-ocr page 1-

-ocr page 2-

Dit boek hoort bij de Collectie Van Buchell

Huybert van Buchell (1513-1599)

Meer informatie over de collectie is beschikbaar op: http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732

Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

This book is part of the Van Buchell Collection

Huybert van Buchell (1513-1599)

More information on this collection is available at: http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:

-ocr page 3-

-ocr page 4-

-ocr page 5-

-ocr page 6-

-ocr page 7-

-ocr page 8-

-ocr page 9-

-ocr page 10-

-ocr page 11-

-ocr page 12-

-ocr page 13-

LVDVS SYL

V A N I HES S I I N defcch’onem Gcorgfj

Vuicelfj ad Pa« piftas ♦

CumPfæFatione lufti Tonac*

Refponde fhilto iuxta ftulticiamfûs am, ne vidcatur fibi fapiens ♦

VITENBERGAE* « î 5

-ocr page 14-

-ocr page 15-

AD LECTOREM

IVSTVS- lONAS,

iffl^LLATVS EST HIS

*d nos Dulo^ cuiufdàm doili homia (juo (juid reâ'e,c^fuis tjuibus^ ‘‘fl VuiccliuSfhic cum puha litcris trtinfcribi uoluimiK, t^ec dubito, quht vmnibus honeftis uiris placiturus fit,non Untii hic libclltu,fcd mca cti* am opera er fludium,tum in ipfam rcligioné,tum in eos,quibus cordi eß: pietM, er omnes aha uirtutes,lt;jut hanc fummam diuinamqi comi» tantur, Kon enim priuato altquo odio hunc hominem ,ß modo homo did poteft, lt;jui omnem humanitatem exuit, multis non tarn ridcndum propinari euraui, Mantum in mefuit,lt;]uam oflendi cauendum,aut eti amexcerandum ,ßciuidemuix efl ahgua ß’cs reuoeari cunt in uiam poffc,uerum ut Chriflo,(^ ipßtts dodrina,lt;}uibui ille aduerfalur, pro tnea mediocritate ,ßcuti par efl,inferuirein, er pias mentes utcunq; eontra hoc monflrum armarem, Mallem eejuidem laudare Vuiceltunt nec deledant mc criminationes, nbsp;nbsp;infcdationes,niß ipfe itafuam ui’i

tarn inflituere malMjßet,ut Chnßum,er dus uerbunt inßgnibtis contit fnclifs tjuotidie aff‘i(eret,^uam ut hoc uercßtieret,ijuodJimulat. Simu lat autem neßio c}uem amorem erga Ecclcßam,er interim uaflat earn er a(fhgit,(]uantuni potefl, Id guia nondebemus ferre, qui er preß* temur Chrißu ucre,etßncere docemus,facile mihi ueniam daturos ejß ledores feio, q, hunc Dialogum m publicum uenire, er latcjßargi ch raucrim. Quaenim unquam Gens,qua Ciuitas, quis Populus qua Na tiofuam religionem ridere quemquam impune, aut contumehofe tra* /bare pajß eß f St ad incendtum concurrunt homines, ut fuas domot er alias res conferuêt,quanto magis concurrere nos decet ad conßdc» tlum,er extinguendum tale portentum tarn perniciofum non armis, autui, fed uerbo Dei,er ali/sjfiritualibiis inßrumcntis ƒ Qjiod au* tem VuicehKsuafiatorßt Lal^ia Chrißiana,ut probetur, nihtlopus

A » cß, Nlt;»

-ocr page 16-

f/l, Nohiw enim M eß per ßcße tnuUls iottff, pijs howïnthtf , tiott ßne magno fuo dolore,deituie hicDialogm ex magna parte hoc docct. Ego,ne deßt LcHori bdc in re mea opera ,fi quii cam forte non om^^ nino faßißt out requirit etiam de cauffa httim tantlt;e impietatii breuia ter quiedam addam Syluani fcripto, cr tanquam altim repetam, nec aliquid ßngam ,fed dicam quod res efl, idq; ut credant mihi boni uiri, ß op!ts erit facile teflimonifl grauiflimii confirmabimui. Vuicclioi flperioribus annis amplexus ucram, c ßnceram doa ilrinam de pietate hue uenit in Ditionem llluflrifflmi Princia pis Saxonie ElcHoris, cr faâus paflor cuiufdam oppidi hie in proa pinquo , Deinde tumens pcrfutßone quadam magna fapientia cim arbitrareturßbi non tribui tantu,quantuni requircbat,cepit figftificare id quod pofleafecit, cr tumultuams aliquamdiuhinc dtfceflit,cr cona tulit fe ad diuerfefailionis homines, or quanq anted pro puro Chrifti anifmo contra illos non inflrenue pugnaffet , (y ipfe proderet fe at^ o(icndcret,quam eflet inconfldns,cr mol»lis,tamé grattts no tantu hoa figt;cs ibifuit,fed etiam amicus, prafertim cum ilia fua nota, ty naturaa li arte ufus ejflt,^^ ßmulaflct omnia fuperiorafe fecifle per erroretit ' qucndam,ne^ potuiflediutius in tantis tcncbris,cr impietate uerfari.

Hic ucrofisit ingens gaudium,(y uiAoria, atq^ tantu nonfupplicatio ’ in dimidium annum,quod nemini ante ipfum unqua.neq; in hoc, ne^ ‘ in Ro.Republica contigitjdupliccm ob cauflam décréta efl, Primum , quia peccator cgit panitentiam,deinde Luthcranifmu quia abnegauit, quo nihil Sanéli Patres,(y angeli etià ipß,fi dijs pldcet,ncqi pernicioa ßus,nouerunt,neq; execrabilius. Qtfid aut coegit illu bonu, et ßmplicc hominem deficere ad hofles noflrosapuriore dogmate f confeientia ne erroris uellct quidem hoc ejfc omnibus pcrfuafum, ut efl probus, (y hoc agit,ut,fi qui nondumfunt pcrfuaß,ifl id perfuadcat, Sed nihil dubito, quin faltcm aliqui non ßnt paflûri, tam uanu/m hominé aliquid auéloritatis apud fe habere. Q«i4 ergo ahud efl ƒ An paupertas , qua tam multa cy docct (y coegit hommesf non. Infania aliquaf fccit quidem ca aliquid,fed non fola, ncc pracipue. Metus aliquis f Mctiu ctiam concurrit ad tam monflrofum fcelus,et uarium,non q, metuerit, neDeum offenderit,authominiwt honeflorum iudiciimi,fedfortdffe

ne non

-ocr page 17-

ne nonefjcthdiïturuialio^î o(eaßotiew,(Uit poteßdletttufc^cendtfid fc,(^ confcquenäi per anibitionem quic^uid udlct, Non poffùm pl«« r4 qu)Crcrc,dicam uno ucrbo propriam,uer4m,crpropinqud cdufjdot Ambitio,odium,i^r inuidia, 'm hanc imptctdtctK pr£cipitduerunt Vui* cchum, Malidam ncq^ adderc uolo ipfe ne^ gueitq probibere id face re, ifljefunt priecipult;e Cau/Ji, cur hic uociferator a religione Cbrijti« dna defecerit, uere proditor tanquam in dlid cdftrd tranßcrit zjoit corffti« inopid,dut dliqud dlid re,qu£ pojjct qudlcmcunqicxcufdtione tdin impiofdilo adferre, Sold dmbitio, inuidid, o' odium priudtu/m ei hdnc tdntdm impietdtem genuerunt,dlucrunt,Qr perfcccrunt, Mer4 Ubido dnimi,o~ infinitd qu£ddm cupiditdi rcgndtiß, ej ulcifccndi fè 'm tdntum ctmt furorem, o turpitudinem dbllraxcrunt, de qud ego nihil dicdw, ucl quid mdior cß, qudtn ut explicdri poßlt, uel quid, id pulchre in Didlogo efi fddum, de reliquif duobm plm qudm Cy^ cloptcis dffcihbui pducd quceddm explicdre, qttdm puUbrc cons uenidnt cum eiiu profejßonc operlt;e precium eß uidcre, Eudngeliu/n 'tequirit,ut bencdffèélißntuf crgd eos,cr bene fdcidtma ijs, qui nobii ntdlefdciunt. Hic peßime uult ifs, odio plu^,qud)n nouercali projè quitur eos, qui ipß optime fcmper uoluerunt, quibuicunq^ potues runt rebus eum ddiuuerunt, Qjfod ddco conßdt,ut nc ipßquidem po« jßt negdrc,qudntumuisßt impudcns dc menddx, Endngclitwn rec^uirit grdtitudinem, er dlidf omnis generis uirtutes, Hic Pdrdßtus ncqj hi« tcüigit quid fit grdtitudo, er cum reliquis uirtutibus tdn(judm bellu/n (piodddm uideturfufcepifie.Hdm qui tdlem grdtidm referre dudet fwt« bcncfdäoribus iüius dnimus d nuüo ßelcrc dbborrcrc poteß. Sicut dint Mimus, Dixeris mdlcdiétd cunàd,cu ingrdtum hominem dixeris. Eudngeliu pr£cipit nobis,ut condonemus inuicem peccdtdqu£uis, er 'mternos dijßmulemusmultd,et tolleremus, Vuicelius no tdutuno con dondt leuißimd qu£ddm errdtd, er ojfcnfds ,fi modo eum hic dltquit oßindit, quod non exißimo,ueru etidm qu£rit cdujßis undecunq^ mos rem gerendifuis dffêélibus, er qudntumuis exigud,fi qu£ drripuerit itddmpltficdt,itd duget,er exdggerdt,ut tdntum non extumulo prodtt cdt Olympum,ut ait Sdtyricus. Quid dicdmnunc de 'muidid, qudi tdiitdßdgrdt, ut ne dormions quidem cam dimitterepoßit, quaq^exs

