DE VO

TIS MONASTICIS, MARTINI LVTHE-

1 H E s V s.

I OH A UNI LVTHER PARENTI SVO, MARTINVS LVTHER FILIVS IN CHRI STO

S A L V T E M.

V NC kbrum tibi^parens carifsîmc,nunz cupare confilium fuit non ut nomen tun , ’n fettem in otbem, amp;nbsp;in carne gloriaremuc W aduerfus doftrinam Pauli, fed ut occafioz nem apprehendere, qus fefe intet tc amp;nbsp;me oportune obtulit, breui prologo, amp;nbsp;cauz fam amp;nbsp;argumentum amp;nbsp;exemplum huius U belli, piis leftoribus enarrandi.Et uthinc otdiar. Seite tc uolo, filium tuum eo promouilTe, ut iam perfuafiffimus fit, nihil efie fanftius, nihil prius, nihil religiofius obfetuandu , quä diuinü mandatü. Infoeliciter (inquics)fcilicetdehacrcunquä dubi-* tafti,amp; nunc tandem hæc ita habere didiciftit Imo fœliciffime, nonfolum enimdubitaui ,fcd plane ignorauihxcita habere. Quin fi patetis, promptum eft mihi amp;nbsp;cómunem tibi mecutn fuiffe earn ignorantiam, demonftrare. Annus ferme agitut de* cimusfextus,monachatus mei, quem te amp;nbsp;inuito amp;nbsp;ignorante (ubiui.Metuebastu patemo affeftuimbecillitatimex, cü elfem iam adulefcens, fecundum amp;nbsp;uicefimum annum ingrelfus,hcc eft ,feruente ( ut Aug.uerbo utar )adolefcentia indutus, quod multis exemplis didiceras hoc uitae genus infaliciter quibufdä cecidilfe. Deftinabas uero meuincirehonefto amp;nbsp;opulentocon^ iugio.Hic metus erat tua cura, erat amp;nbsp;indignatio tua in me aliz quandiuimplacabi'iisjruftra kiadcntibus amic'.s,ut fi qd offer-' te deo uelle$,chariffimu amp;nbsp;optimum tuum offerrcs.lnterim do minus in tuas cogitatiôcs illud pfalmi fonabat fed futdo, Deus feitcogitationeshominum quoniam uanæfunr.Tandem ceffl ftirScuoluntatemdeofubmififtijfed nequaquä pofito mei tir

Äa ii

more. Memîni enim nîmîs prxfentc mctnorîa, cum iam pla* Ocnnnvo' carusmeculoqiicreris,amp;egode ccelorcnoribus mcuocatum uccndi Luthc affctcrcni, necç enini libens amp;cupiens fifbam moiiachus, mul to minus iicro uentris gratia/ed tcirorc amp;nbsp;agonc mortis fubitx circamuallatus, uouicoaftum ànecefTariiim uotum. Vtinam ( aiebas) non fit illuGo amp;nbsp;præftigium.Id uerbi,quafi deus per os tuum fonaret, penetrauit Si inftdit in intimis meis, fed obfir' mabam egocor,quantii potui aduerfustcamp;ucrbum tiiii.Addc bas ói aliud, cum tibi iam opprobrarem filiali fiducia indigna' iioncm, repente tu me reucibcras Si retundis ram opportune Si apte, ut in tota uita mea ex liominciiixaudierim iicrbum, quod potentius in me fonuerit amp;nbsp;beferit. Et non criâ ç dicebas ) audifti tu parentibus elïeobediendum r Vetum ego fecurtis in iuilitia mea, te uclut hominem audiui à’ forcitercontempfi,nâ ex animo id uerbi contemnere non potui.

Hic iiide, an non amp;nbsp;ru ignora ris, mandata dri præferenda clïe omnibus.Nonnefifcifles,meadhucturn fuifiein manu tu3,plancecucullo autoritäre paterna extraxiflest'Scd nee ego fl fciuilTem, te ignorante tÿ inuiroid tentaflem, ctiam fi mukis tnortibus pereundum fuilTet.Nelt;penim meum uotum ualebat hune floccum, quo mefubrrahebam parentis autoritati amp;.’uo' luntati diuinitus mandatae, imo impiû eratamp;cx deonon efie, probabatnonmodoidquodpeccabatintuam autorita'em, fed etiam quod fpontaneum Si uoluntarium non crat.Deinde in doctrinashommum amp;fuper(htioncm hypociirarum fitbaC quas deus nô præcepit. Vcrû deus cuius mifericcrdi.r nô eft nu' merus, Äfapientix eius non eft finis, ex omnibus hiserronbus amp;pc’catis,quanta bona,ecce,promouit. Nonne centum filios nunc malles amififle,quâ hoc bonii non uidiflct’ Videtur mihi Satanas a pueritia mea aliquid in me præuidiftèeorû,qua' nfic pititur, ideoadperdenduni,adimpedicndumfp meinf. niuit incredibilibusmichinis, utfxpius fuerim ad mi rams. Ego ne fo lus effm inter mort.iles, que peterer.Voluitauté dominus ( ut nunc ui leo ) Academiarû fapientias 3^ monafteriomm fanfti ' tares propria 3; certa expetientia, hoc cft,muliis pectatis amp;im'

pîetatibusniîW notas fieri, ncimpîîshominîbnsoccafio fieret in futurum aduerfarium gloriandi, qucdignota damnarcm. Igituruix»moiuc'iHis, non line peccato quidem,fed finccriquot; minc.Nam inipictas Si Caen legitim in regno Papæ pro fumma pietate habenrtir, nedum enmina cenfentur.

Quid igicur nunc cogitass' An adhnc me extrahes s’ adhue.n patens es, adhucego films fum. Si nota omnia nullius funt mo

. menti. A parte tua fiat autoritasdiuina, a mca parte fiat prx' _ fumptiofiumiiu.Me.^ enim ipfa adeo continentia, qua tantis buccis crepanr,quicquä ualet fine obedientia mandati dei.Con tinentia non eit mindata,obcdientia uero eft mandata.Quan qui infani Si fatui Papiitx uirginitati 5i continentix nihil pact-' antur xquavi, prodigiofis mendaciis utranq? iaftantes, ut ipfa mentiendi infania, tum ignorantix magnirudo iitra amp;fola de biieritfufpeftum reddere, quiequid faciunt Si fapiunt. Qux eil enim intelltgentia,illudfapientis,Noneftdigna ponderatio continentis animx,co torquere. Lituideaturiurginitatcm amp;’ có tin’ntiam, omnibus prxtuliffe, incömurabilem Si indifpenfa' bilem feciires' cum hoc ucrbum,Iudxus ludxis fcripferit,dc ca^ fti coniuge, apud quos uirginitasamp;continentia damnabanf. Fair^’votcrft SicSi illud pudicxLixoris prxconium.Hxc eft qux nefeiu t tho hudes, tum in delifto » aptant uirginibus. Breuiter, cum uirginitas in (ctipturisnonlaudeturjedtantum probetur.prxcon isccniw galis caftitatis,ccu alienis plumis ueftitur ab iftis, qui ad pericu' la falutis animas ptomptifunt inflammare. An non S; obedicn tis animxnon eft digna ponderatios' plane ideo non tft digna ponderatiocontinentisariimx,ideft,pudicx uxoris,non fo' Ium quia prxeepta eft a deo, uerü etiam, ut amp;nbsp;uulgatum pro* uetbium habet, qiiod uxore pudica nihil eft in hominibus ex^ petibilius. At illi fideles feripturx interprètes, quod de continen tia prxcepra dicif, de eötinentia nö prxcepta intelligüt.deinde ponderatione humanä faciunt xTimationé diuinä.Hinc othia

' nbsp;nbsp;dil'pen''ant etiä obedientia dei. Côtinentiâ uero aliquädo amp;nbsp;pro

hibitä, fcilieet aduerfus patétû autoritärefufeeptä nö difptfanr. O dignos amp;nbsp;uete papifticos doftotculos Simagiftello?. Yirgini

Aa iü

las amp;nbsp;cafbtas taudanJx fünf, fed (îc, ut magnitu dine ratfi tnagt; gis abfterreantur, qua alliciantur homines ficut Ch rift us cunt difcipuli contincntiam laudarent dicentes.Non expedit nuberc fi fic homini cum uxore eft, Mox retraxit cos amp;nbsp;dixit. Non ca^ piuntomnes uerbum hoc.Capicndum ueibum,fcd paucis uo luitintelligi.

Sed ad te reuertar, parens mi. Et iterum dico, Nunquid me extrahes adhuc {* At ne tu glorietis, præuenit te dominus Si ipfe me extraxit.Quid enim fi ueftem Si lafuram uel geftem uel po* namf Nunquid cucuUusamp;rafurafaciuntmonachumt' Omnia ueftra, ait Paulus, uos autem Chrifti, amp;: ego cuculli ero ac non potius cuaillus meus i Confeientia libera ta eft, rd quod abun-' dantiflîmeeftlibcrari.Itacjiamfum monachusamp;non mona' chus, noua créa tura, non Pap£C,fed Chrifti. Créât enim amp;nbsp;Pa' pa, fed puppas Si pappos, hoceft , fibi fimiles lamas Si idola, quorum amp;ego aliquando unus fui fedudus uariis uerborum confuetudinibus,quibus fapicns peticlitatû fcfe dicit ad mot eem ufqj, Si liberatum gratia dei.Sed miquid herum tuo te iure amp;nbsp;autoritäre fpoliot'pbneautoriras tibiinmemanet integra, quod ad monachatum attinet, uerum is iam nullus in me eft, ut dixi.Cæterum, is qui me extraxit,ius habet in me maius iurc tuo, a quo me uides pofitum iam non in fiditio illo monaftP corum,fed uero cultu dei.In minifterio enim uerbi me eflc,quis poteft dubitare i At hic cultus plane cft,cui cedere debet parenz tumautoritas,dicente Chrifto.Qui amat pattern amp;nbsp;matrem pkifquâ me, non eft me dignus.Non quod parentum autorira tem hoc uerbo euacuerit, cum Apoftolus tories inculcct, ut filii obediant parentibus, fed fi pugnet parentum Si Chrifti uoca/ Qouelautoritas.Chrifti autoriras regnare fola débet, iraep fub confeienriæ mex periculo tibi nô obedire non poftem ( i ta fum modoperfuafiffimusîubi minifteriû uerbi ultra monacharum non acccflîfter.Hoc eft, quod dixi, neep te neq? me fciuiftc aiv tea,Mandata dei omnibus præfcrcndaefTc.Sed roms ferme or^ bis hac ignoranri’a laborat, régnante operatiôe erroris, fub abo minatione Papali, qiiod S Paulus prædixit,dicens fore horoif'

nes parcntibos nonobedientes, quod in monacbos Äfacerdo* tes quadrat, cos potiffimû, qui fpede pictatis amp;: titulo fcruitutis dei,parentum aucoritati fe rubtrahunt,quafi ulla fit fcruitus dd alia, qua mandatis eius obedire, inter qux eft amp;nbsp;obedientia pa^ rentum.

Mittoitacphunc librum,in quo uidcas, quantis fignis 5^ nit tutibus Chriftus me abfoluerit a uoto monaftico, amp;nbsp;tanta liber täte me donarit, ut cum omniu feruum feccrit,nulli tarnen fub ditusfim nifi fibi foli.Ipfecnim eft meus immediatus (quod uocant ) Epifeopus, Abbas, Prior,dominus,pater Si magifter. Alium non noui amplius.Sic fpero tibi filium unum rapuerit, ut multis aliis filiis fuis per me confulere incipiat, quod tu non modo libenterferre,fedamp;multogaudio gauderc debes,nec aliud te fafturû efle,mihi certifiime perfuadeo.Quid fi me occi dat Papa aut damnet ultra tartara f Occifum non fufeitabi t, ut bis amp;nbsp;iterum occidat.Damnatum ucro,cgo uolo,ut nunquam abfoluat. Confido enim inftate diem ilium, quo deftruef' regz num iftud abominationis amp;nbsp;perditionis. V tinam nos primum digni fimus uel exuti uel occidi ab eo, quo fanguis nofter margis clamet amp;nbsp;utgeat indicium illius accclerari, fed fi digni non fumus, fanguinc teftificari,hanc faltem oremus amp;nbsp;implo-» temus mifeticotdiam,ut uita amp;nbsp;uoce teftemur,quod

Ihefus Chriftus folus eft dominus deus nofter, benediftus in fecula feculorum Amen.ln quo bene ualc carifsime parens, amp;nbsp;matrem meam Margarita tuâ cum uniuerfo fanguinc,

Saluta in Chrifto.Ex

Ercmo,Vicefi-' maprima No/ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uembris.

AN. M. D, XXI.

! S

1 H E S V S.

IVDICIVM MARTIMI LYTHERI ' de VOTIS MONASTICIS.

ta Salomonern uetbum cftundere,ubi non eft auditus, net fan ftiim dare canibus, ncc margaritas proiiccre ante porcos.Legât illi creatoris fui decretales Si luas fapientias, quando ira uolût.

lllis tantum feruio, qui fornacc ferrea Aegy pti Si xftuanniïimo Babylonisigné,hoceft, confeientiæ amp;nbsp;peccan tyrannide totz quentur. De uotis cnim mianafticis agemus, qux multiplicata Si uulgata uidemus, cum fumma Chriftianifmi pernicie,amp;’ im* menfaanimatumcalamitate.Deus mifeicaturnofttiamp; benedi

cat nobis, illuminet uultum fuum fuper nos, ut cogtxifcamus in terra uiam eius, in omnibus gentibus falutare cius, ut amp;nbsp;con* fiteanf ei populi, letentur Si exultent genres,quod liberatos ab hominuna traditionibus ipfe iudicct in xquitate, Si genres in tetra ditigat. A M E ÎSÏ.

NON DISPVTARI SIT NE PRESz tandum uotum ,fedqusuotaucrc nota fint.

Nemo poteft negate, diuinitus efle inftitutum ius reddendi Boti, dicentefetiptura, Vouete amp;reddite,ut prorfusnulli fas ht difputarc, anuotum fit reddendum.Neq? nos difputamus an teddendum ht uotum, fed hoc agimus, ut inter nota difeerna^ »nus,amp; cognofeamus, qux hnt pia bona Si placita deo, qux Si fola funt céfenda nota in feripturis nominari Si cxigi.Rurfum qux impia,mala amp;nbsp;difplicentia deo,qux non aliter funt cenh n da-uota, qiü h pietatein dixetis, occidiffe ptoximû aut adulte'

Bb

ra turn Fuifle, ut nee in hoc fit difputare neceffariu, an talia fint reddenda uel reuocaiida. Nihil enini tarn pium aefanftum eft Frodiue hbi unqua inftitutum, quod non fit peruerfa acmularioneamp;'impia poc^B^ ” fpecie tenratu, imo quo fanftior res eft, hoc magis periturim/ piorum amp;nbsp;hypocritarum peruerfa æmulationc. Quid fandius latriafummo Si primo prxeepto mandata t* Rurfum,quid uul garius fuperftirione, id eft,fa]fa amp;nbsp;fimulara larriat ut metticndû fit, cadem pcrucrfiratcamp; uotorum pierarem degenerafle in by' pocrifinamp;fuperftitioncimpiam.Neq; enim uerapietasamp;fince rum uotum, tarn uulgaris res eft, præfertim nouiftimis iftis pC'' riculofis,impiisamp;pefrimis temponbus, in quibus amp;nbsp;fides amp;nbsp;ca^ tiras occafurs prxdidæ funt.

PRIMVM, VOTA NON NITI VERBO dei, immo adueifari uerbo dei.

DV BIV M non eft, Votum monafticum hoc ipfo periculofum ell’, quod res eft, fineautoritate A ex'* empio fcripturr, fed amp;nbsp;Ecclefia pnmitiua er nouuni teftamenrû ignorant in totum, uouendæ cuiufcöq? rei ufum, neduin probanr,perperuû hcciioti genus rariflimæ amp;nbsp;miracu caftiratis.Eftenim merû Si pcrniciofum hominû iiiuentû, cuiufmodi funt Si omnia alia per homines inuenta.Quod auté in Adis S.Paulus uotum habens fefecum quattuor aliis uiris pti rificauit, quis non uidet ex uetere lege reliquu fuilTe r* ut interim tacejm,quod temporale uotum fuir.Sic mimi dem Apofloius A omnia alia kgis ueterisferuabatcum Iudæis,fed hoc non tio' luit exemplum effe nouo teftamento, imo cû gentibus legem ^5''= omirtebat.Sandus Antonius ipfilTimus monachorum pater Si •onij «nec . nqonafticæuitæprinccpsfapiétin'imeamp;Chriftianifl'imeccnfuic Si doruit, nihil prorfus elTc rentandû, quod aiitoritatcm fcrjpgt; turr non haberet.Et ipfedeuotarium hocamp; cenmoniale mona choni genus prorfus ignorauit.fed Iiberc incoluit Eremit 5.' libe recœlebs uixit, iuxta forma Euangclii.Pofteri eius,uorum,ne/ ceiriratem Si(êruiriitem ex illius inftituto feceifir,nihil mfi (pc/ eiem amp;:fallacem æmulationem Antonianx regulx,qux Chnlti

tegülacslJcaïtljhumanatantamCapxnKS. Sic amp;nbsp;S.Pauli« en (xpiusiafttt forniam ôê tiaditionem perfuum miniftenü Ecclc curPauaïoœ fiis dauni, cxigAcep iit fcflt; innientur » non umen uult ut ran* inuutcus qua Paulum inntentur, fed Chriftum in ipio,dicens,Iiniiatoz quot;’** «llo« i** les meicftoce ficuc öi cgo ChrilU. Gerte alius dux nobis datus non eft, qua de quo m jgnihca patris gloria teftata eft in banc uocem, Hunc audite.C^no uerbo Chnftus omnibus dux confti tutus eft, amp;nbsp;omnes ei fubrefla amp;nbsp;poftpofiti. Sicut antca prophe* tauetit Micheas.v.cxiturum de Bethlehem ducem, qui regeret populum dei.Hincamp;ipfemet path fuo conteftificans dicit,Qtii ’ • -gt; .fequitutmenonambulatintenebris.Etiterum »Egolumlux ^mundi. Ipfe enim ftat in Ggnum populorum quod leuauit

deus, ad congregandos profugos Ifrael. Sicut itemm dicit lœ han.vi. Nemo uenit ad patrem nifi per me. Ego fum oftium. Çgo uia ucritas amp;nbsp;uita.

Hxc Si fimilia oracula feriptutæ, cum Gnt luce clariora amp;nbsp;ft Periculofum de'iiffima, certecogunt damnare,quicquideft regularum,fta quidquid exz tutorum, ordinum, feftarum, quod uelcitra uel prætcr,uel ul traitripturaxw tra Chriftum incedir, etiam G per angelos de cœlo traditum,fi per miracula ingentia conGrmatum effet. Non pacietut ille alia uiam prxfumi, qui dixit, Ego fum uia, quin hac uoce omnes alias uias practeiitas, prxfentcs, fututas reuccauit, caffauit amp;nbsp;it-' tiras fccit.Ncc finit ahum ducem amp;nbsp;magiftru furgere, qui dixit. Hunc audite, Gue meliora Gue uiliora tentarit tradcre, fed hac uoce damnauit,quicquid eft legum amp;nbsp;traditionum extra Chri ftum, Gcut amp;nbsp;Chriftus dicit lohan.x. Omnes quotquot uenez lunt latro tes amp;nbsp;fûtes fuerunt.Ex quibus id colligitur cuidentiffi ' me, pDorfus non licere monafticen uouere, funtq; per hxc cœz kftiatonicruafublata,prohibitaamp;damn3ra omnia iftinsge' neris uota penit.ffime, cum negate nemo poffir,in monaftice, multa imo omnia Si folum ca uoueri, qux extra Chriftum Ä fine Ghhfto ( id eft, fine uia, fine luce, fine ueritate, fine uita„ fine deo ) funt. Id quod plane ipGmet glohofe amp;nbsp;abfq; pu' dote conGtcntut,utqui tales Gnt,qui ultra Chriftum quX' damaltiou amp;nbsp;perfeftiora uiuant.O cxcitatem ineftimabiletn.^

Bb d

? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sit ergo hoc in pn'mis pofitum atq; fixum, Quicquid nlrra Ä

praeter Chrifttim, fine propric prjEfumitur, flue a lanftorum ex emplis amp;nbsp;infticutis petitur, hoc uelut humanum ■, iam dudiim diuinaautoritateprohibitum,damnatumatqj definirum eft, nonlicere,iioueri,amp;inpraeceptumfcu nccelTariam uiam uitac

' ftatui, nec fi uotum fucrir,inipleri Si fcruari fed oportcre foliii S liberum dimito.Stacenim inuifta hacrupcs. Ego fum uia,^ nullus alius.Quicquid autemuiahxcnonfuenr^cnoramp;lubri'' cum amp;nbsp;tenebrac funt.

f'quot;' Sedamp;S.Francifcusuiradmirabilis amp;fpiritu feruentiflîmus, Rcgulam fuam efleEuangeliû Ihefu Chri/ Wiuai, fti.AtEuangclium,caftit3rcmliberam habet,nec aliquid eoru, quæ nunc ifti Minores incredibili hypccrif? feruanr.PJane Fran dfeus cum Lioluit fuos ad Euangeiium uiuciejiberrimoscneuo luit tarn a uotis qua ab omnibus humanis traditionibus, urfra/ tres minores et. am iure fui uoti amp;nbsp;reguLr, poteftatem habeanr, celibes amp;nnn ccübes, uiuendi Si. mancndi in Cœnobiis, amp;om^ nibus fuis ft3tutis,quâ diu uokierint, aliud cnim neqi uoueiunt neep uouere potucruiir,qui Euangelium uoufRinr.Nunc ucro, hoc hominum genere, quo nihil opoituit cfle liberiiis, nihil eft hodiefupeifhtiofius(ÿfcriipulofiuscapriuum inhnitis ftatiiris, articulis aliquibus S’puerilibus ri dieu It fq; obferuane iis.Falfus ta men eft uir fanflus, ucl multitudinecontcnmcntium Euaiigc' lium in mundo, uel operation?erronca Papifticxconfumatio nis ô^approbatiouis captus, utcômune Euangelium cundis fi' delibiis, faccret fingularem rcgulam paurorum,Âquod catlio/ licum erfeGhriftusuoluitjtrahcrctinfchifmaticum.Nihil cnim uouet frater Minorita, dum fuam rcgulam uouec, qua quod iâ ab initio uouic in baptifmo, nempeEiiangclium.Nifi is fucrit porior error Francifei, quodcredidit, multain EuangcIiocoiK filia efle, utPapifticarum fcholarum fapit impi?tas,qua’ per re gulam in mandata tranftuIcrit.Qriod curnon rribuam tanto uiro, paulo poft dicam.Si itaqjinterrogcsMinorit.am ,ru:fe/ Icbs uiuat, curpecuni.im non contreftet ,cum fit Euangclii profefTor, Et Chriftus cœlibafû Iibirum efte iufTentj Si pecunia

tnftarit uclin nomifmateCxfaris^quidKfpondebit.nififefe obferuarc, id quod in régula Frandfcus hunianum fapuit amp;nbsp;ty' rannide Papiltica uiciatum eft. Id uero quod diuinum fapuit ( regulam fuam efle Euangelium ) non obferuare t* Vides ergo demonftratum effe, FcanciCcû ut hominem eirafle in conden • da régula fua.Qiiid cnim eft dicere, Regula fratrum minorum eft Euangelium, qua ftatuere, Solos fratres minores elfe Ch riz ftianos i Si enim Euangelium corum proprium eft, nulli funt Chriftiani prxter Minores, cum Euangelium fine controuerfia Si folius amp;nbsp;totius fit populi Chriftiani. lllufus etiam eft,dum do cuit ,fi tarnen docuit, uouere denuoid, quod amp;nbsp;ipfi amp;nbsp;omnes cômunitet in baptifmo uoueruntiam antca, nempe comniu' niflimum iilud omnium Euangelium.

de FVNDAMEîSITIS

Dcuotariorum.

Sed hie incidunt duo corum principia fidei feu potius perfigt; dix traftanda, quorum eft primum,Euangelium non efTe om nibus cômune, fed partitum in confilia amp;nbsp;prxcepta.Suam ucz IO monafticen, fcqui confilia,non tantum prxeepra, qux reli quo uiilgo propofita func.Hic uero non uno neqj paiuo errorc difenmine co/ labuntur. Etut omit tam, quod hac diftinftione fefeignorare fiitoiûamp;pr» teftantur,quid fit proprie Euangelium C dum prxeepta amp;nbsp;com «ptorum, filia ex ipfo faciunt ) quod eft merx promiffiones dei, exhibita beneficia hominibus annunciantes, inter qux funt amp;nbsp;déclara^ tioncs illx mandatorum dci amp;nbsp;exhortationes ad eadem feruan da, Matth.n.vi.K-vii.a Chrifto faftx. Qp id dicent ad Chriftu Marei ult.Euntes in mundum uniuerfum prxdicate Euangeliû omnicreaturx f An hie fingent,aliud effe prxdicate amp;nbsp;aliud iu-beteferuare t* Cur prxdicari mandat toti orbi Si omni creaturx quod a panels exigit feruarit' fed amp;nbsp;Paul us, quoties iaftat fefe in Euangelium fegregatum, F uangelium eße promiffum, Euan' gdiumeffeuirtntem deiin falutem omni eredenti, amp;nbsp;plane pe' tireomnes, in qnibusopertumeft Euangelium Chrifti. biihil maÿs comune,magis ncceflarium, qua Euangelium ille docct fete ubiqj.Sedfieut ignorant, quid fit Euangelium, dû legem

Bb iii

ex ipfü facîmtt, îta has noces Paufi provfus laoii capiunt.Dffceo damusitacçadipfos in loœni ilium cenebrofuni^amp;'cutn baibis in Euangeiio balbutiamus^appcllanres coiïfiliaSi pracepta» qux in Euaiagclio funt exhortationes. Mofes cnim babcc prae/ cepea UC lalian.i.dicit, Lex perMofen data cft, Euangcliû halt;' bec graciam, ficutidem dicic,Gratia Si ucritas per Ihcfum Chit ftum fafta cil. Videamus itacj qui fitfucccfTus eorum »qui ultra Chcifl im uolareprxfumunt,quo cosrotetimpiæ piæfump'' tionisercor.Si enim probare poterimus» nonefle confilia,.qus H Ü iafta nt uou en t» non ne dep rehendem us eos d a m n a bi 11 ter errate. Si fupermendaciaimpiecatisnitieoriim uotaï Nam aile tere confilia, qux confilia non funt, amp;nbsp;diuina mandata l'olue“* te, quid cit nifi uericatem dei negated in mendaaum mutare, imo lÿ deum blafphemare ƒ An non e(lblafphcmja,fi deus di-cat.Hoccft: meum præceptum.Etilli dicant in nomine domi»-ni contra eum. Non eft p racceptum fed confilium c' Et in bac amp;nbsp;fuper bac blafphcmia tandem uouere monafticen Si ftibi o ocu lo5 pingere, oscg tergere dicere, non feci malum fed bond. Nim hacfacrilegaamp; blafpbema confcicntia uouere omnes.qui eonfilia clTefcntiunt prxcepra dei, quis non intelligit r* At talia funt certe nunc omniü religioforu uota.quibus pcrfuafa cft liaec facrilega Si blafphema fcntentia, de confiiiis Si præcepris»

Pergamus icaq^haiKimpietatem reuclare .ConfiliaquxilU-fingunt,ferme funt,quae Chrillus Matth.»i.docet,Nó elTe uin dicandum, non rcddendii malum pro malo,non contcndene dûiudicio, dimittendû à’pallium ablata tunica, prebendara altéra maxillam, cogenti ad unû miliare eundû amp;nbsp;alia duo cû eo ,8i omnino non refiftendû malo,amp; bcneuolû elfe aduerfariO' in nia. Item diligendos elle inimicos, bencfaciendû odientibus, orandum pro perfequentibus Si calurrMiiantibus, item dandii gratis omni petenti. Si mutuii dandum gratis, uendenda Si re^ linquenda omnia, Si ueniendû poil Chrillû, omnibus fefe fub niitrere ctiâ indignioribus. His adde uirginitatcamp;continentiâ,. funt qui bue accenfeant amp;nbsp;beatitudines ofto Match.v.ne nô oîa dei mandatafoluâtiSi negent.De caftitate ut fit confiliû polka»

mncteliquatvdeamus.EfTeautclixc omnia non confiüafcd neceffaria mandata. Ptimû hoc probat quod Matthæiis bïc feu P ta rus, ptxmitcit Chriftum afeendiffe in monrem, fcdifîc, aperuiffe os fuû amp;nbsp;docuifTc. At docete nô cft confulere, fed quid faciendum fit neceffario, tradere. Et infra ipfe Chtiftus, Non ueni foluere legem, fed adimpkre.Etgo quæcu nep ibi docet, in hocdocet, ut lex impleatur, non utconhlia numerentur. Vbi amp;uclutdigito monftrans ea qux tunc doccbat, dicit.Qpi ergo Coluerit unû de mandatis iftis minimis amp;nbsp;fic docuerit homines^ minimus uocabif’ in regno cœlorû,qui auté feccrit amp;nbsp;docuerit, hiemagnus uocabitutin regno cœlorû. Hic uidesut aperte ap-* pelletmandata, qux docct, amp;nbsp;uerbii docendi ipfeniet expenit efrcid,quodtraderemandata.Deindeacceflutus ad ea,qua? ifii uocantconfilia, dieit, Nifi abundauerit iuftitia ueftra pliisqua (enbatum amp;pliatifeorii,non intrabitisin regnû calotfi.Ncnc coelotir regnû folum iis negatur, qui mandata ró feruant s' At hoc affirmât de iis, qux ipfemet hie doctt,ult ta qua dccuerant fcribx Si phar fci.Obfecro quis eft tarn audax, ut hiccofilia hip meret, ubi totuerbis docendi, mandandi, tot amp;nbsp;tarn grauibus comminationibus cogit ad fernanda neceffario, omnia ouac ibi fcribuntut f Qua autoritatc afferent ea effe coni ilia s' unde lo cuss' proférant unum ioiainfuum teftimonium.Etimpii ram audacesfunt e proprio c3pitc,fincfcriptura,cos Glia fai\re,ccn tra totdocendi, mandandi, minandi, promittcrdifulmina. AnPatrhificnfis Gomorrx infaniam fequemur, ubi ditunt in fuapLilchra determinatione,Eife hxenimio oneratiuaChri-ftianx legis.O Sodomam, OGomorram, qui aduires libeii at bittii metiuntur diuina mandata,potius qua ad gratiam dei,ô£ adfeipfa.

Ampli’is uero inter ipfa confilia,frontes eorcm impudentes contetit, dnm dieit, Efto beneuolus a ’ uetfario tuo, re forte tradat te iudici, amp;nbsp;iudex tradat re miniftio amp;nbsp;tn carcerem mit* laris. Amen dice tibi,non exibis inde donee reddas rouiffi* mum quadrantem. Refpondcanr hic PatrhiGenfes talpx K uefpettiUones , on conlriiis om.flis ulla poena inioitetut,

nc.kim farta S'xrcrr.n, ut frcdaiur lL:dîrî, n-irJflro, career', Si nunquä excar, qui non fueiit beneuoinsaiiuciiano. Hem ci tti dicit, 01 tantum eos diligiris qui i.os diiigunt, qua merccdtni hahcbicisf Nonneamp;'publicani ^;pecçatoiLs hot faciuntf EU hoc confiliis non obcdiffe, mcrcedtm i.on habere, Si piibiiœ nis Ä pcccaionbus xqua'.es efie ' Idtm mult.s ueibis afltiir Lik cx.vi. Claict ergo omnia prædifta corum conhiia , cHc ucre Si abu.]} dubio neceflana præcepra, quæ Chiifîus Matth.vi.doccr. SicÀ Petrusdicit.i.Pet.v.Oines inuicem humilitatc infinuate. Et Roma.xii.fupcriorcs inuic.m aibitrantes.Non tfleautê b.oe conrilium, ut inferiori nos humiliemus, probat, qiiod Petrus infect ótcauf.im alîertdiccns.Quia dtiisfupccbis refiftirjiiimi' libus aiitem dar gr.itiani.Putas adhuc c(reconfilium,ubi Petrus fuperbiam affirmât,cui deus refiftit,fi inferitari ce no fubmifcrist’ Vendere autem omnia amp;nbsp;dare paupenbus non eife pauperraté, quâ ifti notant,monalfic .m, probat id quod Petrus poft refur/ leftionem rbat pifc;:ri,hcntamp;antea, cum ramen rcliquiftetom nia. Tum monaftici non foiû non uendunt fua amp;nbsp;dant paup clt; nbus, fed omnia omniû bona ipfi cogregant, amp;nbsp;pr.T omnibus ab-’udant.NÓ folumauté damnandaimpietasSi blafphcmia fcholarum Si monaftcriorum eft, tjuod hæc facrilegia audcant doccre, fed Stdeteftanda eorum ftertens ofeiranria amp;’ pudenda fcgnicies, ucl fupina fcctiritas, quod animalia ifta uentiis, non tantumcuræ habucruntadEuangeIium,utlibros aüquando aperirent, folia uerrerent, Si uerba fairem infpicerent. Solo cm infpcftu uerborum, rum finr ram clara Si maniftfta, potcrant facrilegaifta monrtra blafphcmiarum fuarumeftugere. Quid ergo funr nifi fchoix 81 monaftciia f Scholx, quia ludentes Sil lull mendaciis, monaftcria,quia folitaria fine Ghrifto,extra co* munem uiam Chriftianæueutarislongiftime pofira.

Intelligisergo, qua fide, qua picrate, SuoueantSufuanr ifta lupanariaSaranx.Pau'us dicir. Si linguis hominum loquaris St angclorum,fi omnes facu'raresin cibospaupcrum diftribue ris ,fi tcipfum tradiderisutardcas, nihil fis amp;nbsp;nihil feceris, nifi cluriraccnihabucris,quâromagis, fl monaebus fias S confilia ifta

Ifta uotjeM» nihil Gj amp;nbsp;nihil feceris, G blaf^hcma Si impia congt; fcienita uetitatcm 4ó negante hxcfeccris, fjcuti uides illos faccz K.Pelagius uit laudatæ uitæ fmflè legitur »fed quia gratiam dei negauit, ob unam hanc impieratem, omnia fruftta uixit.Si qs Manamneget uirgincm, aut ahum qucmuis fingularem articu lum ftdei non crcdidenr, damnatur, etiam fi alioqui ipfius uit* guns Si uitginitatem Si (anâitatem habcret, quanto magis mo nachorum hoc pctditionis uulgus damnabitut, quod diuina mandata Si negat Si mutât,foluit Si extinguir.Eccc fundamen turn monafticotum uotorum, impietas, blafphemia, facrilc'' gium, atq^hæc contingunt ,quod Chriftum duccm Si luccm fpementcs, alia Simcliora fequi præfumunt. Qiji enim ucritatc lelinqnit ducem, quid fequatut nifi mendacia qui gloria dei non fequi tut, men to blafphemias fequitur. Eft ergo hxc iam fe cunda caufa,cur uota monaftica fint uitanda Si tollenda de fub cado. Si omnibusqui eauouerut redeundum in cômuné uiant Chriftianotum poft Chnftum fecura Si optima confcientia, ut quam reuocet ipfe deus,uota eius prohibens^damnans,0i fuoi mx impietatis arguens*

DE VIRGINITATE.

À TVlRGINITASSi coelibatus confilium eft, vkgtok Chtiftus ipfe plane non confuluit ,fed potius dctct'

L jL^ruit, monftrauit folum amp;nbsp;laudauit, dura memora^ tis Eunuch« dixit. Qui poteft capere capiat.Et itetfi, non otnes. capiunt hoc uetbum. Mône hæc uerba funt potius auocantis St dctertentist“ Neminem enim inuitat Si uocat Jed oftencL t (old, Paulus tarnen dicit, Confiliû do, fed nee ipfe inuitat quenqua* quin magis detettet Si auocat, dum dicit, Sed unuCquifcg pro* ptium donum habet a deo* Necj fuadet nccç dilTuadet, fed io medio relinquit. At noftri inmundi cocUbes , aliud non intelli* gunt per confulete, qua inuitate,exhottari,uocarc Si perfuade^ te ad cœubatum, tum difluadetc, dehortari, auocare,abfteirez te a coniugio , quod Si faciunt in omnibus fuis concionibus St IfiDgtisJStdad tenaipfam ueniamus,Si ccelibatus confilium ell

Cc

EuangclicQ, quae eft ergo ueftra uoumdi infanin, ut ultra Euan gciium e confilio faciatis rigidiffimu piæceptum Mam.n.non luxta fed ultra Euangeliu per hoc amp;nbsp;contra Euangeliû uiuitis, quodamplius non liabetisconfiliù.SiEuangelio obediris, coc libatfi liberum habere debetis, fi libeni non babetis, Euangelio non obeditis.Quia impolTibile eft, ut confilium Euangelii fiat præceptû, Äaequeimpoftibileeft, utueftrum uotû fit confiliû. Pugnac ergo ex diamctro,uoriua caftitas cii Euangelio.QiiaK cii deus autor Euangelii non accepter nifi quod Euangclicu eft, impolTibile eft,ut uotû continentiae probet ac non potius dete-' ftetur.Habctis monaftici, quod hicrefpondeatist’ Negate Euan gelii confiliumconfiliiT elTe,autconceditcuotûueftrum non Euangelicu efle.Necg.n.audcbitis afierercdeû panïirum.utccó filio ftio quifqua præceptû faciat, aut aliud qua Euangeliû fuû probet amp;nbsp;exigat, quareneceflc eft, ut uotû ueftrum deo nó pro bariconfireamini.Atqihxc tcrtia iam machina fatis fiimaamp;po tens aduerfus uot.i monaftica nobis ftat inftrufta. Et uidemus monaftica nota non aliud inueniri, qua errorem per fefe mine qua non fallenrc X feducenrem, qui S Chriftiano uirandus 5i dcferendusfit.Neq? pofTc innoxium eflc ,nifiiis qui fpirituales flint,bono ufu illius fefe feruant, quod eft folum eleflorum, qijib'.isnecerroresnec peccata tandem nocerepoffunt.

Comentum Altcru'u principifi perfidiæillorû, Quod uita Chriftianatn ftatuum,'pcrz P-'^^huntur in ftatum perfeftionis^Zimperfeftionis. Vulgodat fcifticvs (St im imperfertionis, fibi perfedionis ftatum- Et hancdiftcrenriam pcrfciftioiiis non meriuiif iuxta menfuram fpirirus^^fidei amp;charirans, quas certum eft in uulgo potifTimum régnare.fed iuxta pompamÄ laruam exrernorû openim Äfiiotum uotcrum, inquibus nihil eft,neq?fpinrus,necgfidei,nelt;^ cliariratis, quin fpirirum fideiÄ charitatisextinguunt. Perfedionisftatuseft, Efleanimofa fidö contemptotem morris, uiræ,gloriæamp; rotins mundi, amp;nbsp;ferucn techaritateomniumferuum.At uix inueniasuiræôi glorixcu^ pidiores,tum fideinaniores, qui mortem nehemcntius horree ant, qua ii qui fiintmonafticifllmi. Quia fieri non poteft( utj diccmus ) quin fhLmcvtipguqnt, qui uotis operibtis conße

dantConüduntautcm, qui nccefihna ea ducunc dum cn m «inent ill is omifiis,iKCcne eit ut fpetf nt eifd ni ietuatis.Äb to • dsm pendent tinior Si fpes.de quo a.ias.Mcruin côintntum ôi ludibriuni eft,depcifeäicnis Siinipeifeftionisftatu, txig,no^ ïantia ftdei proucniens^tantii ad feducenduni,idoneLun.Cuni ergouideaniusnionalticcn illam refertanufleiirpietate,cno' libus^ignorantia, ut ubicuivj camfpeftcs, ignorann; nî,irnpiC ( ' tatem amp;nbsp;errorem uideas, quid dubitas cam difplicerc dco,amp; uo t ta in illani fafta efie irrita Si foluenda penitus f Hi funt pieudo' ' chri(hquidoccnt,(iicSi iHiceftChrifius,6tfedutùt multos,atqj

adeo elettosquocg fignis Si prodigiis mendacibus.

