-ocr page 1-

»'IVDICI VM DE.

PVTATORVM vniversitatis Sccundarï} Cleri Colonien.de dodirina amp;nbsp;vocati'onc Martini Buceri ad Bonnam»

Pialmo quarto»

Filfj hominum,vt quid diligitis vanitatcm quæritis ' mendaciumï^

Efaiæ quinto»

Væqui diaint bonum malum, Sc malum bonum,ponentes tc« nebras luccm,Sc lucem tenebras, ponentes amarum in dul cc,8ó dulce in amarum»

-ocr page 2-

-ocr page 3-

fi’CHRlSTIANO^J

lectori veritatem in fide

Chrifti conftanter colere»

Atholicam illam amp;nbsp;fandam Ecclefia am Chriftiane amp;nbsp;cädide Le(ftor,quæ columnaeft amp;nbsp;firmamentum omnis veritatis,aaucnus qua ne mrerorum quide portæ poterunt vnquam præ» ualere,iamdudû nunc vfepodio per* tinaci Martini duo infeftantivno qui dem animo,fed confilio diuerfo. Pri* or enim Martinus Luthcrus, malcdi* dis, tonitruis, amp;*exccratiöibus ipfam

aggreditun Alter vero Martinus ille

Buccrus,venenata blandiloquentia ftudetcircûucnire,ôlt;:incautam ' deprimere,Licet autem rem arduam,imo impoflibilem meditentur vterc^ fruftra(fundata eft enim ecclefia fuper firmam petram}nÔ pa titvr tarnen Satan ille impatiens, qui Temper tanq leo rugiens circuit, i»Petri f quærens quern deuoret,miniftros fuos conquiefcere,quos ôc pro dia uerla ingeniorum conditione diuerfis inftruit armis» Vtrumlibet ib li in promptu eft,amp; ferocem apparere amp;nbsp;mitem, blandum ÔC terribi lerp,minacem nbsp;obfequentem» Nouit enim amp;nbsp;in angelum lucis fefc

fuofcp transfigurare. (^am obrem quærit organa fuac volutati aptâ congrua,quo altos illos minarum contemptores animos occua

Luther rusapec tus.

per per blanditiaszmeticulofos vero amp;nbsp;inertes terroribus frangat. Ad hoc fuum i.nftitutum reperit Martinos iftos q appofitiffimos, ÔÔ quales toto orbe exquiri pofte vix ipfe fperaftet» Lu therus enim Ger manica fimplicitate,ea qua eft ferocia,præter vllum fucum ad infania am vflt;^ maledicftionibus execratioibus indulgct,adeoqp tonitrua portentofis fuis declamationibus amp;nbsp;fulgura exaggerat, vt iam non humano pedore loqui poftit videri.Bucerus autem fida fimplicita« Buderus te amp;nbsp;animo vcrlipelli, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dolofus.

Heu quantum taci’to voluit fub peélore virus» Scrpit,referpit, per mille volumina fe infinuat, quoufep fclis mufeus lum,Crocodilus homine intercipiat.FaciIe adducor, vt eredam non efle Germanica fatum origine,fed aut ex Fallaci illo ludæorum femia ne,aut aliaquapiam longe frauduletiErima,nequilTimacp ftirpe proa gnatum, Vtrifep nihilo minus idem eft ftudiu,autor CC pater vnus: præterea amp;nbsp;nomen idem, a Marte pacis difturbatore fatoquodam (vtopinor)acceptum» Nomen illudexhorruit aliquando Ecclelia, A n nec

-ocr page 4-

EPISTOLA AD LEGTOREM»

Tiec modo apparct atiùd futurum. Cum eni’m poft tot tyrannorum crùdcliflïmam perftquuti'onem fub pijflimo tandem Impcratorc Conftantino pacem amp;nbsp;träquilh’tacem naefta fuiflet, non diu Ucuitpa CIS gaudi'o frui.Statim enim prodfjt ab inferis Martis quidam filiu^ Arius iUc(Græcis enim Mars a^na- dicitur, vnde Arij,quêadmodum apud nös Martij dc Martini)qai pacem diflblucret, Epifcoposfcdu* ceret,difperderctoues,amp;f Ecekfiam crudcli inhumana fedicionc deuaftarec.Horrendum eft meminifle malorum, quæilk oliiii in Ec ckftam conuexir.Quo magis nobis verendum cft,quibus duo immt nent Martini,ne grauiora pcrpetiamur. Ambo (plAauToi, cupidi, eiarij tfTim.î fuperbi,blafphemi,parentibus non obedientcs,ingrati,fcclefti, fine ab fedione,feditiofi.criminatores,incontinentes,immites,fine benignita« te,proditores,proterui,tumidi,8c voluptatum amatores magisqdei, habentes fpeciem quidem pietatis, virtutem autem cius abnegantes« Buctfu« Hic vero tanto eft illo nocentiOr,quanto ipfum hypocrifi,diflimubs Luthcro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;blandiloquentia, dC fraudulenta fiiftaqj fedulitate exuperat,

modo magnum ingenij fui Só artis experimentum.Circuniuci nit enim nbsp;nbsp;fefcllit Aulicos quofdam,per quOs adfturti inu^nit ad Re

uerendiftimum illnm amp;nbsp;longe clariflimum Dominum äc Princi« pem,Archiepifcopum Colönienfcni,Elelt;ftorem Ödc.qucm ipfunï quocp(cum bonorum omnium gemitu nbsp;dolore maximó)dicitur

illaqueaffc. Ne vero videatur facere,quod facit,libcllum de dolt;Arina lua nbsp;nbsp;vocatione, fpeciem quidem pietatis præ Cc ferentahfed reucr«

toxicum melk circümlitum propinantcm,mifitad Reuerendos æ illuftres Dominos infignis Ecckfiæ Metropolitana:Colonienfij,«^ negocium iftudnon parum male habet. (^lieum accepturrt Vni« uerfitafi amp;nbsp;Clcro,quenl Secundärium appellant, tradideruntexamt« nandum.Necdiffîcultcrôbtinüerût,vt Ckrus Vniuerfitas fuiirft de co iudicium proferrentî quod quak fit, lege Leeftor, ÔC mirabcrii uTlm.j hærefes,errores,impofturas,calumnias,mendacia,fraudes dctechnas, quibus Satan fuos obarmauit. T u vero pcrmanc in rjs,qua: dididftf crédita funt tibi,feiens a quo didiceris.dó q? ab infantia eras litcras nofti, quæ te poftunt inftruere ad falus

temper fidem,quæeftin Chrb fto lefu»

iüdich

-ocr page 5-

PVTATORVM PER VNIVERSITA-tem amp;nbsp;Sccundariu Clerum Colonien.de libro Martini Buceri,quein germanicc quidem, fed Heluetiorum lingua, at(^ adeo Vniuerfitad

Clero vix lacis intelligibilijfcripfit de dodlrina vocatione fua ad Bonnam,amp;: quid inde Bonnenfes expedrare fperare debeant. Ad* dituf intcrdum,vbi res videtur exigerc, breuis amp;nbsp;fuccindfa ratio iudi cijiftius,vt nequisputet VniuerfitatêClerumfineeaufa,amp;non magiszelo Chrifti(quem teftatu uolunt,fc nulla alia ratio ne hue coc

motos, q pro eiufdem Chrifti Dei noftri gloria ÔC orthodoxa fi* de alferenda^Bucero contradicere,

Nitionegari non debet, quin Martinus Bueerus mulcatradatin hoelibro fidei orthodoxæ confo* catholica,qualiafunt:De fumma Sgt;C fanÆlfi maTrinitatc.DeChrifiihumanitate diuinita» tc.Decreationererüjamp;rcftitutioncper Chriftuni fa(fia.Decaufapeccati,quod(^ volütatem malarrt, non deum aceufare oporteat,quando peccatur. Quod alferit infirmi tatescorporis,omnemc^ aduerfitatem extcnuareconcupifcentiæner uos.Item,in operatione boni eum gratia dei fimul bonæ uoluiatis ar* bitrium requiri. Quod per minifterium lacramentorum gratia dei tiobisconferatur eum omnibus bonis frudibus. Deremuneratione item bonorum operum.De minifterio angelorum. Quód fandli in« terceduntpro nobis exaudiuntur.Quod facerdos eft minifter pu blicus,amp;ecclefiæ nomine officium peragitJtem, prædieandum elfe cuangelium purum,nec elfe alicnos au diend os,amp; alia pleracp,quæ in præfens nihil opus eft recitarc. Ver urn hæcomnia vel ante exorturn Bucerum docuitjmultocp melius tradidit ecclefia, Nee eft quod Bu* cero quifquam pro hac dotftrina debeat,fed contra,Bucerus debet ec defi«,aqua accepit 8c didicit. Atep o vtina in cæteris quoc^ fuis do« gmansecclefîæfanâ:æcatholiceiudicium,fidem,amp;f dotftrinam deuo tus fequerctur,amp; non conuelleret,atcp ta mifere dilaniaret, que ipfum genuit,amp; libeter refipifeentem ac redeuntem in gremium fuum rur« fus recipcret:fed ille inflexibilis eft rigidus, vtpotc multo iam tem« porcinhærefi obftinatus,nec molitur aliud,quä vt plures in eandem fecum hairefim attrahat. Proindc fan's apparct,ideo ipfum hæcfuæ Confilifi dodrinæ admifeere, vt fimplices quofcß Só imprudentes hac tam Buccri. præclara veritätisfpeciead reliquafimiliter credenda adducat Ad quod efficiedum arte infuper alia vtitur,amp; perfonam fibi alfumit ca« tholici amp;nbsp;euangelici prædicantis,qui praeter gloriam Chrifti Sc ani«

A iij marum

-ocr page 6-

IVDICIVM VNIVERSITATIS ET CLERI COLO« marnm falütem nihfl qujrat amph'us:qui pro amphando rcgno Del omnibus omnia fîat,paratus omnia fubire,amp;S pro ueritatis ac pietatis affcrti'one fuftinere.Sui dogmatis puritatem mirificé iadat, alioru ui tiareprehêditjdiucrfum afefenti^tesprouocatad ccrtamen difputa* tionis,permittit cuiuis de caufa cognofcere,difccmcrc,8c dijudicare« Acqui idi [une «ermiculi,quibus incauti pifees foknt inefeari, ÔC tti* hi in naflam»Cæterum deterfo fucojfi kgatur liber Chriftiano,veria , nbsp;nbsp;nbsp;tatis tenace ac Deû timente animOjapparebit ftatim ingens crrpruni

cumulus,in quibus funt multi icandalofi piarum aurium offenfî* ui,quidâ grauioris mali fufpicione turgidi, pleric^ vero plane hærea tici ac damnatûquos tamê ipfe pro catholicis dogmatis videtoraßea rere.Quorum omnium pars bonaordinc hic fequitur«

reliqua eft poil baptifmum, facit cfle pcc=’ peccato catena feu iniuftitiam,atœ adeo contendit,baptizatis perpétua pœni orfgfnali tentia, perpétuai^ ignofeentiaae remiflïoncpcccati originalis opus côtra gra efTe.Neqj enim fatetur per baptifmum peccatum illud femel aufer* ptihai» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tantum intuitu Chrifti baptizatis non imputari ad dartinatio^

nem,fî tarnen peccato rurfus non feruiant»

Cenfura, nbsp;nbsp;Quo diÀo manifefte exténuât gratiam baptifmi Sc meritum iân

guinisChriftûCafum veroprimi parentis,perquem originalepec* catum primu contraximus,facit grauiorem reftauratione,quâ Chri* ftus fua morte nobis conquifiuit. Aliter Auguftinus 8C catholicead Bonifacium Comitem feribit: Dicimusbaptifmadareindulgétiam omnium peccatorum,8d auferre crimina,nô rädere: nec vt omnium peccatorum radices in mala carne tencantur,quafî raforum in capite capillorum,vndc crefeant iterum refecâda peccata.Sic A poftolus ad Rom^viij.Nihil damnatiÔis eft his,qui funt in Chrifto lefu, qui non fecundum carnem ambulant,

Buccrus nbsp;nbsp;nbsp;Dicit naturam no ftrâ fepugnare deo,nec àliüd fecere pofletquod

damnat ne de diabolo quidem catholici aufint affîrmare,vbi amp;nbsp;Paulum ma» naturam, ipiterpretatur,reddens pro animalis homo,naturalis,ô(f videtur da*

mnare naturam bonam,ac fentire idem cum Luthero dicente, quod contritio antegratiamgratum facientem faciat magis peccatorem, Qiiod autem hæcLutherifententia ipfî placeat, vel hinc apparct, alibi docet veram poenitentiam ex verafide SC charitate dei nafei; Buccri c « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fidem viuam amp;nbsp;charitatem del praece*

tor de ori dat,atq; ad hæc dei dona homine difponat, Vnde Chriftas amp;nbsp;apo* ginc poB ftoli prædicabant pœnitentiam in remiifionem peccatoru. Sic Acîlu nitentiae, vuj. Pctrus adhortacur Simonem Magum:PoEnitennani age

-ocr page 7-

DE DOCTRIMa et VÖCATIÖNE BVCBRt

ab hac nequûia tua,8c roga dcLim,n forte rcmittatur dbû Et Cornée 110 Centurion! profuerût fua opera^ antequâ fidei lumc accipcret «

Confentit opera bona eflciîgna prælentis gratiaedei',fcdnegata

Deo niercri, autpræmium hæreditatis cceleftis eis quduis modo de Euer, cr^ bcri, contra illud Matthæi decimo nono» Omnisqüireliqueritdoa rordcmè inum,uel fratres ôôccentuplum acdpiet, vicam æternam poflïdcs bitJtem: Voca operanbs 8C rcddc illis mereedem, Match» xx. Et il» rum, lud:Non eft iniuftus deus,vt obliuifcatur operis veftri dilcAiôis, quam oftendiftis in nomine ipiîus, qui miniftratis fandis mini» ftraftis.Hebræ» iêxto.Et illud i).Timoth»iirj» Repofita eft mihi coro naiuftitiæ^quam reddet mihi dominus in die illa iuftus iüdex»Meré lîiw enim ex promifl!one,quod utique eft mereri, nam amp;nbsp;ita meren tut homines inuicem ÔC appellant debitum.

Non admittit, vt angelos interpellemus ad orartdum pro nobis, Buce» ma ‘ï^um tarnen implorando angelos hocprecemur,ut faciant,quod a» 1«** hoquifaciunhOfterunt enim oratiÔes noftras ad dcum, amp;nbsp;^üftodi* amnoftriagunt, Apocaly.viq.amp;^ Tob.xq. Addit Chriftum meruif» angeloijt» feangelis, quod facris literis non eft cofentaneum. Venit enim homi nés faluos facere, 5ô nufquam angelos apprehend«,fed fernen Abra-hæ.Hebr3Eorum fecundo»

Dehortatur quoque ab implorätione fantftoru ob id, quod Chri^ ftus cftfunifY^g milêricors,aduocatus pro nobis apud patrem, 80 la-tishéiio pro pcccatis noftris* Neque tarne idipfum exprclTis verbis agit,fed rebus,quas ob oculos proponit, conatur efficere» Multis em modisatterit implorationem hanc amp;nbsp;eleuat,nec multum abeft,quirt videatur damnare,amp; ne ipfis quide (anlt;ftis dicit admodum placercgt;

Prædicata eft nobis Dei rnifericordia, in quam anc'oram fpei no-ftcæ deßximuSjSc fcimus ipfum nihilo minus eflc iuftum, atc^ adeo nobis tbronum gratiæeins adeundüm eflc cum fiducia, vt miferi-cordiam conlequamur,Ad hoc adhibemüs nobifcum fandos, tarn lt;os,qui aguntin terris,^qui viüunt inccelis» Hoc enim deo pla* citum eft Sc acceptum,vt per multoB2 intercefliones honoretur ipft, ' amp;nbsp;nos adiuuemur» Oportet enim orare alterum pro altero, vt falu-tem confequamur.Hoc modo fecit Apoftolus, SC orationem pro fc poftulauitfieri.Theodofius cum facerdotibus Sc populo omnia ora tionum loca circumibat,amp;: ante martyrum Sc apoftolorum thecas ia cebat humi proftratus,pofcens fida fancftorum auxilia» Net^ tarnen ideoputandi funt diffidetia aliqua circa mifericordiam dei languif-

A Ui) fc,

-ocr page 8-

IVDICIVM VNIVERSITATIS ET CLERI COLO.

fe,fèd multo magis,vtplurimorum interccflïonibus adiud um adircntJta nos demercmur nobis fan(flos légitima uenerati« one,prccamurc^,vt nobifcum orent Deum pro nobis, Non defpera “ mus,non difFidimus,non dubitamusetiam,fedDeohanchabemus “ reuerentiam,vt nó arrogemus nobis iupplicandi dignitatem,'fimul’ “ que rea noftra,adeoq? trépida confcientia,confociatis ßbi fandis apo “ ftolis,martyribus,amp; Deo diledis confeHoribus, meliori cum tîducia “ thronum gratiæaccedit, HincfuntLitaniæinæ,quibusfandoruni agminainclamamus,quarum vfus peruetuftuseft, Caffiodorusem Litaniarum meminit Tripart. hiftor.Iibro primo, amp;Nicèphorus fub Valentiniano, Somnium cft, quod quidam putant fub Grego» rioprimum auditas,

^ri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;negat nos mcreri nobis,ita vbi de commit

participa# nionc fandorum in vno corpore Chrifti agit,negat deum nobis (je# tione bo# quam concedere intuitu ÔC ob mérita fandorum fuorum,contra cia norfl opt i-iflirrtos facræ feripturæ textus, in hoc bonitati ac liberalitati diuinac

* blalphemoore detrahens. Deus enim quærit benefaciendioccalîo# nem,Si vult bencfada,obcdientiaqt fandorom luorum ta abundati ter, tacß copiofe remunerare, vt méritaipfapoffintnô videridigna, quibus tantum præftetur. SicGenefis xvi.dicic dominus adlfaacî Dabo pofteris tuis vniuerfas regiones has, co quod obedierit Abra# ham voci meæ, cuftodieritpræcepta mea. Sic iij. Regum xv.dc Abia rege: Propter Dauid dedit ei dominus lucerna in Hierilfalem, Vtfufcitaretfiliumeiuspofteumjeoquod feciifet Dauidredumin oculis domini,amp;S non declinafletab omnibus,quæ præceperatei.Sic Sc iiq.Reg.xix, Protegam vrbê hanc propter me ÔC propter Dauid feruû meu.Remunerat itaque Deus fandoru fuoRs mérita ex libera# li fua gratia vel inuius imprjs Sc hæreticis,qüoRt tanta eft impietas,v£ ne hoc quidc c0fi'teantur,quod Laban illc idolorum cultor agnofeit. Genefis xxx.Experimento didici,ait ad Iacob,quiabencdixeritmihi Deus propter te.Et interim obtendit nobis BuCerus meritum Chri# fti.quafi meritis fandorum fuorum Chrifto aliquid detrahatur,qui firede intelligeretjmerito Chriftiomnia pacatajfiucquæin codis funt,ftuc quæ in terris, concederet etiam meritis fandorum hoc effq quod per Chriftum fünf,

Errorfo' Vicinum eft huic,quodpaulo poft fubnedit: Eum,quinonömi artoru, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;opem Sc confolationem apud Chriftum quxßcrit,huncnödi«

gnabitur agnofccrc,nec^ làndiflïma Chrifti mater, nclt;^ aliquis fan# dorum,eo quod fandi hoc vnice SC præ omnibus quærât,v£ipfuni pro domino ac laluatorc noftro fernper agnoftamus 5c amplcda# tnun

-ocr page 9-

DE DOCTRINA ET VOCATIONE BVGERL

mur, Etftati'm fubiungit:San(îlis nuUum acceptius,gratiusqucoba fequiutu, àuc vcneradoncm charrorem impendi pofle, q vt ônia nem opem amp;nbsp;confolarionem quæramus accipiamus a folo Chria

per C H RIS T V M, Non ignoramus Deum,cum fit onia nipotcns/rerumomnium caufà prima,omnia efficcre, atque ad* cûabipfo defccndere omncmconfolationem,ômnequc auxilium, qao infirmitati noftrx fuccumtwr, attamen non peragit omnia fine mcdijs vUis folus, Imprcffît enim nonnihil virium amp;nbsp;potennæ fuis frcaturis,fecundum quas operentur aganc cÔfequcnter:vt Soli de dit luccre àc illuminare,dedit igni calefacerc. Atcp hæc eius poccntiæ bonitatis cft gloria præcipua,qd nÔ mÔ ipfe fit potens operari,uea

ïTim etiam potuerit creaturis darc operandi efficaria, lam abfurdunî fucritneglc(floigné, quando caIoreopusefi:,aGhriftocalorcm fine vUis medfjs petere, negleélo Sole quærcrelumen a Chrifto in fpe* ^(juopiam fiibtcrranco ♦ Quid enim cfîet hoc aliud, q Deo illude ’■^jautipfumtcntarc; Manifefi:umeftigitur,nosreéî:camp;: fecundum voluntatem, rerum crcatarum vti lubfidio cum agnidonc créa«

fons,quihancpotendam fuis creaturis indidit.Ad eundem modum licet ab homineqque côfoladonem ÔC auxilium pofcerc.Nam èc ho Rom, ry, mini dédit Deus auxiliari amp;nbsp;cô/blari poffe fuum fratrcmgt;qdipfum i*Cor,r, apoftolosôcfanAos virosnôrarofeciffecompertiifimumeft, Hoc

non ignoret Bucerus.nihilo minus dicit a folo Chrifto omnem opcm,omnemcp côfoladonem eflc petendam, atque hanc elle venç« rationem fandorum,qua: fit ipfis gradifima, Cui fophifticam addit rationemjubj’ndicans quodfi quisab alioquopiam,q a Chrifto folo/jæcpetat,cô(cqui vt videatur Çhrifturn neglexiftc,neceûm pro domino ÔC faluatore agnoüifle, Fallacis iftius côfequentiæ tech nas nÔomnesdeprehendunt,amp;S tarnenomnesoptant Chriftum habere faluatorem Sc dominum.Hinc fimplices,8c qui de cofequentia dijûa dicare no poffuntjiliationcm côfequi putanty rcdduntur pcrplexù

Nec multum diffimile eft huic,qd habet codem locö: Et fi quiuis orct pro nobis, quamdiu nÔipfi cortuerdmurad Deum amp;nbsp;oramus^ hopoteft nobis fuccurri, quod teutonice, amp;nbsp;diferte his verbis expria mif.So mach vns nit geholffcn viierden.Secundum quam fentend* am fatctur orafie quidc Stephanum pro falute Pauli,amp; Paulum pro xäa.r. falute aliorû,at negat quenq propter iftas orones côfequutû falute,ni Rom.i. fî vbifequisep côucrtiirct,SC ipfe quoep oralfet, Qiiafi qüis feipfum PhUip,! ex fuis viribus vnquam cÔucrtcrit,8d nô potius conuertat nos Deus, ** nbsp;nbsp;' **

vt côuertamunAtcp vt idipfum Deus in nobis effïciat.ncqueant fan ftiabeoobtinere,contratam infinitas feripturarum autoritäres,8c receptam totius Ecclcfîæ fidem, Sedquorfumabripitur,quod ne»

gac

-ocr page 10-

IVDICIVM VNIVERSITATIS ET CLERI COLO.

