-ocr page 1-

M A R C I

NEVI ANI GE-

RaRuxmONTANI DK plantarum viribus poêmatium, A D

Gencroßßimum Uluftrißtmwn^ Trinci^m, ac 3)(minumß) Lamorallum Ægmondanum, Trint cipem Qiiuerij^etc. Comitem ^gmonda,$aro» nem $arij, Dominum ^rmenteria, etc. Cubera natorem Flantlrite, etc. aurei VeUeris curatum mi Ut erntete.

Apud Hieronymum VVellæum, adinterfigne Diamantis.

Anno is6S»

-ocr page 2-

-ocr page 3-

NEVIANVS

CANDIDO

LECTORI S.

B*^ Alenns nofter quàm pluri-misin locis Commentario-rum quibus indidit titulum de cópofitione medicami-nü per genera, amplifsimis verbis laudat orationé mc-tricam, imó veró optat vc k.^—omnia hoc fcripti genere tra danturliteris. Necprofeftó iniuria: nihil enim tam eft vtile, quin libentius multo legatur,fl dulci aliquo pedum modulamine comendatum proponatur:Cui etia accedit amp;illud,quód me-tris cóprehéfa minori negotio, § foluta oratióe quæ iam recens difcimus mandentur memoriç, quæqj exciderut, in ipfam próptius reuocétur. Quç cü ita fint, non abfurdè fafturus videorjß omniûferè plâtarû vires coplcxû poematiûin lucé cmifero ; præfertim cû nullus recétiorum hâc prouinciâ aggrelTus fit. Namqj libellus ille qui Æmilio Macro paru accuratè infcribitur, î meo me reuocare incœpto neutiquâ debet.Par-tim quidem, quod So duntaxat plantarum megt; minerit : partim quod adeo fcabra vtatur di-ftione, vix vt poffet à quoqua legi citra tœdiû. Nonparuamitaque ignominiæ notam inurunt Macro, qui hæc ei carmina accepta referunt. Porró autem quibus adducor vt negem eum effe huius libelli authorem, hæ funt rationes.

A ij Libel-

-ocr page 4-

Libellus mentionem facit Galeni, Oribafij, Si Strabi Galli, quibus oaimbus .Macru effe mul-to vetuftiorem quis ignorac?Deinde mentions facit Zadurae, quatempeflace Galeni etiänuin fuifibincoghita doftifsimis qiiibufqjpcrfuafuni eft.Hoc igiturauthore, quifquis fit,lógè valere iulTojNicandruni in modofcribendi: Diofcori-dem,Galenum,Paulû , Aetium, amp;nbsp;Aduariu in materia exprimere fum conatus. Qiio in nego-tiocuiufmodi megeflerim , fic velim accipias» Singulärem operam qualitatibus primis,fecun-dis amp;nbsp;eert ijs infumpfi : amp;nbsp;parandi, amp;nbsp;offerendi modo fuperfedi;altcrius enim hoc effe negotij, author eft Galenus in quercu, glande vnguen-taria, cappari, lilio, papauere , amp;nbsp;ficu. Deinde quot;oamp;nxiiii o^lK7Mt nunciftum, nüc morfum vim* lentum fequutus quatuor illos longè doffifsi* mos Diofcoridis interpretes tranftuli, Poftre-md vfurpaui phlogofin pro phiegmone fiimpta ftriftè:nam ita à Diofcoride vfurpari nulli non notumeft: cum fubnedat phiegmonen eryfi' pelati amp;nbsp;herpeti velut ab ijs diuerfam lt;nbsp;In cab-mo vallari interim videturlatè fumpfiffe, qua-do inquit : iyua/wtXaTa rtjX^Ttij «Aas tÿ^O* ^ovas i«T«/. Quidquid autem præftiti æqui bo* hü^ vt confulas, veheméter humanifsime

leftor cupiam. Vale Gandaui,anno

17 6 j. poftridie natiuicatis Ioannis Baptiftæ.

-ocr page 5-

lt;

P R o OE MI V M.

Pjfndere conabor quam vim natura falubrem Indiderit plantis^quas terf, quater^ benigne Terrafuo promit gremio,cornüquemini^trat ^Isno^ char a voUns T arcarum extenderefila. Ergéne Calliopes baud eredam pojje per Vndam Cuiufiunqueplacetfubducere Vela Charybdi lllumtqui toties immunia praßitit arua J^gideno/lra nimisfolerter ab agmine Galloi Callo terribiUifrabias emn mille per auras Lombardie tonitru mugirent^atque boante l^cnon igniuomo quaßarent murmure eelfas 2iubes^^ rutilam Cyrrhai lampadaThcebi Leucadidmqueiubar denfa co _ .^jUmus ^terobumbraretlQuid enim memorarenecejjam, Quam collifafimulgladijs tundentibus ignem Caßida rubtarit crebrumiquamgafa corufea Luminis obtuderint aciemfulgore micanti’l Velquoddebuerint Ætnaagemifeere Vaßo Tbeenon immani complerier antrafonore, yt totfuppeterent calcaria millefuperbo ComipedHHaud credamhiimßt putaminusVtrun^ S'alladis artnifona^cui non acceptior alter EbiduceFlandriacoiyenias ad carbafa ßlendens Cùm titulis belli,ttmßemmatis Ægmondane: Sic mihißeUcem dabitur contingereportum. Maxima Flandriaci Trinceps o gloria trablus Stirige Velaprecorßubijs in rebusaßlum

( Hue es io T aan,ter io Taana Vocemus) Flandria quemßenßt.Cmn liliafoeda pararent ÿeuastare folum Gandaui,^ traderef lammis, jl üj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ta

-ocr page 6-

Tu Marcellus eras,referens tu figna Camillus, ^iri^e Vela[gt;recor,neforte Lycaonis Arifo FluBuet ere[gt;ta puppis,lat'ejuefra^ofam Ter mart bacchanSifuieat Fifeida Caura.

Caput

-ocr page 7-

Caput i.

ACj’iiTOVliJ Græcis; Abrotonus appclhtuf Latinis, tftque duplcx^mas amp;nbsp;fœinina.

A^rotonum cuncUgeminamßatuere parentej, Pemella^atque mare.Terno calefadat Gr ard Online,pratereap er cacos mittit hiatus, Quin Gr amarorisgenio decoratur alacri, Extenuiitque fimul,necnon compagine membri S)onatur teneraßd non eß vfquejaluhris, Cumnoceatßomacho.Semen conuulfa coercet, dtque mouet lotium,menßf^ ^ropeÏlit,Gr aufert TUgam Viroß pecoris,ri^idumque Venenum, ^imouit aFtbma,necat/üper htee animalia Ventris, 7gt;lecnon ißhiados crHciamina,ruptdiiue fopit FaucibusingeftumßdphymaJrucemquephlop^oßn Luminis auertit,mißeranddque tormina plaçât Iniellummembris extemis,atque rigorem Subleuat Gr dernit. Cinis vßafertur obeße CunHis vlceribus,mentumquegendinque capillo Cingere,qute nomenßmunt à Vulpeglabreta ^'eUere,tum Veri decorari parte teneUa.

Caput 2.

Ayvos Gr«cis;Vitex Latin!».

Iticis exiccdtque.calétquefub ordine temo

’ Semen,flófque,deinfulium,quin date redundat ^croris,tenera viget t^ compagine membri

In paucis lepidè-./ed enim Virtute labafdt Stypßosjnfardu iecur eripit^atque lienem ^raterea,plagam fuper hacferpentis abereet, ^c hydropa ßmulftorudmque phlogoßos iram: ^t^ueciet menßr.GrVulneraJuxajpbreneßin d Hij Lethara

-ocr page 8-

Marei Neuiani Gerardimontani

Letbargum^fu^at^dißendens laUe mawillani. Quinetiam ritnas patulas infede coercet S)uritiein^ ßmul qua teßes Verfit amp;nbsp;Vrgett Membra^datVenerisnimiumtorqientialudo.

Caput 3.

AyctjiKiiji Gra:cis:Agancuni Latinis.

'erngus quem mißt tellus jfgareia quondam Calßacitjatqueßcaf.necnon inßgniter omne fifeusab infaritu leuat,amp;(ter caca refoluit Spieamenta truces qui ia^lant intima chômas, Quinetiam^ed enim leuius,1lt;irtuteredundat Stypßos,atqtte eiet lotium^menßß^ ^propellent ftriu/que litem bills,turn'pble^maper aluum. IPraterea mulcet nerui coxa^ dolores, Jusque febrim fidat qua longo tempore membra T orßt,amp; helmjmtbasßein aslbma,ßotoma, rigoret». Tormina,quoßque dedit Veßno bellua riSlu Qua per bumum Verßatßelerata Volumina morßtt, altque Venena ßmul quapigrofrigore languent. It rubius acidos,renum^ pathemata lenit, jie iecoris,tabemßper bac,morb0ßue lienis jfmouet,^ roßeo reßerfafluenta cruore, Keenon Hier ici quaßus,amp; Vulßa coercet, 9^ptdque,tum caßts ex altoßubde maniant, iHyßerica^ßmulqueßumßiramq,pbreneßm, 2Zecnon attonitirabiem,magni^ repellit, Hydropem^ ßmul,corpüßque nitore Venu^lat, üxtboraceßinul craßamina lenta propeUit, Hoc Vterifuper hat inßatio tetrafugatur.

Caput

-ocr page 9-

De plantanun viribus poämatium.

Caput 4-

A/xafaxoî 3 lt;T«^^oj(_i)p Gratis: Amaracus Latînis.

Ç^yllfacitamp;’niitrcet,ficcatuefab online temo.

Et per caattruceni mitt it fairacula chymum, ^artefab hiecgracilidecoratur amaracus,aufert Hinc luxata,dein qui nondum fauit hydropem, Qjfin mennes etiam lotium^propeUit,amp;iiium Scorpio quem dederit fugat,atque phlogoßn ocelli^ SugUlatafimul cohibet,dirófque tumores, clique dyfartam,truculentdque tormina lenit.

Caput $.

AiJ-'vTiO/i Græcis:Abfint’iium Latinis. Eft^Jue tnpleXjV ulgare,Santonicum, Ma-xinum,quod alio nomine Sctiphiuin.

Ç2 Ognouere triplex coryphai abfanthion artis ^aonite,proprio multisputa partibus Vngui

Kotius^c Italum quod mittunt Santones orai Einitimi^emumfab mud littoris aquor Iailansfatorem,defaccatinordinetemo ^tugrege quodprimum retuli,primóquecalefcit, ^t ^ypfisgenio moderate ornatur,amp; acri E^lominus minimekuiterVirtute redundat, Quiniy amaror einonfagnis adeJJerefertur: Haud iuxta ac relique Pfades inddit amocnè. ^urgat inh/erentem ßomacho Ventri^ flagrantie Molembilis,agit lotium menflef^ comeßu, yPmolitur itemflomachi Ventri/^ dolores, Ixian,atquegelu bellaria tarda deuta Jf^fapetfisr plagam degentis ad alta draconis, yi 1’ Cicd

-ocr page 10-

Marei Neuiani Gerardimontani

Ciecipraterea muris:fiomachutnque refulcit, Stfugat iciericuni.KeJpargatin aera vita Qlt;Mnihilejfequeatprius autantiquius’^nquitni Staminafungus,opem dabitur naucifcier inde, Quin proculhacce minax infiatiofirpefugatur, ^dmotu Ver o culices 4 corpore Vert it, Tiecnonanginam,iff‘ floniachi iecorifque dolores, Quiquepremunt oculos, necnon hypochondria,dextri S^rofligat,merfos caligine farcit ocellos Jn/üper,e^ confert/ugillatifque medetar, Lenit hydropafub hac epinyc{ides,atqueßuentei jfuriculas tabo demit,fgt;lenijque dolorem.

IPacatfuff tu dentis cruciamen e^ auris, Largius inciditferu'etque quod aruaprofunduni Caltica priedibio:minusautemficcat,(y Vrit, iSxtenudtquefimulperraucum littus odorem Spiranti immanem,aomachodiFI)endia confions, Emouet afcaridas cui nomenparua Seriphus lndidit,ac teretes lumbricos,ducit amp;- aluum Tfonnihibat llomacho damnum procudit, amp;nbsp;orft Subterno,quamuis calefablet in ordine bina.

Caput 6.

ÄM^i^i Grxci$;Acoram Latinis.

T^ F nos mergat onus lateris,iecorijque dolorum, ^Thoraci/quefimul,ne rhegmatedia vacillet

J''ita,Vel efframumdomineturfafmaVelatri Terminis atra lues,aut effera plaga Veneno Fatteferpentis,fiducia certabenignam Surgat opem agrotis acori abs radiceparari.

Htc minus imperie trueulentapathemata vul«^ CanHa

-ocr page 11-

De plantarurn viribus poematium. 4

CunUa domat()ulchre,lotijquemoramma tollit, Eximit amp;nbsp;labern Vicli caligine spijja Luminis,amp; clau/t tenebrarum carcere nigro: Cwnputa ßccefeatßagretquefub ordine terno, Eieenon (s-gracilisVigeat compagine membri, IncidatjueJimulcraJ/os lentoj^ue liquores.

Caput 7.

Axja/«,iC/ffxos,K tCiuxos Gr»ci$:Altha:a,ibircu» amp;nbsp;cbifcus Lat inis.

^ ybleuat abfeeßus, amp;“ flrumas,atque phloga/es rberis,!^ ßupidosneruos aUb^a comejla.

Elecprocul aufugiunt minus hac mflatio^Vulnus, Sedespraterea contufa,deinde parotis: Cumper cacaforas fpiraculamittat ini^uos HumoresJaxetjCOiiuat,^^ dirumpaißemque Tanda çicatricis dono ßußarciat ora, Keenon calfaciat ßecetquefub, ordine primo. Subfidio Veniunt Viero^quem dira pblogofis Et myfis iab{at,pefi,ducuntijuefecundas. ^dix haußa iuuat tremulos,nimiumqHe moranti Confert Vrinteßemulcens rhegma,lt;}uerelam lfibiadisjapides,atque inteHina cruenta, Keenon (sf“ rofeo madidantiaßuta liquore.

Verum eollutu dentis cruciamenabercet. alphas 0 plagam 'igt;irofi dentis abercet Semen (y obliteratfputumaue cruore refperfum^ ^^jttt djfenteria ^ueßus,aiuijueßuores.

Caput 8.

A7«joÿ Gt*ci»:AIärum Latinis. frolidt

-ocr page 12-

Marcî Neuiani Gerardimontani pS^a//«# Vrinam ïnenfij'^^^ plaçai hydropent, l^ecnon Ifcbiados Veteris cruciamenabercet Jn potu radixaJari^bile'inijuepropellit Phlegmdtjue perVomitum ßdif^ foramina torta, Tienen exiccatfa^rat^fub ordine terno.

Caput 9.

ÄaKMfo;' GrxciüAfcytuin Latini»,

r^Mfadt amp;nbsp;fecat^neenon 'compare tenella Confiât (vtiperhibent')afiyrum.Tetradoloris Coxa profitâtfernen commercia, bilem !Pur^ansfede.¥arum Veri deter^^it^opem^ Confert ambusïisfoUum.nymbo^ refifiit Sanouinis,amp; magnum committit glutine Vulnus.

Caput 10.

A.’tJl^iixcd/itOji Gr.ïcis: AndroCxmum Larinis.

p Orro frutexlafo cuius de corpore manans Gutta refert hominis rofeum perritè liquorem, Viribus infiruitur^necnon omatur ijfdem.

Caput n.

Avpyu^'s Gr^cis:Anagallis Latinii, Ell§ue duplex,phoenicca,amp; coetulea.

Ec Vero bifdam nutesanagallida campos

Nedere/um Tyrijfitendefcat murice cocci, Hecnon caruleopingaturfloris amidu. Calfacit,amp;ficcatfuper hacabfierget alacri !£obore,nec tetrico diuexatcorpora morfu, £t den*

-ocr page 13-

De plantarum viribus poematium. ^ tt denfa remouet nebulas caUginefepti Lunimis,atqueiuuat quos vipera dira momordit, Extricatque fniulquatcrgo haferefagittas, Qjiinetiam noftrifaubfa de corporis arce Thlegmaflt;poriferunideducit,amp;argemafedat. Sis heet Æfopus,tuapulehre membra nitefeent lllinc,quodquegrattai dentes cruciamen abibit, Et noma crude lis Volucremfundetur in auram. Kee titubante gradu Venithincin regnafalutis Quern tenet implicitumlaqueofcelerataphlogofs, Hon illufa cadunt hac cepta Volentis eadent TeUere Vefanos renum iecorifque dolores.

Caput 12.

Axhn« Grecis:Alcea Litinis.

D Mix ahe^fugat inteflina cruenta, ^^InJanitjuefimul/icmon diru^ta eoerat,

Caput 15.

AXÓH Gracis:Aloe Latinis.

Ç Vb Urnen linigregisygt;rit,in ordine tem» *^i)eßccans aloe,nee rodit corpora morfu, QuinetiamJpargitdeuiter^ absïerget,amara Tollet energia cumulate:preßiusautem Stybfios ingenio praflat feu dote,deinde Thïegmafoporiferum,bile'ntque propellit p areet. ^gius,ac liuor,gingiHa,fluenf^ capillus Binedatur exitio,tenuémque recedit in auront, BttonfiUa,dolor capitis,praputia rupta, Keenon vlceribus genitalia ^urca,phlogofs Lumt*

-ocr page 14-

Marei Neuiani Gerardimontani

Lumina Vel nares Vexans at^ue ora,fluentunt San^uineumJedis rimie^pruritus ocelli, 2^ecnon amp;“ fauces tin ventia fputacruore. Sitefcabra tenet palpebrafnuf^ue lacefit, yltijuefatigatos nullusfopor irritât ar tus, Inde mede lafluet,fpe nonfrustraberis inde.

Caput 14.

^\alilH Gr«tcis:Allïne Latinij.

p'^/^öw alfnegenio decoratur,it^ humet, Kilominus citra fypfin,caliddfque phlogofes iPellit,eryfpelas^per has demulcet ü^ aufert. Competit aurieuhetormentofufus in tegram Partem fuccus,item(longis ambagibus vltra Ne te quant fatis eft Videar^uduijfe morari LeUorjeum helxine decoratur Viribus ijfdem.

Caput 15. A'axji'vitfoncpu'xóiii)!yTreSjV tpi'KivTyii'aes Gratiss Aparine Latinis.

Ç^ yflfacit eirfccat kuiter,prajlatque tenellis Partibus baudquaquamfelicius,atquefpinè Juxtadetergit,liquiddmquephilantropus aufert ColluuiemfordisStrumam depellit inunUu. igt;e folio prefiks liquor,amp; de caulibus imber ' Tu/us,(^ eiufdem definiine lympha coacia, Morfbus imperitat Vefana phalangia rillu Quos tremulo dederint,ac Vipera tarda fopore, J^eenon auxilium prte/lat cruciatibus auris.

Caput

-ocr page 15-

De pUnuram viribus poematium. 6

Caput ilt;î. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

^uffi lt;j’tæcis:Amnit Latinis.

^Mmios exuritßccatquefub ordine tem Smenf^idplsno^necnonamp;■ fiarte tenella ' ^onHat,amp; effumiitfterßiramenta Valorem Caca^mouetlotiumfitter h^ec,»ten/e/tjuepro[gt;ellit, ^ugillata ßnmlgmiferandäque torminafedat, it quos inflixitfernem fanatica morfus: Vinida palUdulo fed tingit membra eolore.

Caput 17.

Aƒ0ƒ GræcisiArum Latinis,

Ç\ VodMauertepotensGermania noîtraprofundit ^^Emarcefeitarumpagrdtquefubordinetemo, 'ileenon acroris vehementi dote redundat: Uinc^ adeo tergetjecat,^per caca refoluit Spiramentaforas Verfantes intima chymes: ^elmit^fimulïîrumamjcirrhô^uemedetur, dt/^ue relubiatur ficoflandum^nitorem Cenciliat Quitus,nec non^ringa coercet.

Caput 18.

AvuJojj Gra:cis:AnethumLatinis.

Ç^ ^inis exuritfub terni limen anethum, Subbinificcans.M’arcefcere Vero Galenus ' nbsp;nbsp;nbsp;Maximus egregio polyhistor ajferit ore, i nbsp;nbsp;nbsp;Steferuerefimultemajub clajfe crematum.

Ojijnetiam nocuosperfpiramenta liquores dmouet, c lenit cruciamina torua.Sopore i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;itulci

-ocr page 16-

Marei Neuiani Gerardimontani

?)ulci membrafouet longe [gt;rie/lanttus Vilum, Quam ^uod marcefcitjlonge^uepr-eßißus ipfi Concoquit humores'.fed eodem ignauiusarcet ' ^er cacos abitus. Plabella racemus abercet, St coma ftccati,miferanddque torminafedat, ' ' Et cohibet 'igt;omitus,aluiquefluenta firopulfit, 2iecnon /ingultuin,diitendens lacfepjgiilas, Atque tiens lotium.Sipr^eficatio Vuluæ CraßetHr,morbum licet hineßdarefur entern. Tlus ßtis hisc mandent aciefpoliatur ocelli, JaPlurdmquefacitgeniturit.'Pellit amp;^aufert ylcera qua nimiumflaccent madidantVe crenUtM”'

Caput 19.

A^uSeii ï Tt^oaiisTnoii Gr«cis:perfónawLatim»«

p Erfonata leut decoratur miinere Plypfs, Tgt;f£cnon deficcat,t!im Vero hac ipfa refoluit Per cacas latebras Folij mulcentur inunPlu Elcera qua longo iam tempore membra grauatunt-Padixpropuljat maculantiafputa cruore Fauces,ac tabo feu pure comePla:dolores lllita demulcet quos dat luxatio nerui.

Caput 20.

Aii^uOji Græcis;Aizoum,fedum,amp;fempetuiuu®t^^'

T^ Atus Echidnaus quoi faucibus atrafeuera Complet regna StygiSjlatrans immane petit» f i Pantur ai^o/pecies,maiuf^minufy,- _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,.

Quod^ pervmbrofumnemus hirtacacuminaju» gt;nbsp;• Et quod frondiferimittunt VmbraculafalM

-ocr page 17-

De plantarum viribus poematium«

Cälfacit,acroris genio Viget,atque re[gt;ellit Strumiimjterribili defedans Vlcere corpus. .^ Sxiccant modice duo prima,fub ordinetema ^rittereafrigent eadem,ßeuafque querelas ^iufdon pacant morbi.Sacer ignis,0^ herpes Hincigiturlepidè coguntur Wertere ter^tm, jftque ambu fta,noma,fie lerata phlogoßs iniquo Qua Venitàfluxuquofiunquefît iliaperartus, Atque dyfinteria que flus,alui^ fluorés sic Vteri,capitis dolor,ac ophthalmia,plaga Quasincuflerunt odiofia phalangia riblu. Liber Vt effugias trilles yimarpUidos iras, Liecnon cuites aconitafierocis arnica, jtnchorafiacra tibi,tibi portus habebitur illine. Porte minifler enimgenitoris Çconfiia Veri Humina Verbigenateliamur)limen amata Legit,ab E00 cum lux encœnia nobis Jnnuaproueheret. Sgt; icenda tacenda loquutus, Jlccipitartocream permijldque Verba Sinonis: Pn cape delitium,cape munus amp;nbsp;Vna Voluptas Hoc exile rogo,cape noftripignus amoris. f^tpuer Odrjifij Triameius arua tyranni. Hic donatus abit. Sed enimpro fumme deorum Fulmine quin adigisfiagas ad yfuerna tri/ulcof Hamfimulatque videt nimis ach te frater amate, Liefcius impertitferaUa dona minifler, ^ÿgt;aruf^ do li fe ac te germane nefando, ^‘^i per horrendos cruciatus,funere mergit. Q^rtus ab Vndecimo iam turn me caperat annus.

Caput 21.

AxlofAtt H Äa/ÄUffffilvioti Graci«:Alifma amp;nbsp;damaflonium Latinis,

2 Lenlt;^

-ocr page 18-

X Marei Neuiani Gerardimontani

T Enta damaf/oni radix abftergit/,^ aufert *~^lt;Dirte colluuiem fordisjeuiter^ calefiit, i ^crorif^VaUtgenio^plagam^ rubettS Corrigitjatijue opij leponpjue per elfjuorafaua Degentis phiaLs mïïtum crudele Venenum, Atque dyfinteriam^crupoSj edemafororem TorminiSjhy^erica pueFtus^aluique fluentum, Spajhidque.tuiu Veró remorantiamenßruaducit^

Caput 11.

Anäntoc Xiuxii Gr«cis:5pinâalba Latinis,

f^ Va niueofolio rutilansfuldtur acantha Leniter afringit radix: amp;nbsp;ficcat. In haufiu Cxliacen etiam demit,lapfójue Vigorem Conciliâtfiomacboßutumqae cruore madefient Tollit,amp; Vrinam lotiumue propeUit. jïbercet ï''ero eollutu dentis tormenta.Tumorem Subleuat impoftu. ^dembri compage tenella Conflat,itemjue caletfernen,ßafmoque medetur, Sappetiafjue Venit quem ferpensdira momordit.

AJlieivrOji Gr«cis:Adiantum Latinis.

^^Tfiruma queßus adiantum tollit,amp; aßbrna, Profluuiumque alui,nec non infana refringit Cœpta Venenati morfus,Cx furfuris imbrem plaçât,e^ eminuitJblenes,molémque lienum, Piec non ad dite moderatur tecla/alutis Curßm,ßtetricapopuletur apodafsira Corpus amp;nbsp;abfumat,dein ex thoracepropellit gepult

-ocr page 19-

De plantarum viribus poematium. S

Ac ^ulmoneßmul crajßimina lentafcreatu.

Atque cä^ut dernit hitio cui nometiah aslu

1, ÜecnonVafricie celehrisVullieculacunffii Indidit^atijue mouet lotium^reßdkßuefecundäSt

! Tum \gt;ero amp;nbsp;menßes^ciuin amp;nbsp;^er caca reßluit Sßmmenta ßnul.nec non inddit^iff' aret, Hec non abna quies Yenit hineßum fangumit Vnda

; - TlusiCijuomanat^ijuinbinchibforiacedit Quern Homachifluxuspradantar,achorjue laceßit, Hine non in medijs etiam conatibus hicrens SucciditJ£iericinec non auriginisoeßrum

•' - nbsp;nbsp;^’ellere dans operam^tenueßjue hinc cedit in auraSj Conuertitjuefu^amlruculentainJaniafcrupi.

Caput 24.

AƒTtM'ff'« Græcis;ArtemiGa Latinis.

^i^ntgemma species tjuem Maußikia coniunx ^Komine dotauit frutici,maior^ueminorque. Calfacit Vberiusq^uamßecet in ordine bino, ^egniter extenuat^fxtusJoCium^atiiuefecundas £licit,amp; menfesyterique^hlogofin abercet, Etßrußrenum licet hinepraddere technas.

Caput x$.

h-'ihulsi •)(aiAa!ft»\iiii Græcis:Anthemlsamp;:cha-mamelum Latinis.

^^Hthemis exiccatquecaletijue ßb ordine primo, Et per caca foras noeuos tpiracula mittit chymes,^ laxat,mollit,partißue tenella fraHat energia,iff‘ menjes,lotium,atque lapillos $ ij Elicit

-ocr page 20-

Marei Neuiani Gerardimontani

Hicit,amp;^artum^acinuifafiathemata lenit refictt^iff- mulcet cuifundamenta locauit ^enfa cutisfebrim,dein iteon,at(}ue dolores, Quinetiam queruli iecorisferale pathema, 7^0non ibiericumdelinit,amp;' amouet aphthas. Qttando fatigaris,quando te inflatie torquet, Quando tenent magnum tubercula luminis orietttj Inde medelafluet,jfle nonfrufraberis inde.

Caput 26.

AvA^dy^vn Græcis:PortuIaca Latinis. Eft^ue duplex,hortenfis/ylueftris.

QVb gregefrigefcit terno,madidat^/èenndo, ^Keenon amp;nbsp;ßypfis '»i portulacafuperbit ytraque.Feruoremflomachi,capitif^ dolores. Et tormenta leuat VefetejOmnemj, phlogo/tn lllita,Vulneribus cariem referentibus,igni Sacro,perfaciem papula,plaga^ feroei Sepis tabifeifuper hacfuccurrit eadem Lege.Sed in potu lumbricos,atque ßuentum Sanguinis,^fauces tingentiaßuta cruore, yftquedyfenteriam,fluxum,dentif^ßuporetH, Ne fit in ambigue,Uquidamdiffundit in auront: Munuspraterea Veneris languore refoluit.

Caput 27.

Afvo^JiuirffO/« GrxcisrPlantagoLatinis. Efti^ue triplex,maior feu (èptineruia,minor (èu quinqueneruia,amp; minima feu trineruia.

T N tres plant agoformas Fp edefitefecatur:

-* fitpote cum maior,minor,atquetrtneruiadolto ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mar»

-ocr page 21-

I De plantarum viribus poematium. 9 Marmärini isatis thya/ö perf^eHa ßt hiße Tem^oribus.Friget ßccat^ßub ordinebino, Î^cnon aßringit.Succurrit [tom noueUis Viceribus folium,fin extima membra perungas, 'FeruerfiJ^ fimul,nec non aßtantibus ora, Q^^^grauem redolent elephantajluore^ manant, Fti^ute Cecropia dicunturanomala voce, Tumquibus Emathius lucrifecitnominaChiron. Mdequod 0^ fi)umam,necnonherpeta,finum‘^ lt;Ablegare queat,necnon ambu/la coercet, •Ac httmorrhagian lenit,morfuf^ caninos. Et lamentanomce,dirum^ parotidis æArum.

Si magnam tentent oculi tubercula mat am, Flecnon rheumaVoretcorpus,putredóquefrangaV, bndefalutis erit blanda tellure potiri Eege prius dicla.Sed enirn mandendo caducum Tollis,i^ asthma leuas.^tilo eut tinbia cruore Intestina Stygis pallentia régna minantur, Etquemcceliaceyiecnon anajàrcalacefiit,

1 nbsp;nbsp;Indefalutis erit blanda tellure potiri.

^tfuccusfilij tabem depellit in haufiu, ^^ngiuifq,fimul confort quas larga cruoris Eopia diuexat,lputo^ cruore madenti. fellit eryfipelas fotußringa coercet, Atque dyfenteria que fins clyftere:dolorîs Auricula technasfugat instillât us in aurem: ^ubuenit appofitu quamprafocatio torquet Vulua,quam^ nimis Vefanum rheumafatigat. Oßemvero petulansophthalmiaVerfat amp;nbsp;Vrget, ^‘ quod adornetur eollyrion inde iuuatur. Il^ndixpota leuat tormentaferocia dentis. Vindicat infartlu renefy iecurjj cometium

S üj Semen

-ocr page 22-

Marei Neuiani Gerardimontani Senten,amp; ablegatrutilantia^^putacruore, Hecnondeßuxum jui tentât amp;nbsp;obfidetaluunt.

Caput 28.

Äi«i!54XcJ iIV 'eposes S ^^^^ƒos GræcisiVitis vinifeM lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;fatiua Latinis.

■^Itis Echionijqua [gt;rofert munera Sacchi

* Front amp;nbsp;capreolutfrigenSjiffiauius tSijuo Styl^ß^ tntr^ia pollet/afiitifque dolores, F^cnon JJinta fugat reFperJa cruore,phlogoßn ^rdoremquefimul^/lomachum qui iabiat er trget, jftque dyfenteriamfiuieque tyrannida citta: La^/um qiraterea stomachum 'birtute reßdeit. Qt^fluidam liquitformant de caudice pendens Gutta pilos abigitfeabiemque refrienatjamp; arcet Lichenem,necnon lapidémque leprdmque repellit, Ffficit hiec eadem longe'que effufius humor, Quemfarmenta rogo crepitanti traditafudant, Ft myrinecafugat:Sed condyloma refelium (Depellunt cineres,quos dant binacea nabis Etfarmcnta,thymumfuper hitc abolereferuntur, Hec périt efufs labor hi!ic,cum Vipera dira Morfbus aßierfttfiedi contagia Virus, Hinequoque blandamanentperamanda regnafalutis In quos exercetferalem tornaphlogofis Iram ffgt;lenis,item petulansdc/tfiere villa Cogitur hinc coeptis queruli luxatio nerui. Hec ludunt operam corpus nutrire racemo Salmitis enixi: tarnen in difcrimine ponant Huncmagno,/tquidem recreant dulcorepalatum Ffficit ac alij multi generofiut illud, nbsp;nbsp;nbsp;^~

^tqueftim cumulât,didendentflamine Ventrem, Srord

-ocr page 23-

De plantarum viribus poematium. la

Trorîtanfiiue aluum.Sed eandemfrtenat,amp; agri yincitar ac coijuiturJlomachi Virtute^nutrifque Segniterau^lerus.Sed enim Vitabitacerbum, Qÿifjuis l-entricuU rationem ducit habendam: ^'»nquereffagaturcoblurie,ncueferantur hnfiedit in corpus alimenta.Hcc vUus iniquum Si maturueritfuccumgencrareVakbit, Si modus adfuerit,menfurdque iußa comeßo. ^Uiquijsautempoßdemptum crure cothumum Conditus atque cadojdïtidia petlit,orexin Colligit^acßomachi refocillat robur, ^ hieret Intra corpus,Vti monßrant Vinacea mißa: Et caputexercet plus aquaßimptus,(sr aluum Sißit,ad hac oris mißeranda pathematafidat, ElecnonFßutapremitrutilo consperfacruore. , Tentât (^ ineeßit C4put,amp; Vehementius Vrget Conditus inmußo.l^hilautem penßlis angit bnßßatue caput,Veluti neeprouocatalui Flumina,nec ßltit,ygt;eluti nee robore donat J^f ^oliathotnachum.ï^ucleus deßecat amp;“ idem Stjipßs dote Valetfuper hoc,Vt (sr' extima Veßis. Âc triplices etiamßmiliratione corymbos Eßeferunt paßos:Vel acerba dote /uperbît aamque,velaußera,necnon dulcore palatum Titillatdongè diuerßa proindemedela Pullulât hinc,quamuisnucleum,vinacea,Veßem Génique ßeruaris,genio qua ßypßs abundant. Einum labe carens,nec iußo largius hau^um fneumatafuppeditat VitaUa ritè,nitorem ConciliatVultusetiamfolerter,idemque Muniaßiß'ulcit membrorum cunS(a,nutritque 'bien obiter,purgat cerebrum,flatußque coerce t, Äedu^

-ocr page 24-

Marei Neuiani Gerardimontani

^cducit lotiu)n,necnoninuitat orexim. Liberal in far ciufriper hac,au^et^ calorem 2L.atiuum,atijue cibäsdedudt in omnia membre» lS(ecnon turbiduli cœnumprofligat amp;nbsp;aufert Sanguinis,atqueiuuat qnauis in parte coquendi AfunaSj^“ è membris agit excrementa nodua: Si modus abßt ei,parit agmina milledolorum. Corpora namque ge lu torpefcunt inde,calor^ 3)editur exitio natiuus:atrox^ catarrhus EtVertigo 'tgt;enit,necnon horrendaphrenitis, Lt ltupor,atque tremor,conuulfo,magnus,inerf^ Incuho,lethargus:quin cunUi muniafinfis S)epereunt,velut ^^ memorandi diafacultas.

Caput 29.

Ä^VTSO)! Gra:cis:AIypum Latinis,Album turpetuin cd huius radix.

P Xthorace,dein neruis,ac Ventre,fimul^ drticulisfegnempituitam ducet alypi fadix,prieterea craßos lentof^ tiquores Elidet,vitte ne rumpat lamina labes, Turnen ab HiJfani qua traxit climatis ora, (Dulce leuamen eritfuper hac,amp; hydropa repeUet, N.ecnon antiquamfebrimfedabit,amp;^ aflhma, yftque elephantiafim,natof^ ex phlegmate tollet A'forbo’,ex vHo liquore pathemata nata Jn/uper-dtfernen bilem qua nigricat aufert.

Caput 30.

An pa y Gr«cisrcccntioribus:Anjbaramp;ambarumL». • jfmbar

-ocr page 25-

De plantarum viribus poëmatium. »

^Mbar ficcefcit necnon calefalïat,opem^

Confert egilidisfenibu/que. Viriliter,atque Eulcitodoratu perritè cor,atque cerebrum.

■^v«lla’ƒ^/0Jl Grascisrecentiotibus: Anacardium Lat.

Çy^inefubtemo flatuuntanacardion omnes àriditatisjtemferuoris,amp; inde cerebri Keruorum^ fugat madidumgelidum^ pathema^ Ceuparefinjabernfenfus^^ toma^Vigorem Igt;»p/ïtm'igt;irtutismemorandf,amp;principis omnem.

^IfiriXis XtuRHjêf uMV/'«,ü 4''’^“Tfo/( GrascissVitis alba amp;nbsp;bryonia Latinis.

J^^J/x qua palmes niueus trahit vbera matris

Humorem nocuum perJpiramenta refoluit Ca;ca,dein terget,gracilis compagine membri Conflat (^ exiccat,moderate deinde cale/iit.

Hinc ne perpetuo tua condas\luminafirnno ■ QjtemThagediena tenet,gangriendque cæpit,amp; vlcus ^men ab Æmonio ducens Chirone,medela ^‘'ompta tibi Venietjnec non quem tibiaßeuo 1 f'lcere tentât,item cuius ygt;ertigo cerebrum

I^^coputaßiduisgyriscontorquetinorbem.

^P ponas animamqua/fus pleuritide,Votis ^uit hiec etiam,nec ^p e laHatur inani

i ^lt; dum torquetur magno,petit inde medelam.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ooquitjuxatdque membra lacej/unt, j inde modela fluet:quem tußis e^ aPlhma fatigat, 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 P Exa

-ocr page 26-

Marei Ncuiani Gerardimontani

Ex^ieciaia/alustenon elufiritinde S’rietereajaHxiliumpetat jnßifgt;ey inde,pathemit Quern tenet attonitum^Vel/u^iUata laceffunt, Jnde nee incaffumfufis patiere labores Pfieterea^cuius in corpus torpida morfum ripera molitur,cuiußue pterjißa/osdant Et Vitiant Hißtos^nec non lentigo decorasa Et 'barus maculâtfaciem^rugaquefenUes, Elecnon cuius habent corpusfeabié/que lepriCque-Inde viderepoli radiantisßdera pule bra, ^tque baurire datur lueem cui tetra lienum Sturitia intentâtfatum ttedafue rogales. Uicc etiam radix myfn profligat,^- arcet, Hec non abfcefus rumpit,lotium,atque fecundas, Menfes,amp;’partum fuper hitc proritat inertem, Phlegmaßporiferum dein ar cet ^ elicit aluo.

Caput ?^

A/uzsiXos /xsXa/v« GratcisiVitis nigra Latin«.

Qra nigram Plabilit Vit cm decoratur i^ bifet lt;^dix munerihusfed enim dilutius iliac.

Caput »4.

A.eiro'rüx^ltt Gra:cis:Arifl:oIochia Latin«. Eftqne triplex,rotunda,longa,amp; farmentaria. Su-munturquehate genera à radicc,quamuis duo prima poflunt etia dici emanafle amp;nbsp;à folio amp;nbsp;fruftu.

TT Erba puerperij Velarißolochiafecatur

'^ln tres Vt minimum Ppecies-.cumnempefabauritt Tollat gramineo cirddecefitefrondem, Kee non procerisfolijs ad nubila tendat,

Eer ton

-ocr page 27-

De plantarum viribus poematium. »» Veràm fioilremii nomenfarmenta de^lerunt. ^dix jiarte VigetgracUi toUentisin auras Ætbereas latumfiliumfœcuudius ornai, l^ic non vberius multolier cieca refoluit Spiramenta trucem gui poßidet intima chjimum, Sordesprieterea longé cumulatius äußert: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

Hinc^adeo lenitfedatguenodua Venena, l^ec non expeUitfietum,refideßiuejecundas, •^^Jf^t pigrosmenfis. Qjßnadbma,pathoßguelienum, ^pturamgue ßmul,necnon pleuritidaßopit, Spaßmdgue demulcetßtber Ixecßedatgue rigorem, iEt magnum,podagram,ltngHltus,atgue dolores (^os inßarllus alit,Velflamina tetra mini/bant, Idee non eradit gua tergo baßerefigittas, ExeH Aileus item putridum, fdniégue madeßcens 'Pt{rgat,ad bacßircitcarnis ynomentacauato. ^netiamtetrosßßußcetinertia dentes Gingiudßiue,manum potes bine adhiberemedentem. Sed radix partes tenet adpradiblaßecundas Elus gua tongisßolijsadnubila tendit: 'Poltremas Veri cui nomen brachia donant.

Caput 35.

Aks(v9os Gixcis:Acanthus Latinis.

R ddix exiccat:leuite'rgueinciditacanthi: ^Et per cæca ßugat leuiter ßiracula chymum, Prolicit hrinam cammanß,aluumgue coercet. Quemßratlura coguit, crude l'egue ßaßmaßatigat, Hue age,nam Voti potes hinc euadere compos, Si lHxatageras,amp; membradeuita,doloris N,on aPpemandum licet bineßerare leuamen.

Caput

-ocr page 28-

Marei Neuiani Gerardimontani

CapUt 3(ï.

ÄxoviTOp Graxis: Aconitum Latinis, Eft^ne duplex, patdalianches à necandis pardisgt; lycoftonon à necandis lupis.

T rrida terri biles mijeent aconita nouerc^e “'Triuignorum epulis:crudeli namque Veneno Tracipitant mortem cemmanfa Vel hauUaÆolorent Si forts inijcias miferandi luminis areent, Membrdilue diminuunt/itper hoc externaputrore.

Caput 37.

Vt aquilina vel aquilegia cum Grj.tum Lat.fiieri» appcllata,in dubio apud etuditos dl etiamnum.

lt;'' Al facit (sr‘ficcat mediocriter,atque refiluit ’ ¥er cecasmodicè latebras aquilina Vocata.

caput 38.

A^«jgt;ov9os GracisiAmaranthusLatinis. Etqueduplex,Intens amp;purpureus.

T Kteus(Vt perhibent')amaranthttsficcat amp;nbsp;aufert l^ercoecos abitus humoremfidem^ calefcit,

Keenon extenuat.Lotium menfef^ propeUit, Etfluxus omnes comafummouet,atque dolorem Coxie,ac ruptuiram, amp;• quas nutritfylua capilli IPerdit eis^ interimitformicas,atque Vorantes Intima lumbricos,tineam ne pafcat inertem Vefiis,ad btic prohibet,grumumque refcindere fertur Guttlt;e fanguinete.Cumferpens dira Venenum ^iblibus iïliuit^atulis,daturinde medela. TurpureusVeropraclarefccat'.itr idem frigt;

-ocr page 29-

De plantarum viribus poematium. 15 ^rigettamp;hincalui manantia fluminaßifit.

Caput 39.

Vt alliaria cum Græ.tum Lat.fuerit appellata,in dubio apud eruditos eft eciamnum,

Ç^^i«! tfi^à manu frons alliaßiratjnaret, Calfacit,atquefecatfolerter,Vt alliafermè.

Semen ad hy/lericie truculentapathemata confert.

Caput 40.

Vc angelica cum Græ.tum Lat.fuerit appellata, in dubio apud eruditos eft etiamnum.

J^ngeUcte radix ineuntefub ordine temo ^Calfadt (sr ßccat,nec non obfirubia redudit, it fimul humorem per caces mittit hiatus, Âtque per Vrinlt;e lotijue fluentapropeUit, Exténuât^ ßmul^cum dotefuperbiat aeri, Quinetiamtußim cui fundamenta locarunt Frigorademulcet,nec non iraßamina peUit OjM thoraca tenent,Verfant^,ficorf^ repurgat lEhlegma,quodeuertit cotfurtemuniaVentris, itfulcit Aomachum,torpentigrata palat» i^icitur eßeßeinfafidia tetra leuare. Cordis praterea Vires reuocare labantes. Intima quod Verfat fuper hac éliminât vlcus, Sanguineum^fecatgrumumJaßif^medetur, Atque canis rabidimorfumacferpentisabercet. Qteanta per humanas accerßturVnda malorum ^ró fuperi tenebraslCum denfi cadauera peßi Ca fa ferebantur 'PolyandrionVfqueferetro Mafdia,pauper quem iudicis Vmafeuera Religie inuitum(quianileß lumine cali Sgt;ulcius aut melius,puta cum nihil eße trtmendum Teiusmor^

-ocr page 30-

Marei Neuiani Gerardimontani

Teius morte can/itfophiafacunJus Homerus, Et quis yfrißotelem fuffragia certa VacUlet Promere^de cuius Tgt;fabatheia régnaßupefeunt Ingenioicuius mirantur acumen IberE Cuius Hyperboreo celebratur nomen in axei Üeenon adClario Cepheiamœniacurru Marcidula)infielix ter amp;nbsp;amplius teréper annum Eiebitat Vrbano,darijs cmnidatur honor urn Traterea titulis. Taanis at orbeperaUo, yoeeTbeonina profiinditur,atijue quot;ifouetur S)iris,atque idemVinPiuspofl terga lacertos yteatim rapitur,nec non amp;^ gr andine fieua (Prößiperosßominis ijuaßfatum fatarepeUat) Obruitur lapidum. Quanto praß antius eßet TarcereßubiePioßHla radicis ab Vß duesingredierpenetralia diaßalut^s^

Caput 41.

A(Y('Xa4' Grac^zj/Xu| Nicandro;feftuca Latinh-

p Ercacos abitus feßuea propellit, ü^- acri Pollet energia leuiterßurdßiue phlogofes Qua^ue tenent magnum tubercula luminis orbem, Kec non ^uisaPlu toto celeberrima mundo Elomen adinuenit Vulpesglabreta coercet.

Caput 41.

sièges Grads:Populus nigra Latinis.

P Opulus atragerit florem ijui ßegniter aret Pror/HS^praterea calefaciat in ordine primo, Quinetiam leuitergracili compageßperbit, ]gt;iecnonamp; podagra tormenta ferocia mulcet.

Conßmili

-ocr page 31-

De plantarum viribus poematium. 14

ConßmiJifoliumdecoraturdote,tametß Lenius.de genio ßmUi reßnaredundat Lloribus^ür paulogeneroßus Vrit ij/dent.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|

Semen dotjaturgracilis coml)agine membri

Largius ac flores neenon reßna,deinde Eberiusßccat,quamuis non Vrat ijßdem Multißlendidius-.magni^ tjirannidafo^it.

, Caput 43.

Ax«x'a Gratis;Acacia Latinis.' ^Iribus acacia rhusac hypodflis abundant.

Caput 44.

AnävSic^ GratisiAcanthium Latinis. Ç^fllfacit,amp;graciUdecoratur acantbion inde

Membro,quinetiamLpafmi tormentarepeUit.