A 9 «tgitKtMIP

-ocr page 18-

agifdtur ifUÂOtnqi in^cdîtur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, «dfj /ê«« âeptrlfi tfiihitg

d4gt;n,Nonpotefllt;eijuoanimo aßncerc (jucttcjuam, nan polcji auJire de ijuo(juagt;n non cogitare, (juempbt prteferri j» «flo ge:tcre Ltudif iudicat. Omnia omnibm inuidct.Peilorafelleuirent, Imguaefl [ujfu^ fa ueiteno, Ef «idrt ingratos, intabcfdt^ uidendo fucccjjiu bot Kinum,ut cfiapud Poetam, Et ucrc comcdtt uipercM carnes uicio» rum alimenta fuoruitt, H£ impul/iones feu commotioncs, aut potiut furite animi,ita banc tam immanem, O' rabiofam bcluam irritMerunt primum, deinde tranfuerfum egerunt, o tandem rapuerant ai des /èéHonemjqui deinde pepcrit ipfi cgrcgiamfobolcm, o phti’e patri ßmtlem,Blajjgt;bcmiam,crCrudelttatcm,ciuaru utraej; Deumfortiter oppugitat, altera miferas hominum mentes falfa docens,o defendens. Quid!quot;^ non abfttnet uiolentas manui afua Coniuge, o lihern,lt;jua» tam fcutciamexercct ineosf Non Medea tam crudclis fuit,non Progt ne,non A.trati,aut guisguam alius in Tragœdifs. Nam ij tantum uitam fuis ademerunt guod quidem crudelijfimum eji, fed iHa noflra Medea nomen etfamam uxoriSfO liberorum fuorum obfcurare conatur, det format eos,o deturpat quantum in ipfo ejl. Qjtod ejichariffimum , Crquauii utta prejlantiui, hoc uxorifO hberis detrahere non dubis »4f.Hlt;ec uero eji inaudita, o monflrofa crudelitat, ex légitima uxoa Te Scortum, ex Itbcris, pro quibus ctiam befiia: uitam fuam in diferis tuen ponunt,jfgt;urios facerc, furor efl,infania ejl, rabies ejl,Cyclopes, out Ltejlrigones humanos dicai, pro; ut buiui Vuicclij feuicia ejl, o rrfUff, CUIU1 uim ne nomen quidemullum exprimere poteß', Atq^ htee omnia orta funt,ut dixi, ex ambitione, odio, o inuidia, Hlt;c uicia non funt mcdiocria in hoc parrictda,fed maxima, o infinita, qu^ efficiunt in co,ut fuam ctiâ,ct ltbcroru,atq; uxaris fuafummâfalutem ncgligat interea,dum pernicicm parat ijs,quos odit,o quibus inuidet tantopere. Elegansejlprouerbium apud Germanos. luuidiadaret oculum,ut alter neutrum haberct. Etillein Apologis TEfopicis aquo stnimo uoluit perire,dummodo uiderctfuu inimicü prim perire. idem Vuitelim nontantum fentit,fcdcopicfijftmefeeit,dumut odiofuo tnorem gcrat,crudeli5 ejl in Coniugcm.o hberos, lüaß non ejl infa nuilâfft puto i^quam eße, ne apud inferos quidem, Sed quid hac

-ocr page 19-

itfftrtKulo tuuJtti f ur.o uerie pcfam dkertt^ci noïa, cf uerep»e [urn diccrc, Qjiirxum audct illt;udcre,(:^ ignominu ajfuere,fi mbit ti5 tiudrbit in homines. Qjned cu Vunehus jedulo ftiaat,et diu ùmfi terit nihil mirtt notis uideatur cu itac)^ aaTrÄa-y^ tioi; aerrof« •yo):, Sed dcfino deVtticc. plura di(ere,dtcsenim wodcficiat (it uf, totd naturameins defcriham. Qnanq digniis e/Jct,tit etiâin fienis eele« lgt;raretur,pr^fertim propter htinc fuatn trndelittUé in Conitigem,et Li heros, ld gttod ipfecnpit,cr ijnterit.No peteft Iaterc,usilt notus, et te« kbris cjje guocunéi- modoj^quacunq- rlt;itionc,Qy uia id fieri pojjit. Sect ego omnes bonos.cy pios homines moneo,cr hortor,ut eins eon/itibuf ebniam eantji^uantum patitur religionis ratio cr Ealefice coneordta, cr non permittant ei ita grajjàri in Eectefia pro fua Itbidine. de Lw fcfrw, c Coaiugc Magifiratiis uidcrint. Quant ob eaujfiam tantton

edere hunc ItbeHum uolui,^^ ei addere hanc Fro’l'ationent nuUo adduâui priuato odio,aut alicjua aha eupiditate,

Chriflui mifcrcatur Çuee Ealcfiice, cx delt;i feitdateatn omnes impios ac fanas. ticos dodores . Qnodoma nes uno ore debemm »

V ex animo

precari. Vale, '

-ocr page 20-

-ocr page 21-

Wkcï/u8,Vxof,Nicolaus Faber, Crocus, Cocicus,

BIcelnis,Pnidentiiïîme mihi ve« teres illi Romani fecifle viden« tur, qui ob nominis Sgt;C famam 60 immortalitate, tot terra mas ri^ exantlarunt labores,tor ad icrc pcriculcL,Contrci,dcripiii(rc animo illos iudico,qui ohm quam neicio pro feffi Philoföphiam,adeo populärem auram non ferebant, vt rideri etiam a vulgo pulchs rumduxei intf Quidenimnifi omnibus fis admirabilisjvita hæciucundû habet f Mihi

profedlo ilia nominis mei obfeuritas valde hadenus inuifa fuit, præfertim expendenti, quanto cu dedecore ignotus plane hie delis ' tefco, tot interim eruditis viris in prætio zxn iftentibtis, Magno illi Erafino Hmam pepes rerunt bonx literæ,quas veluti Camillus als ter ex hoftium vendicatas potcftate,reucxit omnium primus in Get maniam, Lutheri no men illufbius reddidit profligata e multoru cordibusidololatria,de me interim quid vel loquuntur vel ientiunt homines f Proinde volo amp;nbsp;ego innotefeere, inc^ publicu prodi rcjvelfafturus periculu,quamrede diclum

Sittsgïo» rilt;ein Vuifcli«,

B fiuPul

-ocr page 22-

fît, PukHfum efl monflrarf digiti’s Jicicr hie efl, vel turbas omniurn miximis concira turns, Volo, Volo,inquâ,innotcfcerc,Quid ad nie,quaratione id iiatf Neq? enimnunc cuiTi Cicerone rixabor. An id fol,im,quod

ftum Gr,Sed id again potius,Vc nomen inea uinrcddatur aliq ^anro etiam cclebnus, qua omnium Vittebergenfium. Equidem femen tern haeflenus feci inter Luteranos Euangeli cam, Sedquomco comodof quanominis gloria f Quod Abac in re etiam lis non oms nino minimus, tarnen triumphos ribi omnes vutalij præi ipiunt,ifli quos ego ex animo odi. Me« knclitones , Pomerani, 56 qui nefeio, lufli, Proindeiterum dico , æquum elTc, vt nos quoep innotefcamus. Quid f vel mori volo vel innotefeere VXOr, Quid nam hie fea cum ftomachatur, perturbato fimilis f Adi« l*o,Quid mi vir muflasf fatin faluæf WL Quid mi vir f Tu, vtin culina rede euren« tur omnia, da operam, Apagefis , Audin f Autpugna mauis abigi VXOr. Quid tu nunc folito esinclementiorfSed tamê abeo.

