EPISTOL AE ^fc’ALIQ.VOT^«! ervditorvm, nun^ antehac cxcufsc, mulds nominibus dt* gnæ qu3c legantxir a bonis omnibus,quo magis liqucat,quanta fit infîa gnis cuiufdam (ycophan

Oc virulcntia«

ffcgt;‘THOMÄS^«s

LVPSETVS

exi'mio viro Guilhdmo Nefeno S« D»

Ixqueam miNefcncvev bis vlli s co nfequi,! quan« tas fufpiüones^quantam expecftarioncm hic cxcb tarant änotationes Ediu ardt Lei, quæ iam diuvc (uri res quædam Ecra ins ter initiatos tätum apud nos circûferebantur.No ’'^opinoroIimmetuitrudisadhucmûduSjCumtu* ’^dcente monte crederet gigantem aliquem prodû ^^nim.Nec tarne tu exiftimarim mure illum,vbi ’iin'etpro giganteconcitaflemaiores rifus,^ hic es dtantLeilibernuperallatuSjLutcciæper typogra« phos excufus.Malediccnriam quaplufcp muIiebnX terdebacchaturinpræfationibus,inindicibus,amp;a« pologrjsjftatim dcteftabantur etiam ij qui homini benevolunt. Habebat enim hic aliquot, qui fibi dc bois ingaiio pracclarepollicebatur,antecp hicinfatt ftiffimus libellus cxiflct in manus hoïm. In annotati

onibus putabät aliquid ee d ocftri ne, citätur autores adducuutur iÿllogiimi,infulciûtur j^bamagnifica, B i] Ac

Ac pnmo qui Je vtcané^ feruebatlef^b vixtnJuiï prætcncrat^dici no poteft,q refnxen'tres, difplia cueric omnibus Ód^amidSyöt^inimids^ Nemo non hâbebit in ore SHcrau^ov ^HTHa'atr ^upûff caSpiXKixa“ . Qjiin ipCe,vi:veredicam,nonnibil metuebam Erafmo pre ceprori meo^ tametCi non ignorarem hominis inge^ nium^Vixpaginas aliquoteuolueram,moxled:iöf nem ri/ûs obortus intarumpit, Antea nonnihil Cue cenCebam homim\ quod Erafmum a iuuandis indu firia (ua pnblids iiudqs auocareduis infèdadôibus Adedo libdlo cœpitmeillius mifereiceref qui can^ turn malorum ipieCibiacccrGflctiuo iumen[o,quan turn nemo maleuolentium erat tlli optaturus, Nam ego vel iliipédio grauius efle duco,quod (ic orbi^y didicinicitiam Cuamjingenij Huporem, 8^^ quod di inbondiius,tant:amanimivirulentiamjquacumbalt;f élenus non vidimus in vllo (criptore.Exanimo do^ tebam vd Ldcauia^cuimelius cette volebam,^ ipe voluit CibifVel patrip gratia, cui vereornequis impin gat, quodinfulapradiantiualioqui virorumferax, taleouum prodidit,maxime veto quod bac in vrbe natuselJèt,inquaô^ip(ènatus(iim^ Vtinamisqai Mia IcripG't, apud Hybemas dJdnatus, aut Getas^ f^Jemo nobis Eduardum Leum opprobraret.Si ib li impoiuit cæcus amor fui, Ci gloriæCiti præceps fe^^ rebàtur,atraltem non metuebatcruditorum omniu amp;nbsp;animos, amp;^calamos,inlèprouocare, pr^Cenim dim tam diligenter admonerct ab amids omnibus, vtaut

P

,Vtautnonrcribcrct,atitctîarnatlt;çctiâviderct,quoÆ *^odo fcnbcret, C^uan inter kgendum non po* tenere rifum,tamê fimul animo cruciabar,hoc de ^ecus accidifle noftræ Britanniæ,tametfi Ipes eft fo ’‘f,vcdoÆ vnum Britânum execrenturob vnius fa* ’^ni,non Britanniam. Sunt enim innumerabiles,^' 'niikis milibus aureonim redemptum velint,aut Le apud Dacas fuifTe natum, aut id certe mùdo per Wum cflè» Rogo teCbarifTimeNeiène,quæiunt 'l^Erafmi noftrifydera, vttoties cum huiufinodi ^onHidtaricompellatur^Hieronymo cum Ruffino *■0 fiiit,Politiano cum Georgio Merula, Fabro eu ocimio præiuIeRoffenG, Eft aliquidetiam vinei ab ^iondto aduerfario» E R A S M V S vir tantus co flióèatur cum LeoC Nemo no putabat homini men lem dïè, nemo non fuipicabatur eflealiquid iudicq. Multi putabant Sf philofophiæ mediocriter eflè pe ritum.NonnulIiTheoIogum dTe credebant, cum tes abeft,proximum eft vidert T ot omamentis in* fäuftus hic libellus fpoliauit hominê, qui vtinâ in la* trinâ fuiftet côielt;ftus,priui^ amp;nbsp;illi tantum glorig de traheret,amp; nobis tantum dedecuscôciIiaret.Q^ua* teterogo mi Nefenc,Erafmum admoneas,nequid animo cômoueatur, etiâfi nihil arbitrer efle necefïè, noui viri prudentiam,nô ignoro fortitudinem ani* mi. Plus fauoris illi peperitapud Anglos Ld male* dicentia, nulli bono non inui là èC execrabilis, ipß us libri,quibus noftratiû multos laudauit. Deinde

dehortarc

dcliortarc,nc dignetur Enne homundonetn teTpon (ione.Preda. indigna, eiiiüius vnguibus. luucnibus rdinquaciuaenem^rdolis CdoIum,magi(icHis magi (lellunijboc eiiiimiles labris laducas.Non deerunc permula qui tralt;fient Leum cum Cuo libdlo ita vC mereturJpCenon Cum ndcius,^ nihil podim in bo^ nis litteriSjtamen nihil video in libro Lei^quod non fadJe poflim reCellere^Nâ pleracp talia Cunt, vt nihil aliud quam rideri debeant » An non efihuiasgene^ ris^quod in prima annotarione aiEiit, legem quan^f dam ridiculam,qua vukEraimum toto libro iirin^ gere,dicens ipCo autore^neCaseiCeCiquis feiens ac vo lens^in Cacris littens^vel vnum apicem demutet^eum ille leiu nomen omiCerit,cum G nihil efTetaliudjtamc vel vno verbo totusilletumultus eludatur^ÛnecvOii lens necCciens Ceceris, Q_^uodes EraGnus podetiUS vicidim Cua lege dringere Ci vellet C' (^uis autan non rideat illud, quod tarn tragidsmodis cxaggen ratCacroiandtum illud IE SV nomen ederelidum CincdetrimentoQntentiæ : quaCinongrauius ßagb tium C,tf G omitfatur nomen Barrabtc, cum dari^ mentodnCus^ autem illud Giaue, quod cum EraCmo imponat crimen Cupinitatis in iacris litteris tratdandiSjipCetoties CalCo citât autores,acdeprauat frequenter quod citât. Ait earn CeGbi legem datuiC iêjVtnon doceat,niCiquod an[edidicerit,cum vbic^ Ceredoceat,qamp;non intelligit. Q^uiiiCus quicaehitu tii Cua unt hie inter eruditos de prindpio, deCalutajgt; '■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;done

^oncangJica^dcgrïcci’s artîculis, in quibus iliefibi •'ïire, (èd {tulriflimeblandi tur. In fecunda anno# ^Oonef qu^ nihil pcrtinct ad tranflarionem Erafini, NamideftLeo fereperpetuum,vt alias res quærac

carpatjcum in verfione non poflfit inuenire qd* Micet, qnodtamen proprie profefliis erat ) inirifû tumulcuatur atqj delirat * Nec Erafmum attin n §ais,necp fccum conftans.T andern inuolutus ac fe ûitiens glaueomate, iubet cradi locum totum ex Hieronymi codice, cum potius ille locus fic explica ^Us, etiamredditacaufa,doceatvel Hieronymum ^iüerfalegifle,velip(umfuiflè alias alia fententia,id quod 6lt; illi nonunquam contigit, ÔC nemini non contingitaliquandOjVel certereliqua loca Hierony *ui, in quibus non ita fuæ lecftionis reddit caufam, Entendanda potius ad hunc locum ♦ Sed illud Ria Wus,quod Lzcus cum in (ecundo libro rurlus ad eu Ecumvenit, folio, xcv^operæprecium eft videre, quanta cum impudentia dicat Erafmum fateri, qd* ilk monuerit* Nempe locum eftè deprauatum in HieronymOjCum ille nifi ex co admonitus hoc non ihtdlexeritjimo admonitus vix tâdê Rnfèrit^C^ tiid felicius hacimpudentia^ Vtrum hæcfcribithomi.. uibus an ouibus, fbbrijs an mente captis C An putatquenquam eftè tam fh'pitem, aut lapidem , qui hoc non fenfurus fit^ Ipfe Lei liber teftatur hoc tum ex Erafmo didiciftè, pro habebit legendum dfe habet incomêtarijs Hieronymi»T eftatur prior

Erafhii

ErafmiæJitio, EttnLeasnodefSttogatCibi btnc^ faudcm inanem, Q,ui' Ci tam eflècfarax alicnæpecult; niæ,^ cftalienæglonæ^ proFeélo non tutum Citca hominehalxrc commercium. In eadem annotatie onêrurfusincefîitintcrprctcgræcum, qùodexHa bræo verterit: hoc verbum concipere,perhoc verbiï haberei'n vtero, cum l'Jlam interpretationem^ quod ad hoc verbum attinet, vcracpprobariceccleftaj tam græca cp latina,amp;nÔ parieur Leunculus nofter, no . ilerAriiiarchuiuSjVrlatina leStio excutiaturadgrç cam, cumïHegræcamexcuriatadbebraicam, quæ nunc Cakem nuCep extat. Nam quod exnteritin diea bus Hieronymi, conrraLeumfacir^ pro interprète græco.ViderurarimHieroirymuSjCi modo videric id qdTiguificat LeuSj admonere voluiiïèj Ci hebrxa, alirerhabuiiîènr, cp græca, Ac Hieronymus aiciptn Euangeliftam mutaflèconcipi'etin halxbic^vcLeus vuftjfilocus expungaiinMacchacuminhabecmui taco babcbiCjfi locus ille vereHieronymi fie. I d quod verc vidccure{re,Q_^uis autem non difduac riiujCum Lais iuuaais,8fianotiis haóienus orbi.amp;ca illracus cpCeCedecIarauiciuolibro, câqgrauis cêforarbicrio fuo edicitjVtradariirlocus. Huius Farin^Cuncferme oes^quas adhuclegi. In annocacioneièxta^ diCpcrca Ci ipQinccIligic qd loquac, Nam cû (cttpFidècin hûc modu Jude mihi qep fiifpetfhis erac citulus,qd'inrcr pres ChryioFtomi hoc capiculum omiFeric, cn in cTi ' rscorü indice,iubet emedari legi,incerpres Chry^^

iöFiomus,

toftomuSjquo nihil vnquamicgi magis ridiculum. Planefiipfius confilio ficcmédatus eftloeus, oritur tüfpicio locum ab Atêfi {ubminiftratum,amp; co poft defuncfto 115 eftè Leo adhuc intelleélu. nbsp;nbsp;In anno«

Uüone.xvrj .cü tam infigniter euulget inepti am (ua, vt nui^ fere magis in(ïgnitcr,tamê (Ixaue eft videre, guanta cum autoritate blateret, (ê n5 nifi coadhï ab raimo prodidiflc illius Iapiusorbi,cum ni hil aliud ^fuos adhuc prodiderit^Certefi ego icripfiftèm tsk lts annotationes, nifi fortafle tam caecus amor mei qcß habuiflèt,q habuit illS, nemo me fic acribus ftiniulis excitafïèt, vt dum alienam iniciriam often lt;nbsp;meäipfius infigniter traducerêNec dubito quiti putet (e polite amp;nbsp;el^anter dicercQ^q in hac ipiaan •'otatione dixit,refriguiftem, pro refrixiffem. Et ftlixefthocfermonenon fatis miror pro ca quod ’rat^no queo fatis mtrari.Permulti (unt taciti ac late *ts folcccifini, Sed hos æquû eft illi codonare, cunt lafliis fit in Apologia,!! quid inerit fbiceco, idle no Volëte committi. At quod noies feceris, non debet •njiputariadpcccatttpraelertimapud Theologos, ^omnepeccatufit volutarium. Nec tame dubito ^inLeus vbi fateturlenihil pofte dicedo,ficiperaM lient acdpiêdum (èrmoné fiium,quéadmodum ac« Qpimus ilium Pauli,minimus fixm apoftolorû, nec Hignus vocari apioftolus. In annotatione,xxxiir| ilemiror quo peregrinatus fit animus Lei.Nam ibi prorfus vidctur fuiffèabreptus filM Jtanô intdligit,

B i quod

quod rcfpondetEra/muSjCutamen rdpodcataper.* tiiïîmc, CeCcquigd’Cibimaxime probäcutquot;: ncpcpa* rêtcs eiuSjponus q loCeph mater dus,âfaddit cau Camjqd’puteceulocu in quiburdägrxds codidbus efCccorruptu dmorequorûdâ qui vendCintappeb lareloCeph patrein Chridi, AcLcus ncgadllùCequi qd'probat, Nîirorquid habucnc in aio cubæcCcnif beret, Ncc^cm adco delirat opinor, vtputctEraG mum datim probare altera leddonê^ ex co Colo, qd^ fcrihit haberi in gracds codidbus, eu vtrâep légat ia gracds^amp;^qdäreprobct, iqbusgred codices côieiu dunt, in hacredeclararit, extrâfiationc,ôc^cauCa reddita,vtrâ iecdionê^bet ac Cequat, Et tn Leus ne» gatillu^barejqcE^bat.Autego apud menôiu,aut Leus no erat apud /ê,cu becicnberct, ^^iraborCiib lûdultiorê remittctLouaniu,q accepit,Audio pat fim multos morbo mens adici,Si iènex eét Leus,vb den poterat ddirado.JNuc in iuuene,qd alitEdici pt, morbus Ç l\Ji{ifort(itan imodicufiudiû,idé facit in iuuenibus,qd‘in fenibus !etas,Ardui negoeij ed, intra paucos mêfcs,tres linguas,amp;: totâTheoIogiâ Cibi cÔparare, In ânotadone,lvq,tâtû ellludoi^ qtu (jô poldt explicari plun'mis paginis.ISIâne^ intdb'f gitEraimureferrecrcwr^/^ovad dcrmoniû, eo(^actif in generema(culino,eruvrf/êagt;v. At pod in.p.bb.poiu itinneutro,Sednecadbucalîcquiilenfu,l^âcurefe rat ad d^moniu,nccpcnccvTiy,neiX£ai/rii/quadrat,quia dxTnonnôdecerpebatfèipm, leddühocedpueru^

â nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Imo

îmovelpuerfèipin,vddæinoncu. ïtacpnosvehe» •Mmd admiraniur,cur ei fie refpôderit Erafinus iWTO// Sc (TweuTOv idem efîè, nifi libuit illi ridere hoîem fibi ob ftrcpentê fuis friuolis nænfjs, Aut nififeriptu erat ab Brafino ïaa^v,quod Leus ob infeitiam fecit lt;rtcejpv»-Sed longior fum in epiftola, par eft: Breui vnieo libello ampliflîmam ridendi materiam vobis præbi ^rus (um.Operis guftum interim placuit ad te mits ^erejllud maximopere abs tepeto chariiîime Nefe* he,per facra Mufàrum quibus pariter (ùmus initia tijper iucundiffîmam vitæ confuetudinem, quamfi hîulegimus Luteciae,vtperfijadeas tuis Germanis, Nullam eflè gentem,cui magis difpîiceat hoc Lei fa ftum, Anglis, (Xui fi audiret Cannas, rifùs, ca « chinnos, quo gloriofas illius annotationes proie* quuntur omnes,fi audiret quibus diris, quibus exca crationibus, quibus deuononibus, caput illius im «s petant.Q,uidillefitfaâ:urusnelcio:egolânefiLeus dîèm, arboré lulpediodeligerê, Imo fi potes pfiia* deoibus.huncanolumnô elle, Sedaliûdee Sarma* ô’s,autfi mauis ex inferis adueétu ad nos,Q£ vellem hoc elle veru, q doleo talépullu e coccycis ï codé ni* do natUjin q ego natus fum, Q^uis Iceuus deus hâc Içuâ mété imifit Leo^Si gloria qrebat qcFê plpicuu, qto minoris ca poterat illi pararitNihil no fedt,vt a liqd videret ipfi deberi, î pofteriore gditione noui te ftaméti. At fi lcripfifïèt libru de o fficio regû de offi* cio mgratuû,de officio R.o.Pontificis,Cardinaliu,

B q archi

ArcEiq3ifcoporu,E^R?,quatofuiflrtgfonaemcC fis vberioK Q^uicquïd vC^ cû officio geiiuffiiffit, dicerepoteratin indiceCuo,bn habet,fic ego monu^ crâjfi quid forte mutatû in meli^Xic monuerä^d'guid (ecus adnotarepoterat in indice^ iedetnirari prino^ pum impudennâ, qui a tato viro inoniti, no memb niffitnofficijjSó minaii pocerat^ni îpoftcrû facerêt, no fore impune.Hoc ego cuprimis Cuafiflem hoiffi Cenfinèm morbi tâtâeffi vim^vtaliopbarmaco mid gari no poffetSed obtudo tc. Demiroraüt,curinlt;t tâtuadamet Louaniû^Etenim potfq fibipropoiuit nihil aliud maledicere^poiTethoc vbiuis facere lo coru,Sedaltbinonbaberet,vtrulpicor^quuIlimate riâruppeditarentjbcutbabetLouantj, infi'gnis malida,plus aiâ veWenocere g poffis,amp;ab alijsTupf petias petere^vt fis nocêtior. Mitto ad teqj fas aliqt Thorny Mori,amp; Ricbardi Pacd,q certius pfuade as Gcrmaniætuæ,gpterhoï^ volutatêLeusnego^ dû boe aggreffiis fic^Adieeiplixâ epiftolâ quaMo tus refellit monacbi cuiufdâpluf^ infant conuicia^ T ales hidriones fubomâtifi:i,vtp tales obfcurosa^ gât, qd'ipfos pudet facere, imo podus, qa nihil put det, q) vidêtlènô impunefalt;duros,]SI5 edopus vt ^dâhoïan,ipe feeder breuf Adeo infanitglæfid, famecpjcûfitmûdo mortuus, amp;cûangelis tâtû col loquat,HermânûPhryGûfodalêcÔem meo noielà lutadiligenf,Valeecoll(g^iocorportsChridf An^ ’ J^d,D,XIX,caf April. Thomas Luplètus toto animo tuus^

GVILHELMVS NESENVS THO mæ Lupfeto fti o S,D,

REuerfus c Germania ofFendi Louanfj.fafciciu lum tuarû ad me h'tterai^.Q.uo nihil vng obti gitmihi iucudius. Non aliter plaoïit Ediiardi Lei ^iber Gennanis,^ tii Icribisplacuifle Britannis.Rü ^atur ab erudirisbmnibus, Rogabât me, quales Jiaberemus medicos in his regio ni bus, Annufgnaf ^cretur veratrûC Proftabat F rancfordiç libellus, ne •îio dignabatur emereQ,uidam qui emcrât,poftri ^ierepofcebéaitnûmos ,Librum inquientes emerc Volebam,tumihi non li brum,(cd rabiem obtrufillû Nemo no fremebat Germanorû, ac diraminantur ornnes.Q^uod admones tuis litteris, idmea (ponte ftci,non iiKÜligétermonitus ab Eralmo. Idemillc düigêtiflîme per litteras egerat apud omnes, aut cer ïtprçcipuos amicos (uos,etiam anteq prodiret Ld ^ber ne quid violctius machinaraitur in Leum,aut *ieconuicqs in ilium debaccharêtur. Idem fecit Lo« üant) meo iudicionimiùdiligenter adeo Leo conlii (ois,vt amicos quolclam oRenderit. Nam Leus fie ibüfus cft hachommis humanitate,vt qui ante non audebatexercrceaput, mox aufus fit aiâ ceu vidlor *nfu ltarc,atqj ctiam minari nouam pugnam. Equû dem nô tribuo homini multû métis,at non arbitror adeo demétem vtidfitfadturus. FortecÔuiciabitur lt;luod poflunt amp;nbsp;lenones, Sc feorta, ad annotatioés lt;ïun^ rdpondebit argumétis :^tûuis id minitetur,

Cum

Cum habcat non paucos,qui itïï rem ïuppoJitâ,na veiienu tantumhabetdomi » Aiic rm Fallic animus, aut tra(ftabiturpro Cuis merids:qcainuis réclamante EraCmo'HocdabirurEraCmivoluntad.Parcecgen d,Lais fedigna ferer^vc diCcatno bIaCphemare,N5 ferer GermanoBJ animus Cic iinpctitâgloriam Cuarti Necithparcecur,quinullo modo peperde homini de omnibus opdme merito Jam multoru Ceruet lib lus.MriedcCidcrabaairdllic Leus if^e, PafTim audi ebam. Vdna addier^ Vdnamiiceredpüim Sedpauds diebus poiiq prodieratbberLd:acddic b ic quiddam no infacetum. Curarat libdiu Cuâ,bd^ Ie adomatu reponedum in bibliotheca minoritarS Namprædicatores rdecerût,quod laudarithoilê^ vtaiût, ordinisiui Capnionê. Pulchræalligatuseü cathena,in ipio iiadmingreiih bibliothccæmenon ad manu dCet omnibus. Nam illicrepoûtus erat ad cxêp/ar a Leo rccognitû cæteri Cuoscodices emé darent, Nihil enim dubitabat, quin liber omnibus vniceprobaretur, Q^uodi'epoCicusdiilliccodex, donad lune aliquot catari vini fratribus, boni auCpb cq grada.Vix triduu opinor prseterierat. Cœpidta Cetcrelocus,vtingrediêtesolicnderêtur,necapparC batCctoriscauCa,quodillincprocul abdCcc latrinéu Tandêcompcrtâeüdibrum Eduardi Ldtotû ity tus aeforis oblituCoria,vcluteCîdeliaquapiâ incra^ (iatû: exdCis etiam pagdlis aliquot ingês omniurb (iis obortus, Edam Gmihisegrceracid acddiiletaM

cqHc

colfegi’o,q cote no ah'ud punus aut jgt;barius, Parak bant excoicationc in aurore,feddiiphccbat ca,ob lu brum concacatum»Nec idiatis crat. Aeditaftintfu* per hac re duo Epigramata,n5 illepida,qu3c nue ad temitto .lam nihil iupercft,nifi vt deligauir aliqd'ia* crariUjvbi Lei liber pro cedro longe alio oblitus iuc Co ieruetur, olim reliqurjs adorandus. Sedbreui plura ridebimus.Libru tuix expeftamus auide, Nâ guftus que cccpimus,(upra modu placet. Crede mi bijgratiam inibis apud omnes, qui bene voluntboö his ftudijs, pro quibus Germania parata eft, vel arlt; hia capere.C^uæ fie execratur Leum,vt indignetur ctiam ab illo laudari. Hermannus nofter,ncfcio qui bus rebus offcnius repetijt Lutetia,quo quietius va Cet bonis ftudqs.Etiamfi res hic fans tranquilly lûnt traiiquilliores etiâfuturæ,fi mo vnus abelîètCamei! lus. Bene vale fodalis (uauiffime.Louanij duodeci hio calen,Maias,

THOMAS MORVS Eduardo Leo S.P.D,

A Cccpi mi chariftimeLcebinas efratretuoGîl •«x frido, amp;nbsp;optimo fimul, amp;nbsp;humaniffimo ado« lcfc€ntclittcras,vtrasq? Louant) fcriptasialteras quf decimo,alteras j^o.xx. Aprilis die.ln fuperiorib* *haponflîmû hyc cotinent. Primu videlicet tibi efle *lbttim,ac id etiam per Erafinicos quofdam paflira

dîc(patïûni,mcnôparum intcjuo animo tufiflc, te contra Erafinuin nônihil eflcmolitu,atlt;:p ob id me abs te vic^ adeo alicnatû, vt no modo ex amicoßtnu mero cxanerim,ièdquippiâetiam aduerdis te mail machiner, Q^iiam rem Û expgt;Ioratâ haberes, aut te* cum Iiba-e,fi quidêpoiîit animus ferre, decerneres„ vtneßocci quidê talem amicu faceres, aucÛaix im^ parareid nô pofTes^quippeqai nihil æque dolencot atep ingratiaidinart FeraSf habenas dolori pamiae ceSfVt caiipCa mors,q tanti amid iadura foret opa tior,qujênon vulgaritemmaueris, acprovirilifenu per in aßra laudibus vexeris,Qjio minus mir« ficû tibi iamvidcaturnonferêda molcftia, fi i^ contra . tam ingratus^atc^adeoiniquus nbsp;nbsp;nbsp;vtcontraamà

cum vdim necdamauditûpræpofierâferrefèncent tiam, (2,uareidameeffèfalt;fiû necpoffeteicribis^ necvellecredcre quâ^muisid conftanterErafmid c5firmêt,anteq dus rd ck meis litteris ipfius bas cer tior,Seaindoloco conatus apudmeprobare,nihit «1 toto iiîoncgocio tua culpacômifîùm^ {èdtotant iftam tragccdiâEraimo deberi,fuftus explicatiafc^ rem omnê ab origine répétés, todus lias 5^ ortæfî* Imul ÔC auêlæ, femina dedaras,Primûquod ilia an» notandi operânun^fueras obittirus^niGamp;amore amp;^pcibas dus peranaabûsGiperatus.Ddndeqd'il te tuas annotadones vtminudas ac nugaméta rdece rit^acnihilo minus aG:ribatuo clâculûGbicurauerit csfcdbêdaSfindeq^excerpGilèÛ quidfortein iêcun daædia^

da ædioonc mutauît in melius. Nee tarne his conte! tüSjtiiû nomê per Europam tota infamé reddiderit quafi minuta collegeris,quafi(^eadem neotericoi^ decretis municris, negauerife^p ipfi facerc vidédi cos piam,quo vel errata com'gat, vcl defendat fe{è»T crlt; cio fubqcis quod cû annotariones tuas in eius dede eus «mitterelicuinèt, eas tarnen hadenus fuppreflamp; fis, nihil adhuc in co negocio vitra progredi decern hens, nifi prius eas ad reuerendü in Chrifto patrem epifeopû Roffènfem expêdendas, excutiêdafc^ delt; dinès,qui(fi id cuperê)mihi quolt;^ vidédi faceret po teftatcm.Hic oras vtrem æqua lâceexaminé,perfpe ^Hirus fi id feccro q fimpliciter eu eo agas,f| citra fu Cüm citra lenociniû, citra morfum, tantû annotans, quid ille feribat, quid^ ipfe côtra fentias* Q_uod fi qua tarne cum acrius liberiufi^ taxas,rogas vt eque *d quoep perpédâ, videlicet an fie ille mereatur Jam fore afièris (nifi longe te tua fall at opinio )yt amp;nbsp;graui ^cr eu amp;fccde lapfum eirecomperiâ.Hgc vt arbitror fuperioris epiiîolæ tuæ fumma eft, I am ad (ècun* das litteras,quæ decimo poft priores dieferiptæ, te fotûfubito mutatû indicât Jn his emfcribis iam ad*; dfetépusquo meeû declaré,quctu mefemperapud ^imû tuu preiumpfirisjhoc eft æquu,amp; cui nullus '^qaffè(ftus(v’t tuis verbis vtar)impofuerit.Nam en fUaleabEraiîno habitus,cômunibus tarnen amicis fem integra componendâ,donee famæ tuæ coniuls hint efte poftet pcrmififlesjibcllûqp iam turn teuere dopa»«

