PAVLI III. PONTP Î’ICIS ROHANI EPI/ ftolæ duæ.ad Heluetios^Só alp ^uoteorumEpifcopos atcp Ab^ liâtes,quibus Ôâ inftituti Concilq Tridentini'jSófufccpticótra Pro teftantes belli ratio continetur»

ÏXEMPL7M EPISTOL AB Pauli 111 - Pont. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad

UeluetioSfamp;Ct

DÏÏeÆ' fifrjjfàlutem nbsp;nbsp;apofto'

h'cam benedicftfonem : Pro noftra amp;nbsp;prædeceHorum noftro/ rum crga deuot/ones ueftras^tO' tam^ iftam fortiHimâ nationem bcneuofenna, qug fadt,ut (empcr nos ueftri memorcs,iieftrorurn comodorum atlt;ç bonorum fum^ ma rationem habeamus: nô dubi tamus,quin uobi's qqpin animo memoria infîxû fit,quan ta fu^-' ritjUtqui (èmper noftris indicijs, noftris^ ftipendijs uoshonefta/ uerimus:ueftra autem uirtus SC ue ftra fides nunquam prcdcccfibm bus noftris,amp; nobis,uIJaintern' porum uarietate defuerit» Atque banctantamSC tam ardam inter nos amicici^ coniundionem,qu?

utrilt;?

utnlt;$ parti bonori fuit fcmper^ 6^ commodorfuerunt tarnen ua* friamp;inßdiofi homines, perturba tores legum morumcp bonorum, ijdem^ iândæ catholicæ amp;nbsp;apo' ftolic^religioniscorruptoreSjqui fcparare diuellere conati funt* quibus tantum fauit perfidus hu'-mani generis hoftis, ut ex ifta for* tiffimaSó nobis chariHimanatio* nealiquos tarnen à nobis potuerit auellere, magno cum dolore no* ftrojtanquam è finu 80 complexu amantiffimi patris dilediflimos fi lios. Quorum iacfluram atcp dam* num ctiam nunc lupere bC lamen* o

tari non defiftimus, defiderantes Slt;Deoreftitui,8ó nobis:quosno ftræ curæ,diurnæ^ noiflurnae cogitationes omnibus precibus apud Deum,amp; alTiduis lamenta* tionibusrequirunt. Illud tarnen s X Deo

Deo,eius^ dwinæbonitatiamp;Tcle mentiæreferimus acccptû: quôd pars de uobis in fide erga ipfum DeUjSô erga fânetam matrem Ec' clefiâperft/tit, necfèalienari à cul tuueræ ôé Chnftianæ religioî^is pafla eft» In quo 0eus miferkoP dig dominuSjamp; uobis qui integi'i remâfiftisjde Cpintu fuæ iâpienne efïudit:8ô fiquigentis ueftræ àe' cepti induêti improborum Ep monibus, in alienum ienfumabk runt J iIJis tarnen exemplum ante oculospofitum eße uoluit côftan tioris etmeUoris partis^per quam aliquando pofiint facilius redpi' fcerejCt reuerti ad earn ranûam 3' dem, quâ patres ipCornomnestp aui, maiores perpetuo curlù uc terum lèculorum in catholicæEp deßpgvemio tenuerût.CuiusDri uolantatis maximû eft argumem tum,

tum,quod pax et concordia inter uoSjUediffidio quidëreligionis, ex quo folêt afperrimæ feditiones oriri, infringi, aut uiolari potuit: quam pacem ueftrâôCconiunëlio nem nos optimum fignum ueftrp pvobitatis, èC optatæ ac fperatæ nobifcum côfenfionis habemus. At nobis quidêiam inde à noftri pontifîcatus initio omnia tentant tibus ac molicntibus,quobis dif^ fidiorum atcp hærefum domefti^ eis tnalis occurreretur : cum pro pace inter Chriftianos princt pesreconcilianda,ficut notum uo biseftjplurimum laboraflemus, etlenibus primo remedijs fcriben dojhortandojtnonendo iniques bæreticorum animos placare ftux duiiîemusipoftquam cæteranon fatisprocefîeruntjad fummum 8^ maximum omniûhuiufmodi ma

s 3

lorum

lorum remcdium,Oecumeni'cuifl amp;nbsp;generale Conciliü indicendutu deuenfmus* Etquoniamin Ger' mania maxime hæc hæreticorum praua fèges pullulabatjocû conci lio habendoTridêtum elesimus, iuris amp;nbsp;nationis Germanie^ ciui^ tatemtad quam illi cômodèueni^ re,tuto^ commorari in ea,8c tuc/ rijfi uellent, partes fuas poflent,

