-ocr page 1-

-ocr page 2-

Dit boek hoort bij de Collectie Van Buchell

Huybert van Buchell (1513-1599)

Meer informatie over de collectie is beschikbaar op:

http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732

Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

This book is part of the Van Buchell Collection

Huybert van Buchell (1513-1599)

More information on this collection is available at: http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:

-ocr page 3-

-ocr page 4-

-ocr page 5-

-ocr page 6-

-ocr page 7-

-ocr page 8-

-ocr page 9-

-ocr page 10-

Jus pófiiivum et Ïnterpretes

Quarto nquot;. 196.

-ocr page 11-

«e /k

gjótt^ivtfsengiwn.

^eetjo-cnkfit^/ wàgtw^fcie; ^cr t)K vrtwbe/0MK(^t rtnlcge/öwt oser

§g(e (ïctoiEia ntrcÆc sT^nfttteO^/vttM« Ic» ötenben nuBhebfi^v befi^ung/anUsc/ XJttamp;ncbMitcbe/Auffó aller fuglicbcfi ^4ttbcitb:acbt werben#

^u4gt; ctw«e vorn newen ©ialogo / jüngfl wibet bic pzotclhercnbcn «uggan^cn.

^t( (Uiiciit nwe^tt ^ü Égnbrtttsc« bettdten MegiPev»

2(ctowm# 4.* Cap* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

Dnb man gäbe einem jegltcben/ was fm not wave# €b«nwtb ^tew von ^nbeeleneni^Mt4rA/»4^^i

'«t

*1

«V

-ocr page 12-

-ocr page 13-

Sdii îB^Utt •^otebdjnen Bewert ^cv reu C5«o:25« Qd)citlt;?/Jr«^ 30 iDautenßerg/ 2KaKin(um.^rt^anb ©«bantw^r/ ct«t.)ci«e»n 2«c^igcrt vevjern

aAv S^kvW^lgeb^mcr ^cnc/CSöJ.tS.fc/cJt mewte vnbert^e A« ”’^ willige btenfi jö voi.ïkî ZVapnidfep.vn|crcm rth '^0,1er gneb-gjim lt;?cr:eii / vunb öen gcrwltigjlc« an Jter I15.iief!.bowe / pmb Ü: .©»»von wegen frer Üiblcn tugenben / vnb t^rhdyntBeurenbienjrcn/btlhdTtn PeßnOerent glauben vnban _fH?e«»ntcbbcmblt;ttw (S.©.{tlöain frominer C^nfî/ vnbtSbkr gefrewer ijriJtjdi/ntd:^ Itcbe w |è^é/ ban baebie manltdie Sent (ehe nation / mn (er vattcrlanb bnr di «n ^tlfame Kejonnanott 'tgt;;r ëxdxn/bd g’^tern jriben/vnnb glneFlèbgcm wolflanb/etbah ten werbe Go jiabtsu ben Jclbtgcn’-^.tS.gar vilerhcbcn Cbnflc '^bc 50 vcifidit he {ôHcn mît anberert/bte ben ^rdjen / vnb jre watterla nb and) gern ire fd^nlbige vnb getrewe bienft iepen/ bef S^csmiaiepi vn^crein aller (^neb^^n Seriën erwerben / bas fr niaiejï.bKÏèsbtgc wore Kcfbitnation ber Äird^en/on bîc wir fri ten vnb bed vi i fire vatterlanbentt erijaken werben/ reebe oiben lid) 50 fräsen vnb su erlangen bx fb lang vnb opt Sngefrgt e ver^ fr'r.Iungbcr ^nrpen vnb Stenbe ÏJen^rbet naobncweiï vff «« general lt;2^ncili bauen/angept^en bee ^apiïo reganent/vnb an# ter natronen gdw^at / wrgebeïre ipXictèbmbe’ vnb verfebaffe/ s bas sbn bet (dfögenn Ketebo verlàinhmng vnnbnational €on* dit /bte prc’ttgen Xdigjon ladjen / nittt aUeni war ©ottf hgeinr ernp/erórtcre/ vnb jö CÇj^lrdjer vcrg’crdinng gertdjtet werW/ ' W'b» weg mb rnaflèn/wrebreir iHateft.btjrd) jten Ö tatorem/ '■'ff )ö’tgP gcb^rltnent tag36 ^ranef fort / vermöge ber bdbgthrt ZVrdïenrcgnlen/jelbanpottcn vnb ver{p;od)en par»

■Ü.nb bet palBi »weil ber fîrett von 3md)en gucern/wtebiean gelegt vnnb gebrandjet werben (ollen/ ntt bre ger ngjte v:jàd) Pîjî per gewc|tn rfl /baebie ©ctfHtdienn ßhd) nauonal Concilium/ tdber bac bx Canones vnb Äeges vfp cmplidjes gebieten / vrv 4 q fev

-ocr page 14-

fer I^ Jcfcflc rt M êrfoîamp;^Vét/Vhb bic Sn^ô pgM vnb Alîet XeiÆa « Wdb mtrôfîct/IÔ tntg «tu« mbmôevet baben/ Qo b^be i^ tîî.vB.w^lIci) bù mit jôfdjîeiGeit /vonb vbcr|ènbf n bifc gefpir die/ ?Coii Pudert gôtcni/^rt wekbett euß (S^clid)«^ mb Öen aken hrebert redîté/gecrewlid) erfiid^et wórt / wee bffe guter eigejïnb/ wer ße raube 0ber recht ankge/wol Ober vbcl geßwuebe/Vub wie fie wiber 3Ü recht CbtißKchtm/ vnb Ibbehem b:ault;^ t^ouben füg tid) b:acht werbett bae bereu bk Äetf* tnlt;tjt»nb alle Steube bea Xod^a/r il retlicber ban je 1311 itbeugen lenen mochteu/Tubbbdy bk förebeu Chî'nt^’*^ ^^ armeu aud) verjebeu würbe/ öer hoff' unng’-ï/KfoHeu hkraußbajS ult wenig g^urberc werben /bsje ^tubemneeine uattbuals Cbuctlt/ßwu Pird^eu gütcruherteO d^ct bcflo leuchtet ab3âweubé.î)an Wwwbl lebe part bet auberS/ bk getflheheu beu piotefhercubeu/vubhiuwibcr bi'cp:otefhcrcult;’ beu beu ®clflltd)cu baa au^kgeu/fie jjjchcu mer hrcheu gutter/ bann Pirdjeu bteujibber befferung/öb ^ttiton fid) banubdyau gelegen wie ea alfeuthalbeu fleht mb gehalten wurbt/bea wbl 30 uertr^flcn / wa bie geifHichcn ^ûrfîcn mb palaten / (knipt bené 50 tflcu vub Stónben/bk jö ben Stiffceu mb pedaturcn/einert fdimbern jfigaughaben/ber hen (chicen vnb gâter halben/bt# fie vbu beu hrdieu tunhaben mb uieffen/bber fuen jöbeeummen vnb ïöuienèu verhbfFen/mbchten recht 5Öfrjbcu gesellet m ven fiebert werben/ fie fbltcn als bann ran Kefbuwatibn be# hrd)en# bknfra vnb ber waren fèeljbige/ lieber rebe vnb Kefbunaabu jöi (affeu/^an vuber bené óenen / je beten uit vil fcinb/blc fteh both be^îuetten/wtèfv mit leeren piebigé/befuchéber hrehen/Übung lt;Ch»lt;lk’^V3«£ht/trbfï vnb huffier armeu/ben hrchcnbicnflv« baaóirteuauipt »cruchteten»

Qeitemal bann / wk tn anbeten fïretetfgen arménien bie Kelw gi'bu bdangeu/alfb aud) ihn bifem/ bie Îitc^ngàtet Petteffen/bie weg Wbl jäpuben (èutb wie î6.(S».bas in bijen gejpüdjélefcn wet beu/baantanfîd}utjtlt;Sbtt/m vil groeten chien vubung^e^i n^i.bea »j.Kcichambalkrgkbetbca jdbigeu wikt vetgletdj? vnb 5’3 water beffetungbegv^cu mogen/ SbwalK tij.^.gctr^jl/ mitaUememß 5et 2^ .rni bieten vnb anhaken / baafie getu^/ tec^bffe ua/vuberuftkdj vctheifren/ wgaug natwenbige vergt; fiiwlung

-ocr page 15-

Ptmbng bet Xefdjeffehbeft/ vnnb b^toWunge butdrtedje Mog? hebe kót/vmb Wdte Kcfoenwtjon bet brdKn / getretpftdj jSfli^ bften ƒ vnb buteb fte hv(t-rlicbc m4d)e jö lêltgcmenbc jößtf /101» fid) bkrt» bas g^tmdît ßütberen UOquot;e/b40 bk/ tvefdictr alle Ko fowatton 0i»tt4glkb ijî/wtbet bk ketc/gefcQ vnnb balrongallct ßlten 6«lt^rt hattet f^jcjcrt/iSe litige jtet Ul« t vnb ben ©tón ben bee ^. Kcidje / (bUtd) vctjnmlwng «nb Çanblung futjönem^ inennitgepiircrt»

jDann wille m^t» ben htdxn Cb’’^ M vnne Cefftfeben bbd» bic »(ttö^hd) befen jibh jähHen/ fieb «H ^Sottes gnaben / vnb vo» ewigem vetbetben jöetbAkcn/weli^e befenHon allen mcnlcbem» vnb CoUegien/vbtt allen redden jógePen i(l/|b wittia niemanbt inert miteintgert fügen bas nblrncPenn obet beeUngetert vetjog 50 mótcrt m^ert/bas fie mtt fnen fclbs einmal vnberfîanben ju^ beleert zauß btfèt wrbetbliebert setfïefmng/vrtrtb jmn b^ebßcn gfätlicber 5wttrad)tzmtt eim ted^c Cbnfïljeben/ rnb vort ben al* ten titeben ß viiping geebnetem vnbgeSbtnem mittd / Hem# licb ß wit b^d) alle pben vnnb gtetffen/wae onjeglt^ce rntaÇtô »ïnbfdjabens «rtßtHatiw/an getltUcbcm rubjcitlicbemBradot bat wb noeb banget /bas wit mit bifèm C^nßlid)crt mtttel/ dn« natibnalfl Cortetuß langvctjogen baben* Wit befinben «nb ß* ben ja aUc/irt was mißnetpanb wb mißtt5wz vetwatung vnnb tußunngbic Öu^nb bca 4»Xcid)ó / gegen eirtanbet butai anjp 5ugbife8 mittels Cummen finbvnb t^udj weitet Pumme. Was öHlt;b bet ^vOtan vnnb fangefinb/ao^ bißm fût einanlaß wnb voitbc^l fuebet/vrts- atmen^ïtfd^envnnb ßlgcna fteilidj auch onbetc Cl)j'ßli(ben:tionc/in enbthebß vetbittbewiSfamp;tenzÄlß/ bas niemanbt ^waßlcn mage / wollen wit Ccótfcben/ïeötfdjei» Pleiben/wb rtit gat »mß Kcligion/Jtcibeit vnb alles gótts Pum nun/rnnb msjclbs in leidubs »nb ewige vetbetBen bin ttdjtertz bas wit vmto/sngeacbtet was ein jebet jm Jèlbsz wibet iC^nßum vu nb ßme Piteben aninaflet / auffalntbethcbeß 5Üßmmcrt tbärt muffirt/vnb bic wegvnbmittclßdTen/ bas wßte htdjen in wa* tet Cbnltlidjet Keugion/wibet veteinbatetvrtbBeftibetwetbé*

SOfes jbllen aßet bbd) ’^.C6!.nit ba^inbentten/ als bbid) Bei bê piot^ierenben etwas aujfi^'g^rt geméts/obet fot^abensz je ge 2( metefeï

-ocr page 16-

McfcPa^ctte /söijiin fo fd? bic wv^cvtRlitc'yt’cttn I^nc/mó^f«^ ■J^n-bcs vojOjOCC jeu^nwe grPm/twe tdi ^eanberenie vemoni# men ^(i5e/b4n« «tls bic/fb fn$ mb eungpe^t m ïeuefebev V^iinou jö erSaUm/jum bodjfïeit bcgcvcit/2Ukin ba« nritt fie su meiwei» tvtnge/b46 ftc mit jcugnnö ©ótthebes wotts nit tviffen nnsönem ifien/xmb inen Cb::frïïd?c KejbtntiWibn fret hrebeit ntt treble.

■Jeb achte anch/vrer ^npavthoffeb feie/ mb alles (b (not in bn pt pdjen bet ^eli^ibn / jent feit bcm Keidjetag 50 Âtorme gc^ baicoï/begegnct iff / vnb wie ftc peb bagegen erje^get rnibgebab ten haben / recht gegen cinanber halten vn jtb etwegot wille/ bet pile jtit wbl anbets ron fnen v’.thcvlcn werbotzbmn wie ren leb' ten bic gern fnbhtclcen.öic jeinb für mb fôv onuet horet / mb en litige beffetnng ber Âirebtn /aïe bie ârgt|ié Pe^eV/but cb etfebjoef hcbci^bieembXcid)6 a^fdreb wvbammet wben» XPiewel bed) ein lebet iTbiijt leicht 50 ctPenncit hat/ bas (fcleet eo|f Chin Pnm/mb 3Ô aliev ftetnPe^t gän^beb getid^t iß / V» ;b ire WiOetz wertigen aip leeren mnb hanbien/ bas alle Jrbmme Ch^i^ot ph lid)6 gern geGefferct fhen. Wn bann mbet ben gcwnlttgften Ï^c gimenten jemanbtires gUubens vermerePet wbtbenn /bem hatt man nit woi Pünben matter genüg anthön/2(uf bem ftc wol Ça^ ten jdgebenefot/wa plebe Regiment/ jren g?cid7 p ntadjog wc ren/bas fie gegen jnen aneb nit anbers faren würben.

Ulan hat inen anffp nlcn Kcidistäge« / mnb pcmplidt/; mtd) nut Gepimmnng ber jdten/dn pet Chïipiid) Cbncih 5Öhab ten in (Leinfdjer Haubn/wa mt ein djeneral/ beeb on nawnal jögepge/mb nbd) nie gehalten. 21€er bas auff ben Äeiebstagen-wtber JiealUmaî rcra^Jdteibcc/ ip Pet nlcn gar ernphd; t'olpccz c?ct W0jbcn / on angephen-bos pUiebe nur burd) etliche ©tànbe bewilliget / bas CbudUom aber igt;bn allen panben einhellig begez rctmbvcr{piöd?enwbibentpi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

AiO ril haben mtwebt ber 25app m bic geipliché. p frei Jebter ben mb fage/wxb5 audxpfungp auf gangner jOiaPgus/on alle fiebew fhr gibe/m mberphet sijbeweren / oic Äty Ulaie.m alle (Chtipl.djc ^arpen/Jden auf allen rechten mb p er e^bes pPidzt fchulbtg/bie pwccpicrenbcn/wiKi^^het mnb bn^ctedonget/ate bene Pem excebe nod? glocbs / aud; Peut jöjagcjöhaltcj) foc/ben neebpen

-ocr page 17-

necbfîen jöttcvtiTgcn vnb mit hcr witrtjcî rtup jureitten;

éerten (5*?^ »tw« ‘ind? ôcs îôb«lt;fen/ ixte bjc ^^cid^sucrf^m/ tong m vergangne ^ugjtmoiwt gen nûmbevg/r$ ÂefUlaiCr © ta W!» 3Ô ^mncFturc vetlpjodxn rn veriî^fdxîôct / nod) bi^^ • ^a nirgent Çm Pefebnben ibn bte ditbcr« pimcté/bû ber ôgt; mws bod) euff bic fed^ß monct ße^ben C^wrf« vgeit/ben vnber^anb ^ Icreit/ vnbben pjotefhevenben/ vor» wegen ÄcwtHii.sugeiJtg;/ gleteb ß wenig gehalten woibcn (änb/b^n bde Cnfnev genebt in O4mal0 óPergePrté|«d)Crt/ntt jhUgellanbeniß/So^atman fid) ßueb/b«; gegen b0nbtn»6 50 etwctKvngervewhdi ^ar^ettet.

Hon ifi bannbebt oniierboigcn/wae bw piotcßierenben affe nwl/wb allein fernig/för anlaß Ab gelegenheit /etwas ansöfa^ hen gehabt/vA wie hbd) ße and) batju angerev^t woiben lemb, Kanals »nanmttincnsö ^taneFfntt rtn wfiebevog besfnbes hanblcte/vn fie fub a*d) 30 aGßcllung fret tußung jiner eibbtté/ fb fen ße bes ßibens betten nijgen wtßdxw werbe/ haben etltd? ♦Sauptlent/bie ^ri^bg ^einrid) r5 Äiaötcbweig/vn bé 25ifd)bf fe3Ô 25ienibbc verwanbt waren / etliche Janßen Xanbretnedit »evgarbet/vn bie felsigen auß'bic von Z^icmbben/bie 50tßcn v$, Jtennenßiirg rn anbete pibtcßietenbe / vnb ben pibteßictenben rerwanbtc ge|hvet/ Abbetßlbigcn atme lent janxthcbvetbct Pet/ Vn als von ben ßlbigc befebabigten am €amctgetidjt vmk tnanbaté wibet biß gatben / vnb bic Serien benen jic sößwnbe/ 3wfn/aucb Citation wibet ben Slicboffvon 25i2mbbcn / wibet ben 30110: tnanbaté ctf met waté / ba et au«^ h^tgatbe vi?nnlct/ »fiauff feine atme lent gelegt / batwnbaefiejm ein fdoa^ng nie hatten bewilligen wollen/angefîn^t woiben / hat man jnen bas alles dot ab gefdjlagenaamp;an xvic ßdi bifet lent dialogue retnem men Bß/ß haben ßebißmentct« vnb aufßötinrÄeid) nit vn gt;nbsp;gern geßhen/ weil ficfcbiciben beißen /bod) mitoßenbatet vn^ watheit/bamit fie föt foinenbas bic piotcßietenb, nit abetmal rin ^ifd5oßobctb!cige(d}enet haPetti

Hod) uPet bißs allcs/ba bie pioteßietenb? ßbon in ethmbigug Ifamen/ bas biß gatben ^et^og locintieh«« von ^launfd^wcig, 30 geßanben/aud) bic ßlbigen gatben nit one 3imltd)cn vncoße/ w jtehanbgcbiaehc^^den/vfi benen/bie ße mit bißn gatben bcio-ßhabiget/

-ocr page 18-

jcfcSbigrt/Wftrttocrtbfl/ßcttcit gWdjô vergelte« w^ert/^bc» fie bed] fnbe« gehalten, 25if fenib )lt; «it anje^gung ans hriegs ßegnngen gemötsober för^rtbens.

èrtsfiefid) aber in cerms rdflimg Ç4taî/ vnbrtngebbtn^ufr Pe mÄebngev ^wen/wt gar auf (cbUgen iYcIcbcö jnen Bei Sey. VBaic. wnb Jtinp/ jätnrnbiUtcb^le« auffgemaQet worbt/ wer fern fic barin verben epen: ber jnen anbers and) bte natnrhefee 23c fenfion 50 geben/ vnb gefl^bn rriUe/bas fic von Oott bas gepote oud) Robert/bie vcrbincPten vnb vnfd^nlbi^en über pc regieren/ vnnb fûmewhd) bic^cvhgen Pirdicn C^dfu/vot vnbilhd^etn go wolt 5u|d)óW‘Öicbcpnbcn je vil jö grob/ »vos bic leut nod) oh leut ^dbert vermögen vnberlaugen,b:ewcber ^e7. Ulo* ued) onb£r5ôrpcn lanènCÇnplid)e jurpenfan/wannfiebie piote Ptcrenben nw vnberß^on ob bolb ouf jörotten. iamp;os Corner go rid)t pioecbicrt jo nod) for vnb for 50 jrem oof rotten / vn wirbt gej^nben / (Söttlid) vnb ntcrt|d)Ti^ rcd)tcrfo:bcrs/ ^llcÄefo»(* motion jrer Pireben wirbt ooffs prengbebp verÇinbert/2ïd)t vil ober od)t ge^ct / Ü: vecurton wirt olies vermögens geforbert / 23 bem /bos mon pen gUuben vn Confeflion/i« onberen Çapbojfi ten /jd)werer bon one onbere loper proffet vnb verfolget. Hid^ bepo wcrtigcr/^oBctt bic piotcpicrenbcn/in btpr jrer ^öd)pcn go for vn bcfd)wcrben.Ko'y.vrtnb Sxón.tnoiepoten/gor vil mc^r/ bon ctwon vil beren ge^phepicnbie ollegcwoltigcn r»ibcrpebclt; çengebienet/ 2Ujd) jnen 5Ô gfollen vn eueren/ fold)cn fortui Bcy onbern poten tot? ouf gefd)Iogcn/ bic jr gcgent^^l wl mit oiler bonefborPevtAvóVbongenomen Çoben / @0 gern »voit? pc Äe^, inoignob/ vn dn woven fnben im Kdlt;^ Çoben vnb erholten»

Seitanolmon fid) bon ber mopèn gegen ben protcPicrcnben bijj^r ersehet vn bewtjèn bot /oud) nod? ei^e^get vnb bavetjet/ vnb ficbocb jmcr pill gefepen/vnb fröo gegolten boBen/ oud) bo pc offtnit geringe gdegenbe^tvn voit^ed gelobt / vo:vn nod) bem bic nórnBcrgi|d)c Religion bónbtnus / pjoctiderbt woibc/ ihnen dn «ótenbcjïcttbigenfriben/bcrgcipiid)cn ÇolBen / vn oh Uö jres onbonge/ju crlongen/rvo pcollcin gegen benen wenigen ctwoó emp cr^cjegetbetten/bo mon wol wap / bos on jrem göte Paf vn on obUptgen piodciwï bifb^r/nid^ts envunben hot/vil nod)

-ocr page 19-

M^i) «(^î#evwirtb2t/ bïöbcsgeincïbtcrt S^wb^t leer vnb gebet gegen ben pweelîtevenbert/ wtetrt nml b.^p^crcvrüUcttVsjibc jfr/ ober nod) werbe/Qo mô|î bennodjt etn feber lagen/ bet btfè jadbS berPdUdjevtnad) riekten «5ilic/b46b:ePï0tcjïtcrenben |td) je ntt «Jengen ober Gewevfen / aio bic 30 aufffw ober CYntger bewegwg t'nj^cYhgen Kcidjloß^etten.

Soleert aber bic lent bw rog vnb nad^t b^^tn traditcn/b46 ge# gen ben pioteflicrcnbcnbernicflcrt/ wieecgeróter Sjirtloguelee# rce/ge^anblct werben/for vnb fór verwogen /alle fribht^c ^nb# long vwb KeïbïwattOrt ber hrebw abjQivertben/vn bicwcil ben Äirdjcn ber p:ote|ïiercnbert allen fèbaben vnb vnrtnre 3uf^gc / nud) ben friben jb iKeY»tna.ver|pïiefcct vn anflrridjtet/jwcr jer# bleiten/vn 05er ben ß jcfeivercn Boßen ber Inngwßrtgcn rößng/ pc (lengo tn newe gefar vnb vnröivc furen/Wa ban bic jóutl ge# fiSte gebult in etnen ernßen mût «nj^bindje/vn pe nnff nnber rve ge friben jöfjdicn/vnbap^rt würben/ wem ßlt man bic j^wlb 59 f^rcYbJ^ Hurt U^tô pdisbennodjt wi^ Çicnoi geübten pd)c/ erhttner febwad) vnlcbaben/ßbicpioteßiercnbcnob jrereonfef pon erlitte Çabé woUbncincn/bj fie beo etn malentj^loflèn ßnb 6eY jeer Confef^on alles 3'3 leibé vn jSerß^at/ bas fruine Cb^ße/ be^ be w ^Ü-Cnangelio jülciben vn 311 erß^en fd)nlbig |etnb.4ber ber heße (öott Wiivt ber feinen geSet für fein Äirdj / vn bic arme Æcutfepe nation gnabiglid) erÇoicn/vn Äof. tna-gemut babin neY^/ba5Ô ße «.lt;S»vnb anbere frwwe Ooottsfoidiïige Lürßen vnb ßenen/and) retrewücb fürberen werben/ bas fie benen jo be triePten Äirdjen £üiißi / boy vns Centjeben / als jr oberßer 21b ttoeat/bicbanbredit Äc^ßrltcbebjetcn vnbonangejeÇcn/was bic/xvcldje bod) beßemng ber Äird)cn niterleiben Bünben/ foibe ren/wetlbod) Bein e^b verbunben wage / bas arge jöt^ön / ober fd):5lbig gSto 513 laßcn/^ie ß lang vertroße vnb warlid) notwe# bige verjawlnng ber Lürßen vnb ötenbe lCent)d)cr nation/ vn vcditm.rßge ^anblSg vw ein wäre Keformation vnfer Ätrd)S/ laßen fürgonvnbgcträwlidifurbercrt / barburd) wirgewtplid)/ wie 35 jalKjer Heß: wation/alß and) 30 gutem vnb beßcnbgeni friben Bnwen wollcn.iDtß wolle ber 2llmàd)tig ©or vns gnàb g tlidja’ß verleiden/vnÂlt;5»vatterlidj bewaren vn begUkhn/ 25 b^ren

-ocr page 20-

Revert teb mîd) vnbmWgît4) Gefeite/ Inttébc/ b4S fie bij^ tuet« febîdb n viîô bicttflytm befîcr» revjîben trJUfn. batunï jô iOdmmi^btflbcH.3.^ct:iwtq. j ç 4 0,

ïgt;namp;ert^4rtigrr Cbônvrtbt Crew »«Il i’nbcölewffcrt

S^®*^ ^*M3feO @ccv«an wnt) ta OCo piopfi Oie bieuoj 5Ö ^pcir em gclpwcb mttciiMiibcv b^bt /»$ ber ^MncFfoibtißbcn b.ntbhntgin Oem fvultng bee ro# ngen yxpip 3‘^^^ geubt/rn anfl^nb bee oies «ß getbefbigt/ did? teilt getncincttfnöi'rartbt/ron Â^yf^h^ev ilTitefKitbenpw/ tefliercnbeit fïenben 3Ö»«t ïi^nüntbevg 30ge{4gt/ ÎMlc jtven pit ben ftd) bijèe HV« jö enb bee ^en’ieiö / 3112l|cb«wcnbwrg ' vn wte ficjre genteme grüße / fragen mb Slnnroitgegen etnanber verri d)tet/ ennnertber p:«p|ïben Ôecrewrtjèîner3Ô|àgc/bieerfnt 511 Qpetr im vbngen gefptad) get^bn but/ audi ein freuntbeb ge/ fpiAd) rnnOOsjpuwtion ntitfbm 3Ö^rtbcn von ben Greben giV tem / rveebie ogen pven wer beren waren bcfiQ babe / fie raube ober recht: anlcgc / wo! ober »bei gebwudje/ Vnö wie fie wibcr i» fren reebeen fi9/an!ag »nb b:ault;h 3öb:ingen feen*

i^entnaeb ban ber Qeeretari on 05 auff ein abfebetb von £«/ BcbcßbiW/ nach edteben tagen warten möße/ bewilliget er ben» pw^ß/mit fm von bifem banbef/ wie er 3Ögeïagt ein f rcuntliebe reb/vnb ßefaebung bee redeten/ 3Öbaltcn» VnOale Fey tu fern an# baß einer »«m 2lbd / Oes p;obßö vetter war/ Oer ßlbig Fafe baa er bey lieber ÏXfputatibn auch fetn/vnb 3ÜbÓ!en niccbte/Wdhe 4X6)1« ße beybe/ber pioßß mb Secretari 30 gaben/ mit frewnt# liebem anbicten/aoeb 5Ôn fteben 3crcb£n/ waa er ye me: nte barsä Wenßhd) fein.

3ifo nach Oem fic aUbJey in ein ß^bli» jöpmen gefeffen/ penS^ *J

(Ed,

-ocr page 21-

lt;f(m»j0lt;fpw^w«d'

«cm tteww®wles!0/ fw(iü(^t»t{»crïgt;te' pjotcfljereftbcn dtißgangen / mn bcm ducb Äc^p tn4te|Ï4c / W K 05 ww/ bcr voit Aortas / get bc(H)iV4ihd) (tngn^en wer^n»

enf'(T ^*^P^‘ nient v^ev: ^ecrcMVi eße wir jôwfèr forgez y »tonten bi|pt»t«non grciffèn / twok $4) endt gern ctw48 /n^ fvngen / 4d6cK mt von etnetn newen bôdjîent geßottz^ tfl an ©wlogue fetnb tnc perjonen (ô mit cinanbcr reben/ein ^b üeratß dnCßcoiogns/wnb an 0»nß^ ©cerewri. pd)Ç4b0 «nd) gdefctt.^lt;^jtlt;Sdefen' Hun Up mon bi^ bôd)hn ntt gern febermanjöt'otncnGccret.tn. 3« |ôcrb«r vnbbilhd) feinb être te Î)octorc3/ bet bené bod)bîcÇôd)|îc wet^ßeit vn gcreditjgPctt tnt reid) (cm foU. Vcvtbgc me «uffe «lier gronfâmep »6 ftl)d)lt'lt; d)e(î/vi1 ßcRc mcnigChd) wtb meinte bteergcflé Âcçcr/ Z^ndié teuber vn «ujfrôrer vn v^icren ban nuffe ßeiffigclt bj vn6(blli djee nege barntt wir me •bmitwotte tnedté / ntt fûrboinc. ^«b i(t bipr leur rcblidjeit; piopfl. jd? edt ntt bj fie btf^ fr werd ewz ertßnlbS (b vjdîhtgen weil fie ce bod) ß«ßc tviicFc Icffcit/ r n «ttd) ■ memé. fie ßnben jt en füg rn ghmpft’gegS ciid) leidet jô crßnltf tu' Btegroffeit 2xcY.ma.vnin(bnbcrßcttben itonbegarfdarpff . «n i»» btfem (rent Piiddm wie fro fretbd) wol gefdpe/ weil fr bj t«gt; ’ d)lmgde(cn ßabenu ©eerewri. 3« id) ßö6 wol geleiert MPC-mit wen ntditigcn «rgnmenten fórgeben / b^e bie 2\c\(.' Ulnie» vns «lil (ribpanb 8tf ßer/wiber (ßott vô «lie redit / gegebé ßnbe/ • pit in (önberßeit fo (ddtefie/ «ber nud) Ort «lié grnnb ber redite/ ' bê voit Jtonbé/ale ber weber (eine dd bem p«pp get ßon/ne d) fetn pPtdit/b«init er ^«'yf'rlidier tn«'$cprtt vcrw««bt!|ï / in 6 Ä’wncFfoibifdien ß«nblnng reeßt Pebüdit ß«fce /2i«nn er cm «b# 25 1] feßer

-ocr page 22-

TomÎJwleso»

f^cht ^wflîigt/® tu ôHé pute rtïticlé/entwcbcvô gdv oh ncottoS «Gev ofFcrtthdi wt6 allés recht fèv- pio.nû bipr |wArpffc balbcn gegen Äcif vnaiefîat tmnb jl;rein 0 tatot/meme id^/ôae fte »«««t. faxten leiten Offen S^talogimi unber Ote lent temmen föhnen/ ban bas fie ewer aiurroït barauffsâ ver^mbercttbegercten.Qc# creta.lt;5at es bt|c meinOg/ß i|îs noch enreblKher/bj fte aud) Ba'j prliehe rnateflat vn|èr aller haupt/mb beren (D lateien ben ven Äenbenbei jrem hauffen/bem ftc biß j^r bódjhn wel 311 metjchU tênben/|è fehmâ^e« vnb verertglimpjfen/ vnbbannborch fèltd) fr meudjlcn/ ver^nbrett/ bas weber bie Äa^ferlid^e Ulates flat ^Ib/vnb beren 0 tatet/ned) lemant ven fren tvegcn/bic war left: verantwetten/ vnb jr falfch engcgrimbt febma^cn abwenbe megen.Wan wir (è ^anbleten/fè werens IcperPud^lnt/ vu crime Ufæmaie|latte.

©te fällten vu fere ebren/fîcha Sens tn frcmaiiffdoieiüéwibcr bas Cammergencht/beinÄetlcr weltb’rbiehant g^cbenbafîe bed) anbero ntdjte t^ôn/ban b3 fie fid) fret netburfjt nach betU gen/baô tnen bas Cammergencht ben aufgenchré tnbßanbt me gehalten haSe/vn beengen fidi jôuet/ bas ItcÂa'ÿ^rlt^crtnate Pat nichts 3Ô vertlcmcnmg IchietPcn/ eber jr aud^ bes Veitch Pc# Blagen/emigc |cfoulb sôlcgen welle/ 0cs bat man jr pietePatien/ bie fte im anfang jres außlchietbens get bon / gletd) tnt erpen blot ïölcpnXnbbas |et^ bee Âe^fère ntd)t verlegenen/ vit jme wel in bic h‘^Mt geben*

X^nb jê bi je 0ectetc« tn fre fd^enen ÏMalege bitreh vnnb burdt fdjicien/^a'yfèr.ülaicpat hebe/ mit bem fte vus aï|è lang jögef« hen/vnb fè vil fnb gegeben/ben warf glaube vetwöpet/ bie recht glcubigcn m alle gewähr vnb vns jnm raub hingegen/ bic Âirchî vnb berenbi'ener serpolet vit verberbet/ fe fmb fie bed? bte pd? nt Aller gcßeiftmc vnb vnbertb^mgtevt gegé Äe^l^r, tUatePat Bah ten/jr reputatie« vnb hechelt recht Penei höben * Wir aber pub bicvntteheipmcn/vnnbbieSa'fler» ITÏatepatvcrad?tcn vnnb fchma^n/vnb vnpr aupfdxeiPen / wie p ^hcolegus In petn ge« gefptad) lePerct/möp nichts bann ein |chmad? bnd?l;n fern*

piopp, ft’yber 2)ecfei bezeuget fid? a«d?/cr wolle b;c Âq^lÿ ehe

-ocr page 23-

Wibcv bîepîofcfHcrenÇe«/

d)c ^nbbttg nit (îr^ffèn/fôrtber rtUctit irj ni fô’^cm fil bfc teebr lt;»«}gt; Wetjen (tnjet^en.ëiccret ♦ 3^ b«e tjî cm jeftpttev 3wnjt!fclKV, boß. W^e tjî b^n etwas mit redit firan-cn/anbers ban ansc^gen/ bas ßldicm bic reebten entgegé fmbvn anbero a»0 wet^n. Wol^, te aéer (Öott bijcr iöocto: b«ttc ßdi bijèr ferner piotcfïatton ge^aU ten vnb mdits ban was bte redît wtber vns an^ weijcn/ angejetf? get /jo würbe er bie Cbn jïenlidicn ^ór jïé rn jïenb ß gianjam mt gclejïért/nod) verbammet/vn aljb alle C^fien/ fie jutnoibc mb n»j559 rotten angcÇcQct haben.Saner pines verjwcifleten fd^ci bens lepercns vn an^^ens wiber ftc/tcinéfôg mit einigem redv ten imer meÇi crwcipn worbutlod) möß pin nit allein jebmadv pmber gartQ v jfrnrt jdj vn moibtbndiltn/ ein fein erbar lo^hdi ge fpiedi jein^s and) fromé Chsologé vn Juripé wol anpabe / San bipn perjoné hat ber lieb Socto: vn btebter bips Sialogt/bie redy leper vn moitrcbé jngeben/ Jn weldjcn er xmprefromé d^nr^ fprjïcn/^nrpen/^^crié/tStct/vn alle piot^'ercnbéfcbiltetottge# ïweiflcte ^ctjer/Sacrtlcgos/tm Keidi vflrnripb/Aanbtfribbin dug /bie allen benen / jo bas redît gegen vns hanbthaßen vnb e^c; qntcren wolten/ein opentlidie fchbju fdjieiben / verbammete vn Óf« nevren ver^ancte lewt/bené man fern pabt am reebtert vergonné/ puber »‘«‘lt;’fl* P» bie man glat onnerhoit vnb onberedittget/ von lanbe vnb lenten veriagen/jr lonbt vnbguteretnncmen/vnbfiegar vertilcFen vn renben» mit ber wwroel anf rotten pile. So httliS/créar vnb fnbltdi pbiei bet bipr gemtfebeter pfajTvnb Soctov jnrip vnbCh^o'oguoaï p woltc er bie Ätrebm rcpimicrcn/vn Sent idle nation/pm vat^ tcrlanb iSfriben klingen»

proviso ip ber man ja in bem Sialogo/vnb pmpaiidi ebé heff tig vnb were nitgöc/bas jeberman gepnnet were gegen eu^pio tepierenben alsbipr Socro: tp- if r bale cndi ein mal fur CiircPé/ vnb erger ban OrcPéi i^sipnit lang, ba war ein Äonigbeber ge pnbter in einem gclodi/bajâ er audi beruhen warc/vnnb als ber plbtge gepnbte fagte/wie er aditet / Âc^jér liebe vnb Ä^mgltdi« Ulaicpatcn /wnrben jehenz wie fie f rtben in Sentpber nation er# hidten/vnb mit gemeiner htlffaller penben / bcm Cnref c wiber# panttÇnn modjcc/So Uragctpeb ^i^ gutnwn hm $ beu oienz vn

25 ia Pa^z

-ocr page 24-

*^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ ^em jbUbctdi

fagt Zoomit fo bOct man mfcrtCnrcFcn a6ct Pkiten/vn btc jP.tr. dien roHen PcraitPen vnb5cv|ïlt;gt;{en.(^bcl..®?ottgeb bem Pónben cm güce nadt/fo ^vxetd mo!/ er meinet 2\avf IBav.ßke hoffen IfcnCitreFcntnvnsfanen/vnö vne Sseutfeben bicwcilfèlbaucb aneirtanberb^JSert \mnbfórcn/ bas ««rbefbe vorn OreFenv« tme |clb verberPet im gar jó grnnb gerietet würben, tneme^be^ bae ßtnb fd^bltdc lent/ vn ift bod gefhrhdbaß (bide vet^wetf fctcfetnbires vatterlanbó/ctwasbcfcldöbbergcwalteb^ïbcn jol fen. pjopi nun vonbcmeinanbcrmal» 2d)blt;tl’cw^'^birem P»dhn aOetn barmnP fragen woJlen/vnb ira pc mt feïb geicfên/ barnon ctwae gefagt haben/ bjjr befre Pas gebedten/wte fr cwc^ h Werten bes ^acnlcgnan ben kirden gutem rerantwoifcn troken/ wal! wtr ve^unb banon reben ^U»/ wee bte Sirdxn gó ter (emb rub tret ftc raube ober rcdtbiaude. Ï)annbaspcbcn öetfïhden foHen bae fr nemen/i^ fajï aller grunb bes bïdters bt ' (és ètalogv au6 bem er rnber fraht jâ bewert/ bj Z^a^f niatntc löncmadtgchePtbaPc/cwerc Kelig.10 fad^cn be (Earner gertdit 50 entjiehê /ober cud e\mgé frtbeßanb 3Ö gebt?« fiebic (Camerge rtdrijdcrt 2?octoregfduibiggewc|cn jeté, wibcud^/on angcléhê alle IVvlèrhdepaec vn îâfigé/sâ p’oeebterc/2(ud) bj ber^tand fottifd vertrage aller bmg reddós vn on Frefftig (êt/t^o jdm«)» çet er fie aud fur vn für / a Is ob es pré allein vin bie gei}ïlid,é giv ter vn herfdafftéjöchön fet / vn wa fte gar 50 pd genOen hetté/ b5 jtepdberÄdigtbbannit^odmepr bcFüincrtn würben* . éeerc. Wolan ber man (dtaPt wie er ip/wcil er vnb fernes gkn den bte 2^trden guter sü irem verwehuten wejen vnnb S-yrau;» KC'^ gern allein baben/'Pnbbic Religion vnb freiheit 25cutfdev nation baburd gar 311 grunb nd?tcn wolten/ X)n mitbtjèw in# gcnh65aertlegioal{ónitaneitt wibcr alles Oóttlid VH 2gt;ird)é/ fonber aud bas natürhdred^t/10 fred vn vnHerJdetnet / auch vÓ memglid ongepraffe vn ongebepert, fare/ So iff Fein wunb b5 pc gern wolté vtiïgtfché/alle bic trad Peperngb Äirdic vn ab fidlng sidles facrilcgg tradte/vn banne file es ba^in Pnuge Fon be erbtd)tenftcwib vn pre henen / vn alle bie bic warheit heben/ vnnb fr geren wiber auff ben plan helffen wbltcn / folidc reben/ vnb fdjici/

-ocr page 25-

tVîbt’vb’epîotcfîtcvdtbcrt/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3

^rtttb fHudben bic cvgtjî ß fie immer fc^nbe«/WcwJÔl rb rvebet: b’c rttjeren 'nech iem^nb m bem vcttcbigen mne/ bet bic Pirdicj» bevrtuPet/vn bic gtker bem ^Benen ergebe/ aftbcre b-tn 30 goclid)Ï fïdrrt gebM»d)c ivblte.2)crgct(l(td}c «ber/fnr bieer éditer finb iciber g tr vtl/bic mt ö!Icm mtbicbtreben fonber and: mt ron beft Pircbcn iCbnfïi ftwb/bïW pc mt gitber CbnpJ finb 25erß.db? itirtrt jnen b46ir nimcmcrt fctit/ trmttt mnn inen bte hreben guter ent^ 5etjd)t / 4ber rccrrongcjPïtdKnobfrben wilèren/beefîculeg^' rtit ben brdjen gntent 30 (ebdten / ober 311 e»tt|êbnïbtgcn (ck / tver pc r^nbe ober redît geSinni^e/rrcrbé mr jü etW.u en ^Got im 4rt beren '4r(tPcI vnjer pirgc.JOmen bijputution/iöer tvegen teb and) meinet/w heffen bip mnl bifen Ïndogum vn (einen Ciditer/mie ttUem (einem Uperen vnb5cttcrgc(d'!:eibcrnivcn/vnpcngeii vn/ pt furgenomen bifputntion nn von ben ben hrdK gutem / rtit fnê fdb/treö bic (eten/roer (r rditcrbcrt vnb^efi^er py*

p;o. 3cb bp mire gefxüen 2?ocb wan jr mein ^crJ Scereturt end) nitbe(^wcren iro'ié 38 nntwotten vffbx vïfieben vn ginn be fo bi(cr m unît f inem ÏJinïogo ^»^'rbanget/ rotber end) p:o# tepierenben/wb mît nnmen and) rviberbus fr 38 Öpeir mit mit von bcm fn^pnnbt/end) von lA.typd n ttcpvttgegeben/ vu vont Camergendit nie gcijnltcn / vnb ^rnnd’fnrcifdiem vertrage gebt (pürieret/vnb mttcigcr Saben/ bamit er fid) bebun cFen lept 50 be/ tvdpn/b^a tv bctjcvfndicn renier / vabteinee panbe am rcdicé? nod) fribene un Kcid) fe^tg ff nb/'Cnb bas allee etver verantreos ten/fb jr in ervrem gemeine auf iduciPen/Obcr (r in erverem bejott* beren ge(pzad) mit mir 30 öpcir gehalten /lanter htffe/ vu gainb^ lop/mditigc reben pi6/èo rvolte id) end) gar gern 38 I^«cn. S^an ber man gemeincte eben (pi^g/vnb Staket pd) and) barfiir/ paté giónb vnb vtfadien (èien nie popcyren»

ôeerdîïi^gm wir jcic Çaben/rvilk id) end) in bcm gern 38 roik len werben/Wicrvol wan vnnpr anber artied/ben wir vod^tben 38 ^mbkn/wer bic Radien gâter vauGe ober redît an’ege/ wol ob vbd gc5:aud)e/gtunbthd) ertantwnrt / fo wurt 5war mt vil nier pin bas man vnpretote vff bijen 2)talogiim vnb pin iePcren 38 «ntwoité Çabe/îinf genown 03 «nig / bae er wiber bte Çanbîûg/ vergkidjnng

-ocr page 26-

. vcvglacbung vnb fn^en ber Z^ùd^en m ïDeöt|dxn Unbeit jS f«^ d)cit/fo gen Vlftm^g ongefè^n witb vcv{p;odvrt w.uc / pk«« bert /mC»bic leut vermant jóbcvebeiï/ man éJnbeon bcs^apfla Be^Uew aud? rntvaltigung/fcinnational Canali vn verpm Iimgl^altcn/iwd) befprung vn|cr Zsirdxn jïidjen vnb pîmcm men.

iSbd. Wencebte mctnungl^abclóHc/fb «jpUcnwirtv^l nodi lang one Kefounation pleiten. 2)an wan bic grónden trintf er/ werpen bdffen bas 3ÖtrincFen / mb bic gci^tgt(ïcn vnnb onwer* (diamtifïcn wód)crer ben wódjer/ mnbbic wó(ï:|ïen ^ôrcr/bie i^urcy aGltcHcn/ fb wnrbt ber ^«pff Stiffen bic mißbicucb in Äir djenabt^ön. Scerc. Hun crb;id)ctfid) ber man in bifev (ackert gar b^ffeig/ quot;Cn räumet fid) vil wiflcns von bé Canonibuö / laft and) anberc banon niette wiffen / ^6cr man fi^ct wol in fein or* gun tenten / bic er allein m bi|èm articel fnret/b} nit alle S^oetorea Cmonn wtlJen/obcr vilcidjc wjffen wjllcn/wne Canonca femb/ vn was fr redster gmnb vnb invalt fff / i^a würbe fid? fùnfî fört 3unfî vn nxo!ogua/nid)t|ó vnnôç gema^t^aSen, bea Hntio n.ds t^^nobi l;alGcn / ben man mie (o offenbarem beifïanbtbcr Canonumge^n Hnrnberg vcrfpiodjcn Çae/ Wir wollen aber bta Jparen Sta 311 feiner jabt/ vn vnjèv bi(putanon/ von 2\ird}ei1 gneern/anfa^èn.

® ae erfte «efpiecg / ^ee w iKircGcti guter femb wer baaeigcntbnm/àcftç/verwaltigungz anafpatbong vnb nieffnng ber jèlbigen Ça ben folle»

1«. q. T. inter C^P^ Kopfr. Wolart/wce foUen ban bic T^ird^en guter eigi nicinoutce. öj^A fein/ werifîir «Bert/ vnb redder Pefi^cr^^ec. Wie fie mit redeem vnbcigentjid)cm namen ber Ss'rdien gó ter Reißen / alfo femb fie and) ber Ätrdjen / iöic f Ibigcn femb bic redeten befiçerin/vnb Çabenbiferguter dgentÇutn pro- 3a/ fie banen aud) mit rechtem namé/bie gâter C^nfïi/ vn ber bur ff tigen

-ocr page 27-

quot;fVea bét Kirejew gütep.

ft'gen. f^cc. Î)cvcrt|èînbjîc«ôd)/vttbbcff0wcitt^v|crtb6bcvüçc'^» cî î®alt; nantcngeißlit^ctt 7v»î (o wl vnbtUteber ifre b^s bifè lent/ bjc ^nv ^^”P*' _ ßen vnb 6cv:cn / bK pc vorn fpohb/vnnb Peranbenber Ixivdjcit ’ ^ 5* *' €^nptvnbbcv«rtïïCrt4bfd)4|fert/^tvd)eftrcoHcvj3)eItcrt/vrtb ‘^ ‘^‘’ - gt;nbsp;, mt vtlmevficb(clb. p*o. Gießer btfè guter jcnbögnpïicbé/ wie nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . , dngóteïrter jebeu ge member burgerij, ©ec» Ser burgerC^.r ®Iof«. n.qi b^etîîewer fd^bneglop Wteaber? QentbbteCkrtcMKetn Gurgt; » Ö^rpebu. ger Hirt ber gemein ^hptrpnubs nennet pcbiener ber gemetn/ j ^e^,;^ . vn meldet burger rn p^u^geubden ber pc^bgcnMilc bi'e nn CpnV ^pjie. i. Pum gUuben/Vnnb bijer «Her mn gemein /(emb nud) bife guter eigen / mnb ntcinnnbts in fouberbett. lOnnb rvte febe gemetnb nbsp;nbsp;. C^n'pfnbgete^kr/nmb fr befonbere guter bat,/allô ip aud) ein je ij^a nbsp;^5 be gemein ber |clbigcn berv rn ci»igcbc|ti5crin / »flmögen burdb ^onw7©^ niemand obérai vom eigentbum jblcber gemeinben/ fo lang (ol zeterns bo 4 hebe gemeinben pinb, endogen ober entfrembet werbtiÖiß bate minutn b. e. wir im®ótlicben gefe^ in mien Canonibusvn fiçimgenberah Qni m^mfi/. ten Conc’licu vn bevligen vatter/besgleidjcn aneb in ben l^cf^'^ T«t«jó; prliebégcjctjcn / èae wup jr mein ben piopp b«^ ban id)6 eueb *M- *• «nje^gentonbe. p:o- Urvmau pataud)in ianonibue/basbie ^ulb« Picbtcn vnb Clerici bic Aueben guter Gcjiçcn / wie vorn be^lü 3f«bcm pre gen panlino vnnb vo’lario geiejen wirbt/bic fr eigen guter ben ar men gegeben haben / vnnb aßer ber X^ireben guter beiden ba^ (.be faerd ben/xo pbat b'c pofp^fe. ©ce Sao iß redît / ber XVnben gô functie ceeL ter/facuitates iScdcjîæ/Iblîen fie befi^cn/bic (cub aber b:umb nit C. iubenma. ircgi5terdhatmtebenanbi)èm bit/bas bic 2\trcbcn guter me^ 2lütb5©c manbtô eigen / fonber gemein feinb ? vnb bas ber/ fo ber X^ireben nbsp;nbsp;nbsp;*quot;^ ^“* fürgefijt rvurbt/ cm b’lpenfuo: wurt / einaufpenber nitein ben P®’'’”“* btfergüccrfcnnbrvirtbcrbeiligpaulinusgelobt/baeerberXVr ' dxn guter auffbaetrcrvlidieß auegelpenbct/ nit ab feine eigne ii.q.i.Ü'rpf guter fm, ober ben ßmen/ßebaltcn / ober mißb:aud)ct baße. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b«.

Wae^ 3ßbod? im buten Cartbaginend Concilio gefret/bae alle bic/jo 3Ör seit fic 25ij^o«e vnb jm bicnß ber Äircben (emb/ öcFer ober ein geriet gßter in frem namen vßerPomen/bae bie jol len in ber fcbulbßbw / alsbicbeabené guter wiber redotangnf fen babé/tnuafionie bnieanTrerö, jOea gleiten bat man mvaen '^‘

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' C Cano '

-ocr page 28-

Wedt cv FtveV^H guter

Cituortitii«J475gcn nnn bic ferd^en bxnev fite« U'du ctw45 von ben Cirdxn gâtter» 30 eigen B^uffen/nod? beè^mmen/ wie jolwri ' • p'ebannctw4ecigcnt^iinib6b4?e««nbci‘Cnd)cng«tcvfdbi^0 go. Donlid ^P ‘’^ Cortctlib^gnt^enjj gejèçct/wen jein jutetwae piner guter fktó. ben^tlcbouen nn£tberhvcben/oberglejd)fc»tber6be»np2!e|tev vcrLifJècobci' gibcbj b:e paeder pM^o/ rvcil Sunbdtd) bas bev ca gibt/ 3Ô cvllt;5t«ng ptner fccien vjfopffevee/ntt u!ö jre etge górev/ Jon bev vnber bteg^erber hrdien btiten |ÓUen/4le 040 bet t^rdje rev bfpu ober geben ijl/^ann kittl'd) (è^ -bn« b:e Pitcb ^t^ez buamp;bent pneßet vetUßen witt Wic bet pnejtet pat / bits bet ëitdjen gego bcnwitbu

p;o« Wo!4n/(opïïebuuiod3betp.’ieftcï‘b.ï5e)t/b,iebcthb _ djen i|ï/vn pUece befigen / ban b.10 woic poßiocte aadi gemdbet pebu * ^^^ tt’utt.Sgt;.t30 baPen Wït/b43 bet pnc|ïet vbetnUesbis jentg tcdic po. q’t ^ ï^/P bem benen vßgeo^fett iruct.poc ab mg pettmet peetbo ^uUi liecat tum/^tgefd)«!»?. amp;ec- 4b uiabjfpenfttïonie/et «b poSfeffoitc/ q’.J4 lilt bæc wbmiite et fure ^ccleßx; paß'bent non (Iio/^ö plien fa bic genanten gcgt;fït:d)c» bic Uitdien gntet beß^c/nPet nst in irez puber m namen bet hreben. Qie pUcnz bejen td)/ted)t vbet b p gâter baPen/abet pc 50 verwaten vnb ai»j?30|pcnben/ mt fût fidj ober bic fren 5â be^alcc/obct 3Ô vetjcbwcnben/lïbcn m bem Cipf td/nnUt hecatbutanß^jt gebeutet Çabt/ba bs ßebt 'ab tus petew net peer bout tnJefeu intèae ntemanbonSennißt ihn pile/ was dot einmal gebeiliget Wirt/ bao bs Iclbigc int bae aUer^hgefi tft. ptem /ÏVer pliebS/SSott vnb bet amp;td)en/beven ee 30 ßo^t/ennt« pc/bas bet plic/bi^er batumb gePußccin Qaetileguo / ein Ktd^g bxb gehalten werben.^cr glcidjeu man eßen in vtlcn Capita ^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ lenbcsoîtG/vnbeabemq» i.Kc0îSccfe)'iænonquaftp:opnæ/|èîgt;

** »tcommnttc0/ctb»ooPlatac/cum,|ummotsmo;cecjibe'iterbt(p0 fanbar ßmt* iSbef. Jp be alp6ev: vectet in ted)ttn vetfebenC piopß. Ja mandat vil g0tcto:brtungvnnbge|cQ/bic aber len lt;nbsp;gep iwcntg gclten/vnb noch tvenigev gi^aïten werben, i^bek Ja id) Çoieb je antwurt alle mal Wen man vn^m geipltdjtn vac* Vem bie göten C^tißlidjen alten Kegulen/p item t^ön entgegen pub/for wurft / i€yz{p:e^e fic/^b* ♦» non tenctut, ^c abJogntü

-ocr page 29-

be|î^vnblt;î3lt;tttb«mb« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y

eft. See. Wen pc von gören CÇîi(îltd)crt oibnungcn fSacn, bas Çoît mfln Mitt: / bits tp «bgctbort'lb pgen fie jrcntÇalbe« leiber 50 vd »(»re / 2)4n ft eft rtlkr vederen vnbgcfcçcM gat tren^ ï^rtlrcn/ btßcM fie ‘tndt ftfi «ne, mit frein fo fred^cn vit ongeprafften vb« betten ernfftü^eawdjt/vn nBgetnben/ bj wenig fmb/bie meer etwee Mritó wißen ober fid) btejôÇeltcn fd5tdbigerPenen,2lfer bcßrcebcen^dSc/wcrbenfic wtetnein^crtpiopß be wol weißt/ einige ^ onciltcn/obcr ßcil^cr veter oibineno ober ftpung ntt e»gt; feigen mógen bie benen Cenontbue vnb JtcgiVue entgegen fc^é/ vnö fic ebtbnen/weldoe (ènen25eö elle ^ird)en gâter ellein tm en gentbumb bet hreben/vnnb ger nttt ber Äifdiouenob^r einiger Certcen feven. Weiter red^t ober gwelt/bePen fie vPer folcbc aöe4 ter mdu benn fie/ned) bem btefordxn regulen eußweyfen/jöb« weren mb eufs^lpenben*

l^be!.nient Ret: ©eeretert RePen nitbic Cenones/bes bifc gâ# ter Cbnfh finb/men Reift fie je bee petriwontum emeifipt/wer# nmb fegt jr ben nit/bes CRnßnö ber Ren vnb pofTeßb: fey bif r gó tcr{Sec.i^0 iß elles CRitßt eigen / wes im Rimmel vnberben iß/ vnb Ret hem Creetur in Renel vn vßr erben/tdj^ig eigens / bes fic von rechts ober g weite wegevin ein Rer bicit mädjtig werc/ben ß vil (Sot ber i^en ein feber finer creeturc verleyRct vnb 30g!bt» 2)tc hrdten guter eher werbent bemin vo: enbren bie gâter €R« ßt gcRciffenbee ftefn in (unberReytbesß vßgeopffert vnb erge# ben finb/bes bind) fie/fm bienß in ben hrd5cn/vnb fincennen verjeRen vnb erhalten werben, 00 vil aber ben enffren Refio bc« lenget/wic ellc3citltd7c gâter von menfcRcn befflèn/vn sum eige tRum ingcRebe werben/vßßlidte weiß lâ rebey iß bie bird) bie cn ntge/bte bifer gâter rechten txfm vnb dgentRnm R«t/wie ein febe ßntt vn gemein/ires gmemen gâte ein ige befiijerm vn Renin iß* 2r.’s4bcrrtncgcmetnbcn)rcgâtcrn(tb«rfbrtileirebiirgcrgemcin ,j q j j^^,, hdbcfit3cnvn inRenbts Rabenlonber burefe jrcbnju vcro:bncte hecat. rfltRvnbicncr/t^bcnallôbdîcetesfidinudîmitbcrKrdcn vn pi 2iotbfn. 0c b cnern/2)4seigcnrRuin ißnllein ber fordoRfie iß allein ^en vber nonahc. am ßegäter/vfiört0rtl|o,ba6irbfininlt;id)tvß‘erben/rtnd5bcr25(ipß/ permu § «S no^iseijd nicht/biejedtgen iRn eurginrvegjü ent|rcmbbcn/ '’«‘«“’‘‘^F* - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' € q Ober

-ocr page 30-

beßQ Vlib cigenrbnmV.

obev 5’5 crttjie^eh/sö vevenbeven ober jô nnnbeve b^tf* ^^^ Pcjli^ct öber bic (clGigcrt jve guter/tnb bat fte m^cubrs/bureb jre tw^ü quot;oeV eïbucten biener /fou weld)cv ampt vu cigcn|cb^:ffc rcit beuwbev tvetben jq te^cu ßabat/now wit m bic bifpuweten bes unbereu «r titels Boifjert?l:0.'ï5«gé uit bet: QeeveMvi/bie Crtn^ues queb /wj bic titcbeu mb ford^eu bicuer b^ben / b.is beo ßbt^e «Hts ber « v^ menfète^ p:^ SJicrtvutcn fiub aber bic lt;Sfci(ïl;cbcu4 ©ca 2)40 b-uffïverhd} cweve (Slosou alle |cb4in jagen» tSbek €fiv bjlc vuö gebärt witbcrt reicbcn Petderu. Gec. 3a bijegutet |tnbbet at^ ïï o 7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’’’eu ïöanu es fieb nut jucu belt/ allct butgeu / wie bet bob's 2(ii^

lt;Iiu0b.'«at^ gujïiuus bauw fcb:etbt/töibet bis ido ira tij ten/bic fiebbedagté/ m in ttetne pleit bas jr/wte vrijere pfiffen tuit gletdien |ugc auch pbïoé/b,t bic ^eif btefetebeu guter voit jtten geuotneu / vub ben iccbtcu ^i teben ïögjïcllct b^ctc. S^ct jcbicibt abet nuit vo jut jtlb/ mb allen Cletteen vnb CbuJten/bebcn bic von ben iöouutt jlé wü bet 30 bet ted^ten btdicu tomen teuten/vü benen/ bic voi mit jtw trt bét tcd)tcn titebcn waten/uljö/Wen wit( meinet fidi / vn alle bic vo: tn gcmciitct titcben gewejèn/ cc bte beteteten von iÖonatw pen 30 jnentommen waten )ben atmen bilhdimgi^cïct werbe/ ßftnöt b.jègutct(tcbet von titcbcn gutetn^utd) vn|ct/ vnnb ft (meinet bic fo bet bet uUgemetnen t.tcbenblctbeit/vn bic von bett èonatipcn fteb 30 beren wtbet Hetcret b4ttégt;54bcn wit abety jw bet fut ficb felb fo vil vite gnög jefn mug/jô pub bi je gutter mt vn fety fonbet bet armeny beten pPeg vnnb vctwaltungcptocotatto# ncm)wtr edieret mnPen vetfe^cn y vnnb mepèn vus teilt eigen/! v- q- 8« nbsp;nbsp;nbsp;fdgt;iffc sö/bann bas cm vetbumliebet cingnp wetein bije gutter/

Conuenfo:. 2ff|b b4t and) bet petits 2(mbiopü6 ben gejanbten vorn tcijèr Vu lentinturto bent jüngere geuntwoitet/O m«w quæ men jïintyfunt puupetum.

2)46 lp aber getebt vonwegenbernicpingyÏJun aUcsbas/fö von titelen gutetnyvbet etbaïtung bes bteben bienjlsy vnb was bajüyals Ccmpel y vnb tempel gcjèbit vnb anbetc inptument/ctgt; foibett wurty bas jol'ca lies ben butpe gé auf gejpenbet werbévtl Atitbem. ut jolie btenotutpe bet bórptigen bem jebmitrf/ gejdpty vn mptu^ beter. fit nu mfu^g ^çj; Ccmpel fbrgejcQty Tub Ädeb V» 4nbde plberen ober ^U'CKIl

-ocr page 31-

TOe^ bet'Hird?en c^iîtct nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

S»lbcrt ^efebtv With jierb gcbzodicn/vnb ben (truien 55 g’it vnb be Clmd. ^. lónbevóbtegcptïtgïicitsó Ujert/tiußgct^eiiet werben» ©ernicfTen qu(ï propree (inb bæ fórt^en gâter 14 ber armen S^odi )è bleiben als b;c hrdx/ * *• ‘ï- ’• lt;*“*^ bîebaeenffer vnbnicnfcbhcbrcdjt/vnbcigcnfdjafftvber biicgpjf x ^f ft'®®’* teranein^abenvnbbc^.tlten* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^nctnuia

i£bcl» ’óenveccevAit bent alfo; pio. 3d) ^db bir vbïgePtgt/ götcr oibnung vnb ge|èQ petten wir genug / W4 lent weren bte|te galten woken-*^bel. Wir bijputteren aber ^xe nit b,iiion w3 man 0 tltct fonber was redit feic/vn man galten (bUe» See-tnem ßen piopß wet{5tbaß/bann td)8 bargelen bart/baebijèbing/wieidis ersdet ^ab/alß mb nit anberß in ben waren alten brd)en régulé verleiden/mbvon ^slli.vettern nieanberßgehalten woibcnfinbe iSîgt;el»^oÇb:etd)wolbî€ btrd)cn gutter lmb C^njli/ßnbber bifi^ d)en/bercrt biencr/vnb and) ber armeni

Qecr* 3.1 hebet 3uneF^r/23od) mit einem vnberjd)ctb.Qie vy5,çlt;,'j ^,v ßnb erfütd) C^dfli vnRrß lieben bené cigen/barumb baß fie/v^ct nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;flattée

b;e gemein dgenlcbafft/lb er bat vßer aUeß baß in Rimmel vnber# ^ ^nju fm»» be i^/im 55 Jemem bienfî in leinet gemein / vn 51’1 vifentbalt bete/ in wddien er jagt/baojn hungere vnb bmjîe / vnb baß et nacFet/ on ^auji/FraneF vn gefangen (ei/in fonberbeit v|fgcopffcrt/ gebet ligee vn vcrwibmetltnb»WieetabetaUe0cußerlid)6 /Ourci) (eine hrd)en vnbbereit bienet veritdjtet, aljo bat er and) b:|c guter enp ptlid) in/vnb gebiaudiet fie / burd) ftne Bircben vn beten bienet*

n x^ bem aber bie bienet pd) enberen/ vn bie Cirdjen bleiben n. 3tibem^ bif an iüngpen tag /and) bie bienet bet birefeen finby vnnb nit bie »£» be faerof bitdien ber biencr jonbet mit allem bem/bae fie finb/^aben vnnb fönet. Æck. vcrmôgcrt/C^:i|ît/@0i|îbie birdiaudi biebic alles baßloitin/

po bem henen/al|ô 50 ct^altung fines bienpß/i^n finer Indien/ ^ie bet lüv vnb finer borffeigert/aujfgeopjfetet vnb ergeben würbe/ eufft# «^en* bdibeftQee in^enbts vnb 511 eigen rhumb Çat/ wie bic bejonbeten Chufen )te bejonbete erbe/ober |ïif gewunnene eigene guter/vnb f be Commun vnb genuin ite gemeine guter befi^en / in^enbts/ vnb 55 eigenthumb fabelt»

éie bienet aber haben fie inhenbtßvnb Pef^en bif gutet/nit ^ ^^’^ ^‘^ # tes propt ias.fb vt eommenbatao. nit: alßjte eigne guter/ fnb quot;®’

C nj bie

-ocr page 32-

'ïVcô ber Äkcbm gûKrlt; foert von ber ^ird^c vcrtwivct/ vu befolgen (eïnb / bfe veil weg? ter Äirdien (tiie'pcnbévn bj aUein jäm bjenp Cbüflt / mb dnff «ntb^^k ber annen ïn bet Streben / Tnb weil bte rerfebung mb etCaftung ber « vmen twe furnemefr ifl/ babm bte Äirdjcn gâter in ., rlt;*^^flt;i‘’sS^(Fcfibcttt)erbélt;254nlt;md)btcbctt Strebengetrewitd) cog * ^ quot;^quot;^ Wenen/cm Qaenkgt« meflen/wd fic ven jné fcl6/ ober Iren eiter?

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jôlePcn ßaben/vnb von Äud-jen inRcr neme / ban fnen jör Ictba notborffe mb vensebtung Ree btenfts von noten i0 ) ©o rverbé b:jc gâter von ßcihgcnvättercn mb Cbnjlhdten Äe^ferenfor# «* q.i. oub «lt;^lî«t)Si^t«riMÎpat«'mo«wbcmniicngcblt;iflèn.iDartbîeÂû mxM. ^ nbsp;nbsp;jeboue vn derjeen dn malbamit verleben (büen bas ntemanbra ^ct.4. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;barbe vn bj benen allein bte Kirdjen gâter 5» gctbevlct werben/ bte warfteb biuffdg |cmb/ wie aneb bj 2\agt;f ferireb gefàç foiberct, j^urhfnf 2(u0bcm betman mm/Wie bte Ändm guter aiicb ber armen bcterm.ßt Icinb/nemlicb ber nteflung ba^ßc/jDan fie allein bic/ fô bienfîa bal num der. $. ben/ben fie ben Äirdxn getrewheb vn oibcnlid) laße/ober (unfl letbß tnangela b^^lPen borfftig femb / nteOen |ÔUen. 3Ôleibt baSèÿ bod) als bj eigccbinn bifr guter Pe7 bé Äircbc/ vn be^ bc piclat? vn btenern md)ta vfceral/ban b? e verwaïtigung vn au6(penbüg* jla fie lollen allein btfe guter in^enbs b^ben, bewaren/ verwal té, vn anejpenben auffweiß vn maß feç gemdbet/Vü halben nie macht einen bellet bauen webet jnc jc'b/ noch jeutau anbere auff erben bauen jugeGeobet jö Ic'ybfu wciter ban jueu vn ben |dbigc v$ noté t jî/entwebere vo weg? irea war? bicn^a/bc ßc bc Änd)? nadt b? won bee bette vn bé Ättd)c reguU/mit redite ttewé / vn 5Ô water bclfctûg Iei|té/ober aber von wegen jtet vn bet |el6igcn leibe nocturffc bic fie |îm|î/ bürd) jt eigen baab ober ai bett ntt er p. nbsp;nbsp;1^lt;it^t mögen. quot;Vü wa fie in? ober anbere/cm ballet anbete jurcy;« b*tA üuubt l‘^” ‘^^‘''‘^ ge^n/|ö begboubfc ein Ootte bicbflal vu raube / pelée (tulerit 3n^ ^taobeneeßottirem vatter/CbuRo item bc^lanb /betISirdié bigne. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jter m âtcr/Y?nb jcinb betbalben |tc/mb bi nen fie foldto gePé / jo lang fie n |ó'd)cm/ lt;öot te /Cbnp/vn 2\’.td)é b ePpal vn raubpc cFc/vó cSocc vctwoiffcn vn vcrbannei /bic rad) Caottee jol ft pa te wonug bev jnen haben/vn jollen fid) vo: bem nd/rer pul €§» pi nime, met 30 vc« antwotté babé» ja jo febéy Über JuneFb«^/ pgen

-ocr page 33-

Up^vttbdgentbumk ? fètjcit gep{ct#rt/vnbojbrtcrt/votnc’gfnt:^:»in/bcjïlt;3/ vn öt^bui Ç'bcn ber Auxbett gôter/bteÇe^hgen Kîrdx regultn/ vn geieg ^r €^ift(td)m Â^7^cr44 ^5 gprs oJocevs ni ber «.îtur» Jr £bö« bod? ^ilt;U'C!H/U|èn rtUew b? fr pabtjzan ben jvren cvPcu quæiip oociijtcnj X.'Jubeinnö.C.bc fwrb pneu iSed rn bic rtut^tou be non alien: a»t penn«.

iSbeî. tneirt c'yb/^at es baû bt^ mentung mit ben Âûdxn gfv tcnv3b gibt co wil öaevdegoß in ber weit/ Tn p gemeiner bie5lt;f pal wn rau5c (o Çer5 geprapet/ w biUid? p I^tnbthd) gehalten wirt/wee pile man pel) ban gegen b? Q^otto bic^pal ni raub be# Wellén 'bet nit allein ein wil grolfer vnreebe ip/ban b gmein bah pal wn rau? fèf puber and) nier ban peeulatue/ p einer weldi4)ï gc!ïmnecïW5a6tragcrt/bbettt5bgctwïrbr. pib. igeipbb^gn^g. Jd) ivill aber auch gern b^ic/wie mein Iper: Qccrctari/pme pene alle/ bee Sacnlegn enefet) j Ib gen rwerbé. 2lber bauon iverbé wir erp un anberen gcjpiÄdj reb Jabern

Otötgrcjltett wîgt; neb;« g^w§/ m

ben CanomPuß/rwclcbe tware ober falfcbc Canonca feinb/wc bic and) jó wnberfdjeiben/, wnb ja ernennen pinb»

?{ß tvblt id) wein Ren Qecretarigem fragS/ reorum er p^^^ ï^jf ^^ jV^JPbbd)trungcaup'biealtcn€anwc6/bapemberwns nonco pet

arme pfapen femb/ wnb Salten bod) {ème irait (db (0 ree ben € b«fwi» nigbarauff. @e» tneincXent bjip/al'cbicpcSmrwarScit/wn guré feilen, nit allem mit vgeßc rwoitl ans Ænangehbegebé ba'o5 / bie halfen WîI auP'b-c Canoncô/bic anbereware Canonee feinb/ wnnb and) beut pin mogen/bj ip/rearc rcgnlcnz wie man in b K’rché red)# ^nPlid) wn Seflerheh kSen/wn jeber pine b en^wernditcn jolk# pjb. 3a/ßS0ieid)wol/twcld)e Canonee für cud) / wnmbwns f inb/b.c werben end) ware Canones / wn bie fur wno/ wnb wiber Clief) pinb bie werben end) falpfee Canones jem, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

See. nitalfo/mein Çer: piopp/ Jr w#t0a6Ci« jebesgeptg/ ^„15^^^

-ocr page 34-

lï?önvnbcrflt;Vcib tviivcv

Vnb fvcilfdi bic ^Atvdx» nfeQ «m fnmemflm / mnOèit caltcb/gc^ recbtinpghdybrr natiivg«’cri^c!t(Ï4bt vnbjejbt/jjcmäj?/«^/ ®‘^’4/* wenbïgvnbnijtjlcttt p:igt;. 3«/ ©cc, ©«»wó^tfrancbwl/bj per wiumf* ^‘^ vegukn ber menfdSidxrt ÇmbcI/ von wegen bas fteb bie (clPf ’ btgenfbbfftcnbcvn/vilmalmó0engecnbevctwcvben.©icaIte»t . (Canines vermógen bas ntan bie bc^wen ^£b an feinem pneffep ^‘^ ^^^ ^‘ febewen folie/jmbev wan jrben aller ^omfïen vnnb gclcrtc(ïen quis bifcer if j^^^ ^^, ^etcgj^/^n |Y juni pneßer o:bnen tónbren ber aber fein ' tS^e wcibbette / ben wuhjvals vneaiiglidjverwcrifcn. iSoet Ï)nb étwan etnen/ber etn botjen bören/vnnb anberen jre wciber Rette annemen. p;o. ïiivmt^grbSvetter/farcirfórt» ßcc. SDeswenbjr nun inr bic naRergenjachten Canones, f^bcl. tTïic benen ftc alle sucht ber XVrd^enbicncr jögrunb gericht Raben, ©cc. iCsißvaJIbicmcvrtög. 211(0 ha6c)vötegt;ihéCanoncs bao bic Sewilltgung vnb Begem bes Clert mb void’s $ô icbcr oibenlt chen ctn(c^ung eins 25i(èho»cs evfbibcrct wnrbt / (o notwenbig/ ©1(1 lt;??. ik basteln vernunffe noch recht jâ gebe/bas berin einer Äirdjen «• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25i(chouefc7/bennttbicC(cricicrw0let/ vnbbas volcFbegertRa

©iff. tfi, be, jtem / bas bie A’utpen bes 55ap(ls vnb bet ^ifd^oucn wähl © k nbsp;nbsp;vri ^4^3«» f^l^^* 25amit frgetfUidjcn/ aPer werkten vn machte

cplu et fe ? ‘’^^ ”’^ l* wóUé/fó habt fr barnach geoibnct/ bj btc Xe'fcn mit $ quenttb. nbsp;nbsp;’^^'^^^ nichts (bUert jöthön Raben/aua^ fern Äönig ober Ixcffcrt

mtilne. p:o. 25a Raben bie Äc7(crvnbanbcr Xcvcnfid))re6gcwalte6 ^'fk 63. nbsp;nbsp;tn bem mtf biaud^ct^ ©ec. 3a / (b jagt ewer 0ratianns / ber bie

0.ina.§ .vclt; 1445 m grattam vejlram gern göt gemad^t Rette. XPen aber bie regel gelten fbllt/basber basbejbrtber recht/ber vcrluRcn würbe/ ^t ^^’ verlieren folhbcr fid) bes gegeben gewalts mifbiaud/et / jb Rette friSeijïlichen/kngcfïwcbcr^ifi^oucnod) anbere pielaten/in ben Äirdxn .sü weRlcn gcRabt / Jr Rabt euch nun jb vil far bes gwalt wol jb vbel / vn ben Äirchen jb verberblid) mißBiaudjct/ vnb mit ber aller vnuerjdîomptefîen Ö'ymon'y Pejublct.

^ber bannt wir ntt 50 weit ab ber San fomen / ©0 jagt mein Ren piopl vgejtonb fr mir/ bas wäre Canones muffen eRerkd?/ gered^t/ber natur/gewonRe^t( p:o. 2)iegötjc5'i ©cc. Wol) , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|tac vnb 5cibtgcmä|fnotwenbig vnb nuo jein. pi^. ^a. ©cc.

©b

-ocr page 35-

kfîQvnbctfjcntbinnb. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s'

^d Wibev jpœcbt fr ««cb biß «tt/bj bA tntt bic £4rt0ttce bd' getv^w bcit/fïatt 'jc’t/wxtrljcb gemn jï/ vnb clj^ min vitb Peßerheb |c\cn/ ctW4n müßen geenbert werbé. p;o. S)«6 tp oßxnbdr» Gec. Wop pige id) non bes mtr bereit mt jwje^ßet/men werbe infers tpeib bte Cenones/bte men beßnOec bes fie eneb îô bifèr jeit ben brebe sSpeltcn bcßcrlteb/vnnbbcm glenbcn rffbewheb |etn/gcrn milt end)ïö^alten ennemen » Weïebemen ebercrweiftn ten/bespc mepr mrets tn ben hreben ben tets ennebten / vnb ben weren gleuven en C^njbm/vnb wer €^«|ïlKb leben mßoicn worb?/ mit benen werbt fr vnsfrciliebfc'b mtbcfcbweien wolle/ weil fob d)c Cenoncs boeb nit meb: Cenones fein ober beißen Bonben/bes iß regiilcnned) benen men Cbußlid') vu Peffer heb IcPcn moditt iSbeU 6er: vetter/wes ptgtfr bejuC pio. Wenn wir fe bes jo belb eins werben t^nben/ wclcbc €enones euch 50 bifcr seit toiv ben jur beßernng bienen ober mt/fö were cs wol ein mänung/ vH módjten ms ber Jeeben leidet vertragen, hieran befolg idj ePer bas cs fieb ßoßert werbe*

©ec. Wie foQr gehabt vns fretltcb/wicban biß alle Canones/ ^‘’ÖEl^‘ 1*^ vnb ber Ritgen vetter |d):tßtcn/ leren vnb seugen/bas man alle nbsp;nbsp;nbsp;®^P“b

Canoncs/|aQung vnblcrebie biircb bte heiligen vetter/famptb^ natiftas. m ben ConcihenPcbcbcn gioßem vn ben t'cinem/ober befonbers ©jfï. p. quig fur fieb ßlbin ben hrdten Cbiißt/naeb bem ber Canon/bte baupt nefder. regel alles (öotrphgen IcPens/m ben 25iblt|d)en buebern Pefcblop (tn/gewef n/cmbiacbt vnb vffBomen ßnb, folie nacb ber (Sotdu eben febrffe ver) tobn/b'^Pen vnb rwbten/vn bas bx fclbtgen offe mógen vnb |ö*lenbnrcb anbere Conciliën/vn and? Pefonbere ^iÿ fdtone/ober auch befonbere leut/ bic ber fad)cn erfaren vn verßen b*3 finb/verPeßeret werben/Wie ban offenPar/bas in ben CanOi» mens vnb ben tirdjen gcfcQcn/wic bic ©latianus vnb ctliebe an«« bete jöiamcngelefcn/gar vil wibcrwcrtigsgcfunbcnwurt/ vnnb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ ^^

bas fclbigc nie alle n m bem/bas von wegé ber 5cit/ßatt/vifacb vn ^rirno. ’ perjon batfoUen geenberet werben, ober furgeben wurt/aïs feit es gift. j^. pe» joheber vifacbenhalben vcrenbietwoiben fern ©onber basaueb return, an fin fèlb/bem woit gottes/vnb ben citeren vnb allwcg beßenbi# gen Canombus/entgegen iß / Wie ^a6 gefèç bes Xiapßs pclagn

2) ld?/

-ocr page 36-

TOcô ter 2^U-d?cn erntet

Öijr. ji; nbsp;nbsp;' if? b4 bnvdo cv ben lïibbücortcn in (5ïcih« retPottett ï^^tte/be^ jvZ

■®»t«« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(S^wdbem 50werten / btebod) biciß^ nie verlobe^.rtten/web

dies bic ^4p^i|Ï^ glbs |êlb cdcitncttvibcv b^s ^iMngch öcbottc (èm / Seegki^eitjirtbctnw» vil/wicb^e meiti ^cv: Siopfiwol iveijK/'Ctïbïïenihdyvnöcrben ttewern rcrintnttcii25.1p}rhd;;cit Crnonibus/vH ben nut eingeinijcbtcn Ingcn^^ffcen ju (eße / wel# d)e bic jöbóttlev bet 25flpjïen/ miw 9403 onnerjeb^mtem freuet/ mit eingepief et fju^en beffen and) trépidé vil tp*

iSbd, W49welt jr46er ^iemuß I^helfen/vp'mcinö^m vet# tiers g^emvurff/b^s man fid) nttbalb vergîctebé werbe/rveld^es^ rvevR^ffte Canones finb/vn bic and) 3Ô b!)cr 3«c 3»r bcPèrung in Birdjen bienen h'nben/vnb weldoe nitlt;0eei^48will id) Çiernnp Jd)licffen/b4S wir vns besoP gore wiU / Icscfet wollen reegteid/ê. fßb. Wie bos ♦ ©ce» !ßr|ilidgt;ibltcn wir PtUid) ^offen/îS ct(i tïÏ4«. mb bic @tenb bes Xcidjs/ werben ein national verfuntung Ral tcn/vnb^anbl«ng/vcrgleid)»ngbcrKcligion/ m friben bertir# d)en jö indien /fórnemï/vnbas aller bingber gejldtvumaifen^ wie es jö ^ranePjott veraPjebeibet ip/ bas man nemlid) von Pebé tc'^len/weden vnb veroïbnen werbe/bic prdtigen fragen vu ^cn/ bel ber Mdigto« jü eró:cerc/crPar/red)t ^tsfouige / verpenbige/' vnb on3cnd’,(d)c lent.

pro. 'Onia iöialognsf-lüciPcr meinet aber/man werbe ber lent nit Palb pnbéi See. Ja vnber feinem ^awffen/bie niefet^/ban wj 5»m verberben 2)eut)d)cr nation reiden mage/bemfen vn trad) cen.tÇsfinbaberyjoctfe^lobeiîjnîtnod) vulent/ bic and) ein ge wiffen vnb (BottÇaPen/bie werbtnßd) ü^n bifen gioffen notot 25cntfd)er nation vnb ber Birdjen/wol anbers pnben taffen» p:o* ^er man fcfoiciPet aPer and) / wan man ftbon fbfd)e lent finbe/f^ móg bod) Reifer, tna» vnbbcn@tcnbcn bes Keid)3 in Beinen weg gebnren/fôldie verfâmtnng3â fatten / vnb Çanbtnng fürsö# nemen on bes 25app ertanbnip vnb 50 t^ön» ©eeWon txm muf jen wir nod) cm eigen gefpicd) RaPen / Jn bem will id) and) mirt guten gelten v:fàd)en vimb gitinben bart^ön/bas wir 3Ö joldjem national Concili vnb Çanblnng / bea 25app8 3Öl«ffnng ober 50# t^ôn/gar n{d)tbebÓiffcn,ÏDa«n vus jotdjee. vw lt;Sott/vnnb ben attcri

-ocr page 37-

bcfi^ vnb 0(tciubumK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

^ftlfc« bewerben £.w«tGiJ6/4ttd) wther tgt;c»t25lt;tpp$ö^4ltc/ wc« cv lîwffbavifî/vfle entfHtchJï gebotten tjî» Wie t^nbeit ebev bi^ J^ut fteb bev Kefbinwtï^n G«^ cnrfcbiitfcnb.in nvutit ße bic fdbv 0c alle v bin gen ans 254^^6 vnb fètjice Lauffens gesell rn gcimft whbctt/brtmit Weibe« fie wol ewig on vefonMieft, wie met« 'jiincl’ j^ef roi midi ftgt^i^bcl.eio war tm. ©ce. Wie Feinen aPer wir ar «ten ©eut^eben babm/bas wir nit Joltcn boiftcn vne mitteinanà beraten /wie wir ws beflerten/vnb from würben/ freimbtlicb vn ,€b:ijïltcb gcfpiacb mitcinanber Çicltcn/wao in vnnßren hrd^e« bcm aUgeinctnen cîauben/rn ber waren ßauf ßaltnng ber Birebe/ wie wô bic in berbethgen fdiitfftvnnb CanortiPnefurgefcbitben iß/aPbntdi ;td)/rnb wibcr bie gocheben gePot/mö alle ^eilige Ca noncß bei vns mgefürct fcje/v«amp; wie foltd?s vffs fnghebeß gebens ^ert werben moebtc ee gehele ban benen lenten, bené vbcral n:d)3 ^cfaUct/banbas bas reïd) Cbiißigcnn’-icb jcrßoictf 2lbcr von bc An (einem oit.^tttc bi(cr iöoeco: Canoimm / bie waren Canones recht Pefèben ïmballein Cap.3. Conciln. mi. Colctani/er würbe (e^p.r Con^ fern lofes gc(diwcQ nit fo genbet haben. 2)ann in bi(em Capitel gc cilq quarti botten wnrt/bas in icber nation /wann etwas gemeiner fehl / am Colet glauben ober baufbabungbev Fireben tnrfcllet / bas an bie ganç nation gereichen mag/bic 25i(cbbuc burd) hi’irbcr 0 berbcitcn/(p hen (olien/bas man cm national vcrfamlnng vnb Coneth halte/ , vnb in bem fclbigen bnrd) bie war gotsfoicbcigen vnb gots gclcrgt; tc lcut/be(fcrung ficbc.