Maft V, gatapoftolos promuliere Chananæa orahtes cxauditos, contra or? todoxorum patrum fènrcnnamC’ An credit omni'no ci, qui non ipi^ orat, nihil impetrari pofleT Legat Lucæ quarto apoftolos pro focrit Petri febribus affedla orafTe impetraffe,Oftendat autem Sgt;C ipfani Emiliter orafle. Apud Marcum quinto filia Archiiynagogi defundi non orat pater fîliæimpetrat vitam.S'anaturlunaticusintercedctï te pâtre,Lu ce ix.Sic Matthæi ix. Viditlefus fîdem ofFerentiûô^para lyticum fanat.Etipfa quocp Chananæaorat,ied filia fanatur»

Dicicfolum Chriftum habere omnem poteftatemincccîisSôin terris,ipfumqjfolum hoceiTe/acere amp;nbsp;dare, quod vtilitcr petinniS/ Dicit,folus Chriftus,quafi pater fit fua potcftacc delpoliatusJa Chrf ftus facramentorum fuorum minifterio beneficiafuanobisconfirt, ■quædam etiam alijs vijs nobis im partit, quæcerte aliüdfunt,qipl^ Chriftus, Adco folitudinis nomen folarqs iftis arrideçvtctiamfinc ïudicio fere abutantur.

Dicit fummam Euangelicæ do(fi;rinæhuclpedare,vtprædicf* tur per nomen Chrifti poenitentia amp;nbsp;remifliô peccatorumxuni ab^ legans apoftolos fuos Chriflus in orbem vniüerfum hoc dederitma Matt vL datum:Euntes docete omnes genres, baptisantes eos in nominepa’ tris nbsp;nbsp;filij amp;nbsp;fpiritus fandti, docentes eos feruare omnia, quîccünquc

mandaui vobis,

Coniungit fimul facræ fcripturæ dodrinam traditionem,dc quibusidem facit indicium, amp;nbsp;afîent patres omnes tam âoârinx, ' J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;q traditioni facrx fcripturæ in omnibus ôc credidifle, Sc fine dubi»

tationc femper paruifTe»

(^od didtum,quantum ad dodtrinam attinet, verum eft: falfuni ƒ veröde trad itione» Neqjcnim itadiu in ecclcfiadurauitapoftolicæ ms^feu’in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inftitutió,quæhabetur Adtuum xv. Vifum cftfpititui

ftituta a- faniftonobis, nihil vitra vobis imponere oneris,q hæcnecelfa* poftoloçî ria,vt abftineatis vosa fimulachris,fuffocato,8ô fanguine:nam intcrd^'*^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;præcepit manducantem noniudicarê, Neq? item quæ

* Paulus pro tem pore illo tradidit,perpetuo funtin ecclefia obferuataî vtpulchre deducit Ambrofius in epiftolam ad Ephefios»

Subiungit Buccrus,do(ftrinis amp;nbsp;traditionibus reliquorum omnt üm fcriptorum,quantumuis dodtifuerint amp;nbsp;fandti,aut quantauis multitudine congregati, patres æ maiores noftros nequefidêhabii lfre,neqp parüifre,riifi quatènus dodtrinæ iftæ amp;nbsp;tradiciones verbo

-ocr page 11-

DE DOCTRÏNA Et VOCATIONE BVGERt

Dei ftatüi amp;nbsp;probari poterant.

Quod de vtrisque falfam efle conuincitun Pn’mum cnim féma per docuerunt patres,déficiente facra fcrïptura, acquiefcere doclnnæ inEcckfiarcceptæ,5ôfèntentiæfandoriim patrum, vtbabet Augua ftinus contra Manichæos, Palam eft,inqiiicns, quod in re dubia ad fidem 8c Certitudinem valeat autoritâs Ecclefiæ catholicæ, habea tur diftindione vndecima, Cano» Palam, Deinde quod ad traditio« îiemattinet, nunquam fuit dubitatum, quin potuerit Ecclefia in bis rébus, de quibus nihil certi ftatuit facra fcriptura,leges condere,vt ha het Auguftinus ad Cafulanum,ôô allegatur diftindionc vndecima, Gan. In his rebus.Item in libro de fide Chriftiana,amp; allegatur eadem diftincli, Cano, Catholica Ecclefia.Et libro fecundo contra Donati« »tas,quctn locum Bucerus more fuo pro fe citât, quum faciatcontra ipfum.Apparet autem Bucerç? hac fua aflertiôe voluifte Côcilia vni« Uerfaliahæreticis oîbus inuifa elcuare,8Cautoritatem ipfis detraherc»

Non caret rufpicione.quod vbi agit de Confirmatione, non ^Ppellateamfacramenturn,neqpdeminiftro Confirmationis,nem« Côfirmà P^deEpifcopo,ad quem proprie pertinet manuum impofitio,neqj tionis_ falt; ^^Ghrifmate,vllam facit mentionem, contra tot veterum canonum ^fàcrorumConciliorum décréta, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;præcn,

celebrandi miffas haÀenus in Ecclefia vfitatuni videtur Miifam prorfusàbrogareamp;rauferrc,amp;Snouam miifândiformam introduce Buce,ftüi re veile,Et in primis,vbi fundamentum pro abrogandis miftis priua tis ftatuit,aperte impingit. Affirmât enim cœnac dominicæ in ter fu i Es *''^*'* leomnes,quotquot Chrifto perfeefte adhærebant,nec deprehenfi Rie rant alkidfeciffe,quum neep Zachæus,necpLazarus,neçp mulieres, M3rc.i4, 'Çl'^aedominum fcquebantur,ncq? item feptuaginta illi difcipuli, cce^ Lu« it; r'æleganturinterfuiffcjfed tantum apoftoli duodecim,

Aufert miffas priuatas,nec admittit miffarum pluraiitatcnijCon« Aufert cludcns quod in vna Ecclefia,vna fola cœna,eaque omnibus corn mu niterimpartienda fit: quum vnus tantum fitChriftuS huius cœnc ci pjm., bus, (^afi non fit idem facramcntnm,quodRomæ SdColoniæ, litaUm. quod in templis diuerfis, aut iri codem templo per diuerfa altaria cxhibetur,Siquidemlocorüm diftantia nonpoteft difcindcrefyna« xim,vtquæconfiât ex vnitatefacramertti,non loci, Fuiffeaùtem amp;nbsp;olim in Ecclefia plurium aepriuatarum miffarum vfum,Sô nôitare« tenter côfuetudinem priuatas miffas ac plures in codem templo celc brâdi introduââ, manifefiât plerit^ canones ex antiquiffimis patri«

bus

-ocr page 12-

IVDICIVM VNIVERSITATIS ET CLERI COLO,

bus rdad in Decretum:De confecradoncdiftindionc prima.

Præterea permitti’c facerdoti fecundum præfumptum fuum de Bucc dä externa iudici'um repellere a commum'one peccatorem nodum natno iu condemnatum aut declaratum,contra Ecclefi'aftîcæ difci'plinæ for* dicatos, mam amp;nbsp;legem de correptione fraterna. Matthæi decimo odauo: Si peccauerit in te frater tuns, vade corripe eum inter te amp;nbsp;ipfum fo* Ium.Sequitur:Si Ecclefiam no audicrit,fit tibi iicutethnicus èC publi canus.Huic eft fimile,quod iubet vitare minifterium malorum facer dotum, priufquam dtjudicentur,aut fecundum regulam Euangeli* cam corripiantur.AlIegat Cyprianuni librö prinio cpiftoL tertia,S^ librofecundoepiftoL décima, cum tarnen vtraque epiftoL nihil ad hanc intentionem conférât, fed magis faciat contra Bucerum in hoc, quod Cyprianus excludit præcipue hæreticos a communionc Ec cleftagt;

Non caret furpicione,quod vbi tarn diferte de Euchariftiaait,noii meminit commixtionis aquæcum vino,quin nihil ferefonataliud, panem amp;nbsp;vinum,contra facros canoncs patrum diffinitiones,in quibus diuus Cyprianusaflerit hanccommixtionem ex Chriftiiji« ftitutione in Eccleham deriuatarn.

Haerefes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exprefle dicit,in pane æ vino domini adminiftrari no#

corpore amp;nbsp;fangui ne dni.

Bucer* de bis verum eius corpus verurn languincm, Quoddidumplura compledlitur* Primum,eirefimul in hocfacramento res quatuor, quæ pörrigantur nobis,fcilicet panem,vinu m,corpus,ôlt;!: fanguinem. Ipft tarnen tres tantum fupputat, panem, vinum amp;nbsp;corpus,qualo# quendi forma,neque fcriptura,neque patres vnquam funt vfi,fed no uitium eft Buceri figmentum.Dicit CHRIST VS: Hoc eft corpus meum.Dicit Bucerusdn hoc datur corpus meum.AIterum, nullam efte cÔuerlîonem feu transfubftantiationem panis in CHRISTI cor pus,aut vini in eius fanguinem, contra fandlorum Conciliorum deli nitiones, amp;nbsp;tarn Græcorum q Latinorum orthodoxorum patrum fententiam.Tertium,infolo vfu amp;adminiftratione lacramentftan# turn cum accipitur aut bibitur,adeire fanguinem amp;nbsp;corpus domini. Atque hinc quarto fiet,vt non liccat conferuare, neque conferuatum adorare facramentum. Ac quinto demum, vt nonliceat de loco ad locum transferre, cum tarnen veteris Ecclefiæ patres no longe ab a po ftolorum tempore hæcfecerintamp;faceredocuerint. Neceftdif# heileifthucipfum ex patribus, ex indubitatis hiftörrjs,amp; generali# um Conciliorum öcSynodorum conftitutionibus Scdccretiscom# monftrare.

Con#

-ocr page 13-

DE DOCTRINA ET VOCATIONE BVCERI.

Contendscommuniôem fub vtrac^ fpedeeffe omnibus Chrifti RS anisneceffariamjquum propterinftitutionem nbsp;nbsp;mandatum Chrb vtM^qjlpe

ftidkcntis: Bibiteexhocomnes:tum quodiufleritCHRISTVS: cie» Hocfadtei’n mcam commemoratidnem.Hic ait Bucerus,nem odes betcontcmneretam graue mandatum, nemo debet præfumere veb Ie melius ftatuere, modo CHRIST VM agnofcat fuum Deum 8c bluatorcm, Itadicit EccleGas Chrifti facere,quafiquædatipeciem Vnam,fit Ecclefia diaboli.

Scimus liberum fuiflcolim fub vna velduabus fpeciebus com-•ttunicare,neque quod tunc fiebat,per nos improbatur. Qiium fci-tent autem Chrifti fidcles, Sc indubitato crederent, Chriftum non effediffcdum in partes duas fecudumduo facramenti huius figna, tjuantum accipitur fub fpccie vtra«^, tantunde accipere de Chri* ftoquialteram folam percipereL Denicp mandatS Chrifti pertinere •^^gisadrem iacramenti,q ad fi'gna externa, non dubitauerunt qui-’lam a calice abftinere,côtenti totum Chriftum fub panis fpecie acce-pifle,Neqj hoc ita nuper Rcri cœptû in Eccle(ia,quu fub Gelaiio Pa- Ante an* P,qui vixit ante annos abhinc mille,ea cofuetudo vfcç nunc inualue nos plus rit.Itidem feculo illo tentabanc amp;nbsp;facerdotes committere: quidam e- «»iH' îiinilumpta corporis dominici portione,a calice facrati cruoris,ina je cornu ^uitGelafius,abftinebant, fi tarnen verum eft, qd in explicando Ge- nicatum* lafiodicitBuceruSjfumerc abftinere cflefacerdotum: plebeiorum veto accipere Sc dcrccri. Habet cnim Gelafius, quod fumpto corporc abftinucrint acaiice fanguinis.Nunquam autem licuit facerdotibus, quod facicbant laici, fibi permitteire, vt quorum fit confecrare 80 of- Sacerdoji ferrefecundum Chrifti exemplum, quern in altari repræfentant,amp; ytrâ^^'f^e myfteria integra tra(ftareatqueconficere,quæfine grandi facrilegio cicmfu* diüidinon poffunt, Hinc præcipit, vt qui non fumentes ipfiabfti- mere, nent, autintegra facramenta percipiant,aut abintegris arceantur.

Verumquis adhancneceffitatem cogetlaicos,Chriftum in facra-mcnto percipientes,non autem repræfentantes: altaris myfteria con-templantes,nonconficientes,fedfru(ftum tantum expédiantes, quein quum fub alterutra tantum fpecie totum percipiant,rebus contenu, amp;nbsp;Deo gratias cum omni humilitatc ôd deuotione agentes,non funt de fpeciebus amplius foIliciticQuæ quum fit pia,religiofa,fimplex fandla deuotio, quanta eft calumnia talibus affingere, quod contem-nant mandatum Dei,quod non agnofcentes Chriftum Deum 60 fal uatorem fuum effe,velint potiora,q ipfc infb'tuerit, tradereç’ Qiium nullum legamus de vtriusquefpeciei communiÔe mandatum,quod ad omnes,etiam plebeios, pertineau Et fi quid forfan appareat alicui præceptum, quantum ad communiôem attinet,quis nefciat hoc ma-

B gis

-ocr page 14-

IVDICIVM VNIVERSITATIS ET CLERI GOLO.

gis ad rem facramenti, q ad externa (ïgna pertinere Et Apoftolus ait: Vnus panis amp;vniim corpus multi fumus,omnes qui de vnopa ne participamusinon faólacalicis (fecudum Græcorum veterum Latinorum codic um fidem)mentione,Proinde hanc cÓfuetudincni tot annorum feculis in Ecclefia Chrifti receptam, amp;L vfu longo com* probatam, patres in Concilio Conftantien(ï,feirione item in Concilio Baniien(î,{cffione xxx.pro lege fufeeperunt, quam non lice at priuato cuique pro fuo fenfu diffeindere, ÔC fcliifma in Ecclciïam Dei introducerc.NeCp hoe debet alicui vidcri nouum, aut ab Eccleiï aftica régula alienum, quod traditioncs interdum ex cauiïs iuftis va* riantur,lalua dodrinæ integritate. Sicenim amp;:apoftolifccerunt,qui aliquoties baptizarunt in nomine lefu, quum Chriftus difertis verbis mandaflet baptizare omnesgentes in nominepatris, amp;nbsp;fill), fpiritus fanólb Paulus amp;nbsp;poft Paulum tota Ecclefia non mutaruntjfedabrogarunt conftitutionem apoftolorum perfpiri* turn fan(ftum,atcß adeo per ipfum Chriftum traditam,quæhabetur Acftu.decimo quinto.Vifum eft fpirituifan(fto8cnobis,nihilvltra ■ imponere vobis oneris,q hæc neceflaria, vt abftincatis vos ab immo latis fimulachrorum óó luffocato ÔC fanguine. Vbi hocannotan* dum,quod iftorum obferuantia dicitur neceffaria,tarnennunc i.Cor.n eft abrogata. Idem Paulus formam dominicæ cœnæ inpartefal« tem mutauit. Ecclefia cum incrementum vires accepiflet,præce* pitieiunos communicare: quæ confuetudo etiamnum durât in Ec* clefia,quum apoftolipoftcœnam communicaffent. Fuitaliquan* do vfus in Ecclefia Euchariftiam etiam paruulis dandi fenfu cap* tis,quod vtiliter vetitum eft fieri.Olim in Ecclefia præfentibus amp;pß têtibus dabacur vtriusep fpeciei cÔmunio: abftntibus autem infir mis mittebatur communio vnius fpeciei,quod non eft difficile ex multis canonibus ôô vniuerfalibus Concilijs demonftrare. Proindc non oportet de neceflïtate eum ritum cœnæ dominicæ omnibus im poncre,quem obferuauit Chriftus. Alioqui erunt amp;nbsp;cœnantibuspe* des lauandi, ÔC agnus comedendus cum azymis,fecundum ludaict ritus confuetudinem. At quis nifi infanus itaconftituatC Ex quibus fit perfpicuum,accipientes amp;nbsp;dantes,contra Ecclefiæ confuetudinem HacrcticH Conciliorum autoritatefirmatam,vtramqp facramenti ipeciem,rece* r ƒ v^rSq' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quidem a fide catholica,nifi credant Chriftum quoep diui*

fpecié effe fum,fed ab vnitate amp;nbsp;obediêtia Ecclefiæ,quæ eft corpus Chrifti,atq^ ncccfTari adeo efte fchifmaticos.Eos vero,qui docent aut vnam folam, autdu* as fimul fpecies efte de ncceftitatefalutis ncceftario accipiendas,ha:rc fica docere,quum res ipfæ potius,q figna fint de neceffitate falutis, in Ecclefia pr^fenti vtramqp fpeciem iàcerdotes accipiant,amp;^laid vna: non vtic^ ad damnationem,fcd ad falutem.

Diui*

-ocr page 15-

DE DOCTRINA ET VOCATIONE BVCERL

Diuidit corpus amp;nbsp;fanguinê Chrifti (ècûdum parus vini extern Bucc. fe « nasfpecies,atc]p adeo Chriftum ipfum perfîdus ifte diuidit. Sienim non diuiditjita fuam fidem explicet,v£ fîmplices eius fcripta legentes, ineam opinionem non prolabantur» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;guine, 8c

ediuerfo,

Traditnon fblum presbytcrum confccrare,fed cum illo 8c confè»

lt;ïare Sc facrifîcare populum quocp»

Atquum vbiquefcrcproponatnobis Bucerus exemplum Chris ftlt;,quærendum ab ipfo putamus, cur hic a Chrifti exemplo tam alia cnuseft'^Än forte credit non Chriftum folum, fed cum Chrifto con fecrauifle dc facrificafte ipfos quoque apoftoIosC Ita périt fapiens in fapientiafua,ut obfcuri abbatis dicftum, Chrifti facfto SC Ecclefiafti« cædoftrinæpræponat: tametfi fatendum eft populum facrificio fa» ctrdotis confentire»

. Oblationis Sc üicnRcij vocabulum prauiftïme hucillucquedea Bacc»in ^0’‘quet,Gquomodoqueatmagiftro fuoLuthero negantimiflam gratiam cffefacrificium patrocinari, 8c facrificq vocabulo aliam, q habeat, fi» gnificationem affingere, CÔfîtetur vfitatum patribus,quod in mifta facrifici^ Chrifti corpus immoletur,offeratur,facrificet Deo patri pro nobis» ncgat.