Sperauimus enim,idquod erat fj3erandum,in tanta Côcilij genc' ralis authoritatCjCuifemper reßes Chriftianijôô populi plurimum detuleruntjin tanto conuentu uC' nerabilium Epifeoporum, qui ci omnib, nationibus illuccolleÆ, de fumma fide catholica author^ fpiritu iàndo eflênt aduri, nemiquot; nem fore tanta impietate prædù turn,qui nonfe tantæ, diuinærna gis humanf, autoritati fubmit/ teretî

fcrettqui non refedis falfîs fuggegt; ftionibus improborû, iudfdum uniuerfum cathoIicæEcdefiæ Rv fpiceret.Quam etiam nunc (pcm, dilediflïmi filii,de uobi's retincz muSjpacem^ illâ inter uos, quam omnilaudedignampauloantè di ximusjtanquamaniam diufnitus nobis datam accipimus, ad con^ glutinandos iteruni ueftros cum Deo amp;nbsp;nobifcum animos:cum et qui fideles ac confiantes è uobis manferunt, hoc certè animo ob-* temperandi iàcro Cond'Iio fint fu turi:et qui non fua culpa,lêd quo dam credulitatis errore( qui læpe ctiam bonis incidit)prolapfi funt, autoritatem Oecumenici concilq, amp;eius fpiritus fancli qui concilL um regit,non contempturi efie ui deantur:ad quod nos concilium, tanquâadcccleftemfenatû quetv s 4 dam.

dam,CUI Deus præeftjeum^ipfe' met amp;nbsp;moderatur amp;nbsp;oubernat: Deuottones ueftras , ficut etiam anteamp;dmus, amp;nbsp;inuitamus 8^ ad^ hortamur.Quoduero nobis pr? i ter omnê (pern amp;nbsp;expecftationcm acciditjUt inuenirentur inter Gcp manos non pauci etiam de nume^ ro corn qui fe dicunt eHe Princp pes,qui cccumenici Concilij gra^ uiiïimamauthoritatem, potius^ diuina(utdiximus) quàm huma' nam,itafuperbèinlolenter^ dc' fpiccrentjUt no modo ad id fe ao ceffurosneparent,fed contumc' Iqsamp;Zmaledidhs petulantib. at^J nefarijs omnemConciliorumfaii (fiitatem improbifïimè infedareH tur,le^nec Cocilq decretisftatu roSj necillius authon'tati tantulu delaturos dicerent: Id nobis, ut uereloquamur,maximo dolori

fuit»

fuit. Vidimus enim hanc perdu toru contumaciam^fummam no bisnecefritatem afferrCj utde ui at^armis efTet cogitandum:cum

! nec tantum animarum interitum, cjuæhærefumuenenis quottidie infiiciebantur,nec coculcationem

' totius, non magis Ecclefiaftici Chriftiani nominis atquehono^ fiSjpoflemus amplius perfcrre. Quod alteru nobis paftorale offii cium,chantas^ paterna,quam er gaornneis fideles Dei filios atcß noftros gerimus : alterum locus atquehonor,amp;^fummipontifica tusdignitasnopermittebat. Sed nobis fæpecogitantibus quid a^ gendueflTetjDeu^ precatibus, ut is diuini fui cSfilfi nobis lumen of ferret : opportune accidit,ut chagt;-riffimus in Chrifto filius nofter Carolus Romanoru Imperator

s 5 Temper

femper Auguftus, cui'us erga um omnipotentem et fandam ca tholicamapoftolicam^ ficîê fîm gulare femper extitit ftudium, præftantifïima pietas.impiorum fceleribus eifdem ferè quibus nos offènfus, 8Ó quod cum Côcilin'iï Germanicgnationiipfius præfcr tim po ftulatione et opera à nobis datû eflèt: qui id contemnebanG ipfius quoq; Sc fàdum ÔC authoi'i tatem uidebantur contemnerc,fî eut quidê aperte petulanter^ fa-' ciebant:armis fibi conftitueretui olatæ fidei catholicæ ianditatem ac unitatem efle utndicandam»ciU nos occaiîoni tanquam nobis ab Deo ßne ulla dubitatione oblatf, ftudiofenos adiuximus, fummi' que Imperaton's optimam uolnn tatem,omnibusnoflris amp;nbsp;fände Romanæ eccleiîe opibus at(f au' xilijs

xiltjsiuuareconftkuimus: Deo hanc noftra operam amp;nbsp;adionem tribuentes, cuius numen hono* defendi'mus» nee uolumus cÔmittere,ut fi lente negligenter^ nosgeramusjispofteatot filioru animas hæreticoru perfidia inin^ teritû abdudas, è noftra manu rc ^uirat.Quem animû noftrum,et totam côfilq noftri rationem.uo-' luimusuobis diledi filrj,noftris liter is facere notam » Primùm ut uobifcû, tanquam cum eis quos cbariflimos habemus, curas et fol licitudines quæ nos premunt, commun! caremustdeinde ut uos etiam hortaremur,ac rogaremus, utanimis pqscpuotis amp;nbsp;uolunta' tib.ueftris nobifeum effe, hoc eft cum Deo cum Chriftiana reliquot;

