-ocr page 1-

©oitamp;ewgoff

le» / Darlgt;urc^Der@ab* hlt;nt^ verunjcragcr «Jïrblt;

S3î»3lt;^Ça»5eel^er.;

(Efcbni^ 5« Vrfel t bi»rlt;» nic^UttW ^eirttwwmf

Anno » f ♦ gt;«

I

-ocr page 2-


♦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-.: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.,jr/

-ocr page 3-

fcn / ^otoctfcn / fûtpcÇHgcn -Çicrrn/îBurgft» iwcjflcrx’wb X^^crrntcrlCe^ rentrcicben ©tote burggt;

©iMbcvrtb fn‘cbcvon(S^tt bcm ylt;wlt;r ! burd) £^n'(ïum vnfcrn ^«rm vnb ^ciU«bgt;

!X6avc wolwcifevtl fûrpcbttge/ôvofaûn rnôc-Ç^trtt/^BKnrt LÄ/ Ktcrff^rt(t/fonDcr* . (ic^ ein krcr ©cttU* w ^ort« fc^ulWg t(l/ bic/We w frrctt vn (ünWgcn/fo vfc( /m / mit bf rmanungcn vft jjntcrricï^t von fünbcti ab^u^ai* f vnb jnïurccbi îubctffcn/ 9 a awff

-ocr page 4-

er fitmWr ^^fi^(tcti^affti^ma(f)c / tgt;ag ni ebt nbsp;nbsp;bint m

®Pn feinen -^enben öcforócKf wcrîîc» ^dfo^abeid^anebnacb tnetnc^ atnpteé pfticbt t)«ï) au^ ^eifnn^/ un ï^cn orf cru / Da icb im prebigampt ^avefen/vnbba leb (tiicben droben y)7iëbran(b mit ben ^ontage^ •^ocb^eitett t’/iD greifen ^^aien defnnben/ eineffb^iftiiebe amp;cineinebiertft permanet bnbnnterricbtet/^^ ifî aber fofebe S^btißit^ not^ wenbide ierennb bernratfnnd^^ von etiicben anber^ d^i^tntet on ancb/bocbondmnbandefocb^ । ten/anc^affo/ ba^ niete in fo(' eben amp;nben nceb deßerctet/ bnin einer ff brißticf/enamp;eniet n(

-ocr page 5-

Vervete* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

lt;fîWort)cm êétftAHcbfoIc^cr 55îifé6rau(amp; mû lgt;cn @ontag$ Çoci^jdtcn/ vnb anôcrn ô^offcti Sîatcn me^r Ocnn lt;m chiem et* û/tnb gan^ wenig £euf c gcücrt f^en/ïiaé eamit gcfûntiget wer

! ^abe ber^alben tiefen mei* Jen 'Ôntetrid^t an ten tag gege* W tarin ic^ anc^ tic ^egenrc ^c / ter tie foicben SKiébranc^

terfecfetcn/witerlegt anff tie/ tie hierin irren tnt ge* mntiget^aben/ ire@ûntecr* abfte^en mû

-,3eamp;§abe aber Mé mein

Jn enter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tïamenan

^^‘Jiag gegeben/ enter antere«, '^Mlt;ic^cn ancV tarnmb/ taé ir/ äi 5 alg’

-ocr page 6-

afô due

^batcit/ forc^ctt 5y?lt;ßbrau(9 in œr ^nun 0ta« ab^c »n bamft dtt ff ÇrtfîOcb föMw ^Xntipfl anbcrn fûr^efîcffdç^ 3(b nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;^«cb nHt

^Öcbfcadon mcfo ©cmöt/vrt^ fonkrOcb« ^und^ungiu guten f rentreteßen @taft gen welkn/ badn mfrvottvR-' knfremctt ©ottfcngert£^ukrt vkt^effaw vnb^ÇreerJ^ï^ ïÖkweif iÇr aucamp; mk Çocbgderten/ tre^tebett tewreç Leuten/ beibe tin ©et wdtttdxtt fXegimentvptt©ctt för vtfkn anPem étetk begtiti i)ft/ fe mag emer crentretebft eum e;cmpd wpl gnbaen

ffdktwabeut

©cte


-ocr page 7-

ÏJónrebc*- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T

bev vnfcrs HcBctt wrn 3cfu ffÇrtpf/ woRc cwv 9ute@tatt ! bcttje nut Q$ci(K(^ ^^ttvnbieibKcamp;cttQötcrn Cw(c J Bigger ôctÇa» ) aiU^cit w fonOerHcb bte fAmc êere fatten Heben ^ortéz Meueb vein erbnfté/baé fr ÖH erfûHet werben mH erfent* We éôteHebt^é ^tUen^ in a(* «Heb ©eiglieber wi^bHt vn ver Panb / baé /rwanblet wirbig^ neb bem .Jjerrn ^n aOem woige mH/ vnb baö /r frnebtbar feib lt;ttaHen guten 2!Berffen / vnb ^gebfet (m erfentniö ^otteé/ ^b gefîercfet werbet mit after Araffce nach feiner «uiebt/tn after gebutt vnb taug mutigfeit / mit Stuben vnb 3 4 banef

-ocr page 8-

«À* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vorreblt;4^

©aitcfDem 294eer / vnô tüwGäemacßet ^rbtert Der -^haen lt;m

2(«ito I f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

€. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5Ö.

^tfWgcr 3cVlt;i» SkW*quot;'

Ö#tt

-ocr page 9-

Sett bett fct^ îtt'tcn vnb (tt^ern «îfof fett 57?a(ctt / MrOuref; l»cv

lt; G^bbot^ vcrun^dtiSet;

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wirbA

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SR»3lt;gt;amp;lt;wtSwlgt;er*

3ß lt;tt

fómcmctt ©ccttcn bte gewdrt 0o«tlt;»ge»i ben iTtittog btc

I Beften «rtfa^/vrtbbcttlelbjgertgomjai ; »nb ctlt'd)« folgcnbe îLoge bamft vwbn'ngt* 2(wd)^ltmArt«emcirtlid)

i nlrtU / Âtrtbcïber/ ober

1 -^ft^genge/ »nb ber glctdjcn eben nnff ! büSen^c* tnftwclebert^o4)?ew A ^en »nb ftlnlcn viel Äeut« verbtnbert !1 Äbgcblt;*tten werben f fîe ben tetÄgcbe^ncpreb^gt (Sottlii^ca ^ren / bft |te |bnfï b^ren wür^ bot / Ober ie ^rcn wnb««« vnb foltcn/

2i fftr

-ocr page 10-

IO Reuben

fî5r»«brtlt;t(b nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vüte berat

n» (Sott lob / mbcrt Stecte«/ b« lt;Sgt;dt^ tea Wore retheittgclerctwirb ! betb« pir vttb rwefo UltttÄ^ bca

geo tmb4tt Anborat^efkn gcprcbig«e fvreb^^

2(rt edtdxtt orte« Bompt bw 25rlt;»«c tvoh'rt bie 2ltrlt;blt;n für înxtwg f (Axx beim erfl / weim bie prd^igt: 4uo ifî / ber ^rt )uuor / vitecr tt^afett t»ol mie^ 9en tmtser ber prebigt / 2(bcr f»c tompe mftfdlcfcein prat/ (Scpreitge/vitbîLiM mutee/mtepauFot/p^tffcit vit eraum ten f bc^Q fie bcibe prebiger »«b 5«^^ rer fleren vnb 2)eim ait rbcit Orteit gelebte ]5raigt;e mieetiteirt groHcrt Koweït »«b ^wtg^ fraî»eii5«rKircbc«/ wieïd)eÇcïtenbi( prebigee bc8 togo ^ren t X^berba« lattfjx; beim aueb au^olteit (îraflcitbaô gemeine “Votif 5« / Âauffôt aiicb a«^ ^tjamp;trcbert/ bas (leS^rane vnb^Ôrc« tiigainfcbenmûgeit* i£s^at: auebge»^ tneuAid} eine febereS^^^^k^ tTfagbr/ ^ifjr folgen mitç /

(;ult;9

-ocr page 11-

it

•ud) bw prcbtgtc verpumct* Wtl ri)wägcw bcr Kixtx / @pojcm«‘(lcrc/ ft Äcllenncj'llcr ! vnb bcr Ättbcrn ï)tewr

'’»tb ITï wte / bw Äwffjc^ »nb 5un‘d)^ môilot / wcld)lt; Äwcb bea Jcitte prebtgtc ^rcrtgt;

tnchtter/ bw jwrZ^ed^jetc gc^ wMfdrt / ^rctttcittcprcbi^ «lt;w «BittÄge f ja ««dgt; viel f5r fnittttg« wicbt^.

rtltlt;^ ertöt ifî mwb ber

•wt/bas ntmt bem Çî^wlmcijîcr mit fef ®ffclllt;»t/v«b bic fm btc Ärautmep Wie mlt;m6 «erntet ) mit finge« ^lfgt; Pt ! eine €iuppe« mit etïiÆje« (Sericb^

/ 'gt;«bctltlt;pc|hîbc(bc«XX5ei«ôebcr ^«rs bes merge«s für ber tnabàt glt; ! baffelbïgc verdere« jîe ebe« tgt;«ter ^Prebigtc*. Weldbes audgt; ei« bdtcr f^blilt;^cr tîlisbroitdb i|î / f«tgt; ri bm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gcbittidxe wer/

k nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;erte«t’(l ÂuÆgt; bie weife/

^itllc«^c4)tc/^cFcrt«elt;fotc vtï ^«r 5» ber'jeite/wen 35raut lofl Äre» tigam

-ocr page 12-

tiQâfn in nbsp;nbsp;Ä jrcbot fcm/me ^lt;tuô gi

^«/ tgt;rt ô:c ^^cbjcit ïH gc|U)icbc/ 6lt;tfelb(l eben vntcrbcr prcbt^ Mcl) ftc fd^lcinmercy ^bcn^