Ç i

do patr/Rofirniï cuius öi ludicîo fladum ccnEicras ttanrmi(ï(1ès,cui rd ctisim Erafmus ipfê,cum id d Gg nificanes fùbfcripfêrat, is tarnen longe aliter^ præ (cfcrebatcogitans intra paucos quibus bæcpadus dîèc dies repente in Gia contraLatomum apologia, temere 8c loco alieno,tamê nec abs teleCus plnC^ iti^ târia vomuerit,cuius etfî nomine abftinebar,non ita tarnen id teâ:e,gain fèatim clamarêt omnes, illud te îumïn tuum caput efîè contortum, Itacp etG ncctuti um nomen ibilegd)atur,necp res guicg in tuosmo^i res competeret,tarnen cum totaEuropaGcinterpre taretur, perindeacpalam te nominatimcp defignax tum accipis: maximc,qd'is tuo rogatu, Apologia quapiam, bac te GiCpicione liberare noluerit» ÖL.uare cum illeboc paólo iègefîèrit, atc^ négocia um ipGim, tam longe iam euedium Gt, iniuriam mû hitefalt;rturumputas,niGmetam acqiium exiflimat res, vt non modo Guam verumetiam Cuadeam id vt agasCaedulo, quo Fama tuain tuto collocetur, cui cum nullo alio modo q xditis annotationibus cona , fulcrepoGGs,hac tibi necdJario eflegraiJai'idum, Denicp hoc tarn infi'xum ammo tuo pcrlùaliimt^ efle, vt neq? bonum quemq nec prudetem putes dib (ûalûrum. Q-Ua in re me vt amicus pcrtlan, querns admodum tu mibi Grrnperbieris, Fempa’c^ Futurus Fis edam atcp cn'am oras,TametG mi Lee tuarum lit terarum materia tarn varia Gt acmuldplex,vtbreuû busrdpotidereijonpoilim,rdpondebo tarnen^

brcuiFGf

brcuinîmcponùm,quando tui temporis muL lum libet occupare,nec mei tantum fupa'efi-jVt inde mulcLi liccatdecerpere quod in fcribédas huiufino« di litte ras imparnar,Q_uod ipliim alioquin vtnûc fes habet videri poffim nullo cum fruótu fadurus, ^uadoquidem tutetccumquid iequi vdis tanqiui fata ftyge fanxifti,nccp moratus quicq reditum tris,8c præcifis omnibus omnium amicorum confi ’ns Q_ui quid nuncdiólurifinthaud (cio.Scquen lurfortaflèquidamvetus illud confilium,feras,non Cülpcs,quod mutari nó poteft, V erum iftud auGm affirmare maxime, fi cos antcconiuleremaluiflès ipfe confh'tuere, perq herdepaucos repperiflö hic, qui non annotationes iftas tibi abdêdas,porius per petuo, qædendasefïèvnqcenfuiflènt, quosipfos Urnen deierare liquet f quod te quoque Lee certe credocredere) non minus ex animo, vereque eflc liios,aliquot itan quod ipero non minus fapientes, qui tc abillo fatagant propofito retinere,quam fit iftorum quifquis eft ifthic prudentidimus, qui te in æditionem iftam tam importune protrudunt atque praccipitant ♦ Certe quod a’me attinet quemadmodum litteris ac prudenria cuique fere tuorum amicorum ceflerim : fic beneuolentia amp;nbsp;fide nullum non fidenter prouocauerim , ne tu deputes ea parte fuperari, qua fie amari me abs tc atque honorifice fcribis prædicari. Q_ua in re vicem rettulifle, me cum (ummates aliquot viro«

C t) teftes

tcftes habco, tum quos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;potes refjcetc, nct^ âb

tjfdê potes l'am fæpe nÔ audifïe fratrê vtrûfp chariflî mum,Q2^ ne fratribus quidé tufs taecG fratres fint iftud cÔceflerim,tibi magis vt ex aîo bene velint iplè cupi'am. EraCmû fateor veheméter difi'go nec id ob aliam ferme caufam g earn de qua totus eu Chri (liànus orbis ampleditur. Népequod inexhauftis dus vnius laboribus oês vndicp bonaR2 iKidiofi lits teraB2,quantu nÔ alterius fere cuiufq aliquo t ante fg culis eruditione eu prophana,tum etiâ facra promo uerint.CXuaderenô mihi tamêtam charusdebetef re,q tibi,q quod tuæ luculêter oftendût littere,haud quaqpaulo plus fnidus ab illo retulifti, Côtranoii Vnâ eflè caufam video, quæfeorfiimtibi mi Leeme (fudio no vulgari deuinciat, vel ipfîus,vt reliquas o« mittâ,patriæ cômunis gratia, vel parcntû inter fe no ftrorû, tam arnica, tam diuturna coniu(fh'o,que res cffècerût, vt ego te olim puerulû certc fcitiffimû an* nis ipfedeeem proueëtior exofculatus, iam illâ indc perpetuo deamarimindolê.Sed amicus magis inte* dm q familiaris,futurus profetfco, quoad per me li* céret familiarifRmus,nifi nos diuerfa vite côditio, at

inftitutû loge dififixiiTet, nectæn longe tamé dif* iûxitvnq,vtnôoboculos interim verfareturmeos eximiû illud tam probe cdu(rtu,atcp educatû ad litte ras ing€niîj,dolt;ftrinæGtis inextinlt;fta,tam fernes in difeiplinas impetus,tam inllâsamp; indefeffà contêtio Q_ug me rcs in iè libeter intaitu magis indies magif

lt;5^inaniorènîtui rapiebat, vdcâfpèmâxirtiéquod *^agno eu gaudio polh'cebar mi'hi têpus afiquando fore,quû noftra hæc Britânia totu per orbe reliquu ^üa celebraretur induftria. Ego quidê hactenuserga nô aliter ac dixi fûni afte(ftus,qui ne nûc quidé aut amoréretraho,aut(pan abfjcio,tantùabell, vtma-chiner aut miner male.Sed tamêprofecfto mi Lee,^ tevehemêaus adamaui,quo maioredetenobis pro gloriâ,eo nue vror impêfius,cû ea te videâ anîo ïamoffirmatomolirijvndeno folus animo pfàgiâ, fteep tibi commodûnec^patriænoftrædecus accef ^ürû,quâdo res inuidiofavidebitur vnû te potiflîmït opus illud tâhoftilitèr oppugnare,quod alius baud

magno fortunæ,faluti{lt;:p Cue diipêdio ,c5mu fiibus mortaliû oim comodis elaborauit,quin peri« Cülûeft, G quoecepifti prexeris,ne animo te omnes cÔmuniter in ft hoftiliefle potius in EraGnuiudi cent,quoruc5modaftudeas corrupere, quu huius *uerterecômodan5poflîs,quippe quiGio nequit pramiio fraudari apud benefadoRt remuneratorê - dôi,etiâGapud mortales opus eius vel reijeeretur, vd penitus interiret,quorii vel inuidia vd incuria, i a autenumerofaperierutjamp;per^ frueftuofa volumi« na,quorû nihilo minus autores frudu, que terris aF ferre ftuduerût ,ipi retulerut in codo, Verii hie mihi * video refpondendu efteadeamepiftolætuæ parti«* tula,qua tibi cuingratus cflevidear,tuiniuriusG de . Ubore tuo, que nondû perlegi tam præceps acmalt gne

gnc prpudiccEgo profcó-o mi nbsp;nbsp;ddc(^oris ani

miium, 5 vtmihi decuiuCq opetibus iudidu atroii gêjGtis eiieCemper ratus ad arcendâtemcrifatiscaJu niam^Ct alioi^ accefîîffcm calculis^ prxiertim taliatn quofi^nec virtusobfcura fît,nec indubitata doc'trina Q_uâapuddaflèmquuvdut vno cdeumatefenfiQ fcm plus buic viji,cui tu redamas opcriCucdamatûf q rdiquis dus tpCius operibus omnibus, cuius nulli mirifi'ccnon applaudi[ur,mihi cote v/debar ncc prç cipiusaccuiàndus iudicij,necingraaergate animi ceniêndus, fi nc!elt;fio quidem vllo tui libdii verCicu^ io,tamm illis putarem omnibus magis fidcndum Cecp nbi.CuiCi tarn æquus eflèdcbuiïîcm,vtre verfîrf onem Era(midamnalîè,non niG exatfto amp;irrefrag3 bili iudicio prxCumercinillos neceireeftomncsgra iiifCimam att^ iniqiiilGmam cenfùram exoruiïîèm, quos auttam Cocordes exiflCmadèm vtrem tantam quâtam tu banc visdderi neglexerint,aut tam ilupi dos,v[ quod cibifuittam obuium nô intdlexerim, aut denicp tam impi'os, vtpro Chrilîo drecuCarinc reGüerc^cui tu vducDauid contra Goliath prolCra bel oppoCuifh' temetjn ea demûrequâ retfta /èirenC in magnam ccclcGæpemiciê(Gcem icritns) tenderer Dabis banc mibimi Lee veniâ, Gtuo maluiiudicio timidius aliquâto credere,^ apudanimummeum cogercracerbecondênarctam multos eolèJecp tan^ tos:vttibifàtû:io videreturabunde magnum conic cutus honorem J quiCquis ad viros dulmodhi^tuce

f^ütctut* ac Ktterîs ah’quanto propius: ad aliquot adhuc parafangas diftctiaccederc. Q^uodfi contra dodtos elîè dicasqui reçu fentiant:ca res mihi fraudi dîènondebctquûipfevix vnûaudiâaut akeru qui nonfitindodtiflîmus:quos fi tu hic audircs fuas ob btrantesineptias, puderet tecertcmi Lee fcio ,talb lgt;us telixis potius quâ militibusducem delegi,nifî te lt;luod non (pero Cæfareus ille fpiritus afflauerit, vt nialis primus efle Mutinæ (nifi nomen excidit) fe* ciindus Romæ. Q^quam vteft eruditorum ciuik* USjôd indodlorum fuperbia, primum tibi locum o« pinor citiuscedant illi,quam hi vel fecundum vel ter rium.Q_uod fi tibi forte quid am animum faciunt ’ftiCjluntnimirûhipropterquosminus audeo hac inrecredere tibi,cui haud paulo pluscrcdidiiïem fo II,fi non huiulmodi telles acceflîflènt Non quod il liscrudinonemvelauferam magnopere,vcl tribu« itn (nam lunt opinor ex his qui adhuc albi ne lînt an atri nefcimus)lèd quod in E R A S M V M nimif ^uam feruntur iniqui, fine eosvt homines lùmus ornnes humanatitillet æmulatio, fiuc quod opinor Venus dæmonaliquis eius peftis parens excitauit, vtquem nullis iplê rcrum damnis,nullis corpufculf, Vel morbis vd periculis,potuitabonis vnquam fhi drjs,8d toti terrarum proftituris orbi ,reuellere:cuni Hune fubmilîîs ac fubornatis fuis iftis fatellitibus, ^ducat qui peribnad fandh'monia,

gt; Chrilti

ChMnegoduptexêtes.Chniîinegoduppcdiat, du a qui Chrifd negodû vere agit Cuis Sycophatijs moldienegodu exbibet^atcpaûicranJtTadatu lite rar^Cwide vdut ex inexHaufto prôptaario, ^Fedui (hidioi^ codicieFete dcprornebac aliquid ;nuc ad a^ pologias nôpertndenobts vtUes,atlt;^iprineceffàrh as in trâCuerFum agunt. Hi Fempervtfcrturadomâc aliquoSjguiteinteratcpEraFtnûcurFitentjamp;côFuds vtri'nq; mêdacqSjdu dbi ab ÜIo FalFa atcp illi yidtSm abseercFerûtyVOs federate committât, vccuoperica^ lo Fuis obFequâturaiFcdibuSjipFimuko dignißtmi, qui illud potius odiû fubeâc,quod perq çgre V’itaue rit quiiquis id infiituet, quod illi iam fiiadêt dbi, no vt vnuacep alteru decerpas locû,in quibus autillûla bi^quodFieripoteilodêdas, aut halludnaritetqd^ ipium podet aeddere, Sed in totû opus adeo co^ torqueas madiinâ,vt verd prorFus no debuiiJècoa rendaSjUeep Fi quid a ladnis græd diierepet codices dusnô admoncri,vel Fi maxime deceat id Fieri,tamé mû minime idoneueffè qui Faceret,contra vel hic vet tbiièndcdbus no omnibus, tâtum vndecûc^dodis I iplbcpdodoi^ omniiïcalculis anteponédopon uFce,nô maximo lblo,fèdetiâopdmo,cuiusadpiu fuaiumErafmus eû laborê obcdicteraggreFlus,reni bis iam Felidteradiuuâte deoperFecerit, Bis a podß çe,quod dusdedarât venerâdadiplomata,gradam laudêcpnô vtilgarêpromeruit, (^uâobremFidélia bro qui ChriFb continet- : doârinâ, ChriFb' vicand credidi

credidi, qui cum librû bis fam pronuciauft vtiîcm hufc 111^ fi te réclamante credfdi, qui librum fcribis

perniciofum, neque temere mefecffle,neq^te *nfurfa aftecifle iudico, etiam fi mihi liber tuus omni 'ïo eflèt ignotus. At nee is ta prorfus eft ignotus mi hfjVt no aliquid indefaltem deguftarim,ex quo reli ^ua liceat confjeere, Nam amp;nbsp;uad menon peruen^ fatjperucnit tn ad quoldam arnica tuoR2 follicitudû •1C,alioRi indicia, nenimiutibi fideres explorarium, qui CÛ legiftènt ac perpendiflènt fecu,tS de re tota fic •üdicaft'aitjVthis aquibus acceperantlibnimfuadc •■ent, vti ad te fenbercut, fi tuo vellent honori conliib turn huic labori iùperlèderes/ Q_uamrem non dult; tgt;ito,quin fjdcm amici tui pro fua in tefidefignificalt; I lint ) Mihi quoep velut fpeciminis loco indicarunt ! quædam,ftd no nifi praccipua,quibus potiftimum ; videbaris tibi fpodere vidoriam. Non mihi mi Lee • I quod dixi, tantum fumOjVt in Theologicarumrcf fum controuerfijs feram ièntêtiam,ne quis mihi me fito po(fitingerere,Nefutor vitra crepidam.Sedta ' men profe(fto,quas mihi communicabant,quas cer tetanquam primarias comunicabant, plerætp oin* nes erant eiufmodi, quasipftquocp videar mihi fi? he magno pofte negodo diftoluere»Q_uamobreni ex præcipuis cum plerafq? repperiftem tales,merito videbar ex illis reliquas quoep, velut ex vngue, qd* aiunt,leonem pofte exiftimare» N am cuius vngucs hon læfcrint, eius non eft quod pilos valde pertimc

D nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mcfcas

(cas, Ccrte ilia contentio de vocabuloquam Ktteris tuis ad nos inferuifti, quæ tam firma vida tû bi,vt non vnis littais mirari te tefteris Erafmi impus dentiam, quem nô pudeat in rc tam aperta fuâ tuai partcm,nô mihi modo,(cd rdiquis quocp,ad quos cadem de re fcripfifti, tam tenuis videtur argutia, vt contra valde miremur,(uftinuiiîe tc,vt earn rem ei vi do vcrtaes.Nâ fi mortal es oês,tâ adamâtinis vincu (is,ad Porphyrrj conftringas î/c-«7u7)?/,,vtqn illepro priû id defi'niat, qd* ita fît meû y vt nulli fit mcciï côc, (âs idcirconôficeodcvocabuloficvti, qmopubli# dtus oês vbicp gêtes vtûtur, piaculu jsfedo fitfi qs poft bac propriâdicat patriam inquanatuseft,auc propriam voca parochiam in qua verfatur, aut delt; nicp patrê, a q genitus eft,appeUa 4gt;pri5, fi mô fiés habeat, quibus fîtpatacum illo communis,Q,uS* neePorphyrius tam difficiliseft bacinparte, ru, qui plures tradit modos, citra vicium,eius vfurs pandi vocabuli, de quo vocabulo,nibil ego in præ^ ^tiaBt fuaâ didurus omnino, nifî quod in qaifto^ (is iftud tuis ipfc commemorafti.Q^uandoquidem de re tota quid babaê animi quû fratribus tuis,tuni amicorum tuorum peniuflîmis olimï'ndicaui, pa quos iam diu ad teid quod volebam perueniflèfcio ne nunc primum eftèt opus id rumore demum, te pa Erafineos diiperfo didiciflè, Vaiio nunc ad Expofitionem tuam, qua rem aprincipio reperis, id ^dclicet agais, vt oftendas Eraïrni tantum culpato

tam

^tn banc Sf natam,amp;f alram cfTetràgCGdiam. Q,uS ^üam hac in parte profeÂo opo^precium eftvidc

id quod vnû fie Erafmo tribuis,vtprçterea ni» ipic tibi ddiimas, S)C rhetoris hic agas partes, rœ 'videlicet per fe exiles, cumulatiin verbis exaggerâs, ■Q.uorum tarnen, fi quis detrada mole nudas in Vnum res collegcrit, opinor non inueniet, cur tibi Videridebcas abillotam capitalif offcnfiis, vtdurh ilium contingat lædere, ne communibus quidem Omnium bonis euertedis abftineas manum.Ètenim f’quis omnia congerat, qug in tuis litteris, vd ad me vdad aiium quempiammemorafti, quibus iôius tn contumelias amplificas,fiimma tarnen hue rerum ftdit tandem, quod tuas annotationcs neglexerit^ Q_uæ vt tibi verum fatcar non fads vehemens eau» fa multis vifa ell, cur homo Chriftiana modeftia Um hofhliter opus illud impetercs, quod alioqui tefateris fuiflèpromoturum, fi laus videlicet ( nam 'ficaccipiunt) expedationi refpondiflet tuæ, quæ ’ftunc maligna videbat, quod fe tarn paucis in Io» ' cis a te fatebatur edodum, ettm tarnen contra vi» deri debuerit honorificum, fi vel vnumquidpiam fefe vir omnibus in litteris tantusatedidicilïè fate» tetur. Siue illud vere, fiue ciuilitatis caufa fafliis, cui tu tarnen parum ciuiliter minim eft, quod ad facras attinetlitteras, quam nihil omnino tribuas, cum tibi tarnen fumas tantum, vt aperte pdieas in fc cuda qUo(Ç editione ( in qua denuo tantum ftudij,

D ij ac

te fabonscoHahs etiam totcodidbus, euofutts tót autoribuSjtotpraaerea confûins Iitteranïîîmisviris «xhaufîcErrorestamêcum multos magnofe^ relu quiffcjCi non ad tuas annotariones corrcxen't, quafi ^uæ tu deprehederis, ille neq^ fua videlicet, neq^ alä tenus cuiufq opera puefb'garepotueritq fôlius tua. Ego mi Leeingcniu ac dotfîrinâ tuâ tam valdepro* bo q qaiCquis probac maxime, nec de te raro gloria onCeterû quâdo non dubico quin (atis tuo tributu ingeniocêièas,(iquisHlud Erafmico tanmeoferat, necexpedes opinorvtpr^Ferat,Induiiria vero attp afliduitate ftudedi Eraimua puero (emper fuifle CQ ■ ftat inruperabHi,magnibce profedo de te (entire vit •deormibiXitepôiihacatiquâdo talon, qualis nue ' e^EraCmus no de/pcrêfutuF?t,Scd tum videlicet de fmû,quû ad annoshos quos nuchabetilfeperuene* * ns,nec iuretibi videboriniurius, fi te interim abillo ’cenCeâ eruditionetâtum a tergo relinqui, quantité annis illepceffèrit,quos in vnâTheologiâprofedo ’ nô pauciores infùmpiit^q tu in oês pene quas a pue^ ro didiciili litteras. jSlec tamê qùifq lôgius ab ea dû (lat arrogâtia,quâobrjcis, C^uis ein aut parcius de • fînit,aueaffi'rmattimidius,quod plfric^ nimisFadf ,untfortiterjlletmquid habeât libricûmonet,üio quécpiudiciorelinqués, non vtCibiHetur poüulat, . qui Ûcubi dum aim aperit^iliâattingat eOs a quibus iprediiîèntiat,quid Facit aliud,cp quod ônibus æta turn omniû icriptonbus,amp;^ vFitaeû eliamp;^ côcciîàin'i

amp;:re

tarnen vbi't^ (ûbmità’t eccîefiæ iudiao,(îibinde quot;faflus hominéeiïèfe,quc incopoflîntoperemulta Hibterfugcre,qiio in opéré tutamê defidcras inillo •nodeftiâ magna eu autoritatc profiteris perfeciiîè icqæquidê adTheologiâ attinet,nâeaeftoptnor quâ vocas harenâtuâ,nequis illicponîtquic^inufcs fiirepofteaiurequodqueat impetere modo corre* ^erit Era{mus,quicquid ni annotafti.Q^ua profeG fioneplus vni fumpfifti cibi q aut Erafmi pudor vis trodelatuadmiferit, autegoambobuscerte vobis «iâ coniûÆs tribuerim,quu tibi tiî tribuâplurimu, *Hi oêspropemodû tri buât oia.CX.ui quû isfît q oim •ïiinimcegcat admonitu,nemo tn magis gaudet ad ^oneri:q res liquet ex ipfis epfis,quas ille:tû in Ans ^liam turn alio quaquauerfus emifit ad eosquorum •üdicio potiffîmû confidebat, quorû nônulli quid ^bi videretur oftenderut,ornibus egit gratias,quo dïdam admifit monitus,quidâ erraflè leipib reœris ïgt;cntelênferût,eiu{cp rci gratia amp;nbsp;ipfi egerût gratias quod quû docere conarêtur didieiflènt. Certe nulli üs recordor,qui tragœdias moueritgt;quod nô oms niacÔfiliaiua EuangeÜorû vicelùlceptaCnt, Nam quid i llud fibi velit nô intelligo,quod eum Grribisne Morû qdem monitorem fcrre.Necpenim vnq me pt'o tanto viro gclli,a quo vd in aliquo litterarû ges here,vel inrerum perpêfionecômuniû,EraGnus ad ' fnonêdus efle videretur. lam quod Dorpiû feribis

iUo malcdum admoncret acceptû« Ego num qd ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;occul

Gccultxûmuhadsintcredren't baud intdtigo cote in ca Apologia quaDorpio rdpodit palâ,g^ab co prouocams, ac propcmodû obiurgatus alpere^ m adco modcflerdpoditjimo reuerêtcrpodus, vend aJiud vn^quic^ tantûdê honoris codliaritDorpio ^qd^taiitdautoncaasErafmus ei pfertimlacctritus attribuic.Q^uæres vna facit^ie Faaieadducarvtcre dam dus benefieij oblitûDorpiûamicûin fetam ca didû deniio veile laceHere, Q^ua in (enceda vd eo co firmorquodillamepiiiolâquâcalorequodâdida^ tat acerbiaSfdeCerueCcete impeaijCoCilio ceiiiit coiiit tioreiùpprimettdâ, qua dereego qc^ viciiTtmpreG Ci meaqui contedones buiuimodi gbus vt nihil ftw ôhjsJtamukûdânipofTit oriri^Copireatf^obruere bbedusqfouereftuddi, q ab co tpcficamauiDor;» pin ac magni fem per fcci, vt tibi quoc^ Louaniij pet dturo {uafe'm,eum prxeipueex LouaniêCibus om nibus dîèadiûgendu,qd'nuq^certeFccidèm^niCiea planeapudanimtrmeupCumprinan talea q tu que (vtveremiLeedicâ)etiâoIimnonadmoduæquuin ' ErairnûcognouimuSjin EraCmi pellica^eris amorc, quu fit Eraimus illius amâdffimus,natura cette tain placabiliSyVt nelcio an vF^poihs inuenirequemq^q ■ tam nnjltas,ac tam inhgnes ih iê côtumdias^tampa tientertulerit^qui quideinpotês Cittam valideretor^ quere^nec doIoriCuomorê, intérim regdlis in male dicos malediffds genèrit,Ncmpequi nec eos^qui lo cis aliquot ex opuîculis dus ad adûniam ddediis ne

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dubitari

duBifan pofTît que impctercf,quidlibèt in Fama ous' itnpudrtcr euomuerint, couida ipfis digna rlt;^eflc« ht,fed com diiTîmulata malidafatïs habuiï,fî fua'tu^ tretur feripta, corî honori adeo indulgétcr partes, Vt nô modo nihil inde detriuerit,verii etiâ nonihil a* ftruxerit.Q£quamhæcilIius ta immodefta mode^ ftia maxime,pfedo fuit incaufa,cur tot ampuuus Jiuius hydre capiabus,nouafubîderepunulêt,aliog fiÔ dubito,quin aliquot eu minus petulâtcr incefTib fent,fifui(imilcs vidiflcntdurius aliquanto reiedos* Venio nue ad prions epiftolæ calcê,quo te fignifia

