io c V s
DE VNICO
CHRISTI SACERDO-
TlO ET SACRIFICIO, Aduerfiis commenti-tium Miflæ Sacri-ficium,
Theologice ScholaSitce tra^attfSi
Authorc Anton 10
S A D E E L E.
Èxcüdebatiir fumptibus Ioannis
* $ 8 I.
-ocr page 2- -ocr page 3-On iir.mciico Græ-cuiuilluin Pocta lau- pmd. dauit Nazianzenus, qui rcóla, coniinodâ-quc rciiim initia co-lumnas atirCas appcl-labat. Vc cnim nifi firma fundcmcnta iaciantutj fiipcruacanca tft, amp;: inutilis ædificatiodta vix vllus lahoriim noftrd turn fruétus iperari p ^teft, nifi conue-hicntibüsÔc aptis initiis nitantur; net; feelix progreflus expedandus eft, nifi faufta initia prxeefl'erint. CJum ig tiir ea fidei dogmata,quæ funt inter nos amp;: Pontificios controuerfa, Thcologice fimul, amp;Scholafticc tradanda exifti-marem: vt ita Monachorum eifrxna-tas declamatiohes tanquam in gyrum. accurate amp;nbsp;Theological diQnirationis dnccrentut-(fi modo ab iJlis id obtineri queat) initiiim fccimusà loco de Vrf-buDeiferipto adticrfiis hemanas tta-
-ocr page 4-PRÆFATIO.
ditioncs : eamquc nos difputationem anno fupcriorcpropofuimus, vt effet firiniffnnuni reliquarnm omnium dif-putationum fundamentum. Nam hoc paôto nobis vifi fumus fcquentibus tra-âationibus coltimnas aureas fuffulcire, ß quum de hdci capitibus agitutjprimu FunJjtneu- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vetbo, quo vno fidcs
tumi^tiufce noftra fundanda amp;nbsp;conftituenda eft,
autem vt fupct hlt;ic pra;ft:antifsimum ftinda-mcntum (liceatenim nobis hæc Apo-f.Cor.j. ftolica verba vfurparc)aurum,argentu» èc lapides pretiofos edifîccmusdioccft, dogmata cum verbo Dei confentanea profcramus:ccce, proponimuslocu de Vnico Chrilfi laccrdotio factificio, inter alios Theologix locos ccleberri-mum, amp;: quo praecipuum falutis noftrç r/ui fr^e/m caput contiiietur.Huc enim redit fum-tùJi/pina- nia totius huiufee difputationis , vt in-».»«u. rclligamus, quænam ôc quanta hr effi-cacitas qui friilt;äus,amp;: quæ mérita mortis ac palfionis lefu Chrilfi Eeelefiç Re demptoris, Sfîcterni, ac foliusSacer-dotis nouiTeftamenti;qui fcmetipiùm m cruce itmel t^adidit, obtulit Dco
pro
-ocr page 5-Prætatio.
pro peccatis noltns: amp;: qui(vt aliquan-do Icitc ac vcrè dixic Auguftinus) orat pro nobiSy igt;tßcerdos nofier: orar in nobts, caput noßrum: oratur à nohis, yt Deus noßer, omnia li, vt par eft, ex verbo O ci dehniantur: fa'cilc cognofeemus, quid fit,tum (acerdotium Cbrilli,tum ipfius fàcriHcium: ne nobis Pontificij iiiorum fophifinatum captionibus fucum fa-ciant. Enimuero.vt mirum maxime,ita quoque maxime dolédum eiKeoulque dolos amp;. fallacias Saranx procedere po tuifl'cjVt omne's propè veterum Ethni-corum ritus ab Apoftolis damnacos, cxploiôCque, mutatis tantum nomini’ bus in vium reuocauerir ; amp;nbsp;retento
Cbrifti nomine, veram Chrifti cogni-tionem, adeóque Chrilhim ipfum, quoad eins fieri potuit, ex animis ho-minum delent.Sic cnim Romanus Pó-tifcx,dumChrifti vicarius làlutatur,rc-ipfaillecft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, de quo loCutiis Thcfft.
eft Apollolust-fic Epilcopi nomine tenus Apoftolorum fiiceeirores, reipfa doélrinam Apoftolorum totis viribus oppugnant: fie illi ipfi Pontificij fplen-dido amp;nbsp;augufto nomine Ecclelix Ca-
* 5
-ocr page 6-P R Æ F Z T I o.'
thoHcx gloriantes, veram amp;nbsp;verè Ca-, thdlicam Eccltfiam, amp;nbsp;pios quoflibet iJiuini vcrbi puritatcmamplexos, to-r ros iam annos feptuaginta criideliter infcdanrur . Longum ciret itcr ad o? wnia, qux, amp;nbsp;aliud tempus, amp;. longio-rcm orationem defiderant. Sed, vt in
fiicr!-
rem prxfentcm veniamus: nonne iplû MiHac iâcnficium(aduerlùs quod inüi-
ficrifitie tuta bæc noftta eft dilinitatio) ipfius eontrarium. (^htifti factificio tant as oftudit tene-bras,vt præcipuum hoc fidei caput pro pè in obliuionem abierit? Nonne ilîud hominuni commentum (quæ eft hu-? manæ fuperftitionis fœcunditas) in toc amp;: tam multiplices cærcmonias , toc geitus, tot ligna: tot denique , tanta-» Miewon,« que, Icilicet, myfteria penitus abftru-ticipfis quidcm Pontifîciis facer-. ,«lt;/.« »»mdotibuscognita, tandemexcrcuit: vc ^erabjutiU. tibi vidcatis in Numaefchola amp;nbsp;in ve-tei'um Pontificum Romanorum col-
leg’o,potius quàm in Apoftolorum do flrina, amp;nbsp;in Ecclcfia Chriftiana verfa-Nam quid commemorem variam
^//o, /f.zxi, Milsalisiàcerdotisatâioné, variôfqua geftiis ac motus corporis in fiio illo. fi-çrificio,
-ocr page 7-Præfatto?
crificio peragendo ? Nunc enimrcclû, nunc incuruuirij nunc fe in orbem vcr-fantcm, quandoque in medio orbe iub fiftentem, fæpe ftantem,nonnunquam tarde inambulantem videas : brachiis modo pâfsiS} modo contraélis, nunc fublacis, nunc deprefsis: digitis veto in defignandis crucibus perpetuo occupa tis: Ixpe apud fe tacite loquentem, nûc alios (quos tarnen ne conipedu quidê dignatur) alta voce compellantemzali-quotics pani amp;nbsp;calici infufurrantem,a-liquando etiam dormitantem, turn au- » tem cxcitatum,alta deinde fufpiria du-centem, amp;nbsp;continuo in cantum clarif-fimumerumpentem.Hxc amp;nbsp;fcxcenta ciuimodi (quæ libens præccrmili, acnc bæc quidemdióturus, nid me res ipfa • cocgilfet) quid , obfecro commune' habentjvelcum (àndiflimo facrificio, quod Cbriftus femel fccit, pro nobis r moriens: vel, cum facvo Cœnx Domi- î î nicæmyfterio? Atquihoc eife Cbnfti b facrificium, banc eiTe Cœnam Do-mini, Pontifici] nobis, fcilicet, affir-f mant; fimiliterque faciunt, vc fiquis ta- ¥ bulamexefamamp;vctuftate confumpta
* 4
-ocr page 8-P R Æ r A T I o,
I fitûquc fqualidam,pro re ad viiium Fius ,•1 coloribus expreÛa nobis obtrudcret.
’ Nec vero in hanc errorum voraginen^ • Maiorcsnoftri Itatim précipites rue-runtrSedeafuKaftutiaSacana;, vc pe-F.auidtim4J detentim homines in errorein pellexc-taatum c^fe . nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ■ n i
minu:rum rit: doncc tandcm eos in iltud cæremo fcr-niarumacfuperllitionum pclaeus de-inerfenc. Quinctiam, quod magis mi-tftj,ioMaia- rum videri debcac, ipibrum quoque hominumlludio ôc ddigcn tiaabuiiiseft, fanûum eorum pro-poßtumgt; piófque conatus in contraria partem cmiiino coniiertit . Ercnim fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fjcrihcij nomen prdcis illis tcm*
crificium-vo- potibus ianÓliffimum, tam apud Gcn-«rf«z»r. cilcsjquam apud ludços haberetur,ncc credcretiir vlla fine iacriricio rtligio eife poiVc: atque ctiam plcriique inuih
. cfsent Cirriftiani, quod externa facri-Hcia fuftuliisent: huic rei vt remedium adhibercntjOperxprctiumßbi vili func faduri Maiorcs noftri , fi teftarentur, Chridianam Ecclcliam non cfse line lacrificio; quippe quæ Vinco, eodem-queperfcclillimo Chrifh lacrificio in crucefado, cuius facriheij virtus eft perpe-
-ocr page 9-pRÆrATIO.
perpétua,frucrecur. lam quia fanóliiri-rui illius fàcrificij memoria in facrçCœ nx Dommicæ myfterio cclebratur: vulgô obtinuitjvc Cœna Domini, fa-criHcium vocarctur : vt ita Vetercs fi-gniricarent,nullam elTc caufam quam-obrcm ludæi ii. Gentiles abhorrèrent ab Ecclcfia Chriftiana , tanquam o*^ mnibus facrificiis dcftituta : cû potius ilia longe præftantiflimo facrihei) généré fréta efl'ec.Cùm enim vnici facri-ficij femel pro nobis in cruce faäi me-moriam identidem cclebraret, amp;nbsp;fpi-ritualefacrificium laudis amp;nbsp;gratiarum aü:ionis,adeóque fe totam Deo per Chriftnmofferret : iniquiflimum erac obiicere*. nulla efl'e facriticia in Eccle-lia Chriftiana; quæ folet per Chriftum offerte Deo facrificia,vt fpiritualia, ita maxime noui T eftamenti temponbus accommodata. Atque hoc quide fuifle Maiorum noftrorum confilium, fi ve-limus replicate memoriam temporu, cùmexaliisVctcrum fcriptis, tum ex apologiis nomine Chriftianorum edi-tis,perlpicuu efle poteft. Verum cnim-ucro, VC Ingenium eft hominum,ab
-ocr page 10-P R Æ r A T I o.
rebus fpiritualibusprocliue ad res ex-ternas amp;nbsp;crafliores ; glifcente in dies fuperftitione,coaceruatiserroribus,amp; puriore dodrinafenfim obfolcfcente; res tandem eo deuenit, vtpoft multa ca»4P9m»- annorum fecula, facra Domini Cœna ni in Mi/- in craffum externumque facrifi-/amuntr/a. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rgt; n. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r i
Gium commutata: raltores qui Eccle-fiam docebant in facnficulos c.onuerfi: prxdicatio Verbi Dei, in facerdotum muffitantium fufurrationcs: menfx, in altariai communio,in vnius facerdotis aótioncm,qui,cxteris omnibus à tergo relidis,ad fc vnum pafeendu maximo-pere intentus eft.Ac nequid forte ad y^^Jƒ^J.transformationem deefte vidcretur, ^antiatio. ipfà ctia elementa,ipfas rcrum fubftan tias in hoc Miflç facrificio commutari,
ftantiari, pofterioribus feculis Pontifia ci) tradideruntltaque quum Ecclefiac Apoftolicæ faciès effet adeô immuta-ta,deformatâq :amp; fandiffima Apofto-lorû inftituta, (quoad eius fieri potuic) verfa,euerfaque omnia;quid mirum, fi in crafiiflimis crrorû amp;nbsp;ignorantix te-pebris homines iampridc y er fat i fint?
quot; Poft.
-ocr page 11-PRÆFATIO^
Poftquam cnim aniraæ falus huic vni tómétiiio ^acrificio fuit alligata: amp;: in-faufta lila dogmata, De fidc implicita, amp;:,De operc opcrato fimul reccpta font: adeo creuit hominum turn ftupi- „pcre L-' ditas,tuminfcitia,vtiam etia nefciret, Ic nclcire: quu res lacras ignorare ma-gnæ virtutis,amp; imprimis Catholicx fi-dcielfeducerent. Plaçait igitur,ni-mis plaçait hominibus,ha.’C Rcligionis fua ignoran^^ exercendsc facillima ratio,vt haie tam ‘quot;’quot;‘îquot;**' afEibre fabricate facrificio,hoc eft,pô-pædeliciisrefertilîîmæ frequentes in-tereifent : vidtntes quidem mirificas cçremonias,amp; peregrinorû verborum ft repitum audientesifed nihil eorû quç fiebant,amp;quç diccbantur,intelligêtes. Scilicet,hoc fatis fuperq. fuit, præfen-tesadefl'e,mirari,audire amp;nbsp;murmuran-tibus facerdotibus,alio viciflim ftrepi-tu admurmurarc; quum pcrfuôfum ha-berentjfe illo opéré operaco(vtloquû-tur)feruari,amp;: otiofos,ac propemodum nihil tale cogitantes,in cœleftem hæ-reditatem,quafi huiufee facrificij qua-drigis fuauifsimè vedos, commigrare.
-ocr page 12-Prætatio.
minibus illudentis cfficacitasmimirum Dco concemptuni fui verbi, amp;nbsp;homigt; num ingratitudinem pœnis,vt luftiffi-PentifidorS , ita grauiflimis vJci/ccnte. Nunc autê,quumtamcrafli ac fœdi errorcs, yttftU. iJiucentc Dei veritate, rcdarguuntur, exclamant Pontificij : indignum faci-nus! omnia mifccri, Ecclcfiam ruere, pietatem cxringui : maximam porrô fieri rebus diuinis,ipfiq.rcligioni Chi i-ftianæ iniuriam, quum aliquid Mifl'ac detrahitur: foie denique è mûdo tolli, fi Miflælacrificium tollatiir. Sed cùm agnofcamus vniciim Chrifli làcrificiu fattum in cruce pro peccatis noftris, amp;in illo fpem falutis noftræ colloce-mus.-cùm illius facrificij memoriam ex ipfius Chriftiinftituto in facra Domini CccnajYlimma cum rfuercntia,cclc-bremus: deniq. cùm corpus amp;nbsp;langui-ne Chrifti vera fide nos recipere profi-teamur,ini remilTioncm pcccatorum vitam xternam: obfecro vos Pontificij,cur nos ranquam bxreticos, amp;nbsp;facrificij Chrifti inimicos damnatis’eara fcilicet ob caufam,quód veftræ Miflx addicamenta,veftrâfque cxremonias,
lum
-ocr page 13-P R Æ r A T I o. tnniridiculas,tum abfurdas,tum ctiam verbo Dei contrarias rcpudiemus.Vos autê: cur apertç vcritati refiftitis, nec tatheßnunt veremini pianos expreflbsqueScriptu rç locos de vnico Chrifti facerdotio amp;nbsp;cos cwiaati facrificio, tories à noftris inculcatos, r • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- 1/-
irigidis inluliis cauillationibus elu-dere? N mirû cgregiè cofirmatis quod Aup-iittinnsde crrure difl'erens, his pe- DeTrinit. ne verbis: Z)Koy«»f(air)(jKæ in crrore ho- Pfoœni, minum dtfßcilbrne tolerantur : fgt;rde.Jumfgt;tio, fgt;riulquàtmgt;eritAs farear: amp;*, quum iampa,~ rueritypi-£ptnipt£ âi/enfiofalfîtattiminus ftienda eft Monatborum Pléudo-nymorumaudaciaiqui RomançEccle- ^ud^hie-fiç corruptclas omnes, quanquatn ab -fiirdiflîmas, præfradè tame dcfcndere ftatucrunt: quùmqucex iplis Pontifi-ciis Doétoribus plciique Sacrificij vo-cabulumdn bac quçftione,dc applica-tione vnici illiusîacrificij, quod femel in crucefa£tumeft:,intelligant : ifti ni-hilominus côttndiint,in iùa Miffa fieri verum,externum amp;: propriè diftuth facrificinm; atque ad earn rem cfHcieii-dam adhibentiua f'phifmata,qu('rum fcilicetjprçftigiis nobis imponant.Ncc
-ocr page 14-Præfatio.
vcrô fum ncfcius hoc Pontifîciorunt commcntum, amp;nbsp;quaHibec ciufmoch Monachales incptias à viris doctifli-mis fui de grauidime refutaras: nee ipfc in medium prodeo, quad nciium,amp;: ha ïifamh* inaudicum aliquid didurus: fed TTût** fperauinonomnino futurum inutile,' Sophiftæ, veris'/poTT» armisjôd ah ilia ipfa arte,quam imrtieiitô quidc, fed tarnen fîdentcr,fibipropè fblis ven dicanr,profligentur.Quamobrc,vt nos copiofun aliorum,fulamque latins oia tionem vberrimaferipta laudamus« SiC ey. iis Icgendis maximum nos fruûü percipere fatemur: ita nobis concedi petimus,vt hoc etia eontraébo feho^ laftico feribédi gcncre vti nobis lieeat: amp;nbsp;quæ huius aetatis DodtorcsjCum do* ûrina,tum etiam fumma dicendi facul täte praEftantilfimi fusè,amp; latiore ftylo conferipferunt : ea ex præccptis ^pe7r^^ Tretts'itaproponere,vt ipfatela, qux nobis alijexplicant Sgt;c porrigunt: nos, quadipdus artis dilTercndi lacertis, in communes hoftes vibrare videamur. DeTrinit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipetem me facile impetra-
l.iic.j, turum, facit Auguftinus:qui ccnfùic ytili
-ocr page 15-P R Æ F A T I
Vtile ejjè de iijdem qudeßionibifsplures à ribus ßeri libros,diuerfi ßylo, non diuetßißde: quandoquidcm (inquit idem aliquan-to pôft) MnnfoŸnui conuincuntur hinrericif Eoil.c.iji quanto plures exintsparent ad eorum laqueos euitandos.H^c illc. Vt enim qui ad vnû, eundemque portum contcndunt,non pofliint omnes in vno codémque na-uigio contineri (nam, vc inquit ille, V«5; fXii p.tet Treivliti; »V«-) Ita in ÜS quibuS propofitumeft,candem doôlrinæ ve-riratem,aduerfus hominum mendacia propugnaredpfarum traftationum varieras non debet,nec ftyli diflimilitu-doreprehendi.Sed quia in prxfatione primçnoftræ difputationis de Verbo Dei (cripto, plura de hac re diximus: nô erimus hoc loco longiores.Tantùm peto à fratribus ac Symmyftis rneis plu rimùm obferuandis, quibus hafee tra-ftationes dicaui: âtquc adeô à piis omnibus Theologiæ candidatis, quorum ftudia pro noftro modulo cupimus ad-iuuare, vt tatulum hune laboremboni confulant,noftrifquc argumentis noua ctiamnum adiungant argumenta,amp; ea qux ànobispropofîtafunt,ipfi,pro in-
-ocr page 16-Præfatio.
gcny fui doûrinæquc facultate focUx ponti- plccent.Pontificios auteni hortorjatq. /nw c»hor- etiam obteftor per lefum Chriftum, Ephefj. dilexit nos, inquit Apoftolus, fe~ metipfùm tradidit pro nobis, obUtioncm vi^limam Deo,in odorem bon£ fra^rauti^: vc liumanis coniraentis, quæ Deus a-uerfaturjprocul abie«3;is: reliôto con-tendendiftudio: difcuflaque errotum caligine,fe ad veram nobifcum de vni-CO Chrifti facrificio dodrinam reci-piant: arque ira iifdemanimis, funima cum reuerentia, Chriftum pro nobis crucifixum adoremus:vt co folo facer-dore freti,illiûfque facrofandi facrifi-cij, quodfemel in crucc fadû eft, mc-inoriam, non ex hominum inftiruris, fed ex puro Dci verbo pure célébrantes,virrurem eius perpétua fentiamus: arque inde ætcrnæ fœlicitatis hæredi-tatem,fumma amp;nbsp;graruita Dei liberali-tarc amp;nbsp;mifericordia, confequamur-
-ocr page 17-DE V NI CO
CHRISTI SACERDOTIO
ET SAC RIFICIO,
K^duerfks commentitiHm Sacrißciunii
Theologie amp;nbsp;Scholafticè tradatus.
Capvt primvm.
TThcologicæ 8c Scliolafticæ difputationis methodum ano-bis propofitain fcquamur:pri-miim omnium proponeda cfl amp;nbsp;ex
plicanda nourade vnico
Chrifti facerdotio amp;nbsp;facrificio fententia.
Hæc autem cft huiufmodi:
Chrirtmeß- filus Pontifex , acverefacerdos Noflra fcn-nout Teïla.rnentt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etin/dcrificturn femel tn tmiiadc-v
cruce pera.8lttrn,efivniciim, reale, nbsp;nbsp;externum
Sacrificium in Ecctefia ChnlJta-ia, idé/ntjue v-nicumpropitiatoriumpropeccatisnoilrlf. ict'ßao-
Quæquidcnoftrajhoccft, Eccltfiç Dei
A
-ocr page 18-i D E VNICO CHRISTI SACRIF. ^oßre fen- ex ipfius vcrbo reformatæftntcntia, vefzei-intclligi pofsitj pauca quidam nöbis de ipfis facrificiis Sc corum vfu dicenda fuut.
Ciim Dominus (quæ fuit ipfius erga gc-Curfacrißeiji pus humanum mifcricordia) Adamum in tntroJuclH. peccatum prolapfum fpc certifsima falutis confirmaffet,ciûfquc animum in cxpcélatio nem Mcfsii venturi crcxiflct,qui fua morte turn Adamum,tum cius pofteros(prout im-perueftigabili Dei conGlio vifum eft) cum Deo reconciliaret, eôfque redderet æteiiiæ vita,’participes : non dubium eft quin præ-claram bancpromifsionem,no tantum im-prellam in animo, fed ctiam externo aliquo îigno,ceu pignorcdato,confirma{am amp;nbsp;ob fignatam elfe volucrit.Ex quo faólum eft vt Adamus liberos inftitucrit in pictate amp;nbsp;eul-tuDci,atque imprimis in facrificiis offeren-dis: vt cuiuis perfpicuu efl'epoteft, qui Ino-GencC4. do in Caini amp;nbsp;Abelis biftoria verfetur. At-que hoc diuinum inftitufum in piis aliquot familiis multos annos fmélc ac rcligiofc CenefS. conferuatum fuifle, teftatus eft Noachus: ciim poft diluuiu offerret holocaufta fnper altarc,in quoru odore fuauifsimo ^ita commémorante Moft) Dominus acquieuit : nc multaalia todem fpeiftantia mihi fint, turn cxiibris Mohs, turn ex hiftoria lobi profc-Ivb. J.Sc renda. Porro cum Deus voluit Eccledam 42. illuftriori quodam modo colligcre, Mofeii cxcitauit, cuius miuiftcrio traditi Hint Ifrac-litis
-ocr page 19-A n V F. R s. M I s s AE S A C R I F.
litis vari) facriHciorum ac cçrcmoniaruin ritus, facris litcrarum monuinentis confi-gnatiûn quibiis,acprçftrtiin in cçfis immo-latffquc viétiniis, ccu in tabula, nonfolum pœna pcccatisnoftris débita proponebatur: vcrumctiam Mefsias venturus, ita dtpidus, ciûfquc facrificium in crucc peragenduinita adviuuin cxprcfl'um cft, vt rc5 ipfa prope-moduni oculis fubicdta vidcrctur. Tandem nouifsiniis temporibus Chriflus in Lege amp;nbsp;Prophetis promiflus, exhibituscft: qui Legem impleuit, aduentu fuo,atque imprimis fua morte amp;nbsp;oblatione corporis fui, boceftjvnico illoac præftâtifsimofacrificio in crucc fafto feuius legalia facrificia typi fucrunt amp;. figuræ)cxterna facrificia abroga-uit. Itaqucprimis illis ac vctullifsimis temporibus quæ Legern feriptam antecefferut, ritusfacrificiorum diuinis oraculis traditi, inftar cuiufdam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, amp;i crafsioris
dclincationis fuêrc: cui poftca per Mofcii viui colores additi furit, donee tandé Chri-llus ipfc vetcribusfacrificiis, non adumbra-tustantùm, fedetiam ad viuum expreffus, mûdo patcfaólus cft: ac proptcrca corporis exhibiti præfentia amp;nbsp;facrificium Chrifti rc-îpfa peralt;ftum,{incm Icgalibus cçrcmoniis, ccu piéhirisjimpofuit.Cùm ante vnici illius facrificij virtus fit pcrpetuafvt ctia Chriftu5 cftætcrnus faccrdos,fempcr viucns amp;: inter-pellans pro nobis:) rationé Chriftusipfcin
A Z
-ocr page 20-4 De V N I C o CHRISTI sacrif. Eccicfia Chriftiana inlliniit.quatanti bcne-fic j frudum percipcrc pofsin.us : ncmpe Euangcli) prædicationcni amp;nbsp;Sacranienta noui T eftamenti: quibiis nicdiis atqiie in-ftrumcntis ficcr Dci Spiritus, prout ipfi vi-fum cft, vti folet: vt nobis applicct illius fa-crificij cfficaciani amp;nbsp;virtutcm. (^Jjjamobrc, poft mortem amp;nbsp;refurredionem Chrifti(nec cnim ilia duo feparamus,cùm mortis Chri-fti beneficium ideo fit cfficax,quia Chriftus à mortuis refurrexit) externorum amp;nbsp;realiu facrificiorum vfum nullum in Ecclefialocu liabcrc credimus : ne Clirifti exhibitionem amp;nbsp;aduétumadeóquefacrificium ipfiusfemel oblatum negate volle videamur: quod pro-fedo faciuntij qui Miftæ facrificium reale simile. amp;nbsp;externum obftinatè delendunt. Vtenim fiquis debitam à multis pecuniam femel ere ditori perfolucritjca conditione, vt iHi dc-mum ab obligationc libcictur, qui hoc be-neficio vti fe veileprofefsi fucrint ; ftultum eilet diccrc, pecuniam toties numcrandam, quoties hie,vol ille profitebitur: (quando-quidem fufficit femel creditori fuilfefatif-fadum: actantumfupereft, vtf’rudus folu-tionis femel fadç profitentibus applicetur: Ita, cum Dominus mortis fuæ facrificiofc mcl pro nobis Deo fatisfeccrit, modo vera fidefummu hocbenehciu percipiamustcer-tc ineptum, arque etiam imphmi eftdicere: vt nobis facrificiu Chrifti applicctur,Chri-
11 uni
-ocr page 21-A DV ER s. MISS AE S AC RT F. 5 ftum cfle denuo facrificandum . Atcjue hæc de explicatione noftrç fententiæ: quæ tamê vt ctiamnu fiat dilucidior , excutiamustam Subicftiim quàm Attributû fupcriorispro-pofitionis.
Subicâutn eftjChriftiis benedidus: de eu- fnmuipr» iusnominis expofitione, nullahocinlocof''-/'quot;'’”quot;'’^ nobis eft cum Pontificiis controuerfia. Sed^““*quot;^quot;’’’ in Attributo, amp;nbsp;in fingulis eius partibus to-tahæc difputatio fita eft. Quarc opcræpre-tium fiicrit Attributum ipfum paulo accura-tiùs expendere , vt cùm in acicm difputa-tionis ventum fucrir,noftræ turn obiedio-nesjtum refponfioncsfaciliùs intelligantur.
Qi^ædam funtin hoc Attributo. quæfor- Attributs tafle lueem aliquam defiderent. Cùin cnim ‘xflicatur. Chriftum appeilamus Pontifieem acfacer-dotcmtlicct canomina vfurpemus quçtem clmfliisPS-poribus veteris Teftamenti tam Aaron: quàm eius pofteris indita fucrunt: hune tarnen noftrum Pontifieem amp;nbsp;facerdote lon-gifsimo interuailo à Lcuiticis omnibus fa-cerdotibus diftinguimus: quippe facerdote æternum,cuius legales facerdotes tvpi fue-runt. Atque id ex iis quæ fcquuntur in Attributo, perCpicuum elfe potcft;prçfertim cùm cum noui Teftamenti facerdotem cfledici-mus.Nectamcn fum ncfcius,MiniftrosEua' gelij fepe aveteribus vocatosfuifle Saccr-dotes, quum illi ad vêtus Teftamentum al-ludercnt : fed nosvocabulum propriè vfut'
A S
-ocr page 22-s DeVNICO CHRISTI SACRIF. pamns,ac proptcrca lt;liciinus,Cliiiftiim cffe Vere faccrdotem.'vt allufioncs amp;nbsp;fimilitudi-ncs remoiicamus. Deinde ncqiiid inGdiaru latcat in vocabulo facrificij (quantum cnim Ginc fallcre conéturPótiGcij,fiet exfcquëti difputatione manifenum) diligenter nobis vocabulum illud cxcuticndum eft, amp;• quatuor proponcnda:cx quibus fententiçnoftrç veritas maniteftior cffe pofsit.
Sdcrifictjva Primum: ctfi inanis cft dc vocabulis ipGs caliuluex- concert.itio,quotics tarnen iis vtimur voca-l,yijs,qt,æ extant in Scripturaifimul retinen-
Primaot^r-GgniGcatio.in qua ab ipfaScriptu-uatio, ra vGirpantur^Nam Gquis,arbitratu fuojio-uas illis GgniGcationcs aff ngcrct: iliccerte ab ipGs Thcologicæ difputationis finibus arccrctur.Quarnobrem diligenter aniinad-uertcnduin cft,quid Scriptura intclligat fa-criGcij nomine.Vocabula Hcbraica,Courban,Mincba,Hola,Zeuach,amp; Gqua forte li-milia occiirrunt, Græci his vocabulis cx-prcfTcrÜt; Trpoa-ipapii, J'6gt;pi)V,iÄMäf']Agt;/j,i!t,0Ä0i:ap-tirainc, öu!rta.,Qvcna.s'/-icfa aliquot aliis conG-milibus.Latini verointerprètes modo voca-bulft Grçca rctinucrunt,vt,holocauftum,amp;quot;j holocautomaimodo, SacriGcij amp;nbsp;Oblatio-nis nominibus vfi funt,quibus fuperiora vocabula nobis explicarcnt. Ex quo pcrfpicuu cft, Sacrificij vocabulu ita late patere apud Latinos Bibliorum Interprètes, vt non fo-lum fignificetfacras illas cæremonias,qu.i-bus
-ocr page 23-AD VE R s. M I S S AF. S A C R 1 F. 7 bus olim viétimæ ex præfcripto Legis im-molabantiir: fed etiain oblationes ex rebus inanimatis conteéfas. Q^inetiam vocabu-lum Zcuach apudHebræos latius aliquando accinitur.Quanquam autem multæ olim ac ' variæ fuerunt iacririciorum lpecies(vt patet exlibris Molis, ac præfertim ex Leuitico) tarnenmibi refte videntur Theologi omnia ilia facrificia itadiftribuiflcjVt alià(Âa-xx«', finepropitiatoria; alia êv:^c£plt;ç-/a£t, fiue gra- j tiarum adionis dici pofsint. Quæ diftnbu- Dcut.ïyf' tio facile colligi poteft ex ipfis præceptis le- amp;c. galibus.
Secundum; licetHcbraica nomina, Sc i-pfum facrificij vocabulum , non aftionem ’ nbsp;nbsp;nbsp;’
tantum,qua res oftertur ; fed ctiam ré ipfam oblatam fignificef.tamcn vfus obtinuit, vt Sacrificium magis proprie ad aftionem re-feratur: res autem oblata, vel hoftia, vcl vi-âima appellctur. Hæc igitur eft propria amp;nbsp;primaria acccptio vocabuh Sacritici), vc li-gnificet facram aâionem qua res aliqua ^o«-externa oftertur amp;nbsp;confecratur Deo in cum i’«'» sacrifi-fmem amp;nbsp;iis ritibus,qui funt ab ipfo inftitu- “i-ti.Ex hac primaria fignificatione,altera (vt fere fit) perfimilicudinem deriuataeft, qua fjj,«;,,™ ƒ, fpiritualis amp;nbsp;interior Dei cultus, atque ipfa quot;»rate fum-pietatis amp;nbsp;cbaritatis olficia , facriticia dici folet.Itaquc ne nobis imponat bomonvmia vocabuli,hæc diftindio nccclfarib propo-q;^ ncndacftiSacrificiu autpropriç dici; atque («1«!.
A 4
-ocr page 24-8 De vnico christi sacrif.
ita fignificarc prius illud rcalc (ita cnim dî* camus) amp;nbsp;externum facrinciiim; aut figura-te: amp;nbsp;tune poficrius hoc Gcrificium deno-tarc, quod diximus ad fpiritualem Dei cul-tum amp;nbsp;ad vitæfanftimoniam pertincre. At-prj.^o.5i' que id loquendi genus tum in vcteri.tum in Of.14. nouo Teftamento fçpe occurrit.Dc hoc po-Rom.ii. ficriof i nulla eft in hac tjuæftionc inter nos omnes enim agnofcimus, facrifi-“ cia eiufmodi intcriora amp;■ fpiritualia, ctiam noui Tcftamêti tcmporihus locum habere: de cxtcrnis amp;nbsp;realibus facrificiis totahæc noftra inflituta cft difputatio. Nos cnim af-firmamus, poft Chriftum exhibitum pcra-(ftumquc ipfius f3crificium,quo fe ipfum pro nobis obtulit Deo, nullum ampliùs externii - nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;rcalc facrificium fuperefte: quandoquidë
externum omne amp;nbsp;reale facrificium,aut fuit typus figura facrificij Chrifti, aut fuit ipfum Chrifti facrificium femel oblatum in crucc: nee iam vlluni in Eeelefia Chriftiana externum amp;nbsp;reale facrificium à Chrifto in-ftitutumeft. Cùm igitur non humanæfcd Diuinæ inftitutionis Sacrificium elfe de-beat: nobifquc non tcmcrc, fed ex vfu Scri-pturæ loquendum fit: Scriptura verô poft aduentum Chrifti nihil tradiderit de rcalî facrificio à nobis peragendo; fed potins facrificium Chrifti, vnicum facrificiu appel-let.mos vnjco illo falutari amp;nbsp;perfedlifsimo Chrifti facnficio content! fumus.
Tertium
-ocr page 25-ADVFRC. MISSAE SACRI F. p
Tcrtium : cum Icgalia facrificia fuerint, vel (Acrc-/xa, vel t’jgt;ap,5«;za ^vt antè diólum'^ cit) afhrmanuis ; Sacrificium Chriftiqiiod in cruccfemcl oblatum cft, propriè amp;nbsp;vere fuiirc amp;nbsp;eflcpropitiatorium. Nam Detumi- i.loan.4.
CArzy?«w (inquit loannes) vtejjetpropitia-tioprnpeccaM nojirif: Ss: alibi,Ip/eefl (inquit) i.Ioan.ï. propitt trio pro peccatis nofirü: adeó vt qui no-uum aliud propitiatorij facrificij genus in-troduxerint, ij morti ebrifti , quantum in ipfis cft, renuntiare vidcantur.
Qiiartum: diligenter obftruandum eft: Qgartaob^ Sacrificium Chrifti diftinguendum efteab/'’’*““®' applicationc ipfius facrificij: adco vt appli- . , catio facrificijChriftijdici non pofsit ipfum ^^'^quot;*** ebrifti facrificium : quod vel ipfo naturæ fenfu facile intclligi poteft , neque res hæc dcfidcrat probationem longiorcm.Ciim ergo Chriftus femel facrificatus , nee debcat, nee ctiam pofsit ampliùs facrificarirfupcrcft tantïim vt virtus ipfius Sacrificij nobis ap-plicetur, In ipfa vero applicationc duo con-fidcramus.’videlicet, cfficacitatem Spiritus Sanóti in nobis opcrantis,amp;,rationes exter-nas quibus,tanquam inftrumentis, ipfe Dei Spiritus vtitur vt opus fuum in nobis pcra-gat:quæ quidem externa media publica amp;nbsp;invfum tótius Eeelefiæ introdufta, funt, ipfa prædicatio verbi Dci,amp;, Sacramenta à Chrifto inftituta:qucmadmodumcxfcriptis Apoftolicis didicimus.
-ocr page 26-IO Df VN reo Christi sacrip»
conciufiaex Qnæ Cum ita fint : cum facrificij vocabu-; fofitionijitt) luni in ca tantum fignificationc in qua ex-» firxfcntetU. jjjf jj^ Scriptura à Thcologis vfurpati dc-bcat: Et Scriptura vnicum tantum reale amp;nbsp;externum nouiTeftamenti facrificium pro-ponat, nempe Icfu Chrifti Sacerdotis fimul amp;nbsp;Viftimæ, mortem amp;nbsp;facrificium : quod lt;]uidcm femel pro nobis in cruce fadum, vere eft ac proprie iXaç-tKW amp;nbsp;propitiatoriu pro pcccatis noftrisicum ipfiusvnici facri-licij virtusfit infinita.ac perpétua,caquenobis applicetur «igt;epgt;f^SpiritLis Sanfti, adhi-bitis (prout ipfi videtur) Inftrumentis ac Mediis, videlicet prædicatione verbi Dci,amp; Sacramentis à Chrifto in Ecclefia Chriftia-nainftitutis: cum dçniqiie applicatio fa-crifieijeum ipfo facrificio non fit confun-denda: cfficitur, planamcftc ac dilucidaiu fuperiorcm noftram fententiam , qua dice-bamus: Chriftum efle folum Pontificem amp;nbsp;verc Sacerdotem noui Teftameti amp;nbsp;eins facrificium femel in cruce peraftiinijcffc vnicum noui Teftamenti facrificium externum amp;nbsp;reale,atque ctiam propitiatoriu pro pec-catis noftris.
Pontiftioiw lam proponamus Pontificiorum fenten-Jententia. tiam, camque cumnoftra comparcmus : vt facilius cognofcamus quifnam fit buiufee difputationis ftatus:fiic igiturilli opinantur: In Mtjfa ßert verum,reale nbsp;nbsp;externum facri-
facerdotes offerunt Deq corpm (ÿ fnmgw-
-ocr page 27-A D V F R s. MISSAE S A C R I F. Jt firgHinem Chriflifùb Jpeciehw pants 'vint; gnod sjHidetnficrtficium efl proptttatonum pro 'vints mortHis.
Hanc fuam fcntcntiam ita cxponunt.Sa-^°”^J^^'°^ crificium Chrifti duobus modis confidcra-j,,,/;^,,,. ri; autjVt criuntu: 3iit,vt incrucntû.Crucn- SMißdum turn Ciirilli facrificiû femel tantiiin in cru- cruentum. cc faólum cffeJncriKntum autem fæpcà fa-cerdotibus f.iótitari, fdque cx Inflitutionc Ciirif}i,qui ftiæ mortis memoriam voluit, non folum verbis amp;nbsp;Euangelica prrdica-flioncrenoutri: fed ctiam externa Miflæa-élionc repr^rfentari à facerdotibus Ecclefiæ . . Chriflianæ. Cbnftum quidem elfe primariü Eccitfiæ ebriflianæ facerdote, fed Epifeo-pos amp;nbsp;Presbvtcros efl'c fecundarios facer- sramthrij dotes Chriftû ipfum fecundaric oft'crcntes. Ciim autem(vt illi quidem tradunt)crucnti He incrucnti facrificij Cbrifti d'ffcrentia ût, non in re ipfa,fcd in modo tantum : idcirco Miifæ facrificium incruentu, aiunt efle pro-pitiatorium pro peccatis» quandoquidc il-lud ipfum tribuitur cruento Chrifti facrifi-çio. lam quia cenfent hominum peccata, no htc tantum remitti, fed ctiam poft mortem pocnispurgatoriis cxpiari,to fit, vt Sa-crificium Miflæ affirment effe propitiato-rium tarn pro viuis,quam pro mortuis. At-quchæc eftfumma huius dogmatis Ponti-ficij,pro quo tantopcrc decert ant, non modo variis difputationibus, fed, quod longe
-ocr page 28-12 De V N I C o CHRISTI s A C R I F. ï4f»ï7rnM»)graugt;gt;JS cftjflammis ac gladiis,amp;,quantum Mijft non eîs licui'c totos ab bine feptuaginta annos, ^*‘S^/'“.quot;’afsidua crudelitatc; adeô vt dum fuum no-incnlcjt, ft innume* • r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
rabiliü pw-vniuerlam propcinodutn Enropam piorum mm fcom/n» ho min um cruorc rtpleucrint. fon^uintent Ex his igituiquot;pcrfpicuiim cft, noftram amp;nbsp;mtatnm. Pontificiorum fententiam «vT/çaT/K^i? op-■rtriu/que poni.Noscnim folum Chriftum nouiTc-/estentiZ ftamcnti vcrè Giccrdotcm effe aft'irmamus: illino folum Chriftum agnofcuntnoui Te-ftamenti faccrdoté.Nos Chrifti facrificium oblatum in crucc pro nobis, vnicum, reale amp;nbsp;externum in Ecclclla Chriftiana facrificium efle dicimiis; Illi,non vnicu elfe con-tendunt.Nos vnicum illud Chrifti reale fa-crificium.eflc pro pcccatis propitiatorium exvcrbo Dei ftatuimus.- Illi, non vnicu eftc autumant,qu ippe illud ipfum Miftæ facrifi-ciotribucntcs.Porro quod illi vim ac pondus fuxMiftæ ad inferos vfque ita demcr-guntjVt inde extinguant atque opprimant flammaspurgatorias,quas ipfi alio ctiam-numerrore confinxerunt: non pluribus hoc loco perfcqnemur: quandoquidem ca de re «■ti'r^-eùl’pcailiare difputationc inftituemus.
En ergo quifnam fit totius controuerfise CÄgt;tro««flt;ftatus 8c Texfivô/^ivov: An folus Chriftus fit verefacerdos nouiTcftatnenti,amp; mors eius fit vnicum noui Tcftamenti facrificiû reale propricdiâiu.Q^x fl femel dcfinitafue-rintj
-ocr page 29-ADV ERS. Mt S SAE S AC RI E. IJ tint; reliquæ quçftioncs ex fuperionbus dc-pendentes amp;nbsp;à Pontificiis propofitæ , fua fponte dilTolucntiir.Nam cjiiod illi quærut,-*^)!/^* MijTa fit vtilis , ipfis ettum fiacerdoti-bui: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rationibus refertndis age-
rcntjdifpiitant deproportiombitt (vt illi quidë loqiiutur)/z/^e«yi'z/e extenfiue taxatis'. hoc, inquam, liidicrum amp;. puerile fomnium ex fuperioris qiiaftionis tradatione fatis eua-nefcet.nec erit opus longiori difputationc. Nifi forte expeâantjVt fibihacin re g.rati-ficemur, fatcan ûrqtie , Mifl'am facri^iculis Pontificiis vtilcm qiiidem atque imprimis quæfluüfam fui fie : qui fubtili hocreticulo amplifsima vedigalia, amp;nbsp;innumcrabiles di-uitias vndique corraftrunt. At nos eâ demd vtilitatc probantes, quæ cum Dei verbo amp;: Ecclefiæ faluti congruitiifla no inutile modo,fed etiam exitiofam vtilitatc damnamus; quç homines aucrtit à ChriftiançReligionis puritatc,amp; bcncficio mortis ac pafsionis Chrifti crafsifsimas tenebras offudit. Sed ia noftræ fentctiçcofirmatio proponenda cft.
c A P V T II.
fêntcntiam propofuimus, Se quoad potuitjcxplicauimus, amp;■* '^?S^camq; eu aduerfariorû fenten-S-g y tie,7 * ■ nbsp;nbsp;nbsp;gt;“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dijlmtatio
coparauimus, vt ita inagis,.^^^^.^,, cluceret huiufcc difputationis ftatus : iaiij «-ixr'.
-ocr page 30-14 UE V NI C o CHRISTI SACRIF. nobis ad noftræ fcntetiæ confirmationc ac-ccdciidû eft.Quia vero fcétè aliquado dixit Lib.j.c.i.lrcnxiis,Euangclium, hoc eft, fcripta Apo-fl:olica,cfte bdei noftræ fundamcntutnjopc-ræprctiu crit locos Scripturæ primum fub-ftcrncrcjcx qiiibus deinde nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conft-
ciamiis,tjuæ noftræ ftntcntiæ veritatem an-Partei omnium oculos conftituaf. A.c nc Svllo-pin P«-gifmorum multitudo leftoribus molcftiam monllritia- parcrcf, iion fiiigulis Scripturæ locis fingu-fubitcimus; fed fatis fuit turjnbjiratu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t r -r
scrifturæ vno vcrbo fignihcarc ,quodnam argumcn-ttflimoniis. tum cx vnoquoquc loco depromi pofsit.
Hebr.io. Lex vrnbram habens futurornm bonorum, non exprejjam for mam rerum fis hofitis lt;juatßn^ oulii annis caßdem aßtefue offerunt, nunc/udpo~ teß accedentesßanblificare, (ßc.Quapropter Ingrediens mundum: Sacrißeium amp;nbsp;oblattonc no^ luißi,corpw antem aptaßt mihnHolocautomata C? hoßta pro peccato non approbaßtiLwie dtxi, Ecee adßum,vtfaciam.,Dew,voluntatemtHam, Cßc.EoHit prins vt poßennsflstuat.
ColoJT t. ^^ßint vmbra futurorum, corpus autem, Chrifli.
Heb.9. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Habebat e^uide priw [Eeßamentuni\ con-
fiitntos reliainnis rtitts 5 anbtuarutm munda-numyeß-c, H is it a ordin stis, in prius quide E a-bernaculum sjuouis temoore tnoredmntur facer-dotes f^uirttus obennt: In fecunditm anteßemel cjuotanms folus Pontifex nonßne fan^uine sjue profeipfo (ß- pro popnli crratis.Hoc deda-rante
-ocr page 31-ADV ER s. MISSAE S A C R II*. ij
rante Spiritu San^io, nondttm ptttefaElam
1/iam ad Sa er ar tum prior e T abernaculo adhua conjißente : t^uod erat exemplar pro tempore iUa prüfen ti quo dona facrtficta^ offeruntur,qult;R n» pofftint confiientia fanSlificare cultorem: ci-bii duntaxat er potiontbas dtuerßs ablutio-nibits ac rittbm carnalibMfvfque ad tempM cor-reSlionis tmpofita.
Sacerdotes quifecundum ledern offerunt do- Hcb.Ï.' riaxxemplari er Trnbra deferuiunt rerum cale-fltumjicut dtuino dtblnm efl iJl'lofiiKtdevtfa-ctas ornnta ad exemplar quod ttbi oftenfitm efi in monte yèxc-
Ex his amp;nbsp;confimilibus locis cflicitur; Chriftum fuifle vctcrisTcftamcnti facerdo-tibiis amp;nbsp;facrificiis adiimbratum.
Ecce dies ventent, dtett Dominus, c'umpan- Heb.8.
cum domo ffraelO' cum domo ludafœdus^^’''^'^^' noHum^éà“c.dum dieitnouum antiquautt prtus^ ere.
T ol/it prius vt poFlerius slatttat,(S/c.
NihtlfaaHificauit Lex,fed afeittt fies milior Heb./.
per quam appropinquamus SDeo.
Pottoris foederis fpon/orfaSlus eÜ 1 efus. nbsp;nbsp;nbsp;Heb.7.
^taqtte ob td noui Eellamenti Adediator ePl, Heb.?. vtmorte intercedente ad redempttonem earum prauartcationum quamp;fuerant fub veten EePla-mento,vocati,promijfionem accipiantaterna ha~ redttatis, tfr c. In confummatione feculorum ad abolendum peccattitnpatefaSlus ef,(^c.
Enut DettfyVnus ér Mediator SDei ér homt- Timo.i
-ocr page 32-16 DÉ VNICO CHRISTI S A C R I F.
' Heb.,,.
^'b.3.
^cb.5.
^cb.7.
num homo Chrifiut lefm ijui femettpfurn dedif redempti onù,ç^c,
■^cceßiflis ad noui Teßamenti Äiediattrem leßtm (ir fan^uinem aßerßonis, ^c,
lt;i^dueniens autem Chriflus Ponttfex fitturo-rum bonoru, c. inpreßM eßfemeltn facrarium aternam redempüonem naEi t'.
t mtfericors eßet fidelis Pontifex in ^U£ apudDeum, ad expiandum peccatum po~ pult.
Conßderate xipofiolum amp;nbsp;‘Pontificem pro~ fefionü neßra Iefum fidelem et aut ipfirn con-Jlttuit.
HabentesPontißcemmagnumlt;^ui penetra-uitcœlosylefum fihum'Det, teneamus profeßt^ nem.
ChrifltMnonfbihttnchonorem tribuit -vtfe^ ret Ponttfexßed ù ejui dtxerat etifiliui meus et tu: ego hodtegenui te,efe,
Talls nos decebat PontifexßU'', innocent^ tmpoÜuttufegregatusà peccatortbus, (ß fublt-mior calls fa£lui,^c.
