Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden: • de rug van het boek • de kopsnede • de frontsnede

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned In full. The following scans are, in order of appearance:

uK^.wAmnvqwitto a:;? ini luvw^’cooKtouuv X iw AHvbito lud'Vb’jiûiüioÂtt^^^ B*y -IP uuuttKlaW'Unj rujrAP uiätV’iixiium gt;m*arit»tucVKm luxl

^iviiS itm d Agt;uv.^45» omcini ux jnb jbntnnna Xb*vjprlt;lx3 onöjdniiu35 tbmnntdtto 0« y uitw o lu.iti ^iQttt tu’ajpnto

Tjiiiuvoayiti.^w *?^*4niilt;v uiixut*«’5'My m Jti0tîûitKi3iicV|€Xiôçlt;i ttP3| 'QXójvinut'iaJXf ’ipaî’K’’^û3:»jiuj uiv^^ oU’ttn’b'«U‘M’’Sgt;ttOO i^uiC’^onainiuacrf cn»i^*iind Äinuitxui mm -Sii«uiV5tninwipj0ntA)uiMf’iunn|p4i«4A ‘ajj’jaon xrzgt;*^«'W4mwiitqp*‘'foimav3 MiQxhtmM dUiOtbttipijnb JU4 m iwa VûJjip 't3tt4P3ia’intuiai3uou vlt;id3u muîMl ‘y vvvâiîî vnipiu 'UWM’Vöaïp^ »V

. -jftioKaSnaiMi’ittlt;ujtttatnb3ttt44P'^3Stniu, ’m cqi ir3unm-ü3*bxvj nottoUWMiuirjtv^^g' 0^0 iura umiqaio ««t ©nronaannitmT^Ä 'Saiuyiu*b’Oilt;^mniyu| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnnu\^^^i

♦fwr-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

i R E s P o N s I oquot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

DICTATA DANIELIS HOFMAN-ni: qiiibus Quæftiones illius Rhecoricas de tropo in verbis fàcræCœ-næoppugnaviu

^*'æ Cœnæ verbisinlucein ediderim,inpfæfationeil-liuscxpofui: Videlicet partim rogatuami-Corumjpartim quod bona fpc fretus eram, fore ut fimplici hac propolitarum d me quæftionum déclarationc multi in vera de facramento cœnx fententia confirmaren-tur:nÖnulli etiamad vcritateminhacdo-âiinæ Chriftianæ parte intelligëdam non parum adjuvarentur. Et lâné quo magis eredam, non paucosduplicemilium fru-ôumexlibellimci ledione retulilTcsfacic conatus antagoniftæ mei Danielis Hof-manni:qui utrumqucillum fruâumChri-ftianis ledoribus in vidons, amp;nbsp;contraria fua fophifmata defendere ftudens, refutatio-nemiftius meilibelli infchola fuapub'licé

didavit: quæ didata é difcipulis quidam (ii modó verum dicit præfatio)in lucem e-» didit:fèdjuftiflimis,utait,rationibLisidex-gt;’ igentibus: ccrtó nimirum perfuafiis, fore multos,quirediùsinftitutijdecertifudinc ” veritatéque Calviniani dogmatis dubita-’’turiünt: amp;adilludomnipotcns,vcracilli-,, mum,iàpientinimumqucRedemtorisno-ftti os revetfuri. Hæc illc. Qtiafi veroCal-vinianum (utifte calumnioséappellatjdo-gmahomincs above Chrifti abducat, aut illiusomnipotcntiam ,veritatem atqueïà-picntiam indubium vocet: aut quad dogma Hofmanni, quo tradir, corpus Chrifti præfcns cfle cum pane facræ Cœnæ, ore Chrifti pronuiiciatum fit.

Etfi autem ego omne mctirn tempus in facris Uteris medirandis, amp;proofiiciimei ratione cxplanandis confiimcre malim, quam aliquam eius partem fophifinatis contra fimpliccm veritatemacuteexcogi-tatisj enodandisatque diluendistnbuere: tarnen quia antagonifta mens me ad hoc cettamenfatis Thraionice, vcl potifis Go-liathiccprovocat, amp;fibi ipfe triumphum antevidoriam canit: nonputomihi com-mittendum, utper meum filentium veri-tati impune infultetur, prælèrtim quum authore

authore Apoftolo, doâ;oris Eccl efiæ officium Gt,non folùm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, doccrequæ ve-

lA4gt;;)(;H:/,eos qui veritati contradicunt, errons arque falfiratisconvincere. Quarecon-ftitui in nomine d o m i N i ad Rcfuta-tionem Hofmanni refpondefe, amp;nbsp;fophi-fmata eins atque calumnias dilucrc. Et quoniam præfatio illius, qui diûata Hof-, manni in lucem edidit, affirmât; oinnes quot;nbsp;bonos exfpeâarc â me animum veritatis conftantiffimæ pulcherriinæquecupidiffi' „ mum: Eiciam fané ut omnes boni videant, me ingenue cedere veritati, fi quandoad-verfarius vero clencho dodrinam meam redarsiucrit. Intérim amp;nbsp;ego viciffim ab o-mnibusbonis,acinprimis abadveriariidi-fcipulis peto : ut fophifticos præceptoris fui elcnchos â me dilui æquo animo ferant : amp;nbsp;controverfiam banc non ex placitis clarif fimi dodoris-, fed exevidentibus ra

Cap. I. ^4» ipfaquaflionitformulare^leßtcocepta, II. Anconfiflere poßtt demonßrationu mex fundament um , nempe hac dißundiva : Qußd quicquid o-inninodicitur , aut propriédicatur, aut per tropum. III. J« z«proßllooißni meipropoßtione amp;fubjeéla appendice, ver a gener a loctitionum propriarum, item yera earundem exempla dmeßntpropoßta.

jj. An metonymia declaret genuinumßenßim ver-borä Domtni-. amp;nbsp;an Hnilt;tSa(ram(tultf,ßtßubfldtialis.

vi. An metonymia verborum DominireblefitdPi~ fcatore demonflrataper exemplum locutionum Script ura de Circumcifione de Agno pafihali.

XV. Expoßtio verborum Pauli de comtnunione cor. ports amp;ßingutnis Cbnfli a Pißatore allata défenditur: Ö'ßmuldijferitur, An chriflus mortuus fit pro fingulis homintbus.

x^s.. An ßmbola facra Cana, fiolis fidelibtts tefti“ tnonia dtvinagratia fint: ibi explicatur locus i. Corinth.n. de manducantibus indigné.

X.XÏI. Expofit io verb or um Pauli de communione corporisamp;fanguinis chriflifterum acplenius arepre-henfionibus Hofinanni vindicatur : amp;nbsp;ibi rurfus de fumtione Sacramentali, item de Spirituali amp;nbsp;de O-rali.

XX 111. Expofit io verborunr Domini de poculoaPi-fcatore allata, vindicatur ab elenchis Hofinanni: amp;nbsp;falfa expofitio Hofinanni refellitur.

XXIV. Argumenta Hof mannt, que ex iflarum locu-tionum collatione promit idifcuttunttir.

xxv. Cuiusauthoris fit ilia fmecdoche quant Pifea^ tor impugnavit : amp;nbsp;reprcbenfionii Hofmanniana in-conftantia.

XXV lï. Qua contra metaphoram aPifeatoredifitu-tat afitnt,vindicantur ampliûs declarantur -.circa-lumnia de dijfenfione Pifcatorù cü fimmyftis diluutur.

Prafatio.in qua author fient entiam fiuam defiede tro-piretrailaf.ac ofiendit, t,ropum (videlicet metonjmi-amfiubjebli )nonelfein copula, fied inpradicato enun~ tiatorum Eucharifiicorum.

Cap. i. ArgumentumPificatorüquodattulcratpro îropo tn copula, dificutitur : itemq^ reprehenfiones Hof-i nbsp;nbsp;manni contra illud allata examinantur.

VII. De exceptions quam attuittPifiator contra ra~ J tiecinationem Hofmanni ab exempla tolumba: amp;ibi de prafentia Deifingulart fecundtim eJIentiam, yiM. An corpus chnfli in nos agat : amp;nbsp;quo fenfu çaro Chrifltdicipoßit vivtfica.

IX. An verbis Domini, Hoc eft corpus meum, fignificetur altqua corporis Domini capane prafentia.

daminmeaclibeilomeo re-prehenditdcopiimfcripcio- nicæfcri-nis,titulum libelli amp;metbo- P“®quot;*®-

isrefutandis, imô veritati opprimenda: dica-tum eife.icem.lItafl'entatorimeoBezçviciffim .. p^gi. palpum obtrudei'cm,meilli côtroverfiæ pal- “ mamadverfiis ipfum decernece voluifTe. déni- “ que,Beza(inquit^ baud dubié Pifcatorem ideo “

X • fua pcrfonainduere voluit: UC in quibusantea“ fuccubuiflet ipfe, hic bellum inftautaret, !iclt;‘ quacunquepoflet ratione, proftratum vindi- “ caret. Qiiod dicit, ftudiumillud meum theft- “ bus fuis refutandis dicatumelTe, verum eft ex parte. Nequeenim propofitum mihifuit.thc-fesilliusvel folas, velper omniarefutare : fed tantum pauca illaquæattigi; utquædoôlrinæ imepropofitæinprimis adverfarentur,amp; propter inventionis novitatcm refutationedigna videbantur: nempe in univerfum hçc quatuor: primum de difcrimine inter llHttt» pro altéra po-}n,ScUnutn de altera pradicari-. fecundum de me-taphorain propofitionchac,To^4 eßpax: ter-tium de copula Efi av^'Kalirpo^ip.tv»', quartum de-

nique de exemple columbæ fymboli Spiritus ïanóli præientis. Præter hæcautem quæ in the-libus Hofinanni infticutomeo adverfari vide-bam, refutavieriam aliorum fophifmata.quæ in Thefibus illis non habentur: ut eft iophilma eorum, qui ut poffint negare, in verbis Domi-Fag.o.Iibel- per pronouien Hof demonftrari panéjrém-limci. que poculum: dicunt, Paulum quumin verbis Domini mutât fubjeólum, mutare quoqipræ-Pag.n. dicatura. Itemfophifmacorundem,quum di-cunr, Prorfus fimilem loquendirationemeUe inverbis Domini { proucipfi citantex vulgari verfione ) lïtcefl fanguùmeu,snovi tefiamenti,amp;cc. Matth. 26.)^. 28. amp;in verbis Moiîs (prout in eadem vulgariveriîonchabetur) Hiceflfanguù fæderiSiqtiodpepigit Dontinns vobifeum: Exod. 24.5^-8. Prætcrea iophifma eorundem, quum con-tendunr, pronomen Hocin verbis illis Domini referendum efle ad quippiam ex pane Eu-chariftico amp;nbsp;corpore Domini compofitum.ita tarnen ut principaliter ad corpus Dominire-pag.17. ferendum fit. Adhæcrefutataquoque àmeeft opinio eorumjqui in vçrbis illis Domini meta-phoram ponunt. Linde jam claréliquet, non elfe fimpliciter verum quod affirmât Hofman-nus, Studium illius meæ feriptionis thefibus fuis refutandis dicatum elfe.

Quôdautem addit, dicatum efle hoc meum ftudium veritati opprimendæ : iniquum male-voli animi convitium , non redum charitatis Chriftianæ judicium eft. Charitas eniin ,tefte * Apoftolo, omnia credit, omnia iperat. Quare fl Hof*

ad DICTATA hofmanNL J fi Hofmannus charitate Chriftiana me com-ple£lerctiii:crec[erctmei utprofiteor, vcrita-tis ampliorem dcciararionem quærere : et(i interim lalvacharitate jiidicarer,me, quod quæ-rerem,non invenire.

Sed pergit,amp; dicit,me voluiife palmam con-troverlîæ adverfusiplum decernere Bezæ: ut viciffim palpum ei obtrnderem.airentatori ici-licet meo. At unde tibi.Hofmannesdehacmea voiuntate conftat; Ex eo nimirum , inquies, quódhaóbcniisBezamcontrame difputantem “ adjnvifti. Etenim animadvertcns iibi hæreret “ ille, monuifti qucm fuperiorem malcbas, de “ quibufdam ficut ipfe Bezaconfiteturin Con- “ fpicillo.Egoveró,nehïcerres,narro tibi, plané me ea'de re, cujus Bezain Confpicillo mentio-nem facit,monuifle ilium, quum de vcftramihi controverfianondum conftaret, adduóluma-lia quadam occaficne. Qiiare tu illius meæ commonefaöionis caufam fal/am commiiii-fceris. Sicut amp;nbsp;illa falfa fufpicio eft (ne quid gravius dicam Jquód putas,aut certé confiden-teraffirnias,Bezamfuaperfonavoluiflemein- ' duere,utin quibusanteafuccubuilletipfe,ego “ belluminftaurarem, quacunque poifem ra-tione, proftratum vindicarem. Ad hæc omnia unoverborefpondeojfalfa eile; neque contra- ,.ne titulo riumabstepoireortcndi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mei

Sedpergamus. Titulus faisjnonfolummi-“ ’ lii difplicet.fed ne quidem auétori probari po-tuit.-quum ipfe fubjungat apologiam, teftem nimirum vellicatæconlcientiæ. Egregiaveró

probatio/quafi fcilicetomnis apologia, velli-catæ confcientiæ teftis fie. quidenim ? nonne omnispiolepfis apologiaquædam eft îatquoc exftant prolepfes in optimis lcriptoribus, ac uominatim in feripris Apoftoli Paiiliî nnm igi-tiirdices, totidemefte teftes vcllicatæconlci-entiæî Abfir. qnin pociiis dicamns quod res eft, jnftas amp;nbsp;graves efte pofte apologiarum cauft'as. At,inquies,taies non funt, quastuadfers. Aii-diamus igitur quid tu contra dftputes. Quæ-ftionesamcadexplicandum propofitasnomi-navi Rhetoricas; cauftam inftriptionis banc attuli,quôd fint de tropo, in verbis illis Domi-ni,Hoceftcorpusmeum amp;c.Quid tu contrâ’Quæ-ftioneni,inquis,detropoconftanrem, Rheto-ricani efl'e non negatur. BeneJnquam.Nunc aftiinio; quæftiones illas â me propofitas, de tropo conftare; ut liquet, quid î nonne bine jam firmiter concludo; Quæftionesillas, vel te »gt; judicc,Rhetoricasefl'e? Veriim,inquis,in hoc » graviter peccari manifcftum eft, quôd contro-vcrfiæhujus circa verba Domini agitatæexpli-'gt; c a t i o n e m ft poft ta re my fl er ii, àpræceptisRbero-ricis penderedicitPilcator. IIbi veto ego hoc dico,rem myfteriiin bujilscontroverfiæexpli-catione elle feponendam ? Imôdico,hasquaï-ftionesnon nifiâ Theologo (ac proinde my-fteriihujùsintelligentej pofteexplicari. Intérim tarnen redè dixi, has quæftiones non efl'e deipfare myfterii, led de locutione quadam, qua Dominus in myfterio hoc edocendo eft tifus. Quare calumnia eft, quum me exagiras.

•Jiiafi cxplicationem facrorum myfterioium alligareni ad præcepta humana. neque enim dico, cxplicationem facrorum myftcriorum dependére à præceptis Rhecoricisded hinc de-pcndére dico cxplicationem propofitarum â me quæftionum de cropo in verbis Cœnæ.

AtapologiaPifcatoris (inquis^exmerisan-“ tilogiisconlutaeft; Modó ait.quæftionesinfti- •• tutasde reTheologica, modó negatquæftio- “ nes efl'e de re ipfa.-Fatctur, quæfiiones bas non “ nifi aTheologo explicari polie, amp;nbsp;tarnen eas “ Rhetoricas vultappellari,quoniam earundem explicatio a præceptis Rhetoricis dependeat. At, inquam, li calumniari nolis, videbis hïc nullam antilogiam elfe, nam verba illain prin-cipio præfationis, Quumtamemnßitutaßntäere Theologica: fatisapparet âme dióta elTe exopini-óncvulgi, quod nonita fubtiliter inter resdif-cernit. Sunt enim illa ipfa verba objeótionis. Quód autem in refponfione ncgo, quælbones i lias elfe de re ipfa: id ex meo fenfu dico,atq;hoc ipfo judicium vulgi inobjedione allatumim-probo. Quód autem fateor,quell:iones bas non nifi a Tbeologo explicari polie,amp; tarnen Rhetoricas cas appellari volojnulla hïc quoq; anti-logiaeft. nâquüinfententiaTbeologica.quæ-ftioincidir de modoloquendi, tü Theologum Rhetorem agere oportet.Scd per me licet, ap-pellenturhæ quælbones fivcRhetoricæ, five Theologicæ: veletiä Rhetorothcologicæaut Theologorhetoricç: dumodó amp;nbsp;exTheologiç amp;exRhctoricç pceptis redé ac veré explicétur.

lags. Atais:QuæftioiftafAnfit tropusinyerbis Cœnæ^non eft Ilt;hetorica,fed potiùs Dialefti-ca-Etfi enimdetropoquæl■itul•,quieftRheto-” ricæ: ramen tantum â Dialeótico inqniri po-’’ teft: amp;: quia ante cerram dcclarationem tarn prxfumitur quod non fi t,quam quod lit, Rhe-” toricæ TfttjyxÆTo'a tota hicceftat, donee Dia-” leeticus thema expedierit,amp; Rhetoricæ materia conftet. Atjinquam,fupraconceffifti,quç-ftionem de tropo conftantemjRhetoricam eß-fe: amp;nnncconcedis,in propofita quæftionede tcopo quæri: Quomodoigitnrnegas.quæftio-nem iftam efte Rhecoricam? Item quæro ex te: Nonne fi quæraturde argumentis five notio-nibusLogicis,exquibus fententiaillaDomini conftat.quomodolcilicetfubjeftumad prædi-catum fc habeat, Logiceve affeótum fit : an ut caufla ad effeótum, vel contra: an ur fubje-ûumad adjunólumj vel contrd:amp; ira de reli-quis argumentorû generibus: nonne,inquam, talis quæftio erit Dialeûica : idque propterea, quodargumenta, dequibus quæritur, Diale-(fticæ funt î Non negabis, opinor. Quomodo igitur negas.Rhetoricam elle quæftionem,qua quæritur de ejufdemfententiæ tropo : quum tarnen tropum , ’Rhetoricæ elle concédas î At quæftio ilia, inquis, potiûsDialeôtica appel-landa cft:quia tan tû ä Dialeótico poteft inquiri. Atjinquam, fie omnes quæftiones , Dialeôticæ appellandæ effent : quiainquirere argumenta adquæftionis propofitæ explicationem, Dia-ledicimunus eft.Nec verum eft, quæftionem illam.

AD DICTATA HOPMANNI, 7 îllaiDjAnfit tiopiisinverbisillisDomini.afoIo Dialcólico pofle inquiii. Etfi enim explicatorc hujusquæliionis (fient omnino oninem difpn-tatorem J Dialeólicnm ,efle oportet: tarnen qni de tropo recle judicare ac differere vclit.en fimul oportet eße Rhetorem:acproindeqnç-ftionem illam decider non folnmnt Dialecticus, quærens argumentum âdefinitione: fed etiam ut Rhetor, definitionem tropi in medium afFerens. Porró inaltero enthymemate, quod priori attexis,nullam equidem rationem confequentiæ,nullamq; fententiarum conne-xionem cohærentiâmve video. Ante déclara- “ tionem quæftionisgt; An fit tropus in verbis Do- quot;nbsp;mini, tarn præfumitur finquis) quod non fit, “ quam quod fit: ergo hie tota Rhetoricæ niciy frtitTHÄCcflat, donee DialeClicus thema expe- ‘‘ gt;nbsp;dierit. imó,inquamj thema hoc expedite feu. quæftionem iftamdeclarare,noneftDialeéti-ci quatenus Dialedicus,fed quatenus Rhetor, quippe quum quæftio ilia declaretur ex defi-nitione tropi,quiRhetoricæ eft. Et,fi præfum-tio ilia impedit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rhetoricam; pari

ratione impedict 'sjadj./xetTefetr DialeCticara. Qixi enim in præfumtione fua acquiefeit, is non dignaturdiverfuminquirere, ullomodo, ulliusve artisbeneficio. Quódautemhïc ad-dis, Dialecticum non enuntiationem folum, . veriim amp;nbsp;prædicationem confiderare: fihoc, uthujusloci quæftiopoftulat, amp;utexipfaan-titheficolligitur, intelligisde prædicandimodo,nempeütne prædicatio propria, an figurata

feu tropica: rnrfnm dico, hocconhJerare nofi efl'eDialeóticiquatcnus Dialecticus, /ed qiu-tenus idem Rhetor eft. Quare vulgó diitin-Clio ilia prædicationis loco non fuo in Dialectica traditur : quum fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: quippe ad

Rhetoricam proprié pertinens. Sed hæc ha-Ctenus de titulo five inferiptione fiitis diipu-

doquæftio. Jam ad methodum qUod attinet.- Quidab-nupname fnrdius ('ais ) Ccmaoiftro Rameædilciplinæia ■ expiicataiu. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f-

rag.4. „ inquihtione ventatis indignius, qnain me-„ thodum delerere earn, quam vctc optimam ,, prædicavit Ramus, anotioribus nimirum ex-„ ordientem î Ego veto hanc methodum a me obfervatamajo, amp;clarédemonftro. Propofui . ad explicandum quxftiones très : primam , An invetbis Domini controverfis fit tropits: fecundam, Oiiifnamineiifttropi^-.Kttiam, Innuavocetropiis tile infit.Hiis quxftiones icainterfedifpofitas cC-fc dico, ut procedatur â generahbus adfpecia-lia, aeproinde anotioribus ad ignotiora. nam certe generalior eft notitia.qua quis novit,tro-J)um aliquem in illis verbis eftej qux notitia^ copus eft quxftionis primx; quam noflc.illum tropum efle metonymiamiquodoftenditur ex-plicatione quxftionis fecundx; ac rurfus generalior eft notitia,quaquisnovit, in verbis illis elfe metonymiam; quam nolle, in qua voce 1 metonymia illafuam habeat federn: id quod inquiritur quxftionetertia. Ethxcmethodils itaclara eft, ut tuiple nonpotueris eamdiffi- I mulare. Etenim poll quinque folia ais, me f

AD Die T ATA HOF MANN I. 9 fortafleregeftuvum , quod lingularum vocum ragn.^’ ' æftimationemateinet, nie earn quæftione ter- “ tiaoblervaire; ad quam tum demum mea me- “ thodo delatusfim,quum primi'nn degenerali “ affeâionc prædicationis tropum arguente, “ poftea de fpecietropi, amp;deniquedeverbolu-ftinente eum,quærerc voluerim. Sanéitavo-lui; amp;nbsp;rctlé atque légitimé volui : utomnes Dialeélicæ periti intelligunt.

Sedvideamus, quid Hofmaiinus contradif-putatiüuis meæ methodumafferat. Quumde“ rag-i* verborum Domini cxplicatione agatur; fin- quot;nbsp;quit) quid prins occurretinterpreti textuDo- “ miniquid notius fperabitur, de verbis ni- “ mirum myftcrii, ipfa declaratione auéhorisî‘t Confundisbic, Hofmanne, Metliodum cum inventione. Nam declaratio auéioris in textu Inftitutioniscomprehcnfa (videlicet claufula ilia, Qupd fro vobii dat ur ) nihil facit ad methodu propofitarumâme quællionû, fedfacitadin-ventionem argumenti, quod adferri folec ad tertiæquçllionis explicationem,videlicet con-tvafedem tropiin predicate : quade re fuo di-cemusloco. Sedpergis’Quidporróvaniusell: « (ais)laborchocPifcatoris,Ilt;hetoricasquælH- ,e ones proponentis.iisq; decifioncmgravilîîmç lt;lt;nbsp;litis dcferentis.antequam demonllretâ natura „

I prioribus devolviillam partem ad Rhetoricaî ,t Ego verb qnælbonum propolitarum deciiio-nem pertineread Rhetoricam , demonftravi in præfatione ex eo, quod explicatioearum â

Sed Hofmannuspergir, amp;de methodova-riæ confldcrationis verbolécómenrarur: pri“ nió omnium confiderandum quiddicatur: (id ^’S J-6 quod vidctur intelligcre de (enfn verboruin Grammatico:) deinde poft banc Cognitionem, Dialedicæ partes proximé fiibvenire : ac fi jam cófticeritquódleiilus genuinns ferattropnm, turn demnm adfcifci Khetoricam ut tropum explicet. Verura hæc ut illi concedantur: tarnen nihil faciunt contra methodum quæftio-num ä me propofitarum.

Ejufdem generis eft quod nugatur pauló póft.ubi ait: Si legibus Rameis agere voluiflet, Tag.y. ,, dixiftet aperte: primarias quæftiones de verbis „ Domini,elleTheologicas, e'ast]ueminirnefe-,, ponendas,fiveDialeóticusfive Rhetoricusin-„ terveniat, ledante omnia illaspertractandas: „ fecundarias vcro elfe Dialeólicas, easéjue de-„ raum inventum tropum tradere cxphcandum „ Rhetorico:atqucfic extrema ôcviliori ex par-,, te,quæftiones de verbis Domini fieri Rhetori-„ cas. Verum prima amp;nbsp;potiffima præcîdit amp;clt; ,, Nugæ, inquam. Quafi verb mihi propofitum ' fuerit, aut propofitum elfe necellariódebue-rit, omncsde Cœna Domini quæftionesper-traólare ! quafinonexprefsépropofuerim tres I tantum quçftiones,casque oitines Rhetoricasi I idque methodo légitima,quam Ramus exAri-ftoteletradit: nempe progrediendo ägenera-lioribusacnotioribiis ad ipecialioraatqiigno' tiora,

AD DICTA TA HOFMANN!. II tiora.uc fuprâeft oftenfum. Quare quæanta-goniltahîc attexitde violatisàmelesibuseru-dicionis 8i vericatis, dcobicrvato veteri Sacra-mentanorum artificio fraudulenco amp;in(idio-fo, abaque his fimilia; meræ malevoli convicia-toriscalumniæfunr.

Qualeetiamcftpoftremum illuddeufurpa-para à me cry pli methodi:quodamp;ipfuni adhi- g. bitis convitiis calumniosé amplificat. At ego jamfuprâoftendi, memethodo legitimaartis in quæftionibus meis.difponcndis ulumefle. quare crypfis hic nulla eft,nec ullum fallendi execrandum (tudium: fed ftudium laudabile veritatem perfpicucdocendi.

Quod auteminterferitfcommadenoôlur-noamp;vano labore Petri,inane convitium eft: quum nondum oftcnderic, me prater verbum Dei laborem hunemeumfuicepifle. Sedillud egregium cft,t|uodait, deterrerime abhocti-^^ pig.câd. tulo amp;nbsp;inftitui'o debuilfe moniru quæftionis meæprima, Anfittropus. Quidita,inquamî ' Cumhic,inquit,aquahæferit Bezat: undePi-featorfeire debuerat, circahanc quæftionem controverfiamfubfiftere, hujuiq;decifionem primo omnium exlpeótandam elle. Egregia verb ratio! Nam fac ira elfe, ut tu confidenter

tuo more affirmas: num idcirco aliis non licet,quæftionem illara confide-randarafufcipereî

TJJ le primo omnium oftédere conatur aura-gonifta; impcritéatq;etiâP'allacitcr,ame qLiæJi’ionem hcformatam efle: an rropus fie /« Hocefteorpusmeum : qiium fi^ificetillalmc conjunôPa; tropnsveróf^ut Ra-rnus iniua R.hetorica tradit J non lu in verbis CO ijunóPis, fed in finguiis. Atpcrverricbieca-Inmniaror fenfum verboruni meorum. hoc enim ientio, Amn aliquoex tlluverbiijit troptts.ià quod me (entire planum eft cuivis candido æ-llimacori.excollariojicquæftionis cerciæ: ubi quarrt), Inqudvotetropns illcinfit. Qiiarequæ hic addiintur ad ifiud vitium reprehendendum, mcra:ca!uinniçamp;.-inaniaconvitiafu ntuit quód negar, meamore vericatisadhoc fcriptumac-ceififferquodnegat, me candide agere-' quód afiirmatjne voltnlïe faJlerc: fed ailuriæ oratorio oblitum, turpiterme dedill’e: amp;quódnu-gando hue citarlocum Antonii ex Cicerone; quód air,fi obfervaffem An toniana ilia,me pluies capturtimfuiireincautos: fedUeum volu-jlleraecitius confufum: quodofeitantiam, e- । amque pudendam, mihi exprobrat in negli- , gcndadifciplina Rhetorica Rami : item quód mihi tribuitprobrofum crimen, ut qui hanc quæflionem traótandam fufcepeiiinadfallcn-duin

dum in doóbcina Chrifli ; itemquód mihiob-jicit, egiffeme impudenter: quód prætcrftn-diiKn occulcandiin initio hamum ^Facetefetli-(ct ) poftca fallere non verearapertiüs; quuin ad quæftioncm reipondeam de locutionibus. At ut fnpcriora ilia meta , eâque inaniffima convitiafuntjUt exdidlis pater.ica poftremiun iftudfalGtracione mnnitur, Dicis gt;nbsp;mefallerea-perf/. qniditaîinquam. Quia,interns ,adquitftio- rag-**’ «era rejjisndesde locutioftibus, atque ita affeclionein trofi in verbis fingulis, qtiani interrogatiopra fe ferre videbatur,cumaß'ellionelocutioniseonfundis. Quid lt;nbsp;audio? num igitut interrogatio leu quxftio a mepropolica, afredtionemeropiin verbis lin-gulispræfe ferre videbacur? Bene habet. Cut ergo tucalumniaris, me quæftioneilla hgnifi-caire.tropumefleinverbisconjundis, quate-nus nimirum conjundca? Atcamen, inquis, tu tandem aperte hoc facis; dum tropum in locutionibus oftendere epnaris. QuaG verb, licet tropusin una tantiim voce fit,non redlc tarnen dicipoffit, elfe locutiones quafdam tropicas, Scalterumdealteroper tropumdici! Qnide-nim prædicatio tua figurata (quamtu'ficcuna vulgo nominasj aliud eft, quamlocutio tro

pica? ut cpinm dicitur, llcrodes eflvulpes'.8itr^-men trojxis eft tantum in voce VAl“ pes ; ficut luo loco fufius difputabitur.

Cap. JJ. An conßflerepoßit demonflrationù mee fundament um, nempe bec ddjunäw-O^ódquicquid omnino dicitur, aut proprte dicatur^ aut per tropum.

EJ liæc hadcnus de ipfa quæftionis â me ‘^propofitæ formula: jamad decifionéillius quodattinetjconaturadvcrfarius primo omnium evertere probationismeæ fundamentum. Etenim ad quæftionem propofitam refpondi affirmando, raeamque affirmationemhoclyl-logißnoprobavi:

Hujus fyllogifmi propofitioni fubftruxi hoc fundamentum: QMdqutcquidomnino dicitur, id aut proprie loquendo, aut per aliquem tropum did-m.Hoc axioma adverfarius negat e{reÄ£t7a%iu'-7of,id eft,omnino necelfarióq; verum. Aepri-Pag.ii. m u m P£rzr^«rc;77 UHim nephilofophice quidem conftare dicit. quail dicar,Multó minus Tbeologicé: fic-ut ipie pauló póft declarabit, ubi de enuntia-tionibus Thcologicis, quas inufitatas nomi-nat, difl'eret. Sed quæ eft ratio confequentiæ in ift'a imparium comparatione î Num igituv ïaera: literæ non utuntur rationeloquendiin rebus humauis ufitata î Sane Hofmannus ita opinatur: ut pauló póft videbimus : fediftara ' ejusopinionemfuoloco refutabimus. Nunc videamus,quamexceptionem contra axioma Pïg.ead. jjjyj disjundum afferat. inquit,

ddmgenus vocabulorum, guodusHz tp çipov appellat: cenfet appellandinn lynonjmuWt neque homonymuutßmpltciter : qiium illd vocabitlis neq^ annm, neque multa ßmpliciter ßgnificentur.

Hæc objeóliout amp;ipfa racliùsintelligatur, amp;expedinîisâ nobis poffic refutari; primode-finidone genus illud vocabulorum dcclaran-dum.deinde exemplisilluftrandumeft. Igitur vocabulajcetTst to ®e/7ïf’ogt;’ 2ç4(gt;oc,id eftjfecun-dûm prins amp;nbsp;pofterius, item dß Iro'y, idelt, ab uno,denique'5rüf4i',ideft,ad unum, àPeripa* tcticis appellantur ('ficut clariffimus Philofo-phus Jacobus Schegkius inSexcum Topicoru definie) quibus principaleqniddâ,amp; multade-inceps alia refpcéluhujus principalis, ordine qnodam fignificantur, Hujufmodi vocabula funt,Enr,,îB?»jlt;î, Aw/icifi.r.Etcnim vocabulo En~ râ.principaliter fignificatnr Subftantia.ut qux fit àu^uoroç-stT©-, per fe fubfiflens; deinde eo-demvocabulo fignificantur etiam Accidentia, fed fecundarió, tanquam 474?ovorôçajît, in alio (videlicet in ipfa fnbftantia) fubfiftentia: ac in his ipfiscertigradusfunt,ordine quodam alius ahum conlcquentes: puta, quantitates, quali-tates amp;nbsp;reliqua. Sic vocabulum lub fc tres fpecies, gradibus nobilitatis inter fe differentes,continet: videlicet animam hominis, a-nimam beftix, amp;nbsp;animam plants. Similiter4-wiciriic nomen tres fubfe fpecies continet: videlicet amicitiam,quam vocant honeftamjdc-inde quam utilemjtum quam jucundam; de quibus difl'erit iVriftoteles lib. 8. Ethicovum ad

Nicomach.cap.5. Arqueexiilisprincipaliseft, quædiciturhonefta.- propter cujus ïîmilitudi-nem aliquam alteræ quoque duæ notnen A-jniciriæ obrinent, ut ibidem docct Arilloteles cap. 4. Hifce ira expofitis arque declaratis, vi-deamus nunc quam vim Iiabeat allata obje- ' ébo.Hoc vocabulorum genus ( aitantagoni-ftajnequeß’’nonyrnum, nequehomonymum fimpliciter appeüandum cenlet Avriftoreles. Quid turn } inquam. num hincfequitur, eura ccnfere , vocabuia iftade fuis fpeciebus non prôpriéloquendo.feu in nativafignificatione, dici’Non puto: amp;,fi itacenferet, manifeftave-riras eum refelleret. nam ut exempla.paulôan-teanobis allata parumper conlideremus: etfi quantitates, qualitates cæterâque accidentia nonfunt ramnobiliàEntia,utSubPrantiæ: ta-menveré/«Bf ,amp;dicuntur ç//?propricloquen-do;licet eatenusyzBf, quatenusin Subftantiis. 1 funr.nonauremperfefubfiftunt.utillæ. Simi- , liter etfinobiliffima animarumefthumanaua- j menanimabeftiæ, itemqueanimaplantæ hoc nomineappellatur propriéloquendo: quippe quumillæ animæ non minus animentacvivi-ficentfuum quæquecorpus.atq;animahomi^ nis: licet bæc vivificet nobiliore modo, videlicet non folum vegetando.ût anima plantæ; aut etiam tribuendo fenfum acmotum, utanima befliæ: fed præterea intelligendo ac ratioci-nando. Eadem eft ratio vocabuli Anücitia. A-micus enim propriéloquendo, amp;nativafigni-écatione appellatur , qui alierum amat amp;nbsp;vi-ciffim

AD DICTATA HOFMAHNL J7 ciffimabeoamacur.-fiveamorille ex conGde-ratione virtutis, live utilitatis, feu denique vo-luptatis fit ortus. Liquet ergo nunc, exceptio-ne iftius generis vocabulorum , axioma no-ftrum disjunótivum non iabefaftati .• quuni • illa ad priusdisjunüionismembrum .ideft.ad eaquæ proprié feu innativa lignificacione di-cunturqiertineant.

Sequitur nunc ut conGderemus objedio-nem alteram , quam Hofmannus contra can-dem illam Disjunólivam adferr. Ejus fum-m2.c(\.,qiiódT!)eolngm habeatfingulares pricdicandi pjg.iï-modospraterpbilufipbicos ; quippe quad in i heolot^ia occurrant res univerft natura unmrfani copiam cx-cedentes,amp;a modis dlarum omnibus longéalienadtein diferta indicatione Tbeologica injflicum modum ha. bentes. Atque bic vaïde fefe jaétar antagonida, mequeadcongreffum provocar, amp;nbsp;periculum faccre jubet, quoraodo banc fibi clavam ex-torqucam; amp;: quoniam banc objedionem in meo libcllo non attingi vider: fatis petu-lanter mibi tanquam pifce magis muto in-fultat, amp;: ncfcio quam coaxationem expro-brat. Ego veró convitia ifta amp;nbsp;gloriatio-nespueriles, amp;nbsp;Dodorem Tbeologum minime decentes , nibil moratus, dico com-mitti bicfallaciam, quamvocant Confequen-tis. Neque enim fequitur : Res ipfæ quas in Tbeologia amp;nbsp;in facris literis tradnntur, excedunt res naturales, de quibus Fbilo-fopbi difputant : Ergo res illæ fublins«

traduntnr peculiari modo loquendi, qui in rebus naturalibus non fit ufitatus. quippe quiim fieripoflit litres maxime fiiblimes accœleftes eodem loquendimodoenuntienturatquecx-ponantur,quo humilesamp; terreux : fient etiam eodem modo difierendi amp;nbsp;ratiocinandi. Et làné utrumque fieri in facris literis, exre iplà planum eft. namfut rem exemplo declaremus) nonne Apoftolus magnum myfterium efle Eph.j. pronunciat conjuntftionem illam Clirifti Ipi-ritualem cum Ecclefia ? At myfterium hoc ibidem exponitur modo loquendi in rebus hu-manis ufitato, eôque tropieo : quatenns Chri-V.I5.17 îs- ftns comparatur marito leu fponlb, Ecclefia V.jj. veto uxori feu fponfç; item quatcnusillecora-paratur capiti,ifta corpori. quo etiam pertinet, quod Chriftusipfe difeipulis ait Johan. 15. Jumvitifilliivera, Pater meus Agricoltiefl : vos pal-mites. An non ex his loeis claré perfpicitur,myfterium illud fpiritualis conjumftionis Chrifti cumEcclefia, modo loquendi ufitatoab iplo Spiritu famfto exponiî Quare fallitur Hof-mannus, quum ex dilcrimine rerum divina-rum amp;nbsp;humanarum dilcrimen de illis loquendi ftatuit. Quod autem hoc loco infamem negligentiam mihiimpingit, eóquódinlibel-lomeoobjeótionem iftam præterii; valde inique mecum agit, amp;nbsp;falfa hypothefi nititur.-quafifcilicet in libello meo propofitum mihi fuerit.autefle debuerit, refpouderead omnia quæ ipfe contra fuum adverlarium in medium attulit. Verumde fcriptionis meæ fcopq inprin-

Deinceps Hofmannus proleptin inftituit* amp;animadvertit fc quæftionis âme propofitæ formuiam, immeritó reprehendifle, ut qui in quærtione tertia fingularum vocum confide-rationeminftituerim; item opinionemquoq; fuam de prædicationibus inufitatis me refu-taile, quatenus e?scmplis declararim, proprias prædicationes elfe , quasipfe fingularesamp;in-uficatas feccrir. Sed contra primum excipit, Confiderationem illam non elfe adhibitamin loco, quod fl maxime ita fe haberet, tarnen fa-tisciretadargùendum inconllantiamadvetfa* 1 rii; ut qui nunc fateatur, quod anteanegavit; nempe tropumin una aliqua enunciati ccui-troverfi voce âme poni. Verum fuo loco quæftionem illam tertiam âme pofitam elTe.in principio, quum de methodo dicerem, often-di: amp;fanc legitimam trium illarum quæftio-num mcthodum adverfarius hoc loco ipfeul-trô déclarât. Alterumveroilludderefutatio-neprædicationum inufitatarumitareprehen-dit; Nonreclé a nie opponi proprié amp;nbsp;pertropurndi~ immediate neceffariamembra oppoßtionü: fe emm difinguere inter proprietatem vocum ô’pro-prietatem pradicationis ; cjuarum illi tropum opponi conceditjhuicnon item. Vocum proprietas, inquitjC^ uniuccujuf^nativafignificatio’.proprietacautempra--dicationù non tam in ratione vocum, quant modorum pradicandi conffiit. At,inquam, prædicatio propriaea nominatuv, cujus prædicatum vel copula accipitur in fignificationc nativa, ut

quum dicitiir, Herodes cß aßutus, l'es Corhithii । iiondum eflis regnum adepii, unde peiTpicitur, propriam prædicationem ncmiiiari refpe* élu uuiusvocis, videlicet ptædicati vel copula;.' aeproinde non minus illi opponi pvædi- j carionem tropicam, cujuslcilicetprædicatum ] vel copula accipitur pet tropum: titquumdi- 1 citur , Herodes efl vutpes, I'es Carinthii eflis re- j adeptt \ quam alias tropus opponitur . j proprietati vocisextra prædicatum pofitxiuc quumChriftusde Herodeloquens, edit, Hictte vulpiiUr.Luc.ij. 32. Neeverum cit, proprierate ptædicationisconfiftereinmodis prxdicandi, . puta quinq; illis qux prædica'oilia vocatur.'ere-nilt;miniifdcmniodis tropica quoq; prxdicatio locum habetiutin exemplismodo ailatisunus f amp;idemprxdicandi modus eft ta in rropicahac i prçdicatione.Hfxflz/rr f7?rz///ifr,qiiâm in ilia pro- ( pna,Herodes eiiafluius: utrobique enim prædi-caturaccidens de lubjedlo, Si utriusq; enunti-ati unusidemque eftfenfus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Sed Hofmannus redit ad veterem cantile-nam:amp;meædisjunôtiværurlum opponitprx-dicationes quasvocat fingulares. Ac proinde dillinélionem illam prçdicationis in propriam amp;nbsp;figuratamfquam in fuaDialeótica tradit Philippus) emendate conatur adhunc modum; p?'lt;«z/zc(îhojinquit,lt;i«rpropriaeli.aut inipropria: Im-propria rurfits aut ufltata edl aut mußt at a. 11fitatam impropriamdtco f inquitqua per tropumRhetori-bus ufltatum figurât a edi, declaratione reduct potefl tdproprtarum altquatn ; tnu/itatam appello, qua ne£ treputn

An DI C T A T A II O F M A N N I. 21 tropumfert,nic nisdo ufitato counit cxpliciMis cfiy atuadmodospropriescangruit. Hæcille. Veriini enimvero de prædicationibus iniifiratis quas Hofmannusnominar, paulo poftcommodior erirdicendilocus, ubiexempla carumafferet. Nuncverô utamur gladio antagoniftæ ad i-pfummet jugulandiuii.

Côtrovenitur inter nos, an prædicatio hçc, Pa«« Cœu^eeSî corptis Chrifii, fic uli tara. Ego affir-mo.Hcfrnannusnegat. At cgoaffirmationetn nieam exiplis Eiotmanni præceptis fie probo:

Prédicat ta qiu per trapu Rbetoribtis ußtatÜfigura-ta efi,ù‘declAratione reditcipotefl ad prapriarü aligna,eß impropria ufitatatauéîore lief manno.

At^ä'ilamoegoßradicattohac.Va.ms Cœnæ eft Corpus Chtiü.i,pertropÜP.hetoribtistißtatu, videlicet metonymia,figurata eß: declaration He redacipotefl adprepriaru aliquant, nenipe ad _ iw,PanisCœnçeftfigniicorporisChrifti. ' Côcludo:Prço hac pradicatio eß impropria ufitata. Allumtioné Hofmannus pertinaciter negat: ego verbilliusveritatemfuoloco airevam. o

Ca p. III. AninproßUogißtiimeipropofitione ez ßcbjecla appëdice,vera genera locutionum propriarum, item vera earundem exempla a »teßntpropoßta.

TT Aäenus duo quçdam â reprehenfionibus * * adverlariivindicavi: primo iplàm formula propofitxame quæftionis, nempe,jluiwve?'/'« Domini.Uoceßcorpuitneu.fit tropus'.dcinie funda-inentum raeæ adillius quæftionis partem af-nrmativam demouftratioQis i videlicet dis-

jundivam hanc : ONictjuid oittnino dicitiir, id vel proprié loquendo, velperaltquem tropum dicitur. Sequitur nunc tertium lejjrehenfiouis capuc, quo repvehenditur ea, quatn propono, pro-priarum locutionum in duo genera diftinéliol aucenim unum dicitur eile aJterum, aut ununi alteriusdicitur effe particeps (eualtero prædi-turn. Inpoilerioregencrepono. quuin defpe* ciediciturdifferentia. Hic Hofmannusoften-dereconatur utriuique generis confufïonem.' Q»uni oninu definitio (inquit ) confierj^enereamp; differentia,utfiatuit pag. amp;nbsp;quando definitio de defi-nito ,velcontrddicttur, priorugeneriipradicationent faciaf.vana certéfuertt differentia ex boe genere fe-clufio,eiufq^adalterumreieélio, Evolvamus qux-fo hnne fyllogifinum: ut videamus quam Logi-cé concludat:

At differentia efi definitionüpars. qutppe definitio omnif geilere amp;nbsp;differentia confiât.

Quis hîc non videt quatuor terminos.quum aliud fit definitio, aliud veto definitionis parsî Quôd fi ad fÿllogifmum corrigendum afï'uma-tur, DifferentiameHedefinitionern: tumma-nifeftéfalfum aflumtum fuerit.

Sed pergit Hofmannus,amp; conqueritur,do-drinam hanc âme involvi. Quosenim niodos (inquit) propriarum enundationuin recenfet ,plerotque generali quodatn rejfeélu produett, quo extra modot Pradtcabtliucenfèntur.Q^id turn pofteaîinquam.

AD DICTATA HOFMANNI. 2j dummodó darum fit. inillismodis,quos rc-centeo , propriam leu nativam loquendi ratio-nena obiervari. At ex tHii modu couvententia (jua-d^ni, in quit, re/ultat commund, (juam ne inipropriit tjuidein piadicattones omnino rejpunnt: ut com idem dicitur de fiipfo: item cum definttio dedefinito,amp;contra. Quam tu lilcconvenientiana conanaunein appelles, tateorme nonintdligere; verunta-naen quôd convenienciam illana communein neabinapropriis quidena prædicationibus re-fpuidicis.in eo quid tibi velis, exexemplis quæ paulô póftin naediuiaa adducis, colligo. AfFers cuinaadhocprobandum exenapla duo: uniina cnuntiationishujus,Df(«e7?/gt;ogt;wo:ubiais,idena pag-*’' dici de fe ipfo : altecum iftius, Chrifltis eHperfona ^uaefl vertu Deiuamp;venu homo; ubi definitionena pjg.ip. dedefinico dici concedis ; ita tanaen ut defini-tionisunabratiles tantum notas iis verbis deli-laeari dicas. At ego primum nego,laæc elfe exempla prædicationum impropriaruna ; quare laihilfaciunt ad probandum propofitum. Deinde nego, in pcioreenuntiato idemdicidefe ipfo; diciturenim ( ut cum vulgoloquaraur^ fpecies de individuo, videlicet homo de homi-neindividuo ,leu fingulari, qui hic nominatuç, Deus; idCpie partina quafi per fytaecdochen generis. quippe quum ex vocabulo generali ac tribus perfonis communi intelHgatur ex illis . perlonis tantum una,videlicet fecunda.qnç eft ; amp;nbsp;nominatur proprié Filius Dei: deinde per fynecdochen membti, quaperfonasChriftide-nomiuaturâiaaturafuadivina.amp;’fimulintelli-

gitur earn conftare quoqne ex natura Inimana. Senfusenimillius enuntiacieft, Hæc perfoni quæ amp;■ Deus amp;nbsp;homo eft, quippe filius Dei 04 filius hominis; hæc inquam.perfonaeft homo. Quód, 11 vocabuIumDtz limpiiciter, ócabfque illis tropisaccipias, tum enuntiatum critfal-fum: quum vocabulumDó limpiiciter amp;abfo-luteacceptum fignificet æternum ilium Pattem, Filium.amp;rSpiritum fanótura : dequibus conjunótimdici verénon poteft,quódllntho-mo. quum nee Pater nec Spiritus fanótus homo fit, led folus Filius. Verum enimveróin ifto enuntiato,Df«îC/?/iogt;KO, idemdefeiplodi-g-19' cijHofmannusinde probarefibi videtur: quia

utrum^ vocabulhm-,Ht ionerhum, fcrfinam clenotef, qudeperfina tma modo Detts d!C!tu} ,niedahomo, Hie fallitur Floimannus ex. homonymia vocabuli Perjoriii-. quod aliter intelligitur in enuntiati propofitilubjeâ:o,alirerinprædicato.nam vo-cabulo Dt'zin lubjeólo intelligitur pctfonacer-ta.fingularis individua,videlicet Chriflus, ut paulo ante elt declaratu: at vocabulo How/«« in prçdicato intelligitur perfonaaliqua in genere lient amp;nbsp;vocabulo Angeli. Sicut ergo quii dico, f7?4«^e/z«:utroquevocabulo,amp;lubjeóli inquäamp; prædicati, perlonâfignifico: Se tarnen idem delé iplo nô enuntioj'edfpeciédcindivi-duo:itaetiâfit,quûdicitur,Dw£/r/iowo:fimodô hoc enûtiatû veto lenfufidquod fieri oportet^ accipiatur.Senfu.n.æquipollet huic,c/?rz7?z.'zfjî homo,ve\]efusMari£VirgttiüfilttiSi eflhot)io:n}aima-nifeftum ell fpeciem de individuo prædicari.

Jam quod ad alterum exemplum attinet.quo dcfinitioChriftienuntiatur.-illudHofmannus proponic hi^-vczXi'w.QuumCbriflumdicoperfunam qux fit vertu Detu amp;nbsp;vertu homoydefimo chrifltim, amp;nbsp;qua/dageneris nbsp;nbsp;differentia notasexpiico.naclctttui-

gitur etiapropriis argmneritif defimitioncdiccrevideor: VerumJimccuratius attendcro utperjonam admirait'-da talitergualiter deferipfijita definitionis umbratiles t-antii notas delineaße deprehendof.Siquidempartium {ollectiotie,ex qrtibiu perßna confiât,differentiaquan-dam exprima,quant alias ffecificéagnofico, Hæc Hof-manuus. Quisaute rerumLogicaruamp;Theo-logicarum peiitus non videat, Hofmannuhic miferéfluétuare : dumfcilicetftudec luvrlw S'i!7iv, amp;obtinereopinione illamfuam, quod quicquidad quinq;prædica'oilianôcon-veniatjimpropriéenuntierur’Primum Gmpli-citeraitjfe verbisillis Chriftudefinire:fed mox addit,fe notas qttafida nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;difFerentiç expli-

care.ite,feri(/fn propriisargumentis definitio-ncdicere. ité,fe umbratilestantunotasdediiitio-^ nisdelineane.dcnique,fedifFerentia^fM»(/4Cx-prefliire.Et tamefatetur, differentia illam con-ftarepartiu colleólioneex quib. perfonaChri-ftieóftat. Itâneveroî An nonigiturtotuquod-cunq; verede reélé definiturex partiû luarum colleâioneîCerré.quippe quûTotû nihil aliud fit,qua id q? habet partes. An non etiamutveru genus in definiendo Chriftoadhibeturnomen Perfonæ?Cur igitur no ingenue affirmât, haue efle vera amp;nbsp;redla atq; perfeólaChrifti definitio-nem; quippe conftantem vero generc amp;nbsp;vera

differentia? Nimirum hoc ei obftat, qiiod hoc conccfïo.videtlabefaétarifuam thelin. neque enitn negate ander, definicionemillam verbis propriis conftarc. at definitio inter prædicabi-lianon numcratur. Vider igiturhinc efhci.ptç-dicationcm aliquam propriain dari, qnæ tame ad quinque prædicabihanon congruat. Et qui quæfo definitio defpecie définira dicatur impropre; quum omnes definitionis partes de ilia ipiafpecie proprié dicanturî

Sed pergitHofmannus refutare modos pro-priarum prædicationum â me commemora-tos: amp;nbsp;ftatuit.quicquid ad quinq; prædicabilia non convenir, idimpropriéenuntiari. Atfidi-am nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Maria vtr^inù fihus, efi films iUeDeitinh

genitus: quæro ex te Hofmanne, num hæc præ-dicatio congruat ad unum ex quinq; prædica-bilibusîNon putote hoc diâurum. namnec deindividuofpecies; necde fpecie vel genus, vel differentia,vel proprium,velaccidenspræ-dicatur. Sedprædicaturidem de fe ipfo, Individuum deindividuo,aliter tantum nominato. Quid ergo? dicésne prçdicationem hic elfe im-propriam? at cave tibi â blalphemia.Etenim in-tolerabilisb.lafphemiafit, fi quisdicat, Jefura Mariæ virginis filium, improprié loqucndo elfe filiumillumDei unigenitum. Concludamus igitur jam paucisrefutationem fententiæ tuæ.

tradicatio hac, Jefus Mariæ virginis filins, eft filinsilleDeiunigenitns, nonconvenitadul-lum ex quine^^pradiiabthbtK.

A t pradicatio hac eft propria, feu propriis ac nativif verbis conftat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Ergo quiidam prxdïcaîio propria non convenir ad qiuntp^pradicabilia: tipper confequensfalfuni efi quod flatuit Hofmanntu: OMCqnid ad quinque pradicabiHa no convenir,id tmproprie enunttari.

Sed confideremus quoque exempla quæ Hofmannus affect, tanquam prædicacionunx fingularium atqiinufitatarum.nec ad quinque prçdicabilium modos reguläres congruétium. Illa exempla per antichefin nefcio qualem (raiera quidemcerteut ratio ejus nullaappareat) præcedentibus annedic, inquiens; Et funt ta-menaDcolocutioncs tradita^quibusadtniratidummy-flerium enuntiattir: «f,Deus eft homo :Filius Dei eft filius hominis: Deus eft pafliis; Filius hominis erat in cœlo, quum videretuv in terra: adproprietates pradtcationum finquit) neqtiqquam congruunf.maxtméfiadidattenderù, quodenuntia-tionespotißtmum obfirvant, unioncm nimirum perfo-nalemcopulantem dißarata. Haólenus Hofmannus. Qui primo admonendus eft,nonitafim' pliciter amp;nbsp;absque diftimftione affirmandum, cranes iftas locutiones elle traditas âDeo , in facris videlicet literis. namduæ quidempofte-rioresin facris literis reperiuntur: unaAdtor. cap. 1 nbsp;nbsp;nbsp;i8. alterajohan. j,5^. 15. at duæ prio

res in facris literis exprefse traditæ non exftant: interim tarnen non ncgo,pofte illas quoque ex traditisbonaconfequentiadeduci.ut;

Sed videamus,3npropofitxeniintiationes ' non congruac ad proprietäres fur Hofmanniis hîcaitJprædicationum.Sané fi modum loque-diipedhes infubjeólo, illiciermononeftpro-priusded rropicusifi verofpedestotiusenun-tiatifenfum, ipfamqjprædicarionem feupra:-dicandirationem, caeirepropriam acregula-ré,atq;adeó adinodos uficacos prædicabiliuni congruere, defingulisdemonftrabo. Sedprius oftendédus eft tropus in fubjedtis. Ac de primo quidem enunriato. Deus efl homo : duplicem iyn-ccdoclien in fubjedto elle, pauló ante oftendi; ac ßmu! quoq; oftendi,prxdicationem hicefle regularé,quippe qua de individuo fpecies præ-dicatur. In reliquis tribus item eft fynecdoche: id quod ex bac expofitione patebir.Fi/««D«fin-tellige.quatenusidem cfthomo.feufccundum airumtam naturam ) e/ihomo. Deus fid eft, Filius Deiquatenus idem cü.\tomo)puflusefl.Filiusho-‘ minis (inteilige, quatenus idem eftDeus, feu fe-cundumnaturam divinam quæperfonaliterin ipfo habitat 9 eratfimulin calo amp;nbsp;in terra. A tq; fic oftenfus eft tropus in fubjedlis. Jam ad prædi-candi rationem quod attinet; in primo ex pro-pofitis tribus enuntiatis prxdicatur fpecies de individuo: videlicet homo de homine individuo quifimuleft filiusDei. In lecundo prædi-caturaccidensde fubjeóto; videlicet paffio de , quadam

addictatahofmanni. 29 quadam perionaqux fimul Deus amp;homoeft. In tertio deniqac prçdicatiir proprium de'fub-jefto; videlicet uhiquitas feu omnipræfentia de quodam filio hominis qui (ïmiil eft Deus. Ex his )am liquet, oranes iftas enuntiationes (quas Hofmannuspro inufitatisamp;irregulari-bus habet j regulates cfle, amp;nbsp;uiitatum prædi-candi modum obiervate. Neque huic ptædi-candi modounio perfonaliscopulansdilpara-tasnaturas.quicquamobftat; fed tantótn tro-■ pum parit in fubjeelo, videlicet lynecdochen quam Theplogis ipeciali nomine appellate plaçait MivavloM (J'/ö/z«';i»r,idcft,communicati-onem proprictatiim ; quum icilicet quoduni naturxin Chrifto pvopticcompetit,idperlo-næChrifti atrribuitur ,ab altera natura deno-minatæ. ut, hominis nomen competit Chrifta fecundum naturam humanam quant afturafit;

I nomenhominisChriftó denominatoanatura divina. Sic ,Filii hominis appellario convenit

j ginis:amp;tarnenquumdicitur, Filius üeieß filius I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tribuitur Chrifto appcllatio filii homi’

nis,denominatoa naturadivina. Sedhocad-huc evidentius eft in reliquis duobus exem-plis, quæ rcpcriuntut in Scriptura. Etenim paffio conveniebat proprié Chrifto fecundum naturam humanam t expteflé enim di-cituv patfus carnetarnenquumdicitur,DE’

tribuitur paffio perfonæ Chtifti denominatas ànaturadivina. Sic, fimul efl'eincœloamp;in terra, atque adeó ubique eflc , proprietasdeita-tis eft : amp;nbsp;tarnen quiim dicitur incœlo,cümvidereturtiJ ffrrlt;t,colloquensfcilicet ciiinNicodemo,Joh. j.illicproptietasiftadei-tatis tribuitur Chrifto denominato à n^ituta humana.

Cæterum prædicationemproptiam, quai-dem dicitur de feipfo aliter tantum nominato, declaravi hoc cxemplo : Hie eSl filius tile meus dile-élus. Id Hofmannus reprehendit his verbis:

■ IdentitatemhieijuandamCine^^aizJ tiotaripermitto: fed quum non fuffieiat h^cnotio adrem not atu maxime dtgnam explicandanhoflendendum eft, Hadenus ille. Oratio videtur imperfeda. At,inquam, quidhæc reprehenfiofacit cótrapropofitum’ Quin potiùs oftendendum erat Hofmanno, in ilJo enuntiato non obfervari proprietatem prædicationis feu proprietatem loquendi in prxdicando: dehacenimcftquæftio. Atquo-niam id oftendere no poteft: arripit aliud quod cavilletur,ne nihil dixifte videatur.

Sed addit : Optarefe, medeelarajje ide/(ititatem, nt quid ft/eét.tft'em ,confideraripofttt : nee mihioccafto rejervaretur conquerendi, ipfitm intentionem meant nonfuijfeajfecutum. Hæcille. Az quid opus fuit declaratione in re per leclara? An non enim in* tentionem meam f quod ad iftud exemplum artinet^clarc propofui his verbis,Oimm idem de Tag. libcili ƒ ipfo alttcr tantum nominato dicitur, turn unum diet alterum propriéloquendo I deinde an non expreße

AD DICTATA n O FM ANNI. JI prefsédixi.me iftam fententiamdeclarare hoe exemplo.Ihf eßßliusille meusdileélus, Matth. uit.Tunideniquean non omnibus qui lacras literas cognoverunt,darum amp;:perfpicuum eft, perilliusenuntiati turn fubjedumtumprædi-catunjunamamp;eandemremfignificari, videlicet lecundam perfonam famàæTrinitatis: ac proindeidem defe ipt'o aliter tantum nomina-to prædicariJ Hæc fine omnia perfpicua amp;nbsp;cla-ralunt; ac proindeimmeritó conqueriturad-verfarius de intentionis meæ obfeuritate.

Veruntamen nc in ifto exemplo refiitando mutus videatur , Interpretern obfcuræ fcilicec meæintentionis afiert Bezam; cujus verba ex rig.io.amp;a. prioris ad fe refponfonis pag. 7z. citât amp;nbsp;fno morecavillatur; amp;nbsp;tarnen concedere cogitur, enuntiationem propofitam hac ratione (ficuc Bezaaffirmât) prorfusregulärem eile, quatc-

■ nus in ea Individuum de fe ipfo prædicatur : id quod ad propofitum meum obtinendumamp; contrariam Hofmanni opinioncm everten-dameftfatis.

Sed pergit cavillari adverfarius,amp; ait; Expen-daturetiam quodadjecit Ptfiator,Dcfeipfialiterta- pjg.n. turnnomitiatodiet, llocemminftibjeäoexeipploini-tius locum obtinet atq.jalibi. Qui fie veró rin quam. Exemplum e([,liiceßfiliusillemeusdileélus, Matt.

ult. A.n non hic idem 4,e fe ipfo aliter tantum nominato dicitnr ; an non enim unus amp;: idem eft, quidemonfttatur per pronomenH/c, amp;: qui nomiÄarur Eihtis ille Deidilectus'i

plum ex toto cumula locutionum identicurnm, quoi mututif appellMionibiu non mutet nonmbil notionem 4«/?«rVixulluip,inquit,claripoteft exemplum. O quam libenter negarcc in univedum, ni(i manifefta veritas obltaret ! Sedquidilla non-nihil mutata notio animi ex appellationibus imitatis.impedtc propriam loqucdirationem, de qua hic eft quæftio ’ die enim ; Ptliiu Marilt;t Virgin Ù, eßfiUns Dei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«zf «s : h î c d u æ fu n t appel-

Jationes perfonæChiiftiiquarum utraqjperfo-nam Chriftiita fignificat, utinterim peculia-rem quoq; illius perlonæ notionem in animo gignat; fed quid hocobftat, quominùsinillo , enunciacoidem dicaturde feipfo, idtj; propric loquendoPanno enim unusamp;idem eftquiap-peilatur amp;i\larie Virginis filins amp;nbsp;filiusDei uni- ' genitus ’annó etiâfilius Mariæ virginisdicitiir ' clic filius Dei unigenitus proprieloquendo? ;

Atq; hoc ipfum reiponlum ello ad caomnia quæ de propofito exemplodilTericadver/arius I pag. iz.u.hiperappellationesperfinlt;tCl}rifli,modóab ! hutnana, modo a dtvina nutura. fumtasßmulingeri ait dißaratarum natur arum not tones : ac proinde in ejus^ ' modi enuntiatis non admitti pur a ident it at em, nifi Eu- ' tjchianifmoreceptum parare voluerü. Atbæcca-lt; lumniaelt. nequeenim confunduntur duæin Chrifto naruræ, id quod Eutyches faciebac: quum dicitur, idquodego dico.in propofito excplo ,Uiceflfiltusnie meusdileilus, per tabßamp;ä Ârprædicatum/ignificari unam ca^demqjper-ionam,ac ptoinde idé de ieip/o aliœrtâtumno-ininatodici«Quôdauteniilliprædicationipro- • prie-

AD niCTATA HOfMANNt. JJ ptietatemloquendipvopteieaadimit, quódnon co^ruiit ufii exmodii qinn/^jpr£dtcactlitim : nihil mo-menti habet,uc jam fupraâ me ell oltenlum.