Ncque hoc negare poteft, quum id teftentur Dionyfius, Cypri» anus, Chryfoftomus, Cyrillus, Auguftinus,amp; veterespropeom» nes» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hæc verba, im molare amp;nbsp;facrifîcare, nihil

iliudcffeq fan(ftifîcare,diftribuere,percipere,gratias agere,offerrc dcnique totam Ecclefîam Deo per CHRIST VM, amp;nbsp;idipium ele» ctnofynis teftari.Quis autem tam rudis eft literarum, vt nefciat aliud tffe itnmolare 8c facrifîcare, q fît fandifîcare, percipere, gratias agere, hæcipfa,quæ Bucerus habet Quin hucufque hoftiæfalutarisini» niicus defcendit, vt intcrpretetur,offertur pro nobis, id efle quod annunciatur amp;nbsp;diftribuitur nobis» Eftquidem verum,oblationem hancfanftifîcaridiftribuinobis,verum nihilo minusfuprahæc offertur quocp amp;nbsp;làcrifîcatur Deo patri pro nobis»

Inter hæc affingit nobis ridiculam opinionem, quafî creda« mus in hoc facrifîcio Deo patri fuumfîlium dono dari,aut certc quaft credamus hoe opere filium reddere acceptabilem Deo patri pro nobis»

Quis hæc vnquam,quæ impoftor ilfe nobis affingit, vel per fom» hiutn cogitauitç’ Nos vero perpetuum illud làcrifîcium 8ó oblatio»

B ij nem

-ocr page 16-

IVDICIVM VNIVERSITATIS ET CLERI COLO.

ncm inæftimabilcm fiftimus ante patrem, cui filq pafïîonem amp;nbsp;faerie ficiirm repræfentamus ,orantes vt pater facrifîcium l'Uud odoratiffî« mumpro fatisfadione dehkflorum noftrorum fufcipiat,nobi'scpre* concilietur, qui iam fumus illi concorpores fadi.Atque hoc padoib lum ipfum,qui perpetuum facrifîcium eft,neque vnquam ab eo,quo pependitin cruce,temporefacrifîcium eife ceffauitjVotisomnibus cupimuspro nobis fufcipfac nosperipfum ôc inipforeconciliari»

Rurfus Sacramentarius impingitamp;f dicit inutilem oblationem ci,qui non pcrcipitcommunicando,

Abfcntes

de«'«'”* dido palam cxcludit omnes abfentes,omnesquc via defatt duditBu lt;fî:osa facrifîcq iftius frudu,contra Ecclefîac Sc orthodoxorumpa« cc.àfrui trumfîdem. Claretenimexepiftol,nonalibriprimiCyprianfolim defundis fupplicatum èc facrifîcatum.SicÂuguftinus

pro dc^ inEncheridioadLaurentium:Neqtnegandumefl(inquit)dcfun# funâii» dorum animas pietate viuentium Icuari,quum pro iUisfacrificium mediatorisoffertun Eaep ièntentia eft Auguftinopluribusinlocis vfîtata,fed amp;alij pleriqjpatres idipfum expreffenobisatteftantiir,c quibus libuitJoannisDamafcenfquem Oecolampadius Latinum fecit, verba fubfjcere: Apoftoh(inquit)difcipuli faluatoris,qui totum mundi circulum viuum cepere prædicando verbum,quodfuisocu Iis viderant,in tremendis vitalibusque facramentis memoriameo* rum,qui fîdeliter obdormieranr,habendam cdixerunt.Quod adhuc firmicer,atcp adeo fine côtradidione obferuat apoftolica amp;nbsp;catholicî Ecclefîa Chrifti ôô Dei,a fînibus vfcp ad fînes terræ, ab eoCp tempore vfcp ad præfensjôcin fînem mundi vfep. Hæc Damafeenus*

Vnifori nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;In fuggillationcm Eccicfîafticîe tonfuctudinis proponit nafeentis

«kbrSdi Ecclcfîæ initia, quan do nondum eratftata aliquaamp;fpræfcriptafor« miffas Bu miffas celebrandiin Ecclefîam introduda,ôd videturhancliber-ccro dif- tatem probare amp;nbsp;optarc, vt relinquatur arbitrio facerdotis, quo ritu ph'cet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qua yeln forma celebrare. V nde confofîo, fedæ, fchifmata,amp; per

pétua: cotentiones in Ecclefîa abfcp dubio nafcerêtur.Qiiod cum pa tres experimento didiciifentjVoIuiffenttç Ecclefîæ vnitati ÔC concor diæ bene optime confultum,conftituerunt,vt in præcipuis milfac partibus per omnes Ecclefi'as vniformis ritus obferuaretun Hincelî ille Canon ex Concilio Gerundenfî in Decrctum relatus,deconfccr« tioncdiftindionefecunda,CanoJnfî:itutio miffarum»

Bu»n5 c5 Adftantibus mifram,quamnis religiofe,audientibus nihil Vide tM^exdu# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tribucre,nifî fîmul facramento communicêt; quum

-ocr page 17-

DE DOCtRINA ET VOCaTIONE BVÖERI

orati’onum faudum grahariim pacis, at(^ oblationis iînt dit à mib hauddubium participes,poflîntcp ctfi non per externa ngna,faltem perfidem in voto communicare Iccûdum illud Auguftini: Vt quid comuni^ paras dentem ÔC vencremCCrede Ôômanducafti.Ad idem valet Cas cStvotit non de confecra,diftin. prima. Mifîas die dominico. Sed quomodo probat,quod de fuo fcnfu nobis pro Euangelica traditionc effutitC

Admifcet ibidem calumniam èc nos traducit,quafi in Ecclefia no ftra,quæeft catholica,non habeatur memoria paffîonis benefîcioa rum Chriftijfed remittantur homines ad externum cultum amp;nbsp;adlioa nesfacerdotis,Slt;5 no ad facrifîcium 8ô opus Chrifti,quum Sacramen larij ipfi videantur potius in hac parte,q nos,peccaret

quot;^bi de poenitentia agit,numerat quidem contritionem,confefrio nem,8demençjaj;fQneni pcenitentiæpartes,Verum côfeiïïonem non videturexigere propter abfolutionem ô^peccatorum remiflïonem, fed magis propter informationem amp;nbsp;confilium, quo fimplices fern-per indigent. Ac peccatorum enumerationem adeo no exigit,vt deri* deatetiam. Atquomodo aceufabit fepeccator,nifîenumeretpccca-t^j^luorum fîbi confeius eft,vt ab rjs abfoluaturCOportet cnim abfoa lutionem confeflïo vt præcedat, (îcut feriptum eft: Die tu prior inis quiutestuas,vtiuftifîccris.Efaiæquadragefimo tertio.Et cum in pec catorum enumeratione luxanda fît admodum facilis,cft aliud horrêa dum quiddam,quod extorqueat, nimirum:

Vult vtconfîteamur omnia opera noftra efle iniqua, diuinæ mas Bucc. da# ieftatis offenfîua,ôi^ seterna damnationc digna, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mnat oîa

opera no

Siautemhoc verum eft, quid Chriftiani habemus præ cthnicis ofincredulisamplius“» Quantulum diftant opera noftra ab open's bus illorum, fî hoc malum eft nobis cum ethnicis commune C’ Et quidgrauius poteritillorum operibus aflcribi,qhicnoftris tribus »t* Et tarnen ne illorum quidem opera audet Apoftolus tantædas mnationifubmittcre.Ait enim ad Roma.i). Gentes, quælegem non habent,naturaliter,qu£ legis funt,faciunt,ÔC oftendunt opus legis (cri ptumin cordibus fuis,teftimonium illis reddente confeientia ipfoßi in die,cum iudicabit dominus occulta hominum. Et quis,nifi impis us dicat,omnia opera Cornelq Centurionis,nondum licet régénéras tyuiffe diuinæ maieftatis offenfîuaCTantum abeft, vt verum iudici Um de operibus regeneratorum in Chrifto Bucerus pronuciaueriK quum fîntipforum opera bona dC fanda, ipfosqj comitentur in vita wturam, fccundum illud Apocaly* Opera enim illorum fequuntur Apoci4»

B iii cos.

-ocr page 18-

IVDICIVM VNIVERSITATIS ET CLERI COLO.

cos.Sic pri.ad Corinth,dcci'mo quinto:Stabnes cftote immobiles, abundantes in opère domini femper, feientes quod labor vefter non eft inanis in domino. Et ad Roma,vii), Nihil damnatiôis eft his,qui funt in Chrifto lefu, qui non fecundum carnem ambulant. Sic quo« queq.ad Timotheum fecundo: Bonumcertamen certaui,curfunî confummauijfidem feruaui,de reliquo repofita eft mihi corona iufti« tiæ. Efaiæxxxvii}. Memento quæfo quomodo ambulauerim co« ram te in veritate in corde perfedo, èc quod bonum eft in oculis tuisfecerim,

Buce.rcg Opéra 'pcenitentiæ rcquirit quidem,fed negat efTe fatisfadloria* rit opera Contenditenim per opéra pœnitentiæ non com pen faripeccatapi» tiæ fed ne ^’^rita^neque eflevllam peccatorum noftrorumfatisfadionempræ^ gatelTcfa ter fanguinem CHRISTI, Eaquedecaufa torquetin aliehamfen« tisfaâo - tentiam,quoddiciturDaniel, quarto: Peccata tua ekcmofynis rc« dîme, ÔC iniquitates tuas mifericordfjs pauperum, forlîtan ignofeet Deus delidis tuis ♦ Cyprianum quoque peruertit in fenfum verbis contrarium.

Per Dei gratiam opera no ftra funt fatisfi' doria,

Pfalm,7.

Sed quid attinetcam vim facere Danieli Slt;:Cypriano,amp; impo** tenter contra fpiritum lcripturæ lucftari, qui difertis verbis fatisfaeîh« onem exprelTit tam innumeris teftimonrjs Qiianto melius hæreti« eus ifte docuiflet, Dei mifericordiâ efle, quod fuftinct dcluftanoftra operum fatisfadionecompenfari. Non quidem fatisfadionerecon« ciliationis aut propiciationis,quam foil CHRISTO referimusac« ceptam(fumus enim per fanguinem ipfius,quum fuiflemus iniwiri, Deo rccociliati) fed fatisfadione vindicatoria amp;nbsp;emedationis.quam debemusde nobisipfts fumcre,neincidamusin manus Deüu^IIris iu fti, apud que tanta eft iuftitia, quanta mifericordiâ. Ita pri. Corin« thiorum vndecimo inquit ApoftoIus:Quod fi nofîpfos drjudicare^ mus^non vtique iudicaremur:dum autem iudicamurja domino cor ripimur,vtnoncumhoc mundo damnemur, EthæccftvindiAa il la amp;nbsp;fatisfalt;ftio,quam operator pcenitentia ftabilis in falutem.ij, Co rinthio.feptimo.Àtc^ in hune modum loquitur Auguftinus deaffli lt;ftionibus,quas perpetimur poft reconciliationem,tra(ftatu cxxiiij, in Inxxi.ca. loannem. Itcminlib, dcEccIefiafticisdogmatibus docetfatisfacere per opera cÔmiftïs peccatis contraria.Ita Cyprianus fermone v, del« pfisîNe celfet in agenda pcenitentia, atque domini mifericordiâde« precanda,ne quod minus elfe in qualitate delifti videtur, in neglefta fatisfaeftione cumulctur.Confiteanntur finguli delitftum fuum,duni admitti confeftio eius poteft,dum latisfaftio nbsp;nbsp;remiftio faftaperlà«

cerdotes apud dominum grata eft, Et primo libro epiftola tertiaî Satis«

-ocr page 19-

DE DOCTRINA et VÔGATIONE BVCERL-Satisfadlionibus amp;: lamentanonibus iaftis dcliâ:a rcdi'mere.Hoc mo do patres reliqui,quod de fatisfaôti'one cenfuerunt,fimpliciflïmi's ver bisexpofuerunt,alludentes ad ülud Apocal.xviij.Qiiantum fe gloria fiçauit Sc in deh'trjs fuit, tantum date illi tormentum èC lucffum» Qui facit patres aliud,g verbis dixerut,fentire:fatebitur autfalfa mente fua ilïe,vtqui aliud dixerint,aliud fenferint:aut hnguæ Latinæ tam impe ritoSjVtquid fatisfadio lignifîcetj'gnoraucrint^

Tandem fubiungit rcmifTionem peccatorum non expeélandam pvopter noftram confeiTionem^aut opus facerdotis,fed propter abfo lutionemtatabfolutio eft opus facerdotis,fecundum illud: Quorum Kmiferitis peccata,amp;Sc,

^bi de ordine Ëcclelîaftico agitydiuidît vniucrfum populû Cbri^ ftianutn in duas tantum partes,nempeClericos laicos, GIcricos diciteflcjqui publico minifterioperfunguntur ïnEccIcfia ad plebé: qualesfuntapoftoIi,prophetse,EuâgeIiftæ,paftorcs,doôlores,Hpifco pi)presbyteri,quibus adijcit Archidiaconos,diaconos ôô fubdiacoa ^os.Carterosomnes,quinuUo minifterio ad plebem in Ecclcfia per-fu^guntur,reijcit ad laicos.

Cantores negat Êccleiîafticum minifterium exercere: vult autem Vtinîivnyj gj-adus Clericorum Gc elfe lcdforem,vnde cantores ad lai*« cosreqot,contra canonem apoftolorum xliip quicantores numerat inter Clericos.Itidcm faciunt patres,hiftoriæ veteres amp;nbsp;Synodi»

Nec videtur facerdoti) ordinem relinquere inEccIeG'a,fedinnu* É,aufcri tre niagis,omnes Chriftianos efle facerdotes.Imo vbi de Euchariftia facerdo» 3git,habecproconfeflb,nosomneseflè facerdotes,Etquum agat ib thofdi' bc de facrificio, qms aliud intelligat facerdotium, q Euchariftiæ con fecratioamp;S lâcrificium requirat; Hue facit,quod miniftros huiusfa= cramentialicubi appellat feniores, eitern, volens (vt apparet) innuea i’t,quumhabeatomnesprofacerdotibus,po{fe ex vniuerfo Chriftb ânorunîcœtu,ætate aut moribus fenem quemlibet ad facrificandum SCconfecrandum adhiberûEftautem damnata hxreiîsjhoc facrifi* ciumper quoslibet pofte confiei ôd facrifîcari, nifi accepta ordinatb one ÔC manuum impofitione ab Epifeopo. In Concilio Niceno, Cas honedecimoo(ftauo,declararunt patres, quod facerdos habeat pos teftatem offerendi, non autem diaconus, fecundum quam fententi« am defummaTrinitate amp;nbsp;fidecatholica,Ganogt; Firmiter,diciturirt cÔftitutione Innocenti} terti} in Côcilio generali:Hoc vticp facramert tum(loquitur de facramentoEuchariftiæ^ncmopoteft conficere,

B lin nifi

-ocr page 20-

f IVDICIVM VNIVERSITATIS ET CLERI COLOlt; nifi folus facerdos,qui rite fuerit ordinatus iccundum flaues Eccle« ' fiæ,quasipfeconceiritapoftolis,eorumlt;^ fucceiToribus lefus Chri* ftus.Quanqua generali quada fignificatione fatêdum fit,omes Chri« ftianös efle facerdotes,propterea quod fe,fuacp omnia deo ofFerant.

Monachos quoc^ 8^ reguläres (ita. enim Canonicos appellat) ne« gat effe miniftros ecclefiæxontendit autem non efle,fed folo nomine appellari Clericos, quos 8c ipfos propterea inter laicos numerauNcc cft obfcurum,qua intentiöne illud faciau

Hæcquum tam fidenter pronunciet, non ignorât tarnen Varia mo babere:nam varia quondam fuerunt monachorum inftituta. Qui* nachorû jj^m enim in monafterqs habitabant coenobiticam vitam agentesalq infiiïuta« pererernumdifperfi anachoritæfuntdicfli.Perfequutionis tempore innumera laicorum multitudo ad eremum confugitïamp; hi quoc^ proprium ÔC admirandum vitæ genus fibi conftituerunt, in tan« turn fucceffu temporis fuccreuerunc, vt per Imperatores ad miliaani cogerentur. Verum hodie ex omnibus monachorum generibusfoll Cotnobi« ferecoenobitf reftant,ólt;S illi potifrimum,quorum originem Eufebius

Cgfarienfis libro q.hiftorip Ecclefiafticæ ex Philone refert fub Marco Euangehftaapud Alexandriam,qui cÓtinentiam profelTiin commit ne conferebant fua omnia,vt inde communiter viueretur,pfalmos 8C hymnos veterum diu noiflucp canebant,8^ nouos quoc^ compone* bant, omnibus cos Sómetns óó fonishonefta fan's amp;nbsp;fuaui compa# ge modulantes, Non viri tantum, fed fœminæ virginiratem fc« lt;fiantes,quibuspoft Eufebium 8020menus refert domos fuifle fa« Monafte craria, quæ «rt/iyti« amp;nbsp;monafteria nuncupantur, in quibus hoe genus defia^rif diuinsc mentem Habens fempercontemplaturomnium ere« mitiuDeum,amp; eum die nocfiucp colere conuerfahonefolitaria,di* uina celebrare myfteria, pfalmis,hymnis,8c Litanijs placere fibi ftu« det,vt habetur T ripartitæ hiftori^ hbro primo.Secundum quorum inftitutum Magnus quoque Bafilius docuit in vnum coire,mona« fteriaconftruere,pfalmis,hymnis,orationibus vacare, vthabetur Ecclefiafticæhiftoriæ libro xfHinctam multa monafteria, multa« que collegia,iri quibus non quidem minifterio iacramentorum ferui tur principaliter, fed grex canentium laudantium Deum habitat, per principes ÓC Imperatores religiofiffimos conftitutaamp;S fundata funt.Hos veteres cultores amp;ƒ cultrices appellarunt, qui tarnen poftea Quïmo« ctrim monachi amp;nbsp;monachæ funt didli.Ex quibus cu Ecclefiacrefcen nachorû te,varia viuendi inftituta nafcerêtur,remanfit monachicum nomen nomine^ apud cœnobitas eos,qui feuerius.’at qui laxius SCremiffiusaliquanto genus vitæ elegiftcnt,reguläres, feu a Græca voce Canonici funt nu« cupath

-ocr page 21-

DE doctrina et vocatione bvôerê

tiipati. Corn muniter tarnen o mues, nunc rdigiof],nunc fpirituales; nonnunq Eccknaftici' appellantur, quibus nominibus a lâicis fecera nuntur,ÔC nihilo minus,qui facris initiantur,funt ÔC Clerici»

lam vt fortafTe vèrurn iït,quodl apoftolorum tempore, quado nul ß Jalfur» litrant diftintfli monachi,populus Chriftianus fuerit diuifus in Clea ncos ÔC laicos, non eft tarnen quod Bucer us affirmât Verum, mOhai chosapud Veteres inter laicos recenfitos. Siquidem a tempore, quo fœpitEcclefiaflorerc,cultus diuinus augefeere, monafteria Sc giaædificari,femper fuerunt monachi à laïcis difeteti» Hinc Chalce= chiàlaicis «lonenfe Concilium diuidit populum Chriftianurrt in CIericos,mo= difcrcti. 't'achos8cIa(cos,Can4rj.vLamp; vq.Itidem plerac^ alia Concilia faciut, ^^umnondiudurauitiftadiftindlio.Statim enimcœperunt pars populi Chriffi'ani appellari religioffiin quibus erant monachi Clea hci;pafsfccuijj.es,quonominclaid veniebantHinctam niültfqdêa que vetercs canones, qui vtrife^ fuam regulam ÔC viuendi formant pf«fcribunt,rcligiofislcilicet 8c fçcularibus»

QyodBucerusexConcilio Chalcedonenlî renîouêt monachos ßjalfusi ä rébus,bonis, amp;nbsp;fundlionibus Ecclefiafticis,îîmilitër iniquurrieft» Concilium cnim Ghalcedonenle hoc folun) habet, q? nonliceatClea ricisamp;monachiscortducereprædiaalienljÂffe fecülaribus mifeerc ti^gocijs,mquQ ipfo quoe^ Canorté monachi cum Clericis a laicis tanquam fecularibus feparanturtadeonon faciunt profalfario ifto tanones, quoj pro fe citât. Canon quartus prohiber monachis,ne re=» liAis nionafterfjs Eccleliaftica vel fecularia négocia perturbent. Cas' non xvi. habet, virginem,qu3c feDco domino cônfccraüit,lîmiliter nionachiim,non licere nuptialia iura contrahere. Qtiod fi hoc irta

^^ntifucrint perpetrante3,excommunicentur.Sed quid hacc pro Bü écro,aut contra nos,vt opponac monachis Concilium Chalcedónerta fcCAtxxiiij. Canon eiufdê Concilrj plane côtra Bucerum fàcit. Nort. tnim folum permittit monachis prsedia poffi'dere,quin ctiatti confira mat8cftatuit,nemonafteriorum bona vertantur in vfus fecuîares» QtiandoveroBucerus hoc modo allegat patres amp;nbsp;canones, Sc falfik

