FACVLTATIS THÊOLOGIAE PARISlENSIS 7,EC AN VS amp;nbsp;facultas Theolc^iæ ScoIæPa-' l firienfis omnibus fïdelibus inChn'lfo làlutc.
Cum anobis anno DominiMillefimo quingé fefimo vicefimo fexto circa. Fine lull), a mul/ gram bus vins qiiaercreturquïd fèntiê dum foretdç qm'bufdam propofïnombusex cerptis e Paraphrafibus Defiderij Eraf In nouum teftamê chus,necnô ôc pauci's alijsïn alijs illïus lïbns reperds: Nos rationem rçddere volentes,deeaquaein nobi's efl, fidet re d lutius a tlt;p matun'us perlÎ5eda,âf inter nos diïcuffà, tan/ dem non folum fuperdidfis propofi'tïonibus refpondendS cenfmmuSjfed QC rationes amp;nbsp;forïpturarum teftimonia pro inlhtutïbreuitate.paucaad cautelamfubij'ccre, vbiopus vifLim elf,curauimus;vtclareagnolcantq ifta ledurifont tantam cfle vim veritatis,vt quamuis interdum impuden ti inFipientiumhominum tcmeritateexagifetur,nunquâ tamcffpoifitconuellf Namfiaduerfuseam portæ infero^ * rumpræualerenequeunt,netpcertepoteftasvllafuperter ram pracualebit^Proindenonfolent viri prudentes etiatn ethnici pcrtinaci animofitate ea tuerfq leui'us for/àn aut l'n confultius afferaerejvbi veritas ipra,ratione reddita,mam feile cognolcitur.CeteruminconcIufionepræ/êntis ope/ rïs huiuûnodinonriinilitatiratioplurïbusexplicabitur« INDEX ARGVMENTORVM QVAE A PR A EF A^
ta dodorum vniuerütatedifcuiTa fuereamp;rdifFinïta* jAEparuuIisbaptiIâtis i dlantibusadfidem* viij t/DemorteCbriiii ij Delegeveterù ix De leiünioôCdelediacibo^ Deautoribiis h'brorumno/ rum» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;üj uiteilamentü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x
Deiuramento nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iiii DeSymboIoapoftoIorû.içi
De reparatione Iniurtx v De tradndbone fandiarum DématriraoniO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yi fcriptu rar dm in linguSvub
Defide nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vij ^rem, / xij
Dequibuidâdefiderijs fpe^ Deijsinquibus acommunt
V ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vfuec
-ocr page 3-PROPOSITIONVM ERASMICA, CENSVRAE vfiiccclefiælatinacParaphra Decelibatufacerdotum.xx ftcsrecedit infuis Paraphra Depeccatooriginali. xxi fibus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xif| Dcpœna’filiorum tempora
DcquibußampropoGtioni li propter peccata parent busquæ poGtæ vidcnturex turn.
inaduertentiavel ipfîus Pa/ De poena hxrectcorû, xxitj raphraftac vel typographe^ De defedu vigoris Euange rum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- xiiij lij. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xxiii)
Dequibnfdampropofitioni Deûbbato,
De mer iris. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xvi Deangclis. xxvii)
Defiducia bonorum opcrû De Petro,
De fiducia corporalium cez De Dionifio Areopagi ' remoniarum amp;nbsp;ilatutorum ta,
religionis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xviij De Theologia fcolaftiz
Deorationevocali, xix ca, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xxxi)«
^Tit.i.DE PAR VVLIS BAPTISATIS. IN EPISTOz la præpofita ParaphrafiinMath.PropofitioErafmica,
Mlhi videtur non mediocriter conducere fi pueri baz ptifati quum iam ad pubertatem peruenerint, iubc anturconcionibusadelTcj'nquibus illis dilucide déclarez tur quid in fc côtineat profeffîo baptifmirdeinde diligéter priuatim examinêtur a probis viris fatifne teneant ac mez minerint ea quæ docuit iacerdos.Si côperictur fatis tenere interrogêtur,ratû nehabeâtq» fufeeptores illorû noie pol liciti funt in baptifmo^Si audita profeiriôc,non approbêt quod geftû eft per vicarios:oîa tentâda funt,ne gs refiliat a prima fide.Qj fi no poteftobtinerijfortaflîs expedier illû non cogijfcd ilium fuo relinqui animo donee refipifeatî nec ad aliam interim vocari pcenam,nifî vt ab Euchariftia fumenda reliquilcp facramentis arceatur.Ceterum nec a (a cris,necaconcionibusexcludatur, CENSVRA»
Confilium hoc quantum ad id quod iuadet petendum a A,ij paruuz
-ocr page 4-FACVLT« THEOLO. PARfSIENSlS, paruuh's bapnfans dum lam funt adulti, ratum ne habcanC quodfufceptoresillorum nomine in baprifmo promifegt;' -runr,et fi non approbenf,fortaflis cxpedireeos rehnqui a/ nimofuo donee refipifcanc î nee interim alirer punin.niG quodnon tradätur eisfacramêfaccclefiæ,impiûeft, et in perniciem vergitfidelium,viamapcriensabolenda; Chri (liante religioni»
RATIO-
S i cnim paruuli baptifati fünf, vbi adole uerint,interro/ gati ncgetfcrata habere qute fufceptorcs nomine illorS pollicici funr,inox et ipfi fuæ perucrfîtati adherêtes aChri llianifmo deficcrent,et eorum exéplo multi alij. In dubiS prçterea rcuocarean baptiiati paruuli vbi ad annos difcrC lionis peruenerintjpoiTint cogiad tenendam fidem catho/ lieani,apertam prxfertimpietatem, Nam cum fide tenea* tur baptifatos paruulos eife fideles filios dei et hacredes regt;' gni caelellis, fide quo^ tenendum eofdem iam adultos efle degreminoecclefiae.’ideoqi eilclem legibus efleobnoxios, qui bus cæteri orthodoxi aftringuntur, baud fecus quam aliarum communitatum paruuli, vbiad pubertatis annos peruenerinr, legibus fuarum polifiarumdeuinciûtur:quâ uis in ilks formaliter per fe nö cöfenierinf, Vnde nee min9 poifunt cogiparuuliChriftianorQ baptiiäti,adßde Chriz ftiferuandam,quamoJim paruuliiudaeorum cirçuncilî, ad lege Moiäicam: dequibus tarnen nephas efthæfitare* Sub lege fiquidem circuncifos vniuerfæ legis faciêdxdez bitores pronunciat apoftoIus.’amp;Tdecreuitdominusinlegc veteri morte pledlendos , quofcunqjaiemelfulcepta lege recedentes.DecIararuntitem nonulli fummipontificestSz quam contra hæreticos procedi oportere aduerüis eos quiquum paruulieffenttbaptifati funt.’vbiautemdoliftz «i fynt capaces,ad ritus Ce conuerterunt I udæorum. i,iTinq\DE MORTE CHRISTLEV.XXHI*
I PropofitioEraimiprima.
JECus fuam mortem lugubrem, fedglorioram eile vq^ luit:nec earn deplorari voluir,(èd adorari, vt qux iponz repro
-ocr page 5-PROPOSITrO* ERAS, CENSVRAE.
te pro falutc totius mundi fufcipiebatur
CENSVRA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’
E t fi pratdofa eft mors Chrifti âS glorioG, vt quae mor/ tem 0^ mortisdcftruxitauthorem:nô cótinuo no eft ip fakjgubris,0^fidelibus deflenda,pro quorû iàlutc exh»/ bita (ponte eft. Nam cS per regium Prophetam Chriftus p^j concnieratur,dicens: Suftinui qui fimul contriftaretiir,amp;: non Fuit,qui confolaretur,amp; non inueni. Et per Zachariä nbsp;nbsp;nbsp;.
praedidum ftc : dolebunt fuper eum ficut dolçri folet in morte primogcniti:Piacquolt;pmatrisanimam infilq paP fione doloris gladius.iuxta vaticinium Symeonis pertran fieritîplanum eft quod Chriftus fuam pafTioncm ÔC mor/ tem minime vetuerit defleri : Fed cum ina,peccara volue/ rit lugeri,propter quae expianda moriebatur,tanqu5 caip famtanti doloris: quandoquidem attritus eft( vt fçribit Efaias)propterfceleranoftra,amp;^liuoreeius (anatifumus EFai«5{ Proinde cum hare propofitio catholicorum dodorufeiv tentiæjVniuçrfalisecclefiaeritui,^ fingulis quibufep fex/ tisferijsjin memoriadominicæ pa(rionis,a camibus abfti nctur,nec no rede facræ fcripturae intel ligentiae aduer/ fctur,temeraria eft,impia,amp;^ hacrctica, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r
Secunda propofitioinElencho Annota.vij.
^Chriftus Fi Fuam mortem vulgari more lugeri voluit, cur baiulans crucem repraehendit Filias HierulalcmC
CENSVRA,
Noluitfe Chriftus a filiabusHierufalem defleri, vt in/ firmum aut non potentem (c ab illatis malis deFenderc: qucmadmoduiUæcrantdeflendae,ob immin?s HieroFoz lymitanac ciuitatisexcidiS,Nelt;^ tameeam ob r2 id Fieri prohibuit,quod natura Fuggerit,ratio Fuadet,Facra clo/ quiacomprobant.Chriftianos videlicetChrifti membra Chrifto capiti Fuo conFórmari,eidem^^ patienti ÔC dolenti compatiÔCcondolercîqucmadmodiim Fuo generali.ritu Eccleßa obFeruat, Hacauteminterrogationeoppoiirum innuenshicFcrmtor,necg Fcripturamquam alTumitintelz ligens, maniFefte errat,
A.iij, lt;|jTit,
-ocr page 6-FACVLTATIS THEOLCGIAE PARISIENSIS CTif. lij. DE lElVNiO ET DELECTV CIBO^ rum E rafmï propofitio Prima,in cpiftola præpofita Paraphafi primae ad Corinthi.
Mlhi purioris Chriftianifmi videtur,magiscp confên taneum euangehcæamp;f apofiohcædodtrinæ, fi nul/ him ccrtum cibi genus præfcnbatur, fed admoneâfur om nes,vt quifcß pro corporis habitu vefcatur guæ maxim« , nbsp;nbsp;conducunt bonae valetudini.’non ad luxum,led ad ibbrieta
tcm.’cum gratiarum adione,ac ftudio bonæ mentis.
CEISSVRA.
Hacc propofitio fignificans magis conformeefleEuan gebe« amp;: Apoftolicædocîrinæjomneciborum diferimen aChri(hanisauferri,vt quifeßpro fuo arbitrio tjs vefca/ tur qu« exiftimat conducerefu« valctudini,modofobric id faciat,ÔC cum gratiarum alt;fiione,ex eironeo icriptur« intelleduafrertajecclefiaftic« eftdifcipb'n« eneruatiua, S)C Euangclicx ac Apoftolic« dodrin«,qu«iubet fupe/ rioribus obediendam prxAari^aduerfatur: Ecclefi« ca/ tholic«,qu«huiufmodiefcarumdelcdum fidelibus ob^ feruandum religiof« äfprudenter lt;ionftituit,cótumebam irrogat,de Aerijjouiniaui, Valdenfium ôâ Lutherihere/ üconfendt. Non tolerandam deniq^ arrogantiam ea affe rentis,indicat:quifuam vntus Tentendam todus Eccleüx iudicio prxferrenonerubefdc^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Secundaeiufdemdeeadem re propofitio completîcns multasjin Paraphrafiod^auicapidsprimxad Corinths l^jApprobo quod didst ECcanon commendat nos Deo» Cum enim Deusvniueriä creaueritad vfus humanos, neeßquieq a nobis exigatpr«tervif«pietaté,quidinius refertpifenim an quadrupedum an volatilium carnibas vefcamur C Nihil enim horum pietad quiequam vel addit vel adimitjhorum deledlus fuperfiidoCum ^cere poteft, pium neqaaquamtChdilusnulIum horumdiCcrimendo cuih Proinde remeritas fit^fi quis homunculus conetur quenquam huiufmodi conidrudonibasoneraret Pro fuo qaiff^ corporis aiFedu vefcatur, quibusvelit, modo ib^ brie
-ocr page 7-PROPOSITIONVMERASMICA. CENSVRAE» bricparce^,fupcr omnibus gracias agens Deo»
CENSVRA»
^Quamuis vt per verba illa,e(ca nos non cómendat Deo prxtenditApoftolus,qgt; cibusautpotusauteoru fumptio, luapte natura bona morum non fint au t mala,nee pios red dunt nee impios:abftinétia tarnen ab illis,ad virtutes com parandas ex praecepto Ecclefiae,aut iuxta conditionem {ïerfonarum ex voto autdeuotione voluntarie alTumpta, audabiiis eftSC meritoriatac pietati deferuitjad illam prx parans,ac magnum illi affêrens fub(idium:alioqui non toz tiesabftinentiamamp;fobnetatem commendarct fcriptura necDeum alloquensconcineret Ecclefia : Qui corporali ieiuniovitia comprimis, mentem eleuas, virtutes largi/ risfiCpræmia.Quapropterdogmaiftudficindiftindle po fitum,Slt; ex fcripturis perperam intelledisaflertü a piez täte retrahit,atep errori fuffragatur,præfatorum haeretiz cor urn Aerq,! ouiniani, ante annos mille damnatoiöC rur fus poftea in Vadenfibus,VvitclefoSC Luthero reproba to, Nee tam explicat fcriptor literam Apoftoli, quam ad haereticumfeniumeam contorquet.’praefertim habita ra/ tione praccedentis propofitionis,fcilicet,Mihi purioris Chriltianifmividetur8«fc,quacmentemclare fatis apcrit fcribentis.Hocitemcompertoçab ipfis etiam Apoftoz lisdeledusciboruminducT:useft:qui abftinentiama fufz focatoamp;fanguinepracceperunt, Eoruminfuperdecreto, authoribus Ignatio,Hieronymo,amp; Maximino, quadra/ gefimainftitutaelh Et vbicerte per fe Chriftus nullum præcepilTet difcrimen ciborum,non rede inde eliciatur, qgt; temeritasfit ad vtilitatem fidelium fuper huiufmodi re.' DUS leges ab Ecclefia conlh'tui. Quin potius magnæ eft tcmeritatiSjvfcp adco procaciter Ecclefiæ inltituta côueb lere eniti,
lt; Propofitiociufdêaij.exlibrodeinterdidoefu carniu. ..^Vnde offcndiculum ex qsrebus quarum vfum noninz terdicit Euangclium, imo quarum interdidores damz nât Apoftolicac liteix, prohibentes ( inquit ) cibos quos
• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deus
-ocr page 8-FACVLT. THEOLO« PARISfENSfS« Deuscreauïtadvefcendum» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENSVRA;
Hxc propofirio innuens prxccptum dc ieianio amp;nbsp;dele-» du ciborum certis diebus Ecclefiam contra dodrinam Apoftoljcam inilïtuifle,diabolica fuggeftioneafTerrajhae rcricaef^,amp; Eccleßx catholicae jniurta,ac infanam Itbcfz tatem cSpracfacïs haereticis induceremolitur. Necïntenz rioni ApoHoh confentanea eti : qui illos fbluin in loco aP fumpto damnat, qui creaturas natura malas ede afTerez bantznóautem eos,quiexinftituto ecdcfixaiicobfatiQ (adionem,autvirtutem,a certis cibis flatutis temporiz bus ab/tinent.
Quarta propofitio dufdem,
4F Triftia funt ieiunia quae pracfcribit Icx,etoi, hoe ingra ta dco qui diligit hilarem datorem.
CENSVRA,
Haec propofitio felio aderens triüh cficieiunia,amp;r ii iêruili adedu ièmper fieri, qu» ex pratcepto fiunt, cum fepe libera exerceantur cha ritate,erronea ed, et difFormi ter ad iàndam fcripturam adcritur:quæ obedientiam prae ceptisfuperiorumexhibitam maximedeOgratam effè de mondrat.Ordini quotp iuris naturalisaduerlàtur : quo in didum eft vt inferiores fuperiorum legibus dirigantur. ' Quia fi cotingat talia ieiunia feruari vt vitetur pœna quae incurrereturtranigrediendopræceptum, non propterea femperfuntdeoingratainecinderationem perdue tneriti, lt;^Tit,iiij,DE IVRAMENTO . al' Propofitio Erafmi prima,Mat. v,
LEx euangelica, quo tutiores fint homines a periur/o prorfas damnscoe iufiurandQ vtiam fas non Geiurare PropoGcio iecunda eiuidem,Mar. v.
^Chrifiusinrouimvetat iurare. CENSVRA, ChriGiimamp;ApofioIos vibsfuideiuramentomanifeftum eii,quod non feciiîent G lege euangelica omne iaramencS edet iJficitum.Ordoetiain iuris,frequcnter iurainenfum Hebt^ expofcif,dicenreapoftoIo.Quiaomnisconuerfiacfinis elt iUTiHnratum.Quainohrem v(ralt;^harum propofidonum
JegiEui
-ocr page 9-PROPOSITIONVM ERASMICÄ, CENSVRAE Icgi euangelicæ Qc eius latori Chrifto iniuna,SC a fana fcri pturæintellîgenna aliéna, dedamnataCatharorum Vak denfium,06corumquifeiaditant deordine Apoftolorü, dodrina defumitur.
Propofitio eiuidcm de eodem« iij, Luc, xxiitj, Chriftus prohibet iurare qcFnon prohibuerat lex prior
CENSVRA
Cum eadem fint moralia praecepta in vtracp lege per eu5 gelium aChn'llo confirmata,erroneum eft dicerc,iuramê tum in lege noua finipliciterefreprohibicum,cum in lege veten' licuerit,
Propofitio eiufdem.itij.Mat.v,
Non minus clt Chriilianus fimplici verbo obftridus,g iudæus per omnia facra deierans.
CENSVRA
Haïc propofitio erronea cft,6c honorideiderogatxuius authoritas intcrponitur per iuramentum:ratione cuius no uum vinculum Obligatorium inducitur.
Propofitio eiufdemdeeodem quinta,Mat,v,
Non opus eft incontradibusadmifcereiufiurandü,exc crationes,autfimile:quodSCpromittentemobftringatme tUjóó ftipulanti faciat fidem,
CENSVRA,
Haec propofitio praetendens non efle conueniens, vtile autneceffarium, adhiberc iuramentum ad confirmandos humanos contradus,vniuerfaliter intelleda,eft falfa,ad er rorem V vitclefi accedens. Qiiandocp cnim vtile eft, quan doc^neceffarium bominum cómercia roborari : iuxta rei fupcrquaeftcontradus,magnitudinem,amp;peric)narö con trahentium feupolitiarum vtilitatem inde prouenientem Vt videre eft in principum fcederibus,
lt;hTit.v,DE REPARATiONE INIVRIAE
Propofitio ErafmfiLuc.xxi),
“TS/y rfi Chriftus humanum affcdum,quo ipfum apoftoz lidiligebanteuidenter caftigaflet, exiftimauemus nobis licereaduerfus impiorum violentiam armis nosdez
B fendere
-ocr page 10-FACVLTATIS THEOLOGIAE PARISIENSiS fendere,ac vim vi repcllerc,Nuncautem cQ petrus rcprc/ henfusfitquodaduerfusimpiosölt; fcelcratos pro innocen/ tiffïmo Domino Itnnxcrit ferrum, quæ poterit efïepoft/ hac caufa,vt homo Chriftianus iniuriam iniuria repellat^
CENSVRA.
Quang inter Chriftianos,quanta fieripoteff, fugicnda fint bella fie litesthæc tarne propofitio vt iacet,innuensnQ quam licitum efTe bellum aduerfus impiorum violentiam quafinunquam iuris ordine feruato, fe defendendo iufta fttbcllicaufa,eneruatomnempolitiam:fiea lege naturali fieadiuinadifcrepatzalioqui enimnô commemorarentur inlibris Numerorum,Iofue,fudic5, Regum,ôir Machaz beorûmultabella,qua: exdiuina ordinatione gefta funt» Scriptis præterea per Apoftolum fie alios flt;î5s viros haec propofitio obuiaf,at($ hærefi confentanea eft pauperum de LugdunofieLutheri, Neqjicriptorem exeufat quod adijcit,qu3e poteritelTc poft hac caufa,vthomo Chriftiaz nus iniuriam iniuria repellatç' cum in præcedenti parte cia re tradatjfimpliciter non licerenos armis defendere, aut vim vi propulfare î vnde manifefte colligitur fenfusauz thoris, Necç etiam ea ratione Petrum Chriftus repraez hendit,quafinunquamliceat vim vi feruato moderamiz ne inculpatæ tutelæ,reif cerezfed quod ipfum defendere ni tcrctur,perindeac fialiquo Chriftus indigeret, humano fubfldiOjfie mortem iuxta patris decrctum, abfqj contraz pugnatione non acceptaret voluntarie*
^Tit.vi^DE MATRIMONIO
Prima propofitio Erafmi ♦ Math « xix ♦
ŒV æ alteri viro fui fecit copiam,iam vxor elfe defijt matrimonij ius ademit fibi, diuifa carne: quum
Deus vnam fie indiuifam efte voluit»
Secunda eiuldem propofitio«
Inter Euangelicos vna duntaxat caufa dirimit coniuz gium,hoceftviolata coniugij fides,
Tertia propofitio eiufdem,Marc,x,
Vxor quat fui corporis copiam fecit alteri,iam etiam fi non repu
-ocr page 11-PROPOSIT« ERASMIC. CENSVR» nö rcpudietur,defj)t eflc vxor:ÖCmaritus qui fui corporis copia fecitalienæjiam ante diuortiummaritus efle defijt» Qiiartapropofitio, Mar. x«
^[Quemadmodum ignis non eft ignis nifi calcat:ita con/ iugium non eft coniugium,nifiex duobus fiat vnus:ex tri bus aut quatuor vnacaro fieri non poteft»
CENSVRA.
Hx.iiq» propofitiones,quatenus per eas praetendi vide/ tur,matrimonium per adulterium diflblui quantum ad vinculnm,hæreticæfunt.Eftenim vinculum matrimony iurediuinoindiflblubilCjVtad Corinihios fcribensApo/ »»cor» ftolus demoniirat,quum inquit:His qui matrimonio iun/ Ai funt praccipio,non ego fed dominus,vxorem a viro no difeederetq» fi difceflerit,mancre innuptam,aut viro fuo reconciliari ♦ Et rurfum: Mulier alligata eft legi, quanto tempore vir cius viuit.Et eadem omnino eft ratio de viro ficut de mulieretquia eiufdem bead Pauli fententia.Sicut mulier lui corporis poteftatem no habet,fed virdta dC vir fui corporis poteftatem non habet,fed mulier. Tanta prac tcrca eftindiffblubilitas matrimonii ,vt nec per hsrefim (quae fornicatio eft fpiritualis ) dilToluatur.
^Tit.vq.DE FIDE.
Propofitio prima eiufdem, I acobi, ij.
Fldesquaefriget abf(^ charitate,nec feprofert vbi res poftulat,nectides quide e(t:tantS eft inane fidci nome Propofitio eiufdem. q. lacobi.ij.
Fides Si charitas natura coniuncliffima funtjamp;T alte/ rum ab altero diuelli non poteft. Et paulo poft, Charitas fidci comes eft indiuidua.
Propofitioeiufdem. if). in Elencho. ^[Certumeft vtrancÇalteriindiuiduam elfe comitem.
CEN SV RA
Hx tres propofitiones funt h3creticæ,ô^ fententix Apo ftolorum, Pauli Sc lacobi contrarix. Paulus nanepfidem finecharitatepoffeeireoftendit,quuminquit:Sihabuero ».cor.tj omnenfidem,ita vt montes transferam,charitatem autem
B.ij. non ha
-ocr page 12-FACVLTATIS THEOLOGIAE PARISIENSIS non habeam,nihil fum.iacobus ctiam in capitein quo di/ citifidem fineoperibus mortuam efle,appellarfidem fim/« laco« i, pifQter iHamquæeft fineopenbus,dicens:Qiiidproderit fratres,fi quis dicat fe fidcm habere,opera aöt nó habeat nunquid poterit fides faluare eum^ Vnde patet quod fides abfcç charitateautbonisoperibusfidesappellanda eft«
Propofitio.iiq« Erafmi. loan.iij»
Sola fides purificat rorda,redditî^idonea quibus crcdun tur cœJelhs philofophiæ arcana»
Propofitio eiufdem*v« loanniStViij^ fl^SoIa crcdulitas via eftad immortalifafem«
Propofitio eiufdem^vi. Lacx^xxii'tj»
QjLiid exigit Chriitusa fuis nifi fidemî'
CENSVRA«
Tametfi reqniritur fides ad aftequendam beatam tnortalitatcm,amp;:ad cordiutn purificationem,vt docent fa craEliteræ:nô tarneneamfolam ad hoc requin' aftruunr, fed potiusoppofitum:Vndeait facobus apoftolus« Vide tisquoniamex operibusiuftificatur homo,â: nôex fide tantum. Et Paulus J Non enim auditores legis iulii funC apud Üeum,fed fedîores legis iuftifcabuntunQuarepro/ pofifiones cû huiufmodiexclufionepofitæ fcripturis non confonant,quæ vbitp bona opera prædicanf. Et offèndt^ culumeædem propofitiones aptac funt prxftare pufillis} quafi videlicet non fint fidelibus neceitaria bona opera, fed fola fides fuffi'ciat ad falutem,
^fTirviij.DE QVIBVSDAM DESYDERIIS ad fi'dem ipedlantibus,
Propofitio Erafini prima in epidola prxpoûta.i,Con'nf« VTtnamillud faiteaperuiftetPaulus,aquibus,a quo tempore,quocultu,quoadîujquibus verbis conies crarifoJeat pants ille myièicus,SC facroiàncftum dominici fanguinis poculum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENSVRA,
Curiofum eli hoc defyderium Scfutileatipimpiuai û ex exirtimationeprocedat,qua credantur minoris authoritay üs effe multa a Chriftoper Apoflolos nobis vocetenus
(radita
-ocr page 13-PROPOSITIONVM ERASMICA. CENSVRAE.
tradita,^ fint ea quac in fcriptura funt expræfla, SufFidenz tercnimfuntperfcnpturamfacram determinata quae ïuti fidelium expcdiuitper eam dctermïnari.Nec authoz ribus Dionyfio,Bafilio,SC Augu(hno,in minori habenz da funtauthoritatc,quae a Chrifto cx Apoltolorum tradi * tione ad nos vfqj peruenere,dc ücramentis amp;nbsp;alijs multis, quam quae fcripturis fandïis dcfiniuntur.Docet cni n Apo Itolus tenendas efle inftitutiones apoftolicas:non folum quae fcripturis exarantur,fed etiam quae nudo (èrmone ab apoQolis traditæ funt.Reliqua vero cómodiusót dccêtius relida funt difpofitioni eccIefiaejVtdeilIis definiatamp;detcr miner,pro vt tantorum facramentorum dignitas,SC ipfius ecclefiae profedusexpofcit.
Secunda eiufdem propofitio,in epiftola praez pofita prima: ad Corinthios*
^Vtinam Paulus aliquanto pluslucis nobis apcruiffet, qualiter extent animae femotæ a corpore,5C vbinam extet anfruanturimmortalitatis gloria,an impiorS animaeiam nunc crucientur,an eis fubueniant noftræ preces aut alia beneficia,an indulgentia fummi pontificis fubito liberen/-tura pœna,q) video multos fuper hifee rebus ambigere, aut certcdifputare,quodfuperuacuu erat fi Paulus aperz te definiuiflet*
■ CENSVRA.