Caput 4^,

K\vffe0f Gratis:AlyfTum Latinis. p Er cacos abitusfugat,amp;deßccat alyßitm, Detergètgue ßmulmediocriter^atque ^etitis d cahefeu rabido laßs cu/lode penatum Subuenit eximie,nec non à foie proféras infaciepurgat maculas,alphif^ medetur.

Caput 46.

KfAattoy GracisiAmomum Latinis. y^St acorifermé genio decoratur amomum.

Caput 47, Asn'yuçcSjï aviyuji/s Græcis;Anagyru5,amp;anagyiisLa. pEr cacas latebras anagyrus niittit,amp; acri

Toilet energia,necnon ßecefeerefertur. Ht folium viridans inbibet reprimitue tumores:

derot

-ocr page 32-

Marei Neuiani Gerardimontani

^crorif^ßmulgenio Vel dote redandat Segniter.jitficcum,Vehementer ficcatjdem^ Uiffecat^amp; menfeSjfeetus,refidef^ficundas Elicit,amp;• capitis cruciamenfipit,amp; aßhma. Cortex radicisgenio decoratur codent Pene,cot}uit^ßein per cacos mittit hiatus. Senten donatur gracilis compagine menthri Gnauius,at^ueßmul Vomitu prtecordia depict

Caput 48.

AxaXiepKjH Kvli/lK Gra:cis:Vrt!ca Latinis.

C Emen amp;gt;nbsp;Vrtica folium per caca refilait '^Spiramenta foras qui confiât intima chjmutit: Tollet amp;nbsp;exaâègracilis compagine membri, Quamuis exiccetfuper hac caleatque,feroci Kequicquamfane' diuexat corpora morfu, Mulcetpraterea Volucre'mque re^ergit in aurant ^ßhma,nec auxiliofuerit mediocriter vua, Qjtam putà diuexat roditquefeelefia phlogofis, Sub iuga tormentum lateris quoque mittit,itemqut 3) imouet abfcefius,nec non inhibere querelas Traditur eminula Vulua,pacatque maUgnum Toß hac vlcus,item finie taboue madefeens, ^uxiliéque iuuat rofeum qui nareprofundit Imbr'em,luxatos etiamfubducere morti Eertur,amp;^ Vrinam menfefiue propeUit,!^ alaum Üonnihil irritant mouet,atque parotidafedat, Thymata depellitfaper hacynorfußque caninos, Gangranaqueßmulquäium,ß/lenifque tumorem. Et peripneumoniam,fieuique tyrannida cancri Mitigat,^ panos,nec non crafiamina pâlit, ^tque Vterifuper hac ofiilta recludit,amp; implet Corpo»

-ocr page 33-

De plantarum viribus pocmatium. tv

Corpora ßabeUiSjacuit^faläcia membra.


■gt;quot; Caput 49.

ÄepanH Græcis.Aphace Latinis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Eft^ue A particula (ni fallor) idem pollens quod » la-o/i:iifdem cniin cQ lente prædita fere eft viribus. -^'Y Ç^Mfacitert referunt))noderateßmen aphaces, l^beriusVero deficcatjdém^ue redundat Stypfis energia,ftomachi Virfute domatur Ægrè/eu coquiturfuper hac,alimentd^ue confert ^rona melancholia,manantiaflumina ß^it ^luiprieterea,flomachólt;]ue medetur amp;nbsp;aluo. Quamferak nimis crude Ie que rheuma laceßit.

Caput 50. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

' ^ATydcpn^is GratcisiAtripIex Latinis. . '

Eftque duplex fatiua amp;nbsp;agreftis. • ^’'^

A Triplicigemina /Igt;ecies tribuunturjn aruo ^Tandit namjue comas, Vel in almifedibus horti. Ordine commémorant Vtram^iue rigarefecundo, • frimonilominusfrigerefub ordine tantum, quot;^^ ßypßt genio tarnen exornarier aiunt lUußres medici,per ßiiamenta reßiluit Caca fub hac leuiter.Semen detergit,^ aluum flusfatis irritat,'}gt;omitttm^ eiendo laceßit Corpus,ir infarUu iecur euoluendo refranat -9iemulcétque ßrnulfceleratam auriginis iram. tlaccidius madidat,nec nonfrige/citagreßis, Q^àm qualuteolo cingitpomaria flore.

Caput 51.

ĻMv'i 1! itu^ls Gratis:Anonis Si ononis Latinis. C Sub

-ocr page 34-

'* Marei Neuiani Gerardimontanî

^^^ ^^''fgt;o radix calefa^iat anonidis albo, Kec non extenuat^tormentdijue dentis ini^aa, Collauicmijuefimuldefirmemfordis abercet. Trolicit Vrinam cortexJapid'emijue refringit^ Pratereacru^asdiaelUt e^r^ amouet idem.

Caput 51.

Alt;iiaoii GræcisiAnifuin Latinis.

^^ T^ine füb terno calefaffat ^aret auifint, DiJpfrgitqHeßmuljotiumque propelUt, in ere Nf cubet hircus idem praftat^neu flamina yientrens Vexent,neue dolor crudelis membrafatiget. Excitât boe etiam tardes acuitijue maritos. Corripit indefugamfuper hac cjuie Verfat hydrope Terrißco feßum rabies inui/à bibendi, Tlagdijue reptilium, b''uluæ^ fluor is inertem Jnuebit vAfue moramßifiendens lacté papillae, ci lui profluuium dein amouet,atque coercet Tjilpturampatulas qua torquet amp;nbsp;enecat auret.

Caput 55.

Aocpii'/s\es Gratis: Alphodelus amp;nbsp;hafta regia Lat

T) ddix aFp hodeli calefablat amp;gt;nbsp;aret,tix ar eet ^Ter cacosabitus,membri compare tenella Confiât amp;nbsp;extergit fuper btec,tir fiafina refranat, At que mamillarum t citify pblogofin abercet, Quinet iam tufies liquidam refiergitin auram, Cogit praterea mijerandumfranafitbire Tormentum lateris,menfejque propt Uit inertes, St det 't'rinam,»iueóque renititur alpho, ./it que tue

-ocr page 35-

De plantarum viribus poematium* *8 Atijne iuuat vomitum,nec non éliminât vlcus ^e^afcètUjVelut (^ tjuod feda/ordemadefcit, ^ec non abiegat tubereuftßeua,deinde Morfum quem tetrico finnofavotumina torquens ^ft molita ^ecus riliujer^en/ue nefanda. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ■

lllinc pratereafugietfuruneulusatrox.

Bxradice liquor tu/us coUjrionim^let

^die cum brimiSjCohibe'tque minacia dentis Mriculee^fimultormenta,grau'emque refereit Etleuotauditumfu^er htec,tabóquefluenti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

3ubuenitauriculit,necnonambu/lacoercet.

Vlceré terrificum volucres auferturinauras Hincetiam donumglacialis (gt;ernio bruma. Eberius multocinis aret amp;nbsp;Vritfi^arcet fer cabas latebras}gt;sla,memhrique tenelU Tlenius ornatur com/age,glabretdque mulcet Qjiïs ob ^afritiem toto celeberrima mundo yelcaptis ^ifu ^ofuitvul/eculanomen.

Caput 54.

GrÄcistSabuem amp;nbsp;Sambucus Eatinij, Eftqueduplex,arboreßens, qua: cum Græ.tum Lâ.diçitUt nomine generis, amp;nbsp;minor, ^ajUwaKTH Græ.ebulus Lar. ^Traque compingitVifio.ficcat^fabucus, ^tque caltfabtat^motboj^ repeUit eo/dem^

Kecnon humores perj/iramenta refoluit.

2.«!)i molitur atrox Ijmphatdque vipera morßu, b^yiropémquefugat radixpotata.^ieejudit I»/(l/tiVHluai/iracula,edmqueremolHt. 1 Fruilusidim praßat,ne tempora F/arßs pruinis £//intLyficrati/Pandoris^atque Moroni,

C ij , Hieprat

-ocr page 36-

Marei Neuiani Gerardimontani

Hic pra^iare dein potuil.Sedfronde cotnefta Phlegma fiporiferum,bilif^^^ lymphaper alui Sgt;u(tus abfiedit. ^erum Vßa,feinde phlogoßn, Keenon Gr podagram demulcet,^ vlceris anlra, jitpie canisplagamfolium depellitinunllum.

caput $5.

AarsaXaScS Gra:cis:A(palathus Latinis»

10 Otibus ornaturmi/lis^acroreredundat Hamqueßein ^ypfisgenio Vel dote vigefcit ypf/alathusßccat fuper hac^GT ßuta cruenta Sidit Gr infranat cohibetue^noma/quepudendi Elec non butroremfedatfeetufjue propcllit, Etducit lotium^nec non demuket o^^anas. Quinproeul hacce minax inflatie ftirpefugatur.

caput ^6.

AvSu^Js Græcis:Anthyllis Latinis.

Eft4“® duplex,vna lenti,altera chamapitii fimili».

A KthylUi kuiter defccat,Gr Vlcera iungit Glutine.Donaturgraciliscompagine membri Gnauius,ac tergit,fordemjue benignius aufert Quafimulatfolijs chamapiljn^at^ue propeUit frinamue det^renum^ pathemata lenit. Et pathos ablegat comitia rumperefuctum.

. caput 57.

AinrXKVOj'jH ffKoXontv/fzep Gra:cis:AfpIcnuin, amp;nbsp;(colopendrium Latinis.

^■\ Vamuisnon cakat,graciliscompaginemembri ^■^Tolkt amp;“ infiruiturfcolopendrion,atijue lienes

Et ferne

-ocr page 37-

De plantarum viribus poematium» «7

Et ferulas minuit,lotijque moramen abercet^ ^ingultumqueßmul,nec nan auriginis iram.

caput 58.

Ay ƒ a7«Xos Grxeis: Aftragalus Latinis.

^'^y pliai inßruitargenio,ßccat^ }gt;iritim '^dix afiragalijotium^ propeUit i^ aluunt Eranitmanantem,fluxußiuecruorereiperfos, y Âtque cicatricis dona coniungit amp;nbsp;Vnit Vlcerajua longa iamtemfore membragrauarunt.

caput 59.

A'y« GræcisiLoUuin Latinii.

T^^foribus terme loUum Ïtationis adurit, ^ExiccatVero fub nidi cake fecundi, ^tijue acrarefimulfacundius iride pallet, Quamuisnonaque Vigeat compage tenella. Heßtgangranie locus efficit,atqHe lupato Strumam cogit idem parère,nomam^ coercet, yk knitfeedo nimium putrore redundans Vicus,^ ißhiadem profligat,tgt;t exulet oris Efficit ignotis etiam mentagraßalutem Tar turd at que adfertfuper hiecfqualentibus ira Leprit,lgt;i.ec lgt;ero steriles nidore Vaporis Miuuatobfeure.Coquit inßper,atquefopore ^lernitmembra nimis denfo,rapiddque cerebrum Torquet agens circumtgt;ertigine,floris lacchi Jnßar,amp; Ogygio qua ßumat amyßidos imbre fraterea exercet caput aut ferit,atque Vigorem Luminis ahtunditnigra caligine mergens.

C tij Caput

-ocr page 38-

\gt; Marei Neuiani Gerardimontani ’

Caput rïo.

2l7joy/$ Gra:cis:Gramen Latinis.

Q rod Mauerte potens Germania noilral^rnfundii Ordinefub ^fimofrigefeit^normariganiii

Sic candi ^ tarnen non inßma gramen habetur.

Mt radix obiter de/iccat (^r^ alget^o^aqu'e Segniter infiruitur membri compage tcndla, Hediero mordet praclarius^at^uecruentum Glutine committit vuinuSjpacat^tremenda Tormina,JedminimeJolerter,fegniter arcet TratereaßrupoiJotijjue moramina tcllit.

Caput 61.

M^diiTi}.is Gistcis:Atradilis Latinii.

Q Tccat: item^ ealet moderate atravilis ipßa, '^MuxUió^ué iuuat quem laßtfeorpius telu. nbsp;nbsp;fi

Caput 6z.

A^i^ƒ XttikIs Gra:tis;Aner Atticus amp;inguiiialisLat

ÇJ 7'argit,nec imldè dein aßer Mt tiens alget, ^' 'Praterea reprimit,nec non deficcat,amp; idem T^lominus minimè dypßs Virtute Vigeßit, Prodeflferuenti siomacho,dein inguina tetro nbsp;nbsp;nbsp;» Quajßa dolore iuuat/up er biec,diriique phlogo/t, /tque tumoreßmul,pacatquephlogofin ocelli, nbsp;nbsp;nbsp;i Kee nonprominutamfedem compejeit icr arcet.

Caput 6j.

An'tOiH i’0lt;«s Gra:ci8;Apios st Ifclias Latinii.

^diae

-ocr page 39-

De plantarum viribus poematium. «5 T) âd!xti)taa[gt;ij'igt;oniituilepellitamp;‘aluo -a. ^^'Phlegna foporißrum^nocuif^, tyramida bilu. far/juefiipernamouetfurfum^diuerfa ^er aluunt.

caput lt;^4.

A pxtù f (J Gratis: Tunipcrus Latinij. ^£ft^uc linplex/naiot amp;nbsp;minor.

pî^oMt/ef tuniperus maior^ minor^.calet^ Ordme/ubternoßcciitque.Tremendaiienen» * *-9)edibrtttafu^aßiadetnidore'D/tporis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..^. lt;; J^ßeravipereitollitcontagiariblus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

£t mouet Vrinampotata. Calefdt eodem S’^bgrege baccajicet deficcet in ordine (irfmo,^^ ' Tormina proßigat:,tußimque repdlit/^- arcet Tboraeißue leuat mor bos,^^ dira Venena, KecnonhyflerieaijueSiumßotiitiueKioramen, l^upturMiqueßmulytecnon ür^aßna repcUit.

caput 65.

'Aatsdysiyin Gratis Afjaaragus Latinis. Eft^ueduplex, horcenns,amp; palulhis f«u fylueftris.

quot;^Eßit Lampßcenipomaria culta,1gt;elarua

Sent a petris agrurn ßnui caput indere matris ^spara^us cupiens.Gnomon exiHit in aflu jftijuegelu^nec non detergit ab vlcerefardés. ^dixamp; fernen toUit ertteiamina lumbi, Hec non ibiericum, lotij^uemoramenjiix ore (iuos effrana to fie'er ata p balança morßs i'll plaças dederint,renumjue pathema,minax^ Tannentum dentis,nee non euoluit lt;^ bepar nbsp;nbsp;nbsp;\d. ?

C U^ Jri:

-ocr page 40-

Marei Neuiani Gerardimontani

hfarltu iy renes. Hortenfem Vindt agre^tis. Caput 66.

AjKXiw/as Gracis:Afclepïas Latinis. ''

zilfadtÇvt medici referunt)iifilepias,aret Infiper,amp; tenera membri compare redundat. 1^dix baud obiter membris a^it atra venena, feinetiam dirum quaßbila colla tumefdt, Idec non in denfis tradufi collißt orbes Adorfomferpentis leuat^extunditquefalutem Quosrabiofafero canis ore petiuit,hydropem Tollit praterea^mifiranddque termina fedat, Et quagrumofo turgefcunt laifemamillis ' Competit amp;nbsp;prode/t ,menfejque bropeUit inertes, f^lcera detergetfolium quaforde redundant, Atque dcatricisdono coniungit,amp;aufert flcera percrebrosThymbraalampadis orbes Qu.ediuexarmit(cacaethedico)papillas^ , Et genitalefilum. Kee ße ladatur inani, ^pturam cupiens,amp;ab alto hint demere cafunt.

Caput 67.

A^oyAar.» Gracis: Amygdalus Latinis. Eft^i duplex,vna amaras,altera dulces nuces profert.

» nbsp;nbsp;.4 . f

Exthoracefimulcraffaminalentafcréatu . yfcriter,ac terget,necnoneuoluitamp;omne ‘ In far du vifcus:dein aretjtemque calefiit, 'Prolidt hinc adei lotiumynenfefquemorantes, nbsp;nbsp;•'

yftque canismorfum plaçât,capitifque nu tres S’eilit,^ hepaticos iuuat,atque berpeta eoereët, yftquedy^

-ocr page 41-

De plantarum viribus poêmatium. ♦gt;

^tquedyfenteria,fcrupo,tußi^medetur, EtvitijsrenumJateri/quedoloribus obviât, T^et non ißebiados tormenta,deinde lienis d)nouet,atque coli tormentaferocia lenit, Etperipneumonia queElus:amp; fefafuaui Membrafipore rigat,nec non epiny elides äußert, Quin net Eleutheris caput hinc tentauerit imber. Hac eadenißruHus praßareßeruntur amari. Sed prorßus leuiterdulces omanturißdem Eiribus^atque calentßccantqueßupinius Ulis.

Af4|Uuvfg(KÓ^ Gr2cis:Amraoniacum Latinis.

^^Sbimmoniactimgenero5èmollit,idemque Calfacit^atqueforasper clt;ecos mittit hiatus, Ïiemtrahit,^ panes infreenatjiy a/lhmajienem^ EminuitJumbi/uperhactormenta coercet, ^tque crusse madens lotiumfotufque propeUit, jïluum praterea ciet,ac leucomatafedat, Scabritiemqaegenie,amp; magnumjofif^ refranat Ärticuli,feßis etianifHccurrit,amp; hepar Mollit pradurumJplenem^,arthritida mulcet lafuper^-e^ ^Irumqs dernit,podagraj, medetur.

R/jiiCtH GrascisiAmurca Latinis,

^'^dine/üb binocalefaHatamp;aretamurca

Ealdèfolerter^nec non iy^ Vulneraficci Corporis amandat/ariofis inde reuellit Iiltntes,ac herum tomenta ferocia lenit, dtbya

-ocr page 42-

Marei Neuiani Gerardimontani

^c lydropa^deiiJpodagram^neruique dolores.

Caput 70.

TlvijUWV» Grascis:AnemoneLatinis.

yX 7*trahit,ac terget,nec non ofcilla recludit 7itjorumfuller hicc anemone. ExtuJa cerebrum} Turgai lymfiha.Ciune menfes,(^ laite papillam Tiflendunt caulisfoliumijuejelirdfijue eoereent. ylt Vero radix ignauum phlegma propeUit, initie cicatrices oculifugat,aline phlogoßn, y leus praterea tergetiuodforde made/cit. Ferterat Hippotades crude titer teiuora ißili, Verterat albentem ruif ans in Httoraßuilum,

. rtcampos Schediie,mollis dumeta Canopf 2iaucratio/iue tares .Acheloa inuoluerct Vnda. Quad cum Syderea conif exit molis ab arce. Tornafupercilio Lagides capit ora minaci, 2fecfecus atiuefretum eolaphis i^ Verbere multf Sarbarus Helllt;eum feriebatfinofia pofcit Spicula,iuießuuij braruptum libre tin agmen. luffa minOtrorum longißimusordofaeeßit: dit mora cunifadiemßuperare quot;bidetur Erinnij ./fccenfi.N.aifus iaculumßetoriuet in bndit Spumantis medium,qua tum Cenebreius herot Fortè behebatur trUugis,horrenda procelhe S^boraßifßciens.Tbi bulnus capit ab Utu Ennoßgaus atrox,non has impuniprofeili Jnfidias, largampendes mihi jùbdole panam. Talia bocerefert,fimulajßatamp;aera/ucco. Qui caput inceffat dirum,ßolietque bidendi M'unere,craßiolo. ^ini poß tempora lußri Quo bitam c«ecus iamtraxerat,oradeorum

Eatidie

-ocr page 43-

De plantarum viribus poernatium. »o FatidicAfqtie petitfortes ^ua lumenocelli ^etur habere 'igt;ia.Cui dant re/punfi colubris lit rabie tumidi}gt;ates,amp;'peUusanheli:

^^a cape^e modo ’Panchaia^certa falutis Hindia pandettir,ne nutes.Contulit er go Maxima cœlitibusfoteria.conipos Vt eJJe Ceperat^atque reus Votifed (ä^ inde Valehat Luminis ignaui tetricasabolere tenebras.

caput yr.

Baros Græcis:Kubus Latinis.

Q ^rmenfrfuerubifoliumjue,deinde corymbus, b^ecnon^radixaïiringunf.limite Ver à

ÜHominus minime tenui reßearieraiunt:

Ptpote cumgermenfoUumtiue quod arua recenter Spargere iam ccepityiec non amp;nbsp;plena corymbus Tempora iam nabluspre ft ent obßurius illudt AtVeri radixfosfnmaturdquefraga Largius exhibeantynultóque impenjtus i^is Üeenon vberius.Foliumgermenque réfrénât Plcera quemifero pofuere cubiliainore.

Vulnera committitfuper hac qutifcunqueper artuf

, Glutine,pretereadeUnit achoras,ocelli Trolapfum,amp; cordis ftomachi^ doloribus obßat, Herpeti^ fimtfe^ condylomatis ceftro Subuenit.dtVero roßis madidantiaguttis Sputa leuantfloresymmaturuf^ racemus, jtque dyfenteri,equeftus,aluiqueflaorem.

Huinetiam radix ornatur parte tene lia, S^ lapidis renum preciMt nomine teebnas.

Caput

-ocr page 44-

c ' Marei Neuiani Gerardimoncani

Caput 72.

Ba Ä uni,! ir^àtioii ^tXa// Gr^cis:Marrubiunt amp;nbsp;pratïnm nigrum amp;nbsp;facidum Lacinis.

l'KfioniiF^icioternie^ationisadurit ^Marrubiumnigrum,atfubeadentclaJJe}gt;iritiin Siccat,amp;ab/}erget,necnon lamenta canini Mor/usablegat,'}’iduat^nefanatabe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ’ ricera, amp;nbsp;auxiliumfert condjlomatis aßro.

Caput 73.

GhX./o/' GrxciszTursilago Latinis.

ZA nd deficcatumfolium defsellere tußim ^'^l^ec non aßhma queatjVocitatum bechion efe Conilat,amp;‘ ab/cefus rumpit thoracaprementes lllud idem folium radix^Sed amouet ignem yeto quod Piridatfacrum, tetram^ phlogofin.

caput 74.

Ü8lt;f8«gt;A(ej GræcisiBuphchalmus Latinis,

'CLorechamtemelil)rtecldriusVrit,amp;arcet

Ter caecas latebras,nec non acrore redundat Flos qui buphthalmum niueo Velamine pingit: Hine sdema leunt,dirum^ auriginis oeFirum, lieenon duritia conaminafrangit iniqua.

caput 75.

Vt bellis vel belbus fuerit appelbta Græ.in dubio apud eruditos efe etianmuin.

A^facit is^ficcat bellis,j^odagram^ cocreet, nbsp;nbsp;nbsp;-

^Kec non amp;nbsp;ïtriimam,parejtn,ci'!tciamina lumbi,^ 'l^^tUf

-ocr page 45-

, De plantarum viribus poematium. it ^[turarn^ ßmul ca[itis demulcet,amp; arcet Fulneraquis thoraxobtunditur atquefathfeit.

caput 76.

Bfa'Sus Graxis:Sabina Latinij.

^f^dineßsb terno ßccatj, calet^fabina, Cum primis etiamgracili contfiagine [tollet'. Et [er ctecafugat nocuum firacula cbymum. Vulnera qalt;i tabofluitant amp;nbsp;[utridafop it, Etnigra,[rtefertimquielongo tem[oremembra hindiuexaruntfolium,snenfeßue [ropellit, ^ec non [er lotium deducit fenguinis imbrem, Q^in [artus etiamßoliatos atheris aura E)etrahit exVterofed[riuat lumine Viuos, dtque nomam tollit,necnon crudele Venenunt.

caput 77.

BsïXucrffOji Grx.BuglolTum,linguabubula amp;nbsp;bouis Latinis.

Et ßccat,Veluti chorus inijuit dolius iatrun. Si nacorerCjVelut lachrymoja ^loemata Tu(gt;{)i l^oUe diéque legens,nee non mergare nefaßis Curarum nebulis,hominum Veßigia Vitans Jnßar KySiimenes,aut ^eUero^hontis dhti, ErigidamixrorisfomentareUqueris inde. Summouet abfießus etiamjamentaque tußis Qjtam nimium rigidadederintaßredinefauces, Q^nßtis hoc etiant commerciaftuapro^ulfat.

Ct^ui

-ocr page 46-

Marei Neuiani Gerardimontani

Capuf 78.

Vl cum Grat.tö Lat.appeUata fueric veronica ofKeinism*quot; dicoiü diét3,in dubio apud eruditos eft eciamnum.

Ç^ j^lfacit amp;ßccat Veronica,fitgaitjuctumores, Eripit infarciu iecur infuperat^que lienem, Ruinera propul/at/uperhacreßicr/a cruore, Quit^ liiu corpus laniarunt,ati]ue medetur Tfora cum Vitio cutis omni,Cabis abercet zie peßisfremitumfuper hac,elepbanta^ue teilst.

Caput 79-

B/x(«j( Gra:cis:Vicia Latinis.

•Arfernen Vicia par ejfe refertur aphaces.

Caput 80.

BXxre^,CXlt;Te/gt; a è^lms Gra:cis:BIetum,bIitU!ngt; amp;nbsp;blitus Latinis.

quot;LI fmeclat binofriget^fub ordine blitus,

■* dluumducit itemjedatrocia tormina conf at, Quine tiam Vomitu dersfo pracordia deplet.

i caput 81.

'R^)iiis Gra:cis:Bunias 8c napus Latinis.

Caput Sa.

' BsXC's Gratis:BulbusLatinis. Iccatjis^ abfl(rgit,nec non amp;nbsp;glutine bulbus rnit,e^hnauos acuit lentofiue maritos,

Trafat

1

-ocr page 47-

De plantarum viribus poematium. »5 fr^ßat amp;nbsp;infauFfn ne nutet vita podagrie Qjießu,neuitoinachi tormento extremaßetjuaris ^racipiti curßi,neu Vißeraßorheat hydrops^ j(mimäat^ ßmulferaJugiUata^medetur ^ptis iy fratiis,(yachorespeUit amp;nbsp;äußert, ^inetiam prodß Varo,nimium^ ruenti Kymboßurßurea nubis,maculâjlt;pue repeUit ^»mes,(juaßaciem Viuoßraudantur honore, Obtineißue facit penetralia diaßalutis, Qj^em gangrena Vorat nimiumjucém^ue moratur lt;^ cane fub vigili morßs eußode penatum, ^rticulófque iuuat.Sudor proculinde ßaeeßit hßuperßinc luxa partißolaminatferes.

Caput S3.

BarguS GraciszBotrys Latinij.

^/ßadt amp;ßccat botrj)s,aßhmd,2uetollereßertHrt

Caput S4.

Vibatba capri cum Grz.tum Lat.fuctit appeUata, in dubio apud ecuditos eft etiamnum.

Calfacit amp;nbsp;ßccat:tum Veri doteViritim Sollet amarorismec nonincidereßertur, Q^inetiam abßergit,magnum^ reßranat,(y effort £xthoracepigros,nec non pulmone liquor es,

■Clique eiet menfes remorantes,atque tumori, ^Mus phlegma deditßocors primordia,conßert.

Caput S$.

Vt cum Gr*.tum Lat.blattaria fuerit appdlatajo.

C dubio apud enidicos eft etiamnum.

rmdiilagenio blattaria pollet eodem.

Capta

-ocr page 48-

Marei Neuiani Gerardimontani

caput 8(5^.

Bƒu^lCJ Gr«is:Aucna Latinis.

’ Traterea Fpargit leuiter,ftji/)fif^ Vi^^ore Segniter taßruilur^nec tentât corl)0ra morfuj St leuat abjeurè tujfes^alui^fiuenta.

caput 87.

Vtbaliamine.quam nonnulli duo facientes genet* marem appellat,cum Grat, turn Lat. fucrit appt*quot; lata,in dubio apud erudites eft etiamnum.

T) Alfaminesfolium committit glutine Vulnus, nbsp;nbsp;. Qwdminime longo iam tempore membragrt»*“'^ ' Sedtormentacolicinis amouet,ati}ue propuljat, Emollit^fimul yefanam torminis iram, Ruinerapraterea quibus inteßinapremuntur Sopit amp;- ablegat.Cruciaminaporri coercet Et mulcetfrucius oleum.diramfphlogofa, ^t^ue ambuFfafmul plaçât, fterili^medetur, dtque cicatrices amp;• nerui Ruinera tollit, Tunduraf^ßein puerorum ramicis iram.

caput €8.

B«Tfax*’?* Gra:cis;Ranunculus Latinis.

^tit^ calent omnes[gt;artes. Hinc membrafceleflo flcere commacalatfolium,caulif^ tenellus, ^ßricat hinc etiam er ufiarum tceilia ij/tlem: Sednon tam hedit^quin commoda multa mini^lret:

Kilp»

-ocr page 49-

De plantarum viribus poématium* tj

^^pater altitonansfabricatur nempe/ub alto ^tbefe^quin lepidos perbellè cedat in V/us. ^gues ergofugatfcabros,pforam^ repeUit, ‘^^cnon ftigma^dein cui totum nota per orbem captis Vifupofuit Vulpecula nomen j^^^^g^brelurngtec non acrochordones aujirt. radice minusrabiesaie dentisamara conficitur.Sternutamenta dere mimusirotipotes hinc euadere compos.

caput 89.

ßfvoji Gr«c.recentioribu5:lupusfàliftarius Se lupiculus Lacinis.

£) Imouet abfcejfum lupulus,proritat amp;nbsp;alu» ' '?hlegma,foporiferum^nocuit^ tyrannida bilis ^^duf^ue, deinguStu decoratur amaro, ^‘gt;lfacit ficcat fuper hacin cortefecunda, ^inetiam infar^uiecur eximitattjue lienes, f^indicat auriculam fuper hicc ab adore Celoi.

Caput 90.

Ö«X«voj ^ufiJ'/KH Gr«cis'.Glans vngucntaria Latinik

^gt;'g(t^amp; incidityeßrat'.^ypßf^Vigore

Seu^enio kuiter glans Vngucntaria pollet: ^^purgatjue iecur Fplene'mque^deindepropellit ^blegmaper anfra£lus aluijVomitum^,deinde ^kminafeußatus inhibet,colon adde minacem, ^cc non auriculte tormenta ßnößue refranat, 'Aiiditumj, grauemfarcit,Jpafmótjue medetur, ^tc non (sr pareß confertymnuit^ lienes.

© Qui»

-ocr page 50-

Marei Neuiani Gerardimontani

QtiiniecUr èdurummolUt^potlagra^jrefiSlif, Strumas prietereaVaróJque coercet,amp;alphes £xterit,atjUe lepram /cabismque repellit,ach6ras Infaper amandat,nec non àfile profiblos TSLauos dinellit,pruritus deinde coercet, jExanthemafimul^utis adde pathemata cunbla. ^t Veri inpotuFiomacho difiendiaconfiât. Stypfis energia cortex maiorefiperbit. iPorro myrobalanificcantfub cortefiecunda, Ordinefrigentes primo,Ventrémijue,iecur^ 2iec non corfiomachumfiiper hac munimmefirmant, Et magis exafti, loti^,amp; odorefinaut ^rietereaafiergunt corpusfißunt^ cruenta Spata,demfidis Venas quajanguine manant, liecnon Ventriculumpurgare caputaueferuntur: Sed pariant infarFlam,ergo hanc tollentia iange: $ilem fiaaus agit fiauam,bilèmi]ue refiingait: ^t niger educit bilemnigredine trifiem, Tratereafienium remoratur,ilégt;nquetremorem Dimouet,atqaefiebrim qua quarta luce recarrit, Et malcet lepram,corpufi^ nitore VenuFiat.

Si darijs vltro curis agitere citréque, Frigida carammfamentareliqueris illinc infiaper.Afl cepuitts,nec non beletsficus (addas His empeliticum^pituitam ducit inertem, Cocluram^ iauatfiaFlidia tetra ciborum S)imoaet,acfiflit Voinitumfiongifi^medetur Febribas,amp;‘ reprimit nebulas caligine merfi Luminis^atque adem reficillat mentisfiydropa 2i.ee noh cardiacenfitper htte lenire refertar.

Caput

-ocr page 51-

De plantarum viribus poematium« M

Caput 9t;

BtcXsuJio^i Græcis;BalauftiumLatinis.

^^y^ßos inßruilur [gt;r(eßatue balaußion amph Munerc^pr^terea Vehementerßccat amp;quot;nbsp;al^et, ^ec tarnen infano diuexat corporaniorfu, ^i^taturqueßrnul craßd compagine membri, nbsp;nbsp;nbsp;J, i Qumetiam itdu/efluxus alui^ coercet, ^^t^uedyßenteriamjßutum^cruoremadefietUf.^-^--^^ue cicatricis coxneblit muntre ^uieuis y leera^jua vexant vivent ^ tyrannide corpui. gt;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

Caput 92.

B«Xlt;r«^9^ Græc;s;Bal(àraum Latinis» B dlfama cum Stacie genio decorantur eodem.

Caput 95.

B/t^/oj; Grxcis;6de1IiumLatinis. ^^elliimemollit,ßccatque,trahitqi(emorantet -Fœtus^r^ lotium^ßrupeßue reßingit,amp;äußert ^uritiemyefirat fuper hatßiraculaVulua. ' ^pturdm^ue,dein lateris tormenta,tumorent ’ ^iettttris,^flahri difiurßtm,atr0^ue Veaeno Flt;etaßrpentis morßtm/ußim^ coercet, 1 ^Pßniqutjtum Vere madidantis ramicis iram.

caput 94.

riiT(«vK Gra:cis;GcntianaLatinis.

^Fd radix herb acut nomen commodat orbit Gentius Illy rid moderator tir arbiter Vrit

'D ij ■ Ordit

-ocr page 52-

♦* 'Marei Neuiani Gerardimontani

Ordinefub ternojidficcat cortefecunda, Cum^rimis etiamfecat^i^ del)urgat,amp; aufert Colluuiemfirdis,quin emoUrier aquè Corpus ab infarctu-,liquida conßare reßrtur, fœtuSjOC lotium ßtper hacmenß/'^propeUit, ^tque iuuat caßus, rupturam^jpaßna,dolorem Qui latus exercet,ygt;iroßugt;ndenique morfum. Hac etiamfranis helmynthum JHrpefolutis Liber abire Valespotaßcori/^ Vigorem N.ecnonamp;‘flomaebi reßieare.Sed illita Vulnut i)imouet,atque alphas,oculij:phlogoßos iram.

caput 95.

rxuxuff!Jinß rTa/Mi« GraxistPaoniaLatinif-

D Mix paonhe languefcit munereßypßs, ^Et ealet obfcureynulto profußus autem Siccat,amarorisgenio torpeßit,amp; acri Flaccet energiajüper hac,compare tenelU Tratereamembri donatur,amp; eruit hepar Seit iecur infarUu,renefque,deinde lienes, Mque dyarrhaan cohibet^menßßque propeUit-Inde etiam quaßösfas eß fubducerefauo ^nes tormento,ne Ventris adiré laborem Campe Hare mifer poßhac,fgt;es indefouenda esf, T^c non inde falus tuto pladdißima porta Excipiet quajfumfremitu rabiéque dolor urn Feßeafradiumßtper bac auriginis ira, Quin animo fedeatßxum immotum^ leuari Morbos indeßmul comitia rumpereßetos. Kon ludesoperam dtudiam^fouebis inane.

Si tetricis igt;terißuiß^ doloribus xgra

Quad

-ocr page 53-

De plantarum viribus poematium« lî

Quod nigricatgrano tomentafceleUa domart Gnauiter iniumbas.Melius confidere rebus Hinedatur afflictsetiamcuitoruaminatur ^yß^rica rabies Cocyti régna(trofundi, . ^ tenere queas iter ad perasnenafalutis ~'

Vgna,cui trahierfomnum^er phaßnatafuadet ^^i:ubo,per^nimis ludibriafubdola cogit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;./j ^emmflammeoli referons Velaminagranum ^isturarefugamrofeofulgoremicantes dmpeUitfluxus Vterifrrendttjue capiflro. . v’ ' »\i}~* '^fio,dein lapidis puerorum feminacurfins nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-j^ ;,f-^ ^i^untinde,ßmulvertuntVeHigia retro, Qjd^ue tenetßomachum laniat^ tyrannidc morbus.

Caput 9lt;5.

FtjaviOji Gratis:Geranium Latinh.

^T Mon eß promptum numeraregerania cunbba: a^

Graiugenisgeminte ßecies statuuntur, (3^ harum ^rimadulcefcit radix,Vteriquepropulfat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y bnfatus^acchicummunerepotafecundit Siccat,(3‘afiringit,necnonJÿringacoercet Gnauiter,acpukhr'e committit glutine Vulnus. ; ^

caput 97.

rxduHio^ Gracis;Glaucium Latinis.

Q Laucion afiringit,nec nonfrigefitjdem^ facat eryßpelas,ciuod nondumfeuit abundè,

Quincalidos etiam morbos infranat ocelli.

® Uj

Caput

-ocr page 54-

Marei Neuwni Gerardimontani

Caput 58.

rx«ó^ Giacis:GIaux Latinis.

(j Laux matiet atjue cakt, diUendens lalle mamilß, Caput 99.

r^atpayiSji GræcisîGnaphaüum amp;nbsp;tomînMÜs Lat.

Çi^Tirlu qutelamentüm l’ulgtcampierefieuit Stypfit energia mediom pralïat^amp; aret, ^ti^ue dj/fenteriafarias lenire refertur.

caput 100.

rojyüXKj« vOfYuX's Gr«Ecis:Rapum Latinis.

^ cilfacit(Vtperhil’ent)rapumfab claffefecundii, Q^amuis humellet dantaxat in ordineprimo,

Vt non infidijs tetrici capiare Veneni Semenpra/labit^nec non Vt corporafi^nis Jlicet in Ksnerem torpentia foluerepojeas, Vtpote cum largodi/fendatfiamine membra, ^dix impense nutrit,fiomachó^ue domatur aSgrè 'i’e[coquitur,alimentum craßius a^uo IPr^eterea confert,di/lendensfiamine membra, Fundament iacit tetricee emtmnatifa podagric, ISlecnon infarllu iecur impedit, atque medetur Inde fiithißcenti Keneri,genitalia confians Semina,quinetiamßomachum tentare refertur. Si mittatmiferos in aperta pericula hitte Torua podagra,fero licet hacfuperefii dolori Membris importafieuo cruciaminefraltii. Hincfufendit iterfuper bat i^pernio diras.

» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput

-ocr page 55-

De plantarum viribus poematium» iS

Caput 101.

FKuku ç g if « Græcis:G!ycytrhiza amp;nbsp;radix dukis Lat.

Ç^âlfadt Vnda paruin féliciter,atquemadejeit THfaglycyrrbi:^,flomachi^ reïtringuit et arcet ^eruorem nimiKm,Vulnuf^ domare refertur^ Heenonfiabritiemfalebrofi tramitis aufert, yefica^dein thoracis Gr hepatis ira Subuenit,Gr}norbis renumjitis adde ^uerelam.

caput 102.

Fix^a Gratis; Lac Latinis.

y de non expoßtum }gt;:tijsalimerttaminîfirat Larga,probos gignit Hquores^atfjue maritoi Concitatin l^enerem/alebrofi tramitis aufirt 'Praterea ßilebrasjußi^ medetur^GT auget Corpu5,amp; illustrât iucundo membra colore, Hec nonprofligatmaciemßabelläquegignit, Sugillatafugatfuperh(ec,acréfque repeuit Fluxus,atque daturquos heUicafebris adurit. Et quaufs longo qute tempore membragrauauit. Et quorum ßornaebus liquore tenetur inique f ardus,atque datur diAis à bik flagranti', ^etrimentaparit Isero quosphlegma, lapillus, Et tormenta tenent capitis,Fpafmique querela, Hec non infarltus,ophthalmia,febris acuta Eeruor,ite'mque pathos comitia rumperefuetum, 'Eraterea parefi,nec non Vertigine quaßis. Lac muliebre,modi tenuemßt lapfa per auram ^Portio magna flri tremulum decerpta per ignem, Delmitmorfus acres,pacdtque phtogofin

2) Uij Oris,

-ocr page 56-

Marei Neuiani Gerardimontani

0rtSj(y antiadaStnec non éliminât vlcus rulu^ejidisjtem quad membra virilia tentât. Et confert tabijeqiorifque^er lequorafaua (Dementis [ihialte miftum crudele Venenum, Cantbarida/que fimul,nec non aconita refrienat. T^c leuiterquoduis aliud bonitaterefertur , rincere^caprinum laudes auferrefecundas Üicitur,hinc ouiumfubit injuperjnde bouiUum, ToBremas aufert quod lgt;anda minisirat afella. Tem^oreab bine pauco quern iunceafi/cinafudit Caßus baud agrè ïîomaebi Vi rtutedematiir, Quinetiam cunclos baud agrèfertur in artus, 2lt;Lec hedit ftomaebumßuxum^ fupinius aquo dlui ^roritat,dein pabula rite minifirat: Sed Vetus infarltu iecur impedit,atque lapillos Inuebit,ataue coli cumulât tormentaßeinde Contrahit humorem bilisnigricdntiSjamp; agrè S)editur in corpus, flomachi^ Vigore domatur, idolitur^fitim,7nanantiafluminafijt it ^lui praterea,nec non ardore liquorem Succendit rofieum,fiomacho di/pendia confiant. S’orra fierum terget,nec roditcorporamorju, Et per cacafitgat nocuumfiiracula chymum, Troritat^ atuumßgillatifique medetur.

Sed butyrum kuiter per tjiramenta refiluit CtecafugatquefimuiiaSantes intima cbymos, InciditqueJtmul,nec non maturat,ide'mque Mollit durities Vteri,lenitque phlogofin, jitque Venenafimul,gingiuarumque repellit Sauos pruritus,mulcètque parotidos iram, üeenon depellit bubona,iuuatqueficreatum Ex tboracefieinlateris tormenta coercet,

^tqUC dpi

-ocr page 57-

De plantarum viribus poSmatium.

‘7

Atque dyfenteritefurii}sàelinit^amp; alphas, Cenfertpr/eterea quos afpis dentepetiuit.

Caput 103.

r^Xzo^n Gracis:Galiopfi$ amp;nbsp;vttica fetida Latinis.

j^^rretjeir extenuat,necnon per ceca re/iluit ^Spiramentafmulgaliopfs:arnartr haberi Cogit id baud ditbièpro certo. Caulis eir imber ExtufusfoliumJemenque parotides arcent. ^^’^‘i reportantur Vibiricis prtemia palmi« Qjios putredo tenet,Vel carcinoma laceßit, Hineque tenere datur curfis ad regnafalutis Quosgagrana Vorat,requies quoque certanomarum Q^^ratur ßimalofuper hac languentibusinde, ^(c non inde datur cali conuexa tueri Qÿos agitant bituma,vibloriaVertitur inde ’^ratereafrablis pano,duróque tumore.

riyiOji Graccis:Galium Latinis.

^^0»4i/fà belle ^aUumVirtutefuperbit ^Acrijpraterea deßccat.Flore iuaantur Membra deußa rogo,iss‘ manantiaflumina ßßit ^onguinis.^t radix l^eneremfiimulare refertur.

caput 107.

ri^fl/itf GræcistGingidium Latinii.

Ç* dlfaeit obfeureße calquefub ordine bino Cingidium,aßringitfuper hacfolerterßdem^ i) gt;nbsp;Tollet

-ocr page 58-

Marei Neiiiani Gerardimonuni

Tollet awaroris^eniOj/ufflamina tardi Laxot praterea lotijJlo)Mchugt;n^tie refulcil.

caput io5.

Genifta dl congeneris fpartiö Diofcotidis,

ÇA T^ineJub binoficcat^ue caltt^uegenißa, Ceu docet infignis^uoprafiat amaror,amp;aufeit Ter cacas latebras ^uijauit in intima chjimum. Kec non exténuât,^uin amp;- de more nitentis Ellebori tollit Vefanumfihlegma,dolores jimouet IJchiados, lapides quo/cuntiue,podagragt;n, 2^0 non angina /]ueJlum,relii}uoJtjue tumores, Erindm^ue detßlrigmentd^ue pilla cruore,

Caput 107. rgt;i»'x.lt;gt;iji Gr«. Pnkgiüj vd pocius puleiü amp;nbsp;pulcuw W'

12) rplex puleium mas ac fcemeUa rubore

Tingitur,emarct t(]ue calétquefub ordinetemo, jSLeenon egregiècoijuit,acincidit.lnhauflu Menfes,(ir partum ducit,refidéfiiuefecundas, jdt^ue nigram bilem,dein ex l horace liquores Etpulmone ßmul lentó/que pigroßjueßreatu. Spafi2ataquemtorquent,VelplagaßelefiaVenettO, Quemfiomachi morßts Vexant,zsr nau/êa Voluit, Hine operant minime loeataut infumit inanem. Paribus obij tiens rabie defungitur illinc Teßclus animi.2ed inungenspacat äußert f'Jros,amp;poda!rram,pruritus,at^ue phlogoßn, Et mot bum lp ïenis. Sed enim quam inflat to Vulua, S)Kii:!tfqiieJïmuldiuexat,quamquelaceflit f'ulua

-ocr page 59-

De plantarum viribus poematium. aS f^ulua r(ßexii,falu5 inßJJu 'benerit illinc.

£,i^im Ay^lafiJlfst« K t/èiix GracisrLati-rus Alexandrara Si Idæa Latinis,

J^2^«rH^ Tellid iuuenis qua tempora cinxit Calfacit amp;ficcat,lotium menféjquepropeltens. Serius Ignigenamater crudelibus Vmbris 0ccubuifiet,item Caij Claudilla,Jub horam Si partus illacfetbitoradicefuijjet Vfa,nec infaufio crudeles omine tadas InliaTompeij manes tetulijfitadimos. \

Caput 10?.

△ «tÿvOft/'iSGratcisiDaphnoides amp;nbsp;LaurcolaLatinis,

Phlegmafoporiferum dein exigit, atquepropeUit Menfis,atque cietVomitus,deplétque cerebrum: Laura Tellai iuuenis qua tempora cinxit Ljfie Gaknus ait par,atque mederier ijfdem.

Caput tio.

' △f«HÓMTjop GraKis;PracuncnIusLatinis.