• V VlCELlus,Volo in pretio cfle,Sic dccrc turn eft. Sic flat fententia, In pretio autem Yt ûm apud Luthcranos continget nuu« quant

-ocr page 23-

cfnam, Qu’’^ igitur fadam c* Qua a^ imf'Wor taliratcm infiftam via. C O fœliccm Eroftra« tum, cuius nomen Dianæ tcinplum incens Ium tranfinifit ad pofteros, Ego utnotior fis fenpr« am,quodincendam templumiZ quodaudes bo facinus f Sed heus, Inuentum habeo con filium, quodme vclin cœlum vehat, Qui Lutheri dogmata impugnant, ferme tales fiint, vt vcl eruditionem vel pietatem,maxis mopere ladarc non poffint, Et tarnen fas mam omnes non contemnendam habent. Ad eos igitur me adplicabo, illis contra Lus theranos nauabo operam. Ad illos adh dam lt;ertus,gloriam mihi ibi obuenturam non me diocrem. Et quidem fcio ,iftos Lutheri hos ftes obuf)s,quod aiunt, vlnis,excepturos me jg prefertim, fi refipifcentem, adcp Papalem t^ndoui Lcclefiam redeuntem intelligant,non folum, vtlaudatam anteaac adamatam Helenam vituperem,idcp Stefichori more, fed vt ftis Jum quoep in eos , quorum fidcm hadenus fecLitus fum, cxacuam, Itacp valere Luthes rani , Vale Euangeh m ,

Valc infclicilhma profelTio , fL’æ vcinaxs ime habeas coniund:am ventatem , tas

men tot auccs, ignominias, tot prrterca B ij mortes

-ocr page 24-

mortes adferSjVtnon illibentcr diuelli abs te cJiteru nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cur diutius in Lutheranoru caftgt;

urn vui= mifer fim, quom me apud aduerlarios SC Klwf, res indubie 8óingcns fama maneat f Aut cur non maximoru imperatorum exemplum imiter f lulianus quern Apoftatam vocanr, Chrifh'aniimum Sgt;C ipfe ohm amplexus fues rat, Attamen vbi comodum fuit, repudiarc fedam tot nominibus infamem no erubuit, Vnum igitur luper eft, vt icilicet, quæram, per quos Romanæ Ecclefiæ^ceribus infinu er, Atc^ hic profedo, non vulgares eulpæ depræcatores, non interceflores pedarpjfed apud quos rerû iumma fit,quærêdi mihi cÔ:^

r^ber.

ciliandicp funt^oHet operam nauare hie mi iohannes Iohannes FaberConllantienfis,quern ego in gratia efle apud Sancbfsimu,ob magnum illud contra Lutheru æditum volumen per fuafifsimus fum, ni longius hinc abeflet, qua vt couenire hominé ipfe queam. Cum Eccio

IrniK.

Ifcdtuf.

fócietateni iungcrc non bbct, ctiamfi, hand ita procul efletjquod timeam,ne mecü,vt eft ambitioGfsimus, defuperion'tate ccrtamen fufcipiar, Solus regnare,acreR2 potiri volo. Super eft vnus Cocicus, dignus qui cum vd in tencbris micem. Is me in Lutheri odium ainplcdctur facile amkû,ô^iaonillibenter Romas

-ocr page 25-

Romano Pontifici, quantus ßm contra Lwe theranos amp;nbsp;dux öd kriptorfuturus,infinu»5 bit, Ac quid motor f Cupioi'am nunc protjs. nus mihi dari illfi ipfiim Cocleum,cui defe«s tionis mcæ confiliû antca quam Lutheran! cam rem refcifcant, patefaciam, Et quidem iam iam me in pedes conqtiam^Sed vbi nunc eft Vxor f Hodie oblatrabat,quomme aliæ diftinerent curac. Nunc adefte video ncmis nem,Quan^ quid ego vxorem voco,quam vix meretriculæ pofthac ftm habiturus lo« co f Vxor.Quamille meretricula ibmniat vjfoni Miru ni alio tranftulit animfi,Sed interpella bo,Quid tu mi vir,dc meretricula iomniasf Vuicelius, Ego ne fum tuus vir Iftuc ver^ bum caue pofthac ex te audiam, Neep enim legitime vel tu mihivxor vel ego vir tibi eftc pofliim. Vxor. Iftuc vero infortuniu Chrii ftus auertere dignetur. An non vxoris loco habuifti nunc me annis amplius oefto f Vuis celius. Hoc^vt fimularem,exigebant turn 8^ mores amp;nbsp;tempora. At hie dies, alios mores, aliam viuendi rationempoftulat,V xor. Me miferam, Num tu me nunc mi vir ludifica^ ris f Auttibi ego antehac Ecclefiaftico ritu nonnupfi f Vuicelius,obgannis, Ecclcfiaià tico ritu potuifte fieri malefana arbitrary.

-ocr page 26-

ytoJEccTcfiaftfci antoritatcprohibitu fitf Mctucbam cummihi ab Hæreticis, vi ciuat da*Ti Sacerdotibus vxorcs obtrud2nribus , Ah’oqui nunqua tam infanus futiirus eram , vt voluptatem cxplcrc cum pluribus no ma bierim,atcp cum vna.VXOrjIMondiim per «uur. fiiadeor, ferio hæc loqui te. WICB lus,

Quid niferiof Quin fapiends eft, Tempon' interdnm accommodate fefe, Hinc eni'm illa tot vulgo iaeftata prouerbiajnferuirc feenæ, Omnium horarum homo,vd foroamp;Tc. VX. EgoinhaccaufTa proucrbi'is nonmaximos pcre adficior, Qiiin tu vno verbo expedi, pro vxore an ftorto me habeas, VVICEli, Satis pro imperio.VXOr, Si moretuo me^ cum ludis, quiefeere pofTunijS'n vero quod dicis, ex ammo dicis , Lam me varie adfici, quis porro mirabitur .* WICE. Didla mis hl quidem haeftenus es vxor,denicp a paren* Vttifftiu» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’lignum, ac poft a facrifi's

Philofo- codatam,fàreor,Sed q'ud turn pofteafNon fhicat Ct dum id temporis Philofbpliorura de du* Eal{fi4‘ cendavxore fcica EccIeCiæ Papalæs au* ’ toritas adduftum me habcbatit. VXOr, Quam num nunc cantilena! n incipis f Quid mihi cum Ethnicis f quid cum Papali Ec* defia,a qua tu me abdudtam ad Euangcli* cam

1

-ocr page 27-

cam vcntâtefti rcuocafti f Ah quam time« miferajNc tu nunc omnino infantas« WI. Ah quem vellem ego voti compotem fadlu Dioglt;’nem,qui quom olirn,quo ne cio iter fa (fturus,aS at bore quadam dependentem ac præfccatam vidifîetinuherera, Vtinam,ins qtIt,oinnesarbores tales ferrent fruélus î VXOr, Qin'd r prctcrcp quod connubium noftrum negas,etiam fufpendium miferæ im precarisf O mi vir, Quomeomerito id fas cis C Aut vnq de te fum mérita malef Quos ties tu vxoriam crgatcfidem rcipfa etiant expertus esf vnâ da.quæ virum fuu vcl cha riorem habuerit vnquatn,vcl amantiusreue rita fitjNihil hie cedo,vel Penelopes in viru fidci,Vel Lucrecianæ pudicitiæ,Quod fi eti am cafus aliquis te(^ vt eft multis mails præs r« yxo» fens vita obnoxia ') abfumeret, tarnen citius »sßJttt. portiæ Catonis, Bruti vxoris exemplum imi tatura eram,quam te virum negatura: WI C B Lius, Fldem erga me tu am non incufo, Sed tarnen 8ó illos non poflum non interim laudare Philofophos,qui cœlibê vitam coin gait potiore habuerut,Illos prætereaOrtho doxos patres, qui ad magnos in Ecclcfia Pa palijhonores properanti,vxorem prardpuu

aefomt:

-ocr page 28-

te fbmniu impcd/mctttum cfTc iu Jkanf, Vx or. Ergo vinculu illud, quod Deus etiam ip fc inter vxorcm ac maritum firmifsimû efle voluit,tam kuiter diflblucs tu f tam perfide rumpes 7 immemor, quantis me blanditrjs e paterno foco fiib matrimonr] prætcxtu vir^s ginem abduxeris C* Quid fi meus ilk hic ad effet pater, qui me tibi vxorem, eamcp timam,non kortû dédit f Vuicelius. Quid huius faiîlumfit, memini. Et tarnen alio me rapit animus,Volo ego aut rex effe aut Afi* vuiceliM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j autê rex fiam, no preftabit hoc vitac

' inftitutum,fed tempeftiua ad illos mundi do

minos, Romanû kilicet Pontificem ac EpiG copos, tranfitio, Hi me in altum euehere, hi beare,hi veluthumi reptantem in fublime at tollere poffunt. Vxor, Quid dicis f Ad E« uangclq holies etiam tranfiturus es f quoßt dodrinam tot annis pet inde atep impiam in publicis contionibus reiecifti ac deteftatus es f Prius mihi terra dehifeat, quam hoc vi« deam, Mirabar quo tenderet ilia mei abnc* gatio, Vuicelius. Non ego te abnegabo in vniuerfiim,aut deferam,Quin te mecu abdu cam,omnis emolumenu^omnis gloriæ parti cipem fijturâ,Solum,vt te concubinam mes am vel andllam dici fijftineas,repudiata vxs oris