Error inquam Si infignis ignorantia cft, ftatv.m perfeftionis metiti confiliis amp;nbsp;non piæceptls.Non enim ut ipfi tingunt con filia füllt fupra præcepta^fcd ediueifo confilium illud eontinen tiæcnetg tft ulluni aliud confilium ) eft infra prxcep turn fuum» Praeceptum eft enim. Mon concupifeendum elfe. Ât fine con-' cupifeentia nelt;^ uirgo neq? cœlebs eft in bac uita,fcd neq? cur iP lud fit confukum nouit hoc miferû ignorantiæ uulgus. In hoc enim ipfi feruant confilium iftud, quod continentia pci fefe fit laudatiffimum opus, in quo fit falus Si gloria, ideo fefe exteris Chnftianis præferunt magno inrctusllo. At Cbriftus amp;nbsp;Paulus fecLis docent, qui folam fidem iaâant, Si in hoc laudant coeli-bitam, non quod perfefti fint in caftitate prx exteris, aut non concupifcant aduetfus præteptum, fed quod foluti a curis amp;nbsp;tri bulatione camis, quam tribuit Paulus coniugio, cxpcditius Si libcrius uerbo Si fidei inftare poffint die ac nofte, ubi coniunx coniugi, filiis, familix Si rebus huius uitx deditus, aucllitut Si inmulta alienaauerbo negotiadiuiditur.SicChiiftus Eunu' chos laudat, non quia cadrent feipfos, fed quia propter regnû cœlotum fefe caftrant, non autem fic propter reguum cœloiû, utpercartitatemfaluifiant, alioqui emres oporteret caftrari^ cumfola fides faluos faciat, fed propter Euangelium, quod no cat legnfi cœlorum,cui prxdicando Si prcpagindo per popu' tos iUcfoclicius fauir,na7-a(U.oç Si fine cura alioiû cœLts mutt^

Ceil

Sen,am ergo regni ccelortim unit e^e caftirarcrti Cfuiflus, Si let uani fpoiuaneam, non quæ illud mereatur, fed iam habcar, âf ad comunicandum aliis gtatuito obfequio laboret,aut certe fp biipfi augeat, affidueparata propter ipfum mori amp;nbsp;de mundo cxire.Et Paulus idem dicit, Virgo amp;nbsp;innuptacogitat quae funt domini* quomodo placcat deo,ut fit fanfta corpore amp;nbsp;fpiritu. Quid eft cogitare quae funt dominir'nunquid folam amp;nbsp;ocio-' fam haberecaftitatem ƒ imo meditari, fcruire in uerbo dci,prx dicare, teftificari, amp;nbsp;paratum fefepro illo offeree, a quo ufu ca^ ftitatis quid eft alieniusamp;longiusmonafticisiftis{'quiamp; oim nium ignorantiffimi funt eins ufus,cum non nifi fibi ipfis cœli/ bes fint, tantö clamotibus amp;nbsp;murmuri in templis feruientes. Si aureolas fibi ipfis in cœlo promittétes, pro fidefcilicet extinfta.

Certe fi rem tecum penfites, uideri poteft Satanas in hoe ex^ cogitaffe figmentum de confiliis amp;nbsp;ftatu perfeftionis, ut adorgt; naret iftam peruerfam monafticen, cum enim uideret,nihil ibi uoueri, fed nee uoueri poffe, quod non antea in baptifmo uo/ ueruntomnese excepta continentia )cepit fingere perfeftiones amp;confilia, utcómunem uiam contempta amp;fingularcm iftam falfa fpecie fpeftabilem rcdderet,ne paruas res uiderentur uouez te, Sc prxualuit in opcratione crroris.Etquod multo eft fcelera tius. Ex multis iilis praediftis confiliis a feconfiftis, tantum tria clegerunt, obedientiâ, paupertatem, amp;caftitatem, cætera neep uouent neep feruant, lilTcrrime litigantes, uindicantes, odienquot; tes aduerfarium,repetcntes, non dantes,nó miituantes, adhuc tarnen iaftant, iam aitero mendacio ÔI illufione maiorc, ftatu perfeftionis amp;confilia. Certe quando ifta affirmant confilia Si perfeftiones, oportuit amp;nbsp;ipfa uoueri,fi uotorfi inftitutum, per^ fêftionis Xconfiliorum ftatuseft.Iam fi amp;nbsp;tria ilia cicfta confilia diiudices,uidebis obedientiam SI paupertatem eoru nullo mo' doeffequasconfiliadiftanr. Confilia enim docent,omnibus fubdi Si fuperiores inuicem arbitrari. At uotö obedientix eoiü eximitcos prorfus a catholica illa humilitate Euangclio tradi' ta,amp; fubditfolum fuis maioribus, ne^ iis ipfis, nifi fccundum tegulam fuxprofeflionis, adeo ut Si S.Bernhard.afferat, Mo'

ntchum non oWijari etiim fuo Abbati, alia qui régula habe« »mperantuObfecro, qux qualis eft ifta obedieniia,Ex omniquot; bus cximi S£ uni,nec huic nifi partim fubdir' Nonne pulchra il-» lufto eft talis obedicntise uotumt'Euangelium omnibus fempec amp;nbsp;in omnibus cedere, (ubdi, obediK iubet.Et confiliorum pro fcffotes nec xqualibus nec inferionbus, fed uni maiori fuo,nec in omnibus fed aliquibusfefe fubdunt.ltcrum uides, fœlicitaté cotum,qui meliora eligunt qua Chriftus docuit. Si contempto ducc,feipfosdirigunt.Hosproptic Petrustangit cumdidt.ii. Pec.iii.Forc, qui fccundum propria defideria ambulcnt, in de* ceptione illufores. Vere illufores in deceprione iadant obedieiiquot; tiam, docent autem acfequütur magis inobedientiam,iUuden tes urnen omnium fcnfum amp;nbsp;dccipientes fimplicium animas ea pompa.Sic uides monafticam uiram, crrorum,mendacioquot; tum, ignorantix, ftultitix, deceptionis, illufionis, confufione, uenflimam Babylonem teprefentare, in qua elefti miraaüofe, ceuttes pueri in fomace, feruentut. Qtiid ergo uouet monafti* eus s? uetba eius ( ft fenfum traducas ) crunt ifta.Deus, uoueo ti^ bi,nollemcfcaindum Euangelium tuum omnibus fubiici,fed tantum uni maiori,neenifi iuxta tegulam ptaefcriptam,at^fic uoueo tibi Euangelium tuum feruare.Quid eft hoe iterü aliud, qua Euangelium uoucndo ne^re Si proprium conderetHic cü Ifaia poffis dicere, Eotum uotum effe, ficut fi quis maftetfiliu in confpeftu partis. An non uiftimant filium dei, dum Euam gelium eius tam factilege negant,amp; tarnen hoe ipfo offerte deo ptxfumunt eundem t Obedienriâ profitentur amp;nbsp;obedientiam abnegat, amp;nbsp;tu uota iftafacrilega putas ualere Si exigi apud deü.

Tale eft Si paupertatis uotum, Euangelica paupertas eft,nihil gt;nbsp;eupeteinfpiritu,Sê res libéré adminiftrare ad aliorum comodü. [ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïlli quid poffunt ultra hoe uouere, nifi externum ufum return

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cum amp;interna cupiditas in baptifmo abnegata, Si adminiftraquot;

I tio extema temm Euangelio etiam cómendata fit, Si ufu ipfo I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nec ipftcatere poffunt. Verum Sthicilluduntfcipfosamp;omnes,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eum nemo magis tes adminiftret qua ipfi,tum non in aliorum

l fed proprium comodü nemo magis utitur fub fanfta ill a uoti l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C c iii

paitpertatc amp;auariff mi amp;rebus «niolntiffinii fafti. Adhuc ia^ rtanc fcfe confiliorum pfofdlbres, cum nulli ftciilarcs JongiiU abPinra pa ipercate.Nec lefert, quod peraliuni rcs curant. Nam omnium confcnfu Si uoluntare, ceconomusiliorum res curar. Sic dum uolaiit ultra Euaiigdium defcrto duce Chiifto, munt in contrarium fub baratrum peruerfiffimi errori’:^ dicctcs fc ote dienrcs amp;nbsp;paupercs effe, cuin fint omnium inob.’dicntiflinii Ä ditiiTimi^id quod nemo non palpat, 5i tarnen fenlus noU.os penlrmgunt iiluforcs ifti uerbis fuis fiftis, obedientia, paitper' tas, confi’tia, peifeftio, religio amp;nbsp;fimilibus.Igitur nihil eft con-* filiorum apud profefTKesconfilioru, fed omnia longe contra^ riilîima pr ecepris, excepta fola caltitatc, amp;nbsp;ipfa tarnen line ufii amp;nbsp;fruâtu Euangelico, qud quia nulla fpecie potuit Satan in ton trariû uettete, ficut obedientiæ Si paupeitati fecit,rcliquit inta/ ftam, fed in multo maxima pcmiciem,dum Si ulum eius abo,' kuit, Ä ultra fidem cômunem extulit, deinde uulgauit nimio ut per impoHibiütaté naturæ infimtas animas laquco illius in-' nederetà pcrderet.Ita reliqua cilunacaftiras profeflbribuscon filiorû fed peruerfa amp;nbsp;impia,ttim fere in totû libidinibus corrup tiflima.Ve perditæ illtprofcflîoni confiliorû Si ftatui perfeflio^ nis, quidenim nifi error,illufio Simpictaseft totum quod pre tendit ƒ Sed iuftus es domine Si reftû iudiciû tuum,fic cnim ca dere debent, qui non folum fimiles, fed fuperiores elfe uolunt altiflimo,3; pacli dei fui obiiuifcuntur,ficut muliet lUa Prouet , »ii. quæ relinquit ducem puberratis fuæ.

fn linÆlsnon nbsp;nbsp;Quemadmodû itatj dixi, fanfto Francifeo amp;nbsp;aliis patribus,

opera fcJ fp etfi tribuo errorem, quod Euangelium fibi ufurpadnt feot* des fpCK'lâda. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pjæ femorefpiritus, ramen hocerrore eos libero , ne cre-'

dam eos naendacia Si figmenta confiliorum,perfeftionis, fidae obedientiæ paupertatisamp; peruerfa: cafticatis probalîe. Dum cnim fpiritus fandi impetu Si plena fide, ardenteqj charirate,fo lum hue ferrentur, ut Euangelio pleniflfme amp;nbsp;dignilTime rcfpô derent, non hoccog tabant, quorum ciTet amp;nbsp;ad quos pertinc^ ter Euangelium,fed tantu utimpIcrerur.Non enim in fern^onc £ed iu uiitute regnum dei liabebaut. Scdatoces ueto lilorum ic

Rienta.apprehdi.kti.intexfetiw eofum conucrfationcrrt ,fpi' ritam autetn amp;nbsp;ftdem comm dcfcrucnint, amp;nbsp;contigit cis, quod Chaldeis fuceendattibus fotnaccm Babylonis,ipli percunt, amp;nbsp;fatifti feruantur,pro co quodiuxta pfal.xxvii.Non intelkxetuc opera dei, amp;nbsp;fafta eius no cognouerunt,ideodeftruit cos amp;nbsp;nó rdificat cos.Dicit cm pfal.lxxw.Semitae tuae in aquis multis. Si ueftigia tua non cognofcentur.Et pfal.iiii.Scitote quonia mid' ficauit dotninus fanAos fuos.Et pfaldxvii.Mirabilisdcus in fan - ftisfuis. Etpfal.xv. Sanftis qui in terra funtamp; nnnficis.omnis uoluntasnieaincis.His teilimoniis doccmur,in fanftis dei nô effeobferuandam operû extemorû laruam,fcd fidem, qua cos tegit amp;nbsp;fetuat niirabilitcr, permittens cos fsepius errate amp;nbsp;pcccâ . re externa conuerfatione, qua illi tanqua opera dei amp;nbsp;uiam rc^ dam apprehendunt, amp;nbsp;abeunt in barathrum errorum.Et Apo ftolusHcb.xiii.cumiuflifTetintueri præpofitorû exitum adie' cit, ut fidem corû imitemur.Stat em fixa apud deum fententia, Oinncsfanftos codé fpiritu amp;eadem fide uiucre,agiamp; regi, fed diuctfa opera foris operari. Vt cm non codé tempore, ira nee co dem loco, necidem opus, neccorâ cifdem perfonis opcraf pet illos,fed tranfitper tempora, loca, opera, perfonasuahas.fcm per codé fpiritu amp;nbsp;fide cos regens, ut fiant uix eius abfconditæ, amp;nbsp;ueftigia eius incognita, du unuquemq! alioopere, alio loco, aliotéporc, aliis perfonis cxcrcet, qua in aliis fanftis uiditet au diuit, cogitureg opere, loco,tepore,perfonis. cafibus fibi prius incognitis, regentem ac ducentem deii feqiii. Hæc eft eruditio fidei, in qua omnes fanfti eruditi funt unufquifq; fua uocatio-' ne.PFoinde impeftibile eft,ut intempeftiui iUi fanftorû imitaz tores non errent perniciofiffimc, d nm patrum opera etiä optiz tnafeftantut, potius qua fidem Si fpiritu, nedum ubi ct eriores et peccata eoru apprehendfit.Omes.n.tales ftant in oftio papP lionis fui,Ct uident dorfum Mofi intrantis in tabcmaculü fedcz jcis ,exiftimantes fefe den inucnire in iftis propatuli et atrii opCz tibus, CÛ fetiptir fit, Dominus in loco fanfto fuo.Et, dominus pollicitus eftuthahitaretinnebula.Legetotamferipturam ,et .uidc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uirQtum idcni fucrit opus.

In tunc rem mihi pfalmus.ki. uld.tur eflfc reudatur» ’

qucm non fuent inutile hie rceenferc.

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ataddeumfilentiumanimiemex,

Ah ipfo enim falus niea.

n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;At ipfe rupcs mea amp;nbsp;talus mea,

Proteftio mea, non mouebor multum* in Vfcjquoinuitisfuperuirû .intcrßcieminiomncsuosf . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sicut paries inclinatus amp;nbsp;maceries expulfionis.

nil Ateleuationetn eiuscogitauerunt, ad expellendum*

Placebunt fibi in mendacio, orefuo bcnediceuT, Ec intimo fuo nialedicent, Sek

V At deo file anima mea

Quoniam ab ipfo fpes mea*

VI nbsp;nbsp;nbsp;At ipfe tupes mea amp;nbsp;falus mea

Proteftio mea non mouebor*

YII nbsp;nbsp;Ad deum falus mea amp;nbsp;gloria mea

Rupes uittutis meæ, Hducia mea in deo*

YII I Sperace i n cum omni tern pore,popuheffiandite cotatn eocorueftrum.

Deus hducia nobis, Sela*

IX At uanitas hlii homjnum,mendadum ßlii« uiri inflate: ris, ad afeendendum

I pfi prac uanitate fimul*

X Nolitefperareincalumniaamp; rapina,noL'teuanlfienV Diuitix fl affluantnolite apponcrecor.

XI nbsp;nbsp;nbsp;Semel locutus ell deus, bis hxc audiui,

Quiauirtusdei eft.

XII Et tibi domine mifericordia, Quoniam tu reddes uiro fccundum opera fua*

Non eft alius pfalmus, in quo tories ingeminctur amp;nbsp;inculcef fpes, fiducia, prxfumptio in deum, Vigefics enim pene reperit ac totus pfalmus Hduciam in deum (bnat,cui omniû fortiflime refillitexemplumoperuminfanftis*Hxceft enim uerauiafa'* lutis, fubdi deo, in fide ei cedere amp;nbsp;filere, ponere rumultû prx' ûimptionis operû, quibus queruntimpii cum inucnire, ct fefe du.dilioi

duftilcm prebcre, utipCcin nobis operrtur,non nos opcrcnwn. Vidunusenim in fanrtonim fcftatonbus nihil nih tuniultuni opcrum,quaEinfanftisuiderunt,iiscnim diectnofte fefefatigt; gant,nunqua autem fiknt deo fubdiri per fidem.ideo mouen^ ctfunc inftabiies corde, cum non poflitcor per opera quierari, fiduda eorumeft in operibiis ab exemplo fanftoru petitis,quiz bus praeCumunt peruenire, quo illi uenerunt fola fide. Inciamat autem præcipitem illorum coecitatem,qqa gregatini irruunt ad. tmitanduni opus alicuius magni uiri, et non potius et prius Ck kredifcuntetnderedeo.Cur ( inquit )fic irruitis inlaruam opc tumj'curinteificitisijosipfos omncst'curritisetpraecipitatis uos tpfosomnes in mortem. Deus eftmurusaltusetfideiis protêt ftio,ficutSalomondicit.Turrisalta (ideft,alteoppofira )no-' men domini, adipfam currit iuftiisetfaluabirur. Contra, uos lt;t quicqd molimini, etit, ficut paries inclinatus et maceries eiequot; fta,fuperquâ.quinititui;fimul cadet et eiicieturet mouebitut üiultLim.Vocabulû irruitis, uoluntetiâ fignificare,id quod cóz gregari.ité prauefccrc,utrunlt;j confirmât fenfiim prxdiftum..

Obfcurum autem et ambiguum eft quod Cequitur., At elcua'' tionemeiuscogitauerunt expellete.Noftet habet, ucrumtamc preciummeum.Romanum pfaltdionorem roeum.Hiero.par' tem meam, fcilicet oblationem.Ab eo enim uerbo oblationes,, dona et partes facrarû return dicuntutabeleuando.Puto igitut (enfum eflc, Impios in fandorum cxcmplis,id quod fo'û prac^ dofum,honorabile,nobilinimum at«^ adeoipfaportio. fanfti tatis.nempe fidem,non folum non fequûtur,fcd unoconfilio, (eu furore porius id agunt, uteiiciantamp;extinguant,folis operû laruis iaftatis amp;prædicatis.Nemo enim minus fequitur fando/ turn exemplum,nemo etiam magis extinguit qua qui opéra fo, la amp;nbsp;nô fidcm eorum fedantur, fie nemo minus eft hodie Fiaii cifcanus,quâ ipfi Francifcaniirimi,qui deobferuantia dicuntur,, imo il acerrimi hoftes eius funt, amp;nbsp;fidem eius eiieere cogitant fu. riofiîTime. Vndc fequitur, Placebunt fibi in meiidacio, Icilicet ipeciem tenenr,fidem ualiant,amp; in hoc glorianrur, fibic^ plalt; ccn.tpræîomjîibus hominibus ccu fandiS'nij, orc benedicunr,, üd.

intînio maledinint.Laudantenîmdcnm Chrîftum^S. Fwn' cifcum, Dominicû, amp;nbsp;alios quorû fcftarorcs fefe iadant. Scd hxc laus eft fumma blafphcniia, dum fidcm eiiciunt, amp;nbsp;folatn fpedcm pro ucritarc anipleftûtur. Ex his iâ totiis pfalmus apct tus eft docens nos fidere deo,amp; fine fide omnia cffè mendacia. Ifaias.xxx. hune pfalmû uelæmulatus uel interprefarus ctiam, populusem ad iracundiâ prouocans eft.filii mendaces, fil ii no'* lentes audirelegcm dei.Qiu dicuntuidentibus,nolitcuidere, afpiciétibus, noliteafpicere nobis ea quæ reda funt, loquimini nobis placentia^ uidete nobis errores, aiiferte a me uiam,decli' nate a me femita, celTec a facie noftra fandus Ifracl. Propterea hxcdidtfanduslfrael,proeoquod reprobaftisuerbû hoc,ó£ fperaftisin calumnia amp;nbsp;tumuitu, amp;innixi eftis fupereo^propz tercaerituobisiniquitashaec, ficucinrcrruptiocadcnsamp; requP fita in muro excelfo^quonia fubito dum non fperatur ueniercó ttitio eius.Et infra. Si reuertamini amp;quiefcatis, falui eritis.ln ft-' lentio amp;nbsp;fpe critfottirudo ueftra ôic.

II. VOTA ADVERSARI FIDEI.

AE C modo fatis fit dixiiTe de uotis mona ^ftids, utaduerfentur uerbodci. Pergamus demonftrarc utpugnent amp;fidei Chriftia-nae, quo plenius cognofcamus hanc effc prindpem partem abominationis ftai’tis in loco fando. Ponamus auté hic petram ïeu rupem noftram, quæ noftrum eft prin cipium fidei. Verbum Pauli Roma.xiiii. Omnequod non eft Paull loais de ex fide, peccatum eft.Ex quo inferimus, monaftica uota, fi ex chrat, Q,uod fide noii fint, eftè peccata.Ex fide aurem non (unt,fi perpétua, de,p«atû tieceftaria Si non libera funt, potentia tum feruari tum dimitri. ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sed quia hæc uel aduerfahis uel infirmis uenient in manus, oc^

currendum efteorum effugiis,5^ præoccupanda uada lordaniJ

huius, ne nobis elabanrurprincipesifti madianitarum. Primo cnim ncgabuntfidem,co loco,fidemChriftianam efte, baten tes humanam glofulam tum obfeurjorem ipfo tcKty, tum al?

Ipfismet nunquam intellcÄam, ut more fuo fcripturae uim clu^ dantciufmodi cômcnris,qinbus plus credunt,quâ puris amp;nbsp;apcr tisuerbisdei,niiUacaufa, mfi quodprincipiopetftdiæ fuæ relt; pugnant, quo ftatucnint,non omnia extra fidem t(Te pcccata. Huic mendacio aducrfus deum erefto, cum Paulus refifterct.co aftus eft laruam glofx inducrc êi illorum fenfui cedere. Eft auté glofa eiufmodi, fidcm eo loco accipi pro confcicntia. Efic igif non ex fide,eft contra confcientiam agere. Agens autcm contra confekntiam ædificat ad gecnnam.Hæc retuli, ne purent, nos eorum magnificam fapientiam neqj nofie nc($ legifie. Deinde amp;nbsp;hoc multo maxime negabunt, Vota neccffaria cfle fine fide. Habçnt enim fidem multipliccm, generalem ,fpeci31em,acqui' fitam, infufam,informem,formatam, catholtcam ,païticu' larem, implicitam amp;nbsp;explicitam, hoe eft, confufiffimam Baby loncm eïforum 3i opinionuna. Cogimur itaqj, ne amorreis SC mnisiftis nihil fcire eorum uideamur, aduerfus ifta difputare,amp; noftram rupem non quidem firmare, fedfirmam monftrare, difpulfis fumo nubibits Si nebulis per homines cxcitatis.

Chriftus dicit,(^!i nó crediderit códemnabif Marei uit. Et lohan.niii.Si nó credideritis qa ego fum moti€mini,in pccca^ to ueftto. Et lohan.xvi.llle arguet mundum depeccato , quia noncreduntinme. Da'jgiturmonachum caftum, obedienté, pauperem amp;nbsp;omnibusuirtutibus rcfeitum, operantem quanta cunqjfine fide, nunquid non damnabitur s' Nonne mauet fengt; tentta,Qui noneredidcntcondemnabitutf Nonne peccatum habet quodarguitfpititus s' Nonne morietur in peccato fuof At mors, damnatio, reprehenfio,non infertur ei,qui non peo cat.Neceft, quod hie éludant amp;nbsp;dicant, Peccatum infidehtatis qnidemdamnaii,fed non omnia quæfiunt in peccato infide/-litatis. Scilicet fmdus bonos feret attor mala t amp;nbsp;in peccaio fa/ fta nonfunt peccara f In propofito adulterandi dare pantm egenti peccatü cft,S^ uoucre in propofito nö credendi nó pccca tu efts' Sed SC lohan.iii.obftruithocos impiu diccs.Qt i nö cre • ditiäiuiicatus eft.quia non credit in nomine unigeniti fihi dtif ' Çe qua rogoftde hicloquitur f infufa, acquifita, generali ßic Ù

Dd iu

Nonne de ea qus uinificat^ fine qua, qui fuerit, îam iudieatuf cft.Etiterum, Qui non credit filio, nonuidebituitam, fed ira dei manet fuperipfum.At ira dei non manetfuper eos qui non peccant. Si ergo opera extra fidem peccata non funt, ceiTatira fuperoperantcm talia, amp;nbsp;per opera auerretiramafe,ut fide no fit opus, quo quid eft blafphemum magis ƒ

Petra ergo noftra firma inuenitur, amp;nbsp;difpulfis nubibus prin^' cipium perfidiasillorum fubuertit.ftatquoi^ Paulus incôcufliis, Omnequod non eft ex fide peccatum eft, nec airat, quod fen^ tentia illis dura uideatur. Dura fuir amp;nbsp;mors Chrifto pro nobis fufcepta, magnum fuit filium dei incarnari amp;nbsp;dari pro nobis. Nihilo tarnen mrnus faftum credimus.Non oportet fequi in re bus dei noftrum indicium, nec definire, fecundu quod noftro fenfui aliquid durum, molle, grauc,Ieue, bonum, malum, iu-' ftum,iniuftum uidetut.Non faciesf inquit Deutro.xii. ) quod tibi reftum uidef ,ficut faciut tame impiiflima: faculrates fcho^ larum, omnia diuina ad humani fenfus indicium aeftimantes, amp;nbsp;pro petris fidci arenas Si paludes perfidiae fuae in principia fi' dei coIlocates.Sed ad uerba fidei aptandns eft noftcrfenfus,cap tiuandufep intelleftus in obfequium Chrifti.Id quod non fecit impudenriflimx frontis amp;proftituræiam olim pudicitiaeme^ retrix Parrhifien, quæ nuper aufa eft diuaricari pedes fuos,amp; to ti orbi turpitudinem fuam obfccniflimam difcoopcrire Si dice^ re.Icgsm de non uindicando ideocenferi confilium debere,nó quia id facræ literæ doccrent, fed quia humanus fenfus diftet, hoceflêonerarinum legisdhriftianre, Eadem pietare dicent,in fernnm non effe, fed nrinari tantum fcripturas quod fenfus hu manus abhorreat,unû hominem perperno cruciari, quo fenfu Origenemjaiunt lapfum fuifTe.O fcholas, o facultates,o Theo logirtas, feces nouilTimaefentinæ.Sicintclleftum ueftrum (id eft, uerba dei ) captiuatis in obfequium Chrifti ( id eft, in fen“* fum ueftrum ) Decernimusirac^ hac autorirarc diuina, amp;nbsp;cum fiducia audemns diccre. Hxc dicit dominus cxcrcituum, Vota monaftica extra fidem fafta amp;nbsp;feruata funt peccata, per hoc amp;nbsp;it rira, damnabilia, reuocanda amp;omittenda,aut aliter denuo uo uendaamp;feruanda.

Tam quod fidem hoc loco faduntconfdcnriam, mera terne ritate hominum fadunr.Nccg enim unum iota e fcripturis ad' ducunt, quo probarent fidem aliquando hoe modo acdpi, mihi nondum eft uifus Iocus,in quo fides aliter qua ubi^ ôi uni formiter accipitur pro fide Chriftiana, quod prolixius eft, qui ut nunc res paciatur oftendere.Fcramus tarnen hanc eotum ob' feuram glofam amp;nbsp;malo ifto humano bene utamur, perfpiritu nobis donatum. Sicnimrefteconfeientiam ea glofa intelligez rent, non maledicerent.Vcriflimum eft enim.fi quippiam ope refis amp;credideris tehoc ipfomale operari, tetepcccare,amp;( ut aiunt ) ad geennam ædifieare.Sed hoc errant, quod hanc con' feientiam non faciunt catholicam in omnibus operi bus extra fi cxTOfu^tniT dem Chrifti faftis, fed cettis earn duntaxateafibus députant,in quibus erroneam confeientiam haberi diftant.Hoc ideo errant quia oculos folum figunt in crafta ifta libidinis, iræ, cupiditaz tis,peccata, ucrum in fublimia ifta amp;nbsp;profunda cordis peccata, confeientiam talem nunqua promouent, quod nos, age, ten' temusanfacerepoftimus.Si aliquodopusamp;das,quod non ere das firmiter deo placere,aut dubiras placere, nonne contra con feientiam facis i facis cnim,amp; non credis deo placere, fi autem non credis placere, confeientiam lTabes,opus non cfTe placitu.

Et fie contra confdentiam operaris id, quod non effe placitum deo didas.Sed nonnetalia funt omnia uota amp;nbsp;uotorum opera extra fidem s' Da unum, qui audcat afTcrere, fuum uotum clTc placitu ac gratum dco.Quin hoc aflerere , docent efle praefum* ptioncm, uolcntes, ut rimeamus amp;nbsp;incerti fimus. At deus iuflit certo amp;nbsp;indubitato fidere in fuam mifcricordiam, Si pratfumez re nos amp;nbsp;noftra placere, non ex noftra dignitate aut merito,fed fua bonitate.Hæc eft enim cófcientia fanæ fidci, quae huic iuflui amp;nbsp;promiffioni dei fideliffime Si incQncuITc adhcret,qua confeiz entiam uaftat amp;nbsp;contra earn peccat*, ilia quae ucl-non credit^! quod idem eft, dubitat, fe amp;nbsp;fua placere deo , ideo Si contra fc' ipfamSdllam fimul peccat, faciens quod non credit placere, Quis uero libérât nos ab ifta impia contra feipfam peccante confeientia i Natura id non poteft, quantumlibet eih opereris

Dd iii

bona, fi àfanguînciii fuderis/êmpcr nianctrcnfcientia paîpi' tansamp;dicens, Ql’is feiten hoedeo placeur. Vmicfttnim illud Fidw côfcknzfapientis Cogitationes homiiiû timidæ lt;X incerræ prouideti« ijoftrx’.Mon srgo habet natura.nec impétrant opéra bonam ä certam confcientiam.Chriftus uero peraudirum uerbi fui.cordi minifvflatus, quod ipfe fit,qui pro nobis facerdos faftus efl,no bis datus, fuii fanguineni fuderir, noftra pcccata tulerit, amp;. nos in fuosaccepcrit.Hic, inqua, auditus corlerifiear,confcienti3m erigiti utaudeat diceteÄ gloriari inipfo. Si Chriftus promeói meus eft, quis contra me t* Quoniodo no placeam ego amp;nbsp;ope' ra omnia rnea,fi Chriftus meus S.' ego Chriftit'Nunquid Chh' ftusdifplicerc poteft.Ecce ifta eft fides, qua fcriptura docer,qu4 qui habet,contra confeientia agere non poteft,quia non poteft dubitarefefeplaceredcopropterChriftumfibi donatum. Qui-uero non habet, no poteft no contra confeientia agere femper,. qa no poteft no dubitare,fefe placere dco.Dceft.n,amp; prcmiflio dei Si pignus promifTionis Chriftus, relifta fola natura fibi inlt; certa,quid deus de fe cogitcr,at habens promiffioné Si Chriftû», certiffimus eft,quid deus fuper ipfum cogitet, nempecogitatio nes pacis, propter fanguinemChrifti clamantemrcmiflioncm peccatorumamp;abba pater in cordibus noftris.Igiturcogitatiócs mortalium timidx, quibus nos non uult niti, dedit ergo pro' miflionem mifericordiXjiuffit fidere,adiecitinæftimabilc pig-nus filiû fuum unigenitum, utfuper cogitationes cius per pro' miffionem manifeftatas, perChriftum figillatas,niramurccrti amp;nbsp;firmi etid a Juerfus portas inferi, adeo ut fi etiam labamur pcccemus, mox refurgamus, femper feientes nos no placere no pofTe propter Chriftum, qui propter nos non pofTumus non difplicere. Hoc fenfu , glofa ifta pia Si boni ufus eric, ategcum Paulo amp;nbsp;rota fcriptura per omnia conuenir. Vereenim contra confeientiam operatur,amp; peceat qui no credit feu Chriftum no habct.Ereconrra, uerc non credit, qui contra confdentid ope-» ratur, utftetfentenria, Qui non credideritcondemnabi^,quia nocreditfibi peceataindubiratoremifla, quæconfcientia niei' §it cum in damnationem manens onerata peççatis..

bïunc latius iiicïendu eft, nt monaftica nota fint (ine (idc. Dé monfttatû amp;nbsp;inuiftis teftimoniis finnatum cft,Omne quod nô cil ex fide peccatum effe,Solius ante fidei cfie^remiflioncm pec^ tatorû operari, certam amp;nbsp;letam amp;nbsp;libcram a peccacis côfcientiâ teddere.Opera nero feu fruftus fidei proprie nô peitincnt ad re-vniffionépeccatorumamp;letâconfcientiam,fed funt fruftus iam præfentis Si præcedétis remiffionis amp;nbsp;bonac côfcientia’.Memenz to quæfo iftotû leftor quâ poteris diligentifiime, nbsp;nbsp;nbsp;era ante fi-

demefièpeccatajolamfidem fineopenbus opetari remiflfioné peccatorû,iuftificationéamp;bonâ confeientiâ, Opera nero poft fidem elfe fruftus iani iurtificati hominis ex remifiionc peccato^ tû amp;nbsp;bona confeientiâ, hoc eft,ex fide amp;nbsp;chatitate prouenictes. Memento inquâ horû. Nam hiceftfpiritus quifiabitin fenum uotorû amp;nbsp;florem eorù,amp;cxiccabif fenû amp;nbsp;cadet flos corû. Nô humana fed diuina funt qutbus nitimur.Stat.n.ante fidé amp;nbsp;fine fideChnftiana uiuificante ilia amp;nbsp;optima, nô modo remiffioné peccatorû aut confeientiâ bonam per opera aut uota fieri non poffe, fed necefiario peccata cfle,qua: fiunt. Hie iâ uidtbis, qua pietate ifti uoucant fua uota,amp; quæ fit fides corn generalis, acq fita,infufa,in qua uouent, an ludxosuel Chriftianos eos exifti' -matedebeas.Paul.dicitadGal.iit.Lex no eftexfide.Etitcçi,Ex operibus legis nô iuftificaf omis caro cota illo.Et q luftitia legis feftanf, in iuftidâ legis nó petueniunt,quæ oia cü praccedétibus hocdefiniût.Qui remiflioné,fatisfaftioné peccatorû, iuftifica' tionc,alteri qnà fidei foli tnbucrit,amp; aliunde quâ per fidc qujefié rit, hic Chriftû negauit,gratiâ abiecit,amp; Euâgeliû reliqt apofta-' ta.Sic.n.Paulus Galatis intonat,a gratia exddiftis qui ex lege iu ftificamini. At uota amp;nbsp;opera uotorû,lex amp;opera funt non fides necex fide.Quid eft.n.uotû nifi lex quædâ t“telle ipforûmet uo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ifgis

ce, qua dicût id quod ante uotû liberû erat, poft uotû neceffa opus, Kiù eft,amp; iâ non confiliû fed præceptû cft.Qrti ergo ea opinionc jouent,ut per hoc uitx genus boni falui fiant, peccata deleât amp;nbsp;opetibus bonis ditefeât, none manifeftû eft impios amp;nbsp;ludæos effe, a fide apollatare,imo fidem blafphcmare Si abnegate f dû hoctnbuûtl,egibus Si operibus tris, qd’ propriefolius fidd tft.

Ik quitus egregic Paulus prxdixîr. In nouiflîmls dicbus difcc-* dent quidam a fide attendentes fpintibus ei roiis £i dodrinis de moiiiorum in hypocnfi loquentium me ndacium.Ifiam difce^ fl’ionenlt;i amp;apoiiafiam.amp;ad TefTaloniccn mcmorat.Vbi cftau tem difcelTio iila, nifi ubi ad opeta itur,amp; id operibus tribuitur,, quod fidei ell s'

Interrogemus nuncomnes uotarios iftos, qua opinionc uo/ fcifidelitas vo ucant,ct inucnies eos hac opinione impia pofleflos, quod atbi Hciitiuin.. nbsp;nbsp;dentur gratiam baptifmi irritam fadam,amp; iam fecunda tabula

pœiiitentiæ naufragium euadendum eüc^ideoquxrendum pet uotiuum uiuendi genus,non folum ut boni fiant Ä peccata dc*'-leant, fed etiam abundantius pœniteant, amp;nbsp;caetcris ChriftianiS; meliorcs fiant. Hæc omnia illos querere in operibus amp;nbsp;uotis, SC noninfide, certilTimum eft, teftis eft eorum uox, ubi dicunt.Si. hxc non quxrerem nec inuenirem quid quærerem in monaftex riot' quid laborarcm t* Si enim fcirent, fola fide hæc prcftari et. accipi, utiinferrent, quid ergo neccffe eft uouere amp;nbsp;monachü fieri t’Statim.enim fuperfluum et non necelTarium cffe hoc uitx; genus intel li gerent; tamad iuftiriam qua ad falutem, imq ua.* t num-.ct aduetfapum.Qua primu fidei fcientia reuelatur^cætera

Qmnia non neceflaria ad iuftitia inueniuntur.At fi hocfciffent,, punqua uouiflent.Nçmocnimin uanii laborarc ueller^maxi^ me tanto totius uitae labore.Quare hoc teftimonio cpuinciitut fffe ideo uouifle, quod uotiuumhoc genus uitæ utile amp;nbsp;neceffa öum,duxermtadiuftitiam feu bonam uitam, imo nihil utilius. amp;nbsp;melius duxerint. Area opinio eft impia/acrilega, aduerfaria fidn, quæ fola neceflaria amp;nbsp;utilis, nihiltp ea utilius Si ncceflariû magis eft ad iuftitiamjd uero multo fortius Sc ccrtius conuin • Qiteos,nonaliaqua hacinfidelietimpiaopinione uouereetui uere, quod principium perfidiæfuxpahm docent, amp;dicunt, hominem poflè fuis operibus naturalibus, gratiam et remiflio, nem peccatorum obtinere.Sic enim fapiuntomncs, ideo enim et uouent, ut hoc uitæ genere, gratiâdei obtineant,iuxta priiv çipium prædidû perfidiæ , quo quid faciunt, nifi qgt; Chriftum Ofg^it,amp; a fide difcedunt ( Quod fi qui inter eos funr,qui noni

»tafnpkint,cum nee aliud audiantnee u'dcant. Hos ncrciïccfl in medio impiæ doftrinæ amp;infidelis uiræ, ceu pueros in cann-* tio ignis Babylonici, folius uircute dii,intus retie dccenns, potentecferuânscuftodirimiraculofe.Proinde .fi nulla a ia efTct cau'i'a reuüfandl St re inquendi uoti monaftici, hsce impietas ne gaci Chrifti Strepudiatæ hdei abunde fatis urgeret amp;nbsp;compelled ret.Ncmo fatis penfare poteft, qua graue Sc uehenicns fit lier bu. Pauli,quod rccitauimus. In nouiffimis diebus difeedent quidâ à ftde, attendentes fpiritibus erroris amp;nbsp;dotinnis dimoniorum, inhypocnfi loquentium mcndacium,c3utt'riatani habintium fuatn confcientiam,prohibentiumnubcreamp; abftinerea cibis quos deus creauit ad percipiendum cum gratiavum attione ftz delibus Siiis qui cognouerunt ueritatem*

Ego planehuiusfolius ucrbi autontate^cum fit uerbum fpiri tus fanfti.qui eft deus nofter benediftus Amen, aufim uniuetz fos monachos afuis uotis abfoluere,amp;cum fiducia pronûciare, ucta eorum elfe coram deo reptoba St nulla. Antea enim lolos facerdotes acœlibatu uirtutchuius uetbi abfolui, fed prcpius tnihi rem fpeftanti Si uerba Pauli diligentius confidetanti, oc^ cuttit doftrinam cius catholicam St generalem elfe in omnes cœ libes, tam monachos quâ facerdotes. Proindc utile fuerit paulo accuratius Paulum obfcruate. Ac primum ut illos penitus com Monaftiado^ futemus,qin Papam, facerdotes St monachoshoneftaturi,hûc locum ad Tacianos torquent^ncefinunt de noftro cerlibatu in-telligi. Ipfa uerba cogunt non deTacianis fefeintelligi. Tacia* ni enim non prohibebant modo, fed damnabant in totumi' coniugium .dicentes ipfum St malum St peccatum effe. Similiter St cibos Manichei non prohibebant modo,fed damnabât,, ut qui mixti effent pottione tenebrarum ôte. Sed Papa St Papiz ftæ neccibum necconiugium damnant, prohibent folum nuz bere St abftmere a cibis bonis,quos conficentut a deo creates,fa ciuntcç idfpecie maioris rcligionis,quodPaulus palam tangit, aim dicit ,ln hypocrifi loquentium mcndacium. Non enim Papiftx neceffarium effe docent aut diuinitus prjcceptum, a ci-biiStawuugio.ablhnsre, Scientes St prudentes prohibent ptoz-

Ee.

pria autoritäre ad hypocrifin înftitufndam.Tacianî ucro amp;nbsp;Ma nichei necelîarium aediuinitus prærcptum uideri uolebantfuû cômentum,noii feiebant propriû eflè.quod docebant, ncc fpc de maioris pietatis, fed ueritate Si neceflirare uniuerfalis picratis credebantfe moued.H-ibemusitacg hune locû Pauli, plane no ftros cœlibes tangeatem, Papam, f'icerdotes,monachos Si mo lîiales.Atfjutdemusquâ maxime Paulum deTacianisamp;Ma^ nicheîsloqui jpcrhocnonpotcftnegariquinamp;de Papiftis loquot; quatur, quatenus cû illis fentiunt. Nunquid ideo non loquitut contra Sabelliû Iohannes Euangelifta de diuinitate Chrifti, qa cius uerbapugnant contra Airianos ƒ Autnôloquiturcontra Cherinthos, quiauerba eiusconfutantludaos f Aut nô ualcnt contra Turcas, quia ualent côtra gentiles ƒ Prorfus contra oines ualentamp; pugnanr.quocûiç nomine, quacuncp fefta cenfentur, quatenus negant Chriftum elTe deû, fine alias illis côueniat fiue minus.Ira hic Pauli locus omnes damnat,qui proh ibent nu bere,amp; docent abftincrea cibis, fine fint Taciani.Manichei,Tut ce. Papillae,aut quicun.y alii.Nam amp;nbsp;Turca a uino abllinet fpe de religionis.Cum itac^ negari nô poffit, a Papa coniugiû pro hibitnm ficutamp; dbos,m3nifdlum cil ipfum fpiritu fanflo refi^ Here in hoc uerbo Pauli,amp; doftrinâ fuam efle daEmoniorum,^ erroneam meram hppocniîn. Habethicaliquis quod pollit opponere t* funt ne hæc clariflima Si inuifta t'Eilo Papilla: non funtTurc.e,nelt;5 Manichei, neq? Taciani, nec taies aceufamus, fed quatenus cû Turcis, Manicheis amp;nbsp;Tacianis côfenciût,accufa mus.Turcae nô funt,faci ût tamé ac docent ea qua: docét Turex.