Ùln t jî bem je nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ber @4bblt;tt^

b4m:t vcrurt^ciïjget wirb / worn mort (Sdttee wortan ÔônMgcit âKc mutwillig verpuntec / bumiutd ^rai tunb v»b (blcc f vitb weitrt murt Ârtbcrc Äeute buubn o^nullc ^irtbertv»tblt;b^clc^ fj^ô i(l Aber bïe vcriw^iligwg beô 0Ab but^ô tticbt ein QennQe amp;quot;ônbe/bi(weit eo eine Gänbe iß witxr bie crße Cuffêl/ burd) wcl(i)e ©uitbc ^00: am meißett eriiirnet / tgt;n 511 ^rtcr fîraffc crwcifet wi'rb^ ifói|ïwbtÊeirteÖ«nbcttemvïï germg f 2gt;cnn alles was wiberlt;S*st«ô ^eb^t: ober XX?illcrtgct|gt;art/gerebct/sgt; ber geboebt wirb / i|î in vnb an ß^ P grbfle 0urtbc / bas cs ^stt mit bei« wittert verbairtrtis btllid? naii) pttterge rctbtigeett praffen mag / vnb aueb an ^allcrt vrtbusfer^crt vnb »rtglaubigeti ■ tTfatil^cnßrafßn wirbt? 2lber

bert

-ocr page 13-

Wied) ein @wttbe febtwrer wb fer betî bie anbcrc/wic bic ©d)nfft: mr 5eugt tTUttgt; lolt; n vn^ Äwc lo^. ^0^# 5gt;ermtlt;bbxr vbetmitw^rtcù bat/ber nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gr^fler ©wnbc/frgt Cb«'

|lu6gt;

JÖtewcil w ber «rfîcn Cnfel bâe gcf0r bert wirb/bAô ^0txc6 perfow »nb te vnfer ©clt'gVcft belmtget f 'Onb bie* «»cil âUc CrcAtirrn ®0tt frem fér wgt;eid)cn f xjnb bie weit âUoô 3«lt;S0t^ tlt;8 errett gerid)tct (cirt/vftb b40 lt;ï5cifli* lid^e ! ^jimlüld'e vnb (EwigebemSate^ licbot/ rergengli^ctt vnb jrbifeben für ^iogctt fbl werben ! jb fdn bilt; XVeref lt;nbsp;oercrjlcnCàfeltt awcp^^lJér^ttbb^ ber/benn bie ïücrcî ber nnbem C^fetn/ ^nb reiberuwib finb ÂiKb bie 0ânblt; wiber bic er|îe tnfcl griflet vnb febwe ter fur ©ott/ es wirb fie «ud) cSbtt lt;wi «tien lOnbuefertigcn b^'rter llr^ffcrt/ beim bie €iônbcràiber bic anber ^àfeU*.

ïgt;cr propb^ iE3ed)ielf4gr/eap bas bie ©ônbe @obomc fe^'e gewefen/ b0d)mwr / vnb äIU© bings bie fuite »rtb gut

-ocr page 14-

t4

WwfrMb / »Mbb46|ïctgt;€n2lrmflrtV«tf ^^(curf^tgeti nid)t^ntgt;rctd)unS ben get^nÆ^nbem |Ï01q g«wc|cn vnö grewdfwödttga^i^ WiewdlfWrt tw0ó«tgt;c ©^dmegrde gcwcfen f«i^/ 0 fïxgc tgt;cnrtlt;gt;cb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ju feinen 2(/

pofioln / 00 cueb niemand annentert wirö/noeb ewer Xeb^ren/fo ge^t^ e»u6 »on bemfelbigê ^aufe o^er Äwb febUgt 6cn ©wub 4b »on cweren ^fltcn/ïVrtrliit) i4) j^c cueb/bcm Urt be ber 0obomer vnb ©bmorrer/ wirb câ breebliebcrge^rt 4m ^ói^crt rx^te benn f4 wer 0r4tu

2gt;ieweil nun (Sïorrbur«^ bte0nnblt; Ko^ bic erfle iC4fcl je p vnb eer erjómet: wirb / fo i|ï je gewis f bte o^nulle noc bie prebigten(D^4trïw lt;beö U?4rrd on amp;swagen verfêumcn/ tmb 4nbere Jteure/vnb ber victe/b4uon ob^4bcn/vnb bie eben ju ber ^eit / we» fie 00ctxs Wort bonten vnb plren tm/ fokbc Weref t^un/ bie fie O^ 4l(e 0ônbe wol Konten vnterlaff :« / ja bie 00ft; emflti^? verbot f ê b^r/ b4e foiebe

-ocr page 15-

Jleute txn ©ablx«:^ verut^W 8«t/ tgt;«b fo 0r0flrlt; ©ttrttxbamit t^/ Wow ßlt; wiborem geb^t baroti^eni ^cln fónbtgcou

^8 ton wd Uibot l baetnmi ^^cbjeit x»nb «^Ucb« IHäI ^Iw/Äbcr *'■ bow^cb »wlt;bt gcblt;)ttê/b«8 nww *ï*npJlcbc/ vwbpgrdfjcw^ôlîtb«« J^IU / wie Ärt oUcpot 0 reot gefcbtd)«/ 3lt;*ï5’'’^fleviib vfwót^c (Bctbfpifeottg/ vnn^tig« quot;Vittollcrt/ »(I

' ^«»lt;b bcr gâter vn^ gobai (Ef^ttes/ *«b eïoe €(ânbe wiber bos fieboib »ottVl« tan mon fo nicht Uugnen/bo® fielen erten mit ^schjeitcnz KirM ^»cre/2^ir(hge»igcn wb onbem grop îUolcn/ groflc »nb v nnJt^ »nto^ |w vnö vnnÓQc Óclbfpiltung gefcheb*/ *gt;ib bos pch monnii^er bomit in fcbolb fe^tz »nb boo IF bte belffte z ipti mehr jwm vberfitt® 5“J.prot f gcprengevnbprochtz swf / liMtb4gt;^itfnb »ppicbeitz vtrtbmi j pubÄttgewotbcc

Warn

-ocr page 16-

'• WammanbicWertfe/bie^^*^ ber anbcrn Coi^tn geb^rreit

.It0t/ ebcrt $tt bcr $cw t^un wofc ! imit bcó Ö^rttngce feitte vn teówort^ot/

(2lld ttjcwi ente Obcrtcjt; cbett b^ tt)0te / o^c alle n0t: gericbte nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

JÏTtöt^etcr Uffen ^emfert / Ättffo Kabt Ugctt ctv O ber p ® mtbw^U«flt;^mtben / cm5tw»»w*^^ Stmment et^)fb würbe bamtt bcr bot^ Dowt^jget viel ine^ ! mlt;m eb2 ju bcr ja't folcbe n?errf • bie (Sbtt rticbt fb ^ebbttew / bic aud) Qunbe B4«te vitterUfl^j^ berlieb ober / bie er cntfllicb »crbbttot ^t/ wie ber viel in ten vnb Täflungen mit vtttcrU»^' ede b« |e»t/vberpulpge X?«bd|l/ ßjiltuuc^/ 0cb vbcrUbe« mit fpcif® getrcncF vnb ÄUbere nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

2llU bittg nbsp;nbsp;nbsp;fern« ^/Kgt;ie

ptgt: / -Vitb «Sott fegt bureb^^ff/ Wäö redit i|l / m»fgt;mlt;mmrtxtd^ ■ weife fiimentew vnb 4«ef«rcrt ! ■

-ocr page 17-

tttö grofpctt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17

e(ï/mfte cvfqiiartó/Kccbt; tvirl» ï?ttrecbt/(Sut tt)jrïgt; b«5jc/ t»»rd) ent rtts^ tecbtiticfftg förnenteit / ober fo man ttw djtrcdttntttvntbgebrt: / rnbee»nd?e feebe aitófitrcc vnbföntjinptjit fentev Jcjt/vttb tvùficbâ ate^Qrtgt;

5itÄ^rtt^a»fcgebctt ! «t lt;Send?t ftgt; çcn/l?gt;Kr brrtwen/öcbmtbett/üimntc^ ren ! rnb bcrglctd)cit wcrcTc / feut gute ÏOcrcF/ ^ber wenn man folebe wercVe t^ctc db^tenot ! bes öottragcó eben 511 ber 5eitzwemt mart prebigt fotre boren / fgt;fvtrtbtgete matt t viibverunbcibgctc ben Sabbatb* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trittcFen t(ï

Ärt fidgt; rtt^t bofc ! wenn ntan aber foU (beôtrtberlkircbetbitrtwoke z wem» tine (Sememe rerfamlctt|î / fowerccô ttnredtc tJrtb ftreffltcb Wemt matt art Qontagert (SOttee wort mebt prebig«» te Z wcrtrt rticbt vott prebigteit jtenre '»«rbenbemte abgcbitltcn 1 fo wercc^ cm anbers z tÊô bci|t Xgt;rtmrt rteeeßarirt îSittstfl nötig*

iîïart Van and) wol $n anbem ^eitert 1 C^ottcô wort bereit an wercFcltagcttz

35 vnb

-ocr page 18-

»nb folt aud) gcfcbf^cn/ 2(ba‘ gt;«4rt

fór rtu^cn/ bas an WercfcîwgB bif prcifisccn |o vleifp^ ntlt;^t gf^rt wer/ bov viib bas man p nicbtjur Äir4gt;e 'gc^e/n?ic an ^«ertage^ Z’lneduc/lll^ te / ^anbwcrcfee Jlente / CagIlt;Ïnfr/)4 pnfBviel anbcre/ bie mitarbcttrtid)t! ïgt;er^fnbert werben/ Bbmenan Werefef tagen nimmer bber fc gar feiten in pr(tgt;iQt/fo fie an feïcrfaQen nid)t barirt romem

tin muffen Änecbtrnb meQfeitt ^bd)5eiten aud) bcy ber ^nb fein vnb bienen / bamit fic benn ver^inbert wer^ bctt/baö fie feine prebigt^ren/Xüilg« fcbweigen ber bie ba tbcbeit / jufe^t/ vitb allee bcfîcllen feilen / TVennaber nid)t me^r benn eine perfenc venber prebigt ver^inbert würbe / fbwereee ntd?t 3u bil(id)en/ïVcr einen ber gering (lett ergert / bem were ee beffer/ ba« jm ein mûllenfîcinan ben ^alö ^bunbf/ xm er mitten ine tTïeergewbrffert w«£ be|agtCf)ri|îue»

