Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:

ASSERTIONVM DE, CHRISTI IN TERRIS Ecclefia,quænam amp;nbsp;penes quos cxiftat:propofitariiin inCol-legio Pofnanienfi,a Mona-chisnouæSocie-tatis.

Quam illi Societ^item Icfu,non fineblafphcmiano-minant,nifi forte vniiis ludæ Ifcariotæ pofteri» ac hæredes haberi velint, Analysis

Tam muht hypocriu fttb habita Monachoram yftjue-ijuatjtie di^erß circumeunt prouinciM yaußfua mißsif »ttßjuam fixii»ußjMam fiant eijnafijuamfedentes.

GNIFICO DOMINO D. Staiiillao Comiti a Gorka,Palatino Pofnanienfi,Capitaneo Bufccnli, Kolenfi amp;nbsp;Vfcenfi Sgt;i. Orthodoxa-rum Eccleliarûin Polonia Maiore fummo fautori amp;nbsp;protedori. S.

EC fatiarj impudentiaj nec Inlipiêtia repleii po--^*'^*''quot;-teft: inquit Epiphanius: quod quam verû fit, per-fpicuû efiè poteft, ex recétioribus i dis Monachis,qui lâ fçpenumero de Eccle fia difputates,amp; abEcclefiç refonnatç dodoribus refutati,eandê nihilhomi-nus quæftionem,toiidem propeniodû verbis, quotidie reponût. Nobis verb minime ucêd um efiearbitramur, vt,

quam fatiare non pofTumus, GItem re futemus itnpudentia :amp;ita Monacha Jis infipientia, quæ repleri non po-teltante omnium oculos conflituta, magis magifque redarguatur. Itaque quuin ad nos perueniflent AfTertiones de Ecclefia, propofitç Pofnaniæ à Mo nachis nouç Sodalitatis in quibus ilia ipfa argumenta repctuntur,quç iam-pridé ab aliquot aliis eiufdê Sodalita-tis Monacliis fuêre noftrisEcclefiisob ieda, ad quæ ipfi etiam ante aliquot annos refpondimus : rogarunt nos nonnulli adolefcetes Theologiæ can-’ didati, vtrefpôfionem illamnoftram ad has quoque Affertiones accommo-daremus. Eoruin ftudia quumnobis propofitum lit, pro viriliparte,adiu-uaremoftram banc operam, quantula cunque eft, illisdenegare non potui-mus : ac propterea ipGrum Alîèrtio-nû «l'aÀvtTjt' cofecimus : turn vt ea ratio

ne faciliùs incelligjtur, ecquam vim habeant Monachorum argumenta: tum vt adûlefccntes rerum facrarum ftudiofi hancipfam methodumdiqui dem 11 liscommoda videbitur ) adlii-beantaddifcutiendas, refellendafquc Monachalcs eiufmodi Tbcfes, quibus identidem proponedis recentiores ifti Monachi maximopere deleólantur. H VN C aucem libellum noftrum, , llkiftris Magnifiée Domine , vc Tuæ D.oftcrremus/ecitjCum fumma ilia tua pietas atque bumanitas, turn quodilliditioni in qua audio Mona-cbos iftos Aflertores nunc comorari, Tua D.præfeéla cfi;. Equidem non du bito, quin pro fingularibus ilIis donis quibus te Deus exornauir,nobis etiam tacentibus, facile ipfedefpicias, qua to in crrore verfentur ij qui veram Eccle flam rebus extern is metiutur: fed eum laborem qui rudiorum caufa fufce-

ptus eft,Tuç D.non ingratû efte fpero amp;confido. Arque vtiium nnti fiat ab iftis Monachis veftra autlioricas,vt deinceps in fcribendo à maledidis ab ftineant,iis prçferriin qinbusnon ve-rêtur profcindere fœliciffima D. Lu-theii memoiiam,qncm illiin fuis Af-fertionibus fuperbiffîmu biped u (hæc enini funt eoruhaverba) maledice ac con'tumeliofèappellant. Neceniin vc ritatiscognitio maledidis ,fcd potius Scripturæ firmamentis compararide bct. Ac nôs,vt non plane dillimulaui-mus rerum malediccnciam, ica conui-ciiscercare nolinrnus,ne cxcracancel-los Tbeologicæ difputationis vagan amp;nbsp;iftorum Monachorum fi mil es cflè videremur. Quamobrc Illuftris Ma irnifice Domine, Peto à Tua D. vt banc Monacbalium afterciouum rc-fiicacionemipfi oblatam, pro fua bu-inanicaceæquo animo recipiac: amp;nbsp;do drinam

ftrinam veritatis, quam nos effe afle-rimus, magis ac magis ampledatur, cuius columnam amp;nbsp;ftabilimentum Apoftolus Ecclefiam efle dixit : non 'J-earn certe quç variis hominum com-mentis ac mendaciis addida eft : fed quç fidem fua è facris literis, hoc eft, ex folo ipfius veritatis facrario depro mit. Deus Opt. Max. TuamD. fiio Spiritu regat amp;nbsp;incolumem diutii-ftmè confcruet. Exmufæo noftro die. i6.Martij.Anno D.1583. »

Vad fa/utem omnium interfît, Jç lt;1^'’^”^ amp;nbsp;pe»ei cjnasftt Ecclefia Chnfli intelhgere -, PatYum maiorûmtjue do^ monument a, nbsp;facrarum litera^

turn volumina démontrantd» cjuibus tam honori-fica vbiejue eiufdem fit mentio,vt fape Chrifli Cor-pus^^nonnunquam jponfa^ytnterdumetiamcolum-na amp;firmamentu quot;nbsp;ventatis appelletur: cjuin etiam alicubi tantum eidem tribut urn legitur^ vt cjui earn audiat Chr/ßum audiaf. ^^uivero non audiat pro Ethnico habeaturdf Publicano. adeo vt mini ’’^•C'or.u.i. memirumßt non modo Catholicosiquiin Eccleßa, pcutetiam tnjcnpturarum pojjejsionetampridem^i^Tiin.^.i’;. prafcripfirunt, fibt Ecclefia nomen amp;authoritatem '^Lucao. 6. vfurpare : fed etiam barettcd, ejui circafidem nau-fragautrunt -, vera Chrtflianitatis nthil prater^^'^*’quot;'^'^^ ipfum nudum nbsp;inane nomen retinent. Hocfan'e

Tertulliani temporibus accidtfie legimus. Faciunt c fauos amp;nbsp;vefa,ait illci faciut Ecclefias nbsp;nbsp;Marcio-

nita. Latantius^ quoquefcribitfinguloscjuofcjue 'ß'-^ diuin. coetus hareticorum fepotifsimum Chritianos ■, amp;nbsp;fuam elfe Catholicam Eccltfiam opinatos. Ed ante d n., . ■ i I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad

turn Cyprtanus de J\ouatianomemortaprodtdtt, ^uod morefimiarum (qua quum homines no ßnt ho mprmc. mines imitantur} tpuum tpf tn Eccleßa no ejfet-,imo Ecclefia amp;nbsp;religionts acerrimus hofiis , hoc tarnen pbi vendicabat'j'vt apudfe Ecclefiarn efe diceret,I-

R L.De'viHdetnde Donatt^ts Attgu^inux^t de ^po^tolicis tjte Bernardus •, 1 omniius i» vntuerfum hareticis il.iequot;pa ^*^'*‘**^ *quot; lt;i»tilt;^uifsttMMs author fcrtptum reliquif. HcnbuscA^. ^oftnsautemtemporibusremitafehabere, amp;vi~ • Scrmo.6«. demus dolemus, quibus non iam v»a aut altern tn eant. nbsp;nbsp;nbsp;hitrettcorumfamilta,fed tot felÎ£ interfe de religio-

pugnnntes, quot nunquam pofl hominum me-moriam exttterunt, Eccleßamßbtßngulsptrtina-cifstmè vendtc'ant, in qua tarnen eos opinionefaUi, amp;nbsp;non ad veram Eccleßa pertinere, fed, vt de No-, PhipolaA. uatianis n Pactanus /oquitur,ad infolentemali-ai Sympro-ipttamportiunculam tube'rque collegium, à reli-»nuntm. nbsp;nbsp;(juo corporefeparatum,nobis in animo eß tnprafenti

ANALYSIS £ T REFVTA-Tio' ASSERTIONVM DE ChRI-fti in terris Ecclefia, qiiænam amp;nbsp;penes quos cxiftat, propoiîtaruin in collcgio Pofna-nienfiàMonachis nouæ Sodalitatis.

Væritiir, quænam amp;nbsp;penes quos fit Ec-V^clcfia Chrilti : quæ m Scriptura dicitur .L . corpus amp;nbsp;fponfa Chiifti, columna amp;nbsp;firma-/.uc.io, mentum veritatis, quam qui audit, Chnfrum y^aithAS. audit,qui veto non audit,pro Ethnico habcn-dus

dus eft ; amp;nbsp;quam non modo Catholici,ft d ctiâ Tertnn.cont. hæretîci fibi vcndicarc folcnt : vt patct ex vc-terum Doiâorum fcriptis. Nobis autem in animo eft dcmonftrare,Proteftantesad vcram „à.Èci.^c. Ecclefiam non pcrtinere.

IN hac Præfatione voluit Aflcrtor proponc-rc ri^vTiUfttut totius huiufce difputationis.

Quü autem Ecclefiæ nomen non folùm Or-tbodoxi fibi vcndicarc, vcrumctiam hærctici fibi arrogare foleant (cuirs rei multasaffeft probationcs « atque vtitur in re non dubia tc-itibus non ncccfrariis,amp; cft ex eorum numero qui dicebant ri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, tfytn is nrnitftti» ) ve-

ram Chrifti Ecclefiam nobis ita defcribit,vt ca fit Ecclefia Chrifti, quæ dicitur in Scriptu-ra, Corpus Chrifti, Sponfa Chrifti, columna amp;nbsp;firmamentum veritatis , quam qui audit, Chriftum audit, qui non audit,proEthnico habendus cft. Hîc autem non pofliim non ad-mirari vim ipfius veritatis, quæ tanta cft, vt fæpc cogataduerfarios, nihil talc cogitantes, lAfftrttrpt id affirmare maxime, quod maxime negarevo »«»»»n»»zo Innt. Nam quum vcram Dci Ecclefiam ex ritatc doétrinæ amp;nbsp;ex Scriptura dignofeendam '' cfl’e dicimus: infurgunt Pontificij ,amp; Ecclefiam nobis ex fymbolis vifibilibus amp;nbsp;externis difeernendam efte contendunt : atquc in hoc vno cardinc tota hæc Affertoris difputatio vertitur : vt ex fcqncntibus fiet manifeftum.

At illc ipfc in hac præfatione cogitur cam de-mum ftatuere veram Eccicfiam , quæ ex verbo Dei dignofci poteft : acque hoe illud cft quod affirmamus,amp; quod iftc Affcrtorcentics infe-quentibus negaturus eft. lam fi vera Ecclcfia cft corpus Chrifti, vt prætarur, vitamigitur haurit ab vno Chrifto : Si eft Sponfa Chrifti, voeem igicurfülinsfpófi audit: fi cft firmamen turn veritatis,rciicit igiturcrrorcs,amp; comple-ftitur ea quæ funt veræ doiftrinæ confcntanca; quæquidcm omnia ad veritatem dogmatum pcrtinct. Quorfum ergo,mi Aftertorjdifputa-tiones de Ecclefiatoticsàvobisrepetitæ? Semei nobis probate, ilia dogmata qiiæ Romana E’cclefia profitetur, habere fundamentum in Scriptural ac turn nc vnum quidem verbum vobifeum comutabimus. Vos autem,præter-milfa quæftionc de dogmatibus amp;: capitibus lidei internos controiierfis, vnam de Ecclcfia quçftioncm proponitis: vnam hanc vrgetis. A-tenim ex hac tua prçiatione ita ratiocinor.Ve-ftræ Ecclefiæ dogmata aut funt confcntanca Scripturæ,3ut non funt.Si non funt,vcftra igi-tur Ecclcfia non eft Ecclcfia Chrifti, ex tua præfationc.Si funt,hoc verb docetciac turn vi-ccritis. Nam pcrindc ficitis, vt fiquis de hærc-ilitatis iure cum alio cótenderct, ac magna vo-cis cótcntioncpcrpctuó clamarct, fe hærcdcm cfic,tabulas autem nunquam cxhiberct. Quin tu,fi hæres es,profer tabulas-.ac tum tcgcrc pro ha:rcdc. A tabulisigicur,hoc eft,à Sicris litcris initium faciendum cft:amp; dißhcicndumivtn'im Ecclefiæ

Porto dum nobis aperis Scripturæ fontes, iwosSr»»-exquibnsEcclcfiam defcribis : ipfos fuis locis^*“quot;^^^ non fatis appofite vfurpas.Nam cfTc corpus,amp; fponftmChrifti : amp;nbsp;cfle firmamentum verita- atauit. tis: illa,inquam, pertinent ad Ecclefiiam vni- $. uerfam, qiiam maiorcsnoftriCatholicam di-xerunt.Hxc autem Chrifti verba. Qui vos au-dit,me audit,referuntur ad miniftros Euange- . licæ prædicationis.Dcniq; verba hæc Chriftb Afdwfc.it. Die EcclefiatcquiEcclefiam non audicrit, fit tibitanquam Ethnicus amp;nbsp;Publicanus, de Ec-clcfiaftica difciplina in fingulis Ecclefiis obfer uanda intelligendafunt.Itaquc quûEflein Ec-clcfia Catholica,amp; Efle parte Eeelefiç Catho-licç non idem fint, atque Eflc Ecclefiâ Catho-lica;rcquitur,i«flt;r»gt;'iftud tuû non eifeOitcaOVtAtq;

Vt illud magisfcntias:ccce, arma ilia quæfum-pfifl i aduerfus Proteftâtes, tibi de manibus ex torqueo,ac tuo tc gladio ita iugulo.

Ecclffia qvæ dicitur in fcriptura corpus, amp;■, fponfa Chrifti,columna amp;nbsp;firmamentum ve-ritatis ( itaproponentc AlTcrtore) eft Chrifti ‘quot;3^quot;”'’quot;'quot;quot;’ w. , r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;entrions i»

Ecclefia Romana nec eft corpus Chrifti(quip pequæfolum Chriftum caput non agnofeit) nec eft fponfa Chrifti(quippe quæ folius Chri fti vocem non audit,fed humanis decrctis addi da eft) nec eft columna amp;nbsp;firmamentum veri-tatis(quippc quæ variishominum erroribus amp;

Qiiare Ecclefia Romana non eft Ch rift i Ec clefia. Negas afliimptionem huius argumeti? Ergo ab bis capitibus exordiri di/putationcni oportuitAt vbi vcl in vos ifta falfb dici,vcl efle vera probaffetis q iæ nobisattribuitis,turn démuni confcntancc Sc ’csiràiftTtatmiS'âitf Ecclc-fiain non penes nos,fed penes vos cfl'c conclu-dcretis.

oi»etlt;t,4- enim veteres illi hæreticospcrpcrâfibi nomen liitsrtt ages. Ecclefiæ tribuentcs : cuiufniodi fuerunt Mar-cionitæ,Nouatiani, Valcntiniani 8c alij confi-milcs, qui nec in Filium Dei nobis in Euange-lio exhibitum credebât: nec libros Canonicos, ita vti decet, rccipiebant: quos quidem omnes itidé dcteftamur,amp; quibufcu,vt cum aliis mul-tisfeu veteribus feu rcccntioribus hæreticis quicquam elTe nobis commune nunquam euin SxflicatuT cctis. Eteniin vna cum veteribus Orthodoxis Kern-Mm/ertJamriai-nus omnes, quorum doétrina cum A-‘rum^ertpüs P^^^^bcacomparata, ex diuerfitate 8ccontra-' rietate fua pronunciabat, neque Apoftoli alien Co»r4a/4rc.'“® authoris effc neq; Apoftolici:(inquit Tcr-lib. i.f^de tiillianus:qui eosetiam vocatScripturaruluci-frafcript.haiu^is) qui quum non eundecum Orthodoxis ref-öTi/« Ee □cuni Patrcm , nec eundein Filium Chriftum jMfr.Car». virgine Marianatum agnofccrcnt,nihilerat apud illosnifi perfidia, blafphernia amp;nbsp;conten-tio, fanóiitatisamp; veritatis inimica(inquit Cy-

prîanus ) vtqui ca quæ proponebanc non Scri- lubtU. Pturis Saniâis, fed fuiscontcntionibus perfua-

Scripturis arguerentur ipfas Scripturas accu-fabant t quafi non rede haberent ncc eflentex authoritatc,ncque poflet ex iis inueniri veritas ab bis qui nefeirent Tradicionem ( inquit Ire-næus. ) Quæ omnia iudicent pij lcdorcs quàm perperam Alîertor in nos accommodauerit: qui fi velit hoc modo ratiocinari:Veteres Or-tbodoxi refutarunt veteres hæreticos fibi nomen Ecclcfiçfalfo tribucntes:Ergo Proteftan- Danfequem tes funt hæretici, amp;nbsp;fibi nomen Ecclefiæ falfo tribuunt: neeproponit conclufionemfuo illo Pofnanicnfi coilegio digniffimam.

tjttione ordtamur, tjuatenus ea probeperfie- f-cclefie Ori~ ila explorata, minore negotio catera-, ejua deea-S,quot;-dem in diuinit Uteris cötinentnr^sntelligarnns. Ec-clefiaigitur prinapium amp;nbsp;origo fiecundum varias rationesyad diuerfa etiam tempora rtftrn poteft. Si tnim eandem vt vntuerfitatem diett fidehum, qua gt;nbsp;nullisfacrtficiis t aUóue externe cultufidemprodi- *‘8. «»«•-derit, confideremus, ab ipfis humanigeneris corn-numbus parenttbus, ^damo mmtrum amp;nbsp;EuaM,.r.i.a cumdo^tfsimo Augufl. a imtium etus fnciemus: fin vero de eadem agamus , vt interna buicfidet charitati externa quadamfigna adhibuertt, eiuso-nginem cum eodem xiugufi, alijs noninferio- ab

ris netAauthortbus' y commedius ad Aldemrefe-^ csatfi’L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vtfibtjt y ohla^

iiMm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ni mir uw fruSlttum terra y grata i» prtmts

Arnobius in accepta Deo, animum ^ttaßfuum teflatumpoßerit Pfai^.Creg. effecft.Stndeniejue deEccleßavtadnoaiteßarnen^

tißatum pertinet Incjttamur: eandem à prtmts t Mntt^zo. lt;:‘gt;^f'ie»ttbus,velpottMS ab Apoßalis tu die Penteco-d In PÇ. 71. fies tarn igne cœlities mißo dtutnifpiritses i» fiderg-(iriamei. boratis confirmatis ordiemur. Q»od Diuut ^initia Augaßinus non femel inßnuauit. nbsp;nbsp;nbsp;autem lega-

hum tum vfus mortiferus effe cœperdfubttltus i»~ ue^igare y non eß huius lociynee^ue vna gmnium est de re fententia pat rum fuit.

X3gt;:»r4 Eccle T I^lad autem certum ac indubitatum eß, quoeü-pam nonesl JL tempere Eccleßa Chnfli, (deea enim i»pra~ Palm. fentiaagimus ) perfePieconßitutayac Lex eiufdera mortalibtu promulgataeß y nemini falutem extra eandem vnejuam obtigiße, fiec obtingere alicjuaKdo ‘F.pheï t.1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;epuiab ea exulet yiam mortem cer-

exitiumejue conßttuturnßbi habeat, EHeijue i .Cor.ii zy enim extra Corpus Chrißi ‘ ( tjtto nomine Eccle-tiRam.'A.g. ßa non femel in dtuinis literis appellatur^poteß ha-’ne*vn('f °te nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chrißt, Otctfcjuis autem'‘ piritum Chri

F.cclepiapoTlfl* habetyhfcnon eß eius. NetVue etiam extraar princip. cam{cumqua D.Petrus Eccleßam aptifstmecontu-' ^in epiTiola sjntfjuam falutem adeptus eß:tn epuamfenten-• liib^^Ate nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^Cypianus. j yfuguflinus^y Gregorius a-

ral.e.\z. cir- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t^o^‘fituedifferuerunt. Ex ejuibusli-

txtra Eccleßam eße parabola de rett i^ttod prlt;e mul-1 iwt-j s. titudtne ptfctum ftt»debaturtamp;illud -e4pofioliy Circa ßdem »aafragauerüt m, nbsp;nbsp;de»tijuepalcherrima

illa loannü^ feute/ttia'.Ex noble prodttrunt,fed non quot;nbsp;erant ex nobuiclarifstmèfgntficarnnt.

ECclefia i vt ßgnificat vniucrfitate fidclium hjptrtorpro-quæ nullis facrificiis cxternóquc cultu ti-ponie 'Variai dem prodidit,ab Adamo initium habet : vc au- oquot;ß»es Ettern fignificat cam vniuerfitatem fidclium qux intcrnæfidci amp;nbsp;charitatis externa quædam fi-gna adhibuit,eius initium adAbcléreferendum cftzSi loquimur de Ecclefiavt ad Noui Tcftamenti ftatum pcrtinet,cam à primis cre-dentibus, vel porius ab Apoftolis in die Pente-coftes à Spiritu Sanólo roboratis, ordiemur. Quocunque autem tenmore Ecclefia Chrifti* de qua nunc agimus perfeétè cóftituta fit, ccr-tum eft extra Ecclefiam ChrilHncmini vnqua falutê cótigiflc: quippe quæ fit corpus Chriili, amp;quam cum area Noe Petrus aptiffimècom-parauit.

Ergo hæreticis fpesfalutis nulla eflepoteft, extra Ecclefiam conftitutis. ld quod patet ex parabola retis,quod præ multitudine pifcium fcindcbatur.Itcm,cx his verbis: Circafidé nau fragaucrunt:Itcm,cx hoe loco Ioannis ; Ex nobis prodicrunt, fed non crant ex nobis : Is qui Spiritum Chriftinon habet,is non eft eius. nbsp;nbsp;,

TAmctfi quæ concliidit Aflcrtorde liærc-i cticorum cxitio nihil ad nos pertinent.* quiatamen totuin hoc argumentum feat et er-rorib is, iiobis illiid etiam cxcutiendum eft. Poffcaquam præfatus eft jJion modo Ortho-doxosjed amp;nbsp;hæreticos ipfius Ecclefiæ nomine glori.,ri;ae libiin animoefle dixit dcmonftra-re- rc, Protefiantes ad veram Ecclcfiam non per-f/è ^ijertor tinere : fuam iilam deinôftrationem quam no-poliititLiseft, aufpicaturab origine Eccle-jft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qua tarnen cum varicamp; titubantcrlo-

tits. quatur, infirma profeftô iacit iftius demon-ftrationisfundameta. Atenim,vt veraEcclefia Emres fupe à falfa difcerncretur,amp;:jfublatis Fallaci is rUt efue-rmrisar^.re- yV|«i«M,vcra Ecclcfia omiiibus patcrctroperæpre enjeu ur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jnitio veraiu Ecclcfiam definire,cx

legibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;fcicntiæ diflerendi, qua

noui illi Academici fibi propcmodûfolis ven dicant. Nofter autem AfTcrtor varias tantum profert origines Ecclcfiæ:nc Chriftianam Ec-clcfi4m,de qua tame fe difputaturum elfe pro-fitetur, vfquam dcfinit:quod dilferendi genus vgt;4^erMr£camp; nouum cft, amp;nbsp;( quod Aflertoris totiûfquc cleÇiàae tjiia collcgij Pofiianicnfis pace diétum velini) «Tiai-Quum autem fine Definitione tanquam fine veritatis filo,in hune difputationis labyrin thum lit ingrelfusjmirum non efteum dubiuin amp;: incertum perpetuo vagari, Vt in fequentibus videbimus. Sitigitur hicprimuserrorOTx»«Tif» ayruxt! Ti tZfy,i;!f,adcoqUC ipIlUS 7(00-1/

rlt;î varias Profert origines. Nam vnius amp;ciuf-dem rci vnum amp;nbsp;idem principium conltitiien-dum eft; varieras autem externi ftatus, non eft origo ipfius rei ; neque funt externa accidentia cum ipîa rci fubftantia confundenda. Qiiarc fi Eeelefiam vnam eflecredimiisf vtprofitemur^ , , . , . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 1 \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• • • n. Symbtl.Ni-

in Symbolojvnum quoquecius mitium fia-fj,, ftuendum eft, non plura; ncc varia; difpofitio-nes Ecclcfiæ,tum fub vcteri,tum fub Nouo Te ftameto,multas aut varias Ecclefias cft'cccrût.

Tertius error in eopofituseft, quod nimis præcifè aflerit Adamû ita credidiffe vt fide fuâ nullo externo cultu prodiderit.Licetenim pri mafacrificijamp; oblationis metio fiat in Aheïis ^^fonuntur Si Cainibiftoria (id quod Veteres, quos After tor citauit,intcllcxcrunt)tamcn inde facile col ligipoteft, Adamum externo pictatis cultu mi niraè caruifte, vt qui liberos docucrit externos illos facrificij amp;nbsp;oblationisritus, quorumibi ficmentio. Necfumnefciusquofdam ex vete-ribus exiftimafle, Abclê, fola côfcientia facrificium obtulifte Domino ; fed Adamum non fuifle ilia ipfa confeientia præditum,neci»5-verum eft, nccvcrifiimilc: amp;nbsp;grauiffimæ funt eorum rationes qui aliter ccnfent:adcôquc qui funt in hcbraicis liter is cxcitati, vrget verbum Adducédi,quod illiç vfurpatur; qua de rc plura nunc diccrenon eft huiusloci. Hoc tantùm quæroab Aflercore, quum Adamus diu mul-tumque poft mortem Abdis vixerit, ad quara nam Eeelefiam exiftimettum Adamum per-tinuift'e,

Qnarnis error hic cR, quod non fatisCOÎt-fiitutum habcat ecquonam tempore Ecclefia Chrilciana initium habuerit, amp;,ancœperità primis credentibus: an vero à die Pentccoftes» quodtamen pofterius ait fe malle. Atquihæç dubitatio cft, non Aflertio : ac propterea nulla inde efficipoceft dcmonftratio. Neefatisi-Rc videt in q .iosfe laqucos induat. Nâfi Chri Itiana Ecclefia tune demum origincin habuit, quum Spiritus Sanélusdefcendit fuper Apo-ftolos die Pentccoftes: ergo ante ilium dicm ipfi ctiam ApoftoliadEcclcGam Chriftianam Jo‘Oi4.x. ‘ non pertinebant. Item, qui baptizati funt ab Apoftolis ante ilium dicm gt;nbsp;non crant de Chri ftiana Ecclefia. Et rurfus, Sacra ilia Cœna qua Dominus ipfe cum Apoftolis cclebrauit » non trat ad Chriftianam Ecclcfiâ referenda, ac pro fndc fuit tempus quum Baptifmusamp; Sacra Cœ naad aliam quam ad Chriftianain Ecclefiara fpedarent : qiiæ omnia noftcr Ific Affertor a-pud fc reputabit, vt videat, fatif-ne rcâc amp;nbsp;Thcologicè afl'eri poffint.

Quintus hie eft error epfecum ipfe pugnat in pollrcma parte Anteccdcntis. Nam fi extra Ecclefiam Chrifti nemini vnquara falus contigit, fcquitur,Adamum,Abclem, amp;piosmaio-rcs qui ante Chriftum exhibitum vixcruntôc de quorum faliite non dubitamus,non fuiffe in Ecclefia Chriftiana:ac proindc Aflertorem fru , ftra laborafle in variis Ecclefiæ initiis rcccnfen ^ffertniire dgt;s.Rurfus,quia dixit.Earn Ecclcfiara quæ cœ-fugnoMia. pit ab Adamo, fola interiorc fide amp;nbsp;charitate confti-

ASSERTIONVM POSNAN^ JI conftitiffc fine vllis cxtcrnis ritibusifi ita de Colligo, aliquam Ecclcfiam Chriftiana pro ferri polfc cxtcrnis ritibus nó aftriótam, quod quam alienum fit ab Aflcrtoris propofito po^ ilca vidcbimus.

Quod citât AfTcrtor ex Luca de captura pif. cium quæ tantafuit vt retc difrumpcrctur, amp;; kd Script. de bærcticis intelligit, nô conuenit iftarû l'fi .omk-öt i«-fiû inferiptioni. Ncccnim AfiertionesTheo-*'’™quot;'”'quot;''^ logicæ fieri debent ex allegoriis. Quarc nos al-Icgoricum hoc argumentum in caput Alfci to ris rciieiamus hoc modo.

Si rete quod difrumpebatur fignificabat Ri tiiros hærcticos qui Eeelefiâ difrumperent ( vt ait Aflertor «Ân;yfilt;,«f»®quot;)Ergotalfiim cft quod ille ipfe Aifertor paulo pofi dicit.Multitudiiic cffcvnam ex verisnotis Ecclefiæ,amp;hærcticos ab ipfapaucitate redargui ; quâdoquidcm rete præ muititudine difrumpebatur.

O magü mirandnm eß» ejtiofda his noßris a Pselücs-temportbtu exiflere,(jui y4thcorum moreidif”gt;'lt;’f ‘’pud fenhonum^ouA ob Rdem rußipiuntttr, nnlbtw

J I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ r , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r dcMogt;,.„th.

curant:Qal:os ejutvnicutcjuejalutemproiifßtarncir p bit rant ur( Donatißarum cjuornndd more') cfiù Symr^ i^der» nt bolum jdpoßolornm creditycuicuni^ue demntn etia '^f^dleoh^r. perniciof't feila adhxreat .• c altos deniqne, qui om-

■I I ' / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ■ ■ «fp'io p!‘-ui

nibm prr/ixe beat am vitam polltcentur , qattn ne- riapud /„an fito quo perßdiifundamento connentunteßue ij Lu nemfdeffills. therum.pue Zuinglium,ßuealium quempiam htt-^protefidtet.

' VIomnts quam toto-, quod aiu»t,cnslo aber-^ ^-^.Jtent, ques non videt nifi, qui omnino nihilvi deûNam inprimis ij.t-,qut nthilomninopenfi,quid tredant,habct-,quanam Çalutis fpes,affubi^ere poteliquot;?

lt;3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^pcflobu dicat.AOportereaccedentemad Deu

Cfèdcrequod/ît, amp;nbsp;qnodinquirentibtu feremune-cRum.-ÿ.i. ratorßt, EtruYÇumlt;t/uftificatos e.vfide.pace habere ‘ ad Dcum,per Dominum noflrum lefum ChriHum tubeat.per quern h.ibernuiaccefflum per fldem in gra tiam:flam,inquaflamiu C^'g/oriamurinflpe t'llio-rum Dei. Qui igaurin Chrtflirtclam fldem quafi in vnic tmflalutü viam non ambulat, adaternam fiieltcttatem per/ingere non poterit. lam vero qui flvi Symbolum credcreflatis efle arbitrantur, mini-u qut de quam flapertores,errant t.tmentcumÇvt reiie fL.yDe fli ,i-[ Dluaa Auguiiinue)ifltrepoflsit,'vt homo inteora ptflno cotro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teneat Symboli, nbsp;nbsp;tarnen non rebiè credat^

initio. Ti deipja rrinitate fluealiquid aliud.quodidem y /l'ifl.io.ad D.^Cjrillitifcribet ad Neflorittm clarflit cxpltcat, tftjlodn'». Hue et id aceedtt quod fl vera hac portentofl opinto eflet, nihilEccleflsauthoritas zflqueadeoa Chrillo cornmendata.,nihil .dpoflolorum coi.dîitutiones, nihil Patrum flanlhones , nihil denique conciliorum décréta haberentponderis aut momenti.

SEd i'lie, qui omnibiti huiui temporis harcticis (.foils ■^'In.abaptislis exceptes quos fanaticosipfi

•juo ta»dem locoponemtisicnm Apoflolttiii dicat eo~ h falnanturvKutn ejjè DorKtntnnfVnHfn Ft dewyvnunt B.tptifwa ejfe debere-, ejnor'tm ntht!inter illos repent nr. Nam Chrißfif^ejui Doetiimts cSl., ^Ma»am,au£fo.,ri!itioe.et)3 vnttiexijiit.,cum Lkthe- i/MheruiJe vant^ nonnnlii ommpotentiam illi ejnandatn refpeffft fenfioncvcr-hnma»ttatu,dieen earn vbiane (iatuunt, e: de mtn l’étain lt;iTn.e. hftunt: Caluimfla amp;nbsp;cat en onines coutrarinm aj]e- }^rt „t’n,i m uerenttcumHitprafenttam Chnjit realetn tnfanth/'Caieihi.c.de jima Enchanflia concédant■, hi pertinacifstmedcnc ^er/.Circaßdem autifn{vt pilntn de ea epnatenitJ \u fitficant eJUoejuar) in plufcjuam fe.xceniùcapttibus dtffentinnt, Baptißmttm denit^ue tilt paruuIte Chri tioneeppo fltanornmproltxe adeb amp;libenierlargitininr., zt e-i'‘“' »eeejnta tiam nec dnm rattonis compotes, aüu credere fate- ” ! ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,-r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r r, - cattotns tn

antnr^htautem vtminm nccejjartn;» ijs-Jnperflnn corpore iifdem adcntnnt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;chnfit dari

AB tainen amnia, ne epttiefundamentoitli fno, de ojno necdumejuncjnd centßatnere puf . fnnt, minime reprei^narecaufetttr, acomnes mentb tjtti Hits fe totos addi.xerunt,falutem ßerare ppße, tf fera, vnitu aut alterim verba vtrtteßuepartes, c/aa fyncerè dam contra fe mutub aougt;it,c^ex antmo pro fernnt.ejuamUte ditaduef us Cathoheos decertant, hac omnia prüden tir, vt tllis videtur , fed reuera impiedifsimnlant,Siciaitur Petrus^ Adartyrloaut

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y Hone librt c»

tur:./lcprimum tmprobamtts,tnipuit,gt;toaam ejuoru ■ siepnn. dam opinioncm,qui vtEccleftatranqutlitatt cogt;tfu- Kmto.

I ere videantuy^non fi»e periculo amitte»d£ verita-tii inßituttonie Caenetfacra affirmantcontrouerftd, Sacramentaïiam^ nihil arttculù Fideiant Sjmbo~ lts deregare s amp;nbsp;ejuemlibet peffe ahffjuefidet fa-lulls periculo ■, cjuam velit ampleÜi fententiam. fniniti dare Andreas b Mufculus loejuiturj tioniioppo- Calfsini difcipuläs fellatores imp^ atcjue ßtt. perntciiifidogmatlspropugnatores nominat. Luthe Theß.i?. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aut ein clartfsimè ’^Hareticos titu^tsitfferio cenfe-

“c^omoj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aliénas effe ah Ecclefia Deiy Zuinglianos amp;

in Jefeiißone tgt;t»t2es Sacramentarios cjui negant Corpus (^San~ ■vcrboriiin guinem Chrißi ore carnahfumt in venerahili Eu-lt;?ir/i*P.58i. chariiiia. Eant nuncigitur^ C^fe Catholias mini-^efidr^^edits nbsp;nbsp;nbsp;in fundamento dtffentireiahlitentfCffihi inui~

NEmo qui in Chrifli rcftaliJc nun ambii-Lttad a.’tcrnä fœlicitatc pci tingerc potent. Q^i nihil omnino pcli quid crctiät habent: Itcinquc ij qui (Ibi fynibolum crcdcrc fatis clFc Aßertor ^fbitranturin Chriftt rcclafidc non ambulär. /;o z«acM-«r (Nä fieri poteftvt quistenear verba Symboli z»fo.lt; !]uino Sc tarnen non rclt;5lc crcdaf.)Q^uare bi ad ætor-ciirat.reifift ^3,^ foclicitatc pcrtiiigerc non potcrunt. Non -izezu.zzzfoj aiidicndi flint qui diifcnlionutn qua; ob ij«» zjpn fizo- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A,, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

iursnt tccle quot;dcin lulcipiuiittir nullani parte curant, amp;nbsp;om hediß'tnjio- nibiis vitam æternam poHietntur, fiuc Luthc-««A' rum,fiucZuingiium,fiue alios bærcfiarcliasfc-dtcniur,

ASSEKTIONVM POSNAN. 2$ Äcntur,qui nee vniim Domininn nee vnani fi-dem , nee vnum Baptifnia liabent, amp;nbsp;in fidei fundatnento diÏÏcntiunt.

amp; obllinatio. Cæterùm amp;nbsp;nos detefta- fxcutnur. inur Atheos omnes amp;nbsp;cpiotquot verâReligio-nêeontemnunt, nulhï fuæ faliitiseuram haben tes. Sed ex quibufnam tandem legibus rectè diflerendi confcqui pofl'it, Lutlicrum Sc Zuin-glium cfle proptcrca hçicfiarehas,aut Protcllâ tes elle hærctieos, qui eo ipfo non deftiterunt deelararc amp;nbsp;fuam amp;nbsp;aliorü falutc fibi loge maxime curæ cflc,q? efi fuiabnegatione,nihil Sata nam amp;nbsp;mundum reformidâtcs,EeelcfiçRoma-næ eorruptelis Se erroribus renuntiarunt ? Sit HarS^ffer jgitur error non huiufec tantum conclufionis «onS fed Se harum omnium Affei tionum Polnamtn fium, Petitio principij. Nam perinde dilferit hie Aflertor, aefi plane iam antca oftendifletp^ Proteftâtes effe hçretieos;qua in re nee crudité dilferit,nec verc acThcologieè quiequâ aflerit. Exiftimamus igitur curandus elle diflcnlioncs defidei capitibusexortas,nimirum vt, adhibi-to Dci verbo,placide tollanturynon vt augean 'quot;° tur, quod vospoltcriorcs monachi racitis : Se /rrliÇiJc quos vna hæc cura folicitos habet,at nouas quo dijjèr.floites, tidic dilTcnlionum faces per vniuerfum tci ra-rum orhem accendatis. Própterea, mi Alfertor, ego vicilfim afùro atfirmóquc , veftra: illi

Sodal’t.iti cui nomen Socictatis lefu imponi-tis,nihilcfTcciim focictatc Icfu commune:nifï forte quis dicat, vosefle lutlæ Ifcariotæ fimî-lcs,qui focictatem Icfu prætcxcns, in ipfum Ie /■Aponltur ftim infiirrexit. Vos enim à Pótifice condudi, infciiptiofo eius turbscVOS duccs conllituitîs.quæ fuftibus ciftatuiefit armis Chriftum in membris fuis patientent qnaiefutu infcélatur:amp; fpeciofa illa veftra Ärnihiloininus ” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''blafphema infcriptioncjtanquam ofculojVcri-

tatem Euangclicam,quantum in vobis cft, pro ditis.Et quia caput hoe longiorem refutatione nó defiderat, fatis crit quæ hic AlTertor propo fuitjca in ipfum rcgererchoc modo.

jietortjuetuT Si qui nihil omnino pcnfi quid credat habet hiperiuf qui font fobs Symboli verbis contenti, res jpfas in Symbolocontentasaccuratiùs nonin-ucfligaweSjin Chrifti rcéta fide non ambulant (vt Aifertor hîcpropofiiit.) Ergo fallafunt ilia omnia qua Pontificij de fide implicitaac po-tius de fide Carbonaria,tradiderfit,cuius impli titæ amp;nbsp;pcrplexç (idei hæpartcs lunt in primis, Lcclefiam Dei ex rcru externarum fpecic meti ri;quofpeftat etiam totahæcpropemodu Af-. fertoris difpiitatio. Immo impietatis magifiri funt fefuit.-e amp;nbsp;cærcri Antichrifiiani doctores, leclioncm fcripturarum v.dgaii idiomatelai-cis interdicentts,4Vaccuratiorem doôtrinç Ro mana 'inuefiigationem damnantes.

