amp;. fic ego iam pride in animo habebam : fed me quotidicaJiudexalioimpediuit. Dabo igitur ciufmodi cömentarioJum, g»videlicctcötincat,qcquidadobfer-uatorü publicorum officia ptinebiu ld aufë defcribetis ex ipfoarchetypo meo:qüod ideó feruare voJo, vt cïcte-ris quoq; tradere poffim futuris obfer uatorib’.Nunc redite in fuüquifq;au ditorium. Ob.RcdàinÂSjprxccptor.

®ainus domum.'’P.Quideô.'’E. Ad nu ptiasconfobrinæ. P.Qiiandoeftnu-ptüraz’E.Craftino die. P. Curtamci-tô vultis irc.'’E.V t mutcmus vcftimcn

Permelicctjcatisjhac tarnen lege,vtcras hue rcdeatis cubitum. E* Quid fl volet patruus, vt cxfpcdcmus ^■epotia ? P. Nondctinebitvos,fatis ! fcio : dùm-mododicatisci,qualegc lt;limifcrim.E. Verum fatebimur. P. A.. bite, amp;nbsp;ab omni caucte intemperan-tia:facitéque, vtluccatlux vcftra co-ïam omnibus, vnfte glorificetur no-ftcrillccæleftisPater. E. Itaquidem fperamusforc, ipfo nos in omnibus ïdiuuante.

LIcér-nc exire, pTæccptor? P. Quæ tibi eftexeundi caufa? Pro. Vt quærâ inforo aliquem exnoftratib’.P. Quid iftudopuseft?Pro.Mandareilli volo, Vtmeos admoncat de pane mihi aut adfcrendo.autmittendo. P. Vbi pa-nis deficit, omnia fuut illic venalia. Pro.Iftudvulgatumcftapud nospro-

ucrbium. P.Immo vbique pcruulga» tum.• adco panis mortalium vitæ cft ncccffarius-Scdadrcm: tu nuncpro-dirc vis ƒ Pro. Si tibi placet, præcepror ncmci ncgotij occafioncm amitram. y.Abbamp;fcftinaantcprandiura redire. yzo.Dabo equidem opcram,

P. Q^idcaufatcftJB.Vtmatcrcmat nobis calceos: deinde, vt tonforem adcamus. P. Quidco.'' B. rçfçilum capilIos.P.Quidnuncopuseft/’B.Vt eras (flDominus permiferit) inuifa? , muspatruum.P.Itc,amp;maturè redite adftudium. Sedheus, pucrij adferte xnihi imatre teftimonium in craftinu diem, aut teftem adducite.B. Deo iu-uantcid cur^bo diligenter. Nunquid vis, præccp tor z* P. Vt mcis vçrbis ra^-trem oOiciolç falutctis.

ALBERTVS. PRAECEPTOR. pRAECEPTOR, licét-nenobis v rc ad ronforcnilt;P.Q^id cQÏA.Vtca ' - “ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pillum

pHlum tondeamus. P- Libêfcrquo-üdieexiretisfcxies: quin cxCpcéiatis *ncraftinunîdiem,vt catisvnàcücæ-terisîA.Atqui propret forum turba c-tit in tonftrina. P. Qu^id rü/’fatis habc-tgt;itisotijad exfpcftâdü. Recipitevos îdftudium. A. Vt]ibcr,præccptor.

PRAECEPTOR,accerforà pâtre. P. Vbi is eftï B. In diiierforio.P.Qua dovenit/’ B.Aduenitmodo.P.Quis dbitamcito nuntiauit.'’ B. Mißt'ad ßiefamulum. P. Vbi eft ƒ B. Præ forions me cxfpeûat. P. Cur ilium non in tromififtft B. Noluit inrrare. P. Quid ita.'’B.Quia fvtait^feftinationc vrge-tür.P-.Voea ilium, vtpaucisconueni-im,dcinde abi,fcd cura, vt quampri-mumhucadfis.B.EoVocatuin.

■ ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■■ I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

V BI eft Martinus? R. luit ad forum.' ' P. Quid CÓ f R. Emtum fvt dixit) «inguluoi. P. Iniuffu mço exire non iebuit;

COLLOQj_ SCHOLAST.’ dcbuit:fcdhocnihiladtc.Quisdabit । vobis merendam?R.Dixitfe hora fe? | ( cunda reuerfurögt;vt det nobis.P.Quilt;l 5 fi fallatr'R.Idnoneftmoriseius.P.Ni ( fi ad horam adfuerit,admone vxorcni deveftramcrenda. habet enim clauS alteram cellæpenuariæ.

£)Emirorvndcnuncvenias.T.Domo 5 redco,præccptor.P.Curiucrasdo- J mum.'’T.Petitnmmercndam.P.Qua. obrem non attulcras?T.Matcr crat oc cupata.P. Quid tumf’dcbuiftixxirein lt;nbsp;iuflumeo?T.Nödcbuijfatcor.P.Quid , igiturmcruifti?T.Plagasaccipere.lcd j ignofcemihi f qnæfo) præccptor. P. ( Cur non petiuifti cxeundi poteftate?

T. Quia nop audebam te interpella- , re. P. (^idageba.'’T.Tenebas Jibellû quendam,amp;legebasaliquid. P.Ficri poteft : fed vos ramen fæpe me intcr-pcllatis ob rem leuiorem.Nuncigitur para read vapulandum.T.Parccmihi, ] obfecrojpræceptor. P. Sinc,vtprius cogitem aliquantifper. Agé, parco; j

quia ingenue confiteris, tu quod ^tîs ftudiofus mihi videris. S. Gratias ’gomaximas, prxccptot humanifli-Ule.

UVLIELMVS. PRAECEPTOR. î Pkaeceptor, non reftat mihi charta ad feribendum. vif-nc dare

^•Rctulifti in codicem tuum ƒ G. Re-^uli.P.Oftendc. G. Eccetibi, præce-Pfor.P. Quid iftud? retuliftioftodc-'^itn.'vis ergo de maiore? G.Si tibi pla» ^ct. P. Peteàfamulo:ac,nçdubitct, •^ftende illi tuum codicem,vt idem in ^üürcferat.G. Audio. P. Audi item,ca ’’cabutaris charta;ne tibi pater graui-ïerfuccenfeat. G.FaxitDeus, vt bene Vtar.

hieronymvs. praeceptor. pRæceptor,licét-ncprodirc,P.Quâ-obrem?H, Vtemamcultcllosmcn-

Rcliquidomi.P.Quidira? H. Quiaiï obtufi crant amp;inutilcs. P.Habélhcpc ciiniam ad cmendosalios? H. Mater deditmihi.P. Quis erit adiutoradc* irjcndum.'’H.Gerardus. P.Itcfanè: Ie tauctCj ne vobis imponatur.H.Cauc-bimuSjDcoiuuarire. P. Omnciqiiidê ïuuar,fcd cos potlflihiumjqui ad ciu? honorem omnia referunti

•pRa:fcptor,ncét-ricpailca?P.Loqiiè re. V. Nos d uo pröp oneba muSjfi tilt; b ii ta vidcre tur, irc, d urn tx téri lud öt, fotasambülatum. P.Qnovultiscxii re.'’V.Iriproximaüiburbana.P.Quid autcmagètisambuIahtes?F. Tradabl muscoiJoquiuinaliqliod. P. Séddt bonis amp;nbsp;honeftis rebus. F. Hæc tempo ris ferenitas, amp;nbsp;tam pulchra terræ fsci^ ts, præbcbiiftt nobii honeftum aii-quodargumcntüm.P.Nunquamdc-eft Dei J a u d ä d i m a tcria, d ö ta xa t vefis ciuscuJtoribus. V. NunquâprOfeûOi ftdvtad propofitumrcucrtamuhpcr mittis nobif, prxccptoÉicxtravtbem procii-

prodire?P.Nifi mihi pcrfpcfta cflct vc *^rapcrpcrua fidclitas, amp;nbsp;vcrusamor iitcrarum, nunquam permitterê : pr« ftrtim quum praui adolefccntes me fepe in hoc gcncrc fcfcllcrinr. Vos igl ^tirprodirc: deinde maturè ad coeni ïtuertimini.

dicis; quia res incerta eft. I. Àr-^uipromiferat mihi in hune dicm. P. Quid fi fallat.'’I.NihiI mirum fuerit.P* ^üncquöqüc verèloquu'tuscsi nam îirù ad promiflum tempus fidem pfç ftant artifices. I.Vifo tame præceptor, fimihipetmittis. P.Nihilimpcdio. I. Nunquid vis, præceprôr.^P. Immo, vt properes‘.vt interfis præleâioni J. Bc-Bexnoneszabeo.

mum.P.Hem,tam Ixpeitaredomuni? j C.Mater iuflcrat,vt ego amp;nbsp;frater fcadi j rcmushodic. P.Cuinsreigratia?C.Vt j anciJla veftimenta nobis excuterer. Pgt; 1 Qiüd iftud f funt-ne vobis pediculi-'’ j C. Et multi quidem. P.Curvxorémc«- ; amnonadmonuiftis? C.Nonaufifu- j mus.PæQuafiverôillafitvfque adco difficiüs. Ancillara habet ca potifli- lt;nbsp;mum gratia, vt veftram omniumcu* ' ret munditiem : nee vos ignpratis il- ! 1 ud, fed gaudetis niatriamp;inuifcndç oc- j calionemvobis dart. Manetcigitur; ‘ j crascurabo, vt vobiscxcutianturvc- ; ftes., Ç. Sed mater nos obiurgabit.Pr i Egometcaraplacabo,quicfcitc. i

f Ö L Z, Ö nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

.. .. PVERI, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

P. QÙideoïT. Petitum panem.P» Non tibi reftat?T. Rcftat quidem,fcd parumadmodum.P. Quid frater ieft-nc tecum iturusïT.IulTit pater.P.Qua । doconueniftiilium T. Die louis, quum veniflet in vrbem. P. Vbi ilium , vidifti?T. Apudforum.P.Non men- i tiris.'’ .

; ^insgt;T.Nonmcntior.?.Vndcproba his?T.Suntcxcondifcipulis,quiadc-tant.î’.Quî tandem? T.Adfunt Bla-fius à loachimus.T*. Eft-ncvcrum,pu, cri.'’?’«. Omnino verum. f*.Quî feitis? ?». Vidimus cius patrem, amp;nbsp;audiui-öius ipfa yerba. P. Si ita eft, permitto, vt cas domum cum fratre. T. Vale præ

' Sed heus,quando hueadcritis?T.Cra ftinodievefperijDeoiuuante.?. Cu-ta, vt promifli mcmincris.T. Cùrabo. ï’-Scilicet,vt foies. T. Immo melius Ipcro.Nunquid vis.'’ T.Vt verbis mcis ftlutem dicas parentibus. T.Faciam 'ibenter. iterumvale, præccptor. T.

i Vosquoq;valete;amp;Icntogradu am-^^ulatc,proptcræftumfolis. T.Ita fa? Scrcfolemus.

tahcbdomadc.'’Vu. Oportuitme mancredomi. y. Quamobrem.'’Vu. Vt matriadeflem, quaexgrotabat. T.

Quod illiofficium pnrftabas? Vu.Sa!-' pjuseilcgebam.P. QiiidJcgcbas r Vult; Aliquidcxfacris Jitcris. I’. Sandutïi iftud amp;nbsp;Jaudabilcminifterium. Vfin^ ficomncs ftudcrcnt vcrbo Dei. Sed quid? nihilagebas prætcrca? Vu. Quo tics opus erat, illi ininiftrabam cuin ancilla. P. Hæccinevcra funtomnia? Vu.Habeo reftimonium. P.Profcril-lud. Vu. Ecce.P. Quisfcripfit.'’Vu.Famulus noftcr, matris nomine. P. A* gnofcocius manum ; quia tiepe ab il-Jo mihj attülifti. Vu. Licét-ncigitur redire in fedem mcam? P. Qjaid ni lice at, quum mihi fatisfcccris/V u. Gratias ago, præccptor.

P R AECEP TO Rjlicét-nemibipro dire? H. Quæ ri b j efi prodeundi eau farL.Efi mihi cundum ad forum. H. Quid co fL. Vt emam corium. H. In quem v.i'um ? L. Ad calccorum folcas.i H. Qujstcadiuuabitin emtione?L. Quidam oppidanus,cui hoemanda-uirpatermeus.H. Débiteras adircni« f.lt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eu ni

fcribcndis ad patrcm literis.H.Qua /] ’locasdabis.^L.Hodic, fiqucminfo-fonoftrarcmoffendero. H.Abi,amp;mc 'iiincrisadhoramfolitam adcflc. L. ^emincro.

anastasivs. PRAëCEPTOR.. pRæccptor, tuo pGrmiiTu hora prima prodicram: nunc rcdco. P. Curafti negotium tuum ƒ A. Curaui,gratia tgt;co.P.Faä:um bene, quota eft hora/* A.Inftat fecunda. P.Voca mihi famu-lum.- deinde ito ad merendam cum cç tcris.

Qmd opus eft tibi pccunia?H.Vt Ezc-ehixfatisfaciam. P.Quantumdcbc.s illiH. Aflem cum (cmiffc. P. Quo nomincîH.Quia fcripfit mihi aliquot colloquia.P.Oftcdc.H.Vidcdi placet.

P. Adihypodidafcalumz-dic, vt dct» quantuuipcti^.H.GratiasagOjpræcc j ptor.P.Non eü quöd agas: lcdrcferin ' ] codiccni tuum.H. Qn.iniamretuli.P' Fadumbcne:oftendcip(ihypodidaf- ‘ f calo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, i

C 0 L L 0 XXIllL 11 BLASIVS. PRAECEPTOR. ' I Llcét-nc mihi,præceptor, adirc tuto 1 rcmf P. Qnæ tccaufa rilouctr'B. I lulTcrarille,vtfc hodit-conaenircnj, , ' fi liccrcr per otium. P. Quando iufl'c-rat?B.Nudiuftertius. P. Vbi ilJumvi- । diftPB. Inarca,quæcftêEegionetcni ] pli.Pgt;Af vide,nemenriaris. B, Amc ! abfitmcndacium.Si vis, dabo teftes i cxcondifcipulis,qui mccum aderât. t P. Qui funt'illi?B.Daniel amp;nbsp;Bonifaci- 1 us.vif-ncytcosacccriam.^ P. Manc, j cgoillosconucniam. Sed die, quide- i gcttutorapcratua.'’B.AdaJiquidde- ( fcribenduna.- P. Qua igitur hora vis iliumadirc?B.Nunc, fi tibiplacet. P. ( Quando hucrçdibis Quaprioiùm ( mcdimifcrit. P» Nunc abi, atqueilü । cxmedicfaiuremplurimam. B. Faci- ; amJibcntcr. ' r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;{

Pkaeceptor, pater te inuitat ad prandiû, fî tibi placet.M, Eft-ne-• ^olusz’S.Solus ( opinorj præter dome fticos.M. Excula.me illi,iam cnim ali-^ndeinuitatuseram. Aquot;c tarnen illi ßieisverbisgratias.S. Nnnquid vis a-j ^iudî.M.Nihlljnifivtmaturèad fcho-' ^aoircdeas.S.Maturc.iuuantcDco.

Ucet-ne prodire,pr2ccptor?P.Quo? f'C. Primümadfartorem, deinde ad tonforcm.î’.Curadfartorcmr C. Vr '^uremtibialiarcfieienda. y. Sunt n’e 'accra? C. Adco lacerata, vt vix induc-^cpoflim.y.Curad tonforem C. Vt ’Üi oftendam viens, quod mihi his die biisfubortumcftinfcmorc. 7. Detc-gc,vtvideam.C.Vidc,qnandoîtaplâ ect.y. Eft furunculus. C. Ita conijcic-bam.y. Qnumapcrucris tonfori, ro* gaillum,vtcmplaftrumvlccri aptum adhibeat. C. Faciam, quod fuades. 7, Sed nunquis cft,qui tecum, prodige vc i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M 3 lirr

lit ƒ C. Immo, lohan ncs Fontanus- P, Quod habet negotium ƒ C.Tonforc quoque vult adiré. P. Ite igiturvnà,amp; ’ redite. C. Nunquid visprætcrea.'’P'

’ Vt maturcrisrcditum,ncmerendavc ftramulôlcmini. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

C 0 L L 0 XXF-IL • PROCHORVS. PRAECEPTOR. pRa:ccptor,licét-ne nobis prodirc/’ !

P.EftifncrnuItij qui prodire vultis? fro. Ferme omnes. P. Quid hoclibi vulf/yro-Ef} hodiemcrcatusrindefitj vtferefibi quifquevclit aliquidcme-rc.P.Nunc ego fum occupatior,quàm vt fingulorum prodeundi caufam pof fim cognofccrc: aditc igitur fubdo- , dorem, q ui cognofea t,amp; fi vaca t, vos deducatipfe. Tro. Gratiasagimus,prç ceptorhumanifllmc-

Hodie. P.Vbi.''T In tcmpJo.P.Qiio tahora ?T.Ocîauaniatutina.P.Nun-•guidrogafti, quango fit reperirurus ■ ' fcho-

• NefciOjinquit.ÿ. dcbuifli ilium ad re ditum exhorrari. T. Id cgo feci,5: m ul tisquidem verbis. î’.Bcncfccifti; lcd quidillercfpondit? T. Sc ad hue à pa-tredctineriadfruduscoïligendos.T^. Quid fi ad iplum pafrem feribas de lia tunoftro fcholaftico ? fcrrafic cnim inoucbitur,vtfilium citius remittar.

! T.Si tibiita videturjfaciam ,idquediligenter. T. Facigitur primo quoque tempore .'fed audi,fcribc plcnifilmQ; dcindeliterastuasmihi oftendc, pri-Ufquam des perferendas. T.Sedulö fa ciam, præceptor.

pRæccptor, licét-ne mihi cxire f 7r, Quo tibi cundum eft.'’7’e. Ad tonfo tcm.T’r.Non eft tibi aliud negotium?

Atonforcvolo ire emtum ligulas, illihe me ad futorem confcrrc.î’r. Cur adfutorem? Pe.Vt alten cxcalccismc isanncftatcorrigiam. Tr. Ifta omnia quando confcccris.^Pc.Intra horæ (pa tiumjVt fpero-Tr-Frunt multi fortafle in toqftrina cxfpcólantcs. Te. Fieçi M 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pot eft.’

»û COLLOQlt; SCHOLAST. i potcft:fcdlividerodiuriusmihimo* j j randumilliceflCjCxfpcdabo indicm 1 , Sabbathi.Tr.Eft-ncalius,qui prodirc j j vclitr’îRe.Pontanus ait fcvellc charta ■ ( cmere.î’r.Scifncilliop’cfle/’î’e.Scio. j j yr.Ite igitur vnà; curate d iligcn ter fu- ( univtcrqucnegotium,nccfitisccfl'a- i torcs.Te. Dco iuuantCj cauebimus. ’

torcm.T.Quidcor'E. Vtmihituni cam facienda mctiatur.P.Q^ae tibi eft matetiaf’E. Niger pannus.î*. Vbieftt’ E.Inarcamea. î*. Sartorautemejuts ! tibicft/’E. PetrusSyluiiis. ?. Eft-nd | |»critusartifex? E. Sicaudifti J amp;nbsp;eft no tus patri mco, qui iuffit, vt ilium adi-rcm.?. VbihabitatrB.Invicoxeno-dochij.?. Non nimis longe eft, caucj difcurras.E.Cauebo.î’.Facilèàmevc niamimpctrant,quinunquamfallûti E. AucrtatDcuSjVt vnquam failam.

LIBER. TERTIVS. tij 'Loquerc quid velis.L.Quum inter-‘lufu dicis alicui noftrûm, Vbi cftfold's/’vel, Ce do follcm : non apparct,v-bumfollisfitmafculini,anfœminini generis. P.Non apparcr/atcor: quid fumïL.Vridc igitur feire poflumus??. Çurmcdehocnunquamrogaftis? L; Tarn multa tam fæpè interrogamus, vtvercamur:netibimolcftifimus. P. Quafî verb iftud vnquampras me fc. rani: contrà, cömagisamovosgt;quó/ ’ïicrogatisfçpius. Quid enimmag-is cupio,quàin vt aliquando vosvidcani amp;optimosamp;doâ;iflimos ? L.Habc-iïiusgratiammaximam,prçccptof hu maniffimc. P.Eamgratiamcgoamp;vos Deonoftrodcbcmus,qui folds fuabo nitate,vtrifquc bonam dédit volunta tem. L. Faxit ille,vt hoc béneficio re, ftè femper vtamur in ipfiusgloriam. Sed dic,quæfo/ollis cuiuseft generisï P.MafcüliniiL.Àtcgopotiùsfœmini hidixiflcm.P. Quamobrem? L.Qma taie cft pcllis,quod eftinRudimentis pro cxcmplo pofitum.P. Non ab rc id côijcicbas.Nam is finita,qualc eft pel-lis^magna ex parte fœmininafunt. L.

Nonigituromni«! ? P.VixvIlacft tam generalis rcgula,quæ cxccpfionccarc at. Pollisigiturfub exceptionc cadif, quia mafculinumcft. Sicaliquotalia, vt ignis, pifcis,axiSjamp;c.L.Scd vndeilla dignofcani? P.Facilecognofccs,quii pcrucncrisad Grâniaticæ régulas. Sed interim Latine loqücntcs attëtè ob-fcruajtcq; ad corü imirationë diligen tcraccömoda.L.Atiftndlongunieft, præceptor.P.Non fiunr,nifi longo të-porc,prçclara a:dificia.L. Experientia nosiftuddocct. At patermcusvcllct me annuo fpatiodotlum vidcre.P.E-go vcröiftudvnius dici (patiovidcre vellë.Scd quid agas?omnibusin rebus cxfpcâandum tempus eft.Patcrtuus, qa nondidicitlitcras,ncfcit,quiddo-örinavalcat, ncq; quantislaborib’il-la cóparetur.L.Vcrum dicis:fcdqd illi fcfpondereponum,quüapudmccó-queriturdc tëporislongifpatioindi-fccndislircrisï P.Doccbotcintcrcoc-nandum.nuncitolufumcum ceteris, vt mein mufçûrecipiâ.L.Ignoiccmi-hi (quæfo) præccptor,q? tcintcrpclla-ucrim. P.Nihilmcinterpcllafti, non enim

cnim occupa tus cram. Prætcrca.fi te 3udircmihi molcftumfuiircr, nonne poteram te in aliud tcpusrcijccrc.'^L. Tuoiureidpotcras.-P. Abi igitur.