Cçterum â primo illo meo exéplo trafic ad re-prehendendii feeundLim,lt;ÿ etl definitionis,ne-pe hoe; Chrißiueflfilitu Deiunigenitus.in plenitudt-netemporu homofttétus ex Mariavirgine-A^no/êain-(]a'n,defimtioneCbrißtquale}ncuni^,Qu^\ccun(Y, veró?ac non potins perfedam, omnibusq, nn-merisabfolutâ; nû ergo tuperfeélioremChri-fti definitionê defideras, aut à me requiris, qua nobis ell tradita in lymbolo Apoftolico fidei Chriftianæ; quid.n. î an non illic perlona Chri* fti defini turhisverbisîCndoi«Je/ilt;MChny/a (hoc cft TO ôfiÿ/x4!'oi'.fequitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;filtumDci uni^t ni-

Sed addis.' Neq^ omnegenerif ßecifica differ en-tianotionedefidero: VerÜquodillaffonteadßnt e!^non precario veniat iquódq^adrepropius admota, inodunt firvent ußtatu,eumq^nullateniu excedaf.hoc mihi non dumperfiiaderipotuit. Quid veto tibivis.quû di-cis:(//(« : ( videlicet quæ âme commemorâtur in definitione Chrifti,vel cette omné illam quani tedefiderare negas, generis amp;nbsp;fpecificæ diffe-rentiæ notioné) nonadeffeffonte,fedvenirepreca-r/tffEgo fateor me non alfe qui quid velis; ac mi-ror fi quifquam fitquialTequatur.Quôdaût di-cisjfi definitio ilia Chrifti ad ré propiùs adm ota fuerit juô fervarimodû uficatû : obîcuré tu qui-dem loqueris, nec fatis explicate mente tua ex-ponis: veruntamen ex collatione eorû, qfuprâ abs tediûafunt,amp; paulô poftdicentur.colligo tehocYelle;qavesipfa(videlicetpfonaChrilliÿ

fingiilans fit, amp;ußtatum naturæ ordinem excédât: idcirco modum qiioq; de il la re loquen-diamp;illamperfónamdeHniendifingularem at-que inufitatum eflè. Sed hæc confequentia fal-lit:ucfupraoftendi, amp;utcxre ipfaplanumeft-Etenim definitio perfonæ Chrifti, conftat genere amp;difFerentia,utquævis alia definitio. Genus eftperlona: difFerentiafumiturapartibus, videlicet a duabus naturis,quibus hæc perfona conftat,divinaamp; humana:amp;utraque éfua origine, atqucita acaufa efticiente , declaratur. Quum enim diciturfilius Dei unigenitus : fignifi-caturefle perfonam quæfitverusDeus,quæq; divinamnaturam acceperira Deo patreperæ-ternam atqueinefFabilemgenerarionem.Quu veró additur, Inplenitudine temporis bomofaclus ex Aflt;trzlt;?ri?'^/«e:inditatur,häcperfonameirequo-que verum hominem, amp;naturam humanam accepifte certo tempore ex matre virgine, ac proinde per fingularem opcrationem Spiritus fandi.

fag.eàd. Atfiadremquieenuntiatur,coUinearis (ait Hof-mannus) difiaratorum copulationem maxime fingularem deprehendes. Sané ita eft,ut dicis; at quid hoc obftat, quo minus definitio é difparatis il-lis conftans , dicatur confeda modo ufitato, quo fcilicet totum quodvis definitur c fuis partibus? item, quó minusillaipla definitio de fuo definito proprié loquendo dicatur?

Sedobjicit mihi adverlarius hoe loco judicium atqueaudoritatem Bonaventurx Scho-laftici:

AD DICTATA HOFMANNI. ?ƒ bftici: cujushæc verbarecitat ; Qiatm dicitur, Deus effhomo, htcefifingularù modus pradicandt: non enim efl tal;s pradicatio per ejfenttam,necper cau-fam, nee per inhar entiam: jedeji pradicatioperunio-tiem. Ideo enim homo pradicatur de Deo,quia unitur ei in unitatem perfona. Et quoniam hac unio eflfingula-ri5,nonefl mirumfl flngularem exigit modum pradi-eandi ’.d^per hoe pat et iüud ,quód talis pradicatio non redncaturad alios modos pradicandi confuetos. Ha-ftenus verbaBohaventuræ: in quibus quatuor -lententiæ falfecontinentur,amp;unaambiguaac proindeevroriacfalfitati occafionem præbcs. Primafententia falfaeft, quód dicit, iniftoe-nuntiato,Dc«ïf^/joJBOjfingularem effe modum prædicandi. Etß enim res ipfa fmgularis eft, quóduna eademcjue perfona eft fimulDeus amp;nbsp;homo; tarnen modus prædicandi eftcommunis amp;ufitatus, quo fcilicet fpecies prædiçatur deindividuo. Senfus enim illius enuntiati eft: Eerfona fecunda deitatis qua efl vertis ille Deus una cum Vatre(irSpiritufan£lo,efletiamhomo.SccvLndAkn-tentiafalfa eft, quód negat, talem prædicatio-nem effe per efl'entiàm. Quum enim fpecies dc I individuo prædicetur, vel potiüs genus de fpe-cie Individua; planum efteffe prædiçationem per effentiam; quum genus fit totum fuis partibus effentiale. T ertiafententia falfa eft,quód dicit ; Quoniam unio hæc (nempe perfonalis 1 illa unio duarum naturarum in Chrifto) eft fih-; gulatis , non effe mirum , fi fingularem exigac i modum prædicandi. At,inquam,nulla^pparet; iftius connexionis amp;nbsp;confequentiæ neceflitas»

nam poteft res fingularis enuntiari modo pfâ:-' dicandi ulïrato amp;nbsp;vegulari; ut fi dicam, Fz/w Dei djj'umfit naturahumana in unitatemperfon£:emn~ tio quidem rem lingularc atque inu(itatam:ve-runtamé enuntio modoprædicandi ufitacoac regulari, quonimirum prædicacuraccidensde fubjeólo. Quartadeniq; CentétiafaKaeftjquód ait jtalem prçdicationem non reduci ad modos prædicâdiconfuetos. Etenira reducituradmo' dumillü, quo prædicaturfpecies de individuo; ut paulóanté eft declaratum. Porró ambigua illajquamdiximus.fententia,inter fecundamamp; tertiaminterjeóiaefl:, quii ait : Ideo hominem prædicarideDeo, quiauniatureiin unitatem perionæ.Hic fi vocabulumDczintelligaturfiin-plicitcramp;abfoluté;fententiaiftaeritfaifa:quü vocabulum Dei fimpliciter acceptum, æter-nurailium Pattern, Filium, amp;nbsp;Spititum fan-ólum (imul hgnificet: nee tarnen vel Patri vel Spiritui fanólo natura Humana in unitatem perfonæ imita fit, fed foli Filio. Si verb vocabulum Dei accipiatur de folo Film Dei: eo demum fenfu eniitiatum iftud verum eft. Quin illud quoque non rede â Bonaventuradicitur, Deo in unitatem perlonæunitum eüc hominem. Hominis enim vocab'ulo perfona fignificatur; at Filio Deinen eft perfonaliter unita Huma- , na perfona, fed Humana natura. Ex his perfpi-citur, audoritatem Bonaventuræ fruftra ab Hofmanno contra veritatem addudam efle:ac proinde a nobis bona venia eruditorum re-pudiari. Acque adeó fi authoritatibus Scho-

AD CICTATA HOtMANNt. J7 lafticoi'um agerelibet 5 Bonaven'turæ oppono Thomam qui illius gregis facile princeps pu-tatnr. Isenim hac dere Iicfcribit: Efzrfcé/jfft »o-men Homounirocédiciturdechri^ïo nbsp;nbsp;Petro : quia ^ion.verl».

utrobiqueßnnificat uttani naturam , fitlicet huma- ‘quot;jgfp’adquot;’ nam, compoßram ex anima nbsp;nbsp;corpore : jedm chrißo

Porroab exemplo tecundo traniitHofman-nus ad reprehenfionem quarti. nam tertiuiii ( utopinoi)ideo tv3ifiiiit,quód j udi caret ejus-demrationiscum (ecundoelfe:quiaidem exemplum lepecitur, per rcciprocationem in-verfum. Aitigitur, Inexemploquarto, Chtiftus eft filius hominis,raZr eßepradtcationem generü de ßiecte.in quo mutaticnem individui in ßeciem: ut,qt!od extra pradicabilium numerum cenßtur, pradicabile reddatur,pro facilitate mea qua in ßupervacaneit dù-putationibus, Theoloßtca tractans, utor,ipß largior. AtHofmanne, nihil hic tua liberalitate opus • eft. nam quod vulgo Individuum nominant, id. révéra nihil aliud eft, quâmfpecies individua: idquefecundiimipfum Ariftotelem jcujusdo-örinam fe vulgo fequijaélant. Siccnimillelib. J.Metaphyf cap.4.e5(;rtT«tgt;6('« bTmütsàiliiÀOK, oico eLii^(a7r@-'.id eft, Extrema feu ultimagenera fupra in-dividaa/unt, ut homo. Si extrema genera relatio-nem habent adindividuazneceilc eft per indi-viduaintelligifpecies: quuomne genus ad ali-quafpeciem referatur; quumq; hxc fit generis naturaatqjeftentia.adfpeciécertomodorefer-ri. Quate liquet, ti a7ü|zst apud Arift. dici cócifé feu per ellipfin, fubaudiedo « J'«, quam ellipfin

Latini nonattendentes, fimpliciterverterunt Individua : quum vercere dcbuiffent individuai ad perlpicuitatem fiippleta. Et ex-preße Ariftotcles hominem pro exempio generis extremi aftert. Qu^are fecnndum Ariltote-1 em, q 11 tun dicit ur,Ptfr«« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wo : ge n us de fpe -

cie prædicatur. Falfó igitur mihi exprobias Hofmanne, quódindividuum in fpeciêni mu-taverim. Quin falfam quoque iftius mutatio-niscauflammihi affingis: quafi nimirumideo individuiim in ipeciem muraverim, ntindivi-duum reddatur prædicahile. Qi.iah veró in exempio propoheo indivfduum â roe reddatur prædicahile / Imóde Ipecie dico prædicarigenus, vocabulo individuLim inteilige'nSv nempe à.-np.lt;gt;v «ƒ©- , ut Arilloteles loquitur. Quod cuum dicojiion magis Individuum præ' dicabile reddo : quam id facerem, fi dicerem cu vulgo, de individuo prædicari fpeciem. Prædi-cabile enim dicitur, noniddç quo aliud præ-dicatiir,fed quod ipfum prædicatur de alio.

Sedpergis,ôz’«rjÆJ, eandemeffèprædicandira-tioneminhacpropoßtione,ChnAus eft filius homi* niSjfttw ea qua efl in bac,Petias eft films h ominis. Manet enim, inquis, Chrißo ßium quoddam ßngula-ïe, quofiltus hominùeß’edteitur é’C. A.t, inquam, ctfi Chriftus hoe habet fingulare, quód idem eft Dei amp;nbsp;hominis filius,matremque habuerit Sjottjaop: tarnen idquofilius hominis efl'edicitur,non eftei fingulare, fed cum aliis homini-bus commune. Dicitur enim filius hominis, quiaexhoraine natus eft, aeproinde verus homo

tno eft. Atque hoe tu ipfc Fateri cogcris, quutn dicis,eumfilium hominis detlarari Fecundura । catnem.quod quid aliud eft, quäm ideo filium hominis efl'e, quia fecundum carnem exho-mine natus eft? Porto hæc naturæ F.militu-do,imó idenciias cum naturanoftra, fatis eft ad , modumprædicandiregulärem , quohomode Chrifto pr.aedicatur ui genus de ipccie gt;nbsp;feu (quemadmodumvulgo loquuntur ) ut fpecies deindividuü. Eft enim nobis fimilisfaótus pec omnia, excepto peccato. Quare ficut Petrus dicitur efl'e fiiius hominis, quia ex homine natus eft ficetiam filiushorainiselfe diciturChri* ftus, licet fingulari modoamp; opcvationeSpiri’ tus famfti natus fit ex virginc,

Xf eo finquitHofmannus) ^uo filitudicitur (intclligo, quo Cimfius diciturfiltuihominü) iatrii et tam exprimttur : qua htc non efl quxdain créa-taamp;intenipore faila fltbfiflentia carnichrifli pecu^ liaris, fid ilia qu£ fuitab aterno amp;c. Sane hoc dift'ett hie fiiius hominis ab alio quovis; veruntamen diferiraen illud nonobftat, quo minus hie fiiius hominis,neinpe Chriftus,ean-déobcaulFam amp;nbsp;eademratione filiushominis dicatur, quainob caufl'ainamp; qua ratione fiiius hominis dicitur quivis alius : nempe quia ex homine natus eftfl'uamquc naturam humanaiq é lubftantia hominis per generationeip acee-pit. Etenim dilcrimen modi non tollitfimili-tudinem atq; identitatera ipfius rei. Eft enim • Chriftus fecundum naturam humanam, feu ut fiiius hominis, nobis fimilis Fadus pec omniä)

folópeccatoexcepto. Quapropter qmimcgö difcrimen illndmodi quo filius Dcijliomota-ótus eft.quóq; humana naturàin ipfoIubhlUt, nonnegem: liquecHofmann'um nialevoléca-1 LImtli:i' 1,quüait medtfcrtmsn iltudne^ligere-.^Hoit tarnen taneceffarióobfervatrdttin fit, quam necejfeeß, ' nbsp;nbsp;nbsp;Chrißum fide Chrifiiana,äJ udæorum et Mahomerifia-

rumjudtciofigregata,tnijta/ittgularttatepeculiariter agnofiereamp;conjitert. Similiter Pharifæi Chrifto convitiabantiu'.quû dicerent: An non reôté di-cimus.te Samaritanûe(re,acdæmonium habe-reîQuibns ne Chriftusrefpondit.Dæriionium ’ nonbjbeo:fic ego refpondeo Hofmâno,Fides inea â Judæornm amp;nbsp;Mahometiilarum judicio qnâlongiffiméfegregataert;: utexverbis meis cui vis viro bono amp;harû reiû perito fatis liquet. ««•8« Quæ porrôfubjungit adverßriusdefruftra-*^■ tione meæ intentionis ac/peiin exemplo illogt;

■Chrißus eft films hominis, ad reguläre prædicatio-nein reterendo: nihilpræter detMyhui amp;c nuga-tionem,amp;inanesfulpiciones,amp;petnlantemir-riiionem.üc deniq; inalitiofam ac verédiaboli-cam caluinniamfquame doôlrinain de Chrido ad Judaicas amp;nbsp;Mahometicas calumnias com-' pofitamrraderedicit Jconrinent. Namexdis-putatis planum cltpllud exemplum veré reguläre cire: quo fit ut non fit pro fingulariatq; in-ufitato habendum : fient nec reliquaejufdem generis, quæ Hofmannus ad expugnandum ilia m dis) unôti vain afFerre Iblet; qua omnispræ-, dicatiovera, autpropfi3autffop^cae^^eltatu^-

dï Chrifto fidei Chriftianæ conformem efle: nec Judaicis auc Mahoineticis blafpheniiis quicquam affine habere.

GAP. IV. De projjllvgtßni metaJJ'itmt'tcneamp; (onclufione'. ubt ionclufionit frinttpalu vtn-dicattoabelenchii Hofmanni.

HAdeniis diiputatum elt de profyllogifmi mei propohtionc ; amp;nbsp;cofirmacio illius pec exempla, arcpvehenfionibusadverfaiii eft vin-dicata.Jam adaftumtionemquodattinfet.cavil-latur adverfariusjWe tliam ambitiofeprobare, ijunnt P’i in dtfieptationem no veniat : aceo majorem vanitatetn prodere, utrjui laborem infuniani acperdam infuper-TfMantis, quern negaverim necejfariis. Hie rurfum apparec.Hofmannu fibiperfuafiffe, melibello meo nihil alind egifle, quam ut caufl'am Bezæ contra ipfum defenderem': de qua falfa fufpi-cione fupra in principio â me refpOnfum eft. Quod igitur probaviprofyllogifmi mei aflum-tionem : non feci futadverfariuscalumniatur) ambitiofc: fed fimpliciter docendi-cauflamt nihil ex propofitisrelinquerem de cujus veritare lector pofl'ecdubicare. Similiter falfum crimen eft quu dicit, me labore hunc probandi negafl'e necelTariis: intclligens f utex fequentibus ap-paret)demonftrationis meæ ad primä quæftio-né fundamentû, nempe Quicquid oraninô di-cituv.id aut proprié loquendo,aut p tropû dici. Etcnim häc disjunôtivâargumétis probare nc-' celle nôfuit; quûmanifeftâhabeat veritatem;

itaut fl quisea probare vclitjperinde agerevi-lt;leacuc,ac h lumé foli mutuaci velit. Sed Hofm.

qiiiadisjundivam hanc pro veranonagnofcitî répudiât demonftrationisilliusmeçclauliilam exliócfundamento deduftam: nempe,CuiTi lie demonftratum, verbailla Domini contro-verfa,nonefle dióla proprié, neceflarió con-cludi per tropum aliquem diéla efle. Hofman-nus negatconfequentiam : quianonomnis pr^di-■ catio aut propria fit aut tropica : quum Jit terttunt quoddam genui,videhc(t pradicationum inujitatarunt^ Itaque me provocat ut rclpondeam ad fyllo-gilmum hunc.

Sacramentalespropofitiones, Panis benediebus ' infacra Cœna eft corpus Chriftiiamp;, Vi-niim in eadem. eftianguis Chriflâ j neq^re-guluresjiint,neqjtropica.

Ego veró refpondco per negarionem Minoris; amp;nbsp;dico propofitiones illas eiFe tropicas. At illasnoneffe tropicas, Hofmaunus nc vulto-ftendere. Panisamp; vinumproprietntiltsaccipiunturi (orporis quoq^i^fianguinis chrtfit appellationes decla^ rationeChrtfiic^ attefiatione Zvvinghicr SezA, li, ftilóv fervant amp;nbsp;proprtifiimam Jigntficationcm, Hoe aute in nulla tropica enuntiatione contingit, nimirunt vt neutrum extremorum mutet tipiHov, Antequam ad hanc objedionem refpondeam: quarrere li-batexHofmanno, cur non dicat, propofitio-nes illas elle proprias: quum tarnen hic affir-met, ßclubjedumdpra'dicatum earum pro-j prié

AD DICTATA ttOFMANNI. 4J pnéaccipiamp; propriarti fignificationera fèrva-re.-atq;etiam alibi tradat, Copulamâprædica- F^g-todepeudéi'c,amp; exeodem auferre^Ccr/i'quæ (it prædicacionis forma ? undeexopinione Hof-manni, fi pr’ædicatum fuerit tropicum, copula fimul tropica erit, acq;ipfa qnoque prædica- ' tio: fimilitcrfi prædicatiim erit proprium, co-pulaquoq; propriaerit. Unde jam perfpicitur, propofitionumillarum Sacramentalium partes fingulas ab Hofmâno proprias ftatui : quod quum faciat.confentaneum erat ut ipfas quoq; illas propofitiones proprias ftatueret. Qiio-modo enim totum reôtc negabitur eife proprium, cujus, fingulas partes proprias effe af-firmatur î Nunc veto Hofmannus propofitio-nesillas,proprias elfe negat .• Sc contra fingula* resatque'inufitataseflecontendit.Sedrelpon-deamusnuncadallatam objedtionem.Qiiolo- . co rogandus eft mihi æquus leâ:or,ne offenda-tur,fi intelliget, me nunc de fcde trop! in pro-pofitionibus illis Sacramentalibus aliter fenti-re, quamfenfi quum fcripfi meum de tribuS illis quæftionibus libellum. Confido enim me fententiæmutatçidoneascauflas expofituruin quæ æquo cenfori meritô fatisfaciant. Quin il-ludquoque pium leôloremadmonitum volo, hacfententiæ meæ mutationc nihil decedere caufi’æ principal!,nec pium degenuinoverbó-rum Domini cenfu confenfum cum illis qui de tropi fede aliter fentiunt, quicquam lædi. quade re in difputationeQtrçftionis ter ri e pie -niùs dicendum erit. Intérim ut ad allatain

objeólionem refpondeammcgo in propofitïo- . nibus illis Sacratncntalibns de facra Cœna, - , corporis amp;nbsp;fanguinis Chrifti appellacipnes propriam fignificationem retinere. nam mu-taturilla per metonyiniam: qiiippê quumper corpus amp;nbsp;fanguinem Chrifti lignificetururri-ufqjiignum. Sicut quum Circumcifio dicitur ellefœdusDei;pernomen fœderisintelligitur fœderisfignuln:quemadmodum Deusiple ex-ponir. quadere infpiciatur textus Gen. i7.v’'- , lo.amp;ii. Similiter quum agnus illediciturefle ' pelàch,ideft,tranlîtus Domini: pertranfitum t môtonymicé intelligitur tfanfitus illius moui- ' mentum feu fignum memoriale: fient ab iplo Mofe declaratur: ut videre efl: Exod. ii. 5?-. 11. IX. amp;nbsp;14. At quód corporis amp;nbsp;fanguinis , Chrifti appeftationcs in illis propofitioni* ' bus retineant propriam fignificationem,probat Hofmannus prim urn ex declarationc Chrifti, deinde ex atteftatione feu confefiio- j ne Zvvinglii amp;nbsp;B^zæ. Refpondeo Ss-êfoi'cny' 1 Tïpoi'; Zvvinglins amp;beza inprædicatis illaruni ' propofitionum ea ratione ftatuunt fignifica-tionem propriam , ut interim metonymiam ponant in copula; ac per hoe talem expofitio-nem aft'erant, quæexpofitioni alteri qnatro-pus ponitnr in prædicatis , prorfns æquipol-leat. nam idem plané fenfus eftverborum, Ct~ j ye dicas , Panit Ccenafigntficat corpus ChriUr. live ( dicas, Punis Cœnu eil corporisßgnu.SeA quid obftet ! quo minus metonymia poni poffit in copula. !

comjijodius dicetur ïno loco in difputanone tpiæilioiiistertiæ. Nuncolteiidendiim eft.de-clannioncm Chiifti, meronyniiæ in piædica-tisnonobftare. Qiiaï/enirn cft illadeclaratio? n c m pe hæç : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»'ö ro6« (ial«r, i re m,O«z/iro 1’0-

bhfunclitur. Atiftis verbis Chfiltus non voluit declarare de quonamïuo corpore loquerccur, quail fcilicet pinra tino corpora haberer: led voluitdeclarare, quarationefeu quorefpefta panisille (anélificatus corporis (ui lignum ef-ier: nempe quatenusillud pro no^is dandum vel datum iic.Eadem eftfententiaalteriiis clau-fulæ. Quare quum Dominus dixit. Hoc efl cor^ pusmeuiHquodprovobis datur; irem, Hoc efljAtiguis meus feu novum ftxdus tn meo fangutne, qutpro vobis /a«z/zf«r:dicerevoluit,Hicpaniseft lignum corporis mei; lignificans atqj'teltificans, illud pro vobis datum iri in mortem, item, Hocpocu-lumfive hoc vinumeft lignum languiriis.mei, feu novifœderis: lignificans arque teftificans, fanguinem meum provobisefTulumni, illaq; eftutione novum fcedus lancitum iri. I’orró quodChriftuselcótis fuis telhficatur, idetiam cflicit per Spiritum fandtum ut magis magis-quecredant,atqueitarem teftatam leu lignih-catam iHis per (idem magis magisque comma* nicatamp;fruendam exhiber. EviMieicitigiturda-^villura.q'uononnulli dicunc: lim illis propo-fitionibus nomen corporis amp;nbsp;fanguinis expo-naturper lignum fen figuram corporis amp;nbsp;fan-guinis;fequi hmc uc ftatuendum fit,non vernm corpus Chriftipro nobis datum efle, nec ve-

rum fanguinem effufum ; fed corpus amp;nbsp;fangui-nem figurativum. Imo,inquatn,pants ilie facer eftfignumçorporisveri ,quod ( intelligecorpus, non autem fignum corporis J pro nobis datum eft. Committuc ergo illifallaciam com-pofitionis amp;diviftonis:dum pronomen relativum O«fli/non ad nomeil Cörporw.fed ad nomen 6’i^«ireferunt.

Quodautemaddit Hofmannus, innuUatra^ pica enutit tat tone coni ingere, ut neutrum extremorum mutet tipnvfeu pr opr tarnfignificatiouem’, in eo pa-tiatur fibi diverfum oftendi. Contingit enim in enuntiatis ironicis, ut neutrum extrenio-fum propriam fignificationem mutet: nempe quu ironiaeft in ipfacopula: itautexaffirnia-tioneintelligatur negatio.ut fi quisignavoim-peratori dicereuNonne tu es ftrenuus impera* tor’pro eo quod,proprié dicendu elfet.Tunon es ftrenuus imperator. Et quanquam bictro-pus qiioq; collocari poteftin prædicato : quad diceretur, Tu es imperator ignavus: tarnen nihil vetat collocari in copula eo quo diétumcft fenfu. SicPaulusadCorinthios fcribit: Vosfa^ ,i.Cor.4.v.B. furattefli{,vos ditatiefiif, abs^nobisregnatis. pro eo uOdfenticbat, VosnondumeftisfaturatUnec ditati, nec regnatis. Sicut ipfe ironiam decla-rans lubjicit : Atj, utinamfatie regnetis. quibus certeveibis fignificat.eos nonregnare.

Sedredeamus ad propofitiones illas Sacra-mentales, quas pronuntiavitChriftus ininfti-tuenda facra Cæna. In illis igitur ut oftendat Hofmannus non elfe tropû,prætcr elencbum ilium

ilium quem petita dcclarauonc Chn(li,.tres alios àfrert, quorum primiim proponit his verbis: H»f,inqnit,ex^2»4f«r Ptfiator,ejni(ipoßif.ßmttl confiderans/ùb (jn£ßtonefectmda,fjuie fît vanitat, no» nbsp;nbsp;nbsp;■.

cejfare ex cumula ußtatorum troporum aliquem ex-quirere,qiümjflerioamp;modoignotaaptetur. Qitafl veto Sctiptura non loquaturde myfteriis pet ttoposuGtatos ; utquum Chriftus dicturcfle fponfusfeumaritusÈcclefiæ,inCantico Salo-monis,amp;ad EpheCcap. 5. item caput Ecclefiæ, ibid, item vitis,refpeÖ:u fidelium tanquam pal-mitum,Joh.ij. Secundumclenchum proponit bis verbis : Sic tertio, Çub quofliane expendat, finquitj^ttod impeßibile fit in copulo tropum dort qui nan fpargatur in pradicotum.Ego veto et fi con • cedo.iu propofitionibus illis Sacramentalibus tropum in copula non elfe: tarnen pauló ante contrarium oftendi exemplo enuntiationum quarundam ironicarum. ubi tropus datur in copula, ut tarnen nó fpargatur in prædicatnm. Tertium deniqueelenchum fie proponit: Peri~ culum, (inquit)j numpoßtthujufinodtenun-tiotiones, modum myfiicujn amp;nbsp;orcanum continentes,

I reducere ad reguläres ; quod proprium nullt tropica, quam artifices conjiituerunt,denegatum fuir, Ego

l veió,quod poftulatadverfarius, præftabo faci-! limé, quid enim î nonne regularis prædicatio t nbsp;nbsp;nbsp;eftjfidicarn; Panü fitcraCcenaefi figntm corporis

f finito. perinde enim eft, ac fi dicatur : Panis fa-! cræ Cœnæ eft panis quo fignificatur corpus ' Chrifti, nempe quod illud pro nobis in mor-

temfittraditum,acoroninoquódChnftuscrö' cifixus nofterfitcLim omnibus fuis beneficiis. Ad hac veró reducitur illa tropica quam Cliri-ftusde pauefacræ Cœnç pronuntiavir.Sic pro: pria G^yCir(Ui}tiifieeft ftgmtmfœderis. adhanc verb ï:edi\w\iïi\\A,Circumcifioefifœdiis,

Ex his pater, rcçnotajam âmeeiTe obftacu* lailla,quæ adveriarius Thrafoniçé gloriatur âBeza ne inoveri quidem potuille. Arque u-tinam hoc labore aliquid profecero: qiunn dîcatHofmannus, nifiobftacula ilia remove* ro,me nihil contra le profedurum.

CAP. V. AnHofmannusarefutationemeabene vindicet argumentum tfuod contra tropum petuntacon/uetudtne teftamentorum. Item anlncuiGen.4.g.deteflamentopatriarchie]a-cobt^benedmeßtexpofitus.

HAdenus quatuor priucipalia dodrin® meæcapitaad explicationem primæ quç-ftionispertinentia, âreprehenfionibus adver-fanivindicavi; primûm iplam quæftionis for-mulavn ; deinde veriratem disjundivæquade-monrtratio quæftionis tanquam fundatnenro nititur.'tum genera amp;nbsp;exempla locutionuin propriarum .-poftremó ipfam quæftionis pro-polîtæ conclufionem : fequitur nunc caput quintum , quod eft de ufu troporum in tefta-mentis. Igitnrdemonftratione quæftionis âme propofitæ conclufa, adjeci refutationem ob-jedionis quam nonnulli petunt â moreamp;con, fuerudinc teftamcntornm,: quafi in illis nullus ïcopis lit locus. Contrarinra verb oftendi ad-dudo

! Juótö exemplo tcftamenti patriarche Jacobi quod exftat Gen. 48. Hie adverlariiis in tefta-menro poireelie cropos concedit: atque hoc ipjo infirmitateni illius objedionis faretnr; veruntamen uc oftendat, in verbis illis tcftamenti Chrilli tropum non elle, fie dilputat. VocemAnc[m^yt^ß‘tgt;netttiho(jgt;orißimüm pondérélij Paî’*' bramns, qtundo earn oppommttf adverfario : prinitiiHt nc quidtemere in eo niniaretentemiu. Refpondco: Quj Verba teftamenti ex ménte teftatoris exponit fid quod fit per illam metonymiam Jis perhocnihilin teftamentomutât. Secundo,in-quit, uttefiamentumhocChrißiabiü qult;efuturorunt vatieinia condunt, difcernanitu ; quum prafeiis bonitni

V leget donet. Refpondeo: Qiiid vetat,quó minds etiam præfensbonum ftrraonc tropicole-gari poffit Î utfi quis poculum aureum gem-mis pretiofiffimis ornatum,quodin dcliciis h;^

' beat, amico leget his verbis : Ego lego Treco po.-culum illud aureiim ge7nmis ornattm delicias meds. Quanquam hie ex adverfario quærendum eft,

I quomodo id præfens efte ftatuat ? Si intelli-git fubftantiam corporis amp;nbsp;fanguinis Chrifti. amp;nbsp;præfentiam fubftâtialem; fané corpus amp;nbsp;fan-guis Crrifti inprimailla Cœna fubftantialiter præfentiafuerunt, at non in paneamp; vino, fed extrailia; hodie autemilla fubftantialiter funt in cœlo.amp;nufquaalibi. Etbonumquod Chri-, ftus in illo fuo teftamento fidelibus legavit, proprié loquendo eftipfapeccatorum remif-fio amp;vita eterna paflione Chrifti parca. Sed'

pergitHofmanims,inquit,IK to hoc ehr ißt tUa tpßt pars in qua prüfens legatum no-tninatur, omntno probabiliter a tropo Itbera flatuitur, ne teflatorßudiofe bare dibits lit elegaße put etur. Re-fpondeo: Nonomnis tropus obicuiuseft. ut litem pariatex ambiguitate: amp;nbsp;dilcipiilis mC' •*' tonymia illa Sacramentalisfatisperlpeóla fuie ex more loquendi deagno pafchali. Quarto infirmicatem iftorum argumencoriim Iponte agiiolcens adverfarius , argumentum illud â deejaratione Chriili, ranquam validiflimurn repctit. Verum iftud argumentum jamfuprââ ' me folutum eft. Porró convicia quæ adverfari' us ifti argumentorum recenfioni fubneólit, candido amp;nbsp;æquo leótori judicanda perraittô.

De Metonymiaquæ bicme infpcrgeredicit: videbit candidus ledor, me illa nonfinejufta quot;cauirainfpcrfiireiquippe quôdpropofitçobje-' ólionisinftitutarefutatioidpoftularet.

Porró quod attinet ad locum Gen. 48. ad-' verfariusadmodû petulanter partim infeitiam partim negligcntiam,mihi objicit, amp;nbsp;exprobrat: fed urtumqiiefalfo crimine, utmox ap-parebit. Ait, me eße interpreteminiportanumamp;in-eptttm : qui de yxtu facro non intellecio, nbsp;nbsp;praterei

pentioribus mearum partium inconfultis judicem. At ut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;refpondeam: feiat Hofmanniis,

me peritiores mearum fut ipfe odiofe loqiii-tur) partium interprètes confuluilfe.fed interprétés, ac non unum tantum interprctem,qué illepofteafolum nominat.videlicctCalvinurn; amp;nbsp;quoniam illius fententiam me non fecutuin videtgt;

' videtjindeimperitêcolligitjniepciitiores toe-arum partium non confuluilî'e. At quodHof-mannus me f acere debuifle dicit feci : amp;nbsp;cum

eösque doäiffi mos Theologos amp;nbsp;peritiffimos facrarum lirerariim interprétés, Immaniielem Treniellium Francilcum Juniiim, quos ut præceptores quondam meos honoris caufl'a nomino. Horum expofitio mihi probata fuit» amp;nbsp;etia*Tinunc probatur ; quapropter earn in li* bellomeo fumiecutus, amp;adhuc fequor. Sed videamus.uter noftrum , Hofmannus nean e* , gOjlocUm ilium reólc exponat. Initio ait,locum

’ i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quis negat? Sedaddit; Hie

quomodoper Simeoneni amp;nbsp;Leviarmù vaßattiSyipßs homicidicpojfeßionemfugientibus-yjacübojurecefferit, Mùajacobhiflorieeacceperit ilium,debuiffetPifiator deliberare cum Calvino' qui etiam diferté inquit, pro ■gt; lepfin boe loco de futur a nimirum acquifitione,effe non. iithilcoailam. Hic noter candidusleótor.locura ilium Calvini nonfatisbona fide abHofman-

- hocitari,mihit|uc opponi.Omittitenim quod inillaipfa lententia Calvinus exprefsé feribit, fe prolepfinillam feu expoficionem verborum Jacobidefuturaacquifitione jtionrepadwre. At Hofmannus earn prorlus tanquam importa* nam amp;nbsp;ineptam amp;nbsp;denique falfam répudiât. Sed nunc rem ipfam confideremus. AitHof-mannus.agrum illumjacobo jureceffille, ut-potearmisvaftatum per illius filios Simeonen»

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^LcviiipGshomicidispoIIeffionemfugientl'

bus. ItâneverôînunîigKurillacædcsSichemi' tai'unijuftafuit î Minimévcró. velipfojacobo judice:utquiET:inüris iftiiis auctoies graviteC übjnrgavic : quemadmodum videre e(t Gen.

50.amp; rui'fumcap. 49.)?.5. 6. -j. Qiio-modo igitur Jacob putarc pocuit, jure libi ceffilï'e pofleffioneni ejusagri, quem â filiis præter mnne jus amp;nbsp;fas vaifacum judicabatï Nee ad rem facie, quod Hofmannus dicir, i-plos homicidas pofleffionem fugille. nain non ideó jiireceflic patri poirellio illa, quótl. filiieam fugiirent: nee illi foil fugerunc, fedu- • , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;naipfe pareriutnotumeitexhilloriaquænar-

ratur Genefeos 55. Sed attendatur hoe loco ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inconftantia Hohnanni, qui pofteaquam di'

xit, Jacobum hiflortcé adtepifl'e agrum illuin Jfag u. Sichemiticumzdelabitur tandem adacceptio-nem non hiftoricam amp;nbsp;literalem açque cof poralem,fedfpiritualem illam, quæ pofitaeft '

_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. in fide, quail veró dum ego affirmo, Jacobum

,i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tune quum iltadicerer, agrum illum llifioricé ,

nondumaccepille; fed demumin pofterisaç-cepturum fuilfe : hoe iplo negem, ac non po-tiüs includam, acceptionem illam fpiritualem. Quid enim acceptio illa fpiritualis quæ fit pet fidem .aliud eft quam certafpes de bonis âDeo f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;promiffis fuo tempore accipiendis î Hoc e-

nimferétoto illocapite undecimoad Hebræ-os, quod Hofmannus hoc loco réméré mihi opponir, agitur; videlicet iandosillos patres £dc amplexüs dfeac poll'cdiâ'c bona à Deo

, hic qnoque manifeüam calumniam intcxit j nbsp;nbsp;HofmaiinuSjubi air: Interim tarnen tjiiodplane non

acceperittpfe terram ißatit, dicinequtt. quah veró ego dixerim, quódplané non acceperic : id eft, nullo piorfus modo, nee hiftoricé feu coi po-

. raliter, nee fpiritualiter feu per fidem. Imó j dixi, quód non aceeperit, fed accepturusfue-, nbsp;ntfuo tem pore vj armata, nimirumlecundum

verbatextus,ubiait, Cepigladiomeo (ér aieumeoi quem modum tu calumniator lite ipfe Jaco-

, bo negas, dum ais : HeéléJane corporalu tlla occu~ patione^atur]acobo,quapoßeriiejusobti^it. Potró exemplum Abrahami quod- adjungit Hof-mannus.cxpofitionem meam non evertit. A-

. braham, teile Chrifto, vidic^diem illius. uti-que oculisfidei, non corporis. Similiter Ja- ' cob accepit agrum Sichemiticum : utique ma-

. nu fidei, non corporis. , Quare mera calu-mniaeft, quum additHofmannus: Itaque me-tonjmiatextutiniurtafuertt,ß tanquani ßfficiensamp;

, gnofeis igitur Hofmaune, raetonymiam tex-tuiinjuriam non fore, fi modo non allegetur contra illara fpir'itualem açceptionem î Bene

J ex diflis liquet. Interim ramen lufhciens eft ad genuinumfenfum exponendum iftameto- -nymia; quia acceptionem illam fidei non ex-j cluditjfed potius comprehendit. quumenim j dicit, Accept: diccre vult, Certó credo me acce* , pturuminpofteris.

ï»gn QÿoAüàêÀt, fleroi^trofosextremafenfusUf»-bere,medullamautem dtäorum raró degnflare: ina-nis garrirus eft fine demonftratione. Quare eàdemfacilitate âmerejicitur, qùaab illolh-tuicur. Et fané infirmiratem iui)us opinionis j auétoriplê velnt forex fno firidoroprodit: dura ( 3.\z,troptplerit}^, Qiiæroigitur, quos excipiat ? 1-tcm, quum dicit, raró degnflant. doceat ergo, quando deguftent. Imo tropus quivis in qua-Visvoceanimadveifus, genuiuulenlumqudm ftccuratiflimé déclarât: quia de affedionere' rum logica admonet. Eadcm vanitatc laborac, fcommaquod attexittum de mea iftius inanis ; obfervationisignorantia,, tu dejadlationene-fcio qua,præceptorum perconcbtionis in hac arte.imó amp;nbsp;capturæ felicitatis. Sed obledet 1'j;'

'fe illefçommatisiuis.Uoéforem Tbeologuni minime decentibus^ no«veróad Icïia. qua:te-/lant pergamus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''

J Nitio ait, we defecijjein demonßratione hujiiii ijuód tropus firm verbis Chrtfli-.acproinde

»uneqult;trcre,quifnam ^ropusftt. Sed an defeceriiHi cx difputatis æqui ledoresjudicent. porróag'^ greditur fyllogifmimci ad propofitæ quarftio''quot; nisdemonilrationem adhibiiipropofitionet’’ m aj orera,ne m pe 11 oc axioma : Qwiies res

pus nictonjmia cfl. Hanc'mctopymix definitio-j nem f aiu fakemdefinitionis pavticulainJ ran-' quainab..rcificibusnon traditamreprehenditj

, nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;alteram reponic, qua?Hfro/^/«?lt;lt; lubjtilseß'edi^

cttur } (jimni nvJiien proprium rei-fübjtlïsi ad figntfi-(andam run adjunétam tradutitur-. ut ijuum potntut

I coniinens pro recontenta. Arque in bac dcfinici-« ’ S one obfervarimonet, qua neceffitatc dicatur, ‘ lln’rm poni proaltxro : quia niniirum tiopus fu clocutio qua verbum â nativa fignificatione

5 torum de tropis præcepta excipere primum licet; Ea collecta elfe ex obfervatione illorun» exemplovum quæ maxime ufitata funt amp;nbsp;cre-

' autem funt ejufmodi.ut tropus fere fit in enun-tiatorumfubjeûis.Athoc non obftatjquôrai-

. nusetiamreperiatur ('licetratius)in prædica-I tis.'ut fiftupidodifcipulopraîceptordicat, Ta 1 et planum eft,metaphoram efle in prçdi-I cato. Sic apud Terent. Eunuch. aót.l.fcen. i. ‘ ParmcnofervuSjThaidem meretricem,dequi

Inhacorationc eft Grammatica appofitioî linde nafcitur hoc enuntiatum, Thais eß fundi noßri calamitas ; ubirurfus manifeftum eft metaphoram efl’ein prædicato : cujus quidem ra-tionem idem ille Parmeno continentevexpli-cat fubjiciens : Nam guodtw caperf oportet,hlt;ec in-

P4J«- SicHofmannus ipfe inetapJiotam ld prxdicatohujus enunciati agnolcit, qnodici-twïdlerudeseflynlfcs. QuuinigiturnopLis cadat ctiam inprædicaium.-quo jure negabitnr,coiv tingereucfic tropus, quum unum dcalceru ili' citur ïannonenïm prædicatum dclubjedodi-citur ; Syllogilmus in luceni ponaturad IninC modum:

tropum ctnttngit ejfe in prédicat o ■. centingit turnt fit tropus quumunum de altera dicitnr', Itenim pradicatum efi quad de altera didtur.

Jttqui troputf! contingft effe in pradicat a. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Iropum igittir efii (ontingit, qnum unum de altct) | ■ didtur: amp;nbsp;per confiequens nulla necefi'itate diet-tur,tum demum ejfie tropum, quum unum fri alteraponitur.

Qiiippcutrnmquefief’poteft, ut niininnn tropus fit, amp;quum unumproalteroponitur) amp;: quun;i unum dealtero dicitur.Imó etiam tiic quum unum pro altero per tropum ponituó ; fieri poteft ut idipfum de altero dicatur. Ut । quum dicitur, Rerodes efi vulpes-, nomen rKi';*') ; poniturpro homineaftuto: amp;nbsp;tarnen interim ' de Herodedicitur. Qiiæquuinita fint: corda'। toamp;æquo ledlori judicandumrelinquo, qu“ Tjg.n-J ' jure mihiHofmannus hoclocoinlcitiam atq) audaciara amp;nbsp;artis corrnptionem cxprobrâritlt;

Cap. 11., H« metonymia declaretgenuinum fienfium verborum Domini : dr an unio Sacra- । mentaldfit fiibfiantialis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(

A Tqueficiatismeabadverfarii repeehclió-■^ne viiidicafl'c puto veritatem propofitioids

AD DIG T A TA H O FM ANNK 57 fnajoiis, nempeç«»^ qumnresfynatadeßi^nodc (itar, in ta!/ eratioue metonymiaßt. Jam vindican-da eftetiam minor, nempc qtiôdi»verbù Domini^ I Hoceftcorjgt;tis Ktum,res ßgnata defigno, nempe corpus i chrtflt de pane, dtcattir. .Flanc quum adverfarius I concedere cogatur ; (ait cnim,Recipio^anem Sa-' traCcetueßeßgnumcorporis Chrißi} tame ne pror-fus ohrauteicerc vidcatur.cavillatur.rzyr^fercHz eße talem Theologuns, qui exthnafaltem carpat ; noft veréinintitna penetret doârtnaChriflianie, qua ad i-pfawremprop'.ùs (pe^ent. Qnidergoî Num igi-turreslcvis(?c Theologi confideratione indi-I i gna, atq; etiam ad intimum feumyfterium fa-1, cræcœnæpropiûs non fpeiftans, tibi videtur: quôd HliusDei Dominus noftei JefusChriftus panemfacræ coçnæ nobis ovdinavit in hgnum H fui corporis, id eft, in teftira onium divinum ac proinde infallibile remiffionis peccatorumamp; ç vitæ ætcrnæ morte ipfius nobis partæ ,atq; ad-eô communionis noftræ cum ipfoî At Paulus \ 11 fateturatquc etiam profttetur.fe non judicaffe •j. quôdquicquam fciretintetCorintbiosnifiJe-(uraCnriftnm ,cumque crucifixum : i. Cor. 2.

J, 5('.a. Quæigituraraplioraöernagisintimamy-g fteiiafactæ Cœnæ tudefiderasî Nempeunio* y, ne\Ti corporis Cbvifticum pane realen) atque (, fubftantialem; quam tu Sacramentalcm notni-nas.Sic eniraais; Recipio paKCîH facracana effe fi-gnum corporis chiifii : Q^d autem iüa jymholi-'1 ta ratio ^enu/BKin primaritiin fenfum hujusenantia-tionis exprimatfit^ itiiionis rerumforina, hoeperne-is JO» ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quæfo tibi vis, quum vocas^enuiiiH}«

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;R E S P O N S I O r I 5 c.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;frimarium finfutn'i Num er^o ftatuis, genuintiffl

E nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;verboriim Domini fenfum eiî'e duplicem,vide-

N nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;licet partim primarium partim fecundàrium?

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;anftatuis.priraariuquidcmfenfiimverboruia i

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Domini eflegenuinumûntcrim tarnen elle eo'

h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rundem qucndam fenfum lecundarium, qi’i

B nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gcnuinusnon lit? Egoverónonduplicenijfed

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, unum acfimplicem verborumDominifenfuia

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eile ftatuo:ncmpc ilium qui per tropum me* ’

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tonymiæ declaratur, videlicet quod panis fr

• cræ cœnæfit lignum corporis Chrilli, lignifi'' cans amp;nbsp;teftiâcans, illud pro nobis elle datum i ' in mortem amp;nbsp;ea morte acquilîtam nobis elle remillîonem peccatorum amp;nbsp;viram æternaia, Sed liæc teftiheatiotibi nonfufficit, nili cop

I , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pus Chrifti cum pane fubftancialiter unitum

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;clïeftatuatur: Etniliftatuatur, illamipfaniU'

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nionemverbisillis Domini fignificari: hoc e-

nimfibivult exemplum quod alFersex Theo' »âg.jj. doreto : qui corpus chrißi^mboliimfaciatdeitsti perfonaltter bihabitantis/ At ut jam non difpute'-mus,redlcne idâTheodoretodldum lit; fatis cftjillo etiamconcelTo, propofitum tarnen abs te non concludi. Neque enim fequitur.'Chrilh corpus eft lÿmbolûDeitatisamp; interim fubllan-tialitercum ipfaunitum eft: Ergoetiampanis lâcræcœnætalelymbolum eft corporis Chri' ftijUt interim fubftantialiter cum ipfounitum fit. poteft enim lymbolum elferei fubftantialiter præfentis: quale lymbolum Spiritusfan-étietat cçlumba quamluper Chrifto viditjo-hannes ; poteft etiam lymbolum effe rei fuh'

ftantialiter abfentis; quale fymbolum corpo-' risChrifti in cruceniaóladi eratagnus pafcha-‘ lis: amp;nbsp;tale quoque fymbolum ejufdcm corpo-’ risnuncincœlodegentis,eftpanisfacræcœnç.

; ' fanis amp;nbsp;corporis cbr'tßt in fuir tz ccena : liquet Pifiato~ ' i rem a vero momento quicfiionis digredi ad alienum.

Imó,iuquam,cudigtederis.amp;meabducereco-naris, namecfi fcliolaftica ilia quæftio de unione facramentaii in fcholistradaripoteft,duni-, modo ex verbo' Dei reólè definiatur : ramen i-■ pfaDomini verbadequorumfenfuprincipalis t J quæftio arque controverfia eft, quæftionem il-

lam ex fe non pariunt,amp;absqueillarelt;Ste arque uciliter explicari poflunt. Etenim ubi Icriptura

- defacramentisloquicurjunionisfacramentalis inter figna amp;nbsp;res fignatas nusquam meminit: fed fimpliciter facramenta beheficiomm diviquot;

quot; norum figna arque teftimonia cflc tradit. In-’ terim unio facrametalis appellari poteft fdum-y- modoid fiat absque contentione ) relatioilla fignorumadresfignificatas.divinitusinftitiita. Sedunionem facramentalem. efte fubftantia-lent, id eft, facramenta rebus fignificatisffib-

“î Sed pergit adverfarius, amp;nbsp;contra me cirac Orthodoxum Confenfum: qui caufam expli-caturusjCurChriftusnondixerit,Hoc'' ■ corporis met, fed. Hoc eß corpus meum,a.it, Chrißunt ideoßc loquutum, ut bac mjßica locùtionis forma, qttaßpromißione gratießcramentorumvirtutem amp;nbsp;tßtcaciam ex ipfo ußu fine infiitutionis fue arcana

^JpirituaUrerumcuinß^nu dißjenßtione tantóex' fïimeretfignificanttùs. QnaG veró egi,) hoe tifpi' am negemQnidautem hoe ad Sacramentaquot; Icra tuâm unionem,idelhunionem fubftaiitia' lem corporis Chrifti cuin panö î Difpeniatio illaipiritnalisrerum cum figiiisfqnævidelicet difpenfancurcorpoi'aliter} noncll fu'oltantia-lis h^noriim amp;: reriimßgniHeatariim uiiio.Etlï autem kibens in bac parte, cum Ozthodoxo confenfunon dilFentiof ut Hofmannuscrinii-naturjfcd plané conientio,quód nimirummy* fticailla locutione Ggnihcanusvoluerit Chii' ftuS exprimerc rernm fignificatarum fpiritua-lem difpeniatronem C quæ nimirurti fit per promiffionem gratiæ fide apprehenfamta* men interim ftatuo,enam propria ilia locutione, qua panis facræ cœnædicit-ur elfe fignuW corporisChrifti,promiffionem reifignatæcô-tineri, quippe quum propriæ hujus locutionis cum illa irhpropria amp;nbsp;tropica atque myftica idem plané fit fénfus : ficut idem Icnfus ócea-dem promiffio continecur,u£roque hoe eniin-ciaj^o de Circumcifione.Gen. 17. quorum 11110 Circumcifio dicitur elfe ipfum fœdus: alteto verôjfœdcris’fignum. Hoe tantiim difcrimen eft,quódillamyfticafeu facramentalis amp;nbsp;tropica locutio fignificantior atque expreffiol amp;nbsp;utGræciloquunturJï/x9a77itagt;TBfeteft.

Ç Ed pergit Hofmannus : amp;nbsp;jam omiffis præ-miffisjContraipfam conclulionempugnat:

amp; cótra raeconymiamquamiii verbi^illis Domini eflcconckilï, duo argumenta affert; qux etli jamanteaame refutatafunt, tarnen quum ipfe hic tcpctat,lnc quoq; aliquid dicédum cil, neglorieturjmeilladiffimulaUe.quódnon po-tuerim refutarc.Ait igitur; SimaximémetoKjmi-am niM'ÿi tinpetrem, tarnen me plus no obt mere, quant ß^uiataniejje locationem juxta niodum quendam generalem amp;nbsp;explicabilem', qui tarnenprocul adhuc abfie amodofingulari,quopanisprimariófitcorpiu Chrißi, ctiiq^ ignoto figuram nota et explicabilfin non niß abß^ menteaccommodabis. Hadenusunum argumen- f tum. Hic ptim urn (cire velim, quid (ibi velit il-ludphmarw. num igitur ftatuis tlofmanne Japanern efl’e corpus Chriihduplicimodo, prima; rió amp;nbsp;(écundarió Jquinigitur illos modos indi-cas’Dein dequsrojquem tu Etc voces modum fingularem.itcmqueignotumï num modum i-pfum unionis, quo panis fit unjtus cum corpo-reïEquidem de hoe te loqui, colligo ex iis qua: adfententia: tux declarationematqueconlir-mationê paulo-poft fubjungisde Synecdoche Lutheri:aisenim,(ü/iwn«fe//z^ige?iera/(ffr, quuni pag.;;; panisßtunitus cum corpore Chrißi. At, inquam, raodusillius unionis (fimodo italoquenduna cft)non eh fingularisamp;ignotus,fed communis aenotus.- quippe qu,um unioillafit Sacramen-talis , ac proinde relativa : quo modo lignum

i quodvis quafi unitur cum re fignificata, per iclationem videlicet ad illam , amp;nbsp;(ut ita di-

cam) dcpendcntîamabillo. Etcoimipfumeflc (to'hi'iw) figni,clladrem fignatam referri, amp;ab ' ilia dependêrcûta videlicet lueateniis fignu.Ti fit,qpatenus ad rem fignatam fignificandam ordinatum atqne inftitutum'eft. Qûare non ell qnod putes Hofmanne, absque menteage-re, fi quis modo illiusunionistropumnotum atque uficatum accommodet.

Sed audiamus alterum quoq; argumentum, aisigitur: Inprimùverôifle modus tropftm planere-fiuitiejttuminpradicatione, nuUuupartispitlirmute' tnr. Qw ctiam pertirietquodpaulo-poftfub' jicis,Lutherum tir altos tropum repudiajje-. quuin ntjj tn/ubje{io,nequeinpr£dicatocollocartqueat tire. hXt inquam,in illis Domini verbi tropuscollocari poteftatque etiam debet in prædicato : utfu-pra o!lendi,amp;in dilputaticne quæftionis tertiç ainplius oftendam. Porto quæ ad confirman-dum tüam reprehenfionein de fynecdoche Lutheii addis.quaftàtuiturcorpusCfirifticum pane elfe prxfens, feu panem. cum corpore Chriftiefi'c unitum.nempefubftantialirer filla fententia turn demum piîs admittenda erit, quumex vcïboDcifucrrtdemonftrata.

, c A P. IV. Car metotsjmia quaflatuitur in ver-bis Domini, appelieturSacramentalis'. t^aa vulgar thus mtt onymiis dijsitnilisfit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

fiagîs ^^Æterum, quæ dcinceps perprolepfin de ^^metonymiæpropofitæ epithcto.âBezailli attnbuto, difieris:etfi ad me non pertinent, ramen conhdo me rein non ingratain D. Bezæ fadu.

-nietonpniitmJium in eo Uborare gt;nbsp;qiiód adfacramen-talein rationeinnon fertingar aut dedacat: eanicum auctario producit, amp;nbsp;facramcntalem appellat ^c. v Sedquidfituf^alfamcaufam fingas, curitaap-pelletï Equidem puto, metonytniam de qua hlc contfoverüa eft,amp; quam in Domini verbis Bezartatuit, facramcntalem ab eo aj?pcllari, quódin fermone de facramétis ufitatacll fcri-ptutæ;quôdq;fignaSacramentalianonfolura-'modo repræfentantres fignificatas: fedetiam facramentafunt, hoe eft, ligna feu teftimonia gratiæDei j de qua teftificantur cordibuscle-dorum;per quam quidem tcftificationemSpi-ritusfanótuseftefficax, atqueitarcs fignifica- , tascordibus credentium fpiritualiter exhiber, nonautem quódfit tcopus peculiarisamp;à me-tonymiis in fermone vulgati ufitatis diverfus. nam certé prorfus fimiles metonymiæ ufitatæ quoquefunt in fermone vulgaride rebus hu-manis atqvie civilibus. Exempligratia: fi quis peregrînusuxoreminbene conlUtuta republ. duôlurus aut civitatem emturus fit; non admii-titur, nifi prius fidem fecerit, fe ab honeftis pa-yentibuslegitimothoro procreatum. Jubetuc igitur-afteire illius rei teftimonium, quodte-ftimoniqm vulgo,appellant tAS lUAnvC(î}f, quad , dicas, jus viri. llludigiturteftimoniumubiat-l' I tulerit,amp; literas illas teftimoniales magiftratui

1 oftenderit.dicit.bag tjitntinÛ)îanvccfet ,ubi planum eft,hcetas illas teftimoniales dici ipium

jnsviri.quum taincii proprié loquendo id non fint.Iod tantum ejus teitimonium. Dicûturer-goideffeper meconymiamfubjctli, quaexre ijgnificata fignnm ipium intelligitur. Sic fi quis manu reneat teftamcntum patris, amp;rogatus . quidteneat,refpondeat,$Ôd^t)înK!!l^»rttUTlt;Iri

Will, id eft. Hoc eft patris mei ultima volun-' tas: planum eft, teftamentum noncfle ipfam ultimam voluntatem fed tantUm illius tefti-monium : unde etiam teftamcntum nomina-tumeft, quod videlicet lit inftrumentum quo quis de ultima fiia voluntateteftatur. Plane fi- I , miliseftmetonymiaillaSacramentalisiquapa- I nis fiera: cœnæ dicitur elfe corpus Domini f quod pro nobis crticifixum eft; quum tarnen « proprié loquendo npn fitipfum corpus , led j tantiim fignumillius, amp;quidem fignincansat- ■ que teftificansjilludpro nobiscrucifixum elTc.

Cap. V. AndoärintiPifiatorisdeßgnificatio- i nefacranientaUpugnet cum doPirinti Ortho- nbsp;nbsp;nbsp;1

Pi!^‘fi^^tlt;\'^^SilargiturquandampïicfentiAm'. , , -‘^nectamenexpUcat,qtiomodotdper metoHjmi/itn j conflet. Contra autem Pt fiat or putavit I ilia conceffa planetollenda, et prater fignificandi rationem nihil ad- j mittendum. Equidem raihi perfuadeo, D. Be-zam fatis fuamfententiam explicafi'erad meve- ■ róquodattinet,dico, Hofmannum non polïè. exlibellonieodemonllrare, quod concefla ilia plané tollenda putem. neq; enim ulpiampræ-rentiamomnimodara plane luftuli; fedfuftuii tantum

ad DICTATA HOTMAJINI. gf tanrum.præfentiam corporis Chrifticum pa-vide iibeH« ne: quam D.Beza fquod ego iciam J nuiqiiam conceffit. Si enim conceffiirct ; quid Fui/îet o-pnscontratedilputareî quumtu proiilapræ-lentia potiffimûm depugnes. AttaMcn, inquis, prêter ßgnificandi rationem nihiladinittenduJfipfNM.

Verüm fi perpendere voles, qualem ego ligni-ficandi rationem in libello meo expolnerim; videbis, me per illius affirmationem non tollere præfcntiam illam quam noftri vobis con-ceflerunt. Illam autemfignificaitdi rationem ego fie declaroAit dicam.pane»? Ettcharißteumß- mei i». ' irAmentum effe corporù chrifli .• hoc e/t, facruin ß. gnum ac teflimonium divinum, quo Chrißtu fidebbus teßAtur,fe corpuc fiium pro tpßcm cruce obtulijfe patri \ adexpiandumtpfirumpeccatA, At^ßta ad putremeis placandum ,gratMmqjtlliui ergatpfot promerendam. Qm)d qui credit, at que it a teßimonso bute ßtvino fidem habet, ishocipfiveßiturßtrituabter corpore Chrißi crucifixo, dumßtlicetacquie/tit in gratia Dei fibt per illud reconciliata, atque tta in Deo gaudet ér vivit, Hæc ibi. Cum quitus dodrina noftrorum de præfentia fpirituali corporis Chriftiin Cœna nonpugnat,fedconfentit: quippequumcorpus Chtiftieatertusdicatur eile prælensinCœ-na f non tarnen in pane Cœnæ } quateniis per virtutem Spiritus amp;nbsp;teftimonium vcrbiacfa-cramentorum feufacrorum fignorum,panisamp; vint,objicituractuiiSccontemplationi fidei, uc crucifixum pro nobis. Itaautemobjici , atque itapræfens elîe.conftat ex ilia metonymia.Quti enim fidelis audit, panem ilium eflb fignuiu

corporis Chrifti,fignificans,illud pro nobis ef-fe crucifixunK ftatim fcrcur in illius contera-plationeni, amp;crucifixionem cjiisperfidem fi-biapplicat.atqueicavitaiuexilliusinorceliaii-, ric. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

fâe- Î»- Porró quód addis: in ifta opinione, quód corpus tanquam resfignara prædicetut de pane taquam defigno,medeiiccfcere: Calumnia e(L nam aperte mcagere,omnesvidenr. Quód item mones, me committendum elle cura Calvino amp;nbsp;Beza; prodis malitiam animi tué fed nihil apud æquos rerum æftimatorespro-ficies.