Cumergo hxcitahabeant, utmonallica nota perdiuinani fpiritus deSnitioné pronuncientur elTe doftrinae erronex amp;dx' rrioniaex Si hypocritiex, quid adhuc trépidas ea reuocareamp;de feteret' An'trépidas fpiritum creatorem tuumaudireamp; fequif Metuis ne fpiritus ueritaris ribi mentiatur,aut irafeatur, fi obequot; dieris uod eins t* Si feires tete uouifle, ut facrilegiû faceres, iitiqt uotum calTares Si mutâtes, cur non Ähcc mutas AcalTas s' Sed idfort3irisremoratur,quod Âmehaftenusmoratû ell.Qiiod Monachi non docent, fed fua fppnte fefetradunr in hoegenqç

dofttluæ ÔihypocrifiS.Sacetdotes uero prxcepto Papx cogun«' tur, non fponte nouent. Atcg hoc fponuneum uotum a nullo exaâxim uehementer me mouit hattenus. lam ueionômouet amplius.Pnmum,quod Paulus tam libero fpiritu affirmât do' ftrinas ertoneorum Ipirituum Si dxmoniorum mcndacts efie, quod Siipfa res cum uerbis Pauli faciens probat. Docent enim per opera iuftihcari Si faluari, amp;nbsp;difcedunt a fide, cum fuam übe dicntiam paupertatem St caftitatem nó Colum atbitrcncur eCTe rertas uias ad falute m,Ced amp;nbsp;perfcftiorcs Si meliorts,quâ rcliquo rum fidclium,quod eft euidens Si apertum mcndacium St erröt St peccatuminfidem. Nihilq; reliquü eit illis nifihypocnfisSt cauteriata confei entia. Deniq; uclut non pafCuri, ut quis Paulü de ipfis loqui dubitet, latius infaniunt, Si ptodunt fua menda-'

eiaimpudenter.Vendunt enirn St cömunicantfua bona opera, «Vanifftper.« metita St fraternitates aliis,quafi ii fint, qui non Colum meliore fuafio dc opez uia incedant, Ced Si ex abundantia Cua, alios quoq; fccü Caluos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;monafti

facere poffint.Nunquidifta fieri ab eis publice St paffim negate quifquam potefl i At operibus tantum tnbuere, ut non modo fua ipCorum,Ccd Si aliorum qucKç pectata deleant,nec Colis fibi-fed St aliis ad Calutem profint,quid poteft in Chriftum St fidem

eiusblafphemius StinCanius cogitaris' Qui ludxi s' qui gentiless? quiT urcxæque infaniuntJ'Monnc hoceft non modo luas pro prias Ced Si ahorum confeientias inuitare St allicete ad confitcnlt; dumCuperillovum opera St mérita s' At quid eft hoc nifi fiderc execrabilifCimo mendacio s' pro quo tarnen mmdacio, totius mundi opes deuovant ociofi St delicati.Deniqj nuper ad finem

inCanix uenerunt, promittentes hominibus introitum coeli, qui morituti cucullum induerint.Quid eft abominatio, fi hxc

non eft abominatio s' Vides ergo, imo palpas hic, non modo-diCceffiffe eos a fide, Ccd mcndaciis i'lorum abominandis Ceduquot;

ftum quoqj et orbem.Sua enim cuiuCcg fides Sineceffaria et Catis. eft ad remifl'ionc pcccaiorum St ad falutcm ,qux nobis Chiiftû. affett, hoc eft, unam camem,os ex offibus,8i omnia cómunix cumillo facit, ut in ipCo St deipCo glotietur conCcientia noftra,, quodipfius Colins CangruncSi metitis turn iuftificati uiuimus,, E c. ii.

tum faluati inxfemum niucmus,Gncopcribus tam noHris pro priisqua alioium.Fides enim Chrifti non potellpati,ut uclnolt; itris uel aliorum openbus gratia amp;iuftitia ueniat.Hoccnini fo/ lius Ghrilli efTe feit amp;nbsp;confitetur conftanter qua fi illi docerent, non fua opera uendercntaliis, fedfeamp;omnes aboperum fidu' cia in folum Chriftum rapercnr.Gmul oftcndcntes,quä nihil fit ncceffanuni ad iuftitiam, ad fakitem, ad remifîionem pcccato rum full uotarium uitx genus, fed fold fidem efîc necciTariam.

Hjs proprie Ghriltus prxdixit Match.xxiiii. Multi ucnient opc^q lo^iw *’'”'*ori’''ie meo dicctcs,Ego fum Ghriftus.Obfcrua quæfo uer do fideni ob/' baGhtifti, In nomine meo ucnicntdicenres,Egofum Chriflus. fcuicHt, Papiftæilli religiüfinunqudappellantfc uocabuIoifto,Ghri' Ilus, nullus dicit, Ego uocor uel appcilari uolo Ghriftus. Om^ nes autem dicunr, Ego fum Ghriftus, nomine abftinent fed officium,opus Si perionam arrogant.Qi^iæris, quomodo id fa ciant s' Audi,Ghrifti folius proprium eft,fuis mentis Si opcribus iuuare Si faluare alios. Gærerorû opera nullis nec fibiipf's pro' funt, quia ftatfententia, luftusex fide fua uiuct. Eides enini nos fuper opera Ghriiti ponit, fineoperibus noftriset trasfertdeex' ilio peccarorum noitrorum,'in regnum iuftitiæ illius.Haceftfi' des, hoeEuangelium,hicGhnfttis.Ar Papiftæ hanefidem quo dueuncs' Nonne fuper feipfos r Docent enim homines fiderefu per fua merita,amp;cômiinicancoperafua Sifraterniracesfuasex' teris peccacoribus, ut pcccata eorum portent Si deleant,iuftofkp Sifaluos faciant. Nonne hoc eft dicere, Ego fum Ghriftus.'' Nó' ne hcKcft faccrequod Ghriftus facit t' Non iam funtGhriftiani fed Ghriftus. Qiiia Ghriftiani dift'initio eft hase, credensfoliuS Ghnfti opcribus folis fine propriis iuftificari, a pcccatis libera ri Sifaluari.Ghrifti difFinitio eft,Qui falufi facit populum fuum a peccariseorum,donansillisfu3 propria mérita amp;’ uniuerfamiu ftit'am.Athoc faciunt noftri monaftici. In nominee inqiiit)

meo ticnienr, hoc eft, faciunt ifta, non ut gentiles,fed ur Chri ftiani,imo ucGhhftianiftlmi.Non enim finiintquenquaalium de nomine Ghriftiano fuperbius gloriari. Recordor hie, quod Crpius ailJiui,quofdam ex ifto hominu gencic morituris pecca

toribus dedifle omnia fui bona opera in banc uocem, Ecce do tibi,qiiicquid boni fed in uitamca» Volcntcshacinfania,chaz ritatisopusineftimabiieimplcfle, dummifemm ilium homine a Chrifto retraftum in opera hominis fidere fecerunt.O horren das Knebras, o miferandas excitâtes, o abominandas infanias. Siccine Satan ludis in animabus pereuntibus amp;nbsp;perdentibus s'

Ex his fruftibus fuis credo fatis cognofeilupos iftos rapaces, qua opinione uoueant amp;nbsp;uiuant, ut nemo poffit negare, Moz nachum fieri ( nifi miraculo feructur ) id effe quod a fide apofta tare, Chriftum negare, ludxum fieri, amp;nbsp;ut Petrus prxdixit, ad uomitum gentilem redire. Vides enim nihil nifi opera fpeftari abiibs perditis homimbus, amp;nbsp;talia opera qux Chiifti operibus jequant, fola hac caufa, quia prxtcxto nomine Chriftiano, a Chriftianis fafta putat, in fide ilia Cacrilega amp;nbsp;abominâd3,quâ generalem amp;nbsp;informem uocant. Igitur ficdixi, amplius me no moratutfpontaneum illud uotum monachorum, quo minus omitri amp;nbsp;poffit amp;nbsp;debeat.Quid enim eft uotum hoc, nifi paftn cum dxmonibus fadum s' doftrinas dxmoniorum, ertores amp;nbsp;mendacia tete uouiffe dicit fpiritus deus tuus, amp;nbsp;tu dubitas an re fibre Si relinquere uotum debeas s' Aduertc ad Paulum qui non folum docentes aut cogentes fed amp;nbsp;attendentes memorat, imo de attendentibus potiffimû loquitur, diccns. bifcedent a fide, attendentes fpiritibus erroris amp;nbsp;doftrinis dxtnonioium. Vides bic auditoresamp;fequaces primo loco nominari.Atmonacbi eet te dum fpontanec uouent, non docent hxc mendacia,fed do^ fti fedufti fequütur.Quare Paulus prorfus uniuerfalircr loqui tut,in omnes cœlibes iftos,et nullos excipit.Et quid multis agi* muss’ cui hoc non fatis eft, quod fpiritus definit doftrinas dx^ moniorum, mendacia, etrores, hypocrifin cfle,qux uouentut, quid illi fatis erit s' Quis paftum dxmonibus feruat,ut faluus fi* at,acnonpotiusquâprimûdiffoluitamp;ceflats' Atep demusut fide pura miraculofe ferueris uouens amp;nbsp;uiués in uotis,ficut Bern hardus 8i multi alii feruati funt, quibus propter fidem Cbrifti, qua pleni eranr, uenenum hoe non nocuit. Adhuc tarnen quan I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;do autoritäre diuina conftat, doftrinas effe bas dxmoniorum.

mcndaces, qtix natura fua falîunt amp;nbsp;ffducunt, cö non poflint aliud qua opera docere,potcs amp;'dcbes uorä jn eas feruandas ftuinabrunipere. Nullius eninifanftiexcmplo fient doftrinäc deiex doitrinis hominü.Doftrina dci docet fidc, ultra qua do^ cere f;fei3lt;äant uotarii aliud. At illud aliud nö eft nec cflepotell Bifi Opus. Opus uero nö poteft doceri nifi ledas fidem, cii fides Opera in re iullificationis extreme aduerfenmr. Jta fit, ut do* drina open'i neceffa'io fir dodrina daEinonion'i amp;nbsp;difcelTio a fi*’ de. Nemo auté opera docet, quod ea nö neccfiaria purer ad iu-* ftitiametfalucem, nifi.n.neceflaria purer fiultra docebit. Quilt;i alioqui doceret ea r* et quis ea fequerctur 3^ feruaret, fi ab â uiam iuftiCiæ Si falutis nofiet r Rede ergo dixit Paulus, Lex nö cft ex fide, Si ex operib. legis nemo iultificaf.Ira ne«^ uotü eft ex fide, ijec ex uoto iuftificatur ornis caro.Lt omnia quæ Paulus ad Ga^ btas difputat aduerfus legem Äopera eius, pertinentetiam ad-* uerfus uotum amp;nbsp;opera eius. Siue ergopiafiueimpiaopinione uoueantur, rumpenda funt,ut diuinitus reprobata et in res dü uinitusreptobaras fafta.

E«ufat fa«/ (2uare,Bernhardusamp;alii qui pia opinione uoueruntamp;uixe dos monaz tunt in uotis, comparand! funt ducentis illis uiris, qui cû Abfo/ *’*’**- lom iuerunt de Hierufalem in Hebron.molienti feditionem ad uerfus regnü patris fui Dauid. Nihil.n.fciebant de caufa Abfolo mi amp;nbsp;fimplici corde ibant, quos cerfö, recognita refipuifle. At fi in media re inrcrcepti fuilTent,poterantaccufari lefae maiefta/ tisrei, fiopuseoru et uiam fpeftes, fed fecundû animû iudicati abfoIuerenrur.Quæ hiftori3,pulchram nobis allegoriam huius Abfoiom Pa^ nbsp;nbsp;prert:3t,fed nüc non cft locus in ea morari. Plane Abfolom

pilbcö regniï^ P^piftieü regnü eiladuerfus regnü Chrifti concitarum,qd’et ex pulit 8i fedet in media Hierufalem. Verü pii qui ei confenferunc nö confenferüt in hanc infaniam.Et utaIiosomittam,deBern hardo certus fum.fimilem eü fuiffe illis ducentis uiris, quod eui denteripfemet monftrauit,cü aliquddoaegrotafletad mortem nihil aliud fonuit,quâconfelTionéhuiufmodi, Tempus meum perdidi,quia perditeuixi.Sed unü me folatur, q» fpiritü contrit CU amp;nbsp;hwmiliatünö defpicies.Et alibi,duplici iureChrillus regnü.

poffi Jet.Semd quia filius, fccundo quia pafTus. nbsp;nbsp;nbsp;hoc fecurtgt; Pia vox Bcm

do merito nihil ei fait opus,dedit ante mihi amp;nbsp;omnibus crcden tibus. Vides bxccffe ucrba ChriftianifTimi peftoris, quod tola fiduciam in Chriftii ponit, de fuis openbus prorfus defperans.

Nihil de uoto paupertatis,obedicti3e,c3ftitatis gloriaf ,qum pec dira uitam uocat, atq; hac 6dc amp;nbsp;feruatus amp;nbsp;iuftificatus eft cum omibus fanftis. An putas eu fuiffe mentitû aut ioco dixiffe,per/ ditâ elfe fuä uitam s' ludiciu dei fenfitjcora quo, nifi folus Chri ftus et fua iuftida,nemo fubfiftit, ideo fe deferto ad illû fc tian' ftulit.perdicas fuas affirmans iuftitias.Ia fi prædicari audios, uo' ta et tiicas religioforû petditas e(re,amp; nullius ufus ad iuftitia ct fa lutc,quis Liouebitf quis in uoto manebit jquot; At nifi petditas dixe' tis,uereperditus eris, ncc fanftorû patrû uota ulla ex patte imi' taberis.Qualis autê Bernhardus fuit,tales fuiffe necetfe eft otnes religiofos fanftos et pios,ut uideas elate, ocs miraculofe fuilfc feruatos,K eo tandé neceffario rediilfe, ut uota nihil et perdira effe affererent, quo fol a fide iuftififarenf et fcruarenf. Et impii hac fide patrû contcpta,erigunt et iriflant opera,quae illi dam' nauctunt, etprxtextu exempli fanftorum docent difeeffionem a fide, Ct centra exemplum patrum falluntmendaciis totum orbem. Ecce hoc eft, deum effe mirabilcm in fanftis fuis.

Et quädo monafticen ideo uolunt probata uideti apud den, q? fanfti in ilia bene uixerint, cur no ignes, gladios,frigoia,be^ ftias,cruces .mortes,docent p robatas a deo et uouendasf An no uixerût bene in his fanfti martyres f Sanfta Hagne in lupanari uirgo manfit.Et quatos deus in pcccata ruere finit ut humilitatc difcantetfeipfoscognofcants' PaulusRo.vii.confitef peccatü in came fua babitare,et tamé in medio peccati bene uiuit,et pec cato bene utiE. Et quis fanftorû no in came, mundo, inter dac'

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;moncs bene uiuit^ Nunquid ideo nouendû eft,'bpus camis,mu.

i di, diabolic At impii ifti uitam monafticam non uolunt earn I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uideri tantum ,in qua,fed per qua, feu potius, qua bene uiuaf.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Genus uitx etfubftantia cius bona effe docct,pct qd boni fiât ct

falui.Hocfactilcgû,hoc impiû et blafphcmû eft, hoc eorû men dadû ,hicetcot^hichypocrifis,hocdxmoniorû cômentû eft.

Hoc feducLint corda (ïmptidiim/u^rtba nanitatis fonantndil Petrus ait ) Nullus enim fanCtomni pei cam bonus faftus eft, • nec polTunt ullum huius exemplum ofttnde.e. Omnes auttm in folo Chnfto per fidem amp;nbsp;boni 6^falui fafti funt, ut in Bern/ hardomonllrauimus.Sedamp;S.Aug.dicit, Ve hominum uitx quantumcunfçlaudabili, fi remota mifeticordia iudicetur. Êt iterum.Turbaborfed nô perturbabor, quia uulnerum doraini recordabor. Vides Si hune fuam ipfius amp;nbsp;omnium uiram dam-* nare, ad uulnera auté Chrifti fefe receprare.Et Paulus Gal.i. VP uo ego,iam non ego,uiuit uero in me Chriftus. Omnts in folo Chriftouiuût, nouent, fidunt,amp;gloriantur, nihil de openbus. fuis cogitâtes. Vndc amp;nbsp;nos dicimus Anathema fic,qui aiiud dogt; cuerit,quâinfolaftdeeneiuftitiam ctfalurcm.Suntnehaecfatis, data Clarum ergo fimul eft, uota monaftica,quando nô po/ flunt non ultra amp;nbsp;prteter fidem doceri, elfe impia, gentilia, lu / daica,facrilega,mendacia, crronea,dæmQniaca, hypocritica, apollatica, etiam fanftorum exemplis aduerfaria, quare eu ft-* ducia rcuocanda Si deferenda funt, etiam fi pia et fena opiniO'* ne emilTa fuerint.Si enim opera legis diuinæ ApoHoIus prohp bet doceri. Si tanto æftu cogit relinquere Calatas amp;nbsp;Romanos,, ' quanto magis ilia elefticia hominum opera Si uota prohibita funt âfrelinquenda. Summa fummarum. Opera amp;nbsp;uota nec doceri nec perfuaderi pofliint, nifi ea falutaria 8i utilia dicas ad falurem et iulliciam. Quid enim eft doccre, opéra et uota non effe falutaria nec necclTariat' Quis audietr' quis amplefleturf At docuifle ea falutaria,eft dæmoniacum amp;apoftaricum a fidc,câ fola fides fit neceflaria amp;nbsp;falutaris.Quare monaftica uota amp;nbsp;ope ta au t ferio doceri amp;nbsp;difei non poflunt,aut apoftatare a Chrifto êi excidere a fide oportet tam docentes qua attendentes. Et Hat Paulus'fortis, ElTe ea doftrinas dxmoniorum amp;nbsp;mendacia $l eiionea, a quibus nifi uel in fine refilias cum S.Bernbardo, in/quot; jeternum pcribis.

Hæcomnia cum uera amp;nbsp;folida fintdiuinis nixa firmamentis couincunt uouentis uota monaftica,fi fine fide uoueat, elTe hac ÇQtdis fui fententianicorani deo.Ecce deus uoueo tibi, amplius nolle

BolleChriftianum efTc, renocoüotiim In baptifmo faftum, in Chriftoanipimsnonnicarnecpuiuam.lrncatmfunthxcoin nia amp;nbsp;anciquata laniduduni. Voueo aiicemtibi ultra amp;’ extra Chnftum nouuni nni to mcliu uotum.lcilicet uiuer in pio piiis Oper bus caltitaris, obv-iutir æ amp;nbsp;paupcrtaCis, d huius to^ tijs regul.ï.HiS cniin opeiibus ôi lulîusà laluus ero,amp;. aliis n^cgt; eu n prjJero a.i iulhtiam amp;nbsp;f..lurcni.Hor tins, à' negss ira co* giCâ.i auouentcr'Atfi negas, ncgabisßtrul præd da clTc liera. Cortnim, quod non eft fide pura inChnftum jtdificatum prxfunipfeiic uouere, non poedt aliter aftedi.m cnc,quà c idû. elhOpcra enim fptftetamp;xft metncctfleift,aiioqui non uouo* ret. At opera æftimare eft ßdem negate, baptifmum reiiocare, Chriihim repudùre,ut iam abirnde fatis eft difturn.Et b.oc ini^ piiftiiiKini notum credcs pofte placcre amp;nbsp;exigi apud deum , at Don poriiis fumnio odio habcri amp;nbsp;damnan. Sic contingit ns, qui fine fide incedunt opera apprehendunr. Qi,in multo mi feriorem amp;contritionem amp;infœliciratcm in uiiseotum uide. Opt mi inter cos habentur,qiii ad lianc impietatem qua proxi nieaccedunt,rari enim amp;pauci funr, qui cafte, pauperes, obe^ dienteramp;alia régula rum uillunt.Qiianfæ hiefunt pœniientii ƒ quanti carceres t quantæ pœna.’C' quanti dolores corum qui i ó attingunt t* quanta eftconfeientia non obferuafte fuum oidi* nein e Scilicet tanris fudonbus iiendit Satan fuani pcrditioné. Hoc quod fummis labonbus Si confeientia fugiendû erar,fum mgt;s labonbus amp;’confc entia petitur. Verc Mofes dixir, Seruietis ibi diisalienis,qui non dabuntuebis requiem die amp;nbsp;node. De hocamp; Chriftus prædixifle uiderur,Contenditeper angufteni portam intrare,quia multi quxrentinrroircamp;non potertnt. Viderur atirem deus mifericordirer eis rtfiftere, ne ait ngat fuâ ftitam perfeftionis.id eft, fummam impietans, permittcns ecs labi, f’piens uiam eorum fpinis ( utin Ôfca dicit ut pra uarua tores deprebenfi inreranguftias redeanrad iGr,A' ad uirû fin m prio:em,ubi mtliusei fuerarqiiâniinc.Ofea'.ii Eftneer, o 1 acc inrre libiMs connerfio, PrimifuntnouiflimiStnouiftTmi fpne pQiiD.A^Qihufuntreligiofi ^àreligiofifuntapcftaræ, Etopè

L £

minus fcniant nota ma gis fernant, qui magis fenwt minis fcr^ uât. Sic etiâ fie dnecû peruerfo penierrciis.Sic iinplcf ilkid pfal. xtii.Côtritio Si infelicitas in uiiseojc/t uiâ pacis nô cogJiouerût Q_uïle debe^ nbsp;nbsp;Rutfus Chnftiano amp;nbsp;pio affeftu uouens, fie cegitabit nectfTa

atelîevotum tio apuddeû.Eccedais, hocuitæ genusuoueotibi, nonquod verc pium «Sc txiftimcm hancefle uiâ ad iuftitiâ amp;falutcm aiit fatisfaftionem raiidum. nbsp;nbsp;nbsp;peccatorû.Hoc.n.auerrata me mifeiiccrdia tua.Hoc in Chrifti

domini niei rednndaretiniuriâ.cû hoc fit negareeius mérita amp;nbsp;fanguiné eiuspollutii d«cerc3^ oftentui habercfilni tuû ,cuius foliuseft hæc gloria,ut fit agnus dei, qui tollat pcccatû mundi, in fanguiné fuo ocs lauctamp;’iufhficct nô abiieiam tam facrilege gratiâ tuâ-Expedaboamp;’præfumâ hæcin ipfofolOjUequaquâ in me aut ulla creatura, nedum in uoris 3^' operibus mcis.Sed hoc ago, quandoquidé in carne uiuendû eft,ncc ociandû eft,apprc hendam hancfonnâ uiucndi,cxcrccndi corporis gratia, ad fer Hiendû proximo ad meditandû in uerbo tuo, quemadmodû alius apprehendit agriculturâ aut artificiû pro fuo quifq; cxerck tio, abftj ullo meritorû aut iufti ficar ionis refpeftiqquâ oportet in fide priorcm ciTe, amp;nbsp;femper fuperiorem mar.crc Si in omnû bus regnare amp;c.Nifi tab’s fit affeftusuouentis, intclligiscx prx' diftis, uotû non poiTcpiû acuere uotû cfTe.Quia huneaffidii fides cxigitjfi adtft.autnon eli fidcs.Qi,«ia fiatfententia, lufiiiS ex fide uiiict. Ex operibus nemo uiucr, quare nec ex uons uiiicr. Tu nunc uide,quot fint qui fie uoueant, aut nulli eertc mit mi-« raculofeindudi.Talis.n.afFtduscôtcmnituora, nihilo mclio^ ra ducens qiiâ agriculturâautquoduis aliud opus mmniale. At quis rdigioforii unquâ uouet, ut non afiinictopu’: ucti efle fuquot; pererogationis,perfeftionis, cui niillû fit neep fimileneqi.rqua ier'fient amp;:impudenti (Time docét.Infupcraffcdusiftehaber hoc genusuitac pro ufu amp;nbsp;cxcrcitio,nó pro ipfa reet fubfianria.Nam fidé habet pro re 5L fubfiantia.Sicut homo cR: fub(lantia,opera tio eins naturaüs ed iifus fubllantiæ fuæ.Ita fides unf’omniû ex etcitiisSéop:ribus.Córrailli nô hâtait pro ufu fi'd pro pfa fub ftancia.Eire.n.reIigiofum,hoeaiüt,c(rein Rarii bonoabfoliiic, quo nô utendü fir,fed qui uraf potius omniü alio^,ipfe caput, pnmûamp;nouinimû Alpha amp;Q»

ni. VOTA ADVERSARI LIBERx

tati Euangclicac.

^jACTENVS uifumcïlutmonafticeno ' Slha aduerfana fit tam uerbo dei, qua fidtl r,Chriftianx.Ec quâuis abûdecx his diiobus Hods damnata ôL leprobata {]t,omnibus($ ^inuifa mcr'to reddita.Na quod dto amp;nbsp;uct^ bo dus adueifaciû e(Te inuenitur, facile fix %îul colligitur, uulli rcrü non adueifaiiû cfk’,nee fibi jpfi cônenire, ramen hoc ipfum latius lentabimus oilendetc iis qui per fcfe inuenire ncqucunt.Et lâ tertio probabi» mus eam répugnare fruéfui ucibi amp;nbsp;fidei, nempe Chiiftianæ SC Euangdicæ libertati, qua uiolafTe Si non illabatâ cuftodifie, nô minus impiû cft, quâ hdem negaffe amp;nbsp;apoftatafle, ut ex Paulo adGalatasdocanur.Rcpetimusitaejquod diaumeft,acptin* cipii fidclis loco ponatnus,Deo placerc non pofTe uotû,fed nec uotû apud eum cenferi, nifi fit germaneChnftianum amp;nbsp;pium» Necv.n.poteftagnofcKtc, qdquot; adueifusChriftianâ pietatc agif, non magis cette quâ feipfum negate poteft.qui pxtaté Chiiftia nam primo Si fummo ptxcepto mandauir.Voiû autem Chn* ftianii Si pium non eft, nifi quod illefa fide uouetur. lUefa fides tunc eft, quando uotû pro re libera Si non neceftaria ad iuftitia amp;nbsp;falutem habetur, quas cettii eft,nullis legibus, nullis opetib. fed Cola fide in Chrtfto obtincri,ut hxc omnia fatis firmitet pio

bauimusamp;euidcnrer demonftrauimus. Ante omnia .n. opeta iuftitiam Sifalutem adeffe opottet,iuftitiä uero Si faluienqnoti quälibet fed dei,id eft, xternä qux manetin feculü feeuh, quâ folus deus dat Si operatur in nobis,atcç hoc ipfo cù fit opus fox lius dei in nobis, openbus noftrisimpediripoteft ,parah ncn poteft.Dicit.n.lohan.vi.Hoc eft opus dei, ut credatis in eutn que mifit ille.Et infra, Nemo ucnit ad me, nifi pater qui mifit me ttaxerit ilium. Et itcrii, Eftfetiptu in prophetis.Ei en.nt ots docibi’es dei.Omisqui audiuit a patre meo Si didicir,uenit ad. tne.Et itetu,Proptcrea dixi uobis, Nemo poteft uenire ad me,, oififueut ei datu a patre,meo.Hoc Si ad Petru dicit Maith.xvi»'

Beatus es Simon bar Iona, qufa caro lt;.V fangnis nfl reuelauRd' bi, fed pater meus, qui eft in cœlis. Et Paulus, fidcm uocat do/ num dei,quod nô fit ex nobis.Maior crgoeft rcs ifta iuftitia dd Sfalus dei.nempe opus folius maicftatis, quâ ur noftns niribus parati pofTic.Quod ergo noftns uinbus paratur, uerius iniqui' Cas quâ iufticia uerius pcrditio quâ falus eft, ficutdint Ofeæ. xiii.Perditio tua Ifracl.Èx me tantum falus tua.Quarc Si uota illa, opinione iuftiriæ amp;nbsp;falutis parandac præfumpta , iniquita' tes amp;nbsp;perditiones funt aduerfarixiuftitiac SL falutis dei, quarum opus amp;nbsp;officium fibi arrogant.

QVID LIBERTAS CHRISTIANA.

Cum igitur ex his certifl'imum fir,apud deum non acceptari uotum,nifi tale, quod ad iuftitiamamp;falutem non necdlaritt seftimetur, necipfemandaueritullum uoueri uotum, plane fe/ quitur, liberum effe eiufmodi uotum SL omirti pofte.Pugnant cnim duo hxc cuidentcr. Non effe ncccffarium ad iuftirian' SL falutcm iamp;L non poffeomitti fine periculo inftiriæ Si faluris. Si non po eft omitrimcccffarium eft, fi neceffarium non eft, po/ teil omitti, ut forma pii amp;’ Chriftiani uoti uideatureffe corant deo hxc. Voueo tibi hocuitx genus quod natura fua no eft ne^ ceflarium,nec fieri poteft neceffarium ad iuftitiam,nifi enim lie lonuerit, pium uotum effe non pett rit, ur fatis ex diftis pater. Quid aucem deus hie refpondebit f None dicer,quid ergo ftul ' teuouesr Non habes uota, quaemihi reddasfatis multafSed hic obiicitur fortiter. Opera legis diuinæ in decalogo mandata ut caftiras, mititas, largiras, obedientia parentum, non luftifi-* cant, nec funt neceffaria ad iuftiriam SL lalutem,cum Paulus di cat,ex operibus legis no iuftificaturomnis caro,tarnen neceffa-' ria funr,dicenteChrifto Matth.xvi.Si uis ingredi ad uiram fet' ua mandata.Neqi enim poffunt omirri,etiâ prxfcnrefide, qux fola iuftificat,cum fintfruftus fidei iuftificanris.Fides nim fine operibus mortuacft,amp; nihil tialer.i.Corin.xiii.Er Perrus in fide uirrutem requirit. Et Galatis fidem operofam per dileftionem prxfcribit. Siedeuoto dici poteftamp;operibus fuis, quæcû poft uotum iam fint præccpti,neceffariafunt,ranquâfru(ftus iuftitiac

Ct G non neceffarla ad ipfcw înftiriam, qnse foliusfidd cft.'Nclt;5 lt;nim hbertas Euangclica eft, pofte omitterc naandara dei.Man datum autcm dei eft, Vouetc reddite. Per fidcm enim legem non deftruimus fed ftatiiimus, aitPaulus Roma.iii.Htcc quae' ftio mouetur, ut uidcamus naturam libertatis Chnftianac. Eft , itacg libertas Ghnftiana feu Euagclica, libertas confcicntiæ, qua ft^arl'^^órcitn (okiitur confdentia ab openbus, nonut nulla fiant, led ut in tioe libota«, nuliaconfidat. Confeientia enim non eft uirtus operandi,fed uittusiudicandj,quæ iudicat deoperibus.Opuseius piopriu eft ( ut Paulus llt;oma.ii.dicit)accufarcuel excufare,rcum uelabfo lu turn, pauidum uel fccurum conftituerc. Quare ofl'iciuin eius eft,non facece,fed de faftis amp;faciendis diâare,quæ uel ream uel faluam faciât coram deo. Hane tgitutChriftushberauit ab ope ribus,dumper Euangeliumearndocet nullisoperibus fidere, fed in folius fua nnfericordia præfumerc. Atq? ira beret fidelis co fcientia infolisopenbus Chnfti abfolutiffnne, amp;nbsp;eft columba il la in foraminibus petræ amp;nbsp;in cauemis macerix, feiens cettiffimc fe non pofte fecuram amp;nbsp;quietam effe nifi in folo Cbrifto,in cm nibus uero openbus propriis non poffe, nifi ream amp;nbsp;pauidam damnatameç mancre. S c ergo difcernitamp;iudicat inter opera Chnftt fua. Chrifti opera apprehendit amp;nbsp;didat in bunc mo' dum, per bxcego iuftificàbor, amp;feruaboramp;liberator ab cm' nibuspeccatisSimails, de quonondubito, quia in bocipfum funt per eum fafta, Siin bapnfmo fupet me effufa, fine bis non eft falus,non eft pax olfibus meis, non eft fatisfaftio peccatorû. Sua uero opera mala uidetamp;damnat, fed in Cbnfti operibus uincitamp;contcmnit,nefefcmorderc poffint.Potentiota funt opera Cbrifti ad nosliberados amp;nbsp;pacificandos, qua noftra funt adcaptiuandosamp;tcrrendos,fi ramen boccrcdideris.Opera ue' tofua bona apprebendit X diftat ea facienda gratis, ad como' dum (olumproximiamp;adcxercendum corpus ,ncquaqua ad iuftitiam, paccm,fatisfadioncm pcccatorum,amp;remifl'icntm patandas.Quia bxc non nifi in Cbrifti operibus qustit,amp; inuc nit fide conftanti, ficut uidetCbtiftum fenffe fua opera gratis, adcomodu nofttii amp;nbsp;pro ufu corporis fui ad uoluntaté der.

Ff iii

CLt« parte po nbsp;nbsp;Manc îglnir fckntiJ libcrtatis fanitatem confcicntîx prtfit

tiurtwnx traz infidiæ liumanarû amp;nbsp;inipiaru doânnaruni.Hic fetpcti» AUionea, i adutia fimplicitaté qus in Chriftoeft,qiia:ntcornin]pcic.Hic uidcs,quâ impiæ fint leges de fatisfartionibus.quibus doccmut per opera noftra delete peccata.Riftus rapaciuni lupotum funt qui côfciencias a Chrillo diuellunt amp;nbsp;laccraras in opera propria difpcrguiit miferrime, feniper difcentes,fcmpcr opérantes,^ ta men ad ueritaté amp;nbsp;pacem nunquâ perucnicntcs. Hos lupos Pau lus Aft.xx.graues uocar, qui intraturi erant nô parcentes gregi, loquentes peruerfa, ut trah mt difcipulos poll (e.Qpid eit dilri pulos poll fi tra here, nifi a Chrilto auelicrcf Hoc fit» duni coiK feientix docentur opcribus fuis fcfe fauaie,pcccata dclcrc,S: gra«' tiâ mereri,cû hoc in folis Chrifti openbiis^perfidéquxrcndLirn fit.Hic uides damnatû effe Ä Chrifto aduerfariû uniuerfam ius canonicum Si regnû Papx,quod nihil aliud facit,quâ quod có feienrias ülaqueat opcribus propriis,amp; a Chrillo diucllit, extin^ ParrliiGenfiû fta tam libertäre qua hbertatis dodrina amp;nbsp;fcicntia-Maxime «e/ ouAriftotdë hic damnatur imputa illaamp;obfccnameretrix Parrhilîenfis, fcholx, qux determinauit Ahftotelisdogmata in moralibus,, non dinentircChofli dogmatis.cö ille aliud non doceatquam per opera acquiri uirtutes,dicés, Faciendo tcmpcrara efficimuc temperati,quod Chriiliana confeientia ceu fentina inferni exe^ cratur Si dicit, Credendo in Ghnftum teinperatu efFiciaräT ego temperata,illius temperantia amp;nbsp;mea eft-,donii eft ern illius,noii opus meu. Summa, omniü fcholaru Theologiam,tam fpccu' • latiua qua prafticam hicdamnatauides.non.n.dtKcnr Chrillü fed prudentiâ humanam^ quxdidamine fuo paret eria fidem». qua uocant acquifitam. Ve Soiiomis Klis Si Gemorris perditis, amp;abominandis, fimul hicuidcsamp;cut opera lcgisdiuinx feu iu ftitiam legis damnet Paulus, «Kcuriulliriâ fuâpharifaicam,qua Col.ii.gloriatur finequerela fuilTé, pro ftercore amp;nbsp;derrimetodu-' cat.Scilicetquod aduerfaturiullitix,qux ex Chrillo amp;nbsp;in Chri/ fto c(l,A lellitenim confcicnriamamp;non finit in Chrifti iuftiria; hxrere, fed tenet prxfumentem in fua propria iufticia amp;' operi' bas a fefadis.Sicut dicic Ronia.ix.Geiites qux uonfedabantuc

taftiriam, apptehcndctunt iuftitiam, iunidam auté qus eft ex fide.Ifrael uero (eftando legem iuftitiæ,in legem iuftitiae no pet uenit.QuaK cquot; Quia non ex ftde,fed quafi ex operibus.

Intelligis nunc tmdem ,cur toties dixerim»ncc uota nec ope' Ta noftra ncceffaria efie ad iuftitiam amp;nbsp;falutem e' Hoc cnim de Chrilti folius openbus in bapnfmo fuper nos efftifis donat.s, pia coiifcientia diftat, S.’ fic libera eft ab omnibus opcribus,nó quidem faciendis, fed accufantibus amp;defendcntibus.Credcntis cnim in Chtiftum nulla funt tarn mala opera qux eum pefiint accLifareamp;damnare,rurfum nulla tarn bona, qux peffint cum defenderc Si faluare, led omnia noftra nos accufant amp;nbsp;ddmnât, folius autem Chrifti nos defendunt Si faluant.Tu ipfe nunc ui* de, quomodoopera dccalogi fint omittenda amp;nbsp;facienda, qux funt, caftitas, obedientia, mititas, largitas, amp;nbsp;fimilia.Omitten da non funt fed fatknda ( ut fic dicam ) fecundum fubftantia, fed non fecundum confciciAtiam, hoc eft, non ut defendentia amp;iuftificantia.Hoc.n. cfletconfcicntiam corrumpereÄ a Chri' ftofponfofuo abfttahcrc, cum quo eft utiacaro,ccn'unirans omnibus bonis illius, fed libere S gratis facienda funt ad uf m ficomodum proximi, ficut Chiiftj opera nobisfaéla funt le Si gratis. Vevum tunc amplius non funt opera lcgis,fcd Chri' fti in nobis per fidem operanti* amp;uiucntis per cmnia,ideo non poffuntmagis omitti qua ipfa fidcs, nec funt minus ncccfiaiia quam ndes. Gxterum opera, quxuere funtopera iegis, fifta 0£ falCa funt. Extra Chtiftum cnim nemo eft ex corde mitis,ca' ftus, lavgus,obediens, pins,adorans amp;c. Facit ci im non libera con'eientia,fedamorecomodi autglcrix,uclt'n'.orc poenx. Et cum fimulata fanftitas fit duplex iniquitas ,manif(ftum eft, opera ciufmodi effe, non modo non ncceffaria, fed omit', ten ia quoq; Si fugienda.Athic dices forte, Num fcortandum, , occidendû,tapiendû,mentiendum,rLbellandû,idolattandû, docetChriftiana tua libertas s' Srulte, quafi uero te iubeâ maius malum facere,quando minus malum omittendfi doceo.Dico uoi| itafeendam,S{ tu ibb ad Qccidendttm,nc folum iiatcaos V

Non a pbarf.' Voîo hacc Opera fifta omîtri, amp;nbsp;itéra fîerî, ut dcfinas eflè impîe faifmo ad gen tilitaccm, l'c i kdpiccatèeun

iuiii. non tua fed Chhfti opera in te fianr.Qiianquâ id non fit huma ni aibitnidehnireanpeiorfit.impiuscôiunx qua fcoitàtoriid ccontra, Deus eltqui intueturcor.Scortator abiititur carne ad uoluptatem illicitant.Impius coniunx abutirur carne ad glcni ülicitani.Ideo noftrum calculum hic iubcmus quicfccre. Vide^ mus inEjang?lio,publ;canospropioreselfeClinftoquâ plia-* ßfxos, ut fl humano iudicio peiorcs (int, certe fœlicioh s conilt;« mendat Euangciium,ut tutius appareatcfle lapfi.m manifelio» quâ impie iL’iifTe in occulto, fed nô ideo labi confutmiis il us. Deo cômendamus fua indicia occulta amp;nbsp;metuenda.