Un werben fb vietÂcuttantttidftf»

brten

-ocr page 19-

m proffen Syïaten

•vteit offt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yxic!^ /offt btcÿ

^unöcrt ! blt;xr«alt;tgt; btc ^0d)$etwii groö

ber xjtet gcf4)c^ert/ ver^wbett/ blt;t8 |ïc bie prebigte« nxlt;tgt;t ^rctt/bic fï« fbkcit Äud) fonffc pflegen 3u^brcn/lt;xucb We prcbxgtfór Wlxïtag/ Vïugcfcbcljeii in grbflen @t;euaxoffc rtuffetnen p* p,c nbsp;nbsp;nbsp; vtxb mc^r Volt;’eb3ettcn t weit

fxe Aber glcid) «Uc exric prcbxgt fixr m xc Kxg pretext C welcbß bod) «xxdjt gcfdx^* iebe ) fo x^6 betxnbd) exnc rcrwixbcxtx^ gixng bes ©abbat^s / x»exin nx nn unter ber prcbxgtc md) îYïxttagcfrifTctunb fettfft / bann man (Sbttee xubrt ^ren fblte ÏVenn einer gleid) AUe^ext bic pre bigt famp;r tnittag ^lt;5r ete unb n«lt;^ ITltC togxnÄxerbnxglxcffc/fxd? uoll^fTc/e«» ber ben tag mit fpielen t anberer reilt^it ^inbredxte/ fb were Çbldxe ben ©abbat^ and? ucrun^xXiget ïCenn j ©bttes roert nacbtVliw^^S^P’^^^'S^ roirb / fe feit mans ault;bbcxxneVlt;5rcit / unbfbmanbie$cit t bar in man prebx^ gct/jbn|l mit fauffen/fpiden/fpa^imz vnbanbemvnnößenebcr unjcitlit^m

A werden

-ocr page 20-

30

toereken ^inbrittgt/ lgt;et({getnt4gt;t amp;cilt; Gabbiît^invbc f fot4)c^«(tgutt3 Oic (tUcin fin* niittag gcfd)id)C/»ii eiw ^cucbcley vrtb au^cn bicnfï / fo »nanöj'^ 3cit: n^d) iYiittas mit fönbc fdxntlicb tv45 3wbringc/tt5ic gememitd) ven la‘t^^cuten^c(d)id)t / Vnb x|Ï furw^tf Ufïcr vnb l^btïitbe / ïxts nntn fór fïïït^ t4ct 3»»« fcfoei» ben Snbbat^ »t tviï / vftb »Mcb tnitwatvibcr lt;0bf«5

Blïtrc gebot ^4nbcit

Vil» W5ïrbfotneningïïïcrt|c6 butlt;^)' bie ©Orttitgcö /oOd)5Cit fo vct^inbertZ b4ó ficnjcbtallejn iite prebi'gten meb niiftag/ jcttbcr 4»d? fnr ÏTïitwgc ver (cuincn / fo man bóeb mutmilhsli^ m'inmcr me^r eme vcrß’imicn folte t tcgïid)/ wenn cö nnigtieb / cine prebigt! vkifftg ^rcn / ba tcgb'd) geprebigft^ tvirb* 11%agt;x ^an ce ni^t^rett/ tîîan ^orct vnterweilen in einer pt^** bigtc / ^aa- man fonß' fur^m nidgt;t off® bber nie ge^ört/ober alfo niebt verfï^ ' bcnvnbe:'rtgcnomcn^at (fietejnaww Offt meiner prebigtc folefccinaterK’-'

-ocr page 21-

t«böre(fettS57rtff« n tfc gArttj «ftjj »nb ^cïlfcm i(î / förfnls* Ic« ! öie fott|î feltcrt Ober md?t fo benf^ ltd)t)nb wcitleuffng Qc^anbelt wirb/ öber »«3 foniebt ifl fur^tn 31» Verwert Slt;»ngcitt. lt;gt;^5 Çompt: offt/ b^s maji i» ei ner Prebigte mcl)r bewogen wirb/beitit *nviel anbern / ï)er ^eilige Ö5ei|ï rurcC ^ertjejt vrtglcid) ! lt;^6 iß and) bns Swine XJokP fonßfnul vnb fcbleffc^» ^‘3^uglt;Sottcöwort 3nb^rcrt i Wnjn nid)t folt nte^r vrpid) geben/ ®ottcö wort ju vcrfcumai/ Ober co b4 ßOnabj^altcn*

^8 iß invielen Icwten/Aucb in nlteti •^bebcin^oflervnnerßanb / vnbßbr ^««ig wißen/wno gröttblidgt;c3 bclcfoei veo vonber Cb’^ißlicbc 2^cligion/vont '’’^erfebetb beo ^cfc^co vn beo ij^uari ^lij/von Cbrißlid)er freibeit/von ber

vn jrem redeten gebrAudgt;/vOnt , j^bertbttîrtlbco-^errn / wie mans wirlt;* j ^’glieb cmpfangeit fol / vom rtlteit vnb 2^'**enrncnfd)cn/ vorn freien VOdlcn/ ’’bnber ©önbe f wcld?c ICobt fünbe 0lt;s w bOmtnAnt W/ berfd^enbe/ ober wcl;#

J Cbc4»1

-ocr page 22-

22

d)2 Ärttkbcnbe ober nid?t £obtf«ï»)tlt; fern / vont C6rgerjn‘|]c / vorn ^cjd» bc^ ^crm €^n(î»/ von reebten gwtcrt^^^f rfctt ctc iOott btcfcrt vnb bcrgtcict^ (îttcFett/ fok cm feber nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;guten rtw

eigen vnb gruttblid)cn befebeib tvifln^ Wenn man aber tvörbe in ben ÄitdJcrt vmbfrageitvnbcxaminircrt/ fowöf^* manvntcr je^cn Leuten ! and) alten/ ^aum einen ßitben / ber

tig vnb gritntheb befebeib vit antworc geben bonte / jDaebomptboJ^ ! ^aff man (ßottee wort niä)t vleifpg vnb nilt;bt mit crnfl 5« b^çen rtimpf/ vnb ben Qabbatb nicht re^t btikS^* ÎDieweit nn ber meijîc bauff fon0 »er/ broffen gnng ifl (Sottes wort

reit / fofolt man |ic nicht mehr baw0rt «bbalten*

Ulan ) oke bie wol bcbertjtgen !

(brcfllich pr (Sott/vnb wie vntreglilt;b eefey / fichmitfrembbcnvnbanberer» ©unben bclabcm 2)ie im glauben nicht wol gegrunbet vnb verfaflet fein ! vnb nicht einen (Sottfeltgen wanbelfö’^^?^''

-ocr page 23-

proffen S5?akw i? btcfclbtgcrt / fo fie (Sotteo tvort vwfeU'^ hict blt;tb8«/wfröcrt viel ^rtrtcr gefîraffc woerben/öic aber aitd) anber bar?» ver*? Ur|ad)crt/ bae fte es vcrfcunie«/ werben berQiinbcmit tetl^affn'^ / vnbÄuä) ^ïtrter ge(îrafft werbett^^

C^rijliio vhfer lieber ^err / vermom Met vn$ aud) fb »leiflig t wir v»ö fbllett Ritten / blt;tb vnfcrc/oertjett rttd^e Mttt vbcrflue irtcflcrt viib trtitcPc« be«* flt;bwcrct werbe«/XJrtb fonjî vcrntance ’’ns ber ^iltge (ßeijl alle«tblt;tlbe«/ bas M’ir fblle« «àcbtern v« «teflTig Jci«/ v«b lt;rbartilt;i) wanbebi ! als am wje nicbc f«fRnv«bfa»f|^ietc Kbmgt; 12* vitb ^t:aud)/bas freflettrnb fawffc« wcr^ MC bes 0eifcbe6 fei«/v«b bas bie/bte fic ^»«/(Sbttes räch rttd)t erbein (SaL $• ’fï fa fb«berltcb bev be« ©adific’’ S’f ^flen fauffeiio t« 4gt;ücb?citert vttb ^^Icn/ £bllacicrt/dber (Saflbbttc« fo ”’4/ bas vrtter ?e^crt taum ci«er «öcb:? ^n ^imgc^t/viel be«cFf« /bas fte alte nid)t Bsnte« / ba «ia« j« fo gätlicb

( i?ttb prbffen v»b fïbpflTe« fid» fgt; 4 V0l/

-ocr page 24-

x4

vôt/blt;t5 ftc ber jîot tnod)rcrt / fa bas |îlt; C6 ôffrbevbeni Wirbtc nn^oawpober w^oOueUflen ! xvae fie fatten au jfgeU^