CAP, VI. An metonymia verborum nomtai reétéfit a Pifcatore demonflrata per exemplum locutionumScripturadeCircumfiftone nbsp;nbsp;i

T ? Adlenus difpuratum cfl: de quæfliohis fe- I •* ■* cundæargumçnto primo.-ïequiturrtiuic defecuixdo: quod fumptum eft ab exemplo circumcifionisamp; Agni pafchalis, per ratioci-nationem â pari. Propofitio mciïyjlogifmi eft-QuarationeCircumafiodiciturfa:dtu]ehcvis,itema- : ■ gnuspafchalisdiciturejfe tranfitus Jehova; eadem ra-’ ttonepanis Sacra canadicitur effe corpus Chrifli cru-ctßxum. Hanc adverfarius negat.- propterea ; quodnonfitexpreiïetradiraâ Clirifto ininfti- '[ tutione faces: cœnæ, nec alibi in facris literis i X legatur. Egregiaverô refucatioQitafi verô j fidem non mereatur explicatio fcriptunic, fa-éta percoHationeni finiihû Jocorum ! Et qtialî

AD DICTATA HOfMANNI. (»7 nihilverum fit in doótnnaChriftiana.nifi cdt tidein .verbis legatur in Sacris literis 1 Qno' modo igitnr doótrinanj Clitiftianam dc Sanóla Trinitateperfonariiinunacfl'cntia Dei,item-quefiliuraDeiofzoKo-ioi» eHcPatri, contrahærc* ticos defendetHofmannus’.quumiftavocabu-lainfacris literis nufquamlegantur 5 Quareo-mittere potniffet fcopticuni illnm fnum verfilm fpondaicum: quein ad me irridendnm hïc fubjunxit.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Jam ad probationeni propofitionis quam ^‘8 ** ûttulijfic tclpondet:Dr ßmilibus idew eßjudtciunr. fiHicet,\n(Yi\t,ßjudtcium hoc circa explorataßmilia verfetury ad dißimilia non extcndatur. Bi'c rfzc(af-fumitJ amp;ßmilitudinis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;certiu non docetur, amp;

judiciamddißimilibttsnon dt/^zKcf.Conclufionem relinquit intelligendam, nempe banc: Ergo hic.id eft, in locutionibus de Circumcifione i-

I falfam. Major enimfalla eft, quatcnus dicit, 1 turn demum de fimilibus idem judicium effe, (i 1 judicium ad diffimilia non extendatur. At fic : nunquam de fimilibus idem judicium eritlquia j nbsp;nbsp;nbsp;nihil alter! ram fimile eft, quin aliquatcnus fit '

I litudinem claudicare, nec quatuor pedib. cur-rere. Deinde fallu eft amp;nbsp;Minor,quatenus dicit, nondocerihic certum fimilitudinis Koyov. Et-enim Me eft ipfe finis, omnibus Sacra-mentis, ac proindeillis quoq-,propofnis,com-

munis: quem finemego in übeilo diiertéefTc tlico obßgnationein promifllonis gratiæ, Atq; hæc dc piolyllogdini mei propolitione: Jain Täg o ‘'Jaflumrioncmliercfpondet; Sdiramentaliint res tnterfe fimiles, ineYait.fiiliceeqtio ad genus [aira-fnentor«m:non autem quo adproprtafingnlorutn.w m an’iira i t •• Proprium autem facra cuena h's leeutionibus connneMr, Panis benediclus eß corpus Cbrtßi accipien-tiamp;refienti: amp;,VifiHin henedtäum eßfauguis Ckrißi Accipienttamp;bibentt. tandem concludit; Tgt;ion igt* tur hot ipß) aßimilabitur abis ßectebsts, d quibtis fiio proprio dsCcernendumeß/acramentumhoc. Refpon« dco: Alfumpcioiftinslyilogifmicit falfa ex patte: quacenut videlicet del ocutioni bus illi^nm-plicitet amp;nbsp;in univerlum affirmât, quod tantum dealiquaearuin parte verum eit, nenipe proprium lacrx ccenxülis coiitineri. Idcnini verum efttantüm deillarnm emintiationumfiib* jectis, quibtis continciitur propria hujus Sa-cramentifignafeulymbola. At interim cavun-dem enuntiationum prædicatis continctiirid quodomnibusSacramentiscommuneeft, videlicet res fignificata; quæ eft Chriftus pro nobis crucifixus. Quat'i: etli cœnaâreliquis facra-mentisdifcernaturfÿ’inbolis: tarnen cislîmilis eft quoad rem fignificatam amp;nbsp;finem : aeproin-de mirum nonell, fires,fignata defymbolisfi-mili rationedicatur in Cœna,qua de eisdem di* citurin aüis facramentis: utin circumcifione Ëc agno pafchali: videlicet per metonymiam fubjeóti.

Aß DICTAT A HOrMANNI; ' 6^ propöfitionem exornandäm atq; amplifican^ danl adjccic, fefim'tl'audtnem ilbun/Mranientorufn ^uoad^vfi'.u,liheraliuslargiri, quamanobis (xvcrbo Jgt;eipoß'it demonflran: inanis gloratip eft:neq; hic ' quicquam ipfins liberalitate eft opus : lcdeuTa-hoc cheologicum 5 juftum amp;æquum eft, cujus vetitâs ex (ingulonun facramentorum in-duä:ioneamp; ihrer fecollatione cuivisdifeenda: , Veritatis cupido facile elucefeit. AdChriftuni cnim ranquam communem fcopum , ut ver-bum,ita lacramenta quoque tarn veteris quam hoviceftamenti refpiciunt.-ut percipitur ex bis didis.Circztmciyi’o efifeedusfeu fynumfa'deris,ncm-pefœâerisilliusgratiæquodCbriftuSjfuaiTiot* te fancivit : amp;nbsp;fimiliter, Poculumfairie ccena efl novum idttd fœdus fid eft lignum illiusJ quod fan* guine Chrifti confirmatum eft. Sicagnum pa-Ichaleni fuifl'c typumChrifti,docec Joannes cap. 19. ubi quodde illo præceptum erat, ne os ei frangeretur,in Chrifto pendente in cruce impletutn dicit.ltem Paulus i.Cor.5. quum aicgt; Vafifnineflrtimpro nobis niuiiatum efl, nempeChri-fltu. In locum autera agni pafchalislacracœna âDomino inftituta eft: ficut baptifmus in locum Circumcifionis. Hue facit etiam collatio facramentorum illorum veteris teftamentiex-traordinariorum cumnoftris, quam inftituit

I Paulusi.adCorinth.10. côparansnôftramcœ-; nam cum patrum manna amp;aqua profluente ex ! petta; ^utrorumq; candem rem fignificatam i docensefleChi’iftunT.ubi dicit, patres eandera ; cfcäm fpiritualslm cdilfc amp;nbsp;euudem poima

ßintudembibiHe. atnon ederunt candcme-fcam quam nos, nec biberunt eiindem potuin quem nos,quoad (îgnaùlii enini ederunt man' na,panemilluin cœleftem : nosedinnis päneni c frumcnroconfetlum:illi biberunt aqnam é petraprofluentein : nos bibinaus vinuin. Ergo ederiintefcam eandein quam nos, qnoadreni figniHeatam'itemq;eundem potum biberunt.' Ea autern res GgniHeataeft Chriftus; ficut A-poftolus clare docct.ubi ait, Petra autmt nbsp;nbsp;a at

Clméini,id eft,erattypus Chrilh, quippe quem fignificabar ac præfigurabat. Prætcrea qi;oJ Hofmannus attexit lyllogifmi fui alfumtioni, fophillicum eftadditamentu : dum fcilicec Io* cutiones facræ ccenx récitât iiac forma; Pmii benedicius efi corpus chnß'i accipientiamp; vefcenti: item, Viiium benedtciiimcft fanguuChrißizccApK' ' ti amp;nbsp;bibenti. Nam additamentum iftud nec cxprefle continetur in verbis inftituttouis: neC illiup’eritati per omnia congruit. Etcnim parais rile non cuilibet accipienti amp;nbsp;vefcenti, cot-1 pus Chrifti eft .‘nec: vinum illud cuilibet accipi- ' cntiamp; bibenti, fanguisClarilti eft; fed tantum accipienti, edentiamp; bibenti cum fide.quiaiis qui non credunr, proiîiilliogratiæperhæcfà' cramentanonobfignatur; quippequæ adeos nonpertinet. Adhæc calumniatur Hofraan-nus,dumquodegofimilitudinciT,vocavi, ipfc , flonfufionem norninat,inquiens:N^'^ƒ^^ÇA'/(^«■ * um confußonem pr^ßat, cjuodttnus fit omnibus finis, tiempe obfignutto proniißionis gratis : cum dßmUo-rtim,ad unum Jidem poßit'ijfie direkt io. Al cgo,in-quamgt;

quam,nullam hîcconfiifionem introduco.-fed qua; fingiilaria atq; dillinéla amp;nbsp;lïngulis Sacra. , iTientis propria füllt fqux fitnt , inquani, noil q u æ H o fin a n n u s e ife fi n gi t ) fu o 1 o c o r e 1 i n q n o, Eaautem funt tum ipfalacramentalia (igna (Ive fymbola,tum modus fignificandi ; quam modi । diyerficaretîi iiiaphorifmis meis de Sacramcii. tis ( qui ill libello Aphotifrftorum doólriii® Cliriftiana; extantfatis pcrfpicuc expoiiulfe nailüvideor. quo lectorem Clirillianum bre. vitatis ftudio remittó.

C A p. V11. SophifiiiA Ilofmanni contra exem- lt;nbsp;flumCircttiKcifionitallatum rcfc'ditur:ac fi-wul dfjferitur de ufu Circumcifionis, item^ Baptißni, in infantibus.

Ç Ed contra illam argumenti 'mei partem, quæ fumta eft ab exeraplocircumcifionis, affert adverfarius peculiare fophifma.dumfic

1 loquituv; llzi/c etiam fuerit conjiderare quod tir- pag'**' Ic«»jc!^o(«zfe «0« conßituaturfacramentmn,quiadi~ titurfœdus. Cunieijiniadver/àriusperilludhocdici ve-lit ,circunicif,onein ejfe Ji^num faderisfiu fadusobß-gnare.effcclam circuincifionis indicatiir: unde ccrte

’. non ebî conßitutio Sacra'nienti : nifi effectum pariai I fuam caußain. Cum igitur tßa lociitio, neqmdeni cir. ’ CHincifionem faciat Sacramentum; .quomodo eadein

l erit régula probandi conßitutionem facramenti alle-»•iaj.CzyirrfMJBydcrtfCffWtffHaiäeuusille. Qux

quot; I fecundum atteln relolvemus, ut fophifma dc-'’l tegatur. Syllogifmus igitur principalis, cft Hict- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

si locttrio ilia {jiia circumaßodiciturejji:f«dm,n^ ifpnn quidein ctrcuiucißonem fatit jdcrdiuén-tum: tinilto miniu loc tato tllu ent reguti^n-lgt;Andic9ußittittüueinJ'dcriinientialtenu(,^ßii nccßicrACcetidi.

Hic priniûm obfcrvetnr, adverfirium.ab-enarc, agt;it,certé dcinJuftnaabJuccrc mevel-pvopofno. Elfi cnimvei'cni cft,vcrbis’ïliis

Domini, Ilot cil corpus mciim,Sic. icem j.lJfc jMguti tuesii, amp;c. facramentum cœnæconiiitni, fairem ex parte, qiiatcnusnimirum i'iis verbis continetnrpromifllo': adconftitutioneniveró * facvamentipertinct quoquemandatum, quod continernr illis vet'ois,Accip!te, édité ,b:bite:a-men hi'cde conftitutione facramentiçœnxnç el1:inftitiitaquæftio,:aç proinde falfó mihi at-tribuiturjme iocutionem illam de circumci-fione,qua illa dicitiir efl'é fœdiis,afFenc tan- , quam regulam probandi conflitutionem fa-cramenti cœnæ. Sed quæftio cft de-loquendi modo amp;nbsp;ex conlequenti de geniiino verborunr fc n 1 u, an fc i ! i e e t verb a i 1 la D o m i n 1,1 Je r td/ f »r/n« Hif««!, lt;?■(;. fimili lociitione didlafintjacproin-dc iimilem lenfiim liabeant,urillaqiiibiisfir-ciimcißo dicitureßefxdus: Quarc-fi hæc confide-ratio de conftjrutiolie Sa,craipcmti iitiliseftad , dilputandum qu/eftionem prppofitam: ninii-rum utiiis erir per talem argumentationem:

Si he locut;6nes, Paiija'cœnæ vft corpus Chriftbc^ Vinuin cœnæ eft fanguis Ch ri-' fü,

AD DICTATA nOFMANMI. 7J ft i »fiim.'cs cjfc nt ifli, C i rc u m c i (io efl fœ-dus:/-*,« op'ortercty at per illat ccsnjconßi^ ' tititurjdcrawenium, ita itiamptr ißam cramèntum ccnßittü ciritimcifionem.

Ego veró nego afl'umtionem : Sc contra-tium pau!o-pó(l fuo locooftcndam: nempC Verbisillis, Orf«w4{/?ofs7/a?d.'«, Circiimcilione facramentum aDeocouftitntain clFe. Sivcró confideratiai illa hoomudoad proppfitum uti-lisnoneiit:ijon video ad quid fir urilis nifià'd ûbduccndnm meâ propofitoin difputationein muleis.difiicultatibns implicitam: ut patebir. quod quidem coufiliumfiiumaucborfuoipfi-usindiciovelut forex prodit, ubi air pag. 42.111 liujuslociconclufione : De histricisquibus/èCafi VifUiiniturpiterinvolvtinti confitureutilce^. Sedad fyllogifmum ex ipfius autboris verbis erntuin refpoudeo negatione alïumtionis. nego cnim, locutione illa qua circumcifio dicitureflefce-dus,nonconftituiipfain Sacramencum : quod perinde eft ac (1 aflirmarem, circumcifioneni illa locutione fàcraanencuin conftitui. Verum advcrfarius aflurationem iilani fuam conatut probare, ad liunc inodum:

At locutione ill.i qua circuniciflo dicitHreffefocdut, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;indic(ttur obfi^natia foederis, nt vult adverfit-

Ek^o ex ilia locutionc non conflituitur circunu flo flacranientum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Ac ne lue tergiveiletur adveeßrius, amp;nbsp;cri-minetuc me fallo refolverc: non pigebic an-notare, ubi fingiilæ liiijus lÿlloglfmiiènten-tia:in ipfiuscontextiicontineantur.Igiturpro-podtio continetnr in fuo profyllogifmo ibi: llne/e certénon est conflitutio Sacramenti. Airum* tioibi; C«îwadverflirius perillnd,hocdicivelit, •circtmcißoncm ejfleflgntan fœderû feufadutobflgna-re, effecium circnnictftonis indicatur. Concliifio ibi : Wtileetiam flaerit conflderare,quôdcircungt;cifie inde non conflituatur Saoramentum, quia diciturfes-dns. Et rnifiis ibi: C«?/? i^itur ifla locutio necir-cuipciflonemquidemfacialSaoramentum. Ubi ante omnia baud inuneri to quis miretnr .Hcfman-,num fententiam quam pro vera habet, con-cludere ex fententia adverfariî qnamprovera non videtur habere, hoc enirti innuunt ilia verba : tqm adver/àriucperilltidhoc dici velit. Sed ad Syllogifmum ilium refpondeo: acpriinuin nego confequentiafn : quia funt quatuor termini: Aliud enim eft iffl foederis obflgnatio,ca-. jus mentio fit in majore; aliud verb, indicatio illias obfignationis, quæ obtruditur in minore. Silocutio ilia de circumcifione, eftet ipfa foederis obfignatio : turn demum Syllogifinus confifterer.

Deinde nego , majoretn propofitionem fimpliciterefleveram. Etenim obfignatiofoederis duplicicer refpedu circumcifionis confide-

I AD DICTA TA H OF MANN I. 7$ fidcrari poteftinempe vel ut finis,vel utefFe-óhim.Sicóiidctecuriit efreóhumjveraeft.Nain efficiens non conlHtuicur cx effeóto. Si veró confidereturut finis: tum propofitio falfà eft. quia hic finis ad integtitatem fonn«: pertiner: gt;nbsp;qua; forma.eft telatio ad finem. Etenim cir-cumcifio deftinata fuit ad obfignationem foederis tanquam ad luum finem: acproinde fine hoc fine non poteft definiri: quum ilia ad finem relatio , fit ipfa circumcifionis forma, nam materiaquidem circumcifionis, fuitipla ilia externa adtio, videlicet circumcifio carnis feu ampufatio præputii: forma autem fuit, aûionis illius relatio ad obfignandum fœdus Dei,exDeimandatoamp; promiffione. Atqueex hacdiftimftione diluenda eft approbatio, qua Hofmannus propofitionem fui Syllogilmi confirmât. Profyllogifmushiccft:.

Approhatio: Quia ex nullius Sacramentt effedto conftitutio cjuseft. Ratio. Quia fecus effeiftura parerct cauftara ; id quod eftabfurdum,

At obfiignatiofæderis circumcifionis ejfecium. Ir^o ex cbfiignationc fœderis non confiituitur cir~. cumcijlo,

Refpondeo : Coficedo totum rede iutelle-ftum: nempe fi invelligatur, obfignationem fœdeïis ita elfe circumcifionis eifeótum.ut ec-

iamfitejußcmfinis, deindéfi intclligatnr.cir* cumcilïonem non conftitui ex oblignatione fœderis;qnatenusilla habet ratiodcni effeâi; id qnod tarnen non obftat, quo,minus ex ea conftitwatur circumcifio, tanquam ex fine. Qua.’ q u u m i ta fi n t ;■ n i m is tem c rc amp;nbsp;c o n fi d e n -ter Hofmannus conclufionem principalem' cnuntiat per taleni intcrrogationem, qua in* ' nnitur,id dequointerrogatjmponibileefl’e. r'àg.4:. ait cnim ; Qiioniamp;doeitdevi fnempc locutio ilia de circurncifione) erit regnl.i prnbandi conflitu-t'loncm Sacrament I altcriits nbsp;nbsp;nbsp;fic etiani facra CeetiA?'

Ä t, i n qu a m, a d h. anç i n t c rroga t i o n e m refp 0 n-dere, non folum poflibile, led ctiam facileamp; ' in promttl eft. Quæris, quomodoillalocutio de circumcifiorte fit régula probandi confti-tutionem facræ Cœnæ ; Rclpondeo: Sic ni-inirum, qiiatcnus iJii locutioni lt;quæ extra controvcrfiain facramentalis eft , amp;nbsp;qua circumcifio inftituiturJ fimilis eft locutioiftade liera Cœna, qua panis illc façer dicitur efte corpus CHRi s T I,itemque facrum illud po-culum dicitur efte fanguis Chrifti feu novum illud fœdus in fanguihe Chrifti ;quæ utraque locutio ipla quoque extra controverfiam Ci-cramentalis cft, amp;nbsp;per quant utramque ûera Cœnaâ Domino iitftituta eft, faltem quantum attinet ad promiffionem : nam mandatum, quod amp;nbsp;ipfum ad inftitutionem Sacramenti requiritur, continetnr illis verbis, Accipite, édité, bibite: item , lloc facile in met recerdationem.

Sed tantacft in hoc mco adVerfario contradi-cendi mjl'ii libido , ut inde criminatio valde in-teinpeftiya, amp;: li rigidîus examinetuï, cuin blafpheniia conjunda, ci exciderit. ait enira;

âdverf.iriusptr. illud Cncmpe, Circum-cifid cft fœdus) b.w did velit ,cirttitndfiane»t ejje fignumfœderiifeiifcsduiobli^nare. Qiiidagis Hof- ■ manne î eue mcæ voluntati attvibuis, qu^Gâ me excbgitatum : quod Spiritus fapótus in ' fcriptnra exprefsé attribuir ipGDeoî Etenira data fum verba Mofis Cienel.' 17. veif.io. amp;: in ubi Deus citcumeiGonem inQicuçns , inter aliaad Abraharaum ditittlloreflfœdiismcumin- ’ tir me w amp;fimen tutim plt;!^} te, quad firvabitis: tit drcumddatur vobis omnis tihts. Circitmddetii i^i- i turcarneniprxpuiii veßri, ut fit infignumfcederisinter mcamp;vcs. Ecce circumeiGonem Deus primo dicit elle fœdus fuum; deinde hoc expo-nens, ait eam éfle Ggnuin fœderis. Clarum igitureftjDcum ipfumper illudlt; hoc diciveile. QuareGtibiadverfariusnominandusvid^-tur,quijiocipfumvult,cave neDeumtibiad-verlariumcouftitUiffe videaris. Vevumbucte abri puit, ut dixi, contradicendi libido; fccus cautias locutus elles. Sed metuens tu ne forte fim negaturus,obGgnatiônem fœderisefle , circumeiGonis effeôltim ; fed potins Velina contendere, elfe finem .-id quod vides me in hocfecundo meo profyllo^ifmo dixilfe; ante-occupas amp;nbsp;ais; Si autemfœderiißgnationemfineni pas.4ï-dixerif (S' tifnm egdem rtf recidet : ciun ufm SaerA-

inent or um ad, intej^ritatem eortim non fitc!at;niß ex fitte, tanquam relarionis termina, (y hoc fit It ein re-'' fiie^tn fiacramentum definierif. quomodo circtimcic Jio multi) circumctfit nonfuerlt Sacramentum. Mul-til liîc invplviinrur.-quæ ut dare poffint judi-Cari , pt'r analyiin logîcani evolvenda lunt. trill)ym autciu hoc nioncbo: non cU'e quod X Vereatur Hofmannus, me negatnrum, obß-' gnationem fœderis efle circiimcifionis effe-

pe quod Spiritus fanétus per circumcifioneni .■ä nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tanquam divinum teftimonium obfignatio-

. Mem illam eiFecerit non fimpliciter in onini-'‘S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bus circumcifis Jed tantum' in eled:is,amp; cre-

dentibiis. nam increduiis amp;nbsp;reprobispromif-fio gratiæ in fœdere comprelicnfà nou po-tuit obiiguari, quum illa aJ iftos non perti-iiuerit. In tieótis autem atque credentibusfo-lis dc omnibus e,am ob/ïgnavit: iicut etiaiu in hunc finem circumcinonetn inllituerat. Qiiare non pugnanr hæc, il obfignatio fœderis’fimul finis amp;nbsp;dFeclum circumcifionis di-catur.

Sed videamus, quid fibi hoe loco vdÏt ad-vcrlarius, amp;: quomodo argumentetur. Vult autem confirmare fententiam illam quam paulo antepronunciavit,videlicet:Ex

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tioncfiœderts non conflit ui circumcifionem Sacratnen-'

' turn. Iftud autem tali argumentatione concluait: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

At obßffiatio foderis C fecundûm f tfcatorem J Sacramentictrcifincifionis finis.

Er^o obfi^f’natiofeederis (fecundûni PifcatoremJ ad irttegrùatem Sacranienri circMncifignis non facit.

Atqueitavideturfibiantagoniftà meomci-pfius gladiojugulalle. At ego nego lyllogifiDÎ iftias propoGtioném;atq-, najugiilum abiôlii antagoniftæ adhuc illæfum retineo. Sed ille probat, fie:

St finis Sacramentorum adintegritatem eortinift. cit ; feqiietur, Sacramentum definitndum ejft ex fclofine tanquam relationis terinino.

Propofitioncm cocedo dextré intellcûam, nempe G intelligatuc de differentia ex quafa-ctaroentum definiendum ht, Secus fueritfal-, fa. natn ad dehnitionetn pertinet quoque genus; atque ficfacramentadefinienda font partim ex relatiqnisfundamento,videlicet, extet-

I naquapiamâûiônetahquàmgenere; amp;exre-l'Jouistermino »videlicet adtionisilliusfine,

I tanquam differentia; Attp,Gcre(ffé dehniesur 1 circumeiGo, quôdfuerit amputatiepræputiià l De O inhitutaa.d obGgnandum eleôiisluisfœ-{ dusgratiæ- PvopoGtionGgt;Gcdeclaratànegô af-I fumtionem,qualcilicet negaturfacramentuni I deGniendumeffé exfoloGne tanquam rèlatio-I nistcrminojintclligctanquam éx differentia.

Sed afTumtioncm ahtagonifta confirmât 3 confecjnente (ucipfi quidera videtur) ablut' do. Etenim

Ego rnrfiis negoafTiuntionem;ideftj'nego abfurdiim e^^e,fid^catnrcircuracifioneml■nul-tis circumcifis non fuitre Sacfarnentum. Et-cnimqiiernadmodnmApoftokisRoiji.z.ï^'.r)' ait.Sicranfgreflbrlcgisfueris, circumcifiotua fafta cfl: præputium : Pari ratione veré diccre ‘ licet, fi rfon credideris promiffioni gra'tiæ, cir-cumcifioriiafactaeftprxpiitiuiT). quôdfifaâa . cft præpntimn : non igitur erit Sadramentum I incredulis. Sed anr,cquam adverfarius abfur- i diraten? confeqiientis oftendat,id eft.airura-tioneni lyllogifmi propofiti approbet, prias confirmât f qiiod tarnen non ecatopus) con-lequentiam propofitionis connexæ; fedinfir-41 mo argumento : nbi ait, U/â;«ßgni vißbiluei rem invtßbilem ßgnandam infantibus non conßitiffe, , fi animum infant is finfu externo mot um, ut adulti, probes, kt hoc non eft fan's ad probandum, quod ufus circumcifionis infantibus nullopla-némodoconftiterit.-acproindequódcircurn-cifioilJisnon ftiericSacramentum. Efanccon-'•fcquentiæinfirmitatemprçvidcns adverfarius,’ anteoccupat modos quofdam qui de iifucir-Ctimbifionis in infantibus poteranc objici: quos

' AD DICTATA HOPMANNT. Sf quos modos dum réfutât, eo ipfo abfurdita- ■ temiHïusconfequentisoftendcre, amp;nbsp;diïficul-' tatibus me involverc conarur. Ac primüm quidcra modura affcrt hunc, ijtiodilhtbßgn.tn-'dtr^ttto poßtt condß mentedlteriat { putapatrjsfi-delis J ctrtumeißtm ( puta fiüum infantem ) in-tiientis. Hunc modum tanquamabluvdumve-jicit: quippe quôd nihil cuiquam Sacramen-tura fiat ex ufu alterius. Ncc ego fine iftum modum ftatuere aufimi etfi interinl non nego, ad pios parentes ex circumcifione infantum fuorum confolationemaliquam rcdüire., qua-tenus cum ilia conjungebant confideratio-nem promiflionis, Èro Deus tibi amp;nbsp;femini ' tuo: arcanis interim fuis Deo velidtis. Sed ■ commémorât adverfariu;s îilterbm quoque I modum, quem amp;nbsp;ipfnm tollere conatur: i quum ait, îdeqiie in mente bei iß a natura Sacra-1 menti conflitui debet. Rationem addit : CÛm ßgniiudi «fus in ßeculatione utentif ponatur a Sacramentariif, e^ex vifibihtate elenienti caufetur atque dependeat. Az ego iftum modum nfiis circumcifionis in infantibus ccnfuero ftatuen-dura. EtenimDeus per Sacrament?, vult effi-cax elfe in eleôliseft efficax ; licet nos cffica-ciamejus in infantibus ,qualis fit,ignoremus. Ratio autem,quara adverfarius ad ilium modum tollendum affert, ad infantes non per-'tinet, fed ad adultes, eofque eleclos. qu^n-quam odiofé hîc videtur uti vocabulo ßgt;ecu-’ lationii : quo vocabulo jam vulgus inanem , ” cerebri humani phanialiam fere intelligit.

AtSacramétariifquosifte odiofé amp;nbsp;calumnio* léfuo more nominat) nonftatuunc ulutn St cramentoi um in tali phantafia, fed in conteni-platiopcfidei, quænititurverbo promiffionisi D E i,acproindevivamconfoJationemaclæti‘| tiaminD E ofecum affert.

Ijlis fubjicitmödum tertiu, quem dcipfun’' rejicit: quanquam ille verbis potiusquämfen-, fua fecundo modo differre videtur. lUcutdi-’»s■41. clinent nonnulli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;) ad myßicum amp;nbsp;adiiiirini'

dtnn Opus Deiß);rituale confi/gtunt. huncmoduffl; j itarcjicit : 0'r«/«r4('inquic) Sacraincntumtantuif erit tn ijs^quibus jpiritualù ille fructus contin^it-, i» ri'i litjuif ejufdem friiblus experttbtis eàdent ratio ceJ/aM' I Sancveróinqqam, fed nûquid hocabfurduroî Tu quidem Hofmanne, hoc elfe abfurduWi conaris oftendere ex confequen tibus ab furdb’ quæatrexisjinquiens: Itaqtte amp;nbsp;Sacrament int' tiira nie da erit, velfußendetur ad tempus. Ax,in quîgt; ; prius illud ex didiis nonfequitur. namnatuf* Sacraméticircumcifîoniserat, obfignarepro-miffionemgratiænon promifcué omnibus qu' circumcidebantur ; fed tantum credentibuS adultis, amp;nbsp;eoruro liberis eleélis. Pofterius ,vi-; delicet illa fufpeniio, qua fruólus circumcifo' nisftatuitur ad tempus fufpendi: Si intelligti turdecontcmplationefidei quæ pendeta'vet-bo, abfurdum viderinon debet, namofiiciuifl; parentum erat, ut infantes fuos ubi ad,annoi quosdilcretionisvocant ,quum jam dodrinj'' capaceserant, pervenifl'enr, decircumcifionis myfterio crudirent : per quant inititutione'®

3' ü 3'' ,isl

H'' l”! ;ï iH 1!

3) ■S':

Deus in illis fidem (quæ tefte Apoftolo, cx au-dieu eft^ opcrabatur. At fidei capacitatcni in-fan'tibuà derogari, tibi Hofmanne perabfiir-dumvidetur: Infers emmhinc.eoiquihopfaci-aiit ifigtiMulumfidei in circumcifione amp;nbsp;baptifmo infantum (monesautem te loquide iplaaóHonc cjuacircumcifio ^baptifmusperagitur) revertt vanumoficndere. At,inqüam, quidDeus in infantibus operetur,noslatet: quia non eftno-bisinverbo Dei revelatum. Interim exverbo Dei colligere pofliimus:quód non operçturin eis fidem qualis eft in adultis : quia i 1 la eft ex au-ditujcujusinfantescapaces non funt. Etfi au-temftatuatur, nee olim circumcifionem.nec hodie baptifmum in ipfii aiftione feu eo ipfo inomento quo peragitur, efficacemfuifteaut elfe : non tarnen binc fequitur, vel illam vel h une reddi vanum.nam fi infantes eleóli eranr.

3^ 'i'

3' 'S.' ('i ifl!

circuincifio efficax erat in eis ubi adolevilfent. Eadem hodie ratio eft baptifmi. An autem Deus in ipfa adminiftrarione Sacramenti aliquid in infantibus operetuE, amp;quidnam operetur: idnoslater. Et citcumcifioadKom. 4.dicituc â Paulo fignaculum non fidei ( ut lue loquituc Hofminnüs)£cd juftitiiefidei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rtie J'tneua-

ffuiuKTnc^eleiaf. Etfic nominatur refpcótu adultorum :’ut ex illo locopatet. Adducit enim exemplum Abrahxjamadulti; amp;ait, eumac-cepifl'efign'umcircumcilionisjfigillum juftitias fidei: ideft, accepiflea Deo circumcifionem, tanquam fignum fœdcris,amp; ut per eamobfi-gnaretur ipfi j uftitia fidei,qua jam antea in prç-

putio præditus nierat. Quarc hoc perperart abHofinaniio ad infantes transfcrcur: quiiU auditus, itaamp;fidei, cjuæex audituc!!’, nondaw hint capaces. Nee'ramen proptevea r'emiflio peccatorum in (œdtre promilla, eleélis in-fantibussdenegatur, ac proinde nee fœdîris Sacramcntuni circumciIiv,itenK|; h.aptitaus, ineisevacuaturvanumve redditur: Etheisjii-hitia non cadcm ratione, qua adulcis, ä Deû imputetur.

Sed videamiis, qnâm pulchrc Hpfnaanniii hune locum eonchidat ; n/cv, inquiti ^uibusfe C.ilviii’Afii tuipite)' iavaivan/, (ocitm iitih eSl, quoties dociiitiit SacrMnntoïum exfitieß^ndnii fa:derK^^fii;gt;:,:itir. Qriid ergo ? tïihe igitur tH exillisrricistepoffisextiicarc atqu.e expedite, nonæhimahis Sacramentaéfuofine,inqiieö âDcoliint inftituta,ut expreifum f)ci verbum teftatur î Quanquam fané iftud in uni-vcrfum hic n o n a n Jesn eque cn un æHiin atiü-nein illam prorfus rcjicis , duin continentct addis; u: iri/iiffiiientia/ubindc doccntcm impcllcrih inftopulostcll.it,^c. S'tatuisigitut/illain doHd' næSacramentorum xHimationem ck fine.h-delicctübfignationc fcedelis, efle inHifficieii-tem. Concédas ergo ncccHeeft, illam adreni facere, fairem ex parte, ^itcnim de quo reâé dicitur, quód non fufiiciar; id necefle eft ut Hatuatur ad rem facerc , fairem ex parte. At quomodo tn hic tibi confias : dum nunc eï parte concedis,quodpau!o-ante in rotumne-gafli. Ncgafli enim ccrcéfupcriorepaginafîm-plicitef

plicitcr dcabCque villa exceptione.fignaiioncra feederis'ad in:egt it;\tem Sacramentorum face-re. Sednuncadfequentiapergamus.

C A p. V111. H.'J doStrina deobfignationefeeder^ per Sacrdfnentii, fufficier.s /it ad dectaran- '' ■ dumSacramentoruinnatitram', (/rquomodo appbceiurfœdin.

'ïNsvfficientiam quam modó doétri-næmc'æatttibuic Hofmannus, dcinceps co- /

natur oilendcre his verbis .• Deni'qne ó'bociho- pag.^.}, nfazz;(«,inquit, ^raviores cati/at quare circumcifi9 'po/bt dicifodtts, oiiiitti a Pifiatore, in ßnnandjtan. tûinratione difirtopbilofiph/). Primiim frigide ad-modum ïoquitur Hofmannus, quum ait, Poßie dici:ß\:o eoquodelt, Dstcat amp;i. Deinde calu-mniavidetut latéreiu verbo fi^nandi:'(\uoA il-Icfubftituitpvoverbop^yï^wanrfi; quo égofum uius.’ Etiitmm ßgnandi quoque verbum apud yeteres reporitur pró co quodeft Græcis

tiuscft-, amp;nbsp;vcr\y\imfignandi accipiiur etiam ge-nevalius amp;nbsp;minus eraphaticé pro eo quodeft funpliciter notare feu Ggnùm imprimcre: li-

I eer id non fiat x-usaiiatvhko., ideft,- caufà fir-*’’,1 mandi pafta conycntaj uc quum fignati vel obiignaridicunturtabellæ. Videtur ergo obliqué jnnuere Hofmannus, Sacrameniaa mc ftai;ui tantum notas profeifionis unde veri eul-

lores Dei agnofcantur ab hominib. quam feia-tentiam fi mihi iribuic, injuriam mibi faciï»

nam ego exprefsc icripfi, Sacramentoriimfi-Pig.libclU jiera elfe, obfignare fidclibus promißionem gratii Dei. Tertioanimadve,rtendinneft,docliinain hanc de obfignati'one fœderis peiSdcramenta. ' ab Hofmanno hîcnôabfque blaipheraia exte-nnariatq; iriidcti. Excenuacenini certéqiuini I dicic.graviores caufas ä me omicn,amp; in iigiian-, dl tantum ratione me diierrnm elfe, rum irti-det quoque, quum ait, me difertum elfe philo-iophum,dumhancdoótrinamtrado. qualifci-licet doófrina hæc ad philofophos profanos, . nonaiitemadtlïeologosamp;facrarumiiteraniio doólorespertineat. Sçd interim non attendir» ipfum Spiritum fandumin hac dodrina difertum éde : dum diferté amp;exprelsc enûtiacurail-lud, Clt;rc«?»f/7'0ff//ffd/«,declaratamp;exporiitpef : }\oc,Circumcißo eiißgnugt;nfoden5. quam expolî-, tionem Paulus Rom. 4. retinuitacquelecutus eft,amp;ampliusdeclaravit, quumfcripfit, Abra-hamumaccepiirefignum circumcifionis.figil-Ium jiillitiændei. Atqueutinam Dominus mihi banc grariam det, ut in laluberrima hacamp;' folidxconfolationispleniflimadodrinaquaiii difertiffimus fim ! quid enim ’ annon pio pe-dori maximam conlolationem jureaffertdo-drinahæc,quætradit.-tantam elTe DeicrgaiioS boniratem,ut non contentusnudis verbispro-mittere nobisgratiam fuapiquanoscohiple-diin arternum velitin Chriftojdigneturhucfe ' demittere æterna ilia majcftas amp;nbsp;ipliffima veritas, ut verbis fuis apudnos homuncionesaC raiferospeccatoresfidem facial additis ad pro-

I ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;miflionew

AD niCTATA HOFMANNI. 87 miflioncm figJIis : quæ in oculos'noftros in-cunentia, magis nosaffiqiant, niyfteiiiim (alii. risnoftræper Chriftum panæ velut piilchervi-mæ imagines repvæfenrent,amp; promiffionis ve-ritaccm cordibus noftris firmifïimé perfuade-ant atquc obiignent : atqneitaefficiant ( non quideinfuavijl’ed opérante pereaSpiritufltn-ttojutinplacato Beipeótove fnaviter acquie-feences filiali fiducia.fruamnr ineffabili Letitia in Beo Î Quidquæfo majns autaniplinsinbac vitaapiopeólore poffit defiderari? Bicetfor-tafleHofmannus, me hicnimisdifettum effe.* . Éeqneiftaomniaobfignandi verbo contineri. Atjinquanncontinentur ô amice, fianimnra modo velis attendere. Qiium enim Beusin-ftituerit. S^cramenta ad oblignandum cordibus noftris fiiam gratie erga nos fiiæ promiffio-uem: quis piiis negare auiit, quin hoc ipfum in , , nobis per Sacramentaefficiat î Obfignatioan-tem hæc quid aliud eft.quam confirmatio fidei l acfiduciæfilialis, qua lætisanimis recumben-I tes inpeûus Bei, morte Chrifti nobis placa-I tumatqucreconcilptum ,incipimusviverein 1 Beoexilloipiopaternie^ganos favoris guftu, 1 atque ita, pcrfentilcimus in cordibus noftris I initiavitææternæ’Unde Petrus Ioan, d.audita ’ I ex Chrifto amp;: intcliecfa falutari hac doókrina I nbsp;f quæ per facram ceenam nobis obfignaturjdc

'ft vita æterna nobis acquirenda per nxortem ipG-‘ 1 us.exclamat: QuoabiremusBomine tVetba 'ft vitæ æternæhabes. Sed ne hoc loco nimis prou ' 1 lixusvidear: Cquanquamhæchujufmodifunc,

ut nemini pio nimisprolixavideri, aiuafltiO' qnamfatis pro dignitate edillcri pofïinc)aiiclie' unis nunc, quid in hac doóliina Hofmaiinus deiidcrer. Expltcandum

quod in ctrcunicißone Deus pact urn fuum fnlgUlissf^ plicaverit, Q^in fœdïts circunicifostllo ailurecepertti per cireumci/ioneni ettam operas tufit regenerationem-qtafutt liri'.aiicifio abfique niantbus ,quali5hodieeS‘ jansperbaptifinuiv prlt;tftatur: ttaque eircsinteifiofiiC' ■ . nt oit^ayïsç-jigtllainfideiacluprtt/'epîis. At.in'j

quani, Jiæc omnia falfa func : partirn'apcrtó j partim teóié. itemaliain cotum, quædam yi' J r Ó ex p a rt e. q u o m o d o i g ! t u r*p r o ca u lie aft'e run-turpfopter, quas circuniciiio pofiic vel ctisni i debeat dici fadus ? Primo fimpliciterfalluin ' eft, quod ait, Deum in circtimcifioncpadum ‘ fuum applicafle fimgsilK. nam quibus Ei'eus pa-ctumftium Cnempefœdusilludgratiæ^appli- . cat: illisremictitpeccata, urinpaiftoillopro-inifit; atpeccatanullisreprobie remittit. qiu-renec padhum luum iilis ajip'icat: ac proinds nonapplicatfingulis; ni/i dicamus, nullos te-probos fuifle circumcifos,: contra dodltiaatn Apoftoliinepiftola ad R.om.cap. lo. amp;nbsp;iilt; ubi de.rejedtione maximajJ^artis circumcifo-rumdilputat, illamque rejedtionem vaticiniis prophetarum confirmât. Deinde ne de eledhis quidem fipamp;cxteptione verum eft, quod Deus illis padiUflR 'num applicaycrit in ipfa cir-cumciiiouc. Etenim ex circumcifis cledhis uonnulli circumcifi lunt adulti, alii infantes.

Sum fnum applicavit ante circiiracifionem» De adultis id planum cftexcxemplo Abrahæ: cui cette Deus paftum luum. applicaverat Sc peCcacaremiferar.ancequamcircumcifioncni inftituevet. Ilnde Apoftolus de illoait, cum accepifle fignum circumcifionis, figillum ju-ftitiæ fidei quæ erat in præputioi Si Abrahamus jam ante circuracifionem præditus fuit jufti-tiafideixerté habuit remiffionem peccatorum , in fœdere graticc credentibus promiffam, De , infantibus veto idem liquc.t, primum exfor- . mulafcederis J ErqDcus tibiamp;feminituo; ex quo (emine no ponuntulio jure excludi eleóli infantes, etiam ante civcumcifionc : deinde id-ipfum teftimonio fuo confirmât Paulus qui i.Cor.7.infantesçxfidelibus parentibus, imó vel ex akero tantum patente fidcli natos, ex-prefsc pronunciat elle fandlos ;utique non na-i tuta-.uaturaenim futidem Apoftolusdocetgt; I omnes fuut filiiiræ; fed quiacoraprehenfifunt I in fœdere gratiæ, idque vi illius ptomifïionis, I EroDeustibiamp;feminituo.

I Eâdem falfitate laborat enuntiatum hujus 1 loei (ecundum,ubidicit, De«»: cirr«mci/flr («ƒ(«.•* ' I dasrecepiJfeïlloaSu, nempeaótucircuracifionisj 5 I At, utmodóoftenfumck, Abraham in fœdus Ç 1 eratrcceptusantecircumcifionisaaum;quip-

I pejam ante fide juftificatus: ut liquet exGen, I 15. amp;nbsp;Rom. 4. Similiter eleóti infantes pofte-j I rorum Abrahæ, jam ante quàmcircumcideré-

I tur,etantinfœdere,juxtapromiffionem, Ero I DeustibiSiferainituo. Ei hodie cönfimiUtei

in fœdereillo gratiæ funt infantes eledi fids' lium, ut patet ex teftimonio Apoftoli i. Cor. 7-ubiillos (anótospronunciat.'quodmodóauo-biseftdcclaratum.

Sequitur enuntiatum tertiumjubiait, Deiini per ctrcumctftonem opérât uni (jje regenerationenv.qiii hodie etiam per baptifinum prdfietur. Hoc poUet ' adverfario concedi, fi rede intellieetet. Sic , autemdemum verum merit quodhic dicitur, । fi intelligatuisDeum percircurneifionemtan- ■ quam perdivinum teftimonium, operatum ef- gt;nbsp;fe in adultis fidelibus, confirmationem fidei» amp;f exconfequenti_) augmentum fiudii pieta-tis. Cujus operationis exemplum nobis pro-ponitur in Davide i. Sam.17. ^T'.ji^.quicuiugi' j gantciJloGoliathocongreirurusfinguIaricet- ' tamine, confirmât f faltem ex parte jfidemfii- , amà circumeifione;'dura régi Sauli quiillum ’ ' ab ifto congrefiù tanquam imparem dehorta- i batur, inter alia fie refpondet; Tumleonemttittt urfum percußit fervus tutu : amp;nbsp;Philtfiaus, praputintx iße, ut UHUS ex eu futurus eü: quumprobro affecerït actes Deiviventis. Simile exemplum proponitut in lonathane régis Saulis filio, ejufdem libri cap. 14.)?'. lt;7. qui fiationem Philiftæorum euw folo armigeroaggreflurus, fic ilium bortatur: Agedum tranfeamiu adfîationem praputiatorum ißo-rum-, fortefactetjehova pro nobis : non entra eSiJelii' f y.c inipedtmentum, quinferbet multisautpaucis. At fl enuntiatum iftud Hofmanni intelligatur (ut ab ipfo intelligi eit collatione præcedentiuni patet} de ipfo circurncifionis adu amp;nbsp;vi infirm

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A-fuc

AD DICTATA HOFMANNI. lt;)I êefutvulgo Jicimusopereoperato: tnmfal-fuin eft. Répugnât enini ifta,opinio ,.circura- ' cilionis naturæ feu rationiac formæ.-quæeft, ut fit medium divinitus ordinatum ad fidei per gratiæpromiffionem cffeôlçconfirmationem. Atquc eadem eft ratio baptifmi ; quippe qui circumcifionifucceffit.

Quarto pronuntiat Hofmannus, Circamci-fioncmfurjp; o-iffctyTj'* amp;ftgilliimfideia^uprlt;tfentif. Hïcrurlus à verbis Apoftoli (quxtamencita-rcviderivult) recedit. Erenim Paulus Rom. 4.5J'.u.circumcifionem non fideifcijuflitu fidei ffifS’AyïJ'a.amp; figillum appellat. Nee videtur hoe poffe excufari, quód fit utfidhp-a. TUTra^nipinoi/, quumfupra quoqi pag. 4i.itidem fignaculum fidei, non autemj«/«jlt;e^j«,circumciûoappel-

[ latafit. Sedvidetur potiusefle aipiA/act/arufzoK-I »Of. Quanquam ad propofitum paruminrerelt.

' I namfive dicaSjcircumciHonemfuiiTefigillum '1 ' fideijfivejuftitiæ fidei aôlupræfentis: neutrum ( I KeiTi TocTOf verum eft. nam nee de infantibus I eledis, eertóaftirmaripoteftjinilliscum eir-I cumcidcrentur, fidem adtu fuifte prælentem: .1 licet præfentemhaberentremiffionempecca-

1 torum in fœdete promilfam ;amp; contra de re-'' j probis turn infantibus turn adultis.cettó illafi-' I dei amp;juftitiæ fidei feu remiffionis peccatorum

I præfentia negatur. Quæ quum ita fint, in fu-j I mosabit gloriofum iftud Epiphoncma adver-j farii, quodiUifuse gravioru fcilicetcaufaïûex-1 pofitioni adjicit, dicens; Hæc

'' I lufiis Sae ramentaiios fortiterelidunt. Scilicet, c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G iij

C A p. IX. Anprafentiacorporis Chrißicuinpa- , ne/robabctitercocltsdatitrcxCollarionephrit-' fiufcripturædoC'trcticifioiseet AgitoPajchaîi; .

Ç E D vidcaraus tainen, quonjodo illi videaO' r«g43. turelidere. P ofit oentmi\nc]iw, quad partis eracxtiicfit corpus chrijîi iquemadmodum circitnid' fiofisitfœdsu : nequaquaminde'fequitur^cumpatieno’ii pr^tberi applicari corpiss Clsrifii prdifins : fid ex cob iatione ißaruni phrafiism ut nulht neeeßttate toiletin') ita potius probabtliter aßirtnabitar praßntia corpora Chrifli cum pane;ßcuti cum circumcifione externst) y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prafens fuit inittim tjr upplicatumfœdus. Hicpri'

raóoblèrvandnm, adverfariiini tnihi falfó at-tiibiiere iftam quam ipfe negat confequen-tiam. ncqneeniinilJam inmeo libelloufpian* ' poterie eltendeve. Etfienim fententianiillai» iquaipfe conrendit, corpus Chrilli cum pane ccena.’ efl'e præfens, rcjicio : ramen contraejus faifitatem in libello meo non difputo, fed tantum contra argumenta Hofmanni quibusille cam pro vera defcndittquorum unum furatutn ab exempio columbæ quam Johannes baptiftä vidit defeendere fuperjefum, refuto pagina li-beliimei Z4. Alteriim veto quod diicit ab ipfisillis Domini verbis, Hoc cilcorpus meuiih refello pag.zj.amp;z^. Deinde veto negryjprs-fentiam corporis Chrifticum pane, exiftariin' phrafium collatione probabiliter aflirmari: quæro cnim,quæ fit ratio hujus probabilitatis? Adverfariusrationemäpari affert hanciquóJ iîcut cum circumcifione externa præfens fuk fœdus; ita cum pane Cœnæ præfens fit corpus ' • Chrifti.

Chrifti. Atjinqua, iflacollatiö iiititnr falfàliy- -- potliefi iquafinimiïûquematlmodû fe habuic ' ciccumciliôaclfœdus .nmilicerfe habeat panis cœnçad corpus ClirilU. at hec collaciocft falfa: quatenusduob.illisSacranrentis tribuit divev-fam rem iignata. Etenim tesfignaia omniu Sa-cramentord,tam veteris quam novi teftamenti unaeft, videlicet fœdusgratiæ propter Chriftu, crucifixû, licet diver fis nominib. in diverfis Sa-crametisappelletur. Etcertequodadpfopofi-taduo vocabula actinct:fa;dus tâ pertinet ad rc fignatâfiicrçCœnie.quam circucifionismtcla-répercipitur exdifertis Chriftiverbis, Hocpo-culue^noviiitludfœdiis. Etviciffimcorpusacfan-, gflisChtifti tâpertinétadrem fignatacircum-cifionis,quäm facræcœnæ. Quum enim veebo J. • Dei exprefféteftatü fit jcircumcificuie Ruffe fignum fœderis:quæro nüc,cujus fœderisî non-ne fœderis illius grariæ quo Deus promifitlc fore credentib. JudæisinDeü: quæ promiffio apudjeremiâcap.ji.iuduas patres difiribuitur,

I quarumunaell: de remiffiouepeccatorû,altéra de regencratione per Spiritû lanctû. At(quæto nûcamplius)quouâfundamétoutraq;ill:apro-miÛio nitebatur ; Jd docet copiülé Apoftolus in epiftolaad Hebrços tu alibi paffim.tû cap. 9. îZ'.q.ubide Cbrifto loques ait:Ef ob idnovifœdeïit mediator efl ; ut morte itit er cedent e, ad redemptioneta earumpravaricationum quafuerant fubpriore teßa-mento,vocatipromißtoncm accipiant aternahaf édita“ tù. Undeintelligimusjfœdusilludgratiçfanci-; tum acqi confitmatum effe facrificio corpotis ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G iiij

Chrifti in cruce oblato : ficut ibidem verft præcedente cxprefsédocetjinquicns: Quantt tnagufMguit Chrtfli f qempequac.enuscurafen-fuire Dei cfFufusftiic'cum in horto.tum in cruce ) quipcrjpititum £ternunifeipfumobtulit f inft-crificium 7 inctilpattim Deo, purgabit confcientiMt veflraîiiamortuisoperibus fideft.â peccaris ) feri'iendunt Deo vivo: nempepergratiam Spiritus faniti rcgpnerantis, quem Chriftus nobis fui morte non minus quâm ipßm peccatoriim le-millionem apatre promerituseft arque impc-travit. Quarequumifta parium collatio nita-turfalfahypothefîtnullam confequentiæpro-babilirarem ex ie parit. Quin potius quematl-modum corpus Chrifti pertinebat ad rcrafi-gnaram circumcifionis, amp;nbsp;ramen cum circura-cifionefeuin circumcifione præfensnonerat: quippequod tempore circumcifionis fiàlteiu quoad maximam temporisilliuspartém) non-jdum eratnatum: ira idem corpus Chrifti perti-net ad rem fignatam fie ræ cœnæ,amp; ramen ciiw pane feu in pane præfens non eft, fed extra pa-nenijpro veri corporis rationè.

IAm de altera phrafi, Agntispafihalii eH tranft-ttii , coiicedit adverfarius veram elfe quani paginalibelli mei 7. amp;nbsp;,8-nttuli expofitionem: led nesiatelfe fufficientemad totam facrameii-ri illius naturam declarandam. Quàfi veto propofitum mihi fuerit in libeilô mco tAam illius

illins Sacramenci n'aturam declaravc ; amp;nbsp;quall adpropofiruni meum non fueritfatisdeclara-re metonymicum illorum verboriim fenfnm, quo fcilicet agnns illedicitureiretranfitusje-liovæ , qunm non fiierit ille ipfetranfitns.Icd tranficus illins fignum memoriale fen moni-mencum î. Sed videamusquam præclaré Hof-mannus natnram agnipalchalis declarer. Pro-fecla,'in(\mt,nonpr£terittfoltim,fedinpriniis,lt;igt;'qui-dem cum hocßgno faderùprafintis boni mcîiioria Óquot; fides commendatafuit, beneficii nimirum mifi:ricordilt;e amp;^rat!£, in fitnguine Chrifii per ap^ni fitnpuinemfign-' rato promißi ; tum etiam obbati, èr veßentibus in ti-more Domini veréexhibiti ,jfimbolum fuit conditum a Deo:ficutinPfiilmo iii.quem]tid£icomedtntes agnum pafihalem decant aßi dicuntur,pr£clarefcribitur: Me-moriamfecit 'mirabiltum fuorum mifericors amp;nbsp;mife-rator Dominus : pfia7n dedit timentibus fe, memor erit in fecultim teßamenti fui. Primum miror quód dicit Hofmanqus, agno paichali commenda-tam fuifi'e memoriam boni præientis ; qunm ramen omnibus notum fit, memoriam non et-Ie retumpræfentium, fed præteritarnm. Similiter miror,•quód dicit,agno paichali commen-datam fniffe memoriam beneficii promilïl at beneficium qnatenus confideratnrut promif-

fum,adhuc expeótaturut futurum. Fnturoruni autem non elt memoria, fed fpes ; ficut præfen-tium non eft memoria,fed fenfus: fenfus in-quam five exterior, five interior : pront res ipfa quxfenfn percipitur,præfens efl'e dicitur.T er-tio ait, beneficium illud cnjns fymboluna fuit

agnns pafchalis, videJicçt niifcricordiam amp;nbsp;gratiani in ftnauiinc Chtifti | verc exhibitum füilï'eveicentibnsin timorcDomini Hicîî (x-h’.bitumGo fenfu dicic,lt;|uaß dicerecnon reólc reftringit ad velcentesin timorc Donii-Jii, qnod illis commune erat cum hypocritis timoré Domini vacuis: etcnim his non minus quam illisgratiaDei peragnum pafchalem fuit oblata : fed iHi gratiam oblatam per incrcduli-tatem repudiarunt. Si veró fx/?/Z’zr«;«dicitlioc fe n fu, qna(Î d ic ere t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ZOT amp;nbsp;ab exhiben te ac-

cepcum:tum reólé exhibicioncm gratiç reftiiu-gicaJvefccntcsintimoreDomini ,ac proinde cum fide : fed rum oro ut hujus finvfententi« üt memor,illamq; conftanter rueatur,quum difiaucandum ei eric de manducatione quani vocantindignorum. Qunmenim exhibitiöné hanc ex rei exhibiræ præfentia deducatfuteï contextu verborum peripiciturJ amp;nbsp;veró nega-re non,poffit, quin cadeingratia præfens fiti» facraCœna.quæpræfensfuit in agnopafebali: negate non poterit,quin folis vefcentibiis in timoré Dominiqeproinde cum fidejgratiailla y ere exhibeatur. Excipier Hofmannus.fehoc conftanter fentire : nec ftatuere, quod gratia Dei exhibeatur féuconferatùr infideiibus ve-ieentibus incœnaDomini:at hocinterim non obftare, quo minus taminfidelibus (quosvul-go indignos appellitantj quam fidelibusexhi-bcatut feu conferatur , si ab illis accipiatut ipfum corpus Chrifti.Quafi veró corpus Chti-fti a quoquam poilic accipi amp;nbsp;edi,quinfiinul

Àn DICTATA HOIMANHI. lt;?7 accipiatiir gratia Dei nobis oblatione illins corporis parta : Stat enim verbuna Cbrifti Joh. 6.Vij4. Qüi carnera mcana, amp;nbsp;bibit meuni fanguinena, habet vitani æternam. Si habet vita æternam ; Ergo habet cjuoq; gratiana Dei ; fine qua vita ætcrna nemini cótingit.Sed ad propo-fitumtevc-tanauj, amp;côfidereniusetianiquàm appofité Hofnaannus citaverit diftum pfalnii. Citât autem hæc verba iMewoiMw/ccir»»n/Zii-l'tum fuorum inifericors iniferatdr Dowznttó.Si hi ne colligit Hofnaannus, metporiana eiîe (ut dixit) boni ptæfentis.beneficii nimirum naifericor-diæ;næhæc mirabilis logica eftrquuiaaprophe-I tadicatjDeum meinoriam fecille mirabiliuiaa fuorum, intelligens memorabilia amp;nbsp;mirabilia ilia opera amp;nbsp;judicia quæDeus exercuit,quuna liberaret populum exÆgypto : quæ operacer-té quumifte pfalmus cantaretur, fuetunt præ-, terita,amp; illorum tanquam præteritoru.m me-,, moriatum fuit culta.Deinde citât amp;nbsp;ilia, F((dm dcdittimetftibiufe. Si p,er hoc probate vult illud quoddixit, Vefientibusin'tiniore Domintyeréexhibitum fiitffe beneficium mifericordin Dri.rurhim Logica claudicat: quum prophetaperefeam non intelligat agnum pafchalenï de quo loquitut iftudenunciatum Hofmanni;fed efeam illam quæ cælitus pluebatin deferto, videlicet manna; ut confideraiati patet.

Ca. y. xï.Calumniit quxditm Uofmanni com-memorantur, de Sacramentorumfubßan-tiaacfiublunonntbildifieritttr.

QUæhadtcnuscontradoélrinæ mcæinfufiî' cientiam dilputavip adverûrfus j ea dein-ceps per immorationcm verbose acquetædio-(é repetic.adliibirafuo more criminatione md falfaamp;reprehcnfioncvirulenta,amp;gloriatione Pag 4- Thrafonica,uc quum ait: Jslullo modoprobMtn effe (fcilicec â mc)autprobaripoßeyquodpMifamp;vi-num facra Dominica Cana fimiliterfint corpus guis chrißi-ncmpCtCicaz cîrcnmcifio fuit fœdus: Sc ficut agnusi pafchdlis fuit tranfitus Jehov» item, quum ait, Hü fquæ ipfe contra infuiSci-'ƒ ' entiam doctrinæ raeædifputavit) otyêrpaf«,/’W-beri argumentum non leveadconfundendumdißati-rag.4y. torem,ided, me. item.quum dicit.-/^«r4W (i^l ell,tropum)ffl?w/’fl«z(nempe â mç} ad nudaiitfi-gnandinaturam.\ziim,peri!lam flguratn potiora nS' gligi. izan, figuramiflamutfuffictentemdmeobtrtt-r/i.'denique, me defiaudare auditores pretioßoribus bonisdoilrina. Qux crimina omnia anverédo-drinæ meæ tribuantur, candidura leôloreni ôrout turn ex ipfomeolibello.tumexiisqua! de his rebus paulô antediflerui,judicium fä-ciat. Videtur tarnen adverlarius hîc infèrere, quafi ^a/iócTiu, novum argumentum contrail-lam qUam ego inlibellomeoaiTeruijphraûuni ' Sacramentaliumfimilitudinem : amp;exquame-tonymiam conclufi, Sed verba illiusarguineii-tiadmodum obfcuraEint,ütfenfum eorumvix mihi videar po'lfe afTequi. Negar, phrafibusil-]is(circumcifio eslfœdus, Agnus p^chalis esl trafittu] limiles elfe bas, Panis ficracana eücorpus chrißigt; rmum facra cœna esi fànguis cbrißi. Rationem ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illius

An DICTATA H of MANN I. 99 iftius negationis exponit continenterhis ver- rag.44. bis; Cum fabfitintii Sacranienti ejus uj'usamp;fiuäus difirimen illdfire prabeat inßitutio. Ego fateor me lyntaxin horum vcrborumnonafTcqui: ac puto fic/ortall'e legendum; CÙmfubfluntiiamp;Sar ■ cramenti amp;nbsp;ufii-s acfruSus difirimen tlluflrepr^beat infliiutio. Si hoe dicere voluit ; tum videtur hæc eile vis argumenti. Pbrafesillædecivcumcilio-iieamp;agno loquuntur deillorurn ßcramento-rumufuacfcuftu : At phrafes alterædecœna Domini,non loquuntur de uluac friiduillius facramenti, fed defubftantia ; de fruûu autem loqimntür alia inftitutionis verba, ut patet. In-telligit aütemfortafl'eilla verba, recordationem. Ergophrafes bædeCœna,non funt illis alteris fimiles; nec proinde fimiletn fenlum habent. At, inquam , omnibus illis । phrafibus amp;nbsp;fubllantia amp;c fruôlus illorum Sa-cramentorum indicatur : quum fruôlus eoruin fit ipfe finis ad quemilla â Deo funt deftinata, in qua ipfa deftinatione amp;nbsp;ad finem relatione fubllantia illorum facramentorum ( fient amp;nbsp;cæterorum) confillit. Subllantia enim rei, principaliter ell forma rei: at formam facramentorum in ilia relatione ad fuum finem elfe pofituiTijluprâdeclaravimus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ‘

CA.p.-x.ïi} InpradicatisemintiatoruniEucha-rifiicolum metonjnùam fubjeéii effe eßtn-. I dzfar.

T T Aôlenus deSyllogifmimei majoredilpu-I tatum eft. Ad minorera ait ante refpon-

Ium efte, ejnod metonytntMt fingat qtttt eriiditerdin definitionetnnonreciptnt. Sed ego refponfioneni iftäluolocorefutavi quam refutationeftudio- . fus ledior, liveiitjinpræcedentib’usinquirat. |

Qüæ deinceps pag. 4p 46. 47.amp; 48. cçnr-trametonymiæietirenriam di/putat, de iis jam fuprâaliquidfcrpondi: «Scquidein refpondifa-tis,quantLÎad principalisi’ratentiçmeæ defèn-lîonein attinçc: videlicet qiiuni lubjedum de adjunétü('uclii7natu!ndengn()Jdicitiir,ii)ejui-modi otatiöne live enuntiatione nietonymU elfe. Interim concedo,ineronymiain labjedti red;édefiniriquû fiibjcóLnm pro,adjiinólopo-' nitur.Nunc'aurem alfumo,inilns enuntiatis» Paniicosnec^lcorpus Clmßi, Viuunf lœtu esi fan^ü^ chrifnSci'D\cC\.wm pro adjunólo.nempe lignatu pro figno poni, in ipfis videlicetiftorum entni' riarornm prçdicatis.Etenim paniscœnænóeft propriéloquendoipliim Chrilli‘corpus,fedil-îiiis eft lignnm:nec vind cœnç proprié loqueii-do eft ipfe fanguis Ghrifti, fed eft illius figniwi« Nec ramen hoc obftat,quó minus vox ilia in qua eft metonymia, de aha voce (pura vox cop poris Chrifti depanecœnæfacræ,item.quevoX fanguinis Chrifti vel novi Teftametiin fangui-neChriftide vinoflcræcœnç)dicaturamp;enull-cietur. Hæc can dido leéboriad dcfenljoné metonymia: quam in verbis Domini ftatuo, pdte-rant fiiflicere: ut adoppugnarionéilliùsquaffl hoc loco inftituitadverlàrius.figillariinrefpon-dere non videatur elle opus. Quare opero-hm jUam rclpoulioüé hjc omictere conftitui:

AD DICIATA HOFMANN I. I 01 præfertim quumpteraq; quæadverfanus contra dilpiicat jadniodum fpinofà fint ; ut^laboti fcriptionis auc lectionis non videaturipfefru-ôlusrelpônfnrus.