SAluus fis,præccpror. P.Aufpicato aducncris.quid nuntias.'^C.Orat te patermeuSjVtanimicaufa camus vnà in hortos fuosfuburbanos, P.Ad cam remnosinuiratferenitas; amp;nunefu-niusferiati. Scdquid il lie atpcftu iu-cnndumvidebimus? C.Variasamp;pul-chras arbores cum fuis fruftibus, item herbarum florû miram varicratem. P.Nihil eftillis rebus hoctcporciucü, dius.C. Ea eftDcicrga no.sbcncficcn-tia.P.Qfiâquidc afllduislaudib’pro-fcquidcbcmus.C.Scd vcrcor,nepatri in mora fimus. P.Tantifper exfpcda, dum togam muto, vt flm ad ambulan dû cxpcditior.Iam paratus fum; nunc camus. Sed clbnc demi pater ? C. Pro forib’ nos exfpdâ:at.P.Bcnc tes habet, vidc.vt eu decenter falutc-s.C.Dc hoc^ tcdoccntcjfepèadmonki faHruis.

pAtcr meus tibi falutem plurimanl dicit.P.Ain’ tu.'’quandorure redijr ? D.Hcri.P.Vtvalet?£).Optime. P.Ma-tcrverbvbieft.'’ D. AdhuceftinSue* uia.P.VbiinSueuia?D.Vlmx.P.DcilT la quid auditis.D. Efle bona valctudi-nc præditamjDci beneficie. P. Domi-nusDeusconfcructeam. D. Itapre-cor. P.Dic viciffim patri falutem pluri mam verbis mcis.D.Faciam fedulö.

pRseceptor,licet.ncpauca? P.Dicli-bcrc.B.Cur non dicim us, hic arbor, ficuthiclabor.’’ Item,curgenitiuutn arbens non proferimus pcnultima longa^ vt ferè in cæteris nominib’ ter.4 minationiseiufdem?P»Quialoquëdi vfus aliterapprobauit. Necenimvbii quclocum habet analogia.- fed vbiea deficit, fcquendus eft eorum vfus, qui rede amp;nbsp;pure loquuti funt. Namipfa Larinitas vfu amp;nbsp;auftoritate magis, i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quàm

rrt(nctn,apud Virgilium. Non. nehîc manifcftèvidesôc genus amp;ac* cctuin.'^B.Video,præceptor.Sedfiint-ncaliacodcniaccentu î P.Inprimis Grçcaomnia,vt Caftor Caftoris. fie Hcàor,Ncftor,amp;fimilia. Item hçc duo neutri generis, aiquor æquoris, Oiarmor marmoris. Sunr amp;nbsp;adiediua quçdam,vt memor mem oris, Se ex eo côpofitum immemor. Talia quoque funt exdccusamp;corpus compofita,vt indccor indecoriSjtricorpor tricorpo ris.Sc d hæc apudGrammaticos anno-tata facile per te inuenies.Nam ifta jetas tua maiorem in dies requirit dili-gentiam. Hue acccdit,quôd hæc ipfa, quÆtuo labore ac diligentia inuenc-ris,firmiere tenebis memoria.B. Ago tibigratias, humaniffime prçceptor, quod me tanta humanitate nonfolù doccs,fed ctia m admones. P. Bcnc fa-cisjfed intérimvolo,memineris, foli Deoacceptum rcferrc, quicquid boni ex labore mco in te proficifeitur. îruftra enim doccndolaboramus, ni-filabo.

H laborib. noftris diuinus fauoracccf* fcrit. Noftiillud Apoftoli,Ncqucqui plantareftaliquid^ncqj quirigat:{ed, qui darincrcmëtiim,Dcus.B.Efl'cmus profcóló plunibo ftupidiorcs, fi ifta i* gnoraremus.qiixnobisrä fçpèincul-cas jamq;diligen tcr.P.Tan to diligcn tins vos oportet tum mcminiflc, tum rccordari.Scd iam tëpuscft,vtad quo ridianuin pcnfuni tcrcffcras.egovcrd intereameabdoin mufæolum.

C latine,ei«^«cA.O.Liber. P.Libct cuins generis ? O- MafcuIini.P.Quî feis? O. Ex bene loquendivfuamp;con-luctudinc.P.Ortendevfum. O.Nani quotidieloquentes, fic dicimus^Hic liber cuius eft ƒ Dicimus item fæpe-n umerOjLiber meus,Liber tuus,Bon* ]iber,amp; fimilia.P.Bencrefpondifti:fcd quis loquendi vfum tedocuit?O.Tu ipfc,pccptor.P. Ergônc renés omoem vfumlinguæLltinæ? O. Si tenerem» lam non eflem difcipuIuS.P.Qmdigt-turrO.Magifter/ortafl'c. P.Abijicfpô-fotuo

fo tuo cötentus fum.O.Gaudco fanc. P. Age gratias Deo, qui tibi dedit in-genium amp;nbsp;mStem bonam.O.Vtinam fcmpcragnofcani cius in mc beneficia. P.Vtinam ilîc fauorefuotuaftu-diaprofcquatur.Qiiid hoc fibi vultOf vv.ildc? O.Quod mihi bene prccaris. P.Ergo tu quoq; memento bene cxa. nimo prccari omnibus^prçcipucvcrô condifeipulis tuis. O.Mennncro,prx-teptor. P.AddendumfueraGDeoiu-üantekO»Oblitusfum,fatcor.

^TrendcDanicljVt difcasLatina bene Gcrmanicè vettere.D. Attende, ptæccptor.P.At diligenter.D.Immo diligentifrimèjamp; ex animo. P.Êcnc fa-cis.D.Propone igitur mihi Latina, vt nobisinterdumfoles-P.Qindop’cft? D.quot;»/! nbsp;nbsp;'gt;0« Mot e«P. Gai 1 i n æ. D. ƒ/««-

«ttt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;111a. Da.

^K.P.Sit.Da./e^if.Prç.Bona.Da.^Mf.Prac. Redèvertifti. Nunc ad fingulaspartes huius orationis refpondc nomina tim. Da.Rclpondebo, quoad poteto* dum-

COLLOQ^ SCHOLAST. dummodomihipræieris.P. Quid. D. Eftaomen.P.Opus.D.Nomcn.P.Eft. D. Verbum. P.Gallinæ.D. Nomen. P. Vt.D.Coniundiohocinloco. P.Illa. D.Pronomen.P.Sit.D.Vcrbum.P.Bo-na.D.Nome.P. Age,dicamusiterum, vt ftngula paulo plenius inreJligas. D. Quidnuncrcfpondebo.'’P,.Indicabrc uircr fingularum parrium dedinatu, vtvosdoccrc folco.D. Prxito igitur, vt cocpifti.P.Quid.D.QujdjCuiuî,pro nomcn.P.Opus.D.HocopuSjOperis, vtonuSjOneris. P. FallcrisDanid.D. Quid i ta? P. Qu ia opus lire eft adiefti-^ uum.D. Eho,adicéliuum quomodo d€dinatur.'’P.Eftrndeclinabilc.D.Mc raiferum ƒ nunquam iftud audieram,. P. Addendum fuit, quodfciam,vel, quod memincrim. D.Quamobrem,'’ P. QmafortaflcaudicraSjfedmcminc ras malè.D.Ficri potcft:fcd pergc(quç fo)mc doccre.Q^id Germanicè figni-ficatiftudnomen? P.Non folct Germanicè vertijiiifi iunûum cum verbo Sum,cs.D.Da exemplum. P.Quoridic in orc babes exempla. D. Nunc mihi pon occurrunr. P. Nonne foies dke-rcjamp;

dio.-Cedparumaduerto. P.Nuncigi-turaducrtc,amp; manda mcmoriç,Opus cftmihi pecunia ad libros cmendos, ich hab gelt s yonnortn bûcher^ kauffen. D.

Opus eft tibi virgis, vt tua cxpellatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

diefaull^it außgetrithtn '(»erde. D. Fateor cquidcm,præceptor:fcd Deus (vt fpe-ïo)mei mifercbitur.P.Omnium mife-rctur Deus,qui piè ilium inuoeât. Sed denomineop’iamfatis multa,quod ad vos attinetzad cætcra rcdco.Eft. D.

Gallina,gallinæjVtmenfamenfæ. P. V t.D.Non declinatur,quia cft coniun ûio.Germa nice, auffdaß. P. Il 1 a.D. 111e, generisraafeulini ; illa,fœminini: il-lud,ncutri.P.Declina in fœminino.D. Ilia, illius,illi,amp;c,P. Sir. D. lamdiftum eft.P.Bona.D.BonuSjgenerismafculi. ni:bona,focminini: bonum,ncutri : nomen adieftiuum. P. Confer ad exë-plum. D.Iuftus,iufta,iuftum: bonus,

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N bona.

»94 COLLOQ^ scholast, bonajbonum.?. Nunc mutuó vos interrogate, vt plcnius omnia tradetis,

BENEDICTVS. PRAECEPTO.R, pRæccptor. T. Quid vis ƒ B. Licct-ne mihiiredomumƒ T*. Curanreho-ram?B. Pater iuflitjVtnuncabircm. ,, P.Qujdcgctoperatuar’B.Vultmcin i villam mittere.Quid có?B.Petitura j vuas, amp;nbsp;cadem opera nuntiatum ali- ' quidvilliconoftro. 7. Quidfimcfal- । lisiB.Adferam tcftimonium,vtfolco. ) î’.Quando redibis ? B. Hora prima,vc , fpcro.P.Qur tarn cito .^B.Villa noftra i, nonlongehincabeft.y.Ito fane. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jj

D. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11

pRxeeptor, placet-nc audirc excufa* ' tioncm meam ? 7. Quando ab- J fuiftiT’D.Heftcrnodie. y.Quptaho-ra ? D. Prima. ?. Qua: fuit caufa? DAiCccrfirus fui.?, A quo? D.A patre^ , ?.Quisribinunfiauit?D.Famulusno- ,. ftcr.?.Curmcnon adifti.'’D.Quiadi- ' . nbsp;nbsp;nbsp;. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ccbat

lt;tbat illcfcvrgcrifcftinationc.P.Süt-’'«tibi tcftcs.^D.AdIùnr,prxccpror.î*. Abijfcdc in loco tuo; cgo iatcrira co» intcrrogabo.

CVR non vcnifti ciriùs .’’M.Exfpcfta« bam fratrcm.7. Vbi cft î M. Rcfti tit

Inforo.L.Curcnmnonadduxifti/’M. Voicbatcmcreatramcntum. y.Imö Pyra,mala,autaliquid c caetcrisfrudi-bus. M. Nefcio,tarnen illuddiccbaf» J*« Q^umfitisfratces, cur non habet domi comniunearraincntuminam* pulla.M.Fratcr nihil vult habere com-inuncmccum. ?. Vult igituromnia* fibi propria. M.Illud cft. T. Admone inc,quum venerit; cgo ilium docebo, quid fit fraternitas. M. Faciam, prxcc-ptor.y.Abiinlocumtuum.

quid fcribam. P.Scd interim non red-dcs,quæ prçfcriptafuntvobis. D-Iara cdidici.P. Fadumbene, D.Placet nc fibi audirc meïP.Cras audiam,quüli-ccbitpcrotiö.D. Pcrmittil'-neigitur, vtabfim.pra:ccptor?P.Agc,pcrmitto; fcdita,vt craftino die fcriptum adfe-rasteftimonium. D. Egofempertibi adferoaut à patte fcriptum, aut à no-ftrofamulo,patrisnomine. P. Rede facit pater. Suntcnimmulti,quimc falluntmendacijs. Nunc abi,«k patri diefalutem verbis mcis, D. Faciam, præccptor.

ptor.P.Quid flet frater tuus.'’C.Ac-grorar. P. Quï fcis? C. Satisapparct. P.Quofigno.’C.Quia vomuit.P.Quid illidoler.'’ C.Capnramp;ftomachus,vt' dicit. P.Curnonrecepitfedomum.'' C.Nonaufuseft. P.Tuvcrónonau. debasmeadmoncrc.'’Agc, duc ilium,' t tu ip fe dom ü vfq;, amp;nbsp;ma tri n arra dili-gc«tcr,vt illc fc habcat.Propera. quid

Î^EusThoma, fcqucrc me in cubicu-lum ; eft quod tc feorfum moncrc vclim.T.Adfumpræccptor. Tr.Nun-quim-nc mature in fcholam vcnicS’’ T.Non poflTum venirecitiiis. Tr.Scta-pcriftud dicis'.quid impedit?T.NcmO cftdominoftrç, qui me cxpcrgefecr-at.î’.NcmoïT.Prorfusncmo.T’.'Nôhi be tis ancillamïT.Habcmus quilt;i6,fcd non curatjVt me exciter. P. Imotufvt i opinor)nó curas,vtfurgas.Nónncvc-i rum dico? quid races .'’refpondc nunc ' tandemaliquid.T.Mcmifcrunii/quid agamJT’.Nihil cft,quód tcrrcaris?fatc-rc verum.T. Quid ficonfcfluscro.’’?. Eho, tibi ignofcamjcrcdc mihi. T. Ah pudet.y.Nc pudcat verum fatcri,quç-fo,alioquivapulabis: pergin* taccrc? Heus obfcruator,vifc ad matrem eius,' it roga.T.Ne mittas,oro, peeptor : di. cä tibi rem omnem: nihil rcticcbo. T. Agé) efto animo bono.T. Sic eft, pro-

fcé^QjVtdixifti. P. Nonfatisiftudcft» volo audirc figillatini omnia. Nana mihiplanc^qucmadmodumfcfctota rcshabcat.T. Quumvcni tancilia me «citatum, primùm nihil rcfpondco, 4^uafi fetio dormiä : dcindc,fi magis vlt; gcat.attolloægrc caput : fcdcoinlc-4lo:thoracc inijcio humcris,quafi fta-tim furrcdurus.P.Quàm pukhre narras! ita mcDcus amcGnuc tc magis a-mo,quàm vng feci. Pcrgc.T. Quu pri-’ mum cgrcfTa eft ancilla cubiculo,tuin ego rcclino caput In pnluinum^acdc-mittopcdes.P.Etiim-ncredormisîT. Ego veroredormio bene placidcq;.P« Q^âdiu.'’T.Doncc ancilla fccundo ve niat.P.Quumrcdijt,quidtibidicit?T' Exclamat,vocifcratur,infanit.P.Qni-busvtitur verbis .lt;r. Hem ncbulo(io^ qui t^ quädo cris in fchola? ego dicam prçccptori tuo,vt tcbcncvcrbcrct;tu nunq visfurgcrc,nifi bis au t ter excita tus fucris.P.Bona fide promittis,faâa rum tcpofthacofRcium.'’T. Sivnqua recidcro, caufam non dico ^qn palàm çædarvirgis, idq; accrbiftimc.P.Belle quidcmjpmittis.fcdquomodoprçft^

LIBER. TERTIVS. 199 bis promifla? T. Adiuuantc Domino Deo. quot;Pr. Qna rationc fledes ilium? T.Fide, amp;afliduisprccibus. T. Alioqui nihil pofles obtincrc. T. Credo equidem.?. Non fatis cftcrcdcre, niß eures,vt cfficias diligenter.T. Cu-tabo pro viribus,ac dies noftesque id Vnümeditabor. T. Optime loqueris, dümodö memor eflc pergas.T. Quo-tnodopoffem obliuifei? nunquädefi-nuntiftudmonercconcionatores: tu Vero ferc quotidic ad id nos hortaris : amp;benc facis preceptor, quia omnes fumus valde neglige tes,fed ego in p ri-xnis.P.Da igituropcram,vt omnium primus mores iftos mutcs:atmcmé to præcipuè femperveraxeffe. T. ïaxit Deus, vt nunquam mentiar. R. O quamfclixcflesfT. Satis in pra:fcntia felixero.fi tantum me abfolueris. P. ïaciam, quod tibi fum pollicitus ; fed calege, vtpromifli tuimemincris, amp;nbsp;te ipfa praeftes, quod nunc mihi re-cepifti. T.Quidigiturreftat,quómi-nus abeam liber ? P. Immoaliquidrc-ftat : manc, amp;audi ctiam nunc. T.‘ Quâdiuvolcs,prçccptor.P.Intcrçæto

ra, cxcutias oportetiftam pigritiam, quætcinlcdodctinercfolct. nonc-nim dccct ftüdiofum adolcfccntcm fomniculofum amp;nbsp;inertem effe, fed ah crem ôccxpcrrcâum.'cuiufmodi vides aliquoscxcondifcipulis tuis.Non teres memoria diuinum Petri Apoftoli pccptum.'’T.QuodiIludcft? P.Sobrij (inquit)eftote,amp;vigilate.T.Oquoties audieram/fed ( proh dolor.Q nûquam vfurpaui.P. Fac,vtftudiosèviurpcsin poftcrumrneq; illud folùm, fed etiam exterabeneviuendi prxccpta,quæto ties audiuifti. Qupd quidc fidiligctcf feceris, tibi in primis bene côfules-.iu-cundus crisparctibus,amp;mihi,amp;côdi-fcipulis tuis:dcniq; id quod eft præci-puum,charus cris Deo, qui ftudia tua in gloria fui nominismagis in dics^-mouebit.T. O quantum fruûû fentio ex ifta admonidonc tua !P.Vchcmcn ter fane gaudco,5c tua amp;nbsp;côdifcipulo-rûcaufa.T.Quid fi narres illis mcapoe nitcntiamîPÆgo verô narrabo primo quôquc tempore,vt cxcmplo tuo di-fean t nihil effe acceptius Dco, qua cul pâ agnofccrc, amp;ad fruge boni redire.

LIBER OyARTVS. mi Vale fill, amp;nbsp;adefto hora rertia in audi-torio. T. Ago tibi gratias ingentes, a-niantiflimcpræceptor.

SCHOLASTICORVM LIBER ^uartui ,pAulo grauiora cwtintns^pr» ftrtim in maribtn,amp;ChrlßtA- • ;, »4 doUrinA.

BSECRO tc,Samucl,da mihi opcram paulifpcr. S. Qiiid iftud cftï L. Ncfcio quid incidit mihi in ocu-lum,quodmchabctvalde male.S. invrrumoculumincidit.'’L. In dextrum.S. Vis infpiciamJL.lnfpi-. ce,amabotc.S.Apcri, quantum poles: acteneimmotum. L. Non queo àniûu contincrc. S.Manc,egomet te nebo finiftra manu. L. Ecquid videsî S.Vidcoaliquidminutum. L. Eximc (quæfo) fi potes. S. Quin iam exemi. LOia^mbenc! quid eft? S. Cerne

tu ipfc. L. Eft mica pulucris. S. Et quf-dcm vfq; adco pufilla,vt vix corni po^-fif.L. Vide,quantum doloris adferat oculistes tam exigua. S. Haud mirum qui^c. Nqllum enim c membris exte-rioribus, oculo teneri’ effe dicitur. In de ctiäfit,vtcxpcriamur nihil efleno-bischari’.L. Hoe Deus approbat,quü de fuainnoscharitatc loques apudZa charia i.cap. fie air,Qui vos tagit.tagit pupilla oculi mci.S.O immenfam Dei bonitatcm,quinostantopcrccharot habct/L.Mómihirubctoculus.'’S.A-liquantul urn: nempe q uia fricuifti. L. Credin tuadhuc mihi dolcrc.'’S.Qui(l ni eredam, qui totiestalcmmolcftiä Tum ex pert us L- Experientia cftrcrû xnagiftra.S.Itavulgàdicitur.L. Quid pretij dabo medico pro laborers.Qua turn palt;li fura us. L.Brcuis eft conclu, fio; ergo nihil, fed tarnen habco tibi gratiam;atquc vtinara detut rcfcrcn. d« locus.S.Qui n p o tius a uerta t Deus. L. Benccorrcxifti ; dixcramimprudê-tcr, at fine dolo.S. Sic accepi : fedinte rim iocari Iicct,pra:fcrtim vt in Latina lingua nos çxcrccamus.I^EaxitDomi nus

LIBER CWARTVS. , HJ nusDc*,vt omnia ftudianoftra ad gio Ham ipfius refccantur. F. Faxit'ptccoc.

£Ccc, rcddo tibi commodatum, amp;nbsp;gratias ago maximas.C.Nöcft, quod agas.-fedfatif-ncvfuscras?A.Satisdiu vfum çoncefliftUquæ tua eft humane tas. C.Quoticsopuscrit,quxfo,nc parcas rebus mcis. A.Non parcâ, quä-doitaiubes. C. Pergratum mihi fccc-lis. A. Gratiamhabco maximam,tu Verbnoftris viciflim vtcrc, fiquid.Vf fusfuerit. C. Non eft quod moncas; fatis mea fpontefum impudcns.A.Im tnovcrccundusnimis.C.Efto: aliquâ do tarnen fenties.A.Ita veUm.bcnc va Ic.C.Tefcruet Dominus Deus.