^d? wilphweigcnbes vbcrfïufpôZ viib groffer vntôfî / bcsprangeitô/beT l)Offàrt/vn anberer vpptebeir/bicbffc getncbeit mrb/mtt fcbcrçcrey/mit nat^ reittcibingc« vub febantbaren rvorte«/ mit vngefcbiif tem tauQcn/vcrbreb««/ bercen/bclfcii/fôffcit vitb vit^iii^tigcrt geberbert vn anberer vngcfcbief ti^cit / bte offt gefcbicbt vit bod) ben ib’^ifïert md)t 5imert lt;^pbcf7 4* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Wie cine înisbanbluitg bfft grbflér gcacbtct wirb vnb ifî/vmb ber fîctt perfon wil(cit/fô ifÎ6 aud) vinb ber jei't jVlUen^ Afrox imuria aflimatur uelexfaâo uei ex loco uel ex ()erfon4 quot;Wenn eittCV (itt(n men 5«rfîcrt/obcr prcbi'ger erfîei^/f^ wiVbc ber tîïbrb 0ro|pr gcodbtct/ bia weitit einer iinen èaiireit ober genug« perfoneit b^tte pinbbra ebt^ nbsp;nbsp;2(Ifo /

weil« einer fieb in tgt;cr Kirebett voifaf/gt; fc / Ctxrcbctt 5u bar ^cit/ wentf er itf

-ocr page 25-

ber Âircbcit fetn vnb (Sottes wOrt ten / vnïgt; (Sôttprtil cjt vrtî) ïobcit | oîteƒ . fo (îinbjgct er fcfc wcrer vnb ^crter / ixü fon|K

XVettit ctrt fcfemib bee ©OrttAge eben bcrttt ïvolt fcbmtbert / wetm et bottes »Ortfoït^rcti ! fo funbtgcte cr au4gt; ^itbcmwercf / bA0Aitfi^fo»|î guc gt;jl / Qo ni» gute werd' nid)t mc^r gue pîtn / wenn ntan fie nid)t 5U rechter jeic

! fo môffert bic WerePe/ bi« in ficb Srobe fnnbe f nie bn i|l frefl*cn viÂgt; ftuf ) nod? gr^flar llinbc werbat / wem»

fie ben ebP t^nt/ wen ntAn Am mef Psitm vn fromeflen fein/ (Sottes wore wren/vnb in einer lt;Chti|ïti(i)trt gemei;^ »îc (Sott öitruffên/preifen wb loben fot

ftgteSott ni(tgt;t/ blt;«e wir mw cc *^’5matcben©AbbAthfotlen ^eilige« ^er’nur ben halben

^V^te Aber bes tngee vcrnnl^ili.* Dttb tvtewol btr gr^bli/ ^ttfönbiget f ber alle ober viel @Ab/ ^ber vcnntbeiliget/fo iJfB bennOiÆ» bev fchMb/ bcr bee quot;lAre nnd^ e*

» t IkU

-ocr page 26-

It^ mal ben nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vcnin^dtigrt:/

Ober ber bicHfi^e bes ©^bbitt^emiC im^itigcrt ÏTcrcFcit^inbrittOtt:* (Bïetcb wû berïeirteit grtcbigctt lt;So et fonte ben / bcrmiremcttineitfcbctt erfd)U^ gen^ette / fOcre mcbtfwrcmeSônbc erCcnncrt «xgt;Itegt; 2tl| o fonte ber (Wcb ft» «enctrtcbtgat Ôott^cben / bcrcinmaf «ttt fârptQ onb mutwtKij ben @4bA b4t^ »erun^ili'gte/ »nb folcbcefôrfei fte Qônbe erfcmtcn «joltc* iCo ntufö bte fi5«be bcf4rtt »nb ntdit gcbiÜirfict fern/ «s pV cm m4( 0ber viel mal ge| nnbjget* 0onMrtfi4) m'cbt erfcnnen ! fonbern i»4« »«recbt tp/rtOd) biUidjen vnb ve^' fecbrenr»)! / (b wfrb (Sottes $om»nb ffrlt;t gewtôltcb nid^t au^enbleibetu

Ïgt;er4nbem 04bb4t^ -ijiolç gelefert l^ttc/wnrb bitrwmb m^t ôrcy vnb l09 geferheben/ bns ere nnr et'nnmï get^ ^tte / fonbern tvnrbnad? (Sottes blt;/ gcpej'ntgt/tvjewoï nn ficb

jèn (eitte fBnbe i|l îDtfs rempel xp vrfad)cn fnrgcpellet / vnbirt ^tliScn (tngejei^ n«

-ocr page 27-

tgt;nbgtoffcnS5?arnt 27

wirb nid)t cm mal / fonbern viel mat bcrSabbad^ mit ^OdJJcitcii

nicbt vlt;gt;rt cmem / f^nbcrn vort rùtcrtgt; 2ltt ctïid)cn 0rtctt3«fd)id)t fdtcn cmlt; ^jocb^eit/ p c6 m'd)t «anß otcrmg tgt;olgt; rfe nbsp;nbsp;nbsp;bae m'd)t ctlicbc bcr |ï^rttcm|ïcrt

bcrStatbabcy wer cm Tbcr bae fb rei çct cmcr ben anbcrn mit feinem CÇgt;;cm* 15ct îDicwcil e6 fb gemein t|î/ bicweil c« fbvxclt^un / vnbawcbbicfômcm|îeti 35urgcrmci|îcr vnb Kbateberrn f 14 k Ouebprcbigerfclbfî/ fb meinen bicaiw

^ern/es fev feine («nbe^ ^ic aber mie kctn€Çvcmpelfbld)cn mifsbraucb v ^erunbetligung bes ©abbat^cs bc|lct^ tigcnvnbbefrcfftigen Z biewirbóbte »»«rlicb ^rt Itraffcn ! fb fie niebt^nr Ättifcfbmai/vnb fbnbcrlid) bic/bic c« itb(b bi(lid)en vnb verfed^ten W(5llen/ (b fic es foltat verbieten vnb Ihraffcm

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iÇs i|l nid)t ein red)t gut Cbrifdieb

Iberlt;f/wenn man eben nbsp;ber îàt t wcfl

0btteswbr^eprebigetwirb l ^bdM gt;lt;wi?nbgrbflctnalartrid7tct /Ulati

tbWgt;lt;

-ocr page 28-

iS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

fûntc C6 JU cnbcrtî jcitcn fc f0 wot xtgt;telt;trt ftlicbat Orteil âu,6 Art P^cref«^ t^ett/oOcbjettgcbAttcrt tt5erbcrt 'gc^t aucb incrtrtiot Ulcitfcb jur sext nxebt ßrixentltcb t tgt;Aô cr Îgt;A «iH €bnjWxcb ÏVerxf îgt;erlxfbc fcrt / ÖOrtberrt fic^t »«îgt; tgt;trtlt;f et tne^ lt;n^ffôflt;tl»ffcrt Vrtbfrcffcrt / Ober aw^ twwçcrt/oOer bas er ba xVaô Itcbcs ivtnlt; gt;c ^«bcrt/obcr bA0 er nbsp;nbsp;nbsp;jn pirtctn

niucF wb b^ffÂrt milgc Uflért/ «ber fortflâud rtrtbertt tgt;rp;lt;^rt bA nelûbeUvifl^ XüertrtpenbcrAUeJirtl i^^yciten rrtb ^aßiiMlert gtertgc«/ lt;br^iicbeltebebAtntt juerjetgert / P wxrbbcrtrtOcb burdjfoïcbc Weref rttei^ •WArtb gebokst /rfiît^ amp;abbat^ jrirb «ttcb bArtixt vrtbbArburcb rtiebt fcÿecgt;

' ô^ott Aber «jxl f baewirbcrtSAb/ fgt;Atb foücrt ^etl igert/vrtb pxrt rvOrt bAri^ nbsp;nbsp;nbsp;i

fit ^rett^ 2)Arttttxb fbltert noxr bertrt aIU «ttberc rveref vnreria^ett ( p rtxcbt förbArtbert? xvcttrt inan0bttve rvorrt p^renfbivttb^tu

-ocr page 29-

enD proffen S5?afeit ^KrancHctt bc| wd)crt/i|î cm rclt;Ægt;t g«e wcrcF / vnb fold) tvereV/ tgt;4ô an fcjcr^ Ujcn nacb lt;)îgt;cr fût îgt;en prcbigtcn / vn fonfî alle jcir gel ebepen fol / 'Vnbbcn^ b^dbtbft^cbfrrnrccbtc / bctcbcnbcmt tgt;ic Âtantfen tvoltc befueben / tvenner ©^ttcô wort folt boren/Jb et» fût ober gt;Wcbbcr prcbigttbiirtBontc^. nun «fl ^Od)5eit vnb gtoffe ITÏal ann'cbtcn/ Vnb babm gcbn/»«cbt follt;d) € 'i’crcp/ Ôarwmb i jî viel weniger 5u biU lieben / fo man fold)e werefe ebcnbcmi beôQontattcôtbut: ! wenn man (öot^ fes wort boren fol vnb Çan r Wen bas and) cntfd)ulbigen tonte/ ^‘^6 es ein ait •Vertomen vnb (Sewon^ ^®it ijî / fo tonte man bamit abgotter^ niorbt/ vnb aile Ôûnbe vnb ita|îcr Mliebcm îDenn bic fein von artfang ber ^elt ber allezeit gewc|ert vnb getrie^ oen worben/ ïVao ©ônbe vnb vnrccbt ’■lï / wirbbarumb nid)t recbt / bae ge^ *btin Ober bas es offt gefebeben i|î*

îÇs i|î gemein vnb ein alter brauebz oian ficb toll vnb voll janfft/ aber » . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bâta«®

