-ocr page 1-

PRINCIPES, ALIIQJ^E Auguftmit Confeßioni conitinUi ßatta ad impjum Concilium à PoniificePict IJIl.Trio denti indicium, non accédant , Additafimut ctmmemoratione, facrarum literarum teflimo-nßconfirmata, Q^a eius Concilij, aliorumcj^ Omnium Pontificiorum decretorum, ej?quot; Conti-niiationis ratioßt, Qmèusel conditionibm vc ÜMlitatibus ydem ßatus ßiugußana Confeß-fionù^inCemicÿs Imperialibus alijs^jConuen-tibtcs,ad Concilium Generale, pium, liberum, ie^itimum, Oecumenicum, in Gergt; mania, prouocarint, at^ nunc prouocent.

ITEM.

OnSJ^M 5) yß.

LEGATIS PO NT h ^charia Delphino Epißcopo Pharenft Patricia J^eneto, e^' Commandeno Epißcopo lacenthino, in conuentu Naum-burgenfi-, Anno

»561.

*ic Edita, ekovt illa caia« reaeMaieftaiitradiia «oWata funt.

^zr£ ß £ Ä C JE J/. D. LXlIIl.

-ocr page 2-

-ocr page 3-

EPISTOLâ AS) CÆ.

SAREAM MA ! E ST E M, quafequens Scriftum vuKinzorott.»

I I Citfare« Aâaiefiati ob' latum élit

E»^ Nuidifsime 8C potentfli! fimc Imperator, demen* ^3 tifsime Domine, Quid CæC Mai. ucftra in conu ““ uêtu Neoburgenfi fupe« riori anno perOratoresfuos incaufà Tridentini Côcilq à Pio quarto indidi nobis Legatifcß noftris Auguftanx Confeßionis addidis proponendum curauerit, 0^ quid Cæf. Maie, ueftrx Oratoribus à nobis reiponfum fit,eora relationem fatis fupercçfadâamp;Sapud Maieftatem uefträ in recenttßima me» moria efteprorfus non dubitamus*

Qiiandoquidera autem Catiärea Maieftas ucftra ex illis refponfionw bus {ententiam uoluntatemcç noftratn Gnc dubio euidcntifsimè cognouit, (nempe quod etft in bis mutuis relißi» onum diftenfionib. non minus, quam Cjamp;rcaMaieftasueftracetcricç Chris

A a ftiani

-ocr page 4-

fliani nomimsReges 8^ Principes, ex animo perimus amp;nbsp;optamus, ut concii fium quoddam illis conditionibus qualitatibus, dequibusà muleis annis conuentum eft,quæcg cùmaliastùm in AuguftanisCoraitijsanniçp. ôuin Neoburgenfi conuentu repetitae funt, inftrudum indicatur cclebrctur, in hoc tarnen PijQuartiConcilio, quod Tridenti continuatur, non fit eara» tio, ut pofsit pro Conciliotali, libero uidelicet, pioôC Oecumenico, repu^ tari) non poteft nonperfuafifsimuni nobis cfle, Caefàream ueftram Maie»* ftatem interea temporis in illam cura cogitationem^ fèdulo incubuifîè,qu{(! bus rationibus Oecumenicum , libci« rum, pium uel Orthodoxum 8gt;C non fuipedum Concilium, non ouidem â PontiHce, cui nec^ Diuino, neep hu# mano /ure id compctit,ièd potius à Cæfarea ue''’-raxÆaieftate ex Confilio cùm Elcclorum tùm aliorum Princi# pumfiicri Romani Imperq, tumalio^ rum etiam Chriftianinominisregum op*

-ocr page 5-

K optimawm indicatur, mftituatur el * celebretur, prou«. Jdcm à Veteribus Omni prædication ignifsimislmpc:^ ratoribus, Confiant a, Martiano^îu« ftiniano SC altjs nnullis faâitatum eflc,ex fide dignh^imis hiftortjs œfiat«

Quod enim à Pontifictbus indt^ ^a häbitacp Cone (’ta, ad tollendas in Ecclcfia corruptelas, diflênfiones, ali^ os(ç morbos non tantùm non profiles* fint, uerum ctiam occafioncs ut pluris nium præbuerint maioribus animorS uoluntatum difiraefiiontbus periè* quutionibuSjbelKs SC lanieniSjUt inte*î fim de eo, quôd onrifices conctlioru fiiorum prætexf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;utoritate fui quij

dem dominatus confirmationem SC amplificationem, Imperiorum autem 8^ omnium politicorutn gubernatorS oppreisionem perpetuamcp ièruitute quæfierint,nihil dfeamus : Id nimirutn etadapIcracjjSC multorum annorum hiftoriae luculentifiim teftâtur^ Quid quod nos ipfiunàc eiàreaMai. ueftra (jpifsimè talia nbsp;nbsp;nbsp;' experd fiw

5

-ocr page 6-

mus non fine difpendifs, uuIncnW Sç doloribus nôftiis j

Ëam l'gitur ob caußm ab omnibus omniû nations pqs ÔC prudentibusiw iudicari cœpir, alias (anandorumEc* dcOæ uulnerum rationes ineundas Ce alia remédia infîituendaeflè. Acid quidem à laudatiisimo Imperatore Cagt; rolo Quinto Maieftatis ucftrç diledlif«’ fimo fratre ita fadlum eft, ut ad mutu* am in Religione coniènfioncm. Cd ad ueram diuturnamc^ pacem,concordigt; am se tranquillitatem infiituendâ atc^ (labiliendam cenfuerit, nihil magis oportunumSe idoneumeflè, quàmfi pium quoddam et liberum concilium, in quo (èpofitis omnibus alijs praciudii* ctjsex folo folius Dei iudicarctur uers« bo, inftitucretur, quod non in Italia led in Germania habcretur atcpcelc* braretur« Id enim in Smalcaldico conuentuanni 37, ab Oratorc Cxfa# reo MatthiaHelto Dodîore Sd Vice* cancellario pronunciatS ira eft: Quod, jpfuni tauten multo ettam antèin Clt;^, mitij«

-ocr page 7-

wiittfs Nonmbcrgenfibus anm* 24» unanimi confènfu conftitutum foerac inter Imperatorem,Elertores, caeteroG que (aeri Romani Imperïj Principes additis fimul folennibus cautionibus aflècurationum diplomatis» idem

autem in altjs fequentibus Comittfs, ÔC prxfertim anno 33. folenniter non tantum repetKum,uerumetiam magis magisq» ßabilitum eil,

Necß uerô dubium apud nos ciïe poteft, quin Cæfàrea ipfius Maies fias fummo ftudio id egcrit, ut, quod de libero in Germania Condlio pros mifèn't, reipamp; præftaret,id quod ex aâis Comitiorum Norimbergenfium anni 24, non obicurè potuit animads uerti, cum de Adriano Pontifîce præs ceptore quondam fuo,qui ÔC Pontifex eo tempore c le dîus fuerat, amp;nbsp;miisis ad comitia Legatis, ad Pontifîciorum er^ rorum in dodlrina ÔC uita emendatioj« nem, operam fuam detulcrat, bonam fefpemconcepiflèfignifîcaret» 1

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4 nbsp;nbsp;nbsp;Qy*“*

-ocr page 8-

Qaibusucroartibus,tcchnis Si fubornan'onïbus haec tàm pia QC lutaria confilïa antea quideni à Leone Decimo,ôi poftea à fcqueatibus Pon# tifidbus, Clemente nîmirum Septb* ino, Paulo Tertio, ôô illorum fucceflÎM ribus in hune ufq; diem uel impedita fint, uel itadufâ, ut intérim alia prof’ fus Rifpeda Sgt;i uni parti faiïorabilia Concilia, idc^ in Italia inftituta fint, id neqß Caeiäream ueflram Maieftatem, neep alios homines, quibus horutn temporû hiftoriæ non omninô igno# tæ funt, latere poteft, Quandoquidem autem iftud eus am concilium, quod nunc à Pio Quar to continuatur, ita. comparatum cfi,uc nulla ex parte neq; Comitiorum Impe^ rialium decretis, nec^ alrjs Imperijde Rcligione ÔC pace padionibus atcß conuentionibus, muko minus iuri di^ uino humano, ac pijs ueteris S/C pusgt; rioris Ecclefiacconfuetudinibus refpo^ deat (Eius enim rei argumentum fir^ mifsimumeft iplàcontinuationis noa ineni»

-ocr page 9-

menclatura, qux in indi^ionis Bulla, ficut uocant, cxprimitur, quæ quidein continuatio ad confirmationem con* demnarionis dodlrinæ noftræ manifc^ ftifsimè tendit) in illam omnino fpem erigimur C. M. V. nequaquàm con^ cilium iftud, utpotc fufpedum ÔC uni tantum parti addidutn, pro legitimo reputatura, 0^ habituraminfuper nos quo^ excufatos ,quod nec^ coniëntia^ raus inillud ,nccp jmittendos aliquos ex noftriseo cenieamus«

In dubium enim uocari non poteft amp;nbsp;credimus V. quoc^ C. M. una cum omnib« ßpientib. QC rerum humanaru peritis fuaipGusfponte iic iudicatura, continuationem iftam Concilij Tris dentini remotißimam eflè à ftudio ue^ racrcligioniset pacis,acadeô non pro«« futuram ad mutuam in rcligione ÔS Repub. confenfionem, ut multô ma«? iores diftracîiones allatura uideatur, . cùm propter atrocia quædam præiua» dicia Si condemnationes docfîrinae coclcftiSjôC noftræ religionis cvicoelcfti

A y dos

-ocr page 10-

doc^n’na ret^iCsimè congnïcntiSj wnt propter alia quædâ portêta, ex quïbii^ un« eft,quod humanar« tradinonum ec receptaru eonfuetudinu æquah's dc^ beat cum uerbo Dei autoritas efle : et rurfus,quód credêtesin fill« Deiopof^ teat in perpétua dubitationedereinift Cone peccator«,Ôf gratia Dei manera« Cçtera uerô qup non pauca fiint,nunc quidem rdinquimus in medïo,cùm in ftquenti fcn'pto paulo uberius com* memorentur,

Infuper autem, fi uel maxime nclt;9 nomfnaretur,ncq^ eflêt prion's Synodi Tv'dentinæ côtinuatïo,tamc hocin eo Concilioeft incÔmodi,quôd ad coliil^ cauones, coclufiones decifiones,üel ad «Ota uoeefœ decifiuaSjUtloquuiuG nemo à Pontifice prgter mancipi'a eius ipfi l'urata, ut ftint Cardinales, Archi* epifcopi, Épi'fcopi, Abbates Mona^ chi quïdâ, neq; admittatur,necg admit tendus eftè uideatur, Quo fit, «t l'nfi* cias fri nô poßit,Ponti'ftcem nihil aliud in ifta Conciln cotinuatione quam no* ftt36

-ocr page 11-

firæ rrffgioftis condemnatioficm^quo* cûc^ modo fiat, mohri,ad cuius exccu* lioncm ali) tandem reges SC Principes prætextu Conciln tantô fint propen* Gores,

Negarietiam illud non poteft, Pontifîcem nequa^ feriô hocagere,uc pium, liberû,minu^ fuipeôû concili;: uiUjin quoiudiciûfiatex (àcra (criptii tajquam ipfi materiam litis nominant, cricbreturjCÙm res ipfà doceat eum er* rores dodrinac,abu(us ceremoniaru Si externac uitx perucrfitatem ac ican« dala nô tantum nô abrogate, (êu^quod minus eft, agnofcere, uerûetia omnes CO cogitationes curafqj die noduç^ re^ ferre, ut (ànâ Euangeltj dodrinam ra^ dicitus extirper, 6C fuam folius autori« tatem, dignitatem SC potentiam uel I ipfo Deo inuito retineat, fiabilemcp magis ac magisreddat, quoquo mo# do fiat illud, fiuc gladio, fiueigni, fi* ue aqua«

Qyæcunquc uero fiint dla, hoç taroea

-ocr page 12-

tarnen ctia C. M.V.ut pote ïmpcratos ri prudenrißimo dcli'bcrandn comen^ damuSj quam fir indignum ÖC i'n/quö, quod Pontifex Romanus præfidisÔL iudicis autoritatem in concilio foli fibi arrogat, cum tarnen reuera in bis con^ trouerfrjsnihiJ aliud fit quam pars alte# ra, quidem pars rea, accufatus uide^ licet à noftris de hærefi,ex feriptis Pro# pheticisfiC Apoftolicis, adeo ut èi. pro couidlo non immerito reputari queat. Hocipium autem quid aliud eft quam cQ ipfonaturaliiurc, ÔC omnibus alijs iuris ipeciebus digladiari, in quibus omnibus exprefîùm eft, perfonamiu# dicis neminem fuftinere pofle, qui ucl ipie pars eß,ucl publicus et manifeßus unius partis hoftis. Id cum in poliricis fiatjquanto magis in bis religionis dif* fenfionibusj in quibus periculumlon# gè maius eft, fi non rité tradlentur,fio ri præftari^ debet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

His igitur ab'js quibufdam paii^ Io pluribus permoti rationibuSjquarÖ nonnuHas tum in Comittjscora,tuni rcccns

-ocr page 13-

recens in côuentu Neoburgenfi C.M* V.Oratoricxpofuimus, cômittere no potuimus,qum C.M^V.quid de Cons eilio Pij quart! unam'miter fènriamus , I fumman'm et ordinc cxponeremus, Ii» eûautêfinemofFen'mus hoc tempore C.M.V.hoc præfcns (cn'ptö ex cômus ni omniü noftrû ièntentia confecfiu ƒ in quOjquid in Pij Quarti concilio defi:^ deremus, fummatim complex! fumus*

Id autcm C. M. V. ÔC non Pon* tifici uel ipfius Synodo ofFerendû ideo duxfmus, quôd folam C.M,V.pro Icgititno magiftratu noftro diuinitus nobis ordinato agnofcamus, nullâin»« terea Pontifici lin isdiôionem in nos tribucntes uel permittentes, adeô ut ne quidém cum conciiijs eius rem ulla habere uelimus» Sicut confinât etiarn nos tantum cum Carolo Quinto prjG fimæ recordationis C.M. V. dilecfiifsis no fratre,amp; quidê eu ipà C,V» M.dc Synodo altjs(^ Reip, ncgoctjs iæpe (es duloc^ confuluiflè, et tandem tn certas religionis QC pacis padtiones mutuô confenfiflè, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Preew