Erafmojqcpvel ad fcntiête,vel fîmulâtc litem hac totâreuerêdi patris epifeopi Roffenfis pmififreiudi ho,atlt;p ad eu tua^i annotationû tramiiîfïc volume. Q,uod fadu cette fiue vtriufcp veftrii,fiiic vnius tua ‘^,mirifice laudât omnes,q«u qd’ animos adiecea htis ad pacéjtû quod eu delegeritispacificatorê,qui ’’O modo propter eruditioncfingularê, cuius nunc •^undu tefté habettmaximefit idoneus qui iudicet: ''otietiâ propter eximiâ pietatê nô fit paiïùruSjquic ^iiidinalterutrobonifitinterirc. Porroq fie amet '^cprvt toto pedorefit ad concordiâincubiturus ^Omo tam fblersac dexter: vt via inueniat facilc,qua ^bi cêleat vtercp farifiadû. Veßt emueroCvt pollcri* Ores tâdem litteras attinga ) hoc tam falubre pr opo ^itum feu veftrû fucrit:fiuefquodfcribisxuum:quo hndius cxcogitatu eft:eo nimiisi magis eft incufaij

vtriufcutÿ culpa contigit vt deficerctur efFedu

Ego fiac în culpâ ncutrn vd impingo,vd cximo, cæ tem quid al ijs vidcat expona,qui primu id confidea rant,q) vtiblus videri vis cpiicopi delegiflè iudicivr, ita primus videris denuo declinafle, atlt;^ ita primus vtæpemoduetiâfolus. NâErafmûncadhucqdé côftat reiecifïcjvt qui prior mifcrit Iibrû,6c nullis fata tens appellant a indice.Q_ue nee potuit indicé refua gere, qui ædito libro oês feceratiudices.Tu contra CU librü hue ad alios iâ olim tranfmiiêris clanculum, cpm rem celafti maxime, nunc vero demSpaterno quoda afièdu coniülcnté tibi,ne huic te operi immi fceas,videlicet ftatuis indicé, fed ita ftatuis,vt no ana te fibi tribntû hue mgratû, cp ruriùs adéptu cognoa uerit, Naneq^ liber tuns ad en venit,necp litteræ, q indicé illu facerent,nifi fimul tradia's altcris,qui iudi candi munus eriperent, ac denûciarent ædirionê tea eu te nullius expeétato iudido decrcuiflè. Hæc atep alia conferêtibus oborit certe lnipitio,nûq iftud lÿn cere tibi de indice deligedo cogitatû.Q^uâlufpitioa né pter alia cÔfirmattua certe,quæ multis videt perà infirma defenfio, qua te videri vis eo loco ex Apo logia notatu, que locu non quifq cenfet quicq ad te peranere.Nâ neep nomen tun ibi legis, nelt;p mores, qui deferibunt agnoicis, alfj iunt, qui de illo male funtmeria'jijdemcp magis Latomo familiares.Por ro qnidâ no multo melioribus ab his depiéti colori bus,qui iftinc hue indies cÔmigrant,q eo loco quifi quis eft ille deferibit. Q,nâ ob ré, vt nuUa pracbetur anfâ

anfa,quafocus h great in te,fîcnon defùiitfortaflève ftigia, quibus ad eoRi quepiâ pcrueniat, qui callidc rê dinîmulant,amp; tua credulitatefreti,q lôgius ab fc« feaucrtant,eate perfonavoJenteornät,atc^ita ^du cStin piceniu, (uoe^ plaufu traducut publicemiiem tibus aiuicis tuis,inimicis ridetibys maxime,fibi pla^ centibus rjs,qui te circuuaitu rjs,qui tccircuuentum fuis verfutqSjVicartûfibi hiftrionêgaudêtiuppoiuif fe. Scd tcnco, inquis,manifeftariü. Na cu per fratrê expoftulailèm deiniuria,atlt;ç is negaflèt ea (cripGflc de me,tn recufauit me petete, aliqua falte illud apolo gia tcftari. Rem ^fedo mi Lee neep illi facile, neep tibivtilêflagitafti. Nâadhûcmodû aliofiiperaliu idê poftulâte,aut illi neceirefuinèt aliquê negâdo dere, atepex occulta Gmultäte aperte bellûinferecû pere,aut cum iuæ caulæ præiudicio, quempiam lau darepublice, quem paulo fortaiîèpoftpalâcogererf tur incelTere, T ibi vero cmfes honefte confulturii,fi ferip to teftetjfe nô illoR^ que fcripfit,quicqicripfiilc dete,quafi ea videri poiîint alioqui i tecopetere. An nô belle te purgaiTeticilicetjfi ptinus ei loco fubiûxif fet, monitos ocs volo, ne qs nimiû fufpicax hæc me fufpicet vel dicere,vel cogitare de Leo*;^ Q^uato tibi fuiifct co{ultius,câ re,q nihil ad te attinebat, in te nô admittcre,ôd fi quis in te torqre niteret, velut malum atep inuidum interprété reqeere, qfic rem tibi furncü re, vt vel quæ fcriptaiunt videaris agnofeere, vel qæ poflîs çxpoftular€nonhabeas.Ego jjfedo mi Lee

E i quâ^

quanq te via video iêntentiæ meæ præcïuderercufn aut famæ tuæparûfauentccen(èas,aut certc non fsu tis prouidentem, quifquis tibi nô fuafcritannotatio nés îftas protinus emittendas, tarnen non dubitabo commi'ttere, vt vtrobicp apud te cxiftimationis meg péricliter potins,^ vt quæ tuæ puteni condudura, non confulam, I d eft in primis, vt ab huius gditionc voluminis abftineas, qiiod tibi nihil boni, multum conciliabit inuidiæ.Nam quod nunc tute tecum rca putas fore, vt omnes cognoCcant,vel tibi dcbcre gra tiâ,fi quid errari corrcxerit, vcl fuæ dâdu pertinacie, fi nec monitus quidê convxeri t,id vt video pro con fciïb lumjs,cuius fidê cgrc fortaflis obtineas,vt tuis videlicet corrupris icrjbis, ex te qcquid ê aratû crelt; dat did/ciilè.Nâ eius ipfius qd'affèrs fide ipe nimiist vFhoc argumêto minuis, qj nec viià adhuc fecunda æditionelibru tu5 th ftatuas ædere, Q^cFmulti cre* dent, nûq te fuiflè fadurh, ni fi Ipé côcepifTcs aliqua Fieri, vt ignoratione tuaru annotations, aliqt adhuc crratafuanô dephcderit»Nâfi cogitates annotation nés tuas oés d fadas eêpalâ,nô poilès ^fedo dubû care,qn aut oês illos locos emêdauerit,aut cote vide at,q pado qucat defend ere, qui fi hoc videat, nô eft qd’magnâ pofïès expedare gloriâ,fin illd'fecerit ap petitæperpcrâgloriæ,vix declinares infamiâ, quafi præpoftero laudis aucupio nulloiamfrudufisad? ' moniturus, nô quid nue viciofum fir,{èd quid olim fuerit. At fantam inquis purgare debeo, quam illc

dq)O

dcpopulatus efl-, qui no minuta modo meannotaG fc clamitat ,fcd neotcricorü dccretis ea cômunirc,' Hic intérim mi Lee,non video qui tecu conftes,qui tâq facinus capitale obrjcis Erafmo,q? paru neoteri cis tribuit, quibus ilie certc tribuit fatis, cû neicio an ijfdem quifq plus ademerit, qtutetqui tibi ducis iin famiæ:fi neotericoi?: decretis tua dicaris annotame« ta munire. Verum fi fama tibi fie dTet afperfa macuM lis : V t neccflàrio purgandafit : ncc alia via poflit perlt; lui: q fi confeftim ifte liber tuns ædat: quâq vel noi» potius aliquam iaâuram (uftineredeceat: quam vt dum noftro bono nimium ftudemus: multorû bo« nis cogamur obficerettamcn vt nunc (unt mores ig* nofeam faciletfi tibi bcnemalis efïèq alteri.Sed mihi neep famæ tuæ tâ valde detradtu videtur: amp;nbsp;fi maxtlt; nicdetraótum fit.hac æditione tarnen minimepofle teftitui. N am locus ille ex apologia nihil ad tequiclt;

prorfiispertinet» Tiim fi quas hue fcripfit epifto« tüo noceretnomini: contra ver o annum hicfereto* Uim de tuisïneum (criptis (ufurratumcft: quûnec intérim bonoaim quenq viderim tuo gaudereproc pofito: necanimi crgateodènfi vllumabillo Ggnvî deprehenderim: nifi quod modo vifus cft aliquid de tuo contra fe fadto conqueri î de te tarnen ipfo icnbensmulto certequam tu de îHo temperantius» Q^uorum fi quis vtriufcp narrationem pcrpaidau ca

eacredateacHemcdacia,qucfut ad iHuddata dcte, quod ego certetam libetercrcdo, tu cjuo(^ debes hbeter vana crcdcre^qu^ rjdeni rumtgemli deillo de Culerût ad te,quos G mêdaces ede credes, vt G vis ab fblui credes, Ulupariter ab bac îiuria, cuius nue accu Cas abroIuesSedncCcio quas h'tteras loquerisqbus illeceGtgrauiterinrcStatus,qualcs an proferre poG —; f€shaudG:io,\^erubocvnûG:ioextaremiLee tuas q minus inbeiaripodis auroy^afouçequibuscoijd poted,adidas annotationes longealio animo ôt^ac cdGdèce^amp;^ procedtdè,^ nunc [odes in tedem citsüt taconCciédapreteferas, tum Gcaccedide,v[preiudt ou domo (quod aiût)attuleris [ecum,quo Cemdem totâjCuius adbuc nec berbâ videras,dânandam edi præGimercs,quûindepadtm omnes boni, quiquû demnofl:êcagricolam,op[imâamp; puiebetrimâ Gbi medèm promittcrccVerûqd^ccepi dicere,G maxG mefamâaiâ purgari oporteat,hacædinonetamen cenièo minimepodèprocedere,qua dû earn dépura gareIaboras,vercorneIimodêGus,Iutolt;^permiG:e lis.Namprimûin quibuCdâ video [eplane falli, nec nbGmUiveri ed,idê dbi in aliquo[æquelocis,quos

.J ipCenô vidi côdngere.Iam quædâCuncquodnecip . fè difficeris,n5 admodû magni momêd,quæda,cer ' tevtnô aperte contra [emilicentjûa pro tenon valde fnul[ûfaciû[,bonapars iamdiucôtrouerCa^dequG bus adbuc Gib indice Iis,quæ G de GimmaGjbduxct riSfrdiquûradonisen[pauxilIulû,neciàneiatisdig

num

hum vndetu nouas cofîci'as tabulas, Vt prætcrcam intérim quod alq nô prætereùt,qui per^ intêpeftû Uum cêfent de medi s admonere iam emédatis .Âtlt;^ is quidc tuærei ftatus fucrit,etiâfi mutû naôuscflœ aducrfariujquale nô cfTe tuû,tute probe pnofti,nûc Vero cû côtra te rem tracflabic, cuiufuis traôâdæ rei mirificus artifeXjtum qui banc in rem vnâplus pro« pemodù laboris ac dudij ,q in reliquas,quas vntp e* gitomnes impêderit,certemi Leenô crcdas q mub ta fis quænunq credidifles auditurus,quæfi animo poflès iam ante c5cipere,dubio procul abflinendiî duceres ab irwiufpicaris iftis laboribus, quos vtina tantû polîîs pderc, N am ilie quicquid annotafti mi nutulujprorfus in nihil côminuet, quicquid tenunc ) paru iuuatjfic tradabit vt etiâ noceat, qd* haôtenus videbatur ambiguû,id côtra te redder dilucidû,tû ß qd mutauit in melius,eius nô modo nullâ tibi habe bit gratia, led reu etiâ aget infolêtiæ, eiufc]^ rei valdc ridicule tanq non glorieris modo vcluttTrtuiôwo-fWtrcî »ècTçoTAaTaeorunos admonere quorû tempus prætc rfjt,dû làlebras moncs ac lacunas elïè vitâdas,que iS fint côplanatæ, fed alienæ præterca laude captes inlt; dultriæ,quiquicquidaut iplumnotauilTe côperiQ fe^aut alios id in tuas totû annotauones referés,alio him partus ædas pro tuis, quorum adhuc quidam belli videntur tibi, quos qui genuerant, qdem velut informes ac monftrolbs Fetus abieccrint, Iam vero cum ad ca vcnerit, quibus errarçte manifefte coar# guat

guat,non eflquod expe(^es,tlfSqua Cemfy hiélenua pcperdt aijjs humamïatem, qua quia mukorum in ïcaudadâvidetprouocaiïcfèfc, vertet baud dubic vcla,atc^ ia (vcrcor) traStabit tc, airjs vtCis exemplo nequisdnegodumdenuoColitæ fpe duilitans exa hibcat. CXua in re veniam vd [emedudice debet oba t/ncrc. Q^iii Ci tibi cauCam putes eiTe, curtllum inuadas acriter, vd quod tacerenefas ducis, Ci quid adhucreliquitincorredum, vdCinihil reliquit ta^ men vttuam repares aciàrtias famam, qutc tibito^ ta Cundirus interierit, Si toti eredaris Europx (nant id populus curat {ciIicet)annotaCièminutias, quan« to æquius till debes ignofcere/i tuam in CebbertaM tan^pari libertateretalict, G'uevtnuncefidus opua rccogm'tum, nihil eotïim retineatquxtureprehau deriSjCiue tu velut errata redarguas^ qux Cua Cibi conicientia didtetciîe redtiilima qui Cibi non min nuscertCf quam tibi dtravllampotdîarrogantiæ culpamCidcre, vtnonilludaddamintérim, quod totus iile tumultus tuus bue tendit denique, ne per ilium putarens reculas quaCpiam, vdparum ren dtevelpaulo minus magnas annotaHc, Q^uumïJff contra te Cic enitcndum, ne G tu rede magna no^ taucris, ipie magna carcrenota non poilit, quaCi (quodneCas nemo non ducit ){andaparum fandæ tradauent^ Hxc cum ica fèièhabcant, non eiimibi credequod iperes, quin Ûilium xditis iiiis annota^ tiqnibus attingasCuetxCtbi Cu^ lenitads obbtus Ciu

um

um fus Cumma vi pcrfêquctur. I tatoue vchcmctî*; tcrmetuonefamam tuam quantum ego video adn hue per illûintegram tute videri pofTis importuna purgationcpolluere,qcFquibu{dam ante video con ligiîlè, qui an minus tuti fuerint quam tu, id quû demnecefTe eft euentus iudicet, ccrtc non minus Rierant iècuri, quam tu quoad illequid reipom difict audiuiiTent » T um vero demun fenferunt (îic cenæ (umptus,abique hofpite(quod aiunt )fruftra fecumdeputaflè, quodqui faciunt denuo oporsî tet co mputent,cum nofpes plerum que in rationem adferat, quod illi vel non recordabantur, vel fibi parcentes omiferant. Q_uamobrcm mi charifliss nie Lee, etiam te atque ettam rogo, ne tecum ftatU)« as nimium tuefpci fidere, qui quum me fis obteftai tus, per fandbflîmum mihi nomen amicitiæ, vtmehac in retibi æquum præbeam, Sic mihi mi Lee contingat te vt perpetuum amicum habeam, vtego nullo mihi paÂo videar in te fadîurus acquit or,^fitecôtra(quodobnixefacio)perfiquidefta miciciafandius obtefter, vt odiofis huiufinodiexif suffis iurgfjs in amiciciam cum Eraimo redeas, qcF ilium non reeufaturum aufim profedo meam tibi fidemobftringerc,ncu veliseam prouinciamfiiicu pere, quam iêmelingreflùsnunquam pofifis de* ponercjinquaperpctuo tumuitu rixa contentionc nioleftqs , tunica molcfta inoleftioribus ætatem tdiquam, cuius adhuc ipero tibi muîtum

fiipra

(ùpra mcdiam (upcreft, arfurus fis venus,mi Lee,$ vi(fiiirus.Q_uin tu Chriftianæ te charitatt reftitucns aîo (èrenato Ictus, Ictus hâc vita, SC trâquillus cxig^ contcmptaq^ vnius inaulpicati libclli ialt;ftura,qui fiu tuns ctiâ fccturis tuis nônihil ofiùndat inuidiæ, fdt* ciorê aliquâ materia tibi circûij3ice,quâ eleganter ex polias, quæ eu prodierit aliquado, profit amp;quot;nbsp;probet oibus, quætuâfamâ amp;præfentibus reddatamabb lem, ÔC magno eu fauore tranfinittatpofteris, quæ deniep fît eiu(modi,vt eius præmiS potiflîmû iperaa repoflis adeo, qd’ genus mercedis multo eft oibus mortaliû bonis vberius Jn quaegomaterianÔ veto fi quid fors inciderit,in q vel Eralmus aliquid,vel qf quis alius quicqfcripfîtvn^,fîtitalapfîis infîgniter, vtadmonendus magnopere videatur, orbis adeun dem nequis rurfus impingatlapidem,n5 inq veto, q minus tu qcp denudes,quæ declinariæfuerint oEgt; fendicula. Nec id abs te fieri æquus quilq poteftini que ferre, modo res traéletur ea modeftia,quæ fîdc faciat oblatâpotius monendineccflitatê,qcarpêdi anfam ciîequçfîtâja q limitéqiiis no videtfulcus ifte q loge deliret,cû ex profefib liber eu libro, velut hoi« ftis cil hoftclt;omittitur, Q^uod ne tu velis cômittêgt; rc,rurfus mi Lee te per tuâfama, meamihi ^pemo* dum chariorcm,per meas detelpes,qui denullo no ftratiû vnqcôcepi grandiores,per charitatêpatriæ, ciii debitû ex te fpledorê nubecula pergis obducere, per amicorutuorû follicitudincm, qui mccû trepidi

fuas

(uas quifcpprcces adiugunt.Obfecro atc^ obteffcor q poflum maxime, vt ÔC ribi p areas ,amp; patriæ, ne vF Leus dicat’, vel Anglus augefcentibus orbis Chrifti ani cómodis inuidere,Sin ribi penitiis in(èderit,tam generofus ardor gloriæ, vtpotius q cum illo no dû niices,malis genuinum frangere,tuam quidem vice ampli'us q dolere non polTum, patriæ certe pro mea virili connitar,vt hoe tuu fa(ftû,qd'târis bonoRz do# âorûç^ oïm odrjs exponi video, Britanni ponus ef fe,q Britani æ cêfèat: falua mihi tecu temper qad p te licebitamiciuatVale,CaI»Mai, An,M,D, XIX?

THOMAS LVPSETVS Eduardo Leo,

N TEqueo fatis mirari Lee optime, qd*na fit hoe JLN intenouuamp;hadenus inter Chrifti an os inau 4tum Charitaos genus,quinaifte zelus in Chriftu, qtefic inebriattt prædicas,vt in infontes debacchari heceflè habeas, nee in iniontes moj fed ï eos etia, qui Uturn opera (uaplurimüadiuuarunt,tu comendati. onenobilitarunt infignitcr.Nano mefugit,ex iftac cruditionis gloria,qua te taiublimêeffèrs, vtpotiflï tnü per que ^mouifti prouoces,quâtû debeas Eraf Wo, no folû quicquid habes in Latinis litteris, veru ttiâ G quid habes in græcis.Cuius in te exercendo Gi doribus, fi tua reipôdiflet diligêua in græcis litteris euafiffes eo, vttantus hodie videreris alrjs, quantus' Winc vni videris tibi. At in.Iatinis,dû eius opera vob

F i uis

üis iflldue^nonihif fatcor aflcaihis es^guod vtûiant collocîdîès honeiliuSf g rn eo deboneiiando, ciuus tcdolt;firina,nifircdedecoraretingratitudo,cohonc üafTec.Potro ih Thcologicis Jitteris aliquidmcæpi ftï difcercjdum i'am bieoniu in Ulo vdligaiiiqd'car^ peres,PIuranirru'rumcogin'turus, Cire^èis oculis,i^ nuncfeciili iniquisdnfpexiffès,8Ctn Cic inCpidens tâi tumproFedili, vtnouætenueautorê diFdpIinxFut lpiciamiis,qua tuo doceamur exeplo^qd^Sc oblatrs reamp;obtrelt;fhire viro denobis opdmemerendliceaC fnofFenFacharicate, Atlt;^ adeo exzelo in ecdeßS, ea vim quibuilibetmalediéds ineeflère,cuiuslabores ^g^^§llt;^pfj}^^deFiçquotSnistantûe{fecerMfru(Ftas, Atep vdnâ quidê tâ Cbriib'anx fediïès iiiud^ q nee ben e Fedffè videris opdmis,necdoâ:ecerte dodiilix mis,E quibus nano dibic Oxoniæ,amp;:vtferant:,ne C^téJjrigixquidê, au non ex boe libello tuo plus ftropharû,fucoi^,technarûlt;^ iïibofeatjg hoiem de cerevideaturftantûCimplidtadspræQFerencê, lant tem certe coniiatymuko iècordius abs [eexpeniam, qveladoêio quantumuis exiguo tempore,vel cam longo propemodum abindodo pocuend C2^aod Civelopus,quod infeêèaris tam plenum fuit erro^ rum, quam prædicas, velERASMVS ipfè tam prorius in{êius,quam tibicredi po{iulas,curhomo v^adco lynceus in alioru vdiigandis erratispluÿ biênio, n5 alia fere inueneris,q quibus temet erraï^ ^dideris, vdad rêcertenibil magni momamp;i attulamp;

ris.

h‘s.Na,vt aiût hic,^ mdi’ ifta’drjîidicât, ego df|ult; dicarefuffido:quanq ipfeqqpfparfim leçi nônullas quibus fi confentiant reliquæ:tcftari poHùm eos ve ra diccre:qui dicunt: q? fi delibro tuo couicia; fi fiif üola: fînbinô intdlelt;fûfiiftuleris: reliquû non liber cr{t:fed pagina. Vnûcertcmirabormagnopere:tc -fiiftinuiflcvtfcriberes: nunq tedeErafino locutum nifi honorifice: quum apiid mdpfiim iaôaris. Erafi mum nec (cripfifle vnq : imo nunq dîè (cnpturû vel Verficulos duos de re iacra: vbi tu fi animiim intcdei# res: no aKquid inuenires errati. N unq cuiq ita dcus me amcc taie quid dete narrâri fidê eram h witurus: nifi ex tuo ore, ipfe meis auribus excepiflcm, qui no poflfùm credere, quin alia quocj ablurdiora multo inErafmu apud tug fadiÔis focios fis debacchatus, cum apudnieiftaaulusfiseffùtire, quemvttu ante nufqallocutus fueras,itaErafmo dediriffimum no« üeras, vtpote quem iam audieras, Erafini dumtax« at vilèndi falutandi caufa, ab Lutetia vfi^veniflc Louanium. At ego mores iftos fimplicitati tug Si tdo illi,quem crga ecclefiam geris adfcribo, Atque adeo tibi ERAS MI nomine non (uccenlèo, etiam quæinipfiimapud meexpuilli conuiciacon donem. Video infitum tibi a natura, quod ta« mai pofthac ratione ÔC renim vlu corriges, vt de his,quidetcbcncmeritifiint, malemereri ftudeas, Q.UO cm erga tcfuerim aîoiiudicêthr},q Louant), vel hic vd Lodini me familiariter vfi funu

F i) Q.UO

Quo aut tu meperfequeris, Gn's Jccfarantea, qux dc mc cotidie tu calamo,tüt lingua déblatéras,Quû bus amp;nbsp;alia muka, illud Cpargis, mefuiflehu^ lus tra^cvdie caput,QcFideo nimim fpargis,vtmc apud fcrafmu in odiu induceres. Veru id qua oftov das ran one nulla babes, ni'fi forte, quia reconfeda, iam abfbiuto opere (uperuenen’m. QcFex nihilo tarn ftibtilitcrmulta coiedareamp;^comentaripolTis, a cumen agnofco ingenq, Qcf'aut coieduris tapera naciterba;reas,cauillantêamp;^ièditiofumrapit, AtCat neinibi nung cuenict, vt cotumdijs a teprouocatus cotumdia rdpodeam,Fieri Fortaâèpotdl,vtquod tu fads zdo in ecdebam amoreerga tc,dequibuf dam erraris tuis teadmoneS,niritualecutus exépfu, eoriipottus admonea alios,Na apud te,ni Fallorfit lere præiiiterit^qui teneriorCis, q vt quicq poffis fer te,mororior,qvtaquoqFem\ Vale, Oxoniæter* tio cal, April, nbsp;nbsp;nbsp;T iius no lecus,actuErafmiTho

masLupfetus,

Thomas EupCetusPayndloCuo S, P, MI Payndledulci(rimeialae.F4onpoIIum pro feSto no mirari,qd Lxo noHro veneritin me tem,vtdemetam odioCeamp;Ioquaturamp;^ Ccribat^Cui ego neep quic^ nocui,amp;: cu ipbus caufà,tû patri^ß qua in repotuiflem,{anp optauiprodefle, Necalia de cau(k,ca iliic era admonui caueret, ne cu EraCmo vt nihil aliudjiuuenis cu Cene^tyruculus cu veterano,-contenderec,PræCettim in tali cauCa:quae,qualicucp perTona

pttfona t^crctur, tn apud oFm tacitas æftimatioes inerâ præ le ferret inuidâ,eoc» vidflîm oibus cflèt în üi(à. Hæcitafubmonui, vt Facile poflètintdligere, Veru «To admodû acriter infteri, qcFcû animaduer* tebamadeo fibi placetitem, vtfruftranitendo nihil nifi odiû fucrim quefiturus,qd'^o necp tanti fado quin cû aliquo eius fruôtu libenter fubierim, neq? a* deo certccÔtemnOjVtnô careremalim,^nullo eius hono confequi. Eton quantû ego inftando atcp tîb dendo profeciflèm, vel hoc îdicat,qd neq^ tibi,nec^ Galfredo fratri vofuitobtêperare. Nâfiparèrevo* luiflet altcrutri, nô dubico,quin annotationes iftas, Vel emêdatiorcs, vel certepauciores emififlèt, ac niß Fallor,qd'fuinèt tutiflîmû nullas. Q^uas nue videre pudet, cp friuolas,amp;^ ineptas, q nihil ad rê ^ponat, tarnen in his ipfis,qpa(rim,q ferde labatur,profe ao c5 mihi libru ßimpfiflcm in manus,n5 potui no hdereprimâ,quæ tanto apparatu nclt;îhtcatenam,te lis arachneis infirmiore, vt quæduobus verbis poG Gtinfringi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ß quis ilium côtra ilia ftringat lege,

qiiaßbi lelanxiflèdidt.Nempencquid doceat, nifi quod ante didicit,omni fere pagina in muldam inci det.PergOjdeus bone,quas ineptias inuaiio in fècu da,quas nugas rurfus in fexta,quanq8ô q interceflè tanteiufdem fere faring videbant. lam pigereccepit nrdineprogredijCoepi iparfim guftarequafdâ.Pri* mûin.xvij. rurfus in.xxxiirj. ac ruriùm in.lvq, tantu video ludoR2,qtûaliqt libres poffîtimplere. Tâdé

cum

cum fcntircm vei libräm cfTetafcmj^ui nülfam boni haberct annotations, vel me tam paru fortunatu, vt Gmpcr in détériorés indderê, râeci prorfus. CæteRt hoc eft quod demiror,nccp te miPayneIIe,nec^ Gai fredum hac inre fuifiè d maiorf vfui.Nam his in lo» cis,quos ego vidi,nihil erat op? aut Thcologia,au£ PHiIofophia,neq? dialedica.Sed oculis tantû, tulacune^ linguarum peritia,cumfèn(ù commun^ niG quod in j'j.annotatione ali^d defidero frontis quû non pudeat eum fo.xcv.affîrmare; q? Erafmus ipGus monitu fateatur Hieronymi locû in Matthaai um eflè deprauatum, quum prius fouq .res ipfateftc tur illud Leum ab Erafino didiciflè,cum vix illo de» monftrantepcrceperit. Vtinam in toto libro nun^ fecißetmentionem ièrmonis græci,itapaeriliter vW qp fereceipitaqquod nô fuiiïct opus,G Galfredo fra tri maluiflèt fidcre, q Gbi. Verum baud dubiedtius pcrfuafcris,(àxa volucres elîè volatiles, q effèceris vt dfua vn^ratio nonfitbella. Sedipero banc rem d hacffenus vtilê fore,vt poftbac Gia trajet coniuldus quâdoquidê hac in reconGikandi tempus preterfjt, V rinâ rediret ad nos,iniieniret hic fortalîè côtuber» nales aliqt, qrû côGietudo detcreret d rubiginé ilia atcp icabridê,quâ quorûdam iftic eruginofo côtra» xit attadu. Vale P^nellemi, ac tu qq^ aliqnfoipes inpatriamredi, Galfredumnoftrûfàlutameo noie» NâEduardo ipièGripG operate calamo; Oxoniat lt;nbsp;contubernio corporis Chrifti» Pridiecal. April.