-ocr page 30-

Mmiife folget nid)t bas ce rccbt|eV/ Cnnfuctudo O' multitudo nonpatrocinanlur errarit ^ic Q^w0n^(it/vn Ixte ein gros frret vnb tnrecbt t^ut / bne ben 3rt^unib vnb ©unbe niâ)t rcà^^^ (Se fol fo ^eiffen / wie 2(iigwjiim»614/ 5«:/ Veritate mamfeflata cedat confuetudo uerit tatiXVcnnbk wcrJ^cit i|î offeitb4ret/fo fol bie (Sewon^eic ber W4rl‘gt;eit wtü eben* ftgt nicht/ binbt« wonheit/ fonbem ich binbie W^rhcit* Confuetudofine ueritate,uetufiiif errons eR. ^ie Öewon^itohnewarheit f j|îeittlt;tlter 3rth»»»«b VOinn dne Sunbe vnb £4^ per gemein ip / vn in Unge ge wondde getomen / foifîebarumb m'fht beßo beffer / fOnbem erger / fchcblicher vnb

No« fequerii multitudtnen lt;tdfMient dunt nulunt,

Î)iewort«»f6 ber iSpiftcI jurt lt;CoIgt; tof ÖcerfAgt / bCG mnn niejnanb gewißen folle machen vber feiertago^ ber 04bbather nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;üDiefc wort ^rert^

^k nicht: (£amp; waren bey ben Óalo^ f«m nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;falfch«Aercr aufa

beft

-ocr page 31-

vnb ^reffen S5?afett » beu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;btefeibfge« terete«/ bUô nte

ittunb ïôtttc felig weröat f fx ttefle jtlt;fe lgt;enrtlt;t'id)bcflt;brt«tgt;cit f vnb^wtt« bw 3ôoifdgt;lt;« feiertogc/vnbVTcwmOrttcti tgt;nCgt; èabbut^/ vnb bwartbent Ccrcmb Mtctt tm lt;Scfct5 tTTofi gcbottcit Qolcbi Äxre wur fatfd) ! baritmb vermunet (t (tc/bas fie fid) hierin in'dgt;t f0lU« Uffert gewiffen macbcit Ober verfôrem

Wenn ei«cr5ubicfèrt$citenfilr3’cbeZ ( wie and) etliche get^n} bas bie C^ri t^c»nid)t ben©ont4£c t fonbern bcrt ©«nabenb für jrert «Abbat^ môflert / fo tartte vnb wiójïc nwn bit Wôrt prtuti wibcr fie anjie^e«/ ÎDcit wi btrrebrt er/bie bie ÙL^ripen mit be« 30 bifdxrt Ccretnonicn t ^eßen »«b@plt;Ü fcnbefhrirfe« t»nbbefd)wercrt wblten/ ^nb rebet i« Beinern wege wiber bi«/ biebalcrcrt/bCô man^bttes wdrt fdV U b^ren/ vnb memonb/ bV^e «bt/ lMr4 ttbn Âbgaltcn rnb ^inbern ! lt;w ben tA4 Sen/rJenn ce geprebiget wirb

30er ©Abbatd) ift A«dgt; wbl vmb vil f«nit witten gdebAffcn/aber »i4)t/bAff wiY

-ocr page 32-

32

WW bee nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;foltert misbr^ii’ffcEZ

Vrtb bte WerePe barm t^urt ! berburefe» ber Sabbat^ vcrurt^jligct/ vttb re ^eiligurtg »er^mbert xvj’rb / fonberrt b4ö wtr m vrtô junt bc|îctt red?t: br4ud?ert vnb aitwcrtbe« foUen^ Wie Porttcwir aber vrteben ©abb^t^ lt;}cr rttacbcrt vrtb »ttc^r one jum bcfîctf gebrauebett / bertntvertn tvir (Sottea hjort vlctffjcj: barxrt blt;gt;vctt 2)48 Jfî ƒ« beff:r vrtb «ö^cr einem mcrtfebcn/ bad lt;r 4rt bcmtncj'c lt;0otte8 wort b^rc/vnb CSott in einer Cb’*»|îïicb5 ^mic nnrnffen/preifett vnb loben/ben bas er ftt^e/fauffe »ttb freffe/ ober Mtr^ ee/ober anber geit^eit vnb wittb^it ge brauebe^

' ’iiïtlicbe geben fitr/ bA6 ber ötoiiwg rtkbt von éott vnb ber natur fey ein^ ^elcQet / vnb bas wir (Cb*'gt;|îc’»î^dnen öabbatb haben/ vnb nid)t barangt)!* bunben (ein/ vnb bas barinnb iiüc ben ©ontages /^»oebjeiten nicht gefunbtgt; get werbe* àber fblcbes i|î vnbefcbei^ benlicb vnb fehrbeb

-ocr page 33-

wol utbKnAtiirmcbtgqjflanQct / O;* ïgt;er jr etngcbitocc / 4ud) nirgcnb ven ^ettg^ebettcn/1gt;46 eben ber ©entagc feite vn|er0rtbbat^|eingt; i^s petten ftudgt;bie £^rt|Ïcn tvelbenïÏïbnMg bet etrten enbern tag tn ber wedoot 3«tit Sabbat^ tennen crxvclc»t 2lbcr bae i|ï «incm jebertt mcnfdocrt irt bic Hatiir gc^ bilbcc / bas mart (Sottes reort folie ren vnb Icrnert/vn bas man gewiffe jeit/ tage vnb (îunbc ba ju ^abeit mufle / wie rttangewifle Orter vit perfonen baju ^a^« beu mus ï?ntgt; reiemol wir btrt @abgt; bat^ m'd)t ^abcrt/welcbcn bte '^uben gc ^abt/Wtewol wir audgt; an vufertt Sab bat^ber gcflalt vub mit folcbcn (Eercgt; •rtOuicu niebt gcbunbcrt (êm/ wie bie 3« beu ! fo mus mart bemtod) rage vub jcit ^abcrt / barirt wir (Sottes wort ^oren/ X5ub folcbes ^at (Sott gebottcrt / bas rtian fern Wort ^(5ren folU £)iewcil uw ber ©outag jum ©abbat^ i« ber €^rtgt; fleurit balb imanfaug / aufs »rjad)ert baju vcrorbrtct vnb augenomeu ifl / vn bieweil (Sottes wortc barirt geprebiget € wirb

-ocr page 34-

34

wjrb/fo ijt er rnpr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ober feier/

Wcttit einer pgen tvolt/b46 bic £^ri*» (ïen feine öcbbat^ petten/p-wcre ce efi bett/ale fegte (x/ boe bic €i;ri|ïe« nid)C bürffecn (Öbttee tvbrt fy5rcn/nid)t re4gt; te ö^tteebinß vnb ©ecremeitt er^I^ ten vjtb brewd)CM Ï)enn fblcbee förberC (Bott in bem (Sebot/be er jègt/ ïDu fbfe ben 5 eiert eg ^ciligé/ bee wù- fein wort fbncn^orn)/Ie|cn/icnwn/ feine (Bottee/ biotfl vnb C^nilUebc Ceremonien cic^

ifî nicht vmb ben teg juthuftffi« «tenbreirbenbenteg 3«bifd)er weife gebunbett Wenn (Bbttce werten ben» tege nicht würbe geprebiget/vnb wem» iiid?t p vielJtentevbn (Bbttes wbrte b»rlt;tgt; f biche weife verhinbert wnbebglt; helfen würben/ fb würbe berStebbeth mit /:^0ä)3ctcen »nb gxC^fTcft tTfaleii rtjgt; chf vernnhciligct* öeiïberunibifïsvrt nbsp;nbsp;j

redyt:/ ^behjeit helfen/ bee tgt;am nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h

teamp; wbrt ffqyrebjffec wirb / vnb baff fb nbsp;nbsp;(

3?iel Aeuce babureb Vbn ber prebtgt / l^ittbcrftvcrbcrtf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;îV/t j

i

-ocr page 35-

tttb propren 55?afeit K

VÜ xr bcfd)w«rcrt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«tfm4ttbeö g«

^ijî»td)tbtegfwiffcr» bc/ rd)werct/wcw mart fagt/öae matt (SotiJi tcö wort folk vktfpg ^orc«/ vnb met c wtrttwiUig/ Ort alk rtot verfcumciv vnb Wtebt Artbf re bauOrtob^ltert / fortberrt bAirtit wirb (Sottes e^v v»ib ber keuteti fcltgbeitvenvArtvrtbgeforbert ! wenn fie 3« (Sottes wort belt*

ißs wirb Aud? rtîCrtiAttb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bc^ eij»

Mer Cobt förtbe 2)Äbifd?er weife Art jcitz ^«zw jturtbe gcbrtrtbcrt/Atfo bAs mart Mi^t mochte jortflawsbcrprebigt blei bcrtz fo mArt rtOtwcttbig vtrhinb ert w»r be Ober öA3 eirt iglicher menfeb bey einer ^bfunbe Alk prebigt«/ bie Art ^fiertAgï *Mgroflcrt6Jtettcrt gclcbebcrt/^rcit mii

JÖie vrts folcbs jumeffen / rbim vna ^rcd)t t iöcrtrtwir folcbcsme gclertz ^frtrt cirter Aber bes ©ontages niebe •Mfbtalsjwo prebigtert b^rte/ ja wcmi « (Sottes wort tegïicb b»^vert tOrttc / fo bette er (Sott viel jwbAmf ert*

(felicb gebcrtfijr / Per (gbefîlt;^Mb fey heiliger Vrtb göttlicher ©tAnb/sDAlt;« * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;€ 4 vwrtîb