-ocr page 29-

oris appelîatione. VXOr, Sciîicet gloriofî valde erimus, fi tibi abncgati Buangelq ac perfidiæ crimen,mihi fcord appellatio feren da fit, Siccine famæ liberorum tuorum cons fulis 7 Si hoc non cft infanire, quid profcólo iniania dici poifit, non video. V VlCEcius, 'utfMia» Tu pol non es fobria,Ad honores cnim, ad diuirias, ad perpetuam in hac vita fecuritas tem properantem, incitare an remorari des bcbasf VXOr, Harum rerum tu me haélc nus contemptum docuifii, Et fein, quoties a fluxarum rerum cupiditate, ad cœleftiailla , bona reuocaueris homines f Quorum oms nium memor, nihil quod a doclrina tua dis nerfiim fit,inceptarc debebas. An non millis CS concionatus es in concredita tibi Ecclefia, Nihil efle carnis gloria vaniusf Nihil diuitis Bon,ew» arum amore nocentius f Nihil fecuritate in Herts exa hac vitapernitiofius f Mutaigitur,mir vir, hoc dcfeélionis confilium , amp;nbsp;mihi hbcris noftris, amp;nbsp;tibi ipfi,ni mutetur, olim futurum peflimum, Ego tecû 8^ pane amp;nbsp;fale,vt eft in germanico prouerbio, hie contenta uiuam, modo a bonis viris ad perditiffimos homis ncs no deficias, Papiftas,ne quid dicam atro cius,nofti. VV ICE,Nunc video non abs re Paulum mulieribus dxcendi poteftatem in cæ

C tubes

-ocr page 30-

tu Ëccicfiaftico adeuiifîe, His cnnli fi locjui permififret,Quis,bone Deus, conrionum ft« nis futurus cratf Vel hæc Virago,quam eft dicax f quam eft loquacula f vt belle philos !gt;ljilo/b= ^opfiata eftf Recle profeifto fecundus Philo phi muhe fophus iuterrogatus, quid mulier eftet, Hos rm ofo^ minis confufionem,continuam fbllicitudine, ’ indefinentem pugnam,relpondit, Quando cnim miferis vuris non faciunt negochim C Ego in hoc film, vt amp;nbsp;mihi èc ipfi liberis noftris profim, Vt facultatulam noftram banc augeam, vtq^ nomen meu minus poft , bac fit deijaicabile Id ilia ferre non poteft, Et quod aliquado pro tempon's ratione,dos cere in Luteranorum gratiam co actus fiim, id perinde mihi obiicit,ac fi vn^ aliquid do cuiftem ex animo, Quis nunc non fateatur, ftulta muliere nihil eftc ineptius f In eodem omnes ludo doélæ fuut, non ad malitiam lb lum, iuxta Terentium, fed amp;nbsp;ad ftulticiam, Sed heus tu,video quod præ muliebri,ftulti cia dicam anmaliciaf quid tibi, quid liberis tuis,quid denicpmihi commodum fit,peripi ViJe ^0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poftis. Ego ita(^, quantumuis obs

rapiatam ftes tu, confilium meum perfequar, confilis urn inquam,quod præterquam apud Luthc ranos,nufquam mihi fraudi crit,T antocp me ad iftos

-ocr page 31-

ad iftos, quos tu Papiftas vocas, conferarti confidentius , quanto certius apud illos eft, virtuti corum qui Luthero maledicunt,præ mium, Id tibi fi placet, bene eft, Sin vero dilplicet, Ego tarnen nihilo fecius propofis ti mei memor hinc me amoliar» V X O R» Ego vero te mi vir, per ilium oro,obteftors Cç, quo rcdempti fumus fanguincm,per oms nia facra, per Matrimonï') ius, per vxoriam fidem, per communes mihi tecum liberos, -vt ne vel animæ iaduram tarn facies parui, vel tantum concilies familiæ noftræ dede^ eus , Sine,te exorem, Imo exoret te hic pars uulus , quando nihil apud te valent maters næ lachrimæ. VVIC E LIV S, Quin tu inanes iftas lachrimas omittis f Liberorum ac tui racio habebitur,fed poft hac,lam enim aliud ago , Et tarnen ne tibi plus æquo vis dear durus, do optionem tibi, Vt vel coiis cubinæ loco apud me fis, ac omnium coms modorum particeps fias,vcl vt vxori} vincu 11 nimium amans perpetuo me careas , Has bes liberum arbitrium, vt rumpanturLus therani , Proinde alterutrum elige, Quod v«/«/«» fi ipacium ad deliberandum poftulas, id potefi,ux quoque dabitur, Et quid vis amplius f

C i) ams *

-ocr page 32-

ampHusf ego interim Lypfïam, vbi Cocle^ urn lam agere nunciatum eft, proficifcar, eia dem amp;nbsp;confilii mei expofiturus rationem , adeoep auxilium illius ad cam rem quam pa Mttlifriï irrip^lt;’raturus,vale, VXOr. O me oms ^crela, nium m{ccliciffimam,O mc omni deftitutam nunc præfidiOjVnde mihi,hoc taminlperatu tam fubitum, tam rcpentinum malum f Vbi nunc fuut magnifica ilia promifTa, quibus ohm nuptias lUius non nihil recufanrem, deli butam reddidit f Quotiens iureiurando fi* dem mihi adftrinxit fuam Sed iam nulla vi roiuranti feminacredat.

N «iïrt uiri J}gt;cret fermones cjjê fidele!

Qiii dum aiiquid eupiem antmm pr^geftit apifei TihtHut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;metuunt lurarc, nihil promittere parcunt,

Sed fimul ac cupidic mentii fatiata libido efi, Diäa nihtl metuerc,nihil periuria. curant »

Quod fi hunc animi mei moeroren Domis nus non dilcufïerit,ihcet peri^peri] inquam, Quin amp;dehberis noftris adium eft, Qiios tarnen,vt tu Chrifte{êrues,obfecro. W I* Fortiter quidem ego iftas vici lachrimas,Ne cp vel tantillum liberi aut mater hoc tantum animi mei robur percelluerunt. Quod fi earn rem probe quis expendat, duplici hie nomis ne laudandus fum, Principio, quod bonoru operum,ita vti decreui,defenlbr futurus, bo

nicutf

-ocr page 33-

ni cuiufdam opens ipecimen cdidi, Ncq? Vuieelint cnim nonpoteft non bonum opuseiTe, Si quis àd huncmodS amp;nbsp;vxorem verfet S)C libe ros^quom Chriftus dicat in Euangelio, Q«i reliquerit domum, fratres, vxorem, liberos, centuplum recipict, in iæculo hoc, amp;nbsp;vitam scternam poflidebit. Et ille Orthodoxus pa ter Hieronymus. Solum,inquit,pietatis ges AdUclio nus eft, in hacreefte crudelem,percp calcatu * pergere patrem amp;c. Deinde amp;nbsp;a prudentia laudandus fum, quod a compofitis iftis ad fraude lachrimis tarn pulchre mihi cauerim, Vere enim Pythagoras duo lachrimarum, genera in mulierum finxit oculis, Vcri dolo« ris vnum, Infidiarum alterum, Vel ilia mea virago, quam infidiofe rurfus in Lutherano rum dogmatum naftam pcllicere me conaba turf Sed vicit omnia pertinax virtus. Proin de nunc ad iter accingar, mecp ocius moucs am oportet, quod via mihi no omnino bres UIS conficienda fit, Qiian^ quid viæ incufb longitudinem f Reipexitnos Deus aliquis, Aut enim me fallunt oculi, aut Lypfiam vis dco, Quid f Nihil fallus ium, Certe enim Lypfiam video,elegans me hercle oppidum, quodq; ipfis Athenis,fi tarn haberet dodos Viros, quam ego fum,comparari mereretur,

C in Habui

-ocr page 34-

DoÄnn/ Habui muttos quondam hie amicoSjad' perfuaßo ß Rjperfti’tes adhuc cflent,diuertere po lio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;llem. At cum metus lit, ne ÖC illis ego, öC illi

mihi in obliuionem venerint, Übet ad Nicos laum Fabrum T ypographum diuertere, vii: rum vel hoc nomine commendabnem,quod L-utheranam dodlrina cane peius angue ódit,quodcp in excudendis Übris,qui paffim contra Lutherum Icribuntur, non mediocri vtitur diligentia,Atcp eccam ipfius domum, FABEr, Videon hue aduentantem Vuiceli umf Gerte is eft,Adibo ac colloquar, Vnde nobis Vuicelius f WICELI VS . Oh tu hic mi Faber aderas f E Nymeco » FABEr, Nondum te erroris pœnitetf Equidem pro vetere noftra amicicia læpe tibi melioi remmentemimprecatus fum» VVICELL VS . Exaudita eft precatio tua o bone. Bres ui me refipuifle intelliges FABE . Qiiid f Refipuifti Vuiceli omniu qui viuunt doeftis flime f VVI. O mefcelicem, Vocornunc doAiflimus, cui antea nihil præter Hærefes os crime impingebatur, Qiios ifti titulos ad Lutheru aliquando fcribentif O me fcclicem, Bene habent principia. Sic plebem primulum facio meam,Sed diclum eft,mi Fa .ber,agere hic Cocleum,id ne yerum cftfFA BER,