GuoI»

gvolphangvs Capîto Erafmo Roterodamo S, D,

OCripfi ^xitnisltttens opinornudtus qüarttts de Itbro Eduardi L^i, qucm Conrardus bibliopo b Parifienfis Frobenio affinis,fuoilh'c(ùmptu cx* Cüfïim hue attulit. Si patcris, vtCapito confilium det ErafmOjboc eft, Sus Mmenig, præftiterit ran to tam, vt inane fulgur ex vitro qcFaiunt, n^Iigerc, Hdcrcq^ fecurc.Non eft em qd’metuas,ne hoer tam •n(ùlius,nedkârabio(us apud graues Sc eruditos vi tos ,noceatcxiftimationi tuae. Veru hoc ambit gio« HofuluSjVt tecu videatur fuiflècôgrelîùs, fi teipluni btisnofti,nondignaberis illû hoc honore. Nemo perl^cit Leum a.d tantam impudentiam extimu btu nois amp;nbsp;famæ defiderio, Poftq extorquere non potuitjVt fut manoria extaret,in annotationibus ta bjtentauit vel fuo periculo nofeitari. Dolet ingenio gloriofulojqd’quicquidhabeserudiaonisjipfinort toleris acccptum.Famafitrjtmiftllus,0d habebitqd^ ßtfjtjvfc^ adîatietatê, N am reddemus illû etiâ Ero« ftrato nobiliorCjfi quid poterut ftili Germaniac.Mi ^li blanditet laudatiucula fucata. Adeo nos iudicat dxteSjVtno odoremur tales technas.Habeat Gbi lix ÄS laudes. Nemo German’ feret talc pconê, a q lau dari turpius fit,q vitupari.BIanditedaHutteno, ÔC Capnioni ftulnilus ifte,Nos credo jgt;ftipitibus hêt hoibus, Atièntiethoîes no fungos.T ralt;fh« bitur

tur comicufa vt meretur:nec hac pœna. enmus co m tendfVtilli plumes aó Casts detrubsimus^Aadio Hat teni iUlatn efCein operc Occolampsidias tametßmi ailitnas eliingenio ,tnad tam inCtgnes fycophada^ • minim g excandacritjbomo vere Cbrifbanipedio^ ris,Eximias CæCard taris proCeribr Zazius no po^ tefkfàas adinirari,inbotetamindoóèo,tanriïaiTOi gandæ Jn Cacerdoce^tantu dtabolici veneriï, (2,uod bis iam admoncs Cadam qaantu potero^ Nam qcF CaadeSyVt nibil otnoreipondeam, nôpoiîàmimpea tareanimo meo,Porro qdproximamconcedis,vt G qd reCpódeam,moddie refpodeanvCaduras ßwn qaatenus iUiaspaacarimmodefb'a. QjJiüemagi» Éget medico: q rcdargutore : G Catis ex iUias Ccripds ingcniam coHigo, Cettegentiparcetarvtiabes:SC æquum iahcs, [^ibil emiUacômerait,Non magis ^bottalas inq iaboriat aconita:alias optimoi^ bo lera Cerax^ lamnunc ad temiCiiïanoperis mei gat thimdicertasaliqais obtigiflet, Nonædamcamd niCi rccognita:aatapprobatum aRbenanoaiemihi noaitas inaêcionisimponaL Ldlibdlam nondum periegi totum: illad video Gadcmeris calida conoid da:amp;^ mëdaces indices :rdiqua eê frigidifftma, Pia^ ra (criptanis eram:(èd vlama naais iâ bine abit Frac Cordiä,Properandderac,Ägaamici partes Cideliiïi^ mi,R.çsipCa declarabit break VaJe BaGlex, xvi^ cal,.

Âprik An. M» D, XX

EraGnO'

ERASMO ROTERODAMO, BONI« facius Ämorbacchius. S* D*

VIdenûquidverûfitquod Græci diccrefoicnt vnicumfæculi decus Erafme, ön«

diW^ûva' lt;R i' TAÄpyiir/jSjijov aTnp'yo^t'^, Q_^UOu(lt;^ tua hu« manitatcabutoK Sdo quatac inmaximis vereThc ologisc ftudqs fint occupationcs tuæ. Scio quahfc tevdutaAtSfltowop Hercule cotinuo implorare foieant, quacp pro illis indefatigabili excubcs animo,nectalt; men interimmcis nugis temoleftare cello Ç' Veruß quid temeritatis ea in re incurro, nemini acceptu re« feras velim,nifi fiimmo meo in teamori, qui culaTU per folliciti timorisplenus fit,quo plusfcribo hoc mi nus mihi ipfi fatiffacio, Q^uippc vel nolêtem trahit. Vel inuitû cogit vt animû,ftudiû in te meû nouis lub inde velim nolimjitteris declarcm»Q_^ua de caufa,fi forlàn tibi moleftior lum,q dcccat,8ô magna tua pâ ü'âtur fi;udia,nô grauaberis quicqd id erit,in mc!iolt; tem interpretari partem.Efto tuo fauorefim indigô nuSjhabeafqp alios amicos eruditionisnomineinfig nes,quæ tamê tua eft humanitas,no auerfaberis ho minern tibi totô peCtore addiÆflîmu.Certe vtom« nibus eruditione fum inferior,ita ftudioamp; amore in temeo nulli,quifquis illefucritjCeflurus fim vnqua» Q^uare ne femper longo verboRî paratu tibi æquo moleftior fim,breuicuîo hoc rurfus animû mdj tibi teftatù volo, eu fore, quêatuoru deditiftîmo expeü dare côueniet par eft, Q^uod felix fauftûq^ fit

G i audi

‘âudio reGpuiHcjimnc«^ a tuis doÆinîsjimo ä vcfæ Tbeologiæ {iarepicripcisjd cum oîbus apud nos, tum maxime D. Vlrkho Zafio maximo inrecon? fulto Cimme volupüti fuit. Gratulutus fiim homini per h'tteras licet inuicus^nêpealieno ftomâcho côpcb faite hue me Zafi'o, 6c Geramento fuo adigête, cui cum nihil denegaredebeâ, cenehac in parte morigc cari volui, præfernm ciïillefÿnccre tuus faôtus Cit^ fjuid poterat nobis euenifTe optatius Fdicem te âf veremagnum, qui non Colum optima fhidiain intamp; grum rcllituis, Ced in dcbellwdis etia barbarorum copqs,ex {bphifbshomincSyex Matæofogis Theo logos Cacis.Dc rebus nollris quid attinetdicerc^Ni fallor^ q miCere prçteritus annus nos acccpcrit tenes, ißrunonem fratrem pelieiugulatum nô Cineipiranti ibus lacbrymis amiGmuSjCuius obitus qn tibi vulnus indixerithaud dubito.Non annobis tam Canguine q tibifùmma dcuotioneeratcÔiunéhfîimus,qui tua adorare,tecôpfeAifô/ebatrefigiofiflime,(êdmortu useffjquem viuûcupiebamus. Decefîit,quinùcpri mulitta-as adiuuarepoterat. Obfftnon finefumma nofira ialt;fb ira.Ego BaCileæbucuCcp ob fratris mor^ tan mecontinui: V^eretamai ineunteadAuenionâ proCicifcor^cccpta dudia pro(ècuturus,éc ordini In ridicOjCi e re mca videbitutjUomen datums aamet^ C nelciam G quid minas pofCem, q lingua babere ve* nalem. Verum aliud vitæinditutum ent» D» VlrG fho ZaGo^principum quorundamnegoerjs inuoi»

luto,

lutOjiiunc fcribcrcno fuit intcgrum,Proxitîîo tame huncio ad te,amp;ad Dorpium Iitteras dabit. Interim Ota faufta tibi adferibi iufTitSed heus tu, quifnam ifteamp;r€,amp;nomincAlt;wc',qui 1’n tuas innouum tefta* mentum annotationes,nô tamfiniftræ,qfophifti'cc cauillari pergitC' O deploratû i'ngeniu,q eximium ira Ggnis fuæ ftoliditatis (pecimen præbuitC Caucquic tjuam metuis auribus dare putes, ex animo (oquon Q,ue malum irapudentia eft » friuolis nugis vera amp;nbsp;inexpugnabi lia oppugnare^ Vnde homini tantum Iicentiæ,nedicâamentiælt;:’ Qv validepugnatconuû cils,qpueriliterimoftulterationibusÇ” Siccineafy* cophantiæmorfu nihil vfpiamtuttun eftÇquot; Bene ab Apolloniodidum eft, Sapientimaiuspericulûim« minere ab inuidia,q vel nauigäri atêpeftate,vel præ^ liàti ab hoftibus.Qj quid culex côtra elephâtum^ Sed quid ego ad te hæc, maioribus occupatilîîmu Deus optimus,maximus, te omnibus nobis:amp; bolt; *^is ftudrjs longeuum foueat atc^ conferuet, Salue,

vale féliciter orbis litterati lumaTEraGne. Bonifa«: ciumcp te qmaximeamantem, colentem, ôôoblèr# uantem, tuo fauorc profequi, quin reda^s ;

mare non celTa, BaGleæ, Rauracorum ,

Aimo M D« XX,

P A VC IS ab hinc di'ebus quum quædammif ZaGo fcribenda fuerant; inter cetera ctia de nouis

Lei annotaöoniBus fa^ e/lmétio. Duhxc Ccnbo IS mihi ad ôniareCpodic^neTcio tame fi ad vlla vel ve^ nus vel clegânus,quam ad iftud Lei attêtatum fact nusC Hæc quoniâ ad tcpertinere videbautur, nolui cômiaereguin his meisfubiugerem lictariSjguo do dhfïîmi illius vin deLeo ludicïu vel co certius depre hêderes,quod ad alium hæc no ad te fcripfiiTec, Sed audi.DeSophilla opamjy^Leo qdfcnbisC’ Q.iia benemaiores noftri di'ccre îblebâtin fads aliquâdo effe^vc ad petniciê adcurracur vefut ad brabiü,qaod riifî eflct,non têtaflent Gigâces oppugnarecœïum, Q.uid enfin alfud Sophiffaille, quâcœln, quâ ofm dillinaßt bumanairûcpIitterarûpraefidid oppiigna^ fcsggreditur, T ancülaboßtHeros illeincôparabif lis exâtlaCfCemper ad nouos labores integer, vt poli Hieronynios,pofiCyprianos Theologiæ maiefia ton nobis adferat,applaudédbiis dr/s atcp bominb bus quotquotautadefteruditib, autmêds fanitas^ Et exoricur e lui latebris ifie veimiculus qui tam exi tniam (ègetênobis arrodai^ipfenullo licteraßtgaiet re cÔ/picuus.Si grâmadcam requiraSyfolœcifTat fub inde. Si retboricâ, bafbutit ÔCBattalûagit, Si dialer élicam,pi(lillûefreiures,autfi quidmagis edâabell ab acumine^Pbilolbpbice nuf^ vllû lefecxeric fpecû tnen,Tbeologicâ(upelleSdlê bismodis traitai vtip Cçres clamicécei quod adfertab alqs (iiggelhim eilè, Ecbuiufmôinugonesaudêclibrosicriberebocfècu lo tâ eniditoÇ ÔC audëc Icribere in Erafmu ^Q^uisei

non

ho äüfitpofthac poflt^ âuRis eft Leus ifte. Veh tibi Sophifta infelix. Veh matri quæ te peperit, Veh vtc ro, Veh fyderi quod tibi præfidct,ineptias tuascum viderint Germani vivi doeftiffimi quid credis future efleÇ’ qua tu mifere tradtaberis, qua tu infame tradun cerise millemodis amp;nbsp;teamp;Stua laccraflè no crit (atis, hifi vfq^ ad exitiofum interitu cocerparis Halt;ftenus Zafius nofter.Denuo vale bonis auibus omnis eru ditionis Princeps Óó Monarcha.

a* ER VDITISSL

MA EPISTOLA CLARISS. VIRI D. T homæ Mori,qua refpondet indoeftis ae virulêtis litteris monachicuiuidS,qui inter alia, etiâib ludinlèdlatus eft ftolidiffime quod Eraf mus verterit. In principio erat foi» mo,amp;c.

ad me littere ttiæ frater in Chrt 0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;chai iftîmelôgæ quidcillf,amp;mira quæ

dam ligna prçlelerétes amoris ergame tui Q_uis em poflît alFeôus efïè vchemêtior,q qui te ta impélè reddit de mea falute follicitû, vt etiâ tuta perlt; tirnefease T imes em neGc Erafmû diligâ,vt eius cÔm tagio corrûpar,nefic hominis adame Titreras, vtno ua eius peregrinaqp dolt;ftrina(fic em feribis) inficiar* Q_uodncaccidat,poftqaliquot paginisin homû nis ôd eruditioné ÔC mores totis (quod aiunt) habe* nis

nis inuecTtus es, o ras tandcat^ obfccras per^ Giu (ftcfcihcct,acpcr ipfàm ddmiûricordtâ tantû non adiuras vtdiligêtefubtllo caucâ.Namprimûiuxta apoftofum inquis Corrumput bonos mores coru (ornapraua. Ddnde citas cxprouerbrjs,quod qui luxta cfaudum habitatjdiCcetîubdaudicare.Denic^ adfers epoeta quoq^ tcftimoniu, ( vtFadas opinor tnadcmjdum/pédant ocuh'le(ôs,ïeduntur ipFù Hijsa[CpaliisfiuiuFmodi\ nihil eftdus perku/i, (jLiodtaperttmdcis, Fedulo tarnen abs tecuratuin ciF^vtego ab co loco in quo tn periculum dFeputas (fl modo putas}auerterer, Q-Uamobreni nifitarn gran crga meaaimi gratia, gratias immmFas age/ rcm,mcrito viderer ingratLJS,ingratioradhucFuaLs rus, FipoFteaquam tumegradiaitem videns inpla^ nicie : Feruido quodam amoris æilu pertimuifti necadercm,cgotepcrprccipinacurrentem,intrcpk dus ac fecurus alpidamneq^ ad teclamite,vt tibi call tc proFpicias FenftmcpFndcac drcûFpcôic reFeraspe/ dcirt,vndeFitpericulunccorruasJta(ppnmocolla^ ftrabo locum, in quo verfbripfein quo quum tuta omnia cffedocuero,tum deniep comonilrabo tibi, arcem iiiStuam e quaEraFmûnolîru^veluteFub/^ timitutoep deFpicis pcriculoFenutarèTT^am primû quidmibipcriculidiFiErafmum creda in nouo tei/_ fiamento rcéiius multa vertUFe, ^Interpretern vete/ rem Fi eredam ^rsccis aclatinis litteris EraFnumil/ topcritiorê':’id qaodnö credo tantû,Fededampla/

nevi

Mc video, faoep. Nccpotcftidari^ cfïcàmbigûij, CUI vel exiguafiierit vtriufqj Ii'nguæ noüda* Q,uid periculi eftjfi corum libroi^ leÆone deleifïrr, quos do(ftifliiTu'quicpmaxÜTicc^pr),velut vna voce cob =laudant,qiios pötifex maximus pariter,amp; optimu« bis iampronunciauit vtilcs eflcfludiofis; Q_uomo do tam pcriculofapoffim illo docête difcere,qui nb 'bil ipfedefin{t,qui vel aliéna vel (uafic ^ponitin mc dium,vt iudicium referuet integrum ledori'vQ_ui fi maximefalia aflercret, non tamê vfi^ adco (urn ftu* piduSjVtnon olfaciam quid vcreFidei, quid moru probitati congruat, nccfic in cuiufq verbaiuratus, ; vt no libere ab illo ficubi fubfit caufa diflèntiâ.Q^uâ obrem ab illo quod dixi nihil diicriminis imminet ^mihijcuâfi (quod tu fcribis} quædam forent parum fana quæ feriberet nbsp;nbsp;nbsp;ubi contra quod doleo, neG

do quamala forte contigifle wdeo, vt cum ille tam numcrola volumina,tam plaia non eruditionis mo do, fed veræ quoejp pietatis ædiderit, qua non alius quilquam mulos iam retro læculis: tu nobis inpcc riculum veillas^ vt quod alijs (âlubre fit remediu,id tibi præftigiatoraliquis verterit in venenû. No po* .tui(mihi crcde)pro meo in te amore,fine graui dolo te legere,qug nelcio quo tu calore (cripfifti, cû in ho mine nihil male meritû de te, publice vero de oîbus meritû bcne,c5uicia velut e plaufl: ro,tâ intêperanter euomeres,ducruditiÔi detrahis, debaccharis in vû Xâ: vagabûdû dicis;ÔC pfcudothcoIogu;Sycophâtâ cia«

damitâSjh ærefêos ctimê impingis,amp;r fcfiifrnatis, w vfcp progreiîùs pecuIâtieyVCpræconê aiâ voces Ä n tichrUl:i,EdâCieâretn videlicei: belle petmoHüs^qd' cum id improbi(ïimedixeris:dicâs te nolle dicere,

/ Q__uis veriipellis nbsp;nbsp;callidas dxmon,amiceiamdia

chariiTimeiirophashuiurmodifVetertitonaCcp ver* Cutias in tuum peStiis tam Cimplex olim^verec^ cadif dn,cîj adbuc propbanus efTes^nuc tandétot annos monach/,quodc]pmuftofaÆus eiTedebetetiaCacef dons inuexif,vtdicas,hærcncunô voco,fêdeaFacic qux qui feceritefthæreticas, nô appello CcbiCmarb cû/ed ea Facit que q Facit FcbiFinaticus é^AnticbM {3conem ego nô noîo,Fcd quid Fi deus boc ipFum de ::raFino anerueritç Parco tarnen neforte exiiiimes aJ^uid demeFupraid quodvides^autaudisdeme, fT^b deûatq^bominûFidé, quidegoexteaudio^ TcFtorboc in loco tuâconFcientiâ,n5 erubeFcis‘i:'n3 totus intreiniFciSjdûretn tam impiâtalibusadomas prodigqs C Dumquod bomûcio quîFpiâ Federate metitur, id tu tam Fantfiçnobis velutiecccleili vatici nio decâtas, dum alienxFamæ detreciationé opus planediaboli^ ad deû rcFcrS autorêC Nâ quod tanq inodefbaecauFaparceretediciSjne magnii aliquid de te cxiFtimë, ita deum prîecor, vtercp noiirû de Fc Fentiatbumiliter,vtego detenibil exiFtimaiTem Fub limiaSjCtiaFi id aperte narraiîès tibi reuelatû ipFi,etiâ Ci nome exprefli/îèsvef angeli vel dæmonis^quiboc sid tedctubFlctt Q^uippequârem ncmrato guident aedi»

credîdiflèiTi, (èd fiiafinèm poüus,ric omni (pirioii credereSjpræfcrti'm d,qui quantûuis falfa lucepræ« fultèrit,angelu tarnen tenebrarû (è(è detra(ftioni'9,amp; calumniæ fufutTO,pecuhari fatanæ figno, prodidiC fet.^ Maluiflcin tibiocdnereiIludPauIi,Innouiflîlt; mis tcporibus difcedaitquidam afide, attendentcs (piritibus errons, amp;nbsp;dodtrim's decmom'oisi in hypo crifi loquentiûmendadu, amp;cauteriatani habentiS confcientiann. Itêilludeiufdem, Nemo vos (èdiu catvolens in humilitateamp;S religioneangeloR2,quae nô vidit inambulans fruftra, inflatus fenfu fuæ car# tiis.Hæc nimirum magis cogruebant,q illud quod tu tibi ftulte applicas ex apoftolo.Nunc vero quæi do fignificas no relatum tibi,fed alq nelcio cuijmub to minus etia commoueor.Etem quani^ nô dubitê deum interdum quçdâ reuelare mortalibus, non tn vfc^adeo ftultefû credulus, vt trepidus expauefeâ^ quicqd aut delirus quifpiâ (bmniet,aut côfîngat im poftor,autenergumeno malus inlpiretgeniusgt;N5 dubito quin fimilibus afflatus fitorgrjs, isetiâqilC feribis his verbis admonuiflete,',' Noueris certo, qd'Erafmus ifte,quê tâta fequitur pompa verborû, hon rede Icntit de fide catholica aut (àcra feriptura, hoc multociens oftaidit, vbi lècretam poflît habcrc audiênam.Expertus fum quod dico,amp; hoc fgpius, Hadenus illius boni viri de Erafmo apud te præco nitî,quê dicis etiâ qfquis eft, egregiâ excogitalTe ad uerfus Erafinu apologia, quê tn admones ne fufpi# H i cereflè

2 ’ccrenèLcum.Nofi varen no (u/pieonNam dcLco I Catis perdisdiim habeo, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ndcio, q impctu co ût

ingrcHiis, vndcnunc pudet regredt, ea tarnen vittutgt; ÖS indofcprcditu, bis attibus adfonnatiï ingcniurn eflèfVtetiâCi delitteris obftrepat, no proruptumsGc in couida, T num vero buncprædicant quidam 15^ ge Leo diiTimilem^ Nam quêta fidedignu dids vi^ mm^planegraue^atq^ vt tuis vtarfforculis, mongc«» ratüjfecundum C^cali dignitatem bonorabi/cm, nec minus integritate vitæ, q prædara erudidoneeoCpi^ cuUjOim qui nouerepeniuis, tongedepîguntabter, no dignûfîde,nô valdemoratis moribus veremotf roium^bonot^tû tamdi alieubi^magis q honorable (cm.Erudinonem vero apofogia,quamiaudas oüê ditf quâ qui viderequidâjôêno indoêh\ 8ê qui bene confultum cupiunthomini, eocpCuaferuntvtvdexa urcret, vetabderetperpetuo^coallanteraiTcrunthof minem fermead infàniam vCcp delinim, niCi qd'quia buCdam gaudetluddis interuaüis^ Q_ucm cum talé deliniaraitjimpetrarenon potui^vd quis eilet edice^ rent^neperipCos noiatim traduci poiTet^priuCquam cgregiûingaiq ac doêirinæCpedmeninlucetnprofi dimSjprædara ilia apologia prodidiiîèt^'Sed cxcuri amusobiècro paululum q fidedignus Gt idepfîdus, cui tu Gdcm habes^EraGnum nÔ reefte ièndre defide^ qua dere^ncRdem inRdo non habeas, aitEraGaam id fæpius oiiendere,vbi Cecretam poflîthabereaudi* cndam,rcc^ ipGim id non expertum tantum,Rd etiâ

fcpi^ expcrtu,vt no ab aïqs, (cd âb ipo Eraftno iftud eüfrcquctcr audifleinteUigeres / Vtfempervaita» üccritfde, vt cocinnantcs mcdacia, vd caüis aliqufj '* argui't, vd rd natura deftttui't, vd ipfi fdètâq fonces produnt’Q^uid an veri poiïît cflèfimiliiis'» qfi dcfî deperperâ(ènriebat Eralmus, ho tä (bjpidus, vtno Gnhret fimul,quid cxearedifcriminis dlètfuturiï, quid (nq verifocrit fimihus, qaliquosambire (on«: per folitQ,aut precibus impctrare, vt fibi licerct apud eos narrare(ecretofefediehïcreticum^ Necemrc* quircbat aliud, vt ait ifte tuus fide dignus teftis, q fo» Creta audientia. At q diu vixit apud Coletum,q diu apud Rcueredum patrc Roffenfem epifcop5,q din apud ReuerëdifTinîûCantuariêfis ecdefiæ pôtificê, Vtomittam interim Monioium,T unftalIum,Pace# Um, Grodnum quibufcum (æpe diucp vcrfatus eft, de quorum virorumlaudibuSjfi quid conarcr exponerc, merito viderer ineptus, quum horum ncc BIO fit, quern nonomnes intelligant, aneminefatts laudari pofte. (Xuis iftorum noneénties cum illo colloquutus dt (ècretiffime^ Q,uis eorum vd (emel audiuit aliquid, vnde vd fofpicio poffit oboriri,non ilium reëhflîmefcntire de fidelt; Namfi qiud talefu iftmt vd fobodorati, mdiores certe funt,q vt rem tarn atrocem diftimulare potuerint, At quis effc eorum omnium, qui non itaperpetuo dilexit ilium, vtquo diutiuseum nouer it, ac pemorit intimius, co femper magis magisque deamarit f Sed illis

Hi) opinor

’opi'nor no aufûs eft a'edd*e,tafiu viroRî vch’tus pic* tatê,Redeiàne,quærcbatergo slique cuius neep co rcienaâvareretar,necpprodiaoné metueret. Nêpe quêexvLiIaj,va’bis,vita,probeperpêdtff'et duCdê à cri myften eflè, T alis igitur neceffè eft, fucrit ille tibi tam impenièlaudatus» Hieing Fide dignus, grauis, mongeraais,bonorabilis,eniditus, itcger,cui vtvi des nunq illud fecretû totics cômififta fcraimus, ni* (îprætertotegregisis abs tecômemoratas dotes, eti am Fuiffècb^ecicus.Siqucrêtmus abiUo^quûFetam (àepedicatexpertûjquomodo ièprobet expertû, femel FatebituropinorprobarinÔpoftè. Nam rem lîbinegat,nifi Fecreto creditâ. AtquiFqais eiiis argu itcnminis quêq, quod ipFeFatetur Fc docere no poF (ê: CerteFi Sycophâta non eft, perq affînis eft Syco pbâciæ.Sed agequeramus^cûtam fepefît expertus vbinam deFuis hærcFbas colfocud iùnt,autquâdo tracftarûtinuicêC' NeceiFecil:oIimFuerit,nam Eri£gt; mus iam diu abFuic.Curiginirillo præiênteconticu