-ocr page 36-

36

ruinb móge man 4»d) nm Sontag wdl ^;)Od?3cit: ^rtltciî 2(bcr ber vnb bk /^ocbjcif/t|î niebt ein bmg* i£a ß'in viel armer / a»cbfo»(î tvoloiibcre Heute 5ujamcn Comen / bie rechte leute fein / bic bowbeh fblche ^bchj«* «icptgethanhabeiu

tiîfîuhc XVercFe hcifltn tvbl hfitt'g« WercFe / vnb fein euch (Sbttei^bienpeZ weil ftc von nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;im glaube« ffefebe

ben / aber cö wirbt nicht bwreh fic bef ©abbath gebeiliget f fie machen (ftid) niemanb an fich heilig/glcubig vfî ffcre fchg/alö ba fein werePe ber Äncchtc vti inegte/ ber 2(rbcitcr vnb ^anbwerePd leute / berOberPeit / vnb bie cm j(bet nad)Çancmftanbe vnb (Sottes bejehU th«n |öh ©biche ÏVeref than bieißctc lofai and) vnter ben (£hriftc/aud)Zûr cFen vnb /^eiben / vnb werben babvreh bbch »ticht heilig* 2(ber burch bie ptc^ big: vnb baö gt^or werben wir ^eilig vnbfelig / bamit wirb auch ber ©ab/ bath geheiliget* ^iiciligc fie in beinet tVar^it/fagt Z^rißn^i^ ^aa (Snattge^

limn

-ocr page 37-

vnD große« S^îafen 57

It«m i jî ctrt rrafjx (Sottes / bic 04 feügz vnO ctcrcd)t nwebet ctlt;

CÇs ijl wol ber (gt;S^e(Î4nb/ wie ber (!gt; berteit fUnb / (Sottes wcrcF vitb orbclt;» nung/ vnb b4l)er xverbett fie l;eihge (îeit bc jenennet / cher es wirb brtriniib nie^« mattb fûr (Sott l^citig vnb fclig / bas cr irtfotcbein (îanbe ijîgt; £gt;rtrinnb nmfs nwn ein gros vnterfebcib inncben feben ben WercP en bic ba Vettig fctn/o^ ber bie ^ott befohlen V^t »nb halben wilt vnb ben nnbern wercFen / bte vus blt;itig/ gottfclig vtî front ntneben^ î)ie ÏOercFbie vns niebt Veilig ntndicn/ fol Icn 5« ben 5eif en/wenn (Sottes wOrt gc prebiget wirb/ »nterUtflen rverbe/ 4uff b4s wir bie werde / bie vns Veilig ntölt;j d)cn ) t^un ntlt;5gen ! ttentlicV / (Sottes WOrt ^ren/ beten/ bie Sacrament braiteVen ctCf

ÏPenn aber gleid) lt;iób4)5cit vnb Ve (lanb ein bing were/ vn watn ^ocVjeic Vilten vnb boVin geVen/fo ein gut vnb Veilig werd were/ als anber werd/ bie crnjîlicVinberanbcrn Cafcl ge»« (£ 3 botten

-ocr page 38-

^At/ fo WöS bcitttocb pI4)ö d?t: folofcrt /tgt;Aö m4« tgt;aî n?ol |gt;Alrc}t mi5gc f ^iïfo machten bic rctt 4ucb pPógcit/ öic ^attötvcrcPce Uigt; tc ritb CaglJitcraucbcrbcjtcrt /bieO/ tcrtcit: ^cvidyu ^rtltcn/ ï)icbc vrtb rtitb« rc ÎÎTi( öcbctcr ftraffen/ »itb bcrglcicb^/ ^gt;en»t föt4)c werd' | etrt tn fi^ 4wcb tJiR» werd*c fTTtt bcr wcip/ wwf be bic ^eiitttttrtg bes S(tbbat^s gititç wî ßarauffgebAbett«.

ÎDic wcrcFe/ bicma« 4rt wcrcFelwgert bcmit inntt feme Vïarun^ | weberz bic ein jtgt;er nad) feinan beruffrb«« fbf/ bte feilt gegelt bie werePc bes ©abbittb®^ atitbciligcwercf 3«4d?reit/ wieniwbetz liebe gdertcÄeute ficfbiteititeit f rtiebf blt;t9 (tc bbfe vff vitcbnflliebe weref feittZ Pitbcrit bas fie iticittrtitb b«ittg ntädtert/ wie bie werePe bes ©nbbatb®*

♦beliebe jiebeit nit etliebe tvort lt;tw|^ bent Catcebifiitb £)gt; t?îlt;trtiiti b^ttiglt;5 gcbcd^titiö/ blt;t er itt ber ï?brrebe |lt;bretgt; bet fijrblt;tö CrcwûîdbUiit / 2gt;ilt;weitbilt;

vnb îS^egâtib eittwefdic^ez

-ocr page 39-

tnb Arcßcn 3^

Jcfccfffeijî f basvnô ^ctfïUcbot lt;gt;bcr .Äir^cirbicnctn ntd?tö gcbôre bnrtit 3« 0rbcttctt ober rfOturctt /fonbcm blt;X6«)ir eittcr ïg(td)cn ©tact vnÄ^ttb ^iertn freu brand) vnbgcwbtt^eit wie fie gc^n/Up fcnfollem

ièo^futeaber rnlt;trttit«5 Jb tbt gemeint/ wie man jm biefc wort bei» tcï / wie (Y fid? (tud) fdber infolgcnbett t»0rtctt erttcrct/bicalfo lauten* i^tlid^e fören bie 2?gt;raut jwcimal jur Z’lirdien/ beibcbcö 2tbcnb6 vnb Hlorgcno/ettidic gt;tur cinmrtL (Stliefoe vcr^iinbigcn vnb btaen ficauffber (Tantjcl jwo Ober brey »tod)cn juuor / © )ld?co allee vnb ber^ gtcid)en/lai *0 id? '^errett vnb i\l;at fd)lt;’ affn vnb machen ctc

2luf6 bicfeu lt;^tcmpelrt/bie er ^ie fetj^« et/ ipBUr ^tug / wie ere meine / tlem^ licb/bas ein prebiger fiebbee nicht fob^ le önuemen/enbern Ober (îraffen/ bae in fid? heinc bofe ober »nchrijtlid?e gewon bfit vnb brauch tp ! vnb barin wiber ©ottee wortc mi^t gehanbelt wirb/ Wie bie ßwefe fein bie «r anjeugt*

£ 4 2(lp

-ocr page 40-

40

2X[| o ifî and) lit ctlicbcn funtcnicttfîcrt €5cct«n îgt;ic wcifc/ Örtö ma» 25r4«t 25rcitti3am mcbt m ôcr Âird^eit t foit^ î)crn un ^aitfc vcrtrnwcu ïüicwôt »lel feiner tverc/ïwîs mnn (ïe in tgt;erÂit^ d)e »ertröwete/Vtt Öen Segen vnîgt; tcôwort vberficlcfe / wicinöatXX^it^ tcnbergtfcbot îtrewbiicbîeirt verfafféf/ bennod) t^t:e ein prcöigcr f ntcinö ergt; acbtenó / vnweteheb / wenn er »ici we^ (ene bcr^lbcn nnteben wolw/ fb ers ni^ d)e fuglid) »nö lcid)tlidgt; abbvinQnt' ^önte»

3tent/4rt ctliebcrt Orte gc^t bic ^r4M(ï' nur mit feebö par ^rawe«/»n ber Xgt;rca tigam mit |èd)6 parmennem jurÄir^ dfen^ 2lrt onbern orten Qc^n aile Jlleitt« ner/^tawen »nb ^ungfrawen mit/ bie ba gebeten finb^ ^n »nb mit foleben vit bcrgieichc flncPen/bic nicht rviber lt;Sgt;ott fein / fol ein prebiger ficb nidbtbeBüm/ mern / 2Ibcr fo etwus in ^och5eitcrt ge^ febiebt / bae (Sott »erbotten bat/ ober fo nwn fo /jOebjeit bdt/ bas »ielÄeu« von ben prcbigtcn (Sottlicbco tCortô

ab^

-ocr page 41-

werbe« / fomuföerfoldx« biEid)ett/jo«bern von anipteo w« S®’* fî’t’^^fïcîV vnb folcbcö iD fîlar* tmusfcltgcr Äwd) mit groflem cntfl gc^ îjetjrt er ntebt leiben wol Jw/ bas man ■^ocbjcit an ©ontagen glt; 9^««/ auch ntd)t/bas fù am abenb ^a ’ttüflen angel^n/ bicweil bamtt aueb '’iel von bett prebtgten nad) iTïtttagc/ Verbittbert rviirbett^.

