-ocr page 1-

I.

IL IIL

IUI.

T i A N i rerum Médical rum DIB, Quatuor.

Logicus, Decurationibus omnium fermemor-borum corporis humani, ad Euporiitum.

DcAcuris amp;nbsp;Chronicisp3ffîonibus,adeundc.

Gynecia,De Mulierum accidentibus,amp;' curis eorun

7X


dem,ad Vidoriam.

De Phyfica feientia , Experimentorum liber , ad Eufebium filium. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;so i$ IE Per HeremanumComitem a Neuenar integro candori nuperreftitutus Autor.

n.

ni.

CASIS CHIR’

VRGICORVMotnniuPritf

marrj, l i B. très.

De Cauterio cum igné, amp;nbsp;medicinis acutis per Unguia corporis humani membra. Cum Inftrumen torumdelimarione. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;119

De Sedione amp;nbsp;Perforanone,Phlebotomia3amp; Ven tofis.De Vulneribus,amp; extradione fagittarüjamp; cçteris fimilibus.Cum formis Infirumentorü. 149 De reftaurarione Äfeuradone diflocadonismêbro-rum.Cum typis item Inftrumentorum. nbsp;nbsp;nbsp;177

■lt;^ Cum gratia amp;f Priuilegio Cæf, Magt; ïeftatts ad Quinquennium,

C A R G E N T, apud loanneni Schottum M, D. xxxii.

-ocr page 2-

-ocr page 3-

ReuerendiTs^m c h R i s t o Patri ac domino, domi

*10 Heremanno,fandæ Colonienfis Ecclefiæ Archiv cpifcopo,facri Romani Imperij per Itaham Ar? chicancellario, Prindpi Ekétori, Vueft^ phaliac,amp;S Angariæ Duci, Lega-toep nato,8óc. domino

hfv • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;***•*■*'•*J^****Oil**^ ViWliJlXlVjUWaïll «lllJl^Xi».v*'v****v.»J*jV|W**v^W**-« VK.gt;J4»-. *^^ ’ grauifsimis Colonienfis diocefeos curis fuifurari pofsit, Medi? ®fognitioni libenterimpendere folere. Quod quidem ftudij genus, ^.P^truusmeus Heremannus Comes a Neuenare , darifsimus fane •Pi'ofuauirili promoueret,aliquot eins artis autores,undecüq? fumgt; ter ^^^^^S^'’^^ ^uos a mendis repurgatos in lucem ftudiofis emit? | '''Exquibusamp;hunc OCTAVIVM horatia?

1 M innumens mendis fcatcntem,diligenter emacuIarat,T. a, abfo 'tiopus confeeraturus, ni partim ifti operæ imperfedæ adhuc, par? T. eelfitudinis négoces Augufte Vindelicorum ante diem immer?

/•5eiret.NihiIominus utintdligeret T ♦ o» quam ftudiofein hoc Seri r ore eilet aduigilatum, uolui ego T, a . pro Patruo meo eundem Seri? rem,utcü(p purgatum,dedicate» Quem ipero pergratum futurum : ^^quod ad palatum faciet:tum quod eft e corrupto fere in in tegru m fttutus.Deipfiusuero uitaquum nihil certi, nobis faite, conftet, fty^ ''Stamen Africanum indicat » Tradat autem omnia fereargumenta, W(^Librorum pfdem quafiutiturquibus Aurelianns alter»Præ? ^'ptorem habuit Vindicianum, qui archiatrus fuit imp » Valentinia? ^'»quemadmodumlib.^i» ad Eufebium filium teftatur.Ego R » d » cum 'ogenij uires ætatc amp;nbsp;iudicio mihi creuerint, mea ( quod aiunt) Miner? “^»partumopus offeram » Dominus interim feruet nobis T. A» diu in ? folumem,cui me uelim quamcommendatifsimum » Datum Bedbur? gij, Anno Domini D» xxxi. Pridienatiuita?

Infra foi. Si» b»

tis Ioannis Baptiftæ»

Reuerendifsimæ P»

deuotus.

Heremannus ex Comi^ tibus de Neuenare»

-ocr page 4-

1 N

lt; INDEX CapifJ turn amp;nbsp;earû rerû quæ feitu disniora, 0


De Concæprionc AdConcaepdoné 84. Ad Cordis dolorem Ad Cordis fotmidiné


100

9’

9f


IVM

Hygnç opatio mirabilis 941 C T Eridæ deferiptio H cura nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’’


Corporis humani parririo,


Ô^ obferuatio


pt b


De Acoris

Acopum Dyaciffum


Ad Alopetias Anni quatuor tépora

Ano accidentia


86 c y »01 d pî d


. lt;nbsp;D

dum curariones 14


Ad Den dû dolorem Ad Dedrioné infanriS


Antidotû Dyarobumad pe-Aoris, ftomachi, iecoris , lplenis,amp;quot; omniû intera ne-arum dolorem „ s? b Antidotum ad digeftionem, prouocationcm urinse, amp;


Dyamoron Sebafti

Dyamoron fîmplcx


Dyaherpillû acopum


uirtus,


col um.


ibi.


Antide rü adomnes dolores interaneorum sa c

DeApopledcis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;53

De Apum,ceterorûq? anima liû perçu fsibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15

Et turpibusaclatcntibus re-


cæpris. De Artri tier's De Atrophia


co, dp* 7^ if


Ad Auriculae dolorem pub


Aurium cauffationes Ad Aurigincm Et Auriginofos

Ad Anrium dolores


CG

Aliginis remédia Capillorum infedioncs


9$ d 91 a

88 c, 9? b


too C


Etutnigrefeant 87

Capilli utcrcicant j. 87


Ad Capillorum defedionem ex aegritudine nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4

AdCapilloscadentes ? Capitis qucrclæ 44, Sefeq.


AdCakulum

100

De Carbuncdlis DeCardiacis

De Catarro Cerebri natura De Choiera


amp; 9} b


90.

d.


yo.


9t a. ô^feq.

18 41 ^ Icq. 109 a 41


Cibi amp;■ potus diftributfo,amp;


operatio De Colicis Ad Coli dolorem


iii a b js

101 b.


90 d. 94 d


100 c

101 d 4»

86 C CO.


87

87


89


Dyarobum ad pedon's do -


lorem.


AdDyfentcricos so feq. po d. 97 a.

Vtinfirmus Dormiat

.LE Phanriofî


»9 b 04 d. amp;nbsp;100 c

94lt;6 C


DcEpadcis

Ad Epar 90 c. 91 a. Epilepfiæ caulTa De Epilepricis


V t Efeam contincas 17 nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;p

P A VCium uitia

De Febribus

Ad Febres

Ad Febré medulläre

De Furunculis

Ad Furunculos


«9 14 ylt;î

96 c ni c

4« Si C 97 a


«y yips c d eo. d

s 99 a


ENIculorûdoIor DeGonorrhia


95 C So


ra.


9; b. loi d


AdHemitrytim.sy a. 98 c d

Hemorrhoiamatricis 79

Ad Hemorrhoides.se d.99 a


De Hemiolîs


»y


Hominis in utero fîguratio,


amp;^ crementum Hordiolumoculi Ad Hyrcofos De Hydropicis Hydropis generario Ad Hydropem De Hydropliorbicis


107 a b

91 a

97 a ed

nj b

88 c d

gt;8


DeIgnefacro Adlgncmfacrum Defliads Vtnonlnflrmeris Ad Intcranca amp;nbsp;febres


1gt; 59^

09 lt;1 tO. 6


Ad Inteftinorü dolore 910 }6 a


Adlnteftinicxkum


Adlocinoris dolorem jr *


Delfchiadicis T lt;nbsp;. J__^ABIAcrcpitantia

Lapidis in ueflea gencra-


rio.


lOf


69


•4


Ad Laterisdolorem y*’»

Si 966


DeLethargiris Liiiguæ natura Liquaminis confedio Ad Luem porio


J9 toi lt;1 101 lt;1 W* 6gt;


De Lumbriris

Ad Lumbricos 94 d. S7 *'

50 c, »b DeLuxarionibus ’’ Ad Luxatum gt;®

AMMlLIarumpofl partum dolor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’’

Ad MâmiUa^tdolore 9f*


DeNatricisprefocatio« =’’ De Matriris inflation«, 74 DeMatricishemorrhoia 79


Ad Matricem,amp;menftruoç prouocationé S) b, si

Medirinjparritio 1””


De Melaneholicis


4» fO.


De Mfnomenis Ad MorbS regiS toi b- quot;’ ’ Ad Morfumftrpétis 91


A RIV M morbi « Nariûfluxusfanguinis «0. 97 *


Ad Nauftam De Neureriris


64


0*

CVLorûcauflâf 1’

AdOculosequi »‘^

Oleum bonu, amp;nbsp;nigrû, item


fuauifsimum Oris uitia Ofeitatio


lOt 4


1-^A N N Ifulfcun 55 a


-ocr page 5-

16

49

95 a

7

«.

^“ni diuerfus conc» _

d d C 4

101

lOi

jh^uorceqnotollas

^''ipleuraoniacis Ad?quot;?quot;'*’“« b A'fniones

84 d

'“'ophiani medicamentC

Ufbi

87 b 3J 51

h „'’ffnencis

r “1 oculorum cane-S.

98 C 101 b K

69

90 C

18 109 b

h'^'urcricis

|j ^fOnuuium

p' iiritu amp;nbsp;Scabie ix^’doFœminariî

UGADIABPWJ. '^igitorum

17

68

97 a.

''num dolorem

^Jumaosfluxu 79 Äortm ,01 c

TCCOMElUscon-36 d

i ''guinis efFufione per r^ï membra „ j^,quot;5nguinisuomi'tü se d J’*’gumis fluxum e na-

90 d

J Scabiernequoru im c r “^tomaticis 47 'quot;m gd fit, amp;nbsp;unde nafca-^quot;itumfuga 49 b b“ “^ b Ad «“i^^®® 5* d‘ 99 b quot;Olutionem membro-

49 b

99 a

99 b

ii) a

40

95 a

9S d

9® C

«Sr « ^■

«/Plenetids

fS»

A V I V M, amp;

Sccrirutatio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m d

Stomachi uaria accidentia . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5-9. ó^ fcq.

Ad Stomachi inflationem folio 9y a

Stomachi confortatiuü ibi. Ad Stomachum nbsp;nbsp;nbsp;100 c

DeStrophicis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J9

AdSufpirium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jf b DeSynanchids nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jr De Syntexi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yy Tlt; T

A Lorum tumor qnem admodü fedetur

Taftus quid fit

DeTeftiuindignationé 24 Ad TibiarSi minera

Ad Tineas capitis

Trocifei Mufæ

Ad Tufsim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;94

V E N TRI S dolor Ó-modo fedetur 39 a.

Ad Ventris fluxum

Contra Ventris obitipario-nem.

Ad Ventris folutionc ibi, De Verctri.i.natureuitrj? 14 De Veficæ uitijs.

Ad Veficf dolore s, a. 90 c AdVinofos 93 d. /Sz fcq.

Vt Vinubonumfiat 101 c

Vocisnatura

De Vulneribus uarrjs ex eau fis infixis

De V ulneribus ex fc nafcen-tibus.

Ad Vulnera pedum 99 a Ad Vrinædimcultatc 87 DeVftione

FINIS.

^ Capita Parris Pri/ mæ Albucafis. .

De iuuameto amp;nbsp;nocumen to Cautery,amp;quot; qbus cöplexi-onibus cöueniat:dlt; quo tpe: etficüferro,uelauro. fol.(i9 Cauteriratio Capitis in corn milTura coronal! m Caret izatio capitis in dolore tonus capitis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,22 Cauterizario in hemigranca, tarn cum medicina adußi-ua,quam cum ferro eo.

.A L B’V C.

Cauterizatio m hemigranoä antiqua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n^

Cauteri.indolore Auriü ,14 Cauterizatio in Tortura co, Cauterizario in Apoplexia antiqua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12lt; Cauterizatio!Obliuioe co. Cauterizatio in Paralifi amp;nbsp;molliflcatione co.' Cauterizatio in Epilepfia eo. Cauccrizat.i Mclâcholia iilt;9 Cauterizatio in aquadefcen dentead Oculum co, Cauterizatio in Lachrymis antiquis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117 C-'uterizat.ïfçtoreNafi co, Cauterizatio in mollifîcari-onePalpebrç Cauterizatio Pa!pebræ,cum pili inuerfanturpungen-tcs oculum

Cauterizatio cû medicina c5 burentcincodécafu ns Cauterixetio in Fi feula la-chrymali

Cauterizario in fi(Turis La-biorum Cauteriz.infiflulisOris eo, Cauterizatio in Gingiuis, amp;nbsp;Dentibusmollificaris m Cauterizatio in doloreDcn-tium,

Cauteriza,in Strophulls 132 Cauterizario in raucedine

Vocis, amp;nbsp;confiridione anhelirus.

Cauterizatio in aegritudini-bus Pulmonis 5lt; tulTi eo, Cauterizatio in Tirillico in difiocarionc humeri uj Csuterizario Stomachi eo, Cawerizatio Epatis frigi -di.

Cauterizatio apoßemaris

Epatis,

Cauterixatio in Pleurefi Cauteriz.Ttio Splcnis Cautcriza,in Hydropifi, eo, Cauterizario Pedû, amp;nbsp;Cru-rum,

Cauterizario in folutione V entris,

Cauterizatio Hemorrhoidarum .

Cauterizario althelui poft abfeifi'onemeorum eo.

Cauteriza,fiftulaein Ano 13»


3

-ocr page 6-

t N

Cauterizatio Renum

Caurerizatio Vefifæ Cautcrizatio Mama's

Caurerizatio Anchæin dif-locatione nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;up Cautcrizario in Sciarica co. De caurerizationcin dolore Dorfi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mi

Cautcrizatio in incæptionc Gibbofitaris. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;co. Cautcrizatioin Podagra, amp;nbsp;doloribus lunfturarü’ 14} Cautcrizatio in Rupturis 144 Cautcrizatio in dolórib. pro ptereâfum apeuffione Mt Cautcrizario in Lepra co. Cautcrizatio in Stupore 14s Cautcrizario in Albaras co. Cautcrizario inCancro co.

Cauterizat.in Adubclati co, Cautcrizario in malo corro-dente. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;147

Cautcrizario in Clauis amp;nbsp;Verrucis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;co.

Cautcrizario in Tremore 14s Cauterizatio Albathir co. Cautcrizario in fluxu fangui nis cxartcriaiuulnerc co.

lt;[ Capita Partis Se -eSdæ Aibucafis»

De curatiôc Aquæ quæ ag gregatincapitib.pucro^ vo De Incifîone Arteriarû quæ funtpoftAurcs

De extradione arteriarû quæ funtinTimporibus

De cura curfus ladarymarum acutarum affiduarum ab Oculis.

De cura lachrymarum acuta rum, amp;f cararrorü adocu-los, ex îteriorib. capiris 1^4 De cura eius quod cadic in

Aurem,

Decuraopilarionis aedden-risAuri

De cura Akhclil Palpebrarum.

De cura Grandinum Palpe-brarumoeuh

De cura Axirnatb .1. groïTitu dinis Palpebrarum 15'9

Demodis Araxmir Oculi.i. cîïpalpcfcramollifîcat ocu Ii,undcfit ut rugetur fîcut non débet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iffo

De eleuatione pilorû pungen

A D B V C A titrm in Ocijlo cum acu ilt;gt;» De cura Alxatrari,quæ acci-ditin Palpebrafupiori 101 De cura alxarrati quæ fit in Pàlpebra inferiori, amp;quot;nbsp;cri ru gario, uel côtradio furfum addextrûamp;fîniftrum eo. De adhcrentia Palpcbrç ocu-li cum coniunâ:iua,aut cornea. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i5j

De incifione ungulæ amp;nbsp;emi-nçntiæcarnis Lachryma-rum.

De incifioc Alguardenigi,amp; carne nara in oculo

De coUedione Sebel ex O -culo.

De redudionc Ariflati ad Nafum.

De redudionc eminenriæ

Oculi.

De incifîone uuæ Tunice co. Dccuratione Alcomnati 163 De cura aquæ quf defeendit . in ocuio,uel catarade eo.

De cura carnis natf in Na -

fo.

DccuraThclulNafî »71

De futur a Nafi amp;nbsp;labij, amp;nbsp;auris,

De extradione Nodorum

Labiorum

De incifîone carm's natæ fu-per Gingiuam

De rafione Denttura cum ferro.

De extradïOfiedolorisDcn-rium.

De cradicatione Denriutn,amp; extradione offîum mandi buiarum fradarum 174 Deferratura Dentiüeminen-tiumfuperalios 17«

De retatione Denriumeum filisauri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eo.

De incifîonciigamenri quod accidit fub Lingua,amp;pro-bibet loquelam 177 De extradione ranulæ quæ fit fub Lingua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;173

Decurarioneapoftematis du arum Amigdalarum co. De incifîone Vuulæ apofie-matæ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;179 Deextradionefpînarum amp;

offîum de Gula iSi Deextradiôe Sanguifugç ist Deaperrione ApoRcmatû amp;

S I M»

eorûfcÆonc S'fUta^ DefedioneApofitmawq«

accidûtincutcCapitis ; Defedione Strofubru» ®

DcfedioncEpiglotisJl’«r ftemate intra guttur accidenté. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, '■’

De fediôc hernie Gutniris'• Defedionefuperfptd«^® dorum.

De formis Infcrumctoi? pw fedioneSr perforatie lt;s?

De cura Mâmillarunihomi-n tim quæ’inammillis mu -lierumaflimilantur «^ De perforanoeApofrewans

4d accidit fub Titillico DcfcdioncApofteiMwÇ

accidit propter arteriam« uenatn. ^ nbsp;nbsp;nbsp;.,‘®'

De Apofiemateqd accidit« torfîoncNcruoruni 19J DefedioneApoftemarisqd acciditin Ventre nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘Jt

DccuraeminétifVflibili.ö’-DecuraCancri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;5lt;

DccuraHydropilïs nbsp;nbsp;nbsp;lut

Decurainfantiticiuinafcun-turlocis Vrinf corumnon pedbraris. 'd DeAlbatherquxacddütm prapucio amp;capitc uiig»» difcorruptione, nigredme, amp;adfjærentia w De mundificanone infantiü, amp;'curatióc ex errore fis accidenté in cirefindendo jw De extradione urinæ rettn-tæ in uefîca ^ gt;”

De qualitatc cliflerizanéis ut ficæcumclepshydra »o» De extradione fapidis ue-

Ecæ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*”

De extradione lapidismuli-crum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘quot;^

De fedionc fuper herniam aquofam. »®' De cura Ramiris carnofe wj De cura Ramicis quætfteü

Ufte. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;”*

DecuraRâicisîreftinalis cd. De Ramice uentofa gt;'* Dedifruptione quæfîtinln-guinibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;to»

De mollifîcatione cutis Te-fiiculorum t®» DeCaftratione ri


-ocr page 7-

?'^ Hermafrodifiæduo l),i^'’'odomm, ju Hj^^óeTcnriginis, S'car l,/'’'gt;nentisiriuuluis mu V

^^‘^f’Alrarà,quæeft uul ,j '’quot;■heris non perfora-

i|] ^Hemorroidarum a-J.^bothorin uuluis is

, Cranoc exituræ quæ I^Av' '” ™3tricc

l't^quot;’*Q^ftw*cuni qua-iiiii?''^’“™'’ cmbrioncs „ '’Kundfffiguramnon '55'7'8quot;“ ..« ^Jej ‘^'’’briopisfuperpe-J^'ïtiisfuper genua amp;nbsp;k ’quot;us

ru , ®tus latitudinalitcr ^ti„f*'’'’^quot;’?nibus co.

fi^’’dorfiHn matris

till foetus mor-^ó^**S*“lt;lm». 1x4

(f “^'‘ninferiori par-•^dul ™°'''‘0iaarum, Mul ''^'■^'■'‘'''fanguisex h’’hiniquot;*'’'quot;’^f“P‘fifl“ ■ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;118

gt;nuerfo-tjf’H'^'*''^-^™''“”'^

*.^*^»‘«raddie«fa V^’WSefcolicfeo,

¥CoIli »„

**»V«M«c£

A L B V C A tu inteftini, amp;f exirura eo-

rum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i}

De cura Azufen amp;nbsp;Fidula-

rum. i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;us

De incifione extretnitatii, amp;

SerraturaoHium j^i

De cura Sinuum,amp;r qualita-teclifterizationis cumme-cMcints nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x 7

De cura Panarict} S' unguis

a ttri tç, S' i n ci fiôe digi ri ad-diti^amp;'fedione

De incilîone Vitium

De extradione Venæ cru-

ris .

De fedioe fuper V ermes ge-

neratos fub cute,5^ dicitur ægrirudo bouina

De fedionc fuper ægritudi-

neniNaFir

DeexcradioneSagittarû xf4 DePhlebotomiauenafja xf9 De Ventofati5e,amp;' qualitate

ufuseius

De fufpenfione Singuifu-

garum.

f[ Capita Partis Terï'

næ Albucafis. -^

Sermo uniuerfalisdercitau-ratione, S'diflocarione, amp;nbsp;cufâtione torßonis, amp;' fi-milibus '■'■ ‘ 277

Defummis 8( collediôibus, . amp;' être fraduræ ofsium , ex • eiS quarum praernifsio ne’-ceffaria eft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eo.

De fradura accidente in ca- x pic^-

De reitauratione Nafî,quâi do frangitur -

De reftauratione Mandibu -læ inférions, quando dif-rumpitur

De reftauratione Furculæ, quando frangitur co.

De reftauratione fraduræ

Spatulæ

De reftauratione fraduræ

Pedoris

De reftauratione Coftarum, quando franguntur eo,' De reftauratione fraduræ

SpondiliSdorfi et colli 194 DereftaurarioneAnchæ z^^ De reftauratione fraduræ Adiu torn “ eo. De reftauratione fraduræ

SIM.

Brachrj'.

De reftaurâtiôe fradurarum

Manus

De reftauratione fraduræ

Qoxæ

De reftauratione fradure Ko tulæ genu

De reftauratione fraduræ

Cru ris .

De reftauratiôefradurç oiTi-umPedfs amp;'Digitorü eo.

De fradura Vuluæ mulie-vis^amp;oiîispcdinis, amp;nbsp;uir-gæ uiri

De reftaurarioe fraduræ offt-um, quandoeû cum uul-nere

De curatione Nodarionis in ueftigio fraduræ

De curatione quando reftau ratur,amp;' remanet membru poft illud fubtilc non feed dura nacuram fuam eo.

De curatione oiTium frado-rum,quando reftaurantur tortuofe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jos DefermôeinDiflocatiôe co. Decuradiflocationis Mandi bulæ inférions 307

De redudione diflocationig

Furculæ, amp;nbsp;extremitatis humeri

De redudione diHorationis

Humeri

De reftauratione diflocatio-nis Cubiri

De curatione diflocationis

Almahafem

De curatione diflocationis

Digirorum

De curatione diflocationis Spondilium dorfi

De curatione Anchæ diflo-

catæ

De curatione diflocationis

Genu.

De curatione diflocationis Calcanei

De diflocarione Digitorum • pcdisiiSC cura nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;318 De fpeciebus diflocationis cum uültiere uel fradura. ’ nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cO.

FINIS.


-ocr page 8-

lt; Capita Libri PRIMI, qui D o G i c v s dicitur«

De infec^ionibus Capillorum

De Capillis cadentibus

De creniento Capillorum

Ad defedionem Capilloru, quibus argritudine pro* lixa earere fsepecondngit»

De Pediculofis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

De Acoris

De Alopenofis lt;

De Auriumcauflationc

De Parotidis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

De Furunculis

De Oeulorumcauffis

De Narium morbis

. De fluxulanguinis Narium

De Labijscrepandbus

De Dendum curadonibus

De ui tip Faucium,uel Oris

De Papulis minuds ubiep nafcendbus

De Vftionecalida,ueljgnis

De Carbunculis

De Vulncribusuarfjscafibusmfixis

De Vuulnenbus exfenafcentibus

De Ignefacro

De Apum percudibuSjUel feorpionuffl, CXtcrorum

Cpferpentum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

De turpibus Receptis amp;nbsp;latendbus

De Tedium indignatione

De Veretri,hoceft,naturæuidjs

De Herniofis

De diuerfis uitipin AnonafeendbuSjUcISyringis,

hoceft,Fiftuiis

De Pernionibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

De Ragadip pedum,ueldigitorum

De Paronichip

De Pruritu,uel Scabie todus corporis,uel uarijs ma*

culis in corpore»

De Elephandofis

De Luxadonibus»

-ocr page 9-

^^ERlS P R AE F A T I O» ^OCTAVIVS HORATIANVS

M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Medicus, EVPORISTO,

'%„.?^\^E college Olympfj exhortatiotieprouocatus, co^ S'gt;(ofl.i ^P*’^^”^‘i*'^^l*^^Hös,quos uelmediocrïsfamaretinet, fed ’^it.lKi. 5’^^”’™^^^‘^^ï ’‘^^'^’^''■’^ fermoneclarohæcnatio publi Kti L?’§*^uoluminibusnonftudiumteneogloriæ,neepemelo ^''hsrç *^®P^®^ftgt;f^dlaboris. Quippequiafragilitas humani cor^^ I'®iii i^^^*“’”®fflagitat,6lt;S eeleris benefid) natura confentientecorn ^ ''’'fïnu^'' ^*””’^enim ualetudo medendipatitur tarditatem. Quapro ^^'^üft '^^chanisime,quæ ornatui noftri corpons^ud faluti procurant H f”’^“S^^0ttueniantordinataremedia, nuncintuam gratiam nonfinefamælucro,utarbitror, Ipfum enim in ;

T^neieOpus^plures tefteshabebitquam indicés, ^OCTAVii HORATIAN E,inPrimuni

Opens fuilibrum,qui d O G i C v s dicitur,ad EVPORISTVM

P R AE F A T I o...

I MEDICINA MIN VS ERVDITI acrufticihominis^naturatantuimbuti, nonetiam phi lofophiaoccupati efsentjeuionbus ægritudinum m^ 11 ^°^’^^fxaremur,amp;faciliora remedia caperentur. Sed hæcuia ab Üa^j-^^’^^^'^us eloquentie ftudiofis,fchbendiacdifputandi glo tomf^^*'^’^*^’”’ fcifcuelimjquïfieripofsit,ut cum quid rcdum,au£ tfj ^’^*'‘*'’^’4uidfalubre,autincomodumfit,huiufeeartisprofefso^ quot;^tfrfedifsentiantjdiueriorumq? fentêtias finguli feruare conentur, (iiiii''*’'æ^^’”^§”^’■^’^^P^^^*^^ morbi:tunc noftri college caterua con j ituncnospeieuntisadmiratio pofsidetïneccómunisnaturecon fonuenit, fed tanquâ in circo amp;nbsp;agone,alius eloquenti^i,alius dif? L ^o,aliusdeftrucndo,quifcpinanem gloriam captat. Interca dum '’tcrfeludantur,atcp æger fie cafui proprio datus,nonne uidetur na -’ipfarerü hæc dicere, O fru ftra occupatu mortalm gen us:occidi tur F,non moritur,etmihi fragilitas imputaturCSunt infiniti morbi,fed ^““trcmcà’aCLatentin fruticibusuenena, fed non germinantfalutis ‘^a^AbfithocNefcio quæ perturbât rerum difputatio,atcpiftclo J ^dtatis uanus amor. Hæc ego faluti mortalium remedia no dedi, fed j ^§'^afemma,acfrugum,herbarumc^ poteftates,et quicquid propter ^'''’'ines genui,hæc dixi.No uttibi amice,error nofterfitcharior,quia ^®§rotis certandi ftudiüm,0ó infruduoia uerba deferimus, Hinc eft, Whuiufeemodi opus aggrefsus fum,ut facilioribus, potiufqt natu ^ ‘bus medicemur remedy stut difputation e garrula careat Medicina, T*ïdanti orationemiferos Sc afflidos teneamus:hoc eft,cuporiftis,fuc

In medicos ar gutulosamp;^ fcholafticos»

a

-ocr page 10-

Z.


H O.R A T I A N I AD


C cis.tritko,farina,amp;hordeo,heibis(^ uarijs.uel mctaUiXamp;fimüiW«


In hune ferc tnodum de fei entia Medici-næCor. CeU fusdifsentin prjfatione o-peris fui.


Nccrfnesal-beicanu


Ad Capillos flauos.


y Abli capilli.


teris^quibus manifelta remédia natura fignauit.Nec^ enirn quum jgro tus quifpiam afRcitur,adhibendus eft Pontus, autinterioris Arabiæo^ ftrea,uel caftores,uel relique fruges,quas orbis longinquusfamtes babetjdeo Medicinametiam in uilibus herbis,parens naturadifpoW'' ittut nullo bello,ucl tempore medendi défit officium’, quumubiq^pol^ fitefïè remedium.Hoc igituruolumine bonam hominis ualctudintni cxpediui,amp;ut aiunt,rulbcis curationibus firmata, in uulgus expofw» In quogratior eft afgris Medicina,quam celcritas acfacilitas fibdatur offieq.Qua dereeft nobis deCapite,tanqua iid^x», adreliquamcuram corporis defeendendum, In quo quan to preciofior eft Anitas, ran tod molcftior ægritudo.Si quisigitur in fene,Slt;r quantukcunqfcicntiçnic dico,hancfimplicécurationis uiam,illaboratamqgt; miratur, nouent nie c^ genere facere,quam docere potius elegifse.

CDeinfedionibus capillORVM. Caput i,

D DËNlöRATïONEMCapiUofum. Spufflæ ab genti,terr£ cimoleç,calcis uiue,fing.femiuncia,trita cum aqua. Identidem conteri facies ufqnn pinguedinerti meïlis,amp;f capillos linies. Linimentum ucro cum ficcare cœperit,Ioca fricando difcutics.amp;'IauP bis ex pufeainquaterram cimoliam tritam comifcueris. Neautewoo nem incurras,procura frequenter, ut quu lauare ccepcris.locaipwo»® rofeo irrigentur. Perripurgationê,amp; rafuram plumbi unciasfenas,in fextarps tribus aceti uifcidi coques,ut ad medietatem codurapcruenp at De hac codione frequenterloca lauabis,etoleo anetbinocontinges» Ciconiarum oua in uas plumbeum adqcies,amp;agit3bis: ex hoccapillos unges.Cum uero linimento ficcauerint,ex aqua in qua berædecouç m crint tepida,delauabis. Aliud.Capparis radicem confringes,amp;tribus diebus in lade infundis afinæ: poft uero coques molli uapore, ufqnd mediam partem,amp; frequenter loca confrices.Fungosarboris nucisco buri facies, ut*carbo fiant:poftea üero tcras,mixto oleo quoad bbuftin Hocutaris unguento diurno,utulterius albi non nafcantur. Betarum rubearum cum radicibus fuislibram.i. tcras cum amoniacifahs unn]S ii.amp;admifcesolei cedriniundas.w.ut confedioficcarin5pofsit:amp;u^ teris. Flauos uero Capillos fi facere uelis, lupinos amarosinaqua po* dies.xu. infundcs:amp;pofteaex hacaquainbalneis caput aifiduelaus' bis. Alumen,quo infedores utuntur,cum aqua conteris,^ capillos b his infunditotquod permanere facies diebus tribus : poftcalauabisb aqua in qua nitrum refolucris. Sane fi tibi multum rubri uif fucrint, «lt; ca aqua lauabis in qua cimoliam terram refolueris. Si candidareautuc^ lis,hyrundinum ftercus, cum felle taurino contrita, loca contingesfc* quenuus.Sed hxcfuperflue nos ordinäre,certiffimum eft. Cxtcrudw



-ocr page 11-

EVPORIl'VM tÏB. PRIMVS* lt;nbsp;| j^^ibendifuntpotius ^ procuranduSane fi crifpare intcdis, Alpho^ A ^fidiccs in uino teris,amp; ex hoe frequenter infundis»

ICDeCAPlLDiS cadentibus» Caput lU

Ns T R v A M ctiamdeCapilliscadcntibus,quiautlongaæi? §ritudine,aut abundantia uaporis cadentes, ante fenilem ætatem '’^■'tcaputconfueuerunt.Ordinamus itacp confection is genus,quo 3*®lumcadentes rcuneri,poffidcriue poflint,fed etiam forte qui ce^ |^?’*'^’^paraitur. Accipies cpplurimas Napas,amp; in uafc fidili clau^ quot;'C€nde8:amp;poftca cum olco conteres,.amp; caput illinics : fane follicle fniefrontem tangas, ob tumores emergetesdicet falfb tumore terrealt;^ ' Mdanthionfuper carbones cum torrueris,teres, amp;nbsp;cribrabis,amp; i^'’’ïquacommixto,caput illinics. Hoc amp;nbsp;alios innafei facict ê^maxi^ ^iiiuperalia curare uelis, Ladanum cum uino teri facies, 6c oleum ^Ï^teumadmifcebis, 8ó uteris ut pinguiHïmo liaimento ; Nuces uiri /^‘mmaturas quaflabis, 8C eas in oleo fremiali infundes, amp;nbsp;aluminis

Vt crineS crefcant»

Ad Supcr-cdia.

P^’'t^rTi 5 Só in uafe fitfuli nouo repones diebus ♦ 5^0 » in j.’'lt;ttli:amp;poftuterisunguentoprobato Nigræmyrtifoliorüunlt;gt; ^ 'g^llarumqualTatarum unc.ll.fimiliter in oleoinfundis ut fupra, |^'''^s. Hocetiam fupéreilqs utile eft quod Græci Tfi^tiuffff^ appellant, ItQ^, P^riftereon cum radicibus fuis ficcatas ten's,amp; cribras, æ o lt;» ^ ^oinifces.etuteris» Deexperimentis. Adeps uriïnus,cumladano ^^^^lamho fubadus,illituflt;^,capilÏos effluere non patitür.Êtfandaraif ^11 aceto contrita, idem facit. Capita mufearum cum melle contri-^^’Pïfbeneficiumfaciuntincontinendo capillo, ut capillieuam poft bultione exeant, fi fieri uelis. Ficus folia ficca tundis, 80 cribrcllas, ^^fopnluereloca confricas,aut cum aqua duld deeoeb proderunt. r ^yonij radices combures, amp;r teris fimiliter, amp;nbsp;præuaporatis locis a -^^ •^^‘^^uonia aliquando fupercilia, uitio imminentis elephant ^^ ’’’’tfiedtatenimiacorporis cadunt,ut in capitefsepe contingit,hi fie Iijj. ^quot;S^dftnmuCedrinu militrum combures,amp;eius nidoris puk '^colligis,yndj. hoc fupercilia tangere debebis,

Ne CapilO cadanc.

Contra Sd-perciliorunbi cafum»

ÄCDecrementisCapillorum. Caput lli.

^ I V D generaliter omnibus ad capillorum crementa. Poly/ ^ belli herbæradices pondo duo, flores eius pondo. 11. cedrini Do j'^''^°’^^^* ouagalÏiiiaru.x.oleihifpani pondo .XXX. gallaruni . Q'Hi.Radices herbarum in aqua infundes, Flores uero fupradi? On 2 ^^æ^^i^^f^des. Oleum uero utruep in uas mundu mittis cum oiJq’^^^^Q^^^’^^“®» ^ agitas ^diu, ueluu calefadum proprium ftniexlialet, amp;nbsp;fimiliter quotidie agitas diebus oedo. Poftea uteris 6ii^?^°’ ^^^^'^^^^ gallico fapone caput lauabis. Aliqui uero confuF ö^oteSjpoft capitis loturâ hac ufi funt unâiohe. Olei cedrini port

-ocr page 12-

Ji - OCTAVIl HORATIA N£ AD


C do,il»uini libra,ouis.i II» Nardini old pondo, V.commifccbis,HisCK


mnibus mixtis^Só agitads»

lt;[ Ad defedionem C A P I b L Orum.qnibusægrb tudineprolixacarerefæpecondngit. Cap, inr,

. I A N D R t feminisundas.il, cymi'nianatoliduncia.i, herbæ perifterei unda,r. Omnia infundes in olci myrtei,amp; uinicrctid fextarq s. 11. Et poft terdu diem molli uapore coques ufcp dum matma



Ad cafitm CapiUorum»


Acorae,


con{umaï,etita uteris. Adipis urfiniuncias,ii.ucretriafini'combufti undas.ii. polytrichi un cia. i. polygom uncias.iiii.myrteioldpondo li.Omnia tufa,óócribellata,cómifces,amp; uteris pfiïotro. CapiUosIo* cis proprijs defugabis, fi uefperdlionu cerebra lade muliebricontria comifccas,Slt; adhibeas. Aut fi marrubij fucco lac afinæ c5mifceas,amp;fc militer loca conringas. Hoc amp;nbsp;tunni pifcis fefladani lachryma comixm facit. Et fi leporis fanguine recêd loca cótmgas. Sandaraca,amp; liyolq* ami fucco æquis pondcribus mixtis, loca continges, amp;f capilli cadent, nun^ ulterius exituri.Cicutæ herbe fuceS cum aqua diligenter eontn* nim,euulfis ex oculispilis,adhibeo dieb. tribus,amp;ulterius nonnafon rur. Cimicis fanguine ^maxime mulieribus loca cotinges ,Vefpertih# ones cpplurcs umos accipias, amp;nbsp;eosin uas cü cedriainfundas,quadiu illo tépore putrefieri poftint,ÓÓ ex eo loca contingas quæ a capiliisfcm per immunia eflè uolueris. Agreftis urticæ femme cum oleo contrit toJocacondnge.Pini arboris cornas acdpies,amp;cum melle centerts,amp; repones.Cum ucro uti uellecocperisjoca confricabis.

SCDePEDicvEosis Caput. nn.

T A P H i s Agriæuncrjs.ii.fandaracæunc.r.cumoIeo,Sfacefo poftep contriueris, omne corpus perungendu eft.Siegærafteros, 06 nitrum,amp; oleum facit.Folia tamanfei in aqua bulliant,amp;ex eadero cdoe fricent, Etaliud. Poftep capillos abftuleris,aut melïe,autccdrialo ca continge. Lupinos amaros inaqua infundes per plenu diem :aliaue ro fcquenti coqui facias, 00 ex ea decodione loca frequetius ddauabis. Hocpyrctri,amp;gallarü puluis ex æquo c5mixtus,in balneis adhibits, facit. Poft hunc ucro puluerem,fucco betarum localauabis. Staph'la griam tundes,Só oui album admifcebis,amp; cêmixtionelocafncabis.

lt; De A C O R I S. Caput V. CORAS, papillasdicimus,qnmpcrcauemasbreuifiïm^ hu more pinguiflimu mittunt. Hæ frequêter in capitc,uel nne,



Caioncs,


amp; ceteris mébris emergunt.Quibus amp;S cetere papille funt fimiles, qu^s Ceriones appellamus.Sed 00 diftant : cp Cerioncs plures cauemasege^ ftionis habent, amp;nbsp;humorê multo pinguiorêemittunttAcoraautunaiH cauerna habet,amp; humorêegeritaquadorê. Eft nacp utnfqicauflaunä. uidoi^2 nafcendi neceftitas. Qtiæ cum fe plena môftraucrint,ordinetal* curandg eruntt Primo purgadone todus corporis udc5ueniet:utorig‘’


-ocr page 13-

EVPORITVM DÎB. P R I M V S, ^ ) ^næcefFecerat,egerac: Purganonein^ tali» Scamoniam, aloc,colo^ ^niaaæquispondcribus contritas, fucco cauliculorû temperamus, ’■^îpodam modu crm gram confîdmus » De quibus erit nobis ple^ -? ’“® granary IL Secundç.V. SC utferatio ætatis, amp;^ cauflæ qualitas æriLlncipienubus uero candis, enâ fola unguentorû frequenter be oafutfecerunt.Terra cymohacum aceto contrita, feu cretaargengt; dimiliter. Sic pompholix cum acetö adhibetur : fic fpuma argenti : ^ïrt^cÓbuftg cinis cum aceto medebitur. Quibus uero hire uuP *öoobuenerit cum dolore, Primo ex aqua calida fouendi funt, in !gt; ^Qccoctafintautrubus,aut(paragi radix,aut * faluiæ olia. Hoc 8ó b j ^®*^^»^ cum melle contrita curare confueuit. Ante tarnen la^ tj^j ^Q’^^cmnt fucco betaru mixtis fcmgreci pollinibus ♦ Pini cor?

Alias *faîic«i

^^’^'s mixtus cerotario,^ olco rofeo adhibetur. Sic et ca-11},^’ . ^^™^^»ficamp; ipurna argenti adhibetur in balucis. Certu eft 9= in Reminis cauendam cHè aceti adhibitionê. Vnde magis eis ui n ®'^niamedicamenta teperanda erunt. Item nitrû cörnbufhum uino L^ocxtingüis^g^contritu in balneis adhibebis. Similiter amp;nbsp;miroba ^J“oleoconiungas. Quod apud Apollonid probatum ciTecognour-^^''^^* Oleiroféi,ùel myrtei uncia mittes in mortariu plumber: uedpies etia piftillum eiufdem metalli, amp;nbsp;teris quadiu. oleum pin Hj’^^^n^efiat.Item in aliud mortariu cuiuflibet metalli,mittes ipu una,tantundê ex cerufTa, 8ó corum piiluerem comi ^k-*^'” ^^^'^ fupradido. Ex hoc omnes acoras ubi fucribt linimêto ^ '^^'^*^^^^^'^^”^*J^ ^ *^ papulis,6ó in pudendis ragadijs,uel ^om°*^^^'^^^’*^^æ ^cenper pro loei naturd acrionbus medicaminibus tw°^^^^^^^edamprodeft. Apud aliquos hoegenusmedicamentiRi (iisf?P^^^^“’’» AliudRütatum,Spumeargenti A vin.rutæuinV i^i^|Wiim ^ v, óleimyrtei U- vin. acorilibram unam, mifceso ^ Iini-’®”^'^^^^’ê^ntcr,amp; loca fricandö curabis, Prius fucco beta rum h J^“^^“pcrius,localauaridafun£.Ccrufrg’r m.lpumçargcnti’^ iit(|.-^’’’F'^^’‘nii« fulphuris uini 4* I» foluta comifces, amp;nbsp;fimili modo ••latib”^” ^^^^’^ ^^^^ capiti, uel quoquo loco emergentibus exanthe ? C“^prodeft. Apollonq iudicio comprobatum.