C^^lfadt amp;nbsp;ßccat,tergetque dracunculus,atque

Tollet amarorisgemo,decoratur bic idem Totibus acroriSjdeinviJcera cunlfa repurgat, Segniter aftringitfuper hac,amp; parte tenella Seucompage Valetcumulatè.TuptajCatarrhum, Tufiim,^pafina,dein nubem,catiginis 'igt;mbram, ^t leucomafimul demit,partuf^ morantes: ^^fyringa iuuat radix,alphif^ medetur, • LLeenon

-ocr page 60-

.. Marei Neuiant Gerardimontani iSLec non auriculaß[gt;it tormentajugdtque b'lcera ^uaßirant (gt;ha^edanas,atijue maliÿia. Ite proculvittagracilésinfiffie pudoris, Iteproeul teneras quarum te^it inflita furat, Ite procnlßquidem hac ^enerii diludia tollit: jitcui lellus adeltmediogenialis inaula, Kec par efi ^eneris bigßque iugun/que tenere, Hueßt Vt effugiat trilles dmaryllidos iras, ^n non Mygdonia laniarint Orphea matrest Ktputa I^mulidumgenitricis dona maritis Hunc Vetuiße rata. Medium nil fœmina nouit. Haudimpunè quidem:lt;Bacchi nam'tate facrorum Sub chaos ac tetrici loca nolleßlentiapulßo I^gni,nec mirumjiber turnet oracanentis Inilar Hyagnaa Thrygia^foramine buxi, Gorgoneóque ßmulflagra/citfauius angue Lumina,concutiens Vridantia labra niuali 7^ore,capillitium eelfas erellus in auras, Trotinus irarum fiimulisagitatus,acerbi Funeris authores igitur per/olueredignas ( lußitiam colite^pienascompellit ^ vrget Corticis arborei condens Velamine corpus.

A/j-KKOf GrxcisiLabrum Si carduus Venetis Latinis.

A T labrum Generis deßaat in ordine temo, Traterca confert ygt;errucis,at^ue patentent ^tlinitfedis rimamJyringdjue tollit.

CapUt 111.

Al»»KOJ Grads.DaucujLatinis.

Calfacit

-ocr page 61-

De plantarum viribus poematium, 19

Ç'jîlfaciteximiè,/iccatj!ie Vmliiet omnis

Dauci fernen,item per ciscos mittit hiatus, Sximiéque fimulpartus depromit inertes, Atque eiet menfes,lotium,reß(tcf^ fecundas, i'{ec non ambages animosèfyrmdque tußis, ht quos tetraferunt amp;nbsp;dira phalangia morßes Mt plaças abigit,mißrandiique torminafedat.

caput 115.

^atpyin Grands : Laurus Latinis.

jflfc.citamp; ßccat cumprimis,atqueßtperbit Mrorisgeniofolium laurique corymbus, Menfes prteterea ciet,atque morantiaducit jfpartu.Cortex radicis calfacit,acri ^raterea polletgenio dilutius illis: Tollet amaroris isirtute profußus autem, quot;Elec nihila^ringitfertur que domare lapillos, Heparprteterealapjum muniminefuleit

caput 114.

Vt digitalis cum Gratc.tum Lat.fuerit appeUata, ' in dubio apud eruditos eft etiamnum.

LI Audquaquam leuiter digitalispraflat amart Gullu,praterea calefadat (sf aret,amp; arcet

Colluuiem fordis,necnon incidit,amp;aufert 9usthoraeatenen5,menfefquepropellit inertes, Et leuat infar(lu,longis ambagibus vltra 2^ te quamfatis eß Videarßuduiffe morari Lel{or,energiaparili Veldote redundat Eermé (umplanta,cuinomenpriebuit olim Gen»

-ocr page 62-

. Marei Neuiani Gerardimontani

Gentius Jlfyrici moderator amp;• arbiter orbit.

Caput nv.

^tfimieji Gratis:Dorycnium Latinis.

quot;V^/lndragorit praßat Virtute doryenion atrox: ^Sin ergo leuiterJumatur,membrafopore Sternif.at vbertiin,Stjigiastran/mittit ad imdai.

Caput 1)6.

Af uCTTTtJi's Gratis: Dryoptcris amp;filix qUernaLa»

Erum lt;juernafilix gußu decoratur amara,

’ fDuleorifi^fimultiirtute/uperbit,amp;' acri, I^c non putrorem cumulât fiabelUquegignit.

Caput 117.

OilcpjuyiS Gra:cis:Diphryges Latinis. A T di/htyges Valdè deficcatytem^ fuperbit ^^^Jgt;pfi^ energia,nec non acrore redundat, Colluuiem fordis fuper haeßerpetd^ae toUit, ^lui praterea^membri^ Virili5,amp; oris ricera.^uie^ Vocant peruerfia malignaue dono ^tè cicatricis coniungit,^ arcet hiulca Molem camisjtem volucres dißundit in aurat Äbßeßutnßed enim diuexat corpora morfit.

Caput 118.

Ajuj Gra:ci5:Quercus Latinis.

Fuitbet exiccatpars qurnus^atque teporem '^Obtnet^ac Vulnus committit^lutine,fiypfïi Ornat

-ocr page 63-

De plantarutn viribus poematium. je Ümahirgeniofu^er hiec,profußus autem Qua liffimi dïrimitjtunicamquefubucalafiimmam, Q^quefecat nuclei corlgt;usglandifi]uc fiutamen. Non igitur dubitent illi committeie Vivant Q^^svtericoguntfiuxusincumberefato.

Sup^etit hinc etiam ^ eilend i copia fluxus ^lui,qtiingreßugt;nreuocant bine sputa liquore Tin cl a nimis rofeo^quin intefiina cruenta Caliace'que fimultenuem bindabuntur in auront. Glans eadem praß at folio,capitique dolores Jnuehit,atque det lotium,gignitquefabella, itrapit in lenerem fernes tardó/quemaritoSf Ægrè praterea domaebi vit tute domatur, Colligit amp;nbsp;crudos humoreSfatqueViritim t^trit,(ÿ^ emanatperfidem tardius a quo, Tie tacitas Erebifedes amp;nbsp;pallida régna ^trfephones adeas confumptus Vulnerefauo ^eUua quod dederit flamman tia lumina Vibrans^ Ct per humum rapiensinfanaVolumina,quar as dode patrociniumßquidem naturafalutis Inde oflendit iterjupero isr ne cedat ab orbe ^imiflumphialis imprudent toxicon haußt ^pes inde ampla datur,nec spe laciatur inani Purities ilUnc peruerfdque tollere nixus Altera,Vel mitem cupiens multere phlogoßn.

-ocr page 64-

Marei Neüiani GerardimontanI

Caput 120.

E,ttTdiqgt;ii X^oy Gracis: Septifolium Latinis.

'YT' Erum planta cuifeptem dant nominafrondes * Calfacit obfcurè,ficcatquefub ordinetemo. ^urities abigit,nec non herpeta,tumorem, Strumas^fy rofeo madidantiaflumina nymbo, dtque dyfenteriam/birufque tyrannida radix. caput 121.

ESivOff Gr«cis:EbenusLatinis.

P yfrtihui eft tener is elgt;enus,calefaffatfttem^iit T erget, i^ antiquesfluxus deqgt;ellitjamp; aufert Flcera qua longo iam tempore membragrauarunt, Obfepto/queftmul caUgine demit ocellos. Et qua Ceerogidum Vocitanturphly Hides ore.

caput 122.

E^kIk Gra:cis:Olea Latinis.

C l^nt duplicesolea^pomaria namque Velagros KeJlit amp;nbsp;exornat. Eolium fylueßris itemque Germenfrigefcitjlypftfque Vigore redundat, Et fluxus Vteriyiec non madidantia nymbo Furninafanguineo finit,Haphyloma^ tollit, Nee non herpetas,epinyHides,atque tumores Fnguiculi,acfaeros ignes,anthraca,noinamque, Cæliacen,aures tabo Vel pure madentes Fh eribufquefimul.panófque repellit,amp; aphtbas, ?^hlyHanafquefimulremouet,tollit^phlogoftn: clique eutem Vutfom capitis coniungtrefertur Glutine,praterea cruftas emarginat,vleus

Sordi*

-ocr page 65-

De plantarum viribus poematium.' 31

Sordidulumtergitfu^erhac.Fmnaminefulcit Et ßabilit denies oleum^nimtumj, madenti ybuxilium (irtt^ai gmgiua.S^onte profufi Lympha ciedtricem leucomdque demit oceUis, Q^in tenehras etiam nimia ealigive merß Lummis duertit,menfes lotium^ propellit Infuper,amp;f(etugt;n,amp;dentis tomenta lepram^ Mitigat,«^ fopit lichenafed effeVenenum Ferturfnimium Ventri donetur.Eifdem Viribus ornatur folium furgenUs in hort0, Et ft flaccidius,pattlójuefupinius.Humor Quem fubjeEia rogo viridantiali^aminifrant Fttrfurisamandatnubem,lichena^ue tollit, Elec non amp;nbsp;feabiem. Huclei pars intima feabros Vfigues auertit Matur us Verb corymbus Et niger baud agrè corrumpitur^aique dolores Molitur capitijlomacho dispendia confions Luminibuf'^fmul.gnomonjj coloris habetur jftjuegelu.Marcens anthracanomam^ propulfaK Elauus itemgue recens confiât dißendia Ventri, Eonfertnilominusfiomacho.Conditus amp;“ humens E muria,dentesfirmamin€fulcit,(sr vlcus ^urgatfirdidulum,nec non inuitat orexin, Etmunit Homachumßypfif^ Vigorefuperbit. Et ne phlyElrcnis tollantur membra deufla ^toßieit^^ laxasgingiuas cogit abundi caput 123.

ExSv/c/i Græcis:Helenium amp;nbsp;inula Latinis.

* A^ ’'^^^^ '^‘^^^ tußim propulfat amp;nbsp;aufert, Compefcit^ fimul rofeo quod ab imbre madefcit

E Etretui

-ocr page 66-

Marcî Neuîanî Gerardimontani

St rutilât ^utum,i]uin amp;nbsp;fet lgt;entis abercet TriCterea mor/umjein aßhma,trucem^He dolorem Cox/f.at^ue auxiliumfert ruptb^atijue ^o^ellit Ex thorateßmul cr^ffimina lentafcreotu. Q^nproculbacce minox inßatio partefu^otur.

E^wu ^oj/ Græci;:Serpyilum Latini*. Eft^ue duplex,hortend' ÔC fylueftre. TMbuit ambroßjs herpyllon odoribus alta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ^T^egna Talie ac Tryadü,et calefabiatgnauiter, hinej TerpigrosmenfeSjlotium^uepropcUit^abercet Hine etiam capitis tonnenta^deinde phlogoßn lJepatis,amp;rofea Vomitus a^frergineguttur Qui maculantyiec nonrupturas^atjuephreneßm, ' Quie iam permultos Grynait lampadis orbes Obtinuit cerebri menin^a^ torminafedat, Spaßnajue compeßityiec non crudele t^enet/ant.

caput iij.

E^tCofC} /xïxaj Gra;cis:Ellcborus amp;nbsp;veratrum nigrum Latinis.

^T)uclus,amp;ßauam bUemyemó^ue calefiit Exiccatquegradu^tergetque.Manianinhaußus, Heenon amp;nbsp;snagnum,pareßs,arthritidaßebres, Tempöre quit longo Verfaruntmembra roereet, jftque melancholitt Vitium crudele propuljat: Quinettam queruli tormenlaferociadentis Tacat collutu.Sed enim Varieoea leuatur ID emißa patulas prlt;efent,i Kyrpeßb aures.

-ocr page 67-

De plantarum viribus poematium. J»

Üjiem lepra depafclt^ijuemfyrinx ia^fat,amp; alphi ^fóraque dilac.eïant,(}uem expit amp;• ^r^Ê^ hydropis indomiti rabies petulan/vetyrMnisÿnunSilt ^‘^»atur.Jeffus remorantia menjlrua ducit: ^(rumpartus eo Viduatur lumme cals.

Caput nöquot;.

E^KiSojoa XtwMla Grse.EIlcborusamp;vetattui» album Laciois.

Ç Andidus ellebarus terno calefabiat amp;nbsp;aret 0rdine,pr/eterea detergit^ey^ elicit alua Phlegma Poporiferum iomituqueyt menstrua purgat: ^i*ff«cando tarnen nonnullos immolât Orco, ^t fetus etiamfraudatur lampade folis, Mitrespraterea necat,amp; caUgine cinÜi Luminis auertit tenebrasjichena^ tollit, ^ec non (y lepramfcabiem^ repellit,^ alphot, C^N Valet bic etiam Hrenutamenfa c^re.

Caput 117.

^^NAlt;lJ8)i Gr.rcis'.Ephcmerum Latinis. Ed^ueduplo, bttilc,Colchicum (eu Bulbus fylueftrii, amp;nbsp;non la:-ule,(eu iris agrefti*.

Q^lcbicon adfauces hominem detrudit Auemas sprite diem clanfo quam VeJpercondat Olympo. ^^d per dec a truces abigitspiraculachymos ^teriusfolium,'}gt;iduata^ pure coercet ^hmata^quinetiam queßus œdematos äußert, ^bpps energia decoratur,itémque repeUit ^dix^f^fedat tormentaferocia dentis.

amp; ij Caput

-ocr page 68-

Marei Neuiani Gerardimontani

caput 1x8 E ü (uju ojj Griïcis^ruca Latinis.

^ Mfacit amp;’ marcetficcatuefui ordine quarto^ T^c non acrons Vehtmenter dotefuperbit, St ca[)Utafflictatfi[gt;erhac eruca dolore, Quinetiam refricat coHuramunia'Ventris, Strapit in Senerem festes tardó/quemaritos, Srinam^ ciet,necnongeivtale miniftrat Semen,tum Vero diflendit memiraflaiellis.

caput 129.

Eu®«Tlt;5fjs^,H SwariBf/oji Gra:cis;Eupatoriuro amp;nbsp;hepatorium Latinis.

^Sferit infarÜu iecur,amp;‘ compare tenella ^Conïïat,amp; extergetjedenim ieiunius aquo Cal facit,a/lringit^ fimul quam repperit herbant Ipfe Tomitani moderator amp;“ arbiter or its. Jusque iecur faillit,turn ygt;ero tineba cruore Inteßinafimul cohiiet,plagam^ coluiri.

caput 1^0.

Eult;ïgt;fO(TvvH Græcis:Euphrofyne Latinis. S

^ ^Ifacit euphrofine,ficcatque,nec vlla vigorem ^Tromptius attulerint oculis medicamina,pellit Mnemofnes etiam laiem,purdfque relinquit Tartes aethereas,atque aurtefimplicis ignem, Quin hjpochjmafimulfugat,amp; caliginis Vmbro^n.

Caput

-ocr page 69-

De plantarum viribus poeraatium. 35 caput 131.

EXu/^os Græds:PanicutaLatinis.

pî^»fgt;jt,4f£e»«o decorantur panica ftylgt;ß5, 'beficcant^,(gt;arumnutrireferuntur,amp;agri ^Mantur Homachi }gt;irtute^aluum^ coercent.

Caput 132.

Eyti'iiH Gra:cjs:EricaLatinis.

Ç Jlfacit (^ficcat/eu clamat amaror^erica, Ser^entum^ iuuatmorfusjumbi^ dolorem^ ^tf „o» heßea ferulas confringit amp;nbsp;äußert.

Caput 15?.

EXtXiiTcÿaHos GrascisîSaluiaLatinis. Ç'Âl/acitjis^ genii) decoraturfaluia fiy^fir, Languidiore tamen.Folium ramuß^ nigrorem ^oncUiantnemori capitis nemoriquegenarum, Q^inetiam lepidè purgantßeraVulneraßemunt ^rnfis^tem lotij,partußque moramen.^d ibium ^inc tnaiorafide capiuntur lucra neßando taSu dederit tibi paîtinaca Geuchi, Jbetlgt;yos,ac TanopeSj^horciFTritoniSj^ Hippi ' ^^rula régna colens,tjum hinc prurigo ßugatur ^embri quadßecuitgenitori Falciger atr»x.

caput 134.

Ex|ivii,t! in^Mniej, Græcis:Heliine,amp; Vrceo-0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bris Latinis.

^Typß; energia decoraturßegniter,atque ^quot;get,!^ humectât^nec non deterget^r^ vftis F üj Conn

-ocr page 70-

Marei Neuiani Gerardimontani Competit,ati]ttefacros ignes,calidamque phlogofin, IPneterea lapideslselxine plaçât amp;quot;nbsp;arcet, ^c edema fimulreprimit,calidófiue dolores jfmouetauriculx^nccnon herpeta coercet, ^tqneßnus etiamjichenaque tollit,item^ Condyloma,debt Jÿringa.Eugdttjue nouellos Spanos,amp; Veterem taßimfuridfiue podagric, Quin Cr'alopeciam toUitflotijquemoranten, Tonßllam^ ßmul,quam cepit dirapblogoßs.

Exil’«« Kiasif»iti\os Gra:cis;Helxineciflämpcto amp;nbsp;conuolunlui Laünis.

Caput B*?.

EjsCivB« Gra:ci5;Ci«r Latinis.

^ Mßcit,amp;ßccat cice)-,amp;per caca refilait (TraflatenergiaVerofilue^refiatiuo) Spiramentaforas ^aimacerat intima chômant, Extenaatqueßmul^nec non abfierget,^^' alttum S)eijcitjamp; menfes,lotiam,partußiHe morantes S‘rouoeat,atque paritflabeUa,colore Venafio IPingit mcmbraficingenitaliafemina gignit, Largo praterea diflendit labie mamillas, Etrapit in yenereinfchendtiitefopitfijidropa Miilcet,amp; iciericum fcabiem.renum^ lapillos, ^tquephlogoßn,ad hæc acrochordones, atjae malign) rlcerajpr^eterea jua: nobiri corporis areem

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tentant

-ocr page 71-

De plantarum viribus poematiura» 34 Tentant.Quin abigitfirm!c/u:atquelienemt ^^mes,at que iecurtey^et^ïïomachóqtie domatur ^S^(,i:^ teßicuH fiirrhosfugat,atque [iblogoßrif (‘arcinomafimuljtorudrnqueparotidos iram.

Caput 157.

E g û ff » /lt; 0/ Græcis: I rio Latiuis.

f nbsp;nbsp;nbsp;Ç^Alfadt amp;ßccat quod celfi Vertice quaßät

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Irio ßtb quarto^rege ür ordinefirnen,(s- berbA

Marcida,nogt;i autem vindans^coxa^ dolores

1 nbsp;nbsp;nbsp;-^mouetjac tußimfagot,atque parotidaJopit,

i nbsp;nbsp;nbsp;^(c non duritiam,teSÏif^ pblogofin abercet

yltque mamillarum,toUitque auriginis iram, ^eenon demalcetfepitque nefanda venena. Qjtem thoracis habentfluxus,non caßus abibit Hinc ope,quingrefiagt;n regel bine ad régna falutis Qnem torqaet cancer,neeJfe labtatur inani binc, ^^pulmone voient craßamina Ve Here tarda.

Caput 158.

^'X.ilf)b^gt;-a.’^iiis,v Ay,ui^ia/iO)i Gra;c’«;Echium, Alcibius,amp; Alcibiadium Latinis,

Q rcmfiiribundafero lacerauit bellua rielu, (^a per bumum denfis trabiu fifeblit in orbes, lt;^Hibij prodefifemen,cox(e^ dolori.

Caput 139,

EuuSfl/xvoji Gra:cis;Rubia Latinik Ç^jdfacit amp;ßccat rub!a,lotiumque propellit '^dix,amp; menfis,fi!tus,reßdesficundas:

Ë Hij Keenan

-ocr page 72-

Marei Neuiani Gerardimontani

Keenon exljurgat renesjecur,at^ue lienem, Quinetiam niueos alphos^tormentâtiue fopic Lumborum,!!^ parefin mulcet^dirumque venenum, 2^f non regalemfugat,amp;per caca refoluit Spiramenta trueem qui poßidet intima chyrnum, T ergit prieterea mediocriter,atque vigor e ^‘olletaiaaroris^neenon acroreJuperbtt.

E/iiHT^t/i Græcis:Empetrum Latinis.

p Hlegmafiporiferumjnocua^ tyrannida bilii EmpetroneducitJaticern^ propellie inertem.

caput 141.

EortSu/iiiji Gratis;Epithymum Latinis.

Qu_lt;e thyma/ed Vindt maiori hac dote Vigorb.

Caput 142.

Ex«TH Grarcis:Abies Latinis.

Kas abiesfundit lachrymas arthrytidapellant, Et renum lapides^nec non crudamina lumbi Jofulcent^atque recens Vulnusmamglutine iungunt, J^cnon ab^ergentfordes^carnèmque reflaurant.

caput 145.

'EfhoSfS ix'*®’ Gr««s:Etinus amp;nbsp;Echinus Latinis.

C Iflit ocellorumfiuxus,(yficcaperini ^Senten,item reprimit,gusïu^ redundat acerbo.

Dimoi

-ocr page 73-

De plantanim viribus poSmatium. jç ^imouet aurieuhe tormentaferociafuccus. Caput 144.

iTincKtnis Græcis:Epipadis Latinis.

C) niMuraffliSlante^i^a^iis tol[itamp; arcet '^MorboSj^raterea toUit crudele venenum.

caput 14Î.

Eucpi^QiO)i Gratis:Euphotbium Latinis.

^jfrtibus eft teneris Euphorbion^atqueflii^raßit S^eßccatquegradu quarto.generdtque phlogoß», jftque rubore cutem pinßit,terget^Jed aquo Eberius langeßefadatque vlcere membra: Honeßhocigicurfas'i’furparefeorfum, Quamuis attulerit ^ermultumfrugisad ortet Ex torpentegelu morbos,finelïitur iUi Infranans aliud/Dolor hepatis atque lienis Continet hmcgrejßum_,prafens tentare doloris Hine licet auxilium capitis ne inorte reßgnet Lumina^quemVexatïiuporfhinccemedeliiparetur bnfuper,^ tetricum licet hine hypochyma leuare, ^e Imquat Vitam fuper hlt;ec qui torpet hydrope, Spes hine larga datur^neu debeat irefub Ombras Üjtem torquet pareßsßuper h^ee ne abrumpere'oitam Cogatur tremulusgoel in auras vita recedat Expoßti coxa tormento,neue foporis b^a proßratus Stygium mittatur ad amnem. Hinebene capta cadunt.Hec non implore fecundos b^deßnus etiam datur ad peramanafalutis '^^^ia,ctiißgt;aßno charißima Vita Vacillât, ^t dépérir e Viam qua reddat blandafalutis

-ocr page 74-

Marei Neuiani Gerardimontani

^(egna^cui languent ignauo membra Vetemo, t^biegmafopori/erum, uimtaquepropellerelymphM nine licet,at que datar Ïïernutamenta eiere. yerum_qui manditvelpatat largiusaquo id, liauddubie Stji£^iasnolenj trudeturad Vndas.

caput 1^6. ^lyilii^nr Græcis;Zingibcr Latinis.

Inhiber ornalur leuius compare tenella Qudmpiper,atquecaletgeneroic,lt;^ demitoeelb Tratereatenebras^coquit injùper,atque Venent Subuenit,(^fermé piperis Virtutefnperbit.

Caput 147.

Zelt^ny,S ZxJli^et Gtxc»:Zidun Latiruî.

^ ^Ifacit amp;nbsp;marcet binafub carte ;^dura, Quin amp;nbsp;amaroris quot;cnio decaratur alacri, parfumpraterea diriferpentis abercet, Atqtte Venena fimul,nec non flabella,dolores Seutormenta colt VentrifquCjdeinde fluorés Alui,pr^tereat’omitum,ac helmjntha repellit.

Caput 14S.

2 «M« GweisiFernjentum Latinit.

*■ F€rmentum,atqti eforas per cacos mit t it hiatus, St trahit ex alto,nee tentât corpora morju.

caput T49.

[ïfiit'|gt;(»/i Gr«di:Eryngium Latinis.

-ocr page 75-

De plantamm viribus poemarium. JS

J^Enforix ac 'Phidia certißima norma ealoris

Picitar eße ferè,multi facunditts autan, Ceu medici tradunt literis,eryngion arct, ^tenon infiruiturgenio 'bel doteficandi, Q^netiam latiummenfefiue propellit inhaufi». Torminajue,(ff“ iecoris morbum leuat,atque bentna. Qfin proeul hacce minax inßatio Ïlirpefugatur. Q^em 'bel opißhotonus,btl magnus berjat (s“ quot;brget, décrit ajßiäum radix hac potafaluti.

Caput i$o.

Hf(7'fM)i Grxcis:Erigeron amp;nbsp;fenecio Latink.

P ^igeron friget,nec non per caca refeluit ^Spiramentaparum liquores,ati}ue cruenta Sputa dein fedat,iecoriß}ue pathenia,pblogofin Teïiis,itemlto',nachi natos ex bUedolores, Lwnbricoßquefimul,nec non (ff“ bulnera ne rui.

caput 151.

HiAiffayo/ijî rsiXiaïvcs Gra:cis:Securidaca Latinis,

D Amulus hedyfirifiinenque Vacillat acerbo Muntre,amarorisgeniodecoraturjamp;adfert Smolumentafimulfiomacho,vifiufiue repurgat.

H\i(T^äisttiji Græ.Herba folaris amp;nbsp;foKiquium Lat,

11 Erbit eut ^e^ierit nomen conuerftofills

■*■ Calfacit amp;nbsp;ficcat^tergetquejócorfiue propellit ^Phlegma per anfrailus aluifiilentjue ßagrantem, Fatum

-ocr page 76-

Marei Neuiani Gcrardimontani

Fatumpraterea ducit^menfe/^ morantes, Kec notifiriafim,lgt;oda^ra)njuxata,eleinile Fulnus guod dederit ’i^e/anofcorpius iciu S)imouet.dt fernen ^aa terna luce recurrit ^ut quartafebrimjtec non acrochordones aujert, Formteam^ßmul,nef non epinj/biidafopit.

Caput 153.

H/uoffiiiesiii ^Hvin Gr^cis:Mentha Latinis. Eftque duplex,hortenfis amp;nbsp;fylucftris.

Eflit Laml)faceKi [lomariacalta,Vel agros

’ Mentha.Frior co»flateracilis'copagine memtrtt Ft per caca floras mittit Jpiracula chymum, yjflringit^ueßmul^nec non ealeflaUat eiir’ aret, Âtijue repellitftem lumbricos tollit amp;quot;nbsp;imbrem Sanguineum cohibet^ebolerdmqueflalacia membm Concitatin Fentremfluper haCjVomitum^eoercet, jluxiltó^ue leuat queinfeuo dente petiuit Et rabioflaflero cants ore momordit. Et illinc iPrieterea dio blanda pottereflalutis Littore quem torquentflngultus,atque dolorum Hine imploret opemfltper bac quem to rua lacejflunt Murieuhs amp;nbsp;capitis cruciaminafluceflruetur Illinc praterea quam flißi labié mamilla T urgentes angunt,animoflenientiaflurgat Hine etiam abfleeßus liquidas flugitareJub auras Jn/uperflineque coli tormentaflerocia cedant, Q^netiam blomacbi hincreuocanturmunia lapfla. Siccat is?^ extenuat magis hacqua canetinagro.

Caput !54.

QciJiai GreJafttua La. Eftamp;duplex,fatiua et Mneftró. 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;isurgit .

-ocr page 77-

De plantarum viribus poematium. 37

^rr^if in Orneathit regno lacluca^Velarui Sede.Trior madidatßiget^ue fub ordinetemo, Qum amp;nbsp;eryprelat pariium,caliddmque fihlogoßn, dti^uefitim placat-fed enim cdligine cingit b-nminayum Vero tenebras offundit oceUis: Hec non (ff‘ placidam VigUantia membra tjuietem Swadetinirejdein sïomaebumfirmamine donat. Traterea largo diftendit labie papillar,. ^t releuatHomaehifaßidiatetra ciborum. SemenVanafugat nobtußmulachra Tionei, jf^quegnnorrhsan cohibetj^enere'mque coerced Tollet amamris geniofylueiÏ'ris,amp; alget ^i^alanguidiusymadidatquefupiniuSjVndam Trolicit hiec aluoJuper haeßpicaurndquefopit, Ârgemiqué ablegat.nec non caUginis Vmbram: Tucitprieterea menfes,aßßatqueßopore Membra deinßuper bac lenit tormenta dolor'eßque, i it quamferali ßelerata phalangia plagam, ' àc quod tabificus Vefanofiorpius ittu Molitur vulnus.Cohibet ßmulachraTiones, Atquegonorrhean fernen,fenere'mque coercet.

caput 155.

OSpCj« Grae.Thyinbra,(àtuteia,amp; COnilaLa.

priet in Omeatba regno fatureia^Vel arui Sedihus. Uacce thymo par eße refertur,at iflhite ® ebilior,quamuis tentigine membra titillet ^nauius,in f^enerem rapiatuefalacia membra.

Caput 15lt;Î.

©äXiXTfoy,* iayl^ryof Græcis:Thiliftruni amp;tHi-lictnim Latinis,

Siccat,

-ocr page 78-

Marc! Ncuiani Gerardimontani

Ç Iccat^necmorßi diuexai membra thalilirum, dtque cicatrhis dono compingit e:^ 'vnit

Vlcera,tiua longu iam tempore membragrauarunt-

T Tmpha marina ca let,nee non de fie cat,(^ acri ’''Pollet energia,tcrgétlt;jue,deinde rejoluit Per cticos abitus,trahit in/uper^atauepropellit Phlegmafiporiferum^neruijue tyrannida mulcetf Pruritiimaue,fimHl lendesjumidafque papillas, Torminadichenem,capitis toi'menta.grauemaue rtuditum,amp;^fiabiem,nec non hydropa deinde Liuores tollit,gelidißue doloribus obßat, Serpentumqueßmulgelidos tremuloßpe coerceS ’ Morfus:at pot» SÏomacho di^endia conßat.

Caput 159.

e»/alt;if«X/lt;H Gra:cis;ThymoxaImeLatinis.

P Örrè thymoxalme proritat pblegmaper alui Pttefus,praterea itomachumfuleire refertur Ârticuli^ßmul tormentaferocia pacat. Quinproculinde minax inßatio tetrafugatur.

Capuc 160.

® « o ƒ GritasiSulphur Latinis,

-ocr page 79-

De plantariim viribus poematiuni. 58 Ç^Alfadt amp;ßccatful^hurßein parte tencUa

‘ Confiât,amp;• ex alto trahit,amp;per deçà refeluit Spirameiita truces humores,atque proterui Serpentis morfttnt,licbena,cori^n,amp;' alphas, l^lericumtjue fimul,riuoßue cruoremaJentes, ^eenonafihmajepramjeabiem, podagree^ tumultu, dtjue'ongues fiabros,pruritus,atque catarrhum, Stiàorèmque,dein tabo feu pure redundans Sputum,praterea partus remoramina tollit, ^uditum^ grauemfarcit,tufii^jue medetur, ^ec non contufas aares compefeit,amp; altum Lethargi rumpitfoninumfed corpora feedat l^lcere,quàm lus efift diutius extima tangat.

Caput 161,

®ûj«0j Giæci»:Thy«us Latînî». ‘

Q\finefub terno calefaHat (ss^ aret Uymetti

'^‘arctegermen api fruticasfecat infuper. pTaufiu i^enfirua,tumbricos,foetus,lotium,atquefecundas Elicit,(ÿ^ bilem,^ piluitam ducit,(^ acrem ^nritatfaniem,tormentdque fopit ocelli, Ifihiadémquefub beec hypochondria tenfaflabellis, '^haracémque,dein latus,atque Virilia membra. bUncpete /ùppetias,dum creber anhelitus artus, ^fiquefiepe quat it,Vexât que arthritidis ira, •^tque podagrafierox,ophthalmia Japfus^fffquot; error ^(ntis,itcmque metus nigranti ex bUe profc^us,

[ ^‘ßt^ifimul morbus,çatigéque ocelli.

caput 16z.

Q'hdani CixciuTharpi Litinh.

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rMa‘

-ocr page 80-

Marei Neuiani Gerardimontarti

'T’ HlaJpios exuritflecatf flib ordine quarto Semcn,tollit idem tardiremoraminamenfist Et quo more feroxamitamflub Tartara miflt Claudius Iliadum re£tor,pergutturamp;alui ^nfrablus bilem deducit,amp;’ embryon alma Triuat luce,fuam rabies in fana Keronis Glabri quodneptimfcelusattentare coegit, Cumtotabortiuisflecundam luUaVuluam Solueret,amp;’ patruofimiles effunderet oflas, N.ec non abflcefliis torquentes intima rumpit, Jfchiadifqueflmul tormentaferocia muhet.

caput 163.

©c.p/ß Gra:cis:Thapfia Latinis.

Ç* jilfadt eximiè,nec non per coeca Viritim

Thapfia crudeles mittit /^iracula chymos, Et trahit ex altofiEliciter,atque madoris Excrementitij plus iußo labe redundat^ ylcrnrißue Valet genio.Ex radice coablus Lilt;}uor,1gt;t amp;gt;nbsp;radix,Vomitu depeUitel^aluo ^Uemflagrantem,rofeoque niicantia rore Elumina compefleitjnecnon éliminât aflhma, Atijue Veiuflafimul lateris tormenta coercet, N.ecnon articuli,pedis,acpulmonis:amp;aufert Sugillataflmul,neet{o/^ue a file profedlas, Thymdtjue dirumpit,nee non praputia farcit. Ter te Stella maris,nitidiqua plauflra Soota .Albo Vincis equo,miferis amp;p'trtus eiss^ ara: Ter te nate T ea quaJfansStygiamquepaludeni, Tartareum^ chaos,rabidis Thlegetontaj) lympbif-Cuncfaper Elyfla rutilantia numinafidis

-ocr page 81-

39

De plantarum viribus poematium«

Obfem i^ obteßor^fjuibusexagitaueritolim Tißphones atra furiji^teßrique furentum Eumenidum Tharias omnest^efaniamentes, Vt^Clotho Vant()erneuit flamen O/yris (Heu pudor,heu pietas tUis incognitafiecHs) Enfibi perßadent bouis huncin pebloracondi Æftifenepopulus Mareotidos^atque colendi MnemoJjinen régis magnoßiccenjus amore, Thuricremis animalmutumdignantur acerrit. M Vere poflquam certos tranfegeritannos Noritefacerdotum mergunt,aliud^ requirunt Cornibus egregiumniueis Latoidos inßar In }gt;illo dextri lateris,quin donee id ipßm liyppererint^mosflisferiunt vluUtibus aßra^ 1 längere nee eeßantfita durispeHorapalmis. Et caput ad ygt;iuum(quie tanta procaciaißonJent. Si,quibus impoßtit nomen Vulpeculafogax ^iflo teßmilem reddantglabreta popello, i nbsp;nbsp;nbsp;Commoditatis habet permultum hinc ipfafugandi.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caput 1(?4.

eif/.i0i7 Gra!cis;LupinusLatinis.

Q^Jlfadt amp;ßccat,necnon per cacarefoluit Spiramenta truces chymosflerget^ lupinus j nbsp;nbsp;nbsp;Qÿiper culta nitet gt;Drjadum pomaria flore,

Cuius amaroremnon exuitVndamec atro Membra petit morßt.Scabiem nteuof^farina Sunmouet,^ partus menßf^propellit,amp;’ alphii Competit,atque necat lumbricos,atquelieni Confert,ißhiadosfuper hac tormenta refnenat, Eiuiiremque flmHl,necnon anthraca coercet, E ficus

-ocr page 82-

Marei Neuiani Gerardimontani

ficuspraterea toUit^flrumifque medetur, GangriCnâmtjuefugat fuper btic, mulcétiiHe phloÿgt;fi^gt; Turn Versi capitis wanans eliminatvhus. fficc eadempraflat (lec6c{um.Ï)ulcisab imbre Quafuit imbutus VcrCj^cLta meatus 0bïïruit,atque agrè Homachi Virtute domatur, Contrahit ^ craffos idem crudof^ue li^uores, fmeit energia dibium quifrendetin agro.

Gap ut i6y.

Qiifii\iiic( GriEcis:ThymeIlt;ea Latinis.

l^iEmlra petit morft thpmeheajuperbitamp;acri ^CuJlu^quam deceatjuper hac impenfius Vrit, Oraque hafs item référât,dein lumme cœli Fraudatur par turn,Crfomachodif^endia confiât, S’hlegmafiporiferum dein exigit,atquefiagrantcni Troritat bilem,tatictmque propellit e^ offert /iluo,nilominus longègenerofiusaquo, Sudorémque mouetSimili Virtute/uperbit Semen, quod Gnidius Vocitatur coccus ab omni fatis Marmarinidiatriba nomine Gricco.

Caput 166.

If'o(T'Gr«cis:Vïfcum Latinis.

^ dlfacit,amp;’nocnum per ^piramenta liquorem Cacafugat tgt;ifcum,dein emoUire repertur: Extrahit ex al tojuper hiec 'igt;ehementer:idémque Maturat^Veriimplus iuHo labe madoris Excrementitijfijedatur,idémque Vigore

Tollet amaroris minus,atquefuperbiat acri, Keeno»

-ocr page 83-

De plantarum v.iribus poematium. 40

Kec non eminuit splcnem gui turget,amp;Vngues 'Eijcit,abßeßus Juper hac prepigat^z^ Vlcus Tollit quod longo iam tempore membragrauauit.

caput ^^7-

ilt;il/ Hi\af^ 7rC|0ójgt;jo/. gre.Viola nigra Sc purpurea la,

r^ Fins ^genoreo tri/batur acumen ab oßro ^Sub bina Viola: folium ftatione madefeit, Ordineat in primo frigetgapitifue dolores Ojips inuexeruntaftuSfCalidâmque phlogoßn dniouet,zy lenitßomachumferuoribus agrum, ^landampneterea tibifuadet inire quietem, Ettormentafugat laterisfilemquepropeUit, Scabritiemqueßmulfalebroß tramitis äußert, Jltqueßtis rabiem liquidas diffundit in auras.

caput 168.

Vtviolæ matronales Fuchfii cum Grat.turn La.fucrint appellatæ,in dubio spud erudites eft etiamnum,

(j J^rf matronarum decorantperarnzna Viretci ^^alfadunt Valde Viola,gnauo^ redundant dcrorisgenio^menfes lotium^pro^eUunt ^^fitper,^ ^ellunt perJpiramenta liquores, Exténuant ßmul^conuulfis deinde medentur, ^lt;*digt;réf^ue nouent,or tbopnœan^i repeUunt.

^^dia ^!’a Gratcis:ldaaradixLatinis, ^quot;^ypßos ingenio radix Ida afuperbit f'^tldè,proin fluxus Ifteri compefcit,amp; alui

F ij ITrot

-ocr page 84-

Marei Neuiani Gerardimontani

Trofluutum cohihet,dein inteFfina cruenta, liée non fanguineo J^utum liquore madefcens, i^raterea juauisß uxum de ^artefcat entern.

caput 170.

iKTTO/xrfjftJfo^j Gracis; Hippomarathmm Latini»'

^l^oUcit Vrinttßuxus pra^randetnarathrum, Aienßs praterea ciet,atque profußus aret, Q^in quod Hamadryadum Viridaria cultafuaui Complet odoreßein manantia ßuminaßFlit ^lui,quinetiam lapides cor^ringit,^^ adfert ^uxilium dirafirpentis dente pet it is, Hec non iFiericum Volucresdiffundit in auras.

caput 171.

laissv^oii Gratis: 1 Copy rum Latinis.

T~i Otibus omaturmißis ifopyron,amara 'Pollet energiajeuiterque redundat acerbo Munere,praterea fecat,^^ deterget,idemque 9)emulcet tußim,^utum^ cruore madefcens.

iTtTrocpeàa Gra:cis;Hippophaes Latinis. p Hlegmafoporiferum,nocua^ tyrannida bilis Hippophaespurgatjaticemquepropellit ab alas.

caput 17^.

Iw IT 8 ƒ A Gr«is:Equi(etutn Latinis. C Iccat cumprimis equifetum ritè,nec atro Membra petit morfußypßf^ Vigore redundat, Tollet

-ocr page 85-

De plantarum viribus poematium» 4«

Wollet amarorisgeniofumier hacce. Coercent Hine quoique plus ttquomantmtiaflumina'Duluie CreJlum,cgt;- parta quies erit hine ex nare liquorem Stillanti rofeum^nee tefententiafaUet Hinceedyfenteriafurias inhibere holentem.

Boe nullum Veniet fuper hacprafentius Vllum ’^rafidium Ventri fluitanti.Tußis (^ aïlhma Hincproculaufugientfuper hae^miftamque tenebis Hine quelquefratturte,nee non hine maxima cedent Vulnera^pnetereaguttis reßerfa cruentis: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Quinetiam Vrina lotijve moramen abibit, interocelarum dein irafugabitur illinc.

„ , Caput .174. ti'iiSis,v.x^/c(itlt;nVTiuitayyiQnagJ[vfA6f,u \ntiifli0f Gritcis;lbeiis,agtefte naflurtium amp;nbsp;Icpidium Lat.

yiribu5(]gt;t referunt^naflurtipollet Iberis.

caput 175.

ItJgt;aM/i)/) Gratcistllieracium Latinit.

_ Eft^uc duplex,maius amp;nbsp;minus. pï^^ent: iygenio prieftant hieracia Hypfs Segniter,atquefugant nebulas caligine cincli Gummis,amp; morfumflomachi ,fiomachum^ flagranti ^lus nimio mulcent,nec non quodfeorpius iSu y^tkus adegit atroxßiramque pblogofin aber cent.

los Grads:AErugo Latinis. ^Crorisgenio decoratur,ite'gt;nque refoluit 'Per clt;tcas latebrasierugo,amp;'carnis hiulclt;e

P iij Molem

-ocr page 86-

Marei Neuiani Gerardimontanî

J^olem confumUjnec non ab/lerget^atroci Vero membra petit mor/ûjeprijijuemedetur. Et/ÿgt;'in^‘ifugatfuper hac,callofque noma/^-

Caput 177.

lùj oiMi^ii Græ. Kubigoferri amp;nbsp;ferrugo LatimS-

QTypßs ener^iaferrugo praftat^Üsr ignés *^’Prieterea /acroSjVteri^uefuenta coercet. Exanthemajtmulfugat,atque pterygia tnulcet, jltijueglabreta quibas toto celebernma mundo Vel captis Vi/upafuit Vulpecula nomen Amouetjamp;fHlcitgingiuaSfat^ue tumorem, ÿuitenet onguiculé radicempdlit^iy arcet Condyloma,dein podagra tormenta.Sed Vnda Qua ferrum candens reßrinxitfapejienem Sgt;epellit durum,nee non reßerfa cruore Jntesîina,dein choleram'.iîomachumtjue refuldt, Hecnoncœliacen Ih^uidas difundit in auras.

Caput 178.

Icins GræcisJiàtis Latinis.

■^fffó ißtis agrum,velflorea régna Priapi.

Pollet amarorisgenio,dypfißuefuperbit Modbus hacce,dein profuseficcat,atroci Hilominus minime diuexat corpora mor/ü, Grandia,^uaquemadent rofeo li^uoredeinde yulnera committit Vifco,amp;tuberculafanat. Binc in luce moras etiam Ïferare licebit Maiores nimium ßero languentibus igne,amp;' Ü( tacitas Erebifedes Ord^ profundi

Luri

-ocr page 87-

De plantarum viribus poematium. 4%

Landa régnapétant,Lethefque ferantur ad quot;budas Qnos herpes voluit,nimióqueputrore madefiens Vlcus,quoique tenet peruerjum,q'uofquefluenta Sanguinis exercent,datur bine medicina falubris, Hine etiarn curfusdatur adpenetralefalutis, Vlcera quem torquent phage dienica,ßeua tumorum Hinc^pedes retrahunt etiarn cammerciaßeuos. Sed qme neSlit agrum,gcneroßus aret,e^ atro Corpora dwexat morfu,nimium^putrorem Gnauius è medio tüllit,fpleni/que querelam, Q^lt;efitab infarblu placat:fed inutilisipfa Ojia dixi reliquis vitijsmemoraturhaberi.

Caput 17p.

ItΫ Græcis:Salix Latinis,

J) Lßccatfoliumfalicisßorefque Viritim,

Hec tarnen inuifo pradatur corpora morfu, Hec nihil aüringit,commit tens glutine Vulnus 9^od rofeomadidatliquore.Fugdmque capeßit . Hinceepodagra ferox,Vitales carpferit auras Hincitidem cuius conuoluulus intima torquet, fopor hinc etiarn dulcis compleHitur artus, idem cortex,fed enimgeneroßusaret ^fee.Cinistsero crépitante profeHus ab igni dauos,^ callos fugat,amp; myrmecian aufert.

Caput 180.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;If/j Grads:Iris Latinit.

i Q\dine fub terno ßccat^,calet^fecundo lris,i^ abßerget,nec non per caca refoluit

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f Hij Srigt;

-ocr page 88-

Marei Neuiani Gerardimontani

Spiramenta truc es qui tablant intima chjimos, Incidit^ fimul,nec non maturat. In hauilu S^hle^mafofsoriferum nocure^ tyrannida Mis Elicit amp;• menßs remorantes [iromit,^ iclus ^[itiliiim,fy^ ßlenis morbosfugat^alque rigorem, Etconuulfi fimul[gt;acat,tußimque coercet, Suppetia/que Venit cuiraruspeélora duro Feßd minißerio mulcet,repardtque labori SomnuSjamp; exténuât craßamina lentaßreatu, jftquegonorrbeete manantiafluminafiflit, ^'^i fi^g^tm Vertit miferandi torsninis iram. Impofitu Ver o patultejyringis hiatum ^mouetjatquefinus etiam,pariendo nonelU Terminis augmentum,dein vlceris ora re farcit Tanda^amp;pr^eterea capitis tormenta propulßt. Fautes quemgenuit rapidi Veßniaßlis ThymbraumVe iubar VaUduinflruma^ proteru^e, Tienen durities referunt Vestigia retro Inde.Sed ißhiadis dyßer conaininafrangit. At Veri reßratfitu /piracula Vulu^e.

Caput 181.

J.nir6ffi\ivigt;ji Græ.Hippofeünum amp;olu5 atrum L#.

^yißineßb bino calefallatgrandefelinum, Siccans in temogenerose. Semen in haus tu

Ute non (sr radix lotium inenßefquepropellit.

Caput 182.

Kigaie)! Gra:cis:Cirfiurn Latinis.

Jr fan humelldtque calétqueßb or dine primo, ^Farids bite etiam tormentaßrocia lenit.

Caput

-ocr page 89-

De plantarum viribus poëmatium. 4}

caput 183.

K«(Tffu5à Greets lecentioribusiCafTucha Latinit.

Q T^dine ßib primo cajfutha caïefcit,amp;‘ aret nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Sub bino,tergitfuper hac,ßj)pßJque Vigore Segniter inßruitur,guftuque ornatur amaro ■ Konnibiljnfarltu tecur expedit atque lienes, rindmque mouet^nec non auriginis tram Sedat,amp;gt; educit bilem promitqueper aluum, Et plaçâtfebrimpuerilia membra tenentem.

caput 184.

Vtcaltha Gt«.fuerit appellataJn dubio apud etudi-tos eft etiamnum.

Q^^lfacit amp;nbsp;ßccat,necnon decoratur amaro GuHu: dein kuiterdulci,reßdeßueßecundas Elicit,^ menfes,nee non cruciamen acerbum Mentis caltha procul Volucrem difundit in auram. Elosveri crines rutilosflauedine reddit.