-ocr page 35-

BER 5 Agit,Quin Crotus Rubeanus, paulo ante hue exnegocio fortafîîs Epifcos pi,aduemt. VVICELIVS. Crotusf FAgt; BER.Siceft. VVICELI. Duemeob^ fecro ad eum,Cocleum poft conueniam. FABER. Iftam vides in foro ad leuam tarn belle pitftam domum f VVICELI. Qiiid ni f FABE. In ca diueifatur. VVIC.-Eo igitur propero, Heus,heus, Nemo pros-dltf Eft ne hic Doäror Crotus f CROTus: Quis me vocatf Adlum ft quid voles.V VI O Crote falue, Adfum tibi inopinatus hoss pes. CROT. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;osji; Wrti Sed tu

Vuiceli falue, Quæ tc hue iam adigit neeefft tasf Nihil minus hoe tempore,ae te expeefta ‘ bamus.VV IC Eli. Quod foelix ae fauftum amp;nbsp;mihi amp;nbsp;vobis amp;nbsp;Papalis fit Ecclefiæ, Reuerfus ftim agnito errore in viam,atcp intaure» hae de eaufla hue veni, vt nimirum Coeleo hane meam refipilcentiam indiearem, omnia poft hae ad illius eonftlium amp;nbsp;præfcriptum fàélurus, Et tarnen quom te adefle in tellid gerem veterem amieum, volebam teeum quoque hae de re colloqui . C R Os TVS. Quem mihi errorem, quam viam narras f Quid tibi velis plane nefeio i Wie EL IV S^, Ergo aperte vis me

remipÄ

-ocr page 36-

remipfam proîoqiii, neep vti circuithnef CROTus, Breuiloquentiam non alïfcr att'p Lacon quifpiain amo, WICB. Vixt halt;Q:e nus inter Lutheranos Lutheranus, docui Lutherano more Euangelium, Sacramentis Lutherano more ipfe fum vfus ÔC vn con creditam mihi EccIeGä fum pafTus, Et quod me qs omnibus peius habet, dud:a mihi eft vxor,Qnsc omnia quom aduerfus Romanæ EcclcGæ morem deG'gnarim hocep paéto maximo crimini faclus fim obnoxius,Libuit tandem redire in viam,xAdcp illos olim mihi contemptos Romanæ Ecdefiæ proceres rur fus deficere, Eccum tibf refipifcente, Eccum errorem agnofeentem, Eccum admiftorum omnium veniampetcntem. CROT:Papæ, Mira hæceft MethamorphoGs, dicashunc ad Pauli exemplûcœlo tacflum, Quod fi ad cum modum infànireperrexerit, Hui quos ille Lutheranis ludos præbebit. V V ICE» Quid dicis f CROTus, Dixi timere me, ne Amtci cS minis hoc confilium tuum fit callidum , Et quidem pro iure amiciciæ, quæ mihi tecum annis aliquot interceftîf,moneo,vt quod fa« lt;fturus es,honcftum ne fit an fecus,probe pri us confidercs. VV ICE. Si quis a fedla qua« piam quæ cum infinitis erroribus,coniunlt;fta fit, ad

-ocr page 37-

fit,ad aKam qua* no erret, quae vcrum amef transferal animum, Eum tuhoneftcfacere iudicabis f CR.OTVS , Per me vnkuic^ femper liberum fuit, eritc^ Temper, vel hoc ■ vel illud dodrinæ genus ampledi, Neqj cnim meum eft,quom non Theologiam fed „une i«ri iuris prudentiam profitear,de controuerfrjs fin efi» EcdcCiaRicis ferre fentenciam, Solum hoc moneo, Vtintam ardua caufla Saluftianû illud rcô:e confîderes,prius^ incipias confui to,8ô vbi conlulueris,mature fado opus eft, WICE. Atqui ego de Lutherana faction ne deftrenda cum multis iampridem intj con filium, Neqj enim VVicclium temere quics quam aut inconiulto facere decet. Vel tu die, quando in rebus agendis vn^ in me de fid es vwfefw* rarisprudentiam.CR-O. Ne hie quidem,de tanto viro, eoep amico, pronunciare auGm, Et tame iterum atep iterum monco,Temere ne quid inceptes, Principio non te clam eft, Transfijgæ nomen apud omnes naciones in Tr/stf« uiGim efle,Romani,quod nofti,nullum olim habuere tarn nocentem hoftem, cuivido,fi pænam d€precarctur,non indulferint. At in perftgas feueriflime ab ijfdem animaduers ftim elle femper, vel hinc liquet, quod non ad palum dcligatos, virgisep cælos necarinc

D fed beâ

-ocr page 38-

{cd bduis dcuorandos obicccrint, Deinde amp;nbsp;illud non ignoras. EfTc inter Lutheranos qui e Icuiufculo etiam delidlo turbas cxcitass re , eqj mufca plane Elcphantum facerc nos rillt.Qi.nbus fi tanta fucrit fcribendi in te ob lata occafio,quot putas fannis, quot in te lu« dent lacdori]s f Et tarnen in vniuerium non damno hoc tuum conGlium, quod Luthera« nifino non inaximopere addiclum me eOTc oportet, vtpote aulicum, iolum hoc caue , ne ad Papalcm Ecclefiam rediturus, illos irrites Vittenbergæ ac alibi crabrones, qui qui du is citius, quam doélrinæ fuæ contemp tumferunt» VVICELI. Illos igitur vt tis meam Vittebergenfes, tu mihi autor eris f frinrX præfcrtim quom in vno digitulo plus erudia temptum tioiiis habcam, ac Lutherani omnes in toto Lutbcrx« corpore f inos,inquam,e2on timcam,tantaamp; mihi eruditionis cölciusf Imo vt ne ignores, vno at(^ itemaltero libello, totum Luthe« . ranifmum profternam,Necp enim me terret, V el ftilminantis magni manus louis^ Si fraAusillabatur orbis, Ferientruinæ impauidum*

C R OTus. Vt cœlum hic tettiut armis f Wie. Quid tacitus tccum loquerisfCRo Ilios inculo Lutheranos,quod te tantum vi« rum femel Ul fuas partes abduclum, non om

-ocr page 39-

ni apnd fc bcneRcîonim gcftererctînefc (Iik duerint.Potcras inter illos non miniinus efTe WIC . Menti certc de me nuncp funt ma^ î«, Qu’d ergof Qs’icquid huius faólum eft, crudirioni ac virtutibus meis datum eft.Qua re quod ad benebda adtinet, nullo itlis lu:^ vuuciMi rc ad ftrielus fum . Et volo ab illis diuellt, imo iamdudum diuulfus fum, pofteaep mihi diuerfum ab illorum dolt;ftrina docere, adeo» Çp calamum in illos ftringere , dccretum eft, CROT.Sific ftat (ententia,quas e^o defe« étionis cauftas prétendes f VVICE. Quas caufîas Z Id tibi vel vno Syllogifino^ vtpoe te Dialc(ftices optime gnarus)oftendero,

Ab errore reCilerc honeftum eft,

1 Lutheran! errant,

Ergo a Lutheranis dcfcifcercboneftû eft, CRo, Agnofeo acumê, Quid vero fi Luthe rani minoré hicncgcnt 7 tibicp con trmandi ^llogifiui iftius imponatur neceftîtasf V uic: Nihil iftac ^batione fecilius, Quotufquiscp cnimeft in fanda accatholica,hoc eft, Papali Ecdefia,L utherû errarc qui ignoret7perc5=» tare Papam,percÔtare Epi copos,perconra4 re facnficos ac omnes omniû ordinû Mona« BcÜMtS« chos, qui fi omnes ex æquo Lutherû erroris tvû ^nûdarint,quorfum ^batione in re ma