.f. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ .iO

PAVLYS, oyiNTINVS, QVi diligen ter audirc debemus Euä-, gclium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t di fcamus Deucolc-

iccxvolunratecius.P.NihU aliud rc-fpondcsr’Qj_Quidrcfpondcrc? KihU enim fcio praetcrca. Nonne etiara

vt fóbric amp;nbsp;iuftè viuamus ? QJ^cdari mihiilladuoaducrbia, quxlo. P.So* briè,idcftContincntcr.-Iuftc, id cftj Iniuftitiagt;ncmpcvtfuumcuïquc tri-buamus.Itafirvtfobric ad vitam cu-iufquc priuatam pcrtincat : Iuftè au-tcmjad charitatcm quam proximo dc bcmus. Q^cd audi, mi Paule. Nonne cultus Dei omnia illa compleditur.'’ P. Probe fcntiSjQu in tine»- led volui experirianrefponflonem tuam rede intclligcrcs. Q^Bcncfccifti.Namde fincero verbi diuini intcllcdu nihil ni mis dici potcft.Et de hac re quidem re cum pluribus verbis libenter igerem: fed nos hora ipfaadmonetvt difceda O1US«

fRatertuusfemper in condone aut garri r, aut inep tit,au tali quem incitât; ex quo fir, vtfæpe notandus fit,de inde vapulet. B. Quid vis faciam? O. Curnon facpemonesîB.Nunquamdc fifto moncre.O.Pcrgc, precor. B. Nihil eft , quódmcpreccris: nunquam

LIBER. CLVARTVS. i«; tçfabo,donee (volcntc Deo) aliquA ex parte Ie correxerit. O. Sic vfurpabis Catonisprxccptum, Q^ndo mones^li-nofti cætera.B.Scd oro te, mi Be nedide, vr quoties eum notaueris, id iftihircnuntics. O. Nunquam finis cf-fcüadeofrcquens eft nomen eins in mciscommentatiolis. B. Saltcmfac Ole femel certiorem, quum primum commifcrit, quo fit aceufandus ;tum dicam patri,cuius verba magis timet, quàmvcrbcra. O.lftudnoncftparuû bonæ indolis argumentum. B. Ita fpc toquidcm.ïacicsigitur quod rogo.** 0. Ego verb, atquc übens.

QVid confilij traÛabas modo cum przccptorc.'’M. Si feire cupis,illum pcrcôtare.P.Cur me cclasïM. V t ne pa üm facias. P. Nonidco(crcdcmihi) tcrogo,vt id proferam.quid enim pro ficcrem .'’M.Quamobrem igitur tam cupide rogas? P, Nimirum,vtmccutn tacitusgaudeam, fiquid boni'audic-fis. M. Iti-nc paratus aduenis,

COLLOQc SCHOLAST, cxtorqucas, quod mihi vni, idq, à pr«» Ccptorcjcrcditumcft ? p.Quodmihi dixcris, furdoamp;muto didum puta.M« Ç Egó-nercrgum mcumin fidcmtuam commirtatn.'^P. ld profcdö potcs, amp;nbsp;quidcmfinepcriculo. M.Nunquädi- Il CCS tam commode, vtiftud mihi per* li fuadcas. P.Dabofidcm »mctaciturü» li ' M.Etiâfitcrquatcrfandiflimèiurauc i] ris, non prodam. Proindc, tu define li pcrcÓrari.P»Hcm, vbi eft ilia noftra a- H-midtia.'*M. Nefeis didû iilud fapiëtisî ft Qubdtacitü eflevis, ncmini dixeris. h P.Audiui aliquories: fed quod ami* co didû fit, ncmini didû videtur. Eft ll cnimamicusquafialtcridem. M.Ea* dem tibi dice t, qui fcirc ex tc volet, amp;nbsp;item alius, qui ex illo: atq; ita ad aurcs omniûpcrucniet. Iraq; fi me tibi poft hac vis amicû efle, me milium facito» P.Nofum imperator, vt tcmilTumfa- Ç ciä.M. Pergin molcftus efle.'’ P.Abirc oialim, quàm tibi molcftiä cxhibcrc* gt;i n

-r: M. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N. ij

Nefcio. vbi Deo vifum fuerit. ld cnim pcndetcxvolütatecius,non mca, M. Quidß teacccrfatpater? N.Tuncin-tclligam,Deum ficvelleUdeoqucpa-tebo. M. Quid fi alia fucrit Dei, alia pa ttistuivoluutas ? N. Dehocnoncft *ucutn difputarc ; fed vt confido, pater non temerè me accerfet. M. Ego tluoquenon aliter fentio'.fed volui ti tifpcttccumfabulari. N. Gaudeo hüc tioftrum fermonem non fuiffe fabulo fum. M.Vtinam in fcholis frequentio tes effent fcrmonesciufmodi.N.Tum 'runt, quum Deus ipfc pucrorum ani *uos timoré fui affecerit. M. Ergo pre-quot;Qiur eum, vt id breul contingat.

QVA pecunia emifti librum iftütnï’ H. Ç^a cenfes, niU mca ƒ M. Miror, ^hdchabueris.H.Quidmiraris ? An tibi debeo reddere rationem ? M. ïgó-nc exigo ƒ H. Videris cxigerc. ^.Non exigo, inquam: fed ficfolem’ tntcr nos familiariter amp;nbsp;libéré fabu. lati.

• larl, vt Latine fcni per condifcamusa-liquid.H. Ea rcs.fateor, plurimùm có fcrr nobis adLatinèloquendi faculta tcm.Scd ncmocft tamJcnis, quinin-tcrdtimfubirafcatur. M.EftjVf dicis: fcdcftbrcuispucroruniira. H. Qupd aurem de pecunia rogabas, cam à pâtre acccpcrani. M. Quando venent!’ H. Ab hinc odto dies. M. Mirorgt; quód cum non vidcrim. H. Non cd, quöd inircris. M. Quid itaf H. Quia vix fef-quihoram hiç moratus eft. Quum c-niindccquodefccndiflct,méqj pau-cis eflet alloquutus, Afcendamusfin-quit) in tuum cubiculunijVt tecumli-bcriuscolloquar. M. Sed antequara narres caetera, vclim feire, quid fibi vo luèritaduentus cius tant inopinatus. H.Falfo quodam runjoref vt fit) audic ratjægrotare.M. Quid'ille,quumprx rcr fpctn te valentem inuenit? H.Miri-ficcafFeftuscftgaudio.M. Quisdubi-tctrH.Pra:tcrca Deo optimo maximo maximas cgitgrarias. M. Libcter hçc audio; perge quacfo.H. T une me de va letudine pcrcontatut.-vnàprecamur,; non fine gratiarum adione. tandent qusc-

LIBER oyARTVS. ij»? quæritjccquid mihiopusfit.Opusfin quam j pater.Qna (inquir) rc egesïLi-brofinquamj lexaAïutn. Tpillepromit ex niarfupio decutfem .-euin mihi in manum dat, ócvalcdiflio, ftatim cô-fcendit cquum,atquc abit. M. Cur tibi plus dedit,quàm pctiueras? H.lftud inepte quæris. Scilicetitalætus crar, quia me, prætcrfpem, bene fanum of fenderar,quód fi vclcoronatum peti-uiflem jubenter dedidet niibi. M.. O qua n t U in d cb CS il 1 i fu ni m o P a tr i, q ui tibiadeobonuni patrem dederit/H. Ne cogitari quidcni poteft, quan tuin dcbcain. Nam etiamfi malum dedif-ietjdebercm tarnen non paruni. Sed quid ccflaniusauditum ire præleûio-üenir M. lani inftat hora tertia. H. Pa-. rata funt mihi omnia. M. Mihiquo-que. H.Eamus ergo in auditorium,

lOACHIMVS- VLRICVS, VB i nunceftfrater tuus natij maxi-nius? V. luit in militiam. I. Quid a-is?in militiam? V. Sic rcs eft. 1. Ergo valcdixit literisf’V.Iampridem litcra-

Ui COLLÖC\ SCHÓLASt. rumfatietaseum ccpcrat.I. Quiditsf? V.Nefcionifi quiavolebatlibcriùsvi-uerc. I.Curpermifitparerf V.Qiüd/’ putas pcrmilifleï patre abfente, matrc inuira profcduscft.LO miferiim ado IcCcenrem/V. Inuno vcró miferrimö. I. Quid facict? V.Id,qiiod cæferi,qui iequuntur illud vitægcnus .• ncmpc fpoliabir,rapictjludctalea, potabit, fcortabitur.I. Eft-neiftçcmilitumvi-ta/^V. Oninino. I. Vndcfcisiftud.V. Audiui nupcr ex pafrc,quumcoenare in’vnà. L Quorlum narrabat raJia?V. Docebat nos, nihil elle vriliiis, quàm Deum timere,quicuftodit paruulos, eofqueinviä retlâ paulatim inducir. I.Et præccptor nottcr de ijs rebus fçpc nosadmonet. V.Tanto ma^is debc-musefle (’olkiri.vt parentes charos ha bcamus,amp; præceptores, quorumopc ra Deus ad nolhani inftitutionem vri tur. I.Vtinävtrifqueprxftcmus^quod ipfc nobisin fua legcpræcipit.V. Ita-faxitille. I. Faxitprccor. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

LIBER. oyARTVS. ni Gallia. I.Siceft.K.Solvîr-iîcrcdiit.'’I. non omnino.L. Quis igiturcum illoi^ ï. Quidam ciuis h uias oppidi, qui fcrc bienniumillic habitaucrar. L. Cur iucrat frater.'’!. Miflus illic fuçrat à pâtre, vcGallicèdifccretloqui.L.Qiiam . Igitur ob rem non fuit illicdiutius.'’ I. Non poterat ferre diutius matris de fiderium. L. O tenellum adolcfcen-tem.'quotumagitannum ƒ I. Sepri-mumdccimum,fi rcclc mater memi-tiit, cxquaidauiliui (æpe.L. Age,quo! vultu à pâtre exceptus eft cius aduen-tus.'’ I. Rogas.'’pater non fuftinebat ilium afpiccre; quin etiam nec faluta-tioncdignatus,necalloquio,iuirttc-umabircèconfpedu.L. Qmdprætc-rea ƒI.Nüî matcrcum lacrymis inter-ccffifletjiubcbat apparitorcm accer-(i,quimiferumin carccrê conijcercr. L.Atqui non poterat iniuflùmagitlra tus. I. Nefeio, tarnen conabatur. L. Quid pofteafaótum ell: ƒ cubuit-nc dó mivcftræ?!. Minimcveró.L. Vbi igitur.'’ I.Sororis meævirunmoftinîLquot;. Tanquam rc.I. Eo milfus eftà matre, dum patrisira deferuefeeret. L. Quid

Tandem acciditïI.Egit mater cum pro pinquisôc amicis nodris, vtiratumpa trem mirigaren t.L. Sic igirur frater tu US cum pâtre in gratiam redijt, I Id no fuir magni negotij. lam cnim patrein cœperatpœnitere,qudd ficexcandu-iflcr^quodque tam grauiter accepif-fetfîlium.L. Nempcdicsjciusiram le nicrat. 1. Ea tarnen Jegerecepitillû, vt promitterctfe in GalJiam rediturû ftatim àvindemia. L.Videquàmin-eptus firiftcin matres noftras afteâ’. LAtquiipfæmatresfuntin caufa.cur cnim adeo temerc nosad-amantƒ L. Naturam cogéré difficile eft.I.In hanc fententiam tenéf-neverfum ex Hora-ti O ƒ L. lgt;laturAm exfgt;ellas fùrca licet, yj'^ue recurret.1. Sedquid hoc ƒ dum fabula-mur,àiufuceflarum eft.L, Nihil inde nobisaccidetmali. ad difputationcj conueniamusiam.

VBi fuifti fiodic poft prandium?L.In horro præccptoris.C. Quidilluci-ucrasf L. Illcmeraiferat petitum o-i i : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lera.

Icra. C. Quæ tandem olcra collegiftiz’ L.Vixcnumcrare poflem omnia. C. Saltern quæoccurrent memoria?. L. Scd curiftudquxrisj C.Vtintcrimre cordcmuraliquarerum nomina, qux paruulididicimus.L. Pulchra eil exer citatio-prxfertim quum aliquid no, bisCiippetatotij. Audiigitur.-collcgi alliaj; ferpyllum, porros, expas, na.. fturtium,cuminum,fœniculum,thyamp; naü,amaracum,Hyflbpum,apiumjfai uiâjfaturcïam.C. Herbx funt olctcsgt; fluasadhucnumerafti.L.Sicinftitueî. ram, memorix gratia. C. Perge porro. L.Paucxquidemreftant, vtbeta, ci-choriujaduca, oxalis,eruca, braflica, portulaca. pluresnon occurrunt. C. Quîporuifti totmeminilTeïL.Præcc-ptor mihi dederat feriptum catalogs. -C. Et noueras omnesïL.Noram : alio .q.uicuminterrogairem. C. AtegonÖ ,noui omnes;quamuis nomina didicc Xim-I-cEgo tibiplurcs ctiam demon-ift:^a,bo^quum licebit nobis in hortum •ite^C. Multum-neattulifti ? L. Plena .ealathum. C. Sed dc, fingulis quantu? L.lSvnis cs curiofus ; quid vis dc fin

j • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O 5 giilis

gulfsattu]i,quantum opusfuir.C.Ta jncrficuriofus tibividcoijtamcn hoc mihivdim rcfpondeas. Scin-tu in quem vlum præcepror tot oJerumgc liera eurer apparanda?L.PartimvtJus bcnecondiatur, partim vtminutal ex oleribusfiat. C. Quàm bene confulit nobis/L.Optime,fed tarnen eanöeft caula præcipua.C.Quænâigitur .'’L. Lcgifti-nc vnquä Morctum Virgiiij? C.Carmen quide iegi ; fed moretum. nunqnam edi,ncc vidi, quod feiam. L. Atvidebis, fpero. Nam praeceptor vxorem docuit conficerc; amp;illa con-fecitcxciuspræicripto. C. An appo-neruraliquidin coenäbonirL.Saircm ius eàrninm pingiic, bene conditum, carnes optima;, amp;nbsp;minutai ex oicrib\’ C. Vnde feisidafL. Omnia vidi in cu-Jina, quü iufl'us e/Tcm adiuuare,præci-puè in mcis oJcribusrepurgandis.G. Quid moretnr no faiteguftabim’? L. Im modabifiirnobis.nam cofedueft, qued iàris fit omnibus. C. Irta mihifa pi u n f m agis, præïcrnm æfia tc,q u^ car nesipiç.autpiicicuii.I— Optarê pro-fcdoiêruari carnesinhyemê, vt iofa. ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xüate

»ftate oleraamp;frudus elitärem’,C. At qui(vtaccepi)iftaminusalunt( L. Id cgoaudiuiquoqj aliquotics-.fed quid opuseft tanto ftudioßsalimento fC.

I Nontanto,fatcor. fi tarnen parente? nosviderët pallidos amp;nbsp;macilëtos, fta-timei’rciculpä aflîgnarcnt prçccptp ti.nôneficeft.'X-Nonefldubiwmdëd quid agas.'’ferè paren tes,præcipuè ma tresnobisindulgentnimiü. C. Verg quidem dicisded tu intérim matris in dulgentia liben tet frucris.L. Quafi vc ro tu minus. C. Ne men tiar, quod tibi adfcribQ,in me quoq; fvequêter e^pe-rîor.LNon pofliimus parentum erga nos affect um, niû noftris vitijs, immu. tare, tantum caueamus corum abuti beneuûlentia .-fed in primis laudem’ ilium pattern noftrum benignifltmu, qui nobis talcs progenitores dedit.C« Iftalibens audio: fed nos hora vocat, L. Agé, fut cm imp on am us,

Vitulinam. M. Oftendcjquæfo; fcre nouares eft hoe tcmporc.D. Vide.M. Eonavidcrnrmihi.D. Non fallens o-pinor. M.QuotfufttlibtærD.Nolunt Ïanijappendcre vitulinam. M. 'Ciif non f D. Propter nouitatcm,M. Vide aftutiam.-fcilicctquifquevcnditjqua poteft cariflimè.D. Rem acu attigifti. M- Quantum ptitaspendcrc?D.Duas librasjamp;pauló amplius. M. Qiianti emifti? D. Agè, diuin a. M. Non fum di 'uinüs. Di-Atqui multi diuln.int: qui •tatncndiuininófunt.M. Fieri poteft: fed ex quibufdä coniefturis ; alioqui diuinatio vetita eft in diuinis litcrisw D.Diuinaigiturexconiefttira. M. E-miftitotfi duobus aflibus D.Paulo minoris. M. Quanti ergo?D.Tëtaitc • rû.M.VigintidcnarioIis.D.Nolotedi uti’ torqueri de nihilo.M.Dic igitur, •fodcs.D.Hoctorumconftititmihifex quadrantibus. M. Profedo fortuna tibipulchrefauit.D. Quammihi narras fortunam J M. Hie mos eft loqucn-di. D.Mos (vt dicitur) tyrannus eft pef -fimus. Atquevtinam bonosmorcsta^ ftubiofccolercm’,quàmobftinatèrc

« ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tinemus

Fortuna nihil cft:folus eft Deus,qui fa uet nobis, foins eft adiutor ôf j^tedor noftcr. M. Iftud quidem certo fcio,ft-delitcr credo,amp; vcrè confireoï? fed qd agas-'fæpèlabitur lingua nihil mali,co gitaiîteanimo.D.Oportcbat tcillud ; nieminiire,Nclingua præcurrat mcn-tem.M. Iftud qdemdidicimuscfcptê fapicntumdiâis rfcdnonfcmpetoC. curruiit einfmodi pulchrc diifta, licet eamandauerimus mcmoriæ.D.Tâto igiturmagisillaeftexercenda, vt no-. bis,quu opuscft,fuppetat.M.lftotuo admonitu difcam elle aliàs prudenti-or. D. Sed audio fignum dari .• defîna-hius. •

H.Quidemifti nobis? F.Ferènihil.H. Quidautem.'^ F.Butyrum.H.Quan-ti?F.Quadrautc.H.Tantillum.'’F.Non

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;î aufus

aufiis fumampliusemcre^H. Quidti-inebas.'’F.NGbonum non eflet.H.Sa-tisprudenterfaftum. F.Curiftuddi? cis here '’H. Qniamalim tceflehacin retimidiorcmjquàmaudaciorê. Sed nunquid emifti prærcrea .'’F. Ni hil. H. Eho,nihIl-nc!'F.Nihi] prorfus. H.Vah, quam paree nobis obfonatus cs ! F-Quid aliud emere potui fie m.^H.Qua-fi nefcias,quibus cibis oblcftari folea. F. Sciotcamarc cafcum molliufculö, amp;nbsp;pyra,amp; alios fruótus recen tes, H. Rc öè dicftxur ergo non emebas ? F. Ca-fcus cariorcratpro noftra pccuniola-H.Quid frudus? F. Alij erant non fatis maruri : de alijs cgodiibitabam, cf-fént-neboni. H. Mifer,non potcras guüare^F.Atquiifta’ mulieres nihilgu ftari permittunt, nifi te emturumafi-firmcs.H.Nihil mirum.multieninigd ftarentanimitantum gratia. TuigU tureftoaîiàs’prudentior. F. Qupmo-do ? H. Si vidcris pulchrö aliqucmfru-öum, èmc aliquantulum denariolo, vt facias pcriculü.F.Qmd rum ptçrea? H.Si tibii'apuerir, turn emito ampli’*: fin minus,rclinquitOjamp;alio tecöfer^ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;to.F.

to.F.Bonâ eft ifta cautio. H. Mcminc-tis igitur,vt ipfe poftca vtaris JF.-Ego,vt (pcro,memincrö diligenter.Nûquid vis prætcrea J H-Vt cures,qiiæ tui fnnc officijjdeindcliterisincuinbas..

Adfui.tuverôvbieràs? G.Iuéràm îd pattern incauponam.Q. Qiiidcó? C.Herivefpcri iuffcrat',vtleçonneni-tembenemanè. QJ^îaufuscsîam ittanèprodirCjidque inconfultopræ-ceptore /C.Heri vcniarti impetraFarn; intcquam irctur cubituni. Sed dn?mi hi,quid illc à prcca'tionc palànradfnô ’luit.»’ Audi'ùi (inquir/efTeintet Vos,qui (çpenumero Gcrmanicè fabu lentur : ôc nem'o înrerea vcftrûth’itiihi qnicquam ihdicat?quod eft arguiricn tum conicufîôhis omnium inc'ôdcirn ■ peccato.Haecfditaccufatiôi^fumfiia^ deinde in cam ichtentiâ mul ta dixir, ! q meminifle nôn potui.C.Scdquàe ta dêfuitcon£lufiorQ;puamobrém(in'-quit^ admoneo vos., vt alius aliitm

ad Latine Joquendum cohertemini diligentcr,amp; eorum nomina, qui pa.-r cre n ol ueri n t^a d m e q uàm p ri m û d c-feratis, vthuic maloremediumadhi-bcani. C. Null urn igitur verbum lice-bit cfFcrre Germanicum .^QjQiiatum ex verb'is eius colligcre potui, non ita remintclligit- Non cnim(vtfcis)vfq; adeo cft feucrus exador, vt fta tim pu-niatjfi cui'Verbum aliq uod in ter collo qucndum.cxcidcrir. C.Aliquotiesfvt memini) palam dixit, cdiclumfuuni ad cos demum pcctincrc, qui quü La: tincfciantjtamé Icmpcr Jaribula quÇ' runtjiytGermanicè^buicnturjidquc

'l' C h, a p tt

li d

dcrcbusineptiflimis.QJîacftquorû-dampcrtinacia, yt malipt fæpiflîmè '*■ vapularc,repugnâdop.rçccptis hone-ftiflîmis, quàmlaudariatq; etiamdi-iigi obfequendo. Ç.Mcminifti audirc cxip|fopræccptorc, Nitimur in veti-tum.^’Q^cmini;atqucadeôeftvcrif-jGmuni : tarnen qui dP^tçinam Chrifti libçntçramplcduntur, nô ftudio p^c 'cant,ncque malitiarj C. lAadprxüst ycf usillc timorDomini. Q^Talesigi-tur,quoad licet per naturç infîrmi.ta-

LIBER. OyARTVS. u» fcni, fcdulöcaucrcnituntur, ncquid ’ fcicntes faciant,dicanr,autcogitcnr, ' Aüo Dcus vcl minimum ofFendatur. ' C.Ergoftudcamusamp;nos idipfumca-■ ucrcjftudeamus rcdè viucrCjamp;Dci no ftri parère voluntati; non modo ne va

• PulemuSjfed magis,vtillioptimoPa-’ M noftro placeamus. QJta fief,vt vc-■ fèfimusnon tencbrarumjfcd lucisfi-' lij-C.Scd de his alias pluribusmunc ad

Î^Vnc demum redis àforo? T.Quid dcmumîtantaeftadmacellum tut l^a,vtvixaccedcre potucrim. A. Quas îttulifti nobis carnes in dicm crafti-nüm.'’T.Bubulam amp;nbsp;veruecinam. A. £ft-ne in forocarnium magna copia T.Tanta profeótó.vt mirer adeo caras effe. A.Nihil mirum,vt multæ funt car nesjita multi,qui carnes edunt quoti-dic.Sed quæ potiflimùm vidifti carnis genera? T.Vidi bubulam,vitulinam, ouillam,veruecinam, fuillam,hocdi-namgt;

m COLLOQ^ SCHOLAST, nam, agninam.A. Nihikneamplius? T. Qiud velles pterca f A.Nihiligituf era t fcri næ ?T .Non q ueö r eferre 15 mul omniadmóctiamfcrinavidi.A.Qua-lcm?T.Ceruinain amp;aprngnam.óqua pinguis cft apriigna.W.Oq iiàm inept’ cs/T.Qnidita .'^A.Qma fallens inrerä nominibus. Nam quod in lue dome-fticodicitur aruina, id in fuefcra (id cftapro)callumvocarur,amp; eftineogc ncreduriflimum.T.Iftudquidcmau-dire non memini.A.Nunc âudifti;niâ dajfi placct,mcmoriæ. T.T u verb Do-ftorvndeiftuddidicifti.'^A.Domino-ftræferina cato,res eft frequcnfiflima. T, Vnde vobis tanta eft copia?A.Patcr habet ruri fcraru multarumviuariuni, exquointerdufolidiapriin vrbëadft rutur.T.Qualeeft viuariû iftudlt;A.Lo cus eft fete quadrangulari forma,ani-plifllmus.murisaltiirimisfeptusvndi qucjcöfitus multisamp;^ceris arbotib’: inter quaS funt dumeta maxime dêfa. T. Orales funtillic arborcs?vrrû vrba-nç,an fylueftres? A.Sylucftres fete oés; fed in his fun t potiflimü quercus amp;la gi:quarû glande pafeuntur ccrui^apri, i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;damæ.