Q^uâdo non paulo inagis ad rem pertinebat vt proderet,qnovitaretarnoxius,qnunc, vbieo ab* (êntenon tanmdem tmminecpericulFNam in Iibris nihil P otedlacère (ecretum quodnon oculi perFpin caces cruerineSed longior Fum par eft in reijden dis «mKoô\i/].tuç iIIiuspræFb'giaCiiris,amp;:^ arguendo Fim gulariifto, non teftemodo Fed accuFacore quocß, acep eciam Fuopceiudicio reo,qui FiScus eft, vt vides Fecleracemêdax,3c niCi mencirecurFceleracior.néf

pè diu confcius, ac férus proditor, Döiic^ féu vers léu falfa referai vtrobiq^ perfidus,certenelt;^ERAS Ml fidcs obfcura effe potcft, quam tot labores, tót vigiliæ,tot perialla,tot rerum,tot fàlutis i'ncorhmo da,ob facras (iifcepta h'tteras, ipCum fidei promptua rium illuftrant. Nee noua eft ifta aduerius optimos -, quo f(Ç hærefcos cxeogitata calumm'a,(èd in fandtif firnosiamolim viros,a(àtanæfâtellitio tam valida contortamachina,vtquorum laboribus vndiquc fides efflonntjipficoadifintæditis in id iÿmbolis fidei fuæ rationem reddere/F^nc ad ea vaiiam, quibus præter illius fidcdigniteftimonium,præter tpper corneam iliam homeri portam,cœlitus emifi fa fomnia,anfiim ex illius libellis arripuifb', qua tenos res hominem manifeftc videlicet impietatis reum, E quibus illud grauiifimum caput eft,quod non ve ritus eft: vt ais audaculusifte ERASMVSpluries inter fcribendum adierere, id quod nefas eft ipfos fanótiifimos pariter atcp dodiinmos patres, ilia in* qua pclariflîmafpirituftàndti organa Hicronymu, Ambrofium, Hilarium : Auguftinum 8c alios hu« iufmodi;qui vniueriam dei ecclefiam ita fuo illuftra* runt lumine: vt nihil iam indigeat iftiufmodi obfcu« ri hominis tenebrofitatc nouiter colorari amp;c* '^^bfecro nefas tibi videtur elle : fi quis dicat iIios ip« fos : quos commemorafti lapfos alicubi Q_uidfi illi ipfi:quibus defendendis aduocatus non vocatus adumis; atteftentur E R A S M O An non turn *- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ridi«

tiâicuie eöru caufâm qui mu rcaifànt patrocinium perorauerisC’ Age ergo negas vnq coriî quem^ cG ièlapfumC Rogo tecum Auguftmus Hieronymû cenfec male vertiflè quædam Rn'pturæ loca: Hieros -• iymusftiûtueturfalt;flum,neutcrIabiturC' Q^uura Auguftiuus afleratindubitatam babédam efîèfidé erannadoni fëptu^inta interpretum: Hieronymus neget, amp;nbsp;eos errafle,côtendat,neuter labiair^ Cum • Auguftinus confênlum ilium ex Ipiritulântfèo ex di ueHis ccllulisjcadem proferennum adfi:niat,Hiero^ nymus contra ineptum iliud commentum derido at, neuter Iabitur,quum lèntiant ex diametro diuen»

Q^uum Hieronymus epiftolam ad Glt;w latas fie interpretetur vt dicat Petrum fimulate repre henfiim a Paulo, Auguftinusn^et,neutcr Iabitutlt; Q^uum Hicronymo diCpliceant: Auguftini la bores in pfalmos, Auguftino placeant, neater labia tur^^yuamAuguiiino quodeunquemendadum peccatum fit: Hieronymus mendacium,inloco lau* det, neuter labituf^: Q^uum AuguftinusVxore ob formicationédimifla neget ilia viaa alteram dua ci polie, Ambrofius licere confirmet: ncuterlaa bitur C ■ Hieronymus cenCuit vxorem ante bapa tifinum habitam, alteram item poft bapufinum, non imputari ad digamiam : ecclefia nunc caiCcc erraffe, Augullinus daemones affèritatgueange los item omnesfubiîantias effè coiporeas,nondu quin tw neges, Affèrit infantes ûne bapdCf

mo

mo dcfiinÄos, ætcmà fcnfùs pana torqacndos, quod mine quotus eft quiïquc qui credat,nifiqd? 7 Lutherus fertur Auguftini doôWnam mordicus 7 tenens, antiquatamfcntaitiam rurfus inftaurarc, Q^uotus eft quiique fandorum veterum: quinô credideritdiuamvirginem,in originali peccatoco ceptam lt;nbsp;At nuper exorti funt qui negent, ad quos propemodum Chriftianus orbis,a veteribusom nibus dcfciuit. Nullus erit finis fi cunda conerplt;s fequi,in quibus dodiflSmos illos,amp;fandiiïîmos viros liquido conftet erralîè, quorum libros fi le» gis : errata nefeire non potes, nifi quæ legas non intelligas * ZfErgo qui ilium vocas audaculumip» fc multo deprehenderis audacior, qui audes illos affirmare nunquam lapfos efle, quod fi vdis tue» ri neceiïè eft corum libros, vel non legiftetc, vcï nonintellexiflè fatearisjmo qua fronte potes eura rcprehendere.qui idem dicat quod tu,Nam lap* film Auguftinum in aflèrendis dannonum corpo ribus,In damnandis infantibus jHieronymum in digamia, omnes propc veteres, in conceptu vir^i ginis, non dubito quin tute dicas, Sd tarnen hæc ita cum fint, cum in facrarum interpretatione littaarum, fandi illi patres inter iê, tam fæpedif* fenferint, idque magis perfpicuum fit, quam vt poifit negari, mirum eft tarnen, vt tu puerilitec exclamas, calum terræ perraifees, ficubi quis vel

vdCatrenßm conuincataTaHe, vdédtraiTeLyn num, Auguftinus non veritus eftd»ccrc,nemini Cc^ podÄpoHolos tantum autoritans tribuere,vtdus diéns indubitatam habeat fidcm, m'fi quatoius aut ex (cripturis aut rarione liquide poffic docere ♦ Tudiuosomnesputasribi demereri popctuo, ß vocirereris cos nunquam eße fapfôs» At illi vd inCcidam tuam dérident, vd importunû ifiud fludù ., um tuum deteftantur, Nelt;^ talem expetunt patro « nem,quorum cbaritas magis corn fauet indu ftriæ, qui Ci quid illi lapCi fint ammoneant alios,^ coru fia perftinofepietatf, qurinurili patroçinio eorumla* pfiis in afiorum ruinam propagent^îam vero quum enam in ftilum eius ftifum intendas tuii, dabis mihi banc veniâ^nô poiîiim proFcéio me côtinere quin ri deam. Nam eu defideras in illo earn icrmonis facilb tatcin,quâquiuis leôiorintelligat,dû in illo damnas ac rideSjqj lacinis incerdum grgcapermiicet, ram cir cumipeétus cs,vtnon videas cadem opera tetaxare Hieronymû, in quêeu'âvelis nolis præclara ilia tua recidûcicommatajquiamp;ipreLatinisinterreratgræ ca^amp;^quædam CcripCerit eruditiora virginibus fînunc Tbcologiæ pleri^profenbres intelligant^ Q^uid ß aliqué traéhtû integrum græce perCcripGGi (ètEraimus, an non turn eum multo inagis cum rtb nonepoiîîs irridere, q nunc quûnon nifî quædam intcr/pargatC' Atqui eadem rationenoßremulierrs cos iiriCcrintoês,quicû^ Ccriptcreladne^ Q^uid qcF

DCC

ncc magis apcrte,nec ftilo magis facili quif^ fcripfit vng,quiqiiidemlaanefcripfcric,vfcpadeo vt nimia ftili facilitate Budeus in illo, vir alioqui d odiflimüs ho fitveritusreprehêderc, Nemodiligêtius vitat, (qd* tu illi viciu obrjcis)inruetiora vocabula,cü ifti ta men,qs tu ais vti modeftiore ftilo, fere tertiu quods lt;ß verbû efRngât nouû, ex qbus teqqj puto fermos nis iftas delibaftcdditias,morigeratus, vagabunda couerfatio, tenebrofitas, identitas, aliascp id genus gêmuIasIVeru cû pter affèdatâ eloquêriâ multa fint alia,eac« indigna, quæ obietftas Erafino, Age fates bit oîa,fi is in integro aliq volumine tantû aftetftauit doquêtiæ ,qtu tute îterdû in vno affècftas verficulo, vdut exêpli caufa cum quæritas, quid ergo dieet ad hæc qui totos annos in huiufmodi expêdunt peritu hs,8ô illico marcefluris rhetoßi depiÆs flofculis»

Profer ex oib’ q tefignificas î Erafmo Ieginè,fi qd vnqiegiftitâturgidû, qfit hicvwis vcrficulustuus, cutamêjfitmalegrâmaticus*^ Neetniftudeo dico, q? folœcifinü in te vituperâdû putê,a q (êrmonis pus titatê,nec expe(fto,nec exigo,cum non ignorê,necp tibi vacaftè vnq vt pofïès di(cere,ncc fi vacaflèt maxi me,pceptores c5tigiftc,q traderêuSed hæc eo dico vt cum tibi decoru putes ta anxie eloquaitiâ affeefta? re,cüm ne grâmatica quidê poftîs côfequi, ne vicio vertas ErafiTio,q) oli parta Sc nue vitro offèrentê fes feno a(pernaturdegantiâ,7Cumaduerfus linguaRt ftudium diflèriSjillud non iniucundum eft qgt; doles,

I i dum

dum græca lingua difci tur Iiæbraica,aliquid I’ntc rim de latinæ lingue puritate depcrirc, in cuius venu ftatêpaulo antetâ atrocitcr exclamaueras,quaG tan# turn terrarum inter puritatem fermonis interfit,ac vc nuftatem,cum tarnen Hieronymus eo loco quern ci tas qucratur defloratam efle vaiuftatem,ncc id ob a liud, vt vehemairius fuum commendet ftudium, quod in hebræasIitterasinRimpferat, quas dignas cenfuit, qvelctt latinæ linguædetrimento difceren^ tur, quum græcæfint multo adhuc magis vriles, vel obnouum teftamentum, quod tarn longepræftat veten,cp corpus vmbram, aut veritas figuram ante« ccllit: vel propter facrarum littcrarum interprétés, quorum optimusquifep aefandiffimus ferme fcrilt; pßtgr^cc: vel denicj^ propter artes,quas liberales vo cant, ac philolbphiam, quibus de rebus Latini fcri« plerepropempdum nihil »^Q^id quod negare no poteSjVtquifc^ Latinorum maximefciuitgræcejita eundeminfuaquoqp lingua fuinèdifertifïimum,id

no olim tantû,fcd nue qcp pallim vlu venire.Nec Hieronymus ipfepoftimbibitas hæbraicas litteras, minus venufte fcripfit,^ prius: id qdfopcra aus polt; fteriora declarâtiqt^ illi placuit exculare ftilû fuû, vel q de caufa memoraui,vel qd vbic^ id agit,vt doque tia quâ adfert,cornes acceflîflè videat inaccerfita ”11« lud certe pulcherrimû e,q? eo rê deducis tâdê, vt me« diocrc linguarû notiriam laudes, nimiu tantû ftudi« um damnes: quafi longe vitra mediocritatê iam pro

mo«

motiim fit, ci'tra qua adhuc longo interuano fûBG fti lur» Sermonis puritatêoburjsC qd aiut) vlnis,fatcris amplecftenda, atinlqjidæorationis venuftatem tra gicis clamoribus intonas,deflcsq; admodumlame« tabiIiter,qcKin eius find qui olim tantu patebat ethni# dsjtiuc tandê bona Chriftianifmi pars deflexerit mi ferabiIiter.Q_uafi vetuftiflïmi quitç facrorum patra non vcuiftatcclaruerintjcu qui hodiefacras tracftant licteras, auguftamillamtantærei maieftatêimpuro fermone fere contaminent At hac in parte tam belle videris tibi dicere, vt poftea quocß, cu pro eadé lèn# tentiadepugnafti fortiter,tandcm vclut viótor inlub tas,amp; quæris:quorlum igit attinet diuinarû veritatê feripturarû flofculis adornare fermonü,qcF èc Apo ftolijCæteric^ dodoresCvtrem ablurdiflima:prorfu euitabant maxime,quod exiguitati^rum eruditOrf rum paiitus aduerfari videbantur/üéniep adhunc modum mirifice rhetoricatus epilogum totum face telcilicetfumptoexeu^clrjsjcpiphonemateconclu dis, Vetus meliuseft. Q_uibus in verbis iftud gpub chrueft,qd*ApFsScfan(flosiUos nalcentis ecclefiæ patres,itacopulas,tanqeodemftilo fintvfi. Augu ftinus ApFis etiam eloquentia tribuere non dubitat, itaillis propria,vt nee alios ilia deccre polïît,nec illos alia, led quæ rhetonim tumfigurisomnibusabû# det etiâ, Gerte Candi illi patres,Hicronymû dico,Cy prianu, AmbrofiûjCæteros eius ætatis diCertilîîmos oratores gquabât,Eloquêtiaadco no olFiàtoronis

I i) luci

fuel vt ctianô fît cloques quiïqs eft obCcums^guu fit fcoc in pn'mis oratoRz pceptis^vtCamo Ûcdtluddus ^^quot;^apoliolifermonis elegâdâideo dedinabâtma Xime,qcP vt tu aisexiguitari paru eniditoï^ maxime ^daerTari videbat,curadbuc adeo fut obfturi, vt ne« tpparâ erudin, nelt;^ multûrinemukolaboreintdli* gantjicd neficqaidêvbilibet, f Vetuüiffimipatres ijdêlt;^ Cicuti feripièrut eloquêterjita Ccripiè nitetiâIaajléf,amp;tnhodtepIerirc^TbeoIogie^feC Ibribus iltuceCcere no poiTuntj qd itaC’ JSJépe cjd'nul (afuxtâpotefteftèIucida,vtlLiceatenacecis, Siïtein (Ht no vtdids^pai^ erudin'Xed prorüis ieruditi, Nâ qd^Câôlos patres no intelligut^Cuâcedeatêin cauCa ef (c,no HloiitcenebraSfVel binceuidêterh'quetqd'qu^ nûc ifü magfi nn nÔ intelligût,otim intelligcbat vira gûcu/e,Scribebâtini qd^dixi diiertUTtme,^ ijdéa^ , tiffimeil ^slingualatinacalleatJEtdnrati futforevt quiiqs eos cuperet itelligere^is aut latine diCceret aut curarct j^endos in lingua vemacutâ,neq^ a'diuina« ' repoterâttalia ‘ unq portêtacoCcéCuracathedras^q ' in (ùæfegnideipatrodniucudla velut obicura codé narét^quecût^ îcripta no eftetfigua latinogottbica^

} • C^obréquûEuâgeb'caillacêtona^jâhoctuueii verbûcocludas vêtus meiius eiTe^contiteormelioré t{îèpriG:oriipatrû eloquêtiâ,q neotericoRi balbutie ita videsbâccentonâ tuâqua te mire video placuiftc tibi:^ Eraimo raccremaximefamp; in tuu caput eflêre tortâ» BiuCdéfarine eiiq dbi viderefacetur^ quu labores

labores dus inHïeronymu pftnngîs i*nquiês,^dkîi ' fti nobis vûiu infuGi aqua. (Xuû tot médis eius li bros purgatjtotlocis vcrâ leÆoné reftituit., pdidif' tibivinuinfuiàaquaÇ' CurigitdilutûbibisC' qnvet? 7 illudacctûtuiï,qd'febriéti palatomcru fapitadhuc GtintegrûCVcBîdediiccmêdiscius autoris opcrû bus,qn res nônihil aphrafi depêdct,ignofco tibi cer te,fidigitoquolt;^môftratas eius ceniuræ caufastn videre nô potesda vcro quu tibi viiiim eflct oftcdc te græcâ lingua no tam neceflaria eflè ad verâ fcrip^ turaRî intelligentia, q quidâ ccfent, fupuacaneos dTe labores fcrafininouû tcftamentû rurius vertêtis egrçcOjtanqfirmâiubijcis bafim,qd’flt;ftî illipatres (nâ tua verba reccfebo)HiIIarius amp;nbsp;Àuguftinus ià^ tis nobis fuiiTe affèrebât intcrptariohe feptuaginta interpretUjad oêm iàcræ fcripturg veritatê,Habem’ nêpeinquis, fi id fat no eflrt, Hieronymianâ quolt;^ acdidonCjOim linguis merito pdicandâ,habemus

alias tû pclaras,t5 etia iuxta eruditas,amp; tamé neG cio q padlo hgc oîa nihil c5ferrevident,nifi i ftiufino di noui interprctis addattranflatio Ham vide ab in# itio cum te viderê hâc (ufcqîiflfè proirinciâ, nec^ neG ; eius eflèm vix potuiiTe fieri, vt quæ ad cauiàm faces têtvnqdidiciflès:nihildubitabâetiâ,fîquædâeflEù« ' firepoilcs in gencre,tn fi quâdo fpeciaum ad ea deG ? eêiurus eflès, ex quibus vel coftabilirc tua deberes, Vel aliéna reuellerc,tumdemûproditurît te tenui# ter venires inftrudus ad negoci5.Obfecro te per tu

am

am fidcjtu Qui tothabcs çdinbnes tot tranflatibnes' in nouû tcftamcntû,tum præclaras turn eruditas,vt nunc nô Cit opusEruCmica-Xnr ineilimabilem thelàu mm vni Cernas cibi Ego certcqquiïnon ïum nefci^ us ohm fin'flemultas, eamqj rem fatcatur Augufti nus mukû CniiCevtilcm^tamchodieno reperio que^ g qui præter banc vufgatam (cfefatcatur vng vidiQ (eab'am.Adnotauic vanavnh'terquacd«inontram ûulitxas annotadones,Erahnus edidit^alius ConaC Cenon CedHeteii ii qui'dcm ftatuiïîètidem tracîîarear gumentum.FabcrftapuIenhs panlinas vcrtic epiüo hs non totum tefCamentumjtibiigi'turoftcndendæ fiintprætcrtranflationê fèptuaginta interpréta, ac præterHieronymianâ guocpaliæülæquxtamprf dare fûnt acep einditæ^ vtprolatis bis abijeere opor teatErahnicâ,/*îam Hieronymus cuius tranfîatio nem habere te dicis,(î credasipC^nô trâftulit,fèdquâ tue præcipLie receptâ vidit, eâ ad græcor^ codicû fin dem emêdauitjid qd'üla Cadsdcclarat epiftolajnouu opus mefaccre cogis ex vetere^G quis eâ epiilolâCa^! as intdh'gat.Hieronymi laborcs pdidemat cædein peftes, qug nue inuadîrt EraCmicos inQiua at:Cp inui diaeoß:,qinbus ÛleprodciTe ftudueracCertûeftin bacædiaoncquænncincêphscanitnr nullü extare propemodu Hieronymiani laboris veüigiû Jm o il (as ipfàs adhuc extaremedas, quas Hlecêlueracemê dadas ex quitus aliquotErahnus obiter annotauif, Q^uâ ran daniror u5 adwertiflè te,iiâ alioqui poni i. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iiCes

jfleshacdcrcali’quanto iudicareßinius. /Necla--mftes totam eecleGam,tot gtatcs hanc probaflc tran nati'onem,kgit cnim vt vd optimam quam habuit, vclcquod ego verius opfnor)primam,quamqjfc md receptani atep imbibitam, non crat certe facü i Ie vTloblatamdiore comiTiutarc,approbauicvero nunq,neep enim idein eft legere,quod approbas ÿ fe. Q^uum contra conftet nunq fere fuilïè queni s q facrarum litterarumftiidioRim,qut qui'demalü quam fibi compararit vtriufqj linguæ facultatem, quinis in ilïo interprété multa defiderarit, Atis quod nonpræftitit,quænonpotuit dignusdives nia, quod vero quac potuit præftitit, dignus dl etiam gratia,quam Sc hrjmercntur,qui vd quod illidduerat adferunt, vd quod ab alqs deprauatu dl iartiunt, Sed interim vides æditionem Hieroc nymianam quam habere te dicis omnium linguis merito prædicandam,nuna iam lingua legi*

/^Atinterpretatiolèptuaginta interpretum ea faltcm (ufftcit, fic enimferibis, ad omnem lcripturæ veri# tatcm:quod ne quis audeat oppugnarc: propug natrices obqcis landlorum patrum Hilarq atque Augullini lèntentias » Q_,uid hic faciam ƒ quo me vertam'hegare non audeo, quod ianéHlumi patres adfirmant* At fi concefïèro quiequidnune vertit E R A S N V S, id iam olim ab interpre lt;nbsp;tibus illis feptuaginta lufticiêter dïè verfum : necefle dl fatcar fimul, multo minore ciim frudu idem hue

huncvcrtifïèdenuo. Q^uidß Ûcintereatêpusdiffea râ, vt negê fândos illos pres iftud afîèrere, qcFtu ab his adfèrtum aflèris,amp;S cette fie faciâ qad tu oftende# ris^VideigitjVtlocum^feras in q dicunt iUi Ceptua^ gnita interntes teftamêtum nouum Cuffidêterin lina guâ vettine farina, Interea vero dum tu ilium locum' qua?ris,mihi licebit qcFad banc rc atrinetper tequiea turn eé, A t eum haudquaq inuétu facile credo^ cum cos oês audiâno nifi græce vertiffe^C^d^fi verûm ê, quo poteft eoBî verfio Latinis efTefuffictens'^'^jjin amp;illud tibi fi'mul quærcdum cft, q pado potuen'nt fêptuaginta interprètes fiifficiêter vertercteftamen* turn nouum, cum eos oês mortuos efTecoiletannts plus minus ducctis ante Chriftum natum.Nô dubi to,quin cum hæc itababcrecoperies,pariter etiâ côa peries, eos qbus baêlenus bis derebi^ crediditii^nis bil ipfos baêlenus cÔperiiîè venfVatio nuncad ea, que tu minutula vocas,acnibili:quç velutcximiena gactafpecitninis loco dcfcripfiftûquibus fadas oib* pcrfpicuum men's inepcqs ilium maecrarefefejamp;toi tos quaternos (vt tuis verbis vtar) iplere. Primum reprebêdis qy difpliceat eifàgene vocabulû, ac vTm'cufum Icgi velit,cum riifvt ais)eâdêrê fgnifb ccntfagenajamp;^verrieujum^ No dubito,quin videa tetibi dixiffeprædare,fed primum docedifplicuibè d (âgenx vocabulum : qd'ille vocabulum nô repren hendicquâqpraefertalterumttantumdidtinterprcif tem reliquiHevocegraeca, AtidêÛgnificattnquis: veirb

vmnculuin amp;nbsp;fagena,quis hoc aut ncgat,aut ncfcit^ Scd tame vtdus annotatio tedocerepotui't, fagcnà vox eft græca^cu verriculum latinafit, qucadmoda dccretu ac pfcphifma. Et tibi continuo nugari vi'dct quifquis egrçcatrâfterâs in latina, latinis vocabulis nrialit vti græcis“» f Atfortaflèaftèrcs fagenæ voi cabulum apudlatinos etiam autorcs haben, Q_uid IÛ poftca^ Si Latinus quifpia vocabulum grçcu me dfj s latinis interférât, nei^ definit tame eftc grgcu,nc

^tinus efficiturIatinu.Nccp eincuiqin manu eft oia vocabulaRomana ciuitate donare,nihilo hercu' lemagis,qoes hoies.Ncc^ cmpfephifmalatinu ver biï eft,^^ Cicero qCttiemel atcp iteru vfus eft, neq^ encrgiagræcûeftè definit, ctiafi Hieronymus latine (cribens,vius eft interdum vel apudeos, quos gtecc dodos itelligebat, vd no repcriens fortafle latinâ Vo cê,q comode fatis explicaret,vt ita dicaj-rfw çSi Klt;rtisj70a» .At tu parû fcliciter imitatus Hieronymû,; CO j^bo paftîm alif q fignificat abutcris. V ides crgo. dû immiflafagenaconaris expifcari qcFreprehed^ ‘ attrado j^riculo,nihil ne«^ vem's, nelt;^ prédisi Ruri film carpis q* parû latine dici putat,N üptiæ impletg fiintdifcûbentium,fed aflèrat dici oporteredifcûbê*! tibus.Et tu fi fu peris placet,Eralmû docebis grâma* ticamum Calepinum ingeris,quafi in lèrmoncla» »-tino non fit amplius vni ER A S M O fidendum^,

Calepinis decem ♦ T um id egregie ridicülum j quodCalepino citato nihil aliud adfers,tamen, qua *

K quod

1

quödabipfomiitucns Erafino. Vnum tantum liquifli^q vnodidicinedebueras, oianibilefTe quæ dixcras, Nam cûbreuita'oRcndiflctlmpIcorâSge nitiLio copuIarijamp;T ablariuOjCademqpprotuhïïèteXï: empla, quætu: ficrccodudit, vt dicat, qnan^latiuc did pofuc, impicntur vini, tamai bac orationem no efleIarinä;domusimp/cturhomi'nu, ImincÔC ras exempla,quibus iftnd conin'ncas/ Jam qd’Mat tbæi,vLinoranonedominicaporius vertaidüccn« (uitgt;renn'ttenobis débita, noiira, q dimictexu cenfes ilium tam manifcftenugari, vt velnemo negaréquea ac^accp id videriS cibi ex ipCius verbis cofligere.Nam Ca^lt;r,inquts, 5roÄiw-/f,lt;43/;eft,vtErafiTms annotauitip^ fe, quis negarepotefi eü maniFeüHTime uugari, qai eemiuepodnsvcttivdiqqdimitce^cumvoxillagfæ ca vtriCqucdeCeniiat, quum dimitto edam, quod/os cundum priCcos autores fi'gnifi'eatdo, veldono,f2u tis bene quadret eidem Cajiui, Hic tu proféras o a porceCt pnïcos illos autores, apud quos reperifti du mietere idem efle quod dare. Nam ni bos proferas, quos opinor non pro feres jCutemaiti feile nugaris^ Ego certenoti puto latiuedici, dimittemibi veflem, pro eo quod eftda mibi veilem^ Præterea fi dimiu tere idem figniRearetquod dare, non concedani tcU mal baneorationem latinam tdle, dimittenobis de^ bita noflr^ ficuti nee banc ipfam,cuius exemplo tue ns earn, da nobis débita noftra, fi tuis auribus idem fpnatf dai'c débita, ôCremittcre débita, nonpoflum

tUO'

wo morbo mcdcfi.' AtqLHdrcfcrtinquis,natnfcn^ (us ex illius dimitcc,non minus liquet,q^ ex hiiius re« f mitte, quis negat diuinari pofïè quid ille (êntiat, nee ' (èquitür tamai orationem eius fatis latinam eflè, nee Û quis adnioneat quid erretjille,niigatur: (èd qui vq? ramonentem redarguit,.inenuga£ur, Etfinugatur ErafinuSjCertehoc honeftius nugatur,quodfociü habet Cyprianum tam facrum ecclefiæ doëlorem: öui maluit dicere remittenobis débita: dïmitte.

pngês inquis ac periculofa temeritas hominis: quod contra omnium antiquorum patru indicium in pri«s mo capite Ioannis tam folame mutarit vocabuium (ermopro verbu apponens, lam id pro confeflb fu mistquod eft falfiflïmum: veterum nerainan auium pro verbo fermonem dicere. At tu interim fateris, ’ Hieronymum teftari : quod aotsc- alia fignificet præ terverbum: quæ fatis apte competant infilium dei; Wquodadeo confirmât diuus Gregorius Nazang zenus: vt filium dei Aóyep appellatum fentiat: non fo« kim quodfermo fit aut verbum:fed quod ratioquo

fit ac fapientia: praeter alia fignifieata to äoV'j * tan« quam Euâgelifta diuino prorlus confilio, id deli ' gente vocabulum:quod multa comple(fleretur:quo \ rumquoduisidoneum fit ad fignificandum omnb txjtends dei filium: adeo vt mini certe:fi vlli voca« bulo id reuerentiac débebatur: vt integrum, atque immutabileiCTuaretur, quod in

Alleluia, A mai, amp;nbsp;Ofanna feruatum eft: id mc« K rj ritiffimo

titifïîrtio lurc,videatur huk diÆonî fogos ©portui ’ iffètribui',qugquS (àndaR: fignifîcationu mirefoö cundafit,eqbus qua cuipfcras, baud ^di'uefitfta« tuere,fuiflrt no incautu,eadê (cruata vocenulIûTeciT (èpîudici'um/mo vnico verbo,eocp dyffillabo muli tä panter Chrifti vocabula copledi. N 5c vero quo niam aliter vilum eft j^entibus: mihi certe videt pro ximuseflc frudüs:vt jetant varie,q nulla Ggnificatio twXoyoujq quidem in Chriftu copetat,autignorctur autobfoldcat. /! At Hieronymus verbum mutarc no aulus cft,mir5 certe qd*no mutauit,quu no effet occafio.Nâquelb curmutaret,qu5nôj^terctdeniu Ojlèd id qd'j^lum eft recelercc» At fi vertédû fibi de integro fupfifïètEu«îgeliûriô adeo feputaflètveteris interpus obftriftû piudido,qn fibi liberû arbitrary ■ ahï j^erc,m5 )^teretbn,etiâfi prior interpres no j^tit maIe.Necp eîalia decaula admonuitxffyo/jaliaqt^ fîgnificarc j^bumq reôedefilio dei dicerêtur, vtidqd'tunegas oftederetAoTo/j aliterquoep qver* bum reóle veru potuifïc» Nâ (èrmo ÔC j^bum vbicÿ fere ^milcue verrit in feripturis, vbicuc^xow habet codex grec’,qq nemo ê q nefeiat q quidê Ftârillu fei at graeceifirmonê multo tririus AoVz'u fignifîcatu eflè q ji^bum» TÂt tu rarionê adfers deus bonequalem quare filius dei j^bum retfrius dicatqlermo.Nâlêrrf •moinquis ^prie loqucdo,iIludcftmagisqcFvocc ^fertur,)^ bum vero qd^intus mêtecôcipiturvideliü ' cet cogitario q intra animi filctium adhuc côfcienrig

(ècrctf

( (êcrrtorrónttur,amp;fiqnforis cxîerit,Rcttmc^dit I înpublicum,vt intus eriâiugitertcneat claulum.