Sunt tarnen quædam in iftis paginisnotatu digna : ut quod-dicit pag. 47. E.v h.tc orations figurât a. f i. c- tropicajifoga e^tpax, cnajcitur re^ularia T^ogafignificatpacem Jeue^tfignumpacis. BenCjin-quamjlt;ecipiohæc:ac petoâtcHofmannejUC liæcquæ jllis fimilia difturus fuinj, iimiliter tu lecipias. Dico igitur : Ex hac oratione tropica» Ciî'CttRjn^oesf/tt’ûasjenafciturregularis, C/rfznzJ-cifio fignificatfœdiis fiudifignÜfœderis. item,ex hac oratione tropica, Agnfu e^tranfittu jehova: ena-feitur hæc regularis, Agnils figiiificat tratifitu] ehe-vafieu e^fi^num tranfitiisjel!OV£.h(dm;ex hisorati-onibustropicis,PdK«fß;«iefy? corpzisC/jr^z.FiKar« 1 ccettacli/angiiù enalcuntur hæ reguläres, I Faniscana/ignificatcorpusChrtfii/éueStfignutneor-I Joris ebrijit: Vinum cœna fignificat/anguinem Chr.ifii 1 feucBfigtiumfianguinisChrifli.EstcipiesJrstc me a l tuis illis effe duTimilia. At ego oftendam efle fi-l milia. Etenimncgàrenôpotes,quinapudRo-' 1 manos iefe habuerit toga ad pacem.tanquam ’ figuum ad rem fignatam ; quod ipfum Cicero ' l expreffé déclarât,quum ait togamefiTc pacis in-' I figue. Atcircumcifioquoq-,adfcedusfehabuic ' 1 utfignumad rem fignatam ttefteMofeGcnef. ' j 17. amp;Paulo Roman. 4. Item Agnus pafchalis

1 ad tranfitum'jehovæ fe habuit ut fignum ad quot;nbsp;1 remfignatam,tefteMofeExod.i5.v.j).Adhxc ' j panemcœnæadcorpusChriltijitemqivùiüici

ßnguinem Chrifti fe habere in figtium ad retO 'fignatam : tu ipfe concedis, diim/ymbolicaP’ lationem in exponendis ilHs Domini verbis t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non fuÆccrc contendis, item dnm ab cxeni-

K? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plocolumbæ qiïam Johannes vidit fuperJciU,

præfentiam corporis Chrifticuip pane, itemqi ianguinis cum vino ailruere conaris. Sicnin’ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non iufiich tibi iymbolica ilia expofitio :ergo

[C ' tnojudicio locumluumhabet. Etcolumbaii’ J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illam fuiiTc fymbolum Spiritus ßnäigt; extra

; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deinde valdeineptisHofmanne,quump‘\?'

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 8. dicis •• ^otetur amp;nbsp;boc, guod in inßitntiontf[mH

'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ctxnt formuU non poßit ( PficatorJ monflrare mctH'

■' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ny}niam,ctiiiisexpl!catio fit in hlslocntionibus:?^»»'^

e^i corpus Chrifit, vtnum fanguis Chrifli. I«' epte, inquam. Ad quid enim Jedtori condiicir-aut ad quid tibi condncit,hoc notare? verb metonymiam tali modo, qualem tulbc proponis,monftrare meoportearQiiafino« poffim earn monftrare,atq; adeó laris monfttâ-rim,modoalio. Quafideniqueexplicationen' metonymiæ oporteat elle in ifiis locutionibus' Fanis elf corpus Chrifii ; amp;nbsp;vinum eSl fanguis cbriß' ' Imo, inquam,in his ipfis locutionibus ipfaW metonymiam elTe demonftravi ; amp;nbsp;hujus roe^ cxplicationis bafin in affedione terminoruW conftitui, quorum fcilicet,prior ad pofterio-remle habet ut lignum ad rem lîgnatam. Qua* r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;refallum concludis,quum dicis.wcdrj?«-

, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;re tn engine amp;nbsp;baji cxplicationis mea ■ '

ADhæc cavillaris, quód ad illuftranduiti propofitum adduxi ufum loquendi vetc— rum Ecclefiæ doftorum quos patres ufitaté nominamus. Sicautemais: g»od rero4(*/)uïHi-Pis ’i numf/hrafis delabitur, ifitid ßneverbo Dei parum nio~ , mentiadfeït. Atjnquam,ego ufumiilura vete- i rum non tam ad probandnm adduxi, quart) ad illuftrandum. nam pofteaquam oftendiftcm exverboDei,nomen pafebapermetonymiam ‘ poniproagnotadjunxi, Sieveteresnomencorporif rag iibelli Qhrifliponebant pro nominefacrametalupanic: quuin dicerent, corpus Chrißi in /acra coena manibus tangi,

facræccEnæfignumeftcorporisChrifti,revo- ' ja cans nobis in memcriam crucifixionemillius jÿl ac totum rederationis fpiritualis opus *, quem-

admodum agnus ille Judæis in memoriam re-a vocabat tranfitum iliumJebovæ in Ægypto ac 0,1 omnino-totum opus rederationis illius cor-j,l potalis.

1 delicet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;parari, -woieîôttt fteri feu con«

Pl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H

gt; , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n?aótari:itaapud patres eâ'dempror-

fus latione córpori Chrifti attribuimt quoi , proprié fiebat in facto illo pane , corpóiis Chrifti figno : videlicet tangi, in terram !abi, dentibus teri amp;c. /If (excipit Hofniannusiyi I, tafdeai locutiones (ntmYe. locntiones.ilIasvetC' runijiid äoärtnaw ex Inßttutione certam ^vetu-flati conflantem retiegerù : apparcbit, corptu Chrifli neu tantum pro pane ponijfecut resflgnataproß^nii appellatur :fid quia corptu chrifli Lunipaneâchtißn promijfum e^, nee non prabetur fumenti ,perc!p!tiir et tam ab eo,ut vel Calvinus amp;nbsp;Bez.afatentuT,tdtil corpus Chrtflt tangi cy labi efixerunt, ciimpanùtan-gitur àf labitur. Hiç primurn confiderct cot-datusleólor, qualem Hofmanniis præfenti' am five exifténtiam corporis Chrifti cum pa-ne ftatnat: videlicet realem amp;nbsp;fubftantialctn; id quod ipfe difertis verbis profitetur Dilpu-tationefccundadecœnaDomini,theft

I. Quodquum itafit;negoprimumdodtri-nam hanc ex inftitutione elfe certam :amp; dice Hofmannum dum hoc affirmât, principium petere. Deinde nego.iftamopinlodem vetii-ftati ci^nftare aur probari. nam coutrariuin oftendipoteft, atque ctiaminoftrisoftenfuiu eftexmultis eorumdidtis. Tertio nego, do-■ gmà iftud concedi â Calvino au t Beza : ut quos ^conftat contra illud multis fcriptis in lucent, editis difputalï'e. Quarto, quód dicit Hof-■ mannus, Cör/gt;lt;« Chriflt cum pane âchnflopromifl /«w.infolens ccrtclocutio eft.nam ut poffitto-ierari iftaphrafis,pioraiirum nobisaChriftO' ■ efl'e

AD EICTATA HOFMANNt ÏÖj efleipfiuscorpus,nempe in cibumvitææter-næjUtipfe docetjoh.6.idq;quatenusdatum ' eftpromundivita,amp; quatenusa nobisedituc . fid^ : tarnen quis unquam dixit, à Chrifto pro-miffurn nobis effe panem Î etenim fi corpus , promitlum eft cutn pane: fcquiturdpfum qu o-que panem proroillum dici. Q“intó.utpoffit allcgare confenfum Calvini amp;nbsp;Bezæ,ludit am-biguitatibus : ubi ait. Corpus chrißi cum pane pra-bertfumenti: id quodipfeintelligit de ptæbitio-nematius amp;reali exiftentiacumpane.'illi au,gt;, tem de præbitione per prorniffioncm Euan-gelii, ftatuences interim, corpus Chrifti reali« ter exiftcre non cum panCjfed in cxlo tantum, item quum addit, corpus Chrifti â furaente

I percipi'.idquod ipfeintelligitdefumétequo-I vis,fivefideli five infidcli: item de perceptio.» I - ne orisx at illi id intellieunt de fumente fideli I tantum, amp;nbsp;de folandeiperccptione. Sedvide-I amus,quomodo tandem concludat Hofman-* 11 nus, ex iftis veterum locutionibus non argui

I metonymiam. Sicautem çoncludit: CUm^jtflit \ {^nempeiftamodo commemoratade corporis I Chrifticumpane exiftentia, præbitione,pcr-i ceptione') in metonymia non tnfint ; nee arguent I eajB.nccexcdpro/ercntHr.Redigamusinfyllogif-. 1 mum;

t i Si corporis chrifli cum panerealu cxiflentiajprabi-I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tioó’perccptio,m€tonymiaarf!^ueret^autexeit

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;proferripoffent inlocutionibus iilisPatrum,qiii^

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tan^itur amp;nbsp;labitur : tune fané oporperet ßa in

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n y '

fnetonjmia inejjè, hoc eiï, oportet et metonjmi-am ejufmodi tropum effe quo ex nomine unim jntelligeretur jimul alt erum qiitädam cum Ulf quod nominatur,realiter conjunct um.

t,rgo corporif chnfli cum pane realü exißentiit, I prabitio amp;nbsp;perceptio, metonymiam non ar^H' t{nt,nec exeaproferripoffunt,

Concedo totum ; fed nego hac argumenfa-tione inetonymiam ex didis Ulis patrum efle fuWaram. Primura enim nondum oftendifti» Hofmanne, patres realem illâcorporis ChU-fti cum pane præfentiam.præbitionem amp;per-ceptionem ftaruere. Deinde fi id maxime ' nbsp;nbsp;. oftendiires: opinio ramen ilia metonymiam

in Ulis illorum didis non tollerer : velt eipfo judice, nt qui dixeris: In locutionibuc iliii pHquot; trum,corpus Chrifii non tantum pro pane poni,ßcid resfignata pro figno appellatur,fedamp;c. Concedis igitur amp;nbsp;agnofcis, in didis Ulis patrum, quiun dicunt, Corpus Chrifti m facra cœnatangi Si labi, corpus Chrifti pro pane poni, amp;nbsp;qui' ' dem ut res fignara appcllatur pro ligno : lei iftonon contentus,aliamiftarumlocutiouuni rationem adjungis. Quare metonymiam in iftis didis ficconcedis, ut interim (ynecdo-chen quoq, in eifdem comminifcaris. Utruin-que claris lÿU'ogifmis oftendam ex verbis tuis. Ac primurn quidcm lie:

fag.jj, ^ties resßgnata pro ßgn'o appelbttur, metony^ tnid e^l, confit ente Ilofmanno.

Atqui in illü patrum diilit, ijnibus dicunt corpus Chrifli in fiera cœna tangi eir labi, res ßgnata pro figno, videlicet corpus Chrifli pro ficro tilo pane, appellatur, confit ente eodein Hofinanno

Ergo necejfe esi ut idem confiteatur,in di^is illû pa~ trnm elfe metonyniam: id quod ego in libella meoaffirmavi.

Alternmveródefynccdoche fie oftendo: Quoties pa^spro totoponitur, /fnccdocbe eli.

At in^dictis illis patrum pars pro toto ponitur; videlicet corpus chrifli pro toto Ulo quod fecun-diim Hofniannum ex corpore chrifli el}- pane e^l compofit 'n:quippe qutim corpus Chrifliflatuat cttmpanerealiter ejfe conjunitum.

1 videatur Difcretum quod hue anncótit Hof-mznrms,ixbiMZ; Quanquam etiamfludioséabflineo Fas-4’-j averbis five adionum five paflionum,qult;e in inflitiitio-I neadaclionein ufum^ non expreflé requiruntur : ex I patrum tarnen phrafibus videre ed, quèd verba, Acci-I pite,Comedite,Btbite, qu,Aenus externam adionent I 'fistiific‘tnt,a corporeChriflinondebfantfcqueflrari, j ut SacramentariifaciuntlEc[màcmâ'ficzmoi\ercï I partium nullam hlcpoffumcernere. Deinde 1 cpnfeqaens hujus dilcreti réméré pro certo

1 nes vel paffioncs proprias lymbolorum ,nern-I pe panis vini, tribuunt rebus fignificatis, I ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;W “j

nempccóiporiamp;fahguini Chrifti, nonmagis ,liquet j ülas aftiones amp;nbsp;paffiones i corpore fanguine ChriiH non debcre fequeftrari,felt;l debere illis realiter communicari, quam eX phrafibus fcripturæ quibus illas aótionesvel paffiotres prbprias agni palchalis f qualesfiint parari, confici, maótari^ tribuit tranfituije-hovæ in Ægypro, liquet illas ipfas paffiones non debere lequeftrari ab i 11 o tranfiru, fed realiter ei communicari : quafi fcilicet ipfe ille tranficus fit ad facrificium paratus, confeótus amp;nbsp;maótatus.Qiiarenon cftmirHm,quódHof-mannusexliac falia bypothcfi falfum dediicit ^^£•49. confequens, quum air ; Quód fi veró ad corfiU . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cbriflt pertinent ißa externa, iieceJJ'e eïi externa junt'

ttoni,ut proprié fa(rament alt, inprimis prafentunt (orports ^fangumis chrißipromitti nbsp;nbsp;propter pre^

ßnttam ißaitt panem eße lorptu chrißt in exteriit aüione fairamentali. At hîc, inquam, falfa fallis anneótuntur. ne dicam de inlolenti iftalocu-tione amp;nbsp;ànue'ohoylA, qua dicitur, præfentiaio corporis amp;nbsp;languinis Chrifti promitti extef næfiimtioni. quid ? quód neciiludfimplicitet verum eft,cxternam ffimtionem efle' proprie facramentalem. Etfi enim fumtio externa fym.bolorum panis amp;nbsp;vini quæ fit manu amp;nbsp;ore, eatenus dici poteft facraraentalis,quate-nus eft fumtio Sacrarnentorum,'id eft, reruni divinitus deftinatarura aft aliquid myfticuin fignificandum (quo fenfu etiani noftri exter-nam Sacramentorum fumtionem lacranieii-talemvocant) tarnen proprié loquendoex-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;letna

AD DICTAT A HOFMANN!. 10 9 tertla fumtio turn Bemiim vçré facramentalis eft,quum rcsillæexicriiaÈ:, panisamp; vinum, (u-■ munturut Sac ramen ta# id eft ligna acteftimo-niagvaciæ Dei in Euangclio credentibus pro-niiflæ; quæ fumtioabsq; fide,ideft,absqi fum-tione fpiriruali conftarenonpoteft; namabsque bac fumtio ilia externa, etfi eft Sacramen-torum, ramé rev.era non eft faccamentalis, led mere phyfica amp;• naturalis:, qua ratione mures quoque panem ilium facramentalem ederc polfunt. Si veto in hominc pabem ilium eden-te accedat fuperftitio fut li putet fe unacum pane edere orc fuo iplum quoq; Domini corpus, vel periftam lumtionernconfequiremif-fionem peccatorum ) turn ilia lumtio non mere phyfica, led partim phylica,partim fupei-ftitiofaatq;idololatricaeft. '

'Qyiodautem addit Hofmannus,Sacramen-talemillam quam ipfe pofuit, fumtionem fen-fu Calviniano tolli, quippe qui fpiritualein tantum fpirituali fumtionc prxfentiam lar-giatur ; feiat id merito fieri: quum ablque Ipirituali lumtionefumtioillaexternanomeii fumtionis facramentalis non mcreatur. Nec ramen eft quod quis putet, fpiritualem.amp; \ facramentalem fumtionem .hoc modo con-' fundi. Nam fpiritualis quidem fumtio poteft fieri abfque lacramentali: at facramenta-lis ffi proprié loqui velimus) nóu poteft fieri

' abfq; fpirituali. Etenim nullum lacramentum ' I nbsp;nbsp;poteft accipi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f quod nihil aliud

I eft quam ÇAiXAmtntnïtter ) rufi pct fidem. I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H iiii

Fides enim fola.non autem corporis membra, intelligitac percipit fignificationem atq;tefti-ficationem, quam Deus lbo verbo externisre- I biisattribuit.

Sed quod addis.valde inconfideraté('ne quid gravius dicam^proniinciacumeft.ncni-peper lUamjententia}» de Jpirituali fumtionecorp»-ru amp;nbsp;fMguindX^hrtfli in ctena, rem révéra ad nudtin fignificationem CÀnglianam redire. Quid ergo ? num igitur fpirittiaÜs fumtio eft nuda figni-ficatio 2 aut num fignificatio quam Deusipfe rebus externis attribnit ad nos de falute nó-ftra melius erudiendum ac pleniusconfolan-dum, absq; blalphemiadicipoteftnuda? J

Verum enimvero quod Hofraannus ira iimpliciterac nudeaffirmaverar, mox videtur limitare veile, quum ait: Q^atcniu aitioneiii facramentalem a frucludiftinélamjfieilac. Sed list Jiqiitatio nullam vim habet, nam ctfi adfofa-., cramentalis a frudu diftinda eft, ramen non idcircolnereturdicinuda, quumfiverelacra-mentails fit, frudununquam denudetur,felt;l illolemper f ut ita dicam^ veftiatur.illumque fibi adjundum habeat : ut ex paulo- ante didis poteft intelligi. Sane corpus vefte amidiiin, non poteft dici nudum: amp;nbsp;tarnen interim à vefte manetdiftindum.

Quod autem ad extrem û annedit, inaéliont fiacramentab cenfiendäcjje vtm verborum Chrifti, Hot eftcorpusineu: obCcuré mihi didu videtur.quip-pe quumillisverbisnôprçcipiaturadiofiicta-nictalis;/êdproponaturdodrinaamp;promifiîo I

óe corpore Chriftiin mortem pro nobisdan-Jo, utea ratione nobis fieret cibus vitææter-aæ'.quemadmodum'Chriftus Johan. 6. déclarât. Èatenus tarnen vis illorû verborum Ch vi-IicenferipotedinaâioneSacramentali.-qua-tenusfidelis intclligitamp; confiderat, verbis illis panem ilium facrum ordinatum elVe â Chri-ftoin Sacramentumcorporis ipfius, ac proin-de ilium fumit ut talc SacraiDentum.-quæ fum-tio aûionis Sacramentalis vel præcipua pars eft.

Cap. XIV. Defcflce««nfilt;ifo,Togaefl:pax; sttne metaphoricum tin metonjmtcum:amp;an M.etonjmia locum habeat tn vtrbü.

INC EPS défendit fe Hofmannus con--^tra reprehenfionem meam qua oUendi, enunciatumhoc, Tcg4eilpax, non. elTe meta-phoricûf ut ipfe affirmât J fedmetonymicum. Demonftratiomeaclaracft, amp;brevitercom- ' prehenfahisverbis; Senfusiüorum verborumnon pag.HbeUi e^l,togampaciejjeßm'tlem, fedtogam effe pacü infi- *** gne. Quæ demonflratio ut adhuc clatius per-fpiciatur, age concludaraus eam fyllogifiiiis.' Igitur contra Hofmanni metaphoram fyllo-gifmushiceft.

Si enunciatum hoc, Toga eft pax, ejfet metapho-ricum ; turn fen/us ejttseffet, togam effepact ß-rmlem.

1 ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•' Itiomni ennnciat,o nietaphorico, incujttspnii^^'

! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caturresfimtlù..

Atinhoc enunciat«. Toga in cuius pr^' ! nbsp;\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicato ßataitur C ab liofmaiino } nietuphiH^i^t

Major liquet ex Meraphorædefinitione,amp; illuftraripoteflcxeniplisxiiiufniodifunt, He-rodes eft vulpcs, id eft, fimiiis vulpi, qqoada-ftuciam. Piio eft afinus, id eft, fimiiis afino. quoadinfcitiamliterarum. Homo hominicll lupus,id eft, fimiiis lupo : quoad crudelita-tcm.'

Sihujusenunciati, Toga eft pax,fenfus eP, tt-' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gasn efi pacis inßgne : tum enunciaium hoc eîi

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^Atillud. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'■

, Atqui quusn per pacem ßgnificatur pacis inßgns ( id quodßt inido enunciiito } turn per fubp (lumßgnißcaturadjunblum.utpatet. lt;nbsp;.

Ergo quusfi per pacem ßgnificatur pacis inßgne ( td ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fit in tlloenunciato) metonymia eP.

. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' batut

AD DICTATA HOÈMANNT. baturteftimonio Ciceronis inorationein Pi-fonem:u):vulgónotutncft.

quompdo fuani defendat Hofmannus. Antequamad quæftionam hanedifputandam accedat.concedit inihi, Sacranientalcs loentto- rag.49, net non effe jnetaphoricas. Quod-ßtainen Cin^han.t fententia,inc^a[z,mihipri)bdretur,HtPifeatori:non dißtmulo, qtiod dtibiu ilitits opinionitin mepaphoram potiüs qudm in metonymiamferri deberent, amp;nbsp;weta-phoramthi^ratiorejfet. Quidicaïinquam. Oiütt hujus affertionequetdam videntur redtini offendicula, qtitbtu in profanam eruditionem impin-gitur d defenfiribiis metonymia. A.t quæ.inquam, funtiftaoft’endicula ; Eahicnon exponit? fed expofuitpart'imfuprâ, partim icerum expopet

, in fequentibus. Ea autem funt, quod defini-tiometonymiænonadmittit metonymiam in copula. Id equidem concedo : amp;nbsp;de hoc infra fub quæftione tertia amplius difputabo. Ac interim contendo ex metonymiçdefinitione,

I rede collocari metonymiam in locntionum iacramentalium prædicato. Neqnehuiefen-tentix obftareclaufulamillam aChriftoaddi-tam J OHodpro vobiidatur,^fC. jam fuprafuo loco oftendi.

tendit. Ac primum rationes quas oppolui, I perfefutilesefl'eait. Refutetigitur,fipQtcft.

I quanquam ego no,rationes plures.fcd unicanr , I iftoquidemlocoattuli;ncmpeeam,quamad-

verfânus mox recitabic. Tiiin ad ampHficsn' duniaddic; Rationes iÜM tnèas maximéev.tnefieri in Sacramentoram doSlrina : cujus tarnen gratia bi( dentetaphoravoliterimrixart. Ego verónonfum hxatus, fed placidé difputavi; ut omnes can-' I didiamp;æqui æftimatores poflunt animadver-tere. Et feite velira.cur rationes â me allacï minus valeant in doóltina Sacramentoruni.

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ quaminexemplisautorum profanorum. Scé

rationerad me allatam récitât, amp;refutareco-fâgjo. natur bis verbis : Senats, inquit, e^togam ejji ( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pacis infigne-.quam nietonjntiam ejfe nemoRhetoricn

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peritus nonvtdet. Omnino inquam. Attainen

i ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iKróvelunumïJlitisartisperitummthi darictipio,^»^

; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;idctimrationedoceat. Si feriócupisïen dabo tibi

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cumipfum,quem tu.utverumhujusartisat-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tificem fiibinde foies allegare, videlicet Pe*

L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;triini Ramam. quid enim ? annon is docet,

riietonymiam (ubjeóki eire.quum nomen proprium rei fubjcdæ ?d fignincandam rem ad-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;junctamtraducitur ? Et hanc definitionem tti

i: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipfecontrameattuliftipag. jj. inprincipiofr-

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cundæ quæftionis. At nunc ego alTumo; lu

bac oi:âzione,Togae^îpax,nomcn proprium rei fubjedæ Cvidelicet nomen pacis) traducitur adfignificandamremadjundam.videlicetiii-figne pacis, telle Cicerone in Pifonem. quod quidaliudell,quamidquod egodixi,Senfun» illius orationis elfe, quód toga fît pacis inlï-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gne ? Concludo firmiter: Ergo in illaoratio-

: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nc. Togaeffpax, e{tmetonymia. Sed contra

ä nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;difputat

AD DICTA T A IIOFMANNI. IIJ difputatHofmannus hoc modo; Sienitnfinfut ifte, ill quit, metonjmianifac'it ; qtit h£C oratio â me-tonjmia libtrabitur, T^^a eti infigne pacit?quata^ ineneli propria*, inquam refiluta tU tropica, Tog4 t^pax. Hæcille. Nosredigemusiftainfyllo-gifmurn.ut certius poffint judicari. Sic ergo arguincntatur Hofmannus.

Sihujus enunciati, Toga eft'paxjfnfiisiße, To-^■3.cR.[nC}^ncpsLCÏ3,metonymiamintUofacir. trgo hac oratio, Toga eft infigne pacis, no» poteritametonymialiberari.

Ego veró nego lyllogifmihujus propofitio,. nem. Nam fi hanc orationcm, Togaeilinßgnß pMs, metonymicam efle oporteretjquiaillius alterius. Toga ‘eü 1'enfum mctonymicum declarat amp;nbsp;exponic, atque ita metonymiam in illo facit; fequeretur, omnem orationcm qua iropicum aliquod enunciatum cxponitur, eo-dem tropoinfeftum eftc; ac proinde oratio-nes tropicæ non pofl’ent in proprias refolvi. AthæpoffuntinpropriasrefolvùvelHofman-' notefte,idq;in hoc ipfo exemple, aitenim: : Hiec oratio, Toga eft infigne pacis, e^propria'.in • quamrefoliitaelitropica. Toga eft pax. Atq-,fic 1 ipfius antag®niftæ gladio jugulatur demon-1 I ftrationis ab coinftitutæfundamentum. Sei ' I eodem gladio jugulatur quoque illius thefis» ' 1 quameiaphoratuftatuensinilUorationCjT«.

gaej7/gt;(/x:meconymiara in ea elFe negat* Ategi) contrariuin exipfiusvèrbisficoftendo;

Omhù oratio tropkaiijuare/à/vipoteU in oliéndentem qtiód in pradtcato pofitaßtresß' gnataprofigno,metonj/niicaedl.

Athac oratio, 'Toga ell pax, tropicaquareßl' vipotedlinpToprtam ofiertdentem quad inf Ji' ' dtcatopofitafii res fignatapro figno, videliid ' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Toga eftin/jgne pacis.

TItramque præiTniram adverfàrius conce* dit:Minorcm,qiiumdicit, Oratiohæc,3‘lt;’^‘* ediinßgnepacis, eft propriain quam relólutaeft tropica, Togaedlpax. ncq4ae|Verópoterienegi‘ re^qiiumpi/xponirur proinßgni pacis, rem h' gnaram poni pro ftgno. Majo,rem veró pro-ponit his verbis : Sciat potius Pifcator^quodßg»* wentio nonßmpltciter metonjmiani facial qiwli veró ego (ic ftatuamZj fed tttmprimiimqimnl^ qtiodßgni rationem obtinet, pro reßgnataponitutt velcontra. At boe, inquam, brin ifto eniincb' to,Togaedlpax. quippeubipaxponiturproin' lignilive fignopacis. Q^omodoigiturnega* re audes, in iJlo elle metonyraiartn ?

Deinceps refiitare aggreditiir argumentum meum quo oftendi, orationem hanc, ga edipax, non elle meraphoricam : quia fen-• ftis ilJius non dit, togam paci eftè iimilem» Quid advcrlarius contra ? ïdeque mordri debet, :• !’■ inquic, qttéd Pifiator in locutione hac. Toga eft pax, non videtfinrtlitndineni. Quafi veró ego o-innCin hïc negarim fimibtudinem ! âixi,amp;3d-hue

KD DICTATA HOFMANNI. IÎ7 hue dico •• fciifum iftius enunciati non efle, to-gam paci effe fimilem. quod dum dico: non negointetim.togara pacielfealiquo modofi-milem.fed qiiæritur nunc de fcnlu iftii^ enunciati ; ut illo animadverlo, cognofcatur tro-ptis. quemadmodum fl dieam fidquodfane dico )lenfumhujus enunciati jPdKH k.u(harifli. cits ciï corpus ebrifii, non elle, quod panis Eu-charifticuscorpori Chrifti Innilisfit; interim, nonnego, fimilicudinem aliquam inter ilia cf-fe: nec etiara nego, fimilitudinem illam elfe iuetonymici illi-us fenlus caufam aefundame-tum. Quæ cum ira fmt: apparet meram elfe calumniam , qua deinceps adverlarius turn hujusfimilitudinisquæin Sacramentis eft, in-fcitiam,tuminillacognofcendanegligentiam mihi exprobrat. Et eft calumnia co pctnlan-

tior.quod non ignorabat adverfarius.me fimi-litudinem illam quæ in Sacramentis reélé à nofttis cradituv,ipfum quoq; tradidiHe pagina

quot;imei p. Sed mirus profeóló hic cd di-fputatoriquiquodinnoftrqrnm doóhina im-probat, ipfeinterim tradit. Quura cnimfnni-litudinemiUam, quæin Sacramentis traditur ânoftriSjCanquam genuinæ expoficionis fun

damentum,rejecifl'et: tandem tubjungif. Tolle Mtemfimilttudine ,amp;}iietony}niacanfäm/itßulerif. Fags«» Bene,inquä,quisnegat? Sedobfervationedi-gnii eft, quo exeroplo axioma hoc declaret ; Sc quomodo illud ipfum exemplu'ad propofitu

exerceatur velt err endo vel puniendo ,imper'ti vem fufl'ment,amp;fatii promt éprießant:Quta etiitin tH' gtifuafimilitudinepacem oßendtt, ideaßonum iluf' turpacü.

Attendatur,quçfo,duarumil1:arumfcnten-tiarunicohærentia tuminterfe.tum cum pro« xime-præcedente. Præceffit fcnrentia de Mc' ' tonymiahæc, quod qui fimilitudinem rolHt) meconymiæcaulamtollar. Huic raoxprod' cmplo fubjiciturhoc enunciatum , Fafcesfit'^ imperium, unde darum eft, hocenunciatumsb Hofmanno pro metonymico haberi. tiirofi' tnilitudinetanquam metonymia: illiiiscauû» expofitaiapplicatilludexemplum ejufque clarationem ad propofitum enunciatum. gaelipax. Quis jam non videat.inhocquoqi enunciato metonymiamab adverfaHononi-nimadvertccecollocariîSecusenimnullafue-litvisiftiusapplicationis.- fi non llatuaciirpat utrinq; ratio. Qiiareampledor quod hoclo' CO cradit Hofmannus: nempe in ilio enunciâ-to, Faßes fitnt imperium,èA'e metonymiam : imperium ponicurprofignoirnperii:amp;meto-nymiæiftiuscaufam elle fimilitudinem quaii* dam quam falces cum imperio habent. Éteâ' demquoq; ratione metonymiam elfe in hoC enunciato, Tö^4£f//»4A;. quippequódillipror-' fuseftfimile. Nam ficutillic imperium poni' tur pro figno imperii, ira hic ponitur paxpW figno pacis. Et quemadmodum alias fafees nominanturamp;imperiuminteJligitur (utinil-loVirgilii,

À b b I C 'T A T A' H o F M A N N i. JI? ' ' lUum non popuUfafies,nonp!irpuraregum oeôfg îlexit.) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r

ita in celebii il!ô Ciceronis vevfu » Cetof lt;lt;r»/4 fe^lt;c:toquot;anôminatur,amp;paxintelligitur. i

Tandem Hofibannus aliüd exemplum tan-quam propoiito Gmileaffeit, inquiens ; Sic fi hoifiineiii dixero vulpecubm j conjungatn dijparata propter fimilitudihem. tk enim vulpes eiiafiutnrA [ a)i!njal:ttaho)nînempropteraflutiamvulpcmappet~ lo-. amp;'hic neiHononfatetur metaphoràni. Sané fa-teor amp;ego,in hoc ehunciatojyZ^fputaHero, desJrör«/p«,eiremetaphQram, atnego, hoc enunciatum fimile elfe illiad quod declaran-dum tanquam fimile adhibetur, videlicet quo ' I diciturjl'o^j eîlpilx. naminillo, homovulçi , I compaçatur, Ócfimilisaliquornodoilliedetl-gnificatûr: atiniftonon comparaturtoga pa-ci,nccfi,gnificatur,quôdillifitfimilis;fed,tan- ' tumiignificaturquódillius fit infigue, etfiiu-terim verum manet,illam fignirationcm in fi-militudine quadam quam toga cum pace ha- ’ /

clarandüm adhiberi poteft talis fimilitudo. qualis hicfamp;refté quidem)ab Hofmànno adhibetur ad dcclarandum enunciatum iftud, IIojHofintellige hicvel illè.utHerodes )eiivul~. pes„ Ut eniravulpeSeftaftutuin animal; itaifte quoq;homoaftutuseft. Talem.inquam, de-clatationem nemo reöé adlribebit ad enun-ciatum hoe. Toga pax : ut nimirum dicat* Quemadmodü enim pax eft tale vel tale quid» ita etiam toga eft tale quid.

Scd confidèremus quoqhe qnæad plenio-vcmquæftionispvüpoütçexplicanonemHof-raaniius hïc addir: amp;nbsp;videanuis, an ilium po-tiûsquam me juvent. ait igitur .■ H^cveroßmili' tude caußifu'ttpiclortbus, ut quadragetuirto vulpsat-I Iain, tciHquam inß^ne ejus lt;ctatif, ad afttiriai» apti lir propenße, adderent. St^ quts i^tturßgfiuiniHmi quadragenàrii pcnm, quadragenMiutn intelligent, hoc modo metonymiam ufnrpabit^ Interpres antifit lt;/«e«j,Vulpeculae[lhomo quadiagcnaiius.afi metap'joratb rediret, amp;e. Ar, in quam, ficut metonymia eil ƒ ut tu hic dicis, amp;nbsp;reótéquidem quum fignum quadragenarii lt;nbsp;nempe vulpes pida ) ponitur. Sc homo quadragenariusin-telligirur.'ita viciflim negate non potesquin fitmetonymia.lïhomoquadcagenariuspo'iia-tutamp;ince1ligacutillius fignum. Idantemlit, qmira dicitur,R^Zpttlt;/Zt fncmpcpidtaj^ß/iw;» quadragitiarius. Senfusenim eft,Viilpeculapi-éla, eft hominis quadragenarii fignum^fea lymholum.feu imagö. Ergo ex tuis ipfius ver-’ bis concludo, orationem illam qua diciciir.

Vulpecula efl homo quadragenarita, m e t ony niicam eße. Qiio loco opei'æptctium fuerit notare ptoportionem quandam quæ eft inter duo hæçenunciata:

Nam in priori Quitte iitriufcj;ß;zygixenun-ciatoeftmetaphora;quipped qnadragenari-usdiciturtire vulpes, utfignificetnrviilpfefle fimile.'amp; corpnsChriftifloh. 6.)dicitur efl'e pa-nis.ut fignificetur elfe pani fimile;quatcnus ni-miru lit crucifixum pro nobis,pafeit cordano- , ftra. Inpoftcrioreverôutriufqjfyzygiæeniin-ciatometonymiacft. Nam amp;nbsp;vulpds pióladi-citiirelTeqiiadragenarius, ut fignificeturefle illiusimaginem (eu fignum : amp;nbsp;panis tœnæ eâ-dem ratione dicitut eile corpus Chrifti.

Quodaiitévim argumentimci cftugereco-«atiir negatione côfequentiçmbi ait; Exeoquod vag-î* d'cXT Oga eft fl mills paci,H5yî'7«i?ar metaphor/: «eg.ifioifnépe inillo en'Sciato, T oga eftpax)boc eft'ngiû eü non juvat. nâoccurro ei ex metaphorç definitione, amp;nbsp;bac cû rie cffiigi-at.côftrmgoacteneo.Ètenim Metaphoraeft, qiiuexfimilifignificaturfimile; quarefiinifta orationeiTo^4cy?plt;!X, metaphoraeft , ut vult l Hûfmânus-.oportetincaexpacefignificariali* i quidfimile paci; aeproinde oportet ut cômo-l dédicipoffit.Togaeftfirtiilis paci.ficenim de-l miiillaraetaphoricain fuâpropriâfuerit refo-l lùta. ht omnino omnis metaphoricapdicatio I in talé propria rcfolvi poteftacdebet.quapdi- . i catii exponatur per aliqd'fimile prædicato, utj V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hcrodcseftvulpcsàdeft.fifnilis vulpt.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C pan'is r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fp ani

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I vitis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I viti

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I paftoT j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J paftori

At Hofmannus concedit, ilhid cniincU' tam,To^ae[lpax, non ^ofleficrclolvi.ut commode dicarur. Toga esî fimilu pact : Concédât igitùr eciam f niG Ttiv^iirir'S'iMuXi'^nv amp;nbsp;con-. trainanifeftamveritatemdifputaie pond ve-lir J orationemhanc. Togaeiipaxgt; mctaphori-CamnonefTe.

Sophiftlcoautem effugi’orurfus iititurpag-5 J- ubi 3sz,fe uftim jurePifiatorii:t]ui ubifignifinfuiii repcr!t,meionjmiam fldtu’tf.ideolituijfe ft bi metaphor am tueri, ubißinilituditiif fenjits habetur. Ar» Hofmanne, maîiitné tibi cócedatur.aliqucm fimilicudinisfenfum hic haberi.-id tarnen non crit iatis ad cvincendain metaphotamtnifi fen-fus die fimilitiidinis primo fefe mentiingerat' ut quampiimum dicitur, Toga est pax, ftatini

I animadvertatur \yozd\Qï,TogatnpactejfefimiUtn', . id quod in enunciatis qUï cicrâ cpntroverlîani metaphqricafunt, planum eft fieri; ut quivis exconfideration^ exemplorum pauló antci me addtidorum potcrit animadvertcie. Qtu-propter non pari jurehîccum Pifearore iifult; esjUtdicis. Piicarof enim fiedemum metony* miam ex figni fenfu liatuit, fi fenfus ille feltf menti intelligentis primo ingerat.

Paulo-póft negaf, de natura Metonymic efle, quum dicitur, Togamponipropace, quia eft iignum pacis. At ipferaet fuprätradiditfpag-JO. amp;nbsp;quod figni mentio mctonymiani faciat, cum id quOd figni rationem obtinet» pro re fignatapoiutur,velcontra.

Sedmirabiliseft exceptio fculimitatioquä additjinquiens; Ouateiimh.tc ut trapus confideru-tur. QÛidaudioî niimigiturmetonymiaa-literpoteltconfiderariquamuttropusî

Paulo póft : Cz»« Uerodes fiuqnitdiciturvuL pes:ut}nutati0ßjrntficationistfopicafirvetur,planif'-fimédicovulpemponiproaflutia. Irnônon planif-fimé.inquam.quia mox hocipfe melins expla-nas.dicens:‘proprium ejus orationis fenfitra cffejHerodeseftaftutus. hcçjam planumeit: nempe vulpem poni non pro ipfaaftutia, uE dicebas.fedpro homine aftuto.

Pag.^rî.de nefciq quorigoremeo obliqué conquçritur,amp;candoremiequivit, ficinqui-ens: Etquiit.fominunesllhetorum traditioncscenfu- Pag.j*. rawz exquifitam arttfiiufugi.unt,vet nonferunt in col-lationedtilorumcum pïifceptts illis: cUndor adhiben-, dtiseEljnonrigor. Egoverôinrefellcndafenten-tiaillaHofmanni.quaaffirmat ,oïationemil-lamjo^a eEi pax, éfTp metaphoricä; nuUo pror-fusrigore firm ufus: fed fimpliciterdixi pagina libellimei 14. Fallttur autemfi quisputat, in tßit verbis, Toga eft paxgt; orationem eße metaphoricam : neq^etiimfenfus illorumverborumesl,togampaci ejße ßmilemßedtogatn eße pacis inßgne-.quam eße metonTf-wiaiij,nemo Ehetorices peritus non videt,

llbi quæfo bic rigor? aut ubi non adhibitus candorîCandorisenim eft.nonaderrorem al- , tcriusconnivere,acq;,itaillumfovere:fcd ßm-pliciter amp;ingenuéjabfque calumnia amp;nbsp;convi-tiodeillo admonereftd quoda me faólum efte,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I «i

Sed notât« dignum cd, quód pauló póft ^ag-s«. '^onet adokfcentcs debere tcquiores rcddi iü, ijid ßnedolo ÀiifiSeictr amp;nbsp;ntmia;tJ fubttlitatem negli^ufih ■ amp;nbsp;medioc^iveritatü declaratione contend (tint, fi.-godum , Hofmanne , fiat hoc; amp;nbsp;fiatnonfö-lûm'ab adûlefcentibus quibus tu hoc piæci? ■ pis'.fedfiacetiamateipfo. namnoftiillud, W-feefldoélori. Hocautem frfcccris; nonvexabis ampliüs expofitionem verborû ChnftiquaiP attulit Zvvinglius.exponens e s t per figmficut, arque ira metonymia ponens in eopula^ quam OEcolapadius vetcresfeçutus, pofuitinprç' dicato, exponens Corpits nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corptrih

Quumâutem «traque ha-c expofîtio verafirgt; alteraaltcriin efreâu (utloquuntur J con-fentiat: neutra ab æquo æftimatoPe merewc vexari, quiafine dolo amp;nbsp;fimplici veritatis fta-dio utraque adhibitadicct ilia quç tropum po‘ îiit in copula,niinusaxp/fHfamp;fubtilis iirquip-peânatura ipetonymiæaliena, fîcutfubqui-ÎHone tertia ampli us dicecur.

Qtiôdautem paulópófl fubjungis,doâri-jiam detropis minus â Rhetoribus excultaw ' ' clFe : id ut verum fitdcaliorum præceptis .de præceptlscertéRamiquæ Talxus in fuaRlie-toricapropofuitjverédici non poteft: quuin ilia finclongé accuratifîiraa, Sc ex affedtioni-,busrerumLogicis Ç nempe ex dodrina'Logi-cæ invenrionis _) fubrilifïimc ac perfedtiflime, dedudta. nam quodaddisiülam præceptionis imqierfedlioné prodi examine quæftionis hu-jus de toga.id nihil eft amp;nbsp;quæ tu hac de re dein-4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ «P

ceps per quatuor cotas paginas ufque ad loci pag.sz-s*, hiijiis finem difputas: confufionein criuni di-ftinólarum'arjiuni traddt.videlicecGramma-ticæjDialedtica’amp;Rhecoricæ.'dum Grammatica; ’ rribuis expoGcionem verborum tfopi*‘'^’*SS7- . corum per piopria; qirodtfalnen eftKbetori-cæ.itcm dum Dialetlicæ atcribuis ceniuram prædicacionura qua artendiiuradfeillum lo-qucntis.' quod iterum eft Rhetoricæ ; item ^uód ais: Si IVdlectutis trcpicamappelât lociitio-nein h.inc, Toga eft pax, tnodum tropituiii in attri-butioneceniinvrifiatuiti At,inquàm,hocnoneft Dialeâicidèdllt;becoris.llt;hetoris,inquam.eft, cófiderare, an locutiofttproptia,antropica; Dialefticusin enûciato«ihil aliud (peólac,qua. partiû inter fe aft'ciftioné Logicana ex dodlcini inventionis Sc partiüillarûdifpoficionertiLo-gicam.exdodrina judicii. Modû verôiplura loquédi in enunciato fpelt;ftare , iiôDialectici, neq'jGrammaticiJedfoliusRhctoris eft.

Sedilludquoqueanimadvertatur; Hof-mannum dum ftudet tueri ojvinionem fuarn 'de metaphorain illo enunciato, Togaeß pdx; delabiperiftam fuam trium artium cqnfuCiü-nera adponcndum inillo fermonem propri-um.quonimirummetaphorâ illam fuam ipfc evertit. fie cmi-aw-.Grdinmaticutßßxerif, Toga eft ^ax'.ficut al'.às Enfis eftgladiusiprji-bebitOtaleUtcopïiedicatMnem\(juijuxtatnietittone,i-‘ etëtitaiii fignificati utrobi^^ identica pradicatione te-ifto cnûçiato,Tfi^‘lt; uec identica prçdicatioeftmt in illo, le..-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 ft'i

«juoniam hîc idem de fe ipCo prædicatiir jHic autera diverfum de diyerfo: deinde, fi identic! prædicatio efl'ét.eiTet uriq; propria, quotnodo , igiçur ^ofmannus defedie efl’e metaphorical Sed videamnsampliusquomodo Hofman* nusleinvolvar; amp;dum metonymiaminiho^' nunciaroagnofccre non vult,^liisagno(cen-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;damrradat. Sicigiturininftitntadifpurationc

buttoniî, non repugridbo : quia attributioitü moduiK convenite habituHini pr^dicati ad fubjeclum [ecun-diim rem intetteblam, aquißiinum e^ ; ér hoc quidciii jureetiamvideturaqanm, ittmodusmctonjiniciis^il' tnittatur. Sedattende^quidobfiet. Id quod trojui»! fuflinebatinmetonymia (toganinurtim} inljacorS' tione,Togac(ipaK,propriéaccipitur ßgnißcat fieiifRomanam f' quomodontetonjmia qua inifladi-iltone erat,ceßtt^ nbsp;nbsp;vocabulum reflitutumprtinitru

fignificationt, recepit pradteatum eà habitudineqttl ad metonjmiam deventumfuera( : tit togafit pax ms-do imaginis ér fimilitudmis ; unde metonjmia ufit Rhetoriexcidit. Ha:c illefatisinrricaté.qiiænos I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;opera dabipins ut explicemus. Affirmât æquif-

fimum efTe.uc modus prçdicatjonisconvcniat habitudini prædicati adfubjedurn;amp;tarnen inoxnegat, æquiim elle ut admittatur modus inctonymicus. Hæç implicant contradiâio-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ncm.quidenimîannon polfunt dari enuncia-

fignificataadfignuïcujiffinodinimiriffuntSa-cramctaliaillaenunciara: Circucifioefifcedus,^-gnus eß trafitus,Panis Ewharißieus eß corpus Chrifii, vniuiii

Vinum Enchariflicntn eïl fanguis chr'ifli, atqi etiam iftud, de quo ja difputaiDus.Toj^a eii pax.Qwxm igitur autqpe Hofmanno æquum fir, ut ha'oi-tudini prædicatiad fubje£tumconveniat modus prædicationis : in iftis aiuem enunciatis fit habitudo metonymica, ut pavet ; quQ jute igt-turSt qua conftantia negabit Hotmannus ,in eifdera enunciatis efle moduna nletonymi-cum ; Quare ex fundamento qnod htc ponit Hofmannus , fiemiter conduditur , m ifto enunciato. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inodunametony-

micura ; quod tarnen Hofmannus negat. Atq; itaunam eandcmq; fententiam explicité qui-dem negat, implicite «veró affirmât: id eft (quod dixi^ contradiftionem implicat.

I efîpax,nomenfö^jpcopriéaccipitur; quodta-I men in verbis Ciceronis,Cei/aKf(irw4fo^x , ac-I cipitur metonymiçc. nam ctfi in ilto enun,pia-I to metonymia non eft in vocabulo fo^çlt;c.-nihi-I lominus taraenin co eft metonymia, videlicet I in vocabulo pacii: quod hie ponitur prb figno pacis.. Seniusenimenunciatieft,Togamelle

I . pacis infigne. Quum autem res fignata poni-, I tuv pro figno, etiam fecundum HofmannniA

I Excipiet: quum dicitur,Toj4cf?/gt;4.i\ non po„ J ni pacemæro figno pacis, fed ptaedicaride figno pacis, videlicet de toga. Imóiinquam, utrumq-, fit ; amp;nbsp;horum unnm alreri non répugnât, fed potius alterum ex altero lequituv.

nam fi pax de toga intclligicur prædicarîtan-quam defignop3cis;con(equense(l,utipfuiii pacts nomen-pro figiiV) pacis ponatur pet fignuin pacis reûé exponatur. gt;

Sed Hofmannus icerum coatradidlioncffl implicac: quum aiegt; cogam eile pac^m modo imaginisamp;fimilicudinis; Sttamenindeinfertj meconymiæufuinkicKlietori excidere. Inió contrarium inde iequitur, nam fi toga eftpaX ranqiTäm imago pacis. trgo pax ad togain fe habet nt res fignata ad fignum fnam omnisima-go,rei perimagi nem reprçfentatæ fignum e(i) äeproinde ut liibjeftum adadjunftum : quein niodum metonymiam elfe, omnes Dialcftic* Si Rhetorics periti intelligiint.

Verum enimveró quum ientiat Hofman-nusifianon poffeconfiftcre: novumargunié-I’aj is. turn qua-’rit,quödproponithisvcrbis:£fff)ödiK t/?f (inquir)ideó comjfjódius dicitui- inetaphjricu’i quâin nt;ro!!jniiegt;is : quum nietaphora tarn verbdrii»^ qudm aomtnum fit : Metonymia aritem tantum nmi-num. Prim urn obfervetur adverbium ilitid Commodius: cti. quopercipicur, Hofmannijudi-cium hic vacillate jitaut non aufitmetonymi-cummodumab ifto cnunciatoprorfus remo- * vére. Interim tarnen quiamodum niptaphoti- ■ cum femel ei attribuitjiicilii placetutcom-modior; quia nimirum minuscommoduraci ! videtur,errorem confiteri.Quodautemadar-gumentum ipfum atcinet, nempemetonynii-am tântum efi'e nqminum, non etiam verbo-rum; id Äc falfum eft, Sc li maxime elfet verpni,

'AD niCTATA HOTMANNI. II9 , tómenpropófnumexco non polier concludi. jj ; Falfumeft.inquam ,q«od Hüfman.nvis Se hïc ( afficmat amp;nbsp;ïequentibns duabus paginis repenti nempe meconymiam tantum elfe nomi-

(j 1 nijmïnonrefidereinverbis, fed tantum in no- Paj.s». 01 minibus; item metonymiam non elfe nifi in . 1 tina diftione, amp;nbsp;quidçm verbis plane alie-d nam. Huuc errorera Hofmannus fiveritatis J cognofcendae cupidus eft, patieturæquoani-

I mo fibi eximi ; imó verb pro bot ofHcio gratia 1 mnbihabebit. Eximere autem ilium errorem

J, conaboroftenfioneexemplorum.IgiturGen. i 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.i\ziw]ico'o hibitaffein tentoriis, ’\i eft, '

■ exercuiffc rempecuariamSedomefticam. hîc \ metonymia eft effeólidéftinati:eteriimhabi-tatioillaintentoriisdeftinatacratreipecuariç • atq; domefticæ exercendæ.Eft ^utem bec met-onymiaijitota pbrafi,ac proinde etiaminver-

1 quoquecftilludPauli,i.Tim.5.v.za.Mlt;»j»tó cito I necHumponifo, id cft,Ne quem citóactemerc

' ordinatoadrainifterium Euangelii. Concuv-lit autem in iftis cxemplis fynccdocberaem-bri'.nam non folóm eit effeóto dcftinato ipfc finis,fed etiam una cum illo intelligitur. Ad ' metonymiam verb adjunûi pettinct illud, 1 Gcnef 14. V. ii. ubi Abraham ad regem So-I domæ ait, FxtH/i manutn meam adjehovitm , Si l Hccefero dfilo ufque ad ctfrigtam calceamtnti,flrt.

idcft Jiiravimenihil accepturu.'na hicgeftui etat fignum adjun^tum jqranti. Ex iignOigitquot;* hicincelligitur res fignara:amp; camenmetony'i miain (;otaplirafieft,ac proindeedaminvet'' boearf«//. Atquehæc exempla Pilcatqrf' queiff tu paulopófl: femel atque iteriim pfeudorhc' r»g.«Q- totem appellasj jampndçm obferyavit,acil‘ lorum pleraq, inRudimendsRhetoriqiscuin ftudiofa juventutecommunicavit.

Porto iids nunc addere libetad plenioreff induétionem,unum atq; alcerumquænuptt oblervaviin ProphetaEfaia. Isigiturcap.i j denunciaus Judæis cventurascalamij:ates,ii'quot;

ideft.muftuni non bibeturutantea.cunican' tiCQ(excollacionçvcrfus noni)acprQinderai'' quam contemtum lugebic. Vitis autem abho-, ftibus evcllctur amp;, auferecur : amp;nbsp;idcirco he't guebit.Concurruiit autem hïcduotropi.nie' ; tapbora amp;nbsp;metonymia effeéti. amp;uterq;eftie verbis illis, tugebit,languebit. Sic cap. i ƒ■ v. ub' propherat de felicitate populo Dei éventuri in regno Chrilli,inter alia aitv. 8. Etabßergtt DowinuóJi'hov^Jacrjiniasabomtübuifaciebus.iiA auferet oranes miferias, unde miferislacryniï j folent oboriri. Eft igitur metonymia effedi [ in tot3ill3phrafi,H^y?é)g£gt;'e/ar!^’3;^^ƒ.•acproin-

. deetiaminverbo.'li'//egt;'^£t£.ItemEfi.a8.v.ii)' ! ctedit in enm, non fefiinabit ,iäe^, non piidefiit: , interprété Paulo Rom.p.v. ult. amp;Petroi.Pe[lt; i a. V. 6. Mdtonymia efficientis: nam feftinatio pudefaólionem cflîcit. Atque ejufinodi exem- .

.0( pia repenuntut ctiam in autoribus proFanis, i)( quale eft illiid Juvenalis fatyr.io.

,((ii inde cantabit. Metonymiaeffeótiiynecdochi-ca. Item illud Hotatiij lib i. fat. 6.

jU “----------- ISiafi) fu/peiidii adunco; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;,

ideftjgeftnillolüfpenfionisnaliirtidesautfa-ftidis. Metonymia adjunfti ,amp; quidem figni.

,iil| Hamgeftus ille eftfignUm irrifionis amp;nbsp;faftidii. ' ,(( At que fic oftendi atgumenti propofiti fallî-J tatem;reftatutoftendan'i quoq;inconfequen-j,,l tiamfeuinefttcaciam conclufionis. Sicautettt .fl concludit Hofmannùs : Modus i^itur tnetapbort-0,1 eus copula amp;nbsp;pradicaio communis ejje pûte^i, modus jy metsnymicus baud item. Non enim poteSi dari meto-j,, njmia jw copj(/a; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;metaphor a ci com-

O-l petit, conjunâim tarnen cumpradicato. Hanccon-{,1 clufionem deducit ex illo atgumento, quód j(i i Metapbora tam fit vetborum quàm nomi-yl num; Metonymia autem tantum nominum.

1 fyilogifmotum Ariftotelica ex Majore parti« ,ƒ I culatinibii (equitur. QuodfiHotmannusad .(,1 fyilogifmum emendandnm, Majorera velit ■q ' facere univerlaiem; turn ilia reddetut falla. j/, îaifumenimeft.omniaverbarecipereinetw *

•• niinquârecipiat, heucne-caÜiimquemvistrü' pürioLiironiaexcepta. Sediioteturiiîcquoi|i inconftanriaHofmanni:Suprâcnira pag.y.ap probavit. amp;nbsp;mihi tanqiiam doôliiuænieç con-trariûobjccitaxioma.qnodextatinRhetorii'i T alç imcmpe tropum çilp fiugularum vocii.h' gurâconjunôlarû.aqnunc affirmât: metapho-ram côpeterccopulxcu prxdicâzocaiiJiiiicVni' Quædeinceps fequuntuepag.5'9. dc^îo.ni-hilhab'cntprætertædiüfàmdiicadem recQffl'j morationem jamp;Rbctciricæ arque Dialeffici coiifulionem: dcquajamantcadmQiiui.Qu^', re non eftoperæpretium, in iftisimmoraii.

Sed pag. 61 poltcaquam operofs muifacon-tra mctonymicas locutiones difputalletdnnii-itjOinnemilium laborem nófuifl'eneceiratiu'' quippccumin hoc (ntipfe qwidemaitjiwvet' tatur cardo côtroverfiç.I’otuiiretigitufiftob' ' bôreffiperfedereHofinannus:necyelniih‘l‘' mile laborem in rcijioudédo.vclleiftôribus 11' utriusqjdilputationecognofccndafaceiïerC' Sed audiaraus, quanam in re controvei'û'* Pag.«J. cardincmponatHofmannus./«/wr,inquir.W''' titur cariio controvcrfi£,lt;ju0dtropumqucmcunt}jfgt;'‘' tum re/puat modus attributionis ignatust tropo relinqaat expltcdtio chrifli, ^c. /Zt, inquani, Hofmannecontroverfianoftra, quam tuffil*' licet mihi môvifti, vertiturin tribus illis mdS quæftionibus:quead unam hancrevocaripo*' luntjAn in verbis illis Domini,Hpff^r«r/^/«w^' w^aà^r.prædicatum fub)elt;fto attribuaturpc^ meto:

AD DICTA'TA HOFM^.NNI. IJJ mctionymiä,necne.Egüaffirmo,tu ncgasilîæc igiturintcrnoscótrovevCiacft. \ttardo, inqs, controverfiæ (nempe quodDialecticivocant 'njqiiü'^^ii/oi/jyertiturin hisduabus quçftioiïlb’; ' An modus attfibutionis in lacramentalibus iftis.enunciaris lit ignotus ; amp;nbsp;an explicatio Chrifti relinquat tropo fcdé in prædicato ; Sic ., faneiKrumqi Iiock zf/i'^jxevcp. Ad prioréigitur ) quot;nbsp;quæftionem-refpondeo negâdo. nego,inqua, modù îlttttbutionis in illis Domini verbis elle ignotûmqtum eft enira.'in illis attribui rem li-gnatamfigno.Adpofteviorcveiôque^ftionem rcfpondeo affirraando.nâCbriltns illis verbis, G«flä provobii tra(litur,\\oc voluit vxplicaret qua ratione feu quorefpeólu panis ille fignum fit fuixorpotis,nempe quatenus illud pio nobis, efttraditum.

C A P. X N.txpofit'wvcrborum Pauli de communi-'cne (orperù ^r/anguinkchrißt â Pifeatore al-latadefendittir : amp;fijnu 'ldtßentur,anChriflus mortutu fit pro (inoulù honiintbns.

1 TAEinceps redit Hofmannus ad examinan-l dam libellï mei paginam oCtavam : amp;nbsp;ait:

I 1 ïdquoddixerat Ptficatordepropofittone bac,Panuesl f’S • I torpus Chrifti;jqm fingulariter demonffrare laborat ■ 1 iiialtera, Viniim eli fanguù Chrifii : fed quafortiorit Il «JjCzut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ridro. At falfó jnqnam,

, 1 hocdemeafflrmasHofmannc.neq;enimego . l in ifta pagina ac deinceps laboxo Imgularitec 1 j demôftraredealteroenunciatüChrilU.quod

l jam demóftravcram de prrore: fed tantum de-. l monftraiionemillamhucquoqipertineread.-

inoncó lino vcrbo. Sed alind hic demonftró. nempe pronomen tStb in illö enunciatoreie-lendnm elle ad poculüm. quod ecii tii qiiidein ■ ' fiiciié accipis: tarnen illi contraqtios hic dif' puto,nonaccipiiinr. Sed tuiemel tibiperiua-iiili,rne!ibelloiftomeonihil,aliud ej^idéquâm jiirrhefestuasfefutareni.'quam faliam cllefe' t fpicionem, fupra oftendi. Veriim enimvero , qiioniam inrefutando fophifmatc coruniqu* prönorhenniTïin priorequidem enunciate ad iolum paneni ,in pofterioreveróad folumpO' çulum referri debete negant, expofuigönui-numfenfum verborum Pauli i Cor.io.quihus panisamp;poculum jdicuntur effe xz)zi'»(’/Ä,ideft coiTimunio, corporis 8c fanguiniziC n ri s i i:

' Hofmannüs banc expofitionem reprchcii-. deiis ait, me ilfam pritotio modo poftulare potius.quam aóloris more probate. Ac ego yjg ,.iï!iêi expoiitionem illam probavi ex eo ,(]UÓdcertii«^ lil««'- fiti Apoflolumnon alium fetifum verbüDaiuini

gt;igt;J/igt;/(dilla}nipfàin retinuijfe, quem Dominiafiiefit fag. IO. li- feditus : t/tnqiiamfideh/imum verboruttt cliriß beilimei. interpreten!. Qiiidînum hæcprobatioeftnulla.’

Refutethahe Hofraannus.ii poteft:actumdO' mum poftulatum prxtoriura absq; probatio* nemihiexprobret.