D q lufcfta

-ocr page 40-

nifcrta tum opus crit, C R O « At non funt tam bardi Lutherani, vt cauHam ftiam ads' uerfariorûpræ iudiftjsopprimipafluri fint. Qui fi relt;îte etiam iudicent, id.quod Luthcs rani tamen negant,confirmationem contros uerfiarum omnium in Ecclefia ab autoritate fcripturæ totam pendere dicîitantes, tamen addidior ad hue cft orbis illoru dogmatis , quam vc apud omnes hac ratione excuiàri poiîis. VVICE, Qiiafiverohocagam,vt i)s qui Luthero addidi finit,placeam, Volo ego iftis ibium probari,quicum Luthero ex creent inimicicias, CRO, Id facile impetras bis, Apud illos enim ita quifep in præcio eft, vt Lutheri vel amicus vel hoftis cft, Cas lumniare Lutherum,amp; mox totam hanc con Kf feui ciliabis tibi colluuiem. VVICE. Monitoa t^topere rehicopus non habeo .Breuienim fenciet VnKfli. peftîma làdio,Sit ne edentulus Vuicclius an

fecus, Sed ita ne Crote aïs, facilem mihi fore ad PapalemEcclcfiam aditum f Nelt;^ fi-aus di futurum,quod cum Lutheranis Luthera« na dogmata annis amplius od:o amplexus fimf modo forttter linguam in illos exaciw amf CROT, AiOjQuan^ fiCamiIlifimia les effent,vix tam effent futunfaciles,VVL ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quid igitur Canullus,quod quidem mihi ob

effepo«

3

11

-ocr page 41-

cfTepoffetjdefîgnauitf CROT, Quoi» Fahfcos obfidcrct,ac quidamludi literarfj magiftcr Pnncipum eiufdcm duitatis libc« ros per proditionem ad iplum adduxiflet, non folum non recepit proditorem, veru cd am rjfdem pueris vind:üin vrbemredigen« dum ac verberandum tradidit » VVlCnL: Quod pace tua didum fit,ineptabæc eft côs paratio , Ego cnim nec patriam nec alienos ïiberos nec Hcckfiam meamprodo ,fed ab Hærcticis ad Chriftianos tvanfeo,CR.O. At quod anteà quocp dixi,n5 agnofcunt Hære« feos crimen Lutherani peruicaciflimi,Qiiot cnim libris banc ab fe depellere culpâ conati funtf Aut magnu ilium Roterodamû vt tras élarint huius rei gratia,num tibi in mente ve nitf Qui ergo tanti viri calamum nihil veria ti funtjte fcihcet verebuntur f Tibi ego par« fur os credamf Et tarnen vt ad hacrefcere illis pergasjuon tibi lùm futurus au tor,modo vt ne iuxtaprouerbium, Equum voces in plani ciem. V VICE. V t tu CS intempeftiue meti culofus, Quid fl ohm edecero,vt fruftra vi« libus te meis diffifum effe, adpareat f Eras« mûvtmaximenon deftituat eruditio,tarnen vires deftituunt, qui etiam bac de caufla in odumreqci merehatur, At ego vt Erafrni

D crudici

-ocr page 42-

■ cmditionem facfTc aeqiiarojta aïia vi,aTio im animo Cacangclicos iftos adoria rJceliM CR.OT.Ha,ha,he.\ZVIC: Qj,ndndcsf CROT.Cui rifum non excuciat id cognomi nis Cacangelicus f Nccp cnim non poteft non bdla comparario eiTe Olcti ScEuange« Irj» WIC. Huiufnodinominumingentent filuam mcditaram habeo. CR.O. Qncm iti vfum r VVIC E. Vtmakdicendo quoc^ Lutheranis par firn, Qiiid fi Myfcrgos vo^ cem f C R. O T. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adokfcentes ifW

Rhodi) tangendi funt, Scd heus Vuiccli, Quod nam Lu then dogma potiffimum in« pugnabisf de Sacerdotum coniugioC* VVI Minime. C R O T, Hem,icio, indulgenti» primum impugnari ceptæ iunt, harum igi* tur defenGonem primum oportet fukipias i VVICEL. O conGharium,Sic foks re/jaon dcre ab Epikopo tuo interrogatus fenten* ciam f Indulgentiæ in vniuerfb orbe male audiunt, ab carum igitur defenGonc G bek lum hoc ordirer,omnibi s in poftcrum Iibrii meis fideni abrogarem , Proinde argumen* turn plauGbilius quærendum cQ, nimirum Twcetiin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;op^*'^hus, Haccnimdcrcdicendi

éefenfrr cft latiflïmus vbiqj campus. C R O T V S; banorui» HuiuGtiodi €Fgo Argumciitum, quo artiGs cio tra

-ocr page 43-

cio tradabis, WICE, Plane Rbetorico Princfpio fidei iuftificarionem oportet detra ham,hacenim arte cuerfajacile totus Luthe ranilmus corruet. CR.OT. Quid fi Luther rant eos locos qui diuerfum adicrunt, oppoc fuerint f qua ratione his occurres f V V I«s C E LIV S. Rhetores docent, vt in caufïa non vfque adeo bona, quicquid obfuturum ütjCaUidedidimulemus, Contra; Quæ vel in Ipeciem profutura fint,ôô excerpamus oratione exaggeranuSjHæc mihi præceptû ' uncula mordicus retinenda erit ♦ Nec^ enim fidci,fcd operum iufticiam defenden* dam fufeipiemus . C R O T V S . Belle hoc. WICBLÏ VS, Deinde quicquid vfquam cft macarifmorum, C R O-TVS, Per placet Græcifrnus. VVICE LIV S , Quicquid præterea vfquam loco rum eft, vel in Veten , vel in Nouo inftrus mento, de faciendo, de agendo, de operan« fmdendi dojidinvnum aceruum congeram,fingus lis locisjfîngulas interpolationes additurus ♦ ’ C R O. Quæ (cilicet opera iuftificarc cous uincant f V VIC. Rem acu tetigifti. CRQlt; Atep fie te exiftimabis egregic fundurn ofificior VVLQuid nif Tanta enimlocorû

ferragU

-ocr page 44-

farragîne obruti Lutbcrani,ne hiTccrc quid? aduerfus me audebunt,Ego quid hic poiïîm fdOjAc rurfus, Quam fit illis curta domi fus pell ex fcio Si vociferabuntur ifti fidei debes ri iuüiciamjV^ocifcràbor ego viciffim. Opes bus deberi iufticiam, Si pro conurmationc fui dogmatis locos ifticitarint, Adducam ego 8^ meos locos. CROT ♦ Pulchre, Si illi nominarinc Phedriam,Tu Pamphilam cons RWrtttr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quando illi dixerint, Phacdriam in«

YHueliM tromittamus comeflatum, Tu Pamphilam

cantatum prouoccmus, Si laudabunt hi illis us formarn.Tu huius contra, deniep par pas ri referto,quod illos mordeat. VVICE. Et habebunt illi quidemfententiæfuæ approba tores aliquot,Eateor, At mihi totus mundus adftipulabitur, vt pote ad Ethica propenfis il^or^ • CROT. At ego tiiTjeo,ne Lucheranus VMteliuf quiipiam nafutior exoriatur,qui te ad cxadli orem huiusThematis explicationem adigat, Quiep vt de iufticiaChriftianaac bonis ope ribus dialeclico ordine diireras,exigat, Nes lt;p enim it a confundi opera paticnrur, vt no præcepta Dei fint humains traditiunculis potiora habituri, Imo audio amp;nbsp;ipfos opera doccre, prælcrtim charitatis, adeorp nulla pietatis ex6rcitiarcqcere,modo vt ne i)s vel pcccato

-ocr page 45-

peccatomm remifTiOjVcl iuftifîcatio,vcl vita æ tern a referantur accepta, Breuiter, Nihil reqcerc illos, prætcrcp quod manifeftc cons tra fcripturam pugnet,audio. WICELl ♦ Iftas Syrencs Vlyuis exemplo obturatis au ribus prætergrediaris oportet, Quis porro ad omnia omnium ftultorum interrogata re fpondeatf Aut inEuâgclio,quando vn^ his verborû portêtis,An iit,Quid fit,Quæ pars tes 8(fc. Chriftus vfus eft?’ Ego de operibus bonis ûc docebo, Quod facienda fint, quod iuftificent, quodcp eadecaulTaa Deo exis gantur. Qui aliter hifcc de rebus diflerere volet, difîerat, Qui finire volet, finiat. Qui dw v«i« diftinguere inter hominum ac dtuiua prscs celian^. cepta volet,diftinguat, Mea mihi adlubefcit methodus . C R O T , Forfan iuxta vulgas turn illud, Quod homines tot fententiæ. VVICE . Imo vtfcias tranfitionem meam hoc quocjp nomine cohoneftabo, quod nihil vfquam in toto Lutheranifino bonorum fis at operum,Quodlicenter viuant,qnod nuis la apud eos habeatur,vel æqui vel iniqui ras tio . CROT. Etdefuturum hicillis putas quodrefpondeant. VVICE. Puto. CRO, fallens, Conftituent duas hic tibi clafles, Als tcrammultitudini, Alteram pqs deputabunt