I Liber oyartvs. mj j damx.T.O quätas tncrito gratiasDeo ( dcb.etis,qui vobislargituscft tantain I terumomniumabundantiam/A.Nó , fumusimmemorcs bcneficioru eius, 1 Patcrcnim plurima bona in paupercs ’ erogat:quod tarnen tibivni dictum cf J levelim.T.Curitaf'A. Quia talia non

! Vult prædicari.T.Tantômagis laudan 1 ' dus,quod Chrifti prcceptumvercfc-c quitur : cuius verba apud Matthseum y fcriptafunt,Quumfacisfinquit)elcc-i mofynanijamp;quæ fequûtur.A.Quoto - capite rT. Sexto, nifi mcfallit memo-, da.A.Sed hæc haótenus.fatis cnim fu-, inuscolloquuti;amp;iamaddilputandii ( cöuenitur.T.Eamusigitur.A.Sequc-, teine:aur((îmauis9præcedc. T.Ego' ; neutrumfaciamdedvnàibimus.

i GODFRIDVS. MATTHIAS.' ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;igitur demum è villa reuerti'-

. fti.'’ M. Hodie, idq.ncpauloanrc ' prandium. G. Atqui dixeras, te fu-; turum illic modo biduum. M- Ira i ipcrabam fore,amp; fie pater j)mirtebar.

G. Quid igitur obftitit,'quo niinùs . nbsp;nbsp;nbsp;4, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rcdicris’

*14. COLLOQ. SCHOLAST. redicriscitiùs?M. Matermcdetinuit; tam'etfi etiam cuni lacryniis cam obfc craretngt;vt me mifTum faceret. G.Sed curtctarndiuremoratacft.'’M. Vtfe comitarcrinrcditii.G .Qu i d ver ó agc-bas interea.'^M. Colligcbamfrnftus cum rufticis noftris.G. Qnos frnâus fruclusaii-tumnalcSjóc fcrotini,pyra,mala, iuglâ des, caftaneæ.G. O iucunda exercita-tioi'M.Noneftiucunda folùm,fcd'et-iamfrugifera. G.Sedhoc malöjquód interim quinque aut fcx præleûionû fruclus tibi perijt. M. Nonomninó , perijr,fpero:curabo pro viribus,vtali-qua ex parte récupéré. G. Quid facies ? M.Dcfcribam, quàm potcro di lige rißgt; /imè.G.Quid tum poftca ? M.EdifcàW ipfam auóloris orationem.G.Scd fen-tentiä nonfatisintelliges. M. Ipfa mc iuuabitpræceptoris interpretatie, vt fenfum magna ex parte aflequar. G. Nec tarne id fatis erit.M.Tu (fi placet^ aderis mihi per otiü,vt conferamusv* nà.G.Libcntcrequidem facia; fed ne iftud quidemfuflSciet.M.Non habco, quid poflim amplius.G.QuätöpreiH-

UBER 'OyARTVS. m9 tiflet vruam audirc magiftri vocem ƒ M.Multöfanè prçûitcrat;fcd quando idmihjnoncontigit, ncc mcaculpa, faótum eft,nihil habco,quód me accu fem in hac parrc.G.Redè dicis.fac igi-turhabcasanimubonum.Namqjcgo tecum pluribus verbis de hac re difpu taui,non ideo feci,quod vellcm tc ad. duccrcin defperationë; fed torüillud ^fcótum eft exmeoin teamorefingu lari.M.Haud raihi dubiû cft;qud fit,vt maiorem tibi habcam gratiam.G.Scd. ccccjvocatnosadcœnamtintinnabu liuu.M,Nuntius opportunus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'»n'

i • JOANNES, PETRVS, 5AIUC Petre. P. O Ioanncs,aufpicat6 aducneris.valef-nebencJ l.Optimc, gratiaDco;tuvcrô,vtvalesîP.Reûc fane,Deibencficio. fedquandoredu ftidomoH.Nudiuftertius.P.Bencha. bct.opportunèvcniûi.I.Ncmpefcic-bam inftarevacationis terminum. P. Placet-nCjVt otiose aliquandiu confa balcmur.‘’I.Maximè,dûmodo femoti fimus ab hac turba clamofaludentiû.

P.Bcnc moncs: fecedanius in audiro-riumiHudjgjcftapertû.I.Quàmaptè hïcfcdcmus/Agèyloquamurliberc.P» Sùnt-nepcradæ veftræ vindcmiæ? I. Omninô.P. Quantum tcporispofui-ftisin totooperc?I.I)iescircirGrqoin. dccim.P.Tuigirurfemperinterfuifti? I.NulIum in tcrmili diem.P.Quid agc-bas ƒ LVuas fæpiùscolligcbam.P. Ad verbum Colligebam debuifti aliquid addcrc.I.Quid-namjquæfo? P.Et ede-bâ.I.Quid opus fuit?dchoc nemo du-bitarepotell. Quis enim frudusbo-nosamp;maturoslegit,quin edatctiacx optimis,'’P.Profcdôrcdcloqueris:cu gc,rcfpô(üm laudo. I.Iâm-nc purabas osocclufiflcmihi? P.Iftud nceogiîaui quidcm. LQuidigitur? P.Non cxfpe-ftabamtampronnum, tamqjprudSs rcfponfum. I. Nihil eft,quod mircris. Nam,vt eft in p rouer bi o, Sapètt'um alitor yer ka oppor tuna loquutm. P.Cui dc-bcshocproucrbium/I.MagiftroHcr-manno. Is enim didat nobis interdU ,pucrbiaciufmodi,amp; pulchras fcntciir rias ex bonisaudor. quot;jus.P.Optime vo bis confulit.Ied quib. horis id folct fa-. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cere?

LIBER OyARTVS. iir terc?I.Nonnanquamàcocna;fçpiùs a»tcm,qaum in aiiditorio nihil habe oiusrcdderc.P.Vtinâficoësfaccrcnt: dummodönon cflcntimpcdimçnto quotidianis fchola: exercitationibus. Î' Bene fubiunxifti iftäexceptionem pcraducrbiumDummodo.Sötcnim quidam pædagogijqiii fuisdiélatisamp; priuatisleólionibusliconcrStpucros ruos,vt nón polfint in fchola fatlsfacc rc.P.Indefir,vtipn pceproresinterdû i conquerantur de ralibns pçdagogis, Sed quid agiraus/rcdcamus ad fermo n€ inftiturü.l.Placet. P. Fuift! nc fem-pcroccupatus in vuis collïgcndis ƒ I. Opus illud paucis diebusabfoluitur: proptcrca,quód magnusopcrarönu-tnerusad id conduci (biet.P.Quid deinde fit fl.Calcantur vuæ: vinum hau-titufccüppis niaiöribus:eadc opera difFundirur in dolia; deindevuç ipfs nondum exprefiç fubijciunrur prclb in torculafiipottrcmö exporrantur amp;nbsp;abijciunturvinacea.P.Atqui nö curai basifta.I. Imöcurabam aliquaex pari te.Nâ agcndisomnibusintcrcrâ,mai «meytfolicirarcm operarios. P. Era?

ergo illis tanquam præfcctusamp;quafî magifteropcrum. I. Imocram revera , magiftcropcrumôcprçfcôlus.Paterc- ] ninnnepfccerar.P.Qi^àmgaudcbasi- , ftomagiftcrio/quàm pulchrû eraf vi- j dcrctccum tuagrauitatealijsimpera , tem,alios adhortanteiM, aliosdeniq; । argucntë.I.Profcdófi vidilïesmc,di- j xiflesaliücflc,quàminfcholadifcipu ( lû.P.Vtvidco,nôcrasotiofus.I.Imô, ( Vf bonus paterfamilias adhibebâfçpc J numero manus operi,vt ipfos operari nbsp;i

(rtapparet)parcrtehuic muncripr«- j fecerat. I. Nempe alijs in rebus exper- i tus erat meam diligentiam.P.Abfit ta J men verboiaftantia. I.Egoficintclli- i go;fed libère ficloquor,quiacufami» i liarimeo.P.Sed pergamus.Quanta eft ] vobis vini copia?LMediocris:qualis fc lt;nbsp;rc hocanno vbiqj efle dicirur, tamerfi j vinum rubrum habemus afFatim;albû ; non irem.Verùm quicqd eft,contend J fum*jamp;demanuDomini cûgratiarû J adionerccipimus. P. Quotimplcui- ç ftisdolia?I.Plus minusquadraginta:

ILIBER. OyARTVS. «, tibividctur magnusjjucntus ƒ1. Satis 9dcm,fcdnon rationcanni.fuperio ris. gt;P.Quidrefert? quantóminorcft quantius^xantó ctiä plurisvcndctur. bSicferè folet cucnire.Scd nónnc tibi vidcor fatis narrartc dc vindcmijs ? Quid prxtcrca dcfidcras?P.Quoniam ficabundamusotiogt;volo etiam aliqd cxtcaudircdcfruélibusarborum. Eft cnimquafialtera vindcmia. Nonne habejis multos.'’!.Plena tabulata^quç eftpei benignitas. P.Quando collcäi funt ƒ I. Quo tempore vinum facieba-niusjfamiliacölligcbat. P. Quæfunt Vobis ciufmodi fruduü genera? LMa*. la,pyragt;caftanca:,iuglandes:fed malo» rumamp;pyrorummulta cft varieras. P. Quid cotonca?non ët habetis? L.Imo habeinus: fed ca fub malorum gcnerc continentur: vnde amp;alio nomincap-peJlanturmalacydonia. P.Quid ante attulifti hue rcdiês? I.Nihihnifi quafil-lüvuarü feledarü.fed fingulis pofthac hcbdomadib.mihi afFerêtur plcnis fac eismala,pyra,caftane3B. P.Intcrca da mihi,qfojaliquotcx vuis ruis.I.Eamus in cubiculü meum, illicdabo tibi. P.

Equidem para tus fum: camus. LHlttf • ctiam agcmus de repetendo vltimo in diemLunç colloquio.Nam.vtopit nor,idpracccptprinprimis çxiget,

EVSTATHIVS. BRANDANVS, yi^Vdiui parrem tuum venifle hodie in gymnafium.B. Verum audiuifti, E. Qua venera t gratiatB.Vr pro mcis alimentis prxccptori numerarct pc-cuniam.fimulvtmeilli cômendarct. E.Nunquâm-nctccommcndâratJ B. Imo fæpiflimc.E Quid fibi vultiftacô mcndationc tam frcqucnti?B,Amorc veto me profcquitur.E. Quid tum J B. Wco cupit me diligenter crudiri. £• Quid fi cômcdatjVt fæpiùs vapuIcslB. Ea cft fortafle caufa: fed qd inde ? non jiptcrea mediligitmin’. E.Vndciftud Colligis?B.Quia pucro tâncccflariacft corrcâio, quàm alimêtum. E. Verum quidemdicis/ed pauciitaiudicât.Nc mocnimcft,quin pancm.quàmvirga malit. B. Illudcfi naturale omnibus: quis neget/fed tarnen patienter fcrë, da efi pœna,przfcrtim iufia. E.Hæcha betur

LIBER. OyARTVS, »3» bctur in libello morali fentcntia,^o// tneritofgt;attrii,pAtienter ftrre memento. Scd lt;luidfîpœnafitiniufta .'^B.Ea quoquc patieda cftnihilominùs.E.Cuiuscau-û/’B.Proprer Icfiini Chriftö, qui mortem iniuftiflimam, camque acerbifli-ßiam tulit pro pccca ris noftris.E. V ti-namid nobisin men rem vcnircr.quo ticsaliquid patimur. B.Prçccpror id nosfçpèmoner,quorics occurrir oc-cafio.i’ed furdis narratur fabula,vt eft in prouerbio.E. Ergo demus operam, vr fimus poühac diligentiores. B.Ita fiixitDcus,

eVR non inrerfuifti hodiernç con-cioni?T.Occuparus cram in feribS-dislitcris. G.Non poreras differrenc-gorium.''’T.Vrgcbat rabcliarij feftina-rio.G. Atqui præccpror doccr nos, o« mnia poftponendaefle Deinegorijs. T.Doccr quidem, ncqj id mihi dubiu eft: fed nunquamfumusadeo pfedi, quin IxpcDeum tcrrcnisiftis poftpo, namus. G.Iftudraalum. T.Pcffimum

vcró ; fed fcmper homines fumusgt;niö Deus nos Spiritu fuo immutaucrit. Seddic(qu^ro)fuit-nefrcqucnsaudilt;-toriumïG.Nonadmodum,pro more Iblito. Th. Vndefit iftud? G.Ignorat populumnûc cflcoccupatuminvini dcmijs?Th.Non ignoro: fed non pof-funt homines diuinis rebus vnica ho-tam impendere .'’G.De hoc nô eft mc-um reddere tibi rationemi hoc târùm ÂïzOfTurpetS^doSorii ^uum culfA riiLtr^ ^Mifi/y«»i.Th.Papa!.'quantumcolaphu impegifti mihi/Valc, verbum nô ami pliusaddam. G. £fto igiruraliàspru.* dentior.

*pV igitur crasfvt audio) difceôurus es.C. Gras,fi Dominuspermiferih M.EhoiCur tam citô ? C.Vrget me pater. M.Immo tu vrges patrem. Ç. Iri-nctibivideturîquomodo patremvr-gercpoffumïM.Àfllduâmiflîonelitc-rarum.C.Tantum femel fcripfi, infta^ revacationemfcholafticam.M.Quan do mififtilitcra$?C.Hcbdomadc lupc riori.

Hori.M. Quodic?C.Vcncris. M.Qnid facies donii/C.Inftat vindcmia.'inrc-t timcolligcndifunt fruólus arborum, M.PorcrascxpedaredimilTionis dîë. C.Ncfcio,quando fitfuturus.M.fpc^ roforcadfinem proximæ hebdorna* dis.C.Sediftudnoncftin noftro fitä arbitrio. M.Ncinpræccptoris quidê. • C.Cuiusigitur?M.SoliusDci,quiho minum confilia fuo nutu gubernat. C. Atqui Satanas videtur intcrduin gubcrnarc.M.Quantum Deus ipfc per mitit.Scd ifta (apientioribus relinqua mus.C. Tutiuseft. monetenim pro-ücrbium,NcfutorvItracrcpidam.M. Sæpciftudcxpræceptorc audiuimus. C.' Idcm quoque non femel dqcuit nosillamPaullifententiam) Noli al* tum fapere.-fed time. M. illud etiä fre-quêter habet in ore, Altiora tc ne quas ücris.C. Sedaudin tuadcænam (ignu dari?M. Adhucpulfataures meas tin tinnabulum.C.Eamusinaulant.vt in terfimus precationi.Cras ante difceCf fumtefalutabo.

1 : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P 5 nbsp;nbsp;nbsp;. COL.

C. luglandium.P. Ecquidlucrifc» cifti ? C. immo pcrdidi. P. Fortunaigi turtibiaducrlafiiit. C. Ncfcio^qu» fortiina.-tantùm fcio mea çulpaidac. cidiflc, fed ita voJcntcDco.P.CurDc usid voluit.'’C. Vt hinc difcamfcrrc grauLoraj quumacciderint. P. Quafi veto Deus lufiones pucrorum curct. C.Curatprofcdo.-quincriamnihilfit in rcrum natura fine diuina prouidcn tia P.Siccinephilofopharis?quifnatc ifta docuit? C.NÔ tutc audifti faepe cx cöcionatorenoftro.'’P.Fieri potcft,vt audicri tn:fcd quid agasïfluxa cft mihi memoria. C, Nimirum,quiaillamnÓ exerces. P. Quo mod o excrcenda eft? C. Primùm diligen ti attentionc.-hoc cft.diligëtcraducrtëdoadca, quæau dimusautiegimus. deinde cadS fçpc Tcpci êdo .-deniq; docëdisalijs ca,quaî didicimus.P. Ifta nobis fæpius incul-c.întur à præccptore; fed fme miferô) quàin fupina eft hare mea negligenria/ CtSiciumusomnes, nifi SpiritusilJc

LIBER. CLVARTVS. »jI Dcinoscxcitct.P. Quid igirurfaciä.'’ C.Expergifcere,mi Prochore, toto a-nimo, totifque viribus adDeum alpi-ta•.iliumafljdue amp;nbsp;pio affcftu prcca-re.'vigilanscfto.-prauosfugito : vcrfa-recum bonis;tum moribus-facillimis cffice,vteostibi familiäresrcddas. P. Quid tandem confequar? C. Rogasï fi tciftis moribusaflucfeceris, Domi-. nusDcusfuadementia tui miferebi-tur,breuiquc anitnü tuum immutatü fçntics.P.O quam opportunus hic mi hicögreflusfuitlobfecro tc,miChry-foftome,vt fæpi’colloquamuuC.Per me non ftabit, quoties vtrique licc-bit per otium. P, Gratias ago maxi-mas. C, Non eft quod agas. recipiam* nosinauditorium.

Ac. Poft prandium. M. Id facicbä animi caufa. Ac. Sed pifa ilia vndc ha-bucrasJ M. Acccpcram c conchula, v-bircpofîtaerâtjVtcraftinodic coque rentur. Ac. Dcbuifti-ncanimicaufa malunft

malumfaccrcïM.Non putabamid cf fcmalum.Ac.Annoncft malum con culcarcpancm pcdibus.'’M.Iftudcgo nolIemfaccrc.Ae.Curnollcs?M.Quia panis eft nobis maxime ncccflarius. Ac. Etpifaipfa,amp;cæteraqua: cdun-turjDcus in vfum noftrum creauit.M. Non ignoro:quin ctiam pifis libcnter vcfcor, fi bene cofta amp;nbsp;condita lint. Ac.Prætercaj vclléf-nc aburi rebus tu-is?M. Minime. Ac- Tantominusalic-nisdcbcs.M.IftudfatJs intclligo. Ac. Ergo n on rede fccifti. M. Non rede,fa tcor.-non tarnen animo malo. Ac.Cur igiturfccifti.'^.Mca ineptia mcad il-iudincitauir. Ac. Quidindemeruifti? M Plagas. Ac. Rede dicis: fed (opiner) non cxanimo. M Immo ccrtc.' ncmeaccufcsjoro. Ac. Quandoqui-dcmfpontcfatcris, non accufabo.Sic euimvclltfö dixit prxCtfptorfaÊpiflï-mc.M.Quid illcdixit? Ac. Vtdereb* ciufmodi Icuioribus neminem ad i-pfum dcfcramus, qui modo culpam libens agnoucrit.M. Iftud ergo beneficium tibidebcbo,mi Acgidi.Ae.Ni-kil veJim mihi dcbcas hoe nomine: a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fed

LIBER OyARTVS. tjy ß:d mccum prccarc Dcum, vt à malo noslibcrct. ‘M. Quoridicin fchola quarcrautquinquics palä prccamur. Ac. Quid rum?5V7.Prærcrca priuatim, quotiescibusfumitur, quoties cubi-tum itur, quoties cubitu furgitur. NÖ ncfatishæcfunt.'’Ac.Præterillajfæpo quot;nbsp;iuonctpr£eccptor,vtinterdum pro fc quifqjprccandicaula fcccdat aliquö infecrctum locum.-mcminiftin f ^lt;/cmini probe : fed (vt fcis ) difficile videturcflc,vt pucri fecrctis prccibus aflucfcant. Ac.Ettarnenpaulatim af-fucfccrc optimum fuerit. Progref. fu temporis Deus ipfc noftcr ad earn tem nos incitabit atque affuefaciet» Ac.Ita fore iperandum eft, fi tarnen Verbi eius tum ledioncj tum auditio. ncmleduloprofequamur.