' Ex quibusfequitur, addodrinashominum etiam pcrtinere^ «juando diuina Icx docetur5 feruanir per opéra.Lex enim fpiâ tualised, inhocdata , ut humilier amp;'Chnftumquxrere cogat. DüÂrfnx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nonexigcrenoftra opera, fed ofknderepccca.*

minum etiun tuin 3^ impolïibilitaté nolham. Per legcm.n.cognitio pcccari» lex diujiia, cü Vt crgo opéra legis oniirtcnda finir, ira amp;nbsp;legis doftrina omit-* feiiÆhn^d'v ti-'iidaeiKHiciterum dices, ergo fine lege uinemus liberir* Hoc ccfur aut fer ■ quoqj irerum ftultuni ert',quafi te doceam minus fcire, quando-üa..ai, iubeo plura fcire, qiianquâ amp;nbsp;hic Paulus Ro.ii.amp;.iii.audeat St Kidxos fcicn res 3; genres ignorantes.pares farerc,nihil difcernés intereos qui fine lege amp;qui in lege finir. Sed ueniamus nuncad uot 1 qiioq; S’ oper.1 eorum, à' ficut in obicdionc ea compara/ uimus openbuslegisdniinr,ct]miam cflede prxccpro uide** »irur,dicenre,noutteamp;reddire. Ica in refponfione compare/ m is eifdem Opera legis audniimus diiplicirerfieri, Aliqiiando per nos ut n l'dra.AIiqiian loperC'inltum in nnbis,iirChnlh^ cm us finit do l'im. lam ut demiis et nota efiefiib praccepro ( de quopodui lebinris ).rquediipltcirerea fieri iieccfTeelt. Aliqiiâ d iperinsurnofln , tune fine dubio omirrenda funret dam' K nid 1,.ut qux a Cfiriito auellunr eonfcienriâ piam et in optr» larerraîndrfpergunr. Docent enim iiiftiriam et peccarorum ts iiu;r»oaunicv£.a GliülLini.operacdsühii ibi elî,nifi iufti ia iiii

qu5 Paulus iubct pro ftcrcotc amp;nbsp;dctrimento habere. Neqj c(t ïn manu noftta deünire^melior nc fit uoti obfemator an uiolator, ficut fuperius de operibus legis exemplum dedimus. Aliquâdo ftunt per Chriftum in nobis fpiritu libertatis, dum uouentur amp;nbsp;(eruantur gratis, ut nee peccatis per ea fatisfiat, neeiuftitia ncc (alus quoeratut.Poteft enim Chriftianus omnes omnium homi num leges, ritus, mores obferuare SL fefc eis accomodare, moz do non Gnt aduerfus diuina mandata,nee in eis fiduciam con* fcientix ponat.Confcientia enim Chrifto amp;nbsp;Chriftus confeienz tix, fecreta huius fponfi amp;nbsp;fponfx cubilia nemo tentet. Siue.n. cum Turcis abftineas a uino fiue cum Chriftianis bibas uinum, nihil refett, modo libera confeientia bibcris.Sic Paulus fefc ac* comodabat gentibus amp;ludxislibcrrima confeientia, cum higt; abftinebat amp;nbsp;circuncidebat, cum illis edebat et non circuncidcz Ita fi uoueas religionem, ut cum hominibus eiufmodi uiuas, ea confeientia,ut nihilhinccomodi uel incomodi petas apud dcum,fedquoduclcafushocuitx genus obtuleritampleftcn' dum, uel ita uifum tibi fn uiucre, nihilo te meliorem hinc arbP tratus eo, qui uel uxorem duxerit,ucl agriculturam apprehenz derit,nelt;^ male noues neej male uiuis,quantïi ad uoti rationem attinet.Nam quo cafu charitas exigat cedcre uotum, non fine pcccato inuoto pertinaxfueris,utdiccmus.

Verum impoffibilc eft hac confeientia uoueri,'nifi abiis,qui q (njovoz. mirabiliter fpiritu Chrifti intus ducuntur et feruantur, hoe cft, utniium», ab eleftis.Cxterum ipfa ratio uouendiet in uotis uiuendi ex dia metro pugnat cum hac confcientia,cum in hoe ipfum et reperz turn fit et iafteturinftitutum uouendi, ut confeientia illaquect et fetuitute Icgali captiuet.Quisenim religioforum fefc coniugii autagricolxautcerdonixquarepatiaturapud dcum s' Nonne, ideo nouent,nt fingnlari præcxteris obfequiofcruirc deo uidez ’antur Cnralioqui omnes alias uias uiuendi fie contemnerent-amp; hanc folam fic fufpicercnti' Nçqj enim ipfi cum propheta d’iz cnnt, Melior eft mifericordia tua fupcr uitas.Sed ïina uita mcli* ot eftfuper alias,quodcoram hominibus fed non covam deo» ttftwin.eft.Atcguthic rcuclemuseogitationescordium', Audiik ■

hxc uirgines amp;nbsp;cœhbcs, nihilo fe mcHorcs cfTc apud dcum qiiä coniuges amp;nbsp;fordidos agricolas, quid facicnt f Nonne murmu/ cabuntaduetfuspatremfamilias,quod pares fiant eis qui una hora laborarût,cû foli portarint pondus diei æftus t Da qux fo uirginem 3C cœlibcm qui fitcontentus cômuni dcnario. Di-* cent enini,ut quid continui ƒ eut non nupfi i* eut me fraudauif Vides cogitationcs nequâ cordis eorum adueifus bonitaté pa' trisfamilias s' Primo.n-pertbnærefpcftum requiruntin deo, ut opera St no fidem fpeclet,hoc cft,ut homines præferat Chrifto. Siquidem non curant, qiiâ preciofa alii ex Chrifto acceperint, fed quâegregiaipfipræcætcris obtiilerint ƒ Deinde hoc mut' mure confirenturfefccontinuifte non gratuifa amp;nbsp;liberali,id eft, Chriftiana Si pia,fed feruili amp;nbsp;rpercenaria, id eft Judaica amp;nbsp;imlt; pia uoluntate, ac per hoc uirginitas eorû non eftuirginitas, nifi ftultarû uirginum, quarû lampadesextinguûtur, eu non lux' béant oleum in uafis fuis ( id eft^fidem liberam in confeientia ) Quid igiturfuntmagnificæillx bulla:»quibus uirginitas, cœM^ batus.uotum iaftatur,deinde prærogatiuæ,aureolæ Si id genus riugæquje prxdicantur,quoallicianturad uirginitateChriftia' ni, nifi mera Satanx mendacia, quibus ad fuperbid Si corrunv pendâ confeientix uirginitaté concitanf' f Omniii.n.unus feiv fus eft, malle nupfifle,fi nô contingeret imparcs apuddeû cen' fen in mentis, cû ergo talis fit amp;nbsp;ratio inftituti, ut ad opéra nô ad fidem uoccr, quomodo poteft ufquâ Chriftianu uotum rc^ liquucflenifi diuinomiraculo feruatum f

Verum ütdifputatio difputationem gignit,clamabunthic împii ifti,meefle louinianû, Si opponent mihi Hieronymium aduerfus louinianum, uirginitatis afferrorem.Crcdent.n.mihi Hicrony.non elle Icftum, leftum auté illi fatis efie putant, iudi

Hieronymi inter Icgendum nô habentopus.articulusfidei eft,quicqujd feriptûcontra Icgerint.Ego plane quid louinianus fenferit ignoro, forte non louinianum traftauit digne hoc argumentumjconfidcnterautem aflero nec

*’• aHieronymodignetraftatum. Virginitatem ehimnudamfe' orfumtraftat, fidei non inuoluit neqj fuperxdificat,qua ratiée doccndijcû fit Humana, nullum opus, nulla uirtus pptçftfinç

^emideâatpcriculo doceti. Fertur cnîm uir fanftus, quod ne* mo negare poteft, inipetn Si feruorc huniano Si niinio ftudio obfequcndi amicis SC inprimis fuæ Euftochio, magiscg premit ïoainianum autoricate quâ folida eruditione, id quod probat parumconGderatus ardor conadcndi undi($ tcftinronia fcrip^ turatûjCongrua fie incongrua,magno ludibrio futurus, G paris autoricatis antagoiiiftani fortitus fuiffet. bîâ amp;eos locos, quos principes habet,in quibus cardinem uiftoriæ locat,torquet, ne dicam deprauat.Paulum cnim, ubi dicit. Qui uirginem tradic bene facit, qui non tradit melius facit, plane eo trahit, ut hoc bene Si melius facere ad mérita apud deum pertineat, Sifeftas in populo dei faciat, cum manifeftilGmû Gt Paulum loqui de bono Si meliori huius uitæ, quod uirgo nullis implicita curis,li berius uacet deo, omne mericû cômuni Gdei relinquens.Et quis feit, G Hierony.hac parte fuerit unus illorum de quibus in Eze^ chiele dicit i Propheta cum etrauerit Si mendacium locutus fuc rit,ego dominus qui decepi ptophe:am iftum.Et iufte,cut non folis attendimus ueebis dei:* Gut fpiritus conGlio neglefto, non omnia probamus antequam teneamus t*

FatemurSCnosuirginitatcmcfferem maximam,Gresintei Virynltaa. fefe comparentur, fed Gmuldicimus, Si uirgofefe itidem corâ deo cæteiis fupetiorem imo parem fecerit, Satanæ uirgo eft. In ' nouiffimo loco federe docet Euangelium Si inuicem Cuperiores. atbitvari. Sic ergo traftanda Si docenda eft uirginitas, ut nulla lege, nulla neceffitate, nulla fpepremü,fed gratuira amp;nbsp;uoluntaz Ila mente feruetur, ut exempli gratia, uirgo Gc cogitet, quan» qua poffim nubere, tarnen placet uirginem manere, non quia ptxcepta, non quiaconfulta, non quia prxeiofa Si magna prx csetetis Liittutibus, fed quiaGc mihi uifum eft uiuere, Gcut alteri uifum eft nubere uel agricolari, nolo.n.moleftias côiiigii,uolo libera effe a cutis amp;nbsp;deo uacare.Ecce hoc eft Gmplicitatc Chriftia na uirginemeffe, quae noir in feipfa,fedin Chrifto glorittur.

V nufquifcç enim in dono fuo debet gratis deo fcruire, omnes autem communi Gdä uirginitate, in uno Chrifto gio tian *

Gg Ü

ubi non eft mafrulus neep fcmîna, îta nee uîrgo nfc ccnlunx, nccuidua neccœlcbs fed omnes ununi inChrifto. Hue pertû lient nobilinîma prxexteris cxcnipla in uitis patruni,ubi Co* Corisnus Az nariusille Alexandnnus,diuino oraeuloxqiialjs.imomcHot Antonio definicur,côiunx iiirgiiieautcœlibc, ciuis inonacho, nio, plebeius monachoruni patte. Etiilud ubi Paphnutio squales fiant dus maritata:niulieresamp; quidam auledus quondam la* troôdc.CJuid illis exemplis deusuoluit.iiifi propter fanftosiftos adhiic paululum differre, impias feftamm doftrinas amp;nbsp;inftitu* tioncs,qux ïam tuniincipiebantaduerfusfidcm fumma fpccie irrucrc i Sunt igitur dona dei diuerfa Si magna amp;nbsp;pania.i.Cor. xii.amp;.»ii.diues plura habet qua pauper,fed nemo per hxc feâas introducat,amp;fecundum doua difpartiatamp;mérita amp;nbsp;premia apud deum.nec fefe inuieem prxferant, omnes uero gratis fttz uiantcômuni fideamp; Chrifto abundantes, qui operatur inequa lia zqualis ipfe in omnibus. Qiiod fi indigne tuleris te uirginS coniugi xquari,nubc amp;nbsp;tu.Melius eft tibi pium amp;nbsp;liberum con* lugium, qua mercenaria Si impia uirginiras.Stat fentetia, ope ra Si petfonas non refpicit deus fed cor Si fidem Hiere.v. Domi ne oculi tui fidem refpiciunt.

Vides ergo ex his dcmonftrari. Etfi aliquod uouendi exeinz potefteffcpium.uirtutemiraculi, tarnen ipfum inflicutâ uouendiSratioeam uifamdocendi impieratisdamnatur.Si* eut Si lex fola litera tradita , poteft habere exemplum bonum, ut in Paulo qui ea ufus eft fine litera, tarnen ratio docendx lire* rxlegist operumeiusimpiaeft. Ira Bernhardus uouitSuixit in uoto,fcdnon ex neceffitateuoti,imoexlibertatefpiritiis. Licet uotum fuum hanc libertatem non docerer, imo necelTi* tîtem libertati contrariam docerer. Hxcfint difta pro refpon* fiqnc ad obieftionem prxdiftam, ut feiamus, fi uotum fuerit prxceptum, iuxta illud, Vouete Si reddite, opera eius efie fa* cienda in fpiritu libertatis, ficut opera dccalogi, non quia uota fed quia gratuito placita Si Iibera,quanquâ ut dixi,nulli nifi mi taculo dufti fie feraent, répugnante ipfa ratione uouendi Si ui* Bcudi, qua auelluntur a libertate ifta,amp;rapiuncutin feruitutem

amp; ncccflîtatem.Scd nunc pcrgîmu5,amp; negamus^uotum efTe aut fieri poffe ptæceptum, fient nec opéra legis funt aut pofTunt clTc ptxcepta.üeus eitm, nô eft impictatem uolens pfal.». imo pro bamas prohibitum eîTe ex hac ipfa Euangelica libertatc. Paulus tnim Gal.i. Euangelica libertatcm afTerturus dicit, fed fiue nos fiue angelus de cœlo aliud docuerit quâ quod audiflis, anathe* m » fit.Et infra,Vos fratres in libertatcm uocati elhs.Et iterum. Qui autem uosconturbat,portabit indicium fuum^quicuncg fuentille.Ex quibus uerbis habes , nihil licerc ulli docere, quod fit aduerfus Euangelicam libertatem.Ea cnim libertas diuini in ris eft, quam deus fanxit, quâ nec teuocabit.netj aduerfus earn quicquâ acceptare potcft,netç homini licet earn uiolarc ullo ucl minimo ftatutulo. Eft autem ea libertas nô folum ilia prædifta in fpiritu amp;nbsp;confeientia regnans ; qua nullis operibus aut accufi mut aut defendimur, (ed etiâ ea, qua fnblata funt nniuafa ho* minum mandata,ai quicquid in externis ceremoniis femari po teft, utCunt, omnes cibi, omnes ueftes, omnes perfonx, oincs geftus, omnia loca, omnia uafa,omnes dies, ut ea liccatobfctgt;' uaK,nonobferuate,quâdiu,ubi, quomodo, quando, quo» lies placuerit aut tes ipfa obtnlerit.Et omnino quicquid non eft mandat) diuini,abrogatum Si libertatc donatum eft. Dicit cïamp; Paulus Gol.ii.Si ergo mortui eftiscû Chrifto ab clcra entishuins manAi,quidadhuctanqnâ uiuentes mundo, decrctis tenemk ni.N: terigeriris, ne guftaucritis, nec contrcftauetitis, qux funt omaia in intcritum ipfo ufu, fecundum prxccpta amp;nbsp;doftrinas bommum, qux funt rarioncm quidem habentia fapientix in fapetftitioae amp;nbsp;humilitate, Si non ad parcendum corpori,non in honore aliquo ad facietatem carnis.Hic plane Apoftolus pro hibet dxretishominum tcneri.EcChriftus Matt.xv.Fmftra au* tem colunt me docentes mandata Si doftrinas hominum. Et

' Tit.i, Mon intendentes mandatis hominû auerfantin ueritaté* Hxc cette funt mandata dei,prohibentia doftrinas hominn ' ïam dorcti quâ audiri. Atuouendi inftitutum none meriffime huminum eft Monne fitum eft in tafuta,ueftc,clbo,potu,dic bus,locls, geftibus Si alivs cetimoniis^ Vbi aliquid hotum ptx*

G S üi

tepft deus ƒ ubi pweccpit eam paupcr;atcm,cam obcdîentîâOi» 'cam caft ta tem f Qui4 igituv t' adhuc dubitas ca nee liccre nee UcuilTe uoueret' libera funt diuinitus, quæ tu ncccflaria facishu/ mini tus, X putas deum plus acceprare quod tu crras,qu3 quod ipfe ordinauit Ipfe nö poteft fuftinere ut fiat pcccatum in ufu ueftium, cibi, potus, dictum, quia noluit ibi peccari poffe, SI tarnen tu ibi pcccatüaflcris fieri.Ita noluitcœlibatum ncccfiariô fieri, fed fanxit liberum efle. Si noluit pcccatû fieri, fi quis nup/ ferit,quando uolucrit, Si tu perpetui'i facis uoto tuo ac nccefia/ tium fub lege. Quid igiturreftat t'nifi hie omniû cuidcntilîimè mon(lrari,uota religionum amp;' uniuerfam monafticam eflead'* uerfus libertatem Euangeiicam,amp; diuinis mandatis prorfus pro hibita, cum negari ncquear,cflcmcra5hominudoftrinas.Neq| cnim minus peccatum e(l,uiolare libertatem diuinitus ftatuta^ qua in quoduis aliud dei præceptum peccarc. Voueas fane Ä reddas quodcun^ uolucris, fed citra mandatae libcrtatis iniu^ riam. Ne(5 enim tibi ipfi cam licet auferre, ncc licet pcccatû fta/ tuere, ubideuspcccatûefle noluit. Noluit autem pcccatû fied pofle in ufu caftitatis,fcd libera fecit cam,ut no pcccarcr,qui nil berct.Sic Si Paulus.i.Corin.vü.cû uirginitatem confulcret,adiC/ Cit.finullineceffitatchaberetqui uirgineftatuiflctfcruarc, quo prohibaitexafta Si coaftl Si neccnaria efleaut fieri caftitatem,^ qua primû ergo cogi ceperit Si cxigi,iam foluta eft amp;nbsp;libcrajpct hanc Pauli autoritatcm.Rcuettamuritacß ad id qcTfupra dixi* mus, Votû cäftitatis Si totius monafticæ,fi piû cft, debet nccc' ffario fecû inuoluere libcrtaté rurfus omirtendi Si in hanc ferme fentenrid intcrpretari.Vouco tibiobcdicntid,c3lbratfm,pau’* pertate feruandam.cû to ta régula S. Aug.ufq? ad mortem libc/ te.hoceft, ut mutare poftim quando uifum fucrit. Si aliter in-* terpreteris autintcllexcris, cernis ex prædiftis, pcccari aduetfus libertatc diuinâ nobis mandatam, nec polTe fieri ut deus aliter accepter, nifi rcuocct libcrtaté, ideft, nifi ncgctfcipfum. Quid ad me, fifanfti patres uel nulli ira uoucrintautfenferintt’ Quid fi omnes erraucrint,aut miraculofejintus dufti fucrint S Apetta. tftamp; icrefragabilis Euan^elii fententia, damnari dQftrinas.b^*,

Ittînum libéras cas, noseç iUarutn dominos cITc, quare non poSùmus catum fieri fcrui,ulla autoritäre angeloium, ncdum noftta ftulta fupetfiitione 8i humilicate,ut Paulus ait. S imi b ter apctta eft ueritas, Votorum inftitutum cfTe feruikm honiinum doftrinam ,cur ergo patiamur, ut ferui cquitcnt amp;nbsp;domini pe-' iitent,iuxta Salomonem.Quin potiusChrifto gratias agamus qui nos hac libcrtate honorauit,amp; nobis earn uiolate irnpiis uo tis molientibus inuîolatâ feruauit,amp; uota noftra fernper irrita, libera amp;nbsp;nulla effe fiimiter ordinauit, ipfe dum nos infanimus, benigne pro nobis uigilauit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Hie fottaffis ridebit aliquis amp;nbsp;tidiculum uotum hoc fubfanz nabit, quod uetius eft fimulatio quædam uoti. Quid enim eft nifi præftigium dicere, Voueo tibilibere agcre quod uifum fuc tit s' Rideat fane,qui uolet,modo fimul fciat,nihil mirum neqj nouum efte, fi homines ftulte amp;nbsp;ridicule aganr, dum titra amp;nbsp;ul tra dri uetbum fuis proptiis confiliis aguntut. Sermo tuus C in'* quit Ghriftus ) ueritas eft. Quid putas fermo hominis fit, nifi mendacium Ridiculum eft »fediisquiucritatem Euangelicx libertatis audiunt uel cognofcunt,cxtetum opctatio etroris fub ifto ridiculo no minus implet nimis fcriam amp;nbsp;feuera iram dei, tot milibus animarii iftis laqueis mifete captis amp;nbsp;petditis.Huma Tium inuentum eft uotum, humanu inuentu manet. Sed no in totum tarnen ridiculum eft.Nam uouete fubieftionem iftam U beram ad tempus, non eft inutile. Videmus enim primitiux Ecclefix inftitutum fuiffe amp;nbsp;morem plane faluberrimum,ut in-' uentutemfeniores fibi ad tempus cômendatam,inftituerent in fide amp;nbsp;difciplina, quod amp;nbsp;Apoftolorum Petti amp;nbsp;Pauli Epiftolx indicant,ubiiunioresuoluntfubdi fenioribus.Hine primum nats fcholxChriftians,inquibusamp;pucllxquolt;5 erudieban^ tut ,ut fanftx Hagnes habet hiftoria. Ex his tandem collega amp;nbsp;monafteria puUulauetunt, propter eos quiperpetuo amp;nbsp;libère In fcholis iftis manete uolebant. Vbi autem ceperunt ii qui inz uentutem inftituendam fufeeperunt fegnes fieri amp;fua curare, \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aufti opibus amp;nbsp;ocio,amp;iuucntus tcbcllior fafta,tum uoti laqueos

'1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Wiuen:tunt,quibusc0fcientiasalligatastenetcnt(ubdifciplin»

ut quîftç fclpfuM liietu peccati cohibcret èi oriutti fieret curato nbuï.Sicut amp;nbsp;nunc moscftfuriofus Academiarum,iuucnruteni irretirc iuramentis,amp; confcicntias corum cxcarnificarc, ne fit ne ceflc ilIisuigilarciK follidtisefle,inutrancpaurcm fccure dot' miant.Sic ex liberis Ói Chriftianis fcholis fcruilia amp;nbsp;ludaica ino/ nalleria uerjciç fynagogae impietatis faftæ funt.Si igitur uotuOT hodietnum ad prifcum illum morem conferatur,^ ita fcruarcf nihil ibi pcriculi effet, èL abfij dubio apud dcum aliter non ag^ nofdtur, qua ad illum morem feruandum temporaliter, tantü ut inftitutionem Chriftianam infirmiores amp;nbsp;rudiores animi int bibant,amp; poftea rurfum liberi dimittantur.Id quod infra etiam operibus dd rdlibus probabimus.

' Obiidet hicinfimrior aut argutulus quifpiam. Si deus coeU'*-batum fic Iiberum uoluit, ut nupciis poffit mutari ergo eadé libertärelicebit Si nuptias deferto coniuge coelibatu mutare,aut fi lex dd cogit, coniugem non deferere, fimiliret Si kx dd de uouendo coget cœlibatum non deferere, utrobi«^ en m pccca' tum eftdiuinitus ftatutum Si prohibitum. Vel ergo non licebit etiam matrimonium contrahere,ne cœlibatus fiat illicitus libel tatefublata,uelneceffe critamp;uotumfcruarc,matrimonio pet Libertas erga ipfum fafto illidto.Refpondeo, Libertas Eu angelica regnatifi deum nö erga iis folum, qux geruntur intet deum amp;nbsp;tdpfum, non inter tc Ä proximum, proximum tuum.Nö enim uultrapinam in holocaiiftum, ntc quiequa fieri ab ullo quod uergat in proximi iaftura, imo uult omnia fieri in proximi comodum.Sanxit ergo tibi libertatem, utcoram ipfo poffisnubereaut cœlebs uiucre libertime,nec häc libertatem uoluit mutari poffc intet ipfum Si te. Ne^ enim pa/ tjtur ut te fibi liges Si obllringas, qui te in omnibus foluit Si IP berum facit, alioqui quid effet uotum, nifi liga ri a te quod ille iubeteffe folutu s' Veni hac liberratenon prohibet,quin proxi' motuo tc poffis obftringerc Si ligate, quia proximus tuus non iuffit tc folutum Si liberum effeficut deus. Alioqui liceret Si oct contraftus, federa,paftacomponcrcamp;rumpcrepro libidine. Igitur in matrimoniu datus, iam in alterius es iure Si poteftare, qupd tus deus non unit illi inuito tapi, ut fibi femias. Tarnen fi, Cfffct;

ceffrt lUud ins u’t morientc coniugc ucl confcnticnte, cae fnte* gra Si falua tibi cft libertas inter te amp;nbsp;deum ficut prius nubendi Si continendi.Tale ergo eft uotum coelibatus erga dcum,quale effet paftum coniugii marito faftum, iam mortuo aui mutuo confenfufeparatofii libero. Sicuteifi matitusmortuus uel data licencia tibi copiam facit continendi libere, nunquä aeceptiuus amplius copulam tuam, roborato inter uos utiinc^firtniter a fto.literis,ligillis amp;nbsp;tcftibus, amp;nbsp;tu ftulta uclut magnuni faflura marito^denuo fpondcas ei copulam matrimonii, nolens bac ipfa fponfione, priorem copiam continendi non foluni roboz rare,fed fuperare Si cxcellentius implere.Nóne te dieet infanatn ita deus in baptifmo paftum libertatis tecum fecit, ut liberum tibi effet petpetuo, nubere Si continere, nec am plius acceptuius Übertatihuicaduerfarium.Et tu uthancUbertatem maiotem Si perfeftiotcmreddas, uoues Si uouendo in feruitutem Si necelft tatem mutas.Qçiid infanius 6eri poteft proinde teligiofi prer priefunt cultorçsBaal,quideum Gbimatitum uolunt facerc fctuitute uoti,qui eos liberos fecit libertate Euangelii.Baal emm maritumfonar,qui coniugem habet.Ita nô cootenti bbettate cômuni,monaftici,pr!efumuntdeumGbipioptium amp;nbsp;Gngu* laremptx extetis Baal facere, exiftimantes bocobfequioplus quâ Euangelice agcrc,cum refta aduetfus Euangelium infaniât. Hoc eft,quod mos eorum eft, altaria tranGlite,id eft, opera fua iaftare fupra ftdem cômuncm,amp;cultris incidere, id eft, ftatutugt;' lis Si doftrinis fuis feipfos torquere, nunquâ tarnen mortiGcate ueterem hominem amp;c..

Finiamusergo tandem hancdifputationem,çoncludendo, quod p3upcttas,obedientia,caftitas,perpctuo feruari poteft,uo ueti, doceri, exigi non poteft. C^ia in fetuando manet libeitas, Euangelica,in docendo,uoucndo,exigendo non manet,’dco (anfti qui ea fetuauerunt, libere feruauetunt,fetuaturi enam lï nec uouiffe.it nec dofti nee exafti fuiffcnt, ideo uotum loicm » quanqua ft. ’turn eis nihilnocuit propter ftdim fe libertatetn ttv nvas.Incomparabilitcr autern aliud eft, aliquid fieri neq; do^ ftuiitvnecj^ xaftum,^amp;idcmdQcerramp;cxiggt;faceudmu.Hccciâ:

Hik

cil ex fafto lus facere, ex opère pwcceptufn, ex exemplo régula, ex accidente necelTarium , quo quid abfurdius Si perniciofiusf At primü eft ex deo, altcrum ex hominibus ideo cum pnmo manendum, alcerum uero dimittendum. Non ergo damna^ mus rem uotorum, fiquiseam cupiatfequi, fed doftrinam praeceptum eiufdem damnamus. Achim eft cu uotls iftis, ficut cum continentia agi cepitin Synodo Nicena, ubi cum aliquot annis facerdotes amp;nbsp;Epifeopi uixiftent coelibes, fua fponte, mo-* liebantur quidam hoc exemplum in præceptum uerrere,amp;dc'' inceps ad coelibatum cogéré necefTitate confeientiae, adeo iam turn etiam in tarn fanfta Synodo fides amp;nbsp;Euangelium defecerat Si tradiriones hominum inualcfccbant,fcd reftitituniuerfo con cilio unus Paphnutius, prohibens ne quicqua de cœlibatu fta-» tueretur.Quia hocpertinebatimpleread Antichiiftum Roma^ num idolum.lta cum monachi antea fponte cœlibes cfrent,egC rent amp;obcdirent, tandem in uotum neceflarium pofteri uertC'' runteorum liberum amp;nbsp;Euangelicö exemplum. Nee fuit hic ul' lus Paphnutius qui refifteret,cum iam peccaris præualentibus, ira deimaturaretin orbem opérationes errons, ficutin Paulo prædixerat.Quare fanftus Bernhard.dÿ alii, caftitatem, obedi/ entiam Si paupertatem fub uotis, fed non fecundum uota,imo

fecundum prifeum patrum exemplum Si Euangelium fcruauerunt.amp;traditioncm turn reprobam Äinftp tutuiji uouendi damnatûhumano errore lapfi probauerunt et docaeruntjcum ipfi longe aliud et aliter fequerentur, fed opCquot; ratio errons fuit ftabilienda etiâ patrum exemplis peruerfe

acceptis, propter eos qui non recepe runtcarix

tatem

neritatis, ptfalui fièrent.

nil. VOTA ADVERSARI

PRAECEPTIS DEI.

1D1M V S itatß, ut monaftica infiifurio fit ncn folum non ex dco,cuius nuiliiiii habet tcftin'iOniû defciipiura, neq; ullum Zi£? hgnû aut prcdigium,quo (it coeiitus com piobatû, quin magis prohibits acicpiex batum,utamp; aliteomnes traditiones huz ^‘^-gt;ln-iana»,nfii.m etism aduetfus fidcnt Chri' ftianam 2i libeitatem Euangelicam pugnet.Iam quarto uïdea^ musutcóueniatcumdiuinisprxccptis.ImpofTibile.n.eft, utnô , aduerfetur omnibus,quod ei aduerfatur,ex quo amp;nbsp;per que amp;nbsp;in quo funt omnia.Ipfc.n.cum fanfto fanftus cit, amp;nbsp;cum pcruufo peruerfus.Ideo utimmundis nihil eft mundu,fed oîa immuiv da, ita perueifis omnia peruerfa amp;nbsp;nihil reftu.At^ iteiû hic fan ftos excufatos femel uolo, nc fem per fit neceffe torû exempla cxcufare.Non difputo, ut fanfti uixerint fub inftitv.to ifto ,fcd dcipfo inftituto.Nó ut tres puen in fornace Babylonis uixerint ace. fedan palfim omnibus liceat in candem foinacem ruerc,aut an team régis ftatuam adorare.No difputo an Paulus Calebs uixe^ tit,fed anexemplû fuum fit in ius amp;nbsp;forma doftrinæ traheirdû. Idem Paulus tota legem Mofi feriiabat, amp;nbsp;tarnen nolebat doce ri amp;auditiea ad fetuandum.Ita Bemhardus fub uoto fine uoio ceu Apoftolus fub lege fine lege, agebat.fed non idco uotû auc lex in doftrina Si fomiam uiræ redigi, imo abolcti debet.Et fn petiusubi de fide egimus, fatis oftendimus, ut aduetfus prima tabulam feu tria prima praecepta pugnctinftitutû ißud mona^ De prima fticum.Fides.n.in primo.Laus Si côfelTio neminis in fecundo. Et opéra dei in nobis in tertio prxcipiunf. In his tribus abfoV uif uerus ille Si legitimus cultus dei. A t inftitutio uoti, dû docet opera,fide euacuat ( ut diximus)amp; inde abiefto note dei,fuû et i gût.lSlecç.n.Chriftiani amplius nee filii dci,fcd Bcnediftini,Do minicani, Francifcani, Auguftiniani dicunf .Hos amp;nbsp;fuos patres ptx Chrifto iadat.Neqj.n.hoc nok falui iufti fieri ptafumut,

Hb ü

quod baptifati,quod ChriJHanl fünf,fed hoc folo,q) fui ordrnh nomen habent, ideo in fuum nomen confidunt,in hoc glon' antur,quafi baptifmu$amp; fides iam olim uclut naufragio periC'' ri nt. Non ergo aflumuntamp;inuocanr nomen domini nifi in ua num, fed nomen fuum,quod per opera erexerunt. Videas c:n eosplanedefperare,flordinemfuumnon feruafiefibi confdi fuennt,necdrariumenimadiuftitiamamp; falutem arbitrantur. Vbi autem feruaffe aut doluilTe de non obferuarofefe uiderint, turn hoc nomine fecureexpeftantcoronam glorjae,longe fecu-* tius, qua.quod baptifati fint in Chriftum, imo obliri funt, nc cogitant quidem unqin fefe efle baptifatos in opera Chrifti, ut in cis côfid.ant,fua quærût amp;nbsp;fpeflât, ut hoc nomine apud deu coronentur,quod religiofi fuerint.Sat habet fi fuos patres acmu hti,eorum turn ftatuta turn exempla fimilibus openbus attigo rint, uel doluerintfcfe non attigtlTe, ut autem Chriftum habea't amp;nbsp;opera cius in fide conremnunt, O horrendam perditionem.

Ita uides,ut fides amp;nbsp;primû pracceptum ftare cu doârina mo' nalbci uoti non poteft( nifi miraculogratia: dei )ita nee pr«' , ceptum fecLindum cum eius laftantia amp;nbsp;tirulis.Cum enini folus Chriftus afeendat in cœlum .qui amp;nbsp;defeendit amp;nbsp;eft in cœlis, inv poftjbileeft, utBenediftinus, Auguftinianus, Francifcanus,Do min:canus,C3rthufianus amp;fui fimilesin cœlum afeendant. Omne enim hoc hominumuulgus cœlum petitlampadihus inanibus.id eft.opcribus propriis,amp; fine operibus propriis nihil prxfumunt apud drum, fic enim doccr cos forma uitæ amp;nbsp;uoti fui.AtChriftianus afcenditoperibusalienis, nempeChiifli ,in quein baptifatusamp;transplantatus, uiuitiam nonipfefedChri fills in ipfo, fanftificansci fabatum plcniflimeab operibus fuis omnibus. Quam horrendum cftigiturca reneri confeienria, non poftefaluari.nifi ordinem tuum feruaris, poneautem faP uari fi feruarisj' Nonnehic taecturChriftus torus rquot; At hïccon^ feienria nufquâeflet.fiuotiinftitutum non f(ïèf,nuncautem ubirj eft.Nufqua ergo fabatum fanftum eft, fed implctur illud pfal.lxxiii.Polluamiis omnes dies feftos dei in rerra.Tu uide an hoc no fit illud, quod Paulus Roma.ii.dicit, Qui abomiiuriS

idols factilegium fads, nomen cnim domini per nos blafpbe* tnatuc in gcnribus.Quis ex omnibus hominibus iaâat cultum dei squc atlt;5 monafticij' nemo idololatria nsagis excciatur,fcd ecce facrilegi funt.Quod facmm rapiunts“ hoc quo cmniafan* ftificantur^fanftum nomen dei.Nomcn enim Chriftianum ex tinguût,amp; fuum ftatuuntin eius locum,uolentes in co falui fte^ ri, quod infolo nomine Chrifti fieri poteft amp;nbsp;debet, ficut dicit Petrus Aft.xv.Nec eft nobis aliud nomen datum fub coclo ,in quo nos oporteat faluos fieri. Yt enim impoflibile eft, eum qui fideinChriftûnititut,nomine proprio falutemquitcrc(ncfcit enim opera amp;nbsp;mérita nifi Chrifti folius,idco non habet nomen in quo i'alaciur amp;nbsp;fanéhficetur, nifi Chrifti folius ) Ira in'poffibi le efteum,qui openbus Si uotis nititur,non quaerere proprio no mine falutcm.Habct enim opera amp;nbsp;mérita,prxtcr Chrifti opera amp;nbsp;mérita, habet ergo Si nomen aliud prætet Chnfti nomen. Hoc autem quid eft aliud qua nomen Chrifti rapere Si Gbi ipft tribuerc Si dicere, ego fum Chriftus, ut fupra ex Matth.xxiiii.rc tulimus f quo ractilegio,quid poteft effe magisfacrilcgû s' Qui enim dicit, Ego per opera mea faluabot, nihil altud dicit, qua egofumChriftus, cumfolius Chrifti opera faluent, quotquot faluantut. Atqj hsceft ifta blalphcmia nominis domini in gen tibus, quod fanftitas amp;nbsp;fanftificatio altert qua nomini domini iim paffim tribuitur.Omniu enim orc ordines eotum fanfti di cuntur,quafifauftificent fuos obfcniatores, aut quafi fanftum fit in ris incedere, cum folum nomen domini fanftificet, amp;nbsp;in folo ipfo incedere fanftum fit.Huius uulgatifiimæ blafphcmix autoves ipfifunt fuis facrilegiis, quibus nomen domini amp;nbsp;opus nominis domini Gbi arripiunt Si arrogant,feducentes Si allici' entes hacblafphemia totum orbem.