Äueb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;35ttgcnba/

Sefebnebé/bas bes ©outages ^ocb batten/ fey eine verunbeilîgung bes ^abbatbs/ vnb ein ergernus wiber bas l^uaitgclmm ber ^er Ug^eit (Sottes/ xm ^’’îses jmtvebc t^u/ bas folcbc ^joebjei ten noeb an ben Orten gefebebë/ba (ôotrf Us wort rein geleret wirb/2lucb flt;breigt; beter/ bas cseingrOflcrtnifsbraucbc vnb groffe ©linbe fey rviber (Sott vnb bas (Çuangcliunt € bï’ijîi/atfo -è^oeb^eit batten t 4^4) gi^e (û berïeit fotebe verunbciligiing bcs ©abbat^s niebt Ici ben folte / vnb bas ôottfelige 35urger vnb Bürgerinnen mit jren tinbern fîeb

lt;£ 7 bo/

-ocr page 42-

42 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

fôtîat cnt^ltctt/ vnb pd) ntcfetè baran fcrctt / brte bic (SettUfen ^^cttcblcrô ùt fölcbnt bingot ni'cbtô wÓl fc« gcenbcrt ^abettgt; 2(uf6 btcp« tvortcif ifï fe eUr gitug / ba$ cr f0Ïd?e «ïdgt;t:bll(td)C4^

2gt;gt; p^ittppuö ÏTïebnt^brt fcbrctbeC «lid? BUr in fetncnt C4tfd)i|nilt;gt; / b«ö bcr ÖAbbae^ txtmitgcbrbd?«« tvcrbcr tvcnnmAH «mjÇcicrwge 054(111141^41/ tc/ttJCfW nt4it fbltc (Sottes wbrt^rc«/ »nb b4ö m4rt ?« (sieben jciteit folk ntf p fïg vit itttcbterit (^in/4uffb46 m4it tcamp; wbrfc JU b^rcrt vnb ju bctr4d)tfrt bepe gefiftefter pT* Sgt;4rumb f4rt fU4rt igt;te ^^blbgot JU Wtctcitbcrg iticbt ati^ jkbctt/ «lö pc cm gcf4nen 4U fok cböu/^Ocbjcttcit f wicetliwcjrtr VT4/ lucrt vit ScbnfF«4ud?oflxittItcb «wfF prcbïg(ïókit/mt6br4ud?frt

igtWebe nx^llctt 4ud? folebe ^od^jdt b4mtt vcrfccbtc/b40 (L^ri^ite am amp;algt; ‘ b4tb ’d eiiiee perifeers blt;*up b40 brot (gcgcfjcit b«tt^ 2(bcr b4mit tvtrb ttiebe Ócfm)btglt;t / blt;»9 «wgt; Qpnpaffe

-ocr page 43-

^cunbc mit bcm ßiibercn bic maCjctt; t^ut/jbnbcm room man p gajï mal

! bas man betbcftcb vnb jcinc ©eß«/ bas ©cfmbc von prcbtgtcn ©ott/ Hcbcs roorts vcr^mbcrt/vnb bicfctbig:« 5«gt;t ! barm man prcbigtcl^rcnfoltc/ *wit (auffcn vnb anbcrcr Wtlt^tt ^ïim bringt* JTlan ^at bcy bcn ^uben an ©abbatlxrn fo ntd)t gi^Ocbct/ rote bey *n6 gefebtebt/ tHan rotrb and? an t en ^ïtcnnidjtlb lange rnabeit ^nacbc ^bc’t wicbc'y vns / @0 nach Fnittag« f«n prebigten gcfdgt;ebcrt/fo i(l feinjivet fcl/bas € bvt|lus nicmatib roerbe mit »’fm cccmpelbauon abgcbalten haben/ ^nb bas ifl je gerots/bas er tttdgt;t C roi« wianbcv '’”6 vonlîTittagbis in btc VTaebt gefefien vnb gefd) wolgen b« be*

î)icfolcbevcrimbctligung bes ©aW baths noch mit bcm lt;J£j:cmpel ’’nb anbercr fromer jlcrer / vnb mit ber Wigen ©dbr ifft/ felfd?ticb angejogeZ '’crfccbtcït/bicjclbigcn vcrfûnbigcn fid?

©Ott roll bic Àcter werolid? jiraf fen/

-ocr page 44-

44 Renten

feil ! bieîgt;i6©û«bc bcôï)0lcFc6 rti^ mit rechtem crn(l (fraffen / er tvirb ©itnbfr »nb (Sottlofcn Wut vOit freu ^cnöc forberrt* ÇS5t X’tel mcl^v rr bic f^cffèn/bi'c bcibe bie ^eiliarclt;Sbtt li(t)c@cbnfft / fnbbaecjrftiipd^^*'’^ (ii miamp;brau^cn/vn mdbt «llcni lieb Äuffbem prcbigfîui/fonberrt niitjrcm (Sjccmpcl jblcbc» iniebrAWw »ttb »ermibcitigurtg bce ©abbrtt^ be (Icttigcrt/vnb btc Äeute in fórtbett fb rf en vrtb beb^ltcn». (Sbtt gebe blt;»ö »mbbcrtcfe »rtb rcd)tj'd)lt;iffette tb»/ Äuffbas mlt;m (Sbttös recbtflt;^*^*Ö^ cScricbt vnb febweren jbrn mit »nbiib fertigCeit vnb blt;xl|Ï^vrtgJejt mebt lt;»W|I ficbl^be Dew non irridetur.

ber ^4ter vn(arö ttebm ^cfa €b’'lt;|î»/tt’blte vus gnebig bic wbliierbieitte (îraffe «bwcnbcit/'’^^ frbm madden / vnb nt feinem vnb beCcrttniô ber Warbeit erbW ten/bureb feinen b« ben ©ôn vnfern ■^errn/

-ocr page 45-

t)nl)ßvo(yett55?afeH

Auguftinusin Sermone de Tempore.

Fratres mei non fît uobis mole-ftum in Dominicis diebus diuino ftuderecultui. Dominicum diem Apoftoli amp;nbsp;Apoftolici uiri ideo rc ligiofa folennitate habendum fan xerunc, quia in eodem redemptor tiofter à mortuis refurrcxit.Quicp idco Dominicus appellatur, ut in fo à terrenis operibus uel mundi it kcebris abftinentes, tantum diui-nis cultibus fè ruiamus. Dantes ici licet diei huic honorem SgC raicrcn tiam,propter fpem refurredlionis noftræ,quamhabemusinilla. Na iicut ipfe Dominus lefus Chriftus « faluator refurrexita mortuis,ita refurredturosin nouifsirao dieiperamus. Apparetautem hue «iani in icriptu ris fandis eße ibien nem.

-ocr page 46-

4^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;be II ^cc^^eftett

«em. Ipfe enini primus Dies Cxctt^ IL In ipib formata funt Elementa mundi. In ipfo creata runtangclL Jn ipCo quocp à mortuis refurrexit Chriftus. In ipfo de ccelis Spiritus fàncflus , fuper Apoftolos defcen-dit. Manna in eodem in cremo primum de coelo datum eft. His e-cnini fpeciebus ac talibus indkijs Dominica.dks cxtatinfîgnis. Ac ideo iandi Dotflores Ecdefîæ de-creuerunt omnem gloriam ludai-ci rabbéitiCsmi in illam transferre, ut quod ipfi in figura,nos célébra-remus in ueritate. Quia tunc erit requies noftra ucra,quando rcfurgt; recftio fuerit perpetrata,amp; renume ratio in anima amp;nbsp;corpore ßmul perfeda, Obferucmusergo diem Dominicam fratrcs, fandifice-, [ musillani, ficutantiquispracccp-

turn

-ocr page 47-

tnbôreffcttSÎÎAfc« 47 tum cfl: deSabbato, dicentc legis-latore. A uefperc ufc^ ad uefperani celebrabitisSabbata ueftra, uidea * musneociumnoftrumuanumfîr, fed à uefpera diei fabbad ufcç in ue fperam diei Dominici fequeflraM à rurali opéré , amp;^abomni nego-ciofolo diuino cultui uacemus.

lt; Cyrillusinloannem.

Qnû Deo obfequiû diligcndus i nbsp;txhibcre,cuni templa Dei frequcn

tare,oradonibus inGftere,at^Ec-dcfiaftico officio intereffc debe-rent. Tune maxime Deum fuis dif folutifsimis moribus irritant amp;c*

2(ufgi)€m^rcndoin -^cuu*

IrjsdePcenitentia-

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£atd«.

ÎTkicftcç Wetdidÿcn Äctfe« reebt«

-ocr page 48-

48 ‘To» t’en

rechte weïcbct: bcm éontnge / »ubbil wilt fm mebt wcicbcit mit bcitîcm v«/ jeitigen / vitorbcntlicbcrt (Snjî malen/ 3öarumb/blt;tö co altes in j einem reebtcrt gcbraiicbc ge^c ! @0 fol man niicbw»» fiin/l'onberlio) 5« Öen 5citcn/«?enn man bic prebigte (öottlicbes worts folb^^ ren f welches bas einig notig bing iß/ SDarumb iß ber ©ontag cingefe^u.

£l poilea,

CÇs fol ein feher ihtiß allezeit nöeb/ toxn »nb meffig fcin/fonbcrlich aber 51» benjeiten / wennerbic lerebcs ■^erri» €ht’ßipl^'^tcn

'Jeem / ber ©ontag fol in ber ßenheit Werth gehalten ben/aud) bahcr/bas jn bic Reifer reeb/ tch»^bcnbeßctiget / welche Kcehte für Ö^tt(id?c orbcnwng fein 3uhalten/wal fic ber € h*’*ß^td)t” Kirchett bienen» 2)ie ÄeifT ÄcO / 2lntoninn6 r nb lt;£ onßan^ tinus gebieten / bas alle Kid)terc/ vnb bas Y)otcF in ©tetten / vnb alte iSmp^ ter Vrt lt;SanbwcrcPc/ follen an bem ©on cage rwh«« ’’»’b ßd l'd» / bas man

-ocr page 49-

k, rttDâvoffcttSîîafctt 4^

I tag aUejcxt fôUc ^tlig v»tb c^r/ L u4gt; ^Uert / 2gt;aô man benn memanb ?t» \\ X^tc pUflf^rbcrn ! niemanb manen/ * tóemortb mitQtattbfcrtcrn befd^iePen/ bas mon Pemc fachen an bent tage foils 15* »«rb^ren/nid?ts fnr ®crid)te hanbeln/ là;; itiemanb bef^ulbtgen Ober anPlagcn r fcèft bnb bas man and? md^t nt WoUuficti in folchcn tagen fofie leben f 2lucb Pent «fit Spiel tjnb SpcotaPel Raiten Ober a»tfc/ H Dies feftos, dies MaieftanaU tifsimæ dedicates nullis uolumus

I uoluptatibus occupari, nee uilium I txadionum uexationibus propha I nari. Nihil eodem die fibi ucndicet fcoenaTheatratisautCircenfe cer-

i umen 8cc.