Qi^iod attinct ad Lutheri amp;nbsp;/.iiinglij difeep-tatioiiem.quia nobis candem Afl'ertor inb a ob iiciet, difeutiem jscap.i’.qua vim haoeat hæc Pontificiorum argumentât io.

demnatosy amp;propiusad Eccleßam indagddam b Kr«; l.i. accedamuSyeiußiHepartes accunttasinuefligemus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Dee^uibustUud tnprimis Dodlares orthodoxeß‘t-tuunt:J^onßolumprxdeßtnatos -fed etiam reprobos c /..« mfln. in Eccleßacotineri, contra '(y.l'^ielephtyHaßsiyC Calca.r.ns«.i. uini (ßi, Adartini Baceriinfanasopinionesy cjUorü temer it as, ejut tam prxeipitem de reprobis ferre fen-tentiam andern a Cypr. pttlchrè notaturßn cnnci- i. Zzo f Conßanttenß damnatury Ce in diuinisliteris L.^.tp.ai clartfsim'erefellitur.Primoenim ludasmalus erat, ac reprobusy ut patet ex ?,yAllis:eiui tarnen alitjuan do de Eccleßa fuit, cjuu ex duodccim vnus exttte- x.jÿ. j. rit y Epifiopus in b Pfalmo nominetur : Paulus g Caps. le. 'veroprxdeßtnatus cratynec tarnen verx Ecclcfix^^ t’j.icÿ.8 fempermembrumfatty i tpuamfe totis viribus oppu-SA nbsp;nbsp;fitetury fedprius lupus,deindeouis y^vt Au \y.circanu

gttß- prius vasfiüile, deindeaurcum, vt Chrifoß.\ ‘lintn. docet.Virgin es etiam turn demum vbi dormieru nt ^Serm'.iSe hoeeßy poß mortem, ttifatux à ftpientibus feparatx funt, n ferui Hit, i^uibus homo nobtits abtens in „5,

ionginiiuam regtonem yid eß, Chrtßus à nohi.i nd ichryfußc. cxlos migrans y honertim atejHe doBrinnß/.c admi-nißrjtionem commßt, omnes cjHidcm Çdb poteßate ipfi:tSy üquot; in domo eifUyidcßy in Eccleßa erant, non ,qi. tarnen omnesingaudi nn iKtrarant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in .i/.jt. t.6.

ntWinonÇolnm hommes virtuteprlt;teiifos,fi(letiam ? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■gt; ‘it‘juefcelefios eiufdem eße partes,

ÇS'mMito (faidem magis omnium iudicio comprobat» ■Adejuod etiam inßitutum faciunt parabola ilia j «« tjui butdtcitur-, ^in area triticum paleis operiri:^f»ßt . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^'gt;'t'gt;pßces concludt bonos (S’malos:

cpùattone 3 dominico z.iz.aniainueniri. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;locis o-

diei.e.^. foß nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Catholicos confutaffe Donatiflas D. a4u-

prinàfiiim. gußAtefert.vt lt;juo fe verteretplane nefcirent. /ifde e l..^.contra ipfi fapifsimè vfus efiealtbi, cß-anteeum Hiero-‘ /n jdpocalypß^uoejue Eccle c. ^.initia t. ß“^Angelos ö- minißros Dewad 11. Lib de-jnipatnitentiamadmifsicrtminiscohortatur. D, etiam täte Eccleßt Paul.Galat.arguit erroredcprauatos,amp;Corinthios eoniraßoäa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reprahendit, ejuod contenßofi,

tiß. poßcol- opinionibuf dediti, amulatores., litigioßeßent, de-Gt.c.4,.àrca nßue ejuod Ccelertfauerent, ejuodgentibm ipßs erat finemc.e.to- execrabile^ejuornm tarnen cætum non folum Eccle-de fide adSanllam Chrißi Societatem amp;agnoßcit amp;nbsp;pradicat.

Iwe.eTaraEu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T H F. S I S X.

eifer circa fi- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j ' 1 1 ci

nem pa. 143. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^d ejuod Chrißtif Seruator noßer ,f ratrem,

f,Cyfr.L C).. V à ejuo oßendt ejuempiam contigit, ad Eccle-Fp i. centraßfim deferriiufsit^cjuodßme eum ah Ecclcßi exule, 'fine^' '^‘quot;‘* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;neejuaejuam eßeßatü déclarai.Omi-tto

c^^poc.z.fir Pttt^ts Clementern,^ OrigenemyFulgentium.ialios, i.Gat.t.^}. ejuorumplaricjuehattetetrum errorem, tnflorentißs. î.Cor.i.^.

homll.ll.in Tofiic.C.lcniens Famanuf r.i!gt;.i.!!)iiß.c.\.{.l^.e^t6 totu, ^t.tz,igt;ratione Apologetica ante medium r.i'J-ulgent.de fide ad Fetrum f.4J. Ftieron.in Dialog.contra Lucif.P.tct^.

Eceleßd, «tatet in Donato Circumcellionibw bat baris agreßibttf hominibtu damnarnntt adeb vt tnirandumfit, nofiros Proteßantes,ejuduü Donati-ßoi nominatim execrentnr, eorum tarnen Harefitn etmpieÜitacfieccatores plane ab Ecclefia exclttdere. jQuod clarefacit Philippm articula feptimo, dii Ec eleßam SanElorum copregationemßatHittamp;in A- b n 4, folog.boflendit malos tantum nomine tn Eccltfaco^ tineritamp;Ecclefiamtantumreü'ecredetestamp;iullos ' conficere. Facit amp;nbsp;idem Caluinui CyABuceruit^Bul j /„ eomem.

AnalyfisThef.^tlt;)t^o, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dn^.p.i.

IVdas aliquando fuit de Ecclefia. Paulus præ deftinatuseratnec tarnen femper fuit mein •■AJJertor brumvcræ Ecclcfiæ,Itcm virgincs fatuæ poft ;ôje/”^snS mortem tantum à Sapicntibus fcparatæ funt. cSflHmreEc Item non omncs fcrui de quibus cxtat parabo- dejiitm Dd. laap'.id Matthæum In gaudium Domini intra runt,quanuis effent in domo eins. Adde parabo lasde bonis amp;nbsp;malis pifcibus amp;dc zizaniisamp; quæ in Apocalypfi dicuntur dc Ecclcfiis. Item quæ dicunturde Galatis amp;nbsp;Corinthiis errors deprauatis, quorum tarnen ccetum Paulus Ec-clefiam amp;nbsp;fanétam Clirifti focictatera prædi-cat.Denique apud Matthæum qui fratrem offe dit adEcclcfiam dcfercduscftjacproptcreanó iK eft extra Eccicfiam.

Ergo non folum Eledi, verum etiam repro bi in Ecclefia continentur quemadmodum e-tiam Veteres cenfijcrunt.

H Abet, mi Aliertor , Romana Ecclefia qiiod tibi iucccnfcat, qui vt probes Ro-inaiwinclle Catholicam Ecclefiara', tam dili-géter reproborum caiifam agas, vt eos fcilicet» ad Catholicam Ecclefiam pertincre nobis per-fuadeas. Quid?tibi-nc vidcturEcclefiaRoma naftarenon polie,nili Reprobiad Catholi-cani Ecclcfiam pcrtincant? Quiaverô fufiùsà nobis aduerfus Turrianum difpiitatiim cft , an Reprobi fptlt;tent ad Ecclefiam Catholicam, nunc cadcrcpauca tantum dicemus, Se quate-niis ifthçc tua argil mentatio vidcturpoHularc» Hanc igitur cxcLitianiiis.

In Ecclefiisparticiilaribus malos efle bonis admixtos nunquam negauimus,quinctiam bonos à malis fæpiiis tjuàm par fit numero fupera ri amp;nbsp;doluiinus amp;r dolcmus : fed propterca Re-probos ad vcrani illam amp;nbsp;Catholicâ Ecclcfiam pcrtincrc» qiiam in Symbolo confitemur, hoc verij pcrncgamus.Failic igitnr Confequensfu-tnremrtsfu perioris argiiincntationis , tùm

/■enor-Âr», [um Tjwfà nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nominis Ecclefiæ. Natn

Ecclcfia,quando fimpl'citcr dicitur, aut quum dicitiir Ecckfia Chrifti, folos elcâos propric Evponitiir fignificat, vnum corpus fub vno capitc confti-nonnn itdf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nciTipc Chrifto: quod quidem corpus

noiiiffimo tantum die peifcéiiim erit,fuifque numeris omnibusabfoliitum. Quum veto dici tur Corinthiorum, Calatarum , Ephefiorum vcl Roinanorum Ecckfia,turn vifibilem amp;par ticularcm hanc vcl illam Ecclefiam fignificat.

Hane cîiftinéliontm quiafiuc ignorantia fiue • malitiofe non tenuit AH'crtor, iino nc defi-niit quidem Ecclcfwm illam de qua fufeepta eft hæc difputatio,mirum iion cft,fi perperam Concludat.vt qui veftem integiimenta homo nyraiænô detraxerit, quitus ipfcdclufusaliis , imponcrc conatur, d-a«»«» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vtinquit

Nanzianzenus. Vtautem crrorcs iftiusargii-mentationisfaciliùspcrfpici poffint : ecdojmi Afiertorjan hie loqueris de ea’Chrifti Ecclcfia, de qua initio præfatus cs, nee nc? Si non loque risjiinperitcdifputasjimo nedifputasquidem;

lt;juum tota difputatio dcbcat ad cam quæftio-nem rcfcrri,quæ initio propofita eft.Si loqueris de ilia ipfa Ecclefia,( vt cum dccct qui pro-fert A(rcrtioncsTheologicas)ergocx hactua argumcntationcfcquitur,RcprobüSctiam elfe corpus Chrifti,SpôfaniChrifti,Columnam Se'»commodis firmamentum veritatis (fie cnim nobis Ecclcfi amdcfcripftfti)hüc cftjRcproboseffe Eleétos.

Qiiod eft abfurdiffimum. Confcquenti«a patet cxhisloeis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;।

Omnia fubiccitpcdibus cius,cùmquc confti tuit caput fuper omnia ipfi Ecclcfiæ'.quæ cftca put ipfius, complcmentum eins qui omnia im plet in omnibus. Quod fi Icgas, Implctur, fortius etiamnum crit argumentum.

phetasamp;c.ad ædihcationcm corporis Chrifti donee cuadamus omnes in vnitatem hdei amp;nbsp;agnitionis filij Dei, in virum perfeélum amp;c.vc ntatcni feelajiitcs cum charitateprorfusadolef

camus in cum per omnia qui eft caput,nempe» Chriftus. Ex quo totum corpus coagmetatuin amp;nbsp;compaétum per omnes luppeduatas cora-mifturasjcx vi intus agente, pro menfura vniuf cuiufque membri, incrementum capit corpori conuenicns ad fui ipfius extrudionem per cha ritatem.

rt- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nullus vnquam fuam ipfius carncm odio ha

buit, imo enutrit ac fouet cam, ficut Dominus Ecclefiam, quoniam membra fumus corporis eius ex carne cius amp;nbsp;ex oftibus cius.

Ncque obtincs caput, ex quo totum corpus per commiftiiras 8c compages fuppeditatum 8c compaótum augefeit augmento Dei.

JCefgt;roJgt;iis tiS Ex quibuslocis manirt'ftumcftfoloscledos fertinert ad efte Corpus Chrifti,ncque id de Reprobis, fine »or/gt;Mj c/,r»- blafphemia,dici poffc. Nam foli elclt;fti,funt co

Chrifti: foli clciSi cuadunt in virii perfedum: ad folos elcdos vis ilia Chrifti falu tifera 8c viuifica manat, taiiqua à capite ad cor-, pus: folielcdi fetuâtur: Chriftusautem eft fer uator fui corporis : folos cledos Chriftus vir-tutc viuifica fouet amp;alit, loliqueclediardif-ilmccum Chrifto coniunguntur, Qjinetiam vrgenda eft particula vniucrfalis,‘donec,inquit, oAINES cuadamus in vnitatem fidci invirura

perfedum. Vbi particula, OMMES,refcrtur ad corpus Chrifti , cuius ante meminit : adco vt hæcpropofitio ncccifariô emergat ex verbis Pauli:Omncs ij qui funt Chrifti corpus, euadet in

ASSERTIONVM POSNAN. 53 in uirutn perfeÄum. Ac proinde, ex legibus re étediflerendijhæc Propofitioerit quo que ve-xiffîmazNulli qui noneuadunt in virum pcrfc-amp;unigt;fiint corpus Chrifti. Itaque Syllogifmus Crit ia.a.quia negat «'n ki.hoc modo:

■Quare nulli Reprobi fût corpus Chrifti: quod ne Aflertorquidemnegauerit. Atquehxc nomine Corporis.Idé dico de Sponfa Chrifti, quo nomine folos Eledos fignificari, .perfpi-cuum eft,ex his locis. Erunt duo in carnem v- E^hef.^. nam,Myftcrium hoc magnum eft: egoautera lt;Jico in Chrifto amp;nbsp;in Ecclefia,amp; paulo ante.

Sicut Chriftus dilexit Ecclcßam,amp; femetip-fum expofuit pro ea,vt cara ûniftificaret,poft-quam cam purgaftet lauacro aquæ, per Verbu, yt fifteret cara fibi gloriofam amp;c.

Totapulchracs, araica mea, amp;nbsp;macula non Cao'.^ tjz'r. eft inte:Vna eft coluba mea,perfc6la mea.Ego fum,dileóli mei amp;dilelt;ftus mihieftproprius; £t plcraque in illara fententiam.

Oftendam tibi fponfam vxo rem Agni, amp;nbsp;o-fiendit mihi fandam illam Hicrufalcm defeen dentem è ccclo à DcO) habentem gloriara Peiamp;c.-

Sponfus Sc Iponfa dicunt,veni amp;c. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

omnia ad Reprobosträfterri, fine fee-ïcre, non poflunt.Etenim cum folis eledis ar-âiÛitne îUq Ytoculy^quQd fponft Sc fponfæ no 7’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ c.j.

/ftprolos »B Idem dico de columna Sc firmamento vcri-« tfft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;his locisi

firmame norisquomodo oporteatin domo Dcî verfari,quç eft Ecclcfia Dei viui,colûna amp;nbsp;fta-bilimentum veritatis.

Cbriftus vt filius domui fiiç præcfticuius domus fumus nos, fi fiduciam amp;nbsp;fpem illam de qua gloriamur,ad finem vfque firmam tenucrr mus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

vclut viui lapides g:dificctninî domus fpiritualisjfacerdotium fanâum, ad of ferendum fpirituales hoftias acceptas Deo per lefiim Chriftum.

Qui vicerityfaciam vt fit columna în templo /‘’‘•î’ £)cj mei.Et quæ funt cofimilia.Ex quibus ma-nifcftum eft reprobos 8c hypocritas in particu laiibusEcclefiis verfantes non polfc dici lllani' domum Dei quæ eft columna amp;nbsp;firmamcntiinï veritatis. Nam conftantiaamp;pcrfcuerantiaeft clcóiorum propria,finequâ columna amp;nbsp;firma^-inctiun intcUigi non poffunt. Addc qUèd Vett tas amp;nbsp;Hypocrifis ita répugnât, vt hâc illius eflè firraamentum,ne cogitari quidem poffit.

Ex bis igitur omnibus facile vides, mi A^er tor, ex iis quæ præfatus es, amp;nbsp;ex ilia tua prima Aftcrtionc,mcnûc verè aflcrcrc, Reprooos ad veram Ecclcfiam non pertînere rquantumuis in Ecclcfia efic vidcantur : quia aliud eft, Vi-tlcri.aliud, Eftc,id qiiod etiani animaduerti po till in tuis Afl'crtionibiis, quæ videntur quide , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tibi

ASSERTIONVM POSNAN. JJ tibiThcologicç,amp; ita infcribuntur,fed tarnen non funt]amp; potius ad ca pertinent, quæ Philo-fophi dicunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/lt;n';Sed eur non în slmilitud»

te retorqueo illud fimilc quod nobijanteaob îeci{ti,qaum ex area Noeargumenrareris’DÎ-ccbas enitn conftare ex Petro, Ecclcfiam cuni area Noe aptiffime comparari: ac proinde effi ciebas, neminem vntjuam extra Ecclcfiam fa-lutem adipifeipofle. Ego verô vlteriùs progrc lt;lior,amp;: ex illaipfa coipparatione, ita côtendo: non modo nullam falutem efie extra Ecclefiâ, fedetiameosomnesqui verèfuntin Ecclefiâ, falutem adepturos.Qiiamobrem? inquis:Ncpe quia quotquot fuerunt in area Noe falui euafe-rût exaquis diluuij.Sie enimPetrus.In quapau cæ,hoc eft, odo animæ feruatæ funt per aqiiâ. Nec video quanam ratione banc falutis partem in ilia comparatione repudiate dcbeas,quûPc-trus non fit locutus de iis qui extra arcam perie xunt(id quod tu vrges) amp;nbsp;fit de iis locutus, qui jn area falui Fadi funt:quod reiieere non potes.. Nam hase duo fe mutuo refpiciunt: Non ferua ri extra arcam: amp;,fcruari in arca.Ex quo ita ra» tiocinamur.

Si cum area Noe Ecclefiâ aptiflîmè compa-ratur(qucmadmodum AflTertor paulo ante no bis corn memorauit) nec proferri poteft ratio quamobrem ad earn comparationem non per^ tineat,quôd ones qui fuerunt in area falui fadi funtzccrtc vi buiufee comparationisamp; ipfius AlTertoris veftigiis, redé concludemus, O-mnesqui funt inEcclefiâ,qu« corpusChri-

lUcftjfcruatumiri. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

Antcccdentis parte vnam Affertor îpic affe rittpartem alteram negare nô poteft: Qudré ad mictat quoqueConfequens, nccefle cft. Eai VÎ Confequentis autem efficitur Reprobos vèré non clTe in EcclcliaDei. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;j

Rt^oCtoad nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cxcutiamus locos ab Aflertore prödiï

ZiKofó-cr»- ‘Sos:ex quibus omnibus nihil aliud poteft col-ligi j quam multos ctiam Rcprobös çfle pofte in particulafibus Ecclelïis : id quod non nega-mus. fed aliud cfte dicimusEftein particclari Ecclefia:aliud, Efte in Ecclefia Dei vel de Ec-clcfia Dei quæ corpus Chrifti efttquod vt faci-lius intelligatur, age» expendamus vim amp;nbsp;fenfa vtriufduc cnuntiationis.Efl'e in Ecclefia,veljde Ecclefia particular! amp;nbsp;vifibili, vel In illa Eccle-fia continerijVt vulgó loquimurgt; nihil aliud cft quam cademfidei amp;nbsp;rcligiohisprofeffione, fc vifihili Ecclefiæ adiungcre. Atque id tam ele-* élis^quamRcprobiscommunc efte poteft. At efte in Ecclefia Dei quse corpus Chrifti eft ; amp;nbsp;elfe membrum corporis Chrifti, fignificat,vc-re cum Chrifto cóiungiamp; ab eo vitam haurire, taquam à capitc,,quemadmodum Scriptura do eet.Atq; id cleéiorum cft proprium. Hoe auté difcrimen ficpaucis explicat loannos ; E nobis egreffi funt,fcd non erant ex nobis.Nam fi fuif fent ex nobis, permanfiftent vtique nobifcum fcd(hoc fadu cft) vt pateficrct, non omnes efte cx nobis.Ecce tibi quæ alioqui repugnantia vider! poffinr, amp;' funt tarnen veriffima: nimi-riim quia Hypocrita’ dieuntur quidem cfl’e dc Eccio

ASSERTIONVM POSNAN. 57 fia»lcd tame re vera nó funt,ncc ad ca pcrtinêc. Cartcrùra quura nobis obiicis Corinthios, neCmln-Galatas amp;nbsp;alios qui vel mores fuos, vel ipfam doélrinam récupérant: item cos qui cxcommu nicatiOrtc plcÓlendifunt: vt cfficias, Reprobos cfle de Eccieiia Dei: tua iftliæc Conclufio non procedit. Nee enim confciäarium eft, Corinthios amp;nbsp;Galatasdeprauatos, fuiftcreprobos, quandoquidem potuerunt reiipifccrc. Et nonri natimdcinccfto Corinthio cxcommunicâdo fie dicit PauFuSjVtSpiritus cius faluus fif in die Domini:quodidcirco monco,vtpofthac, mi Affertor, in aftcrendo ac difputando fispauló lt;liligentior,amp; quid c^uaque re cónfcqui pol-fit,accurratitis difpicias.

Nolo autem ad viuum refecarc quæ profers ex parabolis deeem virginum amp;nbsp;cius fcrui qui in gaudiü Domini non intrauit .Itémque quod citas de bonis amp;nbsp;malis pifcibus ex Matthæo, qui gencraliùslocutus eft,quam ipfc rcfcr3S:amp; plcraq; ciufmodi, turn in hoc capitc,tum in a-liis,quæ ncm proptcrea probo,quód ligillatiin ilia non reprchcdam.Nobiscnim propoiituin eft ca inprimis difcutcrc,quç ad noftram quæ-ftionem pertinent. Duriufculum eft ctiâ quod aisjiudam in Pfalmo vocatum fuiftc Epifeopii. Ibi cnim vocabulum à Pfalte vfurpatum,Præfc ôurâ fignificat.Itémquc quod profers de Pau-lo,eft extra propofitum: quum præfcrtim fer-moné habeas de Reprobis quos ipfc vis adEc-çlcfiam Deipertinerc. Quarc illudtotumefl:

Sed ia id excutio quod i mprimis vrgM:Pau» lus,inqiiis,Corinthios amp;nbsp;Galatas inter quos e-rant multi errore deprauati, non folùm Eccle-fiam,fedfanâ:osetiâvocat.Certè:fed ipfe nobis rcfponfioncm fuppedttat. Vt enim Paulus Corinthtos vocat Sandos, propter eledos qui tum ibi erât(abfit enim vt Reprobis vocet fandos amp;nbsp;fandificatos,qui in illoipfo CapiteSail dificationcm cum lullitia coniungit) ita propter Eledos, nomen Ecclefiæ indefinite Co-rinthiis tribuit. Etcnim ipfum Ecclefiæ nomê ^rt^buta Ec attributa propria Ecclefiæ Deigt; folent attri-tribui bui particularibus Ecclefiisjidque propter Elc türfntfticuld ^os qui in illis fimt, amp;nbsp;^ii foli veram Dei Ec-rib.Ecelefiu, dçfjâ conftituunt. Hoc miror te non potuilfe ex iis locis quos citafti:Eledi(vt no bisexMatthæocomraemoraftis) cum triticoî Reprobi cum paleis 8c cfi zizaniis comparatur. Ecquis aute fcgetes ipfas,paleas, ac non potius triticum appellauerit? quis agrura Zizaniorum dixerit,ac non potius,tritici? Idem licet dicere de vini dolioiquod quanuis habeat fæcem cum vino commixtam,non aliter tarnen,quam vini dolium appcllatur.Sic à nobiliorc ac præftanti ore parte res denominari folent. Atque vt pro-pius ad ré de qua inter nos agitur , accedamus: corpus humanum ita dicitur,proptcraptara in tegramque mcnibrorum compofitionc.Quod fi membrum aliquod luxatum fit, fi tubcrculä cnafcatur, fi vlcus emineat, vocatur nihilomi-nus corpus.At fi propric loqui volunsus,illa o-mnia ita accidut corpori,vt no lint de «orpore.

Aliud eft enim vitium corporis,quàm ipfû Cor pus.ItaReprobi cû Eleâis mtxti(quod ad exte riorem coniiiniâionem attinet) fût dcfcéius Sc vitium Ecclefiæ,non autem Ecclefia,vcl,dc Ec clefia. Scd quia Ecclcfia: non funt propter Rc-probosjfed jppter elcclos: ideirco propter Re probos nomé Ecclefiç no tollitur, Huius auté rei imprimis hæc cft ratio, quôd propric folus Dçus nouit difeernere Eledos in hac vita con-Jftitutos, à Reprobis, amp;nbsp;illud diferimen nos la-r tet: adeoque nobis hac in parte,fummopcrc ca uendum eft à temerariis iudiciis; ac proptcrca cos generaliter Ecclcftae nomine honoramus» ejuosvidemus veraiMrcligionem profitentes. Quanqiiam enim non dubitarqus plerolque ibi elle pofl'e qui ad elcCtionem Dei non pertinent: quia tarnen nobis incertum eft quinam illi fint, idco de omnibus ita loquimur, vt fi omnes eflent Elecli, dum illis omnibus Ec-clefiaïnomen tribuimus: itaiubentecharita-tis lege.

Itm aliquot tuas Repugnantias proféra- nefiwrn^ttta mus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fijJirtorK.

Hîc affirmas, Ttidam fuîfle de Ecclefia, opi-nor, Chriftiana: quippe quura ci nomen Epif-copi,tribuas: Atqui Alfertionc tua num. i.ais, Ecclefia Chriftiana à die Pétecoftes ordiendâ. Quid ais? mi Aflertor. Atenim iam turn ludas médius crepucrat, amp;nbsp;effufa fuerât omnia vifee-ra eiustinquit Petrqs apudLucâ)Ergo fi tibi cre AÆï. dimus :aut ludas ex ipfis inferis rediit poft die Pêtecofteÿ: aut fuit de Ecclefia Chriftianaante

originem ipfius Ecclefiæ Chriftianæ : quoJ quàm côftantcr dtcatur.ipfe etiâ non ignoras.

Hîcaffirmas, Galataserrors dcprauatosamp; Corinthios fuifle in Ecclefiaamp; de Ecclcfia Dei* Vndc colligojhæreticos non efle extra Ecclefia Dei, quâdoquidcm Galatas errore deprauatos fuifie hæreticosfvt hodic loqui foletis)dubiuni i.Cof.u. non cft.Et in Epiftola ad Corinthios vfurpatur ipfiim vocabulum hçrefeos;Oportet,inquit,e-tiahi hærefcs inter vos efle, vt qui probati funt manifefti fiant inter vos. Contrà:fupràcap.2. aflcrcbas,hærcticos eife extra Ecclefia Chrifti. Tertia. Protcro amp;r tertiam Repugnantiam.Hic vis, multos etiâ Reprobos elfe de Ecclefia Dei. Ai in illo ipfo cap.2. aflerebas,extra corpus; Chri-fti,hoceft,cxtra Ecclefia,Spiritum Chrifti ha-beri non poflre:amp; turn addebas hçc Pauli verba: Qiii Spiritû Chrifti non habet, is non eft eius. Quarc nos ita ex ore tuo difleramus.Si quisSpi ritum Chrifti non habet, is non eft cius(inquit Paulus ) At Reprobi Spiritum Chrifti non na-bent ( namquotquot Spiritu Dei ducuntur, ij l'untfilij Dei ,inquit ibidem Pauluî)ScquitHr, Reprobos ad Chriftum,non pcrtincre. Quod fi eftet de Chrifti corporc,hoc cft,Ecclefia:ccr te ad Chriftum pcrtincrent.Ac dcillisquidcm tuis rcpugnantiisjhaólcnus.

édifia ai Nobis etiam obiicisvctercs Doétorcs : fed r^tionc fretus id facias, ego quidem non vî .«pr«»,. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l^-'^orti funt olim qui propter vitia moref

ASSERT tONVM POSNAN. 41 pud îpfos, efic Eccîefiam , quod libi folis mo-runiintegritatcm,vitæc]uc fanélimoniam vcn-dicarent.Huiufmodi fiicrc Donaftitç.Cathari, ali) confimilcs : quibns maiorcs noftri vchc-ïtienter obfiflcntes, affirmarunt, ftantc fidc, Ecclcfiam propter morum vitia tolli non pof-fe:quum vfquc ad finem mundijca futura fit pio rum conditio,vt malos fecü admixtos habcant. Huiefententiæ amp;nbsp;illis ipfis veterü Doélorum rationibus , miferos amp;nbsp;fafeinatos Anabapti-ftas rcfcllimus,qui bac in parte renonarunt Do naftitarum hærcfim. Verùm, mi Aflertor,pro more tuo,vnô proponis amp;nbsp;aliud probas. eniminter nosqua:ritur,Sint-ne Reprobide Ecclefia Dei fiueadcampcrtineantiquodnos negamus,amp; veteres Dodorcs negaucrût: quan iiis propter temporalem coniunétioncm , Rc-probi in Eeelefiis vifibilibtis vnàcum Elcctis mixti fint; quod amp;nbsp;Veteres cenfucrunt, amp;nbsp;nos cum veteribus ccnfemus.Scd prçftat audirc V c teresfuam fententiam verbis fuis explicantes.

Ovpri AN vs:Domine ad que ibimusamp;c.Si gnificans Ecclefiam quæ in Chriftum credat amp;nbsp;quç femel id quod cognouerit tcncat,nunqiiam aj* ab eo omnino difeedere, ëi cos efic Ecclefiam fertoru re,'eL qui in domo Dei pcrmancnt.Pläntationcm vc-to plantatam à Deo Patre non efle quos vide-musnonfrumenti ftabilitatcfolidari,fcdtan- ‘ quarn paleas diffipantis inimici Spiritu venti-lari, de quibus amp;nbsp;loanncs in Epift.fua dicit: Ex nobis cxicrunt fed non fuerunt ex nobis. Sic-nim fuiffent ex nobis mâfilTent vtique nobifcfi.

Idem , Adulterari non poteft Spônfa CKriftîjî qiiç irtcorrupta e(l 8c pudica. Hçc nos Deo fer uatjhæc filios regno qiios gcncraiiitjaffignat.

inpf.14.ho CHRYSosTOMvs.Ecçlafia eft tentcxriuih quodfixit Dominus amp;nbsp;non homo,amp;clocisin alia loca migrât in pcrfccutionibus,fugit à ciui tare in ciuitatcmjfed non fugit à pictate ad im-pictatem 8:c.

tn pfol-i-;. Aaib R O s I vs.Sicut Sanfti funt mébra Chri ftirita impij membra funt Diaboli.

In z-Caf. Idcm.Mater viuentium Ecclefia eft quS çdî-Cuc. ficauitDeusinipfo fummo âgularilapide lefu

Chrifto» in quo omnis ftruôtura compaginata creftit in tépluraDei amp;c.Eccc mulier omnium matcr:ccce domus Spiritualise ecce ciuitas qua* viuet in «ternu, quia mori nefcit.Ipfa cnim eft ciuitas Hierufalem quæ nunc videtur in terris, fed rapieturfupra Eliâ amp;nbsp;fupra Enoch amp;c«Qu5 to melius totum corpus affuraitur, quam vnus affumptuseftpamp;c.

i-s-c Î- lapidibusviuisa’dificatur Hicrufalc raatc»no-ftra sterna in coclis.

De Gen. mi Idem.Ibi primitus Ecclefta,quo poft refur-19. reóiioncm 8c ifta Ecclclia congreganda eft * vt iimus squales Angelis Dei.

£»rfcgt;r.4J Idem. Reéfi!S confeflionis ordo pofeebat vt q-f jnitati fubiiceretur Ecclcfi j,tanquam habi-tatori domus fua amp;nbsp;Deo templum fuum amp;nbsp;có-ditori ciuitas fua, qus tota hie accipieda eft no folum ex parte qua peregrinatur in terris, à So lis ortu vfquc ad Occafum laudans nomen Do mini

ASSERTIONVM POSNAN, 43 înîniamp; poft vetuftatis captiuitatc cant.ins can ticum nouum : verum ctiam ex illa quæ in co?-lis femper,ex quo condita cft,cohxßt Deo. Et paulo poft:Hçc quæpcregrinacur in terris, fan Cap.^t.. guinc Mediatoris nullum habcntispeccatû ab omni redempta eft peccato, eiufque vox cft:Si Deus pro nobis quis contra nos amp;c.

Jdem. Ecclcfiæ caput eft homo ille cuius fuf^' ceptione verbum caro faétum eftamp; habifartit in nobis; mébra cætera funt omnes fandi,quitus pcrficituramp; completurEcclefia.

Ide.CorpusChrifti quod eft Ecclefia,in ipfazfe.f.ifi, dextcra,hoc eft, in ipfa bcatitudine futurii eft.

Idem.Ipfa eft Ecclefiain bonofeminc quod feminauit filius hominis amp;nbsp;vfque ad melTc cref cere inter zizania pratnunttauit.Et paulo pofl : Ipfa eft Ecclcfia quae intra fagenam Dominica cum malis pifeibus natat, à quibus corde feper amp;nbsp;moribus feparatur, vt exhibeaturviro fuo gloriofa,non Habens maculam aut rugam.

Idem. Qiiodvobis dico,ónibus dico (inqutt E/gt;lt;p.8o, C})riftus) Quibus omnibus dicitnifi elcdis amp;nbsp;diledis fuis ad corpus cius pertinctibus quod eft Ecclefia?

Idem. Atrium quodeft extra templum, eiicc 1» Apocat. amp;c.Apoc. 11. Ipfi Atrium funt qui videntur in Ecclefia efl'e amp;nbsp;forisfût,fiuehçrçtici, fine male Viuentes Catholici.

IdemiMalos nequaquampertincreadEccle/?« Sitpuji fiamDei, quamuis intus effevidcantur, ex hoc appertiffime apparctgt; quiaiftifuntaiiariirap-tores,amp;c.

i)t clalt. Jdc, Quas myfticc appcllamus ciuitates diias: Dei.Lib. 15. Ijqj. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;focietatcs hominum: quarum cft

vira, quæ prsdcftinata cft in ætcrnum regnarc cüm Dcoialtera ætcrnum fuppliciû fubire cû Diabolo.

Pc Doclr. Idem, Ecclcfia fine macula amp;nbsp;ruga ex omnî ChTifi.c,.}.e. bus gentibhs congtegata atquc in ætcrnum rc-34- gnatura cum Chrifto, ipfa cft terra beatorum, terra viuentium.

ib.f.n. Idcm,Non révéra Domini corpus cftquod cum illo nô erit in æternu: amp;nbsp;paulo poft. Qui» non folùm in ætcrnum, verumetiam nüc hypo critæ non cum illo efle d iced i funt, quamuis in cius clTe vidcantur Ecclcfia. Sunt colimilwple raque paffim in feriptis Veterum occurrentia ex quibus facile cft colligerc quidnam ipfi vete ICS fenferint de Rtprobis c ü Eleftis permixtis: nempe cos non efle deEcclcfia Chrifti,licct in ipfa Ecclcfia propter temporalem coniunâio-ncin elle videantiir.

ijenàtiiÈe- T-^^quot;vero Ho»faitstntelligOiqHonttmpaEloadutr défia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J. farijiEcclefia 'vhitsam locorum maneat, cogtjofèe

a Decaituife re ejutattl^^tsum plane ejuidfit ea^Çejtiod vary eorurn iingt;res yrj- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teßanifsrerrores)ignorent. Lahorant tarnen

tec.anniyt.^^^*^^gt;*idemflrentsètn Eccleßa »disperneßigan-rav.79. disfßd i»faltciter,ejuum eas tandem afstgnent,ciMa Melancbtan veltpfa Eccleßafunt ohfcurtores, velcerte yaa huic *ü iplertem Ecclefia mtnimè conuentani. a enim lasEuangelijincorrftpta, qttod in.2uifii,igt;nis.‘^^^gt;^^^ddft{ndamentf(m: legttimum vfum Sacra^

uientorym, obedientiam miniflerio debit am, vt cer-tifiima Ecclefni Symbola. conßituunt. aly b hts cla- SpsD^n-ues^quet fitcejfaïtit fuut in miniflerio verbifluperad-

dlunt'.aliivto/tes ci/gcem Peflorisfni andiant,^a-lienipenitus abhofreant, requirunt: d alti denique, Enar^caf. i. his non contenti, conflantiamin cöfejflonefideifflue ferfleuerantiamvt plane neceflariamarbitrantnr. , * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d Ma^ae-

VErnm hac omnia figna huinfinodifi/nt, gt;01 a-grins à nobis, e^uam ip/a Eccleßa, cuius fuut Cent.i. L.x. ßgna,cognofcantur,amp;inprimis légitima verbi Dei fradicatio, SyncerusSacramentorum vfus, (^ua 5*^ dnoipßvelmaximifaciunt} e^uum Eccleflaßt mu-nuó, ejuando hacreSièfiant docere.Hacita fe habere veter um monument a tefldtur. Quifl enim inquit,* , j^eneus U, Irinaus,fide aliquamodica quaflione di/ceptatioÿ.cap.^.i» vrtafiuifiet,none oporteret in antiquiflsimas recurre-l”'‘’*‘^fl‘ tre Ecclefias, nbsp;nbsp;ab eis, fumere deprafenti quaflione,

guodcertnm,lt;^ liquidum efl'il^^d idem darius^. Pag.iot.^ ' ’Tertullianus antiquiflsimus ^ipfl ^uElor effertfCContraep. tQmdpradicauerint ^poiioli, ait, quidillts fius reuelauerit,^ hicpritflcribam,non aliterproba-ri debere, nifiper eafidem Eccleßas, quas ip fl Apo- u.i.àtta ai ßolicondiderunt.amp;clarifisimè Augufl.c, Euangeliouer/arHile-non erederem,nifi me Catholica Eccleßa commoue-S^ ^Preph. retaubloritas.

IDem ex diuinis literis oflenditur. Ad hunc enim finejrt Apoflolotefte,^d(dit Deus Eçclefla Paflo- c Eph^.

Ö'agnitwne'fi Ftlij Dei. In huncetiamfinegt;»iCM flus eidem magißros^ amp;nbsp;tefles veritatis dananst ^Iue.ïoAöi nbsp;nbsp;vosAatSyitndtt^fne audit. Ad hoedrnujueflgnifl

c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ecclefia DeicolumnaÇ^firmanoentuta

ventatis ajipellatur. Quin amp;nbsp;ratione ha nota fAf» effie conutneuntnr. Sunt entm communes amp;nbsp;ub o— mnebus haretteis, ^ui vllo vnejuam temporefuerutf f/.ib.(o»tra vfùrpata.vt experitnttadenwftratyfS- Augufl, f g /pißald fun auÜorefl.

ttntü R.ora- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

ttsla. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aettra autem tpuas afiignant uotee,pertnde vb

L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mtnifleriodebita^uam KKittembergenflesafsigna^

*i^jDefu^‘in etd rem facit,ejuum uulla tam peflifera harefli obeditutes non inut-

kur.hxr.Sc. bergijcommunifsima. Illagdeburgenflum,tjua erat conßantta tn confefsione ßdei, non minus hareticis, lEf.oS.pro- ■' nbsp;nbsp;nbsp;... I , ■ -r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;

tu Str.iamp;in ntta valde de fuis Martjrihus, vt ex k Eufebio, fß-tantieu. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(Ttulltanolte]uet,amp; AEeflaliani k tefteEpipha-

lt;]usdemmagisgloriabantur : amp;nbsp;Cir-et’inhß.Ecl. cuntcelltones, ejui, vtine^uit Augufl. 1 viuebant vt p Manus Co latrones,honorab'dtuirvt Martyres, Q^didem dc fus Dial.i. Apoflolicis,Adamitis,Anabaptiftis, (f^sifijspofte-loa : c Ttfps- hireticis'xs. D. Bernardus. Aeneas °.Sy lu. nussaatlu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• fj

QVicûqiie ftatuunt cas Ecclefiç notas que gt;ƒ«««- iiif funt ipfa Ecdefia obfcuriores amp;funt

muncs amp;nbsp;friuolæ,ignorât quid fît Ecdefia. Ad Ucrfarij pro notisEccIcfia: ftatuunt alij confen fum in doârina Euangdij inco^rupta, quod at rrofofaas: tinet ad fiindamentum,cum Icgitimo vfu Sacra mentorum amp;nbsp;obediêtia minifterio débita. AU j addunt daues minifterijVerbi.Alij requirut vc bues Paftoris fui voccm audiant. Alij requirut conftantiatn inconfcffione fidct: Sûtautem bç .

not« obfcuriores ipfa Ecdefia, côrauncs omni bus veteribus bçreticis,amp; friuolç.Ergo Aduer farij ignorant quid fit Ecdcfia.Lcgitimam prç dicarionem verbi Dei amp;nbsp;fynccrum vfum Sacra mêtorum efleobfcurioremipfa Ecdefia ex eo patet,quôd munus eft Ecclcfiæ docere quomo doVtrunque reôè fiat.Ex Irenço,Tertulliano, amp;Auguftino.AddcEph.4.DcusdeditEcclcfiçj^J^j^/^’^*'^’ Paftoresamp;Doftorcs vt perucniamus omnes in ^yiu^contr. ▼nitatem fidci. Item, Qui vos audit me audit.