Cum autem hasfacrilegas blafphemas opiniones feu con* (cicntias oporteat a Chriftianis effe qua remotiffimas.quid ad* huedubitas abftlnete,fugere,uvrare, mutate uota monaftiea Si totum eius uitx genus s' quod in hoc ipfum repertum eft,ut ta* les confeientias teddat, nec natura fua poteft alias rcddere,A' ui Ccre feifta» icas prxfcntc experiétia toto orbe tales«xddi. An fr uideasCou

Uh üi

cum tabernaculis amp;nbsp;fubllantîa fua abforbcri, tu mancbis in me dia uoragine,nec faltcni reliqui Ifrael prudcntiam imitaberjs Si fugies dicens. Ne forte amp;nbsp;nos terra abfotbeat r* An te morabif, quOvi filiosCoreillicmanentes uideas feruari f Sed fcito, id co tigifle C ut Mofes fcribit )magnomiraculo. Negate enimnon potes, monafticum inftitutum efleleditiofum aduerfus Chri-* ftum Si proprie Corericuni.Excirat.n.feftas in populo Cbrifti, Si Gcut aides, aduerfus fidem docet,fidere amp;nbsp;jnetuere ab ope' tibuspropriis, cum dare nonpoflisccitra miraculum ) ulluni teligiofam, qui non teneatur hac facnlega amp;blafpht’ma confci entia, faluu fe fore, ubi ordinem fuum feruarit, damnatû uero ubi non feruarit, ut quid alioqui uoueiet amp;nbsp;feruaret, G talis cius confeientia non eiTet. Quid hoc te iuuabit, G Glii huius Core, fcruati Gnt in tabeniaculis iftis facrilegis Si blafphe mis i Miracu lum diuinæ uirtutis eft,non uulgare praefcriptum uiuendi.Benc autem appellatus eft Core, quod interpretatur caluus feu calui' dura, quod Apoftolo tefte, uir Gtgloria dei amp;nbsp;uelare comam non debeat, ut Core iftu fediciofum intclligas fine capite Chri' fto, Gnc gloria dei,feipfum in caput erigere, fuo nomine pro* ptio gloriari aduerfus Chriftum. Qua proprie Petrus.ii.Pet.iù cos dcfcribit,dam dicit, eos efle magiftros mendaces, qui opP nionesamp;fetftasperdirionisiuxtaintrcxlucent, amp;nbsp;dominum qui cos mercatus eft negantes, per quos uia ueriratis blafphemabif» Qux funt iliac opiniones Si feóte perditionis, niG confeientine, doftrinae, feftx illae prædiftæ Si facrilegx amp;nbsp;blafphemae,quibut Chriftus abnegatur CÛ operibus amp;nbsp;nomine fuo, Si in locû eius opera Si nomina hominû ftatuûtur. Si cis tribuifAid qd* Chrifti cft, iuftitia,falus,faniftitudo s'Sed hic facrilegi illi,ut funtincor rigibiles Si increduli,cû ufderint fefc tam manifeftario facrilegio comprdienfos, effingent more fuodiftinftiones quarû funt fe-* cundi ualde,dicenrqj,fefc nunquâ docuifte aliter, quin Chriftus Si grariâ dei Gnt principah'a in ordinibus amp;nbsp;optima,Gcut fanfta fanftorum.Cæterûordines efTcfanftos minus prindpalitcr ceu fanftû partidpatiue amp;c.Guc aliudprofercnt capitis fui Ggmcntâ, ne capti amp;confuG uidcanf’.Qu itus refpondeo, à eut ab initio

non ilia docnemntf Quis animabus id perditis amp;nbsp;nunc pcreunquot; tibus hanc diftinftioné infuturisfcculis aliquado excogitandd reuelauitc' qua: fimpliciter, ut fonat,fanftii intellexerunr.igno'' tantes occulta hanc aequiuocationis illufioncm. Sed adhuc age furgant amp;nbsp;doceant ficut nunc diftinguût, clament ad uulgum in hunc modû,Scitote,(ç multo melius eft efle Gmplidter Chri Sandu ptitw ftianûquâreligiofum.uidebis quotfintintratuciimo manfuri intnonafterio.At niic docent religiones cffc multo meliores amp;nbsp;‘ fanftiores cómuni ftatu fideliû.Hæceft uox ilia perditionis,qua fideles a Chrifto diuellunt fpemaiorispietatis.qudin Chrifto inuenernt.Hoc eft facrilegiû, hæc blafphemia cû qua Chriftus manere no poteft, qua nifi iaftarent ipfi manere non poffent.

Nec eft quod iaftentmaius amp;L principale augcri acceffione tni noris Si fecudarii.Etid ft hoc aerii elTct^quis rudi uulgo modéra bitur,ne minus pro maiore apprehendat,ficut modo facit f Mi taculum eft, hie nô errate, ideo fcandalû hoc de uia tollendû eftySt unicûillud maius proponendû.Deinde cut nô tantoperc fuadent hominibus, ut minore relifto appréhendant maius,64 teligiofos docet exire quantopere a maiore inuitant ad fuù mt nus,S4alliciuntaditTtrandas religiones t Nunc auté duplicitet hoc mentitu eft.Primo, quod reuera fuû monafticû inftitutum pro maiore amp;nbsp;principali habcnt,S: Chriftianû pro minore amp;' cô tempto.Hoc probant eorû factilegx amp;blafphemæ uoces ad K' Ij^oné exhortantes, potius quâ ad Chhftianifmû. Altetû menz daciû, quod amp;nbsp;aliudfanftû fingitut, Solus.n. Chriftus fanftus eft, nec patitur ut u1lo alio nomine fandificemur amp;nbsp;laluemur, ntfupraex Petro retulimus.Qjjare quoeûq} te uerteris, inuenies inftitutum impium,facrilegum ,blafphemum ,aductfariLm Chrifto ffte natura fua,perditionifq, efficax caufa omnibus qui noncûhlus Cote feruanf miraculoîe.lta iacet quidem uerus ille cultus dei, tribus prseceptis primisinftitutus,amp; uix Zicn lugét, CO quod nô fit qui ueniat adfolennitatc, in cuius lorü illi a’-irni (ubtitueruneJeCe plane digniftimû, qui eft pomps iPa ccrimo' tùatû in uefte,geftu,cantu,kdiôibus,in qu'b.oinibus nihil hdei necgnowunis, necpopetiseftdiumi/ed où hint bumaïuftima.

Enyrariofip Att^ cx inftituto PauH.Î.Corin.xIiH.uîdctur ofushutusucftigHl Corinth*”* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teliquö, ubi docet tria fieri in conucntu Ecclcfiae, Li nguis Jo

• * qui feu pfalierc.propheuri feu interpretari,amp;orare.Sdliccrpri gt;nbsp;mo recitabatur aliquid e fcriptura ucl pfalmis.Dcinde proplie/ tx intcrpretabantur Si docebanr. Tertio in cómuni orabatur. Diuina amp;nbsp;Ghriftianiffima inftitutio, fed ad docendiini amp;nbsp;ex* hoitandum, hoc eft, ad fidem alendam oidinara.Prinw ama lantut hodie leftionibus matutinalibus, Epiilolis, Euangeliis, amp;nbsp;fingularibus canribus. Aiterum Omiliis, Tertium rcfponfo/ riis, Antiphonis, Gradualibus amp;nbsp;quxcunq? cómunitcr legun/* lur uel cantantur, fed infcelicJter omnia. Non cm doo ndi aut exhortandi fed operandi tantum ftudio omnia fiunt.Sic en;tn legifle, fic cantafTe, fic boafle, illis fatis eft.Hoc opus quxritur St uocaturcultus dei.Quid autem iegatutamp; cantetur,autcur legaf Si cantetur, ne in mcntem quidem uenit, nec eft prophcta qui interpnetetur amp;doceat. Proindene fint ociofiinhoc mirabili cuitu dei,deduntfcfe curxXfolIicitudini prxicgendi, prscan* tandi, reftcdiftinguendi, paufandi, terminandi, attendendi,^ hoc unumfpeftantcs, ut bene, denote Si laudabihter Jegatur Ä cantetur. Hiceft finis ultimatushuius cultusdiuini. Ibi dtfciplP nx, pocnx, articuli, ftatuta, peccata amp;nbsp;mérita hoc cuitu dignu fiima.DicashuncgrauifTimûc ltûdeiinhocexerccri,utuiri illimagrü amp;graucsfalrcmparticuhmaliquam grammaricxôC Muficx toto uitxtempore difcant. Quid enim aliud quxrete H^ad’Otuavpoffuntiudicarir'Si intrctc ut Paulusait Jaliquis infidelis io me dium horummugicntium, murmurantium, boantium.uidéi eosneqp prophetarenecporare,fed tantufuo morefonarc ceu fiftulasiliasorganorum,quxfibi optima confiliofodauerunt* Si fimileiuxta fimile fuum pofucrunt, nonneoptimo iure di^ cet, Quid infanitisf'Quid enim flintnifi fiftulxaurtibi.x Mix, quas Paulus dicit, nullam uocum difhnftionem dare, fed tan^ turn in aera fonn re, non a liter qua fi quisdedamaturus fuggC'* ftiim confcen J.it,iÿ horam rotam foncr uerba pcrcgrina in pa fuJumquxnemointelligifNonnehicinaera loquiturf None infi)nns,iudreabif(;Sciliamp;.tcaii5cuJtusdecebatfacrilego$amp; bla£^

phemos aduerfarios Cheifti»viteffent nthilo mcliorcs rr.utis illis. Si ligneisftftulis, multo labore fonanrc» » nihil docenas, nihil difcentes,nihil oranccs,amp; tarnen hoe opus infannr pio funima* lacria iaftatenc,omniüopesillius mentis ad (efe cotnuarenu Et hanc qtiidem domum talis dccet fanft tudo.

Mihil hic de fanélis dico, qui pio ufu in his fuut conuerfati la' dibriis. Ipfum hunc cultum dico, fi caetera non mouerent ad nimpenda Si dimittenda uota monaftica, abunde fatis iuftain caufamelTe.Qiudenim cftnifi merum ludibrium, (cu ut Apo-* ftolus ait, infaniat' At hoe eft quod ptimario loco uouetur,hoc quætunt qui religioB ftunt.Sic em deoferuite proponüt, prop'^ terhoc,mundumsres Si patentes relinquût, propter hoc abnc* gant femetipfos,ut Chriftum fequsntur. Sic enim audaces St btafphemi homines diuina oracula Chnfti aptant ad hanc pue tilem, ridiculam amp;ftultamfcenam,inquaipfi proftanttanqu* âftube, tubæ, fambucæ mutæ Si infeiafatæ ad obfequiû dei, fi -mul uerum caltum dei abnegantes.Nonne fi leria te uouiffe fei“ tes,Sc poftea intelligeres ludicra amp;nbsp;ridicula ertc,uoti tui te pœniz teret fnonne mutares s'nonne ettore excutareris, qui uouiffes malum quod ignorabas i Gerte fie uides côtingere in uotis mo' nafticis hodie. An putas gratum amp;nbsp;probatum effe apud deura hoc uotum t An lUe quxrit multas mutasfiftulas fibi congrega ti,quædclcftcnteumfonantesinaera^ Video Betnhardum amp;nbsp;Bemharât fimiles diuinitusfetuatos , ut hacludicrafetio qualiain^ tem Homihae» petarent.Extant fetmoncseius, quos prophetauii amp;nbsp;docuit in congtegadone fratrum, quo unico opéré retulit piifcum Pauli inftitutum.fecg Sifuosfecum feruauit,ficut Paulus deTimotheo dixit.Acfiin monaftcriiseiufmodi Bernhardi effent,tolcrari poffent propter ferium Pauli inftitutum ex parte obferuatum. At ubi(unt meræ mortuæ fiftulx amp;nbsp;mutx tibiæ, quxin aéra fo* nant, cû Paulus dicat eas ab infideli côtemni amp;nbsp;infanix aceufaz d, quanto magis a fidelibus telinquen nbsp;nbsp;amp;nbsp;fu^endx funrt'nifiL

malumus effe pelotes qnâgentes amp;nbsp;infidèles nbsp;nbsp;hoc fanum St

plum atbitrari quod ûli inîanum,ttiam Pauli confen(u,n'crltoi appellant, ne ergo ctedas uotum luum apud deum exigl auc

hù

probari fupcrhas infanïas.fed cum fiducia crcdas reprobnm amp;nbsp;damnatfi cfTe, cü hic non folum tentaie fed amp;nbsp;irridcre deö ui-* deantucifhs ludibriis.Ac«^ hxc de pritnis tribus mandadstpauquot; ca pro tempore fatis fint.

ADVERSARI VOTA CARITATI.

VENIAMVSad fecundam tabulam, Si mandata eius in duo ifta colligamus, in obedientia parentö, amp;chahratem proximi.Nam poft fidem in deü,nihil inaius cft parentum obedient!a,dequa magnifiée Paulus.i. Timot.v.Difcant primû domum fuam regere amp;muruâ uieem parentibus reddere, hoceiiim acceptum eftcoram deo.Hic Pau lus prohiber prorfus, ne uidua aflumatur, fi habet domii qua regat St parentes quibus obfequatur, addensetia. Si quisfuorü amp;nbsp;maxime domefticorum curam non habet, fidem negauit Ä eft infideli dereriorJam fuperfluum eft recenfere, quomodoca titJtem omnibus prxferac.i.Corin.xiii. Omnia facies nihil efle quxfinecharitarefiunt.ldautemquod Paulusdeuidua dicit, prorfus de omnibus filiis intelligendum eft. Iterum hic'nihil de fanftorucxemplisfeu de fafto miraculofo.fcd deipfoinllituto uouendi loquor. Si autoritatediuina pronücio amp;nbsp;decernOjNul lum iiotum fieri poITcabfolute, fi piü Si gratu cfTe deo debeat, fed omnia inuoluût conditioner fcilicetexceptæ obedientix pa tenture chariratis proximi. Qui.n. uoueritautuoti'i fcniauerit contra obedientiam parentii et contra charitaté proximi, ana' thema fir, feu ut Apoftolus hic ait, fidem negauit et eft infideli deterior. Nihil.n.aduerfus deû fed pro deo folû poiTumus. Cû uero inftitutû monafticum et impiiffime et impudentiflime do ceat palam, no liccre parentibus obedire neccurare quæ aliorû funtc quippe monachû mundo mortuûdicunt et deo dicatû, deberc tantû in monafterio agere.Egeant, perçant, habeant pa tentes proximi imo totus mundus ) anathema fitipfum fimpli citer uel uouere uel feruarc.Habcnt hic excmplû in uiris patrum etimpiû etcrudele, ubi mater duos filios Eremitasuifirabatui' detc cupiens mrtenioalfeftu fruftus uteri fui. At illi claufa ianua

1

( ncgaaewnt matri Facieni promittcntcs in futura gloria fefe ! uifuram, fi fttret in hac nita negatn confpeftum.Hoc exemplü

CÛ audio iaftari ( qualia multa 1'unt in uiris patra ) uidcor mihi audire laudatorcs Lucretiæ, ant Saulis,qnod fcipfos magnani^ miter intcrfecerinr,aut alia quxdam poitcnta gentilium. At illi nittutcm ecChriftianâ uocant.Huc depranant et il’a Chrifti fa-' ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lutana et cómunia nerba^Qui amat pattern et matrem plnfqna

me non eft me dignus.Et iterum, Qui reliquerit domü nel fra* treSiXc.centuplum accipietamp;uita xternam poffidebit. Etpfal. xliiii.Anli ftba amp;nbsp;uidc Si inclina autim tuam, amp;nbsp;obliuifcere po pulumtnüamp;domum patrisruiamp;c. Hicamp;fimilia uetba, qux (piritus funtSi uita, de ride Cbrilb (onantia, proprer qua om' nia relinquéda funt,facrilcgi ifti Si blafphemi aptant fux motti amp;nbsp;mendacio Si cami amp;nbsp;fanguiiri.

Hic ueni in locü indignatióis mex amp;nbsp;ardeo me ulcifci ,dc plus quafacrilegis Siblafphemis iftismendaciis Siinfaniis ,Çcd de* (unt Si uerba Si cogitatus,quibus monftra hxc pro dignitate ag grediar.Propter hanc nel folam abominationem^cradicata^ex ttnfta, abolira cupio/reut Si opottuit uniuetfa monaiktia ,qux Si utinâ ereptis Lot Si filiab.fuis de medio eorü, dominus ignc Si fulphure cœ'efti ad exemplum Sodomx Si Gomorrx dem et gerct in profundum,ut ne memoria quidem eorum fupeveffet, neegenim fatis fueritillisanatbemaimprecari.Videnuncfan^ ftum Si egtegiü tuumuotum.Superius n«wuifti, nolle te Chti'* ftianum amplius efTc, (ed qui a fubiimis eft (enfus bdei, fubtilis error exenfaurt impudetiam. At bic uoues impudentiffimx imgt; pietati, qux te non acceptât, nifi abneges, parentibus obedire Si proximis fetuirc. Me mifetum, ut fottiter utit ifta audacia Si impudentiaaduerlus apettadeimandata aperte infardtns,6t adlauc laudemSiuitamxtemam ptomittens.Eingeuniuerfos monaebos angeloruna fanftitate poliere, adhuc inftiturum.

I ipvam aduerfus mandata dei manifefte infaniens, non (olum uoaeri Si feruan non debet, fed uitari Si execrati ut fumma im^ pktas.Siuoueteshomicidiumuel adulterium , uotum irntum Sidanuutum iudicatetut,cuinoniiritum Sidamnatum eft,, ïi ü.

Il uoucs inobedfentiJ parcntum amp;nbsp;enidcUtatem erga proxJmfl« ftut fl proftreariscurfuram tecum funbus,^ cam adulteris pot tioiiem tuam pofituj û, nó licebit tibi confilio Salomonis uti, i[ teccderea peccatoribas qui te laftantad malumf' Scd aadia^ mus excufationes in impietace.Primum dicunt, Mcliorem ciTc Q^utd fitymcz obedicntiam quä uiftimam, ideo nö licere proximis fcruire aut benefacere, abfi^ licenria fui maioris.Secundo patres fpirirua*’ vifeim^?'^ prxftare patribus carnaiibusl, ita amp;nbsp;obedientiam illorö prae^ ferendam horam obedientiæ.Tertio,chariratem nihilo minus cxcrceri intet fratres nionafterii.Hæç illi. Vides ergo obedientia amp;nbsp;charitatem per ilios c publico tolli amp;nbsp;in fuuni angulum cogi» Videamus autem tria ifta perordincm. Primum illud, Meliot eftobedientia qua uiftima, prxeipue amp;nbsp;folum pertinetad maiv data diuina,amp; reftoimpetu facit contra monafticam.Nam qui uouet monafticen,fefe offert uiftimam deo ( ut dicunt ) fed hac uiäimam abominari fefe dicit dominus, fi Hat contra obedien tiam inandatifui. At mandatum fuum eft,Obedirc parentibus amp;nbsp;fcruire proximis.Eft ne igitut hxcinfignis perucrfitas,hocap pellare obedientiam fupra uiftimam, quod deus appellat uiftP mamaduerfus obedientiam. Sic intelligerc docent Monaftici diuinas literas, ut ea quæ de dei mandatis dicuntur aptent man datis bominum, amp;nbsp;qux aduetfus mandata hominum dicunf« aptent aduerfus mandata dei. Hac igitut obediétia pcrtinacitet ufus, Ml norita non porrigit nc^ portât proximo fuo pecunia, etiam H illefit inopia confumendus, Si quantum in eo fuerit, fratrem fuum fame,nuditate, inopia conficit.poft gioriatur ad uerfus dcum, Meliorem fuilTe obedientiam quä uiftimam.ScP licet quia in baptifmo uouit obedientiam dei,fed quä in mona fterio noua obedientia hominum euacuauit.

Eademobedientia pulchrcfefeexoneraucruntoperibus illis mifericordiae, quat Chnftus Matth.xxv. iniudiciofefe exaftu^ tum minatur. Videatmonachus famelicum, fitibundum.nu/ dum, uagum, captiuum amp;c.fcd caueat ne egrediatur monaftc rium, ne uifitet ihfirmum, ncconfolctur triftem, fed finat irc Ä peiice quiequid pe[ietit,daudat uifceca fua,etiam fi poffit ilium

lunare, pofha 4{ctt,{deQ fefc omifilTb charitatem, qula nolue-* lit uiftimam offerte prap obedicntia.Idetn faciat,fi pater aut ma ter opera dus cepetint opus habere, ut uel pa feat, uel fetuiat ds. O furorem inauditum.Ego fane in meo monachatu, quanquä hebes fum amp;nbsp;rudis,nihil tarnen egrius tuli,quâ hanc crudclitatc Si negatæ chatitatis facrilegium. Neep potui unquâ perfuaderi, ut quietus etederem reftâ amp;nbsp;licitam efle obedientiam iftam molt; nafticam aduerfus charitatem tarn impudenter feuientem.Di-' cent uero hie, Si ifta monachis detur licentia uagandi peribit uniuerfum inftitutum monafticum,dcfolabuntur monafiena, tuet cultus dei,fingulis euntibus,ut parcntibusamp; proximisegen tibusminiftrent.Pulchre.Vtergoftent lapides amp;nbsp;ligna, utper^ Salfum» feueret ftftularum ululatus amp;nbsp;murmur in choto, ut tafura capi* tis Só longa tunica non deponatur,mandatum dei deferendum eft, pro quo etiam fangqis fundendus, anima amp;nbsp;omnia ponen dafunt,quäfapientcrquä«que iudicantifti uiride mandatis dd.Nonne hoe eft quod dixi, Monafticum inftitutum amp;nbsp;diui-* num mandatum ex diametro natura fua pugnaret Si enim digt; uinum mandatum feruare uoles, uotum perpetuum fetuate nó potes.Elige utrum uolueris, 8i quid rogp damni patietur infti^ lutum monafticum, fi religiofus egtediatur, ubi opusjuerit, fetuitutus patentibus ,uifitaturus infirmos, amp;fefeimpenfurus diuinx obedientiae amp;nbsp;charitatil Num ideo necefle eft caftitatem amp;nbsp;paupertatem amp;nbsp;obedientiam ponetefpoterit enim teuettl çxpku obedientia dpi «T rViaritatc.Et quid fl non tcucrti cum ft

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nat obcdientla Si charitastin quid peerabits* 'tn lapides amp;nbsp;ligna?

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod non fteterit in choto, non inductit cucuUum, non fuerit

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tafus, non dormierit cómuni dormitotio, non edetit comuni

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tefeftotio, non mutmutarit cómunes bombos uocum non in^

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;leUeftaTam.Sólicctiftx res tant« Cunt amp;nbsp;Caius in eis Ge eft poGta

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ut diuina mandata propter ipCas opotteat pedibus concuicatef

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Scilicet deo Ce dedicauit, qui iis rebus fefc dedit, amp;nbsp;non dedica*

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uitCeCedeo,quiuouitobcdicntiamparentum amp;chatitatcptoxi

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tniinbaptiCmo? QuidiftisinCanis dicemusf niG lUudCbrifti,

I Matci.ioii.Bene vïâtutn fedftis mandatum dei ut ttaditiones I uefttasCeiuetis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;It hi

Ccrtusitaçefto quilibet Chrillianus, quod fient neuere non potes ut neges deum amp;nbsp;mandata e us, itauoiierc non potes, ne obedias parentibus èl feruias proximis, cû deus mandatitobe^ dire parentibus amp;nbsp;fernire proximis,ideo uotû tuum cnm fiduda Gc interpreteris, ut ubi parens uel proximus tuns te opus habuez xit, uotû iam prorfus non tenere autoritäreipfadei ccrtifTimuS fis.Sunt ne hæcfatis data t’Ouïs contra baec potcftquicqtiain mutire t'Si unû mandatum propter uoturn potes dirumpere, potes omnia dirumpere, SL totù deum ncgare.Si autem nô po tes deum necuniuerfanegate,nuilumeneminimû quidem) potes negate aut dirumperc.Monafticuili.n.uotû pro mandat tis non aduetfus mandata dei uakre debet, SL femper cifdc cC'' dere, etiam fi perpetuo eis cedendum amp;nbsp;uotum prorfus abolen dum fit.Non poteft, ne dubita, deus ipfeuotû a te exigere aut faftum agnofeere, aduerfus unum iota fui mandati, fidclis Ä uerax eft, feipfum negare non poreft.Quod fi iaftcnr, parentâ obedientiâ cedere merito debere cultui dei, nam cultus dd pri* mo mandato iubetur,obedientiâ parentû quarto.Refpondco, Cultum dei monafticum fuperiusaudifti, ludibrium efle. InV poffibile autceftucrûilkim cultum dei impediri obedientiâ pa rentum SL feruituteproximi,imo ipfa obediétia amp;nbsp;proximifcf^ uitus eftipfilTimusilleamp;germanusailtus dei, quem ilii ludicro amp;circulatoriofuocultueuacuant. Quidenim cftcolereamp; fer-* oire deo aliud, qua feruarc eius mandata ƒ At obedientiâ Sicha tiras proximi madata eft. In choro autébo^reautinunnurare manditû tion eft, imo cû fit deum tentare Sirridere, prohibé turn efi.Necj oratio, quod petiftknö eft in corn cuitu, fed nec ipfe boarus impedit^ per ohrdicntiâ parentû amp;feruifutc proxi' mi. Poteris.n. inter obediendû SL feruiendu,ut caftus SL pauper uiuere.ita orarc amp;boare,quantû uolueris, hocfolû impedirur, ne lapides St ligna cômunitcr teras et occupes cû aliis, p rxfente corporc.Si auté parentes uel proximi feiuberentncgaicfidc,no men Si opus dei,qu.'C prima tabula diximus manda ri, bic locû habetet,quod illi iaiftar,cultui dei cedere debere obedientiâ pa' Kgt;uû ôi ora.Sed hic cultus cômunis eft fideliû. Sinufquâ minui

qua in monailcriis idis feditiofifcj fefHs, ut ex fupradidis intcP

Quoi ucro fccûdo dicunt, fefefpiritua'es (. ligi facile poteft. Cômentûde eff: patres.acque pertinet ad fifta ilia uerba^quibus S.Pctrus cos fpWtualib. p« prædixit, de nobis ncgociaturos clTe, at«^ illud qcï de obedien-lia amp;nbsp;uiftima fingût at;^ pcrucrtunt.Spirituales patres funt, qui nos docent ante oia niandatis dei obedire^parcntibusfubdi, proximis fctuirc, ficut Apoftoli fecerunt. Ipfi ucro cum aduet' fusbsec doceât,mandata bominü amp;nbsp;fua propria, fpiritualcs pa Ires funt, fed feaindûfpiritû errons, de quo Paulus prxdixit.i. Timot.iiii.attedcntesfpiritibus etroris.Nd ncc Apoftolis ebedi endu effet, adeo neqj angelis,aductfus obedientiâ pareniii 8l a. titaté ptoximi docentibus, quato minus obediendû eft iftis im piis amp;nbsp;facrilegis hominibus, deterioribus qua fmt tnfidcles amp;nbsp;ft*’ de negantib.Si uero doccrent purd fidé, amp;nbsp;parctes aut ptoximi te noUent ab cis difcetc, hie plane no effent audiendi, quanquâ ne fic quidé petpetuo obedientiâ amp;nbsp;feruituté ullo uoto eis fubtra here poffis.bió.n.ut ftdé difeas ncceffe eft parctibus amp;nbsp;ptoximis tefubttahi amp;nbsp;aliis petpetuo fubdi.Paulus Philcmonis Oneftmu p^ßenjon'« non filiu fed fcruû,iâ fibi in ftliu fpiritualc genunat in uinculis Ontfimu«, pofitus,ficut glotiaf amp;nbsp;CÙ ius habetet in ipfum adeo Philcmo* nc, que amp;nbsp;ipfum genucrat, no tame f.bi fubiicit fed hero fuo te mittit,eiusconfenfumqu3crés. Quidputas fcdffetfiOnefimus NotadedomI fuiffetfilius^ Etnoftticû nccfidé nccfana,fed oiafacrikgado' ceant.auellete audent filios a patcntibus perpétua fetuitute.Pro^ indeficut uxor poteftatc habet extrahendi uime monaftetio, dtta confenfum fuum cucuUatum, fiue fit in facerdote unftus, fiue lotus, ita habet pater aut mater ius extrahendi filium ucl ft ham emonafterio.Etfilius uelfiliafubneceffitatefalutisamp;in* reuocandi dignationc dei tenef fequi amp;nbsp;cucullu poncreabfqî fcrupulo,pro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e mw

ittitohabensfifcxccntauotauouiffct,amp;totcharaftercs indeli' biles habetet,quot funt capilli capitis fui. At nûc filios a parents obediétia foluût in totû,gartictes,in tcbusfp'nitualib.unûquc^ liberû effe.Cur ergo nô amp;nbsp;côiuges fepatâtf aut eut nô amp;nbsp;infantes aucVlunt ab ubetibus mattû.,ft hoc fatis eft,qcf in fpiritualib.re* bttsUbetUs eftf An nô ô( infantes funt in eifdé fpnltuaUb.rebusf

Qÿin bac rarione omnes filios a parentibus, omnes feruos a da minis, oinnes populos a magillraribus auellamus, omnia fe*' dera» omnia pacta, omnes contraftus foluamiis,dicentcs in ro* bus fpitituaubus omnes libéras amp;nbsp;fui arbifrii, ncmincm uero aP tenus lu ris eir?,fed res. fpihtuales illi uerborumfiétorum aurores ttocantfuas humanas traditiones,c3Eci,facrilegi Äbiafphemi-

Sic quod charitatem exerceri inter iplos monafhcos poffe ut inuicem feruiant, uerum eft, fed non uere diâum.Charitas em libera eft, nullis perfonis proprie addiôa at illi fuis amp;nbsp;fibi ipfis duntaxat alligant, aliorum protfus négligentes, quæ chantas fiftaeftjamp;fonientum feftarum amp;odiorum,ficutiuidemus,mO‘ nafteria aduerfus monafteria, ordines aduerfus ordines mutuO' infanire ô£ zelare. Germana autem ilia amp;nbsp;uniuerfalis chantas pcrfoniB^ad^ Apoftolo.i.Gorin.xiii.defchpta quæ omnibusexpofita eft Aif amicis amp;nbsp;inimicis ad feruiendum, eft illis prohibita amp;nbsp;illicita.. Quia utfupra diximus, religiofo non licet exire monafterium, uiütare inhrmos, amp;nbsp;alia Chnlhana obfequia impendere.etiam fi opusfit amp;nbsp;polTit, imocontra peruertentes omnia, pofitis ma^ nuum operibus, ipfiociofi finûtfolis fibi benefieri a toto mun^ do, omniûfubftantiam deuorantes, benefani amp;nbsp;robufti,mag^ no etiam incomodo uere pauperum.rependunt uero fuis bene faftoribus fpirirualia opera mifericordiæ ,quæ funt, cultus illc dei, quem fupradefcripfimus, multum murmurando, boan^ do, halando, legendo amp;c.In primis aurem Miftæ illæ execrai* biles amp;nbsp;abominabiles coram deo.Hac figura uerborumamp; ex^ tinguût uera illa quæChriftus exigir opera mifericordiæ,amp;feip'' fos folanrurfupetextinftioneeiufmodi, nequando impieratc banc agnofcantamp;pœniteantôiuenia digni fiant. Si pro folis adolefcentibus eum morem feruarent, ne paffim licetet uagari, qpoætas mollioramp;fluxa facilius frenarerur,amp; inmonafteriis difcerecdomefticam charitatem,quâ poftea in publico exhibe-' retcômunem omnibus, tolerabilis imobona foret inftitutio» Nunc uerofora uira pueri funtamp;domefticamdifcunt chanta/ tem, imoeam fummam Sifôlam arbitrantur. Vidcmus autem diuinumopus in ßernlidCdoamp;fitnihbus, quos ne in puerili illa âLangvft»

amp; angufla charitaterdinqucrct,tapuîtln medias res müdî mag nas amp;nbsp;multaSyUt in iis charitas genuinam fuam uim oftenderec, difFufa,dilatatalt;5 ad omnes, omnibus expofita amp;nbsp;parata, ateg hoe fecreto miraculo illosferuauir»ne périrent in damnabili ifto inftituto anguftæ et fiéte charitatis, in qua csteri hoe opus dei non intelligentes, perierunt. Quanquam non negem aliquos ca chatitate faluos haos,qua folis Gais feruierunt, quod occafro os defuetit amp;aliisfetuire,cumipfi parad effent omnibus fet/ uire.ïpfum inftitutum damno, quod prohiber feruire aliis qua ïuismonafticis.

Vt igitut demus aliquot feruatos, qui nô peccaucrint in obc* dientiam parentum Si charitatem proximi fub uotis agentes/a men uidemus hiceuidendffime, ipfum inftitutum uouendi ex natura fua aduerfarimandatis dei, de obedientia parentum et chatitate proximi » Ideo nó licere necj poffe uoueri aut feruari. Ac pet hoe impoffibile apud dcum pro uotohaberiet exigi-Nclt;geos,qui(cruatifunt,eiufmodiuota uouiffcccttum cft,aut fi ita uouerunt deum eorum errori indulfiffe et non acceptaffe^ quo modo ipft uouetunt.Damnabile italt;5 eft in co uitx genetc Inueniri, quod uideas natura fua cû diuinis mandatis p ugnare» ctnonnifi ociofoshomines gignit,quiuclutlocuftae.etucx, btuci omniualiorum fubftantiam dcuorant, feu ut Petrus ait, nofttis charitatibus ad luxum utuntut, ipfi uero nullis feruiût, nullis exhibent charitatem,nullis benefaciunt,et ut taies hnt uo uent et feipfos aftringunt,propter deum, dei mandata peffun* dantes, uetba dei deprauantes, et ad fua figmenta torquentes, et plancomnia petuertentes. At«^ ut aliud nihil malotum apud. cosfit,ipfxexecrabiles Miffs eorum, quibus infacrificia et ope ta bona uerfis, abominanda peruerfitate rétribuant fuisbenefa ftonbusfpititualiaddefl:, faciunt eosfidere in mendacia»et fecû l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttahurit in profundum cxci cscorum duces. Hs inquâ Miffs MiS«.

r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;taris magno tettori effe deberent,ut fi quis imprudenter eorum

fc mifeuiffet uotis, mutata (entenda confortium relinqueiet, SC adftmplicitatis Chtiftians puritatem reditet,cum ex omnibus ptsdiftis ceiriffimtconftet, non poffe fieri pinm amp;nbsp;gratû dea

aotum ,înhoc uk« genus, autfi fit, erroneutn eft, quod afilt; praefumit qua inuenit,idco necdîariû fit, aut impiû aut falfutn uotum uoueri in monafteriis, quoru neutrum tenet apud. deu. Quare liberii femper manctimo necefiariu, mutare amp;nbsp;reuocare hoc uotu,amp; redire ad libertaté Chrifiianam ^mandata diuina« Hxc de quarto loco difta fint, pergamus ad alia.

V. ADVERSARI RATIONI MONASTICEN.

VINTO comparemus infiitutum iftud etiam ad rationem naturalem, hoc eft, ad raflum illud amp;nbsp;lumen naturae, quæ tarn'* etfi lucem amp;nbsp;opera dei no attingat per fefe, »taut in affitmatiuis( quod aiuntlfallax fit ci us indicium,in negatiuis ramen eft cet tum.Non enim capit ratio, quid fit dens,

certiftime tarnen capit, quid non fit deus. Ita licet non uideat quid reélum amp;nbsp;bonum fit coram deo ( ncmpc fidcm ) fcit tarnê euidenterinfidelitatem, homicidia, inobedientiam eftemala. Qua Si Chriftus utitur,dum dinerir,Omneregnum in feipfuin diuifum defolari.Et Paulus dum dicit, nec naturam docere ,ut muliernudato capite prophctet.Quod ergo huicratiói euiden ter aduerfatur, certum eft amp;nbsp;deo multo magis aduerfari. Quo/« modo enim ccelefti ueritati non pugnabitquod terrenae ucritx* ti pugnatt* quo modo Si Chriftus lohan.iii.ueritatcdiftinguit. Si ex utra^ arguit. Si terrena uobis dixi Si non crcditis.quomo do fl coeleftia uobis dixero credetist' Videamus itaeç ut inftitutû monaftictim nó folum aduetfarium fit legi amp;nbsp;Euangelio Si uni ' uerfis fcripruris uerbis Si operibtis dei, uerum etiam communi omniu fenfui hominû. Ac inpnmis id apprehendamus, uotft ctid fl per omnia piumamp;reftufuerit, tarnen fiimpoftibile fa/ ftum fueri t, definit eiTe uotû, nec amplius etia apud deil poteft Dlt; uotis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gi'^tia, Vouifti peregrinariadS.Iacobu.fediiv

pplfibilibiu« terciperis uel morte ucl inopia, uel morbo’uel captiuitate. Hie fine fcnipulo uotû omittitut Si ptobatur, omne uotu fieri có^„

ditîonalfter, amp;nbsp;fcmper cxceptam intcllîgi impolTibilitatem.Cla ra ne amp;nbsp;certa funt hæc fatis r Quod enini de uno uoto afTeritur^ de omnibus afferi debet.Omnia.n.fiue magna fuie parua, fiue temporalia fiue perpétua, æqualiterhoc præcepto comprchenz duntur, Vouece ßi reddite, ficuti uidcbtmus.Si ergo in uno ex' ceptaeftimpoflibilitasuel minimo, etiam excepta eftin quoli»-bet uelmaximo.Si igitur cœlibatum uoueris, amp;nbsp;poftea fenfetis impoifibilem tibi, nonne libéré nubere potes, uotum tuum inz terpretatusconditionaliters' Quid enim hic obftat ne fie facias amp;nbsp;poffis r An non eft infirmitas camis tantum impedimenium cœlibatus,quantû inopia uel morbus peregtinanti r Quin ipfa diuina mandata, cum fintcitra omnem ccntrouetfiam immu tabil,a, tarnen quo ad opera externa, exceptam habent impo--ifibüitaté.Necf .n.damnabis S.Pctrû,qucd uinftus ab Hexode, nonprædicauit ,nô feruiuit proximo fuo,ficut habet praecep tu charitatis, fed beata impoflibilitas eû excufat. Nec Paulu facies leumomiffæ charitatis,qd faepius noluitueniic ad Romanos5£ temen prohibebaf .Et Aft.xvi.in Biihiniâ ire uoluit.fed no per* mißt ueluentus uel fpiritus.Et martyres in catcenbus inipios di cemus, nifi opera omitterc potuerunt,impoffibilitate urgente.

Sed hic dices, Coronat deus intus uoluntatem , ubi non in uenitforisfacultatc,ideo deuotariusilleS.Iacobi impkt notû fuû uoluntate, ubi non poteft facultate,fic amp;nbsp;fanfti implent mà data dei.Hic refpondeo, authcc no facit fatis, aut himat men propoßtfi.Non facit fatis,quia tarn uotû qua prxceptû fpeftat nonfola uoluntate fed amp;nbsp;opus.Opus ipfum peregrin at ionis uo uit, non uoluntaté.Quid.n.effet uouere, uoueo tibi uoluntate petegtinandi adS.larobum t Ita ptxceptû dei ad opus cogit. Quid.n.eft,prxcipio tibi ut uelis facete quare hic demofttati* ue concludo, uota fempet excipere imponibilitatc,ficut amp;nbsp;exter na opera mandatotû dei. Quare amp;nbsp;cœlibatus fi eft impclYibilis poftuotum, in uoto non eft comprehenfus, faltcm opcte ex-tevno.Hechabes quod hic opponas. Si ante fatis eft uolûtas xxbi deeftfacultaSjhabco ptopoßtü,quia de eo folo difputQ,qui ucl* Vet UQtûçgeUbatus impiété, Kpetinßtndtatc carnis nonpoteft,.

Kk u

ut qui faepius tentant, amp;nbsp;tarnen nee ietunîis nee ullis ftudiis cat' nem premerepoteft, cogitur^ inuitus aliquâdo amp;nbsp;uiftus fiâma libidinis experiri fluxusimmundosuduigilans ueldormiens, alioqui uitæ inculpatæ.An hic dices, ut aliqui folent ftolidi 32 animarum prorfus incurii dicerc, Orandum efle deum pro gra tia, qui nemini negat.Pulchrc.Cur non etiam fanAo Petro con fuluiiti, ut oraret deum, ne Herodes eum uinciret t Cur Paulus non orauit, ne prohiberetutuenire ad Romanos f Cur martyr rcs non orabant, ne carcenbus impedircntur aboperibus chari/ tatis t* Et deuotarium ilium fanAi Jacobi eut non doccs, ut oret neinops fiat, neegrotet, nemoriatur, ne capiaturt Scilicet iftc cil modus ludcndi in rebus tam feriist Quid fi deus nolitorari? autfi oretur.quid finolitaudireî' Hacrationcdocebisnosom' nés cœlibatum uouerc, amp;nbsp;poftca orare ne fit impofl'ibilis,acpct hoc illud ftatutû diuinum naturæ, Crel'citc amp;. multiplicamini, coges deum mutaro fuo uerbo, quo creauit omnia, rcuocarc. Stulta amp;nbsp;puerilia funt ifta.Expericntia fua cuilt;ÿ efl reli Aa,ut ui-*

potius priuilegium eiufdem Icgis. Sed iterum dices. Non eft fi' mile de fanAorum impofribilitateamp; cœlibis impofljbilitate» SanAorû enim uoluntas eft efFicax amp;nbsp;plena,prodiretlt;ÿ in opus, necobftaret ullum intrinfecum impedimentum, quod in eorfi fit poteftate.Obftatuero impedimenta extrinfecum quod non eft in corum poteftate, fcilicet tyrannis. At cœlibis uoluntas nô

fed intrinfeco, fcilicet carne fua amp;nbsp;feipfo, qui *;ft utiq? in fua po' teftate.Si enimefletplenadmpoflibilc effet.utnon impleretcœ libatum.Ideo cafus tuus non eft dabilis, quod fit cœlebs uolun tate,3^ non poffit e!ïe amp;nbsp;facilitate.