Caput 185.

Kajuo'iÿuXXoj» Gra:cis:CaryophylIum Latinis.

^Emina quis nomenfoliumnucis indidit aeri ^ote Vaknf.^ußu dein exornantur amaro Seffiiter,exiccantque cakntqueßtb or dine temo Eermè,dein hires tapfas iSr munia lapfa Cordis reßituunt,compendia magna deinde Conßant çÿquot; pariuntiecori Etomachéque,fluorés -d‘xiprietereafrtenant,nube'mque coercent Luminis,atque oeuks tenebrarum carcere nigro

F h Saluant

-ocr page 90-

Marei Neuiani Gerardimontani ' Solumteximiè^dein argema luminis arcent, ^t^tu Iii^ros acuunt etiam kntofiiue maritos.

Caput jS6.

Vt caryophyllata corn Græ.tum La.fuerit appcllata,in dubio apud eruditos eft eüamnum.

ara Vero dicli latè di^untUt odorem

Seminis herba caletßccat^ fub ordinebino, Per cacos etiamfitgat (^ depeUit hiatus, Extenuat^uefimul,nec non aflrin^it,amp;- atro Liberal infarffajaterij^ueferocia demit T horaeißueßmul tormenta^coli^ dolores, Quosßabella trahmit acfrigoraßedat,^^ äußert Lnterocelarum tormenta,l)remitgue fluorés l'ulua:ßuta dein roßo madidantia nymbo. Interma ßmul rofeo reßerja liquore Siflit,eir amandat Virus rabiemVeVeneni, Cceliaccn etiam dejgt;ellit,agit^ morantes Pratereamenßes,internä^ueVulneratollit. Qjün (^ odoratu cerebrumßulcimine donat.

Caput 187»

kt r j Cji GrsciiiBetonica vel potius Veronica Li-

Ä ƒ E tonica foliumfeeat,amp;^ calcfac{at,amp;‘ aret, Quin amp;nbsp;amarorisgenio decoratur:amp;ncri

Pollet energia moderate,foluit amp;“ aluum, Ltciet Vrinam fufgt;er hac,menßef^ pro^eUit. Hine etiam diras habeatfententia mentem Serpentumßagas 0^ tetra Venena domari: Kefoi

-ocr page 91-

De plantarum viribus poematium. 44

Ne portât Vitam rabies ^^uem iablat !^ haurit Coxa,^riefidium licet binc^ pararefalubre, Hyßeridßiueßmul datur bine euadere mortem, Hinc^ßugamtexuntßi^er bacreßerßa cruore Sputayeduemturßu^erbac à morte neßandis Jilerici ßurijs tor Rentes indeßaluti 'Ï^ilditur bine etiarn tiuem clt;eßtmagnus,bydrolgt;ß^, F-t furor,amp; la fides renum,tormentdi}uefflenis. Hine accedit item permuUumßrugisacerbos Tollere conanti renum iecorißjue dolores Veßea^ ßmul,neeßes oflendit inanis Hinefi rufturam cufienti demere,lucem He lim^uat morbis Vteri matronaßathißcens Hinc^medela'Denit,tiuinbinc è corforemigrat Sfaßnajdeintaboßeufureßereatusinundans, Hine etiam ftomaebi ratione iuuatur eadem Col{io,fraterea cibus binc in Ventre moratur, Hec non binetborax etiam tergetur,amp;be far, ^ulmo^,dein ruUus acidi binc Ffarguntur in auras.

Caput 188.

' K«avóï GræcisÆumariâ Latinil.

Ç^d^acit at binoßumaria fsx ordine ßccat, Cou memorat lumen Germani Fuchßus orbit,

Ft leuat mßarciu iecur,atque recolligitifßtm, Wilern fneterea lotio VelJedefrofeUit. Ojunetiam remouent nebulas catigine merß Luminis c^crquot; clauß tenebrarum carcere nigro '^reßruißeentes tußoßiehena^, mulcent.

Cafut

-ocr page 92-

Marei Neuiani Gerardimontani caput 189.

Ka{/«ni))i Gra:cis;NafturtiumLitinij.

lp Stuat in quarto naflurtifirnen amp;nbsp;aM '^0r(line,cteciriuiprohibet^glabreta capillij 2^cnon amp;quot;nbsp;menfes proie Hat,iaem^lienes EminuitJepram^ œdemaj; fopit^amp;aluum Turbat^itémqae fauos,lichena,truce'mque phlo^ofn, Jfchiadofque minas,anthraca^,deinde T^enenunt Pacat'.iff^ helminthes,partum j, necare refertur.

Caput 190.

Vt centummorbia cum Græ.tum La. fuerît appellat#, in dubio apud etuditos eft etiamnum.

'*'Siccat,(sr‘ eximiaïiypfs Virtutefuperbit. Glutinepraterea committit Vulnera quauis, ylcerdque,amp;‘flabilit Ventrem,Vulua^ refranat Fluxus,atquealui,nee non referfa cruore Inteßina premit,ßutumque cruore madefcens.

Kvatioj Graccis;CyaniisLatinis.

friget/tem reprimit cyanusfacat^ phlogofn.

caput 192.

Kuvcaƒlt;f/^Ê1^ « uwlx Grat.BrafsicacaninaLat.

p Hiernafoporiferum cynocrambe ducit,^ Vndam !Per duUus alui,nocua^ tyrannida bilis.

Caput

-ocr page 93-

De plantarum viribus poematium. 47

caput ipj.

KojwïÔ7r8j Græci5;Coronopus Latinij.

P Om coronopodis radix aflringit,^^ aret, Üec non celiac en liquidas di^undit in auras.

caput 194.

De cynogloffo officinarum.

'K.iivii'Kaaaof oflicinis:linguacaninaLa.

Q Iodinefub binoficcatfrigètque canina

Lingua, per id tefius doilum quant turma tonatis Mitrmarini nouit melius,fandtque catarrhos, gt;^tquegonorrhean;necnon rejperfacruore Inteflinafimul,morbóque renitituraxe Komen ab Hispano qui traxit,amp; vlcera quieuis\ l'ulnerdque ablegat,morbofque à fluxibus ortos.

Caput 197,

KeiXa^oir a^aitotTiKÓir Græcis: Calamuiaro maticus Sc odaratus Latinis.

ß heat odoratus calamufque caletqueficundo

Sub grege,dein tenera membri compage redundat Segniter,aifringit kuiter,minimóquefuperbit Âcrorisgenio,menfifque propelUt inertes J^rinam^ fimul moderate,^ lenit hydropem, Kee non diruptis medicatur,itemque phlogoß Qjtagenitalefolum languet,renumque querelas, ^raterea flomacbi,amp; iecoris,tußintque réfrénât.

Caput

-ocr page 94-

Marei Neuiani Gerardimontani

Caput 19lt;5.

Kft'X«(jM0iT (f^K^ttiT^«} Græc)S:CaIa«nus amp;nbsp;câlina valbris amp;nbsp;fepiaria Latinis.

■VTquot;/Ilaris canna radix è corpore tala

’ r'ellit:isr'abitergetcumulâtè,atróijuedolori Coxarum prodeßJuxatdtjue membra coercet, Jgnes praterea Jàcros,alidftiue phlo^ofes. QuinetiamfoliumViridans abjier^ct,amp;aufert ColluuiemJordis.Calefallat in ordine terno S)eßccdtqueßmulflagrante crematus ab igni Cortex,^ gracili compage Viriliter idem !Pra^fatjamp;‘ humorem per cacos mittit hiatus heritor,at^ue parum terget^glabretd^ueJedat, Qutsob Vafritiemtoto ceteberrima mundo rd captis ViJupofluit Vulpecula nomen.

KttCK«voff M MaHaXiK Grx.Cancanus amp;cacaIiaLa'

D .^dix^uaterragenitricisabvbereflugit '• Cancanus injlruitur crajjd compagine membri: l^ec non exiccat moderate^eadem^ meatus Corporis obducit,nec morjit membrafatigat, Scahritiem^ fimulfdlebrofi tramitis äußert, Tuflimpraterea liquidant di^unditin auram.

Caput 198.

KctyKaitOf Gra:cis:Cancamum Latinis.

Ç^/ncamon infarblu leuat,i^ detergit,amp; aflhma IDimouet^at^uepathos comitia rumperefluetum. Dem

-ocr page 95-

De plantarum viribus poematium. 46

igt;entis [irieterea tormentaferocia lenit, Àtijue cicatrices oculfjenebrafque coercet, Hec nongingiaas nimio liquore tumentes Exuit^atque cietnienfiSySpleniqu^medetur, Ixtenuatquefimullentos abdosninepingui.

caput 199.

Kttffai« iKKffi« Giæ.Cafsia amp;cafiaLatinis.

Q^dßia deßccatque cale'tqueßtb ordine terne,

In ^rimis etiamgracili comjtagine prafiat, ^ec non acroris Virtutefupobit alacri, Stypfis energia leuiter quoquepollet'^ äußert l’or décos abitus,nec non incidit,amp;’ addit ^bur'}gt;ifceribuf,menfe/que probeUit inertes y rinam^ßmul,tenebrifque medetur ocelli, ^num prieterea morbos,amp; tarda fopore Vipera quam dederit plagam,cunadjquephlogofes internas abigit,refer ans ßiracula 'bulua.

Caput 200.

^aeoiui Kaaiix ^ixaiv« GratisrecentiotibusÆaf-fia amp;nbsp;cafia nigra Latinis.

‘ PVlpanigrie cafiaprimo calefaclat amp;nbsp;humet

1 nbsp;nbsp;Or dine,quinetiamfauces thoraca^ lenit, Hec non turbiduli coinumprofligat amp;nbsp;aufert ^rmguinisjatque ciet lotium,renum^ lapillos 'Vollit,eryfipelasdein amouet,atquephlogoßnifü“ Phlegmafoporiferum purgat,bilémqueflagrantem f solicit,idque citra»oxam,bilem^ reflringuit.

Caput

-ocr page 96-

Marei Neuiani Gerardimontani

caput 201.

K,'rz,ï HgoTU/i Gr«cis:RicinusLatinis.

O' jflfacit amp;nbsp;ßccat binafub daße ricinus. Spargit i^ abfierget/emen:commerciabilis ' Commat^m ducit^nocuaque tyrannida lymphttj Üec non ignaui commercia phlegmatic arcetj CuttureperVomitum depromens gUippe velaluo. Sed cui marcidulus Titan exordiaprabet jfmouet impoßtum maculam^Varó^ue medetur. Quern tumor inceßitjVerfatijue phlogoßs ocelli, Eia age,in hoc omnisßesinclinata recumbat: Qjeem facer ignis habet,/juin illinc tuta capeßid Hine tibi nam^uefluitperdendi copiamorbi: Quam turgens agitdt,mouet,abfumitque papilU Hoegue authore licet fub teda Venirefalutis. Trafiat amp;nbsp;hacfolium,ßd enim dilutius ißo.

, caput 202.

Klt;itvv«6/s Græcis:Cannabis Latinis. Eft^ue duplex,hortenfis amp;nbsp;fylueftris.

^ Annabis arua tenet einte non rimatur adiinca _ Suris,juteque domatpefacutus Vomer aratri. Calfacit amp;ßccat nonfegniter, Hineque comeßo Semine cumprimislepidègeniturafugatur, 'Prtecipitantquemorasflabellanefanda.Solorutii Hubtlafreenanturspumantibus ora lupatis jiuriculie,viridi preßa defemme lympha. Siferus exhibeat tihiforte negotia multa, llludatve tumor,peredat^ phlogoßs,amp;^ angat Tofus isr infeUet nee non emaceretartus,

Exraa

-ocr page 97-

De plantarum viribus poematium. 47

Ex radiceferasgrejjumfub teffafalutis.

Caput 2OJ.

KoXckuvS/'j Gra;cis:Colocynthis Sccuctiibitafyl-ncdris Latinis.

Q^Alfacit amp;-fccat coheynthisinordineteme,

Kec non bhlegmafem bUem^ramentaquepromit

Et lymfihas aiuo,nec non thoraca^cerebrum, 9ulmonem^ fimul,neruó/querefgt;ur£^at,amp; iram ^ini)ueti/ch!ados,[gt;areJtnffcotomajdolorem Of i Caput ^ rents iam diuduin'i!oluit,amp;’aflhma, ^‘tuitiemque coli,amp; magnumJufimj, Muflam^ff ^('‘‘Imum,praterea podagramfentijque dolores: lt;^tnox(eefißomacho^partusnji nt care refertur.

Caput 204.

Kifaff«#- GrsedsiCerafus Latinis.

Qrgt;nmi quod liquida ceraß de corpore manat Euoluit Veteris Maandro tußis anhelum eitus^f^ exoluitStygijs immerf tenebris J^rninajorpentemfuper hac inuitat orexin scacuens fl omachum,corpufque nitore Venußat, fecurritque ßmul quandofremit ore cruento ^gt;'upulus,atque premitfuum ditione lapillum.

Caput 205.

Vt emeiata cum Græ.tum Lat.fuerît appeUatapn , dubio apud eruditos eft ctiamnurn.

^^ßccat radix cruciata:,fluit t^ atro G Cnlt;t

-ocr page 98-

Marei Neuiani Gerardimontani

Cor[)U! ah infarclujördefijue repurgat amp;nbsp;aufert, Hec non inddit ffrttclarejj/aßnd^ue tollit Qtüijue latus ia^ant commercia tetra dolorum, Hec non helni)inthas,Vulnus,dira)ntjtieghlogoßn Luininis,amp;cafugt;n,mißeranddlt;]ae Vutnera dira Serpentis Jotij fœtuf^ moritmen^^ alphas, Craffamèn^uefimul thoracis, item^ue cadaemn, 2iec non ruptHra)n,sio)nacbum^ue iecurque labafcdti-

caput i6o.

Kt^!c(v'iop,n KÓ^iOji Gr^.Comndrum Latin«:

^ jflfacit ii^frigetttum Vero dote Viritim

Pollet amaroris coriandrHm,/egtiius autem Stypßos in^iruiturgenio,per caca liquorem Spiramentaforas/uper hac propelltt,amp;arcet Colluuiemfordisyiec non compage tenelli Mentbri conflatjtem ^rugt;nasßgt;erpeta,phlogoßn Teftkulifopit,nec non epiny Slides aufert, yttque anthraca ßtnul.fuper hac tuberculafedat, £tfacros ignes.Genitaliafemina Ver o Semen alit,pellens aniinalia Ventris,idem^ Largins atquedecet iufói}ue diutius hauSlunt (He nutes^mentem ceecis error ibus implet.

Caput iO7-

KXh/4«(tis iHalt;$vo(fJ''!S Gratcis: Clemati» daphnoides Lacinis'

Ç^ Lematis exiccat daphnoides,atque Viritim Pollet amarorisgenio,nee membra laceßit Morfu,^uinetiam deeoratur dote/upina

Stypßos

-ocr page 99-

De plantarum viribus poematium» 45 Stypßos,ac Vuluif tormenta pro pulfat^amp; alui ’ ^nfluuium fijiitßein inte^ina cruenta Frænat^r^ amandat tormentaferocia dentis, Etplagam pecoris lt;]uoddcnfa Volumina tor^uet, Atlollitque minas,amp; fbila colla tumefcit.

Caput ^'^8.

5!«f/«^iUiMOjj Græcis-.CarJamomum Latinis. Videtut autemita appellati, tanquam lu tko- KogJUefo- Mo-jui^óptvofi onaiAOf. Eft cnini Catdia vrbs Thrad«, amp;nbsp;ex Bofphoro optimum etiamaduehî catdaraomum, author eft Diofcorides.

ß Etnen cui peperit 1^efeia Cardia nomen dcrorisgenio Valet,t^ calefaciat abundè, Quin(^ amaroris leuiterVirtute redundat, Heenon eximium latè diffundit odorem, ^etergetifueßmul,necinacerat vlcere corpus, Termina,luinbricos,lapides,tußimijuerepellit Infuper,amp; Vulßs ruptißue medetur:amp; ilium Cmdaferpentis,par eßn,lumbique dolores, Atlt;jue dj/furiam,^ comitiarumperefuetum ^elinitmorbum,renum^pathematamulcett Mviuos partus fraudatur lampadefolis.

Caput *09-»

Knv«f(Uflt;ojgt; ï a/v«AiMjzOjj Gr3?cis:Cinnamorauw, cinamomura,amp; cinnamum Latinis.'

Q innama calfaciuntßccant^fub ordine terno, CumprimisetiamgracilicompageVigefcunt, -^fs non exténuant tergentlt;jue,coi}uuntijue,deinde ^^nfes s^ lotium ducunt,partußuemorantes,

G ij Etc»*

-ocr page 100-

Marei Neuiani Gerardimontani ft cutis emendant nieuos,tußiiiue medentur. Et renum Vit ijs,nee non caliginis Vmbfie, Hydropem^ fimul tollunt,i^ cunbta Venena, Ser^entum^ fugant jrlagasßuxufjue eoereent.

caput 210,

KctSitnaiOji Gratis:Carpelïmn Latinis.

’ Gnauius id Vero tenera compagine membri folletjeir infarbbt magis omnia VifceraJoluit, EtmouetVrinam,lajiideßiue refringit amp;nbsp;effort.

Caput 211.

Kpa/lt;Cii 5^tj«ï Gratis: BrafUca fat ma Latinis.

Qr^e Varia ï)ryadum pingit Viridaria ßore

Eraßieadeffeeatque calet^ueßub ordineprimo, Quin amp;nbsp;amarorisgenio Vacil!at,i^ acri, ^rteterea leuius iuUo per ceca refoluit Spiramentaforas qui con feit intima chymum, l^cnihilaßringitjcommittensglutine Vulnus. Indefugam celer ant itidemfcelerata tumoris Tadia,ne poßint animam facer ignis amp;nbsp;herpes Fundere concipias hinc Ipem,e:^fiducia Vocern Qu‘t perit atque iacet languor efepulta Het huius ^uxilio rur/üsfarcirier,atque ruinam Inde oedema trahitfuper h!ec,amp; tetra phlogofs, In melius fuper heec referuntur (^ inde lienum Sauit durities,nec ßefruHratur ocelli Sperans indefi tetricas inhibere tenebras. Crapula quemiaHat,necnon epiny Hides Vrgent, Inde mes

-ocr page 101-

De plantarum viribus poematium* 4?

Inde medela fluet,ß)e non fruflraberis inde Jn/u(ier,amp; blondis hygieee appeUeris inde ^gnis quempafcit phagedana/oltiftiue paratur Vtcera quem }gt;oluuntcacöethe,longius inde Hegrajfentur item cohibebis damna capilli. Semen Verb cutismaculam depellit,amp; aufert Ceeliaces queßum/flemorantem cyma propelUt Vrinam. Sue eus remorantia menßrua ducit, Muumpraterea mouet,(^ quaforde redundant Vlcera^quaque diu laniarunt metnbra coercet, ^t purgat cerebrum,necnon cruciaminafaua Id^insouetarticulijtonnentdquefaua podagra, luppiter omnipotens adßderalaude togatos lierre Polens dues,Troiam delere fuperbatn

! nbsp;nbsp;Conceßitdiuis,nec enim potuere phalanges

, Mquerates Danaum/ednecLaertius heros

' HobiUs ingenio,nec equi fabricator Epeas, HecSinonilledolisin/lrubtus,amp;arte TeLtfga: Hamque licet blandisfuperaret Thaida 'Srerbis, Hon ita pondus habet,quamuispernumina coeli \ ^eieret,acgenium,dextram^,deofque penates,

Er^ö duospelagi Feronia luno dracones ^TenedoVerJus Sygeianare iubebat d^nna,nec friami quemuis de gente mentis huolitare,quafi pcenasluatimprobus Vnum toocoonta,fuas,'Vel eogenitore creatos. Et locaTroiugenüm tenuemnp plœna,Tonantis Cerripaere duo Hißrai pignora my^a, l chiquepatrociniogenitoris adeJJe petentis ' Membra ligantßiris,lt;^ ribtu immane cruentant, ^tllua quem fimilis ßriofo dente petiuit, ^ ^(c non tabificoferaUs vipera ri£lu, ^

G iij nine

-ocr page 102-

Marei Ncuiani Gerardimontani time 'igt;ocet uuxilium^nam Victor abiiisrit illinc.

Caput uï.

Kfap^HSaXaatT'« Grjicis: BrafsicamarinaLatinu*

TD 3^(iy?lt;f4 tju/s rauemn Velfurdum littus inumbrat ricrorispallet genio Vehementer^amp;- Vndam Cum primis etiarn cumulate detrahit aluo: Sednonparua tarnen ßomacho dißendia conf at.

Caput 213.

KflvOf H Xi'y/oji Græ.Liliumamp;roamp;IunoniaLalt;

T ]lia fubueniunt capititjuadfrigore tarda Languet,odoratu. Folium radtx^ fupinè Mollit,amp; ahßerget,coquit,amp;deficcat:at illud Uac VeróabFtergetficordius-.hinc^ trahentes 11 recce mor am ducit menfes,laprie^ medetur, Tollitpraterea fcabiem,rugdf^uefeniles, jtlphos praterea fugat,e^quot; propul/atachores, 2iec non teßieuUpremit ailt;jue phlogofn abercet, Ft plagampecoris ijuodinundat labe Veneni. tßadix tir folium pulchrè medicanturadußa, l^ec non durities Vteri.Flosmembranocwo Fleijuic^uam peredit morßi,per creca refluât Spiramentafora5licet,amp;‘mollireferatur. , t

Caput 114.

KoxSxuvö« Gra:cis;Cucurbita Latinis.

(^ T^dinefab bino madet,at^He cucurbitafriget, Étfugatabfceffus^œdemd'juefue tuniorem,

Feruentemiiuefmul calidam^ue phlogofn abercet, ,ftjUl

-ocr page 103-

De plantarum viribus poematium. $ o

Jtlt;]ue film f/lacat,tum Veri Uniter aluum Qeijcit Asiagre flomachi Virtutedomatur Crttda,dem /lomachumplusaijuofiimpta laceßit EuertUtjuefimul^ aUmentdiiHe j^auca minisirat. Sed cutis ardoretn cohibent ramenta Vel ceßum tlfebre Velfolis eurruflagrante^rofebfum, Kec non flriafisn,amp;podagram,tornientd^ue/ïeui Tollunt auriculte,calidani^ ^hUgofin ocelli.

Caput 215.

Kuiraf/iJffOff GriwisiCuprcffusLatinis.


QFraen eufsrefli,^ folium,pUula^ comejla Fluxus S’eftcie tollunt,acfedis,!^arcent tißbma,dyfenteriam,reßer/alt;iue fata cruore, llecnon zr tuflimjotijiiue moramina demunt, Etflejuidem leuiterfunt acriaprorfus,amara ^aulobliUndidius,vehementer acerba,gelafcunt Ïieflccan^uefleinflypf Virtute Vigefcunt. 9)uritia,ac polypus,/caberVnguis,amp;hernia torquem lnteflina,dein carbunculus,atijue phlogofls Lumina conficiens,metnorato quolibet apte Membris mpofito liquidmnflsarguntur in auram, Hycq,poteli etiarn committiglutine Vulnus, Keenon hoefluidi flUuntur amp;“ agmina paHo Sanguinis,atque fenes poflunthoc tollere canos, Qtiin (sr eryflpelas tenuem boe Vanefcitin auram, liée non VentriculusfuUitur.’Porro molefli Indefugam celerant culicesnidore Vaporis.

Caput 116.

Kie/lyOfT Gra:cis:Ccdrus Latinis. i nbsp;nbsp;pOrro eedrus fleedtque caletqaefub ordine terno:

Cedriafub quarto,nte noncompaginemembri

G iUj UaU

-ocr page 104-

Marci Neuiani Gerardimontani

VaUedonatur tenera, ford'emijue repurgat, Incidit^fimul^geniiijue acrorisalacri Pollet.at illudit crudeli corpora morfu, Carnespraterea tenerasglacilefue liquare Fertur,amp; viceribus grants eft onerdtifue phtogoft-Tftecnon afcaridas,lender,prol'emque nefandant ^uricuhej, ftmul Fermes,partum^ necare Finum fertur,item depromit lumine caftum, jfttfue elephantiafin Volucres di/Jiergit in auras, Ft tormentafugat dentis,dfnténupue refringit, C onceptum^ ftmul remoratur,amp; auris aber eet ^/furmura Velftonitus,acie'rnque refarcit ocelli, Ft leHCOgt;nafugat,leporifjueper (eguorafeua^ Regent is pbiafte miftum crudek Venenum Corrigit,attpue leuat mor/umplagamVe ceraß.e, yïft oleum cedrilt;e gracili compage redundat GnaHius,amp;morftu leuius diuexat,^^ acri bollet energia dilutius,atque ricinos Quadrupedum pellitfabiémque eoereet iriipfts. Sacca cedri dUtaVirtute focordius autem Tollet,ejr“ Vrinam menftefquepropellit,amp;ad/ert /luxilium ruptisVulßfque,deinde reß^nat Ft lenit tußint,leporiftque per requorafteua fi) egen t is phialte miffurn trudele Venenum: Sedß plustequo fumas,dißendia conftat Jtqueparit Üomacho,morfu^ laceßit eundem, JFLec non ï?quot; cap it i cruciaminaßeua minOtrat.

Kl^etn^vla Gr.ecis:Arlxir filiquifera I.atinis. ^^^^oy ijuaprofertfiliguas Virtute/ûperbit ^Styf/fioSf^ ßccat.nec non dultore vi^efdt

Kont

-ocr page 105-

De plantarum viribus poSmatium. ?»

2lt;'tnnihil.ytt fiUijua genio decorantur eodem: Sed ^rüWjS cumulant bumores,atque domantur Ægrè iventriculojtardèijueferuntur inaluum. Qttit iriridantporra Ventri diF^endia confiant, •Aluipneterea remorantiafiuminaducunt: •dtlicca cohibentjotium^ue derefieruntur, lt;dtjue minorafimulfiomacho difiendia confiant.

caput 218.

Khki's Gratis:Galla La.Eft^; duplex,maior,minor.

^ Erum galla minor deficcat in ordine terno.

Sub Ïlatione gelant binary gfij^^ fineer bit tolerier geniofiuxuf^ rel)elUt,amp;aphtbas Simonet,c^ rulili manantiafiumina nymbi Qu^uis amandat,necnon tormenta roereet Mentis,amp;- eminulam federn Vuluam^ propulfat, Qgtin nigros etiarnfertur praftare capUlos. bdagndjuefid teuius,genio decoratur eodem.

caput 219.

Kicƒ ó ff Græcis:Cera Latinis. Ç^Srij tenet medium calidi ficciffuginè Concoquit^iy mollit,nee non [ter ceca relegat Sjgt;iramenta parum qui confiât intima ebymum, ^inetiam crajfamembri com^agefugerbit ^fniter,f^nimiHmpatulosinfarcitbiatus.

caput ^^lt;’'

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;KPokOff Gra!cis:Crocus Latinis.

Q'^me fub primo ficcat^,calet^fecunda ( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Subfiatione crocus,lotij^ moramina tollit,

G gt;nbsp;Heet

-ocr page 106-

Marei Neuiani Gerardimontani

N.ec non inßruitur fuper hac alimenta coquendi Munere,tum ßypßs:Verum dilutius illud £xhibet,amp; mollit.He craptila torna minetur Et ferat exitium,ne rheuma lacejßat ocelles, ^c ne J hegt;ßtesßromius,Tyrthcius,(sr Irus, Hec non Hipponax furibundißriptor iambi Concutiant rt/upopulos rumpantve,coloris Ob lenocinium quod ijs natura nep^auit, EJac dabit,htee ttiemdiblis etiarnque reßßet, Ite proeul roßet quarum iamflammea nuper Euinxere caputjäturata colorepudoris: Hoc èfonte cadunt quam jus ell pluraflacis 3)ona TalepaphiiC laterisßt cura mariti, Sitßudium Vobis.Manet hint quoquepromptaruin^ Quicfatrum referunt ignem^pirantVe phlo^oßs.

caput nr.

Kui4ttiv'«f /4Hgt;t« Græcis:malusCydonia, amp;nbsp;Cot onia Latinis.

jA T ^ua pema CyJon Cretao mißt ab orbe

Sttb gregefrigeßuntprimoßccant^fecundi Sub ffatione, Valent reliquis majore deinde Stypßs energiajotiumque eiereferuntur, CommodaJunt etiamßomacho.Scdcrudaßüenttint Cnmfießimt alui^eholeraque medentur: amp;nbsp;aßhmi, Jieenon ardoremfiomachi^wcuamque phlo^eßn Iberis amandantßein inteßina cruenta Caliaeenq,trremuntßniuljedur0/quelienes, Kndante'mque ftmul compeßunt pure ß reatunt, fPraterea eohibent tir tondylomatoi iram.

Capuf

-ocr page 107-

De plantarum viribus poematium. 5^

Caput

^»7av«,^«ji/I|äv«( ci Xavc/jCoflatvo» A As,quot; XÓ®»-use Græcis-.CaftancaCjglîiidcs louis,amp;Sar-dianæ Ladins. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y

^im caHaneis cumulande dabuntur eiedem.

y^a^vifi eaaiXnt'oM,« nlfJiROji Gra:cis:lu* glans,nux rcgia,amp; Perdra Latinis.

J^^/dUf/es^grè ßomachi virtute dommtar,

St ^arimtbilem,nec non cruciamineherfant Sxercentqne ca[iut,dein tußi tmmbra Idcejfunt, (^f(iciunt etiarn jlomiicbo^virufquecoerccnt, Jbique iauantVomitum, luxatdoue manbra refran^nt ^b/eejjam^ pmul,mammie^ bhlogoßn:^ arcent Torminaßeinde hominis tollunt'\’igiHßjuepenatum CuHodis ^IdgamVerum per caca refeluit ^pir amenta truceschymos,prie^dtiiue tenella ^arte 'bttußarum nucleus vehementer,^ aufert Qua magnum iaciant tubercula luminis orbem, Gangranaque dolis obnititur,atqueglabretd Quisob Vafritiem toto eeleberrimitmundo yelcaptis vifupofuit Vulpecula nomen Amouet,amp;- lafis neruos,anthracdquetollit.

caput ^^4’

K«fu« novT/Klt;r,H XsTTTOMavu« Gracis: Noces Popgt; ticXjPrasnelUna;, amp;nbsp;auellana: Lacims.

1 pOnfifd ßlendidius nutrit iuglande,magiß^

* SrigetiyaufleridiCQrdturmuneregu^ius, Hec non

-ocr page 108-

Marei Neuiani Gerardimontan!

Hec nm (^^ crajfafuper hac compareßiperbit Cnduiusdn reliquis Vere par ej/i refertur.

Caput aî5.

Kwvwo^i Gra:cis;Cicut3 Latinis.

J^ On fectis ac murespiceum libamen,amp; hand

^ S^uami^^era carpunt epulas crudelepertejuer Qua Vitam ducunt pecudesjentacla cicuta Mandis ^amp;exitium Vefaniforicis infar ritro tibi accerfsfigejeunt namque viritim. Si per muit a traitas l^’enerii ludibriafomnum, Corruit impoftu Virpis maleßda Voluptas, SediaSfura tarnen nonnulla accedet: eadem Karntjue iacebit iners opera languore fepultus iPenis,!^ hacgracitem ius efiJeruare mamillani. TufusVero latex è culminepraifat ocelli Efferä ne fiagret Velfauiat ira do lorum, ßtque Vt erpßpelasherpejque recedat in auras.

Caput ^^lt;^'

iiifiiiiia Gracis:Circ£ca Latinis.

Ç2 Treate radixfuauem diffundit adorent, yftque calefablatjducitjj mouet^ecundas, ^t Verofernen ditiendit laUepapiUam.

caput 227.

i\ises,v.!TTK^Dli,iiuieca^ar Gra.CiftusLa.

^Typfsenergia eißus decoratur alacri.

Frons amp;gernien idem praftantßccant^,deinde fait

-ocr page 109-

De plantaruni viribus poematium, $j

Ruinera committunt vifet.Sub dafjefecunda ^fßecantflores,nee non maiore redundant Styjjps energia^nimiumque fluentiaflftunt Alumina,putrores etiarnfanareferuntur, 'dtjue ambuHafimul cohibent, queflu/que nomarum.

a-^u CapUt-x^g.

Kists 5 Xa/avo^ Græ.Ladanum Latinis.

'^Adanon eximiè calefadat in ordineprimo, yerum diluta ftypfts Virtutefuperbit, EmoUitjuefimulmediocriter,atque relevât ^ft ascos abitus,coi}uit in/uper,atque tendla ^Meyiget,necnon auris torment a refrlt;£nat, ^tmorhos Vteri iollit,refidéfquefecundas Vrindmiiue cietdußimgue proputfat amp;• aufert, ^ecidui^ fimul pellit glabreta capilli, ß«» ob }gt;afritiemtoto eeleberrima mundo Vsleaptis Vifupofuit Vulpecula nomen.

caput 219.

KXjd011 oAlOf Gr3icis:Clinopodium Latinis.

p Lanta pedemflmulansfulcri calefaHat amp;• aret Ordinefub temo,gracili camp age redundat Infuser,atijue det partusmenfepjue morantes, 'Lrorititquefimul lotium:plagamque Veneno Lstiefirpentis,nec non acrochordones aufert, ^pturamq uefugatfuper hac, Vulfif^ medetur.

Caput 23c.

Kókkos ^weffXH Gr«cis:Coccus amp;granuminfefto-tium,vel tinitotium Latinis.

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cofcus

-ocr page 110-

Marei Neuiani Gerardimontani

Coccus tiKUorumgußu liecoratur amaro, Jicenm exucotßyfißßue ï'igorefufierbit, 2lt;[ec tarnen inui/o pradatur corpora morß, J^jguumprteterea Ruinas tieruijue refranat.

Caput 231.

Ko^CjfuXoHa'ï' Of,H TauffHoA« GrœcisîGlcitinnoi ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ëc gluten taurin um Latinis.

17 corio tauriglutenJetêr^etJdém^ue Calfacitjamp;- celeratßprißue tnedeturßemjiK S^acat Uchenemßuperbiec nemernbradeu/la S^hljiItanis rigeant praflat^lrulnußue repetiit.

caput 132’ Kóirajróa GraciSrArbutus Latinis.

^Sedantpraterea peßim^capitißue dolores Cignunt^tum Vero Homacho dißendia confiant.

Caput 2«.

'Ko^iiut Græcis:Gummi Latinis.

Q Tecat^eir^ infiarclu cingit Ff iraculagummi, ï^cnonficabritiem de corpore toUit hiulco.

Caput 2)4-

Kevre Gracis:Lixiuium Latinis.

P Ï^if reliijuis ficcat,nec non abîterget amp;nbsp;äußert ëordes,amp; teuer afiuperhac compagne ^^^^’'^

-ocr page 111-

De plantarum viribus poematium. 5 i'f^ßat lixiuium tithymalU ex^uluere manans ^ifictu.ideoferè Vexat corpora morßt.

K^Kiftùf Græcis-.CrethmumLatinis.

Ç^l{ethmon amaroris pollet Virtutefupina, i^c non i^gufiufalfo decoratur^^ ar et, ^lgt;!iergitijuefimul,merijefqtie propeUit inertes yrinamque^fugatfuper httc auriginis iram.

caput ^S*^*

Vt Mtdiaca cum Gra:cis,tum La.fuerit appeUata, in dubio apud cruditos eft etiamnum.

^^^ine fui terno ßccatßinoque cale fit

Et per decafugat nocuum ifiracula chymum: Ojiin amp;nbsp;amaroris vehementer dote redundat ütrbaßH nomen qua nunc inuenit ytchiuum. Scilicet à tremulo cut prodesl corde,recludit Jnfarilus etiam,nec non inciderefertur, liiecfraudifuerit ipafmi cupientiius iram Tollere,dein fes turn prius acJperauerit agra ^etrahet ex Vtero,pareff^ tyrannide quafis ^raßdio fuerit,ßiuinantia frana deinde MorboJubdiderit comitia rumperefueto, EtnouetVrinam,menffquepropellit inertes: Ojein te fes haieat lumbricos inde necari.

Caput ijy,

Ky/^vo)i Gra£cis:Crininum Latinis: £gri conficitur crimmum,nutritque Viritim.

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput

-ocr page 112-

Marci Neuiani Gerardimontanl caput ij8.

Kgoxe^uX/o/i Gt«ci5:CrocodiIiumLatinis-

Ç Emen ^uod profert crocodilian aretßdem^ Calfacit,ati{ueforas per caecos mittit hiatus, y^c non acrorisgenio decoratur alacri, Quinetiam lotiummenfefue propeUit inertes, jftijue lienofs conferttp lénifié tumori. ^dix thoracis crafamina lentapropellit, l^ec non per nares deducitfanguinis imbrem.

caput 239.

Kuv/trCwTOi Græcis:Rubus caninus Latinis.

C Typfs energia Vehementi bacca canini ^Sentis donaturfedifiuefluenta coercet. ^tfoliumfypfs mediocri datefuperbit.

caput 240.

KuTryoiT Gra;cis:Cyprus Latinis.

^'^‘tr^it,amp; aflringitfiliumgermèntjue cjifrinum, (Dejiccat^,ßmul,nec tor^uet corpofa morfii, Membra deufla rogo kuat m/uper,at^uephlogopn ^rdentemfopit.nec non anthraca coercet, ^phthasprdtcrea Volucrcm diffundit in auram.

Caput ^4).

KvTiots CytifusLatinis.

y^T gt;frc cytiß folium per caeca relegat Spiramenta truces chymos^prafat^Je/’Oi't' Caput

-ocr page 113-

Deplantarum viribus poematium, J$

caput ^4^’

K«lt;/lf) ft« GracisiCadmia Latinis.

^ Jccat,amp; abftergit mediocriter,at^ue meatus Impedit infardu cadmia.Sed v/ia^deindt Lota fugat Jordes,nee non deßccat amp;quot;nbsp;aret, U^ citra morfum,nimióque liquore madefcens yicus,vt amp;nbsp;[gt;utridnm quodmoUia corpora tentât Jtmouet. ,4t Ver o botryitisfiarte tenella Multi pnedat ei cui nomen crußa minißrat. yt natiua praitfuperdtque labore paratam.

caput ^45*

Ka/xzK Gtæcis:Eruca Latinis.

Ç) ^iedepafdtolus eruca propulfat,ür^ arcet ^^^ulnera qua dederitferpensfuriofa Veneno.

Caput 144-

^«v^u^iJis GratcistCantharides Latinis.

^yblegione calent quarta,marcentqueßcundo ^’^bgr ege Cantharides Jeprifquemedetur,(y arcet flaues,tißfeabros Vngues:at membrafatigant y leere,ni iungas alijsfrattantibus har urn yirus:0^ interimuntjlomachofidentur abundè.

Caput ^45«

K^^T(ltiƒ/oƒ |U;7« Grat.Centaurium magnum La.

p Lanta maioris radix qua Vulnus abegit HylUrides quondam Chiron praceptor alaeris

H IPelh

-ocr page 114-

Marei Neuiani Gcrardiinontatlï

Te!iilie,genio decoratur ßyjgt;fis,i!^ acri, 7lt;(ec nihil exigua[iraflat dulcore Vigetj,, üenwti excifiiat tetra pleuritide qua/fum, l^e ruat in fauces Erebi,Stygiam^ paludent Quem rupturatenetfubeatqhepericüla Vit/e Quem dy/Jgt;pnea coquiti/^utuinque cruore madefcii^^‘ Hinc Vocct auxilimn,nec non Epesfirma deinde Jllinc fit'}gt;ulua crHciamina tetra leuari.

Ex animi Voto fuccefierit inde medela In/üper eptanti coniungere glutine Vulnus. llt;Lec non expromptum petat inde puella iuuamen, Quiefecum ftatuit remorantes ducere menfes, rt vitte curfum teneat quemfiafina lacefiit Hine imploret opem,nec non hine lumine caffus Promitur ex Vterofoetus .fed traditur Orco s^c non amp;quot;fupero Viduatur lumine viuus. Quem Vetus exerce t tufiis,Vel tormina rodunt, Hac authorefalies quóque blanda Venire refertUft

Caput 246”,

K4VT«uy/e/) itnu^eii Gracis:CentauriunipatuumL^‘

A T Veroparute radix qua Vulnusabegit quot;^ ^Phylliridesquondam Chiron preceptor alacris IPeUdie nullos Vt dicunt cedit in V/ks.

Flos tarnen atque etiamfoliumfölerter inaret, Quin !^amarorisprofufa dotefuperbit, yp/lrinftque parumpiec Vexat corporamorfu, 2iec non colluuiemfordisprof igat. Inanem Hon fûmes operam qui Vulneraglutine pofcis, ^tque cicatricis donofarcire laboras ïllinc^quinetiampermultumfeceris illinc

Lucri

-ocr page 115-

De plantaruni viribus poematium» 56 l-ucri qam lgt;exant tormentaferocia lumii, ^in ncc tefugiat/ymtga domarier iUinc, '^uritiäfque /tmul Veteres. Inopinafalutem fWs oftentaritfaper hac languentihus eitro '^c^natos hmcce,fimttl nerui languentibus ira^ ^tcfecus atque Volunt cadet amp;^ res hinecejieneiu Q«i tentant durum lenire,iecur^ leuare ^rerfus ab mfarctu,lent0fiiue propeUere menfes, ópenen amp;nbsp;lotium,partus,crajfaminafilem.

Caput 247.

Kilt;X(i0ir Gratcis;Faba Latinis.

^^dfaba deficcatfriget^, füb ordine prima, bdembräjue di/lenditflabris,tegri^ domatur

lt;d ^omacho,generat fap er htte ßmulathra quietis '^wbida,quinetiam tufaim profligat,^ alui '^tofluwurn cohibet,dein inte^tinacruenta

^iflit,item Vomitum,podagric^ tyrannidamulcek ^netiamflabris exundat coHafed igni


^fxaflabeUorum viduatur labefed tegrè ^^far in anfrablus alui,blontachéque domatur ^ms,^ in cunclos lentèdiducitur artus, fnamelancholiafaper hcecalimenta minißrat. ^^atura citi petit intefaina,nutrit^ ^'”’««5,0- nimio diflendit membra liquore. ^pfuisignauacortex Virtute redundat.

^‘^earodetergitijuam ius eüparcius.jtlphos

1 ^fademafimul^necnon hypochymarefranat ytaentuni^atqueiuuatgrumojas labte papillae, I ^^ituli^fimulmarnsniequephlogofinabercet, ^^ï« Vuns oculi,tumfugillata repellit,

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H ij Tramia

-ocr page 116-

Marei Neuiani Gerardimontant '

Trommulif^^ß^ulLefif^juemedetur oceUis, Etlac extinguit,f,tuamjue parotida mulcet^ ContufoJque iuuatneraos^ac hulnei-eprejfos, Etmacuhts Cultus afole flagrante profetias Cea reH/iuas etiamglabretd^ueferuat ephcebis.

caput 248.

Kago? ï HK^Sofi Græcis:Carum Latinis.

^^ ^ineJub terno carum calefa^fat ^ aret^ Quin acroris idem moderata dote fuperbit, Cencitat Vrinam/uper hiec,gratumque palat o S)icitur,acßomacho,dein atra Venena repellit, Co^luram^ iuuat,nec nonflabeUa eoereet.

capuf 349.

Kuuu'ïXaaffoju Græcis:Lingua Canina Latinis.

J E nit alopedam cynogloflTon, amp;vfl:a medetar, ^Ft cants oblitérât morfus,aluum^ propellit.

* caput 250-

• Kv/aos K KïKHOs Gra;cis:Cnicus amp;nbsp;cnecus La.

Çyi^dinefub terno calet^acdetergit,^ Vndam Cnecipropellitfernen,turn phlegma per atuuni. Si furibunda coli tormentafugare laborer Magna patrocinij tibi ßes aßulgeat inde, Eno nee inde moram petulant ia needt hydropis.

Caput 2sr.

KafH/'voj irOTi/^its Gr«cis:Cancerfluuiatilis La. Cancer

-ocr page 117-

De plantarum viribus poematium. 57

Q âneer qui fluuium colit,vftus marcetad inflar 3 LimacisJabemJul)er hoc^plagamque Veneno nbsp;'t FmtieferpentisJeporifque per aquora/ieua ^egentis phiahe miHum crude le henenunt ^imouet,atquebedum rimamfedif^ propulfit, Carcinomafiniul demit,morfafque penatum Cuflodis rabidi^ne nutes leitor/ibercet.

Caput i52«

i^eyy'as Grx. Cochlea amp;nbsp;limas Latin«. Eft4''^quadrüplex Diofcoridi.KtPffaicSjterreftris: i«~ Busonis, manna : TroTKiAiec , fluuiatilis : i^i 6 Tima ^r.«^^ic^|l^,ii, Toia rx/AvIffuoia ttyoamxoAKfiivea lt;‘'!Sigt;ir, agreftis quac vepribus amp;nbsp;frutetis adhxtet.

yjStacum teflis cochleafolerterinarent,

Mque calent modicè,dein inte/lina cruenta ß«» non Vlcus ade si fado putfore madefcens, ^ipiperis niuei gaUaque minoris eifdem tertio iungaturfedantaum melle'Vigorem Conciliant oculis^nauófque àfole profeUos^ otique cicatrices ocuUJeucomaJepram^, Alphaspraterea,q«afufcat inertia dentes h/uper,abstergent,Sedmen^rua tarda propellunt Cruda cum teStis,podagra^ phlogofin abercent, Üydropemquefimul deßccant,atque tumor es ■Articuli madidos,nec non quosplaga Velicius, Thlafmóquefuppeditat,tormentdquefaun coercent ^ejicis atque coli.Sed nerui Vulnera iungit CSlutinefela caro thuri conrtexa,fluorem gribus èpatulis manantem fisiit aceto IrtiSta.pilosabigitpalpebramucus,aident '

H iii Glut

-ocr page 118-

Marei Neuiani Gerardimontani

Glutine cotnfiingitfluxum jui Verfitocelles, Et deßccat eum.ütomachi Vir tute elomatur ^grè terreßriSjCum elura camis habere ConSîet earn corpuSjijtiin e^ cerrumpUuriegf'l-Tetbyos,ac 'I'anopes,'Phorci,Tritonis,amp; tiipf* Carala /lagna/celens,^^ inijui marmoris Vndani Certur in anfraclus alui/olerter,^’ adfert Sntolumentaßinulidomacho.FluuiatiHsaatein Tetramviruselet.F'iridantiaporrofruteta Lente perreptans Ventrem ßomachum^ldceßih Aîulto praterea Vomitu thoracafatigat.

CapUt ^55-

K«yo'j/«/j GriEcis:Caftoiium Latinis.