Ex quibusconfequitur aragt; xftç.Chri-ftum nouifsimis tcmporibiisoxhibitum cfle foliim noui TcHamcnti Mtdiatorcm ac Po-tificcin veteris Tcftamcnti facerdotio fub* lato,amp; cærcmoniis abrogatis. Hæc autein: Mcdiatorem,amp;, Pontibet m ede noui Te-ftamenti.ita coniunfta funr, vt nullo modo diiiclli pofsint : Nam Cliriftus Mediatoris munere tiinc imprimis defundiis t ft, quum facerdos
-ocr page 33-AD VER s. MISSAE S A C R I F. I7 faccrdospro nobis faélus fcipfum obtulit propcccatis noftris; vtpatetcx locis fiipc-rioribiis.ac præfcrtini i.Timor.Heb.9.
Chrift-^u dilexit nos tradidit
pro nobtó oblationem ac vtclifn tm Deo in odorern borno ß-agrantSit.
ytgratta Deipro omnibtts mortem guïlaret^ Heb,î. amp;c.per mortem aboleret earn (jui mortis habet imperium,hoc e^lfDiabolttm-,^ liberos redderet sjuotcfHot metu mortis per omnem vit am obnoxij erantferuttuti.
Tiljincfemel in confitmmatione feculorstm^adHeb.9. abolendttm peccattim per immolatsonem fuii-pfisu patefablus eil, (je. Chrtiiusfemel oblatus vt multorum peccatttm tolleret,(^c.
volnntateftnEltficati ftimw per obla-ii^jj^^Q^ tionem corporis fefu ChriHifemel (fatlam.)
Ecce agntts Dei epui tollst peccatnm mitndi. loan.i. dedstfemetipfam pro peccatis no^lris. nbsp;nbsp;Galat, i.
proprio filso nonpepercit,fedpro nobis 0- Rom.F mnibus tradtdtt etim,(l7c.
idÿf déditfemetipfum pro nobis vt re dimer et Tit.a. nos ab omni int cj tu täte nbsp;nbsp;pnrificaretfibi ipfi po-
ptihtmpeculiarem ïlitdtofam bonorum operum^ (Ire.
Pro eis egofanSifco meipfum,vtfnt amp;nbsp;ipfiom.sj. fanElificatt perverstatem^çtj-c.
rntca oblatione confecrauit inperpetuum eos Heb.io. ^uifanElificantur.
Exquibiis confequitur Chriftum fcipfum fcmcl obtiililfe tradidifle pro nobis
B
-ocr page 34-18 Dé VN I C o CHRISTI sacRif. oblationcm amp;nbsp;viftimam Deo, fadu facers dotem fimul amp;nbsp;vi(ftimam,vt pcccata noftra toJlcret, amp;nbsp;vnica illa oblationecos cjuifan-ftificantnrin perpetuum confecraret.
Hcb.io. Vnica, pro peccatü oblata hoilia tn perpe-tHum fcdetad dextram Det.
Heb.p. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in manufabium facrarium ingrejjus eFi
Chrtfins,exemplar vero ßcrario reß)ondens,/ed in ipßim cœlHm,vt apparent mine in conßjeEltt Dei pro nobis. Nip, -vt fape offerat /emetipfnm, crc.alioijiutn oportutßeteumfapepajjitm faße à condito mnndo.
Hcb.7. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Illi ejuidern plnres fabli funtfacer doter, ^uod
mors prohiber et eos permanere. .At hic,propterea ejMod in atermtm manet, perpetuum habet ft-cerdotium. Vnde ep- feruare prorfus po-tefi eos i^Htperipfum accedunt ad Deum,femper 'viiiens •vt interpeüet pro eis, efc.Cut non fit quotidie necejfciijuemadmodum iHis 'Don ttfictbus, prias pro peccatis proprijs viUimas offerre, deinde pro peccatispopiili; Id enimfecitfemel ^tium femef-ipfttm obtulit, pfc.
Heb.lt;}. Habentes ‘Tontificem magnum eptii pénétra-uit coelos lefum Ftltum Dei,teneammprofe(ii»~ nem. N on enim habemus Pontificem ejuinopof fit afilcifenfu infirmitatum nollrarumfd tenta-tum in omnibusfimihterabfijue peccato. adcce-damnf is^itur cum fîducia ad thronumgratia, vt confeejiMmur 7m/ericordtam amp;nbsp;gratiam inuenia mus ad opporrunttm auxiltutn.
H eb .6. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^0 pra curfor pronobts ingrejfius efi le fus. Ce •
cundkm
-ocr page 35-A D VE R s. Al I s s AE S A C R f F. IJ) ciinàMnorâtnetn Alelchifedec, Pontifex fjicÎM in amp;ternwn.
Ttilem habent'ü ‘Pontificemijuiconfedit adHeb.S-dextra thront rnaiePlatis Üli u cœlefiisfinôlaarif wnniPier ac vert tHitu tabernacult lt;^uod fixit Dom 0- non homo.
QjMnto maadsfingitis ChriPliifUt per/eipfkrn Heb.f Atermim feipfitm obtulti tncnlpatam Deo, par-gabit confctentiam ve^lram à mortuis opertbttf adferniendftm Deo vino ?
tn dtebM carnüfuA cjuum deprecattonrt Heb.$; (f fitpplicationes apttd ettm ^ui poter at tpfiim fentare à morte,cam clamore va/ido,^ lacrymis obtultffet,(^ exaadttas tfet, lt;:fc.
'N On pro eif rogo tantam,(id amp;nbsp;pro iit ^ui per loio.tj. fermonem eoram creditart fant in me,çfc.
^am habeanlus fcerdotem mapnam prafe- Hebr- lo» Hum domut'Dety accedamui camuero corde cf certaperftaßonefidet, paris curdtbas à confcien~ tta mala.
Siejuuminimict eßemm, reconciliati faimmViora.ß Deo per mortem filijei;is,mitlto maßs réconcilia-ttßruabtmur per vitam ipßics.
Sinaispeccaaerit yiduocatumapad Patrem i.Ioan.i. habemus lefam Chrtfium tafium, (f ipßeßpro-ptttatio pro peccatis noslris. Item, Mißt fi.ltam i^oi’a,^. faam vt eßet propitiatio pro peccatis noPiris,cfc.
J^is efl ijut condemnet ? Chrislas i.f eß ‘^ui^oai.i. mortuus efi,imo vero ^ui etiam excitatas efi, ejai itiam efi ad dextram Dei,^ut etiam pofialat pro nobis.
B a
-ocr page 36-lO D E VN I co CHRI ST I s A CRI F.
Ex fupcrioribus locis colligitur; Chriftu poftcaquam fefcpro nobis hoftiam obtulit : A Deo,federe ad dextram Patris:non vt feipfu rurfus offerat, fed vt prorfus eos feruet qui i)er ipfum accedunt ad Deum, perpetuum labens facerdotinm,amp; fern per viuens vt interpeller pro eis: amp;nbsp;vnici facrificij femel in crucc perafti, acnunquam iterandi perpétua, pcrfeétâque virtute amp;nbsp;cfficacia,cos pie-nifsimè Deo réconcilier, qui vera fide fum-mum hoc beneficium rccipiunt.
His igituromnibus aggregatis, noftram aWlt;r«^irconficiamusinhunc modum.
Scriptura dtcitfnijfe 'vettrü Tefianiê-utßtmis temporibtn, (Veterii Teflament 'tfncer~ dotiofublato cizremoniis abragatis) nottt Te~ fiamentt A-iediatorem Ponttficem exhibitîi; fetpfumfemel in crnce obtulife nbsp;nbsp;tradtdtjfe pro
nobü oblattonem 'viEhmam Deo ; faElum ejfe fa.cerdotemfmttl vtElimam , vt peccata noHra toUeret, vntca ilia oblatione eos i^tii fanriificantHrtn perpetuum confecraret; edipue hoiltaoblata, in perpetuum federe ad dextram ^ei Patris, non vtf ipfum rurfu offerat,fed vt prorfus eos fruet, put per ipftm accedunt ad Deum^perpettium habens facerdottum, fern-per viuens vt interpellet pro eis, ç-rvnici facri-feijfemeltn cruce perallt ac nunpuam iterandi perpétua perfi^ldpue efficacia ecs plenifimè Deo reconciltet.
-ocr page 37-ADVERS. MI S SAE SA C RIF. 21 feconciliet^tjui uera fide fummn hoc beneficium recipiunt: Is efifoins Pontifix ac tjefè fdcerdos nout Tefiamentt^ einsfacrificiufiemel in cruce peraElum,efi vnicumireule öquot; externttmfiacrifi-cium in Ecclefia Chrfiiana .■ idem^ue Dnicum ^ropitiatorium pro peccatts noflris.
ChrtfiumScriptura dtcitfuiffe veterisEefist- Minot pn~ mentifiacerdottbnsfitcrtficit/ifue adumbratum,^^^'
nouijfimis temporibns(yeteris E eftamenü [a-cerdotio fkblato caremontjs abrogatis') noni EePiamentt APediatorem ff Pontificem exhi-bitum,fiipfiimßmeltn cruce obtulifie ff tradt-dtffe pro nobts, ffc,
^^ire.'Chrifius ePlfolns Pontifix ac verefd- Ctmplcxla. cerdosnoui EePlamenti ,ff eins fàcrtficium melin cruce peraPbtm,ePl vnicum, reale ff externum ßcrtficiu in Ecclefia Chnfliana: tdemf ttnicumpropitiatorium pro peccatis nofirts-,
Expcndamus fuperiorem demonftratio- Exfilcutlo nem,vtfacilius intclligi pofsic,quàm fit cui demonîha-dens amp;nbsp;necefiaria, quæ funt -»aö» veræ de-*’”'“* monftrationis.Medium nontantum defcri-bit ac defignat fubicftum ,ncmpc Chriftu, ex veris eius notis in Scriptura propoficis, Cquatcnus hui’ loci ratio poftulare vifaeft) fed etiam continet definitioncm illius Attribut! quod de Chrifto dicitur. Pcrfpicuu eft enim ex iis locis.quibus noftra dn-ßeßif firmifsime nititur: quid fit, efle Pontificem ac facerdotem noui Teftamenti : itémque.' quid fit, facrificium reale amp;nbsp;externum noui
B 5
-ocr page 38-X2 DEVNICO CHRISTI S A C R T F.
Teftameti. Qjæf|uidcrn ita dicuntiir per fe deChriftojVt (inc Chrifto,ncc intcJl;gi pof-finance definiri. Siquis enim quærat : quis fit facerdos ac Pontifex noui Teftamenti; tefpondcbo eum cfle,qiicm veteris Telia' menti legales facerdotes adiimbrariint:amp;C. qui perpetuum habet fîcerdotiunijamp; c. atq; vno verbo; eum qui fséilis cil facerdos ft-mul amp;viftima pro pcccatis noftris, Itcmq; dicam; facrifieiutn reale amp;nbsp;externum noui Teftamenti elfe facr.am illam aôèioncm qua Chriftus fcipfum in cruce pro nobis obtu-lit DcOjVt nos ab ærerna morte redimcrcf, 8c eum Deo rcconciliaret. Atq; ita vides co fenaper cfTc redeundum : illud demufaa efté facrificiuria externum amp;nbsp;reale noui Ttfta-menti (fi eum Scriptura loqui volumus) in quo realiter amp;nbsp;verè idem cil facerdos amp;nbsp;vi-ôima.Ex quo fit vr nccclfario nobis fit fub-fiftendû in CO facrificio,quod femel in cruce faélum eft.Omnfa finit igitur rcciproca in noftra demonftratiônc ex legibus ac prç-ceptis dcmonftrandi. Nam Chriftus cft is, quem ScriptUra dicit fuiffcadumbratiina le-galibus facerdotibus amp;nbsp;fadium fuific faCer-dotemfimulamp; viclimam, amp;c. Et vicifsim, Quem Scriptura dicit adunibratum legali-bus facerdotibus,amp; fadlnm facerdote fimul 8f viélimam: is cft Chriftus folus : Itémque Pontifex ac verè facerdos noui Teftamenti Chriftus folus eft.Quod amp;nbsp;retro comment:
quaæ
-ocr page 39-A DV ERS. MISSAE S A C R I F. XJ quandoqiiidcm,fi Scripturâ audimus, Chri-ftusfoluscRPontifex amp;nbsp;fiCerdos nouiTc-ftamcnti.Qiiod idem de ipfiiis Chrifti facri-ficio dicendum eft: vt nobis redeat fuperior noftra fententia : nempe Chriftum effe fo-lu facerdote iiouiTcftamcnti amp;nbsp;ipfius Chri-fti facrificium in criiccperaétü,ctTc vnicum, reale amp;nbsp;externum facriheium noui Tefta-menti: quod erat demonftrandum.
CAPVT III.
Ognitio veritatis (inquit Piffutatîit Aupuftinus)mendacium euer- “'y“quot;»-pi'optcrea ex U’periori i^jfc;Ä\lt;'capite vbi fcntetiæ nortræ ve-I \
ritatcin ex iplius veritatis hr-mamentOjhoc eft, ex certifsimis Scripturæ locis afl'eruimus: fatis refellitur aduerfario-rum fententia.Veruntamen vt fequamurtu qrdinem que ipfi nobis propofuimus: Pon-tificiorum errores de Miifæ facrificio iatn nobis redarguendi funt.
Pontificiorum fententia eft huiufmodi; pigt;nt!ßäorti In Adijfa fiert verum^reale nbsp;nbsp;externum fett vi~
phile rucriltctum,lt;liio (icerdotes offernntDeo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zo.
'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''z^) tl- r ! rL t ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•
pui fdngtanem Chrijrt fub jpeciebus pants çy vini: cfHod t^uidemficrificium efiproptttatortum pro peccatts nofiris.
Hane fententiam nos ita fequentibus ari-gumentis, euertimus.
B 4
-ocr page 40-De vnico christi sacrif.
I.
Mt/Jam non ^ne légitima facrificium nititur expreß ‘!J‘ /‘’crifi- ßs Scrtpturx 'verbts,ex (jtubui manifefium cium Icgiti- eßepojßt einfincdißcrtßaum fiiiße à Deo infli-tutum.Sacrtßcif.m oJMißa non nititttr expreßii Scripfw^ verbis,ex ejttibui mnntfeßttm eßepoß fit eiußnodt ßcrificiurnßtiße lt;i Deo inftitutwn, ^nareßcrifit tam Alvjin non efl legtttmnm feier tßct.fm- ÇT vi cotfeejuentis reijciendum eß.
Stri élus eit Syllogifinus in 2. fig. quia negat on Iç-/, cuius partes iam cxplicaiidx flint.
SxfiUcatlo Maior propofitiojfiquidem opus liabcat fnptriorh probationc,fatis probatur ex iis quæ alibi «MgMuienn. difputauimus in loco De verbo D. feripto aduerfus hutn.traditioncs: atquc ctiamnum confirmari potcfl ex locis fcqucniibus.
Matth. IJ Frufira me colunt docentes do^irtnas e^uafunt mand tta hotninum.
Ierem.7. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;verbumpr.ecepi eis,dtcendo: Audite vo-
cem meam ero veßer Deus ; vos autem eriti^ populusmeus: zf ambulate in ornni via quapra^ cepi vobts vt bene fit vobis : lUi autem non pa-ruerut fed ambularunt tuxta voluntates fit as, et iuxta Itbtdinem cordisßi malt, e-^c. adtficarunt excelß Tophet.i^uod nuntjuam praceperâ, netjj in cor meum afeenderat,
Addc frequentes reprehenfiones Propbe-tarum quod populus adorarct in excelfis. Itcm^quod leroboam nouuni amp;nbsp;alienu cul-tum inÛituiflet prêter verbum Dci.huc etia fpeâat
-ocr page 41-AD VER s. M I s s AE S A C R I F. nbsp;nbsp;nbsp;25
fpcôat quod Paulus danat «■S’êXcöpna-zÉ/stv.Et Coloff. gt;■' ciufniodi pcrmulta, quibus rccitandis non cro longior;quippc ciim Pontificij id negate non folcant.ElFet cnim pcrabfurdG,iiccrc hoininibus arbitratu fuorem diuinam face-rc cultûmqueDei atque imprimis facrificiû inftitucrc.Itaquc quanuis Ethnici veræDei cognitionis expertes, pafsim amp;nbsp;in vniucrfo tcrraruni orbe facrificarint : eorum tarnen facrificia Deus rciccit,caque tantum accepta habuit, quæ ab ipfius Spiritu profdda funt; quemadmodum diximus in i.cap. hu-iufee difputationis.
Minorcm propofitionccfle verifsimam, pcrfpicuum elfe poteftex ScriptisApoftoli-cis.Perlcgantur cnim ca omnia quçÀpofto-li feripferunt: nufquam iftud Miffæ facrifi-ciiinijimo ncMiflæquidem vocabulum re-pcries.Nam quod Pontificij proferre folet, hæc Chrifti verba: HOC ƒ AZIT contendut verbû ßtcere idem cfTe ac facrifi- n/ponfonis carcjco quod Poeta aliquando dixerit,yâce- PtntifeiorS rc w/«/^,pro,immolarevitulam (dequo vi* tulino argumento plura dicemus fequenti capite,cùm Pontificiorum argumenta dif-cutiemus) id non probat Miflç facrificium.
Vt cnim omittam,apud Euangeliftam non agi de Mifla, fed de Cœnæ,Dominicæ Sacramento: ecquis vnquam iure exiftimaue-rit illis Chrifti verbis contineri præceptunt facrificandi? nec cnim hîc quæro, An verbu
-ocr page 42-16 De VN ICO CHRISTI SACRIP.
facere apud Latinos : vcl verbum apuJ Hebræos fignificct aliquando facrificarc: fed afhrmo , iftud complexum orationis, hoc facite, nufquam , nec in facris libris, ncc in Ethnicorum feriptis idem fignifi-çare ac fi dicatur , facrificate . Voluant, euoluant omnia Pôtificij Sc ferante)iç-a9-/vjfi' pofsint.Iam ços vclim mecum attendcrc, quàm planis, exprefsis amp;nbsp;dilucidis verbis facrificia veteris Teftamenti à Deo fuerint inllituta,facrificiorum ritus expofiti, omnis denique facrificiorum ratio certis legibus tam aperte fiincitajVt nec de facrificiis,ncç de facrificiorum modo dubitari vnquâ poffer.Cur igitur,obfccro, fi Deus facrificium aliquod reale amp;nbsp;externum temporibus no-ui Teftamenti,in EcclcfiaCBriftiana fuper-efle voluit: de eo legem certam,verbis ma-nifcftis,non tulit? Ç^idPfacrificia legalia ta exprefle amp;nbsp;aperte fuilfe inftituta : hoc yeró longé præftantifsimum (vt ifti quidem vo-lunt) Miffæ facrificium,non modo non clans amp;nbsp;difertis verbis inftitutum,fed ne no-minatum quidem vnquam à Chrifto amp;nbsp;ab Apoftolis fuilfe? Sequeretur: nouum Te-ftamentum obfcurius elfe veteri Teftamen-to : quod cft MtoXoy-ov. Omnes cnim veri Tbeologi fatcntur,vctcris Teftamenti vm-bras exorta luccEuangelica fuilfe difculfas. Qjum igitur Milfæ facrificium nullis vel Çhrifti vcl Apoftolorum verbis fucrit infti-tutum
-ocr page 43-A D V E R s. M T S S AE S A c R 1 F. 27 tiitum (tantum abeft vt rxprcfsis Scrîptur« verbis nitatur, «.jiiod in Icgitimo (acrificio effc nccefrarium diximus) tcnct noftra con« cliifio.’comnicntitiuin cH'c illud facr ficiû, amp;nbsp;idcrco rciic'cndum. Ab hoc autcm Syl-logifmo manat fcijiicns ratiocinatio.
IL
S / egt;uotifs yipoFlßhloi^uuntur de ['hrifliano- Miifamnon rafacrtfici;i,hoceßyi Chrtshanisfactendü; el]e/acrifidA propo^jnntlia tantum facrificia, necvn- amp;gt;nbsp;lt;}nam mentionemfaetHnt altcuttu realu ex-terni facrif-ci'f: Et nnbi^ cum ytpnflolis loejuendti amp;Jen'iendum efl ; Certe nuUum externum reale ChrtHtanorum /acrifictum agnofcere debe-mut.
Verum efi u4ntecedens:
Uerum tgttur eft confeejuens;lt;è‘ vi conftquen-tts Mijfa facrifictum reiiaendum efi.
Hiiius Conncxi Hvpothctici confcquen- ’ExplicatH tia cil en ex fupcriori Syllogifmo, tum etiam figt;fenorit «t, per fe fans lu cet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_
AfTumptum patct corum locorum indu-öione,in quibus Apoftoli de facrificiisChri ftianorum loquuti funt.
Vt fifiatu corpora vêtira hoFtiamwua, Jan- Rom.ix.’ lia, aceepmmDeogt;rationale cukum 'i efirn.,efic.
Teripfum ChriSlum afitdue offeramus facr't-ficium laudù^td efiJruElum lahtorum confitentiti nomtni etut.
' Benefiçtntbi communicationis noUte obli » Heb.ij.
-ocr page 44-aS De vmco christi sacrif.
uifit, taltbiu enim deleElatur TieM-.
Philipp.4 nbsp;nbsp;Expletui fum acceptas ab Epaphrodito qua /i
vobió miffdfuerunt,odore bon£fragrantie,hoflta E)eo accepta grata.
Rom. 15. nbsp;nbsp;nbsp;jzt ßjrff minimier Jefit Chrt^li apud Rentes, 0^
perans EuangelioE)ei, vt ablatio Gentium fiat accepta fianÜtficataper Spintum SanShim.
Philipp, X. Si pro lib amenta off erar fiiper honia^facrifi-cioquefidei veFlrajgaudeo 0“ gtatulor omnibus ‘vobis.
LPet.x. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ipfiquoqueviui lapides adificemini, 'domus
ffiritualisffacerdotium fanSlum, ad offerendurn ffirituales hoHias acceptas Deo per lefum Chrt^ flum, e^c.
kpaca- Fecit nos reges amp;nbsp;facerdotes Deo nbsp;nbsp;Patri fuo»
Etfiqui flint loci confimiles : In quitus omnibus perfpicuum eft agi de Spintuali-bus facrificiis. Iain autem admonuimusin primo cap.huius difputationis de homo-nymiavocabuli, cum diccremus vocabulu Sacrificij non tantum vfurpari proprie ad Iignificandum verum,reale, vifibilc, amp;nbsp;externum facrificium : fed etiam metaphorice, vtvidere licet in locis proxime citatis. Quanuis autem in fanftis Chriftianorum o-peribus,quæ per fimilitudincm dicuntur fa-crificia,vt in eleemofina,amp; reliquis eiufmo-lt;li,eft aliquid externum: tarnen dicuntur fa-crificia, non propter id quod externum eft, fed propter interiorem affeftum animi: ac proinde no externa dicuntur,fed fpirituaWa facrificia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nee
-ocr page 45-ADVERS. MISS AÈ S A C R I F.
Neeme mouctquod aft'erunt Pontificij: nempe, nihil referre, licet Apoftoli vocabu- rejfmfionit lum ipfum facrificij non vfurparint in hac Pit^dtru. quæftionc: quandoquidem, inquiunt, nee Baptifmus,nec Cœna Domini ab Apoftolis Sacramentum appellatur. Non enim difpu-tamus de nominibus,aut de apicibus litera-rum,fed de re quæ fubeft amp;nbsp;fignificatur ipfis vocabulis. la quod pij maiores noftri intel-lexerunt Sacramenti nomine,idipfum Apoftoli de Baptifmo amp;nbsp;dcCœnaDominitradi dcrût. At quod ifti intelligut nomine facri-fici) , cum Miffam fuam nobis explicant; pernego vfquam abApoftolis traditu fuifle. Quare perperam faciunt, qui pcrinde lo-quuntur de fuo dogmate, ac ft eflet fimplex aliquod vocabulum : quod longe fecus eft. Nam corpus Chrifti offerri Deo ab Eccle-fiæMiniftris,extcrno amp;nbsp;reali facrificio, eo-demque propitiatorio pro peccatis (quod illi dicunt)non eft vnum vocabulum,fcd eft dogma,quod nufquam cxtarcin Apoftolo-rum fcriptis affirmamus.Sçpe quidem Apo- ' ftolifacrificianobis comnicndant,fed fpiri-tualiaffæpe vi(ftimas,hoftias,oblationcs pro ponunt, fed fpirituales : ncc vnquam realis externi alicuius facrificij à nobis faciendi mcmincrunt. Sunt-neergo Pontificij Apoftolis vcl perfpicaciores, vel diligentiorcs? Quinetiam quum in Epift. adldebr. Apo-ftolus de facrificiis externis,de'q; ipfo Cnri-
-ocr page 46-JO De vNICO CHRISTI SACRIF.
fti facrificio feme! in cruce faéio ita copib-fc diffcratjVt nihil fiiprà; nuni,obfecro , de Mrllie facrificio, amp;nbsp;de Chrifto qiiotidie ah Eeelefç Miniftris oftcrendo tacuifletPatqui hoc eflet rem maximi momenti quæ ad iplius propofitiim maxime pcrtincrct,omit-tcrc: quod ahht ah Apoflolo acciirarifsime in ilia Epiftola de iacrificiis difputantc. Per Chriilum, inqiiit, ojferawttaßidtie Deo /dertfictnm Dudts. Nond:xir, Cbnilumoffe-ram !-gt;, ^cd,per Ch''in-um. Quia veró hæc repugnant: maniteftum eft, Pontificios cum Apoftolis pugnarc.’ amp;nbsp;dum externum illud fuumjfacrihcium,Apoftolis incognitum,ob trudutjiicc cum Apoftolis loquijiiec fentirc.
III.
Je Ç\Mne dogma/juodfecumpuonat, neetuepo-Jacrificio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teß fine contradtEltotie expUcart, tneptu efi
co are. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dogma, de Aiilfa facrißeio fecam pugnat.^ ne-
^ue poteßßne contradiiltone expltcare.
^uare dogma de Aiifdßiertßcio ineptum efi (p- iTißJa^ov: ac protnde reticiendtm.
Kx^ilicaba Maiorcm citra controuerfiam vel ipfi Phi* fiiferiorisar- lofophi vcram agnofcunt : quanto magis ffoTOtBt». Theologi,qui norunt rcrum ficrarum veri-tatem perpetuo naaXu^tveev, nihilque con-tincrc quod repugnet.
Mmorcm fic prohamiis : Quum Pontifi-cijMiflæ fuæ facrjficium nobis txponunr, di cunt-'
-ocr page 47-Ad VE R s. MISSAE S AC RIE.
dicunt: illud facrificium effc externum amp;nbsp;fi-mulafhrmant , verum Chritti corpus illic offerri Deo, fub fpcciebus panis amp;nbsp;vini. At enim,fl facrificium eft externum , eftigitut vifibile: Nullum autem facrificium externu amp;nbsp;vifibile elfe pote ft,quin idquod offertur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j,
fit vifibilc.Sacrificium enim fine viélima in-tclligi non poteft. Quarc fi corpus Chrifti cft inuifibilc in Miffa (vt volunt,quippealie nis fpcciebus amp;nbsp;externis accidentibus oper-ttim)non cft igitur vifibilefacrificium:fino vifibile,ccrtè,nec externum; In externo autem amp;nbsp;viûbili facrificiojviôtimam efle inui-fibilcm , ne fando quidem auditum cft.
Quæfo, Mifsificc Sacrificator: quid intelli-gis nomine facrificijjquum ais, Müfam effe externu amp;nbsp;verum facrificium ? teipfum'nc, an altarctuum, an miras illas tuas cærcmo-nias,cruces ccntics rcpctitas,totam denique illamtuam vifibilcm aftionem ? At iftao-mnia facrificiû non faciunt.Corpus Chrifti, Aef«/?»« inquis,cftvidima.Audio:Scd:corpus Chri- rcfft»^onit^ fti eft ne externum? confulc ipfos fenfus re-rum externarum indiccs,amp; illi pro te nega-bunt. Panis, inquis,accidentia videntur, amp;nbsp;externa funt.Certè:fcd,aut panis accidentia offers Deo Çquodncgas) aut offers vifibile facrificium line vifibili viéiima (quod non potes) aut, vifibile,amp;, inuifibilc, externum, amp;, internum de vno codemque affirmas.
Secundo: ipfa verba quæ ad conficiendura
-ocr page 48-52 DE VNICO CHRISTI S A C R I F. iftudMiflæfacriGcium adhibcntur,pugnanC cum corum fententia. Sic enim inquiunt.
Ex Canont nbsp;T e igitnr dementißime pater per lefum Chri-
Mijft. nbsp;nbsp;nbsp;Humfilium tuurn Dominum nostrum fiupplices
■n- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;acpetimui^vti accepta habeas bene-
m^aticos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hac dana,hac munera,h£cfidn£la facnficta
facnficulot nfeSit.
iUtbata: imprimis /jux. tibt offerimus pro Ecclefia tna, drc.
Die Pafch.
Ouam apte rogetur Deus per Chriftum, vt Cnriftum oblatum rccipiat, viderint fa-crificuli Pontificij , aut pro iis (vix cnim presbyterciili illi quotidian!, vcl ipfa voca-bula legere pofTunt, nedum intelligcrc) viderint magni corum amp;nbsp;cucullati Doélorcs-Item,fatis-nepièrogcnt,vt Deus Pater Iciu Chriftum Filium fuum acceptum habeat. Ite,An non hæc Gt blafpbemia potius quàm precatiOjVt Deus bcnedicat hire dona;dicut enim fe Chriftum ofFcrrc . Item: G (quem-admodum vigilantes fomniant) offerunt il-ludipGim facriGcium quod Chriftus obtu-lit: cur crgo,facriGcia,dicunt numero mul- ' titudinis / Sed tantifper dum fohitioncm I qua:rent,nos iam alia conGmilia audiamus.
Suficipe Domine precespopulitui cum oblatio-nibus ho^liarum, (^c. I tern:
j;,. Miffa HoEiai quas tibt pro animabus famulorunt, frodffSdii, famnlarumejue tuarum offerimus. Item:
/« Scerttis. nbsp;nbsp;Hisßterifieiü,Domine,placatns yßtfctpe ani-
mamfamnhe. tux. apeccatis exutnm^ç^c. Item: nbsp;nbsp;1
‘T’ropitiare qttafiimus Domine,(tnirnttfamuH ttii
-ocr page 49-ADVFR^i MISS AK SACRIF.
iuipro ^tta ttht ho^licuplacattonisoffermwÄie:
Hosius übtjDomine.humiUßipplicatiovepro Ibid-animafurnttlt tut deferimM , z't perhacfetlntis noftrs.facrificta perpétua lucis beatitudMis tni- . fericordtatn confequantur. Q£gt;bus fupcriori-^J^^t^y^_ -bos aducrlatuK fequens corum prccatio.
Pro antmabtu famulorunttfamularinupue tua- Ibid hoPliam, Domine fufeipe benignus oblatam, 1/thocfacrtficio SIN Gf^ L ARI, b'’inculù horreda mortii exuti vit am mere intur ater nam.
Sic Ti idcntiha Synodiis Miflacfacrificium Je/îwaetf.;» verît fingulare. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;proamio.
Hîc valdeæftuant Potificij;Q^idam çn\m,Porgt;*ip‘ÿ cô qüôd verba ilia Canonis præccdunt kcrationcm, pcrdona,muneraamp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
întclligiint fiibftantiam panis amp;nbsp;vini: atque ira fuæ fententiæ de Miflæ facrificio renun-tiant:fequcrctur cnim, no Chriftum ipfum, fed pancm amp;nbsp;vinum offerri Deo in Milîjjid que (vt fcquitur in eorum prccationc) pro animarum i cdcmptione,quo vix aliud quic-quam deteftabilius dici potcft.Alij exponut verbum præfcns pro hit uro , quoniam , in-quiunt,moxfutura eflTranfl'ubftantiatiorac proinde verba ilia de corpore amp;nbsp;fanguine Chrifti exponunt. Sed corpus amp;nbsp;fan^uinem Chrifti,adeôque Chriilû ipfû dici, boftias, non,hoftiam;facrificia,non.facrificiû, ante illaMilfæfccreta, inauditu fuit. Videante-tiam quàm belle hæc fentétia de corpore amp;nbsp;fanguine Chrifti conueniat cû fcqucotibus.
-ocr page 50-34 De vnico christi sacrif.
Ex Canon. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oblationem lu Dem in ommbM e^mt^
ßifnu-s benedtElam,afcriptamt ratam, rationabt-lem, acceptabilémqHt facere dtgnerti, vt no bis corpiu çp“ fangtiii pAt dilebitjjimt filij tui leßi Christ. Hæc illi. Scd fi oblatio iani ell corpus, currogantjVt fiat corpus? Item.
ibti. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MuneratjU£fumw,Domt)ie,oblata fanEbifi^
ca. Item.
iW, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Supra qua propitio ac fèreno vultu refpicere
digneris,^ accepta habere ficut accepta habere dignatiii et munerapueri tut tuflt jib el fa^ crißetum Patriarchii. noflri jdbraha.ltcm.
Supplices te rogamus Omnipotent Deus,iube hacperferri per tnanut fanSti Àngelt tut in fuhli^ me altare tuum,inconfleSlu Diuinamaieflatii IU£, (flc.
Si hæc dona,hæc muncra,hæc fanda fa-crificia illibata , fiint corpus amp;nbsp;fanguis Chrifii, adcóque ipfe Chriftus; cur rogant, vt Deus hæc munera oblata fandificct? Quid?videtiir-nc illis corpusChrifii fanfti-ficandum, vel Chriftus ipfe fandificandus? Qnid,quod rogant ffiquidcm hæc interpre-tatio vera cft)vt Deus corpus amp;nbsp;fanguinem Chrifti amp;nbsp;Chriftum ipfiim acceptabilê ha-beat? Ergo-ne Pontificij facrificuli fe mc-diatores pro Chrifto apud Dcum confti-tuunt ? Imo vt Deus iftam oblationem ac-ceptam habcatjSandoru mérita proferunt, quotiesin honorem Sandorum Miflasfuas celebrant. Hoe autem viderintfatis-nc fibi
.coix-
-ocr page 51-ÀDvfeît s. MI S'S AE S A CRT F*.
Corcntiat:vidclicct cclebrarc Mifl*as in me-moriam Sanctorum, in quibus hæc verba Ohrifti récitant.//Acijuotiefcitm^ne fecerttis inntet mernoriamfa.ctet!^.VQr\a-.Q\.\r corpus amp;nbsp;fanguinem ChriRi in ccclum (vbi Cbriftus eft) (lefcrri volunt per mantis Angeli.
nique potcft-ne dici qiiicquam abfurdiuSj^rorf«//»»»« dumrogantvt corpus Chrifti Deus acce-ptum habcat.quemadmodum olim accepta habuit Abclis amp;nbsp;Abrahami facrificia Ex-plicent omnia fua fophifmata Pontificij, amp;nbsp;quantumuis licet omnia fuarum diftinétio-num præfidia conquirantinunquam fc pro-fcfto ex his laqueis expedient quos ipfi in fefc conttxucrfit. Qiiod cnim aliquando de Hcraclito amp;' Anaxagora vulgo difttim cft,i-pforum fententias feipfas tollere, id verifsi-medePontificiisdici poteft, Mifl’p facrifi-cium dcfendentibus : jifdcmque Miflæ fa-crificium euertentibus.
nil.
OMne ctiin6civrl^ctlt;ri( O' contradi- d* ^io dilncidu exprefsifcjue verb if extM tn Mißt Çim-Sertptura,ab omntbm Chrtflia.nis conflanterre-ßlt;:io_»-'i'^‘f^ pndiandum efl.
Dogma, de facrificio AUfl'a.
eiufiivTtifia.lt;rn^ contradtblto dtlucidis, expref-y„bù, verhif extet m S crtpntra.
^i^are,dogma de facrificio Adiffa ab omni-
htu Chriflianif confitinterrepudtandum efl-
C 2
-ocr page 52-J6 DE VNICO CHRISTI SACRIF.
Maioris propofitionis veritas in prom* ptu eft.
^'b.io.
Ibid.
Minor fie probatur. Ex illo dogmate fc-cjnitiir Cbrillum tories otfcrri Deo, qiioties Pontificii fuiim illiidMiiræ facrificiiim celebrant.Cui ar7/(paT/alt;5{ opponuntur requêtes loci.
SancUßcattfum'^s per oblationem corporis Ie-ßi Chrtfii femel[fii£tam,'\
Kebr J,
Om»is facertios adfiac ejuotidie operans., équot; eafde^nftpiniojßerenshrfltitiyijHie nttnejua pof~ fint au^n epeccata : hîc verb vna pro peccatie oblatn vtbhmadn prpeiMttm fedet ad dextram Dei fd ijuodßipereji expellas,donee tnimicieias ßcabeÜum pedum etu/fiant.f^nica entm oblatio-ne confecrauit in perpetuum eos i^ut fanllifcan-tur.
Ibid.
Nonvtfspe offerat ferr.etipfumyßcut Pontifex tngredtturtnfairarium e^uotannis cumfanguine alieno (altocjuin oportuijfet eum fape paß fumfuife a condtto mundo}fed nunc fmel in confummatione fculorum ad~.bolendumpecca-tumper iomolationemfut tpßuspatefaEius efi.
u tflatutum ef omnibus femel mort, po sie a Vero indicium: tta if' Chrißus femel ob latus quot;vt multorum peccata tolleret,alteravice abfij,pec-catoconßucteturijs ç/ut ipfum expeclant adfa-lutem,
C hriflits per proprium fa nguinem ingrefus efl femehnfacrartum.aternam redempttonem na-(ÎM.
Talù
-ocr page 53-AO VB RS. MISSAE S A CRI P.
T alu nos decebat Pontrfev cni non ßt tjuoti- Heb.ft. dieneceß'e.'juerntdmodquot;! iiis Pontificib-u priits pro peccatu pr prii viPlunts off'erre, deinde pro peccatis popu!u id eatmfectt fc/nelquiirn femet -ipfttm obtulit,i^c.
Q^amobrcm cùm hæc répugnent: Obla» tio Chrift; vnica: amp;r,Oôlatio Chrifti non vnica: itcm,Oblatio fcincl fa^^a amp;, Obla-tio non femel fiftj, fed quotidic facienda.* Itc'mquc Ciiriftus femel oMatus: amp;, Chrt‘ ftusnon femel fed fxpc oblatus : eff citur ïlccclfirio, dogma iftiid Pontificium con-tradicere Scripturæ, ac propterea falfifsi-naum elfe: quandoquidc eius av?i?«»’/;.qu« in Scriptura continetur,cft verifsima.
Hincvt fefc expédiant Pontificij, variîs Refutatîi fubterfugiis vtuntur. Nam aliquand • diftin rtfponßottii^ ôionem banc adhiben'-, vt dicant, oblatio- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Bern Chrifti qux fit in Milfa.nô elle prima-riamillam oblationem, quam Chriftus femel fccit in cruccjfed elle oblationem com memoratiuam , amp;nbsp;repræfcntatiuam. Quod fiita cft,rclinquitur,vt ifta Milfalis oblatio non fit vera amp;nbsp;realis oblatio corporisCbri-fti:fcd tantum veræ amp;nbsp;realis oblationis co-memoratio.Nam quod cft alicuius rci com-tnemoratiuum: non cft ipfa res cuius com-memoratiuum tft; alioqui fcqucrctur præ-teritum tempus amp;nbsp;præfens iderh elfe : quod nefeio an Pontificij tucri velinr.Ecce autem îc alia diftindio à Pôtificiis propofitatOb-
Ç 3
-ocr page 54-^8 DE. VNIC o CHRISTI S A C R J F. rnsyn-Tri- Ltioncin qui- fit in Mifia candtm eflc obla-Jeat.st/J'.ô. tionèm cuin oblationc qnæ in crucc taéia cil.: fed tsntùm diffcrrc modo amp;nbsp;rationc. Qoovix quicquam dici potilit iniptritius. Ercnimis cft modus oblationis Chrilli.v.c .IcnicI amp;nbsp;ab ipfio Chrifto tantum fieri potue pit,, qucmadmodumex Apoftolo antè t^udir uimus: amp;nbsp;cùm illc modys necen’ario infipiu ob.Iationc Cbcjfti: fiquiscam confidcrct li-ncfioc modojlle proftdto ncgabit ipfum elfe ipfum, quain ignorantiam Philofophi .«afsifsimam efietradiderunt. Atquc vt mugis patcat quàm Pontificijjdum fubtiliGimi .yi^dcri volunt, tclam arancæ tcxant^vthoc mutuerà Chryfoftomo) atque ttiam ipfam artem rcôcdilTercndi violent, in qua tarnen • cxccllcre videri voliint; quædani addamus 1 •’ jdfaciliorem huius rei explicationcm, runtSficlf re Viiius cuifdémquc fubftantiæ plurcs uc ftlluntur y^rijs effcjtum Aâioncs, turn Pafsioncs c-feritid^jfé*TfOTr« Tra.iS'eitti; .luxilio lacilc cuiuis pcrfpicui'æ cdc. potell. Rurfus vnius eiuf-ßhifolent .defiiiquc homiiiis cfic tum Adlioncs tu Paf* yendicare. fiones, cafdem quidem fpccie,fed numero plurcs.Vt, fiquis dicat cundem hominçra fæpjus ambulare.Deniqucquædam funt A-(ftioncsamp;’ Pafsioncs ciufmodi vtfint fingu-larcs,ncc vnqiiam pofsint iterari: vt.natiui-tas , mors amp;nbsp;refurredio Chrilli, quaru hxc cil natura, vt fcmcl tantum fieri potucrint. Jam ipfaChrilli oblatio^de qua difputamus, ncccf-
-ocr page 55-adv ERS. MISSAE S A C R I F. ^9 neceflario ipfius mortem includit; dicitur cnim femctipfum obtulifl'c Deo pro nobis, quia pro nobis mortuus eft; Et afrirmo nuf-quam in Scriptura ChriflG dici offerri Deo, nifi ratione eins mortis, vt infra copiofius diccmus.Quarc fi mortem tollis,fimul tol-lis oblationcm C nifti, quæ fine morte effe non poteff.Mors cnim eft ncceffarius modus huiufee oblationis. Ex quo fit vt Aiftio Chrifti, nempe oblatio,fimul inferat ciufde Chrifti Pafsioncm : cum fit Aótio Chrifti paticntis.Quamobrcm, videntur Pontificij ex Aftioncamp;Pafsionc fingulari haccrc fpe-ciem quandam Adionis,cuius fpccici, plu-rcsAdioncs numero effe pofsint:To t/ c5 Wxa.y 0Ä« confundentes. Quod fi dicant effeeandem fubiedorerit igiturcadem nu-‘ mcrojVt Philofophi tradidcrunt.Atque ita, fi Deo placet, vna Chrifti oblatio, amp;nbsp;centu milliaMifl'arum,crunt vna numero obl itio. Ex quibus intclligitur, Pontificioru diftin-diones,tum Thcologiæ,tum ipfi rpoTT® -7raLi~gt; tquot; eicti ita aduerfari, vt nulla ratione ftarc poS fint.
N^^Uum dogma ejuo legalittm c^rernoniarum T)ogm4te Je vmbra rmocantur recipiendum eft. /aenßeio “Dogma de externo reali Aitjj'a ßcrißcio'^'ii^ tfl etufmodt,vt to legahum c^remontarum vm ■ t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nidi
brArewcetKur.
C 4
-ocr page 56-4° De VNICO CHRISTI SACRIF.
dogm i de externo nbsp;nbsp;re alt Adt^faßt-
crijicio recipiendum non efl.
Explicatia Maioris propofitionis vcritas fæpe extat y»pfr. «ig«. in feriptis Apoftolicis,vt Galat.5. Coloff.x. meiui. nbsp;nbsp;nbsp;Hcbr,7.8.9.lo.ii.i^.amp;c. ncc eam Pontificj
folcnt in dubium rcuocarc.
Minorem fic probamus.Sacrificia externa amp;nbsp;realia fptftafTc ad legis pædagogiam amp;nbsp;ad vmbras veterisTcftamcnti, maniftftu eftex libris Mofis : Adde lueiilentifsimam Heb.?, doftrinam Apoftoli in epift.ad Heb.vbi tc-ftatiir externa illa vfque ad tempus corre-ftionisfuifle impofitadioc eftjdurafTe vfque ad aduentum Chri{li,ac tune fuifle abroga-ta.Quod fi vfum externoruni facrificiorurn rcuoces: norme ad veterem Legis pædago-riercderis? Non reuoco,lnquis,lcga-wƒƒgt;o«/?l)n(J p. . S • xT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J- • 17 ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’-j
Tontif. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lacrincia.Ncnipe ita dicis.Verum : quid
iuuatnominis mutatio,cum res ipfç prope-modumeædem elfe videantur? Age , difpi-ciamus quam propeMifla vcüra ad legales cærcmonias accedat.Nunc enim idola ve-ftraamp; fexcenta eiufmodi prartermitto, qui-bus non iam Veteris Tcftamenti cæremo-niaSjfedipforum Ethnicorum ritus,magno piorum omnium gemitu,eftis imitati.
Ctmparatlo Lcgalium cærcmoniarum temporibus, ^iffecum Tabemaculum velo diftindum fuitiln tem
remontis. {. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n- L i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i-r-
r»lt;/« £AD(/.Dquo populo cancelns èi locorum dncri-Cr fanih mine feparantur.In Jcgali Tabernaçulo al-
‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tare
-ocr page 57-ad VF R s. M I s s AE S A C R I f. 41 tarcfuit:Vosnon vno.irrone pluribus qui-dcm altaribusjcft’s coiitenti. InTabernacu-lofuit ciridclabruni cum lampadibns: Tcm pla vcftra Candelabris amp;nbsp;lairpadibus collu-ccnr.Iilic ficerdos ab aliis ccrto amp;nbsp;præfcri-pto vcftimcnti gcricre d'ffcrcbat: Veftri fa-cerdofcs pr.rfrriptarum vcftiuni amißii 8c tiinicis talaribiis inuoluti non ni(i lento pafTu in iTicdiiim prodeunt. lilic faccrdotes offcrebant ram pro fuis quàm pro populi pcccatis; Apud vos qui facerdotes dicuntur, tamprofe quàm pro tota Ecclffia facrifi-ciuin fe Deo facere profitentur.Q^'d thuri-bula,fufFirMenta,amp; rtliqiia ciufmodi com-inctnoremjquæ vosà Icgalibus cæremoniie ad commcntitia ilia vcftra facra pcrperam traduxiftis? Atquevtad Miftam veftram ac-cedaniî adeô vos hic dek ftat præpoftera ilia veteris legis imitatio,vt ipfum ctia Miflàe fiomen velitis ex lege deriuatum: nempe ex Hebraico vocabulo MilTaCquod fufficien-DeutAa^ tiam fignificat) licet, Mifta, Latinum cflc vocabulum nemo vel mcdiocriter cruditus haftenus ignorauit. Cur autem Miftam à fufficicntia diflam efle cxiftimetis, non vi-deo:cùm amplitis ccnties ccntcnaMiflarum millianec viuis nec mortuis (liquidem vo-bis ndes habenda eft) haftenus fuffccerint. Qninetiam fiquis legales illos ritus in me-moriam reuocet.quos Hcbræi.Teruma, 8c Tçnupha Y9çarunt,quuin Yxdclicçt oblatio»
-ocr page 58-4i De VNtco CHRISTI SAcRir. vel cx azyma confpcrfione, vel ex frugum primitiis amp;nbsp;rebus aliis fiebat, res oblata furfum tollebatur à facerdote, amp;nbsp;varie mo-uebatur, qua poftca facerdos ipfe vcfcerc-tur: ac poftea confideret quid in Pontificio-rum MilTa fieri folcat.dum illi tollunt, mo-uent, ac varie traftant agitantque fiia ilia accidentia fine fubiedo: is profvfto Ponti-ficiorum ludaizantiu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;facile ani-
maduertet. Quapropter, cum amp;nbsp;ipfum fa-crificij externi nomen, amp;nbsp;ipfi Mifiæ ritus, proxime accédant ad cæremonias veteris Tcftamenti,amp; legalibus vmbris lucem E-uangclicam obfcurcnt: manet quod dixû mus; dogma iftud de Mifia: facrificio non efle recipiendum.
VI.
JUÎffdm MM
ç^Iin AftjfaJàcrificium fît propitiatoriumpra tmm pnft- nbsp;nbsp;nbsp;pfccatü: er^oftfttod ahfit)flare non poflitnt
»a vntt pro Chriß-i verba:
[oan.1^.
ConßimmAtHm ry?. quod idem de his Apo-ftoli verbis dicendum eft.
Heb.$.
Heb.10.
Heb.?.
X 1030,4.
confummatwfailtu efl anthorfalatls attr^ tia omntbM efui ipfi aaficHltant.
Knica oblattone confummauit in perpetuum eot ^uifanblificantur.
Chrifltufiemel obîatM vt multorum peceata toUeret,
T)eHi mifit filiumfuunt Vt ejfietpropittatiopro pece^ii noflrù,
Deleos
-ocr page 59-AÏXVRRS. MISSAE SAC RIF.