: pjo. j0er2)oecoihdtß'd)ber25äpßli(hcbccrct/b:cesallcstns 25apß5 benb ßellcn.iöa von werben (r aber hernaher jn bifpntic^ ren haben/Wir Foincn 30 weit in bije materi. 3cb halte 5war (clb niebts bavanff bas wir in bifer (0 verbcrBlidxn 5we'ytrad?t vnfer» ^»Xcltmon/vnb in bijen h^cbflen geferbe eines Krieges vnbcr vns 2)cnt(eben jelb/baburch wir on 3wcvfcl 2)cnt(cblanbgar wuß io gen wurbe/nit foltc/on bes Shapes gchdl / ber war’ieb nit (Ö halb «oeb/als ich jbige/tn einige refbimacion ber Kirchen bey vns / ober anbei n nationen gehdlcn wurbt/boiffcn sujamen Kommen/ '’ns beferen vnb berathen/wte wtr/nit newe ar tied bes glaubcns/ober ^‘’7* 1 quot;nbsp;newe Canones von ber waren 5at#alhm2 Chußi annebteten/ 5,quot;L^ ®J1J[^ © q wdd?s *

-ocr page 38-

'Ïült;ô bcv ^iv4gt;«« sûtev

ive!d)ö rtueb ber gemje« weit nit geburet / w^rtn pc gleidj cUe jS m^l th einem Coneiho jö fnme Femc -Sonber wie wir bic emgenf pn iw0b:eueb/|ègt; offert tlid^ pubwiber nitert/ vnb cwjg bepenbigc crticel bes gUuberts rnboib-rtiinrien ber Birdxn befleretert/ mb bes wir baeallc gemein /redit Cbnphdi wefèrt vnb rbim ib« ber b.religien/wiber mirtemen mb vffhduetti nun ce jcie aber bj bie Äetf tnaicp.mbbicStcnbcbeôKetcbe/mb btegr^peren pida tert/verpob»^ *w^ bebencPert werbenwne pc in bifer fteben/Cb’* Po bem 6cr?ert/ptrtcr heben Pirebcrt/bcm b. Keidi mb ircm rat^ terUrtb gdobet/verpPtebt mb |cbnlbtg prtb/mnb pch b^ritn bte pPidit bem ^pp geebon / bte fa wtber bte Ftrdi ^b^pt memanb verbmbé mdge/nidxô woltcn bmberen Offert / Oio b^be idi bodi aie rtoeb (oig/bce wd vue bennoeb ntebt ß balbber Kcgiikn mb Oîbnitrtgcrt vcrgletcben werben / benen nad) mfere hr^cn plten jö rcfoimicren pm»

RccdTlctn bert ptopp/wtr wóflen mpre tbevló rberil Pein 4 te Canonce vertret pen ban bte wtr mit got heber ^npr / mb b5 war alten mnb Bewerten Canonibos erwetfen mógen/ bem weit C5ottc0 wtberwerttg ptn/vn onuctlcQung $ gorfebgrett mt móge gehalten werb?,©o wóUen wir memanbetmge Canonee rfftrsrt gen ban bic wir anp g’etdiem gninb erwetfï n mógen / bas pc al|b m eSotte« wett fren gninb haben, bj man pe on rbcrtrcttimg g«^ Iidi0 gepore rn rerfenimg wares glaubens an Chttpum/ ntt vin gepn ober verladen mage zQo wir ban jitr hanbhmg Femen/ mic redit gotsfótdittgen mbpibbcbcrtben leutenb'c mcjcncFt'di cÖ hartnecftfdi pin würben, wie en ^'raneffott bip perlenen btpbh ben pnb/bie würben ja wol wiffen/bas man b e Canones/mb aHe Jatjung vn otbnung ber Ftrdicn/|o in ber b.fditiît nit anpbtuePhd) fórgeben phb, burdi be be^hge {dinffc mberf^tben mb berve# rot 10'le.^o ban jo’dic lent bem 05oftc0 wott bet jnen pat geben/ vn esandi redit verpohn mógen/a’s bicjabmbcr (vôtres femb/ vnbpinen (Sop haben wcrben Wic lóken wir msbann bes nit eben k.dicvn halb vcrglcidien mógen/wddi? Canones ware Ca noncs/mb redit górhdic regukn pub Cbuptehju M'en /mben tndp PePerhd} jö btené/vn weldoe mt ^ p:o. ïï^w teure beüdi « n^ peil

-ocr page 39-

bcfttjvnb ctcicntbuniL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lo

Pfö gezets vttb rtft^ehnócó flcip fremer vnb rtJtftcbtjgfV few $» b5ï|fert.iÖ4n wtv im verftanb Mueb bic ce febon die« göt Cbnfl/ beb gememen/nod) ktber jümal wek von cinanbcrfcmb.

^cc. tna« bett piopß z fett wol gccroflct / ce beten tagheb vil Ut)|ènt;C^t(lm vmS wave belening bet Äureben/bae wtvtnrt »cvgebcnelêtn^clffenallanjvpjcUtcrt/bj wtvcin malbermap (èn 'Wie5Ü jvanlt;f fort vev.iGlHicibctifî 30 ^men Bomen/ on en* gefeßen ob bet Äapfl febon feer bröbev jti vne / IDcil jr boeb nun wol febet vn grciffct bas wir entwebev 50 v Kcforniation getrew lieb fcbicFen obcv fn cnbclicbo verberben gewiehcb ergeben muf# fcn/2)er ^c« Wirt gnab geben» Wil man in wäret Ootte föicbc vnnb tebheb ßanblen/ß witt man bae halb finben welcbs bic re d)ten w-tre Canonce ober bie vetBetten vn fal|ä)en böcfc bee wi bercebnfît |cinb/ban fie emanbet nit (o gicid: femb/vn raffen peb b e woliyeseßn vnb Bla wen / all mal bnrdi bie febaffe Bleiber/ wie attlicbltcb biefaffeben piopßeten vnb 2lntic^:iflcnbatein wief len bennoeb auch fb^n vR vrtberfebeiben.

(Stattanae wolt wol bic feut gern Hereben/ baoallc päpflfid)? i^bicM vn gebot fampt ben eingefliif ten Ingen ' als Canones 50 • halten feien iSs ßat aber bc'ç ben alten heiligen vätern vnb ebn' ftlidicn Äcifcten/wcitctnanbcr meinnng/ÖießeifJert vmibbaU ten für Canones allein bie altcnallgcmeinenKcgnlcn / von ben heiligen vatern/aus cSottlieber febufft gejogen / vnb 50 gemein? wolibnb vnnbbeffetungbet Äircbcn gefeijet/bie be*; allen Ä.t eben bafnt fcinbangenoincn vnbgehalten woibcn/viibenen mei manb mebt fcbi^big ifîjôgeboifrmé/ ban eßen bet fini 5lt;3 Kom/ wie bas bic 35apiî/^elaj ùis/Vtbanus/vnnb Jteo bc5cugcn»

^an ob bifct ftöf wol aueb allein fpr feine Ktreben/ vnbbic fm bcfo!bcn/:n|on^crßcitbat fnnpt|ctncn piiefïcrcn vnbm:tbielt; ^9’*- ^®quot;* neten/aus bem grub d5^tlicberIcbnffc guteoibnung ju mad)é/ vnb teguUn 30 geben/m benen b;ngcn / votvcldjeninbctfcbnfft ^tco, Vnvo.vgé Cmonibus nichts austtueFheb vetoibnetifÏ /.Qo bat er bod) n allen bem batîonCh:ifîus/bic2(po|îel /oÔbicheiligen vatter 50 vo: etwas bef^'u^tch gefélst haben / vbetal Bein new fleßoet Ober regel sngeVen, fonber pile/ bas fdjonfurgeben vn gc^

S uj feget

-ocr page 40-

quot;tree ter Hvdxn gfitcr

^çctîfè'jôbrtg feut fee’s vubb'uf wetet / Pcfïcetgeit wi^F^dteu* fetsbefenec vn scogetrtlló^upfï Vvbstnusebe uutbilcrt tvotten», 25cögktd)cn ^abett bte Isc^ßv v^ononne rub sCßcobofnio / rôt f. be facro «hlf^»nbert fsïven gepot ten/ b46 man uHc ncirenmg ßtnbnit ge faner beeil'. f^^î^Z^lt;»^5 CiUtoncs (o Ci5 auffbte |clbjge ju 3eïtgölte ÇrtBen/i AL. Óinnee. ^.Hté folie.2lljo ^4ta»d? Ons gros Conaliü jö (C^efcebott/ geßab

tett2înito.4îç4.vücld)e6 mît ben rtetbocbfîcit Condltégcjcletj wött/m fernem erften Cattott gcfcnet 'bac alle Canones bte m vo cd f\lhXe^ *’8®^ Cócthcgcmacbitfètnb/tn freffeen blcibcn/vn vó memgltcb bonen. nbsp;nbsp;nbsp;^Ww gehalten treiben. 211s b.in nn and) ^njltanuo, bet an^eng

ju regieren/als man jelet, ç x ç.gepentet/bas bte Çetligen Cano? nés /«m ganzen Keteb/ntt treniger/ ban bte 2^etf. gefcQ geltcrn ^«tpent nbsp;^j0^ meniglt^ gehalten metbe fôHen/'Von was Canomboe/mcû

SouS «# «cfW/^**®^’’d)e? pto. 30a6ertlcutetfclb/2litt^ettt.belt;Scdcf; pif et cela\ dt.baetmttnamegepentet/bteCanonesalsbteÀcgesjô^alté/ $.it^o6 »31^ bte jnben fiergroffen Concthcn/niceno Conpanttnofjolttanoz tuf et. §. î^p^efinornbCbaleebonenfifutgeSen mbheßettget fetnb. 6eb ctiain. / ©ce, nun wan wit bann auepbetben eiteren/rnnbuatltt^ § .pto temÿ and) (b vil peigeren Canombus Plaben trerben mnb bte felbtgen potabbus. and) beirns gelten /mb jnen 2ôapfîm Äe^fer mit allé jréÂtb den gefetjen rn otbinantjen mberwotffen fein laßen/rote fie ban fcl6 fidjtten / mb alle jrc leges mb otbnung mberwerffen / fo verben mrrnsoPcrmalber redît rn trat (^nßftdeCaitoncsz in weldjcn ms bte einige marc fonn vnbgcflalt bcrCl/niftltdicn onflellung mb^anf faltung ber »trefeeit/btcmtr tn ben Âtrdté mber auffbttngen vn anridten jólle«/fprgc|ê^tSé tjl/ gar leidt lid) vereinbaren mogen,

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pjo. fiEv mein btert ©ceretart es tjï nod tn ben citeren Cono

ntbusme wenig/ bj and eweren leute nit wurb wol crcglid fdnt ©ec, iSe tjt war ^ert piopß / Äalbnad ber dpojtcljetten/ 3a ba nod? bte dpojrel gelept mb geirrt fjaben / wie ©, paultts jón CoUoffern Hagt / tjï bas cndalcen von bet Uii^c / mnb abpiucb kiphdcr crgeQltdjdtcn/We bod ber 6cr:e ben fernen gonnet/vn villier botten ^aben wiHCbod) btejö frer jett/ vit m.t gepnrenber Anaffen vU banifbat^dtjugebJandé; in ein jn va ^oi;e adxung mb

-ocr page 41-

befÎQvhb d^CKtbnïttb» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ii

’^b t^curfcbcQiutg Zomert, bas nwufctjier 4He Çcihgtdt bàtem Sf^fet ^c/tt5.i ßd) étrier ber UJl^c / »n allés gciiicine» btaudje bes ^ettö/tn effen bîtncFen Weibern/ rgt;nb gemeinen bienfîcn ber m?^ leben/ni lt;gt;bcrtótertvn|iinftcrtt3bgenbnt» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

sOaber fern b bail garni ern)tev Ce noues gema dit tvbîben vô fleurig ber (dericcn/vnb aueb gemeïnen bôlfenbcn/ jOas t|î/bc# nen/bte etwan tn ß:)!xcre fnnb gefallen waren / berb^Ibé man fie an scidang rom bi|cb bes Serien ab^îcltc/mnb fnen ethebe jcic 30 fa}ïen/5Ö wadien/auffbcr erbe Jöltgen/ fteb edtdier ^mi^n^ 30 cnrbalfen/ rn ber gladden n^nen^ mb IdPs ca jîetnng aiiff iegte/ben l^trcben bamit fre rew mble^b ber jfinben/jampr bem furjàt3 fid) 30 Bc0èren/3Ô berva(èn/ccinaniie wibcr abfölmert/vn 3Ôr commiimon Itclfe / wcUid^cs man bteffe |àttsfacerc t^coicfiæ/ 2î»6bem bte^âpjîlt^n fcbôîercr/nadibcmfiebijer Z^ueben orbnnng onwiffcnb gewc|en/f re^tisfictton rnb genôgtÇôung/ bamû man muffe ®ott fur bte |onb gnôg rbôn / w ban aud) fré allas bannt man (blebegenugcbün wibcr ab neme ober ringcre/ ge3ogen balen»

3a vo btfen buffenben / balen btc alten wol etltcbc ebé (ïrengo regnlcn gc|cQct/wie and) r Ó bé Ätrdx btencre / 3» beren bien jl fie rerpteten auff junemen / bic bas anber mal in bte ebe fomen/ ob ein witfraw jür ebe genomen balt3tï/nit: Img bernaber/ i|Ï gefe^et wotbenbkts alle pncflcr/ bte mipnefterliebcn flanb wét« ber nemen/ fres ptte|ïerltcbébtcn|ïscntièQetwerbé (olie* Hit lag bemaber ift and) gepotten trotben bas man Beinen 3Ö ^Uiebem bienfi auff nemen folie / ber ein weil ober Binb^be/ dgt;ber ber ye dn be'^fcblafferirt/015 natnrli^Binbcr gebest ba5ei gälctflbat man and? gepote bis geln^ ewiger Beö^ett/aufer ber c^c 3« fot beren/ron allen benen/bic3Ö bèh boberengrabenbes Äircbcn bienjïs geo.’bnet werben follcm

2ilcr btfer Canonum mb ber gleidien/btc bie b. eb aßfiricFen/ ober |îtn ji alflinemj mnb aPlnicb (Sottlicber gaben auff legen/ wetter ban (bid's 30 fnrberôg ber war ©ottfeligcn böß vu 3ud)t/ bicnltcb fein mag/ wolle wir vns on mbw 3u allé tbeilé halb ^’tra# S^ZÖa» mt allem, bie vnpre jonber aud? bic eweré mt (b fèer al bé wetb

-ocr page 42-

Tfcß bet Kf regelt gÄrcr

irctlftert {cbmfee/obevgvöß «nfecfotimg baPen jâ vtlfd^^cr «5 fltncnQ mbbö^/nemh^ bic man mît bet t^at Icijlc« »rußte/ rn nirnutm»tf«gt;gtct»hlt;bet|cbmrtd) (ßotthd^ct tfU^eflee/ oUeïn geloben mb gebieten / mb bod) mmet gebencFen 5Ö gölten* men natje eirmbbfle teebt gelten/ vnb beite t betltdi b:ob/ tveebtceltcninbet b (èbuffe gegrunbten Cenottib” wibet elle Ün £tf ^»jwdtt mb atgwbnigô Iepen / bet wetber gelben mb fuM^/|è#

Çvn mb foibeten/men beîteobbctjndîtmbbethgbcttbct Cle? rtecn/tteldw b €enon peult/mb bic tcgulen/ ß bereue gezogen Icmb foibren/gelt fr (BofUtdxn rcerben benn wol ernfllidxr en fielten nn necbleffung eilet beré Cenonn/ bie bie (5^^ ben Preis ficren/mb enbeten Ä»rd)enbienctn/30ntenbcrno$erflenntel ebfhjeFe n mb mc^t eutjogens kbene mb ebflmentj ber g^bn neten gepen ©ottee eufflegen/ ben bet wre gleub en C^tiftum foibete ober letbé mbge/^n bie aller Xntertfïfn. t£be. 3e fee |êlt;s get von/ Würbe men ben gcifllicben vettern bu gâten be d^fetf bn/m »il anberftjttjtvalxnbewoijlicfiettrerrieten mb ntt ge fUtren/e-ß id) bot baß bie alten ononee vermögen/einige frew bei peb 511 beben/rPet muter mb (doivefret/eud) 3Ô Feiner gon/ alle lpt1 fegen vn k^lidte Fiitßrvcil/aiieb elle ircldidoe gejdoc jft bet reg-etung/vn jùnfî jötreiPen/ Ögt; wiebalb würben fie (ret^eit ber iS^e/vn aller anberer bingen verfîoÇn/ vn fteb vmerlangûg bet (èlbigcn beat Petten/mer ben elle Äuterifdoen finer t^ön mo; gen. öce; Wee forcée aber bon (en ober bingen /we men in fóldtein cr|di:ócFlid}cn triiQ ©ódicber meießet lenger vet ber; ren woltc/ïüoe mon b;c teebt ^eiligen Canonee / bic n dote beft ©Ottee woit mb gepot Jdiib woltc hflèn fût vnb for (o mtt fiep fen trcttcn/wie nun (o leng von eudo genanten gcifïiid)cn gejebe ben/mtr ben onebadocn welbeten/vnb eUtrlc'y vet totnen welth; dien gefèbcflten/vnbFurQwrJenWnbbegcgtnobbenCanoni# bue fo bertfialKn/btcbtebctlige ebe/ fó en ft jelb etn gut vii fieilü ger ffgt;ïbcïfl/von©ott mentgud) ycroibnet / ben er mebt |clp be# non cm3Cüdoc / aie ourebonucrmoghebeie / obereufpegung ber gejebeffeen bcebimelretcbe/ bebmd; einer bet eÇ^t^n bienften ntteuewerren Fonbe»

-ocr page 43-

bcft^vttbcfgctttbumb. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ix

SSM, ^'ç ni4n tiwge rffjte mft botctt gefeiert vitb CwoitiBijs/ bie alle on juebt / v»»b verbald)tf 6 welen Set ©cvian vergieten vn PtafFen/mt rtlkm mft entjejjang bee «nipte/ jonbev «nd) mtt ver Bennung von «lier gemdnbe (CÇnpv wie bas bic Canones vn Xe «ce vermógen/wie jeb b« lengeß «uebgclcbert Çabey @o fôKenfîc |tcbbcrä£^cb«l6enfclbwol:nbie|«d)|cbiacrt. See» Wbl«n/|ä werben wir je bepo Ictdjter babm Bornen mogen bas wir vns ber Cdnonum vergleid)cn/bje an jn jelGvnb «iw ;u b:|cr jett/för W4 re Canones / vnb6ePcrlid?e regnlen jQ halten fein werben» Uibel. □d)^abö |itb«rfar.

p:0i Mian wirt end) nodi eins fórwerffen ©ccre,3a leb weis es woV^^wer 25ialogn6 jd^ieißerziehet bod) allen leinen gninb wtber vn8vfFba6|cIbigc. p. WasipsbamK Seo» iöas man allemal bte naebgohnben Xeges vnb Canones ben voigohnben pile fór^ fèijcn. p:0» Wol/bas i^s. 2lilpbem gninb werben wir bewei|cn/ bas alle Xe'^cn / and) ber Âei|èr pib Beinen getpheben vberofjà nditen Ober 50 praffen habe / er werbe ban jnen bind? bé 25apP/ ober bie leinen bajn vbcrgebcn/2(«d) Bcm Conalmm/ober einige Birdjen hanblimg/ftir ficb pl6 anpijen ober fórnemwenz Wie bj ber 25appen Oceret vberPäPig vermógen/ Wan wir bas erhab ten/P wellen wir vns wol ber alten prengé Canones-ja aueb gót^ lid)cr lebnpt barjQ erwehren / vnb bennoeb freie ongcrcfOtmierw gepllcn 6lcibcn.éa}ó wórt vns aiid) wol bienen/ bas ber 25app/ als ber o^rippiinç mit Beinen Canonißus vnnbXegiPnsmage bimbemverben.

' ©cc. Saraiilfwcrben aber wir hûwtber pgen/bas von benen CanontPus vnb Xegibws allein war ip/bas bie nacbgep^ten Ca# nones vn Xegeoben voigefe^ten pllcfórjogen werbé/wa bic vot gohnben b»rd) bic nadogoßnben verb exerce woibcn fmb/ Vnnb garnit vonbené/babienadigohnbé/basgötin vongcgcIèRccab thän/ober ringerc/iöip vermeinten 2ïgt;apphfbcn ÎJccrct/iÇn wel# eben ber wiberebnpben voigcp^ten war heilige Canonrbnsbero gieret/vnb fid? v5er alle gefeç vn gcwaltaiid? bic fd^iffc vn ® ot pib erhöhet/vil |êçet/wcrbcn ben pid? nit halten/wann man vor gotsfotchtigcn Uuten befere w^rt/roeldje Canones ber fd^iift/. vn ' ben

-ocr page 44-

’WcöbctKtvd^cn^iU^p

beh recht «Itén CinomBue gemâ^ pnb ober ntt / mttt iné btlt;»n/05 b4rwib^/^4n cm Wr verfîSbsger C^afl / bj bab gefîctm wti*/ bits tn ber ftrehen 6« n^emanb/cdIcic ober ober vnber ^tjihbnc/cî ntger ge wait fetn mage/ban ;m befTerung ' panlue 2(polio vu pc trre pnb noch bet ftreben /w ftc Cßn|amp;7ntt fr ber bKn|l/2)er^h ten wort fem redît verfîenbjger Cbjip bcm ^apfl bic mad)t gc^ fiobncmigcbccvcM 30 madjen/obet fb er bie gemadît/baefic bei ben Cbnpcrt etwas madît ba^en joltcn/wclche 30 bftentltdîc ver br cf c ber btrehen reiche muß! n wa ma it fwn (fat gcK wille,6oI ehe fin b aber alle bte becrcta ber 25âp|îcn/(ô bte alten redît berner ten Canboes/bei benen wir vos werben finben (aflen/bie and) im gothdîcin tvs:t fren g:»nb haben entwebere gar abthun/bber etlt;gt; was inen 30 wtberorbnen vnb gebieten»

Ï)a3'ö jemb gar vil 2ïccretaU5piJÏolen/vnb auch vil emgeß^ efets in Wc lèlbigcn/bas alles als wenig here Ä5p(lcn pijung vn bibnong ifl rnbcr beren namen foUchs wórt for^en/als wenig als es vn|cr penng vnb oibnnng iftz Sonber R5je sóböder ber a^ gefallenen vnnb wiberdïnlïlidïen ^rpfren haben/nad) bem pd) bte fèlbigcn 25t5pP / erblich vber alle ^ifchwe vnb Cenoben ber (clbigcn/ban auch vber alle ^óng vnb Änfer 511 erheben vnber«» fîanbenvon bem ß gjoffen vn bncnbtlidïcn ge wak bes 25apps/ ben er vber alle hrdïen/gc)èt?/hcrphaff(en vn gewalt/ fa vber bic gantée wek f^ben Ibllc/etbïdbtct / X?nb bann wed wenig gderter leot/ban allein 6ci fnenan ben iDcabentahjchen Krdïê warc/aod) bic b^d^er ß wl tbjïetc/bas bic nit ein feber habe msehtey vn er bî heiligen Verliehen namen ber vaalten htHtW Ä^pffenz bicai;d) mit frem blöt/m hechter bernât vnbgclafjenhett zbie Kirchen crgt; 6a wen ^i6en/2l!sdenienns'2inacktï7^!ar.}ïi / btserPen 3lw panbrtyöipti vnb ber anberen fórgebenyvnb a ’gtmadï .n ein an jehen bjacht ^ip bic on wiffenßcw m ben hrehé / nemhefe vn.|cr bet Occibcntaltfchcn / vnbmitbtfèw auch bes ^p^s gc}chwmb!glt; hit (ô g:op wotben tp/bas wa jehon femanb geween/ ber fohd'en betrug gcmercFet / both gegé bes 25apps gewalt vn gefchwinbig hit temen 3öfall pat ha6cn mógcivvnb aqo fdïwetgen moffen» amp;an von anfangbesgewakeöer JraneFc/bae ^/ vontaupot jaren

-ocr page 45-

bep^vnb ctgenchumb. 15 i«v«hïxv iff gt^fR fdiwcre Ortvcin^tRc^t fn ben hrdocn ®«nK w Öxnncniegcwefcn/Wie m^rt b«« »1 ben iSptflblm ^:ctto:^7 »« onberen jebuffeen/jô vil gib6cr jeognte Çae / ^‘^ttfe erelid) bie Obt^i b^n bic Jtongoburbi m ^murt euch (dkö venvöffet. ÖbV dM bnwïfFnbsitww/^ftbenfteb Wefcbï»fftfcljd?er vnb venctW Cbnfflüfee v Witvbüt vnb f treden mißbi^iet/v» bic oller b«wcrgt; febomptiff e« ap^'ypbo vn eigen gebiedt borgeße/ vn vffbwebt/ vnber bent nomen vn tttulen ber oller einden vóttchVnbob wol biccSiicebcn ben wiberfpiodjen / bic bod) oud) feW in fd)wcrcn ob fnU kommen (tnb/bee «nffens vn redje Cb^iffUebé cif^ó/wie mon olicin ouß bé 4utfynnctó 3off inioni jS ver increfé Çot/noÆ weil bie (lgt;ccibentolifd)cn erfflid) gcmcinct/cefei ir oiler ebr/won fr po triord) ber obnfî (àe/vn bon nie olicin von bcm winen ber febafe/ ^nberoud) von ollem €bafflid)é eifer tornen/vnb bic 25i|d)oue/ 5órffcrt vnb bolx ionefbwcn woiben finb/So hoben bifc lügen# bidjeer (mermer onloß vnbforgong ireo godofen biebten vnbfcl# fixus betomen/2li{b bos fie oud) bic Ketfgef^ vnb f^ifffen 58 fcllthen burffig woiben |tnb.2to0 welche freuel gewißlid)/ bic jwS fenb bueuetommen ffub/ioimerffen deel Cobicia pu^nioni/ vn ber ben nomen 3uffinioni/vrtbèopff6 3ohonnis/eingc|cl)mei# fee finb/fur bie f^nffwn beo erffen 3ufftnutni/vnb3ohonntó/bcr 5*3 bes leidigen Seiten 25op(l gewefav Weldoe jwo }a)nffcc/wo fie int gor erbiebtet finb/enbtliu) nujffen bes ^ebóm^.v.ber jun jet tm bes onberen juffinioni geween iff/ rubbes fdPigen onberen □uiinton/btictfc|cïn*pio. wie wok jr oPer/meut ßer: öcerctori/ bo86eib«rtgcn/vnbbielcut:bc8fol|d)esbewcijen^3ec. init ollert bewerten gTowbwirbigen '^iffonen/vn |d)nffcc ber h.vótter/oudh

» ben breien gelegen/bic wir in Cobice vnb 4urhcnnc'8 ^oben/on benen niemonb jwcifelt/boe fie beren Äetjèr fmb/vnber beren no men fie ff eben. 4ber ßx jô muffen wir ein c^gé gespied) fûmenté/ ^eßunb ober/bos fr be etwas noch benePet/ p lefn olicin bic i^pi ffolen 4conis vnb ®!:ego:q/bïc bebe jo âathentxæ finb / 3n ben leidigen ffnbetmon/m wos t^ön ober gewolts bic 25ópff g?gé bé onberen 25ifd)0»en/vnbbcn IVifein gewefen feinbAvos ff dus fie oud)cmonb,rp3 fchteibcn geboUenboßen. ïóerh. Oiegonosiff

-ocr page 46-

■ïücôba’Kvd?«« 3ö«c

^4pfî ixwbcrt. 16. j4V nad} bent Abgang bes etflen 'Jü^inianif ' ber bett (Cobteent vit bicanbeven leges tn bicotbnung/titbercznwrt fie ten Gwötfeet/^# bangen UfTen Wtan befere mm/wfe c(;r juni 2^ci(èr tn^nnetb vnb ppew/vnb tn^uvitme ^tnwtbev bent (Sta goho gc^nben ixtben/waß ba ber fïtlns gewepn pie/ ^tent / wte bev Äetpr 3»pinianu6in ellen pinen hrefeen gepQcn/ bie wir I^d ben in Clt;gt;b:cc vnb 2(nt^entict6/50/vnb von ben Ç^^ern/vfl ellen btfdtÄien pb:ci5e/eud) bent petrierdten bes eIteren/Xbins/ wie er bes nennet/^s wer be nod) bic jeitger nidte / bj ber Äeipr b? fïul 50 Kom ennete pbijcerct/ellc bing vnbcrwoiffèn Çette, 2)en proces jm erp ben pamet vber bic Äj jd)ouc gegeben pet/wekbé pamet^tegohus vnnb pme voteren vcrwotfftnvnnbberinnb end) bent ^o^nni Conpentinopoliteno / ber jm ben enntefpt/ Wiberfp:od)cn i^teXept^cr: p:opPelleonge5wei^letc ^nt^é^ ticen 3nP'.nieni/be er vont 25epp niclbet pnbct fr etwes bes bé. gleieb p^/ober gentés ie nit ger entgegen pie/ bes bie gepç vnb Jd)aft fclj^er/in bent erpen £trel Cobtets etngepbincipc pebenfo wille id) jné ein wtbertöff tpün. 2Hletrt lept end) bic SCntbcac. Xgt;e Uiedepe Komene/von $ punbert ierigé ptcpription/bicbcr Ketf. ^npinienus folie bé ÄepP beßnbers vffgeopffert ßebentebt fr# ren/Sißfr fie wol erwegen/vnb gepalten bebt gegen bevé/ 2?e Pje depap. tit. be ben hrd)é in gemdn gegeben wärt 05 gegé jné ellcA ber K5)ni(d)é in fonberpeit nit gbeœt/eUein bic vierQig tenge pee X. ^utpent. pripcion gelten folUQtc gegé bent A. X)tpnbltcü. Cob.be jecioP be tempoje (gedepm wcld)e(n gept^c bicerfojbemngeilet gc|cbcncFcn vn lelt; aetioneurt). g^j.g^ j^jß j^j ^æ Punbert fer erpteeFet wart nit elletn ber Firdté 3Ö Kontfonber ellen Pivdgt;é / ClóPcren/^ofpitelcn/vit enberen pc» fern ber borffeigen/wte end) ben ©tette/vn eomnnen in gentein / Vnb ben enep vebeept pebt/weil bie ^ntpctic. Vt K ontene Ufo ei ber Ftrepen 3« Kont pet end) gelten fblfen m poPefrontbus oagt; entis/weruntb pc bann nit enep gtieepifd) gefdtaPen wetben f ci/ wicenbere 2(nt penticen.Wen ban end) b-fè àntpentie v$ 'Jiipi nienowcregegebéwotbé/wiebes fic (Stegoansbent Kcipr tuen titio nitfnrgewojffen pePc/bes er pinent petrietepen Conpend nopoliteno gewepat Pette/ fiep dné fnntnin ißpifcopn 311 nteepê/ weil

-ocr page 47-

bcßft Vttbefgentbutnb» gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r4

well 3nW(mu0 erfennctrn bezeuget bette zWba-X^m^, ^jfeboffbevobnjipitt fofce? Jtbev n?tr b^Pen leQmtbntt jct'tbifèö‘ Wetter Auß sufuten/Jeb bitte aber wie v^iz kfett allein bte ^Sptfï^ len (Jjtegotq ab tïïauritmm/ vnb bis iVijcre art (öreg.rnb jeßet rtufjben (î^înm 3ijfïirtwrti inrt bert Äirdjen gefeiert /fowbllert Wit 5Ô fèirtcr seit baiibn weiter bi|puttcrcrt»

2(!|bwcil martoffertbarelitgcrt vnbfhlfcbcgebid'itbert^^pfl liebelt 23ccretalert etrtgctnófïbct/ fa aneb vil gartner 2?ccrctalcrt/' bx lauter erbiebtet vnb falfd) I^nb (ïrtbet/wurb ftetheb teinev be ren (Sottefotdtttgert vnbverjïertbigett leut/ßbt|e laddert jöero: terert/îôlàirtcntoinert (oUert Begevert / bas man bie alten mb be# werten Canonce/bemnad)/ bac in foldjcn lugen^affcen S^eetera nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Icn eingemifdtet ifî/rtchten/enberen/ober garaßtbänlb'te.Wae ban ber ongcfellèbeten jjecretalen |èinb/ bie aber bie jüngeren vn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\y'

rcrbcrbetc^apjÏ30rtad)tbc«l ber^irdten/wiberbae/ibinbtn qa. Alten Canórtib? aujlbmefhdt gejè^et mb verlt;xbrtcti|ï/ gemaebt haben / ba werben aber bie (Sottefótdttigé ver(ïenbigen Cbafte/ wol wiflèn/bj rtie allein Vein Äap^/jonbaud) fein i^ngd madtt haßen tart/etwae von benen €anonibus mb gejenen 30 enberen Ober ab jätbün tvekbe ju water / vn atweg Bejienbiger Beflerög ber Kird)crt bienjlhcb ^inb/ Weldtee bic Sap(îltd)cn Canonv ßen filb betertrten.Sdart ein inahjlvnb bon aneb / tein gewakirt ber Äirdten Cbtij^i Icin/ban allein jör bejferung/vn mit mebten jQ einigem fd^aben vnb nad3ted ber Sirdten.X’n berbalBen wa bic wäre® ottefotditigcrt/ vnb Cb^ijiverfîcnbigcn jur banbing jufamen Bornen/würbe ber ^erte wol gnab geBen/bao mart bic at ten redît war cvnb al weg ^uthentieoö Cartonce würbe geltcrt/ vnb allein Canones vn Äirdien régulé jon laflen/quot;Ort bic Äopji • tidjen ÏJecrctalen / |o bem jdBigen etwas jö wiber jetjen vnb otb# rtén/bie jèien b.tn von ben kr)ten verberbten Sapfreit / aljo wie fie jm Bód)^abcn jiort/außgangert/ob ben alten fromen Xtópfïé feifdtheb j9 gc|d)ïtbert/ganG0bcr jum tetl/ ben jèlbigé waren Co nonibns me aUein nit for jteben/ober als beren ver beffevungani itemé jortber vil meh; als g’ffeige verberbhebe griff bes Satans/ Wiber alle ®?ttl:d;;rt vnb M«hw Canorteovonbreguïen auff

iS iq B:ad}t/

-ocr page 48-

Wed bet ^kd^ert gwtee» («‘^djt/vciwetffert vnb h^fttbs mdjen»

Sus bifèm 4lkin min/ beffetd) / bas cm iebet frommer C^iYamp;7 tier bi^i pdw vot lt;5ott itad) berteFen/vn pe w purent gewiOcit rtebcen wille /Iddjrhd) verpof« |óllc/i6rpltd)/ uvihdxquot;gt;ie rcd)i waren mb Sdverten Cmioncs ^mb / ^Jan «ud) wie wir erlange m^gen, bos fie 50 beben teilen etbennet rnb bafnr gemalte» wer bctt/XJnbjJim bnfw«/ bas wir nur ben recht waren mb bewerte Canomßns billid) auffbü genanten gdphehen trtngcit/csbelan gc öle Ährchen guter ober anbers,'1^ilßc bocbJbkfaeiiCaQ5üilt; Ca»gt;oMilt;e lt;/lt;■ t-u8 55gelcbcn/ ^ur ge^ vnbflfepoien haben/vfibtefomgü CK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a w fc ’’’^” ^^^’^ men barumB^nomd/ bas ijl/bie geregifterten ^tp

oinlü 0^10^ I^ ^'® ^‘*^ *^ anderen / na^ben CanoniPus vn Äirdjen regoU ft-rfüida^n ui 5'quot;^ leben vctpPid^tetfinb/'Vnnb wir infers thole wilhgtttb vrgt; uuf^ ^^ ^'^^ ‘’^^ ^^^ Canones mb Änchen regalen anjunemen/ ^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»nb 50 halten /bit wir uit nut gutem grunb mb heilen wfadicrt

ausbcrhJdnPt/wibbcnangcnomnen feiern mnb Canom» gesogen /enwlc« mógen/bas pcindit Canones/basiP/Kcgulen lmb Ch^Plid) 5*5 îePen/mb ben Kirdxn befferUd) su bicné/ 6ic# Uiit/mc nct id) were ms nû bip neben rebe su Gefcblieffen/ m wi ber 50 Seren fern su mjèrem furgenomnen Çanbek

l^bel 3d) ^ab bifê neben iö^putatim md't mgem gd^ôict/ hefte aeeb fie folle noch beianber? auch frud^t fehaften ^an rill vnferen tßeil finer jdd«n i^e mufe ms alte Icrc m Çaufhaîriîg her alte b. Kirche m ratter aller bmg ntehrs fern rn thucn glcid) fam ftsebic Chuphde Knchftttbtv2lpoftcl?cn begrabe geiege vn wir fie erft von tobten wiber vftgeweeFr bette/ @o man bod) ßUhe ernft vnb eifer Cbufthdfs lebes/vnb water IVrchen sudt/ cis bei ben alten b. Kirdxn gervefen / bei ms nod) mt vein eine. n«n Wille id) földtn Funbei i fügen / bas fie vff fré tbe^l/ fich on «lal belieben bon baupt Canon vnb regcKbnftlidjs leheno/ber b-fthnfft/vnnb bann auch ben recht alten.Canonibus / bic b:|cm gódii^en Canó gewas finb/ m vó allé alte mettmfftr Canones gehalten woiben fuib/sügdePen/X’nftttbalPent (élk es nicht not b«bcn/2l!f e Canones/ bic wir nicht on vernemteb/ er weifen inógt; gen bürd bichcihg/Scbnfft/vnb bic Canoncs/bic ms bic alten vnb

-ocr page 49-

bcpQvitblt;t3lt;ntb«mU nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘^

»ttb {ewigen b^iljgcn gefl^b** nJctbcM/twel^îdjc ton C^nflen.^ 1er bmg/ ober bod} bi jer jetty niebt Bonbett fwr Cnnonce «eß^ltcn *«crbett,©ec. 2ö46 muß lt;4 eût mal folgen / ßnb 5d ben «ben «neb Cbtiflen gewefen/tn b-tb?bicdad} ein Bird) Cbttfît gcbnbt/lô b^ Gé fic aneb ntuffett/nentheb in bnijpt|ï»cFcn/ etn Cb»0ltlt;be b^up heutig vn otbnng m ber fèlbt^/ titb and) (bicber ^iws^nitSg ju gt;nbsp;góte/ tub ber fd)nf|T gemeffe regnien ÇaGen. Hon betennen reft rtlU Me Gei ben alten wl ware tnnb emphebe Cbnpen/gantj ge# trcwcaelerte / tnbeifertge 23t(^ouc tnb (celfoiger gewejèn pnb/ ^er^afben muffett wir inen fa and) bj gefloÇn tnbjâ gebett boo fie fre redît C^nfîlidîeotbnng tnb baneÇaltung tn aneb (£Ç;ifb liebe reguUn ber (eibtgen gebeGt ^a^i.^o fie ban bife allein von bent Flügen geifî gebebt / w vns eGen ber fUbige geiß aoeb lerc/ percn/titb troGe joUe/wic wir mit ben fdbigen heben i^nfren tfl tatteren ein leib in (C^nflo finb/ fo muffen rwarUeb «He fre wäre C« noneo/bao tjî/redîte refilé Confitlt;^ jö kPen/rn ben Äircfo« Gcfferlid) 30 bienen/a»dgt;bci wts/alo gef^ nnbotbming beo b^l^ gen geigs/ nn ber afgeweinen Äirdjen gelten/ tnbin frern werb gebalten werben*

ÏPir lollen vns and) ba fur mit ôllent emP buten / bas wir ben wibcrcbnfhrtwnnb Äirdxn ■verberGeren/ben anlaßnit |êl$ gebenrnpre Äird)en/vnb bie fo tbotre gaben/ ben fetbigen vnje ren Äird)cn vó ^rten verîôÇé/ beibe in reiner kre/ vnbrcd)ter Iïau6b«‘ti5g ber Birdjen/jóleftoi/ bas fïc mit etwasfdïcin ber •warrelt fwé mochten/ wir hidtî bie alten ^«1’3^ l\ird)é/ nit fur Âirdîen e^nfh/ vu wolté allé fre gâte CQnfihoben 0îbnungc»3 vnb regnkn nidîts gdten laffcn/ Weil wir bod) bas mit ber tÇat beweifen m^gî/ bj wir vus bie rechten waren Canones betagten Äin^en/in allen hauptfhieRn Ch^idheher Çau^altug/jâ^ké bcpcilfen/öie aber bie fèlbtgett aller bing reradîten/ r nbmit fup fen tretten/ Allein foUat wir GeFenen/ bj nod) laber an ber Äird) en jud)t vnb ban / man^l bei vns ijî/ welcher mangel aber von ^cr_bcr wiber^nßcrt/jerfldtng Boinet/vnbbabcr nod) vGngig / »anfiebijS vn«!led):i{llid)eo:bnongbermaf^n jcmlfcn stiver flötet f^aben / bas wir in bem vnnb anbevem/ bie fidjen nod) ba^^d

-ocr page 50-

TX’iô ber Kirchen güt«

bit^irt ntt Çaben bn'ngen mögen / ba wir pc ger« Çtnbn'ngc« wot tert/vnnb and? foUcn/bae «emheb bei ■eus ntt alkinbicmne lcre/ mnb C^tiplid^e anfpenbnng ber beiligen Sacramenten (onber rtijd) We Ct)np!:dx jud^t mb ban, wtber in fd) wane? b:ad?t wer be/ wie «ne Ws in ber ^eiligen Jd^n jft f^ bffcntlsd) mnb emplit^ fnr gcldjtiben/vnb von ben war ^.vettern ie gehalten Wbtben ip. céb» 3d5 wolte bas bis etlid^e meine ^tefreonb and) bebad)? ten/bie fbtgetragen/wa wir vno jö vil cinlapèn/ mit ben alten Iw ben vÄttern/vn pen Ononiß'’/ wtr mpd)tcn babnrlt;^ wiber von ber ctnfaltvnb veine godiebs wone abgefuret werben. Sec, E5ie p:ge tp and) nit vergeßens / $ tanjèntlïpig Satan/ tan vna von gottee leve auff nien(d)en tanbt anbeve tut bap abfurenban p er vns erplid) ^ctltgc vnb grope lept for pellet/ anffbie er ms mad)t (eben on (Sottco wott/barans halb (oigetbae wir pc and) boten vber ÖJOttee wott/ 25erbalbc (oHei wir barankpeiff po^n/ bae wir ba« wott trottes / bic^.ßriPt mer laflcn ben Canonem Canonum pin /bie Kegel aller regulen/rnb bae einige vid)tjebeit mb einige piobicvpctn/bebe bet Ure vnb Haltung aller ^vätter vnbalte« Äird)nn 55 a bei aber tauben wir and) beren otbnü* gen vn regnlen Beine vcrad)ten/ bie wir betennen muPen/ bae pe ntemant ban ber Ç.geip in piner Kird^en gcotbnet vnnbgeplet ^aunad) bem ban and) bas anpben ber alten l^ivdxn vu vât# ter fei vil froinen treuren Cbnpen/in allen nattonen / p gtopip/ r nb vnpre / vnb aller X^neben mnb ^eiligen feinb/bie Pitgekre mb KefWmanon / p me ber -«Be« verlóken / bef (o vile'n lenten allein Wimit vcr(d)lagévn af jd)ewlid) madien/bae pe bie ein ne# werung in ber l\ird)c febdte/. bic aller levc rcgnlc/ mnb faltung ber alten liefen ^eiligcn/pHc gar entgegen pm/ Weldiee aber ein openbare Ingen ip/vu efen pe/ bie me bee |d)eltc/ bie jenigé pmb bteaUe alten €^ïtpi;d)crt wbsnaneen jcrtciPen/X'nbbie Kitdien mie (ren ^odopn newemngen gar vber(d)nttct / vnb verberf et Çaben/Wannn pltcn wir ban ntt $ô göt p viler taupnt C^npê/ vn benen pfd)abltd)en Woipen/bic |d)aPôÇaut pieces rÇûmee ben altenÇ-vottemvii Äirdjcn/af^ösiet^en/alleebtispnigc/ pb«

-ocr page 51-

bcp^i vnb d^ntbumk » ^ fo bev ^.gdfl bmd) feme treuren uifîromcrtt bic ^.A\ü vatter/vS ^^«(^^«^c ^Mvfïcrt/gderct/vewbhet/ vit gefe^et ^4t/m fdjafttS bet Ç.v^ttetin ben ^noinBus vu .icgibije/ g^no eb^H«^ ^ctfut sieben/vnb gerit gebmuebett^ vitb bcj^^^IPcn vite rtud) völlig ver «entert Uncit/b46 «Jir ßlidis oibntan^crt vit regulcrt/tvelcbe bod) «id)t0 b^n bes geriert Cbüßt vu bee ^»gevfïe leer vit gebot (cirtb/ gerit gc^bïpnttert Vrtb gelebeit rvollen/Jibeb ^4 wan nit «wd) vil iit |bld)eit leerert Vrtb regulcrt ber nltert rvere/bes ficb nttt bé gl^iu Bert crt C^aßunt/vrtb (tbnlîhdxr frei^e'yt/itit wol vertrüge/ wie j^r fclbs vot (tngeje^'gt Çaben» Sec. ^e i^ wnr/Hod) juit jeittcn bcr2lpo(ïel/vrtblt;tlb^crrt(idtrtlt;gt;d) nteer/^abértitrtlleirtbicwcrif bcrlciblidjett nbjïiitettQ/vrtb cntRitltung ber iS^e/furtber elle eigé werd' nttgcfnitgert/irt cm höbe lt;td)toitg vn tbcurert werbt jûfunt fucitwic id) juin te^l vo: nud) befenuee bnbc/Vitb iß bic genug? tböimg Vrtb crlojuttg C^nßi/itit (b gart^ bcnltcb gepicbigt vn er? ^jdbert tvOiben.Sörther femb ban mit ber jeit / ganij gefnrli^e o:b? nungen vnb Canonce/von enthalten ber i^b^ / vn anberer nbßi? nentj lciblid)er vnb vergonncter crgcQlid)£citcrt gemad)t woibé/ bereit wir ein tbc^l vo: er jnlct ßaben/bic nitt allem ber €^ußlid)« frei^e^t/ Junber and) bem glauben verlc^lid) vnb nad)teiltg wen? ben |cinb/)a jöletß babm gebienet haben/ bas alle ware bc0|d)e71 vnb jud)t/bei ben bird)cnC’icnernganr5 vertilget (einb/Vnb wer? ben von bent Wibcrd):ißert/ ntm bajS and) miß6:au(^et/ba6 c^r ben waren glauben an Ch^iÔn/aUeChiif^Iidte frethevt/jud)t/ hev It'g^t/vnb bas gantj Cbnßcnthunib in aller weit / jo ^wcrltd) verbmbiet / vnb bawiber ß giewlidje Verfolgung erweefet vnnb treibet.

Hod) nitbeßo weniger/iß basaud) war /bas ber barmherzig ©Ott, ferner lieben f ird)cn,/ in bem allen bas gegeben vn erhalten Çat/bas in leere vnb haltüg/ber h»alten vatter/bicleer ber 'Jußiß cacion/bj wir allein auf lernen gnabc vfi burd) bé verbienß ihn? ßivon fiinben crlo|et/frum vnbfehg wcrbc/2lljö and) rechte auß lpenb««g vnb gcbiaueh/bcr hönerament/ vnnb aller Z^irdjen? Übung, jtcinbxoibnungvn jud)tbcr birdtenbiener/vn verwal? tung vn auf fpenbimg beo Ç.^lmu^no/ bennodj fo rc^n vnb vol?

-5 ^‘ä

-ocr page 52-

TJÜce ber firdvn gâter

I^’^ fôrgeb^tt bcjcugcc vnb vcroibnet ijl b te wjr'«titm4.w btef« eben ßUen utr vedje goïcsfjicbttgcrt vu weriLtfOig'n »n me j^it^ rfjjcbcrtlcuttot gd) titbîet wertwii/miJJOot f^ïifp:« wbgefetje ber vótter/wdïd^ cvivetjht vnö evfîrcùcn möge 046 bæ hebS .tiré/ »âtter rn B*vd?c»i nue vue vnb wtr nvet ptett un gntnb fitter far vnb fining jembrnö fie gewif lidt miff vnßr (cité / tnber mfer wibcrwertigê pobn/ V’itb hitbc ftefe cmm tl aller f^ter fil ut bent/ b5 fie b.te enthalte vó ber iS^/w Ctfre^ûg bee leibe/ jô bodt ge adject/vnb ntt nad) ircm e^gen cnb/nteldjee 1(1/ ben Ictb bent gc'Çÿ (Ïc/3Ö ben redjügc'^ßhdjen vnbeSottßügen tverePen/bte 30 bent Xetdj Cbaßt nad) febee bcrfiffjnuPcienb/geßoißnter vit biAud) licbcvsnni.tdjfn'ane redit €pt#llicbcr bc(3)cibcnbcttgcnta(f^cc I)abcn.25an of man trol bei ben 6 • pattern maneben (piudj pn# bet/ber bcnicnßbbdjcrt verntogen vit werefen / eßen v.l jägibt/ nod) ß f»nbt man banebé ßml Çenlidicr Ipindi vit leere/ bau$/bj allee vermógen jânt göten/vne allein auf gn.tbé (ß^ttee tuinet/ vri wir vite ber gnaben ®octee vit bee ^eyîs /entlidt allein burdt ben verbienß £b»(îi / r n Pef ne vnßr ober einiger creature werd* gerrdflcn ninff’n / bgt;te ein jeber onjuneFfdier frmner lefer wl ß pen Pan /bae ber alté 2(pb(ïbli|cben hreben gUi^ vn b tUung v5 ber ^ußiftcatibn/anbcre nit/ban wie wiraudj glanzen vnb^aU ten geween ip/Ó b wbl wic geßgt bie piebig ®dtdidxr gnabé/ vnbbee verbienße Cbnßv bd ben alten nit aUcinal ß^en'»dj »n gewaltig im (djwan d* gangen /aie vite bae ber ße r? vcvlnbé vn bic lieben witter /biefarUfligfeit in guten wetehn/ fei bent \'’blef nb^dtreiben/ben ivcrbt eigner wereFen/eben fjedj erbePt tjaben. ibiewawauflpenbung vnßligcn biandjber^» ©acramenté/ Eanff vn ßeramatte bee leibe vit blâte vnßre Serien ^eß £bn ß' ^aben alle alte vatter ß einzeilig vnb ernßlidj gdeeret vn gc? ßalrcn bi wir allee verwerte gcttlofen opfferene vn applicierene/ bee verblende C^nßt / bee fidj bie Wiberd)aßifd)€ pneßer / erß in Furten faren angemaffet ßabe/vn bee verbci Flidjen vertra wgt; ene auffßldt wereF/ vn 0 pue pperatum bee pueßere / iOefglen djeb WineFclmeßen 'ge^aiSierter Cbmunibn in auf jpebung ber facrantenté, bee verfijweigcne ber gebäd^tnue vn genteinfdjaßc

-ocr page 53-

bcfi^S.vnbdgdubwmb». gt;gt;nbsp;€'3n|îib!itd)b!cfiTnilbt’(pMdTptTtptrti5bcrc»t msj^Gimïdxn bi0m ff^crainentcirtgerifpii jdionlop wercit/ VtMÛ mrt» bet aken Itebé Vlotter leer vn Haltung aUenr^aSPe / rvolte gelte lanen* pioP. jn vnflretn Èial^g^/rebet 6 C^^legneanbcve baubn. Sec. »2:r in aneb em anber man/ban b;c hete I^i^krer ^aPébicctnfaQiing' C^hflt begerct tn btfem facramét jóer^alcï/Öo welt bijèr C^cblb goe ßc gern gar ruitteren wb rcrttlgen/ ©b (ètnb bie ^» matter warÇa^te jeugen ber alten ttrdxn/ß tß bifèr C^bUgne / ber bx feltigen heben hreben / mit leinen buuerfebampten lögen / auffff g:a»|ame(l febmä^t mb lederet/ aie weren fie mit (einen rvibeiv O)h|îhcben Wcroclen and) Pc^affe gewepn / élan in aller beihgn» vâtter I^nfftcn/wôrt en wbJt baubn nitgefunben/wie ewer èia lbg«6 bn alle jeberve |cb:eiten barfpbae m(cr ^er: €bn|îu6/rnitt (einer Birdxn rcrlaH^n bate bas bic pnefîer jbn tSglidb m namen ber tndxn ©ott bem vatter / 5Ö nadilaflTnng rn genögtböung ber fonben/ber IcPenbigcn rn tbbten/bbeb bnlctbltd?er weiß/ for# (lellen mb rjfbpfferen (bllcnrH bas jbthdi bpffere beo pnejiers/ »bn bcm bpffer ibnßt einmal am c:eÖQ gejebebé / bic würd’«ng empfabe/fb bfft bj in ber hreben / vn b (clten natnen gefebiebt/ bj bâbord) benen menj^en/bte fieb nitbnge(cbieft / |unbcr bes cm# pfangthd) madjen/öber (r énigen gótten ml’cn vnb anbaebtetn fonbere gnab verlüden/bic (onb nad)gchi||en, vn genüg baför ge t^bn rverbe.nod) ;|r bifer Ébcologue (o bnocrlebainet/b} er |cbïei bet |blhd)6 (èï al|b gderet mb gefluit wbibcn vbn bem p:bpb« un tllaladiiabcn 2lpb|llen/»n ber fdtigen jóngern / 3gnatib/ 3rcneb/JÖibm|tb 2(rcbpagtta/m benen b«hgé vattern v» lUar tirern, bic gleieb vff btc 2lpb|ïelen gcfolgct/mb al(b for vn for ein anber nawotnen fcihb/als Certwh'anb/C'y p«anb/i^ujcbib/2(tba nafib/©ngenc/^ctatib/€b»l^(ï*gt;'^0/25afilib/i5pipbanib/2lu# gujbnb-ünt’ojio.iijbej. Xicber »^ert Qeerctari/rebéaPer bi|c bed gen ratter ntebte vbn bijembpffcrcn txepaeßero/ mnb|blhd)cr traffe mb wóreFongba vbn bijer ILbtblbgoe (aguSecre, War# heb cm wbit niebt/beo fragen m Ç^ren alle bîc b bc^hrâtter fcb»f ten je gclc|cn ÇaPen/bber nbd) le|cn Bänb€.ißr 5cód)t ba mber an bien ben Sjibnvfiom an/Xaft c^d) nor ervern vettern / mein l^rj

5 q Piopft/

-ocr page 54-

Wc6 bcv Kird?« n gûttiï

P!0p{î beôlclbtgcbôcbbc^Sccleltifltcaôtcwrcbtft jôlclçtigcb?/ tn bcm cv ben b:a»d) bev Q^ewmencé beßiicißct/wie ber m |cîner . btvdxn/vnb 5Ô fetnen zetteen gcwe)cnb4n man aup ben ß vilfâU ttgen vnb ^erdtefoen Ccrimbnän/bic er befd^jieibctirol pdjt/bj er ntt jun 2(p«gt;jlohfd9en jette / funber ba bie ferdjen befnbet g^efm/ vnb tn Ccrcnwinen wol anffgelïigen Icinb/gcjèfcnben pat/Jm fel btgen bód) Ic|cn/ba er ben b:aud) bes p.^5acramenc6/^r verfant^ In 11 g vn gemetnfdjaffe €pJtfït/wte ere ban nennet/bc|d)jaPet/ fin be fr ba ein rooithn vó vffopffere Cptipt bj ber pnefîcr in $ rnc(ô t^ne/fofiraffet mid) ber lügen» ^bel» Wae Icicbcfcrtigen vogels matte ban btfer 2)talogitß )ä);ei5er fein/mit letnem Cpcobgo-^e^ cre^arumb richten bi|e gejeUen an/ was fic fmmer tönbe vn mo gen/bamte bic frnmen jörffen vnb lt;gt;cncn/vn)erc gderten gegen ben fren rtid)t Polen / Jn bem liegen ßc bei bem taillent bapm/vil paben bas voitpcyl/bas ber vnferc |d):tffcc an ben oitc / ba $ gioß gewaltiß/nit mögen gelefen werben. lt;5bel, ^Ss jemb fa fcbnblid^ lent. Qeere. Siaftget von ©epetbasißbicgan^ Ulep(td) möß eüd)6 benod) in einer fum anje^gé )wie fte ber ^ionyfiu6 bcjducb bct.iÖcr 25ifd)off vnnb oberß pneßer/nitt ein feber ßiigdpupffer ober tBoncnbler /and) nur emer/ntt alle wind’d vol/nad? bem er ein gePet ob bem altar gefp:od)en '|ö reuepert er in ber ganzen Btr/ d)en vmPer/Ceret bann wiber jum ältar/pebet baan bie pfalmen jößngen/vn fingen mit fm alle brd)enbiener/baraiiff Wirtbic Äe Sie mefe/ ''^*^” ^ ^‘f^^fF’^ ''*^^ ^^” bienern gdcfn ale ban werbe abgefepaf wie f« ber f^ ^‘*^ lerlmgc vnfers p.glanbcns/btc nod) nit getanfft fmb / vnb ß .©tonif bic (Ö von ben boßn «c'yßern etwas bcnnrnwigct werben / bas fie bcflt;buibet/ allemal nit Pc'^ fn |clP6|cinb/vn bic nod) in Ö bùf [einb/vn bewarb etl:d)c bicner bic tpören bes Cenipds etltdjc aber warte fimß frea bicnß,2)emnad)/wann bic gan^e hrd) ben glauben Pebennet vn (Sott lob gefjngefo legen bic fûmemé bicncrlämpt ben pueßern/ bas pc'flig Piot/vnb ben tcld) ber baneffagimg/auff ben altarvn tpätbcr^ifd)off wiber ein pciliggebett/vcrbünbctbarauffben fnben allen jo 5Ô gegen ßinb/ Xgt;nb nad) bem b:c |dbigen aud) ein anber gegniffet pabé/fo werbenb ber lieben pciligé naifjcn erjalct/

Vnb

-ocr page 55-

bcfîQvnb dgcntbumb.

Ïîhb Ab bev Ät febofffnb We pnejlcr jre b^rtb gewSfebett ^ebé/ nbsp;v pellet fid) bet ^i)cl);gt;ff mitten an ben altat/vnb p^^nb vmbi^n bet bie fn memen Wenet/mit ben pnepetn/ X^nb nad) bem bet 25lt; feboffebie (ßottlicbe göttbaten ^pnefen Çat/ tiebtet et We ^; là)* etament sö/ vnb Pangt bic g^thebé gaben / bind) Wc bciligKidié fût gelegte jeidxn betfät/vnb We vb: bebccFet vnb vetbotgen tra te jc^get et mit anWdjtiget ebtetbietSg/ vn begönnet ban bic bei hgc/öactamét jonieflen/vnb vetmanet and) b.ennbeté / fie mit^ Jumeffen/ V’nb aie et bicfclbigen genoPen/vnnb ben anbeten miß gct^e^lct bat/enbet et bne ampt mit bet bancFpgungv

Sebet ba liebet ^unrfet/Wß ip bie tnefè/wie fie bet ^ibit^fv us bcß)’ciBet/vnb wie fie bet we|cnclid)cn ßiicF b'^iben/ bic 2lpo^ Pel vnbic alte b.vattct/fap alle gehalte ba6c/2llïcinb} es bic ^. 21b 3o^.:n# 2(popcl/allee cinfaftiget gehalten/ vnb w:c bet RetbS (ßzegotius ne Æpifcopü jcógct/aUcin bas Ï^attet miet/ óPet bae Sactament gejptbeben ®’'^\“(J|^

Waipnnnba/betwcjcnItcbatPwcf h’^lbc/em weit in alict ^’’^‘^ ■^* ctjalung bet oneffen 2)ibnvfq/vbn bem opjfeten bee paefters bj et Chtip» im ampt bet 1 neflenz aoPopffeten |bllc/vnb bas bj |cl^ bige ben mert(d)cn/ fo pd) bes emppngbtid) mad)en / übet ire c'ç^ gen gôtten willen vnnbanbadjt/em bc)iinbcrcgnab rctleiRcbic pinb nad)laffc/vn gnög batfót tböc.25ie paeper opffeten ba bem «petten aaff bas geßete/bas bancFjagS/ mb 4lmâ{cn bet gläubig gen fa auch bic gläubige jcl6 bord) Ch’ipum ben ^cnen/vnb nit fn (cIPs, X)nb wan bicanbetn heiligen vattetctwan and) idnei bé/bet packet ober bic Bird)/ opffetc ba ChaPum auff / fo hat ce nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;, Ce'çnen anbeten vetpanbt/ bann wie witjöt^peitaiid) bauon JJrnJk^ tebten/ bae bet paepetrbn wege bet ganzen hrdic ba bettet/ bet Iran bie gt;3« vattet wolle bjopfret jemee Iime fût ftclunb anffnemen,'vnb ine vätrerfagen vmPbeefclPigéopffete wiHen gnnbig fein/ mnbbie jehgegmem^ man opfere (d)afrc femeeftms50 ewigem lebe mttte^le«/mnb ban bae wolcF i^nft« aulp bee allen re:tropet/vn |oid)ebcjalungfrei f mben/vn bijegmein^

. fd)afrcbeedienen/benPegetenbenimwo:tmblt;S-factamentert mittc'fletmbobctgiSct. sähet ban alle/ Webten rciReibungen bee ^enen glauben geben/vnnb ;» fblh^cm glauben bie gemein

S iq PRaffs

-ocr page 56-

*ïücô berKlrcbcHgÄwc ■

fet'rtffe bee^et»» /betert »n emp^^/beit epffeve Cbîtfîi 4ud) ô?|è try ißrtfft werbt rt/brtß fie verjej^wng bet funbenzvn ,lt;(!e gna/ b^^ortcereicblid) empfaÇe« 25(n|ïaud;)Fem4nbcr gnferwin bbet (tnbed)/ bic jcnirt nt etwas fürtrAglid) fèm mlt;Jgc/ baw dert n?jo 6« bent tf|lt;fc bes voetje» vmb bas gnögt^ön / mb bic gmeitt fdiaffc confît bcttcn/vnnbbïcitti woitmnbm tS.^cvamenfenz wit watem gJauben empfa^en/b» wclcben glaobc«/ aller göttet u tUebev anb-icbt pnipt bem werd’ bes pnefïers/jeberwah juni gmebt / a6er wemant jiitn Çc^l bienen mage« 31(0 werbt its fin# ben bet*aliéné rättem/bas we^fttnem^fri piobßwblrnnb alle b:e ber heiligen »attern fefenfiren gekfen ^be». ©er^ak ben t|l ja von noten/ bos man bie lent mit ^0d5lfcm emfï kre/ bj fie fr vertra wen Pei ben 'S. jacramenten ober ITÏcffen / gar nicht fcQcn auf (bas opus operatum bes pnepereober auch jr feIGs bas tfl/ouff bes ptieffers ober bes void’s werd’ vu t^ön/ for fich jêlb/ es feie bas opfferen/ober bas empfafif n/oö was man ba t^fit/ fun ber allein auff bas werd’mb tßön Oiifîi/ welches ber pticjîcr mitbancichungber weit mnbfacramenren bes'Serien/als ber biener bes 'Serien anUotet mb bargibe. ÎJi^ ifî ber 2fpbfîbkn/ tnart'yjcr/mnb'S. vatter glaube mbkre/mnbgarnitbasbet Cbcolo^js/ bes vilgcmdbten Î5ia!ogi/ fb vnwerfehâmmet febici; fen barif/ vil bbeb on? weifel/ fein lebcnlang/ ber vatter bie er an* jencht/einen nit gelefên bat. piob. lieber wie audi bifèr Î5ia* kgus fchieibet fchiitct/bj jr bem (P peri operate ber piiefïer bai ûb fS f emb feinb/bas fr gern bit Indien guter petten/ biejö jSldxm were? geflipxttvnb geben finb/alß mußt fr ms36 gut haben/ weil wir bi)c guter gern behalten woltcn/pinguis ep panis CÇ:ù fîi / ob wir auch (eben bas opus operatum gern erhielten / 2lber wir pehn 30 lang m bifer motert. «See. Wir Poho ja jö lang bat in/ fr wertet aSer auch fmer etwas ein / b3 idj nie wo» fan onuer* antwoitet laPen.nun ich wtl befchlieffen/vnb ewer ppubologcn vnb Juripen mit frem erbidoten operc operato mnb anbercit lugt; gen a iPeu fagen» iöas haG ich weim junghem ba wollen ansev genbas wir bieaken Ç. vatter/fo vil ben rechte biaud) ber h.Q»^ eramenten ^danget/sum Gepen vfvnpr feiten ^abc/was ban bie anberen

-ocr page 57-

bc|î6 vnb dcfcrt thumb. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»P

,.lt;wWe!tavcnwrt'.e»t belangst/btert«d)ïgt;cv b. 2(ugnfTjrtue bechz get 50 Jan«! jeircn jö wl gebanffet/ rnnb 5äbod7 gea^et geww Jen |etn / gcSntbiC tikteer bet IVrdxn jblÄcftctbeitjö/inW^rlq gepteueben alleeboe ßglaub vnbheb n terGnver rnÖ ebnjten^ 3ugnfl. ab hebs fvc'y^etc bclebircvsc/aPjötbön/vnb was ju reebtetetbawug lanuanm», glaußene mnb bet licGc bienen magc/anjurtditav bae wir aud? jn bem fab bic hd hattet für vne Çaben / vnnb wibev vn|eren gc# gen tÇe'yb

Öbfilbanttantnfft/ bae enthalten bereßevnnb anbevea# fle^ung bes kybe/tn bet« bte ratter jö weit gangen finb/ ba wevi» ben wir rnferen gcgent^illeidet jor biUigCetc bange/ wie getagt wan allein bei jnen / rt« bte aller notwebigjie mb gepbene juebt mb bdltgtett redît angcbalte« wutt/2?bd) jo finbet man 6ei ben ließen rattern aneb b» befcbcibenbcit / bae fic weber gclubb nod) geboet (olicber btngen jeman wollen jum flricP geraten/ mb ’e# ren fdb aud) mit menfibUdjer blobtgCdt/ in allen betn säbtlpen# lt;^,„„,,„„3 fieren bae ©ott nit verbotten/ bamit nieman ja ben» venirjaebt eptftoU « 1. werbe/ bae ®ott vergotten bat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bb. io.

X)onwa^l/bewerung etnlèonng vnbjuditbcr Äirebenbie änönlhnu« ner/allein außgenomen bie verpotten eb/ Dnnbronn verwal# bb-oebono ngong mb awßte'^lungber Ätvdgt;;n guter/ jn bi|èn jweten (lu# *1 eben baben wir bte b.ratter a!)b für mez ja Tnrbie hebe 2\ird7en ‘ P* C^aßi/ bae wire Peffer niebt wunfeben moebten.

Weil ee fid) ban ber maffen haltet/ mitt ben heben alten rat# tern/^onethen mb Z^ird^en bae jr ferez fr^ngen mb regalen/ bei ß vii fr omet» Cbafîen/in allen nationen/ fo groß anjebeno rn glaubcne baben/vnbbann aucb fo rcicWtcb rnbgwaltig allee bj |o jur rcfoimatioi» vonn noten iß/ leren / feilen mnb bejeugenz 2lndï fo ßifebhd) von rnfêrem gegen tÇ til/aie jre patron/beren Ie re mb halrung fie boeb jum ßme^en entgegen leren mb lebe/ in mnb anffer ben Àirdxn/ jnrgewoiffcn/mnbba bard) fo wil frotner einfalnger hijt von vnßr refotmation/ aleeiner newerag m ber fachen abfdxwe gemadît/ vn allen fren grewden vn miß pieucben anhengig erhalten werben/ fô Bónbe iœ fa ntt (chenzwa wir viièmt jolt«» ire'i wo völlig vernemen laffen/ baß wir mit ben

-ocr page 58-

ITcß bet Bird?en guter

ben alten v^ttcrn Concilicn/ mb :^d)cn / iw gnwb mnb beu ÇauptfineFen C^i^djcr Icvcmb I^anp^altung m ben Äneben eins jînb / vnb vue jret cbïiflhcben kre vnb regnk gern Çalté w^l len/autb vnjeré gegenteil iold'c fre leve rn gefert bapffer entgegen «wv^en/vß ewbutd: beiveifcn bjfû allein glauben mbgötcroibe nung bereiten/ nit weniger entgegenkrenvnnb kben/ab bet ^. ge{cb«fft/s£M0 wir me nie würben bannt febwerlid) vergreiffen vnb jebnlbig wadjan

i^rf{lidj an ben ß treuren gaPen m werePen bee b.geifle bk er in ben alten Äirdjen geübt bat/vfi and) an ben fclbigcn Äirdj en/bie ein wal ware X^irdje/vnb gefpenfen €^^1?» Servefen finb/ Sian aaeb an allen benen Streben vnb frowen Ö^iften/ bie bk fer jett mit bew fo biedjtigen/ aber ganç faff^en rÇôwen vnjere grgcnd^etlsaleoPficbcibtn ConctIten/ betalten war 2(pbPoli«! fdjen Xvrdjen/ ben beiltgen Conciliën vß gcfcQcn/50 bleibenwir aber bk abjütbiw/vn 5U5er(te:en/(0 Hwerheb eben von bet jelbiiä gen Adlige ratter Cb: (lheben Icre vnb juebt / weil bie Bei vne wx bet anfgeriebt/ vnnb bei vnferew gegen tbe^l gar jerfîoiet wutt/ abgewenbet vnb verfuret werben/ 4l|band) an vnefelb/vnbbe tbeuren gaben gottes/bie er vus bifer jeit mitgetcilet bat/ bie mit aller weit ba burd) fo jebwerheb geicfpert vnb verfcblagen werbe basfie vniet gegentM/ Rgt; verfdjiawé Çoty als 06 fie aller lere vn Haltung bet alten war ‘^ojiolifeben Äirdjen ganç mb gat ent gegen wete/fb ficbodjit« grunbe vnnb allen baupt(ïocPen/ eben bic fdbige Ictc vnb Raiding finb / bie bet ^et: ben alten vctlö^en vn gegeben ^jot»

25an wit fa Pein news ober anbet Äird) nod) ktebaben/ tbet Çaben wollen/ban bie m|ct pctic Confins burdj feinen ^.geifî/in (einer 2^ irdjen von anfangigebebt / gegeben vnnb erhalten ^at/ nbsp;nbsp;nbsp;,

bei allen bie iw watlidj glaubt ^a5en m nod) glauben/ wit web djen wit in (w eins vn ghbet finb / eines geips vnnb eins lebens/. bie vbcral nichts/ bj in ben hrdjen C^nfti je gebrandet wo:bcn/ 5Ö vcrweiffen ober abjöt^ön gebenePen es befinbe fiel) bau eiget lieb bew entgegen vnb abbtßeblid) {etn/batauff aller ^eiligen vo anfang glau^e/vnbentheb ft ÇetG/fin/vnnb leben gefîanben jß/ bann

tj

-ocr page 59-

befliß vnbdgentbijmb. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20

bartin «neb b«s welen bes cbuflentbinnPs Pe)ïo^n mö^.

ïgt;4n ö. 6 jonc cm feber «od) verwarnet |c»n ber ber luGen v5t# ter febnffe mt bi ffemng kfen wiPc, b«6 fie a'ß mcnfd)coffe ' ba fie (eben etn guten gcjïntamp;en verfï«nb in j«d)en gedept / ben Iclbigcn bodb int alle gleïcb/aiKb nttaWg rffe vcv|ïenbchcbe|ï ju weite Fwebt offe auch bes swecTe ber vff bawling wares glaußens/vff ben fie bed) ßaben je^cn wollen/m fren fd?uflrccn vnb etbnmtgen/ etwas verfdet Ruben zXVeldxs |rten fnmemhd)/ wie gcmelbet/m bem wibcrfaren tfï/ba fie vffb? c ciiflêré göcé werd’/vn leiPs abpü pertQ tringen/Wte and) int pici|cn vn vertebigen jrer bibnungcn vngcbicii2bcn/2)aRcrbanwoIntandxr Icntenç tn bet R. vutter (ebnfften gcfimbé wurt wa man ben fór ficb |cJb/vn emBcItd) an leben woltebug er ft eb warlid) mite bcm R reine i^nangcli würbe »bei vergleidjcn fanên.^^o man aßer auf fren bixberen vn jtbnff ten frmpUicbfRen/mb lernen willc was fr ber ltd?en vattcr/vn Strebt n jur |elbtg?3eitcn glaub vn Raltungim grunb gewefenwa ire lere vn tRön entheb Ringertdwct gerwfen/Ô wurt fa bj bei fnen finben. bas id) von fnen jenge/ bas fie als cbnjlen vn djn^lidx fc^ rer/nnt ms un giunb fi mmen / Weil fie aber benbeb/wie gefrgt/ fre ware memnng nitallwcg gnugfrin bber gleich lautebin Wbi# ten erHarct/vnb gewarfam genüg bargeben / audr in $ meinung effe verieRkt batcn /ber baIben fuban nit allein mit emanber nie nbcwcgjüflimmcn fbnber aitd)cinfebcrfm|elbetwan wibcrwer tigs gejebaben/vn verreb get Rat/Wie ban ber Reihg 2lugußin»s ein gan3 böcb gemaebe Rat/in bem er jem rouge memungen mb Jeb: (fwn w^ienüffet mb verGefferet z 00 folk man fid) un le|crt frer Jdanffeert/frer eigen regel bic fie Jelb gcbtn/fleiffg Ralfen/ mb mit li ebten finer mcRrbaiiOtttringcnlaJfcn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;©ieredeT

iOas man nemhd)/alk n ber Reil fdrr.flt bic eer gebe bas man ^g {i.Äuaa allés -WiC es inb/rjelGigenfurgcL cn/on einigen jwcifel für war vn ihm ber »amp; recfotbirean^änemen/m jü RaleéJem rn alleranberer liebe mt# ter flt;b«lTt5 terfcRnffcenzneieRodifieiii Reihgheitmb reißt riReit für treffen/ ’®^'’L ^“* a'Jo kje/bosman nidrcsbirimb |ür war vnb rechtanncine, bas ffromma fie es «Ro gcRalun rn gtfdraben Raßen / fonbbasfiefolicbsbind) §],-,.^, bfeRaUgeicRr.fft/Qbei »ernunfft gebeweglidjevifacbertbcwer?/ ««^'folie*

-ocr page 60-

Wee bcv Kfvd?«tt ffûtev

ft t^ ßlk «Gev gcfdx'Çcn mit (tiler jitd^c / vnb geÇârenamp;cn eberert) bic m^n ben hebe Ç.rattew/rceil fk b^dj $ ^erte fclp (o ^d) gec^ ©iff. ƒ. Vïc# '^^^ ^«tt/PiWtd) berueffft.

^ue. ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Wet ftd) it 1111 bet maffert un lepnbcvR. fitter paleert vnb bez

weifèitwurt /berivârçftdîirerfchnjfcé (oubetalle Verlegung bea glaubens vn drtffhdter erbantnüß/ for jldj/vnb gegen gar riîen froinen/jâ metcThdier befferung/and) ben fcinbcn $ trarS^eiebcn falfd)cn rböm mb Pcbelffben ,u inen ron bent anff^en ber ^eff^ matter fcl)èbhd} anntaffen/nttt jöfaUen aller recht efenffheben geit miiteren bapffer ju benemen/geb:aud)cn ntbgen.fter 'Set: geffe/ ' bas wir mb nteniglid) bas ein mal redje eramp;nnen/wnb vos (ein nod) getrewhd) halten, ffibeh 2(nten.

3d) haPe biß neben gefpzed) gern geh^et rnb weil id) ffhe/baa fr in ber fórgotommen bifputatton von brebeu gutem y bie alten (Canones mb Huchen Oîbnungen fo ml emff eren mb an jiehen/ fo hoffe id) open biff b!)putation and) for anb leut tomen wore/wte fie btllid) (btlc 'lo werbe biff be^ gefallene bifputaeton/ von ben Cn nombus mb tird)cn rcgulen/weld)cbie waren Ober falffhen/vob wie pc jö mberffhetben mb jô gebiauchm fmb/ mb wie fer: wir: mit aller lere mb paltung ber alten tobtet mb brd^en cins ober mt eins fmb nit wenig jur fàd)cn bicncn.ftann id) fflb offt hoitz bas man ben mffren/jö fie etwan bic h.mrter ober (Canones witi bicÄiipfthdic mt^teneb aHegietenalö ffalbforwörfft/ 3 t hidtS ' bod) fflbs n;d)s rjföieß.rater m (Canonesy es iff bodh ten chuff lid) bird) feit ber itpojîdjeit meer rffetben ge wejcn/bif ihr lent: vont himmcl tommen/mb fie wiber rffrid^ten/mnbin bic welt klingen.

eo fmb mber ben mjerert and) vil gSter leut/bie von aller la re/lt;CereitJ0nicn 5nd)tget:aucho:önung mb geffrjen ber alté hr* fhen AConcihcn vn vActer/nichtanbers fchewen / ban als were ca alles mit bem menjd)ïid)cn irthumb/fô vermiffhet vn verberbet/ bas es nicht ban bas ^apff umb mitffincmifff:c»ché 50 erhalte/ ba es noch ffeÇc/o^ wiber vffjôrtd)cé/ba es lt;S'ot geffikt hat/bicné EonbeygePen bamit mffren/ vnnb ber alten tu chenu feinben/ bis ffhwert fflpm bic Çenb/bas fie fingen pnb jagen / fre lere vnb Çab nî»3

-ocr page 61-

blt;(ïJ5Vttïgt;dgcntb«mbi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i»

wng (èfc bcv rtl«n ^ikrctjnb Haltung gcinc^/vn bic vnjèveber feU Bsgen gar ottgegen/vü ongemSß / b« ntdn bod? biß femb CÇnfft/ vn fllUr fdner tivcbcn ber 4ltc»t ^ newe / ebé nïit btfem fd?n'ctbf / bod) itad) bet fdwffe/be'y ß nlert C^nflen/ am al!et bajrett fdiU^ gen/vnb jren faltdi mb tróg/ vmrb bes (o gtanfâme hteben tew betben/jum tiigltd?ßcn enbeden/vnban tag Gnngen/vnb wibet festen tonbc.p:0/^0 tß ja mir eût Berd? Cb^O“ w lt;^1^^^ weit/vnb 50 allen jeitten / bte möß ein mal m ben bauptpuden ^«ßheber lève vnb baup^aleung emo (cm/ban fte bet Icib C^^' t^£)atiiin wet SeBennet/ba© bte alten beben ftrdten/ wate htd?en Cb’t(ïi ge we|cn pnb/aïó ftetlid? alle C(;:t|ïen bepennen móflê«/ bet bn j^ mt batan *weißcn/bae and) ft letc mnb baupbaltong m banptx fînePen d):tlilid)/vrtb bctbalben and) eine (èm mö^/mit allet ber lete mb banj^Rakung m ben Pttefcen / bte man 5Ô btpt jeit d):tfï/! lid) jmet meet haben mage,Saturn gebötet fid) ja/baô wit 3Ô ab len teilen /bte wtt and) wollen Cbttflcn (ein/allee bae/ (b bet heilig gei^ bei ben aken/obet 30 bt|cn vnfetn jeitengeletet/ gebtandjet/ gefetjet mb vetotbnethat/mb nod) letet/ß:aud)et/jcRet/ vn ver ^ibnet/alo fern lete b:and)/gefcQ mb otbnnng/etPennen mb hal ten/mb wie co im gtnnbt mb an im plb anbete nit/ ban ein lete/ ein btandt/cin geje^ymb ein otbnung fetn magc al|ö and) mit al# Icnttcwcn jufamen haltcn/tid)tcn mbgcbtand)cn/ nun bcfhal ben lyoffe ;d)/wetbe cs bei Pentem tcd)t vct(Pcnb;gcn il^nfren not |gt;abcn/wit wollen nun meht wibcv 50 mpt fütgenomen mateti Ccton

Sa.MWitttWI wer»

(teil «eipwóe.