Ç^jîsîeriumßecatj; calet^:dcinde Viritim Donatur tenera membricompagejaperbit ^cri praterea gui'iu,madidun!^ue cerebri Tulmmif^ /tmulgelidum^pathema refranat, 'Heenon s^ menfes,partus,reßdeßjueJecundas Llicit:amp;-ßaßnuntjfcelcrata Venena,trenwrem, Tormina,/mgaltus,necnon dy/pnaan abercet, Omnes prieterea morbus exfrigore natos Atque madorefugat,Vehemens nifebrisadurat.

Caput 254.

KH®«i« Græcis:Cçpafa Latinis.

Eßeafeabiem cepaa repellit,inert is

’ S^raterea lotij remoramina kntapropulfat.

Caput

-ocr page 119-

De plantarum viribus poematium. çS

Caput 25^

Exâlt;}gt;» Hs/Kj GrxcisiConiu cetuinum La.

Ç^T^udi ceruorum cornu nidorefusantur Dirteferpentes.Sedadu/lum fiadt inijM Gingiuas ß aidas denteßjue ntadore,nitorem ^raterea denti confiât.Si Vero lauetur Inteftina frémit rojèo madidantia njmbo, Ce[iacen^/iinul,necnon auriginis iras», Sputd^uefanguineo resperfa liquorerefrttnatf ÿeficidjue fimultormentafirocia lenit, Kec non ^fiaxasnmias deficcat ocelli.

Caput z^S.

Ka.'KaiAivi» GræcisiCalaminthaLa.

C difacit amp;ficcat calaminthafitlr ordine lemo, Libérât infarHu,gracili compagefufierbit, £t per cacafagat nocuumfisiracula chysnum. Et trahit ex alto,nec non abficrgit,(^ acri follet energiafœliciter,ati]iie/iipino ^raHat amarorisgenio-./ed corpora morßi Tentat,amp; ielceribtis,lotium menfèfque propelUt l»fiiper,atriue mouetfadoresyemperat iratn Spa/inatis hac etiasn,quin siecfisc ludit inani fellere conantes illinc furibundaVenena. Corripit inde fugamfitper Inee lunibricus,amp; inde Solefrui dabitur quem tormina dira lacejßint, Quin 0^ apiidfuperos aget inde diutius,atrox Querntenet i/chiadisrabies,amp; carpfiritauras lllinc vitales cui plaga nefanda Venen» Feet^eferpentis Cocytia régna snin.ttur.

H Uij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f erte»

1

-ocr page 120-

Marei Neuiani Gerardimontani

Verterit hinc etiam benè fusillât a ^iuJenti ToUere,^uinetiam tenuem htnefundetur inauram Saua leontia/ts^ne teßthT art ar a mit tat nieras,h inc animo fiele at lenimen haberi Inßafierßincque daturfuller heec ne Vita fier auras Vias ^ui cholera torfet concédât adintos Afanes,hincfuefalus manat,fi membra rigore Concutiantur:item Vermis quifeuit in aurem, Vel fartes alias quet dira labe nirnifquam Vlceris Vrgentur,vita deßengitur illinc.

Haedace freeterea blando reddereßalatis ^gno,qHem Vexât raptura, Vel aßhma laceßit.

Caput 257-

Kokhu^kX« GrxcisiPruna Latinis.

pollet amaroris prunum Virtute,Vel/icri Traflat energia,gußuaeßsperbit acerbo, fgt;alcorifqaeviget vel dote redundat:ijfdein /Ion igitur ftatuasanimo hincfuccurrere morbis.

caput 2s8.

KfïXf’*^ Græcis:Milium Latinis.

f^lßlineßtbprimofrigetßedinordineterno^

gt;f)eßccat milium,neefrangit corpora mbrßt, Quinetiarn tenera leaiter compagine membri Confiât,alitqae param,amp; cruciamina mulcet,amp;al(ut Frlt;enat,amp; Vrime lotijve moramina tollit.

caput Z59’

lijecdc GracisrHedera Latinis. Eft que triplex,Candida,nigEa,amp; helix feu clauiciila.

Sed

-ocr page 121-

De plantarum viribus poêmatium. $9

^ Edperhilicnt hederam flypfs Virtuteyiel acri Ornari leuiterfemit^ 'ketuSÏafluenta

^t leunt auriculto^nec non antiqua repelUt imitera,qua partes miferèfiof/ulantur eafdem, •^tfetore leuntpatulasjtmul vhere nares:

•^tladit nemos .Qui largius hauriteandem, ^»minus indefurit quam'?r(Stides,atqueTheocl'es, -dlntieonj^tharnas,Tent heus, \d'enede)iius, /Ïgaue. i^erumflos hederafugat inteflina cruenta, ^eenonainbu/lisprodef.^a^ure redundant ^tibuenitauriculis,necnon quapefie doloris ^Agentur folium,fulgt;er bac ambujla coercet, ■^iqueVetuflafimulcafitis tormenta:cerebrum 'heqgt;let,r^ infatetu leuat exoluitque lienes, i^kerafint quamuis cacoethe hinc plaçai,amp;aufert l^jtem iubaris Clarij dederint incendia nauum. ^acea cietmenfes,capitifique Vetufta refianat ^ilinitquefimul tormenta,explet^ cerebrum, Q^a dolore nimis Verfimtur mitigat aures ^'*’'^ï piomanant.Cui tetra phalangia dentes llfere iuuat radix.Sed calculus ater ^iperit à lachryma,necnon proeul hacce facejfunt ■^gnina myrmecum que nutrit filua capilli, ^want bac etiarn rigidosglabreta perartus.

caput 2(îo.

Kfo'ft^uo^i Græcis;Cæpa amp;nbsp;cape Latinis.

Ç^^dinefub quarto calet^atque ofcilia recludit l^tißirum,craff viget i^r compagine membri, ^icnm acrorisgenio Veldotefugerbit, ^xtenuatquefmuljntc non abtiergit^amp; atro

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HCepaVof

-ocr page 122-

Marei Neuiani Gerardimontani

Cepa Vorat mor/u quæ tangit metijbrajßtim^ CülUgit,is^ ßatus tnBlitui',amp;exteritallyhos, Quin mnjes etiarn ciet,'igt;rinam^ue projjeltit, ^c bjipochymaßmuldemit Japfumgue Vigireta Luminis emendat,nubemque repellit^amp; äußert Ârgema,tum Verèfanat qua pure madeßunt Aures,qua^ fpnant ftrepitu Vel murmure fedat, Qtiin amp;nbsp;altipeeiaglabreta caercet^is“ alui Compeßeitfluxum^varif^ medetur,amp; äußert ^nginam,nimio dein expedit imbre cerebrum.

caput ^^^’

Kf/SÄ Græcis-.Hordenm Latinis.

pj Ordea deßceantßrigentqueßb ordine prime, Qjtinetiam tergent leuiter'ßabelldque gign»^^' Sedßoliantur ijs decobia,Vigent^ tenello Mcgt;nbro,quamqJaba nutriunt impenßus,etß Munere donenturßmilißum cateraßeblat.

Caput 161,

SQuUt-dpâtes Gra!cis:Cyclaminus,rapuni,tuber, amp;nbsp;vinbilicus terra: Latinie.

^ ^Ißadt fix' ßccat eyelaminus in ordine terne, ^Et per cacaßugatnocuosßimeulacbymos, dtque trahit,Vena ßtper hac oßcilla recludit, Extenudtque fimul,nec non abïïergit,amp; aluo Phlegmaßoporißerumlalicemque propellit inertem, S) etrahit ex ^tereßtper hac amp;nbsp;lumine ceeli Fraudatum partum,Viuentis mortereßgnans Lumina,quin menßei etiarnproritatamp;efirt Segnet,

-ocr page 123-

De plantarum viribus poematium. 6»

Seines,turn Verofcelerata Venena refranat, Mor/umpraterea diriferpentis abercet, lUericum^ fugans,nimio caput expedit imbre, Sedem prominulam dein amouet,atqHe rgt;igorein Luminis obtufum,tyftrumas,herpeta,podagram, 'Duritiefque fimul,nec non tubercula,nauos In cutequosgenuit Clarij petulantia Phoebt: Quiniy alopeciam,necnon hypuchymajienis Molemflein parefln,capitifque Vetuftapropulfat Heruorumquefimultormentafero/que dolores Seu tormenta coltfugat,(y comitiafuetum Iliflurbare pathosfimul exanthema,deinde Ruinera,qua^ caput tentant vlcufcubfopit, Sudore/que mouetcrocea qui bile notantur.

caput 2*5j.

Ku'w H ƒ Oir GræcisiCypirus amp;nbsp;cypcrus Latinis,

C' dlßteit amp;nbsp;marcet radix/tccatuc cy^eri, Hec nihilextenuatjeuiterque afl:ringitfamp;oré yafirum baadit,nec tentât corpora morfu. Inde medelafluet fu^er hare abolerepetenti Scrulgt;um,fln animus tulerit prop diere menfes y^rinamque fimul,tibi I'^es afulgeat inde, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;( Ceferit ex animi Mo medicamen iffquot; inde 'hellere conanti lsulnus,quodfiorpius ater Implicuit membris,bygiea aduenerit axi Inde flmulcuius corpus tardatur hydrope, Üec non inde fupit}gt;uluiepraclufio,atrox^ bluf dem friguSjdeinvlcera roreftuentia. Et qua fufarcit magna cum male cicatrix, T um qua plus nimio pradantur iy ora lacejfunt.

Caput

-ocr page 124-

Marei Ncuiani Gerardimontani

caput 264.

K/.waCaj«ff Gr«is:Cinnabari$ Latinis.

^ieenon acroris äUuta date Vi^^eßit.

Caput z6^.

K'aati^ia Gra:cjs:PumexLatinis.

P fmex amluflusgracili compare redundat, l^ec non acroris dilata dote Vigeßcit^ jfuxilióque iuuatfifußet inertia dentes Gingiudfquefiinul,nec non abflergit,amp; äußert Sordis eoiluuietnquouisàcorlsorisartu^ liecnonl)U[gt;illistenebrasparientiadeinitj Gingiudßquefimul fluidas humore refulcit, Molem prieterea depeUit carnis hiulcie. Exuit acrorem lotus^ camémque reßaurat.

Caput 261^.

Jvi:ça'},\ieii Grat.CoralIium amp;nbsp;Coralium La.

^ OrallamfccatVehementer.idémquegelafcit, yf/lringit^ ßmul mediocriter^tquefluentunt

Sanguinis amandatgiec nondeßUithiulcre Molem carnis,item promit intelfina cruenta: ßtque genorrha;an,menfes,'l!teri^ fuenta Qua: Splendore nit entfrænat,minuit^ lienes, Âtque dyfuriafuccurrit,amp;‘ amouet oris Vlcera,quinctiam comitia rumpereßuetum Ablegatmsrbum,denteßque refulcit iniquo Tinsßatis inffabiles bumoreßugat^ tremenda J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ttrmif

-ocr page 125-

De plantarum viribus poematium, 6i

Tormina. Qjiinetiam quodfi mergare nefa/lis Cur arum nebulis hominum Veßigia Vitam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;Infiar Ky^ümeneSjaut Sellerophontis Al‘tij ^tigida curarumfomenta reliqueris inde.

Caput 16^.

Kiió^iOffUili^TioiifH uianoa AiiiitTiOff Gta:. Faba Aegyptia Latinis,

^Edfaba quant tellusÆgyfitia mifitabundat

Excrementitio liquoreßeinde madefcit Eberius no/lraßyfifijque Vigore fiulgt;exbit, Et confers fiomachoßein inteflina cruenta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;CaUacen^ preinit.Sed cortexprtefiatidipfum loenius. ^t medimn nuclei decoratur amaro Guüu^atque auricjila tormentaferocia lenit.

caput 168.

KoyOff- Græcis:Coftus Latinis. Ç^Alfacit, acroris Vehementer dote redundat ^Coftus^fy' ifftauègenio decoratur amaro. Et trahit exalto,fedmaceratvlcere corlgt;us, •^ftque ciet menfes lotiumqste,iuuatque rigorem, Qjfn hac pnetereafiern certamponat in herba Eiperei dentis quivulnerefiauciagefiat ^embuafugarn^ petit lumbi cruciamen eadem Stirpe,nee hac animo certè fies haurit inanes Qÿl. mulcere findet parefin.'Dein eripit Orci Eaucibus hac eademfieuapleuritide quajfum, 'duxilióque iuuat cui dira pathemata Vulua ^tdes Tartareas minitantur amp;nbsp;o^ia Tlitis, Et rapit in Keneremfernes tardó/que maritos, ydtquema»

-ocr page 126-

Marei Neuiani Gerardimontani

^tijuimanusadhibet medicasàfolebrofeHis HauiSjfrteterea latos helminthes alercet.

CapUt 161).

Kl^0S Gta:cis:Citniccs Latinis.

TKditus in fgt;enem cimex qui Viuit abercet '*‘rfinie tardießifßamina tarda mora/ue.

Caput 270.

Kxûjuivex GrxcisÆIymenum Latinis.

Ç^Typfis energia clymenum decoraturjdemque *quot; Fri^et,amp; hinc rutilo madidantia s^uta liquorf, Et fiuxus rofeos Tuteri comf)efcitjamp; aufert fraterea rutilum fluitäntem ex naribus imbrem. Porro cicatricis dono coniungit amp;nbsp;Vnit fulnerafrons faute quatemforemembra ^rauarttith

.;' Caput 171.

KfOMOAlt;«ï/«a Græcis:CrocomagmaLa.

^ Alfacit,e^mollitcrocomagma,coquitque, vi^orem Luminis emendatjotijque mormnina tollit.

\ Caput ^7^-'K.\iiyu Gracis:AlnusLatin», p Orro recens alui folium pacare tumores ffiiciturimfoftum^dtrdmqueiuuarephlo^ofin, Confeblos itidem nimioVe labore trahentes Ægrè membra iuuat_,ncc non refocillat,eundi. Cafut

-ocr page 127-

De plantarum viribus poematiuin.

( K^iTTrayIS CræcisiCapparis Latinis.

Ç^âp^ariscmarcétiiue cakt^ueideinde Viritim

'Pollet amarorisgeniojed dote fuperbit ^»i lanauidius^minimumque Vigefcit amara, Section extenuat,terget,per clt;eca refoluit ^piramenta,dein burgat,confirmait,amp;^ aurent ^indicat infeflis a Vermibutfatque cerebrum Geplet,f^ bumores tardas mifiofiue cruori Idque peranfrailus lotij propeUit iy alui, ^tnfis praterea ciet,1gt;rinamlt;}ue prapeUit. ^entibus exciderint hac ipfaliirpe dolores Muper e^ lambo.Cui Hatfintentia Ïplenis quot;Poliere duritiam,permultumfentiet inde ^'quot;*glt,ad exitiumjuper bac hmefiruma Vocatur, dfjue angina fimul,necPpe laHatur inani ^’^'ftereacupiens ilUnc quaforde madefcunt Bloorn,qua^ diu laniarunt membra,tumores ^^ duras,nee nonparefin,podagramquefugare, ^faterea hinc etiarn compendia tnagna parantur ^Hmata )gt;el niueos alphas inhibere boïenti.

Caput 474.

KauaaX'ff Grfecss:CaucalisLatinis. Ç^ducaUs Vrina lotijve moramina toUit, In reliquis etiarn dauco par efie refertur.

Caput ^7?

Ku'«u{k Gra:cis;ConyzaLatinist ^Traque marcefcitternafiagratque (ony:i^ Sub

-ocr page 128-

Marei Neuiani Gerardimontani

Sui^regej^uinetiamgu/lu^ecoratuyamaro, jgt;iec non acroris 'i’irtatefrfierbit,amp; arcet ' ^riiterea morbos VuluiOjCapitiftiue dolors ^rocleß,nec ducas hanc flocci quijtiuis abatro Saucia membrageris ferfientum dentelée aard Keßier lOtherea cejfauerisflnde refiflens Arquatifarijs^^uin hincfceliciter exit Cœpta medela tibi coneußb labe rigoris, Eius praterea non rampentßamina Tarca QuidmnUfas eritgrejjarnhincfabteflafalutis FleSere conftituetjangue/censtorsnine matam 'flepperit hinc etiamfinem^ doloris acerbic Hinc^ agit arefugasn tuberculaßeinde morantes Coguntur menfes,lotijfostufae moramen.

Caput 2^6.

KotijXh/63/i Græcis;CotyIedon,vmbelicus VC' netis,amp; acetabulum Latinis,

p’f^ï^efjamp;r' abflerget cotjledon,atijae refilait Ter oecos abitas^reprimitfvigorefupino Trieflat amarorisfaper hiec,amp;ftypfios a^uè (Donaturgenio leuiterfiomacham^flagrantem Sopitfltem^ mouet lotiumfcrupófiue refranat, Quin amp;nbsp;eryfipelas,necnonhydropa,phlogofin, . Etfirumas abigit,nadatpie virUia tecla.

caput 27-7.

Kj«v;« Gracis;Cornus Latinis.

Q Ermina tamfrondes corni Vehementer inarent, Et ratione parigafta decorantur acerbo,

Tra*

-ocr page 129-

De plantarum viribus poematiutri« 6j frieterea Vulnus f)ra!iitri corporis lequè Clutine coniungunt-jit fyp/is dote Vige/cit ^occaValetue/leingu/ludecoraturacerbo, ^^^He alui cohibetrnanantiapleniusietiuo ^^nmina,quinetiam leuat inteßina cruenta.

Caput ^78’

Ki^ivor GrÄcisiCuminum Latin is.

Eft^ue duplex,(atiuunn amp;nbsp;fylueftre. Q^Jlfacit,amp; ficcatfemenßringitque cumini

Qjfodper Hamadryadum Viridaria furgit in auras, ^enßruaplus nimiofluitantiaßßit/s^ afthma '^oditßem plagam diriferpentis abercet, Heenan quipatulismanat de naribus imbrem ^“»guinisj^ ßacumfedat.te^fißue phlogoßn: ^iuida pallidulo fed tingit membra colore, ^(dijuod Ve^it agros,magis hoeVirtuteßperbit dcrorisßatumdeinamouet,atijue phlogoßn ^ßis,amp; horrend^e plagam ferpentis abercet, ^penon ßngultus amp;nbsp;Jugillata refranat, ^f confersßomachoßein effera tormina lenit.

Caput ^79*

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aa6uf!iT Gracis-.Lathyris Latinis.

I ^'^inefubtemoßagratßdeorte lathy ris | nbsp;nbsp;nbsp;Humetfab prima,tithymalli dote Vigefcens.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caput igo.

j Aa'ï5K5(ij,\c['®oeozgt;,Gra:ds:Lapathus,Lapatliuin amp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rtimex Latinis.

Ar lapatbus bette genio decoratur eodem.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I Caput

-ocr page 130-

Marei Neuiani Gerardimontani

Capiit 281.

A/vc^ Grs;cis:Linuni Latinis.

Æ^ocerif/èmen HnBrum^iloteßt^erbit.

Caput zSa.

A/vo^aros,F.p^S Tr'cr,ïï CDTTgmiiji Græcis: Mcrcucialis Latinis.

^ Alfacit amp;- marcelßccatveßb online primo.

Et per cacafugat nocuum /piracnla chymunt lElanta,cui peperitnomen Cyllenius herot, Lympham prgt;etereaducit,bitem^ peraluum.

Caput aSj.

Ai^kvutIs ncpavai/iiciTiKi Grarcis:Rofamatinu’) rorniarinum,amp; rofmatus Latinis,

Q^cilfacit (^ßecatßrgehjaeficela coroUis I^ofmartis euincire caputjertur^uefecare CraJfius humores.Teflim nidoreVaporis aSrcet:dein cerebrum largo munimine fuleit, Quin amp;nbsp;energiammemoremjCordißuerefiaural Munia lapfaßmul Vocem quafaucibus baret, Icleron amp;nbsp;parefin domat in/uper,atque tremorem.

caput 284«

AiiSamic^/iOli Gra:cis;Litho(permuni Latinis.

^Ifacilamp;ficcat lithoßermi finten,amp;atifirt ^Scruposaut lapides etiam,lotiicmquepropellit-

Caput

-ocr page 131-

De plantanim'viribus ppcraattwrn«,] 64

caput iBsvv.^ü'. v4_

A'iCavos K XiCftviiToï GtæcisiThus Latinia.

•..nr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Java.., Ç^'^d/HC fub primo ßccatjed cortefecunda Thus calot,lir/iypßs dilata dote Vigefeib •^t cortex ßecat bina, ßtb carte viritim, ^^yppsener^iamaiortdeindeßperbit, .vi/,! ^quot;tt'iufque'baletcrafiicompaginemembri^ ,\\ ^^cn(incnliacen,aluitjuefluentacoercet, ^^teHma ßniul,dein ßtuta cruenta.Calefcit Koc non exiccatfuligoßtb ordine temo, . r ^olluuiemijueßmul cutis amouet,at^ue refarcit ^hra,juis nimiumpremitur Vol torpet ocellus.

^»ijiâoioii Grids: Limonium Latinis,

Ç^'^inefub terno limonionaret'.itemque Calfacit-.vbertim fuper hecc aflringit,idémçiut celiacen,ac inteitina cruenta.

- ‘Caput 287. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

A exquot;? Gta:cis;Lichen Latin».

^Criter exiccat,fedmulto obfcarius alget bichen,prieterea Vitium cognomineplaçai, jwijue prompta fluit dira medicina phlogaß^ ^'anonexitiodaturhtneauriginisira. .*f

Caput 188.

/iiuM!o)i (tixivoji Gratis: Viola lutea Latinis, Nullum verb Ïo/jeft XiuRO/o?j,amp;concrà.

1 Lw

-ocr page 132-

‘•'' MAVdNeuiani Gerardimontani : '

T Vteolte vielte teneya compazine membri Collent,atqHecalentyergent^^ornantur atn/tsgt; Trtetereagußu. Flores ey^femina ducunt Menßsjamp;paftus',lotium,reßdeßqueßcmidas: b Sedtamenintèrimunt Veßentes atberis aura Foetus:amp;’ rimiefi4ismedicantur,amp;'aphibis, ßtque cicatrices oCuUreßecareßruniur, lgt;iecnonin ^lucres auraßuenotoßueprofundunt Vlcera^qua magnaiungit cum mole cicatrix. Quinetiam radix genio dotatureodem, Sed compage minus gracili decoratursaceto 2iexa iuuat'^p’kneseduros^atque podagram,

Caput ^89.

Vt ligufttum appellctur Græ.in dubio apud eru-ditos eft etiamnutn.

^i Cyprus ofnaturgenio Veldote liguftri.

caput 290.

Vt planta,quam nunc vocant lunariam minorem, feo racemolam , cum Græ.tum La. fueric diäa, in dubio apud erudicos eft etiamnum.

Er um planta minor cut nomen luna mimiirat ObfimilemfoUj Vultumjrigeßit,amp;aret^ Aßringitqaeßmul^menßßue propelUt inertes, Et^uemuis Vterifluxum^VulnUfque viritim Glutine compingitjeuat inteßina lujuore Tinblafub hac rofeoßein amouet at^ue coerctt Enterocelarumpueri tormenta nefanda.

Caput

-ocr page 133-

Dp plantarum viribuS poematium. 6j

’ CapUt 291. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ' Va

Auffz/iitxjofi Gia:cis:LyfirnachiumLatinis.

Ç\ Vamrex ^itlonius reperitvirtute redundat ' ^\Stypfloiherba,dein deßccatjiemque fluorem'y ^‘‘’nguineum patulisènaribus,atquecruenta ^putaflyfenteriamjVuluie^fluentacoercet, y ^icnon\’bertim connect glutine Vulnut, ^^proculexagitatßeuosnidorecolttbrßs.

caput

A«7BTTBj Gra:.Lagopus,amp; pes Icpotinns La.

^T^ypfis energia pollet,ßecatque lagopus, Aluiprofluuium dein amouet,atque phlogofes ^^guinis ablegat,dein Intestina cruenta.

caput 295.

AtuKiij’ GræcisiLeucas Latinis.

J^pMf4; deficcat flagrat que fub ordine temo, y, ■^er(irifquefimul}^irtute/u[)erbit,amp;arcet ‘’'^^ quod /flargunt animaliafieta Veneno.

Caput 194.

AÜHzOf) Gra:cis;Lycinin Latinis.

Eft^ue liquor pyxiacantha:. q

^q^ialetfeußccat lycium flub corteßcunda, ^tpartimgracili,partim compagine craßd ^quot;^t,item partim friget,partim^ ealefeit, ^tc Bon deterget,ßypßfque Vigoreßperbit, I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l Uj Et per

-ocr page 134-

i' •* Marei Neiiiani Gerardimontani

Et (ter cteca truces mittit Ï^iracula cbymos, ?^ruritum^fftmtilt(ißim,'igt;eterej^ue fluorés ^niitm fedisjtem tonflllas,ati]ue genarum Wforan^Zy herpetesflein intestina cruentd, Kee non ca:liacen,i^ labiaflfldjereatum Sanguinis,amp;- fluxus }gt;teri,Jedifl^ phlogofes jitqueorisflacatJugillati/^uemedetur, Elcera praterea cacoetbe Jol)it,amp;“ aufert Tutroresnimios^necnoncaliginecinlii Luminis abflerget tenebras,confert^ [gt;etitis A cane,feu rabido Ltfls euflode penatum, Hec non attritus leuat,^flauedinecrinet Tingittisr auricula ^rodefl qua pure madefleunt.

caput 295' AwtÓj Aiv/iO)! Gratcis:LotusathorLatinis.

T Otus energiaflypfis decoratur inerti, !D eflecat^flmuL mediocriteratque/uperbit Seu compage igt;aletgracili.'^menta capillutn - g)eciduum cobibent,'igt;,t amp;inteflina eruenta, Eiec non caliacen cobibereferuntur,^ alui S'ratereaflux urn,qui itiïïo largius exit.

Gaput ip^.

E1syilt;rlt;ridgt;v^i)i~,n rn\icpv;f:oii Gra:eis:Meliffo-phyllum,meliphyilum, Sc apiaftrum Latinis, ^^ ?’’'’ƒ / ItteitermeUphyllum doteVigefcit,

Caput 197.

M^^ƒ«9ƒox Græ.FœnicuIum La.

Vz J^dine/ubprimoflecatflernóque calefdt

S»i

-ocr page 135-

De plantarum viribus poematium. 66

Sub gregefisniculum,menfifijue[gt;ro{)ellit inertesf Vrinsm^ det^dißendens lacté matnillas.

He ruât in mortemferltentis dente nefando SaHcius,exj)roml/tum medicamen Venerit illinc. Mandei huic etiainJubeunda negotia,renuin ye/icie^ fiinut morbo iatiatus,Vt aura Vitalis post hac moderetur membra flagrantis V ttomacho,telluspatet hine quo^ blandafalutis, He canis ore lacer lucem fuper hacce relimpuat. Hun abfumpta falusbinc ejßeputetur,ocelli S’raterea lapfum datur hine refricare Vigorem.

Caput 198.

AlttUtf Gra:cis;Mater Latinis.

^Typfis energia Vehementi pollet^iy aret Ordinefub terno macer,exornatur acerbo ^ratereaguftufolerterjtem^ vigefcit ^crorisgenio leuiter,mittifque redundat Viribus,^fluxus aluißutum^ue cruentum, (^ttliacen^ promit,dein inteflina cruenta.

caput 299.

H«X£t€a:9jgt;0|lt;,Ai«X«Êa9jgt;8 ÇÛ Aofi, iv/iroji tÿu Asx, * 00^1 op Gratcis:Malabathrum,folium malabathri, folium Indie urn, amp;nbsp;folium Latinis.

Malabathrum caßtegenio decoratur eodem.

Mlt;ilt;^tis GræcisiMofchus Latinis.

Ç^rdine fub ternoficcat,binóque calefcit Mofchusftem cerebrum largo muniminefulcit I Hij frigof

-ocr page 136-

Marei Neuiani Gerardimontani fri^ore languidulum,Cardiff pathematafedat 0nitiid,lt;jUi(fngui dederitjarcitj, labantem Cordis energiam,cerebrique exfrigore natos 3)emulcet morbos,ceu magnum,coma,carum^.

Caput 300.

MÉX/ Græcis: Mei Latinis.

jyjF/ calet e^ snarcet /secatvefitb ordine bino, fDetergit^ fimul Vehementer,idcm^redundut^

Seu compage Valet tenera,genióijue vigejeit jfcri,decrepitisdaturin/üper,attjuegelanti Temperte rigidis.Crudumflabella minijlrat, Hecnonthoracemtußidiuexat amp;• Vrget. jftcobium leuiustergit,genióque redundat ,Acroris multo dilutius,atque minißrat IPlus nutrimentijfinuofa^ glutine iungit Tlcera,quinetiam tenebras caligine preßt Luminis abfterget,lotiumi]ue propellit,amp; auris Murmura profligatßonitußve,ßerox^ papauer, KLec nonamp;fungos,praputianuda,Veneno Fataferpentis plagam,lichena,deinde Lendesac prolem,amp; tonßllas,atlt;]ue penatum Cuflodisrabidi morßim,anginam^ coercet, T ußim praterea Volucrem diffundit in auram. Manna det leuiter biletn,tuto^,proinde 3)ebilibusdabitur,pueró^ue,Vteróijuegerentt. Si guts adaugendi Vires teneaturamore, Gnauius adtungat:dein emollire refertur, ^ßinguitj,ßtim,viduatgue a^predine peblus.

Caput

-ocr page 137-

De plantarum viribus poèmatîum, 67

Caput pt.

IVIiijTdXojijM /4t(T7r/XH Gracis'.Mcfpilus Latinis,

Q Ermina turn frondes quasmcfilus edit acerbo Guflu donantur lt;nbsp;umulate.Sacca redundat Stypßs enerfd^dein emolumenta (irofundit ^tjue ^arit ibomachefedif^ fuenta coercet.

caput 302.

JVIMiO/lt; GræcisiMcdiumLatînis.

j^Ff/ion inßruitur diuerßs fgt;artibus:ipfunt

Semen qui^^e Valet gracilis compagine membri, 1^ec non extenuat^menfefque propeUit inertes: Eumtamenaußerogu/lu donetur,amp; omnis Membri compefcat radix abigatquefluorem.

Caput 303.

MsXavSioji Gra:cis:Melanthium amp;githLatinis.

Q 'Ï^dinefub terno c diet,at que melanthion aret, ifec non inßruitur teneracompagine membri,

Quin e^ amarorisgenia Vel date fuperbit, Extenuatque fmul,terge'tque,ci'etque mor antes Menfes,amp; lotium,diibendens labte papillam, Quin hypocbymafimulcohibet,morfum^ phalangis. Spefque datier menti lumbricos inde necari, Eeitinantquefugam tormenta minacia dentis lllinc,amp;‘ capitis,ne fatainimicapropinquent Äßhmate concußis licet hinc ^erarefàlutem, Eogitur hinc pœnas etiarn dependere ttieuus dncute,ceu maculant Vultum lentigo decorum, I V j!fec non

-ocr page 138-

Marei NeuianiGerardimontani

T^c non amp;nbsp;claui ralliesJunnicaflepra^, S)Mritief^ue,ßmulßabeUa,deinde catarrhus.

caput 504.

Mx6^i Grads:Mcuni Latinis.

T) Adix porri mei calefaUat in ordine terno, '‘ Subflatione Heet bina marcereferatur, J^eenon Vrinam menß/^probeUil inertes, Feficam^ ßmul renéjque lecludit,!^ arcet nßeilus Vieri,nee non arthritida mulcet: Sed caput ineeßit plus a^uofumpta dolore.

Caput 505.

iniKy^etr,/ti's.a/Airn^0)i, « ^sXaiunukvejj Grads: AIyagru$,mcIampyruin,amp; meUmpjenum La.

P Orri melampycni patulos infarcit hiatus

* Semen,item^politfcedatumaßiredine corpus.

Caput 306.

Mujff/vM.ï fiv^^i'on Grads:myrtu3Latinis. Eft que duplexjfadua amp;nbsp;agreftis.

jyj Jfta dole Valet myrtus qu^efurgit in horto,

■* i^am partim gracili compageßperbit amp;nbsp;Wt, Et partim,at^ue adeo faecundius,alget,itèmjue Tarie Valet crajfa:nec nondeßecat amené, Quinetiamflypßspollet Virtute.Cruentum Sputum baccafugatjotij/juemoramina tollit. Et conßert flomacho,morßHmque phalangis abercet, Eulnus praterea quodfiorpius intulit iblu, 2^cnon

-ocr page 139-

De plantarum viribus pocmattum, 68 l^ec non jtrociduam Vuluam^Vuluceiiucfluor es, Quietjuc tenent magnum tubercula laminis orbem, ^eciduój~^lgt;ilos,oculitjue l)hlogofln,amp;‘'i)lcus Extremie partis,nee non cpinycfides,atque Eefica morbum leuat,!^ depelUtachoras, Et pra/lat iuuenem rcdiuiuo flore capiUum, iSLecnonprominulamjedemcompe/eit pareet, Laxatos artus folium compefcit,0^ alphas, CeeUacen^ /imul,te}lijïiue phlo^ofln,amp; aurcs Humidulas tabo,nec non herpetaflluores lnfuperomnigcnas,fuptr htec epinjiclidesaufcrt, jftqueJacros ignes,amp; condylomatafopit, Elcuspritterea litjuidum praß gat,amp; VÏÏis Competit,amp; iuuene7n rcdiuiuo flore capiUum ^rieß-at,iie'mi]ue pedugt;n manuumque pterygia tollit. Stypfts energia maiori myrtis abundat, Eieficedtque fmulnonpaulognauius illis. Frondes amp;nbsp;bacca myrti/urgentis in aruo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ Proritant men/es,lotijjjue moraminapellunt, Heenon illericum /edant,capitifque dolores, Fefieaquefimulferupos lapidefoe re/ringunt.

Caput 307.

M«X«)^h Grarcis;Malua Latinis. Eft^uc duplex, hortenfis,amp; fylueftris.

J^ EHit Hamadryadumviridaria culta,'}gt;elagros Malua.Tepore'isalet,necnonpercaca re/oluit Spigt;'amenta floras /jui Ver/ant intima chymos, Fmollitquefimul,fed enim dilutius atfuo, Largo praterea distendit lalle mamillam, duxilióipue iuuat la/osadentephalangis.

Inde

-ocr page 140-

Marei Neuiani Gerardimontani

Inde medela Venitfuper baCfamp;dulce tuuamen Ide fugiat Lethes ambuiti Vitafub Ombras, 2d.ee non inde proeulfugitatfacer ignis,achor^, Imber furfureus capitis de Vertice manans^ Quie^ue tenent magnum tubercula luminis orbetn, 2dec non dierities VterijCunifumeiue Venenum, Etfuper hac mus apium,'}’efgt;teque moleHi. 2iec non hinc Kenias in Ipern lenimen haberi Cuius terribilis Vorat interna quatit^ I^/iOjVelfedem^partufoe capaca membra Seugenitalefolum.Sed cultam 'gt;gt;incitagreßis,

caput 308.

AI u^i'm GracisiMytica amp;nbsp;tamarix Latinis.

Kauiter extenuat^necnonfaeliciter aquè Corpora detergitfedßypßs dote myrica

Segnius omatur^quin amp;nbsp;compagine membri fDonaturtenera^necdeßecareVidetur, Et minuitßlenem,tormentdiiue dentis amara LenitßradixfoUumytel ramusin Vfum Eenerit.Eximia Üypßs Virtute redundat Cortex,amp;fiubluSfCumgaUa pallet ijfdein EiribusCbt memorant)Jupcr hoc,Hsrßuta cruenta, Caliaceßuepremit riuumjVulutejuefluenta,

Caput 309.

AI « H u ƒ Græ.Papauer La. Sunt^uc cius tria genera maxi' mè cognita,erraticum/atiuum,corniculatum.

^ Ognouere triplex hac tempeßate papauer '‘lietlit Hamadryad^ tgt;iridaria namque,bel agros,

Etl cat

-ocr page 141-

De plantarum viribus poematium. 69 fel calicemgeßat referentem cornua tauri. Frignre donatur primograuioreficundum, rtraque ne ducas infomnia tempora no£iis Trat/lant^iy cohibentmanantiafluminat’uluie Largius at que decetßutumque cruore madejeens, Manantemque ßmulroßum de naribus imbrem, Qjdnitreryfpelas placant,capitifque dolores Auriculteque fimul,calidamquepblogofin,amp; aflum Qui torquetfaucespgt;ulnus,podagramque,ftimque^ ^oc non catUacen^tetrieaque tyrannida tufis, Addas bis etiam ßeleratafluent a catarrhi. 1^eritm qnodgeïtat referentem cornua tauri Siuebouis calicem calefablat amp;nbsp;aretydemque Tergit/s^ extenuat,tormentdquefeua repellit Lumborum^amp; iecoris truculentapathemata mulcet, dluumpr/eterea leuiter mouetatquepropellit, Tenormemque ßmul diuellitab vlcere cruflam.

caput 510.

Moçt« ï uuxK/xivta Grads:MorusLatini«.

^Typfios insiruiturgenerofa dote corymbus

' Ante dient[tlœnum decerptas ab arbore mortis Gnara 'Pyramia^dem inteflina craenta, iiec non cxUacen^altiique profußus aquo Manant ent riuum ß^it,reliquoßuefluores. At Vero ftypßs mediocri dote racemus Tollet maturusAentremquepropeUit inertem, Germen cum folio nee ducit amp;nbsp;euocat alui Tlumina,necßftit.Cortex radicis eandem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' Trouocat,amp;' latos helmynthesjtemque dolorem Mentis profligat,remorantia menßma ducens.

Caput

-ocr page 142-

Marei Neuiani Gerardimontani

CapUt 3».

Alu^g;s Gratis:Myrrhis Latinis.

'^^Trrhidisat radix calefaciat tn ordine bino, ^N.ec non obturé tenera compare redundat

Tarti5,dein men/ef etiamjegnej'^uefecundas, Thoraci/que ßmul craßamina lenta propelUt. Ne reddas animant Letheßqueferaris ad imdat Cuius membra fero petierunt ore phalanxes, riera ne mittas haurireßiemqueßupremum Tabe ßitigatus cogar is obire, leuamen Hine tibi promittas:ne torua minetur yfuernum, Hinepete fuppetias^pesHs^qua trußt ad Orci i^gnum Dardanidas cumulande funereßunus, S’oßquamtelluremtetigit Curetida princeps Laômedontiadûm,T rorie qui primus ab oris Jtaliam fatoprofugus Lauindque Venit Littora^quteque Stygi multas damnauit yfuem^e (Quondam Graiugenas memorem Titanis ob iram, Adellißuus chartaVeluti commißt Homerus, Qu^aquecateruatimproftrauit amp;nbsp;haußt Athenas Mopßacasßeluti dobio Lucretius ore Cantat^qui rerum caHßas,amp;’ femina mundi ^ufonidumprimus reßerauit,^ »rgpa matris Haturieprimus ducuitjuna:^ meatum.

caput ^i^-

MiX/Xaros Gracis:Mclilotus,rertuIa Campana, amp;nbsp;corona tegia Latinis,

T^ Onatur mifta melilotus dote,fed Vrit

Gnauius atquegelet,neenonper easca refoluit Spiras

-ocr page 143-

De plantarum viribus poematium. 70

Spiramenta foras quißeuit in intima chymum, i^cnibil aïîringit,coquit inßiper^atque dolores äuricullt;e,rs^flomacbi,capili/^ refranat^aebores ^ratereafopit,nec nonmeUceridas aufert.

caput 313. '

HüttMiH^ayofaa Græcis:Mandragoras,tnaIus canina amp;nbsp;terreftris Lacinis.

J^J dndragoras ternafrigetjicb corte,caletque Konnibil^amp;- fejfösdulci complebliturartus dtque quiete rigat,nec non cruciamina tollit.

caput 314«

f^u/icpal« GradscNympIiataLa:

^Ïm/)i!)lt;flt;? radixfemenjjgelafiit 6~ aret: ^^bßergit^ parum,nec rodit corpora niorfu, Section veßete Jlomachij,doloribusobHat, Section cœliacen,aluijuefluentd repellit •^tquedyfenteriam^roJeojuenitentia rore ^luwinaßein Generis ludibriafubdola muket, ^^‘{tieglabreta putbus toto eekberrima mundo tornen adinuenitpecus arcet,amp;^ exterit alphos. ^ raat in Generis ludum cumulatiusaquo ^ptus amore truci^datur hinc prasiare,maritus.

Caput 515«

NówujH ffivinri Gra:cis;SinapiLatinïs.

Q^T^dinefub quartoflagrat^marcet^finapi, I^c non abHcr^etJecat infuper ,atque reueUit ExaU

-ocr page 144-

Marei Neuiani Gerardimontani lx altojed enim ^riedatur corfiora morßt, Hecnon feabritiem falebroß Iramitis äußert, jfntiadd/queßmul [gt;acat,reliiiuoß^ue tumor es ^’raduros abigit,nec non tormentalienis Et Veteres alios mulcet lenit^uedolores, Ißchiador^ /îmul rabiem,magnumqne rel)ellit, Lichenemqueferaimlsforaque tjrannidaßoßt. Et cohibet lepramßuß llatißque medetur, Elec non hyftericie confort,oculique Vi^^ori, ri^thma deinde,ßrnul lapides,bydropàque tollit, ,/ftque glabreta quibus toto celeberrima mundo Eelca[gt;tis Vifupejuit Vulpecula nomen, jfuditumque grauem proßigat,amp; auris abercet Murmura,quinetiam excerebro proritat inertem Lymphamßphthiriafin dein amouet,atque Veternum Mitigat,atque Valetßemutamenta eiere.

caput ^16.

T!^’iitei‘,èe^^’gt;J'dlt;p^gt;i,ù ^eJläJ'svJl^Ofi Græ.Nenu®) rhododaphne,amp;thododendnim La.

P Er cacos chymum rhododaphnemittit hiatus lllita,ßd manespotata remittit ad imos.

caput 317.

N«'g6quot;| GrxcisrFcruIaLatinis.

A Ttenuatfernen ferulie,amp; calefabiat,amp; arcet ^Tormina,fudoresmouet inde. Medulla virentis

'Konnihil aßringit,ßutum^ cruore made/cens Coeliacen^jdeinpatuHs exnaribus imbrem Sanguinis Vndantemßß it,Vulnuff^coercet,

Effera

-ocr page 145-

De plantarum viribus poematium, 7» ^firaijuoddederitfcelerato'i’iperamor/u. .v--/ J

Caput p.8r ;

Na^u/a-ffos Gticcis:NarciflusLatinis.'^i,

J^ Mix narcifiiVehementei'ficcat^ Vnif^^'\quot;gt;'' ^quot;quot;' ‘

Glutine tfuantumais ingentia vulnera^ter^et '^ ^^fiif)er,atleuiuSjiju^e tergo hteferefagitlas pA ii^ '^rKteren euelbt^nec non arthritida mùlcet . »Voip^i'i Mtiquam,at^ue det }lt;nniitum,niett0fque repurgnt' ^^Si IncutequosdederitCladjpetulanda'P^xlri^'^^ otWoT i^bus pr^terca quadforde madejdt,(^ alphoff°gt; «®‘'-1' ^ ^tc non abfieffitt rumpit,(ónfert^ ileuflis, A - '’.ii«*M Mdleolo/que Jmulluxatos demit t^ aufeft. - .pi «Wk

■^urittî!*: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«» a^'Si.Vr^pi«, ôJ»^‘gt;“Q

Jquot; i'-^CapUt' ji^i’'.*‘’'*-'^®®*’-AV-''’^ A/iii'oï^'Crà:.Xiphiura amp;nbsp;gladiolus 1-atinfsi 'quot;” V-\2'

D Mix enßcuH trahit,amp; per caca refilait ' ’ ‘.tV-M^Ç ^Spiramenta truces qui iablant intima chjimot/' ^'‘«' '• ^xiccatquefimul,panôjque repellit,iiy efiert Spicula,tum Veri menfes proledat inertes.

caput 320. , nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;^^

ZaviiOf,« lt;fKàyd'iiei‘ Græcis:' Xanthiufn Si ' '«'phaïganium' Latiriis. “'Îk ■ * iv.^pr

■ ibrivi».i ’’ -r'.aùtj'.ini* -i • vi.ap'”t*5 ^Fme«phafiamp per cacesmittithiatus, ' nbsp;nbsp;nbsp;quot;•i» ''X Quinamp;amarorisgeniodecoratür,^acri, nbsp;’vV^ a Ufacit,(irficcatfiiperhà;c,pellitq[aetümoM.’^'r^^ '

caput nr. • gt;nbsp;Oi!t«^io GracisîOriganus Latini*.

7^ ƒ»

-ocr page 146-

j,j Marei NcHÎani Gerardimontani 5('

TK terna Vefi^c^l^foital HKiganus ala, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- »ç t’- \ ^Deßecattjue Jtmul,necnon inciilit,amp; alua S)eijcit humores nigroïjie^tètquecertbram, QuinmenßeVetia^icist,Vrinamque[iropellit. ' Inde reporttittir permHitttmf/u^is bydrojie ai fy' • j Quaßb.^rifterea,necdirtsoccubat.Vmbrtt . ivmAU Qt^mpctricfißfießral^slaferiticlu.^., nbsp;nbsp;. is-^v '/t„ Scorpioß ph^^fikmindiixerit inde.— nbsp;nbsp;gt;« s.^tquot;'’'' Quiatetiamb/tx patras exoiuetßaßna,moram^ne Tollenrprtfffrta'fffialtSffmniifiti Venena, ,K vnquot; Hec non e^cutiktirmetnbrif hinepferaßuga^ .('^u” Mandantßefußisiilfgieteprenderit oras -i^st, n'U' , Illincpritterfia/teue^rnrig/nis a^yo gt;• r-t j in^AAo“«'.»'’-' QuaJpus,!:^ auricula dolor aufugit,at^ue tenetur Uinc ße non Vanafaper hac aurigine torpens, Ißec non ab/u^f bitte rhegmataßeua^moratnjaf^ Soluunt àntiadesjtvlsimponerefinem ' ^riOterea vkeitibus nimium lacefantHus ora^‘} xAiV ß Inde ntpdtilafiuet,ße nonfrußraberis mdelr.: ■.i-^'

• ■ Caput Sit^vj««'. ta;»!?'*';' OfU««4\S« Gr«cis:Oxyacantha Latinis.

Stypßs energïa bafca donantur^ißalui Trofluutum cohibent,nimium^ruentiaVulu^e Flumina:dein mlucentfetflidta magnaeiborum, Etfebrisardoremeompe/tunt,atquefluenta Cunllaßtimqueleuanti’DitteUttßtcula radix.

caput-jab jiO O^Mjis.iQtacwOfjïis Latinis. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Calfa»

-ocr page 147-

De plantarum viribus poematium. ^ 74

Ç^ dlßtcit^atrjue Viget memM compare tenella,

Quin Cf' amarorisgenio decoratur »/yris, ^tUruUuijue leuat^necnon acrtirejuj/erbitf 'di’üergetjjfimul.'Datur inde pararede incept ^o poßis maculam Cultus square cyltndrum, nbsp;nbsp;,^^ ,^: ^inetiamlotijdatur inde moramina tardai \^,,, ^tc non itlerici rabiemßimulum^fu^art.

caput 3J4' -

DfX'J,H Kuvès ófgt;x'’ Gracis: Orchis amp;teftk culus canis Latinis. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

Ç^Condtat in feneremfernes tardofque maritot,

■ ^tflabeUa parit radix qua maior habetur Orchitis: at ludum Cytherlt;ea parua moratur. ,

Gaput 3a$.