Item.Ecclefia eft columna amp;nbsp;firmamentum ve 5-ritatis. Item,hærctici fuos habuerût Martyres ^uibus gloriabantur.

YA Vum Dodoresnoftridenotis \^diflerût,primûomniû(ne vocabulihomo £«!c-nymiadecipiat)proponût dequapam Ëcclefu/ilt;.

fcrrnoncni habcât, camque dcfiniunt ex vcrbo DcijDcinde notas cius coUiguntjnô leucs,du-bias,commnnt‘«,friuolalt;(vt Aflertor loquiturgt; cui fynccravcrbi Dei prædicatioamp; kgititTöi« Sacramentorû vfus friuolus eft), fed veras»cc?~ tas,firmiffimas:quippe ex ipfo veritatisaefifr» mitatis ßnu,hoc eftjcx vcrbo Dei deprompta?« Quanquam autem vilibiles notas nô ncghgûta non tainé in iisfubfiftuntjfcd ßmuladdunt cas

dcpcndcnnnec ca prçtcrtnittuntornaméta quç rcdduntEccleûæ ftatüilluftriorcm.Hasc autê

üæ notas in medium proferre : priraùm difpu-tat ay«oxiv«îj»Sç,vt,fi fieri poffitjnoftram fenteq tiain euertat. Deinde fubiieit difput^tioneni j(jiTOOKtu«îJx»» qua fuam fcntentiam,noc cft, Ec-ckfiæ Romanæ Romanique Pontificis digni-^ t3tcm,aftruercconatur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.lt;

aw’a pTopa- Vt autem noftra rcfponfio faciliùs inteliiga confideranda funt. Vnumî, (Uiorem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aliquam cognofcerc» Alterurpi

Quodfit rei cognofeenda: fignum. Tertiupa: huiusdi^u Quid fit Notius efle vel obfcurius.

tatuiHi- Duplex eft rci alicuius cognitio.vna Içuis amp;nbsp;adumbrata: altera accurata amp;nbsp;diligcns ac pr-op-» terca vcracognitio. Prioré vulgus ftatim am-plc(ftitur*câque homines vel rudiores vel ncgli gentiores content! funt.Poftcriorcm viri prudentes ac ftudiofi folcnt cum laborc diligçntia que conleélari. Rci cognofeendæ fignum îtesi duplex cft: vniim externum tantum amp;nbsp;ab acci» dentibus

ASSEKTIONVM POSNAN. 49 dcntibus pctitum quæ cxtrinfecus rem vcftiuc amp;nbsp;(vt Philofophi loquuntur ) funt veluti Dæda li imagunculæ volitates , qcæ facile hominibus imponunt. Alterum quod petitur ab ipfius rei natura à qua diuelli non poteft amp;nbsp;feâaturea « 5* quæ ftint atque co modo Philofophi ««of St' dirtingunt. Signa quæ funtprio »'S generis,leuia funt, incerta amp;nbsp;probabilia tan tù Tî, quibusacquiritur Icuis illaamp; adumbrata coguitio. Signa pollcrioris generis côucniunt cum ea cogntttonc quânos veramaccuratam-que duximus.

Denique aliquid dicitur notius duobus friifi. modis: videlicet vel refpeftu noüri, velrcf-^^^llt;gt;f■^^7-peâta naturæ, quemadmodû doect prima Phi-lofophia. lam qqæ rei cflentiam maxime continent, cadiciintur naturæ notiora, licet nobis minus nota fint,ad quæ nos tota mente conten dere debemus, fi volumus ad veram rerum co-gnitionem pcruenirc. Atque id eft quod Philo fophi dicunt, Scire efle rem per caufas cognof-cere: quæ propterca dicuntur efle naturæ no-tiorcs quia per eas rem ipfam verè cognofei-mus.Hçc autem vt adhibito exemplo fiant ma-gis perfpicua, fac, exempli gratia, quæftionem de veræ Arboris cognitione efle inl|itutâ. Qui leuem amp;nbsp;adumbratam cognitioncm feftatur, iudicabit de Arbore ex trûco amp;nbsp;ramis.C^ui verb ftudiofus eft accuratç cognitionis,non iis e-rit cótcntus:(nam arbor mortua amp;nbsp;arida habet nihilhominus amp;nbsp;truncu amp;nbsp;ramos) fed cy oculis corporisadhibebit etia métis oculos,amp;ratioci-

nando perfuadet ad ipfam arboris natura amp;nbsp;ad fuccû illû qui ex radicib* per oés arboris partes difFunditur,quo amp;nbsp;vegetatur arbor amp;nbsp;profert frudû fuæ fpeciei côuenienté. Quæ omnia vbi animaduertit , tum affirmât veram bac effe arboré, non ex folo return externarû afpeélu, fed inprimis ex mentis iudicio ac ratiocinatione.

Hoc lîmile, quoad rei natura patietur, huif naftræ quæftionificaccommodamus. Quæri-tur inter nos de cognofeenda vera Ecclefiavi-fibili. Pontificij res exteriores nobis oftentant amp;nbsp;folis rebusafpeclabilibus, hoc cft,trunco amp;nbsp;ramis côtenti funt.Nos autem affirmamus,non rebus externis adhærefcédum, fed ad ipfas etiâ radices,vi mé«s,penetrâdum eire,amp; fpedandû, an iis fuccus ille vitalis infit,qui dimanet ad oés Ecclefiæ partes : amp;nbsp;an Ecclefia ilia fit eiufmodi vt fruÄum conuenientem proférât, ita præci-Mutth. 7. pientc Chrifto, Exfruétibuseorum cognofee-tis cos. Quum autem verbum Dei ipfam Ecclç fiæ naturam côtineat (nec enim fine verbo Dei Ecclefia definiri poteft ) nccelfario ad ipfum Dei verbum deueniendum elf, amp;nbsp;difpicicdum an hæc vel ilia Ecclefia nitatur verbo Dei. Nec fatis erit oftentare congregationem, prædica-tionem amp;nbsp;Sacramenta quæ fimpliciterfunt»-xiiuy nec conftituût Ecclefiam nifi iftmaftus ; fed videndum eft an ilia congregatio prædicationê habeat fynceram,dolt;ftrinamquc incorruptam, amp;, an habeat legitimum Sacramentorum vfum qualem, Chriftus ipfe inftituit, hoc cfl:,an fru-(Hus fibi conuenientes adiunéfos habeat : quç omnia

ASSERTIONVM POSNAN. 51 omnia fût -rtxftig^a fignäque ccrtiffima verç vifi bib’s Ecclcfiæ dignofccndæ.Hisexpofitisadfu pcriusargumentum fie rcfpondemus.

Maiorpropofitio,itavrproponitur,admit- AjJ^rtorit ar tenda nó efi-,duabus potiffimû de caufis.

eft, quia non fatis cxplicat quænam fit ilU ob-fcuritas cuius mentionem facit. Etenimfilo-quitur de obfcurioribus illis quæ non ipfius na turçfed noftri refpeâuobfcuriorafunt (quam çfle Afl'ertoris fententiam ex fequentibus ma-nifeftum erit) plane falfa eft, adeoque ipfa fibi répugnât.Ignorant enim inquit, quid fit Ec-clefia. Atqui t« « ?» atui 8c ipfa Quidditas eft nobis quidem obfcurior,at ipfi naturæ no-tior. Itaque fi quærimus ea ex quibns vere co-gnofeere poffimus ^quid fit Ecclefia:Ergo nobis in ipfiusEcclefiæ definitioneycrfâdum eft, amp;nbsp;ad intimam eius»o-i«gt;penetrandum.Poftqua autem veram definitionem nafti fuerimus; tu eiusbeneficiorcs quæ ante nobis erat obfeuri-or fit nobis perfpetfta amp;cognita.Itaque nos iu-bet ■mfi'atif à definitione nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad De

finitionem afcendcre, vt rerum cogniti-onem adipifeamur. At nofter Aifertor quærit, per, Quid,amp; refpondet per Quale.

Pofterior ratio cur maiorem illam propofi tionem admittere non poftimusjhatc eft:qucgt; J dicit pugnantia aeproptereavera non eftmem pe dum ait notas Ecclefiæ à nobis produftas, efle ipfiiEcclefia obfeuriores, 8c eflecommu-nes.Repugnat cnim,aliquid eflecómune amp;nbsp;ob feurius. Nä quæ fût cÓmunia, obfeura nó funt.

In minori propofitione Dolt;âorum noftro-rum fcntcntiam Affcrtor iftc commémorât: nequeidfatisfidcliter. Sed hue tandem reditgt; incorruptam dodrinam amp;nbsp;Itgitimum vfum Sa cramentorum prçcipuè ftatui à noftris pro veris notisEcclcfiæ, hæc autem dicit efleobfeu-riora ipfa Ecclcfia. Ante à nobis difputatu eft quatenusaliquid notius dicatur vcl obfeurius. Itaque affirmamus hafee notas efte rcfpcâu i-plius naturæ notiores quia omninopendent ab eflentia rei cuius cognitio quæritur,ncmpc Ec clefiæ. Sedvlterius etiamnum progrediendum eft. Nec cnim hîc agimus de naturali rei alicu-ius cognitione (quod ft fieret, non minus caufa caderet Afiertor ex its quæ ante didla funt ) fed de cognitione fidci quæ non humants viribus comparatur,imó Dei gratiaacbeneficio conce ditur. Itaque hoc loco quæro abs te,mi Aflcr-tor, ccquanam facilitate poffit vera Ecclcfia cognofeiranfenfu corporis, an verb mentis ocu lis,adcóque ipfa fide,qua Deus animos noftros fuo Spiritu colluftrat? Si fenfu corporis, obfe-crotc, cuf igitur quotquot fut homines in quo rum oculos ilia incurrit, amp;nbsp;quotquot ilia quæ-runt, ftatim veram non cognofeunt? Ecquis e-nim vnquam, nifi infanus, vcl niuem nigram, vclcoruum album cxiftimauit? Atqui de vera Ecclcfia à prifeis vfquefeculis difputatum eft, Qu^ufram atque etiamnum hodic difputatur. Vera igitur Eccleliæ cognitio non coparatur extcrnisicn-Qbfciira,^ fibus, fed interiore luce metis quam Dominus quimodo. fuo Spiritu in nobis per verbum eiusaccendit.

Quave fie habeto. Noife quid fit vera Eeelefia amp;noffeipfius Ecclefiæ notas certiffimas, cfle non modo difficile vcrùm ctiam iî'uSaJ’», nifi freti fimusDco doftorc : ficut feriptum eft,Et crunt omncsdoâi à Dco.Ttcm,Caro amp;nbsp;fanguis non reuelauit tibi,fcd Pater meus’quiclt iii coelis. Item, Animalis homo non percipit ca quæ funt Dei. Item , Nobis datuni cft in eum credere.Ttem,Dominus aperuitilli cor vt cre-^^j derct:amp;fexccntaciufmodiquæpaffim infactis literis occurr unt. Q^arc fi agnofei Eeelefia non poteft nifi per fidcm(redè enim p'rofitemur in Symbolo nos eredere Ecclcfiam) vt amp;nbsp;rurfus,fi verbum Dei eft obicélum fidci, adeóque ittéTf«, ipfius.-efficitiir ncccft5rió,eam Ecclefiæ cogni-tioncra quæ Chriftianos dccet,averboDci petendam eflc, amp;nbsp;inde accerfenda huiufee cogni-tionis principia. At obfcuru eft verbum Dei, in A» f^erbum quis,Fatcor;nifi Dcus(vc Apoftoli verbis vtar) fplendcatin cordibusnoftrisad [præbcndum] lumen cognitionis in tacicIcfuChrifti; quödi'Clt;)r.4. vbifaftuin eft, tum amp;nbsp;verbum Dcicognofci-rnusamp;ipfam Dei Ecclcfia per verbum ipfius. Sed audiamus quid iam pro tuis rationibus ob-iicias.

Ecclefiæ partes (inquis ) finit doccre quando Rufi’onfioai prxdicatioeft incorrupta Si t]uando legitimus cft Sacranlentoruin vfus.Ei go ipfa incorrupta-^’^^”’**' prædicatioamp; legitimus vfus Sacramentorum non funt notæ ipfius Ecclefiæ. Antecedens pa-tet turn ex loco Pauli gt;nbsp;Dédit DcusEcclcfiæ Pa

Rcfpôdeojfalfû effc Confequcns. Ncc cnim bæc rcpugnantîeffeélum cflenotam fuçcaufç. amp;viciffim cfFeôlum demonflrari per caufam. Eftigitur confentaneum, Ecclefiara ex ver» bo Dci p^r fidcm progcnitam de ipfo Dci ver bo tcflari. Arque vt fchtias quàm te paru iuuet Affèrtor U- liæc ratio 5 quæfo, Quomodo Ecclcfia dicitur «t muttut Jocere? Nempc quia in vcra Ecclcfia funt veri »«tra»- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quos Deus dédit Ecclefiç vt ipfe citas

ex Paulo. Qr^omodo autem docent? Nimirum fynccrè prçdicando verbum Dci,vt rurfus ipfe ex bis verbis probas, Qiyi vos audit, me audit. Ecce igitur quomodo ad nos trâfcas,quantun-uis licet obnitare. Nam ex hoc tuo argumento fcquiturjEcclcfiam doccrc per ipfam prædica-tionem verbi,atque ita,quoquô te verras,certc cogeris, licet auerfo’vultu , noftræ fubfcribcre fententiç. Nûc autem in te rctorqueo tuû hoc argumentum,hoc modo.

Rttarque- Si fyucera prædicatio amp;nbsp;legitimus Sacramé tur trgu- torum vfus, funt rcs obfcuriores ipfa Ecclcfia, quod Ecclcfia potins docet quomodo rcélè fiant.Ergo fimili ratione;Claritas,Antiquitas, Epifeoporum fucceffio, amp;nbsp;reliquat nota: quas paulopoft Affertor proferetad Ecclcfia: Ro-manæ confirmationcm funt ipfa Ecclcfia Romana obfcuriores.ac proindc non fût veræ ip-fius notæ ex hoc Aflertoris argumento. Confe quétia patet.Nam Ecclcfia Ramana notas illas, quantum in ipsa cft,orc Monachorû nobis cx-plicare.

ASSERTIONVM POSNAN. 55 plicarc,commcndare,inculcaie ianjpridem nó ccflat.Sed quia freti fumus luce clariffima verbi Dei, obfcuras Ecclefiæ Romanæ tenebras fa eile negligimus,

Atenim,inquit Aflertor,omncs liæretici fé- RcJ^onfia ai per notas illasvfurparüt. Hoe vero falfum eft, nii homo , Nee enim fimplicitçr nos prçdica-tionem amp;nbsp;facramentaftatuimus efle veræEc-clefise notas,fed fynceram prædicationem , ac proptcrca reétam fidem, itemque légitima Sa-cramentorum adminiftrationein:quæ duo vn-quam ab hæreticisvfurpataiuiffeperncgamus, Triait. alioqui non iam hæreticis futuris. Audio quidê Auguftinum de Veteribus hæreticis coqueren te quod ex Scripturis fuos errores conarentur defenderc: fed (imul audio Athanafiuni clariffi Çmtr, ma voce profitentem,hæreticos elfe Sacrarum‘’r'‘f'’'. literarûargumentislaprdâdos: quo fenfu dixit etiâ Tertullianus, hçrcticos de veritate gloria tes efTeipfius veritatiscunco cxtrudcdos.Qua^'^'*quot;f re,non ita bene conncélitur: Omnes hæretici' Scripturam etiam vfurparunt ; Ergo feriptura cft côinunis hæreticis amp;nbsp;Othodoxis. Sed, quia de vfu non de abufu Scripturæ loquimur, dice dum eft potius abufum Scripturæ communera quidem ciTe hæreticisomnibus: atlcgitimum Scripturæ vfumefle Orthodoxisac piis omni bus commune. Atquc vt rcs tota magis patcat, Ccdô,numquod fur quifpiam intcrpolatû pro fuo venditabitjid tu furi amp;nbsp;domino commune elfe dixeris?amp;,vt adnoftra redcamus,SatanaiM

Scriptura abutcntem Chriftus ex ipfa Scriptu-ra refutauit:Num igitur cenfcs,Scriptura Chri fto amp;nbsp;Saranæ communcm fuifL PVtinam vero, Defidecont. Aflcrtor, Ambroflumaudiasamp;Nazianzcnü fide“^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aqua per-

mixto,ac proptcrca laétis colorcm emt-ntictc: vt ita fignificarent hærcticos non vti facris li-tcrisjfcd abuti. Tibi verb, qui gypfü àlaâc nó difcernis, cc quid vnquâ Icgitimû videri poffii? i Timuth i. lanncs amp;nbsp;Mamres Mofïs miracula miraculis

nonabfimilibuscludereconati funt: pfeudo-ew.x}. amp;e. p,.Qp[jçfæ verbü Domini falfo iadantes, veris Manh,Dei prophetis,Verbum Domini proponenti-busidentidem obftiteruntrPfeudapoftoli ple-rofque ab Apoftolorum doólrina,falfo illo A-poftolorum nomine,rcuocarunt:Cliriftus ipfe pfeudochriftos exorituros eflc prçdixit.Obiè-crote,quid hïcfacias,cum illatuacommunita-te?Num jgt;ropterea Mofen,Prophctas, Apofto los, adeoque Chriftum ipfürepudiabis? Qum tUjfichabeto; quo impudentius hærctici Ver-bo Dei citado videri volunt Orthodoxis fimi-

lcs,eo diligcntius Orthodoxi debet ipfius Ver bi Diuini veritatem vrgcre, camq; ante omnin oculosproponere, vt falfa illa fimilitudo, ve-ritatcpropofita,faciliùscuaiicfcat.Itaque nun-quam Dominus fuos iuffit ad tuas illas notas recurrere : videlicet, Claritatem , DifFu-fioncni, Antiquitatem 8i confimiles ( de qiii-buspauló poft agendum crit)fcd potius, adle-gern amp;nbsp;ad teftimonium,inqmt Efaias: amp;nbsp;Chri-ftusï

Hus, Scrutamini Scripturas, inquit. Ac, nc fini longior.Mjiores nofiri Arrianos(monctequo qnc Cóftantino)Macedünianos,Ncftorianos, Êutychianos amp;nbsp;id genus,non aliunde quam ex Diuini Verbi pharetra depromptis telis con- ^gt;‘te£ufe. foderunt; quippe ciim feirent, hærefcs (inquit Tertullianus ) non tarn nouitate quam Veri-täte eife rcuincedas. Cæterum quod obiicis de Vctcribus hæreticis Scriptura abutcntibus,ita acceptum velim, ncquis tarnen exiftimct,illos hærcticos vnquam voluifie, ex fobs Scripturis fuam doftrinatn fpeâari. Reélè enim ide Ter tullianus affirmât,hærcticos ftare non poffc, fi cogantur de fobs Scripturis fuas quæftiones fiftcre. Nâ fua quoque, idque in primis, fónia, pro Verbo Dei folcbat obtrudcrc. Sic Marcio nitæ,fuum paracletum : Montaniftæ, fuâPro-phetiam: Valétiniani, fuosÆonas : Manichæi fuam Epiftolamfundamentijamp;reliqui fuapor tenta,tanquâ Verbum Dei proferebât.Quem-admodum etiamhodie ludæi fuum Thalmu-dem:Mahumctani,fuum Alcoranum:ac(ne vos prætcrrnittere videamui) Monachi pontificij, anilcsfuas fabulas, Traditiones,Dccrctalcs epi ftolas, ilia fua proponunt, vt fuæ dex-drinç.hoc cff,pôtificiis erroribns fide faciant. At nos Verbum Dei feriptum agnofeimus, no ftræ, hoceft, Chriftianæ Religionis amp;nbsp;foltim folidum effefundamentum: cuius interpréta tio(fi quâdo de ea anibigctur)petêda fit ex ipfa Scriptura,locis inter fe collatisamp; ad fidei kveeZfl-y/«» reupeatis: quade re copiofius à nobis dif-

putatö eft in Theologica noftra difputationc» I deverbo Dei fcripro uduerfus huinanasTra-dit. Atque liæc de tua commiinitatc cum Vctc ribus hæreticis,nobis did i fint.

/le/jiiinfioad Ad Vcterumteftimonia nubis obiedaref-ttftimoaia pondco:Vctcrcs èéftiifte Canonicos Sacræ Seri ■veurxOT. pturæ libros amp;nbsp;veram Euangelij dodrinam in Vera Chrifti Ecclefia repcriri.quæ quidetn Ec-clefiaplurimùm valet ad coinouendos allicicn fundam. oolquc animosvt Euangebcam vcritatcmnde amplcdantur vt ait Auguftinus. His verb nos etiam prorfus aflentimur. Sed quia Veteres illi catenus cómendant Ecclefiam,quatenusea dodrinam ab Apoftolisreceptani ftdclitercon-feruat: idcirco negamus Ecclefia; Romançcau-fam corum teftimonio vllo modo fubleuari. Hoc itaefle Veteres ipfi nobis confirmabunt hifce verbis.

TtTlimonia Ir EN AF. vs,Veritatem facile eft ab Ecclefia 'ueierum cS-fumcre: quum Apoftoli quafiin depofitorium tra K[Jer- Jjues pleniffimc in earn contulerint omnia que Ï0rÊm. tquot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 • r

Libie4 ' mntveritatis,vtiomnisquicunquevclitiumat , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ ex ca potum vitæ,amp;c.

zjb.i.t.4. Idem,Hane prædicationem quû acccpcrit amp;nbsp;hanefidem quemadmodum prardiximus Ecclc fia,amp;quidem in vniuerfum mundum diflemi-nata diligeter cuftodiat, quafi vnam domum in habitans : amp;nbsp;fimiliter credit iis videlicet quafi, vnam animam habens, amp;nbsp;vnum cor: amp;nbsp;confe-qucntcrhæc prædicat amp;nbsp;docetßc tradit, quafi vnum poffidens os.

Idem,Oportet confiigcre ad Ecclcfiam amp;; c-ius finu cducari ,8c Dominicis Scripturis enu-triri amp;c.

TERTVLLiANVSiSam hæres Apoftolo-rum (inquit Ecclcfia) ficut cauerunt tcftamcn-tOjficut fidci commiferunt, fi cut adiuraircrunt, ita teneo.

Idem , Apoftolos Domini liabcmus auiäo-res,qui nee ipfi quicquam ex fuo arbitrio quod induccrent elcgerunt, fed acccptam à Chrifto difciplinain fideliter nationibusaffignauerunt Itaque etiamfi Angelus de coelo aliter Euange-lizarct,anathema diceretur à nobis,amp;c. contraom-

Athanasivs. OrthodoxaEcclefiarede legens amp;nbsp;exaâè facras literas examinans,fei-plam inædificauitfuper petramamp;c.

Avgvstinvs.EcceScriptursc communes.i«». Ecce vbinouimus Chriftum: eecc vbinoui-mus Ecclefiam.

Idem.Nec Epifcopis Catholicis confentien- quot;*”'*■ dum , ficubi falluntur,vt cotra Canonicas Scri-^“^'^ ’*' pturas aliquid fentiant.

Idem, Non audiamns:Hæc dico,Hæc dicis: fedaudiamus, hæc dicit Dominus. Sunt certè libri Canonici, quorum authoritatc vtrique confentimus, vtrique credimus , vtrique fer-uimus. Ibi quæramus Ecclefiam, ibi difeu-

tiamus caufam noftram. Etpaulopoft, Nolo t humanis documcntisfcd Diuinis oraculis fan-

lt;âam Ecclcfiam demonftrari amp;c.Qnidais Au-g'jftinc ? Quidigiturfict inonachis Ecclefiam jîefponfiodtl Romanam non Diuinis oraculis, fed humanis fliartyrtsht documentis demonftrare conâtibus?Dcniquc, quod ait Aflertor de Martyribus hçreticorum, nullam vim babct:rcöè liquidem Auguftinus docuit Märtyrern non pœnam, fed caufam fa-cere.Quamobrern iam notas Ecclefiæ ab Afl'er torlt;? allignatas opcræprctium eft cxcutere;qui notas à Proteftantibus alfignatas non fatis foc-liciter cxcuffit.

A Lia i^itur Eccleßa internofcenda Symbola^at veluttteßerasflatuemus:cjHajitadiuigt;}arum

UteraYum auEloritate^cornfrobabtinKSfVt reiict »on pofstnf.ita Eccleßt Romana amp;nbsp;Catholica conueni-Rrim» Ecde docebimm, vt aduerßarij )ß verum fateri velinty fu nota cU negare nullaratione valeant, ff arum prima eß Ec-*^*'*‘‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;clcßa Claritas atejue fp/endor^ ^ui ita iu dtuinis hte

ris exprimttur, vt is hominum cœtus, ejui eo careat, a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cenferi uo» pofsit. Hane enim talemfo

^8. tf^.Dauidinfpirituvidebat^cum dixit in Perßma b Pfalm.tS. Dei Patrts -, Etthronus eius (ßctlicet Chnfli )ßcut c Expofitio- Sc/tu confpefiu meo:Et ßcut Lunaperfeflain ater-MeJeurac nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fidclis^.Et rurßum. In Sole po

1 jit Epi. ß-'“ tabernaculumßtum .• idefl., in manifefiattone JiM.pofi peßtit San flam Eccleßam ßuam,ait ibt^. ^ugußi-priiuip. uus non in occulto, non ejua lat eat, ne forteßtßcut operta

ASSERTIONVM POSNAN. 6l epertafupef gfegti hdireticorum, ^uiätu hifttice fftgis tn tenebras'iquid latitare conarts'i

Hiatus modi eti/tm Eccleßam verafore-tlßtiast ® Daniel^AEicheasc.ßgnißcarunt,quum 3 Eccleßam monti magno amp;confpicuo competrarunt-, b quinullo modopoteßabÇcSdi;vt in ea loca Hieronj. ® amp;nbsp;A.Augufl'. t» lean.exponuKt. Necmigt;iasper/pi- j . cue haceadem nota in aouoteflamento exprimitur. £i,iß_ig 'a„^ Poflejuam enim Chrißus -, DtCcipuloc multafeorßm ante med.

à turhu docuijfetßc e»j totius Ecclefii perfiuamgereutes allociuitur^. Vf}S eflis Lux Aiundhuo»poteß c Mat.^.tj. ctuitasabfcoudißupermontepoßtit.Et alibtl.ßtjutst f intjuiti vobis dixerit, Ecce hic eß Chrißus-, ecce tlltci uolite credere.Et iterum,ßdixeri»t vebis ecce in de ferto, ( tjuaß vbi non eßfrequentia multitudinis^ait 8

nis ceetibus minime couenire, velipfi teßes lo-cup/etsptmi funt. Nam eorum aliquißantum abeß vt veramEccleßamtllußremfaciantyVtprorfus in-uißbilem cbnfiituant, quad tarnenfraudulenterfa-ciunt,amp;adßuum tegendum errorem,amp; Cathohco-rum obieiiiones euitandas, quibus eos moleßarep-

r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;/nfirafaU^

agnofcunt : nifi cjuam prafenti oculo ceruant. Et tu-fra. Fremunt ntfi Ecdefia Dei femper oßendatur. t.lbi6. Etrurfum.i.Q^npotius permittamus dominoy vt tjuandoipfefolus nouityCiuifui funty int-erdü etiam Ecdefiafuaex'eriorenotitiam y ab hommüafpeElst k In Proie- auf erat. Ita^ Brentiusyvideyine^uit, ejuod facit Pe-Ecdeßamvifibtlerny fenfibuscorporis iTom. Up. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Itaipforum antefignamus^ yMartinus

yjy. Luthertu.-ejuicontra Ambrof. Catharinumfcribesy a Centm.i. veram Ecclefiam dicit fpiritua/em,fo/dçiuefideperl''^, ^ceptibilem.

A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ejui ita ab fur di effe nolunt , fed

amp; tpßabfurdi,Ecdeßamnonillußremcœtüf Et in rejpof./èd obfiurum nbsp;nbsp;pufillum ßatuunt •. lt;juo in numero

ad Art. Ba. inprimü funt^yCenturiaßa^quiporta angußa Ecde 9” comparant *’ : Adufculuiyejui duos aut tres Ec-^feq.E^t in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;flatuityin tjuorum medto Chrißus fit ^■. Ade

l.de Ecclefia b^^chto nytjui Scholaßicts exulantibnsy Nomadi f.iio. bw eandem confert^'. Bez.a e^uicjuadantenui occul~ d In confef nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nonnunauam fundituf periilfe vide

fltac.t.^.ÿ. rr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;! r- ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;! n

c L contra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autem omma dumfactuntydarum eß eos nprm.tjrkgnant, minime defignare: darum eß etiam, eofdem

B- in hareticorum veterum vefltgtis, efui idemfaUitaruty vtïïitatt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;certifedlfe* Crefconium Donatifiam

itnii c. 7. dugußinus refert, ejui vrgete -Auguflino Ecdeßam ftflgrintip. Catholicam toto orbe diffußtm eße^ inpaucieaiebat vtritatem eßeicrrare autem multorum, Ita Mani-chaoi

ASSERTIONVM POSNAN. 65 ehitos^,itaS,adtier/àrium legis nbsp;nbsp;ProphetarumfaSiti

tajfèfidem commémorât. De cjuibm att ibidem. Om «es emm depaucitateglorianturyctfeducereßpoßdt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contrâ

multitudinem cjuarunt. Nec diÇsimiliterde Euno- .^iuerf .hgit nom.BaßUui^. de Arianis', Socrates: de Luciferia fine. ^■iHieronimui’. de Aœtio Theodoretus^, commemo-^ „ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£tina. initia

I r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C I ' r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, .jC^^ti.cap. 15.

Eccleßa 'voces-,dtuerjaplaneje»tenttlt;t,cjui du Eccl.Rom. Ecclfßam eße veram fat ent ur illam, ejua conßpicua darittu. amp;nbsp;itlußrisßtidiuinafcripturafunt conformes: dum ’ autem fuam huiufmodt eße probat, eandem ejuotjue -veram Eccleßam eße conuincunt. Probare aateejuain princ^pjö. facileßt, amp;nbsp;ipfi Proteßantes non negant, qui noßra a Ep'fl-i. Ecclefta mulntudinem trtbuuntßuam aut ein pau-f^fi pdncip. CÙ autbufdam homintbtu contineri lihentifstmis a~ r

■ ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r '^n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• }‘’'^P^‘*ne cir

ntmu confient ur-. amp;nbsp;J t negare veltnt, nullo negotto ca med. falfitatis conuincentur.Nam Eccleßam Romanam cinEpift.ad (in cuiuecommunione Catholict vtuuntßtngulis a- Epifiop-. Hi tatibus illußrem claramfuiße,auSlores,qui^1 temporibusfloruere,docMerunt.Certeeiusfidem A-ß^^^ poßolu.t a,dixit annunciariin -vntuerfo mundo,obe- d EpiSi.^^. dientiam diuulgari in omni loc^,Irenaus omnibusßbfinem. femper netam aßeruit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' Epifi.ai

princ, Thesis XX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f L.t.. c^tr»

De ea honorifice loquuntura, Anacletus Parmenpoji Tertullianus Luctus Adartyr ^,Cfpria~l”^*quot;‘‘l’“quot;”' uus^t Sixtus i^ortyr^, Optatus AIfleuitänusS^f^^‘^“quot;ß ca medium.

iiKigt;.^7.ïlir. Ambroßui^, Hteronymus'^y AagufitMUiV^ Ah~ i /.lt;/e vtibta ^gi^nui bBernitritif.aui omnes vt diuerlîs temporis te cred. e.7. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. r ■ nbsp;nbsp;nbsp;,■ d ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

prepe finem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dtuerjts regiombui vtxerunt. Pantt~

k In i.Ep.ßciatft autem Rornunortivelceftam'na.^veldoÜri-4d Thcf.c.i. nam., velipßa etiam nomina-, tempiu etiam cjuo Ec~ in med. Epi. ghßingyf rexerMnt.,Hiflorici,EMßebiiu-,Socratej,So-

zomenta^Theodoreti-UrEnagriM^Nicepborue^ Pho I In ep. 190. tint. Zonar ai-, Cedrentu^G met-, vt latmos omittam-, inpriii. nbsp;nbsp;nbsp;itaßndtofe annotarunt-,vt obßuram tpni dtcere tan

m Lvtissrtgif,j.j velit-,tpfe obßcnrißstmui iure habeatur. Quid? ^Kirummun nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adaerßiridi partis auElores-, inßttis Chrono

di fol.7. logiis amp;nbsp;Annalibui pontificftm Romanorum vitdi , n 2» chroni otatem,décréta pratermittüt nbsp;nbsp;Lut herns, FuEli-Ut

L-r±j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sleidaniüp, Carion^-,Eberiis-,alii~

^tMie ’reit lt;}norum opera-,e]uum vbicjue extet, quod à me tempore Ca recenßeantur,opus non efi.

»arch. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Analgßs TheÇ,TL’^H.6-,ïl-,ï^-,\^-,zo.

Matth^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eftislux müdijinquit Chriftus,Nö po-

lHatth.t4. Siquis Vobis dixerit, Eccehiceft Chriftus, ecce illic,nolite credere:fi dixerüt vobis, Ecce

^.tgo claritas Si multitudo funt Ecclefia; in bre/pofita. tcrnofeends fymbola ac vcluti te{fcræ,qu2 qui dem

«itm Ecclefi« Romanæ conutniuntC de qua Veteres honorifiçè loquuti funt) non autem Lutheranis amp;nbsp;Caluinianis qui fuam Ecclefiam in paucis quibufdatn hominibus contincrili-bentiffimis animis confitcntur.

Igt;Oftquatn aduerfus notas Ecclefia: à no-ftris Doftoribus affignatas Aflertor dif-putauitnam fuam profert de notis Ecclefiç fen tentiam,eafque nobis commémorât: videlicet, Claritatem,DifFufionem, Antiquitatem,amp;ali quot alias de quibus figillatim agemus. Sed an-tequam fupenus argumentum examinemus, quiafolet Alfcrtor Dodoribus noftrispaffitn illudcre;nos viciffim de Romanæ Ecclcfiç non fane Dodoribus fed dudoribus amp;nbsp;antefigna-nis aliquid dicerc patiatur. Ergo,mi Aflertor, in recenfendis Ecclefiæ Romanæ notis tuatc fefellit memoria qui præcipuas illius Ecclefiæ notas,ac tefleras prçtermiferis;quas ego,vt tuis quot;ver* nou omnibus gratificer,itatibifuggero. Pontificij pro notis fuæ Ecclefiæ nonhabent fyncerara prædicationcm Si legitimum vfum Sacramen-torum (nam cafunt illis nimium obfeura ) fed rebus externis delcdanturamp; in illis adhæref-cunt.Itaque variisvefl:ibus,atquc omnibus cu-iufquc modi coloribus Ecclefiam diftindam babet.Pontifcx è fummo folio,proiedo pedc, crepidam fericam oftentat, ipfis ctiam Rcgi-bus ofculandara.Car dinales galerus purpureus

illullrcs facit. Epifcoporiim tnitra” bicornes rri mediis templis eminent. Multiformes Mona-chorum turmæ Romanâ Ecclcfiam exornant.

Bencdiftini atrati, amp;nbsp;cilicio cooperti referunt illas «ÀxinxfîrA!«, Domiiiicani bicolores per medias vrbes volitant. Francifcani cineri-tij,intortisfunibusrcuin(3:i,oblógo collo,pede feminudo veftigia figunt. Ac ne omnesrecen-fcam ( libentcr enim ex bis fordibus cuadq) o-mnium poftremi lefuitæ (vt illi quidc loquun-tur,at,vt ego malo,Ifcariotç)togati firaul amp;pal liati, pomparum ferculis ftmilesincedunt : ac, C»r Zeptw tncconictSurafaJlit, hoefuo veftitu ftgni-fereliquisomnibus Monachistogam amp;nbsp;pallium propediem elfe detraduros. Hsefunt, ne poftbac erres, mi Aftertor, veriffimæ notæ Ecclcfiæ Romanç,quasà te prætermiftas raini-^gt;1 Proie- oportuit. Nos autcm,vt Ecclcfiam ex bomi défia paucis multitudine non metimur, itaamplihca-tjutbufdam tionem regni Cbriftiamp; Ecclefiæ propagatio-k'tminib.eon ncm à Dco votis omnibuscxpctimus, amp;nbsp;quan

turn eft in nobis procuramus. Atque ipfi Deo gratiasagimusjijuód iam paffim luceat Euange licæ doétrinæ veritas, voois omnibus Mona-ehis dolentibus, amp;nbsp;te neb ras* error urn veftro-

Eqciis Pjal. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

gp.exponi- ftuens, propter locos in Antécédente CJtatos, tuf. à. te male intclledos,amp; peius ctiam accommodât« s.