Supcruacancum eit hoc defyderium,0[r periculofum, Multis fiquidemoccafionem after re poteft fcandali,tanz quamquaeillic ponuntur,fuft’icienti fcripturarum teftiz monio no fuffùlciantur:cû tarnen ilia omnia fan's fint per facraelocjuiadefinita, excepta vltimaparn'culade indub ^nttjs,Nam quod animæ iuftorum poft hanc vitam cum Deo régnent beat3e,monftratChriftusdicens in die mor/ Lu.ij* tis fuæ bono latroni: Hodie mecum eris in Paradyfo« Et Paulus , mori exiftimans lucrum , hineque cupiens diftblui, ôè efle cum CHRISTO, Infupcr cum Angeli hominum cuftodes ,Temper videant faciem paz tris, qui in coelis eft, ante diem iudicij t eadem ratione ßjij, vident
-ocr page 14-FACVLTATIS theologiae parisiensis videntamp;f animæ piorum,chirographo peccati iampridcni Chnfti morte fiiblato » Docetfimihter fcripturaanimas 1 mpiorum fiipph'cijs inferni deputan', cum per beatü lob lob n * ducunt in boni's dies fuos , ÔC in piindlo adinx Incsno f^’''*^3defcendunt EtperbeatumludamThadcumdehis nica lu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcnbitur quod fint igz
nis æterni pœnam fuftinentes» Dediuiteitêepulonefcri bit be^tusLucas,quod mortuus fepultuseftin inferno. At vero qui ex hac luce cum dei amiciti'a migrarunt, nondum plane a fcon'a peccati expiati, viuorum luuantur fulFragifs id quod in euangelio Chriftus demonftrat,dum fuades vt viuentes,amicos Ûbi comparent de mammona I'niqui'tatis, qui eos, vbi defecerint,in xterna tabernacula recïpïât.Huc accedit quod iIIi membra funt corporis Chrifti,quarealio rum membrorum eiuldem corporis fubfidio par eft fublc uari.Namamp;Thocnaturainfitumeft, vtvbivnummem/ brum patitur,reliqua membra compatiantur. Regiusquo if propheta idem infinaans in eorum perfona quiDeo funfr accepti,ait;particcps ego fum omnium timetium te,amp;^ cu ftodientiuin mandata tua. PatetitaJ^ quod viuentium prx ces atcfalia benefa(îa,magnopereinis fuccurrunt.Necß ta men proprerea aflerendum efi quod Temper per indulgen rias iubito a pœnis liberentur, Nec hocin fuis bullis ponti fices prætendunt aut ex vi buiuCmodi bullarum pontificia rum laneintelledî-arumjid habetur, Nâ cum non indeflru lt;fiionem,{ed in xdificationem data fitpoteiias ecclefix, no pro quauis caula,omnes quarumcuntÿpœnarurn debitor’ res, per h uiufinodi indulgentias protinus a debito pœnaru eripiunrur,etiamfifintincharitate . VndenuIIimorfaliu certum efi,quantum per quafuis indulgentias Deo fatifTiy at pro pœnis quae peccatis debentur. Necf tarnen fi certus indulgenriarum valorfidelibusignoratur,cam ob recon femnendae funtindulgentix:quasprobauerunt facra com cilia,rummipontifices,atcf vniueiTalis ecclefix conCuetm do amp;nbsp;vfus:ideocp prodeffe Ulas hand dubie tenendum eft-^ Q.'J^ndoquidem perjpCas vberes virtutumfrudus,amp;'ma
-ocr page 15-PROPOSITION ERASMICAn CENSVRAEn gna fatiffadlionis emoIumentaChnfti'anis proueniûnQua re haec propofitio exemplum noxijs dubijs in fide vacillan tium inepte proponens,ofFendicuIum pacbet indodis et in firmis,dubitandi circa ea quae certa fide tenéda funt : in qui bus non folum fuperfluum eft dubitare, amp;nbsp;dubitando dip putarejed etiam illicitumNQuod fi qui fuper his dubitant non nouisfcripturis veniuntinftruendi,fed legitimis fupz plicijsdebetvfc^adeoimpiatemeritascoerçeri.Difputare nihilominusde his citra hæfitationem ad maiorcm élucida tionem veritatis,fi modo per eos fiat tails difputatio, quiz bus ex officio incumbit,non eft temerarium aut illicitumî quin potius pium$Cexpediens:vtparatifinf,iuxta fcriptu t,Pet,j» ramtanquampaftoresamp;docftoresrationem redderedeea ad TiJ quaîineiseft,udeamp;fpe:ÔCeosqui contradicant arguere»
(flTinix.DE LEGE VETERL
Propofitio Erafmiprima.Mare.if
CVm lex terrorem incuteret potius quam amorem,gd fupererat,nift'pofteaquam per legem didicerant hoz mines fe peccatis obnoxios , necpotuiffeabhistemperaz reifimulißfcirentDeifeueri vindicis iudicium neminem pofte efFugerc,nifi vt trcpidarcnt,horrerent, ac defperaz rent^Qwis amarcpoteft,quem horretî’
CENSVRA
Hxc propofitio innuens homines veteris legis non potu iffe vitare peccata,filt; magis induci per legis cognitionem, addefperationem quam ad amorem,eft iniuria legiSC legi flatori deo^Tradidit enim Dominus legem non per quam „ perirent homines,fed iuftificarentur Juxta illud Apoftoz nbsp;nbsp;nbsp;*,
li lex quidcmfanlt;fta,0^mandatumiuftum*Etillud Leuiti Cl cuftodite leges measatcpiudicia,quæ facies homo viuet in eis^NeCß enim deus hominem ad impoftibile obligauit per legem Molaicam,cum non poftit efle iniuftus,
Propofitio eiufdem.ij,Marc.iN
lt;j|Lex Moyfi fuis vmbris, vidimis, ac terroribus fecit by pocr itas» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENSVRA*
Haec propofitio rurfus legi Mofaicac contumeliofa eft,fiC ipfideo
-ocr page 16-FACVLTATIS THEOLOGIAE PARISIEN» ipfidco qui huiiifmodi vmbram vidimas óC cercmonias Icgis inftituit:quæ ex fua inih'tutionead bonö induccbant •ÖC veritatem figurabant nouæ legis, Propofirioeiuidemjq.Roma.vi.
lt;(f Lcx cupiditatesirntabat potius quam coercebat, CENSVRA»
H ic non conucnienter vfus efè Ccriptor ofFicio paraphra ftæ»QuandoquidemIex de fe potius coercebat cupidifates quam irritabat, Non enim eif data lex a deo adincitâdum homines in peccata,red ad cobibendum ab inis,alioquinó effet fandia neep iufta.
üij.eiufdem propofitio.Maf. v»
Præceptum iflud habeturin legepræcipuum» Diltges proximum tuum Si odio habebis inimicum tuum»
CENSVRA.
Hacpropofitionepræceptum haberiin lege de odio ini/ mici,falfoaiîèritur,cumnullumtaleprçceptuminlegeha beatur.Vnde cum régula diledlionis amici QC inimici ad mores perf]ncar,quod autem ad mores ipecîar, inuariatu manct in vtraîjj I^erconflaticriptorein huncnonredleaf fignaffe in hoc,di(crimen legis nouæ a vctcri.
Quinta eiuidem propoCirio.Mat.xix^
Adolefcensaudierat Chriftumdocentem præceptale/ gisMoiàicæ no eiTe Cads ad confèquendum regnûcoelorû
CENSVHA,
Hæcpropofftiotemereaffèritur,amp;rineoquod præfenz dit præcepta lem's veteris includentispræceptadecalogi non tune fuffeciffeadconrequendumregnum cœlorumff uead merendam vitam æternam,didlis Cbrilti répugnât, diccnds:Si vis ad vitâ ingredi,ferua mandata. R urfumtp Mai ‘ ^9 legiCperito recenfend vtrumïp dedilcdiione legismanda/ tum,re/pondit:Iiocfacetviues.
Sexta propofitio eiuidem.i, T imoth.i.
Syncera chantas îi adßt,qtr{d opus eii legis prxfcdpdsÇ' CENSVRA.
Hxepropoßtio quatenus prxtendere videcur viatod^
-ocr page 17-PROPOSITION ERASnCENSVRAEn bus habend bus charitatê non effe neceflaria aut vdha prae C€pta,cx erronco intellcrtu illius lod fcripturæ, iufto non eftlcxpofita,dcfumpta, acceditaderroremBeguardorû i.Tl»** Nc^ ccrteper verba ilia Apoftolusncceflitatcmfecludit praeccptorum/cdexccllendam indicatpcrfedorum: qui non timoré pœnaCjfedvirtudsamorcbeneoperanturN
vij.Propofitio eiufdeni*Galat«iiij,
Verbofiffima lex eft*
viij. Propofido eiufdcm ibidem* ludaei pro tempore crafla religionevel fuperftidonema gis cohibebantur,
CENSVRA»
irreuerenter in his duabuspropofidonibus paraphra/ ftes loguitur de lege a deo mftituta , modo vocans earn verbouiTimam, modo craflam religionem uel fuperftitio nemteum tarnen teftefcripturaipfaelTetanteChriftiaduê tum fapientia ludaeorum coram omnibus populis, Et fapi Ecclc* i ens,verbum Dei et legem fapiends,dicit eue fontem vitæ* Prou«»} ÇTidx* DE AVTHORIBVS LIBRORVM
nouiteftamend*
Propofitioerafmi prima,lnelencho*
NOnftadmdubiuseft infide,quideauth jrelibri du/ bitat, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENSVRA*
Hsec propofitio temerarie erronee a (Teritur, loquen/ do vtfcriptorloquitur de dubio authorumiàcrorû libroz rum nouiT ellamend ab ecclefia fub nomine talium autho rum,receptorum.Cuiufmodifuntauthoresquatuor libro rum euangeliorumifeptem epiftolarum canonicarû:qua^ tuordecim epiftolarum Pauli îartuumApoftolicorum et Apocalypfis. Nani cum Deus viros il los faneftos, organa fua conftitueritineditionetalium librorum, honori corû detrahit,quifquisabhuiufmodilibrisnomina eorum auz fert,vel in dubium vertitinec non SC a frequend abducit et fruduofa eorundem ledione, Prærerea quamuis de autho ribus aliquorum huiufmodi librorum a nonnullisolim du bitatum lir,nihilominus poftquam ecclefia fub nomine ta
C hum
-ocr page 18-FACVLTATIS IHEOLOGIAE PARISIENSIS , hum authorum fuo vfu vniucrfali illos recepif,etfua pro/ bau 1C dffinitio.ne i'amnon faseft Chriftianode illisdu/ bitare autindubium reuocare,
Tertia eiufdem propoftfio.’cuius prior pars continctur in epiftoIaprçpofitaparaphrafi,Luc4',Secundaeftin Supputationibus Numer.xxvi»
De epiftokr ad Hebræos aufhorefemper eft dubitatum ipfe(vtingenuefatear)adhucdubito* CENSVRA Hx duæpropofitiones arroganter ÓCfthifmahceafferö tur,contra vfum SC determinationem ecclefiç in multis c5 cilijs,Niceno,Laudicenfi,Carthaginenfi tertio, cui aftuiC Auguftmus,^ in concih'ofeptuaginta epi'ftoporum prae/ fide Gelafio. Hocinfupcr liquet,quia author huius epifio læ diq t illam fe mififle per T nnotheum fratrum fuumXU luslegationeinquibufdamalqsepiftoh's folebatvti Pau/ lus,Idem etiamdemonftratbeatus Petrus qui ïn fine fecS dae canonicæ ad Hebræos deftinate,quibus ÔC prima mife/' rat,eifdem dicit fcripfifTe chariftimum fratrem fuum Pau ïu m,Magnus item Dionyftus quædam ex hac epiftola ad Hebræosci'tattanquam a Paulopræceptore fuodeprom pta,Idem fimïliter comprobant,CIemens primus, Innoce tiusprimus,Ambrofius,Chryfoftomus,Gregorius Na/ zianzenus,Dama/cenus,Ifïdorus,amp;:ahj'multi Catholic/ do(ftores,Nec verum eft,ièmperdubitatum eftèdcautho re huius epiilolx ad Hebræos,cum ftribar Origenes qiiod ante tempora fua omnesantiqui amp;'maioreseamvtPauIi Apoiioli fufcipiebant. Mira autem arrogantia atq? perti^ nacia efi huius fcriptoris,quodvbi totcatboliddolt;l:oreSf pontifice$,concilia,declaranthancepi{iolam efTe Pauli,amp;5 idem vniuerfalis ecclefix vfus acconfenfus comprobat,hic fcriptor adbucdubitat,tanquam toto orbe prudentior, iiij.eiuidem propoütio.Jn Elencbo
De fecunda Petri diu d ubitatum eii, nbsp;nbsp;C E NS VR A
HacepiUoUTub noïebeati Petri etiâiSoIîeccIeria itio vCu recepit:amp;:definitionecondIiorû,Laudicenûs Careha ginenCis terttj, CelaCij Papx necnonâ^ décréta innocétif { nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;magnt
-ocr page 19-PROPOSITIO. ERAS, CENSVRAE; ttiagni.Praeterea ex eiufdem epiftolacliterajpateteam a be ato Petro efle fcriptam. Nam illius fcriptor Petrus Apofto lus in principio nominatur, adfuifledominicae tranffiz gurationiafleritur in eadem epiftolaifoliautem tres ex a/ poftolis(vteuangeliftae teftantur)illiaftiterunt:vndecum nee lacobum maiorem,ncc loannem euangeliilam ea fcri plifle inconfefïb fit, redeconficitur Petrum illam fcrip^ fifle,Hisitacçperfpedis inepte fine vllofrudu de eins authore dubitatum eiïe proponitur,cummodo nulli liceat hæfitare quin illa beati fit Petri*
V.eiufdem propofitio quæeftin Elencho* ^De Apoealypfidiudubitatueft, nondicoab haereticis, fed ab orthodoxis viris,cjui feriptum tarne vt a fpiritu Ian/ do profedum ampledebantutjde feriptoris noie incerti*
CENSVRA*
Liber Apocalypfisapertecognofeiturabeato loanne Apoftolo fié euangeliftaatditus, tum ex ecclefiae vfu turn ex eiufdem definitione,In eoncilifs, Carthaginenfi tertio atcç beati Gelafij,paritercp in quarta fynodo Toletana. In quadicitur,ApocalypfislibrummuItorumconciliorüau thoritas,SC fynodica fandorum pracfulum Romanorum décréta, lo mnis euangeliftae eiïe praefctibunt, SC inter di* uinos libros recipiendum conftituerunt. Cui quidem fy/ nodoinfigni dodrinapræfulgensinterfuit ifidorus præz fui Hifpalenfis.Praeterea ex eiufdem libri contextu oftenz ditur beatus loannesilliusauthor:nam in illa fcriptor efle df loannes qui perhibuit teftimonium verbo dei:quiip ea dccaufainpathmoninfulamrelegatuseft î qprofedode alioa loanneapoflolo ÔC euangeliftanequeuntintelligi. Idem rurfus conteftantur,iäcerrimus pr Diony fius Areo pagita,beati Pauli difcipulus,lnnocentius primus, Hyre ncus, luftinus,Damafcenus,altjcp catholici dodores Scfan diviri: Inter quosfplendidum Ecclefiae iubarAugufliz nus hoc manifefle indicattqui Alogios fiue Alogos inter he reticosabecclefiadamnatos connumerat, eo quod 1Ogt; ANN EM ApoflolumSC Euangeliftam negent Euanz
CJj gelium
-ocr page 20-FACVLTATIS THEOLOGIAE PARISIENSIS geh'um fcn'pfifle ÖC Apocalypfim ♦ Quapropter codé mo do lapfus elt hlc fcriptor in ifta propofmone, vt in pracce/ dcntibus propofitionibus praemiflum dubnimproponen do, pufillis præbcns offendïculuni,oinina explicatione de tertninationis ccclcfiæ,làcrorû conciliorû,amp; fdórS patrô» Tit»xi. DE SYMßOLO APOSTOLORVM» SXn praefatione inMatthæum propofitio Eraltni
Ymbolum an ab apoftolis proditum fît nefcio* CENSVRA.
Cum fymbokim quod Apoftolorum didtur, abapofto Iis cditum clTe 8C prouulgatum fîtfidc tenendum, tencant quotç catholici do dores,Clemens huius nominis primus in epiftola ad lacobû fratremDomini: Auguftinus ferm.i dominica in ramis palmarum,6(quot;invigiliapentecoffes ♦ Ambrofiusitem Qc Leo primusat«^ alq vniformitervnu quemtj apoftolorum quod fenfît dixifle, dum illud con/ derétjhæc nelciétia impietati deleruiés,lcadalo(e j^ponit» ^Tit. xij. DE TRADVCTIONE SANCTA/ rum feripturarum in linguam vulgarem:
Propofitio Erafmi prima.In praefatione eiufilem SinMatthaeum*
Acras lifteras cupiam in omnes verti lingas, CENSVRA»
Quamuis in quameunq^ linguam vertantur ßcrae litte/ ræ amp;nbsp;fuaptenatura iàndæ fint ô^bonæ,quanti tarnen fîtpe riculi permittere paflîm ledioncm earum in linguam vul garem tradudarum,abf($ vlla explicatione idiotis amp;nbsp;fim plicibus eis abutentibus,nec cas pie fiC Inimiliter legenti/ bus,quales plurimi nunc reperiuntur,fatis indicaruntVal denies Albigenfes ac Turelupini: qui inde occafîonefum pfa,multos errores diflèminauerunt. Quare hac tempefta te,pcrfpeda hominum malitia,periculoià acperniciofa ex ftirithmôitradudio:Ioquédodeoîbusfcripturae librisin difFeréter. Nec ficubi pauds eilet vtilis,propterea temeré ciîet oïbus permittenda, In renâcp ad ûlutc no neceftaria potius côfulédû eft multorû perfpeduiipiâm interdicêdo quanipauco
-ocr page 21-PROPOSITro* ERAS, CENSVRAE, quam paucorumvtih'tan earn permittendo,cß graiü mul titudinis incommodozvndeô^ iuredamnata eft nuiufmoz ditranslatio
Propofitio ciufdem.ij, in præfatione in Matthaeum;
Exclamant mdignum facinus,fimuliervel coriariuslo quatur de ftcris literis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENSVRA.
Rede perpenfamultorum huius temporis temeritate, indignüfacinus cxiftimandu[m;cft,quod idiotæSC fimplp ces mo iudicio facras literas legant,in fuam Iinguam conz uerfas:SCde illis diirerant,autdifccptantesde earum difz ficultatibus tradent. Nec tarnen prohibetur per hoc eis conferre inter fe de qs quæ i'n concionibus publicis audiue runt,ad morum corredioncm,ö^ad compundionis QC deuotionis excitationcmlvt magis ac magis in ipfis chariz tasaccrefcatjhumilitas folidetur,at(ç opera carnis morz tificentur.
Propofitio ciufdem.iij. in prxfatione in Matth. ^Meauthorefacroslibros legetagricola,leget ^faber, legetlatomus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENSVRA.
^Teftantur facra eloquia fimplices effe tanquam paruuz los,quibus authorc Paulo lade opus fit,nó enim folidam nbsp;nbsp;°
adhucefcamferrcacdigercrepoflunt,perfedorumfiqui „ v dem foliduseft cibus, corum qui pro ipia confuetudinc cxercitatos habent fenfusad difcretionem boni ÔC mali. Quapropter non eft medium aptum huiufmodi fimpliciz busquodindifcriminatimquofuis facros libros legant in Iinguam vulgarem translatostfcd conuenientiflimum eis medium ecclefia conftituit,auditionem verbi Dei,6C frez quentationem prædicationumeiusîNecp eisobitcr interz dicit vfum quorundam facrorumlibrorum qui c3 expli cationeconuenientiacdificationi morum fint accommodi fific tarnen tales libriab ipfis legantur pie ac fobrie,citra fupercilium Slt; arrogantiam,vt;n5 inde contemnant præz dicationes,nec acrebra verbi dci auditioncretrahantur. Proindehæc ppofitioabfcÇ praefcripto moderamine poß ta fuialfertorÉ fanx dodrine nô fatis côfentire demôftrat
C.iij. Propoz
-ocr page 22-FACVLT, THEOLO. PARISIENSIS, Propofitio ciufdem Ai ij. in eadem præfanone, Ezechielisprophetænecp Cantici canticorS aut cuiufquamlibrorum veteris teftamcnti leA'onemvlliho minuni interdixero, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENSVRA«
Cum (edis Apoftolicædecretomukorum tab'um libfO rum lecflio laids iampridem interdida fit,amp; cruditisin Ie gedominiapud Hebræosgrauium authoû fentcntiaproz hibitafueritledlfodidlorumlibrorum.atcp primi capitis genefeos,anteannû ætatis tricefimû, prædida propofitio temerarieamp;impudenterafleritur.’quandoquidem eadem fubeftcaufainhibenditaliû Iibrorumledionem,qu3cfub erat,quandodccrctLim Innocentqtercij fuper his confti/’ tutum eftjcuius fragmentum refertur de hæreuin Authen tica cum ex iniundo ♦
Propofitioeiufdem in eadem præfatione, Quinta^ ^[Indecorû vel ridiculum potius videtur qj idiotaeamp;’mu/ lierculæ pfitâci exemplo Piâlmos fuos SC præcationemde minicam immurmurant,cS ipfi quod fonâtnôintelJigand CENSVRÂ.
Hæcpropofitio fimpliccsidiotasamp;f muliercplasab ora fionc vocaliiuxta ritumSf.coniudüdincm ecclefiæperpe ram retrahês,acfiinutilis fjt^nifi ab casintelligatu^iriipia eftamp;rerronea,viam'præbens errori Bohemoru,qui ofFiz ciû ecclefiafticû in idiomate vulgari celebrate conati fund. Alioqui'in lege veterj indecorû fiiifiet^à ridiculû,fimpli cem populum ex deiinffituto cacrefnoniaslegis obiêruare-quasnô intelligebatrquod aiTerereeftinJegemâÇ in eius latoremdeüjblaiphemû haeretiemNecÇ cnim per ver/ baorationisfolum prætendlt Ccclefia, vtkrie verborum i!lorumerudiamur;iëd vteiusfini nos confirmando,velu ti ipfius membra,diuinas laudes pronûciemus débitas gra tiarumadlionesperibluamuSjôCnobisneceflariaimplore mus4 Vnde proprer talemorantium inrentionem,dei mu nere alïcdlus inflammçtur, intelledîus illumineturjiu/ mana inopia fublcuctur,afq? gratiar gloriæ frudfus corn paretur. Qiiæ certum eil orantes,per taies orationes vo^ cales
-ocr page 23-PROPOSITIO, ERAS. CENSVRAE* cales quamm's verba non intelligant,prætenderit.Qiicm/ admodumlegatus.ôC fi domini ku' verba non eapit,üla ta/ men iuxta mandatum domini fui referens,gratö impendit obfequiS 06 dno,06 ad que mittitur.Multæ fîmiliter pro/ phetiæ in ecclefia cantantur,qu3e quâuisa multis cantanti/ busnonintelligantur,plurimû vtiliseftâS meritoria earû pronûciatio ÔC cantus. Diuinæ fiqutdem veritati quæ illas docuit ac reuelauit,eas cantâdo gratûobfequiû exnibetur Per quæ fane confiât,no in folaverborû intelletflione fru/ dum orationis confiflere, pcrniciofum quoq; elTeerrorë cxifti mantiûjfolum ad erudiendum intelledû fieri oratio nem vocalemicû præcipuefiattalis oratio ad inflamman/ dumaffedumivt pio ÔCdeuotoanimo in de3,modis præz didisfeerigendo,mens reficiatur:ô6 obtincndo quæ pe/ titjfuaintentionenonfruflreturtmereatur itidem intelle/ dus illuminationem,quemadmodumô6 alia vtiliaaut ne ceiïàriatqui nimirum trudus longe vberiores funt,quam fol a verborum intelledioiquæ abfcß excitatione affedus indeum,parumafFert vtilitatis. Quodfi contigeret Pfalz mos in linguam vulgarem traduci, non propterea eorum fenGim fimplices Ô6 idiotae plene perciperent»
^Tikxiq.DE HIS IN QVIBVS A COM. . muni vfu ecclefiæ latinæ paraphraftes reccdit in fuis paraphrafibus.
IN hominibusbona voluntas. Pro homi'nibusbonæ vo luntatis. Antequam haecvniuerfitas rerum cœlcftium ac terreftrium conderetur,iamcum pâtre aeterno fermo erat3eternus,vtiturdidionefermo,cum vtamur didione
Luc.î»
I,loâ4f
verbum, explicando illud in principio erat verbum. p Tres funt in cœlo, qui teftimonium praebent Chriflo, Pater, (èrmo, Ô6 fpiritus. Atque horum trium fummus cft confènfus. N os legimus, T res funt qui teftimonium dant in cœlo, Pater, verbum,Ô6 fpiritus fandus , ÔC hi tres i’num huit. Perperam autcm explicat partem illam paraphraftes, hi tres vnum funt, detrahendo maximo teftimonio
-ocr page 24-FACVLT» THEOLO. PARISfENSIS.
tçlhmoniofidei devnitatc fubftanhæin tribus pcrfonis, Lucjo anfamprxbensdefenfloniscrroris Arrij, Defïgnauitdo/ minus é numero difcipulorum fêptuagintà:vbi feptuagin ta duos legimus,
Lu.14. vnus è difcipulis,cui nomen Cleopas ♦ Legimus auz tem Cleophas.
cor tt Hoe eft corpus meum,quod pro vobis frangitur; vbinos ’ nbsp;nbsp;’ lcgimus:Hoc eft corpus meü,quod pro vobis tradetur,
loa.vh Si huncvelïmmanere donecipfè veniam,quid idtua re^
’ fertç’ Nos vero Iegimus:Sic eum volo manere donee ve/ mam,quid ad teç'
Doceo vos quomodo redi'uiuus mulrisfe confpiciendum præbuerit,primum Cephæ,deindeduodecimillis« Ponit duodecim cum legamus vndecim*
i.cor» 15 Nonoésmon'tun fumus,cü fortaflediesille aliquotnogt;* itrü viuos depræhendet:/èd tarnen oés i'mmortalit atis glo na immutabimur:g hicpi'etatisftudioquoquomodo medi
Phil,44 tamur immortaIitatê,abftinêtesapeccaticófagio.Ex hïs in paraphrafipofitis,patetErafmölegere,nóoês quïdem dormiemuSjOmnes tarnen immutabimur, Nos verocongt;’ tra legimus, omnesquidem refurgem us; fed non omnes immufabimur,
Germana coniunx,pro germane compar.
Solomon,pro Salomon. Paracletus,pro paradttus^ Seruator,pro fàluator, Capernaum,proCapharnauum» SpiritusfatidicuSfVbi folecdid fpirïtus propheticus^ Betheßa,proBethüida. Bethabara,proBetania. to,proMileri.
CENSVR.A,
InbisôC alijs huius generis non paucis,Latinis homiz nibus feribens paraphraiies^temerarie ab vfti communi eccleliielatine recedit : quem Ceruare debuerat,vefiigijs inhxrendo prxcedentium patrum ladnorum,Gregorijf Leonis, Profperi, CafTiodori, Ifidori,Bxdx, Alcuinit Haymonis, itabani, Anfèimi, Bernardi, K.uper[i,Hu^ gonis, ac IZicardi de fandîo Vidlore, ÔC cxceroriim:
quifuum
-ocr page 25-FROPOSITIONVM BRASMICA. CENSVRAB« (jiü fuum femper ludiciö EccleGalticæ côfuetudini, vt hu/ milis fuadebat chantas,accommodarunt atcp fubmiferûtî nihil attêtare aufi, vnde quoquo modo poflet ecclefia perz turbah.Proeximiafiquidem fuafapientia notant viri illi eruditi(rimi,qgt;poftincomparabilem beati Hieronymiin fanlt;?lisfcriptunslaborem,vetLiltus Ecclefiae Latinae vfus magno eruditorum confenfu tot fæculis probatus,SC præz clarisCa'thohcorum docïïoriim commentartjs illuftratus, Latinishominibus pro lege habcndus elTet, norma lo-' quendiin facriseloquijs.’necp per hocGræcis Hebraiz cis literis quicquam detraheretut,(ed fuus cui(Ç mos óC or doferuaretur.
^Tiuxiiij. DE QVIBVSDAM PROPOSIz tiontbusquaepoGtæ videnturcx inaduertentia vel Pa/ raphralla: vel T ypographorum.
Propofitio prima,Mat« n, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!
CH iftuîHierofolymæcircûcifuselÉCENSVRA« kimouendadidioHierofolymae«
Propofitiofecunda«Math,x«
^Quinto loco nomina Apoftolorum erant, lacobus Alz ÇheifiliuSjVnacumluda lacobifilio. nbsp;CENSVRAî
‘rofiliodicendumfratre« Non enimludas lacobi filius fuitjfed frater.
Tertia propcfitio Luc.q. gt;nbsp;^CumadelTetdiesapartu quadragefimus fecundus,quo lexmafculinûfœtS iubetexhiberidno. CENSVRA« DeponendaelldicG:io lecundLis.lvixtalegemtnim mafz cuius intemplo debuit Domino offèrri quadragefimo die a partUjnon quadragefimo fecundo.
P ropofitio quarta. Luc. q.
^Cunifbs tandem rite pera(flis,qu3e ad purification? prac fcripierat lcx,reuerfi funt in Bethleê. vbinatus fcft puer. GENSVRA. Bethleem pofitum eftpró Nazareth, nee addi debuit, vbi natus erat puertcum ita fcribat Lucas« Er vt perFecerunf omnia fecundu m legem Domini,teuer ”fifuntinGaIileam,inciuitatemfuamNazafeth. j 5
D Propofitio
-ocr page 26-FACVLTaTJS THEOLOGIAE parisiensis
Propofidoquinta.Luc.iïij.
ITNaaman Syrus ter mergi in lordancobtcmpcrauit» CENSVRA,
T er dixif cum fepties ab Hehzeo mergi lufRis fit» Propofitiofpxta, Math.xxvij.
HJCacterisquidemdigrefl'is pcrfcuerai untill/c duæ Aîâ' ria Magdalenæôt; altera quaedam e regionefepukhri»
CENSVRA.
Subftrahendum eft ilkid,cæteris quidem digreffts, cum monfiret Lucas alias mulieres ab fins duabus monumen' turn inuifiire.
Propofitio feptima. loannis.i,
Philippus profelïlis eil eadé de Chrifto quae poltea Pcgt;’ trusprofelTuselt» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENSVRA.
Pro Philippe reponendSefiNathanael.Nectamco.îno cadéde Chrifto Nathanael ^feflus eftq Petr9Apoftoltô»
Propofitio odaua. nbsp;nbsp;nbsp;Philip.iij.
^Ego Paulus ludaeus fum,ex 1 ud eis oriundus,nec e qua / uis tnbu verum præcipua,nempeBeniamin, vnde QC cerdotes conftituuntur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENSVRA.
Aliquid ibi deeftecertu eft. Nec enim tribus Beniamin præcipua eft inter tribus filiorum Ifrael. Sed tribus l uda, nec ex tribu Beniamin facerdotes conftiruuntur,fed ex tri bu Leui.Porroquodin ièqucnticditionehuiufinodi erra ta feriptor emendauit, comprobamus.
lt;[Tit.xv.DE QVJBVSDAM PROPOS! tionibusinquibusnonfatisoftîcio paraphraftæ feri^ ptoriftereipondit. Propofitio prima. Mat.xix» aV ifquis vxorem dimireri(,ôi^ duxeritaliam, adulte rium commitir,nifi forte quâ répudiât,adulterioco meruit repudium, .• f. Propofitiofecunda. Aîat.xxiiq.
lt;[Diem hora vltimiiudictf,neciplefilius hominisao^
. uitjhociôli fibi feruauit pater. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
TH'-, çj: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Propofitiocertia.Roma^vitj,
IJSpiritus Dei etiî ü fileamus,tamc pro nobis ititerp^i^^
-ocr page 27-PROPOSITIONVM ERASMICA. CENSVRAE* Deü,td^ nohuano more, fed semitibus inenarrabilibus»
Propofitio quarta. Roma. viij, fl^lftcfpiritusqiiotiesinterpellat profaneflis indolcfccsfu {)er illorum malis, non iuxta humanu afFeó:uni interpeb at,fed iuxta Dei vokintatem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CE IN SV R A.
Inhisquatuor propofitionibus paraphraftç officio migt; nus reólefungitur feriptor ifte in liia paraphrafi, quae vbi fenfum debcret aperire,illS non aperit,cum tarnen per aliz oscatholicosdodoresclareexplicetur, Nam certumeft quantum ad primam,non licerc viroducere vxorê, etiam propria eius adultérante, cum omne vinculu matrimonij inter fideles fit indifrolubile,nifi interueniat religionis foz lemne votum polt matrimonium ratûfed non confumma/ turn,Quantum vero ad fecundâ, certum cit dié SC hora vl timiiudicij noffefiliu hominis fecundu humanitatê, cum ipfefeiret omnia quae ventura erant fuper eum, SC dederit loan.ij« pater omne iudiciu filio,vt filius hominis ell,licet illud no Ioan, 5« dederit vt ante conlfitutum tempus paffim hoibus,dies SC hora ilia iudicij reueletur« Quantum autem ad tertiam SC quartam,ideooraredicitur fpiritus fantftusSC ingemifee/ re,quod fua gratia fideles orantes reddat SC ingemifeentes pro fuis iniquitatibus SC peccaris:aut ob alias pias SC iullas caufasivtvniformiselt catholicorum dodorum explicaz tio Sc fententia.