Vbi deoperibusagitjdicitDeû nihil prcccpilTe prefer opéra pros ÉtfôrB» Scimo commodantia, caque Ibla elfe opera bona: falie nimirum 8C de bonis pcffimei C H RIS T V S enim Mariam fedentern ad pedes amp;nbsp;ver* bum audientem negociofæ Marthæ prætuliuSed ex fpiritu,quo cæte ra,hæcquocpfuntinfuggillationem faridorüm anachoritarum,erea *nitarun3,monachorum,ôc eÔtemplatiuoru patrum dilt;ffa, vt qui nés* gleXcü

-ocr page 22-

ÏVDICIVM VNI VERSIT ATIS ET CLERI COLO» 'glexerint fecûdum Bucerum id,quod Deus vnice prf cepit» Sed non eft mirum ifthæc apoftatatn afleuerarc»

Winc eft illud prophani pedions votum, quo optât vt Cleri* 'ci monachi ad ea Êcclefiæ minifteria, quæ ipfe videtur exigere,in» epti,aut non fan's voluntary, relidlo inftituto Clericali monachko, pracficiantur negocqs fecularibus. An vero hoc eft reformareC Con» tra illud ChriftirNemo mittens manumad aratrum, refpkiens 'retro, apcus eft regno dei. Sic Auguftinus in Plalm. Ixxxiij. Quibus placet,relidla omni lpcfeculari,00 omni adlione terrena,conferrefein focietatem fan(ftorum,incommunemillam vitam, vbinon dtdt ali* quis aliquid fibi proprium,fed funt illis omnia communia,amp; eft ani» ma vna,8d corvnum inDeum. Quifquis inde recedere voluerif, non tails habetur,qualis illc, qui non intrauit. Ilie enim nondum ac* celTit,ifte retro refpexit.In eandem fententiam loquiturPfalm.Ixxv. vtde alqs patribus amp;: innumeris canonibus taceamus. Atat quid fibi velint per Bucerum oblata libertas,0d tarn blandæ Syrencs,non eftobfeurum»

Bu.per«! mittft abfqgor dinatióe minifte« ria Eccle» fixlnus' dere«

loan.à Leyden rex Mo nakerien fis»

Dei uoca tio qua» lis»

Neciftud item fufpicione caret, quod ordinem nonappdlat fa» cramentum,nequememinit,quod ad folos Epifeopos fpeftetordh nare.Et aperte fatis videtur admitterc cuilibet inuadereSóoccuparc Ecclefiæ minifteria, non habita, neque eledtionis, neque confccratio» nis,aut ordinariæ inftitutionis vlla rationc, tantum fi quis feipfum iudicet ad minifteria idoneum,amp; fpiritus occulta inlpkatlonevo» cetur.Vtfit Ecclefia tanquam infcrnus,vbi nullus eft ordo,fed fem« piternus horror inhabitat. Addit cum,quifenouit a deo vocatum, redle occupare minifterium,licet contra inftltutionem Sc Icgitu^^^Pm ordinem inuadat.Hac afTertione fibi ÔC omnibus pfeudoptophetls feneftram aperlt incurfandl oulle, ÔC in gregem domlni pro libidine Sc impunegraffandl. Hæc fuit omnium pfeudoprophetarum vox: Dominus mifit me.Hlnc Hlercmiæ xilq. Falfo prophetæ vatklnan» tur in nomine meo:non mlfi eos, amp;nbsp;non præcepi els: vlfionem men* dacem 8c dluinationem fraudulentam Sc fedudllonem cordis fui prophetant vobis.Hac perfuafione fretus loannes a Leyden, fangul* narlus Ilie hæretlcus,lnuafit Monafterlenfis Ecclefiæ iura, amp;nbsp;fe a Deo miflum afflrmabat. Fatemur Dei vocatlonem non pofte ab bomt* nerepudlarl: verum hæc Temper eft legittlma, aut fignorum attefta* tloneita roborata,vt indubltatam fidem faclat. Mofes cum præter ordinem vocaretur, vocatlonls fuæ fidem fecit coramfilqs IfraelSc Pharaonc. Exodl llq. vq.vlq. SCc, Aaronls facerdotlum primo cœle* ftl igne comprobatum eft. Leuitlcinono. Deinde Choren, Dathan

-ocr page 23-

DE DOCTRINA ET VOCATIONE BVCERL

amp; Abiron,tellus abforbuit tcftifîcata facerdoti’um cius»Numen xvf. Idem teftatur vi'rga proférés amygdala.Numeri xvij.Hinc Chri» ftus:Si non facio fîgna, quæ nemo fecic ante me, nolice mibi crcJere, Etrurfus:A me iplo non veni,fed mifit me pater,Qi.iamobrem4'e(ffe dicit Innocéntius, 8c habetur in c Cum ex mi'unélo, de hære, Cum dodorum ordo fît quafi præcipuus in Ecclelîa, non debet fibi quif»

indifferenter pr^dicationis officium vfurpare. Nam fecundum ApoftoIumjQiiomodo prædicabunt,nifî mittanturÆt veritas ipfa pt'æcepitapoftolis: Rogate dominum meffis, vt mittatoperarios in ^lefleni fuam.Quod fi forte quis argute refpondeat,quia taies inuifia Eiitermittunturadeo, etfi non vifibiliter mittaturab homine,cum inuifibilis miffio multo fit dignior,q vifibilis, Si. diuina longe fit mes lioï'j^humanarpoteftrationabiliterrefponden^quodcum interiori! la miffio ß,. occulta,nô fuffîcit cuiq nude tantû afferere, qp ipfe fit mifi» fus a deo,qu5 hoc qlibet hgreticus affeueret,fed oportet q? adftruat ib hm inuifibile mifiionem per operationcm miraculi, vcl feripturæ tes ftimoniûfpecialeJdipfum videtur Si Apoftolus loannes intendiffé, i Johâ, 4 ^uando dixit: Nolite omni fpiritui credere,fed probate fpiritus, fi ex d«oßnt,quoniam multi pfeudoprophetæexicruntin mundüm,

AufcrtabEccIefiahicrarchicum ordinem,amp; facit omnes Epifeos Error Bu posæqualcs^Primatum vero non exiurc diuino,fedconfènfu homb ceri de *]umintrodud5afferit.AlIegat Cyprianum morefuo,hoceff,infîde liter.Cyprianys enim cudixiffetzHocerant vtiq^ cæteri apoftoK, higrarchi quod fuit Petrus,pari confortio præditi honoris ôé poteftatis:ftatim co. fubiügitjquod omittit BucerusrSed exordium ab vnitate profîcifcb tur,vt Ecclefîa vna monftretunQiiid hoc fâcit pro Bucero; Idem ad Cornelium Papam fie ait:Petrus, fuper quem a dho ædificata fucrat Ecdeffa,vnus pro omnibus loquitur.Vbi darum reddit Petro teffb nionium,qd fuerit Ecclefia fuper ipfum Petrum pdificata.Idé lib.pri, fpiftaij.Nauigarcaudentad Petri Cathedram atep Ecclefiam princi palcm.vnde vnitas facerdotalis exortaeft,amp;: a fchifmaticis Si prophà nisliterasferre,nee cogitareeos effeRomanos,quorum fides Apoffo ïoprædicante laudata eft,ad quos perfidia non poffit haberê accef« fum, Adeo non facit lâncftus hic martyr pro Bucero. Allegat amp;nbsp;Hiea ronymum,amp; hune quoep more fuo.Is enim in lôco eo,quem citât Bu cerus, qui habetur xciij. diftineftione, Cano. Legimusrpoftquam oftendiffet diaconos facerdotibus inferiores, ac deinde presbyte« ros æquales, fed ordine,Epifcopis, atque adeoEpifeoposetiam in« ter fe æquales,hoc interferit, quod Buccrus omittit: Qtiod autem pofteavnus elecftuseft,qui cæteris præponeretur,in fchifmatisre« medium faclumeft,ne vnufquifqj ad fe trahens Eccicfiam Chrb

fti

-ocr page 24-

ÎVDÏCIVM VN1VERSITATIS ET CLERI COLO.

fti rumpcret.Nam Alexandria: a Marco Euâgelifta vfcp ad Efdram Dionyiîum Epifcopos,prcsbyteri femper vnum ex fe eligebant,8ô in excelfîori gradu clt;^Iocabant,qucm Epifeopum nominabanuquo* modo cxercitus fibi Impcratorem facit.Qiiid enim facitjCxceptaordi nationc, Epifeopus, quod presbyter non facit^ Nec altera Romanæ vrbis Ecclefia, altera totius orbis æftimanda eft. Hæc ille* Quod ß (P mnes funt, vt Buccrus vuIt,Epifcopi æquales, cur ipfum Reucrend* Dominum nofl:rum,modo ArchiepifcopUjmodo Metropolitanum appellat^ Videtur tarnen Hieronymus in eaefrcopinione,q? prima* tus confenfu hominum ad conferuandam vnioncm introdudusßf, non tarnen fine diuina ordinatione. Verum multo maior fandorum patrum numerusafferit,ex Cbriftiinftitutione,adeocp exiure diui* noprimatum introdudum, quorum fententia cxEuangelij verbis nata cft,vbi ter Petrus a domino audire meruit, pafee oues meas. At Bucerus concedit Romano pontifîci fuperintendentiam in Eccleüis Occidentalibus, cum in Concilio Niceno in Aiîa præfederint legatï Sylueftri RomanipontifîciSjôC in Cbalcedonenfî pontifîcis Leonis Icgati,amp; ta Africani q A fiani,quod tam multæ Synodi palam teftan* tur,EcclefiæRomanæprimatum femper agnouerint.

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ad hæc, non concedit Bucerus Romano pontificiiudicinmde

In epift. Epifcopis,ièd ad Synodos remittit,cui illud Gelafij veridicû didum adEpifeo opponimus:Sed necillapræterimus(inquit)qgt; ApoftoIicæScdifre* poa Dar* quenter datum eft more maiorum,ut etiam fine vlla Synodo præce* danir. dente,80 foluendi,quos Synodus inique damnauerar,amp;^ damnandi nulla exiftente Synodo,quos oportuit, habuerit poteftatem» Sandæ memoriae quippe Athanafium Synodus Orientalis addixerat,queni tarnen exceptum Sedes Apoftolica, quia damnationi Græcorum non conicnfit,abfoluit.San(ftæ memori^ nihilo minus loanncm C5» ftantinopolitanum Synodus etiam catholicorum præfidum certe damnauerat,quem fimili modo Sedes Apoftolica etiam fola,quia no confenfit,abfoluit.Itemcp fandum Flauianumpontifîcem,Græco* rum congregatione damnatum,pari tenore,quia fola Sedes Apoftoli ca non confenfit,abfoluit,potius quâ,qui illic receptus fuerat,Diofco* rum fecundæ Sedis prffulem,quem fua autoritäre damnauit,SC impi am Synodum non confentiendo fubmouit fola»

Multis folqs contendit facerdotibus admittendum coniugiuntj etiam monachis 80 monachabus,licet voto obftridis, contraexpref* fos canones,amp; multorum Conciliorum decreta,maioremt^exigitiii ca re libertatcm,q vnquamfuerit in Ecclefia permiffa.Etfienim in Ecclefia olim his, qui ad minifterium Sgt;C Clerum adfcifcerentur, per* miffum

-ocr page 25-

DE DOCTRINA ET VOCATIONE BVGERl miffum Ht in ca vocationc permanerc, ncc marihis a coniuge, quam, priufquâ affumcrctur, duxerat, fît ob miniftcrium quafî diuorti'o fe» paratus,tarnen qui cccHbes aflumcbatur, funt iuffi cœlibcs pcrmanc» re,alias a miniderio repellebantur*

Huius dat prima rationem talem,quia cxigîtur a. Clericis Chrifti« wia amp;nbsp;irreprehenfibilis vita,fît plane ncceffariû,vt coniugium eis cô» «dat. Sed hic fophifticatur, quafî extra coniugiû nemo pofîït Chri:» fthnc viuere.Imo vero,conuerfa ratiocinatione,quia exigitur a Cleria ds vi'ta irreprehenfibilis, expedit manere innuptos ÔÔ coehbes,quod Apoftolo Paulo teftc melioris confequentiæ formam habet. N â qui iXor.?;. fine vxore eft(inquit)folh’citus eft,quæ funt domini,quomodo place atDco.Et rurfus:Hoc ad vtilitatê veftram dico, fuadens ad id,quod honcftum eft:,amp;: facukatem pr^beat fine impedimcnto dominu obfc crandi.Atc^ hæc eft propria Clericorum vocatio,vacare orationi, Sç foUiciteprocurare négocia Dei amp;nbsp;EccIefîç.Qtiod autem Bucerus exa pcrientiam obqcit:Vidcmus cnim(^inquit)ô^ palpamus,parum con firmatfuamrationem.Sienimliceatab abufumalorû hominumar« gumentarijiamS^coniugium videbiturfîmilidecaufa e medio toi» kndum,multi cnim adulterantur. An funt igitur propter quorûdam adalteria omnibus connubia intcrdicendaC

Verum quemadmodum qui coniugiuineunt intcntione 5lt;S pro» jpofîtocaftitatem coniugalem intemeratâ conferuandi,bona fpe præ» fumuntDeuna optimum maximum, cuius benefîcioamp; gratia pro» pofîtumillud conceperunt8^1ànxcrunt,adfuturumdeinceps auxi» lio,amp;S fadurum fîbi donum illud perpctuum:ita qui propofîtum bo» hum de voucnda caftitatcper gratiam Dei fentiunt in fe expcriun p/ducia tur,8ciamconftitucruntfecum hoc vitæ genus eligere,ac votô per» corô,quî petuum facere,dcbcnt vtiq? hoc donum Dei, poftquam vouerût, in “°*” . feagnofcerc,5^ bonafpepræfumerede ipfîus auxilio, quod qui cœ» ' l?itopusbonum in ipfîs,pcrfîciet ôô faciet illis perpetuum. Ad Philip» pen.primo.Sic Auguft.in Pfal.Ixx v.Nô fîtis pigri ad vouendu, non enimviribus veftrisimplebitis:defîcietis,fî de vobis præfumitis. Si autem de illo,cui vouctis,vouctc fecuri,reddetis.Ita Apoftolüs,omnia pofîum (inquit) in eo, qui me confortât. Ad Philippenfes qiiarto, Hucaccedit,q) multorum neceflïtas nobis prçcepco Dei imponitur, iquæ tarnen nô funt in poteftate viribus noftris fîta, fed Dei gratui tadona.Fidcm exigit a nobis,cum fît fuum donuni,fîc fpem, fîc cha» ntatcm,fîc patientiam.Proinde nihil prohibet continéntiam elfe Dei donum,amp; tarnen nobis neceiritatem,fcd voluntatiam imponi pofle |?«nofîpfosi

C Per»

-ocr page 26-

IVDICIVM VNIVERSITATIS ET CLERI COLO.

Carnalis Bucericp tor, .

Permitrit vni’cuic^ de dono contincntiæ fccudum fenfum carms, concupifcenti'æcp cÔmotioncs dijudicare.f Qui volupraos eft appe« tens,negabit fe donum acccpiflc.Qui faftidit,is folus fatebitur fc do* num habere,Addit,graui'teroffcndiDeum,finon permittatur vni*

cuicß hac in re fecundum proprium iudicium agere,

Vri illudjquod eft apud Apoftolum, fic inflam mat, quafi nullutn ah'udlitremedium voto obftriólis,qfcnfui acquiefcerc amp;nbsp;tentationi non refiftere.

Buceru« uult,ut brutefcât

Affirmât patres,(î modo adeffent, adacfluros omnes, qui tali knfa mouentur,adconiugiumfubeundum,Qiiid reftat ampnus,nifi vt brutos faci’at hominesç'Permittit enim iudicium,non rationi, fed fen* homines, fm'experimêcum,quod iubet Bucerus dedono facere, via((k

per quam gratia Del Sc donum eius procuketur ÔC abijciatur.IMe* mo enim,nilî plane infenfibilis faxens,non tangitur aliquando tcti tatione,amp; tarnen qui femel ex fide erga Deum, Sc ex corde redo èC bono VOUÉ Deo continentiam,negarc nonpotcft,fc aliquando do* num illud,licet poftmodum tentetur,accepiflc, Ecquidfariet,(jui in coningio cfKÇfiiod erit remedium,quando non vxori fuse, fed altert adhinnit 8c vriturCQuid inibit abfentc vxore aut ægrotante,ne vra* tur;Hic,vtarbitramur,didurus cft Buccrus,refiftcndum diabolo ÔC carni.Redfe.Hoc hic quoqj faciendiï nos dicimus. Refiftere enint oportet,non cedere,quod vbiq^ raonet fcriptura: Nolite Reri ficut quus nbsp;mnlus,in quibus non eft intclledus. Item orandus eft Donit

nus: Et ne nos inducas in tentationem. Item: Qui funtChrifti,lt;^ar* nem fuam crucifixeruntcum vitijs 8ó concupifcctrjs.Ad Gala.quin* to.Fugienda eft: occafio,perdomanda eft caro, fi oculus dexter fcan* dali2at,cruendus eft.Matthæi quinto. Proinde cp flammas accufanî de impoffibilitate queritur, vanum eft, ne durius aliquid dicainus. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Proférât qui poft continentiæ'votum femel in fpiritu fanlt;fto,amp; bons

amp; redla erga Deum fide fufceptu m,carnem fuam macerauerit amp;nbsp;affï dua caftigatione crueifîxerit,qui per ieiunia,orationes aepietatisexet citia,quod omnibus Chriftianis incumbit,veterem hominem morrf « 'ficanerit,amp;S non potuerit continere.Quamdiu vero perdite fecun* dum omnia carnisdefideria luxui fcruitur,fruftra queritur aliquis « de dono non accepto.Perhæc enim oportet donifacerc experiment 'tunijtton per carnis fenfum.

Hic licet etiam vcl irt medijs tcnebri3palpare,q diflïmilisfit fibi feipfodif. ßAlibi cxigitmortifîcationem carnis,reÀeînam fenfus car* fentit. ni^ inimicps cft Deo. At hic iubet acquiefeere fenfui, cwi permittit ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;impe*

-ocr page 27-

de doctrina et vocatione bvcerL

Imperium fuprarationcm amp;nbsp;potcftatem,votà diuiriÔ humano 1« fcindtffolubilia diftinpere»

O

Qiialeeft autem amp;nbsp;g prauum commentum Jacerc ex cœlibatu ta ^ucum,quopræfocanturhominesamp;: perduntur» Idq? Pâulo Apô* ftolonosadcoelibatum mintanoafluerCjquum Apoftolus' illic tro^ povutur,amp;:laqueum ponat pro præccptô, quo indicitur neceflîcas, *îuarcunentur hommes tanquam alh’gati laqueo amp;nbsp;vin(fli/vc iS non fintliberi fuo relfdli arbitrio,idem(^ prorfus fîgnificet,qd ante dixc nt;Devirginibus præccptum domini non habeo,confilium autem lt;îo tanquam miferi'cprdiam confecutus a domino,vtfîm fidclis.

Præccptum continentiæ deiïnit cfTe prorfus humanum,quum ta* •^^ncompkcfiaturcas res,quænonfolum fecundum Deum funt,amp;S hominem adferuitutem Dei reddunt expeditum, verum etiam ad quod Chriftus ipfe Apoftolus nos inuitant,A n ipfum Euange l^mhumanumeftv Atcontinentiaeft de numero Euangelicorum tîonfiliorum^Âd hæc,nemini nifi volenti imponitur hodieilla neceffi *^squüm nemo nifî volens promittat continentiam,aut facerdotiufn adcat.Vnde magis videntur facerdotes icipfos obligare,g vt oblige* turab'alio quouis, Atep ideo teftante vel fuaipforum confeientia, ta* to ampliüs tenentur iuri diuino.