AÎSERTIONVM POSNAN. 67 datos. InPfal. 89» Vatcs loquitur dc throno ChriRiquem thronus Dauidicusadumbrauit: ncc de ciusextcrno fpledorc, fed de ciusfirmi-täte difTcrit. Sic eniin ille,Semen eius,inquic, in æternum erit, folium eins coram me vt Sol perRabif.firmum vt Luna manebit amp;c.Merai-nit autem Soljs amp;nbsp;Lunæ, non propter diffufam vtriufque lucem ( vti exiRimas ) fed propterea » quödcorpora illa cœleRia non funt obnoxia corruptioni,vt funt corpora infcriora.Et illud loquendi genus fæpe occurrit in Sacrislitcris. Nam ad lucem quod attinct, longe aliter vete-res Solis amp;nbsp;Lunæ fimilitudinem vfurpant. Sic cnim Ambrofius. Ecclcfia,inquit, ficut Luna, defeéius habet amp;nbsp;ortus frequéntes. Qu^a ctiam fimilitudine AuguRinus aliquando deleétatus Z/i.48. eR. Locum ex Pfal.19.ex Græca interprctatio-nemon autem ex Hcbraica veritatcrecitaRi; ac miror te non inde fuiffc faltem Hicronymi au-thoritate reuocatum. Sic enim legcndum eR; m Kerf. Pf. Soli pofuit tabernaculum in eis: videlicet,coc-lis , quod ipfeHieronymusagnouit. Nccfa-tis video quamobrcm Ecclcfiæ Romanæ prö-bationem arcefl'as à Sole amp;nbsp;Luna ; quandoqui-dé Romani Pontifices tcrreno fplcndori tanto pcre dediti funt,vtde cceleRi lucenihilcogitct; nifi forte tuüPontificê proferas qui (fortafhs alludens ad ea quæ fcripta funt in Apocalypfi) Anni férié non ita pridem immutauit; atq; non Thcologum agens fed ARrologum, Solls cur fum nobisdefinire voluit:amp; fie de Sole cogitas, quodam certè modo de ccamp;lo cogitauit.Ex quo

QuomoJa Pontifici j plcriqiie,vt laudes cius magis m ïgif-PontifCre- gup prgdiccntjiam illi folcnt verfum huncOa-^ofu^elhre nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vctcri vcrfionc accommodare : In

proximo de Solcpofuit tabcmacLiliim fuum. Verumenim-coelo co^ita- uerô ciufmodi argumeta parum nos mouent.

lu locis Propheticis quos obictSas.fimilitu-ainplificationctft amp;D-inib imprimis fignifieat. Id quod impletum fuit ex^nngt;5(«r. Gentibus per Euàngclij prædicationem in'Ec-clcfiamafl'umptis,quæ antca fotos liidçoscon^ tinebat.Hæc omnia nos etiam agnofcimu?ffed negamus nomine montis fignificari Eccltfii Romanæ cl iriratcm, vt dicis, vel fublimen il-lam poteftatem quant tuus Pontilcx fibi arro-gauicjdum fummos Imperatores,tanquam ex-celfos montcs,fuispedibus fubiccit.Lôgè me-tn E~ech Hicronymus, qui vt reddat rationcm cur cxo.quot;^ Ecclefii mons aliquando nominetur : Môtem, inquit, Sinn, aut Ecclefiam intelligimus, quæ interpretatur fpecula, amp;nbsp;in altitudine Sanôlo-LocitxM^t rum dogmatum conftituta çR. Et quæ profers iheoexpo- Matthço de Apoftolis qui dicûtur lûx'mun-Defirm D nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^luitate flipcr montciTj pofita, Augu-

,'n mont.è.ii. ftinus tuiTi dc veritatc amp;nbsp;luce doélrinç.tum dç bonis operibus exponit. Et hue alludes Atha-Contr.A.»'4. nafiust Ecce,inquit, iam nos ex facris Scriptu*-risfidenter loquimur dcrçligiofa amp;c pia fide, quafi candclam fuper candclibrum collocantcs Quarc,mi AlErtor-quotics voles montes accommodare tuæ Ecclefiæ, vcltuo Pontifici, profer bos locospotiusiScptem capita,feptem montes funt fuper quos mulier fedet: Item.

- Q^iod citas ctiam ex Mattbæo. Siquis vobis Matth.i.^. dixeritjEcce laïc Cliriftus,eccc illic nolite cre- A//fr»or ipfe dere amp;c. tua plane fententiâ rtfellit. Na vtl eo loco maniîcflè colligitur,Ecclcfiâ nô ncccf-farioin externa luce,vel, vt loqueri', Claritatc ita verfari vt omniû oculis pateat. Poflût cnim inciderc tempora quibus vbi ïit Chriftus diffi-ciliùs dignofcatur,(vt fçpe niinis accidit) népc errorum tenebris vbique diflnlis.Sed tuû iftud confequens incômodis obruamus, hoc modo.

. Si exterior Claritas amp;nbsp;Multitudo funt effen t-^ertur iif tialeSjCcrtæjacpropriænotaEcclcfia’, adto vt qui illas non habeaiit, non fii^t de Ectlefia(vt^^*quot;j^^;^f . vult Affertor)Ergo hi Scripturæ loci Rare non contra cha-pofiunc J ( quod ablit. ) Vbifunt duo vel très hf congregati in nomine meogt; illic fum in medioff’'quot;”'^ eorum.

Nifi Dominus reliquiffet nobis fernen,faâi^t. fuiffeinus vt Sodoraa Gomorrhæhmiles.

Multi fuerunt dits Ifraelis abfq; Deo verita- i.PdrdZ. ij. tis,abfque facerdotc monente amp;nbsp;abfquc hgc.

Obtenebrati funt oculi noftri propter móté Sion quia difpcriit,vulpts habitsucrun: in eo.

Erit tempus quum fanam doâriiiam non to-Icrabunt.fed auribus prnrictes ipfi fibi pro fuis cupiditatibus coaccruabunt Dotftores, amp;nbsp;à vc-ritate quidemaures aucrtent, ad tabulas verb conuertentur.

Non vcnict dies Cbrifti, quin vcncrit de te-lt;ftiopriùsamp; dctcctus i'uerit homo illefcclera-tus,hlius perditionis Sec.

Pepcrit filiuin mafciilum rednrum omncs*f*''‘’ Gentes virga ferrea , amp;nbsp;raptus cft tilius eius ad Dcum amp;nbsp;adthronum eius: Muliev verb fugit in fohtudincm , vbi habet locinn paraturn à DeojVt illicpafeat cam amp;c. Datæ funt mulieri alæ duæ aquilæ magnæ, vt volet à confpeétu ferpentis in defertum in locum tuum, vt alatur ibi per tempus amp;nbsp;tempora amp;nbsp;dimidium tempo

Admirans vniucrfa terra fcquuta cft be-ftiam amp;c.Datum cft ci bcllurn gercre cum fan-étis Sc cos vinccrc , amp;nbsp;data eft ci poteftas in o-mncin tribum , linguam èc Gentes. Et adora-bunt cam omnes incolæ terrât, quorum non funt feripta nomina in hbro vitae. Atqui Sec.

Ex his auté omnibus amp;plerifque aliis lo-cis confimilibus pcrfpicuum cft cam fuitTe fub veteri I cftamcnto amp;nbsp;fub Nouo, elle amp;nbsp;fore conditioncm Eçclefiæ , vt remanente in Eledis Dci fidei integritate( quaipftusEc-clchæ anima vitaqticcmitmctur ) variis fit mu-tationibus obnoxia : ac proptcrca talfum elfe quod Affertor affirmauit de Claritatc ôc

Multitudine, qiiam voluit eflc ipfius Ecclcfiar dignofcendæ notam perpctuam ac certiffimâ: vt mihi nonfitàprimisvfquetcmporibushi-Itona Eccleliç repctenda : atqueimprimisco-frijTert nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, quemadmodum olim Chri-

-rffoZojç. z«-priuatis domibus incliifi , modo pin. Marty, ill aiitris ac fpeluncis cœtus Ecclcfiafticos ha-bucrint, fæuicntc infidelium furore.-Quam-diftindio nobis obferuanda eft:

Splendor Ecclefiæ aut is dicitur, qui Interior eft, aut, qui eft Exterior. Interior in dodlrinx puritatepotiffimum confiftit.Exterior inam-plitudineamp;tranquillo ftatu Ecclefiæ. Splendor ille interior nunquam Ecclcfiam defcrit : At exterior,fæpe deficit,ncque ex eo eftiman-da eft Ecclefiæ conftantia.Id quod fpero ex lo-/?e/^,«/r,4j^i®lt;’'^P^rioribuscffemanifeftum.

»eyî«mon,4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quia nofter Ailcrtor aliquid etiam de

Keterumex vetcribus obiccit, Ecclcfiam Rom.commen-•fps Ktteri- dantibus, fic Iiabcat. Quandiu Ecclcfia Roma-«//«ftu, nadoiftrinam Apoftolicam retinuit, eamapud

Veteres in fummo pretio fuifie. Sed hoc ni-hilo fortius eft argumentum , quàm.fiquis ilia vrbisRomç encomia quæpaffim extant in Ve-terum monumentis velit ad ea rudera quæ nûc tantum fuperfunt accommodare. Sed præftat audirc ipfos vctcrcs iftam Claritatis amp;nbsp;raultitu dinis notam ab Aiîertorc propofitam eucr-tentes.

£xhort. ad T F. R T V L L I A N VS. Vbi trcs funt,Ec-cafl. cicfia eft, licet Laici.Idcm, In vnoamp; altcro Ec Dipxnit. cltfia eftiEcclcfia verb Chriftus.

CHRYsosTOMvs.Quid mihi cum multitu dine? malo vnum pretiofum lapidera obolos multos.

Idem.Quum videritishærcfim impiam quç eft cxercitus Antichriftij ftantem in locis fan-ôæ Ecclefiæ;tunc qui in ludæafunt j fugiant admontcsîhoc cft, quifuntin Chriftianitate conférant fe ad Scripturastquoniam ex quo ob tinuit hærefis illas Ecclefias, nullaprobatiopo teftefleveræ Chriftianitatis neque refugium ebriftianorum,aliud quàm Scripturæ Diuinç.

HieronymVS. Ecclefiaibi cft» vbifides veraeftjamp;c.Non in parietibus confiftit, fed in dogmatum veritatc.

ÀvGvsTiNvs.EcclefiacftSol,Lunaamp;ftcl læ,amp;c.Quando Sol obfcurabitur amp;nbsp;Lima non dabit lumen fuum amp;nbsp;ftellæcadcnt de coelo,Ec-clcfia non apparebit, impiis tune pcrfecutori-bus vitra modum fæuicntibus.

Idem. Ipfa cft Ecck fia quæ aliquando obfcu raturamp; tanquam obnubilatur multitudinc fcâ daloruni,quando pcccatorcs intendunt arcura vt fagittent in obfcura Luna redtos corde amp;c. llli qui tune firmiffirai fucrunt amp;nbsp;verba hærc-ticorum infidiofa intclligcre potucrunt,pauci quidéin côparationc cæterorum,fcd tamé ipfi quidam pro fide fortiter cxulabant,quid3toto orbe latitabant;ac fie Ecclefia, quæ per omnes Gentes crefeit,in tru mentis Dominicis confer clarît-as uatacfi.Lnunc, Aflertor,amp; fi potes redi in g.ra-tiam cum Auguftino , qui tain cxpreffisvcibis tuam utara Claritatis 3c multitudinis not2m

dclcuit. Atq; etiam ( fi ita vis ) gloriare mulfis lilis ac pcrfpicuis Ecclcfiæ tuæ paleis: quas tibi libcntiftîmis animis relinquimus» frumctis illis Dominicis adhærcfccntcs,amp;cura iisqui vcri-tatem Euangclicâ conftanter rctinent(quç Dei eft gratia) pcrfcucrâtts.Quocl fi tcipfe audias, Claritatcm, Ä'f-iltitudincmjDiffiifione, Anti-qnitatcra amp;nbsp;cætcra ciufmodi tanquâ veras Ec-clefiæ notas tantopcrc cômcndantera, erit fane tibi(quod abfitlacl Mahuractanos trâfcüdû qui Claritatc, Multitudine, Diftufione Romanâ Ecclcfiara vcftram longe latcque fuperant. Et quodad Antiquitatem attinctjfi quis tempo-r porum rationcm reélè fubduxcrit » compcrict circiter prorfus idem tempus Romani Ponti-ficis tyrannidem in Occidentc plané crupilTe, quo in üriëtc Mahometesà Sergio monacho cdoëlusjfummo cû omnium piorû ludtu txor-tus eft. Sed age, reliquastuas notas figillatini expendamus.

Hfic »nahfimtluyaltera Ecclefn nota efl,ejua ^ecunaa t.c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atejue fufa tn dtMtnubtertSy pff omnes

dtfit nnt4, orbtipartes y dicitnr. j4cprtn)Mm eptadcyde Ecclefia aniigt;lituào. pfipaß^ationc tn iyPßtlm.habetur. Inomnemterra ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;extait fontt! eorft. Cr infines orbis terrA vtrha eotZ.

lorttm de Ecclefia tntelUgi, ^pofloltts Pau-e. Pf.tl.i. bes^y iocup/ettfisimiu tefib cfi, EJabbi e.y huius per v.x. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;orbetu Ecclefi'a dtfiperfi'onUyprom/fisio inuenitur. Fi

Utu mem es tUymóxsjue de Ecclefia,''fuhticitHr: Da-bo tibfgentes hAreditatem t»am, amp;nbsp;poßefsio»em tu am termines terra.Nemo Chrtfiianm att ^ugufli- q nMi.,hanchareditatem^aliHd ej/e^uàm Ecdeftum u.^9.ver.6. vnefuam mtellexit. Et vtahof veterts Teßamentt^ obfcuriores Prophetias^ejU£e,tn ïfaia,{, Hteremia,^'^'^^''^'^^' i,Ezechiele^,Damele ',^gg£o '^yAltchaa ^,Sopho- j'/.i. X'J.S. nia^^ ZachariaPyAdalachiay altifcjuetnueniuntur, k f.4.'u.i. p''Atermtttam,c/sirtfstma fant ilia Netst Teßamen-1 ti lorayCjuibiss ^yApoßoti luhentur docere omnes tesiypradtcareEnangeltum omni creaturAyamp; Chri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,j

ƒ / teßes fieri y non folum in Hierufialem amp;nbsp;in 0- o jMa«.-uA. mm /udaa Samaria , fed vf^tse ad vltimum terra. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1’

05 huius nota in Ecclefia Proteßantitsm defe-blumall s obiicio, vt j4ugußtnMs Petihano 31,1 cant U DonatifiaySchtfmatiscrimen. Qt^od tts negabisyin- ter.PetiUaoi ejttityego antemßatim probabo.Nei^ue enim commu S'^^ inme nicas omnibus gentibuSy amp;nbsp;Ulis Ecclefiis j4poßo/i-lico laborefundatis. Q^m obieblionem,fiaduerfa-rijeffugere volentyoßendant oportetfeclam fua longe latctjue perorbem terrarum diftiftm.^uod nun (juam valebunt, cum cerium fit eandemtn paucis Septentrionis regtonibus eße conclufim.-mare nun-epuam pertranfijfe'.in -'ipbricay ^Ifia, pracipuis orbis parti bus, de ea nuntjuam audit urn, Etsropa autelt;n nullamprotttnciam intégré occttparc.

QE'in etßttquodabfitt virus hocpefliferum ad plurimoi proutncias ße diffunderet; non idea magis eßet Eccleßat i^uontam non vna. proteßantiii eß ßebia'.ßed tot tdmtjue interße pagnatest vt tnagis lt;* ße inuicemtOjuam d, Catholictsinplunmis dißßdeatt AL.DePa- i^uod^ßupra à nobts probat um eß-Kude pulchre Au ^quot;ittfiL“'^' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;docet Eccleßdeßevbitjue-, amp;nbsp;Hareßm ali~

tjuando eße vbitjueßed Eccleßam vnam amp;nbsp;eandetn eßie vbitjue, Hareßes autem non eaßdem,ßed diuer~ ßastquaße non nouerunt. Quare cum eodem Augu~ b Trail.^.inflf^^o concludi^. Tenemus kareditatem ChrtßißlU Eprfi. Ioan, eam nontenentt non communicantorbi terrarumt pefimed. „g„ communicant vniuerßitati redemptaßanguine Domini.ßicunßumus de vnitate hareditatis. Qutß ^uis huic hareditati non communicat foras exiuit.

NEceflcjuod Eccleßie Romanx obiiciant, fidem etmm tins non omnes orhis partes obtinere in pr^fentta : fedp’urimas, Gentiliumerroribtisinfe~ blits 1 nonnullas ettam variis Hlt;treßbuspermnltit c E/»)?. So.tnjeetiia addtblas eße. Nechtte enim hoc cjuicquam^ caußienoßraoßßcit. Namvtßapientißßme D.Angu ciicafiner», nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fß nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chrißt Fides eo-

dem tewpore omnes mnndi regiones peruagetur, “Vt omnium gentium amp;nbsp;popu/orum eße dicatur :fed ff. nbsp;nbsp;nbsp;ßttts eßyVtßucceßßu'e,^!-per partes ad omnes dtßun-

thobct lt;tr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eccleß.t autem Rort,anamp;fidem non effe diuer

Xtntant ßani ab ea,ejuie vÇpia in orbe primtirn pradicata eßt Rmfibiuda. adnerßarij nec oßenderunt hablcnustnecvnejuarn o., ßendentt

nmuis quid opus efi, vt hue deueniamus, f'iilt OforiS quum etiam modo longe Ecclefia Eomana

des diffuft per orbem fit? Nam prater /taltam,Htf-^^^^”^^'^^' fantam^GaHiam^Ö“ maiorem Germania amp;nbsp;Poloma „ànitel. A-partem,i» BoemiayC^- Vngaria^ Anglia amp;nbsp;Gracia, coYiam i» Syria AEgjipto,infiniti Cathobet inueniuntur,^''''''’”^”* ^^' qutetiamfuos Epifcoposhabent./n nouo auteorbe, in quatuormundiplagis,in Oriente quidem,in Ada laca. Gba,Gommorino, (^ceteris vicinisgentibus:

in Occtdente,in America:tn Septemtrione,in /apo - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘i

nia:in Aderidie, in Brafilia, amp;nbsp;exterioreparte A~ c.^.^ ■phrica, Romana fides abfque harefis admtxtione in- Udarw lib.i. Uenitur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tsHeborAa

*’/~X Vin ti^in caterarum regionum plerifque gt;nbsp;in Atda l.i. \.J^quibus reltgio Chrifitana vel obfiurata ,

^penttus extinbla efl,Ecclefia Rom; Chrifli fide difie„^^ l fi minauiei vtgrauifsimt authores memoriaprodide- Dan. runt: vt in Britannia Eleutherius per Fugacium f Platina in amp;nbsp;Damianum: tn^,Scotia CoeltfttnM per Paladiu: in ^,Theo[ofatibusper Exuperium, ^tn Angba feu Britannia per Saxenes deutlla Grecoriusper Augu Puntus, fitnum Adonachü,'^ in Dania Agapetus,llS,in Boe h Atneat mia Stephani^.y,in Noruegia Adrianus 4. in gariaNtcolausprimus , in'i, Germania, Secundus^,Hungariam autem, Adorauiam, Polo- hiH.Pait„.

niant amp;nbsp;Prttfsiam^D.AdalhertM,aliâft]UeSeftiit trionis regioneiiEptfcopi aly^qui in Romana Eccle-“ fia vaitate vixerunt, ad Chrtjlnm adtunxere.

a £»«4«MeZ Tiam nofiro tempore India *, Schifinatict ^coja. Su- nbsp;nbsp;nbsp;MaronitayAEthtopes etiamnonnalli Ecclelia

acceljeruntteorum opera^ejatjant aponttfictbus Romania eo^ipfiorum faint is caafa^deflinati. Adaerfa-rij autem tantnm ahefi,vt vllos vnc^nampopulos Eç clefiaaggregarint y vtplurtmos, tjuipritu relie de Deofentiebant ( cumprtus eos ex Ecclefia Romana gremioabfiraxifient'jin Anabapttfnum, in teterri-mos aduerfus SS. Trtnitatëerrorespracipitauerint. Huiufmodt enim omnes ex fe exiiîfe darum eß (è* ^^^‘^^•'quot;^^Lutherus ^Roannes Gaflius’^^vtaliasomittam^ quot;nbsp;foxfitentur. Tantum etiam ahefi vt cum vetere Ec c Lih. i. Jt defattjuod tanten vnicum efi vntuerfalts Cat ho txadio licafidei,ratione lociy argumentum,

copiofius ) vt maiores fuosgentium **, Tittn. “ fingularum Apoßolos, vtin Germania Sanllum d rigaudus Ronifaciumtin Phrifia TTUebrordumtin Hollan-in. £ htnisdiaSuibertumßn Anglia Auguflinumyaltifijue a-idololatriatignorantia, fuperflitionumy nbsp;nbsp;meri

edit» anno nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nomine condemnent'.tä“fe omni-

Analj/ßs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

ncs orbis terræ verba eorum.Dabo tibi Gen ’’‘’‘«»Affrétés hereditatem tuam amp;nbsp;pofleffionem tuaiu ramos terræ. Docete omnes Gentes prædicate^^jj^^^j Euangelium omni creaturæ. Eritis mihi tcftts ad iS.pa.ii. vfque ad vltimurn tcrrç.Adde locos Propbeti- «4a5. cos de Ecclcfiç ^ppagatione diflcrctcs, amp;nbsp;quod dicit Auguftinus aduerfiis Donatiftas. Ergo dif füfio Ecclefiæ per omnes orbis partes eft certa ’ nota veræ Ecclcfiç.Hçc auté conuenit Ecclefiæ Romanæ non auté Ecclefiç Proteftantiû. Nam præter Italiam, Hifpaniam amp;c. In nouo ctiam , orbe m America,in laponiardcnique uiqua-tuor illius mundi plagis Romana fides abfque bærefeos immixtionc inuenitur. Quinctiam (quod abfit) fi virus hoc peftiferum ad pluri-mas Eeelefias fe difFunderct non ideo magis efi'et Ecclôfia, quia non vna Proteftantium eft lèda.

Si obiieitur, fidem Ecclefiæ Romanæ Âe^ew^ xj* non omnes orbis partes obtinere in præ—fquot;'«“^®^-r • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»eflfrote-

Relpondeo ex Auguitinojlatis elle vt luccel otPajhrA^ fine, amp;nbsp;per partes ad omnes diffundatur.Prote « l ftantesautem nullos populos Ecclefiæ aggre-gant,fed plurimos in Anabaptifmum 8: teter-rimos aduerfus Sacro Sandtain Trinitatein cr-rorts præcipitaucrunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X

CVr hancnotatna fuperiore nofter AfTer-tor fcparauerit,non fatis video: atquc ve-lim ea repetita quæ à nobis paulö ante dilt;âa r funt ad huius etiam argumentationis folutio-nein. Quarefatis erit partes huius argumenti breiiiter cxcuterc.

Xxcutitur Qiiod ad Antecedes attinet, nolumus nunc de gcnuinalocorum quos citât expofitione vl-« mouere controuerfiam. FatcmKream effe difpofitioncmEcclcfiæjVtpoft Chriftumexhi bitum , Gentes fuerint in Ecclefiam cooptan-. dæ , quæ folosantca Ifraelitas continebat : at-' ' que co locos nobis obieótos,rcfcrimus.

CófequenSjfi requirit vt vnaeodcmque tem pore Ecclcfia diffufa fit per vniuerfum terraru orbem,vt fit vera Ecclefia, plane falfum cftrtol-liteniinipfiusEcclcfiæ Çhrifiianæprimordia, imó tollit omnino Veram Ecclefiam.- fequere-tur enim nullam adhuc veram Ecclefiam vfqua fuifle,quia nondüm vbique fuit. Quinctiam Aficrtor,feipfum propemodum reuocans, air, fatis cfle vt fucceffiuè fiat ifta diffufio qua 'pro-ponit. Quid igitur babes, mi homo, cur tan-‘ topcre Protcftantibusfuccenfeas ? An quia reformata eorum Ecfèlcfianôdum vbique diffu-' fa eft ? At tua ifthæc Diffufio fucceffiua non il-lud requirit.

An verb quiaProteftâtium Ecclefia non fuit antca diffufa?Verùm ne id quidem poftulat tua Diffufio.Nam fi refpondeam,expcdâdum e/fe, dum

ASSERTIONVM POSNAN. 8l dum id fucceffiuè fiat,certè tuæ DifFußonifuc-ceffiuæ fatisfecero. Verumenimucro fic habe-to. Ea quæ citas de Gentium vocatione amp;nbsp;de propagatione Ecclefiæper Apoftolicam præ- Oiffufit) 4t dicationem, ca inquam ad noftram Ecclefiam pertinent: amp;nbsp;(quando ita vis ) hæc eft nota «o-ftrç Ecclefiæ. Earn enim doârinam nos pro-^trtinet. fiteri oftendereparati fumus, quam Apoftoli annuntiarnnt:quorum,inquis,fonus in omnem terrara exiuit.Éa nâque tenemus,crcdimus,re-ueremur quæ Apoftoli Corinthiis, Galatis, E-phefiis,Romanis,amp; aliis Gcntibusfcripferunt. Qnod fi vclis Ecclefiæ amp;nbsp;prædicationisEuan-gelicæ diffufionem amplitudinem quæ fuit Apoftolicis temporibus, eandem perpetuo ma nercjtecura ipfc pugnas: amp;nbsp;quod,longé grauius cft, pugnas cum expreffis illis Scripturæ locis, quos in capite fuperiore proximo recitaui, de Apoftafia quam Apoftoli futuram prædixcrût, amp;nbsp;de populis beftiani,hoc eft, Anticliriftum a-doraturis. Quinctiam te ipfa experientia con-uincit, quû Orientales Ecclefiæ ab ipfis Apo-ftolisfundatæ iampridem, magno piorum o-mniuin dolore,cuerfæ fint. Atque vtinam in memoriam redigas ca quæ paulo ante nobis obiecifti,quum primam Ecclefiæ notam in Sole amp;nbsp;Luna collocares. Ecquis cnim Solem non nifi meridie lucerc vnquam dixit? Ouïs vnquâ

. - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.r 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I * araumenté^

putault Lunam non luccre, niii pleno orbe re« îulgeat ? Quum aut'em nobis Sol occidit, num tonjuentitr. eum proptcrca extinftum efle credimus? Mini me gcntium.Quid ergo?NempeSol ita diffun-

dit fuos radios, vt nô fimul amp;nbsp;code tépore,oc3 totius orbis terrarû partes,illuftret: fed ab ahis rccedens, ad alios accedat, ac nihilotninus ma-

Difputatio Augaftini aduerfus Donatiftas nç nos attingit q:iidem,imoin vospotius qua-f e »ram. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ecclcfiâ non in vna tantum orbis par

te (quod Donatillæfaciebant) fed in vnactiaiu vrbeineluditis , dû de fidei doôfrina, deq; ipfa Ecclclia ex (olis placitis Ecclcfiæ Ro.iudicatis* /ießtonfiaad Sedcccc, nobis ctiâ obücis Amcricanos, la-ponenfes amp;nbsp;quatuor plagrs noui orbis, in qui-bus dicis Romanæ Eccleliæ fidetn inucniri.Sed fl vera cft biftoria noui illius orbis quam in ma nibus habemus, profeiHo non magna inde glo-riam tui Pontificij reportarunt. Nam in noucx illoorbe amplius dccies centenaBarbarorum'

Moduj Sc- millia aut fame aut gladio perierunt. Atque hço eftjfcilicet, Ecclcfiæ Romanæ diffun-yfnniiedt. jendæ ratio,quam vos Monachi non vcrcmint ctiam commendare : ac fortaffe bæc verba, Itc,

doccte,oranes Gentes,quæ vobis vulgo accom raodatisjvos perinde accipitis,vt fi feriptura cf fet:Itc, necatc omnes Geixes. Certè adhuc cx-

A'iw kffer- Denique(vt aJ tuura virus a'cccdamus)Siin-toris ex.cuti- quis(de Proteftantib’ loques) virus hoc pettife rû ad plurimas Eeelefias fc ditiunderet,nô idco magis clTct Ecclefia, quia non vna Proteftantiû cft iefta. De tuis hifee verbis,adeôq; de tcipfo» qui non veritus es, facram Dei vcritatem, virus appel-

appellare,Dominus iudicabit. Nos autê ex his tuis Verbis teipfuiri redarguemus, tuâmque fen tentiam peftiferam euerceinus,hoc modo:

Si Proteftantiu Ecclefia non effet dicéda Ec- aff'er. clefia licet loge latcq; diffunderetur (vt ais,non iam difputans fed cóuitians) Ergo diffiifio non eft certa Ecclcfiæ nota, quod tarnen probandû fufcepcras. Sed enim nos ifthæc tua, vel argumenta,vel malediéla,nihil morati,Ecclefiç no-ftræ propagationem,Dei beneficio cam effe vi-ffemus, vt non modo pleræque Gentesiugum Romani Pontificis omninocxculfcrintjfcd nul lafitprouinciain Europa in qua non fint plu-rimi Reformats Eccleliç addiéti, amp;c Euange-lics Teritatis doétrinam nobifcum ample-étenteS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ohiefliode

Nee Anabaptiftarü amp;nbsp;Nearianorum nobis imputandi funt,quosomnes(abfit verbo ' ° inuidia ) longè ftudiofiùs ac diligcntiùs refuta-nius, quam vos ipfi: quibus hoe vnum propofi-tum eft, toto iropetu in noftram doólrina, hoe eftjin Euangelicam veritatem ferri, Ac videris corum oblitus, quæ de veteribus hsreticis iain fæpiusàtecommemoratafunt ; qui licet olim eö plures exorti fucrint quo maior f dt Ecclcfiæ propagatio : nemo tarnen vcrè Chrifiianus ortum hæreticorû Ecclefiæ proptcrca tribuit, vel eorum labem Ecclcfiæ puritati vnquam aC-perfit. Reftè fiquidé Tcrtullian, E.tia de initis Df/irtfcri. oliuç nucleo ventofa caprificus exurgir. Inquit.

De co quodobiicis noftram Ecclefiam ( qua fedam vocas ipfc Seólarius) nó vnam cffe(q*io

baculo licet arundineo præcipuè, vt video,ni* Clt;ÿ.ii. tcris) infra fuo loco diflercmus, ne, fi rcs ipfas confundamus,tibi forte fi miles eflc videainur.

rertia Eccle »-p-, Ertium Ecclefiéi vert/ïgnnm eß Anti^Mitoiy fu nata an- J||^ patres ad Harefes comprimendas, amp;nbsp;pro-pro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Lydtolapide vßjunt. Qin efitsvos

^cripntnf. (intjftit , TertuUianus ) 'vnde amp;nbsp;tjuando ven'fiu ? cap.i^an Et^ Htlarias, Tarded^tjaittbospiißtmosDoUo-^‘^Lh 6 Je HHnchnius fecttU protuht ; /ero bas habuit Trinaate,anfi‘^‘^ ^^‘^tEt Hteronj/mui^ji» Eptßolaad Pamma te msJiinn. cbtum ei’ Occanum : Curpoß ^aadringentos annos c Zn Fpiflo- docere »os »iterts, tjuod ante nefetaimus vßjue in la^ oJ Pama nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßne ißn doUrtna mttnduô Cbnßianm

nnbtu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;althi^iEt hoc tpfiiW^jnity^aod poßerifuin-

genii Tvmoßttntißtntyeosfeejfe indicant, ejuosfataros j4poßo ».■ poft me- InspranuncMHit.QtàbM patrnm vocibtts, vtolsno ƒ *'”• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;baretici vebernenter vrgebantnr, ßc amp;nbsp;»oßra tem-

etferinfine 'Proteßantes,^ iuretncefsimtts. Ecdeßa e-nim vera deficere errare »0»potefl,acproinde iUa Ecdeßa,cjua iam recent em ortum habet,poß totji-^ cula buiufmodi eße »equit.

Aeprimum quidem Diuina htera abundete-flantur. Nam Ecdeßam fupra Petram adtfi cata/fgt;, aduerßui earn ne portas cjuidem inferi pra • Alat.16. tsaliturai,i» Aiattheo habemw.I» eadem,Cbrißii ■»•I»- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;futurum* vfqueadconßsmationem feculi,tdem te

ASSERTTONVM POSNAN. 85 ßatur.ejuiiin Chriflipromifsiottem Apoflolü fa^am ad citeras cjuoejue^tjui in Eccleßa fequnntnr ,perti~ ttere.D.Anguflinns^t Leo* vterijue primus Ö'fe-^ f» Pßtl-cundus, auciores funt. Paulus^tautem clarecolum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi’'*-

nam Ö’firmamentum v er it atü appellat. Keritoi au tent Domini manet in aternum. Alterum autem., Et tjuod erat tpforum Eccleßam recenter exortam eße^ £p- ad con-luceclartus efl.Nam tempm locum-ivbiorta.,^'”'*'™'''* ^uü ei reßtteritie^uis eam damnaritt oßenderepoßu mm.Ccepit enim Lutherus hefeßes fuaspromulgare ««gt;70 1517. f''l^ittemhergitiejuißubito vt eXortus efl a Leone condemnatur, ab LcctOy Cochleoy Roßenß^ ahißiiue confutatutfuit.

perfuißefatentur. Apologia enim Anglicana •verba ßunt, in medits illü tenebrü exorirtprimum cxptßey^ lucere radium atiquemy ignota tarnen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pro

tnaudtta verttatis, lt;juü Marttnui Lutherus Ö'K- **S^‘'’**‘'*”* dalricus Zuingliuspraflantißsimi viri, C^adtllu- dfißig flrandum orbem terrarum dati,primo accefsifet, ad ne. Euangelium : Theodori^ Beza •voxeß'unt Calui- ® invita nopofl Chrifium^f Apofiolos, debertetiamveram^'*^“^’'*', , J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ry ■ ■■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bin It de ia

P'P'tgandi praclara illaßsntentia extat, Secun- Germania dum beneßcium Germania eßpracipuorumarticu- édita anna lorumßdet illußratio, ejualüab Apoflolorum tem~ ponbus hucuße^uein mundo noneflcognita.

ranietiam omnes ßuam Ecclefiam ßc defcribunt ti.anna.i^t^ Harum Eccleßarum ^ttaßui.tin Reginntbus Prin

(ipii Elecl.Siixonidoclrma neejue dubia^tteeiuevaZ rm aMt mohtltieß •, fed ab initio fyncera, cancers cir con fans,conferuata nbsp;nbsp;vfnrpata ta annis jO. Qytin

frip.cap.io. fj niminquit Tertullianus s,i}erifsimile efl,vt tot ac tanta Eccleßa in vnarnfldem errauenntlScilicet allouas Adarcionitai,^^ yalentinianosÇflue Lute~ vanos Caluinianos'} liberada verttasexpeElabat, Jnterea perperam Euangelizabatur, perperam cre-debatur,tot rntllia inilltum perpera ttnSla, tot opera fldei perperam adminiflrata, tot virtutes,tot Chartf mata perperam operata,tot Sacerdotta, tot miniflt-ria perperam fun^a? tot denique AEartyriaperperam coronata?

HAEcille,quum necdum ducentipofChriflu anni elapfi ejfent. Quanto nuncflorttUi hoc argumentum eft,mille fere fexcentis annis antegref a Epifl.i.adfis?Necalitertontra^ui temports Arianos^,Grego-CUdonium Nan'i.id'r-enns: St ante hos triointa annos fides in fine. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r ' r ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ r n

tncep!t,f.um ^oo.fereflnt annt,ex quo maniflejtatuf eftChriftus, certe Euangehum noflrum tn tanto tempore fuit inane, inanis nbsp;nbsp;fides noflra: Q-hi qui

teftimonium prtbueruntflruflra funt teflificati, fru flraprafliflre tot prafules,tales nbsp;nbsp;nbsp;tanti.

Ed ejuoniam fepremi proteflavtes animad O uertunt amp;nbsp;Eccleßa fuxpnncipiurnfuteri, eJJeCaluinas Eccleßaw è medio toHere'.aliam eundendi rimam

menttJuut : cjUAtame» vjcjueadeo angultn ejt , dum tranfireßsta^unt, diframpantur. y^iunt enim ^utherus Eccleßum fuamfempeffntjfejCjnnm ßicelt;i Scripture T om. 1. rf« (tut hont ate nit at un. acproinde nouam non ejfg : Sed'^ illam ipßam ijuam Chnßt4(fundauit^perrnulta ta-men feculalatuiffeincognitam. Sed hoc efl Eccleflâ Trophoniffl)ecum-,aut.Antichnßiantrum.,çif- non lu çernam tllam, cjuam Chnflm in candelabro pofuit^ Kt luceret omnibw ijui tn domoflunt, efl^icere. ffoc efl Eccleflam Aerij fingere, qui feparatuo ab omni-bu( Ecclefliiiacciuitatibui vt fcribit^, Epiphaniueti in fyluis cum flute latitabat :non tllam de qua Chri- ‘quot;ftinc. flue dicebat efle ciuitatem fluper montem pofltam quaabfleondt nonpoteß. Hoc denique efl.,Chrtflum qdlatebrMquafldam amp;ßeluncaeredigere-iC^in ne-fleio qua penetralia cÖpellere, contra i^us Chrtfliglo riam-idiuinae Itterasit^patrum omf.tumflententtas'. Ecclefliam denique ipfla Synagoga flatuere infleria-rem.

AD.^f quod Eccleßa tlla latenf vel fidem fluam ptofi-tebatur, velnon: fli profitebatury non erat latent, fled »nanifletla y i:i- talu aliqua Profleflsio (idei , ab omnium atatum fler/ptortbtef memoria proditaflurßet. St nonprifltebatur cer-tè Eccleßa Chrißi non erat. Confleflsto entm fideit r. iiij.

tpforumfententia,eflvera Ecclefllt;t nota.Et D.P^u a Xoiti. IO. /;/ƒ a docet'.Corde credi ad iuflictamy oreautemfieri vtf.io. confiefisionem adÇalutem. Et ejut me erubxerit cora b £«t homtnibuh ego erttbeficam eum coram Patre meo ‘vn.'Li. Seruator^ ait.Praterea cjuanam obfiecro ratione hi vertfideles erant^ejaifalfis Magifiru, id efl maiori £ i,£piß- nbsp;nbsp;htu noflriSiContrapraceptum ^pofioli a4ue dixe~

Joan. -u. IO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mandatum Chrifli ab ils non attende

*gt; ttttdieruntt amp;nbsp;^uod turpius e jój.io.v.^ eflyCumAntichrtfli membris amp;nbsp;idololatris^ficenim omnes njui per mille annos prateritos vixerunt vo~ cant} communtcarüt? Deniejuetjuid hac Ecclefla ht tent vtilitatis attultfiet mortahhuit quu ab tis^ (]ui fialutem vellentt inueniriin cjmmeriisillis tenebris non poflet.

Sl^perefi adhuc vnus euadendi modus, tjui^ tlleaduerfiartlspracludendusefl. Fuiflein orbe ^Ït cT nbsp;nbsp;nbsp;(^^^‘ft^iano per omnes atates aliijuotfideles uotosy

FhIcm tt/peSiabiles, ejui eadim cum tpfis fienfiertnt : hos ni-inlibroiyfii mtrum veram Ecclefiam extttifiè.fpincenim* Cat glico name- uinus Eccleßos ejuafdam in Papatu reponit, populi vtcunque M/firè di/perfas,ac de~ hh. de mifia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^t'n’ubtliterconfieruauit, in tjutbus etiarn

Pag.ns. prafertim ejuorum efficaeia nee Diaboliaflutta, nee humanaproteruitas deflfuerepotutt. Ad relitjuioi • Ventura eflpofl relfluias nihil relie^uum erit.