^Tit.xvi.DE MERIT1S« Propofitioprima«
In Elencho annotatione, exeij*
Erita vix pofellcöltituereÄuguftin9,CENSVRA Merita noie operisChrillus conltituitdS inquit, Voca operarios SC redde illis mercede. Ei Apoftolus noie Mat. to laborisdicês.Vnufquifq; propriam mercedêaccipiet icz i.Corî*' cundûfuûlaborem.Etiapiensin Prouerbijsnomine iufti thtj« tiaeinquiens. Seminantifiduciam mercesfidelis« Merita Prouer rurfum nomine meriti conltituit Apoftolus his verbis* bj.t* Beneficentiac ÔC obliuionisnolifeobliuifci,talibus enim Heb* ij hoftijspromeretur Deus, Et Sapiens in Ecclefiaftico hoc Eccl.i« verborumcontextu* Mifericordiafaciet locum vnicuicÿ
D*ij« fecundum
-ocr page 28-1 FACVLTaTis theologiae parisiensis fccundö mentü operum fuorum. Et poft cos conformitcr ad caereros Catholicos do cl orcs Auguftinus men'tum afle ' rens conftrareex libero arbitrio vertibil/jamp;f diuina gratia vt fit meritum opus amp;:gratiæ,amp;libcri arbitrij vertibilis, Hacc itaq? propofitio quatenus per eam prætenditur bca/ turn Auguftinü non aperte amp;nbsp;certo conftituere merira,eft manifeftefalià,Ô£fadimpiamacccditdolt;ftrinâ Lutheri de fide operibus.
Propofitio fecunda,in pracfatione in Lucam, Mar« 6 ^Chriftus liberal vniuerios ab omnibus animarSmorbii tantum vt morbum agnoicamus S)C fidamus medico«
T ertia propofitio, ^Apoftolidenunciabantomnibus vtpocnitentiam rentanteadtorummaloru ,nequifquâ fideret fuis fadis, fed tantum promiftis euangel icis, Propofitio quarta.Mar,xi,
^Deus a peccatoribus nec holocauftomata rcgrit, necdo nariajtantumagnofcemorbumamp;'confide demcdico«
CE NSV RA.
Quanquam plurimum confert adimpetrandum a Deo quod petitur,ardor fidei etfimplex ac pura fiduciainChri no 8gt;C eius promiftîs:illa tarnen non fufficiunt, nifi addanz tur bona opera. Quare hæ tres propofitiones quantum ad tres vltimas earum partes quibus praetcndunt fiifticeread ûlutemrtalem fiduciam in Chrifto â^cius promiftls.abfcp bonis operibuSjdum fieripoiTunt, bxrefi Lutberianx de fide 8C operibus aftipulantur.
Propofitio quinta. Lucæ.v, fefiis nullum aliudexigit facrificium quam fimplicera ergafe fiduciam.
Propofitio fexta.Mar.ij.
lt;|fSatisfacrificauif,quiftcum olenafiducia oUendit. CENSVRA.
Cum Euangebfta boc loco de facrificio nihil dicat,û'pef has duas propofitiones intelligatur quod per hoc quod Cbrifius fccitauthoritate exceïTentiæ.non requirunturia nobû
-ocr page 29-PROPOSITIONVM ERASMICA. CENSVRAB nobis bona opera SC fatisfadio ad dimiflionem peccatorS pro peccatis poft baptifmû pcrpetratis, haercticae funt : cQ ndetenendumfitpeccatoresdeberefansfacere pro pecca/ tisquæpoft baptifmum commifere: iuxta diuinaciuftitiae decretumialioqüi pro animabus fidelium defunclorS mix nime oraret ecclefia cathokca:ne($ poft hanc vitam ponen dum eflet pu rgatorium»
P ropofiri o feptima, Ma t h. x ix.
Nullum eft opus hominis ira bonum vt mereamur prae mium ærernae vitae, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENS V RA,
Qiiamuis vitaæterna fuaptenatura tantum fit bonû,vt abfcç diuina gratia non poftet quis illâ meren, alTerere ta/ men hominem cum diuina gratia illam non poiEe promez rcri,eft hæreticum SC iàndis feripturis contrariû,qui oftê dunt per obferuationem diuinorum mandatorum peruez niread vitam aeternam,iuxta verbum Chrifti,Si vis ad vi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*9
tamingrediferuamandata.CumôC ApoftolusalTerathoz mines per beneficentiâ ÄS communionem Deumprome-reri. Et Sapiens de quibufdam Tandis viris dicat, Tentaz oapi.j* uit Deus il los Ô6 inuenit dignos fe,
Propofitio.vit} .Mar.x.
Qlu’ præm ij caufa certat,non certaturus nifi feiat dandij pra£miüm,isfeipfumpracmiofruftratur, CENSVRA, Tametfiprincipalius Dei amorequâpraemij,debêt ho minescertareamp;beneoperari, licitumefttarnen eos praez miomoueriad bene operand um amp;nbsp;certandum contra ten tationes:2lt; oppofitum afterere erroneum eft,amp; feripturæ aducrfatur.Scribitenim Apoftolus: Debet in fpe qui arat arare:amp;r qui triturât in fpe frudus percipiendi ♦ Proban/ tCQjj/ turetiamaChriftoeunuchi qui fe caftrauerunt propter t'hi.o regnum cœlorum, Etinclinauit regiusProphetacorfuSL adlaciendasiuftificationes,propter retributionem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«Gl ’.,0
qiTit,xvii, DE FIDVCIA BONORVM -opcriim ÔC meritorum»
Propoûtio pnmagt; In fine diatribae.
Dut)» Lutherut
-ocr page 30-FACVLTÄTIS THEOLOGIAB PARISIEN* LVthcrus pi'e quidê ac Chriftiane difleruitdc fiduc/â mentorum operum ÔC viriûnoftrarS: acdetotafidu/ CiatransfcrendamDcumâfciuspromina. CENSVRA, De abifcienda fïducia operû Si meritorS impie acExre-* ticedifleruiffe Lutherum exploratum cft. De illis namcp tta defleruit, vt minime veritus fit bona opera mérita pa riterâSfiduciam in illis fub Dcorepofitam damnare: quae multisinlocis facraeloquiacomprobâf,docent enim ho/
*.Cor,5 mines poft banc vitam relaturosquægeflerût in corpore, 'oan*5, fine bona fuerintfîue mala, SC procelTuros in refurredio/ nem vitæ eos qui bona feccrint,in refurredionê vero iudi cij eos qui mala. Excitant etiam eadam iâcra eloquia Chri/ ftianos duplicinominefacereac mulriplicare bona opéra, turn y t ieminantes non parce in hac vita dilutes fiantin boz nis opcrihus,ac benedidionépofteademetant, turn vt per illa certitudinê acquirant fuæ vocationis Si eleSiionis, Fix trPet« t delesnempeitaexhortatur beatus Petrus,Satagitevtper bona opera certâvefirâvocationêSC eledionem faciaris. Hoc enim facientes non peccabitis aliquando.Quod û cer ti redduntur homines de fua vocatione Si eledionc, bene operando,nonvtiqjdi!Fidunf,fedcerram habentfiduciatn quod non fit futurus finis labor inutilis apud Deu' n,q eos nô fallif,dS bona eterna pollicetur beneoperâtibus.Hinc ßne patet q? in bonis operibus tanquâin mcdtjsad iàlute neceilârq's cum Deigratia rcdefiduciâ fub Deo fideles re ponunt, Quareappofiræ lêntentiæ fubfcribens Erafinus turpiteraberrar, Si remer3rie Icandalifatlegentes,
Propofitioiêcunda (juxedin Elencho, ^Periculum eftmerftisfidere. CENSVR A, PfaK 7t Cum redditurus fitvnieuicp Deus iuxta opéra fua,débet Mat, gt;6 fecurieffe qiiod fi perièuerauerint beneagendo,Si diuina mandata cuftodiendo^confequencurviram çternâ. Hoc enim includit ratio ipei, proinde mericis hoc modo fl derenon iôlû poiTuntjièd etiam tenêcur, alioqui non fpe^ tarent,Quare erroneum efl afferere qiiod periculumfit bocpadiomeritisfidere^Nectameneafiduciag'radsmX mif^icordiani
-ocr page 31-PRÖPOSITIONVM ERASMICA, CENSVRAE mifencordiam Dei excludit.Per quas merentur homines SiC ad vitam aeternam acceptantur. Longe fiquidem abeft hiiiufmodi fiducia a præfumpiione ÔC ingratitudinCjDeo cnim omnia bona opera allcribit,vt praccipuo authori,0C meritorum maximecollocar indiuiuamifericor dia. Non in proprijs meritis aut in huana iuUicia quae nul/ lius eft monientijfeclufadiuinamiiericordia,licet cum ilia ad ialutemex Dcidecrctorequiraturhuuiana opera,quac nihilominus Dei donû hint. N ec^ tame vIlQ eft opus hois quo regulariter abfolute, Sgt;C ablqj conditione futuræ per/ (cuerâtix ip is fecur^elTe polFit de falute citrareuelationê*
^iTit. xviij. DE biDVCiA CORPORALIVM caeremoniarumamp; ftatutorumreligionis
Propofitio prima in Elencho» aVomagis hatremuscorporalibus cæremonijs,hoc magis vergimusad luaaifmum. CENSVRA«. Lt 11 inoperibusäfcorporalibus caeremonijs nonita fi/ dendumelt,vtfpiritualiainquibusperfe(ftiocôfiftit,poft ponantur, in illis th fuo gradufub Deo fiducia habere de/ bemusjilla quae tanquaarma ad militandum contra fpiri/ tuales hoftes airumere,prout Chriltus docuit QC fandii pa/ trestradiderunt. Nec^ plane exiftimâdæ funt cçremoniac ab cedefia aut fandis patribus inftitutae ad Iudaifmû ver/ gere,qiatnobfoleuit ÔC abrogatus eft vt abrogandû pror fus prophctæpracdixcrût.Quodaûtarbicrantur ecclefiä aut fandos patres rurfus ludaicascçremoniasinftituere, non Chriftiani credendi funt, fed impij haerctici Aeriani» V vitdeuift3E,aut Lutherani, aut codé fermento malitiae corrupti, Pertinêtenimecclefiæ cçremoniac ex fua ratiôe ad eminent? virtut? vtpotc ad religion?, SC eas Deo exhi bêtes aut ijs quac ad ipfum fpedant.nullü peccatum admit tunt,fedvirtutempracftant aepietatis officiü exerc?t,nec grauat ecclefia fideles 1 udaicis obferuationib9cçremonias pracfcribês,fedccontrarioillos magis hoenoie fubleuat, qbus falutar? fefe præbet vitac duce atlt;ç diredricem,ficut qui leges vtilcs pr aeferiböt populo nucâci QC praccipiti,n5 populuok
-ocr page 32-FACVLTATIS THEOLOGIÄE PARISIEN, populum oneranr,fed leuanc modû vjuendilt;ç rationes co/ menfurantes.Proindepratfcnptapropofirio loquendode fiduda in corporalibus ceremonijs vt prædicîû eft,impia eltàrh3crenca,cumerroreconueniês Aerrj, VvitcleuiSC Lutheri,qui error ex peruerfo loci illius fcripture intelle ».ad Ti ^^iJdecerpitur.Corporalisexcrcitatio ad modicum vtilis inot.4. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quem non huiufmodi corporales ceremonias inten
* dit Apoltolusnihiliducerefiad pietatemôf diuinum cuk tumordinentur,fecusautemfiperfeamp; folitarie afl'uman/ tur,i ulla habita rationepiecaris,neq} ad eainordinenrur;
Propofîtio.ijan Elencho. fl^Optoomnesefle taies vt corporalibus ceremonijs non egeantadmodum,autnon ita multum tnbuant.
CENSVRA.
Per fpeculumamp;' inçnigmate Deû vident fideles inhac vita,âc'adinLiifibiliaducunturpervifibilia,nccfôluminte riorêamp;: inuifibilem,fed exteriorem 8k: vifibilem Deo,qui dominus eft corporum fient ôtTfpirituu tenenturexhibere famulatûfeu cultum,qui ceremoniarû nominefolet defig nari. Ideocß pro huius vitæftatu egent omnes ceremonijs, fiuevifibili Deicultu,quamobréqui huiufmodiceremo/ nijsdetradantjtemerarij Chriftianæ religionis violatores cenlèridebenttquemadmodum hocdefyderiQ huiusferip toris in hacpropofitionetquodex eadêpropofitionis fen/ tinaproficifcitur, exquo propofitiopræcedens.
Propofirio.iij Jn Èlencho^
^Siprxfules inilitueruntaliquid ludaïcx obfcruationis, pro pter infirmos,non damno. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENSVRA,
Hæc propofitio innUés ceremonias amp;nbsp;obferuariones ab Ecclefis auf a faneftis patribus iniiitutas effe i udaicasjamp;ffo lis infirmisconuenire.impia efijEccleCix iniuria,amp;f ex er/ roneofcripturxrenüi,vcprxcedences deprompta. Quod aurem huiufmodiceremoniæaut obferuationes EccIeCix auf fândorum patrum non fine l ud3tcx,iàtts prius môftra fum eft,fêd quod non Colis infirmis ÔC imperfedis compe-' tant apertedtmonlfratur, Adam Gquidem perfedlns cre3 ' tuseü
-ocr page 33-PROPOSIT. ERASMIC, CENSVR, tuseftjSC tarnen ccrrumcibi genusillia dnoeft prxfcn'p/ tum,PerfecfliindemfueruntApoltoIiqiücrebro ieiunijs vacabanr, vigil ijs orationibus:a ccrtis quocß cibis abiii nebantjVt a fufFócato fanguine« Vndepatetquam pcftiz lens fit haec do(firina,a{rerenspcrfe(Qos in via non egere huiufmodi corporalibuscercmontfs:quæ eertc ad erroz rem fpeAat Bcguardorumjqui iure in concilie V lenncnz fi reprobatus eft,
Propofitio quarta. Mar. ij.
^Meisdifcipulis ( ait Chriftus ) nihil iftarum rerum prae fcribo,hisvcfcere,his abftine,nunc quiefce,nunc labora, fic vefcere hoc,nc contingas illud,ne cótratftes: ne Temper mancant imbccilles,ft me praeceptore femel didicerint huz iufmodirebuscorporalibusfidere« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/
CENSVRA.
De hacpropofitione quantum ad pn’mam partem di«gt; tur,quod quamuisChriltusiftavniuerfaliternó praefcriz pferitjhorum tarnen aliqua praefcribenda per Pctrum,reli quosapoltolos,0£f corum fucccftbrcsad ccclefiae reliquit ædificationcm,diccns:Qui vos audit,meaudit:fltr qui vos fpernit,me fpernit. Quantum vero ad fecundam partem, Lu^to« videlicct,ncfemper maneant imbccillcs quatenus innuit huiufmodi rebus veluti virtutis adminiculis fidentes redz di imbecilles fió minus fpirituales,falfa eft fiC ecclefiac iniu ria,quaetaliaafpiritu fando direda,a£l hoe conftituit, vt perilla fideles in fpiritu proficiant,amp; virtute conuenienz tiufcpacfaciliusdiuina praecepta adimpleant.
Propofitio quinta, Lucæ, xix.
Alius oftenditaliquem è Pharifacorum gencre,SC dicit: afpicCjhieeftChriftus: Aliusrurfusiudicat aliumcandiz do palliOjfió dicitrecce hic eft Chriftus, Alius diueribs iuz dicans colores amp;nbsp;formas vcftium,clamat hic eft Chriftus. Alius demonftrat vefcentê piicibus,amp;dicit:hiceft Chriz ftus. Alius fpadonem oftcndit,amp;dicit,hic eft Chriftus. O ludaicSóèincredulum genus, vis videre lefum lt;nbsp;Conz fccndearborem,fumctibi oculos Zachaci. CENSV.
E Quamuis
-ocr page 34-FACVLT. THEOLO* PARISfENSrS»
Quamurscertumfït non efletalem adhibendam ciam mftitutorû religionis obferuanoni, qualem diuim's prarceptjs, tarnen non eftcontemncnda: fed magnifadcn/ dafunc huiufmodi inftituta religionum, quæ adpurita/ tem mentis,fcruentiorem Dei amorem,SCraciliorem diui norum præceptorû adimpletionem ordinantur per quo/ rum obferuationem multas virtutes comparari,amp;^ pi era/ que uitiacohiberi,confiât hac autem propofitione fcrip/ tor hic talibus religionum inftitutis de diuerfitate habi/ tuuiTi,deabftinentia a carnibus âS cehbatu,aftutc,fed pudenterSCimpie videtur infultarc,cum illafêmper ha/ bueritinprincipio Ecclefia catholicaiôtTdamnauerittam pia ac tam fandainftituta carpentes aut illis quoquo mo/ dodetrahentes»
Propofitio fexta. Marei,
Rede negligitur color aut forma veftis,quoties id com modum eft homini.
CENSVRA.
Haec propofitio innuens vnicuicp Ikere fuumhabitum relinquerc,quoties id illi commodum vifum fuerit, Ecde fiafticam éc monafticam vitam diflbluit t ac fândorS pa/ trum ac pontificum conciliorum inftitutis eft iniuria»
^fTit.xix.DE ORATIONE VOCAL!» Propofitio prima, in Elencho,
Cannotatione.Ixiii).
Hriftus in orando damnat multiloquxum» CENSVRA
Haec propofitio fîgnificansChriftum orationcm dam/ nafïeprolixamfeu multa verba compledentem,erronea eft,fie a fana feripturæ intelligentia aliéna. Non enim dam natur omnemultiloquiû in oratione:fed illud quod ex in/ fideIiiateprocedit,exiftimansDeumnonahteraudireauc intclligereorantes,nifi multiloquio vtantur : quod expli/ cansChriftus,nondicitfoIum : Nolitemultum loqui.’fed adiungit,ficuterhnicifaciunt,putant enim qgt;in multilo/ quio fuo exaudiantur.Docent etiâfandi in gloria nondâ/ nandum
-ocr page 35-PROPOSIT* ERASMIC* CENSVR. nandummultiloquiuminorafione,nampoft iudicin non ceflabunt Dcum laudare,no folum mente fed âf lingua, Propofirio fecunda, inannotationibiis. Alac, vi,
Cantiuncularuin,clamorum,murmurum ac bomboz rum V bicB plus fads eft,fi quid ifta dcleclcnt fuperos.
CENSVRÆ
V olens ecclefia militans vtcuncp fe conformare ecclefiae triumphanti, in qua fandli non ceflant clamare iugitcr, San(ftus,fan(ftus,fan(ftus : dantes gloriamjaudem, hoz norem viuenti infæcula fæculorum: fol en nes remplorum Cantus inftituitiquibus diuinae laudes aftîduo depromunz turamp;Cpopulorumdeuotio excitatur,vt profuo modulo more fuperneHierufalem adquam continuo afpirat, in terris pofitainitetur. Hoc vtfaceret,fuafit multitudo ilia militiae coeleftis, quae Chrifto nato Deum laudans voce fublimi cantauit;Gloriainexcelfis,deo.Suafit fiCChrifto probatuspuerorum clamor in laudemChrifti erumpenz tium Ô6 dicentium : OfannafilioDauid ,benedidus qui venir in nomine domini. Suafit äT ipfe Chriftus qui prius quam in montem oliueti cgredere’tur, pafturus tanquam gratilTiraum Deo approbaturus minifterium, hymnum dixit, Hymnus autem,utprobatiteftantur authores,non aliud eft quam laus Dei,cum cantico. Non enim laus fuftï cit vt hymnus vocetur,niftlaus Dei fit,amp; decantetur, Cantauititaque vocaliterChriihis hymnum tradcnsforz mam ecclefiae decantandi diuinas laudes:nec folus catauit, fed cum Apoftolis,quos terrarum orbisin fuum locum vi carios conftituebat, vt id faciendum efte ecclefiæ,doce* rent, Suafit nbsp;nbsp;Paulus SC Sy las, qui in carcere pofiti,
tarn alta voceDeum laudabant, vt audirent qui in cuz ftodia erant, Vndeamp;f terraemotu facfto motiftß carceris fundamentis,aperta funtoftia,fiCfolutacaptiuorum vin culadd quod magnopere placere Deo hymnosac diuinas laudes oftenditîPræfertim vbi aids vocibus cantantur: cum tantac efficacia: fuerintdeprompti huiufmodi hymz ni ac laudes diuinae a Paulo ôf Syla« Suafit demum mos andz
-ocr page 36-FACVLT. THEOLO. PARISfEiNSIS. antiquiflimus ab exordio Ecclefiæ,ab Apoftoiïs indil^ dîusquohymniaChnftiams fimul congregates foIcbanC dccantarinntcrdum cdam antchicé«Necab re fane: vfum accepit ecclefia cathohca decantandi hymnos, feu diuinas laudes, cQ huiufmodi hymni ac dei ÔC fandlorû laudes de* cantatç mentes ad fuperna erigant,inflammentad diuinam eledionem,moueantad compundionem, excitent ad con temptum ferrenorum.SC ad comparandas virtutes prouo cent, Hæc l'tacp attendens ecclefia m fpû dei inftru(!^a,mufi cam in iàcras edes inuexit,vocum harmoniam att^ fuauita tê ad pelliciendos animos in làndiimoniam amp;S pietatê no rc iecir,folemnes temploriim cantus minime alpernata eft, fi tarnen cantus illi pij fint ac Chriftiani, non vani lafciui aut impudici,neîp tantum vocum fradlione redundent,qui vo ces diuinarum laudum quae cantantur facile ab audiêtibus ( prout iure cauetur)percipiantur, N ec pertimefeit in hqs ecclefia pharißieum feandalum Arrianorum V vitcleuifta rum,Lutheranorum,autquorumcun(^hatreticorum,qui laudes Chriftiamp;T ûnc^orumfuum arbitrantur opprobriz um.'fua vcrbera,fuos cruciatus, lèd nouittalehæreticorS feandalum paruipendendum:cçci enim funt,amp;rduces cçcoz rum.Quamobrem hçcpropofitio innuens iôlemnes temz plorum cantus,genus illud muficæoperofæ, âf multa vocum varietate a ures animofiÿ demulcentis non efle deo ßndiis accepta, faliô temerarie impie alîeritur,â; d^ na ro præfatorum hæreticorum errori fufFragatur,
Propofitio tertia ♦ In annotationibus, i, C O rindiio rû, decim oq ua rto. Quid aliud auditur in monafterijs,in collegtjs, ia têpiis, quam vocum ftrepitus;’
Quarta propofitio, ^Vulgus non aliud audit quam voces non fignificantes, Quintapropofitio,
ObCecroquidfentiuntdeChriftoquiillum credunffiu iufmodi vocum [trepitaddediari^
CENSVRA»
Hêtres
-ocr page 37-PROPOSITION ERASn censvrae*
Hçtres propofitiones quatenus prçtêdunt nullam com moditatcm cantantibus clcricis diu/nas laudes prouenirc, nec ßmilitcr audientibus populis,nifi quid per voces figni ficeturintelligant ,nec deumhuiufmodi cantudeleAari, impiç funtjSC a catholica veritatealienac.Nam ficçremoni as veteris legis fcribç Sc Pharilâci,nec non ô^fimplices vti liter obfcruabantjCO quod ad pietatem feu diuinum cultö easordinabant:quamuis quid illçfignificarent non perci^ perent:pari vticp ratione magno cum frudu fuccedunt de cantatediuinclaudes,8Ccanticaecclefiafticis qui eaconci/ nunt,amp; plebibusaffiftentibusjicetea minime intelligant cum fit communis intentio omnium hæcdepromere, hçc audirc.his aflîftere,ad dei gloriam,laudem SC honorem ad gratias fuper acceptis muneribus perlblucndas,ad obtinen da a deo quae vitae praefenti conducant dC futurac, quae nimi rum intentio magnopere deo grata eft. Nam fi cor homiz nisdeus maxime requirit,quid magis gratum il li elTe potc rit,quam quod homo pro afFedu ipfum laudarc, reuere ri,amare,appreciarielaborct,aclibentcr laudibus eiusalz fiftatiNullaprofedo verborum intelligentia cum hac pia intentioncpotcftconfcrr ,quam habere folent etiamjfimz pliccs,rudes,0C incruditi,
Propofitio Sexta inannotarionibus.i.Cor.xiiq,
Cur dubitatecclclia tantum authorem fequi,autcur auz detab eo diflTentire îfjDe Paulo loquitur»
CENSVRA
De hac propofitionc idem prçtendente quod tres prçce dentcs,idcm diced um ell quod de illis: nifi quod vitra illas additEcclefiaaPaulodilTcntire.Dumin templis catus cc lcbratpublice,quorumverbaa populisnon|intelliguntur quod falfum eft*Scribens enim Paulus ♦ InEcclefia volo quincÿ verba fcnfumeoloqui quam decern milia ver boz rum inlingua:dc concionibus feu fermonibus qui habenz tur ad populum,tradat,in quibus inutilis efl copia verbo rum nonintellcdorum»Nonde catibusecclcfiaflicis,quo rum alia eft ratio,vt in precedenti cenfura monllratam eft: proinz
-ocr page 38-FACVLTATlîS THEOLOGJAB PARISIENSIS pjoinde prudenter cenfuit Ecclefia diuina ofRcïa lingua la/ tina celebranda « Non cnim opus cftvt populi verba j'n/ fcl liga ntquae decantant cum il lis ad fpiritualem profedS abund e fufficiat pia ilia fupradidaintentio ieruiendi deo laudandideum,reuerendianimiacdiligen*jp {gt;jecperpen faimpudentimultorumtemeritateattjj arrogantia expe/ dit huiufniodi diu ina officia deverbo ad verbû in linguatn vernaculam traniTerri,ÔC fictranslata in facris ædibus de^ cantari.Nam ea res non in populorumcederetædificatio/ nem,fcd perniciem,vt crebro docuit experientia. Populi enim in ecclefia veluti paruuli funt,qui ladecgent,non fo lido cibo.AtveroMemadmodum vbi alütur infantes pa neâSalqs cibisgronioribusjçtalis ienfim morbus in illos irrepit,quoniam iôlidioreseîcas ferrenequeantautdigerc/ retita confimiliter,/! verba nuda feripturarum fandarum lingua vulgari populis proponantur,acin templis decan/ tentur,quæ veluti fortiorescibi fief ad digerendum difficil limi locum tenent,degrauantur, deprimuntur, âSfaepein hxreCes prolabuntur/candaJaôt: fcliilhiata,vthodieinple ri/q? locis eaenifTe confiai
Tù,xx.DE CELIBATV SACERDOTVM, Propofitio prima.t\Timoth,iil.
aVottiâin epifcopopudicitia magnam habet cômen dationem,n non continget qui voluptatem hanc in totum contemnat, illud crû ipcdâdum vtrueritautiît vni us vxoris marituSf
CENSVK^.
Cumin Ecclefia occidentali voluntaricad continenter viuendum/âcerdotes,accipientesiàcros ordincs fefolem^’ nicer afiringancconfilium hoc ordinacioni ecclefixLacinx de cœlibatu facerdocum detogans,ac fi melius efTeteâ Can^’ diionem non fuifTe con{iitucam,impium eff^plcndori pu/ dicitix eccleüa{iicxaduerfum:ô^dedamnaca Vvitcleui Lueberi dodfrina defumicur^ Potefinancp quilibet qui ad continentiam fua fponcefe deuinxic^cum £)ei adiutorio fe concinçre^
-ocr page 39-PROPOSITro. ERAS, CENSVRÄE.
Propofitiofecunda. In Elenclio. Annota none.cxcvij, SHodicducunt apud græcosepifcopi vxores, ctiam poft fceptumordinem.
CENSVRA.
Haec propofiti'o tcmcreafferitar,
^fTjt.xxi.DE PECCATO ORIGINAL!. Propofiti'o Erafmi, Rom.v.
MAlum a principe generis humani ortuminvniuerz fani pofteritatemdimanauit,dumncmo nonimitaz tur primi parentis exemplum,
CENSVRA,
Explicat hic paraphraftes locum ilium Apoftoli,ln dam omnes peccaueruntifiue in quo omnes peccauerunt. Qui fane locus intelligi non poteltdepeccato aduali,cum non omnes peccatoaaualideliquerint, Paruulienim non dum vfum rationis habentes,a(4uali peccato nuquam fuez runtobnoxij,Qjuarepraeßgnatum locum perperam amp;nbsp;di ftorte de aduali peccato paraphraftes explicat, Atcp ea ex pofitio. Pela giano fauet err ori.
^ITit.xxii.DE POEN AFILIORVM TEMPOz
RALI PROPTER PEGG ATA PAR ENT VM.