Qyidcft,quödhodictam cito àpa. -t^truo pedicris præfcrtim cum fuerit conuiuiuml^C.Quidillicfcciflethdl. Utius.'’V. Coertam exfpeftafles i Vt ede res de prandij rcliquijsi O. Satis cde-ram

ram in prandio. Prætercaiufîlf patru» t uSjVt domum rcducercm præccpto- f; rem,qucmego ad conuiuiü dcduxc- Ç tam. V. Quid frater tuus patruclisicut inludumvobifeumnon redijt? C.A tl marreretentuseftin vnü aut altcrum 5 diëiV.Quamobrêr’C.Vtillircfarcian- t turvcftimêta.V.IHacftmulicrö curaJ h Scdagè.quoniâ nücotioti fum’,narra H mihi f quçfo) aliquid de conuiuio.C. (’ Qmddeillofcirccupis? V. Primu qui h conuiuçfuerint;deinde quàm lautû il ôcopiparumconuiuium.C.Conüius d fucrûthlprçctpuijquatuorConfulcsgt; t Prçfedus vrbisjamp;aiijduo priniçnotç t c (enatorum numero. V.Nofti-ncJ D. b Dcfacic quidë; fed eorû no tenco no 7 mina.V.Nulli ncprçtcrca/C.Duoi‘‘ t të ex parmi meifamiliaribus. V. QuO i tus accumbebatprçceptor? C. Quoi* eflet, nô obferuaui : fed era r in media « ferèmenfa, exaduerfameipatrui.V. i Tu verô.'’C. Hui inepte, quiiftucroi gas! Ego- ne homunculus cû tantis vi- t riscpqlarer ? Saris hoc mihi höorifieä t fuir^quod miniftrarcm.V.Nullæ-ncc a tantmulieresî G.Nullæ,.pr«tcrvxGf 1

LIBER. q5^AR.TV3. »» rtm patrui:quç quidê fedebat in men faextrema. V. Q^idiratam remota.'* C.Sic voluit ipfa, vt identidem cömo di US furgerer, prop ter ordinem mini-ftcriji V.Quidfilius?C. luxta matrem aflidebat. V. Habco de conuiuis ; nüc exfpeftabo de conuiqio.C.Onus mi-hivalde raagnu imponis ac difficile* maxime propter memoriâ:fcd quädo (vt dixiftij plufculû otij naûi fumus hoc pomeridiano tëporcjdabo equi-i dem opéra, vtaliquaex parte cxplcâ defiderium tuü.V. Pergratû mihi feco ris. C. Ea tarnen lcgc,vt par pari refe^ raSjfiqdandodabituroccafio. V. De hoc nihil eft,quGddubitcs.Incipc.C. Ategointerea federevolo ; quialôga cft narratio. V. Earn us (ub pcrgulâ, vc invmbracommodiùsfabuiemur. O Audi nunciam. V. Quia (vrais.) longai eftnarratio,dicmihiprimùm, quota horaacGubitumcftz’ C.Fcrèdecima^ V.Quotafurreftum ? C. Paulo ante rncridiem.V. Scdebânt- ne omnes cös^ modcîC.Cômodiflimè. V.Nücad lê aggrcderc. C. Accipc igitur men^. iacprxludia. V.AppQnc,quum vole-.?.

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C.lni^

C.In priraisappofîtafunttenella et«-ftula mcllita operis piftori j, cum aro-niatitCjV. Optimum fane exordium, amp;nbsp;adconciliandosanimosaptiflimû. C.Omitre,quæfo,iftas intcrpellatio-ncs, ne mihi perturbetur mcmoria.V, Poûhac non in rerpcllabo, nifi liquid opuscrirrequircre. C. Scquuræ funt pernæfxlitte,hilainfumata,lucanicæ, lingua; bubula:, falc quoque amp;nbsp;fiimo indurata;, Atquc hæcadexcitandani appetentiam, amp;nbsp;fitim acuendam. V, Quali vero non fatis acucrctur folis settu amp;nbsp;fcruorc. G.Sicdodi foJenCfacc tcconuiuatorcs. V.Iftæc audio liben ter, præfcrtim quum exprimas omnia proprijs amp;nbsp;fignificantibus verbis, Perge porró.C.Eodem ordin c interpoli-ta funt acctaria è laducis capitatis, a-uium inteftinafrixa, minutaliaex vi-tulinajcum ouorum vitcilis integris. Et hæc haften us dc præludijs,qui mif-fus primus fuit. V.Nihilintcrim bibgt; tum Indigna hominc quæftio. Quis cnim vino hic parceret.'’vixtres, amp;nbsp;quidem ftrcnuilümijfundcndis po tibusfufficicbamus, Sed depotibus ni. ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;agam

LIBER. OyARTVS. .» » agam poftcrius: line me cibos expedi^ ïc.V.Agèjfîno.C. In Iccûdo miâuhæc fercfuerûtattocrcas, pulli galliuacei clixicûlaûucis, bubula,veruccina,vi tulina,fuilla rcccns lalfa,ius carninm ouorû vitcllis,croco amp;nbsp;omphacio fua . uiiïimèconditû, aliquot item iufcula ex oleribus.V.Htcplusopinor fabula tû,quàra efum fui He: quia fcilicet alfa cxfpcftabantur.C.Vix menfam attige rant, quû ilia tollere iulTi fum’.Venio igiturad tertiu miflujn quo aflahxc fuerûtcxpofîta.'puiligallenacci, pulli columbini,anfcrculifartiles,amp;fuculi, itë cuniculi .armivcruecini; poftremo fcrina duorû gcnctü,opere piftorio in cruftata.V.Quidprætcrca.'’ C.Q^id.'^ be (pcnc prç termifi ) duæ perdiçes in-tcriedæcûlcpufculOjfabæ virides fri-xæ,amp; pifa coda cû filiquis. V.Nihil-nc pifcium fC,.In tëporeadmoncs, Erat truttaingês,quædiuifafuerat in partes quatuor,præter caudâ; prægrâdis itëluçius,adeundëmodüquadripar-titus. Tacco minutos pilccs,amp; medio ères, partim clixos, partim afl'os aut fridos, itë cancrosfluuiatilcs,magno

omnia numero: fed hsd magîs adö* fteTitationem,quàm ad neccflitatë.dc ijsenimferè nihilguftatum ell. V. V-n u m ihi Vi d cris præ rerm i fille. C.Quid illud ell?V. Nulir-n e crari r in rindus f C.Immofihgulispr'op'cmddaferculiJ addita erantfcitilTimi lapons ethbam^ mata, quæeoqûusipfc miro arrificio^ cöcinn^ucrat.Nccvcró defueruntcap f paridcs’ex olco amp;nbsp;aceto, mala cirrea, oliuæcohditiuascû fua miina, acctS rofaccu,amp; luccus oxarf'disiV. OQuot, amp;nbsp;quanta gulàî’irriramenta'î C. Addc criam,corporisamp;animi impedimenta.'V.Scd quis,quæfô,fuirvlrimus a-ôusfabulæ? C. Tandem quuiamncc carries ircc pifcesvlkis edercr,iubctpi» truusapporiibellariain q'uibuf hare fuerut prçcipùa, cafeus reces pinguif-fim u s, i tc q; V e t us-m u 1 r i p 1 ex, fcri tlitx, placëtulæ, oryza inlaólc coda, amp;nbsp;be- ! nefaccarata,perfica prajcocia, ficus,' cerafa, vuæpallæ, caryorae, rfà^riiara ’ ferotinà, faJîïama mu]rorügcncrû;amp; alia qua: nue mihi nö occtirriint.Târa dcniqjfuitomniu cfculërorum afflu-cntia,vtmélaipfa vixfuftinercr.Quid

, LÏBFK OyARTVà 3 ^ ^Ua’ris/’quatcrautquinqiiics mutari ûint orbes ôcquadrulx. Cibos craflb« duriorcs magna ex parte intègres in culi n a refereba mus;adeopauciat-tingebant proprer delicatiorum copi am.V. Quid cöferttara cibarioruabû datia amp;nbsp;diucrfitas?C. Ad grauädü fto-piachum,amp; morbos cöplurcs gcncrä-

i dos,Sed qiiid agas? (ic ferc hoc tempo tcÿiuirur.V.Qmtalib’viriscQiiiuia t'a ciût,ccrtarc vidétur de copiajde appa ratUjdcfplcndoreamp;lautitia. C.Et ramen exftât inter huius ciuitatis leges, quçdâ(vtaiidiui J fumtuariæ.V.Silenc legesinterconuiuia,vtobircrc Cicc-toncdetorqueam’aliqd.C. An pntas ; omnescôuiuasilla fumtuû immani-tate deleftari? V «Non puto.: nift fortè fintlurconeSjautafoti , aut Apicianl fvtita dicâ)vcrricolæ. Cç terü quid eft incaufarC.Rogas.'^cöuiuarorü no mö dóftultitia, fed etiam intania.

xiniAfniri hominum morbo iaElatureodtmiVt ait Horatius. C.Sed noshanc Centura omittam*, iuxtaprouerbiu,Ne furor, amp;c. V.Redeamusigiturad propoft-, tum. Qdalc vinum appofitum eft .'’Q.j C^a Side

Si de colore quærisj album, nigrum» fuluum, fanguineum; deq; fingulis co loribus vina multiplicia. îi de bonira-tc, omnia fcrègenerofiflima : fédin primiscommendabant illud vini genus rransrhenanum, anferis à rubro quodpede nome habet j deinde illud quoq;,amp; quidem magis, quod voeât -Furftcnbcrgicum,fcuVallcnfejfcuBa characenum.V. Vnde hoc petebatur? C. Epatrui cella vinaria. V. Habét-ne multum eiufmodi ƒ G. Duos cados.V. Quis fuit prâdij exitusïC.Vbi videt pa truuscônuiuasomnes penè dcfclTos -edendo, biberido, colloqucndo, tue vinum fundi iubet fingulis; omnesad extremu potü inuitat.hinc ordinc toi luntur omnia; infternunturmenfis la tiora mantilla ex lino tenuiflimo;da-Tur aqua odorifera manib’ Icuitcrab-luendis. ego amp;nbsp;patruelis de more Deo gratias agimusûpfevcrô patruus data voce agit vniucrfo coctui.tandé prim’ Conful,conuiuarûnomine,fatisaccu rato (crmone publicas agit coniiiua-tori; fimul obiurgat eu, quod ta ni ma gnifico amp;nbsp;fumtuofo apparatu conui-S' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uatus

LIBER oyARTVS. 14Ï uatus fucrit.Immo {inquit patru*) mi hi,quæfo, ignofcite, quod vos pro di-gniratc no fatis amplirer traftauerim. HisdiäiSifurgüt è méfa vniucrfi .'magna pars,valediCto, fta tim difccdit; cæ tcri manetj ftätes amp;nbsp;colloquëtes in au la V.Quid vos intcrca, qui miniftrauc tatisadmëfam.'’C.Inculinâadprâdiü nosrcccpimus: corpus illicotiofc amp;nbsp;cx animi fentétia curauimus.V. Vbi c rat interim præceptor.'’C.Patruus illu fcorfumvocaucratad colloquiuui.V. Credo, vt te amp;nbsp;filium fuum dc melio-renota commendaret. C.Iftudeftvc-rifimilc.A^NefciSjquaefucritcaufa ta-ti conuiuij ? C. Quid mea fcircrcfcrt ^.Tanto minus igiturmea. C. Reûè colligis; amp;nbsp;fic cxfpcä:abä./lt; Atqui nö lumdialedicus. C. Tibi eft naturalis dialeftica. äC Eandem habent amp;nbsp;rufti-ci.C.Sedagc, die mihi feriö, nonego tetraä:aui magnifiée f À'.Taliconuit üionunquaminterfuerä. C. Gaudeo ftomacho tuo fatis cflcfaftiiJCEftDc o gratia, qui dédit nobis otium tàm iucundum.C.Surgamus tandem.nam audio pueros à lufu difeedere.

'J^ltyrt,^uifatiiliereßilesJub te^tnint mort, Tu-ne htc folM erts tam Itetta ta^ /upn^i

^o. O^elihœe,7)egt;{4noliMhatotiafedt: Jlle T)euf magniHt^ui noßrum fecit in yßiit ûmnia,dansßr opnam cuniîis animalib* mart^wterrasjtîrf^aod te^it omttia,ialn Condidit: ult,opifex nru ^uißtmmus babttvïi T^h.Carminamitre lo^ui'.nücme Catn» Eß mihi mtnsalibi:tußio ctrtare mereda.{nti ^.S td tarnt hat mtcupottrds rtßdtr^ub nbra.

’’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ■ i

Phi. Mitra mus ergo vcrfîculos : amp;nbsp;mc-tëdas noftras cöfcram*. Po. Per mc no ftabit: fcrutem ur pcras.-age,cxplica tu «m.Phi.Exfpcdaparumpcr. Dicmihi prius,quid habcsin mercndä^Po.Pa-«cm»Phi.Quafivcró fine pane meren da cflc folcat. Po. Ne pancm quidcm paupcrcsfcmpcr habcnt. Phi. In tempore admbncs; ponedz erö t reliquix noilræincotuæcorbulâ. Po. Quid fl reliquiarü nihiifuerft? Phi. Saltë rcfta bit panis •.amp; hoc fatis crit. fed die tan-dcm,nunqnidhabcs opfonnij?Po.Et-

. - quot;f quot;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iailt;

LIBER OyARTVS. M# hmdubitas? mater mean unquä.cö-ptittcrct, vtmc in fcholam mittetet fiacaliquoopfonio. Phi. Die ergo, quid eftJ Po. Diuina. Phi. Nj5 fum va-tes; necvclim haue merend« horä in nugis tcrere.Po. Saltern periculum facies, quàmvaleascôieôturis: qua de re iam aliquid inRhetoricis audiuimus. Phi. Aut cafeus, aut caro eft reßdua ex ptädio.Po.Ncutrü. Phi. Die, Codes, vt accingamusnosoperi. Po. Netediur tius torqueä, funt pyra præcocia. Phi. Ain-turres noua ; nondum hoc anno VidcräiPo.Videnüc. Phi. Quàmma-turafunt? Po. Cur non addis ctiam, quam bona? Phi. Sed nondü guftaui. Po.Satis acute mc repreh£dis.Accipc amp;;gufta. Phi.Papæ, quam mitia/ qu^ bonifucci/Po. Nonne merito maxi-inasgratias agerc deberaus Deo no-ftro, tä benigno Patri, qui nobis indk gnis tot bona, tä varia largitur ? Phi. Qui nö facit, is eft profedó ingratifli-mus.Po. Agedum, vcfcamur bonis c-iuscum gaudio amp;nbsp;gratiarum adionc. Phi.Iamducfum efurio.Po. Sed tu nul lum habes opfo.niwmrPhi.Vidc fruftü * ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;craffum

crafliim vetufti cafci. Po. Edamus pri-inùm pyra; cafco claudcmus ftoma-chum.Phi.Sedmaturcmus : ncfortè horanosopprimat.Po.Ncutrûcdrarc video, cerrèjquôd ad me pertincr,nô queocomeflccitius.Phi. Nctaniëita deuoresj porcorum more, ccquid pu-dct.'’Po. Ô^ia diccbas efle feftinandû. Phi. Maturemus dixeram^ non autem feftinemus. Po. Ego non adeo ferupu lofe inter hæc verba diferimen facio. Phi. Viilt tarnen præceptor, vtpro-prièloquamur,quantum per ingenii captum licebit. Nam bcncloqtiendo, bene etiâ feribere códifcimus.Po.Có-rrà, diligenter fcribëdo confucfcini* ctiamredèloqui.Phi. Hæcduo inter lé coniunûa funt. Sed hcus,otiofèfin qua)edamus;fatis habem’ temporis. Po.Nón-nctotahaec hora ad merendam libera eft.'^Phi. Hodie quidë libe-ra.-fed tarnen dcfinamus,ncpanisde-ficiat nos, amp;nbsp;nihil reliq ui fiat pauperi-bus.Po.Eamusergoadputeum, vta-liquantum potemus.Phi.Hë, verboru proprictate Temper abuteris.iftud bi-bereeft,nonporare. Po. Quodmibi non

non parcasj,habeo fane gratia. Ex pra-uainftitutioneprima, hxcvitiacon-traxi. Phi. Vcriflime igiturQuintilia-nusdixitjHæc ipfa magis pcrtinacitcr hærent, quaî détériora funt. Mcmini-ftin’ ? P. Mcminhfcd interim iuua me, vt hauriamus aquam è putco.Po.Eni-tere validius ; nimium me laborarc fi-nis.Po.Tantobibcs iucundius. Phi. Bibitu fatis eft : rccipiamus nos in au-1am,vt precationi interfimus, amp;nbsp;adio nigratiarum.Po.Tuprçccdc,dun||fri nam illuc eo redditum.

£)Emiror tuam ncgligentiam.P.Qua in re tandemïL.Quôd tc non curas diligentius.P. Ego veto me curofor-tafle nimis. Satis cdo, bibo,dorn-. h, quxeftDeicrgamc benignitas; prç-terca pedo capilium,lauo manus» fa-ciem,dentes,oculos,amp; hçc manè prç-cipuè. quinetiam,quum tempus poll ulat, corp us cxcrcco,relaxoanimû, amp;nbsp;ludo cum cætcris.quid vis amplius? L. Mittamus ifta ; non ca funt, qux in

tc rcprehendo. P.Quid igitur ? L.Ck-cumfpicc veftimc ta tua à calcc ad ver. tieem : nihil integrü inuenieSjOmnia funtlaceraamp;oblólera. ifta profedo ncquaquaai veftrum genus decent. 1» Xalteni curares vehitum tuunr iarcien duiUj aut quoquoniodo inftaurah* dum. P.Loqueris tuquidem,quxli-bcht: quód fi paren tes haberes tamj)-culremotosjfortaflc non efles elcgan tior. Si mihi pecunia fuppcterct, non pi^prcrnacvfque adeó pannofum ie.L.Nee ideö tarnen cares negligeß-tia.Curenininonpctis alicundenm-tuóïP.Vnde petcrcnirL.Si non aliun-d CjCert è ï p ræcc p t o te p ö fl es. P. Qui d lidarcnollct.'^L. Ncniinidenegatex difcipulis dotnerticis.-fi quidem videt epusefle. P. ld ego non ignoro:fcd l'um vcrecundior.quàm vt audcanl ab ço petcrc. L. Ah ! rufticus eft ifte pu-dor. p. Malo tanien verccundus cflc, Quàni iinpudens. L.Vcrecundiafvt di ÿitquidüim) eftbonutqin adolefccn-tc fignum: fed vbiq;adhibcndaeftmc diocritas. P. Egocofumingcnio,vt sniper vçrcarotfendefçquenipi^’ - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Inge-

Ingenium laudo : fed eft modus inrc-bus.Nam ille ofFcndendi metus habere locum debet in rebus turpibus, aut Çcrtcindccôris: hic verb nihil talcyi* deo. Eftenimvfitatumîn hominum focietatCjVtalijaliorum opera indig'ç arir. Quis igitur mihi vi do dabit, Ij g.d ab amicis aut commodato petara,aut mutuörP.Ncmoreprehcndetjnififor tè rebus ciufmodiabutivclis.L.Tu vc to (quantumegotenouijabutinol-Ics.P.Apagciftumabufum.L.Quidct goiamobftat, quominus pctas,prç-fertim ab homine facillimo, tuiq; (vc apparcr)amantiflimo J P.Agc, petam; fed per epiftolium,quod vt reddas, tibi dabo.L'; Reddam profcélblibencif. fimè, teque illi commendabo diligen. ter. P.Equidcm nonparuamtibigrai tiam habcbo,quód me tanti fcccris,vt adhancftduciamhortarcce. L.Nunc rcftatjVt fcribas,quod dicis,cpiftoliö ; tcliqua mihicommittas.P. Bene vertat Deus,quodccepimus. L.Ncdubi-teS:rcs profpcrè fuccedet.

JsJEfcisjquid mihi his dicbus in mcn-tcm vcncrif? QjQuid iftuc,quæfo ? C. Cogitoin gymnafium mc rccipc-’^C'QtPHid.'ingymnafiumïhabitandi caufa ? C. Non vt inquilinus habitcnr, fedvt vobifcuraviuaniin mcnfapra-ccptoris. 0^ vtinam iftud cx animo ac vcrè diccrcs/C.Ex noftra mutua co-fuctudinc arque amicitia debcrcs fa-tisintclIigcrc,mcnihiJ apud tc neque fimularc, neque diflimularc folcrc. Q^Planèiftud iampridcmintclligo: lèdaudicocx teiftoverbo, merapuit affcdlusin camcxclamationcm : ita prorfus oblitus cram mei. C. Non aliter diäumtuumaccipio, fedadrem. Pater quidem nô cogit me: fed ex vul-tu amp;nbsp;verbis eius fatis video id illi place rc maximc.Q^cmpc hoc illud cft:no uit parer tuusjvirprudcntiflimusjibc ralia ingénia cogi nolle, duci facile. Sedramennondubito id fieri diuini inftindunuminis. tu icroquidiudi-cas f C. In cadem fum fententia : praî-ferrim

LIBER. oyAR-TVS. m fcrtim quum ego quoque in cam partem fpontcpropëdcam. Qj4agnum argumcntumjftud efle cxDco confi-lium.C.Idcgocredidcrim. Nam qui adcamrcmcogunturàparcntibus,fc rè quærunt fubtcrfugia,quibus detre-ftent imperium.QJEgofvtfatcaringc nuc)aliquâdo idinmefumexpertus, ante fcilicct quàm ingrcfliis eflem. Qiûdenimccnfcs? audiebam ex iftis Satanç mancipijs tot malcdida turn dcpræccptorc, turnde difeiplina, vt mihi vider« carccremaut piftrinum ingredi veriùs,quàm gymnafiû.Quod fi tu quoque in aliquam ciufmodipc ftcmincidiflcs,non dubiumeft,qutn manibus pedibusq; obnixè conatus cflet te abftcrrcrc ab ifto tam fanfto propofito- C. Nemini adhuc palàm fc ceram. Q^Quod mihi dicis,non eft pa làm facere.C.Satis fcio.-fed mihi iftud cxciditexTcrentio. Nunepwgamus ad reliqua. Q^Quid rcûat,nifî vt Dcû prcccris,amp; pergasnauiter in fentétia ? C. Audies. De quotidiano viôtu in vc-ftramenfa, de preceptorisamp;hypodi-dafcali familiatitatc in audienda prz.

lt;J4 COLLOQj. SCHOLAST. „ IcdionQ rcpctitioncjdc facilitate pf» ceptoris in ipfo conuidujdc illo à coc na placido ftudiorum ccrtaminc,dc li bcrtatccolloquendipcr otiumdcho neftis rebus, délibéra in ter vos repte» hcnfionc,dchis{inqnam)omnibus (i tis multa narrafti mihi aliàs, c^uæ qui*, dem valdc placent omnia : mihiramï nîhîlvidctnr vtilius, quàm ilia perpe-, tùaLatinc loquendi cxercitatio.Qiûs Cnim maioreft ftudiorum fruftusîqd honeftiusr'quidiucundü magis? præ» fcrtimvbi alius alium fine odio aut in uidia libère reprehendit. QJ^id, viûiin earum rcrum ccrtaminc,pudo rctantùm puniuntut. vîàores ctiam pracmi'odonantur? C.Omnesdeniq; vcftræ exercitationes, Vcl auditu ipfo, mcdcleétantmirifîcc.Q^Quantômâ*. gis illüd diceres, fi vidercs ifta, fi, dum gcruntur,intcrcfles.'C.Ego(Dcovolê. tcjinrcrero. Q^Vtinampropedieffl» C.Itafperoquidem,: vnustamëreft«, mihi fcrupul*, quo me facile (fi voles} liberabis.QTaciam bona fidc,fi pote-ro.fed intérim vide,ne nodum in feir-pio quaeras ' vt antea vidimus in Teren.