ApoUont) eft penmentumi

Riconai

1 CDc ALOPETiosis. Caput vr.

o N T i N G i T dupliciterpafhocadentiumCapilloruïtit: hst * ^’'^ä’^do defedu quodam cadant.amp;S nudando partem capi^ (i(j^^”^*^^uótics, ut illis ueluti uulneru horridus plærûc^ uifus ^af' ^quot;^^ defedus ut prius diximus, quü contigerigcaluiciem falt;^ ^^ ^1^^^ ’'^^’ ’'‘cxo uulpini uulneris fimilitudinê quanda exhibeti ^*011 f^ ®/^pcntis Iquamofi fupcrficiem metitur. Vtruq; genus paD' “ lt;ïdiutem exhibée capilloru, Sane hæc paffio coparanda eft fruJ a 3

-ocr page 14-

« nbsp;nbsp;nbsp;OCTAVII HORATIANI AD

C dtibus ex mail's fueds terræ nafeennbus. Hine cauflà aliquandoeffcpo tentjCjualitas nutrimenti:8ó fi forte fterilis terra fuerit,fruftus cura ranquot; täte dcgenerat:fin uero humor corruptus,etiam frugcs dégénérant. Ad hancergo formam,etiam Ïn Capillorum uitijsdebemus adueitere,Ta lis emm eriteorum pofitio,qualem quahtas oftenderit capitis. Eft et' go utriufque accedentibus uitijs, manifefta Scæqualisorigonaieendi, unde fimili curatione iuuari debebunt, licet diuerfa cognomentaforu’ Alopcria, ta fint pro fui accidentis qualitate : ut Alopecia ex cognomento nulpi^ iÿlt;'«fjr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;urn, i{!/'«lt;r/r, ex ferpentium fquammis cognomentü acca’perit.EftHamq»

huius paifionÉs diftantia, quæ profecro ex humorum colore origintni cauflarum atreftatur : ut aliquando i ubra,abquando eriam nigra uide^ acunPurgantur adeo proprijs purgationibus fuis. Nam fuadeopropn am totius corporis curam Só ddigentiam decern endam, quoad ukcrius acerbi amp;nbsp;corrupti humoris perunaciam,per inferiora depofitam, a ra-pitishadenusinquictudinedeuocemus. Sütitaq;,fi deflegmatetaufte Apoflegma- tid origo perueneric,apoflegmatifmi adhibendi tales. Pyreirum,amp;fta’' nfmü phiiagria,cum granis maftiches,æqualibus ponderibus mixd,amp;con?

tufaadhibcantur.amp;iales cum pulegio côtriti fimiliter,amp;lciirnoxynicb 1c mixh fint,utdiutius teneantur. Ergo quonia fihgula accidentia pro** prijs fuis purgationibus hberatur,fijperaddo purgationisgcnus,quod in commune fine altcrius humoris præiudido operetur.'quo omnecor 0 pus diuerfis humoribus infeftatum rekuari poffit. Colocynthidosm^ teriorum^^ i. aloes 4- 1» icammoniæ4. i. abfinthij ^ I. omnibuscon tritis amp;mixtiscum fucco cytoniorum catapotiaconficimus,quæpio qualitatecorporis atep cauHarum adhibeo. Accipiautem debebiint,fi breuiaccidit in modumleniis,aut.vir.aur.lx.autcerte.xi.Siautemin an u, au t hom ine uctu ito fucrip m aior cura exigitur, unde cum aqua ta lida compctêtijnrcrmiffis etiam diebus dabo quod poftordinabimr. Poft beneficia iracp harum purgationû,quæ toto corpori proddfeprft üs potuerat,etiam particulis, hare funt adiutoria focianda. Euforbi' urn tritumcum oleoprolinimentoadhibemus, autolcumfoliimlaan ' num,autnafturtij fernen cum oko^autfulphur unium cum nitrocom/ buftum,æquis ponderibus cum aceto, au t cru cc ftminecum oleo, aut urfinis adipibus tantummodo confrixetur. Similiter etiam alcyonium combuftum cum aceto, uel cedria, opcrabitur. Hoc eriam murium fimus cu aceto,hoc amygdala amara,hoc cepe tritiï cum oleo, boerhaf phani cortex cu melk contrita facit. Nam etiam ferri purgatio cc mare to,uel hordeum combuftum cum murm fimo,amp;acetoficcareporeft. nbsp;nbsp;j

Omnes confedioncs que mediocrifcr cakfacerepoflunt,mediocribus amp;quot;nbsp;ddicatioribus corporibusadhibendæftint. Prius ergolocafinreolo ulqj ad ruborem, ante curam confricentur mediocrifcr, neuulnerctur. Quæft uulncrabunt,okorofco,uel adipibus anferinisrecurandacrut,

-ocr page 15-

ÏVPORITVM LIB* PRIMVS» 7 ÂÇDcAVRiVM caufTanonc, Caput VIL

VRI V M dolor uarps frequenter ex incommodis cxdtatur» ^arn S^frigora,amp; lauacrum importun«, amp;nbsp;quallatio eiufdem ^âucmæjUelforjiQ^ con(piraao,aut aluor nerui tadus,aut fi per loiV ^^''lægntutJingni humor uidofus illic aggregatur,æque moleftiam au 'KUdunt» Si de frigoribus eua dolêcibus emerferit, in oleo cepas ^5®fedasttpido, aut piper tritû cum oleo.fimiliter 06 rutaccum ♦ Sic ^»nilaurinucurât. Si de humore balncarum aures fuerint inquiéta:^ ^^gt; oleum tepidum infundito, amp;nbsp;poftea lana mollito ♦ Sed amp;nbsp;ceparum ’•®™,cumanferinis adipibus mix tu : fimiliter initio,amp;oui alboreni 1 wdemulieris. Et fi dolor innatus fuerit, bafilicon in nardino o^ ® obtumadhibeo, Sc caftoreum cum lacté muliebri fimiliter. Vtile 'otcrea,yt fpongiamolli uaporeturex aquis calafticistSc poft lana ‘^gatur. Sanefi cum ilia indignatione doloris etiâ denuatio fuerit 1 quot;^Mlumcn mclle amp;nbsp;oleo refolutum infundito. Et galbanum in o ? ® militerrefolutum intjeito. Ventofitasuerofi interclufaerit,a^ fonitrisinaceto refolutis excluditur. Hoe amp;^ draconter herbæ ftic?

Ex frigore»

Ex bal neo in-* ordinato.

Innatus dolor aurium.

Z

Samefluercs,

Ventofitas aurium.

centauren facit. Si uero fonareaures cocperint,oxyrhodone te P ocurandçerunt. Si autem idem ex egntudine fonitus obuenerit, ^’^^laprimouaiîotibus aures in qua abfinthium ponticum coques, ’Continuo oxyrhodonem infundis,aut raphanorum fuccum cum o ®gt;ïutlicllebori nigri puluerê cum aceto,aut folum acetum tepidum ^^nielleconiniixtum : autporri fuccum cum lade muliebri, 8c oleo quot;0,autamygdala amara cum aceto amp;nbsp;oleo. Hoc amp;nbsp;cepæ, amp;nbsp;allium ’^adipibus, uel porei felle infufum remedium procurabit. nbsp;nbsp;Si uuft

Ex acgritu-» dine.

B

Aurcs uiit-neracse.

^^fatæaures fuerint,glaudum,cum aceto contritum infunde.Si tarnen ornon maior fiat, uel etiam humor, lamina ferri purgati cum aceto Juuau Siaudire tardius cœpcrint, quod difficile nouimus purgari j) f,pulueremnitrimarini contriti commifee, amp;antea caput purga? , • Deinde uentrem purgatione procurabis. Auribus uero abfinthq ^æedecodionem tepefactam infunde. Lauri quoep folia, amp;nbsp;betarum ^luperpone. Aliquando nitrum in pufcarefolutum infundimus, til K^'^'^^tauri,autcaprarü, fiue porcorum fel,cum oleo rofeo,uel ^.fPnanoni fucco,fimiliter tepefadu profuit. Quibus uermes in na? I^?^'nt, bouillas carnes in carbonibus fuperpone, aut humorem ex '^nantê collige, quem auribus tepidum frequenter infundes»

Vermes in auribus.

lt;[E)c PAROTID! s. Caput vin.

\ V M o R E S repêtinosfub auribus innatos,Parotidas uoca? 4, mus:quas aliquando ex ægritudine, aliquando etiâ fpontanee Pïrui(recognouimus. Eafdem frequenter per initia mollientes fpon quot;’pnfculainfufacompefcimus,aflïduecümotando. Qiiæueroex §’'*tudinecmergüt,gque per initia,cucurbits medioen impofita,ad fu

Parotidaf*

-ocr page 16-

oc T A VIT HORATIANI AD

S nbsp;nbsp;nbsp;OC T A vu HORATIANI AU

C perfide prouoeâdæ Cunt. Si uero eu graufori augmeto minaecs acce^^ nnt,tûc neep cucurbitç,necp fimilia adiutoria que ex akitudinGali^“ uocare poffînt,adhibenda mnt, Frequêter em ex doloris acerWwte, bres,ct uigiliæ ^curat£,elîminatis üiribus uitç penculûintuleriU.r^ goricis uero rjfdemadiutorqs,fic mongerandû erit,utex panemim » infufo,contritolt;p cataplafmentur:quod frequentius mutari débet, ei militer enam de tritici pollinibus faciendum eft fie de hordci Aip^''‘\ ditis tarnen poreorû adipibus» Sic oryza mutata cum butyro. Si auf q s adhibitis quæ mitigare confueueru nt, locis iam maturatis Vergilius» nbsp;nbsp;paruerit manifefta ( quod ille ait ) continuo culpâ ferro com pekt' o

uero reftcatiseauftîs.uuln eribus folcnni diligentia feruiemus, furanO' nibus tarnen euacuaturis,amp; extenuantibus ♦ Ad hoc maxime etw wnt medidnæ incumbat induftria : ut frequentibus etiam fometatiombuS) doloris illis penitus inquiétude quiefcat. Suntautê adiutoria h^c^**^ poft doloris impetus adhibenda funt ♦ Arnoglofta cotrita/um fallbus, autlapatq radicibus in uino decodis,amp;rute folia uiridia,trka,acmigt;it^ curn cerotario, amp;nbsp;oleo rofco temperata, amp;nbsp;fulphur uiuü cum qmolia, æquis ponderibus,iundaaxungia. Sicfici pinguesdccoffiamp;contriUx fimiliter cauflas latentes euocauerût, quibus in principio Excadhib® dafuntadiutoria,qn perfaniem digeftionêuolumus^curari,poniUquot; D mentu aquai^ calafticaru ex ftminibus lini,ucl fenogreefet hordei pol linibus cu mellicrato fado cataplafmateferuicmus, Sûtnâqjadiutona quæ amp;nbsp;euocare, amp;nbsp;admaruritatc cogere parotidas uelapoftematauale Maturadua. ant.Hordei farina cu mellicrato,ahqn ctia cum aquamarina,amp;oleoro ' nbsp;nbsp;nbsp;(co temperatu cataplafm a adhibet. Et fici fimiliter pigues,in muria,uci

in aqua marina decodfamp;contriti imponunuEt betæ coda: in aqua, Si contritæ fimiliter tempérant, 8^ agreftis cucumeris radix,in mellicrato coda amp;nbsp;contrita adhibet* Aliud de exprimentisgt;Rutâ,amp; hyfibpu^ teris çquis ponderibus;amp; ficus ficcos contufos fub duplo pondéréco/ mifceSjinellis quippiâ adqciendo,idipfum operabit, utapoftemaexm terioribus ad maturitate procuret. Aliud * Capparis cortice in aqua elixa,et cu uino cômifces,amp;cataplafma facis* Aliud*lrios iHyriccpul uerê,cum hordei farina in mellicrato coques,amp; uteris* Aliud.Gutw ammoniaeâ teres,amp; fimilitercu farina hordei in aqua coda adhibebis. Hoc Si aluinen,(ci(î'um,contuftim,cum hordei farinafaciet*

CDeFVRVNCvris* Caput IX* CuraFurun- V I- P H V R uiuü,tufum,cum refinaterebinthinamifccs,Siiu culorum» ^ lineolintheoloindudüimponis,autuuam paffamenucleatatun dis,amp; media quantitate falis Ïmifces,amp; uteris.Similiter utfaciliuserum pant,foli adipes caprin i, uel bubuli eolati effîciunt.Origanû uero,iuyr rha,8c fal fimul tufa,amp; comixta cum aqua,continuo ad maturiratéper^ ducunt.Et caric£ contufæ cum refina* Deinde cu hijs adiutorijs adhi^

-ocr page 17-

EVPORIT.VM


P R I M V Sgt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?


(Ji^^^?^*^®”^ ’^^^^^’^^fæ eruperint, uulneribus medebens bis medi^ i^P^’^^^,quacfoknnisedocuitconfuctudo. Sin ueromagnoflegma^ I^(ypfi'uenicnte/olui non pomerit Furunculus, uel Parotida, fed cal-i}t^P^”*^’'«’'t^»chcieradas fecerit,ad duriores chccradas,alia difpu *110 t’P’'®^ difticultate,cura S^ operam adhibebimus» Chceradas dl. . ^“^^^ïn collo,uel fub mêto,ucl fub aicellis nafci nouiinus,hac (i|^ ^^11 tanins,qua duricies indigeftibiles foluere poffimus: ut preeuii fçp^^ ?^olids adiutorq s,quç amp;nbsp;capitis reuma conftringere.et corpus ^^'tticatharticis purgare poifint,fic cafdéfoluere ualeamus» Lenri^ L: ?*’^^'^’^ aceto tritâ,imponere perfeueremus. Vtamur etia caprin gt;111 n^''^^'^‘tcodis,amp; cotritis. Similiter etiâ lupini in aceto codi faci^ r docfici folia in aqua coda,8ó tri ta ficut cataplaima. Hoc afphode^ jj^^icesin uino tindg. Scylla quoc^, fi contrita in uicem cataplafmatis Natur,quatuor diebus permanes contiiiuis,duricias foluit. Et crui ^^fuacetOjS^cy'minuconteritjamp;fimiliteroperat» Imaturasue? i’^in tarda duriciepcrmanétes, perpraflij uiridis folia, poreinos, aut j ®»lo3adipes,rutam æqne uiridem, fimul oia contüdi,etinmifci fua^ ‘:°gt;»tinlintheolo locis maturandis adhibeauHoc etiâ fordes de pari-Npileftræcolledæj'n pan no indudæfaciût» Hoccalcis flos,ceroi ,f‘0mixtus,facit. Hoc lapis molaris tyfus,8^ refinæ comixtus. Sic puk Jïmmoniaci,et manna thuris cu retina comixtus terebïthina,laniem j?”“^Pgt;'ocuiabit. Sicfandaracæ pulueré, cum adipibus mifcentes wraus, autcalcem uiua cum adipibus fimilitcr ♦ C^ fi tibi durum Mîftrûuifumfuerit,oleum compétensmifceamus, ut temperari be JPoffitSicpuluis enâ pumicis,amp;afphodeli radices codæ,uel crudæ, .'»nordeipollinibus,ut cataplafma adhibendæ erunt,aut byofcyami ‘icuni oxymelle,corr urn punt interea, uel putrefaciunt chæradas. Si »nitritücumcataplafmate.iêminibus mixtu coquas, 8C perfeuerare rNttasdiebus quinep, hoe de expertis babemus. Aut fi chameleoii-quot;^fDæradicibus tufis,puluerem locis afperis, aut fi betas codas cum ^fontritasimpofueris.Äliqui etiâ undionibus perfeu crantes, ch œ-^frequêter fugarunt, fie ut cineribus aut uitium, aut ficis cum oleo Nösungcrent.Sed 8^ ferri.uel eraminis purgameta, contrita cum ogt; ''^.hnilitcramp;ftcrcusbubulum.autafinicombuftum.amp;Scum oleo mi ^N,c5modius adhibetur. Et origani puluis cotritus cum aceto idem ^».Hocliyflbpi.hoc thymi,uel abfynthq.uel centaureç.uel abrotani, ^''Mçæ.autdngulç, aut certe coniundæ,ôô mixtæ cum aceto, perfici *quot;’^buantfane,utfuperius mcmorauimus,ad hæcimplenda,etiam to ^'’^corporiscatbolicabenefîda.Nam 06 ciborum continentia, amp;S po^ Ngt;s,exercitiaquolt;^,8^ lauacrorum diligentip,amp;uomitus,uel purga quot;Ncapillorum releuatio,fanguis de naribus prouocatus, hæc omnia Wdas duras,amp; difficiles,amp;in cura pofitas,adiuuerunu

Chœrada-rum cura.

-ocr page 18-

ïo OCTAVII HORaTIANI AD

C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;[ De o c V b o R v M cauffis» Csput x»

B B M N E s particular corpons^proprijs indigentcurationibus, Oculi autcurationes multæ,magnæqîftïnr.Hij nantpquum primo kuiter,feu uapore, feu frigore, uel cæteris gbufuis originibusfu erint attentati, frequêter frigidæ pudulæ, fometatione nos côucnit ob^ A frigid» nbsp;nbsp;nbsp;uiare ♦ Si de frigore ergo obuenerit, uini mixti calida potione fouendi caufla. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;funt» Quibus uerO,cómotionibus ta doloris,(^ grauedlnis, ahqn criani uenæ frontis inflatg, pknitudinêfanguinis atteRabuntJiijsphloboto* mo fubucnirecüucnit:fi tn nulla aut æcatis,auttêporis,uel rcliquaruni caufarum certa ratio prohi buerit. nbsp;nbsp;Si uenter conftridus fnenijd/ftt^ rè,ku purgatione prouocandus eit. lifdem uero oculisimpanentetdo lentibus, fenogr^ci fuccus, palmaria indukatus decodionc, au rouirez centistenuis liquor infundatun Similiter etiam lacmuliebreiuuat.El^ etiam cataplafmaus utiliffimu adiutorium ,quod de oui uitcllo, amp;/nd* bloti puluere,pane quoep infufo in aqua,amp; oleo rofeo,fimul mixto,ad bibetunNos etiam croci,amp;S opq quippiam coniungimus. Si uerocol^ lyrq experimento uti placet, cuius probationem habeas, in ipfis com^ , motionibus, cum oui alborc tepidum infundendum elfe fuadcouia tamen,utautdialibanum,autdelibano, apto contra graues common* ones adhibcamus,præmundatis interea oculis, molli amp;tcpidopcnicil=^

O lo, a pimitis ægrotis oculis inhærenribusjuuans ciborum contmenna, amp;nbsp;uini detradtione. Saneficapillinimis onerofi fuerint,dctondendi funt : ut fub maioribcncficio, cucurbitarum adhibitione,amp;fanguinis dctradioiie liberentur» Aeftiuashamep perturbationes oculorura,cn^ am decocrio rofarum fola curât calida. Curât etiam gargarifma'/uin perinitia adhibetur,Origani in aceto decodiio.Siautemdcdinantibiis quidam tumor circa interiorem oculorum partem apparlient, quen’ bypopium dicimus,boc modo reprimendus erit.Pufcafrigidafrequi/ ter infrigidetur : poft uero pollinibus hordei ex oxymelle codis cata^ plafmetur.Similiter etiam de lenticular pollinibus fiat. Acris flos, mins in lotio inueftis pueri pen V tl. dics,quod poftep ficcauerit, exeopub uere melk mixto impofito, competens beneficium præftat. Namita feus recens,tritus,amp;impoutus,fæpe ilium tumorem repreffît, amp;abfyn thij herbæ puluis,cum ccrotario,hoc idem facit. Si ex moro pinguilo^ cum primo foueamus e,tiam eyelaminum, cum uua paifa comixtum, amp;nbsp;contritum, curat. Etbulbi candidi cum melkcontriti, fimilitcropc* rantur. Sierhapbanorum cortex cum uua pafia medetur. Sic amp;nbsp;roll' folia, cum felle taurino,ucl porcino. Sic fici pingues, in moro cof» Ad maculas (æpius profuerunt* Ad repenrinas autem fanguineasmaculasocu* fanguincas. jj^ /nhærentes, flores, uel fernen hyftbpi herbæ, in limpido lintheo# lo colhgabis,Sôin aqua calida infundis,^ agitaudo exiccabis:quifult;? eus uelut fanguineus fiet. Ex quo,infundêdo, illas fanguineas maculas

t! lt;nbsp;b Ç II

C II c i t

t 1

-ocr page 19-

BVPORITVM tIB» PRIMVS. »» l^’^fgamus.Poftea thure ma(ailo,amp;apîu’ta acquis pôderibus,carbon A ^quot;^pofitiSjRimigandi funt. Si ucro cæfi,aut pereuffî banc macula

[ J^Wam cum dolore procurarint, hqs columbi matrefubduéti,re^ ^'’usfanguisinfufusprodeft^maxime,fi depennis mollioribus I^’roatunubi liquor tenuis,tepidus infudendus eft. Item fi in eadem


ijnroatunubi liquor tenuis,tepidus infudendus eft. Item fi in eadem f ^lOuiumlanainfulâfuperponatur» Idempuluisrofarum facit,uel ''’farumeum aphitis,fi in uino côteratur,amp;fuperimponatun His K,'’!^wlphurisuiuifumigium prodeft,fi idem fumus patentibus o^ lj)^ «îùriatur, Sioculireumatizauerint, quodgrauifiimumefttaedi?

°fulorum,hijs uini amp;nbsp;carnium parcitas indicenda eft. Ventris pur ^’^frequenter fiat,amp; puica frigida oculi foueantur,8cæris flos in ca s 1 ^^Pufcarefolutus,fatis iuuat.Odores acres amp;nbsp;putentes effugiant lu s 1 ^’^m, uel foil’s claritudines uitent. Fumi,uel pulueris déclinent cô^ r 'ontsjmiode uero aqua frigida,uel uino infufas fuperimponis fa-1 ^smolleSjijfc^ cotinendo oculos lauas. Si his adhibitis,reuma cum

°'‘^perfeuerauerit,phlobotomandifunt. Ciborum,uelpotus conti d J?p'^“ftodienda crit.Sitire etem omnib.reumatizantibus fatis pro s lit ï”’®““®'®P^powum uiridiafoliafrequentcrimponantus. Sirai r^derapi folqs, Na amp;nbsp;fuccus earum frequenter fronti illinitus, amp;nbsp;^d folia,amp;citoniorü,6ó portulacæfimiliter,amp;ex his cum aphitis k ’’’d cataplafmatc fgpe curati funt» Etcafeus recens,cum apiorum fo ^quot;triosimpofiaXiæpc oculos libcrauitlamp; panis mundus uino in ? I^^^^^cumoleorofeotritus,par beneficium preftnit, Omnes ipecies „j*’f^^’^g£neraliterquç oculis reumatizantihus ordinatæ funt,cum niit^’P^®'^^®’'P®t‘in cataplafmate profuerüt,8c decocHioncs card : j ^^f?pcoculifomentandi funt,Saneficalidus fuerit reumatifmus, Ij ?”““mfolijs Sf aphitis,cum aqua cataplafmâdi funt. Sic de ocimo, ji^ fwmfuco,fictie agreftipapaucre, ficdecicutefucco,ficpulicariac, 1 Wum,uclftrychni.Si uero fi cotas palpebraru emerferit,lmtheo ^'’’undum butyro infufum fuperimponito. Aliquibus uero humogt; 1 ^oiuenit procurare per lachrymasgquas autfumo,autterrore,uel „ ƒ ^extorquendas ehe credimus, Sane fi in prima oculi tunica fan ^ jji^nimiaueluti caro apparucrit,quam Chçmefin appellamus,hoc Iih!*®”®™*^^“*’*^'’^ï‘s ^plurimas,cum oui uitellocoterimus, amp;nbsp;in Momundo fuperimponimus. Licet etiam collyres uarqs caufsæ IJ ^P^tentibusQpe curati fint, Derbiofos oculos, quos nos impetigi? |. ”^dicimus,afperitatum uitijs laborantes,fic curare cofucuimus. Al L ^3capimus,cuius interioribus melle contritis,oculis poftqua ex eo tijÏ^'^^’^^^^‘^‘'^® ^^P'-’crit inungito:amp; ex eo pruritus amp;nbsp;fiipradida ui ^

‘ ^^'^’^•Grana tritici,in lamina ferri calida imponis, 8u 11 wexfuccoqui manauerit,cüm uino commixto,inungito, AEris '^bitliscummelle,frontiillitus,iuuat. Sipruritusmaiorpalpebras

AdOeufo» • reumatizatee

Reumatifm® calidus.

Siccus

Cura dix-mefis.

Adoculos Derbiofos»

-ocr page 20-

12 dCTAVtl HORATIANI AD

C occupaueriCjUtctiam capillos amittantjias oportctexoleoccdrinoun' « gerc,autcrugine,cumafroni£is, amp;f mcIJc commis, am afphoddifLiao cum paHocomixto.Nam amp;Smunca décoda,Sd mixta cum oleo,adulh onem curat,amp;f capiHos rcparat:amp; murium fimus,ethircorumcomua, utrac^combufta,cum mene,amp;^eodem modoadhibita. SipruritusLm pliciter ex foie, uel puluere fucrit,aquæ cahde fomentafufficicnt, autro ßrum,aut rubi,autienris decodio.Er roß ficca,cum umo trito impori Adocufos ca tur,amp;?in node oleo firnplici loca tangunt, CaJigantes uero oculosboc l/gantcs, modocuramus,fi uuJneris aliquidnoninterfueritpr^iudicium.Her/K parit;ariæ fuccurn, bitummeiudaico trito, ^quis ponderibus mfeemus, oculos inungentes, Et perdicum fel ûmiUterfacit. Etmarrubijfuccus, cum felle taunno,amp;f melle attico,gquis ponderibuscomixtusitaturat. Et urfinum fel,cum aquæ dupla menfura,fimiliterpurgar.Si autemob feur/tas bgclencdutis magis ^ oculorum uitium fuerit, fucc5 mabgi^^ nati,melli atrico equa menfura cÔmiCces^ôC uteris. uctuftatum tanicma gis operabiturtEne fi ^plurimo tempore uas fub diuo facias permane re. Hocetia feriptoribus 8: piStoribus f^peprofuit. AUud, In oleoma'' do folia marrubf) mifeemus : amp;nbsp;quu temporeillicmacerauerint,proie'' élis folijs^x folooleo obfeuritates expelUmus.Hocbelu^felmixtamd U facit. Hoc fuceusrutæcum mellefimiliter,Nam 8Cchelidonicfncciis, 1 D S' feniculi, ladiucx quocpagreifis,amp;:mellitoti,cum aqux menfura, tali' ƒ ' ginesamp;i::obfcuritates,aliquandoetiamfufrufionesliberauerunt.Et(aU' CuraNyâi^ rinum fei mixtum melle,fic profuit, Nydiilopes uero qui per node mf lopum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dent, Seii per diem obfeuritatempatiun tur, fic curandi fiint.Accipiesbir

ciiecur,ctfcarificabitur:humoruero qui ex fcifsuris emanaueri(,ocubs diebus duodecim infundendus eii,8^ uitium corrigitur, Aut idipfum . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tecurincarbonibusponitur:quumcpexudauerit,deeodemhumorcm

ungendi funt,Hocitem iecurcodium etia inter cibosaccipiuntcomcde ! dum,Etcolumbiranguis infufus oculis,iuuat:amp;fimi afinini recens fac Adocuforii cusproderit, Alboribus uero oculoru, nitrum benetritumeumoleo Aiboras. infundédum efi:,autanethi fernen cum aqua tritum, Etfuccuscueiime^ ris dulcis.Etrhaphanorufuccus ficmedetur: amp;iammoniacicum ae^ua contrita. Nam amp;quot;nbsp;ladianti fuo mater guttam ammoniaci maliicando.^ exhalando, albores oculi, fimt liter Sil albas maculas f}Iij,fanguinem fe^ Claudoculi, moris fuiinfundendo,fppivspermundauit, Glaucos uerooculosfide uentgrifiant, mgr are uolueris,be fades, Gallarû puluerem tenuifsimum, cumagua bene codum mt fees, amp;^ leporis fel,mixtum melle,glaucos oculos reno^ AdHordeo~ ijatin naturam, Sihordeoliin palpebris nafcantur, hordeidecodicne ^^^PJ^^^“^^' calida oculos fomentabis, 8^pofi: cera liquefada locum tafigis. EtiimU ;

fear urn capitibus locum con fricas,hoc idem facit, Capillos uero cod ƒ trarios be non nafei faciestb his cuulbsjoca fanguine cinneis tangas:amp; ftnguifugarum combufiarum cinis loeis appoßtus, eodem modo curt i

-ocr page 21-

EVPORITVM LÏB, PRIMVS, nbsp;nbsp;nbsp;ij

J■'^^tchamæIeont^s herbas folia ficca trita in pulucrem, ^ commixta • ö^iineranarum uiridium. Poft undionem Capillorum pro collyrio ^’**^’mus, fel uulpis folum fimiliter, Staphilomata ucro, hoc eft ^’’jjm modum uuæ crepana's, prions tunicæ tumor quidam crum? diccurabis * Alumen fciftum teri facies deligentcr, SC adipes anfe lt;» 1 f Qsadmifces, amp;nbsp;uteris pro collyrio. Nam 8C melli commixti adipes^ r^^h Staphilomata diligenter curant, Etfoli adipes benecolati,

Staphiio^ mata.

D C De N A R I V M morbis, Caput xt

2 E N i s, 00 Polypis, uno eodemcç modo cura eftadhibeiv da.Coiiftringêdus in primis eft detonfis capillis reumatifmus, isü ’^^“*^*®“®'‘ó emplaftrum Diatheon,aut Barbarum, Et de coclelt;^ j^'iiileeftadiutorium. Accipis cocleas minutas, albas numéro ducen ^’^uitas.admifees myrrhæ, amp;nbsp;thuris mafculi uncias fingulas,pro ca^ d31mate rafo capiti diebus nouem permanfurum, Nanbus uero ^ weriiemedeberis. Succumnepitæ frequenter infunde, auteiuft (?L^^^^^®^tu^æpuluerem, percannalem exufflato :autbarrai j-^lherbæfuccum^cum melle commixtum. Et fuccus rofarüm, contu^ 11^'’”” P’”guedinc,itcm prodeft. Sic Irios illyricæ, amp;nbsp;Sandaracæ pub ^^cxæquo cum melle commixtos adhibebis, Polypis itaqp emi ? 1 ’f'ouSjæns florem ^ amp;nbsp;fynopidem ex æquo com buris, amp;nbsp;ex eo pub Jbnabisloca * EtcOrnu ceruini combufti puluis, cum fandaraca fis ƒ ^fdpargendus eft. Sic brioniæ herbe radices combuftæ,fic auripi^ C uï P^^“*scum melle.Ego uero fic e naribus polypos cecidifle proi s'^'‘Puluere ex calcite,admixto æris flore,æqua ponderatioe cofedo,

ó^Hr«/ ; 7roXu7rlt;ivr,.

Emplaftra Diatheon* Barbaruni;

Expertum Autoris^

1 C Defluxufaneuinis N A R I V M, J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput xii,

n R I M v M inftrato melle,in extremo baculo molli lana obuo^ j ® §gt;6as fanguinise naribus purgarenos conuenit, poft lana idenngt; ^'’’obturandoprocludere, Aliud.Linteolocombufto,amp;infufo iri Ij ’quot;fto^autin fucco polygoni hcrbæ,autcymæ, ucl porri ftdiui fimi |Jn.^’P®^^^ucrit,fine mora flobotomändus erit,amp;fimi afini corn (•| 'puluere,cum oleo rofeo mixto, collyria fada fupponimus, Et de' 'l^^niollibus folrjs contufis fada fimiliter collyria profuerunt, Sic .■ ■^'^fæ5ficftrychni,fic terræ alexandrin^ cum fuccis fupradidis pul ç. IPfprofuitCaput eorum fucco lini feminis frigido fouendum eft# j^^’^âfrontem uero gipfum cum ouo, uel luto figulorum fimiliter mi ^ r/’»mlinire debemus. Sic æris flos, * fic pini cortex combuftus, fic ^^'31ini,utfuprafignifi'catum cft.Si uero iftis adhibitis adhuc perler 1 *^«it fluxus,igmta cucurbita, fi ex dextra nare manauerit, dextro j^^®'*'ddmouenda eft :fi ex finiftra,finiftro lateri i fin uero de utrifque, ^^l^igneascucurbitasapplicabo,Aliqui uero fafeiolis lineis natu-

Alias cum hoe habet, fie mufin, ucl eyrin.

-ocr page 22-

151 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OCTAVII H O R A T I A N 1 ^^

ram , amp;nbsp;teftes eorum aligando mollius conftnnxertint :fHk^cc’^'^‘^’ femoraha,

---C De c A B 11 s crepitantibus. Caput xiit

A L L AE tunlæpulucrem,refînæterebinthinæluupidæ2d'

Ad fectorem ons.

milces,et uteris cum emplaftro ucteri,(èu hydopi ceroto/um melle,aut adipibus caprarum colatis tantummodo, Aliudmulpnur inuum,morum,ct thus mafculum, ex æquo fucco berbe pantanjcom^ mifces: amp;nbsp;fic trocifcos conbcies,quos cum aqua re(blucs,óó linies, n^ bud. Mei terebinthinù,adipemanferiïium,oleunirofeum,bæcomnia exæquomixta tens. Si odorinfuauis Orisfuerit,pufcaWgiaaos frequentercollucrcoportet,amp;fcymoliæ pulueribus/umfalibust s, fimul mixtis,amp; tub's, den tes amp;nbsp;uicina loca fricare. Aliud. Hordem^ êó fal, in lintheolo colleóum comburis æquisponderibus, a tens, cum melle commifees, amp;nbsp;mundas. Siligo, cum illyric^puluu't imi liter cemmixta operabitur. Aliquoties etiam cum «ino melius coromi fcentur. Mafticareautem bis conueniet autarborispini folia mo ær, autanetum, aut glicirrhyzan, aut herbamquæSonchoraappela Sed amp;nbsp;cornu ceruini combufti puluis, amp;nbsp;foc to rem oris,amp;dentiuni femper compelcuit imbecillitatem,

CDeDEN T I v M curationibus. Caput xiiii.

o L o R E s Dentiumfimus abni bccatus,amp;ftti'tus,pi'O^^^'^^

Siomnesden tes dokiennt. Aut Malx.

Denspef-culTus»

tifricio, fine dilationecompefcit. Mixtus quoquecum aceto,on tins rcmorando,æque profuit, Et betarum fuccus tepidus linu ‘^^ f fuit. Et decodtio ex cucumeris agreftis radice in uino, fimilit^* tm trum cum oleo tritum, amp;nbsp;decoctio rofarum in uino, uelrubiin aceto. 8d cy preHorum frueftus, tedæ pingues in uino decoflæ, fine tun ta one Dennbusrelaxatis atquedolentibusprofuerunt. Siomnesm ea doluerint, cædriâ in oretencat,8c continuo mitigantur. bin« malç dolent, herbæ paritariæ radicis fuccus, in baïneo ore contai tur, amp;: itatim medetur, aut fi eiufdem radix coquitur. Similiter py retri radix profuit mafticata contiriuo, Item akyontj radix, in car nibuspofita, Dentesdolentes fumigando compefeuit. rby^cu . Canis dens combußus, fimiliter profuit. Et fi aris florem in cko tn turn Dentibus admoucas, amp;nbsp;lac afinæ recens ac tepidum, fonltnn^ amp;f mitigat. Similiter quibus putres cauernæ obuenerint, n’yr iimelixum in aceto commixtum,amp;fifolopuluerealuminisfcill*equot; dem cauernas impleas. Hoc amp;quot;nbsp;gallarum puluis cum melle conimixtus facit, Si uero pereuffus quidem Dens,uel mola fuerit, refolutumco/ ralii puluerem apponito, amp;nbsp;continuo confiringitur. Si longo uino laborantes, fpontaneos cadere uolueris, pyretri, uel artemif ^P^ “

-ocr page 23-

EVPORITVM ttB» PRIMVS» t^ t^if^^'^^^^f® ^^ommifcebis, amp;nbsp;denteni drcumlihics , amp;nbsp;fpontaiici ?'it. Autfucco tithymali eau cm am adimplc,S£ fpontaiici eadent, i^^Mcum.Lacertum folum exfeca, amp;fieca , amp;nbsp;eins pulucre den ^ j^^Mcauemam attingc,amp;f continuo cadet. Poftfcarificationcmcoc ijjgt; b'’gt;diüs tunfus, cum galbano Jumlitcr opcratur. Etapophlegma^ p^l ^gt;11 hoe profuit. Si ftafifagria ad mäfticandumdettir, autficum (j^^^iomifeeatur, aut cera cum gallarum puluérecontufa,autfalicis, (j^''’^'^,^®^*^ uirida in aceto coquantur, 8ó in ore corttineantur. Poft^ . '^finaufeaconfequatur, oleum tepidum rofeum in óre continet 1 ’^origanum in oleo coque,et ex hoc dentes calefacito. Et faccelgt; ^^j^^’dusimpofitusde fallbus,uelmilio,forinfecus adhibitus,pro? jj^^ Omniahæcccalida, fecundum Hippocratis præceptum, denn ^ iiitj f'^^^*’“”^*Nam èC dentifricia hæc, amp;nbsp;faluti, amp;nbsp;ornatui, femper ^bdcntibus profuere. Salibus melli commixtis, amp;r combuftis, amp;nbsp;|| ’''ös.quippiammyrrhæ miftendum eft, amp;nbsp;utimur, utmoris eft. jjjJ^^niaratri puluis folius facit. Nam 8c lanæ fuccidæ combuftæ ij^^^ri, tertiam partem falium commifcemus,amp; utimur fimiliter.Poft

Eccc Aurore Hippocrati pofieriorcrtt ;

’”’ *1^° ^’^^‘^ Illyricam decoxeris, cum pulucre conueni?

Y ithymalus in uino dcco(ftus,multum proderit.Si ex hoe bis per bp^t^pido collueris dentes, facies eos femper fineuitio permane^ '^'ngiüas uero cum gargarifinate ex aceto tepido, in quo herb^ mer ’*'sradicesdecoxeris,fine mora mitigabis^

\ nbsp;nbsp;lt;[ Deuitns FAVCtVM.ueioRÏS»

fj^ ER INITIA cumcommouerialiquidinfaucibusfenfe* U^ncralitcr omnibus ex decoftione ficcatarum rofarum, uel dadys ^^ J^dixorum, aut Ientis,aut cantabri, uel cæterarum ftipticarum Ij^ *ocritcrfpecierum,conuenittepidum gargarifma:cui etiam mel^ . ^'ppianidefpumaticommifcemus. Nam amp;:lacouillum ,ucl capri tön ’^'”™^^lctepidum iuuat. Similiterrhodomel,fimiliterdiamo^ ,^‘ Qiæd fic conficere confueuim us : ut ad du as p artes fucci moro :? Diamorou.

^^ ’^namellisadhibcatur. Sic etiam aliquidex fucco rubi amp;nbsp;nielle, jjp'*^'Jiamoroti confecerunt. Alq etiam de citoniorum fucco eadem fj'^”^‘^^^^«nialogranato,fed ftiptico.Alq üero eadem mala quaft ^1^ binpairocôegerunt,quæ omnibus querelis faucium prodcre pu lji^ * Hæcomnia licet fpecie diflimilia elfe uidcantur, uirtus tarnen E,^*’”’’”'^“s,idemquebeneficium. Sane frequenter accipiant amp;nbsp;ci^ L ’^?’ ^^S’s forberi,^ mafticari uidcantur. Si his adhibitis,fauci-’tia Ç “^P^^^'^waucrit moleftia,fic ut uulnerare partes attenter, que r ”^”^^’^”’*'*'^^*’‘tunenosfortioribus oportet occurrereca f gt;Batibus,hordei, uel linifeminibus paragoricis, mixto aliquan^

b z

«

-ocr page 24-

t6


o C T A V I I • H o RA Tl A N E A D


C to nitro, uel falibus : quo Hippocratis noftri præceptis euftodiris, ßf cürando,ab interioribus euocare IbUidtudines uaJeamüs.Præftant m^ terea cataplalmans benebdo , etiam fomenta calaftica ex fimibbusfu^


Fauciumuuî neraüo»


Tron/cus Alufæ»

Fauces rcu-manzances»


pradidis, amp;nbsp;hybifco confeda » V ulneratio uero b faucibus apparu? ent, fic a nobis {bllidtecuranda ent » Fimus cauum albus, muiscum meHe^öó tumorem reprimit, amp;nbsp;uulnera delicate permundat. Etlnrun^ dinum combuftarum cinis,cum mellebmiliter prodent. Äbud. 0'' mnibus uulnenbus,amp; tumenobus, amp;nbsp;fordidis,unlibjmum niulfoigt; rum ueterum autontate probatur boc,quod confidturbe» ThusmaP culumjnn lllyncamjherbam et radices anftolochiæ,ojnniaæquispün deribus tunduntur, Ófmelïi milcentur, uel mellicrato, amp;nbsp;bnemolcfria eduntur» Item, Antberae, quæ omnibus nota eftjrios lHyricæJan? daracæ, cypen undas binas, alum mis fciHi, myrrhæ, crod, crocomai’ gmatis fernundas fingulas, m uino omnia tunfa, óf cribeUata adhibe^^ bis tóf cum nccebbtascóegerit,autcumpulud'e,^utcummdlecommi fees. Óf. Utens. Nam óf. Mufætrocifcus,ubiqued)flàmatus,cuinfufco ( roris lyriad, æ melle, uel mcllicrato adbibendus eft» Si uero uua dif ,


Fatidum tumor»


miCsior fuerit, amp;f faucibus indignatis reumati{auerit,gargari[mste£i Speciebus fbpticis confedo, tepido imminebimus, Sf ex dadylisim^ qua,uel meJIicrato decodiSjautrofis beds, autuitium tarionibusmob USsimis,autrorbis,autmeIphiÏis, ud certegallisinluüs, Sfdecodisadf bibebimus * In tumore uero poSitæ^cû amplius reutnatizaueritit, (a^ les tnticum mellemultum profunt adhibid, ôcdaâylorumoffa'/êdi nucesuindes immaturas comburas, óf ex his puluerém facies,Sfad^ mirceas.SimHiterautmodicum mellis, autmellictatum, etaiumenhu^


AfithSt


midum, m iiafe uictiU coquas . Sic de puluere radicum caulmm corn; budarum. Sicetiarn deanetho, etpodeapuluere fado.Vuamfeas, et continuo deCiccataXi indatum osSuerit,quod Afatbam appdianaus, nimia ufiioneaccedente, rofam Siccarn cum melle tritam locisimpone, etportulacam in melle Similiter in fundimus, etmanducandamdamus: etoliux Sofia uiridia in uino décoda, ex quo tepido,os bequemet mb luendum efi.Nam etauellana cum deSpumato mellecontnta,pïodef duario Sempet adhibenda elt,utoris udio purgetur.

eDe P A p V L i S minutisubiquena^ Scentibus. Caput xvi.

V i B v s IN facie fpm axime,ueluti Iciiifflmus tumor re' ^ penteinnaScitur, humorem aliquandopinguem,aliquant do aquadorem mittens, pruritus óf uulnerationes procuramus oxp melle^óf aceto acri,óf meile, acquisponderibus confedo, eteonfUcad'



one curantur. Item amygdala amara cum aceto acn contrnaj^imihter operantur. Nam Ôfitrocifdex bocconfedi, amp;fin aceto foluti, medenf tw^ Poli nero etiarn fubfedpto lauare Imïmento conueniett Si nero



-ocr page 25-

EVPORISTVM DIB, PR I M V Sy 17 ^'’nticxantheniata, quas fcabies dicimus, in facie,uel genis, ex humo ^’’lacredine.uel plenitudine apparuerint,hederaï agrellis folia ex mei I^lt;:ontria,prolnumento adhibenda erurit i aüt certc album cum fall'-'^tntiim^mixtö oleo rofeo fimiliter adhibetur, Sicgalbanum cum o# ^''^olutam.Sicf^ccs uini,amp; Iris lllyrica, ütraquecontufa, amp;nbsp;cum o^ ^0fofeo com mixta medebuntur, Et cedria cum refma, amp;nbsp;egra, æqua Weratione commixta,et adipes anferini fimiliter cum refma,et oleo, ^^nielleoperantur, Nitrum quoque cum poreihis adipibus, Nam amp;S ^yn-ha, cum tripla ponderatione albi mellis mixta, continuo id præ lt;nbsp;^tetfpumaargentijeum folqs rutæ uiridibds, amp;acri aceto mixta,pa P'^lasfupraftriptas 8ó fcabies totius faciei percurat. nbsp;nbsp;Si uero tumor

E^antiiemàtÀ faudum»

Tumor po/^ curationcnii

Impétigo;

P^rnianferitpoft curationem, fairs foibles triti cum aceto Compefcunt, ^^ttanrinumgluten cum fynopide,et aceto. Si impetigo ex hoe facis ^.uelcætera membra occupauerit, per initia triticum in lamina can? wnsferrifuperimponito, amp;nbsp;fucco qui ex hoc emanaucrit adhuc tepi^ ’o,penna perungito,Et myrrha fimiliter operatur.Frequentius amp;nbsp;gut^ ^3nimoniaca,cum aceto contritaperungenda eft. Sic fuccus menthæ, “'dhusmafculum, Sicapium contritum edm falibus amp;nbsp;aceto. Sicglus ^fitaurinum in aceto refolutum : cui manna amp;nbsp;thus admifcendum eft, ^puhis fimiliter adhibendus, Aliud. Sulphur uiuum,cum aceto et P‘ftcommifce,etutere, Si papulæplures innate fint, aceto tepido prft '’'ofoueto:poftea nitro cum aqua colluito. Item de fupradidis hnimen

Siautem longi temporis fiierint,aut acres, tune plumbi rafuram, ''*‘pnuruiuum,glutentaurinum in acetouifcido eocbum,amp; foliitum quot;’“n^us. Aliud.Lilio agrefti,Iachryrriarum loca perungc,autlai P^thijradiciscorticem cum aceto c5terimus,etcataplafiriaadhibcmus: ^•’tctaniennitripuluerelocadefricando. Aliud. Malugagreftisfe^ '’’fnimmaturum colliges j et ex hoc fuccum clicies, quo cum frequent f^linieris,amp; antiquatas,ct agreftes percurabis, Aliqui ex diuerfis fit PfHferiptiscomponentes trocifcos,ad maiores curas hoc modo compo '*«‘e.Alcyonrj combufti fèmiuncia,chamæleontis nigræ radicis uneiä fîfphodeli radicis uncia.i. fulphuris uiui,thuris mafculi,pyretri,afro^ '’*tn,anafenuncfefingulg : glutinis uncia.i. omnia cum aceto coquan^ ^Sioperamur, Cum uero mûdatefuerintamp;percuratæ, tunCafini ’Qipibuslocaperungue, et poft ferenatas maculas, colorem reftituäs '’’turakm. Hæc omnia quo fieri poflit ^ catholicis primo purgati ^

Contra pap« ias anuquä-tas.