Vis argumenti mei confiftit in collatione / parium fivehmilium: quod quarati'onepanis dChrifto dicitur efle corpus Chrifti.eadcroo Paulo dicatur efle communiocorporisChn-fti;item quaratione poculum âChriftodicitur efle languis Clirifli, eàdem â Paulo dicatut

effe fanguinisChvifticommiinio. Hoc argu. mentum confirmó â fcopo l’auli' qui fuir,verba Chrïib de pane amp;nbsp;poculodióla. Hdcliterin-letpretarinit ea pofl'et ad propofnuni fuum de \ fugienda communioneidololatiicotumcon-viviotum accommodare. At excipit Hofman-ntis; Egaide»« «t i» oratione Cbrißiiplus è- ma jus Pas-*** inejje evict: it a comparationem tn hac tenuiort

partemflituiam,ad expbcatwnem mentisApnfluUci» fufficerejurenego At ubi tuhocevicilli? amp;nbsp;quae-fo,annoufatis tibi eft, habere ut in aliis facra-mentis, ita öiiam in facra Cœna,ieftimonia di- '

I aletn atq-, fubftantialem prxientiam corpori» I Chrifticum pane ,amp; fanguinis cum vino ,eo-( I rundemque oralem manducationem quæ fiat j I fimul â fidelibus amp;nbsp;infidelibus ; quod quidein

I utrumq^fimaximetibi cócederetur, tiineau-( I debis majus atq, excellentius ftatuere id quod . i 1 impiiscum piis commune elf, quant id quod ,1 piorumeftptopriumï

, I ego teftimonia illa gratiæ, ac proinde iplana I quoq-, Peigratiam,fidclibuspropriamftatuo. jV Aïstmtn'.Rejicioetta.cjuódprofidelibusJaltemChn-fitimcrucifixttmejfe opinatur. Hic primo notetuit

1 adverbium Saltern, per abufionem ulurpatum I proadvetbioTantum. Deindeobfervetur,me I neutrumiftorumin illade gratiæ divinæ telfi-A Kittuii» fententia exprclftlle; fed fimpltciuB c\

lt;lixi(Te : Dominumverl/ù iftisfacranientMmdoctrt roluijfe ,facrum iUum panent amp;nbsp;facrunt tfiad vngt;ult;» divma teflimonia effe., qutbus ipjedtjcipulu, ac ommne fidettbui omnibus tefietur, corpus (uum protpfisuni-verfis [eu pro tot a ipforum muitttudine i rticifixiini iri) itenii},fangittHem fituni pro ipfis unroerßstncrHceef-fufum irt ad eis impetrandnm rcmtßionempeccatoriu » Hæc mea verba (tint: in qnibnspit patet)niillu rcftritbonisadverbiumeltcxpiellum. Sedan-tagoniftç ideo exprimere libiiic,ut novçdifpu-tationis atq; controverbæ niateriamfiippedi-taret.lraq;hicdigreffioneminftituit:amp;:conte-ditjGhrilluni.non profolis fidelibusarqjcle-ébs,fedin univerfiim pro fingulis hominibus crucifixum efi't;. Cujitsopinionis falfirasvelex ipfis inftitnbonis verbis ad qnæ ego in explica-tioneinearefpexi,refellitur. ErenimChriftus de pane Euchariftico dixir .Hoc eft corpus nie* um qiiod provobis datur, ti

uempe quieftisineidifcipuli, amp;nbsp;in me credi-tis.Sicdepoculo: Hocpoculunaeft novumil-ludteftamentumin meofanguinequiproro^, vel(utalibihabetnr)p/'o»itt/f«cfFundicur.’re’w^' ù/sar, Vel 'soXKav csi^^i/rofsii'or. Cur dicit,/gt;Flgt; multts.Ci intellexit.efFufum iriproomnibusieii fingulis hominibus-Et qnçlo quid notat in ilb phrafi præpofitio,lt;^amp;/'ro î nónncfinem leu fcopum a^gentis five patientisî Nonne, in-quamxum Chriftnsdicit.fe corpus fuunida-turuni utcrucifigatur pro nobis utemquefan-guinem ut efFundatur pro nobis: hoc dicete vulc, fe ideo crucifixum iri, uc fua morte, con-junba

junfta niiniruni cum fenfu iræ Dei adverfus noftrapeccata.ipG utfponforiinipoGca, prb-niereaturôeacquirat nobis rcmillionem pec-catorum amp;virani æternamî Quodh jam dica-tur.f^iflc Cbrifti patientisfcopum, nt remifli-oncm peccatornm amp;nbsp;vitam æternam acquiic-retiin^ulishominibus: confequensericut aut Giiguli homines remiffionetn peccatornm amp;: vitam æternam confequantur, ant fateamnc Chriftiiin non potniffe eamp;icere quod voluit, «ec aflequi paffionis fnæ finèm feu fcopnmî At utrumq; hoc fallùm arque ablurdum eft: ut patet. Necelfeigiturcftntfahum quoqifitil-ludantecedens,quo ftaruiturlcopumChrilli patientis fuifle, ut remillioncm peccatornm amp;nbsp;vitara æternam acqnireret fingulis homini-bus ; feu fquod idem eft) Chriftum' pro fingu-lishominibus crucifixiim efle. Quod quidem iplcraetdifertc negat : ciim (efe incruccobla-turus.exprelîëin foléniilla fua tanquam pon-tificisadDeum pattern ptecationejohan. 17. mundum f id eft reprobos) excipit.inqniens: Kon nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iiiudo: fed pro iü qnos dedißt mibi. nem-«

teiUjtancjuam filium perditionis,paulo pôft difertc excipit. Ac rurfus ; ISionpro eù autetn rogo tantum, fed amp;nbsp;pro iis qui per fermonem eorum credi-1 turifuntinme- Hipc jam firmiffimumatq;itre«

Proquibus Chrißas crucifixtts e^î ,pro iis etiam ro~ gavit paulo antequam crucißgeretur, infolcfini

quot;Ergo nee pro réprobis crucifixus eü: é“ per corßc' quens non eïl crucifixiupro omnibus hofninibiif' Et tarnen Hofmannus non veretnr banC verbi Dei do/lrinam abominandum erroremop' pelJare: amp;nbsp;calumniari, quad hac doblrhiaßdc’f* omnium acßngulorumfaciat incertum. At qui fie î inquam. gazlt;« (inquit^/7.ff fnempe fidesjf.r/'«-rispurticuUrtbtu concludem, nonpote^ eßeMyi^oy-'i' rit,hoceli,qu£certo fequentem conclufionem extruut. t-goveió nego; Fidemeum ex propofitaânic )do(ftrina concludit.concludere ex puris par-ticularibus. neque enim fidelis fie conclndit;

Non fie, inquam, argumentatur ßdehS' quanquam ne hæc quidcin argumentatio et puris partieularibus conftattciim ailumtiofic iingularis (ea propria:quaï in iyllogifmonon eandemperomniacumparticularivnn habet: quippe cum ex puris fingulanbus feu propH’^ enunciatis firmus (yllogifmus conftruipoflit' nt exempla in DialcfticaRamipropofitarna-nifeileofiendunt. Veruntamenfidelisnonad ilium modum argumentatur:qui quidemidef vitiofusefl::quia in prima figura majorem habet particularem.-ïèdfidelis argumentatur iÿl' logifino firmiffimo atque deraonftrativo id

Ex his apparetjprirjiuni argumentum tjuod Hofmannus pro fuaopinione hïc adducit, fal-fumeffe.Nuncreliquavideamus.Secundoigi-turlocomihiopponitauthoritarem Pauli: ut quiRom.i4.amp;i.Cor.8.affitmet,Chriftum pro pereuntibusmorcuum. At veto Paulus id non dicit, Chriftum raortuum efle pro pereûtibus, ideft pro iis qui peritutifunt .*fed dicit Rom. 14.V. ip Ne elca tua illu perdito pro quo Chriftus mortuus eft. quibus verbis hoc tantum, vult: Eos qui profitétur fidem Chriftianam, ex ,charitate habendos pro credentibus, pro qui-' bus Chriftus eft mortuus.-acproindccavendij, ne noftra culpa â fide avertantur amp;ita pereant. Ergo,inquiet Hofmannus, qui in Chriftu cre-dunt,afidc poffutit averti amp;nbsp;perireïRefpódcQ; Quiverccredunt.-ctfi per ipfos non ftatquo minus fidem poffibt amitteteac perire.-tamcii quo minus id fieri pofifit, obftat Dei dec return immutabileamp;fideidonu«/J.4-my.iMi'TDi'.Q]iiau* tem non vere credunt; illi fide dicuntur defl-cere,cum fidem quart! antea^licet falso^profi-tebantut,jam negaut. Porto eadem eft fenten-tiaverborum quæextant i. Cor. 8.v. 11. ubi A-poftolus reprehendens eosqui jadares fcicn-tiam,quód nirairum lcirent,idolum nihil efl'c, fecurc intererant cóviviis facris idololatraru, I idq;cum fcandalo infirmotum ; hos îgitur re-1 ptchendensApoftolus.intet aliafic ait:Etr«lt;« 1 tßafcientia frater qui infirm’ eß,propter que Chrißu» 1

til mortuiu ,peribit ƒ ld eft, Visnccommiferc ut fraterinfirmiis exemplo tuo adduól’ipfc qno-quc idolothytis vefcatur, idq', ciim confcientia idoli,ac proinde malaconlciétia: atqjitacou' traconfcientiam peccans.Denmqjoffendens, ivam i'iius fibiaccerfat, fefeq; in exitiumprx-cipicet? Haiic eireverboïu illorum fenrentia. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;€x collatione eorum quç illicantecedunt,pla

num eft. libt iHud inprimisnorandiim,Apo-ftolumloquide fratre,i.c. dccrcdente,faltem qui pro vete credeiirc habetur, arque etiaiu ex charitate hatrédus eft: Vere autem credcus petite nó poteft; quiavera fides non poteft amit-tijimpedicteftilicet immutabili decreto Dei. Interim tarnen officii noftri eft ut refpicientes ad noftram imbecillitatem, ftudeamus fidein tum in nobis ipfis tum in proximo legitimis tncdiis alere ac fovere, amp;nbsp;cjufdem cauflas cor-rumpentes(i.e.quçcunq; illani vellabefaólate vel penitus tollere fuaquidem natura polfiint) f II ne re ac c av e r e. fee un d u m il 1 ud, Dóminniii De» luum non tentabis; item fecundum exhoriatione .Fct.i.v.io. Pt-tri, qijj monet «tJiudeamus vocationemamp;ele-idoneni noflram firmant efficere: non utiq; in mete Dei: decretaenira Dei luanaturaimmutabilia funt:fgd in mente noftra, qiiæ de caulTisratio-cinaturexeft'e(ft:is:ac proinde quum quisfibi cofeius eft ferii ftudii verx pietatis, inde firini-tercolligitjfeveraquoq; fide prçdirumclfejac proinde â Deo efficacitervocatum amp;immuta-Dilidecretoadvitamæternâeleâumefle. Sed pergamus confiderare reliqua Hofinanni argumenta. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tcf,

Tertiuin igitur argumentum proponit hij verbis; ƒ» ƒ«///«» etLnn divino, d^trnnante hoiiiinet prgpterincreduli[.tteni,gravtterargHttur, a, damnatit ttianifiagitntaiiffidem in Chnßum. qu£autem(?i\i-i^m.ipxozzmen'jtemeré exi^ereturntßüfdemchri-ßnsprapaßtusfittjfit Salvator, at non extra paßionem amp;nbsp;ittortein ,fed Ul hac ^perhanc Salvatorpronußia eUdatus.

SfCbrißus daninatis falvator fuit propefitus ,idq^ per mortenr.feqiitturpro illu qtioq^ ejfe mortuu, ^tqui Chrißus daninatis falvator futt propofitiu^ idq^per mortem.

hilf Chrißits daninatis falvator fuißetpropoßtw, idq.per mortem : teineréexigeretur ab illis fidet in judicio divino: quatenusnunirum propter iii^ credulitatein damnantur.

Refpondeo. Approbatione alTumtionis nou fuillct opus: fed propofitionis. Illam eg» nego. nam et G Ghriftils per Euangelii prœ-dicationem falvator proppnicur promifeue eleélis ac reprobis , quot;ac proinde tarn dam-naudis quam falvandis; juxta ilîud Pauli i. Corinth, a. Christi bonafiagrantia fumuA Deoiniisqui ßervantur amp;nbsp;in tisqui pereunt: tarnen hinc non fequitur'j Chriftum tarn pro dam-nandis, quam pro falvandis eft'e mottuum»

Eteniin iirrisq; proponitnrÇliriftus fubcon-dirionertfipifcentiæ acfidei; hoccli, teftarun» lllis leddiTur, Chriltum pro iplîs elfe niorw-um, (eufqiiodidemcftj Clirifii morte partaffl iis eile reiniffionem peccarorum amp;nbsp;vitam x-tcrnarn:fi modo refipucrintamp;inilluincredi' dcrtnt. hoc cnim fibi vult iftacrcbrorepet’tî c\\\oïtMKŸ,l{efipifcite dy crédité Ettangelto item ilia prdnuuciata : Qw crediderit dr baptizatusfit-rit (dlvm erit, si confejjiisfueris ore tuo Doniinutnjt' ' /uni, (y credtdertf tncordetuoijuód Deic eumexcit/ vitarnortuit,fervabetii. ^^orrôiftam códitionen' quum non præftent rcprobi.fedinimpistatf iua perfevercnt: planum eftpromilîîoneraie' milïionis peccatorum per mortem Chrifti.ail eos non pertinere ;ac proinde nec Chriltuiu pro lllis mortuum efle.

Sed quoniam. Hofmannus aflumtioneni fÿllogifmi fui principalis approbat alioquoqi prolÿllogifmo ,in quo aliquid falfilatet; falli' tas illa ell oitendenda. Sic aurcm ait : falv4ns,nifi tn pronnßionem tllai» recugt;Hbens\unijH'tilgt; reclede/inietur. Argumentum f ut apparet, du-ilum eft â confequente abfurdo: fed confe-qucntia nihil valet, quum connexuni iftud lit fallum. Fallum cft .inquam.fidcmfalvanto” non pofle reôtédefiniri,nifi recumbatinprO' niiffionem illamquam tu hîc intelligis 'videlicet qua Chriftus tam damnandis quam fai* vandis falvator promiiTiisfit. Talis cnim ptO' miflio nufquam in verboDeicxtat. Sedpro-miflus eft C h R i t u s ülvacor iis tantui^

AD niCTATA HOTMANNt. I4} «inirefipiierintamp; inCliriftura crediderinr;amp; qutdemülisomnibus. Hi autcmcerténó (unt damnädi.ledlalvandi. Et in hancdemnm pro-mifllonemrecumbitjidqne ft rm iter, fides fal-vans ; amp;ex hac retie dcfiiiitur. Fides enim fal-vans caeft,quaquis credit, promidionem Dei quaille omnibus refipifcennbus 8c in Chri-ftumcredentibus promittit remiffionem pec-catorum amp;nbsp;vitam ætcrnam propter Chriftum, adfe quoque pertincreiut quiinfefcfentiat, fe quoq-, per Dei gratiam refipiicere amp;nbsp;inChri-ftumcredere.

ponitur his verbis : Ouomodo conßarepotent «lti~ MUiti Calvini effußuni de tndtf’riv.qnum his ait offerri , quidem corpusamp;ffn^uine»i chrißt tnfdera ccena ,ßd ahipfisreffui. Quomodoverobis offfretur,quodadi[-los ntillo modo dicitur/ettinere ? Sic argumentât uc Hofraannus ;

Sicorpusamp;ßtnguisChriffiinßdelibus fhoscnim nomine indignorum intelligit ) efferan-titrin facra cana-. ergo ad idos pertinent.

Ego veto nego iftud conncxum. Etenira corpus 8c fanguis Chrifti offeruntur ilia qui-dem in factaccena pvomifcué fidelibusamp;infi-delibus,nempehypocritis.fednon offetuntuc aliterquam per pi?omiffiQnemEvangeliiamp; fa-

I cramccenam tanquamilli annexum ligillum; I ptomiflio autem Euangelii pertinct ad (olos I credentcs. Miuifter autem qui verbutoSc fa-

cranicntaadi'niiiiftrat.pröcredcntibusexct’i' ritatc habet ctiam liypocritas.qiiandiu hypo-ciilis ipibrum non hierit deteótaiacproinJ^ illis quoque corpus amp;nbsp;fàngiiinem Chrifti offert, fed canquam credencibiis amp;cumconai-tione fidei.- teilans niniiruni, corpus Chriftj proillisscrucifixum.amp;flnguineni fiifum'efl'o.1* modo refipuerint amp;nbsp;in Chriftii credaiKjqua® condicionem quiimillinon præftent uonpo-tcil: ex ilia gratiæ hypochetica feu conditiona-li oblacibnc concludi, corpus amp;nbsp;fanguiae® Cliriili ad illospcrtincre.

Cap. xVI. An/yniiohfacraCænxfoth fide-ltbiistefli'Mgt;ntadivina^ratitcfiiit:amp; tbiex-plicatur locus i. Cor. ii. ele niMducaiuibus ill-dioné.

\ T Q^u £ hadlcnus impugnavit Hofnia“' -**nus,quódftatuo, Chriftnra pro fobs hde-libus'atq; eledismortuum eHe:deincepsfini*-literiinpugnat.quodfentio, lymbolaillaiafa-cra cœna fidelibus tantum teftiinonia effedgt;-vina. Primum ejus argumentum continetut ïaj.53. his verbis ; Annon tfuum Pifiator^nibola fideldm tantum vult tefiimontaejfe divina : cejjfabtt teßiniouti ißius ratio, ubi mßdeles aeceffirint: ttag^ Sacraincnti tiatura coram infideltbus evanefeet: utiiuu ta teßifitii-tione ilia adßdeles tàatuminflituta, SacramentuiU (oaßituat Pifcator ? Sy llogifmus hie eft :

Sifjmbola infacra cœna ßdeltbiu tantum teßime-ttta dfvsnafitat ; Satramenti natura (irant infi' delii.

AD DICTATA HOPMANNt. I4J debb.evanefiet. Oÿain lUu tejjbbtl tcßimgnii ' nbsp;nbsp;nbsp;ißiiu ratio.

Négo connexum, quia turn demum eva- » nefceret Sacraraentum coram iqfidclibus, fi proeiselÏerinftitutum. at inftitutum eft illnd pro folis fidelibiis: quiainftitucum eftadobfi-gnahdumpromiffionem gratiæ, quæ pertinet adfolosfideles. Nee dici poteftcellare jnin-fidelibus teftimonii iftius rationem : quippe quum teftirtioniumillud nunquam ad infidèles pertinuerit. Sacramentum autem cœnæ conftitutum efte in ilia teftificatione pertinente ad fideles tantum.clarum èft ex verbis Chri-fti, ^oc eU corpiis meum tjuod pro vubu datur-.lloc poculumelt novum illud tefiamentum in meoßingui-‘ noqui pro vobù ér pro multu effunditur tnremißio-nem peccatorum.qaoram verbornm hæc eft fen-tentia, qnafi dicat Chriftus: Ego facris hifee fymbolis, pane amp;nbsp;vino, teftorvobisdifeipulis mcis, quiin mecreditis, atque etiam ton cre-dentium miiltitudini ab hoc tempore ufque ad finem mundi : me corpus meum pro vobis Sc illis daturum in mortem, amp;fanguinemin cruce effundendum cum fenfu iræ Dei, ut hac rationefanciamatqueconfitmem fccdusillud gratiæ, vobiK|ue promerear amp;nbsp;acquiram re-miflionem peccatorum amp;vitam æternam. Es his planum eft, tt'ftificarionem illam ad folos fideles pertinere: amp;in eafacramenti rationem conftitutam elle.

»RESPONSIO PISC.

Secundum argumentum proponitut verbis : Et qut facramentnm integrumpendebitii^' Vina or dinar lone : ft fidefumentis non adhibita.Sidic

rfere integrum adivina erdinatione. A t hue extremum confequens abfiirdum edi, Jirgo (ir prtmum illud antecedens.

Egoveró ncgoconnexumfccundum. na® etfi fides fumentis ftàtuatur velnt animaSicri'

inenti;raraen hinc non fequitur, integritate® Sacramenti non pendere â divina ordinatio; ne. Penderenimadivinaordinayone velutJ caufa efficien t e ; â fide autem fumentis, veluU caufaformali,faltem ex parte. Etenimdivin® ordinationis fcopus eft ut fides fumentis pet Sacramentum confirmetur. Ergo Sacraraen-turn CœnæeatenuseftSacramentum, quate-nus fide accipitur, amp;nbsp;ita acccptum fiffera fa-mentis confirmât. Quare cum in fumentenoa eft fides. non fumitille Sacramentum, fedek' mentum ta'ntdm. quia Sacramentum ,qiiatc-nus Sacramentum, noil nifi fide pvercipitur: quum fit teftimonium divinum gratiæDeier-eacredentes. Hue facitlocusPaulii.Cor.it ubi reprehenfurus Cprinthios propter Cœnï Dominica: profanationem aut certc irreve-reiitcm tractationem,accommodatamfcilicet

nonfrdei exercendæ atquecçnfirmandæ, fed ventri làginando:repreheufionéillam lîcordi-convertit is in unum, hoc no esîDoKÜnicam Cænaih edere-, nempe, fient vos editis. En negac Apüftolus Corinthios Dominicam Cœnanx edere gt;nbsp;quatenus in edendo non exercebanc fi-dem, nec attenti erant ad côfiderationem my-fteriiac teftimonii divini: Sed tantum ventri pafeendo operam dabant ; ut ex fequentibus videreeft.

■V lH 0' t’

I li

fl' C' fl'

C' i‘ ƒ! f'

’I

Tertium qrgumentum continctur hisver-bis.Cerff ne quidemgeneralisßgnandi ratio manebit: fl ad fideles tantum diäuin ell, Hoc ell corftus tneutn quodprovobis traditur. Hoc vult diccrc:

Si teftificatio ilia gratia Dei quafit per fact am Cee~ nam,adfolosfideles perttnet : fiquetur.adillos folos dill urn ejfe aChrißo, Hoc efi Corpus nietini quod pro vobis tradttur.

Si autem hoc adfiles fideles didum cflfiquiturge-neralem fignandi rationem in fiera ccena non manere. ,

Negoutrunq; connexum. namadprimoni quodattinet; ctfi teftificatio ilia gratiæ Dei quæ fit per facram ccenam,ad folps fideles pcr-tinet.- id tarnen non obftat, quo minus verb* Ckrifti quibus teftificatio ilia continetur.pro-nuntiata fint amp;-adhuc hodie per miniftrum Ecclefiæ pronuntientur promifeue ad hypo-critas amp;nbsp;veros fideles:fedad utrofque fub con-ditioue fidei. Mioiftri enim ooa eft, quuïÿ

verbum 3e Sacrainenta adminiftrat, bypö^f*' tas à veris fidelibus feparare:fed tenetur hvp^' critasquoqiiccx charitatc pro veris fidebb^* habere, donee eoriim hypocrifis fuerir étattumenim nó amplius promillionenigf^' tiæamp;.'S'acramenta tanquam annexa figilia ininiftrare illis debet: fèd’debct eos âSacfS' mentis arcere, amp;locogratiædenunciai'edl'’ iram Dei, donee refipuerinr. Deinde ncj?’ quoquefècundum connexum. narn etfivet^’ ilia ad folos fideles a Chrifto didaelfent : taiquot;* id non obftaret quo minus maneat in facracif na ratio illa fignandi generalis amp;nbsp;hypocriif* cum piis communis,videlicetquód hypoc^*' tæhoc fignoabaliisex judiciocbaritatisagnf’' fcunrur amp;nbsp;habentur pro Chrillianis. nanite* llificacio ilia gratiæ;Dei quæ ad folos fidèle’ pertinet,non obftat, quoptinusilli extcriiaquot;’ profeffionis Chriftianæ notameum hypoCf' lis communem habeant.

Quartum argumentum annedit bis vctbis^ At que ßc ne reßtuendo quii{em,indtg^ni,fuïuri (orporà fMgutnis Domini. Hic (cilicetCalvin' ftasfuoipforum gladio jugularcvult:niniirili’gt; cxeoargumentans.quôddicunt, infidèlestt' os fieri corporis amp;nbsp;fanguinis Domini, nó acci' piendo ilia, fed refpuendo. Sic autemargU' mentatur«

St ad fideles tantum'diclam e{î,Hoc ell corpus »it-um, quodpro vobis traditur.non poteritreréii' ci infidèles corpus dr langtiinêDqtnini refitit«'

!« 1!

i-r I' ts (0 i'

£r^o Calvin/fli! fatendum erit, nonadfiJclcs tantum diclaeßeillaverba,H3Cc^l corpus meii.eit c, Concedo totiim ; fed nego hinc cfficiquod Hofmanniis contendit principaliter, ncmpe teftificaiioiiein »ratiæDei non ad folos fideles o

peninere. Etenim perillaverbajHoc'ellcor-pus meutn quod pro vobis traditur,gratia Uei promifcue offertur tarn hypocritis quani veris fidclibus: fed urrifq; cum conditionc fideiamp; tanquam vcre-credcntibns; at gratiam Dcilic oblatarh hypocritie relpuut perincredulitate; ac proinde teftificatio ilia ad eos non pertinc t.

Q^ntumargVimentumfequirurliis verbis; Qua etiam con/cientta mintßcr porri^tns pattern vinttm ,c]uum inter fumeiites difiernere nequeat, fideles tie ßnt an infidèles ,promifiuc ad omnes dieet: Ac-cipite,comedite, Hoc ell corpus Chrifii pro vobutra-dititm : Bibite, Hoc ell fanouts cbrißi pro vobis inrc’-tnißionem peccatorum eßiißu. Syllogifmus fic eft;

Siverba ilia Domini pertinent ad folos fideles.rnini' gt;nbsp;ßerffimbolaporrigensnon potent ea promiß,ue bonacefcientiaproiiutiare adomnes,quib./j/m-bolaporrigit. quippecjtiu inter illos latcat itifi. deles/quos minißer nHpoteß dfidelib.difiernere.

At minifier bona confeientta prvnuntiat ilia verba ad omnes quib. fiimbola porrigit, nertipe tarn ad hypocritits infidèles,qudm ad veros fideles.

Brgo verbailla Domini.Jeu tefieficatiogratia Dei lilts comprehenfia,nonperttnet adfioios fideles.

Nego connexum. nam ctfi teftificatio ilia pertinet adfolos fideles; quippe quitus loirs

gratia Dei promittitur.- ramen interim mini' ftcr bona cófcienria teftificationem illam pto-ponit omnibus prornifcuc, quia no aliter ea® pvoponit nec proponere debet cuiquaqua® | eumcondinone fidci. Et quoniam hypocti* tasquoque,quifidem ore profitenturdcgellquot; - ac morib. externis pietatem fiinulant, ex chi' ritate prqfidelibushabet.- ideo bona conic*' entia ilhs quelque amp;nbsp;teftificationem iHam gta' tiæDeiannuntiat, amp;nbsp;lymbola ad illam obi*' gnandam infeituta eis porrigit. Ira Simone® ilium magiim, de quo legimus 'Ad. 8. bon*

, conlcientiabaptizavitfivcPhilippus,a2^cui® praedicationem ille profitebatur fideraChO' i ftianam : five alius quilpiain EccleliæSaniari' tanæminifter: Sc tarnen ille erat bypocritaaC proinde infidelis, lient pollea apparuit. Seil hancrefponfibnem Hofmannus tanquaniab' Ihrdam reijeit, quum continenterhæcvetba aiTneCtic : Sicuteniinpromißionemiußrficationti^quot; ßlvitttonu nemtni licet applicare, niliprttmiffa tionefideritaconßanreopintnnePifcatorisjtmnillif'* forreilioneßfmbolt, tiuUi reite accominodabit Oon/itiißtie (onditione fidei. Omnino, inquani! 6: quidem non loluin confiante (ut dicis)op*' mone Pilcatoris.’ Verum etiamconftantet® ipfiuslcntcntia quam hoc loco pronuutiafti' fi modó tu titi ipfi confiare voles. Pronunti-as, amp;nbsp;veré pronuntias, Non Heere minift® verbi ut promifilonem juftificationis amp;nbsp;falva-tioniscuiquam applicet, nifipræmifia conJ*-tione fidei. Quomodoigiturproabfurdaop*-nionc

Ab DICTAT A HO FM ANNi. tjl hSonehabcs. fl egodicam ; MiniRcumin pot-» reûione fymboli. nulli reôlè accômodare ver-baillaDoininij Hoc eftcorpüsineiim.amp;c. (t-ne conditione fidei. Ac quid fuut hæc verba aliud quam ptomißio judificacionis amp;nbsp;lalva» tionisdÿmbolovifibiliobfig.naraÆtenim Do-rainusvetbaillapvonunGians.hoc ipfurO dice- \ , le Voluit: Egovobis difcipnlismeispromiccö juftificationem amp;nbsp;lalvationem gt;nbsp;acquirendain Vobis traditione corporis meiidumraodo vos credatis, corpus meum traditum in pro vobist 1 atq; hancptomifliopem vifibiliboc fymbölo j frad'ipahis j quo fraftio mei corporis repræ-* ' fentatur,Vobis obfigno. Quare Hofmannc (i '? priorcmillamlentcntiam pro veraftatuis, ut '' 1 ftaiuis ; non poteris pofteriorem quæ eandcrtï ƒ cum ilia vim habet, ullo jure tanquam abluc-1 dam opinioncmrcjicere.

\ Sedpetgis tarnen fentétiambahctànq^uatù ,1 abfurdara oppugnarc j quum potró fic difpu-.1 las. QH/»!ivcro'o/(irlt;i«fefnfinquis ßhtcfutffeopor- jaj.«*» 1 tetclrrtßüininßitutioniiformula:nt^uiinaximene~

Sfdaiißtla lUa de Conditionefidei neceffaria effet in adminißratione fymhotum ßtcrlt;eC(xn£,Chrißui eaiii in inßttutiondforwula hok tmßffet,

l Ego veto claufulara iUàvn â Chrifto omif-l fam uego. Etfi enim non cxprcfsédixevit,Sl \ cïeàidenùsicorpusraeiiaiptovübisiïaàklüvw

ici,habebicis remifiîonem pcccaroruniamp;vi* ràinæternam : tamcn claufuJam illàni duobuJ modis inliniiavic : primo, qiuiineosaüocutiis cft tanquarti difcipiiios, ac proinde inipfum credences: dicens. Hoc esi ierpw memn (jutd daiiit provobu. Ubi verbum illud provo'bit ( queraaJ-modu reélc infuo Catccli^fino Luthenistra' didirj meracordacredentia poltulac. Seciin-! doquum adjecit: Hôf/izczffz»metrecordacoiiem'-quibuscercé verbis fidem exigic, exquabene-ficiiaccepci memores.gracias proilioagant,amp; niorcemiplius( GcihPacdusdcclarac) annun-ticncjioceft publiée pra'dicentamp;læcagiatia-rum adione celcbrent; id Ijuod fine fide fieri nonpodeft. Acque finie mandaco qui non parer, ad ilium necpromiffioperiinet: quapro-mifit vitam æternam fua inorcc parrain Qinni-bns in ipfum credencibus.

Sed illa verba Domini, Hoe e^i,orpus iiteÜ,é'C' tam ad infidèles ac danandospercincfc, qinm ad fideles amp;falvandos:ac proinde ram pro ilüs qudm pro his mortuam elfe Chriflum : adex-trcmumconatur probate Hofmanpusexver-bis Apofl:olii.Cor.ii.ÿ'.2ÿ. qnein locum ficci-rag. «4. tar: Vertun ne Apefloltts banc mfuria inferret Cbrißr. inquit; Indignas (hoc e^t, infidèles: de damnatii crttni laquitiirfi damnationemfitbiipfis edere ôquot; bibere, quii non dificrnant corpus Domtni.

Primumquodinnnir, perillam fèntentiani de condicione fidei injuriam inferri Chrifto: malitiola calumniaelhnr æquus lector judica-re poccit ex pauio ante dilputatis. Deinde

quod Apoftoloa^ttribuitvocabnlum bocJndi-gnorutB,cnjaCi (cilicet Apoftolus illic noraina-ret quofdam Indignas : falfó citât Apoftoli ver- ' ba,atq; ita eiin j Liria'ii'i facit, neq; enimdicitil-le : Indignos damnationem fibiipfis cderc ôe bibcre : led dicit, Qui edit i?lt;: bibit indgné, da-mnationctn (ibi edit amp;nbsp;bibit. Nee eft quod excipiat Hofinannus,inter bæc nihilintereC. fe.nam certéiftanon-æquipollent: quuniiwrfi-gnutn ejje,'notez qualitatein inhærentem ipd perfonæ.conimuncra etiam illis qui edunt amp;nbsp;bibuntdiguéietenim nemo dignus eft.benefi-ciisDei.fedomnes fumusindigni. {Zzindignée-dm amp;nbsp;bibare (acra cœnam, n otat qu alitate inhæ-tentcipfiaôlioni feu perception! fymbolorü;

1 abfq’,annûtiationemornsDornini;quodips3 \ CO loco Apoftolus in Corintbiis reprehendit. , \ Sedadhuclïiaioreminjuriam Apoftolo fa-5 l cuHofmannus.amp;âmenteilliusprorfusaber-, l rac,quumait,eum loquide infidelibusac da-. 1 nmatis.((/iiiKi?lt;i.')di5forta{fedicerevoluit')quip-. 1 pe qui dicat indignos ill os damnationem fibi f, V edereaebibere. At.inquam, Apoftolustoto 11 \ illo capitenufquaraIndignos nominat; nec de gt;nbsp;1 infidelibus autdamnatis aut etiam damnandis

l loquitufjfeàVûqtur de ftdelib.amp; falvandis.nec (i l ait,eosquiindignéedûtacbibunt,edeiôacbif ,1 \ betefibitwIa.Kfiîiisideftjdâûationé'.ledKpian', . \ ideft.iudiciû'.quonomineintelligitcaftigatio-e \ né corporale lut liquet exipfius declaration« I V . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L ij '

ciiincontinenterfiibiungit.inquiens:Fr«PW'lt; inter vol muiti ßint inßnnt nbsp;nbsp;nbsp;agroti : ac dormtttnt I

«ja/h : Etenintß ws ipßdijudtcaremtii, non judtcuft^ ttiur. Sedcum judicàiHur,4, Dirminocafliglt;tmur'(«oi- ■ -J'djóiJ.tSa.'^titnecuniinundocondemnemur. Èxqui- j bus verbis cîâré perfpicitur, Apoftolumloqùi defidclibusac filiisDetqnosDeus paterncca- I ftigat, quumfacraipfius myfteria.noncaquî decet.reverentiatraôtantiquariimquidemca-(tigationiiiTi finis arqué feopus eft, utnecoii- ' demnenturTedutfalventur. Intérim nonne-' gavero, poflcex illo Pauli loco argumentunt duci ad damnationera infidslinm , perratioci-Darionem â patii nam fi fideles propter ali- ! quam iaci æcœnæ profanationem, videlicet minus reverentem traûationem, jure à Deo caftigantur: Ergo infidèles proprer profana-tionem facræ Cœiiæ excremam, videliccepet- j çeptionem cjus bypocriticaln amp;nbsp;fide caren-tcm.jureàDeocondemnantur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Sed confiderémus nunc, qüortiodo Hof- | man nus ex lüco citato concludat propofitum-Argurnentaturautem ex verbis, tlt;on difiernenS corpui Domini. CüntApoflolusdicatßinc[Viit)!ti^ gnosnondifiernitecorpus chrijlit neceßieli,ßtfgt;t”^ ßtera Cana tam indignis\(juâin digniscorpus Chrifii offe'. amp;nbsp;ßc de a s quo^ qui dainnatiutemßbi edunt amp;nbsp;bibunt Ichrißus docereVoluit, quedcdrpusßiunipti . igßsßttraditum.

Negö connexum. nam nulla prorfnsineo oftendi poceft neccffitas : qiiæ tarnen ab Hof-mannotemcrç eiattribnitur. Atq;adeocon-fequensiftius CQnnexi.exconttario pqtiusan-tecedentis efHcitur. Etenim panis facræ Cœnæ iisdemuQTi eft corpus Chrifti, id eftteftimoni-umgratiieDei morte Chrifti partæ, qui corpus Chrifti difcernunt non autem ÿs qui non difeernunt Difcerncre cnim corpus Chrifti a-pud Apoftolum.eft habere illud in pretiotan-quamxw7j’qigt;noftræ redemtionis; quodquita-citjisfymbolum quoqjillius .videlicetfacrum ilium panera,in pretio habebit,ac proinde digne, ideft,teverencer amp;nbsp;adhibitapiamedita-tionemyfterii edet, Etenim verba illagt;E(/lt;rf4C biberedva.^iagt;f,ideiiindigne,hpoiio}.uamp; per hæc i-pfa cxponitjfzi' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atèua.TXKVflu, iioji dif^

fernere corpus Domini. Quo fit ut ipfis quoq, fi- , delibus, panis illo tempore, non fit corpus Chrifti, quum ilium cduni indigné amp;nbsp;corpus Domini non difcernunt. Clare enim in prin-cipio illius loci pronuntiae Apoftolus, hoc non eße ccenam Dominicain edere: nerape itaindigne i feuirreverenteredete, ut turn fidelcsCorin-1 thii faciebat. Deinde ad aftumtione quod at ti-i net,illamperfe quidemconcedo, nempeinfi-i deles non difeetnere corpus Chrifti fed nego I Apoftolum in loco citato de illis loqui ; id

Sipanisfiera cana infideltbus quo/^^ corptu Chrifii esi.qut ninürum damnationemfibt edtint: Er^n ChrifusverbiSillù, Hoc (El corpus ineumqimi pro vobis trad,itur,docere voluit,quad corpus put pro inftdtltbus quoq^ amp;nbsp;datunadußt tradituin. i SedveruntcH antecedens,

C A P. X V11. Expoßtio verborum Eauli de corn-niuntone corporis amp;nbsp;fangu 'mis cfjrifli, itertc acplentus heprehenßonibns lloßnianni vin-dicatw:^ ibirarßis de fumtione ßtcranicn-taliptem defpiritualt ir de or ali.

pOftRO iftisicadifputatis, deincepsxj'®«-accedit ad reprehenfîonem expoli-tipnis verborum Pauli de communionc corporis amp;faiiginuis Chrifti:quamexpöfitioneir' p.ropofuiin libello meopag.lo. his verbis; poßolumtanqtiam fidelißtmumverborum Domini Interpretern hoc ipßitn quod Chrißtis verbis illis, Hoc dl corptumeuni,ô'c,doinit,vocabulogt;ioivavltit.s (iddi, (omnntottis)adhibitOtetiamnum expreßius docere vol-' uiffe:nempeßacra iüaßmbola.pancmtllutiSyinquMi, poculum tllud, quorum in cœna fideles participes ß-unt,divinaaiqjinfallibiliateflimoniaeffe, quib. ehrt' flus ipßrtefletur, ipßos univerßos taquam unum corpus, cujtu capfct Chrifttu esi, comsnanionetn interße liilt-re tn corpore Chrifli pro ipßs crticißxo,ite^ inßtniut-ncÇhriflipro ipflsefiitflo.

Hanc igitur çxpofitioncm reprebendit ' Hofmannushisverbis : Denique ciimindi^ni, ut quibuiip/is.ctiam patiiibenediilusßt corpus,c^viuum Janguis Chrifli, idem percipiaKt Sacrament itm ; refel-littir (nterprc'tatio nctrarta.f de communione jpiritua-li, ita bic ajferta, quafi Sacrainenti hujiK, naturat» praflaret : Cbrißtque verbis, Hoe csi corpus nieutn, primaria Sacrainenti rati'one indicaretur. '

Hicpiimum obfervet Chriftianns leöor7 quód Hofmannusillam meara expoficioneip nonaudeac rejiccre ut falfam; fed quód earn crimineïuv utnifuïKcienteir.:quippc qux non præftetSacramcniii Cœnæ naturam; nee verbis Cbrifti',Hor «ƒ «or/»« meiim, indicetur pri-maria Sacratnenci ratione. Qnam igitur tii vocas, Hohiianne, primariamSacran'ienri ra-tionem ?nuni manducationem ac bibitionem oralem corporis amp;nbsp;fanguinis Chrifti, iiibdeli-buscum ftdelibns communçm ) at talismaii-ducatio nulla eft: deihdcficftef, noneflet'ta-mçn prim aria ratio Sacramenti . led potius fc* cundaria; quu Sacrament û inftituiiû fit ad (àlu-té;illaauté oralis quæfingjtur pcrcCptio.aäfa-luté nihil quiequä faciat. Spiritualis veto ilia perceppoatqscommunio corporisdefanguis Chrifti.nó folûad faluté facit, fed ad eâ prorlu» eftneceflariâ.Mirû ergovideri poiret.fpititua-léhâccômunionéillifiditiçoraliabHofmau-no poftponi.-nifi appareret pro ifta illd pçiptic pugnare. Deinde obfcrvetur, Hofmänü hîc ex falfisfalfadeducere. quale,eftpriinu illuden-thymema;Panis beneoidusindignis quoqjÇid

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.L Uij

çft inficjelibusj eftcorpus Chrifti,itéq;vinunj languis Chvifti: ergo infidèles idem percipi-iincpim fidelibusSacramentum. Aijteceden-tisfallitatem anteaoftendi: quare none-ftmi-rum, fi nuncfalfumaliud exeodeducacur. Et ■ fané infidèles idem perçipiunt cum fideÜbus elementum, panem fcilicet amp;nbsp;vinùm: at non percipmncidem Sacramentum.' quiaelemen-tumillud non accipiuntur Sacramentum.id eft, ut teftimonium gratiæDei propterÇhti-flum. hoçeniin teftimonium non nififidepev* ''' cipipoteft. Pari falfitatc laborat enthymeml (dterum.lnfidelcs idem cum fidelibuspercipi-Vnt Sacramentutîi : Ergo Saçramcnti natura non conlîftit totain perceptionefpirituali'amp; per confequens.expofitio ilia )tolt;!'«i-/«{falfaeft'

’ Imô, inquam, infidèles nq perçipiunt propric loquendoSacramentum : (ed percipiunttan-tûm elementum cuiacçiditut fitSacramentu, fifcilicet cum fide açcipiatur. Aliterenimfa-crarnentum,quatenusSacramentum, percipi non poteft. Port o quid fibi velint verbaqus hîc quafi aliquid probaturus , aiînedit Hof-mannustequidem fateor me non alfequitaC Delio naratore hîc opus elfe videatur. nempe T»g''4 çumait-’ Hoceniin ApoßolttsdißinitionefmnenlM^ fcbfinetn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ctidm ne dénatura Sacranienti eßlt;

negat. Equidem non paucavitiatypographica in ifto librodeprehcdi,amp; candide correxf fü-' nbsp;nbsp;eut quivis Candidas amp;nbsp;in telligens ledor pote-

rit judicareat iftum »■xo7hi'oi' fermonetnafle-q^ui non potui. Quareepomilfo,adféquentia pergamusi *' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SeqiU'

Sequitur,autcm fccundum reprehenfionis argumentum his verbis: Potius autem indigna-rum ratio cogit xoifai/itui quandam, qua etiam ipfit cornpetat, açctpiendam ejfe nbsp;nbsp;nbsp;qitidem facramenta-

lein,verbif Chrißirefondentem. Px eo enim quódpants diflribuitur cr conimunicatur, Paulus, corporis chrißi docet. Hæc Hofmannus.

Sed videamus qiiæfo quid doceat Paulus. Verba ejus ad quæ Hofmannum hic refpexiflc apparet, funt liæç.- Poculunt benediéUonü quodhc- i-Cof.io.v. nedicimus, nónne communia fanguinis chrißi eH ? Pa-nis.qtiemflangimus, nónne eomiiiunio corporis Chriiii (lilQ^oniam unus panis, unum corpus multi ßsmus: namomnes uniuspattü fimusparticipes.Eii fic doceç Paulus de Mivatia corporis Çhrifti, ex eo quod panisdiflribuitur amp;nbsp;communiçatur.quid autem quxfo docct ’ num communionem corporis amp;nbsp;fanguinis Chrifti oralemîlmô fpiritu-ialera. Sumusenim nos qui in Chriftum credi-mus, amp;illi tanquam capitiper fidemincorpo-rati fumus:,fumus,inquam,unus panis fpiritu-alis, amp;nbsp;unum corpus fpiriruale : ac proinde et-

^iam cemmunio quam in ChrilU corpore fanguinehabemus.eilfpiritualis, pofiranimi-rum in fide: quæ fient una eft amp;nbsp;omnium communis , ira etiam commune ell omnibus facri-ficium Chrifti in cruce oblatum percrucifixi-onem corporis amp;nbsp;effufioncm languinis ipfius, Talem, inquanl,communionem corporis ôç fanguinis Chrifti t radie Paulnszfpiritualem fei-licet^ fideliumpropriam: non autem oralem Çc iiifidelium communem. quippc infidèles

non funt de corpore Chrifti:acproindenec ediint corpus Chrifti,uclcitc quidam veterum dixic.

Sed pergit Hofmannus, amp;nbsp;tertium argumentum anneftit liis verbis.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tß

corpus chrißi unionefacratnentali:ita propter iH'ti» unione}n,Miro)vlii¥ uniusneceffeeHeffeMivavi'tuiitlf^' Tins. Kitvarltc autem panif ifittuaChrtftodefcribiW bis verbis: Âccipite, coniedite. De fententia Chnßi, participantes de coena, coinmunicabiint Ö corpori Cbrißt : dtr xfiiraela. corporis chrißtßtcrantifi-talis, dßrtbt'tione ejus corporis ciint pane, eaj,fidcli' bas er infidelibus cominant, definienda eH. Syllogif-m US breviterfic habet:

Si paois Eucharißicia esl corpus Çhrißi unioncfier ameutait : ergo propter tUam unioneiit, mius-rtae unius necejßeell eJJeMirar'utraltcrtus.

Ego veto nego primum Minoremfyllogif-mi principalis: diverfaenim nonfuntidenrat duæ illæMipai'/du diverfæfunt.'ut patet. Deinde nego connexum profyllogilmi : nam unio facramentalis non eft unio lubftantialis.fed relativ», nec cnim aliter unita dici pofTimt / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lym-

AD DICTATA HOFMANNI. 1 è»I fymbola facramcraliarebus fignificatis, quam quatenus ad itlas referuntur tanquain imagines amp;nbsp;figilla. Non eft autem ne.cÈfte ut qui-cunq-, imaginem aut figillum habet; is etiam rem ipfam aut literas habeat. poftunt enira hæcdivelli; ac divcllunturfancabinßdelibus, qiiippe qui return per facrainenta (ignificata-tum nunquam potiuntur, liçet interdum fa-cramenta'pcrcipiant.led non ut facramenta, verum ut elcmenta aut etiam utidola.

Porto quartum amp;nbsp;quintum r'cprchenfionis argumentumcomprehcndit his verbis; Pofiett

Mivavîa,',qutt efi unto cumcoritore Chrißi i tnyflicit admirand^, accedit utfruciusfidçi •.qu£ad 1 i/U,n fimmentaletn xjstvavlojt affertur a qutbttfdant, I ideo^j ßtrittialem cominunionem pro natura Jacra-tnenti, quod commune esi dignit (ir indignis, acci^'t nonfcrmittit.

Spiritualif kon’atla, polt jàcrawentalem demunt accéda,Erno naturamfacramentt non conflitutt. ' Nego antecedens, nam fpiritualis Mtraviti. cumiacramentali neceflario concurrit;amp; la-cramencalis absq-, fpirituali conGftere non po-teft. Isenim demum fymbolafacramentahtec

I percipif.qui percipit ea ut tcftimonia gratix , I divine;quiautéhocfacit,islpKitualiter quoq;

J uni cû eis percipit tes GgniGcatas acteftatas. , i Quid î quod iple Hofmannus antecedens fui , l enthymematis no conftantet affirmât. Qumu J I enim dixifl'et, fpiritualem mik«Jar poftca (vi-■ 1 dclicet poft facrarucntalé)accGderc;raox lamé

Rdditjquodadillamaqilibiifdamaffbratur.Af' , inquam, fi fpiiitualis MivaviA i quibiifdam î** j facramentalem affertur.- ergo in quibufda'’’ s ancecedit: non ergo fimpliciccr verum eft.'“ , quod fimpliçitcr hîç fuiç affirm at nm, nçnipf pofteaaccedevc.

Jam qujntum argumentum fie habet: , ’’ Sa(r4mentum dignif amp;nbsp;indignit ( hoc eft

-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jlt fommunio/ptritualü non eU commun^^' .

• ‘ ndelium. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

nuturaf.\ rainentt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J ,

Nego majorem. nam crfi elcmentutn cU* accidit ut fit iacramentum, fidelibus amp;infide-libus commune eft:tamen façramentum.qu^' tenus facramentum, proprium eft fideliuif' Ad hos cnim folos pertinet promiffio gratis» ad quam obfignandam facramentum eftinft*' tutum : amp;: hi foli promiffionem percipiuut pariratione facramentum,utfacramentùm._

Ad extremum pcrceptionem corporis Cl’tj' fti oralem,quam ipfe facramentaleiTi nom*quot; natjconaturvindicareâconfequenteabiurdo. per figmentum modi myftici amp;nbsp;arcaniatqiii’' explicabilis:fed fruftrâ.utvidebimus. SicaU' Fag «î, tem ait : Etjîaero corpus chrtfti non teritnr dentibest nec Uceratur Htpitnii-.ficut tarnen cum pane facramentabter, hoce^l, mjflico ctf arcanomodo:d^ inamp;cum orabpanic manducatione, mj/ftici«amp;i«eX‘ piicabilis modus fuertt quo corpus ßmul percipintii’''

idea in manducatiene erali iflud finiulfierifiat ui-tur,qtiiaChrifitis dixit: tanetn qui orefuniitur,efie corpus fil um per modum quendum conjuniHonis, en qua fimultatieusiUeailus perceptionis utriusq^ confi-quatiir, nimitutn exfacratnentali uniotie,

Hicprimum notetur.Hoflnaiinumnonaü* derç cum fuis fymmyftis acgt;fratïibus difeité uotninaré mahducationem corporis Chrifti oriî/c'»/;fed tantum dicere,corpus Chrifti fimul percipi in amp;nbsp;cum orali manducatione panis. Vidit enim,fmominarevelitmandücationetn corporisChrifti oralem; fe nonpolfe effuge-ie,quin concédât corpus Chrifti dentibusteri* aclacetari; quum hæc fit oralis manducatio-* hisdefinitio. Cönfugitigitur ad modum perceptionis niyßicum, arcanum amp;nbsp;inexplicabtlem, quafi nimirnm tria ifta epitheta æquipolleanr. At non æquipollent. Neq; enim quod myfti-cum amp;arcanûeft,iderrt neccftacio inexplica-' bile eft. Itnóveróeleólisdatum eftnoflemy-fteriaregni cœlorum; ut Chriftus ipfe affirmât. Sinofl'e;ergo etiara explicate, ficut fanamp; ibidem Chriftus myfteria illa publicé propo-fita, difcipulis fois privatim explicabat. Quare ctfi concedo J modum perceptionis corporis Chrifti myfticum amp;nbsp;arcanum efle.-incxplica-biletn tarnen elfe nego, quippe cûm Chriftus cumexplicarirjohan.6. ubidocet, Ederecar-

, 1 hemipfius.Si Bibere(anguinemipfius,eire,|n ( ipfum credcte,hoceft,crederequôdcaroipfi-usdatafitpronoftravita,itemq; fanguis^'èffu« fus ^10 Qobis in remiUionem peccatorum«

qiiodqui credit,arqneicacarnem Chriftiédn amp;fanguinem ejus bitïic.is iiianeriii ChnftoA ChriftLisviciffiininiplü.Qnare etli modushiC perceptionis corporis Chriiti arcanus ignotus non iniciatis feu non inflitiitis arque cdodtis.ex verbo Dei de bccmyllerio: ramen verisdifcipuIis'Chrifti, qui |am in Icliola ejus profccerür, cft notus. A,c tantum abelbutmo-dus il!c perceptionis corporis Chrifti facra-mentalis, ficincxplicabilisuiriftadeinexplica-bilitatc opinio, naturæ ßerameti ex diametro répugner tquippe quod ideó inftitutumeftul promifno gracix magis declaretnr, amp;nbsp;myfteri-um redemtionis noftri per Chriftumaniplius nobis innotefcat,

Sed confiderernus, qua ratione ftabiliat Hofmann’ fimultaneum ilkim adum f utrem monftrofara monftroie nominate utritisque perceptionis, uempe perceptionis oralis tuin panis rum corporis Chrifti. inquitjC/xt-yZ t« dixit : PaiKùi qui orepnnitar, effe corpusßuuiifir modumqnendum co/jijuniiiónis. At ubi legitur,in-quam, Chriftum hoc dixifle, Ver moditin qiien-dam coiijunctionis. Dixit fimplicitcr, Panera ilium efle corpus, fuum; modum non exprelTit. Intellexitautem,effe corporis fui lignum.lîc-utfuprafuolocoeftdemonftratum. Sedello. P3|nis qui ore fumiturjcft corpus Chrifti per modum quendam conjunélionis. num liinc t fequitur: Ergo ednq editur panis ore, ftraul editur corpus Chrifti; five ore five aliter. Ne-quaquam. Etcnimhoctum deraumfequerelt; tur,û

cum pane conjunftum five unimtn effet corpus Chrtfti fubftantialiter atquednlepara-biliter. athocnoneft. quiatantum unitumell relative: ut res lignificata cum figno. Quare cum panis accipitur abfoluté,ut panis-.id quod .fieripoteft,atq; etiam fitvelabimpcritismy-fterii vel anon attends .-turn relatio illaceflat: acproinde corpus non percipitur Gmul cum pane.

CàP.xviii. Pxpofitio verborum Dom'inide j pociilodPtfcatorcAÜa.ta,virifieatitr abelen-( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(bis Hcfinanni: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;expofiaio liofwMnt

T\Einccps reprebcndit Hofmannus expó-fitionem meam verbprum Domini dc poculo .• quœ continctuï libelli mei pag.i o. bis 'izii\y'i3\Sivedicatur,poculumDon:ini(J[iJiingwHeni «ovi fadcris, five novum tlludfadm per fianguinem

' i Chrifti ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hu jus enunciati fienfiis umts eü, nem-

' 1 pe pocuIumDomini effe/dcramentumacteflimonium ' 1 (livi««wi, t}uo Dominus nobis tefiatur, /dngtiinetn ' 1 ipfiusincruce effu/um efie ad ionfirnittndum amp;fian-- 1 cicndumfcedw tdud gratid^,quoremifiiopeccatorutn • I {onfifictur. Hanc expofitionem fie repreben-• ' ditHofmannus: Oiioddttinétdd/ocnfionem.Po-i»?'**' lt;nbsp;tulum est novum tefiamentum in fianguine chrifii, I 1 Vifiator fienfium revoeat ad tefiimonii tanttim ratto-^,

SiCbrtßus tilts verbis de poeulo prenaneiatishilnt , aliud voluit ijuam teßari ,/anguinemfnwn i» (ruee effufuni effe ad confirmanduin amp;nbsp;ß”quot; fiendumfaedüsilludgratixquoreniißiü^eccstii-rum couttnetur, ut habet expoßiio Pifiatodi: fequitur ifoedui novum in umbratili Jaitouiiil Chrtßiconßßere.

At quis nott Videt mahifeftam calumniani falfitatem in connexo ? ubi enjm ego uni' bratilerti fanguinem ChriQi nominavi? aut quomodo cx mea illa expoiitioiie fequituG mefœdus novum in umbratili languineChri' fti ponere ?lffló vero exprefsédixi.fœdusilluil gratis fancitum eile fanguineChtilÜincrucfi ' cfFiifo, qui certé non cftlànguis umbratilis,fe‘^ fanguis vêtus ac proprius.

Scd pergit expoßtiunem illaiu reprehendc* re HofmannuSjinquicns: Etquiapoculunidieiiiit fcedus novum propter/angitinem Chnjlr, tde^poculiM^ non vinum /olûnifangutnem ßgrnficans continet,fe^ ^inutn quad eli proprius fanguis Çhi isit. Haétenus fecundareprehenßonispars. Sic auteraargd' mentatuti

Sipoculum dititur fœdtu novum propter fanguiniHl Chrißiiergofanguinem cbrißt continet.

Sedillud. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ~

Primum connexio propoßfionis non cd necefTarïa. nam etfi â Chrilto didum elfeGpu-culudi

culnm illud elfe novum fœdus propter ncni fuum, non tarnen necelTarió id ita tlfet accipiendum,quafidixiiret,P(^/gt;/frea(/«O(/(owzz-net fan^iiinein meum.foiTcz enim, atque'etiam • debetet exponi aliter,nempelio,f’gt;lt;’Z’^‘^tfa7«o4 \ tHfacrainentum fati^uinii tnéi. Deindè nego al'-fumtionem,ideft,negoChriftum Gcdixjfle.ut boe loco falfo citât Hofmannus, ncmpe.Hoc poculum eft fœdus novum propter ßinfruinent nteuin, quod Gtæcc elFet nbsp;nbsp;nbsp;ts euf^îp.fi: led dixit»

TOT) lt;5)07« et or « iisurti Jta-Soni/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'tpiû

id eft, Hoc poculum, novum illud teftamen. turn eft initieofingnine, i Cor.ii.v.Zjamp;Luc. ii, 'v. Ï o.Deinde committitur Inc fallacia compo-Gtionis amp;: divifionis. nam vevbailla, c* -rJ 'ma wuttTJ.ideftUn fanguine meo,non pendent a verbo quaf; cauft'a exponatur proptec quam poculum dicatur eflefœdus novum, fed pendent anomine Jta-dónii, novum illud teftamentumfeufœdus,fubaudito articulo«. Syntaxis'enimhæceft.quot;TOTS 1® TOTMetoi'B^ài'H usui'i) è^.(U£u,utnj,fcilicet «(rlt;tvelgt;»^i'iïci, id eft, Hoc poculum,eft novum illud fœdus quodeftleufadum eft in fanguine meo. Hæc fyntaxis liquet ex collatione cumvàvbis quæ

' Sequitur ter'tiarepvchenfionis pars his vec-bis comprchenfa.ri««)« Ç facræ cœnæ) fj?/gt;ro-

I priitsf.in^uù.Chrifli’,ficut colwnba fuper chnflunia Johanne vtßii erat Spiritus fancius. Refpondeo;

I quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M

dus, fed lymbolum illius, quo Johannes adln onebatur,Spiritum fan dum requiefcercfu-perChrilto amp;illum fuisdonis rcpleccabsque • men(ura,fic vinumEuchariducum non eftpro-piiuslanguisChriftijled çfl: illius lymbolunn iignificansacteftificans, languinem ilium pro nobis in cruce eft'ufum eire,acq; ira nobis efte-dum pocum fpiritualcm animarum ad virani äcternam. AtMelanchth9nÇa\z porto Hofmann’) explicationem talem pnthuit: CilumhaerafSpiritm fancliis : id eil, cum iüa re vifibiti vere'ader it Spiritus fiinilus. Kede.Jnquam, ßc expofuit Melanchthon. nam præfenciæilli’ fignum erat colii-ba;præfentiænimirum illius gratiofie,quaSpi-ntusfandushumanäChriftinaturam fuisgra-tiisatq; donisabundcreplevit. Dices : Ergo ß-militcr exponendum: Vinum Eucharifticuni cft languis Chrifti,i. e. cum illo vino vercadeft fanguisChrifti.Nego confequétiammainnon eftpar ratio, quippevinumno eftfignum prl-féntiæ lânguinis Chrifti .nernpe fubftantialis qualçm tu Ifatuis, fed elFufionis illiusin cruce amp;communiohis Ipiritualis quæ fit perfideifl: quamnonnulli præfentiamlpiritualem appellant. Sed inftat Hofmannus ; amp;nbsp;urget metefti-monioprçcipuorum ex noftris.ut quifimileni in illis enunciatis elfe lententiam eö ipfo arguant, quód præfentiam corporis amp;nbsp;langtiinis ChriftinCgarenoaudent.Réfpondeo.’ Fateot duorü illorum enunciatoru fimilein elli fen-rèntiamhadenus, quatenusin utróque t£sfi' gnataprædicatur de ligno.’at interim diflimilia

1 gvatiofa operatio Spiritus fanéli. Deindeno-, ftvi, concédant illiquide prælentiâaliquâ cor-i porisScfanguiuisCliriftiiniacraCœna'.fednô • l qualem tu ponis, realem atq^fubdätialem, in, t cura,fubpanevino;fedfpiritualé,qua cor-! pus amp;nbsp;fahguis Cbrifti in ptomiffione Euange- gt;nbsp;lii amp;nbsp;annexo facramento objiciuntur fpiritni

l ttuceoblata'.quaconréplatione 6dei fit,ut illis ipfis tanquâcibo ac potu fpirituali fruamur aC

\ vegetetnur in fpirituali ilia vita, quæcôfiftitin fenfupateruierganosfavorisDei,qucmCbti-

l ftus corporis fuitraditionc amp;nbsp;fanguinis effu-l Gone nobis compatavit. Et c^uis aliarû illaruili ’ terum præfentiam jure requttatî

Qux fcquuntut in principio pagina: d? jam l antéâmefuntrefutata-.fedne habeatadverfa-I lius occafioncm calumniandi, itcrum paucis \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K\x.•. Qmttigittirciim vinoiliovercad-

eH faiiguu Cbrifti, pocula vinnrn iftud continent't lribuittirfi]ederisappellatio,quod in Jangnineiüopor^ rigitur. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Hîc primum notetur ,EIofmannum fateri, ' poculo tributam effe fcedcris appellationera. i at quib us verbis tributaeft ’ nbnnc bis, llocpo-\ tHÎam eït novüilliidfixdus ? Àt brc /œdiw lt;ie poculo l prædicatur.Patet ergo,velHofmanni judicjo» l cundemverborüfenfumeffe ,ftvc poculo fcc-l derisappellgt;tioulbuatur,Stpoculumnomiu8 \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ij

fœderis appelletur : five fœdus de pociilo præ-dicerur feu enuncietur. Atqui quiiinfigiiutn rei fi^gnaræ nomine appcIJatur.metonymiain clFe concedit Hofmanniis. Concédât igitut ftiameHemetonyntiam.quumdefignotcsfi-gnatacnuncianir. ' Et certé par eft ratio, nani i fi metonymia eft (verbi gratia ) qinimdicit Den? : I œtliiî mewh ent m came Veßra : ubi appel-latiüfœderis tribui turcircumcifioni :certéet.-iam metonymia eft, qinim idem dicit, C/w»«-cijio eil fœdus: ubi de cjicumcifione ipfum fe-dusenlinciatur. Sedurad rem propofitamve-niamiis :dico, faliam liiccauiramabHofman-norradi ,cur pocuid tribnatur à Dominoap-pellatiqfœderisjèu curpoculilmdicatiireir« * fœdus.‘nempe quod fanguis Cbrifti cum illo : vin o veréfid eft lubftan rialiterjadfit.hoc enim nuiquamtraditurininrtitutionc. Veraauteni caiifta facile percipicur ex collatione didli milis de circumcifionc Gen. ly.cui tribuitnt fœderis appeîJario, arque adeoipfadiciturclfs fœdus, quia fit fignum fœderis:nonquiafœ- ' dus in ca fit inclufum.Port o verba ilia extrema ambigua funt, amp;nbsp;inepta: quocunq; inodoad rtg.e^. prâîcedentiareferantur. Ait:Poct/lsviuiiniißiul ! • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;centiuentitnbtaturfœderis appeliatio,quod in

ne tllo porrigitur. Quidnani ilJud eft, inquam. quod dicis porrigi i Vinum ,an fœdus ? Si vi-num: quid eft, J'tnawporrigitur inftnguindSC cur non potius ex veftra quidem opinions» fanguis porrigitur in vino Sifœdus ; quid Feedusporngitur^

Porró reprehenßoneni inltitmamcoiiclu-di t his verbis; rifcator igitar nuda teßificatione non affefjuiturfenßtmverboruni Chrißi:fedidqiiodpotif- ' ßIlium credendum cH, negligit. Er quódn^m c|uæ-foeftilhidpotilîîmumcredendum î nempefi-ftitia ilia veftra porreûio ac perceptio corporis amp;nbsp;fanguinis Chrifti.qux fiat raapu amp;nbsp;orc unâcum panequot; amp;nbsp;vino. Idócne igicnv potiils credendum eft, quârn Cbriflum per facram cœnam voluifle teftificari de gratia Dei etga nos propter fatisfaétionem morte ipfiusper-aftamî Ategôcredo.ideflepotiffimùm jimô ' unicc, de (acra Cœna credendum ,quod ipfa il-■ liustraditinftitutio.athæctradit.-Corpjis Dom'i. ; ni pro nobii effi crucifigendum, amp;ßtngttinem ejus pro 1 nobis eße fundendam tn remißtonetn peccutoruni ; 0“ 1 deiii^^ bunc panent eße tdendum amp;nbsp;hoc poculunt bi-1 bendum in ipfius recordationein, hoc ffi, interprets 1 Paulo,ut mortem ipßus annunciemus. Hæc faut po-1 tiffima.attyue adeó fola,qux omnibuspiisia 1 inftitutione facrx Cœnæ credenda propo-1 nuntut; pxæfcntia autem corporis in, ium,ftib 1 pane.itemq-,fanguinisin,£«?»,ƒ«amp; vino,mtllo 1 vetboiimónullafyllaba.imó nullaliteraiain-

I 1 ftitutioneattingitur. Quancyuaaa Sc illudno-_ 1 tandum.calumniofébicabllofraannonomi-

1 nari teftificationcm nudam. Nanrftaiuercmo 1 teftificationem in facraCccna non nudam Cea , \ inançm .fedefficacemac plcnam operationis

I Spiritus lanfti; cognofcere potuit, atcp, adcó ' 1 debuit, ex libelli mei pagina penultima ; ubi

\ c\atedico,Cl)riJî«n)jîncslji(jtt5/àcrjinj}itHtt(intec 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ki. ii)

' hosautem præcipuuseft teftificanoïna)p^®^^ fuijjnritits effeéles dare~iueleclisfuii:quofiat,ntmi[ fint nuäa amp;nbsp;maniafignafedfigna effiracia hoe elhof' ganaSpiritusfanili,qutbus illepotenterutittiraiiß' ! nbsp;nbsp;dtm in eleciis confirntandani,at^ita adMivaviMffn'

rum cum Chrifto atigendam,amp;c. Faceflat igiturito • dc»«lt;/^ceftificationecalumnia.