ïchtio. Agé,qui tâdem fcrupulusiftc cft?C.Sufpc(fta niihi cft vcftra difcipli-na fcholaftica ; non quôd vclim ob id, fncoep to defiftcre, fed vc alacrius vcni am amp;nbsp;idcundiu'sjvbi ca de rc tc audic-ro. QjNifi'tuis effes, qui fvt ego noui^ mcneevanum nee mendaccmexiftu maSjCquidem mallem de hoc omni-no tacere,qu3 ea fibi referre quç fen-tJO.C.Quid itatandem^Q^Quia difficile eft ea veriftmiliaFaccrc,quâquam alióqui veriffima,q«um de his vulgus hominum peffima quæquc dicat lt;Sc iudicct.C. Ôüprfum iftud quxfo ?

Nam improborum mendaeijs adeh» malè audit noftra difciplina inter i-., ftbs idiotaSjVt mirum fit,vnum aliqu€ habitare in fchola noftra vcllc,tamct-fi (quod eft opus Dei)quö peius audi-inus.eöplures ad nosconueniunt.C. Nihil opus eft tarn longa infinuatio-nc :dic mihi’plane omnia : nc timcas, non mcabfterrebis.

Omnia prxcei)i,atq^ animo mecum ante ptr. ’ lt;£/.Qj\duertc igitur animum : dicam breuiffimè, quicquid alicuius efl'c mo^ méti videbitur. In primis,illud velitn tibi*

tibi pcrfuadcasjpræceptorem cite nobis multö humaniorë ,quàm in fcho-la palàm apparcat.Tam cnim familia-riter verfatur i n ter n os, q uàm prudes pater folct inter liberos.Curigitur(in quies)cft palàm tam fcucrusfRcfpon dco:quia fine tali feueritatc(vt ex ipfo audiui,qnum aliquando familiari cui dam narraret) tanta turba fcholaÛica, tamq; varijs morib’prædi taj nee coer ccri,necin officio côtineri poflet.Suo cnim quifq; more, fuo quifq; arbitra-tuvclletviucrc.C. Quinetiam miror egomccumfæpiffimc, tantam efl'ein tota fchola reuerentiam, tantum filé-tium,tantam denique modeftiam.Q; Multômagismirarêre, fivnquamvi-diflesfcholas paganicas. C.Vidi'ali-quando,atque confiderauidiligëtcr. .Pluscftfilêtijingymnafionoftro fex-. centcnario,quàm quadraginta puero rum,immô triginta,in iftis feholis tri-uialibus. Sed perge quæfo: vcrcor,nc fis orator Afianus. lam cnim incipit oratio tuaquafi longiùsabcrrarc. Q. Atquictiam interpellas ipfe.GNihil extra propofitum dixi : fed nunc pro-

Liber oyartvs. fequcrc.QA^is in fumma dicam tibi? difciplina hæcdomeftica,licctpaucis improbis odiqfa videatur, bonis tarnen amp;nbsp;ftndiofis, propter vtilitate val-de placet.Nam fi domi res eflet diflb-luta,qiiid nobis tutümforet côtra la-fciiióriim amp;nbsp;pctulantiû infultus ? qux hobis quies?quæ ftudioriim tranquil-j litasfltaq;dilbiplina ipfaverisftudio-rnm amatoribus eft perfugiû amp;nbsp;quad jppdgnaculû,non fecus ac nantis pôr-tusintempcftate.Dcniq; quifquiseft internos pàcificus,amp;ad rcftèfcmpcr agendum paratusjs eft à difciplina tu, tilTimus. Nccvcroidagitpraeceptor, vt nos plagis amp;nbsp;verbcrib ns trahat ad li terarum ftudia: fed nos potins induce re nititur his maxime reb’, honefta 3c libcralitradationc,bcneuolcntia,hù. manitate, facilitate morûjbeneficijs, deniq;virtutis ôcftudiorûamore. Ex qu© fîtjVt maior pars noftrûm ficaffe-ftafitjVt illi ex aïo parère ftudcat:cüm j càueatoffendcreieum tanqparciem diiigat,obfcruct,rcuereatur. C.AliO' qiiidifcipulorum officio nonfunge-icmini.Qj'ïr funtquidâverberoncs,

qüincc Deumtiment, nee parente^ nccvcrbcra'.qui amp;Iitcrarum ftudia o-dcruntcanc peins amp;angué, vtVerbis' vtarHoratij : ralibns (inquam) feucra interdum adhibcrurdifciplina ; quia videlicet nccciTitas coa;it. C. Sat ba-beo. Nnnccnim video,quorfiim fpe-âct vcftræ dilciplinæ feueritas. QJSÜ-mirum, vt mores bonos tnea tur, ma.^ losautem corrigataut expcIlat.C. E-godifcipJ'iham iftam fane dcofculor, tan tu abeft vt reformidem.Tcautcm, mi Quirine, amo equidem de ifta Jo-quendi libertate,qua mihi ftimulosa-crioresaddidifti. QÆgo veroimmor-talcsgratiasagoPatricœlefti,qui tibi mentem bonàm dederit, amp;fincerum iudiemm. C.Vale igitur, amp;nbsp;me fii Do-minuspermiferir) cxipeCla in proxi-mamhebdomadem.Iternm va]c,amp;in eoeptum noftrumtuis prccibusChri-fto cômenda ctiamatqj etiam.Qj^c-cor tibi noélem quietam, amp;nbsp;fomnunt placid um.

J. Mc mifcruni/vix Imn côpos an imi : ira fam rimore perculfas. E. Quid ( i ii-qaam J iftudcft ï.B.Prçccptornosdc-* prchëdir.E.Qua in re:furtô-nc? B. Ah? mininiègentium. E. In quo igitur. B. Infecrctacompotationc. E. Indigna facinus.^ B. Heu me miferumgt;quid a-gam?E. Ah i' n e te affli tics tâ ropcr.c.qni ! adcranttccum.^ B. Hilarius amp;nbsp;Vrba-nus. Operdiros.quimchucimpulc-runt.'E.Vbi id fââum fuit?B.In cubicu loHilari), quo.d vtiijam hodie èlcdo, non furrexirtet* E^Quomodo tandem deprehenfi eftis5 non crat obferatum çubiculum ? B.lmmo erarzféd (y t feis) præceprorçlaucs habet omnium coix , elauium: prætcrea purabamus ilium ' inconuentumhodiernumfratrum«Sc çcclefiac miniftrorum acccfliflc.'alio-quipefrulum obdidilEcmus oftio. E.

Vtcunque tes habet, Deo yolen te ac-cidit. B, Sicomninô fum pcrfuafus; fcdfcrèitafolemus noftra omnia, fi-uebonafiucmala,vcl prudentieno-ftræ attribucrc , vcl imprudentiæ,'^ E, Qiia occafionc compotationcm^ - R 2 iftara

26« ÇOLLOCU SCHOLAST. iftamoccœperatisf’B. Illi duo (quod fatisnofti) non funt conuiótores. E. Quid tumlB.Domo allatæ fuerant eis ad viduni nefcio quç cupcdiæ: quat vtinam in vita perijflent.E.Sed noluit Deus,pergc. B. Et quia illos intetduni per otium doceo,hcri poft cœnam ad iftas cpulas me inuitârantih hodicr-num ientaculum. E. Tibi iilfauftum ientacuium.fed quid?erdt-ne caninû? B.Immoplusfatlscratvini. Habent ertim vini doliola in cella præccpto-risÆ.Qitid ptçccptor,vbivosficepu-lantès yidit ƒ, an-rton excanduit gra-uiirimè.'’B. Nihil prorfuscommotus cftifed fubridenSjVolo (inquir^amp;ego cfledeiftofympofio,fi placet. E. O móleftum conuiuamquid vos? B. Attonitiomnesobmutefcimus.Nam CO di£to, ftatiin feproripuit. E. O-mniafignavidco hîc elle peftîma. B. Qnisita non iudicct Æ.Oporrerpræ-ceptorem alicunde rem olfecifle. B. Sufpedus eft mihi quidam, qui nos indicauerit. F. Qncmfufpicatis/B. Dicam tibi poft reîcxitum-. E. Qiod inuenictis iRiic malo rcmednim ƒ B.

LIBER OyARTVS. »fti Ncfcio,valde ftupcmus omncs : tam-ctfi duo ill i conuiuatores mei nihil vi dentur eile foliciri. habent cnim in i promtncaufam.E.Quid tandem cau-j ^fariqueunt? B. Iueramusicntatumgt; ■ inquicnt;quia mane,quum çæteri icn tarent, eramus cumparentibus, qui hcri nobis attulerant alimcra. E.Iftud I quidem eft aliquid; fed non tarnen fie i pœnascuadent.B.CurnonïE.Quiaid fieri debuit in triclinio palàm, non au tem clanculum in cubicuio.lllud ctiâ çaufam grauabit,quôd te,quum fis CÓ üiàor,quafiadcrapulandum abduxe rint ; quod quidem ip^ prçccptori çft maxime odiofum. tua tamçn çaufa cft longe peflima.B.Ccdq igitur, quid faciam mi Erafme.E, Agè,conferamus confilia,quibus (fi fieri potcftjabfol-uaris. B.Nihil çft, quod àme exfpc(lcs in eo genere. Neque enipa confiHj locum habeo,nequevllam remedijeo-piam. Sed tu (obfçcrojcxplica vires I ingenij tuiadmecito iuuandum, A-nimus pendet mihiânftat pœna, fatis vides, ca (nifiquidimpediat 9poft coe-nam exigetur. E. Id nequaquam fict.

'quum enim crimcn publicum non fit, 'Boncritpoena publica. B.Siuepubli-fcc,fiuc priuarim id futurum cft,nódif fcrcrur.E.Rcdc iudicas.B.Id caufc cft, tjuamobrcm nuncad opcm tuamcÓ-fugcrim:quód li mc dcfcri,c,adum cft: ’dibo poenasgrauiflimas. E. Ad Dcum potiùsconfugicndiim fuit, fine quo nullum Valet confilium : à quo item falusonmisamp;pctcndaamp;fpcranda'cft. B.Rcs eft manifefta fatis: amp;; ego piriuf-quàm tcadircm,honprætermifi précandi officium.fed tarnenvultillcPa terclemëtiffîmus,vt ijs vtamurauxi-'lijs, quznobis olfcrtipfe, amp;quafiin »/nanumdat. Quarctcoropcrnofträ ardifflmam nccelTitudincmjVtconfi-■liotuo'nuncmihi fuccurras.HienoU eftceffandiauttardandi locus, hue h gitur vires tuasinfende: hanccaiifam fufcipc,obfccro. E. Qua ndoqüidcnt fie inrtas, vr vim adfertc quodammo-do vidcariSjdicam ex aniino amp;nbsp;verè,^ ■feurio. Noftin’ prcceptoris ingeni-mn ?B.Nqui (opinor)cxparrcaliqua. E. Ergo memoria tenes, biliileße Ilio çlemcntiùs, ergacos quidçm,quos ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vider

J. IB EK CtyAE.TVS, 263 vidct fummiffbs cire,amp;culpaminge-nueconfiteri: luperbisautcm ôf con,, tumacibus vix aliquid potcft ignofcc rc.B.Egomer jfta non femel obferua-ui.E.Scin’ igituv^qiiid faciesfB.Dic mi hijqnæfo. E. Dnm tuaresadhucinlt;. icgraeftjtibi ltiadco,vt hominem foins adcasin mufæum -, amp;nbsp;orationem habeas in banc fcntentiani; En ego, ) præccptorhumaniflimcjgrauiter pec cauijfateor; fed(vtfcis) prima eft no-J(a,quam admifcrim. Nunquam enim antca qiücqnam admiferam, quod flagris dignnm videretur. Quamob-rem, clementiiTimepræccptor, hanc primam culpam priftinç integritafi jmcæ condones, vehementer te oro. Qnod fi vnqnâ porthac rccidcro, can-Xim nôdico,quin plcdar feu cri fil me. Hacautfimili orationc illü (vtfpcro) cxorabis.B.O confiliû prudens amp;op-portnnnm ! E.VterCjfi placer, talc certèeft .qualemihidarivcJlem in c-I iufmodimalo. B. Sed vnum rçttat,dc quo fum folicitus.E.Eho,quid reftat.'’ B.Non potero tam breuiter amp;nbsp;comose diccrç ÿa çonfpedu prçceproçi,«, R 4 quàm

quàm tununcdixifti.E.Nondebcsa-deodc verbis mcis cflcfolicitus, modo tcneas fenten tiam. B.Propemodü tenco.E.Bene habct:fcribc nunc craf-fomodo, vtpotcris : deinde confcrc-musvnà.'pofteaedifces ad verbum di-ligenter.B.Hoc nihil cft neque tutîùs, ncquccertiùs. fed quo tempore cefes ilium adiripofle opportune? E- Quû primùm videbis cum à prandio fc rcci perc in bibliotheca: aut fi fortèfvt fo-Ict)ambulatum in horto folus iucrir, tue ilium ftatim fcqucrc. B.Quo-nam vtarcxordio?E.Nonop’cftalio,quàni quo apud ilium vti folemus omnes.B. Quod eft illud .'TE. Præccptor,licét-nc pauca.'’B.Bcnc vertat Deus omne con Îîliumtuû. Nunc co fcriptum, quod dixifti : deinde tcrcuifam.E. Matura, nam inftat hora prandij.

^Vbtriftis mihi videris, Gratianc : quid rci eft .'’G.Dics nodesque de pa tre abfente cogito : amp;nbsp;ob cam rem interim mcerorc conficior. A. Quàm pridem

LIBER. oyARTVS. lÄj pridcm abeft .'’G. Quatuor abhinc mS les. A.Nihil ad vos interca fcripfit ? G. Exquodifccflit, nc verbum quidera audiuimus. A.Fieri poteft, vt feripCerit, fed vtliteræ interciderint, aut fuc rint intercepts, G. Quod dicis,verifi-inilceft.Namantea,vbicunque eflet, foiebat nobis fcribere. A. Nonne hac

A.Confido faluum elTe. G.Ego quoq? non diffido.-fed non ideo meus alloua turdolor. A. Quid ait mater.’’ G.Fcrc fcmperlamentatur: inde fit, vt mihi dup,licetursgritudo.A.Scd tarnen no vfque adco te macerate debes. Potius enim de illo bene fperareopor^çt,quâ tc fie macerate. Quid enim funt qua,'-tuor menfes.’’quotula eft pars corum, qui tot annos domo abfunt , interim iaftatipervarioscaCus, per tót dilcri-mina rerumt G. Sed quid me confola-tur aliorum cafus amp;nbsp;pericula.’’ A.Vidc

I tarnen,nc fis nimium dclicatus, qui patrisdcfideriumtantillo tcporc ferre non queas. G.Ferremcquidemz-quoanimo,modóillibenecfl'cCaltcm

^66 COLLOQ^ SCHOLAST, intclligcrcni. A. Cui porcft cflc male, quiin Dcofpcm omnccollocauit^fi-pccnim vjiiiii}* fine moriinur,DeiIc-pcrfumus.-vtdiuusPauJu? air.G. î^i-hil dubirojftqd cß'c vcrifl'iinü ; fçdca eft carnis hujusinftrmiras. A.Quidfa-ccret igirur,qui in Chrifto fpcm nulla habet.'^G. Ncfcio.A.Scd cauc tamê,nc ifta tuaimparicntiaDcusipfcotFcnda tur.G.DcIitlummcurn fubindcagnp fcojamp;fupplcximploro vcniam.A.Fa-cis,vt decct.Scd audi,qua:tó,quidmi hi nuncin mentem vcncrit. G. Quid iftud eft.^’A-Quidfiparer ruusnauiga ucritin Britanniarn negotiandi cau-fa.^illic enjm nûccftlibcrtas maxima. G.Quam libertärem dicis.^’A.Euangç lij, quç»d illicauditur Jibcrrimç.G.A-in-tu Euangelium nunceifein Britan nia.'^A.Ccrtarcs cft. G. AtquciçlQlo-Jatriani profligatam f A.Omnino.G» Oaudituiiicûdacuangelia.'’A. Immo iucundiftlma.G.Scdvndelcisifta.^A. Vndclciam,rpgasmiror, te adhuc igiiorairc, quod in orc eft omni popu Jo.G.Mirari defines, fiicias,,vbi nos ha pitcmus.A.ybi^quæfo; Q. J^aangulo

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' totius

LIBER. oyARTVS. 26^ totiusvrbisrcmotifTimo.A.Atquipu tabamvobrs cfTcdomicilium in vicó àd forum.G.Iani ante migraucramus, quàm pcrcgrc parer eflet profedus. A. Qiiodigitur ignorabas, nunchabcro ccrtifiinium,vtqùemagiscredasjtoç audiprætcrca ; niaior pars Britanno-rnm,quiob Euangelinm in hanc vc-bem, tanquam ad afylum fcfcrcccpc-rant,in patriam remigrant iam ante dies quindccim.G.O miAmbron,quÄ tum me ifto nuntio de Bri tannicis it'* bushodierecrcafti / quale adhibuifti tncodolorimedicinam I A.Sicfolet Beusnofter fuisadefiein extremis an gufti)S.G.Mirum,ni pa ter eft in Britan nia,iampridcm cnim fxpius quereba-tur, quöd no eilet tutuS'illuc accellus ad meveaturas obcundas. A. Quinet-iamBritânusquidâjhomoncqjléuis, neqj nugator, narrabat his diebus patri meoj’lc litcras certas illinc accepif-fc,inquibushoccratintercætcra , q-mncsvndiq;obChrifti nomen profu gos,in ipfa Britânia exCipi humanilU-ïnè,traftariq;bcriigniffimè. G. Quid clligitur,quód ampli’dubitcmasîA.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;••

Nulla(vtaudis)rcftatcadcrc dubita-tio. G.Tantùm fupereft, vt in primis Dcioptimimaximibonitatcm extol laniusj quantapolïïmuslaude amp;gra. tiaruniaólionc.-dcinde fedulo atquc afliduèprccemur,vt fua beneficia nö modö confirmctjfcd ctiam in diesnia gisacmagisaugcat. A. IgiturmiGra-tiane,memincris patris falutcm ipfi Deo pcrChriftum fæpiflinie commen darCjidque votis amp;nbsp;p^ecibus ardentif-limis. G. Vtinam illc fuo fpiritu fiç af-ficiat animum mcum^vt ex iino pe^o re ciufmodi pieces cfFundercvaleam, quas ipfedignetur exaudirc. A. Votu ßlt;äi{fimü;mod0f quod quidé credo) ex animo profeftum. G. Ómirabilem confolatorcm Deqm noftrum/O qua turn valet inaducrfisrcbusveri amici confiliumamp;confplatio.^ A.Sedquö nuncis.^G.Domumreûà propero:vt ha:cniatriquamprimumnunticm,at queciusanimum omniexpleamgau-dio. A. Faxit Deus, vt illa ferio cxhila-retur.G.Itaprccor.

Quomodo fc habet fchólaH.Optimè. L.Iâm-nc redierunt multi? I.V ix quar ta pars nunc abcft.D.Qmdagitur f I. ' 13occtur,lcgitut,fcribitur,rcpetitur. D.lftafunt gcncraliaamp; quotidiana: fed quid fit in noftra clafl'c.'’!. Idem, quod in cætcns, amp;nbsp;quOdfiebat ante vacationcm.D. Ergó-nc iam ferio ha-bentur præleûioncs.'’!. Iam abhihe o-fto dies.Natn quid aliud fieret j^D. So-Icbam’ per aliquot dies exerccri in ijs repetendis, quæ antea didiccramus.I. Tribus diebus totis nihil aliud aftum cft.D. Quidprobatio? iâm-nc incœ-pta eft f I. Hui incœpta ! {iropemodû finita eft.eras fexta claffis interrogabi tur. D. Me mifcriim/ exclufus fum à prxmio.I.Etiim-ne pratmium fpera-bas?D. Qindnifperarem.'’vnicuiquc fperare licet, praeiertim ftudiofo.I.Ma iini ego nihil fperare. D. Quid ira ? L Islamfinihilcontigerit, nullamihie-rit fruftratio, ncque molcftiatfin con-fequar

17* COLLO.Q, SCHOLAST, fcquaraliquid, id ego in lucro depu-tabo. D. Nunquarn-nc lcgifti,'/^««r« morituriti er^ttf Immo verö Ie gi, amp;nbsp;memoria reneo .• fed hïc nihil ad propofitum.D. Curnon? iQnia ver-fusilleagirdcfpeilla,qnæinrcbusad ûerfisrctincndâ eft. quem (enfum ex-prefiit Cato nofterhoc difticho, dduerßs aniinumjnbmurerenoli.

Spemrectne:jßes'vnahominem hec mortere-^ linqtiit. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ,

D.Tuigiturnihil fperas .'^I.Sperovirä xtcrnam.D.Diccbas modo fperandü efiein ad uerfisrebus, quæ tibi (untad uer(a?LEajquæ mcoppugnantquoti-dic.D.Quæ tandem funtilla?!. Propria caro,igt;atan, amp;nbsp;improbi homines,' qui mciniurijsafficiunt.D.Exquo tér porc tadus es thcologafterSI.Ncc fum thcolog’,necthcologafter: fed quod dicoyid.cgO didici è facris concioni-bus. D. Laudo cquidem. fed age, die mihi ferió, éft-ne aûa claftis noftraî probatio.'’I.Iam tibi ferió didü puta. D. Dolctmihi,quód nö interfucrim. I.Citi* veniffcs.q uid agebas? D. Mater ittccocgit vindemiat exitu exfpedare.