Vlt;[DevSTlÓNE caiida,uei ignis. Caput xvir,

S T i o N E s an te quam fluidas ueGcas erigant, murium öli 'iirum frequenter inHinde,amp;: eafdem oliuas falfas contritas imponito; b 3

-ocr page 26-

l8 - OCTAVII HORATIANI AD'

C Et laâucæ tntæ cum fallbus, pro cataplafmate impofitac, continuo ajf rant, Et fel taurinum cum aqua plurima infunditur. 'Ahud, Alu^ mine feiflo cum aceto contrite omnes uftiones ungo. Nam amp;nbsp;thus mafcukim cum aqua tritum fimiliter operatur t amp;nbsp;fairs cumolcoro^ (co triti inliniuntur, amp;nbsp;betæ elixæ contntæ imponuntur:amp;polîmes tritici, cum oms crudis mixtis fuperimponuntur. Sicetiam hedera: agreftis folia in uino coaa curant.

Si uero poft eafdem undtones ueficulæ inquietarint, myrrham cum uino tere, amp;nbsp;imponito : aut cal cis uiuæ puluerem cum carota^ rio tempera, amp;nbsp;in lintheolo linitum impone » Si uero etiam uulne? rafecerint, porros terito, amp;nbsp;locis impone : autmaluarum foIia elixa’, amp;: cum oleo fuperintrita impones : autlenticulæ puluerem, cum meb Ie commixtum induces . Sic 8^ columborum ftercora fombures,amp;f in lintheolo linis cum oleo contrita, quibus omnes exuihonesueni' entes procurabimus»

GCDe C ARB V N C V M 8» Caput xviir.

Andronyd rrodfeus, Polyhij tro-dfeus.

E N E R A EITER his omnibus per initia pWoEoto^ mo fubueniendum eft. Specialiter uero locis fuperimponenducf ta^ taplaftna, de arnoglofta cum pane mundo, 8c lenticulacoda. Vuk neribus uero acriora 8ó calidiora medicamenta ordinamus .* ut An? dronyci trociftos , aut Polybq : qui foIJicitius cum dulci uino, aut pingui infufus , Sc in mortario contufus , fub cataplafmatcuulncri imponatur, nbsp;nbsp;Si uero his adhibitis, uulneris radix occupaucritalti#

Cautère fri-gidum,

ora, cautères admouendi eidem loco: fi nullum ohftiteritpiaiudb cium, utloca uitalia pencil ten tu r, quæfuntin mulculis, autneruis at^ tingenribus, neque ignis poterunt fuftinere formen ta ♦ Qua dere, fb gidocautereutimur,quod frequenter approbabimus, Aquam,in qua caleis uiuæpuluerem extinguimus, mifcemusfeculæ, nitro,Ócfapo^ ni, æqua ponderatione : amp;nbsp;ex co linimus loea quæ com buri placet. Super cataplafmata, loeategendafunt, donee ilia cadantquæalub us inhærebant. Sunt amp;f alia, quæ os Carbunculi ftpeliantiuideli^ cet, uuæ paflæ, enucleatæ, iblæ con tritæ. A ut ficus ficcas in uino de^ codæ, 8^ tritx Sic/upini in uino fimiliter, 8^purgati teruntur,6i imponuntur. Sic ftercora columbarum cum mellecontiita. Siemens th a «urn aqua contrita, Sic nitrum cum ruta uiridi, 8é aatotrif turn ♦ Sie rapa, cum uua pafta, amp;nbsp;porpnis adipibus, ad * mixtaetiam piceliquida, omnibusfubæquamen;? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(

fura tem.peratis, 8Cadhibitis, ulcerum

femperloca pericUtantia

Uberatafunt^

-ocr page 27-

fiVPORISTVM DIB* PRIMVS^-CDevVDNERiBVSuarijscafi businfixis* Caput xix*

t^

y ^ T E L o, feu morfu canum,aliaruniue ferarum, feu ex quo^ ^wuneutro uulnerato,quos Neutrotos appellamus, inpadis uuU '’tribus omnibus,generali ter continuo hoe adhibendu erit, quod glu^ ’quot;^ïi’camp;curare ualeatmembra uuIncrata.Myrrhæ puluerem afpergo, ^“'® permanere faciam fine aliquo humore : continuo etenim gluti? '’M colligit. Et rubus elixa 8c tri ta,hoc facit. Hoc Iris IIlyricatunfa,et mixta,atque in panno lineo impofita. Etariftolochiæ puluis cum ^^'Jïmixtus hocidem facit. Idemque oira fæpius eolligabit. Et ompha quot;quot;unitritum cum uino fic curat, per initia adhibitum * Sic puluis thu? ’’’Meuli.Etmyrrhæ puluis,cum uino amp;nbsp;rnelle codus,et temperatus, ^'‘tinuoincdetur. Sanefub bis adiutori]s,quæfeniperfuturis obftant j '‘^^■'ib'js,utilis eft fub uno fchemate,etiam patientiauulncrati. A lalt;^ ' ^uero, a foei, a folis calore,uel aeris frigore, a clamore, uinolentia, “uenerco, iracundia euftodiantur : ne quod iam aut colledum, aut o'^tinatum eft,his occafionibus foluatur. Hæcetiatn præterinittere ^'’aebuiamice,per omne corpus recentibus uulneribus frequenti ap •quot;'’oatioelaudata^Allrj igiturcombulh' puluerem uulneri afperge. Sic J^Scyllam tritam imponito,amp;fub utrifque adiutorqs,quatuor con U^Miebuspenitus maneat inquietatu, quo continuo percurari pof?

Neutrorf*

A quitus abf tineat uulnc-ratus*

‘INâmamp;myrrhæ, amp;nbsp;lanarum fuccidarum combufrarum cinis uuk /Jafpetfus,fimiliterOperabitur* Item aliud.Maligranati folia, cum j ’fmita, mixto uino,imponito, defu perque lintheolum infufum regt; j.^S^terebinthinafuperaddito. Item Ianis operiatur, uino amp;■ oleo dp 1 j^Winfufis. Item aliud. Fabæ fyriaeæ radicem ficcam tundis, cribel ’’^locadus puluere alpergis * item aliud * Oliuarum amurcam coquot; çsprimum igne fortiori,ad primam mundationem, fecundo, amp;nbsp;ter^^ ]^,^'’^dliuapore,quo pinguefcere poffit.Cum uero coagulauerit, repo '‘’uasmundum,8ó cum frigefcere cccperit,lintheola infufaloco per 0 opponimus * Operabitur uero fortius medicamentum, fi gallalt;f ^^^pulueresadmifceamus.Aliqui eandem amurcam cum eodem pul ^coquunt,et fulphuris uiui, amp;origani puluerem æqua menfura ^^^ '’miafpergunt. Qui uero ferro in altum uulnus fufeipiunt, fel bo ([[^nciarum.n, amp;nbsp;ficus nigræ lachrymum 4-11.amp; adeps caprinus 4* (^^ **iuinum commifcetur, Sé temperatur, et hoomedicamento cura^ . * Aliud, Baccaslauri cumrcGnatunfas,locisimponimus. Glu [ ]^''’'’ti'aueroadiutoria hæefunt * Refinæ Syriæ puluis, capillihomi^’

Glunnanda.

Mquaponderatioe cum thure mafculo tunfi,amp; cribellati.fed cum ^^Mem afpergere eoeperis, pneungendum eft uulnus picre folutiolt;’ Particulam utris uinaripS: refinam ex æquo comburis, et uteris I^''bcrecolledio : qui 6c fanguinis fluxus ualeat prohibere,Et mandrai b s

Conna fan-mum's fluxC,

-ocr page 28-

20 nbsp;nbsp;nbsp;OCTAVII HORATIANI AD

Ad morfum Canis.

goræ folia trita cum ui no, amp;nbsp;aqua cataplafmabimus. Aliud» i^ialO' granati duleis grana coda in uino diligenter terimus, amp;nbsp;in uitem cata-plafmatis adhibemus^adiutonum approbatum» Sedamp;betai'umfuic'gt;i Îôs,excæptis folqs^elixos amp;nbsp;tritos impommus fimiliter» Si cams mor fu quis fucrit uulneratus,cotinüo fpongia,aqua frigida infufa,autoxy' mellite imponenda eft, quæ frequenter ex hincirnganda ent. Prigt;®® uero eiufdem uulnerati lotio uülnus, fecundumphylicos, fomenan-' dum eft. Et porri cum melle triti, amp;impofiti,eodem modo medemin Et lachryma arboris ficus continuo fi ungas,hocidem præftas.bnpon giæ rudis combufte cinis cum liqüamine mixtus,optimum beneficium facit» Sales triti,ac in lintheolo bgati, aceto infunduntur, amp;nbsp;exhocuu ' nus tam diu apozimandum eft,uelmfundendum, donee fangumeme' liciat.Poftea uero cum fanari cceperit,eruum tritum cum melle uulnen impone, aut lentis puluerem cum melle deipumatofimiliter. Quæue^ ro in feruore fucrint,fpuma argenti cum melle trita,amp;impofita, conü^ iiuo mitigat: præfomentandafuntinterea uulneraaquagelida. Etiani qui humanos morfus patiuntur,adiutonjs fupradidis percurantur,

Vulncratid ncrui«

aVKfTO/JtKflF,

OleumSa-binenfc.

Expenmen-tum»

Si uero bis accidentibus uulneribus, etiam neruus fucrit uulneraƒ tus,in quo graue periculum frequenter euenit,cuiüfquepatefadiopii^ us euftodienda eft,ad humoris ex uulnere ueniemus digeftonemtquo ex hoe impetus amp;^ dolores auerti poffint * Frequenter etiam ferro liane anaftomafin procuraredebemus» Conüenitintereapræ omnibus cu# am bis pblobotomum adhibere i conuenit etiam eos uentris purgation ne iuuare » Aquarum fane calidarum fomenta fugienda funt, quæpu J tredines amp;nbsp;indignationes fæpc procurarunt : fed oleo fabinenli,ucl cul cijepido, aut certe uetufto, frequenter uulnera ipfa fouendafunt.Vi? ride uero oleum,uel grcmiale penitus uitandum eft»Vtimurtanicn poft fomentationem olei calidi fupradidi, fok terebinthina refina, Ün^ theolis infuGs amp;nbsp;appofitis : utilius, fi terebinthingetiam euforbij quip^ piam pulueris admilceamus.Fcrminis uero, uel pueris,delicatiotacor^ pora habentibus, etiam folius terebinthinæ fufficiet beneficium. Cæ^ ten's uero, utfuperiüs comprehendi, terebinthina cum euphorbio,amp; oleo mifcenda eft : addenda amp;nbsp;ccra propolis, addendum fagapenum, addendum kfer,addenda 86 opopanace: quibus coniûâis beneficium atteftamur» Item aliud, quod in experimentis, ad neruoru uulneratio/ nes adhibemus, iuuat » Galeis puluerem diebus canicularibus ex aqua marina Iauamus,quäeuftodiemus» Huiemedicameto mixturieiiphor bium,fulphur uiuum, puluerem calcis lotæ deligcter in uncijsfingubX terebinthina, ceram,picem,in uncijs tribus. Interea per initia ad uiroiU uulnerariones catapkfmate tali uti nos c5uenit,ex melle,aceto,oleoro^ feo modice admixto,cum fabæ pollinibus coÆs,S6 teperatis. Poft ca ta plafinatis uero beneficiü,hoc eft apuifimuin adiutoriu. Euphorbium,

-ocr page 29-

EVPORISTVM LIB» PRIMVS» nbsp;nbsp;nbsp;Xt

’^)r«Gna,i'nfinguIis libris: oleum m duabusîfèd euforbium cum ’^uaprius terimus , amp;nbsp;fuperioribus folutis, ut moris eft , admifcelt;^ quot;quot;K.Superaddimus interea etiam fall's quippiam : ut os patulum bu ^noxij digeftionibus procuremus » Nam amp;nbsp;Melanchorus troci^ '’^ffniperhisutiliffimus fuit, cum aceto trims, amp;nbsp;aliquando cum ce^ f^’t^riotemperatus ♦ Sunt etiam alia adiutoria his cauffis aptifîîma,fub '‘'’îliirtuteuariæcompofitatfed paucis magis, 86 probatis utinos con ueniet, quarum perfeuerantiæ, effedtum facile

Trodfeus Me laneborus.

lim urn potuerunt procurare» Vlt;[DevVDN2RiBVS cxfenafcenï

tibus» Caput xx»

VLNERA VARIA, aut ex humorum acredine, ”P'cnitudinegenerantur, autpr22euntibus diuerfïs idibus acquirun ^'^uæimperitia medicorum frequenter, aut adiutorioru inopia pro-'“^jUctufta amp;nbsp;Chironia fiunt » Igitur cum uulnera recentia 86 ca-*wint,fic curanda, uel replcnda erunt» Mei, 86 refin am terebin? quot;’ïm æqua ponderatione in cacabo facies folui : item addes butyri ‘’^dcm,amp;ex hoe infufis lintheolis uteris » nbsp;Aliud » Rehnæ pub

Ad uulnera caua.

B Acquabain fuper£de»

Excedena fu-perfidem.

JJ^fni, ceram, 86 adipern mifces, 86 fimiliter adhibebis » Cum æqua *®fuperficie fuerint, hoc uteris medicamento. Spumæargenti 4-befinæ4» Ii»olei4- ix»conficies,utmoriseft,ademplaftritem ^mentum, quo cicatrices utilius ualeas procurare » Sin uero ^cendens planiciem, plus excreuerit, acrior erupho, phrygium la^ P ''’’tundis, 86 eins puluerem afpergis» Aliud» Aerispurgamen -. '®tiinfum fimiliter adhibendum eft:id aceto temperabis,humore '^portuno permanente » Et dum uulnus a fanitate prohibetur, hoc '^oriopercurandum eft » Plumbi purgamenta, eruginis uncias fins: aloë, 86 caleis uiuæ uncias binas tundis, 86 cribellas, 86 uulneri

Sicieatrieemfem’fanareuolueris,hoeemplaftrumfacies» .^4-ll.refinæ 4- I.thuris,86eruginis uncias'fingulas,oleicyprini ' '^ntconficies,utmoris eft,86 imponis, emplaftrum probatiHï^

Ad cicatrl-cem ferri.

Si nimis antiqua uulnera fuerint, céræ in Sole liquefadîæ ^^''’niifcenduseritpuluisfloriseraminis, utad temperamentum cm s j^^*Wperueniat,Ô6 uteris : neque frequenter foluere, fed etiam fafeio I^^^ftodiredebebis» Item Chronicis , uel Chironqs uulneribus, ’’J^nplaftrumapprobabimus » Lapidis chalcitis, cerain uneqs fins ^''^laluminisfciftiuncia» 1» his commixtis 86temperatisutimur » °ttntamp; alia uulnerum genera qua: ferpunt ad loca uicin a, atque his ‘ütorqs percurantur» Lenticula coda, 86 melli commixta, 86 fo ?

Ad uulnera antiqua»

Serpen ria.

. f^ulium cum meUe fimiliter » Et coriandrum uiride cum melle» ‘* etiam ex lini feminis puluerem, codi in uino , 86 oleo catapla?

-ocr page 30-

31

OCTAVII HORATIANI AD

C fmata femper adhibui ♦ Sic ex milij pollinibus fed * SiccnamfieJc? ræ folia in uino coxi, amp;nbsp;cum melle trita fuperimpofui : foui etiain de eadem decodione uulnera frequenter*

ViifncacaU Si callofitas cmerfènt,in quaièmper eft tarditas uulneribus ad fanait *°^*» donem, æris florem codum terimus,amp;ex eo puluere uulnera fanabo, amp;r tithymalilachrymam cum uino Só melle mix tarn, in uiccm catapla^ fmatis adbibeo. Si madefadio permanièrit, bis adhibitisjalesiritos cum mclleimponam, amp;defuperficubus tritis, amp;:incodiscataplafma^ bo *Etamygdalaamaraficcurant Jocis adhibita, amp;rcum mellecon# trita » Sicporri in uinocodicodem modo curant. Siceruipuluiscum melle, Sfobuarum uiridia folia in uino coda, ætritaadhibentur:ex quo uino prins fomen tari locafuadeo * Similiter ex aqua etiarn in qua alumen fciflum infundendum eft*

lt;[DeIÖNE SACRO*

' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput xxi*

v r C M V D Tiformiseftcuradeligenda* Aliterenimin febricitantibus emergens curarur. Aliter in eo cu/febresfa^ ; peruemunt uibtatur. Nam 0^ omnibus partibus corporum generalid 1 ter adintoria adbiberi bmihapofTunt: ex cap to tarnen capite, u cl facie, ( quorum eft cpmaxime cauffa follicira * Vicinitatem enim appetendoi^

' gnis Ule ferpens, oris aliquando, uel linguæ, autgutturispaneskcili/ 1 D uspulftt, amp;:uelutiüiperficicm derelinquens, continuointtatinterio'/ ) StenS? ^^ moïe(iare,m quihus uitx periculum formidandu ett, NamS^Hipf ' Jgneücro/ pocratesbaceos fentemia uiÜtat, Ignis facer^ait/i interiora appeduef ignisfacerca i'it,moÏeftiimerittrtincutihiisperCeueret,curaripoterit^ Ergofcum tebnbus, nbsp;nbsp;nbsp;febribus, 8éin fupradictispambus apparuent, imra tertmdiemphlo'' botomandi Cunt, amp;^purgandi, a cibis penitus abUinendoXitamcn wf ', tium non occurrerit fectofa debilitatio, Dabisadbuccataplafmata calida, amp;'fomentabumedanti'a:fr/giendafüntignem,caubaquedo^ ' iorem augen tia : fed lenib us linim en ris, euocatorqs, 8d curamibus,qux fine grauedinepoiTuntafferre uaUtatem, ungendi funt, Sipblobotof mus fane, uel cathardca, certa de caulfa praetermittenda funt, clpReri'' bus adiduis imminebo : quo competendbus, ëdadiduis purgationd bus uentris, quod pblobotomo negatum ed^poiTimus compenfare. / Fdgiditadus, amp;[acres, uitandi funt. in frigidatteenimpanes facilius commouentur. DecUnandbus febribus hoc trodfeo utt confutd, . omnibus temporibus Sclocis apdffimo^Spuma argenti,ceruiTaJuh ; ph ure uino, croco, opio, dub aequo tun fis, St cribeUatis, amp;nbsp;cum paf fo, uel fuccis ibyehni temperato * Nam idorum eupodilorum me' quendum fern per beneficia profuerunn Butyrum cumftrycbmfuc^ I co adhibetur : Sd acacia cum aceto, uel aqua i df fpuma argend cum ƒ

/

/

-ocr page 31-

f BVPORISTVM DIB«. PRIMVS» 25 i^^l^porrorum, uel betarum, amp;nbsp;gutta ammoniaci cum aqua, amp;cy=: Itd '^‘'^^ph‘^3 amp;nbsp;ftryebni Ricco, 00 oua recenda in aceto, cum 0 lt;? ^j^oCbulborum combuftorum cinis cum meUe, Oleum cyprinum ^^ Me mixtum, amp;ceruHa cum aceto ,amp; uaforum fidilium puluis Hj.^ ’f«o,amp; thus mafculum cum cerufla : omnibus, aut fingulis com^ 1^1 ''^‘äliquibus mixto pane, aliquibus ex aqua codis, amp;nbsp;contrins, ^Wfoliainuino coda, 8lt;f contrita, impofita fæpe profueruntigni I^; Sietiam poft hæcignis ille facer adhuc infanierit, SCruboris 1 ''^Moperfeueraueritjiam cataplafmatibus defeminibus cum meb ^Msimminendum erit,Adhibeoetiam loeis fcarifationem*: adht-0fomenta aptiora, amp;nbsp;ex eifdem defuper cataplafmatibus frequenter '^gt;1^ beneficium. Pcriculofum eft etenim, cauffa permanente adiu ^‘'iîuariare.

Ignis facer poft fibres.

CDcAP V M percuffibus, uelfcorpiorum,caßterö^ Ärumqueferpentum. Caput xxii,

P V M perculfus maluarum folia impofita continuo curant J

Apum «dus.

Scorpion«, B

amp; fifami folia, uel ipfum tritum, amp;nbsp;appofitum, Et lauri folia quot;'oUjoratritacum uino,potui data, fæpecurauerunt, Scorpionum ’‘^perculfus, fales ffixi, amp;nbsp;cum oleo contriti, loco appofiti, amp;nbsp;ci ^ ^^fumacetomixtuSjamp;Simpofitus fimiIiter,Sd allium cum oleo natum, * origanum cum aceto codum ealido facccllo, continue medetur.Et POfrum tritum impofitum, amp;nbsp;fardinia tri ta, amp;nbsp;folia oliuc trita cum fa^ Wtimpofita,amp; fcylla cruda trita imponitur,amp; ftatim curat. Sed ^nisfemperpotionibus liberantur. Ariftolocbiam rotundam, gen ^ ®^Jni,niyrrhamtrogloditen, baccas lauri, omnia tunfaex æquo,amp;S ffMata;autpuluerem, cum uino,et ealida identidem in tempore da ‘’‘mus.Hocetiam contra cæteros ferpentes ufi fumus ♦ Aliud, Pi ■gt; P^s,8^papaueris femiunciam unam tundis, amp;nbsp;cribellas : ex his co finite cum aceto dabitur, amp;nbsp;bacca lauri cum folqs rutæ uiridibus tun 'b turn uino, aut aceto fem per datur : èc Irios illyricæ puluis cum ub

no ealido fimiliter, Quin amp;nbsp;fraxini folia cum uino trita, bibenti dantur,

T.C Deturpibus recePTIS, 6lt;: latent tibus. Caput xxiiE

IT I M A L I maioris molies amp;nbsp;uirides ex acumine turiones ^öjamp;Iios ealidis cineribus fubij cies;amp;poft^ combufti fuerint, pro 'Ktisfordibus in mortariolo contundis, amp;nbsp;eorum pulueri aphitam fi ? iiiliterimmittis,amp; uino comixta, patefado orificio, uulneri imponis, S^continuo telum, aut aliud quod diu latuerit excludetur, Aliud » Ariftolochiæ puluis patefado uulneri fimiliter imponendus eft, amp;nbsp;ue? loriusexiliet, Sic etiam de didamni folqs,uel radicibus contufis, uelo^

Vttclalatert-tia ex uulncre proßliant.

-ocr page 32-

2 ft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O CT AV il HORATIANI AD

C dus fiericonfucuit, fècundum ueterum teftimonia. fiteufefanufernen contufiim una cum cakhanto.uulneri appofitum, fimnircropcratur, Edacerri caput contufum ,amp; impofitum, fecund urn phyfcoshmihfcr facit ♦ Si iiero in fauces aliquid tranfinerit, aquam amp;nbsp;oleum calïdu eonï rineant fn preset (pontaneum exibit fine mora. Sunt et alïaphyficomm bénéfices pubh’cata,fed fuo loco amp;nbsp;tempore conlcribentur.

^ De T E s T i V M nidjgnaöonc»

F nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput xxriii,

£ R V o R E S tefiium,uelind/gnationes,cymjtiumcuninief leóóoleo tritum,amp;r appofitum curat Et fernen linifriâû,bCcüm uino Ümiliter mee cataplaEmatis temperatum « Siclabainuinocoffa, ^utm meUicrato cum melle trita^operatur. Sic ex coriandro,uiridicum faba in aqua codo,et fimul trito cum melle cataplafinabjmus.Sïceoam debyofcyami folijs. Similiteramp;uuam panam enueleatS, exæquocum «firo adhibemus.Etnafhirti} puluerem cum liniCemineexæquoaa'' ‘ pl^fmabimus. Sicrutx,8claurifolia uiridiain uino cofta, cumsphins ptoFuerunt.Et cyminipuluerem mixto butyro^ÓCrefina, Óipampmos i molles tritos cum aphids adhibemus.

lt;[ De v E R E T R i, hocett,denaturx uitijs. Caput xxv.

E R E T R I dolores, feltaurinum cum nitrocontritumcu^

T urnores teüium^

rat : amp;^ butyrum cum terebintbina ex aequo mixtum. Sitnilitet ex Uni fe minis puluere,8^ myrrha ex aequo,refinx quippiarn fuperadditum, in aqua codium cataplafma impofuimus. Q^uibus uero tumuerit, pam ƒ pinord foliamollioratriginta, thurisSx^cerufxfemuncijsüngiiliscom'' • ^mixta, pro cataplaCmate imponim us, ante tarnen ex aqua marina frigid i da fomentabis, Nam 8C tedes tumentes, cymolia trita frequenter cum ƒ aqua peruges: poü uero myrti ficce pulueres,8dmyrrhçfimiliterafper'' / gendifunt. Vulneribus uero in eodem cole, lepidoscyprinspdue^ rem fatis confidenturafpergo.Et afronitri folius tritipuluis eodem mo i UOC3C Xf^iirx dooperatur.Etalumen fcinbmcontritu,fimHiteramp;^myrrhacumpa{lb ƒ qufexxre,^, trita. Siucluti carbuuculusinnatusfuerit^idûcummeUctntuniüip^ ƒ uecuproSt. pono t frequenter per diem infpergo mel tepidum, Fomentanduef interea ex aqua de feminibus,quæ in aqua coqui debent,autmyrtimri' i dis, autlendfei folijs, autrubi, autoliux, autrofæ ficcaetcuiuspuluisf

Xnrhr edfebo-ri3,Guef(juä~. nj3, cuprinS,

poftfomentumafpergatur, continuo Operabitur, Sicetiam de herbig rum rupradidarum cataplafmate innuendum eü, cummdlecommi' ( xto,Nam 8d uini, amp;mellis ipeciespréctermittenda non eil. Continent gt;nbsp;tia uero ciborum, ^ uentris purgatio frequenterprouideridebet. Ef daterq quoquepuluere tangendum crit. Aliquiminimorum piEinm / capita tritaimpofuerunt^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

-ocr page 33-

EVPORISTVM LIB, P R I M V S, 25 T CDcHERNIOSIS, CapUt XXVI,

À

Herniae m-fantium.

R N I A S ueroinfantiurnfrequentiusemergentes fie cura ^ • Xbinnis. Refinam pituinam ficcam, nitrum, cyminum, ex æ lt;■ ^''Ocummellcmifccmus, amp;nbsp;fub cmplatin temperaméto impommus, “Pfraddita ligatura quæcontineatmedicamenttim, Et uuam paHàm ^'çwttsjnundjs. VLnitri uncia.i.cymim uncqs,tx, cum melle cons ’’’'»mus, amp;nbsp;ira ufo fumus, Vitandi curfus, amp;nbsp;faims, et aufter, uentris ^,'*'gt;C5conatus,amp;:: ciborum nimia præfumptio, Aliiid probanffimû, wtmalogranati4* I. gallarum ferntuncia, afphodeli radicis4-1» ^offiradias4* i.hæcomniainuino coquenda,amp;tundenda, etma^ p’3Uinprimo adhibenda funt. Hoc herniarum perfeuerantiam intus ^“gîtura,ctiajn ueterum percurabit^ôd hydrocelas, amp;nbsp;farcocelas, amp;nbsp;jj '^occlasfimiliter, lté Cinopoli emplaftri expono maximû 80 pró ^^Hiraumremedium.Spumæargent!4- VI.aceti4- xviikokiamp;os Wurna argenti pieniter comburis,^ fupradido aceto reftinguis, amp;nbsp;j^ 5diligenter. Omnia fimul mixta coques,agitabis fpatula olofidera, ^^^utdadyloncoques, acin lintheolo adhibendumdiebuscotmuis I^;’®ponis. Hoc hydrocelas, amp;nbsp;fimilcs collectiones fine dilatione curas l '^‘ Carnes cochlearum ten's, Sé his myrrhæ puluerem mifees, et in , ''’foloindudhim impones fub fafcia, ut facilius reprimatur : Sé pafs I *^'’iacaciatritum,etaquafimilitertempcratumfupponedumeft, j^_®i3tii cochlcas ex arbore lauro collectas comburimus, Sé tritas im . '^us,utumbilicum in naturam propriam reuocemus,

vJlj'tK , FKfUtXf amp;nbsp;'ÏvTiflIX, Herniæ funt fpes ab Hippocrate amp;nbsp;Ga leno deferi-, ptæ, tfq'; etiS plures S'apeP Galcnum lt;8e Paulü Acgi-netam numc-rentur.

B

A Ç Dediuerfis uitijs in ANO nafeentibus, uel Syrinx

1 gis,hoceft,Fifl;ulis, Caput xxvii,

1 F F l c l L E s in his loeis cauffsc cuenire confueuerunt, 5^dentium qUalitate, Eft enim loci natura delicatior,Sé qui ad 0 s fsacerbos ^maxime contactus, facile commoueatur. Nafcitur ers '’nocfepiflimeindignatio,uel feruor: fit ragadium,fit condiloma, i^ '^Püthemorrhoidæ, nafcuntur exocadia,fiunt Sé fynnga^ficquen ^m inteftinorum effufio, et cetera,quibus omnibus fuo ordine res ^ *’®™gnabo, Qiiando ergo indignatio,uel feruor locum attens v ^t,pinguesdaâyl!,in paflb,uelmellicrato infufi teruntur,fuperads rofto, e quibus fadum cataplafma tepidum ads |j^us.Supcrimpofita tarnen ligatura,quæ adiutorium continere de lia^ ^'^^^^ ^^ mufteo fimiliter faciendum eft, fed quod piper non IHcn^*^*^^^^”' ^^ bulbis albis,cum melle contritis,loca comota fre j^ tftcuratafunt.Etlicium inde contritu cum ccrotario,etex oleo ro fii/^’P^^^^lbuimus, Séfæpiffînlefulphuris uiui quippiam tritt ^•g^^dmus. Eft Sé hoc genus adiutorq Utiliflimu. Spurn a argent Ä^*^^^’^”^^^ C*''guhs:thus mafeukun, et crocum in ferhuncijs fin ‘‘^uniuino Sé oleo mmm,et comixtum adhibendum eft,et oui uk

Ani acciden -. da.

Feruor An(*

-ocr page 34-

O C T A V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I I )oC2*'’^*.

- teUumcO’^um^rinimcum.iiellcóóokOjCornrn**^ g^^ü*^ gnanda fan's luuat. Sic buryrumcum medullaccrumä^j num, amp;nbsp;thus mafculum, omnibus ex æquo crins, ƒ»” jicaï^^^*^^, jioC | no,fimiliter temperans curatifuncfrequenter* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^,’”^^’iijfl*

hei urn indien m adm ifrendom eft * Si R agadiw^ ^ jfjtui^ ’^ ^Ju^ meJicamento uti nos conueniet.Oleum rofeum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pro^

beo uafe,óé ex piftillo fimili, ufquein pinguedinem ’ j'^)poß^^^’J:,0f guium combuftarum cinis,uino tepido prælauatus, - j-fparg’^^ pi^ deft» Sicrofseflos,amp;pompholixfimul tritajfi’^’^j^^^iyrt^^Jj.j/ molybdæna cum folijs rutse uiridibus teritur, amp;nbsp;lt;^’^”’ ^.^^ofp p^ ^^{^ j . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gui temperatur,Sc fimilitcr iuuat. Sic hyofcyami f*^ ’^’ j^yfof^'’^ ^lï

Ifperfus fimilitcrloca curault. Sicenam lintheorum c^ glt;ffübp’^i^ cum amylo,ex æquo fucco foliorum oliuæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^it gt;

Gonddoma^ atlinimentum, QuibusCondilomatafiunhddt^^^^jj^edu ,^^ : t3,lt;S!'Exoca- bendum eft medicamentum. Ceræ libra una,pkis •r' nbsp;nbsp;nbsp;ainfl''^'^dzfj

11. adipistaurini 4- m. mellis-l- IIll*umi-- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• H' 4- i. thuris mafculi 4- 11. myrrhæ 4-. v«Cccacunï^* ^ ^^^ pief) j,^.^ lutis calentibus commifcentur. Aliud. CaleisUiU^ j'ngt*^^^ jop^ utraque teruntur, amp;nbsp;cum aruina mifcentur, amp;f ^^f^^^ho^^'^ÿ^d'^^ mentum.Quodcum ficcaueritidentidemfup^’'^® * ttin’^^*^ cn^^^ D fcuerandofacilius confumenturexocadia.Siccha ^^^yefa^od^ jt? puluerem cum oleo dulci molli uaporc coques,S^P’ ^uo/^^-^cn^ quenter tangantur.Nam amp;nbsp;alumen miffum in ‘’.^ p ^ßtan^^ ^^f^ufl quetoftum,puluerem facit. Hoctadaexocadia, ^^^oiiip^‘^^jj0o* Hemorrhoi- tius ceciderunt. Hemorrhoidas uei ) enimpt'n^s, j^^JtJ^^^ 64 dxAnu temperareconfueuimus. Butyrum,crocum,ceiuua^’jj^pQ,ien ^j^jj mnia commifcenda funt,amp; oui albofe temperen -ruffe arnogloffa trita cum aceto facit. Sicpuluerescein ^ p^funi« ^|pi tritæ. 1 omentabis uero loca ex aqua,ubi alnn^^ S^^^Qo^*' mitti facies, amp;nbsp;æris fiorem excoques in tern am P^^^^^^j.^ ^’’^ rL vV^ PhyPea reme uendi funt ante linimentum . Sed utetiam in t^P’P jfü ^A^XX P^’yß^s admuentur, in ea aqua coquendæ‘ eU^at^»^’ canrur ca,quc dc ægrotus is qui hemorrhoidas patitur, freqnenn j^iiriS’ i],'[ti pradidas fpccies,in uncias fenasaquæ frxtarios dece

SX campe- nbsp;nbsp;nbsp;S‘ “^^o conclufas refoluere uolueris,tapfiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dig^^^X

rimus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex æquo conterimus, amp;: loca contingimus, qnæip, f

Syring». nbsp;nbsp;nbsp;erintimpedita. Lafercum aceto contritum ’^P?’^. ina^^^'L

ufi fumus. Nam amp;nbsp;Mufa rrocifco,omnibus appro ^^prof^t’^ jjl, calcem uiuam extinximus, refoluto, imminuimns, ^c^ ypn ^^^ Qui trocifcus hoemodo a nobisconficitur. Alnm’O’^ jH.ra®’^ aloë 4-111. croci 4-11* crocomagma 4- r i. chalcano . ^^^^^ £jcia logranati 4quot; ii. uinoomniatritacommifremus, ut t

-ocr page 35-

8v PORTS TVM LIB. P R I MV S. ±7 ?Ï^’^P'’^wsnobis experimentum dedit,omnes fyringas amp;nbsp;expur^ ? *gt;S^glutinandi : quidfaratione conficitur. Iris lllyricæ 4- V. crui ^^^^^'marinethuris4- Iii.lcpidoscaleis 4. Iii. ariftolochirv4- 11 tj» Pili^*^^^’^^^'^*'*^^’^ ‘^i'^bcllantur, amp;nbsp;fidilis puluis, cui nomen eft Aco? ^ gt;fommifcetureodemmodo,adlinimcntum quemadmodum Mu-j^'^^fiipradidus. Qtiibus nero inteftinum exierit, mori * fyb ^j/'s dolori fomentatio adhiberi debet ï amp;nbsp;poft acacia trita cum ace ? Amentum facit: amp;cy dam ini fuccus cum melle ex æquo inixtus,Sd îcçj^^’^^’l“^’^pinguedinem. Aliud. Puluiselleborialbi, quicum r ® coïtus eft, ad mix to cærotario ex oleorofeo, fan's iuuat. Ethyo?: JJ^us in aceto tritus, Sc fimiliter adhibitus, inteftinum eftufum fi ^^reprimit.

Puluisad idem.

inteftini exitus » alias * uifd-’ do»

CDePERNIÖNXBVS. Caput XXVlIt.

M ERNIONIBVS que cum pruritu funt, aquæmarinæfo^ i^f tus fatis prodeft, Similiter etiam fi uino calido ftiptico foueail ? p '^*^1 etiamdccodiones berarn, quibus alumen fciftum infuderis. ‘^uodfomentum, cæra liquefada linire conuenit. Nam amp;r ex alu s j?'5puluere,cum hordei farina, 8C uino cataplafma adhibendum eft. 'f'^ræjamp;picisrcfolutæfolaundionccuratæfunt. Et gluten folu^' te A ^*^^^ profuit liniendo. Sic oliuarum uiridia folia cataplafma? '’“ibita profucrun t. Sic gallæ cum aceto contritæ, fic uini feces i m ? 'æcurauerunt. Quibus uero iam ueficauerint, rhaphanos tunlt;5 j^^'^exeorumfucco beneproderuntlinimenta. Etlenticulæcodæ, ^cataplafmaproderit. Et caduca malogranati, in calidis cineri? ?^^cpcfad3, amp;tritaadhibita, conuencrunt. Sicetiam fcyllacoda,fi? ''^crcontrita,profuit. Quibus uero increpuerunt,Só uulnerati fu? quot;^bisfpumaargena trita, mix to adipe porcino, pro emplaftro ap^ g '^'^ebet.Sicadipes anferini cum ccra 06 oleo tepidi adhibendi funt* ^ochlcacum tefta corabufta,amp; trita,amp; in puluerem redada,fi afpcr^ ^^'■.continuo medetur.Eruum in uino codum,Ôôcærotatriofimili4 ’^fatcontritum.

I I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;torum» Caput XXIX.

MNES CREPiD inesi'n calcancis pix liquida iHinita ^rat.Etfpuma argen ri, cum ceruiTa, amp;nbsp;alumcn feiflum ex æquo • ^lum,80uino mixtum, medebitur fimiliter, Quibus uero pile Rentes molcftiam fecerint, ferro fubtili loca ante purganda funt,S^ '^luherium cum locio pueri tritum apponendum . Et gutta ammoi ^^'cum aceto trita fimiliter adhibet, Et myfi, amp;nbsp;ariftolochia ex æquo contufa cum melle adhiberi debet. Hoc èC rafu^

ra cucurbitæ trita faciet.

C X

-ocr page 36-

OCTAVII HORATIANI AD

CDePARONYCHUS. CapUt XXX, ARONYCHIAE m initijs lana ex aqua infiiGimpofitacu rantur,eacp frigidiore frequennus irnganda erunt.Hïs etiama^ phita, cum aqua trita adhibenda erit, Sic 8C thuris mafcuhpuluiscuni melle mixtus medebitur. Siceuam gallarum. Sißniemfanecolkgc^ rit, locum pungis:ad eius uero digeftionem,Sclenriculani codamcum melle contritam fuperimponis.Et myrn foha uiridia trita, fmilircrcum mvUeadhibentur. Siceriam rolarum,amp;ficoliuæfoliafmiliter.Siccad? mfæ pukus alperfus curat, fic erui, fic eriam thuris ma feu ik QihBus uero eriam ungues quafifi fuerint,fok}s myrri uiridihus,uel malogtana^ ri tunfis cataplafmandi erunt* Qiu bus autem forte alloua lota mgre^

feunt,farina tririci, cum pice folia admixta curantur. Etfulphur niuum hoc cum porcino adipe tunfum,amp;: commixtum præifat,ncjpf ungues alias After- exiUant . EtUnifeminis puluis. Simul etiam Sc afturacuscummd^t acneus»


\^ngncs Ccdbiofi,

commixtus imponitur. Etcæra/ôla liquefada fuperimpofta.Swk' omnibus adhibiris, dnirius perfeuerandum eft.CaiefaStietenimperft'' ucranria adiutorq ungues,meliusgubemantur. Scabio/ós,udiinde phanrio/bs fi quis forte ungues habuerit,umi f^x ficca,trita,8^cumca^ rotario importa curat. Et ficus ficca, purgata, amp;tunlà,fuperimpolîfa, æque medetur. Etlapathi agréais radix in aceto coda,amp;f contrits, et fui phur iriuum cum fandaraca,ex æquo tritum,ô^afperfum, contimoeü rat. înterea fub his omnibus ad/uforps, ungucs ipfi primo expicelieitic faûa ungi debent : quos fuperiori medicamento ÔC fafdola munire 8C

^ De P R V R l T V, vel s C A B I E tOtiuS S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corporis, nd narijs maculis in corf pore. Caput xxxL

^ IVVErlt;ilBVS hoc bene habentibusobueneritphlof botomopriusfuhgcminadetradiionefubueniendumefl:. hemuet^^ tris purgationes ffeguenterdemde adhibendeeerunt. Cibisplsneforf bibbus nutriendi font .Lanacris frequentibus uticonucnict,incjttibvs thurismafcuhXulphnris uiui,amp;^nitripuluereafpergendierunt. fiboc adhibito adimorio, ant pruritus, autfeabies pfeuerauerit,lapathij sgre üis radix trita, amp;^cum aceto cemmixta, in baineo fmiliteradhiben^ii Loquieddini ed, Siclintmentum cum melle commixtum. Chiohmmerito^frequcn' mends q^ in ter etiam in fole adhibito libcrati funt. His frequenter etiamfrigidahf , pids defend nbsp;nbsp;nacraprefuerunt, 0^podea oleo rofeo, uel lentifeino, autmyrtino,adf /

pcahabecur, mixto uino, feutiliusperfudernnt. Scabies uero fiuulnera habvef / rin r, miraholannm, amp;i fulph ur niuum, ex aequo tufum, caerotatio ex of ƒ leo myrteo liquidiori comidco, utlcui unguento eorum in halneis vuh / nera pertradientur. His fane ealidum lauacrnm aquarum duldumprof I '

1

-ocr page 37-

EVPORISTVM Liß» P Ki IA vs, 2^ 'Jquot;'2iidum eftj'nquofupradicta Imimenta adhibenda funt. Nam 8d .“fismafcul^etpulegq ex æquo puluis,-ibldem in balncis commodiG ’'fadhibetur. Commodius,fi enam cum Uino Capnids fuccus, fic ^'^■^ni cum uino,fic Capniddis fuccus, qui frequenter etiam cum ace^ 'quot;■Sixtus, plus profuic.

Capnitts eft ta quæ Fu-tnus terræ uô cattir a neo-thericis: a ut-teribusetiam Fumariadi-Äa.