Thelens ejuoâ ai-jerfM nos eratchirographumColoS. »« tpfum 'e medio faflultt aflixnm crurt.
i^avoluntate fanUiftcati ßtmus per tionem corporis lefa Chrifli femel.
■ ^md tnortniu efi, peccato mortuus efl femel. Roto.ä;
Chrtfw pro peccatis femel pa/fitsfait ; ^ufias j pet.j. pro tniuftis vt nos ad Deum adduceret.
Confecjuens eß falfifmam bla^hemum;
Falfi.imum tgitur (f blajj/hemam efi Antecedens.
Efvt Confeptentis ifacrifcium ÄEiJfa rei't-ciendum ejl.
Conncxi Hypotbetici confequcntia pa- Exflissti» tet.Nain fi viiico Chrifti facriticio in cruccAfquot;'quot;”^, faclö p.ccata dclcta fiint, nobifqnc Deus redJitus fft propitius ; ipfc ctiain Chnftiis clai irs.iinis verbis in crucc teftatus tft, fe tu caomnia abfoluiire qiiæ ad offerendum pro peccatis noftris facrificium pertincbaticcr-tenuJbAaltisfacriheiis locus fupereft, qua: fint propitiatoria pro peccatis. Idque ma-nifef’c confiât ex natura pcrftlt;Sionis,quam verba à Cln ifio amp;nbsp;Apofiolis vfurpata figni-ficant QuoJ enim femel perfedum eft, non fitadbuc:amp; quod adhuc fit, non eft perfe-ftum.Porto Chrifti facrificium in crucefa-élum,abfit vt imperfedum,contra tot Scri-pturç tcftimonia.dicamus.Q^od fi perfeftd cft,quidopus eft alio facrincio propitiato-riopro pcccatis.’Præterca fi chirographum ^uod aQuerfus nos crat,ita ç wedio fublai«
-ocr page 60-44 Dr vNico enttsTî sÂéR’ÿ, eft.vt cruci fucrit afF.xum; fequitur nulli ali J facrificio quam vnico facrificio in cruce fa* ÖO remifsionem peccatorum noftrorum,amp; jpfam pro pcccatis propitiationcm clîc tri-bucndim.quot; Vrgct cnim vocabulum A FF Xy A/;adcô vt fruftra conentbr Pontificij remifsionem peccatorum foli cruci amp;nbsp;paf-fîoni Chr’ftiaff xam,indcdctrahcrc,vteam fuæ MÜfe facrificio perpcram afFigant.
Refpondcntidiios effc gradus remifsîo-rt/fr'oUonù nis peccatorum Vnum.vt Deus velit rccnn-Tantific. ciliari,quantùm in ipfo cft. Altcrum,vt cfFi-caciter homines in gratiam rccipiat, accc-dente eorum fide amp;nbsp;pœnitcntia.Priore gra-dum efle in ipfo mortis Chrifti facrificio: Pofleriorem verô in Mtif.e facrificio ineffe. Atque ad huiufcc diftindionis côfirmatio-nem profcrunt 2.Cor.5.
Dt u trat tn Christo muntium reconcilians/î-t 'i,non imputant eit peccata ipfurum. Et paulô
F econciliamini Deo.
Ex bac Pontificiorum refponfione îta Ç^iffe facrificium eucrtimus.Pofterior gra-.’us remifsionis peccatorum ab illis afsigna-tus,nihil aliud eft quam applicatio facrificij Chrfti ad fingulos homines:vt perfpicuum eft ex ca definitione quam afferunt: amp;nbsp;ex A-poftoli loco quem citant. Nam perinde eft ac fi d c'-t,tune nos ficnficij Chrifti actanti beneficij effe participes,(juum ipfum vera
-ocr page 61-ad VER s. MISSAE SA CRTF. 4$ fiderecipimus: qiiemadmodum ex Apoftoli do6hrina,tiim fruimur rcconciliatione per Chriftum fada, quum percepta Euangciij prædicationc,re vcra.cum Dto rcconcilia-mur.Quinctiam Tridentina Synodus definit, Milfe facrificium fiiifle
inquit, cruenti facrtfici]f^lntaris virtm in rt-mifsiontm eorum (Jha à nobii ejttotidie commit-tHnturpece ttorum applic^retur,\:\nGten\is Synodus.lam nos igitur ita cocîudamiis : Si ap-plicat’O facrificij propitiatorij non eft i-pfuin facrificium propitiatorium (nam qui rem cum rei applicatione confundit, is la-borat lt;r'/ttKo»ee;)amp; in Miflaeftpofte-riorille gradus applicationis (quemadmo-dum ipfi Pontificij definiunt) fcquitur, in Miffanon fieri facrificium propitiatorium propeccatis.Vrgcamus enim locum Apo- i«w3p(W ftoli,hoc modo.
T)en^ymc\ü\x.,reconciltinit notßhiperlefum
Chr flum,deditijj nobis mtnifierinm réconcilia- C01.5. rMWJj-.Itcm.
Pofuit in nobisQviC^yxit) fermonem reconcilia-tionis. ItaijMe nomineChnfli legationsfùnginmr •velntDeo exhortante per nos: oramm Chrtßt no mme,reconciltamini Deo. Fecit enim vt ejui non nonitpeccatMm,pro nobis peccatum eßet, vt not cificeremur in^iti t Detin f'Io.Yixc Apofto'us. Cùm autem rcconciliatio cum Dco fit eft'e-ôum facrificij Chrifti:duo colligoexhis ApoftoUverb», Vnum : Paftores Eçclcfix '
-ocr page 62-4«? de VNICO CHRIST'I sacrïf. eflcminiftrosapplicationis facrificij Chri-ftiihoc cftj miniftros, non facicndi(vt ifti volunt^ fed applicandi illius facrificij ciiius virtutc cum Ùeo reconcilianuir. Altcrum; ipfam applicationcni fieri,non facrificando Chriftuni (quod fomniuni eft Pontificiorn) fed doccndo,moncndo, hortando, iis deni-que præftandis omnibus quæ ad Eiiangclica prædicationem pertinent. Sicenim Paulus, Deda, in quit, nohù mimilerium reconctltatio^ Kw.Itcmquc, Pofùitin n bü/ermonemrtcQnci-Uationis, nomine ChriFii legatione nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et
rurfus, OramM Chrifli nomine: ReconciHarnini nbsp;nbsp;j
Deo, Itaque non dicit ApoftoIus:Sacri- i fîcamiis Cbriftu pro vobis (quin potius nos rcuocat ad vnicinn Chrifti facrificium, quû ait Chriftum pro nobis faftum cffcpcCcatu, id eft, oblationem pro peccato) fedtora-inus,moncmus,hortamur,vtcurnDcorc-concilieniini: nempe vt fummuin hoc , per Euangclij prædicatiqncTobis oblatum be-neficium, qua dccct fide ac reuerentia rcci-
u piatis. Porró,hac etiam in parte fibi contra-dicunt . Cum cnim velint facerdotem tam pro leiplo quam pro aliis lacrihcarc ; cum-que vetent ad altarc acccderc nifi poft pcc-catorum confefsioncm amp;nbsp;abfolutioncm: quomodo, rcfpedlu facerdotis facrificium iftud propitiatoriu pro peccatis cirepoteft? Vlterius etiam progrcdior,amp; affirmo , hoc commento rucre aliud Pontificiorum com- j
mentum
-ocr page 63-ADVERS. MTS SAE S A C R I P. 47 wentum de pœnitcntia, indulgcntiis,amp; cia* uium poteftate.Tradunt cnim in pœnitcntiç facramcnto(quod vocarj mérita Chrifti dif-pcnfari àfaccrdotibus, amp;nbsp;ita pœnitcntibus applicari vt plane à peccatis libercntur.Ob fecrojihæc vcra fiint, quorfû ergo ifta MiC-falis applicatie, quam ifti vocant facrificiû propitiatorium pro peccatis? Denique, vt error alius alium trtHlit,quum dicunt homines in gratiam recipi perMifl'æ facrificiiim, acccdentceorum fidc;tollunt quod alibi affirmât de opéré (vt ipfi quidem loquiintur) operato: quod imprimis in Miflæ facrificio commcndant.Maneat igitiirnoftra conclu-fio: nempe vnicum Chrifti facrificium in crucc pro nobis oblatum ita fuifte pcrfcâu, fuifque omnibus numeris abfolutum,vt rur-fus fieri neque debcar,nccctiam pofsit: aô propterea id effe falsifsimum quod Pontifi-de Miftæ facrificio propitiatorio fo-inniarunt.
VIL
SJ in Äiißa ßtJacrificitim propitiatorium pro pfccatis : ergo (^uod abßt) trrtta fùnt bac ■^poJloltverha:
y cftpeccatoTHmremmio, nan elr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
t Hco.io. oplatm pro peccato.
Purgationepeccatorum noJlrorumperfètpfùm Hcb.i. ßailaßdit ad dextram Mateïlatü tn exceljts.
Conß^uens eßtmptum.
Impium
-ocr page 64-48bEVNrCO CHRISTI s A C R I F.
Impium tgùurefl Anteceiens : Etvi Conß-, cjuemii ßmficium Adijfa reitctendum efi.
Ksefheati» Connexi Hypothetic! confeqiicntia ma-eft; quia verba Apoftoli a.vTtlt;pa.ri)Lui opponuntur iis quæ Pontificij de ftio facri-ficio proponût. Nam Apoftolus poft remif-ftoncm peccatoriim,quam Dominus nofter IcfusChriftus pretiofo fuo fanguine nobis comparauit,ncgat amplius efte oblationein pro peccatOjtjuod Pontifieij affirmant.
Recurrunt illi ad diftinâionetn primariar tt/ponpoait^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;commemoratiuæ, quam nos
V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ctiamiiftam di-
ftinéfionem pugnare cum Apoftolo qui ob-lationem Chrifti, vnicam efle, in iJlo ipfo loco,affirmauit.Qiiod autem dicitur prima rium,cùmadid riferaturquod fecundariû eft, vnicum elfe non potcft. Quare cîim ex hac inepta fne quid grauius dicam) Ponti-ficiorum diftinftionc fequatur y plures efle Chrifti obla iones: Scriptura viro doccat, Tnicam efte Chrifti oblationcm;tcnct fupe-rior noftra Conclufio. Quid, quodiftadi-ftinélio eft extra propofitum huiufee obie-étionis? Quæro cnim, annon ea Chrifti o* blatione,quam vocant primariam, compa-rata fit peccatorum rcmifsio? Credo no ne-gaturos,nc innumerabiles Scripturæ locos cxpungcre vclle vidcantur.At fi eft remifsio peccatorum: non ampliùs eftoblatio pro pcccato,inquit Apoftolus. Qu^orfum igitur bxc
-ocr page 65-ADVERS. M I SS AF. S AC R I f. 45» bæcdiftindio?Expcâo fanèdum dicantre-itiifsioncm pcccatorum vnam clTc prima-rïam,amp; akcrani fvcunJaciamrac tiirr. huius diûinélionis ration cm ab illis poftulabi-mus.
VIII.
SlinMiJJafitverayrealisç^ externa, a b la- rnulflü tto corporù ßn^quinls Chrtfivergo ver a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ty
reipfa Cbriflm in Abij[a occidttur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fin^uiuem
C.,/!,,«., fUßfinm,.
i-^ttnr ell Antecedens.Etvicon-jèt^uentisßcrißcinm Msßt reijciendnm e/i.
C nncxi Hypothctici confequcntia fie s.xflicat!a probatur.Scriptura docct, Çhriftum fc pro /»pfnoruar nobis obtulific Lgt;co, quia pro nobis mor-5quot;’”'”'’-tuus cft,vt patet cx fequentibus locis.
Jd fèeit femel tju wn femetipßm obtnUt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Heb.7.
. Q^a'ito m.tp^is jànpu’s Chrtfli qui per Spiri- Hcb.9. tnm aternum feipfurn obtnlit incnlpatum Deo purgabitconfcientiamveflr^im.çfc.
lApeejue vtfepe o,feratfemetipß'a,^c. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ibid.
ChriAuafemeloblafM vt mnltornm peccata Ibid. tolleret.
■ ' ffii tradiCM ef propterpeccata noflra,(f ex- Rom.4. ^ttatus efi propter iufhfcatwnem no/lri.
Qttt proprio filto non peperctt,fedpro nobis o- n^om.S. mntbM tradiditeum, ç^c.
dtlexit tne^ebr tradtdit femetipfnrn pro Galat.i. V^e,frt.
Chr^m ddtxitnoSf tradidit femetipfnm Ephefj»
-ocr page 66-$0 De vmco christi sacrif. pro nobt-s oblaüonem ôquot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deo.
I’ !(3, ChririM dilexit Ecclefiam femeüpßtm tra* dtdit pro ej,
Ioan. 10. Eoo ßtn 'PafiorbonM. Bontu Pafior animant fnara dat pro ouihM.
Cal.it.t. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deditfemeiipfant pro peccatis noßri-t,
i Tinio.t. femettpfum dedtt redempttonü pretium pro lt;pabufuis.
^jti dedttfemetipfum pro nobis, Hebr.io. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;voluntatefanbitßcati fummper oblatioigt;
ntm corporis lefu Chrish.
Ecb.y. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nftjne vtfape ojferat femetipfum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alia^
t^iiin oportuijßet eumßpe pajßumfitijße, c^c.
Ex his amp;nbsp;confimilibus locis (ijuos in hac diftinftione fçpiiis rcpctcrc amp;: inculcarc co-gimui) tfficitur; Chriftnm cx vfu Scriptu* ræ,n5 .iliarationc diei ofFerri Dcojnifi propter vcramac realem ipfius mortem : ade^ vt huius locutionisiCfiriftiis oblatus cft,ne-cclTariohic fit fenfus.'Ciniftus mortiiuseft. Aflfirmo nunqua aliterScriptiira loquiifcrat êtç-a«'/»' Pontifie j,fi modopofsint. Quamob rem fi Cbrifius vereofFertur in MifFa; Chri-fliis in M'fla veie occiditur qiiod abfir. Chriftus enim nonamplius moritur; Mors Rom«-. gt;11' vlrra non dominabitiir, inquit Paulus. Rrfuttth Refpondent facramentalem fieri immo-rtb-Qniia^it lationem Chrifti in Mifiaipropterca quod, inqiiiiint, vi tranlFubfiantionis feparatim conficitiir corpus: amp;nbsp;Ftparatini fanguis e-tiam couficitur:Iicct,pjoptcr eoncomitan-tiam.
-ocr page 67-AnVKRS. MISSAE s A CRI P. 51 tiam,non fcparcntur.At nos Sci ipiuræ locû pofccbanius: quorfum igitur pcrcgrina ifta amp;nbsp;commentitia tranfriibftantiatiü? Q^is c-hini non vider tranflubftantiationeni facri-ficio minime conucnirc.^ Nam in ficrilàcio no côficicbatiir.-boc cft,nô ficbat.’fed confi-tiebatur,idcft,occidcbatur vidima.Voliint aiitcm fua tranflubftantiationc faccre corpus illud Chrifti quod otterant.Q^iid igitur habet ilia cum facrificio commune? Cæte-rîimhæc diftinftio, amp;nbsp;fccumpugnat,amp;i-pfam Pontificioru fentcntiam cutrtit.Nam corpus amp;nbsp;fanguinem fcparatim confici,amp;, propterconcomitanriâ corpus à fanguine non feparari; bæcduo ài/TupaTtxvç Si con-tradiftoriè dicuntur. Rurfus fi facramcnta-lis eft: non igitur vcra cft immolatio. Quia facramcntalc relate dicitur, rcfertûrque ad To'aXitflii/sv amp;nbsp;ad earn veritaté cuius fignuni continet.Quôd fi idem cft, amp;nbsp;facramcntu, amp;nbsp;veritas; lam periit vtriufquc clatio.quæ non poteft efle fine duobusdiftinétis terminis. Adhçc fi propter tranfTubflantiationcm immolatio Chrifti in Mifla dicitur facra-mcntalis; fequitur.tranfi’ubftantiationc efle facramentum. Atqui; facramentum cft vifi-bile: ifta vero tranfiiibftantiatio quam fin-gunt Pontifie j,eft plane inuifibilit : imo no modo non corporis, fed ne animi quidein atq; intclligcntiæ oculis haélenus vnquam patuit: quippc cuius rationem tranftiibftan-
D i
-ocr page 68-QÿoJiiam immiilatio-
52 De VfîICO CHRIS TI SACRIF. tiationis parentes née jntelhgunt ipfi nec aiiis Ÿrtqüaln intelligibiïcin reddere potiic-runt: quemadmodum nos,fi Dominus coii-ceflerit,peculiari liacdo're inftituta difpu-tatione aliquando probabimus. Ad fumma: nihil rcfpondent Pontificij ; quia proferunt tcftcmjqui alio tefte opus habet(abfit cnini vtfomnium illud tranffubftantiationis ad-mittamus) amp;, quod ctiam grauius cft, hæc diftindio facramcntalis immolationis, qua fuffulciuntMiflæ facrificiojcofirmat noftra fcntcntiain,neduni cam euertat.Nam fiob-latio dicitur propter immolationcm:amp; im-molatio cft facramcntalis: cft igitur facra-mcntalis quoque oblatio, ac propterca non vera,ncc realis.’quodifti dicunt, amp;nbsp;nos im-pugnamus. Forte tarnen videri pofsint non incommode plané immolationcm ad fuani tranffubftantiationcm referre : quandoqui-dem ca iampridem in caüfa fuit, cur innu-i-merabilcs homines veram de Cœna Domi-
(oa- ni doftrinam amp]cxi,in tota propemodum utniat. Europa,gladiis,fl;tmmifquc immolatifue-rint;
ix.
tn Atllfa Ç natura ven nbsp;nbsp;externi (àcrificij, vi
Chrilkmm ^'Vt£ltmaimmutetur:dr ChriRuj iamimmu-iancrficari. tari nonpotcfiiCerte Chririuinöpotefltn Adilfâ /àcrtficari.
Verumefb Antecedens,
rtrum igttur amp;nbsp;conficjuenstEtvi cnnfèquene
tu
-ocr page 69-ADVERS. MISSAE SACRIF. 5J tó fierificturn Afifia commentitium efi-
Connexu Hypothcticü fatisper fc lucct. Ex^Ucatia, AfTumptu habet duas partes. Prior,ncm pc in facrificio viftimam immutari, probatur ex iis omnibus locis qui agunt dcfacrificio-rum externorum ritibus,vt Exod.icj.Lcuit. i.i.j.amp;c.patct ctiam corum omnium exem-plis qui vnquam facrificia externa amp;nbsp;vifli-masDco obtulerunt. Poftcriorem Aflumpti partem: videlicet, Chriftum iam cfle omnis mutationis cxpcrtcni,ncmo Çhriftianus ha-ólcnus negauit.
Rurfus illi ad fuam tranfTubftantiationem n fiiiatio. tanquam ad afylum rcfugiunt,ac refpondét, in fuo facrificio mutationem quoque fieri: quiafubftantia panis amp;nbsp;vini (inquiunt) mu-tatur in corpus amp;nbsp;fanguinem Çhrifti. At e-nim fi ita fit fiibftantia,igitur panis amp;vini c-ritillaviâ:ima,quæoffertur;non ante corpus amp;nbsp;fanguis Chrifti: quod tarnen illi vo-lunt.Nam ifthæc mutatio , non accidcrct Çhriftojfcd pani:ac proindcpanis ipfeeflet viftima-Verfent feinomnes partes Ponti-ficÏj: exhis tame duobus incommodis fem-perin altcrum incurrent: aut, panem facri-ficari amp;nbsp;offerri Deo (quod noliint;) aut, ' Çhrifto muçationé açcidcrc : (quod abfit.) Ecee quemadmodum Pontificij.finc Scri-pturæ gubernaculo nauig tes, ca tempefta-te iaôientur,vt omnino,aut io Scyllam incir dant,aut irrCharybdim.
P î
-ocr page 70-54 Dk VNICO CHRISTI SA CRI F, X.
Ç qtiotidie Christus in ßicrißcatur: chiftû non vJ frag Chnsim ijHctiàte fati facit pro peccatù tAcriJicMi. nottf’},
Confecjiiens est fàtfum.
Falfarn i^itnr fintertdens : Etvi confeqnen-. tes, Mijf^ftertfeiam reifciendum est.
Explicatlo ConnexiHypothctici confcijucntia pro-ftiperiorisar baturexhis locix.
rraditus etl propter peccata nostra, çfc, iTiïs^i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dédit redemptionis pretium
prj cjiiihufuts.
Hebr. lo. S.intlfcadfumusper oblationem corporis fe^ fil Christi femel.
Rom.5. St quiim mimici ejfemits, reco'nciliati fuimiis Eteo per mortem fh^ eiiisimiilto magis reconciliA-himur oer vit-im ipf 's.
Roni.8. Deus rmfo fuofUto confirmato carni peccato obno.xiit.^ depeccato damnauit peccatum in car~ ne.
iCor.$. Fecit vt ejui non nouitpeccatum, pro nobis peccatum eßet-, vt nos efficerentur iuFlitia Det in eo.
Eradidi vobis Christum mortuum ejfe pr», peccatis noslris.
Gâl.r. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^nt dedi^ femetßfum pro peccatis noFirisj-vt
eximeretnoi e prafenti fèculo m.ilo.
ïphef.i. nbsp;nbsp;nbsp;‘fn i^ito h.'.bernas redemptionemperfanguinem
ipf quot;,remi:fonem peccatorum.
CoL.i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Plaçait,pace perfanguincm crucis eius fa-
Fla^pef
-ocr page 71-’ADVEK s. mi s s Al SACRlr.
£{a,peretim reconctltare nos fihi, ros quondam ablt;iltenatos ho^es nuncß. ibij. reconciU^ttit in corpore carnis fus. per mor~
temy^^c.
’Tnr^ationc peccatf rum noßrorum per ßip. Heb.». ßtm ^El.tßditad dextram m^tefiatis tUtm ex~ celfißiniA.
7^ncßmelin conpimnationeßctilorum a,d Hcb.j. nbolendum peccatii per imrnola:ionegt;n fuitpß;ts p‘ttefaElM efl,
nicapropeccatisoblataz’inimiinperpetuii Heb.io. ßdet ad dextrant Dei-
^mpecc.itanoßrapertuUt in corpore Gso pt- i.Pet.t. per 't^nit^vtpeccatis mortui, tnflitia vtneremM^ cutM vtbtcio 'nßnati eÜis.
Chrisiies l.tutt nos 4 pecc-ttis noftris per ßn-gninc'n (ham. QpMniam es redemi- Apoc.$. ^inos Deo per ßnoHtnern tunm.
N onreb'n caducisyargento vel auro pttHisre- i.Pct.i. dempti: pd pretiopßnauine agni tmm.iculati.
Ob td notit foederis mediator eßyVt mirte in- Hcb.Sgt;. fercedenteadredemptionem earum prmarica-tionum ejua fierunt jub priore Teïiamento, vo-catiypromijjionemaccipiant aterna hareditatis.
Hoc eß fani^^uis meus noitiTeFlamenti cjui pro Matb.iö. m dtis effttndirur in remißmempeccatirum.
Exhis Scriptiiræ locisSt plerifquc aliis eodcm fpcdantibus, tft'ccitur; fitisfaftio-nem propcccatis noftris cffe tffcduni nc-cefTarium f.xcrificij Chrifti: adco vt, ex vfu Scripturæ,pofitafatisfiôtione pro pcccatis.»
-ocr page 72-DeVMICO CHRISTI S A CR I F.
ponatur facrifciuin Chrifti: amp;nbsp;vicifsirrijpa * fitoClirifti Gicrificio,ponatur fatisfaóHOjp pcccatis : idcp in caiifa fieri debet.
Falfitas confequentisfacile collieitur ex iifdcmlocis: ex qiiibus confiât fatisfaólio-nem pro peccatis femel à Chrifto pro nobis
1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;faélam clTc: tune videlicet quum fe obtiilic
' in cruce viétiinam Deo pro pcccatis no-flris.Qninctiam bac conclulionc res ipfa fa-cillimc patebit. Nam Clirifluspro nobis in cruce moricns , auc perfekte fitisfccit Deo,aut, imperftde . Iinpcrfeélc fatisfe-cifle , ab fit à Chriflo redemptionis noflræ autore amp;nbsp;effeélorc pcrfeélifsimo I atque id., nc cogitari quidem potefl abhominevere Chrifliano. .Si perfede Cbriflus fati.fecit Deo, quum feipfc facriEcauit in cruce pro nobis: cur, obfecro, qiiotidie Cbriflus eft facrificandus vt pro nobisfatisfaciat ?
XI.
ehn^u’n tn çy I hodie [àcrificanâ is ejfet Chin-if, id fieret nîfi^ari,
etwfitufacho fimel in crucepro nobiifaEla, nobis appltcaretur.
/V eutra. rutione fitcriUcandus efi.
NuUa i^itur. Etvi Confequentis; Sacrificium Miffit rettetendum e/l.
EiefiKatia ^Conncxü eft perfpicuum,nifi tertia ratio-Poitificij proférant, qua doccar nos cr-* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ raffl- orapa'ri i^^eetrifehci/piireütç, at no poflut.
Alfumptum habet duo membra.Prius ell;
Chti-
-ocr page 73-a d VFR s. M î s s At S A C R I T. 57 chriftiim non cfTc facrificandum vt fatisfa-ciat pro pcccatis noftriszatquc id argumcn-tôjfupcriori proximo conRcimus . Quod ctiamnum confirme fcqvcnti rationc ad in-cemmodum ad’gcntt. Non (1 liodic facrifï-canduscftChriftus , vifatisfaciat Dco pro nobis: ergo hodic Chrifto patiendum amp;nbsp;monendunl eft. Si caufam qiixris : attende qmd fir fatisfacerc Dco pro nobis : quod prociildubtó idem eft, ac.folucreDco quod dcbcroiu.Dcbcmus autem mori, nifi Chri-Itiis pro nobis fit mortuus. Quare dicimus, C'jriftuni Deo fatisfcciflc, quia Chriftus femel perfoliiit pro nobis, quatenus pccnas peccatis nlt; ft:ris iufto Dei iudicio débitas, pro nobis pact dignatus eft. Qtiarc,aut, non pltneChriliUs pro nobis fatisfeeit ; (quod inipiu eft vel cogitarc : )aut, Deus ciufdem debit! folutioncm bis exigit; (quod blafphe mueftdicere0aut,Satisfaccre,n6 eftfoluc-re, hoc eft.ipfum non eft ipfumtquod afnr-rrtarc, iâ non eft diflerentis, fed dclirantis.
Pofterius membrû eft; Non etfe hodie fa- PowtÿîciorS crificandû Chriftii, vteiusfatisfaftio femel in cruce faftanobis applicetur.Quod mani telta h.ibct rationem:aliocjm,ncccflario (vt refc/i,Kr. Vulgo in fcholis dicirur) fequereturimplica tio cotradiftionis. Nâ fatisfaélionis appli-catio infert fatisfuftioncm prius fadâ.At ifti volunt, in ipfa applicarione effefaciendam. Répugnât auté idé effe faduin,amp; faciendu. tradifUt.
-ocr page 74-58 De VNICO CHRISTI SAC RTF. Secundo: fi itcrum facriPeari debet Chri-ftuSjVt eius facrificium femel faétiim nobis Äpplicctur : ergo, fimili ratione; incarnari itcrum debet Chriftus,vt fruftus eius ivtf-ap-'
Rom.Ä.
Coloir. *
Si incarnationis, nobis applicctur: iterum Chrifto moricndiim cftjVt meritum mortis eins nobis appliceturrdcnique debet itcrum Chriftiis rcfurgcrc,vt beneficium re furrcftionisipfius nobis applicctiir;ncc po-tcrunt Pontifie} rationem difsimilitudmis proferrc.At nemo non fentit qvàm b;rc inepte dicanrur.Teruo: fi Miffa eftapplicatio facrificij ChriftI: non cfl igitnr ipfurr.Cbri -fti facrilicium. Vt enim donatio rei, aliud cftcjuam,rcsdonatj:ita applicatto,iliiid eft quam id quod applicatnr. Qiiarto : fi in Sacramento ßaptifmi facrificium Chrifti amp;nbsp;mors ipfius nobis verè applicatur (ita doce-teApoftolo) nee tarnen in Biptifmo fit facrificium (ctiam Pontificiis aflentientibus) nihil eft caufæ qiiamobrem necefie fit in ce-Icbranda Cœna D.ficri facrificium, vt mortis Chrifti beneficium nobis applicctur, Quinto: eademum ratio applicandi facri-fic j Chrifti tenenda eft,quam ipfc Chriftus inftituit. Eftautem duplcx,vt ante didum eft; vna cft,intcriorefficaeitas Spiritus San-öi: altera, eft exteriorprædicatio Euange-lij,amp; ca quæ ex ipfius Chrifti inftituto ad Euangelicam prædicationcm pcrtinét.Nec vfquatn extat .0 Scriptura,Chriftum cfle fa-criß-
-ocr page 75-ADVKRÇ. MISSAF. sac ri F.
prificandum,vt eins ficrificium nobis appli-Cctur.Cum cnim fanelifsimnm hoc facrifi-ciiim femel in cruccfaftum applicetur cre-dentibiis : amp;nbsp;fides in nobis ingcnerctur à Spiritu San5lo per Euangclij prædicationé; hinc pcrfpictiiim efle potcft,qiiænam fitve-ra ratio huiufccfacrificij nobis applicandi. Ad cam rem faciünt fequentes loci.
Pro eù ego finPlificv meiplùmyVt fint nbsp;nbsp;nbsp;ipfi Ioao.17;
fiinEltficatiper veri^tem: non pro eft autem rogo tant'iirn^fed amp;nbsp;pi^o fi ‘jftiptrfirmonem eorn ert-ditnri fitnt tn me.
Christ participesJt(m'V,fi modo prinetpium Hel’-Î;' Ulud epuo fiiîentamur,firmum tenuermm ad fi-nem vficjtte.
Cum habearntifficerdotem ma^nuprafePlMm^^'^^oi. dornui Dei,acced£tmM cum vero corde nbsp;nbsp;certa
perfiiafione fidei.
^uem propofitit T) eus propitiationem per fi- Rom.fi dem m finq^ttine ipfi'ss.
adcceffi^is ad nouiTePlamenti mediatorem Hcb.i*; lefum nbsp;nbsp;adfinguinem afierfionis. Et loci con'
fimiles, ex qnibiis intclligitiir , beneficia Chrifti nobis applicari fide, quam videlicet Spiritus Dei in nobis cfficit amp;c format per Euangclij prj?dicationcm. Fateorquidem ipfam prædicationem elfe aliquod facrificij genus, nempe fpiritualis St figuratè didi: quemadmodum Paulus aliquotics de præ-dicando Euangelio verba faciens, ad fieri Romafi fiçium allufit,Verum,quid hoc ad Mifl« fa- PW.»«
-ocr page 76-tSo Db VNTCO CHRISTI s ACRTK,
tum crificium? Quid, obfecrô, commune effe, Buamtli) poteft Euangclio clarè amp;nbsp;aperte annuncia-amp; expofito, cum Miflie theatralibus, ac netfl. mutis fignis, eiûftme perobfcuris fufurra-tionibiis? Imo vcro facrificium Ipjrituale Euangelijprædicandi, commentitio Miflæ facrificio plane répugnât . Nam quoties praîdicatur Euangclium ex inftituto Chri-fti, totics Cliriftus offcrtur, non Deo(quod iftidefuaMiirafomniant} fed nobis, vt i-pfum vera fidc reccptum totis animis am-pleôamur. Q^iinetiam per Euangeltj prx-dicationcm, non Chriftus facrificatur , fed nos ipGDeo facrificamur , quatenus verbi. Diuini gladio fpiritualiter maâati , Deo Kom.15. confecramur, amp;(vt Pauli verba vfurpemus) noftrioblatiofit accepta, fanôlificata per Spiritnm Sanftiim. Quid plura ? expendant, quid fibi velit vocabulum, Appliçari; amp;nbsp;facile intelligent , Chrifti fac'ificium nobis appliçari, dum Chriftus offcrtur, non Deo, fed nobis. Ex quibus omnibus conclude, Pontifjciorum t ffugiuin de applicatione fa-crificij non modo non adiuuare, fed omni-np potius euertere ipforum de MilTæ facrificio fententiam.
sitrißc;^
interficrifiàum Chrtfli ßmelin crucefa-ttumeßteam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^futurum eins adttentum vltimuntf
untatum. Scriptura nullum Chnfit facrificium interme-diu cömemoratfßd Affirmctt,ChrißumifMedia-
ti/rtm
-ocr page 77-AD VERS. MISSAE SACK I F. lt;1
îore facerdote vnicït noui TefluTnenti inter~ feUare pro nobii: no ante fe/è pro nobù off erre: certtfacrificM Aïtffeehum^nïï efl comnitntnm.
P'erum eff Antecedens.
Vernmigitnm^ conßtjuens. St vi conßquen~ lisfdcrffcium Mtffeireijciendumefl,
Connexi Hypothctici confcquentia fit-/upenor« lt;w mifsima cft,amp; rtititur iisquæ alibi à nobis difputatàfunt de verbi Dci feripti autorita-tc. Debemns enim amp;nbsp;loqui amp;nbsp;fintire cuni Scriptura,c cuius finibus (inquiebat aliquâ-do HieronymusJveraDei Ecclefia no egre- nbsp;Mkh.b
ditur.GurenimScriptura,quum differit dc*'^'** CO quod Chriftus faéluruscftad diem vfq; nouifsimum,hoc, quodiftivoluntefie præ-cipuum fidei noftræ caput,omitteret? nem-pe Fore vt Chriftus quotidie ampliîis centies millies facrificetur pro nobis,vfque dum te niât viuos amp;nbsp;mortuos iudicaturus.Rcm tan-ti momenti, (fiquidem vera efTet) procul-dubio clarifsimis feriptis Apoftoli teftatam nobisreliquiflcnt. Num dicént Pontificij, interpellare.idem cflc,quod,fcrpfum facri-ficarc? Atqui ipfa interpellatio eft effeâum facrifici) femel in cruce faéii : ac propterea dicit Apoftolusfanguiné afperfionis loqui.
Acceffïflis^ inquit, fangutnem afferfionis «^“•*** pnsßuntinra loquente qnnmÇloqneretur)fanguis ^/'f/.Addehunc ordincm à Paulo obferua-tum: Chriftû mortuum effe amp;nbsp;cxcitatum,fe- Rom.ï. dere ad dcxtraniDci amp;nbsp;pro nobis poftulare.
-ocr page 78-€z De VNICO CHRISTI s À CRT F.
lam quia fcmpcr amp;nbsp;afsidiic pro fuisChriftus interpellât: fi interpellare, cfi facrifican: fe-queretur,Chrifl:um aßiduc facrificari, adec» Vt matutinum tempus Mifsis cclcbrandis iam non fufficeret.
Afiumptum probatur bis Apoftoli verbis.
Qnii eïtejHt condernnet? ChriHrns ( 'k efi) cjui mortuiii eFl: imo vero gut etiam excit^tm eflfijni ctiameflad dextram nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;et mm poHuIitt
pro nobit.
Non dicit facrificaturpro vobis.
i.Ioban.i.
Adnocatum apud ’Ttutrem hiibemtts Jefnm C-hrtnnm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipßefiproptitatiopro pec-
catii noSlrii,
Heb.7.
Tit.Xk
Christis prop tere a e/ubd in aternnm manet per petunm habetßcerdotiu: vnde ßruarepror-ßupoteß eoi tjniper tpßtm accedn-nt ad Tgt;eum fimpervittens vt interpellet pro eis : Talis entm nos decebat T^ontifix, ^c. cut non ßt ejuottdie neceße,lt;}uemadmodum Ulis Ponttßctbus, prtus pro peccatisproprtisviElimas offerte: deinde pro peccatis populdld entmßcttßmel, ejuut:^ßmet^ ipßm obtulit,
Heb.ÿ.
ExpieUantes beatam illam ffem Vlu^em ilium aduentumplortx. magni IDei amp;nbsp;ßruatoris nostril eßt Chriili: Qm dedtt ßmettpfum pro nobis^fß-c.
PP on in manufaSlum ßcrarium ingreffiu efi ChnFlM exemplar vero fi crarto reffondens:ßd in ipßm caelum, vt apparent nunc in conffe^lu Del pro nobis.
ehrt-.
-ocr page 79-A DV Ë RS. MISSAE S * CRi F (ÎJ
Chrtslt'^ femel oblatM vt mMhorum peccatA Ibii t«lleret,AlterAvwe abfejue peccato confptcietur ijs ejut tpßim expeblant aeißlutem.
ChrisltuvriApropecc.itù oblAtA 'viElimi in jjjj, „j,' perpetuum feâamp;t ad dextram Deiid e^uod fuper-efl expe^ians: donee inimici tpfiui feabeUum pe~ dumeim ßant.y hic a enim oblatione conjêcra-ait tn perpetuum eoi tjuiJànilificantur, ç^c.
En 1 gitur quid Scriptura doccat dcofTicio Chrilli Pontificis ad dextram Dci fedentis.* nccvllam facit iftius commentitij facrificij tnentioncm : imô potins nostotos ad vni-cum illudfacrificiiim rtuocat ,qiiod Chri-ftus in crucc pro nobis ftcit; cuius ca virtus cft,vt nobis liceat.non facrificare Chriftutn (quod Pontifici) comminifeuntur) fed per Chriftum.fcmcl pro nobis facrificatum ad Deum acccdcrc.
XIII.
SI in Mißa Chrifi u vere cffertttrDeo à Pc- J tifictisßicerdottbus : ergo ChrtllM non eflfl- lt;^in àrS-Iwfl. cerdor nout Tefl menti.
Conflejuenseflfalfltm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■
Efl igiturfalfum .e4ntecedens e Et -vi ctnfl-^uentifflcrifictum Âliffa retjetendum efl.
Conncxi Hypotbctici confequentia ma-nifefte patet.Solus cnim facerdos, amp;nbsp;plures oiemw faccrdotcs,dicuntur aFTiçalijfàç.
Alfumptunijncnipe Chriftû tHê folum fa-cerdotem noui Teftanicnti,verbis exprtfsis docct Apoûolus,
-ocr page 80-J C4 De VN ICO CHRISTI sack I F» Hcb.(, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chrt^l'u no t fibi hunchonorem tribuit vtfie-'
Tet Pontifexyfed ts ijui dixerat ei : fihui meut es tu ego hodte genui te-, ficut ej- alibi dicit: Tues ficerdos i'i AternumJecundum ordtnem Alelchi'
i ! Jidec.
F.ttlliejuideDlureifiaEti fiinr ^cerdoteSt'iu'od mors prohiber et eos permanere: ^t ille propter^ ea quod tn Aternum manetperpetuum habet fi-cerdotium, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Perfpicuiim cftigitiir Chriftum cfTc fo-' lum faccrdotcin noui Tcft imenti, qiiia eft facerdos fccundum ordinein Mclchtfcdcc, adliibitoDci iureiurando, conftitiitus Rcx /ïmul Si facerdos,adtóquc facerdos ii) ïter-num,vt Scriptura docet.Ex quo ncccffc eft, vtfolusChrillusfitnoui Teftamenti facer
dos: quippe cui foli hæc conueniant.
' . siefiitatlo Hic Pontificij diftingunt inter primariu reffonlionii facerdotcm(qiicm agnofcut efl'c Chr ftum) fecundarios faccrdotcs.- quos innumera-bilcs cflTe voluut; quorum minifterio Chri-llus fefe oft'erat Dto.Sed quæro; cum facer-‘ Pitluerfus dotes vetcris Teftamenti ad ventuiu Cbri-difhnliutne refci rentur: annon clfeiit ipfius Cliri-fieerJotii fti refpeftu,fecundar j facerdotes, adeoquç ebrifti acterni facerdotis fuo tempore exhibendi. Atqui pnftquam pri» marins facerdos cxlubitus tft; Apoftolus jrtis fecundarits facerdotibus locum vllum
fuperefle noluit,riec alios fecundarios facer dotes noui Teftamenti lUis fuperioribus fub«
I
I-
ÀDVF.RS. M I S S AF. S A C R I P.
fubftituit; fed in vno Chrifto fubfiftit, æter-no faccrdotcfeciindùm ordincm Melcbifa dec.Q^arc ifta diftinô o falfi cft:quia euer-tit ipfam Apoftoli fententiam. Primarium cnim amp;nbsp;fccunddriuni,no piignant:quia fiint fubordinata. AtApoftolus ita opponit Chri-ftum hominibns faccrdotibus,vc cos no pa-tiatiir fimul Rare pofle.Si ergo vlli fiint fc-cundarij faccrdotcs,profci5lt; o ruit argumentum Apo{loli,amp; ca oppofitio quam in illo loco propofuit.D.ces; Apoftolum cxcludc-re legales faccrdotcsrCcrtc ; fed adhibet câ rationcm,qi,æ non minus quadrat in Ponti-ficios facrificulos, quàm in facerdotes ve-teris Teftamenti : bis cnim Cbriftum opponit; nempe mortalibus immortalë; quod profcâo æquè de Pontificiis facrificulis diet poteft. Notifsima autem eft hæc régula TfoTT« TratJ'c-iaç: Cui ratio amp;nbsp;perfeétum medium Conclufionis conuenit; cidem ipfam Conclufionem conucnirc. [Secundo .• cùm Icgalibus omnibus facrificiis adumbratum fitvnicumilludChrifti facrificium quod in crucc faétum cft (telle Apoftolo ad Heb.) obfecrote, quid amplius opus cftfaccrdo-tibus,pofteaquam femel patcfaóla fuit veritas illis vcteribusjtum facerdotibus, turn fa-crificiis adumbrata? Qqorfum igitur Pon-tificij facerdotes? An vt lignilîccnt futurum . Chrifti facrificiû.^At hoc I'alllfsimum eft.Sa-crificatus eft eaim Chriftus, inquit Paulus,
-ocr page 82-6s Df. VNICO CHRISTI SACRTF.
non,fjci ificandiis.An vei o vt fignificcnt fa» ôluin Clirifti facritîciû.^ At hic figniticàiidi con modus continet contradidionc ; contradi-traZilit. ccre aiité,non cft, fignificarc,vcl, rcpræfcn-tarc.Ecqiiid cnim abfurdiiis vinjiiâ dici pof fit; Chriiluin elle qnotidie facrificandii.vt fignificcmus,Chrihu fcnicl fuiflc- facritica-tiin ?niic tamé redit Pontificioi û fcntentia.
Tertio: ifla diftindio pugnat cum n.itiira ipfius rei de qua agiturivolunt cnim Ponti-ficij à fuis facerdotibus Chriftum facrifica-ri.Atcnim catft natura huiufee facrifîcjj vt à nullo alio fieri potuerit qiiàm ab ipfb priinario facerdotCjntrr pc Chr fto. Quo fit vt in facrificio Chrifti difiindio primat j amp;nbsp;fecundar j facerdotis fit incptifsima.-quia rcs Iiæc ad folum primarium ficerdôté per-tinet. Sic eniin K\gt;o{[o\»s,Infi'cundiinifi.cra-ritt7n(ma^m)i^uotannis folw Por/ttfex [in^redpM'^non fme ßngui/ie Cjuem offert pro ffipió amp;nbsp;pfo poptt/t err..tis:Hoc declur.tr.te Spi-ritH SanEh,nondnm patefaEiarnfriffe viam ad facrari~:, prtore Tabernacttlà adhuc confiiientti ç^c.lt;t/iduentens autern Chntha Pontifexfutu-rtrumbonornmper proprium fangtw.ë tnoreffis eslfîtnelinfacrariumyO'^y^'-''^^^ igitur Apo-Oolus, facrificium Chrifti fuifle ad viiium cxprdfum Icg.ili ilia cærcmonia, quu fnm-nuis facerdos folus in intimuin ficrarinm fcmcl ingrcd-cbatur: atquc ita f gnificabat faciificiumilludpcrfcdifsiniûà fuio Chri-fto'
-ocr page 83-A D V F R S. MISSAE S A,C R I F. 6,7 ftoverc fumino faccrdote tandem alicjuan-do fcmcl fjcicndiim.Quamobrcm nihil hîc opiis cfl fccundariis facerdotibus.
Quarto: fi facerdotes Pontificij funt tantum miniftri facrificii quod fit in Mi.fla, Chriftusautcm cft primarius acvtrus faccr-dos, qui facrificium illud facit, vt dicunt: cùm facerdotes Pontificij offerant tam pro fc,quàm pro populo: fcqueretur, Chriftum (abfit ditto blafphcmia)ctiam pro fe offer-re.Nam minifteriu amp;nbsp;inftrumentum referri
I f. rr • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r C’ a- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;incommaao
ad caufam crhcicntem,tortalsis iKi non ig-norant.Qnid fict igitur hisApofloli verbis?
Cui no»ßt cjuottdieneccjfe queinudmodum tllis Heb.7. f anttfictbtu prtus pro pcccatiô propriif viElimas offerre,dfinde pro peccaîis populi. Id en»» feat ßmelquüßrnetipfum cbtuUt,(ßc. Annon,obfe trö,qui volGt noui Tcftamenti temporibus efle facerdotes,qui facrificium oft'crat DeOj fam pro fe quam pro pcccatis populi : ij, tum fuperioribus Apoftoli verbis,tum Euä-gelicæ veritati bellum indixerunt?
Quinto : hanc diftinólioncm ipfi Pon-tificij refellunt .dicunt cnim Mifix facri-ficium efle ipfum Chrifti facrificium quod in cruce oblatum cft.Atqui, folus Chriftus fefe in cruce obtulit, fine vllo miniftcrio fecundariorum facerdotum. Altcrum iei-tur negent ncccffc eft : aut effc idem facrificium.: aut , facrificium in Mifla fieri miniftcrio fecundariorum facerdotum.
-ocr page 84-68 De vnico christi sacRiF.
Vtriimquc autcm cfTe falfum, commcntitiS amp;nbsp;fTifaJo^or, frcti ccrtifsimis rationibus,af-ÇHofrnfifn- firmamus.Nifi forte Pontificij fuos illos in-vo- nunicrabiles ficrificiilos velint cuni ca co-horte ac turba multa, Se cum iis inilitibus , quoruqi opera amp;nbsp;minifterio t.6. Chriilus prcliciifus fuit amp;■ in crueem aétus. loan.18. Quainre, habcat fane locum vocabulum, Sccundarij, pro quo tantopere laborant. Nam,quantum in ipfis eft, Chriftum fecun-dario quodam modo in crucem agunttidq;, prctionumcrato (quod ctiam de luda Ifca-riotc memoriæ proditum cR) libentcr, fi licerctjEuâgclicam veritatem c medio fub-laturi.Sed defccundariis mortis ChriRi mi-
niflris, hadenus.
X1111.
5oF«m öni- QiJeaeft ratioßcerdotijChriFli vt fit ideßcef Chrtsitu (ilm efi viEli~
Jcipjiim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßme!pro nobis oblata: eeriejUm Chriflnt
re^otucrit. efifiver dos.
.Antecedens verim efl.
r'ernm igttttr efl Confi^uens:!^ vi Qonfl^ut-tis fiertflanm A'îifla reiiciendum efl.
Erficatio Conncxum hypothcticum patet ex prima /«,t)erz(lt;rij«r- j.j jj|^ cogiiitionc Eiufdcm amp;Diucrfi; quX ex primæ Plnlolopniæ lotinus hauriri folctlt; AlTumptum onincs vcrc Chrifliani faten-tur,nequc id negant Pontificij : ac proindcj faluo pudorc, vim fupcrioris Confequentis negate non poflunt.
-ocr page 85-AßVERS. MI J s AB S A C R I F. 6*5; XV.
SI /JM neut T eHamentt ficerdJs eß , id(m chri-fjuo^ue Alediator efinoui 'TeFlamenti çlr pum tffena-ßlui Chrislfts eß noui Ta^lamenti mediator:'*' Tc^ami-Certe,Chri^ntßlm eß twui TeUametißcerdos.
'Uerum eß Antecedens,
V er am igitnr eß Conßcjuens : Et vt Conß-auentu M'ßie ficrificiumreiiaendum eß.
Count xiiin hypophcticiim pcrlpiciium cH Exf,liest,'01» fs. lis q'jæ in Connexo fupcriorc proximo dlftifunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;meMi.
Affiimptum habetduo membrarPrius cO;
Eum qui noui Teflamcnti fictrdos eft, efie quoque noui Tcftamcnti Mtdiatorcnuqiiæ doârina eil Apoftoli ita feribentis.
ChriHsts exceUentb» mmiÜerium iàrtitas eß, Heb. 8.
«[HO pra^tantioris eßEeHamenti Medt.ttor.
Itaque oh id nout ECilamentt Aiedtator cß. Heb. 9.
•Vtmorteintercedente ad redemptionem e.irnin prauartcationnm qua fherant ßth priore Ee^ia-mento,vocati,prom!ßionem acaptant aternA reditatis: nam vhi Eeßamentam eß, mors tef.a-toris intercédât neeeße eß.