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Propofitio Erafmi,Io,ix,
On punit Deus liberos ob déliera parentum, quemz admodumdocetlex,nififilti parentûemulêtur vitia CENSVRA,
Hæc propofitiovniuerfaliter intelleda,praetcndens deum nunquam punireliberos etiam temporaliter propter fcele ra parentum , nifi fcelera eorum imitentur ,acnilludrez pugnetdiuinæ iLifticiae,autacquitatinaturali,efthaeretica 6lt;ficrçfcriptureaduerfatur : quæ frequenter fie punitos liberos indicat.Sic enim funt pueri fubmerfi in diluuio, eu parentibus.Sicinpentapoliigneextindifunt. Sicdenic^ filius D3uid,ParuuIus propter adulterium ôf homicidiû pàtris mortuus eft.Nec lex docens filios pro iniquitatibus patrû nô pleô:i,nô intelligi debet de pœna têporali,fed de æterna Tit.xxiij,DE POENA HAERETICORX^M Propofitio
-ocr page 40-FACVLTATIS THEOLOGIAB PARISIENSIS Propüfihoprima Eraïmi.Matfh.xiij,
Serui qui volunt ante rempus colhgere z tzania,funt bi qui pCeuaapoüoïos hærclîarchas gladijs morribus exflimant è medio lollendosxum parerfamilias nolit eos extinguïHed tolerat i,fi forte refipiicâr,ô^ ex zizanijs verz tantur in triticum. Quod fî non refipifcant,fei uentur fuo iudicï,cui dabunt pœnas aliquando,
CENSVRA,
Cum fitcatholïcum ÔC fïdetenendum non fôlumiicercî fed oportere hæren'cos pertïnaces extremo fupplicio pu^ nire,quando citra laduram artp pcnculum rei publicx l'd fieri poteft,nec valet aliter laïus eorumautcæterorûpro/ curariamp;f conferuari:oppofitûip fit error Catharorû, Val/ dentiij,et Lutheri,generalibus côcilijset legibusimperiali bus dânatus,ptj expofitorismunusparap hraftesminime executusefijinhûc peruerfum fenfum tot verbis ledore «nducendo,necveritatem catholicam illi aduerlâm palam aperiendo;quod paucis explieatum facileparaphrafis ad^ mifiiref,monftrando quæ hic fcribit,intelligenda fuilîc pro tempore Apoftolorum fie martyrum,quo ecclefiam atrociustyranniperlèquebantur,non quando rerum po/ titifun'tprincipes Chrifiiani,orbem terrarum aut bonam dus partem in fua tenentes ditione;qui turn leges conden/ tes extirpandis hæreticisaccommodas, vereprincipi fuo Chriftomilitarunt. Idcerte debuit explicate paraphra* ftes quod quia non fecit Icandalianlàm pr^buit legétibus, quafi modo non Iiceaf,quod tempore Apoftolorû fie marz tyrum fierinon poterat, Prænominatorum quotphærcti'/ corû errori hac ratione vifus efè Cu{f'ragari,Nec habet exz eu (âtio locum, qua dicat fe ita intelligere vt diximus. Nam quamuisitaintenderit vtproponit,tarnen hoc ibidem no explicatjfie longe fecus Colent acciperelegeres quam dicaC feprxtendere, Vndefiequçrunturmulti,non folumex hac propofitione,fed etiam explerifip alijspoculum fib» fub mellitis verbis propinari Icandali fie erroris : ideocp non acceptantaltam( vtaiunt)pallio fopbiliicx argutiat obumbratam
-ocr page 41-PROPOSITIONVM ERASMICA. CENSVRAE. obumbratam excufanonem,qua quisdicat ez quæ hicdM quot;nbsp;cuntur, nonfub perfona Erafmi,ledfub perfona Chhfti dici:amp; non hoe feculo,fed illo quo martyrïjs plantâda erat Bcclefia, cutn tarnen alia non exprefla ne vigdStilTimi qui dem leeiores pcrcipiant,5C aliud fonent verba eiusexpref fainparaphrafi,quamfequêseiufdemdoceat explicatió» '• Necrurfus probant quod fubperfona Chrifti, Euangeli-' ? ftarumautApoftolorum eainducat non pauca, quac viri cruditi iuxta ac pij impia cenfent ac erronea»
Propoutio fecLinda in fuppurationibusi
Ego principes ad trucidandos holles nee hortor nee dc/ hortor, Qiiid focerdotalis fit oflïcij demonftro,
CENSVRA.
Si Ecclefiafticts liceat iuxtaiurisdifpofitionem indiec/ rebella,aut ad indicenda per temporales magiftratus indu cereaduerfus Tureas ÖC ludacos, non minus vtique iSlis hoe licebit in notorios hæreticos, In euius rei comprobaz tionem cum præfulibusadfuitbcatus Dominiaisei bello quod contra Albigenfes hæreticos geftum eft. Et vbi prin cipes feculares grauiter delinquercnt non exterminando hæreticos inperniciem Reipublicæ Chrilh'anæ confpirä tes,filt;: in fuam hærefim plurimos pertrahentes, tenet êtur oîbusfnodisillosinducerc orthodox! Epifeopi ad idfaz ciendö,alioqui ipfi peccarent. Quare hæc propofitio, qua tenus prætendit nunquam facerdotalis aut epilcopalis elTc officij,Principes inducere ad extirpationem hacreticorfi, impie nee vtiliter profedibus eonfulit Chriftianorû,verç fortitudinis robur in aduerfarios fidei eneruans,
Propofitio tertiain cijfdem fupputationibus, ^[Quis vnquam audiuitorthodoxos epifcoposconeitaflc reges ad trucidandos hæreticos,qui nihil aliud effent qua hæretid, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENSVRA,
Hæc propofitio prætendés nonlicereorthodoxis Epif copisaut làccrdotibus confiiio amp;nbsp;exhortatione generali inducere adextirpationêhæreticorû, qui nihil aliud funt quam hacictici,hoc dtinßdepertinaciter fi^contumacirer .
F errantes
-ocr page 42-FACVLTaTIS I HEOLOGIAE PARISIENSIS errantes,nullas excitantes feditïones aut tumultus,contra difpofitionemiiinsnaturahs, diuinifió humanipropomgt; tur. Namlïpromunercfuodebent Epifcopi amp;nbsp;facerdo/ tes alq admOnereprincipes,vtiuxtadïuinâ ordïnationem ÔC fuum officium iufficiam exerceantdealijs malefadori/ Roma« bus(non enim finecaufagladium port5t)multocerto maz U» gis idê fa cere debet de haereticis,qui nihil aliud funt qua narretici:quantohærefîs grauiuselrpeccatum Si reipubli cae Chrilhanæ plus nocet. Proinde fi ij qui pecunism cor^ rumpunt QC falfificant,per quam vitæ tempo rali fubueni-tUTjiufte morti traduntur,valentiori ratione hxretici iure vita priuanttir,quifidem corrumpût, quae fundamentum eft vitæ fpiritualisrquaeillibata protemporû malicialêrz uarinonpoteft,niiî morte pletîantur hæietici, quamuis non ahud fintquam hæretici.Nam videntes plçritç nullo fnododeterius 3gi cum ijs qui hærefîm profitentur,quam cum alijsjfacile profedoomni timoré fcmoto hærcticis 3d hxrerent:3tcp indemiferanda fubfequereturin Republiz ca Chrifttanacalamicasidûpopuli quipriuserant catho^ iic3fideChri{îiani,pon:modS breui temporis decurfuniz hil aliud cfTent quam hæreticin'd quod proch dolorjwdie videmus.MultxriquidêiUuflresciuitatesquxnupervo rcChriftianæ fuerât,âf Chriffianapietateinfignes,modo a veroChriffi'aniffimo definerût,necaliud hint g fœda col luuiesautfentina putida impiorûhæreticoru.'quod vtity minime contigiiTerfi vbi primum es peilie fuborta e{i,ût'’ lutari legû fèueritatein hæretieos, licet nihil aliud effent quam hæretici,aîaduerfum fuiflet. Hinc fsnepatetqusm prudêtcr eccleûa h uiuimodi hærericos,fi iegitimefuerinc conuit^i,iuüidx brachtj iècularisdecernatrelinquêdos. J^ecjß tarnen par eft interim viros Eccleftafticos immemo reseiTefuio(ficd,cnitienim debêtexhortsdo,confuicdo, docedo,corripiédo,obfècrâdo Â^alqs vijs dcbitis ß luti co fulere tsliû mifèrabiljûhoîm.vtabimpictatereuocetur, Quarta Propofitio EraCmi,quætrès fubfèquêtcs funtinfupputationibus eius»
lt;jDoc«
-ocr page 43-PROPOSITIONVM ERASMICA. CENSVRAE*
Docet Auguftmus ferendos hacredcos, doncc citra graué Ecdcftæconcuirionem poirtnttoIli:fcdtoUi Augn ftinus intelligi t a comunionc feparan* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C E N S V R A.
T amctfi aliquando cxiftimaiut Augijftinus cum hxred cisverboagendö, difputationeq; pugnandü,ncc vltcrius progredicndum,nifi forte ia contumaces mucro vibretur anathematisjvbi tarnen experienda duce nouit quantum execution! de mandato legis principû feculari« aduerfus Haereticos profucrût,reli(fia priori fentctia, legG terrore Sc poenarü feueritate cenfuitad vnitatéfideicopellendo» hæreticosjidquod inmukisfuislibris teftatuseft»
Propofido eiufdem in ijfdem quinta.
Per Euangeiium vitari iubentur h£retici,non exuri, CENSVRA,
QtiamuisEuangelium non exprefle'amp;f aperte bæretico# monftrct exurcndosjcges tarnen ciuilcs quae conformiter ad ius naturale, quod E uangelium non abrogat,morte pie dendosatcf? concremandos iultedecernuntgt;
Propofifio eiufdem ibidem fexta, mAn leges ecclefix funt, quempiam vltricibus trader« flammisv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENSVRA
luftas leges magiflratuumtemporariorum pro extirpa done hçreticorum latas ecclefia non reprobat,licet illasno lit per ecclefiafticos qui diuinis omnino officijs funt addiz di,executione demandarû
Propofitio eiufdem de eadem re ibidem feptima.
Veterib9 epifcopis vltia poena erat anathema, CENS* Propter infeftatione literariorû in primidua ecclefia no poterat haeretici feueriori poena multari qua excomuntcx tiôis,poftea tn qua principes fæculi ecclefiac fubmifêrecol Ia,perfpeda côturaacia at^ impietatehaereticorû,neceflâ dû fuit nedûconueniês inillosgladio têporaliaîaduerti» Præcedentes aut quatuor ^ofidôes errori fulRagâtur fu pradiAorû hacreticorS, ncgantiû licere SC expedite hacreti coscôtumaces extremis fiipplicijscoercerlt;,etiâq5 nônulla ûde amp;^tur ^turbatioReip, SC hoc expofeat falus multoqt
F.ij. Odaua
-ocr page 44-FACVLTÂTIS THEOLOGIAE PARISIENSIS Oc^aua eiufdem propofitio*
Qucruntur articuli parrim falfi,partim deptauatf» CENSVRA,
Hatc propofitio hac ratiôe hic proponi videri poteft,vt eu multac propofitiones pofitac fint fuper punitiôc hæreti corum,admoncâturqui Zelû habêt fuper extirpandis hç reticisautauthoritatem,follicitecaueant ne vehemens fit plus aequo zelus eorum, aut non iatis difcretus,vnde conz tingat innoxiosdamnari:neue plus quâ opus eft tepefeat, hacreles fincnspululare,aut notorios haereticos tollerans impune. lllibataquoc^fitintegritaseorû iudicum qui in caufisfideidecernuntjVtiuftequod iuftum eft exequan/ tur,necp pecuniae cupidirate,aut alio quouis finiftro aftè/ du corruptia veritateiudicq recédât. Vigilanriflîme inz fuperatcpdiligentifTimeiuriinnitendo cuiufmodi caufas fidei examinent ac pertradentineforlànfubrepat incuria fiucneg!igentia,quæferendoplurimum obfunt redoiuz dicio.Cacterumpraefcripta propofitio, fi de peruerfis iuz dicibusqui neep Deum. neq? heminesreuerenturinteb ligatur,proponit quod interdum cueniat:fin vero de inre-' cris amp;nbsp;æquis iudicibus,q non modo a calumnia alieni funt ledetiam a fufpirionccalumniæ, faliâ eft.
UlTif.xxiiti.DE DEFECTV VIGORIS EVANGELIL Propofitioin Epiftolapræpofitaparaphrafi in loannem, NVllisfæculisdefuerunthominesapudquos Euange lio ftius cohftiterit honos.'fed tamê hisannis quadrin gentiSjVigorilliusapud plaeroftç refrixerat.
CENSVRA.
■ Hæcpropofifioquantum ad pofteriorêpartem,vidcii-/ cctjfed tarnen his annis quadringentis. £lt;c. fignificans his annisquadringentis virosdefuiflequibusEiiâgcho fuus lt;onttiterithonos,temerarieafleritur, cum hisannis qua/ dringentis viri fuerintnon pàuci fanditate ÔC eruditiohe 'conipicui,qualesfuerßtßernardus,Hugo,0!; Richardus de fando V idorc. Petrus Lombardus, G ratïanus, T ho/ mas'AquinaSjBonauentura, Alexander de Haies* GwiP hermus
-ocr page 45-PROPOSITlONVn ERASMICA. CENSVRAE hermus Parifienfis. Nicolaus de Lyra,Gerfon, Thomas Vvalden,6C quam plurimi alij*
ijlTicxxv.DË SABBATO»
Propofitio Erafmi*Mar,ij.
FV turum clt,vt verephsquacuisdiesjfit æquelàcra» CENSVRA.
Hacc propofitio innucns cultum diei dominicae QC aliorS feftorumab Ecclefia vtilitcr dC fanifïeinftitutorüaliquan do in Ecclefia militante abolendum, quod inmagnâ verz geret perniciem Chriftianifmi,irrationabilireralïèritur, conformiteraderrorem Beguardorum,quidicunttertiiS praeceptumdecalogi,fcilicet:Sabbata fanvtificcs,iam ceC* fare,quantum ad iuftos* ■
^Tinxxvi.DE ECCLESIA»'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Propofitio Erafmi. Mar.itj,
ECclefia Chrifti necç furdos, neep mutos ,nccp cœcos, neep deb»les,neep claudos recipit:huiufmodi autê haz betSynagoga. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENSVRA.-i
Hæc propofitio He incl iffincTe pofita innuére vidètur fo losiufloscirede ecclefiamilitante (deillaenim fitibi ferz mo)nonautem confonatdodlnnæ Euangelicac,quæ com/ parat regnum cœlorum,quod eit ecclefia militas, làgenac miiræ in mare,SC ex omni gcnercpifcium congregân. Et agrodominicojin quo cum tritico fubnafcuntur zizania» ^[Ti.xxvij.DE BEATA VIRGINE MARIA»
Propofitio prima. Lucæ.i.
Dluinifauoriselt(ait Gabriel ad Matiâ) quod offerz turnontuimeritL CE NS V RA.
Si praetendatur, fuppofita liberali beneficentia diuina refpec^u incarnationis,quod bcatavirgo nullomodomez ruerit elfe mater Dei,cuiusopporitû ecclefia decâtat, Fal ïà eltpropofitio, ôe facrofanrtæ virginis honori derogâs»
P'ropofitiofecundain Elencho.
lt;([ Anin puericiÿSif infantia Chrifti perfedte fuerirreuela turn beatæ virgiai Chriftum elle Deum hominem miz hinoifridiiet.’ - ' -A ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, i '
F,iiî» CENz
-ocr page 46-FACVLTATIS THEOLOGIAE PARISIEN« CENSVRA«
Lucj« Hçc propofitiocrafîàm Ignoranttam EuangeliorS af/ guit in ita loquetexum credendû fit beatae virgini Maria Mat.i. tum pcrfecfle reuelatû extitiire,Chrift« eflc Deum ho/ Dann g minem,hocenimiIliangelu3,Elizabeth,Rcges,paftore« Hie,5i, Si Prophetac iàtis indicarant.
Ezec, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Propofitio tertia. loan.if,
44« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Patris gloriæ quoties erit feruicndû, nihil opus erit tua
interpellatione. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENSVRA*
Hæc propofitio fi vniuerfàliter intdligatur, fie icilicet, quodnullo tempore opus fit interpcihtione beatævirgi/ nis apud fiiium,pro rebus diuinis autad æternam ûlutem fpedantibus.impia eft,ritui eedefix côtraria ÔC harctica« Almanamc^Deimater côltitutaeftafiJio,Felixcoelipor ta,df pia pcccatorum aduocata :vt iuxta feripturas catho/ lica eedelia concinit*
^fTit.xxviif.DE ANGELIS« Propofitio Efafini.i. In Elencho.dif* * \ Nangelusfitfimpliciterhominedignior,nefcio«
CENSVRA«
Culpanda iureignorantia ita dubitantis,.eum etiS aper^^ teidfcripturaexpiicetjdcquodubitat diminutum fiqui/ dem abangelisfilium hominis,contefiatur rex ôtfProphe Pfal,8. ta Dauid,quû inquit.Minuifiieu paulominus ab angelis, ^Tinxxix.DE PETRO APOSTOLO«
Propofitio Erafmi^Mar.xvi.
PEtrusdicens Chrilfo, Tu es Chriftusfilius Dei viui, certaôC indubitata fententia profeifus eil ilium elïè Mefliamaprophetispromifliim lîngulari quodâ amorc filiumDei. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENSVIi-A»
Hacepropofitio perperam explicat Euangelicâiênten tiam,præbens occafioné male iêntiendi de Diuinitate filif DeijCû Neftorio^Nonenimfîngulari quodl amore Dei inipfum,Chriftus eftfiliusDei, neep adoptioneôf gratia, fêd origine ôi natura,
CTit,xxx«DE PAVLO APOSTOLO«
’ • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Propoßtio
-ocr page 47-PROPOSITIONVM ERASMICA, CENSVRAE Propofîfio Erafmi.Philip.üij«
Te rogo vera Germanatß coniunx» CENSVRÄ, Hi'cro,
Tcmcrarica communi letflione Latina paraphraftes adEuft« inparaphrafiLarinarecedit,quâpaflîinfequQturcatholp de cuz ci Dotfiores, Auguftinus,Hieronym9,Ambrofius,fiCquâ ^°dia plurcs alij.NccßaudiendosccnfetHicronymuscosq Pau viginiz lumhabuifrevxoremconfingant,quod Paulus veutoes tatis, effè ficut feipfiim,dc innupt is itê viduis loquês,bonum i«cor,7 dicat i üis cue fi fic permälennt.ficut ipfeUd autem nequa quam diceret,fi vxorem ipfe habercr.
^TiuxxxÉDE DlONlSiO AREOPAGITA. Propofitio Eraf in epid.pr æpofita paraphrafi j'.ad Cori, Dlonifius g in fecöda Hicrarchia ecclefiaftica, prifcos
ecclcfiac rit9 iätis copiofedefcribit.Eruditisrecétior gfpiâfuiflevidetur, gfuerit Areopagites ille.CENSV, Non vereeruditis, led temerarijs, 8C nouitatü ftudiofis vidctur nonelTe DioniGus Areopagites, qui libres Eccle fiaftieç Hierarchie confc^ferit.QuandoquidemabJipfo Dionifio Areopagita fuiHe conferiptos conGat : primum cxipfisecclefialhcç Hierarchie Stalijs eiufdemaucGoris libris: deinde clarorû virorum teftimonio idé cóprobaz tur.Pûftrcmo feptima generali fynodo id fit dilucidiustin qua magnus Dionifiusappellatur is quilibrum fcripfitec clefiaftice Hierarchie«
CTi.xxxq,DE THEOLOGfA SCOLASTICA Propofitio Erafmi prima in epiftolaprepofita Paraz phrafiepiftolead Ephefios.
I Am ars efleyoepit T heologia potius qua fapiétiaîtheaz trica verius qua ad veram pietaté accômoda, hanc pre«» terambitionem ÔC auaritiam vitiarunt ÖC alie peftes, adu latio,contentio,ac fuperftitio.Quibus rebus tandé eo ven turn eftjVt Chriftus ille purus propemodum eflet obrutus humaniscogitationibus. LimpidilEmi quondam Euanz gclicædocGrinac fontes, Philifteorum fcrobe oppleti^Di uinae fcripturac régula nunc hue, nunc illuc detorta,no ftris Uruirct affedibus, potius quam gloriae Chrilfi ♦
Quidam
-ocr page 48-FACVLTATIS THEOLOGIAE PARISIEN*
Quidam pia certe mente conati funt orbem ad priftinam Itudtorum ïimpheitaté reuocareatqja lacunisiam ferctur bidis,ad viuas il las ac puhffi'mas fcatebtas reduccre» Eam ad rem conoliandam,linguarum bonarum (vtvocant) literarum cognitio vifainpnmis conducerejquarumne§ leëlu videmur hue prolapfi.
CENhVRA,
Haec propofitio tres habet partes,quarum prima innu/ ens theologiâ icolaihcâ circartem pocius humana tradâ/ tem quam diuinaracipcc^aculis mundanis magis accom/ modam qua pietati, perperâ vt ahæ multæ ab hoc feripto rein odium illius afleritur, Nam quiuis ab humanisdifci plinis opem nonnunqua fufcipier,non fic tarnen quin carû fubfidiöin theologicæ veritatisperfcrutationemconuer/ tatîquod fi aliqui plusæquoin peregrinis difciplinis im/ morentur,non continuo illorum vitiû thcologiæ venir ad fcribendum.‘quandoquidemfuntplurimipercelebresdo/ dores,qui fuis luculentis dodrinis totum terrarum orbe îHuminarSt: quibus fi imbutusfuiflet hic feriptor, varios cofq^ pudédos errores quos fuis librisimmifeuir,facile eui talîet.PraitereaficorâmuItistradari ibleant rheologicac difputationes,non prorinustheatricadicendaeil Theo/ logia: quamconducjbile ett publicehuiuîmodi tradarc fluopluribusconfulat, veritates theofogicasmanifeftâdo sic defendéndo,ÔLopoixto« errores eliminando, Secunda parsincipiensibi.Hancpræter ambitionem.amp;^c, innuens dodores fcolafh'cos jn fuisexpofirionibus vitiaiTeicriptu ram,eamqt rcpugnanrem non ad veritatemiedad huma/ nos afFedus pr o nia hbrdîe detorfiffe, veritatisexpers elt: necobfcureimprobam indicatprocacitatem enunciantis, PQon enim aliam folent proban icoJailici dodiores feripta rarum intelligentiâ fedari a b ea quam tcnent,S^ hadenus tenuerunt ortbodoxi inrerpreres, quamuis in ahquibus 3uæ funrpræterfideinautnondeneceiriratc explidrecre enda^diuerfa interdum ièntiant. T ertia pars incipiês ibû
Qiiidampia certeraente* Duoûiauit, vnum quod (h£oloS‘^
-ocr page 49-PROPOSIT. ERAS, CENSVRAE, Thœlogia fcolaftica ftudiorum fimplicirafcm fuftulit ï qcF manifeftc falfum efTe conftar,cS illa circa fidem S)C mo rcsverfetura'nqiiorumrecfla cognitione poriffïmum con fiftit fimplicitasftudiorum, Alterum eft quod huiufmox difimplicitasftudiorumperlinguaruinamp;rpollihorum Itz terarum peritiam reuoceturrquod non omnino eftconcez dçndum. Nam quamuis aliqua cx parte haecad illam con ducant,nô tarnen vfcÇ adeo,vt Theologia fcolaftica,quae praccipue fenfus attendit, non verborum proprietates, quas ex grammatica praefupponit.
Propofitio fecunda,in praefationein Hilaz rium cum fequentibus.
^Nouam in rebus diainis,qui nihil aliud funt quam hoz mines,rationem comment! funt quæ quidem plus quacz ftionum 8C atrociores tumultus excitauit orbi, qua olim Arianorum tcmcritas, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENSVRA,
Cumpaucis àC veluti compendio quodam, catholicas veritatesfcolaftica Theologia fideliter decernat,ficquc fuos inftituat,vtnofiicileinerroresprolabantur,hac pro pofitionecrronce SCtemeraric dodrinac icolafticac detra hithicfcriptor,abeius ftudio,quantum in ipib eft,peruer ferctrahensjquodvtileSC neceffarium elTe facra concilia oftcndunt:quae generalia ftudia,6C deputata illisgymnaz fiaprohuiufmodi excrcitatione Theologiæ comprobaz Tunt,at^ multis priuilegijsacimmunitatibusdonaucrQt,
Propofitio eiLifdem Jq.incadê HilariS in praefatioe. Nobis qua fronte veniam pofcemusîquæ de rebus lonz ge femotilïîmis a noftra natura tot curiofas ne dicam imz pias mouemusquaeftiones: tarn multa definimus quae ciz tra falutis diipcndium vel ignorari poterant,vel in ambiz guo relinqui« An non habiturus confortium cum patre filio fpiritu fando,qui nefeiat ad philofophiac rationem expedite auid difeernat pattern a fiIio,quid ab vtroep fpiz ritumfanaum,quidinterfitinterfilij natiuitatema pattc amp;nbsp;fpiritus proceirioncmC
Quarta eiufdem propofitio ibidem,
G ijfNon
-ocr page 50-PROPOSIT. ERASME CENSVRAE ^Non damnaben'Sjfi nefcias vtrum fpintus a patreód^fi* lioprofidfcenhs vnkum fit prindpiuman duo,
CENSVRA.
Quamuis certum fit,fimplices abfc^ profunda horum myfteriorummtenigcntiafaluos eiïe pofle,hætamcpro pofitiones,quîbus vtex præcedenribus lïquet authoring nuitfuperuacaneum efleac inutile dodorum ftudium 86 indaginem,per quaî Deo muante âf coopérante talia diui' na niyfteria aperiuntôC explicant.in miuriam aflcruntur fandorum dodorum, AuguftirWjHilarij,Hieronymi, Ambrorij,Bafilii,Nazianzeni,Chrifoftomi QC aliorum: quos non fruftra laborafle expioiatumeft,eiufmodïarz gumenta tradando.
Sunt infuper fupradidæ propofîtiones ûcn's conciltjs teneralibuscontumeliofæ,quæ taies materias derrinitate confublfantialitateperlonarum diuinarum exïcnptu/ ris ob inddentes calomnias hæreticorum crebro decide/ runt definiuerut,autpotius déclara uerunttquamuis an/ tetalesdefinitiones aut declarationes ecclefia de illis non dub/tauerit.
Quinta ciufdem propofitio,in eadem prxgt;' fationc in Hilarium,
4[Eaquæ noslcrutamur,quædefinimus, necfacrisliteris prodita fancvt fi comprehendi non poflinf,eerte credide^ beancnecvllis rationibus probari, nec cogitatione concis pi^nec fimiîitudinibus adhibitis adûbrari, vt funt.poilunt inquibus v£li:igandiscumaclariffimisingenjjsfutnma vi diudefudatum ruerit,hicdemum eft extremus profedus, vtintelligantIcnihil icire : Siadeoad vitx pietatem nihil faciunt,vt nuiquàm magis habeat locum iJIud Paulij Sdé . tia inflatjCharitas xdificac,
CENSVRA
Quæ icrutantur,lt;^iaedefiniunt catholicidodores âf fa^ era concilia debeatilTitna trinitate amp;C de diuinis per/ônis, credenda, conlîat in facris fcripturiscontineri ; nec ab re fationes,roafiones,fimilitudines manududiones ab
lisäd
-ocr page 51-PROPOSIT« ERAS* CENSVRAE* lis adduci ad tanta mifteha vtcunque intelligenda.Nects vtiq} labor inutilisellautinfrudluoftis, fedmaximcad pie tatem conducit Chriftianæ rehgionis: quem non faenna, quæ inflatjVt temerariefcriptor ifteaüeritjfed charitas ,q aedificatjpromcretur*
ConcluG'o huiiis operis,
Hxc l'taque font quæ fuper propofitisErafmi aflertiont busdecernendadijudicamus: quæ ideoplunbus expreß-fimus , vt plenius cognofcant omnes quam abfiirda fint S)C ftulta quæ olim imptj Hæretici Arriani, Aeriani , Valdenfes , Beguardi, Turelupini, Vvitcleuiftæ, atz que histemporious Lutheran! contra ECCLESIAE dez Enitiones atc^inftituta aufufacrilegoalTererenon erubu erunt : illofque atque peftilentes eorum errores prorfus rc ijciant:SCfoliadhereant ECCLESIAE Carholicæ,quæ in fide moribus errarenon poteft ♦ In his enim femper a fpiritufando dirigicur. Propter quod le ri bic Apolto/ lus, ECC LES! AM columnam elfe firmamen* tumveritatis ♦ Hinc profedo confiât eos qui illi relu z dantur,turpitera veritate aberrare: quodlegendo hæc, vel rudes amp;nbsp;imperiti facile percipient. Rationes enim adz ducuniur,acdiuinorum voîuminum citantur tefiimonia, quæ manifefia redderevalcantnec ineffïcacia quædecerz nuntur . Vnde confutidicur eorum impietas, qui vfquez adeo grauia errata purioris Chrifiianifmi vel fincerioz ris dodrine prætextu innouare moliuntur . Hue etiam accedit quod fuccurrendum fuit illorum imbecillitati , qui vera efle credunt quæ fplendore illufirantur orati z-nis î contra vero falfa , quæ rudi ÔC incompto fermone feribuntur : minime attendentes inter hæc ÔC ilia non miz nus efie diferimen, quam inter vafa ÔC ea quæ in illis conz tinentur : quod fæpe maximum eft, Namnonnunquam aurea vafa,quibus umiles funt ornati fermones, mortifez ra continent venena : vbitefiea ,quibus comparantur inz ornati, fajubrem continere liquorem.perfpicuum elt, Confulendum item fuit ijs qui Gxæcas no fie ÔC Hæz braicas.
-ocr page 52-PROPOSIT» ERASME CENSVRAE braicas literas, perfcdam putant efle ÖC confummatam Thcologiam,cum tarnenquteasnorunf,finon alioqui in TheologicudirdplinafuerintinilituciyGrammacici een/ (èndi funt nonTheologi : quemadmodum ÔC qui latinas profitentur non viterius progreffi, V t igitur omnium ho rum ratio haberetur,ac illisdilucidius veritas monftra/ returôiSefFicacius.opereprecium fuit prolixiori tradatu rem hancdeduccre.Sicenim pleruncg veriaperiuntur fen fus fcripturarum,hacrefum fontes denccantur, amp;nbsp;technac at($ calumniædeteguntur hæreticorum.Hac etiam ratio/ ne pericula deuitantur quae ex fufpedis libcrisproueniunf aut ex his qui quauis eleganter fiC nitide conferipti fint,n5 tarnen carent venenodamnatac Vvitdeuicx ÔC lutheranæ dodrinæ, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;FIN IS«
4IDETERMINATIO FACVLTATIS SacracTheologiæin Academia Parifienfi,fu/ per femiliaribus Colloquijs Defiderij Erafmi Roterodami,Condufa menfe Maio«ANNO. M, D. XXVI«
An no Domini millefîmo quingentefi'mo vfcc/îmo fez xto die.x vi«menfis Maq ,Fuit côgregata facultas thçz ologica per iuramentum inCollegio Sorbonac, addelibez randum finaliter, quid effet agendum de libro qui inferibi tur familiarium colloquiorum formulæ, per Defiderium ErafmumôCc.Nuncautem idem liber plurimum audus inferibitur familiarium colloquiorum opus.multis nomiz nibus vtiliffîmum.Super quo quidem négocie iam fæpius fadusfueratfcrmo,tam inter deputatos,quam in pleno ma giftrorum confeffu.Etdiehefferna poft multa fuper care in ipfa facultate fedenti apud fandum Maturinu poft mift fam( vt moris cft)propofita vt maturius materia ipfadifcu teretur,remiffaeftadhuncdiemdccimumfextum,quo in omnium magiftrorum praeientia repetifa funt ôf rememo rata quæperdeputatos priusdiucrüsvicibusfucrantaddii da: videlicet quod per aitdorem didi libri, quifquis isef/ fct,ieiuniaamp;: abftincntiacab Ecdefiaindidaparuipendun tur,bea
-ocr page 53-FACVLT« THEOLOG. PARISIENSIS.
tur,bcatac Virginis Mariac,6c iandorumaliorumpro ludf brio habcntur fufFragia,virginitas fi coniugio conferatur, tiulKuscft aut parui momenti,rehgi^onis etiam diiTuadetur Omnibus ingreflus, Item arduae dimdlcfcç quatlhoncs grä inaticulis,contra per magiflros in artibus iurata flatuta proponütur,vnde facile in errores prolabi poiFuntiâf plu/ rima confimilia perperam in dido libro trac^antur, (\uiz bus diligenter attentis SC perpenfis poft maturam delibez rationem didum fuit SC vnanimi omnium confenfu conclu fum,quod praedicfti libri ledio omnibus 5C maximeadoleP centibuseratprohibenda.’quoniam magisper huiufmodi ledionemfubeloqucntiae acquirendæ practextu iuuentus corrumpereturquaminftitueretur:amp;^quod oibus medijs dcbitis eflet enitendumvt huiufmodi liber fupprimcretur fiCafinibus eliminareturChriftianorum.Vtautem cundfis perfpicuum fiat quam iuftumfichoc noftrum indicium, rationiœacpietaticonfentaneumjftatuimusillafubiunge re quae de iihufmodidialogorum,libro per nonnullos noz ftrum ad id fpecialiter commilTos iuffimusannotari, decer pifiCtranfcribitquacSdnos maturius perpenfamouerunt in eorû autem editione modo SC forma fubfequcntibus fi/ gnati loci in dialogis fingul w,ad voluminis nobi s a conqui rentibus oblati,0C quale tunc in hac ciuitate parifienfi paf/ Cm in manibus erat paginas,funt referendi.