Olt; teile fötlt;0 vtint (gexee^Md/ jettte ep=

gcnvnbaPget^e^jletcngniet/^benvn^qtiyniöl^. ^^

-ocr page 62-

TXgt;côblt;rÂîrd?ctî gÄtcv

^wb. ^rmdngmSccmun'/Mc «un 4»ß bett etng^jttcn (Cmoitibne mb Âeg?Pii6 bj emufert/wel d)c8 4ucb meins eradjeens/end) mt vil leut wibcripjedicn werbe/ bj über allee bas jen^c/ß einmal CÇnfîb be ^enetr / vn Riner tfr^ e^cn gegebé wirbü/CbnRtis ber ^ertc/bas ewig vn genßlid) / Rin IVrefte/bae jcitlt^ mb geinten e'^gentRumb vn befiç, bic börff eigen ben nieß m bic ftrdnenbiener weitere nicfote ba ten/ober v5 redite wegen ^gt;t6é mugen/ban allein bj bibentltd) bewaren/ ver^ waltenvn au^lpcnbé.Qcc.tnttalleinau^ben CanwiSnewi Xc^ giSae/Çat man bijî jäerhnnf/Rnber ce lerete audi bic natur/ wel die (a einem Rben bae 5Ö e^gen laRt/rn nadi Icincm willé barmitc (allein boe ere niemanbe ju naditc^l b:aadie)jö walten vu fdjaf# fen jugibcbaeemcm leben rcblidi/ vnb aaß billiezen wfadien go jèfcenact vnb geben wurt.niin iRe fa Canbtlid)/ bae alle Cudien guter ibaRo/jum befitj Riner ftrdicn/ vu getrawem anlegen vn aajflpcnbcn burefe beren btener/jS auffentbalt Rince biente ai few 2lti(b bee na ’’^ ^tdjen/vnb Riner atmert/aufirgeepffert vn gegeSc Rmb. Qb turh^ ban Walle« mcnRbcbicnatar/bjfcwcltegclcrctvner^altcbat/ Î^cêbt erfoj^ bae bic Kdigien vn gottee gutter benen brdicn vn gemembé/b« terete / bag ncn fie gegeben/vnb ju bcm biaadi barumb fie gegeben Rinb / 51! ^^lt;w«» pefret^t/vrtb verwarct gdaffen / vnb bemalten wviben bl«bc^ ”^‘”idnb/vnb man allwcg baegwRe vnrcdit geachtet bat bj an jeit lidic gät mag begangen wetbé/wa man Rllicbe guter ben br d?c ƒ vn gemeinben enepfrembbet Çatt/Wer Rite ban baran jwcifeln ƒ bae vnRre tird)cn iÇaRi/RHidi redje / nit jam aller beffen babé Rlten^Qo wir bodi auf bemlieben paule gektnet babenbae ab les ber brdje Rin Rllc/wie fie Ctniffi iR nit allein bieguter/funber iXcî.R aad)/paala6y2(pelló/vnbpctru6/)’a iSitgel vn mcn(d)en/ vn bic gamje weluiSbeli Weil fa biR gutter/voi aUenanberé/jum bienfî bee Serien gewibmet Rinb/vnnb bard) fie ctRattet werben felle/ wae ein feber söerbaltcn ben hrdien bicnR vn bic armen/ verRu« mct/Rglaabe td) ixis Rlle einen feben bic natur ber Religion léc# ten/boeb'Rgutertm PeRç vabe-ygentbamb ber fachen / ju Rllw ^n g?b:a«lt;^ cwgKid} bielsen/vn Re barwen/Vem etcatur fwev met

-ocr page 63-

bcfî^vnnbclgcntbumb. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ü

met entjteÇcn foUc. nbsp;nbsp;Sect- füô Çat (Sott bcm dken voïcF ge^ itcu^t. *7*

potten/ «MS citnnal 311 fanem bien jï etgeben/ vnb mit ixt jcit vu m tjfen I wie ets bt0 ons fut |cb:cibt/nit «Jibet gelept wótbt / bes fol(td)8 bem ^eticn geheiligt/ vnb tn (einen Gep^ vnb «gentb»^/ cwig bielzen ^Uc/ ©eken nun rufeve ï^iteben bip ted^t mdk (o tvof^'ïben / nis es bic 2\itd) Opad geßabc Çnt^ p:ob. iSa (lebt «bet «n biptn oit/bas bie pnepet (ebd) gâter erbheb bcfiQcn (ollen, i^ec. ^ccbt/btepïteflctvonwïegébrs'^ctienrnb gun çct Ktteben/fnb 30 bent bienp bet (n «njf gelegt tv4tc.Ï5«nn 0« (ïebt/tt5ipgâter (öllébcnt Serien heilig pm buruinS peund) met gmt 50/ b«nn ju bent waren piic^rlidien «mpt vnnbbienp/be^ galten wb gebtaudte woiben feinb, pjo- Hun bepbalbe« 05 vnónarc* bic Äitebengntet bethtdxn/vnb ptn0au(f erben nientants e'vgt; ,,4, gen Iqen/^« witt vilktcbt wenig ßteit pinJ/Es feinb aber bie Xvt 4p« tana, (benvnnbettncnplbssn 5eitlicbeitttbûrt«bgctbe'çlct. So pi^b _ «neb vil Clófïet vnb beupr pit biebutffetgen/ wie «neb bei ben «l ®crontoco lt;nbsp;ten «wcpn/iba/só «wflent^ltimg bet bnrffeigcn alters halben/ SSphono# file fut alte mann vnb alteftawen/ bic jt natimg nit met gewinn trepbe«-nen mogcn.S^afiirbieburtTt’gen jugent^alben/wiebie wc^pn/ »upbotro« ßucbanbcteinngefinblirt / tnaben mbtoebtet feinb/ bie jre alte/ pb««. ten mcbtb.i5u fubenihteben lt;^i1litawltd}e(em médité / auff« »^luoiro# 3U5tcbcn ^«Ixn/Jtentpit bicbntffcigen/betftcmbbchalbcn/ als P^'’-allerlei fremPbiing vnnb söëumenet lent pmb, jtem für bntftti æcomef«. gen alicrlc'jBtanifb^kcn l^ilP. Jtenifotbicburffcigenanpanb« ptotbouw ten vnfaUen/batburd) bie lent etwan vetarmen/ bas ficfidi vnb p^e«, bie pen/5ijt nottur(|c nit erhalten in^en.lOonn biptlc'^ btuptnz pinb ja and) g/fe^ vnbibnnng geben/wieun Cobice vnb blithe* tieiagdepn wirbt».

ÿo nun bie iamp;itd^en vnb^ote heupt / voneinanbet tn seit/ lieben peben alpgt; abgcte'ylct/vnb vnbctfdjciben pinb.' wie pile eo b in Sd^aîten werben mit bet ponction/ vnb e^geneßumb ber gâ ter/p 30 pTieben Citdjen vnb «Sotts beóptn geflutet vnbhnnit tg. q, 1. be bé men pinb, Qecre» lilsó 1 hen piobp/(ht wilpus plbs wolz bas ei n»lt; s. « r e. (eber X^mben eb Ü3otr8^auf?c, bas gepurenvnbe^gê pin vu Ski ^aiwm^a« bê JoXe/bj pber hidjenrsenb gotf?5aw^ rcdjtme^iget tvcifj gegebé JZ' H ^g’* (ö ni. vnb *

-ocr page 64-

T^cô bet 2^ird?£n gâter»

lt;f.î, ôubS. vnbrmtibmrtjff. ibae leeret and) Wc «ftturhebe FiOt^t/jfi x c tgt;em,brt8C04l|0mWnlt;C«rt0«tbif6vrtbicgïVn6wr^m‘(ï» pjo» ^*rV — P1 tn^n Çac 4ßcr wrien pp,tien We pcï^enb / v»blt;«tWrc wtbeme gó t^ï nniTjh ^ gawmntcrt/vhb ben ClofBcw Wi anbern C^M^te« vlwgcté/ bcdth^nbl U'Wc ibvbaftèlWg and) Jenen göttfen^ ©ee. jebCaOgpet/ teebt mc^tger ireiß gegeten/ jr mij-t wol bes We Ottenes vcvbic »tf.q.i.ff ede tc/ben 35}|^b^fPtdx« tnb pfanttrdxrt/^wassöeftöicße»/ vn finc-c. 04» 0 cö ben ITïóHdx» obber anberen 3^ivcben ober Claufcn jugefen/ pique, c. pof ncmltd) juin e^gonbuniW fSbeï. Was barff man and) bereit |€||ioncó» ^ri^en/Ww'» man bac volcp nst Jeeret ^ v'tib mit bem ^ci. pevaz menten verfidit. ©«ere, SwantifttövberaL p^o, ^v/bie Canones rnif gcs/l.ißrn and) anbere betbenjet tn (D Mtona 50 rvoGen bas Wc felbigcn/bas f^r / 5«m (Sots bicnfï tero^bnet/and) babentnb betalten, ©eer» JaWcißictnsntn^^vta/ireoibcnt hebe bien ft Çaben z vnnb roasbie jö er^aïten/von nótten tn» Jv ttn|5t fa and) trol was ber belfer Jnftintanus fdneiPetz Wte et^ tran We lent au^ eebtgetR / tnb tints btadjts rvtllen/ peb ancinc tireben sn^awen/Öo pc aber Wc tempel tnnb bet^eöfer batten/ tn mt and) mw frem oibenitebcn Wenp tcr(è^cn/bas fie nit red); ter btrd)cnpiffter/(îmber Conbitotes feicn/terttßrfpidxr ^eînn# luttent eFen/âTOTT wp cBn^^mj^ ban bas einmal alle Ccmpel tnbhrdjc/al/ t^e quis or« Jdn ba5Ô gco:bnet feinb/ tnnb gcPiancbt tterben foUen / bas bas to:iuM). volef inben fèlbigen geJert/mitben heiligen facramenten tetfebé/ tnb 5«m gebet tnbalmö|^n/angefi;rtttcibcn/basn'it|5tfrjè’ts Pap/ban id's end) f^tgen Pan» Wa mm fóJJiebe Ktd/en gin/nxc fie bic inmi'^eria / bic «bcnlidjcn bienp ^aben / alßfoUcfnen bas rtncbbtlhcb eygen Hetzen/basfnen/banntfiejä ^'d)cm benp/ titb jô!d)er Wenkin fnen / recht erÇ^ltcn tterben/ vednmafiger weif tnb nuf gegeßen tp» i^beJ» ©oliën ban bic betbenfer al? lein/ termógen ber Äegnm tn Canonum /gebatten tnbet ^aït? tterben/We f re cygne tnb otbcnïid)e Wenp ^«ben ^|o mochte man ttarl d)/ gartuer©tipten / (tempel tnnb Äireben/entßeren. ©eé. ^Ifowarcim» »Gieret bod) bas Wc natur berKchgion/ »teil man an alien oiten tnb cnbl/ bette tub ®ott loben foUe/t» ber ^chejom befanberen gebe»/ bic fernen ^eyftinfÇrfehJajp hammer

-ocr page 65-

bc|î^vttbcfg«tttb«nib. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• 25

Rtmiftcv go^rt/ v«ftb un vcrboigcrt Meteen/ wie bet ^en ^ÎG rtoeb 5Û fèmetn hiunberen gebett/rtujf bte Berge/wb b» bie em^be g.îu/ gen î|l/pctr»04wff beit|bller/ 640 man su bcpubctcm gebetc/ (e^ jcn/bbber (tuber (tub.tcbt geiwntcr tempel me BcbutlJc/jîmber bj gememe htdx« / «ud) jum gememert gebett bjenen jolie»» Wlt;t abetgemet» geBet loUe» 0:bcnhd) gep4ltcn werbe» / b» mufle» »ud^vermogeber alte» Carto»om/t)»nb «lier 0:b»»«g (Sottes/ Ke.q.r^u lui alte» vu »ewe» îEe(îament/gemet»cbje»cr jem/btebem vola paro^w lt;nbsp;mit bé i6.ltetto»e»/bcré 4u^leguugc»vn ben voiBettc/lampt ber ôo0|pcnbu»gber (àcramente» / voigangc» / vnnbes sur gottfe# , ligée^t erbawe». èanimB ifl aud? Bei beu alten verbotten woibc» Xitamae/vnb gemeine gebett/ on beijcih vnnb voigbbn ber ge^ nimbent. blt; meinebtcner/îul^altcn/ X?n»b wann bel ben alten bas volcPfb® Âcclefucap» m beu breben verfilmtet gewefen / ß bat ma» 311111 wcnlgflen et# ne» Jtectoicm als bafe bgt;i baben mufle» / ber bem void* etwas furtefè/ Wie man best» febufften ber ^ihgé alté vâtter vil ansev ge flubet 251e gememe gebett, ÇaBe» bte puefler gehalten* ^Ifo pnbt vnb fcbleo^t fid)6/ a»B «atm ber ivhgton/ vnballcr alte» otbnung vnnb faltung ber ferdjen / bas gemeine oflène bettbew fcr/folle» 5» gemeiner erBawimg besvolefs/atKbjrcgemeinebie «cr babeu bte bé volcF mitt lcre vnb vermanung/ uudi bem voî# Bette»/3Ö erBaw»»g ber gottjèhgfeit bienen/XJnnb wa ber btenfî ntt 1# obber geBiancbet wnrb bas ma» ba fèlbs and) ferner ferd» Bebarffe, pio» tOtt ber weiß / fb wolten f^r v»jcr Qtiflthr# eben,- ba wir getflhebe» allein fur vus fèlbs fingen vnb kje»/ gern vnnÔQ mad)e». Serre» trietn ber: piobft/ fr machen fie fèibs vnnô^/ weil fr bas fèlblg ewer vnlufîig/ vil bord? verlufî ber pie# fenQ crswiingc» lefên vnbfingcn/alfôuBet/bs fetn weber fr fèlbs/ nod? bas volcF gebefleret werben magc/X)»nb bas nttaUetn vo» wegen ber frembben/ vnb bem voW vnbetanbten fpiadjen/ (un# ber aud)/ bas fr fèm sôijiSmadxn/vnnb mit etnmifdjen / bas bev febilfft vu Cbuftltebci» glauben/gantjcntacgen ift»

jr wô^ fa wol/bas ber tS.panlys/alfb audi/ber fe^fèr 3» fllanns/ vnnb allé i5» vutter /nichts vBeral m ben gemeinen tir# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• b«

djen jwnben jô geben/ban bas anp cSwlidjcr fdjnfft geninnenz nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t*

vnnb

-ocr page 66-

TX'cô lgt;cv Btvd?engû«v

Wbbcw volcP gemc.n^tîd? juv ßeflemng Wf nert mc^cZ Vr hijS o n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0^^*’85 w|îant '21 men {ptedicn hinben ^50

^in-^t-j” tß end') and^) 0(56 onnoPeseten b^eim Cortalt jöXoin/ m’pöetn f«n^ nbsp;nbsp;nbsp;.^0j^ wo:t/4Î6 eut leer lîre^icber mifd^wi cbrobotten vnb vw

bammet uoiöen ifi/bce bw prcjlcv mnö Stacoit / bent gepnet «t b tt titeben obhgen tve'dx ber önp|pcnbnng gotthdie tvowe vn bcr2lhnü)cn4ii| witveen lollen/ ^ann sum gelang fatman bic mbeven Ckricos vn 2tbi»’e|cenf ulce/wic auf^bent 4*4fwwm^ ^npery-f«- verntcvlt;fccwirt/vewbnct:x'nbgcnd)tct. pro. Ï) fen Canb* «bthpjje’ ncmbAbentrir^ivnïbevgcbelfcicf. ©ec. (Boeverjei^c endt berbe flevnngïöer pnc|ïcr a nipt i|ïzba6 volcF C^nßi treiben vfl befferen mit bent (Sottes iroic / CÇîilîlidxvjudît. ï’ie oücW Jö’len »«tlc^cn/bas Wwtwut wb ÏVe^fen/vnnb alle bórffttgeti in bet iVtdKn/fc^nen mangel leibenz^nb ba neben ben p:te|ïc# ren vnb 3ïnfd?offen /^elffenbic CÇnlUicbejndjt futberen wnb ct^altcn.ï)i|? et|o:beten mt allein / bet alté rotter Canones/ (imb mid) ber Canon ber 6dlù I^nfft / vnb i|t aller bmg bc titre Ww# no.^eetoies vnbCantotes |cin/t(ï ein anber amptin bet bedien/ bits fid) mitt bcm cr|1cn/ in einer perlenen ntt vertragen tnirbt. 2lPer was foire etver gemeiner Çauff/Çie von tviffen^ Jüan fic fr« ipermeynten ftPen 5Citgele|cn vnb gelungen ,-vnbbanechcbcivtn^ tfelm elfen gel)alcen ÇaPen/tvieonuerfîanbe n / onlitflig/vnb on^ gottjehgbas abgangen iß/ |ö meinen fic / fie ^aPcn allen hr dien# bienß/jeer tvol verriebe/ wiffenb ivenig / was bem ptußerldn nz Ober anberen hrd)en bienßen 3Ögc^0tc jdirrc gcbasfic bae|e,bb ge 50 vcrnditc gegillet ober ai:cb.pejd)icFc mb tan'gl'd)e wer?« feer 6er: gebe / bas mott ein mal jö firnen himmcz vn redît ci\bf ^cn laße nasu Ä irdien vnb hrebm bitner (ein /mnb 11 fa'« n tverben folgen, p:0. iSs iß biete n lebber mdger nger mifban# diegeßIle nochniiibcesai’d)gar jdmer! d) jögbon folteman ttUi bicÄud)en/rnbtrd)cnbicner iVv^ical tbön in benen mnb bind) bit / bem Cfjiiß! dien volcF/ tnit n arem tudienbienß/ bet leuc/veimannng vnbvoibertcn/ jöctPairnngbeigocrJtiigtcvt/ incgebscnctiviuor, ■©cete. lt;C^/m.mh nbte audible tu dien fetuur/vnbbae» bicnß/m gor vftn hidden vnbPdt^nef ren r«^ tön», CK«/

-ocr page 67-

benQvnbd^enebumU 24

fcnnicvcit'vnb vermöge Qjortes wo:t / vnb bev (^Iffü CrtHenum/ iviber jö wever auffbrttvung bes volcFs enrid^tert/iÖen beven per foitcn/(b nodi in pfevjüeben btenfïen bleiben / mb bic (eórphefler mb beven ^clffevlèin fbUen/lèinb viljO wenig / leere / vermenun# gcn/trb{ï/tgt;nb C^nßhebe jucbcgcnngl'vtn ;ö vernetten. 2lGcv be won werben wir int lerfren gefpïed) Vebe be»bcn.2luf|’bi(5nntl wob te ldi nur fond cr^elten/bee elle getneinc fcmpel/vn betbevilèr/bie be 3Ô rtid)t gepîenebet werbé/ beè bent C^ujîlidten voIcF berin/ mit bé woît/gcÇet/m heiligen (eevetnenfe gebienet wirt/je verge lens Icmbrnb bevE;eI3cn weber jubewen nodt jöcr^eltcn / ober jnen e^gen wibem vnb gutter jâlîîlften/obcr eudt jSleUcn Jeinb/ we fie nit jolté wibcr jiflóHicbé wevé einige Bircbcnbien|ïbjed)t/ m refbimiert wcrbai»2(u^ bé ben befïo ßeß erhnnet werbé meg/ wicondinfllid^m wie jïreebe wiber eUeCenoncom Jtegceip/ te wiber bie gent3 ere mb netur ber Kebgion beo jö bifèr jete bie tird)cn guter 3ebenb vnb enbere ^ticr von ellen pjerdircbé vu werem Endven bienft^n ben onnußen fï^ffeen Bomen finbdi:beL Ï)crmogc»t bif bie Cenoneo vnnb b.vetter^ p:o. 3e/*40 ijl wol in ben eken Conciliën elfo Pejdïloflcn vnbgebotten wo:ben /bee ’«f q ’dEc^ men von benen Birdicn/Jö von eker ^er vffgeriebt/ vnb ncmltd) “'f^e-c- qw* von ben pfer£td)cn/be bem vollt;f gebitnet wurbt indKc folie ge# JJ J,5S ƒ *, j‘ Momcn/vrtbcncwcnbctcltcijjèrngegcbéwerbé,Sec, 3ecellost q.,, nuiu ' mid) pïcfiGuó/bent voie? jolie nid^c beren guter benommé wer:« iïpifcoporu. ben/jtem p’c^ibne/bent voie? be men ben tenfreiebet/ jollen bie je^enb gegeben werben. p.iOije cepitcl/vn ber gleiebé mc^r / weiß ich wot 2)cr 25epjî ijl eJev vßer bijc cepitcl elle, Gcc. Wir reben be von / wes bes redit ber Birdicn vermoge nitt wes bes ^epßs onredicer gewek tbut/bev bod) vo: «Hé enberen/ ob ben b,C«no^ nes ber Btrd}cn/bi^in tobt/vnbfcin blut vcrgteffen/jóbnkéjcbnb

big ijï/Wes 50 folid)cm göten/besellwcg werct / gco:bnctiß/bj sy.q. 1. Con^ (oh burd) Beinen wcd)jcl verenberet/ nod) ?u bejonberem «WQ gc^ fibimuoi 3ogcn wer ben/bes50 gemeinem guten gejeçet ijl. l^up welche bie lt;• @»m qm glop bes o:ts/rcd)t vnb wolbejehieu Ket/ bes ber ?^ep(ï wiber ein ^^ nil gemeine jeoung ber XVird)en nit ju bijpenfieren bePe*

B;op)t. Sier bMud} ijt nwnlenge(ïenbeis,2lud)blt;ï6tnwir/

bc

-ocr page 68-

IVcG ber Äwdjcn gÄCcr

be æb‘fîc4nb/4îcdc|?b40 men wol m^ge von einer ^vdxn new?/ vnb ber ttnbfven geScn/onuevlcijet 046 gj^ç / von Streben göverft tnebt 5’3 cntfvcinben.Öi WoI/bj iß eben bie vedote wciß/mit feront men mb biegen ber Crononnni biw jö vcrtabingen/bne wtber nh le Cmoncs iß. Î)ee ons bns fr «njiebcn/mtecucb bniïcvPo:gêg;Pc num 5Ö vn avilît/wie aud) bilhcb »ß/W lent ß«b/bie nn cm enber Oit b.mn bo ßc wobnen/pfarien/ mb von wegen ber ßne mb Oft hmilid^cit bee Wegs, ntt alkmftl 5» ben b.fàmmngen mbemptc;« ren kommen Vônben/vnnbbtctird) nber/bo^tn fie von elvers ber gepfmet b‘tbcn/ß vermogkd) iß/bne fie fren pneßer fur fteb ßlb moi erbuiten Ban/on bie ftrjdxn gcfdl bee entlegne boißs/ nis bnn folie mnn sieben leuren /bic fret pfmBtreb entf^en ßnb/ einen ei# gen ïcmpel tn fr botßPnwen vnb einen Pfarrer bnrjü SeßeUen/ vu bem ßlbigen ferne vnberbaltung/von ben hrtben gcfcllen vev# eibncn/bie 50 vo: ber voegen pfartnrebm a»ß bißm botßfinb ge geben wölben.

Seebv lieber funcF^er / bas iß ber mbnlrnngejogncr ^eeveta# len/ßnben nun fr etwas bicrin/barauß man bilhd/cn ßonbe / baa man bie liebe pieces C^nßi/bas volcF in ber pfarien / ßer jeben^ vfi anberer wtbem/fo bcraubclollc/baß weber ber Birebc bienß bei f«c«/nod)bic armen verß^en werben imJgcn/ vn (bldx guter bic weil an bic Collegia mb ßtßt gePen/ba man mt allein bem Cbüß hd^rn roldburd') ben hrdjen bienß vPeral mebs nuiset/aneb bc armen einige ßtlß«it beweißt/ fonnber ver{£fewenbct alles 5Ô beft verbamcen a^glcubifdicn Pirc^n vbungen/ mbbann 5Ô aHeni ßiad?t vnb vpptgPeit ber perßmem

pjo. iff'y nie bn ju Jönber jumgeißlieben vnbanbäd^tigen ßn# gen mb Icßn. Seer.'Cnb wen ban ßbon biß fingen vnb leßn mij feinen aPerg^eubigen gcbid)tcn vermißbet/ auch (einen nit (0 gar vii jö vil/vnb jn lang werc/vnnb in vcrßenbtlfdjer fpiadxn/ba# mitt bas void' bes gebeßert werbenn médite/vnnb burd? onuer# bannetcleutt/ mittwargleuPigeranbad^t/ verridret xvurbe/ Hod? fo werbenn bennodj biß gutter niebt bann jö einem (èer ßrAfpid^cn vnnb verSaimcteit mißPiaud) gegeben ßt»/ we;l nut ßldjcm ßngenft mnb Icßny bic pneßer vnnb2?:acon verÇa ßret werben/

-ocr page 69-

bcfiQvnbd'fjentbumb* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2^

ïï^vbcïivnnb «lUrt iren Wcnfl ben 2\üdx» wi bem mifcbtcn |bb fevWcldwtmmCdaaùbjô Kom vomÇ» (Stegow ge^^fcenz |bcrrt|lïid)vcrb4mmc{:wb(trt4t^emtïtt5wvctip* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:

p:O.Qoncb4rtMbi^bcr{ï:d|èïn/btrs pjicfïcv vnbbweowvffbe 0i(T,^8, Ptfffenmttbcmfïrtgcnvitblcjcttver^affcctwabcrt/tncrtbevbcm fanera, bieitii ber Uve vnO we almöjcne foUen obliaenfo geben eftn/ wal rnfev »iï/bic (d'ion Pfeffer mb bweon bluett/ bod) mtt bet t^at/ rnboüd) etwonn gefdjtcFhdictt Çaîben/nrt meb: bann Äretovea vnb Onto’.cafîiibobcr (cm Bonben/ob (Çr mit msb'ipenßerrcn/ vnb heffen ma gleid) baa Deinen mb pm/ baa mr allem pm mlt;5^ gen ober wollen/banut w allem bte güten 3e()enbcn mb anbere gitter / fo rar von ben meotponerten pfarren v^erPommen Çabé/ mit recht bemalten niód)tcn.Secret ♦ Wenn ca (d)on lieber ben 2i:opp/rtl|b gnlw mtt ber Kreben Cbnpi pberçé/ ja wen fr gleid) von anfang fernen anberen oibmem mb btenß / bann ber (enger vnblcpr 'empptngen ober angnommen betten/ (ölte bmmb recht fetn/bem bien jt ber pel ptg mnb verpbnng ber armen etwaa ne# mert/mbbaaplbigcvflrfmgenmbleprt wenben^ lOaran berb» 2ltban.?fm6 ge5rociflet ßat/ob es tn bett bidden nÜQetc/ berbalbe «rbîcpplmcnmcÇ:vffle(ènbe/bannfmgenbc rvctpbatförlcpnz ladettz Wie and) bte O cetbentalipben firing baa gelang erp 3un ^ ng 11 fr. lib. jetten 2(mb:ofq/ttt gemein 30 geb:aitd)cn/angcfangcn ba6cn.2)t# iöpf 10. c«. (er bten(I tp in ber brebé (0 bodj mt 3Ö ad)tc / wan er gleich ganç ??• trol veraebtetrourbe/Waabarffs aber wott? bte (Canoncam Jie J^Ö«? • h’ gea Pob^ib pc^Pba/bte vermieten lent Etrdxn mb pfanc» etwae ^5”’^''^’ 5Ö entstehen/mb 3Ô entfrembben/vnb anberen ftreben 3Ô geben/ ‘* barm gleich ber bienp ber (cd pgt;:gc/mb bte verpbnng ber arnien/ gekipec warbt/vnb nie nur ge(nngcn mb gdepn, ®tc bebe eapO td/i^cclcfia-/et(£iuicunq3pnb fa dar»

pjOf^Sv tyen man febon von einer drehen niinct/mb ber anbe tc gibt/ muffe fes b:«tn fern alienationem vu entpfrembbnng ber gûccr bc'Pen/iSe g.^t ba ein pbrwepcr ber anberem Seer. 3a/(ô jagt etver gloß/ea pnb aber picP(d)wcpcrn/ Ï)ie jehéb vn gu ter $ plant.rdjen fmbber geme(nben/eepo|gt;t plcbmm / Vieren bienp ^ tj *^nnb

-ocr page 70-

IVcôtïcvfträten gîte

Vri nmew folie rn.in b^Vdnß vev|êl;c/mi boruber nod? etw.w vbc^ . ng /b-t von nrigcx^nbfolk m.in wie nlkn mtberen butfogen / allo %*’ ^s **’*^ ^nbevert gireben/bte ßenb bietcn/bod) bes nirtn 640 t[;i»c r5 bäTü D0amp; (faite» / vnb bne etgeticßumb alle mal be; bev pfauhrdje» bp fione^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p, bereit eserlUicbjöèómmcin'fï*

pib. Sbire b îtt bem fill pnt bae mart etwas von einer brdtett. «eme/vnb ber anberen gebe and) jnm eigcrtt^nnrb iSccO't/a’ß» fid) ber falbegiÇt/wie jan gelten öiegoiq/mit ber Strebe 3Ô fïïind u.q.b twrnrnttb^otmio. ißbet Wie ware ber falf Sec £;jc2\irdt 3Ô niintwr» ware bnrd) tnege vcrÇcrgûg/aller bmg vobicitent mb bent volcF verlaßen/ mnb ware bic ford) 5Ô i’oimio arm ba Übergabe ber ^app (ßtegotme/aUes bas von gôteren ber ford)en 5Ö tTïintnrn nod) voi^anben war,ber ford)en 311 ^o«mo jô cigé/ bannt folie guter mt verloien/vû ben armen/ ber ford)en 51) Jot mlofo'nbcbi mit^iltfbewit(èn werben/Jitepti^pißolam. SJib. I. Waspubnim ba fur v:(âd)cn gewefen bifr verenberung^ l^b* ÎCia war W» volcF ober btener mc^r bei ber foremen / beren gutter veren beret worben fern. See. ^u/vnb bas bijc gâter mt vetlou» wôrben/mb ben armen ber foreben jö ^btmio / bic bee notbuifp tig warc/jö güt fernen vnb aapgefpenbet warben.ï)ïp pnb bic v: |ad)en bipr verenbernng ber ford)cn gutter gewefen, ÿ)arnmb|b lang eimvokP nod) iß/|o lang jolie es and) feinen bicnft vnb vers» pbang ber armen ba^cn/vnb beo ballert and) jo lang jèmejeÇen^ ben vnbanbere guter befalten/vnb mage man fern recht baben/ folid)er ford)cn ba von etwas sö entfrembbeut ^

pjo. tWt ber wetS/^ warben aai bte}5ifd)óff lieben/vn Çodt pen môter fird)cn vbel bepoh»/ We offt jre bejïe gefelie / von ben jepenben vnb gutem haben / jb ctwamt anberer forchen. gewejen finb.Sec/^v bij) hat and) jem maß / bte fordjen in neben peeFen/ bie vnber ber jbig vnb verphaaS Ws 2atfd)oue6 fmb / weil bie pk r nbsp;nbsp;nbsp;^^^’^ ^kd)en bes ^1 jèhoaes vnb ber pneßern at fteten bienjÏ ge;!

^ö f arDca Wa«d)cn/wa bann cm |bltd)c ©tattfordj/Foßen vnb arbcie mtte tojactenf Wn ford)cn vjf bent lanb haben muß/meer bau bic guter ber patt ford)cn cm tragen mógé/ jo iß t m Conciho 39 Carpentotact gebal tenn^verorbnet wtben»/ bas ber 25ifd;bac ber patt/vonn ben plbigen

-ocr page 71-

bcfî:^ vnbetefentbtunK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z^

rï3fgcn T^iveben auch 5!l I^Rdxm ^ûRew rtib 4Vbeït/ctrt gepurcn befteuv netnen ßne/bdä) bitser bev t^bigett Äird^ea goter ntebt Viitgev nocb Ken bkiifl verf nrçc.

pjbb» 00 meint fr bod) bantuffjnbeb^rren / bas niks bas/ fo von anfang jü ben veebten pfar2fïrd)cn Vommen / vnnb fnen etn mal oïbcnlid) gegeben t|ï/ alebte je^enb vnbanber^ ben fèlbt gen pfar:fneben and) eigen bleiScn/vnnb baseigcnrbnm feiner anberen fird)cn gegeben werben joUcC ©ec. So verntogensbic aken Canones/trie fr fclbs wol wnffr. p:o. SJamitfo weren bie inco:po:atione9 ber p^wen/ wie bie gemcinlid? ben Collègue int co:poriercf werben/ontuebtig/ vnb ber reebten balbenfraffdoß. ©ecre. Wer woke baran 5we\fïé/ Weil am tag ligt/bj ber bien}! ber i neo: po ne reen Äird)en ba bnrd) geringerer/ vnnb bic armen frer bilff beraubet/ vnnb Geibenen Xxtrebtn/ wcldjen bic pfarten inco:po:iert werben/ wcber ber bienß ber }èclfo;ge nod) bic arme bamit gefotbret: werbé/nun lit aScr alk wÇub barnmb fiebs et wan gcpiUen mage vonn einer Äireben 3Ô nemen / bas man ber anberen gebc/basba bard) ber bicnflber ^ird)€n beffer gefurbe# ret/vnb bic armen rcid)lid)cr erhalten werben. (Ire Hab bifc incot pojationes/wie vil an$e grif/and) bajö allein erbad)C/ bj ma vn^ ber bem fd)ein/alamp;ob man ben CanomGus gekben wokc/fhads w^b bic Canones ^anblcce ïDic Canones verpicté/ bas man einer 2$ird)cn nemen/vunb ber anberen geben foüc/öo ^att man ben griff erbadft/bj man bie pfar verfepimg / einem Colkgio jugefrd let/vnb ben gamjen bien ß bcfol^en^at/ sDan jo Raben fie wollen ' gefebé fein/als ob fie ben aljo bcfólbenc 2\ird)en nid)t6 neme fon^ ber verwaketen allein bas fr/ bes ^a3en ban bic verwakenben (lifft 'Serien genoflen/aber bic pkbes/vnb armen ber incoipomr ten Äirdjen/finbWe weilbesfren / wiber alk Canones Geranbet woibcm p:o. Wie aber weil ben fïifftsperfoncn Wiber rcd)te Canonici wurben/ gckbtenbcnCanombtis/ alfo bas bic pnefïer fr pnefBcrlid) ampt/mit ber 1ère vnnb jèdfoigc trcwltd) verachte!« ten/nit allein benen 2\ird)cn bciweïd)en fie wo^neten / jonbern and) ben anberé fo fné tnco:po:iert finb/vn bic ^con beffgki^S mk er flatten/ was bie pnejier an ber {edjotge nit verndjten fon^

^ 11'1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^n/:

-ocr page 72-

^lt;ô Ixt Btvdxttgika* bcrt/vrtb^ïti »nid) mît item eigen btenft/in tjerfc^jg ter .irmenf »^cc. Wrt fie benen Ktrdxn / von tveidjen fie bic jcitlidjcn gu* ter etnbten. bgt;t0 geifthd) bigeacn f^en wûtben/vnb jren atmen gep»renbe^i!ff^tveifèn/4iîd)ben ùrcoîphetten 2.\ud?cu/b4ô redît ber wa^l frer biener wdjt^enemen / vn alfô bic hrdien voit benen fie euffeve miQtmg empfa^é/bebe an verje^ung très Äirdjg bienjts/vnnb ber armen/nit verbirgt ober benadjteilet würben/ Wie man als bann bas enb nod) criangetc / auff bas bic gef ^ f« benjô einer Ixirdxn verpictcniâ nemen/ vnb ber anberen jö ge beu/ aljb were villeidit ein bifpenfation jö ftubé. '4ber Ç:e von ^er na^er/im bïitten gejpiâd)»

p;o. Woïanjblèieesgkteï) gnög bacon gerebt/wesbiepfan* guter eigen teien- Qe» lt;$ir2p:cptf/ laf*tand}gerebfvnbbcld)kf pn )è:; t/ bas mainnit keinem redeten Çat bic je^enb vnnb anbere guter von ben Pfauen genomen/ vnb ben Scifftferdïen gegeGé/ «t benen man mebts r^iie b,m fingen vnnb lefèn/vnnb bx fcelfo:* ge mcijt verrid)tvt/ 3a weil bic Canones vn Xeges Beine Äirdj? 5« bawen/ober 3a ^ken/barinnen nid)t bem void mit ber Ure/ vermamjng/voïbetten/vnb ben lt;3, facramenten gebtenet wurt/ 5'3 geGen bas/bic Suffe/ fofrenbienffcaUein mie fingen vnnb led fin verridîten wlt;J*lat / vnnber benen gots^enfèren ^ar niebt ge* jdet »verben/ benen einige Pefiçuugber Ätreben guter jufiobn mage* pto- U'ir wollen bod) Çcma^r reben von refoimacù onberSufftem i^b» ja woirebeu/wet win bte aber ein maU ins weref Zungen» ©e» Han mein ber piop^/k wolt betmodj. bes/bas wir von bijen png vnbîe^ flifften/miccinanber geb: (pu* tiert ^bcrt/einbend’ jèm/bami aw^bem audt bas jö erBennen ifl wer bic ïirdxn guter rauGe/ob rédît ankge» p:o. Wolan/ fó fè« «neb von faffeen befebïoOèn/ S’en pfanBirdjen fó’ïe man bas ci* geutbumG iaffen ber je^nbeit vnnb aUcraUen gefcUrn. bic fie ent mal gehabt/ quot;Vniib ben ßifften hebe man Jôlidje got er / webet fur fid) feib/ noeb bureb mittd ber inco2po:ation redît gehabt jû ^ 5Öeignen/ wciterbanincnbatgepurenmógenfürbcnbicnjï/ jO Von beu eb pg ^,^| Jetzigen pfantüreben /an ber peinige/ other verfè^ung bet JS jScni arnjen/vcmdjtct^aben.ViwnMftvnaaad)vonÄk'jwrenvnb

-ocr page 73-

bcpQvnbet3lt;«tbuiiib. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a?

ÎYïwdjen reben/b^trtn bev Âî^jîcr gcbcitcFen bte Càneitce/ vr?« barbenen C^xs^^cupven / benen «mn recht Çabe / ber pf4r:b4'd)c SÛter mit: jS teikn. Öccre» ja etlicher Ââpfï bceretaV vnb bie 30 benen 5aten(«i6g4ngeMßnb/bb bic inondxrc^ (d^cn bober/ vnnbnnbers geachtet wojben ifl / bann co bic alten heben matter créent haben /mnbbiUieb jein lohe. iSbeî. Wie babene ben« bîc aîten heben matter créant / bas mane mirt ben tn^djen belten jöl’cf

Sec; 3^^ S^^’IF'” Concilibjö tlkea / vnnband) in bemjö ^-^^^ gn«^ Chatcebon gehalten/ irddie von ben vier fSwcmllcn Conciliën b»ci«tt«s. finb/ßaben bieh.natter geoibnet/ bas bic U5^nd){ui)in ber fW^ gtem.e. Ic/ vn in £hti{tlicber jud^t ^Itcn/rnnb tveber mttt ford^en nod) ©■m vere. irddicben gclcbcffcen bcUbcn|bUcn/@oifïbrt6aiid) ber alten vp Buchen falling mb evniïltdx hakung/ber tnónchen halben ge.lt; rrefèn/ baßfüfichirercjgcarbcitbalJen nceréloHen/2010baeber djen ÿ^iiifij be’L2(ugußin»« auff^egcrepines iSrQbi|d)0«cßCarthagtncn: gewefen. 2l»relq/b4 von nein gani?cböd)gefd):ibenbat/u?iebictnond) örGetten rnnb nit ixe jetc allein mit fingen vnnb Betten vcr5cren ^“^m«* ßllen/25crhidbcn werben auchbicUlond) Bein fug noch redît babd t / bie pfanen/ober anber 2Mrchc guter ju Befitjen/j^ann fo „„n, Jnen ber bicn|i ber Äirchenweber am wou/ nodi verfbungber armen/ober einigem anberen/nit gepuren magc/ß Ban inen auch bie Befolbang mit Beinern recht jü geeignet werbent öSsbdßt wie ber R» ^ierommoß/bev plb ein Ulond) gewejen/ |ch:ciBt tldona;« d^uß non boceittiß/lebphngcntißhaBctofficium, jeem/ aliaefr «aula UTonadji/alia clerici. Clerici oueß pafeunt/ ego pafcou ^ie vn^nch lollen weinen/nit leren gerce^bet werben/nic werben.

P’O. iCß finb aBcr b:|e Canoneß von JTP^mhen hernabev burch bie päpfl gebeffert/ vnb ben inondun ber Äirlt;henbicn{t aud) jugelaftn wojben. ©ec. 3a biepäpfl habenbifeCano^ iÄq,ix'0o neß von tüondocn eben geBefft rec/wie fie alle ß. Canoneß pflege f tos et fc 50 befferen. Ood) hüben bennod) auch bk pabfi/ bereu 25ccrcra quetib. mul Icninbemhanbelanjogenwerben/basgarnitgeoibuct/ober fc *’®’ }» geben/bae bie tHond^fo tn^n^ vnb im Clofier bkiVen/fouJ ben

-ocr page 74-

TX^cô bcv^trd?c nulltet

bcûBà'd^cn bjcnfl vev|c^crt mogé/vnbbtt vOit bcsl^rtlGcn je^enb vnb anbre hWn guter incncuiQonbcv bas iff vont ()♦ (Sjegojte îÂ^. nemo peU^b tub rtubertn cifenuet/ b^w nfentaub vberai blt;m Zgt; ùd^ nun ƒ P^^'^” btcn|r rtu|îrv’4rten/»nb fieb barbet ber tH^ud? regel rcd?t bakert Boube. ÎOas tß aber rvar/vub aud? juu jeiteu d^îcvcnvmi vuub 3ngufïtrtt alfo gc^akeu wben/boe luau gderte/bervertc/ tuub Sbibem jmti ^trdxubtettlïtaughd^emortdjau^ben dóltereu/jS Öc riuo.c. ci nceu/pnefïereUz^vub25i)ckbueucrtrelctruiibgcjógcnÇate.SHs c ^rai^^^Di# ^‘^^ nbsp;nbsp;nbsp;Çabeu fie nit meer mpgen tn5nd} (eut/ober etwas meer

fioUnt.*'’^ ' ’^’^ ^’^ Kieffern jö t^öu ßabeu/Oionber ^abeu au beu bîten/vû 1006 autent. beuen IVrdxu bieucu muflêu/ba 5Ô fic rctoibuet treiben fmb/ 5)au ber tnêndi t^öu /mb ber Clcriceu bieuft/ fmb ven etuan# gbibcin.Vïc {»cv gauç mberldxvbeu/ rnb vertragen fid) uit mit ciuanber irt einer perßu. £)anntvie25ap|î pdagui6jd):eibct )bfe:bretbcr narodna *” ^^'^’^dîtÇôit/rntvc/gcbett/ vunbber^enbarbeit/ber dericert c öi quem bienß aber/bas fie mit beu lenten jätbön baPen/ mb nad) gentet net lerc/ fid) and) ber gepjed)cn ber ntcufefeeu mberjib^iV wïnb fid) beren uetburffe mb mengel bdabeu mnb giffen. 25arnm5 and) ber R. ©regerius gePcutet /bas man Beinen Ctericö laß in ei^ «em Clejier 2tpt |citt/er jtanbe ban ven ber Clerify ab/Tuub gi# bet bes/bijè v; jad)/!^ó)c!c fèer mgejd)tcVt7b5 man eme ju ben bei# ben ampteren weite tanglid) ad)tert / (o bod) Beiner bas eine/ als ft’s groß vnb jd)tver fie ßinby rcd)t verfemen mage* Tn nb ber bak ben / ba ber ^♦^Bicrouvmuseiu ÎTÏund) fein rvoke/JInnbeer and) Z^is fjoiryt 04^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'’^’^ ^^”^ piiefîerlid)en ampt. iSbet 2)ipn Canouem von

■ÎÇt^HÀAvw dî *'n«gt;td)e/ba6Bcjn Clericus möge 2(pt ober p::o:jèin/bcltct man £.ifUntU ^i ^ gt;1« ^ran^reid) wol/ba offtbie Binbcr 2lpteicn vnb puoratcuSc^ Ifrr^ quot;^ fiQeu/bie weber dertcen ober bnuud) 5Ö werben iwer gebenedd • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;be ^’’^* Xafba6g0t)ciu.t7inrtgcpeutetbod)25ap|t3nnoccrt

^onSts gt;nbsp;^® '^ ^^*^’^ btctniind) 5Ô derteen geotbuet werben/ bas fie von * pvmvorigenfórfiijvuwefunitfoucuabjto^u. See. 3awie?

Jf wiffen (c'bs wol/bas (o'd's alkin von ben gcifHid)en rbungé/ ftU betten/ fafïen mnbbetgicidxn jü vcr}ïo^» ip/ rnb bas ben# nod)and) uid)t weiter/ bann bas plïd)c fodertaauß tnóu^ d)en wotbenfinby ba burdjam 2\ird?e»bie«{t bem vokF

-ocr page 75-

bclÎQvnbdgcntbinnb. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^

50 Icifîcrtint vcvbûibcvt wcrbcJt.p:0p(îlt; WoMtt/^G brtn fd'.^n bic 3îgt;«boft. iTïnndvnttf^nbé tUfmcb w ûn Closer Pfeibert/ vu beu bieup $ pUcuit. feel |0jgc vcrfè^cu/lo utogeu fie boeb wbl bue pjiefîcvljd? ampt vu ber jucn fe!G uiif nd^teu.Gec. lôcibulbcu www inert n^er rtw geVô Wrt /beu pluiucu jvc jebenb vit gâter c!rt5urtcineu, bertert fie »lebte buruntb btertcrt.pio/iîv fie geben fôlebert pfunert fre eigne bterter/ vnb veroibnenb ben fèlbigen jrc ceinpctcnQcn. iSbek ju bue fie buruPer enduuffeu mwpew/ wun bus tugheb trirtidgdt nit we re/bus fie ben urmen lenten /»ber bie sebenb'vn unberc gâter/mitc jrert gotbjèn tn^en uPgnodeu.

6ec. ^ievei buben wir beweret/bus bic iuc0;p0:uttcueu ber pfuricu 50 unberen Bireben/im reebten vbcrul Beinen gmnb bubeu mógen/bus i jt gegen ben tnünd^en eben ule wur / ule gegen beu fing mb lef jiiffceu/bie 5wur und) niebte bu» tHnndjs doper ge wcjèrt feirt. Lieber bet? p:opft fidxt mb pieFet (o vil p welt/vnb bebert bic 25upp geoibuet wue fie wollen / (o werbe bedt ullc frbin men Cbnpen/biebe» ^Xunouibne vnb Birdben reebten Pegeren -pubt50cbórt/bu6 vorn iWneb vnb nonn-upuiiberBennen/vû fur redît bulten /bus bæ Ci^perleur/ce fi icu mun ober fru wé/jung ober ult/p fie uubere ber ulten Birdje oibnung gclcbcn wolkn/fieb feilen irer eigen bunbt uibci^nurcu / vnb bcueiub ber 5èbenben/ Scr (f^i^ cOçrBircbertgôterrt:cbt6bc|iQé/wtcbipbie£îpcrccr/ulspcïrcrèlt; fiercer refer ^îinutibn uu|icngert/2lnuo C^nPi. 11 o.erBennet/ vnb mittber »’«non.

, tbutbc5ÇrtgctbuP.crt»

d:bcl.îD!c (Cipercf r?Qecr0u bie Cipcrccuiirbel.die finb boeb Beinc tHund), bie mecr pfurun vnb pfunguter incojponcret/vnb vcvfdîlnubcrt buben / bunu bic25eirturbertnundî» ôcc.^ 3d) pg von bot erpen wureu Cipcrcern / ntt ven bem (Qpngtpnbb5 fi^ bips uumes vnb t^nne nwn je lung mit ounerfdîumpte fulfd) rbâmet/JEbcl.YX’iebuPcnsbuurtbicerpcrt vnb redeten Ciperccr gealtert i ôcc. Jteje» iu Cronicböigcberti/ir lept bed) gern bi^ ponen, bu werbt jr puben/bus ber 2lpt 56 Cipevrj vnnbpine b:u# ber/bo pc fre refomtudou unpeugen/2tnno (tbnpi i iegt;?-»vnbcr urt bereut bes fieftd) ubt^eten/uwd) Bent Budoen ober ultur meb:^u^ ben befi^eu/und) Bdw opper vn gute» ber g'enbigen, nod) jefeu

-ocr page 76-

’Wcôtcv^trdxtt gûtee

' ' ben litchi tteitimm w?l(crt/ Vu nb b^e ber fif^dKit' b4ô Jîe webet lit ber regel ob m bem leben. S; 3Ôenebîctt fimben/ bas ber fcIGigc jr geifîbcfoer vatterficb b»fer bingen vitbcrjogcn bette/ 2l»cb ba» in oen b’^Canombue/von ben betngen Viktcren / bic bes ßeiltgenn Öeiße rverefjeuge gewejên / rnb beren ^ntuten vbertrettS etn ja# crtlcgfnm tjï/bas t|ï etn (Bottes raube/bie jebenb / mb enbere hr# d)en gneer tn vier tbetl abgctbevlet (ètn / Ïgt;eré etn tbeil bé Äifdio# wc Ï)er enber tbetl/bcn pneßeren vH anberen hrd)c btenertt ^Jer telt ben nec'^ jcn/btlgeren vnb anberen bórffttgen/ bte jon jt jbr na# rung mt baben inogen 25er vjerbe/ 50 mberbaltung ber «tempel gebote vn 31J junbe. WeiI jte ban bte per jon bes inondas/ ber ban Jetn eigen felö Pejioe/mb ftdgt; banon mit ber arbett mb bem web# jogernerc/tn btjèr aétbevlung nit funbenfo tvolcen jic jteb in bem nneb bes reebtens/fo anberen 5Ö jlobt/ nn mitt on redît mbcrjio Çcn.îüp fcbieihcc Gtgebertns Trtb jwar aljo bauens bic alté ma# ré tnómb aliweg gebulte, tnemet jr mm niebt lieber 3wncFbert bas bije frommen leut aud) verjïanben babenn mas bic Canc nes tmb hreben recht vcrmogcn'pio.tïv ^F götcn baiber baßen 54 vilein enge conjeiena gebabtSec. Wie aber/wan mjèren gcijdf djen vocr:cnb!c fcç jo neene conjeiemjen mb wenjï b-’bê/bas jnc niebt allein aller hnben/jonnber auch jdîier ber ganzen weit güt 5Ô wenig jein will/bic conjcicnQcn em malais eng wurben/bas jïc mit jrem patron jpieeben würben/ *0 Wir haben gejqitb^/vnnte fid) bann jdb biengen an ben jtrtcFc/ ber ewigen verswc'yjelung» p».X?njer beri (Bot ijl barmberoig lieber ber: Qeeretaru

£. be faero# nun wir wollen fo:tfaren ' jr baßen bannodi in ben ^nonib» fanj^cdef. vnb Äegtbus/bas man ben (Clojlern/manncn mb frawen/ atteb ^ ^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^ l^* hrdxnbicnjr/mb c^gen guter sü ben pIGigcn/mb 511 jrem

r\jl ^^--'* *'^^^ vjfcntbalt/vü oweb für bic arme vergonet.Öec.^jl war/ für Xs « Sur. ^^ (Clojierlcut/bat man etwann auf jn jelb / ober anberen/eygn« be jkmtifs. phejter mb iClcricengeoibnct/bicbiegotlicben empter bey jnen/ tfpifcopie. wie in einer bejonberen pjart/veradKet/mbbx jecljoigererjeb? *«. q.i. c. haben.

pUeuit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ic jclbigen aber baßen jten vffentbast/vo inen ben O?jFerlcu#

ten/vnb n;t von aobchn planen ober hrd^enz nennen vn nieOen jolkn#

-ocr page 77-

ben^vftbrfgentbumb. iÿ roncn.@o lp b46 Aw^ ir4VW46 We Clópcrkut eigner götcr jö^ Uten bimgcn/eWv mit jr ÄVbew gewinnen/ ober fne rcb!td?cr wetf «,, SelcbcncFc/mbnfrt/tJberfwnpgcPcnwö«/tM6tp4nd))rcvSfW/ äueßi ßr. fob bdt fehle fre^Çoe/wû bte breien guten ^»f pnbhßer ClJpcv ^ .igt;t p^^f^, Vnb mt Birebe» guten nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fant. Meelef.

pio.£)tc ^i|lt;bQue mogett f nen «Pet «neb von ben w^ren btebë Jt. ©«nei^ gâtern gebenQr wetb wol wiffcn w«6 b«5 enput / Ögt;.n0rt:«vct; »«^3at^i ni«gc.Bectc.3« fr foltert «bet «web wol wiffeu hebet ben pJbpP/ ^^*^”® b«o W^ caputrews gbuBene wetb ip/wcil jt felb b«t«n we $wcü fIetb«sbetb.6ietonvrttwóBegt;« wo:tb«t«ngc|cbn6é^«t/bei«e8 «bet vorn (Éwtwno jSgefebnlJert ip. jCodi jc^e bif c«prtel w«6 es wolle (êwolte ld) b«0 es gehalten wwtbc/vnbfte'fheb w«cób«5Ö b«rticb«6 tn«n biehtebc vn fiepet gutet bi(èm c«pitcl n«d) Kclt; fomneten wolte/wntbe 605 ben gotpugé gcwiplid) Bern f I«g meet vbttg fcirt.!^bci.Xicbct wneipWmn W^ Cnpitde mb^ltf Öectei fc«« bet «tmert feut fólle/whe bic Clerici ÇaU/vnnb b«ö ire beu ft fólien gemein futvnb fie bem mit ßeif obltgen/ b«6 fie bic pilget »n ftembbé bebet6ctgé. »^olicbö fd):cif t nun oud) ^ietoit^mue/ «bet nit 311m ©«m«jo.X?ff bij) folget ein ge^af pclt/vnb }ö|«men gcPidh: bin^ buteb cin4nbct/wel^c6 «bet bennocb gât mb nnç wete/wo ni«0 bidte/wie es ctwun bind) ein me nd)/bet b mórt# d)ctc7 gern bictin gebienet bette/an ein «nbet gebettet ip. tSbeh ^enobo^ 6«gcrt te vollenb/w«e tpe ^@ccnïgt;ic Cletici jolie fid) 511111 bbcb# ’*'’^* Pcnpefleifpn/bnepcbcnCIbpctn/vnclenbcnbetbetgcrt / von bé ïc^enben vn opffeten/cin vffentb«lt geben/p vil fic wolle vn mb gcn.3p b«s nit wol gerebteSo vil fie wollen vnb mogen. Vimb volgct/S)«n ce ip jnen pe'y/b«6 fic ben mbnd)é vn getpiid)é m«n ncten/bic U5ott bienen/vnb foid^tenbie jebenben/opjfet / vn «lie temcbw( vetpoot vileid)t bic gnbe/bie We lent «le 311t «i çnc^ fret pelen Cb”Pb v pop Pein )gebcn/ vnb von item tcd)t/in jener cyge tbnirtb vnbbi«od) vetenbeten mogut/vnb «Ijom ben «tmen me «Hein b'.e«tmót/prtbet rtuefo bicKel.g on/ ben w«ten goteWenp «niéten. ©ed)c jo Untet bij) cnpitcl. itb. t^e were i« wol 3uwun^ fd)cnn b«e bic Clerici bet «tmenn pin licflènn / w«6 fie b-rbenn / wnbbenenn mbndjenn b«nn / fo«tntvnnb4öottw«tlid)

□ ij W.nc.eit

-ocr page 78-

ÏT cô te vKivd? enivrer

bicrtctcit iHvcit rtnfIcntÇtîk/îtîC aber ein nHerflulî geben«

p;0. 1^3 jio^t rtbcvajicbbetïjvclîio/tiiôonr.ïfitttîsK^Hfin/Mô bx iîevtci b'c jetant von jrem veebtcit/m bev tnond) dgenc|gt;um vbergeben in^gen.Qccr.^a (o r:! fic inegen / SDtß m^gen twrbé ftcb,tn wblWifJen ned) ben .iltcn (Canombnsjö tncfigen /bas j« We plePcevu pfanhr^M/ «tmev meÇ: ft $ev4öbe««/«ïte|tc mm Icngefï bindquot;) bie vermemtert meojpoMttbnee/ ven lt;Q^jKt5 6^'4« bet ivoiben fmb w*: ee folxbe Öenct «jcvcii/bte allee bas fic ^etee/ etbenneten bev armen tdn'vnb weren berett/bas (einige nad) bem esb:c4mtótvnbr»rtrergbt8btettflcrfoïbxt4n^nd)en mbanbe ren anßjütede Obd) wte td) gef:gt/|o jolie W^ewpat anßangescig ter v:|?Kbwcil es etn fîtllcben titel ^ac/fen anjè^en Çaéem

P’^- Wo!an jè» Uffent bas cap ne/2^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ben 15if

(dioncn jügtbt/wa einer ein Âirebe an ben o:tcn/b:e jbm 5nr 25v jèbonîieben feel )ô:gcbe;o'ben bawct/rn barjâ ein Clouter veroib; «et bas er jô Jôlcber newen bedien ' ben fïmjf^tgcflc teil ferner for eben gnter geben moge/waer aber foin Clojîer leben basâ vcroib ttct/ben ßnnbertijîen teil. ^ccr. Weil ein 25ifcbo»e folle bürd') bie ford^en guter alles wrf^/baburd? bic Ï(eligion mage gefürbert werben/wa er ban 3Ô beffernng bes volcPs / ein forebe rereebnet/ and) bic befïellet mie ftlidien lenten/bic fid) ßefonbers «ben / bj pc bem armen voie? ßefjer bienen/bajö ban bife tldonapcria Cano# niconim jaeerbotn/von benen biß capird rebec/ roijciten vcroiW netwnrben/vnbvermagebanonPejïjnberen nad)tbcilfèinerforlt;' d?en/3Ö lolhcbem bienjï einen auffcnt^Ity von ben gutem feiner forebe veroibnet/Soltcbs wórbe fa nit jü wiber fèin/bcr meinung ijnb bem enb bes gefàçes/jo verbeut einer fordjen jânemen mbo anberen jiigeben/Oan bas fèlbig gefaç als babin fiber/ bas jebem volcF Kcibc/basfm jSerbaltcn ben fordicnbien jï/vnb jö verfeuert feme anneneinmal gegeben/rnb bas fèlbigc volcF nit wol entpe; ren tan/2)an warfur were es/ vil newer forebé ba wen vu bic bega n ^e’U jb man bieweil bie alten wolrcbcrbalbcnbcnaditbc'ylen/vnb oui?St ' r*^^^nèa inabgmg Cumulé.iöariimbaucbbcr l^cvfer verpcuttet newe Cirdxn jubawé/bx ber fic bauwet/nit aneb begabet bos fic fren bienfïcrbalten mógen»

ffibd

-ocr page 79-

bcIt^vnnbètgcMtbumK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3®

(£bcL 2(iibcvöb4ÏKnóvniijèvcgei(ïitcbc 'UffentiglKb iKWC fercbcit bawettyvnb öie alten immer verfallen/ beraubt n bic audi ß vil fie immer funben. pib. Heive brdxn geben aber vil erf fers. Sec. 23cs2(nncÇîtfÎ6tbûrt/i|îartbcrsnicfot6/bana{lcgûc te CbnJïl’dxeibnïmg vertélen / btelcut laft faren- nun bip iß bte recht metnung/ wie 35abß ^nnoeentius/ ben Canenem Äo^» nac/wl gebeffert Çat/ bas man in ßlchcm geben / ven alten htf» ©c bonatt eb: 50 ben nerven/nit eben jolie aufben fünßQigßen ober Çunber# ^IpojleUcac.^ tl) ten t^l jè^é/junber auffbic noturffe vnb retebcumP ber fit dp cn/von benen man etwas einer anberengePen wille/ vnnb ben mus jö von ber newen tirdjen/ ben gläubigen entßon mage iöas mans immer fo enriebte/bjbie vouge tirdi burd) bte newe nie be fdiebtgt/vnb mit ber nerven bet ware brdp’n bienß/ aucbgefiit:«! bert werbe. iSbet 2gt;a8 iß vbclbebad)twoiben/anjô vil pjari tirdoé/welche biefc'^^ce doßer/ mitt allen jren gutem außeeßen ßaPen. ÎDie tl^und) battn 511 allem mutwillen/vnjéghebevber? ßuji/ vnnbbie pfaricn beré 5cbenbmbanbere gutet/bic Ulund) cinnemen haben bteweib webet 30 erhalten ben noemßcigcn fitgt; chenb:enjt noch bte haubtrevehung fût bte armen, ptob. Sie/ weil hnneß aber bu vnbbein hauß in bie doßer/ vnnb sedjenb ewetn thei! auchbaruotf/vnnb werbt g’eich jo wol Qactticgi/als bic rnünch. i^Ebel. □Ça wol/ wit th^nbihnen wee / bte ^‘ut# ßen wißen ihnen rcd)t3uIa0t n- p:o. Sïenenbienen pesögemei net nottutjft beoÏanbo. ifibel. X’nnbaud') 511111 geiagb. ^cete» gt;?on benen werben wtr in anbeten gefpiadoen reben.

3046 aber müßen wir an bifem ott/ ba wir bijputicrcn/ weldoe Ktd)en ober got^h^nßr / bet tttd)cn guter 5Û cv gen befi^cn mo^ gen ben nadjauch inelben, bas ein vnrtberjdjetb iß/ swifdxn ben Cloßct/2(nbere Cloßer jet n b bie Ulund) bloßer/anbere bic Clé^ per Canbmcornm.^ie inünd?/ feinb nidps anbets ban Heven. ^[5ncr^jr vu nie(£lerici(bann bic jehon Clcnct jcinb vnb woUenbmünd) VOunebem werben/ müßen wie bewerbt tß/ von ben Clcnfq a6ßohn ) 2lbcr fol ehe leven/ bie fid) vonaUcn wcltlid)cn gejchäßten gefunberet/

' vnnb in etn bcfimbere glt; meinfehaßt vnnb 3ud)t/ Gegeßen haben ’ hie ßc narunng mit ihr hanbt arbevt gewinnen / vnnb uGen ßd)

-ocr page 80-

tree ba Kirden gûwr ïnrgottfehgte^t/ vnnber jren fûrnfpnücn/ bdsjetc ittben änSf bm/bber cud) ut ©tiUtcn.Xgt;on bifcn (Ci^lïcvnkfènt bas.ji. wb ji/cap» lib. hbctnonfcueiSceïcfiecttnantdjc^rum.SCugupiw. Vn«n|ïer nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÏJk Canonki rtbcv/|èmbp«c|^r/vnnb subere Clerici/ Wc ftd)

rm

tomber fie Cânemd !gt;«gt;lt;«’’

ber Hegulie bctetndfibcr/bei vrtb vnber bcm25ifd)off,obcrcittcttt pefunberert pncßcrt^^kcrt/cnin mb iH^Liffcittr« fie b^e vernt^gen/rtud) tin einem ou in 23!jcboftI:cbcmÇgt;iu|î/obbcrin einem nnbern/ 5X54 mens bann nit remMgegemeinen topen juÇdken, vnb jebé lern vnnberk-ïkung gibt, füllen ftcbodjnllen tag mbigcne jur keticn f «mincn/vnnb^bien W49 man jnen aufnegtrnnbalfo fren bio hew mb furgengeren ge^bifam k^fîcn naw ben Canontbue.Äe fee baa Ca. 3n ennnbuo be Cm. îôifîiÇ. 2gt;i(è (èinb habet and) Canonici gênent woiben/bas fie naefe ben Canombue etwae fleif figet/ban anberc Ckviei/gekbc babem @ollid;e doper Canonü comm/ batfap ber lt;S. Stugupinns angefangen/ îOemnad) aber balb/b^iben |^icr allé eifferige XSiijcbo^ in pen bil^fpidjcn ß^i^ wen mb beópm / ) 5kbc doper iren CIcricen / bic fie alfo bei fid) gehabt ' mb jitm hrebenWenp rcd)t gekret mnb angefuret ba# 6en/awffgcrid)tct.X5nnbbahcrip au^bernammen Ul^npa/ fo «den 25ifd)0fpiefccrt Krdjen bei ms nod? bhben*

ifibek Vnfere jeij gen 25ifd)offe/babcrt aud) (ôdiebe verjam# tungen geipiieber bmberen mnb febreeperen beifid), p:o. ^as ip bir vnnb beine gleieben gar heb/ jr betten |ùnp ber leben# Çopbienp/vnnb anberc ampter/mb bas taglicb futer mb bop# g|c'fd)afté/nit Jóml/Öiciwilb^^ wir Am ni^ meer/boeb bic na men wGerig. Wir nennen vus aud) Canonici mb baiber / haßen mpr Kefenta’/Capitd baup/SJomenter nib bergleidjen meer/ ffiottbefleru, ©ec. kirnen. Hun bie Canonici/ mnb p do# per 3tid)c/ baßen aweb ßalb angefangen aßsunemen / als wol als bie mûneb vnbpe mimeb 5n^t/ ^aförpinbbann anberc güte Icut aupfowncn/als ber oiben picmonpratenpe/ mb vifer anbe# ren regiilierer/wcfcbc bk doper mnbîîîônpcr Canonicorum/ haben mberp.mben wibcr 3Ô rcfoimtcren/ iwban aud) mit ben

UÎPitdxn tl^lïo«» gejebc^ert i}r/X’)$rtamp; «le b4 bie vitgereguhev? ten ekriev v^c^ beu iMtnm Oer geregulicrten bebake/ mo^^bé

-ocr page 81-

bcftjjvttbcigcntbtimb. *^

Cnnontabs'jfpu tvoUenn / Çaten fteb b-fer rcfoimwvteiw Ctn*» md/Crt»tontco6Vcgwbrc8/ regulierte regulierte genennet / Î)ie bitnn ditch wtberm abfrtU/ vnnbtvtberjnctwdórefoïntdtibti ge rat^n femb/nber hoch nit bernwflèn/wtc es Pci ben erßen trete/ trudle refo:nation eud) bei tvemge^t mógen erhnget tvetbé/ rn bd fie jehon erlanget tvoibc/ift ftc Pnlb rvi6 verfané, pio. WJ bienen a Pet bi|c bing Ö4}n bdö nwn erkne mb (c^/ wcldxn dó pern bic hrehen guter mógen jügee'^gnct rvetben ober nit ^ See* Ï)4ö ßen piobp bde ben UTundten Hóperen/bie nun lauter ley* en jêinb / vnnb fiel) mit frer b.tnb arbeit neren teilen / bic Krehen guter mitBeiitcn rechten/mógen jógecignct werben/ vil ober we/ nig/Qunber welches ware inünch jêinb/ bic werben bip guter/ wa pc bic betten / fren forefoen wibcrgcbcn/ wie bic €ipcrccr thaw aber jrc cygne Wóper góter/bie mógen fic wol b^Pen/ biefie |clba 5u|amincn biingcn/ ober mit fr atbeyt gewinnen / bbber inen von frummen leutcen gefchenePet ober vetlajfen werben / bauen bâti bie2iiit()en.bctnenad):0bcfd)cibet.

Wn aPer Clóper mbtBunper jemb Canonicoium mbpeb bic felbigen bet X egdn mb leben s fielten / wie fich ber 6. 2ht/ gupinus mb anbetcfrômmcX’tlchôp’vnbClôpcv canomcorn gehalten baPcn/alp/bae pc pd) jum Birdicnbienp uPeten/mnb bajâ auch gcbiauchct wurben/mnb jre Collegia gleich ab (chuic weren bet deneorum / inn benen man rechte Canonieoe/ bas ip wol geregulicrtc Clericus /bic ben CanontPue mit bcfinbcréPeip UPten auPjugc/mit joUtch^ Canonicen w pen Hßunpcm/bett# es ban ein aubère redjuung/ mnb Punbte jnen wol/ vermóg ber Birchenrcd)tat/ vonn br^en gütern etwas motgetcyfet werben/ bann bieweil onbef ein tcyl aller Archen gutet/ben Clericis gePû* tet/mb jollied Canonici jum ccyl / wie ptjling weren ber teynez ten mnb begeren Clcricen/ gum teil bit erûPtepen mb bewerte# pen in pitd)cn bienpen/jaber auf hnnb ton Clcricis/dllöhinbtö man auch/von bcm cigenthumb ber hrehen guter/ noth vermot ge ber Canonum/joli^n UlonaPerus meer geben.X’nb von bu pu Clópcrn/rcbet auch bas Caput 2'Onac.quot;

p.'O, ^ascaput akt/Si it’pifcopus/ (o ned^p voi km caput/ 2ionac/

-ocr page 82-

^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;Wcffbcv^lird^Cttgüïcv.

^ We/fjEe^/Uffet: rtiidi jö/b(»ttt4n ben tHuncbcn etwas von béhvdicn gnmngebe. ©eer, Wie »n: ^tenot nngcjcigc ^«ben/ bû Hlnnc^rn / wâffbéVjcit fd)Cgt;« tn ben fór^m 50 bodi gecdi^ tet/ber^lbcn nudïtetn imnben^/brtemrtn inert 5âwl3Ôge8crt ÇtW/Wic tn vilat ou beven btngeit/ #1(9 cud} bet ft veben guter |?âU Pen/ibas ware ftveben vcâyt netmage aber/ wte ber Canon Con^ etlu C^àlcebortcrtfw/rtujlwctfct/vnnbiwtcbie liepen «ken wttev/ .vonbevtlnwdxvei(ebnetPen bjbicUTund)BcynBlt;vcbtgefd)Af1: treiben /ober Cicrict fern mógen iöevbaibé/wa fie nit Icbhdxv no . tuvfft baibenbicfictnitiv banbarPett nitcrjlatten »nóge/vonrt tivdicn gß tem Auïxben den femb/jo ijl r Geval fetn i?:(àd)/bar utn ,'nen etwas von ftvehen gutern sSget^c^ilet werben jóltc/and) ab ïetn wnt^ttibten 511m tagbd/n P!and7/ id) ge{d)Weig,voni cv# gembutnbiöan bic ftrd)en gutcr/rermóge ber waré aïten Cano nnm /allein airffbic/ ß ber ftrdien bienenn/ vnnb bicarmen/ ge^ wenbet werben lollen / wie basbiefvunnnen Ci|ïcrecV/,vcd)c vnö wol ertennet haben» nbsp;nbsp;25od) wan man je meinte vil au|fbt|5Cn

put/QiöSpi|copu?/30tringé/|ónememan aud) war/ w:eb l? caf pitcl licht» nir alierlc'y Ulundxn labt es jö/ etwas von ftrd)ert gutern 50 5»c^grtcn/ limber benen/ bte nad) ber regel leben» «Sibt aud) nitjä/bao ber ^ifèboffe loUidis gebe/wie vil er willc/|ünber ntd)t meer ban eron nad) tPeii ber taden von beren ers gibt/jö gebe h««* i^beU Was i|raber nad) ber regel leben v Öec. -jn ber 2(uthenc.bc lïïonadjis/vnb au bem vo: an5osné 0!t ^u^ gu|ïa«,betnonbus ‘dede, ^tem/^ei bem lt;gt;ievommoab 2su|ri# cum/vnnhCh!*l^fïlt;gt;'^‘gt;/quot;W^ü‘^^”^^^^^^^^^‘^l^^^‘^^ beririti^gt; dierei/hatmaubJlhum vPevflu|hulc|èn.

öie|oUcn/ wieglagt/nacbjrem naincnUlonad^us/bj ein ein jderh^Vt^ePdi^nbevs/ vngepmberct vo allen wcltlid)en vnb Fw^ ; d)£n gdd^-^flt^rt /I’deinanberi» gememfd)a|fc/vnnb vnber ber ' gc^!|amc |rtr.evgcn vutter leben/ bem |aj ven vn betten/rubber arbeitobligcn/uPcral niemaubt befd)werl;d) fem, limber burd) il):cavPeit mb (paveu/gewmueu vubfamlm/ basfieben burfju* genmitte'yfcn/2)af50jiefóbcgir;gvnubbcre’yt^in loilen/baspc ^Iks fo fieernbugé mogen/bas aber von wegen jrev grofTe» ab|fi« neuG/

-ocr page 83-

bcp^vnbeigentbinnb. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3x

tlenç/vrtnb on nWAfligcr cmpfiq6eit tn bet dtbeit m't wentg fem md^/mte böd^Pem ßeip ben bórOttgen mtmtlen / 2)46 ifl nadi bet ITÏund) regel IcGcn.^bet (C» lieber inerte (Sor/iv4 finbet nt^n ber ïTïünd)»lt;3ecr.^V/finbet: m^n beré tnónd) mt (o finbet m« ö»cb nit b40 redît vn freibeitober midï guter ber tnóndxn. Äw Ser mein funcFcry lept b:e jwe^ veegcrurten Capi b40 3 i,tnb3x* tm bödj/be Ulonbue ^cdepeatbol bn werben fr bie regel bee do ßer lebensrcdîtan mannen wb frawen befebuben finben.

öSbel 2(udï von frawenQdï welt alle mitgefragetbabe waß |54iTcn €10 ber alten hreben Haltung gwefen were/ber pa wen palPen» ©eer.

1046 pnbet fr eben fó fern an leç gemeltem oit befdjuben / iötefbl# len gletd) fb wol memant befd)wcrlid) pin/ pinber mît frer panbt nrbeit/aló mftfpinnen rnb webenfr hot gewinnen/mnb rnber gemeiner 3udït/ftd)5»rgottpltgFettübcn/©dïledït wie Q. 2(u# gup.anp bc vS. Paulo e^genthdï/ vn onwiberpiiedïbdï pbleópt/ X?nbberit)cretimbôdî/belt;îgt;perctnon4d)O:û/ÏVerrtitbcrhrd)é . bienet am wo:t/4upfpenbung ber picramenté vnb Ftrd)cn3udït/ lt;‘lt;*P“^-*'7« baß iß bem volcF bauon fretlid) bie Honné gefunberet pin / bie pl len nit von ber Fird^en/puber vó frer e'çgen arbeit leSc/ 2)aran pc baß war doper kpn /betten vu fingé/óberal nid)t friet o§Çinbe? ret/2)an bae gePet Fur^/vn 5Ô pinen jeittS gcfd^e^é folie/ p Funbe fie 5nr arbeit pngen/vn pd) bamit treize vn lupig befalten. 2Hp pubt baß kpn aud) pin jeit/bj man bic leibe arbeit baruG nit vn$ laßen barP/2)an wie 2lugupinu6pJ)icibct/tiefen vn ber lection nit vo'ge t^ôn vn ge^oifam le^pm/pUe ntd)t6,nun aPer gePcut bic iection ber ge|d)iifft/allen C^itpcn/bie ben lenten nit/an no^ tiger m vn nuQlidïercm bienen/ baepe free e'^gen biotegekben pl Un/ibcrbalPen tpß wib alle fordbe rcd)C/ba6 bie Firdje guter/ ce pv burd) in coipoiation/obcr funp/ben^uneb vn nonnen doper jägoevgnet woibé ptnb.2)odï wie id) vo: gejagt/waepeplb ju fa# men Pungen/vn fneu von frumen kóten gePen ob verlaßen wirt/ 2liigup.be bae ip fa ber dbpcr/vnb fblkn fnen aud) gelaßen wcrbé/2)auon vnonbiie plkn fie aber ben armé rciblid) Çdpen / weil fie bod) baß von bc/ Æedep.f t pficmitire'fgen b4nbt gewönnen/prelt;blid)tbun plkn/baefie ’'^‘Agt;- ©cd nidjte öberal öbeng bemalte/ 61c plien gar «ft p Foplidx palap quot;’*®’

Ä bauon

-ocr page 84-

IVcô ber 2^wd?ert gâter

button bewert vn »inert wekltdxnbtoc^tträ^ab Pî^» W.irtmt nun bilpijttcrert Herbert/wer We Btvebengutet/wc»! ober «bel ßiau* dx lo Wollert wir blcuOrt reben» See. Wol le vtl Wertet aber ben# nodo btß 40(^39 W|cmgcipiacb/bis mart ßl?e/ was leutert We hr# eben götcr/hirtbert 0$ mogert 5âgcte'çlet werben, lt;^’bel.^onil ich We er3»iltc CrtrtOrtes vnb Jteges/ auct) ber fiebert v4teer fd^affe ver inerePé ^irtfo wort freilid? bi|èr jeit htrt Clofïer lèirt/bcm ber hr# d)ert guter/wcrtig ober vil/iuocbte jugeevguet werben.

Qccr. Qo W4re jm.©»w We Cuuortiläjert tTïwrtjïer/eófeiert We pjcrtiortflr^ter/bber urtbere geurtute CurtOrtict regubreo/bert hr# djeuWert jï/weber ferneu nod^ venid^tcrt/ bun fbuil bereit etw^uit oo{f We pfurieu gefeit werbert/weld)e «ber uoeb free bienße wär# ten b46 fie voit hrebett |ô vtl ntt verWeité/ Wte fie alleiuc fur fre per forte vcrfd)crtbcrt/td) )cb weig/ bue fie frert Clofient |ôlte» fo vil 5e# Çertb vub hrd?eit gâter verbietten.ÔO(offert «lie tnorteb uturtil vrtb fruwert doffev/bes fîuitbte (ïd? rbumert / über fcf (cbftd)/ bie ^rtebtcter/25errtblt;trbcr/€ß(trtufcr/vrtb wae titebr ort^rtiger gc wcd)0 vort bifèrt worçlert vffgcwuebfèrt fiub / vont hrebettWenji gar abgeßitWct/vitb 3ur biutb urbeft gcwibntet ^'n» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

iSbef. Wie folfc mart aber We Kitter doffer ^altert/ alß^ic jo v. nbsp;nbsp;b»trt(cr/E)euc(d)e geriert/vub ber gletdxit.Qec.Kitter Weuß vitb

^^^Wettfj|t«b$w«erlev»^Sert ficßd)30 Kttterbteitfiertbe#

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gePertvrtb leifien bte fefßtgeit mit ber ebat/bic Cbufleu voi bett 01» gfeubmert/vrtbartberem ouStlfidtett gwlt;tlt3ö(ä)0i5crt vnbfdour# mert/foßub fie oud) voit wegert foKidxv frer ntterlicbett bieitfïert fbrer Pefolbuug werbt/Tmtb wu fieWt 3» mt vouu fucu fèlb/ober burdt bte oibcttlicbe regiertiug 3or rtod^niffc vcr(èbert/vubbic hr# d)ert (o reid) ßnb/Wte man and) fite it ^tubreidjiutg ^bän hm / (b ©c fa o# ^’f^^ ’^^ ritterbieuft/fo vif bte hrdtett fré Gcboiffert vn geSiatiefec/ faner.^ede ‘’“^ '^^ ^'^ hrdje« gvUer« erhalte werbé/SJau (0 alle hrd)é 5’ev k. ©anci# *«^ gcfdtirtgebjocbert vttnb bmgcbeit werbcii fod'cti/bte Cbtijlert mue. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;30 lefett/fb etwaït von fetubeit gefangen finb / waruin fo?re mana 12. q. 2 4uFü. uit uiid) bar pred'ett/bie C^iiftctt 30rett€/ Wto fie ntt gef n»gé wn^;

bert.2?artim3 aber boijfeitfic hui cigcmb«mbrtrth't3.)eiigóWrty vunb tan nimmer redje fein/baß man f^nen We plàrjen/ÿÇenb/ ober

-ocr page 85-

bc(tQ»nbdgcntb«mb. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?5

0bcv cirttgc hrdTen guter ju eigen geben Put/rven fie ber €^jijïenlt;’ bnegfoeb bteaUcv notwenbigcßen mb betlfnneftcn ntterbicnfl I^ttm ^beb 2(d^ ber ricterbjcnften. Wus fpllen bic (eut mit fre Vitterbtcnßen ber ^ifien^ vil rapt febaffen / 3lt;fo paPe auÆ ec ltd)c vettern vnber bem gefmb/ivcn es mit febenen frmven / vn b parcFentrinefen jöt^ón were/bn leiten ficfid) rv^l ritterheb b^^ weifèn.pio.S^ife óïben pnb «Per nit allein jon «ttcrbicn|ïcn/ fbn$ «net? bas pc bic pojpitalcn palten fo fór bie bilger f raneFen/vfi ar men pnb angertebtet rvoibéiiiSb. ja »»ie pc b pciligé ritterf^affe/ rrfpjung 50 befebstmen bic ebnpenpeit/ bienen/ p warten pc aud) ber den/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?**

benbraueFen vnb burpigen .pib.CSv/ jr juneP penn finb bieden^ £5r^quot;^quot; bcn/fopubbicgutenbedwhn/btcPranefen/mbicrofbiebiirf jjjjÇ, tiaen.@ec.25«50 pllcn aber ber pfar^n jepenben vnb guter ver# Pbwenbctivcrbcnlt;

^Êbd. JtieSer per: Qccretari/Wte pnb bbeb bip Ó:bcn vffbom# men ƒ Wen es mit inen alwcg p gepanbe ip/wie es icçimbê Pept/ p mnpene p boïcd)t leut geweien pin bie pc guter ®ot nit paben beper bónben vPoppem/ban an bip otbene Qeev. SöberjeitaU man jalet, i US, paben peb etiiebe gotefoidjtigc leut jö ^ierufnU in ein gemeine gc^ifuu vnb gcmcin(d)apt vnb auPer ber i^pc jâ ïcÇen/30(àmen getpon / ben Pilgeren IbgcÇn 6iern|âlem bomen/ vnbben branefen jöbicnen/^abenalfocinclenbcpcrberg vnbpe d^cn pauf gepaken/Senen ip bann ein bird:) jur gebadotnup.Ö. 3opanniegeo:bnet/5Ôgeben wo:bcn/baberman pc balï^*Bb(pi# taier von Q. jol^aus genennet pau2)encn na^ pub boinen etlu d)c iSblcn/bicpcb and) in ctn joltcbe^albe tHond^erc'ç begeben/ benen man ein bauf Pc'çbcin iempeljä '6icru|alé5âgepcllet/ pa# te vonn bcm pc ben namen ber éEemplierervberbommen paben/ sOip paben and) em cllcnbe perberg vn pedjen paup gepalten/ vu ba bey bic Pilger/jb gepn ^icmfalem jogen/votben ongleuPtgenn gefdjuQct/vnb al}b bee Preite wibcr bieongUubtgen gewartec/t^ 50 p^ bic jobanjer aud) paben btauepen lopen/ Hun bip bebe Ót ben pnb von jtahanern vnb^ronçoKn al|ö angefangen woibcs ^0 bas bic 2)eut jdjen geppen /wolten pc ouep ein fol; epe perberg wbpe^pauß paPen/vnnb paben bajö ein end^cn gepiftcet/jur ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ Z\ q ßcbaepinuo

-ocr page 86-

Wcô bei* Ktrdx» 3« ter

5ebHgt;t‘t’î3 filler heben fmvcit' bl ßet nuit ßc b;'c Seittfeben b^ ^ttifcr v^n vn)cr hcbcit friwcn '^afpm SDije bie^ otben bibcn rtncb jre beßnbere jetebe empfinge / s^tc ^0bƒ*n|èr em n? «^ creu^ nn iren Heiber€/Î)ic tentpherer etn rots tn weiffem Kab/Îîte 2?cnc (eben bojpwiîer/ein fcbtfUQ evenç md? tn wetOem Heibi^erm; Çer bit lucifer ^nbertebber mber/béîDeutfeben Çofpttilem/ ils bie reieb vnnb mSdjtigrv^tben/ Preußen geben/bie fie bis rokP mit bem fdiwevbt 311111 glmbé Pungen foUen/ quot;Con bmne fie 1 web m leiflinbe kommen ßnb.Q« fmb bifc eiben uff Botinnen.