Acceßin:is ad nom Eeßamentijtiediatere le- Hebr.jj. ßm ßn^uinem aßerßonisprA^l.intiora loque-tem quam \loqHereturßnguify Abel.
Atediator I)ei (ß hominum homo Chrißus leßs: qttißmetipßm de dit re demptionis pretia pro quthus-vis,, ç^'c.
Ex quib’ perfpicuS cfl:,Cbri(lu officioMe diatoris amp;nbsp;ficcrdotisfimulfunäucirc : atq;
£3
-ocr page 86-'JQ De VNICO CHRISTI SACRïF. hæc duo ita in Scriptura foniungi,vtncccf-fè fit cum qui fit noui Tcftamcnti SaccrdoS; eflc quoquc noui Tcftamcnti Mediatoren!.
Pofterius membrum Alfiimpti cft : Cliri-ftum folum efte noui Tcftamcnti Mediato-rem: quod exprefiis verbis teftatur Apofto-i-Tim.i. luSjinquicns; rgt;ew,vnMetiam Aïedia-tor Det hominum homo Chri^us 7e/2fcf.Firmuin îgitur manct Confequens noftri Connexi. Nee enim fiicrificuli Pontificij pofluntefte verèfacerdotes nouiTcftamcnti,quin fintc-lt; tiam(^quôd abfit) Mediatores inter Deu amp;nbsp;homines, aeproinde Rcdcmptorcs Eccle-ftx. Loquor autem de nomine facerdotis propriè fumpto; quemadmodum iam ad-* ni 'nui in primo capite huiufee difputatio-nis.Nam propter facrificia Spiritualia,fidlt;?-Icsomncs dicunturfacerdotes in Scriptbra. Et qui Euangelium annunciant, quatenug • Spirituali gladio immolant amp;nbsp;confecrant horriines Deo, eâ r itîone per quandam fimi litudinem dici poflunt facerdotes (quan-quam non memini nomen, l'epèvç, vfquam jllis tribui in ScriptisApoftolicis)ncc dubiiî cft quin eo refpexerint veteres ; qui Præfc-étos ac Paftores Ecelefiæ, facerdotes appcl-larunt.Scd nos de veris facerdotibus loqui-mur, verum,rea!c,cxtcrnumquc facrificium offerentibus: quales Pontificij fuos facrifi-“quot; culos nobis deferibunt.
XVÏ.
-ocr page 87-ADVERS. MISS AF S^CRIf. yï
XVI.
Î SacTit'nentUfnCoe'.'s. XiominiinHitntu efl vt Ch^ti't^ m.bii offeraturvcra fde nbsp;nbsp;fùni-
ma cam reuer'ntt i percfnend:if : repHvnet, /^l n ! nbsp;nbsp;nbsp;/r' nbsp;nbsp;nbsp;' i-x , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'gt;tCix~
^nrtnurnnflbs vjjem aXjcaytj-yChriltn a nobts I) 5^.
cari \y,’i):cerie Chrift^tsnon of- cttmento, fertar^ ve!.,Jacrtfcatar Deo,«?? Sacramento Coe-na Viomtnv. Q^nto iguat minui in Mt fa ?
yintecedens veram eft.
Kerum intur Confèquent.-Etvi Conß^uentid v^hjfitßcrifictHmreiiciendum eß.
Coniiexu hvpothcticu fatis patet ex coru Explicatl» oppofitorunatura, quæ fimu! cfle no poflut; ar 1‘i enim habcamusncccff'c cfl, cjj offcrimus;” amp;.aliquiJ nobis offcrtur, vt id habean us.
At cnim,inquiunt,Dcusdcdtrat Ifraciitis Rcfutatio viétimas quas ipfi Deo, offercbät:amp; in M f rifonfionit fa dicitur; Deus tuis donis oferim u.'E.gO) veto ^^ot^füni in Milfa nihil moror,t5tradidionibus,no nii ^jgacotra-nus quam crucibus abundante. Deviftimis diüiomsf autc ifraclitaru exceptio plané eil eTtpoj tvt)^. quotcncesi Noschim nodedoniscxternis Inc agimus.-fed dc Chriflo nobis oblato inC^na I^o-inini,non ànobis oft'crendo.
Affumpti pars prior.népc,CocnæD.Sacra naentü inflitutu elfe, vt Ghriflus nobis offc-ratur vcr? fide percipiedus. probatvr ex ipCi Chrifti l’iflitiitionc, quam Enangebflæ co-incmorät.- ncqne gt;d in dubiü reuocari folet^
Quod add’n US in poftci ’ori parte Airûpii nollii.’ üChnftus nobis otfi;rtur,tu .. uöbis
£4;
-ocr page 88-Df. VNICO CHRISTI SACRIF.
non ùffcrri ; Pontificij iibi vidcntnr tollere RtfuMia rt hac rcfpuftfione.In Cœna Domini efle tuin ^tinfiuau Fâ facrihciunijtû Sacramentunnac proindenô repugnarc,alio atquc aliorefpectii,Chriftû, vna eadeniq; aélionc, offerii Deo amp;; nobis; ac profciut fatramenta legaliaivtjAgni Pa-fchalis cçremonia qiiam illi dicût fuiflefa-crainentû.finuil amp;nbsp;facrifieiû: quâdoquidcni vocacur Courban Num.Sed hçc refpofiQ nihil t'11: aliud qiiàm princip j pttitio . Nos enimhæc duo perncgamusiCœnâ D. cflcfa Crificiûuicmpc cxtci nû amp;c rcale:itcmq;Mif-fam habcrc aliquid cû Cœna D.cômunc.Af fîrmamus autc Cœ'nam D.clTc Sacramentu. quo Chriftus nobis oft'crtur.ncq; idPotificij negant.-ia quod addiint, Sacramcntij Cœng D. tifcfiniul facrific u reale amp;nbsp;extcrr.u.-hoc vero pcrntgamus.Siiam illi fentcntiam,non modo no cxprcfsiSj fed nullis Chrifti verbis cófirinarc pollût: nos Chrifti verbis apertis cxprefsifq; noflram fententia cofirmamus, Etenim Sacr.Crenç D. inftitutîl efl’e,vt Chri fiû nobis oblatü vera dderecipiamus,mani-feftè probat hçcChrifti vcrbu:^ccipüeicom« Watih.ig, dite,hoceftrorpus meü: Itc, Btbiteexeo omnes: i-Qos.ss, Xtc^Prohetfcipfiihomr,Faites de pane tUo edat,et t.Cos.iQ. depocnlo illo bibat: iic,Poculu benediPltonis cui henedtcinvcsynone comtnio finguiisis Chripi rß? Panis que frägi7nas^none comumo corporù Chrifti eß? Quanta vnus panü, vnPt corpus multi fù-tBv.t'.jidorfines vnius panisfinttupareicipes. Ecce
tibj
-ocr page 89-ADVERS. MISSAE SACRI F.
tibi clarifsima verba de manducâdo Chrifti corpore.-nulla vero extât de facnficâdo.No crn,otFerte,dixit:fed,accipite:riôdixit,facrî ficatcjfcd,mandiicatc;nccPaulus dixit,pane tjucfrangimus cflcfacrificiu:fed,cômunio-nê corporis Chrifti, Denique no ait Paulus, facerdotes in Coçna D.pcrimendo panisfub ftantianijCht Hlû facrihcarc:fcd,nos omnes vniuspaniscfl’cparticipcs,affirmauit.Nequc hue acccrfcnda fuit vêtus cærcmonia de Pa-fehate ad probandu Cœnæ D.facrificiu.Nî inillo Sacramento lcgali(dequo infra f lu-ribus agendû crit) sgnum fuilTe immolan-du,pcrfpicuum eftcxipfa Innitut'onc:amp;na minatim vocatur,oblatio;lict't no fuerit fa-crificiumproprièdiftum,vr exponemus fuo loco.Sed vt Chiiftus ab Eccleha Chriftiana im moletur vcl efferatur : niilla vnquâ lege, vel à Chriftojvcl ab Apoftolis,fancitum tft» PrætereariS valercthoc ratiocinadi genusi Si Sacramenta quædain Icgalia fuerut fimul externa facriheia: Ergo idem de Sacramen« tis EcelefiçChriftianç cenfendum tft.Nam, vt in fuperioribus diximus, externa omnia ficrificia vnicû idémq; perftâifsirr.û Chrifti facrific:û abrogaaiiinemih' dicencû Gt» veterc ill5 cçrenioniâ non fü Ifc ir.ftitutâ,vC AgPuD nis afferr tlfraë!itis,amp; Gniul Agn’ ab Ifraeli' ,s Deocffcrrciuriquod tame Pó-tificij de Chriftü in iKo fuo facrificio tradi-iierunt.M.itodiccrc,quàin abfurduftt, ooî.
-ocr page 90-74 Df vnico CHRISTI sagst«. prinîùm ofFcrrc ChnftûDco in facrificio,ac poftci Chriftum nobis otFerri in S.icramcn-to. Quomodo cnini Chriftum offtrimus, fi Chriftu «lon habcmu' ? Hic igitur dici præ-puftvrc (vt alia prçrerniittâ)ncngt;o nó vidct: acproinde manct Aipcrior noftraConclufio.
in
Clt;r''i4£),non
XVII.
S/ in Cana T)oinini Chrifna nobù o^ertur femel pro nobi^ ßcrifiratm: Ergo non a nobi^f tn tpfi Cana fàmfieandM: fmanto i^itumi-nuf tn MtfTa?
t/iiitecedem verum eft,
Verum dr Confejuens : Etvi Confequentii Aftjfa Jirrifctum reitciendurn eft.
Conncxiim hvpothcticiim ncgari no port ft; nc in avr/ipainv incurramus.'
1 ÜC IX.
Aftumptum probant hæc Chriftî verba: j^rctptte, come dite: hoc eft corpm men quod pro vobii datur. Hoc eft corpm meu quod pro vobii f'a'^gitur. Hoe eft (anfiuii mem noui Teftarnen^ ti efut pro muitte effundttur tn remiflonein pecca-’ r:rum. Ex quibus intclligitiir,in Cccna- Domini Sacramento,nostotosad Chrifti Piß. fioncac morte reuocari,qua ftmcl ft pro nobis obtulitjVt nos cum Deo rccociliarct.
Refpondent, Chriftum fripfum in Coena facriftcafferatq; id volut efiicerecxvttbis ’I ïis,f)atur,françifur,efFundttu -fm præftnti te-^nclrripui pote vfiirpatis.Scd miror iftos l’omincs fibi /«/r in jpfii oculos yltro pciftringcrc, ncvidcata-pcrtifjiniâ^iallagcn quaChriftusdcre iaai ioflanti.
-ocr page 91-Advfrs. missak sacrïf» 75 inftanti amp;nbsp;moxfutura,tanquâ dcpræfcnti, Ibqucbatur: hoc auté loqucdi genus pafsim öccurrcrcjcum ex miiltis aliis,Tu ex his Seri pturæ loc is manifclbfsirrrt elt. r' aho/ntni i'!t per cjtiem FiUttf hominnproditur.Filim hominis traditursn mantispeccatsrït. jibeo vemo ad joan. 17. vos.Pr» eis e^o sa^ßco meipsïi. Ponoanim t mea loan. 10. pro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Paul’ de fuo martyrio iam
ia inflanti'.F^o taiiborc^ ttpw mesreßliitionis ’■•Tiraot.f i«/?lt;«r,amp;huiufmodi pleraq;.H'nc faétu efl,vt in Euang.Matth.hehraitc cofcripto,vfurpc tur futurü tempus.Quinetia vetus Interpres (quë illi vulgó fequi foléi)vcrbu Græcuprg fetis teniporis exptefsit per futuru; fic enim interpretatus eft apud Matthçum amp;Lücam: Sanguis mefss ^uipro multis effundetur. Sc apud Paulutn, Corpt/OMfWWj ç'«o//pro 2/0^/r Quid.qu^d ncilliipfifuannMiflaaudiut,qu3 ftatuüt ah omnibus audienda eflTe? Sic enim extat in Canone Miflg,adcóq; in ipfaCofe- rrtiffam cratiönc,in qua ftquid peccctur, adü eft de quot;«lt;lt;««»»• ipfaTrâsfubftâtiationcjqua tame volût efle^. ƒ“quot;**” fui facrificij fudamcntû./i/lt;c eß enim calix fa' *' gutnis mei noui amp;nbsp;aterniTe^.myfieriu fideiiS^ui provobis cls'promultis effudeturinrCmi]fione pec catorü. Imo, ne ipfi fe audiut quidé.Supra e-nim in argumeto j.quufuis ipfi laqueis irre-titi terierêturjcoatfti fût hçc verba fuiCano-nis, H £cdoria,hacmunera,lt;]tiiiittbi offerim^y^^c. cxponcreperenallagc de remox futura(vt illi quidé aicbât:quâ bene fuoloco düiiinus)
-ocr page 92-7^DEVNICO CHRISTI SACRI F.
idem autem in bis Chrifti verbis faciendum efle non vident.Dcnique.cxponunt vtroque jnodo,amp;,per futurum tcnipus,Sf, per præ-fens fimul; nS folum res ipfas,fcd etiam vo-cabula amp;nbsp;verborum tempora confunden-tesj quo nihil vnquam ftultius,addo ctiain, imprudentiusjdici potuit.Fundetur fanguis (inquiunt)incruce; fundifur autem in ipfa ÿf»7^/(KM»Cœnæ aiftione,nempe incruentc. O acutos ftâidif, homincsjfcd longe acutiorcs futuros, fi femel nobis explicate potuerintj ccquanam ratione fanguis incrucniefundi pofsit! Sanguis enim aut vere dicitur fundi,aut per fi-militudincm. Si per fimilnudincn ; non eft verum amp;nbsp;reale facrificium in M flj.Sivcre dicitur fundi; non igitur incruentc.’ nam in-cruentum excludit fanguinis fufioncm ; nifi fortè ifti homines fua omnia confundentes amp;nbsp;contradiftionibus inuoluentts, nouura aliquod rerum omnium chaos in mundum inuehant : quod profeâc facerent, nifi lux Euagelicaipforum tenebris obbftcrct.Hoc igitur commcntum,feu,portentum de im-molatione Chrifti faóla ab ipfo Chrifto in facraCœna: his rationibus procul à nobis eiicimus.
i» Prima ratio.’quia rerum naturam euertit,
efle affir-' *^ationem,autnegatione.Hinc enim fequi-turjifanguinem non fanguineju, fundi, non fundi.
-ocr page 93-ADVERS. MTS S AE S A CRif. 77 fundi,præfens Sé futurum tempus idem e/Te.
Seciinda ratio; quia nihil cxtat in inftitu-tioneCœnarD. quo vidcri vnquam pofsit Chriftasfetunc Deo pro nobis obtulifle.
Tertia ratio: quia rcfellitur hie error ex-prefsis Scripturæ locis in quibus Chriftus diciturfemei paflus: amp;nbsp;eius oblatio, dicituc vnica oblatio.
Quarta : quia pugnat cum co loquendi gencrequo 1 à Scrjptura vfurpatur,quçnun quam die;’Cl r'Qum feofferte nifiratione vcræamp;. t.’i s ipfius mortis (vt antè ànobis diólum ft.)
Q^ipt i; {Ilia (IChriftus fefe pro nobis ob-tulit II’ Cœna; bate oblatio aut fuit perftfta, autimpcrfeâa.Sidicas imperfedam: bla-fphemia eft.Si perfedam : cur igiturpoftca Chriftus pro nobis mortuus eft?
Scxtaiquia dicunt MifTæfacrificiûofFcrrî in mcmoriam Pafsionis, refurreftionis 8c afeenfionis Chrifti: fic cnim cxtat in coruni Mi (Ta- rnde amp;nbsp;memore!: tjos eiufdem Chrifii filij tui Domtii Dei noflrt tam beata pajjionist fiec non ab inferis ref:irrelhonti,fed amp;nbsp;in ca-losgloriofte afeenfionis offerimrts, ^c, Kt quutn ChriftusCocnam inftitu't,non potuit fe turn offerte in mcmoriam fuæ mortis, refurre-ófionis amp;nbsp;afeenfionis.Memoria cnim eft rerum prætcritarum,non futurarum.Scd quid ego plura commcmoro ? hæc cnim factifi-culorum, no iam infcitia,fed infania,etianx
-ocr page 94-78 De V h I c o c h r I s t I sa c r i k nobis taccntibusj facis fc ipCa rcd^r^uiti
. XVIII.
Chrl/lum înÇ'^ Cana D.infiitHtn efi vt in ea ßat commet s.cana non morntioßacrtßcj Chrßi: Certè, in Cœn ;
(aaißfart. ßt ipßura ChrißißtcrißctMm: i^Hiinto igitûr tnin'M in Adijßa?
Antecedens-verum efl..
Verumigitur ór conßecjuens-.'Et -vi conßetjuen-tis.ßucrifictum Äitjßit reijciendum efl.
Bxiilicatl». Conncxiim Hypothcticum patct;quia,rc;i /»^fr»onj4rcommcmoratio no cft res ipfarquandoqui-inmeoti. dem comniemoratio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rem antc-
greffam fignificat.
Aß'umpti veritas lucet exprefsis Chrifti Ncr\i\s,Hgcß.icittinmetrecordatione: amp;: apuj i.Cor. u. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ederitis panem hunc
C? poculum hoc biheritisy mortem Domini an-niinti.ittsvß^itecjuo verterit.
Rifntatio Kefpondent Chriftum voliiiflc facrifiieiu rßfenfionn reprxfcntari: non verbis tantum, fed ct;a fimili quada actione. Sic cnim,inquiur. Dominus liberationem primogenitorum commemorari voluit oblationc primogc-nitoru.Addc feftos die s azymorum amp;nbsp;Ta-bcrnaculorum in quibusres antcaôlærebus lîmilibus in memoriam rcuocabantur.Atc-nim non negamus quin in facra Cœna mors dirifli nobis quoduinmodo ante oculos ponatur,tiimEuangclica pr.rdicationc, fdq; Imprimis (fie cnim Paulus}Mortem Domini Annitntiabitisß\ncpx\.x.^x.\xm. etiam Sacramento (buc,
-ocr page 95-A D V E R s. M I S S AF. S A C R IF. 7^ (Hue çnim fpedat fradio panis tefte codem Apoftolo ,His verbis : Hoc meum eil corpus lt;^uodpro vobù /ran^ttur, inquit, fummos Icfu Chrifti cruciatus itafigniiicâs}fed quid hoc ad mutas M'iiæ cærcmonias,aut ad ipfum M 'ifg fjcnficium quod proponunt.^Êcquocl enim eft iftud cocludendi gcnus.^Olim fub Icgis pædagogia Dominus certos ritus in-fiituit,quibus maiorcsnoftri bcncfieioru à Dco acceptorum memoriam renouarent: ergo facrificiû Chrifti ipGus Ch ri ft i facrifi-tioreprasfentandum eft. Primùminon valet confcqutntia,àlcgis cçrcmoniis, ad tép ra noui Teftamenti : quinpotius videmus co Chrifti inftituta rcfpcxilfc, vt, quoad eius fieri poftet,nos ab externis ciufmodi ritibus reuocarent.Deinde : Prifcis illis teporibus itafaciendum efte-nominatim amp;nbsp;certa lege cantu erat; at defacrif cio externo in Ctê-ijaDomini facitndo.nullum vfquam verbu. Deniq; ifta ratio no refpondct coru conclu-fiotii:In veteribus enim cærcmoniis fuifte reru prçtcritaru memoriâ pcrfpicuûtft.Scd ifti volunt, Chrifti facrificiû,ipfius Chrifti facrificio repræftntari ; quod quidê no iam cftGrr.ilitudo.fed idctitas.Perindecft enim ac fl dicâtipancs axymos quibus olim Ifrae-litæ quotânis certis ac folcnnibus diebus ve-feeb'itur,fuifte illos ipfos panes azvmos qui plim in Ægypto cofedi fucrât. Idé dico de Tabcr.t2gt; quant fie ridiculû, ucipo no yidet.'
-ocr page 96-So De vnico chr i s Ti sackt î.
Quamobrcm ex hac ipforuni ratiüiicfcqiic-retiir: CœnamD.non efl'e Chrifti faenfi-* ciumjfcd tantum ipfiiis facrificij fimilitndi • nem » Atqiic ita viJcraiis quàm procul iain abfintà fuafcntentia,ab ipfa difputationis auraproucéli.Ati]; vt vidcant, quàm paruin ipfi cum fuactiâ Milfa confentiant (nedum cum verbo Dei velint confentirc) expendat ik'ißtilisco- cum otio hæc Miflæ verba; Sufcipe/anElatri-tradiclio. nitoi hanc oblatiotît ttbtofferim’u oh me-Kx moriamincarnationü^na'iuitatiijcircnnciftonif, ftifftonis, refurreSionis, nbsp;nbsp;nbsp;afeenfioais Dornigt;ii
noßrilefn Chri^lhc^c. videant,inquam,num hæc pofsint cum ilia commentitia facrificij identitate conuenire.
XIX.
s.CtinâmitS IPonüficjjUolunt CœnamDomint. tß'e •ffefMrifcM crifîcium tigt;veeû/ç«i)tài’; Qr facrtficium 'wya,-Pra pecctus. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rr
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nonpotejr taem ejje proputatorturn pro
peccatrs: certe^vel ex ipfirum Ponüficiorumßn~ tentiayCœna nonpotefl eße/acrifictum pro pec-catù; cjuanto minm A/ißa?
jintecedens verum eß.
V erum t^ttur Confelt;juens-. Et vi coufequentit f.icrtßctu7n Mißte reßtendum eß.
ExpScati» Connexum Hypotheticum non eget pro-/•ptr. ar^M- b at i o ri c.
AfTumptipars prior in promptu eft,vcl ex ipfo vocabulo Eucliariftiæ,quod in hac quçftione illi fcre femper in orc liabct.-addc
I '■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hæc
-ocr page 97-A Ö VÈR s. M I s s At S A CR It. 8l hæc exprefTi verba Miffæ,/7oÂ4f übtDomi-Ex juiff. tte [liitdts ojfertmMy^c,
Parspofterior confirmatur ex iis quæ co-piosèà Mofctraduntur dcfacrificiis, tu Ex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
piatoriis, turn Pacificis, fiuc, Eucharifticis, forma amp;nbsp;ritib® inter fe diftinâlis. Hue adde vim naturamq; vtriufquc facrificij.Nani an-teccfsilfe beneficium oportet,pro quo gra-tiæ fint agcndç.CÙm autc imprimis gratias agamus Dco in (acra CŒna,quôd nobislc-fum Chriftum dederit,vt pro nobis oblatusj propitiatio pro peccatis noftris eflettne-ceffe efijillud ipfum,proquo gratias agi-mus,beneficium anteceficrit: ac proinde ia Cœna Domini non fiat facrificium Chrifti pro peccatis propitiatoriumi
Rtfpondcnt ; vtrumque facrificij genus « pofle concurrere: co quod fideles offerant quoqiDco facrificiu fpirituale in CœnaDo ‘ niini.Quqd fi itaeft.cfficitur, facrificiu il-Ïud,quatenus Eucharifiicum,cffc fpirituale, non autem reale amp;nbsp;externum.Qui fit igitur vt ipfam hoftiam,quam volunt elfe vera ac realem,amp; quam fedicunt offerte pro pec ■ catisjvoceni Euchariftia.?Certè, vel ex pri-mis TpoTT* wditT«'«; rudimentis didiccrunt, banc efl'e vitn fra.f)eovvp-ldi;,vt fiEuchariftia fit realis amp;nbsp;externa; facrificium Eucbarifticii fit quoqüecxtcrnûamp; rcalc.Neqiie hocvlla rationeftare pofsit: hoftia effe reale amp;nbsp;ex-tcrnam,ipfum autc facrificiu efl'e interna fit
-ocr page 98-81 D E V N I C o CHRISTI S A C » IF.
fpiritu3lt.Quincti.1iTi, cum res denominan folcat ex co quod eft potius: amp;nbsp;illi fui facri-ficijlioftiam, Eucliariftiam nominent : Ve-hntq; facriticiû, quatenus Eucharifticum* clfcfpirituale : rclinquitur,vt fi quod tft fa-crificiuin Cœn iDomini,illud fit fpirituale a4gt;yuZ(jA» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;externu. Qu^iavc-
daLiii/ntm. qiiod negatur de Cœna D. id quoque de fua Milfanegandum tlfe confitcntiir; Ecce, nobis redit noftra conclufio aiaoecaç-oo} qua in boc cap.cft'iccrc ftatucram’iln Mftfa non hcri verum, reale amp;' externu facrificiu pro|iitiatoriii pro pcccatis.Verum cnimue-ro cumPontifici; vtfupcrioru argumetoni vlmcffugiant,fcfe in vnius diftinétionis la-tebram coniiccrc folcant:ncmpe,ficrificij cruenti amp;nbsp;iiicriicnti: quanquam ex iis quæ ante à nobis difputataftint facile ifta diftin-(ftio tollitur: vt tarnen res fiat dilucidior, pauca fubiiciemus ad cucTtcndam illam di-ftimftioncm.
XX.
i^ipiiicHene nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi'’inEliocjUitnonß!im defiitnitur
{4gt;riß ^ i ti\^J-verboDci/i-detailuerJ^,tnr,ßbi’que ipßt ent! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ridtenta efb.nedum Tholoaica : ac
enenti aPö nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. , nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• t
tifn-iisf,o- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘i' theolaatcis dtfp-itaitonibM reijtteda,
fclïiam^d Diflir.Elto facrtpcij cruenti pß- incruentt à conßrmandu Ponttßciü tn hac çuttflinnepropoßta, non (oium dcßituiturzierboDetßedei adHerßa.tttr ßbtpte ^ci!t‘id'âdï^c~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dtfitnldio ßacrtßctj erti-
enti inerneti à Pctificiis in hacepro~ poßta^
-ocr page 99-ADV ER s. MISSAE S AC R I F.
-poßta, ridtcula efl-,nediimT'heologica: acpro-pterea a Theologtci^ difl ntationibm reijcienda.
Maior tll extra controucrGam.
Minor tria continet quæ nos ligillatim probabimus.
Primum cfl; iftam diftinóliönem Ponti-nciam ucltitiii verboDei. Ciim cnim agant defacrificio noui Tenamcnti, affirmamus, mmtù noiii Tcftatnéti tcmporibiis vnicu,reale, ex ternumqucfacrificiü extitiflc,quo Icgalium omniù facrifiçiorum vmbræ impletæfimul amp;nbsp;abrogatæfunt ; nempe fanôtifsiinu illud facrilîciû quod Chriftus femel in erucepro nobis obt'jlit: ac proinde nulla Chriftianis facrificia oft'erenda fiipcrclfc, præter facri-ficia fpiritualia,de quibiis egimiis in primo cap. huius difputationis-Hæc quidem facrificia quæ nobis ab Apoftolis comendantur funt incruéta, quia fpiritualia.' amp;nbsp;fiquidc eo fenfuloqucrcntur Pomtificij,longe abeifent à fuis erroribus. Verùm hoc fibi voliint.- In nouo Teftamentoefl'e aliquod facrificium reale amp;nbsp;çxternû idémque inciuentû .• cuius rei nullum verbû rcpcriri,nullumcxtare ve-ftigium in feriptis Apoftolicis aft'irmamus: quemadmodû fufùs à nobis confirmatû eft fuprà in argumento i. Quod fi nobis fid* m Pontificij non habcant,fcrant igitur tt/ç-ns-m amp;nbsp;proférant aliquem Scripturæ locum, ex quo doceant, ciufdé vitSimæ facrificiuex-ternGjciTepolTe tucrucntu,tû incruentum.
Fi
-ocr page 100-§4 DeVNICO CHRISTI SA CRIP.
Secundum membrum minoris propofi-tionis eft: banc Pontificioru diftimftioncm aducrfari verbo Dei: quod nos ita planum facimus.Si Chriftus non tantiim fefeobtu-lit cruento facrificio, quu pro nobis femel mortuus eft,fed etiaquotidic pro nobis of-fertur facrificio incrucnto: ergoplura funt amp;nbsp;varia eiufdcm Chrifti facrificiaiquod ad-iicrfaturliis Scripturælocis.
Heb.io. Chrijlus una pro beccatis ohlata t/iEhma in perpetuumßdet ad dextra Dei,c^c.vnica enim oblatione conßcrauit in perpetuum eos qui fin-ilificantur.
Heb.9. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Non vtfipe offer at ffmetipfiim: ficut Ponti~
fexquotannisinffreditur in ffcrarium cumfan^ gutne aheno: aUoqutn oportuiffet eum fiepe pafi film futffe d condtto mundo.
Hcb.io. Saniltficati fumtuper oblationem corporis le-fi ChrtFtifiemel.
Hcbr. IO. J gy. iiffil^j'am obtinens fiaurorum bonorum non expreffdm formam rerum, ijs hofiiis quae fimgults annis eafidem affidue offerunt nunquam poteflaccedentesfinUtficare.-alioqui nonne de~ /iißent offerrt?
Hcb.9. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Stnefianguine non fa remiffio,
Hcb.io. J^bi ef p;ccatorumremiffio,non efi amplim oblatiopropeccato,(^c. amp;nbsp;pcrmulta in nanc fententiam quæpropofuimus fuprà in Afgum.4.EX quibus intelligitur, oblationem Chrifti amp;nbsp;vnicam,amp; femel faétam, no fxpc facicndam elfe.Quod ft vera eftet iftaPon-
-ocr page 101-A D V ER s. M I s SAE SA CRT F. 85 tificiorum diftinâio: quis non vidct iaccrc Apoftoli Argumentum? Nonvtf^pefeoffe-raty\r\ç^u\i,altolt;jMn cportuijfet enm/xpe pajlit/n
Imo ('fiquidem verum dicunt Ponti-potcftfæpeofFcrri Chrifl:us,ncc tame proptcrca pati;quia poteft offerri facrificio incruento. Atcnim peregrinum iftud amp;nbsp;tTtpOfPc^ov commentum prçcîdit Apoflohis, quû ait hæc duo efle confeétaria araj nni; Chriftum fæpc ofFcrri ; amp;, Chriftum fæpc pati.Rurfus: St Icx potuiffet ßtnElißcare (in-quit Apoftolus) certè deßt/fent offerri. Ex quibiis concludo; poftcaquam Chriftus qui poteft fan6tificare,exliibitus fuit amp;nbsp;ob-latus : eum non ampliùs cfTc offerendum: alioqui , Chriftus eftet inferior Icgalibus viftimis: quod abfit.Atqui fi incruentè poteft offerri Chriftus: quomodo ftabit quod toties inculcat Apoftolus .Chriftum femel oblatum efle,cumque non effe f.cpius offe-rendumf Præterea Apoftolus affirmât, fine fanguine non fieri rcmifsioncm pcccato-rum. Contrà.Pontificijdicunt fieri rcmif-fionem peccato'-um incruento facrificio. hoc cft,finefanguine. Item: Apoftolus nc-gat vllam effe ampliùs oblationcm pro pee cato.poftcaquam peccata per Chriftum rc-miffa funt.Contra, Pontificij affirmant, fu-pereffe quandam oblationcm pro pcccato, nempe incrucntam.En, quàm bene Ponti-ficiiscum Apoftolo conueniat. lllis igitur
F 5
-ocr page 102-8() De vnico christi sacrif.
Tl,eor,„a oppono hoe Theorema Thclog!cum,quod; ^htok^iiu. vidcant an lalufaftarc pofsint. QuoticD etinque extatin Scriptlira Propofitio vni-iierfalis: niilla eft ei opponenda diftindio, nifi nitatiir certis, diliicidis, cxprcfsiiqiïc ipfiusScripttiræ verbis; ex qinbiis, fine con-troiicrfia,èi'Ç-lt;*lt;’'/çfcrri poßit.Ratio eft; quia nullum alioqui dogma in Theologia ccr-’ turn elfctrfempcrcnim c.xcipcretur id quod effet in quxftione pofitiim; quemadmodum’ Pontiflcij.non in hac tantum quçftfonc,fcd in plerifque aliis faciunt.
Refuiatio Vcrum,inqiiii!nr,rupctiorcs illi loci funt rf/fonftoiiis de criicnto facrificio intelligcndi.Rcéfè fa-Puntifi. ne: nullum cnim abud Chrifti facrif ieium
Apoftolus agnouit. Ctim igltiir att'irmans nhlationcm Chrifti vnicam efte, crucntuin fijcrificium intclligat : fcquitur, cruentum Chrifti facrificium effe vnicum ipfius fa-crificium : ac proindc cxibilandam efte diftineftiönem hanc de incruento Chrifti facrificio. Ifti autem pcrinde diftinguunt cruentum ab incruento, ac fi plane confta-rct aliquod effeChrifti facrificium incruen-tum.quod nos merum delirium elfe amp;Apo-ftolis incognitum, ex ipforu Apoftoloriim fcriptis confirmauinius. Omnes autem I hcologica?diftinóiioncs debent effe ciuf-modijVt fingiilæ ipfarum partes manifefte luccant in Scriptura, quemadmodum dixi-mqs. Quod fi commentitias diftinftiones pro-
-ocr page 103-A D V F. R s. MIS s AE s A C R I F. 87 proponcrc liccat, quibiis nihil aliud quam principium pctatui' (id quod in hac quæ-ftionc Pótificiis vfuuenir) na: facillimum erit cuiquc Theologice diiputarc.
Tcrtiuin mcmbrum Minoris noftrx pro pofitionis fuit; Pontificiorum diilinétio-ncm fibi ip!i contradiccrcquod itafict ma-nifcftunsSacrificium in quo vidima facri^ ficatur Dco.non potcft effc fine fanguinis fufionc. Nam viftima dicitur ficrificari, quum immolatur Dco.Quarc qui dicit Ci-erificium cuius vidima Chriftus incruentum : illc dicit facr:ficium crificium. Nam fi incruentum eft: non eft igiturChrifti facriftcium : quandoquidem fufio fanguinis eft de ratione huius facri-ficij,vt diiftum eft : nifi forte velint aliquid poflcfimulcifç incruentum cum fanguinis fufionc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
Refnondciit : fufionem fanguinis efle Sacramcntalem. Ex quo cthcio^quandoqui-dem incruenti vocabulum tollit verâ fanguinis fufionem : id dici Pontificiis Sacramentale, quod re vera non eft , fed eft ret veræ fignum amp;nbsp;figura. Vtrumque cnim fimul coniiingunt , nempc incruentum amp;nbsp;Sacramentale. Hue igitur poft longos ac. varios crrorcs tanilem redcunt: In Ccs-A?» na non fieri ipfum Chrifti facrificium vc-rè, fed Sacramencalitcr ,hoc eft. ficram liomini Cœnani elfe Sacramentum vert
F 4
-ocr page 104-83 Dp. Vmco cnristi sacrip, illius amp;vnici facrificij,qiiod fcincl Chriftus: fecit pro nobis,quiim fcfcobtulit viôlimam Dco pro pcccatis noflris.Nain fi fufio fan-guinis vcra eft: non cft: ergo incrucntum fa-crificium.Si Sacramcntaiis eft fufio: ergo facrificium non vcrc fit, fed Sacramcntali-tcr: idque vi Trapfiir^u/«;. Qiiia veto non a vident bac in parte plus tribuere fuæ Milfr qiiàm Cœnæ Domini ; rcliquum cft, vt illi nobifeum affirment, faIfum effe, in Miffa fieri verum, reale amp;nbsp;externum Chrifti fa’ crificium propitiatorium pro peccatis nq* ftris; quod crat nobis refcllcndum.
CAPVT IIII-
caufa monent PhJ-
wfum , vt maiorcm vcri cognî-
Ationem liabcamus.Tunc cnim Jil!s'*’:^^^J^maniteftè patet ncccflariæ de-monftrationis vcritas,quum ttTrarnTiKoi Syl-logifmi rcdarguutur. Qjiare ex ilia metho-do quam nobis fequéndam propofuimus» poftcaquam aduerfariorum fententiam fu-periori difputatione ctraa-ntveiç-ni» refutaui-mus : iam nobis fubducenda funt ca funda-inenta,quæ illi fuis erroribus fubfternunf» St noftræ ad corum argumenta refponfio-tjes,proferendxM
ogt;-
-ocr page 105-A D V E R s. M T S S AE S A C RI F. 8^ Obte^-.i.
Hocfrcite in meam commemoratione, im^tiit, Luc.xx^ Chrißquot;-u:Ergo inMijptßeridehef fimficium ex i-Cor.i». ipfi inflitutwne Chriflt.
Confêe/uentiapatet.-^ni:i F a C t R v.ßgnißcat ßtcrificaretßalmnde indidetßppet»nt: vt, Hoc Exod.ij. eß quod ßcies in altAvi : Jlgnot einniculos duos perßagulos diesingiter,vnum ß- Num.iS. cies manèf (^c. Item. Scitis t^uia poß biduum Paßchs. fietßoc eß.,tmmolubitur:interprete Afar virg.Ecl.j co: Hnde Pueta, faciam vitulam pro frugibui tpß venito.. ItOtCfue hoefacite, id eß, ef-^ 'ßcitevtveßroßPlomagis ejuam voce mortem^ mearn annuntietis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fitvtaElionesChriPii„
tum circa panem,tum ctreacalicemcoßderandiB ßnt. Cum igttur ChrtPlus fiert iußerit id^juod tü fielt: Chrißus autemßipßtm in Cœna, ficrificA^ Heritiiicruente ßbßeciebui pants amp;nbsp;vini: ß^ quitHr,tn Aftßaßcrifictum eßefitciendttm,
Peßons,
Pernego Confequcns:Probatio vero pla-? Bmresf»ft~ re inenta cft. Primus error eft9»-«pa Ti%va.a, •riif xéçtfflç.îscc cnim cacit ngnihcatio verbi woiéîv quo Paulus amp;nbsp;Lucas vtutur,vt per-inde accipitndum fif,ac fi dixiflet:facrifica-tc.Verbum quidcmhcbræumv^/Sfæpefolet ad facrificia referri : quia non tantum figni-ficatjfaccrc: fed cvam,aptare amp;nbsp;rite aliquid componcre: amp;nbsp;propter banc poftcriorem fignificationcm,fæpc infcrtipfos ritus ex le ge Dei in facris adbiberifolitos; ita tarnen*
-ocr page 106-De VNICO CHRISTI saPrif.
vt huius vcrbi, generalis fit fignificatio : ne-que fit ad vocabulum facrificandi reftrin-genda.Hocautcm perfpicitum cftex illoi-lof» pfo loco quem citant: Facte/, inquit, vnum extiotmntM. agnum mane alternm ve/fiert: dectmam parte fimtlagtnismixtamoleo, ^c. vhi repetendum eRv rbum Facte/ à'^à-rS kbd/Z. Atqui,agnus quidcm facrificabatur Sc maâabatiir: fed id fimilagini minime couenirc, raanifeftu efi. Illicigitur,y^,fignificat,maâ:arc.-hîc vero; fimpl citer offerrc.Qiiia veto Paulus amp;nbsp;Lucas Hcbraicc non fcripfcrimt,fcd Græcèn'd-circo vis Græci vocabuli fpedandafuitrnifi forte doccant, bicefic hebraifmum : quod num fatis firmis rationibus fafl:urifint,cxpe-ôabimus. Dum cnim profcrimt ex Mat-thæo: T*oFlbtdtium Pafcha nbsp;nbsp;nbsp;alias res agut;
quippe cum ibi verbum r/atw no vfijf pctur {de cuius fignificat.'onc difputamus) fed to ■5-Zt'teSlt;:(|uod in co loco no fieri,fed elfe figni ficat.-Hoc cnim fibi vult Chriftus mox futu-rû Pafcha,qucmadmodu parct ex locoMar-ci quemetiam nobis opponut.Fr^^/jinquitj Marc.ra. Pufchapoftbtduum.'^cc quod fcquitur,apud Marcum f'^t^andoTafchamablabant) effi-cit vt verbum ^ZveTtqàMattliæo vfurpatum, Eicch. 4j. fignificet facrificare. S'C apud Ezccniclcm: Erifvobis Pafch v Efl igitur difpiciendum, an,Pafcha, fignificet agnum ilium quiim-molabaturian vero,diem feftum quo fanóla h«c cærcmonia cclcbrabatur. In quo poflc-riore
-ocr page 107-AD VER J. MI S SAE SA C RIF.
riorc fcnfus vfurpatiir à Mattlico in illo cap. tcr.2. vt amp;nbsp;multis aJiis in iocis. Trope erut PafchajudMrurn^mc^r.x. loanncsihcm.^^« lfcgt;id. ' CjTet I-Jieroß!'.jnts inPplt;fcl}ti dtefi^îo.'E.thuçuSt Luc.xi-PeHum azym rum quod dtcttitr Pafrh^. Et in hoc fignificato,faccrc 1’afchi, eft feftumilium diem agcrc5amp; cærcmoniaiTi illam celc-brarc ex prçcepto legis,ex vfii loqnédiScri-ptiiræjVt SyÓf-t£Hieft taleTafcha à diebm lu- i.Reg-*î‘ ii^/ci(,crc.Hicei-go peccat TapaTàJ o/xwt'i/w/ctt'.
Adycrbiim Eatinum quod attinct ; non inde pctenda eft verbi Grxei fignificatio: quémadmodum dcHcbræo vocabulo dixi-miis. Nam Græcè feripferunt Apoftoliinon Latinè. Prætcrca quumƒ^c^rf apud Latinos fighificat, facrificarcitunc, concifo loqucdi generc,facere dicitiir fimpliciter pro.rezn dt-ttmamfticere:2C proindc Verbum illud iungi-tur cG fexto cafu: dicunt enim facere hac vel i!la viHim v.'itPocx.3.\Quumfactam vttula'.Tid aùtem, quum faciam vitulam: vt ifti petpe-ram récitant: atqücidquàm alienum fit ab hóe propofitoj miror cos non viderc. Sed profcélo errores ifti, non iam Philofopho-runi præceptis, fed Grammaticorum feru-lis caftigandi flint. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G~^-
Sccudus error: Traptt to lt;^0^ ti «wX«; Xt^/o-fisvov.Dixit enim Cnriftus,Ho c f a ciT E, rtonautc fimplicitcr/4«fe.'amp;,qucmadmodu. admonui in cap.fuperiori proximo, nufqua hoc complcxum orationis fignificat ide ac
-ocr page 108-5îDeVNICO CHRISTI SACRIF.
lné.j. vcrbiim, facrificarc. Item, Facere de Chri/J-o apudLucainfqucmadmodu, ^””'nonnulli ex Pontificiis obiiciunt) iignißcat quidcm oblationem turn faSam:nen,pe,nó vi verbi: fex ex loci circunftaiitia. Sic, qui circuncidebantjfccundùm Icgem faciebant» ncc facrificabant tarnen.
l’ertius error: ■\njS'ciy(d^viy.ct in Thcolo-gia: quumitaftatuunt: vtrbum f/teere idem cfTe acfacrificarc, inliocChrifti præccpto, FFocfacite, fi aliunde, înquiunt, indicia fup-petant, quibus conftet verbum ilkid in hoc fignificatovfurpari. Cùm potins itadicen-dum fuerit : verbum apud Hcbræos habere fignificationem offerendi amp;nbsp;facrtfican di, quoties, non tantum aliundc (vt ifii vo-lunt)fed ex i 1 lo ipfo loco de quo agitur, no. indicia tantû (vt iftifomniât)fcdfirmifsima fuppetunt argumenta. Quam nosregulam propofuimus Si confirmauimus in pofterio ri noftra Refponfionc ad repetita F-Turria-ni Sophifmata. Atquc vt illis hune laborcm detranam, fubiieiam ce ft um argumentum, quo fignificatio ill a verbi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;colligi de-
^cbraicum beat. Nimirum:quado rcsquæfacrificatur,
* nbsp;nbsp;nbsp;' verbo:vt,quumdicitScriptura:/4ferf, hoe
cftjfacrificareagnum, hcedum, fimilagine, amp;nbsp;rcliquahuiufmodKConftrudicncHebra-ica, non Latina.
Quartus error: Traf»
Nam
-ocr page 109-AD VÉRS. MIS S AE S A CRI F. pj Nam in vna eadeinque ratione, diuerfas fi-gnificationcs vni verbo affingunt. Primiim cnim cotcndunt/^cer? in bis Chrifti verbis» idem elfe,ac facrißcarc: deinde (quaGillos pœnitcat) aftcrunt propriam illius verbi fi-gnificationem.-id cft,inquiunt, efficitevtve-ftrof^Qo rnortem meam annuntietis ac nos rcuocant ad ipfas Chrifti aiïimes. Atenim debebant meminifle.- Turn demum veram efteenunciationem,quum vnum dicitur.' a-lioqui non erit enuntiare, fed ludere voca« bulorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quemadmodum ex arte
differendi (quantum cxiftimo^didicerunt.
Quintus error.-^TapatT»'tv Kitfj.ßetveiMirov, •Et,vcrcvt dicam , non memini vfquam me legere Itolidiorem principij petitionem. Vt enim probent, facrificium efle in Cœna Domini faciendum •• proferunthæc verba. Hoefaette. Rurfu$,vt efficiant, exhis verbis fequi præceptum facrificandi.aiunt Chriftü tune tclnporis facrificaffe. Dum autem in-ftarous, ne fyllabam quidem extare in infti-tutione CocnæD. quæ facrificare fignificet.-tum illi ad verbumy4Cfre,rcuoluuntur,affir-mantqueidem c{re,ac,facrificare.Qiiod per inde cft,acli dicant : Chriftum facrificaffe-quia Chriftusfacrificauit. At nosaffirma-mus,infanä:ifsimohoc inftituto nihil repenti quod vel lciiifsimam coniefturam ex-terni facrificij afferre pofsit .• lt;!.Acctjgt;ite, in-^iXfComtdue,bibtte ex eo omnes, hoefaate^tt»
-ocr page 110-’^4 VN ICO CHRISTI SACRIF. ttefcun^jue htherttts ad rnet recordatiane?n, Ecquid cft, obfccro, in lus verbis cjuod ad externi facrificij fignificationem vel tantu-lum accedat? Mibi crédité, Poiitificij : hoc vcftrumeft, non difputantis argumentum, fed fcbricitantis infomnium.
Sextus error in falfo Confequenti. Verba enim Chrifti ad S. Cœnæ Sacramentum nó ad fióiitium Miflæ facrificium pertinent.
TncommsiJd lam fupcrius Pontificiorum argumenta ƒ pï'ionjofc-incommodis vrgeamus.
teóiiomi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chriniverbis F a c i T E ßgnißcaf,(2^
crificare: erjH o c, ad abltones Chrtih referen-^ dum eflitum circapanern,turn etiam circa calice (^ttemadmodu iHivolunt) ergo id ^uod Chrißui fecitßacrificandu eß^^ipßt aElionesChrißißnt fàcriFtca’îda.KS'uucc^v, PlHltfm,ridiculutn,
HetOKiuetur-’ ,? • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• r, c • i
obiechojnpt L)cnique retorcjuean-ius in Pontincios Io-tiar in ip/oiCum huiic qucm nobis obiiciunt.
Pontißeios. Si ChriFlui S.Coena myHoriam inFlituens iuß ßt nosfacere quod fecit'nec^ue tum dicitur Chri~ Siui vllum externumficrifictumficife.- cert'e in S.Coena myFterio nuUum à no btt externum ficrifictum faciendum efl. Item.
Sifacereßgnificatßacrificare fc^uod iüi à no-bü poFbtlantf Ergo nuUü eElßacrficiu inMijfa. Confctjucntiapatet.Sic enim Chriftus com-mcmorantePaulo: Hoc fiacite,ejuotießcunejue biberttif admeirecordationem, Atqui in Mifia nulla eft eommunio.prçfertim calicis à quo. plcbéarcctEcclcf.Rom.facrificuli.cG tame
HdefeS
-ocr page 111-A DV ERS. MISSAE SACRI F. 95 fidèles hoc faccrc iubcantur quotiefeunque biberint, inquit,Paulus.
Nee veró audiendifunt Pontifici)qui hçc ^ötijïcij -iü verba, Hocfiictte, trâdunt ad folos facerdo-tes, vtvocant,pcrtincre.Nam apertercfel-luntur ex hoc loco Pauli, verba Chrifti ad eios rejhin-vniueifam Corinthiorum Ecclefiam zccô- ^entesconfu~ modantis.Ncctamenncgamusin hoc my- tquot;«»«'. fterio habcndâcflc vocationis vniufcuiulq) ratione quandoquidem no licet cuiuis facra fynibola minifirarc. Seddû Paftores docét* hortantur amp;nbsp;Sacramenta ipfa adminiftrant: populus autem attente audit, amp;nbsp;cum débita reuerentia Sacramenta recipit ; tota Ec-clcfia rvétè dicitur præflarc quod Chriftus iufsithis verbis, H oc frette. Nifi forte velint S. Cœnam ad folos Paftores reftringcrc, eô quod foli Apoftoli cum Chriftodifeubue-rint, quura facrum hoc myftcrium fuit in* ftitutum. Item.