Rogo tcquis hoc difoimê te docuit inter (êrmonê j^bumC Nâ is,ecuius j^bis ifta q de verbo adfers , exccrpfifti,n5 negat ide ctia pofîè de fermone diet, neqtquifä eft, qui no vidcat eaderationc intcriorc cfïcméuskmîonêqua j^bum,amp;f j^bum ^priefigni Rcare qcPvoce ^fertur,ficut èc icmionêîquû (èndac quivedboi^ftrutâtur origines ab acreverberando J^bumeflè dedudu. CX.d* fi tam (èrmo q j^bum fige nificet animi côceptum tacitû,ruramp;ifq^ tam j^bum q ferm O coceptus expreftbs voce, vides vt egregia ilia ratioquamircfuItustibividebarccolIabit.Q£qcgQ nô muitu cette his in rebus rationi tribuo,q cognof lt;nbsp;cinifideoreudâtcnôpofliint. Certus fumdeifilüï rede dici: Iêult;g gt;?bu inteUigat,(œlt;^ fermo,fai cp ratio,feult;^ caufa, fcucß aliud eoR2 quippiâ, q fig* nificatAûToo-feucp oîa,cerf fixminq rcdexoV/jdici, j tîâid qcf medocetillequi fupra pedus dni in coena j recubuit.Scioc^ qd' filius deifermo redediciturac î^bum,na his noibus tota illû appellat eeelefia catho hca,dodi aliqt ac fandi patres etia rationê,Sedxota eeelefia Romana 5^bum,amp;^ fine vlla cxccptiôe ièrmp nem.Etan dû Chrifti natale hoc folêni cantu côcdc Rrat.Q^uû mediû filerium tenerd oîa,8d nox in (ûo j curfu mediû iter pagcret,oipotcn^ (êrmo tuus dnc I cxiliês e codo a regalibus ièdibus vcnit:n5 cft ambie guum,(ènnonê dicifiliû dd,quûvbinos legimus in

«ipfâfmOjVcrbo dei cccii fïrmati Cant.Alrjleg^itd^ in his AuguftinuSjfaîîione dd cccti foltdnâ fiir«:,dil bnim non eft vtrobiqucfigm'ficari fïliuin dd. Nam ttbi contradicit Ambrofi'us,quum didcNon cnim dixit Eaangdida, In pnhcrpio faÂim eft verbum, fffd ih pnndpio inquiterat'verbura. Q^uicuncpprû cipium vevbi afTignare nolueris, præiudïcatum ha* bebis, quia, iu prindpio inquic erat^ nqn quod duq prindpia exrerum diuerfitate dicamus. Sed quod fcrmo filias (èmpercum patreeft,8ddcpatrenatus eft. Ad idem fadcHilarius^ quum dicit. Hoc verbu in prindpio apuddaim erac, quia (èrmo cogitation nis ætcmus eft^ quum qui cogitat’fîtætcmus » Ad idem facit Lactantius, cuius hæc verba iunt. Q_uo* modo igitur procrcauit,primiim neciciri a quo^ poflijnt,ncc enarrari opcradiuina,fed tarnen fandæ Uaerx docent, inquibus cautum eft ilium dei filiuni deiefîèièrmonem, Itemalibi,icdmeliusgræciAoV/» dicunt,qnos verbum hue iermonemgt; Acq«? enimi lcrmonem Cignificac ôf rationem» Ad idem Cypri* anus, cuius hæc verba fùnt, in eo capite, cui titulum kde, (^uodCbriilas idemCitrennodd^quodCoi quentibus verbis probat In plalmo.xhïq ^rudauic cor meum lcrmonem bonû, dicoegotopera mcaro gijtcm inpiâimo, Sermone dd codi Firmaci iûnt,SC Ç)in'tuoriseiusomnisvirtuseorum. Itemapud Eï Êiiam, Verbum conhimmans amp;nbsp;breuiansiniulbcia quoniani (èrmonem br^uiatum Fadçc deus, in to*

*

to orbe terra?. Item in pGlmOjMiiit fermonem (u5, amp;curauitinos,Item in Euangdio (ecundSIoannc* In principio erat verbum ,06 verbum erat apud deu* amp;ldeuserat verbum,hoceratin principio apuddeu omniaper ipfum façHa fixnt,ôlt; fine ipCo fa(fhjm eft ni hil quod fadum eft, in ipfo vita erat, vita erat lux homtnum, kix lucet in tenebris, ÔC tenebræ illuni non comprehaiderunt. Item in Apocalypfi.Et vidi ecekim apertum,amp; ecce equus albus, amp;nbsp;qui (èdebat fuper cum vocabatur fiddis vcrus, æquû iuftûc^ iudicans præliaturus, cratqjcoopcrtus vefte con Iperfa fanguine ySódicitur nomen eius fcrmo dei,-Ad idem facit Auguftinus, quû earn fibi ftimat pfal tcrij tranflationem eommentandam potiflimum qua legitur Sermone dei ccdi (olidati liint, quam lcf ftionemno improbat,(cd aflcrit idan valere, qft'va ktnoftra,qualegitur, Verbodei codifirmati funt, quum hic verbum, Só älic fermonem apertiflîme ccnlèat efiè filium dei. Præterea ad Hebræos quac to, Viuus eft cnim (èrmo dei, quo in locoglofia n5 intediniaris modo, fed ordinaria quoC^, lèrmonem apertededarateflèfilium, Q^uin Lyranus quoque cuiftudiumfuit litteralemfcripture (ènfumexplicalt;î re,doceteuidêter fermonemidem Ggnificare, quod Verbum, atlt;^ hoc loco fermonem nonaliud eflè, filiû dei, atep adeum modû,Iocu ipleho ad allegori Ätn vUam, Sed plane litteraliter (vt vocant)cxponit,

Atoperglt;

rÄtopcræprcciu eft vidcre,cu iftafaterî cogaris,foü ucrc^o no poflis,qpulchre concns clabi, Napluri muihquis intereft,interIocoB£Congruenn'as, vtqcF ibi apte pofitumcftjhic minus conueniat, Sed nolo liac in re fongius demorari, ne codiccrn porius q epi ftolam cxcuderc vidcar/ BeUeprofcólo (ubducis tc, cum breuitatis prætextu reculés d idi tui caulam red derc, eius præfèrtim didi, vndctotius çaufæiummt dependet, idcp cum nec ibi finias epiftolam, fed tarn multum chartæ confumas pofteain his que nihil ad remattinent» Hoc cette feio^i tetorleris annum alilt; am caulam no inuenics vn^,præter eâquâ 6c como inorafti, ÔC veliit inefficace timide tet^ifti, Nempe qcFlermo potius (ignificat, id qcFprofertur voce^ tacitu mentis conceptum, qua caulam fi latis fapuiU lcs,pcnitus no debebas attigerc, vt quæ tä côtra vor* bum militat,qlêrmone:nam amp;nbsp;verbum propriecd* cepriî fignificat^latum voce. At alia caulà nulla po« tefteflebJam G tâlêrmo quam verbu lîgnifîcet filiiï deimômo quaîis et'atjpodqexmatrenacuse^fed etiam qualis erat ui linu patris ante lûlceptam car* nem: antequam creatus eft orbis: quid comminn la potcstcur ob vlla fvttu vocas)locor^ côuenientiS nô poffitfiiius dei ta in illo loco fermo dici : quam in iJijsdicitari Cum Cyprianusprobetadaetfus lœ dxos ffüium dei eûcfermonê dd: non lôlum ex ab}s ïociSjVerum ex illo ipCo qcp fn principio erat verbüß an non vides aibil «um probareprorîùs, tiiCi etiâ illo

^folocoidêdTct(êrmoqd^verbuk Atvtribtpcnti tus os obftrueret, no (ôlû ita cttat locû Cyprianus verum paulo poft his ipfis citât. In principio fuitfcr* mo^amp; (êrmo erat apud dcum, Sgt;C deus erat fermo, I nuc amp;nbsp;Eralmu dama nouatorem eflè verboRt, qutt audias dodtiffimu pâtre ac fanótiftïmu athleta Çhrf fUverbû dci,pro q fudit fiinguinêamp;^ legiflè Ô6 a ppd laftèfermonêjplusannis mille priufq nafceret Eraü mus,Q_ua in re bcatoCypriano diuus Auguftinus in comcntarqs fuis fuper loânem apriffîme fuWoû bit;Iâqd’ais,ad tue caufe ftabilimentû,lufficereqd? fanéta mater ecclefi a, ex omniû (ândtoRi côlènfu , gf* tot (æculatâfacrato fit vfa vocabulo verbi, iftud]^ modo tuas partes ftabiliat iplè videris EraCno certc no modo no nocet vcrû etiâ fadu eius in primis toc tur atq? défendit. Nâ quû ille (èrmonê vertit, verbü nô reprchêdit,nec vêtus interpres,cu verbu vem'tf^ monê reicit,atcp refeIlir,Scd neecdefîa quidê eu bu haberet in vfu rdecit fermonê que itide habebac ' èé habet in vfii.Erafmus igitur cû fermonê vertit n«ja

^côtradidt ecdefig,nec vetere taxat interprété Jkur lus eu (èrmonê vertit pro Chrifto, cur nô illi quoeç dd)ct,ad ftabilimentû (uæ caufæ fufficere, qd* vt ip«^^ felcripfifti de verbo, ita quoep fanda mater ecclefîai cx’oîum dodoï^ Sc (aiîdoRz côfènfu, per totfæcula! tâfacrato fit v(a vocabulo (èrmonis Q_uis vetabit interprété eduobus eiufdê rei vocabulis (umere,qlt;J-fibi libetfQ,uis iure in ius vocabit traflatorê nouî^

L i quod

^uod vxorê vatcnt, quâprior appellant côiagem^ Imo vero inquis,na turbat infueciorevocabulo ûnu plicem plebcajiâ, Itaq^cemts^quorüim Erafmi us têditlabor^ nempe vt CcbiCma oriatur, vanitas im trorducatur, Ille obCecro turbat ßmplicem plébecuf lam, quat quid illercribat nû^ ßccogitaturaj niii qû

i dam in(bgaretinuidia,qui velue alter Cbain,qnqait , dane fratemo Cacrißeio fumuvidaitafcaida-e, luS vero deorfiim ferrifCÔcidentes vuitu, qcFi'n ipCis eft, innocenté conant occidere,imprjs obtreélationibus

\ obpugnâtcs agnitam veritatê, populumc^ Cimplicé fèditioCis exdtâtes clamoribus,quos vd tacédo quie

'j ü:erepennißiIentfVdcertequos faifânarrâdo cômo uerantjcofdc debuerant rut^s vo^ monoido corn# pelcere» Aîioqui Ci qd^EraCmus élaborât doéh's, id •fti cû tueri feCuas partes no poffè apud Capientes im tdligant, apud indodû vulgus oblatrcnt,amp;: import tuncres litterarias auricuh's ingérât iHitteraus, acriut tum vulgi plaufùm captent,quia prudétibus placo-c no poHùnt, IpCi nimirum CchiGna comouent. Afióx qui G vfbis de rebus tacerêt apud vulgus, vel Caltévefi raloquerétur,nihil effetCebifmatis, Nâ curoriretur' ex eo CcbiGnajqydiuerG diuerCa )^ba tranftulerint, cû (ignificata fint eadé^qua in re tuû tibi diéiû licebit opquot;^ ponerc,qd'tutenuperErafino obieccras exAmbro (îo,qui diciuMi'hi no^'diftat in j^bo,quïcquid no dû ftat in (énfii.,^t vereris ne hoc pado accidat, vt bre^ qc iniiûerabfics habcajnusa.’diUoncs,cûhaudpau-

cos

cosfvt ais ^abcat mûdus,^ in grçcanicæ lingue feie« lia, Erafmo aut parcs (ut, aut certe (upiores, Ncfcio (Jui nuerus apud te(uperctpaucitatê,fcd fi numerare noiatim cocperis,n5 dubito,qui pares illos infra ^au

, citatem reperies, fuperioresfortaflïs infra vnitate.'Si Gicraru litteraru Rudiu adiüxeris,fine qua quatalibec ctia linguæpcritia imparhuicprouinciæ,Futurafic» Ego certe non dubito Eraimi labores facile cfFèiftu« ros, nc pofthac exiftant muld, q cadê vertat denuo» Na vtpotcruntexoriri facile,q fortaflïs vno att^ ab Iero loco côfiftiri fint aliquid fâêpuidiflè certius, ita hecç tâ dodu cxpedo,nelt;^ ta audace quenq, q fpc« ret aliquâdo fefe toto rurfus vcrtêd o opéré,qcFEraG mus ante tranftulerit, fadurû operæpreciû» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi

plurimæ forent æditiones,quid id nocueritCDiuus Augufb'nus, id qd* tu times cenict in primis ce vtile, dûetiâfiparcs oés eflènô poflent,alius tn alibi verrit cÔmodius.At interim ledor inquis reddet incertus, c tâ mulris,cui poriflîmû poflfit crcderc, Iftud quidc veru cft,fi ledor plane fit ftipes, qui necingeniû adfc rat fecu,nec iudiciu. Alioqui fi mente lîabeat,e varijs tranfièrêtiû verfionibus facilius multo poffît, vt Aut gufhnus ait,verü quid fit eUccreZQ^aêfo te cur tatu periculi mctuis,ediuerfis atc^ inter (c varijs tranflac torum verfionibus, qui nihil ofFenderis: quumtam mulriplices l^as cnarrarioncs interprctum:qui nihil variâtelittera: nihil ipfi inter (êfe de littcræfenlucon (cnriuntiôC tamê iiepe diflèntiunt vrilif: qcFftudrofîs

L n ÔCco#

Äs cogitâdiiudicSdiprcbent occafione. Denilt;^ quantCtprofi'ntædiüoncs varix neep quic^ coFune dâteccIefiâjpQImi (àltê ta varie vcrfîleÆc^dedarât^ tiecp cin alla rcs magis adiuuerit e5,^ iri eos pemof* cêdos opera nauarcdccreueritjiiifi quis adeqdcGpi at vti fatis efTe putet viennêfis legiïîè comentalOmi« (èrâpeneqiiiddâyqd^dbi videtur fortiïîimn mibi ve eo ta l'mbécine, atep infi'nnu, vt vel vno flatu poflît ö liera,Sed quoniâ id pCpicio^velat: oim munitiflimii, In tais haberi præCdijs ,tua ipfius verba ftatui recêfë re,nemequeripoflès rationes tuas deprauarenarra do/Ais igitur,planemirari no defîno multoi^ cæci bencadû fuitîè putât,quicqd ad græca vel he braica adducitur exéplaria, quS oibus pcrlpicuû fie /ex ludæoBî perfîdia,græcoB2 vàrijs erroribus Xpfii coruhi cxemplaria,miruimmodûfore deprauata, acmultipliciûerratuûfecibus plena, addeqcFex ni* mtadiùmitatejnecefJè eft eadê exéplaria deprauatù oradîè,qnoRra, vttaceâ interim qd^diuiisHiero^ nymus ctiâ fiio æuo teftatus Cicladna exéplaria emé# datiora fuiflêq græca,græca q hebræa. Q_uod ta hxemirari nô definis ego plane derhiror.quûfadlc poffis intdligere diuo Hieronytno hæc olim oiaS^ obieéla eflè,amp;S côfutata planinîme. Nâprimûfbib turn effècëCetf G quis credatgaitêaliquâ to ta côCpb rare,inocsoimcorrûpédoslibros,Q_urainreytaIia lt;nbsp;pterâitur incômoda,nclt;p fpé vllâ poterât côcipcre fore vtcel^etur pctpetàqqd‘fa£erct,nécpdubitape

quin rcuclaw re,(uis ipfî ihdicrfs cccidifïè cau^ rctur,quû côfta ret eos eä fouiflè litequâ fateretur ai« L’tcr no pofTe fefc q codicu dq^rauatione defoidcré Clâ vero no potuiflèfieri,qd'publicitusa toto fieret populo,tu quot^opinor vidcsquin ÔC illud opinor vides quû qq? die deicifceret ab Hebreis ad Ghrifti anos aliqnecfegnius ad latinos agrecistfalfatio iftà libroFçt illico veniflèt in luce. Prætcrea quu vtriulc^ linguæ volumina no apud infidèles eflènt,fed in ma nibus etiâ verlàrêtur orthodoxoFÇ2,aut hos etiâ in â ioru gratia necefïcêfuos depraualïè codices, aut ex veris horû exêplaribus illoRz redargutâ elîe falfîtaté Q_uid qcFhis in rebus de qbus nobis eft vel eu græ dSjVel eu hebraicis côtroueriîa eft,illoBz libri cû latû nis coniêntiût, nec de littera ferme qugftio fuit vnq, feddefènfufpatCj^fèntêtia. Q.ua ex re facile potes iudicarcnoluiftè eos alqs iri locis mutarelibros,vbi nihilattinebat/quos ibi rdiquenintintègres, vbi maxime in ré fuâ fiierat eflè mutatos. At noftra exe plaria veriora funt inquis q græca,cur igitur fîiadet, Auguftinus, vtficubidubitesdclatinis codicibus recurras ad græcos, Sed tu libêtius adheres Hierolt; nymo ,q feribit ( vt ais )ctiâ fuo tpê græca exéplaria Veriora ruiflè q hebraica,amp; latina greca,R.eliqua qiiæ côgeflo'as oia vi fa funt certe facillima. At iftud legês fatcor,nônihil perculfus fiim, NâHieronym’ apud me ntri^ nô graüis autor,in hac re merito grâ üiflîmus eft,qui ftUteretur græcoRt libres emedad

ores J

orcs cHè,^ hebreoru îatinos quo(^ g grcco«, alf| fortaflisinuencntaliquârimâ,tn mihi certenuUSpa ‘ tebatcfrugj5.CçteR;ccepi\pfcdomccudcmirarifi . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ciufmodi (ênriretHicronymus.Nâ hoc (cidgt;âni

‘ hihlIûpotuilîcdicercqcFmagisaducrfârrfipfiusin

ftnuto.Locus non occurrcbatmihi vbidiccretjqd* nufq potius videra efïèdidurus.Dûpflîus eadcrc cogicoj ccvpi tâdc vdutp nebula recordari dufinoi di oli qppiâ me I^jïïè î codice decretoRjpôrifîcioilt Com'pio librûi fpcrâs vtibi erraflètedephédcréNâ jgt;pemodû diuinabâ ex illo ddupfiflè te,qdperpera accepinè te Iperabâ. Vbi locû repperi aio planée 5 ci di,atcp oêm ^pemodûabi'eci fpê,itadus opis gloG ïêma dicerc côperio eadê ipià q te.Etem nbsp;nbsp;no vfc^

adeo eius vin quilquis fuit qui jgt;didithoc côméta dodrinâ nmui,quin ipes cOa pofle in terdu fieri, vt in Hieronymo falleret,territus iùm tn dilige tia,quâ mihi ipCi piuaiêra tâta eflè adhibitâ, vt in i/tud facru decretoßi volume qd'plufq adamâtinas leges tori p feribitorbi, nihil oino côgereretnô intelldu. Veru cnîucro Hieronymiprudcntiâreipiciés trahebara? lio, que plane iciebâncquag eflètam ftupidû, vtcu grecoRî codicum vicia caulatus,inftrumentû vêtus decreuifict ad hebraicam repurgare veritatem, ac la rinorumibrdes,quasinnouo teftamento côtraxe? rat, ad græcorû fontes cmêdare,idem tamê fatere tur exemplaria græc3,vcriorii efiè,quâ hcbraica,amp; latina quâgr£ca,Q,uo quid eius ^pofito did potu itaut

it autmagis côFingi cotranu':' Hæc rfputâti tnihi cc pît aius CO tandê j^gere, vt gf ofîcmatis porius dfh'gë tiam,quâ Hieronymi prudciiriâ fafpcÆï habcrê.lta cp vcrti me ad Iocû(eft’ein tn fine illius cpiftolç q inci pit Defiderrjmei. Deus bone,(^fœdclap(um glofi • fonaris autorê video.Nâlocusapud Hieronymum fie habet. Aliud eft fi eôtralcpofteaab aplîs vfürpa^ ta teftimonia ^bauerut,amp;S emêdatiora (unt exêpia rialatina q grgca,grecaq hebraica,Q_uu em aiqs rc ip5diflçtobieâ:iôibus,quas çmulos obicéturos pu tabatjoftêdit tandê indignes efîè re(pôfb,fi qui tam infignif cent ftuiti, vt exêpiaria græca veriora credcü rêtqhebraica,5cIaanaqgreca.Q^uâIoqndifigurâ nô îtelligens iftqamputatis aliqtj^bis, aquibus tota (èntêoe pendet vis,reliquû fie adducit, vt qd'Hiero« nymus exiftimauit neminêefïè ta ftultij,qdicatid, q? ifte illu ipfum dicat dixiflèHieronymum.I nûic at iftis crede(ummularqs,quibus nunc adeo crédit!

vtferme(upuacuis habeant ilIiquoRî elpolijs Ilu as’iftiiummas conflauerunt.,; Vbi verfionem eius atc^ ânotationes velut acropolim debdlafti ftrenue, «a minora qlibet opidula veluti pdabundus inuadis Atep t primis infilis i Mona amplâ qde illâ, ôô ppfa frequétê vrbê, qua tn, qm mulicbri îpio regit, q 8ô ipa nôcôfilio militû,fed temerc atçp ex libidine rê c5 Rieuit gerere, nullo négocia Ipo-as expugnari pof» fc, V eRt heustu hac î re pdico tibi nô ee tâ facile expu gnatu putas, Nâprimû vt Salomô aitftultoRz îfî

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;niVênUî»

nunlenis,ddndeqdf*i'ngcniodeeft,rüpp!et audada Certe vt in duê haud grauatim admifoint fi ambias adrcribf,itaviétorênüq patiêtur, parad, vdmorti de uouere (Hè ci’tius q cuicp parrâu Vèrû omiflb ioco ilIaipfaMoria minus habet mori^plus etiâpietatis, g habet eorû pleracp qug veftri quidâ, Scd rq?rimâ me,qqilludinterim no verebordicere,qhabétora ‘ tiones quedâ rithmicæ,qùibus veftri quidâ feft fibi putât oês deuincire diuos,quoties eorûlaudes tam gt;nbsp;ftukis celebrant næni)s,vtftultioribus non poftît,fi quis nebulo maximeftuderet iIludere,S^ tamê hariî , nugarûhodienônihil irrepfit intêpia,tantaaccipit indies autoritatê,pfertim ab adiûdamufîca, vtiam multû minus crga fobrias ac lèrias,a lândis olim pa . tribus ordinatas preces adftciamur,quunônihil inlt; , terfitreiChriftianæ,vtpontifices,qd’eos aliquado faôuros nô dubito, oibus iuftiufmodi prorîùs in# gt;nbsp;terdicâtinepti]s,nccallidus hoftis efttciat,vtChrifti ’ grex que ille vt fimplicê eflè voluit,itavoluit eflèpru dentê,paulatim aftucfcatampledti pietatis locoftul# A ticiam. Moriæ patrociniû nô luftipiâ, quippc quu ijonlîtopus.Nâamp;Iiberiâdiuprobatuseft opdmi cuiuft^ iudicio,amp;aduerjus inuidorû calûnias Eraf mi iâolim apologia d6fenlùs,cû corû noîeDorpius vir Ôô^phanis litteris, amp;nbsp;fàcris eruditiflimus^quic# quid ab illis excogitari poterat coaccruaflèt,amp; ne p Maricarividerctur,eloqucterexcoluiflèt,etiâ vt tibi W difficile fuQ'it obhcere,qd'aon fit ante reielt;ftij,nifi quod

qûod vnu prorfus inuenifd nouu, qd^ingeras, cum Eraßw dicis in Moria Moiciim quendâ agere,qcF ego certe côuiciû fateor no poflum refellcre. Q^uip? pe qui quid fibi velit,aut quis is fuerit Moicus prors fus no intelligo,ne(^ enî ta ftulte (um atTogas,vt dœ flior affèdlem videri fum.De Momo qda audiui fæpe,cui an co^omen forte Mofeus fuerit,ego cer te no coperi, / Delulij dialogo,necp cuius fit, neep cuiufmodi fît,mihi vnq valde libuit qrere, eu de vtra tp revarias audierimfentêtias.Hoc certeicio^tinus defunefèo Iulio,rê Parifîi s ludis alt;fia publicis» Multi fciunt reuerédum patrê Poncherium Parifienfis vrs bis antiftitê,qui hue legatus venerat li bru vendicafle Faufto, qd* vt verû fuerit, nihil impedit Erafmû,cui Fauftus no ignotus erat,Iibru apud fe qq^ priufq ex cuderetur habuinè.N â qgt; ex ftilo re cÔuincis,queni Erafmi (uû atep ipfiffîmû eflè confirmas,n5 poffùm mihi téperare quin ridcâ,reputans mecû,q? eu no {ja mittas EraimOjVt ex fhio quicq iudicet in Hieronya mianis operibus, is cui qæoîbus in confeflb eft, oes oratiÔis virtutes iuntexploratiiïîmæ, tuquiquidfît ftilus,aut phrafis explicare no poffis,arroges th tibi Vt ex ftUo diieernas Eraimicain tanta litteratoï^tura ba,quor?2 quifep quoad poteft,Erafniicâ dicèionem conatur imitari.Iam pone librum illius eflè,pone ho niinem infenium bellis, iratum turbulcnris temporia bus,aliquo animi impetu prouedîiim latius,^ pacaa tis poft ilia rebus 9 tranquillatis afïè(ftibus opta#

M i uilTe^

uiflètPrimum ma^is hoc erat imputandum tjs,qta librum (up têpore/cripnim, tempore no (iio vülgai ucmnt.Deindcquæfo te,hocci'nciTionachi fueratcr rorcmfratriscrucre,cU!usofficiupofhjIetpoßus,vt (olitarius (èdeat,ac fua peccata deflear,q vt aliéna co^!