TT^Einceps expofitionera meam verborum Chrifti.reprehendit ac irri det ex eo.quóJ friifttatiis firn meaintentione. Sed intention« mihi affingit Falfó,afiïrmans,me ideo nietony* miamobcriiflfl'e,utpr^fentiamcorporisChri' fli cum pane realem tollerem. At oftéJatHof-mannus, ubi ego fic ratiociner rPani'seftiignu corporis Chrifti : Ergo corpus non eftpræfens cum panc.Imó fi fic collcgiirem.non fuiiret locus prolepfi quam appofiii pag, ü.in fine,Ws verbis: Fera«» enimverónon dejiint qüi fateantlit quidei»,Panem Kueharißieum corporisChrißieJfeß-gnumfive fmbolum, fed fi/mbolum corporis cumpMt frafientis. Prætcreaamp;illud falfó demcaffirniat Hofmannus : me ntetonymiam continentis cotP tenti,ttenhjjfiigni drfiignatificfepararetUtfi.mulnun-quam concedam. libi veró egohocfacioïnuni quia negOjduplicem illam rtietonymiamcon-1 currere inpropofitisenunciarisfacramentali- ■ bus: idcirco negate tibi videor unquara illa ! concurrere. Imó mecóqederequódillaintet-dum concurraiit :potuifti colligere ex iis qui ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dito

AE DICTATA HOTMÀnNI. I7J dicode metonymiaillaquacolunibæ fippellagt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

lio tribuituv Spiritui fanóto. Conceflïenim^ rag.l'bclU columbâm illam fuiHe (ymbólu SpiritusfaniJ:! præfentis:3tq-, adeo Spiiitum fanftum fuilFe in il!a columba,ut qui nbiq; fit.

Scd confideremus quoque quam juflé mc-cum cxpoftrilet Hofnianiius, qnum air, Sed quamvii tUi metonjimam conced^eremus, nthiloinintu tnjusvocaripoJlet,quódnobisinvideret id,i)uod}neto-iiymiitfuandtiiranonfaßidiret.Qu.ovctö'jmc'fO-caret me in jus menóicus quiipiam , b h uihirn panis aut prcüofiorem ctiam clcemofynam nonpoffct â me obtinere preca'rio? Num ac-çufaretmçinvidiæî At iiividia cft boni quod alter jam jure fuo poffidet. Quare ergo tu invt-diæ me accufas,quód noncoucedo tibi in prç-diCationibus illis lacramentalibus metony mi-amcontinèntisamp;contenti, quamtu precarió petisjdum ais, Metonymiam lua natura non faftidire illam continentisamp;contéti affeéfio-* nem? Atnoneftfatis, non faftidirefuanatura, I ac proinde interdum locum habere: led de-1 monftrandum eft,in propo/itis quoq^cxem-1 plis talcmmetonymiam elTe. Turn demum ft I illam negavcro.deinuidiamecumexpoftulaj,a-I dijushabcbis.

^1 rum, in quibus fimul concurrit ratio aliqua ■ 1 continentis, item quod allegatOrthodoxum jj 1 confenfum tale exemplû proponentis, amp;nbsp;Beza ^,1 concurfum ilium realis amp;nbsp;facramentalispræ-.1 fentisin pane confitentis tom nia hæcuc nihil

•0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»‘j

contra me faciunt, ut qui concurfum ilhim nunqatn negavi, ira ad fententiam Hoftnanni confirmandam infirma arque inefficaciafunt.' quum non fit neceifeutduo ilia, ratio inquam figui amp;nbsp;çontinentis, concurrant in iignisfa-cramenralibus facræ Cœnæ.'licet concurrant ' in quibuldam aliisfignis. Quapropter inepte

amp;caluinniolé raeurgct HofhaannuSjCumita c X m e qu æ r i t : tS'r igitur (ontinem amp;nbsp;(oiitcntttm, ß-

{igtiLiti rationein recipcre pojjunt xnnétiuMfio vifibtle (^T'invtfibile.uniufitur, qu^ ul'' fecro neceßitate conßabit bac loco fputä in fignis la-cræ CceuæJ negatio continentiic^^conteniil Re‘ lt;Sius ego quà’fivero cx Hofmanno: Quane-ccllirace conftabit contrariaaffirmaiio ?quip' pe pro hac concludendaille lue laborat.Etfal-ióucpercalumniam raihiaflängitHofmannus hanc ratiocinationem •• Ertjuetonyniiafigni amp;nbsp;llgnati, non igiturcontiiientis amp;: contend. Equidemin prædicationibusfacramc italibus facræ Cœnæ lllud aftirmo,hoc nego: hoc tarnen ex illo non concludo. Simile eltamp;ilhnl quod ftibjungit paulo-poft: A prafentia igittit ' /acrabienta/i firiquicns, ad negationem pr^fentii realtc,qHa cou/equentia? Nulla,inquara. ScJ quxro ego viciffim , idque juretquænam tua iit impudentia, quód talem confequeatiatn mihi afiingis î Sed Hofmannus cakimni-ando fibi nnnquam fatisfaciens, eandem ca-lumniam quinto repetir, idqtie cum auda-rio convitii quo mihi objicit futilitatera,in-quiens; Vidcre igitur aune licct, quéd Pifidtaf tantope-

AD DICTATA HOFMANNI. I75 tantopere pro nietonjntia labor ans, ut corpus chrißi 4 pane abej]êperfuadeat,fntilttera^^at. Imó tu me-cumagis calumniofé, duinfcopü falfiimmcæ expofitioniaTfiiigis. Verus euim,fcopu5eft,ut tiopi indicatione magis declarem genuinum fenfum verborum Domini. De abfentia au-temcorporisâ pane, fcparatim rraólo pagina libelliraei ij. amp;2(gt;. Quàdautemhîc obiter infarcis, corpus Chrifti penetraile fores cia», fas.id ut abfqueauthoritate fcripturç â te affir-matur; itaame jufta ratione rejicitur. Scriptum eftjohan.io.y'.ijj.acrurfusÿ'. Chri-ftumvenifTeaddifcipulos januisclaufisjiAwÂW-ôri'tti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoc cft,eo tempora

quojanuæeranc claufæ: non autem fcripturn cft,lt;r(iAiiAuôii/ax Titf .5uf£tixtitXH9’/i4i'tt{,penctrafle fores claufas. Modu? autem quo intraverit, non exptimitur.

Cap. XX. CaußtUofinannipropterquacme» tonjmiam non vult concéder e,ref ut ant ur,

T^E 1N c E P s pag. ^9. ptolepfin inftituit ad i le excufandum de repudiata metonymia, 1 cùm tarnen ilia opinioni fuæ de reali prælcn-1 nbsp;nbsp;tiaatqjcoêxiftentia corporis Chrifti cum pane

1 nihil officiât. Atq-, hic fuamfacilitatem coin-I memoratjquafoleatfuasquafdarh phrafescô-I nbsp;cedeteiisquicumipfodhreconfentiant. Ma-

' gnaverô facilitas,concedere idquod non offi-1 cittuxopinioni: proqua tutanquara proaris ' I amp;focis futdiciiolet) depugnas.’ Et quænani l fixe cft juftitia : quod velles mihi concederc 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M V

metonymiam, fi módó approbarem tuatnil-lam de reall cocxftentia corporis Chrifti cuni paneopinionemî Niincveró cumopinionem iftam improbem, concedere mihi mètonymi-aninonvis. Atfi mctonymiavercâmeftatùi-tur : cur non concedis etiam mine î Si falfó.' cnr velles cam concedêre unquam, amp;nbsp;ulbffl obeaufam ?Sedrecurrir hîciteratajîmfæpius calamaia^bidicis;Mefofjj’!fiia»2aifieconiiüâ4iii effe ut pufditiam carporis .équot; ßmgu'tttis chrißicM ' Jjuibolù facra canx, in terra declinem. Quodau-temdicis, oportere vosin diflenfunobifcuin ' efie tenaces. id perinde accipio, ac fi dixifTes, pertinaces. nam révéra pcrtinaciaeft,qnôd tan-to jam,tempore opinionem illam velhamde realicoiporis amp;fangiiinis Clirifti cum fvmbo-lisfacræCccnæcocxiftentiapropugnatis. -4fi» Pag C- hoctenacetnoseffioportet ,ir\c^uis‘, quoniamdever' bis teftàmenti Salvatoris tioflri res ell, nobis Tifirdi declaratione t eflat or is ajflertum amplePlentibus.

At falfa,inquam, hæc veftra gloriatio eft-nufqiiamenimin verbis teftanientiilliusdici-tur, Corpus amp;fanguinera Chrifti realiter at-que fubftantialiter præfentia efie in, veicutih velflub pane amp;nbsp;vino; id quod vos dicitis.

Sedplurescaufas accumulât HofmannuS) cur metonymiam in verbis Domini nobis nolle concedere. Se'cundam igitur facit, quoi per illam vis inferatur probatifliniæ doftiinæ 'de tropis. Sed hoc crimen ja’maiiteafuoloco À nobis eft réfutât urn : amp;;pauló póft in explica-lione Quæftionistertiæampliusailueturnibi demon-

óemonftrabitiir ex ilia ipfa probatiffima do-örinadetropis, in cnuntiatisiUisfacræcœn® ' controvetlis metonyniiam cfic inprædicato. Tertiam cauiam facit : tjuódperillammetonjiui-4mDillkiticunt (nefcio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cuinvideluctvinunt

propoculodicitHr'.dr^hetoricum, cum poculum pra vinop!)nitur,(cnfundantur. At ubi dicitur vinura propoculoî Fortairdegendum ,defoc«/o. At necde poculo vinum dicitur. Sed de poculo feu vino dicitur fanguis Chrifti, in verbis illis ; Hoc eft fanguis meus ,ideftlÿmbolumfangui-’ nis mei, qua expofitione metonymica, nulla X fttDialeéiicæ ôcRhetoncæconfufto.

Qttartam denique caufam reeufationis af-fert, quédperifl.tm metonymiain alia inconvenient ta accumulentur ; inpritnis véro quid ad moduin tropi u-fitati cogatur^ iorqueaturniodiu mj/ßteta area-nus,qui est Sacramenti.

At nulla, inc^uam, bîc coaólio eft,natn my-fteriaregniDei fin quo numéro Schocfacrae cœnæmyfteriumeft J infcripturaexplicantuc l letmoneufitato.eoquetum proprio tum tro- -l pico. Sed de modo myftico Sacramenti jam 1 fuprârefpondi.

1 Cap. XXL 'Error.es quidam Hofinanni de 1 analjfi metonj/mia, de fede metaphor a i» 1 topula , deteguntur ; hem inconßantia in I exponendo enHKt(4fo,,Toga eft pax ; i-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttm inept adefenßo ^necdothet Lutheri»

* monicio de difcrimine qiiodam interinS' tonymiam amp;nbsp;nietaphoram, non fatis liquet: veruntamen ex collatione præcedentiiim vi-derur hoc veile.- Metaphoram quidemrefol' vipôireinenunciatum nietaphoric\irn:atme-ronymiam non pollê refolvi in enuntiatuni mcroijyniicurn. Sic aiitein ait : Atßmpliciorn fiotabunt:met9njtntam in pocHlo,cum nimirum pm vi-ti9ponitar,nonremanere,c/impôcula)n dicitureffevi-num. hicenimptculum proprieaccipimanifeflunttß' CÛm autem vulpes de aftuto metaphoricé ufiirpitnf de Herode, turn ut metaphor a maneat ,fic dicitur : lîl' rodes eü vulpes : hoc ell, vox tropica prtedicatum prS‘ ßat, cum copula metapboricuni fußintt, Primóhic notandum,fingiabHofmknnofal-fâm hypothefin: quafi nimirum in ufufit hu* jufmodi enuntiatum, Poculunîe^ vtnttm, ficut nimirum in ufu funt hujufmodi enûtiataqua-leeft, Herodes eft vulpes. Sic cnim dicitur: Homo homini lupuseft: Homo homini De-us eft.- Voluptas eft efcamalorum: Parfimonia magnum vedigal eft. Deinde notanduni,non obfervari abHormannojuftamai'aAua-söfpro' portionem. nam ficut quum Vulpes pro Herode norninatur, refolvitur fie, Herodes eft Vulpes:pariratione quumpoculumnomina-tur pro vino,refülvendum elFet fie.- Vinumeft poculum : non autem’ut refolvit Hofmannus, ' Poculum eft vinum. At metonymia conti-nentis neutram illam analyfin adinittit. Ad-, mittit autem fimilein analyfin,qualis caditiii meta-

AD dictata hofmanni. 179 inetaphoram, metonymia fignati, Etenira ' ficiurcüé amp;nbsp;ufitatcfignatum profigno poni-tur.utfccduspro citcumcifione.tranlïtuspto agno.ficeciamreéléamp;ufitatcflnGcra quidem ictiptura J de figno fignatiim cnuntiatur: ut Circuracifio eft foedus, Agnus clt trandtus.

Tertio obfervandum cft inillo eniurtiato, UerodeseH Vulpes, metaphoram ab Hofmanno poniin prædicate. jure igitur aliqnis mirctur, cur idem negct, in prædicato locum habere poffe metonymiam. Qupdautem addit, co-1 pulam quoq-, Kiytv metaphoricum fnftinereda 1 co errat,amp;aprobatiflrmailla dodrinadetto-1 pisquampauloantecollaudavit,rçccdit. Eft 1 enim tropus,docente Kamo, cum verbum â 1 nativafignificationeinaliâimmutatur. quam 1 definitionem totidem verbis contrame cita-1 vit Hofmanns libri fui pag. 9.fub fincm. Nunc I ego adumo: At qui in illo enuntiato, Herod« eil 1 vu/p«, verbum est f nempe ipfa copulaJ a l nativa fignihcatione in aliam non immutatur.

l Etenim nativa copulæ fignihcatio eft, quód \ eft notaafRrmationis•.hancauteminilloenû-l tiatoretinet. Concludo; Ergoincopulaiftius 1 enuntiati non eft tropus: amp;nbsp;per confequens l falfumeft,quodhic afHrroatHofmannus,prç-l dicatum Uhus enuntiati cum copulaxój^rmc-l taphoricumfuftinere.

I nolédUTeritdeenuntiatoUlo ,To^4«fî plt;jx, ad l tuendum fuamamp;ltni', quaafUrmavit, illudeUe l non ineionymicum, led metaphoricum ; in-

cptam ac inanem nugntionem continent! âc proinde digna non font in quibns accuiatiiis examinandis tempus ac opcram perdam. lllud tarnen notatu dignum efi, quód Hofmaniiiis viveritatisadadus)enuntiatum illiid, piix.exponit per hoe,To^aeRßgtiumpacis. Quod cum iatiat: quis non miretur cjus perrinaci-amjContendenris, illud enuntiatumefl'cme-taphoricura, nonmetonymicum. Dctenim, fi poteft , vel unnm enuntiatum qiiöd extra contrpverfiam metaphoricum eft, quoJ ad cum modum poflit exponi. Contra vcio quum pax exponitur per iignum pacis : qnis nó videtj rum in voce pacis efl'c mctonymianiï

Deinceps pag, 7 2. dclapfus ad fynccdochcn Luthcrijhrniarceamnititur per unionerali-gnorum amp;nbsp;rerum fignatarum , dicens : sta untsm fit alterum ( puta quód panis fit corpus Chrifti J ficstt invicemjtinäjamp; ns!itafiint,»i^-do tantum ttnionisarcanoamp;imperfirutalvli, ijuiSt' craineittispropritts esi. At quæ eft ratio confe-quentiæ; Panis iSc corpus Chrifti funt interfc unita: Ergo illorümununi eft alterum? num igiturexunitis unum cftalterum ?

Deinde falfum eft, modura illius unio-nisefieimpericrurabilcm. quippe Sacramen-ta ideo a Deo inftitnta funt, utpereamcliiu nobis declararct myfterium falutis: qiiomo-doigituripforum ratio erit imperfcrutabilis? Sed de hac re fupra quantum fatis erat,âme di-«Sum eft.

C A p. XX11. An explicatio Pifiatoris rcüéab ilofmannoarguatnrtnjiifficientia:amp;antlla direcia fit contraprdfentiam carports cbrifii cuiu pane : anh£C opinio reiiéconfirme^ ttir teßimonio Calvini.

ÇEîgt; redit tandem Hofmannus adreprehê-* fiQnemexplicationis meætanquam inluf-ficientis,licinquiens;'fr(;aonM;„Ä0;fllt;yäjZrtweM- rag.71, talifytjuemmhac locutionechrifliconfideraiiiiu ,Uoc (^corpus meuin, propriécovßfiit in rattone unionü panis ctim corpore Chrifii : deliberet nunc Pifiatort tjtiamprocul abfit expUcatio jignandijpeculationefa^ lummodo definita, ab eitqucc eél verefiacramentalü.

I Athæc petitióprincipiieft, facraraenta-* I lern confiftere in unione f nempe reali amp;nbsp;fub-« I ftantialijpanis cum corpore Chtifti. Vlniove-l ro factamentalis fi re£le definiatur.explicatio-I nemmcam infufficicntixnonarguet: fedpo-l liüstanc^uamfufftcicntemconfirmabit; quip-I pe cum lacramétalis unio nihil aliud fit, quam 1 relatiofigniadremfignificatam. Porto in fpe* l tulationisvocabulo calumnialatet; de qua ec* l iarafuptä admonnimus. Poftea calumniara l illarajamtotiesiteratamrepetit;videlicet,Me-l tonymiain â nie urgeri, ut ifti natura fiacramentali \ (quam nimitum tradit Hofmannus*. hoqeif, ' 1 çtæfeniiæ Corporis Chrifti cum pane} o/gt;pon4* ’ V ttir.item,quicquidegohtc dij]gt;uto,id onine me dirige-te adabolitionent prafintia corporü chrifli cum pa-i Ke. Quxdamjfateorjeóamedireéfafunt.*non ’ \ omnia: ac nominatim non eft eó dircélaipfa

Scd quo magispræfentiam corporis Chri-fticiim pane conimcdec Hohuannus, reciwt rij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Calvini ex commentario in i. Cor. it.

Ar verbailla realem atquefubftainialemcoä* , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iftentiam corporis ChrilH nufquain tradunr.

• corporis w i/yi fx/jzirrar; id non intelligit ■ de exhibitione quæ fiat mann porrigentis nd-fag. 74in niftrizzz,tazzz,vel/aipane;(edftitipfepaulópö(l .fiincipio. Jeclarat J quiapanis ille certótefteturf no» Hofmanne:yaz4fmoZ(y/ffar} exhibcrinobis corpusillud quod figurât.' At confiât exdo-ébrina Calvini, ilium, nullam aliam conftini' crerem teftatam Sacramentorum, quâmftâ' tuitipfius verbi. Verbuiqautem Deintifqua» teftatur.exhiberi nobis corpusChrifti m^nii Utaccipiaturamp; manduceturore : fed teftatuf illudnobis exhiber 1 lit viâimain pronobisin cruceoblatam ,quapafcantur cordanoftraa^ vitam æternam. Et hoc ^pfum vult CaM' , nus, quum in loci citati fine ait •• non minus veré n os tjntmuvi ad vtm Jptritualem attinet, pat* ticipes corporis Chrifti fieri, quâm paneve-feimur. Nota: non dicit, quantum ad lub'^ ftantiam attinet: fed, çaawZaz» 4Zrz»r^ ‘ J/urttualetn. Vis autem ilia Ipiritualis, eft'quot;* ilia corporis Chrifti qua per illinspafConetH cuiB lenfu iræ Dei propter nofira peccata.pat' tus cft nobis favor Dei.cujus favoris gufiu no® vitam illam fpiiirnalem ac veram vivimuS' quaî â Paulo nominatur gaudium in Spint“ undo.

Z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VetuJt

1amvim, piæfentiam quoquc corporis Chri-fti cum pane urget ; quippe quod itlam Calvtntis tradi agnofcat illis verbis, Hoc esi corpus meum • quodque pa-

I li', quum horum rejpeàu non v.ineturinfiitutioDo. tninica, At.inquam, exverbisillisCalvinio-Rendinon poteft, quod hic confidenteraffic-

1 matHofmannus •.Calvinum ftatuere præfen-j t tiamcorporisfKîHp4ne. Deindtî quodde infi. JI deli dicit Hofmannus: fallum eft, quiapanis

I ille facer non eft corpus Chriftiinfideli: quia , I ad cum non pertiner promiflio. Nec ramen

, pe quum panis ille facet non fir ad hocaDo-minoinftitutus arque otdinatus,ut fit corpus

J Chriftiinfideli; hoc eft, ut confirmer infide-01 lem, tanquam divinum teftimonium, de gra-n tiaDeipercorporisfuitraditionem parta; led inftitutusatqueordinatuseft, uthocieftetuc

J fidehbus tantum ; ac proindc ut illis rantiim* nonauteminfidelibus,fit corpus Chrifti.

Sed pergit Hofmannus reprehendcre ex-^,1 plicatiouemmeam. Cumetiaiit f inquit Jtnna-■||ll tara metonymia non fit, prafientiam ifiam arguendi : fatetommbus,nullaneceßttate urgeri earn.

Apparet Hofmannum hoc loco ufum effc 0.\ verbo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;provetboRedar^uendt.at repe

rd tiipviftinamillamcalumniam: quafi ego me-touymiara urgeam caufaredarguendi opinio-nemipfius de præfentiacorporis Chrifti cum

'.(»i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N

mnibus.Metonymiam nulla neccffirate urge-^ri : næ ille mirus Logicus eft, qm ex negara (pe-cieunagenus univeilum neger; fie niniirûra-t i o CI n a ns :Met onjfnia non eH ur^endti ad redargue«' dum ißam preefenttam : Ergo nullam ob tauldm ed uf-genda. Az cogiraie hic debuiires.Hofinaniie) vulgatuii) illudamp;infcholisreceprum axioina: rczplurespojfnin effefines. Quare erfi nieto-nymiaillanon fit urgenda propter hunc fine, ur peream rcdaiguaturiltaquam tu fingisprç-fentia : ramen id non obftat.quo minus fir urgenda ad aperiendum genuinum verborûfen-lum: idq;ad fidelium redam inftitutionemamp;' folidam confolationem. Quod quutp ira fir: pater nunc omnibps bonis, quara iniquumaC improbum convitium lire per ftomachofaffl exclamationcinmeac noftros evomat adver-farius,quum iiv.Ottantaigituritnprobitaserit,tii«' tu odiu pro metonjimia tanquam hîc necejfariopone«' da concertandi! Imo tuapotius,Hofmanne.tuo-» rumqjgregalium improbapertinaciaamp;perti-naximprobitas eft,quod tantisodiis tantojani temporemetonymiam oppugnatis: quarata-men rcdargucrc non poteftis : imó quam tn r»g «9 quidera fateris fententiæ veftræ nihil ofiiccrci fed illaetiam cocefla, ramen præfentiani illatu quam vultisa vobisaffcri pofte.

Tandem ruifiis annedit veteremillamca-lumniam ; Si pium Jedorem noncrambebis pofita ( quod proverbio dici folet J fedcalu-mni.a iterum atq; iteru recoda enecat : quum flit,tropumillum('nempe metonymiam in vef'

AD DICTATA HOFMANNI. 18j bisDoraini) potiffimûm dicari abfentiæquæ vcræ piæfentiæ opponatur.

Cap. XXI h. O^is tradiderit, locntionem hanc chrißt, Hic eft languis meus, amp;c. ßmilem ejje illi Mofis, Hic cft languis fœ-Aex\s,r,t itnverbaiUaiujpei'itévelofdtanter A l’ifcatorcfmtcitAtJ , verfio iüa veterif inteïprcturepruhenpt,

T) Er GIT dcincepsEîofmânus ,amp;careprc« * henditaccarpit, quæpaginalibellimeiii.

, amp;11.fcvipfide fallaciaquorûdam.quidicunt» ptotlnsfimilemefte loquêdirationeminver-bisDomini Çproue ipfi citant exvulgari ver-fionc J Hic cR fanguif meii^ovi teflAinenti,

, 1 eadem vulgari verfione habetur Hic c[{ jän-, ( guisfaderis quodpepigit Dominus vobtfium. Exod. , i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AcprimûminnuitElofmannus.nemi-

, \ nem elle qui id faciat. qtiod ut ita putet, vide-, \ tur inducifalfailla fua perfuafione: quafi ego ) i bbello meo nihil aliud egerim, quâra ut refu-, tareraipfiusthefesjin quibusquum ifta com-(j i parationoninftituatur.licutnecinrcliquisfut ■, ex hocquidélococolligo) Hofmâni feriptis: 5 putatilleidânerainc fieri,acproindemciftud.

' crimen temeiccomminifci. Sed cogitate de-v ' buiiHofmannuSjfe unum non elle omnes ; ac iS ' ptæter fe alios quoque falfi dogmatis patto-i- hoseffe, qui tarnen noniifdem per omniaar-II gumentis id defendere laborent. Sciât igi-(- lut Hofmannus, iftam quam commemotavi

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ij

duorumillorum enuntiatofum collationeni» mihi propofitain cfleâcelebri il!o Ubiquita-lis monftrofæ doôloie ac patrono, cujusne-fcioquot craflîoreserroresinnnumbbellum । collcdi fub nomine DanieÜs Hofmanninou ' ita ante multos annos in lucem editifunt. Is ( cnim quûpevfuadcre mihi conaretiir,invet' b is D O m i n i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f ƒ/ corpus meuin, item H oc eSi Ji»i'

Deinde exprobrat mihi Hofmanniis ûfd' tantiam.ut quinon infpexerim B,blia:cij;nci‘ tarem exvulgataverfione verba ilia, Hiresifit' ^uismeus noviteßamenti. quippe quum verlioiif hanc culpem tanquam vitiofam : quia non HIC, fed HOC, reddi debuerit. At, inquit H o fm a n n U s, rzbw Z« f a rrr/Z0 we 1/0« P O c U1U ni/fil ca.\ '\-x,légatur •. demonßrattvHm certeaclcalùegt;iirtfc‘ I rendum,maßulinumeßedebuit. At,inquain,Hof' manne: fallit hæc ratio, nam idem interpres verba de pane vertir. Hoc eft corpus meum;nô autem, Hzf ( fcilicetpanis J eft corpus raeiira. Ergoapparet, interprctem non refpcxilfe ad nomen antecedens jed ad fequens: quodinu-troquc cnuntiato convenirgencre cuin pio-nomineantecedenteividelicetjVb'Tî içs liiiüß •

lan. Apparetigitur,quacaU-/âaddiiôlus fuitilleinterpres,utverteret.Iftf cftcôrpusmeum.eâdem fuillequoqueaddu-élum, vtverterer, îbceftiànguismeus. At il« licnon refpexitadnomenpanis: quia vertere debuilTet^nic eh corpus oieura; videlicet te fMÙ,

, amp;petulansHofnaanni criminatio; ncque nl-j , lahïcmcavel infeitia Granimaticæ, vel ofci-j ! tantia in citando apparet : fed apparet Hof-j j manui ftiidioléqnxfitacavillatio.

tion e. ait enim: Qertw fum quód in æqiiiparandù raj.;* duobus illü enuntiatù ( nimirum Chrifti amp;nbsp;Mo-

i fis ) plui fibifumpferint Sacramentarii, quam no-ßrates. SedG licethocHüfmannofimpli-

' ' citer amp;:abfqueaddita probatione affirmareill-ceatmihi idem eodem modo negate.

5’ ' Cap. XXIV. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ho//«4nni 7«.« fx

; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eiindem utrobique fenfuni non admitto : ita h£C

’M putotenuiaejfe. At,inquam,Hofmanne,noa j quæritur bic de eodem utrobique fenfu; fed

I lehïcaberras â quæftione propodta. Sedvi-' I deamusgrandiailla quæ promictis argumen-' ta.

J, fœderû fanguù ejjentialù pecuinus fuit : ita fangui-nem novi teßamenti oporteat accipere verum effen^

I, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N U)

At pergis,amp; ex hoc concelTo fie infers : Until •ripnTii/ prédicati in hacpropofitione confiât, Vinum fact a cocnx e^i fitnguK Chrifii. Callide loqueris, lt;juum dicis tp pmiv pridicati illius conllare. nam fi id negeni : dices mecontradicere Chri-fto:quippe qui prædicatum illudaäwit«, dixit atque enuntiavic. Si veró concedam.-diceS) prædicatum iliud proprié loquendo didum atque euuntiatura efle. Ategoprædicaturail-luda Domino diótum atque pronuntiatumef-fe non nego.- quippe impius fit qui iftudfaciat: fed nego didum elle proprié loquendo.'qiuim diólum fit pertropum metonymiarn:qua()di' étum eireZjfi^nuinfitn^uinis chrtfii. Neeveró hic tropus veritati fanguinis Chrifti qiiicquam adimit. Intellisitur enim.vinumefl'efisnuni

Secundum argumentum propoiiit his verbis : S,icnt in veteri teftamento fiinguis amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

fignaretur confioedcratio inter Deum amp;■ ilium popu^ lum : ita novifeederii ratiopofiulat, utfitnguisclnt-fill non fblum patri Jit oblatui tn truce, Jed etiam applt-cetur hominibus.

Hucufque rede; amp;nbsp;hæc omnia concede. Sedquidamplius ? Pergit: Etinpromifiionequi' dem fit applicatio per fidem in ritu autem fiactii-mentait, Jingulart ( intellige applicatione) e- [ ftif eli. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[

AD DICTATA HOFMANN I. 18? jdeoinftitutus eft, ut fiat applicatio fanguinis ChnlH per fidcm; non feeds ac in promiffio-ne. Eft enim verbi amp;nbsp;Sacranicntotum unus ideinquefcopus.

Sed quænameft fingularis iliaquæin Sacramento Cœnæ fit, fanguinis Cliriftiappli-catio î pergit, ôc ait : Qute. ( fcilicet applicatio fanguinis Chrifti J ut tti vetert fœdere nßterfione fiebat C nimirum afperfione fanguinis pecui-ni J itainnovo(ecundùm roluntutemdivinum.fgt;er-J]gt;icuü verbis chrifli decldrutum, pr^bittoned^bibi-tioneprdter ßiirittialcmfit fact am eut ali.

Sonora fcilicet ôc numero oratorio con-cinna ( veruntamen verbis nimis ambitiöse arque aftccbatc trajeétis claulula. Sed rem iplamconfideremus. Sunt autem bic omnia falla. Et refutantur bac unica veritate,quôd unica tantum eft applicatio fanguinis Chrifti,

I fti afperguntut. Quave falfum eft, in vete- «•fsta.v.i. 1 ri fœdere applicationem (anguinis Chrifti 1 faâam efte pet afperfionem îanguinis pc-' I cuini : fie enim hypocritis quoque appli-

X 1 de , qua fola fanguis Chrifti applicari po-, teft. Similiter falfum eft , in novo fœde-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N

interim realem quæ fit manu amp;orc. nam vete facramentalis bibitio necelfariQ conjun-éta eft cam fpititiiali. quum enim factum il-ludvinum bibitur facramentaliter ,videlicec ut SacranientLim fanguinis Chrifti : tum ne-Ccfîanô ipfefanguis Chrifti bibiturfpirituali-ter , ncmpeper fidem icujus expertes fuiithy-pocritæ,bibentes interim vinum Sacramentale, (ed non ficramentaliter. Deniqnefal-fum eft, hanc elle Chriftivoluntatem.utfcili-cet languis ipfius bibitione illa orali applice-tur; falftim item, quôdhæcChrifti voluntas perfpicuis verbis fit declarata. Quare quum tot fiilfiin tam paiicis verbis accumularit Hof-mannus: non habuit juftamcaulam ficexcla-mandi amp;, tanquam os mihioccluiîflet,triumph and i; Quid yeró, quo jure in hac (onipmtwiii (ulpabit ? Quæris , Quid culpem ? Idipfum quod modo cxpofui : multiplicem inquam il-1am orationis tiiæ falfitatem. Quæris item, quo jureidfaciam î Nempejure hiijiis datif-fîmæ veritatis , quod non nifi uniciis modus eftapplicandicleótis Cnimirum adulrisJ fan-guinemChrifti, videlicetperfidem. Interim non nego , adiones lacramentales f qualis erat ilia fanguinis pecuini afperfio.- 8i qualis hodiecftfacri panis amp;nbsp;facri vini in cœna Domini perceptio) applicationi huic infervire. Scd tum demurn inferviunt, quum fpiritus landusperiilascftefficax, confirmando fcili-cetfideraeledorum.

git,fuprafuntdtfcujfa. Refpondeo: Etameiti-dem flip ni difculta func.qnæ tu ad difcutien-dum atque excutiendura mea atculilU.

C A p. X X V. Cujtis authoris fit iUa fi/necdoche quani Pifiator impugnavit:(^ reprebenfionis Enfinannianaincotifiantia.

T^Einceps accedis ad reprehenfionem pa-ginæ libelli mei decimæquintæ: quam rc-prehenfionem Cic otdiiis. Pagina veróij.^necdo-then integri (ut mat) hac e^yLutberi tè“ Philippi fint enttarn: qui in hac loc ut ion e,Hoc corpus tneum, finccdochenfiatuerunf.exibilat.

I ipfa fynecdoches integri definitionc clarû fit, me fynecdochen iftorum reûé fynecdochen

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiecunduniDoclorem Andrea c^tllius ficlatores,

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;delicet qttiddam ex pane illo^~ ex corpore Chri-

1 fli compsfitum) intelUgitur corptu Chrifti, I videlicet compofiitiilltus altera pars. Secus entm I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non cjfit enunciatio identical qualem ille fia-

jpl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;RKSPONSIO rise. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

cum ehrt ft us dixit ,Hoc corpus iticutn : ft' cunduni Doel ore tn Andrea amp;nbsp;tUius feilatoteh ufus ell Synecdoche tntegri.

Secundo ex diótis jam inrelligis,me in itb pagina impugnare fenrentiam Doâoris An-dreæ.Itaqjtu temercfiilpicaris.mihiillicfuifrc j propolltij exibilare fententia Lurheri amp;nbsp;Phi- i Jippi. Ncquetu hictibiconllas. Videsenimfli Î modó videre velisj me hie oppngnare fyn-ecdochen quæ eft tropus. at tu Lutheri amp;nbsp;Philippi fynecdochen tropij elFe J jam bis negafti: videlicet pag. jy. ôc -jz. Quomodo igituriiuiic affirmas, meexibilarefententiâillorum.qua-tenusfynecdochen quæeft tropus,oppiignoî Et nihil cóeludit tua collcäio: qua ex eo quod illi (ynecdochen in haclocutioue, HoceSicorpm wzfttwj.ftatuerunt.-colligis. media (ynecdochen refuto.fententiamillorum exibilare. Atage-nerisaffirmationeadaffirmationcfpecieicon-fequeiitia non valet, neq; enim fi Lutherus amp;nbsp;Philippus (ynecdochen ftatucrunt: fequitut ftatuifte illam fynecdochen quam egohicre-futareinftitui. l\'ætcreanimisatrociamp; crimi-nofo verbo uteris, quum dicis, me fententiatn Lutheri amp;nbsp;Philippi exibilare. Ego verb candi-dos leiftores rogatos volo,ut totum illuinlocu infpiciant •• con tido, eos ne minimam quideni irrifionis ac petulantiscontemt'JS figni-hcationem in verbis meisanimad-

C A p. X X V ï.Prafentia corparis Chrifli in pant realis ati^ invi/ibilif refeliitur.

CEquitnr. ne fine rationibus agere videattir ;fub-*^jtctt,falfium efie, ccrpas Chrtfii in pane Euchariflico latere:c]uianullaidrationeprobaripi)fiit. Atquifica-lumniamlocaliitnclufionKrejeceriitó’pra/èntiamin-vifibiletn, itaqfiatente intellexeris:verbaChrifliadeó promte id largiuntur,ut etia Calvinus docere non dubi-tarit,panem efietejfirapraficntiacorporis Chrifii,

Primum nego effe calumniam, amp;dicove- . rum efle crimen , quumvobis objicitur, quód ftatuatis,corpus Chriftiin paneEuchariftico latere.Canitis enim exprefléin veftrisEcdelns claufulä illä, vcvbovßentm bvct fo Hein- Nec licet tibi efFugere hoc crime, fiprolatcnteillacor-poris Chrifti in pane præfentia appelles præ-lentiaminviGbilem.nam invihbilis prælentia velmaximélatcnseft-quanquam fieri potelbut lateatnecconfpiciatur,quitamen interim vifi-biliseftacmanet ;atqi etiam videretur.fi ope-rimentum five integumentumfub quo latet, removeretur. At ubi tu ex verboDei didicilli, \ corpus Chrifti ufpiam efl’e præfens fubftantia-liter feu realiter,Se tarnen invifibiliter 2 Poteft quidem alicubi elfe realiter,amp; tarnen lat ére;ut nunc eft realiter in cœlo,Se tarnen nos latet, id eft,ânobisnonconfpicitur.at invifibiliternuf-quam eft,nec efl'e poteft. Quare tulatcnté prç-. fentiâ corporis Chrifti ininvifibilem commu-1 nbsp;nbsp;tando,fententiâillam non modo non melioté,

1 fed etiam détérioré reddidifti. Quanquam in \ nbsp;nbsp;pane ta parvulo utlatcat, magnitudo corporis

Chriftinon patitur. lltautemalicubi firinvi-libilicer,non patiturcorporis veritas. Eccertc cxhac eflentiali atqjinfeparabilicorporishu' mani proprietäre, vihbili rate inquain, de pts' fenrialui corporis Chriftus ipfe judicare nos docuit.faltetn ex parte; nam adhibintqnoqus akcrura xfiTnamp;tov, videlicet ä palbabilitate-Quum enim, ut Lucas capite ultimo narrat, pollrefurreétionem fuam dominus Apoftoüs appareret : il li autem ex eo quód fibi perfuafe-rant, corpus ejus adhuc jacere in fepulchro, putarentievidere non iplum Domini corpus, fed Ipedrum, quod inanem illius iïmilitudi-nem mentirerur.ipforumq; oculos perftrin-geret Dominus banc falfam opinionem illius exemturus, amp;nbsp;corpus fuum veré coram iplis præfens eiTe demonilraturus,quid facit? PrfZ/’rf' le,inquit, amp;nbsp;videre. Spiritus ennn carncm d}quot; nonh/bet:ficut me videtit habere. In hacfimplici doótrina de præfentia corporis Chrifti judi-canda Chrifti an is acquiefcendiï eft : figraento illopræfentiæ invilïbilis longiim valere juifo. Falfum igitur confidenter affirmas,quura di-cis,verba Chrifti, jnvifibilem illam aclatentem corporis Chrifti in pane præfentia proin-tclargiri. Quód autem Calvinus docuic,pa-nem elle tefleram præfentiæ corporis Chrifti: id non intellexir de præfentia illius reali feu fubftantiali in pane; fedde vi fpirituali: ficut fupra vidimus. Quód autem dicis, modum præfentiæfemperinmyfteriodeclinandum,id iieç fimpliciter verum eft,uec abs te fit. nam amp;nbsp;tu mo-

AD niCTATA HOTMANNU ipj tnmodum (quanqnam falfum) definis:dura ftatuR præfentiam corporis Chrilti^ cum pant realem/eufubßantialem ; 8c modus ve'rus é Scri-ptura eft cognofcendus; qui modus eftfpiri-tualis amp;nbsp;infideiperceptionepofitusificutalibi fufidsdiólumeft. Necallentiturtibi(quod cquidem fciam J Calvinus, quod corpus Chri-fti cum pane præfens efle dicatur, quâdo Chri-ftus dicit, Hoc eftcorpus meum. Sed dicit.pa-nem efle fymbolum quoresexbibcturiatque illud poftea declarat de exhibitioneacperce-ptione fpirituali. Tandern fyntbefeos Came* rarii mentione fada ( de qua fateor mihi nihil conftarc^abfquculla jufta caulfajCX mcraca-villandi libidine, fycophantiæ me infimulas: nec animadvertis ,ie rum hic rum paffim pec lotumlibrumpetulantiirimis lycophantiisat-que conviriisfamam meam lædere conari.Sed mementOjTi JittCï'zÀHi'TO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nec homi

Verum enimvero de ifta reali amp;tamenin-vifibili corporis Chrifti præfencia ais, facra Scripturæ ceftimonia amp;nbsp;exempla vobisefle in promtu. Qilin igitur promis 2 Item ncgas i 1 noftrisadhuc demonfttatam efle impoffibili-! latem multipræfentiæ corporis Chrifti. At, inquam,illademonftratur ex immotodiferi-mine quod eft inter effentiamfinitamamp;infi-nitam. Omnis enim finita clTcntia uno tempore uno tantum in loco eft: at corpus Chrifti efle elle imam ûnitam, fl quis ncgei, is nome»

hominis Chnftianituenneqnit.ncgarcteniin quodomnes vcriChriftianiprofirentur,Chri' ftumvernm hominem efle, nobis fimileraper omnia, folo peccato excepto.

At pofhbilem elhe multipræfentiamcorpo-risChrillijdeillo aistibifuppetereargumenta, erfi hm pliciiiscreden da foret.-atq; illa argu-mcntain tertia tuadeiacracœnædilputations efle indicata. Equidem diiputationera illaffl tiiam non vidi:ac ptoinde me laret quænam ilia argumenta tua iint.Internn ncgofimplici-tatis Chrifi.iaræ efle, dogma iftud credere! quippe quodnonfolum Scripture teftimoniis dertituitur.iedetiam illis ex diametro adverfa-tur. Porto faifum crimcn dodloribiis noHris impingis ; quum dicis, ecs tantamfibifumereM-thoritateni, utfi modo dicant quod non fit vclnonejfe pofiit, etfidibid nulle modo fiubiliant, expeditamtd-men velint difitutationem dr immotum decifionei»-An hoc crimen verum fit :judicent boni viri, quilcriptanoftrorumlegerunt.

De particula El o c, ad folum panem referenda , fateris reôté a me moneri. Sed opcræ-pretium faciès, fi hocipfum perfuaderecona-betis lymmyftæ illi tuo,qui nuper benecraf-fum librumdefacramentisinlucemedidit. Is enim trüdiz,CumChrtflusait: Accipite,édité,HoC ebî corptii metim,fenfiHm hune ejfie : Hoc quodvobit nie-diante vifibiit pane manducandum dijjgt;ono, vere elî corpus meum, Sed ais, For interim difirtéprofiter!, cumtllo pane ejfie unitum corpus Chrifii, Idq^hacora' tiene, Hoc est corpus ineumfindicari, At,uiquam, fi in-

fi indicatur; indicatur aut cxprefsé, aut per confequentiam. At neutro modo indicatur. Non exprefsé Neq; enimChtiftusdixit,Cura hocpaneunitumcftcorpusmeum. Necper-conlequentiam. Etenimex iftaenunciatione, Panis bic eü corpusChrißiinullo lyllogifmo fqui quidem amp;nbsp;legitimus lit, amp;nbsp;ex utraque præmif-iavera conftet)concludi poteft hxc,C«mhoc pane unitum corpus Chrißi, Experiatur Hof-mannusjfi libet.

C A p. X X V11. Qüa contra metaphorain a Pi~ fcatore dißutata/unt ,vindicanïur amp;nbsp;am-pltiis declaranttir : c^calumniadedißenßo-ne Pißatoriscum fymtnjßis diluuntur.

T) Oftremó caxnllatuv ea quæ pagina 17. li-* belli mei difputavi contra metapboram. Ac prim tim ait, me fociorum raeorum Sacra-mentariorura Calvinianorum metapboram fugillare. Quod viros pios ac doótos nominac SacramentariosCalvinianostid facit fuo more , nempe more petulantis convitiatoris. Quod autem dicit,me illorum metapboram fugillare ; mibi privatim convitiatur.

Az convitium boc falfum cft. Sugillarc cnim is demum vereac jure dicitur, qui alteti-riusdiófa aut faófa teólé fimul ac maligne rc-prehendit. At ego doólrinam illam de me-taphora reprebendo candide amp;nbsp;aperte : ut omnescandidileóloresjudicabunt. Nee vete

8 R t s P o N s I o FISC, igitur nee jure dicor meraphoram iftamfugil-larc. Deinde ait, me hic fponte largiri quad fuprà concedere nokierim: nempe metonjiiii' ß^itatt, tantjuam fundamento nitifi/nih' tudine quamfigna cum rebushabeant. Ego veró,in-quam,nunquam hoenegavi. QiiarefalfohiC inconftantiæamp;contradictionisargnor.

^’£•7«. Tertio tanquam verifiùnurn accipi, quoJ tradam locutionera non congrueie cnm w quæ eftjohan. videlicet Ora mea vcréc^cilini' Sanénegocongruere.quód ad loquendmio-dum amp;nbsp;adipfam tropi fpeciem attinet. Etenia» inillaenunciatione Joh. 6. judico eile prædi' carionem metaphoticam ; at in facranicntah hac, Panis ccena eSt corpus CAr/J?/, ftatuo piaedica-tionem metonymicam.

At Hofmannus diffimilitudinis iftius alie-nam cauflam exponit.quum ait; In/acramentsli ißa locutione inteütgi panem materialem ; in altert veroqua extat Johan. 6. panem metaphoriciim, Eft quidem hoc verum; led in hoc non confiftit caulTajCur duæ i (læ locutiones intet fe difllmi-Jesfint.namlihæccauiradilîimilitudinisellèt, oporteret vocabulum pams utrobiq;cflepræ-dicatum.-quod tarnen in locutione illafacta-mentali fubjeftura eft. Veraaiitem ac genuina ratio diffimilitudinis illius eft in affedione fubjedi ad prædicatum. nam Johan. (î. caro Chrilti ad panem refertur ut adremfimilem: at in inftitutione cœnæ, panis refertur ad cot* pus Chrifti, utad rem fignificatam.

hatur; quafi futurum fit ut non poflim cum fij. ciisfuper liac re convcnire.’fed tanquam ho-Itis male acceptus, trabfadionem hon impc-irem j nifi per wttAJt'öJïsu'. id quod le mctueré alleverar. At ego Hofmahne feciirum te efle jubeo:ut qui ipfeâfociisobhancdoélhnami honfolum nihil hoftile, fed ne minimam qui-dem ofFenfiunculam metliam. neqi enim ul-lam juftammetuendicaulTam video.

C^iinto 'nôeiafjia, deducit ex traditis hoô éntbymema.' tjuôd metapbora ex enunciatione tll4 facranientah explofd i inulté ininus loctu effe ijueui nietonjmin. Sed quum hujus cnthymematis bulla confeqtientiaappateatjhecab Hofman-no ihdicetur; fatis elt confequentiam illius negate. Siexcipiat,alibi id 3. Icfactum.’ nempd

I quum admonuit.metaphoram haberelocunt I ctiam in verbis, atq-,adeoinvcrbofubftantivo quandofüngitur officio copulæ inenunciato, at metonymiarn in folis nominibus locüm habere: recorderur,âme elfe üftenfuhi,in vetbo illo fubftantivo nullum tropum cOnfifterc polie, præter ironiam , aeproinde hîc pareirl elfe rationé metaphoræ amp;i metonymiæ.ut diet Ivevé non poffit.fi no fit locusmetaphote.niul-tominus metonymia’locUm fore. Imo quod adcopulam quidem attinet, utrique illi trOpO æqué non eli locUs turn in enuntiato illo la-cralnentali, turn in quovis alio. RecordetUt etiam, me exemplis demonftraire, in aliis quidem verbis, prætet fubftantivum, ram met0-l hymiam quâm metanhorara locum habere.

Ecfi non ncgo metaphoram quâm metonymi-ain, in verbis frequencioré atq; nliratioré elle* (,

Sexto ireruin nialcmihi orninatur:rtr^?(;ffr4-V!w be'lnmfeciorum in meconcitem : eùm coniraipfii decernam,tn verbif Domini, de guibits pngnatiir, imn i «jjequitßionem Je corpore Domini, quorfumprofit. At ego, Hofm.inne,nehîc qnidein quicqnamof-lenfionis abullis candidis æftirnatoribiis ine-tuo, qui totnm contexrum verborum meo- ' l um (une confideraturi. non antemut tu hoc loco (ophifticé facis, parricuiani excerptufi: qnam niidé fpeôlatam in prom tu Ht reprchen-dere. Infpiciatur ergopaginalibelli!'ncir7.amp; côfidereturquiddixeriin.Dixi«fl«f^/;zf(neni-pe in bac enunciatione,Hoc eft corpus me-nm 'jquicfltonem Je corpore Domini, quorfum iUmiiio-buprofit : ficut]oh. 6. ubi Chriftus ait, Carneiiifinaii) ' veréeJJepanemCeucibnm. Ex bac antirhe/î appa-re rJ m e n On fiin P1 ici ce r n ega ß e, qni n etia ni in cnunciatione ilia lacraincntali inentiocon-tineatnr frndhus quem ex corpore Domini j percipiinus.’fed me nihil aliud voluilî’e, quâm । adqua;lbonemillam,C^orlum prodeftnobis I corpus ebrifti : non pofie apte refponderi pct hocenunciatum,Panisiacrmcoma: tftcorptis Cbriftirquippccum illicnon quatratur depane. Ad illam autem quæfiionem o pre ref pon-deri polfe : Corpus Cbrilli eft nobis cibusvirs ærernæjUcCbriftusJoh ó.docer.Dcindeidcra adbuc magis liquet e.x ancitbe/i altera, qiiaiu ilJiciiibjungo his verbis :Sedqutfiiohicef}depit‘ ( nt Eucbarifiico,qUBrjHm tile nobh a Domino inftitutui

ordinatiiißt, nempe in facraincntnm corporis ipfiit', An non bÏc cxprcüé clico, panem fa-facræ Cœnæ nobis ordinatum ede in facra-mcntum corporis Chrifti? quomodo igitiir calumniai is,quad fimpliciternegan'em,verbis illis Domini doceri , qnorfum nobis profit Cbrifticorpus’nâcerté fipanisille nobis ordinär’ eftinfacramentviillius'.docemur ergo jil-lud nobis prodelfe plurimü,quippeqno parta fit nobis Dei gratia,fient facramcntnm hoc tc-ftatur.Atintcrimquodattinetadbancquæfti-onem, Quprfuni nobis prodeft corp’ Cbriftir nonpoteitcerté aptcad illamrefpondcri pet hocenunciatum, Fanisiacræccenæ eft corpus Chrifti’.ficut apte refponderipoteft, Corpus Chrifti eftnobis cibusvitæ æternx. Ut aurem certiiis judicetur, quodnam cnunciatum fit metaphoricum : obfetvandum eft , turn de-mum metaphoram refté ftatui in prxdicato, i nbsp;nbsp;ac proinde cnunciatum metaphoricum ede»

1 declarandara vetcexjioni poteftper vocabiiH 1 JïiHi/ejitautmetaphoricü enunciatdquodici-; \ turhocefl'cillud,reducipoffitadpropriü.quo ; \ nbsp;nbsp;dicatur hoe effe illi fimile. Hoe ante tum demi»

, \ quafimilis cóparatur rcsfignihcatapcrfubje-» \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nz,Uerodesesivulpcs .•enunciatümetapho-

•V ' ricurnefti quiareducituradhocpropriü,He-I rodeseftfimilisvulpi.ncmpc quoadaftutia Et gt;nbsp;\ per nomen I'd/pcs^quodilhus enunciati predi-j catum eh) figmficatur ea rcs eui tan qua hmAi^ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ij

comparatur res fignificataperilliuscnunciatî fubjeäum, videlicet ipfe Heiodes. DeniquC iftiid enunciatiim Caro chnfli veréeü ctbtu, ideo iTietaphoricum eft: quiaintentio pronuntiâtis cft,quôd caro Chrifti cibo fit firailis : enuncia« tum verc)ilIudlacramentale,P4»«74(;r^ca’«ief71 (orpus CAn^ijideo metaphoricum nort eft, quia intentio pronunciantis tion eft,quôd panis fa-crçcœnçcorpori Chrifti fit fimilis.fed eft met-onymicum, quiâ intentio pronünCiàntis eft, quod panis ille fit corporis Chrifti facramen-tum. Ncque tarten interim riegatür, metony-miam illam in fimilitudine fundari* Quod fi cui tarnen propterillam fimilitudiriem videa-tur, enunciatumiftud metaphoricum elfe: fa-tendurri erit,duos hi'c trópos concurreve(id quod impoflibile non cflc, exemplis oftendi poteft^ videlicet metonymiam amp;nbsp;metaphoram ex quibus tarnen metonymia hie fit principalis, quia primariamintentionemloqucn* tis declarati

fiicCenturiantem : quia inter fubftantiam fa-cramentiamp;frudum probe diftinguendumfit. Quid eftHofmanne, quod dicis,Pifcatoremfiic-centuriantem?Quem igitur ego fnccentutiö?an meipfum’atfuccenturiare duciserat,luccen-turiari militum. quos igitur milites cenfes a j me tanquam duce fuccenturiari î num tuoS forte difcipulos ? at fi mihi poteftas dettirillos fuccenturiandi ; non fiiccenturiabo eos vobis, id eft tibi tuisq; lÿmmyftis .‘fed mihimeisq;

AD DICTATA HOFMANNI. 2OJ cüscontra VOS. Nempe dicere voluifti, me hac in parte vobis contra noftros fufFragari, aut fuppetias ferre, cjuatenus negem, verbis illis D om ini, Hoe corptu ineum, explicari fruólum cœn?:. At iftud ego non negavi.neç nego: fed tantum monui, quæftionem ad c|uam iftud cnunciatum reóté pofltt refponderi.noneffc hanc,quor(um profit corpus Domini ; fed banc, quorfum ordinatus fit ifte panis. Etfi au-tcra inter fubftantiam facramenti amp;nbsp;fruftum diftinguendum cft: tarnen fubftantia Cœnx non eft ponenda in conjunólionefubftantialt fymbolorum amp;nbsp;return fignificatarum.fed in il-lorum ad bas relatione,quaadeasreferuntuc ut divina teftimonia: quæ qui cum fide accipit, is fubftantiam facræ cœnæ accipit, amp;nbsp;fruótum inde percipit, videlicet folidam confolatio-nem amp;nbsp;Dei proximiq; dileótionem.

Septimo. Cum autempronunciandumfu-crit (aitporro Hofmannus) quorfum panis Euchariftiçus nobis ordinatus fit, conftantec refpuo roetonymicum ejus ufum. At ego.Hof-manne, convincam te hïc jnconftantiæ. Et-enim fupta metonymicam meam expofitio-nem.quateftificatio ftatuitur finisfacræCœnæ, reprebendifti tantum ut infufficientem ; non autemtanto cumanimi impetutantoque otis biatu tefpuifti.ut hïc facis.

Sed more tuohuc anneétis calumniamtdunx metonymicum ilium ufum vocas inanißimum: gui verba dans, rem fromijjam tollat: quig^ contra, omnem eruditionetn tnepttßima temeritatefingatnrr

Quod de inanitateir.erony raie dicis,calutnnij eft.nuraenimresinaiiis tibi vidctur,fiadino-iicaiis, panera iliaiu c(fe divind tcftimoniiinij quod corpusChrifti pro te Ik crucilixumîHçC certé no ek dodtrinainanis,nee verba dat,rem proraillam interim tollens; iraó veró bæc eft ipfiffiraa bonorum cæleftium promilîîo: cui quicreditjis {ut Lutherusin Catechilmo fuo Joquitur) habe tquod verba ilia dicuntjueinpe xcmilfioncm peccatoriim cc vitara æternain. Num tuquiddefiderasamplius î Potrô qiiôd ke viülata per illam, metonymiamerudirionc dicis, de illo raoxvidebimus in dilputatione Qüækionis tertiæ.

Otkavô itli nieæmetonymiæopponisvete-rcmillariituam actritam cantilenara,de con-junétionc corporis Chtilli fznnpaw.illiusque modo inexplicabiii: led ad hæc jam læpc re-iponfumelt.

Nohô criminarisamp;convitiaris: Calrbiittnm inuKas tnjurÎM verbù Chrtjli infeire ,duin iiiodtM certttm JpecuLittoaii in nëre veuentur. Calviniani id negant:nec tu convitiator criminatioiiera tuam probas.

I’ollreraó exinhumano amp;crudcliconvitia-tore lubitô mutatus, atfedtum mifericordia: erga milLura Pilcatorem induis; titquiutros^ (amp;Luthcranos fcilicet amp;nbsp;Calvinianos) aiiver-Jarïos ßbi dilegerit: tir Mo dû idoruni, modo iflortiiif arma actiat: tantum certamen contra tot tam imprudent er aggrejßis. Si veré te raei miferet, gratiam habco pro alfeóhi charitatis;atque eó inqgis viciffim

AD nie TATA HOîMANNÎ, ÎOJ viciffim rae mil'evec tui ,quód cum tam bene amp;humaniterergame affedusfis, non poffim detebenemeteri, veiitacem exverbo Dei tibi petfuadendo. Sed h;cc resin manu Dei fitaeft: quifaxit, ut nosverbo ipfiusabsq; ulla perti-nacia in ervore lemel coucepto , amp;nbsp;absq; iilla animorum erga nos mutuó aceibitatc,dociles Si obfequentes prxbeamus.Amen.

Fricfatio,!f! /juaatuhar fententiani faam de fede tropiretraclat:aco/iendit .tropitm fvidcli-(Ct metotij/miam fubjecli) non efe in copula^ fedin pradicato ennnciatomm Eueharißico-rum.

Qllod g'adiatori quantumvisftrenuo ac pc-,tito accidere poteft, ut dum prxludio ali-I quoad congtefTum cum antagonifta pro more fefe præparatùpfe fibi vulnulculum infligat: Iidmiluinhac ad tertium cum meo antagoni-ftacongrcfl'umprxparationccventurum præ-fentifeo. Etcuim quum veritatis amans ftm: non pofliim facerc, quin ad propofitam hîc quæftionem aliter nunc,quam antc,refpon. deam : quippe quum nuncaliter fentiam. T ria i tarnen me lolantur:unum,quod vulnufculum illiidnoneritlethale: nequeenim iftafenten-Î tiæinutatio canllæ principali quicquam offi-ciet.Alterum.quód confido æquos agonotke-

Us nihilominus viäoriam tanquam legitime fie ftrenué certanti mihi decreturos. T ertiiim, quod ingenuum ac laudabilç eft, retraftareac inutarelciicentiam.ubite evrafle fcnfeps.nam ut præclavé Auguftinus in præfatione Retra-^tationum (narmnfcripfu; Prim4pan prudentie esi,nedicaniuspænitendu:fecundue^,utß quidno» fatis (onßderate dixeriintu, agamus pœnitçntinin. Qiiodipfum Ariftoteles quoqjgraviceracve-rephilofqphicçin piimoEthicorumadNico-tnachum çapite fexto pronunciavic : ubi contra ideas præceproris Plaronis düputaturus. prçfatur quçftioné illam lubricä efte,propter-ca quod homines amici (intelligit autem So-cratem amp;nbsp;Platonem) ideas introdnxeriiit.tura fubjungit auvea hæc verba;aß

aßaufHi/yä.gt;XafTe SiKaaóiiict^ avia,!. àjA^dïvyifqv'nit çi^otr, ó'ijioi/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ideftjVideatur

autem melius eile, atq; adeó oportere verita-tis tuendæ caufta, vel noftra ipforum placita evertere : pra^lertim quum philofophi limus. nam quum ambo cara fint ( nimirumó'amicióquot; fanóUira eft pretiofiorem ducereveri-tatem. Igitur antequam cum antagonifta ter-po congrediar; paucis fententiam meam de propohta quæftione retratftabo. Putavian-tea, tropumelï'ein ipla copula; nuneverófen-tio, non elle in copula, fed in prxdicato- Et ut italentiam, neceftarioargumento moveor.vi-delicetipfatropidefinitione.EteniiQ

Attnduobiuillif ennntiatis Eucharißicis, copula A tiativa ßgntficattonctn altain non immiitatur, Ergo in illlsenuntiatisnon eit tropuf in copula. Propofnio extra controvecliam eft. AfTum. tionemprobo; Qiiia nativa copulæ f nempe verbi lubftantivi^' (îgnificatio eftjUt lit nota af-firmationis. Hane autem fignificationem in iftis enuntiatis retinet: quippe etiamredufta adenuntiationesproprias.affirmativalunt.'ut patet,

Aï in propofitorunt enuntiatorum pradicatis verbum a nattvaßgnificatione in aliam immuta-tur.