I 2lttdgt;b^b€n btcÄt»fcteblt;»vtc flraffis I nbsp;nbsp;batauff gcfcQt/fo jemanb am Sontags

5 nbsp;nbsp;nbsp;Ober ortbern ^cjïtagen in SpectaPel vü

I Spiele gefunben würbe / ber t|l feiner \ nbsp;nbsp;nbsp;©ftter beraubet/vnb fonll and) eVrlofs

gemadjt»

W» Ç«mpt9/blt;w b«r Sontagc fo bet VÖ

-ocr page 50-

Vtt wtrbt'or iff «xJrbcrt/bäs bic f)Ql?cfîc fîT^icpetnuffiSramp;ert f0 1)01^ t^cbcinfingct/ t^nb mit jrctt liebe» (Scriebten jtn weiebet / 00lcbt beibÿcit bvit bet tag »id?t vo» p'cb bcr öen» bcr0ontag aitficb / iffbert (t»bcr»tagc»g(cicb /quot;2lbern?a6 er ßr beiliget bat / bae blt;it er vb» (Sbtted trOrtc / wclebs a» bem tage gcprebigc »nb gehört xvirb

2)ictrcil »w Äcifcrliebe fVfaieftet:fren (ScpQe» Vttb Kccbte»/mit fblcbem cr»ß fbrbert r »b gebeut/baö alle bffè»t liebe v»b priwat ^enbele »»biSfwpter bcj» ©bntage weiebe» fblle» / @b jcigt fic bamir blcrlieb 4» / wie beilig gt;nbsp;blt;gt;w/ grbe vnb wertb fte achte / baß etnt^e/ baö ba »btig iff/»cmlicb/blt;t6 rttartóbc tcöwbrtbbte / vnbbic wareXcligibrt Icr»e/T»b jeiget aweb bamit bf^ntlicb an/bae fie bae allein fiicbe / bae bas cfnf fenthebe ampt (Sßtrh'cbeß Wbrt in ber nbsp;nbsp;,

Äircbcrterbaltcjt werbe / Vnbbaebie iTJenfebett/baß ci»igc/ba9 ba »btig iff/ fueben vtib barnad) traebte»/ ncmltdf/

baß

-ocr page 51-

vnD greifen 5y?aktt *

pc (Sottes tvOrt ^^tett ) b4r4u6 bte ted^tc SehgiOn gelernt / vnï» ïgt;tc ewige ©eligrett erlanget wirïgt;

(fie ^bcn auefe» vnfere 'ÜOrfaren fo ^Orbnet / bas man ^rveen tag e fur ben» Qontage meffig vnb nöcbtcrn folie lc^ ben/unb am S’rcitag rit ©Onabenb p^a gemanfonbcrlid) mcifiger fein / bei» fOn(K Wir laffen vus wol niebt gepild Unbieöitper jlition »nb ben 2lbcrglau^lt; benber ^^einbler / bie ba aus 2lbcrglaiM ben ein vnterfdoeibt inberSpeife magt;!’ d)crt vnb meinen /.bas fie mit jrem fa?« (ienpergebung ber Sunbe/ vnb bas ewt gcÀçbcrt verbienen/Sonbern wir lobet» folebe Öifciplitt/ $U(bt »nb lóblicbc fci# ne Wonbeit sDenn vnferc Torfaren/ bie es erp DcrOrbnet / babett nicht ge^ wolt / bas man bic 5wccrt tage fur bent ©on^c foltc ^otbjeit ober fonp of* fcrttlicbc(Sapmalcbattcn ! nicht bas folches in ber ©chritfc verbotten fey ge wcfcn/ault;b nid?t/ bas man vergebuttge? ber ©ónbcrt bónte mit ftfen verbienen/ fonbem bas bKamp;cute bamit/ bas fie bic

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^2 5wcert

-ocr page 52-

jwcatugcjuuormcntglcbctfrt / befF« Se|cbtcfter femm^cbcctt/bae einige baff brt nötig i|î/3iif^igt;n vnîgt;5u fudjcn/ncni licb (Sottes wortjit^Ôren lt;tm Sgt;0rttlt;»^ 0c/vnb Icrc tgt;er Âcligïon an bem gc 5«lcrnertgt;

Luiherui 'm lat'mo Cdtecbipttm'

ïgt;er^albc tagnncbMlittagc/ folflt;gt; ivoï (Sott ergeben werben / als ber fôr rnittag îDaritnib pite eine Ô betfeic Verbieten/ bas mon nidbt naeb bent I Sellt;imamp;0nMg/Cbcrmit:}5ûcb((nfd}^ bfjc / wic an ctltcben Orten breitfi^ttd)/ »gt;nb bas ntan aud) ntdft: an Sontaget» ^arntjeb vr^ jeigcte/ober ^errti fcbawitng b«ïtc*

In Oecrecalïbus de ferijs,

Omnes dies Dominicosa ue£^ pera in uerperam^çum omni uene^ radonedacernimus obferuari Et j sb Omni illieito opéré abüinere, *

JD. Philippus Melanchthon itf

CatechiriaQj^i^i^o}i,^dito,

Noa

-ocr page 53-

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;proffen S5?arett 55

Î KonfandificantSabbatum,qui

; lianitatibus,chorcis, cbrictatibus, cómefsarionibusftudenthocdie. ■

‘ Idem in Catechifmo anno 40. ,

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;49. f dita. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Î

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dies feftos conferre in conuiuia

ac ludos non ad piam meditatioi ; nem,uiolareSabbatumefL Sicui I cnimpublicascçremoniasctEuâ* gelium, fefto die publice audire dc v bemusJtapraeftandumeftjUtfo* bri) 81^ apti ßmus ad piam médita-^ 'ï tionem. Item alios abduccreexeni plo à publicis egremonijs 8^c

Çitué In feiner Pofîill.

' î)cn ©abbAtb lxi^at/bei|I «nt

I «gen ïOetefert «m nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»mbgc#

/ ÏJfiw Alfd nbsp;nbsp;nbsp;ce (Bott ttcôr^w

bAôûtber wodbcn fcd)6 tAac ^Uen ^‘Slèin/ baa :|l / wir ni9«cttAuff bie tage wit bm jcitliebcn vmb^élt;»

3

-ocr page 54-

54 bin

|gt;c« / v»för VTcnmge fudbnt / »nb bft« ^a«et)c Sürten/ brte er 511 c||c« ^abct 2(/ berberpetenbw^' / jolextt^eih'g'erwff pfn / 4rt wetebem «Jir ntebt vns / vnb bem fîerbliebcrt £eibc/fonbern itat foUat/i^vßUd) in ftem/bas wir feirt fX)0n b^ren/vntgt; in ev^ennen lerne«/ beil bamjt tvi'rb ber Sabbat^ ad^cih^ct/vü boriwcb b46 tt?tr bcili^ twrcF tb«/tvet ebe (Sot^ti itt ptnent wort Viiß ^ufflcg^ct* 10» ift’^etvis war/ebetTf^-^rebu (Sett: erjörncll/ mit einem iîTcrbt: ober brueb/fob^^rtcrjurttciîbwfn / wob« rtuff be« 04bb4tb mit v»bf ihge« Wer (Yen vmbaei^eii f tnb folger TüercPbw «Wt vlctf|lg^efï

2)rtr»mbleree6jcbermlt;trt/ bcrtSrt^ b4tb Ober be» fiehertbe» 140 j^eihgc« / i|î ein errtfîô gebot (Sotteaba / fo mc« es »crbricbt / ber ewige iCobt^uffgejîtfp tetifl ') cbertfOwol

gebot (Sottcö^ quot;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* gt;

2)4rumb wo bw (brtfî bte g^Hçe Wg^ d)c mtV brt^älige» / bae ijî / frbtfcboÿ ^eidïC^én ^enbïot m4g|î vmbge^n/bÀb

-ocr page 55-

vnîJgvoficnSJîafeM $$ b«bcincttAruttgjU)lt;tßx(l / (bltbuAwff ben Sabbat^ tlt;tg f^td^c gefcfocfft lt;tlic Uffen fallat/ vnb »nie ^«Ugcrt TÓeref ctt ftUcin vmbge^ctt / bas bu Beetee tvbrc ^brefï / bawon rcbc|ï / anbere vnter^i wctfc|ï/ vnb fonbcrlid) auffbeï^f ncn nc^ejlen Jc^cfî/ bas^beni fetben in alktn was er be barff/ oterbatert vnb ge^óïffcrt wcrlt;» be / ctc^.

lt;5ctrijcft; ^it Trfcl t buret) VTù côlawni •^ejuncum^.

2(««b

-ocr page 56-

-ocr page 57-

-ocr page 58-

-ocr page 59-

\‘ocnn7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^quot;^4

? J^iönoä* ti^ ^ïîî’**’

licÄ «CT 82*1^^”^ , ^•n«faeüi

'M!

*«• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;** I cC*w^**** nbsp;nbsp;/

pu

wr^aaurtl (Vinol) FUVûhflcàfW-

«ötoinr fqjtóer «»«W** r** wylcpntótc' ^’’‘ÎÂnSjXÎhflÔï ^515^ |gt;anèh aw4n**^lj^

oirthficc (Uttupcrfl»**“

-ocr page 60-

^}‘^^ef*ttt^f^iaugraiti^ ' tj Vj Tbwilftur ^t/tâite »‘^ /i -i caci)fyfrfj^i

•if^t^we iàgt; mâiMÎt i lt^gt;^ ttjf tiiufi,ßt^^,i j»fffr»l»

I f^iinj^iiii^i)Siurti^'gt;‘ j Or tquot; fte^FtautSah^^t«^

fiirifo'*' f ^0^e

1

-ocr page 61-

-ocr page 62-