Ifib. Qo be: id) wel fr bienfï/bi3Ö pc vereibnct/f n bent (te ge* lobt (ètn/t(ï wiber bteertgleubigc/3Ö (cbÖQ fff (ebtrnt ber Cbnßen bettfricgen/'Onb triff fern Krieg ißbi feinten in einer inetidn I^en gentcinlcbifir mb geboilimebcr Pilger / Krincben mb ir# men wirtcn/mbfnen 3ur netbw^t bienciKQecre.Ji bi 30 finb bife wben geflifftet treiben mb rffeemmen/rff mber bem lebe»» biben fle jeleb gieß gut 3Ö wegen bildet / Wdebee b^rmber ben templferern ein vifieb geweß tß/fres vetberbens/rff mßrettens. pte. töte Jebiußv bibcn benneeb Immer geKtteget/b’^ re:3Û Kbebt6/feQ30 Uïilt^tQccOi p^rittcim getnben. Hun lijft bte leut ien firen/bis biben wir gnägfim/bmen wir binn ilkin bic bifpurteren/bis md) blfc rltter éiben Kein rcebt biben mogen/ bic Cireben guter fnen 3Ô 30 eignen/Vnb bis fic meb bic guter nlt bibcn (èltcn/fè (te fur bic btlger m Krinef en m bibcn / biff flc ber ^IPigen iwd) nit wirté» piepfï» Wie iber/ wiff fteb rent 2lbeI mb inberen crbiren (euten/cthebe In ein ebiifthebc 3wcbt mb gei mcin|cbiffc5Ö|imen tbicen/m fè Krieg fur bic ebwflenbeit/ rnbj rittcrlinb entffffnbe/jtd) 5Ö ßUid^en fur inbercn PnuebS heffen/ wiff biff nit Krieg wercn/bis (tc ber Pilger mb fted)cn iwßwirtci ten/wtebifceibeningcfingenflnb? ©cere. Wies bic Kirebet» rcrmegen/belften flc fcbermin/vfi 31 lUen guten nuQlteben bien fîen/i^ô méebtccln|êld)cr weg bifercellcgiengcfunben werben/ bis bis enb bes wiren biiwd)s ber Kirebé guter glcicb wel erlc'ybê wurbc/b3 mm lèlicbé cellegqs fre gepur lud) 5Ö eibnet / 2lPer bic «en Werben wir tnt biitten gcfpied) reb bibcmißm mil rcrmige bishrcbcn redjt/ ÏVibifèeberinbereweltcit wire jecnebeebi/ nefebeeb»/

-ocr page 87-

bcn^vnubct^cncbuniK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j-f

»îO(ôbod)î'igt;:pb4f)Ot:opS! (èjh/bj iff/b’c We cknbe« Çei Perge»/ pe djen/vKb srevîê» bestitv/rcebt vnb wbl wrwwte'gcteit/vnfbÏKW burffoge» getvctvlid) Wenere» / Sdsnu» fncit auch PiKteb 4nc3 bj 3'3 gebe/ b40 bic CrtoiUö vnb leges fólebé beufev» 31’1 gebe. Ste niód^tc» AU giebelt Wenjie» jre c^gnc guter buben/rub rtud) pc» te^l von tird^e» gutevu/i^un jçihcb redît/ wie wir icç wblie» bar r^dtt/iOtefpt^l vit (bidxficd? v»b wc\fc» bellier buben.

^bcl. 3d) inu|5 V0Î »cd) weiter von» oibens leute» frage/ wir babc» aud) (o vil Pettel oibcuwus redmens f^He» Wc babe»? Öcc* 20 bettele»» pi0* Wblten fb? 1» ba» ntd)t6 vc» ^tr^ ron bettel die» guter» 3ägebert/ße preWge» bod) mb boit» betdit. @e» eiben. Ja/ bas j»c» bes weber Cß.»t|w4x »od) W’berd):t|îltd)c pfarter bauide» / *30 tböts etwa» einer ober 3wc» bara» jolie ma» ban ber teigc»b:ûbcr/ etwa» et» 3we»çtg ober Weißig 3iebc»/ We mite fre» abergleubi|d)e» iCeremo»ie»/bröber|d)affte»/ mbanbere» jcltjame» gottlojê» griffe» be» leute» bas fr aPguQclc». p:o.

iC-j es fi»b bod) ro» terne» ótbe» eud) meer sugefdlé. ïSs ip bod) ewer4po(tclbcrJbutber(elbaufW(c»ó:bc»toine». ©e» iSs ijl war/weil fic weber ber Äird)c»/»od) (r eigen guter vil gehabt babe» ju bc»»od) beflo mebi gefluWcret» X?»»b wa jre Softer nod) mód)te» 511 d)u(lltd)c» 6ur(d)c» mb (ebufeui» rcd)t €9^ (Hieber 3ud)t r» gemein jd)afft gcp:ad)t Wcrbcn/mujïc man jné als biuber» mb gebilffe» ber Clerteen/mbreditc» Äirdien bic; ncr» (b wol als be» Canontcen jo vil von tirdien guter» mitten# len/jö vil fic bas vmb Wc Äirebe» verbiene» módjten.

2lbcr bauon wir jetj bijputicre»/ were bic Uitdien guter mo; ge 3» eigen haben / bas go^t bic bettel tlójïer wenig an / bann fi« gemeinlid) weber pfanen/nod) pfartgutcr/ober aud) funfl grop je etgent^umb Ça^cn 25a» fiefinb 50 jpat vftomen/bas csb:can bereu tbjter fafi auff freffen batten. Qo haben au d) (re anfenger mit pdf wollen/ jb vil an j»e»/verbieten/ bas bije jre oibcn/mitt 5eitlid)en gutem nit bejebweret würben/ ba mit fic bod) bem pic# bigé wcil bas bic25ifd)Ouc/£ano»t«/pfar:cr/vu jun jî jeberma» vcrlajje» batte»/bcharhd) aufwartctcn.©ic batten wol gefèbé/ wie We vongen tn?»d) v»b Ca»o»ioe» burd? bic guter ber Ätr;

Ä nj dje»/

-ocr page 88-

TX’cß bet Vtrdx» gâter

dot'll/ vlt;»!t aUd« wave tïïónd) kben vhbbien|Ïbet ^'rdi^rt fo«« men mircKit / 04^cit 4»d5 wol web:c refonittttoncrt gerat^^’t waren/feer C’ffevcevmb anbercr/bîc bod) bie Bttebm gôtev eût mal von fid) geben bitten/ 2?crgkîd)cn/bas ce and) ben ncwcit o:bcn nit getatben wolte/afe ben Ove^enfern/bie ce bod) ber jefe td)en gâter halben aoffegcrtrttvcjîÇeifncnrtgentcfîigctbattcn/ WetIban bie gute leut/ aie nesnüd) ber èontinicne vnb ^rancip eue fi^ébae bie jeitlicbcn guter/)ô balballe gciphcbdC auf le)d)c# tat/betten fie gern fre o:bcn / nit allein von ben l\ird)cn gutem / fonber einmal von allen polTcfionibus vu eigen gutem abgebab tctt/2U(ö bae ber ^minwoo/wte er gerben rvolt/bas attatbema/ bic ewig/ vermalcbeiung'jum CeÇaincnt lief / allen benen bic et ? was eigner poflef ionen gôter An feinen otben annemen.

ejjart^eufer ïfibd» jr höbt ba von Cartbculèrcn gef^t/ baben bie fiten fo ein geringe babjeiclieber guter anfangs beftimctC ©cc, 3a cm gan^e gcrtngc ncmltd) gav ein kleine anjal ber aefer/vied)/ vu Vncd)tcn haben fie fné Beflimet / bic fie aud) in böten weg fob ten vbcrfd)utten Raben, ilibcl ©edit her: vatter. p:o. Was foil id) phen t“ fie haßen thon wie anbere- t^bd, 3a/ ©o h^^e id) wol ip einer göt/foftnb pc alle gut/ vnb wie iöapp 2lb»an jö Zurenberg bebnnenlieffe/ips bei eud) gaplidoen allee verbet# 6et/.von ber fd)citlcn an bif 38 ben fergn hinauf. p:o. Wi^llcn aber wir nit ein mal hólen von bipn gciplid)en leuten 3Ö bijputic# tenu iSöcl. 25cit/wir baßen nod) ein h^^nff^n oibcns leut/bic Äegbarten vnb 23egcinen/ vnb bic pißigen in viUrlcY Óiben vnb Jeeten abgcteilct. See. Ï)ic haben aber ntd)t6 von Äird)engu# tem/vnnb weil ber merertal auf fnen arbeitet/ben bancFcn bic# net/ vnnb bilfït sur ßegreßnus/ Wa fie ban b.p fre bienp in red)# tent glauben tbeten/ vnb fre sucht vnnb gemcinfebafft Chnphd) bleiten rveren fie nod) bic aller Pcjlcn auf allen oibens Icutc iDan bc7 feinen bes rcd)t waren Chuftlidjcn fetd)en bienps/ beuod) fo vil vbcrig ip/als bcf fnen.

pio. 3P war/^lo^ßiubcr/ pnb eben an pabt ber parabo# be $otfe. Ï^w^*^«/'’^ benen man in Cobice bat/ gt;?nb bie ibegeinen an pate rtdedeX t*erbweoniPatn» ©ecre. îDawonlàgeid^bcrb^ibcnwercbipn leuten

-ocr page 89-

bcfitjvnbdgctttbumb» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JÎquot;

leutert cud) belfer cc 3» (^clffcu/ASo »fî men eud) free tgt;ten|îôc6crt pkeet et p# n^tbnrffttg/ fSs ligt fe nit «n genngeß en djnliltdxm werte ber Ä“'quot;^* « trencren bee pc ber gewtflen pelden redît getroPet rub ir/letbe belten / wel gepPeget werbe» 25c0 heben bic elten werlid) et;« *'* * wee Pee bebeept/ benn wire feB PebenePen / bee pc m einer peet ellem/ peb6hunbcrtfbld?ermcnnergehc5theßcn. pw 3(e^ jtenbue wer eber cm feer groPe ßett» Öeerc. 6ed)ehunbert lp eber eud) cm groPe sei Him bcm unnb enberem were wol retß 5u pnben/ eud) bet me/ wen bic Streben guter wibcr Pci bé Ätrdx« / vnnb Pijper guter/ bei redît bcpelkten Piepern wnb Cleupn Weren»

f^bd. Wetp ntt/wic ld) ven end) hÓic bes es mit ben Piepern crgengenipmbjcQpeht/weldïeeben eud) cm feber welphct «nb erpennet/p pltc wol tsre bepe pm/ men bepcllct bic Äird)c mît iren bicneren/ ee were ben 3Ô wee bienPen bie Ätrd)cn ce be bóifften/vnnb tpete etn mei ellcPlopcr eb/ iöee wtheife KelGcn ber 6cpnbcrcn Mlmd) 5 nd) t ober gcmem(d)ePt/ werben frctlicb bic Ätrd)crt C^npi wemg verlup 3epnbcn/2)enn (o vil id) erPen neu Pen/p pet bie vermeinte tnonebere'f/ ber ^ird)ett nod) get vil mep: gcjd)ebct/benn bic were je genüget Çebc/éio peSen bic nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

2lpopel benned) niefete beruonn gclcrct. piopp» Wicplt; xïTimot.f. ^ebt jr nidït von ben rvitwcn/ wcllt;^c bic Äird) erhielte 5un sei^ ten peuhï Sec» 3*^ Jn*« leiplidjen bienp ber heiligen vnb burf tigen/Wee Çe5t p eber von ber Plópcrlid)cn gcmcmfd)ePt vnb befonbere 3ud)t/ vPcr bic gcÇoipmc/ vnb 3ud)t bee 30ifd)wee»

P^^’^ 3d) meinet eber fr weren eins geips mit ben elten lieben ird)é bic heben bic tnoncfcerei fur em befonber große 5icrb ber 2^ ird)cn gchelten/ p wok fr pe ger ebthón. Wie reimet pd) beo 3u|èmmcn^ iübel» je vnfer vrionch Bonnen pnbein jd)0^ ne 3ierb vnnpr Äird)cn/wcld)er meinet fr vonn h. vettern bet bic l110nd)ercvfcgdoPt hett/ wurbe nitt heiPenbip Plopcrlcnt/ wie wir pc heSen/ mitber würfel euprotten/ wenn er jehen joke wehm £6 mit fnen Pomen ip, p?» Uien tÇuebie mipbje^ eP vn

-ocr page 90-

tOcô ber ^tvd?ctt gû«r»

bf^b^egutcbkitcii *i'bcl- Wcldxsgut^ Illeben mefeta^ les buter mt|îpjcud) nw bi|èu kutcn inc fw fclb bwet/vuub freu ltd) aud) 30 re: wol gcirup bt^bt. Qeere. W^t pd) fvoine gote^ f^jdjtigc leut jfjpmen tu ein ^hfUtdx gcmem|d)ajft vunb 5ud)t begeben, vnb nemltd) junge Icutmb beub: dP/ bic m^n folie jum u,q.i. c.i. ^tf^mbten^4uf)r$t^entt/ wicb^óbaóZolewnumCortctlium geoïbnet b^t/b 4ud^ juncFfbötven wnb fragen/bod) b46 fie fid) mit keinen geluPben rcrftncFcen/mb fre 5ud)t in red)t d)»fllid); er frev^tzon pbiïtilctfd)« onniJQebefd)werben bieltenb.w wór be bei uns niemantfèfcclten/ fbnberlid) me^r loben /Hod) minn ree^t fur red)tgÇonfôlte/fo»nûflen fid) fólid)e leut on befd)we; rungen ber hraoen/alß bei einanber b^ltéoufgenomen bie mon jum Âird)cnbiertlî vff}ugeobergepjaud)te/objr bieleibeblobig fett ^.tlben/fnen |èlb tem ndrunggeroinnen b^nbem

p;obß. Hun ber ZVrd)en3nter()dP rvillid) jc^ nid)t6ertt gegen roerffen/ über ber Hofier gdubb^alb/ Qo bie bic b. vetter gdobt/Wie b.ts fr fie verwerffeniW46 wolt fr b.? jö pgen ? Qe# cretari» ïöer chilli iß nit fein fclb/obc: einiger creaturen/ fonber Wartimb C^hpifeirto Herren/ vnnb weißt Bein ßunb/wic/rm ober ira 3Ö er Tein ewiger fn gep;aud)cn Wille/ 2)arum5 wer nitt bes Serien wort Rat bao oibcn jö ge gg 5gt;en^ ,5er jc |ö gefalle/ bas er fein ganpics lebe in jblid)cr tnond) loben feyc. jy^j^j.^^^^ gcmcinfd)afft 5uPnnge/ wie Ban ber auf warem glau# ben/bas co bem Werten fb gefeUig feie/ aufffid) nemen/ rnnb bem Herren in f0iid)cm leben feine je^jt jö vertanen gelobe ^ 2)an weg man fid) »nt burd)S wo:t bes ■öerjen troßen Ban/bao ee jm ß wol gefalle/ bas mage Bein €^hß in warem glauben mnb mit göten gewiffen t^ôn / nod) vil weniger bcm ^ené als einen Peßnberen bienß gelobc/wcil nentlid) fb rilt;cr:hd)cr ampter rn bienß finb/ bcr^albe man ®ottc6 wow ^at/bas im bic gcfallcn/bic in folidjtn ßenben vnbbienßen/in warem glauben Ic^en mb bienen.

P20. Hun ba von wil id) feç mit eud) nit bifputiercn/id) Ban wol benePen / wan in ßlid)cn Bloßer vn anberen gelubben weni* ger a6ßincnQcn/ß ein großer gotobienß were/ aie mans b^vnax her gctnad)c Çat / bie heben 2lpoßcl würben and) etwas ba von gderct haben/ sOamad) frage id) allein / wie fre verantwurten wbh/

-ocr page 91-

bcft^Vttbetgcncbumb.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3lt;gt;

»?ólt/b(t6 jr ßld^cv Cfoper ^c’uGö Ç^IPcn mît bcii R. Vättern mte fbev cm fîmimctiScc.^^ ^rtbebod) jmanbcntgelpmd) Beten/ net/b4ö wir in bißnt fîuef/betrcffcnbbiccnffereled^s ïuebt/bjent b'iïtcn von bcr iii^/vnb «nber «Bpincno/ v^n ben lieBcn vattern 5ur Idjafftappelléren muffen/

Wtewolamp;asaudJwari^/^bfa^^nbiebciï» vutter dóller ge/ luPöetw4Ggclobct vnbbïcge)fboïten haben / bic vom doßerie/ ben wtber gcUlfcn /ß baBc fic bod) fobd) gdüBb/^ bod) ntt gchal ten /bas fic bic Kingc fo bus doflerlcbc vbcr jr ptofefpon wib ver/ U^cnbcsbalB gut veebummet kettert / Sdlcin weite ber ().2ti!2ii/ pinne mc/bus man b:c fo bic defect vcduf|ên / jö dcricic oibncx tc/fb man bod) von bencn/lo in defreten Blibcn bic allein 511 de’ ricen pflegte 5Ô wclen/bic bic bewertifren vfi bepen vnb jnc ware/ 23an ber (don ein gâter mond wetetónbe meur weg einen gute 2f«goftin? derieum gcBc (b vil weniger foltc mans ba^in lalden tornen/ bue ab 2lurcli3 bte leut mod)tcn lagen/iStn bó|èr mond) / gibt ein gâten derieü. *ƒ• n- »• 2(1)0 hetj^t ber heilig CYpnanue bic verlobten jungtfra wc/uud) in ^^^^‘. j .^ bieiüh tomen/wenn fiefid) nit wollen ober móge ber manen ent/ ^^«moi^, haltenzQo wille and) ber heilig 2liig«|ïinu0nidt/ bae man bete „, ehe trenc/bic vber bic gdubb ber teujdert / in bic ehe tomme fmb ^u0op. be écrglctd)é legtet and) ber ZV-^fer ^npintunus/bené / (o bé mond) bono nbui/ ßunb vnb £ló|ter verlaßen, vu fid) in bie ehe begebc/teinc ß ruff/ *^^- ^7 ^'_ bcfild)t pc eSottee gericht / es were bun bas fic 50 derieen weren w b *7*?*' geoibnct woiben/als ban gebeutet ber 2\edèr, wu fic wciBcr nenv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'k'^^

men/bas man fic ber derï|^ versoffen (bUc. üSbeU 2(u(5 bem fiche man bennoch/bae bic h.vutter vn ih^'ltbchc Lürßen ob (ohdten doßer gdubben bod) (ö hart nit/ale bei vns gc|lt;hid)t/ gehalten haben»

2(Bcr wie wir auch vot ba von gerebt/man tringcallefn bapffer ’ vffs recht halten (blichet gelubbc/ (b lollen bic/ wc(d)c fcQunb bi(c gdiibb nit tónben hod genüg erheben/wol meh: ban anberc/vin bifpcn|àtion Bitten/vnb anhalten» ©c. ^a/hulffcvnßber hene/ bas wir von vn)crcm gcgentcil (b vil módten erlangen / basfic fid wolten eins geißs/cmer lcre/vnbeiner gotfeligtcit/mit ben h-■vAttern/mn ben ßawpt|tolt;Flt;«»dju jllidje UBeno / hüben laßen/

-ocr page 92-

'Wcô bév Kird^en queer

fo rvoÎKit wir vue 4«d5 bijev ueGcn fï»d*cH wol revgktebeff *

pjo. WoUn bÂ6 wir and: fórtf^reo/ 2(wß eingefterten Ctuo^ «tbu6 v»»b Jtegiboo/iîud) jeugnoß ber billigen vutter/vermeint K bas ju erÇaitm/wen wir febon mond? vn i1îp«d)tn bette/ wie bic jver piofeflion nad) (ein (ollen/frome gotfehge le'^cn/ vnnb nitt Clevici/vnbbicin got(cliger juefet mb gmetnf^affe /on angefebé Jr pngcn mb lefennuc (rer banbt mPen ßd) ncrecenm for bic ar men gewinnenüöaonod^bcnnodTi'ncn bashrdjen redjtnitjS# gcSceinidice firdjegöt jô befi^ê / 2?od? 00(lergutcrbi«5 ip/bie jnen von be|bnbcré leuten/nit von ben birebé/recbtmeirigcr weiß/ gegeben ober verlafTenpnb/ober bic ficfelb jäjamc bwd^t ober gc wunnen haben, mögen fie befi^en/ vn bie jolie man (nen and) als eigene gâter ber Clofler (affen.

Sen Canonieen aber/bas ijî/ben geregnlierté derteen/ bie and) in einer Sejonberen Cbn'jîlidjen jnebt vn gemcinjebafft lePen / bic «Per babin genebt iji / bas pc babnreb jum amp;rd5cn bienp/entwe^ bers beffer angefnret vn croPert werbé oÖ in bepo Pequcmlidjcr/ nad) ben b.^ anombus verhebten mÓgen/bifèn meinet fr/ gebe bj Bird^en rccbtjó/jó vil von Bireben gutem jum eigentbumb / ober btaneb jóbaben/vnnb jó nieflen/jo vil ihnen 5Ö jblieber Icrc vnnb vbung bes Birdjen bienps / ober vemebtung bes felbigen von nó^ ten fern mogelt;

^cn Kitter vnb v5o(pitaler oiben/wa bie ber Birdjen ju gSt/fre titterliebcbicnp getrewheb leipeten/laffet it 50/ bas fie von fi nd) ten ber Bireben guter/wen bic ^eben jblicbs vemn^gen/(re gebu# renbe bcjolbung nemen/ÏJodj weil ber bien jt Bein Pater bienp ip/ p werbe bas Birdje redît nit erleiben/bas bijen eiben / wen fie fidgt; g?cieb fres bienps wol hielten / etwas vom ligenben cigentßnmP ber Bireben gegePen/vnb $ógccignet werbe/ Wa pe aber be ^0 jpw talen vnb peebh^ujern wol voipunbcn vnb aupwarteten / je wc^ re fnen and) bas redît ber «Sbjpitalen vnb pedïheu|èr/ jr eigen gâ^ tcr30babcn/3Ö vergnnnen.

ècn Pettcl Óïben laßt jv ben bcttel/vnb was fnen beßhalben ge/ Puren m^dît/ wa pe fid) 3«m waren Birdïen bienp rben vn biauz djen lïtfièn/^ljo bm 25egharten vn SSegeinen/wa bic bé Brand* « vnb

-ocr page 93-

bclî^vnbcîgctttbumV. 3gt; *«b tobten du Äberghußert/ wb vcd7cd-;n{ïlid)ev weïf? Werteten/ «ud) jb vtl jn jö (bhd?cm Wenfl ven rtpeen pm mage / Qo wollet» »w aifo m bem bcRbhcffcrtrub Jc^n J»a9 anbere Wewibcr v^fsü^ bangen WiflenOdj Ban mt Wnóbev/td) möß bcBennen/bae Wß al |b We Btïdjen vedjt vevmbgen.^er ^ene w^Kcalk bwg jur ßeffe; Vung Beven,

teSek 2)40 münht wir aber and) Uflèn bcfcbbfîcnlèm l^cvî vettev/Wdî tn Q^|tevn bt|cv jcit/es (even inland) ober Canonicé/ Kitter ober bmber d^flcr/ntebte weniger ban tHondy/Conom^ ccn/€^h(llid)e Kitter ober brnber/vn geßilffen am Bird)enWen(l finb/bj fie obérai Bein redjt/and) jun Cloficr gutem/rn ber jötd lung von Bird^en gutem/es (cv von ctdentÇumb/ob von be frôd)# ten/^aßen m0gcn.p»25a6 i^fur fid) (dß/S^tn jeber weißt wol/wj .^fd)nciber3i»rtff£:gegcSen/ba0ba6(elbigenitmageben|d)öd)ma djern jögeeignet werben/vnb bas man jö Verlegung ber Brandt gc(tiffcct Çat/ba0 bas (Hbige nit Ban ben gefnnben jügcßcllct roer ben. 41(0 mage and) mit Beinern red)tcn/ bas ienige/fo ben BHon# d)en mb Canonicen/Kitteren ber Bird)cn mb b:nbcrn jö (ïo^t/ »nb 30 ergert geßen tfï benen rotten vu burfen gcburcn/bic nid)ts wenigere ßnbban Hlond) / canonieen Birebenritter ober biöbcr» J^ib. 3abie obérai ntd)twi||'enw3mónd)/cartonie^/Bird)/ritter ob (Jiöber feien. Qec. Hun ließen 6er:en/ir|ct)!ießtrtitvbcl/3d) bitt aber ir wollen mir bes alles cinbend* (ein/ bann e^s ber ginnb (ein wärt bes anberé gcfp:ed)6/(ô wir Wlputieren (ollen/wer bie Bir dien gâter raube ober red)t anlege. iSb. 2)46 wir geldïloflên/ifï meine verfîanbo einmal bie gotltd) war^ettes fd)lieffc fid) mnb »olge barauß red)t was ba wolle. p:op* iSje vero nil niß veruhe? ber ben Öccretari / duf bem bas war^eit iß wärt man Bein on# war^cit fd)licffen. 25cr^alben werb fr etwas gefunbes vn redîtes fd)lie(fen0 on paralogißcren/anß bem |^Iuß/ben wir end) Wc ge; ßolpn mwnen/rd)lieflen/mb^cranßßnngert / wolle wir fo wolals jeçunben; ber war^cit nit Wiber(pied)en.

Hun aber/(ô von Flößern bHiondben/ Hlondîirt/Canonfcc/ T)onfp(t«le Kitter/vn 25iuber/25cgbarté vu beginé ßc('d)!oßen tß/wie^atts mb |icd;cn bann ein meinung vmß bie anberen gots^e«ßr/(o jü mbcr^altcn 9««!««”•

-ocr page 94-

TTcß ter fird'cn Center

bk borffetgett gco;bnct fitib ^t's für alte leut/fóv wcvpji'vhb 4fti tere oitcrjogne hnbev/fór i«nge Bnaben x'ob b5lt;feamp;rtw/^v «Kev/ lcvfïcd)enxinbl^M^eni^xbitbA^tttiR^eme^tMWeni Scc. 2546 dtb bes Gntoebo rtHer cOot vffge^pfferte guter ijl / wie ber Çlt; (Seiß b46 bar tu (einer bivdK ullrveg geotbuery gejêçet vu genaue/ b.î6 ber geincm bienß ber hrd)cu nud) ubt^urfft: verlebe w ^»^û aller n^rburße ber gläubigen «1(0 geßenret vnb ra^t bcwi(èn wet be/bo® jeberman b4be ß v l er Gebärde/ vnb in ber Birdjen vbcml itemanb mangel leibe/'Onb bcrbalGm tviewol bie alten Canonea bie bireben guter in vier tÇeil abteden/ivic vo: gemelbet/vn berna ber weiter gemdbet wurt/f0iß6b0d) allee babm gertd)tet/bas jS bdfjbarmé au(^e(penbet werbe/aUesbjtenige (o man nitt möß nimbent «*’‘’f) t’^tt^l’^dicrtbieußwenbe/wicbaebcr Be^ßrJwjlittian^ gav fît. §. ©,ua' t^ ’^ ernß'id) gebeutet » 25an ob bie (Canones wol eine teil bem pjopter/ nbsp;nbsp;^i(èboue jö oiOnen fo wißt bod) bes fclGigéote vïjad) baran gebe

rfet/bamit er ben bi.'gern vn armen bie banb beßo reieblidjer bie ten móge. 2(1(0 fotbern ße audibj bxclerict waafie von (ré teil ein bungen mógen/ober nit bcbóiflvn/aud) ben armen au jite^len/vn bas ber armen ßm jolie was bicclcnci haben* 23ergleicl)é ißs am^ mit bem vierbeen teJ/ju erhaltungb tempel vn tempel gefd)irv n. q. 1. (Et fo gcoibuer/ban bic canones bie gejd)iri vn ge(d)mucP ber tépcl/hetp encnnbtiö? 1^1 verBaußen/vnbbie gefangnen mit loßn/ berÇalGcn bas med; €.befûfro * anmenjd)é/bananÊirdiengc|d?ir:cnvnUeiberngelegeniß»2lljo fû net. ffcci. tß verß^ung ber armen uner bas furnemiß/basö bic hr eben gut^ fi-èaeim^i ter geGtaudjet werben j^’en.i€b.^r»mG Çc:(fen auch bic hrd^ert guter/pattimonia vnbtributa pauperum»

SecWoV weil ban biß verjebung ber armen nach ber lieGe vffs Otbelicbeßgejcbehen ßUe/bamit niemanb bienß ober ratios ßv/1^ hat bie jèlbtg ebußliebe lieb/bie wol weijït bas (tc ^ißo j'elb an bé burftigen btcnct/gcleret/b$ bicgoefaligé furße vn anbere fromen/ ben burffetge (re aGgctetletc Verlegung / bamit (ebé (einer notburft €.be farro- nad) beßbaßgebienet wurbe/veroibnct wicß her: piopßbiß ab^ a quot;u ’ ^^*^'’ tedug hie vo: er^clet haGc*p:oOd) hab fie crjclct/wte fie in Cobi^ 5 S“®’ gt;' te vn 2(uthcntici6 erjelct finb/ aber nod) an gar wcn:gé o:tcn hab ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;id? n« Ô maffen Geßcllct gejehen / 211(0 bso bit alté onwermoglidjc

Iewt4

-ocr page 95-

befirivnbd^^tttbumb« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3^

ktit./bw weflèrt \Jrtb|tKï|t(tWïcBinbItn/4ud7 cvw.îd^fette fot^civ mud re«, bt^ben viïbtnevbrhn/bic jvcÏtcvcitn!t5tKi3!cbeigt; Ç^bot/ 3cem/ ^utb«**’- *^ rtUevlcf fleddert mb f M»ilt;f en/ b4n tUid? bic Pilger »nb^njl rtrme ”’” permu. febe fve be^mbere mottung vttb mbev^^ïtung n^dj notburftt be ffelkt viib begabet petten»

(£bd. nun Ç.rt iihWö )d:oit mï fo wol abgctcilct/ß tjï benodj plrcn cirt Qwtt/Wc ^libero ctiwö vermogens ifï/ftc but fre ©pü uVbu muit ultc tnb jmtge burffrigcit / haiich mb Pilger cr^ub tet» ©b but muit ntm un vil «ten und) wiber ungefangen ver|è^ Imng for bic gemeinen urmen sSt^ön, ©eeret» O lieber ftmcF^ Series ijï alles nod) weit vonn bem/bus bie wure lieb C^tifb' fow bert/mnb vonn bem 51! bus ber ^eilgetfï gefîcefet Çut/ bus jebev man fo vil gegeben vnb gébienet werbe / (o vil feber beburffe/ vnb ntemuntvberulburbcober mungeHe^be» »föcl. Ofïrvur/wer ^tt,^^ ijl über un bijem feel meer jcbnlbig bun eben bte gci|ïhd)en / bic es alles un fidtjo^n^ubem piO. Vnnbbustrleyert und)md)t|b gern bent ’.Serien bienen un ben btjrfftigcn/ulamp;ir ßltcn» ©ce. tes ijl ja niemÛt cnticbulbiget/bj er nù bur jô Çilffet/bus ulk bórf eigen unfs beß vcrjèt)cn werben/ 3^ rciddicber wir und)bus t^iî ten / je mtltber vns ber 6er: ulk feine guPen mitteikn würbe.

25u3 tfl uPev und) bte wur^ctt/busbte genunten gei jtlid)cn fok d)er genfer vn Verfemung fer vil un fid) biudjt / vnb les vnb png Jhfft/ Ober funp Çoite verfebungburuup gcmud)t hüben / welige icQ bie urttïciiCh’jfïcnulsC urbinül25ifd)0nc/ vnnb unbere ge# nuntcnpicluten niezen/ vnb uilen urmen nit ein fuplin bunon ge Pem 25cr gunt) otben ber ^ofpitukrbesh» gdps / ßkeit niebte bunotp^uno tvophi/busip wcifcn verfcher fein/ ^erSotben finb * mccr/bte crpltd) i«d)ts/ bun biener ber bnrftigé fein wolté/ 25ulb über ijfs mit jncn bujiHomcn/bj «16 fpnd)W02t un jnen jSvill wur tp/tm ©pttul tp6 beper bned)tbun h^rtefin,

J^beU ^csÇubîdîinjtuliu/’Sifpunienvnb^rundfrcid) vil wnpcretiempcigcfèhen. Sec. 1^5 mun ^ut beren e,tempel ktber und) m 2)cutjd)em Imtbc/vnnb wu (Slot nitt geben/ bus vil ^er# ren vnb ©tett/ fiel) in groffe hübet vnb send: begePen^etten/jre Ipwje pifftwngfijr bie fruncfen /bilgcr vnnb unbere bórflftigen/ . nj. vot

-ocr page 96-

quot;Wfô bet Kh'd?cn gütet»

rot beu getlKie^ adretten / wir petten bifcr c,tempe! dud) nod) »volincl^n »J£?cL Jd)|)4l5 fern Fern jnee'^tcL »^otjlrtbetbenod) ein geringe, gegen beut ee sn 3 wlw mb ©rtlhn/ mit ben nlten |pt talen ergangen/ba vonn man )«5 pdoraten finbet ba eins ßtß in bw vier ebbet (cd)6 baujent ^tan^en ein jat / etwann einem vn# notjen piekten tregt / bae anfenghd) ein lautet fpittal lîiffmng fût bte atmen geween ip» Was F ce bat etp 25app Clemens bet neebP vonn bem betihcben fpittal bes ß. getps 5Ö Kom etn pop pl^ion gat rettauPt/ nn ad^oig banfent bucatem ©o ßat bet jez ©tg 25app paulns/lêmem ftm petto 2(loifïO/bas caPd Äntguto mit aller feinet jögeboi/ctn meebtig grof göt wbfötpltd^c gefeh le and) vorn plagen Spital emgeben ' vnb fn jum betrogen bat ouffgemacht» ©ec» ©em abentbeutet / vonn bem man fo viU grau|ämetflt;hanbvnbmoibfagt» tSbet X)nnb bet nod) gram Jamettböt/benman von jmbe'y vn625cntfcbcn jagt»

0 tc • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nun mptit aber bcffolt;hbct:©cctctatvb3 bas Wc alten eano

® £ ƒ P®,f!*^ nes vermögen/ bas alle Äirdjengutet ßllcn vnnbet bem gcivalc «luK* '’^ *«^^r^’8^^2^W»f^^* ©ecte» ^amitbcmgrilfb^fp man bet bep vetfebenen bbfpwalen vnb peelen beuft/gat nil in ii.q.i. precis bet genanten getplicbé vct^wenbunggatbingettcht/ 3t wißt pimwe.« id aber and)bas wöl b- piopp/bjbasConcilm Cb^lccboncnfevet^ q. i, in canw oibnet bat / bas bie 25ijchoue )rc oceonomos \gt;n'^ fd^affnerJ^aPen ouent ” ’^ I^ •^'^’V bie bie fotd)cng»tet auf jpenben. pio» 3a une wtOen bet tóe reliâtes' 25tjcboue/ bat5ii ßllen bipocconomi vom deto gettdet werben» fia bomibp. Secte» WatumG aber / mein b^« piop^ / finb bif Pebe c. befenobo vonn gebadetem CondUoalfö geoibnet vnnb gefetjetwoiben tpijs. p’o. Wie bet böchpabe vermagc / bas bie guter bet Ättchen nid)t jetjlrewct/ vnnb bas piicfterhd) ampt nitt burd? affeette^ pen verneinett werbe. See» Wol/wdl man bau nun juvil lang gcfcben b5 bie genante gctßlichc/wie fie bie pelen vnb bj geiplid)/ nlfo auch bas 3citlich gar vetbetben/vnb bieatmen fret nothurfft fo vnuerfdjampt berauben fo Fan man fnen and) bas mt vettta wen/ bas (tomen bewerten Äifd^oucn vnnb dcricis vetttawet werben (oUc/Tnnb finb bie oibenlichen obien jchulbig/fid) bet ar wen an jönemen / vnb fie vo: bem taub bet geifdichcn jöfchÖQé»

-ocr page 97-

bcpQvnbdctcntbnmb. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;59

3v w'^i: 14 wol;b4s btc wcUKdje« ^Pcvhttcii ben hreben in «Uent bent jfj^ûîffvnbfînbt tomen fonen/bnrtnnen fie burd) bic gdfï;« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j^^ll^

hebe verbiVRet ober vfVfanmetirevbL p:o» Ja/rraminenber J„r«bi,ó.et Äap^t bit^Pefil^* Sec. ©o fd^ieibet ewer öwlogns / vnnbev# ^j^j; ^é. Gtidxe ftd) «ar trofïlicb biftin.2iber von bent werben wirim Anf vice itenit, bern gc(p:ea) 3Ö reben haben, ïöa bie (£{crictvnb^i(cbbue(b!dx ©»p.17. lent waren / bas bie Verwaltungen ber Spiralen vnb anberer ab mölèn/nientant beffer inód)t vertrawet werben/bann jnenn/b« war fa biUtcb / bas bie clerici 5Ô bijènt ampt vo: anberen gefe^et/ vnb bic 25ifd90ttc bie ober fojgc vnb gewalt baruPer behielten-Weil aber nun beré jo vil/bic bi|c nantS tragen/ ieç ß lang bic hr)» dien fclb fd)werlid) bcnadîtevlen/ain geijîlidjen/ vnb }citlid)cn/ vnb 50 voj/ß ein nteretlid) göt von Äirdjcn/Cloliern/ vn aller)« ley verjehnng ber armen geranPer haben/ vn aujfs npp:gc)l ver^ febwent^n/mit was gewiffens tonben ban bie brchenvnb djnfl hdxn obern foldjen Icutcn er)t bas auch geben vnnb laflcn/ bas fronte dtnflen ben armen vffein newes geflifftet Çabé/t^r nod) taghd) ßtffecniSie (ölten villeidjt imer bj mcel ben meufen/vnb ben (peef ben ta^en furlegen.

Hein bic Kirdt ifî lt;Ch^i|h'/m‘t bes ^apjtßnoch (einer wiber# d)ti|lifdxn creaturen/fonber fr i(i auch petrus vnb paulus/vnb bicgan^ewclt/Siarumbwörtnicmantgcwalt^abcnmogen/lic 3u be(d)cbigcn/ vnb bic (Canones (0 bauon (c^en/was 25i(^oucn vnnbclcriccn ju Scfclhcn iß/biefe^en aud) welche lent man mag vnb (ollefür Äi(cbouc vnbdericen haben/vnnb gepicten mit na# meit/bas wir mit (bldjcn vermeinten Äi^?oucn vnb clcricc/wie wir beren (etj lang (övilhaPen / inn allen hrd)en(ad)cn teingci meinfebaft haPé (öUen.Tiber Çieuon hemaher/wir muffen biß gc^ (piecbcinmalbefcblicffcm pio. Hun weil fr von bi(cm gcwalt bes |id) ewer leut/vbcr bic Ä ircfcn vnnb getftüdx guter anmap fen/wsber bes papils vnnb ber ^ifd)oue willcn/vnbgehcllc/wet ter rebe haben woUenn/ fomUidjmcmn cinreb «ud)Piß baÇm fpaven»

©ec» Wolan/ fo geflöht ihr mir bod? bieiveil / bas biß ein gut Ch’ifHi^etuthaben feybas man voj selten/ vnnb no^/fnr bic

-ocr page 98-

Wcô bcv2^fvcbctt gûtcv

tfe bit vff«'gctt/it«d) lebev norbinft/cs fète vert tve^ert 4ltcV6/)wgét ÎWitcP^cweUenbobev faitjî 4mtôt/6c)îmbcrc Verlegung R,;bc,p. XW weite wibcv Iptcdben^ ©cc. Qe lèHert bipit Verlegungen vnb ^eufem/aud) ! vc etgnegôter Weiten/ vnb mitt nidbeen /ce {ci bur^ bie ^äpßhdteit cemmenben / eber verwdnblung fn jh^ pfrunbcn/entnentcrt/ebervcrlc^ctwcrbcn. p:e. ©egepteten e6bicÂe^{èrlid)ertgc{ct3vnnb€(tnenc6» ©ec. quot;Ünnbbitmitfe^ It4)6 verbietet werbe/ iße €Çn|îIid) / bee fiel? bic öberfette« jelb d)cr (îifftungen gctrewlid? rtitncmen/vn fte jö gut ben ernten be witrett/vnb vennemglicb Vetten» p:e- Weil man 30 {bidder m* wrtltüg gmemlid) bce 25rtp|Ï6 5ÖUfl«ng b^t fè móflènó wir gci{ï liefen wel 3c|ïfltté» ©eer» Wan ce ban {eben bent ^cplïsö wi ber were / {è feibtcte bed) bae Streben rcd)t/ vnb natórlidje bib lidjcir» p:e» ©te werben ned? vil bOputteré. ©. 3a ber leute/ bie mitfurwerffen bee red^tee/gern wéllen fre'y {cin/enrcd)t ^utbuju p:e» ilï0 ijl ober ned? ein abte'yliing ber gcifïlid)en guter / ba: ven wir nid^te gcrebt ba^en. ©ec. Wddje^ p:e» (Unter ber fabrieen/ber Uitdien bewe/ Went liebt nun bae cigentbwntb 30 biferguteri ©c, ©enen/beren bic Äird?cftnb» ©inb ce 25b fd)épilt;bc ober gemeinepfarthrd/en/fe worbt b.:s eigentbuntb b;(cr guter beren plebinm fin / bee gleubigerrveïcFe / bem ^ItdiC hrdîc^ôjîbbn/vnnb bie perwaltigong/ beren / |è ba 3Ö veretbnet futb. ©inbe bann déjieteber {picat^ireben/fe wurta^cmtal bas eigen thumb beren jèfn / benen {èlid?c Äirdte 30 geeignet finb.

p:0. ©ie Canones wéllen aPer/bas bae bie ^ifd^éue bic ver^, tvaltung baGcn lollen» ©ee» ©a es aSer bic genante 25tfd)éuc/ wte anbers ntt wol verwaltet haben / hat mane wol tnuffn an^ beren beleihen,(fisligt auch 1 tiefet baran/wer bifeober anbre vcr^ waltc/jonber wer fieCh’ißbd) vnnb wol/bae iß/ naefe ben Cano mbue verwalte. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

p:0. ^fio wurt end? vil bar an gelegen pin/ bas fr in bipn |ä^ cfecn/göteriefeter wtber vns haßt. Jr wipt ja wol/ wae bic Cano nee in bipm allem ben 25i|cfeéué vnb Clericen 3Ögeßcn» ©cc. 3r wipt and? wol/ was fur i5ifefeoue vnnb Clerieen bie Canonee fotberen/vnnbweidjen ficlöviljögeben» po» nunvonn bei» ein

-ocr page 99-

bcpQ vnb eidentbnmk nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;40

ejttflnbcvmAlwc^t ©cc. ïroïcn/fo^rtbcn wir vite gleich wol EVtpjßdKt rtiTcb von ber cbthcilung bee cigcnthumbe tn ben gci^;lt; liehen gutern.jberen ethche Kirchen guter fuib etliche doper gu* tcr/etltche aber fpitcl guter/ mb «Ikrlc'y «nbeten getipt vn verier |)ungc/|ô fur bic burffeigen gepifftct pnb / etliche gâter ber birché bcw/Ï)U0eigent^um6 ber birchen guter ntcgnicmuntehitbcnz b(wn bic birchen mb ^meinben Cbiipt ce fe'fen 30i|lt;hóulid)c oô pfmlichc^emeinben.eie doperguter / allein ber woren doper Icut ÏJie guter ber ©piwlen mb pedoheupr/rtud) bie/rrelchen ß* li^c guter mit nemen geben mb gcpifpet pnb.lamp;ergl«d)cM ip« nult;h mit ben ^eSricen/ X’nb mógen elle geiphche en fbHichen gn tem/nit meer benn fempt per not^urpt/ bic vcrweltung heben/ Wenn fie gleich were geiphche fmbrnnb bic vcrweltignng recht mb getrewlid) vcnichteni 2)ic niePung elles bee 10 nit vPbut hr dïenbienp muf gerrenbet werben / ce fèyc ber perpnen helb / bet Cemplen/ober wee weitere Çic ju erfoibtet wurbt/folle ber bornai §ctt feim p:0. lt;5ott gebe bee wpe eut mei elfo erlengcn. Pzbek (men.

S«0 (inter seFpuf^.

^o-ticgciftliócii«i«terraiibc/0terre(Cc

enlcge/wbl Ober vbel gebteudjet

df lt;nbsp;^^* Ö^ wölben non eben leng von eigenthmn ber hr ^^gt;Jj \ chen/vnb eilet gciplid^en mb religion guteré gcbifpu* tieret heben/wee bee pie/Tnbbebci euch/wee bic ebrnt' nipretion/bie vcrweltigung mb euf fpenbung 25en eud) wee $ bieuch vnbntePung/60 ipe nun jcit/bee wir beuon euch reben/ wer bip gâter reuPe/mb en jnen cm ©ecrifegiumbegenge / tub wer pc recht mnb wol en'ege jtem wer fie Gillich Ober onGillig/ rcd^mcPigobctwiberrcd/tUeudje. gibd» iamp;e willid?bicoicn in fpi^cn

-ocr page 100-

'XVev tk ftvd?cn güt«

fpißcn/b^ntt febevtl;«! ben uitheven mn btfèm fo 4nPbget dk obs nie (bkc tn^ghcblèm/b} entwebev «fl pd) bes ^.terJegq entfdjul btgen ober vcwntwowcit 6lt;gt;rtbe»Scc. Wolart/ fb h^t vus cvpitdj rom vgt;;ubemt vtirtbrcdjtrtrtlcgetttt /b(ïVrt«lt;^ vorn Gwud^ vunb mißbWHdj/^^uflhdjem vnb bnebt^Kebem «teßber (èlbigcn vet ben»

p:b» WbV welche miïflêrt b^n nun bic Q^cvikgt/ bic ghtsbieb vnb V4hScv (ein: Sec. 3r gciiïlicbcii/bcr: pïopjïbcfcbulöïgc vus «art bes (o vil Mve/Vnb ob wir vus wol iinev jav vcrmwbittmg erbittert / mb noch crGictca/ß farcit jv hoch tmater furt riisbca Qacnlcgq bitaevhs^ict/viib bic baaptfidi oaerviterct/jö verbam wen tbóa vite barô^cv ta bic ad^t/vab vaberß^b« '’ne vaber bu (eta lîhcia/gar 5Ô vcrtilgca vab auf jôrottea»

Weil jr vas baâ (b gav fîreag vab beffag bes Sacnlegq balbca vcvfolgé p’ ß-^^f euch jö/bas jr bee fdbigé gar rcia va vajeba'big fctea»©erbalbca wolt ich euch gaaç btca|w»d) bittea / j^r woltciî euch/voa ber gaa^ea gcipltcheit xrcgé/|b vil beatungé / va juavr civica teil bcöfacrilegq purgieré/vabboch aud) eia mal eia wcaig ewer eÇan veraatwoitc/ait alleia vas fitter aitWagea va verbaal mé/fo woltc ich bait hiawiber euch auch götwtUig aatwoit / gebe vff alle ewer aaBlagc/vab bcfcheltuag wiber vaferca tÇeil. ISbeU ^abca bic gcifïlichea cia gStc pdj iaa bifem Çanbd / fo £aa ment hen vetter/bifc aaibiberuag ait wcigcreit.

». q. 7. c.i.et p:0. jÔicleieahabcavaôiveberaasâHagea/adchîôrcchtfertü fequentibuö gca/waa wir fchba ait recht mit bea fadtea vmbghea/Wir aßer habe! t ß'c aa juHagea vab 50 rtchtc iÖic fchaff follca ait bei t hirtS aaVlagea ober ridttea/cr mache es gleich wie er woUe/Jr wiffet fa wol was bic Caaoaeo jeßea. Qcc. Öpicdtt/bic fal jd?c 2)ecretaU/ rv5ldte bie b?|ea lopa böbea/habea bwffca vaber beat henlidtca aamea ber recht hei. vatter vab mart'jrer/iSuartpi/^aßiaai/Jta cq/lTlarcelli/iSupßq/Qilucflrt vab Julq bargc5^23if fiab aud) eSea ber rechten wiberdtufitfehea capitulea / auf bené maa 56 fe^ Çc vfl giciffea hae/was teuffeie ji .it etwaä mit beat jchnfftfelldtS geabet hat/bic geaanté gciplichc/allcr praff vn befferung ja cat«« jiehca. nbsp;nbsp;lep enter bP fd^nfftea bee ^Xypiwrnz 0 mit 5 w;ie 25ap

^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßea

-ocr page 101-

rdubobatcc^rAnUse» 41

pen €c:ncl!0 vn ©tep^rtno/mg^nQ wtremtev gcwcfn|i^ft hb i- ffpifta gelept ^t/wïe feine ft^ifpen ßn bijt bebe Pejengen / wcldïe faan^ I«gt;4' et *• t^enticaeftnb/X’nbbaPefc^mnn/'bb bichrcbbcv jetté etnfbbdje t5nbetfèi)cv^/ïtt?ifèf)en Heven vn Cïeticen gemadx bnbe/fnob bet ’^.»ncrur nit jenge/bßs biß bic góttlidjc oibnong/vn bie 2fpopb?

li(H^ ßnltong vetmee / b^e nudb bic Clcnccn vn bic JMfdjefFe v5 voïef/frtnipt ben Cleride/föllé nitßneinrtnHßget/funbcrßiidigc/ j. « y n^„, rietet ivetbc/ïöauon tpßber kçt mt not jötebe/ ban ft jclP beffet lûôxi^qug^# vetpaÇt C^nfîuô vnfet hebet lt;gt;etic / etbotte fn^ bem lofcn Pöbe/ nb. e. S’efîca bes fa!fd)cn SSifcfcbffce bned^tc/ßefo ^öucrantwwi/^r wetbt mt Qc eimof Mobilen beffet fèm.^t tvfift ßnd.bßc eód) gcißhd^cn/ bet Öimbfï

wei ^alben/febctmnn ansfibUgen ^nt/nnd? bte fdjon etbß fètnb» ƒ ; ^ï ®Pfc PiO; WbUn/btcdctidmogen fid^ftetfrext^eitirolbcgcbcn/ ^y^. ' '^* bß6 wille td) te^t ßueb tbun / vil midi eud) tedt jut retanttvo:# tungbßtpcUc.Qbfägtnutbet/wßeblßgtftvbnvnß^ ©cc* Vïit oUcin wit/ftirtb ßJlwßtglßiiPigen/vnbbct (ßd »ctpßrtbtge/fß bte gßnQbitdte Cbnfît/bîngen feçonb ctlid? ^»nbewfßt «Pet bé gan# içcn genßnten getplid^cn bßunenbßs fy bet bilden/ bet Öbpet/ bet ©pitßlcn/bet ^ßbitcen/vn ßhe getfihdoen gütet getßubet^ß# ben/rn pet tilgens fßctilegt'om/bntd) cm metahde »n etfdtbd*# Itdcnbitderttßub mn^ßben mb vctfdwenbeni piOiSÖßeipem feet fdwetc bUg/wte wollet ft ßc betretend

©ec* ^ßbtftmttmtgfißnben/bßsbicbttdxngütctbctbftde/ bß6 tß/ber gläubigen gcmeirtbc/plcbuim/c'ygcfetnb/2ilßb;c€IÖlt;’ ftetgütetbet ted^t waten Clofletlcüten/bic an febem ojt nßd em mtbet bummen/mbftd m Wßten doffetjud^t ^ßlten^ pio. 3ß* See. Wß6 Rc^ffet bann mm tmibenddf t es mt einem ßn^ bew/bßs fern e-ygen ijrtmt gcwnlt/mb wtbet tedt nemen/mnb fm fdb jöeygm? p;o. iößs t^ön ßbet wir getfdtde mt/Wtt jemb nm 2l^iimptß50:e6 vnb büpen(ßtb:e6/vb:wß(tet vn auffpenbet bifet gütet / PVit maffen me tn bifen gntetn be^ne evgendumPs «n /funber laffcn fiebet bitden cygen bleiben/ wb wollen me bet einigen retwßltigung fettigen kffen.

©ce* Haßt ft bijè gütet bet bitdé efgen bleiben ^ Wen cm gitan Ut vonunnb ober pfleget/fidj lang t^ü met/bßs et «Pet bic gütet Ul if feinet

-ocr page 102-

TOcô ba Äivd^cn gâta jctrtcvpfIcgBirtbcr/nidjt cm ^cvjc/fùtiber itUcirt eut Verwalter tve# rc/rtcmc fid) m wo:tcit fems c^getît^umPô an m ^Utcfecit gôtern/ prtbev rtllcm ber pßege mb vcvwalr ung*i'r bj^udîte «ber bte fe!lt; btgen guter «Ilctu 30 femem môtwiUcrt tub n«d)tetlber pflegen# ber gePe inert rtlebte bumort/ob gar treutg/ toette rttemaubt fein redjuung/ oberarttwurtet bic guter beu pfleghnbcrrt «ud) uid^t/ rveu |te emt^d^fett werert/ueiw lü getueiufd^afft (emer pflegober ßbergebe fie g4r wem er woke/wtber rviUcrt mb geselle ber pfleg hubervub aller jrer freurtbc/vfi 5Ô mcrcFlidie fd^aö^ber plbtgcn pPegVirtberiXieber furtef er / td) ml eäd) frage/ woltcrt fr joules pflegcrcrt «ud) geflo^n/bas ße redit bae c^-geutbiun Iblhd^cr gu^ ter «rt fieb gejogert/m bic rve^fèrt buffert beraubet bette? ÄunbtS jre barfur balteu/bas folliebc guter uod^ irt cygerttbuiuG were bet hubervtl bae btc pfleget fid) betert w't tvciters/ban wie fic fid) rä metcrt/pflege vrtb vctwaltiguugs wctö/'mber5ogcu bettert? iSb* Hetrt id) jwarWe Fuubte id) fagert/bas bi(c guter uod) m evge* tbumb ber Firtbet wetenfo fy beten nit moebten genieflert/junbet; möllert söfeben'thrsb’c vetmeinte pfleget bte jelbtgcn guter/nadj jrem eignen mäctwillcrt/vrtb wiber ber Binber Willett mub nuQ/ nud) aller fret frcnnbc/verwaltigten.Qec» Wau bau in etnet flat ein ganzer ratß 30 iD ligatcben worbe/bie inert altert gcwalt mb guter gcmeirtcr |latt/wiber bet jlatt recht vßfrcibeit / un |rcrt felß eyb Vrtb Pflicht 30 cygrtetert/verwalteten and) bic felbigert gutter 30 nad)teil vu (diabert ber fiat/geße bes niemanbt einig antwurc ober red)en|d)affc/ QtriePeteu auchgemeiner burgct|cha|fc bie wabl beeratbsab/bamit ßc nach oibcnhchet weig/vn vermogeii (lattrecheert / nicht Funbert geenbert vu gebeffert wcrben(ct3eteti ßch al(b fut vu fût ßlb / mb bebieltélnen allen gcwalt m guter pat/nach allem Item gefallen/ 'Cnb nenneté fid) aber hoch nur ge meiner flatt rât^/ntt t^ené lieffcn audible guter ber flat/ vil nie fr eigen gutter beißett. Wen nu cm (biche flat vil Commurt/ber jà chen mit (bidden Iren vermeinten pßegere vnb vcrwaltigcrn/ftes gcwalto vn gutet bee rechtes für euch beCeme/vfl Plagte |bld)e |re vermeintcrätbevß Verwalter an/peeulatuö, bes raube gemeiner flat gutev/vn au^ Ulaicllatw bj fic auch ^ ßat gwait vn oSer

-ocr page 103-

bcft^ vnnb etgentbnmb«

hit gdv 4h fidi gezogen petten/vnb b:c bingcrfcb^ffc ber bJbei il^ lt;bch nw^b vn «hberev gevcd^tigtatcn/ ber^ubet/ «Kee triber ber |l4ct4ltc redît vu frcj(5«t/2(ult;^ fr ber râtben qb mb pfitebt/gc# wether (iittt getbon. èæ plbigcn verwethtc râtÇ/ verantwottert fid) aper/fie petten bic felsigen (Î4ttgôtcr/ hiefre eigé guter geb«f f n vn bie(Rhó nod) hie/funber befeneteh b46 fie hit fr etgen fuh# ber geweiher |Î4tt werch/Vhb b46 fheh b4róber meer hit gepure^ te/b^h bic verr»4ltiguhg. Had) bem ober vhbdlid) trerebaö bie »hbertb4hehbicbbcrch red)tfertigehfbltch/j0^cttchfieber ge# wem f re ver n?4ltig«hg feme rcd)hög get^bh / vhb wbltche and) hbd) hid)t tboh.nat^ bem fie b4hh and) erftren b^ttch/b46 ber ttemem bie roa^l vhb befêt^ch eihee r4tb6/ ber ©wet nie bett «05 lid) fern rvóUch/bettch fie aie bie oberfeit bcs gcjàç vhb rcd)t ber »54^1 geenberct vhhb wäbleteh f e bic/jb m ben rad; 30 fè^ch we rem Wan mm fr mem funcFcr/fbUcn in bijèr jatten (ptedjeh/wj tvpïtchfrvtt^c^Ichf

iifbcl. XÜ4h id) bann in ßUidier ftd)eh h4d) memem blcihcn Ver ffanb)p:cd)en folte/ß woof te id) fo!d)c vermemte ratb ^nbs nit/ bannte beber peentetos vn tnmefïatie |d)olbig 30 erfenné/ Vhb fembte fnen ferner reebtmuffge verwaUtgiiog gefieen/SDafi bie weil fie bic gemeinch guter ber jmt/ 3Ö frem mötwilleh/ wtber ber |ï4tt gefè^ mb 0103 verwaltigté/ fnen fel6 vhb anberen b4ij$ geGen / wtber baober ßatt gefetj vermögen / fo mófïc id) fie in crgt; Bchheh pecul4tb:e6feih/bicbicgemciheh (ïntguter geraubet Çet/ fp^b leget« ten/Weil fie ban aud) wtber gemeine« «uq ber jïntt/aud) bic ge# 3oliatnX a wcinchgefèQgcenbcrct/bicSurgcr(^4ftfrcrbtbchlid)eh W4^lv« «-et-y» nbsp;nbsp;nbsp;’ bcfcQung beg r4t^6 beraubet fetten / fo mûfîc id) fie aud) tHaie# pads/als bic wiber fr flatt vnb ber fèlbigcn ^tl mnb woblfart ge# Raubtet verbammert / wcßfic fid) fbd) ber nammert / bber ange# waf ter bScrfeitenentfcbulbigctcn»

Sec. Hurt wok fr/mein ^err ptbbfï/aud) tin v:t^l fpted)# en ober cud) fdb We gci|llid)éOr |p:cd)c« fr vrtberjie^t cud) Uct nee e^gent^umbe in brdîengûteré/funô allein ber verwaktgung berenbalPc« a ber Z weit fr ber gemein gottes/ fein rcd)cnfd)afc^ ben/^an ewer falfdjch iÖecretal Ure»/ eg feilen bic Qdîafbic ^ir Ul m een

-ocr page 104-

WerbU Bîrdjcngôfct;

ten nit vedjt^àgS/ sö.itntt ban and? in wnl^î vnb etnfeçnng bet? pteUtett vnb ftWnAmpcer/ mt etwas vnoibcnhcbcs fnrgtengc Ober janeP cntflnnbe/bas iji/bas jr an ewevem Qacnkgib/ vnnb anberern ßaeben vcrbcrben/rtit Peonruwiget muben/c ver3ei^et nur bas id) rebe w:e es kiber am tag hgt))ô ÇaSt jr bic wähl vnb ÜefcQcn aker breven bicnßcn/and) alles etnreben vnnb anWagen S^ip.^ï.c.î, tvibcrbtefè’btgcn/ber gcmcïncnjïattC^ufït/bcrPirdïen vnnb etfequent. glaubtgenvolcPs / wiber basbtealten Canones vnnb Jteges/w and) 3ii6b:ïunum un panlo/auffsernjilidjcßfoiberen/bcnom^! men/vnb end) allein jügec^gnet»

WaUn/ß lagt nur nun evflhe^/ ^abcn bïc Canonesnitt and) eigentijd) beflißet vnb geje^et / wie man ber hrdoen guter pße^ Ï2 c * © u if Slt;^’^/''’’tab jte -oerwalrigen follet 3^ eud) je ein follidje vcrwalti qma. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ö*’*^3 5^3^«llet woiben/bas jr bk Ptrdjen guterzglat ewers gcfal

ibibem/ Pc? lens/vnb on einige regelober majpgung/ 50 ßld)em fd)aben vnb bis et fequê; nad)tcvl ber Pird)en / verwakigen tnegent ^ p:o, nein / bife ttbus. verrvalttgnng Çat and) jre leges vnmajs. 0cc. Wc!d)e;' pjo» 3^r ÇaGes vo: fdb gemelbet/bcr 25t(lt;^off jolie alle hrd)enguter/ mn fiert^e^l al?cedcn/für fid) ben einen t^c'y l / ben anberen bent •deroz ben butten/ ben börfltigenn/ ben vierbten/bem Bawe ber Cempel/ mub gefebt« ber Cempek 0cc» Wa jö jolie a^er ber ^ijdjojf jmbie eine quart Gewalten v pio. 2)ie Pilger bejlorcid) lieber aufl^unemen/vnnbben armen bejto miltcr bie banb jublet ten» Öcc. Warub joli man ben Clericis jre quart gebend piOe 2?a5jiejrem bien jî mögen getrewlicbauj^warten/San man bic jèlbtge quait vnber fie/nad) bem ein jeber bience / wnb jeinen bk «.q.i.Vuk enjlcrcwlicb’oerricbtct/au^te’ylenfollc. i^sjîeÇet, pioutcuinp turunac. G qj {jj^ÿ merttnmq$cognojeit/ Kt p:o ofTieJorum fuom pbulitates Coneefio. Qecre^ UTageaberber2^ijcbojfez bic Pirdjengutcraud) anbers aujïre^kni

p:o. ^0 jèinb langejï bic abtedungen bejd)cben / bas ber 25i|cbojfc jèinen t^lfnr jicbßat, 2tljo haben bicClcriciaud) jre abgetedete pzaebenben/ bejjgleidjé bie ^abucen» Sec. nun fb bet 25i|d)ojFjèinen the'yl bars« biaucbet/ bas er ben pilgren vnnb • itrinen/pine hanb bejïo rctdjltcber barßreef etc/ auch verfdjiefFe/ bas

-ocr page 105-

vdub ober recht «nUge

b$ ben Cleftcts jve pwebenben wuvbé/nad) bent febev ut fetné waré hrdïébfen jï/ïgetvetw vit entpftg tjï/fo iwebte ß ml nit b^ran gele:«

gé |ctn/ eb bet Ätfdtoff alUnmlben Clerici vit ber Slt;^^iic(n il;:cn ’ ^ ^ j^ ^‘^i t^cilvonberÇanbgebe/ober jncitheffegejè^ete putebenben vnb q^j^’, *

rtnbcvcgcfelleverotbnen. ÏV^bleibenn aber bic burffetgen/bc^!

nen niW(tlletrtau4)i^:t^cil jolie forncntlidtjäget^cylet/lunbcr io*q.t. £afcl öud, gepen werben/ tv,te ber Ätfeboff vnb bic Clerici/vonn not^

turffe frer bien jïen / crobtigenn ntégenf p:o» i^v/ bic haben fre ptod^otropbea/ 3certobod)c4 Hofocontcft/ vnnb anbere bet *’'**”» (iinberc nbsp;nbsp;jer vnnb verjehung für bic frentbbne vn nb beint jdjew

«mteit/vnnb bieburffrigcn aUeiS/jugct ober tranefbesten h^lj benlt; Qcc* □‘»pcjoltcnó haben/vnnb betterjtcrtu^^efTe’^vn meer/ wann nie aii^ beren vilcn/ftng vnblcf|ti{fr funjï pielatn# ren/vnb hoff bcjolbung gemacht weren»

Hun jr gefïobt aber- h^n ptoPjïy bas ber einig vedte btand) aller hrdten guter ijf/bas burdt fie/ ber bien jï ber hrdten an per jonen ber biener/tempkn/ vnb allerlei injlruntentcn bijcs btettjts/ vnb bann bic burffcigcn ver jèben vnb erhalten werben, pjo- ^ebe Canones vnb Jtegesjeugens jb vilfaltig vnb War / bas wire wol gejiohn muflen. Sec, ifismage and) teinem^ijefcoff Ober art Peren n Clcriccn/ober ja einiger creaturen gepwren/ bijc guter an^ bers anjülcgen ober au^jujpenben^ p:o. »ie Canones rtnathe^ matïïicrert/ vcrmalebciert in ewigPdt/allc bic/rath/ that/ ober ah, j. q, t. vTon kinbewilligungbar }ögeben/basbic Wrchengittcr anbersau^i* heest en fegt; getejUt vnb gePtaudtet werben/ iSrêennen aud)bas jbHicbc wie quenubus. eacrilcgi/mithódtjïemcrnjïen jujiraften/ vnb cwiglid) ccrloß - , gehaken/m hercher/vn jö ewigem slknb verjdjief t werben jolie.

©eer. @0 werben wir/6cr: piobft / bas bein vcrwaltigimg ber brd)cf^utter mogen heijfen/ jbnber muffens laffen eût jacru legtfcbc bijppation vnnb rauP ber jclPigcn jein / wa jemanbt ba^ non jclPs etwas nimmet / obber anberen giPet / bann alletn (outil ber bienjï/ ben ein jôUtdjer ber Wrdxn/ mit ber that getrWidic/ verntoge ber Canonum/ Ic^jïct/obber aPer/ jeins Icibs notturjftz bic er jitn jï nicht verntage jü er jïatten / erfoibcrct, pioP. ^u^ beun Canoinbus vnnb Xe2'Pus folgets / wie es jod? nun meer

-ocr page 106-

Wcè hcr tivd^cn guter folk gcHVu^îet werbertnad) bcm bife (C^nouce/ burd^ô bHen vu wit Çaltcn/p gat ab/rn aufjet vn^r aller ettawtwue binnen finb.

•8. q. leiben ^^^^^ 3^ *®®* mcn|d)lid) wit^altcw/Kjwbc auefe (Bottes gc^ç ‘ uö. abtÇôw. Kesßbehijm /biester ber gläubigen/(o nenn cuts bic ölten ^cilttew/bevflèrt börum (D bUtionesbesfie lt;Sbtt/ jö gerne! tem bïöu^öuffgeopffert femb,

Hun rrctl ir ban bebennen/ vwnb ein feber bebennen muß, baa vermöge ber Ononum vwb ^egnm/bas bem vcrrualtigung ber birdoenguter fonber mdjte banem offenbares (5öcri(cgüim/ vw ein goto raub fein muß wan bic 25i|d)ofFvwb alle anbere Clerici/ ctrras von ben (èlbigen birdjengutern/fnen felb nemen/ ober art!* berert geSen/ban bloß (b vil fnen/ben tvaren birdjen bienß/ber bir d)ert nad) bem rooit gottes vnbCanoinbusjule'yßcnoberfunß leibhd)cr rtoturff’t Çalb / beren pc ßmß bein ratÇ pnben mógenn/ von noten iß. So j^en wir nun/ mein ^r: piobß wie vtl wiß ßn fr beren 25i|d)oß/Piclatcrt vnb dericen bte bas i^cnige/fo fÿ von ben bird^en gutem ßlbe nieffen/oberanberen junießen gcBc/ ölleinba^in gcb:aud)envnnb geßen-basberwar bird)enb:cnß »erndtet/vnnb bie waren armen verß^en werben/vnnb obérai nid)ts wenben ober geben auf einigen letPlidjcn pwebt / ober wol Iwß/fncn felb ober anöerenf

àdj mein frumer ^en piopß/wie ßats allenthalben beiendj genartten geißlidjen ß gar óbeh Wolt fr bas ein verwaltigung/ ber Äirdxwguter/vnb nit ein gans vnucrldiamptcs Sacrtlcgi# um Reißen/ wen alß vnnu^c / fa gano ßbabltdjc vnnb verberb^ lide lent/ ber Äißhumb vnb anberen pielaturcn vnnb pfiunbc/ ß vil haben/vnb boför außerben nid)t gebend^en etwasjuthon ba burd) bie Kird) Chußt nicht mc^r verergert vnnb bcldjcbigc ban geßeßeret/vnb gefnrb:ct werbe / ^^s Perte wer Petten fan/ bj ©Ott bißrt leutert gebe 5Öcrhnncn btc3cit frer heimfuchung / böz mit fic frtert ßlb/vrtb vns allen Reißen laßen/wcil noch jeit iß.

Werben alle bie/ bie bie armen nie von fren redjtmeßg ererb ten/ erwoibnen mit frer puren arbeit gewunnen gutem/ {peißn/ brcncFert/PcWcibert/Peherbergcrt/ von C^ußo vn|erm Serien ßo/ tert mußen/go^n hiw w bae ewig feure/ baa Witeud;/ fonber bem

Ceuß 1

-ocr page 107-

taube ober rcdjtAJikge. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44

^fïU vnb(ctnegt;t engkn $cwtt jfl/ÎMû nud) b^t getuit geve / vn fv^afomtd) nwgelpajèt/mtd) b'^t geburpet/vurtb j^v Çabt mtd) tut g^btme^Ad) bw nacPaib geweien / mb i v bobt nud) mt be^ Blctbct/id) birt cllenb geweien/mnb fr baPt mid? hit bebetberget/ W^s werben benn bifc leut beien nnifjen /bic bem ßungng^/burf Ihgcn/nncFcnben vnb eUenben Cb^’l^O/me allein ntdite vb bem/ bas pe recbtmclfig haben/ober bePbmen/inwteylen/ fonber ct(ï bj lemgcfbimelb vufrometA'nrpen'bericn vnnbanbere gorfUige lent ßic jâgegcbcn/vffgcbpjfert vnb ge^tger haben / hnwenien vu raubend Vrtb bae fèlbige bed) and) ntt 50 etwas leiblichem we# |èn mb thun tmpbtaudxu / fonber Peren mb verfchrvenbene ba* 50/bas bie armen Kr^cn Cbnlïi tmer meh: an ber gangen religie bn/làmptbcm seitlichen/gar rerberPen mb 50 giunbtgcndjtct werben îDan bas fie on curgs beben cPcnnit allein beswaren Piro chenbicnlîs lonbcr auch gemeines Chnltlichc lebens/ bie retchißc 2ïgt;tlïumcnm 2lptcien benPinberen/bber lieÓengctrcwenzm wol verboten ber gwaldgé/in ber weit anhemf en/ bannt vcrpflidjo ten fie jnen faje allen gwalt ber erben/'Onb halte ban burch bie lék btgen aP alle refoimation ber Pird)é / allé furgang gótlid)S woits/ Verfölgen m bungen vin 10 vil fie vermögen /aller beren/bie bh^ re erweePet/jnen mnb ms allen/5â mfèrem eigen heil 50 ruffen/ ©telleren fich baher in aller ergernuß vn vppigPeitgetlïlither vil wcUlid^cr in bcréficlcibcrfoUg vn onuerfchemet verharre. ÏJan voivicrhunbertfarerthatt irtenbeth25crnaibi)SimConcil!O5ö Ï^ens/mber angen gclagt/ vnb an vil o:ten von fnen gcllt;hnbcn»

©te finbaUe freunb/vnb alle femb/alle verwanbtey vnb alle wi 3« ferm««« berwcrtig aHehauflgenon'en/vnb niemanb fvibbeh aUc nechfïc/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J^” ^e

vnb ludrcn boch alle bas fre/Siefinb biener Chitin« / vnnb bienen ,„^„ß ^^ ,„ bem wibcrchnfl/stehenbbwcbtig einher von ben gutern bes hero ^anti cant, ren/vnb beweilèn bod) bem 6crxrt Pein eÇ:. 25aher Pomet fnen b f« mo. ja hurifchc glanQ/bie ïcufhld) Hetbung /ber Ä nnigPPd) biadx / ben wir c.ighch an fnen fehen/ ba^er Poulet jnen bas golb anseumen/ bas goib an léden/vnb Ipoicn mö bic ^jcn glandé »neh« banbre altar.2)aher PomenincnirelihbnePóltlicbctild)/ vonß^eii) vnb Win lt;f gt^ihmïrtz^ö^’t j r jedjen vnb mmePenhetp baher har pp n |cn/

-ocr page 108-

Wiv bîc lUvcVen güwr

fèrt/Untert vnbpfcjffcrt/ionböic vSevUnffcnbc^cncv vnb volle R# (îcrtbic von einem jumanberer» vffjtoffcniöubev bu feiger mitai IcvJc? l^lccFerc'ç/vnb(ctfel vollen gelte,Vnb vmb betébing wth len wolle fie |ètn vnbftnb piellt;iten bet fttdun SJiacon Slrâjibid con/25ifeboueX^tt3bt|d}O»clt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;werben and) gegebé nit

bcm vevbtenß/ßnb bcm gefebeflt/ bj ba wanblet m 6 fihßernwß ƒ Voi jetten t(Ï0 gewdlfiget jei^ ijl tomen bic jett ber erfnuung/öi be im fnben iß mem Sittettcit som aller bitterde. ©te war bteuo: bitter im wurgen ber mart'yrer/nod) Bitterer im tampffb tetjer/ nun iß ßc aber am aller bitterßen in bem t^ôn ber baupgenoßenz tnan tan fie nit vertreiben/ vnb tan fie aud) nit ßie^en/alß Ça# ben ßc vberbanb genommen/ vnnb ßeb gemebut über bic 3al/bie wunb iß inwenbig/vnb laßet ßeb nit beden/ Vnb barumb iß ber tirdxn bittertcit-im frtben jum aller b!tter:ßen2lPer in wj fribéf iSe iß ßtb/vnb iß nit frib/^nb iß von Reiben fnb iß von teuere/ aber von tinberen iß warlieb tein frib/Jn bißr jett bout man bic ßime ber tlagcnben/id) bab pne vßerjogen vnb erbobec/ßc aber ÇaBen mid) gc|d)mcÇct / ©ic baSen mid) gefebme^et vnbbeßo ePet/von |d)anbtlid)cm IcBcn/vonn jcbanbtlt^cm gelud)/ vonn ,' |lt;ba«btlid)cr banbtbicrung/fa vorn gejebeßtbae ba wanbcitmn ber ßnßernuö. iSb; ^iß iß fa ein ernße tlag/Xtebcr (Sott/iffe ba ?” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jömal p crBcrmtlid) in ber tird)en geßanben^ ©eer. 3a ber jcic

be .eern^. o^^ jj^ Äigbone von Cncr/biß wou / jam 25apß fdb gefebnbeZ Jusfae/boncßae/religio/tn noßrio iSpijcopatib.pcricruBt. iSb* Wan ban bam rle tein menfcbltcb nod) gotlid) redît/ fem erbar* ■über ben teit rtod) gotefôtdîtmecr in^ißumen geweien iß/wie ßlte ban »talm. Cui lender woiöcn ßm/ba ßc vber allen gwalt / vnb außer aller ßroßf ^n«. fer# gewefenßnb^ ©e. nun treibet ber p.^rnbarbuebißtlagcn an vil ouen/Will nod) eme melben*

öu ämpfer Oer tireben wurbeßnb geraten j3 ßbantlicbcm gc ßgt;d)vnb jum ge|d)eßc ber ßnßernuo/nie bae b^d ber ßdejonber vberßuß wurc in bißn ampteren gcpjd)c/Sîarumb laßt man ßlt;^ » befd)eren/barumb tomet man jur dri^n/baltet meß vnb ßnget pfalmen/OnucrIcbamcttrieget man bsßrjett vmb^ißf;gt;umBen vnnb er^biaconaten/bamitt »wabiegeßUe ber tird)en j3 mut* wißen

-ocr page 109-

rrtiibcoîxvrccVt'rtttl^se, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4r

JOtnert tmb uppigfctt vctläjwettbc. Vnb «n cüicrti rtnbet? OïVWrt 3** Canrfe« ^cr mcinfiu/bjjnen^crßiep bipv großer vUrPu^rtlier bingcn bK ^^quot;’ ’^ * fer bwdjt ber ^bev/btjè tophebett vn vemvgnc mfitwiUigtot w '^’^’ effen vnb tnncFc / bipv Çctuffber filbcvincn mb gulbtttc« gefefctr# Reuben rtUem von gâtern bes buutg^me vnpre pene C^j^t^n bent (tbcr wHvbtpe/bicPwut C^nPijctncFad^/ejem / bótfrtig vfl Ploß wUffest/eme crPännltcb^ «»bÜe^/j^ewUefe vu bogjierct/ fciblbß mb dlenb/iöatumb nt«« jô bipr jdt fid) nit befleinct bic tponß C^i|{i 5U5!even,)onb jö Setaubenmit jubewtivenlonbct 50 veibevben:rt:t50)cbivincn)onbfvin nllegcfiR; ^injögeSem nitjü mbcvn?ct)ên(bnbcr jut fd')4nbfói'5Öpe!lcntngt;w bearbeitet ßd) Rit/bic^erbbee lt;gt;encn jö rvetbe/ßnber bic jö nic^gen / mb vfp 5Öfreffen.ï5t^ firtb bic wo« bee ^eiligen 25er n^arbi bic er oud) 5« Conctltgcrdit fxJt.Öermone ab papoieem Senobo.

©edit lieben ^enen/aljb Çat ber Çi25ern^arbu0 an bem m an beren oïten/vonber venraltigungber Firdjengntcr/wicerbiecr tennet bat/ro: 400 farcn/gcbalten gerebt vn ge)di:i6é/rvie mlt;m bi^ jölefen bgt;ïtïbn |èinem böd) rPer bic Cantica edntiebrnm/ben pfihncn (üuiÇabiwt/mb in ben beben pjebigen / one Conctltn/ warlid) mit Jbldjem empfurgcbe bac einem Ironien C^rtpé/ ber ben |«d)cn redît nad) bencFen rviilc/ßltcn bic ^ar gehn berg gon/ »nnbfieb ^i^dilidj vertrunbern/baebev (tllmcd)tïg®ottbi|cn ß gar crIcbïbeFhcbcn mb maiif (picdihcbcn gtcwden/mid) onuer* Jdjamptipcn vnpnnigpen tra^é feiner gothdx matepet / fó lang ^ettc mogé jnfe^é.Sîan ce leibcr feit ber jc'ÿt bee hebene 25einb‘ir# bi/alke nod) gar vil verberSter vn vermebter bei bi|èn lenten trot ben ip?^bel.öer blt;trmberQig ®ott troll geben/ bas mpre ^jp^ ter bic bing ein mal redit jü gerijen fören/mb Geben (denk

nun wj jagt fr mein ^cr: piopfd fr wifen gar vil Gaf/ine etrev abmimftration ber gciplidiengütcr allenthalben pahtbanidi/ 60 wife fr and) jeer wol »vas vermöge goelidte woitern ber h* Canonum pic bic Firdien guter abmimflriercn/rcbltd) verwalten vnb auf Ipcnben/mb was pic pc rauben mb rer)ditrenbê (Seit nun bcm vSerten bie ecr/vnb )agt wie fr mußt roi ©btt ernennen vnb ridjten/bb mt bie geiplidjé / wie fie in gemeine tÇân vnb beo * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n- Q 25app9

-ocr page 110-

'ïVer bk ^{rd?cn guter

■ ^(tpfîô rcgi'mcrtt fïnb/vnb Çmi^Iteit/âHe mît vtl^ttgett faerie ledert Pc^itflrtct|tn0.p}o.0“0finb(jnd) ni gotefoîdîttger mener/ bic Itditrcber initt nïen pfrönbe« PeUben/ ued) bic |^e meflèn/ bnd)«|ïltd) verß^tvenbe». ^cc Wdc ^gen «Per ober t^nnb bi|c nbsp;nbsp;,

mber bic (o wufte offenbare ßmortey vnb Qacrtlcgicn frerpreU# ten vn mitgcttoflcn/fa ancfo wber alle vertemng ntfer ^»Xcltgt on/bie pc nitallein bet ben ßbigen fren pislaten vn mitgenofjèrt mtt ptllfcbwetgcn laffen Çmgo^z ©onber t^ön and) mit mb re ben ß nl/^ fieftd) t^r gemetn^aift ber Oocrilegtom/ vo: Cbii^ Pobcm ridder / berpd? nut wo;ten nit2)eutd;enlaffet/garr Pel cntfd)ulbidcn werben.