Ergo in illorum enuntiatorum pradicatü tropus e^, Propofitio rurfiis extra controverliam cft.

Affumtionem probo; Quiain priore pçrcor-pusintelligitnrGgnum corporis; in pofteriotc verb per langiiincm intelligitut fignum fan-guinisj itemque perfœdus fignum fœderis. Id apparet,quumtropicaiUaenuntiatareducun-tur ad propria, nam ficut illud.

, dfràiitaiftudj EanuEudjariflietfieHcorptuChrißi^ reducitur ad hoc, Panit Eucharißiius etlßgnum

I corporuChrißi. item i!lud,rin«ffi Eucharißieumefi ' ßanguis Cbrißi, vei novum iUudfadm, reducitur ad

h oc, I'ittam rathariflicum eßßgnuw f,inguinis Chri^ j _/?z, vi'lnovi iSitüi ftxderis. Præterci tropum in prædicansilhseircinetonyiniain fubjcôlij fie oRcnclo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

cûm/ùbje^uin noniinatur , amp;adjuncîumi}ttelli‘ gitur,metonymia fubjccli esl.

At in illif prédicatiffuhieciumnoiiünatur f videli‘ cet corpus fanguù ) amp;nbsp;adjunéluni intiligi’ tur: videlicet corporiió’ fangum isfigntnn.

A Ntagonifta ad reprehenfionem /êquen--^^tiurn tran/îtnrus, primo omnium aiidiro- ' res fuos arque lcdores admonet de præceden-tiummearumdemonftrarionum v3nirare,ex iis quæipfc oppofuit, ællimanda. Sedegovi-ciffim leôlorem meum moneo, ur recordetiir eorumquæ hadeinisâme conrra foplnfmara abadvcriàrioo,ppoi)ra,funtdifpurara. Porto ad quæftionem hîc propofitam,refpôdi; Met- , onymiam ineile in vcrbofubftantivo EST.id-que fie probate inditui.'

Metonymia ilia esl aut in propofitionùiüiusfubje-(lo,aut in prédicat o,aut in copula.

Antequam acccdam adconGilecanclamre-prehenfionem advetfatii, piius ipfe me vepre-liendo: acfaceor mefallura conclufift'eexfal-fo, nempe ex Minore præmilla falia; Eteniin metonymia non eftin copula, fed in pvædica-to, uc pauló ante oftendi. Scd Hoimannus Minore concefla,falfitatis rcprehendic Majorera; eoquodnonpoßitidoncusaii^orappcllaritintii, r.-vg ”' qui copulam inter partes enuntiationis. reeenfens, eain fatiat nciiJLivisiri. Copulam autemeffe avygt;iiliJ.iviiv, videlicet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: ut qnaipfarem nullam fi.

gntficet,fidtantümadßgnificet conjiinciionem quan-dam. î\ec P.awiis copulam pro argumenta, acproinde necproparteenuntiatiagnofctt. unde concluditUof-mannus, quod copula tropum nonpoßit ßußinerefola: ad quod confirmandum ipfam tropi definitio-n cra aceer fl c. Tandem argu m cnrum quoque petïiexcenfura (quam fic appellat) pradicatio- pag ’i-! nuimexquibus qua propria fint, afiimcntur expradi-

catiadfiubjetiumrelationeiquaipfdfundeturtnfiigni-ficationepradicati ; unde concludit in oppofiitis tro-pi£«('adquasnimirumpropriæreducunrur)ii/l ' deinin fedtbus contineritropum, tn quibtu propriet as refiidebat. Poftremóadhocconfirmandum ad-hibetfententiam Ariftotelisamp;eyuori'idanivc-terûEcclefixpatrûdehomonymis. Hæcfum-ma efteorû qux Hofraannuspaulófufiusdif-ferit pag. 81. amp;nbsp;8 3. fideliter ex illius verbis ex-cerpta. In quib. nonnulla ut crudité dilputata approbo Si laudomó taméomnia.Nâprinaùm

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ctfi copula non ell»Hfzê('7r7»,ut nominat

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lat.tamen non idco definit cfTeenuntiatipatS'

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Etenitn enuntiacum quum quiddam comp“'

ma- A.C materia quidem enuntiati eftinill'S Knytivott five argumentis, fubjeifto fcilicet prædicato f de fimplici enim enuntiatonunC il nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;proprié fçrmo eft) at forma eft in vetbofub-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nuntiatum fimplexeftid quodeft’undeetiam

L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(nempe fubftantivi^ centitietur. Deindenon

placet copulam appellari 9-vgt;Ka.7»;^/)ilt;ÿzêW,quail dicas comprædicatum. Etenimipfa copula gt;i ntiltiyi^êïrau, non prædicatur : ergo nW i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vuyintJnyfféiTiu, Sed eft inftrumentum cujus

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, tur feu componitur, deque illo prædicatur- j

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Necpotiorejurecopulaappçllaripoterit«gt;quot;

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exnaturalifermonisordineipfi fubjeéto fuc- ,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cedat.ut deillo videatur prædicari; tarnen ex

k nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eodcmordineanteprxdicatum antecedit.ut

f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pari ratione prædicatum deipfo videaturpræ-

[ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicari. attamenhorumneutrumfit;fedcopu-

lainter fubjeétum amp;nbsp;prædicatum interjacenS» ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;æquali aftînitatis jure utrumque attingit:amp;

ÿ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nec ipfade altero, nec alterum de ipfa, ledpet

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tertio, non fatisfacit illud Hofmannien-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;thymema;

Ai) ßICTATA hQFÄfANNt. 1« , f^ytnema .• Si copula non fignificat rem : quomoda ^'^opum fufitnebit fila ? Nam plus concluditur, H’^arn fequatur ex præmiffislt; quippe integer O'llogifmusficerit:

SicDpiilanonßgnifi(atrem non poterit fuflinert J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tropum. Per tropum enimrcsaliaexno*

Exillispræmiffisplus non feqtiittin quarc ^itiöféineonclufione adjectaell particiila^o-. bt- Deinde fententia hæc falfaeft, amp;nbsp;ex falfo 1 argutnento concliifa. Etfi enim Copula non ' fignificat rem extra intelledum: tarnen figni-* ficat rem in intelledu, videlicet affirmation ; nem.quamAriftotelesfforflss'/i'nominat.quu aitcopulam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ffuJflea'/y 77pa,adfigni-

ficare COtUpofitionem quandam ; videlicet Cornpofitiohcm illam Logicam prçdicati cum fubjedo J quæ proprié amp;nbsp;ufitaté nominatuc I aflirmatio. Jamveróacciditutexverbofigni-ficantcaffirmationem , videlicet ipfa copula, interdumintelligendafitnegatio; id quodfit in illis enuntiatis ironicis, ubi ironia in con-tradicentibus cft: puta fi quis aliquid affirmer» he tarnen intelligat negationem. Cujus generis vidcntür effe enuntiatàilla Pauli i.Cor. 4.

8. faturati efiis ,jam dttatt efiü, abfque nobii regnumadepti efiis. Intelligit enim contrarium: videlicet eos nondum cfl'e faturatos ac ditatoS cximiacognitione Dei.necdum regnumad-eptos. quam negationeun ipfenaet raox figni-

ficar, qnum lu'ojiingit iftud vornm: Atqttcufi' tia}!i fàne regneiis:itt amp;nbsp;nos funnlvabifcnm

Exhisclarcperfpicicnr, rropnm cadeve quo' que in copulamiied nullum tarnen præteritO' niam; quoniam per Inncfolam copulaânati' va fiîînifîcatione in aliam C videlicet conträ-liani J immutatur; quatenus ex afSrniationc negatiolignificaturatque intelligitur. Quôii Pag.8 . autem Hoimannusait, tropHUi inlopul.ttionfojl^ dari ,(]uoitiam!binonfit KiyÔ^-rîii »trim fen reitili‘ ctijtis ratio: ex iis quæ dixi, liquetcontratiiini: quum etiâcopulæ fit fuus 7Îïlt;xaldt, iieOT-pe quôdcftnotaaffirmationis.

J S Tis itain generecontratropumincopu-la difputatis , deinceps difputat in fpccie contracopulæ metonymiam. Sicautem argu-mentatur;

Verum quidemconciudit,fcdexfalfo. Fai-fa enim eft propofitio .• quum repcrianturrac-tonymiæ ctiam in verbis ; quanquam non in verbolubftantivo. Verumenimveróincopu-la propofitorum enuntiatorum, PanisCœnatli corpus Cbrifii, Vinuni Ccena eüfanguis chrifli: non cfte tropum, per confequensnecmetony-miam.ficcftdemonftrandum.

At in iilif enunttjtis verbnnt fuhfiantivum est, ipfavidelicet copula, non mutatur dnattvaCi-gnificatione tnalicnam. (juiarnuntiata tlhtad propri,zs hctit tones reduct a, affirmativa manct.

irgo tn tilorum enuntiatorum copula non eft tro-pta,ó- per confetjuens nec meionjmia.

Püiró argiimécum quod adfyllogifmipau-1Ó ante propofiti Majorem con fir mandam ad-fcvcHofmannuSjinfirmum eft, videlicet ano-tatione, quod fiilicet Metonymia fit nominispro no- Pas- *4* niinepofitio. Eft quippe dióta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quafi

(zîTtt.Coxi'iàÿo'^XTOf,i-nxitatioiiominis, Ac appcl-latioillaexfiequentiore,nonautem experpe-tuo illius tropi ufu duólacft: quura ufiis ejus etiamin verbis fit: uc fupricxemplis demon-fttavi, ■

Qivódautcm dicit, me metonymiam quarti in verbis Domini ftatuo, appcllavifte metony-miamadjiinéti: velim mihioftendilocumubi idfecerim. nequeenim memini. Imo contra appcllavimetonymiam fubjecli.pag. 5. libelli mei.linea ultima.

Deincepsgratiasmihi agit, quod prxdicatunt flat Ham proprie acctpt de corpore Clirtßt, tdque agno-fiamplanum e]fe exverbis, Quod pro vobis tradi-tur. SediguofcatmibiHofmannuSjquod male datum, juftcrepeto;at qiita gratiaruraadVio-nis amp;nbsp;gaudiimatcriam eiaufero. Video enim nunc,claufulaillânonobftate,quo minus metonymia fit in predicato. Intelligitur enim pec prçdicatû,Corpus Chrißt,ügnü corporis Chrifti, quod Çnépe corpus, nonautéfiguü corporis,)^

pro nobis eft traditum. Nec voluit Chriftui ilia claufula diftinguere verumfuumcorpus! non-^vero.'quoniaro difcipulisconftabat» ilium nonnifi unum corpushabere,idqi veruraifed voluit indicate refpeótum qui pec panemil' him fradlum de fuo corpore ngnificetur, videlicet, quod corpus fuum pro nobis fit traditum in mortem , amp;nbsp;quafi fradum ad expian-dum noftrapeccata. hoc enim ilJud eft quod panis ille fradus nobis teftatut.

Cap. 111. Aiilt;ereprehenßonesUofmannicoii-tr4 metonymtain Pifcatoris allatu: difcutiun-tur, adjj/llogifiiium ejus rejpondetur.

p\E INC EPS mefOnymiarri quam dgocuiii noftris (quos ifte fuo more Sacramentari-os nominat)in verbis Domini ftatUogt;veheme-teroppugnat. fed per falfiim Crimen quodmi-hiimpingit: quafi nimirum ego fcriplerim.aut cuafi ex iis quæ CcïipûJècnistanMetonymiame/-ßßnßmquo panifproprtedtäns , dicatur effe rorpiii ebrißtpropriédtcium. item, MetonymtAm effefiti-fumprAdicandi, Athorum ego neutrum feri-pfi:amp; neutrum ex iis quæ fctipfi.fequitur, Sic ,p li, enimCcripri; QUAßionemhtceJJ’e,quoHiodoJ'eUqu0 luei. fertßipatiü proprtédiélut, dicatur eße corpus chrtßi proprit diélum : ttempe non propriéloquendo, ßd per tropum metonynüam: quia nimirunt figmficet corpus CbrißifivefignumtUiusfit. Quætojam exteHof-manne:Quum audishanc enUnciationemjPrf-WtfySfrrf CcenteeSi corpus Chrifti', an noil ftatim co.» gites

AÖ DICtAtA HOFMANNt. Zij gîtes dcilliusfcnfu? quo modo ftilicct feu quo fenfi paiiis ille dicatuv elÏê corpus Chritliï propriéne loqucndo au improprié ? at uiidè bunc fenfum iæftimabis nohne cx relatione quæ eft inter fiibjeélam amp;: prædicatumJ ut có-lideres nimiritin,^pomodo Ie iiabeat unum adalterttm. Certé pauló ante ip(é tradidifti, proprtM pr£dicattonei refultare exprædicattrcl.ttto- Pag.sJ* ne. utiq; ex relatione prædicatiadlùbjeéhimj amp;viciÜim. Quodfi propriæ prædicationesre-fultant exrelatione prædicatiad (ubjcólunv.fe-quitür idem fieri in tropicis. Contracioruin cnimeademeft ratio, namutcerta argumenta funt,ex quibusnafcunturenutiationes propriæ: itactiam certaargumentafiint,exqui-busnalciintur enuntiationes tropicæ: quate-nusquidemunumdicitnreirealterum. Verbi gratia fifub ilia forma loquendiinterfedifpo-nanturfpeciesSc genus » ut homo amp;C animal', na..^ fcetttrinde enuntiatiopropria,Hlt;»Hoef/4B/w;rf/. Sivero fiib eadem loquendi formadifponan-I turdtfparata,ut/)omoöc /«/nainafceturindte-gt; nuntiatio tropica,Ilaino eH lupus: ut quum pro-' üevbiodicitur.Homohominicftlupus.Exiftis 1 liquet, Hofmannum hoc loco reótéamedi-l fta, fophiftice pervettilfe, amp;nbsp;in alium fenfunt dctorfifle'.quippc quum ipfemet alibi eadem Iautcertehis confentaneatradat,ut oftendi.

Scd pergit amp;nbsp;urget me his verbis: Monßret Vas-si. iilem, (juotnodo finfus pradicandi fit tropicus, nulla ' fubftantialiparte, quapradicat ionein conflituatitro-l fumfufiinentet Atiinlt;|uam,tropurafuftinet

prædicatum: utpaulóantéoftendi. Suftineti-giturillnm parscnunciatilubftantialis. Acquc adeô lî tropum ilium fuftintret çopula: icidem fuftincret eum pars cnuiitiar!lubllantialis,amp; quidcm ca ipfa quæ prædicanoncm coiilbtuit principalitef, nempe ut forma, ficucpaulô ante dcclaravimus.

Tandem tropum omnem, atqueitaetiam meroiiymiam, ex propofitis enuntiatis fâcra-mcntalibiis prorlus profligare conatur hoc lÿllogifmo;

Ego fyllogifmiiftiyspropofitionemconce-do; fed non limpliciter, verdm ex bypoiheh: quatenus nimirum conllat, facramentales i-ftas enuntiationes de quibus inter nçscontro-verfiaeft.noncireironicas., Quodfiiftudcon-‘ nexum fulci3curliachypothtfi,quaftatuitur. in quovis tropico enûtiato tropum velinfub-jedto flEe vel in prædicato.'idius fcntentiæfal-fitatcm oftendi iuprâcxernplo prçdicationum ironicarum: quippe inqmbuscontingittro-pû fuftineri â copula. Quare provocatie Hof-mâni qua hoc loco provocat ad judiciaomniu DialecSicorü qui â tempore Arillotelis ufqjad Cinglium futifte hune Dei lervum nominat^ vixerunt : item ad Ramum amp;nbsp;omnes genuinos eiusdifcipulos : hæc, inquam,provocatioatq;

AD niCTATA HOFMASKt 217 nppellatio nihil eum jiivabic: fi modóilli f ut phiïolophos decet J ex nianifeftarei veritate volée judicave. ScdTvx/tvói^itoi' hlc eftin aflum-none-.cpiam cgolimpliciccFncgo.amp;contraaf. firiDo,rropum elle in prxdicaro.'Verum ad il-, lam cónficmandam, amp;nbsp;tropnm âprædicato rc-movendum,rurfus afferturdcclavatioChrifti: nimirüverba illaannexa, Quodpuovobiitraditur. Ar ego jam femel atq;iterü ollédi, verbis illis metonymia prædicati non impediriaut everti.

Poftea rcpetitarguracntüjam fçpeâmere-futatü.de modo prçdicationismyftico:vcrun-tamencum auólario fundamenti Ariftotclici quo illud argumentö fulcit : nem pe quód non ßt faciendus ßttnu adtfciphna in difiiplina,nihoc loco haudinfcitéloquiturHofmannus: quodapud Ariftotclc diciturfzsTxiêiui'eii'Hs azxogt;4»of,id‘eft, I trafire in aliud genus. Atjnquamymetonymia j qua ego defendo,non facit talé fakir quia niti-1 uirdifciplinaTheologicadeSacramétis.Neq-, ' I in alia difciplinam fakir facit ; qui artes il las o-I mnib.difciplinis realib. cómunes,Grammati« I camdico,Dialeö:icaamp; Rbctoricam.addifci-I plinâTheologicadeclarandâ atqjilluftrâdain I cóvenrenter adhibet. id quod in propofitisde I facraDominicœnafentétiispermetonyroiam \ illam fieri,péritiutriufq-,difciplinæ,amp;;Theo-l logiæ,inquâ,8c Rhctoricæ,facilévideut,amp;de ' hac cælekis veritatis illukiatione lætantur.

Ccnatur deinceps reprebendere Hofman-i nus quod ruonui ac declarayi de xquipollen-l tiaharumpbrafrum,P(jHKfignificatcorput cbrifii, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V ij

icPanûen ftgnum corporis Cbrißi .• fed h u 11 ij ptof* fus reprehcnfioiiis argumenturn alFerr tan-tiîm cavillatur i me hoc contendere contta qucndam amicum; in quo tame faiiæ lufpicio-isi indulget. nam ego probe memini, aiuicunl ilium quum ifta feriberem, in menreni niiiù ’ nonvcnifl’c: fediftam æquipollciitiamoppû-fuicalumniæLuthcriin Magna Confelfione-' ubi exiftacxpohtionisdiverfitateZwingliuai amp;nbsp;OEcolampadium intcrfcfe de fenfuverbo-rum Domini dilfentirearguit.

Præterea ex eo quod concedo, tropum poj nipolfe in prædicato : arguit Hofmannusjw » aisquatetitu contra chnduM put^nare. Sed ifttid crimen jam fetneiatque iterum diluimequee-rim contra Chriftum pugnat, qui verba ejus lîc exponit, quôdpanisille fir lignum corporis ipfius,quodcorpiis fcorpus inquam Cbrifti, non panis J pro nobis eftrraditum, dcquideni quatenuspro nobis efttra'ditura.

Adhæc leviiatem mibi objicit, quóddicö remcodera redire; live lcilicct tropns pona-tur in copula, amp;nbsp;e st exponatur per Si^ntficat: five in prædicato, SiCorptis exponatur peryî-gnmtt corporis. Sed leviratis nullum argumentum oftendit. Quin potiùs conftanter hic repeto, quod pauló anté ahis verbis dixi.uem-pc expofitiones iftas æquipoliere. Nee ve* rum eft.quód hicad levitatem illam oflenden-dam affert Hofraannus,prædicacum permet-onymiamillamdeftruiieóquód tollatur ejus definitiotid quod omnino fiat cropo in aliqua

AD DICTATA HOFMANNI. IX9 voce conccfTo. At, inquam , Hofiwanne, hæc omniafalfatunt. Et ut poftremam fcntentiam quam pro cætçrarum fundanaécoafters, wfwâ-vçîfoi» tefellam ; tucetté tropum concedisiti hujus enuntiati prædicato, Uerodeseilvulpa. ac num proptereaçoncedes, te tollere prædicati hujus definitionem î Non oplnor. Sed potius ex vulpis definitione ac natura inveftigabis cauffam,, çur Herodi norpenvulpis tribuatur. Jam fundamento illius demonftrationis fub-ruto, iplam quoque corruere necefle eft. Ne-go igitur, prædicatum per metonymiam de- • ftruiautdehnitionemejustolli.quin potius ex illius rations inveftigo, eut panis ille corpus ChriftiefTedicatur.nempequia illius fradiio-nem fraétione fui rcpraelentet,amp; illud quatc-nus pro nobis fraftum eft in cruçc,ciburn vit» æternæ nobis effcótum elle teftetur.

SedpergitHofmannuSjamp;reprchenditvct» baquæ præcedentibus proximé fubjunxi.in-quiens; Etomnino eadetneilratiopradicattonit,qui» t^inominatiQuif, In bis autem citandis commit-tit fallaciam compofitionis amp;nbsp;diuifionis gemi-nam.unam, quôdomictitconiunlt;ftioné:qu3e futmoxintelbgetur) adverborummeorum 1 nbsp;nbsp;intelligentiam non parum facit; alteram,eam-

que ffo?iç/xe»TÎf(Uf,quôdpârticulam Oinninocô-i jungitcumpronominc Elt;jdenj:quamtaméego Ce pofui.utexcohærentiafententiarûliqueat, partiçulam illam pertinerc ad totara fenten-tiam. Eft enim hæc formnlaloquendi, quum ' (îgnifîcamus, nos paucis veile concludere atq;j

coinprchendcvécœptam dilputationcm. tum diceicfoleraus, Er o?««z«o. qn3(i diccifemus,£f ut uno verba'dicam : vel, Er af paticis coinprehtndim famniiiinrei. Nonigiturnegoornne inter no-ininationemamp;prædicationem difcrimcn:H tantum dico, eandcm elle iicriufqne rationetn quo ad veritatcm. Etcnim nomenideoreóle ac veie rei tribuitur, quia rede ac vevédere prædicatur.iicutillam identitatis rationeram hbello declaravi,amp; exemplo illuft^avi.

fïg. !p. QupdautemcxcipitHofmannusi«ö’«»!Kf’® noniinationem ai exemplum a me prepo/itum fierlt;gt; qtionomen Herettliitribuiturftatua•.guiaetiamHiii-verfalta nominentur-,utroja,basi}amo,ßneappiicitti»-neadiniividuum, id (ententiæmeæ non répugnât : quia lue quoque eadem eftnomina-tionis amp;nbsp;prædicationis ratio. Etenim quxres redérola nominatur ,de eadem nomen rolx reélc prædicatur:amp; viciffim.

Cap. IV. Vitiumar^umenfationûPi/èatorû pro metonymia eopulninJtcatur:ßmtilijj vi-t'lt;afi elencbi ïlofmanni oflcndunttir, pOsTREMo reprehendit quarftionis âme propofitæ ac difputatæ concluüonem, his verbis âmecomprehenfam:Cazwz^ifarfflff»«/-tnica appcUatio per.ieat Ó. metonjmica pradicationequot;. pradicatto autem omnts dipendeat ab enuntiati vincu-lo-.tonjequens ePi in metonjmicapradicatione metonj-miam tpfivtncnlo ineffe. Agnofeo nunc amp;nbsp;fate-or, hocconfequensex ilJoantecedentefeuex illis præmiifis non redéefle concJufum^edvi-tiuin

tium non eft in materia,nt Hofmannus putar; fed i n forma : qui a cócl u fi o i fta e ft aw Wiój-/?©', nec poteft ad conftantem fyllogifmum revo-cari, propter varietarem argumentifcurtmlti-pKcitatem termini medii. Hofmannus veto vitio illo Äiruxxogt;/s-/ctf nonanimadvcrlo'.neirrc-prehenfam rclinquatiftam argnmétationera, negar utramque prximflam; led quam )ufté, inox apparebit. Ne^o.inqairyq/iodtnetonjfmita Pig-*** appeUiitto.pendeata metonj/mtca pradtcatione. Nam utfimplicia, natura funtpriora conipoßtit, amp;nbsp;hac ab illticanficf'.icnter dependenf.ita aquitis eSi, abappella- , tionepradicationem.qudi» iliamabhacpcndcrc. At, inquam,Hofmanne, hæc ratio nihil ad rem. neque çnim nominatio ad prædicationem fc habet,utliraplexadcompofitum f quahypo-thcfideinonrtratiohxctuanititur 9 led habet feadillam, ut cfteéfurn ad caull'am procrean- ' tem. nam caulTaquæhominem movetutrem certonomincappellet; eft,quodjudicat,nomen iftud de ilia re vere prcfticari.ld quod per-fpicuum evadét illuftriirimis exemplis nomi-nationum quænarranturinfacrislitteris. Ut, quidmovit Adamum, ut mulieremfibiaddu-âam.nominandam judicaret lfchah,id eft.Vi« ram ? Movit eum hoc judicium axiomaticilm, quo judicavit, Earn vere elTe ifchah,id cft.vi-rara; quippequumfitfumtame-ifch,hoceft, de viro. Idem obfervarc unufquifque poteft: in aliis exemplis. Nominatio igitur orituc ex prædicatione ; ac proindc ab ca depen-det.

Atq; fieaircrta eft veritas præmiiræ prions; jam alteram quoqucnçgat, videlicet pracdica-tionem omnein pendére abenuntiativincu-Joftcdtantùm negat,idq; multis verbis: nega-tionis autem rationem prorfus nullam aftert. Porrôfententiæillius veritas ex eo manifelU eft,quôd f utkiprâdeclaravivinculiimefte-nuntiatiforma. Qiiidemm eftvinçulum, nili çaufla cujus vî alterum dealtero prædicatiir? Qiiijigitur vincujû fitprædtcationiscaulTaînô poteft ncgari,quin prçdicario inde dependeat.

Nec »ätäoA« verum eft quod hic affirmât Hofmannus : lopuUm dependére dpritdicaio, iC frotnde ex eodem auferre Etcnim copuU non magisdependetâ prædicato quàmâ liib-jeólo;quippequinn æqualem adutrutn-quehabeat,tanqiiam vinculum amborum.

Quôd autem hîc prreterca affirmât, Copulæ elTeprædicationis formam: id fiçon* ftantertueri voler j fatendum quoqueeierit, Copulam elïeenuntiatipartcm:nifidicereau-fit.formam partem rei non elle.

Præterea quôd hîc ad cruditorum reêeptif-fimam cenfura provocar;fiinpliciteramp;abfque cuj niqua injuria rclpondeo:non quidrcceptu, fed quid jure recipiendum fit,philofophûlpe' ôlaredebcre. Non ante jure recipitur hxc do-tlrina qua plures ftatuuntur forma: prædica-tionû in enuntiato fimplici: quâpropofirioné caregoricavulgóncminat. qulppequûnônifî Vua enûtiati fimplicis forma fit;videlicetcôlî-quçtis de antecedete, leu (ut vulgôloquûturj prxdiçati '

i prædicati ad lubjcämm fignificationem cer-Ä tarnnançifcitur-, fie enim fignificatioejuspro I habitudinc ilia varia ac muitiplici redderetut h' ipfaquoqueviriaamp;multiplex, u îalfum prætcrea eft crimen illud ignoran-1 tiæ,quodadmodum pctulanter amp;magno cum u faftumeique coutemtuWemihi objicit: quafi 8 fcilicet ignorem, copulam ancillari partibiu conßi- rag. si, \ tHentiÔMj pr^dic4tioncm fhoc eft, cnunciatio-l nem; videlicet fubjeiio pradicato. Ancillatur V fané illis ur amborum vinculum: fed interim V non definit efte cnunciationis pats conftitu-V ens, nempe pars formalis; quum fubjCiftum Il pvædicatum fint partes conftituentes matc,^ V riales.

n Nugatur poftea qnædam de tropo exprx- Sub Enem \ dicato incopulam redundante; quæ eadem fa-I cilitat'; a me negantur.qua ab illo afhtmantur.

I Nam quod ibidena arguit copulam non effe ' partemenunciati,cum non fitexarnumentx!^

prædicationem confîciéntibiis: id fuprâeftre-futatum. Inane autem, vel pocius immane, ' convitiumell: qnodaic, Pifcatoremadrefra-rag.91. in gandiim veris fenrentiisfaélumcffe.Scd longé ■ j’ag.ÿz. atrociffinnim, quutn fubjiingir, me declanttii-ni Chnftt adverfari: ac monet ,■ ut potius cedM tjuani ut Cbrißiantagonil}a,lt;jHaludcprebenfiiffini, »laneain. Q^æfo te, Chriftiane leâor.' quid eft immanicer atqne atrociter convitiari, lî hoc non edî Sed depofito odio Hofmanne (qui cnim non odilïes antagoniflatn Chrifti!) placide amp;nbsp;in timoré Domini confîdera, qux 1 egodeviac lenfnillius tories jam iteobjeâiB declarationis Chrifti, femel atq; iterum expo-fui :amp; videbis, fi modo viderevolcs,nicdecla-rationiillinequaquamadvcrfàri.

95. TAEinceps per fcx feré paginas difteritde » .954'6.97. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£ 5 2J.J -J]^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nominetiir

, amp;nbsp;an fi t pars enuncia ti : amp;nbsp;hic valde fefe jactat atqne oftentatjinfoitiamque Logicæ mihi exprobrat. Verum enimvero quum pleraque ilia admodum fpinofé ah eo difputentur.nec adeauflam principalemfaci-' antmon ducooperæ pretium in fingulisdifcu-tiendisimmorati:fedftri(âimtantûmnonnul- f laattingam.

Ac primocopulam es t reûé amp;cxufuLo-gicorum â Iç appcllatam avyiyiTHyfffffurir: ex i

Junt Voces amp;nbsp;particuheperfè nullam remßgnifican-tes ; i}Uit tarnen conjunila altes per fi ßgnificantibuf, conßonificativafiunt : atßunt, omntt, nullus, quidam: item adverbia, jtrapofitionesdr coniunäiones. Re-fpondeo ;Exifta dcfinitione intclligitur ,fyn-categorcma nominari quod additur catcgore-tnau.id eft,parti enunciati ,Gve antecedenti five confequenti, five fubjecto five prædica-to. Vetbt gratia, nomina illa quantiratis, OmnM,K«lliM',^Hidlt;jm:adduntur tantum fubrje-fto. At nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;id demum appellari

i comprædicatur: id eft , und cum prædicato 1 ptædicarur. Quare duo iftavocabulanon rc-1 ûé ati Hofmanno pro æquipollcntibus ufur-1 pantur.

l Secundo, copulam est non effe pattern i enunciati, oftendere ^onatur pagina 49.«!-i bus rationibus. Prima fnmta eft ab analyfi i propofitionis : quia nimirum propofitio fe-cundûm Ariftotclem in duos tantum termi-nosrefolvatur,fubjeftum amp;nbsp;prædicatum.Re-fpondeo •• Atiftotelcs per terminum intelli-\ git pattern enunciati materialem; at copula eft pats fortnalis. Sic domus refolvirur in lapv-i des,ligna,cçmenrû,tanquam in partes materi- \ I aies; interim tarnen forma domus ( princeps I nbsp;nbsp;nimirum integripars^ eft partium iftarum apta

' compofitio:licet domus in earn nonrefolva-tur. Secundaratio duftaeftabanalyfi lyllogif-

Refpondeo : rcfolviturlyllogiiinusin trester* minos, taiiqiiam partes matenalcs:athocnon obdat^quin iÿllogiimi forma fid eft principalis illiuscompofiti parsjfittcrniinoriim illoru aptadifpofitio.-amp; quin copula in fingulis fyl-logifmi enunciatis lit parscujufquefortnalis. Non ergo nafeitur quartus terminus: ctiarafl copulaftatuaturparsenuciati formalis:quuiii terminus lit pars materialis, turn enunciati turn lyllogifmi. Tcrtiaratiopetitacftacon-Tcrfioncpropolitionis: Et cur tn conversant prs-pofitienu ( inquit J nullus datur modus,quicopuUul partis rationembnbeaf ?KeCpondeo:QnivLin pro-pofitipnis converfione habetur tantiim ratio partium matcrialium, quæ inter fe tranlpo-nuntur:non autem habetur ratio partis ror-malis.ncmpe copulæ, quæ fuo loco manet.

Iftisrationibus anneCticauóloritates:quód hæc fententianon fit recens, quafi dicat,habere vetcresauótores. At.inquara, philofphus ; id non fpediat: fed tantum rarionum pondus. Deinde profert audoritatem Bezæ; qui magnum erratum pronuntict,fi quiscopulam inter référât. At, inquam, Hofmanne: ego hoc non facio:quia7it«flt;iU4i'a funr^partes materiales .-at ego copirlam facio partem formalem. Nee verb idem eftfut fubjungisjxdai-

amp; pars conftituens. quia non lolæ partes materiales rem conftituunt.ledetiamforma* lis, idq; principaliter,

Poftea pagina py.a reprehenfionequadam D.Bezæfefevindicat,idq;admodum fpinofé: । qux

Ab niCTAÎA HOIMANNI. lij quæ difputatio quiim ad me nihii attineac,non c(t quód in eidifcutienda elaborciTii

Tum pag.96. repiehendicmeam interprc-tationeni, qua declaravi cur copula dicatur eo videlicet quód pradicato F’C-

I • / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• j' 1 li iBôi 21.

apponaturvelpotiuspræponatur.utiplum de fubjeôto enuncictur. Et addidi, iplam qui-dem copulam non ptædicari,led inftruraen-tumeflc quo mediante prædicatum fubjeôlo attribuatiA. AtHofmannus hoc ipfo vinculum (ignificato rei propriæ exui ait : quum tarnen negari non poffit» in copulato tranlite ^Iffivprædicati quam habet ad lubjedtum. Ego vetone'go, ablurdüm iftud ex mea copulas dc-finitione fequi. Etenim vinculi iîgnificatum nullum aliud eft quam aftirmano prædiCati de iubjefto: quo fignificató vinculum mea ilia definitione non exuitur,fed potiusilludipfum fignificatum traditur, licet aliis verbis, quid enim eftaliud, Prlt;tdtcatufn/ubjecloattr'tbui,(\uim ftitdicatutndifiibjectoaffirmari? Nee verum eft, prædicati tranfire in copulam. Etenim prædicati3nihil aliud eft, quam afFeótio Logica prædicati ad fubjeûum ad certum ar-1 gumenti genus pertinens : verbi gratia, quód. I prædicatum adfubjeólum fe habet ut caufl'a ad I effeólum.vel contra .-item Ut fubjedam ad ad-1. jun(ftum,vel contrâ ; amp;nbsp;fic de aliis argumento-I rum generibus. Atqui harum afteüionum ' nulla in copulam ttan fit : neq-, enim copula ad fubjédum aft'cda eft ut cauila, vel effedum, . velfubjedum,velaUquotalimodo.

Pag. 97. poftnlat â me,ut rationem reddam, Cur ftatuamjii ifto enuhciato,lt;.77rzy'/H5frtƒ//«f v/PfHfM, principale prædicarunieircvo-cem Filiui: reliquas vcró voces ad principaleil-Indpertinercïllt;efpondco:Sicftatiicbam, propter principatum Syntaxis ôrammaticærqni inillo complcxu pridicaci eft in voce iliaFi-lius : t|uæ (ola ex omnibus iftis cum antécédente feu fubjeólo convenir . rcliquæ veto voces abca dependentac l eguntur. Sedvideoniinc hanc rationem non valere ad affei edumpriii-cipatum pradicati: qiiippe cujus vim Logicus cxiplarei fignificarione æftimac,quæ læpe uni ' voccexprimi non potelt

Deinde l urfus mihi objicic declarationcm illam Cbrilli.quah ilia prædicatum à tropoex-imat.Sedde hoc jam aliquotics elt rcfponlum. Neeveroquicquam hïcdetrahiturvetboDei.' necregulæeriiditionisphilofophicæeverrun-tur. Contradidio autemquaro hoc loco mihi exptobrat, ad modum tantum expofitionis pertinet; fententiam veto iplam uiiam caii-»35.s8. demqjrcliiiqiiit. 'Quod etfi fatctui Hofman-nus .lenfum utriusq, expofitionis (five feilicet exponatur. Hoc fignißcat corpus meumdive, Hoc tfi Jigtimncorporis met} eodem rccidere: tarnen ne-feio quid tenebrarum claræ Juci hîc inferre conetur.dum liif.F.tjuidemfin/umeodemretideff non nego:tnfictor tamenalrerutramorattonempndi-catumacopuLifalvctre. Ego verb fateorgt;meqn!d hic dicere vclis non intelligere. Intelliguta-men,ilia qus ilhs tanquara ad ea confirmandu conti-

AD DICTATA HOFMANNI. 2Z9 continentcr annedis, caluraniam ex rede a me didis tcxcre. ais autem : lïr enimfgr.um corporis non csi tp/ùm corptis, ita codent/éufu (nt Pifiator difert^contendtt Jßgnificart corpus ,eii profcélóipfuni corpwnegare.cir fignuni ejusduntaxat fubJiituere.At Hufraanne, calumniaris. Dico ego, panera fa-cræCœnæ non eiïc ipfumcorpusChriili,fed t fignumillius'.item fignificare illud.num hinc lequicur, me corpus iplum ncgare, Sc fignura C)us duniaxai fubftituere î Sané nego, corpus effein pane.at non proptereanego ipfum corpus. Dico item , pancm ilium cfle fignura corporis; at non proptereafignumprorefignata fubftituódcd utriq-, luum locum.fuumtp, ufuvn reliuquo.

figuraminfacraComaftatuam. Imóinipfoli-! bcllo mco calumniambancrefutavi,pag ay.

C A p.V1.71« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;io P'tfiatoris explicationi

C Ed pergit Hofmannus, amp;nbsp;air, me fcntcn-tiamCalviuireprehendere.Verumalluté, acfalfó quidem ,in Calvinum transfert, quod nonignoratcontrafe diredumeile. Equidem Calvinus f.quod fciara } nufquam tradidit, panera EucbVifticum effe fymbolum corporis Christi ptæfentis cunt pane, corporis in-quam præfentis cum p a u t*. hoc autera tradidit Hofmannus in fuis illis Thebbu»

quibus rcfiitandis libellum mcnm dicatuni Pag.i. elle in principio fuæ contra ilium difputatio-nis affirmavic. nam etfi Calvinos in loco fiipM rag-?ä« citato exemplum de columba adhibetad de-clarandam locutionem facramentalem de pane Eucharillico : tarnen nufquam dicit,panent ilium elle lymbolum præfentiæcorporis cuM Pane: feddicit,eileiymbolumexhibe-/«r. ledquomodo Nempe codem modo quo nosillius bmus participes, ataucloreCalvino in illo loco,participes firaus corporisChrifti quantum ad vnti jpirituaUni attinet. Vis au tem ilb fpiritualis, eft ipfa vita æcerna: quam nos in cordibus noftris perlcntifcinius dum facra-mentoCœnæadmoniti, amp;in fidcconfirntatb guftamire paternum ilium Dei erga nosfavo-rera quem corporisfui oblationeCliriftus nobis comparavit. Participes igitur corporis C hrifti in facra Cœna fimus fola fide : Ergoil-lud nobis non aliter illic exliibotur quatn pct promiffionem gratis amp;fymbolatanqilamil-liusfigilla.’nonaiitem tanquain per veliicuU tit quidam ex tuis fratrib'üs nuper fcribere aufusfiiit. Qiia?quumitafinr;confcqucns eft, ^ag jgt;ygt; corollariuin quodhiicattexis, Hofmanne,ile

Cinglianorum amp;nbsp;Calvinianorum intcrfedif-fendone, PircatOL'is cum Cinglianis potiiis I quam Calvinianisallociarione,petulantemac I malitiolam calumniam efl'e, ex verbis Calvin! « afture ftrudlarn; qaafi fcilicet Cingliani nu- ’ daminanemquefiguram urgeant, amp;quafiho$ iiotet Calvimis, qiiuni fententiam fiara de ' coepo- I

AD DICTATA HOrMANUr. IJt corporis Chrifti exhibitione excmplo de fta* tua Herculis fubjiçic,amp; tanquam dilfinnleirt opponic.Deindeconfequensamp; hoc eit,vanant efle cuam gloriationein, qua gloriaris fenren-tiam Lucheri de iÿmbolo prælentis corporis cviótam effe teftinioniis Calvini amp;nbsp;fcótarorunt huj is. Vana quoq; ilia gloriatio.quuindicis: i/letonjitnuufmii ad/dcranientt nafuram nonp(rttn~ gert denionßravimus. Fallum etiam quod falii confequéntiahincdeducisjinquiensîWeoÿjZ^-boreni de tropo omnein ui inanem teprehendimnsajuo-niaminfeleätßimo ido tropo nonfkcctßtt. Fac enint ita efle.ideft, non fucccflifle laborem in appli-canda verbis Domini metonymia; num hind efficitur.in nulloprorfus tropohicceirurum? At quæ eft ratio conlequen tiæ !num igitur negara aliqua fpccic, necellc eft negari univet-fum genus îChriftus ait Johan, if. Egofumvitii. quod improprid diólum elle animadvettens quifpiam jquærat per quern tropûdidum fitî Sc quum in arte (ut nunc quidem conftituta eft) prior occutrat metonymia quam meta-phora.experiatur an metonymiamillis verbis cxplicandis poffit applicate. Non iuccedet labor. num tu hie exclamabis,laborem de tropo omtiem in illo didto explicando inanem cfle» quiaisnonfucceffitin tropouno.mctonyiniaJ At metonymia eft tropusfeleótiflimits Iniófe- , leóliffim’tropus videatur potiiis metaphoraî Unde etiam vulgo primo loco folet explicari. Sed fit fané metonymia tropus felediflimus.ac qua confequentia hinc concludes, fi in illo

tropo applicando labor non fucceflitïmnltó minusfuccefliirum ih aliis : atq;adcóonineni de tropolaborcminanem foreï

Rcpetis poftea fophifma quodftruiscxap-pellatione mctonymiæ/acramcnta!ù: qnafihac appellationeânollrisnrnrpata.præbcaturtibi argumentum inufitatarum , quas tu vocas» prædicationum. At metonymia illa Sacra-mentalis cxemplis multis return ufitatatumi nöftris paflim eft declarata. qyare inufitats prædicationis arj’umentum nullum præbet. Sed hac de re plura diûafunt fiiprâ.

Turn repetiscalumniam deinanifiguranu-doque figno,corporis Ch ri fti : 8c Zvvinglioin-fultas,ex eo quôd vocem corporisatropoli-beravit. Atinterim Zvvingliusluaexpofitio-ne verum ac genuinum verborum Domini fenfiim reddidit.

C A F. VII. De exceptions quant attuiitPifca-tor contra ratiocinationem Hofmanniabex-etnplo coluniba; (ir ibideprafintiaDeifin^u-lari /ècundûm ejjentiatn,

T^Eincefs aggredetis refutare cxceptio-ncm quam in libeilo attuli contra tuara ratiocinationem ab exemplocolumbxquara Johannes viditfuper Chriftum. Acinitiofa-teris, quiim Johannes dicitur vidiJIe Jjnritum, per tnetonpiiiam Spirttum appellatum ejje pro celumb/i: fed

fediontendii ,ilU appellations inprimis Spiritus cunt eolumba prajintiam notari. Veruntamcn nullam hujus tuæ fententiæ adducis probatio-nem, taiiquam fcilicct extra controvcrfiara 'pofitæ. Et fané ipfc qnoquc concefli, co-^ lumbam illam fuifle lymbolum præfentia; Spiritus fanéli; nee concclTitle pœnitet. Ac bic tu me urges ,amp; refponderi poftulas ,^«0-tiiodo metonymia hanc circumflantiani cxpUcet: amp;nbsp;quafi id fieri â me nou poffit, confidentev exclama^; Nunquam profeclosxplicàbitquodfuo fenfu non comprehendtt. Ego vcrô Hofmanne, etfi meo fenfu non comprehendo,nec com-prehendere laboro, Qji o m o n o Spiritus fanftusinC HRisT O fitoperatus fquæope-ratio bic ptæfentiæ nomine intclligenda eft)

I tarnen ex ver’bo D e i poffum oft.endere,qua \ ràtione columba ilia præfentiæ illius five I operationis fuerit fymbolum; videlicet qua-tenus é cœlo friper Christum defccn-

1 dit, Sc fuper ipfo requievit. lllo enim de-fcenlude requie fignificatum fuit, Spiritum

1 fanftum adeffe C h r i s T o pet fingularera i éfficaciara, illumque fuis donis rcplevitfe : fic-, \ ut pet Propbetas fuerat ptædiâum; ad quas

\ quidera prophetias ipfe Pater refpcxit, Sc \ mentes judæorum fpeétantium atque audi-entium revocavif. quum ilia columba fu-

\ per Christum requiefeente , pronun-ciavitbæc verba; Hic filius iüe meus dilebiui

\ in quo acquiefeo, Mattbxi tertio verf, ultimo. \ Quum enim dicit, ó 4óf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jljc njcw;

perinde eft ac fi diccret; Quem per ProphC'* tas vobis promifi.-quem per eofdem teftatus fmn replecum iri Spiritu lando ad exequen-dum munus prophetæ, facerdotis amp;nbsp;régisEC' clefiæ. ut Eia. ii. Prodibrt virga ex trunco fuccifi Jfiitte^furculni éradietbui ejus efiorefiet:fuigt;erqitgt; quiefcet Jpiritui Jehovæ ,jj)iritw fàpientiteamp;iit‘ telltgentiit, ubi nocaiidum verbum Quiefeet-utintelligamus ,quid fignificaritquiesilla co» lumbæfuper Christo. Item Cap, Öt-Spirp tut Dotnint Jehova eSl fuperme-.eótjttódunxitjehiivit nie adeuangeliz.andHm manfiietu, nbsp;nbsp;nbsp;Quam qui-

dem prophetiam Chriftus,propbetæfcutlo-Äoris munerc jam fungens in fynagyga Na» zarethana, fibi expreffe applicat. Etenini quürn locum ilium prælegilTef. cœpit audito' ribus dicere, Hodie irapicta eft hæc Scriptu» ra in auribus veftris, Lucæ 4. v. ar. Plûtes prophetias hue citare nihil opus eft: ex his cnim cum hiftoria Chrifti collatis fads perfpi-citur, qua ratione columba ilia lymbolum fueritpræfentiæ Spiritus lanóli in Chrifto,amp; cujufinodi præfendam fignificarit, videlicet praïfentiam fingularisgratia?, qua adfuit humante naturæ Chrifti per fua dona. Quarc qiium in hiftoria baptizati Chrifti, Spiritus pro columba per metonymiam appellatur, videlicet res fignificata pro figno: liquet ap-pcllationisillius cauftam in ipià/ÿmboliratio-nejam expofitaconfiftere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Deinde pergit Hofmannus ad enuncia-tionem quæ ex metonymica illa appcllatio-nc per refolutionem nafcitur, videlicet, Columba lila erat Spiritus fanilus: ic monet, mtto-uymiani htc multó minus fatufatere : ut qua non fatU-feceritubiipfiabqutdloctfuit. At, inquain, fatiC-fecifle metonymiam in illa appcllatione Spiritus,jam oftcndi. ac proindc pari ratione in hac quoque enunciatione farisfaciet: ut ni-mirum intelligamus, coliimbam illam fuifle ' Donipfum Spiritum fanótum.fed (ymbolurn ac teftimonium divinum gratiolæ illius præ-fentiæ feu operationis Spiritus fanótiin natura huraanaCbrifti.

ÇedcriminaturhoclocoHofmannusjraw-râg»®’' itu ad pradicationem confundi a me fimplicium amp;nbsp;fompoßtarum difcrimen: quot;Rhetorù item atque Logici difiinblas partes. At ego nego, hæc ablur-da ex illo ttanfitu fequi. nam five fpiritus pro columba nominetur , five columba fpiritus elfe dicacur; utrobique metonymia eft in voce SpiritiK.-quippequaSymbolum Ipiritus intel-ligitur: Metonymiam autem illam obfervare, ad Rhetoris pattes ptoprié pertinet.

At excipit Hofmannus: ß metonymia in ! iUiiu enunciattpradicato coUocetur; fore ut non ipß

Spiritus fanbtusinteüigatur,fed nomen hitjtts pro alio ponatur. quod quidem f ut apparet abfur-dumillividetur. Sed abfurdum tarnen non eft.

i namcertecolumba illa etfi dicatur fuifteSpi-\ ritus fanttus: non tarnen erat ipfe Spiritus fan-

ûusjfêd erat ejus (y mbolumtac proin Je quum Jicicur: ColanibaiUaeratSpiritus/ânâus,nomen Spiritus lanóli pro alio, videlicet pro lymbolo Spiritus fauóli ponitur.

Quæ deinceps de præfentiæ r.óya differit» lt;juafî nullam ejus rationem præbcat metony-mia.-pauló ante â me funt difcunà:exquib'‘5 judicari poteft, interptetationem meain im-meritô hic ab Hofmanno irrideti.

• Sed pergit Hofmannus, amp;nbsp;deinceps difpu-tat contra exceptionem quamoppofuiappli-cationi exempli columbæ ad panera Euchari-Jlicum: quæ applicatie in libcllo meo propofi-ta cft his verbis, pag. ij. Colunibii lymbolum erst Spiritus funcliprafentu: ErgoparitationepanifCceM Dominiez, ^mboluvi erit, corporis Chrißi priifintis-Ifti enthymeraati ibidem opponohanc exceptionem : Siegoconfequentiatn,quianoneEiparrs■gt; tto:qutlm Spiritus finhus infinit us crubiq^jif.cor' pus vero chrißifinitum amp;nbsp;uno tantum in loco. Quid jam contràdiiputat Hofmannus ? Initio aftuté fuo more mentioncra ingerit Calvini, Capi-touisamp;Buccri.- utquiillo columbæexemplo «fi fint, amp;nbsp;ipfiim cum prædicationibus facrx Cœnæ compararint. At non ignoras,Hof-inanne: illüsDeifervos, longéaliam corporis Chrifti in ïaera Cœna præicnriam ftatuilTe, quâm ruftatuis.-ac proinde injuriam mihifa-cis dum me infimulas, quafi contra opinio-nem tuam dilpurando, eâdem opéra contra ü-lorujTi lèntentiam di/putem.Sed ad rem ipfara accedens, agnofeis ac fateris indicatam â me

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;irapa-

AD DICTATA HOFMANNL 2J7 impariratem, id eft, exempli allati diffimilitu-dinem: lèd excipis, demonftrandum mihi fi-mulftiifle, quod eâdem imparitate fublata, aflerta fit oppofica paritas codera refpeólu. Sedquo tu jute hoe ä mepoftulas? Numigi-turcenfcsdilputatorisofficiura eire.difcedere âquæftione propofita? Tibi quidera hoe fo-phifmatisgenus familiare eft, ut jam ièraelat-que iterum oftendi. Nego hïc quiequam mihi concludendum fuifi'e de cxemplorum illorura interfeparitatevelfimilitiidine. Nequeenira' hit quærebatur, quænam ilia effet : fed quære-batur an ilia confequentia in propofito enthy-memate fit bona. Id ego nego, Ci negationis meærationemclarâaffero ; quodquumargumentum dudum fitab exemplo,dilliimilitudo tamenappareat.’amp;quidê diffimilitudo quam, collationis AÔj.(^conccrnit. Namcertéquæ-ftiohîceft.an panis Eucharifticus fit fymbolû corporis Chrifti præfentis cum'pime iubftan^ tialiter. Hoc Hofmannus affirmât’: amp;nbsp;exeraplo illiuscolumbæconfirmariputat.-quippe qux lymbolum fuit Spiritus fanäi cum columba præfentis fubftantialiter. Ego veto iftius en-thymematisconfequêtiamnego,propter diff fimilitudinem quç eft inter Spiritum famftû amp;nbsp;corpus Chrifti: quod videlicet illiusfubftantia eft infinita amp;nbsp;ubiq; femper præfens: huj us autê finita amp;nbsp;uno eodemq; tempore uno tantum in loco prælens. Quare immerito hic fophifticû artificiura mihiexprobras’.quafi rcjecerim exemplum propterdiffimilitudiné quam colU'

tioqis a/gt;®“ non concernât. Attamcn nonagu tur hic, inquis, de ubiquitate, quæ Spiritus fanéti proprietas eft. Ac agitur,inquam,de prç-fenriacorporis Chrilti fubftanciali : Sc ad hanc confirmandam exemplum à præfentia fub-jlantiali Spiritus fandi adducitur. PorrohaC diffimilitudiiie oftenla.oftendipofteaamp;alte-ram; qua; pertinet ad præfentiam efli.çaciï leu operationis. Nam li quis priore prælen-tiæ illius fubftantialis «iiHimilitiidine coiiçef-(a, confugiat ad præfentiam cfiicacia:,amp; in)wc firoilitudmem conftituat ;occurri,amp; hîcquo* que diflimilicudinem oltendi. Nam Spiritus quidem ianôtus præfens fuit in Çhrifto pet gratiolam operationem,cujus præfçutiæfyra-bolum fuit ilia columba; at corpus C h «,1 sTt non fie eft prælens in iis qui accipiunc panent Eucbarifticum ; ac proinde panis Eucharifti* eus non poteft hujus præfentiæ elfe fynibo* Itim. Quid contra hæc HofmannusîPriniuni rag.103. dicit,meerrare,^uôdpr£fentiam tl(gt;4mSpiritHsfan-

il( in Chriflo, tantumgratù conßderatione definiiitUt gnódi/ue in voce Spiritus tropum ponani : ut nunßiri-tusipfe,/ed hujus donum intelhgjtur. Ego veto co-lumbam illam fuifle lymbolum ipfius Spiritus fandi, id eft, quo ipfe Spiritus fandus fignificatus fuit,non negoifed interimaftit-mo, defcenlum illius columbx c coelo Sc requiem iuper Clirifto, fuilfe fymbolum operationis graciofæ Spiritusfandi in natura hu-mana, acnominatim in mente amp;nbsp;voluntate Christi: itaut incus illius douaretiir cx-cellènci

cellenti cogiiitione myfteriorum regni Dei, amp;nbsp;voluntas alacritate eximia cxequendi rau-DusfibiaPatteinjunftum. linde Itatim à ba-ptifmojdonisillisSpiritusfanólirepletus, ab Mattii.4.1, eoipibSpirituaótusfuitin defeituin.ut tenta- * returadiabolo ,amp;perexceUentem illamfapi-cntiam amp;fanftæ voluntatis conllantiam in ilia teutatiqne viftov evade cet; ac tüm pervit-tutem Spiritus in Gahlæam reverfus, raunus (uum Propheticuniillicinchoaretjfapientiffi-mé myHevia regni cœlorum edifferendo, cutn

' amp;Matthæusamp;:Lucas, uterque capitequarto Euangelicæfuæhiftoriæ,narrat. Verumenitn-quot;p5

tveró gratiüfa hæc Spiritus fanóti in Chrifto Luc.4.if.i4-præfentiaHofmanno non fatisfacit; fed frngu-larem f nefcioquana ) fubftantialispræfentiae lationem requirit : quae in illa de colutnbæ fu-per Chriftum defccnfu hiftoriadoccatut. Scd quomodo hanc fuatn opinionem ex illahifto-

demiiti; fed,fuper quemviderisSpnHHjnpn-Gum defcendentem ac manentemlupereum. Hæc'ne tibi jHofmanne, firma probano vide-tur’at pari rationc prqbavetis.non columbam fuperCbtiftum defcendiiVe ac lupereo man-

\ xit gt;nbsp;Super quetn videiis defcenden-i, tem ac manentçm, fed. Super quem videris « SpirttumfanGum defcendentem ac manentem, « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tarnen certum cft.nonipfura Spiritum faigt;

étiim, fed columbama Johanne confpeftani elfe 5 fil per C h riftum delcendilfe, ac fupev co-dem ad temporis aliquodfpaciumreqiîievifl'amp; Animadvertic hancexceptionem Hofmanns.' ac proinde neg.it ,fe Spirttui/âncio tribuere defieH' fuin per mot uni localem', fed tarnen non derogate tilt mnem defien/iisdi/a.\efiM:cum Deiadhominesadveii-tus, atijueabiifdemrecejfas fapißimein firipturain-culcetur.

Sed quam tn hîc vocas àta-Koficu/, Hofman-nc’nnmqualem Phyhcijquumdicuntnalpana non habere qnidcm oculos, veriintamen ha-' here aliquid ocnlisstWÀo^Ærîitem, marcsinge-' nerehominnm.canum, caprarum, non habere papillas.fed aliquid papillis/c(WAc;iii('î Hoc fail cvideris vellc.quanquamfihocvis, haiidia-tjsadpropofitnm tnum accommodatevidetis lag,104. nbsp;nbsp;loquipaulópóft, quum dicis,yïrwöoi

to (Videlicet quo Deo in fcriptura tribuiturad-vcntusamp;ieceiius J oporterealiquidrei fubeffe, idq^ Deo cur j.Aay/v.'peo eo quod dicendum erat.adio-nihus illis humanis f accefl'uijinq’^’amjamp;re-ceiluiJafzAonjji'. Sed qualemcunq; tuoifaMj'/eU' Ijicintelligas, five haue fpecialé Phyficottira, five illam generalem Logicornm, apiidqiios cwctMyta eft rationum fimilitudo : qiium Deus in,fcriptura dicitur ad homines defeendere, item ad cosaccederc aut ah eis recedcre: ne-celfe eft tit ftatuas, ilia aut propricloqtiendo Deoattrihui, aut perti opum. At non ftatnis attribui proprié loquendo.negas eiiim te Spiritui l^néto tvibuçre delcenfum per motuin

AD ntCTATA nOFMAWNr. 241 localeiD.at defcenfus proprié dichis extra con-troverfiam eft motiis localis. Concédas igitur neceffeeft, illaDeoattribuiperaliquccropu. Quodfi hïc disjunftivæmeæopponerevoles luam illam exceptionem de prædicationibus inufitans; tum illa exceptio hoe quidcm loco aut nihil té juvabitj autftatuendum tibi fuerit novum ac tertium genus ptsedicationum in-ulitatarum, videlicet earurn quæ loquantur de præfentiaDei fingulari ; atque itaquoties tibi erit commodum.ad nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illud inufirata-

’rum prcdicationum te rccipies,earurn ejue ge-nerafubindenovicommentjacceHionelocu-pletabis. Sed nos temeritate illa commini-fcendi repudiata, veritate disjunftivæ illius retenta,confideremus per quem tropum Deo tribiiatur defcenfus. Et quidem tribui cen-femus per eum f faltcm ex. parteJ quem tua ipfiusvcrbainnuunt, quum dicis, ita lo-quendo, lorjuiadnoßrum capttmi : quod quid aliud eft quam defefuaque natura divina loq^ui no-bifeum more humano, nó fecusac ft iple quo-que homo efl'et. Qui nimirum loquendi modus metaphora eft, â natura ac moribus hominis petita; quam proinde Theologif quod te non ignorare puto J aJS?a'jro'7rä9c-iiu/ appel-larunt. Sed non libuit tibi ufitatam illam ac veterem amp;(quod præcipuum' eft)veram dceM-’-SpfVToçTÆSwçt doârinam hucadhibere, adde-clarandum fcilicet Dei ad homines adven-tum: fed maluifti aliquid novi ex philofo-phia Ariftotelica aiierre , fortafl'c ut acut«

inventionislaudem referres. Cæterumutipfe quoque aliquid conferam ad ilium loqaendi modummeliusdcclarandum quumDeusdi-citur ad homines delcendere amp;abillis rurlum abire,videtur mihiilluddiet per metonymiani efFeótideftinatiraecaphoricam.Ecenim peril-Inm dclcenhim intelligitur pacefaâio Deifub Ipecievifibili, cui ille qualideicenfusfuitde* ftinatus. Nam qnia Deus dicitur habitare in coelis:f}t,ut quum fanélis fub fpecie vifibiliap-paruic in tetris, putemus eum é cœlo in terras inftar hominis defcendifTe; quum tarnen révéra non defcenderit,fedilhcmanferit,amp;ante ilium defcenlum jam in terris fuerit. Sicjehova ' Oen.u, infpccievirijduobusangelisitemfpeciemvi-rilem gerentibus comitatus, accellic ad Abra-hamumiac dixit, fe defcenfurum Sodoniainamp; Gomorram; denique poftquamcolloquium cumilloabfolviiretjabijt. Inccrduinverópet acceiïum Dei ad hominem intelligitur opera-tioin homine gratiofaamp; invifibilis.- itemque perrcceirum,illius operationiscelTatioSicdi-Spiritus Jehovæ irruifle in Davidem amp;nbsp;receffifle dSaule.quia operario illafeu efFcólio gratiofa donorum ad regium munus admini-ftrandum neceflariorum , videlicet fapientia! politicx Sc fortitudiiüs militaris, tum defiit in Saulcjcœpit veró in D avide. Sic Saul ipfe dicc-i.sgm.u. bat PythonilFæ.- Deusreeeßitaine; atq;ift«dmox exponensa.ddiv,necexauditmeamfgt;lius,(!^c.\liiie jam perfpicitur, acceflum ilium Dei ad hömi-pes, itemque ab eifdem receifum, deefFedis illius

AD DICTATA HOfMANNI. a4J illiusin hominib.intelligendum elle. Sedcon-trahücexcipitHofmannus',Sieffcäumo^erantù Pag.ln». ßectaf,tam in vaßs irtequam in vaßs mifericerdia eft-ratur Dem. Jam ß rationeeffeiti ad hominem venire dicttur: eodem re^eäu a nuUa criatura abAit,ne qui-dem d diabolii óquot; damnat h heminibm, Verum ejue » teßeüu quo adfideles venire dtcitur,ab ittfidelibiis ab-eli. Difponamus hæc lyllogifticé, ut clariüs poffint)ud)cari. Concluderevult,Deümnon dicivenireadhominemrationeefteüi. Argu-tucntütn aftert hoc:quia Deusopereturetiam in vafis iræ (eu damnandis hominibus, item in diabolis amp;nbsp;denique in omnibus creaturis. Syl-logifnnis ergo liceritt

StDeusdicttur ad hominem venire ratione effeHi, dicendus erit etiam venire ad homines damnan. dos, Item ad diabolos nbsp;nbsp;denique ad omnes (rea-

Relpondeo. /hJegoconncxum: quodtutn demum verum eflet, li Deus ad hominem di-ceretur venire ratione cujulvisefFefti: atdicitur ad hominem venire ratione tantum cfFeâi gratioli: quod in diabolis amp;nbsp;creaturis irratio-nalibuslocumnon habet. In damnandisvero hominib. locvm quidem habetoperatiogra-tiofa donorum pertinentium ad nanc vitam: qualem paulo-ante cómcmoravimus deSau-ie.-SedexhacpartefallumeritaH'uratum. AC. fumitur enim, D euni ad neminem iftuium di«

ci Venire »videlicet nccaddiabolosnecadhö-minesdamnandos. Qiiare fententiaillaHof-inanni non fimpliciter vera eil, qnum dicit» £ƒ/« rcflicSii quoadfldeles veniredicituy, Denin ab in-fideltbuf ttbeffe. hoc enim tantummodo veruW eft de effedisgratiolis perrinencibusadvitani æternam : nonaiitem dceffelt;ftisgrariofis,per-tincncibiis ad banc vitam ; ficut c Saulis exeiii' plointelligitur.