’ giôeuellecis.Namcummulta de uobis eximiaôC præftantia fiida poflînt

poffint comemoraânullu tarnen futurum eft prgftantius, ^hoQfi' cum Deo ueterem coniudionem ôôamicitiâ J quam majores ueftri fände coluerunt,aut feruauen'tis, aut recüciliäuehtjs:ft ftdj Äpofto lice,qup uos femper iHuftrareat^p ornare conataeft, priftinum ue^ ftruamoremamp;cultu reddiderP tis:ftnobis, qui uos paterna dile^ diôe^fèquimur,in hac di’da cau fäi'uuanda èC ^mouenda,ueftra ftudiaueftracp auxilia adiunxen'quot; ds^ Qug omm'a ut cu ueftro fùm^ mo commodo 8tutilitatefiant,et Deu omnipotentem, et uos ipfos charifT.filq omni ftudio rogamus atlt;^ cohortamurgt; Datu Rom^a' pudfandu Marcu,fub annulo piicatoris, die3.Iulqa54d,PonU ficatus noftri anno duodecimo.

Blo. el. Fulginn.

Excni'

X E H P L V M E P I S T O L AE Piinft 111 ,Po» t. Rowj4«i ad Epifcopos O' bates aliquot Heluetite,.

^AVtvs PAPA III, sjrc, c

Venerabiltbus fratribus,Sedtl nenfi 8â Curienfi epifcopi's: 3cdile(fbs filqSjfandi GallGamp;lan '^?Mariæde Vallejtiec non fan^ ^iVrbanijamp;S alijs Abbatibus, in Hduetiorum,8ó fuorum confce^ ^eratorum dominio comrnoran* ï’bus,falutem,etApoftolicambe nediâionê, CùmomnesChri ftianitatisprælatos ad uniuerfale Concilium Tridenti indidlu^pro iioftrojillorum^ officio ftudiofè couocamus.et cooimusîtum uos precipueecclefîam Helueticamre ferentes, cuius nationis populos tanquam peculiares fedis Apofto licæ filios,6lt; libcrtatis Ecclefiafti-cæ defenforeSjipeciali amoris noz ftri

ftn' prærogatîua complcctimur» Iccirco à uobi's tanto ftudiofius cxdpi,amp; ad efîèdû deduci debet, quanto ipfum Concilium aper^ tum, celebrari^ cccptû,GalIicis

Hiljjanis ac Italis prdatis,amp; a/ lijs indies côfluentibus,frequeiis ïam eftn'tautuos fubpudere poP fit, tam uicinos tam longinquis in conueniendo fuifle pigriores. Quôd autê ueftra natio non pat/ ua fui parte infeéla hærefibus,re^ medio ipfius Concilij magis indi get, nulla in uobis mora quàm primum conuenicndi effe debuil' fenQuam nunctarditatem, céleri debetis diligentia côpenfare. Itac? remittens iftucdiledû fîliû Hiei'O nymû Franchû,nunciû noftrum, bas ei ad uos dandas,iterata^ fione uos monendos ac hortaiv dos duximus, ApoftolicaautoH' täte.

tatCjtenorc pracfentiS monemu« hortamur,ac in uirtute fandac obedientiæ ,amp; fub uinculo iuragt; rnentiin ueftrispromotionib.prg ftitijcæteriscp (andorum Cano-num diftridionib»uos urge mus, ut quâtocyus, et omni mora poft pofita,addidumConciliü profi ibi^ ad pacem uniuerfalem, bnationem^ et unionem ueftro^

populoru inter cætera omni bus ftudijs intederc debeatis,ini-' pleturi ueftrum ofFicium,et nobis poft Deu,rem grata 80 acceptam b(fturi : ficut idem Hieronymus nuncius hæclatiusexplicabit,cu iusuerbis plena habebitis fidem* Datum Rom^ ,apud fantftum Pe tfum, fub annulo pifeatoris» Die Xi.Äprilis.M.D.XLVi.PonU nogt; ftrianno duodecimo»

Blofius ElecftusFulgin.

Aufeub

( kooQi' ,i3

Aufcultata ôâ collatïonata cft hatc præfens copia à fao uero original!, ni hiladditum,necimmutatum. quod atteftor ego Albertus RofynTiguri' nus, clericus Conftantienf. diœccfis publicus 8^ Apoftolica 0^ Impcriali authoritatib.notarius,amp;in Archiuio RomanæCuriæ defcriptus amp;nbsp;matri' culatusrin fidem manu prO'

, pria fubfcriptus»

ïta atteftor idem Albertus Rofyn manu propria.

FINIS.