P’O. «e pa^t fa eben famerhd) genug ber f^erï w^Hc ^elffcnz iCsipmcbcr ^ei. Äernbarbitefcbieibt/ j^^ ptneHlagcvbcr bj clienb ber C^fpltdxn bird^cn/vn beren t«encrn/aud) jn mc^t malen/mt mtt geringem entp^cn gdefenS^tc Pittcrc ber hreben/ wie er fcbicibt/ifl frciucb in bifèm frem vermeinten friben/ron we «en bes (o verwerten tbönsfrerbaiifgenofren / bic aller bitterep» »an man/bic fic am meinen verberbe weber vertreiben nod? fite ben Bau'2Pfo ÇaPen fic vPcr Çanb genomen/vn fid) gemeret vbeï bic jal/in wenbig iß bic wiinb vnb laßt pc nit pedé/ wie bipr from me vatter mit jôuil warpcit besaget/ ber tuerie w^ le bictnpl?em ©ce* Was folle aber mm $ gütig/ vn «ber and) gerechte ©oc bar jö fagen / bas bie genanten getpltd^en mtt ben ©«enlcgijs jo gar vbcrfd)wemmct fwb/ vnb von Peiner beffenmg nit «ilcm nie reben/fonber and) nit bóicn w^tié/ X?n wberpob» bod) bic weil/ vnpren teil/bc^ bem fo vil rcd)t gâtberçiger lent finb/bie/man be gt;nbsp;fcbnlbtge rus alle redît was man w3lle/nid)t6 ban ein ware rente Äcfoimatto ber Pirdje f»d)é in bic giopc ongnab aller gewaltigen jôbitngcn/vnb gar aupsurotten/am mciPé batntt/bj pc fid) bun efen laffen /fic Ponbenvns mittetwas (d)cin/bcrfacrtlcgicn/bes raubs ber Pirdten guter bc5nd)ttgeit.

p:o. Qolöget/b«0 fbr biceweren and) alle baju vermögt bas matt ewerntcil/Peins fâcri’egq mit ber waibc;t vberwmben mo^ ge.Sec.Von ben vnfèren wille fdiaucb bcri piopp/wj indus pi amp;/völlig gepo^n/vnb nid)fs verprcicJ^cn/Wann pe«bcr 5Ö ver# «newoïkf»

-ocr page 111-

trtobcobcv rednrtnkge. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41^

ftntwoitcrt finb' b? werbt jv and, O^nwiber götwilltgf ßeten/ vnb Bev cud) gelten Ufjèn.^di mö^iabev eiid) ro: n^ wettere rtnjcK» gen/nuß bent wit bte gvojte not vnub getting bet tivdxn C^tt^i p pc von ben genanten getphdien letbet / nicer 5Ô becUgen mnb 5Ôbeweinen b^ben. pto« Wasipb46^ Qcc. Jd^fcbgtertn? pnge/bnebte genanten getpUdjen/ bte KvdKn guter ben Äird}2 aller buig entnotnen/ vnnb geraubet/ bas ip/ nttt attent auß bent ntcHèn vu Luand} fonber apd) auß gewalt vn eigcntpnn» ber hr# doen gerijen/ vnb fnen |clb jngecfguet Çabc/ ÎOent wiberppMdoec fr bannc/bie gcnantengeiplldoen rnmeten pdo bod Beines cf gen dnnibs tn hrdoengutern/fon^r allein ber abniinipration/SOar# aiijf warff id) für bic glcidonus ber bernmeten ppeger vnb rat^é einer patt/bic fid) and nitt 6er:cn/ßnbcr allein pleger vnb ver waiter ber gâter frer pflcghnber vnb comunen nenneten / 2fbev nntbcrtpatlbldc guter frer pPegthnber vnnb gemeiner patt/ hit allein aller bingen 511 ftem môtwillen/vn ?u nadîtàl ber ppcg Binber vnb ber part / mi^bjaud)cten vnnb verfdotvenbeten/ vnb bes and) niemanb redonungober antwon geben/fonber and) bic gcpQ vnnb otbenlidoc regimenten enberten/ bamitfiefamptbeti gutcren and allen gewalt ber Statt inn fren Çeuben bedielten, ©araufffraget id) meinen funcf^cr/ was er inn folcpet fadoen 53 vn^Ien wupteZÓ 5 er pldehnbpPâgcr vubrâtÇc/and Bonbe von wegen fres nidjeigen r^pmens/fnr bic erBenen/ bic bie guter frer pPegBinber vn Stot/ben pPc^mbem vnb ber Statt/nit gc raubetnod bic fnen $3 geeignet,'Ibnbcr für bic/ paUcin ber (dPt# gen guter vcrwaitigiing ^etten vnnb übeten/ Obber ob er fold)c Pleger vnnb rat^e/ on angepben fr vniicrldainct rH««»/ bas fie fnen nitt bas cigentbumb / puber allein bic verwalpgung pl# d)cr guter anmafleten/nit vu^cilcn rnupe/ biepPeger/ als biefrê pPeghuberen / vnnb bic rat^/ als bie frer Statt guter geraubetz vnb in fr eigent^nm gesogen ^vttcn/X)nnb bip rot^ weiter and) niatepatis/beo verlcRtcngcmcinen gcwaltsvnboGcrBcitcn/ver# bamett/bcr^lbeit bas fie bie wa^l ber Statt vnnb gcp^e/cigens frendo/rvü^free7b/vnb ber Stat ait redot ÇerBomen vn pa^cit/ geenberet besten/ bamit fie f ren nificwilku vn C^mnnqi mit ber

n « etatt:

-ocr page 112-

‘Wet bu Kir eben gûtcv

©tót Mint iven glitzert/ feefîo Unger vngcr«btfcrttgcr vnb vn^ gcflraffet ' treiben tenben.

2inff b.t5 bat mem ^Sen fnnef^er genntweitct/er môfîcbife pfleget cm mal bes taupe/ vnbbte t a tbc beo | tat taube peenUtne gênant/vnb verlepten gewalts vnb obertcit ber ©wet / bte man maw^tS bciflet/verbammen/vnangefe^n/ was namen ber ver tvalngung fie jnen be^ielten/ober mit wittert rbômcté.^icrlt;^ «uff batte id) ciidf^er: p:opß/bs fr glad) (o watba^t vubeinfeU tig vonn ewern genanten geifllieben weiten v:tbcü (b:cdxn/ bic pd) wol and) ni^ts bann pfleget ber Äirdjen vnb Airdjengn^ tet/niebtoban jre oïbenlid)cbïcnet/ fórgenger/ tâtÇ/ vn abmmi^ ptatous/vnb nidjt Werten rbumcnaUcm ben 23apft awfgnum# men, r ben jeine jöbótlcr ju einem 6er«n ber ganzen welt madié Mit a’Uin ber brebé vnb beren guter)2(bcr bic hreben vnb jre gu# ter verwaltcn/rc^ictcn vnnb abminijïricren/fïracf 0 jöwibcr ab len Canondma vn Äcgibne/vnb voi allem bem gÄtltcben gejat?/ Stuff bas b'^bt fr bePennet/baa pc fieb mit bffenbarem/vnb gano jebweten facrtlegto belaben- piob. 3a/ Jb uil/ man auf ben Ca* Mom^ue vnb ^itegibus/bieubi» jö ntbevlé bat/bMud) vn gewone beycm^cbccviHeicbtcinanbersgeben. ©ec. iSyz warumbnit nueb auf gotdieber (draft/bie ein anathema maillet / vnnb wille iSott aljo gcbeiugcc vnb ergeben fein/ was fm einmal auffgeopp fett wurt/bas ber ein gewijfee ©acrilcgm begange/ber lt;6 anberf mi ju gcf »auebezban wie ce tSott geoibnct bat.

p;o. Hun was wolc ft aßet nun wettete anjef gen? ©cG K)ae/ bas bte genanten gqpheben an bem/bae fie ben fordjen jre gutter gat getaubet vnb jnen ja allem jtem mutwilien ïögec^g# net haben/ vnb jum bodjpen nacbtctl vnnb Jebaben bet feißigen mifbiaucben vn vctfcbwcnbé/nitctfctttgt/|unbet haben etp wie btcßb|en fdjabltebcn (iMigatdxn in ben jteven petten t^ön/wan fic beren machtig wetben/bet Fitdxn jte gejê^ geenbetet/vnb ab k fte^ett/mittcl vnb weg bet ßejfetung ßenbiwn/bamit pe mt et wan jówibergcbé JbUieben jten raub/m^ebun gebrungen werbe.

pib. Wtebas? ©cc. ÏVieïba^ben ficwibcrbas offenßa^ te (Sottes recht/ vn alk alte Canones/ ben hrdjé jre pethe wähl/ jre

-ocr page 113-

V4ubcölgt;cvvcd?t4nk(je, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4r

fvc Q0obcti/ vnnb ben 0 Perfetten i^ï fd)u{btg«an|sb«ï vnnb benevelt m ben bvdxn gcbiedtenfo vw ben menjefcen mQ^ltcbm fern mag entnommen/vnnbcud)ober menlcblid) veviêçenbtts b:e breiten/ bijèemtgc wege mb mittel/ burd) bie fiten folu mnb m^dtte wtber 50 frem vec^/vnb muev ^effening ge^Olffen Wer# ben/wtbcrjó eroberen»

(Sleidf nis fo bic gemdten (D Gligm-cbcn/bamit fïe mît b«rd) bic otbenUdfe Wrtbl geenberet rourben / frer burgerfdt^ffe / bete ted)trattenen ju wellen/mnbbenrat^ subeferjen benumen/ ’Cnb4ufb46pcrtud)nitburdtbfcfrâmmcrtrâtÇ mbgcjanbtcti J lt;tnbcrcn(ï4ttcrt/mttbencnfr ßatcin fbUtd^ebónbtnup^ctte/ »ff ben gemeinen engen /fo foUidtc fUtt 30 jetten ^Ité ßUcn/gebcfre# tet würben/ bus nudt erlanget betten/btte memunbt bun |i£/,blf c mad)t Çabenz folidje 5unbt|ïtng lt;m|j}»)dtJctGert mnb 5» b^ken/ X’nb bmmt pc (MÜ audt ber Ä4nbt6|n^ ober 3amp;c7 fèr mt pneffe f tlfdte petzetten erbnget ^etté/bde fie obérai niemant foltc récite fertigen ober ridjtcn/bdnn allein fie fclb burdjeinanber»

Wae Öffnung modtte nun einer foheber Statt öberig lein frer O itgarebern thronen/ burd? oibenlidic weg fminer mer a5 jubimmen^ ifbef. ^jdt tu nbc eon it (eitert. Seer. Hun eben al|o peÇt es lebber mit ben Strebe iEbnpi/gegen fren Öligarcben/ ben vermemté p«latcn/25app/23tfd)óffen/vn bem gan^é gnan ten gci(tlieben Çauffen. pro. SDaswereBó^» Sec» Wolan wt^c^lcn fr felbs/fOnbcrplid) ber freien wa^l ^Ibé/burd) biebic birdté fné (blten |èlBó ^elffcn msgt;gc / bj fie an flat ber vntaiighdté tvibcr taoglidte biener bramen. Soldée wa^l ^aBcn bic genau!* 0enRr4m ten gctplidtcn / ben bircbc «cnQlidy entnninen. pro- Wie [O'? ‘^ ?'ƒ. ‘■‘^* man roeplet bod)/ nemlid) bei »noïentfeben/ fd)terallc bottere prelaten. Secre, 3a/wer»ïe^lctficaBer^banmanaiid)|agc«/ ^7»»^ baö(ó’d)e wa^l ber fordten tva^ljèi/ ber gläubigen gcmcihbcn/ Wann bic allein jöwe^Jen^aBen / bic ber Çc^hg JÓem^rbue/ fdtiltct femb ber bird5cnlt;E^ripiïWlt;5llennit alle Canones »nnb Jtegeebj bie wabl ber Sirdtenbrener lt;nbsp;mit willé vu gebcUc bes glan Bigen void's gc|d)e_^n/ vnbniemanbtuBeraljó (ondten btenpè $wgelaffen werben folie / ab bem fcinanbt jó blagen Çabe ^ Soïc

-ocr page 114-

ICcv bic fivd^cn guter

rttt bic cirtfïQung «Kcr ftWubjenev / rtuffgebaken werbe/ W4 «gt; Mtgctcdiemälpge wibei#:ccl)img/ furbwebt wirbt lt;nbsp;Wa bleibt biß veebt bett t^ird/en^ p:b» 25te dtett CauotKö vnb leges/ ver^ ^futbent nbsp;nbsp;mógetts wegt;lrtiß/25cr^c'fferb:a»(fot4ud)bj|e wbit/ Qute quere

Ouonwbo U/tncttlpabtlent/e^pttertlwurt cbtttmbicttotte. Qec* 2(ttd)ber oponcat nbsp;nbsp;nbsp;gijtltd) C«tt0tt / b4n ttwn aUeitt bic bleuer bet {’ird?cu 3u|c^ett but

iSp'feop- nbsp;nbsp;jjjg ^jß vttjîrâflîid) vttttb rttHugber fetub / b«s fic uit aUciu reu

bett ftrebett ruubgciueiubeu Cbnpi/ futtber rt»d) vott betten lt;nbsp;bic i.îTim.y. tt0d)«»0crberhrd)ettfeittb/gättc3etigmß b^Geu. 25crÇ«l6crt 2/it. 1. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bie liePeu 2tpcgt;(ioleu/b.i (^ rtUciu bie fiben ibiacw/ biener/ jö leip#

lieber IBt^mtg ber brebett veroibueu wolrcutt/ beräfftett ß' bic gaöB mettgeber glcnbigett jöfatticn/vttttblägtett/ ©ebeu rttber cueb iwd} fibeu mättttertt/bie ein götte scögiwe b'^benrnttb vbl beg b^bgett geifîe/ vttb weißbeie Ictttb/welaie wir bejtellctt möge îu bifèr ttbttwrfft. Qeebtz bic 2(poßel feîG übergebe bicw^bl (bgt; Itd)er bicttcr ber gcmeiubett £b’‘(^/'’ô wollen rut (eßen ued) wei ben 30 ßldjem bienÇ/ban bte/fo bie gemeitt gewekt/ mb nie wol éeriïcbtigct vn beseiigeterfennet bauS^ermnOèn tfts nott w ben ben ^rdictt ie mb fc geb^ken woibctt/ biß er)t nnff bic 5eit / bn bic 2pirpß bic Aevjer / mb mit inen bic gnuQ Cbnftenbcit gnr vnbet Spiff T tiwet/ vnbitt jrctt gewn’tbincbtbnbett/ 5«» selten 5rtberic?4 x-jjey heilig (C'$p;jrtrtlt;:a Icbcibet / One bt|èe miß g^ttkdjer o:bgt; unng/mb SïpoftohJdîcr bnkungsu bnlren jei/S/c onnun/inquit/ trnbitioncct 2(pb}ïblienob}cnweibne/ |crunnb»e(ïet tenenbunn ÏVcIebeenud) wie er senget Pci jut mo gnmadi burdj nik Innb/ nko geölten wnrbe/Sïne (o mnn bic 25ijcbbfreebt mb btbenltcb Cinjeçcn wille/ bic unseren 25i)ebofßn ben» voIcF ^fninm tnm^ men/nbenm plebem/bem cin förgnnger jä oibne n iffy 2Hjèb3 bet 25i|cibbff ge wo kt werbe / in gcgenweitigtet bee volcFez wekbes «in6)cbcn ieben/siimbcpcncrtcnnet/ mb jcbcet^önnußjcmctn wnnbel gejè^ Çnt,

ï)i)c gôUtdxoïbnng/nnd) 2(po{ïolijcbc/ vn nUe r redit gcoibnctc hrebett bnltung ' i(t mm» ber 2}poße! reit Çcr/ von nik»» bciligei» vnb £Q:i|ï;id?en ^pflei»/25ifd)offén/mb Z^cylêren JonomeiJ tgt;igse^ke»wvi«gt;ctt/bneber frömJOnpJï XcbJeb^eibct/nuiin rntib

-ocr page 115-

Vrtuböbcfrcd^tAtttege« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4?

tlt;tt;oprtit/jölt;t9giGtPc!rt vcvitnnffc/ôbcv ctttt^bt'ntdbvtpd))^/ 0«(î.tft. brtö bk vnbcv bk 25t jä^off gejókt treiben/ bk nk von ben Cktkc ^etvekt/rnb rom rokf begehet/ mb ren ben «Aber gelaßene 25t g^jrt ^^.^ Jdîoffett beo (clbjgc knbte/mk bem vke^l beß metvepolitvnn/gc; (n iiantol treibet jetnb .Was baiffcs «Ger rtl trott/ntem ^ett ptopfiz vn «1 cum quatu^ k/bk jo bk Cqitoncß/qud) ben Ptaweb rnb b.tlmng bereiten beih 0: fcqufmk genPirdien geJelen bitten mb trtnen/biemflen ö»d^ trol/bjbeß ^•3*‘”Î. mkFß Wittem gebeîle/50 n!kt otbenkebev cin|èçongbcv hrebebk ^«wpolk ncv/notirenbigetfoibcvet trurt/mb baß man |ä)klt;^)t Beine ro!cF ^quot;a ^ folk bdijd^otfc/Obev einige bkner mb fötjienber geben trtber fren Uiiiuiö imti willen» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tie.

Qo babtjt freilid) wo! in bc iSptfllc lt;B:egö:q gekfen/trie cinft; lid5berfclPigfnim^rtpßbrtMijff'b:tnget/bn0 man dkm^Ibie ^ifdioflidk tw^kn/in iebev Bircbc buveb gemein gesell/ bet Ck^ tteenbet obetenrn fötnemen kören / rn beß gan^c rolcPo t^ân mb Pefdtlkttcn folkf^ß k(c einer nîkin baß Ceput/dïnento ^pb Öifr. if, pbhen.iSß betten bic Clerken ber Birdjc ju me'yknbt dnbeUtgBli lt;bc einen 25:(djoffettreikt/mit n^nten Confïqntiiimnod?' treil mt qlkr Purger will/bqjö b^t moge PeBumen trerbe / berb^lbé/bj jten ril ron wegen ber Jtongobmber bekpigung/ rÓ îîïe^knbe getridten wntenzrn pd) sö (ßenun bklté / 23« trok ber liebe Œie^ notme/fóldje tr^bl nod) nit genüg jein f«f|cn / junber befnlbc 3o^ b«ni ptne @nbbi«con/brts er fid? gen (Senn« tbön/ rn bajelbe bic burger ron tncyhnbr/bie fid) beß otte belt?/ mit ben Ckricen jö puien bernifen/rii jrer «lier t»ilkn/bcjd)e^cncr wnÇl b^lbcbcfot feben jolt. 23c^gkid)cn fieij) / beß ganzen rolcBe trille 50 jôllîdxn tr^bkn ?iibefoi(djcngcbcnt«nd} S«pjl (8icl«ftnß/cbc c'çgentbd) rnb ernjilicb/in C«p.plebe 23totrenfiß.23«ß bun bic © berBeit Pet y$^*«.’’^lcf 50 «Hen Wahlen mb cm ft »31m gen ber 25tjd)0ocn rn 4) „a ónerfr . «lierBit eben biener« nd) beß 25«pjî jelb/bctuffetmtb bcfr«gt wer «ngpif et ^n lölkn/^«t m«n nit «Ikin inben ^iit^enttcißzjimbcr «ud) inn ©e knciff. ^n gelegen ber djcvltgcn Conalien rnbgcfdjiifftenberfromenCpifeop. ^.^«pß-i^bd» W«ß jebein trenben nun bk ge^jlltd^cnfür / b«ß Ö’tt-^?• Ce^ pc in trrt^l ber 25ifd)Óiicn rn Btrd?en bkner «Ik jeögni^/triUrn ^*’® «^^ö«^ ge^dkbi r Birdje foo|Tenb«r rnb «Ile «Ite Cqnoike/kgeß/rn «ud) XmuuS* 0 nbsp;nbsp;^«a

-ocr page 116-

tea bte ÄwebengÄtec

b^tô ®óttlid) gefcQ/g^r mrtdotett/vnbaUe ilmptcf in ben hV^ert, rtllcm jves aefhUf tw/ benmbev webev bic überPeitcit / nod: bte ge/ metnben CÇttfîi anQeÇcl)cn/feiert v» otbnen^Öec. 2)46 tß Çtc vet geindbct/fic geben for/tute fie b^tnit verböte rvóllcn/b^e bte jmb leit nit vrte2bcnïtd)/eber «nbers b^nn fiebe gePuret/gejd^cben/bj Pein 540cf ober râinot cntfÎ4nbe.2)er ^órfïen vn ID berPeit balbS) gepen fie bte vtfadt/b^e bte tvaÇl frei fei vnb blctSc/ vnnb niemant bttreb gnnfi ober vmb jeidiebs gentef rvtllc/bj t|l/ Qimoniacc jô ben Pirdbenämptertt Ponte, Jtembas bte Z^c'^fer vnbanbere 5öri« jien fbldie i^re freibc\t/bc7 beg Ä^pftg mrßl jufeiit Ober bic felbi gc jubcfinttgctvic bag jive'y € onctlien 50 2^^om/ erPenet vnb gegt; Botten b^ben/felb begebennud? bnreb fré inifbt^ud? verrvurefet b^PcOtem / @v menbe «nd) ein (ptueb for bee Ä4pßo Cclcßini/ Ö.tg volcP (oll nten leren/vnb nit im voîgé, i^bd. Wie bag bifè vt gbibf m- ^^ pdxn bte alten lieben 6. vutter 2tmb2ofwm/2(ngu(ïtrtom/ Xeo* S:i«n»^’- nentAStegotinm vnb anbere/bej5glcid)c ben 2\cyfèr JuJitnianö/ etc. inSyi’ vnbfabtegançe£bf’fî^«^®’tber jett md^tanebPervegtÇaben/ »«i*^' bag fgt;’ allclc7en/o3tcn vnb getnemben betten von aller ivabl vnb cinfcQung b«g 25ap|ïg/bcr Äifdpnen vn nb Pirebenbiener aw|5gc/ fcblonêo^Sec.ïJa baben bicaltcn (Sotfeltgen 5ór|ïcn/254p|l vil ^ifeboue bie mengdotbenlicber vn Cb^ßUeber wableybag fie nu: onotbéliebvngebnrlicbniit janeP ober rumo« / vcrgtvaltigt wur bc/ober öimoneil^ gc(cbcbe/mit ernfi vnb in rvarbait verböten rvi^llen/2lber bie nac^Pomenben verberbte Äöpft babe biß allein 5« Jebetn forgetvenbt/vnb im gambanberg niebtg gefuebt/ban bj fie von ben (£f):ifthdbcn obten vn gemethben ongetnet vnb vnPez truPec/25apjP/Zgt;i(cb0ue vnballeptelaten mbderxen / treble vfl cinfegen mod^ten jrcggfalleng/vn mit offenbarer ©imonei/tviö nllcotbnwng vnbgeBur/biotßot (clb bnreb bte 2(po|tel,alk b.vac tcr/vnbCbttlPlicbc^’örflcrt'Sicgcojbnct/gefetjetvflgebottc/^db bei (einen lieben Pireben/fö lang bie bord) rcd)t Cbüplicbc Ät(d)b «e bftedec vnb verfemen gtrefen /erhalte hat.^tß hgt ja lebber nur jönil am tag/vnb bao werd' ó^rjeugt fie jô gtob.

pto. non lift man bettod) and)/ ba man bic^ifeboffe vn anber pidaten nod; mit be m volcp «■édicté, bao fd) offt vJ gejAneP vn

-ocr page 117-

rrtubcobcvi^écbtrtnUcte. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^

5Wïtv4d)t begehe ß^t/wic Ö gt;3» 2(»gu|httuó |clb jenget/M fV auefc folcbcm vnmbt vlt;gt;:$ój««/bcn ^Srabiu jii leihe «44)^1,mné/bei feh hem leben wcblen h^re. S^crlplbcit ö |pt»cfc ^.iplï Cdefïtni 4ud) «w (o gar jöwewetffe» ifï/populuó ejï bocenbus/no« pquenboe/ ô^f enb«0 / 1114« (bU b46 volcV leven/mt jm volgen* 5046 b4nrt bic Peffer vn non fcquen« 5«v^é ntt 4ud) bic fielen wq^lcn/bnvd) )vcn geiwlt offe vermin# bug populy, bevt ^46en/e0nbt jbv 14 ntt vetnetnen»

^ec. 311 W4V.^^6 bqben pd) offe vil jnnif vnb bewegnöß/trt ^ld)en wallen }ögctV4gen/ Wekbee weve aPev $ bivdx Iciblicbev/ b4s nt4n glcidi tn bet gef4V ftobn niu|ïe/b46 bev ïZxófcl etwan/bie fovdjen bnvdi janrf vn vómo: bes volcFs/ober vcvgcw4ltigortg $ bßicn/jö bconrnwigc vnbevßonbe/ vnbnßer b4vgege« 411e fvmne gotsfoidinge/ von obicn vn von bev gmetn geboiet / vn )v Pciß vn 9ilff/t4tjgltd)c Äifdioff 5Öwdc ntt 4ußgcf^lrtgc worbe/ Ögt;bev bj m» ongewinert 54nlt;f vn rStnoi bes void’s/vn gw4lt jö verpote/ benen Icöten bte g4ni3c W4bl vn etnfatjitng vertrnwen vnb Pege^ wtllc/vnbcr benen offe ntt einer tjt / ber b4 wiflen ober gebcefe/ Wie vnb W4}ó bic piekten ju wellen femb vnb nd) (b oftenbnrev SimonewiKb ntt Idiâméit^bel* öS6t|ï 14 Ictblidjer (èb4bcns5Ögc rv4rtcn / vnbbnsfèlbtgmit wegen vn inttlcn/|bld)c)d)4bé/|bev «nfilict/nbju wenben/bnnn gcwiflcn |cb4bcn febon onnenten vn gebulbcn. tâcevi Qo mcmfitid) 4udTX4jK nt4n ben Carbinâlen vn Cbóm^erten/bic wählen bes Äapßs vn ber ^t|d)ojfc nllctn/ wtebiß^crnonlb lang bejdie^en/wer Fonfid) ban nnbers 50 fne verfè^é/bon b? fie vns Çinfôr / wie biffer - 254pn vn Âtfd^bff welen vn je^en werbe/wte mqns |îd)t/ jn bem fie es 4ud) vô t4g 50 tng/no ebé Ung/immer erger gnwdlt babc/ éainit fo ntmmet mnnnuffbie heben brd)en / ben g4nç gewinn vnnboffenbnren |d)4ben/b48 jïc 411er waren Cnnonifèbé W4l/ g4nç beraubet blcù ben fb b4r/X4ffet man aber bns void vn bic (5 bten/4ud) mit 50!« t^ön ^ch/vn bi4ud)et bic alte vn redite foim w rvei^5Öwclen/ 'kb ban wol ber teuffelojft burdi bj void ctw5 janep vn onrwe/ vn bord) bieoPten onbilhdien gewalt/crweden inagc/lbtß bed) bi|èv (dab ntt albercic ba / wie ber gans verlog waver C^nhM^ wal ba iß/wen man bas gleiiPig void*/ vn bie 0 berPeitJ von bev O q wa^l

-ocr page 118-

'ÏVet bk f ird?cn gûtev

W4^l augpblcuOcfÆo feilt es audt ntt wol feRk-rt tM^;« findet 4^ le mahn jôld)cn genictnOen Cbnfit auch vil gotsfoichtiger kutc/ bic lóldxn onvatÇ freuren tónOen.Qo aber m ben weg/ben bic ge nenten getfBu^en erlanget ItaGen / bas fie ut wa^î vn em|ëB»ng ber hrebenbiener alles alUth t^ón/gegen bem genoifien fd^abé/vn vertun ganzer warten/obérai fem ratb Ober ar^ne'y meer vosÇ^ ben in. Æb. ifs in einmal al|ö. Seen So ban bie alten lieben bek ligen bi|èn onrat^ ber jw^rradu mb Bewegnuß im vote? / auch ber verwaltigimg ber (b bîen bev bem wellen mb einfe^éber ^i fd)0»en vnb derieen auch befunben / mie fie barnier ojft|êcr mb crnfîlid) flagcn/|bld)em argen aiid) wie ban allem anbercn/wol feinber geweien finb/ban allé vn|cré ilcnjc'y/ Wiebîfic nit audv bic leidigen bewerten ließen ^eibvatter / bie wallen bem rold vn ben O Pien cni5ogcn/»n jrer Öcr'.fs'y/bie fie bod) gar reiner rn ^d liger ^atten/ban fiefe bie vnjèren idb räumen boitfen / aljb gar ml allein vertra wet mb befolgen traben ï Wie ^erna^er erß bic ver^ berbeten ^apd get^on/ bic fein ware C^jiniidje wa^l mer gebul ben mod)ten/^reilid) bie ^c. lieben mtter jdn in gcifdid^n |ad)é/ mb wie alle ergemuß ben firdjen 50 benen mód7tenab50wcnbc (èin/wol fo wei^ vnb flög gcwe|èn/al6 jre onartigen nad)fo riten/ vn wie gefagt/aud) allem argen wol (o ^efftig entgegen m ju wk ber. i^b. Sas gla«3 idt gern, »See» ©ie ließen ratter ^aßenraber glaube tri bebad) t/bas ber menfd) nit weif r fein mage ban (Sot/ mb bas man in alien (ad)en (b burd) mcnfd)cn vernd)tct werbe/ all ire g bes teuffds lin m brief erwarten möß/X?ri beréaber vil n d)ercr erwartet/wari mâ in gottes oibf mg m bcfeldt blc'jbct/ban (Ö man bie/burd) menfchlid) Vernunft verbefferé wille. Jté/bas man arges 511 vcrmeiben/ bmmb fein gries bas ©ott gepotten/ mbertaflen folie (gïott ^ats 10 gcoibnee/vnb Icrcts and) bie natur b5 $ dn vater/cin ga^ vertra weter/ rn ^er^l eb geließtcr lerer vri fcdfo:gcr einer gemeinben C^int'l^ fdk / bas ber jêlbige foldter gememben mtjö wiber/fonber mit irem willen/ gepeU vnbbcger werbe jö |olid)em ampt cingclèQct.^a bc-y b«ben bic froinen vat tei^btlltd) bleiben wollen/ vnnb bem nach weber bcm volcf/nod) ben €gt;bîcn/onÇtlltc^ f^r Habens |bbi gebe/ Vri bas fo vil ßeffr gehalten/-

-ocr page 119-

taub ober recht nntege» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ça

gebAltat populns bocenbus c|l/»t$ JeqocnCws/^i^n ß'c b40 vo!cP alle «Mal gav gerrewheh gelerct/mc man veeWen JoKc/vnb fiel) »ib len i'ren/vnberObtett vngodtchen nnfiehtiingen/nntchnlihchj er bcfcbeçbai^cit mb belienbigVctt bnpffe r/entgegen gefetjet/vü bbd) b.irunib tveber b^s volcP/nocb bte ügt; brcnvon ber wiihle 1« geb^ebt gav nb jöfebetben/vnb auf jö jêbljcflTcm X’nbwcveleicbtrtllevjancFinivolcF vnbgmtltvonobïé 5Övcrgt; ^futbent. gieten/ fo man allein bic fomt hielte/ bic bet lucifer jntc-nwuuo lt;^„5 opóue nach ben alten CanonthjS galten gepcötet/bae bic Clerici mnb at Æpif. et bic furnemen/ ober ü^ Pren ber ^tat/ S zs^wTo? rwç wcAsœç / ba ein öe fanctflL 25ïf^0«c 5Ö fêçen i|Ï/ jó (amen fóincn/rnb auffe ilïtiangcli Gcai? iïp'flt;*p-bigct/auff bîcç pcr(oncn/(o mart bic habert móebte/jre rva^i feije^^ ten/ vnbbie (einigen ban bcm / ber ben 25if(boffe redden mb etn ƒ (è^cn foltc/förSiecbtcrt/bao er einen anf ben (elBigen b:cfci i neme/ vnb bem volcFfurftclietc, bes irdlcn vnbge^cU jcinct^lbcrt/ ob jo iernane clag a6 (m hette/jö vernemen^ '4bcrmc gejagt/co ligt ben lenten nit hievair/bas bic cbnjïltcbe wähl ber piclaten/mit be^ Onmwiget ober vergewaltiget gejehehe/jonber bas fie -(Serien ber Äirdoen/mnballes bes/ bas fie haBen/ fnr vn fnr bleibcn baran von memghi^ mnerhmberet/ on geirret vnb mbetricBet- i^beb Wer wolt barart jwe^Pen^

Sec. Sic werffen für etliche ctbid)tc S5ecrctalcrt vnb fpind) ber verberbten papjï /^wic man ben leven vnb gewaltig? m wähl ber Kregen biener/nit jolie (lat geben/ober folge thun/ober einige gcijïltche worbe ober ampt von XeKfeher banb empfahen/ Ï)nb Ijl bod) niemanbhent/ber (o vil als ber 25apjt fdb/ bic CarbmaV vnb grof ten palaten/eben bas t^ôn vnb treiben /bj biß vermein ten öecretalcn Cwicftcfid) annemen) am fur nenn jïen verbam« men / vnb ver bieten wollcn/ncmlid) bas bic pjclatnrcn nit bind) gt;nbsp;gonjï vnbhiHfber leien vnb gewaltigen/ wibcr bas bic Canones picten/BeFomen werben^^an wdd)e bijïthnmb finb nnn lange seit m 5rartcVrcid)/’Sifpanicn/jcalitn vnb ^^ngdanb mit freier-wähle bod) ber vermeinten Canonieen / vnb mt von ben Ä oni# gen aller bing wie hondchen; gcló^k« worben / on einigen jefcein rcdjur Canomfdxr wählet i^bcl. VHan wolfs and) gern inn

11} nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25€Wtgt;

-ocr page 120-

W«? bic Btvd)c« gâter

î^cutCdint Uitben artfabem pio, 25ev 354pfïQgt;ttô bifcit Ï^ Jmge «ftlt;b«ç6«i. ©ec* Vmbjùnfî^ pto, ncttt nwnniûl’bcni XtapjtrtnâtfcîrttbetIviîibbteCeittliriniîRcn geben, ©een Ha/ ©otßetknbev ^rtpfîvnbbcr^oucbic nuçimg bev^ifîuntbc/ ira GUtbetaber igîcetto Can^ntot/ rnnbbenrarc^tfeb^ue^ Ö:öcI Was (ölte ber ItcGc^nt^drboejö Illeben fjenbUnpgen/ irann er nod) bei »ne trere;'

jamp;as oSregonue. ?■, mnb (eine naebbommen wiber Ä eifer ^emneb ben vierten/ vnb (einen (im obUgett / tp allein baher gc# febeben/bae fie ficb vernemen Iieflcn/ nie ob fr ßreit mit ben Äeigt; (ern/nllem tvere vm bte träte (Cenomfebe irabViviber bae ©intO nc'yfeb vcrleibcnber Ätflmnenrnnb^ptetcn/ bicbantaUana Meijers bone bureb (îet(cblicbcn gunfl vnnb gelt/von vnWtigligt; nbsp;nbsp;nbsp;f

dien (einen täglidi erlanget würben. 2» vnjeren jetten Rett jieb petrus Seinbus/ ber nun cud cm Carbinal wotben/ nttt gefde# jretbee23ap(Ï6 Jteonier.Gneiie/ bteer/aleer (an (ccretart gave«! fcngemaditbat/au^gebnjö ladèn/m benen bcr^apß/Äci(cri» vnb Äontgen febtetßet/vnb fie (elG bittet/bj fie jeç bcm/ ^q (en?/ ber tn irelcUdien ftdien (nen Geben trol gebtenet Rape; trollen gô^ te 25.(îiJin jô lob»» 8«^ ^ *”^ Δ^’ barntt fren (taRt Gefferen / ba nbsp;nbsp;nbsp;.

be^ mitt etnem woîc ber freyen wabl/bcr Streben bicnßcn/Obbcr nbsp;nbsp;1

befjerung nit gebaebr.

pto- i^eftaRc (a vGcl genüg b bipn nationen/ (Bott bebtete nbsp;nbsp;nbsp;;

^cut(eb lanbc/Stc nammen ber 25t(cbouen/ 2lpreienp:tOJaten/ etc, bleiben trol (imß aber (b finb bic n wjungen nun ma baRm ; gejogen/ bae fic indite bann bclonung ober vnbcrbaltung trot# ben fmb ber botte btenfienSsann wer jó ^ooenit btenet/oberge bxnetRatt/obbericmanbber(èinen Ratt/ber am Roue trol vet)* bienee t(ï, ber barfffid) vot fernen 25tpummcn obber einigen p:e laturen, bie ceirae emfemee Raben fall be(ô:gcn. i^bel. Canne aber finb bie lt;gt;óuc tn bt(èn nationen (o rroi gesteree vnnb bepiad) ect/mit (b vilen gewaltigen Carbinalcn vnnb Jóifdiouen/bic alle bas patrimonia crucifïp an ben ^Óuen verGandetRiern, ©er» ^abm bnlffens nun ctlidic vnartige fonber^ev vno 2)eijt(cbcrt and) gern btingé / Allein two fic bieweti aueb Serien (dn moduf.

-ocr page 121-

rmikobev recht nnUge. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ç»

^bd. (Hott walk inert wc^rett^ ♦See* W^ Glcibct 1« bcm b461^. q.r* Caput/St qwtó/jifts bev ^i|Hionc fa burdi bk wekhcfcengexwl hgen/fitn 25tfli»mb vbevBamet/ falle abgefc^et/ vnbrtHÿnc revis ßttnnct werben / bte gcniemjcb^ft mit fm haben, i^bet 3« wal/ tnit bent Cananc würben fr ßalb bic gcmelten natianen gar «1# (er^ifcbowcvnnbptclrttcttentlebigcn» Öe^ Hurt ifi bas eben bes prengen (Sregaiq/bcr f id) (à treßid) wiber Äeif^ ^Scinrichen ben vierten gefc^et Ç^t/gefèQ/baeer barjö im Canciliagemacht bat. iSbel.©errtlmecbtig(5att walle feiner armen Z^treben 50 hilff tarnen/fie fîeefet fe feer tteff.

©cc. WaUn lieben 6er:en/wcilban bas cb.nfîlid) valcP mb abten / van bem we^kn aller ptaclatnrcn / fa gar aiifgefddaffcn finb aUcntbalSê / beren will bach vnb gesell/ 30 d^nfîbeber cinfèiS nwng ber Sird^ê biener/wie bewert / natwenbig crfa:b:ct wurb/ Vnnbinnben anberen natianen / auch bic vermeinten clerici/ vnnb menigtlieb ba van verfiaffen finb / vnnb alle ptaclaturen vam ^apfï/vn ben gwaltigï/nach bem feber 5Ô bafverbtenet ifï aber verbientefreunbßatt geinten werben/muffen wir ban nite fagen/bas bic tircben CÇnfhi/ber wähl fret biener gentjbd) berau Set finb. Vnitb bas bic wcltlidjcn gewaltigen auch alfa 3»m teil ber Äirchen nutjong jögclaf^n finb / bas es ben menfeben nadi nit meer vcrhafflidïtfï bas bic hreben nner meer/ bic ware dmfç lidK wa^l ber ptaelaten / wiber betamen magen / weber wie bic vcrm% ber he. gefîbiifft/Canannm/vnbber tcdèrlicben fàtsim gen veratbnet/vnb van alté heiligen Äircbcn/ fe vnb fe gehalten watben iß/nacb aneb bas fic badi ctlicben / bic warlicb va ber tir# dien weren/vnbreebte ta«gli4)c25ifcbaigt;c vnbiener wchlen tan ben 'lugejtdïct vnb ver tra wet würbe iê^b Warlicb ber vers? nunffe nad) wijrts fredid) ein feber vnmaglieb ertennen/bas bic diveb Chaftt frc Ch^ifilübe wähl vnb etnfeQung reebe tauglidier vnb getre werben er bicfren gwalt mbguter in ber warheit ver walteccrt/vnbnitranbctcn/inlcrmecrwïbcrcraBie. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g.^ ^^„^.

^c. Was haffrtung mag ban ben tirdjen vb«g jem / bas fic ber j, benamen, lent imer ab tame/biefren gwalt vnb guter wiber fic inhaké/vn mifbancbeU’ ’'^M Ulan hat me imer haffniing geSenauff

ein

-ocr page 122-

TX’ctbk ^ivd^cn gütcv»

Condlium «py.

tutConcilw. Qec. ^ababuvcb^ltebcvfrtd^cïtge^^ïffciitvcr ben/ Vnb brts t jl bet nnber Oibltdi weg / ba bind) ben ênd^en Joh te getat^en werben / tï^an lèketn febet pjouinQ j/uhd) tra mU jwen/bod) etn övitobunt galten/ bee aletdïcrt ßUe man and) bic Condlia nattonaha balte/ rnbic 23tfèbbuc vnb Ögt; bten einer gan çcn nation îâlàmcn berü^en/ßofftettrae wiebtiger falrn men Wl inn ben Uitdien fnr fielen/ bie ein gan^c nation Selangctcn/ ja wed ben Äirdben aljb vilfdttgs / vnbfebier rnentlidis vnnb rnaii(^(p:ed)hd)S verberben nun lengefî inn ganzer öSuropa/ burdi bas fo verferct tvefen/ vn t^ön beo 25appö vnb aller prae^ btó/jó gefuget troibenvnnbtaglid) imer meer geflercfctwórt/ folten nun lengcfï and) ril al gemeiner Conciliën ganzer i£urogt; pen 'bind) bic d):tfï!id)cn 2\ei|èr mb Äonig Gernjjet / mnb gc^ halten ivoiben fein. £)ann me ber ß. 25crnbarbu6 jö vil tvarlicb Kaget/ß ifï btjclctfte plage vn verfolgng ber Äird^c/jbjr von}r5 vermeinten bienern jößoßt/vil (cbivercr vnb vetberblid)cr/ ban ber Iv^cr routen je geweien fc^/ berb^lben man bod) jb vil natio nalia vnb gencralia gehalten bat,

S’fï' »7. ;

ii-bel. Wie nun bas wir vier fô viffcltigs 5Ö lagen vnb ver/ troßung Kci|crlid)ctnaie|ïatMn Conciliumerlangen mógen» Sec. èa mage ber 15ap|t vnnb jein hnuffwie vo: geiagt/Bcmo crleibcn»Qie wollen vngereditfertiget vnb vngebcj|èrt femWnb ba jö haPen jic faljd)c ÏDccretalen crbid)tct'mb ben dtiflcn licpc 25apfïen/ aio tTlarcello mbanberen jQ gefdjuben/ als joltcn bie C^nfîcn vberal Beine Concilia obbcr©vwboo5Öba*ten mad)t haßen / on beo^apfle erlaußnnß,

p:o. nun hatt man bennod) vorn 25ap|l 3«lio/ba8 er ben 0ncncalifd)en forwurffet/ bas jie wiber ben Canonem bes grop pn Concilq nuenißettenicin vnScruffet/ein Concilium gèhalquot;^ ten / |o bod ber jelbige Canon vcrmod)tc / bas man on ben KÓ# milden^i|d)0ucnid)ttfdgt;iicjJen|ólte» *5ec. 255eweil ber 1x0^ mfd)c ^i|doue ber erß vnb fttrnemep ware vnber ben anberen patriard)cn/ jb ware ja billig geoibncp bas man in ben algemci^ nen Conciliën and) bcruffen/mbon jn/in folidcnalgcmesncn ft den nidjts fd?lief}en (bite, 10a and) bic 2^»jd willid 30 2tn^ ttod)ea

-ocr page 123-

raube ober vcd) tankje. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;çx

tiôdK4 gt;)cr{âmfee/ôt enPcruffct/wibcr bae w gioßcn Ccitcih^ 5Ö ’pm fcefd)b)]ctt/ge^rtnbclt/vnb bte treuren heben ^ijd^one/Vii fórncinjïen prtmrtvdxrt/2(t{;attafti’6 von 2(feranbm/ mb p^n be von lt;Conprtnt:nopeI -j?ni’prcrhdxanberc gc^^ Î^om 3S 3«;« ho gehoben wrtren/ b^u pd? ^apß juhns fr? bilhd? angenomé/ »nb 4itj5 Br^ffe/mt (etnee ßöle vbet anberc bird? cn/fönbev vermo ge ebnßheber gemetn|d)4ßt/vimber(iAnben bicfclbigenn vrtbev recht vcrtV{bn625t|d)ouc rvibcr jö jten hrdjen vnnb bicnßcn 3Ôgt; hingen.

Wic|ö!gct aber^wrnuO/baebaMbwbk bid^en/ivebcv fve p:o • Minctaha/nod) nationahn conedia bkdren/vnb b;c fehl vnb ergere nußeri jo offenbar tx^!bcv ben Canonem gothdjer fd^nffv/vitbalfc n'ten CanOnesbev hvntter vnb and) bic Äeiferbdx, faeungc bei ben bird)? cingenßen finb/nit befferenfbUen/wentwe bemliapfï 'rut gefadé tvokeQa tvammb foire man nit and) all gcmcincCoü eilten Çalten/bem Verberben ber Ätrdxn / bas allen^rtlbcfogar vberßanb genomen / jâbegcgné/iveneegîeiçh bcm papp feer teib ' rvete; Jnlujô tiagte and) nit vbet bttO ncntalijd^ bae fic Con/ cilium gchaltcnionber bne fie rviber bae im (Eondliojö nken bc Jddoßen/biconfdjwlbigen patriard^n von jren hrd)é vertriben/ ’vn5ufoldxvg!O)hvid')nger fadé/fn niraud) bernffet hatte» 2lber ' vonn bifcm Çanbcl / was bic niad^t bes Xbnnfehen Äifehowc/fcic vunber anberen patriarchen/ wer bic Concilia ju Peruffen habe/ vnb rvk barinnen folk gehanbeit werbe/ mwflen wir ein eigen ge* fpicd) haben. Æbel.2?abc^ trotte id) and) gern jein. ©ec. Vinn ß vil vns htenon noten ifî/anjô^eigen/ bas begenanten gci|thd)en benVirden/and) bijen wegbefferung 5Ö erlangen / b;eo:benhd)ê Conciliën/ benomen haben / wurt vns bas geinig fem/bas fr wol woßc/wicinnben Canomünsapoßolotnm/vnnbumallcnalten ©iß-ir. per .Conciliën/auch vorn Lefler'Jußinianogeoibnet/vnnbcrnßlich ^“’1”* gebocten iß/ basjaikd) mn jeber p:onini?5wenÖ'ynobiber ^i; Fhowen/ober^wm wentgßcn einer jolie gehalten rverben / X^nnb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

bas and) in teber nation Conetna nattonaha gehalten werben jol kn/jooßt etwas emfaUet/bas ben Kirchen jbichcrnation fd)àb# ^3cC Colet, lid) jein wilkj^i^ wedren vnnb vethmberen bïc genanten gcyßlb * ‘lt;*P’ ^* p djen

-ocr page 124-

'Wlt;rbtcKed?ctt gfifcc

dxrt rturt ß vil i^r b49 mart um biß redit |cbtcv m'efete mer tvdßc. p:0» j£'y mart haltet bic Çe^Iigett *3tcrtb nodi art ni oitertt Qec.

®«« ffn(èlt; ^enbfr obd réaticbgci? oci»lt;B*

3a ebert mit |bld)cm erfcbiocFIidicm Ron ber hcihgert lt;5v»wb{/b# wevpn bi}clcitt/W5 jte v$ be ChnjHidx Q'^nobe tviffertiVTlim aber Wic ber ^vfer ^aftmiarms HagtaI|0 Hage audi bie R. vatterz b) »rtbcrlalpmg 6 ^^'frtbbea ein nfädifc'ye/oas biefahV»» bae wrx terct wefert ber Ptvdicrtb:ener vberRartbt rtcmc.^0 n«rt bie gertatt cert geiftltdierr Rib Fem redjtert Cbafllidien ^^nobu Raltcrt / we# ber pioitmctalee/rtod) nationales / ober tSenerafes bte auch art# bere ntt haltert lagert/ vit bas voiber alles recht ber (tat Chnfit / bj fie vo (Sbt bnrd) bic 2tpo}iolc/vn alle h. vatter vn Chttfib'd^e^or, (kn habé/tRun fie ban nun nit ebé bj bie (!gt; ligardien/ bic (r verbef Rrttng (ren burgeren bamit ab(tricFc b5 fic bie tag vu gememege# nd)t (rer bmibtgenoffenba von jrer verf effening foire geRanbelc werben/rtientan anbers bcfd)icif en vn halten laffen/vnf te btc (èlb auch mt fefchtetfert rtoch ^lten^ Weil ban nun vnfere genantett gcifllichcn ben Firdjen auch bifcn weg ber ö'^nobenburch bé (né wibcr jn (ré redden acRolffen werbert (bltc/ wie artber reinen 1ère Chiifk waren biauch ber Sacramenten/Chnfötefeer sucht vnnb haußh^Itng/alfb auch an (ré gutem fb gar enotortten habe/ muß man nie fugen bas fiebte Firchen/vn was ber Firchert i0/ fiten gar 30 eigen gemacht Rabé^Ö S biß ban ein abmtnifkatton/ ober Sa onlegium 50 heiffcn. fe^wolc (r fdb vitReilen. t^bel. Wie modftcit fte mch: vnberbiucfet vnb vcrwaltigct werben»

tSs were noch ein weg ber f effening voiRanben fic habenaber ’ ben fclbigcn gleich (b wol afgelauffenvnb ms vcrfchloffen. ißb^ Welcher i)toer^ Secre,23a6cthfchertberoberFc!tcn- i^bet Wie fblt bas geichchetti See, {^fllichfblten ÄeifiHaie. vnb bic (tenb bes b. Änchs/vermöge gotlichs bcRlchs/ ber (né ourd) bic (chnftZ Canones vnb ChnjUidxr Fc^fer gepQ vnb eecmpsl Vffgelegc vit bescugettfi/lengeft^vnobcn grhalcc’Wnnbmben (elftgen mite rath ber war gottfâligenvnb verftenbigcn allen emgerißncn er# gernuffen ßegegnet/vnb fic mit ber that abgefdtaffec Rate, Vnb ba biß tnt mod^wgcmethgFluhcn nut rath vnb geselle aller pen# ben ^etkjeher nation gejd;chcn/folten (ebe hohen oJ^erfeitnt / bey bell

-ocr page 125-

V4ub obcv r«bc anlege. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fj ben (ten 045 ^jbetevetten bet ^ct.Canbinim/ vn rnbevkHimg bes tartten htdicn bien jie/fampt allen ctgetnuflèn/ ß m bé brebe em# gepret jinb/ee ic^c butdï gnen te getftltóbc oixr w^Iidje/jettew «en genieret mb ge5e(Tcrct ^«ben/ïöan jie aljb tegtetat/vn bas ge tidn (Betree rben ßUen/wic wir for fie uitten / bas wir cm ruwig ßiU leßen turen m aller gdt|êligBctt tmb erGatteit. jöarumß jÇnen •♦ ^fm«« «gt;• ntebs leite boßer angelegen fem ban bas in Streben allee recht bo lîeUctvnnb verneinet rvurbe/ wie and) ber Reifer 3u|hniano0 ^fotbent. »t fchtcibt/baetinbie wolfartberhrehaî/nit weniger angelegt |èie/ bctemtin. in bann (cm eigen leben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fine.

ifibeî. 2)jc wddidxn hoben aber vber bie wftlid^cnn fan ge# Walt/fte weber sdrichun npd) jößroffen. 6. ©00 t|ï auch boe fe# htge/bamit |te ben firdjen bi|èn wege ber beflerung genomen ba^ bé/^ber $ h’^^^b'^l^lîomus hots onbers tgt;er|ïonbc/ bo er |d}jcibct/ bos ber hat Paulus boruntb gclètjct habe/ bos alle (celen ber ober^ ^^,j,. ,-fett/bte bos (H^wert tregt jur foiebt ber bojen weref en/ vn jö fnw berung ber guten weref enmbertbbn (ein (oUc/bomn wir wufîc/ bos nie allein bie wclthdx / fonber oud? bic mond? vu p:ic(ïer Çtc (ollen verflanben werbe / ©on ieberman ben (!gt; berfcitcn (olie sur lïroffbcoonredité/vnberwoïtfcn (èin/wensglcid? 2lpo(ïcl/*i’uó^ gcli({ert/mb p.’opbeten weren. @0|d?iciVtCb^ïl^(ï*gt;’^‘’®» P^^» ®^ ?Ï^**^ 4nbers vcrltobtö bos coput/ €^olitæ/ mb fo vil ionones bic wir ^^ ooccicnr. hoben,xi,q.uWel^c alle Öcriccn von allen weltlid?cn gcrid?t0 iwengen/betre^h^m

©cc, Qogt (olfd?c ©ecretolen/^r hobt bes oits ein coput.nul lusiSpifcop.bo0bcmh.vatcr25op(ïlï5arccllo jöge(d?nbéwürt/ wcld?cr ^nno.3o4-25opft worbe / vnb(ïorbc ^mOi^ ‘odm co* cobulo von ge(lcncF vnb (cuIqc/ bo hin er vorn heifer Ulajeentio verbommee trore.nim (ogt mir lieber hP:op|ïwcil btf gcmclbt «copuc/mb onberem (eget/welcher tnagiflrot ein 2gt;i(d?ouc help (e einem weltlid?cn rid?tcr furbangen / ber ßUe geptoffee werben mit verlaß feiner guter/ vnnb ber Kittcrlid?cn wutbe/amiff one tern et cinguli conbemnotioneplectctut.ob (r gloubet/ bos bie lie# ben tTïortircs vnb ionfèffbics bo mals (o gebótte/ ober mad?t ge hiibt/bie weltlichen ob:éal|b jößioffcnwie besoits bie glop helfe p q vcitnerchn«

-ocr page 126-

quot;tVev b te KtreVett gû ter

vermevefert ? W.mim Çaeben ber gât tlhnccUuf tut ben tîT^f^ Xenriuntbes Âc'$fcvt^t)mb0crtt|è!3ct: /bantit er nitÇettc buffert tm €«c4bitlegt; bett gemeine« tiptere« biene«/ rnnbenritd) binnen. Herbe«

Bedx fold^en falfcb finbet m^n trt erveren vermemten j^cercd ta!e«/«540 folie«jtc bmt gUubens Çiîbe«; fübe» lÖte(«d)tHmn bi|èrbecret4lw(trltd) v6el rer(cblrtge«. Sc. Wie vil nwinenjr fiber/bis jrbere« ïöccrctiïc« fnbéquot; n«« f 0« bem ent finbermfiït Ï)cr bwlogns jcbicibcr erbrtd?ct ftd) bes sits fèer / vn (dnlret mid) bes ffiljcbes / v«b tH gi«t3 ivn«bf vheb, jd^ ivoU abcrinr I/tctccit cm glcid^e« phnOi wirsfiußftcrc« moebté/ jrddxr teil Ge^ bem rcd)tbcrwfire« £fi«o«» jö bleibe« Pegcret/vn wer btefel|d5ete/ ober fid) ber gcfelfd)cte« (£fi«o«5 be^nlfFe. p:o. 3d) mochte be«# nod) gern bo:c«y wie j^r end) fernes fi«5icÇc«6 verintwoite tvolu fCs iß vó cud) Oîego.gefèçet/bfi es pdigo ift. Qe. Wmlid) bos iß vScrfcpé/nim folle mS mtr/weth'djbes «fintes verfallet Çfib/ ntd)6 glfiuPe« ♦ ^ber td) iviO luffbip crnfîli^c« nmnnes gegen wörff m gern fi«two:tcn».

totefrfig ifî/ ob bic genintcn gciftlid)e« folle« wddt^r (P ber# tett jur f triff vnberwoiffe« fern/ wen fie bic Birdie« vercrgcrc/vnl burd) bic Birdie« o5:e«/vn Ó^nob?/biuon nw abgcÇfilté werbe» 3d) gebe b^t^ott vnb fernen ^»cfinomSiis vnb legibus Gillid) bie Kom, ij. nbsp;nbsp;el^ï/vnb fig ji/^wcr bocroi pgt nemitlun 311 mement gw«b ^fi#

be id) bis gottes woit vnb redit / (D mnis fimmfi/ein iebe fcel jc'fC benen (D GerBeiten/bic bis fd)wcrt trigen/ vnb nit jum vergebe« jnfe^en/fonber 3« fditeef e« ber bopn wereF/vnbt^on/X’n bis ge gen beren gcrid)t/bie einige fre^^ett ift güto t^ôn/vnb ni^fs ur# ges. 2)40 fiber biß gebot fille geifïlid)e« find) binbe/vn ber oGerBeit vnberwerfH/jeuget CÇiîjôfîomus, cGé bfi er bis oitfinp'eget Jöcs n.q.i. mÄrt^ g!cid)e«^fibcnfinct) fille ^.vitter fc vnb fegeÇfilcen. ÏV.ebfiS vó, nunt. Qi|t ben heiligen 2lmGiofio vnb Sliigiiftmo wol bejeuget ifh s. 0410 iure. 2)40 fiber find) bic filten Cfinorte0 ber Conciliën crBcnet bibc«/ bis bic genfinté gcif tïtd)c / fb fid) bu rd) bic geifïlicb priffc nit suf Gefferung bewegen Jfiffen / fbllcn burd) bic oberBetten/vo« fré H?“^ nel fibg^filté werbé/^ette id) gmeinet cs folte bic jeugnufj pdigip

-ocr page 127-

V4»bc ober VeebtanUge. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5’4

b4 fut mtr cBïcgO’üiö förtjefebv»^^’'^/ **^lt;1 ber fefbjge belebe kre «w fo vd 0»? traget/ genug geweien jent/ 2)4n bifc wett jc bei! vrnib t'ur finb/ ’^6 b^benô bx gpdutenvnnb mcnßjltcben ge^ç nîjb ver^jtbnet/brte bû/ f^ von etnigbcitber Rrdjen getrenetpitb mb beren friben berneben/rtnd? von wddeben (D bevtciccn/vnbcrtvn ebet werben* So tfî mid) ntdits grünere/ bn^er fr got ein opf^r t^ön mógent/bnn fo fr reiotbitcnb^ts bte/ß w:bcr jr eigen mnb nnber he'd jî^tnten/ mit gepnrenbein ernjb rnbertruePet werbe, p o. 3‘t b46 fd)tejbt pelngtue nk bte vtjäd) bes / bits ber Z^e'jgrv It'd) ainptntun bein poelier mnb Hownen/ Weer gefttnbt ^«tt/ bte ver meinten 25ïjcbone C^m vnb {Hktjdmtlbtnnm 51’10r.tp fen/oberftejm jö bangen/ (bltePeÇolQen fern- See* ^l^nPerbs mt em (tllgememe reb/bie gegen lebcrmnn war ijl bits nad? bcm We gorthd^cn vnb menjdtltdjen gejcQ jlatinert ^aben/biclb von ctmgbeieber 7^trd)en getrenet pnb/vnnb ben friben ber Ktrdjdt Getrieben /Jtem/wiber fr vnbanberer bed |lormen niitgepureni! bem ernfl joden vnWrtvneFet werben. p:o Æs were fun jl Petit rechtetult;^tigcv:|?td)vff|«rtbegerengewefen. ©co. Washam id) ban an Wjèr fd^nfft pdagq getejjehet bit id) fie babe anjogen/ jöbeweren/ bas We oberPeit/Wc jb Wc Sird)cn verbetbé mitfrer ntad)cabba!tenfol’e pto. Jr babtbes^apjïhdtcnbefeldpsgc fchw;gen/on ben wfer sPocro: meinet/ben wcldid^cobten nichts vGcral wtber bic gcijiltchcn fór jönemen gepóren móge Sec* 25ts babe id) anlf Pein voitbcd getbon/^etee midt^od) nitt ver* leben/Wts Wfr èoctoi mt fbltc vntuerfitahtatem rebWte rationis erPeijetbaben. p:o. nein wir babensafjb/bas bic wdditheober Petc ban erjï We getjdtdjen jö ftraffen habe wan fie von ber gci|ï# liehen oberPeit gefiraffet finb/vnnb bic jclbtgen praffveradoten/ vnnb bic getjihehen O beren ber wcldid)cn arm anruffen, Sec. öo pote ich wol/jö lang bie gcifdtd) flraffnit jürgd;cpvn We wdciichbnrd) bic getjt’id) oberPcit nitt crfiKhet wnrt/fo muß man bic genantigei{llid}£n inter laUèit bte^r^ betrieben vn verWrben/wan gleich Wc genanten gcifdichcn obren nimer meer praffen noch |lraffe|o:beren wolten?

Vlcm ber Äc'f jèr □»Ilinwnws/ bat nad) bem wou gottes ge* p iq oibnet/

-ocr page 128-

TV« bk^(rlt;b«t gûtcv

ilut^ent. nbsp;nbsp;ôjbnets / Wmrt «KW einen juni Xgt;î(cfoc'uc lt;?tbev OenVett oibnet/

Qiuô çporÿ l'oî'e tn^n in vo: bte ß. Ononcs lefen t^ô«/ mb fn br^nfffragen/ ecat. Æp# 0^ ff 0ie (Hijgen nntber ^ulfTgotteetrawe jS Çaken/ mnb (è er |copt6. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^g w:r|îgt;iblt;^en'bj man fm iàge wa erg ntt galten würbe/ bas er

vó note entfremPbet / mb von entpfangener würbe falle/ vnb ce aud: bic €iuîlee legeô/ntt wgeltraffetlafl«» werben / 20er wegen bas vonn jetnen votfarenz mnb fm reebt gejagt jè^. CSe fouen «u ”^ ^quot;^^ ^-^ €ane»! teß jb vtl gdten/ale bte ^«jèrltcben gejeg, 2ll|b beßf^ct ’ ’ erand) baß bergro^ôuemeijîcrvrtnbfcmenacbPomcn/dbbcn beds’ll btbmmge« halten / mbbarwtber nicbtß|bllen lajpn für/* gehn, pt 23a |Kgt;ht aber and? b? fic ce bem Peifer anje^gen |blU/ bannt gepurenbe Geffentng befd^ehe. See. 3p war/*^r Jagt aGer baß rovaCnaeelfitiibo takbclictn pw^tbeat- mbban nungt; eiet etta nobte/ vn folget. 'Ptatur qnbqj ptaeceptte ab clartßtmos p:o'nn«arn tubteeß/vt et tpßqnc pöt tnjpiaenteß/nb pernnttanc ahqmb extra hbe/qubb a nbbtß cQjlitutö efi fiert. 25er grbß hbn® «. q. » pftv? mcijicr ßUe ben Kid^tern tn Jtanben geptetett / bas fte vff jehen muß. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wie manß halte/wnnb nte^e laflcn gefajchen aufler bem (b er ge*

fcQet;hat/^tßhattba߀b«btltum.3. Cartha^nenfe audb redit je nttPennct/vnbancheibgnt ratter. ï€bet ©aß were ein anbc re meinung. ©ec. ifß iß bk meinung gdthdiß mb aller rechte Sutfifnn vt Xlnbaupbcmgrimb/vnberwptffetbi(cr Äetjerandialk geißln clcr.4^î». eben tgt;crt gemeinen Kiebtern/tn peinlichen fachen, pib. Jack prop, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjjjjjjyg y j^g (j„ jj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ben gemeinen gelegen peinliche jtiicF fmb/

crimina cnnlia/aber nit in criminalibuß iCccleßaßteiß/tn ßrafPw then jadien/bie allein mitÄirchcn ßraffen/ jößraffen ßmb/ alß € be nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Q‘’«bnta mb anbere. ©ec. Wie lt;nbsp;©imbnia^ Jß bßdi @imbgt;

et ckr.amp;,, nbsp;nbsp;»w irtßar publtci ettn nn;ß ec laefac maießatiß / mt allein ein cwi^

6i qu2qu5; le ertmen/ein laßet baß nach gemeinen rechten Bürgerlich jößra fen iß / fonber baß ailemenigPiicb an jöclagcn hatt/mnb cmla# ßer iß/ bae auch von ben Richtern beß Keichß mit ewiger fchäb jößraßen tß/ nitnnr mithdmitcher Äirdjen ßraßen btc allein von 2.\trchett geßoen anßgeieget werbe, pjo. i^ß nemmec mid) jeib wnnber/wie bet jiniß bic ©imbne^ ß gering geachtet Çatt/ mnb bie wiber ß bßenbaren cejet allein iScclefiajtom cm wert

-ocr page 129-

mnb ober recht nnkge.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;çç

inert madiert ttgt;inc.3fîb4rtcviittébe|rtcmajc(l(tti‘ô/vnbîMemtt ewiger jäiiinbc jô ßn^ffmvn von jebertuanawth eerlojen Icnté/ on jöMsgen ißz n.dît atmen cimier (Cöcl* îOer memt fîeeFee vtlctdit auch irt bcm bfler- Qe» nuit wir woKen fijrfaren / (n .in beren borgcrhclicrt flehen ^ir ber Setfer etpi^isff bitt tnennne bee patri,irchen jS (Confiintinopel / ben dertete bis p:cuilcm3 gcben/tM6 jte|0llenv0t jten Ätfi^buen for genomen werbe/ßfert bic felbtgen bie fachen entfdx’ben mógen / wn mt fo ßUen 0e noch ber gemeine Ktebter entfebeiben/ X)nb jetget jor vrfacblHfèr fre^ heit an / ^43 bie clerici ron wegé ber geriebten nit lang aGge^aU ten werbe von ben h» hieben bienten» tüb. Qo wollen ftc on alle flraff vnb beffemng bee t’ircbé bicnfî miner warten/ vn boeb bic bejôlbung bes fclbigen/wie man fiebt; nemen onb «nwerben, nbsp;nbsp;Stmoma

pio» Öer ÄctferiflaGennbcmsü weit gcjcbiittcnvnb hat fid) Æ«leôa|ii# tiermógcbcr Canonum nit gehalten/ noch fein felb gepott, Qc» wjum.

3a/ bas lägt ewer man/ vnnb tff bocb bifc confbrntion inferiert unbet bie becreca pont. ifb. (5^ bic lent fd):et8en / vnb reben ab „ «i^ lein was jtemhanffenwoiritnget/wae fragen ficb-tmacb/wa f5r0gmcincrtx:rflanb$erbcr6aithalte. Öe. ïPicbcwertsaGcr «wer öoeto: /25aecr ben fronten Äc^fer fo febiltet. pnißr^licb/ nicmant folle on Xtebter gerichtet werben/2?ct gciirlid)en Kich ter finb bie 25ijchone/*£tgo: Sec. 25.16 ifî cm ferne folge/ cm fdtarpffcîïialccaca, 25:e55ifchoii6finbfa bieoibenliehen Kicb^ x q.i.pertoc tv ; vnnb söcbttger ber gcifîltdxn/wa floht aßer/ bao fie ce allein ‘“’”' fein/ vnb bae es bie oibenlicben obien nit and) fein, wann bie Ät# fd)ouc Bern gericht v6cr fic noch glicht halten? Wa finb bic Cano nee / bie fe^cn ' wenn ber 25apfl vnnb alle Bifdbone ber Birchen Chiifli gar jögrunb rid)£cnn/ba6 bic oGerBeiten ni^tebarjS thänfoUen?

p^ Von ^i|H)0uen meinet erö 3’1 piobicrcn/2)an als er fehtti bet jo vermógen bic alten Canonee vnnb fitsungen ber 3poflcl/ btc ficauj5 Gefdd) vnfere henen Ch«fh gemacht / vnb hf herbic gemein Äirch geh*)ltcn hat/ bas bie ^ijdioue borch meman t an ber6/banbord)bieXgt;ap0 aßgefe^et werben folicn. Qcc, 049 jß auch,nie tvar/ Wtewolecrver25oaoUd):eiVu p:. i^ralUgicrt

-ocr page 130-

quot;^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Wév bk b'vfVcttgóKv

hbcvbte5Wc^c4ptW»c.(D,U(ïiTittt6Vnb.c. S^iibimu i.qj.©cc» ÊJic’finbaScrriialrtu^ ben fUjebé 25ccret4lcrtge5ogen»Ö:(cut^ed ijs / bee b46 erfi wpot jem joUc / w^rb Ä^pfi b4 man jalet 183. 3uhu6be8ba6 4nbeV|èm jbKefïnno.sspXttb nwcUein 51m jcité C'^pïwnt/ lonbcrand) 2(»g»ßtnt^4t man ten^dilcb^ncn jon uv bicCondlw ptwtncwlw abgcJe^ctlxttten/mdjtjö geben sum ^apß gen Keim jä appellieren/ (onber bic bas vnbevjranben ver bannet/ teb gelcbwctg bas man nitt f^lte madit gelebt baben/m ?. q.y. bicer^ ben piownctalibus C^nalqa bieÄt|lt;b0«e/ß bas be^albet/ aSjä n«tnu6. jè^en / rvelcbcôbodîeigcnthcbben pibutnctalibuöConctlvis WiS , nbsp;nbsp;moge bet alten Canonum / ju)lobt aie bk jte O’bcnlidK Kid^tcv

lt;s, q. 4. üii_ ßujj j^^g b j bae alte Concilium 2(rt tioebenum/vnb vil anbeve, ge ctquot;io q ^«^ W^ Ça5em2lbct was barffe eö wt / lollen bod) bie wclthcfeen qüió Æpûe. ^*”'lt;^ ^ ^ap|ï fclb abfe^en vn vertvetbé/ wa et bietitd) fd)wet ’ lid) vetctgctt/obbctallein Stmomace 25app woiben iß/ id? ge# fd?wcig anbetc 25tfd)ouc ober geißlid?en.

p;0. X)rt|cte dialogue 2)octo: bangt aud? ein hts cap. pd» ©iimpetaton Sec. 3abaßaictetabetmalbet^apßim tot/ »nb mad?et im pfeißin/wie et fie gern Çotet. Wie wol aud? in bi# (èm caput nid?t0 wibetvnsiß/ £gt;ie3£gt;t|d?oucfollcnia bie Äit# djen tegicten/ vu bie 2\et|cr leren/ vnb nittbie Äeijet bie25ifd?0# ijc/WatumS t^un fie es aber mti X?nb wan pe ee nitt aUein tpun wollen/ (onbet bas wiberfpil t^mt / vnnbbie Sitd?cnn auffbaö (d?wcreß vetberben / foUen brum bic C^hplid?ert Obten wo vol# cFct inenjöfc^cn/vnbpd? bet Keligion vnb 2Kitd?en incite Se# labend Hem boe po^t webet an an« eruttem ott nod? in einigen ted7ten CanomSus öonbet aie ban gelten bic Capita/ Ho om# '^’^*'^* neg i^pi|copi funt it’pijeopi/cum jcquentib, vn mup aljj bann bet iSfelbcn p.’Op^eten leren, pt, incin Jgt;octot bringet nod? cuts ^ct(nr/vnau}jcwcrem (Sregotio. See, fubba fid?t manaud?, wov wiefid? bet man in bcm lt;Sregotio vnb ben CanomSug ver# tiepct^au JÔctÇctlig man|d):ctbet cinember bat gebciflèrt Äo# manu3/5Ô bem et bee amptg halben / jo er in bet hrd?en träg gat ^(^Sd^tiSen/wic wit ber jc'SigenStxfvnbetben iSpipoUn wr« goaj vil haben/SDijèr war ein befenfot iSedefiacybao »ß vont clot«* gono

-ocr page 131-

vaubcobcwcibf^nkge» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;çlt;gt;

gojio: vcvo^bnct t ber bie gotcr 6 armé/tne ban bic ^t and) in c^t b'« GefebïiGen tfr/er war ein amptman vn biener ber tirdjen, nitt ^ . .. Äctlcrl eher regiemng ©o madjt ewer î^oero: Canonn ein weft nbsp;nbsp;nbsp;g S^ *gt;

hd)eit Konnlè^é ampemâ ang fm/3« bem iflbennod? bj eS^jego# neô qui *”^ t!»sbc6o:ts|d)jcibet/aud3Wibercwerébc»etb:/wieer650lcrfl|eiÇ beBenen tnôjlS^an ®:egoh»sb;|ênt befenfonPefxlÇet/ ©b ein eleri eus ober lei etwas wtber ein Äs (ebene ^abc/bj er bie fad) vtd)té »n ent(dicibcn (olle, ^it einer anbn ept(îcl befliß er fm ben bi(d)bue ^pipok. 50 Wellen Pei ben wetbern 30 wenc/Cn an b:(cin oit/flraffet er (n n. hb.r. allein beô/b5 er bie dericé/jre bifcbene in bem rcrad)tet/ für fein ge riebt be(d)icbe /»van jetnanb etwj wber fie Çatte/fè er (ölte bif ^a* ben laffcn bie Pifebone vertierten.

Wann aPer fentanb/Clericober JIeve/wiber bte25i(d)0ue etwas bat/in bem (clbigc fal beßlbet er (m/ ber bod) (eines ampte halben vnber bem Äi(lt;ro«e ware^fj erBennen vn rid)tcn. 2Uß rüffet er an anberen Otten Äej(tr Zscnig/vn (re Verwalter an/b5 fie be Biri’ d)cn vot ergernuf gi n/vn ben b^(èn ^if^ouen (ree awn (óme# mette wehren woUen /^ic namen vnb gtabne ber bienfren in bent gar nid)te, (onber bas allein angelegen/bae ben Ând^cn von cr^ (gntfiok gernuf^po’ffen würbe, bind) wen es gefd)ebcbonbe. tïîanlejc 2^4,1,. ^ct bie if p:(tolen bee heben h. 25ap(iean ben ^(erUlawnttu in ber jo.Itb.tf. (ad)cn mit bem pa_triard)c 5Ö Con jïantmopet jtem/an bie Âô Ö:pi(lcgt;la. mg ber ^ranef é vn a krlcfZ\ei(crlid)camptlcut/©o (inbet man ” *‘^ ‘^ I^^ für vnbfnrbaebtiïfêin/wiealler breben haltiinggcwcjènifÏ/bae J’’S*/V! alle ob:ert(hrenPc(ien Pci^anBótcnfoHcn/ba6bieBird)/bur«i)bie mftsjiÊu. 25ifd)one vnnb ge7(ïUd)cn vil wemger/bann aribere verergeret « muitis i^erben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alqe.

piOe Wa 0 (à gt(v aber subtil 3 weien gf(cf3cn Cheobotq vnCa^ roh tnagm/bie vn(èr idoeto: anjeodjt/rveldx ben ga(llid)en ge# tid)tcn ber 25t(cl)owen / mehï 5Ögeben ban fic (clb annemenïöee, !f ben bae (cïPige/bae er pgt/bae fic bic geifUtdxn (clb nit angeno men haben/ 2)arauß (a wol 3Ö vernemen/ was fic (clb baran|fget ^4(tcn/60^4tnirït)bt|cn vctmctticclc^cm nittttClt;gt;ïgt;icc C^coo^ pano, X^nb haben bieBeijer 2lrd)abin6 vnb ^Sonotme / 3té tllar# tianu6/ba6Wiber(pfcl«ebbtten. €♦ beifpi{ïohoPebifntta. Är ei

-ocr page 132-

IVev bic :^ïrcben guter

Sï gut ejf .ct.A.ï5carnt!UH6;ÏDaj u rebeu bic bebeu kgee/rtneut f 5 Guvgevbdxn ptefocu/tuerbu gend^ren bet Óacnlegieu / vnb ver/ berveusber ftrebeu.

pjOt WbUrt/w’eiïvnebunbtertuberert CmbuceobcrJieöeö mt moge vtl be!ffeit/(è» Pfe^Pc ntjef iitaü bc^ ber Cbuflöutib» st* bertcbv*5 Mtwmue/bie biß tlur guóg 4 nßtvner et/bits vGcrrtl feut Ckneue / vou treïthdjetn gertebt gertebtet rrerbé fdnc/2?t|c cou jïi twrion ift uiteb wie er febtobt cm blutet C^ufîtmabn/ «àt mber reebc uod? Alt verberbeu ber brcbetr/lbuber ïó bet (èlbigctt bed vu vfptemen/wb bent gotbebeu rcd)ten/uucb beu ulté Cuuouib. ge/ muß/mt: uPgetruugé / ßnber uuß XVijêrbcbcut ebufthebé getmet/ o:beuhcb3cuiud)tvnbvff^crsd)t:. Qc, ^uegïuubetebgeru/ftn i^ (te burfor gc^ukeu/^romc cbti^eu uGcr wtifeu/bue bj(c C oußi turibu gebtenet ^t vu nod) bleuet / jâ uoffucuiértHcr verblfuug

gt; bea wureu btebeubjeufîôrnbbeB fo verwerten we(cu8/ bue bev bé gcuuucéget(lltd)é jèytbbent liefieb u!(büber uHeu gcwultgejcQcC wb uUer (iruffentjogeu bubeu / ß vbcr(cbweuer»îcbÇuc vPep Çuub genoîneu.ô b buû bt(c Conßttnriou betu gureu Äetjer ^rb bendjeu uit mît wibercbu(tbcbetn gwuît/uütruugeu jdcbueluß muu bie rtebteu bte bte ^t|l(gt;:ictt ge!c|cu bubett.

3n ciblée Wir bubeu bte (ebufft (ùmpt ber ^t. vutter uu^le^ug vub jeug per. i,. mm nuß/biewurcu vub 4utblt;^utîccu(cb!tfft:eu vubÿièQberb. ^C'nf be et 4utb. ctitcu/vub frotueu l^tf^eu/twe uud) ulîev dmjwd^cu 'Äetfer ge tmdtie. nbsp;nbsp;nbsp;|cp5 vit ^feuug von bé cr^é C^fluncmb un biß vjf beu Äetfi^cww

rtdjen beu Vïctötcu 2?:e ^uPeu fteb une bee gcwulte vubgenebt» ’•ßtff: ^ ede. ''’i’c'^ ^'2 gc;(ïüd)eu uugeubincu '(Sc^Q m girdxu (ud)é gemue^Z éTjieobojcti wcldic uHc ^. voteer geibßc vub ge^u'un ^ubcu / ö» ion ci «tu be/ lib.i.cûp,5gt;. ruffet/vubb:m bntd^fid)(èlb/vujrcumpdeotpiæfibterctySiur/ ÏO. I2. n.lib, mitbpcuud)b!c25»üp(ï/vnb^ifd)o(fgebctceu/ vnfid) vff jrge/ iti^b quot;^ (?eip5'3|umeu^lt;gt;ineu(em/berümet^uPeu/5Öie2gt;üpff vub25’|d7b gt;410.4. cap. ^^ ^^j^icsuïcfct/jS^jc ^ut«d)tigé 25äpß/^ifd)0i}c vu dcrtcégcjîruf er s. iïpiRo/ r«f/’£^ öl’gefètjet/vû uKcvctwultcté bev)ctljd?ct regtetug mt gut» la X eonie oeu K«d) befol^u/beu «ettuuté ^tfcbbiié vu dertcen mtt utd)/ 40.tt 47- nbsp;nbsp;teu 3Ô gc|ïufté/etivuo wïb bte Cuubuee jöc^öu ober 3Ü luffcu/ 23u

1^5 werben wttbU'çbé/ vu mit vuaulîefrçnîedjîtjîé/bîe b Jefteb redjc

-ocr page 133-

t4«beobctrcdît4ttk3^\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y*

ffdit evBcnttm w^s tod? ewer ÎJwbgus fîbedbcv bit VOH figê ^ber ^nt^enf. fd^îeiPe. îô.^rtn bilkin lebererBennentitn / blt;t0cô(t»d5tt’tôcrblt;t6 ^“^‘’^’»« becU ber nittar t|î bas btc oPicn nd} «»t (biten ber rdigtbn/ vnnb 2®^*”’*^^ beren biener beUben vnnb fie von verVerung ber jdbigenn rtPb^^b ’^ ’

Un»

p:o. Hun ß viI gibt end} mein 23octo; (tun ansognen Ononi bus nfi (egtb»50/ba0 bie rveidid^en iD beren mcefet b^ben vfi (oUc/ bte Äe^er vnb Ictfmnticoö t'cmucFenvn anß nllen bnb? vn new tetr verwgen.@ctn îl^eologue metnernber tn be werbe jr nnr ewe ten eigen jînefen gefingert / vn fallembte ^ôbébie fr (dP inadx* öanfrOijenlenrettongejwctßerc fetfot^ttdetbereticifeinb* Qc. Wie aber / bj fr® vite b^cn nie »vollen vo: bibcnlidjein gersebt eigt; nes Cbufrltdié Conctlq vPerndnben» Ses iOoctOïs gtwnb/ in (êtn5 ganzen Mdjltn/borntt er beweren wille bas vne ptotefîicrenben nar söuilfrtbens biß Çer 5Ôge|àgt vn gegolten tvoibc nve/vn man vns voï free €ainergcrid)t6 fïraffe gar nid}t fre'fen wogc/in, bas man bic Qacriiegco Seinnaticos / vil ^xretteos ntergen bwlbc/ fnen Feinen frib nod) fï^mb am rechten geben / ßnber fie von lam ben vn neuen vertagen/vertilge vn außrotten joUe.nnn genebn wir aber fnen/ bas biß rcd)t vn »vol gefret »n / nemens an wie es gefetset »n/bas in von oibenlicbs reelles verbameten/ 015 auß ber t^at offenbaren bcQeren/in «öd} eben ber gmnb cincr/bie »vir wv ber bie genanten geiniidxn baben bae Feine bærctici nod: (ejma €. be béret» tiet einigen Firemen bfenn/b^r gôter haben ober nieffen folié/ ‘Cu et man. L. x. bas alle bic Äe^er Çetflèn/ vn benen geje^en/fb rviber bic Fc^er ge feect/vnbcrwoiffcn fèm (bllé/tvcld)c and? burd) ein geringe anje» ge entbeefet »verbé/als bie von erFantnoß/vn bent pfab ber allgc# meinen religion abgetretten jinb/qni vel h ui argumento/a inbieto catholic» rdigioms et tramitc/betecti fwernnt beoiare»

- n»n aber hat man bes nit ein geringe anjeige/fönber in bind) jQ vd giiff lidie beweiding allen red}t vernanbigê Cb^n’-n Funbe lieb vnb offenbar/bas vnfere »viberrvertigen / von erFantnöß vn bem Pfabe allgemeiner itponohfebev rehgion/abtretten finb/Qo wir/bem ^mé feiclob/bcfbhn ni warhaffter ßeFantnpß aller ßw cFenn vnnfers Chnnh(hlt;^»n glanbcnns/vimb alles bes/jö bie alte ' . ■ “ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;di q aponohlcbe

-ocr page 134-

'Wet bic 2Vitd?cn ^ri ter

©40104(1 ^P^dKI^ Bitebz 4Î6 38 €bnßhebet religion (totwenb 'g je ettert bic piotcfi: rtet ^.rt/f^ïnbaud) von ntcbtcit nbgewiJ^cn / b^n b4S entweberö nit fiir fcijev Offenbare niif^bicird? finb ober aber beren bntgen/on bic bic 2tpO^ galten maj. jro’en vnb anbere Çc^hgen C^nfîcn/ vnb ^ffmie bienet ber f it* djcngervefcnfinb»

X)nb biß erbieten wir vns vn fmb in wat^ett bereit/ vo: bem ot bcnltd^en gerieft bifer jäd)en/cincni Conalf 38 Pcwcilcn vnb bat 38 t^6n/2liid) vne rveilèn vn Ieren jSlaffen mit bem (Betes woit/ warm femanb metnet/bao wir vnefrieten/ SJerb^lbé wir je nid^f öle in einigem ftt^umb vetfloefet/vnb als 6cretici gehalten wet ben lollen. Wie aber vnfer gegentbeil/ in offenbaren ftt^nmbe fic etst/vnb webet lere/nod) oibenlicb gerid^t bu-ben wtlîc/2lud3 ab Ie6vcr|vtd)ctvnbvnbctfllt;^t/ba8mcn|d)lid) vnb möglich ifî/50 futfommen bao nur Bern Concih gehalten werbe/ltgt am tage» » €.be fumm« p;^. Wlein ben Qeeretari/ man tbere aPet ben wntbigé ôvno •'* f’*’‘ ben vnredjty vnb ein fdomad) / wan man b:c b ng/bie etn mal go ’ deneuö *^ ^^lt;^«*t/’’rtbtcd)tgelt;«b«ct/«îibet^etfôt3tlt;Çc« vnoffencltcbbar# ’ non bi|putieren wolte.Öec. ja vnber bem gemeinen bluften/vn rtlfo bas ba bord) et was ontnwe ober abetmanbens m^te bewe get/ober cingef8rct werben /Welcher gejimt allein in bt|cm ge|âç in ittiam b.ie fr an^ebe/von ben binge 58 bifputierc / bic em mal in ben Concilqe wol vnb ted^t bcfd)lof|cn vn ct^itctt finb/vetbot ten wnrt Wnb gatntd)t Concilia 38balten/ amh von lachen/ ba von 38 vo: in Coned en Pcid^Ioff n ift. Von einem Çanbel/vnb wi ber einerlei fve^umb/bte warden heffer 38 ertlàten/vn bic fcttnmi Seflcnbigcr auß3Ötotten/^at man offt mebi bann em ConciUnm gehalten/Wie vil finb Q'fnobcnburdibie frommen Äcifet vnb 25ifchoue gehalten wo:ben/alU«n wibcr ben fn^nb 2(tqf 60 fmb and) gan^c Concilia rettactiert woibcn /a 0 bas 2ltimmcn|e/ 04/ 1 wiber 6tIariu0/î)amalît8/2lmÇiofiuôvnbanbctcgejd)iibcnvnîï I Cbcob^tj’ ‘^“^ ‘Sobere Conciliën gebaken/vn i^pbefmiim u» öaw.b 23apft ! Itl cap. 111 •^^gclebnPcn / vnb ber ^Iben em anoet Concilium vorn Äci|ce * Cb^^obolÏo vnb tnattianosäberüffen/gebetun Çar»

Vnb als bas lèlbigeConcili/bas er leib erretten voÄc^’fertn*^*^ ttpiftokj?. tiaitb/wolnidjtmnJvalfawfe eÇrjamp;apliXeogebeiwm/ bod? ,

• gert

-ocr page 135-

vrtiîbc ober red: t Ankere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ç5

gen CÇitîcebort Pevöffert / vitb rtodi bes erts ùj it gsuil'cne ßdicrt wo? bcfdiJoffctt tv^rc/ Hod? a’s bureb bett 25jjcboue jó Coiijran^ sPoiHda tnopeiartgcntbcbaoitiigcwakgebertn’atbc/bcjwcnpathrtr# ’^ '‘ ^” d'ca 2(ïcxïnbnttt» mb ^ttictodKnunj jö (ené weIdxs ixübev bei* Cwortcm 'AMVC Conctlij ni«nt / bat bet fdbigc bet mawM Jbeo/ •fo^dxit nepen faß mditbeß wcntgetrtngcfoditert/vnnblêbïetbet jinnfdbigen pnttwrdjen Conjlanttnopohtanunt. f^ebabebfe metnnng gar ntd)t/ bas man ntt folte verwerffen/ bas b;e menge vnUHteb gelè^ct bat/ ^tem/ (Se lollen inen betnecoctlia von ber grüneren anjal vnnb menge gefallen/ nod? tem gróffer anvil ber nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* '‘

p.’icjkv fid) ben bic'yßunbert vnnb acbijcbenen/bie jö nieca bey emanber geweien/vergkicbcn ober fnrlèQen/Wetl bas nteemld) Concihn mit |olid)ï für treffen von (Sott gcbctligct |è7 / bas aller bing vntud)tig fein folie/ ws fid) mit bes f lbigcn gelede nsdit ver gVidjet/es (e^en bie Concilia vnnb gcridit/ |o etwas ba wibcr ge# jeget/bard) meer Ober weniger gehalte wo:bc.2)crbal6en dpnebt er )i06 aller bing jö verwerten vn vnredit/was erfunben wint/

ben jèlpigen aller be'yligftcn CanontPus/entgegen |èin/6ec tik»

tinn Poebetber Coniïantinopolttanifd) vnnb 2(ntiod)cnna Allein baraiiff/wie ewer dialogue |d)ïCiber and) tbót/2)er Q^no bus Cb^rkebonenfis wercbcrfnngcr/vnnb bette ein gróffere an# 3alber^ifd)oué^aPt/afs nemltcb 630. vnb bamm foltebi|èa Cocilq oibtmng ber citeren bes nicem Conalgotbnungenn fór gebogen werben. 6att nun bij? ber 35ap|l Jteo btlhd) met gelten laffcn/ vnb bic beffer oibniing bes citeren Concilq/Jo be^d) gebak té/vnbnic nad) geben/bas ber |clbigcn bj nadi bomen vn greffr Cócili/ctwas abj^bieeftenbettc/XParum |oltcn wir vnsban laf# fen anfeebren /bas bj Coflentjcr/ober anbere vermeinte Äapßli# d) ■ cóciltcn vil v.itncbttgs bings / bas uit allein ben alten b» Ca# nomPijs ber befferen Concil en fonber and) ber gottlicfeen fdnifc gcnglid) jö wiber vnnb entgegen ifl-gefê^et Çaben? (Sbek 2ld) wer wok baran3wctflen / bas bic Äird)c C^:i|h war cb:ifïlid)cc eócilien/nicfonotturffrtggcwe|ênpnb/al6b!|èr5cit? Gea (Ss ligt Selber 30 vil grob am cag/b5 es in ben hrd)c alles mit milieu ^rtvbcrldjôvtetifl/.nunlbheb^ sebclfcren/rollcn vermöge aller

(U 4 Ândjl

-ocr page 136-

TPcrMc Äivd^cn gâter*

ZRjvcîic redît/ bic ©vnobigeaalte« rverbett* Y/mb bt’e tuffen w/r ftn/vu tn-t vns non ctfid) ^unbert pr/itHcfroincn Confié/ bx btgt; 1er fteben vcrftenbigfinb/Wibiff non^uffeUett mebst^gen von betn Wo:nu|ct)cr» ^crcifcnct wölben/ bj (0 bic b^dïflc not bet Btv dien evfoibie/brts nuffs foibetlidifJem frey C^nfUidi Cbndh 'nn sEïcutjebfvnatJbrt gehalten werbe» ©bw^Henwtvh jn nerven jr^ thumb Ober mi^Kwd,/ wibcr bie C^nRUdien /rechten )ddti|î vü oibutanncn, ber ixlccn verren €^ü(ïltch5 ConctUen bewegen/ober fnr^nngé jonber nlfctn bicbmg betont nirtdié vn vertabmgé / bic «ne einmal bard) bas ^. gottee weit / vnb alle alte Canones mb ^^c'^f.fägungert fnrgefdinßenvnb Inhalten anffe etnßhdiejl gc^ potten finb/X^n vnferen gegcntetl ßewetfen vnnb vberjeogen bc« bas and) vnuememheh aller fcbtflt/caitomSud mb legibus ent«« gegen t^/Chônb wir bas ntt/ (b wollen wir fnen refhtniren allen gcwalc/bienft mbgnter biefie begeren/beweifen aber mb rber? sengen wir fie/bas fie vermöge gótlicho wotto/allcr Canonn vnb legum/nie finb Icnger in fblidicm verergeren/vnnb berauben bete ttrehen 3Ô bulbcn gewejenvn nod) nit/ S^v f^ 0*^^^ manbem her^ ré bic cer ergePe fid) feiné rctdi/mb beffere fid) wermrcd)t ^abe.