-ocr page 14-

Prfcamur Rimma cum rcufrm* fia, ut C. M, V. hanc excufarioncm noftramfërenifsimafronteamp; clemciv ttfsima mente accipiat, quod ipfum fagt;i tfîuram earn, cûm ad excufationcmib (am fumma nos cogat nccefsnas, adco non difßdimuSjUt certô etiam id nobis pollïceamur: Et det fnfiiper operam, quo udindicium iPio Quarto Con^ cilium abrogetur, uel aliud,de quoin muIris'Comitijsfpes fat^aeft, inftitua# tur, talc uidcficct ut cdcbrecur in Gcn mania, fit Iiberura,commune Sgt;C pb um,in quo ludicium fiat ex uerbo Do' per pios, docfîos, ô«5 non fufpecQosex omnibus nationibus Chn’fiiani orbis coUec^os ÔC deptomptos. Talon Synodum confiât nos non tantum non detreéiâiTcj fed multô magis in mulds Comûtjs optafiè âf petijflè^qao animo nuncquocpfiimus: Ac face* remus officium nofirum, fi talis nodus, de qua fæpèdilt;fiumeft,infii« (ueretun

Si tarnen prxter expedationent nofiram

-ocr page 15-

poftram , nee Synodus talïs inftituf poflct, nee Pontifex ab inftinito (uo condemnandifquc nobis defifteret , firmitcr ipcramus Catf. Mai. V. effe* âurâ, ut, quod in PaiïauienG cransa^ elionc èC indecretis dcpcrpetuó duis ratura religionis pace ôt libertate con* ftitutum eft, faluum nobis fit, nee peri* mifluram unquàm, ut contra paótio# nes à quoquam moleftemur aut prae^ grauemur , Prout idem in Neoburs« genfi conuentu C. M. V, per Oratoi* rem nobis fignificandum curauit, quamadrem, quantum in nobis eft, lt;nbsp;paratifsimos nosfuturos, utuidclicet paâioncs de religionis pace incolu* mes inuiolatx maneant, pollice* mur*

In bis rebus fi quid fuerit à C.M* V, faclum eo, quo diximus,modo, id etit optim, Maxim, ad cuius gloriatn ccdit,gratifsimum,Ói fietidipfum cum magnisód multiplicibus, multarum Nations emolumentis.De nobis uerd hoe C. M.V. promittiraus, in onilt; nibufi

-ocr page 16-

nibas,quatcunçp à nobi's piè Sfcuni confcicntia bona proficifci poflùnc, €uam cutn uitæ rcrumqj noftrarum difoimmequouts tempore C. M. V. pararifetmi eflê, SiC rebus l'ta fcrenribus ïplo fatfîo teftarf uolumus ut intelhgi à quouis polsît, nihil nos, quod ad communis patriae ÔC Reipub. ialutcm, dignitatem, amplificationem SC ad fa^ lutarem pacem,concordiâ ac tran*

quillitatem Rabiliendam quo^ quo modo pcrtinere ui«

' detur, prætcrmi« fiflè.

CAV*

-ocr page 17-

E L E C TO S', niNClPE S, ALIIELTR Augu/iana Confeßioni coniuntli Status, ad imfium Concilium à Pontifies Pio UIL Tri-dento indiiïum, non accédant, lAddita fimul commemorationeffacrarum literarum teftimet-n^t confirmata, Qux eius Concil^,aliorum^ omnium Pontificiorum decretorum, esc“ Conti-«uationis, ratio fit, Quibus^ conditionibus tg* Qÿalitatibus ijdemflatus ^uguflana Confefi fionis,inComitfjs Imperialibui alijs^ conuen-tibt^, ad Concilium Generale, fnum, liberum^ legitimum,lt;!g‘ Oecumenicum, in Ger» i mania , frouocarint, at^ nunc frouocent.

VLTIS HACrp nus annïs non tantum Eledorum ac Prindpum reliquorücß ftatuum Aus! guftanae Confefsioni ad^ didorum Theologi, uiri docïn'na 8C

pictateeximiapraediti, SC uerbi diuw niConcionatores, pubh'cè editis kria h ptis te^

-ocr page 18-

pttsfcßati flint, uerùmetiam ipfïHe^ éi ores, Principes ac ftatus, Cæfarcx Maießati ac fecro Romano Impen'o in Comicnsimperialibus alqsiÿ con^ uennbus (àcpè multumcj (àtisfupcrcg oftenderunt ac probârunt, quitus de caufisjplanè neceflàrîjs, doifïrinatn Romanorum Pontificum (qui in ftremishiice temporibus fummara in EccleTia autoritstem fibi arrogârunr, (ècp Chrifti Vicarios nullis facrarum lirerarum teftimontjs iaifiitarunt) op# pugnârint, icfj à Romana Ecclefîa (èiunxerinr* Ac tametfi à Pontificîjs, ïjfc^ prælertim, qui maiorem politic» fapientip humanorumcj confiliorum, quàm mandatorum diuinorum xtcr^ naecß falutis rationem habent, accufati funr,arcj^nuncetiam calumniofc gra= uantur, ac fi (chifmatum Sé Çeditio^ num caufam præbuerint, tcmercab ordinaria poteftate defciuerint,iniu^ üecÿ huius caufe cognitionem fibi fumplèrint, Nec ludicem ullum ferre uoluerint, firmis tarnen lâcrar.um lis teraruni

-ocr page 19-

tcraram documentis AuguRaflac Confcfsionis flatus probarunt, cam eflèRomanorutn Ponnfi'cum condt^ tionetn, ut non tantum de abufibus quibufdâ ^quorum tarnen illos in hac Euangeltj luce quodammodo pudet, ÔC reform atione feueriore opus cflè fatcricoguntur) controuerfia fit, Vcs rum mtrito magis , quod Pontifices abfcp uocatione in Chridi Ecclefiä fefe fngefierint, ac fundamentum ueræ Religionts fideit^ Chriftianæ,de uera agnitione filij DEI, ôi iuflificatione per fidem in Chriftum , uero($ Sa^ cramentorum ufu humanis traditio^ nibus öd fuperftitionibus corrupe^ rint.

Cum autem non de huius tan# tum uitae commodis, fed de æterna lute agatur, et flatus Auguftanæ Con^ felsionisfàcrisliten's edodifint, Om* nes homines ad agnitionem filq Dei conditos efle, Ac feuerifsimum Dei mandatum cflè, ut eum corâ omnibus hominibus confiteamur, öd Idolatri«

B am

-ocr page 20-

amfiigiamus jiuxta praeceptiimjj^/lt; CiTE I DO LAyltzm.BLASi PH EMI A S PIKITHS NOH REMITTETHKX Abundè te; ftatum fecerunt omnibus, fe non pra; ua aliqua cupiditate, pkonexia, aut petulantia, fed confcienn'a motos, uc; ram D EI agnitionem amplexos eile, abijs kiunxifle, qui inEcclefiam Chrifti errores, amp;nbsp;Idolatriam inuexe; runt, ac eius potiùs dodirinam kcutos etîèjde quo pater codeftis inquit: Hic eft flius meus diledus, HH N C AV'' DITEH^ivn traditiones humanas K adfedatam dominationem in Ecclefia Chrifti contra exprcftûm D EI man# datum» Nullam igitur fehifmatum caulâm flatus Auguftanse confefsio# nis prsebuerunt,Sed multo magis Ro# mani Pontifices eorumtj ßtellites uerbidiuini Regulam kqui, illiuf^ cognitioni kle fubqcere debuerunti Id cum non fecerint, illorum, non autem AuguftanacConfeftionis ftatu# tuum culpa,optata religionisconcilia^ tiohadîenus impeditaeft» 'Ncc^

-ocr page 21-

Neep uerô hi ipfi flatus, eorumep Docflores SiC Concionatores propria autoritate iudidum aut cognitionem dereh'gioniscaufafibt fûmpfêrunt,fèd cœleftem dodrinatn fecuti funt, fe«^ iuxta pracceptum Apoftoli ad reddenü damfidei rattonem obtulerunt, Ac Catfarex Maießati, legitimo magi's ftratui foo, Anno 30.xn Comietjs Auguftanisconfeßionetn ftiam exhi^ buerunt, Quam eo ipfo tempore ex faen’s litcris Veteris amp;nbsp;Nout Teftas wenti,atlt;ÿadeô Propheticisô^ Apo^ ftolicis icriptis, QC purioris Ecdefiae Dodoribusexplicarunt Ô£^confirmæ« runt.

Adhxc manifeftum eft, Status ordinartas dnudicandx controuerfiac rcligionis uias cxuerboDei, in uete«r ri Ecclefia ufitatas, nunquàm dettes daflè. Nam non tantàm colloqutjs alrjscÿtradlatibusad earn rem inftitu^ tis interfuerunt, omnescp i'neundx concordiaï rationes magno Audio ad^ xwuer«nt,«€iàm etiam ad Oecumc^

B 3 niea

-ocr page 22-

fiica pi'a libera Concilia fepifsiinè prouocârunt.

Etfi autem in Comictjs Imp«^ rialibusj Notimbcrgse uidelicet Anno 24; Ratisbonac Anno 32* nbsp;nbsp;nbsp;41.

Sptræ, Anno 42* amp;nbsp;Nonmbergx Anno 43, Akj itcrum Spirae, Anno 44. ad quac foos quocß Romani Pon* tifices legatos miferunt, Cæiàrea Ma* ieftas Qi. Status ßcri Imperij,ad tollen* dum religionis difsidium commodifsi* raam uiam eflè ccnluerunt, utlibe* rumjpiumlt;$ Concilium in Germania, inlocoidoneoactuto, cui non mem* bra tantum /cd ÓC Caput reformandö (ubijciatur, indiceret, Eiulc^ obtinen* di fpes Statibusnon raro faóa eft; Pontifices tarnen R omani nee in talia (ibcra,pia et Occumenica Cócilia con* ' (entire,nee illis fele iubijcerc uoIuerSt, ‘ fed more fiio, impia concilia indicere perrexcrunt, Vnde non difficile eft cuilibet æflimare , uoluntatem illo* rum nequaquàm fuiflè, ut piorum Conciliormn decretis felê fubmitte* rent,

-ocr page 23-

réntj(quibiis Ecclefiæ d/fleaßoflcs n’wanturjglon'a Dei' illuftretur, Idoîa^^ ftdcultus tollantur,amp; totlêculisdeO^ dcrata cmendatio feit reformatfo ca* pitis ac membrorum tandem impctre* tut ) fcd multo magis ut potenttam ' autontatemledisRomanae confirmai# rent, amp;C uerx religionis doärinam opprimèrent.

Äc ne obfcura cfiet bæc co# fum uoluntas, nefuorum quidem im# piorum fufpeâorumtj Conciliorum oondufiones expcdarunt, (edintofo Status initio ac ueftibuloj ftatim Au# -guftanac confefsionis dotfîrinam tan# quam haereticam publicis ediéiis ac buUis Ç ut uocant ) condemnärunt» Id^àPontifice Romano, Leone, fa# «fium cfle, palam notum eft omnibus, qui édita Bulla omncs Auguftanæ Confcisioni addicQos excommunica# uit. Confiât etiam, Pontificem Pau# Ium 111. quibufdam in literis Impera# torcm Carolutn V. accufefle, quöd

B 4 neccßf#

-ocr page 24-

neccfsitudo ail, cohfunâlo Statibus Auguftanac Gjnfcfeiontsi'n^ terccdercu Ët «tant non paucaed*^ dla,in quibus Pontifices Romani dclifsima fupplida ijs, qui Auguftarwc Confeftionis dodlrinam rentur, interminati (unt»

Ex bullis quo^ indióionuni Concfltj Pontifictj manifeftè confiai, concilia ab ipfis non eô indida efif» ut piorum ÔC cruditorum uirorum db Iputationeac coUatione lux Euangc^ Iq iUuftretur,uelquód Pontifices con^ ciliorü dccretis iê fubijcerc, at(^ emcn* dationem ullS ferre uelint,fed ideè po tiuSjUt Auguftana Confefeio damnci* tur,ea^ côdemnatio executioni man* detur,atcp adeo ut Status ei ConfeCsio^ ni adhérentes opprimantur ÔC fanii ditus dekantur.