S^DeELEPtiANTtOSiS, Caput xxxiL

VNT QVIBVs ccrtis ex accidertubus, maculæ 111 corpus: J^frequendusinhæferunt. Sunt nigræ, funtalbæ, uelutelephantia^ ‘'’^quando annunciantes î quibus hoc modo medendum crit. Myrquot; ^ælijsuiridibusin uneps duabus, nitri,ôô aluminis fin gu lis, contritis, quot;'Galileis fricandi erunt. AIiud.Sulphuris,nitri,amp; anftolochiæpub '^‘^fxæquocontritusj'n balneis adhibendus eff. Sic gutta ammoniaca, ''^'ïcùoieo,profuit. Sieficifoliacum fulphureuiuo,amp;cum aceto ine^ ^^r.Nam amp;fub foie de hac confedionc curâtur. Et cyminum,cum ^^^otritum fæpefe profuit : Ôôquincpdiebus fuperaddendo linimen '’''^ondehuatis prioribus. Sic cymolia,nitrum,amp; bacca lauri cum ace? *®’:onimifcentur,8d fimibeer, ut priora, medentur» Aliüd. Fenogræ ^P^Iuis,àphronitriin uneqs binis,et alcyonium,amp;^cyminium in unci? J‘quot;igulis,fimilitcr cum aceto adhibendum crit. Et ex betarum folqs co %^trins,cataplafma his imponendum eft. Et piper cum myrteis fo? Wridibus tritum, amp;nbsp;fub foie in balneis adhibitum, utrafep maculas ^lindabiti Sæpe his perfeuerantibus maculis, ad elcphantiæ ui? '*®)frcqùcniids dedinatum eft, cui per tempora nuncordinabo re? '’’®* Per initia huius pafsionis, cum fanari plene uitium fupplices ’''^^^mnt,phlobotomandi crünt,amp;’ purgandi frequeiitius. Faciem ue^s l'’‘''qua huius uitij magis horret imago,mirabolano Cum aceto, SCo^ ^’fofeo.ucl rnyrteo,ucïlini femente fricare conueniet. Aquis naturali? ƒ frequenter utantur,amp;r rri arini lauacri. Continentia fane ui tps his tp j’quot;’wumprodeft. Cibis digeftibilibus, Sc dul^ionbus frequenter iu? , '’^bbdisacceptatione tpnïaxime,iÏ aquæ eins accipiant quod greet ^'appellant. N am amp;nbsp;fuccüs Neptæ herbæ frequentifsime hoc uitium ,^“it‘‘ amp;nbsp;hæc eadem herba, par beneficium præftitit fæpe cibö da? ■^côagulum nC/»'i» ,id cft,hinnu!i,quê nos ccruû ladentem dicimus, ^ôxymdlciciuno datum,iml temperatum,fçpc profuit. Si qfdchl JJ'Ditis,morbus ille adhærefeens omnino fucrit publicatus,tünc neep ‘obotomo,rieccatharticis uti conueniet.fieri emm non poteft,uthu? j^'’'‘corruptusinfaniens,quique omnecorpus fuo horrore funeftarat, ^'^^diutoriispurgatiohum adhibitis, ad interiorem originemidenti? ƒ’’’reuocatus,uenenarilanguïnis,geminaris effufonibusarceaf. Sed *’'îtitfrequcnnus, amp;nbsp;ketts beneficio per cibos, per potiones enütri^

Elephantiia: lis cura.

c J

-ocr page 38-

30 b C T A V I I- ' H O R A T I A N I AD'

C antur, amp;nbsp;educentur. Locis ucro contaminationeuulncratis, ommafti* ptica adhibenda funt, quibus illa caro corrupta, amp;nbsp;effccminata, iialeat Trocifcus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;durari,uel ftnn^i. His frequenter Giros trocifcus profuit,qui conficitur

^‘æ®- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex finopide, alumine fdfso,erugine,Só cymino fub æqua pondcrarione

in accro difpofitus. Omnia etiam linimenta, nel fricamcntaquxpnin? tui in fupcrioribus, nee non etiam feabiei conuenicnoalignificauinius, etiam his apta,feu utiliaaffeueramus ♦ Aliqui ucro etiam illiseames ui* pereas miniftrauerunt, quatcrnos digitos in menfura, tam in capite,^ 5C acauda præcidentes,quæoleo amp;nbsp;fallbus conditgprofuerunt. Addis

* degræcoquamplurima,

Plt;[ De LVXATIONIBVS, Caput XXXIII.

ER INITIA, ut moris eft , primum auulfa reponenda

* funt locis fuis . Item embrocis uti neccfteeft,ex hcrbipollinibus,uel certe cineribus,oleo,fapone,86 ouis commixtis,lanifqucmcillibus,in* fufis fuccis loca munienda funt, amp;nbsp;pro locorumnatura, fafciolisconti'

’ nenda,8óconftrinoenda.Sifubhocadiutorio,locanaturalitercnftodi* taquieuerint, eifdem ufqucad perfedtam fanitatem imminendumno?

D nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bis erit. Si uero aliqua aduerfitate, locis proprijs auulfa minime

potuermtreuocari, tune adiutorijs catholicis,dolonbus crefcentibus, fubueniendum erit: uteft phloboto^ mus,uel catharticum,etcataplafmata paragon rica. Quibus perfeuerantibus,fidolo

rum dcclinaiieritinquietudo, . fomento lauacri, cero?

tarijs,uel certe emplaftris calt;

lafticis imminendum eft. Poftea ucro m^lagmatibus perfeuerandum, qui#

bus curanda loca pofsint perpetuo folidari.

lt;[ L i B» p R i M i Finis,

-ocr page 39-

L I B,

J52J-— ^V 11 HORATIANI in Secundum Open’s fui librumadEVPORiSTVM praefatio,

^VN c fecundiOperis partesaggrcdiar,quibusproden^

L^ ffl^ægt;difcutiendæcp rônis delegauimus fundioncQuç qin ' ^'“’®oculiscoprehendinon poteft,qdofficiû liber fupioroccu

'lfntibusconuincent:’,aut prodent indicés. Studio quippe ueritaris no-j“fruftradifputatiôes ingerere,qn potius in utroq? opéré, cerns^depre '*®uscf morbis remedia c5ftitui,uel curis medendo facilioribus, uel tu ^domaterciâ lutioRZ.Qnquidc in Logico ope obfeunsep piculis, non ’piisdlairertorc, fed indice. Omnes acutç Febres uel ægritudines,de 5^Mnûcdicerecôftitui,aliqnpafliones præueniût, aliqtics côfequunt, ^’^æcertaprodStindicia,qbus morboi^ podît materia coprebendi.De ^tiroiiicis ueio fecundis partibus promiflos fermones expediâ.Hæc eft ''i^fuboîm ueterü autoritäre febriû diffinitio,qbus etiâ nos aflenfum [’teffimeacrâmodamus, Ineftnobiscalorignitus,qui cûfeinaltiorigt; ®®ptordioBi Iocis,repêtina aliqua neceffîtate cÔmouerit,amp;r uelut adue ^'quot;s têpeftate,loca aliqua naturaliter quieta turbauerit, uaporê acriorê

origmem»

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ti IclltjivLcl clllC^ Vld II et Lull All Ltul v^LlltUA Lull U/AUtl lU j 14

( procurât,amp; ai quidem ex altitudinc Homachi fcbriû ferit

(CAPITA primæpartis l i b, il De Acutis paffionibus» jg

ÔeFebribus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 nbsp;De Phreneticis

' OeLethargicis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ä nbsp;De Plcureticis

De Peripleumoniads nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ô nbsp;De Synanchicis

De Apopleâicis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8 nbsp;De Hydrophobicis DeIliacis,Colicis,Strophofis lo nbsp;De Spafmis

” DcSatiriafi,uelimpedimentoufusuenerei

® De Cardiacis,quietiam Diaphoretici dicuntur

De Choiera

(Capita Sccundæpartis Li

' De querelis Capitis

’ De Stomaticis

De Melancholicis

7 DeCatarro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8

De Sanguis cmifsioeinterioîU to

quot; De Syntaxi,uel Atrophia

DeEpaads

De Splenencis

De Lumbricis

De Hydropicis

^ De Artriticis, Podagricis, Ifchia

B. tl. de paffionib.Chronicis»

De Epilepticis

De MçnomeniSj nKntulmt

De Paraliticis

De Phthificis

De Empyricis

De Afthmaticis,uelSufpiriofis

De Idtericis

De Stomachiuarfjsaccidetib, De Dyfentericis,uel lientericis De Renumuitijs,uel Veficæ


fi gt;1

-ocr page 40-

Ji nbsp;nbsp;nbsp;OCTAVII hORATIANI AD

ÇüIBRl II« pars prima, De O x Y 0 R I 3, feu acutis pafsionibus.

CDe FE B R I B v s. Cap. I.

Alias, exte-riora articu-lorum.

wjiC IGITVR ^maxime omnibus in lociSjfuedi ^!matibus,omnicp ætate,morbis omnibus certa cxnccdli tate uel imminenribus,uel præeuntibus, hæcfodantur. Febridtantibus itaqj generaliter omnibus, unum magnum remedium curtdorum cautum eft autoritate, prædpue feruire temporibus: utper conditionem caufsarum ægri omneS, adiutorijs competentibusrclc# uentur, fimiliteretiam dbis congruis nutriantur. Conueniensprofes do,in utnfque aliquandocöngruum, bonum tempus. Poßuntenim xn hijs officere, quæ æque utilia iudicarentur, ß in competenti tempos ré fuggerantur. Docuit enim natura omnium gubernatrix, initijs ö^ mnium exagitattonum, fub quacunt^ forte caufsarum adüeniennum, quando præfontis commotionis tempeftate, naturalisilleuapornirba^ tus, reedfus intcriores petierft, amp;fcum * ex materia artieuJos frigus ud tumor quairauerit,uel occupauerit,tuncnihil penitus a Medicis rental ri, uel adhiberi debere. At uero imminente declinatione, tranfadis au^

Cura.

Enema«

gmentis,cum paulatimuaporexaipcratus, omniainaexterioramem# D bra perfuderit, tune adjutorijs potius competentihus ièruiemus.Er= go quomodo aliquando fub certis accidentibusmanifeftadedarantur nomina paisionum, fic aliquando fimplex febrium imago con/picitur, quæ uentris femperconforidionem procurer, capitis dolorem, lingua: aipentatem, aliquando infomnietates, cum leuibus mentis erroribus. Hæcetenim exeadem Febrium origine, uaporenaturaliterfiipenora appetente, præcipuecapiti follicitata contingunt. Quæ accidentia licet etiam in cæteris paisionibus, cum a lijs ßgnis plurimis mÜceantur, tam? en cum per fo foîa focrint, febribus fociata, febrium magis fimplicium quam ßguratarum fpeciem defignarenofounrur. Ergocum finpli^ eiüm Febrium cauisa conRiterJt, per initia commotionum, cumad? hucartieufospoisidet frigus, mambus calidis, uel uaporibus, ertcra omnia membra calefada conrineo i tune etiam fomnosinbibeo, nihil? que aliud inhiberi permittam. Cum ucroexaltitudineuaporexili? ens, corpus omne calefecerit, amp;f emergens in flam ma no impaoens,uif? j cera uniuerfa ßecauerit, tune pod clyfteris flmplicis beneficium, etiam f enemate, quod ex ßcco lini fominis,^ olco rofoo, uelchamfmilotem? 1 peratur, in uneps tribus, igneis jHis ardoribus fuccurrendum eft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

At ucro quinta traniada die, amp;rprimis iam temporibus agritudmis j refienatis, cum fob quadam maturitatequalitascauisæbumaniorap? I paruerit, tunepodaugmenta cemmotionisprseCentis, linifemine, 8i j hordeipoUinibus, cum aqua ÔColco, utmoris cd, prxcordiorum lof 1 '

-ocr page 41-

^VPORISTVM DIBgt; SECVNDVS, 3^ ’’’'aafunttcx quo aut ignemillius commotionis temperemus.

^ wm oporcuno tempore procuremus.

injj^”’^™’^“'^^^^“®^®» ^^ urinarû infpcdtioneXLipradiéta'ægritu '^^Uintatê Xic confiderari debere, Aduertendû eft itaep, ex unnis ^’iDus amp;nbsp;confuetis, quanta in contraria partem natura deuiaueritî

Vn'næiudf- ' num.

t|i.f . 4“^^âutpræfens ftatus, autfuturus ægritudinis exitus allatu ([[^'Mnftruan's.Bll aute urina naturaliter, que corporis eius qui emit^^ li^’''^^^™^*^’f‘^ftat,ï'ubra mediocriter, amp;nbsp;fubpinguis,ôd tadu calida, toç^''^ '‘^^^’■quot;'‘^’'^cr nebulas,in aquâ maxime appetentes.Quantirate ue ^^^quot;æpto node couucniet.Hæcitacp cum infpexeris,de maturitate

^^^^dinis bene confides, ad lu ton) s cÔpetentibus uifitabis. Super? [^ '^gt;iteigia]i (lcclinatione,têporales cômotioncs,euâ prioribus adiu^f ^’’l^procurato.Tunc amp;nbsp;linguæ curationi,amp; cæteris,quae cibos impe? f^Wueueruntjferuiendû crit. Aliquando etiam lixoperita pro cata? ®îtis adhibita,^maxime profuerunt, que infundere ac nutrire ma

^0^'^^'^^’'^^^^ æ‘ P*^^^ ardentia uideantur. C^uç conficere hoc mo ’^'’focuimus.Spumaarpentiuncias tres,mellis -^ Ill.fucci finifemi “^Vm.cçfæq^ in.olci rofei,uclchamçmclinilibras.li.conficisut ’'’’^fft.etuterisin uieem cataplafmatis.comotiones competent! tem?

I*”^inuaturus. His igitur adhibitis, fimplices ægritudines fie uifita? B K^^’ifucuimuSjufcp in plenam uifitationem : quo etiam lauacris adhi^ ^5gt;amp;reparare fanitatem, amp;nbsp;reparatam euftodire poffimus, Igitur

1 ^ft^illius ægritudinis fpecies, quæ folis Febribus cum proprijs acci? '‘’tibusdcOgnantur, hac pagina compendiofe compofui, in fequenu ’'^nc,acutas omnes paffiones, propres nominibus, atep ctiâ acciden? ‘’usaeGgnabo.Sumimus itaep initium de Phreneticis,febrium acuta* ’^'‘iineccffitate fluctuantibus,adiungcnrcs adiutoria competentia.

DC De PHRENETIC! S, CapUt II, HRENE T i c o R V M caulTam,certaaccidentiamanife ftedefignant, Sunt cnim acutæ febres, cum terribili mentis ali?

^''^tione,funtiuges iniomnietateSjCx mininge tenfione,uel indignation ''^Hcnientes, Vnde quum fpeciale accidens, hos tantumodo manifefta ’‘^t.uclfifloccos intenfius lcgerint,cômotionum temporibus, uti iam

] ^'’'fprçmonuimuSjferuiendû eæDocet natura,exafperatis nulla penis '''sadiutoriaadmouenda,ex his præfertim, quæ importunis tempori? ®'’5^niaxiracadhibita, nocere probata funt, Per initia itaep huiufeé Änis,lucidum ac temperatû primo cubiculû prouidendum eft,Ci? Mobferuandacontinctia,Etfi prædida adiutoria,quibus paflio pu? ^læataeft, titra tertiûdiem apparucrinteuidentia:amp; fi nulla nos autæ* '’'is,auttemporis ratio remoretur, phlobotomo fubueniemus, licet ad '^^tradionemfanguiniSjCuntftatior * non facile peccauerit, Cum cnim

Cubiculum Phrenedei,

Alias cun-dator.

-ocr page 42-

5 A ' o C T A V 11 H O R A T I A N I AD

C fàngumis, comodiffimi ckmcnti, copia labor an tes, enam alienispof# fint luuari rcincc]r)s,co fane detrado,uel amifîo, difficile reparantur. nbsp;nbsp;nbsp;: *^

Venter, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ventris item fi co n fin dû fueritofficium, per clylterem fimpliciflî^ ^

mum procurabo,mcllicrato calido,oleum tantûmodo admiffens,nihil aiperum,neqi diureticæ qualitatis adficiens. Certu eff enim/ebnu'anquot; tibus omnes coilediones miningæ /beiarfi Vini, uel acetipenitusinhis nbsp;nbsp;^

Cibus, odor ftigiendus cft. Cibus humectus 80lenioreft adhibendus. Apos

têporibus caput oleorofèoinfiindendu. nbsp;Et fi bis adiutorijs contenir 11

ptis,paffio augméta perceperirjra ut extenfioribus u)gili)s,amp;febn1)us,

Ôôalienationibus adbucinoleftifiimîs terreamur,oleumchamemilinû,

uel anethinû calidumj'n quo papauer,uel laducæ iêmina,udmcnthæ, It uel hederæ fuccos coxeris, mifeebis, amp;f eorû capita frequétius irrigabis.

Vig^x, Si uero impatienrius fè ludando quaifauermt, quod eft omnibus ui ' lt;1 gilanribus accidensipeciale,mollibusligaturisfafciarualbgatosquief«

refaciemus. Etemplusincomodiacciderepoteritexuigibjsinquirój

Valais. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;d finiter ludationes mmias interccpci^uinbusfangcrit, Vulruseoriï U

ante cibos,aqua cabdajibi agrcftepapauer^autladucæfemen.amp;cæfc*’

Articulé nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ra lila quæfignificamus decoxeris fomentent. Similiteretia articulito' I

l-^ng^a. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ram,lingua quocp^exmeüe^SCoÏeomixtoroGiceo, nut certeejtfüccoli^ t

D ni ieminis irrigeni, Febribus etenim perièuerantibus, aegri amplius nbsp;nbsp;nbsp;(

LcAusPhre- Gccitatelingux quatiiint. Lediuseorüüirpendendus6Ü,óiaduiani I quot;^'quot;’ geditionis agitandus, Frequenter enim, ex iUa leâimotione, udatiSC , 1 mentis oculis,8cmentibus occupais,fomnos his dulciffimosprocuti' / / Med«, birnus. Media eor5,conCideradstêporibus,oleo duld caUdo foment 1 tanda üint,aliquado mixta aqua ealida pertigmatibusinfundcnda^Si^i i militer etiam inguen eorü,huic êpmaximecompatiensxgritudini. Sre ' ;' quenter enam feminum cataplaCmatibus media eorumiuuandaenint.: 1 ' Rafuraca- iuuatintereamultumdetonfiocapillorum,autriraibcapiteadmotx I ' pdloram. cucurbitx^eäranguinis detradtioneadhibeant. Exhocetenim adiuto'' rio,quanta Cxpeprobatued,ad plena caudæperduâçfuntdigdhoné.

Hæc eft amice, Fimplex Phreneticorum medicina, qua; nature benei ,

Bcijs, æ adiutorqs fic ordinatis, competenti tepore adhibitis, continet. \ 1 His etenim rite cuftoditis,facilius poteü aegritudo uida fuccumbere,

L^ De LETHAR G I C I S. CapUt IJL ETHARGlCis8lt;^ Phrenedeis fjmiledïcapitisaut mi^ nmgaefub extenfione uel conftridionepericulum, utdepaevtis Phrenedco^ febribus agitantur. His tamêaccidentibus différanttquódPhrenetici, “^Ïc^r^mdif' manendbus infomnietatibus 8c alienationibus eriguntur. Lethargid ferenaa, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uero fubdmiH incomoditateuigiliarü,graaedine mok ftiffina, amp;hlfo ■

uelud romno,mole{lius deprimunc.Sunthæ dif}erendae,exfimilipaft ƒ one fubortæ, ita tarne, ut plus lethargicipericlitent.Mam pbreoeddatn ƒ pliusgrauad, lethargici fiant ; Lethargiciuero reuelad,inphrenetieos ƒ

-ocr page 43-

EVPORlsTVM LIB, S E C V t^'O V S* 5 $ '^Ontur.Vnaeftergo amp;nbsp;æqualis m uffifq^ cauffa uitiorum, cadcm 8ó ’’‘»inuiGtando diligctia effe debebat. Sed phreneticis quies amp;nbsp;paden ’^indicendaeftdethargkis uigiliæ procurandæfunt. Ergo lethargi 1 ^fotus capitis fimplex adhibendus eft,utphrcnerids: exc^ptis herbis ^.uelfomnibus fapores afferendbus, quibus media præcordiorû fi^ , quot;''literadiuuanda funt. Lingue ficeitas codé modo riganda,rite(^ uen^ ’quot;^officium procurand5.Capucquo(^ fic detraddone fanguinis reloua '■ebeoit.Vnoeodemc^p rnodo, uel têpore, edam dborn qualitate nus Mi fuut. Vim tarnen predpue curandu, ut fi per fpinæ tantumodo Honitionê febres adhuc acutas perfeuerare intellexeris, frequêdbus '’'sfternutamenris releues, tune acerbis adiutorqs ptarmicis imminere J'’^*®uenict,inluddo fane 8ó têperato cubiculo ♦ Ardculos uero eorü quot;S^ frequenter oleo ueteri, uel cucumerado, mixto nonnunt^ nitro, jJquot;P'pö’e,autcaftorco:et unefta follicidus defricabo.Etfi frigidi adhuc ' i^Maiamfinapi puluerê admifceo. Nam amp;nbsp;aliqui etia fanguifugas /Jtieonpuel temporibus rede adhibuerut, Perfeueranti uero gras

TÎ^àffilK«, adiucona uo-cat, quæ ftcr-nutarionc^-uoccnt.

'”«,amp;fenfusoccupatione demerfis, expeditaedpere ad menfuram ' i M^ïnsunius cum mclbcraco caftorcipuluerem ♦ Expedit etia apos | ™^atizareex oxymelle,amp; hyffopi, aut origani, aut thymi, autpu^ j ^^'’wraöedccodionibus. Et fi adhuc ifta ueteré capids depreffioem ^ ‘’^«ponantjCda finapifmus adhibendus erit,unguenta quoqj ex cas I^Mamp;oleoficionio. lam tune etia odores naribus admouendi ex ca 110 mPquot;fr§gt;o,origano,thymo,amp; baccis lauri, Hoc amp;nbsp;ex cornu cerui? ?5§albano fieri,comodum probauimus. Hgc igitur grauads lethar j^^’^^tlhibendafunt, ubi febrium acutarum noninterueneritneceffis nos omnia eis quæ phreneticis aceomodari folent ads

I^MielillisfiiïiiliaadhiberecompelIit,

1 CDePEEVRETICIS, GapUt lilt ^^EVRETiCORV M hæc eft cerdiïîma definido ♦ Dos tUf loreinfuftentabili,amp; perfeueranti, circa interiora la ter is afficiun ^1^ foribusæqueacutis minime defiftendbus : amp;nbsp;tuflï molcftiftima jfr Pf^iG/putauaria eficienuSuper quod latus iacuerint, tolerabilius ’ I’rd}'^’’^* ^^’^ ^^^* dolends,ad faniores partes in tempore demigrat I ()iiç^'’’äteria,actum locaipfalanguendareleuantun Febriumita^ lii(iJ”’P°”^“® fouicntcs,adiutoria 00 cibos congruos adhibebo.Cu Ki’''' ^^^^^^^^’^ ealidum amp;nbsp;lucidum. Ex inido mellicraton ex des j/toniellefuggeram,omni ægritudinis tempore miniftrandum. (jj^^ffafi ftatim nos augmenta terruerint,retraçantes ægrotands æs Hilob''quot;P®”® ^“all*Kit^”’ 5 prouinciaru naturam, intra tertium diem *în4 ^’”° fi^buenire nos conuenit, nbsp;Item uentris officiurn procus

Pleurcti'cprîî accidentia.

^i\«ciamp;‘, glas, Balan,u, pefla riü^ feu pefsS iiiftargUdts.

I^^’^eft, autbalanum fupponendo,aut clifterem fimpliciorem, Muero dolend,ex oleo famfucino calido fomentum adhibço,et

-ocr page 44-

56 nbsp;nbsp;nbsp;OCTA VII HORATIANI AD

Peripleumi-ricorum acd^ denua.

C ex famfua pulucre,uel rutæ ficcæ, locaaffanm afpergodolentia. Peft uero fueddas, autfulphuratascalefadas lanas appono,uarijs amp;fre^ quennbuscæreris uaponbusloca mirigabo : amp;ahquando facedhsex cantabro i aliquando ex milio,uel ûlibus calefaÆs, ahquandoolcoiu^ pradido {amfudno,uel rutaceo adiedo,ueficam uaporamiis. Adhibe* mus eham uentofaru fuis temponbus aptiHîmû adiutorium* PfJ'i^ tierantibus uero doloribus, euam cataplafmata calaftica cummdlcdc femimbusaddojdetrahes fernen fçnogred. Febrienobus caputfempcr dolore amp;S inHadone fbnidtatur,quod expertos es* Cibos uero ufque ad ægn'tudim's digeftionem, comodis têporibus,matuo'nïs ^maxime, forbiles mimïïrabojamp;rcalidos* Semper em nature certa raooue,udpcr tma^horæ craffiores acceflus, ægros animos ad trifticias quafdamad^ ducut,et uitia ueluti renafd cogunt,c0motionem interea addetes. Eoip facib us ægritudinem refrgnabis, fi per dies bngulos femel tautumodo eibos adbibeas. Sub bacigitur uifitatione, Gneedum ægritudimsau*’ gmenta receflerint,diebus pluribus ex menicrato,aurbyfïopüm,autrU ram uiridcm decoquam,5óexboefrequentereospotabo» Lodsue' ïx«ÿ«^ roimpatienterdolentibus,etiam \^x«f«,r uGionisimponoJaetenimhe quenrer ad pcripulemoniacorum non permitteturmger uicinapciw^ 1 □ nire pericuU. Dolentes uero latus Gne fehribus,êgt;écxteris accidentia Contra do- bus plcuvcticorum remods,quos inm non pleuredcos, fedhtusdokn^ lorumiarerm f^s proprieappdlabo, ex Gubiccds alia diligentia uiGtamus. Piper, ud , cyminu,uel caGoreum,aucrtitam Gccam terentes, mclUcratoCpmifccn^ ( tes,potui dabimus. Oxypona adhibenda etunLltem acopo calilt;io,c5^ mixto opobalCamo,autglaucinó,autïaurino, latus ipfum eGpernngc/ dum,8dGricandu * Quibus adhibitis, G needum dolor qineiiedt,fuper ; illam decodtionêquam Giperius ordinauimus,fraxiniradicem,autc!ip ƒ paris admifcebo. Dabo interea etiam antidota apta freqüenterpleines ' ticis,GiperaddensramG2cipuluerem, pfdem femperadiutoriumeômo dOGmu. Nam SdemplaG:ra,ueÏmalagmata,hisGepiGitneproluerunt, ex rutæ GaGorG uiridium contritoru, cum axungia,et cetera ^plurima, i quæGbiquifepin temporecauGæprobatæ ucilia eiPecognoucrib ‘ , eDePERIPJbEVMONiACtS. Cap. V, , ƒ ERIPDEVM.ONIACOS hæc accidentia maniGGantFe bres acutæ, thoracis pondus, quod etiam latera folHcitct nidnk tatemJacereGipininon facile patiuntur,G:d magis fedendo releuantur, Facies atteGanturinfeedas ueluti quodam ruborcgenas.Anhdnûmt^ i dum,Sd fufpiriupatiuntur.TuGGuntfrequenter,fputa fanguineaamp;ft /, dida digcrunt,pulmonispericuIGdeGgnantia * Hisprimoluddü,amp; ƒ calidum, utpote calaGicG cubiculum prouidendu cG, His febriütemf h poribus Gruiens,adiutoria, et cibos modcratius admin iGraboFfneds 1 ptifanæ, autalicæ, meUis quippiam deipumatihabétibus, mdlicraton 1

-ocr page 45-

ÏVPORISTVM LIBgt; SËCVNDVS. 37

/jendum eft: Gcuti eti'am i'n Pkuretkis ordinatum eft : euf concoqui A octrutauiridis,hyflbpus,uel origanum,aut Ins IUyrica,quæ ^maxi^ perfeueranti tufiîculæ méderi confueuit » Si nero digeftio iputo i? farda, amp;nbsp;difficilis fuerit, uel fi pedora conim uifcofa quadam pinlt;?

Wineperdudantur, ad menfuram cochlearis, iciunos repentis butygt; irrauentcr accæptionc iuuamus »Ventris officium affidue procura ^ft, pedori,adiutoria omnia Pleurcticoruni ^gt;oeo,tam in fomentis, ^ in cataplafmatibus, cæterifque uaporibus iiututa.Cærotariaquoqueex oleo cyprino, habentiafinapi puluc-Mnibendafunt:quibus ad exteriorem cutim, pulmonis laborant ’»ouflainterior prouocctur. Nam amp;nbsp;uentofe impofitæ par benefici i wammitigando præftiterunt » In declinatione uero huiufmodi æ?

^'’idiiiis.emplaftris, amp;:malagmatibus amyeüicis pro tempore apris ’’osconueniet,necnon8ôhumanioribuslauacris,cæteriscp, quibus fantaægritudinc,reparare membra Iaffiora,Sc roborare poffimus»

DeOesYNANCHICIS» CapUt Vl»

V P L E X Synanehicorum fpecies.Vna qua? cum tumore . nbsp;nbsp;nbsp;nimio,uel indignatione gutturis, amp;nbsp;uuæ, amp;^ faucium, amp;nbsp;uici^

Synanch/â duplex»

ß

Synahchieö-* rü accident!#*

Cura»

f f*nipartium efficitur. Altera fine tumore,qfdem tamê inhærentibus £?‘’î^^^‘fddentibus:quæ plus periculi faccre confueuerunt. Meatus ii^A®^“%Iudcndo difficilis fiet, amp;nbsp;de conclufione corn locorum, “*pirio,ucl etiam naufeando periclitantur. Hi hoc modo curandi i{(J. ^“™'®alus,amp;calidum procurandum efh Clyfteris ardo? i ’^*üniuentriscogemus»Etfi ætas corn adhuccalidior fuerit, phlo-^Hq '^°l*^antur ex uenis fub lingua apparentibus,eo fane tempore, ç, '’feefsitas eoegerit detradtionis .Vbi enim febrium timordefuerit, f , poft tertiam diem fanguinis detracrio non negatur. Gargari«? L dérobascauflasfaucium,frequentifsimetalimodo nouimusre^ tÿ ‘Mellicrato , in quo aut cantabrum coquendum eft,aut ficus fic:^ )I^'ff§âllæquafsatæ,aut rofaficca,aut lenticula, aut omphacium, Çf^Y^xliis,autcerteomnia, ut fuperiusconteximus, concoquenda t^i^ * Nam Andronici trocifcus omnibus merito approbatus , fi fisi?^^^ ’ autcareno teratur, amp;nbsp;molli penna hia locis adhibeatur, fa '/ W f ’ ^æ ^quot;^ ^^ ^°f^ rofarum, amp;nbsp;alumine fciflb, amp;r de phrygio higj. wul combufto, confedus puluis,fimiliter temperatus, com ? ’htJ^^’^f^^^rtamp;caetera médicamenta tut anthera, amp;nbsp;his fimilia, ijpj^pUtn compofitione probata » Interea faccellis, uel fomentis, ca^ ^Hs ^^f'^^'ftiuecalafticis, amp;nbsp;paragoricis, locis faucium periclitanti

AndrOtn'd Trocifcus»

P^^orisuidnis partibus imminebo » Cibis uero temporibus . “tibushumidis, calidis, amp;nbsp;tenuioribus nutriendi funt. Acu ^

“f^ ægritudines,utilius gubernari non poterunt.

-ocr page 46-

38 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OCTAVII HORATIANI AD

undedidi.

, Hippocrates in ApJionf, Cura.

rniîCa\tt^ ftcrcora funt.

’ 7S lt;[ De APOPLECTIC! S. Cap* VIL POPLECTiCi appellat! funt, eoq?ueluti iduquodam repentino percuriantur: uel quod frigidiflimi cum tonuscorpo ris defperatione,8ó grauedine iaceantjine fenfu etia. Hæcquidcmpîl^ fio acuta eft,et nun^ penitus fociata cum chronicis,nimiü follidta,finc febribus ramen . Dehis igitur Hippocrates noftcr, huiusprofdlïo^ nis autor,ficfuafententiaiudicauit. ApopJedicos, i nquit, grauncr oc? cupatos, nullo penituspaóo curaripoiie: leuioresattamen,heetdiffi' cileliberari. Huicetiam ego obediens, hoc he fuadeo obfcruari:ut cos quos fine fenfu penitus iacentes infpexeris, amp;nbsp;nimium frigides, anhelantescp, tantum modo plena fub defperatione agerepronunnes.

Quos uero leuiores, utdixi, amp;nbsp;aliquapartefenfumpropriumcon-tinentes, fono narium relpirare confpexeris, penna prolixiorcintend ora faucium attingendo, fi fieriporeft, cibos, aut flegmata per uomiquot; turn repcere com pelles. Sternutamentis acrioribus * eorum capita com mouenda lunt, Vnguentis, uel fricamentis, acrioribus,amp;rcalidis,o# meseorum articulos,mixro nitro, Sf pipcre, infunderefuadeo.Extr^ mitatem uero inteRini, taurino felle rangendam, aut puluerc ftsphiK agr/æ, quam lÿluaticam iiuam appellant. Balanos fupponimusacres, amp;nbsp;thermanticos. Confueucruntenim his adnitorps cöadi,r«ï«^,wlt;^^ urinas, uelphlegmata frequenterextrudere.'Cognofeennbusuero,amp; reipondentibus, intrépidephlobotomurn adhibeo. ßi tarnen nipwm fenes non fucrint, fuccis cos ptifànæ, uel ahcæ,cum oxymeHegubona' bo. Aquam cahdam potui dabo. Cum uero tranfadio pcnculopræ^ fenti, ad parahfin, ut frequenter contirgit, caufsafiieritdenuatajuo tempore, quum de paraJifi tradtaturi fumus,etiam eo^

rum ordinabo remédia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

CDeHYDROPHOB! CIS. Cap. VIH. YDROPHOBICORVM caufsam, aliquiexmorfu canisrabioR, aliquiex ferpentium uenireaflcuerant.Sedbs originesfollicitenosicrutariiuperfluucR. occupâtesetenimboemor^ J Accidentia bo molcRo, nil iuuatoriginem didiciRc. igiturcum initiabuiusma? ' ^ydropbo^ iüfcda fnerint pa{rionis,emergit primo ucluh quidam irraticnabibs ai’ nimireij3iratio,repcntina,5c fréquentes iracundiæ. Jtempigrefeuntad omnia,infomnictates,uel certefomnos terribilespatiuntur.His ^{\Q^ machigrauedo, cum corrvptelaeikorvm emergit, lauacroruminconf fveta uitado, Aerem fêrenum,ueluripJumofumperhorreicunt. Vitarf , edam hibendi conCuetuddac tentant, At nero,cum paffio cos plens po^^ 1 rcderit,ciuantüin defyderanda potionehicacceiTentdcfyderij, tantuiif f Cura. met is in acapiendo generatur, nbsp;Adhecphlobotcmopriusoccntrcn I

dum efijiresnnllaptobibucrintcactetapiseiudicia, utüipedusdióü 1 eid^quando neceiJitas eoegerit temporis, Vbienim bebriu timordefud I

-ocr page 47-

Ijj ^P 0 R I s T V M L I B. S E C V N D V s. 3^ ^^^poft tertiu diem detract!o fanguinis no negatur. Item dabo A ji^ 'tradia'spuluerem,in mellicrato coclear unu:diatheriaconda-lil '^'*^™ feporis trim, fimiliter cum mellicrato, Dabo etiâ canum ïgt;ii|k'^”’®^o^^“™ ‘ Dabo etiâ cancrorum fluuiatiliu puluerem com ’%'''* ^^^’'^^^ ^'■^'■^ eorum a plena fanatione,ut poffumus diffè quot;quot;lil ^’f^°^c*’do medicamenta qua? debent mirti, ÔC fordida eadem quot;^öci p. ’”permancre. Admoueointereaetiafanguifugas,admo-’quot;'1111 *’'^‘ ^^^^”dum enim locorum uenenatt humores minime po ^ ' quot;quot;fh rp™^^*^ digeftionem. Pectus eorum,uel ftomachum, femi-^0] n. ^^‘^^plalbiatibusadiuuabo. luuabo etiâ cærotario,ex aloe *^^’^nardino oleo temperato.Caputeorüoleo anethino, uel ^*L*^*”° ^^pfquot;^o infundo ♦ Vomitibus èC clyfteribus rcleuadi crût.

L ^^o^oftas impono frequentercucurbitas, amp;nbsp;unguêtis ex Iam ^^m”^°^^*^^ ^^^”*’^*® confedis,præcordia perfricabo. Cogo interea 'quot;'Sö æ^P^’^’’^^^*‘^aftâ, ut ad balncas accédant, amp;nbsp;folo fomento calido fcdf ^^““^daflèucrabo. Procurabo cibos cu faporiferis fpeciebus : Y ‘'’''-quot;''porc non décrit,etiam Iàgapenum,autlafer admilceo, | tDetLIACIS, COLICIS, amp;:STROgt;

PHicis» Caput ix.

''Usd J^^ Q ^ V M, Colicorum,amp; StrophicorufimiUseftomni^ fe p^'^*^’^°^^ftia, diuerfis attamen accidentibusfeparantun Stro ïjti ^ ^. ventris tantumodo dolor:amp;leui adiutorio aut uaporum, (litjj^”^'^^pofinone,aut lauacroru fomentatioiie copefdtur» Cok ''ica f^^ ’”^^^gt;01 unius querela grauiffima eft, amp;nbsp;frequenter lege chro foti’ ^^?'^^præfïnitis uelun cemponbus comouentur : ut iam temlt;^ 'i’ib (T ^^ '^^ ‘^^’^’^ ^^1^ periculum reformident. Iliacorü aut-^ft ’®’^^4^^ïiuncnobis tractatus interponitur,acuta eft,amp;fub au Cta?^*^'^P°^^ P^dculofa, Primo,cp uentofus illis eft ftomachus,uento Sd 1 *^^'^^'^^^^*’^’*”^^*^^*^’æ^^™”^’^ °”^”*^ uiemarum par^ 'Hcuf^ ®™^®Pprimuntur.Scybaloru interclufione nimia conligan^ *^ihfoj'*^^^^^’”^*^“^”’ ^^y^^^^ ^^’^^ adhibito,non fimum,fed ucntofira ' ffiifi^^'^”}^^^^^'^^ egerereuideantur.Saliuaru frequenti profluuio per 1^^^ fed ^*’ ^°§^’’^^^ ^” naufeam : ut non folum phlegmata, uel humo ^ ’^c^ ^^‘”^®^^^’^*“i^uftercoracoganturegerere» Adhæogitur ^^'’t’aquanus poffumus adiutorqshoc ordinefuccurrendum eft. I^ü^^f”^*^^ ^®^“^’''^bbus, amp;nbsp;cataplafmatibus de cymini puluere, amp;nbsp;Cura. i^P^'s eminetemperatis imminco tiniedionibus quoqj ex fupradida l)iiSf^^^*?'?™^^æ‘^®”^eonfectis : admifcens fuccos fçnogræci,quis 1^111 ^^*’'.^’^*^^®*'^®9“^”^a ^dt. Item etiam ex oleo rofto, mixtis an? e^lj^^ 'P'^^us,autcaftoreipuluere, cumoleouetuftifsimo .Vtiliusft ^•’oT'-k ’ '^^^ ß^^^dno temperentur ♦ V timur uentofis, cueurbitis

Strophus»

Colica pafsio.

Iliacapafsio,

^'''^^5, uiolcntius cueUendis. Etfi adhuc doloris moleftia perfes

-ocr page 48-

fiO nbsp;nbsp;nbsp;OCTAVII HORATIANI AD

C uci-aucnt, phiobotomum adhibeo,perfeuerando tarnen fiicaoonibus, uel (abanis calidis, Scybalorum uero egerendorum cauHapnmoeos ch al a fti co dylbcre compdlo. Qui Ü cotenri fucrint, in fccundisamon^ bus immjnebo,colocynrhidas decoquens cum fucco bcrarum,Scfnnfi buscæterjs,afpcreprouocannbus, Siuero exfumpnoncpouoinsuc

nenofæpcrcçpræ,Roceuenirecognoueiis, thenaca cum uinodarefon uenieL V entre prouocabis ex ladte decodïo.quod fchifton aliquiuo^ cauere,in quo coqui facies,uel diflolui,autaloe,auticaminoneam.^d? dis etiam adiutoria degræco euponiron compendiofa.

CDc sPASMis. CaDut X.

Lac r^^'cTCŸ nit, quod coa gulat pofi^ ferCinde abf-trahitur,

Spafmus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P A s M. y s appellatus edex tenfione, udprotradionenemo^ k‘^.gt;'^'^tn,3duidnorum muieuJorum,ccruicis ^maximeimpatientico Ion compatientis,utetiam ad re/pondendum os facileaperirenon pof fint.Nam fub boe titulo Spafmfuariae: funthuiuspaifionis figvrx.

Cun,

bpafmusper omne corpus extenfionê rigidam,iemporaletnt[uiiem babeufub qua ita tendunrur,utfub uno icJTemateiacentes,fenfonenio leih Sdinbcxibili tencant. Quos uero pronos conttadiohabet,fm^ i^TfiifTthyiii,“. proifotbonicos dicimustquos autad poFcriora recUnatos, Opiffothü' Jw«#»««»“, nicos appeUamus. Hçc accidentia,corponbus frequenter fine febribns euenirecófueucrür, Quod ft febres Spafmis fuperuenerint, cauFain foluunt.Spafmi aute fuperuenientes febnbus ,uittefemperpeticulünii D nitantur, Scd hx fupradidtsedifcretiones, una eademcpmedicinxdilf gentia uiütantur. Primis diebus cómodiusphlcbotomofuavi ntenf dum eF:fi tarnen poFea etiâomnia adiutoria competentiatninitneprx termittas. Fricamentis, uel unefbonibus om nia loca diligentiusiningan da funt,uino Sdoleo têperatis,ciibiculo calido etlucidoprociirato.’Ner nis uero ten fis, 3d dexibilibus, fomenta uel fola ex oleo cauFico, Sé tali''

Alias, Hapala.

SunC3Üt: Hapala ou2recc

diHimo têperabo.Cucurbitas, cum detraStioefaiiguinissopctcinitem pore adhibeo, ueritrêprocurabo ex clyücre fimpUciore. Cibisdigruis, digedibihbus n u trio tutfuntoua^ torn a tu la, buccdlx candidat,in aqui na,quoin cor lt;^^bda macérât^. Frequenter etiâmeUicratoinfuCæ,inferendçerntetet texnondum adiutorijs rupradidtis releuati, etiâoris ceeperint impedimentotartte, iuduruic. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fraluas amp;nbsp;minutospiCciculos anethinoiufculo diFodlos,plenaiamtó^

Alias,^ano- fidentia rubminiFrabo. Frequenter etiâ cum^ emplaünateexbydrof melle temperato,ïadiis bis copia neganda non erit. Omnibus veroten^ fionibus, pc ft: fomenta chalaFica, ex oleo ficionio undtioem adhibeo, amp;nbsp;cepa calidiore, êe' cataplafmate chahfticoloca diiinus mitigabo.PcH clyficrem uero chalafticum,expofitisfcyba}is, enemate utinos cêuenit, ex oleo rutaeeo, commixto caftoreo ♦ Conuenietetiam locisipfis,defaf libus calidis adhibere faccellos. ISlam Sd carbonibus proxime calenni bus, ledios 3d Framina calidiora pi ocurabis. Carotaria, udacepa,ex i oleo cyprinohis frequenter adbibenda funt, Etadipes leonumgaliaro ƒ

-ocr page 49-

I EVPORISTVM ÜIB. S E C V N D V S* ^ÏI '^ixü,par beneficium procurant» Daboedaminterca potioneshu^ A 1 '’I®odi. Caftorei pulucrcm cum meliicrato, aliquoties his piper inters quot;''^^fns.Siiphium cum pipere,amp; meliicrato fimiliter. D abo etiam diu* J''’^aspoâones»Dabo fomniferas.Curabo etiam per aquarum natura? “^fcalidarum bénéficia. Nam poft declinationem ægritudinis, natu* '^^suentrisbénéficia procurare confueuit»

SCDeSATiRiASi, uelimpedimentoufus Venerei» Cap» xr»

J^TIRIASIS, Gonorrheæ, uel Priapifmi,fimilis cft fub im^

' 'quot;’’‘^fratapatratione moleftia, quæ his accidentibus difterminantur»

. Gonorrhea fine ueretri extenfione, uel ufus deiyderio, ipermatis af? Gonorrhea, '''ntiffimafub effufione, corpora débilitât, amp;nbsp;per chronica tempora ffoducitur. Sauriafis uero ex certa corporis incómoditate.qug etiam Satiriafis. ’^I^busaliquando eontingit,defydcriuinfatiabilc,amp;: tenfionem par ’’^.cum affidua patratione auidiflima facit *» amp;nbsp;licet fine fcbribus,at* '^'’’eninteraciitas,amp;temporales ægritudines numeratur.Hancpaflio Priapifmus, ®''’'Priapifmon aliqui appellauerunt » Sic itaque curandi erunt,qui '^triufque cognomentis ægrotant. Frequentatione paleftrç,per initia ^^neeorum corpus exerceo. Poft identidem penitus quiefcedum cft» j^^poresftipticos, ubi iam fub tegmine, uel munimine totius corporis ß I^^ffucrintdifpofiti/upponimus, uaporem calefadum ex acacia, uel fpoquiftidcjud cicutæ herbæ fucco, contrito,amp; rcfoluto»Tunc ipfis P^ftibus fuperaddimus fricationem unam fabanorum paulo afperio? '’'•Cibosftipticos omneis cum aceto miniftrabo, uitans calidos, Óó y^onationem poteruntconcitare corporibus » Hi etenim frequenter

ni engere uenereum confueucrut. Sic etiam potus fiibminiftrandus

1 ^'Sed tarnen omniahæc medioeriter,8c rarius exhibendaftint, ut ex j^^öduti famem, uel fitim procurarc poffimus » Si uero pafifionis '^^^'’^Q^sftiadiutius perfcucraucrit, ut tenfio amp;dcfyderium impati? 'bmeprotendantur, laminam plumbi, renibus èc partibus uicinis jPPono. Nam amp;nbsp;uentofis cucurbitis aflïduis, eadem loca fatiganda CjP^^P^^^^ ^^^^^^ *^P^''^*^^^ crunt. Ab omnibus carnofis ci? j^ ’Öfmultumnutrientibus abftinendifunt. Ab odoribus bonis, uel y^iamaribus » Ab afpedtu,uel comunione pulchrarum penitus figu^ ^^■^lUtnecptangendijiecpuifendi cis copia præbeatur» Quibus ProFrigidi#» If, gt;3utætatis uergentis defcctio,aut morbus locis relïdens,ueluti iam ^‘Wbus,ufus uenerei officium pernegarint,his contrarijs adiutorijs '’’uiabor,(^Qj^jjgj^j'j. exercitio uti mediocrfifricationibus epmaxime lo L .’’’‘‘quot;foiorum, amp;nbsp;inguinum, ex pipere, uel euforbio, uel fimilibus A ^Dus,quæcrigendo uigorem,delyderium, uel ufum ualeantmini? ^ ^^'^*^^^”'' ^^'®”' horum dropaces adhibeo renibus,uel inguini?