HAj igiturexcutiamus, Etprimii ab iispetb, (jutius tandem argumentts y hasreltcjutas 0-fnni atate manifefias comprobabunt ? quanam Sa-eramenta,ejitibtts.,^ ejuando hac Relicjssiaram Ec-clefia mintflrauit?cjuam exercuit dtfiip/inam? tjui~ bits nbsp;nbsp;vbt verbum Deipradicauiti ejutbus objittie

hareticis-, ejuas Synodis conuocauit -, ^ua 'temp/a ad felt giants munia, aut ad doHrinam extruxertt [cho las.fine enim his omnibus efuanam Ecclefia efie po-tefi. Praterea.,fi ejua tales extiterint oUmyetiamve-niente Luthero extitifiient, ^proinde ipfocompa-rente ad cum conuolaffenttcumcjue vt factum cognt tttjfent.Atnonitafabiumefl.lVamomnes^uifunt , Lutherani Caluinifiafiatenturfeantea fuifie ex noflrisynihtlcjue de noua ilia doHrina Luthe» cogi- in prsfatia-tafie:Pmo ^^Lutherus ipfefateturfeMonachufuif »t T feti^mijfasno filieperi'^.annos celebrafie,fec^-, cafu in hascotrouerfias delapfuw.Negamus igttur tales vllosextitifie,ijuifingulis atatih* cii ipfufenferint.

S/atitem ejui retroaÜù temporibus extiterunty hareticiipfi^ vt modo Protefiantes, habitt funt, t JlSelanttó vt AEarfiliusde Padua^l^iclef^fHus, Hieronymus tesfofime à Praga quos fuos efe valût-, u, tarnpauci tame*^ funt, (fi- nan ante multos hos annos,vt cfua ratione exiisiEcclefiamfuamfemperfutJfeaJferanty plané non tntelhgamiprafertirn c^uu in plunmis ab its diff-’«l’tr^ / d* fenferint, vt diferte de duobtts poflertoribcu do-ce^Pataleon nbsp;nbsp;tpfe Lutheranus^ejui fella Hufilta

ttm diligenter reticiendoi à più ait. amp;ß negarent ntlcattfam tnuarent fuam cjuH contra eos Eccltßa t-Tint.}. 9. RQm.frAnaltierit.,vltra vt^^poftoltu ait^ nonprofe certnt,c^ tnßptentta eornm mantfeflaßt omnibtu.

OÄ hat ordine enameratM notae, Eccleßa Ca^ tholtet, appellationem,fortita eß .• (^quidem tneritoy cfuuad vmuerfa loca, ad vntuerfadeniejut hommnmgenera pertineat, vt doEhfsimè vocabnli Grtctvim ÇÎrproprietatem expltcans rattonem e~ a fpifl.i7o. atam cnr Eccleßt trthnaturreddes D.Angnfltntu^ tola IJe vnt docet, poß ettnt Vincentttu , LyrnenÇis vt 0-(‘tp zintfto ^^’^^‘^‘‘‘^'{''^^^''ß^tne.'vhttlltidanimadtterßtonedtgutj. b L.De Pro bti Eccleftt velutt teßerts, nbsp;nbsp;Sjmboltt ca~

pltann voc. reant Proteflantesi t^n'od nec tpÇum Catholtct nome noiiti. andeant vfMrpare.,ant ft cjuandovÇurpenty^uod tarnen ranfstmefit,hoc agant, cjuü aduerfiu Anaba-pttrtas ClfAnanos nouas decertdt,tn cfuo Catholici perfonam çic mumufußtnent. Atejue hinc fa^um tes ''non au- ' lt;tj»od tn ipforum Catechtfmu Eccleftt Catho-ientge Ça- nomen vix vfpiam relitjuerint, fed eins loco in tholicos no- Symbolo Chrtn:ianam repoftterint,imitâti Clauden mtnare. num Donatin-.tm,SecundinHm APanicheu,c3quot; No C Contrat, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;a n- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

hocno-tij cap.is^. in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;idfibt zendicare nonpoßent, contempfe-

Thesis XXXIX. me solom. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gjfaciunt.htrettcos feeßelicjuido de

» ep ftol.:. ^^-Z-^onßrant. ß Patrthtu in primés^, P teta-!!!■ t. no vsro fan^ißma cred.tmtts, qui m Epiilola ad

Sjimpronianum Nouaf. oslendit nomen ChriHiani inuentum, vt a Iudais amp;nbsp;Paganis, nomen Catho- ' liciyVt ah ipfis difcerneremur.Ale allues,inquit,fra ter, Chrißiani mihi name eït, Cat holtcut vero cogno b Siifilntu men, illud menuncupat iilud osiendtt, hocprohor, indeßgntßcor. Qmn htnc etia illud euentt quod aliisfe appellattontbus ajftcere cogantur, fe'que velc. to Lafllt. ah auEiore dogmattSyVel à loco, vhi muent « dogmai-4-‘ Jo-ipfumßt,vel denique ah articula ßdei ,quem oppu-^^“^quot;''''**'^'^ gnat cognominare,adeo‘.vt alif fe Lutheranos,Zuin^^^”*^^‘''*' glianos, Schuencfeldianos, Caluinisias alq Ptcardos,Pohœmos, alij denique Sacramentarios, Ana-baptißas amp;nbsp;feipßdicant, alq quicunque Eccleßa Catholica vßiam terrarum adharent.

I Am veto nos oft ho do xi ah ipßs etiam PYoteflan tthns Catholici nancttpamurtcjuod amp;oltmfa{lii tffe ah ahis hareticis D- Aftg^uflinm^^tefiatHr. Ke~

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K Rtibgione

hnt evim fJoltntHeincjiiii, ipßcjtio^ne nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qJ* eap.j.inprin

SthiÇmafum alntnni e^uando non cum futSi fed cum extraneis loejuuntur-iCatholtcam nihtlaliud cjuàm Catholieam vacant.non entmpojfunt tntellt^i »tß hoc nomine cam difcernantcjitoahvniutrfo orhe tur.

nuncufatur. Plec refert quod Catholicos Paptßas, b l-Dt vtil, Romanos Romanen fes appellttent .N am amp;oltm quot;^^■^■7- m Donatißa vocahant Orthodoxot traditores,d~

rr r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A

riant, liemoujianos,Cs^ vtjaptenter notauit Augu. s^rrtanorum. flinu-i“ , huic vni Eccleßa Catholica varia harefes tn.inmedit • diuerfa nomma tmponunt,cum ipftfingulaproprtts

A Dde ijuod Papiflam vcc^riinoftfignificat ali tjttemfitSa cutufpiam auHanaddiElitm ejfa, Jed tantum Romanoponttfici vt Paflort fubdttumt

aut ei-, cut omnetgentejperpetuo commumcarunt-t a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;communicare. Q^dminimiabfurdum effi ^-.Chrj

cut, vt ex -Ambroßo in Oratione de obitu Satjri li-~ dtFal *a'* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;°quot; lt;]i*od Vt minißn ’’ Geneuenfes calumni-

i..p.6. ‘^’^f^^^Ecclefiam Romanam.omnem Ecdefia lt;]uif~ Cjuam aßeueret,ßd quod earn femper doElrinam te~

nuertt., quam omneit tjui vUo omquam tempore aut loco Catholici, earn tanquam Eccltßarum matrtce fecuti, tenuerunt.

, RntiquttM Yi yQ,) vnde amp;nbsp;qiiando vcniftis, in-Hilarius, amp;nbsp;Hiero-ß't./pofita. nymus olim veteres hærcticos vrgebant.

A th,f. 18. Super hanc petram ædificabo Ecclcfiam mcä 4^ /’•‘Î- 8c portæ infci i non preualcbunt aducrfus cum, Drprtfcrip. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vobifcum fum vfque ad confumma

Ecclcfia eft columna 8c firmamentum veri-tatis,inqjit Paulus. Veritas autem Domini ma net in æternum.

Ergo Antiqiiitas el^ certa nota verç Ecclcfiç. Hæc autem conuenit Ecclefiæ Rom.non autem

Rt'fpondent Protcftantcs,primó:fiiam Éccle PrateflantiS fiamfemperfuiflc, qiium Sacra? Scnpturæ thoritate nitatur:fedlatuiircincognitam.Con-‘'yquot;quot;*’““' tra,ciuitas lupcr montem ponta,ablcondi non „ potelK Item, vt luceat omnibus qui in domo Matfh.j, funt. Item gt;nbsp;fcqueretur Ecclcfiam effe inferiorem Synagoga. Item,EcclcIiailla latens aut fi-dem profitebatur aut non:Si non profitebatur, Ecclefia Chrifti non erat: Si profitebatur, non eratigitur latens. Item. Non erantverè fideles lt;]ui communicabant cum iis quos idololatras vocat.Deniq; fuiflct inutilis eiufmodi Ecclcfia.

Refpondent fccundö Proteftantcs.fuilTe per omnes ætates aliquot fideles afpeftabilcs qui eadcra cum ipfis fcnferint, amp;nbsp;bas dicunt fuiffc rcliquiaspop'di Dei. Contra, Ecclefiaillanon prædicauit,nonSacramcntaadminiRrauit,non exercuit difciplinä,haereticis non obftitit,tem-pla amp;nbsp;fcholas non extruxit, ad Luthcrum non conuolauit.Ergo non fuit Ecclcfia.Itcm,Si pro ferunt Marfilium de Padua, VViclefum, loan-ncm Hus, amp;nbsp;Hieronymum aPraga, illi omnes non ante multos annos fucrunt,neccum illis omnibus Proteftantes confentiunt.

Patet igiturexfuperiorbusEcclefiamRom. Ctt iurcvocari Catholicam , quod nomen etiam à Proteftantibus vfurpatur:quum cos qui Eccle fiam Romanamprofitentur, vocat Catholicos amp;nbsp;Papiftas. Nam Papilla vocari,fignificat Romano Pontifici vt Paftori fubicftiim clfe aut ei cui omnes Gentes perpctuó coramunicarunt.

Snorts fupt Ccdö vcrö,fatis-ne fanus es qui Antiquitatc r«rn velis efle elTentialem ac proinde pcrpetuani mtitsatunss. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vifibiiis notam ? Numeniin

quæfojtum fuit anriqua,quum priniumnafce-rjf retur,vndecumque illiusprincipium fuinasjid Mmc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ab Adamo,fiiicAbele, fine à die Pente-

coHcSjdequibus tuis incptiis antca diximus? Q^iid tu igitur confilij tum dcdiflcs quum à bonis illam agnofci oporteretadfalutem?Ita-quc, mi homo, quum Ecclcfia iam tum quum nafccretur vcra fucrit, fuifque elTentialibus mé bris prædita , abfit vt illius agnitionem tépori acccptam fcramus.Q^um autem fucccflu temporis, cœpcrit falfitas quandam yeritatis/pc-ciem cmenttri, tune fané audiamus Tertullia-num ad ipfius verum fundamentum recurren-tem.Sicenim Tertullianus imprudentcr nobis obieéfiis : Id eft verius, inquit, quod prius: Id prius,quod ab initio:id ab initio,quod ab Apo Pofeiu ftolis.amp; Cyprianus, Confuetudo fine veritate, Isi.t.ep.}. inquit,Vetuftaserroris cft.Item;fi folus Chri-ftusaudiendus cft,nondcbemusattcderequid alius ante nos faciendum putaucrit: fed quid qui ante omnes eft Chriftus, prior feccrit : nec cnim hominis confuctudincm fequi oportet, fed Dei vcritatem.Hçc Cyprianus: quinimiru Domini fandlifsimum hoc interdidlumabEze. tz^ch chiele didicerat: In ftatutis patrum veftrórum nolite ambularc: Ambulate in præceptis meis. Quare, mi Affertor: non ita bene conneeftitur: Veritas Domyii manct in ætcrnû:ergo,inquis.

Antiquitas ett nota Ecclefiæ. Imo veto ita con nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

cludendum eibErgo æterna Dci veritas cft ccr tifsima Ecclefiæ nota. Et hoc nos vrgemusamp; pleno orc pronuntiamus,quod vos non nifi timide fufurratis : fermonem à veritate ad Antiquitäten! femper» quo ad cius fieri poteft, tra-ducQ^tes.

Nosigicur tuam argumentationem in caput fietortjuetur tuum ita regerimus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;argumetimn

Si illadetnum Ecclefia vcrèantiqua cêfenda eft quæ ædificata eft fiiper Petram , qua Petrus reliquorum Apoftolorû nomine confeflus eft, hoc cft,fupcr Chriftura filium Dci viuentis, amp;nbsp;cum qua Chriftus vfque ad confummatione m fcculi futurus eft,atque adeo quç eft coliimnaamp; firmamentum veritatis ( ex locisScripturæ ab Aflertore produdis ) Ergo Proteftantium Ecclefia verèantiqua cenfenda eft.Confequentia patet : Quia Chriftum filium Dei viuentispié amp;nbsp;conftantcr agnofcit,amp; Scripturisladis plane adhxrct,fuperquas extrudaeftipfafideive ritas. Ac' proinde nefcio quit! tibi in metem ve Kent coties nobis veteres hçrecicos ex vetcrum Dodorum fcriptis obiicienti, à quibus quam rA.htreiicù. nos longa interuallo diftcraus, ex fequenti col Tert, centr. lationc videas velim.

Veteres hæretici magna Sacrç Scripturç parte reiieiebât amp;nbsp;aliénas Scripturas pro veris vfurpa bât.Nos libros oés Scripturæ Canonicosma-gna eu reuerccia recipimus , amp;nbsp;ad eos folos fide ^/tterib. ht-noftrâ dirigimusiacdânamusPontificiosApo rtiùh emn-criphacum Canonicis temere confundentes.

Veteres hxretici non crrores moddt verùin etiam crrorum portera de Deo,de Chrifto,dc-que præcipuis Religionis Chriftianæ capitibus conhngebant. Nos cam de Deo amp;nbsp;de Chrifto, adcoque de omnibus fidei capitibus dodri-nam ampleftimur,quam Prophetç amp;nbsp;Apoftoli fuisfcripcistradiderunt. Aedamnamus Penti-ficios Humana fomnia amp;nbsp;commenta pro fidei capitibus obtrudentes.

Veteres hæretici nolebant ex folis Scriptu-ris fua dogmata fpeélari, fed ex Traditionibus non feriptis, quas ad Apoftolosauthorcs refe-rcbant.Nos ex folis Scripturis de fide ac religio nenoftraftatui amp;nbsp;iudicarivolumus, adcoque poftulamus: Ac damnamus Pontificios, non ex apertis Scripturæ fontibus, fed ex profundo ac tcncbricofo T raditionum lacu partem fuç religionis longe maximam haurientes.

Acnefim longior multis aliis recenfendis» bine cuiuis facile patere arbitror,iurc-ne an injuria,in nos accommodes ca quæ veteribus hc-reticis olim ab Orthodoxis Doóloribus ob-

iedafunt. Quarc licet tibi videarispræclarus Chronologus dum initium noftrç Ecclefiærc-adannum.i5i7.(tu inquam,cuius Sodalita-’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tis incunabula vixtringintaannosattingunt)te

ifthæctuatemporum monimenta fcfellerunt. Namctfifatcor,annum iliumfuiife amp;pcrpc-tuo futurum Ecclcfiæ Romanæluduofum ,ac propterca nigro lapillo ab omnibus Monachis notandum,ad ipforum ignominiçae dcdecoris memoriam fcmpitcrnamifalfô tame,mi Chronologe

ASSERTIONVM POSNAN. 97 nologe,noftrâ Ecddlirn co dcinum anno cœ-piflc commémoras. T une enim Ecclcfia, non nafeens, vtiexiftimas, fed tandem aliquando c Veftris tenebrispaulatim emerges, vocem libe riorem cœpic mittere ; née nouam religionem inuexit, fed fe veterem adeóque priraam Euan gelicæ veritatis doélrinâ amplccti profelTa eft; vobis quidem, fateor, nouam, atquc iis omnibus qiiibus crroris vctuftas,cft veritas.

Sed iam audiamus quemadmodum Prote- lyijfertorjfe ftantium Refponfioncsrcfellas vt te refutatorê ^»»ßones refutcmus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Prateflat,um

Rcfpôdcnt,inquis,fuâEcclefiam fempcr fe, quum Scripturæ autboritatenitatur. Bene narras; ac velim ex te audirc, ccquid in bac ref-pófione defidcres. Addis poftea: fed dicunt fuâ Ecclcfiam latuift'e incognitaiamp;'obiicis hos Seri pturæ locos: Ciuitas fuper raontem pofita amp;c. Itcm,vt luccat omnibus qui in domo funt.amp;c. Rcfpódeo,Teadmitterc ilium errorem qui in ^^^ertar arte differendi vocatur petitio prmcipij : vis c-nim,Ecckfiam non polie dici antiquam,nifi per in clarifsima hominu luce verfata fit: quod amp;iam propofuifti , amp;nbsp;iam à nobis refutatum eft: nee tibi in fchola difputanti luit bate Anti-quitatis nota cum fuperiorc nota claritatis con fundenda : aut certc principiö fcparandæ non fuerant.Verum,age,te tua repetentem ac con-fundentem nihiloniinus rcfcllamus.

Quum vna fit vera Ecclcfia amp;nbsp;non pluies, qnotics aperte Iplcndct doctnnæ veritas, to- nbsp;nbsp;nbsp;fa,t can

fiam fuifle confpicuanii Qtium autem (vt fcrc fit ) crroribus opprciÏa veritas,ab hominibus fpreta,rciflaque dclituintuin noftram, hoe cft, veram Ecclefiani delituürcaffirmamus. Nee te iuiiant Scl ipturæ loci à te citati. Nam quandiu Apoftolilueem Euangelicçprçdicationisjtan-quam ex alto monte, Gentibusomnibus pra:-tuleruntiatquc adeo fideles omncs,tum purita-te doclrinæ, turn etiam morum integritate re-fulferunt: tandiu ciuitas ilia fuper montem po-poiita cmtnuir, neque potuit latere. Sed poft-quam hominum fuperfiitio, ambitio, auaritia, ignorantia amp;nbsp;quæ funt ciufmodi, tanquam Ba-bylonij, ciiiitatem illam fanclam euerterunt: Uim collapfi illius ciuitatis lapides (rt cum Pfal te loquar ) nihilominus ferms Dei placucrunt, amp;nbsp;illiuspulueris miferti,eiusinllaurationem af fiduis votis ac lacrymis à Domino precati funt-Atque vtad alterum locum Scripturæ venia-

musiluccrna (quam AthanafiusScripturam fa-Aditer.Aria. cram expofuit) feraper quidem lucet:verùm iis qui in domo funt, inquit Chriftus, hoc elt, iis qui in vera Dci Ecclclia remanent. Nec necefle cftjVt lucerna domum illuftret,fcmper eius lu-cem foras ernitti.

olntilioSy- Atcnim,inquis, fequeretur Ecclefiam Chri-re/êlftianamefTeinfcriorë fynagoga. Primüm fi de Ifraclitis loqueris, certum efi veram eorum Ec elefiam læpe delituiffe, vt ex hifioria ludicû amp;nbsp;ex Prophetis(id eftfub Rtgibuslmanifcftûeft. Si de ludæis loqueris poil Chrifti refurreélio-nem miferè vagantibus: fi quam hîc tu prçftan-tiam

ASSERTIONVM POSNAN. 99 tîatn collo cas, fruere tua ilia præfi anria. Malo enim crcdcre Nazianzeno qui ccnfiuit IudæosZ?e fait a-ertc Ce J columnain æneam in q a fummumDci iudicium incifum,amp; infciilpcum pofteris o-mnibus exhibetur. Qiianquam doâiffimis illis afleutior, qui hoc etiam ad Pauli Prophetiam quæextat in EpilbadRom.cap.ii.fpcclareexi-flimant. Verumtatnen Ecclefiæpræftantiain dog natum veritate conftituenda eft,ac proin-de Chriftiana Ecclefianon poteft efle inferior Synagoga.

Sed alio etiamnum modo raciocinaris. Eccle pu^nta hf-fia,illa latens,(inquis illudens) fi fidem fuâ non ftrtorufolui-profitebatur, non erat igitur Ecclefia. Et quia tu publicam profeffionem , quæ in omnium o-Culis fiat intclligis: quomodo id tâdem probas?

Imo verb prçftat in te retorquere tuum hoc ar- ^etan^uetur gumentum, vttead incommodum adigamus, hoc modo; Ilia feptem millia virorum quæ non flexerant genu idolo Baal, aut fidem fuam pro-fitebanturjaut non. Si profitebantur,quomodo illos non vidit Elias?Si non profitebantur, non erant igitur deEcclefia, ita quidem ratiocinante AlTertorc : fed Apofiolo contradicente, qui - _ ,, ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’Il nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 T' i

Communicabat ilia Ecclefia latens cijm ido-lolatris,inquis. Miror,mi homojquônam tan-commianira^ dem modo Ecclefia ilia quam tones latentem'‘(»-appcllas,adcö tibi fucrit cognita, vt quid illafe^quot;^^^'^''’^'^quot; ceritamp;quomodo fe geflerit tam accurate no-bis explices.Silatuit(vc viciflimtccura agamus

Dilcramate )qiiomodoca nofti quxfecerit ? fi non lacuit, quid habcs quod obiicias? lege quæ EzeJi.S. «ÿ'fcripGt Ezechiel de fidclibus qui dolebantge-5’ mebantque propter idola Hierofolymæ,adcô-que in medio tcmplo collocata : quos quidem omnes Dominus obfignari iuffit, nc perirent: ac difee,Domino fatis conllare, quibusrationi buSjCtiam in maxima return pcrturbatione,fua Ecclcfiam conferuet. Atque vt definas tandem Ecclefiæquam latentem per ludibrium appcl-las , illuderc, amp;nbsp;quam vos Monachi vehementer doletis efle patefadam, 8i libentcr velletis perpetiio dclitcfcere amp;nbsp;cfleinutilem (nehanc obieótionis tuæ partem, vidcar prætermififle) audi qiiidnam de latente Ecclefiafcntiamus.

De Ecilefia Quum errores Pontificij longé,larcque vni-Mtefctnte. uerfum propc terrarum orbem occuparent, nec veri Ecclefiæ friiâus, immö nee vera qui-dem folia palam extarentidicimusciim Scriptu ra, vitalem fuccum in iphs radicibus hæfiire;

Mattb.iS. Chriltum duobusctiam aut tribus in ipfiusno congregatis adfuificiDcumqiie fuam Ec-clcfiim in deferto commorantem habuiflc,ac

Depaenit. fua virtutc fuftcntaire.Dicimus cum Tcrtullia-no, ctiam in vno amp;nbsp;altero Ecdefiam fuiflé.Di-Pf-iii- cimus cum Hicronymo, Ecclcfiam non in pa-’ rictibus, fed in dogmatiim veritate confiitifl'c. ffexaem. /. Dicimus cum Ambrofio, vt Lunam, ita Ecclc-fiam deteftü habuilfc, ortum fiium, hoc cft,in-ftaurationemfiiam cxpcétantem.Deniquecum Auguftino dicimus fub Pontificiis paleis fru-nientura Dominicum fuilfe conferuatum.Quç ü tibi

Porto quod profcrimus aliquot pios doÄo- Dtp^s writ res qui iampridem tcftati funt fe Romanam Ec »a»» olm in clefiäiinprobare) cuiufinodi fucre VVicleffus. loanncs Hus,Hieronymus à Praga amp;nbsp;aliquot a- 'quot;/“'S®“ t lij(hanc cnimnoftram refponfionem etiam rc-fclledamaflumpfifti ) nonid eo dicimus, quöd in illis folis vniuerfam Ecclcfiam coftituamus: fecUioc volumus, Ecclefiam in mediis Ecclcfiæ Romanç tenebris pios illos viros,ceu quofdam radios, emififle,quibus tcftarctur fenonefie plane veftris illis erroribus extimäammeq; du-bitamus multos alios tum extitifTtsquicum illis Veram doftrinam ampleßcrcntur;vt nos etiam calibentcr admittimus, quæ illi ipfi iuxta Dei verbu protulcrunt.Qiiinctiara nullum extitifie fcculü parati fumus olledcrc, in quo non extite rint qui veftram pfeudoEcclefiam coargucrint.

Denique ftultu eft quod vna cum prçdicatio ne, Sacramentis amp;Difciplina, requiris etiam vt Synodi habitæ,vt templa cxtrucia,vt fcholæ p'jblicè conftitutæ fucrint ad conficiendam Ec clcfiam : ac miror tèfcholas, præfertim vcftræ Sodalitatis , non etiam numeralîe inter Ec-clefiæ notas. Atqui, mi difputator ( qui Prin-cipiumfaîpius à tc pctitum,itcrum rcpctis)hæc repugnant:Ecclcfiam dclitefccre(qua de renuc AjJerMw«; nobis fermo eft ) amp;nbsp;in Ecclcfia publicas laabcriPquot;.ï’'‘'»“^' condones,pu blicè Sacramenta ccllt;.brari,amp;rc-liqua omnia fieri quç tu commémoras: tui ccr-te ac tuæ quæftionis oblitus. Cætcrùni dum ais

Pf Cathali Gatholîcum idem (ignificarc ac Papiftam , vt I« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conueniat qui Romano Pontifici fubiedi

Ety‘^olog*alt;n vcteribus omnibus fartirulari^ jncognitam amp;nbsp;iis contrariam qua: dixit Paulus bmftmul. Corinthiis,qiium illisfeclarum nomina inter-i.Cfr.i. diceret. Scd quia Papiftæ vocab lum tibi arri-det, cenfeovt depofito Sacrofafto Icfu nomine ,quo vos ad fedæ veftrç infcriptione abuti-mini,nonaliterdcinceps voecmini, quàm Pa-piftç. At nos Chrifti^orum ac proptcrca verè Catholicorum nomen,cum piis amp;nbsp;Chriftianis omnibus, conftanter rctinebimus.

‘Apasîôlîct nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dtfeernitur, eß jlpofioltcttappeDa^

apptllatM, tio;^uam Proteßantiücætui »mUh rattoue cogruertt btcedanw effiiietttr.,acproi»eieiiiudfe^uetuftean-dent nec Ecclefit poffie nomtne inßgntri, Sed neant~ hfguitttte vocahuli ijttißjUitntfßlaturßciendum eßt ‘ dnm Ecclefi/ty Apoßoltct nonten trihutmtUt Patriarche aut Prophete nos haud qua^ua, excludere:

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j^edificata enim Eccltjia eß fuperfttndamentum

■^poflolorum^Prophetarnnf.^ tjuod^poßoltiant faElum orbi »ttnetarunf, ProphetafntHtu alttjuado pradixerunt.

a?fom 10.18. fetturautem Apoßolica ■, tum cjutaab xtpo-ßolts-per varie orbtspartes promulgata eft *

ASSÎRTIONVM POSNAN. lOJ (i»om»em enim terrain tMuit fo»uf eigt;rum)t»m e-tiam, ejuia Apo/io/tca do3ri»aprimisfideltbus ttb ^fdem tradita -, in Eccleßa perpétua fucceffo- eco»~ feruata eß.^ttjue hincßt,lt;^uod vntca viaatejue ratio, ejua Eccleßa tam ^pofloltca-nefit cognofiatur, Eptjioperum at^ue Pafiorum i» eadem doiînna per petuafucce/sio cenfeatur. Q^d t^uit Patres opttmg animaduerterentiab ktreticts omnium atatum at-^ue temporum earn diligenter expetiuerunt. Et inter cat erosprimu/Tertulltanu)^,Edant,tHlt;jutt,ori-\,Lii.iePTt gines Ecclefiarum Çuaru,euoluant ordinem Epifco-porum, itaperfuccefsiones ab inüto decurrtntes, vt primui ille Epifcopus alicjuem ex yîpoftolif vel Apo fioitcii vtris, ^ui tamecum ^pofiolis,perfieuerant, auüorem hahuerint,^antecefifiorem.

H Fquot;(«lt; 'cejligtis ç^eius dtficipulw maguuiille\iß^aguHm Cyprtanus tnfiflens,contra Nouât tonos argu ante meJ.

mento à juccefsionededuElo vtitur. St enim,inejutt, 'oHerefii'ji, apud Nouattanum efi (Ecclefia) apud Corne/tum^^^^‘/-P.omanumnnn fiuit,aui Fabiano Epifcopo légitima ordtnationefiucceßit.Iaem facit^ Epiphantr^e ipfós- Dmaù post ijue Romanos Pontifices enumerat.Idem^ Auguflt- tom-?, nus.Numerate Sacerdotesprimo,ab ipfa fede Petri, amp;nbsp;in ordtne tUorum PatrumquisciiiCuccefferttvi-'^i.^,.- ‘^7^’ J adi. rL à 'T ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;! ■ f' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dp.tund,

(lete. abbt“^ , Fenet tnquit me ab ipfa Sede 4. Petri Apofiob , eut pafcendai oues fiuas Domi- .taontra nua commendauit , vfquc ad prafentem. Ep fco-^‘‘’'quot;“quot;-Jgt;‘ttum fuccefto Sacerdotum . Idem Opratust^r^i'^^“quot;/'''* tdemdenique antiquilftmus^, Irenatss : quorum„î'„so.‘'‘'^

vtrilfue Rom.Pontif.ad fua vft^ne tempora recenfè'-tos', per hanc demum [uccefftonem omnes co»fa»di Hareticos c/arijfimè doce»e.

Ec autem ejuüitafe habeant, videant ad~ uerfarij,ejuo iure Catholicos^^ui de perpetua~-tioue Romauorum Pontificum iudefejfäijue noua velttti^obolü fuccretio»e,aternài^uet vttta dicam^ a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;videant

EccUp. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cSfentaneecum^ TertuUianopetamtUt

bEikt.ctn- Optato MileuitanoyVt fuarum Cathedrarum origi tra patmet, nbsp;nbsp;nbsp;ofiendant, quifibi Eccleßam Sanblam vendi-

Proteßantei Ç* Ed calumniari neceffe eflyvbi aliudy quod pro fe eareat fiKteJ afférant y non occurrit. Neque enim tn ipforum Ecclefisy quis cut ftccefferit, valent demoßrarcyfed Lutherum primum f^Kitembergay Caluinum Ge~ neua, Oecolampadium Bafilea exortosfateri cogun ». Lib J Ep (t^fytjui omneSyHemint fuccedentes d fetpfls ordtnati 6.ante med. funtyVt de Nouatofcribit^ CypriantUydefe nafct vo b ZL.i.tontMlueruntyVtde Donattßu'^yOptattuloquitury Cf pro Parmeniam. i^dead Ecchßam pert mere non poffunt.

a E.i.fofi/M A T)eo Lutherifucceffioniy iUud eiufdem^ypul-Parmen. nbsp;nbsp;Jf\^chernm'equadratyvbtfuccefftonem Adonten

ASSERTIONVM POSNAN. I05 ßum Rtima comemorat, efua Clandianw Lucianot LucMnw Macrobto, Alacrobitu Encolpio, E»col~ fttu BomfacioyEonifactUi E'tblori Garbenftfuccef-fit: ipß antem Equot;tElor, necateÇe altejuem tüteßcdijfe monßrarepoterat,nec Cathedram alicjuam^raß pe-ßtlenti^toßendere.E't enim erat ibt KtEiorfihntß»e patre,tj/ro ftne principe,difctpulmfme Adagißro, fe ^uens ftne antecedent e,inejutlinM ftne domo,hoffies fine hofipitio,Paßor ftne grege. Eptfeoptes fine populo^ fitcP’KttembergaLutherus, Baftbea Oecolampa~ diMi,Geneua Caluinm, çft-ahbialßvbtparüm nuL li ante federat,vt KP'itembergA, •velft altqui vt tn altü dttabus 'vrbtbtu,etiam tum, cum ipfi fe ex Ec-clefiaproripuerunt, Ept/copi Catholtci,ejut .Apofio- ' licis virisfuccefferant,refidebant,^ etiam nuncfe~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j.

nonpoßunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ante nudtä.

SEdaiat^,homines,fiDiis placet,ingenioßßuc. • ^^ain.14, ceßionem Paftorum tum demum veram Eccle- r”^“'

tineatur. Q^fi vero vel nos tnprafintiayvellonge ante Patres, ejuihocargumeto fuceeßtonis perpetuo vßfunt, veritatemfidei à fucceßione Epijcoporum fitunxerint. /llud interim certum eß, Epifcoporum fuceeßtonem amp;nbsp;Paßorum ad vera Ecclefia confii-tuttonem recjuiri, cjuamuis fola non fußiciat, adeo vt vbi ea défit , ficuti tarn apud Proteßanses deeße conutctmns,ibi vera Ecclcßa refidere, nulla rat une '■ ^ueat.

NEejue eKim vera doElrtna abfcjue doEloribu« confiflere, neque ones abfejue Pafloribtu langt faltemtemporefuferejfe valent. Chrißm enimde~ iphcf. dit Paflores DoElores, ad adtficationem corporit fut^donecoccurramm omnes in vnitatemfidet ^a-gnittonü Ftlij Det. Et fient eutaxia atejue ordain regno abftjue Rege, amp;nbsp;legnm enfiodta ahfiifue Principe durare din non pot efl, ita nee in Ecclefia Hie -rarchta iliaprorfiw Ectltfia necefidria, nbsp;nbsp;nbsp;doHrina

int egrit M,at ijne incolnmitM, abficjne Epijeopis confi fterppoteft.Nonfiectu ergoproteflantei,fifibt Eccle-fiam vendicare volnntyhanc Epifeopornm fuccefito-nem,ijnàm doEirina vera ^Euangelicaperpetuam integritatem{tfuam vaniflime Ó'fa/fifl'imèfi habere iaHttant )probare debent.

/» Ectltfia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;neautent e/nodfietjuitur,?^ in Ecclefia Ro~

(tfintPafla^ Ponttficnmfnccefiione , doürinei drfidei integrita-llrinT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;idtprorf u abfiejue ratione negant)perntan

ßjf^ oftendamM.Acprtmum ejnidem,lt;juontamEc-clefiam Romanam fidern mntafie aiunt, nbsp;nbsp;nonam

doHrinam nefcio tenant etnt loco finbflifuiffe, dicant oportet, ijno idpotifftmum temporefaHum efll ejnû hnitu mntationù dnxfnerit atqne an^or?ejnanam pottff'tmnrn dogmata à commnni Ecclefia fienfin abhorre tia dtfieminancrttlejuii HU Haretteopro Eccte fia Cathoheafie oppofnertt,lt;jnefijinodw,lt;jua collatio cotra ennde coatlafitl vbi vixertnt turn relt^ni Ca

ASSERTIONVM POSNAN. 10/ tko!ici,in qmbm templtiperorbem fua myfleria ter egerint'i

Qf- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;repelil. con

fute omtita atejuejtngMla i» otnni fidei muta-tio»ey^ prafertim à primariis EpifiopUfijua b contra les Romanos Panttfices femperextitijfe »o» negant, demonßrare neceffeeßy neminem obferuaßepra-ter hos noßros Proteßantespernurum eß-. ejut tarnen capt.ß.ibyl. tantum abefl^ vt efuiccfuem veri obßeruannty vt alij i» hancre/tgionts Chrißtant[yt eos omittam^ejut ab tp £a Apoflolorii atate defeHtone atciptunt) Eclipfim ante^QO.ant^oSyalijante6oq.^ alyante^iooo.fm in Pr»-id eßcirca Gregorjj tempora^ (C^ tdeo eum Adelan- phetat minothon in Oratione de corrtgendü Studiie pereuntis ‘j Theologici praßultorem.Calutntn'^lib.^.cap 17. f. OfZ-tiltimum Roma Epifcopum vocat'ieuentßeautu cu tdit.t.

QKa fententiarum diuerßtas plane falßtatis pexm in K-argumentü eß. Hoc autem de Gregonoy ^uä fin Eecleßa, improbabtlefityijuu non videt?Nam certe eitutem ^^lt;*»(11X1 in pore aut nulla in terrss Eccleßa fuit^aut ea cum G re gorio communicauit,ut abunde hejuet ex Eptßolis, ctn, cjututpfe ad Eptfcopos orbis tottWyOnentUy Occt ftprp t^9. dentiiyAfrtcayHißiantityGalliityadngliity Italiade- Cnlmn.t.i. dit, ^ua vnamfuiffetumin orbeßdem abunde te-flantur, cjuum nullm eum de vlla prorßu hareßno phthp. l. do tarit. Sed fanflißtmum vtrüomnes cofeßifunt^ydr ßctlefia.

atttem poßea hxc mutatiofuhfecuta non imamfefiuf» ejuoijueefl. Nam cttm eodem b i--4.Ep. GftQono Romanam fedem omnium Eccleßarum

f* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;If.

cz.i.£^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cofjfeja jHfjty vt^ palbfint A Rom a,

£p.4z.tota. tinagtnesfiacŸM,lt;^Ha in Ecclefiufiunt.,frangi non de lt;i E-7-Eptfi. herefignum ‘ crucu^^aejuam benediHami.peregri-fL.i.Diai t *^‘*f*9nes.iÂiiffdrum •*Çolennia ^fiacrificto, ',San[li ïo.in mod., moniales non nubere^ Jenes culpas igné purgatorij le f E.x.Dial. uari, Sandos inuoeandos, amp;nbsp;alta omnia dogmata^ e.ii^infine. gbtjua Haretici Ecclefiam defiecifiecalumnianturf aberrare.ejua tarnen fi in Gregorio hais L it.epifl. ^tfies nonfuerunt, necin nohis profeElo huiufimodi S7.p»Pmtd. cenfiebuntur. Non igitur Ecclefiafidesmutatae^if i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ecc/efiam egrejfihex Ca

Apaftoltceap '|-ji demiim Ecclcfiaquæ Apoftolicaappcl-«4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X2(latur,hocc(l,ab Apoftolispromulgata amp;

«èA/feM.pro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ciodriiiam perpétua Epifeopo-

doftrina fine doótoribuscófifterc non poteft. Eph.2}.. Chriftus dedit Paftoresamp; Doóloresad ædificationem corporis fui.

Minor eft in prornpta,quippe qnum R.Eccl. cotinuam habest Epifeoporum fucccfftoncm. Nee veritatem fidei ab Epifeoporum fùcceffio ne ( q tæ quidem folanon fufftcit ) feiungimtis. Hac fuccefftone carent Proteftantes.

Si dicant,Rom. Ecclcfia Apoftolicam fidem mutade, doceant igitur quo tempore ,quo au-thore id faftum fittin quibus dogmatibus defe-ccrit ab Apoftolica dodrina, quæ Synoduspro pterca congregata fit. Siqui fint qui cxiftiment poft tempora Gregorij illam defeftionem coc-pifte, confiât Gregorium candem fidcmagno-uifl'e,quam hodic Ecclefia Rom.profitctur.

fucceffioc fufe difl'eruimus,vt ea perfonâ Epifeopis Pontificiis dctrahcremus, quaperpe ram affumpferunt: idcirconuncpauciscótenti crimuSjtâtûmqlie hac de re difturi fumus,qu3n turn fuperior argumentatio poftulabit.

Primùm omnium Pontificios dcmiroradco Ecdef. fidenter Epifeoporum fucceffionem , inde vf-

I *■ n ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-I rl ■ r

que ab Apoftoiorum tcmporibus, (ibi vcnai-cantcs,qui tarnen nunquam adhuc probarc po-tuerunt,ncc vnquafaneprobabunt, Epiftopo-wim gradumquo nunc illi vtuntur, Apoftolo-rum temporibus in vfu fuiftc, vt Epifeoporum

fcrics ad confuetudinis, non ad Apoftolicac în-ftitntionis fucccffionem in cos fcrio fitrcfcnn da : qua de re piuca cjuædam paulo poft ctiani crunt nobis dicenda.Sed vt iftuin Epifcopalem graduin iftis largiainur Apoftolicæ id cft diui-næ ordinationis cffe, amp;nbsp;plurimum tribuendum pioruin Paftorum confenfui aliquot feculis continuato ; ncgamus tanicnfueccffjoncm hâc dici pofte eftentialein Ecclcfiæ iiotam. Quis e-ni en elfe potuit huius nota; vfus in ipfis nafcen-tis Ecclciiæ primordiis, vndecumq ie tandem illain inchocs? Et tainêiam tum Ecclefiam tfte oportuit fuis effentialibus notis præditam : ex qua verèpoflTet at adukerina dignoft:. Rurfum ergo vanus hic Aftertor cfle deprehê Jeris.Nue argumentum Afliercoris examinemus.