Ad eum fincm,Concilium Vet fonenfc,Mantuanum,ô^ tandem Tri* dentinum Anno 46. ÔC fz.à Ponti* fice Romano inftitutum fuit*

Qyo*

-ocr page 25-

Quoctiftcg autcm tempore irnpia fufpecîa ilia concilia ab Epifcopis Romanis indidla Cunt, femper Status Auguftang Confelsionis putsiice editis Çoripu's caulàs expolucrunt, cur corum impiorutn Conciliorum déterminai tioni ac dccretis (efc fubqccre,illise^ in^ tereflê ncc debcant ncc pofsint. Et ims primis contra Concilium Tridentii num à Pontificc Paulo 111. indicflum, publico Icripto proteftati Cunt,in quo luculcntcr oftefum cft, nec diuino nee humano lurcjueterifcÿ purioris Eccic:» fi« confuttudine,Pontificem indicens di Conciltj poteftatem haberCjin hoc pratferrim orbis Chriftiani ftatu. Ac prolixe in eo ipfo icripto Status often:« derunt, non Pontificum, (êd Magi« ftratus ciuilis ac Cacfaresc Maicftatis aliorum^ Chriftianorum Regum ac Principum officium efle, ut ad tollcni da difsidia Ecclefiarum in cauß relii gionis, Concilia indicent: Quod^ itainEcclefia Veteris Teftamcnti, ac temporibus Apoftolorum longa an^

B f norum

-ocr page 26-

aiorum fcnefêruatum fit, donee Pon« , dfices Romani ucram ËccleCix dof cïnnam corruperunt, ac dominattffii Êt' (ummam autoritatem fupra Concis« , lia m'olcnter Ûbi rapuerunt.

lanCdiifitontcjaocß Pontificutn Auguftane Confefsionis Status fubic^ lt;fios non cflè, idcoc^ nullam iïlisdgt; tindiaiit conuocandi/us competere, »bundè docuerunt,prxtcrquam quód ea «np/orum ConcïlioruKi îndiâto Conuentuum Impcn'alfum traóafio« nibus ÔC tranfatQionibus contraria eft, Quia no in Germania tuto cómodoc^ loco, led in CuCpeclo loco Tn'deti indi* «fîum clt.His acccdir,quód illud ipfutn TridentinumConciliS non eft uniticr# fàîejOecumenicum, liberum Sópium, quemadmodum Statibusin Comittjs Impcfiah'bus fpcs faifia eft,ac diflenfio# num quae inciderunt magnitudo,0^ «eteris Ecclefiæ ritus requin't. Licet cni'm à Romano Pondficc iiberum

um'uerfale uocetur, tarnen illius

tWf

-ocr page 27-

tantum compcftdqsac rattonibus ac^ commodatum eftjfiquidemipfePrae^ fidis officio fungitutjatq? aflèfforesiu^ ramêti religione ac uinculo fibi obftri;« dos habet, Non obftante, quod ipfe Pontifex propter dodiinaeac morum corruptclasreuseftjEamcgob caufatn Conciltj dccrctis fefefubmittere, om^ nibuscçqui ex fundamento facrarura literarum^liquid profcrre queant, pro moreliberi uniuerfalis«^ Coneiltj uos« ccm decifiuam concedere debebat. Quod ipfum tunc in eo fcripto, alqfc^ iffiprefsis libris euidenter probârunt Status AuguftanæConfefsioniSjUtcx îjfdem uidere licet»

Spretisautemhifce admonirio* nibus Sd intcrpellationibus,Romanus Pontifex nihilo minus in fuo perrcxit proporito,Similiter«$ illis obftridlt Ali feffores, Cardinales, Epifcopi, Abba^ teSjMonachi, altji^ eins farinx homt* ncsnóauditis Auguftanæ ConfeGiogt; nisftatibusjueg^eâis^ alqs orbisChrifS fiiani

gt;

-ocr page 28-

Riatii Priftcipibus, décréta quxdatn fcccrunt ac publicârunt, cumfacris ten's,óó Prophcncis ac ApoftoHcis fcri^ ptis ex diametro pugnantta«

Ex quitus omnibus,facile eft cuîli«* bet intellfgere,que Pontiffaii« eorüin=* que Satellitq in hoc grauißimo reîigio^^ nis negocio fententia fuerit,Quidlt;$ de executione confilq habuerint,fi «f’’* pia Conciliorum décréta abfoluificnt, ôi machinationes (uas lam non obfcu^ ras, ad effeclum perduxiftènt.

Cùm autêfingulari Deiproutidcn^ tia propofitum eorum tuncirritum faclum eflètifi^ Aftèflôrcs Pontifictj» rebus infedtis, abfcgcerta détermina^ tione Concilium abrupiflènt, ac dih^ pfieflènnnondeftiterût ftatusAugu^ ftançConfelsionis,apud Cefàream Ma feftatem ÔC omneslmperrj ordines, de imptjsPonrificum molitionibus que* rijNecp ea ipia Concilij Tridentini de^ creta Status Imperij acceptârunt aUC approbârunt f fed tandem pro tem« poriini

-ocr page 29-

porum rationc ßatucmtit rd/gfonä difsidia Pontïfïcum Romanorutn fufpeâis Conciltjs ncquaquam tollf, nccullas concordfac fuldendæ ratio?! nes iniri poflê. Hanc ob caufam inter Carfaream Maieftatem 8C iacrlt; Impcrij Romani ordines, de perpétua inter utriufc^ religionis Status pace ac Concordia, unanimi coniènfu firmiG: fimoç ncxu ac poenalibus obligatios nibus, adluro eft» Atq? inter alia com^ munibus omnium (uffragqs conclus; futn eft, ipfam Cælâream Maieftatem cum Impertj ordinibus rationes inire uelle, quo paóio concordia in religiös! nis caufa conftitui ac ftabiliri poftet*

Confentientibus enim fuffras; gtjsàCæfàrea ipfiusMaieftate, ÖCoro dinibusdecretum eft, hoc quidem Ce^ culo, pro temporum,reru,uariorumcß impedimentorum ratione, generale piumc^ Concilium,difFicultcr inftitui, tnultocj minus perfici pofte, quem ad? . modum id dilêrtè Comiciorum Im« perialium decreto Anno preflumeft* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Atç

-ocr page 30-

Atcß hincapudCscfàfeam Mai^ ftatem Imperiumt^ RomanQ Pontifi# CJÇ Synodi décréta nihil prorfusponde^ ris habuernntjmô in Conuentu Ratify’ bonenfi poftremoCælâreæ illiusMa* leftati j cæteriscÿ Imperij ordinibus plaçait, piorum dodîorum uirorum colloquium potiùs quam Concilium inftituendumeflè, quo diuturnxde religionecontrouerfiaefopirt, SiC cow fenfio facris litcris confcntanea iniri poflet,quod ipfum Colloquium eara^ Clone Anno 5'6, Vuormatiæ habitum eft.

Etft autem ille eruditorum uirosi rum congrcfliis, expeefiatum opta* tumcg exitum non habuit : Cæfarca tarnen Maieftas ac Status Imperij abea conciliationis uia non prorfus deftf* teruntjmo in proximis Comieijs Au* guftanis Anno yp. commodifsimum eflèiudicârunt, ut conlùltatio feu tra? Ctatio de religionis negocio in aliud commodius tempus differretur, Atq? tnterea nihilominws TranCaCtio Pal?

fa uietv

-ocr page 31-

rauièafis, Eaqj perpetux pacis conierji uandx formula, Anno çç, fubfecui* , ta, Eiufcçexccutio rata atcp inuiolataf effet,

Intercà ucro temporis, à Cac* farea iViiiis Maieftate Statibuscjj Imü pertj nulla de Colloquio aut alia relû gionis traCtatione, deliberatto tnfti«! tutaeft, tantùrn abeft,ut quid quant in ca caufa à Maieftate ipfius cum Im;* perijordinibusdccretum fit.

In hoc rerum lufpenfo Statt» Pontifex Pius 11 I î. anteceflbrum fuolt; tum ueftigia ac uafra confilia iècutus, iterutn Concilium tmpium indixit; Eonimirùm propfitoac fine,ut Cæ^ farcx Maieftati Staiibufcp Imperif hociusprxriperet. Ac priulquàm de pt}s ineundx concordiæ rationibus ipfi dclibcràrent, eos anteuerteret,çam. fcilicet ob caufam, ut muftis iam annis inter Status Imper i] fperatade religion neconfcnfioimpediretur, ipfccpPon^ tifex fuam autoritatem aç potentiam

-ocr page 32-

atlt;j adco (dolatrfca décréta Tiidcnt^ na confirmare ÔC Auguftanat Con^ fefsionis Status oppn'mcre poflèt,

Nei^ ueró tantum Pontifex Piuï in I.priufquam Concilium fuum infti^ tueret, ab impietate,uitæcp ac moriini (èdis R-omanae turpitudincnondefti^ ttt, nuHamc^ corruptac dodn'nas emendationem fufcepit, uerum etb amfincpudore, indicendis lubitós, conferendiSq; indulgentiarum bulb's, at^alrjs imptjs 8Ccum doórina clt;x'f lefii pugnantibus tradittonibus, an^ teceflorum fuorum exempla fecu^ tus,nonob{curc tcftatus eft,(è indi* do hoc Concilio nihil nifi Idolâtrie Pontificiæ impiorumcp abuiuum congt; firmationem molin'.

Quanquàm autcm inido rii^arbitrati funt, Pontificcm Conri^ lium id fuum eo pado indiduruni eflèjUC tradatio de religione poftlw^ bitis Tridentinæ Synod i decretis, nbsp;nbsp;nbsp;,

beretur, quod ipfum quoq^ Augu^

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßan«

-ocr page 33-

Hanæ Confcfsiom's Statibus præiudi^ cium allaturum erat C In Bulla enini indidionis, cxpreflà conti'nuatioms mentio non fada, fed occultis obfeu^ nfc^ uerborû inuolucris,(ublata feilicet Omni lufpenflone, fignifîcata eft) In bulla tamê indulgentiarum quæ paulo poftfecutaeft, difertè exprefeit, nihil niG Tridentinac Synodi xontinuatios uem,hoc abs fe indido Concilio tentas h,quamlicet Caelà, Mai. quoq;(utad Status Auguftanx Confeisionis relata di)improbânt, ac Pontifîcem mißis legatis hortatus fit, ut à continuatio# nts propofito difecderet, 8C Concilia utn a'io loco in Germania indiccrer, nihil tarnen apud ilium Caelâr. Mai» obtinere potuit, Atcg nunc indies, itautcœpit, Pontifex pergit,

Proindè eo etiam padlo hoc impfe um Concilium Pontifex indixit,ut in eo ncmineni,prgtcr obfiridiosfibiCar# dinaleSjPatriarchaSjEpifeopos, Archie pilcopos, Praclatos, Abbates, uc Mos

C nachos

-ocr page 34-

nachos pracclïè, ac decidendi facilitate habere uelit. Nee tantiim Augufta^ næ Confefsioni addiVîos Status, fed SComnes alios Reges ac Principes uerapietate imbutos,ab ea decifione prorfus excliidat, Imo ijidem fuis manciptjs certos mandatorum fines tta praefcripfit, ut décréta nulla abfe^ approbatione ÔC coniênfu fuo faccre autpublicare eis licesCt Atq; ita om* nia ad Pontifi'eis nutum fieri, nihilt;^ fine illiusmandat© autoritäre agi, tradariautdecerni necefTè eft, quod ipfum Concili) Præfidentes profiten* tur, dum ft Apoftolicae ftdis nomine tantiim Conciho praeefle publice te^ ftatum faciunt. Ex quibus liquido apparet, Romani Pontifi'eis uolun* tatem nequaquam efle, quod Con* ciltj cognitioni ftft fubtjeere, aut ul* las inftituendæ ! reformationis ratio* nes admittere uelit, ftd id lokim agcre, utfuperioritatem ac Tyrannident ft* am in Ecclefia ftabiliat.

Ac

-ocr page 35-

PiC ut minus dubi'um fit, quid moliatur , quorfumcp tendat Pontiss fcx, ftatim initio praefidentes, eicp addiói aflêffores in prima Conciltf (efsione, habitis aliquot orationibus . amp;nbsp;declamationibus, ablcp caufêc co^ gnitione inauditos Àuguftanæ Conü fefsionis Status, corumcß docfîrinam condemnârunt, palam«^ fignificâ* riintjfclècondemnationum caulà con;s ueni(îè,ô6 à Pontifice Trident um mifii foseflè, ut difficile non fit intclligere, quæ noua décréta condemnationum expeâanda fint, quifeg cius Conciltj exitus futurusfit.

Atep in bis nulla quidem di# uinatione opus eft, fed certifsimis quafi argumentis, ea Concilq contig nuatione inftituta, quae illorum infi^ diofæ fint machinationes colligi poteft,

Conftat enitn omnibus, in fu?i perioriConcilio Tridentino mu’ta dc^ creta fada ac promulgata elfe, quibus

C X praeci

-ocr page 36-

præcipui aliquot fîdci anicult, à Static bus Auguftanæ Confefsionis hac?îe^ nus Prophcticorum ÔC Apoftolico^î rum fcriptorutn teftimontjs dcfenfi amp;nbsp;confîrmatijuelut hæretid QC tmptj, condemnati ftint.

Vtautetn ptj uerc üi'mcntcs Dcum, quibus gloria Dei Ôi. dodriîî nacœleftis cordi eftjintelligant, qux mala fub ea continuatione lateant, præc/pua quacdam fuperioris Trident tinae Synodieftexecranda décréta re^ cenlêbuntac refutabunt, nimirum, Ut in confpcdîu fit omnibusjquàm im* piac, crudeles, dC Tyrannicædecifio)« nés è concilijs illis Tridentinis, orb» terrarum expetfiandac fint.

Ac primûm quidem in quarta fefi fione decreuerunt, traditiones humai nas,continua tempor um lèrie in Eccle fia ièruatas,pari reuerentiæ, autoritatis pietatis adfedu , ut ip(â fcripta Prophetica dC Apoftolica, uenerani das ÔC fulpiciendas eflè. Manifeftain autem

-ocr page 37-

autemhuxus dccrcd impictatcm cnè', ex his Sgt;C alijs indubitatis (cripturae teftimonqs probatur. Ad Ephef. 2* Ædificati eftis ftiper fundaraentum Prophetarum Ôd Apoftolorum, lapide angular! exiftente Chrifto lefu. Item, Fruftra colunt me docentes manda#! ta ôô docirinas hominum, Matth* If. Item, Videte ne qui's uos de## prædetur per Philofophiam 8C inü anem dcccptioncm, (ècundum tradia tionem hominum, ôC (ècundum Ele# menta Mundi Nemo uos (educat Uûlens in humilitate ÔC religione Angelorum, CpIloG 2. Item, In præceptis meis ambulate , non in præceptis Patrum ueftrorum* Fzech. 20. Suntc^ alia tcftimo#! niainnumerabilia, quaeidem teftan^ tur, Non uelle Deum aliter agno^ Icijinuocari, autcoli,quàm ficuti felè amp;nbsp;cultus ipfî placentes, in Icriptis Propheticis dC Apoftolicis patefecic deCcripfit, E contra uerô Synodus 'i ridentina, QC «niuerfus Ponrificarf

C 3 tus

-ocr page 38-

tus aHeuerat, fcriptis Propheticis ôd Apoßohcis, traditîones huma^ nas, inueceratas EcdeQx con^ fuctudincs , æquiparandas , imô præfèrcndas elîè, Et traditiones ib las ac confuetudines inueteratas, ftu ( Vt nominate plerunquc folent ) confènfum Eeelcfîæ perpetuum, in^ terpretem fcriptorum Prophcticoi rum Ô6 Apoftoh'corum conftituunt,

in multis fuisquot; hbn's impudent ter affirmant, fcn'pta Prophetica Apoüolica incerta ambi'gua db dta efïe , de quibus luxta illum confènfum ludicandum ac fènticn^ dum fit. Id cnim in colloquio pro^ ximo Vuormatienfi Ponti'ficij difer^ adfi'rmarunt , fàcram Scn'pturatn maten'am liti's eflè, non uoeem dicis f Et norm am iudicq in certai minibus de dodn'na , eflè confen” (urn ilium QC traditi'oncs Catholfi* ex Romanæ Ecclefiæ , utuocanu Haec omnia in DEVM SC Cacroit ßndum illius Verbum contume^

liofa

-ocr page 39-

lioCa fünf, Qyafi uerô nullam att^ am ob caufàm DEVS ex arcana fcde fua prodieiit, tradito Verbom fefe patefccerit, quam iit, nel ut pos mo Endos miiêris hominibus ob* ieflo,certaminibus mutuis eoscons mitteret , è quibus euoluere ic alia ter non pofsint, quam fi refpicts ant ad hominum traditiones confuetos omnibus temporibus ïb tus.