Refpondeo,Eft fanecaronoftrain poteftate noftra,ut ci ocu ca efFodlamus, manu's, pedes, linguam præcidamus, ucl la/ ro noftra. queo ftrangulemus, uel aqua fuffbcemus.Quo modo Ä tyran nus, fi nobis infirmior elTct, in noftra poteftate efter, quid hffc ad ea qux hic quxrimus amp;nbsp;tra Aarnust Nunquid ideo caftus cris fi oculos dfodeiis tibif Cxtecum quod ad cœlibatum patiner^

Tjnis ignorât tyrannû ilium domefticum amp;nbsp;înttînfaû in mcm gt;nbsp;bns noftris,non magis efle in potclfate noftra, quâ cft mala uo luntascxtcrnityrannifQuin blandis ueibis cxtemum tyraiv num mitigate potcs,amp;in tuamfententiam trahcrcjwncdomc fticum nullis ftudiis,ncdum uerbis potes domare.Quid ad Pau lum dices Roma.nii. Non état eius uoluntas plena amp;nbsp;efficax, quando dicebat, Quod uolo bonû non facio, quod nolo ma lum hoc facio Gut ergo non facit quod plcniflime uelle fefe cô Rtetut t Vbi eft ergo, quod dicebas intiinftcum impedimentû. non obftare, ncc impoffibile face te, quod plena uoluntas difpo fueritfCaro concupifcitaduetfuslpiritumamp;fpiritus aduerfu» catnem.Hxcfibi inuicemaduerfantur,ut non ea quæ uultis fa«' ciatis.Sic uolo amp;nbsp;mihi donati hûc cœlibetn a uoto abfolutum, fi ex animo mallet cœlebs quâ coniunx uiucrc, fed impoffibile camis cogit eum externo op etc contrarium facere amp;nbsp;uot um fuû omittetc.utquifitmorbo infupetabili amp;nbsp;tyrannoindomabili impeditus.Nonne amp;nbsp;deuotarius il le fanfti lacobi ,motbo labo* tans,intrinfccoimpedimcnto impeditur f At quanto eit furen-» tior morbus Sifeuior tyrânus membrorum, quâ ullus moibus corporalis. Accipiet amp;nbsp;hic deus uoluntatem ubi non inuenit fa* culutem.dum adhuc in nullum eius precceptum peccatur^necç uoluntate necç opère, uoluntate autem amp;nbsp;ipfum uotum ultra ptxceptum implctut,folum opus eius cxtemum omittitur,co* genteimpotentia infuperabili.

At itetum obiidcs.Hac rationc uiam fades, utliceat amp;nbsp;diui/ na mandata externo opéré uiolare, modo uoluntas nolit.lgif, qui mallet caltus uiuere excufabitut,fi feottetur, cum fint man* data dei impoffibilia nobis, ut tu ipfe docuifti (æpius. Refpon* àeo,Huc debebasdiffimilitudinem affetre, quâ fupra molieba tis inter (anftos impeditos Si ccclibem (uccumbentem.Quâquâ enimuetum cft, mandata dei impoffibilia effe nobis, tarnen hoc non cft uctumo ucllc aliquem cafte uiuere St fcotrati.Cui .n. uoluntas cft ad legem dei, huic lex non modo poffibilis fed fa' älisfaftacft,quodfi continetcnonpoteft,nonutgeteum hoc «npoffibilc, contra Icgc dcifacccc 34 Ccottati.Non.n.ideo feot»

Kk üi

tâtut, quia nô pofficaliter facere. Eft in medio matrimoniiirti» ducat uxorem, «Kfacilis eut ei lex caftitatis.Nô fie cœlebs meus, qui quantumlibec pleno animo ucllct continere, amp;nbsp;legi dei pci omnia fatisfacere, dufta uxore contentus, malletetiam uxoïc carcrcamp;cœlebs degere,tamcn fui fexusnaturamfuperarenô po teft, ut naturaliter focio fexu carere poflît, Si feortabitur ideo, Voluntas mî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poteft aliter facere. Non ergo fimileeftdemandaris Si

19*^^ manda ta dei reddit poffibilia, qu« poiTibiHa, vo non fatis eft, ut uotum fiat poflibile. Quod fi mandata dei fcp «nonitem, uct,amp;uotum feruarenon poffit, cederedebet uotum ut maiv data maneant, ne forte,fimulamp; uotumamp; mandatû feorrando prxuaricetur.Reliquû ergoeft cœlibi, fi impoflibilis fitei cœli/ battis, ins nubendi amp;nbsp;uotû foluendi, quanquâ farear ubi fupei abundans eft fpirittis, qui operetur uoluntatem plenam conti-* nendi,ibi Sifequineceflariocontinentiâ,utinfanftisfaftûeflc certi fumus, fed earn uoluntatéoptaremagisquâ preftarepo^ flunt cœlibes reliqui,quâquâ nô optantad mâdata dei feruâda praeuaricatores» ficut S.Paulus Ro.vii.optabat, quod nô pote/ rat totus uelle.imo praeuaricatoresex animo nolunt legcm dei, cil iioluntas impia nô poftit non odiffe legem, fimulat potius uolunratc Si opera,de quo alias diftû. Si nunc extra inftitutum

Videtur ergo forma uoti apud deu fie habere ( noftrum eft. Vouco caftitatem quâ diu poffibilis fuerit, fi autem feruare ne-' quiero, ut liceat nubere.Sed agecui non facit fidem haecdifpu-' tatio de impoflibili, cogamus cum ipfa experientia,amp; itis eX fa Vide votorû probemus.Ecce ego uoui toram Auguftini regulam.in qua taepüas, ille praecipit,ut quocuncç iero.fecundusuel tertius earn,hoc eft, nefolus earn, hoc uoui ufqj ad morte feruare, ut expreffe habet forma uoti. Intérim egocapior Si foluselTecogor, ubi quaefo manet meum uotum f occidi potius debeo qua folus efle, fi uo turn nô excipit impoffibile. At fi tenear ne poflim occidi, quid faciam rquot; Hic uotû foluitur, autprius inuoluiflecognofcitur ex/ ceptâ impolîibilitatem. Sic in eade régula uoueo ftatutis horis orate, ucftibus,cibis,locis uti. At ubi ægrofatiero ut nihil horû poffim,uotû non tenef.Non auté me exeufabit a.’gi;irudo,qma

tnandâtfi de! oportet fcmari per uîta, per mortetti,petottiniâi At mandata dei cft,Voucte ôi rcddite.Sic amp;decminbus aliis rc gulæ ftatutis poffum exempla affcrre.Sicut igitur fupcrius de de uotario S.Iacobi dix!, Si impoffibilitas in omnibus aliis ftatu' lis neccflario excipitur,qnæ eft ratio, ut in fola caftitatc non fit excepta^ubi Si plura pericula Si maxima neccflitas urget,utfi in ulla parte regulximpolTibilitaslocû habcre debet, merito prx cæterisincaftirate locû habebit ,fi in caftitatc locû non baber, multo minus in cœteris locû habcre debcbit. Qxiantûeft quxfo pericula,fl captiuû cogas ut fociû habeat,aut infirma ut oret f mio nullû hic periculum eft,cü fieri non poftit, qdquot; cogis. At fi incontinentem cogas ad contincntiâ quantas immundicias i quantas fornicationes s' quanta adultetia i Si quid non malotû prouocabis t Nec ualet hic,ficut Si fupra dixi, cp uoluntaté fufFi cere captiuo Si infirmo dicas ,tunc.n.nihil diffcrtet ucucns a nô uouentef Quis.n.laicora,non poftit uclle fociû habere amp;nbsp;inxta forma regulxorarcf Non ficnugandu eft in rebus ad confcien lia amp;nbsp;falutc aitinentibus.Solide Si dextre dccerncndû eft. Ccrtu eft in régula opus non uoluntaté procfctibi amp;nbsp;uoueri, ita ceitum eft uotû ab infirmo amp;nbsp;captiuo folui neceflario, quod nô licebit fi uotum excludit impoflibile.Stat fentétia, V oucte amp;nbsp;reddite. Non præteribit apex aut iota ab ifta lege nifi omnia fiant. Aut ergo uotum ufo^ ad impoftibile folum ligat, aut nullos unquâ fuifte monachos concedes.Nullus enim fuit, qui non aliquan-doinfirmus, aut alia caufa fuerit impeditus, in aliquà partem fux tegulœ, id quod omnino contra uotum (uum eft,

Amplius qa pertinacitet obiicif ilia uoluntas uoti, qusc perfc ueïctfubimpoflibiliexterniopcïis,deponam9 amp;nbsp;ipfam.CôcotSDc äirpcnfod eft fentétia,qui Si Bernhardus probatlib.de prjeccpt.amp; difpen. onibue» oés pattes regularn effe in manu maioris,q difpenfare in iis po^ ffitcûfubàitisfuis,nô modo fi impoftibile aut pcriculû occur* tat,fedetiâficôgj:uû Stcomodûuidea(,aliquâdoueroamp;mero aibittiopfidétis,tcnentamp;nô tenet hx partes regularû.TùPapae tribuut côftanter plena in iis omib.autotitatc tollédi, mutâdi, àifpenîandi. Y crû quicqdilla fed« Satan« facit fufpeûum eft.

nolo autoritâtem dus thihi in re confcientiarum paffocinatî, mancamusingeftisfanftorumÄ uulgato rcceptoqj ab omnk bus ufu.In his igitur difpenfationibus certum eft amp;nbsp;uoluntatem fcruaiidi uoti poni, amp;nbsp;libertatcm foluendi concedi. Non enim cogitut inuitus facere qui fecunduni difpenfationem facit, ncc cogitat nedum mallet contrarium facere. Refpóde igitur, fi ifta difpenfatio eft licita, concludam ego cû fiducia, Tenorem uoti monaftici elTe hunc, Vouco hanc regulam feruare ad arbitriû præfidentis.Si non eft uero talis eius tenor,itctum dtfinio,om/ nes monachos, omnia monafteria effe damnata, neej ulluin adhuc inuentum fuifle monachum. Nullus enim aliter unquâ fenfitac tenuit,quâ iam didumeft.Si autemin exteris partibuS in manu prxfidentis eft,nô folum opus fed Si uoluntate,ideft,. totum uotum fuo fubdito foluere amp;nbsp;liberum facere , etiam ubi nullum impoftibilcautpericulum exigit. Tu diCjfi potes, cut non pofllt imo nondebeatlaboranti libidinum procellisS pt riculis maximis ffatri fuo,amp;in hac parte ubi caftitas uouetHr,,eai dem autoritatecopiam facere nubendi,amp; libertatem falte ope* tis externi ,fiomnino uoluntatem nollet impartirif Cur fola caftitatis uotum Adamantinum eft, cum estera omnia ftupex fint amp;nbsp;ftipulacea f Nonne amp;nbsp;iniquitatis amp;nbsp;crudelitatis extreme argueturiuftiflime monaftica,amp;hocipfo planefufpeftajtanqui Satansfccna fit, habebitur, quod in rebus nihili tarn clemcns, in rebus grauiftimis tarn feuera efts' Quid enim huic peruerfita^ Ci dicetur.nifi illud Euangelii, Colantes culicem amp;nbsp;glutientes cs mclum s'Ec iterum, Decimantes rutäÄ mentam,amp; grauiora Ie gis omittentes. Aut illud, Imponunt in humeros hominuni onera grauia amp;nbsp;importabilia.Quid enim aliudhiciudicabitcó munisfenfus, qua fpirante nequitia Satans fieri, ut folacaftitas: fit indifpenfabilis, quo animas irretiat laqueo indiftblubili, 61 tXKU fint difpenfabilia, quo fiftâ eorû illudat religionem.

Quid hie igitur {refpódebunt monaftici s'Aut nulla pars uo Coru difpenfari poteft,autoe5difpenfari poflunt,qui3 nulla eft catio in una parte maior qua in csteris, nifi qd* in caftitate pliv Kicaufs.urgent amp;nbsp;exigunt difpenlationem , ubi Si pertinaciuf: eafli

fam deiiegant amp;nbsp;rccufant qua in aliis. Ethic paululum mo rare leftot, ôi tecum cogita, ut iniquitatem amp;nbsp;crudebtatc hanc dif'z penfaudi taceam,quâ incerta amp;nbsp;peoculofa fint omnia huius mi feri inftituti. Si difpenfandi ilte mos errat amp;nbsp;deo difplicet, quis audeat inttare uel manere in religione s’ Quis cnim ibi maneat aut hoc uitje genus uoucat amp;nbsp;tencat, in quo uouetur id quod nonferuandum cfTcdi uerbo ëiexemplo proprio docent f Nó' ne hoc eft dcum ceu fatuum aliquem irridete f An autem non etiet mos ifte, quis nos certos faaetr' prxfertim cum dicat deus, Vouete à reddite s' turn fupra dictum eft neeg fanftorum necg multitudinis exemplo nos efte tutos pofte, cum pcccare Si falli patuetiut omnes,3i hie cettus apertuC^ (ermo dci dicat,Vouete amp;nbsp;reddite. Si autem incertum eft morern hunc erroncum effe, iterum dico, quis audeat intrare uel manere in religione t amp;nbsp;om nia qux ad errorem intuli, hie etiam inferam.Paris enim impie tatiseft idfequi, quod manifefto errorem elle feias, amp;nbsp;id pro ueritate ampletti, quod nefeias error an ueritas ht.O uere tem^ pora periculofa,de quibus Paulus prxdixit.Nunc uero cû uot» Si inftitutum fuum in hoc utrbum dei, Vouete amp;nbsp;reddite, fun' dent, ego pronuncio,morem iftum difpenfandi efte impium, 6i petdicionis amp;nbsp;operatióis errorc.Yel eo tandé cogam, ut nota oia ptohibita St libera efte euincam, qcf ut plenius amp;nbsp;copiofius faciam,uideamus primu caufas leuiflimx fux difpenfationis in aliis partib.regulx Si rigoris crudelis in retinedx caftitatis uoto.

Caufantur itacgcaftitatem rem efte incomparabilis prccii,cui Dccauffts diC* nulla poftit inueniri pat cómutatio.Huc illud fapientis afferût. penVaudu Non eft digna ponderatio continentis animx.His addunt am pullas illaslaudatse uirginitatis,quarum hxc eft ex Hietony mo cxtetisinfignior. Audafter dico, deus cum poCfit omnia ,ta' men uirginemnon poteft (ufdtare poft ruinam. Cxteta uero,

' cum fint minora, poffuntdifpenfari St cómutari.O cxcitatem bls excam, qux in re Chriftiana St diuina iudicat de prxeeptis fecundum opera.St de tide fecundum perfonas, quod ncc gtn^ tes faciuntin rebus fuis humanis, deinde uerbum hominis pro axticulo fummo hdei attipiunt. Hietony Vn.dicit, fete audaöxt Lb

difturü » nó poffe dcum fufciwrc uirgincm poft ruînam.Quld ad nie, quod tu audafter dicist' Non qua audaaer,fcd quä ucrc dicas confiderandum mihi dl. Necj.n.inaudadam tuam, fed in uetitatédei credo. Vnde probas,non pofle fufcitati uirginem poft ruinam,eciä a deo s' Scilicet hac ampulla rudis ledordifdc nihil præciofmsæftimare uirginitatc, hoc eft, opus præferre fi-' dei, poteftfufcitarecorinptâ uirginiratem fidei in fpiritu,amp; non potert fufcitare corruptam carne.Qi.iam uellem hanc uirginita' tis laudem.praefertim a tanto uiro,non fuifte unqua proditam, uehementer enim inflat operis opinionem amp;nbsp;gloriam. Neq eft uera quä amp;nbsp;Hugo de S. Viftorc confutauit iam antea.Potcft erii deus amp;nbsp;ca mem reddere integram, imo fufcitare mortuam amp;nbsp;de nouo totâ immutarf,quae nunquä cognofcatuirum.Sumus.n. eiuslurum,ip(cfiâornoftcr.Si auté incelligit, ideo non poflc fufcitari,quia nó potcftfacereutcornipta,corrupta nonf!t,hoc eft, faftum non poteft facereinfeftum,eadc audacia licebit dice re, nullam uirtuteni,nullam gratiam femel corruptam fufeitari pofte a deo.Sed ad rem reuerramur, amp;nbsp;noua impietateni huius monaft’ci inftituti uidcamus, utinueniafquot;iniqtas cius ad odiö. Votü aftcruntomiiino iä prxceptfi dci efle, dicente fciiptura, Vouetcamp;redditc, rationeucro implendi non efle petendäab ipfa prxcepti forma,ftd a magnitudine,panjirare,precio amp;nbsp;uili tare operû uel rerû prxceptarii.Sic uirginiratédeiroram reddes, qui.i res niagna eft, estera opera regulæ no eft necefie reddere, fed difpenfari polTunt.quia res paru.x funt.Hoc autem quid eft all u d dieere, quä caftitatc reddo, nó quia prscepro uoti exigif, fed quia magna eft.'' Et hoc quid eft nifi diccre, pra'ceptii uoti, nó in arbitno dei fed meo ipfnis eft, quatenus prxeeptfi S’ non prsceptû , quatenus impleri S nó implcri oporttatf Et in has amaritudines, irntationcs,rcnratióes, ilkfiones maieftatis pu' tas dei'i non irafci f Saulem illi egregie rcfcriit, qui dni obedim til fibi ipfi arrogant interpretanda, referuatis pinguib.bouibus ad facrifici û dci.Hi funt qui i3ftant,mcliorem ciTc obedicnriam qua uiftimä, iaftantuerbo prsceptum uoti amp;negant epere.

Sic mulieré uidebis ad concupifeendu amp;nbsp;negabis pcccan'i elfe, quia res parua eft, ad opus cópaiata.Rapies proximo palliu

dices,non eft prohibitö, quia res patua cft.Diccws fratri tuo ra* cha, no pcccas, quia non occidifti fratré.Et haue régula mona-* fti ;x Tn ologix duces per oia dei ptxccpta, in rebus amp;nbsp;opeiib. nugnisdocebiseacftelefuanda,!!! paruis polTe difpcnfari ßf tolii. Deinde ut nihil rciiquii facias deo autontatis » in aibitriG Quifitit.qiii tuil uoca ins dccerncdi,qux paiua amp;nbsp;qux magna funt,f:c;:t Inc foluur.t mini/ monalbu,autoricate^gt;piia,caRiratcprxfeiûtcxt£iisori.)b.ope nbus.En tibi monaftica pietaic,hoc ert,furiofißimä amp;nbsp;faertegâ amp;nbsp;biatphemâ impietaté.Didicerunt banc infanià a fuo rege amp;nbsp;ca pire Papa, qui in omnib. uotis fibi ius difpenfandi arregat ex-' ceptis uotis caftitatis,uifitationis Hicrufalê amp;nbsp;S.lacobi. Ad cuius fenteutiâ ifte crit fenfus prxcepti diuini, Vouete amp;nbsp;reddite cafti' taré, uifitationc Hierufalem amp;nbsp;S.lacobi, in aliis ucro uouete flC Jion reddite. Quare hoc f quia ilia tna funt magna »estera funt parua.Ita amp;monaftici»uouetcamp; redditecaftitatcde régula,reli quû autc reguLx uouete Si nô reddite.O infaniasnouill'imis irx diebus digniflimas. Chriftus dicit Matt.v. Qui foluetit unû de mâdatis iftis minimis docuent Cic hoies »minimus uocabif in tegno cœloïû.Et itei-û»Nô præccribit iota unû aut apex unus de lege donee où fiant. At Papa Si monaftici tollunt non iota aut apicé folû,fed integra uttba Si totû prxceptû dicétes»in magnis feruate»in paruis nos foluimus,fed nos exécrantes S£ deteftantes abominationes iftasabominandas»ficfapiamus.

Piimû nihil inter opéra difcetnamus,xqualia funt apud dcû Opera quogt;^ qux magna Si parua funt ap ud nos Si inter fefc, a d menfutâ fi ' modo «qya* dei dicit Paulus Ro.xii.oia donari.llle.n.probaf, nô qui pluta amp;nbsp;maiora fecent»fed qui maiore fide Si charitate fecent.C.aiiitas côiugalis Abrahx S£Sarx»multorû uirginitati prxferef'.Et Petri Apoftoli coniugiû abfcpdubioS.Agathx uirginitate fupcriot erit,adfidcinquâ oia extgendafunt, Nô.n.qui operatus fueric fed qui ctedidetit faluus erit.Gentiû eftfccundû opera iudicate,.

imo Si ipfx fccundû. animù de operibus iudicant.Chrifhanoyu; cftfccundvthdéiudicate, deinde in faciendismandatis»pioifus nibilfpeftandû cft, prxtet Eotmâ prxcepti amp;nbsp;uoluntatc pra cipV cntis,nô carando,an parua,magita,uilia,prxciofa,multa,mogt; dica^brcuia, lôg^t ,aut cuiufcû«^ fotmx êi nonunis funt opéra*

L1 ü

Non enim opus fed obcdicntiam exigit in opcre, feu ut ftiipru^ ra dicit, Obedicntiam non uiftimam,bononi noftrorum non indigec.Sic Samuel ad Saulem, Nunquid holocaufta uult do^ minus amp;nbsp;non magis ut obediatur uoci eins tquot; Nunc monafticos conucni imus, Non pofTunt negate, quin uoueant totam fua Partes voter?« reguld,nôfolamcaftitaté,quodamp;tota régula fub uerbo uoue' comprehenditur, quare necefie eft, ut amp;nbsp;tota fub uerbo, red' *quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ dite, comprehendatur.Non enim dicit, Vouete totam amp;nbsp;red/

dite partem,fed, quodcunt^ uoueris redde. Si itai^ uotu fuû agnofeunt pro præcepto, coguntur confiteri, apud drum exigi obedientiam totius regulæ ufcg ad nouifîimû apicem indifpen fabiUter. Nihil hie luuatlaboriofapartitio, qua quidam conati flint feipfos folari, ST régulas fuas in præcepta, confilia,interpre rationes partiri.Stat uox diuina, Vouete amp;nbsp;reddite,quæ fi in ho ra mortis coeperitconfeienoam pulfare,nihil proderunt flipulac iftx humanarum inuentionum. Pauebitenim aduocem dei, ut iioces hominum non fentiat.

Quid hie facient monaftici r* hie tandem aperient oculos amp;nbsp;uidebunt ftultaamp;impofTibi'iacffefuauota. Etqucmncn pœ' nitebit eflemonaft!Cum.'’Erquis inter cos poteritialuus fieri î* Neeg enim unum unqua fuiftè monaehum inuenics,qui totam fuam regulam opere impleuerit.Sed Äipfimet iamdudum hoc fenferunt uiderunt, undccórnenti funt amp;aliam praecepti di' uini elufioncm, tarn infoelix conrririo amp;nbsp;uaftitas agirat mifera' biles homines in ui:sfuis, poftquâ femel a uia regia fidei abet' r irec.'peiunt.Cum enim uidiffent régulas Sordines tor ftatutis amp;nbsp;praiceptis illaqueatos uoueri X nufquâ feruari obftupuerunt, fl tordamnarentur tanqua uotiuiolatores.fimul inrcllexerunt, proifus ftultum amp;nbsp;impoftibilc eftc, fi præfumantur omnia ilia nota feruari.Ceperunt icaeç rebus fuis miferi confulerc, amp;nbsp;cahos Cônientn de iHud uotorû parmi in duo, quædâ uocari fubftanrialia, quædâ paupcrtarem,obedicn t'is acc?dentah nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caftitatem.Reliqua uolucruntefle accidentalia, itaqi fanxe'

bus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;runt folum cos uoti uiolatores efle, qui fiibftantialia fokicrent.

Hxc eft una omnium fententia.Scd fruftra. Humanii eft conv

mentam, prorfus inutile ad firmandaconfcientiam ,ïmo utile adfcducendam.Quisnos certosfaciet hanc pattitionem deo placere s' an ædifteabitis meam confeientiam fuper ueftra fom' nia s' Quid dicam deo, ubi oppofucrit prxeeptum fuuni, Vo^ uete amp;nbsp;redditc, omnia ( ficuh funt ) fubftantialia efle decreue^ tits' Diftum eftenim,apud ipfum nihil ualere opetiim diffeicn nam,omnia funt fubftantialia, quia omnia funt fubeodem prxeepto æqualiterpafta, sequahter nota.Nam amp;nbsp;nota uos ipfi appellatis, accidentalia illc nefeit, fed dieet, Sunt uota s' ergo teddes, fl autem reddes,fubftantialia funt.Ita quocunqg fefe uer terint, deprehendenf inter anguftias,nec poteiut effugere, uet' bum Kprxeeptum dciftat in feculumfcculi,non patitur fui ein fionem aut deprauarionem.Igitur offendunt amp;nbsp;impingunt hie mutuo, duo illi aduerfarii, côfdentia lex.Eduxit amp;meus Mo fes Ifraelitas fuos de caftris cotu in occurfum dei. Quid reliqun eft, nifi ut uideant montem fumantem amp;nbsp;tcrribilem^hoe eft,ira de cœlo in terram geaterraincorcœli pertingenté s’Quo ibiit a facie ignex huius legis s' Ipfi difpenfant in prseceptis dei amp;nbsp;ope raeiuspartiuntiirôêfubtrahunt. At prxeeptum exigit omnia.

Si enim uouiffes, aut mufeam occidere, aut ftipulam leuare,in' Attendetidû difpenfabilitet uotum teddere, non quid uouiffes, fed quia uouiffes, obedientiam exoluere deberes, prxfernm fi non pug' net uotum aduetfus aliud mandatum dei, quanto magis red/ deredebes, quicquidin régula prxferiptum uouifti. Vides itaeç leftor chariffime, inftitutum monafticum pet fefe aliud nô effe qua Babylonena quandam errorum, ignorantiarum, inobedi

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cntiarum,perfidiirun'i,facrllegiorum,blafphemiarum,amp;f£n

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tinam nouiffimatum impietatum Si peccatorum. An dubitas

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hxcita effe s' Nonne uides s' cos non folum non implere fun uo

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ta.fedetia id docere, quo uoueantnr amp;nbsp;non impleantur,81 hoc

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;unum eos agere, ut uouendo non uouiffe,S:nan implendo im

I pleffe uidcantur.Quis poreus aut afinus, fic paterctut fefe illudi I Siluiifieari, ut iph prxfumunt dcum uiuum Si uetum , his in* \ faniisfuisilludere Siludifcarit

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tu nunc ulde, an poffit ullus inhac fornace Babylonis Cct*-

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LI lit

Bari, nlG uittutc miraculi diuini,qua eîeâi funt fcrua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fub

uotis amp;nbsp;errauerunt humanitet, amp;. tarnen puriflimo Euangclio dei infpiritu libertatis adhefei'unt. Skimpletü eri iudicium dd quo cófundcce folet labiû xdificanrium tutrim,ut fibi ipüs no/ meii faciant, dum faciunr amp;nbsp;dicunt qux non conueniunr,qu3e necipfimeiintelligunt, pro fenfu fuo rcpiubo,appellantes uo' tum non uotum, ill cicum facienres licitum, prarceptum no« prxceptum, impium pium, facrikgum factum, blafphtmura uenerandum, amp;’eiusmodi aliamulta.Hacc'£ftillanox,inqua Ghnftusilluditur,cedicur,confpuitur, miniftns pontifiais d diccntibus, Prophetifa nobis Chriftc, quisell, qui tcpercuflit S* Forte aliqui non credent hæceflemonrtramonaftici inftituü, quod fint nimio horrenda, quos ire fino, amp;nbsp;abundarefuo fen' fu, necß eis hoc fcripto feruio, illis folis feruio, qui animasfuas (aluas uolunt, quibus aibirror fatisfadum per prtcdifta, ut ere* dantueraeflequxdico. Verum eftenim mandatum dci, Volt; uete Si reddite, quod non fallet quenquâ.nifi eum qui non cre-* diderit elfe auc mandatum aut uerum.Similiter uerii eft, quod irrefragabilisufusamp;expcrientia monftrant, uoueri abcis,quaE ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non folum non reddunt, fed docent quoej non reddi oporte'

te. Nei^ cnim mendacia certius cognofeas quâ fuo ipfius difli' dio conrradidione. Siquidem diuinitus ordinatum eft, ut femper impietasfeipfam confundat,amp; mcndaaa fibi ipfisnuH quâconftent, quinaduerfus feipfa femper teftificentur. Quid îg rur( inquis )f3ciam utfaluerab hac Zeor, inquam fugi, ut Zodomam efFugerem r*Quid faciès r* An adhucdifputandum cenfes,ut ad montem libertaris maturescurfurnfpoftquam audieris tete uouifte hoc uiræinftiriirum,quod non folum uet' bo dei, Fuangelio, fideï, libcrfati Chriftianx, præceptisq; dei aduerfatur, fed Si fibi ipfi turpiftime pugnat Si difiidet f Sine, regnum hoc defolerur, ubi in feipfum diuifumeft, purasapiid deum exigi hoc uotum, quodin rem ram abominandam, ip^ fo prohibeiKe Si inuiro uouerisi' Qui enim noluir te uouere,nô Holet eriani uotum feruari, fed quantocius omitti Si aboierigt;.

Sedcum îpfis monaftids expoltuIoÄ qnafftîoncm repeto. Dicancigitur^Ciirdifpenfent in rdiquis partibus uori,amp; in fo' la caftitate non difpenfant f* aut eut doccant caetera omnia efle accidentaUa, Xfolum ifta tria cfle fubftantialia oporteatt’ dlgt; cant, qua automate uotum eft pra'ceptum in aliquiku$,amp; non in omnibus {* planeobftruftum eftos loqucntium iniqi!a,5f coaftum concederc, fl una pars uoti poteftomitri aiitdifpcrt'’ fan,totumpofl2omittiamp; difpenfari »autfitottm cmitti uel difpenfari non poteft, nuUa eius pars omitti amp;nbsp;difpcnfari po* tcft.Pioindefi præfidens indu! gere poteft frani,ut rames edat, uinum bibat ,orationem intermittat, ueftem ponat, contra quant régula noti diftat, poteft etiam tndu’.gere ut res habe' at, liber eat àtixorem ducat, maxime fi opus illi fucrit. Sic in' quam ego refpondere illos cogo.Non ramen hoc aftertum UO' lo, quia ipfi fie répondent uel refpondere coguntur,quos prop termonShafux impietatis nuUms fidei autoritatiseffe opor' tet.Quid enim fi errent amp;nbsp;refpondendo.qui nihil nifi enor func uouendoamp;uiuendoî'firmioreamp;tutiore autoiitatc confeien' ti«muniendx funt, nempe diuina amp;’ ea fcsIa,Petrus enim dieit. Sola diuîr.a au Siqiiis loquitur,quafifetmonesdci loquidébeat,hoctft,ut €^[0^ certus fit ,efte uerbum dei quod loquitur. Qnod amp;nbsp;Paulus Ti enüx, motheocommendat dicens, PcrnKneinbisquædidicifti,fci^ ens a quo didiceris.Non autem didiceratnifi uerbum dei,idco inColo iieibo dei petmanendum eft. Hoc folum mine ago, ut eos contra comnmnem fenfunt S’contra feipfos ir.famte de' tnonfttem, Stconclndam .perautoritatem ipfoiummet ,im/’ poftibikm caftitatcm elTe hbetam uotum dus efle tonditioz mk amp;nbsp;temporale ex natvia fua, cumhocconceffiffe cos proba tint in aliis uoti partibus,nec (uperefie rationcm , cur non in omnibus eti debeat, quando amp;nbsp;caul's uehementiores urgent, pT''^lgt;bertate caftitatis, quâ pro uUa parte, quam ipfi libérant. Mera ergia atbitcii fui libido eft, alla fubftantialia alia accident \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;talla facere, 8i exteris liberis, folam caftitarent indifpcnfabilitcç

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lvâ’^s,inpemiâemSilaqueumanjmarura.

Cxtcruniconfcicntix iioftr®munîanturfo,qaod euideti' tibas ccrtifqj fcripturx tcftiinoniis ptobauimus. Votum mona' fticum ex natura fua aduerfari ueibis dei, Euangelio, fidci,libei tan Ghrifttanx, prxceptis diuinis ut cómunem fenfum amp;nbsp;ip' fiLismet contradidionem tacram.Ex natura fua dico, qtiod nó ncgetn,fandos uiros hac perucrfitare fœlicitcr ufos amp;nbsp;miraculo dimno feruatos, ficut mortem, cmcem mala mundi, natura fua aduerfus fidem pugnaré dico, quibus tarnen Chrirtus amp;nbsp;fut bene ufi, glorificati funt. At nemo uouet exemplum fanftorû, qui malo bene funt ufi, fed ipfum malum uouent omnes.Necg enim ulkis uouet, eo fpiritu feuidurum,quo uixitBernhardus. Hoe enim neeclïarium elt, nee fub uotum cadere poteft, amp;nbsp;ab initio Si uotum Si ceptumeft in baptifmo,fed legem fadorutn feu opera legis, iullitias earnis,eas(^ non nifi humanitus innen* tas Si llatutas uouent, quas deus in nouo teftaméto prohibait, ut probauimus,qu3e Si natura fua ad interitum perducunt fpc* eie Si rarionefapicntiæ fux. Proinde, quanquäfanftos uideam in eadem fententia fuifle, ut uota partirentur in fubftantialia Sl ^*ia Ä? aeeidentalia, tum ipfimet amp;nbsp;difpenfauerintamp;difpenfationeni '■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aceeperint in multis partibus regubrum, tarnen quia incertum

eft anhocfecerint,deoapprobante eorumfafta,uelignofccn ’ te eorum errori, non fatis tutum nee fidele patrocinium eft pro confcienciis, ex eorum exemplo aut fafto quiequä alTerere.Ob* ftatenim nchoeullusaudeatqui prxdixit, etiameleftos in et* rotem dueendosefle. Alioqui fi faftum eorum deo probatum argueret eorum fanditas, plane demonftratum haberemus, Si ipfis fadis fandorum, hoc eft,open bus dei tcftificanribus,uota omnia efrelibcra,uouendilt;5 formam efleapuddeumnon alia quâiftam, Voueoregulam temporaliter adarbitrium prafi* dentis.Et monafteria ad prifeum ritum deo nihil aliud haberi, qua Chriftianas fcholas pro xta te iuuenili Si ardente,inftituen* da in fideamp;pia difciplina^uG^ ad annos maturiorisxtatis.Ni'ic curn autoritas fanditatis exemplum non fatis firmet, alia auto ritate roborandum eft, fcilicetdiuina.Sandorum enim fadum ideo placuit deo, quia inftitutii monaftici uoti difplicuit, ideo Spaflus

8i paffus eft: amp;nbsp;uolult fanftos fuos aducrfus ipfum difpenfarc S agcre, profideli admonitione omniö.nefallaci fpecie dcuoii huius inftituri abducerentur a regia uia Euangelii.Nc^.n.Bern-' hatdus peccauit, nei^ uotum fuum per omnia feruauit, quâdo incaufis Papalibus, relifto monaftetio perambulabat terras, quod deus uoluit, ne inftituturtr uotorum apudfefe ratum ha-» bete crederetur.Non aliter atcjChnltus permifit difcipulos illox tls manibus manducare aduerfus traditiones feniotum.Söma, Exempla amp;nbsp;fafta fanftorü ex uetbis dei metimur, aduerfus qux fatisptobamm eft, ut pugnent uota monaftica, illi metiuntut uetba dei ex faftis amp;nbsp;diftis fanaorum,quoties optime meiiun^ eut, adhuG tarnen nolunt erraffe uideri..

VLTIMO. Vltimumineosimpetum faciamus amp;fin^ .

gamus luttandt gratia, Effe tria illa uota fubftantialia. uota apuddeürataamp;indifpenfabilia.QuidGprobauero,duoexeis t,aiia vcia liz effe libera, etiamapuduofipfosjnonncdabitisamp;tertium Gbe bcracile». turn effe debete f fcilicet calbtatis fTentemus itacp aliquid,qua-qua amp;nbsp;ftatim a principio nonnibil de eis dixerimus.Pnmo pau pertatem uideamus, quae duplex eft.Spiritua’iis,dc qua Matt.v. ChtiftuS,Bcati pauperes fpiritu^quoniam ipforum eft tegnum Gœlorum.Hæcuouerinonpoteft,cum fitcómunis omnibus: Chtiftianis, ea eft fpiritu libero in rebus uerfari, eis uti amp;nbsp;domiquot; nati,nonferuire,non apponerccor, nonconfidere amp;nbsp;glonari 'in dluicüs,amp; non effe uiros diuitiarum. V erum monaftici hic nó fimplidterpeccant, primo, quodconfilium ex ca faciunt, deinde quod fibi cam foils arrogant amp;nbsp;uoucti a fe iaftant.Nó effe auté confilium id probat, quodChriftusbcatos appellat, utieç nolens damnatos qui non fint paupcres.Nam beatitudincm fo kt iis qui neceffaria fcruant tribuete, ut dum muliert m caftigas dixit, Quin beati qui audiunt uerbum dei amp;nbsp;cuftodiunt illud.

Et, Beatus es Simon bar lona.Et, Beati eftis fi fecerins ea.ltem, pe paupcn'-quod ipfotum eft tegnû cœlorum»Vticg fcruitutcm infcmi uo tat«, lens repofitam cffe iis qui no funt pauperes.Dum ergo banc uo uent monaftici dupliciter peccant, Primo impia opinione acce dttnt.ciedenies confiliûquod prxeeptum eft, acperboc,inteslt;

Mail;

uoucndum foIuûtpRCceptum diuinö,negantcs ipfuih efTc piÄ , ccptum.Seciindo quod fimuîant fcfeuouerc aliud qua in bap/ tifmo uouerunt, qua hypocrifi rcuocant aut contcmnunt uotü baptifndjUtquod paru aut nihil fit, huicuoto comparatum» At hoc eit blafphemare baptifmu ,‘qui eil omnia in omnibus Chrillianis.Si ergo uotum non debet elTe impium, facrilegum Si blafphemu coram deo,oportet ut hanej^aupertatem nó uo/ ueant. Altera eil corporalis, ea efle poteft triplex , liceat ita nu' gari cum nugacibus. Vel quod nulla re utaris, quæ eft impolTi/ bills, Oportet eni m uiftu Si amiftu utentes uitam hanc confer/ uare. Vel quod nullas res adminiftres autcures.Hæceft infantiu puerorum, infirmorum, fatuorum,amp; fimiliü qui fub iugo aut manu alterius funt.Vcl quod nihil proprii poftideas, admini/ ftres autem cómunia.Et bas duas uoueri necefle eft,fi paupertas uouetur a monafticis, amp;nbsp;præfertim fecundam. Caeterum, paU/ pertas corporalis proprie eft penuria in uiftu amp;nbsp;amiftu, qu«ali enis indiget fubfidiis, non potens fepropriis iuuare.