P’O. Wtr Bomen aScrmalsaPberban. Sec. t^stfl war5nm-te^l bod) iff bijt’ bï(putattÓ nit gar extra ptopoßtS. Jd) woke art jetgen/ bj bie genanten gcißlidien/ ben Btreben and) ben weg ber befferung benome petten/ bas gepurent emfè^en vnb befferen/ba burch bx otbcnliehen Ö berBeiten / ben genanten geifdtehen weh ren jolkn / bie Birdié jö befehebigen/ wen bas fre get(ilid)c (D bien vuberfaffen» 2)arauffbegcreté jr bj id) antwott gebe auffbas/ (b ewer ÏJialogas febtetber ba gegé einfnret/ bamitt er vermeinet jv1 Sewe fen/bett weldiehet» oPren moge Bem foltd) einlèhcn ober Pep jeren gegen ben geifdidicn gepuré/jn bem ÇaPe td) end) nun wil faret/ Wed aPer ewer man vns bennod) gepot/ bj bie wclthche rt obren/bte |ètlmatico6/(acri!egos/haercticos praffen/vn vó Brdté vn beren guter abhalten folle/ vnnb p^et ban jmer/mb Perverts «Per nit/bj wir pcrtlegi/fafmatici vn haercti« pnb/ Bird^é rcuper fecté vn rotte / |o hübe tefe benod) bas nit wol Bonnen vmb^n/ bas ld) nitanjeiget/bs wir fie bes (o vil biii«^er anBlagé/ weilfie

-ocr page 137-

raube ober red? tankje nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ç^

bk ftd) «td^t wónen UfTen fut b46 o:bcultd) gevtdbt/e»» C^Kiflc* lieben Concilt Coniinen»

2(16 fv aber auffoijè meine Bkg / wie We genanten geijtlidien bas Cóeih vetbinberen/ füvwvirdeitc / bas (o bte gcißhdjen alle (b V'iivcfoimieret bleiben wollen/fut jöwetffen pflegetimb bamitt aneb 2?letf niatefl. vnnb anbetc ^üt|ïcn bcvcbcn/wibev ß vil ev^ tantnuß bet fknb bes tcicbs/ vnb jr fel6 IWf.tnaieff.söfagc als ob es fid) gar nittgepnren möchte/ anff vnftr Blog vnb puerait Csncili 50 balte/ @b b^^be Jd? boeb ein wenig äufnv Webtige ein:« rebc antwbiten wollen/ ban bifè |ad)en bet nsttur^ nad) 50^an beien/ babe ieb ein eigé Ipiacb vetbeiflcn^Jamw wit aGet boeb ab p:egt;pegt;fic5 wibetfeten/ vn and? einmal vnfèt Slag vbct epd? geißält; lidjen Pefcbltcfpn/ ß ifl bis bic fuma bifcs letfïentbcils vnjet tiag.

Had) bem nun fo lange5e;c bic genanten gc;(ïlicbcnn bic et* fdrocPlieb vetPetungbet Xdi^isn/vnb betauSung bet Isitdxn gôtet/ntt allein nitabfîcllen vu Geffeten/ßnbet imet mcbicn vnb petef é / jp foltert bic gemcirtcn ob:en / bic bas fdowett tragen 5um ftbreePen alles argen'/vnb bes/ß bic fed vnnb ewiges beil berutee/ am aller meiflen/ Wein jeben / vnnb ben ZVidxn Cbnfît bdffen/ wie mit nit ? wciflet/fr fdb wol erPenet/ fnen au^ gödiebem vnnb oliën Z^irdjen redeten auffgclegt ^in» Ïufèn weg vnb Icfïc mittel baßen bte genanten gcifHuben/ben lieben Uitdien auch nun et* lieh bunbettfar vcrfdjloflen vnb abgef^rieFet/vnnb bic Äeyfer vnb anbetc obien nit allein bes betebt/fonber auch ntit gefehwin^ ben piacticcn vnnb gewalt ba^m getrungen / bas fie alle erf ont* »0^/ fîtaff vnnb ßeffetung gegen fi ten ben genanten gci|îltdK»l fdb vctfd)wo;cn/ vnbanbeten vetpotten baßen in bcm fte audt noch heutiges tags/Wc gcwaltigfîen halten/vnb bamit nit allein alle tcfcnmation bet kitchen abwenben/ fonbet aud) erlange/ bj nun jo vil tbeutet frommer C^iflot fometlicb ermoibt vnb v.m» bia^t finb/ vnb bic anbeten alle in bodfiet gefahte vnb vntöw Iepen. Wie nichtig aber/vnb aller götlichcn fdjuffc/alten Canon» ^8 vnb Jteghus / bifc fte betebung entgegen feie/ hoffe i^ foltert ft auß meinet gegeben antwoitz vff ewets 2)ialog« an^ug vn vet* meinte atgumenten/gnägfäi« vetnomen haßen.6o wtl ich mitt v»fev

-ocr page 138-

lücv bk Ftvebensära

Trtfer ^4»i5c Hag a’fo fd^hcfreiK nbsp;nbsp;©cttemal bic g-n amett g«'fl

Iidjett in gerndn/bte TXireben götevfo gar me jö merem Ästd^ett btcnji/ttod)5Ö wfcßung ber armen gcpwudien/IIjnberjfj ßlk d)cm leben mb pw^tz wie barnber alle weit daget/fieb and) ba von 5Ö temer beffernngbewegen laflen/w^llen auch bec niemant weber red)cn(d)affc/ obber amgcantwb:t geben fbnber fdialten vnb walten mit benen gütern allesjrcs mätwillcne/wtc mit Iren eifert ^ütcvcft/vrt ttiiJïbzrtDdïctïyttitrtlkirtju ^llcv vpptttfcit/vfjö muertebamptcßwie ber b» ^mbarbue vonn jnen tUget/fen^ bet and) fiel) bamit/ wibcr alle beflemng vnb ref^mation $â ver fieberen vnb jâfebÔQcn/and) jö verfolgen vnb aufjurentten/ab Icbic nad) beffemng trad^ten/Vnb bomit bie l^ireben mt bureb bie Cbrifllid^c wähl mlt;5d)tcn mit ber jeit/an jr (labt / (b (tc nun g(cid) jr lebenlang / vom erb bes gecreijoigten/ wiber jn vnb (ein Ätrlt;^cn gcinätwiUet betten/anberevnb gctrewcrc bicner betom men/ jnen / bcn brd^en ebnjh / bie wäre tanonifebe wähl »nnb cirt(c^«ng jrer bjener gar benomen / X?nb bamit bann and) nid)t bureb bie (Concilia einigs ein(eben / wiber folidis S ireben vergex waltigcn vnnb verberben/ gc|d)cbe/ vnnb bie Äireben 3ur beflex rung geförbert wurben/aiw ben gcwalt bie Ö'ynoben $û6e(èb’ew ben vnnbjô Çaften/fnen allein jugecignet / bic fie boeb (cl6 and) «itPeruffen ober halten wollen/ Vnnb jö Iec|l/ anffbaeben Äir dien gegen jnen vnbircn bc(ebebigern/ and) nit burd) bie oibenli cbenobicn bilffvnbrettung wiberfare/ bie weit berebt/aueb mit gelegen vnb etben verflridet/bas feine obien/on bocbjlc gefahrz fidjbajKtrcben jäbeäffcnvnbcrltobnbojffen/ @0 bod) beren ampt cigentlid) ip/in allen (lenbot vnnb Ämpteren/vnnb in ben Streben bienßen am mci(lat/cr(lattcn vnnb befferen/ was von menigkeben verfaumetober mij^anbelet würbt/vnbsö verfebeZ bae bie vnbeithonen nitallein ruwig vnnbfnblicb / (enberauch gotfaha vnb erbar leben/ vnbbasö aik jrc forbernoßz vnb vberx al/(o viTmcn|cblieb vnb moglicb^eoihmbeinuf obter ergernuß baben/^a weilbemallen aljb »(1/ bas bie genanten ge flW/ bie Bird)cn £h’i(ïib£rma(fcn,mit allen (ren réchten/ frei^ité/gewalc »«nbgótern/allcr bing ih (re hanbc badjt habe«/ vnnb jü beren bien(ï

-ocr page 139-

vaut ober vedjeankge, lt;^o bienfl vn wevw^Itjgiwg vbcr^l itjcntdit Bomen bflêit/bcr fïdi »* juin {gereiften verGmbet vnb bcc^bïgct/nw âne:« jr Bird^cn beß^c* b’^ctt vnb gcwrtlt (Àmm/mtet n:ducn ön^fifcd^tx/ jonber and) bj 3’3 fosb^rm vn jâ ji^ó^en rnteb pmcin Pepert vemtogé / rtneb alle «cibePerung bet Ö'^noben vil Çtlf ber oberBett ß gar aPgelcbnit«’ té/vn vffe «Her gwarfantep verbïetet/b5 bie Buebé lólebc bePeróg vn Çf fnuner meer efUngé/p atbcitbsbarpir lieber l;.pjopp vnb lieber iitrtd’er/ eefoUen we fromen d)Jipé/bteb!part3eigc/»jpïd)6 vü antwoirb Pird)é Cßnpi / fo icb ïwar nad) bem bic p^ p giop tn errtPlicb tp/cPé Butq vnb onartltd) barget^ony erBenen viï be;lt; beneVen rvóllcn/anbere mt viteilé vn jengen mógen / ban bae ber ganç gmâte gcipliebc bauff |ô fidj bes Aap^ó rcgimét gcnQliÄ baker vermag gódidbö ixoire nllcr rvaré aken canonn/vn Ä«|» faBimgé/fa aueb natórlidjcr biUigBett/ vn erbarBett/rtit allein bie hreben guter/fonb 10 ril b? (cm Ban/bie Bird)c fclb/mit aller jrer ge red}ttgBcit/pci^ck vn gwak (né tn ewf^e eigenebgt;nn ß vil art (né/ jogen vil biaebt baPen/vn bci5baKjc/(o (entart gerben / bes aller febwerPen (acrtlegq vn maiepatts r»ib bte freiepe pat gottes / Vn volcF Cb»Pi/(ambx£b’ipöplb/begangc/vbcr3eiigtvnvbcrtt;urt fem/TOil opebarev ru gwaltt'gcr / bâ einige faille tob pleger/ oboltgargtfd^erabttn freie petté/ba vó wir anfange bipr vnfer Blag gletdinus gePé babe / beo rauPean gireren ber pPcgfmbein vn b (iat/nner mer vbcr3cugcc vn vberrvunben werbe móge.n« gt;nbsp;alle bijc Blag wólK wir gkid^er maPen audo vPer bic geflirt baPé/ bic bic pur dóper guter in baben vn utePen ee pié ÏTlómbc/ n$ïs rten/Cartoniccn/^ttter/^ofpttalcr/^iubcr/ Zegbar té ober ^c^ geinen/vnb aber bte waren tnóndjci^/ Vïoncrev / € anomfebert Ätrd)en bienpen/^rdKit ntterj^affren/btertp ber bnrffttgen/ mitbclpcno jun Äircbcn btcnpenbicnpcn an BranePen vnb tob • té/ntt ib^'P^idi aufwarte/ 'Cu aud) mie enjiebe b oibéïidx waÇ^ len, vnb m;t abwenben ber red^tfreten vnb beffcrlid^en capttulcrt vnb Concihcn/(ampcbem ctn(èbett beroibcnlïd)enoPcrBettcn/ab Ie weg vnb mittel ber bePerung abpriePen vn verbinberc/^amit bas Weber pc fdb, nod} (re naebBomen gebePerct/vn pld)c mitter wie pc gep ptee vnnb gcoibnet/ wibcr gebtandjet werben/©ann Ä ein

-ocr page 140-

DifAntwoïtungbév ptotefî.

ein mftl (tod) bi|c guter ©ot r ffgeepfferet fjub/ tut vf lettre i wme ƒ (clijitme Bleiber/ober «urgen leliën febetu/uoeb tvcuiger/vffflbvr gleobijcb vitb üppiges leben ßnber v^cigen »erbmgte cbulBtcbe 3ucbt vnb bîàtlîc/'Vrtbb^ô dß b^te mt Allem bic Cenonee vnb lez «es mit bem gotltebcn wert / ßnber uult;b ire ber eïojïer regel vnb ftututen /allen benen bic fieb IbHicber 311 ebt vnb bienten nit reebt ^tßitd) belten / alfeip rechten vnb nieß ber brebeu vunb hipper guter/ab|p:cd)en.

lt;gt;ie mit willicb nun vnfêr Blag im namen bes herren GefcblbOên haben/vu nueb gern hinnoiber b^ien/tvas jr «5 ben vnpren juBLt gen habeXu bannt cirer 23talognGffb:cibernitabcrfagc/!cb wol femitrveitfebtveiffenbert onfcbltelfenben reben ein glimpfjinbo»! (er fachen fudjenz vnb bcm gemeinen man bic bÇ^cn füllen / (0 rvilf ich end) vff alles juni Börocflen / rviber bas recht bes »crantwo:* tcrsMntivcifen/vnb ob (Soc will/ mit etwas 5aß feblieffenbé Qÿl logtfmis/bann ewer ©octor/bb er pch bes wbl bodjrbumet/vnfee antwbit gmnben/^G were ban bas jr here p^epfi ober man juneP her^etwas weiters einfuren woken.

Öcronoitoitungöer ^rsxcfïiercnamp;at/aiifföicftrtgöcö garnie gij/Ortójïeattöctt fördjciit b;ifti/

beren Wiener vnb guter/begann gen haben fbllen»

-ocr page 141-

aîi{7b{ccîrtc|bcô©4cvtk^i/. ^i Rlîtcfért/Wrt ber 6cr: cmnwl vede^l^cn ^dltc bas bit vort / tnißc RvinNunot |nrg2rt0mc imbc/ ÎJcn willc tób gcttewlidj iwruflw/ « w^c r«(ètf beupter gnebighd) erlcudxxn / »«b we jô eujcm rcd)clt;n cbüflh'dxn nartonal coftalmm cuimaï vev^elffen/ß wer« td)gitrgôtcrb0ffrtt»ttg/bcv|àd7cn jbltc b^n tv^l weiter M^tdw^ pinctt gnubert gcfuitbcn neetben.

WiU end? «0^ Çmwiber aud) lutjeigcntvits men tsjn end? BU get.f3e,3d? will b^:en »nb entwbJten.pî^/^rfîheb fè hebt jr b« gdfîhdic» jvee wbenüdjen gcwelta vil regterung/ vber ewere hr# dxn vn beren guter/ on roigonbc erBentnuß bee rcd}técnt|cQet/ VnjMkeberntemertt onteert wbemet ober bee fernen entjeçet Werben. See, Wir Çaben pc bins geißliehen oibenlid^ee gctvalts nod) regicrung in ben Bir^cn entje^ct/b^n fie fid) beren/bicbitn nlldrt jor befferüg in Per Bedien fein mögen / nie vnberjdgé b^rbe/ X’nfere Bird)cn b^Sen fid) nUein/bes bnb:bcnlid)é / bnd)nplicfecn »erwnitigeno vn »erberbenß/ber fnlfd) vermeinten geipiid)é cnt^ •^b4„ ,© (èbûttet / Vu bas nud) bcm mott bes fetten/vn feiner ß. 2(popeI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ ^, ’

2)46 tvir nembdoberfrembben Pim nit^cn/vn vne wben pb Komutf.' fd)cn pjop^ctert ljieten/vnb bic mc^benfönen / bie ergernuß mb p^ihp.y. |pa(rurtg/nebenbcrgcfhnbcnIccrecinfÄrcn/X?nbn«ßbcnrcd)tcn i- wtp ber Btrd?cn/n4d) bem «ließ fr ißm fte fd)ulbtgb’e öugcrcd)tcfur lieber bevirrtb}öfeQen/md)nfllid)C5Ö weilen» Jnbe^itbcnud) ®Pmol«,4. bic 0 berfaten ben Bird)cn fr empt leppen ßUen/ bas fte bic vo: ul ^^ lern argen mb verbergen fd^üocccn / vnb fr jur gotfeligBed/mitt örnnotLr. fremmn^ be^plffen weren,

Pto. ©icgcifiltcbcnfirtbflt;gt;Id)eßBird)crt vcrberfcußvoncud) nod) nit mit recht vberwnnbe/barmn ifî fr entfeßung ein fpolin/ vnb fett fdiulbigfic 50 reftttnieren/ee fr fic beffen ober anberer bm^ ^^ ^, ^,,. gen rtnBlrtgert.ee.3r Birchen verergeren mb vcrberben/ifî fb no et j. be éotja . tonum/brtscefcincuriuujjurißtrtlid'/jchleuffct/burutubhuccßbit. dcric.ct Berner voigohnoen erBantnuß gegen ben lenten bcboiff n.Qo hu moher.c. ben wir and) bic rechtnteffigcn ereepdouen wiberpe/ intrnfioni/ S?^*‘ criminißcnotmitrttem/fimbrttrtm/btirtpibrttiijncm/brtß wir fie nit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’”'^

rd)nlöïgfjrtb50 repitniercn/bbrrblßmpgemeinlidiein feberent^ ‘^'’’ |c«3tcr/éc er gerw^tet wwrbWber repitmcrt werbé/vü ongefenbe

V

-ocr page 142-

’IPcvrtnt wonung ta p:otcfî.

Jum vcdîtcntommcn fol!c.î)4n f'unbtitd) vnb bflinW/bj fie «te vechtmeffîctibit biecinptevcingejènetgeiri'jèintocbbi'cinotcR^bt/ wr’i’SSC ^^^'”'^’^‘^wt«d7tjgVett©tntettet/mbergcvln^tt’eftn3Ôvit | et. ô. y. Dup S-'^b ’^nb offenbarOtciii/bitô pe ber Krdx« b«e fv verfU^tvenbet/ ' bitcr.qr be 1046 îfî/allcv bmg Rît b^Çùt «»gefegt wb ge GîflBd)et Çabe»/ b«3Ô nilt;jnifc|îa.c, ce brte gotlid) ge|èt3 C4tioiK3 rn Xegee 50 geb:«ud)c» verÿtbné/' Ccdos. nbsp;nbsp;rtljo b«6 ma» f»e» «ud) bte btf«pjb«ttb» par ftîrjâwei ffen»

3bibem. q. i^g-ip f« offehPrtV vnnb v^erPufftg genug mfê^ett/wfe bet dt^ (BUM c^4 ^gj^y ^{|^ ^jj^ ^j. {jj^-ii^cn tjalbenvreïd^en biebtcben Pejoibung gebate» moge/vnbbee ntan bicfdbige/bene» (o |bï^e b:enp nwe ttewheb lt;et:id)tc»/n«'t ntdjten gc^cn {bUc.

p:q. Vn|ct S^i^bgiiö jcbiciber aPet bet tvifk befreite»/ bas bte getphd^e» f^te gePótenbe btenfî ventebten/wetf fie bic fiben jettz tobten vtgilg mb mené» b^ben/vû jebiket eueb btte jt ntd^t nick ben tm ge(p:«d) jô ©peiet geb^ké j wdd^ee bedo bic htebébtenfî £’iRinct. Si l«’e»/b«3Ûbtehtd)en guter geebnet futb / mb btlkd^ geben tret# in ©«neu. bc»»Scc.Qo vilonuctjcb«mptet ip et/^ab id) bod) by Kómi|dr Concthum «njogcnn/batinn ben pnepeten bte feteben 25t«con/ bem «Imufen «»^ sümttten gebotten/rnb bem fingen obsöhge» beibem bann vetbotten trutt / JÖiß coput^t etend) nit f^nbeti Jé^é/be et bod) in bijèt befenpon bj ktpe ceput (o belb funbé bete» efibek^e wet mt fût in/vnbipeud) ein Petretteecopitel eine €ógt; cilq/mbbcebcikgen ©iegonj; (SlesdTfomiïctfdamptipaijd) bete/bamitt et mbetp^Çc jößeweten/brte leine getpiwn bic ht^ d)enbienp/b«3Ö bic htd)en gütet geoibnetfinb/retud'ttn.

p:o. Wie b«6^öcc, jt foke tiducn/Uft vetjeid^net eine Cuno non am t«nb bee bbte/bet b« figt/boe b e packet y jömeon mb «nbctc/tv« fie pinf ommen b« cm btd) ip / «lltreg jum «mpt bee pl^lketene/moigenembaßenbcjcitBommenloUen/obetbctClc , ©e ffkbs« ttpientpQct tretben Tub fcbietbet burnt btiiff «ie fïunbe fokd)6 • Ukfiarunt .m bcmjèlbtgen Canonc/biefiSen jeitjeien ukn peepeten/ S^sueb nen, vnanbeten Clcticen/bcibem bun v» inbeten ptupen geßoe ten/So bod) tnbipm Canonc/bet von bem entpQcn tebet/oiiei» bee motgen vnb «ßeubpfaUictene gebucht tvatbu X?nnb ob trol 0 bic fiben seit im «»berm «put/ bue d;t «m wnb vetjeidjnct / ben ptieperit

-ocr page 143-

nuff bic Ela^bcs ©actilcgij. lt;$z-PttcflcvH 55 ^tbé^efol^ert treiben fo werben fie bod) nit bet bcm, ban gepofrert Vn aie un (èlftgcn c^putben pstefiem aud? bjbefä eben bev francFen, rnbbicnftber ptlgev ptmpt bev Arbeit / bic pe' nuffbem fdb fa|Ïcn t^ôn (olkn/^uffgelegee wövt/ gebenePet cv be ven bingen n^é mit einigem wort

«libel. ,^ûvbienvbcitwónenjteftngert* See. 25^Oe(r0ffert pd)nod) feev cm fingen ft pngen ip aud) wol gemAp ben Cnno* mbnoz bne voIeP mngc fid) mid) bee vil beffeven. £?mion nPev ip Çtciio: genüg gefngt.

©leid) fo vmicv|d)nmpt ip bns cv fevnev von ben tneffen ein fuvet bnnn ev fid) nud) febiev nPev nUenb- -^-evev rbutnet /vnnb ip iv cincv nod) Petner/ (oltc feiner leve gelekt werben/ bic Äivd)cn weven lengipnllerbifev lcwt/pmptnl?en jren mepen mbnnbevev revmeinten Uitdien bienPen/wol vnbcjd)wevct. 2(bcv nud) bn# non ip bte vor genüg gepgt.

Hun wolt bod) (c^en wiecigcntltd) bev men pinen^vï^bgip mum fd)hePe / bnnnttev bcwci|cn wille/ bnefcine gciplidien / bie bienp bev Äivd)cn vevïid)ten / bn 3Ö bie 2\ivd)en guter gcoibnet pnb/ïÖis ip pin fgt;upld)ev Svllogifnuo»

Ufö pnb Canones bie ben phepeven befd^nbie fiben $cit 58 galten/ i^ô Çnben ctlid)c bie gebed^tnus bev tobten jnbia^ig./ et^ lid) 38 vieVQig engé gehalten zWfan folie es nid)t vergebens (td)té fuv bie tobten jô Petten / öic meflen pnb göt/ Öifc bing rPen bie gciplid)cn/ iSvgobiewcvcfbevgeiplid)en pnb Couplid)/mnb pc vben bie wevef b(ï3Ö bic i^ivefcen gâtevvcvoibnct pnb/ vnnb ^nt bie niemnnbinensó nemen. 3P bas nitwol Q'jllogtpevtaP co quob ep peunbum qmb / nb ib quob cp pwplicitev et pev nects bene.^Jnn geplet vn nit PegePen/bnspine m^ogne mittel vnnb be we weben/wnv feien mb bepanben/ wie folgere mb ^Icupetö pd) (o pirt^ Sie t^ön ctlid) weveF bev pieper/ ifirgo pc t^ön bic wereF bnvumb man pc von bcr lRïrd)c erhalten pile/ ©iet^an Pnepevlidic wevcF/ilirgo pc tpun pc redît/vnnb bcr mnPen/ bas tuen bic Kivd)enbcplbi)ng billid) gepure / 3rem/ pc t^ön etlid/c pucperlidje wcvcF/iS vgo pc jollen aller pnepcrlicpen wewPPdol ^ôn^Çabenymb waeben urmen gepuvet/bav30» i^be» 3d)W» Ä iq veut.

-ocr page 144-

T’cmntWôîtung bir ptoteff.

Cent Ä^iätd/Kb ^(Jrt aber bod) wol Jcbi“»/öï ^^ foï^rt boe ftnb/ Hod) v^umetfid) bev ma» ßVoHci dialect»/ v»b (d)ï!wi wpre rebe» gaf v»rd)lx{fcnb.

Sec. Wir Çabw Î^îcijoî gcnägfim angejefget vmibGewcwt/ »»dd)c6 bic waren birdie bien jlfcicn/ vû waa benen / bic (olcbe in vn(ïrcfl-ïid)cm leben vcrrid)tcn/vó fó^en guter c^tpure/Tnnb wie alle öte/jó (b’d)e bien jï mt verridjten/ein ge wilpe vngejwew felcee offèndiebe Ptcrtlcgiu/vnb bas ewig geftebf meffen/ wie wc? «. q. t. der. mg [ie vber bic IcrPe not Lpurfft / beren pe funß i» beinen eerlieden jj^q- i-jn? ^jeg |.^e^ pn^ mogen/ bauon in haben ober nieflen ^gt;» ^R® ^ ^ ”^’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fenbar/ r n aller menighd) l^nbthd)/ rn vber notoriu. bo.o fie bic

genarrten gcifïudien/nit allein fold)«' bienpen feinen verrichten |onbcr aud) nichts vberal wberlaffen/bamit fie verhoffen m^gJ |ó!d)e warebienfi bet bitd)é gar gt;3 bempffen v» 30 vcroilgf / vnb alle bic miet ber wurdet auf järoctcn/bic fblche btenff begeren rvi? ber aoff jöbnngen. Vrtb wer bis alles/ bemalten fic inen mb rer? fehrvenl^n/wic alle Weit fiber / auch ber armen tÇeil von ferchen 0Ûwre»»2)erÇalbenfi»b ie in ber weit bic intrufion/pmonia/fcan balüetbilrpibatiobonorü eedefiafbeoru notonagewefenan je/ manb/vnb fo am tag gcicgen/b} man einiger erfemma^ bes rich ters bmßer nit Scb4ttrr habe/ jo finb pc an vnferen genante gcildi d)cn fb notona vnb offenbar/ Weil ban alle bie garanten geijtln chen/bicmanoffenclidrcrfennet/alsbiefich few wnber bje^if» Canones eingetrungen/mit ber fimoneißepeeft fmb bic ferdjen |d)werlid) verergeren/vn bic ferchenguter verßrwenbe/ nnt few nein rechten begeren mógen/fid) in verwaltigung ber |dbigcn jó refïituicrcn/ fo bh^t fr wol lieber hen propp/ bas vnjèr genanten getjïlid)en gcfd):cy vorn fpolso/vnnb bie regitutton/aud) erfemw nos bes Kid)tcrs / bic frer entfenung haPe votgehn tollen/ md/ts ban lauter toffe tg/ vnb vberal feine erParfeit anfethren / ober an reformant ber ferd)enbiengé vn guter cm gunbauff halten |ôllc* p:o» tüs gegapt end) aber nit jeberman/bas bas vnbcrlagtn her waren Ätrehen biengen/vunb Verfolgung ber waren, {àmpe her verfehung ber 25.ird)cngütcr/Jo gar notonum vnnb offenbar feie, üeere. 4«chm5ba90ït5iehc»fogrofreómcrcFlichcngöts

V0»gt;

-ocr page 145-

ni: It bic clrtgbcè S^crikg^', nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o j

*01« nfet bef ttmim/bcbc bes b.;G Kten *011 fres ejgciupcits/vwib bann auch von« bes wegen / bas bein 7Ajrd?i’tiö:cnF’ vberig tßz 3Ö|Ï4^t/ 4bev td) wille bes c^eüs/bas ben avuei; jôlîliat / ben fie Stnï3o|fcnb4ve3ftcviUgq v4obé/)eQtntb gejebwetgen/vnb allein veben von bembas bie genanten gafUteben vernicinen/jncn Jelb 6iïïid)/irev btenfîcn ^Iben 5Ô jSt^eilen, Ïücldje 15i(cb0»e p^ebi* gen bod'ji Welche vißtieven fve hVdxn/vnb verfemen bic fel (ègt;;gc wie b$ We |cb:tffe wb (Canones/ fa aneb bie 2\clt; jèrlid^en faijungc versn gt;genïW»t ligen bic pneßer and) allein bem 06/ bas ße bie le; te wib Cßnßliebcjnebt fampt ben 25i|â)oucn/ redit verridîte# ten* WddjcblacOnwartcnbesalmößns? Wa werben bie hr^ djengiltcr / vermöge ber (Canonuni/ aojfgelpcnbetf Jß bann fr Öimoncirnnbbasvnjöcbttg lePen nie offenbari ^ebwiUber fo offenbaren verHemng dinßhd^cr Icre/mb ber bethgen ©acr« menten gefebweigen. »JSbclm» 2tcb was $ebarf^rebc/»wann bas niebt notojinnt *nnb menfglicb offenbar fein foHe bae We gc# nanten gcißlicben allenthalben alfo leben *nnb haußhalten bas fie venn^gebev gôtlidxn ©ebnft mb hett^Cononnm/wie ich hgt; rebasbießohnbim ZAitrcbengewalcrnnießteuKr waren Äfr^ eben (Chnffi jö gcbulben f in ’ vnnb bas fie aweb bes 3Ô verffoffen finb on einige vergohnbe erfcantttóscinigesridbtcrs/ 2lud}ctnt* gen febcin bes reebtens nit haßen mogen/ fieb bes (pokf ab folda^ en Äfreben 50 ßeWagen / ob^r reffitution 5S begeren/ ß weiffeid) mt meh-was notonum h^fp / *n habe bj and) alle rcdbtgelcrten nicgcwnßc/^rrccbtbe|_^nßert. ©cc. nun/berwclt/wcfcbe ber matter ber lügen/ als f^r gewaltiger J6rß/ fines môtwillcns regieret/ ifs nitt f ^gam ober vngewon/fônber von anfang 6:ß auffbijè seit aljo h^tWaebe/rnb one rnbcrlaß geußet/ bj fie bunbe liebe vnb ^ana Oäfenßare warhat vnb gcrcd)ciggcic/fur offenba re wwarheit vnnb vngercd)cigScit vcrbamct/burdïüd)tcc/mb auffsgranfamj'ff verfolget hat/Wie ße bas an Chnßo vnfereni Herren fclb/bcn piophcten vnnb 2lpoßolcn/ vnb allen hnOeven Ootces/ je welts 5Ö vt erfebîoeFhi^ bereifen hat. lOnnb bagegen bu aller offenbari)fc/fd?anbdid)ße lugen vnnb vrtgerccbtigFcit/ för Oie gütlichewarh’J« vngcrcdjti^iv/init Voller etnßliebßcn barffvecp

-ocr page 146-

Tcmntwoztijng bcv ptotefî, KivflvccPim^ nlfes ba« pc ip / ^att / vnnb mmagc / vertebtget ƒ bePrâtert vnb mfoefeten/ Wie aud) bi^ an ben jb vnpnm'gS gee welen ber ^Selben mnb filfflxn 3ijbcn/ vnnb an beren falfcbeni gottes btcnP/wbpoItetfdjer C'çvanne'f/môtwtllcn/vngcrecfehg Bett/wnb allerlei jUjanb vnb laper 5Ö vil reap gefe^en wbe» !p/ vnnb nod? taglicb an mpren wibcr vnnb fal(d)en C^ipat gep^ ^ert wurt, Wir loben aber (Sott/bae (b vil pomer fenber «Sortes/ nit allein in Îîentpber / (onber allen nationepnb/ benen bip gro »vel nur jö vil notona pnb»

Qo Habens Giß Çcr bcnodi and) bie ÄeiP tnaiep.plb/vnb ab le Stenbe bes ^eiLKeicbs bod) fo fen erbenet/bas fie vnpre ^ór* pen vnb ©tenben/nod) CRnplidxQtenbc vnnb gläubige glib# maPen bes Kcid)6 pin laPen/ weldjes pegar nitt tp6n bbnbten/ *vie erver ÏJialogus fd)ictbcr rcd)t ld):ctGct/ tra pc vns fór bic ^icl ten / bic per Öacrilcgimnbic genanten gcipltcben per Kirchen# bienpen vnb gâter entptjet ^etten/vnb pc nitrepituicren trolté. p:o. 25as cud) Kcif ttlaicp, vnb bic ©tenbe bes Äcicps in bi# pm al(b bulben/bas meinet vnpr Ï)ialogu6 fd)!ciGcr‘ pic nid)tba |)cr/ bas pecueb nitt fur T^c^cr vnnb ©acrilcgos^idten / puber Oref ber vnb anbere furgcpllcne pdjen paben cud) biß jôpÇen vnb gcbulbcn erlanget*

©cere. Qocpicn bic leut Äof Vnaiep.vnbicanbercnQtcnbc bes ^,Keidgt;3/al8 ob btefre p t^eurc vu p lt;^ccrnctrcrtc ïö(age/ petrollen bipn pon ber rcltgion/burd) fin «tbitpitc^ Concilium/ ober rcid)6 vcr|amlung/vnnbburd)htrt vnfnblid) mittel ^mte# gen/nit von Jeroen ober/mie götem red)tmcPtgcm tvillen/ pui? allein ber not Çalbé vom Curaé get^n/ vns ju frer peper gelegd ^eit auPjó^altc. pi, Hu ob cud) pfeon bie Äcif tna.vu bic ©te bc bes rcK^sGletbê UPen/ vn nid)t6 t^etlid)6 gege cud) furnemé/ fo^ab5pcbod)oPentlid) erfenct/basp vnred)t Çabt/ vnbeud) pld)c jogdf mit namen verbotten* Wir ^abcn aGer ba mb p:ote piert, p:0. nicin2)octo: meinet aber/vnnbvilanbcreaud)/c« gelte nid)t alp/bas ber weniger t^cil wiber crfonbinus 2lc'fprli^ dicrtnaiep. vnnbbesmeerernte'jls berpenben besTseidsjS piotepiercn ÇaGe. ©cc. 9||lid) piotepieren/ip p vileu penben

-ocr page 147-

AulfbkclrtgbcôÔrtcvikgtj. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;^4

bie vo: redot gcwc(c«/wg^r vtl gcrtitgcvcn (àdjen/ vu vus foUc ce «æ geburert/fb rr;r bed) bas gotlido redot fo Kar fut nine b^bc«/ '’n b» tmpbuöd) ber gcißlidoen fogtob m« wg lidcnXn wa euw ^»xto: bes Kcidoe vu beutfdoer nariott frciÇot p gern rroke Pdf fen erhalten/afe^erlîojcn/rrôrbe er ntt fagen/b^e ber weniger teil ßenben mt f^îte redot bnben/wiber bes meerern t^evló erPtmtnuß 3» pwte^eren/vnWmtt Aud) 3» rerbmberen/bae jr erfanttm jï fór tem reidoe ertantnöe / redot/ «bd) gcg’ç feite ge^^ken werbe; ^4n b^t im 3^ cid) bas te jóUen gelten mb geb^ken werbe / bj bic nbsp;nbsp;nbsp;*

fromen keffer übcebefine vn Völentmirtnus/vb be aUge meinen bewilligen m bic jïntuten mb gejcç/lènn Keido gelten lullen/ ge feRct bilben/fè (olie ee jwikeb bc^ me 25cut(doen/vn bei ber (o hert lidocn freibctc/bic me Cöott written ^t gekend^’b. WtW ^nben bifc Äe^jer geje^ct; See. W^n etwas in einigem jô oibné ba von 50 vo: in gemeinen geje^é mebto fiatuierct ip / ee (et in be^nberen ober gemeinen (à^é/b3 (ólidoe nid)t eer aie em gemein geja^ange nommen werbe,ober gelten jolie, es (è^t ban / bs bas fdb ge jûuo:/ ^- ^^^‘ft. ®‘ mt allein vorn Rouer ab t/fon ber and) vorn Senaten« alle (lenbe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^5«#

bienunim Ï^cidofinb/bicCbtirfür^é/^órlïé vn ßcbbc6Kcid)8gt; mb von allen ridoternerwegen vnb bcbad?t/ vnnb and) bie alle barinn bewilliget baPen* ^be. 2)46 tß ein reept Âcffcrlidogcpç. See JDarumbfabet es an /v^umanu eße pjobamp.niin/wir Raben bie R. jd)nfft/ vnb alte Canones mb Àeges/vom redot vn|er tirdoen / bem (clPigcn redoten finb wir nadotomé/vn Rake vne bes nodo, 2116 aber 2Scü tna mber meerer tc^l IknbcbcsKcidos/bnrd) bie genante gei(^ lid)cn(0ic 3112liig(pnrg ridoter vn andager 3umal waren, ba viv fete CRnrfnrflen, ,ynr(ien vnb ßenb außgefdoloßen / vn allem bic vcrtlagtcn Jon mu|ïen)Rinbergangen/bawiberetwa6 patnieret Rabcn/iolcc ba vnfere (renben mt gebnret Rabébarwiberjö piotc# Ihercn;lt;öotfcvlob/2\c5'dl5at.vnb:eanbercn,ynr(ïcn m (fenbe finb vns gnab ger/banewer 25octoï / ban fie vn(cr piotepatio vn ans Concih appdiation/nodobeferieret Raben/vn ob (Sot wtllbc fericren werben bigbots fie vns / basJoofftjögcfagtfrc'j i^npltd) Coneikijm m ^oentjdjer nation gebnen laßen*

, S p!b»

-ocr page 148-

17cv4n nroîteng ba ptotefî»

pîO. ^r b-tbt itPer bis Kcgmlpiirgijcli cbict ßewnlfiget/ b^hft bet peu bes hub fi ibeuß verpocté ivn vt / bas feiner bcm «nberert ou erluugrs ted^teus twe ‘etu nemen (büc. ©cc? Wir Çdbé bod) memdubaefeingeuoineu ♦ ^eracwalc/bien ft zouter ba ^itd)^ jemb megewefen/vn fenben mt^n/beri/ bie mt von bet Sird?5 femb/vnbeuebbÄjä vonber Streben mt er wedlet nod) gclèeet fonb/w« ^ic vo: gung ungesciget ifï.Öo go^t uud) biö ebict nuff bic (leubt mb oktfew gegen cm^uber / nit noff bic befónberé per ßnen/iönn juuji Qeete ewer teil bis mnnbnt/vit großer bann rvtr vbcrtrctcu/ïücil miff ewer? teil ger vil/ nit allein v5 Äird)c bien pc vu beren ßejblbug quot;èftoften fètnb / vu nod) “bpoffen rverbe / b.e man vermereFet vn|érs glaubens 50 fèin/fbubman tóbt vubuir get pc bajö/öo wir mt allctn fein Käppler bes glaubés halb am leib jebcleibiget ßaben/fönber inert aud)/ bie rtuQung ber Äudje/ beren pc bod) rtit bicnert /gclaffert / wen pc allein ße^' vus bleit eu/ vu nit wib vrtprcKcligiort paßen Çanblen wollen- p«gt;- nun p wolt fr/cwere Äird)cn Çaben bic getplicben/in bem pc pd) fret iwalttgung vu regiernng entfebóttet/ nid)c fpoheret / ober emi# «co rcd)tcu6p inert pette gepóren mógc/enije^ct/ £)an bic Cpri penhepe regiernng ber^ircHpabert pc mt ibjepinocp mpabert wóUenïÖieortcpnplid) vcrwaltigiing/pabcn wekrewere Sir# epen noepobicrt fnw gepattn lollen/on bs pic openSar vn notb rin/ wie and) fr jQ vil onerlid) erger heb Icßen/ and) bas ver fepwe ben/ber Äird’cn guter / basée gegen inen ferner voigophben er* Fantnus bes Kidders ßeboiffcr paßc.vn pe mit recptcinige refit mtiort/an eneb md)c3u forberen patent

©e. □a / bis tp m(er grimb ber and) 10 peiffpapt/bas fn nw maubtvmßpopen wärt. 2)450 aber paße wir and)bé glimpfP wir Pabert vns jnen vnb mcniglicbjöm oibeniuben red)ten/|nP ein war Cpnphd) €0cilinm/weld)c6 in pld)e« Jaeben ber einig Ot benlid) rtepter ip/ wie basaile alten Canones va Äe^f reept ver* mogé Ammer embotteu/vnb entbieten vnsbesnoeb/ïÓis Ocilm aber paßen pe/vnpre rviberwertigcn/inicr verpinberet/vnb ver* pinbereno noeb/wci|crt vns ç»ic weil/ wiber alle natur bes rcd)tés/ jö fri pib geriept/vp bes ^apps bes obiipc pa trons vu Icpô^tts aller

-ocr page 149-

rtujfbkcUg^cdSrtcrtUai/» *^^ «lier nu'ö?:cud7fn vnb wbetbene bet Âîïd^ett/Î^cib^æeit vn|c^ re ■amp;tvd)c cudî/cx Defect» lubicw/rtuô mangel oîbélidis gert^W ^^^ ^^ £. „„(^ vn 408 redît natórhdïcr befeofwo/ bic niemaob objölbich» iff/ joeï. be to# IJcb haben jrer genante biener/aPer mit ber thattjerberbern/entiî bieteet iL.f. IdïUgctt muffen« 2)40 fie free verergereoö vn verbe: bens mit fuif $. Ôi bebtto pber iKrc/verbcrtc baud) ber h^t Sacrament? / mit jerfiomng rem- $ ©’ne Chîijîlidîer jocht vnbban/vnb rauPe ber Birdjen guter/vber al *quot; f*^ yù^î lee vermanen/bitten vnb flehen /fein enb^aben madmen »vollen» ^Ó^ic cut«

iSbek 3|l wariwfc a’foy man hatte ben genanten geifilichen al poe pt ju^/ Ienchal6envilbenotgebcn/vnbncdï/ vnfic|btrewlichcrfocfoet/ £. i ftio.be bas fie ber warheit Choßt ßatt geßen/vo bodî bic aller oolciblidî tub. fife. g,, ßen m^Gzeod) in beo Äirdjen rvolrcn bcffcrenhclffcrt/ober bod) befcoft^nie* «obere beßereo laflên.Qic haßen aber for voob for fidî au ff fren S^apß referieret/ on ben fte von rcfbimation ber 2cird)c auch nit Robien ober rahten bo.’ßvnob pc wol alle beten oen bic Âirchî

Jden mit allerlei mtsbreoch jum Roebßco befchtvere^

Sec» ï^iO feber befoober menfeh/ iß fcbulbig fich ßlb vb: ieitf lidjem verbergen 50 rótten wie er tan / vil bic vmßjößuhgen / bie in voijöbnogS voberßon/rvan fm ber btbélid) Kidïtcr nie mage 50 htlfffemen/vn in loldjem faal/ vPergibt ber Meijer einem febé feine radj/iSt qnob ßrum cß puntre iobicio/fobiogat ebieto / was mit gerxdjtjó |poc geßraffet rvórbe / vobcrmirffet er foldicr er# tatnós. Wte vil m^: feinb ban bie tirdjé Ch^ißi ièholbig/fid) 50# retten vo: ewigem verberßeni^b fnen ßlb, bic fie verberben aß labm/tvan man foldÿô botch O’bcnîidî gericht nit erlangen tan/ ^nb ib ber Äcißr einem jeben verbónnet bas pin/ wbet fein bes ^eißrscigeo h)èâlb:eocr/5Û)dînQcofoim bicgetvaltthöo rvól len/Warotn ßUen ban bic Z^itdxn Ch^ißi / nit vil mch: bas fb:/ fa bas ctb €h»ßi ^ bet armen/res ßOeliü patrimonia pauper ni

* auch ßlb rette n vn jehirmen vo: ben Sacrilcg's/bie fnen bas mit gcifvaitentjiehen ' vnbtaubenrvóden,

p:o. Woum/ei» ßanbe recht mit bementpQen bet gcißlidiert Wie es wóUe/ivedft aßet nun )dß ß hod) baraoßbtmgen, bas ein ftcrilcgiö Icic/was man bet brdien guter bem gwak vn ber auf# jpébôgô ferdje Chnßient55ehc/o^rtnber8 bdOju xthaké f« rvatc

Q M bienß

-ocr page 150-

Daantwounng bcv p:ofc|îi

bfenfî vH bnvfftigcn jcbwitdx/wtc b^s ewer Geviert ein ted b4ß ß* rbdbcbcrtcFcn:'3:cbcnbJcBad)cngutcvm)icttfijcw/iiißd5cht}amp; 3ut^ent. DC |pvßh4^5götev„ y^ö feberteFtttbß jren btcrtetrt/nwdîé paiut götev « pennuu b4V4»ß/tt5c{d)6 bo4) ber Ixetj^m jelb vctPeiitctnl h^t tm Sipj? be quot;nbsp;treebjei3â/b46 er mit ben Citd^cettra btc miter MuIcbeh möge/vn ßndi dtibevs ntd)t/b4» bas er ber hrd^c jieiebs / ober and) beßera bar für gebe .Qc.Jd) baße end) btc voi 5ugepgt id) rpolle m ver# antwoitinig $ vnjeren mebts ferfircidicn/nod) wemger biUtä^c/ b3 otibiUid) vn onreebt ifi» Wj aSet mit Pcißattb götsltdis ivcitsz «lieb ber (Canomim rn Icgiim mage verantwottet werbc/bas feU bige werbt je auch bet end) geite laflcw» pro. Wcitcr wille id) end) mt treiSen.Qo lagt min/tmt wj titel mage cnclcbiilbigct werben/ bie ganßeahenatio/bcs entwenté auf? bem cigcncbw b Pircbc/wcl* d)C8 beicucbbefcbeben/vn aßer Äetjer Xeo m 2lucbcntx’n3ujït ntamie ß crnfUtcb blt;tbc verbieten wolle. ‘3ec Wer weiter alterne ret vn bic hreben guter 30 gemeine ob befonberé gittern macbet/ banbic natur vn etgcn)cba^c bifer guter vermage / 03 tj? onred)t/ tbue cs wer bo wollc.pi. Jn welcbem fall mage bau redît fein/ bie Strebe guter 311 altcnicren / vu fur|thcbe ober befonbere guter bar* auf 30macbe? Sc. Wau bas b:e not gmetner regterug vu fribcn« crfotb:ct/23as gann enbtji tc/bas bie Eird)en 3cttucbc guter baben löllc/bamtt jeberman/bcmfmlï nittangcboljfen werbS/femnoc burfft |o gercicbct werbe-bas nteman barbc/vn jeberman babe bj erlebcn/vn bem ^erte lebe m^gc.nun tp ja gemeine police'^ vu fri ben etn joltd) notwcnbig gut/on bs man mt lebé Ban. Wa ban bar art mangel jan woltc/wic gern folie bie Bircbc bas jr barftreeFe ba £. Sancti *^’^ fblcber gememer vn aud) fo gioffcr not móge geboiffen wer* HI J) nemint. bc.Wolt jr mir b53Öla0ciKpt Weil bic ford) b3jvbar|trecFet/ bj é. be facro« fte bic gefangne lófè/jo wirt j te es aud) gern barfïrecFc/b3 mafribé fan et j£cd. bebalt/vn Uit 30 Briege vn gejengFnuf Boine.Qc. Sier b.^ötegjctn tfp!|icla.ï4. frondcrgetrewetauftpenberÓFird)éguter/fd^iCiSt 3urÄetfertrt 4« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(Cóflattae/XxeifèrCTÏauritq gma^el/btfc woiu^Sö | tub nu,(d);ctbc

cr ^x jar/bas wir in bifer Qtat vnber ben fefwerteren ber Äon* goParber leßen / wie rd nun benen alle tag von ber Birdxn gege* ben werbe/bamit wir wber jnen leben mógé/bs tft wt ansibeigé/ 25ae

-ocr page 151-

nuffbtcBlAgbcôÔrtcnkgp. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^lt;^

5)43 jctgcid'jaßcr 411 line hïvQc' wîcbcr'ÇevJêgdtph'gPcit/bOfnv ^ ©ie loqnj nonlpietas * vmKweiwbdbemÇeevànfàcalUrtu/ctnIècfd mr beCaef« meiner Çat ber dnjlgibt/was m.nt 3Ô ben jufeKtgen (aefcen beb.nf re ©regen* fc 'dffo bilt tdininb!)« ÖwttjrfccFdindßcvi» )o!d?cn |4dxnn «0 non bik# vitnbbife 2^1 vdy' bte 5Ô einer jcit/ ben deriete / ben armen / bent ^*‘’® t«»«®* voIcF/vnb rber basand) ben Jt^ngobarberen / ß vil a»^ giPr on vnberlai'bx wurt boeb/etepn bijen rvoitcnje^et jr/ bas ber beu ©regonus and) ben jttnben/^tben von fne 50 Fanffen/ vorn Äf# dien gât/bes gleid^en bem vold/bas jèlbtge m jbhdjen noten/ 58 evbaUeitgebenbaU

pib, WasFrteg habt aber jr gehabte Wa bat man bei end) gemein regiment vnb fnb 311 erhalten/ ßlidjenbt gelitten^ Sect XVir wbllcn frei rbnn jadjen reben / wie wirs erFennen war fein/ mb bod) bamie nichts waters billichcn / ober mbilUdjcnz bann es vbî ©»btt 58 bilhd/C bber 30 vnbillidjen ijî.iSs i|r end? benttbd) vnnerbbigcn/wasgeldtwntbcr vnnb geferlidjer practieen wiber mjercntbeil/rbit anjang »njèrfnrgcnbinen refbimatibn/burd) beo^apjîs anÇang gemacht mnb angerid^t wbibcn fmb / ba bnreh bte vnjèren vbn cag 38 tag ie mehi «etrungen wbibcn finbz ftd) mit vilem ynb jehwerem vnFbjîen jabelabcn/ bamit tagen/ ba mie 6nnbtnôfrcn/ba mit bbtjdtaffeen bamtttFriegsrujtnng/ bie and) nuer anftgeßigen / vn mtrcgüdier Wbibcn ^/ vît nb^ täglich wijlt. Îiifer mFbjtcn hat mm etliche vnjeren Sn^^lé wbl len 38 jd)wcr werben. Weil fieban ben (cibigen vnFbjlé/ ber wat Ï’d) grbjjer ifibanfeman meinet/allein 38 gut ben ÄirchenCh’* (îi/fieimfeiten beibem h* iSnangelib30 halten /erlitten haben/ vrt nbeh leiben/ meinen he es (bite nit jo vnbillich jein/ bas ji'c vbn ber Kirchen bod) etwas ergetjnng fblches vidbj tens nemen/ban .biefórnemen vnber vn)cven.*5iir jratrbn allen Zved^engntern/ * biejte einigen/ nbd) gar ein Flemen theiljrcs vnFojÏens,/ muhe/ vnb arbeit/bie ftc ubn wegen ber Kcltgibn/vnb 38 g6t ben Fird)c erlitten vrtberpanben/mb nbdi leiben vnberdon / eingenbmen haben/oaltcnsaPerbatfijr/basjrcjbnbtige bienjï benFtrchcn gdofjïet / fb Wbl als anbere nó^lidje bienjï / jrer bejblbnng and), luiten werbt fein,

' 6 ' nj

0b

-ocr page 152-

TcrAntwoîtnngbcrpîoccfî.

So Çnbbanand) ct:li4)c5ôMlcM/bic funfibord) hwg vonb vnraeÇ jô jeer abdomen finb/bae fie fr o:bcnîid)e regiemng vnnb ^we^ltong/ von ber fur jlenttunben gcfcllen / nite Çnben ei Çnb ten ntoflen/ vnbtrofie ton hrefoengutern nitt fleur empfangen/ fetten pc fre vn^t^oncn/entwebers v5cr fr vermöge jd)cQcn/ 0$ nbergepórenber fórphdxr Verfemung vnnbfdjÓQene berauben tmiffen. jn bem fal worbt aPermals gememet/ (o Wc tird) boei) al len armen jó b’'|ftome / vn beren lap vffpdi neme / ee jetc nid)t fo vnotbenlidi/bas man bas arme void aud) bord) bic ^irdseti gâter /bei oïbenlid)cr regierung erhalte/ vnb fie ber vntrâglicben fefoa^ungen v^erbeHe»

p:o» înein 25octo: fp:cd)e vff ewer erpe antwow/von bet ge fa^ vnb vnfOjte ß ewere Jiirpcn blt;r Ändjen halben loben foi len/ waromP fie ban nitt bic getflli^n petten bic Äirdxn laffen verwalten/ vnnb pd) ben Kcido apfeboben gemap gc^altcn/|ó Reiten pc ber gefà^/ râPong/ mó^^/ topen/ vnnb arPeit nit gc^ helper, Sec. 34 wen ben pomen dorpen bic not ber ^ireben vn Ooïtc6 Gefèld)/ nit bette füllen etwas weiters angelegen pin/ ban ben genanten gophd^of.

p!0. Hon/;d laf baß fa ren / was frome CbtiPen for bic wa# re Adigion evEenen/ beren fblien pe pd) aud) mit póebpem emp vnberste^t/vnb Fe-n gefà^t/mûÇc ober topen/baronber anjê^é» i^er wen ewer^órpen/nod? gróperen vnEoPen/möße vnb ge# fa^ty ben fren bic peibge Kdigion vnb fnbcn / ober funp notwen# bige regierong JÔ erl;aften/erlt;ittcn/m^'d)fen pc bod) bes/fr erge# fjong von Ätrd)c gutem genojoen p;ßcnvnb nod) nemen/bas pc b:e mept bePo weniger betten laffen / vnb liefen Äird)en gâ# ter bleiben/vnb fie nidic von» red)t vnb c^gent^om ber ^rd)en entfrembben/nod) fórphebeob and) pront guter/mitÇtnfd)ed cn vnnb geben/ barauf gemad)c^ttcn/ ober nod) mad/ten/ïïa ' • mit petten bic Streben/ wen iBott nun ben ^«rpé fo!d)cr getagt vnb vnEopens/ober vnratsaßgdx»'ffen/ bat fre nod) in fret ver# waltigung g^aUzvnb bas jêlbigeawrnjal 30 ben notwenbigem vnnb ófferen forberungen ber religion vnnb armen gepjareb# W mogen/öo w Wpn weg jó bepigen/bip Äirdjen guter werbe

-ocr page 153-

«uff bic Fl«3 bee @4cdU^^« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;lt;?

^d) mit beu furflltdiett v»b pniut guter« /intt ber jefe ulfb vereirt buren/bw bic ^rebe Çw|wv jrcu/vbcr b:c se^ig befeupbu/ mt vil me^r erfrewet werben.

Qec. ^di wr|c^e niid)'eô ßllen vnfere ^urpeu bte ^ïrd}? en ïjütcr4b J ie ein gc5ogcn 'nitnlßfnr,^hd')c guter gemuebtbu^é/ b.igftcbie bmmb mt weiten Uffen Äird?e»t giieer jetn/rnnb ulk# mul 30 bênotwcnbigflen vnbe(ïé^ird)ert jud?enbtencn luUêtt/ wiebuóbcr Äirdocn notburffe icberseiterpibere« nnirc/jre« ctlicbc buben u wdb ben incerer n teil foleber guter/ben Streben (c* qiicltrterct/vnb fie von ben forfïhd)e« gutcren/u publicie bonis/ gefonberct, 2)U6 fie u5er ctrvus buoon iren bieneren / bic fic jntn bienß nowenbiger regicrong vn befenfton ber Ätreben funfl mt Çubé wûffen 30 erpnltcnvn 3Ô gebiunci^cn/^ingefdxncFet/boffc id)/ es folle ß vil nie fern/ bus fic ben 2\ird)cn b5 fc'bigc nit 3Ö jre# «ot^urfft und) wiber erputten mógen / vnb werben»

Jr wüßt ber: piopfl/bus ber Kc'jfer/ benod) uUcin bic otben^ lid) trtbut/bu burd) gemeine rcgiernng ^UQ vnnb (ebirm/lunb vnb leuten erbuiten wurbt/ |b tbeur geudjtet/bus er nud)/ vnnb vbcrbicullerfïrengifïcubfïricFui'igullcrulicnutionbcrSirdïer» guter/ bennod) 30gepen but/WenbieÄird)bic tribotubent jip co fdtulbig/vnb bic on gun^e enberung fret ligenbé guter sö be3U „,^,5;^ lot nitt vermógen/ bus jtc uls burnt jre pîæbiu verfunffen / vnnb gut ulienieren/vnnb ul)b bic tr:b»turc;paPibc3ulcn mógen, nun nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. pub bic Sueben nid)t weniger fdjulbtg von jreit gutem/ bic ju^ ■«öu^ftiae fullcnbcn left mit jutrugen u's ben Cunonen/bus ip/ bieo:benlü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•* djen tributen sSgeben. tnug ntun bun im full / bj Äirdoen re d)C on verleget/uwd)bus e^gentbumb ber Ârrdxnulicnteren vnnb ^-be fucro-« bingeben/bcm ^ijcobte oibclicbetriPut ju bcjulcn/ wuruntbfoke fquot;^ ^^«df ^Uwn bun nit uud) folicbs tbun mógé/von wegen förful’enbct 300 P‘lt;*^®‘’ lieber not/ bic Ivreben inn Jonber^it/ ober uwd) ullcin bic eujere gemeine polici/vnb regicrung Pclungenb^

jDieïJicnfl/eofèyenregicr obberhiegsbienfî/ ft eigen un bcrbefolbung tughebuuffz @otónbertnbic*5crrcnniujreümp ter/ vnnb bejabers ôw bifen fogur gefirheben Iciiffcn/vn* getrewe vnnb bejónbcrs gepißne vnnb gejdjid’tc bkner nid)c jperne^

-ocr page 154-

Dcvantwonung tcv pcoufF.

vcntd)tcn/bic wóUen b^tn ira bcjónbcvcn treWzfïet^MtGeA; vnnb gefaßt rt«d) etwas meb'ad^er ergebet wetben* ïSbel. ï^'e i|Ï wathd? alß/tcb wcij^mcnt Rev: l?at buteiïfótttemcn btenct iet}/ ban er mt wd) als nlgcpc/als fern vatter vff I^ldje Ampter mb btenlîgewanbtÇat,

p:o. ©ie ^órfïert (ïcigca aPer aud? aujftm pjad^t/vnnb fofïlw ebeit aller bingcnz bamit bonben ban g6tgc|èllcrt fteb and) tn^e mit wentgent jö Çone/vnnb in jren bicnfîcn erbaltem ißbeb jöer rvcll^eptad^tbatein göt)ar|eitber jö vnsjDentfdjentom^ men/ß Affet imer einer bem anberen nad) /vnb verberben ms al ßl'eib. p:0, ^as t£«angdium aber/besf^r end) rÇumet/folte euch audi etwas abbrnd) vnb meffigbeit leren / bas fr anberen in in bifem vnnb ber glctcben / ein göt exempel fortriegen. (^öcL « iSs ifî warlid) al)o/ Wolan wir wollen mo einmal alle befferen, ©ec, iS6wcrcbod)3cit.

pro* So weit fr end) verfe^en ewer 5ö v(ïen/fègt;lten bas m^ß rcitcil ber IVrcbengfiter/fö jieein3C»gen/nital|bfren fnr|lltd)en gutem incsiponert baßen/bas fie bie brumb nit troltcn meb: als Äirdjen guter balten/mb fie and? /nad) bem feberjeitbienot^ burffe ber Äird)en erfoibren wärt / ju befferung ber Äirdjen an legen/Wann bem al|lt;gt; werc/fö were cs befto lctbiid)er. iSe foibrets fc (Sott vnb alle gotfaligcn/wie frs ms Pfaffen eben Jebarpffanjogen babt /bas man/ was (Bottes namen gebeihget vnb feinem bienfî vnb ben armen vffgeopffcrt/laffe ein heilig vn (Sott ergeben göt fcut. ©ec iSs i^ war/vnb wec allen benen bie bas nit wol bewegen. Jd) hm in bie beredt nitfeben / was man mir jö antwort gibt/gebe ich aud) / wc!d)cr oberfeit nie bie Religion/vnb bilff ber armen sum bigt;d)f^en angelegen were/bie hnneten Cb^ißum nod) mt red^t» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

2)amit id) aber bennod) bic frotnen vnb getrewen in bifer fa* d)crt/bcflo Pas entfcbulbgen möge / ß muf id) aud) ein crempd fórwerffen zpapß Clemens bette Äon» tHa. vot bem Keiws tag jö ^ugipurg/vnber anberem erlaubctbcr Äird)tn guter 30 bilff50 nemen wtber bie Cördenn/ aud) 31'1 gebot / ligenbe guter 50 verVa»ffen.©o ban bie vnfèren fepon aud) bie vertauffren/bie wäre

-ocr page 155-

rtuffbkcU(^bcö04cvtk(^t/. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^8

wrtvc 7^ eltgt0«/v0: amp;cit Wibevd^nßen ju febÓQctt/ober pc bette go Gcrtbie pc 30 fbldtcm btenp notwetibig btaud^c / p beudtte mid)/ cc nod) Hit ß cïH ortglctcfec fettt/gegett bent/ b46 b^ ewer ^^pp fdb erhübet Çau nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3m ^ud?

piopp. Wó^t p öbev 4iid) «P ^fwvöibcr/brtó bte ^cïflUlft.fpurgif^c« bevQtenbe rtHpdicHbicïsoH.tniï.b^bïHfeCtHcdjt ^4t/b4epe «bf^eib. pd) itw «Met« bet plbigctt bullen itit begeben/ pnbet (tudjverfpot d?cH mbrcvldonben ^/pdtpen nuncrsugebutud^cntrcbcnin Xctdt/itbd) euch tn ircnerbUnbctt/p rtuebber vct^ufpeit guter pmtntrt gc(t6/m feebe Hten/beH pixlutcH betcn guter verblüffet pnb/iviber 30 geben»

©ec. 34 bue tvört bes p4pp6 vin^nç eine gervepn pin/ iSr Çut j^ón.trïrt.bbutercrt wollen nut piment nueblufjen/vnb über b4# neben pme vermeinte gctpiieben buÇin gewipu bee pc fr tn4 pl ItdinudiluPungwiberubtrungcn / Wie er pinen creaturen offt giopcpcrilegipfec nii^ung/von gciplidtcn leben fdtenef et/ vnnb benebet fnen über buneben ctlid^e nn ^ulfbie pc jné wiber «btrie^ SeuOd) udx über wol/wen bte not bes ordê/wie pdj bte bu 3'1 mul cr3c^get / ntt burdt ben Snrmbcnjt^en ®gt;ot «Sgewenbet wo» ben/cß würben alle ©tenbe wol gelcrct bubé/und) on bes ^upps crl(rnbnu^/3un ftrenben vnb Itgcnben gutcren ber hrdte/ rvettter 3ügiciffen.öo:gc undj/cs picSón» Wtu. puber gegébem Curd’c vnb fungeren ïb vtl vffgungen/bno pd) bic ptælaten/bcrcn gut* ter vertuuffet wotben pnb/pïb wol werben gewußt b^ben 3Ö wei pn/b46 pc 2\bnitÏÏ4*vm6 bte verfdubne wiberlcgung be« huff* Sclt6/ nod) ber 3dt on4ngcpd)ct bflen*

^4 Äonig 5'crbin4nb tn ^tfp4nicn/ Äetf tTl4. uniert / gegen Ögt;r4n4tp Ungwirtgcn ?rtcgfürtc/wcrbc id) beriefet/ bue er 4ud) ^Pwfe« ^dd)c ptæUturen 4uff biehiege notburfft gcw4nbt feu **be/vn b4bcr bte eblid)é Kttterbtben in ^ipxm^/ nutt bé roten vu gtunen creutjen vpgertd)tct/bic 4ud) nod) Wciben.^ÊbcLVnb bil «d)/Qolten nit 4itd) pld)ccrcnlent/vom ^bel vnb (»np/ ben ge^ meinen retd)é in ^ifb4nien 41s vil niiçen/ 416 bic votigS oncblia)c Ptæbten mte fren langen r^ePen vnb wei^ipfecm bouc gebtenge/ Pui^gt;^ fUi wen o)4ne end; fncFÇcrié gebe/p rvere es trol angelegt.

£ nun

-ocr page 156-

XJ6V4ntwo««n3bcv p^tefï.

Hwh brt$Ç4»t id) nit Icngncrtweil b4ßBird)ettgöc voj 4lfcrt4«gt; beven gfiteven /b43à/b46 man 640 d^nflhd) vokf be'j lebe/ fnb vfl genifd) vn fnvbevwng 3Ô d^njthdjent îePe erinite/nnglegt vn gc b:4u*d)ct werben fo'le jo gibte 1'4 bte natnr ber ^dtgibn / wen art »okF tn Friege noten ip/wb bcijowb von onglenbigen/bno b? Ft eben gilt sum voîbnlîen nngn jfen/vnb b^rgefîrcef t werben fol'e/ wie man (ein ein befkn genielfcn Fnn/iÇe (c'y gleid} mte verlesen/ ober verFaijffcnebo ifî M vmb ber hrdjen willen bn/vnnbnttb« bird) vmb gate wiUé/ P» ifî ein güte bingeben ber 5cidicbcn gut ter, bnnitt nmn leben/friben/vnb Religion erbuiten Fnn/ibMe gc# po^t man end) aber nitbae ewerc durfte noch fold) gioffe Friega not erhtten/bne fic ber Firdjat guter ß 511 ahenieren / vnnb gar jä verFauffen./ober binsâIdîcncFcn/wcren getrongen woiben/ nod) vil weniger baeße in folcber gefaÇî ber Xdigion beißen gepand ben werenober nod) pûnben / bic jren to: ber ongleubigé gcwalc 5Ô retten.

See, Jeb will end) erplid) au^bas antwoité / von gcfabi bet Xehgion vnbbicg'ciibigen vo: ^n ongkubigen jOfcbuije^ ^ar nad) will id) end) and? antwo:cc vÓ giôOè folder gefab: »0 not/ 2)40 baiPicb end) voi got Pe5engcn/ba6 id) vnpre s utpe anbers nie vermereFet baPe bann bae pc nid)t0 liebere ban frtben Robert woltcn.iöip b'^^cn fic and) wolbewipn, bainit/bas pc vp'|ó vdfel tige vnb pbwere anreitjnng/vnnb vber baa pc offe glt;opc voitbal vnb gdegenbeit gebebt/pd) mit tfhVlid^et ßanWong bepér 3Ô bo (nben/bod) immer pill gebaltcnvnnb allem vffbic reebe oibenlu eben mittel Cpiiplidier ï^cfoimation/bao national Concilium/ erwartet baben vnb nod) wnrten/.Sieb and)/wie ber Icre vn Co remontât batbennalïb and) ber Fird)en gutcr/jö war d):ipïicber red)tfcrtig»ngallweg erbotten vnb nod) erbieten. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

Weil bem nun alp/vu bennod) nun mt^t/beiallen rccbié U)^ pen vnb vetpenbigen lenten/oPenbar ip/bas man ^ci vnferé teil/ bic reine ware Cbnplid) fere/vnb btaneb ber b.öacramemé pat/ Ï)nb vnpre 5ntpcn vber b;fm allein/allc jre gepb’ bepopn/vnb jre Friegerópimg bulten mnO'en/ridtet jr jdb/ ob pe nit ber KeU gion baken allein, vnb jre Firdjen vot benen jópbMGw/^P Cpi P lid)c

-ocr page 157-

^: AufftkclAgbeeSActHcgt/, ^^ hdic Kefotm^Hw thtt kiberït) mógen ttvttnamp;ßltrfngHtcbwt* berfccbtcnnaHc j^rc gefaßt rnnb ^mgsrojiunng befîç^n vnnö leibend

2)46 werbt ft mit bennod) ntt vevnemen/wjr Ça^é S^^Ï^V ^cr rett vnb Stett/m »ttfer vcietmgung'xvoltett pe ber Kcü^tott ab# ßobtt ntw würbe fie ttît rtUeitt i» alTetti anberett fid?er Uffen fOrt# ber and) fret vil eben weit ^erföv sieben/'vu jwr aPentÇeur ftten bic cinjognen ttrdxn guter mir gern f^ettePé, iSbet Ja otte jwcifel/ ban matt fester bé ganzen fîi^c ^dbesbeim / vu aubère meer/bat móge irt weltliche beub gar foincn Uffen/man würbe bie Clôfîer# btt p mjerc bettett dujogeu/etwan verlibtttârGéiSec.nutt weil ban offenbar ifr / bau vnpre ^ór(ïctt alle gcfabi vnb PriegePolïcn beu fie Icibctt/allcirt leiben von wegen fret Kebgion/ vnnb bas pc jre ttrd^sn bc^ ber fèlbigen im frib erhalten/vu Oureb bas belle got tee weit wiffen/baa pc Wc were Keligi^n haben/ welchce auch ai le bic €huße/bic memghd) muf laflen gotefóichtigc vu ware ebn Peu f-ut/erfemten werben/ ß weit bie ^rpenheit ip/wenn man inen nur gepattet vue nach tt^tburp jöhaicn/ rn ben frey jöfpte# dKU/W;e Pan idje bau anbers v’tc'yle ober ßge/ob pup iemanb/ ber anbers bijeßebe onpartevRb riebte wille/ ban basmpre j’ör# Pen/jren ß (Zweren BoPen/ben pc bipher/biefren bcy mfr Kclf gionin fribctt jfibalren/habcnaupwcnbett muPen/eepieaufft« ge«/ aupbbtfdjaPeen vu bie ß pb were vberlcgnc Briego nîpiîg/ wtriieb 3'3 erhalten vn jö forberen bic (th^’pl’dïcKcligibtt vuub, fnbê§ l\irdxtt €h:ipi/ vbï bemgewalt $ buglcnSigé wiócbitpé*

p:o. Wblan id) (jeBerttte/ewer c5fepbtt ml hauphaltuttg ber Btrebé zip ber maPert/W uian bie onucrhóict vn bnerertert/ mt pl# tenlebncbnplid) verbamen/ober wie gewïpeBeQercy verfolgen/ ^i^oha^id) nod)aHenthalbctt beten:tec/icbfevgewefenwateb *w ?I!cvn berhal^cn / was eud) notwenbigs ontopeno / bip ewer Kdigion sö crhalten/aupgcht/móp ieb betennen / bas euch ber plbigeouBoPé/vOtt wegé ber religion aupgcht/rtembcbaHé bene vnb end)/bie bip ewer religio fur bic war religio etgamp;Uda erBenn?/ vn and) pld)é vneopen awin/ bic JeiGige bé fré mit frib 3Öerha!tc/ vu banebé nidja anbers anfehé / artBcié/ bas and) bie mt ebripheh £ q haubdn/

-ocr page 158-

Det^wtwoïtung ber pïotcfl.

^^îbilîVbic end? 6egt;' iblebet KeUgt^rt rinKd;?:et / tin ^netwtett îxr fid?en/'in Kriegs gefn^î Itingcn.

5046 aber nun bijè gef^^i/ß gjbß tub jb trungîid? fève/ b4s erre te ^ôr|îçn fiel? 4l|b fd?ircv!id?b4ben rernijî^ inuOcrt/nud? ßheh tûjîcn tnb bewaren on Iblhcbs jögtei^en in bic Kird?en gûter rfî gnnç dienicren ber fèlbigen ntt wrmW ßaPen / buuon werben nod) vil bifpuderen.Qee, tdnn/id? wei)? wol nit fb gnr ci^ntlid)/ W46 mfer gegentev! fór ^cimlidje ptueticen jeberje^tjogeriefet/ mb vous wnmung bn x'On / mieren Würfle dlentd jäKomen/ rd fie 50 meerer gewnrInniKett »n rnfîung geertbé b,tbc. 2540 Kun id) ober fugen/vn ligt um tug / bj fid? bie mieren jô bem 25upfî mb recht pupijîifd?en/b46ijî/benen / jb bic^upjïlid)en niißSteud)/ verßocFlid? 5Öer^ultsn begeren/nun jb ein lange jeit/ unbers niet Çaben verfeuert mogen/bun jn fren ubgeftgeé heffttgjïé feinbé/bfe und? allein bur^ bie wunb (Sottes in jo vil jîiljîânb/jb ril wir bij) Çer gebubteebulcen wotben jtnb.pto.iSv ntudtens ntt 5ÖhelFtig. Sec Sö^effeigOr wi^t fu wol/wie b5 WotmijU) cbict/bus nod) nie rctructicvtjbnbfhr vn fór bejenttget wotbê ijl/ßo^t/wie g^u ftm ms bus felsige verba tnec/25urauff ^ut ber 2lugjpurgi}'d) 4bgt; fd?e'^b, nit vil mtlter in bijer jbd)en/gefoïget/weld?cn bus Camera gerid)t/mfer bagegen bej^eben ptoteßueton/m uns Conciliupi» pelbtion/ort angejepen jiir ein gemein recht vn gcjÙQ bes Keiths Çaltct/m gehalten haben wille/uljb/basßeaud) Keinen5umbc^fjt 13er annemen/ber fiel? bem felbigen nit gletd? 5Ö^alccn begebe wd le* iSb* 2)a6hotei^ jagen.

Qcc. Wie lußig mb willig nun and? bie felbigen rechte ^Snpßc (er finb/gemclbct ebict ma^hetb/an ms 511 c^tquieren/vn au^s ßrengiß 5Ö volßrecfen/bas hat man wol gejchen/vnb fichts tag lilt;^ an bes €amergerid)t6pioccbiercn mb achten/ mb bann ^ bem onerhoteten bicnnen mb btateny mnb fo vilcrlc^ anber peen’ mb martyr / bie man an fo vilcn heiligen onjd)ulbigen leutcn gc»« ßbet hat/an allen benen oiten/ba fie bie weltlichen obicn haben 50 fré willé habe möge. Wie hat man hoch jb vil ßomer red)t gotsfot chtiger ^nßen/jung vnbalt/weib vn man/bes jren beraubet / ße verjagt/ verinben / mnb mit ber aller gianfamißen marter hi”^ getidjtet^

-ocr page 159-

rt«ffb:cFl4j;bc0©4CVtk3q, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;lt;gt;

gcncbuti ^SocL @0Wltc fie «ent vnartHcu t^Srt» Ace. W.Tnitecsvetn)5dxen wcv6^tbe4ii jvem cjuren wtUen sweip Ie»; i^i)» ^er25t(tlo3u6 4l6id)^0:c/5c'^ötvvchitt/«’(ï63eniues nw» gegen vnefe^c / »wil mart vus for fondle ^eVartthdx fe^ev Vrtb (acnkgos auf (cb:ctPert barffe beiten man Ccirten friben 30 ft gen ober ßaUdt/fein vedtt ^bev plaç auff erben geben folle,

Qcc. Wae bann nun bie wiberwertigen/aud? für gefrfreinbe ptactiderer/ mb i» fren ptavticen vnb vetfudjung/ mucrbioff’n vnb onablcflid) leut finb/bj Çaben vot langen favert bic gewaltig lïen/Sc'ffcv m Ä^rtig/wä: frem miagen vnb verberPen wol Pe fnrtben /vnb mfeve ^óv|ïon mnb obren werben bee and) meer er faren Çaben/ bann mann gcmemlid) wiffe / Wie wol and) aller mengfeieb vnucrbotgen wes gcfcrlidjer rat^fcblcge vngcfbwin ber inr^tben wiber me/fie p^ (clP jum offtermal berumet/ vnb mferen freunben getrewet/ vn fonber jweiffdaud} me wcrcF 3« bun gen vnberfïanbé babé / oP fnen wol ber almachtig/ foliche fre fiir^abertwnrtberbarlichgepiodïerth^ït/ iSb, Sic trewert 3war MOdt/vn von tag 3Ö tag fc fefftiger/Sie meinen/rvctl Âc'y.tîïa» im lanb fèjc/ fo wollen fie mm bae fenr wol anjurtben. pro* ïöer liebe (Sott wórt Äc^^bWüba fpr begieten.Qo firtb aud) vil fromer fribliebcn ber ^urfîcn im Keid? / imt beben flenben / bie bae fre aud) t^ön werben/sn vermieten/ bae wir vrts nit fdb bem Cnrif en lóffcren/ wie er vite 3Öbaben begeren Sec. èae gebe ©ott/Wae aber bemtod) vnf re wiberwertigen Pe^ bett aller gciï waltigfïen in ’Europa ver mogen/bae fid)t mart wok pro- nun/ fndjenfr ein ware C^nfllidje refomtation ber bird)en/jbi(ïber hanbelOottee/ber fèlbige iß aller weit ßarcFgeitög* Sec, X^ff ben haben wire and) geß^et.