Eft 2lt;^ quintæ fefsionis decre* tum de peccato Original!, fine uk la dubitatione tetrum mendacium, corruptela (àcrae dodlrinæ, cùm decernunt, Ecclefiam Catholicam , peccata quæ in renatis manent, Paulus alias concupifcentiam, alias peccatum uocat, nunquàm fie intek lexiflè,quôd uere ôé proprie pecca« ta fint, S)é ueram propriamlt;$ pec^ catirationem habeant*

C gt;1

-ocr page 40-

Quæ uero caufä cos moucat, ut ßc décernant, non quidem difficile eft ludicare, (èd hoc loco commemoi rari non poteft. Hoc enim tanquàm fundamento omnes dodrinæ conu^ ptelas, de luftificatione,de impletio;« ne Legis, demeritisamp; dignitatc bo^ norum operum, fupcrextruunt, ficut alibi prolixins amp;pîeniùs à noftrisde^ monftratum eft. Nos uerô contra conffanter adiêueramus , mala ilia quae in iàndîis fiC renatis reliqua funt, amp;nbsp;in uita hac mortali durant, ut ca^ ligohorribilis in mente, mukæ dubi^ tationes de eiîèntia QC uoluntate Dei, multi fremitus aduerius Deuminuo* luntate ôô corde, multiplex (êcuritas £C contemptus Dei, incendia malo^ rum adfet^uum ÔC alia mala, quæ fàcra Scriptura nomine concupifeen^ tiæ compledlitur, Hæc omnia ad^ firmamus uerè ÔÔ propriè,SC fuana^ tura peccata eflè, hoc eft, mala pu# gnantia cum Lege Dei, ôtT certô dift plicentia Deo, Sicutde his, ad R.o# ma,/.

-ocr page 41-

ma, 7, multi's SC illuftttbus ucrbis dicitur: Cocupifcenti'am ignorafl'em, nifi Lex diceret, Non concupifccs, Etpaulo poft, Scio,quia non habL tat in me, hoc eft, in carne mea bo* num. Lt Cap. 8. Senfus carnis inisi micitia eft aduerfus Deum. Hæc dicimus manere in Sandis, SC cfCe peccata per ftfe, hoc eft, mala pu* gnantia cum lege Dei, Nee tantum exIapCuprimorum Parentum itareli* qua eflè, ut ueram SiC propriam pec* catirationem non habeantjfed uel pœ* naeOntprimi illiuslapfus,uel ad pecca* ta folummcdo incIinent,utSynodus Tridcntina fingit.

Idcgpropterearetinendum eft, ne utPontificij fecerunt, fomniemus hominem naturalibus uiribus diui* nam fibi gratiam conciliaie SC para* re pofte, Ac facientem quod in ft eft, ( Nam ita loquuntur ) gratiæ diui* næ capacem fieri, SC poftea Legt di* Uinae latisfacere, ac gratiam SC uit

C f tarn

-ocr page 42-

tam tctcrnam prom eren poflêjDc^ ntcj; unfucrfum commentum, de me^ rito congrui 8C condigni, hoe uno nititur fundamento. Sed cùm tota liæc dodlnna per (c fie manifeftifsfi ma óf ptjs omnibus nota , qui imbe)lt; cinitatem ftiam redtifsimè inteüigunt Sc (èntiunt, ac procul dubiodeplogt; rant, prokxibrem huius decreti Pon* tifici) refutationem hoe loco omiti temus*

Sunt in reliquts decreds, multifcp Canonibus de iuftificatione iïdei per Chriftum, multi tetri erro# res confirmati, Sgt;C horrenda Mona^ choriim mendacia. Quod uidelicet in Tridentina Synodo decreuerunt, Donarionem iufticiae Chrifti non efi Ie ita intelligendam aut accipiendam, quod recipiamur à Deo, SC placea* mus illi propter Chrifti iufticiam, obedientiam , SC mérita, led recipi nos SCplacere Deo,propria mundfi de, de dignitate, quas in nobis per gratiam

-ocr page 43-

gratiam efFufam efffciatur inchoe* tur, quia Chriftus pro nobis mor# tuus eft* Quac décréta manifeftac condcmnationes funt ucrx docflrinae Ecclefiarum noftrarum , quam Dei beneßcio (cripcorum Prophettcorum Apoftok'corum teftimonqs ita con# firmauimus, ut (peremus, portas ins ferorum ei non præuak'turas eflè, Quemadmodum Sgt;é in publias Ims perîj dekberationibus , ôé colloques earn Pontifictj cucrterc|non ^potucrs unt.

Nee longa declaratione aut confirmatione noua huius articuU opus eft, cum praecipua uocis diuinæ hac de re extent teftimoni'a, inprfmis ucrôjdiCputationes Pauk' pqs omnibus fintnotiIsimx«R-om. 3, 4, SC Gal,2.3. SC 4. Ad Ephef, 2, Ad Phis Iip,4. Tit. 3. cap. quibus omnibus Ecclefiarum noftrarum dodîrinacom# munitur, SC decreti Tridentini impies tas 8C impudentia euidenter refus tatur, aeprorfus contrarium aflèritur, Qyôd

-ocr page 44-

Quod uidelicct homo, mueraamp;f non fimulata conuerfione adDeumjCxini iufto, hoc eft, reo SC maledido pec^ catore, iuftusfiat, hoc eft, accipiat mifsionem peccarorum SC imputa^ tionem iuftkiæ, reconcilietur DeOj - amp;nbsp;ab eo acceptetur ad uitæ æternx hæreditatem fola fide, tantum per fericordiam Dei,gratis, per 06 pro»' pter obedientiam Mediatoris, Filij Dei, Domini noftri lehi Chriftij qucm propoiuit Deus Propitiatorem in (anguine eius, Acnititur fi'dcs ilh quaiuftificaturhomo, (bla Mediator ris obedientia, propter quam per(bna credens iam eft iufta, habens remifsio* nem, SCreconciliataSC accepta Deo, iufticia imputata propter Mcdiatoi» rem, Nec nititur uel praecedentibus uel (equentibus meritis, dignitate, aut puritate inchoatæ in nobis nouicatis. Sicut Roma. 4. inquit Paulus; Ei uero qui non operator, credenti ault; tern in eum, qui iuftifi'cat impium, imputatur fidcs eius ad iufticiam» Et quan$

-ocr page 45-

qiiancp certô QC fine ulla dubitatiofle cum hac fide coniuncfiæ funt, Dile^ «fiio,SpcSjamp; alte multæ uirtutes et boü na opera : Tarnen letnper retincnda cft hxc confolatfo, Sola fide nos juftos dTcjideft, imputata iufticia propter obedientiam Mediatoris, quam adfs prsehcndit fides 2lt;fibi adplicatjuftos amp;nbsp;acccptos efle, non propter fequeni tem nouitatem, (eu uirtutes noftras, Quae etfi (uo loco QC modo, iufticia bonæ confcientite uerc nominantur ÔC funt, tarnen non funt iufticia illa pro^ pter quam coram Deo homo recipi^ tur, amp;nbsp;placet Deo, Neceft abijciens da aut extenuanda imputata filij Dei Mediatoris iufticia, Sicut impia de^ creta Synodi Tridentinæ earn abijct« unt ÔC exténuant, Qnia Paulus de ea exprefie inquit, ut paulô ante diclum eft: Fdes imputaturcredenti adiufti«« dam. Et in tota Scriptura Prophet tica öd Apoftolica exempla Sancfto^ rum omnium manifeftifeimè teftani tur, Sandîos non aliter accedere ad

Deum

-ocr page 46-

Dcum, quam fiducia mifèricorda propter Mediatorem Meßiam proj’ milîae, ut Daniel inquit cap. Non in iufticia noftra, fed in miiericordia tua propter Dominum, exaudi nos, Pfalmo Conuertere Domine pe animam meam, Saluum me fac propter milericordiam tuam. Et phcf. Per Chriftum lefum audelt; mus accedere, infiducia, quæ eft in fide eius. Hæc dulciisima didaom* nia oppugnant amp;nbsp;delent décréta Tri# dentina, utfi nullse aliæ eftènt caufx cur Tridentinum Concilium rccu# (emus , hæc una fufFicere, SC illu^ ftrilsimos Principes cxcufare pote^ rat,

Neque uero ea tantum de^ creta, quaecommemorauimus,Pon^ tifictj fecerunt, (ed alia quoquetc^ triora addiderunt, Poftquam enim diu multumque laborarunt , ac defudârunt in confirmanda impia fua

-ocr page 47-

ruadocîn'nadefufti'Rcatione per me^ hta ÔC dignitatem noftram, articulo etiam dccimo, fextx Seisionis, decree tumfecerunt, Hominem perpetuo dubitare deberc de remißione pees« catorum , de gratia. Hoc quid aliud eft, quàm pietatem Sgt;C religio? nempenitusomnemabolere SiC eucr^ tcre, ôi. uel in ftcuritatem Ethnicam

Epicuræam, uel in defperationem Diabolicam transformare uniueria QC fingula, quae uoce fua,quae Sacramen? dSjquætoto minifterio ac gratia fua «ga nos Deus teftificatur,amp; propter quxfilium mifit unigenitum, ut ai? fumpta Humana natura acerbifsimum erucis ac mortis fupplicium fubiret, ac cffufo pro gcnere huinano facro? /] fanâo preciofo fanguine fuo , rcgt; mifsionem peccatorum nobis non folùm certo rcpararet, uerùm ctiam obfignaret, Eamq? ob caulamSpiri? turn fandum fuum in pedora noftra effundit, ut fit arrabo ieu pignus ftiæ crganos gratix, Denicj iuramento adfirmat,.

-ocr page 48-

adfirmat: Vi'uo ego, nolo mortem pcccatoris, fed utconuertatur ôd ui# uat.

Hæc omnia, non tantum,blafphe# mo illo dC impio decreto perucrtun# tur amp;nbsp;horrenda contumelia adfidun# tur, (èd etiam penitus ÓC prorfós abo# lentur, Ac tantum lub his latet aboi tninationis amp;(. impietatis , ut cogita# tione nulla compræhendi,nedüm uer# bis exponi pofsit. Eftcp fundamen# tum, cui foil fœdifsimum id dccrc# tum innititur, aliud nihil, quàm mendaeiorum SC Sophifmatum fet cum pugnantium Chaos 2lt; confufio, Debere lcilicet hominem gratiam Deiamp;uitam æternam firmifsimèfpe# rare, fed quia nefciat nee (cire un$ pofsit, num omnia fecerit, quæ fact# enda funt,6lt;^ an fan's dignusfit, du# bitandum eieflè, an fit in gratia, ôô an remifsionem peccatorum accepe# rit. Nec refutatione ulla tàm pu# tidum ÔC infulfum Sophifma indi# get. St enimuitam aeternamôC do# . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;num

-ocr page 49-

num gratuitum firmitcr crcdere 6C fperare debet, Qgorfum attinet ad mérita propria refpicere, autnouum . fidei ac fpet fundamentum ac ful« crum in propria dignitate poncre cumcitra omnem fit controuerfiam , Necfeciffecum,necfacere poflc oma nia, quae lex D EI requirit, Qyætÿ eumfacerc oportebat,

Cacterùm , ut diximus, non opus efi prolixa aut operoia huius mendacij rcfutatione, Norunt enim omnes piae mentes, quanto conatu Paulus xnCulCum hoc dognutis Pona tificq fundamentum oppugnet euertatad Roma. 4, ubiin recitation ne argumentorum , quibus doclrin nam Euangeltj de iuftificatione fidei défendit, fllud potifsimùm , uelut Statum ac caput totius difputationis urget, Ideo fcilicet offerri promiision ncm Euangelq gratuitam, fide accin piendauijUtcertitudo fit. Ideo ex fide, inquit,gratis, ut fit firma promifsio.