Maior habet duoserrores. Vnuscft,quôd dcfinitjcam demum cfte veram Ecclcftam, q 5æ Apoftolica appcllatur:quum potiusjelfciquàm appellari Apoîlolicam dicendum fucrit. Aker error in eo eft, quod Apoftolicam Ecclefiam earn efteftatuit, quæ doftrinam Apoftolicam perpétua Epifcoporûfucccftîonc rennet. Nos autem fatemur quidem cam eftfe veram Ecclefiam quæ eft Apoftolica, hoc eft, quæ doétri-nam in Apoftolicis fcriptiscomprchéfamcon-ftanter rctinct;fcd Epifeoporumfucccffionem, quam Aftertor vrget, cfl'c quoque ncceftariam, pernegamus.

A.ffenoriiex Iam cius probationes cxcutio. Primùm,re-catiuntuy dit ad fuam illam cantilcnam dc hærcncisolim refutans quam nobis candera pcrpctmi canit.

Veteres, «iquit, continuam Epifeoporum fucceffionem hæretjcisobiecerunt.Rcfpôdeo, Rejfonfioai fucceflionetn Apoftolicç doftrinx fuiffe hærc-ticis obiedtam, quam quidem Epifeopi ab Apo ftolorum teporibus, cótiniia fucceffione, con-feruarunt.Ergo,mi AlTcrtor,idcm quoqiietibi actuis Pontiheiis faciendum , aut certè huic e-xemplo Veterumquod profers renuntiandum eft. Earn fuilEd veterum mentem pcrfpiciium eft ex his corum verbis. Vndc cxtianci amp;nbsp;ini -mici Apoftolishærctici ( inquit Tertullianus) De Pre/tri. nifi ex diuerfitate doftriiwe, quam vnufquifque

' de fuo arbitrio aduerfus Apoftolos, aut protu-lit,aut recepit? Item.' Pcrcurre Ecclcfiasapud quasipfx adhuc cathedræ Apoftolorum præ-fidentur, fonantes vocem amp;nbsp;rcpræfcntantes facie vniufcuiufque : Et,lis presbyteris obaudire Oportet (inquit irenæus) qui cum Epifeopatus 45. fucceffione, charifmaveritatis certum, fecun- amp;nbsp;44-dùm placitum Patris acceperunt. Itcm:Adhæ-rcre oportet iis qui amp;nbsp;Apoftolorum doéfrinâ euftodiunt amp;nbsp;cum Presbyterij ordinc fermo-nem fanum amp;: conuerfationem fine offenfa præ fiant. Ac ne longiùs abcamus,fateris ipfe,folaip fucceffione Epifcoporu non fufticcrc,nifi fimul adfitfidci veritas. Nos igitur exipfis Veteri-bus,adcôq; ex teipfo,in tcipfû ita concludimus.

Ea demû Epifeoporum fucceffio , quæ fimul77fMr.j((rH(T habet fidci veritaté,eft nota Ecclcfiç(vt veterts Aj?.-«'-nobis obiccli cenfuerunt, amp;nbsp;vt Aflertor ipfc a-guofcit, à veritate côuiéfiis acproindc fuanon iam afferens fed deferens. )

Qnare Epifcoporurn Pontificiorum rciccef~ fio non eft nota Ecclcfiæ:Negas argumenti no ftri aflumptionem? Ergo de ipfius veritate vclfalfitate prins inter nos difeeptetur, quam adiierfiis nos qiiafi probata eo de quo quæritur, aduerfiiin nos argumentum eoncludas.

DedoSlfimt Verumcnimucro(inquis)dolt;ftrina fine dolt;fto firDoduri- ribiiseftcnon potclh Et Paulus ait, Chriftuin dedifle Paftorcs amp;nbsp;Doclores adædificationcm corporis fin,nempeEcclcfiæ. Ita eft,mi After-tor. Id enim poltulat ipfius rci natura, vt do-élrina efl'e non poffit,nifi lint qui doceantur,ac proptcrca,qui doceant. Et hanc turn doclrinæ» turn dodonim fucccffioncm, in gencre nos e-tiam (vt pauloante dixi) probamus,amp;aducrfus VOS ipfos profcrimus. Sed qim earn ad Epifeb-pos reftringas, tibi quoque probandum cft,fo-losEpifcopos fucccffioncm vifibilem amp;nbsp;perfo-nalem habcntes(nam de illafucceffioncloqnc-ris)Ecclefiæ doeftores efle polfe. Atque hic rur-fiistc deprehendoin Pctitione principij, qui error tibi familiariscft. Etcnim Ecclefiam elfe non pofte fine vifibili amp;nbsp;pcrfonali Epifeopo-rum fiicceffione , eft diccre Ecclefiam fein-per efte confpicuam amp;c femper in ilia Claritate vcrfaridcquaanteànobis difputatum eft. At nos ftatum exteriorem Ecclcfiæita diftingui-mus, vt dum nobis apparebit fuis partibus con fias,turn dicamusvigerc in Efclcfia Paftorum legitimam fucccffioncm :fed collapfoextcriorc Ecclcfix ftatu,dicanius fimul intermiftaefte Ic-g'«-

ASSERTIONVM POSNAN. IJJ gitimam illam Partorum fucceffionemulioqui non collapfiis effet ftatus exterior Ecclefiar. Qn/d ergo fieri dicemus quumEcclefiaj quoad eius fieri poteft , opprefTa ac propemodum c-uerfa eft ? Neinpefvt feriptû eft in Apocalypfi) Ecclcfiam in deferto amp;nbsp;in folitudine conftitu-tam ali nihilominiis aDeojquia non patitur vc-ram doftrinam in Ecclefiajquâtumuislicet de-litcfcente, intcrniori. Ex quo fitvt Ecclefiain folitudinem redaétafuoshabcat doélores,licet ipforum non fit ca vifibilis 8( pcrfonalisfuccef fio quæ confpicitur in Ecclcfia vifibili quandiu ftatus eius exterior durât. Non enim Dominus alligaturifti vifibili Epifeoporum fucctffioni» qui poteft ( inquiebat loanncs ) ex ipfislapidi-^ bjsexcitare filios Abrabamo. Quarequuni ita^** ratiocinaris, Semper funt dodtorcsinEcclcfia; Ergo vifibilis amp;: pcrfonalis Epifeoporu fuceef- . fiofemper eft in Ecclcfia tpcccasTTWf« Ttïvi/S/nt, Caufa tui erroris hæc eft : quod non diltinguis inter rem amp;nbsp;modum rei.Sunt cnim fempcr do-(ftorcs in Ecclcfia, fed non femper codem modo.Itaq; noli obfecro locum Paiili PótificiisE-pifcopisaccómodarc. Nam Paulus loquitur de Veris Paftoribus amp;nbsp;dodoribus,no de iis qui di-cutur quide Paftores amp;nbsp;doftores, fed non funt Exjgt;tndltur niü'tfttndftut. Sic enfin Paulus:Dominuÿ,inquit, f««» /’'»«i». dedit Paftores amp;nbsp;dodorcs ad coagmentatione Sandoru, ad opus minifterij, ad edificationcm corporis Chrifti:nêpc(inquit)nccircûferamur omni veto dodrinç nequitia hominû.Tui ante Epifeopi neqjpafcunt, neq; docet,nec Ecclcfia

ædificat, nccvllum opus minifterij nc fummis quidem digitis attreélant. Non-funt igitur ex eorum Paftorum numero quos Chriftus dédit. Qiiinetiam vos Monachi qui docendi partes in Ecclefia Rom. (fine vlla légitima vocatione, ne ex veftris quidcm dccretis)vobis arrogaftis, Sâélos non coagmcntatis, fed quatum in vobis eft difccrpitis, ipfamque Dci Ecclefiam libcn-* ter eucrfam vclitis,nedum çdificatâ. Et in caufa cftis cur magna hominü pars fluduet, amp;nbsp;quo-uisvcnto doélrinæ circunferatur, quippe non adhærens verbo Dei,fcd fequens Humana commenta amp;nbsp;vcftras illas Traditiones,quibusvc-ram dodrinam corrupiftis. Atque hçc de Pauli loco à te citato amp;nbsp;nihil ad caufam tuam pertinente. Q^amobrem(vt locum hune concluda-mus) vnum ex te quæro, mi Aflertor: An Epif-coporum fucccffio,de qua difputas, poffit à fuc ccffionc dodrinæ Apoltolicæ feparari, nec ne. Si feperari potcft,quorfum igitur nobisillani obtrudis, qui fuccefîionem Epifeoporum à fuc ccflionedodrinæ Apoftolicæ fcparatam ipfe-raet fatearis non efle notam Eeelelîæ ? Si non poteft feparari: Ergo Ariani fuerût vera Chri-fti Ecclefia, quandoquidem vifibilem Epifeoporum fucceffioné habucrunt. Idc dico deDo-natiftis amp;plcrifq; aliis veteribus hæreticis qui in hærefin ab ipfis fuis Epifeopis abdudi funt. Itcm,fcquitur Grçeas Ecclefias (quas vos Pon-tificij damnatis) elfe veras Ecclefias, ac propte-rea à vobis damnâdas non fuilfe. Habcntcnim iftam vifibilem Paftorum fucccffioncm quod

ASSERTIONVM POSNAN. II5 negate nee audctis nee potcftis.Ex quibus effi-citur, inutile efle tuam hanc de Epifeoporû fuc ceffionc difputatione, cum potius probare de-beasjdodlrinam Eccleliç Rom.efle illam ipfam quam Apoftoji icriptis tradidcrunt,quo.d nun-qua facitis,ac nibilominus femper clamatis vos efle veram Dei Ecclcflam.Hocautcmloco tua, mi Aflertor, atq; omnium bominu confeientia imploro : Quid eft tergiuerfari fl hoc non eft? Manachori Quæritur inter nos de vera Ecclcfla. Ecclefiajn tergiuerf^-Rom.efle veraDei Ecclefia affirmatismos nega t'»-mus.Eam demij efle vera Ecclefia quæ doiftrinâ Apoft.rctinct,affirmamus: nonegatis: Ecclefia Caw/a/fai». autê Rom. Apoftolorum doclrinam conftätcr retinuifle,affirmatis,nos quidé idpernegamus. Ecce igitur totius côtrouerfiç ftatus:An Ecclefia Rom.rctinuerit Apoftolicä dodrinä. Hoc quü probarevultis,nobis,fcilicet profertisEpif coporum veftrorü fuccefflonemiquä tarne fine dodrinçfucceffione inutile elfe cóccditis. Ob-fecrojcur nó potius ad ipfas Apoftoloru tabulas recurrimus?En tibi inpróptu,quid prçdicarinc Apoftoli, quid docuerint, quidfequcndü, crc-dêdumque nobis tradidcrint. Hue ergo,hue in quam,dcucnicndum eft,amp; quoties vos Clarita-tem, Antiquitatem, Epifeoporû fucceffionem amp;nbsp;cçtcra ciufmodi iadatis.toties, mi homo,di-uerticula quæritis hanc Scripturæ viam com-pendiaria refugictes. Atq; vt id ctiam fit magis pcrfpicuujtuas iâintcrrogatiûculasaudiamus.

Dicunt Proteftantcs(inquis)Romanam Ec-clcfiam mutafle fide Apoftolica: doceat igitur, cutinotur.

quo tempore,quo authorc amp;c. Egrcgiam veró difTcrcndi rationcm! Ecclefiam Rom.ab Apo-ftolica doétrina defciuifle doccmus hacratio-nelSge firmiffimaamp; à tuis interrogatiunculis tutiflima , ncmpcquia Romana P.cclcfia aliter docctquàra Apoftoli docuerint: ac fimul ipforum Apoftolorum doftrinam amp;nbsp;fandif-nma eoruin fcripta profcrimus. Hic autcm exclamans anobis flagitas, vt doceamiis , quo wporcRom. Ecclefiacorrûpicœperit. Quid? non fatis eft, ft doceo corruptam eftc? Perinde facis.mi Afl’ertor,vt ii forte tibi offeratur corpus aliquod ad tabé redaélum, aut fi tibi arbor quædam emortua amp;nbsp;putris oftendatur, tum id ira efte negcs,nifi præcife definiâ quônam tempore,vel corporis tabes, vel arborisputredo ef-fc cœpcrit.Et quia fortaffis hçc fnnilia tibi non placée, Ecce, veftram Ecclefiam vulgo nauiculâ appcllatis : cam nos dicimus corruptelis efle amp;nbsp;erroribus fubmcrfam,qui féfim, ccu per rimas,' infufi funt. Id autcm audes negate , nifi fimul dixero quânam hora nauicula rimas agere cœperit, actibi oftendam primam illamaquæ A» Eceltftt gurtam quæ in nauiculâ influxerit. At cnim Ec-clefîæ corruptio non folet fieri momento tem-poris,fcd paulatim errorcs obrcput,quibus nifi mature occurratur, tandem Ecclefiam ipfani peffundât : quod amp;nbsp;in Regnis amp;nbsp;R.cbufpublicis locum habet,quotics non ab externo hoftc,fcd internis vitiis tandem collabuntur. Nam ctfi clariffima extant Romanæ Rcip. monimenta, difficile tarnen effet pundura illud temporis obfer-

ASSERTIONVM POSNAN. II7 uarc, quopritnùm ca cœpcrit corruptio quam tandé Rcipublicæ ruina confecuta cïhNam(vt ad fupcriorcs fimilitudincs rcdeamus ) fiquis quum fanö cflct ac valido corpore, ióiu gladij femelobtruncatus: fiarbor,vel ftatim excifa, vel impetu cuulfa : fi nauis vno fliictu demerfa fit, tumfanè poterit ipfc temporis articulus annotari; itafiquum beiicfe haberctEcclcfia, fuiTque omnibus partibus conftans florcrct: idu nouse alicuius calamitatis ftatim atquev-vno impetu corrucrct, turn facile effet diem amp;nbsp;horam, ipfam obfcruarc.

Sed ea res nunc inter nos non agitur, Fatc-inur cnim veftram Ee'eiefiam longo temporis progreffii bunc tandem errorum cumulum cx-truilfcjquo vniuerfus propctcrrariim orbis op preffuseft. Et fi teftem quæris, Paulum ipfum adhibeo, qui quum Apoilafiam illam logcgra-uiffimam prædicerct,iam,inquit,peragitur my ftcriii iniquitatis. Qi[od idcirco dico,ncpoft-bac fomnics,nos Ecclefiæ Romana? corruptio-nemexordiri à Gregorio : quern tarnen ineo probamus,quöd in fuis Epiftolis aduerfus Epif copum Conftantinopolitanum, libère prob f-fus eft, cum effe Antichriftum,qui fc vniuerfa-lem Epifcopumappellarit:amp; quaro ille fenten-tiain aduerfus tuos Pontifices grauiffimètulit, ci nos libentiffimè fubferibimus.

Atque hæc de tuorum Epifeoporum fuc-ccftioncjqui ex illius veftri vniuerfalisEpifco pi fontibus profluxerunt.

Thesis LUI I. Quinta £f- Teinta Ecclefia nota ( t]»a etiam adfajteriore ^odo pertinet) eß légitima Paßorii iliaatio AEinißroram in eodevocatio amp;nbsp;ordtnatio. Ne~ niocatia. ^t)im poteß Eccleßa eße abfejue PaßfribttsÖ^E-a Epifl. adpißopts,vt D.docet Cyprianw^ qui Ecclefiam de~gt; Eptfcopo adMnatam.,amp;-^,Hieronj/^ cifer.ranoh. t^nntn ait Eccleßam non eße qua non habet Sa-e EphefeorS^^^^dotes: idquodapertepatet ex Paulo^y quiChri-4 .ver. vlii-ßuin dediße Paßorei amp;nbsp;DoSlores ad cofummatione dz^io li ^‘^quot;^°^*^”*^”'‘P'^^*^*^fl‘'’''y docet,.Seruator^ etiam ' tpßgpitgim Paßoribus deßitutum, neceßario pefire oß^endtt. A'farcenariut inquitßugit^lupus rapityÇfl-di^t^git oues, Eßfcopos autem huiusgregis eße Pa e C-io.-nlßgirespatet ex Ule .AU. adttendite vobis., vni-SpUltusßncluspofuit Epifcopos re Ic.ii.v.xS.^gygTflei'.ç^illoloannti vltimo, Pafce ßues meas.

'■ fr- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘•'■

HI tarnen Paßores amp;nbsp;vocari debent (fl-ordi~ nariS, Neque enim quifquam fumttßbi hono remßedqui vocaturà Deo-.tanqud Aaroii-.^yQiw H Äojx.io. modo^, pradfcabunt ntß mittantur? Ordtnari aute quot;onpoßunt nißillamanuumimpnßtio de qua yipo.-flolns'loquehaturfl quüdiceret.,Afanus cito newini impofuera, adhtbeatur. Et alibi^ *' Nolt nep^ligere gratiam , qua in te eß, qua data eß tibiperprophe-îtamtcum impofitione manuum presbyterß'Sed nec quacunque, amp;nbsp;d quocunque 'adhibila manuum tmpoßtio gt;nbsp;ofdinationi fußtctt ßd ea neceßrio requil

requtrttuTy qua ab Epißcopüßt.quod citm vfus fern Canon, poi-perin Eccleßa conferuat/tj indtcat, tum etiam voca ^nacU bulum illud ( Prasbjfterij ) in loco Fault paulb ante allatoycomprobatyquod cœtum Eptfcoporum Ct^nifi c.4..carihit. care^y Chryßoflomui^y Theophylatlui (ß Oecume-»iui aullores ßunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Homil.i^.

IAm verbcumcertumy amp;dnobisetiam proba-tumßt y ad Eccleßa conßitutionem Epißcopos

Paßores requiri, qutdem huiußmodi, qut à Deo a Zarjo i.' mißßyvocati ^ordtnati legitimeßnttPrimum tllud Proteîlnntes à Luthero Ö“ Caluino amp;nbsp;Proteßantibw omnibus ”gt;‘ßi quartmus: Quiteosadnouam Eccleßamerinedam‘',^ t-oange-

■r ■ nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■/’n* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Prtdt-

riot in •vineam Demini mitt erf. ß autem fi mtßbsi b in a, Deo ijuHem vocatos dicant, turn vlteriat Colleqimgt;rcf iUud tnterrovamM! hxc eorum vocatioatane mifTio^''*“'

I ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;it6i..itAre-

ordtnarta ne'it, anextraordtnarta .• Extra ordtna-riamßreßroderintyVt^-,ßilenty(necjueenim ordina- ntflriGen^ riamfut^e afftrmare außnt) huins/»x mißtonü te- nbsp;nbsp;nbsp;*quot; *

CKm enim lex^^ vet et vnite^ hominù teßimo- a.DtM.ï7.e. nioycitiod Adnerßiu alternmfertur adhiheriß-dem,acmKlto mtntußrendMwßt y vt cuiejuam in fnA cattßi credatur.oportetettmytjut^e à Deo mißum

quot;ß dßerity habere teHtmanium aut plane Diuinumy ^itod fupra naturamßt y aut certè humanum, quod

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiel i» ore dtiorum, aut tnum teflium, aliot^tti uou

Deiuuncim amp;nbsp;Afoflolwtfed Diaboli legatuty {vt ipß Anabapüßarum Prophetm vocanty nbsp;nbsp;Luthe-

fttbb.yhifl- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;opttmoceufehitur.

AP^/^ ejuod Chrifltu Seruator noßer^cjuatuuü vntgtna eßet Det, ucu putaritßtueßeyVt di ceret fe mißuui aDeoPatre,Hiß etiam per miracuUt a ZMM.f {»• nbsp;nbsp;ipßf^ etiam Diuiitas liters*td ipfum comproba

plgt;yl.inl.dt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tam turpiter /apfm eß, tetiesßbicou

Cencord.dif- dtxft^vt ipfum vtuum,Qr eo iam mortU9,dif tip. Lnthtri. cipulospuduent. Qui»*^ ipfefatetur poßpubli-Cechltnm in catiouem fua nouaßdet, iu tpitbtudam fe erraffe, amp;

■gt; tideó-, loriot Ioan. f^io'^euocat^ratiouem hancreddeni,(juiafolta fabri. erat initio,amp;ad tantôt rei tratiandoi t imperitiff-^erhameri.fnfte ^tndoâifftmtu.

DPnit^ue nunejuam Detu ab orbe cendito mißt quemptatn, ejutpopu/um abduceret à foli-eis CO nfu et it rtttbut, tjuoiab ordmartit Paflori-but didieilfent.t^ mérita. Nam ipfe eosconßituerat Paßtgt;resgrfgufni,populi(mejuee(H audtre tufferate Lutherut autem , ita ventt vt abduceret Chrtßiß-deles,ab omnibus Eptfeapit nbsp;nbsp;Paßortbus, ab omni

ASSERTIONVM POSNAN. I2I amp;nbsp;confuetftdtne: vt necejfefiterit, ant »ft/lum fttijfe in mM»do Chnfltani gugts Paflorem ante Lutheri aduentum, aut cjuemadmodum olim Sjnagoga ad Chnftum , tta omnes Chnflianos ad Lm herum con uerti debere : nouamcjueah ipfo fidem nbsp;nbsp;religionem

fitfctpere,^uod nuft^uam in dtutnu Itterit inuenitur. Probent tgttur Lutherus amp;nbsp;cateri {vt Marcioni amp;nbsp;Vttlentino Tertullianus tn Itb. de Prafcrip. obiecit) fe nouof Apoftolos effit, dicant herum Chrtflum deß-cendtjfe, iterum tpfum docuijfe, herumcrucifixum^ I herum mortuum.,herum refufcitatum.Sic enimfo-let Apoflelos facerez dare idis praterea r/irtutem ea-demfigna edendi ijua tpfe. Tolo ighur nbsp;nbsp;virtutes

ßeu mtracula eorum proferri. ALiJJto igituraduer/a-riorum nulla efi.ALod'o ordinatienem qualunamßt^ intueamur.

VBiprimum illud animaduerßone dignum oc~ currh, Hareticot veteres confueutjfe vt pluri

mumhmitari Ecclefiam Catholtcam in ordinatione £piß:oporum,(vt ex^, Cj/priano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Augußino li- a r.i.E/i.}.

^uet} (^idei) à Patribus vno ßolum nomtne repra-henfos ■, tfuod nimirum fuccejßone légitima care-rent.ejua ab j4poßolti dertuaretur, Hareticos autem

modernos vtrotjuecarere, ordinatione amp;'fucctf-fione, acprotnde multo inuerecundius, t^uam vlli vncfuam hareticifecerunt^ Eccleßamfibi vedirare. Cum tarnen ahfcjuehh Ecclefiam rntnime conßßere peße fupra abund'e probatumfit.

SEdneßbtde ordimttioae iLindiantur, dicantf obfccra ^e^uù Lutkerum Epijcopum ordinautt? Caluinum ? ijttit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^MisPo^neranum?

rebc^ttoû vel vnum EpiJèt/pufM dentf^ut iis ma »tsm fwpoß/cnt, vt Eprßepi honorem ajfetjtteren-pur^M^'î”^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dtcertt velaß'.’^nare »eejueantt

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;audtanißbttrd'uiy funttjuivl

fimplicitate tro tipud temerarws conttenoi^fe fine dintna dijpoß-prtlatarum tionepraficiHnhcjntfeprxpofitosßne vlin ordtnatio-ante mtd. lege conflituugt;tt,(jui nemtne Epffèopatssm date, Eptficoptfibt nome» afi'umttnt, amp;nbsp;tllud sjuod altbt i~ b Ltlt.i.Kp. '’^^dfitmeahiNouaitanus Ectleßanon efl, »e ad Magnam Eptficoptu cmtpittanporefi, ejut Zpoßolica tra-ante mtd. dit tone coMtempta, netnmtfiuccedens ajeipß) ordintt tHifß.

Catholtca, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ratione, (etjniab Apofioltsperordi

impro^ natio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poßi/nf, ac ordinationem multo minw reprahe

^tn defmta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eorum Patres , Hujfita, à

tiiSt 'aßßip. Catholicis Epißopis, plttrtbus annis ordtnati fae-otfinih d.Mi runt,donee nbsp;nbsp;Luthero ab hacconfuetudineaMoca-’

tSr minifi. or , di. apudTur 'l-I

fMn.rozifr^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J

TipfiorumaUeiui, noflram ordtnationemplanè legttimam efie etiam verbis demonflrant Anter twtdïp..^9. tjuos efi Andreas ’ Frethubtus, qui hacrationefuo-

rum otdinatioues défendit, tjuod Epifcopt Cathobci illif nolint mantts impenere. Et ante eutn^ Philtp- Apüt-pM idem fe prorfus fentire non obfcurè inßnuauit dit teßatum efe -voluit Lutheranos, libenter canoni- („.7.

vnm politiam, c^uetntum ad ordinàtionem confetua- initio libri tuns, modo Epifcopt in eornm Ecclefoifeutre def - P-t-t-T-nerent.Et idem rnulto ilartw habet Luthertu libro de mifapriuata amp;nbsp;vnElione Sacerdotum.

EA demum Ecclcfia in qua eft légitima Pa- LegitimaPa ftorum amp;nbsp;Miniftroruin vocatio amp;ordinpgt;r«OT -vota tio cft vcra Ecclcfia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tioesroriin»

QuarcEccleüa Kom.eft vcra Ecclefia. ' A/fertore^o Maior probaturcx Çypriano, amp;nbsp;Hicrony-popa.

mo.Et ex Paulo Eph.4. Chriftus dcdit Pafto- Thef.^^. res ■amp; doftorcs ad coiifummationem Sarxfto-rum amp;c.Et ex Chrifto, Merccnarius inquit, fu git,lupus rapit amp;nbsp;difpergit oucs; Epifcopi au- contr-Lnd-tem funt Paftorcs huius grcgis A(ä.io.amp; Ioan. ft««.

21. Pafcc oucs meas. Porro légitima ordinatio debet fieri per manuum impofitionem , amp;, ab Epifcopis;vt patct ex perpctuo vfu Ecclcfiæ,amp; ex bis verbis Pauli,Cum Impofitione manuum Presbytcrij:quod fignificat cœtum Epifcopo- i.rimoütrA. rum: ex Cbryfoft.Tbeopbilaß.Occum.

' Minor cft inpromptu.Nam Epifcopi ab Agt; poftolisordinaria fucccffionc dcfccdcrüt.Pro-

QH’s cnini LiithcrumEpifcopum ordina-uitPquis Zuinglium?amp;c.Si dicant, fnorü Pafto-rum vocationcin e/Tc extraordinariam : debuit igitur probari certo tcftinionio amp;iTiiraculis,vt Chriftiis fuain vocationem probauit.ItciniQui mittuntiir extra ordintm nunquam errât in fua dodrina: At Lutherus fatetur fc in multis erraf fc. ItcmiNiinquam Deus mifit quempiain qui popuknn abducerct à ritibiis quos ab ordina-riis Paftoribus didiciffent. At id fecit Lutherus,amp;c.

HÆ.C nota debuit cum fiiperiore coniungi: fed AfTcrtor nofter feptem voluit Eccle-fîæ notas recenfere, quod fortalîe niyftcriûali-quod in feptenario numero ferutaretur.

Quæ fit légitima vocatio alibi à nobis cj^li-catum eft, bmûlque réfutât« funt Pontificiorû obicâionesifed ca tantum bîc repetam,quæ fa-cerr videbuntur ad folutioncm fuperioris argu mc'itationis.

fftmentatia- j|j yitib;libus Ecclelîis flatum fuum obtinen nu trrores. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PaRoresSd doclorcs ordinari ex

pr.rfcriptis ApoHolicisine quibufuisliceat tc-rtiereSc (inc 1 gitima atq;ordinaria vocationc fefe intrudere in Ecck fiafiiciim minifterium. At vbi ve! nondum funt Ecelefiæ côftirutæ vcl redus illc flatus corruii folum ordinationis no men rctinens, ficutin tota vellraEcclcfiacontigit

ASSERTIONVM POSNAN. I25 ftatus ille corriierit:ibi dicimus,câfieri à Domino Paftorû amp;nbsp;doftorum vocationcm» quam pro iniieftigabili fua fapicntia nouit eflc neceirariam amp;nbsp;conucnicntcm Ecclcfiæ tum confcruandæjtum etia inffaurandæ.Sic difperli poll Stephani mortem difeipuli paflim cuan-gelifarunt Dci fermonem , quos tarnen ad hoc munusclcftos nec ordinatos humanitus fuilTc apparct. Sic Philippus time diaconus faclus eft v/fS.8 Samaritanorüm Euangclifta,infciis Apoltolis. ö” 4-Sic baptifauit Eunuchä quem aiunt poftea Sa bxis Euangtlium limili vocationc praidicaflc: Sic fub Conftantio docuit Alexandriæ Antonius Ercmita;amp; fub Valente Antiochia: Aphra ates, Flauianiis amp;nbsp;lulianus monachi,qui tarnen tune ne in clcro quidem cenfebantur.

Minor plane falfa eft,ac miror fi fine pudore adferibi potuerit. Sed quia fubiicit Aflertor a-liquot probationcs vtriufq; propofitionis: iam nobis de illis agendum eft.

Vt probet Icgitimam ordinationem amp;nbsp;voca «4 tionem Paftorum efle Ecclefiæ necclfariamjno bis aliquot veterum teftimonia récitât After-*'**”*' tor,qui legitimum Ecclefiæ minifteriuincom-mendarunr, ac damnarunt Schifmaticos Ecclc-fiam perturbantes. Atqui vetcres illi teftimo-nium contra nos non dicunt, qui,ftantc Ecclc-fia.legitimam amp;nbsp;ordinariam vocationc m Pafto rum Ecclefiæ imprimis efte ncccffariam exifti-mamus. Ad Veteres autem illos quodattinct, quanuis eitra verbum Dci fuperiorem ilium E-pifcoporum ordinem^in rcoiedium Schilinatis

tn ad (vt inquit Hicrony mus)inftitucrint, amp;nbsp;ita, ni-Tit. Bil talc cogitantes, ianuam patcfcccrint Epif-coporum ainbitioni ( quod probormn ac pio-rum Epifcoporum pace dióiurn velim) tainen Paftores prifcisillis temporibusnon nifi legitime probati creabantur.Et poftquam docendi miinus fufccperant,eo diligenter fungcbantur: nequcfimilcserant Epifcopis Pontihciis,ncc legitime vocatis,ncc vnquam Epifcopatus mu-nere fungentibus. Quare Veteres,quos Alfer-tor citauit, nobis non aducrfantur , amp;nbsp;Ponti-ficiis Epifcopis(fiquis illis fcnfus fupcreft)fura-mum pudorem incutiunt.

PtlocuScrt Quorfumautem Scripturælociàteprodu-f Af- AfTcrtor.Putafti-ne nos ignorare,mini-

Deum auéhorem ef-fc referendum ? Chrillusigitur dédit Ecclcfiæ Paftores amp;nbsp;dodores, vt citas ex Paulo : fed qui fandos coagmcntarent,amp;corpus Chrifti ædi-ficarcnt,non qui perpétue» ftertêtcs, otio amp;nbsp;lu-xu difflueréf. qualesfunt tui Epifcopi,qui cùm de folis diæccfeon frudibus fint foliciti, caufse aliquid dicant,quamobrem mercenarij habendi non fint: ne locum Ioannis à te produdum obliuifcividcamur.Iam quôdaddis,EpifcopQS effe Paftores huiusgrcgit,hoc eft, Ecclcfiæ: pie niorcm expofitionem defiderat. Nam fi loque-ris de Epifcopis, vt funt in Ecclcfia Romana, à Presbyteris, vt nomine, ita dignitatis ordine fciundi, iffque fuperiores : fallum eft quod af-fcris,imô ncc Paulus nomen Epifcopi vfur-pauit in co loco: quod rairor tenon animad-

ucrtijTe. Prætcrca tua hæc ConcluGóPrcsby-tcros, vt loqui foletis, excludit, amp;nbsp;illis nomcil Paftomm dcncgat : nee te ferrent, fatfeio, ipfi PontiGcij ita loquentem nifi vclint fuos Pa-rochos exaathorare quos tarnen Paftores vulgo f:lutant,CLiram animarum habentes. Quin- f^ffertorrefil ctiam, locus ille quem citas ex Aft, cap. 20.'quot;'*’®”/’/’ rcfellit, vbi vnius ciiifdcmque

bis,n. mpe Ephefi plures dicuntur Epifcopi amp;nbsp;Presbyteri, viriis nominibus rem vnam ean-démqne fignificantibus. lila autem Chrifti ver ba, Pafce oucs meas, quum adEpifcopos pcr-tinere dicis , vidcris oblitus tui Pontincis , qui fibi mandatum hoe Chrifti folet tanquam pro pnum vendicare. Itadum vnamanu vis mc-dcri tuis Epifcopis , altera Pontifieem vul-neras.

Sed aliud criamnum addis: legitimam 01-De manuum dinationem eflc laciendam per manuum im-pofitioncm,cx Paulo: Quem nos ritum ab A-poftolis vfurpatum non ncgamus,amp; abfit vt eum improbemus. Verimtamen, cur tu in fo-lo illo ritu externo fubfiftis? lege apud eundem Apoftolum eaquæpræcipit de Epifcopis pro'-bandis antequam eligantur, amp;nbsp;non fine con- A(fî.i4.cÿ'lt;-fenfu Eccleftæ in Epifcoporum ordinem coo-ptandis. Nos cam nudam acfimpliccm manuum impofitioncm taccre Epifeopum, fiuc Paftorcm Ecclcliæ negamus. Porro fubiicis, à fobs Epifcopis manusefle imponendas, co quod dicat PaiiluSjDatamluiflcgratiamTimo Devecabul» theo cum Impoiitione manuu Prcsbytcrij: quo Presbyteri^.

nomincputasfignificaricœtum Epifcoporum ex aliquot Vctcrum fcntcntia.Nos quum aducr fus Turrianqm Jifputarcmus, probauinnts, nomine Prcsbyterij figniticari conftflum Prcsby terorum:cx ipfa nominis Etymologia:cx Z2. ca. Lucse: ac,ne vetcres ipfos ncgligcrc vidcrcmur, Ztb tE/i.u. ex Epiftola Cornclij Roin.Epifcopi ad Cypria MTrallittn. num,amp; ex co Ignatij loco quem nobis Turria-nusporrexerat. Exquibus rçlinquitur,nomcn Prcsbyterij non poflcfignificarc cœtum Epif-coporiim,eo quidem fenfu quo Epifeopi voca-bulum vfurpatis. Neque dubitandum cft, nifi ipfa Apollolorum feripta deleas, Apoftolicis temporibus « ius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiuc Impofitionis

manuum, ad omîtes Ecclcfiæ Paftorcs fine dif-criminc fpcdairc, qui tune temporis modo E-pifcop'ijinodô Presbyteri, modo aliis ctiam no minibus appcllabantur. Atquc hæc de maiorc tua Propofitionc.

Minorcm dicis efle pcrfpicuâ. Nempe quod Epifeopi tuiab Apoftolis dcfcenderint.Qucm tuumerrorem volo fubiedis aliquot rationi-bus rcdargucrc.

Ân Prima ratio; quod vtantc monuimus,Epifco Pontificif diporum digiiitas eminens fupra alios Ecclefiæ

Apoftolis incognita, qui, fine dif-criminc,Paftorcs Eeelefiæ nominarunt Epifeo pos Se Prcsbyteros,vt patet Ad.20,de Prcsby-teris Ephefinis, iifdcmque Epifeopis appella-tis. Phil.i. Tit.i.amp; aliis confimilibus. Atquc id tni.e4f,4ii ingenue agnouit Hieronymus bis verbis. No-r«. ucrint, inquit, Epifeopi fc magis confuctudine quàni

ASSERTIONVM POSNAN. I29 quara difpofitionis Dominicæ vcritatc Prcs-bytcros effe maiores. Acvidcquànireccdasà loco Pauli qucm obiecifti.Nam vt ex co fidem facias , Ecclcfiæ Romanæ Paftofes amp;nbsp;doôtores ç^uàmlongi ab Apoftolis defeendifle, nccçflc effet ita Pauiû fcripfiffc.Chrift*dedit Ecclefiæ Pôtificé,Cardi nalcSjPatriarchas, Archicpifcopos,Epifcopos, Officiales,CanonicoSjParochosjMinutos Pres/erw rita-r bytcros,Mifüpetas'. dcniqucMonachorum tur *'lt;• raas innumcrabiles. Actum mutandum effet lo quendi genus à Paulo vfurpatum .* ncc legédum effet,dédit,fed,dat: quia quotidic nouæ Mona-chorum fcétæ à Pontificiis excogitantur. lam confideres vclim, quàin ifta oinniaà Pauli ver-bis abhorreant.

Secunda ratiozquôd in creandis tuis Epifeo-pis,nihil obferuatur eorum quæ Apoftoli præ-ceperunt : nullum cnim ncc doélrina; ncc mo-rum examen præccdit.

Tertia ratio:quia nihil corura quæ totos an-, nos quadringetos amp;nbsp;co amplius obferuata funt in veteri Ecclefia in conftituendis Epifeopis, apud vos obferuatur : qua de re nos alibi plura diximus. Atq; vt alia prætermittam, quû olira Epifeopi fuffragiis totius Clcri amp;nbsp;conienfu pie bis creati fucrint.-iampridem antiquum hoc lia tutum apud Pontificios antiquatum cil.

Quarta ratioiqiqa quæ vetantur veteris Ec-clefiic inftitutis ilia omnia in eligendis Eeelefix Rom.Epifeopis faditantur. Quemenim mihi dixeris in Ecclefia veftra non nifi pretio, fauo-re Principum,aut aliis çtiâ præclaris ciufmodi

rationibU5 ad Epifcopatum proueftum : quem verb contra ex rcgulis Apoltolicis promotum oftendas?

Qiiinta ratio : quoniam Epifcoporumapud VOS conftituendorum, omnis authoritaspêdet abvno Rom. Pontifice cuiusprincipatum o-mnino cum Verbo Dei pugnare, non nainus ve re quam conftanter omncs Proteftantcs affir-inant.

Merité igitur concludo neq; ordinariam efle in veftra Ecclcfia ordinationem, quû ca demû fit ordinaria vocatio in quafcruatur ordo ille àFilioDei domui fuç conftitutus:nequcex-traordinariâ ilia cuius ipfe Deusauâor eft,quo tics fado fie eft opus:fed fœdamamp;.intolcrabilé efle facrorum omniu nundinationcm,quam vos prdinationis fpeciofo nomine venditatis.

Dt Ltuhtft Qilis Luthcrum, inquis, Epifeopura ordi-^Zitinglif nauitPquis Zuinglium? quætua verba connc-. triiiMtieitt. xum hoc continent.Luthcrus amp;nbsp;Zuinglius non fucrunt Epifeopi. Ergo non habucrunt legitimam ordinationem : quod quam fit confe-darium vidcamus.Fallit confequens. Primùm eb qubdin Ecclcfia collapfa,3lt; a lupisoccu-pata non eadem requirenda funt,qua: in ftante Ecclcfia,vt ante didum eft. Deinde quia con-ftat Lutheruinamp; Zninglium fuifle Presbyte-ros, adeb vt iftud confequens euertat omnium Presbytcrorum ordinationem ,ipfis Poqtifi-ciis, fat fcio , reclamantibus. Hk igitur raihi rcfpondcas velim, mi Affertor : Lutheri amp;nbsp;Zuinglij ordinatio tibi-ne videtur légitima, an feciis?