9“^ ^’ber ofîènderit,apud hos opi* nor malam inibis gratia, libclliim alîèrens illi, quan* do plus corû e re fuerit,opus vt (it «ÀÉo-roorcs, ab an« ton's æftiinationecomendeturCüdierus qusiliiCcri p(èrit vidennt quibus vacat. Erafmus certc,fi quid it li CcripGctnon dubito,quin ita fcripfit, vt nru bonum decct,neq^ tu aliquid habere te ceiti fignificas,nec tn interim quoad habeas potes abftinere conuict}s,crc do netanrifper voluptate careas ilb'us belli diderij, dignum patella operculum, cuius vnius illccebra vu dens in Eralmi ac Lutherimention? enopertradus, Nam mirum eft vt v^biqueaffc(ftas efTcfacctulus^^T ego immodicum iftud ociu daniror, quod in (chi(* maticos hæreticoscp libres tibi liceat, (i modo vera dids,impenderc.nifi tanta bonoru inopia eft,vt tent pus breueinfùmerecogaris inpe(ïîmos,Nam (î bo* ni (untlibelli,cur damnasC' fi mali, cur legist cui cum non ca facultas poflit obtingere, vtfis idoneusqui derefdlendis erroribus admoneas mundum, cuius SCcuram abdicafti, quum temet in clauftrum abdclt; res,quidaliudfacis,peruer(àlcgendo,qdi(cisC’Nec (ans eftê video quod in malos codices bonashoras colloces, nifi plurimum temporis edam in (êrmonc,

SCconfa

amp; confabularioties, tdhuc dctcriores codidbus ma lis abfümas^itanihil vfg gcüum eflc video rumoris, obtrclt;ftanonis,infamie, quod no in cdlam redapre feraturadte. Atqui legimus olim fnifle monachos, rx itapenitus mundo iiibducentes fefcjVtnelitteras qui 'J dem ab amicis raiflas Icgerefuftinuerint, ne vel reipi ’ cerecogcreturSodomam,quam rdiqucrant.Nunc vero Sd hæreticos vt video libdios plegunt,amp; fchiß maacos, amp;nbsp;immenfa meris nugis refena volumina. Nunc quiequid audire verebant in fæculo,amp;n€au# ; -/ dire cogeretufin dauftra fugerutjCallidus hoftis iru , gerit fugiétibus^«^ pertrudit in cellas,N ec aliud illispræftat cöltüsiilceximius, nifi vtfaciliusimpo« nant incautis. Nee aliud præftat ocium, nifi vt ma s gis vacet naalcdicêriam adoriiare, nee aliud (eceflus, nifi vt nihil pudeat ab hominum oculis femotos,nec aliud occlulæ cdlulæ, nifi vt liberius obtreÄent alie« nac famejn quas quilquis ingreditur, primü orario ne dominica propidat deum, vt colloquiu illud fans dum cfle ac falutare iubeat. At quid prodeft ab oras tione dominica,infamatricem acdetradatoriam au fpicari fabulam çquot; Q,uid cft,fi hoc non eft in vanum fumere nomen ddC Hic multo nimiru maxime locu habet,qcfex Euangdio citas in Erafmum, Näcerte non omnis qui fie deo didt3£niine,dominc, intra#« bitinregnumcodorum. quumh’teras iftas tuas intueor,tam plenas obiurgationis,conuicrj,defl tradionis^c fcômatû, maateq? rurfus mecurepeto

candorê

candorem iKum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uniabilê-tn^oîê adolefcen#

dæ tuc,q ta loge tibi ab huiufinôi vicrjs abcrat,q ad cHe g ætatê tum ac vitæ ftatû poterat exciifàrius cer^ te^i tdiqs mores tuos ab ifta fpe(ftarêepFa,admone rer baud dubie illiiis Ouidi'ani Carmi'nis,q ^(iringit: Hercule^Ccepidi mefius, q definis, viti'ma primis cedunt^linîimiles ,htc viramp;S ilIepuer37cB2 cin uero no film ta im'quus, vt totû te ab vnis çftimê litte riSji'mo Iibétius inclinor vt credâ,q tu reliquis moi^ tuOTum partibus melior es ac fànÆor, eo dæmoné quêpiam infelb'us tuis inuidere j^tutibus,atC]^ ex irus Cdrjs cmicâtem, vehemêter eniti,afias eius pedicas a uitâtem te vna Caltê^eacp infidiofiflîma coprehêdere at^ ad fè ptrahcre, dum Ce teanfformâs in angelum lucis,nobispftringit adem vt vidêtes,no videamus» »’* Sedhallucinâtïbus oculis,atracâdefiât, SC nigreicît câdida, virtus aliénafordeat, noftra nobis niteât QC blâdiantur vicia,dum aliéna famam inceflère,vocat fratemamonitio. Iraatq? inuidia ducitur feruor ac zdusindeu.InfcitiaverOjfimpIexSc fan da ruftici^ tas appeüatur, Ârrogas ac ptinax animus,forcis èC infrada conftâtia, denic^ dum aliquo (èmp pretexi» tu ^fedus alieninoftris obÉccundamus aftcdibus, qfdêq^ feredcterrimis,quêadmodû inhisipfis qs lcripfillilitteris,quafidu meadmoncs Erafmo de* trahis,neçp tamé eoB2 quæ in illu tam acerbe côijds, quicq inilîu côpctit, plerac^ vero in tuù caput reda recidür,NâffciIûcarpis vtaHèdatu,quu tui fokrcif’ mi

mi plus olcat oivi,^ illi’ elegatiæ.KIi’ inccfïï's mordä citatê, Sc oîaclamasillii canino dête corrodere,qu5 tute his vnis litteris,plus arrodas illû, q ille vnq qués: q,Imo fi quis libros eius ones, fi quis oês pcurrat piftolas,fi quodcûqj vhqfcripti genus emanauitab illo,a q manarût ta numerofa volumina, atc^ ex his vndecûcp invnû cogérât cumulü,quicquid vnq ma li fcripfit in quê^,idq^ etia tacitis eoRz quos attinge batnoîbus, quûnô deeilèntquoc^ quimultaefïènt acerbioracômeriti, tamê is ipiè cumulus multo erit humiliorhactuamole,quacoaceruâdisinillucôuk cijs,tdc]^ etiâ noiatimyiderisexfuperare pyramides, quû is te nihil vn^ quicq offènderit,quû tua ftudia fuis etiâ fcriptis adiuuerit, tecç incôpenfabili benefis cio adfecerit.’ÎHum vociferarisarrog«îtem,qd'aufiis eft alioru errata taxare,tu tibi nimirû videris eflè mo deftuSjdum in illo carpis q re(fi:a(unt,dum earepre« hendis quæ laudât hq, quorû iudicio reclamare no Vulgaris eft immodeftiæ,equibus comemorarcti« bi multos ponèm,eofcp virtutis ÔC doôrinæ gratia celeberrimos,qui certatim illi vndicp gratias agunt qd*tâtum eius labore^pfecerint» Verû exteros præ# terriiittâ ones, quorü qcF tibi fint ignoti fortaffîs aus' toritatê eftùgies vnu atqp alterum enoftris nomina»» bo,tales vthis diflentirefitimpudés,Nomino,atlt;^ adeo honoris cauiànomino reuerêdum in Chrifto patrem loânem ecclefieRoBenfis antiftitê,virû non litteris magis q virtutc nobilê, quibas hodie nemo viuit

viuit ilfiiftrior.CoIrtum nomïno,quo vno viro,ne« (p doSaornccpranlt;ftiorapudnos,sdiqaocrdTO culïs quif^ fln't.HoRi cxtath’rterc, nee ad Erafrnum modo fcriptaTjin qui bus aliquid grauæ datu vidai pofiît, ni taies cHcnt ini,q nulli prorfus mortaliû (îio médaciOjin alioRî pfèrtimdânum vdlct gntiRcâri, ièdadeosdatæ,quosoibus inhortantur modis,vt Erafmi verfi'onem diligctcrplegât,magnûabeafru dum reportaturi.Dominus loânes Landlâd deçà» nus Sali(beriaifis,alter vt eius laudes vno j^bo copie dfar, Coletus, Icu cccionâtêaudias,iêu vitelpecfies puritatc jfateri no ccflàt,ex Erafmicisopibus in tefta manu nouûplus fibi lucis acceflîiïè, Qexreliquis fe re,qs habacômêtarqsoîbus.NÔ eftcuralioscômc more,Il crcdasiftis,minuseriâfi nÔ credasillis.CXiri bus ein credas bac dcre,G non credas talibusCCcrtc multû nbi fumis,quû quâ réifti tâtopelaudât,tu ma gnifice vituperasfQ^uid qd'iummus potifex qd'tu vitupéras bis iâaccurate^»bauit.Q^d'Chriftivicari us, velut diuinæ vocis oraculo 4?nûciauit vtile,id tu pucr^Jpbeta altiiîînii vaticinariseiTc dânofum ex arcereligionis ilimmus ilIeChriftiani orbis prina cepSjiuo teftimonio cohoneßat, id tu monachulus amp;idolt;fhisamp;robicurus,exantro cellulætuæ purulë talFgua côijîurcas.Hic tibi nimiB2 curâdu eit,vt faci as ipe qd'Eraimo côfulis,nêpc ne pluslàpias q opro ta fapaCjièdiàpias ad ibbrietatê. An nô hoc qd'fa ds iiluc ipfum dl,qd’illi rurCusobqdSjiuiiiciam dd

igno

ignorarc,ac tua vdfccoftitcicrCjCS qcP (ûinmusPô^ tifex ftudiofis oibus pi'o totics aff^du co mend au ir, id opens I'pfe no dubitas improbe códênai'efQ.ua in re velut fûdamêtû (ubltemis, Erafrnu prorfus eC ic fcripruraEz iniciS^ tu videlicet onifeius, in quas il« lepnofcêdas haudmultopauciores infumpfitanos q tu vixifti,quê an tu ingenio fupcras, aut diligeda, no excutio.Hoc certefcio,qcPmihi fas eft,etiafaluo honorctuo dicere,nô nbsp;nbsp;nbsp;adeo llipas,vttâlôge mi

nore tpepoflisefticere,qd'illc tâ loge maiorenô pof fit.Et tarnen illu iam in fcripturaut ftudio fenefcenté, mint eft q immodefte tu iuuaiis «uroÄj^fwTDo-^imo cui nuqvacauitdilcereTijovTa-yu'yfcrmirueftq tibi vide« re fciolusjquoties talibus agis argumetis quæ te ma' nifefteprodunt rem nonintelligere. Sed turn demu præcipuerem tefeciflemagnam putas,quooe3 e fa« cris voluminibus^orrafis hinc indecentonibusjnil lum Iufitas,amp;S no aliter verbis facræ lcripturæ leurra ris,qin comedqsparafiti folêt ludere diderrjs’^ua re vt nihil eft îprobiiis,ita nihil eft vfq facilius, Vfqp adeo vt quida nebulo mimicus, cû nup imitaretur, habitu,voce,vultu,gefticulatiôe,cocionantêfratrê, atep in medio fermone,que totu cocinnarat e lacris litteris obfeenû atq? ridicultf,narratione qcp de mo re gbufdâ (olêni fratrib’ infoeret, led ipudica, nepe defraterculo procâte,ac viciatemulierculâ.Is ncbu= Io illâipfâtâfccdâfpurcâc^ fabula tn adeo ifarfitce« tonibus fcripturaR2, vtne«^ du ^cauir fraterculus, nelt;^

nc^ âu confpiircat adukcra, neC^ du rcs ftipue^iiete marito deprchêdit,nelt;^ du deprehêfus coprehcdit, ne(^ du côprchêfus vter^ teftis execat.Interim alicf gt;^bu vllu,^ e mcdfjs fcripture (acre codicibus depro mcrctur,atc^ ea oia,^q ad re ex diametro di'uerfäm, tn applicata ta com ode, vt nemo ta (èucru s eflèt,qui rifumcôtinerepoflîtjcûnemocotratâeétridiculus» qui no indignaretur ad illiufmodi nequi’ti'as facris iU - * ludi Ii'tteris/Nec deerant tn q dicerêt occulta quadâ j dei dilpêfàtione côtingere, vt qn frês plenty iam diu Ç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dd adultcrare côïueueri'nt exifterent aliqn fras

) tromimi,q côtra fratres fratrifîàrent,(ùo(Ç ipfos ex^ emplo confunderent, amp;nbsp;velut fuo, qd’ai'unt, gladio 1 iugularent, Verumfinefaseft,vtcertecft,abuti(à l cris Iitteri's ad Ia(ciuiam,aliquâto adhuc magis ncfas eftjfi qui's quod tu faci's, in alten'us abutatur infamia (Xd'nihilo faci's excufati'us,quia raihi (cribis,quem illi (ci's amicum cfïè Jmo tâto peccas impenfius. Etes nim fi ifta præd icaflès apud quepiâ, cui Eraßnus eêt odio,alienaflès dutaxateum,qui l'am antcfuifiètalie nus, nûc vero quoad per te fieri poteft,auulfîfti' con îundiffîmum ƒ ^uâobrem quod ante dicebam eu adolefcenriætuæmitem iUam,acmodeftam l'ndolc, animo mecum reuoluerau, nonpotuiprofelt;fto,vt non dolerefiitis,ita nec iàtis vfcp admirari, naiedem iftam tibi maturioribusannisineo vitæftatu, quæ tota non humilitatem modo,fi:damp;defpe(fhim fut profiteturc vt ne quid dicam grauiusXmmodeftiam,

Cuius

^uius ego fri caufàs, dum taci'tus nbsp;nbsp;nbsp;admirabunlt;

dusinquiïopræterhoftem ilium cômunem, cuius occulto (uggeftu ^pe vniucrlà vicisL velut ab impiu ro fontepermanât,præterc^ làtellites eius quofdâ, quorû inuidiâ videOjfimpîicitaté tua lîiis infecifle vi rulêtqs.Sêtio ccrtenonullâ huius veneni parte ex af« fedu quodâ luboriri tibi,no nouo quidé i llo nec inlt; ufîtato mortalibus. Cæteisz q nô alius humanas res grauioribusmalis afflixeritjs eftadfedusilleq quif fere occulto quodâ fauore fui, fie in (liû spendet ordinêjVt eius vicia nec ipfe ccmere, nec ferre poflîc indicâtem .Hoc ipfo afFclt;fki hallucinatû te zelo qua dâ video, (èd impito ftiraulari, vt religionu Iludia de illo dicas male,q de religiofis oîbus impêdio me* retur bene, nec vf^ tame impéfius,cp quû id ipm a* git,qd'tucalûniâdo conaris in odiû atep inuidiâ tra here^W â quoues oblatrat inquis,co tra facra religio/ nis inftituta,c5tradcuotas religiofoBi ceremonias, c5travitealperitatê,contrafandâfolitudinê,demS côtra CMa q ftiæ vagabûdæ minime corrdpôdoit vi tg amp;nbsp;côueiTationi.Hec tua j^ba quû legerê,facile cer te dephendi qd'te calcar extimulct,népe zelus in reli gionetuâ.Eqdêhaud dubitqnemine eflè virû vf^ Donû,cui no reIigiofoRtordîesoês,eximiccharicor dicp fint,qs 80 iplè cette no amaui modo fêp verueti am perqreuerêtercolui,vtpotefuctus prchonorarc pauprimû cômêdatione virtutis, q fi que vel nobilû têt diuitig, vd nataliû fplêdor illuftret. V eru emucra

N 1 qu^

ijucadinodû c upiâ rcfiquos moHaîes ocs,vos àc vc ftros ordincSjCximia qiiadâ charitate,p{êqu(exigélt; tibus id meritisninn'ru vris,quoRj ego (ufiragqs hu fus orbis miCenâ nônihil feuari credidcrimfnâ fi muf tum valet oratio iuftiaflîdua,quantiineceflèeftvalc at oratio tam indefefla tot mdiû)fic edi'ucrfo optauc* rim,ne vos qui'dé ipfo s tâprauo ffeadio vobis l'ndub gere,vtfi qui's res attingat veftras,laborcas,aut bene dilt;5èa narrâdo dq^rauatCj^itpeipera interpretando benccogitatacorrüpcrc*7Ne(ao qd^ius verba tuo palatofapiantficadfcifto, vcruhoccertefcio, nemi»! ne hadenus reppifïc me,qui quæ (cripfit itle,fic acte périt, tanî^religiofôrureprehcdatceremonias, ïèd cos poti'us,qui velfuperftitiofi'us abutûtur, vel inni# tuntur picu{ofîus,ac ré ex (c nô malam,fùa Freti ftufri ria vertut in pnici'c.Cyua ex (orte plus (àtis eé multos tu quoqî opinor,quantûuis l'n tuos ^penfuSjOO l'ru ficiabcre, nelt;^ em qcq c(i vf^ ta làndu, qd callidus lioftis non (àtagat aliqualèmp techna vi'ciarc,qui vt } nbsp;nbsp;cft deo oibus in rebus oppofitus, conat baud alif ex

ƒ nbsp;nbsp;nris bonis operari mala, ex malis nris bona pagit

' nbsp;nbsp;deusZ multos inuenias, q fuæ (êdæ ceremonîjs

haudpauloplus q ipis dei pceptioibus incûbut. An nôintegros repies ordines, qui^ppterfiiosritus eu alqs digladiant ordinibus,du (êmetinuicê ftudêt nô clîè qdê,(cd haben' (àn(ftiores,idep depriuaus vtne^ cercmonqSyijCdêc^crcbro nô vfc^quacpnecdTàrrjs, c5 de (èrrjs interim,magisqpad ré ptinêtibus ta 5 nés in

ill COC confaitiât,q no admodu anxic,^da curât obc (èruarednquas faÆonesdn quotfcdlas,idcm (èfcin dit ordolt; T um qui tumultusC’ quæ confurgunt tra« gccdiæ, vel ob aliucolorc, vel ob alitercincTa vcftc, aut aliud quippiâ ceremoniolæ, fi nô oîno defpuetVî dæ, at certc nôfatis dignæ propter qua exulet charij: tas; Qt multi (unt,qd'multo certe deterrimu cft, qui rdigionis freti fiducia,Gcintus criftas erigîît,vt(pati ari ubi videant in cœlis,ac (blaribus infidcntes radijs humi repente populura, tanq formicas e fublimi de« (picere,nec id prophanos mô,vcB2 (acerdotû quoc^ quicquid ê extra icepta illa clauftroRî, ita plenst^ nw hil cftfan(fhKn,nifi quod faciuntipGi Multumpros uidit deus cû oîa inftitueret coîa, multû Chriftus eu incôeconatus eft, rurfus a priuato reuocarc morta* lcs*ScnGt nimirû corruptâ mortalitatis naturâ,n5 Gs nccomunitatis dâno deamarepriuam, id qcTres ois bus in rebus docet. Ncc an tantû fuû quifeç pdiu a« mat,aut Giâquifcÿpecuniâ, nec fuo duntaxat generi ftudet,aut fuo quiG:p collegio:fed vt quicep ê qd'alû q mô vocemus noftru, ita in fe illud aftèâus nro s a eôium cultu rcrû Gniocat /^'c nra qcp idunia pubK ds anponimus. Sic vbi diuû quépiâfdegim’ nobis^ pluris ilIûQpe qdcccpotiores facim’,.nêpeQgt; illcGt nr, eu reliq diui Gnt oim^TÏÏG quis taxer huiufmodi, nô is plebcculæ damnat pietatê,fed admonet potius nepietatis ptextufurrepatipietas» Navtnemo gête aliquâreprchaiderit,quæ diuum quêpiam noîatioa

N ij idônea

idonea de caufâ colucrit, ita no nullis fortafTè vide* buntiuæpietatiplusiàrisobfecunquidâ,qui in fui diui peculiarcm gratiâ,diuii hoftice gctis pîidem de tradû têpio ^'»iecerît in ccaiû. Atqui ritus huiufmo dipriuatæi^ ceremoniæ,vtinterdûnialecedût apcP nos,ita no fcmp opinor apud vos cedût bene,(èd a* pudplcrofq?vtquiclt;pmagiscft^priû,iraplurimû habet in pcio.Hinc pluris multi cercmonias eftimât 1 (uas ccnobfjjcenobi) q ordinis,tum quicquid eft / ©rdini^prium,qquæfunt5nireligioni cômunia, ;fed ea tarnen quæ iùnt religiofoRz pluris àliquâdo fa . ciunt,qviliaiilaatcp humilia qu^nô fintillisvllo mo do priuata,(êd cumôni proriùs populoChriftiano A cÔmunia,cuiuimodi iîint virtutes ifteplebeæ,fïdes, IpeSjCharitaSjdei timor,humilitas,atcp id genus alig ISlcqp nouû eftiftud, imo iâdiu eftqd'Chrifhis po pulo exprobrauit dedo.Q^uareSCvos trâfgredimi cîimâdatadciproptcrtradiriôes veftras, Negabût iftanô dubito etiätj qui faciunt. Cl,uis enim tam ve cors eft vt fateatur pluris iè fâcefe ceremonias iùas precepta d€i,quibus rtiCi panicrit, illas ipiàs nouit in aatilcsC Verbis baud dubie fi rogêtur reifte reipôdc*

5 jrintjfaftisfidcm diftis abrogabunt.Mentiri credar ƒ ©ifi fintrcligiofiili quidâcertis in locis tâobftinati fi* \ lendjjVtin gusidris amlxilacris illis magno condud ! nonpoflîntjVtivelfiimmifïè muflitcnt,qui pedem latum in altenitrulubduifti latushaud vereâtur atro cibus intonarccôuicqs»N5 defiintqui metuerêt Cu^

puen

(ü^ucntuï^ dgmone,q viuos in orcu auFaratjG qm’p piaconfuetaR: demutarint veftiü,qs nihil mouet,c{i pecunia c5genit,adua'(anturabbati,acfubindefup plantau Anpaucoseflèputasquibus habeaturinul tis lachrymis cxpiâdum piaculum,fi verficulu teraitin prçcibus horarijs,quibus nefcrupulus qui dem amoris vllusoritur,cumfæpepeflimis atœ iiv famatricibus impiâtur fabulis, ijfdemcp lógiflimis ctiaprecibus longioribus. Ica nimiru culicé cômû nuunt,elcphârem deglucientcs integriiÏSanemuIto funt plures q vellem,qui vd ipfo religiofi titulojon* . gcfupra mortalium fo rtem fibi videntur afcendere. bed horum bonapars deliri magis,qmali/Q^uida (uauiter in(aniunt,\zt quicquid illis amens dicflat ani tnuSjid prounus fic accipiunt, velut infpiretur a deo fióièfecredüt interim in terciS rapi cœlû,cu verius arrepti fint in tercium gradû phrenefis.ÂtilIi multo iuriuntpcriculofius,qui vfque adeo fuperbiunt, ac fibi videntur famftuli, vt non contemnant modo, verum condemnentetiamreliquos mortales omes præ ie, nee alia fere de cauià q quod fuperftitioiè nû mium iuis inherent ritibus,fuis gloriantur obfèruâU =tiolis,quibus nonnulli fibi turn quoc^ videntur tutf, cum taliths fulti patrocini)s,quodlibct armâturad facinn^Eqdé noui quedâ inftituto vite religiofiim idcß ex eo gmere quod hodie ducitur, amp;nbsp;vere duci# tur,vt ego certe (èntio religiofifïimum. Is quum no • iamnouicius; fed qui multos annos in regularibus

vt

vt vocât ob(èruâtt)sin(^fîflct,eo£p ^mouiffct i illfs vt rtiâ pficcrct cenobi'o,dd tn pceptoiîz monaftici ritus îdiligcdor e vido in viciu^Iabit,co tadê pgrcf (iiSjVt (cdus oîm atrociflîmû, amp;nbsp;iupra q credi poflît execrandû dcfh'naret aio Jmo nô fimpicx icdus,(èd multiplici fcccudû icclerc, vt q decreuerit addere ce« dibus,amp;^ parriddio Cacnlcgiû.C^ui cû totpatrâdis facinoribus îpar fibi iblusvidcrd aliqt ad (èficarios, ac felt;ftoresad(ci(cit,c5ficiût fadn’oün q qdc ego vi dcrîimaniflîmu.Côphêfi corjdut in vicula,Ne(^ rc tn explicate decrcuijamp;noibus abftinebo noxioRt, ne qd obfoldcêtis »uidie,ordini rcnouaînoxio,Vc rû vt qobrê iftitui narrare pfeqr,ab illis fèlerati« audiui ficarfjs,cû ad rdigioiulü illiï vêritarêt in cubi culû,nûq an tractalîe de flagitio,^ i priuat5,dus in trodudi facrariUjdiuâ ji^^ginê flexis de more popliti bus âgelica fàlutatiôe j)pitiaflènt,ea rente pa^, t5 demû purepicep côfurgût ad ïfandu facin’/Âtcç vt illud qd'dixi fadnmil’to fuit atroci(Tîmu,ita qdf nue dicâ loge qdê î fpetiê mitius,ipGi re fortalïè nec mfto