OnivJii Grxci$:Oenanthe Latinist

Q^dlfadt enanthe ficcatquefub ordine temo, Qjüncf‘ amarorisgenero/ddote faperbit^ quot;^ec non Vrinam dudt,refidefque fecundas, ^^omaehiflatus inhibet.N.eßargat in auras ^damregalis^datur inde parare iuuatnen, ^1 torment a fimul Vexent te renis^Cf adibma, ^tmittóntque neci lapides,Vel ad antra releget ^teyd magnus,licet hinc rjrerarefalutem.

Gaput 316.

0^4» GrasiiiOxys LatinU.

»V-’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 ’

Qk/m eÿ- acetofaparoxys fertur haberi.

tv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\ij Caput

-ocr page 148-

*^ Marei Neutani Gerardimontatii

(J^IAiv-oti Gra:cis:Horminutn Latinis.

tlorminamßceat meiHocriter^iit^ue cale/cit^ ’' Quin oculi nebulas^nec non osdemata mulcet, Et Simulât Kenerem,turn Vero JJiiculaVellif-

Caput 32»«

OfoSoa GraccisiEruum Latinis.

^5^««m deßecat folerter in ordine bino,

Sub le^ione calent prima Jergit^^fecdtiiuej Quin amp;-ätnarorisgenio decoratur/demijue nbsp;nbsp;■ Libérât infaritußornächo diSfendia confiât Inßper,amp; capili nocet ^ahjuefluenta cruore Sparfd per anfrdlbus lotijfedißue propellit, T horacißuefimul crajßmina lentafereatu Trolicit,amp;fedatnimidm pruriginis iram. i, Glanda falus etiamfubit hmequem perniofrangit-^lui pro fiuuium ciet,Vrindmquefdrina Trolicit,atqut fauos nec non theriomata rumpit, jfnthracemÿifimul.Etatur hinc ßerarefalutem 'Praterea quaffo miferandi torminis ira, Nec non auxilium datur hinc haurirepetitis nbsp;nbsp;' MorßiVipereoßein àcu^odepenatum, '• Hnmanéquefimul lafs a dente. Salutis

Hinc obrepit item tibi copia larga fiudenti fellere gangrifnam^ne diri fraude petaris InfidijJ^fimul teneßnißulce iauamen tPucitur hinc etiam.Necparut pendat eandem Qui lamenta nom^e cupit,edurafjue papillot, Nec non in facie nieuotmaculafvefugare, '• n gt;nbsp;Et qui

-ocr page 149-

De plantarum viribus poematium. 73 qui membra petit ciecorareaiiore coloris: caput .jzç-'“ ' --Ti

Oü« H 0« Gfaci$:SoibaLatinis, ^Orba Vigent flyp/t leuius^ttammeFpilaJrieittmt ^tui proßuuiumfuper h^ igniiuius illis,\^ ’

caput 3?0r quot;' o fou Græcis: Acetum Latinis.

quot;^IribusornaiurmUtiiaütp^tUt-acetum, ' l^am calet amp;^ frigetflid enimpraflare calori *-^i’igusnarraturßccat^^fub online iemo, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ ^t compage valet graciti,flypfique reJundati ’^ Jftijue repelUtfltem per caicos miltit hiatus, nbsp;nbsp;nbsp;y^ ^xtenuat^flmul^necnoninuitatorexin, '' Etconfert flomachofleprófqaecoercet^amp;ignem' Socrumflichenem,poilagram,fluxuf^ cruentos Onmes atque nomam,necnon herpeta,dolorem Qtiicaputafflibiotdentem^jdeinde Venetia ' • Multa,fitimj„cuidederitprimordiaferuor ^' Humiditaf^ßein panos,prurigmis iram, Sugillatafltmulvermem qui confleitaures, Atqueorthopnceati,necnonantbracaflynanchen,

caput gt;?t.

Of óf« Gra:cis;Oryza Latinis.

^Typfios ingenio mediocri pollet ory^^a, ^Keenon profluuiummediocriter amouetalui, ^rgterea leuiter nutrit,coquiturque pertegré.

K. quot;j * Caput

-ocr page 150-

‘‘'Marei Neuiani GerardimontatM

Capuc j}i.

O^v!s,tt »XiMTOj!gt;5 Græç'szGaHina La.AXixr^J GræciszGaUus'gallifteâteùs Latinis.

quot;j^TOÊ’nw FlandrïadttnjgaUinte rarefruutitur

■* Efea,non e/juidsitfpreciu deterrita,verum Caponis magnojtudioJuccenfi relinrjuunt Gallinam cafulis Vtnobilitate minorem. Si forti inijciasimplumemJede,Veneni) F os taferpentis morfum edhibere refertur. Sinihiladneblasiuri.inanantia fifes Flumina^tjuis aluusmanat cumulatius a^uo, Teinperiem^fimul poterie conflare liijuori. Sed teFitigalU Feneris diludia tollunt, F^eenon accumulant fernen genitale maritis, At teßes eiussjuigaudia nu lia Diones Fiant,magnif ce lapfumrefricare Vigorem nbsp;nbsp;nbsp;., Confiât,^ bine dantur ^uos mor bifrmagrauMib Antikul Ver oftd diudum cumfale caelum Jus trahit humor es crudos crajfvßueper alui S)ublus,at^ue nigros,nec non /b iginenta,proiigt;de Febres anti^uas nee non arthritât mulcet.

caput 3??.

Qtffinret GrarcisiOcß’pus Latinis.

^^ r^ptts emollit,calet,amp; malu)'at,amp; 3Wlgt;let ricera^priffertimfedtr,\gt;ulult;e^attjue puilend Partis,}^ auriculfe.Sedenim fulipo cremati ® eciduos inhibet crines^callum^genarttm 3)imouet,at/jue oculo gtiem rofio pfirdijue vexât', Cempetît^hinc^ iHi compendia ma^naparantur.

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput

-ocr page 151-

De plantarum viribus poematiam. nbsp;nbsp;74

n«pB4»/oii Gracis:PartheniumLaMnisP‘ *'r'^

^ T^dineparthenium terno calefab{atjamp;^ ard Ordine ßub bino^nigro!^ tyrannida bilis, dtquefoporiferum deducitpblegma per alui . _ •. 1 ^uaumjatipue inijciattibi^emfilamen haberi hint Qjtem Voluunt lapides. Hygiea aduertere curfum Uinedatur aslbmaticis etidinyreftigiafleUit ybi -Hine facer ignis itempt^ulua^phlogofis,^ eins ^uritieSjVelutamp;furoratraexiileprofeUus. ‘-^lu

Caput -'^T* ■ ” noXuyo'voTTO/j ii'!5SX('»ou«'rogt;i Gra:cisiE0iy-gonatum,amp;pulygonatum Latinis.

PI'lygonaton habet dilutee munia Hyp/is,

* dcrorifquefmul ieiuna dotefuperbit, Quin ^amarorispollet Virtutefupina. nbsp;nbsp;nbsp;v'A f - ‘

^ws in facie radix GrlsttUeratoUit. ; '

Caput JJ6. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;:

JToXÛ)ovO}i « TSXóïovcji GrsecistPolygonum^ quot;^ amp;nbsp;pulygonumLatînis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/gt; ..

Çy't^dine ftulygonumfuh binofriget abundè: \ n\ï l^cnan deficcat.fypfifque Vigoreßuperbit, .i àtque refleclitidtm,l^utumrjue cruoremadefiens, dtque aluifluxuni igt;ului£^,[gt;hlogofin,amp;‘ teftum Qÿi Uniat /lomachum^nec non herpeta^dolorem duris,eryfipeUs,febri»i^ coercet^ür i^um ^ifte/erpentis prof igat:gheuma,atijue tumoret, J^ Hij Aurif

-ocr page 152-

Marei Neuiani Gerardimontani ’

^uiricub^ßmultalium /anieml)e refeUit, i cliquedy/enteriam'.Vulnufijuecruorereßerfim Gluline conimitthJu^erhiec,lgt;lcufjue rej r^enat.

Caput 337.

rTo^uTrót/IrOf ii Tsi^ifHi/icji Græ. Pólypo-dium,pulypddiumamp;filieula Latihis. - ' • '

QEd ^Ueecirrorum longa de more Voracis nbsp;nbsp;' ' 'Putj)[gt;odisferiefulciturplanta Viritim Siccat^neetoruode(gt;afcitcorjgt;oramorfu. quot;nbsp;Q^tt torquent digitos rimas,luxatd/jue mulcet ^dix,atque nigram bilem deducit,inerf^ Thlegnia per anfracius alui proledat t^ effert.

Caput 338. , ntuKi/avoa Gfæ.peucedanum Latinis.

'Peucedanum,amp;ßccat ternæ/ub limind cortis, Humoremj, ßmul per cacos mit tit hiatus, Et fisnul extenuat,nec nèn compage teneUa Confiat„amp;abflerge,t.Lii}Horieiunius/iluu)ii-Mollit,amp; eximièpartus expellit inertes,,- , Ely^tericdfijueiauatjijuin inde inflatie cedit. 2ie cui fita legaat fuper hiec extremafórores Lanificie tjaaffi phrenefl,patetindemedela: lgt;le quen^uam parefisfub nubila Tartara condat, 7^ eue datinMtas quißuam rapiatur ad aui duafius ti)rminibus,ne quifquam exluce Vehatur Jflehiadis toruiotoruo cruciamine quafius, Jndefuosgrejfus hygiea ad limina tendat, Jnde

-ocr page 153-

De phntarum viribus poëmatium.

Inde etiam tuffes excedunt corftore^magnus infuser,e^''ßgt;dfitiifre»iitus,dj/^pneea,'igt;eternus, ^ecwm aurieulx^dentis^renum^ dolores, VeUcie^ fimul,ca(gt;itißjue,fcotoma,eärum^. ^liixfirteftatidem.Sedenimficeatarejgt;urgat '' l'lcusfirdidulum^peruerft chaßna reßitrcit infuser augrhetitum pariéndo cat nis eidem, Id^dcatricisdonoconiungerefertur. gt;nbsp;Si hacet o ledorpattcts aduerte docebo Qÿ'd Diomed^einon tentent vincula iuris. foïlijH ant VeUuolo lall at us in atjuore^tandein Littote iam potitur,nec inhorretmurmuraponti, ^unchue nuncilluc bibulo i^^aciatur in aruo '■* ^^piStCjui reßricet Vires,tinnnunti]ue re/umat Ogo Viduarat turn fl:ridens dtjuilone proceUa. I'ixleuiter nebulas animi deter/irat,ore (^«»illicit en patuk crudeliafata leonem iotentarefibi:fententia narnque fedebat ^^uufh^ecanimo,quantumuisiaufaneßandi ''’ ' '^Siusgvt patuit) Longe diuerfaßubeßet.

^ix igitur composmentis(pauor adijcit alas') Iniiar Diclai iaculißugit,atque Lyceum ^isin'botamodis'vocitat,precibu/queßatigat: 0 decus Oebalia Kyfeu,qui ceißa tueris '^tque Therapnai iuga mentis numineferuas, ^tiuga Mxoniis rupis munimineßulcis, ^ique patrocinio ^ypheia mania praflas

1 ’^‘sta,cui rupes Pamafia thure Sabteo

. Vismat,cuiusopem tellus Mendeßapoßeit, ^tsius Erembao quot;Venerantur numen in orbe, ^xc es,^ aßiduum Vitamißerarelaborem. ^ßruftratotiesolidiJfumauerit ara

K'S» Cede

-ocr page 154-

- Marei NeuianiGerardimontant

Cade caprijferrocut dextera Vulnusadegit T^oßra truore madens^ge prajens omiiießrw/l-Qua fimul bnbraßus dedit^atque precantiafadit yerba MimaUonidum comitijalientia ducens lUa [tra curfu raliidu ‘jU'tJßttif^flabeUis, ^rboreumJcandil quantum fatts eße Videtur Culmen ad eßugiumßelerati dente leonis. située puluereatn leu nubem /paruit in aurai, Îlt;[ec denßmJubilent nymbumfuilolUi arena, Quodtamenirarun) ßimulo /üecenßes amaro incandenßueßlet,multafid parte bidente Mellior Euganeaprocumbit ad arborii iniunt, Suppetidßjuefibipatulo depofiit hiatu. Qua du}»Cercetiusmiratur,Gr‘ ttj^ue tuend», Lumina cumprimis effusepafiit,inanem Ißemit corde metum,propiu/^ tuerier inquit Qua me caufa StetatlSimul hac effatur,amp;off» S’rimores inter dentes barere leonis Con}picit,acJùbitè deficendens arbore,VeUit. Hine e'tiam sper entfimili ratione leuamen. Quorumfuntmembris infixa tenaciter offa,

caput quot;ts 9- ; . nfâeieii GraicisePraßum Sc marrubium Latini».

Qyb bina praßum lefionis ealce deur it, *■ Sub terna igt;eri-deficcat,idemque Vigore S’ollet amaroris,nec non detergit,^^ aufert 3^ er cascas latebras qui poßidet intima c by mum, T boraci/quefimul craffamina lenta propellit, Et fimul infarilu iecur excutit atque lienes, Q^inamp;^frugiferumfobibendosfirturad iclus j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dira

-ocr page 155-

De plantarum'viribus poematium. 76 iiira ferpenlis,nec non infesta Venena, Traterea tujfesprofligat,amp; amouet aÏÏhma, ßmolitur item later is tormenta,per orbes Multos quafills 'Patarai membragrauarunt, iIgt;emulcetquenomas,Vnguemque refranat ocelli, Qjçin men/es etiam,isr partus,reßdefiiueficundas Elicit,isr^. tabo fanieue madeniia terget Elcera.Succus idem praßat,Vetercfque dolores Âinouet auricula,Vifumque refarcitocelli.

Caput 34g.

^ntjgt;(7ipt«)igt;,ii itfrearavK Græcis:Verbena,vcr-bcnaca,columbina,amp; hetba facra Lacinis.

ß hcat^i^ a^rin^it verbena, leuatque dolorem, Qtticoxai,Vterum,dentefque,caf)ntque laceßit, Hec non committit Veliungitglutine Vulnus, Ätque refragatur tabo fanieue reFfierfo f'lceri,itemque coli tormentaferocia lenit, ^t tormenta fimul quafcrufius contrahit aufert, Et pathos ablegdt comitia rum(gt;ere fuetum, Lenit praterea Himulosrabiemue podagra, Hecnondeciduos inhibetfifiitue capiUos, Et ftabilit dentem,pacdtque phlügoßn,amp;' igni fEraterea confert/acro,pecudique Veneno Esta fuceurrit,nec non ademaVetußum 'Llacat,e^ Ulericifuriji obßßit,Zir oris iPropulfare nomam,jyringdque ffrtur,^ arcet Eebrint qua cunUis velquarta luce recurrit.

Caput 341.

ntginKM /«nXU Gwci»;MalasF«ncaLatinis.

Mali

-ocr page 156-

Marei Neuiani Gerardimontani

J^ zilt Terfiacafolium germen^ calefiit,

* Et per ciecafugat nocuum^iracula chymuoit Quinamp;amarorisgeniodecoratur alacrlf ' Kee non helmynthes tollit.Sedpomagelafcunt Ordinefub bino tnadidantque,citüjueferuntur S^er dubius alui.Flumen maturapropellunt Eiufdem'.at cohibent huncimmaturafluorem.

ni®X0(r Græcis;Peplus Latinis,

Tolkt energia tithymallopeplus eadem.

caput 343.

Vtburfa padoris cum Grat tum La fuentappei-lata,in dubio apud eruditos eft etiamnum.

^ yflfacitamp;ficcat paftoria burfa^repeUit InJtiper^acgeniofiypfadecoratur^amp;ignent lt;Depellitfacrum^dein inteßina cruenta, 2iec non amp;nbsp;ro/eumpatulis ex naribus imbrem Manon tern fiilitynenfißue,aliof^fluores, Aurieulam^ÿuuflt qux tetra pure made feit, jF/lum pratereaiiomachijCalidamquephlogofi» ^mouet,atque recens compefeit ruinera nata.

-caput 344. ' rijdffO^i lH£ifgt;«Xlt;gt;!Tlt;) Ji Græ. Porruni 6cporrus capitatus Latinis.

^ ßlfadt (ff“ficcat capitatus porrus,amp; acri ^Ttiffiat energia^nee na» incidit,amp;aluo Compe»

-ocr page 157-

De plantarum viribus poematiumZ nbsp;77

Ciim^etit,^ lotiummenfe/quef/ro^eUit inerte!, . Stenen thoracis crajjaminalentajcreatu, ..A-.. V.tc nihil itb/lerget'flabelliiiiuegigiiit,^ almam '^*lt;npit,fingendo ludibriafalfi,quietens, ^oxius eß etiamfionsacho iecüriqne,nocet^ I^pubus^e^ nseuos humor es cosstrahit idem, ^n oculos etiam nimia caligine mer^it.

•^t coma praduris Vteris claufifque medetur. jf/lringitleuiterfiliumjCohHetquefluorem ^*n^umere?l)erfim,'}gt;arifquere/iSiit,amp;'äußert quot;nbsp;'^''‘(terea cruras,nee non epinybiidamulcet. ^crorisVerofimenVirtute ßperhit ^»Miter^atqueValetfijipfisVirtuteficordi^ • quot;nbsp;V' ^i'igidus in teuerem nefit lentu/qtee maritus hffie it hoc etiamyo/eóqu! madentia nymbo ^Itminacompefiitfiuperhtec.tabémquere/reenat, -^tenonaurieuhe tormentafono/que coercet, ^^mi)rfimpecorisdemit,renumque dolorem, ^unUtque thoracis multere pathemata fertur, : ntiq ƒ ^“Hem petetereafalebrofim purgatydemque ! litmina nocïepreniitfiiomachumque ofiendere cofiat.

Caput 345.quot; ' ƒ

Vtpilofèllacuin Gra:. turn La fueritappcllata,in dubio apud eruditos eft ctiamnum.'

{^ytlßcilfy^ficcatpilofiella-.deinde redundat ^typfis energia Vehementer,itemquefuperbit ^lt;»mihilacroris genie,Vulua^fluenta ^^’»primitatquealui,Ffiitumquecruore madejeens, •^tque dyfenteriam,nec non qui bile notantur

^tmadidant Vomitus,^ rheumata cunllarepellit, *' • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fult

-ocr page 158-

T ; Marei Neuiani Gerardimontani Vulnus praterea compingitiirVicuSjamp;'aufert Celiacesfluxum liquidam/jue reïpergit iu auront’

Caput ^ri6. * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Vtpimpinella turn Grar.tum La.fijerit appellat#, in dubio apud erudites eft etiainnum.

C Fd (gt;impinella deficcat in ordine bino

*■ ^jdiXjin^gradu belle calefallat eodem, 2i.ee non acrorii Virtute redundat olacri, Quinet iam remouet nebulas caligine merß Luminii eisr claufitenebrarum earcere nigro, Serbe»tum^ueßmul morßuSjamp;- tetra Venena •^•. Submouet,aclgt;eßbnßruiH)ßuerefringit,inertis Traterealotij/uffamina tarda propuyat^ 2{ec non infarcludijfoluit vifcera cunbla. ■ nbsp;nbsp;nbsp;?

caput gt;'347.

Vt planta pes anferinus iam difta cum Graf, tuin Lafiitti* appellat#,in dubio apud eruditos eft etiamnum.

^^ T^dine /ub bino fgt;esanjêris alget,eodem 'T)onaturgenio(longis ambagibnsvltri

2ïete quam /at is eit Vtdearfluduiße morari) Solano 3)ryadum Viridaria eulta tenenti.

' caput 348.

Vt planta pes leoninus iam difta cum Graf, turn La, funit appellat#,tn dubio apud eruditos eft etiamnuin.

p Orri leoninus fies ficcat in ordine bino,

* Styp/ts energiadeinexornaturalacri, ^ptur

-ocr page 159-

'^P^uraf^ffmul.nec non ù^ quot;bulnera gu/tais '^^nat^^^rodej^laxisftifi/uetnamillit.

Caput t^' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

^potentilk cum Græ.tum La.fuerit appéUita-in aubio v- ■ apuderadicosdleriamnam. .\yi -,

1 Ocrà potentilla radixfoliumque redundat ^^/pßi energia 'igt;ehenitntcrjamp;‘injurier aret ’'^tjub terne,Toulutequefluenta profulfaty ,^^^ ^y ^‘l^e alui riuos/putumijuecruere madefiens,,^^ '^h'*(dyfinterianifißit,denti/qtte dolori °^peta,iff-ßr}uatdentein,ßuxumquecoertlt;i\y^i'^^ ß^’^dnii^ißhiados termenta deinde refranat^’''-' \ ’ ‘f«^ pr.etereaquodroditamp;'exeditartur nbsp;nbsp;,., lua^ini '^^'gt;uet,atque recenseeniun^itghitine vlmuSi ï«ç',i\ ' ^^‘iikilej'quefimulgingiuascogit^çr aufert . ms^Iïsx'Ï ®*«6J articuli queïlus:ambagibus vltrà te quant fatis efl videar fluduiffi morari y^or^nergiaigt;ariUveldot(red^^4t^ „„,,..„ ,y quot;ïgt;iinisfolijsnomenquarepperiilfer^tt. ’,, o’j.1 à

, ‘'Caput ' 55O}ï? i-'m. -.-A^xa^ ;

^t pninella cum GrattUm tl.'ftierit^ppellata,in^lt;3übie apud cruditos cft ecumnum. , *^Mtn«\0 fclswwt.A r.' nbsp;nbsp;; tobSov? '^ Ç^dlfacilijamp;fficcatpriineüd-,deindefecordi ' rr';?. /Ä, 'Ï’rieïiatantarorisgenie,gluteh^biritim '’‘(fe fertgußH,nec noncruciatnina fedat ^’*^pefc.itqiie.fimulcapitis,ntorbofque repeUif _,^ ^terquent fau(es,apiithifque medetur in ore.' ' ■

i sj tX nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput

-ocr page 160-

•*' Marei Neuianî Gerardimontani '

’ caput 3^.

n/ffC^jK XiRaSoix Gra:cis:Pifiimtatinis,

p I/um Veri faba ref/jondet l;iribus:atqni ’bfonnihil eua} iat,fiquidemficordius alui nbsp;nbsp;nbsp;r, : ' Fertur in anfraiiumjeuiufqtte ßabellaminißrat, Sordespraterea ne juic^uam tollere conßat. .

Capwt 3$z, ' -î'^t.

Vt perficarfa ctim.Gfa’i turn La fuerit appc!Iata,in dubioapud erudicoseftetiamnum. ■ ..At’rquot;’''

.ftSW \V..t n? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. •*

^^T}ffir»ergtaygt;ehe)nentipollet,r^'aret _ Malum'Ferßacam'folijsimitätä,deinde , ■ Fri^orisingenioprjeSati/yrjngdquetollit^ rittjuedy/enteyiamfifiit^relitjuo/^^flunreSi '' S’rcetereaeximiècomungitglutine 1gt;ulnus.,-,\i(f gt;

\a5W lirai; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t^r™^

‘'quot;‘•caput^^v?.'- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Vt petfoliata cum.Gr.T.tüm La fiierit appeUata,' in dubio apud eru^itos eft etiamnum. Oh i ‘

p Ej/è/id^d caletßceat^ßemdefoeordi pollet amarorisgenioßypßque redundatf^^,- i Glutinepraterea crimpjngit^ulnus amp;nbsp;t/lcus, u Enterocelarum pueri lamenta eoereet, Atque Vmbilicum ^uiprèwüiefinjufer abdifi-iri^*^

'^tpulmonariacum Grâ turn Là fucrit appclIaU, in dnbió apud erudites eft etiamnum. *'''

i»'V

Atjua

-ocr page 161-

De plantarum viribus poematium, ^^

^T tjuic pulmonem prafertfimulatue ßtperhit Styp/fosingenioVehementer,itémque tepefcit, ^ecnondeficcat,Vulute^fluenta coercet, tatoue alui riuum,ßutum^ue cruore madefiens, ^tiiuedyfenteriam,amp; Vomitum qui bilenotatur.

capilt ^55-

niTapiTxs GtÆclsrPcwfitcsLatinis.

Çi^inefub ternffpetaßtesßccat,(i7‘ anfirt yuhiera quießirantpha^editnas^at^ue maligna.

Caput' 5$6.

^OTKutfiiTUfiGix. Potamogeton Sc fontalis La.

^iccatßeinflightfontalis,itémjue redundat Stypfis energia,nècnon antigua coercet ^^Waßeinde nomas,pruritus in/uper^vltrà ^t tetjuàmfatis eß videarPîuduijfe morari, ^^uat pulygonum:fed enirn compagne craßa ’^ttlj/gono snemoratpraßare Calenuseandem.

^x'^ttvo/i MHziuTo fl Grx.Ruta hottenfis La.

Sedemruta.Trior calefa^at in ordine terno: ^eficcât^ueßmul vehementer,itemque Viritim ^raftat amarorisgnio,necdotefuperbit '^crorisleuiter,i]uinamp;compage tenella ^ensîat,amp; mcidit,nec non per caeca reßoluit ^piramenta truces chymes,snenßeßiuepropellit,

L Frigt;

-ocr page 162-

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,Matei Neuiani Gerardimontani

yriniuntjae motte(Jul)er hac^flabrifijuemedeliii', ISLec non thorads pellit crajfamina lenta, fDimiiuet amp;nbsp;^acatfuj^er bac bc:henes,(^al[gt;hos Candidulosabi^itifacilem^ad régna Jalutis jilma dfitcurjum dira jileariiid^^uajjb, 4„ 2^ec torzere graai patitur tua membra Yetemo, Tormina ^uem Ver/ant bigiea in limineßstit IPraterea^nec non alias aduexerit oras Taßim,quinetia7)t lumbficos luminepriant Opponitque nedtne^enon arthritida muleet, Molitm-aue moramVitie crudamine lumbi dnaßoßein patula roßuM de gt;iare Ihjuorem Manantem cohibet,nec non Vt regnaßluds alrripiat mulier tjuam praficatio torquet Sffidi bift Vt'eri,d£iti exanibema coercet, T horaeißue fimul tormenta repellit,(ix igni CondudtJacro,nec non herpeta^rigorem, Etperipneumoniam liquides reFpergitin euros. Et tormenta coU^Vulua^ phlogofin abercet, S’raterea teflisjumen^ refirdt ocelli, Necnoninfardu iecur eripit,atque lienes, Hydrop'emque leantfaper bac,eir muleet acboras, He ruat in f^'enerem coniunxanimoßus tequo Pratereaprreßat .mee non arreda deinde Hauriat bine animum ßes adhrna tbymumquefugàfi, Formiedmqueßmulßein amp;nbsp;crudamen ocelli, S)entis,amp; auriculie,capitißque,minax^ venenum.

caput 358, vuvusdrioii Gratis:Pancratium Latinis.

Pancratium kuiter fcillte Virtute fuperbit.

Caput

-ocr page 163-

De plantarum viribus poematimn« ^ ®

Caput 559.

^aylsjaa Grxcis;PaIiurus Latinis«

P Adixamp;folium paliurißypßs abundat Gnauiter ingento^por cœcos mittit hiatut

Inluperjatque alui manantiaplaniusajuo Flumina compefeitJotij jue moramina tollit^ Keenanphymii,cuinonadßtferuor abenet, Attjue Venenatam pla^am,yiruflt;jue repeUit, At Verifernen fecat,amp; cmjßimina demit Qtpe thomen tenant fcrupoßiae refrin^it^tif aufert T ußim,quinetiamfee 1er at a Venena propulfat.

Caput ^60.

»«(nexts HjdxXuoH GractissPanaces Herculeum La. opopanax eft huius liquor.

XJ Freulei panacis liquor per esta refoluit Spiramenta truces cbymos,amp;molltt^amp; artt

Ordinefub binofed terna corte calefcit, Fxtenudtque ßmul,menfes lotiumque propellit l»fuper:at fatumfraudatur luminefolis. F^c non vefcit feabiem tufimfdeinde Torminafuriti^s Vterifieuofque dolores 'Fraterea laterum dentijque^podagr an,ocelli Infuper ingéniés nebulas,conuul/a,rigorem Febris quie crebro remeat,diruptdquetollit, Ifchiadem^ fmul,nec non anthraca eoereet: Admißufque pici bellifuccurrit amp;^ adfert Auxilium à rabido morßs eufiode penatum. Cortex radicis leuiter detergit,amp;‘ idem Cafacit amp;nbsp;ßccat liquorefpinius,viens

L ij Teruefi

-ocr page 164-

Marei Neuiani Gerardimontani'

Teruer/üm lenitß(lgt;er hiec,camé)nqHe restaurât 0/iibus obduUu S^fiolidiis^atjue tnoratitem Sietrahit ex Vtero partumSeelilira Venena Semen ^roßiglt;tt,tnenfej't]ue propellit inertei, Hec non hyjiericiequeïtum demulcet amp;nbsp;aufert.

vavams Äint.'XHTr aop Gratis : Panaces Aefculapicum Latinis.

roiDeusinuenitpanacesi^Jaurius olim ' ^^Tradiblo leuius calefabtatjamp;vicera démit, fPhymaque pcopul/at,nec nonpba^ethenanabercet. Semina turnßoresgenio decorantut eodem.

caput 352.

Z5av«kis x,ci Ç wv 0 oy Gratis: Panates Cliironeum !-*•

THylliridapanacesgenio decoratur eodem.

Caput 565.

■ro«fM»uxi« Gracis:ParonytIiiaLatinis.

p Orrè paronychia terno calefaltat amp;nbsp;aret 0rdine,praterea Vitium cognomine fédat. Et pollet tenera compage,deinde refoluit Ter cacas latebras ^ui poßidet intima chymum, TeUnit^fauosyiec tentât corpora morfu.

Caput 364.

ïsÏ7rX/0y K TtiirXis Gra. Peplimn amp;nbsp;peplis La. jft fernenpeplidospepli de more repurgat.

Caput

1.

-ocr page 165-

De plantarum viribus poematium. S» Caput 36^.

wtjffs« Gr«cis:Perflt;:a Latinis.

p^ryèrf folium ^y^fs Virtute redundat

Leniter,amp;’ rojei fluxum lijuorisabercet.

Caput 566.

n/TuBaa Græcis;Pityu(à Latinis.

lt;^f ^ityufo pari tithymallis dotefiperbit.

Caput ^6y,

riXaTAVOa GrxcisiPlatanus Latinis, ^T Vero leuiterplatanusfrigefdt amp;• bumet.

Hinefolium Viridansfluxum qui ia£fat ocellos gt;^)nouet e^ lenit,mitem^ phlogofn abercet, ^lque tumore leuat. Cortexpilula^ dearent^ ^Isnius.lllefagat tormenta ferocia dentis: ^ombuflus verofordes abftergit, vident ^Icusfordidulumpacatflepram^ coercet.

-yCtVero pi lubtferpentum dente petitis ^^ppetias Veniunt^ambuitdque membra propulfant.

Caput 368.

noXü7«gt;oy,iquot; TraXÜyaXo/j Græus: Polyga-Imn amp;nbsp;pulygalum Latinis.

^^bgolifoUum calet atque madefcit,amp; implet yber a lablejub hac auHero munere languet.

L Uj Caput

4

-ocr page 166-

Marei Ncuiani Gerardimontani

noXt^iCüvzoju Grx.l-’okmoniuin amp;polemonia La.

Hinc^^dyfenteriamJolijijue-moraminatollit ^dix,amp;' lumbi dentißue doloiibus obfiat^ Keenon duritiemtplenis^mor/uuiqtte coercet, ^eUua ^aem dederitflammantia lumina vibrans, AttoUe»Jjue minas,amp;ßbila colla tumefcens.

Caput 370.

nrUta Gra:cis:Vliniis Latinis.

^ St vlmi folium ftyfifs lilrtutefufierbit, /ibslergetijneyecensVuinus ijuo^uegi.^i ' Cortex aïlringit cumulatius,atciue Vigore Wollet amaroris’Je^rdm^ue i}tgattts aceto Siimouet-.atViridanscompingitglutine Vulnus, lHec non rupturte cajlum parit,ati]ue minißrat. Corticis ingenio radix Veldotefuperbit. Humor folliculifaciem polit at^ueVenuliat.

caput 371.

nuHvÓH9/iO;/ Gra.Pycnocomnm Latinis.

'pTenofomzfoliunt,amp; fernen,radixj, vigefcunt * dcroris genió,nec non per cœca rêjoluunt Spiramenta truces ijui Verfant intima chymes, Euelluntquefmul quee tergo h^efei e /âgittas, Whymaque demulcent.bilis radice mouetur.

ntïT«$u.ï^0ju Gr^.Q^inquefoIiumLatinis.

Aqui-

-ocr page 167-

De plantarum viribus poematium. Sa y^ QuinisfoU/snomen guarepperitherbte

J^adixCttt contint)dejiccat in ordine teno, Qjtamuis hlt;ec eadem leuiter calefaHetJniijuo Kequiequamfoper hacpradatur corpora morße, Hec non acroris decoratur doteßtpina, ^ratereagracili aut tenera compaginememM Conflat:amp; aftringit/alerter,zs- Vlceraßslit Oris qua; nimium diro putrore madeßunt, rilui praterea cobibetjopitqueßuarem, ^ec non qui rofeo tinguntur ab imbre coercet bitee riuos etiarn quauis ex parte.ßcatentes, ^raterea dentes tetro cruciamine qua/fos ^mouetaut fanat,'bulnufque repellit,amp; ignem Sacrum,durities,/irumatti^,cedema,düloretn ^ra.tered luinbi.Scabies quoque peUiturinde, ^ec non pulmonis iecori/quepathemafugatur: Inde medela Ven itßiper hiec,cum ßamma medullas bxhauntfebrium.Qum defungere pcriclis lUincpraterea comitia rumpereßueti Morbi,quinetiam hincßringa,truceßqae Veneni Fugeris infidias,necnon berpetaßegare blinc licet,hinc^ palet Via qua lenimen habetur lclerico,inducas animum lenirier illinc £nterocelarum ftimulos,artufque dolores lnfuper,atquefugit proeul hinc arteriafcabra, Hec non abfeeßus Volucrem hinc funduntur in auram, Condyloma ßmutßigilique pterygiaßteua.

Caput 37? • stTK^HiKx Græ. Ptarmice amp;nbsp;fternutamentoria La. ^Tarmiceviridansdeßecat in ordine bino

Et calet^crorisgenio amp;nbsp;decoratur;at aret ■ lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L «ü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Atcue

-ocr page 168-

Marei Neuiani Gerardimontani

Xtque calefa^atficcatafub ordine terno, N.ecnonliuores,1'tfugiUata^refiellit, Eximièjue Valet flernutamenta dere,

caput 574.

GTtf/ff,« iriipoy Grxcis;FilixLatinis.

Ç^M/acit ip/afilix ßecatque^ür’ doteßtpina ^Stypßgs infiruittir,nec tentât corpora morßt, Quill (ff'amarorisgenio decoratur alacri. Summouet helmynthes radix,(ff' lumine caßbt Extrabit,at hero ßir antes immolât Or co Foetus,nee ßobolem prodire ßtb atheris auram fPermittit,fl:erilesnimium reddendo paellas, Flcera eju^e nimio manant liquore propnljat Jnßuper,(ff'molemdemit minuitque lienis. Et qua tanta (malum)den}entia cœpit (ff' Vrget Totßolidas hominummentes,(ff' Verfit Erinnysl Ft certo credant Æaum fundier itlinc Semen,quod nunquam Vidit Vanaia Perfs Quondam [llama magistquodnec Mineides era Plorunt,nec tanto magiafuccenfas amore ^ardus,Tyridate!,necnon Hermipptis,Erichthoî

caput 375:

æ u gtTjoy Græ.Pyretrum amp;nbsp;Glinans Latinis.

ffilfacit (ff' ßecat temafub claße pyrelrum. fadix eximiè languentia membra refuleit, Ignauum^ fimulproritat pblegma cerebro, Üec non ablegat pareßn,fcbrium^ rigorem, Sudoe

-ocr page 169-

De plantarum viribus poêmatium. Endoréique mouetßiper hac,torment âquefeua Toilit ab i^auo/ufgentiafrigore denti.

8J

capur 376.

tsufoij Gr«cis:Buxus Latinis.

^heatj^aftringit buxusJahsm^ue coercet, 'b^men ab HiFpani tjua traxit dimatis orbe. ^^dfolio rutilant huiusfauedine critics.

caput 577-

®tƒUlXü/44vo^ Græcis:PeticIymenum Latinis,

^^2^ ftericlymenipaucis nunc accife Vires lbdhr,amarorisgenio Viget ergo,calet^ '^^ficedtquefmuljotijquemoramina tollit: ^‘fbriusatquedecet Veroftmanditur^Vndam '^^lt;^ iotium ducit rofeam,reddit^ mantos ^^pttpas ßerilesjietumque propeUit inertem^ ^^ demit maculam Quitus à lumme foils quot;^fgiti nat amenée non lichena,rigoretn, ^‘fnpos^a/lhma^deinfingultus^atquS lienum '^’'^terea molem^nimióquefuentia tabo misera prof igat'defejfa^ membra refarcit.

caput 378.

BlTpojlXcjo/j Gr^cisiPetroCelinum amp;apium faxatilc Latinis.

0 Todperfentapetris locafiauem rudat odorem ^quot;^Ordinefabtemoficcat^ caletf felinum^ Qtûn eis' amarorisgenio decoratur,^ acri,

L gt;nbsp;î^eenon

-ocr page 170-

jg Marei Neuiani GerardimontantJ'

J^f nein exténuât Jotiam^ fgt;ropellit,item^ Menßs^atfjue eoli/celerattiflabella coercet ttßomac}gt;i,renum lateri/que minacia tollit yeßca^ßmul tormentajZ^ tunnina lenit.

^iyivnii v.HTiaioii Gracis;:Apium hortend:LatjniSi EXtfff iXivo/i Grxcis;Apium paluftte La,Of iSoiUquot; voji Gr«cis:Apium montanum Latinis,

Z^ rodper U^amadryadum viridäria culta niteßit Calfacitjati^ue mouet lotium menjeßque ßalotutü

T itilhitgu^lußtomachumgueßabelUfjue tollit, ' ^tque eiet Vomitum,pacatque'igt;enena,papillant Grumo/am cohibetfuper h/ec,oculique phlogoßn, Quinetiamßmilidecoraturdote palußre, Trietereafimili mont anuni dote redundat.

Caput 379.

iiujtu GracisiTriticum Latinis.

ÇIforts inijeias primafub claße ealefeunt ^Tritica,qHin obdunt leuiter dauduntque meatUl’ j}ft oleumpacat ßrtnga,pedumqHe coercet ^mas amp;nbsp;manuum tetrico de frigore natas.

Caput 3S0.

n’sttj» Grecis:Piper Latinis. Eft^ue triplet, longuin,albunijnigtum.

r^^lfacit irßccat piper omne,'}gt;ige'tque tenella ^Tarte,irucemquefugatper Fpiramenta liquorish

Ceeca,coquit^ ßmnl,nec non abfterget,^ acri Tollet energia,nec non inuitat orexin, .■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tingub

-ocr page 171-

De plantarum viribus poematium. 8^ dnginamquefugatfuper hac,lenitque rigorem, Tortninaßerpentis mor/üs,ï:^ dira Venena, “blec non amp;nbsp;tußim,amp; flrumam,ßeuumque dolorem, Ullin eiet Vrinam fuper bac,partufque morantes Elicit,à nigra ealiginepricjlat ocellos Immunes etiam,Viduat^ madore cerebrum. Sed compage ininusgracili decoratur,e^ aret Longuinflaccidius,quam qüod ßlendore corufeat, ^t nigrefcit: Item maiori dotefiperbit dcroris niueum,quam quod nigredinepollet'.

caput 58t«

niffff« Gra.Pix La, Ertöne duplex,Gccaamp;humida,

^ T raque fiix marcètque cale'tqueßtb ordine bine : ^'erutnficca calet leuius quàm ficcet,at humens Contrà-.e^amaroris leniter Virtutefuperbit f'traque,^ obfeurè fier cœcos mittit hiatus, chique acroreqiaràm Valet,e^maturat,!^aufert Tetram colluuientfirdis,crmq)agetenella Segniter infiruitarfuper hac,Jt(uofque tumores, ht lichena,phthi/im^/trumas,i^ pure madentes Jlures,antiadas,necnonanthraca,pedumque I^masamp;fedisplaçai,Viru/que coercet, iuamqUe dedere tibifqualentia terga nefanda Serpentes plagam,necnon herpeta,liquores Qw thoraca tenent,acpus quo frangitur idem: ^ec nonanginamfugat,amp; tuberculaVulua, ^uritiamque (imul/edis,feeddquerigentes f'nguesfcabritiettußbnque prophljdt,0quot; aufert Aïthma:licet melius,quie liquet,'i’tarida quoduis Glutine conwgit melius quam liquida Vulnus.

« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput

-ocr page 172-

Marci Neuiani Gerardimontani

caput 382.

^issniK Gra:cis:Piftacia Latinis.

s egniter,ex[)eiîiunt /uper hoc thoraca min/tei Et iecur infar^fu^nec non decorantur amara (Dote,licet iuHo dilutius,atrjue repellunt Squameus in Ï^piram^ui fefe colligit anguis TlagatUftiuiquefero Unguis micat are hifulcis.

caput 383.

Tsixmii ii0vi)gt;,H tAiK^Oji Gratis:Poliummoi'quot; tanum amp;nbsp;paruum Latinis,

Ç^ 'i^dineJub terno [lolium deßecat^idemj, Calfacit in bino Vergente,deinde 'biritint Tollet amaroriigenio^genioj,ßi[gt;erbit Gnattiter acroris,necnon 1^ Vifiera cunefa Libérât inßirc{u,megt;ißß]ue ftrojsellit,^ aluuni (Deijeit^at/jue mouet lotiumßiro^ue Veneno Fataferpentisplagam demulcetßydrolia Hec non illericumdein amouet,atque dolorem Splenis ab jnfarbiucolleb{umfedatamp;äußert.

C3put 504* woc'ÄO^/a Gr«ci8;Propolis Latinis.

Q^uinetiam pollet gracilis compagine membrt' Hec non hbertim ijuic tergo baßereßagittas Elicit,actergetßedprie/}atalacriusillud.

Caput

-ocr page 173-

De plantarum viribus poematium.

Caput, 58)-

* * “ çîa^j ijcvT(x0,/,H f t{a Ttovrini Græ.Rlia amp;nbsp;tnemn Ponticum amp;nbsp;radix Pontica Latinis.

J^Æ/x ijttam gelidri tribuit Mceotidis ora l'iribusinftruiturmißis,aßrinpit ^^ acri

; nbsp;w energiaßd enimgeneroßus iuud

i ‘ßtit,amitnilat dein aßbrnaßfugdt^ue dolorem, ^ipatrocinio Vulßs,^ßebtrahit Orci i ^ßlt;icibus à tetrofir[gt;entum dentepetitos,

| pneterea ruptis.EtcolUgitager ^‘ncroburßomachus,nec non perducitur illinc ^^’^‘etarn rofeo ßutum Heuere madeßens,

quot;ß ‘^ ^''‘fierea licet hincJuccurrere rebus ^'fsjri renumamp;lumbi craciamine torpet, ^(cjion in melius datur hincce reßerre dolorem 'ßpie^^y morbum,necßes bunc Vana tenebit ^ gt;nunire petet iecur bineceßroculquefugart ^orbum thoracis,dein inteßina crHenta,amp; ‘^ßrHumIplenis,necnon cruciamina tetra, ^‘^ßfire dolos ([US traxit ab impete nomen ^ßit morbus,item crudelia tormina,liuor, ' j*^ioltufqueßmul,medicamen habebitur illinc „ yßßrßineq. fluit trahitur^ falutisamœnis ^^^ß^uem iablat hypochondria ten/d,}gt;el haurit ^‘flis,quieremeat perßepeVetußue phlogoßs. Unc quojue cœliace,ac inßatio tetrafugatur.

caput 386'.

1 Vt planta ribes officinis medicorum nunc dicta,cum I Grxeis turn Latinis fueric appellata,in dubio apud eruditos eft etiamnam.

Ordine

-ocr page 174-

Marei Neuiani Gerardimontani

Frons (^ bacca Valet /lypfis Virtute ben^na, Feruorem^^ dumat Jtomachi,rofei^ liijuoris, Atquefitim cobibet^vomitumijue re/rtenat^acutas IFraterea lenitfebres,alui^fiuenta Qjftelibet amandat^neenem inuitat orexin, ^crorémque leuat billsJlomachumque refuleit.

Caput 587-

PeZoju Græcis:Rofâ Latinis,

p Olkt amarorisgenio^/lyfj/ïfque Vigore

■^ frieFiat (^ in/truitur ro/a ^ute diffundit odor«» Latè fier Dryadum Viridaria culta,flagranti Competit olfabtu cerebroißornachumque refuldh ^tijue iecur ßrmat.Succus per cieca nociuum Spiramenta floras chymum depcllit^^ aluo Silemprofligatyiiec nonab^erg(t^amp; idem Soluit ab inflarblu iecur,amp; qui conficit efleam Ventriculum^pacat flebres à bUe profeclas Influper, amp;nbsp;tremuli cordis diflerimina toUiti Fx mar cent e rofla/uccus colleïfus abeycet l»te/liMrugt;n,gingiüie!,fledis,ocelli, N.ec non auriculie^e^ capitis^Vuluaque dolores ^fleruore nimis rabidofleuóqueprofleblos. Marcefcensporro maiori slypßs abundat Mnnere quam Viridans,hypochondria qaaßa phlogojf Mulcet,eryfipelaspacat,flomachiquerefls(it Humidulis Vitijs,nec non amp;• glutine iungit Fulniufltem^ pedum rimas compefleit^ü!- ons Flcera profligat. Caput aluum fißit,amp;' imbre Sanguineo rutilant lbutum,Sed (er Vnguis eodem AFic

-ocr page 175-

De plancarum viribus poematium.

Muneredonatur.^ïedio^uigemmatin orbe flofculus amandatgingiuis rheuma^uorem ^raterea cohibd Vuiu^.Lanu^o caró^ue, ’d’rmterea fernen genia decorantur alacri ^tffißos.hineijue aluitnanantemlargius itijao bonife/cunt riuuin,amp;ge»itnlis cunHafluenta ^ortiSjVti menfes tardas,!^ feminis imbrem.

caput 588.