ASSERTIOKVM POSNAN. IJI fcCUS?Si légitima,cur cam infeäarisPSi non légitima, cur potins légitima ccnfebitur aliorum Prcsbytcrorû ordinatioPdiccsfortafTis illos fua ordinatione cxcidilfe ( quid cnim aliud dicas non video) quia defciucruntab Eccleiîa Romina. Imó verb tunc abftcrfcrunt fordcspri-ftinæ fuæ vocationis. Quod fi vocationis amp;. or-dinationis Ecclefiallica’ apud vos ca eft conditio, vt quotics Paftorcs amp;nbsp;doctores purum Dei Verbum proponent amp;nbsp;ex co commenta huma na redarguent, tum illi ftatim excidant fua vo-catione ; ferua tibi ac tuis eiufmodi vocationcj quam nos, vt Ecclefia indigniffimam, repudia-mus. NeC verum eft quod vulgo obiicitis, Lu-therum amp;nbsp;Zuinglium non potuifle alios Pafto-res ordinäre, quia non fucruntEpifeopi (ita vt ros vocabulum illud vfurpatis)qua de re alibi à nobis fufe difputatum eft , vbi demonftraui-mus , hoc inftrtutum de fobs Epifeopis ordi-nantibus tuifle temporibus Apoftolicis in-cognitum,ncc præcifc ab ipfa ctiam veterc Ecclefia vfurpatum. Itaquequum Luthcrus,Zuin glius, amp;nbsp;aliquot alij prçftantiffimi Ecclefiç do-dores ordinem Ecclefia; Pontifictis erroribus labcfa(ftatum,ex Verbo Dei inftaurandum cu-rauerint : certe in reformata Proteftantium Ecclefia Paftorcs amp;nbsp;dodorcs ex praefcriptis A-poftolicis inftituti , legitimam amp;nbsp;ordinariam vocationem habent.Sed pergis amp;nbsp;affirmas Lutherum amp;nbsp;Zuinglium non habuifle vocatio- _ o. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;. , , Pfvocatio-

nem cxtraordinanam. Atenim liquid bom in „j extraor-veftra voegtione reliquum eft, totum illud

fuit in Lutheri amp;nbsp;Zuinglij vocatione, qilos fuiife Presbyteros ex ordinc turn rcccpto con-ftitutos miiiimè infici potciUs. Hoc quidc fuit cxtraordinarium amp;nbsp;inilt;jlitum,qiiod Rom. Ec-clcfiæ erroresjatfulgentc Dei lucc,Jeprehende rint,refutarint,amp;Ecclefiain ex verbo O ci refor mandam efledocuerint. Sed cnimqniatibiyi-deris multa diccre de extraoidinaria vocatione,nos ctiam de ilia aliquid dicamus.

ïytjjertaris tccc igitur quæ defi Jero in h iC tua tra-worej. âationc. Primùm quum ais extraordinariam vocationem probandam efle certo teRimo-nioac miraculis, dtbuifti proferre Scripturæ locum vndeid nobis perfuaderes. Nam hæc tua ratio, Chriftus probauit miraculis fuain vocationem: Ergo nulla poteft légitima effevo catio extraordinaria fine miraculis: hæc, in-quam , tua ratiocinatio nullius eft momenti : i-nio ft tecum fummo iure agatur, non longe aberit à blafpheraia. Nec cniin hue detor-quenda fuit ftngularis illi Chrifli vocatio. Sed, vt hoc omittam , multi fane olim Prophetæ prætcr ordinem à Dco excitatifunt, quorum non alia miracula legimus qi àm dodrinæ ab ipfts annuntiatæ veritatem. loauncm au-in Matth, Baptiftam ( inquit Chryfoftumus ) nul-lu,-n tnii-j^ulum edidifle legimus. Quinetiam quum Paulas prædicit Apoftaftam futuram, tribuit qjidera Antichrilto miracula amp;nbsp;pro-digia ,amp;non dicitcum perimendum efle miraculis , fed Spiritu oris Chrifti, hoc eft, pura £iiangclij prædicatione,

Secundo debaifti habere tcmporum ratio- rinpf nem. Nampoftquam Euangclica prædicatio^ radices cgitjvfani miraculorum non rcquiri

Veteresipfi ccnfuerunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rehg.c.i^

Tertio : fait tibi fpedanda ipfius rei deü'f-qua agitur ctrcunftantia. Nee ei im Luthe-rusnouani legcm promulgauit, nee campro-pofuit Ecckfiæ forinam quam Ecclefia nun-quam habucrit, neque de inftituenda, fed de inftauranda ex Dei Verbo Ecclefia cogita-uit. Quarc fatis fuit ipfum Dei Verbum pro-poncre : ncc vllis proptercà miraculis opus tuit. Quum Apoltoli Euangclium annun-tiarent amp;nbsp;tune ageretur de iegalibus cere-moniis, hoccft,de ipfis Dei mandatisabro-gandis : meritö voluit Dominüs vifibilibus etiam miraculis Apoftolorum prædicatio-nem confirmare , ac teftari fe cfle illius au-thorem. At Lutherus Si Zuinglius egcrunt de Dei mandatis , non abrogandis , fed rc-ftituendis atque in vfum reuocandis : item-que de humanis commentis amp;nbsp;iis erroribus tollcndis, qui progrefTu temporis, vt fere fit, hominum tum infirmitate, turn malitiainEc-clcfiam übrepferant.

Quarto : fuit etiam tibi miraculorum de-Icéfus adhibendus. NtCenim omnia miracu-lafunt co modo vifibilia, quo Icgimus crecos olimvifum recupcraifc, quofdam tuifleamor-tuis excitatos amp;nbsp;confimilii plcraquc. Sed funt amp;nbsp;alia non tam corporis quam mentis

oculisconfpictcnda miracula,cuiiifmodi muU ta affirmanius in Luthcri amp;nbsp;Zuinglij prædica-tionc extitifTc : qui quum infirmi cOent amp;nbsp;tenuis conditionis homines,tarnen inftrudtidi-uinavirtute , ac imprimis verbo Deiarmati in primatum Rom.Pontificis prçtcr ius fafque vfLirpatum,amp; humaniSomnibus viribus cir-cunfeptum, fortiter amp;nbsp;magno cumfuccclFu» impctum fecerunt. Atque hæc de Luthcri amp;nbsp;Zuinglij miraculisaduerfus tuum Pontificem editis.

obieûlt Jt Verùm,inquis,Luthcrus fatetur feinmul-i.»iherierra tiscrraflc: Noll fuit igiturcxtraordinaric voca rib. dijjihti- jys. QuidPnof-ne cenfes Lutheri amp;nbsp;Zuinglij **'■ fcripta eoloco habere, quo habcmus Scriptu-ramfacram quam Aponolus 5«ó»»d0»»»appclla-x.rrà.j. uit ? imó illi fibi credi nolucrunt,nifi ex verbo Deiloquerentur. Quöd firerumaliquarum i-gnorantia, vel obTcuriorc cognitionc tolli exi-ftimas extraordinary vocationem ,obfccró, quot Prophetasamp;Apoftolos exauthorabisPat-que vt de rehquis taceam, profcro Petrum A-poflohun (quemvos Pontificii imprimis fuf-cipitis,aut veflri Pontificis caufa, fufpiccre ac reuercri fingitis ) qui principio non cogiiouit «--lt;lt;^.10. futurani Gentium vocationem amp;nbsp;idcirco fuit cœlefti etiam yifo hac de re admouen-dus.

obit Sed obiieis etiam, Deum neminem mi/î/fe ^^0 reft.Uquot; quipopulum à folitis riribus abdtccret quos ab ordinariis Paftoribus didiciffet. Satin’faillis CS, mi homo, qui iftud effari audeas? Lcgc concio-

conctoncsProphtdcas Sc ibi vide tum populiî tufacerd'otes ip-fos grauiffiinè reprchefosiquû‘ Prophrtæàperüerfis acnihilotniiïus folitis ri-tïbuspopulûabdu(;ereconârefitun Sedde ex'-tfaordinaria vocatiofte * pro ratione noftri bu-«-lus inftituti» nimis iaro multa.Quarc fremant If cetamp; rumpaneuf onincs Monacbi( ftquidcm nolint refipifeerc) certè, maledrdiseorum valere hiffis,Lut hcri amp;nbsp;Zuingiij,qjosinfeétari cô» uitiisnon dcfmuntjanôtiflimoslabores omni» pofteritaSintuebiturtatqucjVt ad Pofnaniéfem iftum difputatorem propiùsaeccdam: ipfius c-' tiarn Ioannis Hus amp;nbsp;Hicronymrà Pragafeli-' eiffimafemper futura eft memoria, qui Lutbe-ro amp;nbsp;Zuingiio facem prætulerunt,fuamque pic tâtera ac co-oftantiam ipfa ctiammorte teftati funr*

Ceteràm afltequàm fînem facia, vofo ego ViP ciffira difpiccrc ccquam vos Monaebi vocatio' nem babcatis.Huiusautem quæfiionis defini-tio arceffenda cft ab co ipfo principio quod an te nobis obiectfti,nêpc ab boe Pauli loco. De-dit Dominus Ecdefiæ Paftorcs amp;nbsp;DodoresSc Hic,miA{FcFtor,nuïlam'audio fieriMonachorit nicntioncm. Sicigitur ex bisPauli veibisinte tudfque omnesMonaebos difTcrimus.Si illfdc--mum babent inEeclcfialcgitimam docendi va cationcm amp;i ordinationem qui à Paulo comme morantur : monacbi nullam babent quorum-in fcriptis Apoftolicis ne tcnuiOîma qui-dem fit mentio. Eficnim fLimmlt;e impuden-îi'æ quæ de Hicrofolyraitanar Eockfiae agapi» l.iiij.

dicuntur ad Monachorum vota transfcrrc.Quç veto de EfTcmis ex Philone commémorât Eu-lebius,facilèfanèpaticmur cfle pfeudomona-chatus poftca conlequuti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vtcunq;

Creg.hb.re~ fit, illud dico, ad G' cgoi ij vfque primi tempo raMonachos ne inter clericüs quidcm habitos fuiflc, nifi forte ex ipfis monafteriis adfciti (quod amp;nbsp;ipfum temcrè non fiebat , vt ex vcte-CoueiiAg^- f jbys Canonibus apparet)Monachifmo renun Hæcenimfint Gregorij verba,Inui-

7. ccm Ecclefiafticus ordo Vitæ monachicæ , Ôc Ecclcfiafticis vtilitatibus régula Monachatus impeditur. Quo tandem igitur iurc vos Mo-naclii non tantùm in clero, fed etiam Ecclefiæ dodlorcs atque adeo primarij gubernatores dici amp;nbsp;haberi vultis ? Certc non diuino, cui Monachatus ifteex diametro répugnât: non canonico vetere, amp;nbsp;puro : fed verè Satanico il-lius iure, qui nulla ex rc magis quam diuina hii roanaque ipfius iuris fubuerfioné facit. Sed iam fiiperiorcm argumentationem in noftrum Af-fertorem hoc modo retorqueamus.

Superior ar- Ea demum Ecclefia inquaeft légitima Pa-ftorum amp;nbsp;Miniftrorum vocatioamp; ordinatio

re(or^«elt;»r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ecck fijfinquit Affertor.)

amp; minutrorum vocatio oc ordinatio ( vtpatet fi verbo Dci,aiit,fi id nimis réfugiât, fuis ipfis dccrctiscxaminenriir)

Quarc Ecclefia Rom. nihil minus eft quàm vera Ecclefia. Sed haélenus de légitima voca-tioneamp; ordiuatione, de quanofter Aftertor

ASSERTIONVM ÏOSNAN. I37 monachus amp;nbsp;nouæ Sodalitatis fcélarius difpu-tarevoluitjipfc légitima vocatione èc ordina-tionc dcftitutus.

S Extum Eccleßi Sjmigt;olum^atijue nota eß San- ^ccle Ellias', no ob id ijuidem Eccltßa attnbuta. ejuodfit niitit,San feccatoresatijue reprobos plane reiiciat ( hocenim iamßipra refutauimns}ßd vel cjnia Chnßtßingui-ne tinEla efl-, vel ^uia nifi intra eim feptaßinEli non nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,0,

inueniittur, veldenicjue,(]uod vertus videtur, cjuia ßdes y ijua Ecclefia tnter/è membra coaleßcuntfan Eiaßt ^facra. Hacratione fideles■,eoderrnndtui -^'‘''“‘ 'f“quot; ntshtens Sanctorum nomine appelianturprequen- p^. ttfstmè^ .Sunt amp;alia caufa ejuamobrem SanEla di~ nni^. yelm catufi fed yspratermifits, videamus, anfecundum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;com-

hanc pofirewam appellationis rationemy qua maxi-me propria efl,Proteflantium cœtus,SanÉlitatis no-menpromereatur.

Orum dogmata litem dirimant, quafanclttati protefl.mtHi jßjßdeirepugnareduceclarius efl. Nam^yimpn- impta do-mts Deum auElorem malorum ataue Ccelerum fa~

k nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/I I ■ nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r • “ Calu.hb-

Ç î'4'î}’' c.14.Ç.14, .’kfelantlion ineomm.c. 3.£piii.iid Rom. itember^t. Anm Martyr in comm.c. s..lib.l.Rc^ Robertia Stephanies tn refiiotfione ad Catalot^.^ fitorutn errorum. b Luther.in Luana. Donuuict i.poit E-piphan. tn fine tn poVlilla maiori. pag. 170. Zuingliuf in confefiioiie ad Caro-lum ^.art.r.

»onfutße ajferunt*.Eundemi» httr^ ratine ehrt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oTitffe, netentatienifitccuntbefet, Öquot; itit

!tgt;jlt;Mn.\7. lt;i»*dem orajfe^^.vt or^ttionem quam vit dohritex~ lt;1 A«Nç»/b' titfßt, fubtto corrtxerit ( quod Chrißum errorù ar~ mtt Mar-g^ereeflYeundem aff[t£ium.,puta^eà Patrefedere ir^umy^-, (ÿ- quaß Deo aduerfa, iam eßet exitio deua Cai'Mn. in ^^‘^ornre eorreptum eße .^poß denique mortem gtt fiarmania ßaßfiammot pœnot infer»i, ab tpßsque damoni Cnanr. nbsp;nbsp;bu« excructatum.qua omwa quam t» fandifsimat»

i» ftarmon. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nut tamen-,quam fupertoret btafphemi, omtw

defiendße Chrißum pernegant tautt-lt;iquot;odtn Sjmbolo dehocdefcet^fupo~ l,]^ ntturi(p- inferorum nomen pro fepulchro'aeeipt^^'A-^Fpinus Iqnee artteulum quidem y quo Chrißum afeendtßr ^'^^dimiutrebquum nobitfactuntyfed Chrt ain.hb.i.in-^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;naiuram ab initro incarnationte in

fia. c. I«. §. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eomminfcuntur^ylamvero Sjmboto A-

la n^ thanatijnecoedendnm necdifcredendum^ nifiact Sacerat ^fytpturam gnonomen examtnetur., Homoufio»

* t Omnia necefsitate abftluta eue--lirentius. in ”^'’'^r,(3’,id quodproximo fiquteur,homini deeßelibe C'4tecliiftn0i

Lueamff z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Loßitfifinf.z^.Matth.Smieleiinusindffffu-

t^gt;ontTnl:u,^^enfi.(api.7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Synode

à. ^thcruhclt;,ntralM«bu,n e.it„mum.. e Ciithn.ari.i6^ IJi.de^Senar tùitnB.Cala.Ula..rnflit,c.z.).ÿf

ASSERTIONVM POSNAN. I59 ft/iH Arbitrium docent ^^propofttionem de necejptate f AndreM bonorum operum ad falutem ejfe exitiofam, quot;Eccle- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;**quot;

con/cieutiupiorum nociuam^S animat homi- prtt„nz’^ »um,pe,ß mortem dormire , necflatimpramia red- rfjpipuntad pere,aut poenat experiri, aliaojueimpea atejue nefan I'biS tius de da tradunttlt;jue non a Diuino Spiritu^fed à ludati-, «f* TurciiiPhtiofophii Ethnicii^aliisefue Chrifli hojli-bui dtdicerunt, tantuabefl vtècoelo^, hac dogmata hertate, l.t. babeant^ vt Lutherui impudenttß^tmigloriabatur^ p'opi^itime

e.infine. Lu DOElrina huitu impietas, auclorum improbita eher. Gene-tem ahundiargutt , atejueeius inprimrs, ejniß^-*”^ /“S-cateris anfam eius dißemtnanda prabutt, adtoc^ue manifefli declaratyuh ambitionci Deiamp; bomtnum contemptis matornm inßttutu •, nouas ^inaudttat epsntonet fet^ueretur^eiuoddolendum tjuidem eß,mi^^*‘ nus tarnen rntrum isdebttur^ßad Htrefiarchas illos veteres^oculos atefue animuw couertamw-, ejuos »Here. iudem amhittonts atcjue odyßtmultSr quot;velutifuriis circa mit.ry ^utbuCdam agitatos.^ adeandem inßaniamprolapßos mi erauifstmifcnptoresteflatsrunt.itacertède A/ar-*!”' , , * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e T- t ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bL.».d,H»

aoneet Aerto Epiphantus ; » de Älontanoat Ano, retu.Pahal ^Theodoretus : de Nouato^^ Eufebsui’.de Sabbatso ^hb..^.ini ^Socratef.de foanne Kiclepho, Thomas TTalden. “®-memoria prodidere- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^Ac.hift.t.

Qy s Lutherum fequutum , Ttparentes^ fàtis ipfe tndicat,duTn fe orta de indulgent tu coiro fid.c.60.

a in/ir^fat. uerfiayne»longimprogreJfttrMmfuiffèfatetfir*,ßad Tetzeltum compreßffent, idaltbi apentH^ dcclarat. Corptu eniniChrißt tn Eucharißia b nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;negaturtimfeca»flateraffent^i{lt;jUOMam

^racntinen. ta fatione videTet fe multum papatui incommodare Protcpanttspoße^mßßnptura vfijueadeoclara eßent.Superbif^ bipedttwfuiße ea vox clamat e^ua fe Cafolo Ca ta noita^tlijfeßt'^' tantMntfabmtferihqHod defua doPlri/tafiaerit mittiire. ^uempiam iudtcare.

teru»t,ex cjuibtti efutdem ita^^fcribunf. Pro~ »I»reffton. adpheta nbsp;nbsp;yipofloU DeigloYia^nonpnuato honori, no

libramquemßuapertinacta Öquot;[uperbiaßadebantLuthertte au-peftiquot;axefl, tnfolentia»imtaeffer~ Zmagbam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnibtM correptiontbw fuis ■, plurmum

maUg»ißtrtttiSytjuam mimmant veriamictt etpa~ terni antmi habere deprahendttur.

ioitur mintfi hac noua. Euangelii luxy a inPujhlla nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipßra Opera, ß Dtis placet, pnmo homi-

tnm. fupcr »ibus ajfalßt, nihtlattulerit mortalibits commodi, Don.i. Ad-fedperntriem Ce’'npiter»am?i^uod tta accidtße tpfe lo »cnt.par. |^c’^plellfslmus teßn eß.qniauodam inluco ita loqui eff»nc.6.ad^ ' , ' n J a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

Galat. tur:^ Aestit'PedineJt.nuncfr.aioremauarttiam, Iota (.^.Get^^tft^rhtate’n. Itbid^nis aud ’ctam, tmprohitateeßet quot;«hp-it-T. i^iiamantefabpapatfihxcfiieritt.Etaltbi^ Germa

uiamfuam, pofl nonum E-Mungelium, tantum nou oblejfîmvtderià Diabolo ait. Qu^ao'nnia^iSngt;tde^fi^^(i'»it^. deltnas in condone cjuadd clarius exflicmt hisver*’^^^ biitejuadeÇuitfrpfert.Atque^vttotusmundasa-gnofcat, eos non effe PapißM. nec bonis operibus qutc quamfiderefiUorurn ettam operum nullum exercent ‘ penitus.idem alijperpluresfeeire Sedexperi-entiaipfa docet omnta, nuncpeius,ejuàm anteßeha bere, tjuod eius Etiagelio grauifsimaexcitatabelia, ptrjjp.i. eltfsidta,vrbium euerßones, prouinciarum depopula nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«n't.

ttones ^humanorum dtuinorûmcjueprofanationes a-bande tefiantMr,adeocjue non Euangelißam,fed tm * piumfaijfe Apofiatam fates declarant.

EA dcmum Ecclcfia quæ fanda dicitur, vc- «y-wfl/t«6. ra eft Ecclefia. Dicitur auteni Sanôla, non »». quod RcprobüS plané reiiciat,fcd quia,vel fan

. x-i -n- • quot;L n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r toriproboR-

14. vcl quiafanéài non reperiuntur extra eius Tl’cf.g^, fepta, vcl, quod verius videtur , quia fides qua 7'. p y. tcciefiæ membra inter fe coalcfcüt, eft fanâa: 5^ îî-qua racione fideles fanéti appellantur. /iom.it.

Ecclefia Romana cft eiufiuodi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

Contra :Proteftantes dogmata proferunt quæ Sanâitati fidei repugnant non faciunt tia caHnie, Deum authorem malnDicût Chriftum ab mir lt;lt;nbsp;tio fui ortus plenu gratia non fuifle, Chriftum 7/â guftalfe flammas amp;nbsp;pœnas iuferni amp;nbsp;fuifle abpetut.

ipfis dæmonibus cxcruciatum: omnia neceflï-tate abfoluta venire,homini deefle liberum ar bitriumtanimas dormirc poft mortem gt;nbsp;amp;nbsp;alia iMtiMfha- ciufmodi. Porro Luthcrus fuit fupcrbifïïmus kmaiiii»- bipcdum,infolens,pertmax,fua quaErensamp;c.amp; inter Protcftantes maxi mam elfe auantiam, crudelitatem,libidines, audaciam 8c improbi-tatcmfatentur Lutherus, Smidelinus,amp; expe-ricntia ipfa docct amp;c.

SEquétia duo capita paucis expediam. Sunt cnimadrefutandum facilia amp;nbsp;nobis etiam tacentibus ipfafe refcllunt.

AlTcrtorproponitSantftitatem ccu notam ccrtiffimam,qua fcilicct Rom. Ecclefiam dif-ccrnamus. Sed veritusne Samftitas fitlitura potius,quàm nota Ecclcfiæ Rom.ftatim ab ini tiolaboratin explicando vocabuli Sanditatis Etymologia. Primùm ncgat Ecclcfiam vocari fanétara propter folos Sandos ne videlicet Reprobosexcludere videatur ; quod ego in Theologia non vitium, fed fccluS aliquod amp;nbsp;flagitium elfe confirmo. Quarc mirum n5 eft, fl dubius atquc hæfitans pcdem vbi figat , non iâm tr habet,exAlTcrtore fadus Academicus.Etenim

quæ hîc dicit,funt dubitantis potius quàm dif-fér«quot;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aftcrentis. At ego fine vlla du-

bitationc,ccrtiffimis Scripturæ teftimoniisfrc tus,affirmo, Ecclcfiam vocari Sandam ,pro-ptcr folo* Eledos. Q^nquam cnim Ecclcfiae parti-

ASSERTIONVM POSNAN. T4J partknlarcs in quibus Rcprobi cum Eleâïs Vlt;.rfantur,vocantiir fandæ ; id fit tarnen propter fulos cl c ci os ibi pofitos : qui quiim nobis pcrfpedi non fint, charitasautein nos iubcat de omnibus,quoad eins fieri potefl, bene fpe-rarezidcirco noem Sanâitatis omnibus tribui» inus,vt fupra diximuscap.4. fed id omne quide lucide vno verbo Paulus explicat quum ait. O-mnia fuiiineo propter eledos,inquit: Ecclcfia x.riw.1. autem vocari Sandam propter eledos , patet ex locisfequentibus.

Spiritus Dei interpellât pro Sandis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g.

Elegit nos vtfimus fandi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£/»/». i.

Vt fiftercteara fibi gloriofam Ecclefiam non habentem maculam aut rugam aut quicquam ciufmodi,fed vt eflet fanda amp;nbsp;inculpata.

Vt feiatis qua: fitfpes vocationis ipfiiis amp;nbsp;Ffh.i. quae opesgloriæ bæreditatis ipfius in San-dJs.

Ad confummationem Sandorum amp;c.donee Sfhef.4. euadamus omnes in virum perfedum.

Induimini vt Elcdi Dei,Sandi amp;nbsp;diledi,vif edef.j. ccribus miferationum -, Genus elcdum, gens i. fanda , populus quern vt proprium vendi-cat.

Quiidoneos nosfecit ad participandam for i.CaZ.i. tem Sandorum in luce. Quu^^' venerit Vt gio- i.Thtf.i. rificetur in Tandis fuis.

l.ThtjJ'.j. In aduentum Chrilli ciim omnibus Sandis eius.Et fimiiia fcxcentaquçiftumtcmerariura Aircrtorem è Thcologorum theatro palam cxplodiint.Quinetiam à veritatc fugiens cogi-tur, nihil talc cogitans,ad veritatcra ipfam redire. Nam quod ait dubitans, Ecclefiam diet fandam quia fanguinc Chrifti tinda eft, ad e-Icdos referendum eft,fiquidcm,(vt iam dubi-tare definat) credit Petro, ita de Sandis ac fi-i.P«».!. dclibus loquenti, Diledis, inquit, fccundùm prænotionem Dei Patrisad fandificationem Spiritus per obedientiam amp;nbsp;afperfionem fan-guinis Icfu Chrifti. Sicautem Apoftolusad HeJ.it. Heb.Acccffiftisad conuentum primogenito-rum qui conferipti funt in ccclis amp;c. amp;nbsp;ad no-uiTcllamenti mediatorem Icfum amp;nbsp;fangui-ncm afperfionis amp;C.I0CUS ctiam ab ipfo cita-tiis cum refcllit. Sic cnim Apoftolus,Sanguis, inquit,Chrifti purgabit confeientiara veftram à mortuis operibusad feruicndumDco viuen-' ri: Quod ad Reprobos non pofle transferri ma nifeftum eft, vt etiam explicat idem Apoftolus in illo ipfo loco : vt vocati(inquit)promif-fioncinaccipiant ætcrnæ hcreditatis.

^ffirtarlde Prætcrca dum ait in fecunda fua dubitatio-nc,Ecclcfiam vocari Sandam quia Sandi non (oiritam. rcperiunturextra Ecclcfiam, idcmnobifcum dicit,fi modo jquædicit, intelligat,amp; fi norit ex arte diffcrendi, rede ifiteAuiJ«». Nee enim ita nifi valdc irapcritc dicitur : Ecclefiam vo-cat, Sandam, quód Sandi non lint extra Ec-clcfiam fiquidcin didicimus dcnominationcs petendas

ASSERTIONVM POSNAN. I45 petendas efle non cx iisquæ nonfunt, fed ex iisquæfunt. Quamobrem ita dicendum eft. Ecclefia vocatur Sanfta, quiafanéb funt in Ec clefia. Atque hoe eft, mi Allertor, quod nos to tidem verbis dicimas. Sediam expendamus il-lud quod ais te mallc,ncpe Eccleftam dici San-dam, propterfidci fanétitatem. Atqui hoe e-tiam modo rurfus ad nos tranfis,amp; caufam agis Elelt;ftorum.Etenim,fi propric loquimur, fidei fanélitas non ad Reprobos pertinet, fed ad E~ leâos, licet earn Reprobi verbis profitcantur: ciiiusreiteftera produco locupletiffimum,Pau lum de fanéliflima Ecclefiæ Ede italoquétem: Paulus fcruus Dei, Apoftolus autem lefu Chri ftifecundumfidera Eleélorum Dei amp;agnitio-nem veritatis quæ eft fecundùm pictatem, amp;c. Et quod addis de membris Ecclefiæ inter fe coalefcentibusjconuenit Eleftis, non autê Re-. probis, nifi nouum quoddam loquendi genus vfurpes. Caeterura,fideles vocari Sanólos propter folam fidei fan(âitatem,tateor menufquâ inSacriiliteris legifle: fed video paffira nobis fimul amp;nbsp;fidei amp;nbsp;vitae fanftitatem , coniunftim commendari.Quo fit vt quod in Symbolo con fiteraur de fandaEcclefia Catholica amp;nbsp;de San-dorum communione , vetcres, non ad folius fidei, fed ad charitatis etiara coniunftionem référant; nequeputo,rai A(rcrtor,te exiftima-re cura ea Sanftorum communione quam in Symbolo confitemur , aliquid Reprobis elfe commune. Rede enim veteres obferuant haec

quatuor in Symbole, Ecclcfiam fanélam tatholicam, Communioncm Sanâ:orum,Pec-Catorum Rciniifioneni, denique vitam æter-nam: Hæcinquam quatuor ardiffimc inter fc cobcErerc. Quæ quum ita fint, ram tibi cripia-mus tuam iftam iîre;ev Academicam gt;nbsp;ac dein-ceps nqbifcum certo ftatuas,Ecclcfiam dici San Ôtam,qiiia(vt Paulus ait)iuftificatur amp;nbsp;famStifi-catur à ebrifto cuius bcrtcficiuraper efficacia Spiritus Sariéli amp;nbsp;verant' fidem rccipicns, {ludet famSitati atquc iuftitiæ. Sed age ccquam ar gumentatio tua vim habcat, fi placet, confidc-feinus.Ergo tibi verius vidctur,fanâ:itatem fi-rhhsa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ecclefiæ notam : quod tarnen nulla ra-

t*oFic fubicéla probas:nifi quoniann fidèles vo-cantur Sanfti. At quodnam tandem cftiftud ratiocinandi genus? Fideles ( inquis ) ideft, . quos vulgô fideles appcllamus,Scriptura fæpif-fime vocat Sâdos.Efgo Ecclefia dicitur Sanéla propter fidei fanélitatcm potius quàm propter aliam rationem,Ifiiid reôtè concludendi genus vcflram Sodalitatê rcdolct.Nam perinde eft ac fi dicas: Ecclcfiam vocari Sadam,quia Ecclefia vocatur Sanda.Scd in alio loge grauius pcccas. • Supra cap.5. Protefiantes cxagitabas,quôdpro notisEcclefiç integritatem dodrinæ amp;nbsp;fynce-rum Sacramentorum vfum confiituerét: amp;nbsp;bas notas tanquara Ecclefia ipfa obfcuriores rcxc-_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cifli. Obfccrote,vidcamus an forte nuncvclis

cum Proteftantibus in gratiam redirerqui San-tentiam Pra ditatcm fidcipro nota Eccleliæ nobis aliigncs. teflantmm. Nam abî te puritatem dodrinæ fie intclligi

assertionvm posnak. 147 Ytlcxcopatet, quód paulo poR nobis obiicis crrorcs longé maxiraosin doélrina-.quippc ca-lumniansid quidcm,amp; plane mentiens. Quinc-tiam, quomodo fidci Sanctitas fine puritate do ftrinæ fynceróque Sacraincntorum vfu intclli-gi potcftPHxc enim duo annon tibi paria vidc-tur eflc, atque nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 ûque adtó qui tan-

topere rebus externis deleótaris vt ex iis Ec-clefiam nobis demonllrarc vcliszccquibus ocu-lis Sanftitatctn fidei coufpicis? quibus digitis earn attrcâ:as?quîfit Vt doctrinç puritas tibi ob feura vidcatur (hoc enim ante obiicicbas) quin fiinul tibi obfeura fit potifsima faltcm pars hu-ius fidel fanfititatis quam nunc proponis? At( vt «jiiod verum eft fatcar ) mihi oculos in Ecclefiä Romanam coniicicntigt;fidci fanótitas,fiue inte-gritas (paucis fidei capitibus exccptis quæ Satan, partim penitus abolcrc non potuit partim idcirco rctinuit vt corü colore illitis fuisblaf-phemiis fpeciem veritatis conciliarcr) non obfeura tantum,fed nufquam vifa eft. Q^arc iam ex hac tua argumentatione nos it a in Eeclcliara Romanam argumentemur.

Eademum Ecclcfiain qua oft fidci Säclitas, vera eft Ecclcfia,(inquit Aflertor noftram alle- argu-inAffer rensamp; fuam deferens fententiam.) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tmm.

In Ecclefiä Romana non eft fidei Sanctitas (quz impuriffimam habet doélrinam, amp;nbsp;Sae cramenta contaminauit, partim aboleuit, partim commentitia inuexit.)

Ve piitidu Cætcrum vt probes Sanditatcm fidcî nô cf-Aßenorn fein Reformata Proteftantium Ecclefia, pro-fers horrenda qiiædam mendacia, amp;nbsp;conuicia tußjue imp» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

rijj'imu AC certc ex nulliiis vnc]ua,nifi Monachi alicii-monAchAli- ius Oie putido profiiifci potuiflcnt.Sedquiavt buscAliiinn. feitè oliin dixit Bafilius,Incontumeliofum re-uertitur contumelia:tuæ funt iftæ, non noftræ blafphemiæ,quaspropterea in tuum capiit rC-iieimus; Denique vt fciasqiiid credamus,extat nollrarum ConfiïTionum harmonia,vndegt;quæ fitEeclefiæ Reformatât fides difeere debuifii; potius quàmlacerare doétiffimorû aliquot vi-rorum fcripta,q' æ,nobis tacentibus , fatis ipfa fcfe à tuis impuriffi.nis calumniis vcdicabunt. Verum tnimucro quum velles fidem noftram rcdarguerc,miror,te non ea protuliife quæ funt inter nos amp;nbsp;EcclefiamRom.controucrfa. Ex-pedlabam cnim dum diceres,fidem noltrâ non - efle Sanftam,cô quod damnamusRomani Pon tificisPrincipatum , quod idola veftra reiiei-'mus, externum Mifl'æ veftræ facrificium repu-diamus, veftri Purgatorij flâtnas extinguimus» denique vaftam illam Superftitionû errorûm-qucvcftrorum molem à ccruicibus noftrisre-pcllimus. hæcjinquam,omnia putabam te corn , memoraturum.SedjVt coniicio, ilia tibi Sanfti tati fidei obefle vifa non funt. Sed haélenus de Sanôlitatequæ Rom. Ecclefiam probare non potift, fiue Sanditas in fide fpedetur, fiuc in inoribus.

POflremum nobis Eccleß£ ßgnußt, nit as, qua SetitlmdKc (3quot; igt;t Symbolo eidem attrtbuttur ,^in dtuinis défit nota

ticü damans : Vna colamba mea, perfeila mea, c.a.w.^. Hancetiam expreftit Apoßolm^ cam dixit:Knum b iph.^ 4. corpiu, vnus ßtrttusßcut vocati dits in vnaßpe vo-cationis vtßra- ^d hanc etiam vnitatem conßeruan dam,datosfuiffe à Chrtßo dpoßolos,Prophetas,Do

dores Pattis docet,vt occurramtps,in!:juii, omnes tn ’ï-•vnitatem fidei, nec circumßeratnur omni vente do-drina.

tholici vendtcamM,amp;cum^ Irenao audader ® ^.cot. verecjuegloriamur,ejui vnum amp;ßolum verit Deum^“^*^' Dodorem feejuentes, çfirregulam verttatis babentesfi^‘îff^^^ eius fermones, de itßdemßmpereadem dtcimus. Et mpeaä’ cum cum b Diuo Cypriano latamur, vnam eße Ecdeß- Patnbtu co am noßram, tjtta Domint luceperfufa perorbem ter^“’^''^’'^-rarum radios fitosporrigif.vnum tarnen lumen eß, (]uoa vbtcjue atßundttur, ramos ßuos in vntuerßm défit posl terram copia vbertatis extendit ,proßluentes largi princip. territios latitts expandit.

De aduerßariis autem cfuod^ T^ertullianus de s nb.diPra l''^alentiniams amp;nbsp;ifdarcionitrsßcribit, auda-feriptione, derpronunciamus, APentiamurßnondregulisßuis •variaiinterße, du vnußejuiß^ueproindeßo arbitno

150 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n F. F V T A T 1 o

moinlatnr accepte, auewadwodumex arbttriu ea compofuit elle,que ttradtdet.ldem Heute Kalcvti-utanx quod uleneino, Mafctonieis qttod Afarcte-ui ( fea Lutberanes, quod Lue hero , Calennianiiy quod Caluieio) de arbetrio fuo fideminejouare. De noflro autem aditci'ettee, ALenetamurß no» inter Le difcordesyce/mpre/cts h^reticee vnanimes, cum totéi antiquetuttepetgnantes, amp;nbsp;in patres contumelioß e-xißant.

Qytt ne à nobis aßertapotim quam probata vi deantur,ßngula-prtnctptum äbeo quod extre mo locopnßuimusfumpto,demonflremus- Ac Luthe rus qutdern eoyum non modo doLlrinam reprahen-dit,ßdettqm cÖuitiis onerat cj- infeHatur.Âtt enir^ a Lfb.de Str ahcubi^,Patres tot [ecu lorum plane c!ccutijß,tmper uoarbitrts. tißimosfteijjefacrarum ltterarum,tota vtta erraße, bLib.deCol n„tff^,gytem redaliifeeerint, ncque Lanclos loqHiumen . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, r- ' nbsp;nbsp;■ r- ‘, u

falib. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ecclejtampertinere. Et altbi° Hte-

t^urifahm.Lonywus Eidei amp;nbsp;tetra relegionis ne femel quidem rrotefl.mtes infuisfcriptismeminit.Origenemiam olim excom ‘^'tn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ebryfoflomesm nulloloco habeo.Nihtleß

Hu efl Adonacheti, ego ne pili ilium facto. Apolofla P hilt ppi fuperat omne.s DoLlores Eccleßa, amp;nbsp;tpfum e fnt.io. dugnflinum. Ft rrirfumin Genefln^ fcribens,v~ pa^-iTL. bi contra Pontificey faniii, tn I eut bees caufts impatient fsimi fttnt. quam impatiens eflipfe T{terony~ d Aîo'.jiç. wirfci? Et tn cap. 12.Qgßnte Hteronymeconiul-carnus cum tua Bcehleeen , cucuUo çfl deferto. Et in

ASSERTIONVM PnSNAN. T5T «w'Mp.Jlj i}£C amp;nbsp;Dtabolica vox efl Mierony 4lt;gt;^' mi.amp;in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gregorita fans óquot; auüorefifabula- i Pag.i-iv.

fnm depurgatorio, amp;mijfarumpro defun^lif. Et Gregoriw S admodum teuuitercognouit Ch'fi(lur»y S z» ('•4S'’ amp;nbsp;verbum Euageltj-EeKcdtEin'^'^Francifcustil^ a-lij Mo»achorum Patres cum Abraham cnmparati merafiercorafunt. Et Francifcusflultusfutt'^, inc.it.. fltgmata ex inani gloria jibiimprefsit^. Ott'dejuod »ecabipßs Chrißt Apafiolis fe abßtnetl ^Petrum e-ttim ta»e]uamfa»aticumylolt;puiait verba talta^ijue k /»fomm. He hodie ejuidem à nobis intelligi poßunt'^, Paulum vero exprejfehttrettcum vocatyt^plane^vtapparet,^^j^^ feriO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lInc.6.Ge-

•' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nejp.104..