I. Credo; fed ttt tua voïütatc coaôus cs.D.Vtfatcar ingenue,libcntcrcxfpc ftaui.fcd quid agasïhomines furn’,vt aiût. I. îmmo pucri.D. Sed vix credas, quàm fit iucundü rufti'cari, præfertim vbitâtaeft omnium fruûuû affluen-tia.I.Eft-ncvobismagnusviniprouë. tus?D.Tantus profedô, vtmaiorern vidiffenômeminerim. I. Quidaiunt ruftici in bac tâta vbertatcr.O. Nihil a liud , quâ potationcsamp;crapulas cre-paitti quinctiâ vino iâ perinde abutû-tuf,quafi aqüafôtana lit.I.Ea eft ftultç plebisdcmêtia,vtDci beneficijsnun-quâreâèvtifciat. D.Scilicet illud Cft, quod dicitur,NunquS fapiût ftuïti', ni fiinanguftijs.l.Efgo pleûûtur meri-to.D. Quid quod adnionitioncs etiâ irndent?l.Sunf,qui nullâ omninofet re pofl'unt •• quin bene amp;nbsp;comiter etiâ monêtibusirafcôrur.D. Audi aliquid grauius.-fnerunt, qui mihi verbeta mi narëtur,quûeoshumaninimc admo-ncrem. LIftudmihi nouum non eft. Nam êcquida riiihi aliquando pugnû' intentauit; quod nifrverit’cflctm'ci patrisaudoritatë,profeftô vapulafi’ë acerri;

vp COLLOQe SCHOLAST. acerrimè.D.SedomitramuscoSjquia cæcifunt,ncc ramen fc lalcseflc intel ligunt. ladantfcprobe callcrc,quid : fit Euangclium, quum reuera Euange j lioaduerfentur. I. Si verbi diuininii-niftrosamp; paftorcs fuosnonaudiunr, quïputasfieripofl'e, vt nos audiant/ 13. Sequamur ergo, quodpræccpit Chriftus, Nolite fandum dare canib’^ I. Adfunt quidam fimplices amp;nbsp;bené-uoli, qui auditione verbi diuini miru in modum deledantur; hifunt,quos dócerecftiucundifiimum. D.Quàin gaüdèo,quotiesintalcsincido.' vt c-goilloscomplcdorlibenter/1. Nee immeritó.namvbi eosdocueris,tum de mum frueris laboris tui frudu, non finevoluptate maxima. D. Sed nos quid cogitamusz’non vides, vtnoxfc rè nosopprefl'erir.'’!. Difcedamus igi-t ur; amp;nbsp;eras ffi Domin’ permiferit ) plu ribus verbisageraus vnà deftudijs ala criterrepetendis.

LIBER OVARTVS. tft S. Rcdijt fané. R. Qiiando ƒ S. DicLu-nævcfpcri.R. Aducntus eins non tibi molcftusfuitîS.Q^idmolcftus? im-moveroincundilTimus. fed cur iftud rogas fR. Quia forfîtan illo abfcnte li-bcriùs viucndi tibi eft poteftas. S. Nc-feio, quant mihi libertatem narres. R. Potandi,ludcndi,curfitandi.S.Anigi turputas, me nihil aliud agerc, dum pater abeftR. Sic ferè folent omnes. S. Dilfoluti quidem. Nam, quod ad meattinet,abfentcpatrcficviuo, vc CO præfente.Non poto,fcd bibo quâ-tum fatis eft: ludo, quü tempus pofta lat : non difeurro, fed cum bona matris venia in publicum prodeo, quum aliquid habeo negotij. R.Etia-ne ma-tri tantoperc fubditus cs-f’S. Aequè ac patri.quid.n.putasïnönede vtroq; æ-quale eft præceptü Domini ƒ R. Hono ra finquit) pattern tuum amp;nbsp;matrem tuam.S.QuidEthnicusillcauö:or dî-ftichorura moralium?

DiUgenon agra charospieute partnta : üic matrem offendas, dum w hanue efft rtnti.

quit) parcntibus in Domino. Nonne parentis nomine pater amp;nbsp;mater conii nenturîR. Iftndà Latinis obferuatur . a uct o ri b us.S. Qn i n c ri a m fi q u od eilet reuerepriæ dilcrimen, videremur o-.primo iure plus debere marribus ; vt qux dolores tantos ac laborcs pro-p rer nos pcrtulcrunt.R.Noui ego ifta: amp;.quæ dixiiti, placent mihiomnia.S. Cur ergo mihi répugna bas f R.Vt ca quail repugnanria nobis acccricré fcr monis materiâ. Nä ('vt turc nofti) prx ceptor fæpe nos exhortatur, vt noilrû otium in ciulmodi iermonibusimpe damns. S. Bonum ianè otium , quod honeftoin negotiocöi'uniirnr.R.Huc pertinct illudAiiieani apopli thegina, quidicebar,Se nunquam minusotio-lum eile, quàm quum otiolns ciret. vc cxCicerone didicimus. S. Sed iam repus monet.vt huic fermoni iineni iin ponaiiius. R. Rcélèmoncs: forrailee-iiim rua cauia coena tardaturdoini.S. Plura ('ii Dominus permiieritjin pro-jcimo cögrcHu. R. l’recor tibinedem profperam.S.Etego ribi placidampcr membra quicrem.

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;COL-

lAtJsinirari polVunijte non cHc diligentiorë.D.Qna inrc videor tibi ncgligcnsf’N.Quod manc fcrè nuit quant adésin rctnporc.'atqucindcfit, vtpcnèquotidic noteris incaralogoi Cures adeo fomniculolus .'’D. Mca lie fert natura.N.Corrige naturam ittam. hoceft, naturæ vitiû.quid ribi profuic Catonisnoftrididü f* D, Qnôd-narrk quæfo.'^N.ï’/zif yigilaftmj) ir-.ntcjomm.D. Ncplura:cgo probe rnctnini.N.Nihil prodeftmcminiflc,nifiadvlûtuûaç-cônîodcs.D.Vrinâ ô(. hoc Scalia prçcc ptafalubria tâfacilèad bcncviuëdiv-fû trâsfcrrcnt®, quä ca facile edifeint** N.V tvcrû fatcar,precipe,quâ prçftarc^ niültocftfacili’. Sed taittêcnitidcbc-m’jVtvelmonitis vel precib’proiàcia hîusaliquid,amp;indicseuadanius mc-liores.D.Qniid non facir,eius falusdc fperahdaeft. fed nihil difficiliuscmê-datur, quâ naturale virium.N.Ontnia. ferevitia nobis funtnaturalia.-amp;,niß bei bonitas feruaret nos , effemus émuesfceictatiÜuni. D. Q^idigituc

faciendum ƒ N. Fortitercum vitijs nö ftrispugnandum cft.D.Quoduce?N. Ipfo Dco.D. Quitus armis ƒ N. Diui-nis amp;nbsp;fpiritualibus. D. Vbi tandem in-ueniuntur/N. Inepiftola fanótiPauli adEphefios.D. Qu^otocapiterN. Sc-xto. D. Quidfi JotLim per mc non in-tellexero /N.Non omnino intelligeS) fatisfcio.-fed præceptorerit cö(ulëd\ D. Quid fi mecum adfueris f N. Adef-fe volo, certum cftrvcrü captanda crit opportunitas. D. De hoe igitur alias cófiliü capiemus.N.Quädo iftud eritf D. Proximo dicMcrcurij,fi tibiitavi-dctur,N. Quota horarD. Poft meridiem prima. N. Placet fententia.D. NüC igitur difcedamus.

R.Curiftud quæris? T.Vtijsrefpó dcrepoflim, quihacinremihicontra dicunt.R.Breuiterinterrogafti,refpó deo breuilFimè.Non licet. T. Cur nó? R. Quia veruit Chriftus, amp;nbsp;poft euni Apoftoli. T. Qiud igitur faciendum eft.'*

LIBER. OyARTVS. ïtj eftïR. Malum bonocompcnfandum. T. Annon fatis eft bonum bonorc-pendere? R.Non fatis, Chriftiano qui dem.T.Quamobrem? R.NamChri-ftianum oportet Chriftum præcepto rem imitari.T. Quid fecitChriftus in eo gen ere? R. Sanaui t eum, qui ipfi co laphum infregerat : precatuseft pró ijs,qui ipfum in crucem fuftulcrant: alia item mulra fccit eiufmodi. T.Ni-hil-nc igitur facit, qui gratiam pró gratia repcndit.'^R.Tantum facit, quï tumfaciuntEthnici.T. Quid illifaci« unt.'’R.Amicosdiligunt, amp;nbsp;rcfcrunt gratiamjàquibusaccepcrunt. T.Ni-hil-ne amplius?R.Nihil.nam quid am plius cxfpcä:cs ab ijs, qui vcrumDeü non nouerunt.'’T.Quid faciunt inimi cisfR.Quibufcunque modis poffu’nt, cosperfequuntur. T. Eft-ncChriftia-no peccatum.'^R. Si non licet, (vt iam tibiprobaui)conclude, idpcccatum cfle.T.Atqui (vt vulgó dicitur)vim vi rcpcllcre licet. Q^am fçntcntiam no-uus quidam poëta etiam latiiis intcr-pretatus eft his verbis,

Quidadhocrclpondcs.'’R.Iftudquï-dcm pcrnüttuntEthnicorülcgcs.-fcd X-cxdiuinaJongè aliter Joquitur. T. lt;^id cft diuinaLexrR.Idc ,quodDct 5’crbum. T.Quicquid ergo fit conna J)ci vcrbum,éfi-nc pcccatö.'^R.Procui dubiopcccatumcfi. T. Potéf-ncifta probarccxdiuinisJitçris.'’ R.Quidni |ioflîm? nihil facilius. T. Adfer mihi lt;nbsp;quacfo)fêtctias.R.Nócredisidjquod rft omnibus in confcfl'o?T.Immo vcr róindubitantcrcrcdo. R.Quidigi-rur opus cft-tcfiimoni is.'’T.Vt contra diccntibu.s certó refpondcre pofl'im, R.Rcétcintciligis; fed quia nö poflês cxtcporcrHcmoriç madare,exfpcda, lt;lum tibi deferibä in chartula .• in qua ctiamfitJocorüannptatio, vtpoflis, quib’volcSjCtiä digitodemonfirare^ T.Optimum ex tempore confilium, ejuanto iftuc mihi cömodius fucrit.’’ ficenim perotiö cdilcam:vtad manu, habeä,queries crit opus.Sed quando rnihidabis?R.Cras(fi Jibct)hucad mc rcucrrcrc. T.Quota horarR.A meri-dicprima. T.Sathabco,intcrçavalç..

C o L L 0 XXX11. GREGORIVS. BLASIVS. yiscmcrehoccingulumrB. Curcmc rem ? vnü mihifatiseft: tu vero cur visvendcreïG. Quia funt mihi duo.B. Ncctamcniicet vtvendas,nifi vis in poenä incurrcrc. G. Qiiid vet«!! me vë-dcrcresmeas.'’B.Nihiladhuc ruü ha-bcs.G.Eho,nihil? vndc probas iftud? B. Quia nondum cs tui iuris, ied fub patria poteftate ; denique vis audirc brcuitcr,tibi iftu^ non liccrerG.Maxi-mè velim.B.Dc hoclexcft i’cholaftica; cuius haeceft lentëtia,Pucriiniuflùpa rcntö,ncc vendätaliQd,nccemät,nec pcrmutct,nec aliéné t quouisaliomo do.'QuicontràfeceritjVerberibusple-ôetur. G. Iftud ego non ignorabam ; fcdvolebam pcriculû faccrc, ah confias cfles in obfcruandis legibus. B.Tu igiturcsfimulator.G.In haclimulatio ne nihil video cftemali. num ru inter pretarismalè.'’B. Minime vero. nihil enim nocuifti mihi.G.Quid fi nocuif-fem? B.Tuliifem æquo animo,vt Chri ftianum decct. G. Vtinamaducrla omr nfiLcferamusproptcrChriftum

qui nihil non tulit falutis noftræ eau» fa.B.FcremusccrtCjfiexcinplumeiuj femper nobis proponamus ob ocu. los. G. Difficile id quidëeft. B. Immo impoflibilc, nifi illiusSpirituferaper adiuucmur; quod quidem afliduis prccibns eftimpctrandum.G.Oquàm ï'uaui ferm one tan tilium o tij confuiu (iuius/

Cur quæris iftud Quia non inter fuiftimatutinçprccationi.O.Quîfcis? S.Obferuaui. O.Atqui tunonesob-fcruator. S. Nonfum. O. Quamobre igiturobfcruabas?S.Quiannhi es cha’ rifiim us. O. Quid tum.'^S. Dolcbitnii-hijfi vapulabis.O.Quid.'’ancg,onota tusfuiïS.Etiamdubitas ? O. Quum rccitaretur catalogus, nemo me cxcu fauitrS.Ncmo,quód fciam. O. Si me rantopere amas (vt dicis) cur tute non excufafti nicrS.Qnid caufæ dixif-fern rO.Cómctus elles aliquid.S.Ergo mentituscfl'em. O. Quid inde r S.

ScdcxvcrboDei mcntiri vetitumcft. O.Fateor-.fcd erat Icuc mcndacium. S. Nihil Icueiudicandum eft, quo Deus ofFenditur. O.Ncgarciftudnonpof. fum : fed leuia ifta facile remittit nobis ^ptcrIcfumChriftum,quicftdc-precatornoftcr,amp;aduocatus. Nam quotus-quifque non pcccat quotidie f«piirimè?S.Profcótó nullus : quinct-iam vix precamur, aut aliquid boni o-peramur,inquononinfitaliquapcc-cati fpecics.O. Quid ergo futurum effet nobis, nifi Deus facile ignofccrct/* vndc amp;nbsp;quotidie prccantcs dicimus, Remitte nobisdcbitanoftra.S.Nihil dubitare debcmus,quinrcmittat, fi er rata noftra ferio ócvcrèagnofcamus, fi ex animo petamusveniam, fi fidem habeamus nobis ignofei. O. Quid igi-turreftatfS.IlludreftatjVtncquedclc demur peccatis,neque in his perfifta-mus : neq; malitiosc, feienter amp;nbsp;dein-duftria pcccatum committamus.’Ni-misenimmultafunt, quæ per carnis infirmitatcmpeccamus, aut etiä per ignorantiam. O. Nihil dubito de pcc-catis illis, quæ ex carnis imbccillitatc

perpctramus:qualisfint Petriabncga Tio.fcd qnï fifjVf peccemus pcrignorâ tiam ? S.Dc hoe Pauli exemplum babes,qui fcribcnsadTimothcûjinprio K cpiftola palàm profitetur fe,quam-uisEcclcfiam Dci pcrfequutusfijcrit, tamen veniam cfleconfcquutû zquia ïgnoransidfecerit. O. Iftocxcmplo ïuihi abundè (arisfecin-i : (nam amp;nbsp;ego id legere memini) (ed fein’-tu quoto epiftolæcapirc id fcriptumfit/’S.Equi dem non Iblco vexarc memoriamin rcrinendis capitumnumeris : niihi hoc têpore (àtisefleviderur,aliquot fentêtias quafi raptim annotarc:quas memoriæ mâdarcliceabfi quidinter-(dumorijfufFuraripoirim exquotidia raftudiorumprasfentium occupatio ne.O.VrinamegoquoqUd faccrepof fcm/S.Quid impcdit?O.Vixcgoquco fatisprçccprori faccrcin cxcrcitatio-nibusfcholafticis: tantum abcft,vt a-Jijsftudijs aliquid teinporisimpertiri concedatur. S. Satisprofedoquoti-dic fumus occupati: fed bare tarnen fc rend a funr, quandiu nobis opus efle, I}eo amp;nbsp;parcntibusnollris vifum fuc-rir.

rtt. O. Egoproptereaïibcntcrferoac rolero omncs ciufmodi labores. S. Qua fpe tolcras? O.Quiafuturum fpe rOjVt primi fint gradus,quibus ad ma-ioraaliquandoperucniam. S.Scddc hisaliàs pluvibus; nuncagamus quod. inRat.O.Quid iftud cft? S.Audin’.tu adcœnam ('ignum dari? O. Bonum fignum nuntias: iam fentiebam cfu-riem. S. Nimirum quia merendam prattermififti.O.Vtinam ca tam Eici-lèfemperabftincrc poHem.quani ho-diecarui libenter. S Bgoveró non li-benter carco,nifi occupatus ncçcfl'a-rio negotio.

Satif-nçredè vales mi Stephane.'’ S. Immoredifîimè, quæ eftDei optimi maximi benignitas. P.Equidcmex a-j nimogaudeoîtibiq^ vehementer gra-1 tulorredifum iftumincolumem.Vbi fuifti hoc toto annoïS.InItalia.P.Quâ ob çaulam animum induxeras illuCi proft.

profîcifci ? S. Ob famam rcgionis, de qua tam multa vbiq; prædicatur. Nec ignoras,quàm fîmus return nouarum cupidi. P.Sic cft natura comparatum ï fed quid illicinucniftiîS.Ccrtè multo plura,quàmcxfamaaudiucrâ. P.Scd multa(crcdo)vidifti,qua: minime velles. S.Nempcfcelcra : fed,quod adre-gionemattinct, terra cft longe ferti-lifsima,omni optimorum fruiftuum gcncrevaldc abundans, præcipuè vino 'praeftantifsimo. P. Scilicet capo-tifsimumres tibi arridebat. S. Vt verum fatear, miré afficiebat palatum, Namqualc dicashoenoftrumvinum cfleï villdm vcrc dicas, fi cum illo corn parcs.P.Indc ergo tibi fc offerebat pul chrumDcilaudandi argumentum. S, Pulchcrrimum: ficcnimfçpccogita-bam: Qi^àm bonus es Domine Deus, qui n os amauifti vfq; ad dclicias l non cnimfolùm ca creafti nobis advidû, quae terra fpontc fua producit : fed et-lam totgcncra rcrum dclicatiflïmarö^ quçjfi moderate fuma mus amp;cumgra' tiarum aftionc, amp;nbsp;corpus fuauiflimc «ntriunt, amp;ipfum animummirificè

LIBER. OyARTVS. UJ cxhilaranr.Oquibus verbis,quibus O* peribus fatis digne glorificcmus nomen tuum Domine/ Deniqueficaffi-ciebar animo,vt nihil magis cuperem, quàm diuinas laudes femp inoreha-bere:fedf proh dolor/) alijs atque alijs fubindc conceptis cogitationibus i-gnisillepaulatim exftinguebatur. P. ïftud apud mc non eft nouum-.nam fç petalequid mihi folctaccidcre. S. Ea eft naturæ noftræ inconftantia. P.Ho-risferè omnibusiftudexperimur. fed quid tandem egifti in tua Italia ï S. In-uifi,anirai gratia, aliquot vrbes cele-briores; alicubictiam ftuduialiquan-diu.P.Quas vrbes inuififti potiflimu ƒ S.Multasquidcmvidi in tranfitu:fed paucas contcmplatus fum otiofius, nimirum Genuam,Florcntiam,Venc tiaSjdcniquc Romam illam,quæ olim mundi caput dicebatur, nuncautem eft omniumabominationum fonsamp; origo. P.Vidifti-ne magnam illam be I ftiam? S.Vidi obiter,quum pervieos (opinor)fpcdaculi gratia portarctur. P.Sed(vt ad rem)in quib’ tandem op-pidis commoratus csftudiorum gratia/*

tia/S-Roma rcdicns tranfîui Bononi^ ain,Patauiam,Mcdiolanum. Incorû oppidorum fingulis mcnlcs circitcf trcsvcffatusfiini in varie iiteratû ncrc. Volui cnimefingulis pauculà quafi deguftare. P. Quid autem vidifti noui in torceleberriniis oppidis? S. Rogas/Tcrè omnia mihi noua vidc-bantur; lcd longum foret omnia tibi n art a re, P ræ fer ti m n U n c, q U U m m i hi eft aliquó properandum. P. Quo tandem ? S. Ad patruunij qui mead cocnä inuitauif. P.Nolo igitur teremorari diutiùs.fed quando licebit nobis ma-gis otiose confabularifS.Cras à pran-diojfi volucris. P. Egovcroidpercu-pio.S. Ad horam igitur primamexfpd * ûameincubiculo.P.Fiet.horaeftad

QVID quodhifee diebus inter nos ^^cgcranius .'’fa tif-n c cogi tafti .'’H. Etiam atqj ctiam cogitaui. M.Ecqnid placet tibiconditio,quam obtuli ?H. Ma*imè.M.Qi»idmcnfa/cuconuiâ’l!

LIBER OyARTVS. i»/ H.Nihilin earedcüdero. M.Quidrc-ftat igitnr/H.Vr(fi tibi non molcftuni cft) prxfcribas mihi,quas operas à n»c tibi prçftari velis. M. Id vero eft «-quiflimum. Accipc igitur praecipua ofiicij tui capita : quorum hoc pri-mum eft :

Q^oridic manc diligenter curare, -Vtomncsdomcftici mei difeipulima .ture cubitufurgant, pro rations temporis tum hyberni tumæftiui.vbifur-rexerint ca curent, quç adcultum lt;5c munditicm corporis pertinent: po-ftremo.vtintcrhnt priuatæ noftrs pre cationi.

Secundum, ter quotidic in aulam dcduccrc j manc fcilicet, Je ante horä yndecimamactertiä pomeridianam, lllic(niri egomet adero)ex(pe(ftare,do accaliquisex dotloribusadfucrit:in-.tercacurare recitandoscatalogos, amp;nbsp;precationem dicendam. Item obfer-uarcfedulöj num quis cxipfis doftori busabürabauditorio fuo:ftquisabegt; rit,mihi ftatim renütiarcjaut cius partes agere.

cis, quoties non doccnrur in fcholis fuis : interca minores ad Jeótioncm amp;nbsp;fcripturaminftitucrcjcætcrorumquc rcpctitioncs audire, quätum tempus amp;opportunitaspatictur:omnesdcni que in officio rctinere, admonere,ar-guere,obiurgare,virgis etiam, vbio-pusfueritjCaftigare.