^Subfequunturnonnullaerroneafcandolofa ac impia, quae continentur in libro quidicitur Familiarium col/ loquiorum,opus ab authore Defiderio ErafmoRote rodamo recognitum« AnnoDomini,Millefimo quin gentefimo vicefimofexto. In quo tanquam ethnicus homo,authorillius,rcligioncm Chriftianam SC ian/ eftas eius ceremonias SC obferuationes ridet,fubfannat carpit,lacerat,âdmutandasdecernit»
IN dialogo de valetudine aduerfa, impudenter pri/ mp ridet deuotionem quam habet populus ad facrae reli gioriis habitusfiunnittp quod tantum valeat morbis curan dis pallium lenonis,quantum valet cucula religionis,Hoc habet
-ocr page 54-FACVLTATIS THEOLOGIAE PARISI, habetpagina,xvi.arcamediuw.ibi,SuntquitedicucuIa domïnicali âf caetera.
RurfumnuIIi ftnlt;fîopromorbocurando vukvofûnû cupari, Hoc vïdere eft pagina eadem Cciliceh xvt, Pau/ iopok.ibi .Alij morbo leuaci nuncupatisalicuidiuo^vo^ tisamp; caetera.
Jn dialogo de viCendo loca Cacra ridet votum Hierofo/' Iymitanum,mentiensomniaquæ videnturHieroIblymïs commentitia eflè excogitataad ahciendosfimplïcesamp;f incredulos.Hoc habetpagina.xxxi.paulopofimedium! ibii E t ne ilh'c quid tu putes fpedîatu dïgnum SCcxtera,
Indialogo,quidicitur Confefîîo mihtis, irreuerentius -ac impudentiLis loquiturdeconfclfioncfacramenfali.’hoc videre efi pagiua^ltj.in principio.ibi. Quem t ibï iacerdo tem delmesC Relponder ahuslCui cognouero quani num muni euefrontisôf bonæ mentis
In dialogo qui infcribit pietaspuerilis.’ceniêtinprimis peccatum graue non eiie tranfgredi conCtirutiones ecde^ uaiiicaSyniliaccedat contemptus mah’fiofus.Hocpatetpa ginaJxtj.poiimedtum,ibhNec^ vero protinus arbitror elFepiaculum quodadniittituraduerfus conkitutioneshu manas nifi contemptusacceflerit malitiofus.
Deinde innuit confiteri foli deo fuffîcere, iînonaliud ccclefia ordinaiTet.'Hoc patetpagina Jxvi,in fine,ibi,Sed iJli confiteor quifolus âc-caetera,
Pofthaec reprehendit modum dtiputandï theologorû; non intelligens non propterea theologos non vacillate in fide,quia quxfiiones de ijs faciunt quae ad fidem ipedant. Non enim per huiufniodi quædiones de fide dubitant, fed per eas fides explicatur apertius Is error habetur pay Çina, Ixx. circa medium, ibi^ Complures abilinenta t ’heologia quod vereantur ne vacillent in fide catholiz ( ca,cum videantnihiinon vocariinquæfb'onem, i, ^7'- ~ In dialogo qui diciturconuiuium prophanum abRi^» nentiam a carnibusabEcclefîaindidamçarpit, quafîfil/ Uaduerfetur Euangeliçaç Iihertatilt;: cum tarnen non ad/
uerfetuf
-ocr page 55-FACVLT« THEOLOG» PARISIENSIS, ucrfetur,fed error fit Aerianorum ita fentirc: Qiiod facit pagina diÆ libri.cvtj.antemcdiumabi ♦ Charitas om/ nia fufFert*
Et pagina, ciiij.circa medium,ibi« At mihi videtur mi/ nus oneris olim impofitum iudxis. Et in eadem pagina an/ tc medium, ibi, Minus anguem odi quam pifces. Alius rc/ fpondet. At non tu folus. Sequitur, Quis hoctedij nobis inuexitlt; Multa ibidem proponuntur cotra huiufmodi ab ftinentiam a carnibus , Concludit bonum effe vt aufe/ ratur huiufmodi abftinentia : quod patetinfinepaginç, evij .ibi. Si fummus elTem pontifex:SC in fine paginç. centefimç feptimç.
In Dialogo qui infcribitur,conuiuium religioiùm,Pri/ mo vult quod hæcomnia dcledfus ciborum, veftitus prat/ fcriptus,ieiunium,facrificium,preces veluri penfum abfo lutae.’ÔC quicsdieifefh,funtafîiniaiudaifmo : quaefenten/ tia apprime a Luthero probatur . Hocmonftrat Pagi/ na. cxlviq. antemedium, ibi, vidimas appellari puto 6^ caetera.
Secundo conformiterad Beguardos, vultprçfeAosnô teneri feruare leges ecclcfiafticas : neep debere compelli ad illas feruandas,quia,Spiritualisomniadi|udicat,ipfe veto anemine iudicatur.Hochabetpagina.cxliij.ibi.Rexintel ligi poteft vir perfedius.
T ertio iterum taxat abftincntiam a carnibus,Hoc vide re eft pagina.cli,poft medium.ibi. Licet igitur vefci qui/ buslibet cibis amp;nbsp;caetera.
Quartopraetendit quod vulgus Chriftianorum totam fuâfalutéin caeremonris,bapti(mo,exorcifno, cathechif/ nio,fale,aquac5ftituit,ÔC maxime fiditvnlt;ftioni,côfefliôi côfirmationi,eucharifti3e,matrimonio,facro ordini ,quafi VidelicetChrîani per fola facramenta fperét faluan fine ad itnpletioncpræceptorûdei.’quod nullus catholicoruin di/ citdodorûn'mo oppofitû crederedocétur fimplices.Hoc pagi.clx.môftrat an mediû.ibi.Si vulgusChrîanorû fpe proram amp;nbsp;pupim fuæ falutis fîCc.Êtinfine paginæ p/
-ocr page 56-FACVLTATIS THHOLOGIAE PARISI» cedcnns videlicet, dix,contra cærcmonias loquens dieft; Nonmirumcftcosficmoriqui peromnem vitamin cx^ remonijsphtlofophatïfunt.
Quinto peccatum elle mortale indicat o mare templa, dicare monafteria. Hoe videreeft pagina, clxiij.ante mc/ dium,ibi.Vndemihi videtur vix excufari pofte a peccaz to mortal! qui fumptibus immodicisaut extruuntaut or/ nant monaiteria feu templa , cum interim viua Chrifti fempla.ó(;c,
In dialog q inferibitur Apothoefis.Capnion feuReu chlin excelTiue commendat dum ipfum confert in gloria cumdiuoHieronymo.'Sf abfcp fedis apoftolicac author// tateeum adferibit catalogo fandor um ; eiep ontionem, quaecolleda appellatur.aflignanquac facienda non funt per iocum, Indiuosenim ( vtalibidicit ) per iocum lude/ re,necpiumeft nee tutumn'ocialia petenda elf matériau Primum tarnen hors habeturpagina,clxxxi|, circa dium,ibi, Hieronymus Reuchlinum hifce verbis com/ pcllabat: Salue col lega iandilTime,Secund um habetur pa gina.clxxxiirj. Paulo poft mcdiû.ibi, Quidigiturfuper cft,nifî vt fàndiflîmi viri nomen adferibamus Kalenda/ ho fandorum Tertium habetur pagina, clxxxvi, circa inedium,ibi, Amator humani generis Deus, qui donum linguarum, 8Cc,
N ec rede pagina,clxxxv, ante medium dicit^Pium fc/ cundum in diuorum numerum retulifle Catarinam Se/ nenfem ingratiam ordinis ÔC vrbis,
In dialogo qui dicitur Proci puellae,multis exemplis perfuadere nititur coniugium praeferendum virginitati* In quo louinianu fedatur,finonpotius fuperaret ilium. Hoc patet pagina,cxcvi,in prîcipio,ibi,Intcrim,perit v/r ginitas,SCc, Et in fine paginx eiufdem inquit, Elegans qui dem res puella virgo:fed quid prodigiofius anu virgine i Secundo docetacquiri virginitatem peraduscarnales, Qgt; veretur dicere Epicurus,Hoc habet pagi,i97,ante me/ diöjibi. Quid ego audio v/olanda v/rgin/tas vt difcatur^
Tertio
-ocr page 57-PROrOSIT. ERASMIC. CENSVR.
Tertio præfertcaftitatem coniugalem caflitatifacerdo tum QC rcligioforuni : Hóe patet eadem pagina. exevij. poft medium,ibi, Atqui voto aftridi abiurant matris monium.amp;c.
In dialogo Eubnli SC C^turinx ftatum religionis maxi meviruperar,fecutus Lamperiumtmultadeeo proponen do. Primo carbones ilium appellat,ô(5 matrimonium chez faurum.Hocpatetpagina,ceiii), inprincipio,ibi, Hem, pro thefauro carbones.
Secundo ingredireligionem inuitis parêtibus,dicit eC fe contra legem naturalem Sc diuinam. Hoc patet pagina ccviij, Paulo poft medium,ibi. Natura didat, Deus apz probat:Paulushortatur,human3e leges fanciüt,vtfilij obe diant parentibus.SCc,
Tertio vocat nouam feruitutem ftatS religionis .Hoe -habet pagina.ccix.ibi. At inuentum cft,fub practextu re» ligionis nouum feruitutis genus.
Qiiartododrinamdocentem ingreftum religionis,vo cat pharifaicam SC cötrariam dodrinac Apoftoli.Hoc paz ter pagina.ccix.poft medium,ibi, lltaverododrinaphaz rifaicacft:Paulus contradocct,vt qui liber: ô^c.
Quinto hoftiliterinfedaturreligionem. Hoc patet paz gina.ccx.poft principium,ibi. In negocio pietatis ceflant naturae leges. Negociumpietatisagifur in baptifmo:Hic tantü agitur de vefte mutanda,de(Ç gencre vitæ,quod per (ènecçbonumneq? malum.
Sexto afteritæque bene leruariobedicntiam,pauperta tatemSC caftitatemindomo parcntum,ficutinreligione, Hocpatetpagina.ccx.circa finem,ibi. ladantobedienz tiamtnumea laustibideeritfiobediasparentibustuis,qui busiubet obediri: SCc,
Septimo a{rerit,cæremonias religionis nihil faceread pietateminecpquenquamcômendare oculisChrifti. PIoc habet pagina.ccxi,inprincipio,ibi Quid igitur fupereft^ V elum linea veftis,ex intima verfa in extimam: cscremoz niât qu3Edam,quac nihil faciunt ad pietatem.
H Odauo
-ocr page 58-FACVLT, THEOLO» PARISIENSIS.
Odauo contendit ingrclTum religtonis ïnuins parentp bus,eireillicitum.Hoeparetpagina.ccxi, c/rcamedium, ibi.Quac eft igitur ilh noua religio quæ facit irrifS quod amp;nbsp;naturæ lex lanxit vécus lex docuit, Sdeuangclica lex comprobauit'l’amp;^c,
Nono cadem pagina paulo poft prædida verba dicit.
I ftud decretum icilicetingreftiis religionis inuitis paren/ tibus,non eft a deo proditum, fed in monachorum fenatu repertum.Tandem ridendo petitfibiaftignari locum fcri pturæ facræ a Theologis, quodoceatur inftitufum religi/ onisrcummultailliceirefatisexpIoratLimfit. Hochabet pagina.cexif.PauIopoftprincipium.ibi. Abiftis igitur Theologis exige vt proférant aliquemeiàcrislibrislocu quihocdoceat.
In dialogo qui dicitur Virgo,penitus/ncrepat inducen tes ad religionem. Hoc patet Pagina.ccxiiij.circa finem« ibi.O improbitatem ftolidorum amp;:cætera. Idem facit Pa/ gina.ccxiin'.circa finem.ibtO feitos hiftriones,vtnorunt agere fuas fabulas fimplici populo'Z’
Praercrea refilientcm areligionecommendat tanquam bene egerit quod in religionenon permanferit. Hocpatet pagina, ccxv.circa finemubi.Befte habet quod maturere filieris prius quamieruitutem aeternam elles profefla.
In dialogo militis 8C carthafisni cacremonias religionis minimi facit,ôSab illis omnem ßduciam aufert. ld videre eft pagina.ccxxxvi.in fineJbC In veftc,cibo,poculis exte rifquecæremonijsamp;:c.Etpagina. ccxxxvij, inprindpio^ ibi^ Qiiid altj faciant non eft meum iudicare« Ego his re/ busnequaquam confido,minimumc^ tribuo.Eteadem Pa gina paulo poft, Rafum caput di veltis color non commen datmcDco,
In dialogo quidicitur naufragium impie titulos quos Eccleli'a rede tribuit beatæ virgini Marix eidem detrabe dos cenfec Hoc videreeti Pagina, ccxlviijdn principiot
i bi. N a u tæ canentes, Salue regina, implora bant matré vir gtnem » Appcllantes earn Itellam maris,reginam cœli,do minain
-ocr page 59-PROrOSIT. ERASMIC, CENSVR. mfnammundi,pottum(^{aluhs : alijfcpmuleistitulisilli -bland lentes, quos nufquam ill t thbiiunt facrat litersc. Hoe falfum eft cum facrat literae eam matrem dei appellent, vnz deilli tituli omnes clarededucuntur.
Deinde ibidem irreucr enter de ca dem bcata virgine lo/ quitur,comparando eam V eneri, SS fiiciendo illi fuccedez rein agenda cura nautarum.Vndeait ibidem poll prarmif fa verba« Quid illi cum man'.quat nunquam (opinor)naui gauitï’Olim venus agebatcuram nautarum,Sequitur. Et quoniam defijt curare,fufFedahuic matri non virgini,vir go mater.
Reprobar infuper prolixius vota fieri findis. Hoc paz tet in fine fupradicSae paginac.ibi, N ullidiuorum nuncupa bas votât Refpondet alter in principio paginx fequentisï nequaquam : amp;nbsp;caufam didi fui addens quia non pacifcor (tnqüit)fum diuis.
Reprehendit item fubfidium implorarefanAorum in fuaneceflitate.Hoc pater pagina.ccl.Paulo poft principiz um.ibi.Atimplorabasalicuiusdiuipræfidiumt Refpon detalter.Neidquidem.’óCdat rationem : quia fpatiofum eft coelum fiCextera.
Practerca ridet inuocare fandlum cuius nomen fit ignoz tum.Hoc patet pagina.ccli. circa finem. ibi. Si nomine c5 pellafTes eum,audiftet.
Additinfuper rifum fuperreligiofo dominicano,qui vt feferuaretjd pofintcuculam,dicensdepofitacucula, non potuifleagnofciadiua CatarinaSenenfi. Hoepatetpagi na.cclifj.infineribi.Quidaufemdedominicanot Etpaei na.ccliitj.inprincipio.ibi.Aleliusenataftetfinondimifilz fetfacramcuculam,eadepofitaqui potuit ilium agnofcerc Catarina Senenfist
Indialogo q dicitur,inquifitiode fide,arduas fidei quçz fti5csötpericulofasfimplicibusamp; pueriscótraiurisdifpo fitionem proponit,nonnullosannecQens crrores:Qiiorum primus cft,q, patri in diuiniscóueniat authoritas, quae no côuenitfilioîquiponiturpagina.ccxcüj.ibi.Curigiturfa
H.i craeliterat
-ocr page 60-FACVLT, THEOLO. PARISrEiNSIS* crs lircraïfiliumm^is appellant dominum quam Deü^ Refpondetur:quiaDeus nomen eft authoncacis, quæpa tri couenit. Qiiod falfum eit: Non enim hoe nomen Deus vllam dicit authorifatem propter eniam nó acqualiter com petat omnibus perfonis. Atep indifferenter vocatur filius Deus ficu t fiC pacer,ctiâ in (aeris icripturis: I oannis primo Et Deuserat verbum.Ct loanis vitimo; Dominus meus Sc Deusmeus.’SCalqsmultis locis.
Secundus error eft quod in humanitate Chrifti.in beata virgineatepfanlt;ftis,nôfitcollocâdafiducia fubdeo,vario tn gradu*Qui ponit in pdiefta pagina^ccxciqftiis verbis. Ergo Sc in lefu collocas tuam fiduciamCQiiid ni lt;nbsp;Paucis tarnen interpofitis fequitur.Qiianquam ncc in hocfiduciac fpeiqjmeæ iàcram(vtaiunt)anchoramfigerem, niDE** VS eftet,
T ertius error fermtus pagina.ccxcviii.Qiiid igitur pro hibet fpiritum fanCtum appellari filiumC ß.Qiiia nufqua
genitumhunc,nec huius lego patrê. Erronea eft ifta refponfio,Non enim propterea ipirituflanclus, nó appel laturfilius,quianon lcgitur,icdpropter proprietärem manationis eius : rationecuius répugnâteumvocarefiliu ante omnem fcripturam.
Q^iiarfus error quo dicit non credendum in iandam ecgt; clefiam,Paginaeadcm.ccxcviq.SC.ccxcix.his verbis, Cred is in fantftameccIefiam^B.Non.Et rurfum,Cur hor resdicerCjCredo in ianeftam Ecdeftam SCc.Cum autem ca tholici dotftores fenfum reddant illius propofitionis.Cre/ do in Gncftam ecdeftam,Sc multæ ecdefiac itadecanter,tc/ merarieafleritur non redlt;’dici,
Quintus error eft quo dicit malos non effe de ccdcfta, quae non conftat nift de bonis. Qui error euangelicae doz «rinæ aduerfatur, Et poniturpagina.ccxcix.circa priiv cipium, ibi, Ab Ecclefiæ confortio feparatur quifquis adz iTutritcrimen letaIe,Etpaulopoft,Ecdefta nonconftatni ft ex bonis.
Sex tus error eftpagina.ccc.in principio his verbis^E^
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tra ecz
-ocr page 61-PROPOSITION ERAS. CENSVRAE.
tra ecclefiam non eft vlla peccatorum remiflio. Et confiât quod capiendo Ecclefia m, vt prius cepit,vt explicat, hoc falfum efle:cum in eccl cfia hxreticorumdctur verum ba/ ptifmaparuults . Etiam perpcenitennamaflequiturquis peccatorum rcmiftionem: fit de ecclefia dido modo.
In dialogo francifcani praetcndit conuenietius efTe quod religiofi non différant veftimentis a cactcris hoîb9.Hoc ha bet pagina.cccxxxv.in principio.ibi.Quid fentia svtrum cxiltimes fatius,monachos a ceteris cultu non ditFerreî Re fpondet alter. Equtdem arbitror fimplicius amp;' Chriftiani usâCcætera,
Eadem pagina poft mcdium:innuit vahetatem veftium in religione indudam elFe ex fuperftitione, ibi. Pofterio/ resadditis quibufdam rem verterunt in fuperftitione,06c.
Modum practerea honeftum quo habitu differunt ab a/ lijs, lurifperiti. Indices autdodovescarpit.Hoçvidereéft pag'ha.cccxxxt.in principio.ibi. Itac^ mihiftultifTinium videtur fapientiam Profiten vefte.
Indtalogo qui infcribiturperegrinatforeligfonis ergo: epiftolam lub nomine beatae Mariæ Virginis confingirf i/ diculam quidem,fed blafphcmiac proxiinam, quafelactarj beatavirgodicit quod Lutherum fecutus quifpiam fuade retfuperuacaneum,diuos inuocare,quod inde magna dein ceps moleftia leuaretur. Minatur item fi fandos déférant homines fuis armisfe ab eoruininiuriavindicatura . Hoc habet pagina.ccccxxvi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
Et pagina.ccccxxix, carpit quod in ecclefia fint tot bap/ tifteria,tot candelabra,tot ftatuae aure2c,toi organa, tot co centusmufici, immenfifumptus. Hoc patet pagina . cccclv . in principio : ibi. Sed quorfum attinet tot bapti ftcriaamp;Scaetera.Nihilominus tarnen haec omnia pertinent ad honorem SCcultum DE I:n'ec proptcrea pauperesde/ feruntur.
NonvuItfoleasamp;Scalceos iandorum populum exof/ culari : quod tarnen benefit. Id indicat Pagina, cccclx. inprincipio.ftbi.Cçterum impudenseft,calceos,foleas Ô6 fublig»
-ocr page 62-FACVLTATlS IHEOLOGIAE PARISIENSIS fubliganaofculoobtruderc^Scquitur. Præftabatiftanon i en,nc quid diflïmulem fife.
Indialogo Lanionfs Si nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ctbarumdelcdum
dicitabrogatumdiuma Si Apoftolica fententia. Hoc pa* tec pagina, ccccixxq. Paulopoft medium :ibi. Ciborum delckftum non exemple quidem ftd fententia fua abroga* iiit Dominus Sic»
Cxremonusccium Ecdeüxtnieiunto, inabftinentiaa carnibus,diucrfitateveftium,rafuracapitis,ô^ quibuidam alj^s,taxare videtur.'necnon Si obligationem baptifmi, c5 feiîionis,matrimonq.Hocpatet pagina.cccclxxv.a princi pio vfque ad finem.Cacterumcxcuiâtquaîdicitin præfcri pta paginarâC hoc pagina.cccclxxvi.inprincipio,ibi: Er^ ras tota via Lanio Si caetera .Verum poftea cenfet immutâ dasconlh'tutioncsamp;f caeremonias Ecclefîæ , quascarnales appellat. Id liquet pagina.cccclxxvii. Paulopoft principi um.'ibi.Sa'tis quidem craifediireris. Atqui mihividetur SChodienon minus eftecauiàrumcurobferuationes iftae carnales haeftenus tollidebeant,vtarbitrariæiîntnon obli g^torixtEtpaulopoii, pagina, cccclxxvtj. poftmediumj »bi.CumigiturtamamplafirmclTiSjViderur hocconfultif fimumad religionemÇhriftianam propagandam,vtquêz admodum Apoftolifuftuleruntonus legis Mofaicç,negé tes refilirent.'ita nunc id illiçicndos etiam imhecilles, tolli quarundam rcrumobligarioncs. fînequibusabinitio Cer^ uacuse(iorbisSihûcieruaripoirir.modoaiTitfidcs Sicba ritas euangelici.Idem profequicur ferme rota pagina.cccc lxxxvijj,prxfercim vftpad illam partê,extraecclefîæ do/ mumnon eftlàlus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
CENSVR.A.
Hocautem con/îlium impium dtâipemidoCani, nec minusarrogans. Coniîliuminqiumexdamnata Vatteler ui lîmul Si Lutheri doürina deprôptum ad enaruationem Chriftianç tendens religionisms^ forius ecciefiatiiex dilcl' plinx, Nec verum eli quod ex hMufmodi abrogationeim becillcs
-ocr page 63-PROPOSITIO. ERAS. CENSVRAE, becilles ilhcercntur ïmmopodus auocarentur hinc magts a ChriflianarcligionefiCrctrahcrcntur. Et ccrtumeft (pu ritu fando fuggcrcte,conformiter ad fanam fcripturanim intelligenflam hæcfuilTei'nftitutaîôifextradicione APO STOLORVM mulra,rumad reucrenn'us lanëh'us celcbranda dnüna mifteria,tum ad fincerioremChriftianç Rcligionts obferuationcm:quonim multa ctiam explorai tum eft efle de iure diuino.quod immutabile cft,ÔCfemper idcm:aut in fandis feripturis traditum eft,aut ex traditio/’ ne APOSTOLORVM per continuas fucceftiones adnoiz ufque dedudum eft. Nec ef t confimilis ratio de onere îcz gis Mofaicae,quam ÔC Prophetæ ÔC Apoftoli ipiricu DE! infpiratifenferuntabrogandam.’fiC de i)s quae voluit in eo clefia fpirituflandus pro fua felid diredione vfquead cou fummationem fæculi perftuerare : quod inde patet quia quotquot talia attentauerunt im mutare, mox ab ecclefia, quæ femper fpiritu Dei regitur,damnati funt dC reiedi: vt Aerius, V igilantius,Lamperius,louinianus, V aldenfes, Albigenfes, V vitdeuiftætflC demum Lutherani Ô6 alij no pauci.Hæreticum itaegeft blafphcmum huiufmodi per uerfum confilium.
In eodem Dialogo Lantonis ÔC falfamentari) multa alia ponit eidem fententiat conformia, vt Pagina, cccc, xcix. ante medium, ibi. V erum vbi interim ilia liberz tas fpiritus quam promittunt APOSTOLI SC cætera.
idem indicat SC Pagina, ccccci.poft medium; ibi» Mundusplenuseft Pharifaicis hominibus öt^ caetera» Pagina item. ccccxcviij.circaprincipium, ibi: Poftrez mo cum leges hominum , quac fere corporalia praeferi z bunt, pædagogi fint ad pietatem, ccflàre videntur,vblt; quis profccit ad fpiritus robur.
Hic rurfus errorem Beguardorum inftaurare contenz ditîquafieo confenfu Pædagogi fintappcllandæconftituz tiones SC Cacremoniac E C C L E SI AE , quo appellat
Pauluspez
-ocr page 64-FACVLTATlS IHEOLOGIAE PARISIENSIS appellat Paulus pedagogum veterem legêaceiuscçrcmoz nias, Aegrefertdemtç author huius dialog! £jgt;plu3puniâ tur in Ecclefia minora peccata g grauiora.Nec attendit id ratio Habiliter fieri in republica ad conferuationem eiufz dem.ld patet pagina, dii.circafinem.ibiJtideiTividemus multos tantum ndere corporalibuscçremonijsSCc.Etfimi liter pagina, diii.quafi tota. Idem facit pagina,dviq, circa finem:iDi,Iam inipfoieiunij præfcriptocumduofintÔCc, Idemprofequiturpaginis,dix,dxx,dxxi,dxxi),ÔC,dxxiif Fiduciam in fancîos carpit pagina, dxxiiij. nonattendens quod omnis cultusamp;f fiducia quç fandis exhibetur,primo principaliter Deoexhibeatur:0^ illis fubdeo ÔC prop-* terDeum,
In dialogo qui dicitur funus, minus rede videtur fenti/ re author de fundatione obituum,0C de precibus pro defd dis exoluendis,Nam infirmum mt rod Licit par urn ifta cuz rantem,imorefpuentem,finonefletfcandalum, fdvidere Si me vel vno funebri fa crodignaberis plus fan's eriuautfiquid aliud eft,quod ob publicam ecclefiac confuetudinem citra^fcandalum infirz morum omitti vix poteft,id ti lo permitto a rbitrio, Sequiz tur,Nec eft animus cuiufpiampreces vel commercari,vel mcritis fuis fpoliare,Haec dicuntur quafifundantes obitus precesaliorumcommercenfur, autmeritisfuis fpolient: quodaffererejcrroneumeftSkTimpium. Paginaautemfez quenti quae eft,ccccc.xlvij, Videtur omnemfatifïadionê peculiarem prodefundis refpuere.’folamcommunern pro bans cum merito Chnfti,‘5ó hoc a principio paging,
Conclufiodererminationis præfcriptae
Cum igitur in iftisdialogis perniciofe Erafmus eloquen tiam fuam conuertatad inftaurâdos,amp; quodammodopue rorum,pr3eceprorum eorundem 56quorumeunt^ ledoru ingenqsinftillandosjdamnatoserrores Aerianorum,VuiC cleuiftarum,louinianiftarum,Lamperianorum,Valdenz fium,Beguardorum,Lutheranorum,ô(faliorummultoz rum hacreticorum ; fi fände 0^ Chriftiane imbuenda eft
non mo
-ocr page 65-PROPOSITIONVM ERASMICA. CENSVRAE» non modo puerilisaetas,ver« etiam proueda,SC abomni impietateat^blafphemiamaximcpropelIendaSCauocan da,enitendiim eft ne v 11 i tales libri manibus teneantu r pue forum autquorumcunlt;$ Chriftianorum ledorum; ne hu iufmodi venena vbt lecflores imbiben'ntj a Chriftiana om mnorehgione reddantur ah'eni* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;F1N1
^determinatio theologicae fa
cultatis Parifienfis fuper dortrina Lutherana
hatflenus per earn vifa.
Decanus Sgt;C facultas T heologiæ generalis fcolæ Parilis enfis omnibus Chriftifidelibuscum fyncero catholicæ ve ritatisamore, Salutem*
nAVLVS ILLE VAS ELECTlOz nis, Euangelicusc^ tubicen, ÔC gentium doz ^^^^dtor,T imotheum inftitucns, vtcuret feipz |fumoperariuminconfiifibilem SC probat« exhibere Deo,rcdecp tracfïantem-verbum veritatis,prophaua hortatur SC vaniloquia deuitare.’quo/ niam hæc muitum proficiunt ad impietatc. Nam ß femel receptafuerint,mox ferpetvenen«,SC obfolefcetcatholi'z cae dodrinac vigor.Siquidemhæreticorûfermo fianimos aliquando fimplicium occupant,,femper latius diffundez tur:eof(j fallacibus errorum inuolucris,quafi tenaci vifco inuoluens:fenfum a veritatead impietatem nimiâ deturz babit:5C perindeac cancer morbus ferpecqui vbi corpus viuentis attigeritïnon definitpaulafim vicinas occuparc partesjdonecintuleritexiti«. Plerafqj huiufcerei cxêpla recenfereperfacileeff. Namciïadhuc in adoléfcentiafua ccclefia Chrifti fponfa florere cœpillet:furrexcre vin* mé daces 6C impij, qui a veritate excidentes ,fidem illius fubz uertere moïirenturrouales fuerutHermogenes, Pliiletus Hymeneus,SC poft illos Ebion,Marcion,Apellcs,deinde SabelliuSjManicheus,Arrius, Sencfcente vero eadem ÓC pulao ante tempora noltra. Valdo, V vitclef, ÔC foannes Hus, Hac ctiam tcmpeftatCjde progenie illa viperar « fubz
I ortifunt.