Ä ex eodêbalanos. Cibis calidioribus utar,inflantibus,uel erigen^

«1 3

-ocr page 50-

Lf[ DeCARDiACfs, quienamdia/ phorenej» Caput xii,

I C E T quamplurimorûfêntentiæifadefi'nicrintjfî'cuôhæcfaquot; dem profeffio nominis atreftarur, cordis initio hanc ægriru dm cm fen. bps ego fame non facile accomodabo iènlum. Nun^etenim daruitin^ diciü manifeifiimjCjuo tentan in aliquo natura cordismtcHigcrem. £lï CirdiAca» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a lire tonus corporis, er uirium plena refolutio,quani K^j-Jhem Jh^^fi^i,:, zp^

pellamus. Hanc fudor uiieofus Sd frigidus perfeuerans, interempasui^ ' ribus manifelfaqpræeunribusatramen acuns febribus,amp;l BammarHinf teriorum ardoribus. Quem morbum aliqui Caufon a pp dia urn; nf.

D Hæcigiturpaffio frequennus inucnibus, tpemfens setaahuscuenh re confueuit, in augmen to agrimdims,hoc eft, circa, diem fcx(vm,S^^ maxirneeo tempore,quo æ/fas calidiorincanduerit. Licet ergo in oi mnibus generahter rnalarü aegritudiniim necefTitanhus, ualdepromot uerit,Ggubemandhus temponbus Ceruiamus,acramêmagna ai,8(pd' iculo imerpofito, dum fudoris illius emerCeritiniciuitas,cum uirium def feüu,8^ ex eo praefens uitac pericuïü, tuneconfuGs 8^praeteimiGis tem porum rationibus,adiuforijs competentibus imminemustS^nunceuf bicuium frigidamjruncleâum (bamentis ueteribus tineis difpofitum, nuncRabella,niincguoc}^pannos nardo amp;^uinoinGifos,prpcordi]seof rum ordine imponimus, Cataptafmata quags frigid a, Se Ripdeaimper^ nenda fuut eorum prpcordi)s,iinchnon,autaizoon,autrubus, autthef baicus daifiylus,auccaduca maligranati, uel cenanthesgmna. Cemff mum e{lctemm ^ Cmgularu fpecierum mérita, quemq^medieübeneco^ gnofcencem,uel etia cemperamenta, Gue comixtionem adiutoriorufad le poire defponere, Faciem ergo eoru ex pufea frigida, uel nino Gipd co fomentabo. Fulueribus afpergo membra fudanua, mentbce,uelro{a rum folios, ficcis,contuRs,3ó cribeltaris, gypG,naxi,mannst tburis,gatta rum,{inguhs runßs,amp;^ cômixns,cu uino iïiptico,uel dus fecibus tfitmil mixtis odoribus bonis, uel thymiamacibus, uircs laben tes, amp;nbsp;mêbra def / ftdenua reparabo, Ardculos eordoleo cucumeratio, uelnimis.uetuüo, ƒ

-ocr page 51-

B VP 0 R I s T V M LIB, S E G V N D V S, ^^ Hixtopuluerenitn'jUel pipens,pyretri,üel adarces,uel urtieç feminibuS iicfricabo,uel iiifundo:quo calorem ingenitum emorientc,reparare ali-’luateniisualeamus,Nutriâfuccis modicis, fed frequênoribus, frigidis *îniê,quibus fudoris feralis abundâna uires emorientes exufcitem. Nu ^'opotâdo,ut poteromutrio fimihrer per clyfterê,aut alicç ,aut ptifanæ *'^^cis,utfupradixi,tn qbus ungulas porcoß2,ufqj in plena eai^ decoéti oneconcoqui fuadeo, Aqua frigida per interuaUa fimiliter fubminiftra w:«fiætatis adhucuapor calidior côegeric,niuatas non afpernabor, C® DeCHOLERA, Caput xnr.

H 0 b E R A paflio molefta,fub angufto tempore fonidta,olt; mnibus acutis ægrirudimbus uelodor. Nam hæc fub uno die ^f(perata,ut frequenter expert fumus,uitæterniinu fecit, dum fubita^ '’^luoinitusjuenths quoep imminere efîufiones,fub dolore nimio præ^ Morû.uel tonus corporis, interiorem omne fæpe fubftantiâ effude?

Choleric# pafsio.

Eftetiâhocfimilein Diarrhia pericuIü,Sed eo diftat,quod diar ’^Wifolauentris moleftia,et fub longo tradu temporu,aliquoties fati^ §W. Choiera uero ex utrifqj eftufionibus fæpe, amp;nbsp;fub angufto tem^ P^ffhomines pernecauit. Ergo cû interiora prgcord!orû,humorum ''’quot;’^û prius occupaucrit conglobatio, ut edhlipfes,uel anguftias,ni^ '’’'^^^uocpdolores efficiat, tune nos aquâ calidam in tempore porrigii? ’’’^^.amp;:peruotnitusprocurabimus digeftioné, Atcum per uias ex? Änis eoru,impetus torrens amp;nbsp;repentinus eruperit, ita ut ex utrifqj ‘^«fecffiindaCfic,Il poffumus præfens periculû remouemus. Oleo '^oomnecorûcorpus infundimus,articulos fafciolis aftriugimus: ”^080111068, amp;nbsp;loca contrahentia, lanis infufis code oleo calidiftîmis quot;’''''imus. Vtimur quoqj etia cærotario,amp; nardino oleo, amp;nbsp;cyprino,et »’'y’no.autirino temperato. Si ucro intercæptis utribus, plena fu-J;^pcratio,odores,uel thymiamata bis propter reparationem adhi?

Diarrhia # Cholera diffère.

Cura,

’mSxf^fc defe-Æoeftfpin-t i s,alias irw-HÓTT/r uocata.

*'’’iis.Cibos dabimus competentes,fuccos lentis cum aceto, ouaba ^ ’^uamfabriciam, buccellas mero infufas, ungulas porcorum,uel j) *^f*lumgalljnarü, concoques ftrichnum, uelaizoon,autrubum.Da* ?J*^fr*gfdum,dabo niuata, columbos matri fubduCtos. His etiam j^^l^ æ^scodemodo couenit miniftrare, Cataplafmata uero omniaad^ ’ ^'''lafunt,quae diaphoreticis ordinata funt, nbsp;nbsp;Febribus uero interim

j ''Aonfyderans temporibus feruiendum eft, Intenfius tarnen effu* ?’'*®follidtudinf militabo, In quibus fæpe etiam fanguinis fuperue^ ^5effulîo,uitæ periculum procurauit,

-Clibri ii. Pars Secunda, Depafsios I \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nibus Chronicis,

llwissis ACVTis paflionibus,quæcertalegc ægris tudinum propriarum, febribus aliquando fbciantur, eifque P^nim publicans,ad Chronicas defcendemus, quibus aliquando d

-ocr page 52-

HORATtANr AD

C febres fu peril en icn tes, lub longo traeftu paiïionum, ucluo temporales commonones aßimulant. Edam ni jpfis ordinem diipofitum euftodien tcs,iiudiim de capids querebs accidentibus ordiemun

VERED AE CAPITIS, uârîjsfrec^ucteTiCf cidendbus iuperueniut. Aliquando deuaporc, udde frigore,uel caeris radonibusacc/dereuident, Igirur quado de uaporedolonnfederitcapid, tuncaeddens iUe dolors^ uapore qiiodam,et uenai^ inflanonecon fudrur.Tunc oculi ünguinei,tunceda infommetates nimiç procurant» His gremiabs olei infudo adhibenda ent. Quæ G forte dolorc non coin pefciieripoleûrofeiim adhibemus.Cuius G copia. deGjerit,gremiaiis(ü'' pradidi quatuor pardbus,rofèa uua ent aceto miïcenda. Si ucromaior uis uaporis, frigidiora exegerit adiutoria, fuperaddimiisauxilio autpO' hS^'^^l f^(^lt;^ft,3ititarnogio{ræ, autportulacæ, autuuarûimmaturarum. Quiefeere aût debebuntlocis frigidis, quot^pauimêtisfpargenàa etüt foha uiridia,autrubi,autheder3e,quægraueolentja non Gnt,8^ compté Ex [rigore. nbsp;nbsp;tenter infrigidare fuGiciant. nbsp;nbsp;Si uero de frigore caput fuerit inquieuf tum,tunc,graucdo quidam cum turborc uenaru, écinterceptionecon tingit,tunceffuGo lachrymarâ^tunc FalG G^mni graues exiGut. Hos ane D tbino oieo,ueï rutaceo calido côuenietfométarG EtGfuperaddialicpitd adiutorio debere caïoris aduerteris,autagreGis cucumerisradix,auteu forbiù, uel certe caGoreum Giperaddendâ eG. Nam S^îaurinûoleum, vel irinum, uelglaucinû Gmiliter adhibendû eG. Quando aut ab exi KtKivMixfir. nbsp;nbsp;nbsp;h alatione inferiorâ.quam àralvfjittcrir appeUamus, caput fueritfolliotatû, j

tune ille dolorperinterualla Cubeutiens.cu faltu quodam uenarû, caput / follicitatttunc ^maxime uertigines.tuncoculoruobfcurkatesemergût, 1 querehs attamen aUquibuspulfantibus etiâpr^cordioi^loca.Hiscrgo primo uentris folutio procuranda eG. 8^cubiculitéperjesprouidenda, amp;nbsp;ad releuationêdus poG cibos uomitus procurandus. Gernutamema Gequétia:Gtarnen nulla febrium indiciaintcruenerit.Caputuerooleo dulci calido adiuuandâ eG, cuiacetiquippiarn comifceridebet'.undefu peruolantis adüiperiora uaporis inquietudo, aliquatenusreprimiair. Somni areendi funt.diurni ^maxime t amp;nbsp;cibora prohibenda prxfum' Fxindigedi- ptio. Frequenterhcc uitia indigeGionis cauGa emergentecotingunt ^‘‘•^‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nam Sddoloris tune uebemetia, atepfabita uocisinterclufioneperidt

tant. Qiiibus hoe pado fubueniemus,G eo têpore uemêtibus, poft een rinuo eorü auribüs oleum myrtinu.uelanethinâ,uelnardinûinfiinda^ Fx vint fnmo tur. Capiti dia, ex bis fomêta calidiora adhibeani,. Si uero exuinipo deratareple- tionecaputfueritdolore puffatâ.quod ex natura huicGequêtereuenire colueuit,ea couemetaantbere qhtsadnibenr,qbusexanatnpmuuea'

-ocr page 53-

EVP0RÏSTVM bIB» S E C V N D V §♦ $t.f J’*ifueriti’nqui'etatum.OIci enamrofei foments cftapplicandum. Hi's '^icraferounapermittendafunt, fomni ud quiefccndi padennapros ''*''ïnda.Tunccibi competentes, ut pdfanæ fuccus,amp; oua recenda,pa I^ö aqua calida, caules decocti, aquæ calidæ potto, amp;nbsp;laCtucarum ^^duinfrigidarum. Hts edam adtutorrjs adhibids, uaporis ad ca? ^^«ccndentis deprimi importunttas confueuit. Sed quonta hts cauP »îquæ calidæ porionem diximus poflc beneficium miniftrare, fre -# | ^öusintédendum eft,ne ex ea refoludo ftomaebi procuretur. Qtiæ ^'*«nerit,tuncapiorum,uelcitoniorumdecodiom'uinum eit immit? , '‘Um,quodftoiTiachum uaIeatreparare.Omm'modo,omnesuitan? ^ntdac}yli.fpedaliteretenim ex naturafuacontranantur, quæcûqj [ “^uibusfucrititconfccta’potiones/lune ad lauacrum caliJnm pro ’^deftinandum eft, in quibus ore aquam calidam, in cellis calidio?

Caurcla,

Dadylos uo-carc uidet u-nus duldor-es.ficenim a-pud Diofcor, aÜquando uo canturuux.

' jj 5'^ftineiites,uaporemomnemtranfjgantlauacrorum. Siadci* '“'^niergocontinentiam, frequentiamquelauacrorum, amp;nbsp;cætera fu^ '«•öadiutona minus fuerintreleuati, olei tuncrofei ulteriusadiu? ''^'fleuitandum eft^tq; chamæmilini,uel ancthini beneficium eft ap ^dum. Si uero cauffis ueluti incertis,caput doluerit, fronti Iinilt;?

Excauffis in eer cis.

t ]^^''taha:cfuperadhiberifuadeo,omnibus fupioribus obferuatis. Cor j..^“inumcum oleo rofeo fronticontritumadhibetur.Nain amp;nbsp;lapa hab ®“’“*”^’agt; cum gallarum puluere trita,ex aqua, fimiliter illita lu^ ilb]quot;'’^'^*^ ^”^ Illyricæ puluis, cum aceto illitus præftat. Et elkbori ^Pduis,mixtuscærotarioolei rofei, amp;fronti impofitus, amp;nbsp;acacia: ((.^’’’“^^»fi’wflitcr catarrofis medetur. Item edam bemigrani? V æ^^^*^*quot; ^^’^0’^*^ adhibenda. Sinapi tritum, amp;nbsp;urticæ fernen ex? jij^'^ni cum aceto, frequentiffime profuerunt. Et deco et io pyretri,cu? i^^’pornaribusfi hauriatur,continuo medetur. Et fumigia eodem jj. *^^osiuuarecognouimus, ft melanthum cum fimo bouis, uel afi? ‘j^^fbonibusimpofitum, naribus hauriatur ♦

Contra Hemi graniam.

Q ?iiamp;unguenta bæc, utexperti fumus, capitis dolorem fedant. ^ '■Q^,quos pored hones appdlanms, fi in olcodecoqui facias, Só lA^^^’^^^äputinfundas. SiepenTterion herba oleo infufa, mede? (iji^'ttfiftoracem oleo refoluas tepido, 8óex eo caputinfundas , mul? ’itruquot;*^^*^* ^^’^^ ^ *'æ^^’^ adiutoria 7r«Xu7rXtK« 5 quæ multarum fpe^ iifl '’’^0^’^^gadone compara funt : ut trocifci diuerfi, emplaftra, 11^*'’^'^®^» ud cætera, quæ ex uarfjs fimplicibus componuntur : fed ’w'^*^ ^^’^’^ adiutoria adhiberi fuadeo , quæ fufficere arbitror j 's fupradidis capitis amp;nbsp;querelis ♦ In /,«x»{mm«« uero, hoc eft, co j Mo temporis, quo caulfie uel paffiones chronicæ publicantur, jj-jz^üiefcentedolorecauftalatet, dum commodonibus ueluti tranft ^’ægerfollicitus alias iterum reuerfuras attonitus formidat,tunc bis '^bcisadiutorijs imm inend urn eft, quibus fecundu naturam,fanita?

Autoris.

Vbi dolor q-cfd^âf caufP later.

-ocr page 54-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; .OCTAVII HORATIANI AD

| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C tcm reformandoJuturas confiditcomotiones minimenocituras. Ergo

| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnibus qucrcbs, uelcauffîs capitis, indifferenter hoc tempons inter?

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uallo,uno eodemep modo,hoc eft,cura amp;dihgetia mimffranda.Omni

| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bus modis effmdicenda uini continctia, que fupradïdîis omnibus que?

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;relis capitis prodeft.LaÆs æque,fimihter dactyloriim omniu. Multos

| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;magis uentris purgatio frequenriffimaprocurandaeft. Fricatibtonus

| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;corporis. Qiiammaximeeinplaffrumcapitis Jongadolorisualerudinc

laborâiis. in dialemmate ficus pingues in uino infundes unc.vlJafa ris drachmam.i.fagapeni.i. itoracis.il. galbant il. omniatrifaiiecom^ mifees^St uteris pro catapIafmate^præcaJefado capitepoftrafuramno? uaculæ,inferioribus partibus femorum,uel furarum, æque exercitio ca lefadis^utexfuperioribuscaufîamomnêdeuocareuaieamus, ^po?^ phlegmati/mos quibus caputpurgandum erit,coueniCadhibcfe,Con^ uenitdenaribus,uel ex fronteÏânguinis eos detrachonerelcuart Nam ' amp;^ poftrahiram capitis, cucurbitas cum icarificatione/êpeadhibuimusN Conuenitamp;f empiaffrum infraffriptum. Etfrequentiusetiamiânguifu gas applicari conueniet. A t ego in hoc ordine ciiræ,etiam cidibénéficia non a/pernabor,omnia pene uctufra uitiapercurantes:G tarne restoor'

D dineperagatur, utiemniain tempore uomitus, exradidhus falfis, ali? nbsp;nbsp;, '

quando pereçptio T«ff^ifiamp;^^ dropacæ^ynapiCmi, Cecundum uüim SCau^ ' toritatem ueterum adhibeantqr omnibus. Attamen proprijs temporis bus cufioditis^ciborti quoep qualitatibus amp;[ponderibus moderatis,uti i lia tarnen eiTe cenfeo etia aquarum calidarû naturaliu benebcia.Perado igitur ciclo,aliquihyeram adhibuerunt, quaalijpiciarn appdlauavnh ah qui àfrnfiiiT«/i!«v, aliqui etiam cauteriam.Ex bis omnibus adhibins, con flat fupradiéiarum cauHarum fanitatem fuifTe plenam capitireformat tam,ne uariarum curarum,uel beneBciorum mérita confundefentur, nbsp;nbsp;^

Sed quoniam aliquando autaegrotantium impatientia,autimpenna medtcorum,aut certe dum cauffarum magnitudini, adiutoria non fuß ciuntcompetentia,minimepercurantur,amp;:exeoad\^M-{.!«, capitisuitia ' deuoluuntur,his etiam quibus nunepofTumusreme^ dia uel adiutoria componimus^

Vquot; nbsp;nbsp;e De EP I LEPTicis, CapuC n.

A R 11 s nominibus hxepafftoprofua magnitudinenunai ƒ , pata efl.JSfam cum fitfola capitis eau Ba Epilepfis, ideo ficap^ i peUatur, qp Batu fenfus penitus aliénée, et qy mens a propria Cede extern , , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;minata, grauius attentetur, Vndeantiquiores fub cuiuiaam religionis j

SacrspaiUo, imagine Sacram paßtonenuncupauerunt^ Hos antecomodoemali^ quado cerea Bgna prseueniut:ahquoties cafus occupatrepétinus. Quoi AedJenn'a ergo in hacpaßione uiolêtius exagitaricognouimus, hij edmotionibus : tpilepüx, nbsp;nbsp;imminêtibus nunefaa mêbragrauariprpfentiüt,nunccrebrisofaiatio^ 1

nibusrefoluun^Sdad oesmotus pigrioresbuntt Tune eau oeulos terri E

-ocr page 55-

) EVPORISTVM LIE, SECVNDVS» fi7

^habereindpiunt.Tune ftridorprofequiturdenuu, cum præcor^ A ^^riiintcnfioncidiftenri ud concord cadefeune citius, atep colliduntur. '*''fomniû mufculorum ud neruorû fpafmis,^ faldbus confringun^ ^•■^uocis articulatæ quadam confufione,fonos m agis 8d ululât us ex putoreamp;naribus,^ facrabilitcr fpumàt,amp;uduci dormientes, cum

■ Ij^'l'pectoris graïuus comprimuntur.Defiftcnnbus uero comorioni* '‘Wteritoruiu omniS immemorcs fiuilt. His licet difficile fuccurri tarnen pro cauffiæ magnitudine, amp;nbsp;pro ipfius profedionis com^ ^’‘i’^ntia adiutoria quæ competenda didicimus, aut exercuimus, non quot;^huntur. In imtps ergo huiufee pafsionis, frequenter eos uome^ ’'®®'’’pflîa:n:ftcrnutanicnas etiam prouocâtis,eorütn capitacommo** Auentrem acri clyftereprociiro: frequenter adhibeo phlobotomu, ; Pfthm'uscauflæcompetens adiutorium .Temporibus uero corns: j “onum^orafpumantiauili fpongia detergo : membra folhcitccond j^^ ®'^p3i!Biscômotaud Ialdbus,quæ frequenter in ipfis corumotioni^ p®^tontorq'jêtiir:amp; lanis infufis oleo ficionio calido, fouebo correefta. ®'’®®admoueo nitro SC oleo mfu las, ex quibus faciles uomitus pro«*’ i^^öo. Poterunt etenim ex hoe, auccibos, autpinguia flegmata dige^ ^iüdoeius rcIcuariJcxaCEïs tribus diebus his, elf in principio iem^ ■’'’’’hdiccaduni.Succistantummodo nutriendi funt. Aquam fontagt; j^^^^^h'dam bibent inhydromelle, ud apiata, fi fuerit, non negetur.

Cura,

’^cnimfo!licitudine,uini penitus præfumptio mhibenda eft. j ƒefeentibusitaq? comodonibus, ciborum humanior ordinatio, ^'^Pj^attamenScdigeftibilis ordinandaerit. lam fricari, ud exerceri tarnen uehemens penitus inhibendus, Solis calidio^ ^''yainearumcalidarum uapor arcendus cft.Cucurbitarû beneficia quot;''’’’guinisdetradtioe capiti adhibenda ordinamus.Ordinabo dro^ j ^^ordinabo etiâfynapifmû, amp;nbsp;omne cidicum adhibendu ede fua:: f '^31ocisimponendæfuntuftioncstarterioromiefacienda',quibus Ij ^’'’poHimus,funeftæhuiuspaffionisperfeuerantiaremoueamus. quot;'“s etenim cauflæ magnitudini, maiora funt Óc frequenda adiutoria u^'*'‘^^^Nam quamplurimi fapientiores,etiam Phyficorum,adiugt; p,^^’'®^*‘^^^gt;**'^“*^^s(uteriam noftro libello Phyfeorumcom^ ® Odinius ) magna,amp; uelud rdigiofa remedia procurauere, U ÇDeSCOTOMATlClS CapUt III. ipOTOMATiCORV M, amp;nbsp;Epilepdcorumpene fimilis 1 ^ftmijfdem cafibus follicitudo : fimili enim mentis confuGone a ^ naj’'''’”’* Qp^'^htate cauffia?, amp;nbsp;magnitudine accidentium fold rermi^ j^ ’’^t fiiuenibus hæc ^maxime^ô^ ociofis euenire confueuerût.Con:^ ^Ptiamquibufdam, qui hemorrhoidarum folennes euitaucrunt di „ '^’’^s.Hijs licet cura epilepdcorum folafufficiat, attamen hocordis* ^“tindifunt, Cum ergo cómoucri ccepednt, manibus cotinebo,

Cura,

-ocr page 56-

OCTAVII HORATIANC AD

C auribus forum indamabo, eafdem fortius defricabo, capïHoseucüoex temponbus, odores naribus admouebo. Ex pulcgio tunfo, ud ongai no,aut fynapi cum aceto cómixto,procurabo ftemutamenta» Cibosiii tempore côpctcnti leuiores dabo,amp; ad cætera quæ EpilcpooS adhiben da erunt. Vuu bipaddo^qd hos frequenter heUebonaec^prioIiberauit.

SC De M AE N o M E N I S» CapUt UIL

lufîgm’a Mj» -nomenfeoriî,

Cura.

V N T eerta ïnfigma quæ MovBjutvovFprodunt. Primo, utcumfitCne febribus, caput fibi grauiter dolore aßeuerent: /bnosaunumfua^ rum expauefcant. Cum autem cômoucricœperinpabquandoaimby^ laritate comouentur : aliquoties irafcunt. Hos (óllidtecufbodaecoaf uemer, Sc eis phiobotomos adhibere. Item poft tonus corporis uangt; as purgationes, fomentandumeft caput eorumoleonardmo: Äfcrdi^ nandum eft,urfrequentius uomant,Ex cibis Ieuiorjbus,amp;faquacalida nuthantur. Abahenadombus ueroeorum qux cum riüifuemt,terra' ribus coercendi erunt» Furorem uero moJhoribusbiandimcnfisleni'i'C conueniet. Interea eos hgatuns commodius euftodiermis. Cubiculum eis in infenoribus procurandum eü: ne per comodonesprecipirentun Caput eis poftfomenta olei nardini,ueÏ chamçmilini,radendûe{ldtetn 1 etiam Ccarificandum.Conuenitinterea etiam fanguifugas admoueic j D TranCadiis uero comotionibus, enam quietis paiTtonis temporibus, l * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hordei reich ecori ordinandi hint, ut ex eo magnum beneficium confer 11

Viderithic nbsp;nbsp;quantur. EtGpofibxcadiutoria, caufTæ uelcomotionesadbucmfito 1 * tedor, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/^3j.y permanCerintJu Ulo nil afperius attentetur, fedquxfuntpriasadf j i bibita, identidemrepetantur. Sin ueroplura augmenta esuffxconcret 1 ' uerint,inciGo uenarum in capite,amp;: uhio eelebrandaeh.öandah^era, l dandum helleborum,8ccaetera quæEpilepticoru curis ordiaatafunt, 1 ' Hanc curam etiam in irbw»gt;Mf adhibere debemus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1,

AC DeMEDA NCHOBICIS, CapUt V, l

CCIDENTTA MelancboUcoru manifehafunt, In prinf 1 cipiohuiuscauflàeXalutisfuædefperatione,primo proponent 1 tes mortis defyderium,frequêter cogunturin lachryrnastS^defertaloca I potius appetentes, hominu incipiunt uitare confortia.Äliquandorur^ 1 * fus fuamfententiam redamnantes,uitæfoJatiodeîeâantur, Circa prx^ 1 cordia uero,deafsidua inhadonequeruntur : amp;cum fudoretetius torr I f , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;porisimportuno,frigidosardculosfæpifsimepaduntur,Priuarifecb 1^ hocetiam uiribus naturalibus affeuerant.Indigeüionefreqventifcn^^ 1 ’ chi fadgantur: rudius fuos uarios, amp;:infuauesperhorrefcunt, Calorii^ 11 lis intrinfecus fiet, S^ interior urn vifcerum doloribus frequentius attend 1 Cura, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tantur» Vndeomnem curam ^maximeliomachodelegabo,^^^^ 11

tis, uel cataplafmatibus calahicis imminendo. Ventris officium pu^ 1 ƒ lis inoffenCeprocurabo, quo facilius etiam catbardcis depurgentur, Ps'

-ocr page 57-

I ®VPORISTVM DIB* 'S EG V ND V S* fi9

% ’^^ o^ftarionibus folidius exerccant.Vini uetcris,ct benc olenns, P^Wi copia præbemus.Cibosaptosftomacho,matLihores,Sc lar-^^conenitminiftrare ♦ Dedmantibus uerodoloribus, abfynthfj fidecodioneiuuâdifunt. Et aloes lubeo pulueréieiunosinmaio foclearis in mellkrato acdpere.Similiter etiâ hyeram qua picram appellent. Si bis adhibitis cauda diminuta non Rient,phlcboto «... ““g^^lnadetradioneadhibeo. Vomituseiscumradicibusfre?

’^5procurabo.Enâ inter cibos helleborû aliquâdo dabo. fiifixyijgt;aTrtif ^adhuchoîm fugientibus fbeietaté, longas indico peregrination marina,aut naturalia lauacra calidiora exhibebo frequêtius, 1 lt;[DePARADITICIS. Caput VI.

'-'ARALiTICl mulcisexcaufîisfiut. Etenim autexfèhæc paffio nafeitur, aut præcedentibusa’gritudinibus comparatur. y §'‘auior difFicilior fuerit,ea in præfatis corporibus confequit. S^^uRiParalifm paffus fuerit, caput prius eR detondêdum. Dell inc yûonio fomentandu, præcedentibus interea fricationibus calenm abïnoru.Hiscucurbitçuentofæfuntimponendæ, 8ôapophlegma jj^f^petentibusmedendi frequêtius. Sternu tarn êta affidue procurant 1 ^'^tfxodoribus acrioribus, quibus facilius poflîtprelîa altirudocc . ”*“fdtari.Nam amp;nbsp;allia naribus eorû fupponenda funt,cx uiuo fuR ^uellafere,uel caftoreo temperata. Rmwa^M©- præterea,cui ex uicin J’smoleftialinguæ, uel uocis officium frequenter intercipitur, pron ™5curis corrigendus erit fpecialiter : gargarifrnaris hydopi, thymi,iy j^PRum oxymeliteifalfioribus nutriendi funt, 8ê chatarticis affiducre

Cura.

ß

VLoivemcr^Hamp;f ideft,cómu-nis, fine uni-iierlalis fpa-fmus. Ego tn legere malim xuveasae/xte, ld eft, canin« fpa fmus, morbi genus,fnbin-de^b Hippocrate Ót Gale-no memora-turn.

Paraliiïs ex frigore.

Sifub bac fane diligentia paru medicina profecerit, uenam Uj^“quot;^^^^^^®* *^^^ '^^^ ^^”^ tardas confufasep eorum locutiones, 1 '*''pofitaprouocationecompello,timorem incutiendo uel ignis, uel ^ntuni,ut corredioré uocem tandê cogantur expromere. C aput eo ™ quido cærotario frequenter infundo, ex caftoreo, peucedano,8ê ®*âurino,uelirinotemperato. Potionêtemperatam ieiuno dabo ex '‘f'pulucreadmenfurâcoclcaris unius cum mellicrato.Dabo byen ^h^ftacam tempore competed. Si autê ex frigoris quot;nbsp;“ Paralifis obuenerit,ut lepra aliquando corpus attentatur, fncati^ ^^‘gt;da,cub]li tepefado,^ acopis benc olentibus imminebo. Confi ^^'''utauiridijUel marrubio, aut artemifia oleum non folû ad ungen^ '’’.uerumetiäamp;lanarum infufionë,quibus membra poft curam fern funt.Cucurbitas interea locis pinguionbus admo ij{|p^'^'®^^^^^^'^ fonicntabo,pulcgio»nepita, iri lllyrica,hybifco, ''’'inumdccodionibus.Acopa uero adbibeo ex pice,olco laurino, ^ '^Rie,pipere, ueleuforbio 00 adarceconiedura medicitemperata. ^j^^fcitijs competentibus membra recolligo . Frequenter byeram bis f'Cüuenit, Quibus uero fenfuum partes at tent ata’ perierunt, bijs

-ocr page 58-

$0 nbsp;nbsp;• OCTAVIt HOR ATI A NI AD-

hyemis tempore fciuli ætate laborandbus, unguentahæcadhibendaeï runt. Ex fcylla, euforbio, tapfia, pyretro, adarce, amp;oleoglaiidno.

Si loca emarcuerunt, dm hoemorbo uexata,lt;ucurbitas,dropacesja uacra, amp;nbsp;esetera adiutoria fimilia, poft cibos adhibebo ^’maxime.

Paralifis ex contraflione membrorü.

Ex rcfolurio-ne membro-rum.

PhthÜîs.

Medriafis.

Significo præterea aliquando Paralifm per foludonêobucnircnierti brorum : aliquodes per contraction cm. Etquomodo hæc accidentia h^ bi inuieem contraria, fic non unadiligentia uifitanda funt: eorumiratf! nunc curas determinabo. Collect a ergo membra, amp;nbsp;ex caufia ui, rc^ pentina co n tract lêc diminuta,omnibus chalafticis adiurorijs refoluen? da funt, mollibus m annum fricadonibus, amp;nbsp;unguentis ex diuerfis adi? pibus,amp; medullis, quæ poflïntlocacontractarclaxare.Vtoi foniei tis fimibter aquarum chalafticarum,ex feminu decodtionibus,amp;f ahheæta dicibus.Indico interea,lblam aquam calidam efte bibendam. Sane ton cedendum eft,autapiatum,authydromelite» Refoluta uero membra omnibus ftipdeis adiutori]s,ód frigidioribus colligenda funt, ficcis ftC' cadonibus,unguentis quoqj mordendbus,ex oleo cyprino, uclcalccui ua,euforbio, caftoreo, adarce, amp;nbsp;fimilibus cæteris temperatis. Nam à ligna iacenria, fubindc cos fuadebo tranfeenderedebere. Sanefpes ex hac refoludone dimiflus,ufum penitus denegauent, laminampkim bi prius unciarS trium,articulis eins pedis admoucbo, in tertium dieni iincias fingulas fuperaddes. Hoc diebus.xl.feruabo : utillam pondera^ donem , quæ eo tempore creuerit, ufu nouerintfuftinerc. Poftuero,fi^ mili modo quæ fuperaddita fuere pkimbi, detradurusfum : quopes, qui cum colligarctur,pondera fuftinebat, eadem fubdudióerelcuetur. Interea quoddie horis matudnis lamina derracra, unguentis, amp;nbsp;cæteris adiurorijs imminebo. Hoc uitium plærumq? etiam in oculis cucniiïc uidimus. Nam Phthifis amp;nbsp;MednaGs certiftima Paralifisoculorum cft. Quæ Phthifis ex contraAione uel diminudoe pupillæcontingif. ex re* folutione uero uel diftblutionc pupillæ Medriafis, qua mediciplatoco* riafin appellauerunt. Diuerfis ergo eorum accidentibus,diucr)æfu* ræ difponendæ erunt : ut altera fomends, amp;r mundtionibus ftipdeis,amp; conftringentibus colligatur : altera chalafticis omnibus amp;nbsp;nutricntibus relaxetur. Sed de utrifque difficilior eft Medriafis. Etenim generaliter in omnibus cauffis, facilius reftrida refoluimus , tp refoluta conftrni' gamus » De aquis uero naturalihus ccrtifsinnim eft, quomododub cia femper 8ó calida lauacra,corpora relaxarunt.natura uero falfauelbi tuminea,uel fulphurea,relaxata corpora collegerunt.

OC DeC A T A R R O. Caput. VII.

M N I S KctTC«/c© follicire uifitandus cft :cuiodgoamp;principe um de capite naftitur.Deriuatio etenim ex co defluens pn iU' nas arterias, condnuo quæattigcrit loca perfundit, amp;ficperfcueranda negleda débilitât.Nam fub tribus diftcrcndjs ex hoc cauffæ funt.

-ocr page 59-

^VfÓRïsTVM LIB* §ÉCVNDVS*

! j *^gt;nnaribus, cui nomen eft Coriza * Fit in faudbus, quod didtur A PUr °^'^^^*” ’'^°’'^‘quot;^’^^^ ^’ ^^’^ permanferiq ód pulmones mufierit, **^^*‘ ^^^ 'nnpenitusinfanabilemfacit*Prætereacuadinferiorafepræceps* p[/,^, * ^oferitjccuni trabens ui êc pondéré materiam uitiomjæfis frequen P^cordiorum uitalibus locis,aquas paffionis tranfmi infigit, amp;nbsp;tan . ^ffperatapedum loca occupât,difficile remouendus.Sed primum oninecorpus inquiétât,et ueluti quoddam pondus cum dolore,o2 '’f^particulascorporis finefebribusapprehendit, ddcenfueiufdeni ’’'atisecapite, fimiliter etiam antea, ^maxime follidtabo : cui cum ^suidnis S^ proximis membris, haue dilmcutiam interim ordina-

Podagrâ^

_ ’‘niequeun etiam Ipecialem, pulfatis, uel occupatis partibus debV' j*;®» Omneigiturcorpuscalidis 06 ficcannbus undionibus per^ ''§'''^us,cubiculo munito nbsp;nbsp;calefado * Operimerttis iniuper lanarum

CurâCâtafrf lui ill dialis i

1 '“niinfufarum, caput morborum omniu cauffam, calido oleo cy^ i nbsp;®biellaurino,hueglaucinofrequentiuseuro. Conuenietinterim

''’'toreumatizanti diurnam quietem interdici, Conueniet fimiliter ^potionis detradio, fub qua fitis procurata multum profuit. Sed igt;obcftfalfusdbuè:ficcansautemfub utriuiep coadioneebrietas '’'^usarceatur. Ventrem præ omnibus purgandum monco, Sa^ /'''nhisadiutorijs humanius cauffa profecerit, ungueqs tuiic fupra-. ’»cumtali fricatione imminebo *Vt pâleftræ exercitio iuueturcp ^

L quot;’’^opuseft, utinferiora fordus defricentur * Euocatus etenim de i^oribusreumatifmusSollicite fuperiora loca, que cum pcriculo at^ ! j,^j^''^'potcrat, derelinquit : amp;nbsp;fic ciuili medidnae iam beneficio, ægri*

’^’’S*'^*”ws * Vnguenta fupradicta cum opobalfamo tempee ^^j^''ïDo : porionem uini j amp;nbsp;mellis ex equo, ubi rutam uiridem coxi, ç^ ’'• Ibetiam pyretrum do : ibi piperis puluerem afpergam. , Inter-j^'^'^ nares occupauerit, admotis odoribus ex mclanthio, mitigabo, 'i^'^cin frequenter cum undionibusfuperioribusungendifuht.

CinâCOa rizsc,

Bronchi*

ÇI«1V»/*H©'J A 11 tons

j j)^. hauces inquietauerit, gargarifmatis ftipticis imminebo, qua? in i^f^oPhænomeno ordinatatranfegimus, perfeuerantibus faneadiu-1^.Qpititotoqr corpori unguentis fuperioribus* Si thoracem oc-

^^ naturam, ueluicini pulmonis intuens {blliddusuihta^ Caram' ’‘»ftans06ceteris fripradictis unguentis confeCtis cum opobahamo: pet^ions* r ^d^altitudinead thoracis fuperfidem reuoeâre poflimus reumati ^


1 P^Wit Joci naturam, uel uicini pulmonis intuens follicitius uihra ^/

•01 tulücula fuperüenent,quæ mala uicin]tate,quafi quadam con^ ^^onefoUicitar.habita conlydratione, fi humor ille in thorace dm rcfi-^Meponendus eftiperfeucrantibus attamen pHoribus adiutorqs^fu^ ^i^Wdo,plantas corn picc liquida tangi debere, 51 fricari unguentis fu ^Öiscam partem pcctoris:admotis proxime carbonibus, quo plus |. ^'^0careinfuperficiem,autÏoco ficcarereumataualeamus* Intereä '^^ftiamcontritionis moleftiaiæpepræualeat, ita ut phlegm ara difti*

-ocr page 60-

52 oc T A VII HO R AT I A NI AD

C cilius e^erantur,quorum digeftio tuffientes releuare confueui'£,'hisW-gt;At«T«, uel ponones dan fadam.ex ongano,thymo,rutauindicummellb vrato, autmelle defpumato conféras, amp;nbsp;pinguîum ficorum décoction nem cum oxymeUc. Et fi identidem, humonbus multum folutis.flu? xus fputorum inquietudine, 00 uigilias procurabitjuncadcorumcoâ' gulationem,ueldigeftionem, fuccum ptifinæ, uelalicædabo, aurkiV temcummellecodam. Dabo omnespultes cumpipcre.DabofaHa'^ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;menta qmr uoIet.Daboin node antidota, piperamp;myrrham, floras

cem , galbanum, apium, cum melle attico temperata : quæ amp;nbsp;coagulai reualcantphlegmata, amp;fbmnos inuitcnt: quæque fui natura àdofura conftringant,amp; beneficio præftanti,tufsire minus fadantdormientes. Igiturquum diu pertinax rcurnafifm!.is,adiutorfis mcdicinædefiftcntb bus,quod aut Îocorum,aut fubfrandæ,aut certe medicorum inopiacon tingere fo!ct, pulmonibus uftionem fixent, phthifîn incurabikm6^ cit.Huic nunc pro caufiæ magnjtudine,uçl prciudido temporis,curani utpoHtimus,amp;diligentiam ordinamus.

P^ L3e p H T H i s i c i s. Caput vnr.

HTHISICVS êk apoplcciicus unafub forte, uel condition nehicdidnædifperat, quod amp;nbsp;ucterumfententiafefuitdifiini^ tu. Vnde per initia eos ut poflumus medicine rcmedio iuuamus.Chro nicos uero plena fub defperationc,non iam ut medicorum meddis,fcd magisamicorum folatio uiftamus. Ergo per initia,fpejub qua futuros nosomnes laboresimpedimus, hocordine phthificoscurabo. Febri nm ergo frequenter his,óó neceffîtateaccidêcium temporaconfidcrans, cibos amp;nbsp;adiutoria miniftrabo. Confueucrûtetenira fubquodamucluti typico charaderc,ueipertinis magis febnbus commouerijUtaliquando cotidie, aliquotics circa diem rcrtiu moueantur. Cibos itaqgt;forbilcsda^ bot etfi uiriü alia nos cura conftrinxerit, concede etiâ folidiorespultcs, quas noient, agnorucerebra,ucl hedoi^, ungues caprarûfiueporcoru, uel fuccû ubi fupradida dccoxcrmtrautcertc apozima, exfalibus,olco, 80 anetho,^ aqua,ubi eædc ungulæ fupradidç maducrint.Dabo capo Pifecsafpra- num maioru te (tes: dabo columbos marri fubtradostdabo pifeesafpra “* tiles:dabo conchilla in\MCaMM«T/,ex aneib,lib]ftico,pipere,amp; fimilibusca: refis,melle, 80aceto commixtis. Dcfiflentibusaliquandoiam febril bus,etiam fa! fa me ta minifirottunctotius corporis exercitamêtis,ut pri us in paleftra,pro uiriû confyderatione uti côueniet:^maximeautêca* ' nbsp;nbsp;nbsp;pitis,gutturis,uel thoracis adiutorqs immineo :ficubi, natura confenti^

enfe,corpus ome iam reumatifmoplenepoficfliim,aliquatcnusualeain def ccare.Dabo antidota ex pipere:dabo theriacam cü mcllicrato:dabo diaprafhon: adhibeo epithimata fmdi fub uirtute operantia, quæcale^ faciendo loca dchccare contendant. Caueant uerni amp;nbsp;autunitempefta ' testcaucant æltus amp;nbsp;frigora. Erft fub fumma defperatioeiarn eosob

-ocr page 61-

^j^ K Î S T V M LIB. SECVNDVS* $? %sr^'^®“ gt;nbsp;'^X®f* 5 amp;nbsp;eau ter fa parnhus thoracis infigo:fi for 8^ nsuulnerum meaöbus,eorum digeftionibus rcIeucntUG -

trx®f“’ f ft lÜ* ftiumentum nftionis: ali

as ena eau re-rium dicitur.

lt;[De SANGViNis effufione intend

^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oriim* Caput ix»

^ ^ ^' '^ ^ ï N i s eftufio, licet pro locorum quaiitatc aliquando ,attamcgencrahter omnes,cum horrenda Só terribili ins ''^Mn'^' -'^^^**‘^^^''*'^^, ^°^’® diuerfis fanguine emittenubus fub tn^ '^^f*^^^^^^^’^‘^quot;^*'P^’^® *quot;*^^P®’^’®‘ P*f ^^'”^^ putredo. Fit ex ^Cq ^^'^^’^^’^^®’^^^^‘^^'^ lociuel ucne patulum orificiu incurabile» Q 'intac^emittentium nomina,curisinterpofirisdefignabo* ^juj^i^^''§® fx miningæ partibus languis eruperit, qui uapore quo-liÇç^'T’^’^^’'^^^^’*“» cum fudorc, amp;nbsp;dolore totius capitis pubheatur, ’Util ^^’^^^”^ci”gcndus,uclcohibendus .Thuns,uel mannæthuris,. ’^ *!’^*’^^™y^’gt; ^ut puluere terræ leu mite afpergendus eft : aut cum ^Us a^^®’^^*™cndus.Huicfotuscx oleo rofeo infrigidato adhiben^ M^^^^^^^^^^^^'^ ^erbarum, amp;nbsp;fpecialiter ftipticarum : uteft arnos (if„j ™^ ponulaca, rubus, rofa ficca,uel ca-tera.Cibi uero calerai ii)(j|^.’’’’”’’’§^’”PJ‘ohibendi funt. Cum de oculis hemorrogia es: i^ .^f'^^^^ä frigida,ucl pufca defricandi erunt: confequeter uero moi (ij)l’quot;’§uibus inungendi funt, amp;nbsp;cæteris qua? in fubieóis uenis crêpant P^^^hibmmus. Cu de auribus fanguis eruperit,aqua his,uel puft “^^^infandenda erit, amp;nbsp;estera qua? oculis facienda efte ordinauis

Varia fangui nis cnaißum.