Ncgat vota eontinentiæ obtigarc quenq, niiï quatenus promouêt ftegociutn fidei in Chriftû.Qtiafi votum religioforum^qd ex fide in Deum concipiturôC firmatur,remoretur fidei ardorem,amp; extinguat Dcidonainhomine.Similiter innuit, q? votiere caftitatem fit repu* gnareDeivoluntatimandatoiquod tarnen nufquam probat,aut probare poterit.Sed ifta,vt dicat,cogit cum neceffitas, amp;nbsp;honoris fui hnguida defenfio,non reda confeientia, quum fit apoftata amp;nbsp;iândlæ^ religionis defertor,vt ipfe fateri cogitur.

hfumma,Chriftusadhortaturad fedandam continentiam^Bu* Cblatlo''' ccrus dchortatur. Vtri aufcuItandumC’ Verbum Dei eft: Vouifti, ne dodrin^’ moréris reddere. Verbum Buceri eft: Qui cogunt feruare vota, p'ècs eant inDeum. Vtri fidendumC Paulus ait:Bonum eft homirii fie eflepropter inftantem neeeiTitatem.Contra Bucerus: Malum eft,ait, Matjj bominificeffe propter inftantem neceffitatem. Rurfus Apoftolus Eccij, tcftatur,quodquiin coniugio funt, carnis habebunt tribulatîonem, beni,quicum vxoreeft^aiQfôlIicitus eft,quæ funt rriundi,quoniodo placeat vxorûSd teftatur fchomincsinuitarc ad cœlibatum,quifitho ntftus,qui præbeat facultatem dominû fine impedimento obfècran*

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C i) dû

-ocr page 28-

IVDICIVM VNIVERSITATIS ET CLERI COLO, UÉpri,adCorinth.vf),Buccruscontra dicit: Non omnc coni'ugi'uni ciïc impcdimento» Quin etiam pro confefTo Sc xndubitato habet, quod per cœlibatum impediantur homines magisq promoueantur ad obedientiam Dei 8c Écclefiæ mi’nifterium.Ncc pudet ipfum dice re,fptritum fandtum teftari,quod imponentes v’oto vcl præcepto ca* ftitatis neceffitatem, auocent n bono meliori ad pcriculofum illud vrijin quod hominem detrudant. Affirmât quoque ducentes vxo^ rcsliberaricuraamp;SfoIliGitudinc:veI reclamante tota natura, quæ de proIibuSjdomefticis négocias amp;:re vxorianÔpoteft nÔeffe follicita. Ta pulchrecôuenit Bucero cû Paulo amp;nbsp;Chrifto,cuiusfe miniftrum prædicatjtam purum,tamq^fyncerumeft apud Bucerum verbum Deijôd tam confentanea nacuræ tradit»

Olim in Eccleffa permittebatur aflumpto fàcerdoti fernar^ Vni* camfuam coniugem,quadefuncla iubebatur fccundum ApoftoH verbum manere viduus.’at Bucerus putat hoc pariim cffe,nifî conte* datur amp;nbsp;facerdotibuSjSc monachis,amp; monachabus,primo,fecundo, tertio denic^ amp;nbsp;quarto ac quinto nubcrc,modo non duæ ßmul vxo* rcs,fedprioremortua,alterapoft alteram ducatur, Atep banc putat cflcapoftolicam ièntentiam,amp;: verum fenfum Apoff:oli,quando db ciuOportetEpiicopum vnius vxoris effevirum. Nam licet picric^ ZK patribus,Auguft:.Hiero. Ambro.amp;S alij ica expofuerint, vt purent Epiicopum effe no poflc,qui plures q vnam tota vita habuiflet vxo* Ba.de palt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tarnen eos, qui ita exponunt, dicitnon effe affecutos vtram

tribus in Apoftoli fent«iam,quâL vni nbsp;nbsp;foli tribuit Chryfoffomo,quem in ex*

dkium, pofitione faerg feripturæ dicit veteres omnes longe præcclIere.HunC allegat tanq fuæ fententiæ adftipulatorem in expoffrione pri.epiff^ad Timoth.cap.ii}.amp;ad Titum cap. primo,ciqp affcribit hanefententi* am,quod Apoftolus per ilIud:OportetEpifcopum vnius effe vxo* ris virum,vditab Epifeopatu exclufos,qui duas fimul haberent vxo res,aut qui priore repudiata ac fuperftite duxiiTet aliam, atep ita non poiTit vnius vxoris maritus appellari. Si vfqua alibi falfus Bucerus, Bucerus hie certe longe falfffliimus eft ÔC nequiffimus, Qiu's cm crederetChry faJiariu»» foftomum,qucmnonffne ingenti eius præconio cum Auguftino, Hieronymo Sd Ambrofio confert,hoc non dicere,quod habet Buce* rusc At nihil cam alienum eft a Chryfoftomo, q fit fententia hæçcjua impoftor iftc amp;nbsp;falfarius d affïngit.Nam in tertio capitcpriorisepi* ftolæad Timoth.vbi dicit: Oportet Epiicopum vnius vxoris effe virum,fic ait:Non veluti hoc fancies dicit,quaff non liceat abfe^ vxo re Epiicopum fieri,fedeirei modum conftituens.Iudæisquippelici* tum erat,etiam fecundo matrimonio iungi, 8^ duas itidem habere - vxoresJtaChryfoftomus duo dicit licuifle ludîcis, nimirum,nubc* ‘ nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;refecun*

Si. gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2

-ocr page 29-

DE DOCTRINA ET VOGATIONE BVCERE refecundo,amp; duas itidem habcre vxores,Vtrumc^ oppom'c EpiTcoâ po,tanquani ßt præter modum, aut nubcre fccundo, aut duas habca re vxores,Quis eftigi'tur apud Chryfoftomum modus, quem dieft Apoftolum ab Epffcopo exfgcre,nifi quod fufFiciat Epffcopo femel tantum duxiffe^Neque enfm permfttfc Epffcopo,quod ludæfs per» tnfffum fuerat.Nec alfeer exponft Chryfoftomus fUud ad T ftum pri mo:Sf qufs fine crfmfne eft vnfus vxorfs vfr,vbf mterpres Chryfo» ftomf reddfdft fentenefam hfs verbfs:Obftruere prorfus fntcndft bæ retfeorurn ora,quf nuptfas damnant,oftendens fllam rem culpa care» ttjimo ftaelfepreefofam, vt cumfpfa etfam poflic quffpfam ad fan» dum Epffcopatus folium fubuehigt;Caftigathocfpfo etfam fmpudf» lt;os,dum noneos permfttfc poft fecundas nuptfas ad Eccicfiæ regf» ’^^tijdignftatemcpaffumf. Nam quf defunÂæ vxorf beneuolentf» nullam feruaffe deprehendftur,quo pado hfc Ecclefiæ preceptor , ^^ï^optfmus poterft^Imo quibus crfmfnibus non fubfjefetur fndfes^ Hxcfllc.Muiiyrn potufc tarn apertum,tamcp manifeftum contra Bu fwifententfam teftfmonfum producf,hullacp fuftfor contra damna» camBucerfpræfumptfonem fententfapronuhefarf. Qiiemenfm te» ftatur verum Äpoftolf fenfum affccutum,amp;r fn expofitfone facraj fcripturærelfquos patres longo poft ft fntcruallo relinquere,fs con» ccdftjfn matrfmonfo eum prima vxore confiftentem aftumi poffe: confiftentem veroin matrimonio fecundo cum vxore, quam duxit poft mortem prforfs,exApoftoli verbis negat pofte aftumi. Negat quoquepofte bonum efte præceptorem Ecclefiæ,qui hoc honoris Sd beneuolentia: vxorf non habet,vt pcrmaneatvfduus,amp;Shunc talcm affirmât nullfs non indies fubfjei criminibus, Sententiam Sc iudici» um Chryfoftomiattollitamp; probat bis digamus Bucerus,atqj adeó ferfbtn» quodChryföftomusfentitjdebetamp; fpfe fentire. Ipfe ergo fe iudicat, Chryfox amp;nbsp;ftptopriaftntentiacondemnat,vt amp;nbsp;in ft quoep impleatur, quod dicit Apoftolus de hæreticô:Scito quia fubuerfus eft,amp; proprio iüdi jóndeT ciocondemnatus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mnat.

Itaqj non habet Bucerus contra Ecclefiam vllS ex patribus fuffra» gium Vel patrocinium,amp;: relinquicur nobis Paulus indiuulfüs,q ma iorcm continentiamamp;difciplinamrequiritab Epifcopo,q in fratre laico.Hinc deEpifcopo dicit:Oportet Epifcopum vnius vxoris efte virum,quod nufquam de laicis dicitur,oportet fcilicet fratr'em vnius vxoriseffe virum.Cur hoc vero'TÄn permittit fratri binas fimul ha» bere vxoresCNequaquam. Hoc enim Chriftus vetuit: Erfitffnquit) duoin carne vna.Permittitautem fratri poft prioris vxoris mortem ducerefecundam,amp;ideo non dicit,oportctfratrcm vnius vxoris efte virum,fed Epifcopum,cui idipfum non permittitur.

lt;C ii) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T an»

-ocr page 30-

IVDICIVM VNIVERSITATIS ET CLERI COLO.

Tandem co venitimpudcntiæ,vtcnam q? viduam duxit,ne tan« quidem faciat,quanti coïafle culicem. Atat faceHac impurus, ita fcura ræ Ioquunt.Qiiod atêpore nafccntis Eccktîæ vidua fit faccrdotibus per omnes patres intcrdió:a,dicit hœdus ifte ideo fadu^q? vfdiiæiînc plcrunqp intraifiabiles amp;nbsp;impcriofæ: virgines autê fiexibiliores.Quafi vcro patres hoe potiflïmû fpctflauerinqSó non potius iàeramentum. Aug,de bono coniugali ita habet: Ecelefiæ difpenfatorem nonliccrc ordinari,ni(î vnius vxoris virum,acutius intellexerunt, qui nee cum, qui catechu menus vel paganus habuerit alteram^ordinandû eflceen fuerunt.De facramento cnim agitur,non depeccato,quoniam in bas ptifmo omnia peccata dimittuntur.Ec poft pauca:Sicut plures vxos res antiquorum patrum fignificauerunt futuras noftras ex omnibus gentibus Ecclefias vni viro fubditas:ita noftcranciftcs vnius vxos ris viriignificat ex omnibus gentibus vnicatem vni viro fubditam Chrifto»

Cacremonias appellat fermentum ptirions dotftrinæ, q«««' dem promoueant ac fint dotftrinæ amp;nbsp;fidci propria cxcrcilia. Fin* git cærcmonias omnes alio deftinari.q dcbcantjSc in diuerfosabufus practer inftitutionem conuerri.Dicit nufquâ carcre fuperftitiönc,hys pocrifijContemptu Dei.Sic de imaginfi culcu,quod fuperftitiofe ima gines veneremur, Deexorcifmis dicit, quod aquæ, fall, candelis,pals mis,6c id genus rebus tribuatur vircus,poteftatcm dæmonum 8ó ca» fusadueriosdepellendijfiinitatemep corporis ÔC animae conferendi* Atep in hunc modum confondit omnes cacremonias fine diferiminc cum abufibus. Etdcbacchaturctiâin cas, quaru vfuseft legittimiiSj quern tarnen in præfcns longum effet explicate. Tantum vt appares at,quid fcntiatdcc^cmontjs EccIcfiafticis,8Cq mcndacitcramp;iniquc multa nobis aftingat,hec rcccnfuimus.Nunquam enim cfficiet,vt vC radixeritjamp;S fan(ftiffimas illas,puriffimafcp Ecekfiae cacremonias iure bono tarn focde conlpurcaueriu

Signantcr didt,omnes eàs ccrcmonias,quas abrogarunc Protefta« tes,aut effe abufus,aut ex numero illarum return, quariim obferuani tia fitlibera,amp;5 poteftati noftraepermiffa. At Proceftantes abrogaruc cekbrationem miffarum,bonam facramenroru partem,fefta, iciuniaj cantum Ecckfiafticum per faneftospartes ordinatiffime introdudtr, gtadus amp;nbsp;ordines Ckricorum,minifteria Ecckfiaftica,ccEhbatû,obeâ dicntiam,5c omnem prope Ecckfiafticum cultum ac difciplinamrnii darunttcplaaltaribus,imaginibus,vafisamp;ornamcntis.Ergoneetunc hæ cærcmoniæ omnes impfiabufus,ac permiffæ poteftati Bucerii Qiiod fi fic(aucrtat deus omen^iam quantulum crit reliqiiarum cæ* r- □ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;remo

-ocr page 31-

DE DOGTRINA ET VOCATIONÈ BVCEW/

pcmoniafum/quas aper iftc finguîaris amp;nbsp;férus nÔ intendàt dcuaftâi# nobis pcrmiflurus^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' '

Nonfolüm âutetn bös, quos ex rtiuftis ahrtotaùirnus,erroFes dös ‘^^tjQ’argic amp;nbsp;tuetur, quinetiam nondum côciliatos aut vtrincp reces ptosjimo quosnÔrecipit,necp vnquârccipiecEcclciîaDei, nurnerat Inter Ratifponæ conciliatos articulos, tanq rcccpcrinc cos Catholic/, quum fint ex numero Proteftantiuinarticuloi^ Scilicet hoc nomine tommendatos arciculos füos venditat, vt fine côtradidione amp;nbsp;hæiîs' tationefufcipiafttür,quf ingens eftperfidia. Quôfdam etiam côciîias tostransponitinaliam formam verborum, magis confonam Protêt ftantium,q Catholicorum fetitentiæ.Hæc licet vel ad oculüm demôs ftrare,fi conferatur falfariüs ifte cum adtis Ratifponæ;

fnfpergit pîerac^.quæ etfi content/ofa difputatione fovfan fuft inc« tiquéant,attamen præftarcthon moüere,aut fobriedoceredeeis,vc

piæaures offendercntur,aut nÔ intclligentibus altitudirtcm Chris ftianorum dovmatum daretur occafîo aliud,q res eft,aut régula fideî Boltræcontine£,cogitandi,qualia funt;Deus nouit 5d uult, priusquâ oremus,auxiliari, vbi debet. Item, nihil opus habet oratione noftra,quot; nee finit fc fledi oratione,vt faciat,quc no d ifpofuit ab æterno facere, amp;fînîiïiâ,Palam eft,hic Bucerum fub prædeftinatibnis inuolucro fi’ B«ce,ault; dem amp;nbsp;fpem orantium frangerc, èc ram fato, q fecuritati (împlices quosquecommittere, quo nihil poterie pernicioiîus aduerfus pieta# tetii excogitarifEt cum hoc agat Buccrus,nihilo minus pietatis ftudi ümprætendit, Præftiterat magis ita docuilTe, quomodo vbiqucola matfcripturatQriærite amp;inuenictis,pulfate Ôd aperietur vobis.Oma nisenim,qui petit,accipit,amp; qui quærit,inuenit,(^pülfanti aperietun Lucævndecinio. Vigilate orate, vt non intretis in tentationem. Matthæi vigefîmo fexto. Et quod habetur lonæ tertio: Conuertana turaviafua mala,amp; clamentadDeum in fortitudine: Qinsfcit,fî tonucrtatur,amp; ignofeat Deus, Sc reuertatur a furore iræ fuæ,amp;^ non peribimusC’ Ita Petrus adhortatur Simonem : Pœnitentiam age ab hac riequitia tua, amp;nbsp;roga Deum,fi forte remittatur tibi hæc cogitatia cordis tui»

Nonnünquani mentttur nos doccré,quod remotillimum eftab Ecclefîaftico dogmate, vt vbi de fandlorum inuocationcagi£,dicic caulàs,quarefandos putemus inuocàndos, ehe tres: Vnam, quia fu« ^mus E)eum,vt cui nunqüarn decreùerimus obedirc; Alteram,quia Ueopatriamp;f CHRISTOnÔtribuimus omnem Scfummampotc ftatern,fed banc ethnicorum more partimur inter fandtos,ncqj credt ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C iiij mus

-ocr page 32-

IVDICIVM VNIVERSITATIS ET CLERI CQLO* 'mus ipfum nobis cHe vitronee mifcricordem. T ertiam,quod no ram falutem quaïrimusjfed temporalem felicitatcm.Grauis eftïftaca Iumnia,quanos traducit,amp; nihil plane candoris reftare inhomine manifeftat, Quisenim vnquam fidelium his rationibus permotus confugitadfanólosÏ’Quando vnquam Ecclena ifthsccdocuitC Et tarnen calumniator nobis affingithanc dodrinam contra fiiam ipfî us confcientiam: cum ipium non polTit fugere, nos qfdem de cauiis interpellare landlos apud Chriftum agentes, quibus viuos degentes nobifcum in tcrris,Verum fandlos hocamplius,quod credimuseos puriori erga nos amore flagrare, amp;nbsp;de fua falute fecüros elTe, cum vi» ui adhuc fint pro feipiïs folIiciti,amp;Sraroad amorisperfedhóqem fe» rantunDenique quod multa requiruntur ad dignam amp;nbsp;fandtam o« rationem,vt habet Cyprianus,quæ citius in fandlis a corpore abfolu* tis,q in viuis cft reperirc»

De eodem ingenio alFingit 'nobis, quafi doccamus locandam efle fiduciam in rebus externisatem quod feducamus homines dodlrinis cæremonqs: quodque nihil populo prædicemus aliud,qlegcndas fandlorum,cxcmplaquc,vt vocant,amp; ïnconditos illos fermones, qui vulgo circumferuntur»

Ferendum videretur forfan, quod nos lycophantice amp;S calumhi», ofe traducit,nifi Idem committeret ódin fandlos patres,quibusnóra« ro alFingit fententiam ab eorum fide remotilFimam, quosc^ pro do» Buce. de# gmatis lui alTertione infideliter citât deprauat, ac in fenfum detor» prauator quet alienumzquod nuhc oftendimus in allegatióe Chryfoftomi.Cy M fando prlariljHierony.Auguft.quem amp;nbsp;detruncat, vbi de interpcllatióe rum, nbsp;nbsp;veneratione fandlorum agit. Cum enim Auguft.in lib.de ciuita.Dci

contra Fauftum Manichæum vindicet nbsp;nbsp;alTerat Ecclefiam ab ïdo»

lolatria,quam ob venerationem martyn? Manichæi Catholieis 'obrj» ciebantjdicit quod fandlis martyribus,nec^ templa, neep altarïaefigi* mus,neque 'ijfdem facrificamus, fed foil Deo martyrum óó facrïfica» muSjóCtempIa erigimus.Hucusqj citât Auguftinum Bucerüs.Omit titautêquodfcqultur,quodhæc facimusad memorias martyrum; quemadmodum Sc Cyprianuslibro tertio epiftola fexta,dicitcclc» brarl a nobis oblationes Scfacrificiaob commemorationesmarty» rum.Gaufas iftius venerationis reddit Auguftinus ille iam didlusli» bro xx.contra Fauftum cap,xxi:Quod populus Chriftianus menio rias martyrum religiofa folennltate cocelebrat, ÔC ad excitandam imi tationenijSc vt meritis eorum confocietur, ateporationibus adiüuè» turxum impoftorifte,6^ mérita,amp; intcrcelFiones fandlorum tbnni» latur per hunc Auguftini locum obfcurare,

Èiufdcni

-ocr page 33-

DE DOGTRINA ET VOCATIÓNE BVCERI,

Eiiifdcm artifîcrj eft, quod vbi ïcriptores Eccle(îafb'ci,fîuc Grxd^ fiuc Latini' ab ipfo difTcnci'untjtorquct co rum verba in fuâm fèntens» tiam,vfiam non fît liberum fancflis hoc, quod i’pfî fcnfcrunt,dicerc, fed cogantur,quod Buccrus corn minifcitur,fonarc.Tca torquet voca bulafacnficij amp;obhtionis. Idem commicti'tirt vocabulo fatisfadbo« nis.An crédit patres Iinguæ Latinæ l'mpentos, Sc dcfuifle l'IIi's verba propria,aiit quid dixerinqnon intcllexiflcv

Neepudethominem tam frequetcrin rebùs cómpertiflimis men Buce.fr«* tiri,amp;quum turgeatliber mendacijs.paucula fubnedunt. Aie vfum quenter communicandi fub vtraque fpecie femper obièruatum fuiHcin Ec» , défia vfqj ad paucos abhinc annos.

Mcntitùr qüôqr le nullis aïqs obftriélum votis.q vnico illo, qùod emifitin ordine Prfdicatôru,nifî forfan excidit ei, quod inter manus EpifcopijCum fufeiperet facrosordihes, vouerit obedientiam, ÔC fe» tundum canoitès deinceps vitam in ftitueré.

Etiftud quoqüefalfurrt cft,qùod ait MetropoIitanDrùm âùtô» ùtatcni per fummos Pontifices ita imminutam, vtprope nulla fît hodiè»

^entitür contra agnitam fibi veritateni, quùm dicit Concilia ges neralianunquam inchoafle aùt introduxifle reformatio nés, fed tan* niiïiinchoatasamp; ante Concilium ipfùm inftitutas confîrmane.Scd non obfciirun^ eft,ideoipfum ifthæc cornminifei,quod modox’tà hementer metuit,ne fua ipfa,quarn molitur, perturbatio ad Concilié üm gcnerak(quod iam T ridenti inchoatum eft) reqciaturgt; atque ita fpefuaipfcfruftretun

Ethocquoquèirnpùderts cft niendacium,qùodaffirmât feniî nil aliud prædicareBonnæ,qarticulos Ratifponæconciliatos,8lt;r ea, qriæfaeiant ac conducant ad componendum articulos nondùm tonciliatos»

Totoferelibromîrifice extôÜit pùricârèm fùidogniatis, quod^ purum fit,ex Ijig quæ annotauirtiuSjluceclarius confpicipo’ reft. Arque intérim affumitfîbi pérfonam catholici euangelici præ dicâtiSjCÔparans feChrifto,apoftolis Sc prophctis,Fïngit fe pati pera fécutionem propter Euangelium Ghriftfquum nihil minus,q Chri Transfi* ftiEuangelium prædicet,nihilcp minus,q meretur,patïatur,Sc hadfc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

côtraDei mandatum heedus ifte in lacîe matris fuæ fîtco(ftus,Sd Exod.ij» plus*

-ocr page 34-

ivDICIVM VN1VERSITATI5 ET CLERI

plus^ moUiterhibitu5,Ecptancni:lt;lenumeroilIoram,de(^mbusdi dtÂpoiîolusprràd Gorinth.xL Eiurmodiprcudapodoltfaatop^ rartjfiiBdoIt, transfigurantes /êiirapofïolos Chridû Et non mntnJJ, ip fe enim Sacanas transfigurât fe in angelum lucis.Non efî ergo mi^ gnum'jß minidri dus transHgurentur^vdutminifîriiufitda^,^

Buce, auf Arrogat fibi imperium amp;autoritatem in EcdeGam, ea^a nob» ûbTvendi quænulla fcriptura mandat. Interdum etiam exhyperboltcis cat in Ecf patrûadmonittÔibus ipfe, gui vota, canones,legesrupit, nobisîeges deHam. præfcribit.Exigitita(^,veparentesipGfuosparuulosofferantadba^ «dpr»“ P^^^quot;^^-l^‘^^‘^P^^^^^^^of^^^,nefuaminiguitatemDeusparuaitö/m» tept^ (2podgparumconûematcumfacrafcriptura,cIaretix^ze-gt; chide xviq. Filius non portable iniguitatem patris. Aé'tandem fub^ iungit,guodGguisvd particulam ifîarum a(dionS,guasipreinad^ minifirationebaptifmiexigit,neghgat,huncreumh'ericorpons^ fanguinis domiai.Cæteruqr exorcifmos, chrifma,infufHatiôes, fign^ crucis,amp; veteres EcdeGaè cæremohias,ItcetprimitiuæEccIeGa:t^^ pore apud baptifmum obferuatâs,diminat.Scilicet vnius Bticenaa^ coritas potiorerit totius Ecclèdæ iocfeculisßrmata autoritate.