-ocr page 66-FACVLTÀTIS THBOLOGIAE PARISIENSIS orti funt:prohdolor fi 1 q ncquamtqui fpedofæ matt is nOn habentis maculam necß rugam,vnionis vinculû fchifmati ce difcindcre conantur:vere fimiles viperulis, vr cnim ill» corrofis matrum vifceribus non exeunt priufquam cas ex tinxerintnta hi parenté ecclefiam cxiciali fuorum dogma fum pcflilenriq; vcneno, mukiphcinouarum inucntionâ fœtura,dumiuuare videnturô^ vcnerari(licetinextingui bilem)potius tarnen quantum in ie eft interimuntrnon te^ rentescumipfi fint,ÔC ancillæfilij,amp;^ illegitimi.immodia boligenimina, matris ccclefiae liberos legitimofue filios, nifi eos fuis peltifcris dodrinis inficiant,â: vencnatis iacu/ Iis contorqueâttfatagentes fpeciem matris ac decorem te^ mcrareô^ contaminare.Cuius tarnen faciès lemper eft ôf eritgratiarfîplena/plendidiftimufcp ornatus. Ipfacnim veluti regina a dextris fponfi fui in, veftitu aftat deauraro, circundata varietate,Iegum,cæremoniarum, Sacramento ruipjflC bonorû omniû ad præfèntem vitam futuramtç c5 duccntiu, Hinc virulentis ftriptis amp;nbsp;fermonibus illani cerarenonccflantjôC pro viribus deturparcfafagunf«fn/ ter quos vnus,amp;: præcipuus exiftit quidâ Martin^Lutl cr quantum ex fcriptis compluribus cius nominedeuulgaria coniedare licet,h modo titulo crcdendum eft. Ipft cnim prænominatorû hæreticorum dogmata (inftar præuanca torisAhiel qui côtra lofueimprecationé reçdificauitHié rico)inftaurareftudet,amp;r noua confmgerc.qui cum ad iogt;» brietatcm fapere minimedidiccrif,plus vnus fapere profil mitquâ caeteri omnes qui in cccicfia funtaut fuerût. Om/ nium nempe vniuerfitatum ftolis fuum aufus eft praeferre indicium: Priftorum quoc^ veliàntftorûdocftorûEcclefîç fententias contemnit: vtad impietatis cumulum addat, Éicrorum fandiones conciliorû eneruarecontendit,quafi fcilicetadfideliumlâlutcm neceflaria Lntheroibli Dcus referuarif,quæpræterins iæculis nefciuit Ecclefîa,amp;Sad hacc vftp tempora in tenebrisâtf errorum cæcitatefuâ ijîon iàm Chriftusdimiferit.O impiam inuerecundam arro gantiâ, vinculis,cenfwris,immo ignibus dC flammis coer/ cendampoz
-ocr page 67-PROPOSïTIONVM LVTHERA» CENSVRAE.
' cenda potius g ratione conuincenda^None enim g ita (en fit amp;: fcribit pria fidei phncipia abnegat,SCimpietaté pala profitetur^ N ône impiû fe prodit amp;nbsp;infidclem gfquis or-* thodoxç fidcijfdîs ecclcfiae doc?lorib9 ac facris côci lijs crc derc dedign3Curlt;r Is nêpc cui credet g catholieæ ecclefiæ fl dêhaberedetralt;5î:at^ Aut quomôcatholicis afchbetur5g ccdefiâ non audité cü ex ore veritatis didû fit:Si ecclefiâ nôaudierit fit tibi fient ethnicus ôc piiblicanus« Porro ifta eft peculiaris hçreticorûinfania,vt feripturas pro voto co torquétes fefe eas folos credant int eiligere,folos (è ad veri tatéEiiâgelij putêt ambulare,folosfeet quosfalfa religiôe feducûtjîaluté confeg arbitrétur,nec cuiufcunqi dotfîoris quâtumuis fanÆ aut eruditi,(èd ne ipfiuseccleliæ authori tatê fufciperevelint contra eâ quâ femel praefixerintferip turarumintelligentiam« Hoc comprobatinûnus Monta nuscum fuis Prifcaôt^ Maximilla,(ànâ:i fpiritusaduentu in fccompletum impijfRme credens magis quam in Apogt; ftolis.Hûc amp;nbsp;impius Manichens,qui vanitateLuciferi fe-* duc^lus vfq; adcodelirauit,vt fe fpritû fanëiû aChrifto mif fumafTereret.Hoc itê Seeûdinus eiufdê Manichei difeipu lus,g Auguftinü fie catholicos caeteros errarecôfidêteraf feuerâs,qna(î eidê condoles Auguftino fcrmfit fe nô inue nitcquidnâanfeætcrniiudicistribunalpofit9,defertoMa nicheo,refpôdcrcvalerct. Mosnépeifteeft haereticoru* At vero dû ecclefiâ andire nolût,nec ferunt fuaui Chriftia næ difciplinæ iugo colla fubmittere,illudentibus fibi Ipiri tibusmédacij fie erroris,in manifeftos corruûterrorcs,6e firo fide execrâdas profitêtur blafphemiasîq»Luther ipfc eu author gfquis eft opufculorûillius editoijt noie,luce clari9demóftrat:gdum ecclefiç etfandorû patrû falutaria refpuit documêta,amp; hærefiarcha fadus eft et virulêtus ve terû hærefuminnouator. Deliberonâtçarbitriodifferês Manicheos fegturide côtritiôe ôeijs quac eâ prçccdût,Huf fitas, V vitcleuiltas vero de côfelTiôezde prçceptisBeguar dos. Cathares de punitiôehaereticorû:de immunitateec/ cUfiafticorû et euâgclicis côfllijsValdêfes et Boliemoside iuramento
-ocr page 68-FäCVLTaTIS thbologiae parisiensis iut amêto,confentit hçredcis qui fe iaditât de ordine Apo ftolorum,dc obferuatione Icgalium, E bionitarum hærcfi propinquat» Cæterum de faciamentali abfokidone,ratitfa cîione, præparadonead euchariftiam, fcripturas non ad/* uertens icd perucrtcns.item de peccads,de pœnis purgato rij'jde generalibus concilifs, non ferendos dilTeminat erro rcs.SedôCde philofophiæ præclaris infi-itudsperperâlo quitur igna rus, ficut de poteftatc eccl efiafdca,SC d e indul/ gentijsmuka» Nectam peftiferamdodlrinam euomuiffc contentuSjlibrum infuper edidit, fi fitulo creditur, cui de capduitateBabilonica nomen indidir,vf(ÿadeo varqs re/ fperfum erroribus,vt iure cum Akhorano côferri merea tur.Inco liquidem exdndas hærelès fic funditusexdrpa/ tas,quarum ne vekigia quidë vlla reftabanf,fuper his prac ferdm quae ad facramenta ecdefiæ fpedant,fulcitare,ac in lucê reuocare tods animi viribus contendit« Scriptor qui/ cuni^ is eft,eccîefiænimirnm Chrifti holds perniciofusÖ^ andquarû bIafphemiarûinkauraforexecrâdus,Bohemo fumnam^.AIbigenfîum, Valdenfium, Heracleonifarû, Prepucianorum,Aerianorum,Lempertanorum, Jouinia jiikarum,Artotyritarû, cœterorumcj idgenusmonftro/ ruminlâniae,peraudorem in codem comprofaaturlibro, comendâtur,€xtonûtur.Quare noftræ profelîionis efle agnolcêteshuiufmodi pullulandbus peldferiserroribus magisqjacmagisindies excrelcédbustoto conatuobuia re, gdtandênobisdehuiulmodidoArina vifumlîc plane aperire vol uimus,Ô£fnolïram fuper ea fententiâ CbrifHa^ nis omnibus publicare:ne,quod abßf,eliminafa iampridê tam multiplex impietas quantum in nobis eft, vkerius fer pat:amp;r do(^rina fallax apatre mendacij exorta fidelem in/ ficiat populum Dci, Sollidtiusitac^pernosexaminataac maturius vniner/ fadodirina Luthcrano alTcripranominifÔôadplenumdif cuira,execrandisillamerroribLfsfcatere certo depreben/ dimusô^indicauimuSjfidem poriilîmum contingencibus Si inores,Quodlt;5pfimpIicis populifèduAiua fie,amnibus dodloribus
-ocr page 69-PROPOSITIONVM LVTHERA» CENSVRAH dodoribus iniuna,poteftan Ecclefiaeamp;f ordini Hicrarchi co impie deroeatiua,aperte fcifhiatica,facræ fcripturæ ad^ ucrfa,Suf ciusdeprauatiua,attain fpiritumfandum blaP phemaîôCideovelutiReipublicæChriftianæpcrniciofam cenfemus omnino cxterminandam ac palam.vkricibus flâ mis committendam. Author jm veroad publicam abiura tionem modis omnibus iuridicis compellendum,
Vt autem id clarius cundis innoteicat aliquot ex præfa tis fcriptis cxcerptas propofitionesordine quodam digeflï mus,8C noftram cuicß adiecimus cenfuram patrum noftro rum morem imitati,qui alienus vtiq^ non eit ab obferuata per Apoftolos lege definiendus. Propofito namtÿ de lega lium obferuationedubio,quid ièntirent, ipfi paucisexpli cauerunt rationibus(cur ita definircnt)nullis fcripto man datistquem modum quocß dccernendi facra confueucrunt tenere concilia.Materiae veropernosdifcuffzthaepracrerz tim quasimpræièntiarum «dercconftituimus,fecundum fuas tnuicem connexiones fequenti monfttantur indice, HflNDEX NATER1AR.VM EX VAR-HS
JLutherilibris excetptarumperTheologiæ vniucrz fitacis Parifienfîsîacultatem,Ëtprimo ex libro de captiuitate Babilonica,
lt;De Sacrametis. Ti,i,De conftitutióibus ccclefîæTi,q Öeoperum a^ualitate, Tit,iij. De votis,Tit,iii},^ De Diuinacdentia.T it,v,
Materiac ex al tjs eiufdem Luther i libris cxcer ptae, Deconccptione beatacö^ gloriofae virgini9,T it,i» Decontritione.Ti.ij, DeconfefflonejTi.iij» De abfolutione.Ti.iiij, De fatiffadione.Ti,v* DeaccedentibusadEuchariftiam,Ti,vi.
Decertitudîe chariratis habitæ.T i. vi|lt; De pdis,Ti,vi^ De pracceptis.T i .ix.De concilqs E uangelicis,T it,x» De purgatorio.Tit.xi,
Deconcilijs vniucrfalibusccclcfiae.Tit.xtj, De fpe.Ti,xitj. De haereticorum poena,Ti.xiii)-DelegaliumobferuationeÖlt;ccflatione,Tit.xv,
I, iij,
-ocr page 70-FACVLTATIS THEOLOGIAE PARISIEN»
De bello aducrfiisTurcas T K.xvi.
Deimmunitateecclefiafticorum,Tit«xvi|, De libero arbitrio.x vtij«
De Philofóphia ÔC Theologia fcoïaftica,T
^PROPOSITIONES EX LIBRO LVTHB h,qui de captiuitateBabilonicainfcribitur,collelt;flacîô^ per Theologorû Parifienfiûfacultatem damnatae,
lt;ÜD£ SACRAMENTlS,TirX Propofitio.i«
i. Recens eft inuentio Sacramentorum*
Haec propofitio innuens recenter ab hominibus inucnw effe Sacramenta 5C non a Chrifto inltituta, elt temeraria, impia manifefte bxretica*
ij. ^fSacramentum ordmisccclefïaChrifliignorat.
Haec propofitio efthaereticatÖC cfterror pauperutndc Lugduno, Albigenfium ÔC Vuitcleuiftarum.
itj. Omnes Chriftiani'habent eâdem po rel fate in ver/ bo Ô6 (acramento quocunq^.
Hij, Claues Ecclefiæ font omnibus communes.
V. Omnes Chriftiani funt facerdotes.
Quaclibet harûtriû propfitionû elf ordinis Hierarchi/ cideftrudiuaóC hærerica:6CefterrorpracÊitorum hxreti corum fimul Sc præputiatorum.
vi.^ Confirmatio SC extrema vndio non funt Sacramë/ ta a Chrilto inftiruta.
Hxc propofitio elt hxrctica.’SC pro prima parte cll error Albigenfium ÔC Vvitcleuiftarumrpro fecunda vero He/ racleonitarum.
vij. lt;|]Miflapafnmcrcditurcfle ßcrificium quodoffer tur 'DeOjindeChriftuslioftiaaltarisdicitur. SedEuange lium non finit milTam efle iacrificium.
Hacc propofitio quo adfecundam partem fcilicet, Sed EuangeIium.SCc,eitimpia,in lacrofàncîum Euangelium blafphema ac haEretica,pro vt vocabulo mifla cumGrego rio vümur.
viij.ÇManv
-ocr page 71-PROPOSITIONVM LVTHERA. CENSVRAE
Vlij, ManifcftuseiterrormiiTam applicare f’Uoffer re pro peccatis^ro fatiffadionib .is,pro defunrtis,aut qui bufcuncß neceffltatibus fuis aut aliorum.
Haec propofitio eft in ecclefiam catholicam Chrifti fpon fatn contumeliofa ÔC hæretica:ôC eft Aerianorû hæretico/ rum,6C Artotyritarum erroribus conformis.
ix* N on eltdubiu vniuerfos hodic facerdotes dC Mo/ nachos cum EpifcopisfiC omnibus fuis maioribusefleido latras in ftatu periculofifTnno agentes,ob miftac feu Sacra* menti ignorationem,abufionemSóirnfionem,
Haecpropofitioeftfalfa,maxime kandalofa,vniuerfo ecclefiafticoftatui contumeliofa,arrogâter, Itukepro/ lata,Et in eo quod prétendit neminem inItatu falutis effe, nift quihuiuGnodi erroribus acquiefcit, cum Donatifta/ rum, Afcifarû,ô(f Apoftolicorun^erfidia conueniés, affe rentium non nifi apud fe remanGfte ecclefiam Dei,
X. nbsp;nbsp;Credo firmiter panem elfe corpus Chrifti,ait Lu/
ther *
Haec credulitas Lutheri eftabfurda,haeretica,amp;^ olim damnata.
xi.^ Negare laicis vtrScp fpeciê eft impiû ôf tyrannicff« Haecpropofir.tioefterronea,fchifmatica,impia,ötexdä nato er rorc Bohemorum clicita.
xq. nbsp;nbsp;Rohemi haerctici ÔC fchifmatici non funt nomi/
nandijfed Romani.
H ecpropoGfioeftfalfa,perfidiæ Bohemicae impie de/ fcnGua,amp;: Ecclefiac Romanae contumeliofa,
xiq, MatrimOnium non eftfacramentumdiuinitusinfti turü.icd ab hominibus in Ecclefia inuentum.
Haec propoGtio eft hæretica ÔC olim damnata*
xii ij. Coniundio viri öC mulieris tenet quocunt^ mo/' do contra leges hominum contigcrit,
XV. ^Üebent facerdotes ea omnia matrimonia conRr/ marc quæ contra ecclefiafticas vel pontificias legesfuerinC contrada,inquibus Papapoteft aiipenfare,8lt; quaenon funt in fcriptura facra exprefle.
Vtram'q^
-ocr page 72-FACVLTATIS THEOLOGIAE PARISIEN» Vtracp hai Qpropofinonûe(tfalfa,eccIeriæ poteftad piederogadua, ÔC exdânato ValdenfiS errore procédés« xvt^fTota efticacia Sacramentorum nouac legis eft ip'' fa fides,
Hæc propofitio ell efficaciæ iàcramentorum nouae legis impie derogatiuaamp;T heretica,
^v^n/^ Oydcquid credimus nos accepturos elle reuera accipimusj^quicquid agat,nonagat,fimulec autiocctuf miniRer*
Hç^ropofitio eflabfurda,cx erroneo feripturae intelk rtu alïerta ÔC haeretica,
xviq,Ç Periculofiim immo falfum eft opinaripœnitend am efleiecundam fabulam poft naufragium.
Hæcpropoft'tioefttemeraria,erroneeacfatueaffèrta,aÉ beato Hieroiwmoillam ponentf iniuria,.
xix.^Qui fponte confeffùs fiuecorreptus veniam pede rit 8»C emendaucrit coram^ouis priuatim fratre,nondu/ bito 2 peccatis fuis illüm eueabfolutuni,
Hxc propofitio innuens laicos tam viros quam mulieres poteftatêclauiûhabcre,eftfalfa,iâcramêfisordinis Sgt;Cpœ nitentiæ contumelioß,amp;r hacretica, cum error econueniês Valdenfium ÔC Qtiintifianorum,^
^DE CONSTITVTIONIBVS. ECCLESIAE, ^Necg Papa netp Epifeopusneep vlJus bominum habet ius vniusfyllabæ conliititendxftiper Chrilitanum. homigt; ncm,nifiid ftateiufdem conrenCu:ôi: quicquid alûe[fit,ty/' rannico ipiritu fit,
* Hxcpropofitioelladebita rubdtrommergaprxhtosô^ ruperioresfubiedlioneSi obedienttaretradiiuailegutn pO‘ fifiuarum ièditioic deftrult;ftiua,acinfideâf moribuserro nca.'âf ellerrordamnatus Valdenriam,cum errore Acria. norum conueniensi
^[DE OPER.VM AEQyALITATE, ^Opera aihil runtcorâ^D€a,aiic omnia funt xqualiatquS turn admerirum ateinet,;
Hxc propofitio eltfalfa^ïacris elôquijs aduerfa^ atep errogt;
-ocr page 73-' PROPOSIT. LVTH, CENSVRAE ri louinianiftarum conformis.
DE VOTfS.Tit.nij
i Suadendum vtvoraprorfus omnia tollantur aut vircntiir.
Haecpropofjtio eflChrifli dotflnnac fancfloruni paz tnim obferuafioni qui voncre conful unt contrat ia : ex er^ roreprocedens Lampcrianoriim , Vvitcleuillarum , ëc corum qui feiac^abant deordine apoftolorum.
ij ^i Probabileeft vota hodic non valere nifi ad operum iadantiam 8C præfumptionem
Hacc propofitio eft falfa,ftatui rcUgionis contumeliofa, CCpixfatiserroribusconfona. lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’
DE DIVINA ESSENTIA ET FORMA . • corporishumantTiuy? *' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Iftis nouiflimis treccntis annismulta perperamdetetz fninata funttqualeefteflcntiamdniinam nee generart nee gencrarCjSCanimamelTeformam fubftantialem corporis humani. । nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f’” , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘
Hacc propofitio eft falfa,ab hominequi atienus eft a caz tholica ccclefia arroganter aflertalac facrisconciltjs gencz ralibusiniuria. i gt;
PROPOSITIONES ËXCERPTAE ex alija Lutheri libris damnatæ vt ' ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,praemi(Turn eft.
ET PRIMO DE CONCEPTIONE B'EATAB Maria? virginis.T it.'i.
Contradieftoria huius propofitionis,bcata virgo eft con cepta fine peccato originali,non eft reprobata.
Hare propofitio eft falfa,ignorantcr,ÓC impie contra ho norem immacularae virginis aflerta.
DE CONTRITIONE ET IIS QVAE earn praecedunt.T it. ij.
i Lege manifeftata aut in memoriam reuocata mox fc quitur augmentum pcccati fi gratia défit.
Hacc propofitio loqucndo de gratia gratum facicntc,eft Êilfa,are(fta facrac fcripturac intelligcntia aliéna,fiC a mediz
K tationc
-ocr page 74-PROPOSE LVTHER. CENSVR AE.
tationedïuinae legis retraAiua.
if nbsp;nbsp;Lcx ante charitatcm non opcraturnifi tram. Suf au/
get peccatum,
Haec propofitto efl falfa,piarum aurium olFenfiïra,in de umóCeiuslcgem blafphema,necintêtiontPaulicôfonTiis, itf nbsp;nbsp;Operaquxcunqucantecharitatcm funtpeccata
8C damnabiliaöf indifponcntia ad gratiam.
Haec propofirio eft talla.rcmeraricalTerfa, pcccatorum ab emendationc retradiua,amp;f lapicns haerefim,
’‘*'1 Qm* bonum opus aut poenitentiam a pcccatorum dcrellatione ante dilcAionem iuftitiae incipi nee in eo pcc/ cari afleritjinter Pelagianosnumeranduseft.
Hpec propofitio cf t falfa,amp;r ignorâter aflcrfa,captcndodi ledionem iuftitiac pro ea quae charitatcm feu gratiam gra/ turn facientem fequitur,
V Contritio quæ paratur perdifcuffïoncmjcolledio/ nem à deteftationem pcccatorum, qua quis recogitat an/ nos füos inamaritudineanimæ fuac, ponderandopeccato/ Tumgrauitatem,multitudinem,foeditatem , amiflionem aetcrnaebeatitudiniSjacætcrnædamnationisacquifitione, haecinquam contritio,facithypocrit3,imo magispAofé, Hafc propofitio eftfelßjViac ad poenitentiam impediti/ ua,fcripturis facris ÔC dodrinç iàndorum diffbrmis«
vi ^Necptimorcnccpamorcpotefthomofecrigere ad capeflendam gratiam dei»
H ec propofitio eft in fide öf moribus crronca, omnem prçparationem ad poenitentiam impie auferens.
vif Sinegratia primo rémittenteculpam, ncc votum rem i ffionis quçrendç homo poteft haberc.
Hec propofitio eft felfa,impia,ó(r pcccatorum ad dcfpc/ rationem indudfiua.
viif Chriftus nunquam pcccatorescoegittimorcad poenitentiam*
Hec propofitio capiendo cogère pro induccre, ficut ca/ pitur frequenter in fcriptura iacra,eft hçrctica.
ix Hf Bonus eft timor ârvtilis licet fitinfixfFicies per qu2 paulatim
1
-ocr page 75-PRpPOSIT. LVTH» CENSVRAE pauladmfirconfuetudoiuftinae, De bis verbis Auguiïû nifequituriudfdum Luthcn.Hoceft (inquït) meoiudï/ ci'oconRietudodefperandiô^odiendiDeum ficxcludatur gratia«
Judicium Lutheri de illodiélo Auguftini Bonus eft tiz mor amp;rc3ctera. Eft falfum,temerarium ÖC impium, accipL endogratiam,vtfupra,progratiagratumfeciête, ficuteâ accipit feriptor*
X m Siloanncsfcilicct Baptiftatimorem docuifteteftc initium poenitentiae,non ideo icquiturpoenitentiam inciz pereatimorc« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;
Haeepropofitiaeft manifeftccfronea,in Chriftum amp;nbsp;ia fpiratam præcurforis eins do Arinam contumeliofa*
DE CONFESSIONE« Tit.iif, i Ars confitendi qua hucufcp dotfti fumus arenam niv merarCjfingula peccata difeutere conigcrc,atcçponderare ad facienda m contritionem,cft ars inutilis,imo ars defperä diamp;f perdendi animas,
Hacepropofitio eit falfa,impia,fchifmatica,amp;^ confeiRo ni,quac eft ars lucrandi animas,iniuria.
i| lt;,yConfeiRo illa quac nunc agiturocculteinaurem,nul lo poteft diuino iurcprobari,nec ita fiebat primitus«
Huius propofitionis prima pars eft falfa,amp;f ex ignoran/ tia iuris diuini aiTerta.Secunda eft temerarie pofita«
Ui ^Spiritualis defeeftus eft foli dco apertendust
iiii Si o*portct confiteri occulta cordis , tantum ea quæplenifunt! coniènlusin opus, homines debent coiv fiten. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J
V JfPeccata contra duovtfima præcepta decalogi com/ miir3,f'jnt prorfus a confeiRone fccludenda.
Qiiælibet hanim trium propofitionum eft in fide errO' nea,ô^ impieconfeiRonem dimidians.
vi ^Nullomodopracfumathô côfiteri' peccata venialia HæcdiiRiafio innuens praefumptionis efle confiteri pec cata venialia,eft temerarii animi indicatiua,ab opere bono retradiuajâ^ ideopernicioü.
K.ii« NôîUj^z
-ocr page 76-PROPOSE LVTHER. CENSVRAE, vij nbsp;nbsp;nbsp;Non iuftificamuropchbus,neep pœm'tcntijs aut
confeffionibus.
Hæc propofitiojoqucndo dcoperibus bonis fidem me diaroris nonexcludcntibus.cfterronea, pcenitentiae öf c5 felFionis contcmptiua,ÓC fanxdiuinæ fchpturacintelligen tix aduerfa»
DE ABSOLVTIONE,Tit4ii).
i Abfolutio cft e{fïcax,non quiafiGa quocunep tand? ftatjCrret fiuc non errettfêd quia creditur»
ij nbsp;nbsp;Credc fortiter te cfle abfolutum, ÔC abfolutus vete
crjs,quicquid fitdetua contritionc.
iij Eßo perimpofTibilc quod confefTusnon fit contri/ tus,aut quod (acerdos non fèrio,fed ioco abfoluat, (i tarnen credat fe efle abfolutum, veriflime eltabfolutus,
Hæ tres propofitióes ad fenfum fcriptoris funt falfæ,im pioc, ignoranter QC difFormiter ad fanam facræ fcripturx intelligcntiamaiTertç^Etinhocquoddicitur, aquocunep tandem fiat,crrer,fiuenoncrrct:ólt;S in eoquod fubdif,non ferio,fed ioco abfoluat,funtpiarumauhQoffenfiuç,iâcraz menti pœnitentiac in iforiac,amp;: conciliorum generalis dez terminationibus contrariât,
Quilibetfacerdosdebetabfolucrca pœna Si cul/ paautpeccat.
Haec propofîtio ad fenfum fcribcntiseftfallâ,obferuatiz onis Si dodrinæ vniuerfalisecclefiar, in his quæ concernût facramcntumpcenitcntiatjcontraria,
DE SATISFACTIONE, Tit,v,
i Peccata deus Si femper Si gratis remittitatep condo nat,nihil a nobis inuieem requirens quam vt inpolierutn bene viua mus.
Haec propofitio eft a fententia fândorum dodorum ali ena,fideles,vanafi^ftulta confidentia,a débita fatiffadio/ ne pro peccatis retrahens,ÔC haerctica,
ij ^[SententiacftapofioIipoenamôCculpâfimuI finir!, iij i) Deindufiria damnat propheta fententiam proban tium fatiffadioncm.dicens.Qjioniam fi voluiflesfacrifici um de/
-ocr page 77-FACVLT, THEOLOG* PARISIENSIS, om dcdi (Tem :holocauftis non deledaberis.
i nti ClrndctMichcasprophetacosquiperopcrafadCgt; facercvolunt.
Prima harumpropofitonumcft in Paulum:Sccundatn prophetam:tertia in Micheam contumcliofa,6C omncsfal fse impiac^ó^ in fpiritum tancflum blafphemae,
V Vircute clauium iadant quidam iblui pcenas per di uinam iuftitiam requifitas,quod non credo verö nee proz babitur.
Hæc prqpofitio quanegat virtute clauium poznasper diuinam iuititiam requifitasrolui,eüfalia,fcandalora, po/ teftati clauium derogatiua,ó^ in hoe quod dicit quodnon credo verum,necprobabitur,cftanimi temerarij indicau'/ ua,SC arrogantis*
vi ^Commentumamp;futilecauillumcftdicerc quoddi cuntquidam:quiafaccrdosignorât menfuram contritio/ nis abfolucndijideocß forte non imponit tantam fatifiadio nem quantam diuina iuditia requirit, quod propterea ne/ celle fit diuinaeiuftitiaeßtifFieri vel proprio opéré vel in/ dulgentijs«
Hxc propofitio eft falamp;,ritui Ecclefiac SC eius do'drinae aduerfa,amp; pœnitentialis fätifFadionis eneruatiua«
vq Poena qua deus vult peccatum punire non poteft auferri per hominem vel per Papam*
Hacc propofitio eft authoritati ecclefiac a Chrifto concef fie impie fic fchifmatice contrauenicns,ö^ feiens hærefim
Huicmateriaeanneditur vna propofitio de Sacra/ mentis in generc,
viij Haerctica fententia eft qua facramenta nouae legii gratiamiuftificantemdaredicuntur illis qui non ponunt obicem,cum fit impoifibile iäeramentum eöferri nifi iam Credentibus äf dignis.
Hæcpropofitioeftfalfa,tcmcraria, 0^ praefumptuofe alTerra.
DE ACCEDENTIBVS AD EV/ chariftiam,T üvi
i lt;Ma
-ocr page 78-FACVLTATIS THEOLOGIAE PARISI.
i Magnus SC pcmiciofus error nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quis accedat ad fa/
cramcntü Eucharifti3ccanixusfjducia,quod confefTuscft quod non fibi fit confcius mortalis pcccad,quod orationc* èc praeparatoria füa prxmiferit :omncs hi iiidiciQ fibi mä ducancäi^ bibunu
Hacc propofitio eft impia,a débita facramenti fufcipien dl præparatione maxime retradiua,ad de/peracionem in/’ ducens Ôâ dodrinac Pauli contraria,nec fideles ea nixi fidu da feduduntdiuinam miiericordiam.
q Probatio qua homo peccara fua difcutif,at(Ç ponde rat, non pertinetnifiadinicnfatosäScrailbs Sacramenti contcmptores.
Hæc propofitio eft temerarie,Sf arroganter aficrta.im/ pia,amp;f fcandalola.
DE CERTfTVDINE CHARITÄTIS habitæ. Tit.vq.
i Hf Pefiimc docent thcologi,quando dicunt,nos nefcire quando furaus in charitate..
HaccpropofitiOjintelligendo ncicire certitudine fidei, de qua loquitur fcribcns,al falß, facris dodoribus diflbz na,of fanac intelligentie icripture.
ij ^Caueatomnis Chriftianusnevnquäincertusfit, an deo placeantopera fua.quienim ficdubitat,peccat,öf per dit opera fua cunda,fruftracß laborat.
Huiufmodieonfilium,loquendodecerrifudine vt fiipra c/f temerarium,pcrniciofum, ÔC facris eloquijs dilFormCé
DE PECCATlS. Titu.viij.
i HfI*^’ftus,in oinnibono operepeccaf.
ij HÎ Omneopus boiium opdme fadura eft peccatum ve niale.