St,facere,ßg»ificatficrificareCe^ua Pontificio~ rît eftßntentt'i)falßirn efi igitur ijuod tilt ipß di-cuntjacrtf.ciïtßert in 7quot; ranjJubflanttattone.Qó~ fcquetia patet. Hocfactte,\c\v[W,eiuotiefcuncfj
Atquijfi illis crcd]'mus,Trasfubftan tiatio longe antcccdit fumptione facrameti (nenuc vrgeamusquod folusfacrificuliis in Mifla comedit amp;nbsp;bibit.) Ex quo fit yt fum-ptio Sacramentijfit ipfum facrificium externum (quod illi nolunt, amp;nbsp;reclamat Canon Milfæ, in quo oblatio facrificij antecedit
-ocr page 112-^6 De VNICO CHRISTI saCrip.
ipfam manducationcm) aut, facere, non fî-gnißcct facrificare: quod tamcn illi propo* nunt.
Cerreffiafii- Hunc igitur Pontificiorum crrorcm ita fmarw ob- corrigamus.
Quandoqiiidcm, vt Cœnæ D. myftcrium JJ rite cclcbrctur,ad ipfum Chrifti inftitutum deueniendum cft,ex Apoftoli dodrina •• Chriftus S. Cœnam inftituens nominatiin . atf, Jixif Hoc FaCite; quitus verbis iufsit nos huic fandifsimo inftituto planèadliærc-rc,ab eôqucitapcndcre, vt nullis hortiinH bus,quicunque tandem ij finbmifcerc liceat fua commcnta,quibus illius puritas vllo mo do corrumpatur.- Idcirco Miflam Pontifi* ciam,quæ nihil habet cum hoc Chrifti inftituto communc.-quippe quæ potius humanis additamentis myftcrium CœnæDomini pc* nitus corrupit,amp; in nouum amp;nbsp;Scriptura: in-cognitum facrificandi genus conuertit • o-ptimo iurc, vera Dei Ecclefia ex Euangeli* cis præccptis reformata damnat atq; rciicit.
Ex hac noftra Refponfione facile tollituC fequensPontificiorum obiedio,quæ à fupc* riorc manauit.
ObieU^io z.
Si quodfieri iußit Chrifiui his verbis: H o C r A c I t F- »» rneam commemorattonem, idfieri imperauttad ohlutione in crucefailam comrnemo rund^rntpfiuifaEhfimilitudtne, hoc fieri nori fotefinifi perfiolarn oblationem ; Btgo Chrifi-iu imperuuit
-ocr page 113-AD VER s. MISSAE S A C R I F.
imperauü vtfacrificinm externum ojferremuit
Verum efi Antecedens.
V erum igituŸ Confecjuens. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Aflumptum patctcX loco Pauli) Mortem i.Cor.it» 2)omint annuntiabitis,inc^uit, donecvenian
Retpon(tô. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Errorti
AfTumptum eft falfilsiraum:vtpcrfpicuiim riorhobit-cftex illo ipfoloco Pauli, quem tarnen ipfi TufFulciiintfuo argumento»Siccnim Paulus' annuntiabftis, inquit* At, aliquid cxprimcre fimilitudinc fafti, non cft.annuntiare. Nam teTa7gt;éXX«i' ad prædicationem verbi Dei pertinct, non ad gcfticulationcs theatricask Vrgéda cft enim particula caufalis,gt;5',apud Apoftolum.Sic enim ille: Hecfacile ad met Hecordattonem: ejUotiefcune/ue entm ederitü pattern hunCiamp;poculum hoc bibentis^mortem Domini annunttahitts donee veniat. Entibi quo pafto fiat coincmoratio mortis Chrifti:né-pegt;annuntiando:hoc cft, prçdicando.Quare primus hic error cft,7rrtplt;t t^ç
Secundus error: falfa amp;nbsp;abfurda interpre-tatio verborum Chrifti: quis enim hanc ex-pofitionem ferat? H oc facile, id cft, repræ-lentate oblationcm in cruce faftam ipfius fafti fimilitudine.Ergo fi bonos iftos Gram maticos audiamus:faccrc,fignificabit reprç fentare ipfiusfafti fimilitud'inc: amp;t,Hoc, fi-gnificabit oblationcm in cruce faétam . At enim in argumento fuperiore nobis cxpo-gt; nebant pronomen deinonftratiuum,//of,de.
G
-ocr page 114-58 D. F VNICO CHRISTI SACRIF. adioifibus Chrifii, turn,circa panem, tuiH circa caliccm. Obfccro; Num illæCbrifti adioncsfiicrunt oblatio in crucefada ? Sic Pontificijdifputatores,quod vnamanupo-altera tollunt. Nccmirum; cum ea fit mcndacij natura vt feipfum deftruat. Qiiin-ctiam liiftis credamus; moriendum elRt, vt mortem Clu'ifti icpfæfentarcmus : nülr lam enim maiorcm faéli limilitudincm vi-deo.
Roæ.6.
. Coloff. X.
Incommoil. abfiird.
Jufieriotisob-iecHottii.
Tertius error.’Trapa'To' ê'irô/xêt'ût'.Ncc cnim fpquitiir, fl Clujftijs voluit mortem fuara nobis aliqiiafimilitudiiic inmemoriam re-uocari.-idcirco iïmilóni oJgt;lationcm eflefa-cithdam. Nam, cccc, In ßaptifmo mortem Chrifti nobis in mcmoriam reupcari tefta-tur ApoftoJus : nec proptercain Bapfifmo fit vlla fiinilis oblatio/ncc ipfi diciint Bapti* fmum elfe externum aliqiiüdfacrjficium.Cû alité in Cocna Domini ipfâ-figna, videlicet, panis amp;nbsp;vinum atque imprimis ipfiiis panis fraâio, nobis in mcmoriam rcuocct n orté .amp; pafsionem Icfu Cbrifti.- externis Jiifee rebus,ab ipfo Cbrifto infiitutis conteyti cife dcbcmus : non autem temerc ar bi t rat u nofiro fada quædam externa comniinifci, quætanti myftcrij naturam amp;nbsp;vfuin penitus cuertant.
Is’unc Pontifj’cios ad incommodum amp;nbsp;« J'udaSi' a d igam u s.
Sißmile ficrtßciKTti fimilenu obUüonem^ fieri
-ocr page 115-. ADVBRS. MISSAE SACRir. 515) fieri neœffe efiyVtfaürtßctum Christ obl‘^tio in cTHce faUa.figmficetur^ergt nuHurn Altudfignu eft,ptainfaerificMm. Abfurduin : cùm etiâin _ Thcolog'iafignuni latiùs patcat qiiàm facri-ficium . Ifti autcm negant mortem Chrifti poffe aliter (îgniHcari quàm facrificio.
Retorqiicamus argumentum: 5» Chri^ttt prjicepu vt oblatwne nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipfèßcil tn crucepro fiettirtjHetnr
nob is nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßmilitudine in memonam reuoeewM:
£rgo A-ftjfn non eßex præcepto Chrifhtnflituta: ejuandoejuidemmbil efiin Àdijfa ejuod vida ha-heat cumpaßi^ne Chridli fimtlttndtnem-,.
C.önfequentia patet. Nam in Mifiaadvo-liiptatem comparata funt omniartantùm ab eft vt horribileS mortis Chrifti criiciatus vllo modo Ggnificentur. Illic omnia lucent auro amp;nbsp;gemmis : odores fuauifsimi incen-duntiir: aurcs muficis cantibus dcmulcêriir: altare ipfum mollifsimc ftratum ert . Quid plura? Si voluptas non habetdoloris fimili-tudinçm: certè quæ fiunt in Miffa, morti amp;nbsp;pafsioni Chrifti fimilia cfle non poflunt. Item.
Si inMiffa fit oblatioßmilis oblationiChrißi: (vti dtcuntf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ffi ^Ua tpjà oblatio: c^nod
tarnen afîrmant t^noties vrgentttr yipoftolt ver-hiii^itibus docetvnica Chrifli oblattone fideles eße conßrnmatos: tjuade re a nobis ante dtjfu-tatum eft.
Qjiamobrem error ille ita corrigatur, vt dicauius: Chriftum inftituiffe S. Cœnæ
G t.
-ocr page 116-100 DeVNICO CHRISTI SACRIF.
cramcntum ad mortis fuæ memoriam cele-brandam;quïppccui noftr3,tum obliuio,tU ingratitudefatisperfpefta fit. Porróipfum noluiflc,vt nudis untiim fignis fenfus noftri afficcrétur.’fed imprimis(Paulo inferprete) adliibcndam cflc fynccram amp;nbsp;perfpicuam Euangclij prçdicationem,quæ morte Chri-fti Sr cius beneficia nobis inculcet amp;nbsp;nos fi-muldoccatjCjuæfit vera fignorum, quæ nobis in S.Cœnaproponuniur,fignificatio; amp;nbsp;ejuis fit legitimus ipfius Sacramenti vfiis.
SacrifictHmexternwn proprie dtElnmeflf epiin res alt^puapeculiart modo tmmtttatirr conßei-tnr tn ewn finem, vt per ipfam commMMionem coneilietnr Deoglori.t.
Mtßa eß eiufinodt.
Q»are Mtffa. eft facrifictHm externumpre-prie dtElum.
nj^'itnorpatet: ^uia in T'ransfùbsiantt.itto-neßparatim conficitur corpw ßpamtim.fan-gut;: atejue id (peciem lt;:^ fimilitudinem ipuan^ dam mortis habet.
Re ip on s.
Emniftpc- Maiorispropofitionis primus error cfl: noris oiled, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(-Jim, præccptis rpoirn Tra.iS'detç,
prills definiri debcat,Anfit, quam, Quid fit (quoties illud in dubiiim rcuocatiir) nofqiic pernegemus, poft vnicnm Chrifti facrifi-cium vlliim externum facrificium in Eccle-fia Chriftiana fupcrefte : fruftra laborent in afsignan-
-ocr page 117-ADVtRS^ MISSAE SACRIF. lOI
afsignandafacrificij externi definitionc.Nï quod illi concludunt: ctiar» fublatis Icgali-bus facrificiis, fupcrcffe nihilominus externa facnficia:qiicmadmodiim,fublatis legali bus Sacramentis, fupcrfiint noiii Tcftameti Sacramenta.-periniquè faciunt. Vt cnim ca font noui Teftamenti Sacramcnta , quæ Chriftus verbis exprcfsis inftituit : ita nobis eafupcrfuntfacrificia , quæ in facris litcris commcndantur: nimirum fpiritualia, non autem externa amp;nbsp;realia, vt Pontificij cxi-ftimant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ .-r ••
Secundus error : quod ea dehnitio qiiam proponunt,imperfc0;a fittomiffum enim eft „„t samfi-præcipuum membrum ipGus definitionis: «»gt;» fropne nempc,inftitutum Dei: quod fi abfit,vcrum facrificium efle non poteft. Itaque , quum dicunt, ‘Tecultari modo res tmmutatur:addendum fuit; fr ojferiur Deo ex ipßus inHitMo. K~ lioqui non video curEthnicoriim facrificia, vera facrificianon fucrint. Sed dc vocabulo facrifici,’ amp;nbsp;dc cius definitionc iam ante à nobis difputatum eft.
Tertius error; quum dicunt, rew» confict : quæ verba fatif-nc rcétè explicari pofsint, ipfi viderint. Cîim autem idco inftituta fit dcGnitio,vt faciliiis doccat; amp;nbsp;hæc Pontificioruni definitiofit,non tantum imperföa , ftd ctiam obfeura , fe-cum pugnans,amp; incxplicabilis,ncdum pof-fit rem ipfam nobis explicate ; rclinquitur,
Gi
-ocr page 118-ïoiDevnico ch R I st I s a C R it.
7 ■■•Ci m mil J.
ahfur.Ju • J rioris vb-La.
vt fit inepta dcfinitio , amp;nbsp;quæ dcfinitio dici noil deb tar. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
I. Vrgcamiis inromodo. Sii'J.itd demum ve rum eft externum ficrtfictum-j ^roprie dibltt7n,igt;t tjua res cjttamp; ofertur non tantum immuturi de-heut^ fed ett im conßctfue feri, vt dicunt, Ert’O ttullum vncjuam fcrijictum legule veterts'T eßa ■ mentt fiat verumJâcrifiiurtu proprtè dtElutn-j, atfuna^r.
• Confequcntia patct : quia inlcgalibus fa-cri{iciis,rcs qux offcrcbatur,non Hcbat : fed. potius immolab.itur amp;nbsp;cxurcbatur pro ra* tione ficrificij ; ntc vilus vnquam line rifu cogitarc pofsit, ex hac mirifica dtfiiiitioiiC’ confequi : In legalibus facrificiis repento agnoi, liœdos amp;nbsp;vitulos fuifl'e fadtos, qui Deo offenentur: aut,cincrcs,in quos Iiolo-caufta conuei tebantur, fuific Dtoiolega-’ libusfacrificii.s oblatGs.ltcm.
i, St tu Mi-lfu res ttumutatur iß conficitur, ß hoc Pontifeif ttd fiam fransfuhflantia-tionem referunt: F.rgo res. vna eudémtçue eftfuh/fantiti punis, ß fibfiantiu corporis Chriftt (abft dF. bio bluJphemiafQ,egt;n{eepicnt\a. patctiNam de vna cadeinquc re dicuntur bare duo, im inu-tari,amp;, conficijfiuc, fieri.At idquod immu-tatiir (vt ifti volunt) efl fubftantia panis S£ vini; quod vero fit, fine, conficitur.’ eft corpus amp;nbsp;faiiguis Chrifli ^ex eoriim fententia) Quorfiim igiturres hxc cuadat, facile cß videre.
-ocr page 119-AD VER s. M I s s AE S A C R T F. IÖJ
lam argumctituin rctorqucamus hoc mo- RetorqHetät do:St ea efi naturefacrifictjA'{iJJ'it,vtre.t offere-da,ftue, wElimn immntetur (vt Pontiftcij défini Hnt)lt;fi‘,vt Transfiib^T-antiationts.fitbsiantiA nis wmutiittir,iiü asire c^rpiu ChrtHiÇvt tilt tpfi Vßlunt) Srgoitt Adifi'a fiibfi.tnttn,pamsofferttir quot;Déo, non aHtcm-gt; corp’u Chrtfit. zy^iit,ficorpus Chrtfitoffertur. Ergo Chrilb corpus immu-tatur, à.S'MJo.'^v. Item.
Sißparatinvj corpus ßno^uis conficitsntnr « viTr^infinb/tMtiatsonis .• authec fipar.itto fit VjcrCytiut,non-vere. St vere: Erti^oChriflusverè occtdttur Cejuod ubfit) Nam eiitfimadt ßparatio fine morte fierinon potefi.Si non vere; non fit tgi‘ tp,r vere Transfiibfl.tntiatio. Item.
S»fiepyratfm corpus fanguineni-, conficivi S* T ransjüb/iantiattonti-,ef^cit,vt facrificium fittn t^uoniam t'ltsd habet (fuandam mortis fimtlitudinem: ergo in/tdijfia non efi verÜfdcri~ ficiUßd tanttmßectes cz ficrtficif.item.
Stpropter concomitMtia»L-gt;/dnguis à corpore Çhri/ètfiepararinon pote/i.,necvtctßim corpfu à fiangt^ine (vt Pontifcij tradunt)fitfiitni-gt; efi ifi -tur cjtitc^tiid t ''t l'itprà dtxerunt de corpore fipa-r.uirn confeUi^ttem'/ue de fanguine: ’cpropterea falfitm efretiam cjuod proponitnt de mortis firni-ltttidiiie,fna tarnen volant fit:tmlt;iJd'ltßa fdait-cinm niti.
Q_namobrcm Syllogifini Pontificiorü er- ttom^liolts-rores ita corrigamiis.Sacnficium externum propvie , eft , facra exremonia à
lt;gt; 4
-ocr page 120-104 Dm vnico christi sack if. iTttMifefini- Dco ioftituta,qiia pios maiorcs vti voJiiitan t)» SAinfitj adiicntumChriJti;vt ca ratior)c,tu ad pce-turn ad fidcm ipfiiis Clirifti vcn-turifcuius externum facnficium tvpus crat) cxcitatijçultum Deo gratum aeceptumque exhibèrent. Cum autem Chriftusaduentu fuo, atque imprimis co facrificio quod femel in crucc pro nobis obtulit,omrics typos amp;nbsp;figuras veteris Teftamenti abrogaucrit: nullum externum facrificium propriè didu in Ecclcfia Chriftiana reliclum eft. Ac pro-inde dogma Pontificiorum de Mißsefacrifi-eio.humanum efteommentum.- quo luci amp;nbsp;veritati Euangclicæ, amp;nbsp;ipfiusChrifti exhi-bitioni, pcrfcélifsimóquc cius ficrificio* quoad cius fieri poteft, derogatur.
ObieEi. 4.
OrmisEPontiß.x fine ßtcerdos ex homintbtu affitmpt’ff pro hominibm conflttuttur in tis quit fùnt ad Deum 'vt offer at dona (dcrificia pro peccatis, inquitApoftoIus,£ rgo^etta tempori-busnouiTt/lamentfy (ùntfacerdotes conffituti qm offer.tnt dona facrificia pro peccatit^
Conffquentiapatet ; Qgua temptuprtt/ens furpaturab Apoffo'o-. Coiijiituittir/\nt:^\t, EPropofftio eJi vniuerfflit.
Reffonfio.
Falfum eft Confequens.Error eft.-fafta es' Apoftofi. Perfpicuum eft cnim agerede Pontificibus veteris tur. TeftamcntijVt cos cum Chrifto comparer: fdqiie.
-ocr page 121-ADVERS. MISSAE S A C R I F. ÎOJ-jJquc,non vt folam fîmilitudincm inter eos cfl’e doceat: fed potius, vc Cliriftum Ponti-ficibus veteris Tcftamenti, infinitis parti-bus, antcponat.Scd præftat finguios crrorcs falfç illius interpretationis, faltem crafsia* rcs redarguerc.
Primus error; dum ita Icguntapud Apo-ftolum; Omnis ‘TontifexJîue ficerdos. Nam fi de fummo facerdote intclligunt (quo fenfu nos Chriftum dieimus efle noui Teftamcn-ti facerdotem) bcnc habet. Sednon video quîfacrificulosinnumcrabiles iuuarepofsit hæc fcntctij.’quandoquidem de eo facerdote loquitur Apoftolus, que vnum, amp;nbsp;foluni (quandiu vixcrit)cfrc oporteat.Quod fi nomen facerdotis late exponunt pro omnibus facrificij faciendi Miniftris,procul ab Apo« ftolo recedunr, Sicenim ille Traç inquit,hoc cft,fummusfacerdos.
Secundus error : quod vniuerfalem fen-tentiam Apoftoli non ad legales Pontifices rellringant: Cum tarne aperte fubiiciat A-poftolus: Sicut jëaron, inquit: vt iam du-bitari non pofsit,quin ibi fermonem infti-tueritde veteris Tcftamcnti Pontificibus. Porro conftatjChriftum comparari cum o-mnibus illis Pótificibus,de quibus loquitut Apoftolus,vt pciTpicuum eft ex his verbis quæ paulô poft fcquuntur ; Ita. amp;nbsp;Chrifim^ inquit,amp;c. quæ omnia miror ab iftis noa animaduerfa.
-ocr page 122-Heb.?.
Ibid.
ist Heb,?.
Ibid. Hebr. IO.
Hcb.ir.
I05^ Dl? VNICO CHRISTI SACRIt.
Nee illis fallet præfcns tempus illic vfur* patum ab Apoltolo. Quum enim de rebus pra:tcrjtisdiflcrimus,folemus præfcns tem« pus vfurpare,vt ita res ipfas ante oculos pro poncrc vidcamur.Sic idem Apoftolus: Et ij ejut funt e X filtis Leni facer do tto fnn-ge?jtes,pracepturn habent dectmarum accipten-darum a populo (ecund'urn Item, //ic tjuidem homines lt;jui morittntnr décimas acci-piuntAtem. Lex hemtnes conflituit Pontifices i'?fiirgt;nos.\rcm.In priM ejnidem tabernacnlum. epiouis tempore ingredtuntur facerdotes cjui ritM obeHntdnfecHndnmautem fernel cjuotannis fo-ItssEontifex non fine fanguine quem ofièrt pro fe'pfo nbsp;nbsp;propopu/i etrrfto.Itcm. Omnia fecun-
dum legem fi. guine purificantur, Item. Zex'. vmbram obttnens futurorutn ijs hoLhis quas fin-gulis annis eafiem offerunt : nunquam pote/t accedentes fincHfic ^re. Item. I'P une autem meliorem expetunt : Sc fexcenta eiufmodi, quæ fiquis velit ad n,oui Tcftamcnti tempora accommodarc,propter verba præfen-tis temporis in his omnibus locis vfurpata: ilJeprofedo in crrorc crafsifsimo verfabi-tur. Quamobrcin Apoftolus ca quæ olim fieri folitafunt,per verbum præfcntis temporis exprefsit . loq.uendi genere pafsim vfitato.
ïnrowmoA» Hoc igiturïncommodo Pontificios vr-^rhobie^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pfopofitio jdpolloli eßet plane v-
’ ntuerßlis: ergo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ettam (omprehende-ret.
-ocr page 123-A OVER s. MISSAE S A C R I F.
ret: At hoc eßeperjfncnum eß ex ijs felt;^titigt;itia' dpud ApoAobtTn, Qiwd ôquot; t*gt;fe cir-ctiadtitiisßt tnfirmt nte, O’ propter heinc debeat^ ■ ßcutpro poptilndtn nbsp;nbsp;nroßtpß) nßeroe pro pec-
cattSydSwa^ov amp;• blafplicmu. Sic cniin idem A pollo'l us,Cz/î non ßt einottdre neeeße ßcitt d-lù Pouttßctb ISpri:!spropecceitts proprtü vicii-m,u oßerre, (^c.
Rerorqueamus locum Apoftoli in pôtî-ficios hoc modo: St ApoAobts in ca.'^.Ept.ad’‘^‘^^‘. Eleb.tidß.jj totitdJei eptßolt ttn tratLit deßcer dotib:ts ommbtu externa ßcrtßcia offerennbuf, quot;Vt, ßlos lep^Aes ßacerdotes comemoret Chrißu. atiYntim facerdotem lep^alibiss tIUsfacerdottbtu adnmbratum: neevUos proférât mortales homines !jui in Ecdeßa Chrißtana ficerdotes dtei debeant: Certeß cum Apaflolo loqtti fentire-'uebm’ts,ntt’los agnofeemtts mortales facerdotes EcclefiaChrißianx.
Sic igitur falfa Pontificiorum interpre-^'’'7^.quot;’^“ tatio vidcturelTe corrigenda. Omnts Ponti~^'^^^‘^J^^ fex ex hominibtts aßumptm pro hominibtts con- intrrpraa-flituttur in ifs.epux apttil Detitn [^apenda ftnt'] tionis. Tt oßerat donaria (ß'viSlimas pro peccatis, inquit Apoftolusihoc eftiEa fuit ratio Pon-tificum veterisTeftamentijVt quifquis eflet legitimus Pontifex,is,ex præfcripto legis, exhominibus aflumerctur,amp; coftituerctur ad cos ritus crgaDcum obeundos,qui con-tinebanturin lcge,atque imprimis,vt offer-ïct donaria,ÔC viftimas pro pcccatis, amp;c.
-ocr page 124-io5 De VNIC o CHRISTI SACRIF^
Z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OhieElio
HcbJI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Omnii Pontifex ad offerendum munera q“
tjonio! coFlttuttur,1^nde neceffe efhunc (nem-fe ChriïlH)habere aliqaidquodofferat, inquit Apoftolus.Kr^oC/jnï?;«ß quotidte offerten laf lu pro nobie.Conßquentia patet ex verbis illis Habere, (^^offeratz qua non rem prêtent ^mßd praßntem fignificant.Adde qua aliqufnto po ff fequunttrr.Non in manufaEla SanEla lefus in-lieb.ÿ. troiHit,exemplaria verorum,fed in ipfum coelum vt appareat nunc vultui Dei pro nobis,
Peß’onßo.
err»re,J»pt- Ncgo Confequcns.Error cfl: falfa cxpo-risobieiti»- fit’o loci citati.Sic cnim locus illc intcrprc-»is. tanduseft: gt;Jcccffc fuithunc quoquehabe-itcHttble- re aliquid quod ofFcrrct: vcl, quod ofFerre (Jehu£.rit.£t,ßc interpretaturqui inter fcho inCap.sJ^ft'cos Doâores Pontificios habetur do-Ipift.ad ftifsimbvt Thomas.Hæc cnim vis eft verbi Hebr. lt;o-po9-ty«9z)£», quo vtitur Apoftolus: quod qui« dem non fignificat tempus præfens, vt illi cxiftimant: Doiäoribus Grammaticis pœ-nas propterea daturi.Hoc igitur fibi vult Apoftolus; Chriftum noui Teftameriti Po-tificemnaturam humanam habuiflc,vt earn femel pro nobis offerret, turn quum femel pro nobis in criicc mortuus eft: ipfumque Chriftum verum Dcum ac verum homine, pcrado illo vnico facrificio,ad dextraDct , nbsp;nbsp;Patris confediftc,vbi pro nobis interpellât.
Ncc
-ocr page 125-ADVEKS. MISSAE S A C R I F. lOj»
Ncc cnim Cliriftus fuitterrcnus amp;nbsp;legalis faccrdos,qui ex prçfcripto legis facrificium offcrretfed nouo amp;nbsp;pert'edifsimo facer« dotio defunétus, quum fcipfum in crucc ob tulitjfincm impofuit legali facerdotio: quo ftantCjChrifti facerdotium ftare no poflet: quia figura cum veritatis cxliibitione fimul cflenon poteft.
Alter error in alio loco quem fubiiciût, non minus corrupto,falfa ipforum expofi-tionc.Nam,3pparcrc vultui Dei pro nobis, non eft fcipfum offerte amp;nbsp;facrificare:quan-doquidem illud cft huius effedum : quod facile fuit colligcre ex ipfa feric contextus: JngreJfM efl, inquit, /w tpfùm ra?/«[vidcliccc pofteaquam fadus cft vidima pro pcccatis noftris] vtappareat in confpeEhtDeipro nobis. Sic Paulus J Chrtfitu ijut mortuus efi, \ncpai.tgt; Rotn.Ç^ imi) vero ejui etiam excitiuM efi,ejHi etiam efi ad deXtram Dei, cjaietiam postulat pro nobisfamp;c
nas efl mediator TDei cp-'hominum homo t’Tim.ai Chriitas lefas ejui femettpfltm dedttredemptio-nisprettum amp;c. Addc quæ paulo pèft fequû-tur apud noftrum Apoftolum.-^'^««*, inquit, Hcb.i». propeccatis oblataz'iiltma,in perpetuum fedet ad dextram Dei.-X^foeniyr.a.iflioc cft,pofteaquam obtulic.-non autcm,afsiducoblaturus vt ifti fomniant.Cæterùm vt omnes vidcat quàm fynccrè ex Scripturæ locis argumen-tentur, audiamus ca quæ continuo fubiieit Apoftolus,AZ'c5’»f,inqüit,t't flpe offerat fe~ Hcbr.ÿ,.
-ocr page 126-IIO D F. V N I Ç o C M R I s T I S A C,R I F. mttipfinn,^ç., Quidautem Pontificij? pe offer at ßriietiplit7n,'mi.Y-n\.\Qt. Et hoc eft, .fçilicct , ex Apoftoli loco argumentari. Quamobrcni fatis trit hoc vno inconinio-do longe grauifsinio fiipcriorem obiedtio-ncm obrnere.
r -mmod.' Sifimficinrti Aiiß^ ex eo fit ^uod Clmfi:M abjurd. appareat nunc in conffeclu Dei pro nobu ( ^tioß Pontifici) audfnt ajfirmare)(ff Chriïîui aßidu'e Ct »tu. pyg I, apparet tn conjpellu Det, i^uanuis Miffanon atjidue celebretur C^uod Tontfiai Cori 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\c '■ r D n J
tttidn.no nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?7egare:Jbe^juttur:jdtcnjtCtH
finenJ^ifiafacrtficio eße poße. Ita facile rc-darguitur fupcrior obiidio,adhibito in-in^umentu (Iruincnto altis difTerciidi, df'I/xcc/u.eifar: ff a,itx„- quod eft verum ac proprium flagellum c;|-rum obiedionum quas Pontificij nobis o]^-ponunt.
ObieElio
Heb.9.
Iffeceße eß exemplaria, quidem coeleflium his mun dart: tpfia autem cale fit a mehortbusho' fiiui^uam y?^,inquit Apoftolusjhoc cü.,p/u-rtbiti tiJ’l'Ifiiarum oblationibtt. Ergo in lijfiltß^ fit verum O' externum fiacrifictum. Confi/^uen-tia patet , ejuta nomine cale/tium inielligit ficclefiam lotjuitur de ho/biis, plurali n»-mero.
Errotti ßi. ferions obit iiionis.
Falfum eft Confequens. Error Idem gui
-ocr page 127-À b VF.R s. M IS s AE SA CRIE. III fupra; ncmpe, falfa loci Apoftolici expo-fitio. Primùm cnim, vocabiilum, Si/ir/aK, ab Apoftolo vfurpatiim , perperam illi cx-ponunt de Milfarum oblationibus : quia vocabuliini illud fignificat viâiniam.-ob-lationcm aiitcm fignificarc Apoftolus folct vocabiilo irpoirçopa; Atque ilia duodiftin-gucndafunt, vt patct ex codcm Apoftolo: Heb.i* Sanmficati '(km;« , inquit , per obl.utunem corporti le^ Chri(i-i. fèmeK vbi Vides, corpus Chrifti elfe viéiiinarti, Cuius femel ob« latio faéla eft. Quarc nomen boftlæ in l^oc loco rctinendum fuit : quod agnouit c-tiam vetus Intcrpres. Quia vero locus hie ■gt; ; turn à vctcribustum à recentionbusjadeo-« que abipfts Scholafticit Doftoribus varie fuit expofitus (quorum tarnen niillus, qui modo Doéloris nomen mercatur , voca-bulum ô-ie-iaiç de Miffarum oblationibus intellexit) neque patitur inftituti noftri ratio, vt varias interprctationcs, vel pro^ feramus, vel cxcutiamus .• nobis fatis erit, nouam hanc,falfam amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;interpre-
tationcm,incommodis laccratam,cx liuius difputationis theatro cxplodcrc.
Ciim per ear/ef/« i Pontificij'intelligant incommt^ Ecclefiam poft aliquot intcrprctcsiaut Ec- Oobjar^-clêfiam veteris Teftamcnti fimul cum ECquot;-clefia Chriftiana cbmprchendunt : aut, non: Si non comprehendunt: nos fie ratio-cinamur.
-ocr page 128-,iii De vnico christi sacrtf.
‘f*’ I ^ACttm^ue non mundata fnnt mtliortbui illis hoïliü de cjuibm lt;^posloluó locutw efl: eA
* nHlld hahnerut accejjiiw ad cœlesle hareditnie.
Ecclcfia veteris Tcftamcnti no miiinlata cftmcliorib’illis holliis,amp;c.(inquiut iHi.)
Ecclefia iattur 'veteris Teßarnenit nnUü ha~ buit acceßttm ad cœîesië hareduate, etJ'Mj'a'lùf amp;perabfurduni.
Hebr.io. Maior cft perfpiciia ex bis Apoftoli verbis.’ Lexumbram obttnensfiaurarumdis hofitii ijUOi ßngulis annis eafdem alftduè offerunttnun' ejuam poteßaccedentesfanëhficare : Item.
Heb. 7. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;NihtlfanElificauü Lex,amp; alibi.Z)o»4ficri-
Heb.ÿ. ßeidejue offeruntur qua non poßunt confcientia ßnbltficare cultorem, (^yc.
Simalint veterem ctiam Ecclcfiam vna cum Ecclcfia Cbriftiana comprchcndcrc; nos rurfus fic agemus.
j Si Ißaebtica Sccleßa mundata ettam futt meltortbus Hits hoHiis de ejutbus ^poëlolns locu-tui efi; nec tarnen futt mandata Aftßaru obla-ttonibm: cert'emeliores tUaho^ta de ejwbus lo-^ eutus efl apostolus,nonßunt Mißarum oblatio-wer.Itcm.
3 Siverum efl quod Pontificij dtcuntdn Afißit non plures eße hoëttas.fed 'vnam tantüm : nbsp;nbsp;lo
cum hunc adpofloh exponunt de pluribua hoßtii: certe perperam hunc locum adßuam Mtßam accommodant.Difcant entm ex Prima T^htloß-fh’g pr£ceptis,quanamflt inter vnum cß plura tentrarittof
Si
-ocr page 129-ADVERS. MISSAK SACRIF.
Si loens Apo^olide phsrtbus hoHiis ejfetin-telligendni: ipßfibicontradiceret ^qvod abfit.) Confequentia patctj'Qiiia flatim fubiicit in illo ipfo loco : Neejut, inqu't, vtßepe offerat ßmetipßinLjy drc. Ex quo cfficitur,amp; Chriftü cirevnicam viftimam; amp;, vnicæ illius vidi-mæ vnicam quoque fuiflc oblationem.- vt Si alibi . K na'pro peecatü oblataviStima, in perpetseum ßdet ad dextram Dei^ (^c.
nyitit i/^poHolus tn hfC loco oblationem Chri~ flt in crace pro nobüfiiSlamintellexit: aut non. Si non int elle rit: Scclefia igiturnon efi mandata morte Chri^hÇcpaoS abfit)w^ mthivrgenda fint ^ua fiejuuntur apud ^poHo/Hm. Ex eputbut ma^ nijihe coUigitur thi agi de vnico Chriïli ficrifi-tio. Si intellexit: tpuorjum igitur pluret AÉtJfito^ blationes ?
Quamobrem ita corr'gamus errorem iftius obitftion',';.
Apoftolus pluralcm numcrum in boe lo-co pro fingulari vfurpauitrcà quod in com-paratione Icgalium vidimarum verfabatur. Hine faduin eft, vt numcnim multitudinis in vno comparationis membro vfurpatum, in altcroretinucrit.Cxtci um,pluralcm nu-merum fæpe pro fingulari vfnrpari in Scri-ptura » manifeftum eft -' de qua cnallagc Dodorcs , pratfertim Hcbræi confulendt funr.
Sed quiarortafsisa?grèfcrunt à nobis cor-rigi; faltcm fuorum magiftroru vocem au-
-ocr page 130-II4 De V NICO CHRISTI SA CR IF. dîant. Sic cnini Thomas, locum hune Apo-ftoli en arras: î)tcit, HoFiti^ytnplurah, inauit. ^”*'arH'e nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tantum efi vna ho^ta Christ
infra: f^na enimohlatione confùmmauit in perpetuum fintlificatos. cap. lo. Rejpondeo : licet vnafrttnfr'. tarnen phartbus ho/his tj eter ie legis figurabatur. Hæc Thomas,poftcriorum mo-nachorum impcritiam pro nobis redargues*
Obie^tio -J.
Heb- 7* rpranßato ßcerdotio neeeße efivtlefrs translatie ƒlt;^^,inquit Npoiioï*.NnllatgttttrlexDei fine facerdotto eßepotefi.Etm ConßejtientisrleX £uangetica nonpoteflejßeßne ßcrtficio. Hocau-temficrtficiumießfacrtßciuntAdißa.
Confiijuentia pater prepter relationemfacer-doty tfrfacrificij.
Refronfo.
Emrelt;/utgt;e- Nolo ad viuum refecare iftud concludcn-rr9r(j»t»e- digenus: quandoquidcmCquod ad rem ipfa attinct) nemo noftium haélenus negauit facerdotium noui Teftamenti. Sed vimjfta Confequentis plané repudio . Error eft duplex, neinpc Tragt/, tq iTTißivov amp;: Petitio prin* cipij. Nec cnim fequitur ; fi aliquod cE iio-iii TeEamenti facerdotium: ideircoin Mif-fa fieri veruamp;r externum facrificium.Atquc id cE de quo inter nos quæritur,amp; quod hic proponitur non prohatum,fed t-mquam po-Éulatum. Nos verb affirmamusjChriEûcflc
-ocr page 131-ADVïRS. MISSAE SACRIF. II5 vnicum xtarnûmqucfaccrdotem nouiTcfta nicnti:ciûfqiic facrificiuin in cruce peraâîi, efle vnicum,vcriim reale ac propnè dnSû noui Tcrtamtti facrihciu,ad Chrilb eternu facerdotium relate di ,i um . Atquc ita vno verbo vana hæc obicétionis Poutiticiæ bulla in ventos abiit.-quam nos ctiam fubieftis aliquot incommodis redarguamus.
St z/erum ej/et dr »fceß trttt/n ficerdott! Pon-üficios ej]e veros facerdotes,^ in -Mtjjafierive rnm externumf tcrtficinm, cfui^ nouum Tefla, mentum non potefiefie fine S^cerdotio fiteri-ficto:Seejuereturyfolos‘Pontjfictos fiacerdotes efife z/eros fiacerdotes noui Teflarnenti Qr Aiifitt fia-crifiictum ejfie folum nouiTefi: ifftentifiacrifictum, necvllum ahudpoffie reperirt, fi)^d fi rectpisi~ tur fabfit difto blafphcmia)«fcejfiet fineerdos^nec ei ufiaertfiaum tn erucefiaSlum^efL fitfiacrtfictum noutfiefiamëtd tii'uùadâvfiinfijhe murn, tmptum. Item.
S» zerumfitt: non pofie ejfie fiacerdotium etuin pmul fiant externa facrtficiaÇi.'pyoà ifti volût.^ Certefiare nonpoterit hoc armmentum Apodlo-li: Silex plane accedentesfi.'uShflcaffiet, nonne, Heb.i«. finquit)Aoy?zÆ defitfientojfierri? Hacert rn flare non potent ejuod ait idem ^poflolus ; l^bt Ibid, «y? remtfito, non eße ampltus oblattoncm pro peccato . Item, Knica obfatione confùmmdtos Ibid. fnijfie eos ^ut JanlHficantur . Item , Non t/f Heb ?. yâ:/)e offieratfieme!ipfiim,\ï\(m\i,IS. pleraquc G-nailia.
-ocr page 132-ÏI(? Db VNICO CHRISTI SACRIP* Retorqucamus locura Apoftoli inipfos Pontificios, hoe modo.
Si Chrtïtw aternuf ficerdosßcudumerdine J^elcht/edecfuo tempore nobis exhtbitns rnutit-uity tum legem, tum ficerdotium legistjuod dem externum erat (Ir ficrificiis externis'vniel* perfeblum Christ ficrificium repra/entabat: Qerte ferendi non/unt tjui externum hodtefacet'-dotium (fr externorumficrificiorumvfum inEc-clefiamvoluntreuocare. Item,
St vetuißcerdotium tranßatum efl^non in fa-crificulos Pontißeiosyfedin Chrtslum vnicumEt eleßa ChriPiiana T^ontißcem: ßaerißeia lega-lia,tn vnicum ipßus ChriPti facrißcium:vt in hot loco y^pollolus copiose conßrmauiticerte locus hic ^poHoli ad euertendumynon ad fiabtltenduntj ^ißfafacrtßcium aecommodandus eß. Quam-obrem huiiis loci à Pontificiis detorti cor-ruptiquc nos ita verum fenfum reftituamus-eerrefliifu- Poftcaquam Chriftus facerdos in æternS ftr-obitd. fecundum ordinem Melchifedcc nobis fuit exhibitus: vnico illo facrificio quod in cru-cepro peccatis noftris obtulit, vetus facer-dotium amp;nbsp;Icgalia omnia facrificia abroga-uit:corum omnium fubftantia in ipfb Chri-fto remancntc.Vt igitur legale facerdotiuin fuam rationem, modum,ritus denique fuos habuit; ita noui Ttftamcnti facerdotium fuam habet ratione, longe Icgalibus omnibus figurispræftantiorem. Nam in veteris Tcftamenti facerdotioplurcsfuercfacerdo-teSj
-ocr page 133-ADVERï, MISSAE SACRIF. II7 teSjiidémque mortales, amp;nbsp;plurafacrificia; atfaccrdotij noui Tcftamenti hæc eft ratio amp;nbsp;natura,vt vnus fit faccrdos,idcmque ætcr • nus,ncmpc Chriftus : amp;nbsp;vnicum fit,nempe Chrifti facrificium,quo femctipfum in cru-ce pro nobis obtulit, faftus ficcrdos fimul amp;nbsp;vidima : cuius quidem facrificij femel fadi 8c nunquam iterandi perpétua eft effi-cacitas.
Olfie^io 8.
Pafchalisfuit figura my^erij Euchari^ flit'amp; yignuî Ule facrifieanduierat offeren-dui,£rgo in mySlerioEucharifita Chriflusefifà-erficandui offerendut.
ConfeijHentia patet:^uia oportet interfiguram amp;nbsp;veritatem effe ftmilttudinem.ty4ffumptum co-firmat Paulus i.Cor.j. Pafcha noflrum immola-tmefiChriflue.
Eelponfio, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_____ ___
Falfum cft Confequens : turn propter fuaj^'T , PfT turn propter Antecedentis vitia. Quod vt -»agis fiat perfpicuum,agc,cxcutiamiïs Antecedens.
Duo proponuntur in Antecedente.vnum, ignum Pafchalem fuiife figuram myfterij Euchariftiæ; Altcrum, Agnum Pafchalem facrificandü amp;nbsp;offerendum fuiffe. De vtro-quefigillatimnobis agendum cft. Agnum Pafchalem fuiffe typum amp;nbsp;figuram Chrifti, cuius fanguis femel pro nobis effufus nos ab . aeterno exitio libcrauit.agnofcimus.Rurfus
Hl
-ocr page 134-lïS DeVNICO CHRISTI S A C R I F. agnofcimuSjChriftum iiohis ofFcrri in facro Cœnæ Dominicæ niyftcrio : fed non video quinam indc coHigi poisit, Agnnm illiiiTi fuiife figuram mvllcrij Euehai 'ftiæ: fiqiii-dem proprie lotjuiniur , vti decet , qiio-tiçs de rebus 3 hcologicis accuratæ difpu-tationes inftitinintur : licet non ignore-mus aliquot ex veteribus ita lociitos fuifl’e; qua de re fuo loco nobis agendum erit» lam exprefsi funt loci, cxquibus facile in-telligi poteft, Agnum Pafchalcin Chrilhini ipfum repr.-efentade ; adco vt ab aperta Scripturr (ententia nobis rccederenon li» i.Cor.^. ccat. Pafch.^ noßrum (inquit Paulus)
nobû f.tcrtfic.ttum eil, nempe, Chrißus (id quod non fua fed noftra caufa citarunt txod-ii' pontificij ) amp;, NonconfringeturvUum os i-inquit Mofes de Agno pafcbali quod Ioan.19. in Chrifto impletum fuiffe docct loanncs.
Quare ita ftatuendum eft ex 7’heologicis principiis: facrimenta veteris Teftamenti figuraiTe, non noftra facranienta , propric: fed Chriftum ipfum.-quern etiam ipfa no-ui Teftamenti facramenta nobis propo-niint. Sit igitur hie Pontificio.rum error: in Thcologia: aut certè.qua-cunquetandem id interpretatiouc lepiatur, »‘supo^oy'iec.
Addunt, Agnum Pafchalcm fuiflefscri-ficandum amp;nbsp;offerendumrquod quatenus ve-fum fit, difpiciqidum eft. Agnum illu fnißa maiftan-
-ocr page 135-ADVERS. MISSAE SACRIF. lip
maftandum.pafsim legimus:facrificandum. vcro facrificiopropric dióto, nufqiiamvi-deas. Vocatur, inqiiis, Courban.Ccrte: fed hoc nomen generale cll, quo legales omiics oblationes fignificabantnr , vt vidcre licet Leuit. cap. i. ver. 5.10.14. amp;nbsp;cap.i. ver. i, 4.5. 7.14.amp;fexcentafimilia. VndeMarcus: Corban, ejHodeH^donum, inquit. Amplius di-COÎ ipfuin etiam nomen, Zlt;?«.ic/;(cuius vfus eftfrequentifsimusin facriticiis propriêdi-ftis)aliqurindo vfurpari in cærcmonia Agni Pafchalis, idque propter maCiationem: Sed non proptcrca vetus ilia cçremonia fuit vn-quam numerata inter facriticia externa amp;nbsp;Icgalia, quæ qiiidem propric facrificia dir fta flint. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Ciim igitur Ze/« tch non tantum fignificct facrificium propric didum, fed etiam ali-quoties italatc fumatur, vt etiam fpiritualia facrificia fignificet (vt: Sacrificans confeßto-^^^^-^°’ n^m. Item, Sacrificta Deo grataSptrit:u fraÜM y ^c. in quibus locis vocabulum illud vfurpatur) non reiSc colligitur / A-gnum Pafchalem fuifl'c facrificium propric diftum, co quod aliquando vocatur vcl o-blitio.vclfacrificium:Ethic errorcfl Trapcê' rUù O|Uoi'ü/u.»ev.Quid ergo? nimirum vt diiu-dicemus, quænam fint facrificia propric di-Qa, adcóquc pro pcccatisoblata(dc quibus agunt Pontificij, quando vo untfuam M fl'â c/fc verum amp;nbsp;externum facrihcium propriè ■ H 4
-ocr page 136-120 De vnico CHRISTI SACRir. didum amp;■ propitiatorium pro pcccatis)iion l'x folo vücabulo ratiocinandunicft. ftd ex ipfa facrificiorum propric diétorum inftitu Ctrtmtnia tionc.Ex qiiü Ht VI dicamus,Agniiin Pafcha lem non fuifle facriticium propric didlum: luMnfMt quandoquidcm nccà foils faccrdotibus,ncc faaificuan altarc madabatur, nccaliuuid obfcrua-frtpriiJf- Dätu*quot; corum qijæ Dominus racicnda præcc-{Imn. pcrat in facrihcüs ofFcrendis.Ipfi auttin Fo-tificij,qiium facrificiuni propriè diétum dc-Hiffalithn finiunt, nominatiin hæc addunt:^««»»^! dahatijmu. le^o AttniHro ojfertur : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vt fc ipfircfcl-
lant amp;nbsp;pro nobis ad fiiain liane obiedionem rcfpondcant.Et certc.quanquam oninis cul tus Dco, ex ipfius præfcriptü, cxhibitus,fuo xnodo, oblatio, don uni amp;nbsp;facrificiuni fpi-ritualc drei poteft: tarnen diligenter conli-derandum eft, quidnani fuerit in legalibus cxremoniis prçcipuum ac primariuni,vt inde difpicere liceat, quænamfucrint verafa-crificia in ipfa Dei lege inftituta. In Agno Pafchali, madatio quidem videbatur ad vexa facrificia accedere , in quibus vidimx madabantur: fed nemo non videt agnum fuilTe madandum.non vt Dco ofFerretur,amp; fâcrificarctur (nulla cnim ne minima quidS particulaDeo confccrabatur.quod in vidi-mis legalibus folitû crat) fed vt ex eo Ifrae-litæ vefccrcntur: vt perfpicuum eft ex ipfa , inftitutionc Exod. 12. amp;nbsp;quot;iA^im.ÿ.Celebrabit, . inquit, Pafcha, cttm azymis if herbis amaru ceme^
-ocr page 137-AD VER s. MISSAE S A C R I F. HI comedent tHud^r^c. Quinctiam (quod à Pon-tificiis, vel non animaducrfum, vcl negle-ftum fuiffc iniror) quum Pharao permitte-rct ifraéUitis facrificiuni Dco facere, dum-modo in AEgypto façrificarent : ncgauit Mofes id rcftum cfl'c, amp;nbsp;aperte negauit If- Exod.8. laelitis in AEgypto cffcfacrificaturos.Ate-nim IfraelitæPafcha in AEgypto cclcbra-runtjVt teftatur facrahiftoria. Quid igitur dubitationii fuperclfe poteft,(}uin cçremo-nia agni Pafchalisfucritàfacrificiis diftin-gucndi? Scd de Antcccdente huiufce obie-âionis,nimis iam multa.
Confctjués igitur rcôlè negauimus: quod quidem pcciiliarem ctiamnum crrorem habet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ctyroictif tS ixtx^w.Pcccatur e- ,
nim in ratione temporis. Ecquænam eft c-nim hæc confecutio ? Agnus Pafchalis crat olim immolandus•• crgo,Chriftus hodie immolandus tft:proptcrea quod Agnus ille fuit figura iampridem cxhibiti Cbrifti.Imà vcro(nifi ad ludæos Pontificij tranfeunt)ita concludcndum eft potius ; Chriftum fuiflc quidem olim pro nobis immolandum : nûc verb immolatum fuifle ; quemadmodum exponit Paulus, optimus vtterum amp;nbsp;Icga-lium cærcmoniarum interpres.no-flrum pro nobis ficrificatumefl (nempe)CAr»-dixit,facrificandum eft,Yel,'immo-landum,vcl,offerendum : fed, facrificatum cftjinquit.Tum addit. Ita^wfefin agittmnf't
-ocr page 138-lîl Dev»HCO CHRISTI SACRIF.
nonfer-nento vetertinec fermenta mabttit, ne-^uutdi^ fei nonfermentittii panibgt;a fynceritatb çrtieruMît. hxc ille ; quitus nos predate docet, quinam fruftus veteris illius cære-moniæ in Ecclefia Chriftiana remanferir. NÓ cniin, facrificenips CliriÜuni,dixit,fed, ftftutn agitemus,po,vid;licet,modo,quem fubiiçit, fynccritatc amp;nbsp;veritate ; vbi mhil externum , nihil craffum , fed omnia fpiri-tiiaJia nobis proponit.