Wolart/fr habet benod) hert pjopß/auf bem wenigen/ fo ich '*^3eigct/wol 3Üuernemert/bae vnfere Lürßen 3war nit in gering gcr gefaht fi^ert, fa anbere Lürßen vnb potentaten achten pc (0 gropbas pc vnfr nit fd)led)tc forge trage/ vn meinen wir fc'yé 3Ö pd)er/X5nb bemnad) man gegen vite gefinnet / vnnb vnfere wi^ berwertigen gefaffet pnb/ fo ^51 vnjer rüßung vnb verfchung lies» berlid) genftg, ^tßw^lUnt/aiein h^rrptopßbebcncfen / vnnb

C 14 nne

-ocr page 160-

Demntwoïf uns bcv pwteft.

mft GiiUtebem mÇal betvegJ/wï arteb ben» jv/ nfebt ircnfgcv bnR idï/vnfever ^uvlfen m genian vevm^gen wóft / Jè^P vvd)cylf,oP »njère ^uv^Ên mv wreHïdx vn tnïnghdje nPid^cn bob^/^neb j Wc hvdxn góter nn j!^gvct||en/ bic fren bey viigr bcïligcn C^ng-# hebe Kdigtoit /im fnben 50 cr^nké/Wiet^bï / wie ich rot gejngt/ bic fnvftemjien rn bicijt b;{èt ftd^cn bie mcifîcn mô^c ßaben/ vi» ^wnbîîcît kibcn/ven jren bvcfocit gut«'!», nbd) gnr ein geringe er pattung empfangen ßaPtn/ebbev imer meer empfà^cn »rerbent pic. 'Jr mußt (Bott «neb vertratvé. ©e* Vil mcinen/nad) bent vnfèrjacbcnflnnbctt/ajirverlBdïeiKËïoe, p:o* Woïnniebfitne tticbtabrcb fein/eroeriiSetJcnb^ïbcn ViHfeinbe/ wnb einen per pbiveven auyfpR / vnb rvetben wpren beupteren gepbvbd^ cüv (tagen / alp baß nsd^t allem ber lap ber Religio»» aap inert ligt/ puber n»an befd^r eret pc aneb mit gam? gefcb^Iicbcn verbachté aio 05 fie pup frê oSerfeitJ.entgegé were / r u gern nerverng anpé gé- ©e. SÓj tp éem n swes - bj bic pdjÖ Kebg^ó wÖ5icbé/b rffrß r Ccidrdbget werbe.VnÖ bijem titel habe anebebnp^/tnjer lieber i^imc -on bie 2fpopcl tesbe mnPert, iéb.^rci^cit vn Kdigto/lêbci^ b: fieb and) nit 5alb von cinanö/ wie oneb bienpbarfcit vn ppcr P;tt$.©e.(Sgt;ot gebe vnpré beupeeré 30 erbenen We/Wefnert ware ge^ipme mit bet that 3Ô letpc/vn nit in tergebné wotten/bege^ ren/jô werben an jnen/vnferedorpen vn obren/ gneb,^ verben Çaben.30$ wei^ ieb/bic Königen vn Z^cfferen/vn allen oPcrêeité fe vu je vngcbo:fam vn tviber{pcnpig gewepn/mb nod? finb/bie werbe vnferébeuptcren cin^übet / aUbie geboJamé vü bie jc vn je mit barpreeFug ircegócs vu blóte / alle ware geboïpmé ^eixU pn/vn nod) ^rn veweijeu wolté/bie werbe bargeben/aïs bic vn# ge^o:(amf n/àî t^ßn aber war lid) bie lent/bie un Ö Çcupter/fon^ jr eigé v^nemé (uebé.iSb-i^e ip eubdid) alp/^tt wUfe/bï m*^^ «it einmal mit )d)werciu pbaben vu naeßt^eil/bee 1;. ^04)6 erZ^ fare vn inen werbe.SeGn« aber lieber bet: p:opp )c meßr jr fd^ Wc gefa^r/irt beren bic vnjeren firjen/cr^enenb/ie weniger fr vnp re jórpé/ 3ß •óbeneFe ^a5t/ob fie {d)0n bic religion xm ZVrdje gP ter/ber re^ou vub Ivreben/in biferge firlicßen 3cit / and) bu^ó Wenen laflen/ bas bic Urdjen bei ber rehgió im fnben bleiPen m$f

-ocr page 161-

rtutfbiccîagbiè Ôrtcvilcgi?« ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^*

gen. p:o. 3d) bm Mît fr hebter/aber walle bic hvd)crtgnter4l^ ïctoii bariimb angrciffen/bj jïe b:e glcuSigcn ß flien (S^c bcfol^ï tm fnben erhalten / X^n banePen aber ben foremen bïenjÏ vn bic ar men ver jc^en/Vn finb ban and) bereit einem dinfilidxn Conti« beffen rcd)nj5g3ÖgeScn/|lt;gt;wiÏjïtid)^'cbeo |4crtïcgü nitjö rbam men. Qeebt aber bas ce bermaffen bei fn allen fianbe, Qee, 3d) wille in bcm niemanb tveiter vertebiget Çaben. SJae werbt fr aPer pnben(Ui mit id) end) benod) and) baue etwj anjeige/web ehe bic firebé guter legere and) nad) bcm Canoniftben vn oibenü doen biaudiebcffercnvii ben tirdien nuolidKr 30 gebfandiO tj bic bitdicPci vne/Oot fèi lob/mit SJienereu vn @d)óU/aod) bené bic ma3« foremen bienß vff 5cud)t/benod) (o verfemen ßnb/ b3 ein Je$ fromer d)n|ï/bcr bj cigcntlid) erBenet/befenen möß/b3 vn(crc 5órflen vn obicn bind) bic gnab bes b^rien/vnferen Bird)en/vP«r b5 fic fnen bic reine lerc/vnnb waren Giand) ber ß^^^acramenten ^abenwiber croberet/and) an tangltcbeic ber biener vnb jcbólenz 30 groOer 5ef]cr«g ge^olffen / vnnb fnen gar ein mcrgBlid)5 ve n fren gntem/beré fic vo: gar beraubet waren/wiber erobice/ vn 50 gejtc!lct ^abé/gegen bJ ee vo: vin fic g|ïanbcba fic bod) faft alle# frcr guter ft nipt bem waren reiin bienff / beraubet geween finb. 5)4 jufinb bic picbiger vn |d)ulé Pei fnen vo ben Birdxn gcfclkn (b lt;’|c^en b3 ber gemein man beo taghd)en gebens511 Bnlt;^ébicn0/ ba mit er vo: Çodihd) Pcfd)wcret war/cntlebigt ifï/vn Ban ba^e# feinÇanb be armen aud) befto rcid)lid)cr barßrecFc. pi.2)er gtbc «Per nun ben fdPigé befïo weneger* Qe, iSs ifï einer ciffrigcr ban ber an$/!56 würbe aber benod) nit ein geringe ben armen gepen/ and) vó gmeinen man/Sö bcm baPen bic Jtjrfïen vtlanbcrcvnfc re obicn/ncbS ben feb^len/ vn Collégien beren/ bic ma 3« Bireben amp;en|l vffivtiber/bic fic vó newen angcftdlct'aud) fpital vn anoe re Vjebug b armenOcé/aueb 50 Cbnfilicber 5ud)t Ó fungBfrawé/ vlfgcriditet/^ud) bic alten verfe^ungen ber armen gebefferet.

(Cote gebe bas fr in allem allein auff lt;$?ott |c^«/vni red)c mit feinen gutem vmgangen/man traxvet end) fo vil man ftdit.Ü'b. 3'1 wann man vno fo vd trawet. pio» jöefto mebi leiten for eyd) VOJ allem Pofenfljcin/ um bifm vnnb anbeten ftdxn/ piëteit/

-ocr page 162-

?PcV4tttW0ît«tt3 ^^*^ Ptôtefî.

Rieten/ V4ib ber X^iid^m guter bcfloircuigc r 3Ö 5ôr(î(;d5c«.^bcr priu4C gûteren rn^d^cn / Beerct.nun ir boit bue ici) Uïdue ver urbiugcu mlU/bue pd? mt Uflet vnber bem titel/bce {ebut^ce ber ^trebert/wb ttotwcnbigevcv^rtltuttg gâter p^hcei tunb ^ben# vo: frommen ^ufleit verututroitcn,

3r Çabt (îGer ba ber aud) 50 bebencPen / bue ber Äetfer ^upü ^uiïb^nt be ttt«»W6{d)!ejbet/25u6pne|îereb»nibvnbB.ej|crtb«mb/bberre/ non aliens, giçrampt/utipertmn/ feien ntt fb rrett von entSber «nberfcbeibcn et pet mur. 4110 4ud7 bie Äirdjen guter v^n gemeinen regier göteren/ree fu/ $. Ôinunuô cr^/u commnntbus ac puBhete/weil bie resdit^umb ber l^irdv en/wb fiunbt/ ine von Äetfctltd?er unite tägltd) gegeGe irürbt. p:o. j‘' K rv^lten gern fugen / bie IVrdjcn nnb Clofter gâter/ rreren bue meerertÇeilrpn 5’nrpeu 6er:cn vn bcm 2lbcl uu bic 2^ird)é vn dofter Potnen / rn tviirbé mit ber $cit met brun bom» mé/ berpulbé mod^té bie fórplicben ober regier guter/ mit ben hr d^en gutem und) etirue weiter gcmcinfd^uffrt puGen / mub uuff bie pplitifdien bienß vnnbbiencr buucn me^i gewenbet werben. See. Wun b:c regierung redjt pupt/ fo werbe bod? bie bonu pub ' lieu/ bie gemeinen guter ber regicrung/ eben bu 5Ö geptuudset/ bu 50 und) bie Ptrlt;^en guter fblku geptuudjet werbcn/ncmhi^/uller i^iflonue vnbert^pnen noeÇur^t 3Öfïeuren/ vnub voj ullcm bie Religion SÊcclef î^eo 50 verfemen. p:0p, ju fo fbltc es fèin / ulfo blt;^t6 uud) ber Geifer boieti cup. Conpuntiuue gur rcidjiid) ungefungen/ vnbbunn j^uiniumts ii.hb.i. et nuÆ ber bcruubiing^uliunt/wibernucb vermöge bes reide rffgt; ' ^p.4dib.4. 0end)t/w0ld?esuud)fre nud)p0mcn trewlid) ge^uttenduben. tóedef J^*quot;’ ^‘^‘^^ ^‘’^ ^’” ^® ^^” «Ïur^en rub vierten nil un bie Äirdom Pnuikmu. '’^^ lt;klój«r gegeben/ folget batmG nit/ bus fie füg Çuben/ fbltds Wiber 3Ô newelt / wenn es gleidj bie fcçtgen fdb geben petten/ id) 14. q.^.Côpc fetjwetg fs es fre eiteren geben ^ub?/ bunn uîlein im full beruste runus t^urffe ber Äird)envnb gemeine poliecû

©cc. 3n bem über if t bennsd) und) 3Ö bebenef en, bus ©» 17,9.4. c.olt. 2(ugufïinu6 fdjieiGet/ Wer feinen fun enterben/ vnnb bie hrd)cit 3um erben mudjen willc/bcr fud)ccirt unberen/ nit ^lugufïiuuut/ vnb er folie von gote gnuben betnen finben. 3«m bus epempcl bce^eil«2é2f«relq7b54ugufï«rt»ebes sits wdbet/ rve’d^erfnim# wer

-ocr page 163-

«uffbîccUg^ceSfîcdkgn»' gt;i wcv ^’fd?c»ff cïrtetn ferne guter/bte et ber hrdjen irctl et Peine Pin ber b.ugegcbé/rtlfc rnber 3âgcfîcllct ^t/afo ber fèlbtge/nPer feine boffniingehnbcr iiberPamnie» ^tem dud) bas wnr ^6011» Con j^. q. t.Quj olio CsIcMHO gcqibnet/bas man bic von 8 refeen guet eren erhalte quan), Iqlle/wanftcverarmen/btc/obetbcrcnalteren / ben Pitdxn voit bem frenetrvas gegeben ^aPen.

p:q, Waorvqufraber bïeranf’fddi'encnC Sec ©asmans' and) ntt ß gar gênaw red^nen mâjî/ ob fdjsn bte Werten unban# berc/uon beren Altem bte hrd)cn un Clofïcrtfbd) begäbet fèrnb/ un bas offe mit fd)ruerem naebtbed/nitallein frer namPbmneufl gefdded^renfonber and) Ltnben uil leutert ƒ bic btrdicngufcrjner palten gemeine pqlicei/ unnb bert unbertbsnen bepsweniger-^e# fdiircrben auffjölcgé/ctrvas rctddidxr geplandetédnrtn^ttben nod) beren gar uil/mit aberulaubifd^en bqfcrt pnonoen/ gemeine niiQ vnbbefbnbeter nofburff-cen trogen.

i^sfüllen alle Pirdoengnter / bie ginctncn o.’bcnlidxrt Befebwer/ lt;£. befaerd bcn fieucrlt;artcn gertant/vnbbic jslle/wte and) ben boften mb fane. ^Hedef befd^rverbe/fo anO sófaUenber not erfotberet ruerben. ^tem / was 1. placer, ftuff bmcFcn unb weg madicn un crpaltS/aud) 3Ô bes Kcid^s pot ƒ • sacred sengen jôwenben ip/wieanberetrage/ bicweilfic jô aller btlffutl nuo bet menfebett/un 3Ö bem gemeinen dur sum fotbaße/ roi art nbsp;nbsp;^^^ j„«J^

bereit giïtcrcrt/sóbiertenueroibrtetlctrtb.So^abéawdiallcin /bic^/j^^jg £. ber Pireben fren o^enlidjert bienß mit ber t^at uemebten/ biefrei vïeminem. beytberb:benlid)enbcfd)werbert/Uttlc»bsfrortbiertßcrt/wie and) L. Cm fub. ber gemeinen Ampter unnbbienßert/ bieanbere tragenn müßen/ Xgt;nTolle ber gemeine ninj/burd) mipb:Aolt;b uit ongeburertbs fur# wenben bes nantens ber Pircben/mir niebten verlebet wcrbc©a# non babens aber b:e genanten geißlidxn ybiird) f^rc uermemten fmbe'jten /nim fb lange jeit enBOgen. C b ban nun bije guter/fob

■^bSbo 50crßabtcrt / etwas weiterssum gemeinem nm? unbpolieei gebtaudjet werbenbod} bas aUweg ber btenß ber Pirdjen/ un bie armen nod) notburßt/ucrßben ßien/mäß man m be and) beben# éPen was bie biHiebe-f terfötbere. Wie and) in bem/ob man ctwan benen bauen reidjlicbcrc pilß^tc/uon beren Altcrcn/meÇt^â ßl Xtdjen guterdt Pommé ißipt. Vinn billidjeit iß bUhdjeit/wen ßdj nur

-ocr page 164-

^d'Antwottungbci; p:otefî.

nur b^rtcbctt ntt b^a eigen gejIjdibMd^i/vnb subere ^nbillid^eiV nn'tsößdiegm.

■6« möß td) audi biß nnjeigen/vnb mit bev wnr^eit jeogen/ bj g4V vtl Qtäe vn nueb Irenen |emb/bte ein ón|èg!td) gjoß gut/nuft bie Kdigibn vnb bie fren/Pei ber fclben m fnb sö^nlte/nuffge wen bet bnßeit/vn ttod) miffivenbcrt/^mpt mevd’lxd^er môÇe/ nvGeic vRgcßt^iebie fie befiob^vn bod^von allen Bivcbcngötcren ß vil nttetrtj^gen b.i5en ober einjicben/bae fie fre ß wenige picbigcr vH Qd^ölen/banon erhalten in?d)ten jbnbev mnlfen bie von gemei nem jccPel ctb^^lte/So f mb and) bie wol ethebe geringe Clôjîcr/ mit eben rcilt;blid)er penfionen berdößer perßn^entlcbigetbn!» Gen/vnb aber beren einBomen/'allcin ben ©pitalcn/vnb verleßng ber bnrjfetgé vn *^d)ölen sâgcfîeHet / vn and)enteil gelier mebt/ tn bie gemeinen/ober piinat gutcr/gejogen»

p:o. 23a feinb etwan bißn Stätten vnb tStricn/bfe Stifft vnb (elftere divider 50 modjtig / fie worben fnnß and) wo! 5Ö^ei(fcnlt; Qec»@ie begeré endicb meb: nicbt ban bs ben Krdje baa jr mod) tc wiber jä gcjdcllet/angelcgt/vnb gebiandjt werben/wie baa bie ^eiligen Canonea vnb Sev. red)c vermögen.XVurben and) gern alle tantian t^ün vfl verficbcrong/bie man jnen tmermeÇt Cönb te5ämSecyv5p’lid)cn gittere nid)cavbcral/weÖ in jren gemeine/ bber lemanbta befonberen nng/ tmerme^t juwenbJ / ober wenbS 3Öge|dattcrt/2l«cb allea frea vermógens ba5Ô ^elffen / baa bie ant lage/verwaleignng vnbbïand) bifèr guter / ben CanomSna vnb Xegibna/50m aller gemelpfren'Ünb a»d)zwie baa alle Cbnjïen/ vil bie 0 Kcfbimatibn warlid) begerS^um fwglid)|ïen/bejïcn/vil fid)cr|ïcn (ein erfenen/anriebten/vn vcroibnen m^ten. Se^ec nun/ ab jr bifê and) wait ber Sacnlegicn befd)ulbigcn^ piob. Wann ea allentbalben ja bei end) |îonbe/ tanbte man end) be^ Paa tn b:pt faebett vertbebigen,

Sec. Wolan wiewol baa anb lent fd)wari3 feinb vna nit wet(a maebet/bad)wetland)waaeinanberwibcrwertig (a ea gegeein# anber gebalten baf erbn net wirt/möß id) ein wenig / bic vnferêZ vnb bie/ß end) bie fd)ewhd)(îen (cinbvnb bic cwcren 'fa bc^ eneb bie wyrbigjden vnb Çciligflenlèinb/gegen einanber jdclle» / vnnb fe^c»

-ocr page 165-

anif btc Elagbcô ©acrik^ÿ»

gt;5

I^crt lAffên/wd fv auffbie w(èr«îrtut bei« redete« ß woUtt^rtf t««/njcld)c mt cmjic^n vnb Piitud) bev fird^cnpötcr bic labitefe# fkrt fcK«.Ï)ai«it id) «Bev on ben snieren / «bemi «id)t6 be/ebJné »iU,b40 Cb^’ljï’d^ert eugen billid) ßeßhd) erfenbt witt/ 2)a« id) Rib w^kc/ce |l««bc bry vns vil bing sobers vn Peffer / bdinit wir niemanbre ergemóf eber einige w^d) gePenbae b^oangdi/lb vnsber ^en verlic^ctt/jóIelïeren^öSbcl,lieber jo/ ^ckS fie gegen dnanber btcfie bei vns/rtlebiciîlier tvufîen Sccnlegos |d)ekcrt/ vnb bic fie Pet jnen/ffir bic aller Çciligfîen vaster anbetten»

©ce» 3r Wagent/ bic vnlèren enjieben dn gioffcn tc^l ber hrefcé Rûter/von 6 venvakigung vn band) ber hreke/vn nwd)é jürfî* «d)c guter burauf/Qo b^wn civcrc ÄApß vn ^ifd) Juc / «ber b$ pc ben iren and) vil mebi ban bic vnferen/ juin e^gentbinn b’«S6 Peu bie ftrd)c guter alle frmet jômal / iné pib vn fré nad^fcinncn jâgcc^gnet/ivic bieuot beweret ßlidjc Icoten/ bic mi«: allem frem tÇon vnb laflèn/ben hrd)en/«ie allein nid)tß bjenen/fonber pc 35 ^d)Pen verberben/Qo aber bic dorpen vnpro tbevk/bie fr mey net ber hreben guter ;uutl an pel) sieben/benn^d) bic fcreben mie Cbnplid)en ptebigeru vn pbälen verp^en/vn ber tirdjen mit bet euPeten regterung/ju nu« vnb gut bienen, pib. \?nprc getplidiS banefen fnen jbree ptebtger bepeikne/vnnb Qd)ölcn verlebens/ gar nichts. Ö5bcl. ôo bannefens jÇnen aber bic frummenn ebnPen.

©cc. 3r Haget/bife ^ürpen begaben ihre boffbicnermitbem hrehen gât ^tebet an ber tllonardicn b^ne/ vn feben wie vil Cat binai vn ^tldjopba b:ad)tieren v$ Bireben göt «Per alle 5órpc/ ba etwa« einer allein Piß liber bicf«nff«ig taupnt Cronen ein jat verpanefetieren barff/jó vil nod) vnprc JórPé/allé jren boffbie* ren/von ftrebé gutem nit geben b«bc / Dû rvan man febón bic ^^^affen vn tnönebanpbet/biegkid) meinen bei ben hreben îâ# jein/vn in depern 3ubleiPenvn nitan bonen/ fb tpbod) ber feibi gen bienp vnnb leben/ben breben bod) (ebabbeb/ib bic gemeinen boPbtener/es (de mit ritter ober Can^cleibienpen / bennod) ben Bird)cn etwas nu«en/wcil fie gemeiner regicrung bienen/Dnb ob pe gat fem nu« jebaffen/ |b fd^aben pc bod) nid)t mit verterug $

D q Religion/

-ocr page 166-

^p^’Vrtntwoïtntt^bej; PiotcJl.

Xv4igw/4bb:eflt;cb'î3à}lîi£^:»Pî0O,î ß pget juSec.^vwnßt b4ew4rijï.

•JvÖitaet/bKviifcré bewert ^^jïltdje Seb'Jfpv vn p^kfl v^m Cird)2«3at/öicitm nun bic jurtnantewn/ ß jctitb pe Unb v^led ten «ajj/W^ rtM^en .tPev bic ß b’flltlt;^e« inûitc^ vn nontuiv c0jïcv/bic|te ß 3:fld)«g vn-mömnUtg geb.twe vu gestevet: labert/ Wibev elle intones nnb leges/vitb jve eigtte XeguUn / ïJiené bén foUicbe ^n vßltd)’ gebew sum btéebt / ß belt« mens bod) mt fur cut ÇdltgSàt/wie mû ben ntônd^s rn nomté belejîen gcjd)icèt/ fonbev ß^tltet es vnb vered) cets. p;o- ü’s were wol gutt bic ewe; ren ctitst^e^ls/bewetcn mei;; jâ nnrs.Qee.Jd) wolt bes btevnß^ ren giet on ellen fehl mb mengel weren,

^r lieget eiidj/men medje eu^ ben glocFcit böd^ßn/ vnb ver; mnnQe bie Feld)/vnnb enbeve hVe^en Flcinobt/ b;e«d)ct men bijs bensöevbelteitfrtb vn gutepohcctyßißebermel etn gtoOcr 1)113 bePet We sum bedje vnmötwiUcn/ß iß bod? ber ebergleuP vn bic 2(bgóttcret mtberbct/wiccr ePet bei ben gctJïltd)c/glocPc/bcü ligclgt;!imPw nb ertberem Firdjen gejdjmiicP geween/ vn nod) iß;

P:0. Hun wie jv ßlPsgcpvgt/vn^rc ^c|sltd)cit / wurt cm^ mte feijon med)cn,Scc. Wir erbieten ms eber 39 eUcr benerimg/ be; geren bernmb on Cbnßhd) Hetionel Conolmm/ ÔO will ewer beuff fid) weber befferé/nod) von $ Peflemng rebé leßcm 00 bof ßicb/b5lt;Bgt;ot wtll/wen men elle bic ned) ber gcpurÇoiérroltc/btc bei vns tn ßlidjcn bingen bcicbttlbigct werbé/men würbe beno^ finben/bes es ß boß nit ßijnbe vviö es vil lent meeben / iöod) will leb mid) bes inter ptoteßicret heben / wes nit bte swo cnt)d)ulbi; giingcn/er^eltung gemeiner poltco vnb fnben/iöeßnfion m fot berung ber Streben / bet wer €h’‘ßlid)cr Xdigibn/vcrc^’ngctt vnb be(d)oncn mbgé/b5 will teb end) onwcrtbebigct m vnbc|ctw^ net leJfen.pjoOr mn^t aber biß 3wo cnt|cbiilbtgiingcn/e«d) tne^ 59 wcitßrecFen. Qec, nitweitcr/ben fie were ^^nßhdje hebe/ 2Iutbcnt .be vnb ein rcd)t gotßhgs vtthctl ßreefen ßllc* nó«lien4nb. p;^. 2jd)!nnpeiid)benod)cinsfvegc/wie wolt jrs veren two? «“^^^r“ ' ^^’^'^‘^^ ^quot;’^^^ Sürßen vnb (D beten/ß vtl Firdbcn vn bloßer, ber % nbsp;nbsp;neue/ ^jç geriffelt-/wgerjerß^tethebenö^ w’ÖßfM wbl/wieernßlid)

“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'bes

-ocr page 167-

nuff bieria^bcGGiîcrtk^P. ^4

b45 4»dî ber 2\c\;pv ^njîirtMitijs verb^mmet vnb vetpenta?

Sec» J.t/jeb-tAber jv«neb/von w^e dolrereirvnb hreben er rebe / vnb W4Ô wfeeben er b.t gebe jewee wtb.wtme«6 mb ver^ picU'iïö, tfr rebet p »nie rt.tmen von ben Cïo^eren / in tvelhd^en cm 3lwr OneveF/ntt ^iMvik^jauffgcncbvct vnttbber bienfebe# ivifcn/intniflcrmw ejebiPitwin c^Cutiq; populo)»5ie ber pfleget tn ben ß» Fireben gc^nlten jStvcrben/nlo nemlicb ( pb^t Wae ber bien}! pte)b4ö man bit bte 6. Ö^nfft gekfenC vnb böß jäm ver pnnbt viibbcOerungcbcevolefo) vnbbtebetäjgcortnw|5fp:cd7liiS dbe€otnnrtion/intt^c’$?ungbeß QncrnincntßgcretcbetC vnnb nie nuffgeopfferet/vnb for fid? «Hein genoßen ) vnb bn fiber ein tvonung ber Blondien jägerid^tet vnb geböten ßnt / iOnnb ifî bite er verbnmmet vnb verpentet / bno folebe ClóJïer vn Fird^cn/ nuf ßleber beihgcn vnb gottgefeUigen/er fern et beo ninnbih fot mn/gcßnlt vnb binucb jöemer bc|ónbercn wobnung vn ßnnb/ venvnnbt werben, 2tlfo (labt cß in bifr 2(utbentic, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2i mfjen. He

Hun RnPen wir vo: nnjogen / wieber Z^evfr bie Firdjen/in be quiß diatom «en ietj goneker bicn|î/bem CÇtifïWjen void nit bewipn wort/ rimn» nPfd)eivlid7c ^elmtcen nennet / Qo ijl offenb^tr / b4ß bie vnferen nie fblliebe Clojïer ober Fireben $erjïÓ:ct b-tben / bnrinnen gentel# ter bienfibein voIcF were/wie bnc ber Äeyfr Rie/ vnb in ber 21«# eben t. be f net! (j^pifopiß/ver möge ber 6- (d^uffe/vn Onon« foiberet / grieve wotben /: ober bn nueb ware inoneb gewonet betten/fonber ba mer (ebwere vnnb aöerglanbifd^ Ceremoniën/ vnb vppigs leben genbet wo:ben lèinb/2ufó/ baß bi}c Cl5jïcr vnb Ftrlt;^c/tncer (èbewhebe fpclnnccn ber ranber/ban heilige Ftrebé vn Clójïcr gewefn finb/ Qcitemal bic bewoner bifr Fireben vndd (renn ben flbigenvnnber bent febein ber Kdigion/ auffbidcot ^^laoret/ vnb inen wtber tSott vnb redît/ baß (r aRgejogen/ vnb

* ^cn feboQ vnb aoffencRalt Rie 50 / in jblidje Firdjen. vn Clojlem gehabt Raben^

P’O, 3a/fofgetir, Sec* 'CnfereFireben vnb(Dberen/fcinb bef (en bitrdto Ootteß won v^erjeóget/ i|t an (m gib aueb offenbar/ ^ erbieten wir vnß aiteb/baß einem feben mit heiler vngejweißel ter anjeige vnb bewcifimg barjothn« / iOerhalben Rate vnferen V üj Überen

-ocr page 168-

'X)lt;:V4ittïVo:tintf|bct ptotefî.

ÖMcrw g«p«rce/folid)c|pehmcc« rtb3tj(cb4ffcn. p:ó. Tiwb ©fblolTcvvnbPtil^ïïamp;^nitCïïïb^vwn ? ©cc, W^em bemmiß ^fïrtblet wóre/^P t^ nun offe gej^gt/wme t^ « w eiitfcl^ulbigm» pib. W« bladert «Gee bjcwdl Wc hebe frumenfeót (o anpld^Ï OïtcnbcgvaBen (emb? ©cc, ©efnbßcghiubtg vcvfcbetWit/bei €^njÏb/ttMa«bcv0/f0^(:bcrt wir vite ire »»id7t05ÖbeBótneren» pib. 3n beni werben fie aßer ber tîTeflert mb X^teilten ber«»* bec rn »Wßei: jr bennbdk'bco ««d) We «Ren w«rcn €Çn(lé ire ge ^ti^un. bb. bcd)wujï/bct bet ^eiligen €emunion 5» ÇaUen/rn für fie jubettî Êonfef p.c«. Gegevet paßen. Seen Wir^aben weber Gefield) «bd) ver^e^ßz n.ct IJ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;füv We ebbeen jubieten/ß iff fblhd)cr affece/bem ja eben jeielid) in

berhrd7en ßat geben iff/gar 5Öcrfd):0cFhdx»i mißWaud) ge* rabren / 55er galber» / mc^r auffbas jö ad)tcn ijl / ba0 bie heben fruntmen Icót/ fb gleid) ber tneffen mb Vigilien mie namen be# geree / vn bajô j^rc begebungen gee^bn ^aben alweg jö fbibcnfl ben waren (Sbttea Wenfl/*nb fèm e^jc Çaben jó fórberen begeret ban ba0 pea»ßmißBer|ianbvnnbfaffd3erbcreb»ngbcgcrct^a* ben / j^ann fb ftc jet? bei C^iifÏb pnb / ifï fr ^bd)iïc Geger an vns »»b alle inenfeben/ bab wir fren vnb aller creaturen willen mnb begere/baÇin nd^ten/mb fnen weieer flat nid)t t^ön/ bann bae ba burd) be0 herren name am mcifîen gc^eihget/mnb jan reieb am aller beften erweiteret werbe, pro» 3r werbt »Ger bifem puncte cud) nod) wo! GearGeitS muifenz fbmet0 jur ^anblungz fr Wißt ja Wbl wie eß bes falben bei ben alten brd)en gefianben iff, ©ec. i^vz ^jlffcc mß iSbtt mitt ber Jufitficatib» ^inöGer/ ba jü bbd) i^r feiß göte ^bffnung ^abt / fb wort fidjß hieran and? fb ^arcnitfroffcn,

pjb» Wblan beralmachtig ®btt gebe gnab / baewir vna 5Ö allen treilen beff ren rnb wbl Gebenden wie nitt 50 Id^croen ifî mit Cbufîb bent »Serien /ferner Zvrehen berc bienffen ober gii^ terenOr wblt aber jcr bauen/ wer bie Kirchen guter raube ober redit anlege alfSbcfd?heffenC ©ec; Vnbaudjvbnbem/werfic Wbl bber vbd biauehc/ÎOan wir for mb for be^ bcm rauGen/aud) bee «Gd btaudjen Wfer guter / mnb Gcy bem recht anlcgen Z bae Wbl Waudjen/gemdbet/xmnb mit ewt5bgcn ^aGenzlSin malfblU

m

-ocr page 169-

'Auffbtcct4gbcû04(*vtk^q. .^

(« etgentßamb vnb rcnvakiguna jebev Âùdxit btebert / m^a ff gegeben t^/^fó 4iicb/w4ó ben Ci^mz tm beß^ vnb rcywalc^ gung öörtrep di^ßerUuren ' weferky bte nodi Rten / 2?t|c gütet (bk un and)/ bebe von pnPItcie vnb pnnacte/ gcinemcn mb Pelbnbc^ ven gnteven gc(bnbevt fdn/vnb fre eigen verwaktgung mnb bte# nev 5Ô fbldjer venv^kigimg baßen/àû wol vnnbev ber oßerBett pm/4od) ber felbigcn jrer »erwaldgung redjenfebaffr geben fob ien/abet bod) ße|ünbcrebierter/vnb cu^ irer befonberen Cbußü# eben juckt ergehn vnb verpflichtet fein- 2(lfo folle man buKir* eben vnb d^r gilwr ßebaken vnb ankge/ vnb wer fie anbera ßebakec vnb ankget/ ber raubet fic ber Äircben vnb £lo|îerlenü ten/er feie vrtrtb beiße wie er wolle / 2tllcin fo vil ausgenommen/ nlö bie erbakung gemcineo fribene/ vnb beièbirmong water Ke# ligion/anbers an ju legen crfoiberet.

2((|b iß ber ware rechte ßiaudj ber Sireben gâter/ bas ße bar 58 auSgefpenbet ' geben vnnbgenoßen werben/ bas bic Sird^cn mit Muglieben bicnerengegen wertiger vnb tónfftiger jeit/fb vil móglicb/verlesen/ vnnobietèlbigcnalks/bcöfiesö pßan^ung vnnb fórberung ber Religion bcboißen/als fr vnbcrbnkungybic Älrdjcn ober iCempel / vnnb was juin Äireben bienÇ gekóut/ nach ulkr not^nrfft/babert/ nieflen vn gcbiaudjen mógen/Vnb bas ban aneb bas gan^e volcF 50 aller gotjèligtcit/ bureb bic )cbö len /an ber juckt verfamltmgen/vnb waa wege vnb mittel jebent void* bequem vnb gelegen fein mogen/geprberet/ X’n jum butte aller notkurffejum förberißen ber gerne mbenbann and) ber be (onberenfurnemhekaßerber ßaufgenoßen bee glaubens/ rath . gefkeke vnb gekolßen werbe/ 211)0 bas memanb / fo ber Kirckc qkbarbe vn mangel kibe/ vn benen/ jb außer ber Äircken (emb/ ^nod) aud) bic Çanb/fônil móglick gepotcen werbe / 2?amic bic * ^âte vnlèro Çimkicken vattera wwi|èn werbe / ber feine Sonnen laßet fekeinen vber b^-vnb gâte/vnb regnen vßer gered)tc vnb ongcreckte/vnb fie ai jo a nek jâm reich (Sottes 58 reujen. iöw iß ber ware biand) ber Bircken vnbalkr (Sott auffgeopßerten gó ter / vnnb wer fie anbere wajü btaudjet / ber b:aud)et fic vbek/ vnb verfekwenbet fic / wie bav voi nu» eben vbetßifitg e wißen

-ocr page 170-

^evrttttwotomg ber piotcff.

1(1 / (Çg t^öcrtg bann bic vn^^xen obber bw eueren. pJO. Wdart ber ^e«e^dffe/wic pnb beren ß gat wentg/fvctlid} and? «»ffew rem t^cjl/bwbie genôglàm ertegen rn bebcncFen/*^ofinbrvar lid) bened) mid) bei ben genanten gct(ïltd)en / ßltc fie b:|cn ^an# bd/wtewir bar v^nngerebt/ vernemen vnnb redît verfîcbnfit rviirbenandïnitgcrnöas Sacrtkgiuni nieffen. Sec. Hun/ cg iß (a ktber allenthalben vilfchle vnb mangelg/vnnb vot vnfer thor barße eg nod) tvol Vereng» Jdï habc and) biß meine sÖijpiv ration bebe im an Flogen b genanten geißlidben / vnnb in verant tvoitSg ber vnßren/gar nicht ber mciming gethon/rvie id) 5 trat nun of|t Pejeuget /bas ich bic vnßren alle ber gcißhd)cn nürcre n halbcn/gar rcin/rnbbiegcißhdicn ß nod) ine papßg gchoifame hnb/ allc3Ömal woltc allein vnßetig vnnbhefltd) ma^c/ 6on^ ber bic will id) ewerg thcile/ ber ©acrilegien allein ß ernßltd) an dagethaben/bie in ben ßlbigc/ (amptb gançS rFernng vnfer her, tigert (£();ißlid)en 3^ cligion entblich verharicn/vnnb barjö alles free vermogene/ rnbcrß^nnidjt ollem alle weg ber beflertmg/. mit (rem 25apß/ab50la«ffcn/vnb 56 vcrfchlicflcn/fonber and) al lebic/ganQ 30 vertilgen vnnbanßsörottcn/bicnach water béne;! nmg ber Äird)en trachten/ 2llfo wille ich ^mviber vnßrg thcils oud) bicollcin vettebiget vnb verant weite traben /bie von herz çcn bag reid) €h’‘ß’l»d)cn/ vnb wie alles anberen / alß and) ber Äird)cn guter halbcn bag war gericht ber hrehé/ vn alle Chuß# ïid)eKefonnation/nit allein leiben mógen/ fonber and) begeren 5u fnrberen.nad) bem aber / Icibcr/ bag recht ber Fird)cn Ct^nßi wie inanberem/ alß auch ber guter halben/ (o gar außer aller er/ tantnö^ vnb ad)tnng/aud) ber göcherQigen/ tomen/ iß ja nott vnb d)jißlid)/ bag wir (trod)fcn wir onbero nach water beße^ rnng)iû |oltd)cr vnnballer bifpntation von ben religion (ôd/en/ nicht vil ßberlejaig machen / |ônber einanber mit allem ernß trer vnb bapßer/hell vnbtfewzrtrtjeygen vu erinneren/ wag bas woit bes i^evîcn/ vu bie Canones vnb leges vermógen vnnb (oibercn/ îiann bic weilb:jc nidus bann (Botteg geßo Jmb / ß werben fie vus auch r.d)cc«/©o iß warhd) jeç bic 3eit vnjèr hdm)ïid)ung/ •vnb bic tagebes heiis/bie ßimm bes rußenben in ber wäßc/mö^

-ocr page 171-

miff bic cÏAQ bcô ©^cdlcgq. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;S

pcb wc»! cvbePen 'vnb in bic btefe ^urt (ï^vd’ ruffen / b^e wtr bent petten bic wege benten/vn fn jum bcvl «uffnemcn/ec ban er m:tt feinem rntregheben genekt, ember P:ed?c/pjo.2)e»‘ 6enegcGc/bj m^n es (b vergebe vnb vffneme/vnb wir me emmal CÇn^c» vn^ fèrem Reviert/jö allen treden gan^ ergeben/ vnb niemanb bj fem fwd)c. i£bc.2(mert/b(ï0 werbe war. Qe. Wolan/ß wille td) b^iwit ^ ge|p:ed) bcfèblicflèrt/vn nun auch banen etn wenig reben/ wie Mc hrdjenvnBlélïer guter wibcr niéd)té}öred)téb:aud)b:ad)t wcrben.pie ïöajó while ber ^en gnab geben / bann bölffe vue 5 4gt;eriv6erbenSerg/feÇef}Te 1^/66 feite in allen anberen prettige articnlen bcr religten/wenig net meer baben»

Sue Witte glt;ÏP«4 ^Sicmanamp;teSireBcn vim? amp;lamp;)tcT«tutcv toiser-!it redit eHW^ beftd/anÏrtge/ vnnbgcbiandj/föglid) bangen mége»

Weidser maffen meinet fr bannbae bic Bireben^ guter mhebten wibcr30 rcd^jtd^apItdKm bep^/anlage *^T^ vnb biaudi Biad)t werben/alß/bas bcr felbtgcn / vei ak fern bie Sirdien Cbnpi bann and) bic 2.V\ferl;d) tnatc.bj gun; ee Keid)/vnb alle Qtcnbc/tn gemein vnb Befenbere/ weit baß ge nteßen méd)tcn/ban te^unber bcfd)id)t.2)ann fe vil Çabt fr end) ansöseigen erßetten mb anßget^en/öcc2M) willee tbön/ mb ^ffe hir^ep/bann bas war vnb red)t / ip and) cinfelng vnb ent# lid)/mb mage mit turpem anjciget/ß bas falfd) vnb en war/vil fdtig vnb enendid) tp/vn tan ntd)t ban mit vil weite entbecPet/ vnb wiberleget werbeUiXJei allem mupen wir ©ett trcwlid) ßit# ten, baser Äc^. tHaic. vnbbenötenbenbes Kctd)6 fernen bey* (ßeipmitt^evle/basfic bas p efFtvcrfpied)ennatienalCencdi# «m ÇaUen/vn baken es wiees jö ^raneffnrt ab gctcibiget ip/ vn 2€ bas

-ocr page 172-

TOc mutt bk Ätrdjcn gütet

b4G Wir vita in bon fctbigcn bet b^upcflucFc d)»}^:^?^^ KeltgtS/

• ole brr kvc bjtturb bet Q^cmmcncc/rn cbnßltdicr jud^t/vergkü ^01.2)0» wdl bt)c gâter ttiemant »mer meer mit red^t/bon alien bic hrdjcim (CbJ’^vbefiQen vmib m^aben mogcu/fb mônèn wir vo: ollem von eincrvn $ wore« bird^ Cbnfît fern/ rn bet halbe in ^ouptfîijcfen d^ußlid^cr Kcligibu rcrgleidxrnb eine glaubena ©ollen wir vorn befi^/onlage vn gebtauefe bifcr guter / mit recht vub gôtem gcwiffeu/mit ein anber paalcicren vnb theibigen» 2)00 ob wir wol ouch ben bó)èn r n onchniïen/rven fie not kibe/ nod) ber gute mb milte vnjère hnnhlchen rottere / ber oud) ben ongerci^tennorunggibtyvon Äird)cngutem jô irer notburffe etW5 mógen rn löHé mittctlen/Wie bic oité hebe heilige rn mort^ rer/ben ormen Reyben ofte groffe htlffgethon h^bcn / ole lEcrtub lionue 3euget/|ó Bónben wir bod) mtt feinen onchulïc/rn bic wir * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nit fur rnfere glibmoOcn in Cb:i)to erf encn rn holte móge/v$ bo fiQ vn 0ibelid)er meffug bi|cr gutcr/onuerle^ct gothche bcfeld* 6/ rnnbeigene gcwffeneetwoebtngen/obertheibigcn/ noch foUv (henboorrenigeßboron geben/ober ben Birchenn mt^rjö# crobicn rerjethen/ oiifffunse ober longe jeit /Ob wir rrol gebub ben muffen/bj ouch bie öffentlichen fcinb ber Birchen/ fokhe gip ter/per ingene focnlegium lühaben rnnb rcrfd)irenben / fö long »ne ber 6crj bie oibenlichen weg/feiner Birehen bj fr ron ben )agt; crikg;ö wtber jöerobien nit offnet/onjeigee mb biein leitet.

2)00 wir hieuo: gnögpm m rberfliffg bewert/ bt|c guter/ee fi , belium mbpotrimomo pouperum / Chnfto mb ^men Birchen jo geheiligct/ooffgcopfferet rn ergeben/ bj einiger creotur in him md nod) oufferben / nie gepóren mog / baron bj oller geringeß/ onbere bon noch bem gefallen Ch’’Plt;/ '’»tgt; 30 flö® f^ner f achen/ on 3ugrc;f|en cm 3Û3ichen/on 3ukgert hm3Ö geben/30 gebioud^e/ ober jic ben Kirchen wibcr3Ö erobien/3Ömberlojfen/wenrtbc^ ^dse/bic rechte rn gotjcligé mittel hie 30 3cigct rn rcrleihet.2)cr x.euir. 7. nbsp;nbsp;|j-0,ßg (Chiiji bebenrfe/ was heijfc rn feie onothemo / b3 (Sott go

heiliget rn vbonet iß bcbecF bie jf rege rod) on be gourde ro’eP Jf rohcl/beöbaibé;b5ftd)$emig 2lchan/oin geheiligtem âbonerS vergriffen h^iU pib» QoineuKtjr/wabSUwccl/ugnitvhilffct/ bos

-ocr page 173-

tvibcv d;:i(îlid? Anlegen móge. gt;?

b40 wir vite m ^c«pt{l»lt;f en vnfer cbniïhcbctt Keltgion vergled dien/vnb jö bem ewigcrt weven gbuben €^:t(ït temen / (è móge wtv vns ven gntem bev hrd^c/mit tetnem rechten eber guten gcx ïviflen etwas vergleichen. See. Ober end) ba ven hanblennem# lid) ben ftreben etwas jöbegeben/eber vus gebórenber crebciung hes jèlbigé jö vevsci^é/Öcitemal wir €b^iße vn (einer ftrd)é meer ban einiger cieatuvcn/eber vn|crcm eigen Iepen/ verpflicht vn ver bunbenfinb/ p:e. nuncstftwelwar wernitin warer gemeint »«R.s. que fehafft ifî bcr einigen waren Archen Chnff i / be (èlbigé mage tem “”^** CÇnjî / auch anß gePet ber d)nPlid)en IVipr/etwas ven ber tir# then 50 haben bewilligen / iöer^alben (e wort ja ven néten (ein/ bas wir vet aller handling ven Ke(è:matien ber jeitbehen güt« ter/vns vm bas ewigfe weit vergkidîé/bas wir etnanber als wa re glibmaffcn Confit ertennen mégen. öSb. (ifs worbe auch |èn(ï nitt vil gUict bajö (chlagcn iSs bet^t/ (ÏXucrite pnmum regnum bei,

Pie. Wen vns aber berlt;gt;ertehólfFe/ bas wir jö beben teilen m hauptarriculcn / ju bem reelaten waren vn einige d):i(tlid)cn ver# flanbt.tamcn/wic muiten wirs ban angiciffen/ bas wir auch mit ber tirchen/vnb délier guteren ein war lt;^n|llid)e/vn allé Sten# ben leibliche Kcfeimatien erlangetcn^ ©cc» 3r wö^t bj bas jeit# lieh gut ber tirdocn ve: allem bienen jdlic juevhaltcn vnbfôrberé hen furnemijlcn bicn(t b tirché/bie bi(pcn(ation bes ewigen lebés/ bord) bas woit/vnb h^ôaerament fampt bertirchen 5ud)t Cba ligt bas aller ^éch|t vnnb nstwenbigefl an)vnb bemnach 50 ber notburffe aller gltber ber tirdien.

Aolien nun bie jçitltchen guter b tirchen gcPianchet werbé |qlché tirchen bicnflsii erhalten vnb 30 förberen/vn mit nichten 3Ö ver# ^inberen/^5b worbt bas erp (ein môlfen/ nad) bem man (id) bes waren tirchcnbienlïs vn baô auch ber eigen(chafft / gebing/ vnb pfitd)t/ber waren tirchenbiener verghd'é hat/bas man fid) auch bes vereinbare/bas man ben (enigen / (o ben tird)€ bienß an b (cel (bige vcriid)tcn (blUn4ve notburpt jö (cgt;ld)cm bienP wol chn(ïli# d)cr mille veroibne/aPer bod) [sicher maften / bas bsd) (slltd)c hiener mUt benn jcitlidjenn goteren nitt hcfd?»verct/vnnbburd)

tj bic

-ocr page 174-

TOe nun bk ^^trdjen^ûter.

2(ffo.lt;f. i.Cimio. i.

Wc ßjgen vu gef^eft bijcr gôter/4n jrem Wenlï nnt m'esté verb’'» beret. werben/ja man tvutt^cjolteber jedidxn fojgen tn gefefeeff ten/aUer binge freien tn entheben mûflèn/rtte bas aUc alte €anb nee/nad) bem wit bes ^cr:cn/3um ^od}|té verfemen fate » £gt;a» fob:)èr bienß/nit allein ein ganzen menjeb? fbibcrt/lbnb ein bw lifd?en mb gant? tergeißcten menfdje« / ber anbere md^ts ft nne ober traettebann rvie er Cb^ipo nl lent getvinne/fo tfî fein arnpe ober bien^ vfferben/bae weniger nePen Jotge/bber gejebefft crick ben mógc.if 6 tätigt ta nit/wie bic ließen ^poßolen tagten / b? bi« in bifen bienfîcn finb/bae (Sottes woit mbctianenrnnb jö ti|d, bienen/and? ber witwen mb armen/fein h tegsman fließe fidj in Çenbd ber narung/faget Paulus.

©arumb im butten Cart^agtnenft Coneilio redjt gefc^ct vnb geoibnct ifl/©cr 23i|d70uc folle bic fbig ber narung mit md^tc vff

iôifî. 88. ffpifcopuS ttojitow « P^ nemen/fonber bem lefen betten/mbpiebigcn obligen. i^sift bb. i et ©if lt;^wd) in einem Conctlio voi bem ^.C^puano/eifennct rn verbot# s s. Wcqj. nbsp;nbsp;ten woibcn/bas fein piicflcr ober Clericus,/aud) nit ein vermunbc «pub. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;febaffe ber wevfennod) Verfolgung ber witwen vfffidï nemen» fólle,4lfó gar ÇaPen bic ß.2(pof fel vnb tnart^rer/aUc euffere foig mb gefd^effebem bienft bes rvoits ver^inberhd) gemutet/ bj fic aud) witiven vn werfen bicné/ivelde bienfï bod? gang heilig vu (Bott angenem finb/bic 2(pofîd gfetd? fo vil geachtet haben / als bas ivoit vnnberlaffen/ Vnnb bic hdnart'^rct in frem Concilioz nis bic biener bes «Seriën vomaltar vnb birchen bienfï entziehen» eip. Sï. pio. nun befclÇcn aber bennodj bic Canones ben ^ifdjoiKii ff pjfcopis vnb pueßeren bic pflege ber tvitivcn/ tvcvfèn/vn armen »Qec.^a ^^^ ferd?en pflegc/bas ifï/bas jnen von ferchen gutem fr notburf# Innins r a trcwlich vn milbt gereid?et »verbe/ bod) folle er bjauebnitburd) ?, 0.1114 ff pi Ochfèlb verg^cn/fonber »Vie im fc^angcjognenConcilio Carth^t feopus.jo, ginenfigeoibnct/ vnb jrvarin beralten ^pofloltfchtn ferd?en tÇ^ q. 7.04111111 vn ie gehalten tvotben ifï/burd) bic ©façon vnb SuPbiacon/ jté in quitus # (Ïgt;cconomosvnbïgt;iccbomin06/bicmanben25itd)ouen auchivi bam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fier fren willen »vth-n vnbfè^en fbUe.Qo gar föllen bie biener bes

»volts vnb ber fèd foigc / aller 5eitlid)cn gefehefften vnnb fóig fre*^ vü lebig fein/vn wa ßcfidj beren, wferFW folie fie fresampts tntfçQlt;ç

-ocr page 175-

wibev CbHfiltd? nnkf^cn móge» ^?

erttfcQceöJctbcn/ wie«tn C.woml-ue2(pofts?!ovnsn gepotten i(ï» ©ijl. ss. i£gt; piOi Qo Wdlt jv bce m ïvefoniKttion viib veebeer befteHung piRopue bev Ätvdjen guter / biß juin erpeu inu^te vevJcÇeit werben / bus ^‘^’^ V* • bie bicncr beo wtirs vnb bev (cel joige/uHer foigc rnb gefd^effe ber ^“^ -y'^ Xvreben guter entlebigt/ionb befretet/vnnb jnen jre uotburffe jb Jl (^«^j^^* m^ibnet würbe/ bue fie aller cureren bingcn mucrbuibcrt / ab „^ qmVojÿ lein jree geijlhd/en bienffs au^warteten* Sec, 3r wuft lieber b«in. ben piopir/bue bis bie natur § jèel(ó:gc/|cb:ifft/ vn aUc Canenes

• notwenbig erfcibren. Vnb wn wir bie nit rt!|ocin5bbit rnbrerje bcn/lbnber weiten/ wicau^ gtnGrerberbhdxui nw^pMueb biß ber/iwn lange jat / wiber alle Canones ergangen/ bic Wiener bes wons mb ber fedfoige/ mit gefd^ffeen ber Bireben guter ßdabett p entjügS wir fie bannt ireni eigen bienß/mb ber i^ivd^cn/Vub 15 wir woltcn ben Äirdjen an jeitlidjen bdffen / verberbten wir pe am geiphd^n vnb ewigen»

i^b. ja cigentlidj/^cttcn bie fromen alten freu tPifdx Äonig wie fic ber b.^Säcgonus allemal 15 trewltd^rennauctbcn ^ifd)^ wen bcç jeiten/ber S'^monei/mb miebiaucbs ber Äiveben guter gewebret/vn fic nit ju bem ^ouc / von ben Äireben gerefften/ gesogen vnb gehalten / cs were jö bem abfall ber Kdigion / Gei vn62)cut|cben vnb ival^en/nit Bommen*

pjo, nun/dn ieber C^fl wirt basleicbt erBenuen / bas ben Äiveben bis ja bas bepe/vnb notwenbigep/jem wurbt / bas fie jre fed folger Çabeu /bie aller anberen folge vnnb gefebfffteu / fret vnb gentjüd) vnbeBummert (èin/mub bips werd’s ber fècljbigc/ allein auf warten, ©cerc» ©obabejrfd^onbasbererfiwcg Cßiipiiebcr refoimation an Äirdjen gutem/ ridjtig vnb göt ip/ aueb ben Z^UebeU bod} nuQÜd) ßin möfi23anbie(edenan bené . Jy ßoebp gdegen/werben ja auff ben weg fo wir ju wib goÇn wol * ^/jS frem bcUmereFiid) gefurberet. Pr. Wen bijen nuQ aud) Jeß man red/t Gebeneren vu etwj achten woltc/cr were ja leiebt 30 er Benen/iSs pub aGer Icibcr gar vil/ bic uitt jopraeFs auffber jeden nuu jc^en/ fonber haben als ein aug auff bcm jcitlid^cn* Or fagtS aber wie jr woltcn anjeigen/ bas bic weg vnnb mittel/ ber waren ï^founauon fo jr tbr fdjlagen/fol»» and? fSglieb/vnben leuten

26 wj on

-ocr page 176-

quot;^k man He-Men gâter.

mtMcmltdîfèw. See, ^aCÇnfîen leutert/b^vujn^cGicbfcr^tîl dUweg gcp^/ bits wir vue muffett 30 re: bet ^rt»ptjïud*crt C^njUtdbev Xehgiou vcvgkjcbcit/ vunb C^upcti (em/fóUcrt wiv etW4ö ven C(^2ifïhdxv Xefotmattbh nut cntuttbcvdbf^tnbmgcit.

VCcld^c ituit werben Claßen ßw/vnb fr vertrauwé vff^tk (M ben Werten pnen/ vnnbjètit gerid^tf^tditen/ meinet fraud)/ Çenptopfî/ bee bic (èlbtgcttfïd)}öbem fô^o^n vnnb wd)«gt; gen btenfl ber fèd folge cm trmgen werben/ wen fie ben fèlbtgc mt wjffen jö verriefeten £“ p:o. 3?» édite C^nfïen werbene mtt t^ön. ©cc. Wcldxban (C^ufïen fewb/tmffd) bifcm bienfïwarltdb Pe; geben/ werben ntt bic fèlbtgcn tn btfem bicnfï (o vil jó t^ôn pnbe/ b46 bte felb barum bitten werben / bus man fie aller anberen fdg vu ge|d)efftécntÇebc^ p:o. Jd) hielte barfur. See. Wen fid) ban tn bte den ft bet fedfetge/ mcmanbt vntaugltdie ctntrmgen/ vnb b:etangltdbcn / bte gefdjefft jcttltcberguter(c!b fl;d;en wer# ben / fo jfîfènbn ber ^oebfic mb notwenbigfrc bienfîber Äird)# en/ von bcm janef ber jeitheben guter vnbbcrfdiung/ entzogen vnb befribct / ^te wurbefa ben hrd)é jö warer Kefotmatton ein greffe fomJ:d?eicmnbfijghdictr (ein. Sowurtmanand) bereit meer fihben/bte bte }cttltd)en fotgen vnb gejd^efften ber amp;rd)cn/ jrc}eithd?cgóter/aud)4,anbvnnbleut/ (03unbrd)en kommen/ 3Öucr|è^en vnnbjó regterengern aoffpdjntmen werben/bamt bte fiel) begeren ber waren fedfotg vnb geifrlidxn gejdxfften 30 ergeben. Ü'bd. S^aranÇabtècinen jweiflèl. ^ec. Geburff man and) wenig 3cttltd)0 gute/ bte iöiener ber fcelfotg 50 crljalté/ ban bic bijen bicnfï in war^cit verrid)té/bic finb mt wenig 30 ver ndgen/ wen ffe filter vnb betf Çaben / ftnbfie reid) vnb wol ver# ringet, pjo. Sas muf) fa volgen bcy allen benen/bie ware feel# folger fem ton ben. See. nun wan bann allein C^nfien lent fein werben/wie fd)wad) vnb blobc ffe juin geifti;d)cnvnnb wie* geneigt fic auff bas 3citlid) nod) finb/ (o werben ffe bod) fo leid)tr fertig nit fein mögen bas fie fid) wolté bes (o fd)weren bicnfï ber fcelfotgc belaben/ wenn ffe ffd) ba 5Ö nit tauglid) befnuben/ ober bte tauglid) weren/ 30 fold)é bicnft nft tomen laffen, Wa ffe fid) bannfóweftergeben/werbenffcfrcilf^ bes and) vnPefdjweret fd»/

-ocr page 177-

wib^r Cbttfind? 4nkgc»m^sc* ?^ fern bic fèlbigcn (b bic (cd (wgc twit^tcn/dlkr enliven sckUd'jcn gcfcbcffrcn ber brd?cn 5Ö ein^cScn/fnnb x'iï ïtefet ßd? ober «nbe re/ bic jö (blcbcn jeididje« bienßett Mugltd) finb / 311 ben (clPigcn ßiaud^cJi U^dt, Wed ban and) bic W4vß4(ftcn biener bev (ceïjbi# ge wenig jeididje guter bcbbißbi rub nod) rveutger begereu/ jb ir»tbc bes 5cithlt;^cu(bvtl mee: vberigßiu/(tnbcreu£^jißettu6 Urlc'y ßcnbcn/biinttt jö ßelffeu vuub voitßctl sôtÇôu» Wgt;w(ô(cc beu mm iu bißm erßeu weg CÇiiphder refbrrnctibu / befd^rver# lidjebberwfugïidiefcm'; pib.

Sm^r uitt vil / wu wir vus boubteu Cßiißb vu(crem Werten redît vertrd wert/vnb ferne 3»d)t uit (eße weten. Wie were« abc»: bic 5mptcr / ber jeielidjcrt verß^ung / vber bic guter/ vnnb nudj biercgierung ber /turtbeu vub leutert/ (b 50 beu Älrcfoeu tbmen finb su beßeKefK Sec. iöub würbe nun ber nüber weg (cm/ ber Kirdîen guter bnlbcnd^rßlid^e Äefbmmtibrt nrtjöriebtert/febe pblicci würbe bau redît mit bieuße bc(îc!lct/wcÛ3Ô jebem bienß/ bic bn 3Ö tnuglidî finb, verbietet werben. @b bienet ßbeb gcmcisi neu friben 50 cr^nltc/wcu mnn 3etthdîcr b*î5e/gûtcr/vû gewnlts bnlbénit vilenbrungfinnimet. pio. 3fîwnr. Beer. B b vil butin bic regierung ber Jtanben vu leutert/vunb bie bbicn pflege vÇer nUcô jeitlidî eintbinen (b bic Âirdîert Hubert belunget/ n^ilt; tet idî/ C0 (bltc nidîts Peffers feirt/ bun bus mart eben vbun benen i’urjtenÖÏMuen/ vSencn vnb (Sblcn/ bie jcq vffben ßoßen |^fp reu finb/ 50 fbidïert regier ampteren/ vnb verfe^ung ber jcitlidïc gefellcrt/ jb bic flifft Hubert/ verbibrtctc/ Ï)n mit würben bie jö bi^ fèn nmptcren gepinucfcce/bienm meinen bU3Ö gepbien vnb erjb^ gen werben/vnnb bes ^Ipenßic5ö und: (o vil tuughdïer finb/ Hemlicß fj ßc wnre eßtißen/ vnb uit gnr verberbte vnb vunu^c le^t pin wbUen/wie mnn Iciber cewnü vil mifgeburten und) vnÖ Eifert Btenben ßnbet. 254 bei würbe nueß im cufferen tßön/ gc; wnlt vnb genieß nm wenigßen geenberct.

i^beL 3^^/ ’^^’^ •«lt;«» bife îcut jS djnßlidier regterung/ vnb verfbung jcitlicßerbiug/fb wb! nußquot;3Ügc. Bee. t^an/ wn mun bic Cbllegin bifer Btißten / (b nnrtdîtet/ bj erfffieb cin5nliurt(îlt;i bené weren/ bit mun besbue ui cbußlidjcrj»^ vu ’ere vft^ûge/ vuber

-ocr page 178-

TX’tcinrtttb«^tvd?c«gfi«r

mter tituglidxrt wefctjicftf n præ«pto«»t / tvcldjc 4«d) ß pc cr^ ïogcn/frcv tvcvendtcb 3» t^fin «rt btc Çouc/ mb wrt pc mißte ^ber €Çnpc«Çdt:/ mb fre« fdb nuts jom Pepen jöicbrtpe»» X/nb 6« n ein Gciwnte rtnjtU/'mjßfohd^en Goben Qtifftcn «ufferjogenc« wellet vrtb dußlcfc/ bic man ban jô gemdter vcrp^uitg ber jcitli eben gâter / mb regiening ber Stiffs bnben mb |gt;er:]â)4fftcn/ gcG:«ud)etc/25ic aud^/ß pe pl$ woltett fre penb vnnb mp^ung Sei ben Stipten p leGenUng petten. 104 mit tonbe m^n ber ber^ ren vnb eblen gar vil meer / b^n bißber vu mid) ntt allein jur ro gicning vnb jcithcbcn bi'cnpen ber piPcé/ ßnber aueb anber bn^ ben vnb bertfd^ePten bee ganzen Xciebs 30 göt/cuPjie^en.

0:0» Watlid^ wa ban bei ben P^ten ßlicbc Collegia mb fd^ö len/fnr bic Werten mbebkn angcvid^tct/mnb trol er^a’ten wär# ben/mod^te man fabipn Stenben mnbbem gamjenKeiebbaf mit vil fromeo pbapen.

ilJe haben aber pen eins teile getvonet/ an bte^ vier otten pjc^ benben jn haben bonben peb mttt rvenigem nit betragen» See» Wille man C^zipen pin/ß muß man tvarheb mötwüligen vbcr Pup abpeUen. nothärPtig mnb ebthd: verphnng/iverc in bem ß 0tbPcn mereflidxn göt ber I^Pebcn wol 30 pnben. 3c nicht ßweb einer Canonical vnnb prælaturenhat/ ß vtlmchtpnbbie bie weil gar niebte h^ben/.B^me man aßer vbcr ein / biß an bipn tnoben/ er würbe peb etwan auch aupiopn laPen»

pto. Wae nammen aber vnb Stenbe woben p benen bcGc ß an Patt ber StiPt eapitel perßnen bleiben ßken » See. ©ie Canones Reipen bie Verwalter ber sertlt^n Bireben guter/ 0 o conomos vnb lOcpnßtee.SJan bie JDiacon/Sufbiaeon/ vnb 2(r^ d)tbiaeon patt man meÇ: gcpjaud)ct5um aoßßenben ber almü# pn vnber bie bärPtigen/ vnb jur pdßjge/ vnb Bitten ampt/vnb / beeÇalben auch 311 ber ausipenbung ber heiligen ßeramenten vp ben Bird^cn vbijngcn. 25a her bie 2lrd)tbiacortiaocb ein tÇcil geiplicber inrifbictiOn haben. 2lbcr ber nainen halben/wnrbe es an bipm panbe nitpot haben/ Chf'’’Levien / ip ein gâter name/ wa pc bann nad) ber regd/ß bip jre bienp erfotbren/ teßen woke tonbc man pc bennodj auch Coubnie/ mnb regulierten heilem ©och

-ocr page 179-

ttgt;tbcvcbH|lUcblt;tnU3Cttm056 So ffiodi ^n bent nlwcgen b^ö vo: außgebtttget/bae ce C^aften lent (cm ntuffen/vn bic boet) mfolltcfocn jetdtdten btenpen / ben hrebe ntw trewen btcnctmJZ)ïe hrdten C^nfli tónben mit memmtb ju? t^ôn fabelt b^tm mit C^nfîcn Uneen/vn bic fiel? jver judjt m bet • UMvbcit begeben»

i^bet S^cjfj würbe rtPef m4nd?cm vnber jnen bic ^Re ven no ten (èitt.Qe.ètc müßentitn mteb ntemanb wcl}jcn.p:oi25lt;ï8 wuv be aber ben Qttfften befèbircrliel? (ein / mb vifiel? geben/ bite btc fo einmal in fo!d?e penbe tomen/vnberßo^n wiirbcn/ entwebera 50 toil von ben Ötifften an fiel? sSjteben / oberaPer (ne bic ©fife/ *^it fntbentng ber jrcn/crPlid) jô mad?c.©ec,25aß l(î ein vergebe! wc netfebhebe forfbigc. iDic alten mb ß reidjen Sacerb^tia bei bc Xomeren/batten aUeiit biccb!td?en jn/vn macbetenfiebbd? nitt erblid?|d?tvcd?ctcn fic aneb nit an jrem cinfennen / sDic ^ifpant* feben Kitter ^ibcn/vnb alle Kurilen bienß, finb aneb nit erblid?/ ^ben nun bic Körner bic wege bnben m^gen/bas (re pnefier eb heb waren/vnbbiepfrunben bcei? niterblid? maebeten oberonn item cin^omcnfd?wcd?ctcn/beßglcid?en bic ^ifpanijeben Kit# terbjubev/vnb bic ^nrjien vnb ©rett in (ren bienfien / bae man ßkebe mener in bifc o;ben v» bienß vffniinet/vn bod? bic cinbom men bt(cr Äbevn bcfolbiing (bld?cr bienfic/web geringerct / noeb crblieb gemadjt rverbé/Woltcn wir ban fromc^npen (ein / mb ben armen hrdjen 50 d?:i|îlieber Kcfo:mationwarlid?l?ciffcn/ »vir würbe (b(d?en?ege and) wol finbcnbaöb!c©ti(freollegiabcr PlciPenben perfonen palPc / wol an (rem ein^omcn/onnerletjet vn Oncrblid? Slibcn/wenn {d?on bic per|bnot/biefid? jünjt nit wüßte in €bî (ïlidter }iid?t 3ftbalten/fbwetber nemen/Oott wurbeand) wol mittel mb wegc 3cigen/bae (reweiber vnb hnber/an (rer not burffe/aueb Beinen mangel litten»

• ’ èiaran würbte ligen / bas bie lent/mit benen jö Raoblcn (ein wyrt/Cb^pen (èicnbsc begeré bas offenlid) onred?t i(t 3Û laflen/ vnb was Ü5ottescrnßcr vn ongejwetfcltcr Ufdb ifï/vfffieb 5Öne men. pjo. Wan man bann ßke bie alte Canonefanricbten/baß bic Ononici Pet cinanber lePten/vn ein gemeine banfbaltng bid ten, vn fie weib m Bm^ befte / fo worb« refpwplicapïatonis blanß.

3^ Set.

-ocr page 180-

Wie «mnbtc Äivdjm gÄur.

6cc. 3^ bip(ptQctrtl|0cwcrîDwlogw6fâ7:ctbet/iÇ0|gt;Algt;cFntf« Cart^nce icnwnb/baitrt bet ba jöplb willig/ foltere gt meine ^au^ gaining vfferlcgt/wcldjé btfe C^munion nit gclcgé/ bw^at men * uitvegen beren erbflen / bod) wan man ie cm gememldiaflx ^altl (ókc/wwrbé ßd) fromme e^efrawen vn wolgejognc tinber nat^ 6aß mit ein anber vertragen tónben bann beo 2)tafogipi):eiberfl mb fèinee Lauffens Çôren mnb ÇûrenhnOcr. Æo ^inb in Realia i mb anbciowo vil froincr ebdidxr menner vn weiPcr/alo vatter 1 môter/fon.'tsJd)ter/(ônôftanwc vn bod)tcr mener mit û c bnbn/ vnanbern verwante / offe in grofrer anjal in einer Çanf b^knng mit ÖJOtt vnnb e^Jen / Waó wiiflên aber b:(c (djanbtvogel von sndïtvnbcrbarbcit^öobomavnnb^omonarcgimentgcfallet i bifen leute nit *Sieru|àîcm6 ober bee volcF ©ottee«

pjo. Hun id) feÇe/tue jr nun gern rvoltcnvnprcr $5i(p»tation ein o:t finbcrt/|b will id) and) beßo Flirter frage/ vn etliche emro bc/auff ein anber gefpiad) fparen. Was na men woken fr aber bc gebe/ber bic furfllidx regiernng/bic fc^unb btc 25ifd)0Me verfc^gy verwalte foiled Öec. 2)ieCanonc0^bcn ß!lid)cTiC£bominoo gebeiflên/vnbtnaioieöbomus. pio. ^en ^tfchonlidiennanM men Würbe man aber nicht gern fallen lallen, amp;cc. Were aber ^nrfl vn crçfôr(î nit auch ein cbilu^cr name / ber hoch etliche fo wol Flinget/bj bie fo fnen lieb reben wollen / fic nit mch: anbers nenen/ban ^örfl ober C^urförß/wie fie auch alle von meniglich genenet werbc/bie fie jögege auf Ipiechêals / gnebiger ob genebig per 5nr(t ober Cßurfnrjr vn tSenc/ewer ^nr^lich ob Cl)itrftir(l^ nbsp;nbsp;nbsp;| lid) gnabe/ic. vn were ein verächtliche rcbe/5Ôfagen/iSrwHrbiger ob 6od)wiiröigcr ^ert Äifd)oue/on söthön bes 50r|tc ob Chnr^ für|ren. Wan aoer ber titel gan^gerebt ober gefchnben wnrt/fak Detruß lîé^ ^^’^ f^’^ ^”’ ^'‘ »f^*^wen 25i(chouc/al5 anfangs ber rebc/an etliche ^ tue nomine ^wen gep:enchlid)enn/2(berim ganzen hanbel/wurt allein bed JLconiaj- in 50rpc vn Churfürpe gfbad)t.3d) lalle pohnbe626ap|l8 biachc tnoltis Æpi lid)cn wcltrcbc/von frerber Ääp|l regierol^ tnaiePetc/jöarinn Polis (crif ver|ct)cn!td)ba6fic nit werben vipch haßen vberbem namen

îdF ”’*^ W»«4»jwM^ w^cn/^r jncn^ir^dmdninóuit^^)^/ 2)4grt

-ocr page 181-

wfb#r(bH|lHlt;^AnUdlt;lt;tmó^e. ^f 3ö4rtn Œp|cdpaô / wfe jr wol wó^t / ifl m bcv (ä^nffc vnb ben ß. ^nombuö/drt naine bes obnfté vff feiere/ m fa^é vn gcf ij^w t*nr|ecfßigcbce»)«rgcjßltd)crcgiment0. pio. □(îa^erbîfôrfî Îid) «uff (c^en/auff C»ev Suffe Jtenb vnb leut / bes bie C^t^Ui^ »ubbefonbereber ^itd^en jö gutgcwgicrt werben/ nitaud) em heilige vnb gottgefeUtge auff fe^en^Vnb tonbe/ 6 ßhebe rff|c^é fût gefeget wórbe/nit «web cm fluff fè^er vnb Äifcljbue Whd? ge nennet Werben?

See* putman bei ben Konteren (Sptfeopbstte^etffên/bie gex fTbemun» ^3ee waren flUem fluff (c^ê/bfl6 hot vnflnbere enen fpetß wol if ^conex, v. ^wfft würben/vnjö 2tt^rt /bicgefflnbt würben m bie Stett/ vber bie We 2(tßcn!enfcr benen waren/ jô vifitteren vnb befc^en/ Jnterptte Wie man t’n ben |clbtgcn I^i^idte/ warumb 6onbe man ban mt 4”t^®Pb« ^ Chißhcbe fluff fê^er vn obnfle regieret vber Xflnb vn leut/ flud) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f?“^^

f5pi(copO3^c;ffcn? Sec. 2?teCb^i(lenfeinbbcr:?be0Sflßfltbs/‘^ freilid) flud) bcrrtflniert/nod) foltcbie tbeurfèbcQung beo gottliZ «ben vnb ber b. vAtter (Canonutn/nKb: bet vne geltenbflnn bas Wir begerten etwas jü verenberen/ober anbers jü biandien/ ban pevuefttrlibiciben/rninbcrbetltgen alten 2(poflolifd)é KirefeS alle weg gcpifludjetwoibenifî/nentlid) baran vus bod) nichts anOers gelegen fern mag / fó wir anbers einer waren €b^fïl’djen Kefomtatton begeren'Wohen wir aPer vnfer Sufputatiö turijé/ fo mitfïen wir folder fragen nit vil meb: mache / an bené es auch nit heben wtrt/g:6c (öott Cb^ifHidje banblüg von fbld)fn b:ngé vnbcrCb^fïen Feuten» pio. Jfl war/bie welt i(ï aber flud) fo ge pnetz b5 pcfich ctwan an namen vnb woné meh: hoffet / ban art ber fàd)cn vnb ber ebae fdb.

Hun iP fa wenig am namen gelegen/wie föltc aber ber Pabt vH O^ben f n/b.prgr0ffcren ChömSbencnvnbCbömbsförpen?

Seo» 25ei ben hohen vficblen Stiffcen fagt ich vo: wuvbc}wd crle^ Collcgtfl fein/iSins für bie jungen/bte man ba vnber fren pjc ceptoic in feer vu gâté fitte/ bic frein berPomen / vit bem fenigen/ ba jâ man fie bemaber vetoibné vn planché woltc/ gemäß were/ fluff jichen foIce/Sas anber/ftir bic / bic ft leßen lang / fo bas men feibgelegen Selben stiften/wie feg fren auffentbalt vnbpanb

-ocr page 182-

“Wte man tie KtvdKn^'itcr.

Çaben (Ölten. PîO.^iir.ts (Öltennn bev ev(ïeit tÇân vn jud^t (ctiv vnb voie, ntitjjte man b:c b/dtenï Qec, ^ven ptecept^ten gcboiptït fcni/vro! ßubxren/nwd) jv vbung juv gdtl^gfett/vimb bc)önbcrc jndjt I^^^en/vnb btjö erheb vnb wol m ditem b.mj’ bc^ etnanbev ge^nlten werben/wteboeb alle froinc wetje ^mpen vn ^cnen jve j one th leer vnb judît jô b elten pflegen.

p:. Wns(ölte b^n $ nnbern welen vu t^Sn fèth/bte nun erw.rd^ fen/fn wte b:e Ctipkel ßcr:n/|eth wetbe^'^e.^tc joké/wte icçtmb jeber ptn eygen be«|èv vnb pfranben/ rn ö4 6ev benoeb jve gemein feb t jfentît cihiWbev vn Çapttel bnPen/ber Ittflr guter vnb vnber tbonen/(ö vtl jhen wq 6c|ÖSb^n/4)jtjïhd} té wol regteré/fieb uiid) bc'y ben bethgen fórd^ vcrfèunlung vot unbern/nlo be^nber Pr; eben leut / pnben lafjen/ßkcn nneb uffbno Cbllegto un jn^t bet fungen barren fr ßetfigee uffjèben b^^ben 2?e6g!e:dxn gemethe bfr fcn($ïe9 |etn/ beren |o jur fèel |o:ge uitb ben (ebuïen uerotbnet wur^ ben/2f,ï|ö/bn6 jteb «ueb mtt30fcbé/ bits bh jnebtber fèlStgen redît unbfïeïffgebnlecn / un freuerOAbnetc uffentbakinen gecrewhd)-gegeben würben.

Jtem token nud) bem fïifftfórfïé th fonberbe/t' wte nud) fegun^ ben gelcbtcbt/in fetner regterung 5cbolffen fem/ un run mb fnê 3« nttcrbten|î gefebtePe menner pin worben/bte jöltc bnjö nucb/ wn Innbto rettug/jug w:0 bic turcFenobcr nneb eerltd) un gótthdje Prteg/30crbnftertg0tunb cbn(ïhd)c policqentfruitben/gebuild lt;bct werben/Jn jnmn/eó foltcn btp € oSlcgtn (cin/wie mnn fte mie ben Kitter b.’öen unjundKen/uoi^cbcpt bnr/nnpgenotnen / bnö bifen bie t^bc |oltc crlnuSc pm/wen jte ftd? nufler bi^be nit woptê 3n entbnken/ben Peth börer teil nm tà^.C^nfit mb (einer fordje IwUenmnge.

Uletnct fr nnn ntt/ben p:op(ï/btc ^orfîcn un Serien (o (Ebinn SEpb^f^ nbsp;nbsp;batten pth (öïlcn/wunn fte bifeno:ben fielten/ unb (olidjcbing ge *

trewltd) ucrnd)tctert/jïe wurbenben hrdjen / Ännbcn un leutert un bone 5 weifel off c bent guntjenKcicb bo’^nutjhebbtenenmo^ gen^^beLiÏieöbnbc icb feinen 3wctffel/ fu Óott wurbcgnnbgegt; ben/b.t6 ntnn niip fokber 3uebt noeb mantben bstdiebcn tnnn be (emmert wurbe/ber Ädp innicfî. unb bem ganzen Hdeb^b

-ocr page 183-

wtber CbnjUtd} ÄnUgcit mó^e» Sx trólHub vnb ^ctliam (cm worbe. Sec. Wc ©ottee beft’ff vo^-5«cbt/ ba tji mid) bic reebt einige pftaoQung ntb ^ewaebe C5otgt; tee/ba ba man aUein nm^e tnï wugltd)c Icnc^ö «lier mcnßjJtdic notb«vffc vunb wolf ut/ Fctoininen otage. p:o. tntebev wct|ê wnvben jr aber miß bcm poelier vnb Oweon (ïanbt/ Kittev Äji ben madjetn ^cc hiebet otem^er: piopft ' was p:tc(ïerhd)efi ober 25wconijct)cn t^óo vben ictj btfè benen ï' fa wie vil finb vnö jnen/bic ba wiffen/ waaber pnefrev ober 2?iacon biben vermöge *■ nun vilgcbben mb ntebte galten greffe nammen vnnbfd)cm berbob^’^ gcifïlicben hreben bienfïen tragen/ vnnb vorn werd? 0!d)t wißen/ was bas fnen vn ben Ixirdic gute/ gegen (Sott vnb ber weit/ geporen móge/ batt ein feber Cboft leid)t 50 ernennen/ Wcrbcnwircm Cbhfilicbe Kcfoimation wollen annditen/fo innffen wir faifchen f^cm vnb gelobbc/ bic ntemant gebeneFt jö galten /fallen laffen/vnb vn(êr reb vnbtbóo fa fa/vnb nein nein/ wbnft fawb rteirt |èim f^bet C^v wastbânbod)bi(c guten Serien fe^tgerseit beffers/ wann ffe |id) jnm aller beften belten/ ban baô fie ber jîifft gâter verleben/vnnb bte vnbertbanen regier« ren ' -Sie foîlcn getjiltcbe fetn/vnnb Fonbens nictrcitcnfd) wolté pc fern bas bóiffcn fie me/vnb fmb al|b Çalb vifd) b^^Ïb fleifd)/ vil vernd)ten alp entweberen bienfi reebt»

Were nun nit beffer/wed regier vnb Kitter bicnft aud) no^e vR Çetlige btenfî pnb/man 5:aod)cte ba bm bie bod) barsu allein go poicn/gejogen/gcwtllct vnb gefebieft fmb/ vnb vPcrbn5e fobdse ber namen gelnbbeit vnb(d)em/bcrgei(ïlid)c bicnftcan berfeeh fo:g ba 3Ô pc aueb weber verjïanbt/willcn nod) gemót babenj p:o» Wir baben aber jövo: gebotet/ bas man bic Kireben i gntcr/alleinaoff ben waren 2\trd)en bxnftvnnöbiebórfftïgcn wenben pUc/nim finb bip gcfellc vnb guter/bic fbr nun woken ' ' nbsp;nbsp;bffjölid)e Kitter Óiben wenben/ bican^ eben grof jein müßen/

woite man bije lent su friben ßcllen/ ben Fird)cn sö bomen vnnb ’ ' gepen wo:ben/50 fórberung bes Kird)cn bienfts an ber jedjotge/ vn sö erhalten bic waren Canomcen wic fbr (eib ben Secretari/ bie bie vo: Sefebnben babt/bie nemlid) bem 25ifd)óne vot anberen Ptiejieren vnb ^wconen/ bie fcefpig vnnb verfebnog ber armen -2»^ 11'1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;50

-ocr page 184-

TrVk mA« We Ktrdjen gâter jSi^enidjtcrt/bcrtertvrtb^lffcrtßltcit. t^cc. ^etflw^r/Ke b«r ^n ptopfï/nne wollen wir int aber t^ân? Wer wille voe ge ben 040 bic lenigen ïC^untb^encn^lcbc Cnnomct werben/ ober bifc(ïenbevnnb nn^nngen /weren Cenomds einrenmen? Öo nnn eber bie Äircbcn/ von ben ^urpiidjen benforen vnnb anbei« ren ^Serien/ eßen vil vnb offe ntd)t nnt ben «lier Be (ten jengen be* tontmen b4ben/b40ifl/ntlt;wonfal|cbc vnb eberglcubig Bereben/ vnnb bann and) mitt vnbtlltd)cni febaben ber nadiPomnten jö * Œ/ barnntBp'nbbte^trd)en/ wieand) voiansogenn/ je JZ (ôîdxr 5urßen vnb Serien bnberen/ jû frer notburffe/ etwas nteb: ban anberen jôgeBen / X?nnb jo bie Sird) bas fr ben burffdgen/nitt gletd) einem (b vil als bem anberen/ fonber nad) febee notb^tfjft vnnblïanbcan^tbcdcH (olie/ ©o gepureeftd) abermal/ bas bic Kird) wan fte (ebó nttbt ß vil von 5nrßcn vil ^Serien invette,’ ßlcbcn geponten lenten jö jrer notbnrjft rcicfelO hdjer gebe. 25c^ bcmbciligen ©rcgoïto le|èn wir/ bas er gar offe bcnen/lo vorn 2lbcl vnb lt;5crrcn ßanb verarmet waren/eben reiÇ Pafpm Ab hebe verjebung jö tbön befofben bah petrum fut nbsp;nbsp;Wen nud) bie lt;gt;crien vnb 6 2lbcI fïd) bes / ba jS pc gepoicn

bioeonum et vullij gewibmet finb / bePiflèn bas fïe pd) vo: anberen 3ö gören loA *‘*‘*^fe5’lt;l^'t/lt;»bl:ebmpctf/ vnvoï allem 3Ô bemregt;ren,fobo5rrt vil bdlßmen vnnb Kitter bienpcn / Xanb vnnb lent ebnfrhd? 30 regieren vnb fdjirmen/ begeben vnnb ubtcn/vcrbicnten pe vmB bic €b“Pc«bf*r wl ß vil/bas man fnen von Kird)cn guter rei^ (ld) bolffc/pe hnber vnb gcfd)Icd)t/50 ßld)ett ß wórbigen/ Çeth ßmen bienpcn auffjö^iebcn vnb 50 erbaltcn. Hun baBen wir aBer vns vcrbingct von memant bie 3Ö rebenz bann von d)apcn lenten/vn waren glibmaPcn ber Kirdjcn C^tptzmtet bené and) «Hcinzin bifèn ßd)en jö banblen vnnb pacipieren ipzbic vBrtgen. b^elÇcn wir gottes vitbctk

■ Weil ban nun txm alß tp/vonb wie vo: geßgtzenbemng in engerem gewaltzpnnben vnb gitteren geferlid) tp/ vnnb allemal vil vnröw vn nad)tctl gcpórctzbic €ÇnPlîd)c iteb aBerallee bub betztregt vnb vergiBt z ba mit aller onrabt Pd ben menßben fur# tomujen / vnnb nWer nv9 gepb^^ffd werbe / fo bidte id)0 ja bar#

-ocr page 185-

wlblt;rd?«|lltd?rtttU3«nMw3C. 83 for / b^e bett Äirdjcn bic vo: crjekcincutung bei bett ©tiffeett/ CoUegiafur bte lungert Çcnett vnb cblen/vrtb ödu and? fur bic cre W4d)rrtctt vnb élcibcrtbcrt/ bet tfjumbbctiert/ 5Ö vcroibttctt vttb 5Ü(}altert/ nutt «uç vnb beffetung nnjutte men were. ^^8 ntunert bod) Äanb vnb leut «ud) geregtert / vnb bte jeitltdjen guter vev^ feiert fatt/Wne tan ban mm föghdïcts/jó ctlungen e,n wxirc ge# metrte vn beffetlidje Kefoimatiott bet hr eben / wie bic Indien leQ/ Po^rt' fórgcrtommett tverben/ bamt mart bjuud) ^tejö eben bte/ fo w bns m fbldien ninptcrrt vobbiettlten pub/ vn bic man nud) nit bnlb retGencren würbe?

tnu^ten bod) bic IVrdxrt Cßtifh / wen ferj fdiott nWe fre gil/ ter/Jtnnb vrtttb leut / trt Çettbett tér nllcr roltoniniften C^itjten weren/ ben ^urflcn vnb ßerten gUid) ß wol nis nnberen Sten/ ben vnb leutert ire curotrop^engerorttoconten/vrtnb ptodjof rogt; p^en/bno lt;1/ ^u(cr wb rerfd^ung fór funge mb cite mb vemr metebte fdbigen rtneb jrem ©tcrtb vnb we|crt/ rffjüjteben mb jö cr^nltctt vcroibttcrt. (1gt; b bnn febort bic Z^irdjen C^ufti mit bw jen Icutert/bic ©ott ein mnl/wic wir (c^ert ' ber bobé ©tifft gcwnl ng gemnebt b^t/nud) etwne weitere/ban tmd) ber (èbnr p|fnbg« ntebéner piopoition in jetthdjem rtnd) gebert/ bic wnrc rcfontinti brt ber fordjert jófnrberert ,'würbe bue jrem Kcditert/ welcbea reebtens m'y(tertum bic liebe t(ï / bic nllce rtdjtet vn fdjhebtet jur bcnerurtg/rtidjtenbGïrtdilidjIèirt.