V traqj harum propofitionum efifälia, piarumaurium ofFenfiua,ac bonorum operum infamatiua.
in nbsp;nbsp;Opoil nö omni téporepoenitanu5,ac rcfipifdmus
Vitium efi,
Hacc propofitio, vt viciiim dicit ailpam adïënfum fcri/ bentis eiifairajirratioaabilitcrjöC ex erroneo Icripturac in telledu
-ocr page 79-FACVLT, THEOLOG» PARISIENSIS. tcneduafTerta*
iiq ^fHoccftmortah’um mortaliflimum non crcdcrefc effè damna bilt ÖC mortalt peccato obnoxiû coram dco,
Haccpropofitioeftfalfa,intpia,d€fperationis tndudiua amp;nbsp;faptens hacrefim.
V Theölogi docentes refila fuavenialiapeccataeiïc diftinda a mortalibus, ad inlaniam perditiirtmenituntur traherc horainum conïcientias.
Hæc propofitio eft ftukc öfpraeRimptuofe a ffertajfacris dodoribusintuha, ÔC in quantumpraetenditvenialia non dtftingui a mortalibusycft liæretica.
‘ DE PRAECEPTIS.Titj’x, ^Q5’^^^g^^^^’^quot;'''®^*5impo(Tibilctuffïffe, peffïme facitjfiC quihocfalfumefTedicit, plufquam peffime facit» Hsec propofitio eft fcandalofa,impia, legis Chriftianx infamatiua,ac authore Auguftino,in deum blafphcma, ij Sola duo vitima decalogi præcepta funt, quae a nullo quantumlibet iando aliquo modoimplentur: caetera om/ nia implent» Sed in hts duobus manent rei ÔC peccatores, quia nihil de iftis implent»
Hacc propofitio eft erronea,rmpia,inle2cm ÖC Icgifïato rem blafpbema,8lt; in ïandos contumeliola»
iij Omne pracceptum dei magis pofitum elt vt oftendat præteritumôifpracfenspeccatum,quam vt futurum pro z hibcat,fiquidem iuxta Apoftolum, Per legem nihil nifi co gnitio peccati*
Huiuspr^ofitionis prima pars eft falia,temcrarie, ÔC fl nerationeaflcrta»Secundaveto, quodiuxta Apoftoluln crronea,lcgi intentionicp Pauli cótraria homini charitatem habend nulla lex necefta riacft.ideoperhocpræceptum, Sabbata fandifices non opus praecipiTur,fed quies, y IftaprçceptS tertiöiabbatafdîficeSjCefTaiiit proprie imo oîa ^ad perfedos Chrîanos,qa iufto nô eft lex pofita, vi nbsp;nbsp;Infirm is qui nondum funt mortificari fecundS ve/
tcrcm hominem opuseft,vtccrtis o(Ficijs,diebusmodis,oc cupenz
-ocr page 80-FACVLTATIS THEOLOGIAE PARISI. cupcntur,vigilijs,ictunijs,orarionibus,difciplim's,amp;f fîmi libiis:qutbus pcruemantad profcdum tnrenoris hominis vt V bi corpus tùerit cafh'garumjSC in feruitutem fuerit re/ dalt;lum,âC mortificatæ paiTionesrcum ipfa ceiTenC paula/ tim,ô^^ tantum minuantur quantum profeccrit interior ho mo,adeo vtfi perfcdius fuerit illaoîno ccfîaredebeant.
Quaclibct harum trium propofitionum præcedentium eff ex crroneo fcripturac intelledf u aiTerta, iurein concilio V icnnenfi contra Begardos reprobatajStquot; hæretica.
DE CONSILIIS EVANGELlClS.Tit.x i ^IlludverbumChrilhjMatthæiquinto. Quirepcr/ eu (Te rit in maxillam dextram ÔCcaetera. Et illud ad Roma nos.xtj. Non vos defendentes chanifimi ÔCcactc. Non funt confilia, ficut etiam multiThcologierrarevidentur,(èd praeceptum.
Haec propofitio eft falfa,legis Chriftianae nimium one/ ratiua,6? fanae intelligentiac feripturæ aduerlâ.
ij Requirere coram iudice de iniuria reparationem Chriftianis prohibitum eft.
Haec propofitio eft falia,fcandalofa,iurt diuino, natura/ liqjdiflbna, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j
itj Quia Chriftianustemporalia non debet amare, ideo propter ea non debet iura re.
Haec propofitio eft in morib’erronea,ôt'fapiéshaerefim lit) ludæis ad libitum verum iurareeftpermiilum.
Haec propofitio fiintelligaturpermifium tanquam lid^ tum,falià eîfdiuinopræceptoaduerfa, SCantiquus error ludaeorum.
DE PVRGATORIO.Tif.xi.
i Scriptura diuina tota prorfusnihil habet de pur/ gatorio.
H ec propofitio eft falfa, Valdenfium errorem maxime fouens,acfandforum patrum fententiacrepugnans.
ij nbsp;nbsp;Non videtur probatum eflequod animae inpurga/
torio funt extra ftatum meriti,ieuaugendæ charitatis
Haecpropofitio eft falia, temerarie ÔC impieaflerta î Sd in Iwc
-ocr page 81-PROPOSIT* LVTMER. CENSVR.
in hoe quod praetendk animas in purgatorio non efle extra ftatum meritijfeu augertdae charitatis,eft in fide erronea,
iïj Non videturprobatum efle, quod ipfac animat in purgatorio fint de fua beatitudine certae ÓC fecurx, (âb tem omnes*
Haec propofïtioeftfalfa, praefumptuofe afTertaîfl^ in hoe quod praetendit animas purgatorq non efle certasde fua beatitudine,eft traditioni eedefiac,^ dodrinat fandoz rum contraria.
«n Animae in purgatorio peccant fine intermiflïone quamdiu horrent poenas ÓCpetunt requicm,quia quaerunt quae fua funt plufqua voluntatê dei,qd eft cótra charitatê.
Hoe propofitio eft falia, impia, purgandis animabus in/ lt;uria,ó^ haeretica.
V fmperfeda charitas feu fanitas morituri neceffario fecum fert magnum timorem,tanto q^maiorem quanto mi norfueritipfa.
vi nbsp;nbsp;Poena purgatorij eft pauor QC horror damnationis
amp; inferni.
V cracp harum propofitionum eft fiilfa, temerarie,flC fiz nerationepoflta.
vij Probabile eft animas purratorij prac confufione nefcire quo ftatu fint,damnatç an faTuatae, imo fîbi videiv tur iam ire in damnationem SiC defcendcre in lacum.
viif •[ Animae in purgatorio nihil aliud fentiunt qua in/ cipere (uam damnationem,nifi quod fentiunt nodum clau fam poft feportam inferi.
V traeç harum propofitionum eft falfa, piarum aurium offcnfiua,voluntarie of irrationabiliter pofita,0f ftatui ani marumpurgatorif iniuriofa.
ix C Omnes animae in Purgatorium defeendentes funt imperfedæfideifeu(ànitatis:imo pcfquantamcuncp abla tionem poenarum no elTent fanæ nifi priusab cis auferatur peccatum,id eft imperfedio fidci,fpei,0f charitatis.
Haec propofitio quantum ad oés partes eft falà,amp;r terne rariat auerta^ac fanç fcripturarum intelligentiae di flbna.
L DECON
-ocr page 82-FACVLT» THEOLO. PARISfENSIS» DE CONCILIIS GENERALIBVS, ecclefiac Titixij»
i ^Viaiamnobi'sfadacftcneruandiauthoritatcm con ctliorum,Si: libéré contradicendïeorumgedis, ac indican di eorum décréta,
Hxc propofitio.fi velit Icriptorjtcituni efle cuipiam c5 ciltjlegitimiauthoritaticontradiccreini|s quæ fidem ôf mores concernunr,eft fchifmatica,amp; hæretica,
tj lt;|f Certum ell inter articules foannis Hus vel Bohe-* morum multos effe plane ChriftianiHimos ôC euangelicos quos non polTit vniuerfalisecclefia damnare,
Haec Propofitio,loquendo dearticuliscondênatis,de bus intédit fcriptor,eItfalfa,impia,SCfacris côcilijs iniuria iij C Illi duo articuli) vnicaeftfda vniuerlalisecclcfta quae eft prædeftinatorum vniuerfttas.amp;fvniuerfalis fandla ecclefia tantum eft vna ficut tâtû eft vnus numerus pracdc/ ftinatorûinô funt I oanis Hus,fed Auguftini fuper loane,
Hacc propofitio,ad Huffitarum intell igentiam,eft felfo Auguftinoattributa:articuliautemloquendo de ecclefia inilicante,de qua ibi fit lermo,funt propofîtioneshacrcticç« „»»q Iflttearticulus:duæ naturae diuinitas 8C humanitas funt vnus Chriftusteft a catholicis concedendus, Etfimilf ter illeidiuifio humanorû operSeft quod funt virtuolavel viciofa.quia fi ho eft viciofus ÔCagitquicq vitiofc agit, fi eft virtuofus Sc agit quicquam virtuoleagit
Haec propofitio eft falla, ä ex ignorantia verae theolo/ giac aflerta:primusautcm illorum articulor3,laltcetduac naturae fiCc^eft propofitio haeretica.Sccundusvcro,fcilicet diuifio humanorû operû QC c.eft propofitio fapies haerefim
DE SPE.Tit.xiij.
Ç S pes non prouenit ex meritis
Haec propofitio eft falfa,praefumptionis indudiua,ac fa cris fcripturisdifformis.
DE POENA HAERETICORVM.Tit.xiiif i Hæreticos combuti eft contra voluntatem fpiritus, Haeepropofitio eft fa]fa,contravoluntatem ipiritusdi/ uini after/
-ocr page 83-PROPOSIT, LVTHER. CENSVR.
Uinia(rerta,amp; errori Catharorutn aldenfium confona DEOBSERVATIONE LEGaL1VM.Ti.xv CLicctopera Icgts quæcuncp fierifiearequiratchariz tasfraterna modo non lege cogente,quo cafu licet eriâ mo dodrcuncidi fine penculo cum multomerito.
Hate propofitio eltC hriftianae legi inimica,ludaicat per fidiaefauens,amp; hærefica.
DE BELLO CONTRATVRCAS.Tit.xvf
i nbsp;nbsp;Praeliari aduerfiis Tureas dt repugnare deo vifitanti
inquitates noftras per illos ♦
Hæcpropofitio vniuerfalitcr intelledla^efi amp;lïâ,nec fàz cris eloquqs conformis.
DE IMMVNITATE ECCLESIASTICORVM.Tit.xvq i Si Imperator vel princeps reuocent libertatem data perfonis Ô6 rebus Ecclcfiafticorum,non potell eis refifti fi nepeccatoô^ impietate.
Hate propofitio eltfalfaj'mpia*fchirmatica,liberratis€c clefiafiicaeenaruatiua, acimpietatistyrannicæcxcitatiua amp;nbsp;nutritiua,
DE LIBERO ARBlTRlO.Tit,xvii),
i nbsp;nbsp;Liberum arbitriun non eft dns^adluumfuorum»
Haecpropofitio eft falfa,ücris dolt;Tonbus, ac omni doz drinae morali aduetfi,.€um Manichacorum errore conue* niens,ac hacretica*
? ij Fruftragarriuntfophiftae adum bonum eflè totam a dec fed non totaliter.
Hæcpropofirio eft tandisdodoribuseâponentibus in iuria,Ambrofi©potiffimûAugufrinoamp;Bernardo,âshic SophiftasappellatrôCquârû ad id quod pra tcdiradü bonSt ec totaliter a dco,6c nullo mö a libero arbitrio, e hæretica iij Liberü arbitriü dû facit ^d in iè é,peccat mortaliter Hæc propofitio eft fcandalofa,impia,in fide ÔCmoribus trronea,
«ij Liberum arbitrium ante gratiam nihil valet nifi ad peccandum,non autem ad poenitendum ; ex Auguftino de IpirituâClitera*
L.tj Haec
-ocr page 84-FACVLT. THEOLO* PARISfENSfS,
Hxcpropoficioacdpïendograham pro granagratum facicte,dc qua loquif fcriptor,efterronca,errofi Mankhe o rum conFornus,a facris eioquijs aliéna,peruerfa ÔC trunca te ex Auguflino allegata,
V flLa lerumarbicrtumGne gratia tan to mams appro/ ptnquat iniquitati, quanto fortius intenderitaaioni : ex Ambrofio,
Hæcpropofitio acdpiendo gratiam vt prius,cft falfa.pi arum auriumofFenfîua,a bonis openbus retrahens: inique
mutilateex Ambroiio excerpta,
de PHÏLOSOPHIA ET THEOLOGIA SCO iaftica,Tit.xix.
i ^PhilofophiaAriftotelisdevirtutemoralijdeobiedo de adu elidtOjtalis efl quae nec in populo doceri polli t,nec cfl ad fcripturac intelligentiam vtilis,quia continet dumta xatportenta verborum non nifi ad contentiones verboz ruinconfida,
Hacc propofitio quantum ad omnes fuas partes loqucnz do de philofophia AriRotelis.in his maximein quibus a ß de non difcedit,eft falfà,ôf tanquam ab inimico fcientiac ar roganterfiC infipienterafferta,
q Omnes virtutes morales 0^ rdentix fpeculatiuac j non funt verae virtutes ÔC fcientiaetfed peccata amp;nbsp;crrores. ;
Hæc propofitio quantum ad primam partem,quod vir ' nites morales funt peccata,eft eodem modo qua!ificanda,fi cut prius firit ilia qualificata. Opera quaecuntp ante chariz tatem funt peccata.Qiiantum autem ad altcram,quod fdli nbsp;nbsp;i
cet fcientiæ fpeculatiuac funterrores.cftmanifcftcfalfa,
iq nbsp;nbsp;TheoJogia fcholaflica eft falà Scripturac SC Sacraz
mentorum intelligentia,ö(rexulênobisfecitvcramamp;finz
Haec propofitio eft falfa,tcmeraric ÔC fuperbcaflerta.ac fanx dodrinx inimica,
iiij In fermonibus Ioannis Tauleri lingua Teutonica confcnpiis plus reperio,dicit Luther, Theologix folidx amp;nbsp;fincerg,quam in vniuerfis omnium vniuerfitacum fcola ftids Do
-ocr page 85-PROPOSITIO. LVTH, CENSVRAB» fticis DncQonbus repettum eli^,aut repedrï pofl'idnomni busfutsfcnccntijs.
Propofitio quä Luther a (Ter ft,eft manifefte cemerarfa* V Qtio tem pore coepit Theologia fcolaftica id eft il/ luibria,eodcm ciiacuata eft T heologia cruds t funtep om/ nia plane pc ruer fa*
Haec propofitio eft falfa,pr3cfumptuofc,ct irrationabiU ter afl'ert3,eterror! Bohemorum datnnato vidna,
vi Libidine corrumpendac feripturæ iamferme tree? tis annis patitur ecdefia incomparabili damno fuo a dodo ribus fcolafticis*
Haec propofitio eft falfa,ftultc,6f malidofc aflerta, Vq q{ Theologi fcolaftidAriftotelis moralia prorfusco uenire mentiti funt cum Chrifti Pauli» Dodrina*
Hac propofitionc impudente,Sf fallo Thcologis fcho/ lafticis imponic fcriptor quod non eft verum, quanquam fatis explora turn fit in multis moralia Ariftotelis cu Chri fti Paulie^ Dodrinaconlentirc,
Additur Ôif haec ex librode captiuitate Babilonica*
PropofitioLutheri. InDionyfioquifcripfitdecoe lefti Hierarchia nihil ferme eft folidç eruditionis*Et omnia illius meditata in prçfato libro,ac fomnijs propc fimillima in Theologia aut myftica pcrniciofilTimuseitjplatonizas magis quam Chriftianizansiin ecclefiaftica vero Hierar/ chia ludit allegorijs,quod eft ocioforum holm ftudium*
HçcpropoutioeftfallàjtcmerarieôC arrogâteraflerta.ac viro fando infigni eruditione claro iniuria,quern Damaf/ cenus diuinum Areopagitam,Pauli difcipulum, iscerrb mum Sc deiloquenti (Timum appel lat.
CONCLVSIO*
Nos praelatiDccanus Sc Facultas praemiftahacc omnia tempore multo examinauimus,SC quod de his fen tirent cc clefiafticidodores,quidueiàcra concilia , quid infuperin fcripturisfandiscauercturdiligenterannotauimus : poft quid examen noif rum apud Sorbonam Qpius fréquenta/ tum,in pleriftj noftris per iuramentû vocatis SC fadis con donibus
-ocr page 86-FACVLTATlS IHEOLOGIAE PARISIENSIS cionibus vnammiomnnim votofuerc conclufa,ac definita ac dem uni ex abundant! in generali noftra congregatione apud fanc9:um Mathurinum rurfus per iu ramentum fuper bis fpecialiter dcnöciata hacceadem poft niiflam moreno/ ft ro celebratam itcrum concordi omnium aflènfu laudauû mus,comprobauimus,acrata habuimusjaudamus, com/ probamus,ÔC rata babemus âf vttaliainconcuflè tenenda noftra fententiadiffinimus,5C deccrnimus. Alt;fta fuerunt hacc Anno abincarnatione Domini, M. D, XXL die.X V«Aprilis,tn quorum reftimonium ijs óiTcrumétis €juæ in Archiuis SC fcrinijsnoftrisad perpetuam rei memo riam rcferuamus. Sigillum noftrum duximus apponendS Ad q uor urn exempla r de mandate noftro prxamp;ntes fuifle féliciter iinpreflas teftamu r.
DETERMINATtO FACVLTATTS Theologiae Panfienfis,fuperaliquibus propoftz tionibus eertis e locis nuper ad earn ddatis, de vc/ neratione fanlt;ftorum,d e canone miflTae, deque fu/ ftentatione miniftrorum altaris , SC catteris qui^^ bufdim»
^DccanusöC facultas TheoîogiarfcoîarParifîenfis,omz nibusf/delibusinChrifto,Salutem»
Nfigni pollens fapientia Salomon,quem a finibus terrac vemebant regesaudituri SC populi, retftein prouerbijs admonec,caminqui[:Necrâ.rgredianstertninosantiquos quospofueruntpatres tui.’quacvtique admonitio eos iurc percellit,qui terminos fidei quos caclwlici ab initio declaz ra runt doeftores tranïgredi non verenrur, auta cöftitutioi/ nibuspatrumftu confuetudinibus Ecclefiafticis curioia magis quant vtili nouitate illecfti faciledcfcilcunf,peregriz nas quot^ SCinufttacas Doclrinas m ECCLESIAM induz cere moliuntur. Vndeplerumqueicandala,tumultus, âC fchifmata inter ipfos fideles exploratum eft exoriri: dum alij vnum,alij,aliudcenendum arbitrâtur,â^quodhicpro
ba^ilk
-ocr page 87-PROPOSITIO. LVTH. CENSVRAE« bat,ille reprobar : fïcque vnanimes in fidc minimeinuenp untur Chrifliani.ldaurem indeeuenireconftar,quodnó nulli hac tempedate impietatis Rik vi rus eflundere mini/ mcrcformidant Pcftilentibuslibris, autpcrieulofis pracz dicationibus * AiTeueranc enim homines impij fandos orarinon oportcre, fed neque honoran', nifitorfanchaz ritate imitatione Noftras etiam orationes aiit ob / lationes ad eosdirigi vêtant * Reliquiasitemiandorum, miracula , imagines SC geda fubfannant, rident, con z temnunt « Nee modo illis nihil impendunt honoris , fed alios ne impendantauertunt« Nequetam pedi z lentia dogmata attendunt multis retro fxculis exploiaelz fe, atque damnata : adeo vt Catholicorum numero ne z quaquam aferibendus dt, quifquis talibusauüt confenz tire. Paruipendunt præterea facrum midx canonem,vcz luti vedem vilem,varqsquefrudisconfuiam,quod diuerz fis autlipribusconditus iit,öf audus. At fimili rationediz uinum Bibliorum opus afpernandum videretur, quod nemo mentis compos diceret. Ad hxcaecedit quod qui facro canonimidx detrahit VVITCLEFI, ac LV z THERI Difcipulumfemanifedeprodit« Iniquerurz fus feruntvefani homines diuina myderia calebrantibus tê poralia minidrari,ncc cöfiderant,dignos,authore Chrido ede mercede operarios,ôfxquiflîmum elTealtari feruienti bus,dealtarividum(uppeditari, Piasinfuperdamnant collcdas,quxfubleuandis viuorum atquedefundorum neccffitatibus conditutac funt, Apodolicae traditionis raz tionemnon habentes vnde proficiicuntur, quemadmoz dumfiCodiciumdefundorum.Frcnaitidem laxant idioz tiSjOuiprofuoarbitriofcripturasinterpretentur, de fide padimdifpurent, cœtus aduocent, celebrent conuentiz eula . Proinde quamuis plurimum haec pelhfera dogz tnata didideant, ex cadem fereprodcunt fcarurigine.’cxz ecrabilesfiqiiidemeofdcmquedänatos BOHE-'VIOR.VM, TVRELVPINORVM,VALDENSIVM,arlt;$ vetttdioz rumetiam hæreticorum err orcs mifèrabiliter reduamt, quos ex
-ocr page 88-FACVLTATIS THEOLOGIAE PARISIENSIS
3UOS ex agro dominico fake EccIefîaÆicç cenfurç ïampr/z cm refenos cflc perfptcuum efi^ Et certcdokndum elivC gueadeo grauïa errata hac tempeftate, vel pun'ons Chrp (rianifmi,vel ßncen'on's dodrinçprçtexturepullulare» Nam tametfi pro Chrifti poilïcitatione perdaratura eft ec défia ad confuramatïoncm vflt;$ fgculiillïbata, ÔC a quibuf libeterrohbus immunistplerïq^nihïlominus interim pe/ rcunt quibus confultum effeoperç precium eft, Cçterum vt quç fiipcr hi's noftra fit fèntentia clarius liqucat.prçmif' fo indice,propofîtioncs l'pforum aberrâtiû ponimus,mox noftram cenfuram fubnedentes.
SEQVITVR INDEX TITVLORVM»
De beate virgims vcncrationc per angdïcam Glutationc, £)C per prçclarasantiphonas. Salue regïna mifericordiç,ô^ Regina coeli\ T it.i'«
De prccibus Gnlt;ftorum pro noftra Glute. nbsp;nbsp;nbsp;T it.îj»
De oblationibus ÔC oratiôibus q Gndis exhibêcur» T Dç reliquiis faneftorum. Tit.îiii, De corundem prçrogatiuis* nbsp;nbsp;nbsp;T it, v.
De imaginibus corum, nbsp;nbsp;T it.vi.
De Gndorum hiftoriis Si miraculis, nbsp;nbsp;nbsp;Tif, viï*
DcGcrocanonemilTç, Tit^vtib
De licentia idiotanim effreni, nbsp;nbsp;nbsp;Tit.ix,
De fauorein Lutherum impenfb, nbsp;nbsp;nbsp;T it.x.
De fuftentatione miniftrorum altaris, nbsp;nbsp;nbsp;T it. xi,
Depiiscolledis. Tit.xii,
De ofFido pro deffuneftis. nbsp;nbsp;nbsp;Titu.xiü.
De fund atione obituum. nbsp;nbsp;nbsp;Titu.xiiü.
DE BEATAE MARIAE VIRGINIS VENE/ ratione per angelicam falutationem,d^ per prçclaras antiphonas»
Salue regina mi/èricordiac,ôf Regina cœli, Titu.i.
Prima Hacreticorum propofitio, ^Nunquam dicendum eft Aue Maria in prindpio iermo nis ad populum,pro gratia impetranda quinpriusdida fitora/
-ocr page 89-PROPOSITIONVM LVTHERA* CENSVRAE. prins dida fit oratio dominica,
Hæc propofitio fa I fa ell, amp;nbsp;fcandalofa, fupcHlitiofam atCß (èditioiam inter auditores fufcitans nouitatemjauda'' bili confuetudini hadenus obferuatae contrariam, errori quocg pauperum de Lugduno angelicam falutationê con tcmnentium vicina eft»
rj. Indifcretaaut fupcrftitiofa eft profa illa (èii oratio ad beatam Mariä» Salue regina mifericordiæ,vita,dulcc do,amp; fpes noftra,Similiter lila» Regina cœli lætare,Alley luya,quia quemeruiftiportare. Sic, Nam ipfavirgoncc regina mifericordiæ,neccœli,nec vita,necfpesnoftrade/ bet vocari,nelt;^ portare Dei filium potuit mereri»
Hæc propofitio quantum ad vtrancp fuam partem eft er ronea Qc fcandalofa,facratiffîmæ Dei matri iniuria, ac pro batiflîmo vfui ecclefiaftico fecundum fenfum in quo ipfos ecclefia concinit contumelioià,atcg ex damnatoV aldenfîS Catharorum amp;nbsp;Bohemorum erroreprocedens,
lt;1DE PRECIBVS SANCTORVM PRO noftra fakite.T it.q»Propofitio prima»
lt;11 Sandi non funt noftriad Deum mediatores»
Hæc propofitio prædidis erroribuseftconformis,S^ a débita fandorumveneratione fideles perperam retraliit» îj ♦ Sandi nihil polTunt nos iuuarc*
Hæc propofitio eft falfa,acdignitatifandorum detrahit erroneæ ctiâ prçdidorû hereticorS fententiæ côfentanea lt;IfDE OBLATJONIBVS ET ORATION!
bus qux fandis exhibcntur»Ti»ftj. Propofitio»!»
Magnam Deo facit iniuri am ,qui ad aliquem fando/ rum primo accedit,illumrogans,vtapud Deum pro fein tercedatjCum Deus fit quocun«^ (ando benignior, QC ex/ audire paratior,
!) » Deo irrogatur iniuria,quando fandi prius inuocan tur,cum fine Deo nihil poffînt»
V trâcç harum propofitionum quantumad priorem par tem falfum innuendo,fandos fcilicet rite coli fine Deo,nec noftros efle mediatorcs fiue intcrcelTorcs apud Deum,
Vvitcleuiz
-ocr page 90-FACVLTÀTIS THE OLOGIAE PARISIBNSIS
V vitcleuiftarum hçreG pcruerfac confentit. Nec ex feciM 4a earum parte quac vticp vera eft priör infertur.
^Lniuriiinhnur Deoquando lumïnaria cçterxtF oblatiohes Tandis primumofi^cruncur quam Dco,quito/ tum in homine opcratur»
De hac propofitione quantum ad primam partem diccft dum eft ficut de prima parte præcedentiû propofitionum falfum etiam in ea infinuatur.dü aUquid Tandis ofFerri de/ (îgQatur,quod potilTimumacprindpalitcr Deo nonofFe/ ratur. Pars auf emvitima Ce conccditur,vc hominum in bono opéré cooperatio non Tecludatur ♦
iin.^f SuperftitioTumeft oino oratiôdausiSTobhtiôibut quibuTdamïàndis exhibitis vC$ adeo inftar^, quia Tuffi/ cit Deumorarc^Nam ûndi nullam a ièhabentpotcftate»
HaecpropoTiti'ofacrac Teripturae ÔT traditiôiecekfiafticç diftbnaxft aperte, Valdeimû Cathatorum^rrori con/ fentiés.Nec obftatquod nonnifi Deoauthorc Tandiquic quam poftint«
v» E rror eftmanifeftus in fefto dedicatioflis aut aji/ euius ôindiToIcmnioremagereeuItum,qu$ indie domi/ nico auc Dei fefto,
Hx^ropofîtio erronea eft,amp;: FalTo innitens fundamen tO,quail videlicet impepTus Tandis honor Deo principal/ ter non impendatur.
^DE RELIQVIIS SANCTORVM»TitMif,
Propofîfio prima.
Non eft apparentia quod ofEi Tandorumgemmis ail/ - to ÔC cacteris adornentur præcioTis,quia Ce ilhs maior im/ penditur honor,quam Deo.
Hacepropofitio Eunomq âf Vigilantijhaercfim impie reducit,ne^ per id quod honor Tandorum corporibusex hibetur,diuino quóquo pado derogatur honori*
q.^HuiuTmodiTandorum olTaTub terradeberent,aut imis locisreponi,ac propter Tpem reTurredionis Teruari, nec pium eft ilia ûc in Tuperioribus eccleCarum locis éxal/ tata videri,
,Hxcpro/
-ocr page 91-PROPOSITIONVM LVTHERA. CENSVRAE»
Hxc propofin'o eft pracfatorum hxreticorum blafphe/ mix confona,8C piefidelium in fandos dcuorioni derogat Dei quocßordinahöi,cuiusreuclatione plurimorum fan/ dorum corpora e terns creda funt,prorfus aduerla. ^fDE SANCTORVM PRAEROGATiVlS, Tit. V* Propofitio prima.
ÇPutarcqviod vnusfandorum citiusaut libentiusvnä infirmiutem curet,aut infirmos adiuuet quam alius, om/ oinofuperftitiofum eft ÔC vanum.
Hxc propofitio fupcrftitiofa vanitate afl^taritui eccle/ fix contraria eft,amp;in fpiritum (andum,qui gratias fuas di liribuit fingulis prout v-ult,blafphema, conceftas infuper ûndorumprxrogatiuascneruâSjPorphirij Qc Eunomif tmpietatiamp;uet.
ij. Humana fidioneS^ voluntaria allufione ad quota dam iandorum nomina cogitarc coeperût homines quod prohacvcl ilia infirmitate poti^eftec ad illos^ recurrendd quiad alios,vtputaad fandum Fiacriu pro ficis,ad fanda Éutropiû pro hydropifi ,ad fandum darum pro vifu,ôf ficde prxicdo Antonio,Sebaftiano, alijftmc pluribus*
Hxc propofitio tcmcraria curiofitatc alTerta eft honor! fandorumcontumclioûjôC de damna ta Lutheri dodri/ nadefumpta.
^DE IMAGINIBVS SANCTORVM*Ti.vi Propofitioprima.
lt; Ante fandorum Dei imagines non funt fledëda genua, ' fed dumtaxat ante Dcum.
Hxcpropofitio erroneacftô^'impia,amp; ex erröte dez cewta eorum qui iconasJTeu imagines fandorum execni tifunt.
ij« Stultum omnino eft fendorum imagines adotare^ quia in quibufdam eft forfan latêsdiabolus. Sufficitenim ad falutem diligere Deum,dC fidem habere quod faluabi/ turhomo.