E Piorum

-ocr page 46-

FuffÜK« do nunq non male

tUXU,

Piornni claHem ntJiiqiiam non, luxta bonar arboris naturam^bonis opcribus fcccundani elTc contendent. Contra mulntudinem , vc TemperJra nrncqvocp fuo vivere modo,res fpondebuntjNeq? fe,vt aliter viuat, præftas repofîe, quod acrariim contionum ferme contemnens Gt, Stare autem,quo minus dis Ao audtens Gt, per Magitiratum , a quo ad praeftandam ciuilem iufticiam non adigatur, Adhxc, Tuo cc ipGus gladio lugtilabunt, obqtïentes,multo maiora Grelera, intolerabi bora flagitia deGgnariin PapiGno, vt ita di* cam,ac in LutheraniGuo, EtGa fruAibus ar borem cognoGri oportear,puriorcm efle Lu theranorum ac Papiftarum vitam, Atep hic a genere ad fpecics vitiorum enarrandas in*' dubiedigredientur,nó folum aleam,luxum,. fcortationes, adulteria, fed occulta quoep ilia vitia,contra quæ Scantiniaolim lex lata eft, opprobraturi. Hue addent, Ecclefiaftis cam doArinam , non e moribus corruptifTis mis corum qui Chriftianum nomen n6 mes reantur,fed e verbo Dei æftimarioportere QiiO’J abuGis quidcm malus Gt, fed taml^n. nullius rei officiât fublfantiæ. VVICELl • Et tu quenquam ex Lutheranis contra me * pucas progrcffiiruni in aciem 7- Aiqut vc olini‘

-ocr page 47-

ölim Romani nominis maieftas in ofTicio multos populos, ne per fe arma inferrenr, ne 2-^ ue inferentibus coniunacrent fcfejContinuit, Ita omnes Luthcrani,vel ad famam nominis mci obmutefcentjQuod fi etiâ in aciem pro« dierint,tarnen adprimum exercitus mei con« fpedum terga vertent, dtripiendacp caftra militi meo rclinquent,Quid.'’fi aliquando ad Crotum meum illud Cæfaris,fcribam, veni.

vidijvicif CROT. Vtinaininhoc negotio fvmper fis albæ Gallinæ filius, Id quod ami« eus amico imprccor, Præfagi t enii n,quid nef cio mail animus,adco,vt verear,ne dtclurus aliquando fis, Non putaram. VVICELl ♦ Ego vero animum defponderc non poHiim, ctiam fi Deus aliquis prxdicat, certa mihi ex hocconfilio imminere pernitiem, Odi iftos Luthcranos,Et potis es taccrc Crotef CRo. pofrum,nô aliter atep die cuius Cicero mcmi« nit Zenon,qui omnia ppetrijCpdelendæ tys (juc/lioni ranniijis cofeios indicare maluit. Wic.Scias bm. jgitur potiffimu hanc efTc huius confili] mei caMfam,Quod omnem mihi famx matcriam

Vuittenbergenfes haclenus præripuerunt, Quicqd vfepredegeritur, Quieqd vfep re^ fcdlonw óte vel dicitur vel icribitur,id totu ad iftosre vhiccIm dundat vuitt€nbergêfes,Adeocp vel Lutbe quot;*• E ij rum vel Philip

-ocr page 48-

c^u)fide pum,vel Pomeranum, vel lonam, vel alium Vuïccr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autorem habet, me interim infes

* liciflime delitefccnte in angulo quopiam Ea me res iampridem pellime vrerccœpit, 8^ non iniuria.Quis enim non ægre ferat indo« (fliorê fibi præferrie Linguas ÔC ego calleo, Qnando quid^itur tam diu ipretus ac con tetnptiis (um,effîciam,vt quemadmodum ad iftos profligatæ Romanæ Tyrannidis decus redit, Ita ad me proftrati Lutheraniimi glos ria redeatjBreuiter,Experiri Übet,Num ego quoc^ notior fieripofrim.CRO.Id tibi quia dem eu dqs immortalibus cômune eft,vt qui tefte Euripide ipfi gaudeant ab homiuia bus honore adfici, Et quis ignorât illud Oui dianum

Donee eram fb(pes,tituli tangebar amore, Quærcndicp mihi nominis ardor erat»

Earn tarnen cauflam caue quifquam ex te au diat, Solet enim ferme fuipedlü efie, quieqd ob gloriam captandam iufeipitur,prælcrtini fi id fiat a Theologis ♦ WICE. Si quidem tacere potero, Sed num tu Crotcvaldcmc feücem futurum iudicas, fi ifta Romanae ali frhd Ecclefiæ capita me ampIeAi,melt;^ munificen tiæ fijæ imbre ceperint perfunderef Tum mihi 8c res amp;nbsp;fiima parabitur,Tum inter om nium

-ocr page 49-

nium cloctifTîmos reputabor, Tum Luth era ni magno rerum fuaru incomodo,quern ncs 21cxerint,quem contampferint,experientur. Et cur non eredam inter iftos Orthodoxos patres futurum me ter maximum^ quom ob impugnatam Lutheri do Arinam ibi indodi flimus etiam quifep in precio fit f Emferum nemo nofTetjUifi maledixiffet Luthero , Quid loanne Fabro contemptiusrQiiid Ec CIO obfeuriusf Quid Cocleo vilius eiFet, nifi tot conuitiorum plauftra congeffifTent in Lutherumf O me felicem,O me inquam fes licem, Adeoep tanto feliciorem futurum, quanto dodior fiim omnibus , qui Romanâ federn haclenus tutati fuut ♦ Sed quid reftat CrotCjquo minus folidum hoc nobis fiatac perpetuum gaudium f CROT. Tace paua Iifper, Aut enim fallor,aut cocrepuere fores, Quinf propemodum id exciderat, Erathac horavenrurus ad meCocleus. WICEL» Totus tremo, poftquam Codeum nominaa uit» CROT. Mane tu,Ego an is veniat, vis debo, O feftus dies hominis, Adeft nobis Vuicele Codeus, Vtriep noftrum expedas tus. VVICE; Conuenio ne ftatim ipfiim an fecus r Certe conueniam, vnde autem fits mamorationis exordiumf Sed procumbam E iij priua

-ocr page 50-

prius ad illius pcdcs,non quod tanta me mo deßfa deceatjfcd vt hoe veluti certo refipis« centiæ meæ inditio, tanto mihi addieftorem Huwt reddam,Homini gloria quærcnti nemo non vuifclii« oportunus eft. COC. Salue Crote. CRO; projkrni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aduentus raluus.COCL.Sed qd

hic hominishumi procumbitf CRO. Num tu ilium obfecro noftifVuicelius eft. COC, IHe e Nymeco Luthcranusf CRO. Ilie ipfc COC, Qiiid tibi cum tah Hæretico eft ne« gociir Aut in terram cur fc profternitfCRo Caue Hæreticum voces,hominem ad cor rc uerfum , Quod enim humiproftratus iacet co fitjVt pæniterc ipfum err oris, ac in gratia ' lachrit tecum cupere intelligas. COCLEus. yui, Surgat igitur.CRO.Videm iftum lachrima ffiij- nbsp;nbsp;temf pfep lachrimis veram penitentiam hgni

jicantem f COCLE . Egon quenquam ex Lutheranis vel ad cor rediturum vel ad nos tranCiturum credam7 Peruerfus,Crote diftia eile corrigitur. Et peccator cum venerit in profundum,contemnit, CRO.Qiiid cætcri huius faefturi nnt,nelcio, Certe hunc ego ex animo refipifeere feio.COCLE.Pænitenna dudus eft Sc Iudas,amp;f Efaufleuit,fed vterep falfo, id timeOjVt ne huic quoep vfu veniat, CROT. Ego me pro lUo vadem conftitus

anijac

-ocr page 51-

am, ac ita fideiubebo,vt ni ilk vcrc Lutbera nos omncs pofthac detcftabitur, tu me capis tis reum agas. COCLE . Tibi ego Crote fi dem habeo , Proinde Vuiceli accede amp;nbsp;dex tramporrige. Quid fles7 CRO.Vfcp adeo illum,tam diu Luthcranis adheiifle peiiiteu C O CLEus ♦

T alia celeftes fieri præconia gaudent :

Vtfua quid valeàt numina tefte probent Saepe leuant pocnas creptacp lûinareddûr Quum bene peceati pocnituifle vident

OuiJiut (fr pania tëtia VW (clij.