D Et

-ocr page 50-

Et nota eft deßnkio Fidei, quÄ tradi'tur tn Eplftola ad Hebræos capite 1 !♦ Fïdes eft fiibftanti'a rum fperandarum argumentum non apparerttium,Et in fupra allegato dido PauK ad EpheC 3. Quatuor infignia fùnt uerba, quæ certitude ncm hanc reqm'runt, omnemquc dubitationem damnant. Audemus, inquit,confidenter accedere ad Deum in fiducia quæ eft in fide eius. Mens dubitans non accedit ad Deum, fed horribili fremitu fugit Deum , 8C ruit in contemptum Deiô^ xter# numexitium, Non habet hanc libers tatetn in compellando D E O, non habet confidentiam pctentem Sd ex« petftantem bona à D E O, qux om« nia adfirmat Apoftolus in his cflè SC lucere , qui in Chriftum 'Icfum crcdunt. Et R.oma. 4. De Abra« ham Apoftolus dticrté inquit, Non infirmabatur in fide , Nihil hxfitans crediditjin fpem, contra fpem. Gai, 4. inquit Mißt Deus Ipiritum filn

-ocr page 51-

f«iincordanoßfa,c!amafttdn Abba Pater. Roma. 8. Non accepift« Spin'tum fcruitutis tn timoré , Ced Spin'tum adoptionis filiorum Dci, in quo damamus Abba Pater, ipie Spiritus reddit teßim onium Spiritui noftro, quod Gmus filij D EI. Sunttg teßimonia huius generis innumera^ bilia. Ac G Gngulæ minifterij diuini partes, quae om nes certitudinera banc demonllrant, ordine euoluerentur , nimis prolixa ab huius (cripti pro* pofito aliéna, explicatio futura eflèt.^

Cum igitur dccretorum utn^ Concilq Tridentini, tàm eius quod habitum eft Anno 46. quam dus quod adhuc durât, (in quo re^s fens inter reliquas blafphemias in fi* lium DEI, de iaerofanda coena ac cotnmunione corporis 8C fanguinia Chrifii, horrendum Qi. Idolatricum decretum faeftum Qi publice edia turn eft manifefta Qi indubitata impietas Gt, amp;nbsp;ßcris literis pror* Cis contraria Gnt, Quemadmodum

P i id

-ocr page 52-

id Status Auguftanac Confefsioniî,' non tantum è facn's demonftrârunt hteris, uerûmeuam multi dodi 8^ pij uiri, qui Pontificis iurisdidioni feu Tyrannidi potiùsiïibiedifunt, fated coguntur, cumque tjdem Status iam à Pontifietjs condemnati fint, liquido appar et, illuftrifsimos Principes ac cæ^ tcros Dominos noftros , non præd^ pitialiqua cupiditate, non morofita* te, nec curiofitate, aut adfedu iniufto quocunque, ad reculationem Tri« dentinæ Synodi, eiufip continuatio« nis adduci, Sed neeeßitate eos cogi ineuitabili, propter exprefla manda# ta, Fugite Idola» Item, i. Corinth, IO, Siquis aliud Euangelium docct, ctiamfi angelus de coelo fuerit, ana# thema fit. Nam fi uel minima in re im# piorum Conciliorum décréta appro# barent, participes fefè Pontificiæ im# pietatis contra mandata diuina pro* priæque conlcientiæ teftimonium fa* duri eflent, 06 agnitam iemel uert# tatem abnegate uideriqueant, Quod nefi#

-ocr page 53-

ne fiat, dimno Spiritus fàndli aux** uo cauebitur,

Nec dubitant Status , Cæfiir. reltquofcp Impertj ordines, SC. Omncs orbisChriftianihomines pfos, Qui aliquem pictatjs guftum habent, Jianceorum uoluntatem ira acccptus ïoseflè, quôd non petulanua, nec ptauacupiditate, leuibufque de caiw fis, fed propter mandatum potiùs dw uinum,accon{cientiamfuam hæc fa^ cerecogantur, Nequcea in re quid» quam à uera pietace alienum commit* tant. E diuerfo uerô, proculdubio infidiofas Romani Pontificis machi* nationes, impie ta tis TyrannidiCcp ipfi# usftabiliendæcaufa fub Conciltj de inftitutas, animaduerfuri. Tan* dcmcg euidentibus rationibus con* uidi intellcôuri funt, Pontifici Ro* mano hac Conciltj continuatione per* gère, fas non eflè, neep illi gloriam Dei curse eflè, fèd unum hoc agi, ut cùm Anticliriflus à Daniele Propheta

D 3 prsedi*

-ocr page 54-

praedicfîus fit,delcto Chrißihonore, fuam Idolatn'am , Tyrannidcm, iniuftatn potenti'am, autoritatem,ac praecmnienuam confirmée ac ftabi'« liât.

Nam (îfcria illi res cflêt, mof tas de Rcligone in Ecdefia control uerfias pic ex facra Scn'ptura dîju^ dïcare non debebat detrcclare , ut reuocatis ijs decretis, quac è Synodo Tridcntina , inauditis Auguftanx Confefsïonxs flatibus à manciptjs Pon^ tificisPauIi (H, qui ex præfcripto iHi* us fingula flatuere coadi funt, prodie^ runt, collatio ac determinatio de dodrina Religionis renouarctuf. Quia uerô, ne quidem ad Cæfàrcaî jMaieflatis aliorumque fummorum R^um ac Principum inftantiam^ lt;d à Pontifice obtineri potuit, facile cftcuiuisaeflimare, quod lucem fugi=* at, caufàmcp iniuftam foucat, Qjjodt^ Concilia aliud nilül, quàm autoritär

-ocr page 55-

tis, potendæ, cfudeli'tatis fiixpas» trocinia ac pallia eflè cupiat, Qyem^ admodum longa lam annorum (èric oblèruatum cfr, glorian quidem in rpeciem Pontifices, Concilia feie in^ dicere, ièd reuera nihil æqiiè magis metuere ac fugere, quàm uerum piumque Concilium, in quo ßmw lationes,fraudes,amp; impofturae illorum Cquomodo fcilicet contra exprefr fum DEl uerbum Rimmam fibi autoritatem, opprefsis nimirum fafr Ib Rcligionis praetextu Cæiàribus ac Regibus , rapuerint ) detegan^ ïufjac emendatio feu reformatiopia, maximeque neceflaria, iuxta uete« »■is purioris Ecclefiædodrinam inftw tuatur»

Proindc Status Auguftanæ Cotw fefsionis fiiperioribus annis, often:* fis reeufetionis ftiæ caufis , de ani* mi turn Rir fêntentia fatis fopcrcp te*i ftati lùnt, nihil le prætermifluroseflê, quod ad piam in caufà Religionis

D 4 cotu

-ocr page 56-

concordiam promoucndam fpeflarc uidcatui'jtdcmq? plane illorum animus adhuceft. Nthflcß magis optant aut in uotis habent, quam ut diuina opc, triftifsima rdigionis diisidia in Ecdefia Chrifti aliquando tollantur, acad pro# pagandam illuftrandamcp Chriftiglo# riam talis confcnfio in iacro Romano Imperio óó uniuerfo orbe Chriftiano ftabiliatur , quæ (àcris litcris confcn# tanea fit, ÔC omnium hominum fa# lutt confulatjEam ucro concordiam amp;C confènfionem ut Pontificum Con# cilia uel praecedentia uel futura nobis cfFiciant, (pcs nulla reliquaeft, imo rem impoftibilem eflè Status Augu# fianx Confeisionis periuaftim habent.

Etiamfienim prxfens hoe Tri# dentinum Concilium à Pio 1111« in# di(Tum,continuatio priorisnon eflè, riec décréta ilia blalphema impia confirmari debuiflênt, Ç Quemadmo# diim tarnen re uera facftum eft ) Atcß Pontifex Romanus aliud liberum, pi# um, generale SiC Oecumenicum Con# cilium

-ocr page 57-

cilium ( ficut id uocare confueuit) indicere ucllet : Tarnen Status Au* guftanxConfeGioniSjijs fcnptis, quae publice ante hac édita font, ueras fiiffïcicntefc^ caufas indicarunt, cur Pontifices Romani indicendi Concis Itj ius atcç poteftatem nonhabeant, cur fa (Concilia, quae hac'ienus illi in;« ftitueruntjUelin pofterum indiduri funtjpia, libera amp;^Oecumenica Con* cilia dici feu appellari minime debe* ant ÔC pofsint.

Quod ut manifeftius omnes hominesintelligantjillacc^ caufe prac oculis fint omnium, non poffunt Sta# tus Auguftanae Confefeionis intermit* tcre, quin eas caufes in hoc quoque foipto repetant, latiufcp explicent. In* dubitatum eft, neminem unquàm in Ecclefia ullo tempore praeter^ in ultima hac mundi fenecta, quantum* Uis magna amp;nbsp;excellens cius fuerit uo* ^tio, tentafle, aut tentare aufom fu* ifièjUtfommû fibi foperioritatis iusac poteftatem de uerbo diuino in Eccle*

D Ÿ fia

-ocr page 58-

Fla decidendiud indicendi Concis lia generalia, in quibuspro fua libido ne controuerfias dijudicarct, arro^ garet, (èd ita ièmper in uetcn' ÓC ue^ ra Ecclefia obfcruatum cft, Qyód penes fummum Magiftratum , cui diuinitus mandatum eft, propagate dodîn'nam coeleftem illuftrare gloria am Deijamp;^ldolatn'cos cultus tôlière, atqj ita cafiodem eftè primæac ftcun# Tabulae, fus indicendi generalis Conciltj fuit, ftilicet ut eô minus fub# eflèt fulpicionüm , folumque iuxta normam Verbi diuini decideretur, 3Nec aliquando fibi quis in Ecclefia præeminentiam aut fuperioritatetn prx reliquis raperet«

Ita in ueteri teftamento, in po^ puIoDei, Moifes , ÔC non Aaron, îofua, ô^nonEleaiàr, Indicés 8C non Arehiepiftopi ièu fummi Sacerdotes, tàm Sacerdotes ac Leuitas quàtn ali^ os conuocârunt, Idolatricos cultus abrogârunt j emendationem in# ftituerunt

-ocr page 59-

ftituCTunt» Simfliter à Dauide mac gnum illud Concilium in unb ucrfo populo ludaico bis indiflum eft. Idemque fecerunt , Salomon , Afech, loiaphat, loas, Zerubabd, NehemiaSjSC alq\

Eodetn modo poft nanim Chriftutn in prima uetcri Ecclefia diutius quam 700. annis circa ÓC poft tempora Apoftolorum in ufix fuit 8^ obferuatum eft , quando controuerfiae de docftrina Rdigio«! nis inciderunt, fcilicet quod non Epifcopi Romani aut Conftan? tinopolitani C inter quos longo tempore de primatu dimicatum eft ) nee q , qui poftea Titulum Pontificis fibi fumpferunt, Sed Im? peratores Romani öi Reges uel foli, uel coniuncfti cum alijs Princi? pibusjpro tcmporum ratione,Con? cilia inftituerunt, 8C difsidentes in? ter fefc partes , uni cum Epifcopis ' conuocirunt«

Sic

-ocr page 60-

Sic Conftantinus Imperator Con^ cilium Nicenum, amp;nbsp;uterep Theodo* | fius Conftantinopolitanum Sii’ Ephe* finum, Martianus Clialcedonenle, lu* ftintanus Conftantinopolitanum dixit, Sic aCaroIomagno, Ludouico eiu(cp pofteris, di ab Ottonibus, Hen^ ridsMoguntiæ, Vuormatise, Franco* furti de in altjs locis indióa funt Con* cilia, Quemadmodum recens Con* ftantienlc Concilium, non à Pontifice, led Imperatore Sigifmundo, aiqsque i Regibus de Principibus inftitutum ac habitum eft»

Neepid ueris de in (acris literis fundatis rationibus caret. Gene* ralia enim feu uniuerlalia Concilia, ad quæ totius orbis Chriftiani homines uocantun à nemine iuftius aut reâiùs indici poftîint, quàm ab his, qui fum* mi Magiftratus officio funguntur, quiq^ inomnes, quos uocant,ius o* tandi,at(^adeó illos iurisdieftioni fux fobiedoshabent,

Negari autem non poteft, or*

bis

-ocr page 61-

bis Chrißfani caput eflè R om a num i Cæfarem Sgt;C Regem, qfque fum mam iurifdióionem competere, Nee quif^ in orbe Chriftiano aut populo aliquo, f regimineEcdefiaftico inter fummos Sacerdoces, hoc fibi munus arroga« uitjMuko minus tempore Apoftolo^ fam, S)C in ueteri Ecdena,quSdo fum* mi Sacerdotis ofFicium finitum fuit, cam poteftatem ullus Epifeopus ha* butt, aut habere potuit,fiquidem cum expreflb Chrifti mandato pugnat,Re*

gentium dominabuntur,Vos au* fem non fie.

Etfi autem manifeftum eft, ma* gnum politicae Sgt;C Ecclefiafticac pote* ftatis diferimen efle, Nec Pontifices Romanos ullam ciuilem iurifdicftio* ftem aut fiiperioritatcm habere pofle, (Neep enim dido Chrifti, Pafee oues mcas,quôd infulfè impudentert^ hue transferunt,id probatur, Nec Petrus Apoftolus, cuius fucceflores fe efle fal* fo iaditant Pontifices, hanc fibi auto# fitatem fumfit, led fingulari humilita* temi*

)

-ocr page 62-

tcminißcrio fnfèruimt (üo , nccrw liquis (èfê praetulit Apoftolis , aut in illorum (è(ê ingcGit uocationes, Imo ipfi Pontifices Romani diutfi US quam 700. annis poft tempo:« ra Apoftolorum nihil aliud , quam Paßores 0^ Supcrattendcntes in fo^ la urbe Romana fuerunt, Necuni« uerfales iêfè nominârunt, Quem« admodum proprium illorum ius teftatur , Vniuerlalem ne Roma^ num quidem uocandum efle,ldque alijs inftriptis Augußanac Confefi fionis Statuum Dodores ac Con# cionatores prolixe probârunt acdc# monßrarunt ) Tarnen in hifteprac# fertim poftremis Mundi temporfi bus Romani Pontifices, hunc pri« «natum feu dominationem in Ec# clefia adfetßarunt, omnibufqj fum# tni QC infi'mi ordinis hominibus in orbe Chiftiano, Tyrannice leges pracfcriplêrunt, Vnde liquidé appa# ret, id ui, nullacç pia aut honcfta ratione, maximo cum Ecclefiæ de# trimen#

-ocr page 63-

tn'mento 8^ exi't/o ab /pßs fa^ (^umeflê, Primûm enim manifeü ftfi'dpugnat cum (acris k'tens. De^ fnde aliter in uetcri Ecdefia, tempos tibus Apoftolorum ëi Patrum obi fouatum cft, Nee attn'butum effi Pontifidbuï, uUoueldiui'no, uel ci^ uilijöihumano iure, iuscitandi, SC indicendt Conciltj, tantum abeß, ut ullami'n Status Auguftanæ Cons fefsionis lun'sdicnonem habeant, Ncm que enim tj Status autoritatem aue lurisdictionem illorum agnolcunt, Imo quam maxime oppugnant, cum nullis facrarum aut humanarum Ib terarum teftimonijs nitatur.