Miningae fluxus»

Contra he-mo nog: ara oculorum»

Aurium* B

Narium,

Fauciüra* Gutturis* Palati.

V Uæ.

Cumdenaribus eruperit, Phgnomenus libellus fupcrior,os ^''’1 earum curam edocebit, amp;nbsp;inftruAonem. nbsp;Cum de faucibus,

^tturc,ucl de palato eruperit,fuccis frigidis,uel ftipticis infiftemus. /^umdeuua,pufcaprimofrigidaimminendumerit. Quæliminft '^*31ucritprohibere,uirgula auri,uel argeti igne calefa(ftam,Ioco fan? ^‘''2ntifuppono:utex hoc cautère protinus compefcatur. Gum ue ^^ftomacho obuenerit,dabo ad mafticandu glycirrhizæ lurculum, ’ooiymphyuradicem,dabo gummi,dabo dragantum:dabo pufeam ^^^ubi naxi puluere afpergo :dabo firm liter amylu tritum, dabo Vn0cum,dabo etia cum fuccis herbaru ftipticarum, quas fuperius '’’^'’’orauimus, cibos ftipticos,aut ex oriza, aut ex lente, uel fuccis co ? '^'^.iftquibusilla ftiptica coquenda erunt. Dabo interea mala citoniat f^opira,corna,forbaqj,etcaftaneas,uel horu decoctiones. His etiam '’fodion conuenit in nocteaccipcre. Nam amp;nbsp;eclegmatia ftiptica con? J’^iiiunt:uteftautdiatheon,aut diaftheacon, aut cerce barbara, quae de ’’''uminciudaico conficitur. Cum de thorace emerferit,quod follicR '’^»ilitandum eft,Primum phlebotomus adhibendus, ^ cibi ordinan? ^'funt.Eorum uero articulos,uel extrem a femorum, fafciculis compel ’^iteraftringodpongiam uero pufca frigida infufam, thoracis partibus *’^hiiccalenubusfuperimponodmminebo buicadiutono, diebus con^

Stomachf.

Petftoris»

c 3

-ocr page 62-

^fi

HORATlANf AD

C tinuisquâdocpfreciuêdusîmutando,Po{iueroeTnpla{bisiuinoSConlt; geniet fupenus ordinatis de Romacho acdd€ntibus:quibus eomoAus ij l^nasiucadasfupenmponjmus^oleumquocpmyrteum udlcnafcnm ' mixm^m aceto, Si his adhibids fanguinis adhuc pedherauentiofo^ ïenoa,de(radoacexo,uinum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Acadenubusucrok ^bus^ eaam macula ceepentinquiaare, cataplafmandduntêefab'^ nbsp;nbsp;*

“quot;^ ^quot;’^quot;quot;(Anguine detraho,ex decodi5gt;bus ' Pulmonis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uuarum,autubibacccbai,,3a( , j

CumaStdepubnodbus

^^inedbus ordinatafunt, tam mcibis,

unoimus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^.^^^^^^^'^^nianutriantur,mediocriterped

ex autbu ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^ ^^^ê^^^^diteredieo^ omnibus exlodsintedorihus,

een ta friaida nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;per initia cunâa adiutoria, udpra^ in feauenti *^^quot;^^^.^^ ^S^^tinarepoterunt, adhibenefa dPe: St'nutriendb^^^'^ ^^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caudavum amfent, cahdis nu trien tl bus imminendum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i hernat ^ ^ ^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;interjonbüs^uela^^^ ^'^* Q^ibus cum febres fuperuenerïnt, rem pon' cnm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;^d,utom, amp;rc,b,p:,moresfnmord,n^ndi. Tune ex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^‘’^^quot;’^‘^quot;dicoégent, cntnphfmnMm. Inim „ nbsp;^ ^ .^^ ^^^’^^^^^^^^^^gt; eeiixtis/èminibus, jndecodionepinf S^mcancnip.Dabofrequenrermelha-mSffmpIex.Dnboemingun ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^i^byiiopum, autthymu, aut ruram uïndê,autrnanvbjï!m eeo u uenc.^/pej-go baneïnmeJhcrato,adnulneraïnteriorapurg^n^ ^^P^^^^^^^^rios myncx.'S^eclegmare vtor, qdex h'nïfemïnefnxo, mm jwdejs^ md/e de/pumato conf/eïe. H/ppocrares nero, nudeos mgaP bano^ amp;^nidleattïco, ïn bis /imihbiis cauÆs, addepurganda nu/ocra (fa npr^cepjt, S/mJ/ter edam terebïnr/iïnamundanj, ïn men/bra anins co deams^ /dunjs tpmaxime, S:^u/dbus cam reparads, ac^h/sad/btorpsre Zeuads^^da hyeram darj couen/etdam turn eda exerdda, ddd/cadoacs, adreparanda corpora adb/benda Ïb/at, goïbijsre/j^ida:eai!dari//rp(^ff df/Jt/nundar//acj7ïus.Hosedam aer^murado/nukn/rubvar Crbosoe

ro^ /tdepukes/regi/endusacctp/ant, qu/busp/perad/jidêe/idii/Jidt. idoc edam m c^rcr/s dar/eonue/jde Adam ddanddora Çi/ir/bi/e dex^

-ocr page 63-

1 EVPORlsTVM tIÊgt; SECVNDVSgt; $$ filmentis empyicis danda fuut, mix to pipere conficiuntur*

SI «De s Y N T E X I, uel Atrophia» Caput XL 1 Y 1 V L T i s præcedëtibuscauflîs,nafciturSyntexis,uel Atro-t’A phia.FitexuentrisfoIutioneprolixa»Fitex febribus fimiliter ^nicis.Fitex uftione thoracis.Fit ex capite reumatizante frequêter: ^u?licet difficile,attamen curari poteft.Fitetia per fanguinis cmiihonê, Pdmonibus uulneratis,in quibus frequenter phthiGs 111a infanabilis ge ''W.Aliqui uero iadantiores habiti.uekiti fuam pcritiâ uel diligent MifFamantpS/uvTii'itTixovir curauerunt,quos phthificos menttebant.Nam ^prætcrlaiiguinis emiflidnemhi fyntedici,uel «Tƒoço7, ex proprijs acci? Mug hunt,quos tufficula exagitat perfeueras. Hos indeficiens folti Mfudor,hoscertemacies,amp;tenuitas corporis, circa diesfingulos ui* ^‘»iiuleliminando confumit.Qiiibus cura maiorem impendojn illo . Mreparandis uiribus.Sic ut illis uinu lette,amp; albû,balneæ,deambula ^o.UelgdlatiOjUndio, uel fricatio, cibi aneleptici mediocriter admini? '^^^ntur.Frequêter enim mébris amp;nbsp;uiribus feparatis,phthifis imminês, ‘lïceadêperfeuerans xgritudo,depulfa eft.luuant locoru,uel aeris '’'®Mnibus:8chis utilius longas peregrinationes indicimus. Oropas ^Àcïtera quæ ciclo confueta funt adhiberi, partibus præcordiorû, ^pm's uiribus feparatis adhibeo.Aquis naturalibus uti plus cou en is

Syntexis ua* riæcauffæ.

i '’^ûiperiorumægrinidi'num remedrjs adiuuabo.

«De ASTHM.ATlCIS,Uel Sufpl^ H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;riofis» Caput xil.

p. *STHMATICIS, uelSufpinofisquerelapubnonneft. ij^J’^uietenim amp;frj'gido phlegm a te pülmonibus adhærente, cauerwse, '’ifatue, qbus naturaliter fpintus reddit amp;nbsp;accipitur,concludunt:amp;^ ^^ 0cirnpedimêto,fufpiriü,uel anhelitus moleltilbmus nafcit,utfedê^ Ij '’’’gis^iacendorefpirét.Hyemefenibus ^maxime hoc uitiu fami^ j^f^fft.Cótingit aliquado etia medfjs ætatibus, adhuc calidis: qs phie Cura* fomoliberal neceffe eft*Attamenfi etia amp;nbsp;a phlebotomo certa róne ^^ ‘iibeniur,tuncieiuni^s frequeubus, in uicem detradionis fanguinis j^^iiiet.Proderitena potandi continétia :proderuntcibi cum oxy«^ i^'’^P*P^*^*^P®gt;'ao»Dabo intereabylTopi, autorizæ, autrutæ, aut 1 Ï’’Aij,autlrios lilyrice,aut caulis decodionê,ex meUicrato calidam, jonfido ex his etia eclegmata comoda fufpiriofis, Conuenit enam ^ammoniaci dan,tritam cü mellicrato,uel oxymelle. Abrotani pul ji^ Miterdatur,amp; caftorei puluis coraodius opcrat. Etilla decoctio,

^um uua enucleata,8ó ruta uiridé coquimus,frequeti

* eSfi*”^?^^‘ Sunt etiam trocifeï magna approbatione diffamari^amp;S ^’untfic.Anefum.fuIphur uiuü, guttam ammoniaca,caftoreum,amp; 'Mhiu^ex aquo omniatunfa,cum aqua mifcent,amp;^ fiunttrodfci:qs

-ocr page 64-

y^ nbsp;nbsp;nbsp;OCTAV It HORATIANI AD

C poftea tritos cum oxymclledarecouemet» Cubiculumhiscalidum, infupcrionbus procurandum eft. relaxandis enim corporibus femper ’ funt ïnferiora co ntraria « Leóus accerfendus eft, amp;nbsp;pectus coruni caliV t ’ disunguentis, amp;S uaporibus defneandum. Cucurbitas continuo rum * detradione fanguims admouebo ♦ Proderuntper intcrualJa amydica: ’ enam dropaccs adhibid prodcrunt. Sinapiïmus prodent. Afthma* ticos luuatperegrinado longior : luuat uoinitus radias cum oxymeHe ' acceptæ« Conuemtexerdrium: prodentcurrerecum ucftibusJanos^ nbsp;nbsp;nbsp;’ maxime,fihocinprochuifateprocurerWtaturcmplaftriscircapedus amydicis, confedis ex nitro, pipcre, abrotano, amp;nbsp;caftorco, amp;fcypnuo lid launno cærotario.Ex quibus fupradidis edam podones amp;quot;ungnen , ! ■ ta conficio » Conuemt acetum fcyllidcuni forbere in node, Ex codent j ' confedum oxymel,potui dare plus conuenit»

E1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C De E P A T i c i s, Cap» xriL

( P A T r s indignatis,moleftaqucrifnon!aeft.Cuiusadcurani

Epaticomm CondriciorS accidentia.

' adiutoria magis eda ftipdea couennint. Sæpe enim nónuJIi mc^ rum errorem thodici,calidis tantümodo,uel cbaJadicis adiutorijsimminentesjpfam taxai, epatis fubftanda diHóJuerunt, Oportetitacp in fomêns,ueJcatapJaJma tibus,cerotari)s etemplaftris aliqua üipdca chalafticisadmifccrc.udiiri cenanthinu, nardinu oleum, uelmelinu, mala citoniacoda,ud thebaic D cos dadylos,amp;rcæteraEmilia,Fitinterea boe cærotariû compctensccic briEnis,Nardini olei uncia. i.maftiebes perEcæ 4-1. aloes, fcmiunciaX Hoc eparicis non modo couenit, ièd fromacbi etiâfolutiouekboranùf bustita utaliquando amp;: uentris folutione,amp;:uomitu,8éfre(iücttnaufe2 comoueantur.Quibus E bæc adhuc perreuerent,admifceo c^rotano fu pradiéloautUcium indica^ autcenanthinon fadoinfinguUsfemunciis admiCceri. ArticuU eorum tunefafdoUs conünngendi Ïunt, SéEoma^ cbus aphids cum uino cataplafmandus. Si üla indignado epatis ex confiddionemagis obueuedtj ut cum tenCione^ uel cum durida loei, dolor nimius panes inquietet,qui Sé iugulo, Séiomniparadexteratro ieüiam ferat, febres acutas commoueat, uentris quoqueprocuteteon^ Ïiridiionem,digeaionis licet ex leuibus cibis non exhibeatodiemm raf turaïejnterea rudus frequentes infuaues habeant,cum uirium fadgatb one, païlorequocp corporis deformenturt hos primo conuemt ivuari phlebotomo, item oleo,ubiruta, fchseneanthon, papauerjini fernen codum fucrit, calido fomentari^ Cataplafmandi funt tempore cem' petenti commodonis de hordei pollinibus, ubi diuredca ahqua eemf mixta fuerint ; ut afarum, utpetrofeiinum , autpulegium,aut dau/ cus, autfeniculi fernen, 8d caetera Gmilia in meUicrato, in quo hpbif fcus,uel ficus pingues prius coqui debent,

Curs,

V^dmurcentaurea poflcatapÏafma,ex oleofamfudno,habentequipf piam falls, uel nitri, uel nadurcij, autfinapistfemperattamenfamfaf

-ocr page 65-

, BVP0RÏSTVM LIB. S EC V N U V S. ?7

^itccflarij omnibus eparicis fuere. V d tune couemet etiam di aquilon j ’^ïlaftico^uiaclipescomifcendifunnautcerte diafpermaton, Oedi^ j ''^’itibusueroaccidendbuSjtuncetia malagmateimmincbo tali.Guttae ’'’’nioniacælibra.i.nigellæ4- iii.orobi^- i.myrdfemuncia.Lcæræliîï '’•loldcyprinifiue irini ^ vr ii.aceti quod fufficiatdn quo gutta am '’’oniacig^foluenda eft ,óó terenda enam .Tuncfricamends,amp; excred ) ^scompetentibusopus eft:tuncpodonibus, amp;decoefdonibusabiyntf Httntauriæ,rutæ agreftis,fiue petrofelini,cyperi, uel hyflbpi,thymi, '^fxtcrarumdiureticarutn, æquis ponderibus ♦ Quæ podones edam quot;'ttofisueficisordinantur. Sed edam aloen iblarn tritam frequenter in ^'llicratodedi. Déclinante penitus uitio, hanemftanterpononem

°0‘Caftoreum,petrofeIinum, piper album,cyperum, omnia æquis Weribus tunduntur,cribellantur,amp; in mellicrato unius coclearis plc *gt;wur. Omni probadone firmatum, frequenter etenim lupini ie^ ®^tombuftipuluerem dedi. Aliquiucro amigdalaamaraxum cymi ^apijfemine, æqua menfura omnia cum uino ieiunis dederunt,ad

Expcrimm-tum.

1 Wam unius coclearis: amp;nbsp;fernen intyboru cum aqua calida,uel mei ’’^fimiliteradhibuerut. Sic amp;nbsp;anethi fuccum cum mellicrato,amp; cæ^

1 /’^^læhiùcpaiTioni alp collegæ proba elle fucrunt atteftad. Nam amp;nbsp;VOirrequcntcr comefta, femper epadcos iuuauere. Si duxerit lon o’^’^tradu morbi negledtus , omnia adhibeo quæ diffieukatem callofi^

Collegae Odauiani»

B

1 _ Wuereualeant, omni têpore paftioms exercitrjs omnibus inperk ftr k^^ '^’^^^QjOÏsi^uptofa lauacra concedo,falfbs cibos amp;nbsp;acres mini ’ 0.0eoleribusaSt accipiat cauliculos,lapathu,radices quas rapha^ ’Ppdlamus.Depifcibus afpratilesfumat.Decarnibusqueinucni?

1J ^*P’”§uiorcs.Oliuascolymbades,oÏafalfamenta, capparon,ui niala’^”’.’^^’’^quot;^’^”^» ^^’^^^^^ fupradidds adiutorijs, emplaftris,uel ^0f^!'^^“5’'^”§w^ös,uaporibus,S^ cæteris uti coueniet. His etia ar* •lat p’^*”®^'‘®™utadonibus muku prodeft. Aquaru uero omniu y 'Om,uel maris lauacris, eos frequenteriuuari aflero.

| (L De i c T E R I C I 8» Caput XIIIL

j AM M V b T i s inlocis Idtericorudcfcripfimuspaftionc.Fit L *”’™^^pAtisindignationefrequenter. Qiiorü nonnulla iimilia Ito ^?, ?^'^’^^lt;^oloris deformadonefoladeterminant.Fiuntedâ ex M)üVd’^'^*^'*^”^ P^æ'^'d’ ^bam ex uentre inferiore. Ergo cum fe-•ifo^ nbsp;nbsp;^^^^^^ I(kericus,phlebotomandus eft: amp;nbsp;mox omnia cpa

Iftciici'a»

”'1)11 1 1 ^^^^“”^^^’^^^f°”^‘S* autêafellefuerintlólerici, purgado pi. ^y^^srdcuandifunt,euforbio,epithimo,aloe,petrofelino, ^Q '. ^®”’“’acx æquomifcendafunt.amp; ex eorii puluere,unüco^ 'ImÏ'*^^^^’^^’^^^ ®^y’^‘^ll‘“’ ^^” debet. Purgat eos etia ciceris albi ik ’^’'^^'l’uSjfietiamipfumcicercodtumaccipiantJuuanturabfyn iP oticidecoftionibus » luuantur eda,fi aphronitra alba in uino fo*

-ocr page 66-

58

HORATIANI AD

C luta acdpiant : SVi(uiphuris niaipuluercm in ouo ego fréquente!'f^m dedhSed forte ahqua ratio dare cathartica prohibuent,quæfenipcrl^^* nouimus non kuiter profuifk/altem uel uommbus releuandi (wt.

SoIIicitius interea præcordiorum cura gerenda e/t/ouendo epar m^ mens amp;mcitatum,oko nardino.melino^œnantbino ♦ Ex lanisfucûdis fomentans, in balneis cataplaûnaboiinterea admikensfrminibus,ai!t abiyntbium,autrutam,aut centauream,autcardamum,iiel estera, ç^a^ epaticis ordinata Hint î quibus urinas prouocantes, tumore epatispof Emus remouere. V tor ipeciabter etiam cyprin 0 eerotario,admifcens tC' rebinthmam^melilotamprin lUyricam^Sereliqua{imil}a,(^uibusavtdd amehloton, autpolyarcbion confici coniueuit. Cibis nutriendi finit

thidos cale-fadum.

ut cpatici,cxcrceri,iimjlitcr Ôe fricari ,\^ido adhuc perEeuerâtedoloris, omnibus amydbeisîminere peregnnationis,amp;Colis calidibenehdadb dnereCuadeo. Aquisfiaturalibusæqueuticonueniet» Siremotisac^ cidentibus adhuc iJkæmuIus labor perkuerauerit, naribusinbundoe^ iateriumpnCundo elateri) Cuccum.urrumcp muliebriladiecomixtum, iuuantur interea udlius. Ci hx digediones uel purgationesinbalveis procurenturt in balneisinqua, ubi qsmaximepodones, dVeveterafaV'

* D pcradiutoriaprofuerunt.Nam 8eillicetiam præcordiorumCotuscon^ Alias,cxcor^ tinuo profait,adhibitus, * 8ecortex eolocynthidosin uinocaleCaâoda ace coiocyn- ^^^ proCuit. EtUruthij puIuis in cenomelle Cimiliter, amp;:anchuCæpuluis adrnenCuram unius cochlearis cum aqua calida, Sdlapathij Cvccusin tnellicrato,8^deeodiio radicum feniculi,8e exterorum,quorum ehprx fidium diuredeum. Edancautem peculiariuspotioneminbalneisda' re conCueui. EuCorbium, baccas lauri, nitrum, piper, ex aequo con' tuCum, pro cauCsa, uel uirtum quaUtatein mellicrato i8^cumproiuiC' f^t:, inplenam Canitatem imminui.

e De S P TE N E T i c i S. Caput XV.

Splenedconl cura.

N P E AE R i sep paffionibus catholicis, fine generaUbus evris, turt unde Splcm nue adiutona prius ex ea thoUcis ordinamus, Opor tetinitia euræ ex leiunijs Si^patientia inchoareJtem cathartico,üdphlc botomo.Pofi uero his fpeeialibus adiutorijs Splenem fie curare coved et. Aeeto,stolen æqua mêfura^eomixto caîidopnfufislanisfuccidisfof mentandus eft. Et fpongqs pufea calida infufis fimihter locus uaporan^ dus,cui cinis ex foeo tenais afpergendus erit: amp;: lapides molares ignih^ éii,aceto extinguantur^S^ operdpannis locoimponuntur.Etfaccellide failbus ignitis impofiti profunt, ^ cataplafmata de hordei pollinibvs in oxymeUe^cui admifeendus eilradicis capparis tuniæ puluis. Etcivpla^ fira hæc udlia fuperaddimus. Guttam ammoniacam,tiitrum, mirabof

Ianum,myrrham, fynapieequaponderadoneomniamifeenda, amp;tcfnf peranda funt^cum pinguibusficubus,priusaceto coâis amp;: conmiis,

-ocr page 67-

, EVPORISTV.M L I B» S E C V N D V S» ^^

, ^liudemplaftrum. Hordei' farina une. iii. fccnogreci 4-111, carta^^ '^i.herbæ pantanæ 4-1. ficos pingues 4. vi. cum aceto temper: ®^“gt;n,0cutifupcrius ordinatueft. Aliud deexpertis. Cardami 4-/‘^llyricx 4 I* gutta ammoniaci 4 1« quod mirabelanum appellat ’’5)i'eunaepituinæ frixæ ana uncia ferms,fulphuris ui'ui,auripïgmen^ j■^'lä4I•ole^fic^o^fi 4 im.acen unc.ill, ^Datumaliud fimile.Re^ I^pituinæ.pids briciæ analibras-iLauripigmên, aluminis feifsi, ana ^ïUcai4 nii.oleilibj,tantum conficies,00 uteris. Eftcofuctuin Mamp;fplcni, amp;nbsp;epati coueniens in féruore utrorüqj,tum etiam præ' Wum. Crocamagmatis 4- i» cçræ lib.l. olei rofei 4- V111. guttam ^oniacih'b.[.aceti quantum fufficitad guttam ammoniacam diifioR

' . Hæcomma cmplaftra, uelmalagmataconueniuntfplenibus ^ÿ’întibus. Quibus expeditab omnibus dulcibus abftinere. wfifplen duriciam adduxerit, quæ de hydrope fuperuêtura plus ^t,criam hispotionibusimminendum eft, Acetum icyïliticum fub I^ ''fniadmenfuramunius coclearis forbi debet. Garum calidum bi^ ^'’Ubi ferrum calidfi igneum extinguitur. Aut de utrifq; pufeam tc^ /’Umaecipiant, S^' utantur decodtionibus capparis, aut lapathifiaut

Contra Sp(egt;-msdurkiam-

■ ^^dchaut ubi forte myrrham infuderis. Ad modu paleftiy fricari cos ^‘‘’•oiit.Comodms tarnen,li faponêlibentius fuftinentes, fuis i^maxi '’”nibusdefricent. Gcftationcs,curfus,amp;cæteros labores appetere i|l’'’''tft.Dropaces imponO tempore cÔpetenti, amp;nbsp;cetera quæ ciclo con '^'’tlt; Vtilauacris falfis, uel bicumineis naturalibus expedit. n attira? 'j’^frequêter mare plus placet.leiunos accæptis radicibus cum oxy? 'fuomerecogo, Prouidebo omnes diureticos cibos. Vinum inpn^’ Üi^ ’’®’”t‘Dabo antidota diuretica,quibus êC fplen,amp; epar frequen . P''ocuratumeft.utfuntapium,cicer,gramen,feniculum,aut fernen h-j^^’^^u^uSjmcUjpctrofelinum, pulcgium,amp;reliqua,quibus ''OQucl decoeliones conficiuntur. Febricitantibus fpîeniacis.ui^ p^[]gt;üdacetumparcius ingerendum eft. Apyretosuero hisfubieefiis I®'’’busiuuo, Lupini amari tribus diebus in aceto infundantur, 06 J’^corum decodione unum coclear, uel duo in node accipiant. t ^etiam ieiunis proderit, Purgati uiridcs lupini codi,arque com ? j*«tis muant. Aliud.Cortex falicis, arborisfemperinfruduofæ, 1 ^^â codas, 86 da tu s ut fupra, continuo medetur. Thuris mafeu # T^u^foilorum fucco commixtus, loco appofitus, perfeueran ^

airv^rth

V lt;nbsp;De STOMACH! uarfjsaccidcn?:

Ij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tibus» Caput XVL

®’ lt;^^lt;luoniHicmihitralt;ftatusÏnterponitur, ori«= ^^ '^occafio facilior uitiorum : quod omnui fortitus fit reliquorum °’’0rüfibimet famulantiu poteftatem.quibus aut deficitur, aut res’

-ocr page 68-

do nbsp;nbsp;nbsp;OCTAVÏI HO,RATÏ^NI AD

C óe ualetur. Hic,de fubicóds accidenribus primo quanta molcftiam fuf^ AcóJcniia tincat,aducrcêdum erin Patitur defedum cauflis ahquandoiiKCgnH Siomacho» f,g, Patitur ctiain poft ægritudinem. Suftinet conftridionem, dolorem cum indionationeuel febribus.durictam.uentofitatemjaftidium.folu^ tionem,bullnum uomitus.Ex corruptelaautem,amp;^ ex continua ucntris cffufionefatigatur.ltem ex caloreimmêfo,uel ardoretuteftcaufon.un^ de finm fuftinet moleftifsima»Frigdore quoq?, amp;nbsp;fingultu. Aliquando curn enam cholera cum mflauone follïcitant. Ex co lumbricorum ongo frequenter fuit procurata. Quibus omnibus,ex ordineadiutoriaiieor^ dinarecurauimus. Ergo ftomachicos,quos pofta’gritudinem prolix xam,ftomachi defedus renet,et quod leue cft^adhucTebriculæinfdtæ, oleo abiynthiaco calido fomêtamus,aut nardino,autficionio,autoci)an thino,autlentflcir!o,cum uino mixto. Item epithimaimponounicûex dialtheon,8ó maftiche, amp;nbsp;nardino cærotario. Siceataplafmodcdady^ Iis,ueI citonqs codis in uino, cum ftipticis Ijaeciebus, fcutinepaocora Óautch. ordinauimus foIutione.Scd confyderandum cftpræcipue,necubicibo rum fit pra'fumptio,quorum amp;nbsp;qualirate,amp;'quantitatelædantur,amp;cx quibus cibis uires nihil proheiant : intendendum itacp, utamp;congruos, 6c moderatos temporibuscopetentibus fumant. Sin ueronihilfubhac ciboi^ moderatione proheiant,purgatioe opus eft,qua humorquidem

D 1 He fuperius enarraros defedus efficiens, omni modo depurgetur. Hos criam ex attico melle,uel oxymelle euro. His amp;nbsp;fœnogrecum in uino co dum,^ tri tu cum adipibus anftrhiis impono ♦ Monco intcrca,odorcs inhiaues uitandos,ftomachum femper peruertetes. Atteftationeenim manifeftacognouimus, hos ftmper bonis odoribusiuuari. Cum ergo fine febribus plena iânitate efte cerperin t,u in bus confulentes,geftanoï nes competentes indicimus,uina,Iauacra,óó cætera quæpofta'griiudn Srnmachfrc- n cm poflînt corpora reparare. nbsp;nbsp;Quos uero repentinus dolor fiema?

pentmus nbsp;nbsp;nbsp;chi comprchendcrit,qui cum grauedine etiam fcapuhs, amp;: dorfoimmb

“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ncat,faucium quoq? inclufionem, amp;quot;nbsp;rudus difficiles faciat, inrcrpoHfis

etiam febribus,his phlebotcmo conuenictfubuenire. Item quictcmamp; patientiam fuademus, cibos uti febriétibus leues, proprijs temponbus 1 Stalnca me- fubminiftro.Fouemus calidis amp;nbsp;medioenbus ftalticis, non tarnen frigi 1 dicarama. dis.CatapIafinandi funthordeifarina,in menecironrjseodis,ucldady \ lis immixtis : aliquando etia mehJoro. Item ca’rotario cyprino,habcnr£ 1 maftichen,amp;caftoreum. Vtorpolyarchio, ^maximein dorfo, udfea^ 1 pub's,quibusparnbus comodius adhiberecoueniet. Frequenterenam j ' cucurbitas uentofas imponimus. Dec/inantibus febribus, etiam pc* '^ honesiam paragoricasdabotutcyminufrixum, cumapij femineexxf ( ' quo runfum,uclcribenafum,cocleareunum cum aquaealida.Sicabro 1 ’ tanum cum uinodabo. Iph ueroftomacho, pingues dady/os in ano? j ' mdlecodosôiffritosimpono» Si adhuc dolor remâ/èrit: lac bubulâ, nbsp;i'

-ocr page 69-

^G^'^ P ° ^'^ ^ '^ ^ ^ ’^^^^ SECVNDVS» dl j ^5*.ijfdem fecundum confuctudinem confedum adhibeo « (^j'^quot;^’iHafanepræeunte quenmonia» repentinus occupauerit dolor, I''te^^^^''® P°^«bos uomere coueniet *Tunc etiam uentofas acci^

potionibus propenfius imminere» Declinatibus (1]^ OionbuSjgeftationeSjexereitiajUel paleftras, balneas, amp;uinunï Itti,^'?’®’^^^onccortcedimus,quibüs uexatum corpus, adplenam ua 'ifil) quot;'^ ualeat peruenire» Si duricia innata fuerit ftomacho ex pri^ L ^^’^■’guoribus, ficus pingues in mellicrato codas,5c tritas, feminin tj. ^ceo, amp;nbsp;ex his cataplafmabo * Cærotario poft cü nitro,óó ftlibus i,U '^^turalibus.Vti couenit holeribus,cüm eibis cgteris,nec non 06 ui H. Perdus dabo» Si uentoßtatis moleftiam fenferint, ficca fricatio? 1 n^^’ödifunt. leiunos uomere conuenit, cibös pinguiores amp;nbsp;cabdio? •iV 'P^^’pooocs quotp ex ancfo,dauco,amp; eäftoreo, abfynthio poil Wh P^'P^^^gt;^alt;^cisIauri,ruta,cynïino t contufis, autfingulis anami^ I)toh’’’'*^*^^gt;a^*^uibus in aquacalida in modü eoebkaris unius adhk j^'^^kpithimata cofeda de feminibus potionu fupradidaRt mixtis, (^['''3rioimpono: dropaces adhibeo promptos iil Utroque»T amen Só K ^ adiutoria cicli etiiam in dorfo uel fcapulis applicabo» Faftidio ï J ^”'fJocjs conuemet laabitare acri filubrirate tempcratis*Ab exer^

Stomachi du

Stomachi Uentoßtas«

Stomâchi /a-ftidium*

Stomâchus Uorax*

Naufeans»

dj quot;gt;umabfynthites frequenter accipiant* Salfamcnds omnibus nu^ fj^’'’f'ir,acnmonrjs,iynapi,8ó aeeto fquillitico.et fimilibus cæter.is,quæ (ji Miohanc ciborum recufatióem uakant extergcre. Præter con^ ^^“inem itéro edacibus, hoc eft, ^«vxzAf«wr^ ieiunantibusjornni pro^ , dj ’'’^gt;funt,Iargióres cibijinfuaues,^inflationem procurantes :amp;' uk ; j ^'ipótionesdabo * Si naufeando frequenter phiegmata 00 cibos 1 K^osexduferinc,quo Corpus non nutriendo tabid um fiat, hos cibis . ^®ficas,amp; aerimoniâ habentia concedo. Potum frigidum per mo? ^^fïparcédabo : iciunos uomere cogo t per uentrem humorem de# (|J*^®‘tatharticis,cabdis ungUentis omnia membra pertrado : abfyn# (j'^'^fcodionem dabo. Succum fttipticum malogranati, aut folius, aut ?^.MoconfcA*.Succimethæüiridis partem imam,tribus malogra^ Èdegmaiïo-

: d ^kpartibus admifceo,8ó coquo,UtpauIatim pinguefiat, amp;nbsp;ex eo ! jijj^'”cochleareieiuno pro eligmatio dabö* Sietiam cboleram cum g '^üomuerint, omnia cum aqua frigida dabö, ubi myrtba Uiridis co? 1 d’ ^^h Si nimia etiam uentris efiußone fuerint fatigati, mal o gr a? l^*^X.dtonia»x, in aquæ fextarijs quine^ eoquuntur, üt penitus mok »^tCunw^poftea exuccata fuerint,feparantür i fuccus Uero qui re# 1 cum ad menfuram partem mediam melbs àccæperit, coquk /’'^ digmatium fiat : amp;nbsp;Operabitur fimibter» Aliüd » Myrtba uiri#

macho labo-* rantibus ud-tiflimum»

Stomachus nimis laxus* Ï

Aliud Ede» gmänonißc*

I ®uino coquitur, ut tern a rem an cat î cui partem mcllis ^militer adlt;gt; '’^^s,Sc confiamus, amp;S utimur ♦ Quibus uero phiegmata fuper?

-ocr page 70-

€i OCTAVII HORATIANI AD

Stomachus flegmatefu-pernatans.

natant, frequenter acefcunt cibi t his bubulam dari fuadeo, amp;exterat agreftes carnes hmihter. Poftquæcontinuo aceri unum cochlearedari conuenit. Omnesamariisimæex ablynthio cxpediuntpotiones.lter^ urn bæc. Piperis, 8C anethi iemiuncias fin gul as, cymini ^ iill.tunfas, amp;nbsp;cribellatas reponimus,amp; ex hocpuluere unum cochlearecum aqua calida potui damns . Cum autem hijs profecerint, dabo pyciam. Exer^ , citps amp;nbsp;geftatiombus competentibus imminebo, fricationibus,dro^ pacibus,iynapifino,quibusftomachus a phlegmateliberaripofsit.

Stomachus inflämatusi

Exfnîa Diof-coridis eiiripi ccdegnciun-corü,rcfr/gc-rans. Caufon.

Piilulx, fiae Collynaad-vcrlus ütim.

Qui calore nimio inquietantur, uthæc eadem infiammariofroma^ chum etiam Só ftiperficiem facietplus calere, ita ut etiam choleramfre quenter emittant,his hoe remedio fuccurrendum eft*Mailichesun^ cias.ii. rutæftecæ ^ r. euripicen 4-1» ut trocifcifiant, arnoglolTxfuo cum admilceo, amp;nbsp;cos in lingulis drachmis paro : ut ex his uinum cum aquacalida accipiant» Sinimiusardor fuerit, quem Caufon appelé lamus, fub quo anguftijs interuenientibus, amp;nbsp;febrium augmenta-ß^ unt, his aquam frigidam per interualla dari conuenit, amp;nbsp;Emiles cibos frigidos * Articulos eorum manibus calefacio : decocftionesdabocyrc? riorum , me/pilorum , forborum, malogranati, menthæ uiridis, ud cenanthis ♦ Sietiam htire uehementius cerperint, hoe remediopotM antur, Semen cucumeris duleis « ir. draganti,l. in oui albo infundi^

Ahud contra Siam,


Stomachus fhgidus.


Edegma üo^ aiacbale,


Cân'on D/of-cor.uocatCa ron, ab alqs


aut Ciriofetn


en


collytijs ex eo fedis ,unum fub lingua datur habendem : cuius pau^ ) latimhumoruel fuceusliqucfaâus, perueniens ad ftómachum,/ïnni compefeere ualeat. Ahud eft quod ardoribusexpédiât, quo^fpeu^ iufquam ucxauonc,euam febricitantibus frequenteringefsi. Sub gV einhizæ uneqs quatuor, unarn femis fupradidipulucrismifeeo, à of no hmiJiter temperabo, S' adhibeo. Nam etiam foJa oua cum umo da' ta par beneficiu m pradiant. Quibus autem phlegmatis infeftanone ftomachus infrixerit, chalaftins unguentis cahdis curandi funt, Si po' tione iuuandi fuperiore ex maftiche, mentha, St' amogloflazcui pipe'' ris 8lt;:: cadorei fingulæunciæadmifcendæerunt. Nam ^ cortex raàif cis, fenicuiorum,in aceti uncijs deeem amp;[o6io coquitur,ufiniconwcni fucevm dimittat: amp;po/lquam corticem proieceris,huic aceto parfem melhs mifces, 8^coquis, amp;f uteris, uteclegmate. Similiteriuiiahuiitamp;^ oxyporia confee^a ut folent : hoe eft, ammeos,careum, ljhjihcum,api/'


tputo/def- Se'm ellisde/pu ma tl quodiijffi'eiat, utpinguefcattamp;^oxyporirmfeni^ lt;

firetur, Sanefingulats frigidvs, phlcgmatein flcmacho perntanen' te, fi obuenerit, confeSius puiuis ex piperis nneijs tribus, amp;nbsp;caitord uncia. i. Hm til cernmixtvs, ad vnvin cochleare, in zona calicSa âan'' ƒ dnm ent. Si de feruore autem, etiam tempore digcHionis, cdoriaf 1


fe quod Car


uiuulgo ap_ peUatur. Stomachi fingultus.


-ocr page 71-

®VPORISTVM LIB, SECVNDVS, , *^squidam,quem aliqui Carbunculum appellant, amp;nbsp;dolor hos fin? ly^sprocurauent, continuo aquam geli^am bibentes, uomitus amp;nbsp;(j^f'^utamentaprouocent, amp;acetum fi forbeant continuo kdatunEtk K papyri radix mafticata,frequenter fingultus compefcit, Item ad fto ^’uaporem, in pulca fex folia uitium trita impono,

. yWuero nigra cholera ftomachum attentarunt, ut ex infiatione . ^‘ta,cum aliquibus melancholicorum accidentibus publiccntur, ^nuo inter initia, fpongiam cum aceto uifcido infufam, eidem fto?

(^ conuenit adhiberi, amp;C hedergfolqs in uino codis, amp;nbsp;tritis, ca* /^ari. Cibis nutriantur competentibus, ouis, alica, iufccllis pin? j ’*'” gallinarum, 5i ungularum porcorum:phafianorum, uel per? K^ carnes accipianc. Si uero inflatio illa need urn digefta, adhuc 1^ ^''craneritdenfior, pulegij herbte decoclionem conueniet accipe? *^^tcalaminthes,mixto melIe defjaumato,

CDe LVMBRICIS Caput XVIL

V M v E R O corruptis ftomachi humoribus incompe? iç^ tentibus, fæpequocp cibis pradumptis, feu per ægritudinem, ^^^fincfebribus, Lumbrici innati fuerint, qui aliquando eun* üi^ » alilt;iuoties inferiora pofsident ,hos f c excludendos j?'®» Primo aduertendum eft, tres eftè difterentias Lumbrico* a 'Suntrotundi, amp;: rubri, fed minus noxq. Sunt latiores, amp;nbsp;albi* J^niolefti♦ Suntminuti, 8ó tenues, ut uermiculi, fed Ibllicitiorcs.

StomachJ cholera.

Lumbiicorü tres fpedes.

Lunjbrici rotundi.

j **æctoninibusætatibus femper nafei pofsint, attamen infantibus Iit^^”f^f®’wügt;2u-cs funt: quibus dare conuenit cenraureara, uel la? j|jp^^gt;n,udfantonicum,SCcpomphalion ex lupinorum farina, aut tToju^aXfOv cft L ^‘Jiium ponticum, aut melanthium, aut abrotanum, in mei lier a? «riedicamcn-K '’’pcrataimponi : cui decoctio ficuum admifcenda crit. Dabo mi? K^decodionem, amp;f cafdem mixtas commedendas permitto» lu* v ^sueronafturriumcummelkcodtumdabo. Raphanos expedit

’^ ^’^^^^’’^ eorum. Dabo diamoron pro edegmatio : amp;nbsp;calt;^ i^^l 'o^aconueniunt fynapi, cum oleo tritum , Bene datur amp;nbsp;hydro? s,,;^fpidum,ex ueteri oleo temperatum. Et fuccus ptifanæ,m quo Iç^i’Podium coqui debet. Et cornu ceruini combufti puluis, cum mek Ijj^,continuo lumbn'cos excludit. Sic menthæ uiridis decodio, (j^ ^^,ficcaulium,fic roris fyriaci, Só malogranatorum immatu* iJ'*’’’^^®pï®^”ïaaautem adhibeo expulueribus,ficutfupra, lupi? ^D ^’^^^y*^^^n 5 pennarum combuftarum, abrotani, amp;nbsp;melanthij: ïif’?’^^’'um cum aqua calida datus fan's luuat ♦ EvrcMfBAfoy uero his ex

^^^’^^® * ^^^ taurinum cum melanthio, abrotanurn tritum iHj^ ^lt;tcmuheris, ficus pingues, autdactylos tritos cum melle defpu?

»commixtos ; ^ c^rotarium in quo cymini puluis, uel abfynthq

tü,qiiod um-bilicö applica tur. Nam utn bilicus a Grx cis ÏM^ftXC^di-citur.

-ocr page 72-

Lumbrid lanores.

Exper/mentu Autoris.