/» ommoJd Seufiant igitur Potificij incommoda fue ^ftHisConcliilionis.
obLthonis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rtum efl Chrtflum effe immolun^
àtern^ ea e/nod ^gnns (cjui figura Chrtfi fuit) obmimmolarifàlitiu ejl : Ergo re ver a Chrt,no ettamuum hodie moriendum efi: (ff et^tsfangutt verefandenda^. Quia mailatio agnt veram fy realem ChriiT-i m.itlationem (-y martern figntfi-eauit : ejuemadmodum ex Apofiolo audiutmMi à^Mjstlov. Item.
Si verum efi Chriflum effe immolandum hodie (fi offerendum, vt veritas figura agni ‘J^a-fchalis refiondeat: Er^o Chrtsius fùa morte non tmnleuit legales typos (fifigurasjtfS'utiajoVjbïi-fphcnium,impium.Iccm.
Eroo fi are no pofiunt hac Chfifii verba (etuod abfit) de ipfi agno Eafchalt differentis ; Titco vob'is me non ampUus coméfiurum ex eo ; donee completum fuerit tn regno Det. Quibus yerbis drclarauit, veterem illam figiiram morte fua impiendaui fuilfe.’ adeo vt qqi adhuc
■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;implcn-
-ocr page 139-AnVFRS. MISSAE S A C R I P. Ilj impicndam i!Iam vrgcat,is mortem Chrifti net'.cr.quatiim inip*o eft.Qui quidem vnus eft ex præcipiiis Mtfte friiótibus.
Sed iam Pontiftciorum obiedione boc modo in ipfos retorqncamus.
St e.v tp/htutoDct nthi!repruandum erat ex^lt;^tnrcftetia^ dgno ra/chaJi: nbsp;nbsp;nbsp;Votitifcii hofitoi ta
^J^'itlfaanfecrataiti'ptxtdetrjrliifMd/ltgen-tiTinte ftrnant: } r^o Pajchalv non fait fioiir tfacrtßcij Mgt;ßa. Irem,
St tyiontüTafchalu erat figura Chnfli, vt docet ^Ooff-ohu: (ejuem ntant Pontifici^:) ji^ntis i'ie fitcrifirabaturf td attod tfitvehemen-ter vroent j Chrtsîtd^ morte fiaa legales omnes figuras tmp'etttt (qnod omnes vere Cbrtfltani
) E-rgo Chrifitu non ePt ampUîtsß-crtfîcandM: amp;nbsp;vi confequentis ruit Miffæ fa-crificium.
Supereft vt eorrigamus Pontiftciorum argumentum, in hune modum.
Agni Pafchalis cxremonia (vt amp;’reb'qua veteris Tcftamcnti facramenta) ad Chri-° “ ' ftiim fpedabat:ac propterea in vno Cbr fto defiit:qui fua morte acrefurreftione vete-ribus amp;• legalibus cæremoniis ftnem impo-ftiitîipfaru careinoniarû fubftantia in ipfo Chriilo remanente.Vêtus autc illud Sacra-mcntû,prçter rci præfentis circfiftantias,fi-gnincabat etiâ aliquando futuru,vt Chrifti fanguis pro nobis effunderetur, cuius ca eft pfftcacitas.Ytnos àSatana amp;nbsp;ab inferorum
-ocr page 140-124 De VNïCO CHRISTI sacrifZ potcftate fartos tedos conferuet. Prætcrea in AgniPafchalis celebratione adumbraba-tur piorum hominum fandimonia amp;nbsp;inte-gritas amp;nbsp;ea quæ ad pœnitcntiam carnifque mortificationc pertinent, qucmadmodura Apoftolus nobis cxpofuit. Sacramentü au-tem Cœnï D.ipfum quidem Cbriftu nobis proponif fed non immolandu : imo potius femel pro nobis facrificatu amp;nbsp;oblatü Deo: vt cum vera fide ac pœnîtcntia, recipicntcs, àtcncbrarum poteftatc liberemur.
ObieElio
Omnia ficrificia à Prophetii légitima.
Sacrificium Äfißa ßit à ^mphetis prlt;tdi~ ibtm.
^^are ßcrificium Adißa efl legitimum.
Adaior tß perjpicua. Atinorcm probant^loci ß^Ktntes.
Halma JO* Tu etßcerdoJ in aternum /ecundurn ordinem APtlchiJedec ytnejuit Piauid de Chrißoprophamp;~ tanj.Ergo necejfeefialtejuodßtrificium in Ec~ eleßa Chrifliana remanßrit, Conß^uentiapa^ Ut,e]uia ficerdos infertficrificiu. Chrifli autent ßcerdotium eß perpetuum. Rurßui: nißß Chri-fluißacrificaueritin Cana incruentißbßecie-bui panü (ß vint: certe Chri^luf nußi^uamßtn-Plue eßfacerdotioßcundum ordtnem Adelchi-ßdec.Nam APelchißedecobtulttDeopanem cß vinum ita commémorante AiofepttC vnquamfit
mentto
-ocr page 141-ADVERS. MISSAE SACRIE.
rntnüovlltui facrißcij cruenti ^nod Aielchife-*^ dec Deo obtulertt.
Re/ponßo.
lam nos Pontificij adoriuntur Prophcta» rum teftimoniis.Scd cum pcrfpicuum fit ex fupcrioribus,adeóquecx locis Apoftolicis quos illi nobis obicccrunt, nufquam iftud Mifl'æ facrificium fuifle inftitutum.-fcquens Pontificiorum difputatio vna conclufione tolli poteft»quam nosita paucis comprc-bcndemus.
Q^cunejue Prophetepr^dixeruntadfidem sipintrsyi falutem EcclepHy^ ad tempora noni Teiia- •-menti pertmentia ea ApoPlolißtü fcriptit non tantum propo/ueruntyfed et tam copiosè exp!ica-*ç^“^^^i runt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lo^ißno tM
Sacrißcium Afißa Apollolifuis fcriptis non tiet, propofueruntynedum itlud copiose explicarint.
Qi^refacrifctum Aftßa Propheta nonpra-dixerunt : i^uippe tjuod nee ad fdern (f falutena Ecclefa.necad tempora noni Teilamenti per-tineat.
Nunc fingulos locos cxpcndamus qut-busfrcti Pontificij nobis Prophctas, fcili-ccr.opponunrjac pnmüm de Mclchifcdcco nobis agendum eft.
Vnum in Ecclefia Cbriftianacltcfacrifi-Eir9rlt;jJt(flt;-cium,ncmpc quod Cbriftus æternus facer-risptMe-dosfccundùm ordinêMelchifcdcc pro bis femel obtulit, amp;nbsp;cuius facrificij femel*
-ocr page 142-ïi(î De vnico C3RISTI sacrif. peraéli perpétua cft virtiis amp;nbsp;cfricacia-' nos agnofeimus. Sed negamus inde eé^ fici,Cliriftun) eile fæpiuç,fdtjiie in Mifla, fa-crificandum : ncque hanc fuam confequen-tiam ifti probant.Si facerdos cft, inquiiinr, «ft «gitur facrificium. Certc: fed qucinad-modum facerdosæternus eftj'tahuiiis çtef-ni facerdotis facritrcifi non ell mcticnduin cxfacrifictis in veteri lege amp;nbsp;ante legé feri-ptam vfurpatis: idquod f«cpc antca confir-manimus ex Apoftolo ad Hebræos feriben-te.Hæc eftigitur naturafacrificij Cbi if}i,vt femel tantum fieri debuerit; amp;nbsp;femel fa-âum,vim nihilominiis habeat perpetuam. Atenim, inqniunt,fi Cbrifius tft facerdos fecundùm ordinem Mclchifedec : Cliriftns jgitur fefc facrificaiiit incruente in Cœna* Qnî tandem, obfcciü? Quandoqnidem fi-nvile qiioddam facrificium Melcliifedec obtnlit : inquitint. Hoc igitur quant vim Ta^Sjnel- babeatjiam iiobis confiderandiim cft. Pri-thijitied ffj-mùm cùm linnc locum Dauidicum Apo-ftoliis copiofifsimè perfecutus fucrit , amp;nbsp;fidum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chrifti cunMelcbifedcco
quot;«nboteß. ’
accuratihime nobis txpPcant, neqiie tame vllam feccrit iftius facrificij Milfa men-tionem: ccrtcpiidorcm in Pontificiis defi-dcramiis,quos non puderfummum aliquoJ rr.vfteriiim Apoftolo incognitum obtrude-re,vr, fcilicct,fupplcant quod ab ipfo Apoftolo prætermifl'um tft. Quid cnim ? nonne
-ocr page 143-ADVFRS. MI s s AK s A C RIP. lij id ad Apoftoli propofitü pertinebat? laio, fi l’ontiliciis credasjhoc fuit caput illiu* Comparationis quam Apoftolus propofuit. At inftrmi turn adhuc crant Hebræi, in- tifiàorum. quis, ac propterca nondum tanti mvfterij capaces. Sicenim Apoftolus ,/)lt;? Heb. rnulta jiint dicenda,eâejue di^cilta explicate: tjuandotjuidem fernes fdklt eflis auribus. Ve- RofpoHjîa, rumenimucro cùm Apoftolus ilia difncilia intcllcft:Uf p-lulo póft in medium afferat, caque copiofa orationc nobis cxplicet; quid te iuuabit tua ifthæc obicétio.'* Quis autem ferat mirificam hanc interprctatio-ncm.^ De i^ttonobismulttu eflferma, nbsp;nbsp;nbsp;diffict-
(inquit Apoftolus) hoc cft(in-quiunt Pontificij) de quo propter difficul-tatem taccrc volumus. Imo veto, quo rcs cft difficilior, eo fe longiorcm amp;c accura-tiorcm fermonem inftitucre veile profitc-tur.- ac propterca Hebræorum attentio-
ncm ciufmodi præfatiiincula conciliât. Scd, inquis, non valet Confequentia : Si nihil ihi dixit Apoftoliis de facrificio Mif-fæ, qiiiim de Milchifedeco ageret; Erço faéiuni Mcichifcdeci ad facnficiiini Mif-fæ non pertinet. Atenim afilirnio ego con-fequentiam valere.- amp;nbsp;propono hoc theorema l'hcologicum , qnod Pontificij niin-quam labefaôtabunt. Ex tvpis amp;nbsp;figuris veterisTeflamentic.iteniis dogmaaliquod Thtormt» ftatiii polTc,quatenus tvpos ilios Slt; lîgu-
ohliélio Pe-^
Itc/ponf.
118 De VMICO CHRISTI s ACRIF. ras Apxjftoli claris cxprcfsiTque verbis ex-plicarunt. Qua de re nos alibi plura di-ximus. Quarriobrem fi ex hilloria Mel-chifedcci vclis ftTroJ'e/nT/niwç amp;nbsp;Thcologicc difTercre : proter igitur Apoflolicani expo lïtionem ; alioqui tin difputatio tantum crit allegorica,non auté Theologica: qUan doquidcm fi allcgoriis ludcre liccat; nuf-quam pedcm figas: fed fcmper incertus per hominum commenta ac placita vagaberis. Atq; id Acadcmicis amp;nbsp;Pyrrhonianis relin-quimus; quippc à Theologica prorfus alicnum.
Secundo: Mclchifcdecum obtulifTc Deo ftne panem amp;nbsp;vinum pernegamus : quod tarnen Deo Pontifie J affirmant. Error inorum eft: quot;on obtint. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Theologia.Nihil enim ta-
Gtnt/.q nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mofcn.Sic enim Mofts ' Mei-
chtfedec rex SMemprotulit par em d' vinu, Tt ipfe er at fa cerdos Dei Excelf.Et benedtxit ei, CZ diXit.-BenedtldM Abrdfijrc.Sïc enim legc-dum amp;nbsp;d ftinguendum cft cx Hebraico co-ttxtu: amp;nbsp;rttinenda propria fignificatio co-pulæjqudfi dicat, regem Melchifedccum, fuiflc quoque facerdotem; vt pcrfpicuum cft ex argiimêto Apoftoli ad Hebr.HÏc igitur de üblatione amp;nbsp;facrificio verbu nullum. Proftrre enim non cft, facrificare.-ncq; verbum Hebraieu, Hotf, Cacrificarc amp;nbsp;ofterre fignificat : quod amp;nbsp;fatis intellcxit vetusin-terpres, cui tantopcre ifti ftint addiâi. Sic enim
-ocr page 145-AÖVËRS. MtSSAR S A C R I F.
enim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rex Salemproßren/pa-
nemdrvtnitm,Tn(j\iit.Rar(iis ecce alter error Genen jr* in vocabulo panis, quo Hcbræi non pancm 45 49-tantum fed cibos cuiufqiie modi,inftrudam que mcnfam folent fignificarerquemadmo- -dum norunt ij qui vel tantulum in ca lingua cxercitatifunt. Protulit igitur Melchifedec panem amp;nbsp;vinum ipfius Abrahami caufa, cut voluit ita gratulari de parta viiäoria. Itaque Græcus interpres dixiti^T«;, numero plura-li. At, inquis, dicuntur ferui Abrahami co-mcdilfe de fpoliis hoftium.Quid turn? num proptcreaMekhifcdiqi munibccntia locum habere non debuit? Afhrmat Mofes, inquis, Melchifcdecum fuifle faccrdotcm Dei Ex-celfi.Ita fit fanc;fed quis banc conclufionem patienter audiat?Dicitur fuifle facerdosEr-go panem amp;vinum facrificauir.Vidc potius quæ fequuntur ; ncmpc Melchifedecum be-nedixifle Abrahamo, amp;nbsp;ab eo decumam ex omnibus accepilTcCqua; diligenter expendic Apoftolus) amp;facilèiudicabis quamobrem Melchifedecus facerdos fuifle dicatur.Itaqj illius munificcntia.rcgcm decuit/bcncdice-re autem amp;nbsp;décimas accipcrc, decuit facer-
dotem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jetusfaneta
Tertio: fidaremus Melchifedecum pane pfo-w«»«-amp; vinum obtuli(rcDeo(abfit autem à nobis tarn proculab hiftorie veritate recederclni nil inde tame cthccrcnt. Error elt/afTer «t*-
ÔC plané abfurduna. Nec enim ifla
I
-ocr page 146-tjO D E V N I C o CHRISTI S Ä C R J F. Confeétaria funt: Melchifcdccus fuit figura Ciinft , S^jpanein tic vinum'Dco obtiilit. E''go Cfir fiijs in fiiCraCccna fefc iricriicntc ; olniil'rDco pro iiohisTqtiod fitctiam hodie in M O F (acrificio. Ot'fi cro te,vbina Gentium Ml diuni aiitpiod ri-pcrias quoifti tcr-njini :ai-ri long? dif-iti copiilafi amp;nbsp;coniiingi pofs'n- ? Fac'liij'ïjmifii credc,poItiniAróicu (vt hoe mihi per Aftrologds licc'atÿ Cuni Antiréiico eolt;nun\cris . Quiscriïm tcim-pritnisdocu'ir M. Icbifedeciyn) fui’ffe figura ?‘^®””'^-Apoftolus? Ac is comparât v-pctTonaria,nQn autc facrificium.-fic chijtdici. tnim iWç.SineJ)itre,ft:4ematre,fi'ie^enere, nee intti'tm dierHgt;n,nequevit\i fneth hitbens:fedaf-fisni^ifitrfilia Dei^manet facerdos inperpettttii amp;c paulü poft, non ex lepe cuimmandant fit carnaleeil\Jacerdos^fedexviindtfib-Ittbtltjvù.t. En 'gitiir in quo conftituendus fitilleordo de (pio Pfaltes ab Apoftolo ci-tatiu; Tues facerda! tn Aternum fiecand'am or-dtnem •J^Hchtf'd r. Nempc quód Mclchi-fede eus, fiicrn K x fiinul amp;nbsp;faccrdos,amp; tan* qnin ænrnus nobis in Seriptura propofi-tusfir, ad Ó [uep.raftantior Abmhamo ti ispufttr's vr ita figuram gcrcret Chrifli ærcmir.gis fimul amp;nbsp;faccrdoris amp;nbsp;præftan-tiori$ Leunic's omnibus Geerdotibus. A.-J.o-qign Ar alij pl- rique fucrc facerdotes; ab ipfis F^euiricis f-cerdonbus panis amp;nbsp;vi-nuin aliquando otKrebantur. Ex quo fit vt
-ocr page 147-A b V E R M I s AË S A C R I f. IJI in rc alia tjii à ni in facrifîciis Sc oblationibus ordo illc Melchiftdcci conftitucndus fit. Nam fi oblationcs amp;nbsp;facrificia fpcâcs, non dubiiim cftquin lcgaliaamp; Aaronica facrificia longe prællantifsiinè Chrifti facrificium l'cpræfentarint ac præfcrtim bolocanfta : vt docctApoftoliis ad Hcbr.ncc fane vlla panis ôblatio tam exprefsè futurum Chrifti facrificium rcpraèfentare potuilfet • Nam pati, mori, fanguincm fundcrc amp;nbsp;madari, pani non conueniunt.
Vt ereo Pontificios pudeat fuæabfurdi-tatis ita dicamus.
1 Si i^uia Melchifedecpanem vinu fuiifigtira Chrtr{i('vt Pontifici/ extptimant) ß-cjuitur ChriPlnm ej]e offerenditmfùb /peciebiupm nis amp;nbsp;vtTii:vt tditpficondudunt.-Ergoßmilt ra-tione ChdPl’U eßet offerendtts fùb eantm omnifi ferumßteciebtts ejttd veterü Teilamcnti tempo -rtbni offerebat!tHrT)eo, vt Chri^um repraßrt-tarent. fPS^wjn^v horrendum. Item.
1 St ventm eß e^und iPii dtCMnt: ßcfuitur anti-c/uorumficrtfictoriimexternanLj ffteciem in£c-fleßaChrtfltana remanßß'e.ldi\(ü 8c irtßS'o^oy: fie cnim potius Scriprura doccr,vctcrum fa-crificiorum fubftantiam nobis in vnoChri-fto rcmanfiffcjfublata exttriori fpccic.
j Si f^cerdottum Lernttciimßetit vßj^ admor-tem ChrtLU (vt docet ^pofloltti) Et^ ßante illo ßcerdotio , ßla legahaficrificia erant leoitirrtt (vt tmnes pt] agnoßunt.) Et ChriPba ßcerdas
I 2
-ocr page 148-Ki DeVNICO CHRISTI SACRIF. fccnndum ordtnem Melchi/edec ante mortem in
Ergo fitcrifictnm tjlud in CœnafaSMm,aMt lega • Ie fu.itma non legitimnm.Nx.r\xm.e^z abfurdif-fiftium.Itcm.
4* Si ohlatio facrificium Melchifedeci fuit figura Chri^ii (vt Pontificij extitirnant,) Ergo hancfignram ant ChriïlM implentt,aut non, Si irnpleuit’. ruit igiturMiffii facrtfictum.-^Hod enim femel impletum fnitj^uotidte implendum non efl. Non implentjfe autem, ejnis 'vm^uam Chri/Ha~ nm aufit dicerel Hoc tarnen fcquitur ex Pon-tificiorum argumento. Item.
5« - Si aduentii ChriPii exhibita fuit ea veritat euius Melehifedeceratfigura (ipfis'Tontifictis aßenttenttbM,aia certè^verho negare non aude-tibas)lt;fir nihilominta remanferunt fiiecies ohla^ tionie AEelchfedeci,nempeJpecies panà nbsp;nbsp;vint
(eittod iPli EransfitbSîantiatores volunt,) ergo figura veritatfimulfiarepojfiunt. amp;
eirr/^aTtxoy.
igitur inPontificios argumentum ex Mclchifedcco petitum.
Si i^Ielcht/èdectu offerens panem çfr vinum E)eo fuit figura ChriPli (vt affirmant) (f- Chri~ flm vnica oblatione in crucefa£la veteres omnes figuras eo fieElantes abrogauit (vt docet ^pO' Plolus)certefirnilitudolt;iJ^îelchtftdectad,J^iJfi confirmationë trahi non petefl.Ÿïxc cnim figura vnàcum aliis abrogatafuit.Itcm.
2 nbsp;nbsp;nbsp;St oblatio ifMelchtfedeci figurafat Eucha-
rtPha
-ocr page 149-ADVrRÎ. MISSAE S A C R I F. T35 riFtix (vt ifii Autumant) certe Eucharifli z àJi-cerà,ottbtu Pontifici'f offerri wn fetefl-. Confc-qiicntia patct: Nam débet manere rclatio inter ofFcrcntem amp;nbsp;rem oblatam; itemque, inter figuram amp;nbsp;figuratum. AtfolusChri-ftus fuit figiiratus in Melchifedcco. A nullo igitur alio,prçter Chriftum,Euchariftia of-ferri poflet. Nec cft cur proférant fuos illos fecundarios facerdotes : femper cnim Mcl-chifedecum vrgebimnsjqucm vllos eiufmo-di fecundarios facerdotes habuiffe , ne ipfi quidem Pontificij audent fomniarc.Vis aii-tem huiufee noftræ Conclufionis pendet ex bis Apoftoli verbis: lUt ^uidem citramfiuran Heb.7. dum ficerdotes fhElifùnt,hic vero cum iureiurä-dfper eum ^ui di.vit et: lurautt Dominu! nbsp;nbsp;nen
pœnitehit eum:Tu es ficerdos in sternum fecun-dum ordinem Aielehifedec.^z aliquante póft.
Lex enim homines conHstuitinfirmas: atfir^ mo iurifiurandi pofl- leoem concepti filium eonfih-tMt ^ui tnaternnm efifinUificatus. Hæc Apo-ftoliis. Solus igitur Chriftus eft facerdos fe-cundiim ordincm Mtlchifedec.- ac propter-ea,folius Ch rift i fuit, id offerre quod obla-tione Melchifcdeci adumbratum fuit.Item.
St oblatione ALelchifedeci mtitur ^Jddijfiaß- nbsp;nbsp;j.
crifictumt aSbtm efl i^ttur de TranfiubPiantia-tione. Nam Melchifcdccus dicitur protuliffe non inane aliquodfpeftrump vanaque pan« amp;nbsp;vini accidentia: fed panem amp;nbsp;vinum . At Tranflubftantiatio(quam volunt elfe anima
I S
-ocr page 150-ÏJ4 VNÎ co CHRISTI SACRIF. facrificij Miflæ) tollit panis amp;nbsp;vini fubfiaii-tiaiT). lani fi pe'riitTralifrubftantiatio;M)flç igitiir facrificium aniinam txhalauit.
Eicfnon Hucfpcétaiit hare verba Canonis Miflæ. ‘ Ho^iiarnpuraw^hoiitatn fanttanty ho/i’titrn tm~ macul^itam^panemfan^umvitte, Itter rhe. cali-cem Jalutis perpetut fupra i^tilt;eprepitto acßre-no vnltu reffttcere dtgneris nbsp;nbsp;acceptahhhere,fi
ent accepta dt^natm es manera puert tut tufii j4bel,z^ facrificium Patri^.rcha nofirt .Ahraha cjuod tthi ohtuht fiimmiis face^dos tuut MeP chtfidecfanElumfacrtficium, immaculatam ha;-fltam.3\ ofFtrtiir ipfum Chrifti corpqs,quQr fum igitur ifta comparatio ? Nonne veritas eft dignior fua figuraf Q^arc,cx ipfo Cano-ne Milîæ confeqiiitur : id quod ifti in fua MiffaofFcruntjnon clTc præiiantiiispanc amp;nbsp;vinoquæipfi volunt à Mclchifcdcco fuifle oblata. Item.
5* Si ea /^ua zJi^delchifedectu obtulitÇvt ifit dfi-cunt) non fierunt teSla altena forma nbsp;nbsp;alienis
acctdentibui:(f in Aitfia fiicrtfictoCfi Pontificiis habeaturfides} ChrtHus offertur tePltu aliéna firma alienis accidenttbus : quomodo oblatio Melchtfideci ad Af ififie ficrificium pertinebit? Nam fi ta qtiæ vidcntiir,offcruntiir inMiffa: ferre panis amp;nbsp;viniim in Mifla offeruntur.-aliud videtur amp;nbsp;aliud offertur in MifTa.-crgq procul rccc-dis à Melchifedcco.Etcnim pçc-mo ego verbum Protulit, quo vtitur Mofes, quum narrat Melchifedccum pane vinumqj
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;protu-
-ocr page 151-ADVERS. MI SS AE SA C R IF, protulifTe. Aliud cft autcni, palàm aliqu’J. profcrrc,quàm, id ipfuni vclarc tcgcrc ne oculis patcat. Item.
Si panera vmum çbtuht ^felchi^Jeciii ( vtT^onttficij eQntenditnt )ccrti hacnonfatt cb-latio propeccatu, Jêd Ettchannica ffatiarZ aElivnis. S'C erjim iljc : Beneditbu Dew excel-tradtdtt hoFles taos in manum
que fcqiicrctur ex ipforiim Pont ficiorpm argiimcnto: Miflà» facrificium effelantym «u3/(tp«ç'/»pv,no n autem propitiatorium pro peccatis. Item.
Ex w t^napajlus efi didicit obed,enttarn: Et 'l' cnnfùmmatu'faUtn eflaatorptlutis ateriia ornnt-hm ipui tpß attfcultant : co^ntminattts à Deo ‘Pontifex fecundum ordinent tiJrt^’.lchifdecf in^ ^uit ^poEtlt;\lw) Citmi^ititr Cbri.^tti nonfrerit' confirarnatastnfàcra Cœna : eer te non fuit co-gnominatwfàcerdo.t ßeundum ordtnem t^Jd^îe!-chifedecrefebltt fiert Caena , tjuemadmodum Ponttficij false tradideruntj . Seddehis ha-ôeniis : plcraque enim huiiifmodi affervi po(rc*nt.
' GorFÎgamus igitur errorcm Pontificiorû hoc modo:
Qjandoquidem Mclchifcdcci cum Chri-ftocollatto, non temerc amp;nbsp;hmnano arbi-tratu , fed ex ipfa Sçriptura denromenda efb ita ftatucre debemus : Mclclitfcdcciim gefsiflè figumni Clirifti, quod fuerit rexfi-mul ß( façerdos, quôdproponatiirtanquam
I 4
-ocr page 152-Di VNtCo CHRISTI SACRIR.
«tcrnuSjdeniquc quodmaiorfucrit Abra-hamo , ac proindc Lcuiticis faccrdotibus ipfius Abrahami pofteris. Id quod perfpi-cuiim clbtuni quia Abrahamo benedixit, tu quia accepit dccimas ab Abrahamo.Ex hac autem collatione efficitnr: Chriftum faccr-dotcm fecundum ordinem Mclchifedcc, e-tiam adhibitoiureiurando à Deo conftitu-tum, omnibus Leuiticis faccrdotibus cfle longe fuperiorcm: inquovno facerdotium remanfit.adco. vt neque Pontificij facerdo-tcs pofsint,nec ipfum Miflæ facrificium co* ftitui, quin Chriftus de fuo æterpo faccrdo* tio dcturbetur: quod abfit»
ObteHio lo.
Malacb, I» oftft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'vfe^ue ad Occa/îim magnum
norntn mtum in Gentibm in omni loco ßcrifi-' catur ojferturnomini meo oblatio muaa.tjuta magnum tjl nomen rnt^m in Genttbui; dicit Do-rntnui exercituum. HaCfJ^alachtM. Ergoß-trifiaum tjj a efl legitimunu . Confeejuentia patet: quia munda illa oblatio i^uam dtcit offe-rendtim tn omni leco^non potefl altter intelligi iu-xta mentem Propheta, ejuam de mundißima o~ blatione corporü^frßnguinisChrtßi^ua in omni hco offertur, 'vtdeltcet,infacrtficio admodum tj^lialachtai prophet auit.
_ - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pelfgt;onfio, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(
Confequens cllfalfifsimum.Error;Pctiti‘o ?-*quot;• principij, Quis enim illis conceflerit^Mifr« obU’
-ocr page 153-A DYERS. Missae s a cri f, ijy oblationem mundam efTePPlana eft autem Malachiæfentcntia de fpirituali Dei cuitu dMaejit»-differentis, qui potifsimum cliixit Ecclefiz twr. Chriftianæ tcmporibus,qumn Gentes Eva-gelicam prçdicationcm amplcxçfunt. Eà fpeftant hæc verba, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nomen meum
in Gentibw, bis repctita; qui mos Hcbræo-rum eft,vt id quod proponunt, melius in-culcsnt.Huc addc: orttt Sulü,vflt;^ ad Oo caftim, ite'mquc; In omni loco, inquit. Lega-lis enim Dei cultus vnius Gentisfinibus c6-tinebatur, Si ipfa externa facrificia in vno tantum loco fichant ex vcrbo Dei, Quare manifeftus cft fenfus huius Prophétisé •• qua; nihil habet cum Miflæ facrificio commune.
At,inquis,meminit facrificij amp;nbsp;oblatio- öbttiHoPf“ nis.Vt rcfpondea : primïim recitabo locum Malachia: ex Hebraico contextu,tum cxcu-tiam quantum valeat hæc obieéiio./» omni taco, inquit, incenßtm oblatnmnomimmeo, dr oblatio munda. Hæc ille: vtitur autem voca-bulo, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quocertum aliquod legalis Mindii.
oblationis genus fignificabatur, vt videre licet apudMofen. Omnia igitur hæcvoca- LcuUa bula ad legalem cultum propric pertinent, lam attendamus quorfum euadat Pontifi-ciorum argumentum. Meminit Malachias incenfi amp;nbsp;oblationis Minchs: prædixit igitur futurum Miffa: Gcrificium. Cedo mihi H’fov huiufee Conclufionis.Qui dicit incen-fum amp;nbsp;oblationem,iî-ne,^fccrô, dicit
-ocr page 154-138 De V N I C o CHRISTI sacre F.
Miflæfacrific'um? Eccc,igitiir, vides te nihil poflecx Malachiatfriterc, nilï ante de-nionftraueris, fdcrificium Milfæ tlfe illud incenfum amp;■ illam ipfam obl.itionê de qui Malachias locutiis clK- atqnc itajqiii tibi vi-debaris metani attingere, limits adhuc in i-pfis careen bus.
Secundus error 'retfc^ tLu) óij,uvvfx!ctvi Cùm cnim vocabula quibus vtitiir Mala- ■ chias varie accipi pofsinr,amp; fint iK tUvttoX-
XiyciLi‘V6gt;v (pofriint enim accipi, vcl proprie,vcl figuratc) ilti tarnen ca perinde accipiunt,ac (i rcni vnam tantîiœ fignifica-rçnt.Q^are iam obruamus incommodis in* cptana illam Conclufioncpi, fit ipfos Pon-tificios deprehendamus ei' acTiças'c/, hoc niod(':
otninaincenß oh! aionis à MalarViH fcriii.obitéL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnte'lige jiltij7igt;it-f)yopi^:è-aut, mf,
taphnri.rßprovrie : ergo A^JachtM de cultu .
ehei^acprotn/le locm htc ad »oui TeFiamena tewpâra »ogt;^ piriigt;igt;ret. Si rneti.~ l phoricf : iß i 'a mffiitia de A/ißa inteH.iq^endit
J. ■ ).. ßint.Ergo lt;gt;jA''i'!'aefi faenßemm rnetap^honce ! dtSiitm: ac prop ter ea gt;;on reale,verum (ß extern jfum famßciu -n: ejnod mmea ilh. aßrmant: aut, nbsp;nbsp;1
Proprie dtSlum, ß-, A^rt-tphorße diSlum idem ßtnt nec vlla rtitione dtßinguuntur, ^S'u/jâ.-^r..
Kcuoccnt igirtir in memoriâ quo paólp | nobis cxpl.carint homonymiap yocabuli । facri-
-ocr page 155-ADVF.RS. MISSAE SAÇRIF.
facrificij: niinirum,facrificiiiin mctaphori-(Cc diétiim.fignificarc cultmn intcriorcm amp;■ ca qiiæ fpcôtant ad vitæ fanétimoniam: Nlillam aiittni cfTc f.icrifjcium cxtcrnutp Se , propric dittum.Hæc.inquam, ftcumrcpit' tent: at tum dent optram fuis aigumcntis conciliandis-Itcm.
Z Si i»cenfÙ7n ad noui Teïiainenti tempora relattim,tpßlt; yipoHolts tnterpretibus, nuncjnam de externa tncenjo ,fimper autem de ppiritualt culta inte’ltgendn?H efi : idem proßSlo de obla-tionenjddineha d:çendum er^t : propter conte-xtnm orationis, vtriuf^ue varabnli contun-ilioae/n.
jitpie itn locits tiJiïdalachia de ßdrituali cnl-tu rate 'Itgendtu erit. ßuem fi vehnt fùee Adtfia acçommndare : externo igitur fiacrificio reiiun-tieiitaeçejfie efi'. ant^externum^tfi' intcrnii,idem cruat.fiSuuctîiâv.
Aflumptum patet induâione. Data fàtjt Apoc.g. »^/jinquit loannes,!««^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;daret de
0 ration fini finSlorum omnium fiiper abare au-reum ejuod efi ante thronum. Et aficendit fumât incenfirum de orationtb'ts fanSlorum. (fie.
HabentesfinguUcitharae (fiphialoi aureas plenaefififtuum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiint precet fianEloirum.
jiccepi ah Epaphrodito ^ua à vobb mifia * funtyodorem honafragrantia^incpaït Paulus,amp; quæcunquecofpedantferant Pontificij 'ii-ç-aa-zv, fi pofiint.Itcm.
5 nbsp;nbsp;nbsp;^Hta Malachtat de tempirtbui noui T e-
-ocr page 156-140 Dm VMICO CHRISTI SACRIM. ßamentiverba freiens, mentionem ßett incenfi ehlationis A/tnchit,idcirco externa, ejuadam realis ablatio ctnßituenda efr: Sr^o frntli ra-tione ejuia Efaias de his ipfis tetnportbm verba faciens pradtxit f deles afcenfriros in montern Sion,aliqMd tale conHituendum erit in Eccießa Chrifiiana. Item.
SUM* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;idem Propheta pradixit fore vt vert
Jfra 'èlitaofferantur Deo tanejuam ablatio Adin-cha, id^ Hierofolyma fuper montern finilnm Domtni: idcirco ipfi homines erunt externo fr‘ erificio externa oblatione Deo offeredi.Item. BTa-^o. ^^idem Propheta amplitudinem Ecelefia Chrifiiana defcrtbens,pradtxit fiturnm, vt par,-ta cinitatis Hierufidem nnnejttam claudantnr, vtillucafferaturfirtitudo Gentium^cf-c. tdetreo Hierofolyma epttadam externa tf“ terrefiris erit Zilt;lgt;.l4. hodte conPlituenda. Itttm.^fraZacharioi ages de Chrifiiana Ecclefia temporibiu dixit frtufr vt fideles afcendantHierofolymamyfifinm T a-bernacultrnmeelebratHriyCf ibi ficrificent,(fi earnes coejnant in lebetibM,^c.idcirco res etuf-modifrntin Ecclefiam ChriHianam reuoeäda» Quæomniaquisnon videtefle etPiuj»]» Sc abfurda ? Nee Pontifieij rationena vllain difsimilitudinis pro ferre poflunt.
oiitfi.rtit- Atenim, inquiunt, Si locus Malacbia: de foirituali oblatione exponatur, quomodo aicetur mundaoblatio ? vos cnim ipfidrei-tisjCtiam piorum opera immunda eflc.Re-fpondeo Malaehiam opponere mundam ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illam
-ocr page 157-A OVER s. MIS SAB SA CRI F. 14t illim oblationem,de qua loquitur, ludæo-« rum peccatis,qui facrificia non ita vti dc-ccbatjoffcrebant.^z vos,\n(\mt,polluiïiisip~ MjUcKr y«»j videlicet no?nenmetim (ÿ'c.Quare cultus Dei cxliibitus fecundîim verbum ipfius, per femundus cft. Quanuis autcm in fîdelibus .multæadhuc maculæ hærcant: quia tarnen facrificia fpiritualia offcruntDeo per Chri-ftum.qui fuo fanguine Ecclcfiam mundauit EpheC)' vt cam fifterct fine macula amp;nbsp;ruga, inquit Apoftolus'.idcb piorum oblatio inundacft. Sic enim Apoftolus ad Heb. Perip/ûm Chri-^MVijinquitjÄ/z/dMe »fferamm Deo fàcrificium
Petrus, ƒ/gt;ƒ quoique velut viut lapi~ dei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jpiritualie,(àcer~
dofiitm ad offerendum ffirituales ho-fliM acceptas Deoper leffm Chriflum. Et Pau- Rom.15. lusdicitfeeflcMiniftrum apud Gentes,Kt tblatio Gentium fiat accepta ,fiànPiifieata per Sptrtrum Sanilum.'E.t alibi.f^eltm, inquit, nbsp;nbsp;nbsp;i.Tîfno.v
ros precart in i^uouis loco pur as maness attollen- Ronut, rfr.Itémquc.r'fyiï/lt;«f«-,inquit, «r/’or^ï veffra hoHtam viuam,fianPlam,acceptam Deo. Atquc vtad Prophetas rciicrtamur: Quum Efaias proplictat de hominibus Deo perEuangclij prædicationem offerendis , ait perinde id. forc,vt fi oblatio Mincha Deo in mundo
' vafeofferatur.
VerumcnbnuerOjinquiuntjloquiturMa î lachias de re fæpius facienda, quandoquidé ‘’/'quot;î-vfurpattempus præfens: quû dicit,Offertur.
-ocr page 158-T4’ De vmco christi sack if.
A fScntcs autcm femel Vocatæ flint. Piimùm incptacfthæc 'ratiócinatio. Namfivel'int liane Prophefiam ad tempora noiii Tclfa-menti relerrc; ncecfl'arió dicendu crit,prx-fens tempus pro futuro vfurpari : atque ita rem fignifieari aliquantó poll futuram,fiiic enim Malaehias PropfietaTum vltimtis, ae proinde omniu próximus falutiferx Chri-fti exhibitioni.Prætcrca, non rcftringimiis Lane Prophetiam ad primam illam voca-tionem Gentium,qinim primiim ill is obli-ta fuit Euangelij prædieatio (quod tamni nondum etiam plane abfo'Iutum elf) fed ea lt;nbsp;generaliter intclligimus,de fpirituali eultu de fpirituaiibtis Chriftianoi u faerifieiis, quæ omniavnooblationis nomine fignifi-' eauit Malaehiasrvt quum Pfaltes dixit, Sa-frificium oblatimem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Icgalia
fierifieia, amp;: omnes legales óblationcs in-tellexit.Et Paulus ca omnia quæ ad piorum fmófimoniam earnifqnc mortibeationeni Rom,11. pertinent, voeauit, vutarhyfanElaiii, acccpt.tm f)eo óquot; ctiltiiTnr.ittonalem.
KctoT^uetur Retorquca'mus lóeum hune in Pontifi-«hitilii). nbsp;nbsp;nbsp;cios,hoc modo.
T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ejHod de/Htnitttrz-erho Dei, ohLitlo
mttnda effe poteft.
Afifji f.icrtßcitim de/Htuitur •verbo Dei‘ (vtpatiiit ex fuperióribus.)
Qnare Adtfie farrtfetum cblatio rnundA eße 'ioa patefb. Etz't Conficiticnttn locm Ai(gt;-
-ocr page 159-ÀDVTRS. MISSAE S A CRT F. 14J
Lichix de Adtlfa ßtcnf.cio non eft tntelligen-âtu. Item.
2 nbsp;nbsp;5« obluno Minch ' de cjuct îo/juitur M.t~
I tchioitnte 'igendà efl de Mcj'^ facrificto (vt Tanti, cij ß.4 itdot') certe in A'iifJ'jt fdcrtfùna offertitrpa nittern corpM Ch'^M..
Conftlt;|'itntia pitct:quia Mmehapro-pric Ggiiiticabat rcriim inanimatarum ob-iationem , vt confiât ex Leiiitic. 2. Si’c. Quamobrem hunC Ptmtiiiciorinn erro-rcm corrigaiTio; amp;: Milacbiain ab coi uiTi fall'i iincrpretationc vinJiccmus, in hune liioHnni;
Qnim M lachias I idæoruna vitia , rc- Corrt!}; tîi n-|iic fjcrai'iim coitrcmptum ^rauiEin è rcpi ch- ndert t, S,- fpiritualem Dei cultMiia fx!^ în Eccb fil Chr fttana futurum , aJcóquc^!'*/''^'’ iplam Cjcntium vocationcin prædiccret: albifitad legales cæremonias, amp;nbsp;carum vo-cabtilis vfib i.ft,nrmpe incenfo oblatj’o-nc Mincba: fjui Prophetarum n’os eft ■ amp;nbsp;qiirtd ad .0 pfi ctiam Malachiæ paulô pcift vfuuenitjita de non; Tcftamenti tem.pori-bus loquenti. Ft wr/nquit, Lenieinund.tbit erco^uet vt anrnm argentum, afferent
rgt;omina cbl ttionem Aniincha tn tufbtt'a, çp- ac- Mal. ƒ cept.i errt Domino ohl.’.tto ^nda çyquot; Hiernff.lemt vtd.tehM antircjut^ çp- anti'i prioribufiF)\.tâo\o-rem inc nf amp;nbsp;oblationis nnminibiis intcl-Icxit cultnm ilium , qnem fideles poft ad-uentum Chnfti iufsi funt exhibere Deo.
-ocr page 160-144 DevNICO CHRISTI SACRIF.
Cum autcm nullum externum amp;nbsp;reale fa-crificiumChriftus inEcclefiaChriRiana inlt; ftitucrit: locus hic Malachiæ ad commén-titium Miflæ facrificium detortjucri nó po-teft: ijuem nos ex feriptis Apoftolicis, non autem ex humanis fomniis, cxponerc atque intelligere debemus.
Obit^io II.
V OS AutemfacerdotesDei vocabimtni^iscjuifi Eßtiüu. Et rurfm; jijfumam ex eis ta Sacerdo-tes er Leuitasiitem,
^ddttcameosin montemfanEtum meamii“ ÏAtificabo eos in domo orationis me/t. HolocnuflA eortm Ex viEinat ^lacebunt mtht fitper altnri meo,Erc.Ergo JïEtffa facrifiaitm efi legitintnm.
Conßejuentis, patetElil^am ha Trophetist de temporibw Scclefia Chrifttanlt;t intel-tged^ funtt in lt;jtia futuros eJfefacerdotes,fHturdjue alt an A Eftùas pradtxit; ac proinde futurum eti tm externum/acripetum. Hoc entm pofiulat relatiot inter Sacerdotes,altare,Er ipfitni facrtficium.
Re/ponfio,
Êrrrrtifiipi- Fallit Confequcntia.Error eft : tum ««paff hniiehitit, quot;tbsj ifj.eorup.ii3iv , tum ctiam napci tIuI ni necenim co modo fumunt vo-cabula,faeerdotis,amp;, altaris, quo ab Efaia vfurpata funt.Idcm igitur plané refpondeo quod fupra: vidclicetgt;cultum fpiritualc fu-»urG nouiTeftamenti temporibus ab Efaia pro“*
-ocr page 161-ADVEAs MISSAE sa CRIF. J45
proponi figuratè : iJqne, nominibus quæad legalem cultum propr’è fpeftabanr, per al-lufioncm vfiirpatis. Qiiarc fuperior refuta-tio in hincetiam obieftionem quadrat.Et-cnim fl nomina ilia metaphoricè accipiêda funt: nihil iuuant M (Tt facrificium.qiiod il-li externum amp;nbsp;propi lè diólum cfle volunt. Ne mihi repetendum fit ex arte diflerendi J i'iaÂniT(ov Ta?ç ,u,Totfof«?;, aut ^quod forte illis futurum eft gratius}proponendum hoc Scholafticorum An^vm:Synih(iltcam Theolo- T^oniiu.^ gium nen efTe ar^umentat:uam. Qi ôd fi nomi-na ilia fint propriè aecipienda : regredimur crgoadludæos, deccelcfti in terreftre Hie-rofolymam derurbati.Iam igitur nobis tem plumHierofolymitanum extruendum cft,amp; crigendum altarc,amp;: facerdotes è tribuLeui vndique conquirendi (fi modo inueniri pof-fint) vt ita iuxta locos il los Prophcticos,no in omni loco (vt pauloantè ex Malachia cf. ficcrc volebant) fed Hierofolymæ tantum, amp;nbsp;ad altare ibi confiitutum , ncc iam ab ifta facrificulorum turba promifeua, fed 1 folis ludæis c tribu Leui oriundis Milfa célébré-.
tur.
OUeniipt» tfid.
Significantur facrificia ,inquîs.- propter vocabulorum relationem. Refpondeo.cùm vocabula fiçuiatè vfurpentur.facr ficiû quo que figurate elfe intelligendum fdque, vi i-pfitis relationis. Hocauttm connexum : fi cftfacrificium ell igitur facrtficium rxter-
K
-ocr page 162-
\ 14$ De VÄICO CHRISTI SACRif. hum: lallit wapce to ituofj-ivov- Nouum tnim Teftamcntum habet fua facrificia ,■ hempe fpiritualia,vt ante à nobis didiim cft.Qnam obrem (nerematSam agerc vidcamur) ita corrigamus falfas Pontibc'ioriim interpre-tationcs. |
correHtofu- Eßias dc Cliriftiana Ecclcfia prophctas; prriotis oh- oi autem,\nc^ût, Jàcerdotcs Dr« vocabtmini: | ||||||
|
Eotn.ij. Deo(vti i 11c ipfc tcftis cft)qiiu cas ad Euan- | ||
|
ADVERS. MIS S AE S A CR I F. I47
nc.cultum fpirituakm in Eccicfia Chriftia-riafuturum adumbraret. Sic ille ipfc Efaias prophctauit altare futurum in media Ægy-pto: de publica vcræ réligionis profcfsionc, nonautcm de innumerabilibus Pontificio-rum altaribus verba faciens.Sicalibi de cul-tu fpirituali Ecclefiæ Cbriftianæ diflerens: Omnes oues Cedar congregabuntur tibi^ in-artetes Nebaloth mini^abunt ttbt : A-
jeendent (ùper altare meum^ ad beneplacitunLj^ domummaiefiatü meadecorabo. Sic etiam Apoc.8.91 loanncs mentionem fccit cœltftis altaris, thuribulijfufhtus,rempli,atrij exterioris , i-pfius etiam arcæ fœderis amp;nbsp;aliorû ciufmo-diiquæ fl verba ipfa fpedes, ad vêtus Tefta-mentum pertinent: cùm tarnen fub illo velo hobis Apoftolus ea proponat, quæ ad nouu Teftamentum referuntur. Quæ fi Pôtificios non moucnt:faltem ipfi fcaudiant,quihunC Dauidicu verfum identidê in fuis templis re pctunt.7quot;une acceptableficrißciu iuSlitiie,obla~ Pf»l-5r* tiones holocaufia: tuncimponentfiiper altare tunmvttKlos:Cit\^ verba,vt noftris teporibus accommodcntur,efl’c de fpiritualibus, non auté externis facrificiis intelligenda,credo, non negabunt. Nifi forte, vitulorum nomi-fic,fuos facrificulos intelligant.ad fua ilia al taria mugientes , amp;nbsp;Euangclicæ Veritati, quantum in ipfiseft, obftrepcntcs.
ObteUtoiz.
tA tempore quum ablatum faerit iugefacri- Daniel, K J
-ocr page 164-Ï4? Di TNICO CHRlSTt'SACRtf« ^cinm pofia ßtent abomtnatio tn tiefilatione, dtesrni.lf^ ducenti, nonAginta y inquit Daniël' ficrifctnm legittmnmefl-,
Confèquentin patct. J\i am htc It cu^ inteUige^ efl df ßne mundty-vt perßicuum eß ex ante-cedeKtiba^, vbt loejttitur Daniel de mortuoruffi-» reßtrreüione Illis icitur nouißitnis temportbm nt tuge ficrificium außrendum,ty^ntichrtllo ft-uiente.Qjaod ijuidemßicrißctum A'Itßßamßgni-ßcat. N am ßintualtaßacrißcta ChrtHianorum mtiltttßnt Q- mtthipIicia.Hoc autemßacrißciutn eßtuge-.hvc eflidem.ßrnplex eodemque modoßt-pim repetenduni-.
Reßonflo.
iiTnrnpife- Ridiciili tft Confcquentia, ciiius præci-ricriiobtcil. pijos aliquot criorcs rcccnfcbimus.