6«tt ber lt;gt;.lt;©ei(Ï / burd) bne (ledit ber nntur/ bic 6ctbert ge# leeret/ jrett Stottert etwnn jö rö w vitb Geßerem (lunb jubelffen/ bnmitc/ b48 fic bic fdiulbcrt gnr / ober jum tbal nb getbott / newe fcbulbtbiieuc gentadietvnb rtewe abtbevlungen ber nefer fórgez notnenb.) mitmidj mnrtdicr bnelcm/ mitgrofler Gefebwerung/ bnt niu(]ètt jâ gut gernentem fribert ber jtntt/nnd) geben. Wnr/ iimG |bltc ber töciß ber liebe / mnb aller guter oibnung / ber jum bed ber inenfdicn / mb jrer blobigfcit jnpeiffen / alles jum befîcn m miltißcn vcroibnet/ verPefferct mnb «nriditet/foltdic mittel nit and) in Icmcr hreben/fonbe mit nuQ vu befferung gcGinudic?

2lber wórt femanb in bcm,bef|cre mittcl mnb wege/ ber fnebS jw^fre« / anjetgen / b4ó ein mal bic Äird) / K« vte^f muÿid» biener

-ocr page 186-

Wie mlt;s« bk 2\ivd)Ctt gâter

Hom-’J«

bkrtcf/jtrt' fcel(ojgc/ tub bic (èlbtge» wie cm mal von note« / bub 040 ©othd) veefet an bcm mit nidbten $8 bitpcnficrcn ifî/ foibcrt/ voit allen gclHoefftctt scititeber guter/ fret vut vitPehtmert ßabc/ mb bód) bic UnbAciit/vmtb guter ber hrcbeu nidot befîc went/ ger Pei ben Birebeu befalten/vnb Cb:i(tltcb mb wol/wie baoben Atr^en./bem Keidt/ mb alle« Qtanbeu/jum beßeu bicueu m nutjeu magc/geregierct/ verleben mb vcrtvaltct tvet beu samp;ami bif ber 3trccF tun btfer bcrafotfdjlagimg fem mô^ / bem folle man ttlltcb folgen» (^beL Wie/ wen man bic Xanb mnb lent ber Stiffté/ïicv.ma.su einem Famer göt mâcbte/ mb heffe ben Fit ebenfresebenben vu aubère gefeUe^ See ^nebenfebafjtenvnb gcwalt / bic ba femb/ bic femb alfo von (Sott verotbnet/ öcrbalb (te 30 enberen niemaubt gepuren mage/vnb nimer Peffetimg f::n get* Weil ban and) Ä c^. tuai will vnnb Jolle bas Keid^z als ein freies Kcidi/vnbbermaffcn/ wie 2(rifîotcleebicfretbe gefialt Fun nigBlidjer regierung Pejcbieibtgcregierct werben/bas ifî/ mit gc memcmrabtvnbbilffberi’urftenvub Steuben / 25annfold:c regierung/ßUe mit willé ber vnbertbone nad) wa^l^tgebiad) ter gewonbeit/rnnb nad) vermogber angenommen fàçung Be; föeben/ So 10 fr VDai.vnb bem Kcid) Peffer/ bas bic mad)t bes Kcid)0/feic in bic ghber oibenlid) auf getbc^lct/ban b3 bas b^upt bvtmit 50 vil bcfd)wertwurbc.2(ucb folie ber Uitdien name vnb XedH, in bem fb bod) geachtet werben / bas man bic lanb vnnb leut/gûter mubhaPc/aud) laffe ben hrd)ert etwas weiter ange^ gebeffe vnb bienfîpar fein»

tits iff aber bennocJ) tunbtlid)/bas bic Äifchoue inn ben 3nnz efen ber Äcifcr/aud) burch fre bienfï/vnnb aud) ut anbere wege/ bic nit aUwegfeer befchoulid) (èiubbc b.Kcid) vil lanb vnb leut/ mcclid)cfurnemc0att/aP5ogen bubcn» Ufbcl. Sollen min bic hvd)enuit aud) bemoeid) bas fern wiber gebend Sec» i^rfhd) was bic Qttfft baben batt aud) bas Keid) £5ic ^ifïbunt/femb fit Qtanb bes Äeid)s/vnb muffen bic gemeine Purben bes re;d‘0 nut cragen.So gilt co md)c bie antunffc ber bcr:fd)afften/30 gcz naw crfiidien/ bomt mon funflin ben groffen gcwalten offt we# n tg red) tsfiubeu wwbe/mb vil vurö wer wede» lt;öïlt irgfntb5 reebe

-ocr page 187-

wtbcvcbîîflUci^Vtnk^cttmôcîtf, ?4 teebt ber vcrwvurtg/lb (ôlkcegdtetr gegen ben bcr:fd)rtff(.fn/b«» ntÄtipe leiten bnlaiwcrewntöw/bcn Peft^enben endeten Pan/ Söctbalben man ftd) bep locken loHebaß bet 16» ge-ft k^tet mnb jengetsÖte ®c wnlt fb jetnb, bie fenb «Iß/wie Qe femb r5 ©btt gc 02bnct/jÖ0d7 wlt;t ejgethdjbargetbon wetbc Ppiibtc/bj bie Äivdic etwas 3Ô refittoferen bettc/fbfüllen fiers and) te(itt«tcve / bas feie beniKcid)/bbet anbeten. p:b. Hu wivmwffenfnttfaten. ^t babt vus icQt gepgt vbn bem franb/ampt /mb we^n bet Ö;»b betten/was jblte aber bet Stifft fót|ïen/bte ieçt ^tîd^bne gnant tverben/tbôn/ampt/ mb b’-ben fein; Was wbk jt ms ^tenbn fa gen?

Sec. i£tflltd)/wtevbn S^ßämS^etien/ bieie^tanffben €5tiff ten feinb/mb taghd) barauffbemennad) ß langet ^ctb:ad)tcrt gewbn^cit/ mb batóbet gefeçeten mb gefdwbnien Statuten« inan tritt bie ^ûtfîc ie nie letcfet betebé / b? fie rb bijen ^ßrffen# tauben aßßanbe/m fid) in bie wate 25tfd)lt;?ff!id)e bienfl / wie bie nite hebe ^eiligen ^ifd)me/S.2lnibjofi/ 2(ugwfiin / inatfnvn anbetebe^bc-So J0 bem ^.quot;Seid) vn ben Pirdjen bj Gepe/bj (bl l(d)e ^otltcnt^amP Stetben/wiepe feinb/mb nut nidbien geenbe Vet werben/webet bas fie fît eut ^anb ßbetgeben / 311 «betlejîigng bes Haupts int Keid)/bbct bj man fie mbctflßnbc / mb bie ^ßt^ |len^cßjct anf jöbeiten / 5Ö ubeticfrßimg bet flbigen gltbet mb 50 abfefenetbe bifet ghbet bic bon be Äeid) auf) gtbp nß^lid) mb bienfiiid)femb/ iCanneb wo! menge bet ^ßtflen/bie nitmbeine vegimentmo Çaupt vereiniget femb / nit guttßmb viljancFc vH Ptieggeputet / fbift bed) an menfd)Iid)cttegtetnng bas aller 6cfib3 w gtoffen Deicke vß lon^/vil ^5et:é feie/ aber vnbet einer Vegietung mb 0anpt/wie an ftbemgtsffen leib ober wercF/ and) m ghbet fein mßfjen/jöan wa vtl söoibncn vnb t(d)tc ip/ ba müf fen aud) vtl fein / bie es ojbne n vn tidjte. U5cnfd)hd)ct vei^anbe tn Ptaffte fanbjßgetinge/bas einer 30 vil hingen wblsûfêçé / vn alles red}t vevndKe/X’nnb wa mott (wU in eins Çanb ßbetgibet/ fo basé bie Çme ^arp^ae fo vtl me^t mateti/fre vbnÇcil mit fd)a/ bcXeipnb.jöfinbe.U.s bat ©st and) Svßtjd'ct Vtatib gegeée/ bj fiebie inhnawben/ba einer feines gefaUcns/bne verbimbungan

2 bw

-ocr page 188-

'ÏTtcinanbtc 2\h'd? ci: center

bif t^cpQ vnb vAbte bev c^tanben/ regurc' me b-tt bnlbfit me ge ƒ lt;»Ïjbb4óbïcX'^mt|a)crt’6t|lbK(cbtabcr ßb jeögen zbte T^omet/ bw boch 10 vil bevïbeber volder vnb jr foeb bwdic / Çabé fieb en Ceótjebé wol v|ïjcbr fic aber nie gebetnet/ vn jrS gtwU mbtroif feit. 2)crbalbc nu gt;nbsp;vu bj man me wl on not enberen Heboiffe / |o witte ja getagten fetn/bj bte lt;3ttfft 5ótjïentbnm fm Xcicb bleu ben/wte fie fetnb 'nut allé jren Kegahcn/wötben./freißettert/ vnb gcwalten/vn aud) m tegicrung geweitet füllten / 2tucb bae ma plebe 3’1 regieren vu 511 verwalccn/weble/ eben von benen lenten vnb panben/von benen man fte bte jä/bißbcf gewebte bat. Pî* Ha,id) êan jèib wol gebéePé 05 bte Üilcbouc vn bte (^rt3bïjcboiic/ p jetje m ^nrpf:d)£r regierug (ètnb/bauo ntt kebt abpon werbe/ vn fid) lu bem alten 25i|cbouheb£ wc(èn/wie Sant tnartin/ Öe nxiauó/vnb bergletcben getbon begeben.öo wet es ja mt gut/ ba6manb;|c^nr}ïentböb vtighberbes Keid^o/inentgenwege Ilenen abjebnetbéi ^e. Sowerbtjraud)nitabrcbpin^}e0gut fet/bjbtfe^urpenebubburd) gewenkt i’nr pen geregiert werbe/ p:o. tl’tanbero.

Was pile aber btpr Dörpen ampt put/gegen ben Â^reben? 3eQunb haben fie bte ober banbin allen Pircbenbanbîen/ Qlw b** ben jre Quffragamen vu Vicarten / bureb bie fie bte anberen B r^ d)enb;enet wet^n/w vn abfcné/ vn allee geriet nPer fie habe vri Û5eit.3tent and) ben ^an gegeben ^e^é / XPae wok jr jnen in benen b:ngé}óla(ïen^ öcc. öoll etn ware Kefoimatton furge notnen wetben/p möß ma warltd) wie votgepge / ben Birdbe jre warepelptger geben vn vcro:brtcn/bicaud)b$ werd'^pclptgc/ mie 6 that’b»d)té.lDip wire ma and) müßen laßen mit tabs mb gehdl $ Üencen/Jtc/otbimsct plebto / 6 furgepure jebee otto vil besvoleFe/gcwektwcrbe/wtcbjbic pbhfftvn Canones ptbicn, Jr wijk ja wollieber hert pJObp/30 wem bet h- (Srego. f^tesbet/ iwctbiewahk|i025;|cl)ouen5cfilhet. i^rfd):cibct ja als deroz Oibini et pk^/vd Cleto/nobtlibus/otbini et pleßv 2)auon ip abet vot gnug gcpgt.iötfeaudi/wcldiebj war XMjcb^Rltcb ampt/mit 15 pteb/g oe ^.jacramété/vn allen ^tfcbônîtdté wcrd*en vrkfeten wüßen/bene» mage aud) allein bet ban vn CÇnpliche î’^d^t / 0*5 btaiid)

-ocr page 189-

wibev d?Hflltdgt; 4nU5Ctt m^c^e» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f»

'ftrtud) bet fdihiffcl GefoUxJt wctbot/bod) ben jèïGigen junbe «fe eigene gcfallcne/fonb mfc w^t vn îât^ôn bet nntciencen / mnb «ueb rtrtbevev getefsltgcv kneen/We «Ie bte Mafien b hrd??/ batïö »$ 5 ganzen hv^cn gewenkt vn gefc^ct xretben/wte b.w r5 ^* gctpgeoïbnct/vnmbevrtltcn Btreben getreirhd} gclMltcmvoibé »g/welebee b^^C^pnonneangar vil eiten senget» Só feinen mW# tftoty. ^neßern vn îDûteen / f^ieibt et ven bifet gidsen bee Ganee/ ba er j^’-f”: f^-fèirt vvt^dl nit eer/ ban er tribev bev fiten trere/jd/tetPe tveltc/ba* vFj^p“* nntce geine:neôraÇt8befebeÇe.jamp;enfclbihenbîie«c bcfcblengt er K nnt bifcn weite» lOff' jenes abetbs wir vnfere nntpuefïcr/2)enatp neuatns/vfi CurbatssSgefebaPen/ wciffeid) tnabwefen md^ts jöantreeitcn / ban id) von anfang meines bifcb^oltdxn ampts/ mir fórgefè^t/bj id) niebts auf? eigne welgefaHé/ vit for mid) ßlß fenber alles initewremra^t/vn bes gemeine velcPs bewilltgwg/ fnmeme vnb vcrbanbletc.

öic ampter ber eófferen regierng/mb ber fcelfêigc/ muffen an perfenen txr biener geteilet pin/ iOerbalP tritt man bic wählen $ bietter an ber pelpigc/muffen jeber breben mber jöfïeUcn / vn bj etbnen vnb tnprjen ben näheren pitefïern/ p bifd)óniid)en bienfï jventebten/wiebas Concilium nicenum gee:bnetbat/2(ljê wire man aïtd)ben^an/)ebcrbreben vnircnbicncrn/mitbtm htd/é ra^ï jónenvaltcn/vertrawcn muffen»2lbcr weil fid) in bcm allé/ vil mangel rû fe^î söttagen ba med)te manfoM)en btdicnffr# pen ein getrewes aiiff fè^en hierin befclbem Vnb weil man and) biegS^neben wtber galten mópe / médit manbifm p fftfuipen bepîîxn felcbcjöbcfcbieiben/vn baför jö bangen/ was fbls feber 5lt;t’t fnrpde/vnb sur Geffetung anbalten» Wen bte mengel bei belt;ï nen ^bic ein fofdicr ^urp pib regieret / jo feite er fic and) p'b ab# fd)affen/Wabei anberen «Serien ober Statten bes glbigen d):t# fams. fbite er bic fdPigcn jur befferung/ mit allem flctf vermané/ vn wa bas uit fjdJfe/im S^nobo an^ken/bos aiiff jèld)c mit bé Pan gerungen wnree ^n finna bipr ^nrpnï e gentteber tefdeb vn ampt wurbe pin/ber Stipt/lanb vn lente / Couplid) vn wol regieren.^.mepen oPcrAvere gót/bj man fm and) bepl^c / dn 3c tfewes rif fè§é jö^abé vffallcbadjïadp/vffbic wa^V einpçûg “ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 q vnO

-ocr page 190-

Toc «nan bfc Kirdjcnflûtcv.

vn ßiltirngbev Êàfebébtcuer beiten bfefedßjg befolgen fein wüv^ bc/stuffbic vcfw.tUüc^'baFivcbeit gutcr/vn verfeßüg bev rtmicm 3tctij / bas btcQxnobcn »n Xîifîwnorteninttrrtijt vn gesell beif 65'iiobcft gcï;gt;t’tcit worb« / 2)4« ciitmcl »nujlc «i.w b^e öv«lt;»b2 gctrcwltd^ b-ticcit/vn worbe gtr bejferhd) (ein bj öfe felbsgcn aUc oP:ctt jcbcöd^inprinsbijrfbjregciaiiötcnvnbrdxbieitcr / befud) ten/wie bic rtkeit Q-f«oben geeilte rvo:bc)drtb. inan befebe wie ^îcn5 €'^:(lt;«t«a|^:eibe» 2U(ô worbe bicte5s^nötgt;c)cblt;.’sbi^tübß/ gleid) wie ein gemeiner freiGewiUtgter tag fern aller Qtoibcn / v3 Bird^en pidxn jâ^anblen/bamtc allés C^nfîlid) vernditet vnnb erhalten worbe/ban biß t|î bee Satané gebiebt bie Jbe^en fö gat vÓ btrdx gefcbeffteit «bjebteGen/rn gfeteb fie halb jär gegenparc bcrclcrtcenmad)c/2)aubnimgefp:ed9v$ Concihem pib» Wet muficaber bie|liffcfiir|icn webten^ Se». Wa fnenfollefriid^t^ Bar ein gemein aiifffc^cn auffa’lc KirdienbenbelBefolgen wer^ ben jo were gât/bas mit jebeeßtf^ tbôm^b*^*'’^*^ / 3Öt wähl3^* laßen wurbenaud? anbereoberbeiten »5 »Serien vnnb Qtattctt jebee C^itjdme/iöan jte nemlid) mit ben Ca tbebial ßatten/aiid) bic alten Tocrwanbtfdiafften halten mußen/rtj in bembae red)t/ ber felBen Catbebial amp;rd)e/a«(^ gdtebffen/vn ßaltCiOaiJÖ ma n fid) leidet 5Ô vcrglcid)cn bette/wen man jo weit Barne» Wir möf fen einmal wpr gcjpicd) enben/^tÇabtrtwn waeid) meinet/ bae ber fîiffcfôrfîcn ampt/bibcn/mbienfî fern jokc/wa fidt niin bicBirdien Chnf^nnOrbi^n weg modxé/bSSifd^oucn vn iChnni bcricn.vn aller frer verwanbtcnl^alben/ vereinbaren / meinet i^t nidit/ee worbeben2\irebenbemKcid)vn aUeÖtenben/ hodt bcßerhdijein; pw ^d) bette fein warlid) götehoffnog. öe. So pic bip vorn anberen wege ber Kefbimatton gerebet» pto*. Wblan/wann wir ban fd)on anff ersdeten wege bic Dörpen/ rn »Serien - vnnb iSblcn/ber Bircken guter halb säfriben fiellen/vnb jretÇalBanbcr KefoimationbcrBircben/Bcin hmbernup jöBc^ folgen/ jbnberforbernuGjö verhofrerthettc/wie wollen wiraBer mtber eeren vnnb CI;iißcnleot in bem vernogenp See. 2)43 iß ber bnt weg vnpr Kcfoimation dSs pinb ber ßng vn leppiffc «ich lt;Cloßcrfo vil vn §4befogrb/Terdc^em^bül6n/b5.nwn.von beife

-ocr page 191-

»tbcv Clx^fllM? ankgmîtwge. «^^^ ben fèlbt gé ennd^tetj vn verojbjté Bonkte/ £6n|ïftd)^ (H^fiïe für af leviet l eut Binbcv/Soni anbeven/CoHegw für jungeit bïc man juni Bifd^cnbienp Gefunbets auffstege.Sü batten/ mt^ |ïinjt CntotrOjä p^ea/Çenfèv mb ver|èbnng fût bte jungen fcebev gcfcbjedit/bic jS C^nflltcbem Icben/vnnb nuQltcbem bien{Ï/bavinn euffjUjtd^cji vnb 50 vben. Simt »tettert/and) ril anbeveÇilfJrnb góttbaten/ 30 nu^ltcbem nnjïnnb jubangert/ mb ben revarmeten/ tnber jS jve arbeite mb gevrevben/anjn^elffen.Srtm fönfftett/bte Spital/ ped)cnÇûlev mb revjè^nng fóv bie alten mnevniöglid)en/ revar meté beffeven/mnb beven nod) meer anvii^é/bas wavltd) jebev# man gav ntevcFltdoen nutsbanon evlangen mb menen tróvbe* (fbet Was wurbe aber I^c'f. ma» mb bent Xcid) banoni Sec. •^vfïlid) bev Çod) vn mucvgltdjlid) nuR/ bieXefbtmatü on bev2\tvd)crt/habet tm Xetd) allentbalb bev tbenviße fd)aQ fvoinevC^:i)tltd);v mbcvtbb«ert mb bnvgev tvefP^ert trórbe sönemen/mnb gemeevet wevbert^Snm anbeven/wnvbe bnvd) |slt;» ltd)8 bibcnlid) leben,rnb ïnebt/in allen Stenben jêev ril erjpavet/ bas manin vetdis naten/getn bavjïreefen wóvbe/ öo ip bas bev rechten traven Äonigcn /bic nutbev t^vanac'y md^to trollen 30* t^un ÇaSenavt mnb evgenf^fft/bas fte jven rovtabt lieBcv bcy ben mbevt^nen außgetbctlet/ ban tn jven benben haben / Weil gctrt|ï/bas jebev mbevtben (cm trentgsbaß besaitet mb betrat vet/ban bte bewé jve gibOc hanffen bc^ltenmbbctraven niJgé/ bebc ro: ben tagltd^en gn^leven/rnnb ban and) roi bem gvoßen bieb ben mnottgen 6:ad)tzÏDïc ved)t gcavteté betté / trollen aud) lieber nien(d)cn bcrt bas geit revpben mb vegicven.

Sum btttten/Bonbemanbennoe^ and) ein e^gen rovia^t ron 2^ivd)crt gûteven |amlen/ bev beytvetren henben/ gehalten mnb revtravet trutbe/ tn ben gemetnett Keid)6 noten mb befdotretbé mit gemetnet Stenb va^t mnb geselle ju btaud)cn,. We ve bas nttand) cm mevcBItdicv niiQ/bev Äc^* Ula» mnb ben ©tenbett bes veid)0 ron Bivcbcn gutevn^ p:o. Wa bleiben acerbic vedje traven Äivd)en btenev/bic bic fcclßig ret«d)ten (oliën/ tne tróv* ben bte revieren t*

Öec„ it’ybenen tr^ïbe man. W allein jïc geput revotbnen*, Sm ptbfc

-ocr page 192-

'Wtcinanbtc^trd^cngûccr

pio» W.iWD* Qccr. V’onnaUftt PtrdKnsuKVU 'ivtm’oIiiMrt fie tiHc «ne bem «tud) fôghd?ev crÇ.tlren Pôitbey bj ieç vff bit ßifc Dicrthen Vf»b CfîpIflH gf^et, p:o. tVic Berne man eberjôbw fen gûferen^ïXXefolle man ben leutert t^ôn/btefïc feç rtieffertf

^^c, «Srfîlid) müßte in4it bicpol'fgdmoô «b mortogami« P:âtgert. p;o. W.wiftb.îe;’See. ^tUnctbiepfrörtbertetvcrc tvetber feirt/ nuit ßrttofftmartdicrflalböbeirt gärtnert Ç^uffert pfvörtbcu/bet uit ß vil Bórtbc/twe er einem Çurtb wüßte jô £atin nue bem ofeu jû loereit cv bette bau cm fîuef Pci^ bet fm/ vrtrtb fuift 4ucb niergert 50 rtUQ ifl/ ïDerert b^Pc )V M vil/ bic muffet fbr ^ciffm/ fid) art rtot^órffnger ver^ßög / vrtbatt emem pfrurtbitrt veruugert laffen / 2? te aubère /fo lebbert Äird)ert rtitbicitert ober fmfï rttusen/aber bic Öu^t m jcttltdiem wef rt/ vrtb bei freit gü^ tent bdjfert crbaîtcit / liefje mart m fr rtotbófffeige verfburtg fm fribcrt aPf^erbert iÖic watt aber eervar 5Ô Gtauebert mJd)tc7 bic b:aud)cte mart/2llfo modue mart m Burgert jäten/one jemanbtô tvcrleoung/sü betti^trdxn gutem fuglid) Bommert,

pto» 3tl)abtabcrbKvo:art5etgctvrtnbGetvcrccbaömartïc/ beu pfattett boefre wiber gebert ßlle/ vrmbbac bïe3ebeiibeu fafi aUc/pfangiiter futb. See- 3a/bcr halben mirt mart warlid) Pc beben 2\ttd)eu bteufï vuub armen, Pcijcberpfanc vo: allem wol verfchcUlbt bent vbertgett aber/wa mart bic (ïgt;b;ert vit 25ifd)Qff Itdicu fcclfotgcr wol vrtb rcd)t verföigcrt würbe / Bórtbc vrtb wur# be fohebeu »irebert/ voit betteltbiesebeubertgegePert/ wol bage# gen fo vil gebieitct werbert/mit auffjtebeu vnb vcrotbueu tauglilt;» d)cr bteuct/mtt ber vifitatiort/vrtrtb m aubère wege/ bas jucu fre jebertbe aud) wol vcrgltdxu wiÏtbert/Vurtb wa man ie memetc/ bic vcrglcidiuitg were iiod) nit fo gams/möß mart aPermal bebé/ efeu/ bas alle C^ufien vrtrtb fromme Purger ber Stat Cb^ß*/1*^ red)t/bie fo itotwcrtbigc gemcute KefomtatïOrt 5Ö i^rberé/ PiUtd) «ad) geben jollen / wie aud) vot gemclbct»

p:o» 25ei wclefeu aber foire rtuit jtohu/bas auff feiert vimb halten ob bem allem^ Sec. 3lt;^î’”^’^‘^t/*^^’^f^'^^^’^*gt;’^‘^’Tn‘^* ge/ßig vrtrtb5Öfcbcrt/vbcrallebijègot3hcufèr/vnrtb verfebuuge/ bebeber 2\ird)cn btenervunb ber börffdge» bene» pefelÇen/bîc

-ocr page 193-

wtbcvdgt;ît|îlrd)rtnklt;5Ciîî»ccçc * s?

fie dit b.ts rtin furitcmtlîcn m befUÇ ^(tbett / bocb b^s fie bre fclbige mit Mbt t»ib bilffïver üZbinnbÇcVîcti'vimb ^neb ber oibe tthebeii oberen febcs!dits/jâmfebcnvitnb30 vepicbteit wberpónbert^ ÏVîC(t»ebb:cÂcsi^rlid)fngcJèQ ben ÄijcbduentvdInit Gencins men bic d5cr|djgc vGer (tik genfer mb verfebung bcr burffrigenz benen bann bic Canoncófdld^e fdigccigenritcbanfPcgen/ neeb bcfel^en fte bte boebfle vcrwakigung bi|êr ^eupr mnb wtfelgt;»»gt; gen/ benen/ bx ben fclbtgen 311 einigen fôrgc(èçct mnb 50 gcwib^ niet finb aïs ben Öip^andtrop^te/ ber wcj|èn/ bcr Xenobodiie/ ber bilger/ben ptod^dtrop^te/ber arnten narnng'mnb anberen bcrgleicbcrt anberefoig/ wieaitebbic verfè^ung ber dofler bent fut gelebten bcr felbigen 6i^^cr befolbé geween ilh^tcm bcpl^ct ttuen vber bas (tiled ben vcrivaltcré Äcif. oGerbcitcn int ïseidz' bj |tc rber bic 23tfd35iicaptc/ mnb bic anberen fijrgc|cQtcn alle/ jr getrewed auff |c^en Çaben/vnnb nieman cttracgcfîactcn (oliën/ jüt^ün ober 5Ö Uflen/rwber bedbs in ben l?. CanoniG-^ veroibnct 1(1. {^be. W.id ivoltjr aber biet4110 ju ber fid)cn pblieffen ^ tge» èud man bicjciclidi nerfebungber b.reben biener/ber armen /be# fied^en ber btlger vn anberev wa bic jetjt d)n|ïlid)/ mb ben cano ttibijo vn feifcrlicbcn ftRungen gemap/ver(c^n mb bcfîcllet i(t/ «1(0 blibé/m bicobcrèette/ (oin (oldjcmfrcn getretvébienit lct(lé/ baran mtt nichten bmbere (óllc» SJanin bifcn (adjen alles baran gelegen / wie bic verfebung ber l’sirdm / wol Ge(Mlet/mnbim werd’veniditet werbe / mnb ind)t(o «il/ burd) wen bas go (d)ebc,Qo i(t on bad/ bid von natur war vnb beflerlidjen/nit ab lern in 6 Z\ird)c re(oimation / forth in alien meit^lid)? hobeln/ bas man nidles enbere/ban bas man vomtnocert enberen mu*,v sOod: furitemlid) (oik es (ein/ Gei (nrgelèQcen Kefoimationen ber Äird^ert /weil (öld)e ï\cfo:tnationen on bas för fid) (clbs meb: en berung (oiberen/ mnb mit fid) bangen/ ban man ont mit (Sgen vnnb on viiruwecrbaltcn onb binburd) Gringen tan*

jöod) (o were gutbas bic (Stijft ^nriïen/ja alles was in etm^ «en wege 'ju Verlegung ber Âirdxn geboret/fr gctrewes anfffe* Çcn fetten/ mb was fie mangel befinben/ Gefferung ber plGigcn/ alles (res vermögens/ burd; bicotbcnlidje mittel/ Idjicffen mnb (wrbew

-ocr page 194-

TTk ttian bk Kireben götcv, fórbevtert/^ds/vüd» bic fêlbigcn mengd «it ben oant/tw fïc bic O'’ ^Ud) oberf’citÇ^bci) / entpßhbett / b^e fie b^mt / vemwge jves ampte bev oGctbcit/ bic Idbigen fór fid) jclb abjdiicffe« vnbbenê# te»/ i€»t|ïiRibc» (Ïertbevrtn bene» ottert/bic wol tree C^fäme/ »bet »it jtet obetbeit vnbetwojffe» p»b / bas fie ben mit fleurt tik ebem ermortcrt/ nud? CßtifUidxm Crtb^ltert irt ben gemeine @73 nobisin welche b4» alle oètert/jebee (Cynisme vnb ptouincien 6c willigen wetben / wa man bie W4re Kefo:motion bet Uitdien/ gen^lieb wille ennemen / wie vo: gefügt, ©ebetbie ift nun bet butte weg mfer Xefotrnntion/rtn ben Âirdxn gutem, tneinct ft nun nit/bde and) »uff bifèn weg ber 2\ird)cn öet» 2.^ eid)/rnb allen fîcnben/grof vnb mercFlieber fromen gefd)afret würbet P:o,3d) bans nit wiberfp:ed)e», (fine würbe aber/fötge id)/ nod) im Wegeligen, ©ec, Wae? p:o, 25er ißv^/ben bie ètfehi^ »e vnb pîælatc» bem papft getbon haßen, ©ec, s^cehaibe» lt;*»^cwet2)taloguöfd)»tber/öcrt von Houben/föfebajpffvrtnb ^nbo ”^ ^P’^'S antaflct? p:o, 30 ebenber felbtge c^b. ©ec- ^aminb Ça be id) vor gefe^cc/bae bie fo ton bifèr Kefounation föllen banblé/ muffe» Chufïen leut feu). 25ie werben nu» alle wol Wiffen / bas frc^b Chafto mb berbirche» gcthon/aiïen anberen c^ben tilge# lubben möß tot gohn.Qo termage aud) ber fèlbige ejb/ i£go .»# mei): nid)t/ ban bae man bc» frul 3u 2^om/ jö göt ber Äivehen/ i» ccre» mb 6eno: habe/ tnb im nid)te 5Ô wiber ral;té ober thint folie* Warcrefotmatiort aberber jamp;ird)c»/ifîbeincmfîôl/ bann allein bee 2lrttid)ufie/3Ö wtb/mit bcm fid) aber bei» d)ufî id)i3ig 3u verbinbe» hat/ Vnb wa er fid) f» terPunben / vot ©oft fd^uk big/ fobd) Panb ber »ngercd)tigbeit/ afe 6aïb ere erbennet / ju jet reiffen, p:o, Wa baeÄcktno. mb alUptælatcn and) fo ter# flónbcn/f^ were tne allen gehoïffen*

i^beî. ©o loft fr hert tetter/cud) bife weg ber Kefotmatiort al jogcfallenï pto. Ja/wen wir fie erlangen mochte», ©ccre* K)aruw6 muffen wir ben Werten getrewlid) tubou tnberlafßet ten/bae er geSe/bae bie Äciftnate. mb frenbe bee J^d^e/bo^. ein mal ein £l)ufblieh national concdiü h^^lten/ tnb in bem felbi :2ert/ Chnfromferem Werten feut eer trmb frattgeßen / fb wollen Wit

-ocr page 195-

tvtbcvcbîilîUcb rtitkgen möge. 81 hJtV bifè weg wol ethngen. W40 wok k eber mm cwevent ÏJtabi» gw5j^:ct6cv5Öatttwojtgc6clt; p:o» Wawuffï Qcc^jevcocb erfî vecht fd)cltcrt wóvt/i'v feien ei» gâter toller voller Piuber / »erntet et» Kutte» mb btlfTec ci» g4»Q doller verjeche»/ vn |ciet 6 gcfellcn ciner bic von beu weltlidmoberKcite» ei» leibjocht »e# incnvn fid) bitrauff o» Pewilligüg jrer Oibcnltdx oPcrKeité/itller redît vn geredïdgKeiten/irer piæluturc» vcr5ttht»/ß»cfr vu ftgel b4rôbcrgebc»/v»bi'rc»ware»ttluube» verleugnete»«.

p:0. öifer v»|èr onerPetner PeJehirmer/het mich nie toll vnb voll gefehot/er h^rbe mid) bu» gelére» bu er ulß geweg’» ijt Jd) wolt mich und) »it ger» ci»iger rechte vn gerechtigKeité / meiner piælutur/vm enngee seitliche willé verjeihe» / »od) weniger ben wure» gbiuPcn vcrlcog»e», ifr (ehe wie er v» feine gegUe» huujs-hultcn/bençn er mit btjem (einem éwlogo hüt bienen w^fen/ vn: wie er vertebinge» möge./ bus er uuff vil @ttffcen pfrä»ben hüt/. vn Keinen luut b funbueió begeret söbiene'lonbcr fich bes plóffen Pcfchcmct/îc.3chghcwurlid)/b$W£bercr/ nod) wirullcfumen bijes (tunbs/rufet hodsfte vnb ff rengcflce^b vnpfltd)t halten/ bic wir d)’*!^*^ '^rt^ 1^”^ ^!rd)crt gethon ^iGdf/fnen säbicnen/ vermöge ber Cunonn/getrlidxt Ichnflft/vnbuUer Conciliën.©o vus bun $ burmher^ig (Bot/(o ernjllich sur Gup ruffe/ batch fern wo’.t/vfi (b ernffe trewung/vil großer vnb crfchwcFliche unseige feins joins vber vnfere |nnbc»/)ó wolteid)/buó wir ulljùmen/ bie bes gcifflichen ßunb^cneunet werben/ et» mul bie Puubbeo enz reikten munlidsjcrnßen/vn vns bé Komhd)c» ioch Ch^ifli vnber wurffe»/vn trudbteten nud) einer wuren Kefbimution ber Zgt;ir^ d)é^^ubci bceenne id)/wcil ich/vn fuß wir ulle(ùmc» in big ßenb Komen ßnb/mit wenig wiße» ober bebeneFen wus big ßenbe vn empter/vn bic g gh weren e^be vnbpßichccn/bie wir burüber ge/ thon huben/vermogen/bug vns bte Äitch Ch’‘^‘ / ^^ ^^ gütige nulte möter/bennod) un jeitlii^cr nurung/ vngr jeit vollen hm/ und) bebuchte/25lg meine meinung vnb bcgcrc/wiUich Ob lt;5ott wiU/pei uilen from men Chnßen wol veruntwoiten. wus lod) ber 2)iu(ogas25octOï ghieibe.

Sec. Wu über uuff b;g weig u«d) unbere piaelute» ein Kefot ' 4 mutio»

-ocr page 196-

IVk man ticS^kdxn gôter,

motion bcwtlhgtcrt /jo würbe bte Äiveben / tn ß wt Cb’’^^^^ Äci|crltd)c/Ä0»ttgBhcbß/vnnbrtnbevev Lürßen / óenen vnnb frommert Cb-’f^en Itiffrtingcnjevnncrt vnnbbcn (cb^ffenbaej# genummert/vrtbben Wulften gegeßem p;o. 2(4) hebe lèb^lfe* Wah pc bod) (ebaffe Hcibcv bette / wA pc fbnP niebto (cbrtfpfïbó ^ben móchten» ©enen bincb foUidjc KefonnAtion genommen nmvbt/wevben Allem SimoniAcvbövcvy lotter vnb Guben vn jrc bómmen (em/xm was gepnb jnen jö Aller 6ó5erc^ bienet» Ömb bj min vnprs 25tAlogii6td):ctber8(d)Affe/(óipftciltcb €bnPu6|èi»i Çirt mdjt.jDAsbAn bte wAren bicner ber fècl(oigc/bcr eufleren Ab; mmiprAtton/ vnnb gejebeffeen cntlcbigct vnnb befreiet wórben/ BArtiebAud) Anbers niebt bAn notwcnb:g ernennen, ©cc. Xic; ber mein per: piobp / babt jr webt Cbnlbpomum bei eult;b «ber tnAttbenmf p:o» jAicbi ©cc. XicSerbnngt)nbcr/vnitblc# fen vns jÓr Ic^c bip gefpMd^s bAS t^tpicon in ber. Sd.Romelu pu (0e rn. (fbcl. Wie muß Ö öiAlogns jcbiciber/ fo ein cr^Pöb (cm/ »nb (eines vAtccrlAnbs JnbAo/^r ip frcilid? vorn gefinb ber K*? fcn/lt;SAbeitbicd)tcn vnnb©d)o:n(lcinleuccn* ©ec. □rwó^ tensertA^tenn ÇAben. Woian bic SjentfebenAtion müpAud)]re 6AtAnA8 vnb 25iAPolos paben.

ttnfofîomp p:o, 2^4 tp bAS OïC/foIlicbs Icpn? ïSbe. ^A lieber geriet piOi mpev ^Ï4t. iOefpAlGen p lollen wir böfwüreFen/Almüfen one bcPccPimgc ioomei, 85. nbsp;nbsp;nbsp;geijjeö vn nid)ts (pSrlidï/pnber vberPiPig gebe / ÄcbendFé/

bAS oie 3«bcngcwobnlid) A(btt4upnt Armer JLctntencrnÓiet/ vnb v6er bAs ril rntfrAwen vnb weifen/ mb benod) Peur mnb gewerffgege^n/Aueb Friegebepbweroen getrAgen bApen/ 2(bcr ieoimb bAt bic lamp;ird) in beji^üg ligcnbc guter/bcópr/feben(êbAfF ten/wcgé/pfcrb/mAultbicr/vn bj/rm cwertwillen/m von ewers enmiltcn gemuts wegen / 2) An (r lolt en bipn fd^AQ ber Äird^en inbAPen/vn bic Ä ireb (ölte niebt tleinc fruebt nuf mpr AnbAdje empfAben.^ber poimbcn wórt jwipeb gcfeblct/bAn P/aIs ob p webs (cbulbig weren/geben meborti bic üiottes pitepev/verwaI ten bing / bic mie bem pnepertbumG nit Pimen. óette niebt bic 2^ird) jör 2ipope( jeit bnwfclb m beutd GcfiRcn mógKU^Armn Aber bAben fie plebe Verbmffet/mnbbAS et told geb vGergeben^ ^Arumb

-ocr page 197-

wtbev d^nfîUd) AttUsen mótte. 5^ '^rtmmG/bÂôcôwadtd) filbcOcr gewcfcttiff, SJifevjctbt fiber/ btewed ir jcitUd^cr buig |bjgc ^filb bermfiffen rviitcn / Çfit infère * matter bife f^jebt befî^nben / bfi0 bic menge ber firmen witfrfitwé/ Wetjen vil fimgfrfiwcn bungers (ïurbe /vnber bes bj jr filfetn etn; pimlen/vn mebs auj5|acn wvUen/ï)? Çfitfîd) Bervegt vn getrimd gen ßlhd^cn voirfitb 58 wegen 58 bnrtgé.Qic baße |id) ongern »« foil'd)onfoimige bmbdcingelcffcn / SJdn fiebaben vil mep: ßKu dx fringe von vnjèr finbadjtjöcrlfingé Segerct / fiwff bj |tc fiHem bé gebet fleißig obligé mbebté/^e^öb fiSer 4^fibé fr fie gctriingé/ bfi6 (tefbtg/vnb^ejtud^er bmg venvfiltigimg eben ^fibcn/rviefin bere/ß iveltlid)c gefd^effe traGen/iDfiber i^/ bne fille bmg m em finber gcpitxf et vn venrußet fmb.Sîieiveil wir fiber mit glcidxr (oigfelttgbctt belfiben fmb / wer wille vns mit (Sott verJonenf 2)c6bfilbc bóffen wir vnlêré mob nit finfft^Sn/bicwcil bie ^ireö wit Geßer/tonöcr ergcr/bfin bie jettbdx gcicbefft/vcrwfiltct wirt/ i^fiben jr nit gcbóict bfis bic ^poffel fid) bfisgeit '(bon nrPcit38 (firnen getragenfiij ß jótbctlen/nicbt vnberjïfinben bfibcn ^ ^cij m»b fiber finb-filiß ben 20i(d)biicn (dwffncr/fiußlpcnbcr vnb gfifï i^filccr woibé/jfi fie (èmb mit weltlicher (big vn fingßbfirfeit me^t pberlfibcn/bfin jene,Sic (ölten fur vnjère (ce!(b:g trfigcn/ bfiô vnb Ußen (te / vnnb finb gewißen in benen bihgen / bic jbUeren/ rent# mcijleré/vnbbenmcvcm jö verfemen 3Ößoßni2(u(fßId3c binge (John jre gebfinepen vn benen ^fingen fie fleißig fin/ ^fis bewei# ne id) nicht: vergeßlich / fonber weite gern / bfis etwj beßeriig für genomen wurbc/fiuffbj wir/bie bifc (chwerc biejibfirfeit leibe / er lendjteret wntben/vri jrber Kirchen frocht vnbfcheçcfurbcrci ten. Wollet jro fiber nit tÇân/wolfin (b fmb vo: eweren fingen bic firmen/fiuß benen wollen wir fils vil vus mbglich/erneren/Web lt;he wir fiber nitriere mbgcn/ßefel^c wir euch/vn ich bittc/bj jr fie ndßigerncrcn/fiiiffbjjrbie hfirtenwoit/(bbcr6crtc wibcr bie onbfirmherQigen rebet/nit potent fin jenem tfig jir haben mid) geje^n hunger kiben/fibcr jr habet mich nit ge(pet(et.©olid) cw er oißrennbthcheit tnadxt vns vetfichtet/ban bas gebet/ piebig fimpt/vnbfinbereZWdienbienjî/blctben vuberwcgc/iCtlid) ßa# vc mit wein vn ^m vodeßffde / vn mit be gaßh^ltcre jr lebe 1^3

A q 30

-ocr page 198-

TOc ni 4» ^îc Äitdxn gâter*

30 (cbiiffcn/b4nitf noct cSghdi 5ancP 3K’jtr4cbt:/m»3ïf6 rnnb jd^iiMi^wt ent^ó/Vn Kbe pnejiev ß 3â rveUbenb'en gefebteVe i|l/ftnb belónber name gegebenju wdeben et peb gatten vn vet# enberen möp. iÖie poeper (onentrerbenw benen bmgé getwU von weld5cn bic 2f popel pQungen gemaebt baben/nemUdo / «5 ber armen ernerimgron pbin3 vn febirm ber befd^iverren / vort Peifpgcr foig gegen ben bilgcven tgt;$ rcrtcibigug beren fö enred^t Iciben/vbrtlQjgcvbcrvaitcrx''nbmóterlop hnber/vbnber reit^ pateen wrwaróg/rn von befd^ußung ber jungfrairé.Süjè emp^ ter plten ben piicPcrenan patbceacK’rbarve vn banj^lèigc vfp e werben ban bas ftnb bic sterbe ber Äircbcn/ rnbte gepur# fcbeij, bablird) jr etn röwigcr/vn wir ein fmibtbarco leben «berbomen. ÏVclcbeeaudïvnsnit Bktnennu^Snhgen moebre/ 3cb bab barfur/bs ano (Sottes gnabe/böbert ta»|ènt mélèze Çic# ber supnicn boiücn / wa cm jeber mdit mcbi ban cm biotc alcag 3Ö erhalte bic bürffrtgcn b.irieidiet lö weren alle armen vberfitp pg vcr|èhc/X)n wan jeber ntebt me^tban em beller gebe / )o wurb nicmanb magcl habe vn wirbebóiffté and) mtan bo;ffboue vR bawfclbcr mieren flcip wenben/ vn puil gebebers vfi ver wijs tag Iidjen hbicn/2)t|cr fpiucb bes if nangcln/(fîcbc b’«/ verbalise1x 5 bn bap/vn ggt;bsben armen/vn tome vnb volge mir nad)/ modîgt; teje^nnb fap wol vnpr Äirdhen pirpebcrcn/forgcwoiPcn wer^ ben/ vmb ber großen vnb wetten fclber willen /10 bic l^irdj tep^ zee ban wir/ wie vnpr ampt erjoibcrct Ch«Plt;gt; w^ fblgen mogé/ wir pten ban 311 voi von 3citl;d)er pigen gar onuerbinbt reu 4bcï jCQimb/ïeiber/ mPPen bte (Bottes pueper herbp vnnb embe cm^ jamlen vnbeingcbiaditefrnditen tanffen vnbvertauffenz Sö bé jcnc/|b ber pgnr vnbpbatten gebienee / vnbberen banphalnmg mebtauffleiplicbebing gelegen hat/pnb benodigcgenwertiger 3cit hanblnngé/vertragc gcwcpn.X)n wtr/ bic sûr gebeimme bet hnncl ßerüpec/mb tnbas inwenbig betitgthinn gegangen feinb/ vnbersiehen vns amp;mffmans gewerben/ vnb wirtjwafpen. ^Hf ber entpebet warlid7 groflc verlaPnng ber b. (^«^upe / traghex jn gebet/vftallcranber geipltdicr bing vcracbtimg**3eitemal et oem meniën mebe mbgU^ip/b) er jóg'eidj/ bribe gciphdx vil rvddid;eiL

-ocr page 199-

wïbcrCbdjlUcV Anlegen mó^c. Jïlt;gt; , n’c'cïicbm «cfd^efften genüg t^nc / ïö^nunb tß mdn cndUfcbe biet vnb fielen/ Uin vnfere «nb^ebt/ cm que!b:on mb teofre |cic ( mnb nicht bic jcttltchc ^4»pbaltnng )bgt;mn «Ifotvurben bic «r^ men ril!ctd,tcr erhalten/rnb ^btt gccbict/ rnb jt fernen 3ngv5f pré wcrcFenbcrbarm^crQigVeit/vnbcrfcmgetenbtecrvigen gü^ ter / WolteCSott ' wir mochten beren «He geniefpn / bind) gn^O unb erbermbe nipts herten Jepi €0:ipi/4men. v^æe illc.

i^bet Qgt; lieber (Sott / fetten wir pç ber Äifchbue / bic bee 5eidtd)cn Çalben/p gefinnet roeren/ rvie wohen ren ber Kcfpim,» non (è 641b eins werben* ^ccre. Webn wir mufTen (Bott ge# trewlid) bittc/vnbntt wtsitgcn/vn jeber wc er t^n hclffen fnrbe tcn b.io wir ein mal im Werten säumen fernen/ rn vns bip |ad) cn recht laßen angekgenpinzfowitrtvnsber «Berte gewtplidj belfftn. 2»amit wollen wir jer? biß ge|p:ad) bcfdjîienen. (Sbef» XVen reben wir aber von ben Conciliiez lt;3cc. So halb wir wi^ ber jölämen fernen. iSbeU 3awangefchid)tba6Z Seer» Jd) ^offe 6alb werb fr anbcre/ale ich ßöic/ßie etbch wochen ver

^atjcn.3r/meine «Serien/ weit mir nid)t jö rngüt Ç4 6tn/ id) rebe wie id)bic fadien verPanbe, pio,

WirbaneFen end) ewets frenndidjen gc# fpr tchs »n bitten fr woltcn ms auch n djtsjö tmgätvffnemen» @e» ©at mchis/söcr oHnicd^

tig gütig (Bott gebe

feilt gnabeju ab

Um. pio»

2(mé»

-ocr page 200-

S^egifîcïamp;cvfwrtemett punwé PtfèebHWtw.

A. bcbcwt benerfîen tb All bee blutez b. ben inbeten«

2lltf ratter rnnb finiten rffber ptôte^ jlureiiben feiten/ mb wiber jre wigt; benrert^en. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ijb

^nq wt^umbb«« rtknConciltenrrsJ faebö^ben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;î7«« ^n«ti)em4 was bas fey ijl allen £^ît^ ften 5» bebencFen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77. a ^ri^ibtacon/öiac^n/ Subbiacon 0e^ braucht Wïben jur außfpenbnö bes almnfcn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7y. b

3u0(t(ïinue na£(t3Ü ril icreinonié ju feiner jeit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ly. a

^Inguftiniregelbie rótter jftlcfen.rjc- a ^bflellung mnü^er Sär^^cn biener i(t

arbeitfam, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tj. b

iltbanaftoe bat bic Pfalmen meb: aiiff lefenbe ban ftn^enbe ï»ei0 laffen fur^ lefen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25-. a

2lu0u|lini bud) róarbeft b VIlöncbz7. a 2lbnani Bapfig befantnie ;n Vïfirn^ berg/ bas es bet ben geiflli^cn alles r erberbt ron ber flt;be»tlen an big jur fergen binang, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4. b ilpoffel baben nichts rem VTlöndpcrcy

0eleret. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jy a

2lugtb«*lt»t£l ber Bircken mnb £ léger gâter fur înéneb/ iiwncbm / (Tano? nicen/Xittcr/^Scfpitaler «jbê/ Bet telojbcn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;56. b. î7a. firmer lent rerfebungaus ben SirebS gâtem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j7. b

23

Sapg ober Seifer baben nitma4gt;t Sir eben gâter 3« entfrembben. nbsp;nbsp;nbsp;y. a Xifcbolf erwelet ronn dlericen mnb ben« rolcF. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7, b

^ifebojfmnbbesBapg wal von ben

Jürgen begetigt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7,5

Bapgpdagip bé ©«bbtac3 in Sicilië rerpotS bei gé weibcrn yu gblafé. s. b Bapg pgiebt wtber bicSirtÿ ^b^P’ follnfeinanrcrbinbcn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y.«

Bapg rrbani meinung ron ben inf ndnibus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lu.b

S^pglicbergbfillererfatiffactieni 11. « Bi^pglicbe rermcite becret/in welebé b wibebtig ben warïbe«liglt;’t «Canonic bus berogiert, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12.4

Bapg bat nit macht einige becreta sik mache 311 offentlicb^ rerberbê b ^b” gen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(.11.b

Bapgliebe bccrctal ifpigolen fclgblicb furgebê mber bé namé/ ber frumen r^tter/£lcmctis/2lrtaelett/^»artgi bes erge .3lexanbh/t5«rtijc. «2. b ©cm Bapg battpbf^lt;*öbas Primat erg geben. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ly. b

Bapg gbulbig ob ben (fanonib. ber Sic ^en 3ft halten big in tobt mnb sum bl»trergicg*en. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24. a Bigbog'béue (flóger. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yo.b Bettel o:ben jr bei«ht bóten/pjebigen/ guçlcn/ mbwieb«e€légermé(ht2 30 if beglichen geulen mb burgben werben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4. a £utberfclbscinbcttcivn$ncb. ?4lt;a Bettel étben rmb Piebigens willen auffFommen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;34. a Begbarben mb Begeinen in rilerley Oïbcnmbfcctenabgetcilet. 34.6 BloQbrâb fcvbiinbt m 2ilc;anbria.yy.a Bueb f on macht bes Hómifchen Btg^ offs. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y 2. a

Bernarbusim Concilie 3Ô Kens ronn rcrberbtengeigliihcngabt. 44.4 Befcht eibüg b’ VÓeg im ©lonifio, 17. b Bifchlt;’’


-ocr page 201-

Kcgiftcr.

Bif4)0fPlt;4gt;« w«îgt;lt»«rlt;^ gcljcil gcinei ner®ir4«n/’«»g «Cypnano bi{ï. lt;fz. ^f.iSi. vnb «u^ ben ä-pißdn ©rego rij. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48, «

Sufc^Off foburdjrrcltlidjcn gevalt fem biflumb vberTummet/pU abge fe^tTOerben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yi. a jBtfc^offfolknSin^en regieren mnb bie feifer leren/vnnb mc^tbic Reifer bie 3ifd)0jf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yy. b jBapftler bes glaubens Mbcn vnbelei# bigt »on pjotcflierenben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tf4. b 23apfl Siemens bat Kó. VU«, bie Str«^ en guter / mberben (TureFen su ge«ï b:au4gt;cn erlaubet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tfy. b Bapjlkr lu|ï»gvnnbwtllig bas OPutv iMip4gt; ebiet au benn pjotejlicrenben 3Ô palten. ■

Segrebuus ber tobten / an onen vn nb enben ba man bit l^itcbcn pat niber geriffen. ^Bitten für bic tobten haben wir Fern beuclcb. jBifeboff folgen bic folg ber narung nitr aufffi«^ nemen/fonberbem lefen/be tenwnnbpicbigenobligen. 77. b Bifebonenfmb Oeconomi»nnb Dice* bomini 3u 58 otbnen / aueh wiber jren willen.

lt;2lug Bifebouen bifer jeit nice bomiü nos »nnb VBaiotee bomus maeb cn.

* ân Bifbofflicbfn namtnen gcbiam^ en/ 5nrfi iÉrçfürfî (fhürftirft.

(80. b

Cammergerii^t pjocebieret für wbfur 3Uin au^rcutteu ber piotejiiercnbcn.

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(^P b Cammergeriebts ©octoj rnnböialo# 00g ledert graofam €boßb(^e Sa^f

(len »nb (lenb. lt;fammcrgert4*t6 ©octotg Vnoitbutb* lin. (fammergeriebtirebeo öoetoseö wM« lenbcr^rancFfojbifcben vertrag fe» relt;btlog »nb vnFrcffrig. 2. b Manones bic bei ben €b^meo gelten fol len. «fanonce gelten »il bcy waren Æoange lifbcn. ianoneebie alten vermögen bas man bie^b«lt;”^ Feinem pneflcr febewen (oll. ^

Canones muflen etwan geenbert wer ben.

Vüelcbe Canones yn bifer jeit jur bejfes rung btenen ober nit, Canones newe vermeinte bJpftifeb- 8. b ©en Canonibus nie man nicer fcbulbig 50 gehoifamen ban bieBßp|f. 10. a Canonesbieber ßiilyäXom sûmaebé bat.

©ie Canones ber vier ConcilicnVïice^ nt/Conliantinopolitani/^pbefini Cbaleebonenfts/wiebte ^eges;8 baltem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10. b

Canones penitentiaks 311 verfÖnung ber Streben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ma

Canon Paoli von yo^jevnb b^iligfcit bcrClerieen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n.b

Canoncsbcrenbicp5p(llerp(b blt;'eb ' rbümcnfnenfelb»n«reglilt;b‘ quot;'b Cgt;b man alle mal bic nadbgonben Ca^ nonesvnb^egesfoll benvotgonb? fürfenen. ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12.4

Canonici/ bas ift regulierte haben von ben Canonibus benfie gekben foU Icnjrennammen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14.5

Canon aller Canonum^eget »btralle regel bie heilig gcpbotfr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ly. b

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Canto#


-ocr page 202-

XegtfTev.


Cantoud mb kctoicô in ber Isirc^en Öiaconpncficr jebes ^«t^in ampt.

Competençenfobie Vn5n4gt; ben pfar? ren geben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;28.« tfiftcrcerrefonnation tmj«r 1107. «ng bertf'b’Onief ©igiberti. 28.« Capirtel (Üaoniam/fanct ^^icronnno 5Û gefebïibcn i(f ntt fern. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25». a Clenet feiten ben Clèflcrnrnb elcnben jjerbergen ronben je^enben «nffent bak geben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2^.

Canonief f apitel bang Kefental/ sc. r^ berige nansen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jo. tfünoniareguUreö. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ji. ^cn ianon;bii6 nach leben an^ Zlogu fimo ßiesenymo i^tyfonortte'. ji. b €artbeufer itn anfang gar ein ringe hab seit lieber gâter gehabt haben.

(J4- b tfypsfantiß heif r bie^erlobten jung fr a rven in blecke Finnen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j^.a Cypnani gefebnfften «ritten zweien .fcaplien iosneiio mb ötepbano.

(49. b Conctltum $8 famlen/obber 2?apif febonnit wtlbareingcbellen. yi.b Cacabulum/ bannen bte VHartyrer vm

Cbs’lli willen gefîoiben fint.- jj. b Caroli magnionb ebfoboftj gefc^bie ’ bic geilHiiben nit annemen. nbsp;nbsp;ylt;s. a Concilia fmb offtretractiert wosben 07. b Confïan^er Cöcili vil mt^ehnge bing gehanbek. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;js.a Camergaii^tó b«Itun0 vffbasirnrin nufeh cbict mb ben augfpurgifeben abfehcib, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;ï5gt;. b Cainergem^t nimpt Feinen jnbeifn^er an/bemitobbem wurmifcljcnebict vnnb awgfpurgabfdgt;«b begert 58

baken. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g^. b

Carbinyl mb bifehoffbrai^tieren vont Kirchen gSt/etwan einer allein rber bic funffsig taofent Fronen verjeret.

(7T.a

Cbsifienjurjeit Certuliani haben ben armen Reiben gute thön. Canonic fo an trei vier osten prebenben haben/ vnnb fi^ mit wenig nitFeni? nen betragen. .2luß Canonicen machen Oeconomoö vn^cfenfoseß. Canonicen nie Occonomi würben mb befenfoseß molt;htc in bes ehe fein 80. a Obau^ber alten Canoncy Kcfpiibtica piatoniß $8 befolgen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;80. # ©onatiflen/ Flagten amb wie ieçtinb bic Pfaffen/man neme jnenbas jr.

©cutfeber hem/ vn ^ofpitaler anfang vnnb wie Fcifer ^riberieb ber anber jnen hat pseoffen cingeben. nbsp;nbsp;nbsp;jj. b iSomimeuß verbannet alle tllénch biç etwaß eigene hatten. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4. b ©ccrctal vermeinte/ baß mäFcin gcifl liehe würbe ober am pt von kyfeher hab cinpfahen folle. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yo. a ©ccretal tf tilltiß Ö^pnß.i-baß Fern )5i^ fhofffureinen weltlichen Ï^ichtcr Fummen foil. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yy. a ©ecrctal buch fhwcrlid) verfclfihet.

, (îî.b Öcfenfoz ecckfie war Komamiß geosb net vom (Brcgoiio vbe r bic guter ber armen/ fo machetber S'ialogne boc tos ein Hömifchm ajnptman a»^ jm.

(ytf. b ©ionyfiußhatnichtß von beropffer^ nitg. ^cfi^teibungbcrmcgim Öioni« fio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17. b

ßifputa#


-ocr page 203-

Kenifrev.

©ffpntation bes ânFUô^nôber genan tengnlïlid^envn »crantwdJtng ter p:ote|itcrcnben/au^w#a ^runibbie bcflt;Vet)lt;nlt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;70.« ÏSiaioguó ber gcifHic^en tviber bic pio telhercnben / wiU / baa man foil bie piotefliercnbcn onuer^ózet vertilge.

(1.« 0e6ncwé ©ialogi fenten^tviberbie pjotefïierenbcn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i.a dialogs» bes gemifc^tc PfeffensSoe tores ‘Junfien vfi (Theologen, z. « ©es ©talogus ©ocio: galtet bicpzo teßterenbenfür Orefen vnb erger.

lt;1.4 ©talogus plauberung / man FSnne on bes S«p|ïs geselle / fein Vîational verfamlung Çalrcn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j. b ©octozes tfanenum wifpnober wôP len mt wiffcn it; ianones feinb. 5. b ©ecrcralbcr jungem vnb verberbten bapil in wj werb bic fem folic. 14 4 ©eercral ben frumen bJpflen falf^hcb Sugefebuben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14.4

^eclepereseum fummo timozett fibe liter bifpenfanbefunt. 4. b }£celcfief«tisf4fere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11.4 ffinb bee gebzaueb« «Her ©ottanffge^ opfferten guter bas ber gmcin firebé bicn|i nadb notbnrfft verfeme. J7. b är^empcl von iDlygarebcn vnb pyrans ncn einer flat «ujfbie Îyranney ber gcifilieben gebeutet. 47.4 fl:pi|lolen (ßregozij VTlagni / vil bes in baits bas bieobzen jollen fleiganfe«’ ren / bas bie Äinb bureb bifeboffvn gei jihebe nit verergert werb. y^. 4 Æb^ïiceiber ben pzicjleren verpotten.

(11. 4 ^b^ entbaltung sûr alpend jeit ange^

fangen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1#, « £pifeopus inter fbrijft ein name bec feelfotg. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77. b

5r4nef fozter 4bfebc*t boib nit gcbaltcn (.^.ittj.eol.f.

5clfcbcr ber v5tcr fbiijft vnb SetferU eber gfaç v5 taufent jar ber.iz. b.i j. 4 yratvemfloflerfollbetten/lefenfingcn «nber arbeft mt bnibcm. »2.4 ^reibeitberïeütfebenvóSott. «f4.4 Jnrjlcn flcigen tdglicb vjfim pzaebt vn Foflliebcir. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47, b 5erbinanb Königin 4^ifpant4/£arcli V. anber b«t gro0Pzelaturcnaujf friegsnotburjftvertvenbet. tf8.4 © ©cijïliiber jïabt mit Öiacon/ 2(rlt;bibi# «con/bifebojf / ÆrçbifibofFsnr seit Bembarbi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44.4. b ©cbnbi wibcr bie warbeit jn îTeütfiÿê vnb welfeben lanben, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o. 4 ©regozij feptimi banblung wiber ßf# neum.4. lt;£anones wibcr bas ©imo netfeb verleihenber bijiumbvn ab^ teten. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7.6. yo.b.4yb ©cißlicben fellé weltlicher oberfeit juc (iraffvnberwozjfenfein. yï.b.y4.4 ©etjiiicbc bifer ;ctt fmb ^^eretici. ©cif mattci/öimoniaci. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;57.4 ©elübb ber i lófter/wiebie^ürfïen b4 rob baben gcbaltcn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8lt;ï. 4 ©cgenbunbtnusïvibcrbie pzercftieré ben, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;flt;f.4 , ©ratianus bar in gr«ti«m ber geift lt^ ebengerebt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s. 410.4 ©eijili^en vnber weltlilt;ben eberFcir. (1Î.4 ©eltibb ewiger feufebeit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11.b ©ottsbeufetvnb Streben abgeteilt in VTlonaßen«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12.b

b


-ocr page 204-

Xcaiftcr.

(BtÇanÿ ber Sivdjfn. u. a.iy. a (Bre^ôdud^Atbêpttnxit jû Hom ver# wciffcn- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n, b

XSfaçbagba verpeotet einer Îlirebcn ncinenvnb beranberenrteben.iÿ, b ffieiflli(^e3fi2lu0fpur0 rioter vnb an flâger. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d4, a (Debo^fante (îenb werbe bem Âeif. vn^ 0cblt;'îfam cingebtlbet vn perwibertï.

. ß

45gt;lbcfbe«'m baß bifinnib ganç in weit hebe penb Fernen, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;Sy. a

3

3neo:pôJi»tioneô b'^ben bie pfarFirdjen beraubt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;29. b

3neoiplt;':attonc3 ben VRóntbê »n fló^ ne n clólïer jftgeeiejet wtber alle 2iir^ ^rn redjf- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïO- lt;* Suflificatien 0ebanblct wurt au^ be# riebt 0ebcii nut forbitt ber abgefïorb ncn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17, a

3obanfer vrfpjun0 Frif 0 jü Kbobie 51'1 tTialdja »n wie fic Pyraneam getri# ben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jj. b

3 unification 0ep:ebi0tbei ben varern 07. b

31’niniani ^utbFtieen vó Sapfï. gt;?■ b 3unintanus ber ben (Tobieem vnb atv bere leges m ojbnung haept/ wann er gelebt bar. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ij a Î?nber3u|hnianinanien mnb ï-apit 3obanee ethebe feubbueff gefelfcbct (ija

©er I^irt^en (Ballte en (Bennanieon# wiffenbeit ventaufenejarper. 12. b ©te alten l^irepen fetnb für épulïiïvir d^en jfipalte n. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ly. b

^cQcr fetnb peütigö tagg bic gcijtlubê 07.«

J£in Xinb lt;£b^Bi in aller weit, nbsp;nbsp;a r. « ß'enXirtben foil bas jr pleibenerfo:/ bert bas natitrlieb re^c. (Streben vnter jnen felbs in 5eitlilt;bcin tpun abgeteikt. (signer gût miObtau^en bie Æblen/ .Stirnen îôm gej^g/jc. (Signer ber Canonic Vnünner ber rc# gulierer. (Signer paben fan allé Bifepoue jn jren (Bifepofflicben péffen gepabt. jo. b (Signer ber Kitter btuber als 'Jopanfer ©eutfeppertn/wiebic feilen gepal# ten werben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;52. b

Pon ISkficr gelùbb / mb basFeincwt ger osben jugelobeh fey. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yy. b Pcrlobte jungeFfrawe pei^t Cypnanp inbte epeFnmen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jd. a iDb bert (Sl0|rer gelubben paben btc ISeyfer nit fa|t gepalten. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ye;, a (Beyfer pat mt maept 'Strepen guter sQ entfreinbbê/entjiepenobcr nunbern (y. « Seiferltepe gefetj on gefeprifften felfep# er. ^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IJ. «

Strepen guter in vier teil getetlct.

(28, b.40.a 42.b

SloRerleut onterpaltung. 2. b Streben güterbgen nn weg/baß bilt; 0ci|Hiebcn etn national (Conciliü ver pinbern. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21. q.«

Strepen guter palb feinb weg fiep jö ocrleipcn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21. qb

Strepen guter wes bic feinb / wer bere eigcnrpüb befiç/oerwaltnng/ aug^ fpenbung mnb nieOrn ber fclbigen.

(57. a. ÄS. a. y.h Streben reuber / welepein warben fei en, btc paptfîé obp:egt;te|lt;ierebc. 67. b Strepen guter patrtmontü iptißi cru# cifijn, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j. «


-ocr page 205-

Xegtjî^v»


^tre^cn filter nls ’Âcl^Z gulden yn fyl ber^ef^tn folUn ben armen $ö gut gebwefjen werben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tf. a

Kir^jf gewaltifibcinicmanb bann jiirbeffcrung. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;u. b Xir4gt;cn guter jfi^ürflen guter m«4gt;?. »irtben guter jn àliemercn vnbinber leyen ^enbbnngen/verpotten in gfa né Reifer fi.côiôx)n3o|îiB««nÉ.lt;S5.b Sueben gûr ben feinben fnben von jnS 3ÖVaujfcn gegeben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6lt;i. a ÄirebSbei ben p:ote(ricrcnbcn verfebe mit Wienern / 0lt;bäU n/Collegia r n ©pitalcn. ^irtben guter barjn gebiaucbet barjö bte bona publica wo bie regierung reebtfiabt. ^Ug man bawe Fofilid^e feblöffer äug ben X\ird}cn gutem. Blag man matbc a 110 ben gloekn bueb fen.tc. vnb permmne bie Beleb.71. b Bl0|ier vimb Binnen mberjcißcn wie fieb bas laffe verantwonen. 7?. b Wer bie Birthe guter raube ober reebt ankgcbc|ibl«6' ^ rs-a WieBireben »nb BUPer guter irtbcr

3Ö recht cbnftlicbtni beftç mugenge b:alt;bt werben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7lt;J.a Bireben biener feilen nad; notburfft verfeben fei» pn mit fotgen mb ge# febefften eetrlieber guter onbefebwe# ret werben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77. a

£

,Db £eycn b^bé bic geilHicben an jôFIa gen mb juriebten.

Üd'^en pfrünben$nuerlciben ober geift hebe würben.

C-ogic bes bialoguö boeto:/ nntlofen folgen, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

VI k^ wie fic bei ben aten gebahen. (17.5.

VHegpfaffen giipjcr.

Vn6neböfl0frer «Iß febßknber Clerico rum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;27. «.ji.« ben vnöneben etwas von ben Isirebcn gutem gcbé/mbalt bes eapitels £o^ ne. 3tcm fi ^ptfeopie. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jgt;, a Vîaebber Vrtónebregel leben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yi.b Vnbnib Sembarö/ Bcnebicfer/lt;fb«r tujerfint vorn Bireben bicnfi abges fonbert vnbjör banb arbeit gewib^ met. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J2. b

VUcncb feilen mt ber pfarren sehen vff guter baben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;28.«

VH6ncb vnnb nonnen Fo|ili(be paUR.

(7jb

Vricfltnvnb Pigihcn /vonfrmnmen leuten begert/fmbabgangen. 74.b n

natürliche befebirmung bc« Btteben £h’.ifn jitgclaffcn bei ben Öeutfebe»

(21.11). a was OoMtum fey lt;sz b

nationals Côctlij vffsugs mereFlieber febab/ serruttung aller fienb. 21. üfa national Concilium ponnôten.â.iij. a national famlung bebarffe mebt beg

BopIlsbewtUtgung. s.b Concilium von bcr gantje welt verfant let folic mt articcl ober Canones p5 bcr«parcnbau0b«ltngmacbe. 0. a. b Wtber bie natur/bj btcobcrerfiebnit folten bcr Religion anncinen/ mnb bic geißlieben von verF^jungber Î\c ligionabbahen, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5-7. a

0

Opffer ber meß. Opus operatû. ob bte pciligen vatter auch baruon reben.

( 18. b

Verfanbt fo bic vâter fagS man opftee b 9 k


-ocr page 206-

Xegîlîcv.


C^îiRum Aajf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i s. a

ObcrFeitfoUenaufffe^en ^«n auffbie ©ynoben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yz. b

OberFeitbieweltlit^gcnijnt/folkben SapJl abfeçé wo er bie Sirc^ ft^wer li(^ verergert. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yy. «

Paulinuâ vnnb ßiUrius gelobt von öugfpenbungberXirt^en guter. 4. a pofltbere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4. « jalfc^t Pnefier ^abenbas ber ^kd^cn (4' b

P^trimoninm i^nfîi crucifïxi,lt;r^)?i|îp pofléffoj, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y. «

Petn Bembibneffbasben wol verbiS ten iteyen btfiumb gegeben werben.

(yo. b PjOtefîterenbe feinb Feins vffrnrifeben gemutôn«4gt;fur^«bcn0. 2l.iqa Pjotefîier?ber angepotner gung meeb tiger berjen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.S-iq. « Pî0tc|iterenbe galten fic^ in etwaó rö^ Rung. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2l.itj. 4 P:otc(lierenber confeffionwirt Werter gefîrafft m enberen berfefaefften ban aUeU^er. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2I.itj.4 pioteflierenbc haben 2leif VMa. Jiige^ fallen foneil bei anberen potentaten auggcfeblagen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2(.iitj.b Pjoteflicrenbeerjeigenficb nit alö bk jflauffrur ober einiger bewegûgim reich l»!î haben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21 ntj.b Pzorejiferenbe entfchloffen bei ber con fefpon allee jöleib en. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2I.iii). b Pfarjen ineojpojationes erbatet vnber beinfchein ber Canonum mb erb te Canones jühanblcn. ilt;f. a Pfanfirehen vnb .öifcholFlilhtnrfrtbê etwas engiehen/vnb ben VOón^ê geben iflnttrelt;btmc|fig. n. b Biriÿen bie nit pfarfirehen feinb bie be barff man nitl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ti. b Pfarfirehen biefre minifieria haben/ vnb ozbenliehe btenfl feilen bleiben.

(iz. b Pfarliihsbienjïsperfoncn feinb vil jü wenig jurleer/vermanng/ trofivn ihnftliehe suche jiuierz lehren. 24.4 Pjotc|iiercnbe für OreFen gehalten.

(21.1t}. b

Piotcfîtercbe feinb mit ben rstem eins habe Fern anbcre l^ireh ober leer ban Chn(li. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kt. a Pzotcftierenben Verantwortung auff bie Flag bes Oacrilcgq. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tfo. b Piotefiierenbe feinb vonKVO-t^JiRli 4)« genb gehalten. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6j. b P:oteßicrenbe furffen ganç geneiget 3Ûni friben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tfy. a pjacticen ber papigen wiber bie prote (lierenben vil jar einher. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tfÿ. b PïOtcjlierenbc bereiten einem d)Ji(ili# then Concilicredhnungjögebcnbcr Xlirchen guter halben. 71.4 pjie(ïer mógen ehelich fein/vnnb both biepfrfinben nit erblich. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;So. 4 Petrus Bembus/vom Sapfi/ Vïofîri imperii VBateftas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;so. b

0.

Oucrite ptimum regnum bei /fo wirt man bie IRtrchen vnnb dófïer guter wol JU rechtem befiç bang en. 77.4

K

I?abtvnbpeculatu0 Faiellas fehuB big. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;42- *

Kes ftbclium feinb obiationts gênant baruinbjfic(Bot vjfgeoptfert. 4?. b Î\cfojmattô fith jû en rfhuttê/fo inans anslôapfis vnb feines hauftens gc heU binbet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, 5’' *

Kitter btûber otben folté SpitaUfein.


-ocr page 207-

2^c3t(liT,


fitter b v5ber eiben rifpiun^ außPau io 2(cmiljo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;?. a

Hauben berÄtr4gt;en gutcr/vnb wer bic Hauber feien. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4’ ^

Hcc^t ineffige exception wibcr bie gcifl litten/ propter intrufionem crimi^ n«9cnojmitatein/firtJOniaHi/bilapi«’ baBbnem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;do. KÄi.« Hegeufpurgifeb «biet bewilligt non pjoteftierenben. Helfgfon onb freibeit/fuperflition vnb bienfibarfcit.

3n ber Kefonnation jweicrley collegia bei ben heben (liffren.

6cb5«fft felfi^ungvnnber bem namen jEuari|ii/Fabiani/ Ituccj/ VUcrcclli/ Æufebq/onbanberer. 40. b ©inioney halben mögen bie gcifilichcn von jeberman anlt;h von cerlofen anfla^ getwerben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41. a ©acnlegium ingens ber geffïlilt;htn/ bas fie bie Streben/£lö(ïer/ Spiral ■ünb5abriccn.:c. guterhaben geraum bctcthcbhimbert jar. 4i.a.4;,b.

Wie bic Synobi/ bas ifl feubt btfer

?cit gehalten werben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yr b ©acrikgium ni effen/ bic vonn jn fclbó ober jren eitern 5» leben haben/ »nb von Streben inch: nemen/ban jn jur letbs nothurfft unb Vernietung jrcs btettfie vonnöten ifl. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d. b ©acnlcgtum vnb gotsbicbRall vnnb raub waiter begangen wirb. nbsp;nbsp;d. b ©ibenjeit vernictntcr gotß bienft.xy. b Öingen vnnb kfm aberglcitbife/von verbanneten lenten im »foncilto jn Hom bureb Sregonum anathema« tifierr, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xy. a Paptitenfmböacrilcgt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;40 .b ©ariöfaenon ber fehül lerer. 11,a

©tifftFinbenbephe pfarFirehen @ti(ftrcfojmation. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;td. amp;b.

Spiral faji in allen |tetren / aber eß iff allee weit von bembae bie ware lic^ be erforbert. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;js. a Spital gefd vonben Prelaten gefrep fen in ^rancFrei(b« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?S.a Spital poffeffton fo 23apft (Tlemcö vera faulfthattfuraeb^igtaufent baca^ ten. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;js.b

Pffbem Spital beß heiligen geijta hat £apfr Paulus fetnen fun petrum 2llot|ium3um herwogen gemaebt

08. b

Spital guter anberß wohin verwenbe iliwibfrome Seifer vn ianoneß. r^ b Spoltum vnnb entfeçung ber gctiili^ t^enbiferjeit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;di.a

Simoncy vnnb vnjuibtigeß leben ber gei|llilt;ben i|F offenbar. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dj. a

Sacrament ift verFert von bcn geifili«

lt;ben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dj. a

Stenben beßHeiebß ob beren fdjon we nig mögen proteftieren wibcr vill ;û erhaltungber STeutfeben frethctt/:c.

_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(dj. b

Stet vnb herten bie auajtem ferfel bie bienerberSireben vnb febülen et hal ten, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71. b

Stet bie bo begeren bas Sir eben gute recht gebrannten. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;72. b

Stiffre folten haben rinanjal juncF^ herrcn/jc.tnber jucht. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•79. a Simoniainftar pnbtici eriminißet fc^ä fe maicflatiß/vnb bürgerlich 5« I^raf fe n. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Î4, b ©illogifmoß ber papificn. Vïiemanb foil on richter gerichtet werben. S? er gciftlii^cn richter finb bte Ïnfeboue /

Sacrilegl/ Scifmatici/ ßeretiei/ nico

b tij na


-ocr page 208-

Xegiffcr.

najuMbctti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y?, a

Stijft Firentn ber 0etflh4gt;cn fint viv nuçu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ly. o b

6ummâ ber protefîterenben FU^xrib bic geipiic^cn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yÿ. a b. ßy. « b

Î

S’^ob^jtie im Öidogobeß (famerrtci? n4gt;tô/ vn»crflt;b«mpi: lugcnbatyr/

ÎC.

STempberer vjfptin^/ vnb vorn tempel jö gt;ßier(ifalcin. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yj. a Ïûlccanthn ieneihom ton Wonnen en tïïênebfn Itanbr, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jy. b ■Crier Öiflt;bo|f fd^jcibr juni Kapfl jtir Jeit 23cinarbi/3u6/.V«0/45onc(ïlt;t8/ ?\cli0io/ in noftriß Shpifcopatibuß pe nerüt

n

©Ä3 vetter Ure vnb «fanonea vns nftt tviber voncinfalt vnb reine 0ötlid?3 tvone «bfuren. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ly.b tjotter vnb ibnffhcbcfürften/inflrni« inenten beß bobben geilie. nbsp;nbsp;nbsp;iß.a Vlotter l)«ben bie treref gepnbicjt bic farlefligFait int volcF ab jn treiben.

td. b Water gabraneb ber Sacrament bcy benvattem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;16. b

WmcFelmeße gcbalbierte communion iß.b

Wiefiebß voIcF bet bemlcfen galten fel U. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17. b vetter yn tveit gangen in cntbalfuntj berebe vnnb anberer calktung beß kibßbocb U^cn fie weber £jrpot noch

Öelubb aufffoliebebinjj. ly. b Patter jô Icfcn regel 2Iugu|îini. »y. b Pnterf^etbjwif^en,2.eyen vnb(Siert# een/ i|l mt gewefen jur jeit £ ypnam.

Perwal tung ber Bire^cn guter auß JBernbarbo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4y.«

Wahl berSirebêbtener ber Firemen ent# numen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47. a. b

Wormifcb «biet tviber bie pjoteßiere n# benno4gt; merctractiert/ baratiffbee 2lugfpurgiflt;b abfcbcib nit vil imiter, ßy. b

Weklicbc Îgt;aben vber gcißlie^cju tij un (24.byy).a

Pilt ter haben baß volcF offt treulich ge* Icretwic man webten foil. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4ÿ. b

Wabl nach ber mcinung 'Jupiniam bringe fein vnrat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yo, a

3nbcn wähle vil jeneFvn vnrög. 48.b Wal ber Äircbenbiener bei ber ginctn bigauffJrrtbericum.n. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47. b Walber j^ißliebcn vnbefragt berober Feit vnb gememben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48. a

3fcnóbo(hca / ptoebotrophea/ Vlofoco# inca. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4y. a

3 gcbenbenben pfanen vnnb ben piebi# bue lt;i'b»if« nirjfi entjiehen. 24. b ^ebenben fmb ber gmeinben/piebmin ' berenbicn|fvnbariU€ kutfoUc man barau^ verfeben. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;4. a b

Jitniö.


-ocr page 209-

-ocr page 210-