•' - min^nocuitamp;certemftonocuitlacius^EratCôués: ) trie fratercuîus ex eo frâcifcanoRz nûcro,q nÔdu ad

frâcifci régula fc reformat! Js i vrbe i fuburbrjs,î finb timisjcircûiedis oppidulis pdicauit,qcûcp pfalteri, um btê Joginis oraretcotidie,nûq polîcdânari.Pro nis aurib’audita res ê,amp; libêt crédita q via ta ^cliue apuifld: in cœlûjbi paftor qdâ hô ^bus 8d dodus ctfiftultcdidiïeê cêfebat,tn aliquâtifp diflîmulaf,ra

tus gt;

4

tus ex ca renihil ctrâ orituni mali,pplm d q cfïùfiusî btêgt;^giniscultijfHedâreteoplus hauftuBz pietatis. At vbi tâdê recognofees ouile dephêdit ea fcabi'e vc hemêf ifeôû gr€gc,pcfïimn quêq^ illo pfakeri'o ma xie rcligiofû e(ïè,no alia mête q qd'fpôderct .fibi,qd uis audédi liccriâ, netç ci fes habebât qc^ dubitarc de ccelOjqcFtâ graui sautor fraterculusccœlo lapfus tâta cû fide ^miferat, tû veto tâdê cœpit admonerc ppRujUO nimis eiïc fidêdû fi pfalteriupfallerêtjetiâtî vno die decies,bn cette fa(fluros,qui bn dicerêt,m5 ; ; nô ea dicerent fiducia,q iâ nonulli ccperât,alioq fari-us cfïc vtiÔ^ preces iptàs omitterêt,m5 Sc facinora q dâ,q tub eai^ procinio fidêtiuscômittebât omittere tur timul.Hec eu e fuggeftu diceret, mirû q indigna tur,adit,cxfibilat,exploditur, patïîmcç velut hoftis Marif traducit.Fraf éJio die côtcêdit pulpitû,ordic ab eo thanate q maxie pftringat reêtoré» Dignare me laudare te 5^20 (àcrata.da mihi virtutc cotra ho* ftcstuos.Nâ codé thematc tcotû quédâ ditputatuRs Parrifijs degt;^ginis îmaculatacôceptiôefcrût vtiim, q luteciâ in mometo ddatû piclitâtc tcilicet alioq bta J^gine milita pafluû pluf^ treccta mêuûf. Q_uid tn? tis opus e j^bis'^ facile ptîiadet volêtibus fraf ,ôô fatu um amp;nbsp;ipiû eê paftorê» Dû res flagrabat maxie: fors accidit:ipevtCôuêtriâpetcrc,vilur9ibitbrorê,Vix cq detcéderâ:quû ,pponit ÔC mihi qftio,an q qtidie prccarct pfalteriû bte j^ginis,dânari poffitjrrifi pro blema ridiculû, Admoneor illico ^iculofe fa(ftû,qcF ficmderim.

denm,(an(fh'fnmu qûêda pâtre, eudéc^ doÆffîmu c5trapdi'caflè.CÔtépfi rê totâ,vt q nihil attineret ad me, Prohn’iuitor ad côuiuiû, ,pmitto,venio.Eccc incrat frater (ênex,Silicemiû,grauis,puer a tergo (è^ quit eu codicib’.IIlico (cnfî mihi parataslites,accûbi muSjamp;Tneqdpircttpis extcplo res,pponitab hofpî te, frater qdPantepdicarat, idêrelpôdit,ip(è taceba# N ecp erh libêter memet difceptati5ibus,amp; odiofîs, amp;ifru(îhiofis imifceo» Tâdê rogarûttamp;T qd mihi vi deret,qui cû tacere no licuit rclpôdi qcffenriebâjfcd paucis amp;neglelt;fh‘Jbiinfitfrater,orone meditatalô gacp,amp; q binis ferme cocionibus enet(àris,oblatra bat î cœna«Suma rationû tota pêdebat a miraculis, quoRz nobis effiitiebat iâ z Mariali rnulta tû qdâ ex alq s eiufdêfarine libellis: qs affèm iubet in menfâzq narratiÔi:maior accedat autoritas^Q^ uû aliqn tâdê porafièt:ego modefterefpÔdi Primû nihil elîètoto illofèrmonedicftuqrespfuadeatillistfi qui forteq recéfuerat miracula nô ad mifterêt:qd’fors acciderc (àlua Chrifti fide poflît. Q^uæ tn s't maxîe vera fint: ad ré haud quaq fan's habere momenti.Nâ vt facile repiasprincipé:qcôdonctinterdûrhoftibus aliqd adpees mris,itanullus z ta ftultiis qui ^mulget legé,qua fuoRi audaciâ i fèfe^uocet,ipunitate,pmif fâ^ditoribus,qcûlt;^ génitrice dus certo demereât obfèqo,Multis vitro citroq? diéns cfîcci tâdé,vtillc tolleretlaudibus,ipfè,p ftulto riderer.Q^uin eo res euafîtjderuc^prauo hoim Audio fuis vicijs perCona pietatis

pidatis faixcntium, vt vix ah'quando cohibitaGt,^^ nitcntc quads maximepoflct viribus epifcopofNo hæc co commemoro, quod vel rdigionê velim relis giofoBi quorudam d^rauare fcelcribus, quû amp;nbsp;(àlt;s lutares herbas peftifeas eadem terra ^pgerminet, ncCp qgt; coru ritu improbem, qui fubinde diuâ falu s taut virgine, quo nihil potefteiîèfalubrius. Sedqd* vfœ adeo quidam fibi fidunt in talibus, vt ab his pos tiiïimum (êcuritate Gbi fumant ad flagitia'f Hæc (unt atep huiufmodi,quæ taxanda cenfet EraGnus:cui qf quis ira(citur,cur no diuo Giccenfet Hieronymo:cue no alijs itê GmÆffîmis patribus:qui rdigioioRî vida be vberius inulto c5mcmorat:amp; multo acerbius ins fedaturî t callidus eft anriquus ferpensC vt aconis ta femp oblinitmdlctnequisreformidettoxicu^vt guftum nobis inficit ac citât naufeârquotics offertur anddotusC (Xui nos admirantur bc noftra fada col laudant: qui beatos appdiant ÔC Gindos,hoc eft qui nos feducunt:amp; ex ftultis reddunt infano s.Hi nimis ru candidi Gint ÔC bcncuoli:hi viciflim boni pfjq^ vo câtur a nobis. A tqui multo magis vtilc nobis impen dunt opera, Oytqualcs verefumus,tales verenos no bis indicent.Canes illi Gint Iatratores,arrofores,mas leuolentes, inuidi, amp;hæc audiunt, qui nullius vicia perftringunt noîatim,amp; audiunt ab his qGiis iploBt iordibus,aperte conlpcrgunt alios, Itacpnuc no all* bi mo locij video,fed ne dauftru qdê dido claufu K co.nicogt;obfequiu amicos veritas odiu parit .Hies

O i ronymo

Wftÿmo'quodam v«itas opptobrata cd a caîumniV atore RuffinOjCum câ omncs æqui bonicp Iccfrorcs, æqui bonic^ conluJercnt^^^'Erafrnus j^o no verc tantû, verû etiâ tâta (cripGt eu gratia, vt ci per fitteras vndiçp magng fint aéte gratiæ, ab ordmi's cuiiifiq? re figîofisjamp;præfèrtim tui. Id no tandêfatis infulfcfii* perbccpcalûntjs,8ô conuierjs oppugnatur abs tc,cii iiis^fcflîo totafundamcnti's humihtatis innititur, videlicet huinilitate tu, nô tuâ tantûfêdtam magnifi* ds effèrs Iaudibus,nêpe{àcris inditutiis iant^talolitu* dine,dcuotis ceremonrjs, vigilrjs,alperitate vitæ, ie^ iunijs: (èd ilium qu oCp pedi bus tanq cané calcas, dû latrantem fads,^ vagabundac côuerfaoonis,Q_uf verba cum lego ta rcligiofo pcricripta calamo, vide* ormihi ^pemodû humiles illas lànôtipharilæipre* ces audire,Gratiaslibi ago dne,q^nÔ lum ficutcg teri hoimjficut amp;nbsp;publicanus ifteiTametfi paulo fan étius eflèputêjinbonoRîlaudc virorû, qcriminatio ne verlâri,nô eft tarnen in prælcnte confilium vtEraf mo Icribam encomiû,Nâ Sc noftræ vires tanto fiint operi impares,amp; vbiqp gentiû optimi,atc]p dodiflî« mi,pro lua quifi^ virili certatim faciunt,quibus alio tacêti bus, lùa illû benefada cundtis fruduolâ mor tailbus, vt viuu cômendant bonis,itafijblatacufau« inuidia, quod fèro precor obtingat, vita funtftu c5n mendabunt oibus,f acienu^ vi aliqu defideretur eti^ histquoRt nunc liuore lippientes oculi, velut illuftri fuIgoreperftriÆ contra contueri nÔ fiiftincnt. Ego certc

Ccrtc, quadoquîde apûd bonos ïaudatïone no indû get, itatêpcrabo mihi, nevdeorûp meturgcfcatin* uidia, qrû tâimprobû eftingeniû, vt 80 quibuflibet alantur obtreâarionibus, ôé bonoßilaudibus intas bcfcant.CXuibus ipfis inoffèniîs puto fas eft,hocfal te dicerc.Si quis diligêter expêderit,q affidue,3 mæ gna,q miilta,q bona voIuminavTius edatErafmus, quibus vEexTcribcdis tantu, no vnus fans fuiflè vide retur,is opinor perpedet facile,etiâfi nô totus efTetin virtuabus,nô multn certe fupeiTe têporiSjqæ impen datiir in vicia JÎaïn fi quis æquos oculos admoueat ^pius,atc|^ operu pêfitet frudû,ad hec corn atteftoc tiones æftimet, qru vel ftudrjs lux eft addita, vel fer# uor acccffit afdèÆbus,huic egocerte reor,no admo dû fore ^babile,pedus illud vnde velut ignis quidâ pietaus exihês,alioi^ aîos inflâmat,ipfum in (émet vf quequac^ frigeicere/ Has opinor laudes nô ad inuû diâvfq? benign as, neino eft adco malignus, vtabna abftinuiftèni,nifi q? tua me petulâ tianeCc quidé finitfiftere:veRtneceftàriotecûl5gius aliqto puchit ƒ Naquis tampatiêtes aures habet, vt te tâ pctulâter infultanté ferat, cum vagabmidi noie in(eLba*is,qd‘aIiqn (èdêjqcF nun^ fere facit,nifi quû publici boni pofot ratio demutetÇ' PeriiidequaG de# fidere ppetuo,atcp oftreoßiin morem,autfpongie, , ddêfp affigi faxo, ea demû fit abfoîuta (ànftitas, qd^ (î vci^ ê, haud fatis re^eiftituc^ eft ordo Minori taRt q nifi me faliit opinio, nullus eordo (andtior, qrum tn idondsdecaufis, totumpuaganxorbem*

O q Non

No reÄc feat HicronymCrs,quî qcFR.omâ atlt;^ Hic rufâlem interiacet viæ,gmaifus eïi, Muko intra vci ftrâ fàncfh’tatê (àndiflîmi fueriit apFi, q (êdêdbus oo bis, imo nodû (cdcnbus, totâ vndilt;^ terra peragra^ runuNec iftud eo dico,qf ds EraGnu c5paré,ne qs id cauillri ad calûniâ,(èd vt oftêdain tibi,quêadmo* du lod mutatio (æpe fine vicio conngir,ita no eê pci puâ ill ièdêdo iêmper Gta fàncftimoniâ.Etenim vt ad Eraimu veniâ,qq pado (dèhabcantcætera,quæièlt; (ê habrt optime, vagationê interim, qua tu ta^acii inuadis in ilIo,profeCto nô dubitauerim cuiq veftra rûpatti virtutu, quacui^ vobis maximeplacetis an* cefare,Necp an quêqhodieeflè vi^puto,qui qub dem GjÛ curetgeniû aclaboreborreat,qn is vobiieu feffitarc malit,q vagari eu iUo^Qjji ièu ipedet labor« plusnonu^ in vno laboratdic, vos in mulds men «bus: ieulaboris æftimrtur vtiftas, plus in vno meic oonuq eccldiæ tori profuit,g vos in annis plurimis, nifi cuiuipia vd iduniaputcs,vel pculas, tatu ôô tala* te coducere, q totegregia volumina,e quibus totus eruditur orbis ad iufticiâ,aut nifi deliciari vidaur is, quimaris,fiycmis,iàeuiciâcœli, labores oes in terra, du^G't in c5e,côtemnit C'Tïn nô ddicata qusedâ res eft,e nauigarioncnauiea,eialt;flationccruciatus, e té , peftatcpericulu,morslt;^acnaufragiuiemperobuer ians ocuIisC' Q^uu toties p iyluas hom'das, p inculta nemora, per crepidincs afperas, per motes perrepta* retprfcipites,æ vias obf^as Litronibus,cij quafliis venris

vctisjcofperfus luto, coplutns ac madidas, a via feG rus,a labore laHuSjinalo fiibindc acceptas hofpi’tio, veftruin cubik,veftruiTi cibum defiderct'.An no vo' luptuari vidctur,prefèrnm cum hæc tot mala, quæ viraKcmquocpacrobuftû iuttenc facile defatigêt obeat atcp fuftineat fcnelcête iS. et ftudijs ac laborib» fathilcête cotpulculo, vt fit pene pfpicuum iam olim hccenâi*! G fuiffc tct rnslis fjccnbit! îf»,ni deuseû qui foie fuumfacit oriri fuper bonos amp;nbsp;malos,ctiâ in in« gratorum cômoda côlcruallrt.Nam vndecuncprs iiertitur,cçtcris ônibus egregios aftertfecumitinerçî Riorum fru(5his,fibivero nihil vnq quiccp,nifi detri tam valetudine,amp; fuis beneficrjs exeitata malediéla peflimoBî.Q_uâobrem talcs ille^feéh'ones tâgrats tas habet,vtnifi ftudiorum caulàpoftularet,hoc effc publicum oîum c5modum,quod illepriuato toties incômodo redirait,pcrq libentcr oraitteretîlnterim vero nô nifi cumhqs verfatur,quos amp;nbsp;dolt;ftrinacôlt;i mendet,ôd vita.Seraperaliquid parturiens,qd'poft iaillis,quæ tufic incellîs itineribus nôablcç publico ftudiorum frucftupariat, quem fi pofthabuifletille fois ipfius comodis,cum corpus haberct hodie,mis» * nus aliquato fralt;ftû,tum vero,multo magis vberc^ locupletccp fortunâ,Principibusoîbus,Ônibus ferc magnatibus^^eximiacôditione ca tatim ilium ad lelè pellicctibus!^^q certepar aciuftum fuerat,vti que* admodum ab illo, vbi vbi viuat, eximius frutftus in' ônesorbis partes^vclutefoleradij diftunduntur,fic

O iij ab

ab om'pärtc vicifïîm comoda refundercntur ad illS f (^uamobrcm quado illcfefetotum alicnis vlilitati* bus impartttur,ncc cniolumcnti quicq fibi d epofcit in tcrriSjdubitare certe no debeo,quin ci deus ille be nigniflîmus,vbi iatius crû acccpîHè, rctribuct.Eocp cû illû abstc cÔtemptû tecû côparo,amp; vtriuft^ meri# ta coponofimul,quâtuvidclicct Humana fascllcôie iîturacolièquî,fp£s îndtibiiatà tùbônr,eu vtncp dé ilia dies afiulferit,qua vcftris ƒ tutibus (uû reddet præmiu,qq vt tuu permagnu fore (pero,fic opto fo req maximûjtaméexpêibrequus vtriuicpdcus,q(P fine tuo dâno,atlt;^ vt tu afièlt;fcus eris,etiâ te ü bete fe« ceritjtiô vagationes aus tâtum præferat (èflîtationi tuæ,(ed qm bonis oîa coopérant in bonù, loquétia cius anteferet tuo filétio,filentiu dus tuis pponet pre cibusjcibosdus tuis idunqs,amp;(ômnum tuisvigilqs ac denit^ quicquid in illo tâ fupbedefpicis,pluris oï no faeiet illi'soîbus,quecûlt;p in tua tibi vita tâfuaui* ter adbladiuntfNâ h aud dubie^ q fateri pudor im^ pediatnuq tamé potuifïèt accidcre,qucq vt tâ arro« gâter impeteres,nimira pfuafionefanélitatiSjimpé« k placcrestibi,qua vna rc,nihil ell v(q rcligionipicu (ofius,aut aqua logins abeflè te, pro meo in te amos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

recupio.Etan mihi meiqj û'milibus, quimifero flult; «ftuamurorbcjvosprofucritvelut inferne fufpicerc veftraep inftituta,n5 aliter atc^ angelicæ vitæ exent plar admirari,quo qualîftuporequoda virturis alie cæ,aoftra nobis vita vildcat impcnfius^ At nobis

côtra

côtra no admodum fucrit vtîle,afio vum vîtam conlt; temnere,5ô côdemnarepræ veftra,n5nunq ctiâ me liorem* Vcrum afliiefcas potius in ali}s,vel inferiora fuipiccrcjdetuisvero no modo (entire modeftius, verum onia fnCpeCtare quoqp,trepidume^(cmper vi uere. Et in bona(jae, tarnen omnino follicitum^ non tantum nepofthac afiquâdo corruas, iuxta id qûod dicitur. Q.ui ftat videat ne càuàt Sed ne iaril olim cecideris,ac turn poti(îimum,quLim tibi maxi« me videbaris a(cendere,nempecum religionê ingre dcrcris«Nec iftud eo dico,qd' quicq dübitem,quin meliorê partem delcgeritfibi Maria, Sed qi^iiam omnis iufticia mortalium,velut pannus eft mènftni atCjCOCp eriam bona fua cuicç merito debent eflè fuC pelt;fb,tibi fortalTe nô infalubre fuerit,addubitare ti» merec^tccum,netuvel in Mariæ partenon fis, vel Mariæ partem perpera delegcris:dum aut eius mu« nus cui Chriftus Marth^ poftpofuit officiû:tu apo ftolorum officio anteponis:aut ne tibi vifus: dum le uiter temet exanimasn’n fandâ Çugiens folitudinem: noxtjs te (ubducere voluptatibus : in dei fecretiorc cö({5elt;ffix:qui nos multo penitius intro(picit:qui cor da noflra profundius q nos ipfi rimatur: cuius ocult; fis imperfetfta noftra videntur : deprehendaris: fori talîènegocia detreótaflè: amp;nbsp;tefùbtraxiflèlaboribus amp;nbsp;pietatis vmbraquæfiuifïè voluptatem quietis:8ô moleftiarum fugam appeti(ïè:talentumque tibi ditum inuoluiftefudario; quod ne for^ cmitteres:

intus

_________ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. f

întuspcrderes.Huîufmodi cogîtationibushoc fab tem facies lucri: quod ftiggerctur occafîo:ne quo nihil cil peniiciofius^ de tua tecum fedaiuperbias^ neue in priuatis nimium confidas obferuantrjs^fpe* quevtinreligionecollocespouus Chriftiana^ qua tua,nec inuitaris in illisq per te facere potes,fed q niß ” ipdeün5potes,ieiunarepotesextc,vigilarepotcsex Ç te, prccari potes ex tc,quin potes cx di'ûoôîoKÇ ^terum vereChriftiana fides, quaChriftus leitis va

redicitur in fpiritu,vereChriftianaipes, quædeiûiî is def(3erans meritis,in vnadei benignitateconfidit, VereChriftianacharitas, quænoninflatur,nô iraf citur,non iuam querit gloriam,nulli produs nifi (oi la dei gratia, amp;nbsp;gratuito fauore contingunt Q,uo plus fiduciæ pofueris in communibus illis Chrifti« anißni virtutibus, eo minus aflticfces fidere priuaK . tis cercmonijsjvel ordinis tui,vel tuis in quibus quo ’ ' minus fides,eo tibi magis confèrent, Nam tum dclt; \ munt deus te fidelem feruumducct,quumtutedult;

ces inutilem »fQ^uod merito certe poterimus, etb am fi feccrimus omnia quæcunc^ poirumus,quod cgodeumprecor, vterque vt aliquando fadamus Sc ERASMVS aiam,necfadamustantum,fed vel multo porius, fi multa fedße contingat, nihil vt nos omnino fednèccnfcamus,nam ea via potiiîî/ mum co conicenditur, vbi neep nos quiequam vir^ tus aliéna torquebit, neep lachrymam vllam lippû entibus oculis excutiet aliéna claritas » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

O uod

Q_d7n caJcc tadé (cribis mcæ forcmodefiiæ ne tuai Iras cui^ oftêdâ,n5 video qui id pcrtincatadmodu ad modeftiâ meâ. Fuiflèt haud dubie tug vel mode* ftiæ,vFcerteprudêaæoftêdiflèpaucioribus.Mode ftiæ,G quales tibi videtur,tdes eêntiPrudêoæ,fi qlea j^e Eine, taies ctia tibi viderêtur» Nue nbsp;nbsp;noua ê ifta

modeftia:cxigere amefiletiu:quafi vF tua tibi no pla ceret cpFa: vcI declinares laudê: ac temet illico cum te gloriolæ pruritus incêderet:qrere qidâ fiRtitillatos feabie:vt iucundo fridu parit amp;nbsp;kabereris :amp; fcabcis resM quibus cum audirêpalîîmeêiadatum,tuis de gâtiflimis: amp;nbsp;a ipû fôô didatis epFis. tta mutatu me: vt Erafmica Icripta reiecerim: arbitrants lùm côueni re mihi:mcâ ièntêtiâ Iris vt teftatâ reddcrë:eorûlt;^ vel ftulnriâ G crediderc:vel maliciâ G côfrnxere,côuinccte te, Etern iudicare no pofliim qnâ pado Iræ tuæ affè ccrut illos:qn aGnino palato placêtes cardui:Iocû am feceruntadagio, Mihi certcnihil in eis viGim ê vf q^adeo ipledidum: vtnobis ocuIoßiGcperftri^ct acre: quin qd‘ albû eét:albu etianum vidcretur,7Huc itaq? meu aîm:cum ^pf vaniflîmâû'ue tuâ,Gue tuoRî iadâtiâ declarâdû eê ccnGiiflèm:haden’tn ftatui ha*i berclêmp famætuærônê: vtnetÇnomêtuûalioqui mihi pcharu mcis Iris infererê : ôdetuis ipGus Cq qdc in mea manu eéntxxpungerê, Hoc vercor ne paulo videri pofGt inuerecundius didû, At^ iftoc pado fiet: vt quicquid hoede fado tuo: vel dicent vel fenti ent hoîescdc q boni dodicß (èntient dicentt^ oés^« cul

cul dubio peftîmejoiliif tctn pu dóns ac rubori« attî# gat .'71lud mihi vcheméter placet,qd* vbi fatis debac chatus es,redditus tâdcm tibi,falt;flus es iii fine plaça« tior,infinuata(pe, irarin Bralmumcôditionenô ad* modum diffidii coponendæ, Nâ hune inmodum fcribis.Ncc tn vfc^adeo inimicus fum ErafinOjquiiî facile cum co in grariâ redeâ, fi ille fua correxcrit erra tuîafPapCjbcafh hotem,qui alioqui periculu crat,nc mccrore mifère macerarct (êfe fi Ipcs ois ^prfiis adê« ptaeà,forcvtaliqnte,tantoviddicetviro,magisvtc ret ^pitioj) Verumnunc,quâdoquidcmtâfacilan pace offers,tn qua ta æqua poftulas, haud dubic pa« rebitauide, comgetc^ ^prinus, fimul atep tuerrores dus oftenderis. N â haÂenus tantu oftendifti tuos, Q^cp ea ip(à quæ tu vocas erratula, nanpe verrieu« ïum (âgena, amp;nbsp;remitte dimitte: Sc diicumbentû bus, prodifeumbenuum, atep dufdem generis alia: ficubi latinum vocabulum p barbaro (uppofiiitzaut fermonem purum pro (blœco: aut perfpicuum pro ambiguo : Sicubi vel interpretis errore correxit: vel (criptoris lapfiim reftituiu vel græcitatis idioma Ro manæ linguæ fi'guris enunciauit, H^c inquam ipfa porius q teinimicum habeat : immutabit oîa ac bar« barifinos oêscoés foloccifinos: quiequid vfq fuit ob fcurumiquicquid aut dormitäter veÆm: aut inemc date tranffcriptum:Erafinus hunc thelâurû omnem qnquidem no furtir . tantumCvt video ) (ed iacrilegi« um nbsp;nbsp;:duaihacc auferret e templo:cöniiferat:in (an

du»

duariunirfùs bona en fîJcreponët, Nihifco drteri ritus bonos doAoscp oês ab fcalienarc videbit: qs illo officio dcuinxerat:quâdo illorum vice oîm te tandem atcß apologaftrum ilium ,boc eft populi vit ce^primarios quoldS principcs^ac vdutilitteratorix oîmduumuiros conciliabitfibi .ƒ/ SedomiflToioco, hoc vnum ccrteficuti abs te probepiec^ fadum eft^ l'taego qqp vereattç ex aîo laudo^ q? dûerratulatan turn fateris cflèquælûntcorrigenda^fatcris intérim verccundc quidempro tua modeftia,(êd veretn^^q te mendacio liberates tâ fcelefto^ confiteris inq falla fïtîbcp eflè oîa^que de bercG^de ichiamp;nate, deep An tichrira præconio initio præferuidus obieceras.Nc cp emvii^ adeo mihi deploratus es^quin melius de te (entia^ q vt hærefim , fchilmata atep Antichrifti præconium^quorûatrocitatemlcelerum^nullamas lorum moles exæquarit,pro leuiculis habeas erratu Iis. Q^obrem cum te videâ quicquid erat graue relt; cantalle ^nô eft animus deleuibus tecum côtendere, V t vu inc^ pariter quæ dida liînt, habeâtur indida oîa,tumultu(êp ois vt de nihilo natus eft^ita in nihilû

viciflîm definat, atephæctragœdia tandem exeat in comœdiam. Vale,Etfi clan ftro nolis fruRra claudi, quied potius fpirituali,qiftiufi modirixis indulge.

FINIS.