! Pdepaves Græcis;Raphanus Latinis.

1 J7 T duplex raphanusfe tellit matberis aurai: Oneathief^uidem Viridaria flernit,eir agros, Sub legione prior bina deßcMt,amp; idem

I Calf adt in tema^i^ perßiramenta feroeem

' Cecafoi^aspeUit ^ui tnaeerat intima c by mum, ^tenonacrorisgenio }gt;eldote redundat, Crafamentadein thoracis lentapropellit, •Jft^uedet lotiusn VomitiimqueßabelUguegignit, bt/enfus adem lt;juam noxia corpora tardant Iberrenique hebetant artus moribundd^ue membra Subleuat,^ tußi Veterimedicatur,^^ aluo I Cmpetit,at^ue mouet rublummec dedit in artus, | floodfibiperfuadent hominesjentaculafumpta.

; Sed cortex Vomitum ciet acrius,atque trahentet f^ßue moram ducit menfesfacdtque dolorem Splenis ab infarbltt.Quin itur adalma/alutis Uinc ijuo^ue regna quibusfeeler at os Vipera dentes Mdidit,attiue pedem licet hinc efferre nomarum

, ’bedis^e^fas eß hinc fugiUata fugare, Q^infasefletiam caput hinc Veßtre capillis, Qjdn ne ad Tartareasfedes iy ad o^ia nigra Tete

-ocr page 176-

Marei Neuiani Gerardimontani

Tetemittat hydrcpsjicethincee parare medelim’. N^ quem fungous en Tarcarum iure/ubvmtras Mittat,quo perijt Catulus, laßtuaque doelt T heid miifa fenis,proleßiue nouella ijiranni fJeßgt;eridüm,caligte cut nomen caßra dederunt lBardiaci^greges,'}’berrima copia manat Hine quoque preeßdij. Semen remoramina lenta IDimeuet Vrina,menfefque propellit inertes, jftque ciet Vomitum/uper hiec,plagdmque ceraltd Comprimit,infarHu leuat extricatque lienes Trieteiea.Superonemittatßoleßruißi Quemgangriena 'coquit,datar kinefperareßaluteM Jnfuper,hmcf, fugit rapides anginaßtbeuros. Trtcîiat energia Vero quißtrgitin agris.

Caput 389.

Pmt/vk GrxcisiRcGna Latinis,

ÇyMnesrefinlt;e calefa[lant,atque dearent,

apartefub bacgracili decorantur,item^ madoriM Ter teecos pellunt abi'tus,fa:dieq; propulßint Colluuiem fordis,neenon acrore Vigeßeunt, Ex altoJtiper h^comnes menwrantur iniques fellere liquores. Sed enim lentißeina primas Außtt,vßqueadeofiquidem'igt;irtuteßuperbit StypßoSjVtiecori Uomachéque labantibus addat Jncutiätqueßmul Vires,amp; parte tenella Conlîet pra reliquis,necfrangat corpora morßw. ISLecnon prareliquisgenio dilutius acri Tollet,item^ calet minimum,pacat^, phlogofin, Et Habilit Ventrem.Terebinthina Veroßcundas 0btinet,hiec et enim leuius quàm diHafuperbit

-ocr page 177-

Deplantarum viribus poemariuni, 87

^tyj)fis energia^relitjuh animoßus autem: Quin (s^ amarorisgeniotlecoratur,item^ Hinc^aam dUia tnagis j)er cacum pellit hiatum ^lgt;ymos,ati]ue caletgenerofius^at^ueproterutt Mardis colluuiem di^a pradarius äußert, ^ec non emollitfacundius,atqueniedetur ^ßrie:quin alijs melius compage tenella ^onßat,e^ ex alto retrahit.Quamporrè minißrant ^uppeditantj;ßmulpicea^tiuàtn di^aßperbit •^crorisgenio maioreßed bocce redundat ^“e ipfa ïgt;berius quam pineabaccaprqfitndit, ^ß ^Igt;lendidius non Vellat in extima membra ^lygt;ncis,atqueforas per coscum pellat hiatum, quot;^fes modo priedidaSjVeluti duofeparat Idbmus ^quoraßißefdt quam fudatpinus,^“ altos ^‘t pandit diuos abies,amp;furgit Olympo.

Caput 350.

Pbj GræciszRhus Latinis.

^ deçà latex^ rhois deßccat in ordine temo, ^tth legione tarnen binafrigefdt sir alget, ^tc non äußert decoratur muneregußus.

^ trahat ad mortem niiie'o fulgore corußans ^^ifxus matronam^profunditur inde medela,‘' ^in fua terga fügte Volucridabit inde rigefcens •^ßeritas lingua, datur inde parare meddinit ' ^^gangrana coquit fuper hac,^ tetraphlogoß: ^‘(partem fradam,nec nönapoßrma laceßit, ßidulum^ ßmul membrum.N.e corpore cedat ’ daytdorbetur conuexilumme ceeli '

ts.

^«i Styga codiace truculenta minatttr,^ Orcum,

M nine

-ocr page 178-

Marei Neuiani Gerardimontani t J nine trahat ablafitis itideinfolamina Votis, HincfuSfenait iterfr^er hlt;ec hamorrhoisjnne^ Spesojgt;isamlgt;ladatur,rofeo netinEla li^uorê Inteßinafeeentfatalia/lamina bihe, Quinetiamminime Fpes illinc Jgt;afiit inanes. Quifecuin statuit tabofeu/usenimifuam Fadas auriculas inhibere. Sit Vniea rebus ydjfibiis ettam juem faua pterygia targuent.

caput 591.

ouMK i/A^yes Grx.Ficus QtiuaLatinis.

Qualidaficerum maturdque cedere proies nbsp;nbsp;nbsp;/

Cum liquida medicis in eundemfertur ytehiuis * ■

2Zec non Oenotrijs }fumfed pulchrius ifta. Quodvero canimus^generatimduceremotura Sedibusa Verisme in omnibus accipemorbis. Calfacit eiy marcetßccatuefüb ordine primo, Tergit praterea:bellèque nutricat alitue. Si prurigo nimis,finitufque aut murmurahexent jiuriculasfcum diclam inslillare memento. Cum petit antiades truculenta phlogofisjamp;vrget Scabrum pulmonis callèmque VidmqueJlruatur nine gargarifnus:cumVerfont tormina Ventrem, Clyfter bincfat fed Virus abereet in hauftu yftque Cf bo fed enim Ventriß abella minisirat. Si mandaturobeßßomacho iam lebla recenter, Troritat^ aluum,papulaf^ eleHat e^ Vndam Sudorismeenon fftum^fitim^ reßringuit. Scirrhos mduSlu coquit Gr disp ergit iniquos. jiluumficca mouet commanfaftimque deinde fheumäquefuppeditat Homacho ventri^,medetur fteßea

-ocr page 179-

De plantaruni viribus poetnathiiOa SS

^tfica (ff^renumfabulis,amp;' hydrofia ref)!^}^^-^ mliix'Ï ^enon^magnum^cuihis[gt;atui^ityranüus - •■Ai» ^fua quipopulum deduxitfrlt;tnapotentm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ ,;■ ^’ i, ^fiur,quinetiamfugat asthma,de indepropulfat ^«ßim^qute longo tenuit iam tempofe cor^us^ ^inetiarnfertur tetrum lenire eglorem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- ,

^quot;^ogis contraef urn vitijs,eadémqueprnpeUit ' ^ '* 5«lt;lt; tboraca tenentcraffaminalèntafcreatu, - ,03 ^^ jute pulmonem tenuerepathematderebro 1 '^fgt;nporis anpaclu liquidas di^undit inaur^rj■^^lt; . ^^c non insbuiturgracilis (ompagine membri.

.1

■^^ßleni (sr iecori quad macerat atrdphlogofis Confiât damna:parit quas nutritfylua capijli ^}fniecum turbas plu3\iequo fumpta,deinde ^rturit in calido (probat v/usjcorpore bilem. ,■ ^ollitw admotufurunculus,atqueparotis,, ^^fitiefque^deinßuxus quo tibia languet, ;;.. ^^t non panus,hydrops,canentis perniobrunM ^Hnus,i)t ArUoi quoddetur in axe trionis. ^^^gt;'ojjus plaçaiformicas,atquerepeUit ^^gt;'rHcas,nec nonfirumas nodófque ceercetj fbremfurfureum,nec non epinydida mulcet ^^fuper,atque foras per cœcOsmittilbiatuf. ^. ^-^'^ ^b^fagithme etiamfurunculuSiOtqueneftadi ^»risaraneolimor/uSjdirumqueisenefitim „ ■,i)s^y'’ ^odfiolopendra tibi latgitur-,dchfir^b!gt;fVf^^p\\\^^^^^^ ^'‘^cus,amp;))n'tafimulquamjlgt;oriteproficdoritarbor- ,w •dmouet impofitu lepras,amp;- Imitachares^-f-^r.,^^^^^., 13 ^^lichena,deinfcabiem,morfi(mqii^iitttegt;^ (^(■s^'ix^l.’i^ ^fl‘tferpentis,necnonmyrmecianaufert, ^faterea Vultus nieuosdepellit-,amp;' alp bps: Ulcere membra tarnen couPpurcat-.alacriter (ufert

‘?

iH^ 'i ^d ij 'Pritt

-ocr page 180-

Marei Neuiani Gerardimontani ?

^rietereafordesjnecnott /(ir menfirua ducit. ^t limen Vuluit refiraturjamp;‘ ora dehifcunt rafii,amp; aluusijinónmanansducitur battais.

^Ki^Jhof Gra. Scordium amp;nbsp;triflago paluftris Latinis.

^Cordion emarcet^taUt^.^jfurgat inun^u ulnus ^uadfluitat /änie^committit (^ ineens Glutine,pratereacacoetbis hiantianeUit Labra cicatricis dmo,mulcet^ poda^ram-Etßc tunifugienl hypochondria ^uaßa phlogoß, T um cutis exertfeens. dt putu menflrua ducit, 2^c non Vrinant^iruftjue repellit,amp; iilum 3)iritfirpentii,demit(teHinacruenta,CrajJdmen^ fintul thoracis pure redundant, Et Veterem tufiim,^ later is tormentafecordi ÏLita^eld,acïhjnacbum quem roßo dirafatigat.

caput 395.

STiyas H yo/x®* Cra:. Sciebas amp;nbsp;ftœchas Latin!«-

'^Tarteßeda^fringitieiunb.ae tergit,tsr omne Excutit infarifri membrumjulcimen eidem Conciliant,cerebi'ïón,nemos,atque organafenfus 'Purgat,amp;egeli(tumlenire pathema refertur, Et mala thoracis t6hibere,atque atra Venena, fellere phlegmaßmul nigrantem dueere bilem.

•^Gaput 594'

Sk'^k Gra:cis:Scilla Latinis.

» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput

-ocr page 181-

De plantarum viribus poematium. S?

Ç^dlfadt at bineficcatquefut ordinefitUai ■ ^Etfecat eximiè^amp;ptyfin hamatis arcet^bydropa ibimouet^^fedat dy/pnœan^amp;^ afthmàjùgat^ -Tormina^iyVrinam duettJußitiuey’etußte nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 ^»ggedtauxilium,8rigme»tdi]ueprelicit aluo. -4 lt;nbsp;'ï^egiushineetiam potu,ßoniachu/lt;juefugatur -.a* Cui cibus innatitat,nee eadetn coliio lege ^on refocillaturfanè ijuamritè.Sed idus liftera iptosdededttibi,}gt;errueajque,pcduntque ^mas impeßtu Içnit-Ojtem dpHa,rigentis , ^fnio diuexant hyemisjrahat inde leuamen.

caput

^riepis'Sif 'a .GracisiStajiWsagreftïs, hetbape^ dicuUris amp;nbsp;pituitaria Laclnis^ï'A h .L.b \

Q 'b^inefub ifuartofiaphityirit^aritobumbraHS Âgros.acterget^necnon'acrorefupéVbit, ' ah ^^trabithumanißandadecorporisäree ' '^blegma.Sed impoßtuf(abient,^prurigtnis tram, ^cumdquegi)tgiua,amp; lender,prelem^ nefandam ■ ^^nmouet,!^ toUitßein aphthas mulcet inare. . j ^tntis'porrèfugat tormentaferocia lotu.

' caput 39(5.

ZiffiX» MaffffaXtSJTdto^ Gra:cis:Se(èIi Map-filienfè Latinis, ' • ‘ lt;•-''5

P'^ö/’fer MußiUie quad gt;nxnia[gt;ulchra nimtfquam Luxuriat/efili calet exiccat^ficmdo ^^grtge.fctattmifetus' men/lruapellit fernen cumfoUjs^epilepfian^atque ßKemis

M tij Guttat

-ocr page 182-

q2 Marei Njcaiani Gerardimontani

Guitatim lotij/uffiamen demit,^^jHmia nbsp;nbsp;nbsp;' ' tCtrhi^tfamp;'niuUetpathos omne ijuodinlitnatentih liée «m (^fehréi anti^uas lenit amp;• aufert^ EtprafocataßtferhitcconfeneiuKonien JnducasaninMntid'buluif.deintoi'mittii^deinde Fri^oraquatarpensiter exci^it atracomet-

’^•• ^^■Gaput 597*

ffRÓXüX’X öt«.Carduus amp;nbsp;ftrobilus tatinis? ^..»kïïVjbiüi. ..j-Ai«v,x?.v..V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

CIquispesliferumde^iromat corpore Virus Qualifragrabat tjuondamTieantius heros, i^cvon^abilt;iiusfilt;)r^ouius,at^uecaterua TotamariiorttirtpatvagiregniijueThoantis: Si tam corpus odorfiekratus tentet^^uemo ^Quamholitus^erunipensfupéxa adiotsiiexarefertiih Aut qu^m'Parthenopesalto contermina muro FaucibusantraVomunt Lernitam dira Mephitilf» Suppetias tuier.it/lrobtlusducendo maUgnas Sier duliitslotijcaufasamp;femina,siy idem Calfaeit iu ter naJi coat quefab or dine bino. . ‘quot;'•;

Caput 398,

eST)C.'gt;s Grat.Sonchus amp;nbsp;ciceebita Latinis.

A Tßnehus Viridans manifeftofgt;iget,amp; ident

* Stypßs energia kuiter decoratur,amp;leÜuni Auartit Ïîomaehi^tetrica/jue phlogoßos iram Dimouet,e^ confert diro cuißcorßius iclu fulnus adegit atfox.Sed calfaeit ai idus idem.

Caput

-ocr page 183-

De plantarum viribus poematium. 90 caput 599-

a ips Gra:cis:Seris amp;nbsp;intibus Latini3:hortcnfîs,endiu(a cft,fylueftris,cichoreum.

j^rmww Hellai pomariaculta,Velagros

Intibus obuelat.Stypfis decoratur Vterque Munere-Pofleriorprimedeficeati^alget ,. Ordine,priftereagußudecoraturamaro Fberius longe quim qui pomaria cingit: FberiusVero gelat hiCjnecßccat.^terque 'Fetliteryfipelas^podagraquc tyrannida muléet, Feruoremque domat flomachijenitque phlogoßn Lummis,amp;prodeliJieuo cuifeorpius iliu Fulnus adegit atrox,aluique ruent iafijiit FluminafCardiaeen fuper hac compefcit,e^ ar eet.

caput 400.

ffTKÇuxTvoj GrxStaphylinus amp;paftinacaLa,

Aminis HeUtti fta^thylinus tnniena Vireta ^Cingitjamp;' induitur Cerealis adaquoracampi Florem candidalam.P'irtute redandat amara fufius,ac terzet[gt;rieclarius,atiiue calefiit ^crius bic iUq,menfefqut propeUit inerta, ^ratereafietus lotijque moramina toUit, Conce^tumque iuuat.Tatethincmedicamen hydropi lnftiper,atquefugampleuritis corripit illinc. Commodat hie operamfimili rationeVeneno Foetaferpentisplagam cohibere Volenti. SedKenerem ^limulatradix^acuitque maritos.

M iiij

Caput

-ocr page 184-

Marei Neuiani Gerardimontani

ca pur 401.

STfûxvM Græ. Solanum Lacinis. ER^uc quadruplex, hottenCeihalicacabus leu vefic4na:fomnifei'û:amp; furiofum.

7o J lier HamadryadumViriJaria cultaV^gntur ^'“^SolarfumtorpetJrhetuefubordiue bino, In ßecando tarnen certißima norma referte EJßßein ftypfis pollet virtuießuentum Sißitad bac Vteri.Qmn bine ad dulcia blanda allégua falutiritem tete perferre licebit Quem dolor auricula capitijße laceßit (^ Vrget, mne^ patefeit iter fuper bac ad blanda falutis lt;J^ffta cui Fiomaeburferuet,nec captus inani Spefueritfacros ignes binc pellere ni tens. T^reddasaniwamcuifeua parotis atrox^ Comparai inßdias,in tuta reponeris illinc, Suppetii binc^Palus etiam ijuem tetra fatigat pjsrpes^attjue tenent iltinc Ve/figia fuxus yferes^qui Verßant oculos^Venit bine^ medela Si tentent magnum tubercula luminis orbem, Kec nonfriafis tenuem binefandetur in auram. QuinaVeficanomenducentiseadem lt;f)ote Vigetfolium:fed enim remóramina tarda Semen propulfat lotiprenum'^ moleifa Eefca^fimul iecorißue pathemata lenit. Eius pratereaquodfopit membra quiete Troritatlotium fernen:fed bydropacorymbi Sifeni pacant,mens intégra pluribuseffe 9)efinit:at ßccustormentaferocia muhet: Quem radixIserè fuccum largitur ocellos ExpUcat obuinblos tenebrarum carcere nigro: Feß is qua condit radicernfrige t in ala Terna.

-ocr page 185-

De plantarum viribus poëmatium.

.Z

’^^na^edcortexjneuntefub online bino ^’'igetjn exa^io jiccans^raelicis amenas ^od Vires animi cecis erroribus impiet, ^^cortex idem quatuorßpondéré fumas ^Cächmarum interimit mandentcm,ßue phafelo ^ot ferrugineo rigidifqualore Charontis. ^’^ipoftuverocacoethe plaçât,amp;arcet ^cc non profitât cruciamina tetra nomarum. '

caput 402*

’^lOvfACfiOii Gratis:SiCymbrium Latinij.

Eft^ue duplex, hottenfe amp;nbsp;aquaticiim. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;J

Q ^ducit lymphamfifmbrion,atque 'Priapi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o

fegnum.'Poßerius calefaltat in ordine terno ^ßccatque ftmul,per cecos mittit hiatus ^''ßper,atque Viget teneri compagine membri, ^'’' iclus apium fuper h^c Ve^aque repellit, ^furibunda fimul capitis tormenta réfrénât.

^ero fernen calet,amp; corn pagine membri yenatur tenera,lotiumque propellit,idèmque ^'cgultus inhibe tfcrupiquetyrannidalenit. ^^odiuagas porro quodfides omat,in ala ^“Ifacit (yficcat ternaß marcet,eadem ’^CietereadiUofermé Virtutefuperbit:

biridansficedtque calétquefub ordine bino.

caput 403.

'^cci'cpflt;ryo)i, K aK^yiiefroii Diolcoridi 8c Pa ulo ni ®lcititia fint capita:faxifraga La.Efi^ue multiplex.

Ç^b^néie faxifrage deficcant,atq ue calefcunt, Krindmque cientßebriumque tyrannidafedant, M v nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c non

-ocr page 186-

Marei Neuiani Gerardimontani

2lec nonfin^ultus inhibentjapide/que refrin^mt.

Caput 4'^4«

aT^iiicy Gra:.Struthium,radicuIa,amp; lanariaLa.

A T radixfiruthi de/iccat in ordine quarto Femie,cal'etqueßmul,necnon acrorefa[ierliit, Sordes praterea nimias ab/lerget,amp; hepar Languidulum refricatjapidejque re/ringit^amp;alu0 Q)ucttßein lotium menfejquepropeilit inertes, T ußim prieteredjisr dyßnoean,itemque lienis S)uritiem,ac lepram,nec nontuberculafopit, Quin ocMlis^tiam nimia cali^ine merßs Competit,ati}ue1ialet Uernutainenta dere: Sedfietum rutilifraiidatur lampadefilis.

caput 405-.

aaydint'iDii Graz.Sagapentim Latinis.

'^Erget lan^uidulèfagapenon,jdétn^ue ealeßit, Traterea confiât gracilis compagine membri, Crafiamentafitnul pulmonis lenta propellit, ntque cietmenßeisatfoetus immolât Orco, Lympham proritatfiiper hiec,^^ phiegma peralu», ec non eis' noftri/imhla de corporisarce à

Thlegmafoporiferum trahit,afibmdque mulcetfit^ ^uertit ipaßnum, lateri/que minaciafedat 7 boracifiue ßmultormenta,coli^ dolores, Et lumbi,ac }gt;ulua,nerui^ue,deinde Veneno Eoetaferpentismorfum depelUi,^ arcet Magnum,dein parefin,frigus,capitiß^ue dolores fintiquos abigit,mulcétquefiotoma,lienis fPraterea in/at tlum^nec non hydropa coercet, Lenit

-ocr page 187-

De plantarum viribus poematium. 94

Lotit opiflhotonum fuper h^c,tußimlt;]ue Vetuïïa^^ Sfaßnijut^emulcet/tec non hj)[gt;ochynia^i;nel^rat,Z dt^iue cicatrices oculLvifumijue labantem Sarcit,amp; hjflericis prodeßßiruptätjue fanat^ T Kec non t^febrim qu^e/ape reçut ritahercet.

’ caput 406.

V ‘'ii.rgt;,-lt; jTiip^f GtæcisrStyrax Latinis. ■ ■Ï'. Vui . . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ ƒ/:«?,A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' (^/llßtcilßinc^ styrax coquit^ac emollit:^ aluum l)eij.cit obscure,menfefque propelht inertes, 'Lraterea reuocat })ocem,quiefauctbus hiertt, ^ec nmi duritiem Vulua^nyfim^ propulfat, Ottinetiam rausfuccurritytem^que catarrko ^ttbuenit,amp;pUcattußim,lenieque cory^^n.

//'.u... Caput 407. aiu« Grxcis:SenaLatinis.

p Hlegmafoporiferum,nocuæ^ tyrannida bilis rtriußque mouetßena cordejiene,cerebro, Membrisßenßlibus,nec nonpulmone,deinde iLepate,quinetiani tergetjWittitque liquorem ^er coecosabitus,amp; Vißera cuntta minaci Libérât infarttußeniumque moraturinerme, Iram pytetereamagnitotnponit,amp;‘ Orco Subtrahit expoßtum pareßßeabie'maue reßranat, Lapßospr/ttereaßen/us munimineßulcit, ^tque diuturnos capitisßugat ipßa daleYes, ’Lhthirußmy,ßmul,nec non deliria tollit, Î'^c non lichenem Volucres dißundit in auras. Si igt;orijs vitro (uris agilere citréque,

Simat

-ocr page 188-

Marei Neuiani Gerardimontani

5/ macerere,'belut lachrymofipoëmata 'Puppt HeUe dié que legas,nec non niervare nefandis Curarum nebulis^hominum Veßigia Vitans InFlar N^yéfimeneSfaut 'Bellerophontis ßl/ti, trigida mteeorisfomenta reliqueris inde.

'S.lt;xvTtt'Ko)i Gra:.pofterioribus:SantaIum Latinis. Ç^^ntalafrigefcunt ficcant^,proinde flagrantem '^'Mulcent VentriculumJibrim^pathemaque (Df^gt;^'

TUdfiftavi« Gra:ds:Stammonia Latinis.

f^TVeroßeats quem datfcammonia mittit ^Per ccecos abitus chymum.r^ deflagrat,amp; ori raforumreferat^nee non acrore niinifquam 5‘oUet:prieterea capitis tormentavetußa, 7gt;I.ec non ißhiadem,amp;panos^ai phymata lenfl, Quinetiam bilem generöse ducitflnerfque Tblegmaßd hoc leuius-A’erùmfranantia iungat, Vti quifquis eoflatuitßiFfiendia namque (Ceu liquet exdi[tis)alioquinmulta pararet.

caput 408.

'S.MacinO)i Gra:cis:Seüjnum Latinis. ƒ

ÇJ Efmon at kuiter cakt-occludilque meatus, Emollitquefimul.pacat^phlogofin ocelli,

Nee non auriculie rupturam pellit,amp; V^a V' Summouet,atque coli tormentaferocia mulcet, Crafitiem^fimul nerui,plagdmque ceraHte, Neenonamp; dirumcrudamen demit ocelli Et capitis:KerùmffomaebiVirtute domatur P ■

-ocr page 189-

De plantarum viribus pocmatium. 95 ^‘S^hpgt;'‘ftci^c^fr do rejpers,it adore ^ffe mandentemfrin (labula crafra ministrat, Qj^metiam ilomachum fubuertit,ferius aqua ^frtur in anfrabbus alui fiipcr hacceSuperbit ’^’'‘(terea finüU/emen cumflir^ie medela.

Caput 409«

ï'Kus Gra. Cucumis La; Eft^ue duplex,agrcftis,cuiu« •uccus dicitur elaterium;amp; hortenfis.

C) ^inetiam cucumispomarili Velat amp;nbsp;agros. quot;^Ordintfrb bins madiddtfrigétquefatiuus, ^xtenudtquefi)nul,nec non abfierget,amp; aluo Competit,amp; toUit maculas afoleprofecias, Kee non defectus animi qkos afius isr ardor Excitât,auertit,corpufjue nitore Venuitat. Hinc lentigo fagitfuper h/ec,alphique recedunt: ^e runt in Keneris ludumgenerofius aquo 1{^pttis amore truci^daturhinc braflare^maritas, ^dix rsrfernen tergentanmofius Ulo: Marcida deficcant prima frb daffeViritim. S(d anis ore lacer,nee non epiny elide qua fus ^xpromptum reperitfolamen ab Vnguinefrondis. Gnnuius ipfe pepo madidatfrigétque,propellit Jnfuper }gt;rinam,necnon abßerget,ü/^alphas ^xterit,amp;Theio maculas à foie proféras, dtque eiet Vomitum,necnonlentiginisiram TolUtcVentriculo fed enimdifrendia confiât, Inuehit humores itidemfuccofre maUgnos, fertur in anfraHus etiam Velocius alui Longé quim melo,niuei^ caeu’ebitafloris, Âtque parit choleramjeddtque phlogofin ocelli.

Supref

-ocr page 190-

Marei Neuiani Gerardimontani

Sul»emus cortex auertit inalma mentes Lumina tlefluxuj,corigt;afque nitore Venuflat, Siria/tm^leuat.Semencumulatiusaufert jitifue Igt;epo nimiasfordes,renuw^ medetur écru^ds Meknes rentoramina Untafiro^ul/dnt Segnius att]uepejgt;o lotij,pariunt^malimos Humores leuius,madidant^ /mordius MO, Segnius anfratiumfaperh,^cceferuntur in alui. Sed qui irelat aÿum cucumis caiefaitat amp;nbsp;aret. E fru^luprejfus calejiicfatinordine bino Succus,amarorisfelici dote /üperbit Jnfüper,atque Valet tenéra compag^inemembri, Et per ciscafiras mittitïfiiracuia chymum, Quinet iam t er^^et, bilem^ repurgat^agit^ IPhlegma per anfrablusaluiVomitu/queJcreatuM, Menfes prittereaducitijidluminejolis ' Eiuos fraudatur partus^alphijque medetur, Morbum prieterea quiducitab imp ete nomen jftquekpräm mulcet^maculam^ repellit iniquant Euitus^atque iugo premit aßhmafocitque minaci S)entisamp;auriculifßnemcapitijquedolori. Quin nonJACaßfurn datur exertere laborer Jllincangidiequedbumpaciire Volenti, Hinc^luitpmnas cedema,proculp,faceßit nbsp;nbsp;nbsp;' Jßhiados rabies,peimultumctUi^ithinc^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''” Fruits qui podagrarn;necriontuberculapofcit ‘ L)emere,necVotacresitnirrrdmdißgt;er?etin auras Quifludetiblericificrijspbnitierilltnc, Eripiturque illinc beta qui nutat hydrope. Succus radicisfolijquefocordiusilltec fprttbiatßdradixfoliogeneroßoreße Traditur.atVero cortex e/fußus aret,

Caput

-ocr page 191-

De phntarum viribus poematium» ^l

Caput 410. v

Su^ÇuTOM Græ.Symphytum amp;c Iblidago La, Eft^uc vetcribus duplex,petrJEa,amp; magna.

^ Iribus omaturmiflisfiolidagn petraa:

Hamfiecat,!^ Ïiypfisgenio decoratur,amp;atifiert ^tr cKces abitus quifia uit in intimachymum, '^gt;dmonijquefugat pus ac thoracis,amp;• Vnit Ruinera qua pauco tenuerunt temporemembra, i Heenon conuulfis ruptifique medetur,amp;' arcet ^nterecelarumfurias,amp;sputa cruore '^idcia,dyfinteriam,renistormenta,phlogofin ^tdis,itèmquefitim,faucéfique aFpredinefcabras, ^trubros'iiterifluxus,laterumque dolores, ^dgnafiere genio dibla aut virtutéfiiperbit.

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput 4«.

eii!\«l CKKcisiSmiIax Latinis.^ Eftquedu- gt;nbsp;; plex,aff^ra,amp; Lasuis. .gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;• ,^„Y

éraflai amaroriSjdeinatraVenend propulfit. ^inetiam laUis^enio decoratur eodem.

clo)i Grje.Sinm Larinis,

Ç^Alfacit at que ßum défie cat,deinde Virili 'PraÏtat amarorisgenio,amp;per ceca refialuit

^fiiramenta truces chymos japide/que refringit, , hte^inafimulrofieo madidantianymbo

-ocr page 192-

Marei Neuiani Gerardimontani ^iinouet;amp;partus,lotium,t»enfef^ue propellit.

xltrayoji Gracis:Si(ct Latinis.

y\ Tfifer in bina legi one ealefeit amp;nbsp;aret.

Et ßimulat lenerem,nee non inuitat orexin, Etgratum e^ ori ßomach0/jue,ciet^ morantem JnJuperVrinam.Seuten compagine membri S^onatur tenera,^^ per coicos mittit hiatus: Üec non fingultus,miferandàijue tormina plaçât.

Caput 414. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ^

oriyys Grads:Stachys Latin»,

A Tßachys in terna legione caleßitßtem^ ^Tollet amarorisgem0ygt;irttitetpue,lt;^acri Prte^iatenergia,menfes agit attpuefecundas Infuper.atfoetumfraudatur luminefoils.

caput 415.

oiMißTis GratdsrSidetitis Latinis,

* Sorties,praterea ßypfis virtutefuperbit Leniter,^ Vulnns committit,itémijuepUtgifet Mulcct,amp; in teneramprofligat amp;nbsp;mnouet aurtisn-

CapUt 415. nbsp;nbsp;■

ff«fKoxóÄ ft' QricisrSarcocoÜa Latinis. C l?ilgluten camis genio decoyatur anian *^Segniter,^ nimium patulos obducit biatus, SSeßo

-ocr page 193-

De plantarum viribus pocmatium. 55

^eßecatque ßmul,nector^net corpora morfu, Glutine praterea committit Vulnu!,!^ aluo Phlegma foporiferum,nec non craßamina peUit, ^tinundat neruos^pulmones,deinde cerebrum, ^tfugat ifihiadem,nec non arthritidafopit, dtijue cicatrices oculi,nubefqne propulfat, ^t leucoma ßmuljußimque repellit,amp;^ afthma, ^c non defluxum qui tentât amp;nbsp;VrgetoceUos.

Caput 417-enifoAoïi GtacisiAllium Latinis.

^ma deßecant Vrunt^fub ordine quarto, Extenuantque ßmul,nec non acrore ygt;igefiunt, hfarHu^ leuant:fedfrangunt vlcere corpus, Etmorfu peredunt:flabelidque deinde coercent, Et turban t aluumSed amp;nbsp;binc inferse falutis TeHo ß poteritquem leprafatigat^amp;alpbi, Qttinhinedefituuntdentem cruciaminafeua, ^aturdtquefugam lentigofalufque paratur ^ew iaâat morbus quitraxitab impete nomen, Stenen te capiat /ßes iUinctriße'i’enenum bellier,eis' Virus quod diro Vipera riblu ^embris aFperfit,fugit hineq, hismorrhois atra. Q^n hincnequicquamnutetfententiamenti lluem rabiofa fero canis ore petiuit baberi 'Eromptumfolamenfed amp;nbsp;indeglabretafugantur ^ts ob Vafriciem toto celeberrima mundo '(leapt is viju pofuitVulpecula nomen, Et termen ta coli fugitant,morfufqueferoces ^urisaraneoli.'N.ec Vita blandaßcantur Etamina cuius habetfirmamfententiamentem

21 Lumbrit^

-ocr page 194-

Marei Neuiani Gerardimontani

LumMeos ilUnc auidos amp;• hydropafugare, Définit bine etianiglomerarifarrea nubes, Et lendesilliiic,fübolef(}uenefandaneeatui'j Exanthemaßmulfngit hinc,tußi/que Vetuïla: E^enps praterea Mittm^ue mouentur^achor^ Ctdit,quinetiatn'igt;oxtinnularedditurillbie,

Caput 418.

^vd^TiO]! üaesi^Tey Græ.Spartium Ôc (pärtfil^'

Manere donatur partum Vehlotegeniefte.

Caput 419.

‘S-fti^viOf Græ.SmyrniumLatinis.

^Myrnionexiccatque calèti]ueJüb ordine temO/

Et per caecafugat nacuumspiracula chymum, Nec tarnen inféra pradatur corpora morfu. ^dix (^fernen menfesJotium^atquefecandat !Eromunt,ü^/olis fraadantur lumine partum, 2iecnon ifchiadisquefiumfplenifque pathemi Eefde^fmul lecorifiue^phlogofn,^ aïibrna, Üec non hydropemjlomachiquefiabella repellunt, ^uritiem^ fimui.nec non œdetna refranant, Sudorem^cientruelumquefebrimquepropulfant Q^crebrè remeatjapidiquetnedentur^tir arcent S’lagam Virofi pécaris,tußimque repellunt, Aluum prifterea cobibent,amp; glutine iungant, Mque cicatricis committunt bulnera dono.

Caput 4zo.

xl^eptoii Gre.Larerpitium amp;nbsp;later La. velfi Plinio credi-tauSjatbufcaladicitut la(erpitium,fed liquor lafèt.

Qÿpi

-ocr page 195-

De plantarum viribuà poematium. 96 Ç\ Vod Mauorte patens Germania no^ra profundit ^Laferdeficcat^ calet^fab ordine temo, ^iperexca truces mitt it spiracula chymes, Keenan thoracis craffdmina lentapropellit, ^xtenudtque ßmul^nec non inuitat or exin, Mtjue quot;benena domat,peftißiue tjirannidamulcet, ^megmaque Ventriculi remouetjplagdmque Venena I ^lt;etteferpentis,nec non cruciamina lumbi ^opit,(^ ablegat mor/ùm canis,at^ue rigorem I lbimouet,amp;ßomachumfulcit munimine lapfum, I lgt;lec non anthracis tjaeHumjußim^ refranat, Sanguineumfuper hacgrumum laitifque repellit, liiericum^ fimul,necnon pleuritidamulcet, I Mque oculos etiam nigra caliginefeptos txuit,^ placat tormentaferocia dentis, ^Ujfufis etiam medicatar,amp; aßhma coercet, •^H’*^fagat tetanum,nec non hydropa repellit, ^ocem pratereafarcit,corpttfqtie nitore ^t^rgit,opiiihotonum dein anginam^ coercet. -

'1 Titan Oceani radebatmarmor Iberi, Cum ^eus immenfumpelagus qui numine tarqUet, ^leionef^ nepos,amp; Va^i relior Olympi lt;Attegiam leger ent,nulli pietateßcundus Tunc Hyrieus tenuit non ampU cultor agelli. Confedos igitur nimióqae labore trahentes Ægrè membra Videns,magalia noßrafubire, Simodo ßtvobis iliacfententia cordi, ^e dubitetisaif.peregrinis namqite benignam lunximus hospitia dextram,femperj,futuros \ Hac nos parte reorßmiles,dum vitamanebit. Talia commemorans perßat,mirequeferenunt hafirt inßiperos Vultitm:qui mentefalt;saci

^C ij Tiesit

-ocr page 196-

Marei Neuiani Gerardimontani

S)enfa Volutantes etiamfu[ierejfe Viarum Tlt;edia,firdidulis perdant fuccedere teKis. Hïc do mus haudquaquam regali furnida luxa Jnfbruitur,fedenim Lenai prataferuntur Munera quafundant p atu la earebeßa fagi. Sumit ^myciaus primum tratera,Jèquentem Tropinare loui mandans.Ter durarecurrit Hosßtis oßa tremor longé latèque tonantis Voce Tanomphai prolata. Vt corde timorem Expulit,Ægiocho redimitum cornua taurum Matlat ruricolam,rapidis isr Vifceraflammis Inijcit,atque oleum crepitantiafundit in exta. Juppiter hisaSts nullam patiererepulfam tatur ad hoßitij dominum,ß munera terra, Si marts extremes yfrabas dit antis amp;nbsp;Indos Exegiße Velis. Hy rieus nil peUus adurit Auri/acra fames inquit,fed paruusin aula Luderet Æneas Vtinamfedgaudia nolim Matrisyfcidalia.Cupierunt ergoperempti Tergora Vulfa bouis:quanalli,flumine largo Farferunt lot ij,nee non tellurejub ima Texerunt.Decimi cum tam foret arbita menßs Tota peraIla,Venit dulcem nymbofus in or am Luminis Orion,illincpritnordia ducens. Vt tantum lot ij poßent efundere,gnaros Hierum celieoïas radie e hac credimusvfos.

caput 4^’«

T$p^(v8os GrædszTerebinthns Latinis.

C Emen,frons,cortex terebinthißypßs abundant Milt;nere,fed leuiter,flagrant^,/ub ordinebino, Deficf

-ocr page 197-

De plantarum viribus poematium.

^7

(bificcantjjjmui.modicèjl’iridantia-.bino Suigregecum marcent.Frullusremoramina tollit Frinre,amp; Feneremfiimulat^morfitmque phalanÿs 'Facat^i;^ infarUumJJgt;ltnis demulcet amp;nbsp;aufert.

caput 422.

Tj«ï«KC(v9« Grae.Tragacantha Latinis.

Ç Iccat,amp;’ obducitfuper hoc tragacantha meatur 'He mors excipiat renum craciamine dira ^raterea ijuajfos hj/gica admouerit oris blondis,neue paret déficit rofio mortem Ffficit.Hinc^ fugam tufis maturat^oceUi Morbus jù^ af^eritasfaucisfuxuf^catarrhi.

caput 423.

Tj/fioXOï Gra:ds:Tribulus Latinis. Eft^ueduplex, terreftris amp;nbsp;paluftris,

^T'ypfis energia tribulus decoratur y torque, ■» Friget praterea^morbofjue repeUit oceUi, ^utroremj, /tmul,nec non éliminât vlcus ^r is,quodferuet,tonßllas infuper aufert, ^ec nongingiuam fluidam,cunPiafque phlogojes ■^mouet.yftfernen terresiris parte tenella ^faftaijpraterea demulcet renis iniquum ^^rupum,quinetiagt;n cutfubdola Vulnus adegit f'iperafubfidiumyonfert,Virufiue propuljat.

caput 424.

Tflt;X’H*’''^ Gf^cisiTrichomaneï amp;capiUa-nt Latinis.

K iij Merit

-ocr page 198-

Marei Neuiani Gerardimontani

Entoris ac Thidia certißima norma ealoris

T richomanesßccat,fecat^amp; diS^ergit,achore!, IUeron,amp;flruma5,hæmofgt;tyfin^atque lapiUoS, Et lienteriamfugatjamp;^glabreta coercet, Qtns ob Vafritiem toto celeberrima mundo Eeï caqgt;tis Vifu fioßuit Vulpecula nomen, (Plagam reptiliumdein arcet,apitque fecundas Et menfesjnhibet crebrumporriginis imbrem Infuper,atque leuatpi^ro thoraca liquore Tulmone'mque.Suis adiantum Viribus aquat, (Ceumedici per.bibent)lonp^is amba^ibus vitra Üe te quamjatis efl Videar Üuduiße morari.

Caput ^25’

'TKXiïjXlj’ed Ti;,iiylxi^es,H Samjos Grarcis; Heenum Gracorum Lacinis.

ç\7(dinefub primoßccdtque,caletque fecundo

Fenum Griecürum,nec non emollit,amp; vlcus Atque cutem terget/uper h^ecper aeca refoluit Spiramenta truces humores,atque phlogoßn, Quee non eßemet Vehementer,demit,zs^ äußert Jmpoßtu,ac minuitßilenenj,demulcet achoras Jnjuper,amp;' crines,!^ canumfurfuris imbrem. Qjtos teneßnus habet,quibus inteßina cruenta, Sedes Tartareas,Erebum^minantur duernum, Troßuit inde falus potu:myßeß^f phlogoßeßque Jafeßu hintfugitantVteri,queiiufque dolorum. Quorum tarn dibit ieceruntJemma mor bi.

Caput 4?(),

Tt plant

-ocr page 199-

De plantarum viribus poematium. nbsp;nbsp;nbsp;9 S

Vt planta trinitatis Fuclifii qua: potiori jure ita dicitur quàm doÄirsimi Mattbioli eu Grœ.tum La.fuerit ap-pellata,in dubio apud cruditoSeft etiamnuin.

^Er km planta cuifecit iam ternio nomen

Ex puimone trahit pus ac thorace^phlogo/ïn ^ftis^e^aßhmajmaliim cutis omnejacrum^ propul/it ^ratereamorhumJijuid/im^ue re^per^it inauram, Upturn inteßinum dein arcet amp;nbsp;amouet,'}gt;lcus Glutine committitßiper hiec iun^itgue,deinde ^‘Jficat^Vt^ßerunt b/naßtb çorte ealeßeit, Q^muis deßccet dunta^cat in ardineprimo.

caput 4“7-

'rȆTX0}i Graws:Beta Latinis. Eft^ucduplcx, Candidafeu Sicula,amp; nigra.

^yricomumßargit nigra florem beta per hortos

Candida jue.Exiccat^ calétquefuh ordine terno, ^ortidpatiiue nitrum,amp; per eoeeos mittit hiatus ^’‘fuper effrenem ^uißeuitin intima chyinum, Qjdnetiam noßrifinbfa de corporis arce Phlegmaßoporiferum ducit pigró/que lijuores, ^ec non infarPfu iecur aßerit atijue lienem, Etfugat auriculae tormentaferocia^terget J»fuper,ac niueiflillantemfurfuris Vndam Comprimit,amp; lendes,herpetdquefedat,amp; alphos. Exanthemafimulteneram hineVanefdt inauram. Et facer ignisdtem guem pernio iabfat,amp;' 1gt;rget ^ars ambu^a,licet morbis defungier illinc. Etypfios eße tarnen nigrafeint iliafdatur, Atpieproinds minusmoliri diblaVidtim,

N iiij Caput

-ocr page 200-

Marei Neuiani Gerardimontani

caput 4x8.

Tof^uXo^/jTO^JluXio^^v Gia'Xi KfKT/Hü// Groï* Tordyluin,tordjlium.amp; ferch Creticum Latinis.

p^fl«of4f Vrinam tordylion,atque marantes Tlus nimia menfes,abigit^ nephritidos tram, Et calet amp;ficcat.']{ailix craffamina lenta Qim thoraca diu tenuerunt demit t:^^ aufert.

caput 429.

TiSin«\os Gra:.Tithymalus, herbalaftariaJaftiW caprina,amp; marina La. Eilque feptuplcx.

yat célébrés fophia terram colui/fe feruntur drgolicamjjiecies tithymaUiponerefas e^t.

Subgregecalfaciuntquarto-.aCi^ehementerinarent. Cunforum partes eadem,difcrimine magna Kiluminus^pariunf.Tenet arcern laHeus humor, Semen cumfulia Veßigia Vero deinde ^rima leguntfed enim fears premit vitima radix. E media talluntigitur cutis omnepathema, Ceu})arumfcabiein,elauu»i,firinga,thyniumf yerrucâtn^,dein lichenafterygion,viens Ga»grlt;enam redalens,ducuntj, mouentj, faburram 'Pblegmatis,atquetgt;ndie malern,bilifque peraluum, af c dumtaxatcovariant difcriminepartes, Eeriim et tam amp;frutices : per quern slat Vtinuia buint Lani^eróquegregt fint arua,fecundu5 habetur Xulli,brima fb hanc fertvero priemiamyrto .Aßimilis,pahnam dendrodes inde/équentem Pofidetfide fubit platiphyllus,at inde cuprej/ùm Qui pro’Jert yequiturfeji hune qui littus obumbrat, Tùm

-ocr page 201-

De plantarum viribus poëmatium. 99 ^um quifllendiduU rapitur Vertiginefolie.

Tflcpu^By Græcis'.Trifolium Latinis.

Q f^ius texuntur de Vimineferta triphyllum Ordineßib ternocalefaUat amp;• aret.Hjdrojtd Qjii nondum inualuttjmagnum,pleuritidaynenßs dtqueinoras lotijpotaiam demerefertur, Qjtefque Venenaferensmolitur bellua mor/ùs, ^yfleriae^ maluin.Cacôetheplaçai inunblunj.

Caput 4.31.

T/i^u ^By Xdftüvioy Græ.Trifolinpratcnft La. Eftq: triplex,luteum,canditlum,amp; purpureum.

P Ingit luteolis gemmantiaprata triply Hum, CandidulißuetdeinSarraniftoribusoßri. ^ortibus eft tenerisjeuiter^ aßringerefertur, ^eficcdtqae parum,metnoratu dignus eidem yfcror abeft,vteri candentiaflumina fit it lnfuper,atiiue coquit,celerdt^uephlogofin iniquam.

caput 432.

T ^uyDTStayay Gr.r.Tragopogon Si batbula hirci La.

quot;5^ Eßcayic renum,iecorißue pathemata lenit Thoracifque fimul tragopogo»,atqueflagrantem ^emulcet ftomachum Lateris tormentapropulßt Succus miriflcèfCommittensglutine gt;ulnus.

Caput 4JJ.

T é 4 » Grascis'.TypIia Latinis.

N h Fla»

-ocr page 202-

Marci Neuiani Gerardimontani

UZore typhaßpiuntßammis crepitantibus vHa Enterocelarumpappus lamenta coercet.

capur 434-

Tsiu^toii Gra:cis:Teucrium Latinis.

puffte 'lgt;aletpracili,amp; calefaelatin ordinebino Teucrion,amp;ßccat terne,7ninuitgue lient s, clique Venenatos iHus mor/ußue refrienat.

caput 435-

YTTOKnyh GrxcisiHypocyftis Latinis.