65i 'Ö'C T A V I I HORATIANI AD commiTcendus erit. Exerciria pro modo uirium adhibita prodcrunte Cibi dandi funt digeRibiles: Sf per interualk clyfleres acerbiores adhf biti, fatis iuuaucrunt. Si illi lanores infeRauerint, hos mynhapm* guis accæpta continuo excludit:amp;f allium frequentius fi comedatur. Sic his etiarn omnia acria profuerunt.Nam amp;uomerecogendifunt, êCcontinuo feammoniæ purgandi catharnco;ubi datcrion,euforbi* urn,piper,mtrum,coccum gnidiumadmifces. Egouero amp;magiftro^ rum experimento, 00 noRro,longo prol a to iam tempore, catharnco cum his Temper utor. Scammoniæ 4- 111. combuRarum pennarum puluerem unci.l. euforbq 4* m. nitri partemfemuneiæunius,amp;^o? mnibus tunfs, cnbellaris, cum mcUicrato,autuinoduIciiinum cochlea

Lumbrid minun.

are Temper elcdi. Salubnus autem contingit, ß antediem allium, ud cætera aena edant: album quidem maximecomedcreconuemt.amp;ole? urn bibere calidum, fed uetuftum : ut fuperius fignificam. Minutes uero amp;nbsp;tenues ucrmiculos,myrrha pinguis (cmper accæptaexdufiu His enam clyftcrem expedier adbiberi, amp;nbsp;omnes decodioucs fuperio^ res calidas, 0lt;!^ oleum calidum accæptum, in roris iyriacifucco,cum a^ quacalida.Et fcfelicum mclle,infans felle taurino,uel cetino pcrun* z gendus erit. Si Romachum uero diutius attentauerint.amp;ibidemfre^ quenterinquictudinem feccrint,fempcrfales in ore ferreconuenit.tx j quibus humor liquefac'lus,defluat in Romachum, qui amp;nbsp;oniniaintdhgt; na, a lumbricorum molcRia libcrarcpoRit, Omnia itaque fiipradi* éfa accidentia,quæcum fuis pro prijs remedies e»pofui,aut indignanti Romacho obucniunpautquictofedantur»

D-C De D Y S E N T E R I c I S, uel N E V* T E R I C I S. CapUt XV HL

Y s E N T E R r C 0 R v Mfit cauRa moleftior, temporis prolixitate. Frequenter enim uentriseffuTo, corpora afsidua uexauo? Dyrenuru, ne débilitât. ER namep Dyfenteria intcRinorum uulneratio, cum i(ü^ matifmo, quæ conaribus, amp;: ueluti delyderio, amp;nbsp;egeRionum fuauium debilitate, membra confumat. DyRntericorum ergo adiutona/xfrb-iedfis compendiolèpercurram,amp; cibos,amp;porus, feu potioncs, uclaiE e ‘ura. ridota,amp;rcætera quænonnullis ordinandi erunt. Cibusrnquamcon iienit,panis mundus, ficcus,aut Cyprins,aut^Alcxaudrinns, udpohus African ustfucci alicæ,milium,oriza:quibus concoqui debet,aurc3pra/ rum adeps, gummi,autlymphyton, autros iyriacus, autcerte iehilnoi colla:ficetiarn lacbubulum conuenit,oleum uiridehisfrequentiusmf Reo.Expediuntcaules decodti, plan tago,portulaca, polygonen, ij m* phyton. Horum omnium quammaxime folia, uel melliscymi, ex oko amp;r aceto condib:oua in aceto co cis. forbilia conucniunt:et ex nitdfs eo^ rum pateUx-, perfufx cerebeUorum puluere^autgaUarurn, aut roris ff

-ocr page 73-

. ^^PORiSTVM LIB. SECVNDVS, é^

i^ypC^^^^^^^ P*’®^^”f**‘*gt;fi tibi magi’s recens libiicrit. Lacafinæ in Wb^'^ ^°^'^'^ profecit,amp; bubulum fchifton iuuat,amp; confeeftio ex fuiip ^^^^’^’alibus. Siclaccaprinumfylueftrefacit. Sicamesdandæ ''‘rSi;^!^^^^^^^'^’^^^ ’^ pufea decodlus,palumbus matri fubdudus, tur : hen v^’^^^æt^'alylueft.riaficciora, maxime uolatilia. Qiiæenim »fa' p ‘’“‘^»neque urbanorum ufum habent,nat-ura profedo ficci^ ^ ‘Hiltunt. Malacitoniaconueniuntin uino coda, mefpila, malolt;^ ^*^^^^^^ ’ ^'’'''yg'-^^l^ï'^f'^dyli thcbaicpd bis fimilia.Potus '‘M^*'^P^''^^^ ^’^^“® aqua bibenda fit,parous attamen comunican? failli T'^ '^*^“^’num,Surrcntinum, Marficum, Siculum,in quibus ' Ktf' ^“’^’§’'*tuminfundendum elf. Sin ucro confici uina placue^ iL^'^ï”^*’^“*” » ^'‘- cenanthinum, fit cum mefpilis, fit cum forbis, fit ç^iidtes.Quæ tarnen omnia in uafis picatisreponendaerunt.

Hid '^'^’39'Jidem decibis percurri, fed melius, la unius fpeciei fubmi^ »lio'^j'^^^quot;^* ^^*^ ^* ^^ fmgulis in fimul commixtis, reponas, in ftomalt;^ miij '§^^*^^5 impedient, Potioncs ucro, uel antidota, cornu eer? ^J^'’’^“^*P“^’^’s,’naqua,autin uinoftipticodatusiuuat. Siccöa?

'’'’’leporisin uino fimiliter. Sic uencreum caponum,uel an(èris,uel j^ orumagreftium, membrana combufta interioribus conueniunt, ' I^fyriacus tunfus,óó roris lyriaci flores,amp; malogranati, amp;nbsp;fucci her Pdygonlj,8(^ arnoglolfr,acacia', hippoquiftidos, ut tibi uifum fue?

' j^’^niftrandi funt.Trochifci nero, aut emplaftra, Audronius, aut Permaton, Sf cætera de experimentis. Et fi putredo uulnus atten? ^I^ijnijciendus eft Athcreusluel caufticus puluis ex auripigmento, ƒ ''^lua.fandaraca,chartacombuftaconfedus, cum uino ftiptico,uel

Pro Capitö^ ncs,cgo legerem Capóes * nam funt etia pifces Capones didijnter præftantiores marinos. QcF ficapitoesdi-cere uelimus eos,qui hk die m Italia Ce-phali uocant, qd perinde fo nar,acficapi-töes dicas,iru fira fiibiügerc tur, Mugiles. na anciqmu-giles diccbat, qui hodie Ro manis Cjplia li uocancur,et ab Hifpanis ctiann Mugiles uernaculo feimócdicdi-Icc^ lepoics, aliud uerbum fubfiitucduin eft. Na Icpu3 mannus inter ucnena acerri ma ab oibus fcriptonb.hu merat,fïcut a menfa morta liümento ar-ceant.Ego ita q.’43 lepoics, lupos legere.

'” ic,inquo licium indicum foluitur,amp; uinum in quo cantabrum colt;^ ’ ^i^dumeft, autrosfyriacus, amp;nbsp;cætera fimilia prædidis. Potionibus 11 ®iuprafcriptis,conuenitaromaticacommifcerequamplurima, quæ ƒ'»lachiuiresnutriant.Omnia etenim hec,etiam uentris potcruntcon ^frefoIunóes.Etdiureticadyfentericis opus funt,maxime dum melt;gt; ’ntilliusreumatis. Deriuatioetiam hypnotica conuenit, quæfo? ® fuperatis uiribus corpora dimiffa conftringic.Semperenim im? j^næuigiliæ, corpora reumatizantia fatigarunt, fi his uftio innata '''itEiusremediumin Euporifto noftro inuenics. Nam etiam un? ™iadyfentericis frequentius profucrunt ex olco melino, nardino, ^^uthlno, maftiche, myrrha,œnanthe, acacia. Et cætera fimilia com? '‘fendo:cataplafmataex dad-ylis, citonijs, amp;cæteris mixtis ftipncis l)f'’’pcrata:adhibeo,amp;Semplaftra,uel malagmata. utdiathcon,autbar? I^’’on,amp;cætera exeranthica. Hæc omnia dylcnrcricorum, etiam cod» ^asconueniremanifeftum eft. Sicomonones, uelpondera perft^ •^ƒ«vT^ƒ^w,

Vci/Ïc Quf fomno, defe-da uiribs cor pora confirm g*t-

PoriuS tfavTi

ƒ/K« « «TTC r^v^

-ocr page 74-

C6


OCTAVII hORA TIANI AD


Locus cft de-prauatus. Vi det m hoc uel leïnuerc.Poft •niedióem il-

uerauennt, quæTenafmones appcllamus, hæc frequenter procurant uentris exponendi fuauiratem : fæpifsime mingata funt hijs, quæ aut in fœnogreci decoctionibus, aut altheæradôdbus conficiuntur.Nani amp;nbsp;cærotario hoc,frequenter curati funti Ex adipibus anfennis,cæ^ ra, amp;nbsp;butyro, amp;nbsp;pice bricia, fr pc frdentibus poft uaporum fuimgia profuerunt. Inijciendi funt aliquaUdo oleo rofeo , nel myrtco, ^

* incondnenti luminofo fupponendi funt, in baffeon, infuf eæro^ tario ex oleo pluinbco confedo » Lanam interea fuccidam fuperim^ pono : quain anadefmos ex more continere debebit» luuabuntfa^ ne etiam frccelli , uel cataplafrnata , eodem anadefno perfruerantia, a?umfnofoc5 *^^ daayfs in pafso tritis, aut hordei pollinibus cum oxymdle. Lac ftituedoscHc, bubulum potui datum, ac hntheolo umbilico impofitum, fne mora fupenmpofî- medebitur. Lientcria f obuen mt, qua' ueluti quendam firn uni in^ ta lana iticci- n, . nbsp;nbsp;nbsp;, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ - i

da.Ä'c. telonis obducit, tranf/tu reumatumi, ex quo nulla penitus oborum Nota àf«JH- iolcnnis ualcac digeftio eeJebran , ftib aho nobis ordine curandaerit.

‘'«jVtoracerbo clyftcrcex fuccis pti/anæ, ubi aut colocynthidcs,autbe^ go,reuincio. ^ coquendæ iunt, aut Icammonia loluenda . Vror cum Jus camar? ticis . lOabo cibos acerbos , Sd cætera qua' fucrunt acria. utaJhum, amp;: raphani, 00 cepæ, napæ, fynapi, piper, amp;quot;nbsp;omnia falfamcnta.

^tiIXt'ik« ic-jro r vtIxX'j , quod mitto, Traho^ amp;c,ngntßc3{t

Imminebo inter ea exercitijs quibus uoluero . impono uenni fæ^ rotaria ex oleo laurino, cyprino , uel ficionio , haben na rutam uingt; D dem, cyminum, baccas Jauri, nitr um, uel certe caftorcum. Impono polyarchion, aut diaipermaton, quæ tune ram conueniant ; aut na^ rurale ftrlphur , uel bitumen , amp;: dropaces , amp;: fynapifmi, amp;nbsp;exten 1 adhrbenda funt. Ex dyfr/ifcricis ftemm hcnrcna’fïüi,amp;.'uiï rium fadgatarum intuitu, 8é temporis prolixiprxiudi^ do, difficile Canabuntur. Nam ex h^ hydros pes frequendus emerferunt^

Ka^^iKTIHti,

HCDe HYDROPIC! s, Caput xn, YDROPlci, uel Cachedid fimili fub diligenda wü^ tantur, (^d enim prope ex fimilibus accidendbusf!igt;nt,!cf quali fub indignadone tumefcunt. Hydroptcorum ergo difticile, amp;nbsp;penculofum negodum eff: coque difficiUus, fi indigedio touscoiyo ribus fuperueniatLabore attamen nirnio, amp;: condnuis quaffadoni^ bus exercitiorum, forftan curabuntur, Hos frequenter febres perd^

Fncatlócs Co^ hrtspuro cas did, qux ad folanferuen-iemSunt,

paces comitantur, quarum opportune temponbus fcivieiues^rcsui' am adiutoria ordinäre conueniet, Febribus itaque fub hac eblerf uadone defmentibus, iam exercitijs exparuo labore crefcennbvs, im^ minendum eff : fubinde fricationibus^ folaribus quammaxime, amp;'ca:^ teris uaporibus fudorem prouocantibus : fub quibus enanhustu' mendbus locis nitrum, aut fales tritos afpergo, Pc ff exercida, uel b f

-ocr page 75-

, EVPORisTVM LIB»

fti^continuo oxymditen dabo, aut raphanum eodcm infufum, j '’lis acceptis , ex parte uomerc cogendi funt. Lauacris tune uti i ^nictjed marinis, quibus ueluti membra laborantia foueanturlt; (K ^d^ena omnia , amp;nbsp;falfos cibos conuenit accipere , eaulcs elixos ^' ‘ïlibus.Parcitas eibi,amp; potus quammaximecontinentia inftet* y^imhisprocurads, fi animoOus fuftineatur, grande remedium eft, ^quot;’Unijicetperinterualla,aufterum tarnen, amp;nbsp;quod fit diuredeum j^^iiium eft, nbsp;nbsp;51 tier o multus humor ex putrdactis eorum carnt^

K^SbCegatuSjUentrem fads adimpleuerit, mem bris cæteris minu* '^Êccellos ex toftis falibus, uel milio fimiliter, fub umbilico locis . ^ueo.Etde arena calida in litcore, hæc locadetergere maximum ^^loum eft beneficium , Aliqui edam tritico fietccti, luuati funt. In* 1^^'^acetum feyllidcon frequenter dedi, amp;nbsp;ficcis fricadonibus immi* jj^-lnipofui emplaftra reuocatoria, amyÆca, maxime autem infants

1 ^competentia adhibenda cataplafmata, deficcanda, ex flore ma^ wt(,amp; cæteris ftipdeis, cum lendculæ pollinibus, pafso, amp;nbsp;a^ '’icmperata. Aliqui uero fcarificauerunt furas eorum , amp;nbsp;altio* f Pbgas fixerunt, de fuperioribus humorem deriuare cupicnres,Slt;^

Unibilico para een tefes frequentius adhibuerunt:perquæ conue* jj^exinanire pauladm, ac per interualla dierum, ne fubitanca effu^ ®gt;fccundum Hippocraten, continuo periculum faciat» Sane pos '’CS,uel emplaftra probata fæpifsime profuerunt, ex quibus ali? Wcompendiofius defignabo ,.Emplaftrarum quod edam fplenes l^^fepe profuit, hoc eft. Fœnogrçci Pollinis 4- Tm. hordei d- lts ''fercoris columborum 4- 1111. refwiæ frixæ libram. i » eæræ 4. h.acetum quod fufheiat terendo pulueri, qui poftea folutis ad* p^cendus crit, Aliud. Semen miricæ, Só galbanum ex aequo tuns quot;’ifcentur, fuperaddito quippiam olei , ut emplaftri temperies fis ‘W perfeuerandus adhibendum eft » Aliud. Pilæ cyprefsi in “'^Ocofe , amp;nbsp;tritæ , axungiæ ueteri eolatæ ex aequo mifeentur, amp;nbsp;^Nuntur« Quod fi permanferit, fads iuuat. Aliud. Ficus pins ^edufas libra una, amp;nbsp;nitri, amp;nbsp;abfynthrj unci .111» hyfsopi caeroto Alices: ut emplaftrum temperctur, amp;nbsp;uteris. Nam S' ftercoris bus quot;'■puluere, hordei pollinibus mixtis , amp;nbsp;cum oxymelle codtis ca* Wmabis. Similiter de caprarum ftcrcore frequenter adhibui» ttunguenta funt udlia hæc , quæ tumendbus pardbus , fub fok Waprofuerunt.Cymolia in aceto contrita,boum ftercora cum quot;'ico.amp;oleo ficionio mixta,8ó quippiam uini.

“Itufiiiitytiei^ eft ferru, quo diirurgi utun tur, ad cutim aperiendam. B

Emplaftra ad hydropin.

, ^am etiam has potiones accipientes , læpe iuuati funt. Sambuci WsfucGus,cum oxymelle datus eft,Sd continuopurgando pros ‘“it competenter»

Nota hoc etiS rum quidam ex cm pinas utuntur.

Etcuphorbij granum,in ouo datum cum pane, corpora hydropicos

-ocr page 76-

dS OCTAVII HORATIANI AD

C rum, aliquoües ^militer depurgauit» Ahud maius purgatorium. Stcrcus columborum drachma.!.rutæ fernen drachmisduabusj'no? xymeJIe fimditer datur. Inter hæc omnia adhibenda erunt, perfeue? rantibus exercities amp;nbsp;laboribus, cathohee falutem pro? curantibus, fub quorum perfeuerant/a, hy? dropum poteritabigipenculum.

RC De RENV M uitqs, amp;nbsp;Velîcæ. Caput xx.

E N i B v S longo temporedolentjbus,lèmpcruaporcs,fo^ menta,amp;rcataplalïnata paragorica conuenerunt. Dïurerica uerofubini tijs obfuerunt. Indignantibus eten/m amp;r reumarizanribus renibus, po*.

• don um tranfitus aduerlatur. Dechnantibus uero dolorihus, benc/iujs primo catholicis adiuuandi lunt^fricationibus, 6c ungucntisparagori? cis, amp;nbsp;Iiccantibus t etïam cicJicus ordo percurren dus e/b. Ädiufonum emplaftripolyarehion, autdia/pcrmatonlarpeconuenit. Calamindu tunfacumaxungiX5«fimpofita,muhumprofuit. Daboeriampon* ones ex (ior3.ee, ga/bano.’uuam padam,pinguem,purgatam;in/xtis di' ureticis 3hquil)us.iit petroCelinum,3meos,3r3riim, cyperum ,dauciiï'n, amygdala amara,cum mdlicrato. Dedi ego frequenter etiam hyo(q-a'

D mon. Interea oportet aquis utidulcibus, 5^naturabbus, ÓCdbisnu^ tririomnibus digedibilibus. Dabitur edam hxcpotio omnibusue(d nbsp;nbsp;,

cae,uel renu m cauiJis,^^ pediims. Semen lini,papaueris duleis, dragan* ti,in uneqs Cmgulis, amyU in duabus tun fis, 8^ cum aqua diuretics tem^ peratis, ut trocifd fiant in drachmis fingulis. Sitautemaqua ditiretica omnibus probata, m qua coqui oportet radices feniculoru, apiorum, gramen,8^ deer uenereum. Sæpe edam madieetde fupedodbus(petit bus,quasadtempus,autÏocumhabuerit, Aïiud,quod SCuidneraca ret, ^urinx didicultatcm aperiat, Ozimi,amp;:agredtsmaluxfeminajn drachmis femis, 8C api] feminis unda.J. amygdalarum, ud audiana'/ rum femundxdngulç. Omnia trita,melle temperentur. Sunt8'ta:f terxpodones fub renum amp;:uedex occadone, edam fplenis, udepatis, aut bydropis molediam red^nantes, quarum in his omnibus experti

Potio in mor dumus cfficaciam.Pbu,^ i, eeldex ^ i, daud^ i, cinamomit-pipt' boRmaU, eti risdrachmx^vL meu drachmx.v 1. afari^ 1,petrofelinidrachmx.vi, ^adverfus opobalfamidr^vt^crodidiquiridxdr.vLpidsindicxdnVLcaiSx -tilis, ar.iilLamynar^vi, uuxpadx^ i.dragantidrJiii. umoamdlcpo do temperatur, amp;quot;nbsp;dabitur, Jnterea licet ex omnibus diureticis fpecid-bus fuperius comprehends, omnes uedex uelrenum caudaspodeevra ri dgnificatum dit: attamé cum fpedale fit amp;nbsp;hocuitium,uiddicetunnx

». \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;concludonem fudinere, huic edam adiutoria fpedalia ordinanda funt, l

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Herb a parietaria aqua coda tent cum pauco olco, df renibus inh'gaiun ƒ

-ocr page 77-

ïVPORISTVM L 1 B. S È C V N D V S» ^^ ^w’am de gramine femper fadtum eft , amp;nbsp;famfuco in aqua codo ^''«er. Nam ex his otunibus etiam fedentibus,uaporem paticon^ j^'t» Codlidon herb a in uino codra, potui datur, Slt; continuo dif^ “fiäni fanabit. Nam etiam mulieribus butyrum uetuftißimum P^fpfHum adhibitum ,dïlTunam curauk: amp;nbsp;mellicratum in quo im* '’'’luri^therei, amp;nbsp;feniculorum radices, 8ó carduus coquitur, amp;nbsp;da-'’‘f^durinarum impedimentum.

Corrupte f rf ptü eft anber-eitputoaüt le gendii, Cfdri des, lid Cirre os.de hrjscüi apiid Diofco. reperio, q? m firanguna ar-tltdiftunaad-hiberi fokat.

Aririoci,

Podagrfd.

Ifcbiatifi,

lt;[Dc ARTRITICIS, PODAGRICIS,

amp;ISCH1ATICIS. Caput XXI.

■^X v N O FONT E uitîorum,hæpafsioncsdenuaræfunt, ^loconim uarietate, amp;nbsp;nominibus determinantur, Nam Artriticis ®'®nil)us,exarticulorum commotationibus, fubito initium pafsionis

Podagricis ucro ex uno prius arnculo eft principium . paula-*quot;i'U€roferpendo,grauius omnes pot tea neruos,et articulos poffidens. ’niiiiabitur. Ifchiaticis autem, ex uno coxæ articulo tormenta flipped •^tur. Fit itaque reumatifmus , licet de phlegniate fpeciali, natura T'lïïluanimaximefiat, attamen ali)sex humonbus calidionbus ah? WoefReitur,amp;ficeffedtus, calefacienres aliquando commotiones' '’'»fatat. Frequenter autem hoc phlegm a licet natura fubpingue fir, ’‘f^uteftuulnerum fanics, attamen cum fe inter articul®rum coniundi^ ’’''^iifucommotionum uifeauerit, tunc tardi grefius,tunc dolores ui-'^''^i.tunctormetagfauiora fuccedunt. Curantur autem hæc omnia ^'”'trahjs fuis : ut quod forte amp;nbsp;fenfu, 8d tadu ealidum commotum fu^ ^^.frigidisinterim adiutorfis ab augmentis prohibeatur. Poftea ucro ^«ntibus commotionum temporibus , ealidis, chatatbeis, amp;nbsp;amy ? ^’’’^srecuperenturhq.quibusille humor uifeofus, amp;nbsp;pinguis intcriora '’'’’pofsidetcalcfadus, uel tenuatus ab articulis per commotiones fri^ ^nbus : quibus ucro tumor eft femper inflatus Sd pallidus color, ca^ i^upradiAsadiutorfis, amp;nbsp;amydicis imminendum nobis erit. Monitumteinterea uolo, amice charifsime, quod quando general I^'^interioribusmembris dolor iuuatus, nexu quodam, ex collifione pilorisuentofitatifque colligatur,tum in frigidis plæruncp difticulter 'pnnii potent, uel depurgari: ergo quum uariæ emergunt fpecics mo-^°'quot;Jgt;n,quæcuncp expediunt, medicorum conieduris,uel iudicio, in^ ^^ndaerunt. Licet iam ex confuetudmefibiadhibita, melius is qui P’titurpofsitiudicare, quern frequentes commotiones, amp;nbsp;adiutoria fa '’’'^läntia^niedicum effecerunt. Quanquam autem rationabilitero^ adiutoria,quaeuelutiealidiscommotionibus adhiber:ur,ujrtugt; 'fhïlafticaSóparagoricaeftèdebeant, quoneruorum Sóarticulorum '''Jririjamp;foucriualeantloca, concedo tarnen,ut ca frigida interim ads ■ûcanturquæ turborem magis in tcmpore,quani mitigationem præ?

B

Cura uniucr-faks.

Caufda, )

-ocr page 78-


HORATIANI AD


R nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C ftarepofs/nt. Qiiïbusquidam,utillcait,pnmordeuanuidentur,po/h

R nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ea crauius,uehementiu(que afflictantur. Hoc etcnim edam no.Qd Hp'

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fngidiner- pocratis nos initruxit autoritas, quod neruos omnes, femper fngidi

| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ufs contraria» nocucrunt» Ergo quoniam 8C cauflas, Sf origines compendiolêdi*

geCsi, curæ nunc rationabïles, amp;nbsp;adïutoria ordïnanda nobis erunt. Eft [ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ namep in profedo, quod omnes ægritudines paru'culares, fubcorpori'

bus membra nexu quodam famiban' ampleduntur, mydcrio natural, ut in bngulis, tonus corporis fubftantia con/bet, 8óalteraalternisauxi^ Iiogubcrnctur» IdeoquemïîpræceptiSj 6ó adi'utorqs catbolicis pdmo muentur, aliterparticulares cauflæ curari non poterunt.Qua dere/nï nobis nunccurarum, præceptorumlt;ÿ exordium inlequendedampar^ Cura. ticubs dilponere» Conuenit in princïpio Artridcis, Podagnds,ud Jlchiaticis, quibus de capi'te reuma refelutum ddeendens bas paffioncs feeït, prius ipfum caput o/eo rofco frigido, ud cæiensbmibbus Ibpd^ cis fomentando conRringi,amp;/ólidari:debmcinfenora tranbtue/ud dem reumans, ud fedubtate uexata, aut ex oleo cabdordolui,udde^ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;purgari » Item cucurbitis,ud fricaobnc,udperundionepbleboiomuffl

præuenicndo, uno pendus, ud pJeno anno utendum eü,

D nbsp;nbsp;nbsp;Sic a carnibuspobtropbis, fic ab ufu uenereo cootinenâo, ftomi''

chiprx omnibus bona ualetudo cuHodicnda ed, quo :iccxpn ab:h' ciliustranGgantur.Vomitushos.nonlonga perinKruaUamuluimiU' ' vat, aliquando pod conüietos dbos, aliquodes edam idunos, accx^ ' pfis radicibus cum oxymdJe. Hoc modo edam bulbiex aqua codi of perabuntur. Hoc fi edam pod cœnam allium accipiant, quod paréo nbsp;nbsp;nbsp;'

interuallo aqua ealida accaepra uomitum faciet, Muadonesadds,ud nbsp;nbsp;nbsp;'

prouinciarum fæpeconueniunt. Aquae naturales calidx, uel uaporcs earum fimHirer, Exercida fane, 3^ labores, uel frieamenta totius cor^ ports 8^ procuranda funt, amp;:appetenda utendbus » Etenim humorcs fupradidbpinguiores ededit, edam uexads ardculis dominantur, Iguur nbsp;nbsp;nbsp;'

quo modo hæc adïutoria compendiofedigeda funt, itamoneo êchia^ ' Q.UO quidam deo eudodiri debere. Experd enim fumus, quod plædque ea caudus puUrunt^ ‘ ^^^^'^^^^o cudodientes,podagræuenturæ, feupodusiatnpradenus ui^ olentiam uitaueruntt pradudteantes ueroiam tempore, amp;bmanifcftis podagnas, cataplafmadbus femperbis caudiscompetendbus,ur!S,ucn ds quoCp,uel empladris,feu exteris adiutoips eonfueds ud redtusef! nel certe ahqutbus phybeis magnam femperpotedatemprxdantibus.

EHunc uero tranfadispraeceptis, uel bénéfices catholias, quibuscui doditis, ettam adïutoria bngulispartibuslaborantibusordinabo,

CuraIfchia- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ifcbiadcis conueniuntpræ omidbus uomitus,amp;beaaterapraccepta of

dicorum, mnium fuperiorum. Coxae uero dolend forus old iieionp, rutacci, ud , laurini adhibendus ed : caraplafmat a quocptiarura calidiora. Cucurbjf / tis uentods frequêter locus reien an dus ed^ acerbius clydereini/dciidUf ƒ

-ocr page 79-

^®Vp 0 R I S T V M' L I B, S Ë C V N D V S. 7t |i!i|(J''’’’™fr^lt;îucnterfanguiS'prouocatùs, Ifchiancos liberauit, His S Ï®™“5’”^^^® adhiberidus, Vaporibus, uel facceUis imminent

’^^P^^^ô*°’^^^’^^5’^^^ quot;^’^’^ falfo. Si uero uel ftare,uel ambula M ^”^’ ^^®P*® calidioribus, foie fub ardenti fricandi funt, in qub ^iiijp^'^’’^’^^’^^®^^^’^ ficioniurn,uel cætera fuperius comprehend lil)Q^‘^®’“^^àîuftum, tapfia, nicrum,uel opopanace. Idnerisinterea i'^tiö' ^°^ *^'^^'^^’ funt.Expeditetiam equi uc27atio : expediting li^ ”1 modica quantitate ex oleo amaracino,autiyrino, uel laurino, 1)115p*“^® ’ ^'uigiliæ fane interuenerint, doloribus perfeueranri^ L’?^®”^^singero potiones. Cum uero minoratis doloribus cauld (^ «orfucrit,tunc uelut per dialemma, dropacibus, fynapif nis, S^ 0f^^^'^ iBiminendum eft. Dabo hyeram, dabo per cibos cllcd f(ry ''''^”æ °'^’'”^ prodeife poterunt, ficatholicispra’ceptis reftius y*'’’'’^æ^^ôafn Phccalgicisnte conueniunt,quibus lumbi dolere ^h ^^'^^’'^'^^•llgitur quoniam hijs pafsionibus fupradictis,cx una ori^ U^ '‘deendendbus, uelutidiuerfas cognouimus euenire commotiod Iii()’^^^^‘9^^^do calidas,aliquando frigidas patiuntur, fin gul is hæc ad j. '''^ïci'unt. Quibus uero fub calido tadtu,pedum dolor obuene^’ ^UQ^'^'i^’^ ^®^*^’^ ^^^to cocta,^ contrita,^ ouorum coftorum media . 'P’'0cataplafmate adhibita, ueluti commotionis uaporem retempe L’e^^^*^® ^uippiam olei rofei : fed fepius tepefacta immutanda ^'bficataplafmati confueto hyofcyami foliaelixa, amp;nbsp;trita fuperadd ^gt; par beneficium præftas. Aliud. Ad impetus eorumuaporeos, ijj ^”^’^*f‘ ^^ pridie in aqua infundes» Item alia die teris,et fuperd

Çiiiâ'Kyiiiiii dieu turlûhos do-knees aTnl reii çt'iuv, id eft, lu bis, x^ «Xyiw, quoddolerc lignifîcat.

Contra Poda grain calidâ.

^^ïriiginis^amp;aphronitri albi uncias f ngulas,amp;f impones.

^^’^^’^^’^ codlam teris,cum oleo rofeo mixtam,amp; fmiliter i^ ' fois. Nam amp;:laducarum foliatritacum infufopane, S^adhibi;’ ^’^'’'ägnum ad réfrigéra nd urn beneficium præftant.Et opium,Sc crod ’^^uamenfura,cum lactc bubulo,ucl caprino contritus, amp;nbsp;impofu ^s. fmiliter operatur. Et fi ex oleo rofeo cærotarium mifceatur,

«oridem erit. Hæc de uapore dolentibus ordinaui:cæted rum refrigerantibus commotionibus, uapores,catad plafmata,unguenta chalaftica, uel paragorica, omnibus amp;nbsp;nota funt, Só confueta.

'lt;FINIS LIB, II

-ocr page 80-

72 nbsp;nbsp;nbsp;oc T AVI! HORATIANI AD

C lt;[ I N OCTAVII HORATIANI LIB. TcrClum, ad V I C T o R i A M, DepafsionibusMuhounijôd cutis carundem, P R ae F A T i 0,

ÎNTELEEXissEte non minus nobis arbitrer VI^ 'c T o R i A, arnsmeædulccmimfterium,omnemmeiopc ris effîcaciam,in quo îmemor non fum præfationis meæ, quandoduo^ bus Libris pares cauiîàs propofui Euponfto,ofticium uidelkctmcuw in logica difputatione:fed non longe abeft, ab utroqjgynæciarum uiu# tatio.Etquoniam bæc ratio tota medendiindiget diligentia, folitancum libellutn confeci de Mulicrum curisîiblitaneum in^,ÔÔ remotum^ ?** blico ipeôaculo. Et ego quidem te fcientia iuuabo .Tu uero/ui cornu* nis arridet fexus, amp;nbsp;fccretum facile inuenit tua confcientia, cum fidiioa exerce fcdulo gynæciain propofitam meo tradatu, amp;nbsp;tua diligentia ad bibeto medicinam»

lt;[ C A P i T A L i B» III» Gynædadidü.

i De Mammillis poft partum dolentibus»

3t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De nbsp;Artriticis.

D 5 De Concæptione,

S nbsp;nbsp;nbsp;De nbsp;Vuulncribus matricis»

^ nbsp;nbsp;nbsp;De nbsp;Fluxureumatis,quem/o?v appcllamus»

COCTAVII HORA-TIANI G Y N AE^ C I A, feu B i B. III. De Mulicrum

«De MA M MILLIS poftpartuni dolentibus. Caput L

Cura.

M M i L L A s cum tenfione turn entes, ud dolent _________tes, quod poft partum ^maxime mulieribus eucnire confueuit,quas ex eo etiâ grauis dolor inquiétât, hoc ordine curated^ bemus, Per initia mcdiocriter conftringentibus un conueniet. utd ipongia mollis,infufa in pufca,quacleüi anadefmocentinendaent. Sic etiam dadty li,cum pane in pufca infufi,amp; contritffæpe par bcncficiuin præftiterunt. Si uero certa ratione lac prohibendum crit, eataplafiu^ti fuperiori admifeendû eft,autalumen fciirum,autbcrba?pulicarisffnic, autcoriandrum,autportulaca» Nam Sô unguentaexfoliScaruniÂico*

-ocr page 81-

VICTORIAM DIB»

^i^^'^cnteradhibufniuSjCum penna molliore loca tangentes, Si indi !{^°’^^gt;his minime potuerit prohiber], amp;nbsp;lactis aggregati'o, maximu iiii,,'*^^®^*5 wcuflèrit,tunc cataplafinatibus ch al ai beis conuenietim t^^''f'Uteftpanis in meUicrato ïnfufus,et cum olco dulci contritus. Si J^fetiarndefeminibus tamIini, ^fccnogrcci,uel hordei farina,ali^ t(h^®“’’§uIis,aKquaiïdo c0mixns,amp; cum adipibus fæpe porcinis re (j^ ‘^^s.inniellicrato temperatis, Sane fi pondus cataplafmatis tok (jj^''’onpotuerit,ipongijs mollioribus infufis in aquis chalafticis, dub %f^P^^^g°’^æ’^’‘^^æ ^ hybifco,amp;feminibus lentis,^ fœnogræci |^. *'^*untur,loca tantummodo uaporanda funt: amp;nbsp;impofitis continuo ij,j^’ï^®°^^^^^ calido infufis,fouenda erunt. Si faniem forte college:: i'^mfuis temporibus, SC proprijs adiutorijs maturata, aperienda ‘^ïutfubunaegeftionepofsintpenituspercurari. Si Uerominb f Wuraripofsint,tranfa(^oimpetu, uelindignationemammarum,

MammiUffa-nietumentes«

PfXexrotarium adhibendum eft, ufquein plenam fanitatem, f^'^ffieademinfantem nutrire minime decreuerit, tune cærotario fit

J ^Wiocriterftringojadis impetu prohibiturus, Qiiod fi ladan? ^'J‘piierituoluntatem,tunc anadefmus laxiorjunc fomenta chalafti Ebenda erunt,quæ ladfis non prohibeant coptam miniftrari, fed ^s'spræeuntibusfomentis, amp;nbsp;uaporibusfiupradilt;fiis,cypero,ouo,amp; (tin°'^ ^'^^quot;^ contritis, mammiHas ungendo adiuuabo ♦ Alij pbmi# ^uinoleo cyprino tritum impofuerunt. Alij cyminum cum aqua ^1^” ^i^* Alij uero fabæ pollinibus üuam paiTam purgatam, amp;nbsp;congt; tfln'^o'^™^*^^’^^’^ ^ ^^^ cataplafmando, laÓtis auxeruntfeecundita^ 11111 p ^’^quot;’Q^itó cumoxymelle, ficcantabro coÓto fimiliterin oxy^ r bic de hederae folijs contritis.fic de ficis pinguibüs tunfis,fic de ca-cum oxymelle,cataplafmataconfecerünt, Quibuk ' ijL’ ^^’^'®^cundum offidum procuratum eft. Si labris interea - ’'’Hpondus,etiamduriciam procurarit, folijs apiorum, uel men^ 1 11^5 p^^'^*^ ^^^ pane tritis, 86 mellicrato, illam duriciam refolui^ L*a^P^^™®*^ generaliter omnibus médiocriter ftipticis obui an-1 ludj P”’^’’§”’cnta, uel impetus,chalafticis uel patagoricis : amp;nbsp;licet liiini^^’'^^^^^^’^''^^’^^ ^niendum fit, attamen mâmillarum mob “’tuitu,omnia moderatius fœminis adhibenda funt«.

Cura Mam * millarum laf feruandumi.

Contra Mam millarum du* ridem.

SC De Præfocatione M A T il îi? C i s. Caput II«.

îttm'^^''^ ^'^^^^^^ diuerfæ caufiæ Matricem frequentius (0 p^J’^’^uælicetfub duabus præcipue pritteipalibus pafsionibus, ^'^i^ArcHaxationis comprehendantür, tamê etiam partim fub ‘ ieddentibus, alias cauftas efticiunt « Huic ergo fub définira lege

-ocr page 82-

7St


HORATIANI AD


C prokCsionis, quæ conftrida funt foluo, refoluta uero (quibus quanilt;* maximeamp;: lafsitudo Codatur ) ilipticispotifsimum, atque mediocnier Matrids com frigidis Avingo, Quibus aurem repenona commotio Matjes mna^ mono. feïtur, bæmufculorum omnium con tra Aon e, amp;nbsp;totius corponsdo^ lore nimïo quatiuntur :Sxihac ui fepe intercæptum uocis officium, (üb borregt;recarus,ueïutipaialifeos mentitur imaginem : quanipafsionem Amon^^^'^ ^^^ S’æ*-*^ opere irTifmey »Óen appeUamus. Quo tempore ad ilia duo prx^' fidia prin cipah a, omnib us con cluffonis n ecefsitatibus fubiienienda, rc' emremus, phlebotomi prxfens beneficium, amp;quot;nbsp;uentrispurgationem» bpeoalia uero fomenta olet dulcis cahda, óf aquarum corifueta ebab' Aic^um cataplafmata de femimbus paragorica, cum meUicrato. Em' i ex adipibus tem per a ta, Ôimef ƒ • nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^Z'[^^^^^{^^^^^^^o,ltemlibistnum,amp;icxra,quorum con lt;

dei^elff'^ca^ *quot; ^^^^^^^^‘^^^^.^^^^'^S^*^^^^^^^piffnisfuccts,autptifanx,autfc(7 ffulü a re ipfa ^^^§^^^, autolei dulcis. His articuU óf ealefaciendi funt, ófmoHius ^^^^^^quot;g^fi^Y^^toGsquoque admotis inguimbus, uel femoribus, rr», quod ßnS tf^^’^j^dr^. ^^^^EnatK^nimatnas occurremus, Furnigijs beneolentf ^gmßcat,uc ^^»^ ^^}.^f^^^^^^^^‘^^^^^^P^^^ocabo,odoribusenimgrauibusreper^ cMoé^dicaf^^n' ^^^!^^^* nbsp;nbsp;^^'‘orans uei o fupradidbs aceidentibus, plena quoque dedf

fuGo,quaeGc ’^^^^^^^^»^^^^^ oAo conuemtiam exercitffs aptis fixuicommoucri, amp;nbsp;^^'^'‘^^^^^'^E^covii.n mutationeiuuari,His cibtbumaniores^hisiamlaua^ n^/fffff quot;^^‘'quot;^‘^^‘^'■•^quot;'■^‘'•“quot;quot;^“^‘quot;^^‘•l^-hn.oJca.c.nc.

fi^U medici ff fff prxcipiSr,

C De inßatione, vel tenûone M a^

T' i^ I C i s, Caput III,

^ ^ T ^ ^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^dtenfjonemfi/onpotemporeMatrix ^^^P^^d omuibus fiiperZonbus chaZaZiicïs amp;:ap(is conbridi^ ^quot;^^^*”tncbo,iüpenddenscataplafmatib^

irMgr/f^tfr«,

p ^^^^^^^ ^^^^decoifiïonem,epirhïmataampfijcaexpu/uaeJauri

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iim,ppiTtr/,ca/Zora,mm,amp;icmerorumfimilmm,cæiorarïocom

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-1ua. Encatï/hiara vuo,

^^J^^P^f^s ex decoüionibus üaf/hm, daucï^ pulegn, uelestais Zimili' ^^ ^.^^ ^^^^^'^f^^ ^^^^^^^* bjßauombus dmpermanentïhus, artemffa P ^ ^^f^' ^^^^^^^^^^^^^^’^P^P^^^ ^^^bacca:/aur/:a/iguandoca' ^^’^^■ ^^ * ^^ ^^^^^^ ^dam pe/Zar/a coubc/euda erunt. bZa/n fxriaa uïndt, rr/ta cum meße, pe/ZanoZemperutorremperato, buperaddoai^ Uum ueZ apbron/rrum, puZe^um ficus p/uguespurgatas, amp;'coatu' /as, epm/num :Zêdadeorum Zêu/üm mordacem, amp;!^caZïdum re/apeaaa'

a um, Jacus temperabo commjxt/oner S/uero dunc/am courraxeuii /i^'^ft', puam a/ïhï mp/en appe/Zamus, Aauc pr/mo ï/eua eonua /u^aaaai’/a ortJmaucio courexu/mus^ adïurorps eha/a/Z/c/s /mmmeus/ó/uere/^Zü^

rabo^ Om/nbus/üpradjbba cou/ir/iZbo/Junj acac/ajabua/n/âaja/ /

-ocr page 83-

VICTORIAM LIB*


75


j|.’'iniconucnitex parue leucs arten rare geftarionee ,0^ fiib certa des j^ ^''onepafsionis, appetere lauacra, eibos humaniores præfumere, ^^ftrefumptionem corporis,anechicis temponbus, omnes ex ordis Wcciclicasdifponere curationes, inguimbus adhibendas.

A‘

«vt^'x« tempora.

Hasfemper perfolidabit etiam lauacrorum frigt; gidorum confuetudo difpofta.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput iiil*

ON TINGIT interea frequenter certa, S^fpecialispaflio U^'^inarum, ut aut naturaliter aliquando elaufæ nafcantur, aut nuk Ifii^ ^^P’^æ^^^^’^^® ’ ^^cicatriceinterueniente elaufæ fiant, aut præs ^J’^'g^^^Oïiis interuentu penitus concludantur. Si ergo ex ^.^præfenüs indignationis obduclæ fuerint, omnibus chalafticis tij^i)®gt;exlegerefoluenda?erunt. Sed fi ex uulneribus obdutftæ (i^ 'f'ces,aut nefcio qua illalege nafcendi elaufæ fuerint, quod tams ^*'’^^§'^s, autoculorum pofsitfideprobari: tune a chirurgiciscon fj^ïtamenfura, referandç crunt : ca tarnen intentione, ut hæc patelt;gt; Mntheolis,aut alq s adiutorqs patefacientibus diutius diftermine^

Artntica paßio.

^t,ne obdudæ in fe identidem fciiTuræ recentiores, occas fionem claudendi protinus furriantur,

lt;[Dc CONCEPTIONE»

«Ijf j ^ ^ Q V AE mulieres, quæ uoto pofternaus longo tempore (o^^®^»«ifficiuntur, medicos accerferunt, quas cHeclns elaboratæ ^^^Ptgt;onis,feliccs amp;nbsp;pentas exhibuit. Nofti itaque o Vi(ftoria,prolt;? . '?'’is coin unis hoc magis eile neceflarium minifterium,qiiæ ex oftis Ü^ '^uOsinhismagisrebus experimentumhabes, quantum autgra* y ’^tgloria? accrefcat * medicæpromittcnti,fi fufeæpta conceperit. (ij’f licet infeia non fishuius curæ,conceptionem procurantis,attams d^'pofita tibi,confyderatis omnibus ordinaui,perquæ curandum W f^”'’^ inquirendum eft, necubi officium matricis, aut inclinas L j gt;nbsp;^utcondufum : unde aut modicis purgationibus aperientibus w*^^’’“^ ^^”^P°^^ purgationis, internorum dolore nimio cono ti,j .^’■‘ Quod fi forte ita res habet, phlebotomanda crit, de talo ^* 0f(pquot;’’^’S^n 3d inferiora uicinior materia prouocetur. Sic deinde ad V'’®°quot;^ cara?adnertendurn nobis erit,quæconclufum prius mo ^ 1^™^'^^ patefaciat, utpurgationefolenni citraoffenfam difpos (^ ’Oidenecari, Só calefieri matrix pofTit.His etenim rebus ita difpofis (ƒ conceptionis uota facihus fubfequentur» Si phlcbotomoadhibi# •*^ccduni tempus fua fecreta cognouerit, tune oko dulci,uel anethis

Alias, aut medicæ pro-mittenti, aut fufeeptf con-cipienü.