Sed nvnebono fac (is animo,Primus ad fani tatem gradus eft,morbum agnouiOe, Alter, vt cognitum morbum per con'feflionem, quæ Sacerdoti fit, cures amp;nbsp;depellas , Ea cnim ell telle Augulbno , lalus animarum , diffipatrix vitiorum, reftauratrix virtutum , expugnatrix dæmonum. Quid pluraf Obs ftruit os Inferni 80 Paradafi portas apcrit, ILutherani vbiep fidem iaélant, Sed ea vbi habet apud Patres tam egregium Encomia on f Quod igitur ifti Hæretici tribuut fidci, id audis V uiceli Auguftinum tribuere Cons feflioni, V VI CE L I V S, Detur mihi

protis

-ocr page 52-

protinuscrgo facerdoscuf confitcn Iiceat, V t enim culpam fentio,ita per confefTioncm fanari amp;iuftificari cupio. COCLEus,Hære Autori* ticosin viamredeimteSjïdc^ poft diutinum Apo^ errorem,non eft cutufuis recipere Sc abfbl uerejd rite facit nemo, nifi autoritate munis tus Âpoftolica : V V IC E « Qiun tu igïtur non nihil te humilias,mefp audis peccata om nia enarraturum ordinef Cupio quam pria mummundari a priftinæ vitac fordibus,præ fcrtim ab impuritatc doArinæ Lutheranæ ♦ COCLEus,FietjTuautem Crote tantisa per dum hic confiteatur,alio te confer.CRo abeo.WlCE.Egregie domine dodfor, amp;nbsp;ipintualis pater,Rogo dignitatem veftram, quatenus velitis mihi audirc confeftionem cauflaDei. COCLE. Libenter. VVICE. Confcrfî« Confiteor Deo omnipotenti, Sdbeatæ Maa v«icdij. virgini, èc omnibus fan(ftis , ÔC vobis doiftor, quod ego mifer pec cator peccaui nimis in vita mea. contra legê Dei mei Saniftiftîmi domini noftri Papæ, co 2itatione,locutione, opéré amp;c,præfertim co titeor,quod fui Lutheranus,quod fui cû rua fticis qui volebantomnes Sacerdotes amp;Mo nachos mortuos percutere, quod prædicaui contra famftiflimum, quod non inuocaui famftos

-ocr page 53-

fândos, non feruaui MifTam Cano nem, quod non kgi horas Canonicas, quod non habui concubinam fed vxorem, quod non benedixi cineres,palmas, fafaquam, ig* nem, fladenfes 8^ fcbinckenfcs,ficutfolitum eft fieri in vigilia Pafehæ Quod etiam fæpc dixi, quod vellem ( cum fiipportatione^ in ifta omnia merdare,ldeo precor uos, quatc« nus vclitis me abioluere,8lt;r orare pro me mi fero peccatore. C O C LE V S . Domine Baccalaurie,vos peccaftis valde enormiter, amp;nbsp;fi manfiftetis apud Lutheranos finalitcr tunc effet peccatum in fpiritum fancftumi^rfr»««//»'/*’’*' Quia humanum eft errare, fed diabolicum perfeucrarc,Proptcrea fi non vultis plus fa« cere,tunc volo vos abfoluere, amp;nbsp;vobis mo« re folito penitentiam iniungere. WIC E . Nunquam inæternum volo plus facere.CO CLEVS.Apoftolicaigiturpoteftatejquam , mihi Sandiffimus in bacparte conceffit, Ab tur yut foluo VOS in nomine Patris 8c Fili) 8ó Spiri« ccUm . tus fandi.VVICELlVS. Amen. COCLc Tarnen in rccompenfationem peccatorum .. veftrorum 8c pro débita fatisfadfionCjdebe« tis per integrum annum fextis ferijs induerc Hj.

dlitium ÔC leiunare in pane æ aqua, Et quia

F VOS

-ocr page 54-

ros mei ad huenon potcftis ecÏeBrirc, debt tis omnibus fcptimanismittcre vobis legere vnam MifTam in honorem S . Bennonis, quod veilt vos preconferuarc in poftcrum ab omnibus erroribus,Enam debetis fingu« hs diebus per vnum annum orare tria Rola« ria, 8^ Orationes Sandlæ Brigittæ, Nunc (ùrgatis amp;nbsp;oretis etiam pro me : WIC Es LIV S . Heusredi Crotc, qualis tibi nunc; videor CROT. Purus putus, Et videris aliquando acnor ac antca. VVICELIVS* Tarn eli efficax, ilia a patribus olim ceu per mauus nobis traditacon, feOio, Serenat non Iblum Gonfeientiam, verum addit etiam cors pori velut alacritatem quandam, Ego bonc Deus quam nunc lum ad omne opus bos numparatior ac antca f COCLEVS.Atc» hoceftquod per Prophetam Dominus en pollicitus, Si fuerintpeccata veftra vt coccis num, quafi nix dealbabuntur,Sô G fuerintru bra,ficut vermiculus, velut lana alba erunt, Doquens nimirum de confeflîone ilia auricu larijin qua exadam oportet efle omniû pecs catorum enumerationem, luxtaillud, Ite amp;nbsp;errdnt oftcnditc vos Sacerdotibus. WICEs

LIVS , Tîuiusconfcfïionis comnioditatcs fi pros

-ocr page 55-

1ïgt;probe Lutheran/per fpe Aas HaBeretit, n5 tam mepte hifce derebus garrirent, Sed fie natura comparatum cft, V t errorem error ferme comicetur, Qu-em enim fidei Articu* lum ifti habent integrumf ld quod nos brer ni eruditiffimis libris toti mundo ob oculos ponemuSjPraedixi. CROTVS. Mitte» ne prius Fctiales cum pâtre patrato ad aduer* farios , qui ÔC de iniuria rcligioni illata con» querantur, res répétant f Neqj enim vis lum bellum iuftum efle poteft, ni clarigatio lufta prius fiat: WICELIVS, Alia ratios ne de Chriftianæ religionis dogmatis difeep tatur, ac bella olim ab Ethnicis gefta (ùnt, Mihi pofthac,nô qua ratione clarigatio fiat, clxn'gj« fed quo paAo chartæ vacuæ impleantur, confiderandum erit. C O C L E. Tu quis dem fili gladiatorio animo ad bellum hoc ac cingerisjQuod fi erga nos hune animum rcs tinueris, adeoep erga Romanam Ecckfiam, cfficiam , vt omnium Antilutheranorum dux breui defigneris, Proinde caue, vllares iftosfpiritustuosimminuatjdefumptibusin hoc bellum necciTariis ego videro.VVICe.

Accipio omen,Hortium quidê infinita multi fignatut tudo eftjSciOjfed fi me,me mœ, côtra ipforu ƒ gt;j fugt;-o=

-ocr page 56-

flirorcm defighatùm ducem audierînt, anîi mus illis mox in nates décidée : CR.OTVS» Quid G in tan to rerum diferimine dicflatos rem dixerint f WICELIVS. Quem ves ro dicentf Lutherum Atquiis mihi cols Iatus,vel puer rideri poteftCR.OT VS i Melanchtonem fortaflis dicent velPomera , nâm,vcl lonam WIC E LIV S. Homis nes mihi narras triuiales 8ó quorum femam breui obfcuram viAorrjs meis redditurus fumCROTVS : Ve igitur Lutheraniss^ mo, Attamen æquum ego cenfeo,vtper pre conem edici iubeas, Quicun^ ante Idus Martias exire e medio corum veIit,Eum niæ locum,modo ex animo refipifcat, apud te habiturum, Qtii vero exirc contemnat,in Ç, nbsp;nbsp;cum te perinde atcp in hoftem animaducrfii

rum. V VICELI VS * Earn clemcntiäm tas metfi Hæreticus homo non mercatur,tarnen vt æquitatis opinionem apud vulgum nos bis concihemusjfiet. C O C LEVS , Perge vt cepifti,amp; breui Lutheranis iufpendio ars VuiteïîM deligendæ erunt : V V I C E LIVS, smiciti« Laudabis (îudium, Sed heus, Eft quod vos

mcacauiraviciHîm facerc oportcat, Tu me Crote Moguntino Epifcopo inûnuabis ♦

-ocr page 57-

C R o T V s. Fict, (^afi veto is in fua di Clone huiufmodt morionum non plus fan's habeat. WIG E LI VS. Quidmuffasf GROT VS : Dicebam, tanti Principis ami* cicia plane te dignum efle : V V1C E L L Sapis, EttumeCodec Romano Pontifici conciliabis, Cardinalibus èc Epifcopis, CO C L E V S. Id fadurus eram,etiamfi nullus monuifles . V VIC ELIus . De Monachis ac alrjs Sacrificulis ipfe videro. COCLEus Ecquid vis amplius f V VICELIus. Vt in tuto fim. CROTus , O, egregium ducem , I« f/rf« Paulo ante nulli non formidabilis vide^; ri voluit, nunc tutelarcs deos querit : CO^ CLEus. Omnia mihi ifta curæ erunt,modo tu ftrenue adoriaris aducrfarios . VVICEa L lus . lamdudum mihi animus eft in acie , VOS de belli fumptibus fupp'editandis adfas tim, cogitate C R O Tus. quibus rebus putas Cocke huic opus erit f COCLEus Opimis aliquot præbendis, Sed dabuntur , modo in hoftes vehemens amp;nbsp;intentusfit* Qua de re eras colloquemur copiofius, lam cænandi tempus eft,ad quam properandum mihi eft, V aletc. C R O T V S : valebo, fcdaPapifmoperinde atque a Lutherams*

F ii) mojid

-ocr page 58-

mo, Tun'/jjcnoim dccct,ah’enust V V IC R LIV S. Et ego Va» kbojfed perpetuus Luchc ranorum hoRis, Prædixi,

Auertc tram tuamatiobis«

•Chriftophore Sandle,fta pro tnifena Lo» theranis.

Es quoniam Magne ,Iongusp!us Vuicc lianis»

EXCVSVM VITEBER-GAE PER NICOLA VM SCHIRLENTZ,