Quibus uero artibus Epiicopl Romani hanc fibi autoritatem contra diuina amp;nbsp;Humana iura SC ueteris Ecs clefiæconfuetudinem rapuerint, qui^ buiqj fraudibusamp; impofturis potens tiam fuam confirmarint, hiftoriac ia^ tis teftantur« Idemqueex adisSy* nodi Carthaginenfis Anno 4 $*7. Sc fequenns Conftantinopolitanaz,

manii

-ocr page 64-

manifeftum eft,in qua fuit fànâus Au guftinus, S)C in eadcm Epifcopus Ro* manusjcommlflofalfojcorruptoq^do ( creto Synodi Carthagincnfis Epifco^* porum Prouincias fibi uendicauit»

Cùmiÿ Pontifex Socinus, S)C poft eum Bonifaciusó^ CeleftinuSjper Legatos ftios urfiflènt, ut Africana^ rum Ecclefiarum gubernatio SC iuris^ diiftio, uigore dccreti in Synodo Car«* thaginenfifadi, fibi committeretur, I infpedo Original!, non tantum nihil obtinuerunt, uerum etiam de klfo comiflb grauiter Pontifex à Concilio accufatuïcft,itautioo. poftea annis altum Pontificis Romani de Africanis Prouincijs filentium fuerit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Necpuero eft quod Pontifie« in grauifsimo hoe Religionis nego^ cio , longam poflefsionem aut pr3egt; fcriptionem prætexant, imô pudere eoshüius Sophiftices debebat, cum nullus prælcriptioni aduerfus diuinam Maie*

-ocr page 65-

Maicftatcm, eiufcp Gcroßnäum «et* bum locus fit* Nam fi præfcripnoncs amp;nbsp;prim'Iegi'a quaecunc^ contra liber:« tatcm Ecdcfiæ,nulla 8i irtia funt,(Sic enimScn'ptoreseorum, qui Ecdefiae Pontificiæ patrocinantur, nec ueram Chrifti, fed Romanam illam corru« ptam Ecdefiam fequuntur docent ) Quanto magis conuenit, eas praclcri« ptiones amp;nbsp;priuilegia, aduerfus Deum, duftç facram fcripturam locum non babere,

DeindCjNonlatetomnes (aero Romano Imperio, imo orbi Chriftias« no fubditos,quam ob caulàm Status Auguftansc Confefsionis à omana ilia bedefia difeeflerint, quodeg in pu«i blice à le editis Confdsionibus ex là* ctarum litetarum fundamento abdn« dfdemonftrarint, Pontifices Roma:« nos praedpuos dodrinae Chriftianae articulos in Ecclefia Dei peruertifle SC corrupifle , uidelicec articulum potiß fimum de iuftificatione, qui elt cardo Ct fundamentum lalutis æternæ.Dein«

E de.

-ocr page 66-

de, quod in rcliquis capitibus, nempe, | poenitentia, inuocati'one {ânâorum i 0^ mortuoru, (acrifido Mïiîàc ÔC con* iugio Sacerdotum, mukos Idolarri* cos cultus amp;nbsp;abufus inuexerunt j eocp patflo ueram Chrifti Redempton's no* ftri agnittonem, ueram cp inuocatione Dei obfcurarunt, ôd oppreflèrunt, nt* hilin locueius fubftt'tucrunt autpro* pagarunt, quam dubitattonêincon* (cienttjs ÔC tdqiatn'am* Præterea Pon* ttfices indulgenttjs, lubilds, altjsqiic buHisSC diplomattbus 6lt; id genusfi* milibus præftigqsnon quaefiui'flëglo* riam Dei, fed fuos captafle quaeftus Kincremcnta potenttæ,ac uniucrfum orbis terrarum uartjs impofturis dccc* pifle ÔC exhaufiflè,denicp ex com men* ritqsfois cukibus mercatum quendam effedfle , dC infinitorum hominum conlcientias mtlcrabik'tcr perfuibaflc, ncmini obfcurum eft*

Magnam quocp in uita ac mo* ribus Pontificum eorumcp Satellitij turpi*

-ocr page 67-

turpicudi'nem cfïè, ncrp tantum Ro« mæ 8C altjs tn locis, (cortationibus, adulterijs,Simonia ,uRiris, et Sodomi;» ticis peccatis ipfosfele poUuere Pontiff cesjuerum etiamdatis Remtfsionutn ac indulgentiarum bulk's, altjs ca cons cedere, fepius publice in Conuentib* Itnpcrialbus Status AuguftanacCons fefsionis quefti funt, cam accufi* tioncm in Conctlio pio ÔÔ libero res nouaturos eflc fignificarunt.

Ex bis apparet,Pontificcmcuni fuis adhacrentibus batflenus ream fuiflè partem ôC adhuceflè, Necelsitas uero orbis Chriftiani poftu!at,ut àpijs minimècp (ùfpeâis uirisde caulàDci omnium maxima Só grauifsima, cog«» nitio ex uerbo eius inftituatur,

Haec cum ita (e habeant, ferns per flatus Auguftanac Confefsios nis tale Concilium in Germania flas gitarunt, cuius determinationi äC decifioni îj^Papa fêfè ^fubijceret ,

2 cogni*

-ocr page 68-

cogninoncm de doólrina, uia,8^ tno^ ribus fuis ferret» Hue ImperatorisCa^ roll V.atc^ huius etiam Cçiâreg Matelt; ftaris oraniumcß Imperij ordtnQ con* filia de ConciEo inftituta fuerunt, Ac ipcs fada eft Statibus Auguftanx Confefsionis,fore,ut eiufmc^t Hbe^ rum, pium, amp;nbsp;ab omni impictatc Pontificia alienum Concilium indice? retur,in quo tàm capitis, quàm mem? brorû reformatio fieret, hoc eft, ut ta? li Concilio ieic fiibtjeeret PonttfeXjqui (êiè caput Ecdefiæ eflè, falio iaditat»

Verum negledishis omnibus, neeobftante,quód Pontifex Roma? nus in caufa Religionis pars rea eft, à Statibus Auguftanx Confeftionis multipliciter aceufatus, amp;nbsp;in pofte? rum quoc^ accufàndus, quodc^ Cæiâ? rea Maieftas omnes facri Imperij ôrdfnesin habitis Comitijs neceflàriS efle duxerunt, ut pq liberiqt Concilij cognition! Papa (èfe fubtjcerct,adduci ‘ aut permoueri tarnen Pontifices non potuerunt, ut aliud Concilium ipfi ap^

-ocr page 69-

approbarcnt, quâm talc fijfpcdum 8^ feÀiofum Concilium, cuius non tan^i tùmdedfionibus minime iêiê iubmiw tant, uerùm ctiam , quod iniquifsis wum eft, præfides ipfi fint, ôf decre»s ta pro libidine fua faciantjfolicgjquani tumuis grauiter accuiàti, indices fine» Ati^ ca ipfa commentitia Concilia idco tantum inftituunt,nc cùm (cèlera (ùa, infidias, amp;nbsp;fraudes omnibus to:» tiusorbis Chrifttani Regibus perfpe«: das iam eflè intclligant, reformatio uniuerfalisab ipfîs fufeipiatur»

Ea quide m ratione, eoep ’pro^ pofito, Pontifex Paulus III.ôô hic Pontifex Pius nil. Concilium Tri;« dentinumindixerunt, ut fupra prolû xèoftenlûm eft.

Nec dubium eft omnes pij Conciltj inftituendi uias ac rationes fruftrà cum Pontificibus tentari, fiai quidem animus illis prorfusnon eft, errores fuos,8lt; horrendam Idolatriam uitæcç turpitudincm, in qua tot fcculis bxfciunt, agnofeere, aut uUi honeftac

E 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pi%(^

-ocr page 70-

piaccp emendation! locum dare, ita oleum operamcg perdituri, næçp rcftinguendæ laborem ( ut in Proucrbio eft ) fufccpturi fint, qui id tnpofterumeffïcere conabuntur.

His accedit,quod in omnibus Pontificum Conciltjs, SC in Iioc à Pio I in, indido Concilio, Cardinales, Epifcopi, Abbates, Monachi SC id gegt; nusalia monftra, iolùm præiunt^, ac «ocem decifiuam habcnt.alijq,’ omnes cuiuicunq^ Status à Pontifice non apgt; probati, excluduntur. Ncc ulla fp« reliqua eft , fore ut Pontifices alijs quoq; pqs Sif dodis uiris, quiiurisiuü randi Religione illi obltridi non font, uoeê decifiuam in caufa Religio* nis concédant, aut ullam conftiltandi, determinandi, ÖC decidendi potefta* tem faciant,ld ßullat indidionis,quas Pontifices in publicum edere folent, comprobant in quibus hec funt uerba, F'enerabtles fratres noßros omm^ btn

-ocr page 71-

klis exloctSy^atriarcIxiLsjfrctne^ pifcopoSj dïElos ßlios AbbateSj C(iteros^^ qutbiii in Concïïto ^enera^ li federe fententiam dicere j itire commimi ^id ex ^riuile^io) l)el ex tintiqua confuetudine licet i^c.

Neep uero cufquam mortalium obfcurumeft, quam horrendis juras mentorum uincub's, Cardinales illf, Epilcopi, amp;L Sacerdotes, Pontifictbus obligati fint. Haec enitn ufitata iuras •nenti Epifcoporum formula eft.

E^o N. Einjcopus iyc. ah bornjl)t antè jfidelis er o S. tro j fanblicq^ ^poflolicæ ^manæ ^cclefiiCy IDomino meo einsq^ •Succefforibits Canonicè intrantibns. T^on ero neifjn confiUo neq,jn faElo quot;^tYitani perdataut membrum, ytel c^piatur ?nala captione confilium^ quod mihi aut perfe autper literds uut per nuncium manifefiabit j ad

E 4 eiiut

-ocr page 72-

eins damnum nullt pandam y Tapi» tum ^mance Ecclejiai^ lt;7 reculas fanFlorum Tatrum adtutor ero ad defendendum is* retinendum (faluo ordme meo ) contra omnes homi* nes lt;tsrc.

Imo amp;nbsp;alia nowa luramenu ma extare didtur, in qua Epifcopi nnt. Ce omnia ilia, qu3e contra Papain deliberantur aut traclantur, rcuelatu^i ros,ac prouiribus fuis fmpedituros, amp;nbsp;hærcticos omnesqj PontiKci rcbdf* les perfecuturos eflè. Eadem iuristn^ randi R.eligione Doifîores Theologie ex facultatis QC Canoniftæfut uocant) aftringuntur , (cilicct dcfenfiiros ft Statum Pontificium ôd RegaUa S. Pe*“ tri contra omnes homines, QC confer«* uaturos autoritärem 5iC libertatem Ro^ manæ Ecclefiac- Ex quibus facile collie gi poteft,nihil dicfluros aut faduros in Cöncilijs ÔC grauifsimis de Religione deliberationibus EpifcopoSjquam qug Pontifici placeant, S^adtuendama««* gendam^J

-ocr page 73-

gendamcg Alias potentiain ipedare uidcantur.

Cæterùm, nee liberum, nee pium Condliûdici meretur,àquo maxima pars €orum,ad quosea respertinet Cæ# far uidcUctt,R.eges,a! t)c^ or bis Chr iftia ' ni potentes Principes uiridoclrina prçftantesarcentur et exdudtintur.Pus gnat enim id cum uera et propria geriet talis Condlrj conditione, communie^ Omni Religionis caufa, quæ C fi uer^ bi diuini ÔC redæ rationis tudicium quimur) communi omnium confilio ' amp;auxAio, cùm ad omncsfpcdetjtras: âanda eft. Atq^ ita ab Apoftolis ÔÔ Patribus priraæ amp;nbsp;ueteris purioris Ecclefiæ obfeßuatum eflê, facræ te^ ftantur literæ*

I Cùm enim inter Apoftolosdiamp; fenfio orta eflet. An qui Chrifti fidem confiterentur, dreumeidendi cflènt, miCsifunt Legatinon tantum ad Pes trum 56 altos Apoftolos, iêd ad totam j lerofolymitanam Ecclcfiam, Nec less gitur feriptum, aliquam Petrum As

Ê 5* poftos

-ocr page 74-

poftoîiitti pfæ rebquis praffogatiirâiti feu præcmincnttam habuiHcjffd qaod ab omnibus Apoftoh's Sgt;C feniohbus populi dcaetum fit, Circumofionf’’’ ad faJurcm QC faîuationem neceflànan* non eflè.

Similfa extant exempla i'nnutnc^ fa, quod poftea etiam apud fiinÓos Patres,non folùm Fipiïêopi àC Clcrid, iierum etiam Cæfàres, Reges, Prince cipcs, ôf ultj homines dodti, laicii^ priuatæpcrfonæ obfe’ioris condiiio'^ nis ad concilia uocati, audi'ti, Si ad do cifioncs admißi ftint, prout Ecdcfia^ üicx SC ahk pi-obatae hjtloriæ teflan^ tur,

Adhacccertum efl, Concdiumali^ tid nihil cfle, quàmÆmmuncm cott^ gregationem orbis Chriftiani, flu Ec«lt; elefiae Dei, Quaproptcr cum Laid non minus quam clerici fub numero Cliriftianonim compræhendantur ,ut qui in mortem fill) Dei redemptoris nofîri Baptifâti flrnt,quam ob caufam, queue lure,à Gonfultationibus et deci« f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fionii

-ocr page 75-

fionibus ad fidem Chn'ßianam pcrtM nentibus, rcmoucbuntur, præfèrtim cum fieri pofsit, ut uera in Dcum des, in peâore fi mplicioris tcnuiorisqj fortunæ hominis conftans SC durabilis ßt,In alifs uero ßpientioribusöCpo? tentioribus extinguatur.

Ita in Concilio Niccnoperfolum Paphnutiü dcfenfiim eft contra muk tosconiugiuin Sacerdotn, Qnamip? ftmobcauftim Canoniftæillorumdc* ciduntjfn caufa religionis unius priuasä fiopinionem Pontificis opinionipræs ferendam efle, fi meliore facrarum Uten carum, SC noui teftamenti fundamcn!# ^dnitatur.