Hçc pn^ofitio quantum ad primam partem exptefla, inpicus eft imagines cx€cranum»,feptima vniuer fali oodoquai
-ocr page 92-FACVLTaTis I HEOLOGIAE PARISIENSIS nodo quæ apud Niceam celebrata extitit damna ta« LoquS do de ea adoratione quam fandtorum imaginibus éxhiDCt £cdefia,inquibusairerere dæmonê latitare blafphemix proximum eft. Quantum ad fccundam partem, damnat» Lutheri dodnnae confona eft, ^DE SANCTORVM HISTORIIS ET MI raculis. Tït.vij.Propofttïovmca, ^Sancftorum hyftonac ÓC fimilesnarrationesnon funtma gnifaciédae,ne(j ea quac de mtraculïs eorum ftnpta funt. Hxcpropofinofametfinonomma quaedefàncîis legun tur pangradu certitudinisatcpreuerentia funtampledé/ da,ipfa tarnen propofïdoquantum ad primarn parte, pias auresoffendit,Sc ad irreuerentiamm fandos,ódcontemp/ turn ecclefiaftid ofFicqprouocaf.VvitcIeuiftarS infamç conformiSjamp;' fiquid in officijsdiuinis minus Chnftiana pietatedignum compertüfuerir,nonquorumuis ftdilloz rum dumtaxat authoritate id corrigendum, ad quos potif fimum fpedat.Secunda veroparsex Porphiriano trahi/ turerrorc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
lt;IDE ÖACRO CANONE NISSAE« Tit^vitf, Propofitio prima.
lt;f[Canon miftæ excluib eo quod in ipfo etl de Euange^ Iio res efi parui momenti,amp;:: non magnifacienda, Hxc propofitio falia efl, ftandalo/a, fchifmatica, fide Ies quocf adeuotionecelebrandi atcp audiendi miftarum folemnia impie retrahens, Vvitclefi ac Lutheri errorem perperam imitatur.
jtj. Ipie canon efi velutiveflis vilis exdiuerfis noui ÔC veteris pannifruftisindecoreconiuta fiuedetexa.
Quidam fummus pontifex propterea quod caicu/ lograuiter laborabat, ft'uearenofus erat. pro fuoarbitrio canoni adiccit Coimam fid Damianum,0dÛcalij alios fan.' dos addidere pro peculiari voto ftio.
V tracp harii duaru propofifionS efi fupra mods impia, irrcuerenter acinhpicnter prolafa,âf non ibium iandis pa tribus quicanonem compofuerut vel auxerunt, ied eriam vaiuetfaii
-ocr page 93-PROPOSmONVM LVTHERA. CENSVRAE vniuerfaliccdefiacquç ilium comprobauit contumeliofa exiftensjpraedidorum hacreticorû impie tari fufFragatiir,
lt;DE LICENTIA IDIOTARYM EF/ irenû Titax, Propofitio prima,
Îf Omnes Chriftianifiêmaximeclericifuntinducend» tudium fcripturae fandæ, quia aliae dodrinx funthu/ manx dC parum frucîuofæ,
Hxc propofitio fecundum primam partcm laicos quof^ cuncp innucns ad ftudium facræ fcripturç ßC difficultatô eiufdem elle inducendos,ficut Sgt;C clericos,ex errore paupe rumde Lugdunodecerpitur,Qiiantum ad fecundâ parte qux etiâ innuit oêm dodrinâ praeter nudâ literâBiblicam pure humanâ elle ÔC inutilê,temere ÔCarroganter ad prae diClorum hacreticorum errores conformiter alTcrta eft, ij. ^[Licitumeftfimplicipopulo fimuldiebus feftisaut alqs conuenire,vt de Biblia amp;eius difticultatibus côferaC. iq,^ Licitumeidem populo de fidecatholica difputare, ÔC lacram feripturam exponere,cum fit Chriftianus,
Vtraeç harum propofirionum temerarie, QC falfoafteri tur,ac errores inftauraf, V aldenfium QC Bohemorû, Necÿ ferendi funt idiotarum conuenticula, autillorumdeardil »S fidei difpurationes,cum iurc damnentur*
iitj, Bonum eft fimpliccm populum in miflafîmbolS Nicenum Galliceveifum maxime poft oftèrtorium alta voce decantare.
* Hæc propofitio eft odiofx ôf periculofx nouitatis inec/ clefiam indueftiua, çde favore in lvthervm ;impënso,
T it,x, Propofitio vnica, Ç Vbi Luther bene dixit,nemo melius, Hçc,ppo{itiofalfa eft,facris dodorib? iniuria,ctcxecr» , bili Lutheri dodrinx impudeter dC mêdaciter fuftragat ÇDE SVSTENTATIONE MINISTRORVM AL/ taris,T it.xi, Propofitio prima,
ÇMagnum peccatum eft dicfere millam pro pecunia»
4» ^aimoniacum eftacciperefex albospromiiTa^aut
M,iij» etiam
-ocr page 94-PROPOSmONVM LVTHERA. CENSVRAB etiamdare, idcofimoniacus eftquific facie celebrare aul qui célébrât*
Cum celebrant! fpirirualia.debeantur omni iure tenv poralia,vtracp iltarum propofitionum AcindiftindepfO^ iata elf (alfa æ fcandalola*
ii). Maior eft fimonia capere fex albos pro vna millà, quam vendere curam animarum aut canonicatum, quia in primo vendicur Deusjnfecundofolumofiicium £c/ clefiae «
Comparatiohaec ineptaeft, necverisinnititur,6dqu3C adducitur caula,falfaeft SC offenftua*
iiij* Non eft licitum cogereeum ad cuius inftantiS cerdos celebrauit,vt didö lacerdoti tradat fex albos.
Hze propolitio, loquendo de coadione iuridica,fecun/ dum laudabile regionis confuetudinemefterronea^ab oi tarnen fpeciemali,â^ nota vcnaliratis abftinendum, |
V« Melius eft pauperibus fex albos erogare, quS illot facerdoti tradere,qui aliquo requirente celeb rauit.
Haeccomparatiovniuerfaliterintelleda,faiamp; SC erro/ nea eft odiofa in facerdotes emulatione perperam after Ca,iniquoopus confit tj prxeepto proponit.
vi. Laetancur daemones cum dantur fex albi miftam celebrant!.
Hçcpropolïttiotemcrarie afleritur.a: a frequentative diuinorum myfteriorum impie fcandalofcaucrtit, vij. Sacerdos non beneficiatus male facit petendo iêx albosdumcelebrau!t,quia nullum habet titulum ad ac/ piendum.
Hate propofitio fecundum vtramcj^ partem eft falla* cum facerdotes ûcrificium peragentes mercedefuadigni cxiftant.
viti* T emporalia debentur Eccledstticis ratione tit»/ li Riorum beneficiorum, non ratione impenfi ofBcij ipi/ ritualis.
Quanquampnorpars huius pre^ofttionis lane accipl poteftlfccuiuh tarnenpars eft crtoon^cuia propter oftici uokdetuf
’■J»- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'— ------
-ocr page 95-FACVLTATIS THEOLOGIAE PARISIEN« tun detur beneficium.
^DE Pirs COLLECTIS.Tit.xii.
Propofitio prima.
Facere diebus fcltis colledas per ecclcfias,vt tradatur collcda pecunia prefbiteris cclebraturis pro dcfundis, veldefdóSebaftiano, vel alio frtô abufused manifcft?
Hxc propofitio generaliter accepta in moribus er ronea cdjecclefiç ritui manifede derogans^dC fideles a dudio pie tatis impie diuertens.
ij. ^Dcbcntcuraticolledas remouerc,8^dcfuisparoz ch t|s abolere omnino.att^ hçc faciêtes populum fuum be/ ftexdificant.
Hxc propofitio loquendo de colledis, qux moderate fiunt citra diuini odicij ac deuotionis populi notabile dc/ trimentum temeraria ed amp;nbsp;falfa, fideles viuos QC defunz dosmagnisfpiritualiumbonorüfubfidiis inique defrau/ dans,ÔÇgraue excitans in populo Dei fcandalum.
i(i.lt;Colledx qux cum peluibus fiunt vcluti quxdS in/ (erni tufcinulae funt.pro difpefanda in facerdotes pecunia»
Infania ed hxc dmilitudo in grauem Ecclefialtiddatus contumeliam maligne excogitata.
iiq. Prxdat pecunias in aquam proq cere, quam eas in huiufmodi colledas conferre.
Improba amp;nbsp;dulta cd huiufmodi collatio,nelt;plt;nim DcJ bona produxit, vt perdâtur gt;fed vt in vfus pios ac boncdos expendantur.
lt;[DE OFFICIO PRO DEFVNCTIS.Tit.xi4
Propofitio prima.
O fFicium quod fit pro dcfundis, in multis fatis ed fu/ fpecdumgt;nec ex fcripturis aut alias certum ed quod ficdc/ beant fieri pro dcfundis orationes.
Hxc propofitio impia ed ÔC fchifmatica hçrefi coniènti/ ens Aerianorumatcp Albigenfium, officium fiquidem de fundorurafandisfcripturis.ôd Apodolorum tradiciont» vt tedantur Catholici do(dores( Dionyfius, AugudinuVe Cryfodomus }confornie ed.
q.l^Reiponib/
-ocr page 96-FACVLTATIS THEOLOGIAE PARISIEN, rj^UfRefponfonumillud quod tamfbllidte ineorundé mortuorfî offïcio canitur,fcilicet,Liberamedomine« ÔCc eft ab authore incerto,ÔC non fàtis dignum quo inEccIefiac vtamur officio,0^ adhuc minus offertorium illud,fcilicct, Domine lefuChrifterexgIoriæ,Iiberaanimas,ÔCc, Hacofficij defundlorum deprecationes in fenfu quo cis vtitur ecdefia piæ funtôiS catholicæ, fdcirco haccpropofi/ tio inconfiderate ÔC fcandalofe prolata eft,âf viuentes a fuf fragfjs animabus fidelium impcndendis,improbe auertif, iff Ledio ilia quæ de fecundoMachabeorum libro in ipfo mortuorum legitur officio, fcilicet, Vir fortiffimus ludas^fi^cmon deberet in ecdefiae officijs haberi, quiailli libri non funt de canone,nccper ecdefiam probati, Hicpropofîtiotemerariaeftamp;rfalIàjôC officio ecclefta fticomendaciterdetrahit, Nam Ecdefia,librosiilos pro canonicis habent, ^DE FVNDATIONE OBltVVM.Ttxiiij.PropóX undationes obituum,funtinuentiones diaboli, JDiabolicapotiusfuggeftionc haeùaftèrfa eltpropoftfio vcritatis expers,de Aerianorum, Valdenfiura,at^ Vvit/ cleuiftarum ipiritu deprompta.
ij, ^Fundareobitus in ecdefia eftabufiisma^ius,quos qui fundant,quicp fundatos acceptant fim ihrer le damnât, Hçcpropofitiofalfa eft,probato Ecdehæ rituiveheme tercontumeliolà,amp;f cultus diuini qui potius ampliandus eß diminutionem pernitio/è prétendit, at cp a peccatorum fatiffa(fiione,tam pro viuis quam defuntîis débita,peruer fa retrahit,
A Cta funr hæc in noßra congre^atione poftmaturam diicutionem anno Domini mniefimo qaingêtefimo viceßmo terfio,die vero,xiiij,Nouembris, Pubucata auz rem fecunda Decembris eodem anno fubadèuiôlemni in fcolis cotlegq Sorbonid,coram Decano amp;nbsp;Magißris eiuf dem facuitaris, præiêntibus almæ vniuerûtatis redore, K.egtjs confiliar/js, altffœ plurimis teßibas ßde dignis. Prohibée prxterea eadê tacultas,omnibus tam magiftris
■ quâm
-ocr page 97-PROPOSITi LVTH, CENSVRAE quam Bacchalari)s,5Cquam in Theologia ftudentibus, prælèntibus QC futuris,nccontrarium praefatç détermina/ tionisdocereautpraedicare præfumant, fubpcenapriua/ tionisôCrefecflionisab eademfacultatc. Cenlet poftremo iuxtafuamdodrinamcosqui praedamnatos errores aufu tcmerario aut prædicando promulgauerit,aut quoquo pa lt;^o fuerint profcflï, aut defenfauerint perfeiieranter,fidc/ lium nomine non videri dignos. Siquidem diuus Paulus gcntiumdodor,capitcad Philippêies tertio, rede ficoês admonet. Idem fapiamus SCineadê permaneamus régula, FINIS,
ÇSEQVVNTVR QVAEDAM PROPOS!/ tiones E rafmicac,Cenfura eiufdem facultatisT heologicç, quafuperioresnotatætfed per defcribentis ofcitationem impreflbri non traditæ, quas quia fuis locisnunc apponi non poterant,ad calcem duxit apponendas.
Ad titulum.vi) .De fiducia bonorum operumamp;f me/ ritorum apponendac funthae duae propofitiones,ex libel/ lo Erafmi de Alifericordia Dei,
Propofitio prima,
lt;|f Quantis malis patent quifidutiam pofuerunt in mentis acfadis fuis,
t), Domine vt fcuto bonac volûtatis tux coronafti nos, Cum audisait Erafmus bonac voluntatis,intelligis exclu/ di fiduciam meritorum,
CENSVRA,
Duplicê efTe fiduciâ meritorum exploratlim efttalterî peruerfamamp; excludendâ,eam videlicet quac plus fuae iu/ îticiac ÔCmeritis tribuit,quam d iuinac gratiç aut mifcricor diæ.’quae arrogantia intumefccns alios contemnit quafia fe amp;nbsp;a fua virtute mérita habeat non Dei gratia Qc miferi/ cordia,ingratitudinequocß lâguefcit minime gratias ages Deo omnium bonorum largitori,dum non attendit quod prxcipuus fit author meritorum,bonor um cogitationum affeduum ac operationum,ne(^ enim vt feribit Apoftolus fulFicientcs fumus aliquid cogitare a nobis tanquam ex'
N nobis
-ocr page 98-PROPOSE LVTHER. CENSVRAE* nobjs,fed fuff-icientia noftra cxDcoefl-,qui innobisoperi tur veile pcrficei c,qiu’tarnen fic illain nobfs operatur vtSif noscumeo operemür,qiiod monftrans Apoftolus alïcritnon fore inanem laborcm ftdclium,eoft:^ admonec ne inuacuû gratiam Dei recipianr,in (èiftam Dei gratiam vacuâ non Riilïcdicifjfcdfecum laborante,vndc patet ho minis voluntatê in bonis operibus habere fiiam adioné, quamuis primatum bonorfî operum ôf principalem adio nem Dco gratiæ eius deberi certû fit,non humanç volû tati aut libero arbitrio, quem fibi afcribens hæc vana, im^ pia.ingrata SC præfumptuofa fiducia meritorû aut bonorû operum,maximcafe elongat fontem Diuinac mifcricorz diæ,ûr ideo cxcludcnda eft. Altera autem cft fiducia meriz torum fiue bonorum operum pia, humilis ncc ingrata » Qiiaeantca in fccundapropofîtionc huius tituli plenecx* plicata elljhæc auté non modo vtilis eft omnibus Chriftia nis adulris,fcd ncceffaria, obligantur enim fidelesadul ti credere bona opéra cum Dci gratia efteneceflària amp;nbsp;re^ quifita ad habendum vitam æternam,obligantur quot^ dcfidcrarc eandem vitam ætcrnam,ô(f poncreeiuimodi bo na opéra adeam comparandam, indicate etiam tenentur quod Deus benedidus ilia bona opera prçmiabit fîcut ipz le decreuit.SC patet per Icrmturas.Hoc date cxpltcatApo ftolus:namcumin vniuerfali fua bona opéra pracnominaf fetdicensjbonumcertamenccrtaui, curfum côfummauf, idê fcruaui,mox fubiungit. fn rcliquo repofita cftmihi corona iuftitiæ, quam reddet mihi Dominus in ilia die iu ftus index. Et ne quis putarct iblis bonis operibus fuis red dendam mcrccdem,beatæ immortalitatis coronam,fiibdit , nonfolumfibi illam tribuendam, (eddC his qui diligunt aduentum Domini, hoc cftfidelibus bene in haevita laz borantibus,qui Dominiexpedât aduentum, proindedez bet fidèles iuxtadefinitionê Apoftoli in hac vira bene ope rari.amp;bcncoperandoccrtoa Domino mercedem expez dare.'alioqui fiducia fpei catholicat carerent, fine qua non faluâtur adulti,quaproptcr fi praefatx propofîtioncs huiu f modi
-ocr page 99-PROPOSIT« LVTH. CENSVRAE modi fidutiam meritorum Qi bonorum operu refpuant 5C infkiantur,Lutheri impietati fuff-ragantur:feciis aür fi dc prima fidutia Intel ligantur,quæ,vtdidum cft,omnino eft abijdenda«
^AdTic.xx. DE COELIBATV SACERDOTVM. Propofitio ex libro deinterdido efu carnium.
Multæ caufæ fuadent rautationem legis cœlibatus in in ecclefiaflids^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENSVRA.
Haec propofitio quatemis prætendit caufas mutationis huiufmodi legis validas effejalfa eft,vebementcr fcandagt; lofa,Sc in EccTcfia ßinda fchifmatis Lutherani,ac hacrefis eiufdê im ptae nutritiua. M ultac cnim font SCefb caces caiv fat impellentesad fandam legis coelibatus facerdotum ob Icruationcm retinendam amp;nbsp;nullatenus mutandä:SC nullac (quae quidé iullxfint)ad oppoGtum. Namfi Diuino cuk luideputatisinlegeveteri,cuiuamp;iàcramêra vmbræ tantû crât facrameitorQ nouç le^£s,in ordîevidsfuac altaridefer uicribus,neeeilariûcratcotinere.‘cfîfamenipfi perfuccef fionemgencrationis miniGrarealtajfiaftringerentur,ncc infuaeuetlibertate hoc officiûrecuiàrcreos enimneceP fum erat huiufmodimunus obircqui deLeuiricafuiiïènt tribu exorti:potion vticç ratione minirtris altaris compc/ titcontinentia.Noncnim,vtvlIi,per generationem alfu^* muntur,fed per libéra voluntatis eledioneiin:nam ncquax quam facrosordinesfufdpcre quifpiam compellitur ,fed t|ui vult ordinafur,quirefpuit,adillud nonallringitur. Spontanea autem voluntate facros ordines fufeipientibus fapienterfpiritu fandofuggcrctecontinentiâecclefia ad-»-iccitjhabita praefertim »atione vfcç adeo præcellentis d iggt;' tiitatis tantorum Sacramentorum, quibus nihil fandius, nihil fpiritualius,nihil diuinius, quapropter qui illis depu t^lur,par eft fpirituales fint,6C a carnalibus defiderijs cox tumeç occafîonibus SCfomentis maximeelotigentur,vt ca fto aîoac incontaminato corpore fàndâ Ô5immaculafâ ho ftiaoflfèrre mcrcâtur:ne(^admirâda illaettremcda attrez «ctmyneria,gnô cxâniapollêt fdîmonia* Hucaccetht quod quiz -
-ocr page 100-PROPOSLLVTHER. CENSVRAB, qui ujtä cçlibê agût,extcrna occupatiôe.aut vxon's libc rorûue folititudine minime prçpcdiûtur,quo minus facrac lcdlioni,orationi,meditationi,caeterifqî id genus vitae con/ templatiuae ofFicijs vacent iiberius.Si autem vxores duce/ rent,qui facros ordincs fufcipiunt minus profedo libère dno infendcrent,Nam,vt ait Apoftolus,qui cu vxoribus Édnt,foliciti funtquæfuntmundi, quomodo vxoribus pla ceant:amp;^ diiiiG fLint,quamobrem cum magna inquietudinc viuerentfacerdotes cum vxoribus oneribus matrimonij implicatirob quae multum eos oportcret negocifs feculari bus inuolui:a quibus tn ipfe Apoftolus deo militantes ab/ ftineredeberedecernit.Q.uiverocôtinêtesfuntÔ£Sc3elibes permanenttquç dni funt cogitâtîquo feil icet pado poiTint deo placere^ caftimoniâ feruare,acpuritatem aîæ ÔC cot porismeenon peruigilantquicuram habentaîarum tan qua dno de creditis fibi ouibusrationê reddituri.in magna praeterea pernictê eccîefiæ conceffa ecelefialticis coniugia redundarcntjinfinitafîquidem propemodum confufioin ecclcfiâinducerefur,inimmenfum excrefcête filiorumôtS filiarum multitudine;quae fumptibusalcndaforet Ecclefîç filqs quoep parères beneficia ecclefiaifica quafi permanus fradcntes,amp;; continua fucceffïone a progenie in progenies fuis ilia referuantesfamilrjs,Icuitiquumiàcerdotiû , quod facerdosfecundumordinéMclcliifedech Chriltus domi/ nus abiccitjiuftaurare viderenrunHisautem perpenfisfa/ eile eftdignofccrc quantum a redo tramite exorbitée, qui vfcp adeo facerdotalcm datum deifciunt, vtpoft fufceptû iàcrum ordincm,noua nuptiarum fœdera inire confulant; id quod ne ipfisquidemGræcis vnquamiieuif» Nâquâ uis votoabdinentiaeminimeadringerentur rcipedu prae cedétium nuptiarum: nefas tn fern per illis fuit, polt fuice)r ptum lâcerdotium,nuptiarû vinculo ièfe illigare, aut mor tua prima vxorefecundamducere ♦ Siautemida Græcis inuiolabiliter obièruatum eft,quanto valentiori iure facer dotes ecclefiae latinæ quae voto continétiae ièdeuinxit,poft fufeeptû iâcerdotij gradu nefariû eft in rei vxoriç ièruitu/ tem d e/
-ocr page 101-FACVLT. TH EOLOG. PARISIENSIS, £cm detnidere. Probâda iracp eft ecclefiac latinae continecia q fiftîtate praefulget. Libéra cocedit facultate vacadi diuix nis ftudqs.ac vfilitatireiccdefiaftica: magnoperecoducit
Ad ticulum.xxxij.ôCvltimumdc Theologia fcholaz ft ica addenda erant propofitiôesquincp,quar Uprima fuifretfuoordine.propofitio.vi.quæeft in praefàtiôe ErafmiinHilarrj opera,
Sandiftimus vir Hilariushaudquaquam crat igna/ rus,q periculi plenum fit, quam paru religiofum de rebus ineffabilibus !oqui,incomprehenfibih'a fcrutari, de longe femotisacaptu noftropronunciare,
CENSVRA,
Norat beatus Hilariusnullumeflc periculum dediuiz nis pronunciare, conformiter ad ea quæ in Candis fcriptux risnabentur, aut quae infacris concilijs Cuntdcciiaamp;f de fi'nira:alioqui non pro illis tuendis exulaffet ipfe,necpad ea ex plananda infignes libros cdidiffet,
^Septimapropofitio,IneadepracfationeinHiIariS Ç Summa religionis noftrae eft pax ÔC vnanimitas. Ea vix conftare poterit nifi de paucilTimis dcfiniamus, Sgt;C in mul/ tis liberum relinquamus cuicfi fuum indicium,
CENSVRA,
Rcligioni Chriftianae non paru coducerepacem ÔC vna nimitatem exploratum eft,dû tn ea pax 0^ vnanimitas pia fitamp;freda : Siauteimpia fit 6C a veritatecatholica aliéna, quemadmodum folet efte in haereticis,nullo modo confert nimio plurimum obeftChriftianae pietati, V t aSt diflblua tur huiufmodi impioru confenfus,fiC pia ac reda in Ecclez fia Concordia ftatuatur,opus eft catholica dogmata per eos qui authoritatem habet in republicaChriftiana faepius exz plicentur.Hacenim rationefchifmatatolluntur amp;nbsp;fcanda laîpulluhntefqj hacrefes clidunt puerfae dodrinae :mox rcfc^fidcliû componuntur,ôd fides ipiâ in cordibus Chriftf anoru radica tuf.Sic olî perftquêti bus ecclefiâ haercticiscu fuæ execrâdae côiurationis côplicibus,côgregata funt gez neralia côcilia,vbi reiedis ÔC danatis impqs,pacé amp;nbsp;côcor quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diam
-ocr page 102-FACVLTATIS THEÛLOGIAE PARISI. djlecclefiarccepit.Vtaûttd Fieret crebro,oportuit aducr fus impicratf s atc^ealumnias h^rericorü eccIeGä no dc paU Ci (TimiSjfed de multis definire aut declararc.q tencda,quat ucreifeiêdaforét:necpfup hisqadpietatcmfpetfiant libe rû relinquere euic^ fuû iudiciûZalioqui nulla poHècinterfi deles in his q fidei funt,vnanimitasSCcócordia leruarûPro inde hæc propofitio temerarieac ignorâter alferta, diffbl/ uêdac vnitati fideliû viâ feditiofe aperit.’necnô QC dilfemi/’ nâdis perniciofis erroribus,
Oaaua propofitio. Ineadc præfationcin Hilarium, HfHoceruditioniseft rheologicac, nihil vitra quamfacria hteriSjproditutn eltdefinireivtrum id quod proditumeft bona fide difpenfare, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CE NSv RA.
Non elt eruditionis Theologicéc,nihil de ifs q ad fidem foedant definire, q ^d in facris litcrisformaliter expreC fehabet,autqd*exilloclarededucit:fedimpietatis Vvitz cleuicçautLutheranæ:qnquidéauthor.gt;bus,Dionifio, Ba filio, Auguftino,amp; alijs multis catholicis dodoribus, non minus crededa funt q a Chro ex Apoftoloru traditionc ha bemusde facramctis ÔC nônullisalijs,g qinicripturis Cum disexprimutur. Necfolisliteratoru monumétisiubetapo ftolusfidcadhiberi,fed traditionibusnudo fermoncexz plicatis . Quare prçfcripta propofitio eft ftrlfa, impia,fiC V vitcleuicç atcç Lutheranç perhdiç confentanca.
Nonapropofitio, IneademprefationeinHilarium,
Mulra problemata nunc reijciunrur ad fynodum,multo magisconueniebatquçftionesciufmodiîaliud reijceretc puSjCûfublatofpcculoà^ çnigrnatcvidebimusdcû in facie CENSVRA,
N equaq a fidelibus cêfenda funt problemata, qoç in ge ncralibus côfili)s ecclefiadeterminat fuper his quç ad picz taré Ipedant.’a fpiritufando enim dircda de illis tin ibi dc cernir,quç ab oîbus Chriftianisinconcufleamp; inuiolabili/ ter funt tcnenda, Propter ^dhçc propofitio temerarieôf arrro^anter alTcrit : quafi nefciatdifcernere ecclefia q fint aut no fint problemata : q fint aur nó fint definienda.
Décima
-ocr page 103-FACVLT. THEOLOG* PARISIENSIS.
Décima propofitio, In fçpedida prgfatione in Hilariff ^Pudet Rabinosaiicubt nihil habere quod refpondeanr.
CENSVRA.
Dodorcs fcholaftkos magno dolore ac pudorc afFid eer t5 eft his téporibus , dû vident inmioshoicslacraecclefîae conciliaetiam generalia perfridafroncecontemnere, pari ter amp;nbsp;fandosdodores,fandas lt;wocç ieripeuras pro fua U bld me ad haereticum fenfum paiiim detorquere, cû tarnen fcholafticisdodoribus quos hic feriptor pro côrum lia ra binosappeilatjminimedefitquidaduerfus perfidam Luz theri dodrinâ refpondeant. Eâ fiqiiidê manifcitis argumê tisamp; his IblidifTimiSjôCq vcrediflblui ncqueanr,dclyrarc clareoftendunt.QiiaproptercSeisvix audent Lurherani congredi aut pedem propius figere gt;nbsp;Verentur enim ne fi propiusmanusconfcrerecontingat.dum nô hntquid rati onabilitcrrcrponderequeant,confiindantur,filt;:fuaorbiin feitiaae ignorantia propalctur.Hinc futiles faneamp;Tcncrue» libros edere iblêt^multis quidé hærefibus atqiblafphemijs confperfos: vers nullis rônibus,nunisdocumencis, nullis feripturis nifi perperâdetortisiuffultosnd quod facile per dpiunt q illos nô fineiudiciolegunt.Non enim rationeil/ los valere, fedimpudentiprocacitateacinfami peruicacia fefc oftcntarcdcprehendunt.Nâ more patrû fuorû haerefi archarS imitati,qn ab ecclefia catholica, extra quâindubie nonefifalus, vclutipeffimitranffugæturpiter defciuerc, veritati nefciunt acquiefeere : fed tanquam qui furijs
agitantur,tota malignitatis fux vi in cachoz licam pietatem debacchantur*
FINIS.
^ANTVERPIAE APVD MARTINVM Cxamp;rem.Anno* M« D» XXXI.
-ocr page 104- -ocr page 105- -ocr page 106- -ocr page 107-K, .^i^itiÿûv'^tiuatM
^ia^^apuuuuAutuai y£^aiXf'b'ugt;*tiuimitnutM
»Uituiawtr.iafljip»« ' ,n*a/4atttuam^^33010^ tu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/
'^jr^ttwavnaj^settt’UMi^ 'g» «â»»w*««««j««i4vjwlt;m4tu4
'y- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;W»‘M«»ä.MW43UmifflUWÄgt;'
h;.^^ ejpiuJMiv
gt;ÿlJnilSU4ÛJU U^MhiUrlfUlji t{ff»aojVtamp;iUt ‘»fcjw «üu wagt; tuviuriia lUtUtv auh)
tnijM ^uugt;l'gt;ÿ.-utiuui JOIJIWOU«uiugt; J«» tut] oiï iqtnpiHjtitttuttuud^j tU]Ut (byiu tutuâ'^Jtijæa« uuutauuu ƒlt;(! luiuai uu
» '4«^iaju4«r?4o âifttàâl i4i nrtt4tou^»«pXgt;^j^vtttttt iab ’amp;7 Jittt;u*a4lt;4‘C‘4)lt;l'^
feiji.,, MUMU9»]
-lu**?”'*”’’'
^X j vjaduui- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f,-- . - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
lt;i 3U43UgW
«3föwew»mbÄ»w‘bntt*4Ugt;v s wwjBwiuiBmurp^mnin
^emywMmJvr^tKoiyal
♦auttt âvlt;m»0di^^ô»4ôyr
quta^t* JUlt;nSt0w £C4md»ti tjwi
Jiuittimi 4 wi 3und«pgt;u rutlt;itgt;nu4u
JO^.44tt} tpu JUitvdv.tpjl j vtXtto «nut lutu ùxutKV ÛUM tOLUttdUrt.M «mtuu jaMÂdçudtri uutuoj puj i 4dui«2iiaÿ »M»,b ‘