HuicGmiîeedguodiubetmifTamcelebrarc lingua ab omnibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!

iniffa, intelledia,contra tot feculis comprobatam Eccldix confuetadinem, I

Vult, vc façra ilia miifæ myderia p^æfentibùs omnibusclareexpo^ nantar,guum ßnt niagisadôranda,çf curiofe fcrutanda. Net^enin» ornnibus dacamxd myderia ilia capereEinteiligere, fedpaudsad^ modüni, Nec y^riGmileelî, in EccleGa vnguam omnibus intelled» fui(re,id guod aflerit ßucerus,E nunguam probabid

Et idud guoep imperiofe fads éxigit, vtiii ömnimi{ra,quotgaóé prxièntesadfunt,communicent.Addit,guinon communicant,reos effe iudicij,E taies excludit deinceps Ea communionelâcrameitto^ ru,Eab oratiôhis communione,cum reguiratres iiia magnampro^ batiônem E teiîimonium irrefrâgabile. AUegat folum Chrylb(logt;t mum,E Câno, Calix tide confec.diiîin.g. Pefatfia.Ad canonem diet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

poieiî, gdad minifiros, non ad omes pertineat: auteerte Chryfodo» mus E Calixtus ad id, guod fandium E honeftam effet, voluerunc Çhrifliplebem his minis adigere, omnesçpinuicare:quu tarnen neep lexilla,negpcôfuetudo, vtin fingulisfacridcrisomnes præ/ênteseoti^ muhicarent, fuerit vnguam in Eccledà recep ta, guod vcl exipfomec Çhryfodomôhomib Ixi.adpopulum ßt manifeîlum. Sihocipfuia

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Buceruseo pietatis fi:udio,eacp fandia intentione, gua fan^_ Ulf

i'irblibenter ferimuSfVt vrgeat. Cxterum veridmilformecijsèii,Ec^ cleiiaè

-ocr page 35-

DE ÖOCTRINA ET VOCATIONE BVCERL defîæamp;facramentorum hoftem hoc voluere, vthis terroribus pka bern a frequent! miflarum audiêtia abarceat.Mirum vero^quod tan , tifaciat vnicum hune Calixti canonem,vt multis alfjs,qui liberam fas lt;nbsp;‘^luntcommunionem facramentorum,prætul€rit:de quo videantur nio libéra çadem dift. Cano. Qtiotidie: hiceft AuguftinÉ Item Cano^ Hi,q plerûqj» intrant, 8Ceftexcerptus exCÔciIio Toletano. Et Cano.Fabiani.Etfi non frequentius.Et alfj plures ibidem canones. Et tarnen non pudet iphim mentiri èc dicere,neminem fand! or um aliud vnquam docu« ifle:nullum quoep Cocilium vnquam aliud ftatuifle, q vt comunia lt;^cntomnespræfentes, Cæterum præfentem 8^ alTiftentem plebem ^gregius doótor ad communionem cogit,non autem miniftrum feu facerdotem, cui permittit tradere airjs, öd non fumere, contra Canot. dcconfccratione diftindione fecunda.Relatum,

Sed quäle cd,quod fe nunc tartdem offert Clero ad examen öd fui pfobationemC Oportuit hocipfumanteafadlum. Offert autem fe* ^uafi cui nihil fueritadhuc obicd:um,quod ipfum a fundlioe Ecclefi'a ®fticorum munerum repellat,cum tarnen no paüca capita fadtæfibt obiediois enumeret in libello ifto,qug nec diluit,nec diluere vnq pote tit. Vbi prinao loco proponit obiedfionem de eo,quod fine confenfu Clerijöd nödum examinatus ac probatus,no debuit admitti.Sunt caa nones in feriptura fundati, quibus hoc efficitur,neque ita fieri deberc ßueerus negat.Negat autem in Clero öd populo Colonien.effe vllos adfuiexaminationem fatis idoneos,a quibus confilium accipi poffit, Bucc.ido ödquiiudicium habent de rebus ad Ecclefiam pertinecibus.Et ampli quot;«“s uidé lisadhucerumpit,öd negatomninolegittimum vllum ordinem effc inGolonia,ledomnia line ordine,tam in Clero,q in plebc conlula* Vcrumhæc reseftphanatici hominis calumnia,quam res ipfa re= darguitfycophanti2C.Äd hæc dicit multis feculis examinationem Sgt;C probationem iuxta canones fuiffe neglejflam. Öd nunc cxoleuiffeffo» la vero exhiberi rpc(n:acula,quum proclamatur,funt dignffunt iufti!? ' Hie nobis fatendum eft, canonum feucritatem iam diu non vfepada co,Sd quemadmodum oportuit,obferuatam. Sed cui hoc imputan* dum: Gerte Clerus extra noxameft,quum iftud ad Cleri prælatos pertineat. Attamen no ex omni parte iacuit difciplina negleÄa» Huc=gt; : «fqueenim fieri folent examinationes priuatim,ödnc hx quidem exi« gunturadextremarri canonum feucritatem, fed fecudum perfonaut qualitatem, öd temporis rationem. JDifficile eft enim perfeffionis fummam in omnibus reperire, Nihilo minus tarnen femperrepul

; 15 fuerunt apoftatac,votifragi,faerilegi, virginum Deo confecrata» . rumrnariti, digami,fchifmatici, dcdodlrinafufpedi, religionisöd X itemplorum euerlbres, facramentorurn proeulcatorEs,hxretici,aut dinatiöe

‘ '' .........

-ocr page 36-

IVDICIVM VNIVERSITATIS ET CLERI CqLO, r'peHan profitentes fedas damnatas.Ncmó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vitio eft,quamdiu viuitur:

öoa, nbsp;nbsp;nbsp;doneecnim funt homines,crunt 8c vitia,fed hic minoribus,iUe maio

ribus implicacunQuod corrigi potêd Sc emendari, quodqp populo Dei non cedit in perniciem, poteft forfan tolerari, modo non fît Ec* clefiæ Chrifti fcandalo.Quod ucro non eft emendabile quod cc* dit in perniciem,nuUo modo tolerari poteft, aut debcuQüód allegat ex Marco,dominus nolüit,vtprohiberetürjq in nomine Chriftieij* ciebatdæmonia,dicens: Quinon eft contra Vos,prO vobis eft;it* producit,quafiipfedæmonia eqciat, quaft honfttaduerfarius,ac proinde negat fe prohiberi pofte. Verum qüurrt fe toto libcllo adocr Ëirium declaret ÓÓ Iupum,certc prohibendus eft.Ncc eft,quod obtni Bnec.vo» jJat nobis vocationem Reuerend, Domini, cu eius Vocatio fucritca* catio nul nonibus contraria,atcp adeo nOnlegittima, Hic vero quum nullum pareat efFugium,obtrudit fe nobis ad inftar Pauli a Deo vocatum,8C huius fuæ vocatiois dicit fe fidem facereper prædicationis fruAutn» Bene,quod remittit ad frudus, Eft enim hoc Euangelicum,nainfcrf ptumeft:Exfrudibus eorumcognofeetiseos, Hadenus ad linguae fuæ teftimonium nos remifit:dent modo teftimonium amp;nbsp;opera,qug plane oftendunt ipftim efte ek numero illorum,dc quibus didt Apo ftolus;ConHtentur fe nofte Deum,fadis autem negant,Qui funt cin iFrudus frudus Bucerana* prædicationis, nift hæfefes, fchifmata, anifflarum Buceran^ perditio,fcditiones,templorum euerfio,coitus diuini negicdus amp;nbsp;co^ prçdicati# temptùs,cæremoniarum abrogatio,pietatis extindio,omnislt;^difci* plinæ Eccleftafticæ euerfioCSi non fequuntur hi frudus Buceranam prædicatiônem,nOn intelligitur fpiritu peruerfo agitari»

Buccri of Deindcadobiedioncm deiuramento muitisfoIrjscontenditRc» ficium in uerediff. Dominum repurgarc amp;nbsp;cximerc periurio, Quisipfumiti Reuereni hanc néceftïtatem impuIcrït,nefcimus.NÔeft noftrum Rèucrcndif* ^niuni Dominu periurqreum facere aut damnare, net^fadum ab

* vllo noftrum credimus. De periuriO iudicabitdominus, Hoefei* mus,quod hæretici per dulces ferm ones amp;nbsp;benedidiones feducunt corda innoccntunl,Roma.vltimö,Idco alibi nionet ApoftoIusîFras* tres,nolite errare,Dcus non irridetun

Profère ex Decretalibus forniam Epifcopalis iuramenti,cuiillfl‘ dat, non ignarus, quid fecunduni formant COnciliorunl hodieiü^ rent Epifeopi*

pccrctu nbsp;nbsp;nbsp;Similiter laborat effi'cere,nc videatur Reuerehdiffimus Donn'nos

^oft^ï'couimifîftccontra ImperatorispriricipumconuentàAU* ponefi» gu ft£ ôc Ratilponæ commbni confenfü initó Ö^pubHcata:ncc^ item

contra

-ocr page 37-

DE DOCTRINA ET VOCATIONE BvéfeRt contra mandatum ckmentiffîmi Imperatons noftriCiroli amp;nbsp;Legà tiapoftolici,quorum hoc fuit decretum, vt finguK principes adhibit to confilio fuorum,ftatim rcformarent fîbi fubiedos,abufus corrige» rentjamp;f præpararcnt viam,qua facilior concordia in futuro Oecume» nico Concilio côftitui poflec.Non eft obfcurum,quid voluerint Im» pcratorcum Legato, amp;quod nihil minus cogitauerint,q concede» rctranfîtum in partem diuerfam ôô dodrinam recipere Protcftantt om, At ifte bonus vir pro fuo candore fîngit res omnes geri ex fen» tentiaamp; mente Cæiàrisac Legatû Quafî verohoc fît Ecclefîamrê» , formate,haereticos introduceren Nec latis eft perfîdo illufîfte minori» Imppftii-' bus,ipfum clementiiTimum prjflïmumç^ Imperatorem ludibrio af» fidt.Addic,quod oportebat prælatos Bcclefîæhuic Cæfareo Poil Buiérania tificio mandato q mox parère, Sc reformationem domi inchoate, quodhucufque facere neglexerint, ÔC ideo non iniuria afferit Reue» rcdifîïmum Dominum commotum amp;indu(ftum ad ipfum vocan dum n Quem veto aceufat hic Bucerus negligcntiæC In cuius pote» ftate Gta fuit reformatio, quam dicit hucufque negledlam Z An non in Reucrendiffimi Domini poteftateC Js igitur fecundum Bucerum „oftrum propter fuamipfîus negligentiam Bucero indice ncgiigcn nunc Clerum hereticis affligiLHoc honoris defert Reuerendiffimo»

lam vt videatur ad concordiam fpedfare, indicat, qua via potiffi» nium concordia iniri poffit fuo iudicion Primum, vt regnum Chri» fti intégré êC acrius,q ferat fecularis affe£ftus,quacraturn Deinde, vt verbumDei pure contra peccata ÔC abufus eo vfque in omnium co» gnitionem adducatur, vt tota inde vita re ipfa,amp; non ociofa cogita» tione mutetur» Poftremo, vt nihil fermenti adrjciatur ad doeftrinam Ghriftb At fî quærat aliquis de primo, quodnam appellet Chrifti Kgnum, deprehenditur eius oppugnator. Perturbât enimEccIefî» atncius, quicqui^ ea pulchri habet, vniuerfum defœdat, cantum, cæremonias,CIerum,monafticen, virginitatem, Sc omnia,quibus rc» gnum Chrifti floret. Si quis de altero quærat,quando fperet hoc irh» plendum,certc nunquam in hoc feculo, nifî in pauciiTimis ÔC eledlis, quorum numerus per Bucerum quotidie decrefcit.Si de tertio,quid velitnominefermenti,di(fturus eft forfan, humanas traditiones. An veroputat fapiens ifte,homines fînelegeamp;S ordine politico viuerc poffeC Quin veto nos dicimus in eoveriffime fpem concordiæfî» tàm,fîceffent hæreticifidem Ecclefîæ oppugnare,ô^ concédant ei, quæcolumna amp;nbsp;firmamentum eft omnis veritatis,dolt;ftrinæ integri tatem. Deinde, vt prælati ÔC Clerus fubiedus cum populo ampu» tenttam innumeros abufus,quos fciunt euftodibus dormientibus Satanàm feminaffe, qualis eft: Simôhiajinfatiabilis berieficiörum plu

t) rail«

-ocr page 38-

IVDICIVM VNIVERSITATIS ET CLERI COLO.

ralitas, mmifterium ti'tularc, negligentia amp;nbsp;defolatio plebis commif* fe,Iocario mercenariorum,quæftus,eâtus abfcp fpiritu, ÔC buiufmo« di.T ertiOjVt hæretici ad obedientiam redeant,amp; fe guoc^ in bis,gux Matt 18 **cb'gionis funt,Ecclcfîafticis conforment. Qiii enim Ecclefîam noau

dierit,ait dominus,fit tibi ficut ethnicus ÔC publicanus»

Incpta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ad obic(fiionem,quod non fit vnus ex nobis, refpondet per ma*

Bucc« ar- Jam confequentiam:ergonequeProteftantcsfuntex nobis,feuinEc« gumenta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ggj quæeftconiêquentia: Bucerus non eft nofter,ergo ncque

ProteftantesÇ' Arbitramur inter Proteftantes eflcplurimos,quibas Nonoêa Bucerióó fuorum doiffrina atqucinftitutio vehementer difplic^^t. crfantf8 Qiiofdam etiam mifere iêduftos, Sc tanquam fimplici errantes am« hxrctid, rnocum nunapertinaciaautanimi perfidia,quos abfit paresfacere Bucero.Quando vero antefignanos iUos hecrefeos dotflores contcn« dit Ecclefiæ iungere,ac fi nihil vnquam,neque docucrint,nequeinfti« tuerint ab Ecclefiafticis inftitutis alicnum, quis non indignetutlt; An credit nos fine fenfu prorfus efle, ÓC non aliquando admifilfeinani* mum, quantis modis per hatrefiarchas iftos ab Ecclefiafitdigrefi fumçEnumerat aliquot offènfiones,fed magnas illasamp;^ fæpedam« natas hacrefes in doftrina amp;nbsp;facramentis tacet,nec videtur ipfi qucr^* HacreKco nbsp;nbsp;digna,de cacrcmonfjs, de difdplina Bcclcfiaftica,deexadisabEc«

rum agi cfcfqs veris Epifcopis,paftoribus ócprsdatis. De violenta occupât!« one Ô6 inuafione iuris alieni, de fupcrbo prælatorum Ecclefiæcon« temptu, de templorum violatione, de imaginum dcmolitione plus^ Barbara, de exagitatione perfiftentium in religionc monachorum virginum Deo confecratarum, de cœnobiorum deuaftatione,de votorum nbsp;nbsp;pudoris Deo confecrati proftitutione,de fceleratis facer«

dotumô^ fanâimonialium connubqs, de direptioneamp;Toccupatio« ne bonorum Ecclefiafticorum,vtintcrim deSacramentarrjs,dcAna baptiftis, de oppreiïoribus liberi arbitrrj, 8d fati defenforibus, deque mukis in Deum ifthinc enatis blaiphemqs taceamus. Quis enumc* retenim vniuerià fedfarum iftarum flagitia,amp;r fruiflus defignatosC Nec adhuc videntur Buccro taies digni, quos negemus effe fratrcs* Quod fimile flagitium vnquam vel Nouatiani,velDonatiftæ,vd Pelagiani defignarunt “T Si Bucerus efl: in Ecclcfia, cur non agnofcit EcclefiæfacramentaC Neque cnim Confirmationem,ncque ordi« Bucc.no nem,nequeconiugium,nequeitemfacram vndlioncmdignaturfa« recipito- crament! nomine, amp;Shaudfatis compertum habemus,quiddepCE« «amé?aquot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;facramento conftituac,quam nec ipfam in hoc faltem libello

appellat facramentum,

Sed negat fe eflc reprchcnfibilem, aut ab alio vnquam ludicc er« ton's

-ocr page 39-

DE DOCTRINA ET VOCATIONE BVGERL

ron’s conuiëlum veldamnatum, îdque plusdecies magnacumia^ dantiarepent. Non poteftautem ignorare Marnnum Lutherum a Leone deci'mo amp;:multarum Vniuerntatum ludîcio damnatum. Nec item ignorare poteft, perniciofam'ïédam Oecolampadp usintroduxerit. At Lutherum præcepcorem fuum appellat amp;nbsp;as poftolum CHRISTI: Oecolampadium veroamp; Capitonem pres ciofoscharos Dei viros, Horum igiturquîim fint damnatado’ gmata, non ipfi tantum inuentores, fed ëC affertores amp;nbsp;dodores, in tjuibuseflBucerus jintelliguntur damnati,proutprîcclare Damas Ius:SabeIlium,mquit,damnauit Synodus,nec fuit necefle, vt fedfas torcseius pofteadamnarentur,fingulas viritim Synodos cclebrari, fedprotenorc conftitutionisantiquæ cun(fl:os,qui prauitatis illius «xtitere participes,vniuerfiiîis Ecclefia duxit effe refutandos. Et paus lo poftita lùbdit dicenst 'Qiioniam ipfe error, qui femel eft eu m fuo autore damnatus,in participe quolibet prauæcommunionis effcs dum amp;nbsp;exccrationem fui geftat ëc poenam.Noil folum autem pros pterrecentesiftos hæreticos, verum ctiam propter veterum hæretis corum perfidiam,quam fedatur Bc défendit,amp; facrorum canonum tranfgreffionem multis modis cft damnatus.

Luthe« rui,Oeco lâpadiua ôC. Capi» to,defen« fanturp Bucerü»

Damnata hæreft dâ nanturaf fertorei»

Quod Argentinenles demoliti funt altaria, imagines, cteremonis as,défendit quafi bene aéfum fit, amp;nbsp;ait de hoc extare claram dodfri« exempla in facra feriptura, amp;nbsp;patribus veteribus, Hievero Buce. su* debuitfcripturas ëc patres,quibus idipfum conatur efficerc, pro eis adducere. Atcertum eft,quodnon habeat claramferipturam:cer» tunieftetiam,quod non habeat veteres patres adftipulatores, Altas riaenimhabuit etiam Eccleßaprimitiua ante tempora Conftantis ntlulianusluliani apoftatæauunculus,non veritus lotio altaria con fpergerCjputrefcentibusiriteftinistanti flagitqpocnas dedit, Imagi» nes habuerunt Chriftiani a tempore CHRISTI amp;apoftolorum. Refert Eufebius Cæfaricnfis,in Cælària Philippi fcatuam æncam adfuavfque tempora permanfifre,quam tradebant ad fimilitudis ftolorfl, hem vuItusIESV formatam.Iconomachorum hærefisfub Zenos helmperatore per Xenaiam feruum Satanæ, vt ait Nicephorus, primumprædicataeft,fcd paulo poft per fecundam Synodumgcs neralem,quæNiceæconuenerat,eftextin(fta, Vêtus quoque Eccle* fîacæremonrjs ëc pietate pracfentem longe fuperauit,quod vel folus baptifmus poterit nobüs abunde teftari»

tor 8^ de« fenforfu crilfgii.

SacrikgU um vltio diuinafe« quitur.

Imagines à tpe apo

Cum obrjcitur,quodfit fan eftje religion is defertor, atque adeo Votifragus, ëc non aptus regno Dei, vt qui retro refpexit, putat fatis ,^,00^3^’ D ij CXCUs Chus.