Porro fiipradióisilludconiun? lt;^um eft, quod Pontifices non iiolunc concedere, ut decifiones Conciiiorü cx uerbo Dei, fed iuxta humanas tra^ ditiones SC comroentitios cultus ac Canones, Deniœ iuxta RomanaeEcj; clefiaccöfenfum nanu Tale fuit decren tSprioriSjSC huius Cociiq TridentinC Inüto cnim huius Condlq, Pontificq praj«

-ocr page 76-

Præfides 8^ Aflêflbrcs fd maxime fiflèfcruntur,ne detcrminatio fccun«^ dumdiuina,iêd iècundum autoritär tem Apoftûlicæ fedis fiat, Idemlt;ÿ in j omnibus aitjs Synodis eos faâuros ; eflè certiisimumeft*

Cactcrûm indubitatum cft,in pio Conciîio Chriftum, eiufig iâcro^ ianôurn uerbum, uocem dedfiuam habere dcbcre, omncscç controller* fias,exuerboÓci,non(êcundumhü^ i manas traditiones aut ipecuîationes cum Verbo pugnantes, dtjudicandas amp;nbsp;decidendas, ueritatemc^ defendeur dam, acidolatriam Antichrifti publia ce taxandam ÔC execrandam efiè,adeo utuntusautduorû fententiain uerbo Dei fundata,plus ponderis et autoràa«’ tis habere debeat, quàm multoruni) tmo reliquorum omnium,qui facrarß literarû teftimonijsdeftituuntur, fient ex Adis cap. 2 f, ÔC fupra diëîo Papfe nuti) exemplo patet, Æterno enim 1 immotocß uerbo Dei omnes fiuroanæ tradü

-ocr page 77-

tradin'ones cedere debent, Equfdem ideo in Concilijs pïjs multi homines congregantur,non ut in Religionis fi* dcicj^ aula uotorum aut lufFragtorum pluralitatc ac numero uincant, fed co, ut n inter multos aliqui reperiantur uerbi diuini gnari, eos cum Dodîore Chrifto, non alios, etiamfi multitu^ dinem arense in mari numero arquent, audlamus ÔC fequamur, ficut inquic Pfalmus: Lucerna pedibus meis uer* bumtuum,

ïmmota enim immutabilis ueritase{l,lólum Dei uerbum,uerum, firmumamp;f perpetuum, è contra ue* tOj omnes homines mendaces elïè, omniumqj hominum confiliaSi. des creta, quantumnis lapienter inftituta, ói Humana autoritäre munira fund, Hallueinari, Slt; errate poflè , uerboqr Dei cedere,ó(f illi fubieda efïè debere, iuxta didlum Chrifti, Coelum, ÔC tem ratranfibunt, uerba autem mea 'non tranfibunt»

Multis

-ocr page 78-

MulfîS quoï^ Conciliomm cxcm^ plis probari ac demonftrari poteft,cti^ am Concilia erraflè, ÔC décréta cum uerbo Dei pugnantia feciflè. Qyæ caufà efl-, quôd ilia ipfâ décréta tan^ quam impia (âcris literis aduerfa, ab Ecclefia reuocata condcmnata fùnt. Sic in Concilio Carthaginenfi, quod fuit proximum ante Nicenam Syno?’ dum tempore Cyprianijdecretum eftgt; Baptifatos ab Hærcticis dcnuo bapti^ fandos eflè,

Similia décréta impia in Concis lioSyrmienfi ÔC Seleucenfi,fub Impeta tore Conftantino facfîa funt, dequib. extat (criptûjcùm Imperator Conftan# tinus Epifcopos Niccam uocaflèt, nt nous dogma contra prioris ptj Con# ciltj Niccni décréta lîatueretjhorribili terræmotu eos dilsipatos eflê. Poftca tarnen nihilo minus in Scleuccfi Syno# do tetrS ÔC blalphemü de ore tum dîum eft, Chrißum non eße patri (èy confubftanttalcm,

Synoi

-ocr page 79-

Synodus An'mincnfîs, at(Ç alia quadam Concilia impium dogma Ârrq approbârunc. Conoh'um ucrô Ephefinum (ècundum,Eutichetis hae^ refin probauitr

Qiiinta Synodus Cartbaginen^ fis, inuexir Sacrificia pro uiuis nbsp;nbsp;mor *

tuis, quæ horribilis impictas QC bïali phemia eft Et Synodus Milcuitana prohibuit coniugia,poflèntqj plurima alia exempla adduci, de ueteribu» Concilrjs, quæ craflôs confirmârunt wrorescontra ucrbumDei. Recenlt; tiora uero Concilia fepè Ido'iatricos cultus ftabilierunt, fient fadtutn efl ia Laccranenfi, in quo tranfubftantiario panisamp; irini in cœna Domini, contra Sacram Icripturanijpriora Concilia,ôi ipfam Chrifii infiitutionem, primum excogitataamp;^ approbata eft, fimiliterq; error de enumeratione omniun liViorum confirmatus eft,

Poftremo, utlùmmatim dican« tur orania, non alligaïu't D£ K S cognÿ

-ocr page 80-

cogniti'onêjReligionfs ad tituliim nel fuccdsïoncm Epifcoporum, aut ub lam fapientiam,autoritatem,amp;^ potciv tiam cuiuf^, fèd ad uerbum fuum traditumpcrProphctasôC Apoßolos, ficutoflendit exenjplum ßimmorum Sacerdotam, Ôi ah'orum in Cathedra Moilî ßdenrium, qui Prophetas, imo ipfuni Chrißuro SiC ApofioJos perfe^ quebantur, ÔC tnterfidcbantjNon ob^ ftantCj quod externa quidemfpcne, illiipCi, ordinarrj Epifcopi Qc Sacerdo^ ceserant, acmulto maiora tenimonis, matoresep promi'fsiones habebant, quam nunc Pontifex Romanus, eitç adhérentes,

ImpoCsibileigitatefl, ah'ud«^ lebraripium Concilium poße, quaffl id, in quo Regula ac norma délibérai tionum ÔC decifionum eft doärina Chdüi, SC non quot;traditiones huma^ næ, antiqua confuetudo , conCeafas, uel autontas , SC uotorum pluralt^ tas.

Verhu«!

-ocr page 81-

Verbs entm Dei fundaments fidci * doCtrinx Chriftianac eft, ad quod omnia Concilia ab impiciate alien» Kgulari ÔC dirigi debêt. lllud uero ne;i •’loPontificum unquam conccfliirus fiquidem illi de primatuacuicas datu(utuocant) contendunt,Neque fnim ignorant, omne in hoc Potificq nominis, honoris,dignitatis, autoritär« ds,opum,acpotcntiæ fux, Imô omniS forum,de quibus in hac poftrema Wundi (ènedla,uelut Antichriftus, de quo Daniel uaricinatus eft, tàm uarqs ârtibus ac machinationibus contra Imperia, Cæfares, Reges, ac Princis pcs,quos peflundare non definunt, dimicanc, momentum pofitum eflc»

Adfupra didîas caulâs, propter quas Status Auguftanx Confciaonis rontificum Concilia oppugnant ôi auerlântur etiam aliæ accédant, non parui ponderis, apud intelligentes politicos uiros,qux in legibus ciuilw bus fundatx funt, Videlicet quôd F Pon?

-ocr page 82-

Pontifices Romani ftatuum Aiigii* üanx Confcfsionis capitales öd iiv fenfilsimi hoftcs funt, Eoicp iatn dui« dum, öd in hoc ipio prxicnti Conrilio, j'nauditos ftatim in initio antedetcrmi nationêjpro hxrctids condemnarunt, «lullacç intcntione alia Concilia indi^ cunt, quam ut condemnationum iïla^ -tum executio fint,

Negari autem non potcft,ud propria ipTórum lura ftatuere, noni# ncm cogi coram tali Indice compare# re, Omncniq; fcntentiam ante caufe cognitioncm latam, nuUam öd inuali^ dam efle. Quantó igitur magis in hac caula id uerum eft, in qua Roma# ni Pontifices Statuum Auguftanx Confefsionis Indices plané non funt, Siquidem nullo (acrarum literarutn uel luris etiam humani fundamcnto^ fèddcfadto tantum hancfibi lurisdi# rtionemarrogarunt, lufiilsimè igitur fu^da illa, fadiolàjôd impia Pontifi* cum ^Concilia detredtant, cùm intf

-ocr page 83-

qais pr«tudtci|s /amdudum ,àPonc tificrjs grauati, amp;nbsp;ante caufie dtjudica^ tionem abfcntcs condemnati fint»

Ncc caret fuCpicfone, quod Ponti* fites, fua plerunc^ Concilia in Iods fibi tutis ac comodis inftituunt tantum nempCjin Italia, nulta habita rationc Carfatfæ Maieftatis 00 ordinum facrl Romani impertj,a quibus etfidccre* tum eft, Concilium generale, pium ac liberum in Germanica natione indi* tendum efie, Imo Caefarea Maiefta. ab hoc ipfo Pontifice Pio 111L mifsts legjtis, ut hoc fieret, contenderit, ni^ bil tarnen Cælârca ipfius Maieftatas obtinere autimpetrare potuit, nec, ut ucræ religion» addiefii Prindpes perfuafum habentobtinebitur un* quam» PImimum enim illo^ tum interefi, ut in uidnia, 6Ó qua* fi ad latus habeant Concilia fua, nimirum ut Aflefiores fuos infiituc* te, quibuscß fufFragijs Slt; uotis utt de* beant, fine tnora iropedimento edo*

-ocr page 84-

cere,décréta proltbi'to fnfleclere, muij tare,ôlt;^ legatos ad omnia artifidofe fubornare, Deni(Ç in omnem euen# turn à Conçût} decretis fibi aduerfis, tuti ac muniti eflè queant, Proinlt; de Status Auguftanac Confefsionis ßqgt;e indicarunt cauias , cur locus Condk'orum hadenus indidorum ipfis fufpedus ac periculofus fit, ad quæ breuitatis ftudio ledorem remits tunt,

Cum igitur ea fit ConciliorS Pon^ tificiorum ratio, quod Pontifices inlt;= didionis lus, ex lurisdidionis defe^ du non habent, Et officio ludicis fiingi nequeant, cum à ßcris literis hxrefeosconuidi,amp;^ multorum icclea lerS rd fint, Quodeg fiiis tantum Afi fëflôribus, Cardinalibus amp;nbsp;Epifeopis uocem decifiuamin Conctlio conce« dunt, nec alios decifionibus inters eflefinunt, Atc^illasipfàsnonèuer# bo Dei , fed humanis traditionibus faciendas eflè contendunt, Denied

-ocr page 85-

quod hofce ßatus ante cognirioncm dca'Gonem inaudi'tos condemn

nant,Nctp condlijsfuisgloriam Dei P’fopugationêucrbiipfius promos ucntjfed omni negledîa emendatione, nfliil nifi quod ad autoritau's, digni« f’tis, opum,atq^ potentiaefuae (jjTens dorem augendum confirmandumc^ fpechre uidetur,quxrunt, Qi. blaiphes ’’lias Idolatricos^ cultus ftabiliunt, ac leges pro (iia libidine in Ecclefia figunt amp;nbsp;refigunt, Atc^ ita generali« ’”u, piorum, liberorum, SiC Öectimes nicorum concikorum titulo mini^ •qèdigna fint:

Omninô perfuaCum habent Stas tus Augufianæ Confelsionis, Cælàs team Maieftatem, omnésque Res geSjôCordines facri Romani Imperq exeufatos iclè babituros, quôd eiuslt; modi fulpcdis, illcgitimistç Conciitjs Pefe fûbijcere detrecîant, ne^ ilîisins tereffè , fed potius quantis poflùnt conatibus aduerfarifiatuerunt.

F 3 Ne(Ç

-ocr page 86-

Necç «n. fâtttnm ut id fadât,priüQtfe uitacfuæ fuorumcp fubditorum com« modi's, uerùm eriam confcïentia 8i ïôlhntudine de(âluteæterna,ac man« dato dxuino moucntur. Cum hæc caufà non ad ipfos tantum pcrnncat, fed gloriam ÔC agnitionem DEI concernât» Quæ caufà eft,quôd cum lacîura dim'næ Maieftatis SC ucræEc« dcfiæ,njhil aduerfàrqs hrgiri poflunt, fmo offîcîj ratio abipfis poftulat,ut in agni'ta Euangelij uen'tate ipfi con« (hinter perfeucrcnt, Nci^ cnira ufl Ecdefiam ueram defercre, ud pto jmmenfb hoc benefîcio accepto in« grati eflê DEO, ac confenfu fuo Congt; cilla, quibus nthil nifî Euangdicæuc»’ ritaris opprcfsio, ac publicae pacts SC tranquillitatis conturbatio tentatuG approbarc, (âlua confcïentia, illæfac^ di'uïna Cxiàreacç Maieftate debeni aut pofTunt,

Nec cauamp;s tantum honeftas ac ne« ccflarias huius fui propofitï habent, ucrùio

-ocr page 87-

uerûmctiam exempla extant prxda* tain Ecclefiafàncflorum Patrum, qui Synodes detreâârunt, quando non ueritatem quacri, (cd idofatriam fta^ biliri animaduerterunt, etiamfi indi:* dæ fuerunt àfummis magiftratibus amp;ipris Cæfàribus. Sic Chryfoftoi: mus Concilium aduerfusfeindidlun» reeufauit. Similiter Cirillus fugitca Concilia, in quibus uerbum tllud de filio Dei (è/xû^trioii) oppugnatum efi-, obifâis Cacraî feripturæ fentcntrjs, ô£ interpofita appellaaone. Athanafius quo^, etiamfi Tyrum in Concilium ueneratjßatim tarnen ad Impcratorem indedifeefsit,quia uidebat præcipusâ os Concilij præfides, ludids ÔC partis munere funduros ,ac certos ab illi» calumniatores fûbornatos efle, qui ip Êim accufârent.

Indida quoc^ ab Imperator« Conftantino Antiochena Synodo, Maximus, Epilcopus Hierofolymitaa nus ifth«cnon«€nit,licctuicina cflêt

F 4 Antû»

-ocr page 88-

Antiochia. Norat cnim uoluntatftfl Conftantini Ariana hacrefi infedam, Si flimnnorutm doloamp; impofturisleo dudam ehe. Eodem exemplo,Epw (copi Occidentales, poftquâ intellcxej* runt Arrianos magno numero addlt; (e, ad Synodum Syrraienfem in Huiv gariam uocati non uenerunt.

Similiter Paulinus Epifcopus Treuirenfis à concilio Mediolanenß difcefsit, poftqua'm (enfitjAuxentium Epifcopum cum (uo (àteÜitioinfidiofa tradîare confilia. Huiusmodi exempla multa in Ecclefiafticis alijsq^ hiftortjs reperiuntur.