^Tj/pfiosinsfruitur cumprimis dote^dein^e Friget amp;nbsp;exiccat,menjej^ue hjpocji^isabercei-

Quin louepratereaßiperodafür indefruifci Quem torquentfluxuSfautinteßina cruenta, Jndefilus etiam )gt;enit afflue paratur atroei Cœliace gnaßb^redit inde in membrafacultas Jnßtper,inde fàlus etiam proßeißeitur illi, Fulu^e prociduie queßu ^uie torpet ini^uo, rlrripit inde Viam ^ua ducit ad alma falutis Teliaßmul cuius tormentum Verfat ocellos, Indequo^ue afpirat natura benipna labori, ylcera ^Ute mißero poßere cubilia in ore, ’N.ecnon herpetum queßus inhiber e ijolentis. Cuius erjifipelas^y pernio membra laceßit, Jude mede laßuetßpe nonßrußraberis inde.

Caput 436.

Y B! ç/HOy Græcis'.'j Œ?jgt; « «0,1 KicandrozHype-ricura Latinis.

Jnnut

-ocr page 203-

De plantarum viribus poematimn. loo JNnaOTero tenuis donatafiramine cribri f lanta foras lotium menfef^ue propeUit inuncla. ilimouet bau/lafebrim ^u,t terna luce recurrit dut ijuarta^iygracilidecoraturparte^cale'ttjue iStficcatSemen coxee tormenta refnenat. Semine cumfolio Viridanti feda cicatrix Ducitur im^ufito'./ed cum marcente,recedunt ulcéra ^ua tabo s^^umantnimiojuc madore.

Caput 437.

^ ’iTliuK(M05 Grx: HyoCq-amus amp;nbsp;Apollinaris La.

^ Laust hyofyamus,nigricdtque,amp;'fetnine candet. Mcelcrant ^rimifuneßofata Veneno. ^triitalacleolus terna/ub cortegelafdt. Caulibus eiufdem^acfolijs,amp;^femine liquor Lxq)i'imitur,calidum quirheugt;nd^phlngofn^amp; irant S‘rui demulcet cruciaminis^atquepathema Se« morbum vulua^tußimque reßergit in auras, ^wguineumquefugat trepidans cum murmure flumen ^tquecatarrhon,item qui 1gt;erfus luminatendit LLlt;tgt;norem,i:r‘menfis, Quam turgens mamma laceflit Hac quoque /lirpefruens,hygiene prenderit oras^ Hacquepodagrafugit nimij te nata cululli. Q^netiam hsec dictis eadem non tufd medentur.

Caput 438'

YaRmSos Graccis:Hyacinthus Larinis.

^Ema} ceruleoglebas kyacmthus,(^ albo

Ke/lit honore:triplex génitriceprimus obumbrat, Maxinfus,e:^ maior,minimus,Frigejdtinala

Terna

-ocr page 204-

Marei Neuiani Gerardimontani

Terna languiàulè,/icciittjuefub ordineprimo Quam geShnt radix. LotiumpropeUit in haafl«/ Et quos intulerint inimicaphalangia mor/us Amouet.Impo/ïtu ne barbafinaret Othoni Edac etiampotaitprießare.yfc fernen in haußu Cotsfert caliace nee non aurigine quaJf)jamp;‘ ^utebrius aßrin^it radice fub ordineterno' Siccat,at in calida geliddque cohorte putetur Gnomon 'Praxiteiis,Lyfippi,Zeufs,yfpelIte,

Caput 439.

Yeaiifcsea Græ.Hyffopus La. Eftque duplex.

T Kt er luxuriatpomaria culta,Vel alti Culmina eelfa iugi Danao quant nomine dicemt Hyfopum.Sicedtque calétquefub ordineternOiif S’arte vigetgracili.Tufim qute tempore longo lliaquaßauit,lambricos,aßh}na,catarrhum, yfe peripneumoniam,^ turpemfeedumue colored Summouct, (^ craßos humor es elicit aluo S’ota.Sed auricula demulcetflabraVapore. /it reprimit dentis cruciamina tetra lauando. Inde patefeit item,figargarifna ftruatur, Splendidus angina digntif^ eeleumateportut Jfera complenti.Medicatur inunUa lienem, Sugi Hata debt tollit,pacat^ phlogofs.

Hine Venit auxilium/uper hac ne Vertat in Vndam Temiferandus hydropsygt;elut ybdriaßilbis,amp; ddb Ac Cyane,amp; Suris liquidamfumpfere figuranu

Caput 440.

Y/fitsi-esçi Gr«cis;H)dropiperLatinist Sugii-

-ocr page 205-

De plantarum viribus poematium» nbsp;wi

^^giUata leuatfolium Viridantis in amni l^d gagnante Vado ^iperis cumfemine inun^mf, ® «roi pr^reaferturfedare tumores. ^‘tne etiAm Vitant herbamfugiunt^ viritim 'ulnifca mufc^^gldbri Valucnfue ’b^ronis.

Caput 44'*

lt;gt;X 0 /« 0j Graecis:Verba(cum,candelaria,candela regis,amp; lanatia Latinis.

J^ Imas trahitur fpecies Unarid^cAndet, dutfolijs etenim ni^rkatteandore nitenti ^dsfo!))jeHa^vigens in agr0,}gt;erbafiula,J^irans ^t nidon VacansJychnitis deniquefubfunt. ^unÜArumfolio vires induntur eadem: quot;^nquefupertiacuos per F^iramenta refoluit FIu'mores,tergetmoderatè,ficcat amp;• aret, ^’^^fiat amarorisgeniofedflaecet acuti ^ut acris nimium virtutefaparis,inefl^ Vis aFiringendifubinermis. dd vlcera confort Quy fibiflammiferisfumpferuntnomen ab aFîris, ^eenon (y Vulnus,cbari^phlogofnocelli, dtque œdemajùb hac ambußa repeUit inanciu. Kec non articuli tormentaferociamulcet. Cundarum radix alui potatafluorés Äßringendo promit,nec non bac loge coercet ^nis ür infardum Veficte,quit^ per annos Multos contraxit tecum commercia tufis Indomita que/lum.'Potata Vel illita Veri M con tufa manum diuulfa^ rnptdquepnebet Âuxiliatricem,Sentis cruciaminafieua ternit collutupacatue.Sed illita Vans,

-ocr page 206-

Marei Neuiani Gerardimorttam

^uga!jamp;nauosfaciei dimouet Vnda Floribus extu/â. yit rutilas euadere crines Succo luteolifloris docet vfus abundè.

Caput 442-

Vt fragaria cum Græ.ciim La,fuerit appcllata,in du* bio apud eruditos eft cciamnum.

Ç^ Erpit bumi duplexfragaria,magna minaniue. Quem tormenta coguuntJpleniSjVel bUe flagranti Fxundans flomachuijedifuefluentafatigant, Uanc edito.Sed enirn campingit Vulnus inuntlu, ,^t^uefacros ignes,oculijue phlogofln abercet, Flacciduldm^ueflmulgingiuam tollitjeir vlcus Quad nimis or a tenet liquidam dijfundit in auram. Si promit afthma,dolor flsplenis,ßiggerit hauflu Succus pruefidium.Feruentis bik corymbus ^rdoremfomachi knirefitim^ue refertur. ylceraperfaciem,fceleratus anhelitus oris, Humorumtjue fluor qui verfiis lumina tendunt yferafub liquidum fugitant liquore repulfa £xprejfofragis,nec non hypochyma reeodit. Feruores iecorisbibita radicefugantur.

Caput 443.

lt;ïgt;o/uzfGra:.Palma La.Frnftus eius etia cpaïvil Gixeii’ palmula amp;nbsp;daftylus Latinis. Fiu4ns palina: Indicit ó^uQÓju/^ Gra.palinula Indica Latinis.

quot;^ filmte eunclafimuldecorantur membra vigore Stypflos.Æqualimuniturdote boraflus.

At que medulla,de inJuccus quem braebia donant Sea

-ocr page 207-

De plantarurti viribus poematluni. 101 Seu ramiÆaccie madidantiaJJgt;uta cruore ToHuntfeufrienant^alui^uefluenta ceercent, jitjue dyfenteri/e ijueHus inbibereferuntur, Lo^ifuin praterea flomachum (irniatnine douant, '^sc tua lanißcafataliaßamina rumpent i biijcientque tnanum Parentjlt;}uem ia^at ini^uui i f'eßcteniorbus^modoßtßntentiamenti i ^u^^tias iUinediam^ pararefalutem, \ Exafli nuclei flaphylomata iuminisarcent.

Corripit indeßtgamßtper hocpalpebraglabraßctns lmb re capiUitij^quinaltamenterepo/lum 'Pblyciideskinc tolli maneatßem carnis hiulca ^Dlem-.quinetiamFpe non laelatur inani tnde cicatricis qui nititur vlcera dono Claudere,tum Vero patulosfarciremeatut. Qjtit conditfruilum VeHis dum palma cornantes Induiturßores deßccat pulchrius hi/ce^ d^que leuat diris exercita Vifcera morbis, l^^ntriculumque fiinullfabilit:iecorifque dolorem, ^^fi‘ibiemdemit,ygt;ulure^fluoribus obfiat, dtque alui,nec non trerfantem hypochondria morbum ^^datjitem^nomam tollit,ni^rófque capillos ^ddit Vti memorant. Quin hinc elaberis ira Ihrmenti renum,necsbe hinc lablaris inani ^‘us mens agitai Veßea auferre dolorem, ^dix deßccat,neefrangit corporamorßt.

^dmula vero cuitellus Gangetica nomen ^lgt;peditatfrigetficcatquejub ordine bino, vUinguitque ßtim,bilemque propclUt amp;quot;nbsp;aufirt 1 faterea 'bomitum,necnon inuitat orexin, •^tquedolore leuat caput,amp; lichena repellitz ^^dgrautseH flom4cho,quifrigore torpet inerti.

'liée pa*'

-ocr page 208-

Marei Neuiani Gerardimontani

Nef patel bine aditus qute tema luee recurrunt S‘rietei'eafebrilius,amp;’ ^uaferuore metiullas ' forgent jCxigiturmembris hineJ^urca deimle Tfora,de indefalus hauritur amena lienum Quaßis infar Itu hinc,nec non auriginii ira, Inuehitur^uefalus illinc ^ui languet by drape, Hine qua^sse blanda falus erne rgit amp;nbsp;alma man tie Correpto furijs,amp; leprafaeeßit in auras: Hec jpes hincmentemfaUitfidarecatarrhuni Conantis,nee non expromptamedelaparatur Obijcitur^fdlus alphorum bine labe notato.

Caput 444.

^SjW ay^la va^Jlos Grxeis: Phu amp;nbsp;nardus fylueftris Latinis.

pw« latus expofitum tormentofine dotori yindicat,amp;‘ menfes lotiumque propellit,idbnqlt;*^.

Ordine fubbino ealet exiccatque,Venenumque ßmouet. Et radix fimili hirtute redundat.

Caput 4‘Î5«

4gt;aH#(r S epaHi GratcistLens Latinis.

T^ Entoris ac Thidie lens régula fumma caloris ritquegelufertur,licet areat ordine bino, Traterea coquiturßomachique Vigere domatuf Ægrè,quinetiam compefcit hydropa,deinde Munia conßeciusobtundit,plena tumultu Somnia confiât,item cancrum,neruique dolores, jitqueleontiafinJlomachi^fiabella,deinde Intislinorunv.menfeJqiie coercet amp;nbsp;abdit.

-ocr page 209-

De plantarum viribus poematium» ’‘’S de puxui Vterimigrii^ tyrannida bills Siue melancholiit cumulât dijpendia potu. ^Iceradetergetjfnuo/a^glutinatjignef^ AmandatfacroSjOculifedif^phlogofin Ufuper,!^ Ullis grumos,herpetdque,nec non Turitiem,e:sr' podagram,amp; frumas, papuUm^ coerced Itleuat impoßtu.llucm cruUa moleïïat,amp;‘algens Ternio confumit,nomaquemgangraniaVerfat, i^titor hocce modo.Sed enim VeUmine tuta omnibus aftringit numeris,adeu^ moleftam 'Demit caUacen^ac inteßina cruenta, ^eenon omnimodoßabilit firmamine Ventrem. '^ ardus alïringitmultiiß tegminis expers Ud 1 corpus eat^nec diäa pathemata lenit. ^ngnat inimmenfum decollio lentis,(!r' ipfe i^isallringendr.proin aluum ducit inertem.

caput 44'^-

*!gt; » X U § « Græcis;Tilia Latinis

JUtus ajtprimè coniungit Ruinera cortex Siue liber tiUiCpedibuf^ tumentibusadiîit ^ocfoliumpa^lo finemfed liquor eodem ^Uituitfluidumpabtùfulcit^ capUlum.

'X.i'Ki/ôviii]‘ GraxisiChelidonium Latink,

^ y pu chelidonij efJpecies.ntaior^ minor^.

Trima iugnficci terno caUdi^facratur, Traterea remouet nebulas ealiginefepti LuminiSfiff“ clauf tenebrarum carcere nigro.

0 IfferU

-ocr page 210-

Marei Neuiani Gerardimontani

IHericum^ fugat,nec non herpeta. Calefcit Ordine poßerwr tjuarto ßetatijueßeinde SubaenitVnguiculisfiabrii^cabiem^ue refr/tnat^ 3) emit praterea ftfumasßcößiue coercet. ^umetidm egregiè^patulafi nare trahatur, yt Üalulum Augiie/erebrumaue cafmtque rc^ur^at Ex radice liquor tufis (um melle /ubablus.

Caput 448.

quot;Kct/AKi/ßus GræcisiChamædrjs ôc triffigo Latinis.

p Sß duum fgt;oteritjVulgarisßilicet,atque Gnilta,trißago generum^rurfu/qué ßeatür Fœmella atque maris difiri7nine.T ußis^ amp;^ bedrolls In primogradiens curßaßaßnußueßen^ Turgidus obinolem^Veluteir Marpeßa cautes Fermé durus^ad htec obUruclio ViJceriSj humor Craßus,amp; Vrina^ac menßs^pueri^ morantis S ußlamenpo tu remoue tur. ^t ydeera terget Jmpofttu,nec non adem procudit alacretn. Tetra Venena domat petata y^el illita membris.

GpUt 449»

’X.a/jtmK.ïffofiSiü 7Hj Atpavos Gra:. Chäm^ciff^” amp;hedera terreftrisLa. Licetnon ca fit quamitav”' cam officina: medicoruin.

TyOtachamacißifiliumfloreßuepropulfant

Infar elum iecorisjotij menß/quefluorem Jnfuper elidunt. Si corpus tardet alacris jfurieuhe munusß tingat inembra nefandus Uierusfndignoß coxadoloregrauetur. Si raf

-ocr page 211-

De plantarum viribus poematium, 104

Si raliepeßis guatiarejalutis amena

i^meßerare licetpenetraiiafiue penales: Ojiando^uiclem ßccatnecnon calefaliat Vtrumque.

caput 450.

XyatravJt^iOy Grxeis:Chrysanthemum Latinis.

Q^jilßcit amp;nbsp;ficcat chryfantbemon online hino^ ^Floribus impofitis hyßelt;e aUaberis axi Qjipm fleatomaferitßibitis quem regius Vrget.

Caput 451«

^«;lt;«/Xt(üy Gtx.Chamxlcon La.Ertquc duplex.

Ç^cirduus euarians Lagat Proteosinßar

Candidus atque nigerfummis ponunturiatris.

Fximiè Valeas peftim radice prions fernere potata,Virufque retunderejatos bollere lumbricos,amp; hydropaymordßue trabentem l^rinamytec non mureßue canbßque/ueßue. '^^ cutis omne malum,ceu lichen,atque dolores ^entibus har entes,fi celluis hacce,recedunt, l^ß a corpus (ait medicoram tota corona) ^ifadix nigri ßimatur,habere Venenum: ^dforis iniecla pforam,Uchena,dolorem dJentisin exitiumferri,dente'mquerefringi: ^amfecat, exterget,mollit,cutis omnepathema Scu Vitium tollit,phagedanas inßper äußert. ^Mußqueßacit Varij ßipendia radix Ternaßerueris nee nonßqualoris in ala.

^«liKfsitvs Grz, Chamapitys, aiuga amp;nbsp;abigaLatinis.

O ii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Anev-

-ocr page 212-

Marei Neuiani Gerardimontani

A igt;lcjrac[onotis,ßemelld^,maf^ hirentis Sunt aiugteßecies.Mala renis,tormina,coxlt;e Fitminadepellit cruciagt;nen,amp; ii(erott,hepar^ Expedit i)tfarb{u,!otittm^, propellit,^^ aluum Syeijcit,atqueciet menfes,partum,alque fecundas: Fleer a compingit 'bißoßuraß^ mamillas Infuper emollit,nec non her beta coercet, Ordinefub terno ßecat^ caietj,ficundo. Hac eadem praßant re liquated dote minori.

caput 45?-

X«XCefvK Qrafcls'.Galbanum Latinis, ^ rccusgalbaneus cakfa^fat in ordine hina Gnauiter:at Vero leuius Jeßccat eadem Sub ßationeßein fier cæcos fie Hit hiatus. Et trahit ex alto,dein enwlUre refertur. Si te rufita toquant,iUi ßem credefalutis Jnßiper,amp;promit ßoltatos tether is aura Tartus,amp;tapitis prodeß Vertigine rapto, Et pathos ablegat comitia rumperefuetum, ritquedjifenteriam depellit,amp;aßhma coercet Injüper. Hincn, tenet portum cui dentis enjo Sets dolor mßdias molitur,amosndqueßrgit Jndeßalus diro laterum cruciaminefraclo. jftque diutumapotes hint euadere liber Tußis ab incurßu,nec non hint ipaßna recedit, Excutitur^ fimulfacie hinc lentigo nefanda, Contrahiturqueßalusquammenßrtta tarda laceßunf Et ßranguria queïtus.'h^tcolchiconauram ’ Subtrahetietheream,nec rumpet ßaminaVitie Eins qui tenditgreßum hinc ad blandafalutit

-ocr page 213-

Deplantarum viribus poematium» gt;0;

^gna,nec hy ^ericas dolor aufertßnde leuamen Expromptum nixas confiarefigam^ capeßit Inde Venenofio defiumans beltua ricfu, OjM trabit immenfisgyratjue Volumen in orbes.

caput 454.

'fu.^zo^ Gricis:Plyilinm Latinis.

^ Sy Ilion articuli caftitifjue dolor ibus obtint,

Keo non Vt fugiat liquidafque ficejfat in auras ^byma^parotis^ad hacsdcma tumoruejfiuelli InteUinorum ranjexJacer ignis^zsr extans y^»ibilicusjdem praßare refortur abunde, yiara praterea peruerfi amp;-Jordida terget, Oyti luxatageritjdiblif^ obnoxia membra, ^fyllionadmoueat,non intra iifeera fumat: Hoc etenim (labta Vires labuntur: amp;nbsp;angor ^erdis,f^ignauumfrigus,tor[)oriiHe,tremorque, -^ßbrndgue proueniunt,acTbeia eußide maror TantaUdisfixa Violentior,atiiue gementis yratrem Lampeties.Succus cunt melle iugatus yermibus auriiulam leuatatijuefiuore/catentern-Ordino fub gelidifiemen meret arafiecundo:

Velutignomon Tolycletijir Thragmonis^atjae ^arrbafij infiecs madidó^ue loearier aiunt,

caput 455.

^mlt;/lovafJloj Gra:cis:P(eudonardu$Latinis. Ed^ue duplex,mas amp;nbsp;foemina feulauendula.

^Q0«^f««z»4 duplex adoleficit vbigue locorum Hardus^mafiuld nomen fortita decenter, 0 iij yic im

-ocr page 214-

Marei Neuiani Gerardimontani

^c inter^itij muliebris. F labra coercet, ^tque mouet lotium^gracilis (juiii^ue partis habetUf, 2lt;Lec nun proie^{at me/i/ès^ducit^ijeiundas. nine mcinor Oil/lomacbi folatia prompta dolorem Frisöre nian.intem Vulu^ep, parata. Lienes zimutiet eduroSjinfaräu Uberat bepar Infuper^atijue caletßccat^fub ordine bino, ^’rieterea cerebrigeUdos madidófijue repellit F^ruorum^ Velutparejes e^ comata,nivrbos,

Fiaf/os.tï yiifJlis sd^vf Grj?.nardus amp;nbsp;(pica nardi L*’

Na^t/ioj KtXT/Hil Gr«.Nardus Celtica Latinis. gt;nbsp;^^r hfrff nardus/lecat fub carte fecunda,

Ojeamuis calfaciat duntaxat in ordineprima, Stypfis energiafuper h^ec decoraturabundè: Qj^n amp;nbsp;amaroris leuiter iirtute redundat, Âcrorif^ ßmul,nec non muniminefulcit id epar,cor,iiomachum,ftomachi^ doloribns obßat Qui targuent morß,ac etufdemflabra repellit, ^Aeßpitßuxum capitis, thoracis/^ alui, Liée non ijui })iduain,dein inteftina laceßit, ^ liier ico/tpue iuuat,Vterßue phlogoßnabercet, Liardfisporrà cui nomen tribuijße reßertur Celtica terra,magis caleßilat,iner/iuepropeUit ,At‘jue mouet lotium rjuim dii{a,miniißque redundat Stypßscnergia.proin btec ignauioreße in multis barum -pu.efunt memorata reßertur.

Caput 450’.

^U!rflt;i}i Grrcis vetufiioribus:^«^^/«'^ rccentior ribuszOcimum üc bafilicum Latinis.

Ocimon

-ocr page 215-

De plantarum viribus poematium. i oó Ç^ Cimon effè trij^lexfideat/ententia menti.

Grade,dein paruii^ct mediocre. Timoris in haußu S^ellitfernen onus.ru^astetricdfqueThilippi ^rincipis Æneadûm^quas nigriecopia bilis huebit,amp; lotijfufflamina toUitabundè Quodremorabatur,flabelldijuejiuacoercet.

Trabium nare,tibi ^emutamenta debit, ^ec minus hadotei latitareferuntur in herba. Qjcem crudele nimis quot;iserfat crudamen ocelli, ^lantaiuHat,necnonniaturat,item^ refoluit ^ercecos abitus,fedabundatfece)nadoris ^xcrementitij,amp;‘ calefabiat in ordine bino. i Gjfln eiss^ odoratu cerebri cordifque refaurat ^trefricatvires.Crebri commanfaretundit Iilt;ec \gt;ifus aciem,amp;' flomachi virtute domatur ^ÿ'^tpraferea diftendit lalle papillae, £niollitijuealuum.Sedenimcaligo,fluor^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

bJiimorumVerfus^iiilumina tendit,ocellum ^tflituunthttiusfucdamandataperunllu.

Caput 457.

^ Ui itt a / Ij Græ.Oeimoides amp;nbsp;ocimaftrum Latin».

]^0r^^aj omnigenifferpentis in imbre Ly/ei ^Odmoidis adesl/èmen,coxie^ do lores

Hoc abigit pail o,nee non calefaülat,?^ aret hdditquefimuljnec non compagine membri ^onatur tenera-.teuilèrque aftringit.idem^ue Ib’rteflatamaroris genio,morddxque negatur.

O iiij H/eefua

-ocr page 216-

quot;UÆcfu^erherbarumpbirnürusdotecanebam,

Etjuper arboribui^cum tampaxmiJJa ^er otbttit Turma Chri/Ucoia cobiberet hmina lani, frincipis inttibto Elandtorum Marte Vel armis. jirma quit ißagraut numero^quis tantafinare Tar fueritUantos quit non expaUeat haufiasi yirma quit ifiafibi dißundere Jumat in omne T etnpus,amp; immant/umat decurreregyroi l^n eadem cunblis Tymßao exfonteJeaturit yena,nec Aoniofylus idemprodit ab antni. Quafu^er herbarumgenio meditatus auena Sum tenuijitto Vultu clarißime Trinceps Exeifiias igitur.Quintinia pr^eUa condet Miter MaunideSjiiui Venit in atheris auram, i Membra jue GaUorum Germanit Vulfa cateijs, Etframeis nuper Grauelingafub aruagothumo Grandilojuo nixut,lgt;alla^ decorus ^ ofro: Quando'juidem nullum Patareia maniaferuanSj Et iuga Cyllenes,nec non SorabUs djtollo, Thebf/iadumque chorus tener illo tempus amarint fnquam liberius.N.ifnc o^nuncaurea Verb Sacula Voluuntur,nunc omniprafidet orle Hunten Leucadij trablusytunc aftra Vider? Elammea coHubitum cali^modo paucafacefant.

-ocr page 217-

Quandoquidem admilcuerim non-nuUa fecutus Nicandrum, qüæ omnino rudi ledtoii nó flaCirn func obuia,annot;atiuncu-las quafdam in finem re^cere ftatui.

ZN ?!^0 0£M//M.

pLœno cornu5abundè,

* Tres funt Parcæ quæ vitae humanç præfidét.

Charybdis amp;nbsp;Nifcis periculofaloca maris.

Ægis fcutum Palladis.

Cirrhæus amp;nbsp;Leucadius fol, Gæfum hafta Gallorum.

Vulcanus cxercetfabrilia in Ætna.

Ma-celkis amp;nbsp;Camillus nobiles Romani libera-runt patriam à Gallis.

Elice filia fuit Lycaonis, Caurus ventus.

Caput y.

Ars Pæonia à Pæone medico.

Coryphaei praecipui.

Degentis ad alta draconis etc. Alta pro mari, non montibus.

Caput »8.

Polyhiftor multifcius

Elabeila pro flatibus.

Caput zo.

Cerberus trifaux exEchidne natus eftqbufba. Amaryllis pro arnica, vt aliàs paruus Ænæas pro flliolo,amp; aqua Àcheloia pro fluuiatili.

1 VerbigenaDeus opt.max.

Eoum oriens,

Vt puer Odryfij etc. Munera fuerunt Polydoro ülio Priant exitio.

O v Caput

-ocr page 218-

Caput 2/4

Marmarinus Apollo.

Thyafus grex,cateriia.

Cecropius Athænienfîs, Einachiiis ThelTalus.

Caput 28.

Echionius Thebanus.

Caput 29. ' nbsp;nbsp;nbsp;''

Sed enim vitabit acerbû etc.Nimîus vfus accr-bæ vuæ præ reliquariim eft vitandus.

Caput 54.

Fœcundius omni fciliçet alia.

Caput 40,

Polyandrion pro cœmiterio.

Mafsilia vrbs Galliæ.

Sophiæ facundus Homerus , etc. Ariftoteleni antonomafticSs inteUigo : huius auté facun* diam plurimis locis admiratur Cicero.Videat igiettr fpurij philofophi puritatem Romani fermonis infeékâtes, nû veftigijs fui principis infiftant .Eftverôhoc loci parenthefis iufto quidem prolixior^fed præ nimio erga Arifto-telem amoredicar lanè labi.Encomiûauteni ducitur à quatuor principibus mndi partibus.

Theon homo effrænatè maledicus.

Caput 41.

Album pro gradujVt aliàs ftatiojkgiojala etc.

Caput 52.

Hircus pro fœtore.

Caput 54.^

Lyncrates amp;nbsp;Myron nihil non fecerut vt pelle« réc canitië.Pâdorç auté à primis annis cani funt.

Caput 59,

lacchus amp;nbsp;Ogygius Bacchus,vt aliàs Eieuther, LyseuSjSt Nyfeüs,

Amy

-ocr page 219-

Amyftispoculum.

Caput 65.

Lampfacenus, Orneatlies, amp;nbsp;Hellæns Priapus deus hortorum,vt Dryades amp;nbsp;Hamadryades deæ.Pales autem frumenti amp;nbsp;agrorum.

Caput 66.

ThymbrçuSjCIariuSjTegçuSjamp;Theius Apollo

amp; fol. Caput 70.

Hippotades fen Æolus pro Neptuno.

Vt ca.iipos Schediæ etc. Loca funt Ægypti, vt aUàs Mareotis amp;nbsp;Pharus.

Reges omnes Ægypti vocantur Lagidæ.

Necfecus atquefretum,etc. Xerxes joocola-phos impegicHellcfponto.

Cepchreiiis amp;nbsp;Ennof/gæus Neptunus,vt alias Nyfiræiis. Panchaia Arabica.

Soteria pro fanitate recepta dona.

Caput 77.

Puppius tragædiis adeó mouit afFeélus,vt audi-tores flerc compulerit.

Caput 90.

Geloiim ftagnum tetri odoriî.

Caput 95.

1 Cocytus fliiuius infernalis.

Flannnemn amp;nbsp;flantmeolum veftis rubra, qua recens nuptæ tegebantur.

Caput 105. '

Sufflamen pro impedimento.

Caput io2.

luuenis Pellæus Alexander Macedo.

Ignigena Bacchus.De huius matre fabula fie ac-1 cipto,vt earn difSeili partu putem obijffe.

Claudilla vxor Caq CaUgulæ. Caput no MydoniæThreiffæ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(Romani.

Romulid2,Ænead»,lliadæ,amp; cities togatifunt

Hyagnis

-ocr page 220-

Hyagnis inuenit geminas tybias quibufdam.

Capuc iiSgt;

Erebus infemus.

Perfaphone Proferpina.

Caput 124.

Grynæus fol,

Capuc 133.

Paftinaca Geuchietc.Numinafunt manna, Sacurnus falciger amputauit patri virilia.

Capuc »6ï.

Claudius imperator occidit amitam fuam nimw purgatione, probabile igitur eö earn amp;nbsp;ft^' fum amp;nbsp;deorfum piirgafle.

Nero glaber elf Domitianus imperatorjna hunt caliium dixit fua Roma Neronem.

Caput 163.

Tifiphone eft vna Eumenidum feu furiaruB iiifernalium.

Clotho vna Parcarum.

Latoisluna.

Capuc au.

Laertius heros Vlyffes.

SygeiaTroiana,

Caput üo.

Palepaphia Venus^vt alias Acida lia,

Caput 31«,

Dardanidæ amp;Laomedontiadæ Troiani, Curetis Cretenfis feu Crefla. AuforiidæjHefperijjOenotrijjkali funt. Cylindrus lapis qiio læuigatur area,

Caput 338,

Necefsitas Diomedæa magna admodum»

Elpis hicfuit ImbrafiuSjCercetius, feu Samius«

O decus etc, Bacchus colebatur in Taygeto, Tmolo,

-ocr page 221-

TmoIo,Bryfis,CithæronCjamp; Nyira,atcp hæc loca indicantur hic ordine.

Caput 37^, Ææum magicum.

Mincides Arabicæ.

Capot 388.

Qjrintus Catulus,Anacréon, amp;nbsp;Drufus Pom-peius filius Caligulæ interierunt fufFocati.

Caput 391.

Gai bis patuifie tyrannus etc.C.IuIius dilator bis fuit correptus cpilepfia inter publica munia.

Caput 397, Pæantius héros Philodctcs.

Thoas rex Lemni.

Parthenope Neapolis.

Mephitis teter odor.

Titan Oceani etc. Periphrafis vefpcri, indican-turque très dij, Neptunus , Mercurius, amp;nbsp;luppiter,

Attegiæ amp;nbsp;magalia cafulæ rufticæ funt.

Carchefia pocula.

Amyclæus Neptunus.

Panomphæus amp;nbsp;Ægiochus luppiter.

Caput 43S.

Otho imperator nihil non fecit , vt maneret glaber. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Caput 439.

Celeuma clamor 5c iubilus nautarum portum intrantium.

Caput 440.

Optimum ferè opus Domitiani fuit caper« mufcas.

Capot

-ocr page 222-

Caput 44^.

Vt ßabulum etc. Hercules purgauit ftabulum Euryfteos,

Caput 454.

Tantalis Niobe.

Lampetic vna fororum Phaetontis.

In epilogum.

Oftium lani daudebatur tempore pacis.

Cateiatdum, frame» hafta Gennanorum*

CATIT^^

-ocr page 223-

CAPITIS oyo

CVIVSCLVE PLANTÆ vires recenlcntur Index.

A Bies TiAbiga

142.

Anacardium

3’

452

Anagallis

rt

AbtotonUS

a.

Anàgyrus

47

Abfinthium Acacia

Î

Androamp;mum

to

43

Anemone

70

Acanthus

3$

Anethum

18

Acanthium

44

Angelica

40

Acetum

33°

Ahilum

$2

Aconitum

36

Anonis

5‘

Acorum

6

Anthémis

V^ï

Adiantum

’3

Anthyllis

Acgylops

4’

Aparine

Aerugo

176

Aphace

49

Agaricum

3

Apiaftrum

296

Agnus

a

Apios

^3

Aizoum

10

Apium omne

■378

Aiuga

'45»

Apollinaris

87

Alcea

12

Aqua marina

gt;58

Alcibiadium

’38

Aquilegia

37

Alifma

21

Arbutus

232

Alliatia

59

Ariftolochia

34

Allium

4’7

Artemifia

24

Ainus

272

Arum

gt;7

Aloe

'3

Aiârum

g

Allîne

gt;4

Alclepias

66

Althara

7

Aftyrum

9

Alypum

29

Aipalathus

AlylTum Amaracus

4

Afparagus Arphodelus

^Ï 53

Amaranthus

38

Alplenum

Î7

Ambar

30

After Atticus

62

Ammi

43

Aftragalns

$8

Ammoniacum

68

Atraàylis

6s

Amomum

46

Atriplex

Amurca

^9

Auellana: nuces

224

Amygdalus

^7

Auena

36

-ocr page 224-

Babuftium

Balbmine

9’. *7«

Cardin«

Carduus Vencris

i^^ lit

Balfjtntim

92

Carpelîum

Jlô

Barba capri Klueftris

»4

Carum

24’

Barba capri campeitris

43’

Caryophyllnm

Kl

Bdellium

93

Caryophyllata

Kquot;

Belli»

75

Caftas

10’

Bera

4^7

Cafsia odorata

199

Betonica

’«7

Cafsia nigra

iO^

Bbiraria

«Î

Caflutha

1’1

Blitum

80

Caftorium

155

Botrys

83

Caucalis

Brafsica btiua

an

Cedrus

n’

Brafsica canina

’9»

Centanrium magnum

Brafsica marina

212

Centautium paruum

Bryonia

32

Ccntummotbia

i9‘’

BiiglofTum

77

Cepa

tè^

Bulbus

Sa

Cepau

«♦■

Bulbus fylueftri»

«7

Cera

2'9

Bunias

8t

Ceralus

20|

Buphthalmu»

74

ChamarcilTus

Burla paftecis

343

Chamædrys

40

Butyrum

102

Chamarkon

Buxus

396

Chamarmelum

2?

Cacalia

’97

Chamæpitys

45’

Cadmia

»4*

Cbelidonium

447

Calamintha

256

Cbrylànthemum

Calamus arornaticus

’93

Cicer

Calamus vallaris

196

Cicerbita

39’

Caltha

184

Cichorium

399

Cancamum

198

Cicuta

22$

Cancanus

’97

Cimices

iO9 li^’ lli

Candelaria

44’

Cinamomum

Candela régis

44’

Cinnabaris

Cancer

Circea

182

Cannabis

202

Cirfîum

Cantharides

144

Cidus

228

Capillaris Capparis

424

273

Ciftus

Clematis daphnoides

toi }i9

Cardamoraum

208

Clmopodium

Cardiaca

236

Clymenum

-ocr page 225-

Gnicus

250.

Dorycnium

”5

Coccus tintori«

230.

Dracunculus

110

Cochlia

252

Dryopteris

116

Colchicum

127.

Ebenus

121

Colocjnthis

»0?

Echinus

’4î

Columbina

3 0

Echium

’38

Conuoluulus

’3 $

Elaterium

4OQ

Conyza

ï7$

Elleborus niger

124.

Corallium

266

Elleborus albus

Coriandrum

206

Empetrum

140

Cotnu ceruinum

^SS

Endiuia

399

Cornus

277

Ephemerum

Coronopus Coftus

’93

208

Epipaftis Epithymum

’4

Cotonea malus

221

Equifetum

Cotyledon

27Ó

Erica

Crethmum

235

Erinus

1X ^

Crimnum

237

Eruca plant»

12t

Crocus

220

Eruca animal

Crocomagma

27’

Eruum

328

Cruciata

205

Erygeron

Cucumis

409

Eringium

1

Cucurbita

214

Eupatotiura

Cucurbita fylueftris

20;

Euphorbium

Cuminum

278

Euphrofyne

Cunila

’55

Faba Aegyptiaca

267

Cupreflus

2'5

Faba

Cyanus □

’9’

Fermentum

rZ

148

Cyclaminus

262

Ferrugo

Cydonia malus

221

Ferula

Gynocloflum

24

Feftuca

Cynoglofsü offianat« 194

Ficus fiitiua

39»

Cyperus

26;'

Filij

Cyprus

240

Filix querns

116

Cyrifus

24»

Fœnicnlum

207

DamaiTonium

21

Fœttumgraxutu

420

Daphnoides

109

Fonfalis

35^

Daucus

112

Fragaria

4 4

Diftamnus

”9

Fumaria

gt;88

Digitalis

124

Galbanum

53

Diphryges

»7

P

Galio-

-ocr page 226-

Gâliopfis

Inguinalii

«1

Galium

»04

Intibus

399

Galla

118

Inula

quot;3

Gallina

ÎÏ» .

Irio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

'37

Gallinaceus

33*

Iris

18a

Genifta

106

Iris agreftis

«7

Gentiana

9

1 Tatis

'78

Geranium

96

Kibas

Gingidium

’CS

Ifopyrum

*7'

Gladiolus

3'9

luglans

Glans vnguentaria

I uniperus

^4

Giaucium

97

Labrum Veneris

ut

Glaux

98

Lac

102

Gluten taurinum

23'

LaAaria

429

Glycyrrhiza

101

Laduca

■ 7

'54

Gnaphalium

99

Laftuca marina

429

Gramen Germanicum

60

Laduca caprina

429

22S

Granum tinftotium

23°

Ladanum

Gummi

233

Lagopus

'9'

Hedera

259

Lanaria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-1

Hedera terreftri»

449

Lanaria altera

404

Hclenium

*H

Lapathus

280

Heliotropium

’5»

Laftr

4”

HeIxine

*34

Lafirpitium

420

Hclxine riflampelus

’3Ï

Lathyris

’79

Hepatorium

«9

Lauteola

109

Hleracium

'75

Laurus

Hippomarathrum

170

Laurus Alexandrina

108

Hippophaes

’7»

Lens

445

Hippolelinum

181

Lepidium

'74

Hordeum

26t

Leucas

’9*

Horminum

3*7

Lichen

’*7

Hyacinthus

438

Liguftrum

289

Hydropiper

440

Lilium

Hyofciamus

437

Limonium

280

Hypericum

436

Lingua bubnia

77

Hypociftis

43 $

Lingua canina Ligua canina officina

’49

Hyilopus

439

20’94

Iberis

'74

Linum

28»

Ibilcus

7

Lithofpermum

384

Idaa radix

169

Lixiuium

’3

-ocr page 227-

Lolium

$9

Oenanthe

52ï

Lotus arbor

295

Oefypui Olea

333

Lunaria minor

290

'22

Lupinus Lupus faliftarius

Lycium

164

89

29

OIus atrum Ononis Opopanax

'81 3» 360

Lylïmachia

’9;

Orchis

324

Mater

298

Origanus

321

Malabathrum

299

Oryza

331

Malua Mandragoras

3°7

3’3

Ofyris Oxyacantha

323

322

Manna

300

Oxys

326

Martubium

3J9

Paonia

9?

Marrubium nigrum

7^

Pahurus

339

Medium

302

Palma

443

Mel

500

Palma Indica

^ 4.5

Melanthium

303

Panaces Hercuienm

360

Melilotus

3*2

Panaccs Aefculapicum

361

Meliflbpliyllum

296

Panaces Chiconeura

362

Mentha

Pancratium

338

Mercurialit

282

Panicum

'31

Mefpilui

50*

Papauer

309

Meum

Paronychia

3 63

Milium

258

Parthenium

334

Morus

3'”

Paftinaca

4°o

Mofchus

299

Pedicularis

39$

Myagrus

3°S

Peplis

3^4

Myrica

308

Peplus

342

Myrobalani

90

Perfoliata

233

Myrrhis

3“

Periclymenum

377

Myttus

jo6

Petfea

363

Napus

81

Perfica malus

34'

Narciflus

3'8

Perficaria

332

Nardus

45ï\

Periönata

'9

Nardus fyluefttii

4 4

Pcs leoninus

34*

Nafturtium

189

Pes antennus

347

Nafturtium agrefte

'74

Petafites

353

Netium

3'6

Petrofclinum

378

Nymphéa Otimum Otimoides

3'4

Pcuccdanus

338

456

457

Phalganium P ii

32° Phu

-ocr page 228-

Phu

ccccxliiii.

Rhus

CCCXC.

Pilofella

cccxlv.

Ribes

ccclxxxvi

Pimpinella

cccxlvi.

Ricinus

Piper 580. Piftacifi 382

Rofa

ccclxxxvii

PiPum 351. Pituitaria 39^

Rofmarinus

cclxxxiü

Pityuia 366. Pi

x nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;381,

Rubia

cxxxix

Placaco 27. Platanus 377

Kubus

Ixxi

Poleraonium

ccclxix.

Kubus caninus

ecxxxix

Folium paruum

ccclxxxiii

Rumex

cclxxx

Poliü montanii

ccclxxxiii

Kuta hortenfis

ccclvü

Polygonatum

cccxxxv

Sabina

Ixxvi

Polygalum

ccclxviii

Sabucus

iiiii.

Polygonum

cccxxxvi

Sacra herba

ccxl

Polypodium

ecexxxvii

Sag''penum

eccev.

Populus nigra

Ixxii

Salmans

eclxxv.

Porrum capitatum 344.

Saluia

cxxxiiilt;

Portulaca

cccxxvi

Salix '

clxxix.

Potamogeton

ccclvi

Sambucus

Iiiii

Potentilla

cccxlix

Samß'chum

iiii.

Prafium

cccxxxix

Santalum

ccccvii

Prafium nigrum

» Ixxii

Sarcocolla

ccctxvi.

P/opoolis

ccclxxxiiii

Satnreia

ck.

Prunella

eed.

Saxifraga

cccciii-

Prunum

edvii

Scamonia 407.

Scilla59

Pleudonardus

ceedv

Scolopcndrium

Ivii.

Pfyllium

ccccliiii

Scolymus

ecexevii'

Ptarmice

ccdxxiii

Scordium

cccxtil.

Puleium

evil

Securidaca

cli.

Pulmonacia

eediiii

Sedum

XX.

Pumex

cclxv

Sempetuiuum

XX.

Pycnocomum

tedxxi

Sena

eccevii.

Pyrctrum

XXXV

Senecio

cl.

Quercus

exviii

Septifolium

CXX.

Quinquefolium

ecdxxii

Seris

cccxcix.

Kadicula

cccciiii

Scrpyllum

cxxiiii.

Ranunculus

Ixxxviii

Sertula Campana

ceexii

Raphanus

ccclxxxviii *

Serum laótis

cii.

Rapum

c.

Sefamum

ccccviii.

Rehna

ccdxxxlx

Sefcli Malsilienic

cccxcvi.

Rha Ponticum

ecclxxxv

Sidetitis

eccexv.

Rhudodaphne

ecexvi

Siliquifera arbot

cexyii.

-ocr page 229-

Sinapi

cccxiü.

Sifer

ccccxiü.

Sifymbriura

ccccii.

Sium

CCCCXÜ«

Smilâx

ccccxi.

Smytniura

ccccxix.

Solanum

cccci.

Solaris

du

Solidago

CCCCX^

Sonchus

cccxcviii.

Sorba

cccxxix.

Spattium

ccccxviii

Spartus

ccccxviii.

Scachys

ccccxiiii.

Staphis agria

CCCXCV,

Staphylinus

CCCC.

Sternutamentoria «clxxiii

Stichas

cccxciü.

Strobilus

CCCXCVU.

Struthium

cccciiii.

Styrax

ccccvi.

Sulphur

dx.

Symphytum

CCCCX.

Tamarix

cccvüi.

Terebinthus

ccccxxi.

Tefticulus caninus cccxxiiii

Teucrium

ccccxxxiiii.

Thalaflbmeli

clvii.

Thaliftrum

clvi.

Thalietrum

civi.

Thapfia

clxiii.

ThUCpi

clxii.

Thus

cclxxxv.

ThymcIæa

dxv.

Thymoxalme

dix.

Thymus

dxi.

Tilia

ccccxlvi.

Tithymalus

ccccxxix.

Tordylium

ccccxxviii.

Tragacantha

ccccxxii.

Tragopogon

ccccxxxil.

Tribulus

creexxni.

Trichomanés

ccccxxiiü.

Trifolium odoratum 450

Trifolium pratenfc 4.51

Trinitaris herba

420.

Trifiaco paluihis 39^.

Triflago

ccccxlviii.

Triticum

ccclxxix.

Tuber

cclxii.

Turpetum

xxix.

Tufsilago

Ixxiii.

Typha

CCCCXKxlÜ.

Verbalcuin

ccccxli.

Verbena

cccxl.

Vetbenaca

ceexL

Veronica

Ixxviii.

Veronica

«87

Vicia

Ixxix

Vinum

xxviii.

Viola purpurea

dxvii.

Viola matronalis

dxviii.

Viola lucca

cclxxxviii.

Vifcum

dxvi.

Virex

ii.

Vitis farina

215

Vitis alba

32

Vitis nigra

33

Vlmus

37lt;»

Vmbilicus terra:

26z

Tmbilicus Veneris 276.

Vrceolaris

1'3

Vrtica

48

Vrtica foetida

lOJ.

Vua

28.

Vuapafla

28.

Xanthium

}2O,

Xiphium

3'9

Zadura

'47-

Zinziber

146.

FINIS.


-ocr page 230-

Errata fie corrige.

In prarfatione pagina «. linea 29.lege qui. Fol, i-pag'’]?' 19, lege quot.in eiufdem pagina: linea 22.lege munns. Folio 37.pag.i.Iin.22.1ege cédant. FoI,45.pag. 1. lin.8.1ege cyn»' gloirnm.Fol.59.pag.i. linea 2o.lege quæq;dolore. foLoquot; pag.2. li.ti.lcgecapacia.Fol.74.pag.i,lin.28.dele atque.F0;

96.pag.2.1in.27.1egeliquote hoe. Reliquaparui motneoB errau lector facilè pctcipiet.

Poema hoc quod M. Marcus de plantarum yj' ribus conferipfit, degas mihi videtur amp;nbsp;doto nee quidq in eo reperi quod catholicæ fideiad' uerfetur:quare poffe imprimi iudico.

Cunerus Petri paftor S.Petri Louanijjdic aÿ.Iulg, Anno 1563.

Typis Stephani Valerq Typogr.

-ocr page 231-

-ocr page 232-