Tu nunc uide ludicra ifta Satanæ.Lucas in Aftis laudat ApO' ftolorum faftum, quodcómunia habuerintamp; per hoc abunda uerint,non appellans paupertatem autpauperes, imo(inquit ) «on erat quifquä egens inter illos. Prorfus nee eft nee dici debet paupertas, ubi fodalesaliqui fua in cómuneconferuntamp;dccó/ muni uiuunt, fed omnium plcniflîma abundantia. Hate enim erat gloriaprimitiux Ecclefiæ,tcferente Luca, quod cum fpiri/ tuali amp;nbsp;Euangelica pauperrateomnes pollerenr, trnicn tempo talibusabundabant,procuiufc5 neceHiratc. Poftcauerocon' fumptis fubftanciisamp;prxualnitcfamejceperuntegereamp;intem poralibus, tunc amp;nbsp;corpore pauperes fafti funt, ita ut Paulus Si-Barnabas ubiep pro cis colligerent collationcs fidelium.At hanc paupertatem noninftituerunt Apoftoli, quando cômunia ha/ bebant omnia, fed earn paffi funt, deficientlbus communibus. Noftri igiturreligiofi,nccgfpiritualcmncq} corporalcm uouct paupcitate, fed cómunem illam abundantiam, qua eis abiide ■dminiftratur, quam ficut dixi, uiolenter potes dicerc puerotû Si fatuoroih paupetratçm, cum nihil ^nus fit ^ua pupertas*

Nelt;ç cnîm ut fgeant, (cd ut abondent intrant rcRgioncSjCCttv moti, quod in monafteriis feiunt promptuaiia plena cruftanx tiadcgcncre in genus. Nam ubi paupertas regnat in monade* riis, aut non illic intrant aut intrafTepoenitet. Eft neigiturhxc infignis lUufio dei amp;nbsp;hominum s' prxtendere uotum paupertas tis, amp;nbsp;tarnen eo ipfo quaerere fecuram amp;nbsp;ociofam copiam ac fa* tuntatem, aliéna manu amp;nbsp;partam amp;nbsp;miniftratam.ubi nihil mu nus eft, qua egere aut pauperem efie. An ignorare nos uolunr, quid fit aut fignihcet paupertas s' An amp;nbsp;uocabulis fuas fignificaz tiones euifeetants' Omniu fenfu, omniu ufu, omnifi loquela, paupenas corporalis fignificat penuriam amp;cgeftarcm in uiftu Si. amidu.Quis unqua audiuit paupenatem dici, nihil propiium poffidere, amp;de cômuni abundatc ( O illufores amp;deceptores, qui fiftis uerbis in auaritia populos cauponamini,ut Pettus prje dixit. Igitur etiam in corpotalem paupertattm mentiûtur uo^ uentes monafticen, ut Si impii fint in fpiritualem amp;nbsp;mendaces in cotpotalcfti paupertattm. Et hoc fiftitium amp;nbsp;mendax uotu tu atbitrabetis efle gratum deo s' certe fanftos oportet in hoc ua to aliud fpeftaffc. Natura uoti eft ficut diximus, mendax, im* pia Jacrilcga amp;nbsp;blafphema.

Sedampliusfinge^hsccimpia uota, eCTe pia amp;nbsp;grata,amp; appel letut hoc paupertas,quod abundantia fecuriffimaeft.Quid dv cent de iis, qui ex monafteriis fumpti funt in Papatu,Cardina* latu,Epifcopatû, amp;nbsp;alias diocefes terû, ubi certe in res proprias c uotofunt translati.Nelt;5 hie diccre potes,nifi iterfi fiôis uerbis ludere uoles, Papam^ E.pifcopos, Cardinales,amp; fimiles,nô po* îfidere tes ptoprias, cum eis pro libero arbitrio utanrur. Efto, monachorum prxpofiti curent res non proprias, atilli certe cu tantproptias.quanquä deEcclefia acceptas,utnihilfit,quod '1 dicis, non fuas fed Ecclefiseffe eas res, quodamp;ip(umfiftisuer* 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bisdicitur. Dat cnim eisPapa eas res tanqua dominus carum,

imo Papa uttarunqj return fe dominu facit, amp;nbsp;in eum locum etia fanfti uiri aliquando funt translati, ut Anaftafius Bernhat* di difcipulus. Vbi manet hie uotum paupertatis monafticic f Psotlus Epifcopatus jCatdinalatuSjPapatus ftatum damnabis.

M txi U

aatnegabis pofTcmonafticum drum iI!ucafcend«e.Hicdicfit, ciufmodi cedere obcdientiæ Si ingredi datum pcrfeftionis.Pul gt;nbsp;ehre mentiris in caput tuum, cur antca dicebas,monafticcn efle ftatû perfeftionis s' Rogo quot habes ftatus perfeftionisf Epifeo pus (Î pofita infula intret monafterium ( ut faftum eft aliquan' do)incrac datum perfeftionisdeftatu imperfeAionis. Rurfus monachus deferto monafterio faAus Epifeopus, intrat ftatuin perfeAionis. Hie uides, ut ftatus fefe mutuo perficiunt amp;nbsp;impet^ ficiunt.hoccft, utmendacia in feipfa irruunt amp;nbsp;mutuo mordet atcç confumunt.Quid fperas hos audaces amp;nbsp;infanos tande di'' Auros, nifi forte amp;nbsp;ftatum perfeAionis facient, fi intraueris iti lupanar,de thoro coniugali i Proh Chrifte, nihil eft in hoc fa* crilego uitx genere, nifi confufiflima mcndacia.

Porro fl propter obedientiam amp;nbsp;ftatum perfeAionis foluitut aotum paupertatis, cur non Si uotum caftitatis i Vbi funt nûc nota ilia fubftantialiat' Eft paupertas nunc accidentale uotumf ficagitari debent Si circumferri uentis mcndaciorum,qui relifta folida pctra, fibi ipfis nouas uias, proprios ducatus, fingulatei paradiios praefumpferunt.Dimifi ( inquit )eos feenndumdefi/ detia cordis eorum, ibuntin adinuentionibus fuis. Et Petrus, Venient in nouiffimis diebus, in deceptione illufores, fecundâ propria defideria ambulantes. Quid autem ad hoc dicentf uo turn nonne eft diuinum praecepturnfpraefertim fi fitf utdidtis) fubftantiale.Atcpraccepto diuino, ne angelorum quidcm,ne/ dum Papæ aut ullius hominis autoritäre tranfeundum eft.Stat cnim fententia, Obedire oportet deomagis quam hominibus, alioqui eadem ratione licebit furari, oeddere, mcchari, paren/ tibus rebellarc.breuiter, deum cum praecepris fuis negate, auto' ritate à’ obedientia humana.Si unum praeceptum licet tranfire omnia licebit tranfire. Ex quibusconficitur, utautimpoflibik fit, uotum ciufmodi cfTc diuinum prafceprum,autneccnarimn fit, omiies efle uoti reos amp;nbsp;damnatos,qui c monachis faAi funt pontifices. Nonhicnugandumeftamp;' garriendum cj» mancant in paupcftate. Séria res agitur, quando dcconfcientianim re difputatur, folide docece oportet. ScimuHiionachü amp;nbsp;Papaoi

nulla proportîonc conumire quod ad uotum paupcrtatls atti* nct.Ille uouit inmonaftcrio pauper uiucre, hoc teneturimpkrc tota uita, quia uotum eft prxceptum dei.Nec ptodeft quod ftx turn perfeftionis afferunt, non folum oh mendadum fupradiz ftum J quo fibi ipfis contradicunt, fed ctiam ob aliud mendax rium,quod ftatus perfeftioniseffcnon poffic cxtraamp;’contra mandatum dci,fed potius damnabilis ftatus eft.Non.n.ullutn ptjEceptum dei pugnat perfeftioni, imo petfeftio folum confix ftitin dei præccptis.Ule enim petfeftus eft,qui omnia mandata dei feruat.Qux eft ergo impudens ifta impudentia, aflerere uoz turn elTe prxceptum dei amp;nbsp;ftatum perfeftionis i Rurfus affcrerc ipfum eflefoluendum 8i ftatum perfeftionis relinquendu prop ter ftatum perfeftionis f Vides leftot,ut magnitudinc amp;nbsp;multi* tudine mendadorum obruar, ut uerbis ea non pofiim confcz qui.Sylua, mate, arena mcndaciorum eft monaftice ifta inclyz ta.Qua infignc quxfo amp;nbsp;hoc mendadum eft, quod pontificaz turn appellant ftatum pctfeftionis»quod foliusfidei amp;nbsp;chatitaz tis eft, cum fit potius ftatus pompae, luxus, opulentiae, aut ad fummum fuperftitionisamp;hypocrifis,fiquandoomnia in co optime habcnt.Et propter hoc mendadum docent foluendum uotum, quod uolunt effc diuinum prxeeptum.

Euanuit ergo nobis mifera amp;nbsp;male fubftans fubftatia fubftan tialis huius uoti paupertatis monaftics.lnuentum eft, nee pauz pertatem efle dicendam, turn nec ab ipfis uotum fubftantialc aut præceptumcenferi, qui docent fubftantialc uotum amp;nbsp;prae* ceptum efle. Cut ergo miferabilis ilia caftitas,prx paupertatc, tarn rigidam habet fubftantiam in fuo unto t Könne concédez tis,aut caftitatem effc accidentalcm,aut uosin paupertatis uoto Infinitis modis infanire Si petite tam docendo qua fcruando f Concludam ergo,quando ad Epifeopatum poteft squalitcr St leligiofusSt laicus accederc, aut religionis uotum nthil eft, aut teligiofus Epifeopus damnatuscft.Nâ in eundem locum afeen dit, in quern is, qui nullis uotis aftriftus eft afeendit, quod effet »tnpoffibilc,fi nota diftinguctent rcligiofum afcculari.Nctj.n. Epifeopus uota religionis uouct aut uouetc tenetur, fed nec ul*

tas tioucre ueffet, tanquâ rigi Jiora amp;nbsp;perfeftiora. Et ut in futiP ma dicam,Votö paupertatis uidetura Satana in boceffiâum,. ut rdigiofi prxrcxtu cius liberi fiant, a iuuanda paupertatealio rum, ôiabimpendédisopenbusinifericordiæamp;charitatis,qd amp;fupratcrigimus,TenctenimcoscIaufos, utnulliferuianr,de-' i inde octofos ab opcribus manuü,ut tantü fibi finantab aliis fet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

uiri,amp; hacoccafioncauertat uulgusa iuuandis uerc paupenbus coniugibus, uiduis, orphanis, percgnnis,ad profundendd fub'' ftanriâ in hos fidepauperes, uere,autéopukntospingues,ocio'' tbs Si feniros hypocritas.

Videamus an obedientiæ fubftantia melius fubfiftat qua pau Oaobcdiétia, pertatis.Supradiximusamp;obedientiâ effeduph'cem.Euangelicä quaomnes inuicem fubiicimur,quâ in baptifmo uouimus,nec denuo, nifi fimulando Si illudendo uoueri poreft. Alia eft coP porahs, qux quid fit, fi non aduerfaria prions eft, ignore. Po/ reft tarnen dwi, quod fit uxorö, filiorum,feruorû amp;nbsp;captiuorö amp;omniuqui necefittatealiqua fubikiunturalteri. Nam Euair gelica eft libeta amp;fpontanea ctga eum, qui nullo iure nobis fu -perior eft, nifi quod deus ita uoluit, utfubderemut iis, quibtil nó dcbemus ullo iute. Peccant amp;nbsp;hic eadern infania monaftici, qua Si in paupcrtaté.Primo cp confiliû cam faciût, deinde folis fibi arrogant.ideo dû earn nouent amp;nbsp;impie negant mandatum dei, Si facrilege damnatit uotû baptifmifui,fimulantes aliud SI maius fefe iioucre,quâ in baptifmo uouerant. Si uero aliqui pic uouenr, cette non nifi corporalem nouent.At nifi fpiritus in cis fit amp;nbsp;tandem aliis quoeç fubdat,nihil uouef, nifi eontrariû Euâ gelicæ obedientiae,fient Si fupra diximus.Profeflbr obedientiæ uouetobedientiâ uni maiori, nec uniuerfalitctfed iuxta régula præfcriptam, quo faot, ne poftit Euangelice obedire. Siqtiidc prohibetur, turn aequalibus, turn inferioribus, turn aliis maio/ ribus Si omnibus aliis obedire, cedere Si morcm gererc. Euange licaenimctiam aduerfario inbetbeneuolumeflè,amp; per omnia 6l fempercedere. Efto, quod uoluntas Euangelicæ obedientiae in cis maneat, quod nô nego, fient Si paupertatis Enangelicac uoluntas manere poteft,ut in Tandis fadû efte nô dubico,tamQ

îpfum înfKtutum, îpfa ratio profeffionîs pugnat cum Euange* lio.Nonenim( utanteadixi )deexemplo amp;fpiritu fanftorum que oportet amp;nbsp;coniuges habere, fed de lege amp;nbsp;ratione uoti ego nbsp;,

difputo, quâ non licet ftatuete, neqj docerc, necp uouere, cû fit Euangelio côtraria.Non cnim finit te uotutn omnibus fubiici, Euangelium uero unit te omnibus fubiici,qua: duopugnant ex diametro, quantumlibet fpiritus Euangelicus in quibufdam fubcontrariis Euangelio uotismanet.

Multo fanftior amp;nbsp;perfeftior eft obedientia coniugis, filiomm feruoru, captiuotû,amp;fimiliû.quâ monachotû,quanquâ amp;nbsp;ipfi corporale non poffint omnibus preftare ex tema faail täte ,cum fint alligati amp;nbsp;alterius iuris.Et fuperius diximus libertaté Euangc licâ talem effc,qu3C nulli aufert fun ius aut rcm,tamen ultra uo luntaté promptâ omnibus feruiendi amp;nbsp;obediendi, obediût fuis maiotibus fimpliciteramp;fine prxfcriptarégula in omnibus. Mo nachi uero fuis tantû maiotibus, iiscj non fimplicitcr,fed ad cet tammcnfuram regulxpræfcriptæ,utamp; Betnhardus docet, iti ’quare Si a prifcis illis monachisßi Eremitis longe lateqi difcrcquot; pant. Deinde in hancanguftam Sifruftillatam obedientiam, non cafu aut neceflitatc ( quod in coniuge, filiis, feruis, captif uis, 8i fimilibus contingit ) fedfua fpontc ueniunt,ut plane fub cœlo non fit uilior Si parcior obedientia, amp;nbsp;qux Euangelio tnv gis aduerfetut quâ monafticorum.

Ad hxceft Si alia fœlicitas obedientisc, filialis, coniugalis,fcc uilis Si ciuilis,quod longe abeft abimpietateSifactilegio.Nemo em ea obedientia arbittaf fefe obfequiû fingulare prs exteris SC ultra Euangeliû preftare deo. Nemo earn confiliû uocat. At nifi hxcimpia Sifacrilega opinio fit in obedientia monaftica, necg doceri necç uoueri necç teneri poteft.Singplares.n .ultra Euage.* liû præ cætetis efle uolunt monaftici fua obedientia , et foli efte fpôfx et uxotes maieftatis diuinx Jaciétes ex ea Baal,id eft, ma ntü qui fitillotû ptoptius,ct ipfi eius çprii,una caro,unus fpiriz tus cû co,cxtctos uero atbittanf ceu feruos et meteenarios et cô* cubinasin domo.Qua tarne opinione fanftosnó fuiffe infeftos «ttû çft.§çiqtçiçtïxhumilitatis poffetfijucmini feCe prxtukiûU

Obelt;,(enHa et Ita uldfs, non minus obcdicnriam qua paupcrtatcm monaftP Il nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uocabiila noua amp;nbsp;cffifta, ultra amp;nbsp;pi jeter ufutn omnift

bulafida. 'ïinguarum,cui figmento addunt amp;nbsp;inipiefatem Sfacnkgium.

Vocant enim obedientiam, quje uerius tam fpiritualitcr quant corporaliteteft inobedieiitiaad Euangcliuniconiparatajicut uocant paupertatem qux eft uerius abundantia. Otindeuouét fiftam eandem obedientiam opinione impia, qua cam Euan/ gclica amp;nbsp;uera perfeftiorem amp;nbsp;maiorem æftimant, in quo facri' Jegeblafphemantamp;baptifmi a Euangclii obedientiam. Igitut melioramp;perfeftior cftobcdiétia filii coniugisferuicaptiui,qua rnonachi obcdicntia, etiam ea quando eft optima, id eft, line impietate Ä facrilcgio qualis in fanftis fuit, ubi, uero impia X facrilega eft, non eft comparanda ftupris amp;nbsp;homicidiis neduini bonxobedientis..

Proindscgo aufim pronunciarecum fiduda,Nifi monaftirt; obcdicntia uoucaturÄ fcructur tcmporalitertanqua nidimcn'' turn ad Chriftianam Si Euangclicam obcdicntiam,ut iuucniliïi aptas in ca cxcrdtata difcat fic omnibus in omnibus ccdcrc,fKul; pct uotum ccdit fuo maiori in monaftcrio, in aliquibus quent/ admodum in uitis patrum quscdam etiam probant exempla». e/Tc plane impiamamp;moxdcfercndam. Sic Äpucrorum paU'*' pertas cftjneres adm'miftrent, quodifcatfrugales cnc,qui prop* teractatcm prodigi Ädiftbluti ficrét, fi ftatim in manu corû reS; tradercntunQuiï eft cnim dementia uniuerfalcm obedientiam. uniuerfaliter preftandam contemnere, ut particularem particu/-lariter feruandam cxtollas j* An monaftica nos doccbitmelius cflc, pauds pauca bona faccrc qua mulris multa bona faceted Igitur fi ab imperfcfto ad perfeftum cundum eft ab obcdicntia monaftica ad obedientiam parentum, dominorum, mariti.tf rannorum, aduerfarioru. Si omnium, cundum eft. Atep ut ipfi • uptumobcdientiæfermcmaximûamp;fummûinreligionibusfa dune, ita no^ contra uidemus cflc infimum Ä minimum, etia turn cum piumamp;reftum fucrit,hoccft,dum prorudimentO’^ Euangclicje obedientiae uouctur. Nam ubi properfedioneuo/ «çtur neçp infimûneçB minimû, fed peructfitas amp;nbsp;facrilegió cft.' iwfit»,

ïta fitjUtficutdcpanpcrtatc diximw, nufquä minus cffe pau* percatis, quâ ubt uAatur, ita nufquâ minus obcdientia eft, qua ubi ladatut amp;' impletur hic uerbum Pauli Jiabentcs fpecicm pie tatis,uinuttTn autem eius abnegantes. Qiiare obcdientia mo-' naihca aut pro temporali rudimento habenda eft,aut mox dcquot; feteuda ä ted;undum ucl ad legalem parentum amp;nbsp;dominoiü, uel ad Euangdicam omniü obedientiam nihil moraudo/i fex centis uocis hrmata effet, quod uotum hoc aduetfus Euange/ lium fit amp;nbsp;a deo nonpoffit probati nec cxigi.

Hxc difta fint de obcdientia fecundum ucriratem fed nunc dkamus de cadem fcamdum mcndac.a monaftica, ut uidea'* mus qua nullum mendadum fit folum amp;nbsp;fimplex. Aiunt,obe-* dientix uotumeffe fubftantialc,amp;iamdiuinumprxceptum. Hic tepeto ea qux fupct uoto paupertatis intuli.Quid divent de EpiCcopisemonaftetiisaffumptisr' ubimanet corum fubftan^ bale uotum s' Dicent Si hic, cos migrate in pcrfedionij ftatuni ßicedereobcdicntix.Reduco amp;nbsp;ego qus fupra oppofuijcilicet Epifeopu non licctc monachn fieri, nec ad ftatum p erfi ftionis ciufmodimigtarc,atcpetiahic ftatusperfeftionisfibi pugnare» inuicé fibi perfeftioné Si impetfeftioné tribucrc amp;nbsp;adimeie, itx fuauiffimi homines ftatus pcrfeftiôis no ex fide Si charitatc, no deniqj ab ipfa externa hypocrifi opera fuornjed ab atbittio mi grandi metiûtur. Si.n.Epifcopus fiat monachus ad ftatfi petfe^ ftionis afeendit. Quia ficplacitû eft uocare ftatum petfcftionis* Rutfus monachus fit Epifcopus^Siadftatû perfeftionis afeedit» Quocuncçmigtatis ƒ illorû. calcula habueris,adftatù peifeftio nis migtafti.lâ amp;nbsp;fcculatis ( ut uocant ) petfeftiot eft fine uotis quâmonafticus, cû poffit Epifeopus fieri fine uotis, quo uenire nonpoteft monachus, nifi ultra fua uota afeendat ad ftatù pet feftionis, igjtur ucl pares funt uel inferiores feculaiibus mena-* ftici fuo ftatu.Stulta Si pueriliafunt hsc. Si tarnen cogit ipfa rc' rumdemonfttatio,hanc eorum (ententiam intelligi.lllud fcriâ eft, Si uotum eftprxceptum, nulli monacho licet fieri Fpifco^ pum, cuiufcuncç obedientiæ ptxtextu,cû præccptvim dei nulla ttUtQUtateliceat relinqiiere^nec ullius quantûlibet magni toô bEüK

iiituitu miitare.Viikcnim ut obfdiarur uocï cius.Infupcrhocin obedientiae uoto fingularecft,cp cgicdiens ab obedicntia mona ftica,incrat ad obedieiuia iliâ cômunem omnibus.Nd ut EpifcO pus Papæ ira quilibct Chriftianus obcdirc tcnef , ut ipfi docét, CÛ tamai ideo uouerit moiiafhca, ut maioré et pcrfeâioré, hac cómuni, obcdientiam implcr«.Quom ergo cedit obedieiitix üiliori amp;nbsp;relinquit perfeftioré.xqualis fit cuilibet uulgariter obr dienti, qui ptius uouerat perfeftd ultra uulgaré^ None uoti tras grelTor cft £* none ad feculu rediit et iugutn obedientiae cxcuflit s' Quid hic dicent ƒ ccite aut téporale rudimentû elfe fuient uotâ obedientiae,aut omes dânabût uoti reos,qui e monafteriis fiunt Epifeopi, at tales aliquot fanAos habent, ut Bonauenturâ Sio

Quanta ucro eft mcndaciû Si facrilegiûdicere, hoc efle mi^ grare in llatû perfeAionis, fi uotum fubftantiale Si praceptum dei foîuatur amp;nbsp;relinquatur, quafi mandatum del perfcAioni k' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pugner, aut extra mandata dei ullum initia falutis nedum pc^

feAio ciïe poflit.Si ergo monachus perfeAus effeuolct, in fuo uoto manebit. Si præceprû diuinû feruabir,quanquâ (. utdixi î 8nti» Bpifco omnia funt fiAa.Epifcopotû.n.ftatuscft,uerbûdeiprsdicare, poruw» qui ftatus non eft, in que afeendunt religiofi, cû nemo melius polTit uerbû dei dicere qua monachi, ficut fecit S. Bemhardus amp;nbsp;flniiles-Proindc migras monachus ad epifcopatû,qualcsnûc funt Epifeopatus a plusquâ quadringetis annis, migrât potius a uero ilatu Ep feoporû ad flatû idolorum Si laruarum Epifeo palium. Et ut mendacia Si figmenta finiam. Inter omnia nota monafhca nullû eft minus fubftantiale, quâ obedientiæ uotû, nullûcj irrefragabilius conuindt, efle monafticû inftitutû, me ni rudimentû luuentutis Chriftianæ, ad prifeû patrû morcm temporaliter obferu3ndû,pro difeenda fidc Si difdplina Euam gelica.Hoc probo fie, Impoflibileeft ut monafteria nô habtât prrpofitos fuos,qui præfint, regant Si pafeant monachos ƒ Eft ne hoc uerum c* Quae.n.confufio foret, fine paftore congrega' tio tquot; Sitergo hoc uerû.Impoflîbile ctiâ cft, ut hæc praepofituva deo non placeat, quia ordinata poteftas a dco eft, Ro.xiii. At ptxpofiçu efleSiobediK fça fpbdi fimul^squc iffgt;poflîbilççft»

Loquot autê de cotpotaVi obcdtentk feu fubieftionç,quæ amp;nbsp;fa^ h uouctut, ut diximus, fed amp;nbsp;régula dicit, Præpofito obedkiv dum, amp;nbsp;difciplinâ in manu eius cffe.Et Apoftoii utrbü hue tra* hunt, Obedite praepofitis ueftns amp;nbsp;fubiacete eis. Nö.n.uel coti' gtegationi uel fubdito prspofitus effe poteft fubieftus corpora* htet.Sequlf ergo, omne præpofttû effe apud deù abfolutû a uo to obedientix,quâ diu prxpoütus eft.Effe auté poteft femper amp;nbsp;ipfe amp;nbsp;quilibet alius.ergo uel nullus perpetuo ßi neceffario uoto obedientiæ eft obftriftus etiâ corâ deo, uel nullus poteft in mo* nafterüj effe prjepofttus.Prxpofnus.n.n0 obedit fed ei obedif. amp;nbsp;obediendü diftat régula amp;nbsp;tenor profcffionis (eu uoti.

Hic mihi ne tantillû quidé negocii facient,qui dicunt ptxpo Gtu fuis quocß maionbus fubdi,amp; fecundû tcgulam imperare» Scio,(ed quid hxc ad uotû obedientiæ,quod iâ diuinû prsecep tû effe dixifti, qd nec licet mutate i Nô licct ptxccptu dei relin^ quete, propter aliud prxceptû dei, multo minus propter bomt ne,alia res eft prxfiderc Si maioribus aliis obedire. Nâ hæc obe' dientiatandeinPapâ tedundabit, qui nuUi obedit.Nemo uo* uet prxfidere autPaps acmaiotib.prxpofito obedirc,(ed prxx pofrto ipft in monafterio uouct obedientiâ,obcdientià inquâ ,6C corporale fubieftioncuouit, quxeffenö poteft idécûptxfiden tia,noli ludere uerbis.Quod auté incomodû,fi purus laicus fc* cundû régula impccet monachis,ipfc tamc nulh obedics Si nihil uouenst At quid ab eo diffett uotiuusprxpofitus f Igif ftat con dufio. Obedientiâ monafticâ effe tudem 8i puerile obedientiâ. pro rudiméto duntaxat iuuétutis inftitutâ, nec aliter apud deû gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;accepta,nec aliter uoueri poffibilé, nifi iippiâ amp;nbsp;facrilegâ facetc

uoles.Quare cû Euangelica forma uiucndi fit petfeftiot, adip* (amtandc poftillâ eft tcdeundû tanquâ a patte ad totû. Cû.n. uenctit qd pcrfeftû eft,cuacuandû eft qd ex patte eft,Si quâdo tempus eft ut uiti Gmus,cuacuanda eft puevitia.Omia eigo uo • tafunt tcpotalia Si mutabilia.Supeteft fola Si una caftitas, qux curnonfit temporalis, quis potetit oftendere f cum opoiteat cam ptx cætetis omnibus effe temporaliffimam f Hxc proh do lotnonefthaafeduera,liçct impiaSifacrilega exnatutafua-Nnü

Non cnim fin git uotum corum caflitatcm, ficut fingit obtHf'' cntiam amp;nbsp;paupertarem nonis uocabulis^ fed ipfam iicram otnquot; niiHn lingnis fignificatam coniprchendit.Quanqua in feruado co uoto nihil aequeeft fiftii, nccufpiam minus eaftitatis qua in iisqui uoueruntcaftitatem, polluta funt ferme omnia uel intnâ dis fluxibus uel perpétua uftioneamp;flamma inquiéta libidinis, ateg optabile erat, ut fi qu’d fiftü in monaftenis uoueri debuit, fifta caftitas uoueretur.Hacc enim falutaris fiftio erat.Et quis det CaftkMmo/ utadhucfiftxpaupettatisamp;obedicntiæ uotum permutetut co fifta caftitate t* ut ficut modo fub paiipertate feruatur abundan* tia, fubobedientia feruaturinobedientia ,ita uerfa uice fub ca/ ftitateferuareturthorus coniugii, Si ad ueram pauperratem.Ä obedientiam utriqj cogerentur.Tolcrada hare fiftio amp;nbsp;beata pet mutatio foret, fed defuitSatanæ fpedes in uoto eaftitatis, cum fit nimis manifeftadifferentia intcrcaftitatem amp;nbsp;coniugium, ideo non faciebat hoc ad operationem erroris fui.At paupeitat pulchre fimulabatur, non habendo proprium,obedientia fpc/ ciofa erataliqua parte fui.Nihil cnim fimiliusEuangclicxamp;uni uerfali obedienrix, qua monaftica amp;nbsp;particularis obedientia.Ca ro enim digiti fimilis eft carni totius corporis.Hic ergo patebat locus magnus operationibus fuis,utpro paupcrtateopulentia, pro obedientia niobedientiam uiueit doceret, cu pro caftitate coniugi'jm uel libidinem docetenon poffer.

Profi lit tarnen amp;nbsp;hoc ipfum ad operationem erroris fui. Qd enimdefuir,nedoceretlibidinem ,hocamplius promouitut opcrareturlibidinem.Raritasenim A’in^offibilitas eaftitatis fU multitudine uouentium coniunfta impleuerunt cogitationes eius.Honefta nimis erat fiftio illa,fi monachi fub uoto eaftitatis effent coniugcs,neqi perdidiffet animas ca uoti obferuatio.idco ad aliam fiftioncm Satana dignam uertitanimum ,non com tentus, ut fcorcationibus,ftupris, adulteriis uotum ca ftiratis co fparcarer, fed monaftieas, moniales, monacbales, id eft,folita rias libidines.HæcSatanxcogitatio.quâ an perfreerit, uiderint alii, mihi cogitationesciusduntaxat reuelarepropofitum,qui' bus in Chriftianûpopulû omnia peffima Sifoediffimafempct

cllm3litus.Tucaac ne creda^cos cafte ukicre, quoscondctini/ pie uiueKjtuiT» alienis opibus fagtnatos,ocio,faturitatc Si abun «u». dantiafecuios agcre.Quia hæc eft iuiquitas (. ait Escchiel.xvi. ) Sodotnx fororis tax. Superbia, faturitas panis, Si abundantia Kocium ipGus amp;nbsp;Gliarum cius, Si manum pauperi non porti ' gebant,amp;eleuatx funt amp;nbsp;feceruut abominationes coram me, SC tbftuli eas fient uidifti.Caftitas nix multo labore,penuria Si cru ce conferuatur, etiam in iis qui piiffimi funt, id eft , qui fplritu fidei cingunt rênes, ut Ifaias.v.ait, Et erit iuftitia cingulû luin' borum cius,6i fides cinftorium renum eius.Et Zacharias.ix.Fru tnentum eleftorum Si uinum germinans uirgincs,cft bonum fîi pulchrutn populi Chriftiani, adeo ut Paulus de uidua dclicata ptonûciare audeat, Viuens mortua eft.Quomodo er^ ifti pet fiftent, qui in labo te hominum non funt, turn omnia quxEze chiel de Sodoma dicit, fupetbiam, ocium, fatutitatem, abutv dantiam, in cis regnare uidemusf neqj ulli funt paupetum ma* ^s negligenteSjftdcm uero amp;nbsp;fpiritum perfcquûtur etiam,ncdû poffideix.Solantur tarnen interim feipfos, dum inuicem quili bet de alteto ptxfumit caftitatem quä le non fcruarc fentit. Et bac ptsfumptione otdo nibilominus fanftus eft.O tempota,o tegna, o fafta,amp; omnia Satanx.

Quid igitur de uoro caftitatis amplius dicam ,cum de feruan do diccre non fit ptopofitum,St de non feruando abunde dixe tlm.Probaui entm euidenter ,Totum uotiinftitutumefie fiflü inprimis amp;fummis eiuspartibus,obedicntiafcilicet Si paupetquot;quot; täte .etiam fi a fandifTimis Si piiffimis uoueatur femeturq? ,mcn daxuero,impium ,factilcgum Sblafphemumex natura fua, Usqui fanfti amp;nbsp;pü nonfunt.Quiduisampliuss’ deinde idquod

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;maxime auouentibus quxritur,cffelonge deteftabdius Si abo*

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;minatius.Nempe ipfum cultum dei, qui nihil aliud eft, ex na*

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tara fua. qui quxdam larua illudens deo, inrafura,unftura,

I uefte.boando.mumiurando, ftindo.fedendo .inclinando,

genu flïften io.thunficado, afpergendo.Caputuero eiufnxïdi M’.lt;ïa«ww 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cultus, M.Cfx fcilieet, quia pto factifido Ä opete fréquentant. irapisu»»

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fupetit omne impicutem Si abomioaiionem.ut fi nulla caufi

»louctctadcxuendfl cucuUum ^lefinquendû monaffcriö tSc' teftandü uotum, fola miffarü abominatio nimio fatis cfiede-' bcret ne participaret confcientia cu perueifis hominibus, maxi® CÛ in uoto Si monaftcrio eße nó poffis, nifi interfis Milfis eoru coopereris.Quin nemo eil uouentiu^qui non primo Äfunv sno cogitatu Miffas St cultü dei fpeftet.Ideo cm finnt monachi ut deo feniire poflinc.Nemo propter caftitaté induit monachu qua feit feruari pofle St extra cucullum, nó minus fceliciter qua intra.Sed abominabilis cultus dei fpeciefatanæ al licit nos Si fub tililTimafallaciaperrrahitin laqueûcaftitatisfcupotius libidi^ nis indifTolubilem.Tantofcilicetprccio uenditfucn iftius abrX minationis, ut nifi perpetuo nefandx libidinis periculo te de^ das,ad eas delitias fuas non admittat.Cu ergo amp;nbsp;caufa uouendi fit,natura fua, abominabilis, èi conditio facrilega Si intentio dc cepta, turn primae partes uoti fiftæ Si falfae. Quid adhuc dubi/' tas, uotum eiufmodi in nulla fui parte ualercj* Non cm philofo ^b(5Kî maix natura Si ius amp;nbsp;fenfus cômunis docct,paau nullû effe, cooditionis. cuius conditio mala, caufa facrilega, amp;intentiofalfa eft, etiâfi quis fimplex feruarit paftû eiufmodi. At haec in uoto monafti^ co uides per hyperbolen fuperare. Caufa eft, larualis ille cultus dei âi abominatio mi(rarum.Conditio eft', Obedientiâ amp;nbsp;paU'* pertatem elTe confilia Euangelica, turn corporalcs,effe fubftan/ tialia uota.Intentio eft, haec omia aliter accipere qua funt.Non ergo tenet uotû natura fua,imo rumpendum cft,licetfanfti pet fpiritus mitaculû in mediis iftis abominationibus feruari, uotû dufmodi fupra naturâ eius St contra naturâ eius feruarint.Finge fi promififfes pattern oeddere Si matrem uiolare, nec hoc im-' plere, nifi adieftis ieiuniis Âorationibus quibufdâ autaliis bo” nis operibus, nunquid ideo teneberis promiÉfo orarionû amp;nbsp;bo* norum, quia funt bona, cum uideas caput caufamcp, Si inten' tionem uouendi effe in totum execrabilem t* Imo bonum cum malo oinittes, amp;nbsp;aliud promittes fine malo ,uel nihil promit/ tes pro uoluntate tua.Sic uides Si in monaftico uoto rem fefe ht bere inomnibus qui per fpiritum non contempferint, amp;nbsp;pro mhiJo.fua uota habuerint.^

HibctuWo amp;Câftitasfuam impietatem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;partei Impfe cafh'tv

Bototum, in hoc, quod fupra cômuncm fidem iaâatut ad în-iuriamGhrifti ,dcqua nonnihilfuperiusmcmorauimus.Non enim uirgo autcaftus, fed Chhftianus faluabitur.InChrifto au ton necç maCculus nelt;5 femina, tta netç uirgo nclt;5 uxot,amp; fimi lia,una autem fides, unû baptifma, unus dominus.Et ubi fpi/ ïitus non affuctit, impoflibilc eft, caftitatem non efTc impie O. uoum 8i feruatam.Credit enim uouens hoc opéré caftitatis fcfc placerc dco, cum feriptum fit, Impoffibile eft fine fide placerc deo.Proinde, qui hac opinionc caftitatem uouet.nihil uouet, ftliberam habet uotum non impiété.At qui fint, qui hac opi' nione uoucrint^non poteft ullis uerbis dehnih, fed cuiuscj con* frientiæ relinquitur. Quod autem definiri non poteft, faciunt pcricula iftotû temporû, qux Paulus prxdixit.Pofita funt in ca piteomnis uix fcandala 3t pcricula laudatx uirginitatis, iaftati uoti côtincntisc, cxcmplafanâorum, in qux procliue eft ruetc fimplicemturbam, amp;nbsp;dum Eiangcliu ac fides filent,apprehen dete id quod laudatur amp;nbsp;proponitur, amp;nbsp;fie in opera niri amp;nbsp;petiz tc.Rurfum fieri poteft, ut aliqui fpiritu fidei hxc appréhendant titrafeandalum amp;fœlicitciimpleant,utdefanftis ctedimus. Etcumhos nonliceat damnarc,nec illos laudatc, fit, ul^cricu lofa fint omnia, amp;nbsp;nihil pofîit cetto definiri. Si ueio Euangcz liutnfolutntcgnaret ,amp; uotorumretia non effent ,nccpcticult;' la forent, nccopus diffinitione ifta, cum omnes feitent, non uoto fedlibete effe caftitatem feruandam ,necinopcte fed in Chrifto prxfumcndum.Nunc qui prxfumit ptxfumat, qui nô ptxfumit non ptxfumat, quid poffumus amplius diccte, do z necVcandala amp;nbsp;pcricula rurfüStollantut de regnoChtifti^ Sed obücient forte mihi illud Ifaix.lvi.ubi dominus ptomittit Eu' aeEunuchis, nuchislocû 8i nomen melius in domo fua a filiis ôi filiabus. Vi' detut ergo uirginititi amp;nbsp;caftitati melius meritum tnbui, quam exteris fiAelibus,ac non folius fidei effe mctita.Rcfpondeo, hiç locus idc uult quoAPaulus.i.Cot.vii.qui amp;nbsp;ipfe dicit,bonû effe fithotniné effe^ 6( melius fieri fi uii^o nô ttadaf, c^uâ fi ttadaC^

Sdfflus cnim ü nos in cïotno patris cfTc manfïonr mnïfas', Ä ftdiamdifterreafteliain clantatc, amp;nbsp;unüqiumq; acccprurutn mercedem fecundum fuum laboKni.Quin Paulus prefbytt ros in ucrbo laborantes. dupiici honore dignos facit. Et ut ad Ifaia ueniamus confolatur dominus Eunuchos Euangelicos, ne cx ülimsnt fefe nihil effe/i non generent,quemadmodum in legt tnaledirta erat caftitas» abrogat itaqj hanc malediftionem amp;nbsp;“i* cit. Et non dicat Eunuchus, Ecce ego lignum aridum amp;'c. DC“* inde non laud it nudani caftitatem, nee earn extollit fuper oïa» ficut noifri faciunt, fed dicit. Quia haec dicit dominus, Eunu' chis qui cuilodierint fabbata mea amp;nbsp;eiegerinr quae ego uolui, 3t tenucrint fedus meum.dabo eis in domo mea Si in mûris meis locum Si nomen melius a hliis Si fiiiabus, nomen fempiternä dabo eis, quod non peribit. Vides hiccaftitatem laudari.utloti gc praeferatur cuftodia fabbatorum dei, eleftio uoluntatû ddt amp;nbsp;obferuatio federis domini, quae comunia funt omnibus,fine quibus nihil effc caftitatem utiij fequitur.Proinde hie locus Ä hoc nomen melius a filiisamp;filiabus intelligi aliud non poteff^ qua dona ciTe diuerfa Ä maiora aliaaliis inter fefe in domo deilt; ficut Si Paulus pluscaeteris bborauit,itauirginitas amp;caftitasma Iota operaamp;dona funtconiugio. EtuercfuntnominaS loca inter fiJios amp;nbsp;filias Si inter fefe in domo meliora Si maiora, fed Dtdißriniiiie nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipfum «eunuchos nullum eft nomen nifi unum Si

cómune.quod eft Chrifti.Hoc enim cuftodit fabbata,digit plx citaamp;feruatfedera domini,nomen autéEunuchinullû horû facit, fed potius fit ex ipfis. Hoc modo intelligendi funt omnef loci, qui uidentur opera iaftarcÄdiflferenrias operum.Nam SI PauIus.i.Corint.xii.diftinftiones gratiarum, donorum, opera tionum,defcribit, fedfemperaddit,unum cflèdeum,donum, fpiritum.Et Petrus multiformes gratias dicit, fed in alrerurrunl minillratas. Et Roma.xii.Ä.i.Cori.xii.unum corpus farit ,fcd

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mu Itos aftus diuefforu membroni in una eadc^ fani rare fidei.