Siquidem igiturPatriarchacad impia SC ftifpeda Concilia non ac^ ceflerunt,etiamßäiummis magiftra^i tibus SC Imperatoribus indicfla fuegt; runtjfatisquoc^ caufehabent Augu«: ftanæ Confefsionis fîatus,quod ira* pia SC illegitima Pontifi'cum Romai» norü Concilia ( quæ nullo diuinohu# manoep tureabipfis inflitui poffimt) praefeiv

-ocr page 89-

præfèntia fuanon approbantyfèdpo^ tins, quantum poiïùnt, tmpediunc âC oppugnant»

Nolunt tamê laepius nominati Stîb tuSjhaec ita accipi, ac fi dcbùfs in lods, fiddjSôdotfirinæfuæ rati'onê reddere ucreantur, uel piorum amp;do£fiorum in facra Script ura uirorum tudida ÔC cognitionem ex ucrbo Dci defugt^ antj nec uUa libera,Oecumenica, legii tima, 8Cpia Gjndliaeorum«^ décréta Tacris conicntanca literis ferre queantgt; Netjeoimipfi ignorant, quibus me^î dtjsuetusS«^ uera Ecclefîa ad tollendas ‘Rdigionis controuerfias femper ufa fît’,quôdque prædpuumex ijsfuerit Conciliorum piorum indidio*

Hanc ergoob eaufâm, nunquàm àConfiItjs 8lt;rationibus (c(è qs (ciun^ xcrunt, quibus coniènfio ÔC concorsî diadereligione iniretur, necç in po^ fterum id faduri funt. Ac meminic Cæfârca Maidt Écpè Status Augu?

F f ftanae

-ocr page 90-

ftanx Confeßioftis ad libera, amp;nbsp;pk Concilia prouocaflê,

Qiiibus uero conditionibusS^ qualitatibuSjtak Concilium inftituen* dum fit, fepius in Comttijs Impenali” busdeliberatum cft,0d oftenfumCx* fârcæ Maieftati, aliter exortis in Eclt;= clefia diisidijs remédia quæri non poflê, quàm fi ijs conditionibus Sy^ nodus pia indieerctur.

Vtautem de (ententia ôi uoluntiW te ftatuum Augufianæ Confefsionis confiet omnibus, quale fcilicetCon^ cilium expetant, quodq; nihil iniu^ ftum aut iniquum poftulent,non pofluntnoneas conditiones fiC quails tateshoc locorepetere,

Ac primo quidem ad indicenü dam piam Synodum maxim^ necelTa^ rium eflè ducunt, ut omnia ea decree ta, Qua: in Synodis Tridentinis fadta funt, propfose medio tollanrur,abo^ leantur,

-ocr page 91-

leantuf, 2lt; irrita cflê publicè dcnun^ ficntur«

DrindcjUt fit generale Oecut« mem'cum concilium, amp;C in Germania loco (^uocunc^ oportuno conuocctur, non a Romano Epifcopo, qui ctiam gubernator, præfes, ac ludex Synodi eflè non pcrmittatur, (èd controueræ tenti« pars altera cenfeatur, amp;nbsp;Synodi wdicio iubiedtusfit. Sicuti id ab om^ nibus omnium temporum Si actatum uiris pijs, dotfiis, Si bonis, Si neutr* parti addidis Ecclefiarum dodori^i^ bus,8lt;aliquibus etiam Imperatoribus (ut coniêntaneum communi rationis» iudicio) acquifeimum cfiè iudicatum eft ,nequis fimul êd partis Si iudicis perfonam fibi fumat aut arrogée.

Tertio, ut fölauox diuina, tradü ta fcriptis Propheticis ói Apoftolicis norma fit, iccundum quam in Concis, hoiudicetur, non Romanorum Pons tjficum deaetaôi tradttioncs, no Ion«

go terns

-ocr page 92-

go tempore 'rcccptae 6^ fnuetcratac confuctudmes, quarum plerxt^ fcr^ ptis Propheticis et Apoftolicis contra* riæ funt, Slt;:falfo t/tuloconfènfusuni* uerfalis uenditantur, aim fint folius Ponrificiæ RomanæEccIefiæ,5^quÿ dem non longifsfmi temporis,led ad* modùm recens in erroribus èC abufi* bus confenfus impius ÔC iniuftus«

Præterea ne determinatio (eu de* cifio Synodi penes uotorum ôd fufFra* giorum pluralitatem ,ad inftar politi* corum negociorum inftituatur, fed ut iuxta normam uerbi diuini pronund* etur.

Hisaccedat, ut Pontifex Roma* nus, Archiepi(copos,Epi{copos, Præ * latos,amp;^ alios ipfi iuratosfi^adftriôos à iuramentis illis abfoluat, ut libéré finepericuli cuiufq^ metu, (cntentlas dicere, 6C teftimonia ueritati ferre qucî^ ant.

Theologi quoc^ Illufîrilsimoniin Principum ac Statuum Augußan«

Con*

-ocr page 93-

Confefsioni coniundotum non mf# nusquàm Epifcopiin Concilio audigt; antur,8C ad deliberan'ones return con* trouerfarum adhibeantur,ac fententü as 2lt; uoces deciGuas proferre permits tantur.

PorrOjUt illi ipfi Illuftrifsimoruna Prino'pum Thcologî, amp;C hisadi'unói Oratores SC Legati, SC alij omnes, qui ad Concilium accelTuri (unt,toto il!o tctnpore, quo uel ad Synodum uenis Hnt, uel abea difcedunt, fub tutcIaSC dcfenfione Caelâreæ Maieftatis fint, eacç de re,’publicæ fidei,feu falui cons dudus literis affecurentur, quas qui« dem non folùm perlbnis, fed SC ipfi caußcprincipali, iuxta publice condis tum SC confènfu imperij confirmatum de religione decretum, tribui sequilsis mumeft. Nam ut maxime fui iuæcç uitæ ac falutis rationem Illuftrifsimi Principes ac flatus Auguflanae Con* fefsionis habere noIint,Cau{àm tarnen ipfanijquam Dei propriam eflè inteU ligunt, fua aliqua uel negligentia, uel con^

-ocr page 94-

conccfsione fniufia, prodere autprOi^ niiuere holtibus Dci non debencatit pofiunt

Talelibcrum ÔC pj'um Condliuw 0 (ut in uotis habcnt totocp pedore optant Auguftanx Confefsionis ftaiî tus) diufna ope,indicerctur,fumnw uoluntate ei intereffe, ac dedfionibus fllius fèfc fubtjccre uellent,fpe baud dii^ bia, fore ut talisSynodusad illuftran* dam gloriam Dci,ó^ ueram illfusagni# tionem ac propagationcm, firmameß dereligtone confenfionem acconcor# diam ftabiliendam, plurimum mo* meriti ad ferret.

Sin autem, præter (pern ôf expcc^a# tionem, pro horum temporü ratione, Synodus ciufmodi, cum fjs conditio^ nibus ac qualttatibus, inftitui non po# ten't,qucmadmodûCacfàre3c Mai.S^ (àcri Rom.lmpertj ordinibusin proxt misCominjs Augufi:anisuilueft,ope# ram tarnen (uam defufeipiendanoua deb'beratione Cæfàreæ Mat. quocunf^ tempore ofFeruntftatiïs,qua nimtrum ratione

ƒ

-ocr page 95-

ratîone,infaufta reUgionfs dißjd/a tatv dem fopiantur, SiC concordta falvKaris reftituanir.

Interea ucrô, in fufpcnfo hoc rc;« rûftatucerta flat Auguftanç ConfefsiV onis ftatibusfcntentta/ein'hiîo m/nus Paflàuienfis transadionis pacSa, atcp lubfecutn de religione ac pace publica decretû, firmifsimum perpetuocpdu^ »■atiirum, prout communiomniûlm* perij'ordinum confènfu, Anno f p» Auguftæ ftaturum eft /andè religtofo que feruaturos eilic, ncc dubitât, C æfâs ream Maieftat, rcliquofcg Impcrtj leâores, Pr/ncipcs et ordincs idem fa* lt;^uros, mim'méque concefliiros eflè, ut infidiofæ SC uiolentæ Pontificuni niachinationcs , ah'quod falutartbiis •mperq côfcruandi confiitjs, fub fpecie ae practextu Gonci!ij,impedimcntum adferant,

Poftremô magnoperè à Cæfâr. Mai. D. fuo deinentifsimo rdiquife^ orbisChrirtianiRegibus^arincipibus, omnibus^ facri Ko, lirperq ordini* bus

-ocr page 96-

bus pctunt ac contendfît,atcp cos qui* bus uera religio curac ac cordi eft, hor* tantur,ut feria animi indu(ftione,arde* ticç ftudio ßnccrä religionem compk* dantur,n«Ilaflt;j côcordip ineundp tiones negligant, quibus gloria Deiil^ luftretur, omnibuses mortalibus ad ueram Chrifti agniuonê uia aperiatur, (ibert^ ad uitam aeternam aditusnon intcrcludatur,nec crudelitas contra in* nocentêlànguinem, religionis caufa, exerceatur, turn quod diuinx iduo* (untati maxime conlentaneum eft, turn ucrôeriam,quôd omnium eain relalus fttaeftt,

Vota etiamad Deum ætemuin pattern domini noftri lefu Chrifti fad* untjUt omniûhominumftimmxatç •nfima; fords animos amp;nbsp;pedîora ad ue* ram pietatem,moderatiôem, tranquü* litatem,et concordiam Spiritu fuo

lando fledîat, regatö^ gubernet,

FINIS.

RE*

-ocr page 97-

RESPONSVM

5) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LEG ATIS

PONT I F ICI I S

rut Oelphino Eigt;ifco^a Phareufi fiatricio Ft» fieto,eï^ Cummandena E^i/copo lacta-thmi, in coftuentu Nawnbur'

^enfi,Anna

Lluftnfsï'mi facri Romani Imperq Eledores amp;nbsp;Prin* cipcSj Uluftrifsimorutn E# lecfïorutn SC Prinnpum Legati acConfiliartj, ad

orationem ucllram, qua Pontifias R-omani mandata expofuifiisjiocre? fponfum uobis darf iuflèrunt: 3Noa dubitare Ce, quin multi omnium gen« tiutn toto orbe terrarum uiri doóli, isi^ pientcs Sc ptj, iamdudum meliorem Ecclefiæ ftatum optarint, SC nunc tluocp anxia ad Deum uota faciant, ut tandem doclrinx puritas reftituatur, tetri in Ecclefiam inuedi abufus, pia emendationetoUantur* Quod ip« fytn Pontificibiis Romanis infua lu« G risdi«

-ocr page 98-

risdicflione prædpiie curx cflè debo bat, qiii Ecdefia; titulum tàm longo annorum (patio magnifies fibi arrogt; garunr. Verum quibusipfiporißimw rebus fèmper occupât! fuen'nt, nimP rum dominandi cupiditate, regnisi^ inter Ce committendis,ÔC (üperftitionß bus in Eccicfia cumulandis,magis quam iHuQrandae glon'ac Dei, fanan«“ disc^ EecleCtx morbis, obfeurumbogt; nis omnibus non eft, amp;nbsp;multos Pongt; tiftcio nomim’addidos uiros fapiêtes, fateri nccefîè eft, Mirantur autem ftrifsimi Elecftores Principes,abfen^ tumep Iegati,qua uel opinioneperfuagt; fiis, uel (pe fretus Pontifex Pius 11 IL mifta hac Legatione, Celfitudintbiis ftn's concilq indidionem obtriidere, , eosep Tridentum uocareaufusfuen't.

]^ec^ em'm iplum Pontiftcem Si uos ignorare, quam reh'gionê Status Au^ guftanæ Confeftionis ampledantur, Quibusqj de caufis Eccleftas fuas, iuxlt; fa finceram Euangeh'j dodn'nam te^ purgare, Si ft ab eo coetu, qui oppreß U doCiiinx cpeleftis ueritate, fuam po^ dus

-ocr page 99-

tins qua Chrifti gloriam gere coacfli fint. Sic igitur Pontificcm 8c uos ftatuere Illuftrifstmi Principes noluntj non agnofcere ie Romanæ (èslt; i^is autoritärem, certotç celfitudinibus fills, diuini achumani iuris indubita^ listeftimonqsperfuafum efle, concilq indicendi ius PontiKcem R-omanum Hon habere, [udicis enim officio funü gi 0^ controucrfias dirimere eum, à quo diflcnfiones diftradiioncs in tcclefia ortæ funt, quicp manifeftam Heritatem crudeliter oppugnat, fas no 'Ifcj Si Humana diâat ratio, SC diuini fiumanicp iuris fcripta teftantur. Inlt; iuftè etiam oratione ueftra ieie taxari niuftrifsimi Principes adfirmant,quôd nullam fîdei certitudinem habeant,fed tot nunc fint Euangelta, quot dodlo-tes, tot religiones quot uoIuntates.Ex* tat enim non fblum de omnibus fidei articulis,perfpicua ipfbrum Confefsio, Imperatori Carolo V. Auguftæ anno 50. exhibita, uerùm etiam uarfjs has âeniis cdius fcriptis, coeleftis dodring

G z ueria

-ocr page 100-

ucntas illußrata SC pr opagata eRtQab bus autcm erroiibus Romana nunc Ecclefia imbuta, quàmque tetris ab« ufibusô^ fuperftitionibus ueraEuan# grfq doórina oppreflâ fit, ut Ethnicx quam Chriftianæ Rcligioni fimilior efleuideatur, uniuerfi orbis terraruni querelac iatis tcßantur* Cumtß non ergt; lore lapß, nec temeritate, curiofitatc, autprauis cup/ditatibus, iêd {èuerifsb mo Det mandato, quo præcipitur, Idolafugiendaefle, impulfi Germanig Principes, à Romana Ecclefia difcefle? rint, conftanter in ea iententia perfe^ ueraturi funt, nec ullasfibi aPontificc leges præfcribi patientur, JNuIIius enim autoritärem ucl lurisdiclionem, quam Imperatoris fui, Cæfàris Ferdi? nandi, agnoicunt, cuius Legatis, quam ipfi de Concilio Oecumenico ac generali celebrando ipem ac ièn? tentiam habeant, coram hicexpofucif runt. Quod uero ad uosattineqita uobis omninô ut perfuadeatis, celfito? dines ipforum uolunt, Nifi Pontifici«

legaji

-ocr page 101-

legatioftis muttus ftüttc quidcm obtjG fels, omnia celfitudines ipforum cle^ fiientiæ acbeneuolentix ftudiaamp;ob# fequia,uobi's ex nobiliisimis VenetorS fatnilijs ortis, prxftituras fuiflè, tum quod crga amplilsimam Venetorum R-empub, animo adfedïi funt beneuo^ lo,tùm uero eham, quoduos obge^ neris nobilitatem, dodrinæcç ac

fapientiæ laudem, fauore fuo dignos eflè, ipfi profitentur»

FINIS.

^ITE(BE(^GÆ

H R E D E s GEQRQH

-ocr page 102-


-ocr page 103-

-ocr page 104-