Quartum, feriatis diebus eos ad fà-cras cöcioncs ordine deduccre,ac do* mum fimiliter reducerc.

Qiûntû,quotiesludere permifliim crit,fubindcobferuare, ne quid prêter officium amp;nbsp;bonos mores velfadis vcl diftis admittant.

Sextum, fuppcditareillis cx pecunia,quam tibi in manus dabo, charta, pennas,atramcntum,amp; alia qua:dam, duntaxat parui pretij,ncceflaria : caqj omnia in expenforum codicem refer-re. Id autem Mcrcuri j amp;nbsp;Sabbathi po-tiffimiim diebus fieri folet.

Scptimum,quç ad eorum libres,vc ftimenta, amp;nbsp;curamcorporispertinc-bunt,non ncgligcrc. hoc eft,intcrdö abilh'slibrorumamp;veftimentorum ra tionem exigere, valetudinis amp;; cultus

Corporis rationcm habere, amp;nbsp;alia eiuC modi in pucris,præfertini minoribus, curanda amp;nbsp;obferuanda.

O(äauii,doccre pueros turn in claf-rcmea,tumincæteris,prætcr tres fu pc tiorcs,fiquandlt;^nccefîitaspofl:iilabit.

Nonum,intcrdum (fl opusfucrit) me amp;nbsp;domi amp;nbsp;fotis in priuatis nego-tijsadiuuare.

Haâenus audifti, quæ mihi abs te prçftarivclim officia, quæq; ctiam ab alijs domefticis hypodidafcalis exige-tcfoleam.Eorum tarnen omniùnon adeo feuerns exaä:orfucro,quinipfc* quoties per otiumlicebit,aliqua tibi tetnittam, inquibnsegoquafivicari) partes agam. ïntcllextin’ hæc omnia.* H.Ego verb diligenter omnia-.fed vnû teoro,vt ad memoriam renouandam des mihi corum commentariolnm,St ïimul cogitâdi ac deliberandifpatiu* M. Quantumtemporispoftulasi H» Dicmvnumnaturalem. M.Egovcrb duösinregvosdabo.Intercafvtcoepi-fti)nullo tuo fumtu nobifeum pcrges vincre tam libère, qüàmficffcsdoml luæ.H. Iftud ncßfinc humaniùtcfa*

cis: quo fir, vr maiori bcneficio mcdc • uincias. M.Habcbisàprandio,quod requiris, commcntarium, quumpri-miinimea ribi manu conCcripfcro.H. Quidfimihididarcs? M.Malimcgo-met fcribcre,ne quid forte in tec didâ^ dum cxcidat.H.Vtlibet.

QVàmdoIeo menon interfuiflema-nèrepctifioniveftræ/B. Cur no venifti inludumcitiuSjVt fere foies? Q^cmiferuni.'non furrexiin tempo fc.B.QuamobrcmJ Q^Quia nemo ex-pergefecit. B.QuisrcfoJcrcxcirare.'’ QJdofpcsnolter,auteiusancilla: fed abfcnrcillo , ancilla fiepe obliuifci-tur, aut certe negligif. B. Vbi erat hofpes? Q^ Sub auroramprodierac ad fua négocia vt poftea refeiui. B. Qu^id hofpita.ôiihll-necurat?Q;Quid puras earn curare ƒ quoridic ex quo furrcxitjCempcrintcnta eft parrim cu-randisfiholis,parrim cçterisdomefti-cisrcb’.B.NulJóf nchabcscöruberna Jes fcholafticos ƒ Q^ Prorfus nullos.

B. Ah puerinfclix jqui neminem babes, quo-enm de fhidij.scófcras.'Q_Ob tamremracaeft mii'errima conditioi quantum ego iudico. Nonenim pof-fumarbirrio mcoftudercpropter tari tarnmcrcatorumturbam, quidomi illam fréquentant, ôc mihi toto die obftrepunt.B.Nonhabes tibi cubica-ium? C^Qnid mihi prodeft:habere? eftenim ita coniunutum gradibus amp;nbsp;cochlidijt t ne felis quidem autafeen» dat aut defeendat, quin feriat aurcs measaliquis ftrcpitus.B.Magna profe Äömoleftia. Q^Illa verb multo major, quod fupra meumcubiculumcft ampli(hmumconclaue,vbi mérees af feruantur. Vnde fit, vr horis omnibus alique graues farcimrVcl impottetur vèlexportentur. B.ODcum immorta Icm^quomodo illic potesviuere f Quid ais, viuere? equidem non viuogt; fed languco potiusmeq; vnquam mi-hivideoreirdiber, nifi quum fumitt fcholarecum vna amp;nbsp;cum cçrcris no-ftriscôdifcipuiis.B.Quàm dolcovicé tuam’Q^ tinam liccret mihi tecu ha-bitarcin hisxdib.fcholafticis.'B.Nihil

cflet mihiiucundius ; fed quid impedit ïQl’atris vêtus amicit ia cüillo ho fpitemeo. B.Dcberes patremadmo-nerc de ftudiorum tuorum incömo-dis. Q^Sæpe quidem monui amp;nbsp;coràm amp;nbsp;perlitetas.B.Quid ille rcfpódet Fruftràmonetur,quafî furdonarretut fabula.B.Quid ita.^’Q.Quia uunquam indifcendiludoverfatuscft:idcoquc in ftudiorum rationc nihil intelligif« B. Ego tarnen, fimeares agcretuL o-mnemnioueremlapidem, vtvoti cö-pos cfficerer. Q^ Quid fi præceptor ipfe ad patrem meum feriberet f B. Nunquam iftud illi perfuadercs. Q; Cur non ï B. Quia nonvultambirc quempiam vt difdpulorum turbam fibi côparet. Abhorrer eniin ab omni tumambitionetumauaritia.Q.Quid igitur mihi faciendum fuadesJ ß.Vni-cumhabeoconfilium. QJSfemihi,ob fecro,rcriccas,B.Ea res pcramicos ten tandaeft. Q^Idemmihi quoqueali-quando in mentem venerar, fed nunquam aufus fum experiri. B. Quid du-biras ? Q^ ereor,ne hoc parum fuccc-dat.B.Rei exituseft in manu Domini.

LIBER. OyARTVS. 193 fed quid tentarc noccbitrQÆctcmus fanè.Nihil enim mali (vtcöfido) inde poteft accidcre.At ego nefciojqua ra-tione hîc vtenduiii fit. B. Die mihi^no cxfpedas,vt breui pater in häcvrbem veniat? Q^pero venturum propedic, B.Q^ando igiturïQAd caJëdas Quin tiles. B. Optime eft. Sein’igitur, quid fit opus fa£to.'’Q^Docc quæfo. B.Fac fingulatim conucnias duos aut tres cxpaternisamicis prçcipuis, qui fint virîgrauesamp;honoratimempcvt plus valcat corum auétoritas apud patrcni tuura. Q^Benemoncs. quid illis dicam? B. Narrabis diligenter omnes incommoditates ftudiorum tuorum. Q^ihll-ne amplius .’’B.Docebis infu-per,quô-nam modotibi jjuideripof-fit,vt tempus rcdimaSjQuod apud iftû hofpitem tam miferè haétenus perdi-diftiiquod nifi co remedio tibi mature confulatur, aûum effedetuisftu-dijsamp;eorum progrcflii. Deniqucnc ante deftiteris monerc,orarc, obfecra rc,doncc pcrfuaferis,vt tibi jjmittant feaéturos cfîe ferio cû pâtre tuo nego tium.Q;Q^idfirccufabunt?B.Vixfic-T 3 ripo-

xi poreftjVtrccufcnt omnes.Q^NÔ eft verifiniilc, praeferrim quum fintmci amanriirimi, amp;nbsp;mihi parris nomine gratificanturadcolibcnrcr.B.Adhæc, xcsipfa vrgebif coSjHcnipc tâta Audio rum tuorumiaclura. Q^PIunbusverbis opus non eft. Auxilio Dei fretusag grediar primo quoq; tempore. S.Sed interim mcmorcfto,vtin diuinaspre ccsdicnoftcqjincumbas. Q. Volente Deo,id curabo pro viribus.Satis cnim fcio, null urn confilium mihi effe pro-luturum,nin quoad iftciuucrit.B.Scd jam rcmpuscftjVtdomum tcrecipias, nc forte hofpes oft'endatur. quid cef-fas.'^Q;^ Cogito, ncquid prætçrraifc-rim.,dcquo ciTcsadmonendus. B.Si quidakcrutri noftrûm ptcrcaoccur-rcritjcras otiose tradabimus. Q^aJc igitur,mi Eenignc:amp; perge,quçfo,tnc tuis prccib’adiuuarc : quemadmodû iuuifti Optimo conftJio.B.ADomino Dcoprofcifta fun t omnia, qui vt.conft }iumdcdit,hcdabitcffcdum.Q^Itafo re confido.Itcrum vale. B.Valc Quiri-lt; nc fuauiflimc.

B.Curà prandio non venifti in diucr-foriumeius ƒ A. Quia putabam eras primùm ilium c(ïcdifccflurnm.B.Ego lt;5uoq;idem arbitrabar; fed noliiitoc-cafioncmprætermittere,qua: fecx té-porc ob tulera t. A. Ad h uc illc menii-nitCatonis diftichon illud, Q^amprimiim rapienda tibi efi occaßo primai rurjui. qumras, qua, ïam neglexerù ante.

B. Illud opufculû fie memoria tcnctgt; vtinco vidcaturætatem côtriuifle.A-Vide, quanta vis fit memoriç in ijs, quærudibus annis didicimus.B.Ea cft Quintilianifupcrhacrefententia:cu-iusverba(vtopinor)mcminifti.A.Me inini:fcd(vtadrem^quæ fuit patri oc-cafio,vtantè difcefierir,quàm inftituc rat ? B.Quidâ Auguftani,quibûf-cum admcrcatum hucvencrat. A. Adcrâf-nc,quum ^fcduscfttB.Præftolabar ilium in diueriorio. A. Vndefeieras, liiutafle confilium de profedione 5B.

Eram in prandio, quum intcripfosco uencrabvt cxpeditis quibufdam rcli-quisin vrbcnegotjjs,equos fub hora fecundam confccndcrcnt.A.Qnodfii percftjfatif nccxanimifententJarcm fuani cgit?B Jtafclicitcr,vt mcob cam remaddiuinaslaudesvehemcrer hot tatusfuerit. A. Tun une igiturf opiner) bene numatusrcdis.B. Mé-neri‘ des?A.Cur ego id faccrem ? B. Pro tua libidine» A. Quafi verbaniini gratia foleam irridêre cçreros. B. Atquiita putabam. A.Longcabcrrabas. Nam aliudeft iocarijaJiud irriderc. Altcrû caret vitio,eftq; interamicos fatisfre-qucnsralrerum eft vitiofum,atq; odio dignumjVtpotcquodexcontcmtufc rèprofîcilcitur.B.Ignofccigiturraihi. A.Non grauis eft culpa. Sed dic,rogo, nihil tibipecuniç dcditpatcrïB.Nepc tiui quidem.A.Tarnenfpontèdedit. B.Altquantulum. A. Quâtum igitur? B Pcrpufillum.A.Diclôdcs.B.Cur ta auidèinquiris?A,Vtaniicorummorc tibi gratulcr. B. Nihil eâ gratulatione dignum. A. Fatêrctandem,quid fit. B.Soliafies quinque. A.Hui tantillü!

A. Quid vercbareïB.V t plane dcncga-ret,atqucægrc ferret, quod pctercm. A.Nunquam id feciffet: modo peten-dicaufam addidifles.B. Credo cqui-dem:fed quid cauff® attuliflemï A.Ro gas.'’nQn'ne funtresfexcent®, quih* indigctvfusfcholafticus ? B* Mult® funt,fatcor.Alt;Tuvcró,adcó-nc abu das rebus omnibus, vt tibi défit nibili BJmmodcfuntplurima; fed quibu» facile carcam. Prætereafatisnouitpa ter, qu® mihi opus funt tum ftudioru caufa»tum ad viftum cultumq; corpo tis.A.Nouitquidcmi fed alia multi funt ill i amp;Z. cutäda amp;nbsp;cogitanda.B.Crc« docfleilli pr®cipuam liberorum cu-ram.A. Sed nimis ab co remot us cs.B. Sine mcperucnirc, quo volo. A-Agc, fino.B. Nouit etiam pater, me nondü efle idoncumad reftètraûandampc

I cuniam.A.Curnon.'’an ad camrexn non fatis ætatis habcs,atque pruden-tixïB.lftincabfum longifiimè. Iraq; pater dédit pr®ccptori in mandatis, Vt omnia mihifuppcditctadvfusvitç

ftudiorun.iq;nccefl'arios:3d quam rî yræbctilli ,quätum làtis eft pcciiniæ. A-Efto B.Ergo flquid à pâtre peterem, meftatim ad præceptorë rcinittcret: fortairisctiamirafcerctur, amp;nbsp;megra-tiiterobiurgaret. A. Facile eft obiur-gationem pari, modo ne fequantur vcrbcra.BjFacile eft, (credo) fed ijs dû taxat,quosncq5 pudormouct,ncquc vnaparentumreuerentia.Egoautcm ipfa vcrbçra ferre raalim, quâ parrisi-rari obiurgationë.Ex quo fir,vt fedu-locaucâ , ncqd illipræbeâcaufæadi-rafeendü, Id.n.fub quinropræcepro diuiuæ régis côtinctur. A.Facis,vt piû deccradolefcentc.B.Eiusreilausnon mihi, fed foil Deo tribuenda eft.A.Në pcàquoprofici(cirur,quicquidnobis incft boni.B.Faxitille,vtquæbonain ipirat nobis, eafequamur animo prô-tiftimo.Scd vt ad teredeâ,fcriô-ncrc-prehëdcbas quod n ullam pccuniam à parte periuiftem/A. An ego rcvellcm adfallendum pâtreinducerc/B.Miht quidênonflrverifimilc: metameni-pfum fefclJifti A. Q^omodo.'’B.Quia ii^rio Joqui vidcbariÿ.adeo ap tè vuJtû verbis

LIBER. oyARTVS.: 1^9 verbis ipfisaccommodabas. A. Sed ejuideenfesde bac noftra confabula-tione f B. Argumentum fatis aptum dedifti nobis in hoc orio noftro ye-fpertino. A.Ecquid habuit fermo no-fter, quod rcpiehcndifl'ct oblcruator^ lîfortè (vt folet) nos obfcruaflct exiii fldijs.'’B.Nihihvtopinor.A.Profcdó verum eft,quod fepe nobis præccptor inculcat.B.Quid illud eft ? A.Latinæ lingua: copia amp;nbsp;facuiratë cöparari his, potiflimùm rebus, fæpe fcribcndo.cQ fabulandojlegcndisauftoribus. Germanica LatinèjautLatinaGermanî. cè vertendo. B. Ergo his rebus diligen ter nos cxerccamus, adiutorcDoml-JioDeo,in cuius manu lira funtftu-dia noftra omnia. A. ïdemfaxit, vte-iuserga nos beneficia vero cultu di-gnifque laudibus ^erpctuocelcbre-mus.

rÿampli: Haeßt quot;»oiorum fùmma jvpremat pr^eor. A.Sed audi horologium.B.Nos opportuneadmonet: itaque defifta-mus. A. Alioqui Solis occalus rios hic opprimet.

)lt;/ caret alterna re^uic) durahiîe non eß. Hac reparat 'viretifejja^ mehr a noMt. Ouidius.

Vu-Ncc me oflEêndcritlufus in pucn'sî cft amp;nbsp;hoc alacritatis fignum. Q^ntiiia^ nm.

Pæ. Video, quorfumfpciäcntifta, ni-inirum,vtvosambulatumducam:fcd can dem cantiJenam femper ferè can-tatis,vtfolcntvcftræauicula:.I. Quid ergo vis dicamuSjpræccptorf’Pæ.Di-ciic pofthac fuam quifque fententi-amcxnouoTcftamcnto. Vu. Huge, nihil crit nobisfacilius. habemus e-nim in prom tu multam carum copia. Vis ergo præccptor, vt iam nunc inci-j^iamus?Pæ.Sanè vclim, quando (vt ais) tanta eftvobis copia. Vu. Qjiis in cipiet? Pæ. Tu lofephe, vis honoris tui caufa huius rci fpccimen edere .'’I. Id Cquot;o liben ter faciam; fed Dei hono-tis caufa. Px. Laudo iftud verbum. Di uinus

LIBER oyARTVS. i«i uinuscnim honor amp;nbsp;gloria omnibus in rebus cftpræfcrenda.Eia,incipc,û quidhabcs.

t Nifi abundaucrit iuftitia vcftra plus, quàmScribarum amp;Pharifæorum, nó potcftisingrediin rcgnuai caelorum. qïiinto c/ipitt.

Vu. Depofito mcndacio loquimini vcritatcmquifqueproximo fuo. Ad E^heßos tapit e qtuiTTQ.

E-Filijjobeditc parcntibus in omnü bus. hoe cnim placet Domino. loßenfes tertio.

Vz. Euge,bonumfpccimcn.'vidctc, Vtprogreflusrefpondeat, hoe eft, vt pergatis in pofteriim diiigcntcr.I.Qui nobis principium dedit, dabit idem fuccefius profperos. Pæ.Ita fperandü. eft. Parate vos,vt prodire maturemus. I.Moxaderimuspàratiflimi.Pæ.Sumi tefuum quifquepallium, vt prodea-tishoneftius.Sed hcuspueri.E. Quid vis, praecep tor? Pæ. Videte,vt Pfalmos ctiam adferatis.’alieubi in vmbracan-tabimus. E.lta fiet ambulatio noftra iucundior.

P VIS ri nehodic in gyninaiio? M* Fui. tu veto quid agebas ƒ V. Eram dorai occupatus. M. Id cuenit prxter morcm tuuni. folcs cnini abefle rari. ns. V. Quàni pöfiuni rariflimè. quid autem actum eft.'’M. Nihil prorfus. V» Erffo-neremiftlonem habemus ? M. Certo.V. Qiiamobrcm ? M. Propter mercatnmhodicrnum.V.Quisdedit? M. Ludimagiftcr jpcrmiflii ramen Rc ftoris. V. Qiiid conceflir.'’M. Vacati-onem ab omni munere fcholaftico. V.An in totum diem ƒ M. A mane ad occafum vfqueSolis; fametfi diligenter (Sc multis quidem verbis admonu-itjVt in otio de negotio cogirarcmus, ne eras in ludumvenircmusimparati* V. Quid igitur nos.^'hoccineabute-mur oiio?M.Id verôætatem noftram deectminimc. V. Tu ergo quid paras facctcr’M. Merecipcrcin mufæolum .* nififorte tibi magis placet, vt fcfqui« horam aliquo prodeamus ambulatu. V.Egó.ncrccufarem.'’immo nihil eft, quod nunc magis velim. nam amp;nbsp;nos interea

LÎBER. QVAfltVi intcrca traólabimus aliqucm ferm o* nemliterarium,amp;fimulcorpus exer-cebimus.M. Eamusigitur extra vrbe« Lupinu.

V.Valdeiftudmihiarridet : fed tuf ö placetJmeexIpcckabis.M. Quandiuî* V.TantiCpcrduni crepidas co muta* tum calccis. M. Vbi vis exfpeftari ? V-Ad poriam orientalem.M.AtvidCjnc mefallas.V.An egoamicumfallercm, quumi'eiametiam inimico fcruandi efferidem.'’M Abi,feftina: ego, duni te opperior,aliquid interim Icgam.V« SalueMacari.M.QuisiftelàlutatorîV* Ecce,redij. iM. Eho.^ tarn cito/ mihi vk dcrisvolafl’e.V.Nimirumafi'eiäusipfe pedibus alas addidit. M. Eamus nunc, ducente Ueo. V. Solus Deus eft, qui fuosducitacreducit. M.Maturemus, longiulcule fons ille hinc abeft.

	nttnr^.C^titt^îiwlttia^ tnfti«^
“dfnn.a.V«» i-cvTc^ . fT? $n	r* tioiJfe^^i'^^iiftnftöaS^^ cfVi^ . tßttntttt.artuiiott5)4Ö^Wi icttMCftmttötówatttp^ftd nbsp;nbsp;nbsp;wUitii
■kn h quot;CT ^«iSîtc*	-Tnift^P/luÂîh^. . :jt'W‘Vgt;e?SV.«'?p,'”c'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f lt;} At^i.n»tÖftHftti^ituttèfröfe jögt;ftülttfläiüö.4wb4«ttcp/e;a^ tinfturw^wWAltfluiöt’ nbsp;nbsp;nbsp;twûà flnttMw.vdiôffiôüitncô’icJfe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nntt*^
^ïOcHinffgï^aot l4-^.{^eî7î lt;1'51.^^«^; ■ t^nnU' i^.Â (joiiee Rtif ^t„it(, Tirctt	tuwlt;Ä^iittat^d^0itt^ nbsp;nbsp;nbsp;fulÖil ónv.^ ... tofiwjïtittïmclterfmmtótf' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tua^ -ïj- '■'^' r.rrÆ'k’Æn^tjf'wîJrt^iT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. quot; j?9ditmftttatotttt(ftmrlt;».t.. nbsp;nbsp;nbsp;none,« ctitfrMitc\|J®tó«ncriM nbsp;nbsp;nbsp;o^tnji wfcttffbiUbututfltoilïUfl» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^gt;ttofö tnftÔttutninauttîïÿttnran nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eon^i itM«r/ntrlhj8ttnitfl4nQtt«it tn^iAg' 'iwl^wt^â'artttli^CTOÀz
	n-^ÏnitnaSracctötr.iqo'4d dVfrt«nat\|Mmn'oö?iüöpii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^tlÄ
	Wtttftaî^SÂvtte’jttîé^Or nbsp;nbsp;nbsp;(«Sr cita
Î^^MI-OCCOI	c€^nMC^*ciîlâ/w^ûinlt; motm