Primus error . Quod ca quæ dicuntur de iiigi facrificio auferendo, præcifc rtftringut ad tempora Antichrifti.Nam in cap.ii. Daniel fccit mentionem iugis fact ficij tollen-di,amp;: pontndæ abominationis, iifdcm pror-fus vocabulis vfurpatis, quibus vtitur in hoc of,icIUoPe- cap.iî.dc quo difputamus . At ilium locum pleriquc de Antioebo exponunt ; ait), vt ex Pontificjis permulti, referunt ad vltim.ü cx-cidiuni vrbis Hierofolymæ . Curergo non patientur,locum hune cap.12.nos de vltimo ctiam illo f xcid’o intelligcre? Atcnim , in-quis , paulo ante mcitiinit rtfurreélionis mortuorum,ncnipcdiClo cap.iz.ver.2. Rc-Rc^onf. âè làr.c. ôc hoc ipfum argumentum premo;
nedum
-ocr page 165-ADV ER s. MISSAE SACRIF. I4?
nedum me à fcntentia dimoueat. Cum cnim illa abominatio dcfolationis fucrit ante die nouifsimü futura:fcquitur nccclTariö, quod aitDaniel in hoc cap.ii.vcr.ii.de abomina’ tione defojationis, eße ad ea quæ ante dixc-rat,rcfcrcndum;it3 vt hîc tantummodo fpa-tium temporis addatur.Qj^inctiam verbum prætcriti temporis /V«ySr,fioc eft, fublatum fuit,quo Qanicl in hoc loco vfus cft.cum in cap.n. futurum tempus vfurpaucrit : noftra hanc fentcntiam plane confirniat.Quid por ro rcfponfuri funt Chrifto,locum huric Daniells apud Matthxum citanti, his verbis?
abarni lattonemäe'jolationUMatth, xjj dtöfit efl à Daniele Prophet a pofîtamin loco fin~ ilo ƒ sjui legit animiitter:nt ) T nnc cjw juertnt tn JHd£a fitgtant in montes c^c. Ex quibus omnir b’intcll’gi poteft,nihil cfTe caufæ quamob-rem hæc Dmielis Prophetiaad Antichrifti tempora reftringatur: cum potius certis ar-gumentis cffici pofsit, Dani; lis verb 1 pro-priè,amp; vt fonantjcffe de iugi facrificio lega-li accipicndaiquod interruptum fuit Antio-chitcmporibus,amp;' poftca penitus fublatum, quum vrbs Hicrofolyma ab Romanis cuer-faamp; cxcifaeft.Hocautcm fi per applicatio-nem pleriquc DoiSorcs exteudunt ad Anti-chrifti tempora- vt fatcor iJ cum fruftu fieri pofle : ita pcrncgo , ex hac applicatione, vcl dogmaaliquod fidei conflitucndum,vcl, propriam fignificationem verborum Da-
-ocr page 166-150 De VNICO CHRISTI SAGRIF. niclis peruertcndam cffe.
Secundus error Trap*'to turip.u'w. Fac cnim Antichrifti tcmporibus fublacum iri lugc facrificium (vt vis) Ecquid hoc adMiHçk’ crificium? Praafcrant locum Pontiheij , ex quo bellam hanefuam intcrprctationem,a-Ilqua faltcm verifimilitudjnccófirment. Rc deamus igitur ad fupcriorcm relucationcm, quam antè iam aliquoties adhibuimus : ac Pontificios rogemus, an velintvocabulum hoc cü, iagiter (quod de iugi fa-crificio plcriquc inttlligunt: alijlatiqs, de toto legali cultu exponunt) efle à Daniele in propria fignificationc vfurpatum , nec ne ƒ Si illud malint; Milfa igitur crit ludai-cum facrificium. Si nolint: cur igitur vrget propriatn fignificationem facrificij,ciim nc ipfum quidem facrificij vocabulum extetin hac Danielis Prophetia? Patianturfanc , fi iuge facrificium metaphoricc vfurpatum fit: id nos de illo facrificio intelligcrc,quo(l Ecclcfiæ Chrillianæ tcmporibus conucni-re , ex Apoftolica doftrina didicimus. Quid igitur minim fi, Antichrifto fæuicnte, pnblicus Dei cultus ex ipfius verbo præ-fcriptus, amp;nbsp;exterior ver^ religionis profef-rani'fJiini fio ac forma fublata fuit? Quinctiam ex haC AtitUbatiJ- applicationc ad Antichriftum, labcfaâa-tur aliud commentum Pontificiorum de vifibiliEcclcfig fuccefsionenunquam inter-rumpendaj qua de re nos alibi dilputaui-
mus.
-ocr page 167-ADVERS. MI SS jJE S.A CRIE. Ijl
mus. Atjinquiuntjfacrificia ChriftianorumplniitUpS-fpiritiialta, fiint multiplicia. luge autcm fd crificium, vnü Si fimplcx ede oportet. Ego veto potius audio Paulû affirmantetn vnarn ‘ cflc Hdrni Sc vnu Baptifma.Atquc inde col-ligo in EcclefiaChriflianavnâeffeveritatc, acpropterea vnius veritatis vnam ede extc-riorem profefsioncm. Habcant ergo Póti-ficij illam multiplicitate: quorum ftdcs hu-manis ftatutis, iifdcmque variisac niultipli-cibus,non auté vno Dei vcrbo nititur.Ç^a-quam,quid fibivolunt, quu Midæ facrificiu fimplcxcde dicunt.? Quid cnim vnquamta varium,multiplex amp;nbsp;multiforme afferri pof fit?Nam vttaceam de Grxcoruamp; Armcno-rum Mifsis, nee proférant multipliées, tum Epifcopoi*um,tum Cardinaliu cçrcmonias^ fi quando forte dignantur adfua altariaac-cedere; affirmo, nulla elfe,ne minutuloruin qpidem Monachorum feftam, qu.T non pe-culiarem aliquem ritum feruet in fuo MifTæ facrificio faciendo.Etenimfvt fexcenta alia prætcrmittam)hic mufsitando, ille voce al-tiori Miffam exorditur; alius ftans,alius ve-‘ ro pronus,alius denique totus ad terrain ab-ieftüs proftratusq;(iuxta illud poetæ-Proeû bit liumi bos) ad altare accedit. Quid porrb corn memorem Midas de fanftis(quarum v-naquæque fiiam habet verborum conctptä formula^Milfas pro dcfuélis Si innumerabi lia ciùfmodi Pontif.fömnia?quibus fcilicct
K 4
-ocr page 168-ßE VNICO CHRISTI SACK'S-
fuæ Miflæ fimplicitatt m nobis haétcnus co mendarunt.Hrc igitur Pontificiorum obic-élio quanti fitpoiidcris fpcro fatis elle ma-nifcftiim.
Supcreft vt incommoJis propofitis hunc errorcin magis,magtfquc rcftllamus: aepri mum id audiamus quod ifti niaxirnum m* commodum elTc duccrent.
D -tniel locutus ejfy tntelhgendum efliErfo^vni-J, cam in toto terr arum orbe z^tjfam cetehran o~
porteret amp;nbsp;in vno tantum locn^çfj- h is in (lie; mant videlicet velperi: atcjue ita vejjierttnit Po~ tifiaorum canttones in ej^fißam conuerttren-f«r-quod illi non ««TiwaSv modlt;» fed ctiam flagitiiim cxillimarent. Confequentia pa-tetrqiiandoquidein ea fuit olim ratio lugis facrificij,vt vidcrclicet Exod.x^. i.Chro.i^ amp;c. Item.
St locus Daniellspracise de ^ntichriHo intel~ Itoendus eß, t^r dterum numerus tres annos cß [èx menßsfi^nißcat.ejuibus exablis,^ interimë-dusfit jdntichnstus, çp- ßtura mortuorumreßir-. reldto,vt Pontificÿtradunt; Ergo poteritpräfeiri nonßlum,tem!gt;us,verum etiam aies ipß nouißi-mi aduentu' Chrisli, dS'ußeclsy, ex bis Chrifti Marco}, verbis,SDe die tUo cß horanemofcü.Çiui de rc plura diximus alibi quiim devera Ecclcfiæ _, luccefsione ageremus.
feuorii »b- Vt jgitur ittum errorem corngamus, ita M. Hacuendutn eil.
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qu an do-
-ocr page 169-4ipvERS. MISSAE SACRTF.
Quandoquidcm cam Danielis Prophc-tiam,qiiam nobis obiiciunt Pontificii,con-ftat c(le pcrdifliçilé : îdque vtl tx ipfo Danièle,cuius hæç verba nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inquit, paniel.?».
fid nonintellext : æquum efl, nos in çius iir-tcrprctationc, magna cum rcucrcntîa ver-fari : diligentçrque cauerc, ne temere can» traitantes , aliquid indç colligamus, quod aliisScriptiiræ locis planis ac dilucidis rc-pugnct.Cùm igitur Daniel de futuris Ec-clcfiæ perfecutionibus, iifdcmq; longe gra-lufsimis prophetarit: qiiænam illæ,vcl iam prætcrierintjVel adhuc futuræ fuit, ncc cu-riosè quarendum, ncc tcmcrc defmiendum tIbSed cademum finit aftîrmanda.quæ cum exprefsis Scriptiiræ ttftimouiis coueniunt. Præclarè tnim Auguftinus,quum hune Danielis locum in manibus haberct, amp;nbsp;deno-liifsimo Chrifti adiientu dilfcrcrct ; Mihi
non videtur errare, inquit, lt;jtmm E^-üo. liquidnffeire fèyêxrjfcd, quum fe putat fc;-rçj quod nefeit.
Ohieüio ij.
Sacrificium Mtfpt ifgt;ßi z/ifgt;oßolorum tem-fortbw ab £cckfia ChriHtana ctlebratum eß: Efi igitur le^ittmum.
Jintecedens prohatur ex his lock,
Obfecro prtmum omntum fieri obltcrationej^ îTlmo.x crationes^poflulationes^gratiarttm aHiones pro «mntbdhommb'ti, amp;c. ex Auguftino.
» dldtniflranttbm iUk Demmo ttiunAntthm.
-ocr page 170-154 De vnico christi sacrif.
Gr^ce nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j hoc efl , fàcrificanti“
llM.
x.Cor.io. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poten::s mcnfit, Domini participes e/Jf
menfa damoniorHW, Menjam Domini intel~ Itgit altare,cjuia men fi damomorum de ait art in-telligenda efi.
Heb.i J. Hahemus altare de ^tio ederc non hahcnt po-teïlatemejuitahernacnlo deferufit. Si Chri/li t-ni tnm habebant altare^offerebant tfitnr ficri^ ficiHm^nempe zJd'ltJJie,
Refionßo.
Emresfu e- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cft Antecedens.Error : 4‘w-
rioriiobtea. ‘f'o^pdipiifs.a. in Thcologia, vt crit perfpieuö, poftqua quatuor locos nobis obieftos exen Iferi in US.
Primus locus ad repi noq facit: Augufti-t.Tim.i. nus quidcm Pauli verba ad Çœnæ Domini cclcbrationem accommodât.- fed præter-quam quod nondum hîc agimus de argu-incntis ex veteribus petitis,loens Pauli,ipfo ctiam Anguftino interprète,plane tollit externum Miffx facrificium: nedum illud fta-biliat. Nam fi nee obfecrationes, nee ora-tioncSjOcc poftulationcs, nee gratiarum a-étiones, funt externum facrificium propri^ didum : fed ilia omnia dicuntur facrificia . fpiritualiaChriftianorum,de quibus alio in loco differuimus: rclinqnitur, vt in Cœna Domini nullum fit externum facrificium. ^,ij. Secundus locus deprauatus cft. Error efl
-ocr page 171-An VB R s. MISSAE S A C R I F. 155
Trctpa Tû tiii . Nam Xen^fyéiv cft publ'to fungi muncrc : ac proindc ex loci cirtunllanlia cxponcnduin tü.-Lgni-ficat autem apud Liicam publicè docerc: quandoqiiidcm ibi agitur de publicisEc-cltliæ doftpribus : Fatcor quidem ipGun Euangclij piædicationcm aliquando facri-Gcium dici per fimiiitudincm, propter cas rationes qiiæà nobis alibi coniincmoratæ finit (fie enim Paulus incminit oblationis Rom.15. Gintium amp;nbsp;?v«T«pgt;(seç fidei, feq; adeo cat Çhi ifti ov,apudGétcs lipup’youvTtt To nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fed qu..m hoc lit alienum ab
externo Miffx facnfic'.o, vel ipfi Pontificij fatis vident. Cur autem ieiunium tribuant iis qui Milhc facrificium faciunt, non intel-ligo; ciini ad illud fuum altarc, coram aliis iciunisjilli foli manducent ac bibant.
Tertius locus corruptuseft errorc con-i-Cor.io. fimili.Eft enim ridiculum nomine menfæ, altarc intclligi ab Apoftolo, cpius ifti ncc yerba ncc fententiam tcncnt.Nam ibi Paulus non agit de Ethnicorum altaribus,fed décorum conuiuiis in honorem idolorum ccicbratis; quibus Chriftianos interefle vc-gt; tat : quippc ipfius idololatriæ appcndici-bus.Itaquc cùm poculi memininet, ftatim addidit menfam, excgcticèj vt fc de ipfis Ethnicoru couiuiis loqui teftarctur.Ageba tur enim de cfu idolothvtoru, hoc cft coru quçerat idolis,nô facrificâda,fcd facrificata.
-ocr page 172-De VNICO CHRISTI SACRtF^
Porro vocabulum pociili cxpcndcndum eft, Nonpoteiliiy xnc^M^pocuïu'n Domini bibere dr P o cut um d/tmoniorum. Etlinicos autcm in fuis altaribus bibiflcjnc fandoquidcm audi tum cft: hoc cnim pcraélis facrificiis fafti-J.ib.1. tabant.Vnde Athenxiis, «tS'.'f/i' qtiafi
To'6wf»v diélum cxiftimat : co quod poftqua facrificaucrantjfolcrcnt in folcnnibus illis conuiuiis cbrietati indulgerc. Qiiid, quod ifti nihil talc cogitantes, ipG fc rcfcllunt? nam fi menfa apud Paulum altarc fignificat (vtvolunt)amp; Paulus non adfolosPrcsbyte-rosfcripfitjfed ad totam Connthiorü £c-clcfiam (vt manifeftum efl) fcqueturtotam Ecclcfiam prifeis illis temporibus Ccenx Dominifub vtraque fpccic(vt vulgo dieütj communicate folitam fuifl'c:amp; iftud altarc, pro quo tantopcrcdcccrtant Pontificfj.non FuiflTc Prcsbytcroriim proprium. Bis autcm ridiculum cft,quod ifti concluduntiSi menfa dæmoniorum altarc ftgnificct,inde fcqui, per menfam Domini,altarc effe intclligcn-dum.- quafi verö idem vocabulum varié ac-ceptum, non pofsit ad res diucrfasftgnifi-candas adhiberi: vtvicifsim res cade variis iiominibus fignificatur, alio atque alio rc* Ipcftu. Sicaltarc vocant Pontificij, quatc-nus opinantur fc facrificium reale faccrc: quatenus autcm facrificulus ftlic comedit amp;nbsp;bibit; certe hoc refpeftu, n6 iä altarc,fcd menfam dicendä elfe fatcantur ncceffe cft«
In
-ocr page 173-ADV ERS. MISSAE SACÂIÏ. 1)7
In quarto loco fimilcm crrorcm admit-Heb.ï^ tunt.Nam altaris vocabulum Apoftolus na vfurpatpropric,vt fignificat altare afpcéla-bilc amp;nbsp;matcriatum,fed,figuratc, pro care quam altare veteris Tcftamcuti amp;nbsp;omnes cærcmoniæ legales adun.brarunt ; nomén-que figni tribuit ipfi rei fignificatæ. Qu.is enim non facile animaduettat, Apoftolum altare illud opponere legali Tabernaculo; ac propttrea altari materiato, quod erat in ipioTabernaculo collocatu. Nam ludæos obftinatè cxremoniislcgalibusaddidos,amp; Chriftu prxfradè rciicicntcs, ab ipfo Chri-fto amp;nbsp;ab eius mcritis excludit. Quid, quod verum Tabernaculum legali adumbratum idem Apoftolus maniftftèdicit no eflc ma-nufadumi’ quomodo igitur manufadum erit altare,quod ctiam nomineTabernacu-li Comprchcnditur?Quid porro dilt;3uri funt dc altari illo cuius loannes mentionem fæ-pc facit in Apocalypfi? num craffa quædani Apoc.Ä S, amp;nbsp;lapidca altaria nobis in cœlo labrica-buntfDcfmât igitur Pontifieij fallere tLu) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ita cxirtimcnt,nos re-
pudiatis,non tantum Icgalibus, fed ctiam Pontificiis altaribus,hibcrc noftrum altare, nempe Chriftum Dominum noftrû in quo amp;nbsp;per qtiem noftras preecs, gratiaru aétio-ncs.noftra omnia, denique nos totos Deo offerimus.Sic enim Apoftolus locum hunc de vero Cbriftianorum altari concludcus.
-ocr page 174-15? D fi vm c o CHRISTI sacRif.
Ilcbij- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tp[àmigitur,induit, ajfidnè offnerawu quot;Deo
fäcrißeium lanâ::, id efl , ^Htlu7n Libiorwn ennfitentiutn nomini eins. Én tibi altarc, en faciificia , qiiæ nobis Apofloliis coni-fricndaiiit. S'cd præftat hoc aigumtnciini Pontificiorum vno verbo in ipfos rcgc-rcrc.
/ietorquetuf Si ex 'viflbili altari^ fli^iiitHr, intellige-adum tbieiliiu gjpg iiiflbileficrificiumpvt argMnenmnturPen-ttflcij) Eifgo flmili ratione ex inuifibih fiertfl-do, fl (guitar Anteiligen dum eflealtare inuiflbile^ Pipostoltts Auteni de ChriHiinortitn Alt^iri lo~ ebnens 770n propnnit externutn alipiod ßcrifi-Ciu?n: fld tnuiflbile (fl fltritttale tant 'um. Ex ojno effidtnr : Altäre de quo loctttM efl,non crrflè ', fldflirituAliterintclligenditjn efle. Quæ cum ita finuincrito ncgauimiis quod àPontiii-ciis propofitum fiiit , Miffc facrificium ipGs Apoftolorum temporibus ab Ecclc-cmduf.Re- G^Chriftiana ccicbratum fuifTc.
flmj.adoh- HaiScnus cas Pontificiorurfi obiedio-ieci.ex -»fr- lies difcufsimus, quas illi iïbi vidcbantiir tx bo p‘-Qcris litcris dcpronierc, vtfuuni MifTæfa-crificium externum amp;nbsp;reale comproba-rcnr.Sed quia,dum illis diffidunt.idcntidcni fc in veteruni dodoruni ivluam coniiciunr, Vt in eorum vmbra dclitcfcant ; age nos etiam audiamus illhæc corum argumenta, vt difpiciamus quantum ilia valere pof-frrrr.
Ca-
-ocr page 175-A D V ER s. MI S S AE S A C R I F. 155;
C A P V T V.
SIC igiturPontificij vetcrumDoéïoruin fcntcntias nobis opponunt.
Obiecho I.
^gnum Pafehalem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiàjfe ficrific^
Mtßa^veteres tradiderunt. QtMre legtumum e/t Aiijfii fàcrifictum.
Antecedens pAtet ex Chryfofl-.ferm. de pro-dit.Iud.(^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in Aiatth.Tertul,Ub. 4.
Contr.Aiar.^c.Hier.Ub.s\.tn cap. i6,Aiarf. amp;c.
Reßionfio.
ExfoloDci vcrbo dogmata Cbriftianæ FtdclJo^mi fcligionis cflcfl:atiicnda,probauimus ccrta tacxvetcrS hac de rc à nobis inftituta difputatione,qua infcripfimus, De Verbo Dei feripto adiier-fus human.Traditiones.'nec audiendos vc-patuendanS teres cenfemus, nifi quatenus cum verbo
Dei confentiunt. Quamobrem ca quæ fe-quuncur in cam partem accipi nolim, quafi ccnfcam.hoc fidei caput de quo difputa-muSjcffe vetcrum authoritate dctinicndum.
Hoc cnim nobis tantum propofitum cftjCx-cuterc,fatis-ne refte Pontificij nobis vctc-rum fententiasobiieiant; adect vt dcinceps, non t3 pro nobis,qiiàm pro ipfis veteribus difputatc vidcamur,quos illi trahut in fuo-rû erroru focictatc.Vt cnim fateor veteres
-ocr page 176-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'lt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r
1^0 Dk VNICO CHRISTI SACftiJf.
Doétorcsfuos tjuoquc nænos habiiifTc .• ita vehementer ncgo,cos qui probatiores ha-bentur, vnquam exiftimanC qiiod ifti fuis Dccrctis fanciucrunt ; nempe Miflam effe verum amp;nbsp;externum facrific.ium propitiato-rium pro pcccatis noftris. lamigitur fupè-riorem obiedionem attendamus.
I^resfupe- Falfum cfl tum Antecedens, turn Confe-iu abieä. quetis-Dico falfum efle Confcqucs,eó qnód nullum vnquam facribciiim Icgitimum hu-mana authoritatc conftitutum fuit.
Falfum ctiam Antecedens affirmo cfTc: duabus ratiortibus,
Prior eftrqiiia v( tefes (qüi modó nomen aliquod in Ecclefia obtinucruni) nunquam accommodarunt Agnü Pafchalcm ad Mif-fxfacrificium.-imo nunquam ficrificij MiC fæ memincrunt.Sed Chriftum ipfum fuifftf Agno Pafchali f guratum docucrunt : adeó Alt;ïoerCvt Chriftus pafliis (lt; ft enim vtendum Ire* næi verbis^ Pafcha adimpleucrit. Sxpe qui-dem SacramDomini Cöenam tradantcs,acï Agnum Pafchile allufcrunt:fed valere con^' fcquenS,a S.Cocna Domini,ad MifTæ facri-ficium,hoc verè conflantifsimè pernega-mus.Error eft Trapa tZu? aj-vo/ar
Poftcrior ratio: quia veteres, fiquand© Agnum Pafchalcm accommodarût Coen« Domini, fîmilitudincm inter Agnum iJ-Jiim A’ S.Cœrâ cnnftituerunt, in ipfa man* ducatione: qua Chriftum pro nobis cruci-fixun»
-ocr page 177-A Over s. MtSSAE SACRIE. TÓ't fixiim participamus. Sic cnim Chrtso-stoMvs in eolocoqiicm nobisobîjciunt, mysierioruniy inquit,celehr^iiionem multos ^shnare tn/pictotz/t tgttur,ç^ cœlefiù me-fit Çà tie täte perfruantur, nbsp;nbsp;nollro [èrrnone non
reant,tran:tttM congrue tempereturÂzcm,Nemo fit Judas in menfià.hoc facrifictuniyCibus fbiritua • lis cy?. Et alio in loco ages de C œna D. Chri- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
inquit, AscmyJierium tradidit tpuando legem tam eejfiare oportebat. T^racipuam autenzj torumßlennitatrm difioluit [nempe ^lgnt ^a-fcha/is^ac ad altam tremendarn men(àm eos co-uocans dicit: ^ccipite, comedite , hoc efl corpus neum. Idem alibi, Pafeha ludaicelehrabant, ‘ ita vt tn fiieculo nbsp;nbsp;antimate : ineffabilia autem
myJleri non intellexerunt efua illis rébus adiim-brahaiituriOuodfilitu Dei carnem indutus ma-Uandus efiet ciT orbem terrarum vniuerlu/n Itbe-ratur'ss:Gr£ci'.',Barbaris,fànguinem guJJandum exhtbiturttSyCœlum omnibus aperturus, tjua iJîic bona [ùnt htimanogeneri communtcaturuscarnem hancmaElatttm fumentfiupra cœ'um fùbla-turus^C^ ad dextrarn Patris coHocarurus effet. Hæc Chrvfüftomus dcAgni Pafcbalis veri-tatc ditîcrens, amp;i nihil nobis de Miffæfacri. ficio proponens.
Tïrtvllianvs quem obiiciunt: Contr. Peo/ï/jW,inquit,C/jrr?»«, /? concupiuife edere Mirc.l.ÿ Pafeha vt fuum ( indtgxum emmvt ejutdalte-num concuptfce-,-et Deus) acceptum panem dtïlributnm Dtfcipulis corpus fuum ilium fi citt
-ocr page 178-itfz De VNICO CHRISTI SACRIÎ.
Hoc efi corptt) tneum dicendo: efi,/. coY-porif mei.h.\iA\int Potihcij amp;nbsp;fcntiant quàin infeliciter locum hunccitarint : atquc bæc præfertim verba diligenter cxpcndant:4c«» ptnmpanem dislribiitum Dtfctpulü.
Ineap.iif. Hl EKON Y M VS in loco nobis obicâo, Miito.Li./nLxca legimw duos caltenum pri-mi menfis,amp; alterü,fecundi:vt qui inter fan ÔOS primo menfe Agnum comedcre no po-tucrit, fccundo menfe inter pœnitentes A-Ibid. gnum comedat. Idem ; afcha no^irttm tm^ molattu efi Chrinw:fi tarnen comedamies illud in az.ymis fynceritatis -veritatis. Audiamiu etiam quidnam alij ex veteribus bac de re cenfucrint.
Inca.x.Ef.quot; SicigiturB A.311.1Vs.CelebremmPafcha, inquit,»«» inßrmento malttia neynttta ; fed in azymis/ynceritatis amp;nbsp;'veritatii: Jmmolata ad ’vejpertt.hdc efi,m cofumtnatione feculi^ vera iH/t oue,nepeyChriFio,cuiM caro ■verm efi cibni,Q;c.
A'^^'^stinvs. T^-fcha ludxorum^non nißcircunafit d.ibatnr. Pnrgatis enim filif tÿ lauacro indulgrniia coelePiii expiatv, perciptedi Christ corporü-^ßerati cibi ,ßcMltai porri^itur. Epift 8j. AmbRosivs. Sumammfruenit fiirttu fier amentii in azA rnis fynceritatis (^rveritatts: at-que ciufmodi plcraquc. Et, ne fcholafticos In I. Cor.plane negligerc vidcamur.-SicThomas locu ^■’P4- Apoftoli traélas;.^^/^ ChriPlus immolattes efi, Pafcha nofirti, in q u i t, / taque epulemur:fihcet, mandticantes ChriflHm^nö(Hum ficrametahter (fecan-
-ocr page 179-AD VER Si MISSAE S A C R I F, iÇj (fectmditmtllud loan. 6. Nifî mandncauerttit carntm filij hotntnis.çj- biherttis etmfinguinem, non habebitis vitMn tn vobis) féd jptrirualiter^ frucndo fàpientta elt;«^.Ex quitus omnibus ma nitcftum cß'c potcft, quatcnus Sc quo fchfu, vctcres Agnum Pafchalcm ad S. Domini Cœnam accommodarinti
ObteUio 1,
Miß'£ facrißctumfmße oblaiione Äfelchi/e-dectßgttratHJn vettres tradiderunt. Q^rt, le~ gittmnm eß ijddijßii ficrificinnt.
Antecedentpatct ex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.De Cinit
D. cap.-i.'j.l-^.Contr.aditerf.leg, çfr‘Prophet, cap. lo.Hteronyrn.tn Epifi. ad Euagr. Arnbr, lib. J. deSacram. Cyprltb.-^,£p;fi.i,^c.
Reßonßo.
Ne mihi rcpctcnda fit ratio cur iflud Co- Srroniftfi-fequcns falfum fitfcam cnim propofui in re- «l’itÛ. fponf.ad fuperiorcm proximam obicftio-ncm) Antcccdcns excutio : atque id falfum effe duabus itidem rationibus dcmonflro.
Prior ratioiquia (vt in fuperiori rcfponfio ncdiximus)vctcres illi quos nobis obiiciût, non locuti funt de Mißarfed deCœnçD.fa-
I cram, quod nihil habet eu Miffa commune, ’ nifilucem cum tenebris fimul coniunxcris.
Pofterior ratio,-quia veteresdum ad Eu-chariftiam referunt pancm amp;vinuquæMcl’ chifcdecus protulit,non eo fpcótanr, vt inde facrificiu aliquod externum amp;nbsp;reale cofti-tuatjin quo Cnriftus denuo ofFeratur;iraô(fi
La
-ocr page 180-In Matth
I(?4 De VNI CO CHRISTI sacrif. paucos excipias^ non cxiftimarunt Mclchi-fedccum o b tu li ße Deo pancm amp;nbsp;vinum,fcd hac ratione myftcriiini Eucliariftiæ magis magifquecommcndare volucrût; qiiodiatn prifcis illis temporibus, iifdcm fignis, ncm-pepane amp;nbsp;vino Abrahamo cxhibitis, Chri-ftus fucrit adumbratus , quæ qiiidcm longe poftca Chriftus ipfe inftituit in faci a Cœna, vt nos faccret fui corporis amp;nbsp;fanguinis par' ticipes.Sed id Hicronymi verbis quàm mcis • explicate malo. Tofl-i^uam, inquit, typiatnt Pafeha fiter at tmpletum nbsp;nbsp;nbsp;tsyigni carnes cum
ttyApoSiolis comederat : afittmttpanemijHicon-firtat ccr hominis,^ ad verum Pafeha tranfÿ‘1 diturfdcramentum, vt e^uomodo inprafiguratio' neeiui, Afetchißdec fiimmi Dei fiacerdospant vinum offerensficerat, ipß ejuotjue veritattrft fiti corporù ßnguinis repraßntaref. Atque id quod dicimus, loci contra nos citati plané confirmant.
De Ciuit. D.I.I7.C.I7
Vbigiue, inquit AvgvsTtnvs, offertu/T ßbfacerdote Chrifio t^uodprotuhtA'felchtßdeCt tpuando benedtxit i^hraham. And ire Ponti-fieij PontificiæTranlfubftantiationis patro-ni:amp; iam vos pœniteat Auguftinum hue vo caffe.Et alibi dicit quidem tale facrificium offerrirnimirum eoquod panis amp;nbsp;vinum in facramento Cœnæ D.adhibentur.
AJ EuJgr. de Mekhi.
Sic porro H i f ronymvs nobis obic-ftus aliorum fententiam commcmorans. Ordtnem eitu multtsmodts interpretantur ,\n-quik
-ocr page 181-AD VERS« MISSAE SA CRI F.
(ƒ Hex fiierit facer dos ante Ctrcuncifonem fùnEiw facerdotio (jrc, ne^ue carnts fangutnis -viEhmae tmmolauertt,ßd pane qt vino frnpltcipuroque facrificio, Chrt^i dedicaiierttfacramentutn. Hæc Hieronymus ex aliorum fententia llgnorum fimilitudinê confidci ans: qui videntur exhibitionem pa-nis amp;nbsp;vini facrificium appellare. Hue certè Thomas accedit ita locum hune de Mclehi-fedeeo traftans. Sacerdos, inquit, debet exhi-1quot; here confrtntionem: prtmo per hona monita : fi-cundo perfacrarnentorum admini^rattonem hc' nedicendo.Knde, £t benedixitci, Gen.14.
Ambrosivs autemQMs,intjutt,hahMt DeSacrid* panem (p- 'vinutn ? Melchtfidec.Jpfi ergo autor 4'C-3gt; facramentorum (fc. £rgo prtmo tntelltge facra-menta hac accipts anteriora ejfe cjuam fint Moyfifacramenta,amp;c.\'\c.m: Cognoutmtafa- ,, crorii. ifl-orïifigura Abraha teporibtes praeeßifie. ‘
Denique Cyprianv i:In fiacerdoteAfel- Lib i.Ep-J chtfidecfacrtficij Dorninict facramentum prafi-guratumvidemus. Et paulo poft : Pracedttt-magofacrtficij Chrtïft in pane cr vino fctlicet confittuta.}^ocp.ût\xt autem de morte Chrift 1.-amp; hînerefellit Aquarios, qui folaaqua in Cœnç D.facramento vtcbantur:quôd Mel-ehifcdcc viniim obtulerit • Ait autem Mel-chifcdecum fuifle figuram Chrifti, qiiiDeo Patri fuiim corpus amp;nbsp;fanguincobtulit:quod Pontificij de fuo incruentofacrificio intel-liguntjcùm tamenCyprianus de ipfa Chrifti
L S
-ocr page 182-jSiS De vn I c o christi
Ibid.
Ibid.
morte amp;nbsp;de facrificio in criicc faéto loqiia-tur.Siccnim paiilópóft: Kt appareat,in^]uitgt; in Pa/sfone Dornintca id ejfcgejium cjuodluerat AntepradiElum. Exponit locum Solomoms quem adiiingit cxcmplo amp;. (îgiiræ Mclchife-d citanqiiam de rc vna cademq; intclligcn-diim.Idé paiilo ante de Nocdixit..^«i9i^A’'ce typum futurtx veritMts ofiendens, non aejua, fed •vinum htbent fc imAqinemDomimct, PAflio-nù expreßerit. Hæc ille.
Nihil igitiir habet Pontifie!) in fiipcriorib’ veteru Doiäoru teftimoniis, quo fuæ Miffir ficrificium ftabiliant. Etcnim qui cenfent Eucharifiie myfteriu fuiffc adumbratü pane amp;nbsp;vino,de quibus fit metio in Mclchifcdcci liiftoria-Illi lt;;crtc non proptcrca dicunt in MiflTt fieri verum,amp;' externu facrificium, in quo peréptapanis amp;nbsp;vini fubftatia Chriflus ficrificatur amp;nbsp;ofFcrtur Deo . Imo potius ex fuperioribus veteru fentcntiismanifcfiii eft,
panem amp;nbsp;vinum in Euchariftia remanere.
Quinetiä cum pleriq; vctercs cxiftimarint, Pletitjuey;-Mclchifcdcci'i obtuliflc Abrahamo pane amp;nbsp;tiresMtl- vinurviderint Pontificif quam firmum arnii-ibtledccum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e-
fane ^nentu cxhacvctcrn allcgoria prorerre poi-num^bra- fint.Sic ciiim Auguftin. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/e-
obiHiiJJe gim't^jnquit.synia obuiintttjdbrahie reuertentt n eenfuerunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;protuHtpanes z'tnnm, obtnht
ei henedtxitenrn. Et A M b R o s i v s. Tune Defjcra^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;occurrtt Uli
L4,c.j. chifedecftcerdos, obtulit eipanem er 'vinü.
Idem
-ocr page 183-APVrRs. MISSAK S A C R I F. Ilt;7
Idem alihi, proponit fcntcntiam Hebræo- lo Ep. ad rum Düélorum.' .Quod^J^elchtfedec inrefe- Heb.ca. 7. idtonetn tam jibrahii. cjuam pugnatorum eiwgt;pa nem vinum^^ueprotu/ertt,nc(]ue id Ambrofius répudiât. TeRTVl. nj^elchifedec _Abra-hi iam circunctfo reuertenti depraUopanem vtnum obtultttnctrcunctfas. Malta eiufmodi apud vetcrcs occurrunt. Falluntur ergo Pó-tifici) qui putant, vetcrcs hiinc typu in Mcl-chifcdeco commendare , quodispanem 8c viniim Deo obtulerit ; illa enim prolata 8c oblatafuiflc Abrabamo verbis dilucidis affirmant. Sedfiguram illi conftituunt in pane amp;nbsp;vino.-proptcrca quód Chriftus ilhs i-pfis fignis adhibitis cos pafcit fuo corpore amp;' fanguinc, qui verafide t.intum bcneficiu pcrcipiunt. Atqae ita volunt Melchifcde-eiim fuilfetypum Chrifti Ecclefiam pafcen-tisfuo corpore amp;nbsp;fanguinc. Ac neavete-rum campo (in quem fumus ingrefsi) recc-damus, cccctibi planis amp;nbsp;pcrfpicuis verbis apud Chrvfoftomum, quid vetcrcs fenferint de hac Mclchifcdcci figura . Sic enim ille, nobis expl'cans cur Abrahamus res oblatas àSodomonim rege accipcrc rccufarit.- amp;nbsp;panes ac vinum aMeIcbifcdecooblatum ac-ccpcrit. ny/i ^J^elcbifedec, inquit, non in-^'^ Genef. inrta accepit ; vm enim vtrtutem Dinina bonul.js. ScripturaaJ/ijfnautt, dteeniS'rat autem fa-cerdos 'Dei alnßimi : e/tianuis alias lt;]H£ fie-bunt i Chriiît tjpits trant , dr oblata , ftt-
L 4
-ocr page 184-i(î8 De VNICO CHRISTI sacrif, cramentum tj/uoddam pritß^nant •. tdeicjue non rf««»/'. S;c porro Epiphanius aduerfus Mcl-Aduerf. c\i\[clt;\cc\3.nos-. ^^umty^brahamßit annor^ Melchißdec tpß
''cbtiiam ve7M,lt;:^ propoßtttpß, panes vinwn, myßtriorutn Atitpinam praßgHra7is er exempla-ria,cam Dmuntu nofier dtcat. Ego firn pants z/i-tiens; nbsp;nbsp;nbsp;exemplarfianguinis tpßna, t^nt ex late
re ipßtts cornpanllo ß.uxit ad purgationem tnejui-natorum (ir reßefionem ac falntern antrnarttmi Hæc ille . Ex quibus vides, banc fuirtc vftcriim fententiam, pancm Si vinum oblata.non Dco (nulli cnim aut paucifsimi cxvetcribus vnquam ita locuti funt) fed A-brahamojfuilTc excmplaria amp;: tvpos Chrifti Domini noftri, qui fcfe in crucc pro nobis obtulit,amp; qui fc nobis offert in Cœna vera fide recipicndû.Wtcrcs fgitur conftitucrut fimilitudincm interMelcnifedecûofîerente Abrahamo panem amp;nbsp;vinum:amp;’ Chriftû of-ferentem feipfum nobis adhibitis panis amp;nbsp;vini myfticis fymbolis: tantum abeft, vt do ebrifto Patri offerendo cogitarint. Eodem InPf loÿ. fpeftât hæc Chryfoftomi verba: ^naredixtt ßcitndum ordinem Aîelchifidec ? Et propterfa-cramenta,eiHod tl/e c/noque panem çÿ- vinarn A-braha obtalerit: qt tjuod hocfacerdottu pt à lege libera f nbsp;nbsp;^uod ne que ßnemßicut dicitT^ ulus,
necprtnctptitm'jabeat. Hæc Chryfoftomus InPf. 109. quæ extant ctiam apud Bafilium totidê verbis. Imo ipfc Lombardus ScholaHicorum pater
-ocr page 185-pater: HtitMßcramcntt,\n(]yi'iZi ritum oßendit Lib.4. Sff. ^elchtj'edecvbtpanem vinum AbrahAob- d.8-tulit.Da,'/i^/cen-uaMte-l^ane nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inlt;.)uit,
exceptt Melchijedec j4brahâ : i’iamenjà hanc jnyßtcam prafigurantt.WxQ ille.Vcrùni.-Qiiid tific.i. vctatjinquis, pancm amp;nbsp;vinum ante oblata Ae/p. fuilTe Deo, ac poftca Ahrahamo exhibita? Niniiiu,qiiodtuum fitfomnium, non Scri-pturæ tcftimonium,in qua ne minimû qui-dcm huiufce rei vcftigium cxtat. Cætcrîim non tantum Mclchifedcci panem amp;nbsp;vinum allegoricè Veteres ad S. Cœnam retulc-runt: fed ctiam vinum quo Noachus ine-briatus eft- amp;i hæc verba lacobi Patriarchs
Genc.49. Lauabtt invinofiolam (ùam. Vt
Viderc licet apud Hicronymum amp;nbsp;Cypria- AdEuagr. num,ne mihi multa funilia commcmoran- hb.i.Ep.j. da fint.Q^iiç quidcm omnia fatis magno ar-gumcnto effedcbentjquatcnuscx vetcrum al lego riis liceat difputare. Quinetiam non défunt ex veteribns qui legalem amp;nbsp;Aaroni-cam oblationem Similæ,cenfcant fuilTeEii-chariftiæ facramcntum.’quod quàm alienu fit ab hac Mclchifedcci allcgoria , fatis in luft.Mart. tclligunt ij qui traftationé Apoftoli in Epi. Tryph. ad Heb.attente perlceerunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^nfatts
,, nbsp;nbsp;nbsp;. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;' , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cenumientfr
Equidcmfquodmaiorum noltrorum pa- jreteresf4‘ cediftum vclim) tametfi non pofliim non ^umMel-laudarc pium illud ftudium quo facrû Cœ- (hijedtdaJ næ Dorninicæ myfterium nobis commen- s.canamn dare volucrunt; mallem tarnen eiufmodi
-ocr page 186-' nbsp;170 De VNieo CHRISTI SACRir.
allcgorias prætcrmiflas.Atque adeô ab bac Melchifcdeci,panem amp;nbsp;vinuni Abrahamo oft'ercntis aUegoriaab(bncre(ineo quidcm iudicio) præftitiflet. Primùm,qiua nobis Sacramcnra exhibentur ÎH ipfa adhuc acic, Jioc cft, in bac vita, conftitutis : ncque turn cxbibebûtur ampliùs, qiium in vitam æter-nam rccepti,deSatana,mundo,carne,deque omnibus viélis, proftratifque boftibus tri-umpbum agemus. At Abrahamo Mclcbife-decus panem amp;nbsp;vinum obtulit, non ad pu-gnam proficifcenti: fed à pugna reucrtcn-ti, amp;nbsp;iam de fufis boftibus triumphanti. Dcindc,nequid difsimulem, hæc allcgoria videtur bauftacx fæce Rabbinica ludæo-rum:ac propterea ab ipfis Chriftianis re-Rab. Sol.fpuenda.Veteres enim Itidæi biftoriâ Melin r.14. chifedeci allegoricè traftantes, exiftima-Gcnef. i iint, (gt;3 fijifTe fignificatum, tandem forc,vt facrificia IcgaliaHierofolymæberent. Sed de bis haólcnus: nam fuperiori quidem ob-ieélioni videtur à nobis fatisfaftum, ex iis quæ diximus.Quod fi noftra bac refponfio-«e content! non fint Pontifie’) •• agè conuo-cemus ipfos .Scholafticos amp;nbsp;eos inter fe co-Vonttfidj àmittamus,vtintelligant,ctiam nobis tacen-tibus,fuam fententiam corrucre,à feipfa la-befaftata.Sic igitur Lombardvs, quem illi Magiftrum falutant.
Sentent. 1. Presbyteri acciffiunt calice cum vina, ^4- ttnam cum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;per hoc fciant ß accepiffit
-ocr page 187-AD VFR s. MISSAE SA CR I F. 17I po testate plicabiles Deo h o sh as offerendi: Hic or do aß It is Aaron fftrnpfft inittum. Hæc ille. Ex qiiibus nos tta concludinius.
St ordo Adelchißdect opponitur ordini Aa~ ronis (vt docttit Apo/lolns) (p- Presbyterorum T^ontiffciornmordo fumpfttinthii à fHiis Aaro-nis ( vt i'leAdagifler affirm amtipffimAdifftc name deditflii Jit à vocabttlo Mtjffa in le^ahbtu (Jr Aaronicis caremonw vffirp. to (ijuod nutdä arruti- res A'fonaehtdeß'id tntJ'^^rgo nihtleoru
ab inßs ettam etenbm de ßterdo/io A4el-chtffdec dtEla funt,ad Preibytcros Pontißcios, nec ad Alijffa Jßcrffcitim perttnet.
Obteclio 5.
Hane APalachia‘Prophetiam: In omni loco ßertßcatHr (Jr ojjertnr nomtni meo oblatio mnndatl'^uteres de Adijfa fienfieio expoßkertit. ^tare: Adtjßafacrifictum eßlegitimum.
Antecedenspatet ex Ojrpßfi. Homil in Pßal.
Iren.lib.^.clufl.AAart.inTryphone, A’tgtiß.de Cimt.D.lib^i'^.cap.'yy.Eußb^ Caßa-rienß. Demonfi.Euandib.i,cap.lO. Hteronymo in Aialachtam. cßc.
Reßonßo.
Omnia vitiofa.Ac nc pluribus imraore*- Erroresfufei murin rcR’lIcndo confequenti: Fallit etiam new obieft. Antecedens, co modo quo fuperiora quæ iam redarguimus, Non cnim vctcrcs illi nobis obicfti.dc MifTa.fed de CœnçDomi-nicæfacramento locuti funt.Cùm autc in S.
-ocr page 188-lyx DeyNICO CHRISTI SACRIF.
Cœna fieri,non reale amp;nbsp;cxternum,vtPonti-ficij comminifcuntuijfcd fpirituale facnfi-cium vcteres exiftiinarint (qna de re poftea nobis agendum crit) bine i’aftum cft,vc ob-lationcm de qua Prophetauit Malachias ad S.Cœnam accommodarint. Errant igitur Pontificij fuo more Trapd rluj
Vcteres autem locum Malachiæ de ipiritualibus Chrillianorum facrificiis in-tclligcrc,ac propterca Pontificiorum fen-ïcntiam cuertcre,ncdum adiuuarc, fictex i-pfis corum verbis manifcftum.
jjoW.In Chrysostomvs quem nobis obii-ciunt, poftquam locum , Malachiæ ad my-fticam menfam(vt ille loquitur) hoc eft,ad CœnæDominicçfacramentû retulit:quod, veterum aliorum more facrificium appcl-latCvt paulôp'oft dicemus.)Ey?i^»f«r,inquif, frimum ficrtficium lt;juod ante dtxt,fptritKale il-iudacmyfiimm donîide lt;jho Paubts ait Eph. 5. Imitatores ePiote Dei tanqaâfilij ddePlt ebquot; ttm-hulate in dilePHone t^jtemadtnodum ChriPlta dilexitnoSf tradidîtque ßtpfitm pro nobis Deo ficrificiam (ß ohlationem tn odorem Juauitatis. Et aliquanto poft, vocat facrificium illud, filutare donunt, nimirum quia in facro illo myftcrio Chriftu pro nobis paftum ac mor-tuum vera fide recipimus. Idem Chryfofto-musalio in loco traftans hanc Malachiæ Aduer. lu. Prophetiam.2\^o«perfumum ac nidorem, in-«rat. a. nbsp;nbsp;quit,»o«perßn^uinem ac redempttonis pretia
fid
-ocr page 189-ADVERS. MISSAE SACRir. quot;
ßdper jpiricugratt.im offertur.
Iren AEVS nobis obieiäus verba Ma- Lib. laclnç exponit deEuchariftia^quatenusDeo J**, gratias agimus pro fummis eins in nos be-neficiis. Atq; adco tantum abeft vt de Chri-fto oflferendo loquatur, vt potius de reriiin creatarum oblationc verba faciat ; adve-tiiftifsimum ilium Chnftianorum morem rcfpiciens,quum illi Cœnam Dominican! cclcbrantes, clecmofynas in pauperes con-ferrent: ChriFlits, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dtfcipnlts dans
confilium primitias Deo oßerre exßtis creaturis: non cjnaß in digen ti ,ßd zgt;t ipß nee inß-tiSlnoß nec ingratifint,eü ^ui ex creatnrapunis efi ac~ ceptt^^c.NouiTeFiamenti nouam docnit lattonem s/nam Sccleßa ab Apofiolis accipiens in vniuerß Tnundo opfert 'Deo, ei tjui aUmenttt nobisprssiat,t)rtmttiaf ßtorum mnnernm in noua Tfilamento de e^uo Afalachias praßgnificauit, çirc. Et paulo poft./« omni loco incenfim offer- Ib.c. tur nominimeo eß“ ficrificium puru : incenß au~ tem loannes tn Apocalypßorationes effe aitßn iJommldcm poftea; ff^omam igitur cumßrn- Ib.c. pUcitate Ecdeßa offert,iui1e munui eius purum ßcrificium apud Deum deputatu efi, quem cd-modum dr Paulus 'Phi’ippenfibus ait : Repletus ßm acceptis ab Epaphrodtto qua à vobis miffa ßnt,d;‘c.oportet enim nos ob!ationemDeo ßicere in omnibusgratos inuenirt.^t aliquatoppft.