-ocr page 40-

IVDICIVM VNIVERSITATIS ET CLERI GOLO.

cxcufatum fe,quod vouent minorenm's,Ge idcircopa-apoftolv» Bucc. per ludicê voto èc monachatu abfolucus. IudexapoftoKcus fîqnli mittit pó gat óCiudicatBucenjm,propter nephandas hærcfcs,jlIi'cKa coniip tificipotc gia,amp;Scanonum transgrefliones,reluëlatur Bucerus,amp; negatdam» foliKndi^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;valere, Si vero ob caufam nihili, ÔC forfîtanfalfam,Buce*

non auté nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a voto Deo faólo, vinculo illo indiflolubdi,abfo!liat, abfolutio»

ifgandi, nem Bucerus confirmât,prædicat faótum rede.Efto aütem,qirod

minorennis vouerit, de hoe enim nobis nihil conftat:fcimus elle ve» wiibuT* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;religioneconuerfatus fit, dignitates confccu«

nó opor# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gui videatur verifimile,quod virfadusiuuenilefuum votuhi

tct niiDju nonaliquando comprobauerit,amp;2habucrit coram Deo ratumf At

Deus iudex ille, qui folus confcientiam nouit, cuius iudiciuni eft fe« cundum veritatcm,ad Romanos fêcündo,requirit quod fuum eft de manu noftra. Huie videndum an fatisfccerit Bucerus. Non ignoramus, quibus confiiqs ibient indices, imo non iudiecs, M cau« , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;farum patrom’,aliquando ab Apoftolica Sede pro iudicibus per frau

dem impetrari. Sed meminerit Bucerus eius, ^d dicitur ab Apofto« Io: Deus non irridetur. Et iUius:Nones mentitus hominibus,fed Deo.Auguftinus in Pfalmum feptuagefimu quintum:Nemopofc tus in monafterio frater dicat,recederc de monafterio volo.Nec^ cm foli,qui funt in monafterio,peruenturi funt ad regnum coelorum, amp;nbsp;illi,qui ibi non funt,ad Deum non pertinent,Refpondeturei:SediIIt non voueruntjtu vouifti,tu retrofpexifti.Sic Leo primus,habetur xx.quæftione tertia:Propofitum monachi,proprio arbitrio autvo iuntatefufceptum,defcri non poteft abfque peceaxo* Quod enini quis vouit Deo,debet ÔC reddcrc*

Bnce.ne^ Inter obieÂionesrttirtierat Bucerus âshâcquerciarh, qtiod fit ad» R’* uerfarius Cleri amp;nbsp;hoftis libertatis ac im munitatis Ecclefiaftic«c,atque

' adeononadmittendus. VerumBuceruspernegaticefleeiuftnodi. Arbitramur Clerum non admodum captare Buccri beneuolentia am jftdhocfolumcomprecari, vtredeatad catholicæ Eccldîægrc» mium,nèpcreat. Hocfinoh't,vt ceffeta calumnqsjdetradiönibus, Sciniurijs. Potiffimum vero parcat mifellæamp;Sincautæplebi,quam feducit*

Tandem querelam dedotftrina fufpedaamp;f damnatl profert. Hoc vero eft, hoceft, quod omnium maxime queruntur,quotquot funt prj,amp; orchodoxæ fidei fedatores, intromitti lupum in ouile do» mini,vt furetur,vc ma(ftet,vt perdat. Pernegat autem Bucerus fè vnq legittimc damnatum ♦ Sed antca comonftratum eft,nouacodemnä» tiûne

-ocr page 41-

DE bOCTRlMÀ Et VÓCATIO^^E BVCERL tiônc nihil opus eiTe, vbi femel fuerit dotîlrinâ damnata. Non poteft Äutem hoe negare, fè docere no pauca, qu^ multis iam feculis fucrunt ptr Eccleßamin fpiritu fando damnata. Indice vero Buccro,Buces nunquâmdâmnabitur,nequc vnquarrt fatebitür fe errâre,qiiia fubucrfuscft:qüamquam ex fuo ipfius ore non infrequenter con« üincipoflïtjipfe felèdamnalfe, Poftremo, inquit, quod hoe opptr« gnant,quod fecundum coniugium complcxusfüm,idque cum vi» Bu«tt *I«a)ÓCaudentrnihióbrjcere canones,eo ipfo magnum fibi dedecus confcifcunt,amp; manifeftant,quo fpiritu agitentur. Gui dicinius: Imö ''froplane manifcftamus,nos agitari fpiritu illo,quem dedit CHRIs STVS Ecclcfiæ fuæ, qui eft dodor veritatis,óó pudicitïæ amator, ^ius inftindu fandi apoftóli amp;nbsp;patres iâm inde a prima Ecclefiae ongittevfquenuncineadem Iegeconftiterünt,docueruntcp oportes *^^Epifcopjjfn vnius tantum vxoris elfe vnrum:qua conftantia nos ^’’srEligionis Sópietatis laudcm,Bucero igtlominiam conciliamus» Verumhancobiedionemnonfatiscxplicat,amp;f partes multas breui _ ï’edetranfilit.Suntautem obiedionis iftius hae partes: Prima, Bucc= ßuee-fus facerdos amp;nbsp;monachus düxit vxorem contra canones. Altera, ranorum ’pfemonachusduxitnonquartilibctjfedmonacham Deo confe'craè coniugió ïani.Vtcrcpinceftum 8^facrilegium commiferunt,InnocèhtiusCa» bo.xv. amp;nbsp;xvi, de velatis amp;non velatis virginibus,fi tranfgredian» tur,(licithàberedarrihatiohem,quiaprimam fiderti irritam fecerunt, amp;Ipônfîoearum domino tenebatur, amp;nbsp;fine Virtdida fólüi non po» tm't. Item Chalcedoncnfis Cöncilq Canö, xvi. amp;nbsp;habetur xxvi). quæftioneprimaiSi qua virgö, Virgincm,quæ fe domino confecra» uit,fimilitcr 8c monachum,non liccre nuptialia iura contraherc.fteni ïnSynodo Gregoriana ita habctur:Si quis monacham,quam Dei an tillam appellant,in coniugem duxerit,anathema fît, Et refponderünc omnes tertio,Amen,In earn fententiam plurimifuntapud patres ves

tcrescanones.fouinianusquoeç Imperatôr,cum fublulïanô apoftata bucca--quidam aufi fuiffent ducêrc vxorcs virgines Deo confccratas, tegem tes fanÆ tulitpr3Étorianam,vtcapitalifententiâ plcderentùr,qui facram vir= ginem nuptiali thoro viôlarc audéreht,Tertïa,quod priore defuh» da,amp;viduus,ô(: monachus,facerdos, nupfit fccundo.Et id quo» que contra canones. Quarta, quod bis viduam, 8ó eandem quoque ihönachanijduxit Et tam pnrclaras nuptias caftüm com'ugi'um Sc thorum appellat i'mmaculatum.Adeö exuit omnehi pudorem,amp; aii dctihccftas èc illegittimas fuas nuptias,höncftorüm ciuium hones ftiffimisnuptqscomparareCPaülusSCcanortes n3 permittunt pref« bytero,licetvirgo,quæfui poteftatcm habet, ducenda fïtjnubere ic« tundo.Tantum abeft, vtpcrmittant viduam ducerc aut fanóiimos nialenitDehocvide diftindtione xxxiq. xxxiiij, multos canones, D ifj multos

moniale

-ocr page 42-

ÏVDICIVM VNl versit ATIS ET CLERI ÇOLO. multos eti'am apud Innocentium S)C Gclafiiim, amp;nbsp;ah’os fandlos pon^ tifices»

Cumtotjtannfc^ criminibus fîtobdu(fî:us,amp; ob hærefumprof pugnatjonem pertinacem ab EccIcfîaDei alienus/cntiens omnem fi» bi deeiTeùcultatetrf ab obiedis fcpurgandi (nec cnim patitur mail iftius natura,quauishcet obfufcetur eloquentià,apparere alia,q fît) Buccons ad conuitia iniurias conucrfusjolum recn’minatur, Clcri difFa« «iciator. matibnem,fuam creditefTepurgationem.Et primum bacvtiturrcta 1.2 un. 5 iiaciôe^ApoftoIus vult Epifcopum vnius vxoris eflc virum, nÔ péri» cuflorem,fed modeftumrnô lïtigiorum,non cupidum:fobrium,pru» dentcni,ornatum,pudicum,hofpitalem, dodlÔrem,non vino’entumr 1, Cor,y Côftat autem efle mâdatum Dei, ne quis fît Iitigi'ofus, autpcrcuffor, aut auarus,aut multo vino deditus:hoc vero, nubere fecundo,nÔeft mandate Dci contrarium.necp tam illicituiTijq cgtera.Nonpotefter« go hoc Paulus tâ ftrenuccxigere,q exi'git ilia, quæ funt mandato Dci contraria. Atqui hæc iplà,quæ taha(unr,hoceft,perfemala,atquea Deo prohibita, Clerus diHimqlat: ergo debet ôc in eo diffimulare, quod Deus non vetui't.Nifi hoc faciat, dicit fàti’s manifeftare,fenon - agi fpin'tu bono.

Eftquidem acutaobiedlioifta,fed vana.Rurliis enim fophiftt* catur,amp;: facit,quod licet vulgó,facerdoti quoquelicere: quum his iu« rediuinojfecundo nubere fît vetitum,atnon item laicis. Ad haec fî Apofto# fpcdlctur.quid præterea difcriminis fît interea,quæ Apofîolus ab lus iK n_ Epifcopoexigit,facile diluitiir. Quædam enim funtemendatufaci* cxigit oia jj-g ^lia vero diffiicilia.Quæ faciliter emendantur,quamdiu ea non emendantClcrici/untab officio haud dubium repellendijSc vt di« cifóIet,fufpendendi.Perada vero emendatione Sc fatisfadione,qu» caufacft,vtamplius repellanturC Vnde in talibus locum habetdecre« tum Carthaginenfîs Conciltj: Clericus donee in vitio eft,nonpro« moueatur. Verum quae difficulteremendanturaut prorfus emen« dari nequeunt,aliter funt habenda,qualis eft digamia, Sc copula con« tra canones.

B ault ut nbsp;nbsp;nbsp;Alicubi crumpit,vbi videt fc rationc deftitutum,8(^^ imperiofe fa»

fibi pars »8 vult,vt Clerus reformetur primum.Hoc cum fadum fnerit,cuni C3tur,quf fuaipforum,fuorumcpomnium vitia ad vnum vfcpdeterferint,ÔÔ que fint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nitidi,tum primum polliceturaduerfariis fuisfufficientirati«

omnrs r-r correän One latistacere.

Etfî non iniuria taxatalicübi deprauatiffimos quorunda mores,

-ocr page 43-

DE DOCTRINA ET’ VOCATIONE BVCERI;

hypocrifîm,fupcrfti'tioncm,Symoniam,fornîcati'oncm,adukeriXcfrc moniarum abufum,amp; id genus fîmiha,quæ nemo bonus amp;nbsp;plus ni« fîcum gemitu ÔC fufpirijs vidée audit:tamen vt fua crimina alien is contegac,plcnfcp in locis im modieus eft Sc falfus,acfummacum iniu ria,contemptu Ôif calumnia, non fine vulgi concitatione in Cferum, immode* vitiapaucorum exprobrat omnibus, omnefq^fimul dignosamp;S indi tatus* gnoscontumeliaafficitNon mirum fi in Clero Colonienfi tarn am« ploamp;numerofo fint quidam uitiofi,cum in paruoilloChrifti difei^ pulorumnumero repertus fit,qui dominum venderet ac tradcret. Omnibus pijs 8c bonis dolet efte in Clero vitia. Magis dolet,quod quiprohibere poirunt,noncurant.Maximevero,q? quidebentpro* hibere,nô ibium diflimulant,fed fouent etiam iu ftinentAt hie ca^ lumniator Scfycophanta itainomnes debacchaturSôcfFeruct,tana quam omnes ad vnum pariter in eodem Into hæreant, Sc fint omnes txæquoreijomnibufcppaucorum vitiacomprobentunSic facit o« tunesSymoniacosSc auaros,omnes feortatores,omnes hypoeritas, omnesfuperftitiofos,omnes pharifæos,omnes facrilegos,6c multo wm tempore facrilegium re veritatc omnibus vfurpatum, Quie« quidmaIieftapudProteftantes,rcfjcitin Catholicos, a quibus dicit acceptum,neminem Catholicorum docuifle devera communione corporis Chrifti,quod eft Ecclefian'mo neminem noffe ait Ecclefiam æ difciplinam, neminem etiam defiderarc,Omnibus exprobrat, qgt; Clerici quidam negoeijs iêcularibus implicantur, quorum négocia plus millies dicit cultum Dei impedirc,q vxorem»AliCubi non pu= Impudw det conteftarijinnumerabilia eflcCleri vitia,quæ adhuc reftent, amp;nbsp;mendaci# ipfenondumattigerit.Etcum fadat omnes fine ex cep tionc malos, proteftatur nihilo minus fe nihilarrogarefibi boniamplius, nihilet^ iamimputare Clero amplius mali,q res coram Deo habeat, quod q mendaciter,maligne,8c peruerfe faciat,arbitramur non obfeurum his,quibus Clerus ille longe ornatilTimus Sgt;C religiofiflimus eft per« fpedusS^cognitus.At interim illi, quibus non eft perfpedtus, quid ledolibello aliud cogitant, q efle haec vitia. omnibus communia,oa mnibufq^ adhaerere,qu«c confpurcator ifte calumniofc affingit^ Sed Deo laus Sc honor,per cuius gratiam Clerus Colonien, pietate, religi one,exemplo,vitæhoncftate,óó omnibus,quæad Clerum pertinent, difciplinis,ita ornatus eft 8c inftrudus,vt vix vlli aliorumfiite in Ger mania,fiue alibi in rjs omibus cedat,etiam Bucero Sc hæreticis omnibus reclamantibus,

lamquoomnis eius intentio fefaturjS^ quid hac fua dodlrina, criminationibusjmendachsôc impofturis moliatur, femel explicat:

Quando-

-ocr page 44-

IVDICIVM VNlVEkSïtÀTlS ET CLERl COLO.

Qiiandôqüidem,inquit,non cernuntur fn CIcro eflc ea, quæ nomint officio congruuntjftatim concluditur,quod nec^bona Ecde fîavatit dignitates ad Clerum debeant pertinerc^Atqui ExccftiHaHc ' kna.Hie cft ille Chriftus,cui feruit.Hoc eftregnum inud,quod cupiC fibi/uisc^ ampliatum,eacp eff,quam meditator,reformatioJnhiat opibus Cleri.Huc inuitat principes propofîto S. Gregori) exemplo, quem refert Imperialem exercitum de bonis Ecclefîæ multo tempo B.iniuftc realuiffe.Comprobatfadum Argentinenfium,quos dicit Ecclelîa» compro' rurnamp;S monafteriorumbona,quæoccuparunt,co conuertifle,quo a7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ffriptura,canones ÔC leges expendere prateipiuntmimirum in omnii

nenfium. generis infîrmos,peregrinos,pauperes,fchôlas prpeeptores,amp; Cle* rum verius,q A rgentinen.facrilegium re ipfa multo iam tempore fe« eundum canones commififfe, ideo videlicet, quod ea, quæ Argenri* nenfes faciunt,ipfî nonfecérint.Talibus impofturis homo pknus

tus.

B.ad fedi* omni malitiajfraudc Sc dolo,atcp ad feditïones natus, perfuadetprin« tioncina fipißus magiftratibus,vt credant fîbi Iicere,legittimis poffeffori« bus cxadlis, Ecclefîarum bona inuadere,occuparc,pro fuo arbitrio erogâre ÔC expendcre,contra donationes,fundationes,inftitütioncflt;5 legittimas,amp;S omnes tam diuini,q humani iuris fandliones.Siquidem Impcratores,regesamp; principes,qui collegia aut monafteria conftru« xcrunt,ÔCde fuis opibus iocupletarunt,non volucruntearundem ad»

miniftrationem principibus aut magiftratui permittere, fîuc vt int quemlibet vfum perquoslibet expenderentur: verum vt Canonici èc monachi die noAucp Deû in hymnis amp;nbsp;canticis Iaüdantes,amp; ora* tiônibusinuigilantes,cum honeftaô^ neceffaria familia decenter SC religiofeinde viuerent,ornarentcß Sc hôneftarent,non confunderent fuaegeftatcEccIefiam Dei: vt item haberent, vnde tribuere poffent heceffitatem patienth

Quod fî non faciunt,peccant quidem,necp tarnen proptercacerii fendifunt proprie facrilegi, niiî putamus ÔC turcs nbsp;nbsp;homicidasefle

Sacrikgi qui.

proprie laicos illos,qui non ftatim diftribuunt in pauperes ea,quihus ipfi abundant. Taies enim patres nonnunq iniuffos,£ures5^homh cidas appellant, ÖCilIosfacnlcgos, verum hyperbolicc,cum propric dicanturfures,quires nonfuas dominisearum inuitis aüferunt, vd fibi vfurpant. Sacrilegi vero, qui res iâcras, aut Ecclefîæ commenda^ tas,præter Ecclefîæ voluntatem aufcrunt.aut difpenfant. Vnde Ana cletuSjÔC habetur xvi).q.iü).Quirapitpecuniam proximi fui,iniqùh tatem operatur.’qui autem pecuniam,aut res Ecclefîæ abftàlerit,facri'‘ legium facit.Item Calixtus,ô^ habetur xvi. q. vi). Si quis priricipuni vel aiiorum laicorum diipofîtionem,feu dominationcm rerum Ecclc Gafticarum fîbi vcndicaucrit,vt facrilcgus iudicetur. In eandem fen« tehtüni

-ocr page 45-

DE DOCTRINA ET VOCATIONE BVGERL tentiam PafchaKs pronunciat,amp; habetur eadem quæft» NuUus laico rum Eccleßas vel Êcclefîarum bona occupée vel difponatîqui vero fc cusegeritjiuxtaB.Alexandri capitulum ab Eccleßaeliminibus arcea* tur.Hinc patres Chalcedonen,ConciIi)voIuerunt,vt fingulœ Eccle* Hæfuos haberêt ceconomos ex Clero,cap,xx vtquod ita habet:Quoa in quibufdam Ecclefi}s,vt rumore comperimus^praeter œcono ’’aos Epifcopi facultates Eccleiîafticas tra(flant,placuit omnem eccleiî ani habêtem Epifcopum,habere œconomum de Clero proprio, qut difpcnfet res Eccleiîafticas fecundum fententiam Epifcopi propri}, îtavtEccIeiîædifpeniàtiopræterteftimoniumnonfît, amp;ex hoc dis •pergâtur Ecclefiafticæ facultates,Ôlt;S facerdotio malediéfionis contu« *^diâprocuretunQuod fi hoc minime feccrit,diuinis conftitutionia bus fubiacebit. Hoc fonant veteres canones.Hoc patres omnés loa ^uuntur,8c obferuari debere cognofeit, amp;nbsp;prædicat catholica Eccle« fiaDeiinÔ qd docet Bucerus, aut faciunt Argentineh. Qui fi volunt giecnjo# deemofynas, habent in feripturis, vnde id facere debeant, T ob» fynæ un« ’’^'Exfubftantiatuada eleemofynam» Et Salomon in Prouerb,ait; dâdaf. Honora dominum decuafubftantia,amp;deprimiti}s frugûtuarum da pauperibus. Egregius reformator mifericors eft in pauperes, do« cet furari,rapere amp;nbsp;facrilegijs infifterc funeftis,vt»f alâtur infirmi,pau perespercgrini»Quafi non magis ex iftiufmodi rapina delitientur bærefum magiftri,apoftatæ,votifragi,hypocritæ,amp;: inceftis cÔnubijs fœtidi,Sihacceftpietas,quaecftimpietasCSi hoc eft reform are, quid cfteuertereîSihocfas,quid nefasCQuodalIcgatfacftum D.Gregorij, neep hiftoria vitæ eius complelt;ftitur,nccp Platina,aut alius quifpiam, quem noslegimus,fcriptor probatus meminit,amp;: haud dubium Bu« ceranum commentum eft»

Vniuerfus orbis teftatur,quanta mala nobis acciderint,poftq per« p^Q-jj,. ditiflïmæiftæfecqæprimumpullulafcerecceperunt. Nam qptot ru« haerefim fticorum milia cæfa funt,cui debemus,nifi huic hærefiC Qiiis incedia SC feâas iftafufcitauitCHeluetiorum amp;nbsp;Batauorum cruentæ feditioncs,vnde nifiexhaarcfibusortæfuntÇ'Hæretici Monafterium occuparant,re« tijie ma* gem fibi crcaucrant,omnibus Chriftianis minitabantur exitium, fed la fuccten quid non moliuntur hæreticiC Vnde inter principes diffidia, confpi« feant. rationes,proteftationes,fufpiciones,criminationes, nifî propter hære« fesCNec defuerunt interea irati Dei flagella,quæ nouis ftudqs incum« bcntesdcterrerent,omnefq^ fimul commonefacerent» Sudor Britan« nicus maioribus noftris inauditus»T urca primum dcpopulatus,va« ftauitdeinde,amp;fubiugum mifit Vngariam,validiffimum Chriftia« norum propugnaculum» Bis in Germania breui poft tempore vifus «ft’Omis noftrorum conatus inftarfumieuanuit, manifefto iudicio irfacyltionis ditiing.Ec nûc ceruicibus noftris imminet,vt taceamus