Seddepia «benedeuota caftitateloquamur, ad maioretn confeientiarum certirudinem.quanqua ea uel nulla fit, uel nulB impolLbilis fit, quod fpiritus,qui cam ccpit,fiddiseil. Si perfi' cietcepram*

detcœptam^criam fi finat fottîtcrpulfarl tcntari, nihiloml nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«*« ‘«’jw»

nus tarnen de eacx abundanti dicamus.Paulus Ro.vü.confiieé peccatù in came fua taie, quo carere non poiïit in hac uita. qcT peccatû abfcj dubio contra legem dei eft, fed propter fidem in ïpintu repugnantcm ignofcitur. Si nô imputatur, quanquâ lex cxigat, nullum in nobis elTe peccatum.Lex auté fpiritus uitæ in Chrifto,fuccurrit nobis, ut hocimpoffibile Icgis nihil operetui

* damnationis, modo ambulcmus ffcundû fpiritum Si non fc' cundû carncm.Ex ifto tanquâ per locû a maiori arguo. Si deus infualegcafeipfo pofita’, indulget amp;nbsp;ignofcit impodibilelex gis, quodreliquû eft in nobis ,ubi nuUum eft periculum , licet fit uetiflimc peccatù, quanto magis prsefumendum eft cù fidu* da,de bonitate dus, quod non fit imputaturus uotû caftitatit tquodipfenonmandauit nc^ confuluit ncqj probauit,fed hu mani temetitate S£ ignorantia fubintrauit) fi fuerit impoffibilc nobis, Sê petictilum urgeat libidinis, modo intra limites infex liorls caftitatis coniugii maneamus, amp;nbsp;non fccundû carne amquot; buletnus.Nuriquid feuerius exiger uotû noftra ftultitia inuentù qui fuâ legcm propria fapientia difpofitam^ Apoftolus Paulus Âd.xv.cx opetibus dri demonftrauit liberratem Euangclic am , quod fpiritus dabatut gentibus abfiÿ dtcundfione amp;nbsp;lege Mofi , licet tota ferme Ecclefia ilia ptimitiua etronea contcientia conquot; ttariû fentirct,folus auté Petrus, Paulus etBarnabasautoritatc diuinotû operum,libertatis Centcntiam tulcrunt ethrmauerût aductfus omnes, In qua te nos etudimur, ut ubi fctiptutx teftiquot; monia non (ufftagantur, illic cettis operibus dei nos niti opotquot; lete, et uice teftimoniorû eafequi. Sic et in hoc cafu faciendum eft, cû uiieamus bonitate dus cffe indulgentem in fua fanftiflï' ma lege ptoptetimpoffibile ipfius, indulgentem etiam præfnquot; mamus inimpoffibilenoftiiuoti. Necçenimcredibileeft tam rigidum effe in exigenda noftra ftultitia, qui tam benignus eft

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infua iuftitia.Et credo, fi quis hac hducia uxotemduceret,caftl'.

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tatem uotiuam fetuatc non potens, et hac ipfa fiducia promo^

' uente, indulgentem et facilem pattern inueniret,cum hoc facequot; i lt;S.i,,nc ^ta'4vus in legem dus peccaret.Tale eft etillud opus ,,qd5.’ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qd

dcbîtum conihgale, eu tefte pfal.l.fic pfccatum Si plane furfo* fum, nihil differens ab adultcrio Si feottarione, quanta cft ex parte ardoris Si fœdæ uoluptaris, prorfus non imputât coniu*' gibus, non alia caufa, nilî fua mifericordia, quod lit impofli* bjle uitari a nobis, cum tarnen co carereteneamur.Cur igiturÄ ccelibi imporcnti,alioquipcccaturo, non præfumcrctur,impo flibilc iftud relaxarcamp;coniugiû irrito uoto pcrmittcrc,autfi cû peccato uoti fiat,cea debirum coniugalc benigniter indulgere^ Hxc ratio, fi fpeftes qua magna res Gt lex dei, amp;nbsp;compares om^ nia diligentcr,Impoflîbile eius,amp;pcccatum quod ignofcirur,Ä magnitudiné bonitaris indulgentis, deinde noftri uoti ftultitii amp;nbsp;imorudentiam, meta traditionem amp;nbsp;inuentu hcminû,certC urgebit, ut paru elTe ducas, ignofei coniug â impotenti Si 1*'' benei cœlibi, ad ignofeentiam peccari in uniuerfam legem dei, propter impoflibilitarem eiusin omnibus hominibu5,ut ex ifto opere dei fatis Gdcliter concludamus, Impoflibile uotii non If/ gare fairem ex bonitatedei, Gquo modo ligaret ex natura fua.

Atep hxedixerim, non quod concelTerim, ralcaliquod iio' turn Geri poflèfccundû inftitutum monafticum, autneceflaria exiftimem iis,qui pic uoueruntcriamfubinftituto monaflico. Ndhosf utdixi )fpiritusut mouctita pcrmouebir,utfubinlli tuto monaftico.Gnc inftituto monaftico uoueatamp; uiuant. N6 .n.uouentautfcruâr,quia Gc amp;nbsp;dióbar amp;nbsp;exigit forma amp;nbsp;lex in^ ftituti, fed quia fpiritu libertaris gratuito delcftatpcr fefe facerc, q jod înfbitLitû p xfcribit,ajioqui opus legistiuftitiâ faftorum operarenf, quod eft maximeaduerfariû Eui'gelio.llli uero,qa ad forma inlhtuti amp;nbsp;propter inftitutu uouenr Si u'uunr ludaei funt,amp;impicaducrfusEuangcliûamp;uouentamp;'uiuûr, unde non poteft eorii cfTe ralcuorii, quod hoc conGlio egeat, fed prorfuS reuocandii amp;caflàndû eft,quod in noun fef{amcnto,qucd eft teftam-ntö Iibertatis, in quo minifteriii fpiritusÄ no literæ reg nat, non licet litcra ftatuercamp;docere.Si autc ftaruta Sidofta fue tit in refitationc,non licet apprehendcre,fed declinarc amp;nbsp;fugere oportet. Dicit.n.Paulus Ro.xvi.Exhorror uos fratres at obfet' uetis cos qui diftidia fçai|dala faciiyit iuxta doclriiiit qua uof

dl licillis, amp;nbsp;declinate ab eîs.Ta!es.n.nô domino Ihcfu Chrifto feruiunt fed fuo uentti, amp;nbsp;per bonos ftrtnones amp;nbsp;bencdiäiones feducunt corda innoccntû.Hæcuerbanô poffuntinfi dv ns in-* lelhgi, qui iuxta uiam Chnftianam uelut meliota docent. Nen enim dicit, quod negent doftrinä noftram, fed quod luxta tâ amp;nbsp;aaam docent, quod propriiflime faciut inftituta monaftica, fedôidiflidiaamp;feftas,tum feruitutemuentris,maxime ue o bonosfermonesamp; iaftantias, laudes, primlegia, alias btncdigt; ftiones ordinö amp;nbsp;operum nufquâ uidtmus nifi apud monafti'» cos,ubt amp;feduftio cordiu innocentiû regtut,cu eigo pia:cipiat ea obferuare amp;nbsp;declinate ab eis, non eft dubu'i uota eiufmodi it' rita effe amp;nbsp;nihil unquâ ualuiffe. Quarc amp;nbsp;declinandu ab eis eft, uclfpnitu,Gcut fanfti fecctunt, uelfpiiitu amp;nbsp;litera fimul,tanqui afeduftione cetttflimapet Apoftolûhic dehnita amp;nbsp;damnata. Idc uult, ubi Timothcum tn utraqi Epiftola uult manere in iit qux didiccrat, nihil permittens addi.Hoc faciès ( inquitquot;) faluû facies teipfum Si qui te aHdiunt,haud dubium quin ft non pet manfentineis, perdet feipfum Si cos qui fe audiunt.Hmc amp;nbsp;Pc* itus.ii.Pet.ii.feftas petdihonis appellat,ho rredo amp;nbsp;tetnbili uec* bo nos a feftis amp;nbsp;opinionibus extra Chiiftû detenens. Et.i.Pet» iiii.ubiiu(ftnct,ne aliquid doccretur quâuetbû dci,nelt;j ahquid difponctetut,nift opus dei, ut folus deus in nobis glonftcaretut tn othibus pct Ihefum Chriftum,adiecit, ne petegnnarcmut in fetuote tentationis, fed ipftus uerba falubett ma audiamus, V nuCquiftç ficut accepit donu miniftret ipfum inter uoftplos,(t cut boni difpenfatotes multiformis gratiæ dei.Si qs loc u.( , tan qua (ermones dei, ft quis miniftrat tanquâ ex uiitute qua (up pe ditat deus,utin omnibus gVonftcetur deus plt;t (hefum Chr Itû Cui eft gloria amp;nbsp;impetiii in fecula (eculotum. Chanfftmi, nolite pctegtinari in fetuote quiinuobiseft,qui fttuobisin tenta lor.é quaftperegrinû uobis côtingat,(ed cóicate paffionibus chiifti.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Primù uult nihil minifttari, nift acccptü donü, nihil doccn,

tiiftuetbu dei, nihil gcn,nift quodopcref in nobis deus, qi ia

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nonnoftrx opis (cd multiformis gratix dei fumus difpcnlato- '

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ics^ut nihil hutnani,fed otnia diuina dicanC S geranf in uolis^

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O o ik

Qaodideo fieri debet, ut glorificetut deus per Ihefom Cbriftfi, cuius eft gloria et imperium in omnia fecula feculorum. Cuni enim regiium eius fimus et ipfius fit regnarc et imperare in no* OpcMiJö. bis, permittendum non eft uerbum aut opus,quod ipfe non lo quiruraut non operatur in nobis. Si autcm peimittimus, iam abiicimus eum cü ludæis ne regnet fuper bos,amp;' in medio regni dei regnare facimus alicnü, at^ ita uaftatur regniim dei, amp;nbsp;fe* det abominatio in locofando.Ideoenim Ecdcfia regnum dei dt Ä dic tur, quod folus deus in illa rcgnat,impcrat, loquitur, operatur, giorificatur.Si igituraliquid in nobisdocctamp;operaf homo, quod non docet nee operatur deus, iam non glonficaf deus in nobis per Ihefum Chriftum.Ille.n.glonficatur.ojius eft uerbum Si opus, deus autc de alieno ueibo amp;nbsp;opere nó glorifia catur.Ita fit, ut ncceffc fit, deü amittere gloriam Si regnum in nobis, fi alienu uetbumamp; opus in nobis rcgnct,eius em erit glo ria Si regnum,cuius eft uerbum amp;opus.Qiiid igitur in Papatû, Epifebpatus, monachatus,facerdotia, utnunefunt, poteftro*' buftius dici t* Eft ne aliquis tarn rudis uel audax, qui aflerat Pa* pæ Si monachorum dogmata amp;nbsp;opera eftc dei per Ihefum Chri ftumtradirar'Vbienim Jhefiis Chriftusea tradiditr' Atquod pct Ihefum Chriftum non dicitur neep geritur in nos, nó poteft turfus percundem a nobis in patris gloria referri.Cuius ergo eft gloria Si imperiû in monachis ƒ uriej Satan», per S.Benediftû Si alios homines,impia hypocrifi Si peruerfa operii xmulatio* ne iaftatos Si celebratos. Vtergo Cbriftus non docct nota mo* naftica, ira non operatur ea, licet in Tandis fub uotorum infti* tuto captiuis, operatusfiramp;locutus mirabilirerfine uotis. Dc* indequod dulcicercompcüaramp;dirit, Chariffimi, nolitepere « grinari in fcruore qui in uobiseft S:c.SoIlicirus eft pro nobis nc hancregulam a feprxfcriptam, aliqua tcnrationccapti défera-*

Pereerùari pcregrinaiidi uocabuloutitur quod gratceeft/x«' ’ nolitc hofpirari, nolite hofpites fieri,non iina figuram uet.reft. fpedans co uerbo.Vult eth id, quod Paulus Eph.iiii. nc fluduc mus Äcircumferamuromni ucntododrinae,ncnos inuirari fi* namus ad lacrifida Moabicaium, nee hofpites fiamus omnift

^tiumqascïrmmnos funt/ed in propria amp;nbsp;domeHica do* ftrinaperfeuercmus.Feruoiem qui in cobis cft, fpiritû propriu intclligit,qui figuratuseft uciboconflandi.Vnde in uet.teft.ido laconftari, amp;conflatilia fieri, id eft, dogmata impia opcn'i co* poni dicuntur.Hunc fpiritum, in nobis 6c inter nos non df fore prxdicit, fed ne per ipfum peregrincmut in tentanonem amp;. in fcandaliunprxmonet.Erant.n.futuri amp;fucrunt erûtcj hxc mo lientes in nobis.Scd nolite( inquit) a domeftica ueftra régula de dinate, quafi aliquid percgtinum uobis accidat, boc eft, e erti eftotc, nihilnoui docebitura deo, id quod audiftis ucibu stet* num eft.manens in feculum feculi.Quod fi quid noui amp;nbsp;pcicgrj ni accidetit, fcitote, aliunde qua a deo ucnire. ut uos auocet amp;nbsp;peregtinarifaciat. Quo uetbo plane fututn Papiftarû mtnda-cium prseoccupauit, quo dicunt, Non omnia effe a Chtiftoamp; pifticum,Nô Apoftolis difta Si inftituta, fed Ecdefix plurima dicenda amp;nbsp;in «ù a deo effe ftituenda relifta. Hoc eft percgtinum amp;nbsp;nouû, quod negat Pe ttus nobis accidere debere aut pofle.Oia ergo qux no funr ucrba Si opera dei,hic damnat Pettus, hoc eft,uota monafticafoluir.

Omnium autem euidentiffimeChriftus loquitot in monafti

ca uota Matt,xxiiii.Tunc fi quis uobis dixerit, Ecce hie eft Chri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hje.««

ftus aut illic, nolite credete, furgent enim pfeudochrifti 5i pfeu* «lie eft Clwi* doptophctxamp;djjbuntfigna magna amp;nbsp;ptodigiaut in errorem ft“»» mducantur,fi fieri poteft, etiâ clefti.Ecce prxdixi uobis.Si ergo dixerint uobis, Ecce in deferto eft, nolite exire, ecce in pénétra* libus eft, nolitectedetc.Hxc uerba de nullis hxreücis intclligi po Hunt, nifi iis, qui nias amp;nbsp;modos C ut uocant ) uiuendi ad lufti* tiam 8i falutem docent, quales nulli fuetunt, prxtct Papiftas 8t monaftiros.Hii enim funt qui iaftant Etemitas, id eft, uocant ad defettum 6i penetralia, id eft, dauftta feu monafteria.ln bis dexent inueniti Chtiftum,id eft, iuftitiam Si falutcm,tam im* pudentet,ut extetos uiuendi otdines appellent fcculares, quafi apud Cc (olos fit (alus,fed hocipfo funt pfeudocbtifti,6i a com * muni fide ttabunt ad opera, Si a Cbtifto poft fdpfos.Lcgitur in uitispattum S.Syluano uifionena apparuiffe,6iinfetnum mo* luchis tepletum oftenfum effe,qui deinceps noluit confolan itv

Oo iU

Iiifa,poftquauiderathuiusg«icris homines,quifanfti uiJ^' bantur,riirniatim periic.Quæ hiûuria amp;nbsp;uifio certe cû hot Euâ gelio confentit, uidcturcj deus idco eâ rcuclafie,ut errons of era tionem tune ingredienté oftenderet amp;nbsp;difîeiret, quod amp;nbsp;muitis aliis fignis uoluir, in S. Antonio, Paphnutio amp;nbsp;aliis. Multa eni in CO libro exempla funt periculofilTima in fidei doftnnâ ope*' tibus debachantia.Si aurem co tempore monallica uita erroii» operatio fuit amp;monachos perdebat, quid nunc quæfo efle pu' tâbis iamdudû extinfta fide amp;nbsp;Etiâgelior' Corruit hir argunun tum Parrhifienfiii afinorû amp;nbsp;Papifticæ fcftæporcorum, quo a multitudine Si Gmftirate arguunt.Ghriftus foluit argumentum a multitudtne, dum dicit, Et feducent multos, ira ut eleôi in crtoremduci polTint.AFgumentû ueroa fanfti täte foluit codé, quod eleftosfcduccndosprxdidt. Nihil eigorudictesafini agûr dumdicunt, Ecclcfiam non fuifietanto tempore dcrcliftam, ncc ignoraffe , quæ Lutherus fefc feire promittit. Ecclcfiam ipfi uocant feftas fuas, fed non magis funt Ecclefia,quâ prophets, facerdotes, feniorcs, reges, principes, phanfxi, fadducci, erant fynagoga, qui omncsetiam Eliæ temporibuserraueruntamp;ig' noraucrunt, ut tantum feptem milia rclinquerentur,fed qui adeo latebant adeo non uidebanturfynagoga efTe, ut nec Elias unum ex cis noflTet.O horrendam exemplum. Igitur habes hic autoritäre Chrifti, utliceatimocporteat redire, fi cxicrisindc' fertum autintrauerispenetralia iftorumf^Qiiid hocaliudeft, quâ uofum ruum in aliam quâ Chrifti doftrinam faftû,cflcrc-uocandum Si caffandum tanquâ crroncû Si impium tquot; Dixi en» S.Bcrnhardum eo feruatum eftè, quod de uotis totaq; fua uita hanc ex animo protulit fenrentiâ, Perdire uixi, hac uoce Si con feftione nonne nota fua nihili fecit Si ad Chriftiim rediirr' Eadé forma Si alii (anfti fub uotis fine uotis feruari funt, nifi q; in et-' roîc eleftorum fubuotis uixerunt, in laqueum Si operationem errons iisqtii pereuntamp;non credunt Euangclio.Cumergohxc uerba Chrifti Si aptilTime quadrent in mojiafticâ fimul Si argu/ menra coru diffoluunt, cû fiducia cis innirendû eft,amp;'uora pro tiô uotis habend?, ut quæ cuidentei fcias, in uerba Ä opera nô '

ddjcdhottiioum amp;nbsp;fieri Ä nW« quod prohibitum eft, K pec^ coitinglonam amp;in regnutndei, natura fua«

Ex iis omnibus colligitur ii ftultitia uoti, prsfertim caftita** tis, ut fl extera non caflarcntjpfa ftultitia tarnen non finat uaquot; kK.Quidenim uouet cœlebs, uouendocaftitatetn, nifi rem, qux prorfus nec eft ncc poteft efte in manibus fuis, cum fit fo» fiusdci donum,quod aoipcre non offene poteft homo.lrridct ergo deum dumnouet, non aliter, quâfi uoueat fefe fore EpiCz copum, Apoftolttm,prinfipcm aut regem, cö feiat nihil hotâ effe in poteftatc fua uoutntis, fed in alterius aibitno amp;nbsp;auioriz täte uocantis.Finge quxfoinfanum,quiuoueat deoin hanc formam, Vouco tibi domine, nouas ftellas fotmare aut mon tes transfene.Quid de hoc uoto iudicabis i At nihilo differt uo turn caftitatis ab ifto, cû non minus fit opus mirabile dei ? qua ftellas fotmare aut montes transferre. Cum ergo iubeat demi/ yM| nus.ut qui uouet uel offert, de fua fubftantiaamp; de donisfibi be Atwpiaé v« nedicente domino datisoffetat ,uthabent omnia ueiba

Mofaiex de uoto,euidens eft uotum caftitatis, non placere ncc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

exigi a deo poffc, cunvfiat de re nondum donau nec in noftra poteftate fita.Si cnim uotum unum ualct, quod fit de rebus no noftris, fed in manu dei pofitis, potetimus ctiam licite amp;nbsp;pie uo uere, omnia qux deus habet amp;nbsp;poteft faccte ( fi ifta omnia non «aient, nec unum illud caftitatis ualebit. V oueas ergo tc fore cct liflimefaluum, fore te xquakm Petto, uaftaturum régna Tutz xatuni ,uifturum annos Mathufalcm, amp;nbsp;omnia qux deus in hominibusfacit aut facere poteft.Si hxc non licet uoucce,quod tuanonfiut ,curcaftitatem uouesqux tuanon eftfeur in uno «ones ejux dei folius Situa non funt ,amp; non in omnibus t (i non in omnibus, cut in uno f Dices, caftitatem peffum ora* tionibusimpetrares’ Audio. Et quid non petes orationc im* petrarc ÿ Monne ptomifit Chriftus, quxcuncjs pecietitis in noz mine meq »crédité amp;nbsp;fient uobist Cut ergo non omnia alia

' quoeç uoues Je impettas s' Sed obiicies forte, hac fententia nec In baptifmo uoucte licerct deo ,cum amp;nbsp;fidcs amp;nbsp;mandata dä Impkte, ftttt non in inanu wfUa, fed Colins dlt;i. V^fpondcQ.

V«nim Sjp/Refpondeo, puIcHre amp;nbsp;oportune,quafi uota baptifmi ciï uotït tuis ulla parte conucniant. In bapnfmo cft promilTio dd ofR^ tens, amp;nbsp;noftrum uouere nihil aliud eft, qua acceptarcChriftum qui offertur nobis. Fœlix fane uotum quod non promittit alp quid dare, fed tantu bona accipere Si acceptis adberere. Hie pla ne nihil uouctur a nobis noftrarum rcrum,nec carû quæ funt in manu dci, imo fi refte confideres, deus uouet nobis, amp;nbsp;uotum eft ex parte dei promittentis fimul Si donantisgratiam. Si illud quod cxigunt eius pntcepta. Nos rurfum uouetnus, uotum Ä promilTionem eiuslibcnteramp;cii gaudio accipere amp;feruarc. At çum uirginitatem uelcafti'tatem uoues, nunquid ibi deus adeft $ earn tibi uouet,promittit amp;nbsp;offert Quando cnim promifit earn tibi donate t* unde certus es, quod donabit tquot; Nonne tu fo* lus Si uacuus reipfa qua promirtis, accedis s' Nonne tu folus ei promiffor, amp;non eft qui tibi refpondeat Si promiilionem ac* çepter i Et cur accepter, cum fis promiffot inanis amp;nbsp;ftultus pro* mittens quod non habes s’ Vides ergo uotum baptifmi Si «jnentiæ effe prorfus contraria: naturae, hoc offert quod non ha bet, illudaccipit quod non habet. Hie homo promittit inanis aJienum, illic deus diacs promittitfuu.Donecergo promiflio-' nem dei donantis non potes in uoto continentiæ probare.ftuP titiam SL uanitatem uoti eiufmodi excufarc non poteris. Stulril auté Si uanum deus acceptare Si exigere non poteft, baptifmi af.itcm uotum uctax amp;nbsp;plenum eft, quia nititur in promittentc Si donante deo.Quid fi aliqui non acceptent i nihilominus uc sax cftqui offert

Huicftultitiaciunguntamp;aliam, quod proadomando uoti AanuRDeoba O'gpK’’i‘iifioiubili integrum annum probationis ( que uoeât ) uouenti largi iltur homines mire mifericordes Si dementes.Ateg ne nihil in cis laudem, fi anno probationis in hoc utercntur,ut ingreffurus ad eos fpeftarct mores, uiftum, amiftum Salia qux ad corpus pertinent probari poterant. At nunc ideo eft an-* nus probationis, ut in co tentet an amp;nbsp;cafte uiucrepoffit, qui eft uoturus, obfecro quae ftultitia effe poteftpar huic, fi ipfam ra-* Ijonent inftituti fpeftest' Nam fiinftos femperexcipio in fuis mi

tabilibas.ScUicct probatio caftitatis non metitut fatultatc fpiri^ tas, fednameto dierum, amp;nbsp;qui annurti cafte uixerit, idoneus cenfetur uttota uita cafte uiuat.Quando ergo ab externo peten daeft probatio caftitatis, curnon petitur amp;nbsp;a locis amp;nbsp;pcrionis t* ut ille fit idoneus,qui multaloca petambulauerit Smulto^ ho^ mines uiderit, quo folos curfores amp;nbsp;mercatores faciamus mona chos f Aut fnntema res tempore probari poteft,cur non fit etia idoneus ad pacientiam, mititatc, fidem, chaiitatem qui uno anno fefe in lis tentauerit,ut gratia dei nihüo fit opus ad has res^ Sufficitenimtempus tranfiiffefupereum,amp; mox idoneuseft nouus homo fieri, aut fi in iis nófufficit, cut Cufficit in caftitate fola t Hæc dico ut uidcas nihil cfle in uniuerfa monaftica,quo(i non fit egtegie ftultû amp;nbsp;impium, plane non nifi Papiftico reg-* no dignum.Scd amplius cum Petrus nihil fieri in Ecclefia uelir, nifi quod certû fit a uirtute fieri, qua fuppeditat deus, quis eos cettos facit,annum hunc probationis apud deu fufficere quis dixit,piobari apud deum probationem iftam f Imo Petrus di* cit, non probari apuddeum cu ftatuatut ex uirtute humana, uirtute autem dci nullus eft annus probationis, fed tota uita eft unus annus probationis.Fieri poteft enim ut non uno fed duo^ bus ac tribus annis caftc uiuas, poftea uel urente carne amp;nbsp;feruenz tibus uenis,turn afflantc igneo halitu Satanoe, qui ardere fadt prunas ( ut in lob didtur ) prorfus continere non peffis, proba tio autem caftitatis fieri nonpoteft quiefeente libidine, fed folû , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;furente.ln manu ante nullius eft , tempus futentis amp;nbsp;concitat x

\ nbsp;nbsp;nbsp;libidinis, id eft, tempus probatióis. Gut ergo tempus pro temz

I pote numetatis,et probationem appellatis, quod probatio nô \ eft Ego ipfe in me et multis aliis expertus fum, qua pacatus et \ nbsp;nbsp;nbsp;quietus foleat effe Satan in primo anno facerdodi et monacha»

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tus, ut nihd iucundius effe uldeatur caftitate, fed hoc in. tentaz

1 nbsp;nbsp;nbsp;tionem et in laqueum infidiofiffimus hoftis facit, cur coopetan

I nbsp;nbsp;nbsp;tut infani monaftrei et annum probationis non folum non ex

1 nbsp;nbsp;nbsp;fpiritu ,Ced necç ex re ipfa, uerum ex calendatio et numero dierû

\ nbsp;nbsp;nbsp;metiuntur, ut probent nihil fani ncqj penfi apud fe effe, inccz

'i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dentesin rebus iftisfpititualibus et pcdculofiffimisceu brutaf ut

Petnw ait 3 irration alia, naturaliter in maftatîonc gcnîta. CutB crgo Annus ifte probationis ex folis hominibns ftultis ftulte fo los dies numerantibus pendeat, amp;nbsp;incertum eft an dco placeat, Imo cectû (it difplicete, turn ex ipfa natura rei amp;nbsp;autoritäre dei nullum certû probationis tempus fignari aut defîniri polTit/cd tora uita necelTario (ît probationis annus, uides amp;nbsp;uorum cafti' tatis nihilefTe, quod fupetco probationis anno nitatur. Cunt enim ipfimetcenfeantuotiim probationepraetentandû efie, hxc probario nunquâ certa fit, uotum quotÿ nunquâ certû efle poterit, annum ucro probationisipforum, cum fit clefticius H arbitrarius ex hominibus pofitus, facit, ut amp;nbsp;implctio uoti de/ beat eflearbitraria,ut(î annum tol!antamp; abrogent,quo uotulM nintur, etiam uotum tolli amp;nbsp;abrogari debeat.

Sed illud omniû ftuItilTimum, quod annos profelTionisce' perunt definite, aliis quartû decimum , aliis dccimû odauum annum ætatis fignantibus.Obfecro undc hominibus hoc ius de ftniendi J* Hic uero mihi aliquâdo in uno placent quidâ illorû, quod monachis ante decimû odauum annum profefis/opiâ faciuntabeundi.Hocunumeftquod inmonaftica laudabile Euangclicfi uidi, quanquâ non apud omnes paffim. Arephoc doletquod non idem faciiinr, amp;nbsp;omnibus qui ante fexagcfimû annû funt profefTi, ut Paulum ex parteimitarentur, qui uiduas minoresannis fexaginta rciicir,ncaflumnnturalends Ecdefia'' Be Mini« Pfo^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;facultatibus.Nam uiros cit fint robuftiorc amp;nbsp;uegetiore col

feiliofli». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pore,tardiiifqj feminisemoriantur, feptuagefimo uel oftogefiquot;

moannodcmii recipioporrebir. Prorfushic monachos pro/ pria autoritäre conflridos teneo. Si adolefcentem infra decim« oftauû annum profeffum abfoluûc,amp;nulla efteaufadefinien ■ di eins anni,nifi merum arbitriumhumanum quopoterantfiJ tricefimfi ,quadr3gcfimum,quinqiiagefimum amp;nbsp;fexagefimû definite, debenteadem autoritäre quemuis quouis anno pro/ felTum abfolucre. Neqj enim mandatum dei aut uotum fed ini/ becillitatem uouentisfpeftant,amp;3dcam fanaamp;pia iTr/aw« flccomodant uotum monallicum. lamfieri poteft.ncceft in Mlius hominis potdlatc, prohibere ut iuuenis aut uit, uf^ ad

fexagefimü annum «que imbccillis autedam imbedîKor fit ad' continendum Si grauws uratut ltbidinc,quâ adokfcens.Si ergo libido amp;nbsp;inibecilütas eft interpres uoti amp;nbsp;V-Trit/Hija manda ri » li-cuti uerum eft Si fempet ira ab olim fuit, debent prorfus omnia uota libéra amp;nbsp;temporalia efte.Quod ni fi fecctint, plane crude* lilTimi amp;nbsp;cruentiftimi funt animicidx.Si autem fibi hoc nonli* cere putabunt, nec id licebit, quod ante decimû oftauum ab* foluût, etiam fi puer uel infans uouiftet.Tam enim incettus eft amp;nbsp;ignorât iuuenis quid fit cafte uiuere, uel an fit cafte ui€furus,^ quâpueruelinfansqmlibft. Quisenimfeit,quid poffitinfu* . turum c' In baptifmo dd facramétis fempet certi fumus,quid

fimus accepturi feu paffuri ,nempe diuina, ideo funt rata S£ fide lia uota dei ad nos. At uouere ca quæ noftra non funt, eadem eft ftultitia, eadem eft ratio caffandi, infanti ,pueto,uiio, feni, èi omnibus hominibus.

DE VIDVIS APVD PAYLVM ï. TIMOTH. V.

ELÎQ.VVS eft lomsunus,quemptouotis fot* |-/ taffe facerc aliquis putabit.ïs eft Pauli.i .Timoth .v. V^h.de apoftatis uiduisdicentis bocmodo.Cum lafcP uictint adaetfus Chriftum, nubereuolunt,habentesdamna* tionem,quia ftdcm primam initam feceiunt.Ex hoc loco non obfcutum eft ueniffe célébré illud Auguftini uetbum, quo défi* nlt,SanftimoniaIibusnon folumnuberc,fed amp;uelle nubete, damnabileeffe.Sed Paulum prius uideamus, quifinonhoc co Çt, nec Auguftinus quippiam cogct.Phmum hoccertum eft , Paulum ptotfus nihil loqui de uouendi inftituto,neqj enim Ec* défia ptimitiua hoc uoti genus unquam nouit, fed de uiduis lo I gnorauit vo* quitur,quxalebantutEcclefixfacultatibus , Sicutabantur mi* « Ecdtfîapiv nifterio Diaconotum, qualc exemplum in A ftis quarto legi* mus. blihil ibi de uitis teligiofis, nihil de uitgjnibus, (ed de pau petibusuiduisa^t,quatumcurainlege b/lofiinftantiffime cô* mendatut. Vdam ,in eodem capite Paulus definit uiduas, qux çoîfintalia fuis, non debctc alifacultate Ecckfix.Dicit enim,,

Vp ù

Si quisfiJelis habet uiduas/ubminiftrctillis^Ä non graucf’Ec'' ddia,utiisquæuereuidua: funefußieiat.Ruifus,uiduasquX parentes aut hlios habeant^sque fccernit, dicens, Siqiia uidua filios autnepotes habet, difeat priniûdomû fuam regere Si nw tuâutcem parentibusreddere, hoceinacceptum cftcorâ dco. Verani auteni uiduam facit cam, quæ nec parentes nec filios, nec ullos habeat a quibuscuretur.Sic enim dicit, Quæ auté ue^ re uidua amp;nbsp;folirariaeftjperauit in deum ,inftatorationibus Si obfecrationibus die amp;nofte.Inter has igitur inuenitduo gene^ ra quæ damner, unû quod in deliciis uinit, fcilicet earü quæ re-* hftis fibi opibus diuites funt,unde feipfas curét, de iis dicir,qux in deliciis elf, uiuens mortua elf. Alterum,quod ab Ecclefia fuP ceptum erat propter paupertatem, fed hæ cum efltnr iuniorcs, alienis facultatibus faginatæ lafciuiebât.Et quæ in propria pau perrate a nuUo fuiflent petitæ,nuncin alienis laboribus pingucs ultro petunt nubcre.Sed nec hoc in cis dânat Paulus quod nu' bere iiolunc, fed quod fidem prima irritam fecerunt. fieenim dicit, Habentes damnationem, quia fidem prima irritam fece' runt, alioqui contra feipfum diceret, ubi fequitur, Volo iuniogt; res nubere.filios procrcare.Fides uero in eo loco uotum non po telt fignificare, nei^.n.uouerant uiduitatem, neep in tota ferip' tura fides uotum fignificat, fed fides Chrifti ca eft, qua utfccu^ rias nuberent,abncgaiicrunt Si ad ludaifmû ucl gentiliratem re dierunt, id quod probat circunftânriæ amp;nbsp;fcquelæ. Scqiiiturem, lam enim quædam retro conuerfæfunt poft Satanam.Etirerû, Simui difcuntloqui quæ non expedit. Hæccerredicuntur,dc apoftafia fidei Si doftrinæ, ut fatis notum cft.Eodcm fpiritu Si infecunda adTimotheumfcribit, Demasmedereliquit dili-* gens hoc feculum.Et iterum, Scis quodauerfi funta me omnes qui funt in Afia.Si enim non peccaflenrin fidem, non deeis lo queretur hoc modo,fed mandaret eos curari quo modo fornr cariumapudConnthios.Quareconcludimus, fidem priniam efle Chriftianam fidem, a qua multi in primiriua Ecclefia apo' ftatabant, cû adhuceflec nouella, Si hanc apoftafiam maxime arguât Apoftolifin qua Si autor Epiftolæad Hebrxos inuehif.

dum afferit eHe impoHibilem rcnouatione faluris, Hs qui femel pcoiapfi Cunt, uidelicct, quod li qui labebantur, arbitiabantur etiâ alia fide, nempe propria auc ludaica fefe faluos fore. Nihil Dlt; 1°“ ergo ad uota perrinet locus ifte multo minus ad religionii uo^ H€b.v*» ta, fed amp;nbsp;hoc magnum argumentum ell, de fide Chrifti eum loqui,quod ait, eum aduerfus Chrillum lafciuierint, Adueifus Chriftum lafciuireeft nonfola libidine carnisinfanirc, fed con tia fidé eius ob lafciuiâ conari, amp;nbsp;negata eius fide, alio fpcftare.

Sed finge, Apollolum de uotis amp;nbsp;non de uiduis loqui, iam fottiflime omnifi pro nobis facit. Et nullus fcripruræ locus tam potentereuidcnteriç uotaS teligiones damnat, ut plane op' tandum fit, eum uel loqui uel intelhgi de uotis.Si enim de uo/ tis fentit, manifdtum cft, corrigi Si damnari nota in futurum, utcunc^illxin praeteritispeccauerint.Dicitenim, uiduasiunio^ res deuita. Et iterum, Volo iuniotes nubere. Quare poft hanc Apoftolidefinitionem,prorfus nulliliciüt uoucre, nifi anno» nato fexaginta. Elige ergo utrum uolueris, aut Apoftolus lo* quitur de uotis uel non loquitur de uotis,Si nó loquitur de uo' lis, nihil urget hic IcKus, fi loquitur de uotis,correda amp;nbsp;damna ra eft ab ipfomet ui ta deuotaria ante fexagefimü annum, amp;nbsp;pa trona erit notlrx fententix autoritas ifta fideliftima, ut fecurifli ma fit conlcicntia, fi uota fua caftauerit.

Summa.Cum abunde fatis diftum fit, hoe uitæ genus pug-* nare cum Euangelio, dum facit peccatum in cibi's, ueftibus,po tibus,locis,perfonis,operibus,geftibus,in quibus Chriftus nuP lum peccatü facit, fed libera effe iuftit, nee fubfiftere poftit, nifi peccatû eiufmodi faccret amp;nbsp;confeientias illaquearct, ut eft om-* nium euidenti(rimum,ftatim enim uanefcerct,fi libera hæc efic putarent amp;nbsp;confeientias non tenerent.Simul euidentiflimn eft, eiufmodi uota efie nulla, illicita, impia.S: Euangelio pugnan/ tia.Quare non eft difputandum,pia uel impia opinionc ucue/ tis, cum certum fit, impias res a te uoucri. Proinde fidendum eft Euangelio , amp;uota ifta, quocunqj cafu, quocuntj animo, quocunc^ tempore emifla, cum tota fiducia deferenda funt, amp;nbsp;adliberutemfiddChriftianae redeundum. Hacc mea eft firm*

Pp üi

tl Indubitäta fcntcntîa, de qua bcncdîco amp;nbsp;gratfas ago, benîg* nilTimo libciâtori domino noftrolhefu Chrifto, qui dlbene^ diélus in fecula Amen.

Hxc pro tempore de monaftica uokii dicere, pluradiduru» fiquis ea impctierit, quauquâ fie arbitror omnia fcriptuùsamp;ra/ lionibus cuidentibus munira, ut non folum poffi nt aduerfario rum os oppilare ( quod parum fpeétaui ) fed etiam côfcicntia» fideliter erga deû crigere amp;nbsp;fecuras faccre id quod maxime fpe-* aaui.Illaqueatis cnimdiuturnis legibus, confuctudinihuSjpro^ priis pauoribus Si {icrupulis, deindefanftitaris autoritäre,multi tu dine Si magnitudine hominu, maxime uero diuinis fcriptult; riserroncofenfu altiffimeimbibitiSjCerte difficillimumeftmc/ deri amp;nbsp;libertatem tarn letam, tarn defperatis amp;nbsp;iani dudum in inferno deploratis perfuadcre. Nam ut haeepugnentÄ trium'* phent aduerfus Papam amp;nbsp;fuas fynagogas, infinitum illud Acs/ demiarû ,mon3fleriorû,collegiorum uulgus,non magnoperc gaudco.Quid.n.ad nos, qd fapia t perditû hoc Papæ amp;nbsp;pciorS Turcariï regnû,quod iâ dudû contempfi ( Nobis hoc curae eft, ut confeientias roboremus aduerfus Satanam in hora mortis, Ü fecuras reddamus ante filió hominis Jnfaniant homines ut uE uolunt, in morte fairem nos relinquent fiuc uiài fme uiftores. At corâ Satana Si iudicio dei quis fubfifter,nifi certiflimis Si cuP dentilîimisuerbis dd munitus.fteteritfupra petram Äeuftodiä faam, auditurus quid cótradicatur ei, qui pofTicdicere dco/me hefitatione Si trepidatione cordis. H«c tu dixilh, qui mentiti nó potes. Vnde Si per Chriftum oro, oés qui meo uoluc'' tint hoe confilio uti, Si deferta monaftice libertati fefe reddere, ut ante omnia faam confeientiamprobent, ne forte hoe tem tent noui rate rei allefti, aut folo hominn contemptu ad odio» Nam ii in morte, fafcitataamp;ucxata per Satanam confeientia de apoftafia, de foluto uoto amp;c.non fabfiftcnt, fed ad facriïe** gim poenitentiam fpeftabuntjficnt^nouiftima peiora priotP bus.Opus eft enim hic folis uerbis dei puris fortitet inniti, amp;nbsp;nc tudicio quidem dei cedere, cum fciamus, ueracem eum efre,fefe negate non poiTe. Verba aiitem quæ hue ualeant ea funt qux fa

pra pofuîmut. In quibw foluj Chrifku nobfe lux amp;nbsp;dux p«R' atu{, 61 quicquid eft ib hotninibus inuentutn dam natur. Ipfc iSicur dulcis dux amp;nbsp;lux noftra Ihefus Chriftus illuftietlc loborcecor noftium, in uittute fua propria amp;nbsp;uerbo ûdutari in uitam xtemam. Cui eft gloria amp;nbsp;imlt;*

pedum in feculafeculonim A MEN..

PETRYS.

QVASI LIBERI ET NON QVASI VELAMEN HABENTES MA* LICIAE, LIBERTATEM.

SED SIC VT SÊR^

VI DEI.

P A V L V S.

IN LIBERTATEM VOCATI E S T I S.

TANTVM ne LIBERTATEM

DETIS IN OCCASION

NEM GARNI.