NEc minus impudenterde Patrtbus Philip-pusyMagißrum feijuutustijui in lib. de Eccle fia^yomnes Patres erraffe, fuß conatur ofiendere-inee^ libinitia tarnen alios errores aff'ert,tjuàmfanbltjfima Ecclefta dogmata, ejuahodteeiuetenemus. Et in Epßolai.^ Cor.cap.^.ab initio Ecclefia dtcere non veretur.fcri a/Art^'’B 'a ptores Veteres obfcurafe dotlrinam , amp;nbsp;myHertauarUa in-Ftdei , auxife Ceremonias, fnxtfffe peculiares tom.ï, cultus.

T Ant unde ait de omnibus, komo omnitimale-dicenttjfimus loannes Caluinus,tjui Patres ^uadamfuperßitionis fcmina iectjfe, Cr occafionem\^^^^^ quot;Eyrannidi, epua poßea exorta cß prabutjfe , nongetl.ÿ.

b t.ix.i- dubitat afftuerare.De^libero arhitrio^qaodcum Ec f‘^-9- cleßa docueruntyfytgidamf deformatam Eheoio-£.5. CA-giam att tradidtl]'e,'^igt;3 doEtrina de fttitfacltone er-

A7.58. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turpitey -, itt oratione pro defunUts man-

10 ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;leeßttimo exewp/o deflit»tot fuiffé-, in^,

O_fcffliogt;te de/acrificio Adtlßt /udatcunt facrifican-e £.4.f.i8. dl morent imitatos -, hn ieiunüs fuiffeÇt^perflitiofos, feit.ii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g. immodicafeueritatepeccaße-, cjitodplusreijutrant

Pdulus requirat ac pr^tfertim g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;çfr abaprofert hisß-

IA’’e^nibus omnibus ijuidfacit cjuafo aliud, ejuam noßram Eccleßam, cum primitiua ilia eandem, fuamautem Patribus vt dißenttentem, aliam, at-, ejue dtuerfam oßendere^ Oiwd tdem clartus Adag-t»ß»gulis Centuriisy^dumßudioß an notant etiain reprehendunt in vnius cuiufejue feculi Patrihus ab tpßs Alnoßolorum temportbus, tpua gt;nndo Eccleßa CathoHcaampleElitur. Omttto ^urhariflA nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Swpß»s: dt’^Hieran. Span^en-

eContraGé nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnibus Patnbus Pomeranus, quot;Praf

neps. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 Alberus y Dauid Cythraus impi/fsime ßri-

d /nmnirn. pfere.Sanllon/nt interim Patrrimy^ejudtumuisrtn-gatfsr inuidia) nbsp;nbsp;venerabtbs ent memoria, ç^in

Pi’t refii ,n- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T H F. S T S L X X V T I T.

thùondi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quibtis verè Orthodoxis epuantum dißen-

ASSERTIONVM POSNAN. I55 tumafchiteElit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnibus aflipul^ntur, ee- b/ren./.i.cï-

rumÇeejuuntur doürtmtm^exoÇcuIanturerrorts.Ac inprimts folam fidem ad fdlutem fatis e]fe -volunt, in eaejue iuflttiam conßflere .■■ tjuod idem amp;nbsp;Simon b j c-y de he A'/aguSyf^ etiam^. Eunomtus voluerunt^. Reijciut ret.fabnlu. facrum Chnfma; reiecerunt amp;nbsp;Donatifla No- ^‘‘'^’‘■‘0 uattanv. SanSlorum cultumy rehijuiast imagines Nicena non tolerant , nec Vigilantius^nec /conoclafla tole- Synad.i. rarunt Orandi facrificandi pro defunSlis con- f fuetudinem infeilantur. /nfe^atifunt Aeriani, xe £ naias amp;nbsp;Armeni. Negant ö“ execranturAftJJaßt-crtfictum,negarunt execratifunt S Petrobufiani. ig.hift.c.6. f’^erba b. Dominica cœna ad Eropum S^mbo/iim-epue referunttÇ^ manducationemP^irituale vr^ent-, Et retulerunt,vrferunt BerenqariM (^E'icleui-ßa. nullum voto locum concedunt aut virginitati'. ^uMiÇunt. nee' louintanui Efareticusconcefsit.^ fiatacelebra RPttrusCl» riieiunia no/unt -, fed proarhttrio cutquam ieiunan l.deß dumcenßnt:necAeriani voluere,

■I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hnecofecra

COncHpifeentiam in renatisfemper vitsercyve- domnatn. requeejfe peccatum, nectolli per Baptifmtimy^ Hieren.ee fed foptn perfidem tradunt : idem Proclm Mef-fahani tradidere, Non^ expedire omnia Chri- i,er.7lt;i.Ku-Pli caufa relinquercy panperibiu dare^ ad religio-bxr.53. new fe con ferre contendu nt : contendtt amp;nbsp;ante cos Ipiph.tn. tdem l^iailatiw hsretiesu. Veterem EccleSa vclntt tnßde nbsp;nbsp;doltrina errantem déférant, adróque de er {„„tra Ki^i-

fraclamauerunt. Se lam fcti flef- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^o^t^'^erp^ fiiiet quAfiteuibus iudtcem

fith ctntrti flatHHnt, iraditianes no»firtptMreifuMmpe»it/tSy ßoniit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ohm *■ Ariani^ Enneminst (i“ ijfiot^Het

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hdcattjueaha.., vt

hip c 8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vetefi Eccleßa vnuatem cemprabtMtypYo

fit-l.dt ipir. *fßlt;i»te! noßri, cum fauliij fei heet Çp-ium prideta j. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;damnatie fuis patribus tuenturac defe»du»c;ab e-

QVe tjuii ita fe habeant^ ^uts eos inter fe concordes efeputet'i pracipue cumitafere nati fint hominesivt quorum imitanturdoHrinam-iimi-tenturamp; mores- ^t hsretici omnes Veteres yfemper non modo interfered etiam (^ßbiipßs dijfentientes fuere, adeo vt quoties htreßs exorta in Eccleßa eßt non fere fola exorta ßt. Huncenim morem hab ent haretici, vtpraclar 'e Eptphanius Diaconus^ vt quo-tiesvno verbo pietatem contempferint,^ à via ve-ritatisaberrauerintitn multos or varias errores di-labantur. vniformh enini veritat'. mtndacittm au-tem in varia difirahitur.

T^m etiam tifdem otfu venire foletamp; iUud, quad viatoribusfiquando à rello itinere deut arint. Kt enim ilU^ait quidam,aliat ex aliisfemitai ing''^dientes va^ätur, amp;nbsp;errat, nulliipéritü regtonu ducem

ASSERTIONVM POSNAN. 155 feCHtificifli duce carentes Eccleßa^quam re liquerunt, quit de reEia fidei Religionifque curriça~ to deflexerint, alia ex aliisimpietatü diuerticula funt ingreffi, capitibufque diffeEli, cauda vcrn coHi-gati, inf la vniiu fanEla Catholica Eccleßafenten-tia opugnandafunt concordes: quod deprtffis hare-ticssgriurffimi auElores memoria prod/derunt. Et in prirnis de hareß Simonis Alagtprimi hareßarcha ^,Irenaw in fuoßatim ortu in AIenandrianos,Ba-f/ltdianos cIc Saturnianos , diuifamfuiffedocet ; de , _j. ,

Donattflarurn feEla **, Augußinus teßaturfuo etia \sL. t.de Tta tempore tn minut/fftmafruflra concifam,ac de ahis pt‘fiiioa.6. ‘alif integris voluminibus idem comprobarunt. -^piphan-

QVih Qrfi cjnis animum Ad, hamp;c noflrA tempora fabulù. confrrre,atijne in htlt;s iiiorumfaEltones inttte-ri veilt,, (jttt feah vnahacfan^a Catholica Eccleßa f^g^egauerunt, totHnnino inueniet errores^ejnot homines de do^matibusfidei differentestaliad Lttlhe-rHm,alind Caro/fladmm, aliud Zainglium, aliud Oßandrium aliud Schuenc^felthum, aliud Illyria pmeftann.: nos^ahud ylntinomos^aliitd SeTuetianos,aliud Trt inter fe dif~ nitarios, altud denie/ue alios docerecomperiet : tot- cordes, cjueex vno capite Lut hen prognatas fellas,vt fere centeßmum attingant numerum : cjuarum tamen‘(j-f^ff^^^ fngula priustas habeant opintoncSyC:^ difcrepantia, difciptil.l.a planet^ue dmetfa dogmata tueanttir: omnes asitcm theri. huiujmodhvt alicubi cam ludais,tn plcrlfaue cum 1 urcis, in omnibtt: fere cum aittiquiffimts Eccleßi hoßibm conffirarc vidcantur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tit.u.

//ofiut. 1.1. -|- -y jincautem dtfcordtam atefuedtffe' fhtnem de ^quot;oßreniquot;^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hand ijuaijMam efftiftd de preci

Ctrm. ktie- P'*^ Chrtßiane religionis capitthn/ ipso'^ue, ejuod Ti,Prateo- ifiuntfnndamento mntna teflantnr enrundemacer htm. ahoi, btfsima difstdia gt;nbsp;clamant cruenta cert amt na, qui-b tu alter alteram edttü Itbris coarguit, maxima a~ nimorn't‘ contetione impngnat,coutcit(t malediHie, ^htle’l'fi’*^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»»c^-^hprofcindit,lacerat .■ demonßrat

faiiontCor. hoc denit^ac ipfornm à verdate ext orte voces à no-pDtH j.ï'. hts fnpra allate ejutb’u rem itafe habere,tngenui con quot;uinii Domi fit ent ur : çÿ Ioan Brentim Lut heran tts e.ic pubHcü ntaotra Bui tefltmontis tpfiiu Lut hert, Melanthonts ex htßo ^hanH^m oan.Lauathepi de re Sacramentaria clanfistmè probat.

EX hac vnitatis nota,(c]ue Ecclrfiam proteflan-, tium neccum fupertorum etatum patribm con ßtrare,ncc tn fie rpfit vnam,tndi^fiam-i atcjue concor dem exifiere, luce claritu efidemonflratum)mani-fefie coUtgitur, totam eorundem multttudtnem ad, ver am Eccleßatn pertinere nulla rattone poffe. Nec enim contradicentta vera elfieejueunt. adcprotndefi I..utheranorum fiella Ecclcfia efi, Calumiflarum certe eße nonpotejficfidem de ceteris ornntbuf :cum earum vnaauetjuedtiterfia dogmata tueatur.ejue Ec dcfie vnitatt repugnare nemo non videt. Ex eadem etiam deducitur.. ne fieilarum Cjuidem o. llam kuttu tempons y Ecrlfßam veram eßtcere, velipfis ettam ludtc'bi/A^ejuandocjUidcm nobtÇcttm fiingulefin^ulis Ecclefis, Gquot; nomen amp;nbsp;authorttatem detrahant.

ROma»am axtem è contrario Itejuet actjtti ei communtcat, per orbem diff/ifam Chriflmno-

Vxm cxtuw Ecclefiam Chr.flt SanElttm cjutde'a iLib.ibJe-folam confluxere, vt potèi^xa omnes tn vntxerfxn» tritu Niet' eornntreiiaai ac damnet h£refes,eade»tfemperpro’*^ Sj»»^ fiteaturvt^, Atbanafi u atr.gt;.eejne dinerfafinttat, netjxe à »taioribtti dtfstdeat.De iijue ex haceadem man. eantra nota.,e}ua adnerfatij carent^ci' illndfecjnitMr,eorum lt;ni herefet. febl(u baud 'juaijnam conßjlerepoße dtn^fed vt decu manos flxElns , vt Athanafit verbis vtar., ejuifnb- /„teritweaia inde variii vent is a^itatt, tn fefe tandem reuolntiaßn itjenfi». dejpnmantet enaneJcnntidtßaritHras. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b L»e.ii. 17«

QVis enimalites exittts expeliadtss eß^niß pradixit * Propbeta : Dtntfnm eß inejuit cor Miutfirat eorHm.,nnncinterihüf. sjuHprafertim à Chnßo cfue frfue. cjue dtblnmßta ^xod^ omne re^nttm tn fetpfnm diui fum deÇolabitur.Hocitafore.,eorHmpracipni, ^uaßfxt interittss prot/idi,pranunctarunt^, Luthe- CaUns. in TWa^CaluinuSi^ Centuriatores^yalij:veterum 0- Theontu it mnium Hareticorum defedio probat, quorum vtptannt.tDftf. ait 7quot;heodoretus,ZDollrinapartim radicittts euulßa eßapartim à femiaridis arboribus nihil different, inßct,,ß„, paucis vrbibus lt;$“ vicis manet, opera autem, vt in- £piß. dt e-cljtus Chrißi Adartyr ** Thomas Adorus annota-uit, paulopoßcuiufque mortemßcinterierunt, nbsp;ßaiuinrum*'

hodie nullius antiqui quiequam prorfus extet vf- g j„ quam,vtplaneteßatumßt ipßusDet manufablum, ad laan.Pa-vt htreticorum ttUt velut aranearum cajfes, deci- ontanap t.

IPfa interim Ecclefnt Pomanet Ö-Catholica eju^ vnrtßt omtsina Crfibijimpercnnfefitient, tonflët a /di.7.fp. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gnbernaiulum reilitfidti tn Cynba A~

te!3eliir,ci‘ intm tot mundt fréta, Am hrosij'vtetr'verbfSyt'tnijuatn ftper Apofloheamfiett-dntapetram,manebit immobüis-, amp;nbsp;inconcujfoad^ t/erßes tmpetas ßenientü f.ili fnndamtne perfenera-bit.IMpugnabetur üla ejntdem, vt ait Chrifoflomtee bJnftrimiite non tarnen vtnci potertv. ternfeßatesßtjetpiet tfed ' A* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non demerger ur : iactela in earn mit te nt ur , ßd non

Temo.^.*'^pf'ßor'abitnr.Teßatnrresipfa,teflaturhorii,ejfeie lib.dt vti- fittnt, afiipulatio. Qt^nti impugnanernnt nbsp;nbsp;nemo

iîratKttienfrtualMÛ^impngnatores qnidem tacitnmitati dt A Ha- oblinioni dattfunt,Eccleßa autem ejnotidie vir~ Qnßigitnr tat um auxilium

Deittantumprofeblum fruildmejue videamue, du bitabimwfvt cumfanflo Augui'Uno concludam} noseiui Eccleßa andere gremto,ejua vftjueadcon-fej/tonemgeneris hnma»i,ab Apoftolica fede perfuc cejfiones Epißcoporum,frußra hareticis circumlatra ttbui,Ç^partimplebis tpßusiudicio, partim Conci~ Herumgrauitate, partim etiam miracuîerum maie fiate damnatie, culmenauüoritatisobtinuiti Cui tioUe primae partet dare, velfummaprofeflo impie-tatis eß,velpracipitüarrogantia,

EK demum Ecclefia in qua cft vnitas, cft ve r'mi'u 7.nt ra Ecclefia, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ettltfie

Maior probatur ex bis locis. Vna coluniba^i' mcajperfeda mca. Item,vnum corpus, viniS3gt;-6'»-’«'/3i Spiritus,ficut vocati eftis in vna fpc vocationisquot;^J^-veftrç.Itcm,vt occurramus oinnes in vnitatem fidei, nec circunferamur omni véto doiftrinæ. ' Item, Deiiïdcmlempercadcm dicimus, iu-quit, Irenaus.

Minor cft in promptu. At Prqteftantes non habent hoc Symboluin Ecclcfiæ, qui Veteres damnant, amp;nbsp;ipfi inter le diuifi fimt, vt patet ex corum feriptis. Contradicentia auttm vera cft'c non polfunt.

T Andern pluinbeum ilium pngioncm quein fæpeoftciitafti, in nosdiltringis, quo vos

Monacni vobis cgrcgic videmini Ptoteftantes confodere, dum illis fuas dilTcnfioneS obiicitis.A» Ajjirtet Ergo quanti fit momenti tua ifthæc argumenta Pntefiantei tio,videamus.

Sed antequam vltenus progrcdiar , quia^ in bac difputationc fæpenumero nos cura vete- tibut reüe ribushaereticis inter fe dilTentientibu« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;temprarir.

ratti, volo illatn tuain calumniam à nobis dc-pellcre. Nam vcteres hæreticijcuiufmodi fuc-runt, Valentiniani, Manichæi,Arriani,Dona-tiftçnec iifdem temporibusexortifunt,ncc vl-lo inter fe vinculo fucre coniuncli. At quot-quot Ecclefiam Reformatam profîtcntur, có^ dem omnes fpeftant, idem habent fundamen-tum,amp; coniundiffimis animis veftros errores crafiifsimos detcftantunftudcnt Euangclicç vc ritati, non nouam inducentes, fed prim am ac veram rcduccntesamp; quodeius fieri poteftin-ftaurantes Ecclefiam- Negas ? Ergo pedem hic figcrcte oportuit : quod nitcccrisnon eft cur amplius nobis tanquam iftorum conuiclis repo nas veteres hatrcticos, quibufeum nihil vobis nec fuit nec eft commune.

ArjjxmMt» lam accedo ad tuum argumentum.Maior,vt Affertarittit proponitur,non eft vera. Nec enim vhitas,pcr tntHitr. nbsp;nbsp;fe, veram Ecclefiam demonftrat : fed tantùm»

quatenus eft veræ doélrinç ac fincerç fidei vni-tas : coque fpeftant loci à te citati q li etiam de charitatis vinculo artiffimo loquuntur, ac pro- • pterea nihil tuam adiuuant fentétiammifi prius euiceris (quod nunquâ fane faeics)fynccrje fidei vnitatêà vobis rctineri,qui tamc fyncerâ fidem non habetis.Alioqui veteres etiam hæretici fuc runt vera Ecclefia, quorum feélç vnam câdcm-que doétrinam funt profeffæ. Deinde quia vni-tas Ecclefiæ propric dicitur,cô quod vna fit Ec

Oewa/f amp;nbsp;clefia : amp;nbsp;vna eft, quia prima inquitTcrtullia-nus(vt antefuo loco diâ.umeft)rclinquitur, vt ca demum Ecclefia Chriftiana habcat veram

vnitatem, quæpriinæ,hoc eft, Apoftolicæ Ec-clcfiæ dodrinam rctinet: quod vos quidcm iin pudentiffimèaffumatis, nos aucem conftan-tiffinic inficiamur.

Itaqut(vt ad rainorem tuani propofitioncm acccdam)fifatisintclligcrcs quæ fit vcra vnitas Ecclefiæ, nunquam cam vel Romanæ Ecclefiæ tvibucresjvcl nobis dcncgarcs: quod vt fiat per fpicuum, duo nobis brcuiter finit difpicienda. Vniim , quatcnus diflenfiones in doétrinatol-lant fidei vnitatcm.Altcrum,An propter ciuf- Dt diffenfy, modi dftfcnfioncs,nomen Ecckfiæ difientien- nbsp;nbsp;nbsp;'»d»-

tibusnon conucniat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(irma.

Pcrfecfam igitur Ecclefiç vnitatcm tune de-mum tuturam Itatuendum efle dicimus, quum (vt ait Paulus ) euademus omnei in virum pcrfe(âum,quod(fi propricloquimur)ante die nouiffimum cxpeftâdum noneft.Nimirum ea cft noftri iudicij imbccilliras, vt alios animi noftri morbos prætcrcam, vt in bac vitacon-ftituti non poffimus , ita vt par cft, per omnia confentire, ne iniisquidem quæ intelligimus, ac foucre ardiffimum ilium confenfum qui nobis in Scriptura commendatur.

Venioad altcrum,amp; qigt;æro,an propter eiuf modi dilTcnfioncs , Ecckfiæ nomen alicui cæ-tui fitadimcndum. Arbitror autcmexvcrbo Dei fie efle rem dcfiniendannvt fiqui in aliqua Ecclcfia in fundamento fidei difrentiantamp; in fuo errorc finit contumaces ad vnitatcm Eccle fiæ nonpcrtincant,illisnihilominusqui adhæ-rent ventati, vnitatcm Ecclcfiæ aeveræ Ecclc-

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L.j.

fiæ nomenretiiicntibus. Qiiod vtrinnque,quia àteadmitti nondubito, non confirmo pluri-bus rationibiis, quû fuani lueem prçfcrat. His ita pofitis, vidcamus quàm falfum fit quod affir maSjEcclcfiam Romanam dicis fcruarc fidei v-nitatem, amp;nbsp;Proteftantium Ecclcfiam elTe vnita te fidei deftitutam. Nos vti umque illiidtalfuni efle affirmamus.Qnû eniin EeelefiaRomana ab Apofiolorû doiârina amp;ab ipfo fidei tundaméto dcfciuerit(quod oftendereparatifumus amp;nbsp;fi fal fb à nobis dicitur,pfius oportuit nos cius falfita tisàtc coargiii quâ,vt tu tacis,aduerfi'i nosqiiali falficonjundos,colligere)crroicfquc fiios inor dicus retineat : certè ad vnitatcin Eeelefix nii-nimè pertinet. Quod autein ad nos Proteftan-tes abs te vocatos atrinet ; quid tandem afters, quamobrem illi non habeant fidei amp;nbsp;Ecclcfia: vnitaté?Diflentiut,inquis,inter fe,quam diflen tionê probas exceptis nonnullis ex aliquot do-dlorû feriptis. Atqui de ipfius Ecelefiæ Refor-matçfidc nôiudicandûeltcx aliquot priuatorû virorû feriptis (ncc cnim id vel it is in vefira Ec-clefia fieri)fcd ex ipfis fi lei noih a? Confeffioni bus.Confule igitur(fi tibi lie vidcturyharmouiä Confeffionu EcclefiçReformatç,amp;nifi iinpudc Dtiifere- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eftc vclis, cocordcs efle nos magss inue

fStia »or«)» nies quàmfperesvel optes.Sed video quid tibi ^M/tefrrma vclisinimirum nobis noftras in capite deCœna tarn Ecdt- Domini,controuerfiasobiicis,quasegoqui-jjçq. jjçgQj nee etiam,vcl probo, vel cxcu-orcana Quibusaût alii^uàm vobis iftud quicquid Z?»»»»«,. cftcôtroucrfiçacccptuferamus?Eircnimcertc id

ASSERTIONVM POSNAN. lój id de quo adhuc cótroucrtitur, ex veftræ fubftantiationis cloaca vcluti dedu^us riuus, ex quo mirum non ell ne nunc qiiidcm cnata-rc nonnullos non potiiifle. Speramus autcra Dominum hoc quoq; aduerfum vos conceffu-. rum bonorum amp;nbsp;moderatorum hominum prebus amp;nbsp;lacrymiSjVt hie quoque breui abfterfis o-mnibus tenebris confentiamus. Sed tune ob il-1am diflenfionem nobis vel vnitatem Ecclclia: vel verumEcclelîç nomencripiesPPrimum ne-go quod ad hanc controuerfiâattinct,vllam ef-fcdiflcnfionc in ipfo fideifundamcnto.Omnes cnim Sacrofanftam Cœnam à lefu Chrifto Ser uatore noftro inftitutam, amp;nbsp;pie fummaque re-uerentiafidelibus celebrandam, amp;nbsp;in ea fideles corporis pro nobis traditi amp;nbsp;fanguinis Domini pro nobis efFufi verèfieri participes, credimus. Dere igitur conftat: de modo,cótrouerfiaeft; quod alij ipfu Chrifti corpus, no tantum Sacra metaliter, fed etiareipfaadefl'e cum paneexifti mentzalij doccant ipfum Chrifti corpus reipfa êeeflentialitcr nûc alibi no efle qua in cœlo,fcd fymbolis vfq; adco efficaciter nobis reprçfen-tari, vt nihilominus per Chrifti potentiam ac virtutem , credentes fiant fpirituali rnodo per fidemillius corporis amp;nbsp;fanguinis verè participes: non vt corpora noftra Chrifti Corpus con tingantjfed vt ex ipfo vitam ætcrnâ hauriamus. Tunc igitur propterca nobis nomen Ecclefiæ abrogarisPEgo veró,mi Aflertor, volo teipfum PfoteftMiS aduocatum adhibcre,vt(quanqua inuityslhanc^'**'®”quot;*’ tarnen noftra caufam agas. Credo te mcminifle quid fupra feripferisj à me capite quarto com-

memoratum: quum affirmarcs Galatas licet erröte magno dcprauatos , acctiam Corinthios i.Cor.ii. fuifle nihilominiis deEcclefia.AtquiinterCo-I cZ * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;étant hærcfes ( inqujt Paulus ) ipfique

’T*^' Corinthij fadionibus non carcbant:quinctiani illicnondcetant ( vt paulo ante dixi)qui ne-garent futuram mortuorum rcfutrcdionem; quodqu idemeflc caput vcl vnum cxptæcipuis Rcligionts Chriftianæ ,ncmo Chriftianus du-bitat.Te igitur pro nobis difputantcm ita indu camus.

Si Galatæ amp;: Corinthij quamuis errorede-prauati, ac de præcipuo fidci fundamento, nec de modo, fed de rcipfa inter fc diffidentes,tarnen Ecclefiæ verç nomen retinuerunt : quanto \ minus diflcnfio de aliquo Sacrç Domini Cœnç capitc inter eos qui Reformata Ecckfiampro fitentur oborta, efficiet vt ipfis nomen Eccle-Ktterisdif- ßgj adimatur? Quinetiam fi huiufcenoftriinfti paterctur, proferrem vctuftiffimam ww/jEHc)»* illam difeeptationem de ceremoniis Mofaicis nonfuiiult- retinendis , quæ diu raultûmque Ecclcliain Chriftianam cxcrcuit : nec tacercm de Petto à reprehenfo , quum illc fefe à Genti-.1.1.}. fubduceret ac fepararet. Commemora-nde Etifeb. rem præterea Occidentales Ecclefias olim ab ^rthq.hi- Orientalibus non modo diffidentcs, verume-tiam diuulfas, quum ageretur de Die Pafebatis cclebrando.Vrgerem etiam Africanas Ecckfiaj Cyprianitemporibusdebaptizandis hæreticis reliquis Ecclcfiis diifentientes. Ac,fi ad ipfo rum Dodorum feripta deueniendum effet,af-• 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ferren*

ASSERTIONVM POSNAN. I95 ferrcm vctercs difccptationcs de pcccato ori-ginis:de origine animaiû; de Petro reprehenfo a Paulo; de quibiis rebus amp;nbsp;plenTquc aliis gra-uiffimiolim Ecclcfiæ Doóloresinter fe coten-derunt. Qjinctiam, fi res poftiilarct, veterum Doâorum, vt Origcnis,Tertulliani amp;nbsp;aliquot alioruni errores reeenferem , cx quibiis omni-J?4».f« dam bus nomen Ecclefiæ nunquam propterea adern ««reie-ptum eft piis amp;nbsp;Orthodoxis Chriftianis. Neq; nos, propterea vetcrcs dänamus. Hoc enim e-tiam obiiciebas. Nam apud nos autboritateni earn habent,qiiam ipfi poftulät, dum eorüferi-pta ad Sacrarum litcrarum regulam dirigimiis, eorumque næuos ita manu obtcgimus,ne pof-fmt olEcere veritati. Tu vcrö,mi Aflertor,qui nobis vnitatem Ecclcfiæ Catholicæ tentopere commendas,quid diéturus es de GræcisEccle-fiisjde Pontificis Rom. primatu,dc Purgatorio ac de pcrmultis aliis ab Ecclcfia Romana difere pantibus.Dices niimrum extraEcclcfia efle. At nos minime vobis aflentiemur. Atq;,vtad retn ipfam propius accedamus , num ignoras quo-ties Ecclcfia veftra fuerit confliftata Antipapis identidem emergentibus, quorum quifque fc gerebat pro capitc Ecclcfiæ Catholicæ,amp; riua- pifftmiontt lern fuü non foliim anathematii fulminibus,fed EcdtfiaRa. armisetiä impctcbatrNó tcnesquoticsalij alio trutnu, rum aäa , ne Gregorij n lidem libris cxceptis, Papæ veftri refcidcrint?Oblitüf-nees nondura inter vos cóflarcjVtrum Papa fit fiipra Cociliû, an cócilium fnpra Papa? qua in rc(ne crrcs)mc-miniftin’ quandiii diirarit Monachalis illacon-

troucrfia; fuerit-nc virgo faftiffima in peccato originis conccpta?ina vero de maxinius rebus contentiofiffimc nuper adrnodum Romæ inter Çaictanum, Catharinum, Sotanum amp;nbsp;a-Jips agitaf;bLamp; êÉîtis îcriptis prodita, an non adhuc indecifapcrmancnt? Ecquis verb Scotu vel Durandû cum Aquinate, Occarniftas, Rca-lcs,amp;Nominales inter fevnquam conciliant? Qi^um antea nobis Arianos, Sabellianos, Ana-baptiftas, amp;alia eiufmodi monftra obiicitis, quopudore iftud facitis, quum bos ipfos nulli acrius quara noftri oppu^nent?At ex vobis,in-quies,exierunt. Nempe,vt inquit loanncs, quia ex noftris non erât,ncque funt. Quod fi te tuofque Sodales ac innumerabUes alios Mona-chorii greges oculis nulla animi perturbationc fufFufis vclisintueri, quot quantafque in rebus omnibus contentiones, quot diflidia reperias? quàm meritbillud«ïlt;^«9‘vfurpare poffis,Cótra dicétia firaul vera efle nó pofte? Sed rte firn Ion gior, quandoquidéimprimis diffenfioné in ca-pite De Cœna Domini nobis obiicitis : ego viciffim tibi tuifque Monachis obiicio, multas ipforiim ac varias controuerfias non de Cœna b)omini,fed defuaTranfliibftâtiationc: quam rw» Je fu^ habenr illi pro fidci Romanæ fundamento, de Tran/fuhfla Cœna Domini nihil curat es.Ecce igitur ^fcro tiaiiene. quæfiioncs inter veftios Scholaflicos agitatas nondii definitas. ilepe. An in Träflubfiätia-^^9 Blèren- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fubftantiaannibiletiir,anrcfolua-

fmatcriam priniam, aut conuertatur in fec.JtjI.z. corpus Chrifii.Itcmian verum Chrifti corpus fi;b

AbStiKTIONVM POSNAK. l6y fub panis accidentibus frangatur manibusac dentibus attcratur: quod Nicolaus Papa amp;nbsp;Có cilium Romæ bac de habitum ftatuit amp;: cre-dcndum trâdidit Bcrcngario; cui dogmati plç-riqueomncsPoinificijcontradiciint.Itcm,A.n . nbsp;nbsp;...

corpus Chriib m Euchariitia lumptumcx ip- ^ambd.^.e, liusfumcntis oreftatim in cœlura redcat. Itc, u. vbinamfundcntur accidétia panis, amp;nbsp;vtrü,fint Thom.^. plané (inc fubicéio an vcro fûdctur in aëre.Ité, An aquavino in calice admixta trâffubftatietur. Item, Quid-nam comedant muresEuchariftiâ/gt;,^.x. corrodcntcs . Item, vndcnafcantur vcrrnesinr/3om«T;i/ Euchariftiaquandoquc exiftcntcs. Et infiiïitæ/^'d’r. propernodum ciufrnodi quæftiones,quibus di gnè , fcilicrt, argumentum de Cœna Domini tradant. Quamobrera , quuni apud voscaput illud Doétrinæ de TrannublUriationetotquç ftionibus,difticultatibus, cubitationibus fcate at nondiim hadcnusdefînitis, amp;nûquam poft bac dctiniendis, obfecro te, Monacbe, vofque adco, omnesMonacbi Pontificij, quonam orc nobis , obbccrc audetis vnâ de Cœna Domini tôtrouei liâ? Jmô vos potius maiortfq; vcftros acculate, qui tot ac ta traftas tcncbcas fanétifti mo buic myfterio obduxiftis, vt difticillimum fuerit illud in fuuin priftinum fplendorem re-ftituere. Nam quæcüquc tandem eft inter Pro * teftantesbac de rc controuerlia , c6 certæ o~ mncsfpcftaiit,vtlubiatis yeftriscrroribus,Sa-r . crofauda Domini ( œnacx puriftiino Cbrifti inftituto celcbrctur. Vos autcm dum propterca.nos infedamini, bmiliterfacitis, vt axu/andi.

fiquis Medicos de grauiffimo aliquo vulnerc curandofvt fere fitJintcr fe difeeptantes accii-fet potius,qiia!Ti eum qui vulniis inflixerit. Etc ni tn, vt locum hunc de vnitate Eeelefiæ tâdcm concludainus, Ecclefia Rom. ciufque fatcllitcs Outfit Ata- Monachi, licet muleis in rebus inter fe dilfcnti «MfAorMwfïjnt jfj tarnen conftntiunt quod piosho-finfttt. mines veritatis Euangclicæ ftudiofos, ipfam-que adeo vcritatem,coniun61:is aniniis amp;. viribus,opprimcrc conantur.Præftitcrit autem de vulncre curando aliquandodifeeptare , quam advulnus inferendum exitiofo confenfu con-curreretqiiç eft( vt tibi ad extremum aliquid lar giar) vnitas ilia Ecclefiæ Roman« nota certif-fima.

la- quum ita fint(eft cnim totius huiufee dif tint lt;ilt;)ÿ»wputationisfummaquædamfacienda) concludi tionis. mus AfTertiones Pofnaniéfes,licet Theologicç inferiptç fint,nó efle veras,ac proinde ne Theo logicas quidem : quarum vfirai 4'»!'^^« amp;nbsp;error primarius, vndcrcliqui manarunt ( quern rede ac Theologice diflerendi feien-conftitiicre, in accura-ta difputatione nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;) hie eft; quodAf—

fertor cxiftimauit,cxnudisqiialitatibus exter-nifque aecidentibus pofte nos veram alicuius rei cognitionem con'.pararc. Ac proptcrea in-tcrroganti,qi!ænam fit vera Ecclefia:refpódet, Eccleliam efte Claram, Amplam,Diffufam,An tiquam amp;nbsp;cætera eiufmodi, quæ ad exteriores qualitates pertinent: fimiliter faciès, vt fi inter rogarem , quif nam verus homo dicendus fit, mihi

ASSERTIONVM POSNAN. 169 mihirefpôdcret, efTcalbum,magnum,iiiucnéj diuitcm amp;c côfimilia quæ non ad rci vcritatcm, fedadexternasqualitatcs rcfcruntur.At quan-do volumus vcrum à falfo difccrncre, non hæ-rendum cft in accidcntibus; fed ad intimam ip ' ' fiusrei eflentiam perueniendum cfl,cxqua du citur vera alicuius rci cognitio. Hune errorem Philofopbi VOCant mifà Ttmftßtßitxit.

Quamobrem nos ex verbo Dei ita ftatua-mus, veras Eeelefiæ Chrifti notas, non ab exte rioribus rebus petendas,fed ab iisrebusdepro mendas effe, quibus Eeelefiæ fubllantia eonti-netur.Acpropterca Claritatcm, Diffidlonem, Antiquitatem, vifibilemEpifeoporû fueceflio nem,non effe veras, nee certas Ecclefiç Catho-lieæ ac verè Chriftianæ notasfquod tarnen Alfertor efFicere voluit,nee effecit)fedDüélrinæ puritaten),aelcgitimamSacramentorumadmi niftrationem elfe eerta figna ae nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;veræ

Chrifti Ecelefiæ:eui fefe adiungcre debet quot quot baberi volunt veri Catholiei, hoe eft(vt p, r hanedifputationem verbis Auguftini conclu-damus)Orthodoxi,intcgritatis ciiftodes amp;nbsp;re-da fedantes.

Pag. 5Jin.19.leg3 difpici«». «.14. ccriim mjtcJiccnti.ï-7.1. nos aflftimus. 11.50. te gcrc. 15.14.nx proponit-18.10.nee Cht!fti»nâ.esd.i5 .aw.'Jïntr.is.i/.lite-'is exet' ci1ati.15.1s.vt nouai.iS.19.qua?.31.15.foaque etc ft:. 56.11. p3tt)culari.37.4.{iofl:tinam cottupttant. 38.5.^upped tas. cad.y.rcprobos. 40.11.amp; Repi obi. 41.9. Hac Irnieima. 41 4.Ecclefia.44 y.congregata. 45.5.pattorii.4j.ii.dixi-niugt;.50.i.peruadct. cad.9.accoinmodernus. 55.3.aiA;»oras. 53.13 dcl.vt.ead.17.arcsflenda.59.10.per Scripruras. éi 31. veto. 89.i8.Fuifl’e. 98.33.fptcta teicéiaque.99 i cenfuir. JOO I3.a)uifre. 101 S.mfcnptioncin. iO7.9.quicqL’arn. 110.14.ab. Ill 8 fine. ii4.io.('eparaii. 117.16.extruxifle. Ii5.6.eu3ngcli7.artjnt.rad.li.baptizauit Enuchum. 119.1. Piesbyterts. 131.3.icficiaii.134 I4.ru!picitis.i4i.i7.( xpli-canda. 143.6. nomen. 144 30. Eccicfiam vocari. 146. 11. iftud CertC. 147.7. iaz/ÉtajüuTt, 148.14. vindic^-bunr. tjv.is.illotutn. 16015. nihil nobit. 16130. fint. 161. B.conuiftos. ead.i9.diflènfioncm proba.s exct rp'i». gt;65.6.ptccibus.l65.i6.titopere. JÉ6.t9.a^ia/^x I67.l8.cet-te.Reliqua(fiqua fucrini)lcftot caodidus facile arimad-ucttet.

	qO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;REFVTATlO
lfrem.7-	Faciam huic domui fuper quam inuocatur nomen mcum, 8c qua confiditis : amp;nbsp;Huic loco qucm vobis dedi amp;nbsp;maioribus veftris, ficut feci Silo; 8i vos rciiciam à facie.
	Siccritin medio tcrræ,in medio populo-rum,vt fiquis oleas dccutiat,aut faciat racema-tionem, vindemia confummata.
P£«f-	Quemadmodum quum acinus in botro rc-peritur, aliquis dicit, Ne perdas cui-n,quia cft in eo bcncdiótio : fic facia propter feruos meos rte cunóios perdam : amp;nbsp;producam fernen ex la-cob amp;nbsp;de luda qui poffidcat montes meos , amp;
•	poffidebunt cum clcéfi mei, amp;nbsp;ferui mei inha-bitabuntibi.
quot;^mos-y	Vt Paftor cripitex ore leonis duo crura aut extremam auriculam, fic eripientur filij Ifrae lis amp;c.
Mich.7.	Nælxtcris,inimica m«a,proptcrca quodcc-cidi; refurgam ; amp;nbsp;fi in tenebris ledcro, Dominus lux mea cft.
Pf4l.iO.	Apcr c filtu cam vaftat amp;nbsp;omnis generis fe-ræ quç in agris degunt cam depafcuntur,Domi nc redi obfccro,inuife vineam iftam amp;c.
Luc.xi. (Sf lü-	Ne time panic grcx,nam vifum eft Patri vc-ftro dare vobis regnum. Filins Hominis quum vcncrit,num reperturus eft fidem in terra?
Matth.li^..	Multi PicudopropHctæ furgent acfcduccnt mi!!tosamp; quoniam mulciplicata cru iniquitas, refrigclcct chantas multorum.
	Ho'cuoui, poft difeeftum mcum li'pos graues non parcentes gregi ingrefluros elfe in vos, amp;nbsp;ex vobis exorturos quiloquantur peruerfa, vt