SedampliusexcipitHofmanhus; Dein fin-quit J 'non filumgratiani inpiii efficere: fed atliH conferatur ,priiti adeos veniredicitur. AliudeSl,De‘ am in hoinine]anclo habitare : altud, in eo opcrari do-f!agratilt;t,ßctit dtflinéié loqait nr Jehova Exod. 20. Reniant ad te dr btnedicam tibi.

At.inquam ,Hofmanne: dillindæ iftæ lo-, cutioncs non ftatim inferunr fententiædivet-fitatem. eteniininftcripturafoletunaeadcm-que fententia repeti amp;nbsp;declarari aliis verbis, hthinéille Dei ad hominem adveutus.yerbo ^Eenedidiionh in illo diélo declararur. Similiter ilia Dei inhabitacio five inambulatio in fan-élisjdeclaraturper hoc, quod Deus velir illis efl’ein Deum, hoc eft, gratiam fuam illisgu-ftandamdare, amp;cxpaterno favoreillisbciie-facerc:Lev.i6.i3.amp;2.Corinth.(î.i(î.

Sed pergit Hofinannus, amp;nbsp;tertiam exce-ptiouemaftert; Etfectindtimfuamejfentiam (inquit ) Dens fefefanaisjungitd^ unit. Itdquefectin-dam illam ejfenttam fingulariter prafens edi: gitod eerie imptu non contingit. Prafentia igttur Deifidclibas promijfa s non tantnineS fingnlaris quidam Deieffi-

Si Dctisficunduiii ejjentiamfife unitfiinilis:fiqtti-tur eißem finguhtriter prtfintem ejfi ficun~ ♦ dum ejfintidm. Ratio’.Quiaimpiisfecun' ' dum cfl'cntiam fenion unit.

Rcfpondeo. UthocaVgumcnriimpoflitju-ditari; ante omnia probanda fnerit aftumtio claris teftimoniis fcripturæ. At fcriptura de unione Dei cum fanttis fecundum cirentiain

1 nihil f cprod cqu!dem fciam ) tradit; fedtan-trim iradit.Deura ubique eflejamp; omnia in iplo feu per ipRun confiilere. U nionem autem fe-

' fit ; non poterit dici fecundum effentrana aliquo venire. Sedbocargumentum Hofman-nus hoc loco per prolepfin diluerc conatur, inquiens ; Nor qttidem cowprebendere no« poJ/imuSf îai;. iogt; quoiiiodoiilealiqudpofiitvcnirequiuiiiquefif.utrum-que tarnen diciturinfiriptura. Refpondeo. Sand uttumq‘,dicitur;fedalterumproprieloquen-do amp;nbsp;fecundum elfen tiara •, alterum per tro-pura öeratione operatiorais.

Turn tepetit argumentum paulo-antcpro-pofitum : videlicet, Conjiinaioncju cum effentia Det,qH« fit prafintia fingularu promt ffafidelibits, non \ ej]e communicandam cum diabolts. Scd. cjufraodi \ con)unamp;ioms nullum affert tcftimonlum. A£-

gt; ferttarnen ratiunculam accommodatam per* fuadendis femifratribus fuis Ubiquitariis,in-quiens: ft hoe ideo magii urgenduni eit hoe toco,ejuoi (onßderatioejustnoderatur prafumttonem, qua prit-fentia ear paru chrifli cum pane facra Cana impoßih^ lisfingitur. Quaßveto hæc lit præfumtio !Jnió prælunitio eft opinio concraria.qiia præfeiitis ilia corporis Chrifti cum pane lacraî Coens» atqueitain plutibuslocis femeffingi-tur poffibilis : Répugnât enim corporisChri-fti veritati, facns litteris reftaræ. Quanqitam dubicari poteft an conftare poffic ilia pariuin ‘collatio quam hie affert Hofraaniius, quuin ait, non minsumirabile tjfe. deitafem fuaateinaamp; immutabili effentla infinit,vn nbsp;nbsp;nbsp;omniprafientem itt

aliquoloiofimguUeiterprdifientemeffetotam.uteUetn prafientia non fit ubique: quam quod corpus chiifiivt-rum finit urn, jn plurtbus Itcisfimul amp;nbsp;femel fititf fenttaprafensvocetur. Mihi quidem dilSmilisratio videtur,arque adeó prius illudminus mira-bileefle. nam ii Phyficiscredimus,aniaianito-lam efle in toto corpore amp;nbsp;in fingulispartibus totam, amp;nbsp;quidem in li ngulis partibus fingula-liter, propter fingiilares nimirum operatio-nes. quanto magis deelîèntiaDciinfinitaftî* tuemus, illam totam elfe in toto mundo, lingulis mundi partibus totam, idque fingula-riter,propter fingulafes operationes ? x4t corpus Chrifti quumfinitumamp;circumicriptoni fit, non poteft fimul elfein pluribus locisle-cundum edentiam, neq; communi aliquara-tione, neque fingulari. SedHofmannus pa-

ritate illa ranonum,quani propofuir, confi-dcns, obteitaiurhïclLmifiatrcsfuos Ubiqiii-tarios.çK/priare tll.i ajjcrtione defin^ular; Dei in alt', pa^ iot. ^tio locojécundûnt ejjentiam pi-^/êntta, ojfendunïttr; ut antequatn ahqmd fuojudicio flatu.int, in timoré Deipofierius accurate expendant. Sperat enim, il-los patitate racionis adduftü iri : iitqiioniani ftatuunt, corpus Chrifti hnitum pluribus iii locis fimul (émel effefua cllentia.pari ratio-neftatuancquodipfe hïcconcendic.cirentiani Dei infinitam uno aliquoinloco lïngularicer præfentem ejle. Tumad Calvinumdelabitur, amp;nbsp;verba ejus de Jacobo patriarcha ex Com-' mcntarioinjy. Genebsadducic: quaii Calvi-nusillicde Jacobo fcriptum reliqiieric.illura credidiiTe.ryr/oz/Dfitóz» locoaliqito fingtdariter pra-fensfit, nempe quoad eHentiam: deboceniin eft quæftio, Ar ubi verba Calvini diligenter I' quisexpenderit, nihil tale in illis reperiet: fed tantumlaudatfidemJacobi, quódfenfus fuos direxcrit ad terc/itri»««»;. hoceft, quod credi-' derit, Deum illic efle ubi fefe ei patefeccrar, nempein bethel: non difputans argute de eftentiaDei. Quib. fané verbis Calvinuscon-trariumpotiùsinnuit;videlicetJacobuiTi non l exiftimaffeDeum illic fecundûmelfenriatnef-f fefingularitér :acomninóde niodopræfentiæ I nonfuilfefollicituiTitfedfimplicirercredidif-

fe, Deumillic efle ubi feei patefecerat. Et, fi , ' maximeCalvinus id fcnfiflet, Deum fecudum efl’entiamfingulariter illic cum Jacobo fuiffe:

quo optât ut Sacrai-nentarii iliam fententiatu applicentqui-ftionide cornote Chriftipluri-bus in locis Iiraul fiftendo. Etenim curappliO rétillitanquâfiinilc.quodefl dilliinile t Qii'P' pe Deuni elfe certo loco præfentemfinguUn ratione j nonrcpugnat naturæ ipfiusintinits atq; omnipræfenti : at natiuæ corporis Chrift* répugnât, Eüeprælcns pluribus in locislîmut Neq; hic juvatquód prætendis fideilimplici-tatem: quû fides niiaturcerto teftimoniover-biDei ; quo ilia corporis Chrifti multipræfen-tiadeftitutaeft-Lutheriteftimoniumquodal-Jegas.liicnihilvalet.'quuin de ipfoej us dogmate controvertatur.

Quod me obfccras, ut fi inliasnotationes tuasincidero:velinevelte hic cxpediam.equi-demadutrunq; expediendum hadenusdillè-rui quæDominus dédit, quæ fi te expedirepo-terunt: habeboquodtibigratuler, miliigau-deam. Veruntamen tu iniequentihusadhuc magisreipfe impcdis atq;involvis,acmcun3 tecuminipcdire arq; involverelaboras, dum aliud tanquam â fimiJi ïèu pari argumcnnini afters, amp;/|,ecioséexponis,defiibfiftentia naturæ humanæ inperfona filiiDei:quæ ninii-rum fimplicifidccrcdaturj quuni rationihu-manæ non minus videaturinipoflîbilis,qiiâm inultipræièntia corporisChrifti. Athcusbo-«evir, magna hic diftïmilitudo eft. NametG ucrumqiillud racionis humane jiidicio impoC-fibileeft.-tamennos Chridiani priiisillud lim-iilicifidecredimus, quiaconfirmatum eftre-ftimoniis

ad dictata hofmanni. 149 ftiraüniis verbi Dei: akerum veró ilkid non credimus, fedrepudiamus: ejnia non folura te-llimoniisverbiDcidefiitucumeftjfedeciamil-lisadverfatur.

De IN c E p t Hoftnannus aggreditur refu-tationem ejusquodferipii, ÇorpusChrifli nihil in nes a^ere: nee in animae nee in corpora noftrat EthïcGngulari cumzelo f utvidetur J profa-nitatemfcilicet meam atq; impictatem diabo-licam,horrenda, abominabilem amp;nbsp;Antichri-ftianam amp;nbsp;quidem funamacum ftupiditate có-jun(kam,qua nimirum tribuamChrifto impo-tentifTimucorpus,execratur. Sed interim fo-phifticé omitiit quæ ego ad fententiæ m eæ de-clarationépag. i4.adjeci.videlicet,Gr4firf)J!cb' efiicaciadonoru no ejje corporis Cbrißi tanquii caufit a-, gentii-.fedipfiusper{onis.chrißi,quatentt! undcuin l’lt;t* treperSpiritÜfancluniincordtb.Elcclorunieücfiicax.

; Item ,Chrifium corporeßto ,quatenusillud pro nobis in crute obtulit,impetrajje nobis d Patre gratia lüa ùquot; efficacidspiritusfianbii'.licctipsÜinnosniliilagat,amp;c. Hacmeadcvivificationefentétiaquaquacóft-doomnib.veris Tbeologisprobari'.tamé quia hiccaluniator ratos clamores excitât, necelÏe habeoaliqdampliusdeea dilVerere. Sitigitur I nobishçc poGtaquçftio, An corpus cbrifiifitvi.‘ \ vificu. HofmanusidGmpbcirer£lt;abkY,uUadi-, 9dmQc.\ov\enamp;cmeLi:ii.\ioäz.ßeviciße,corpusChrifl't ' inanimM(!xcorporanoflrapotentißinc.igere. Item» i cûmaii, GarniChrißtdißrtetrtbuivimvivificandt,

At ego ad quæftionem propofitam refpondeö adhibita dilHnCtione. ViviHca enim inte’.lig* poteftcaroChrifti,tanqiiamc3uldagei)s,idtll quæ vitamin nobis ctticiariVel tan qua ni caula impul(iva,qua Dens qui folus vitæerfedorell) moveatnt atq;impellaturad vitam in nobisef-ficiendam. Priorefenfu eqnidem carné Chiifti vivificânon flatuo: quum eo modofolusDcus vivifîcus fit:qnüq;ipfaiTioitua nefeipGunqni-demvivificarepotuerit. Edenimvivificatioamp; aniraæ amp;corporis,opiis propriü divinæ poté-tiæ.quû Pater amp;nbsp;Filius per Spiritiifinâtigra-tioséineledis utrnnq; operâtur.animasquidé illornm vivificado per effeélioncfidei quagu-ftantilligratiâ Dei morreCttnrtipaitâxorpo-raverô excitâdoamp;gloria cœlefti induendo.id qjdeitium fier in uiHverfali refurrcdione mut-tuorû. At pofteriore lenlu carnem Cbrillivi-vificam dici polie concedo, ntpe quaicnus per ipfius criicifixioné arq, oblarionénobisàDeo impctrataeft remifliopcccaroriî,donatio Spiritus làtKâiamp;vitaæterna. Atq: hancmeâleii-tentiani confirmo é fexto capite Johannis : ubi caroChrifti eatenus dema vivirica elle tradi-tur, qnatenusell: panis vitæleu cibus vivificns, fecundû verba Chrilli : PaHù (nempc panisille vitæ J quemego dabo, caro mea e^i:quam egodabofro inundivita. Ecce quomodocaro Chriftilitvivi-fica.'neinpe quatenus data pro müdi vira,efte-ûa eft credentib.panisvitæ feu cibus vivifîcus. Porto vivifîcus hic cibus turn demum vivifîcat quum edicur; editurauceni fide; urineodeni capite

AD DICTATA H OFM A NNI. 251 capite docec Chriftus, ubiait ; Otü edit curnent nisam, amp;nbsp;bibtt menni (angutnem, habetvitam lt;eter-

Quod ipfum;?'. 47. enuhtiaveratfic, Qui credit imiie jh.tbetvttam lt;eternain. Sed videa-mus, quid de efficacia carnis Chrifti aft'erac Hüfniannus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Primiim mz, Sejanidudumevidffe,corpus chrifli in animas c or porti noflra potetißi)neagere.h.t ego quæro.ubiaut quando idevicerit ; Et ut ille fe evicifleaffïrmaf.ficegoidipfum négo. Deinde iatfertfextum ca put Johannis; acinde piimiim récitât ilia verba, Nz/ï ederitis carnein filu hominis, non babebitis vita tnvobd. Nem pe hoc ipfum cft, quod paulo antédicebam, èarnem Chriftica-teiius vivificam efre,quarenus habet rationetn cibi;habetautcm ration era cibi ,quatenus data eft pro mundi vita, ut Chriftus ipfe declarat. Sed Hofir,annus ait illis verbis protnitti fideli-bus prçlentiam corporis.amp;c. Sed quonhm in-telligitpræfentiâcorporis Chrifti(Z//Z4gt;je, fciat illaex illis verbis nó poireevinci: quûcertû fit, Chrifluloquide eacomeftione quæ fit perfidem :qux fit ut nó poffit ex eifdé verbis colligi prxfentiarealisatq;lubftantialis, quædnfide-. libus quoq; córnunis fit:(ed tantum Ipiritualis, qua corpus Chrifti præfens intelligitur fpiri-tuihominisfidelis,contcplantis illudtaquam profeoblatuatq; itacomedétis illudfpiritua-iiter. Deinde citât quoq, ex eodé capite fen-tétia qua difertécarni Chrifti tribuatur vis vi-vificandi. Si intelligit fententiam paulo-antcd nobis allatam,quæ exeat j?. 51. ubi Chriftus ait,

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;R iij

IJX RESPONSIO PISC-panem ilium vicç elle carnem fuam; de fenfuil-lorum verborum jam antea vefpondi : iindeli-quetjilla profimplici ilia airercione Hofman-jiinô facere. Si verôadverba paulo anté âf® recitata refpicic.de illis quoq; modo refpoiidi. Tertiôaffert ditlû Johânisexi.Epirt.cap.i.Sâ-guis C hrifti emûdat nos ab omni peccato. Sa-né,inqnâ,emundac.fêdnôemundatucagensin animas noil’ras: heut nimirû pocio mcdicae-inundat interioracorporis,agcnsinipsûcor-pus : fed enTündat feu purgat ut promerens te-iniflioncm peccatorumapudDeum.

Hifce rationib. in medium allatis, occinrit objeôtioni: quippe quodfim rcgcfturusilludi Carono prodeftquicqua. Refpondec: Vcrùm hicdocebitpriuSjCarné Chrilti taléelfe.quod pinde eft ac fi diceret mihi docédûullud de carne Chriftidiôtum efle. Doceboigitur,fiuiodô velitdifcere. Etenim quid'ibiChriftusagit,amp;: qua de rc dilferitî nônedepanevitææterna’, de panis illius comeftione ad vita æteriiam côiequenda î Ac pané quidé illû vitædicit elle carnç fuâ,idq;quaccnuseâdaturus fitpromia-di vita; amp;nbsp;qui hûc pané ederit, i 11 û vidurS inæ-terntï.-g'.ji. Hocfermonc cûm offéfi efsét Ca-pernaitÇjUt qeûacciperéc tanq proprie diftiî» nec ad metaphora attederet,)?'. 52. Chriftus nihil moratusillortl ftupiditat'éjfentétiâillaniu-trâq; plurib.verbis repetit,;^.53.j4.y5.f6.57.f8. Quo fermonc quû multos quoq; cxdifcipulis oft'cdividcret,S^'.6o.lt;Slt;: di.Chriftusopinionem eorû de orali efu fuç carnis réfutât ex afccfione * fua

AD BICTATA HOF MANNE ÎJJ fuaincœlû.x'.ôi.deinde verba fuaquib.fiiei'âc otfcfi,déclarât, U t omné ofFcfionis causa tollar, 'inc^cns'j^'.6j-Sp!rituseßquivivificat:caronoprodc{l tj,cquâ:verbaqaie (goloquarvobit,Jj)iritus funt,(irvitA Jùnt, Qu ç verba fi quis cd præcedérib.côparet: facilevidetdc eâdé carnefermoné adbucetre, dequaillic.-qppequû Chrifto propolîtdfit,il-lap hæc declarare. Atq; hoc ipsd monetarti-culusin Græcoaddicns.DicitureninijM dipêÀd'B.f'ii': ubiarticulusell'co'staofzjtof, reterens nrctéauditoris Sc ieâoris ad ea quæ paulo-an-té fuerat diôta.Diôtûanté fuit de carne Chrifti, ilia vereelle cibdjamp; qdenj cibd vivified. At qui fitjinquiataliquis, quôd qud Chriftus anrea dixerit,Carnéfuâ,ficoiraedaturjeire vivificam: jam dicat.cä nihil prodelfe.-fedSpiritu elfe qui vivificat’Neperefpicit ad falsa opinione'mCa-pernaitard.q verba ipfîus (îc accepcrar.ac fi ca-ro ipfiusin le cotineret vim vivificädi,illäq; ex-ereretorecomefta. Hoc verb negat Chriftris: amp;C(Strâaffirmât,vivificationé effici â'Spiritri fanâo,quatenusnirnirdilleper verbum Eua-gelii fit efficax in cordib. eleélorum, illuminas Icilicet eacognitione myfteriifalutisipforum partæper morte Chrifti, amp;nbsp;eifdé perfuadens veritatem promiffionis gratiæ; ut illicredétesj guftentgratiamDei,atque itafpiritualiter vi-vificentur. rmde fubjungit : Verba mea Jpiri-tuifuntô'vitafunt. quibus verbis fignificat, verba illafua quibus promiHionem Euangelii e-difteruerat , elfe inftrumcntum per quod Spiritus fandus vitam iu cordibus efficiat;

unde amp;nbsp;Petrus paiiio-póftairVeiba virçæter-næhabcs. Hane putogenuinameflehujns loei explicationem ; non ignorans, ilium alitera nbsp;nbsp;j

quibiildani niagnis Thcologis tum veteribiis j tum recentioribus ( quorum honori nihil ego ■ derogatum volo)explicari. Nec défuntniihi ; doótUlimorum Theologorum judieia.quibus allatæexpofitionifavent.perSpiritum fcilicet intelligentes hoc loco non iplamChtiftidei-tatem,led Spiritum lanólum.

Ac contraallatam expoficionem lie excipit Tag. IIO. Hofmannus: Si de corpore Chr'tßißat::erb, idnihd prodeffe : Capernaitartim hppotheßn prias nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

oportuit. ntmpecorpusChrifti prodelle. Imó Chrrllus nod relpicit ad hypothelin Capef-naitarum, led ad lalfum intclleólum fuorum veiborum; QuaGnimiruvoluiiret,utcarnem ipGus ederent ore: tSequaG promiGfl'et, Gita j cam ederent, proforeillisadvitam xternam. jj Hoc jinquam, eft iilud quodChriftusnegat, quiim dixit,Carononprodeft quicqua,ncnipc ad viviGcandum.idq; eo modoqucmconce- I perant Capernattæ. Interim his verbis novult i cvcrtcre ChriGus quod antea dixerat ji. Carnetn fuam ellepanem vitæ, quatenus dan-da Gtpromundivita. Profuitigiturplurimiim nobis earn Chrifti.' fed profuit quatenusdata eft pronoftra vita,idcftadproiuerenduni nobis vitam æternam. At cadem interim non prodeftquicquam.nempeadviviftcandiirnfeu vitam efticieiidum in nobis, idque per oralem comeftioncm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

Addit amp;nbsp;akcram exccptionem, inquiens: ideo corptis nihil agii, quia Spiritus per corpus agit. Scd hæc exceptio ad me non pertinet: qui locum ilium non iicexpono. Turn veto anathema Concilii Ephefini mihi denunciat. Sed verba Concilii Ephefini non func urgcnda contradoftrinam Scripturæ facræ : fed potiils fec\indum illam interpretanda. Quarto ob-jicitmihi authoritatem primatiorum(utipfe fuomore nominat)Sacramcntatiorum.ut qui corpori Chrifti non mcritum folum.fed etiam • cfficaciam tribuant, amp;nbsp;vitana ex fubftantia cor-potisChriftiadnos manantem. Vevdm de his (bona ipforum pace) idem refpondeo, quod modo refpondide Conciliis. Ac fi quis effica-ciam nominate velit. quod Chriftus fui corporis oblatione Deum nobis reconciliavitjrc-miirionerapeccatorum,Spiritum fanftum amp;nbsp;vitam æternam eft promeritus; de vocabulo non pugnabo, dumraodo res ex verbo Dei re-ftcintelligatur. Necfimpliciternegavcrovitam ex.fubftantia corporis Chrifti ad nosma-nare ; dummodo idintelligatur, non de arcana ' quapiam amp;nbsp;miraculofa transfufione qualita-tisalicujus vivificx ex corpore Chrifti in nos, * fed de favore Dei conciliato nobis paflionc hujus fubftantiæ. Etenim ex illo Dei favore vita fluit,ut fcriptura paffim docet.

C A p.i X. An verbisDoiMi«i,Hoc eft corpus 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mçum, fignificetur aliqua corporis Domini

Tgt; R-æterea cralliim mendacium ûtis impu-* dentervocacHofmannus,quôdnegover-bis Domini, Hoc eiî corpus meum, aliquain corporis Chriilicum pane præfcntiamfignificari. Etopponicmihi Calvinuminlnftit.iib-4gt;C‘'P’ ras-iii. ly.feôE lo.ubiait: AtcjjOmninoißIncpitstenende regulaedlfUt quoties /jmbola vident u Domino inflt' tuta,illic rei fi^natsi veritatem adejje certocoûtent acfibiperfiiadeant. At,inquam, ubihîcdicitur, cornusChriftipræfens eife cum p an eîFor-raiîis FIofnianne,conaris id cruere ex adver-- bioiLLic. Sedexilliusrelatione adpræce-dens adverbium qjioties: planum eft, ab-idîvé diélum i l 11 ç, pro tunc, neque enim Calvinusufquam (quod feiam) docuic,rcsfi-gnatas adeiTe i n vel c u m vel sue ipfis fym-bolis,pane Si vino. Quarc etfi Calvinusadverbium il lu d dicatupincellexiflè non de tempore,fed deloco.’non tarnen ad fÿmbola re-' Ipexit, quafi i/Zze. id eft, in ipfis fymbolis res fi-gnatæadeftenc:fedillic,ii eft,iniliafacra aôtio-nc qua fideles videntes fÿmbola, mentes attol-lunt ad res fignificatas,illafq; per fideni in ver-bo contemplantur: ut ita illæ præfcntcs fint non fÿmbolisjfed mentibus ipforum.quate-nus illæ in iftarum rerum contemplatione oc-cupantur.

Cæterûm Hofmannus x*entcntia illamea, qua negavi, verbis Domini præfentiam cor-poriscumpane fignificari, rejeôta :rationem quoque illius tanquani nugatoriam rejicit.

AD DICTATA HOFMANNI. 2J7 Rationen! aiiteni mei fentenriæ in libcïlo expofui bis verbis : QuódDominusib verbb nonvo~ likruntfignificare, ubifuum corpus ejfet : neqiie enim eratopus, quum Hludcorani a di/cipulb conjpiccrctttr,gt; Num tibi hæcratio, Hofmanne.videtiir nu* gatoria? At quomodo quid illis Verbis figni-ficctur, melius declarabis quam ex ipfo lo-quentis propofiro? Et quomodo propoli-tum de prælentia docenda mclius ncgavqris, qiiam ex doôtrinæ illius inutiJitate: quum in tam fapientem magiftrum non cadat, quic-quam docert inutile aut non neceflarium. Af^ inquis.Christus rio» vifibilem iüam prafin-tiam,fecundüm quam difiipulb conjl!i(iebatur,fed intimant fui pra/entiam ipfs promijit. Efto : pto-miferiteisintimamprælcntiam s u i. fednuni hinc fequitur, eum promifilbe intimam at-que invißbilem piæfentiam Corporis s UI ; Non certé, Sed adducis pro te duo di-âa Christi, quorum unüm extat Mattb. i8. alterum a 8. Sed cur ilia non recitafti? Nerapc quia vidifti, nûllam ifthic præfen« tiain corporb commemorari. Etenim cap. 18. verl. lo. dicit C hristus: Ubi lunt duo vel tres congregati in nomine meo , illic fum in medio eorum. Item cap. 28. verf, ul-) . timo dicit, Ego fum vobifcum omnibus die-bus ulque ad comlummationem feculi. Eft-ne autem bona confequentia; Ego: Ergo Corpus m e u m. quafi verb aliter non püflît elfe præfens : Sc quafi illic non

lof^uacur Chuftus de pixfeiitia efficaciæ per fuumSpirirmn amp;nbsp;divinamfiiam opera; qiiara (:|iiidera proprie promictit credentibus acdi-^cipulisluis. Quid autem hæc adpræfentiam illara corporis CHrifti cura pane f qualem tu ftatuisjrealem atqtie lubftantialem.amp;impiis cura piis Comrauncra î Nara alïèveracio tua nullam vira habet,nee quCnquam movere debet, quura de pr;elenciaillafubjungis: QMcerté cartttf etiameftamp; fan^uinif ipfiw, tibiprobaii-diim cracelle, nonafTeverandura, Sedfacelfe: num propcerca erit lubftantialis ? Ac qiio-niam dixi, quura Dominus pronunciarét illa verba,Hefej7cor/gt;«rwf?lt;w,non voluiire llgnili-care, u b i fuum corpus eilet: tu (apienter Icili-cet regeris : lino Matth. i8. Dominum perfpi-cué orationcin adquæftioné de II b i açcom-modalfe,nempequuradiceret, U b i luntduo vel tres amp;C. Sedabçrras, Hofmanne.tuo more àquæftione. Quæftio enim hie nobis elide verbisillisChrilii,Höf nbsp;nbsp;corpusmeum, nonaii-

tem de illis, Uéi funt duo vel tres congrcgittt, amp;c. Deinde quæftio nobis elidepræfentiacorpo-ris w«/’4«f.-dequa Chrillus inillo loco Matth. 18. nihil agit. Quare non ell quod mihi hic in-eptiam expeobecs: fed potius tuæ te inepnx pudcat.

Tandem veluti corollarium anneélis ad-monitionem de colleélis ajohanns WollKo locis Zvvinglii ad amoliendtim crimen nega-tx’prorfus pixCentiz-Ego colleélanea ida non vidi litaque de illis jadicare non podam.nec lane

- fanc jufté â me poftulaveiis, ur alieni fafti ra-tionem reddam. Interimfcias,meimprobare nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|

præfcntiam qnalem tu datuistquamiplamil-los quoq; quos tu mihi invidiæ cauflaobjicis, im pt o b alle con Hat.

nc : 8i Dominuln]e/um orm, ut'andact.-tm meam re- Paß-”*’ primat, quaprtncipium controverßa/acrameniartx répétant, amp;nbsp;tam Calvitiianaquam vefirm fid ell Lu-theranæ J fententia eonfideiiier eotnradttatn : hoc tintcequarens,tithißrteßnetrahatur, nutlaq.exparte Concordia coalefcat. Tandem oras ut chnßiis me tneiq^ßinilcsvelconrertatveleVertat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

At,Hofmanne,an libellus meus quem tu öppugnas, cum ulla audacia conjundtus fit: æquis lectoribus judicandum relinquo. De meo veropropofico.caritatis tuæerat, non (i-

I niftré fulpicari ; fed profellloni mcæ in præfa-tioneexpofitæfidem habere. Ac nimiumcer-tc tibi arrogas, ft fumis ribi poteilatcm )udi-candi covmeum : quod foli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deo

perfpeöum eft: cujus dementi atque mileri-cordi judicio intrépide illud fubpcio;ut qui, licet alias mifer peccator, tarnen in hac caulfa bonam aclætam confcientiam bab,eam:quip-pe probe mihi confcius, me aliud nihil agere, quam ut pro ea gratia quam ipfc Dominus mihi conceffit,omues meos labores ad illuftra-tionem ccéleftis veritatis,atque ita ad fand« Ecclefiæ ædificationem confcram. Egoveró clementiffimumPattem cœleftem oto^utubi

animum veriratis cupiduin det. hunc enim ad-eptus,noneftdubiumquin ipfam qiioquevs* ntatem fis adcpturus:ciijuscogiutiononpO' terictibinonelfelalüüaris.-fi modó cum vero illiiis amoie fit conjiinda.

Explicatæ pet Iohan. Piscato'rb m, ' Profcflbrem facræ Thcologia: in , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcholaHerborncnfi.

V' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

me nomman Rhetor teas: (^nü tarnen inflitutxfint dereTheologtctiyi-'i-dclicet defiter a Tiontinï Cæna :fed ijujpent-tiM remconfidetabuntj'videbunt iftud nomen reüé con^venienter quxflionibtis hificeameattributumeße. Etfiemmqux-fiionum harum explicatio adwram myfle-rijfiacrx Cœnx intelliientiam requirttnr ; ipfi tarnen hx quxfitones nonfitnt de reipfi in quamyßeritim illttd confifiitfidde locu-tïone quadam qua Uominu-s tn myfierio ' hoc edocendo efi: ujux. ^uxntur enitn, An ' verba ilia Domini ,HöC EST COK-

VUS M EuM , ttemq,tlla B O C E sT SANGuisMEus, qutbtts Sacramen-tum Coenxinflttuit ,proprie-leq(iendo ^an veroper aliquem ttopum ab ipfi fint pro-nunciata. lt;^tdetropoq!txrcre_:gt;ynonesi ' Theologi, quatenta qtiidem cHT heologuji k fidquateniis Rhetor. Etenimfiicut Cram-

Ars communis eß’. Cujus ußistamTheolo-go ejuim altar um dtfiiplinarum profijß^ fibttsacdijßutatoribusnecejßartuseii. ffquot; : rum tdcfuidem eil, ^aßtoneshasnonni- I ßoTheologo,ideß, hommeßcraru lit eri' rum çjf-doilrina Chrißianaperlt o expld^' ^^foßße: Hoc tamennon ohßatpttomirM quafltones Rhetoricsßnt : quippe quarunt explicatio a praceptis Rhetorics dependtt. Hane autem commentatiunculam meä'nt rogatu amicor um in lucem edere voltii : bit- gt;

ßefretus, fore utßmpltci hac ilUrunf quaßionum declaratione multi innero de Sacrameto Cœn£ ßntentia conßrtnentuti nonnulli etiam ad 'veritatem in hac do-ctrina Chriflianaparte intelligendant non par um adjugentur : nempe it quihus neri- f toseor di eil, quique earn ex animo deßdc- « rant ac quarunt. Faxit DeuspaterDontini ( noßrilefit Chrifli, utquodpießero, idln ( quam-plurtmüeneniat -, adgloriam norni- ƒ ms ipfus,çf ßlutem iHorumßnipiternaWi ƒ

Propofitio maiiifcftam vcritatcni habet: Etenini quicquid omnino dicitur, , id aut proprie-loquendo, aut per ali-quenitropum dicitur. Aflumtionem Veto fic demonftro:

Cumtinum dicitur ejje alt er um pro-prie-lotjuendo : tum aut idem de fiipfi aliter tantéim nommât o dicitur,aut definitio de definito,aut definit urn de definitione ^aut ge-titis defiecie.

Propofirionis veritas niritur fufficb cnreenmncrationepartium quasfin-gulas iftisexcmplisdeclarabo.

Exemplumfecundapartù. Q hriftus çft filius D E I Unigenitus, in plenitudinc tcm poris homo fadus cxMaria virgine.

Exemplum tcrtiapartis. Filius D E i Unigenitus in plenitudine tcmporiscx Maria virgine homo fadus,eftChriftus.

Hîctamen obfervandum eft, plura éjuidbhîfcfle propriarum locutionum gênera : veruntamen non ejusmodl qùibtis unum dicatur elle alterum, fed alterius part'iccps feu altero præditum. Cujusmodi funt,quum de Ipçciedici-tur differentia aut proprium aut acci-dcnsaliquod : ut, Homoeftrationalis, Hor^io eft rifibilis : Socrates eft fâpiens, Socrates difputat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Af

I Panis Cœnæ amp;nbsp;corpus Chriftî funt res di fparatæ ; Non igi tur funt una cademq;res. Acproindcciimpanisdi-citut efle corpus ChriQi (id quod fit in iftis Domini verbis) non dicitur idem defeipfo.

Definitio omnis confiât generc amp;nbsp;differentia : At ifiis verbis Chrtfli non fignificatur genus cujus-quam rei-.quia eis notatur fpccics fpeci-aliflima,quam vulgo individuum nominant. Ergo iftis verbis non poteft eontineri definitio panisEuchariftici.

3 Similiter panis Eucharifticus fi-gniheat certum amp;nbsp;individuum pa-nem. Non igitur iftis verbis compre-henditur definitio aliqua: Ac proindc

4 CorpusChriftinon habere (cad I panemEucharifticutn,ut genus: modó 1 oftenfumeftprobationefecunda.

At verba ifta Domini (ai'unt non* nulli) verba teftamentiiunt; Clara igi-tur amp;nbsp;peripicua:ac proinde propria,non autemfigurata, tropica, allcgorica, ani-gmaticadeniq;, Quafi verb nihil dare aut peripicuè dicatur, nifi quod verbis propriis atque nativis dicitur! quail non lintinufu plurimitropi clariflimi étilluftriflimi, atque adcó rem de qua fermo habetur ! dariffimé illuftrantes, Qualis nimirum tropus ifte metony-miæ eft, in Scriptura de Sacramentis ufitatiflimus : amp;nbsp;quidem difcipülis in jftis Domini verbis vel ex collatione agni pafchalis,incujus locum cœnain hanclàcram fubftituividebant,ita cla-rusamp; perlpicuus, vt deillius fenfufivc intelligentia ne verbum quidem apud Dominum facerent : id quod certe'fa-ciebant, quoties aliquid obfcure'(hoc eft quod ipfi non airequerentur)diâura eflêt. Quafîdeniq;inteftamentiscoH-dendis non fit locus locutionibus tro-picis! Quid enim ? an non Patriarcha lacob

Iacob Gcncf.4S.bcBcdiccns duobus fi-liis Jofephi, itemque GcneC 49. filiis luisfingulis cventura prædicens ,tcfta-

I tncntumcondebat?Atillic fereomnia tropicédiâareperiuntur. Exempli gratia,£^0 do ttbi (dicebat J ofepho) partem unamßtprafiatres tuos : tjuam accepi émanu Amarrai,^ladto meo arcu meo.Qvïv^x j nbsp;nbsp;dicit lt;.^ccepi: non certé loquitur prO'

prié,fcd metonymicé,pro co quod pro-prié dicendum fuiflct , ^am pofleri quot;nbsp;met ex te^ duobus filtis tuts oriundi fuo temporevi armata accepturi at^ occupatu-rtfunt. Sicdeludaloquens, ait : ?^n re-cedetfieptrum a, Jehuda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ubi per fcc-

'i ptrum metonymicéregnumintelligit. ;ï nbsp;nbsp;Deniq; Ifafcharum afinum,Danem (er-

f r QJl AE S T 1 O S E-j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C U N D A.

I l^lco cffeinillisverbis mctonymi-I X—/am,nempemetonymiam fubje-i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' a 7

di,quafcil.fabjcdumdcadiunélo,res nimiruna fignata de figno dicitur. Hoe ( quivis non contcntiofüs facile concé

der. OmninojConccduntilliipfiqui tropum hïc admittere nolunt,pancni efle fymbolnm ïèu lignum corporis Chritti. At corpus Chrifti de pane (ut iidcm,làltemlâniorcs,farentur^prædi-catur, Quidergo?annon hinefirmofyl-logifmoefficitur arque concluditur,in iftis verbis rem fignatam de figno enun-tiari,ac proinde tropum Metonymia; in cisefle ? Syilogilmus inclarara lucein amp;nbsp;Conlpcäum ponatur ad hunc mo-dum:

tropus MetonymiA ed, in'vcrbisDomini, H O C E s T CORPUS MEuM,resftgnA-fadefigno (nempecorpus Chrtfii depane) dicitur.

ratione Circumciß» dicitw ■ eßefædui lehov/e, itemg^ agnut pajchalis dicitur ejjè tranßtt-a le-hov£ : endem rat tone panü facræ Cœnamp; dicitur eße corpus chrißi crticifixurn. 7lt;(amdeßmilibtu idem judicium cH : Sacrament a autem ßnt res inter fi ßmiles: ^uippe (juum eortim untuidcm^ Jit finis, nempc obßgnarefidehbut fromißionem gratidiDet.

Affumtioex verbo Deifacilimccon-fivmatur, Nam GeneCiy.v.io, Circum-cifio dicitur eflc focdus Jchovae, quæ eadem continenter v.ii. dicitur fignutn foederis; quodnomen amp;nbsp;Paulus Rom. -V.II. ei tribuit. Sic Exod.i2.v.ii.amp;27. agnus illc maöatus, dicitur pcfach (id cfttrâfitusjlehovæ,quiaerat fignû memoriale illiustranfitus ,quo tranfiverat lehova domos lfraelitarum,percutiens ptimogenita AEgyptiorum. Undede ' fcfto azymorum fquod ejusdem cum

fcfto paie hx rationis cique annexion crat)diciturcap.i3. v.p. Eterittibitnß' gmtm ad ntanarn tuam, in rnoniwi^ tum inter ocnlostnos^c. Demon ftrafUiw igitur jam eft, in verbis illis Domini, Ho c EST c o KPiis ME UM, die iropum Metonymiæ.

Quæipfâ demonftranoad altcraquo-que verba pertinct qnæ Dominus de poculo pronautiävit, ncmpc,H0ceß finguis mens: epuippç (quotum cadem eft ratio. Tantiim diligenterhîcob/crvan' ( dura, non ccâc il!a vulgo cum veteri j intcrprercfic c.^Q.m,Hic eßfanguümens. nam hoclatinis auribusperinde lônat, ac û dicerctur, Hic fangais quem de-monftro,cft/ânguismeus.AtChriftus ; ciim dicerct, 1(1 -neuiJiil, per prono-mcnTOTnnon demonftrabat/ànguinem ftium ; fed oftendebat poculum, amp;nbsp;Me-tonymice intelligebat vinum pocalo contentura. Pl'anéeniin ut in verbisil-lis '^'träfiißi/.pronoi'nen nÎTtad p^-nein refera neceûèefl, fîcurpaulo-poü liquidé demonttrabimns:Sicin his ver- j biSf'nd^Titùf^»n», idem proaomen':^'^

non nlfiad poculum rcferri poteft aut debet. Quodipfumetiam manifeftéliquet ex recitatione verborum quae ex-tatapud Paulum i.Cor.nv.2ç. ubi nomen poculi pronomini WToad ipfuin declarandum exprefle adjungit, inqui-Cns, n’nn'tforvetoi' o' ksufm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fimili-

teri.Corint.io.v.ió. verba illaDomini utraque fic declarat,ut pronomen ittud «î’inalterisquidc per nomenfunü, in alterts verb per nomen ƒo^■»Zƒcxponat: Sic enim ait : Pocubtm henedibiionü benedicimM , nonne communia finguinû Chrtfiieß? Panis quem fiangimus, nonne communia corporis Chrißi f//?Ncquc hîc valetefFugium iftorum qui dicût, Paulum cum in verbis Domini mutât fub-jeäum , id eft antecedens enuntiati, mutarequoq; praedicatum, id eft enun-ciaticonfequens. Imo neutrum mutai: fed utrumqueexplanat acdeclaratxùm certumfit, Apoftolum non alium len-fum verbis Domini affinxifle, fed ill um ipfum retinuifle quemDominus fuerat fecutus. Sicut enim Dominus verbis iftis facramentalibus docere voluit,là-

•rurtt ilium pancm amp;nbsp;fa er um iftud Vb num divina teftimonia eflc,quibusiplc dilcipulisac omnino fidelibus omnP busteftctur,corpusfuüproipfisunivcc‘ * fisfeupro tota ipforümultirudinecru-cifixumiri,itcmque languinem fuum pro jpfis univerfis incruce cfFufum iri, adeisiinpetrandum remiffionem pec-catorum ; ficetiam Apoftolus fidel ifli-mus verborum Domini interpres hoc ipfum,vocabulo)M/t'®lt;'/a;(^ideftcommii-nionis adhibito) ctiamnum cxprcfiîûs docere voluit ; netnpe facra illa lymbo-la , panem ilium inquam amp;nbsp;poculuni illud, quorum in Cœna fideles participes fiunt , divina atque infallibilia teftimonia efle , quibus Chriftus ipfe teftetur , ipfos univerlös tanquam u-num corpus, cujus caput Chriftuseft, communionem inter fe habereincor-pore Chrifti pro ipfis crucifixo, item* que in fanguine Chrifti pro ipfis eft'u-fo. Deinde cftiigii illius falfitas mani* fefte' perlpicitur cx. co'latione verlicu* li 28. cap. 26. Matth, cum vcrfuiycap II. cpiftolæ I. ad Corinth. Apud Matth.

fie habetur, nn li ti TV( vftvSt id eft, hoc eft enim fànguis meus novi foederis :• Apud Paulum veró ßc extar, n-mi voTtleioi'iî usufiî tftaSn'nii Siti/ è# i/xüaJfZifn.Hoc poculum novum illud fœduscft pcrmcum fanguinem. Hïc I manifeftéapparet, Paulum pronomint »ïw addidiflc nomen ’’ tunn'e/ci/, amp;nbsp;ramen verba prædicati retinuiflè, quan-quam parumper inverfa, fed eodem manentefenfu. Nam fivedicatur, po-culum Domini efle fanguinem novi foederis, five novum illud fœdus per fanguinem C h k i s t i : utriusque hujuscnunciati fenfus unus eft, nempe poculum Domini cflc facramentuni acteftimonium divinum, quo Dominus nobis teftatur, fanguinem ipfius in cruce effufum efle ad confirmandum amp;nbsp;fanciendum focdus illud gratis, quo rcmilfio pcccatorumcontinetur. Quo I0C0amp; illafallacia notanda eft eorum, qui dicunt prorfus fimilcm loquendi rationcm elfe in verbis Domini fprout ipfi citant ex vulgar! verfione^ Hie elt fanguu meus novi teßämenti e^c.

Matth. 26. v.2S.amp;in verbis Mofis (pro* lit in cademvulgari verfione habetur) Hu eHßnguü fœderù quodpepigit Donn-nusvobifium, Exod.24.. v-S- Cum i^tur verba ilia Mofis hunc fenfum habeat,ac fi dicerct,Hic fanguis que vobisoftendo quoq; vos afpergo, eft fanguis illc foederis Scc.hinc inferunt;verba quoq; Chri-fti fic effe intelligenda, ac fi dixifl’et, Hic fanguis quem vobis oftendo.eft fanguis incus novi teftaincnti feu foederis. At» inquam, jam fuprââ nobis demonftra-tuincftjverbailla Domini p-h non rcâé convcrlà cSc,Htc eft fanguis meus:fed reddenda pc hoc poculum)eft fanguis meus. Deinde ctiamli fenfusverborum Mofisin loco illo Exodi fidelitcr fit expreflus(iic cnimexprclTit Apoftolus Heb.5gt;'V-2O' inquiens , •ti’niicùp.a.rnf J^aSiÎAUf) leien« dum tarnen, in Hcbræoad verbum fic extare : Ecce languis foederis quod pepi-git Jehova vobilcum. quafi dicat ,Hic languis quem vobis oftendofoftendc-bat autem languinem holocauftorum) eft fanguis foederis illius quod pepigir^ lehova

ïchova vobifcum : id eft fanguis ad foc-dus illud ianciendum adhibitus : qui quidem fanguis adumbravit fangui-ncm Chrifti, quo novum fœdus fanci-tum eft,ficut ex verbis inftitutionis liquet,Luc. 22. v.20. Marc.i4.v.24. At “ aliudeft (aitquidam) unum pro altcro “ poni,amp; unum de alteroprædicari.Met- “ onymia eft, cüm toga pro pace poni- “ tur. Metonymia veró non eft,quum di-citut:Toga eft pax.-lêd fic explicatur me- “ tonymia, amp;oratiofaäacftmetaphori-ca. Haäenusillc. At,inquam,etfiduo iftaloquendi genera nonnihil differut, tarnen utrumque codem fenfu ufurpa-tur,amp;alterum ex altero efficitur: nam fl nomen rei fignâtæ rede pro nomine fi-gni ponitur, ita ut hoe ex illo intelliga-turxur non etiam rcólé,amp; eodê quidem fenfu, nomen rei fignatæ de nomine fi-gni prædicarefur ? Confirmant hoc exempla Scripturæ amp;nbsp;veterum Ecclefiac dodorum. Agnus paichalis dicitur efle pefach, hoceftjtranfitus Iehovæ:ficut paulo-antéoftendimus: atidemagnus etiam pefach nominaturüta ut nomen

Pcfach pro nomine illiusagniponatuR ut Matth. 2Ö. V- Vj. difäpuli dicufir,/)^ mine vbi vu par emus tibt ad edendum Pa-fihaPEt mox v.is.Dominus itibet,urfuis verbiscnidaniin vrbc ó\Q2.nt faciam Pafiha cum dtfiifuld me is. Et rur-fum V. ip. ipfeEuangelifta ait, eos para-ViflePaicha. Hîc nomen Pafchafquod corrupte dicitur pro Pefach ) ponitur proagno : de quo eodem alibi prædiça-turfeuenunciatur,ncmpeExod.i2.v.ir.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;27.SicvctcresnomcncorporisChri-

fti ponebantp^ro nomine lacramentalis Îf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;panis,qüumdicerent,CorpusChriiliin

facra Coena manibus tangi, in terrant labi,ôcidgenusalia.Etfi igiturnonnihtl difFerunt duo illiJoquëdi modi, quuin unum pro altero ponitur amp;nbsp;ununi de altero prædicatur; tarnen utriusq; idem fcnfus ert, quatenus in iitroquc idem tropuseft- Falliturautcmjfiquisputar, in iftis verbis. Toga ff/^4x,orationcrn ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;efle mctaphoricam. ncque cniin icn-

(iis illorum verborum eh, togam pa-' A. ci efle fimilem , fed togam elfc pacis j ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infigne: quam efle metonymiam,ne-

' ', nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• mo I

Scd reperiuntur hodic qui ncganti per pronomen //öc in verbis Domini panem Fucharifticuni , amp;nbsp;nihil aliud demonftrari ; contraquc conrendunr, pronomen illud referendum elfe ad quippiam fquod ipli finguntj ex pane Euchariftico Sc corporc Domini , tompoGtumJta tarnen ut principali-ter ad corpus Domini referendum lit. Atque ita ifti ponunt in verbis Domini Syuecdochen integri , qua fcilicet quod de compofito enunciatum fit, de altera illius parte fit inrelligendum. Hancefl'eillorum fententiam, planum eft ex iis quæ ad hoc declavandum af-fcruut exemplis. Dicunt enim,verba Domini eodem modo elle intelligen-da , quemadmodum fi quis centum daleros marfupio inclufos alter! tra-dens, dicat, finö ^unöcrt t^akr. Item,fiquis vinum incantharo appo-nês,dicat,^aeifitt)Cin.ltemfiquisave-nam facco inclufam oftendens,dicat» bubfl'n-Confimilitcr intelligcu-duiu elle contenduut quod Dominus b a

dixit, ifï mein idb : ita fd 1 icet ut gnomen nbsp;nbsp;nbsp;non referatur ad panem facrx

Cœnæ, fed ad corpus Chrifti in pancla-tens. Atjinquaip.jiftifalfuin piæluppo-nunt ; videlicet corpus Chrifti in pane Euchariftico latere, id quod nulla ratio-ne probari poteft, amp;nbsp;veritati corporis Chrifti ex diametro répugnât. Vndejä liquet,exempla ifta verbis Dora ini fimi-lia non efte. Porró pronomen Hoc in verbis illisadlblum panem referri dc-bere, exiplocontextu plané evincitiir: quippe ciim nihil aliud præccdat quo referri poflît. Narrant enim Euageliftæ, Dominum accepifle ^^ww.dcin'de fre-gifle, nempçillum^rfzzez/z; tumgratias cgifle, nempe fuper illo peine, hoc eft, gratiarumaâione panem ilium fandi-ficafle,lcu ad làcrû ufum deftinaflc.Præ-terea dedifle ill ü ipfum p.wem difeipulis: amp;nbsp;poftremó inter dand iiin dixifle,nempe de illo iplb ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OCESTCOR.-

p u s M E u M. Quisveritatis amans no dare perlpicit, pronomen Hoc in iftis Domini verbis non alio qudm ad pane cuj us mentio præcefll t, referri polfe?

Reftat ut corum qucqucfcntentiam conlideremus, qui in verbis illis Domi- , ni Metaphoram ponunt jfcrradcex co inoti,quód corpus Domini pro nobis crucifixum,fimileeftpani. Nam ficut panis nutrit corpora noftra ad vitam hanc naturalem,ita corpus Domini pro nobisctucifixum nutrit animas noftras ad vitam (piritualcm.Quod quanquam itafe habet-.non tarnen inde fequitur,in verbisillisDomini elle metaphoriNe-que cnim queftio hie eft de corpore Domini,quorfum illud nobis profit yficut lohan, 6. ubi Chriftus ait,carncm fuam vere elTe panem feu cibum : in quibus verbis metaphoram inefle nemo rede-fentiens negat. Sed quxftiohîc eftdc pane Euchariftico,quorfum illc nobis à Domino inftitutus atque ordinatus fit, nem pe in facramentum corporis ipfius. Interim verum eft, metonymicaiftam locutioncm fimilitudineilla, quamfi-gna cum rebus fignatis habent, tan-quamfundamento niti. Sicutredeju-

I dicavit Auguftinus ,cum fcripfit,Sacra- lt;(■ 1 menta earum return quas fignificant «

fimilitudi'nem haberç: quam nifi habc-vcntjue facramenta quidein fore: atque inde fieri ut ctiam nomina rcrum qua« ’ fignificanr,(u(cipiant.

POficaquam demonftravimns in verbis illis Dominîtropum inefl'e, eumq; Metonymiamefle oftendimus; reftatvteriam declaremus.quänain in voce metonymia ilia infit. Dico igitur cam inefic in verbo fubftantivo.^. id-quefieprobo:

C^ietonymia ilia eît aut in profoßti-onu illiuifubjeclo,aut inpradicOr ( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;to-,autincofula.

Est irrittirin copula, nempeverho Hit Jithftanti'vo E s T. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' j

Pfopofirio manifeftacfti amp;nbsp;apud o-mnes Logics peritos extra controver-lian^

fiam pofita. Etcniin omnis propofitio catt'gorica five enunciatiofimplcx, ex his (olistribus partibus conftat:lubjeclo inquain,prædicato,amp; copula.

I Pronomen denionfirativum Hoe-, quod in ifia propofitione locum fiibje’ âi tenet, refertur ad panem Eucharifti-ium, ut fupra eft oftcnlum. Et de pane proprié intelligitur.

2 Nomen corporis quod obtinct Io cum prædicati,intclligitur de corporc Chrifti propricrdido ; ut planum eft ex Verbisquæapud Paulumamp;Lucamad-duntur, ne m pe ,^odpro ruobis datiirßtt fiangitur. Certu eftenim »corpus Chrifti proprie-didum , pro nobis in mortem datum amp;quafifradum efle.Reftat igitur ut metonymia ilia infit in copula, nempe in verbo illo 1'ubftantivo Eii, Quæftio eft enim, quomodo feu quo, fenfupauis proprie-didus, dicaturefle corpus Chrifti proprie-diftum : nempe non proprie- loquendo, fed per tropum metonyn)iam:quig nimirum fignificeç

corpus Chrifti, five fignum il lius fit. Et' cnimduæ iftæexpofitiones fîbimutuo non advcrfanrur, fed æquipollent : atq; adeôal tcra ex altera fequitur. Nam cette fi panis ille Eucharilbcus fignificat corpus Chrifti / fequitur euni efle fi-gnum corporis Chrifti: Et viciftim,fi lignum cft corporis Chrifti, certe'fignifi-cat corpus Chrifti.

Si quis contendatjcüm verba Domini exponuntur fie ; Hoc eß corf ta mettw, id eft,Hoc cft fignum corporis mei:tum tropum poni in prçdicato : id aliquate-nusconcedi potcft.nempefi intelliga-tur,tropum poni in prçdicato quatenus cft prædicatum : Eft autem prædicatum ratione copule,quippc cuj us vi fubjefto attribuitur. Atque ita reseodem redit. Et omnino eadem cft ratio prædicatio-Bis,quæeft nominationis. Etenira nomen ideorei rcâétribuitur, quia reûé dere prædicatur. Verbi gratia, Nomen Herculis ideo rede tribuitur ftatuç Her-culis, qa rede prædicatur de fta tua Herculis, nimirum metonymice: utqunm ftatua Herculis oftenditur, amp;nbsp;dicitur,

En hic bst Hercvlesî ac proindefiquisftatuam illam confrege-ritjdicetur Herculem conamp;egifîe ,ubi jam nomine Herculis ipfa ftatua Herculis intelligitur. Cùm igitur metony-mica appcllatio pendcatâ metonymica prædicatione: prædicatio autem o-mnis dcpendeat abenunciati vinculo: confequens eft, in metony mica prædicatione mctonymiam ipfi vinculo in-effe. At quidam contcndit,in copula iftorum enunciatorum,P ANIS eïi cor-puiChrißi yVlNVM eït fdnguù Chrißi., tropum non elle. Quum enim hæc co- «• pula fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(inquit) tropica w

nonerit,nifiinfeâopra;dicatopcr can- « demfiguram. Inficiatur fané,inquam, prædicatum eodem tropo ; quid turn poftea ? Equidem hac in re nihil eft ab-' furdi.Nam five Metonymia in prœdica-to five in copula ponatur : hoc eft, five - verba Domini exponatur ad hunc mo-dum, Hoc efißgnum corporis met ; five ad iftum, Hocfignificiitcorpfismetim:\sXtC3-biq; idem lenlus eft. SedcUr copulara

! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b S’

•nâcum prœdicatoprædicctur ? Tra-diint quidem interprètes Ariftotelis. verbum væ-ÂfjtTjJcoceflè interdum fv/j-ivoy, ut in cnûciatis quibus rcfponde-turad quæftioncm Anfit : utücuscll, Angell flint, Purgatorium non eft - in* terdum veró ®üi?'«t7't)7Jgt;/)ilt;fziwi',quafi di-çatur apprædicatûjCÔ quód prædicato apponitur vel potiós præponitur, ut , ipfum de fubjefto cnuncietur : amp;nbsp;tune rationem vinculi feu copulæ habet,nee ipfum met prædicatur, fed inftrumcn-tum cft,quo medianteprædicatum fub-jedo attribuitur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;auteiu

fi dicatur , Chriftus cft filius ille D,E t viventis. Hîc principale prædicatum cil films : rcliquæ voces funt

Verdm enimverônori défunt, qui fa-teantur quidem,panem Eucharifticum corporis Chrifti elle lignum five fym-boluip, fed lÿmbolum corpqris cura

pane præfcntis.ld quod probarc conan^ turcxemplo columbæ quam loanncs Baptifta vidit defeendere fuper lefum, quæcolumba nominatur in Scriptura Spiritus fanäus, eó quód ly mbolum el-fet Spiritus fanâi, hoc eft, quo fignifica-batur Spiritus fan dus. Sic cnim Icriptu cftiohan.i.v.5^. Super queni'uiderü Spiri-tumfanéium deßendentem ac niAnentem ßiper eum, hie efi gut baptiz^at Spiritufan-So : turn addit, Ego tgitur •vtdi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kt

quid viditJnempc columbam-.utnarrat Matthæus cap.3. v.ï6. Spiritus igilur nomen in loanne ponitur pro nomine columha, quae (y mbolum crat Spiritus, per metonymiam fubjcdi. At colum-ba fymbolum^erat Spiritus iandi prae-fentis. Ergo pari ratione panis Cpcnx Dominicçjfymbolû erit corporis Chri-fti præfentis. Nego confequentiam: quianoneft par ratio ; quum Spiritus fandus infinitus amp;nbsp;ubiq^ lit,cor pus vció Chriftifinitum amp;nbsp;uno tantum in loco.

Quod fl dicatur, Columbam illam fui ft ' fc fymbolum non generalis illius prae-(entix, qua ybique eft Spiritus fandu^

cœlum ac terra m rcplens.fed præfcntist cujusdam fingularis, nempegranxfin- ' gularis quaadfuit humanæ Chrifti natura: per lüa dona rConcedo ; fed talis prælcntia non poteft adfcribi corpori Chrifti: cùm gratia amp;nbsp;efficacia dono-rum, non fît corporis Chriftitanquam canfeagcntiSjfedipfius perfonæ Chri-fti, quatenus unâcuin Pâtre perSpiri-tum fanûnm in cordibus eleâorum cft efficax. Hoccftquidemverum, Chri-ftum corpore fuo, quatenus illud pro nobis in cruce obtulit,i m petrafle nobis â Pâtre gratiam illam dcefficaciara Spiritus iàndi : iêd ipfum tarnen corpusin nos nihilagit,ncçin animas, nec incorpora noftra. Non igitur^rorfus fimilis eftratio,quum columba ilia nomina-turSpiritus iandus,amp;eius iÿmbolum efle dicitur.-amp;quûpanis Cœnæ nomi-natur corpus Chrifti,amp;:eius fymboluni cfTe affirmatur. Corpus enimChrifti nec per eflentiam nec per effiicaciam cum pane eft; ficut Spiritus fanÛus erat eumilla columba per eflèntianijcunt Chrifti verô humanitateper efiicaciâ.

Hîc quarret fortafle aliquis ex m c, an non igitur concedam,verbis illis Domini,H O c E s T c O K P us M E U M, fignificari aliquam corporis Chrifti cû pane præfentianl ? Non concedo , in-quam. Quid ita? Quia, inquam, Domi-. nusiis verbis non voluit frgnificare, ubi fuum corpus efletmeq; cnim eratopus, cùmillud corâm à difeipulis confpicc-rctur:fcd docere tantum voluit,quid (i-bivclitiftepaniSjfeuquem adufum fan-âificaverît iftumpanëfradione amp;gra-tiarum aélione. Hancenimdoârinani baud dubié expeftabant â Domino di-

1 feipuli; quippe qui feiebant,Domi num 1 nihil temeré aut fine gravi caufa agcrc;

eidemq^conftare, Icjamfatispaftoscfi fe,famcmqueacfitim cxplcfle. Docuit igitureos, panem hune efle corpusi'u-umquod pro ipfisamp;tota multitudine eleûorum paulo-poft fit crucifigedum. übi quis facrarum literarum perjtus, nonfacilévidet jlocupionera iftamefle facramcntalem,ac proindc metonymi-' cam? quippe qua nomen rei fignificatx , ipfifignotribuitur. Et difcipulos verba

Domini fie intellexifîè,cxipfo corüta fi-Icntioapparct. Qui fi Dominum de re quadam iniobta ac miraculofa loqui ■putaflent, interrogaflent eum: id quod in rebusetiam minoris momenti face-rcconfucverant.

In (umma, nihil refert fiveadfîtcor-pusChrifti (ut in prima Cœnajfivcab-îit ( ut poft afcenlioncm ipfius m cœlù) panisillefemper fàcramcntumcjuseft hoc eft factum lignum ac teftimonium divinum,quo Chriftus fidclibu^ refta-tiir.fe Gotpus fuum proipfisin ctuceoh-tulifle patri ad expiandum ipfoi um pec-cata ,atq‘,itaadpatrem eisplacandum, gratiamqueillius ergaiplbspromeren-dum. Quod qui credit arqjita tcftiæo-nio hiijc divine fidem habet,is hociplô vefeitur fpiritualiter corpore Chrifti crucifixo,dum Icilicct acquiefeit in gratia Dei fibi per illud reconciliata, atqiic itain Deogaudcramp; vivit. Quibus maxi-mis Dei erga fc beneficiis qui conren-tus non cft, fed præterca ipfius corporis Chrifti præfcntiam nefeio quam in pafte làeræGœnæ, vcletiâin fuocorpore

amp; veluti figilla habere, per qux de re-miffione pcccatorum amp;nbsp;vita xterna per Chrirtimortem partacertifimus. De-niqi doceantur fimplices,quis fit ufus quæq-, vis facrainentorum ,divinoruna inquam iliorum teftimoniorum; ncm-

1 pe,Chriftum per ilia nobis reprxfcntarc amp;in mcmoriam revocare mortem lu-i ana; ut pro ilia anobisfolemni gratia-I rum adione celcbretur, Scnoftra fides i hacexcrcitatione confirmetur atqs au-l geatur. Qui ut fines funt hums i'acri in-I Ihtutijita eosdcm virtute fui Spiritus ef-feüo^datinelcäislüis. Quofitutnon fintnuda amp;nbsp;mania figna, ted figna effi-cacia , hoc eft,organa Spiritus fanûii quibusille potenter utiturad fidemirt ' ele£tis confirmandum , atque ita ad

MivuHtti' ipforum cum Chrifto augen-dam ; non (ecus ac ipfoEuangclioad ft-dem turn gignëdam tum alcndam uti-tutjunde illud ab Apoftolo Paulo po-

ScripturxvcftigiisinfiftcntcS »naturaw ^ac vim ûcramentormn declaremus to-tam in myftica fign ifi cation eamp;cffi-