Offerimtu non quafi tndigenti, ‘edgr.itias agentes danationi eius ßndißcantes çreaturam;
-ocr page 190-lt;74 VMICO CHRISTI SACRTF.
enim Dcm non indiaet eorunï tjUA a nobii jïtnt: ßc nos indtgemtu off erre ali -^nidDeofficnt Salomon ait Qui mtßeretiir pan-peris, fœneratur 'Deo.Qm enim nullius indigent eß Deus,inß affumit bonos operationes noflrM ad hoc vt praßet nobis retributionem bonoruni ßlorumßcut Dominus noßer ait;Kentte benedi-Eli Potris niei,cßc, eßiriui entm ßx dedtilis mihi möducore. Hoc Ule. Porro harii oblotionum in celebrotione Cœna Domini fieri ßlttarum me-minit j4mbrofitus,inijuiens. Quttm vna atpie eodem prece omnturn oblotiones benediceren-tur. crc. Non aulim tarnen negarc quin mos iile oifercndarum clcemofynarum,publica prcce adhibita, fucrit humanum ad-ditamcntum,quo Veteres à priore Chrifti inllituto iam defleótcbantlt;
InTryph. IvsTiNvs MARTYR nobisobieâus vocatpanem amp;nbsp;vinum facrificia,fcd qualia fint hæcfacrificia ita cxponit in illo ipfo Io-co: P't,in(juit, oraiiiUogerem'is Deo,cttmpro । fö tjttod mundum cum vniuerfis ijuas compleEli-ttir rebusyhomtnisgratia crearit: tum ob id etiam ^uod ab omni in quaftumus malitta not libera-rit, acprincipatuspotefiaté/q^ perfèSla occiderit ecctdione per eiim lt;fui de confilio voluntate eitis foSlus efi nattbilis. hæc illc , ex quibus manifcflè coHigitur; S. Domini Cœnam à lufiino Martyre vocari facrificiu,videlicet Eucharifticum 8i gratiarum aótionisyac proindc fpirituale.
Av-
-ocr page 191-ADVERS. MISSAE SACRIE.
AvGVSTiNvs c|uidem ait facrificium De CiuitJ offerri iuxta Prophetiam Malachiæ:ncnipe de Cœnæ Dominicæ facramcnto locum il- ÎSquot; lum intelligcns. Eiufinodi autem facrifi-cium eflc fpiritualcjhoc eftjfacrificium lau-dis, perfpicuum eftexalioloco apud eun-dem Auguftinum : Eccle/ia, inquit, immolât Cönn. Tieo in corpore Christ facrtficinm laudis ex AduerC ejHo Dem Dear um locHttis vocauit terram àSo-lii or tn vfque ad Occafùm ; Hac ^uippe Ec-cleßa^ efi^fraelßcund'nmffgt;iritnm,a ^no diflin* gmtnrille Iflaelflcundiim carnem.,ejui feruie~ bat in tombris facrificiornm, ijuibns flgntficaba-tur flngutare facrificiugt;n-gt;quod mine offert ifl-ra 'élflcundum^ fpiritum, cut diclunu efl: Audi popKlMmeM.,^c.DehuiMenirn domo non ac-cipit vitnlos, IFte immolât Deo faertfleilt land Is, (flc.Et paulo pofl:In omni loco incenfnm effertnr nomini meOjcirtt- nAdalach.t. Jncenfltm enim ^uod efl Grace Ehymiamaffeut exponit Ioan-nesin Apocalypflorationes fltntfanElorum.
Evsebiv s nobisobictfiusloquiturde Demonft, facrificio laudis,ac proptcrea de fpirituali Euang.l.i, facrificio. Hæc enim funt eius verba: Sacri-ficam'n Deo altiffmo /'acriflciHmlaudü,amp;c. paulo poll : it^emoriam UHm mapni facrificij fl~ enndum ea ejua ab tp/o tradita flint n^Fleria ce^ lebrante r oratioi Deo p^'o faliite noflra agen~ tes,tirc. Ide alibi locii hue exponit delnecn-fo amp;nbsp;facrificio orationis quod Gentes per Lib. i c. t, pias orationes fummo Deo erant oblaturæ.
-ocr page 192-ïjS DevÏJICÓ CHRISTI SXCRÏfj In Malac. HieROnymvs nobis obieótus idem ctiam fenfit: ficenim illc;/^tfaant carnali^ bui-viEHmii Ijiirttuales vi^tmas fùccefju'^ai, (jj' nequacjua n taurorum,htrcorùm'iue (ingutnefn^ thymiam i,hoc efl,ptnElorïi ora^tjnes Dornt-Aduerf. no offerendtu.SïC ctiam t f r t v l l t a n v s.* Marc.li.4. omni loco facrtficinm mundstm offersrur.- fci-licet(tmplex oratto de cÖfcienfiapura. nbsp;nbsp;alibi/
Df jpirituabhns quot;vero ficrif.ciis addtt dtcens:£t ladxos'^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nomini
meo,dicitDominM,Sc pw\o mic:Sicut ip^pcY Aïalachiam dteit: Non recipiam ßcgt;-ificinm de mwibMve£triif!^uontAmab Oriente Sole vfi^^ ad Occtdentem nomen me urn clarificatum efl- tn omnibitigentibtu: cè“ in omniloco offerentur fà-crifictA mnndü nomini ws. Item. Tf. Imis Daaid dictt:j4fferte Deo patri£ Gentiu. : indu~ bitate ipuodin omni terra exire hnbebatpr^tdi* AJoerC catio ^poriolorum. Et alio in loco. lt;iy4b ortn Marc.J.J. 5o/«- vftjue in Occafùm nomen meumgloriatum efl in nationibnSiOr m omni loco facrifleium no~ mini meo offertur facrifictum mundii : Gloritt Jcilicet relatio benedtllio, la’^' hymni. Sed non opus eft pluribus : cum ipforfi Vc-tcru, Prophcti.im banc de fpirituabbus fa-crificiis exponentium fcntcntia palam ante omnium oculos conftituta ft ; adto vt plane frigcat fuperior Pontificiorum obie-ûio.
ObieGin 4.
Veteres paflim Enchartfliâ vocant facrificiu.
Ouare
-ocr page 193-ÄbVERS. MISSÀH SACK IF. I77 i^are nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßcrifiaum legitimum ejl.
yintecedem non en et prob atione:fie enim ve-1eres tdenttdem loejui (olent^vt perlptcuum efi iis ^ui in eornm leUtone verfitifiint,
Reffonßo,
lidcm crrorcs qui fuprà: tum in Confe- Emreifufi-quente, tûctiam Antécédente. Q^id enim, obfccro,commune h^bet Miffa cum Cœnæ Domin icæ facramento ? Adhæc (quod iam paulo anîèdiximus) confiderandum eft quo lenfii Veteres S. Domini Cœnamfacrificiû appellarinr.
Primiim; quia in hoc myftcrio fit comme Curycter» moratio vnici illius facrificij, quod prono- ^ceeuama^ bis in crucc factum eft. Atquehæc comme-moratio coniunftam habet gratiarumaéèio hem : adcovtfit Cicrificium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;:
gratiarüm aftionis: ac propterca inter fpâ-titualia Chrillianorum facrificia rccenfen-dum ; telle Apoftolo ad Hebr, Zquot;er ipfùm^ in-
afiidu'e offeram^tf Deofàcrificium taudis, td eß,fruldum labiorum confitentiii nomini eins. Deinde quia in facro hoc myftcrio, liquidem à nobis cum vera fide, fyncerftque ani-tnis cclcbrctur, nos ipfos totos Deo confe-tramus: quod eft fpiritualefacrificium, no-bis imprimfs ab Apoftolo commendatum bis 'vei\r\lt;i-.Trecorvtßßatis corporate sir a ho^ Rotn.ix. sltam WHam, fànblam,acceptn7n ‘Igt;eo,rationale tnlntm veilrum.
Denique, quia id fuit olim inmorepofi-
M
-ocr page 194-178 DE VNICO CHR I ST I S ACRT^.
turn, vt quum S. Cœna cclcbrarciur, tum fidèlesoffcrrcnt eleeiin)fynas,quibiis egenis fratribus fiibucnirent: quod eft ctiani fpiri-tualis facrificij genus it a docenre Apoftolo, Beneficenttx commumcAtionü ne obltutfcimi^ ni, tahbui eninL^ -viElimii deleElatur IXeus. Hue veteres rcfpexiffe, cùm Euchariftiam facri-ficium appellaruntjfatis pcrfpicuuni cflepo teft ex ipfo vocabulo Euchariftiæ, quod fi-gnificat gratiarum aftionem.Quare quila* crificium Euchariftiæ dicit, illc dicit facri-ficium gratiarum aâionis.Scd præftat ex in-finitis propè veterum tcfiimoniis quædam cxcerperc, ex quibus corum fententia fiat ctiamnum dilucidior.
Libi-epPRIANTS. .^14 parlants eiw men~ tionem mficrificiis omnibus -fneimns Cp^Jßo efi enim^orntntficrtficium quod offerimus) nihil ahud cjuam 'cjiiod ipfeßeiffreere de b emus.
jn Matth. ChrYsostomvs. Si mortuns leßis non fiptium^ hoc fàcrificittnu homVquot; 6-' Idem; pro iudtoriim filute aliejuan-dofaciebat, temporibus^ loclfiiue ac^fliuitatibus Tjariis in memoriam iHos frorum beneficiorum-gt; redueens : id nunc cjuidem magno cum^ cumula efl operatus in nobis ipfigenereßcrtficij ad iM(ë In Epift.ad t/ospro beneficiis fais gratiarum incitans aSlio-Ileb.hum. nem. Idem ; Offerimits ^uidemfad ad recorda-tionem fhcientes mortis eins.
E nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A M B R o s I V s ex Chryfaslomo: Nonne per
Htbr. fingulos dies offerimus i offerimus ^Hidem-gt;, fad
recor-
-ocr page 195-ÀDVERSi MISSAE S A C R I F.
'yecordaiMnemfhctentesmortif eins : quot;vnae/i hdic hosbay non 7nttlt£. Quornodo vn i efl-,^ non fnnltie, ? Qjb t femel oblnmej} tnfin£lnfi,nllo~ rurn. Hoc autcfn (acri^icinm exemplar tllinsefi\ (fc. H oc e/nod ^ctrn'n, tn com/nemorationem-i fit eins t^uod nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ef. H oc enim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,inquit,
in mu commemorattonem^,. H on ahnd ficrifi-tinm fient Pontifx : fd tp/nm femper offeri-mw: magic antem fecordattonem-, facrtficij ope~ ramm.
h.vc.'/sTiU'i S: Sacrificiumtaudis hono- Contr. Àj rificabitme l’fil. 49. ^od efiautem^facra-'^t^'^-^^fi-üm landis ficrifietnm, qnàm^ in aihone gr a-
tiarnrn? nde maiores agenda fnnt Deo gra- ' tis, ejnàm pro ip/tns gratta per Dominnm no-Jirumleft'nChrtïlutnl ,i}jtod totnmfideles in
£cclefiaficrificiofctnnt, (^ci Idem.- Nonne f-meltmmolainiefiChrtslns tn feipfi ? (f tarnen tn facrificio non folum per omnes Pafeha ft~ lennisates , fed omnt die popnlis tmmolatun.
ec vbane raentitur tjui tnterro^atiu , enm refondent mmolart.St enim (acramenta cjnan^ dam fimtlttttdtnem earnm rernm ejnarnm face amenta fiiintj y non h.’.berent : omntno facra— menta non efent, (^c. Idem.- Ftrmtßtm'e ze-De ’d ne ef niillatenns dnbitesvnigenitumTdeiver-^^^^'^'*^' hum carnemfaPium fe pro nobic obtnltße fa-cttfictttm, hoibam T)eo in odorem fuant-tatb : cm nunc enm Tgt;mre (f Sptrttu San-Plo facrificinm panic (f vint tn fide (ir chantage sdPla Ecclefia caeholica per vniuerfitm orbetn
X
-ocr page 196-iSo De VNTCO chrtsti sacrif.
terra off erre non ceßat. In carna!ibw viliimisß'“ gurattoßitcttrnis ChriHi cjtiampro peccatis no* Urisßerat obhitnrus. In pß aufem ficrificto^ gratiarum aüio atijue commemor ,tio efl carnis Dfi Ciuit. Chrilii ejuampro nohisohtnltt, lAemtHoc D. lib. IO. gßßertßciitmChrifftanornm:multi vnum corpus frmus in Chrtlio : i^nod eri tm ficrarnento (üta~ risfideltbus notofre^^uenttu Ecdeßa: vbi ei de^ monliratur,'juod in ea oblatione e^Htsm offert, i-Contr. pßofferatur. Idem, Sacrißctum laudis p^lorifi-fdniwßcrißcij caro tjn ßn' tip nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ehrt dl per vidimas ßmtli-
tudtnum prornittebntur: in paßone Chridi per ipßarnverimte reddebntHr: poffafeenßm Chri^ ih perßcr -mentftm tnemoda ceL bratnr.
De Demo. E v s e B i v s. ^J^^emiriamilli'ss mngnißeri* 'E.uinp^A.ï.gglghrantesy lt;^c. Vfiùm quid pluribiis eap.io. receiifcndis immoraniiir ? Salicm audiant Pont'fici) Magtftruni fuum Petrum Lom-bardum, quo vno ipforum fcholat perfonat, itaquæftionem haue definientem. '
Sent. li. 4. nbsp;nbsp;Onarttur: ßouodgertr ßicerdos, proprii dic4-
vid. Can nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•t/eZ/wwo/.:Z/ö ; gß', StChrtlhu
Semei im- lt;inottdte tmrnoletHr: velßrnel inntumimmolatiu inolatus Sißt. ^d hoc breuiter dicipotefl: H'itd e/ttod offer-Can. In tur gß conßerntnr à ßacerdote 'vocartßacrtßctum Dcquot;^ Con oblntionem-.cjiuta rnernoria. efl gfr repraßntntio fccr.dift. i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßtcrificii tS“ Cnnda immolntionis ff.da in ar a,
crucis. £t, ßme! Chndus rnortutis eß in cruce, i-bicjue tmmolatut eßinßntetipß- ^uotidie autein immolatnr infacramtnto^'jHia, tnfacramento re-cordatio
-ocr page 197-ADVERS. MTS S AE S A CR I F. ïSt
( or dut to /îz iHitu auod iiiElttm efi ^mel. Sic Lo-bardus brcuitcr(vt illc qiiidcm air^amp; verbis paucifsimisprofufam Poncißcioruin de rca li fiio facriticio loquacitatem redarguit. lî quod diximas vctcrcs ccnfuiflcjin facraCœ-na nos totos elfe Deo , fpirituali facrificio» ofFcrcndos, non cgct probationer ncque id. Pontifici) in dubium rcuoc int: itémque de oblationibus in vfum pauperum olim fieri folitis,plui^ non funt dicenda, quandoqui-dcmeaderc teftes audiuimiis Irenæiim amp;nbsp;Ambrofium. Nec puto oblationem (Offertorium vocant)faccrdotibusPontificiis dif-plicere: non iam pauperibus erogandam (qui mos veterû fuit)fcd priuatis facrificu-lorum commodis ceffuram . Itaque legem banc in fua Décréta retuïerunt.Ofnnis Chri-stianuiprocitret adtsJ^ilJarHm lolennia aho/uid deConfec. *J)eo offerre,(^ ducere admtmoriam ijuod‘T)etu dift.i. per Aîoyfèndixit: Non apparebis tn conjpeEiK »îfoî/4«lt;rlt;z.HTC Gregorius VIT. vbi gloffa-tor ait, cas oblationcs effe ex debito exigê-das, adeafque dandas Parochianos cogen-dos effe. O tempora I En igitur quo redic-rint veterum oblationcs quibus fiiam teftati funt erga paupcrcs bcnignitatem.Sed de bis ac de tota quidcm fuperiori obieéiionc, ha-ftenus,
Ohie^o
Hieronym’it eot reillit o/ut loc(imT)anielii de jo cap. i»* ioUentloiu^tfitcrtficio adlt;t^4atiochi temporäre- Damehu
M J
-ocr page 198-ïBi De V h I c o CHRISTI sack if, ßrabant:eMm(fHe exponit de tyintichrt^o. Ergi tenet conßc/nenna. fitpra (Ito loco propofita.-Iocum DanteUs effe de Aiijfdt. jacrificio exponendnm-:.
EeSßonßo.
De Proplietia Danielis ac de iugi ficrifi-cio fuo loco differiiimiis . Ad Hicroiiynii fcntcntiam quod attinct : polsim ego vicif-fiin teftem prodiiccrc Chryfoftomuni, Daniells propnetiam de Antiocho verbis cla-rifsimis exponentem: amp;nbsp;ingt facr^ficiiini ad legales cærcmonias referentem.Sic cniin il-^rf* hi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;veßeri fùh a.nroram-,
d«os. amp;ßngulo tfuo'jHe dteficrificium.^ efferre Tleo^ Jlt(jHe htc de enufàßcrtßctum tHudEntelechiß-rnttm^tdeß, Aßidni'titem , ßue continu^itonem •vocnbd'jt. Itaejue veniens Antioch u hunemo-remßAnbt. Cæterùmjiceat quidem Hicro-nymo plcrifque aliis autoribiis cxiftinia-re.Antiochum hiirtctypumAntichrifti amp;nbsp;in hune ctiani qiiadrarc quæ de illo diéla funt.' Sed nihil propterca Pontificiorum fentetiæ video accedcre.Ncc enim Hieronymus verbum vlliim facit de iflo Miflæ facrificioifcd tantum aitAntichrifto fæuicntc cultum Dei interruptum iri.VtrbaHicronvmi hçc funt; In Daniel. A tempore iVTtXiyiei/.iyqttod nos interpretatifi-fip.ii.
mnsittge ßcrifictum, cfu.indo AntichriAus orbe obtinens Dei chIihm in'erdixent^ eße. Ex quit bus perfpicuum effe poteft, eriam ipfo Hie-ronymo iudice Cqiicni illi teffem cxcitarilt) locum Daniçlis commçntitio Miflæ fjcri-.
-ocr page 199-A D V E R s. M I S SAE S A C R I F. I?’ fiçio non patrocinari.
O 'jiel^h 6. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
^uod vniuerß, t^net Scclejia, necConciliisin-ititutum^fed fe7nper retentum tfl, non niß ^po~ ^olica authoritate tr ditum reSlißtm'e credttur.
Sacrificium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eß eiufinodi.
i^are facrificium Aitßit non niß y4pofiolica anthorttate tra,dttnm, re^bßime credttur : l'A Conßquentisjegttmum efl.
Ma,wr efl ex Augu^mo deprompta. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DeBaptif-
Mtnoremipfa expertenüa comprohat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mo- Côtr
Reljtonße, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Donat.1.4,
Maiorcm excutio.Truncatus cftlocus.A- ‘^•'P-^4-cebatur de Pædobaptifmo:cuius probatio nem liquis ex Scripcura poltulauerit:cf/;,induit Augurtinus, cjKod -vniHerflj, tenet Eccle~ ßa, nec C met Un tnntitutnm, fld flmper retentît efl, non ntfl ApoFtoltca authoritate traditttm re-^Itßtrne credttnr: tatnen -veritctter continere pof-ßrnm e^utd valeat in paruulii Baptifini ßacra~ mtntutn, ex Ctrcunctflone, amp;c. Sequantur ergo Pontifici) ttftem fuum Auguftinum, qui ne ipfa quidem confuctudinc, inde vfque ab Àpofiolorum temporibus femper vfur-pata couteatusjlibcnter rccurrit ad Scriptu ræ firmanicnta . Nitnirum non pro confuc’ tudine, fed proveritate certabat Augufti-nus, cuius quidem vçritatis alibi, rationem ex iiiuincibilem elfe affirmauit;quippc (vt ille jpfe docuit) in facris libris iuueftigandam. chrift. bb. Admittiraus igitur qua; dixit amp;nbsp;vt dixit Au i.cap, ji.
M 4
-ocr page 200-xS4 T5e VNICO CHRISTI SACRII. guftinus: Ea quæ fcmpcr vfurpata fuerunt in EcclclïaChriftiana ab Apoftoloruin tem poribus amp;nbsp;quæbrmamcntui-n habet in Scri-ptura: ca fuiiTc ab Apoftolistradita.
De Bjptif-ftinum ex Auguftino mo Cqk nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,'iu
Minor plane falfacft.Ncc cniiii verum eft Mirtæ facrificium ab Apoftolorum tempo-ribus ad hçcvfquctempora pcrduraflc:eùm Apoftolisê veteres ipfi Dodorcs facriHciû Miflæncnominent quidem : amp;nbsp;ex hiftoria fatis conftet, à multis ac variis authoribus Miflæfacrificium fuifle confarcinatum.Ncc etiam verum eft, ipfum habere vllu in Scri-pturafirmamentum.Quamobrcm vt Augu-ipfo dirigamus .• .........—'1----------difputationej i/«-ponat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßateram de Sertpturit fanilis inillis
^Htd fitff'autM, appendamM.
Qnæ cum itafint,cuiuis,vt fpcro,manifcftil elfe potcft,nullius elfe ponder’s ca quæ Pon tificij c vetcrum fert pt is argumenta deprom pferunt, turn quia fides noftranon hominu, fed folius S. Scripturæ authoritate niti debet: turn quia vetcrum fententias in alicnum fenfum detorfcrunt, vt cas fuis commentis addicerent. Verumcnimuero vt hanc Pon-tifiaorum inieftam maculam ipfi vctcrcs, fua potius quam noftra manu , abftcrgcrc vidcantur; Audiamus quidnam illi de Chri-ftianorum facrificiis docucrint cum ipfo Dei yerbo confentancum.
Ç/iVyT
-ocr page 201-ADV ERS. MISSAE SAC RIF. 1S5
C A P V T lt;?.
Auguftinus adiicrfus 2;itfrctfr« CrcfconiuniüonatiftaTbco- deChrilKan» ^^logicc difputaret , Cvpriani i^lcriptisad conhrmatione lui pciconßn-erroris abiitcnttin : iMeroi, tanea tradi-inquit,Cgt;^gt;rz4;zb non vt CanontcM: habeo, fed denut. (Ui ex Cunontcu confiderj: ^uod tn ets Diuinarurnfcripturarum authoritatt congrnit, cu7n Itiude etui acctpto : ejuod autem non congruit, cumpace etmre^uo. Sic pcritus illcThco-logiis accuratas ac Thcologicas difputatio !’( ncsdiftingucbat àprobabili ratione di(rc-rcndi.Nos igitur ipfuin Dcj vcrbu fcqucn-
Contra
Crcl. Giâ-nut.l.x.c.
QHemtida
tes,Si bac quidem in rc,Augiillini vcftigüs infiftcntcs , ca quæ veteres tradidcrunc,cx 1 Canonicis literis confidcratnus, Si quæ Di-uinaruni Scripturam authoritati cógruunr, cum corum laude accipimus : quæ vero non congi uunt.cum ipforuin vctcrum pace re-fpuimus. Hoe autem fi in omnibus capiti-bus rcligionis Chriftianæ, quanto magis in Veteres d» præcipiio boe argumento faciendum cil,v- »eßr£ bi agitur de vero facrificio noui Tcftamcn-tif Qnamobrem cum pij veteres læpc do- totidiw cucrint Cbi ifti facrificium in crucc pro no- hls: -vtpcr-bis femel faâum, cll'c vnicum lacrificium Jl““'^eßcK noui Tcrtamcnti propric dilt;ftum,propitia- •^'5*^2 torium pro pcccatis nollris, cuius quidem ~ femel peraÄi virtus cfßcacitas fit perpc-
-ocr page 202-Df. vnico CHkiSTi sacrifJ tua.' Chriftianorö autc facrificia non realia, externa qucjfcd eflc fpiritualia .• hanc vetcru fcntentiam,Scripturarum aiithoritati con-gruentem, nos cum corû laude acciperc,tc itabimur fubieftis aliquot Doftorum vete-ru tcftimoniis.’cx quibus erutdirigcdaamp;cx poncda,{i quç f rtc in aliis eoru fcriptis,de facrificio, minus accurate dicla reperiätur. M ƒƒ 1'*^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;te ßt-
cerdott offer rnuuM ejuod prjteeptt Aioyfes JViatthJi,ArgumentafigurAta vtputa Propheta legis adhuc in fuis imaginibm tuebatur : epuA ß-gntficabant hgminem cjuondam peccatore verbo mox Dei emaculatum offerre debere munus T)eo ^entifex^^ ’^^^'^plK'rn.orationemfctlicet amp;nbsp;aEltone gra-SacerJotno- apud ' cdeßam per Chrtflum leiitm ca-uiTePmeti. thoUcum'iPatrisfacerdotem. Idem, ^wd non AJuerf. terrenisßd(jiiritualibnsficrifictis Deo litandu Iuda.’ov. ßt,itaIegtmusvtfcr!ptumefl:Corcontrtbulatum amp;nbsp;dbbi Sacrtfica Deo facrificiü Chrijhanoru / nbsp;nbsp;nbsp;, ,, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-r, gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d
fpiritualia: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iaem.Ftt/es tua te jaluam fecitiquta in-
non autem teüexeratveräß Deo omnipotentt oblationem, ‘rnffrtamp;ex- gratiarumßiltcet adionem apud verum tem-*quot;”hàaed. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'verum Pontificem enu Chrtßum ßcere
Marli 4 ^‘^^^'^dAem.Sacrifcamus pro filute Imperator Ad Scapu. Deo noßro '(f tpfim :fed quamodo pra^ cepit Deu r,pura pre ce.
IRENaevs. Sic (fr ideo nos t^uoc/^ offerre ' samfici^d nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;altare freipuenterfine intermifflo-
chriftianat» tte.Efl ergo altosre in calls: t'duc enim preces no~ fpiriiudbd. fira (fr oblattenes nofirlt;t dtriguntur^^ adtem-plumi
-ocr page 203-ADVERS. MI S SAE S A C R IF. 187
plum: cjuem^tdmoda loannesin Apocj.lypfi ait, Etapertum t/i templum Det abernaculum: Fcce ettt-n, ini^utt, Tabernaculum Dei tn quo habttabit cum homtnib’tt.
IvsTiNVS MARTYR. Supplicationes In TrypJi, /imttl cjquot;grati.irum ailtones qua à Atgnis per- s^cripda aguntur pólai PerfèElof eße, Deo charae vi- chiftianarü lhma.f,ipß qwique aßirmauerim: ha veroßla^ facere Chrtß/a d dtätcerunt,(ß'c. Idem. Cut ct~ Ii* Expof. tratntermßionem maUamta hofliam laudiiyCp-t/f Dfflj preces fyncerat hbamia, (ßßagrantem operum bonorum od rem jacrtficamtts ißc.
Basilivs. Qui ex ßmine Aaronis con- Incap.T. ßcrabantur exclußßKt,vtillä fùccedereî ßteer doj ßeundum ordtne Melchtßdec.Non idillud
\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßdPitntt
tuge lacrijLciu,aut vtciima conttnuo repettta,ßc. ccrEtinmamp; I na enim hoßia Chnßu^, ß qua pro etut CO77— c^remoniof ßffione celebratur ßnSlorum mortificatie : vna afberdo,nempe lauacru re:’enerationis: vna ex-
ptattopeccatt.ntmtrti fanguts tHepro falute mu-dt eßitjiu.liem. Qß) mihi-, inquit, multttudtne unicum pro-quot;viÜtmaruvefiraru? Repudiata tali multttudt-pitiatarium. ne,vnamrequtrithofiid^nimiruvtquifif^fie con-t’^^ peceat» eiltet ß offerat Deo,fietpfitm fifiens Deo in ho-fiid vtttente per rationale obfiequtum, immolant Deo fdcrificium Itudationis : quandoqutdem multttudoillarum legalium viElimarum explo-fa efl. Cna in hocfecttlorum fine approbata eß, femel oblata in abolitionem peccatt.Agnus enim Det abßulttpeccatummundt, feipfum efferent oblattonem ß hodliam in odorem fuauitatic^
-ocr page 204-188 De vnico Christi sacrif.
JnPafch. Grigor, n ^zia.nzenvs.MagnA or.i. i'l‘1 quantum ad prt’nam naturam tm natla-Vnici sacri bills viSltmalegalibns facrifici-s 'm’nixta efl-: tl-exigua. ciiiafdam partis orhis fxigu.Hgt;ri tempos, fed toti'ts fiçaàa. mondi, nec vn^^oam lutermoritura exsiatio. Ibid. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\Acm. Deo foperabart fo^erno cum cxlefltbta
facrtfictom laodis immnlemos:penetre-Acccd m-tS, chriïiiaao orontbns horn nofnetipfs Deo tm/nilem-u, rum junt iAcm.Prima fapientia efl Vita proba hone-t int 'm fp- flu^ T)eó:]ueperporgata,Deoflu-^foam,puriflimtf riiiuilut, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a nobis folom porganonis facrificiorn requis
rente,sfuod tjiitdetncor contritiim laitdls /a~ crificiiim (f nooam in Chrtilo creattiramfld'jiie ge IOS nomintbos appellare, Scriptorie facra fa^ mill are efl.
C5tr.Mar Epiphanivs. If^om^uadragintaan~ cion t hf r. nis facrifictom miht obtultsin i i deferto? iflrc. vt chrip/f-cri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adoentotn Chriflt flit
fidueflyni- omnem facrifictoriirn vfiim toUeret.vnofacnfi-tum. CIO ornnia qo-t anteafoeront, cornp’ente acper-fic:ente,ijoodeflftcrifictom vt^ima ChriHii. Narn Pafchanoflrorn immolatos efl Chriflos.
Aduerf. Chrysostom vs. Pofliroam dixit fa-lud.or. 4. crificiom çf ob lat tone m noloifli, addidtt, corpus aotem adapt ifli mthi : cjooniam oflendit altod, inditPlom facriflcitim: çf higt;t ipfom interprétant 'Daobts dixit: ‘PeroblatiMem hancfanPUficati ftm-is tn volontate ChriPHifl enimfls'igois tao^ romm, hircorum, amp;nbsp;ónis vtPiitnx aflerfos in-^***-'.
-ocr page 205-A CVF R s. MISS AF SACRIF. I^^ RuinatorfxnSUficat ad caraif emttiid.itionem: •juanto magis fangti’s Iefit Chrigt;H, tg^c. ‘^tacine i^nià ^Hod iHudfacrißcmm ar.ttjnatitm eß lÿ'aliud^quot;^'^ in eins locum indnElitrntfatis ex his demonßra-quot;ß''*''^' tum «■/?. Idem. Chriilw nonfemger crucifigitur, ^itérandi num etenirn pro peccatis noflris tttltt facrtfi- perpétua p?r cium^fedfemperper t'litd nospurgatAAcm. S/fidaque efr Chrislui perߣl u efl, nunquam pecceft^femperfi“’^’“' viHit,cnrpro nohis offerret rnulta facrifictai^c. h dVon efi ahndficrtficium : vnum nos puroauit: nbsp;nbsp;nbsp;gp'^j
pofi iUudagnis t^p- gehenn^t. Propterea furfum Heb.hom. atrpue deorfum renohtit ^poflolM dicens vnum 15 • facerdotem, vnum facrißcium : nesjuis putans^^’^'^'_^'‘~ multa eß'cißne timzredelinsjuatAAzm. Incalisquot;’^quot;*^'quot;' habemut facrarium: in cœlisfacerdotemùn cœ- tiatniTpra lis hosîiam: talia ettam nos offeramusßacrißcia pMatii m-^uetintHoJanllu.irio poßßntofferri. Non iarni^'^-pecudes,velboues: omnia, hacfolutaßun‘,c^pro^^’quot;^‘“'^”'‘ eis introdulhtm eß r.uionabtle obreauitim.
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n • t II e' ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;eiusja~
Qmd autem ejt rationabt/e ohjejnium ? crifniiiyni-per anirnam amp;nbsp;fecnndi.m fpiritum offeruntur.ezm. Spiritus eflyinejuit, Deus : eß eos ejrut adorant InEp.ad eurnßn ßnrittt tßveritate oportet a dor are .O uic-iputd non indiget corporetepuicr^uid non indiget tnßrumentis^nesjue tods in ejuibus ejuidem eß chrtpiaHmH Pontißx : vt efl manßuetudo,temperantia,miß(~ Sp 'mtualia. ricordia ,patientia, tonganimitas, animi mode-flia, lt;ßc. tildes aha e^uidem dißcedentta^ati i faccedentia ßarrißcia. Hac dttur opßeranfs, 11! a tpittdem diuitiarum fünf, hac virtutis : i!la cx~ trinfecus: tsi a tntrinfecus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;rriia”'
-ocr page 206-190 D E VNICO CHRISTI SACRI^-tn Leuit. Cyrillvs. j4n ignoras tibi ejuottne, td J*b.9. eßyOtnnt Eccleßa Det ç-rpdelmm populo facer~ saerßeia dotium datum? sdudt aiioniodo Petru t dtcit de chiftianorä ßdeltbus: (jentt', ini^utt, eleSlum ,reo ale ßteer' spiritu„tia dotiurr],oegt;isßanlta,popitlus actputßttonis. Flohes ergoßacerdottum, ejtti i gensßocerdot^ls eSi tßr idco oßerre debes Deo heßia lau dis, hoßtarrt orattonum,hoßiam mtßertcordioi hoßiam pttdt-citioihofitam iußitioßoflidßanllttatis.Xds.Stot dmpus filut ergo etiamnuncverusnoPler Pbntiüx Chrishts rnantisßuas incerifo (ompoßtoy amp;nbsp;ob vnat^uasjite Eccleßa ejua ßub cae-lo eß conßderat efutd offer at ur: ejuàm intégré in-cenßsm (ùum dtltgentércjne componat, quam mi-nutum tdfaciat. td eß,qucrnodo vnußautßi^^ no-ßritm Operaßito ordinet (fr ejuomodo ßenßum ae verba Scrtptttraritmßpiritualt explanotione dtß-Cotr.luli. ctttiat,(-rc.\dt:m.Sacrif:camM{ nuncmulto me-
Ims qtiàmi!lto/tm.T)efcendit enim cœlttui nori fenßbtlis ignis fed ex Pâtre per Ftlmni Spiritus Sanclusilln/ir.tns Ecclefiam: adhtbemus emterri facrificia,Jfiritiialia fct!icet,lt;^ mentahai
• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7\fam tUt qHidern offercbant Deo bettes, oues,
s^erlßcio^ turtures tQ- columb/UiCfj- exfrttSlibm (p- ßmtlam ^iSjmtlrap nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;btg^ana thiira. Nos aute tani
ßte^ixttr- miniH^erto relitio pr^ceptitrn habetnusvt na Jfd fpiri- tenue acßtritnale (S:-fubtile perficiArntts. Offe-tiMlia-.iuiup rirnusentm in odorern fuautmtis Deo quot;virtutes modi fuHt omntgendf,fidcm,fpem,charitMem.,tuP{itiä,con-^iarumgiHo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;perpétuas laudes (fr altos virtutes^
IPittdenim/acrif.dum Tiiinirni carnale,ßmpli-eerti
-ocr page 207-A D V E R s. M T S S AE S A C R I F.
Cem amp;nbsp;ficttndum na-turam incorporeum decet Deum^ Q- mentalis fragrantta oilationes funt quot;vere hone^la vita medi.
HierONYmvs. Nunt^uid manducabo EC carnes taurorttm? ^c-TfaLj^^.Q^nm veteris legis caremomas res^uijfet, tranßt ad Suange-Itcam purttatem, tgtttd pro his cupiat o^len-dtt.Immola Deoßcrißciam laudis, insjttit. IJe. SanifciÀ Hiftoriam lonr ad Chriftum amp;nbsp;ad voca-tioncm Gentium referens : Ante ‘Domtni ladoa.c^i Pajßontm tirnentes damauernnt ad Deos ßas. Poßpajßonem etiis,Dominitm timent^ veneran-tur colantjZ^ tmmolauerunt hofltas ejuas cer-tc luxta Itter am in medtis flati thus non habe-‘ bant :ßd c/ata fienßemm Deo ßirttw contri-halattu eßtamp;c. Ionas in marißigittutts, naußa-gtis,mortatu ßlaat naaicutam flttllaantem,ßl-uat Ethnicos in diuerßas pri'us ßntentias mttndi errors tadatos.Ex iguo ofleditttr ßdart nonpoffe naaßagiam-) nißmorteßgitiui. Idem. Et imrno- In Pla.zô.-labo tn tabernaculo eitts holiiam iubUationis, Pßalm.z6.QMdpro nobis ad temptss hnmilita-tem ßlitnuit gaudens pradicabo, tjuia talibtu bodtis deledatar.Holiia iabilationis, efl hodia pradtcationis.làcm'Vetera ficrificiavacuan- loPfal 49.
eße declarat : ideogue in moribas bonis ertficium res/uirit.lmmola 'Deo ficrißcium lau-dis,ini:jtttt,hoceßyßcrificiHm aceeptabile,hoc eß holocaudum pingae vt laudetur Detu ab homi ■ • tie tgttem creaatt.cjuemredemttyCHi regnurn cee-lefie promtßt. Idem. Aadtant ladai fianßeia
-ocr page 208-Tlt;Ji De VNICO CHRISTI S A C R I f.
ia Pfa. 5o- reJJ'aße. ergo ru homo offerer ? au^i ^uidffbiecit:ffcrtfirtttm Deo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conmbti-
In F.p.atl A M B R o S IV S. /« Chri^ioffmelobLrta efi Hcb.c.io. hoSïmpotens ad fflatem ffmpiternam. Idem. El nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-Angelovtparceret plebi^ßeri^
2.^(r^.i3. Erant p,-v„iwmf^^^’^f^^»c^fic'rificittpro deliblis,h£C nunc ffani Clue yirtus ficrificiapœnitentteAéçm.^pudveterei idea Ct i/pcatta oblam aicidebarnr hoFlta, nt homines pecca/i ^inL^^ia.ad ^‘'^^‘fi^^dffibif^osßgmßcaref. Nanc atttem Kom.c.ii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;donam'Deipurißcati ßint homines lt;ÿ
s.ieiipda ‘tmorteßct'.ndalibiraiiy'vitiam hoßi.tm debent ciur:l}i.,nlt;gt;r!i efferre vtßgmrmßt vita aterna. Non enimßcut corpora pro corporibris immolantur : nanc vero non corpora^ ßd vitia corpora- perimendrt InEpilT.aJ ß!ntAlt;icm.7\^0nne altrlre efl ccelefie,fides no-^biJc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘Jftoddié orationtsnoflrAf^
Idem, z/iroedàmtt'y-nqurt, cam vero corde
Sdenpc.côri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C.Hcb.io.Accedammfictli-
Pranem „m nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CZfinrttualt cultuTain veraci corde,lt;jaia
/l'tit extema nihil cß vifibile herum, necjue fi.cerdos, neejitè nec yipüilta. ff.cnficiamcnc'jae alare,(ßc.ejHia Jptrittt ffiri-DefiJe 3lt;I faalinper(:ipimai,lt;ßc,
Pc.dia.r.i. A V G V S T T N V S. Ipßveros Deas (ßPon-sscrPç.Q'nri fifix qui pro nobts non in ßngmne tauroram dP i’~eerri!)Hi n’nrornmßed tn ßingntne Jaoßmelintroiatt in peripciis ßnH'arejaod tanc Ponrißx tlle fignificabat^ejai ndumhrotn. cHm finguine in fianbla fitnbloram per annos ff.cßdum fingg'ùos tntroibaxiße ifitar efi qai in ƒ vno to-Nd!gt;:ôiu»t. ^^■•’^‘■^'•^^-■■‘^•J’^odeffe necejfiariam ad redem-ptionis
-ocr page 209-AD VE Rs. M ISS AB SA CRIE. ipj ptionif no/lr£ fciebat fffeEhim:idemfcilicetf'.cer dos facrificiititdemDensç^ templum.Sacer doSiper pue^mtt^reconciliati ; facrificium reconciltati:templÜin puo reconciliati: De!i!,cui réconciliât^ ßlw tarnenfacerdos,facrificium chrijhsfolui templum; hec omniaTJeM/ecunddtrnfonnam Joeftias»oui ferui. Idem.Chrifiutmorte fiia,puippe,vno 'vero ßerficio pronobif oblato puiepuid culparunrj i erat,vnde nosprincipattti poteilates ad tuen- Saertpcium du lùpplicia iure dettnebant.-purgauit, aboleuit, dmsii ■vni-‘ extinxit: çp' fiua refitrreElione in nouam vitam nos prade^îtnatosvocautt tvocatos iuHificauit:
• n'c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;! ■/' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ T I rj- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ptccatii »»-.
msttpcatos alorificaMt.iaem.c t,puontampua-tuor confideranturin omnificrificio; Cui offera- IbiJ. ca.i4, tnr: a puo ojfieratur: puid offeratur ; pro putbus offeratur: idem ipfe vnus verufpue mediator per facrificium pacis reconcihans nos IDeo : t/num cum illo maneret^ cui offerebat: fnum in ffface-ret., pro putbus offerebat; vntts ipfi effet^pui offerebat puod offerebat. Idem; Quod Dauid Com r. A J ohtulit t/tpopulo parceret timbra erat futuri; puafipnificatum efitpuodpervnum facrificiumt *quot; cut’ss Hlafip^ura erant, fialuti populi fptritualtter ffnicumfnt parcitur; ipfe e/b enim Chritliu lefts pui rradi- ftiatorium, tus efi;proffer deltlla nolira nbsp;nbsp;nbsp;refurrextt nro-
pteriusitficationem noliram: propter puod etiam dicitiTaficha noffrum immolatus eff Chrtfus. ydtem,fmmola Deo facrificium lauiis, (fc.
Pfal. 49. Htnc facrificiorum tieterum apertn Aduer!'. mutntio eft: ilia enim Deus arcepturum fe non lud- cjp.fi. fuiffe pradtxtt; cultoribus fists facrificium taudis
N
-ocr page 210-15)4 D E VNICO CHRISTI SACRIF.
In Pfal.94. Idem, Imponimw in ara facrificiumgt; •vtr'o faccrdotent JaceiJos. Jireefuiroiyfùpercœlos eji: interpellât pro te, ^ui tn terra rnortum eß:pro te.
InEpift.ad Thomas autcm(^nc Scholafticos plane Hcbi.ca.7. cotemnamus)Chri^lu'(\n(.Yi\t)non obtuhtpro peccatisßiis, fed tantum pro no^iris:Efa.';^i^.p''ul-.. ncratus efipropter tntcjuitates noHrat. ltcm:nec ^^^‘^”7^\^.^fretfMenter pro nohti fid tantum jtrnelx. Petr.t,. a”L'„qquot;am CbriHu! ßmel pro peccatis nonrie mortuw ejt, itérai,£,pfr.vntc.t entm eitu oblatto /uffàt ad e.vhaurtenda {etuaeflyir- peccata totiluqeneru humant. Ac, ne fim lon-tus amp;nbsp;#-gior aliistcftimoniis recitandisjdcfinam in iTpfâl nacpræclara Hieronymi prccationc.- Nos famuli tuißtpplices deprecamur, Domine If fi. Chrtsle, vt magnis fremonbus noPiris tmmen-fim mtfirtcordtam largiaris.nüßque per contrttio-sttcripàa ttcm cordis htirntliatos, maPlando vitia^iu^ulan' dniftianorä do deliPia, dtgnum übi acceptabtlée^ue prépares Ipintualia. jQQlocauIlum,
Somnia tefti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;igitur vctcrum Doâorum tefti-
monftfrô ex moniis Sf plcniquc aliis confimilibus,quo-Veteriba, rum picni funt corum libri, pcrfpicuum efle Jrfnmpte- potcft,ipforum vctcrum banc fuifTc fenten.quot; tiam: Chriftum vnico facrificio pro nobis in crucc faâo, propitiatorio pro peccatis, Icgalia omnia facrificia abrogafletcuiiisqui dem facrificij femel fafti perpétua cft effica-citas: nec vlla iam alia Eccicfiæ Chriftianæ facrificia,prætcr fpiritualia, fupere/fe: quæ nobis in feriptis Apoftolorum commen-dantiir.
-ocr page 211-A DV F. RS. MISSAE S A C R I F. , TpÇ
dantur. Quam nos fententiam (vt ad illud Auguftinianiim reuertamur) diuinarûScri-pturarum authoritati congruentem, ciim i-pforum Vctcrum landeaccipimus: amp;nbsp;fiqna: occurrant minus diliicidc ab illis ipfis pro-pofita, de facrificiis noui Teftamcnti.-ea nos exaliis cornndcm acenratioribus teftimo-niisjcxplicamus: adeô vt facile ab omnibus intelligi pofsit.- Veteres nobis in bac quæ-ftionc amp;nbsp;in hocThcologicc amp;nbsp;ditoS'eiKTixSi diflerendi genere.perperam fuifle obieftos. Quia vero monent Philofophi, in difputa-tione lt;tvitlt;rx.weiç-ixv, quoad eius fieri poteft, inueftigandum elfe ■^.wS'oçy amp;nbsp;erroris primarios fontesaperiendos, vt ipfa refuta-tio radius pcrfpcda fit : pauca fubiicicraus de iis quæ potifsimum videntur Pontificios in hune errorem, quem refutauimus, indu-xiffe.
Pontificij, omilfa prima ilia quæftionc: An vlla fint externa amp;nbsp;rcaliafacrifiicia défia Chriftiana : profiliunt ad Sacrificij ”’** definitionern.- amp;nbsp;quærunt : Qiiidfit, cùrn nondum pl.îAum fecerint: An fit. Quarc, fi vera elTet eorum fententia ; primum omniu efficiendum effet ex planis ac dilucidis Scri-pturælocis, amp;nbsp;ex ipfa Chrifti infiitutione: facrifida externa amp;nbsp;realia effe à Chriftianis offerenda: atque inde facile depromerent veram ac propriam facrificij à Chriftianis offerendi definitionern.
-ocr page 212-1^6 Df. vnico Christi sacrif-
Secundo: Quum externum facrificium de finiunt; ornittunt ea quæ funt vmaiS'ii, amp;nbsp;fine quibus facrificium efl'e non poteft : videli-cet,ipfum Del inftitutum : quod cum illos deficiat, nihrl mirum fidubij inccruqueper humana fomnia vagentur.
Tertio: Non diftinguunt inter facrificium crucis, amp;, ipfius facrificij tum commemo-rationcm, tum applicationem.
Qjirto; confundunt facramentum cum facriricio externo : ciim tarnen Sacramen-tum in genere latiiis pateat quam facrificiu: amp;nbsp;vt quidem ab Ecclcfiæ Cbriftianæ Do-dloribus vfurpatur, quædam (it inter Sacra-mentum amp;nbsp;facrificium oppofitio: quandoquot; quidem ca eft facrificijnatura, vt à nobis a-liquid ofFcratur Deo: at in Sacramentisno-ui refiamenti, fuinmaDei beneficia nobis ûfFeruntur.
Quinto: non fatis rede tenent vim ac na-turam facrificij fpiritualis : adtó vt identi-dem externum cum interiori facrificio cofundant.
Sexto: quæ V'etercs minus â'^iucidè amp;nbsp;fi-gurate dixerunt de facrificio,vt Cœnæ Do-minicæ rnyilcrium nobis commendarent: eaPontificij arripiunt ad fui erroris con-firmationem: non fpedato Veterum ipfo' rum propofito: ciim debcrent potius fcri-pta Veterum ad amufsim verbi diuini cxi-gePe, amp;nbsp;ca Veterum teftimonia præferre,
• !
-ocr page 213-ADVERS. MISSAE SACRIF. ip7 qiiæ cum Prophctarû amp;nbsp;Apoftolorum fcri-ptis conucniunr.
Quæ cùm ita fint : cùm in difputatione iiei^irgt;i*vaç-iiâ fentcntia noftram planis ca-Mius Cti-prefslfque Scriptiiræ locis côfirmaiicrimus:?“*'’*'*’quot;'^quot; Pontificiorum autcm crrores aVarztuas-«? difputatione refutaucrimus, atqiic ctiâ ab-furdis amp;c incornmodis oppreflerimus, de-nique ad eorum obieâiones^tum ex Scri-ptura,tum cxVeteribus propofitas,rcfpon-derimus: ita difeufl'aerroris caligine:nobis redit ea lux veritatis, quam initio propo-fuimus, in Orthodoxæ amp;nbsp;ex verbo Dei Re-formatæ ac verc Catholicæ Ecclcfiæfentcn-tia confpiciendam: nempe: Chrtfiamej^efc-lurn Ponttficem aeverèficerdotem noui T'efia,~ menti: eS' eins ßtcrtßctnm femel in ernee pera-Elum,efJ'e vnicum^reale externurn/acrificium in Scclefa Chri/iiana: idem/jtie vntettm prepi-tiatortum pro peccatis noflris.
FINIS.
-ocr page 214-Errata.
Pag.4.1inea lö spplicctui) pag.y.l ÿ.alia pag.ió.l. itf.Poncilicem. pag. 17.1. ij.peccati p^g-19.1,7. pel Spirttuin.pag.ji.l.z^.iudices
Pag 4O.l.i.reciptcnlt;lmii. pag.49.1. 7. ergo verè
P’g-5O'l'*ï'Mifla: pag. $1.1.11. relatio pag. $i, in marg. facrificari pag. 53.1.17. Si ita fitïubftanna igi-
pag $5.1.i8. efficitur pag.57.1.$.Nam pag.
6i.l.ii.nobis. pag.73.1.i8.otFerrct pag. 91. l.r.fenfu pag. pJ.l-a.orat'OBC. pag.no.l.i7.particula Deo amp;c. pag.i67.l.5.TEiiTVi.àcapite ibid. 1. lo.quód is pa-oemamp;c. pag.ióp.l.j.DAMAscBNvs: pag.i7i.l.$. prophetauit. ibid. 1.14. locum Malachi»
-ocr page 215- -ocr page 216- -ocr page 217- -ocr page 218- -ocr page 219- -ocr page 220-