E bel«

-ocr page 46-

IVDICIVM VNIVERSITATIS ET CLERI COLO. bclla facuiflïma,quibus mui’ccm abfumimus aker akerum, pcftesja* mem,fl:erilitatem,infuetam aeris indemennam,quæ omnia poft exor tas hærefcs fimul fucceflerunt, ÔC crefcendbus hærefîbus i'pfa cjuoc^ fuccrefcûcNec fpcs fubmotahærefi,Deum nobis futurûpro pidum,qui muko ampliusincreduktati ÔC hærefi,qerratibus huma« nis,irafci foIet.Qui hæc non vider aut fendt,is plane 8^ c^cus eftina fcnfîbiIis,amp;S fopor domini,lîcut ait fcriptura, irruitin eum, Ecramcn Bucerus pulchrum connmctum hic nobis ofFundic, Crédit fefafcino oculos obligaiTe nobis, ncc videre, qd vidcmus,nec quod fenrimus, fen tire,conaturcp perfuadere hæc omnia ideo accidere, quod Bueenx

Buceri complices non recipimus:quod non poffumus credere ait ud,q Euangelium amp;nbsp;fanda doceac Ecclefiadoquicurcp rcs ipfa, quod non poffumus a fenfu vcritads abak'enari,amp; credere bonum effc ma* Ium,ac malum effe bonum,non etiam fuum verbum cffepurum,qd nimis impurum deprehêdimusmeqp item effe verbum domini,quo nihil fitinconftandus,mutabilius ÔC nugacius,quum verbum domb ni maneat in eternum»Tam infelici præftig(o,niroifqp intcdo amp;nbsp;per« Ipicuo conniticur omnium iftorum malorum culpam ab hæreticis deflcdercamp; detorquere in Catholicos: quemadmodum ohm De« metrianusfuorum tcmporum malaamp;f incommoda in Chriftianos reijciebatjVt qui Deos afpernarentur.Cui elegantiffimcrcfpôditcgrc gius illc martyr Cyprianus dcmonftrans,quod propter veriDd cul* turn negledum omnia aduerfaacciderent. Coniîmili querela fatiga* bant ethnic! Chriftianos tempore Auguftini,qui Sd ipfe in atheos il* los homines hanc querelam rétorquée» Cæteru m hgc femper fuit ma lorum hominum proprietas,culpam fuam nonagnofcere,fedimpu* tarealteri»Veriffimum eftautem,omnem hærelîmfcqui certiffima De! flagella.Non fuftinet enim Deus perfîdiâ,illorum prfcipue,qui* bus veritas eius cognitaeft,qui(:ÿ ipiîus religionem amp;nbsp;fidem profîtcn tur,inukam.Hocloquunturtot afflidiones Sc captiuitate5,quas fîhj Ifracl ab exteris perpeffï funt, de quibus Mofes, libri Judicum amp;nbsp;Re* gû,Hagiographi quoeç amp;nbsp;prophetf dant clara teftimonia, Nec^ de* funt nobis exempla propria. Quantum enim malorum introduxit vel fola ilia Arrtj pcrfîdia in EcclefiamC Ea tempeftate faciès Ecckfiæ: fœdaamp;Sadmodum turpiserat.Nonenim abextraneis tyranis,ficut priuSjfed a proprijs vaftabatur.Et vt Ruffinus inquit,fugabat aliu^ alius fugabatur,5ó vterep de Ecclefia erat. Ara nufquam,ncc immola* tio,neclibamina,præuaricatio tantum ôd laplus erat,acruina multo* rumrfimilis pœna,fed impar vi(ftoria,lîmiliter cruciabantur,fcd non fimilitcr glorificabantur,quia dolcbat Ecclelîa etiam illius cafum, qui impellebatadlapfum.Cumcpdiu fan's in Eccleiîa fuiffet tumultua* tu m,nec adhuc hærelës conquicfcerêt,grauior tempeftas acceffit.Ckï* thi enim amp;: V vandali crudeliffimæ gentes cundos fimul fubegeiuu

Ncc

-ocr page 47-

DE DOCTRINA ET VÖCAT1ONE BVCERt

Ncc didu fadle,nec cuiuis crcdibik,g peflïme fub barbans iftis et m* humanisboniïnibusChriftiam' fuen'nthabid afflidli,vt coplures Hiftoriographijamp;S in primis Vidor ilk Vitenfiû Epifcopus,qui eö kcuk libros très de perfequutione Vvandalica fcriplît,cÔteftantur»

Ncc aliud apparct modo futurum, nifi error um magiftri rcfî* pifant,amp; veritatcm agnicam cclTcnt aduerfus fpiritum fandum oplt; pugnare.

Poft h»c omnia,quo Reüerend.Dominö,Comitibus,ciuitatibus, aulidsjuobilibus 3Cpkbeis caufam fuam faciat comendauorem,pro’ , üocatnos ad certamc Sc difputationem,amp;r hocipfum tanq magnus quifpiam Quinqucrtio vehementer vrget.Perfuafttenim fibi,vc ap« para,nos detrcdaturos certamen,fiueob eruditiois,qua fibi arrogat, opinionem,fiuequod nos ad hanc pakftram credat parum exercita« tos,aut quodfit probabik,illorum incumbatautoritati præftdio,’ quibusiam perfuafttJnftmuIat nos dolofe Sc parum Chriftiane age* rc,nifiin pakftram fecum dcfcendamus.Hoc ait feciflc diuum guftinum,amp; Donatiftas ad difputandum inuitafte. Ita teftari de fc AmbroHum ad MarccIIinam fororcm. Hoc conftitutum in Iviij. SC bxxapitibus Concilq Aphricani,ac deinde hue Apoftolum ipfuni hosinhortari i|» Timoth.ij.

, Cui nos paucis refpondemusrPatres nunq detredaffc certamen amp;difputationcm,fiquæincidiftentquæftiones nondumin Ecekfia definitæjfed confueffcad difcuftionem eiufmodi quaeftionum aduer farios inuitarc,amp; Synodum congregare,in qua fub iudicibus Ecekft* afticis de controueriqs definiretur conftituerctur. At ft quis per ingenfjprauitatemautnouationisftudium nolens acquicfcerc fanae dodrinae, femel définiras quæftiones fubindc refricare,8ó rurfus in dubium reuocarc ten raffet,cocrcebatur: no autem ad difputationerrt admittebatur. Sic Gelafius in fua decretali, cuius pars habetur xxinj» quæft.prima:Patres noftri catholici,videlicet doÀi pontifices in una» quaqj hærefi quolibet tempore fufdtata,quicquid pro fide, pro veri* tare,pro communione catholica atep apoftolica,fecundum feriptura* rumtramitcm,prædicationemcp maiorum,falt;fta femel congregatiö* hefanxcruntjinconuulfum volueruntdeinceps,firmumcp cohftarci hec in eadem caufa dcnuo,quæ præfixa fuerant,retralt;ftari qualibet re« tenti praefumptione permiferunt,fapientiffime prouidetites, quoni« am ß décréta falübritcr cuiq licerct iterate, nullum contra fingulos quofep prorfus errores ftabik perfifteret Ecekfif conftitutum,ac fern per qfdem furoribus recidiuis omnis integra definitio turbaretur» Namfifimilibusetiam prsefixis,pofitarum femel Synodalium regü«

E q laritni

-ocr page 48-

IVDIGIVM VNÏVERSITATIS ET CLERl COLO, larum non ceffent clifæ peftes refumptts certaminibus contra funda mentum fefe verifatis attollerc,quid fieret, fifubmde faseflec perfidil ini're ConciliumChæc Gelafius.Huc fpeélat Qc Martiani Imperätoris Cönftitu,De fand,Trinita.Sc fid.catho.Nemo*

Hæcpatrum noftrorum veftigialibenterjficut oportet Eccfefîæ fih'oSjfedlamur,damnantes,quod damnaritnt tlh’,difj5ütantes cxcua tiéntes,quod nondum eft excuflum aut definitum. Quod refertmul ta Concilia poft Nicenum illud coa(fta,in quibus rurfus de quaeftios nibus in Niceno Concilio definitis fit difputatum, arguit Gelafius in eadem fua décrétait ad Epifeopos Dardaniæefrefalflim,vbiitaha)’ betrNon latet nos in tempeftatc perfequutionis Arrianat plurimos pontifices de exilqs pace reddita refpirantes,pcr certas prouinciascott gregatisfecum fratribusEccIcfias compofuifTe turbatas, non tamcn vtilliusSynodiNicenæ,quicquidde fideSc communione catholic cadefinierant,immutarent.Quando Vero nobis obijeit Paulum ft* cundæadThimotheûIecundo: Senium autem domini non opor« tet Iitigare,fed manfuetum efifead omnes,docibilem,patientem,cum modeftiacorripientem cos,quirefiftunt veritatequid hoc facit ad int ponendam difputationisneecfiTitatemCApoftolus præcipit corripc« re. Aliud eft corripcre,aliud difputare.Allegat Âmbrofium,qucm facit àd Marccllinam fororem fuam fcribere: Se Auxentium Arria« Buc. falfc num ad difputandum coram vniuerla plebe Mediolanum prouos allegat cafifc fub hac lege amp;nbsp;conditionc,vt qui populi iudicio viciflet, obtine Ambrofi Epifeopatum. Hie rurfus falfus eft. Nihil enim minus agit illic Ambrofius,amp;: ne femel quidem meminit vUius difputationis. Tan# tumferibitfororiagonem fuum,q conftanterpro Ecclefia Sc altari# bus contra Valentiniani Imperätoris fatellites reftiterit, defuda# uerit.Inaliaquadamepiftolaad Vakntinianum ipfum,qui iuflerat “cum Auxentio dilputare,ita refpondettSi tradandumeftjtradarc “ didici in Ecclefia,quod maiores fecerunt mci. Si conferendum d^ fi# “ de,facerdotum debet efife iftacollatio,ficutfacftum eft fub Confiant!# “ no auguftæ memoriae principe,qui nullas leges ante permifit, fed de# “ dit indicium facerdotibus.Facftum eft etiam fub Conftantio augu# ftae memoriae Imperatorc,paternae dignitatis hærcde. Sed quod be# nc coepit, aliter confummatum eft. Nam Epifeopi fynceram primo fcripferant fidem,fed dum volunt quidam de fide intra palatum iu# dicarc,id egerunt.vt circumfcriptionibusilla EpifcoporûiudiciamU tarentur,qui tarnen inflexam ftatim reuocauere fententiam. Si ad Sy# nodum prouocatAuxentius,vt de fide difputet, licet non fit neceffe propter vnuni tot Epifeopos fatigari,qni,etiamfi angelus deecelo ciTet,paci Ecclefiarum no deberet praeferri.Gum audicro Synodunt congregari amp;nbsp;ipft non deero.ToUe igitur legem,fi vis efife certamen.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hue*

-ocr page 49-

de doctrina et vogatione bvcerl

Hucufquc AmbroHus, Vnde apparct, q falfe perfide fancflus iUè dtetiirab heretico ifto deprauadlTimo. SimiK fideallegat cap,

Iviij.Sillix.Concilrj AphrtcanijquædicicconftituerCjVtPræfecîïs feii

Prætoribus Cefarcæ maieftatîs di'fputadoni prefidentibus,Epifcopi’ (e aJIegat aduerfus Donatiftas meant ddpucationcm, a quo Gocilium I'llud eft S. AmbrO

Kmotiflimumt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ûum.

Quanqiianl autem faen's canonibus,amp;^ patruni dccretis non permittatur nobis cum hæreticis fuper damnatis quæftionibus con greflusamp; difputatio, ne tarnen gloriofusifte Thrafo nobis infultet 0^glorietur,vt facit,apud plebem,cui perfuadetnos fugerelucem, câüfædiffi'derejnec habere,quod ipfi opponamus:en vitro,nulla coa^’ -aftincceflïtate,aütlege, tantum ne tot animas lupus impunedifpera dat,5c toties iadlet peruerfam fiiam dodlrinam aduerfus ianam amp;nbsp;or thodoxam fandæ matris Ecdefie hadlenus traditam amp;prædicafam offerfit ft fidcm,quam propterfimplicésquoscp,autiam propenutantesexpe- adftgitU' dit(etiamfi vêtant canoncsdifputare}defenfam,pufillorum fcanda» quot;’’/quot; dif* Epotiffirtium imminente, legittimam pro fide noftradifputatio» t'en! non abnuimus,ctiam fuper his eius aflertionibus,'quas aliquana dodamnauit vniuerfalis Ecclefia: mododetur iudcx,cuipermittut Canones de fide Ecclefiæ dijudicare amp;nbsp;definire,5(: æquis armis conce datur vtrinq^ certare. Hoc eft, modo fufeipiat facram fcripturam iea cundum fenfumamp; interpretationcm fandorum patrum, qui nos ante mille abhinc annos præceiferunt, Canones item ÔC décréta per vniuerfalem Ecdefiam conftituta amp;nbsp;hadenus comprobata, cum il« ïörum patrum amp;nbsp;Ecclefiæ dodorum dodrinajquifcholafticam,vt ipfiappellantjTheoIogiam præceflerunt Hæccnim cum fintarmaj quibus nos impetit, æqüum eft vt eadem nobis permittat, Sc finat fc illisviciffim impugnarf Ad iftiufmodi legittimam difputationem (confifide auxilio 0^ gratia Dei omnipoténtis,ôd Chrifti faluatoris fioftri,qui dixit: Cum ftabitis ante reges èc præfides,nolitecogitare, quomodo,aut quid Ioquamini,dabitur enim vobis quid laquaminn Nonenim vos eftls,qui loquimini,fed fpiritus patris,qui loquitur irt Vobis)nos promptos ô^voluntarios prgter Ecclefiæ confuetudinem offerimus*

itacenfuerunt Depotati ab Vnitierfîtatc amp;nbsp;Clero Secundario Colonien, Deputantium ÔC fuo nomine.

Anno M, D, XLIIh

E if)

-ocr page 50-

?*’REVERENDIIN^ CHRISTO PATRIS AC DOMINI D QVIRI* ni Epifcopi Cyrcnêfîs 8c ArchiprxfuUs Colonien, quondâ in Pond ücâlibus Vicarrj, falubcrrimum conßlium aduerfus hxrefes,id(^ ex cjuadam cius cocione fupcr verbo illo Euangelico: Vadc Satana,bâ» bica,ÔC propria manu delcnpra cxcerptö, atep /ÿncero huic,acriep la» dicio adiedhjm,vc mortuum etiam eum,vduti famp;lenne Vniucrßtacii

èC Cleri membrum,proantl'qua religionc tuenda fortirerpu’ gnarc vi'deat plus kdor,qui viuus tam l'nfîgnis dus prj» CO amp;nbsp;ftrenous propugnator extidc«.

O T AM vitam nofhram mihtiS effe, feu tentatiotiem,non feriptura tantuni l'nos docet, fed ipfe nos montre de» ^bet EaptifmusJbi enim,id e(l,in Bapti fmo, veluti pugnacuri Imperacori nogt;» ftrOjid en^Chrïfto^nomen damus,amp; fi cramento adigimur ßdeles nos foredl» Ile contra falarium poflïcei^ id elî,régna Dei,Ne(^ veroleuê nobis eifepropoß ■tam pugnamædimemirs, fed löge gri udhmam^acceliance Paulo ad Ephe.vL Nó eli,inquic,nobis coUuâa» tio aduerfus carnenl èc fanguinem,id e,botes Lutheranamp;s d.impios^ fed aduerfus pricipes ÓC pocedates.i.dfmones,q carne ÓC fanguined» impFfs boîbus vtuntur velüt organis,aduerfus mundi reöiores tene» brarum barum^contra fpûales nequitiasd, adutias in cœledibus^Ed aucem longe periculoßdima têcacio, quæ fub fpecie boniautreâiha tninem arripit^ÔC tali fpecie con feientiam bois ligat, ita vtnon credat edetentationemfed magis dogma veritacis.fverbum Def Tali fpe» cie femper diabolus aggreditbominem, quoties per inbdeles aat ha^ recicos conaturbominemabducere a fundamentolàlutîsfuæ.fali»

de,Nam lud^i fcripturam mordicus tenet illiusprxtextu multos deceperunt, kembæretici femper pro morebabent Euangeliumia» tdare,Scfub fam /pecio/b prptextu multos feducunt.Hiclé£ar,boco» pus edSiiuxta apodolicam,i,Petri St: Pauli dodirinam arripiofeutS bdei,ip(j ßdem docere fe iadiann Si confugio ad dnum matris Ecde» riæ,amp; illius autoritäre niti volo, apud feEccledam effedicuntr ergo faciemus^ A icutobdei Sc autoritateEccledænequaquâ receda mus,Cum autem iemel apodolica prxdicatione ßdesdt perorbeia diffufa,Sdprpdicatum Cbridi Euangelium iuxta Dauid vaticinium vfcp ad ßnem orbis terrx,certum ede nobis debet,non effeßdem do gma eorum,quatumlibetiadient, Vnica enim edßdes Cbridi,aqua femel fufeepta vetat Apodolusre€edere,etiamßangelus de coeloali» ud

-ocr page 51-

udcuangeijzct. Certus es ergo hujufmoi^ijnue hominem,ffnc angc^ Ium non aliud e(re,q ten tatorem. Imoefîeangeîum Satanætransfîa guratuminangelumlucis. Qiiodautem Ecdelîam hæretici fempcr iaâantapud fecflc,pro more fuo faciunt, Sed reuera apiideos non dïeEcclc(îam,hoceft: Hdeleargumentum,fediocorum contradia lt;^io,contra quos feriptura Ecclcfîaftici fecundo ait: Va* duplici cor# de,amp;pecfatori terra ingredient! duabus vijs, Vf difiolutis corde,qui noncrcduntDeo,amp; ideo non protegentur ab co. Ecclcfîa autem ca^ tholicavnicaeftjVt habet fy mbolum Hdei,vno fpiritu fando femper gtibcrnata,extraquam nuUafides,nulla peccacoruniremiiTio,nub lum Ëuangelium effe poteft,quantumlibet iacflenrEft ergo prætexa tusfalfusjfub quo letale venenumiatet. Tuum ergoeftfuinmopcre lt;auere,necapiaris,Verum cum certus fis huiufmodi efleSatanænûa d«m,diccumChriftotVade Satana. Remedium autem contrahu^ iufmoditentationem eftrPrimum cogita. nouitatcm,quâtumuis pla« ceatjtamcn in omni re effe fufpedlam, fed in fide Chri ftiana effe per» niciofam Scpeftiferam.Patet.quia fides omni tempore eft vna,ncc an tiquaripoteft.Ideo omnis nouitas in fide perfidia eft tefte Pauîo.Dc=gt; inde cogita, quod etiâ Paulus docct Ecclefîâ Dei efte columna Sc fira mamentu veritatis.Hanc eife vnica,amp; a Chrifto ad nos fine interru* ptioncderiuatam,ac duratura vfcp ad cofummationem fecuIi.Hanc «fleapud hæreticos non pofte,quia multi funt, contrari) funt,veteri« bus noui fuccedunt.Quantulibet ergo luceat tentator, videatur qua^ tumlibetverus Sc euangelicus, tuum eft dicere cum Chrifto: Vade Satana, Eft autem in hoc fere periculum nobis,quodimparatos8d nonfatismurtitos nos inuadit tentator* Igitur confultum eft, vt quê^» admodum acrepeftifero flatu infedo nos varijs antidotis premuni reanxiefokmus,itaetiam hoc periculofiifimo hærefum vndi(^ oba ambulantium tempore nos fcripturarum reefte intelleótarum tefti» monfjSjôdcertorum authenticorucp librorum aduerfus huius fcculi bp-efes in lucem editorum inftrult;ftionibus,veluti efficaciftimis phar macis 8c antidotis præmuniamus ,ne inficiamur,inquincmur ib Iaqueemur,iuxtaillud Ecclefiaftici decimo tertio: Qiiitetigeritpice, inquinabiturabea.

Hieronymus: Hæreticorum,inquit,fibilus irremediabiliter men* tesaudientium vulnerat* Quapropter Imperatores Valentinianus êd Martianus L. Quicunep C*de hacreticis fanxerunt:Adeuntes dif» cendi ftudio, vt de infaufta hærcfî difputantes audianc, decem libra* rumauriiubemusfubire difpendium* Vitimoautem fuppliciocoa creeantur, qui illicita docere præfumpferint, aut ex ciuitatibus cxpellantur,amp;c«Hanc legem Valentinianus dccrcuit ante mille centum annos,

-ocr page 52-