§

-ocr page 84-

75


H O R A T I A NI' A D ’


G no, uel rutaceo inguina fouenda erunt : 8d poft-iana, in fodcmolcoca^ lido infufa,contegenda.Tunc caraplafmatibus chalafticis cakfacienda; quibus admifcebo aut arrcmific puluerem,aut dióamni:quarum etiam in aqua coctarum frequenter uapores exhibeo. Nam amp;nbsp;fumigia uapo? ratis partibus (upponi conuenit ex fupradidis herbis, lapidegagathe adiundo. Si bis omnibus rite adhibitis,naturabs circa purgarionem ordo permanferit, matneis officio mediocriter relaxato, iam adiutorijs conceptioncm'procürantibusimminehdum efbi Continuoigitufeum ie purgatio citra oftenfam rranfegerit, ex diaquilon,uel libiano.pefo cum nardino,uelrofeopriusrefoluto,cncolpifmouticouenict.Etpok matricis delanationem,ex eodem medicamento, amp;nbsp;peflb priore, peffa? hum adhibere connu uis diebus triginta conueniet, ufquein diemuen* mram alterius purgationis. Quibus tranfacrisjibiano nitrum conuenit commifcere,quod adhibcndum erit:poft cncolpifmum,ex fubiedis fpe ciebus difponendum. Cardamomum,didamnum,artemißani,irinij“ tæ fernen, omnia con tufa 8^ cnbdlata, oleo dulci Sc plurimo mikenda funt : utex his ante peftarium fomentum adhiberipoffit. Commodius interea fiet, f buiefomento recentes porcinosadipes,aut anfenoosaci D mifccamus. Poff quod continuo peftaho tab uti expediet. Ficus pim gues in aqua découlas, 5ó tritas, melb mifccamus ; amp;' ex bocpebanoiin’ qeiamus. Defuper uero libianum fuperimponiconueniet. Deindeingt; terfeamp;i nitriglebam accipimus, amp;nbsp;in modum baJanicollyrium fadum, molli lana contegimus, quod fuper illitum bbianoinqciemus.Nul’o

Nota apud ucrerfs aliud fuincNnrû,ÿ quo nunc uti mur. Idq? ex hoc loco fads dcprchendii, turn edâ quod an dixirdcgle ba nirri. Cum

ctenim remedio mdiore S^ ma gis /nnoxio, aut corrigi marrix potent, àut putman,quam ufus nitri fuppofinone. Poftquafti ucrohisachiV bnis, quæ rufficerc arbirror ad omnia corrigenda, quæ impedimcnro conccptuie/Ïèpoflunt, lam udconueniec bis duobus fèquenobuspe^ ftrqsaromancis,concçpuonem maturanubus. Fitautem prinshoemo do. Cp a a)ba,adipcga!]marum, tcrebintbina,amp;^ nardino oJeo.FisO' mnibus ex equo foJuus,cöagulum leporis admifcfinus,amp;fhof pcftniquot; coJpifmum fupponeinus. Abud uero omnibus expenmenfaiLm u/i buSj fcquens hoceft. Cafliam fiïfuJam,folium, /picam indicain,amo?

hodicqduo- , , . . n i

catiirnirrü,fo mu,in unci)sfingubs,omnia cribeJIata cum ltaphibno,autnaraino o-la decoamp;ióe e Jco,acccpto cöagulo Icporis admifcemus : Scboepefïario,ordincaclii^ terra cliciai.


expurgetep, PefTarij Dia^ qui/on com-polïtio^

bito,rite eff marurata conceptio. fam nunc amp;nbsp;fuperiorü peßarionni conuenit fubiungerecompofitionem ♦

? Peffarium Diaquilon contra omnesconcfußonesutiliffiniuamp;'piQ^ batum. Lint fernen, abbeam, fœnogræcum, omnia erguis ponden^ bus in uasnouum mittimus, ubi oleum dulce, 8ó aquam agua menquot; fura. adiidemus, ut fern ma pertegantur. Quæ cum molli vapors co^ qui amp;quot;nbsp;bulire ceepevint, undatio, uel fpuma quæ fupernataverit td^ t ligitur ^ Cui anCerinos, uel gaUinaceos adipes, ÖC caetera iupgimus,iit 1

-ocr page 85-

VICTORIAM LIB. TERTIVS. ^7

i ^**®®óderamentum fadamus. Sic nos Diaquifon pcHan'um con? i 1 ?’“^gt;^uod follicitius fi fuerittemperatüm, unguent« magnum chalt;gt; j ^'^'fum,uelparagoricum fadet. Libianum ucro fie faeîmus. Cæræ i f^cæ« un. mafticis 4- l.ftorads 4- i. adipis anferini 4* Iii, butyri , ^^^tmeduHæceruinæ 4. iiii.nardmi olci 4- iiii.Hæcomniafècun# '^'Hconfuecudinem tunfa»(blutaautem mifcebimus, ut penarq tem? P^fsprocuretur. Hæceftordinano cura?» omnibus mubenbusad«^ 'Q^ndaconcipère cupientibus, quam breuiter conteximus » Sunt en* ’'’’^liiquamplurima,ab alqs uarqs conieduris comporta, quæ magis Micisadhibius, forfîtan poflint purgation cm fanguinis extorquerez i ^^mniodius cftautem fie impendere oftidum medidnae, ut cum fufee? P'^ntcauHam curare eceperis, alia non créctur» Suntalia duo genera ^orumUtcgo magis blandis, quam cauftids, coneçptionis cauf^ ^pfocurandæjpurgationem fedareuolo,quam extorquerc:quibus 'quot;^Hmagifter meus, amp;nbsp;purgationcm abfque offenfa fe procurafTe fre^ ^^fftiusteftabatiir, amp;nbsp;conceptionis officia perfeciffe. Ea fie conficie? ^‘ Opobalfami 4. i. peucedani 4^ r. ariftolochiæ 4- ï« myrrhæ,æ cro J'‘fniiunaas fingulas » medullæ ceruinæ, amp;^adipis anferinifemuncias quot;'gulastfemina feorfum quæ addenda funt CribeHantur, amp;f folutis ex '’’ûftmifeentur, amp;nbsp;fie rufis peflarium fiat. Hoc primo peffario exem PMox tempore fecretorum poff: balnea fupponêdum efttquoddu* psnoris continendû erit. Aliud peffarium, cuius fequens ifta eon? ''‘ûocft.Opobalfamiuncia.t. opopanacis 4- Ithuris mafculi 4- li.cin j!*®'r n.myrrhç 4. i. cofti femuncia.l.erod,caffîç anafemûcia.l.hçc quot;'’'litcrcontrita,oleoirino commffeentur,ut paulo pingue fiat:cum quot;^outcndi tempus aduenerit,poff purgationcm amp;quot;nbsp;balnea, amp;” peffarq P'^orisufum,uterisneceffàriohnimento, Peregiflemearbritror cp^ P'frimas fubconftridione mulicrum ægntudines, e quibus fi qu as for ^■îiinimecomprehendimus, fub uno amp;nbsp;fimuli relaxandi beneficio ui* fitandçerunt.Variç etenim pro cauffarum temporibus,ad?

Libianicotn-» pofitio»

Magiftri teßi, moniûcitau

iutoriorum fpecies poterunt adhiberi.eadem at tarnen medendi omnibus uirtus»

ÂCOe ABORTIV! s.

Caput Vi»

B0RTÏVVM darenulli unquamfas cft. Vtenim Hip^ P^^îtisatteftatur oratio, tam duri reams confeientia, medicorum inno ''^offidum non deeet maculari ♦ Sed quoniam aut m atrids uitio, aut ’^Psimpotentia,fub qua præpropere frequenter partus eüenit,fccmt* Îæpdditanturjexpcditprçgnantibus in uitæ diferimine conftitutis, “ uniuspartusfepe iadura, falutem mereari certiffimam. Sicutarbo* Comparatio ^sarefcentium ramorum accommodatur falutaris abfcifio : amp;nbsp;naues P“*lt;^h'^®»

§ 3

-ocr page 86-

78 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O C T A V I I H OR A TIANI A Igt;

C prefîæ onerc, cum grain' tempeftate ladantur, folum haben tex damno remcdium.VndebreuitcrhuicIoco adnedenda.conrinuo defignabo, Siergonecefliradbus^aut gratis immaturitate,autin'n]sfuperiuscom Perus uetercs prehenfis. pccus molliter fubtrahendum crip his quammaximc confen^ aborrnin,feu fio faciendum,Lit cataplafmatibus chalafticis artemifiæfuccos,autmfe puluerem miiceamus : didamni quoque fimiliten Sic anftolocbiapïic uerunu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rutæ (cminibus : fic amp;^ fomentis, amp;nbsp;fupradidarum ipeciemm decocri^ onibus fact is uti conueniet, quæ feripta funt in cura conca’ptionis.ac fanguinem innoxiæ prouocantibus, His uero iequentibusaliquiuß remedqs, duris forßn corponbus minus obfuißeuidentur,quifangui nem extorquentes, fimul etiam uenientia pecora pertraxcrunt. Sue-Niófvr» bic cum rutæ uiridis potui dederunt, ad ncophyta excludenda. Hancean^ ua^e”|dre' ‘^^^^ Mitam uiridem, cum rancidis nucibus, æcummelletritamdede'' cauer nata funt,anèucranfes pro pefiario apponendum.Intcreaetiamynham,3f bint, artemiCiam, amp;Icucoicmen, ex æquo cum fucco menthæ, potui fimiH' ter poft balnea dari debere aftcueraueruntJtem lupinoru amarorupul uerem, myrrhæ, ÔC leucoftmen:quæ omnia exæquo cum menthxhef co tempcrauerunt, ut trochi/cos conficerent:quos cum decoctionearfd miCix, autdidamni dari conftituerunt, Alp radieem panacis,niyrtba’, aloes,ex æquo.fi'militerluccum menthæ uiridis tempcnuerunbAli)col lyrium ftippoiitoniim Facientesfie Fehçc innoxiæ extorfiüe teüidfuat, O Myrrh3e,ÔCabFynthi),mos Jhyneç,radias panads iinaashnguhs,gum mi 4. IL quas in fucco fœnogrgei mfuderunt« Ex quo mixtocampaU . iiereFupraiiidtarum Fpecierum, eollyria, uel balanos conFecerunt^epiOS podbalnea Fupponebam.Nam dic^amnum cum uino tritumpoUbâb nea potui dabanpamp;f continuo peneimmaturas animas excludebât.Scd S^ouium Fel,in mellicrato dederunt,scque uiolentum, SicFeltaumum cuiri nitricombudipuluere,hyFropi cçroto miFeuerunt, AUnd. HyF ConFe^io Cç fopi cerotum.Nitrum todumsimmum Fingiiîarum unciaJ. fiaispinf roa hyUopi. ^^^^^ ^n^^g ^^^^^^^^.j^^^ ^ j j ^^^^ ladiemuliebri pen'arium Fupponédvm

temperauerunt.Sed ôtF nodro pedb utebantur, ex Fob'spinguibusFieu/ bustuds, balanos, ueîcollyriaFupponentes, quibusnosetiamFpedem nitn admiFcnimustFed innoxie etiam purgatio procuratur hoc modo, Ahudexciufbnüm uiolentum, Myrrham tritam, SxFelleborum felle taurino miFcentes,amp;F tempérantes pro peffario Fupponebant, Alitid. Myrrhe unda. i.Ficuspinguis trit^lib.L galbani,p L aphronitri^ ni. omnia trita, tuFæFicuicommiFeebant: amp;Fcum uFusForte fueratneedTaF

Stemutamen dus,cum meUepedarium ab pFdem temperabant, His etiam ptattnt' chmfacuni^ ^^ ^dhibuerunt ex elleboro,drutbio,cador€o:utmembris omnibus ex agitatis,pecus Facile extorquere ualuident, nbsp;nbsp;Coadi etiam aliorum Fed

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pa elegimus,inc]yta quidem Fob illis neceditatibus,FiFaltem uelnonim nbsp;nbsp;/

portunis inenûbus ingerantur, Sed quoniam Î^KsinconFydenucFd ‘ 1

-ocr page 87-

VICTORIA^ LIE» TERTIVS» 79

'luenterita rebus geftis, ui uapore adhibito fpecierum, bemorrhoiæ “encruntjper quas,amp;r uulnerationis pene incurabiles fluxus, læfas fœ^ m!naoccupauerunt,ad hæc nos quibus ualemus tandem adiutorijs falubribus obuiamus,

quot;T CDe HAËMORRHOIA mai tricis» Capüt Vti,

■JLaemorrhoiae matneis dieet etiamex alfjs fieri fbgt; f^t)attaracn,quoniamomnes una lege medendi curandæ funt, fiib ƒ *öisearum cauffis, adiundifque omnibus, ut arbitror, fub conftridi^ ’’i'‘€paffionibus, eifque pertradatis,ad refoluta, amp;nbsp;fub eftufione labo^ f’naadefcendimus. Qtiç ,quamuis f^pe chronicarum more cauHarum ^'fficilcliberentur,uaponbus conftringendç funpex decocrionibus fpe ^*frumomniüftipticarum,quaseriam nuncfubiedas admoueo. Myr-®^iridis flore,malogranati cortice, 8ó arboris pini,filiquarum folqs, uel wlendfc(,fimiliter rofa ficca, amp;nbsp;galla, rore fyriaco, amp;nbsp;ceteris fimihgt; ®^.Iteni encolpifmis imminere conuenit ex croco,hippoquiftide, aca ^.omphacino, lapide hcmathitc,lemma fphragide: omnibus tufis,Só ''’'xtisdecoctionibus fupradieftarum fpecierum, aut fuccis polygoni, ’*'brnogloiræ temperatis. Poft uero,fpongia infufa in pufea, amp;nbsp;hip A,muniendæ erunt» Inguinibus uero, lanas infuias fuccis iupradh ^*'simponi fuadeo » Expedit interea omnibus fuperioribus locis uß: Wnniammillas,cucurbitas ftalticas ignitas imponere:ficetiam inter ■^pulas dm perfeueraturas,fed molliter den ahendas. Ëpithimata uero ^to,quæ dyfentericis ordinauimus,imponenda funt, quammaxime exdaótylis thebaicis,in uino uel aceto dccodiis,ex cærotas

rio commixtis,fpeciebus quoque, quas nofti

‘ competenter pofte conftringere,

8^ DeVulneribus M. A T R I^ 'cis» Caput VIII*

ƒ V V L N E R A T A ex bis Matrix fuerit, quibus uulneris '•sinterius putredo frequêtius fociatur : aduertis ex egeftionibus, qua ^’’usdebcascauflefuccurrerc,adhibêdo auttrochifcos ex auripigmeil *®)Calceuiüa,fandaraca,puluere charts combuftæ,amp; cæteris fimilibus: quos ita conficito amp;nbsp;temp era to, ex fuccis omni?

urn fpecierum fupradidarum»

SC De Fluxu REVMATis, quemfflfiy appelé lamus. Caput ix,

1 EX H i s fluxusperfeueransfangunus,uelhumoriSjCalotf J^uariantis,moleftiamfecerit,quem nos /m appellamus,hisomnio ‘’'isiuperionbus imminendo conftringendus erit, ucl deficcandus ♦ g*

-ocr page 88-

So OCTAVÏI HORaTIANI AD

C ' Si quis uero eriam podonibus curare ueh't, habet has poriones, a no bis hmihter ordinatas,m his autem qui fanguinem uomuerunt, autdy? fenter/æ uitio Iaborarunt,fihumaniusrcs profecerintjurue/uti mchro nicis mos erat, aliquando commoueantur, aliquando fub WandadiV miflione releuentur:quo tempore eich' nobis lam omnis ordointcnden dus erit,amp;Sarripiendus. Vomitus prius frequenfioradbibendus,quani maxime per radicum acccpti'onem.Exercitqs pauJaum crefccncks Jm minendum eft. Acris mutatiônesappetendç.Locis qfdem pfiJorra,pai^ opteres, dropaces, Sc fy napifmos appono:quibüs omnibus perfeutran do,uim magnam reumatrs,magnis ualeamus adiutorqs/iiperarc.

Sane fi fanguineus amp;:cum dolore fluxusfucrit, etiam pbhbotomo cas expeditrdeuarî, omnibus fupradidis ftipticis imminendo,

EC De G o N o R R H i A, ld eft, ipermafis i efFuhone» Caput X»

FFvSrONE aliquando etiam rpertmasfpontsineâ, Séimf portuna Fœminç (atigantur,quod in precis noFtris 7»mfii«, appeihmas. Hæcquæin ums,boeuitio laborantibusfuperius ordinataüint, etiam D fo^ininis conuenitadhibere» Ordinatasgyncciaru difpoütiones,fuift cere arbitrorprindpaliu pafbonum con{indionis,ctrehxationiscauf fts,ex paruis omnibus adnuorps, competenter adiundis* Cetera uero qux aras officio parturientibus aut difponenda funt, aut facienda, ufu *^^S^^ qnam ledionedebes aduerteretut inteüigasqux pcraneantad falutem mulierum t

lt;r Tertij DIB, Finis,

^ o C T A yJ I HORATIANI L I B, IHl, adEufebiumfilium, De p H Y s t C A

S C l E N TIA,

CRIEE NTi M. I H I de Pbyfica fdenda,ciuate maxime delediari intelhgo, fufficere arbitror Menanda ^^^^comici inCigne argumentum, Apad dues fuos cum Hu^ Menandribi- diorum annis,magn^fdentfelabofaretinuidia,produxiffein theatrum fiona, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fertur fitem, partu plenam (hoc enim in loco eeleberrim urn Ä thenien^ fis elcquennxauditorium erat) produxi{reinquam,expeâantibusau^ ditonbus, plenam fuemjbiep dus exedum uterum in curipo fuiffepro iedum, Cumqueinterfedipene,dudu tarnen naturaeagerentur, Athe^ nienCes, inquit, uiri, fi in paruis an nis feien tiarn meam miraminfifos natare quis docuid Hincaduertere datur,Eurebi dulcinimefiliomm

meorum, oratum mihitefiimonium, Valdeenim in teamolabónsmei opcrxpredum, Óéiquodtu mihinunefenbena conrigensauditor, Dd

-ocr page 89-

s E B I V M F 1 L. L I B.

91

! k ^aduertere, quantum nature uis pateat in omnibus dementis, ^^^^.^^^'^**^^’ ^^M’J^ animantibus , cuius uirtutes non fruftra inter ' % ''^^'^'■’ ^u^^^^’J’^ copulantur* Alcyonio herba paftæ oues péri? ' t(j^ ^^flmoxradiceeius aiTumptaliberantur. Mulorum fanguispo? dç^’^^nenum eft:carnes eorum cibo datas, funt remedio * Medentur t|[ ^'stormento canes, paftæ gramine. Et horrid a fus nebularn ddeu^ iijj^’’’popabuîata : amp;nbsp;lacta per dictamnum excluduntur tela. Et cer? ! C(?’S*“*uita,adæfismutaturcornibus. Et communes Chebdoniæ,

j tjj ’SaturaOmniparens, ueluti adiunda charitate, cunda animarv

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' Qpæ enim nafeendi fortem tribuit, uiuendiac ua^

'höftantiam non negauit. Eftenimin omnimundo natura, quæ I^ ^turgrande fecretum . Sed illud mirari non defino, cur irrational ^'^Âuagæ aucs, amp;nbsp;agreftes fera*, ad bénéficia naturæ propius aece^ n’'}' Supra context! dabitis mihi ueniam operis, Patres, Priores.

Wtionumenim ueftrarumrationes, morbidorum animalium ge jjj^’^hisfimilisætasmundi rudisignorauit. Pythagoras Aegypnæ |^?®S’‘’uis autor, feribit Gngula noftri corporis membra , eerlek ^^‘'oipoteftatesucndicafle. Vndefit, ut aut contrarps quibus um? ^^f,aui proprijs, quibus placantur,conemur. Hinc eft,quod amp;nbsp;p'’'’’ïni,Febri adem ftatuerunt,amp;quod Quartanas Saturni fihas aft '''’’^itantiquitas. In quarum curatione, Democritus inquit, poilu? J’fopusdre:ut funt cædes, Só culpc, 5lt; menftrua mulieris, amp;nbsp;fa-f '^'nauium, uel uctitorum animalium carnes cibo datæ, amp;nbsp;fangui? Potus. Nam amp;epilepßn, quam hieran nofbn appellauere, fie eu? ^præcipittefficaciæ potentiam præferens, amp;nbsp;uitans inquiri ratio? Med hæcnonnos primiprodimus : faterinon pœnitet: commué ^Mquçcum ueteribus fentio. Atqui meaquefcripfero,in hijs dûlt; ^ ^■amp;’nosmagis pofteris placcbimus.Ncc m)rum,f nulla circa uiuos ƒ *fft. Sua tempora lector hou amat, Hinc eft illud clariftimum Sagt; J^Aon.

- ^JJ'^foronato plaulère theatra Menandro,

Natur« feeren,

De Chelido* nia he: ba nota eft fabula J Vocar aût 5^ aucs,amp; herbâ ipfam cômu-nes, qd ubicp fererepeiianf»

Scrmonc uef titad priores, uideltcet phi-lofophos, arque phyluos.

Deæde quide Fcbri ftatuta, uide Plinium libro.i. cap.r. Quod antem quananas Sa turni filias uo taras air, ob eiomotbirar-dira te ni al ici-amçdicu.Nâ Saturnus îter planeras reli-qs natura piger arepmaü-ciofîgt; ab a Pro logis effe per-hibetur.

Vindicianus hic fuir archi-atrus Valen-tiniani lmp.

'wuntque fuum fecula Meoniden,

^^ 5ni8^ jy|agiftcrmeus,quo meufumeflepræceptorepræmiferam, I^ '’’filieret, bellus habebatur, qui nunc orbe toto Vindicianus eele? ta^^a*^ ^^P’’®^^onullius unquam uirtus, digne fuofeculo honora?

P •ôdquod inuidiæ, fortunæque locus inter uiuos maneat,uel qp a ^fiæorto defydeno celebretur poft fata probatio.

I '^frba polygono coronatus , quam quis Luna decrefeente fuftu^ AdCapWa t, dolore capitis caret. Similiter etiam herba ilia , quæ forte inlt; dolores.

ruent in capite æncarum ftatuarum . Nam amp;nbsp;rcliqui?

“ouis potantis fi quis biberit, moleftia capitis releuabitur. Spu?

-ocr page 90-

ei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o C T A V I t H o R A T r A NE AD

C mauero mis frond illita, lege lecrcdore naturæ, graues inqujefDÓrcs capids fedat. Et cornias cerebrum, quolibet genere aceaptum, paria facit, Similiteredam muris cerebro comedo, natura omniparcns,mas gnum remcdium caputdolcntibus præditit. Ferulæ quoque coirbu? ilæcinis, olco mixtus, frond uel capitiilJitus, inquictudincscapirisfo pc iedabat. Tantum edam de uulturis cerebro, mix to oleo perundum caput, frequendus libéra turn eft. O quantum naturæ uenerationisde^ betur. Nam magnes lapis admotus capiti, ex aldtudine latentes morbos eripuit : amp;nbsp;nidis byrundinum mox cxpofirus, atqueeumaecro contritus, frontique illitus,par beneficium procurauit. HæePhyfta remédia fufficere arbirror caput dolentibus, amp;f hincedam deepilepn^ cis quædam ordinauimus. Remediorum rede adhibitorum fffiea« Contra Bpi- eia, ftmper caufsarum bonos exitus confirmauit. Latentes epileptic kpßam. ^^jg Gagarbis lapidisadmotum furnigium, femperrepentinis cafhus publicauic. Hoedearaneisparietum, boe de ftercore canum furnigi' urn fimilitcr facere confiât. Nam Sc opertos caprarum pMvs,üin aquam ingredi facias bttoris, infuüs plantis, S^ tcäis, epilcpfixpafsia commouebirur. Similiter edam G nares corum opobalfamo tangas, D foUicitius epilepricos pubUcabis. Er acaciæ pulueres ficum aqua caUi da aceseperint, 0^ fi continuo correpti fucrint, infanabiks eivin. Sin verofebnerint, faciliusbberantur. Hoc de prodendis, uelcognofccnf dis epilcpticis fcripCimus remediorum, nuncopus eflordinatione.

Peomaeradix magnu pra bdium praedat, ft continuepotata/requen tins odoretur. Sic Abcacabi, ßc nydieridis radices medentvr.Ex (O^ rio fronds afini, fadia ueluti fafciola , eorum articuli conürmgtndi funt, 8é dextri dus pedis ungulx portatus circulus, pari conditione medebitur. interea caprinas tune tantummodo carnes comedentihuSt camelorum medulla, oleo rofeo refoluta, tempora capitis, ßemaebus, S^totum pedus matutmis horis perungendum ed. Ex fanguine muf tielarum unguentum commode adbibitum, paf prxditit beneficium. In ipfis uero commodombus, fi fanguinem de dus pedum digitis dif aas, gnoquopado, amp;Üdus frontem ex eo tangas, amp;nbsp;labia, continuo exurgit. Tuncedam afini lodo afpergiconueniet. Addoinrerea,qucd illeait, ßmiht fas audita loqui, quod neceißtas procurandæ fanitatis extorquer, eodem lodo afini potari eos debere, amp;nbsp;byrundinum fanf guinem, cum tb uns mafculi puluere, fub xqua pondeiatione,cum o^ xymellc fimihter fumere.Sicalq ueteriores fub certo fecretonaturae,ex^ cepto capite ac pedibus, cæteras m u freier reliqu ias, atep partes corp ons ohtulcrunt,ex cuius cibi benefido, molediam pafbonisdeguentiHime dedmauerunr, Ahud. Vinamultumacriahonsmatutmisdata,dief bus trigintacondnuisprofderunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l

Pan forma, edam ex edia cerebriaßni combuda cinis datasprofwl nbsp;/

-ocr page 91-

^VSEBIVM FIL» DIB»

83

Ad Vcficæ dolorem.

Ad Ma tri c?, amp;nbsp;MenftruO-

^i'^âltheæfuccus , fic cÓaguIum leporis, in modum grani erui per dies ’'’'’^•niiniftratum,horis matutinis,epilepticos liberauit » Nam 8ó muli^ l'f'^iismenftruantibuSjhoc uitio laborantib.cöireconueniet. Hæcepi? Wrum præcepta,et probata remedq cura difpofita,deinde reliqua, ^Pötero,uaga,86 difteminata remedia collega defignabo. Hybifcu, f^ricasdifcodas, amp;nbsp;tritas diligenter, ubi admifcueris, admiftespaisi Mum plenum,modicum axungiæ porcinæ, qu afi unciam,amp; pok ?jnidehordeo,ita uthybifci,triti, uncias.ii. caricarum unciJi. non Mtand admilceas,cum quantum merum eft, Febricitanti autem, a^ ^^ï'ndehybifco,^caricisubi bulierit,hoccataplafmaimpones, ^ uk Winalterum diem mane habeat. Et item alia G militer facias, per dies 'i“quot;'(p.Poftea diameliton folues cum cæroto, amp;nbsp;pones : deinde iunges ’?*Pamp;diaraeliton, eriam aliquantum defpermaton : amp;nbsp;cum melius ha? ^ffcocperint,das potionem athanafiam in aqua calida, amp;nbsp;cochlear u? '’'*'’»ndlis,amp; cochlear unum aceti. Hoc per triduüm fa cis, Se fi ufus ex '^^’■'titerurn repetis cataplafma » Ad Veficx autem dolorem, coquis ^'l^îmdefœnogræco cum hybifco, amp;nbsp;fomentabis fuper pediinem, de ’J^ïcalida,ita ut ante oleo calido omnia loca quæ paountur perungas, v®cumbeis, fedebis fuper peluim maiorem,Se leuiter fomentabis: ^^locacontundantur. Poftea detergis diligenter, 8d faciscataplafma ^‘Cenogræco, amp;nbsp;lini femine, amp;nbsp;polline hordeaceo, in aqua Slt; oleo,ac Mco mdle coâa,cataplafma inducts,et ponis. Omnia loca cum ipfis ^ucteftibus percooperis 4 Hoc tamdiu facis, donee dolor recédât» ^findedecoquisadarcem,origanum,amp;petrofelinum,amp;ficdabis poi^ '*°''(’nicummodicomelle,Medicamen autem diamelitonfoluescum '^''otomolliirimo,06 cum adipibus polhuis,uel porcellinis,8e medica? ’’’'ibafjlicQn,itautantcclyfterizes cum quipatitur,exinaniendofter? '’'^totum, amp;nbsp;fic curabis eum » Confedtio medicamenti ad matricem J'^iquot;dam,uelmenftrua prouocanda. Primo difFumigaturmulier fe# lumprouoca ''’s.deftorace, ante quinep dies quam menftruaei folentuenire,etcn? nonem, « ['’feturpigmentis,quæ inferius fcriptafunt. Diaquilon unc,l. bafi? ‘^®nfcmiinciauna,cæræ punicæ 4-1« adipis anferini 4* i.oleo libyacio 'i’^itum necelfarium fuerit. Species autem folues cum oleo liliacio, ita ’'Mietas cum aqua fuprafocumbuliat,8d akeram medietatêcumfu?

Wetis medicamentisódolciuapore facias calefcere, ut fic foluantur, ■ *

?lt;^uni cerpens udle cncolpizare, antca uctrem eius cura de fuccis pti ^ .’5®,(ortiter difcodæ,immixto clyfteri oleo anethino. Et poft iftam in ^'‘öonem , fi purgatio Menftruorum plena non fuerit fubftquuta, ^«18eipuluerem picræ cum uino, amp;nbsp;melle,amp; calide permixtum,. ^Qantequartum diem confuetç purgationis,ita cura,utantequam ens ^®'pizes, primo de fucco ptifanæ decoedæcum anethino oleo,uentrcm ^s,amp; fic encolpizesiSc hoe ufque in diem purgationis, ft neceffe fuc#

-ocr page 92-

8^ OCTAVII

HORATIANI AD

C rit,bis in die facies,amp;quot; nunquam anhelitum uel dolorem ftomadiipati^ Hygnæopera ctur. Hygna dicitur fol uturn colIyrium»Etdicitur Pandnifton. facit do mirabilis» autem ad multas paffiönes,8ó elf approbatum » Ad lynanchcm, penna illitafaucibus, earn foluit. Vlcenbus uero aurium prodcftcurnmclleat tico,amp;üino,æqua!i pondéré folutüjCalefaóumqj, ad auresimmiflum, amp;nbsp;non cftufum. Vlcera locorum omniu emendat,prçcipuetamenocu^ lorum foris illitumiduricqs etiam palpebrarum fie confedum qtioquo modo ie habeant^fi penna molliter inungatur,ucl tangatur, Afperitates uero deintus ueteres palpebrarum ianattalbedines.fuftufionismembia norum,de oculis expurgat omneis.Morfus omnium ferpentum curat: üue intrinfecus potu datum in uino,amp; oleo bono » parimenfuraquan# turn fufficitcalefadum:feudeforispennaillitü,benefanat»Cuiuscom^ pofitio talis eft » Aeraminis combufti unc.ll.myfi aifati femunaa,myr? rha; trogloditis unc.t.croci ièmuncia,paffî cretici hcmina,piperis com^ munis femunciam,uini aminci candidi quodfulïïcit.Vniuerfacumdi^ midio uini in mortario ten's, per dies numero, xxrj. Proinderdiquum * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uinum permiieens cum pabo cretico coque. A git a tu tranfcolas in truf

lionem,ied immittis fimul fupramemorata demortario,inipfum trulif onem : tune uero leuioribus carbonibus impofitum trullionem, omni D hora agitas, ne ilia quæ grauiora eile uidenturpn iundo reipancant,amp; comburantur : ergo mouenda funt fine intermiffionc.Etquumfernen^ do.in modummellis dcueneririnfrigidatu uafe uitreo feruaredebebis. Ad Concepti Ad Gonceptionem , Leporis uuluam aflatam tcris,amp;dabisinuino onem. merO, in balneo fabanis infidenti bibcrejeiunc. Si ipfa die ue) node ta?

ôa fucrit a uiro,concipiet» Ad conceptionem experimenui.Nardnm aGanumjUuam uero paflam creticam purgabis,uttollas grana que ba# bet, amp;nbsp;myrrhæ trogloditis modicum, ten’s diligenter more eollyrij.Sic enim probabis. Ad roftrum applicas,amp;' labiaindefricas,fidi!leeeft:fic mulicr utatur.Si uero amarum,adauges uuam paiTam^et cum lana pef# rruf©:, fterilis fanuiu fadtu fuppones per dies.xxx.Etiam fi #«'ƒ« cft,concipit. Etparf dicitur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terpræparamusuiro. Rutamagreftem tere, amp;nbsp;inde ueretrum line, fe#

tim excalefcit » Pofiea fi non paufaucrit u ere tri tenfura, idem ueretrum oleo linges » Inguina fi a caballo indoluerint, oleo rofaceo tanguntur in balneo,amp; extra balneum.Si autem cum rubore nimio,autufturafu# Ad Pernio- nbsp;erint,CUm ceruffa permixta liniantur. nbsp;nbsp;Ad Perniones. Alumcnfdf#

*’*^® • fum in aceto acri infundis,amp;poftdiem agitabis, 8^pedem perunges. Ad Lum- Ad Lumbricos. In ollam fidtilem mittis mentham ufque ad medias, bneos » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g^ defuper myricas,ufque ad fummum, amp;nbsp;implebis ipfam ollam aqua,

amp; decoques omnia. Bibere dabis habend 1 umbricos ieiuno,omnes per Ad Menftrua inferiora egerit. Ad Menftrua mulieri prouocanda. Ruttefueeiey# prouocanda. j^^pj^j^ unum calefadum ieiuna bibat. Fortius autéprouocat,fi iciuna lauetur,amp; fic bibcrit,antequam balneum intret» Sanguis fi huiceur#

-ocr page 93-

^VSEBIVM F I L* L I B* Q V A R T V S, Sj f'fecceperit/urculus ipßus rutæ,de cuius folijs fuccus expreflus eft, in ^«n mittatur^Só fenguis fe ftringit. Potio ad Lucm.Cucumeris fyP j'^dradicem quantum habueris,mittis in mortarïum,amp;S ten's cum fo^ t^tencrioribus femperuiuæ,apq,ôô coriandri ♦ Cum bene triuens, ad^ femel,amp;grana piperis imparia,quöt uolueris,Só uniuerfa tempera^ Aamp;ftanno feruabis, amp;nbsp;ieiunus uteris. Et fi quis apprchenfus fucrit, ^quot;cpotionem cum acccpcrit,ftatim foris exit omnis lues ab illo, amp;nbsp;falt;gt; '’^serit.Sed amp;nbsp;qui epulatione ufus fuerit, aut qui feruierit ei qui lue tc^ fe^niinquam noceri potcrit* Chalafticum quod oftendit Titian ”'Jsm'rclariffimus,imponendum in aluta pedibus dolentibus,amp;^ ligand 'quot;’itafdola,amp; defuper udones induendos ♦ Cæræ punicæ une. i. refis ''æfrixæ,p'’j, veflnæferebinthinæ^- T axungiæ porcinæ fine laie, de Porcellauitgine, uel etiam depluribus p°. i. hæc omnia in cacabo fol^ ^Js:mittispofteacæram,amp;defuper nitri aîexandrini benetriti 4- i«Sd ^Ondo bene commifeens, fernab fs in fîdiîi. Ad Hemitrytim, un^ ^“untchàrdiadyS^ phrenetici. Mala cytonia ficca trita lauato, 06 mits ^wollam nouant cum aqua fontana,amp; decoques,^ ipfam aquam bi ^'■f^abis. Antidotum Diarobum facit ad pedoris dolorem, amp;nbsp;fto quot;’‘^ni,aiocinoris,fplenis, ueficæ,adhemoptoicos quifànguinem uos fet,uci expuunt, ad indigeftionem, inflationemftomaebi, tuffim ’'^îamp;adtuflîm fufpiriofam, id eft, qui fortiter fufpirant : naufèæ . Meft^ S^ faliuis abundantibus. In bis neceffitatum uniuerfis dolori^ ’ ''^=cochleareplénum ieiunus manducet : per triduum fenties benefit '^''u.Cuiuscompofitio tab'seft. Mafticbcs,pctrofelinimacedonici,o^ ^!'P'pcris,quodinufu eft,unciæfingulæ.Itembyffopicretici,iriosils f’’®,rutæ uiridis unciæ binæ, nuclei pinei unci, r 111. Quæ ficca funt ^'’tiiamp;cerni debent : rutam autem cum nucleis pineis, amp;nbsp;maftiebem, 'quot;Wtario fiâili afpero deterë. Hæc,quum bene fuerint malaxata » ^'’^faquç ficca funt iungantur, amp;f terantur fimul. Defuper autem mit^ ’*°portetmellisfummi, quantû fufficit : uniuerfa confeda in uas uitres , p^'^iiîadgnataqueferuari debent » nbsp;nbsp;Decomai antidotos Terentq

Potio contra) luera.

Titianus mi dicus,

Ad Hemf-trytin.

Anddoton Diarobi com pofirio.

^'^ianidiateffaron. Facit ad digeftionem, 8ô ad urinam prouocans ,5'’i=amp;coIum.Cuius cofedio talis eft.Petrofelini macedonieppiperfs, feniculi femina æquis ponderibus tufa, amp;nbsp;cribellata, melle bolt;

Antidotum Terentij»

^Weienti defpumato terendo iunguntur,amp; dolio uitreo fignata fers ’^’'’fecum neceffe fuerit, dabitur ita. Ad digeftionem cocbleare pies fecomedendum. Siautem maneftomaebum indigeftum habet, fis fecochleare plénum comedat. Ad Urinam uero prouocandam,ih ^ro.ucl in foie ftanti,cochleare plenu fo!uis,in duobus cyathis aqug ''læ^amp;bibendu dabis. Colicis quoq; in aqua calida,ubi apiu fuerit ^*'^, folutum,plenû cochleare bibere dabisuriduû tribus poft eyas

'^^quæ falfæ » Antidotos faciens ad omnes dolores interaneorum.

-ocr page 94-

86 nbsp;nbsp;nbsp;OCTAVII HORATIANI AD

Diamoron fimplex.

HyHopi crctici 4- H. calamintbescreticte, pulcgii finefi]mo,p€trofclini’ macedonici,fifeleos undas ternas,app feminis undaJdibiftidfemunG* am,thymi Hifpani florum'4- i.piperisfèmundâjgi'ngibcrfemunaam, tufa amp;nbsp;ce mira comifces cum melle bono delpumato, amp;nbsp;confedum, m^ treo fignatû feruabis. Ex hoc iduno dabis cochleare plenu. Diamox ron K7rxo» .i.firnplex,Morafyluatica,triduo in cacabo mundohabentur, Poftea exprimutur ex his fexrarp lex: quibus iungunturmcHisfextarij très comixti : fimul colantur,amp; in cacabo ftannato coquûturadtertias. Seruatur in dolio uitreo. Datur ex hoc ad uulnera fauciû, dentium do^ lorijn acerrimis febribus conftitutis,teperatur ex aquacalida,ud€xfn gida.Sed in aures hulceratas ad cochleare fundet,€t obturabiturlana.

Diamoron Scbafli

Acoptum Dyacifsum,

Aduomitum fanguinis.

ConfeAio Saccomcllis,

Ad Hemor-rhoicos.

Ad Dyfen-tericos»

Diamoron SebaftiJd eft,fuçcus de moris fyluatids,qu^ collecta in ca cabo triduo fint,quarta die exprimêdi:ex his fextarq fex,crociunc.n.a^ lumnis fcifsi 4-11. corticis malogranati 4- IL fuccusderaoris,amp;md,amp; fuccus labrufce bene c5mifcentur,etcolant,8ó defuperitripoiiunttrita, amp;nbsp;cribellata,et iungunt.Crocus ante triduû infundit in fuccolabrufcæ, ut facile teri poll it. Décoda fimul ufcp ad tertias,uitreo feriiâdafunt.Fa^ cit ad faucium uulnera,amp;totius oris: fed 00 ad carnes quæfupradentes nafcuntur» Äcopum dyaciffum.Baccas lauri numero.c. pilas eyprefll numero, xx.herbçfauinçfoliorûlibram.Lrefinç pituinelib.l. gernnnis hederæ une. 1111. olei fabinenfis lib.ill I. Rmogrcci fextariS.l.eparu^ brælib.i. prêter hæc gummi, refinam, amp;nbsp;cæram, in cacabo infundisin aquæ fontanæfextarqs. 11. amp;nbsp;olei hbris.iilL per triduû: quarta die de# coques, quæinfufa funt, leui foco, quamdiu aqua abfumatur. Gummi uero teres cum oleo modico iam cocto, ufque ad leuitatem. Refinam aurem,^ cætera cum reliquo oleo refoluta leui foco, eolabis, amp;nbsp;tepeh^ dum fupra gumnai immixtum, agitabis de ferula. Quod medjeamen, dolio uitreo feruabis. Facit autem ad totius corporis frigdorcm : amp;nbsp;ad Ifchiam, amp;nbsp;podagram utiliffime prodeft » Ad fanguinem nomentes. Semcnfalicis unc.i.tritum cum uino auftero, pernuxtum ieiunusacci# piat.Sanguinem reftringit,etuitium emendat. Confedio Saccomeb lis. Vuæ acerbæ fuccum fextarios.il. quem fuccum cacabo ftanneoper triduum feruabis , fupra miffis grauis falis marini tribus, ita utomnes fæces in fundo refideant. Exinde mittis fucci limpidi fextarios.il,m,cb lis defpumati fextarjos.lii.Coques leui foco ufquead tertias, Quod de ferula aonabis: frieidum fadum,uitreoferuabis. Facitadnaufeamre:^ ftringendam,amp; uentris fluxurn, et initia eorum quifanguinéuomunt. Sed amp;nbsp;dyfenteriæ incipientfeum aquæ puræ m enfura dabis: febnenti^ bus tepidum,cæteris frigidum » Ad fanguinem de ano fluentem.Ma logranati corticem tufum, amp;nbsp;bene cribellatum ,in aquæ calidæcyathis IL totidemque uini, amp;f cochleariafingula puluerispertriduum dabi# bere, amp;nbsp;reftringit♦ Ad dyfenterkos, Ouum gaUtnacium cum aceto

-ocr page 95-

^VSEBIVM FIL. L I B» QVARTVS* 87 ^§^s,amp;dasmanduacrcei qui pannir pcrdies feptem. Ad dyfcntcri-

A

AdHiffieuker urinantes.

Ad Lum -bricos.

Vt Capilli crefeant.

Fragmenta de niola ignifera faciès : amp;nbsp;cum benc incalueniit, lapi ^’pfcsinladecaprino extingues: amp;nbsp;ilkid lac bibcrc dabis» /Xd eos tormento un nam faeîunt. Sily nibrium ex aqua coque, amp;nbsp;tere jdc^amp;da. Bibat cum carçnoieiunus,ex aqua fupra memorata.

Lumbricos. Herbam centauream dccoques ex aqua, in olla no? ,’^aabispcrtriduum : bibatcyathos ternös, uclquinos. Adomnia iatcranca facit. Ad capillosincapiterafos, utlpilsii-enalcans |,^uiexinfirniitategrauiceciderunt.Caput nouacula eradcndum,amp; ^^ndumexhacun(ftione,cuiuscompofitio talis eft.Thus Dacicum, ? ’^inulam, myrti nigri feminis uncias fingulas, omnia tundis, erk ^^'Poftladanum in uino uetereinfufum,unc.Ti. pertriduum defult;’ “laiortanum miHum ad peis, amp;nbsp;fimul conteris ulque ad limpidita^ jj^ 'fumq^fpiflareeoeperit, tantum nardi boni campanidefuper mitgt; '^f’iimodum cæroti ftrietioris deueniat. Perfedum plumbeo repo? jij^'wfcuIo.Vtcris pollrafuram quoulèp capilli denfentur. Ad de^ Woseapillos.Gallas acerbas numero, x.fpicam celticam,mufcum *®ni, myrtinigri femuncias Gngulas : ouacoruina tria, gallas, fpi^ ^5 kmeti myrti,tundis,cribellas, etpoftea in mortario medicinali te-j: ;^niiuni ueteris quartario uno,per triduum:quarta die defuper ad^ ^oua,amp;in uino commifcebis. Confeda plumbo feruabis. Quan^ L ^opuseft,oleolentifcino, amp;uino ueterirefolutainfedioneuteris, b^‘°ludor fit,amp; pofsit omnibus adhærere capillis. Sane fub hora in* jji^^^öis, oleum intra os habendum eft, ne dentes nigrentur. Medk j^ ^tamPhifophiani, quod dicitur Cyfbpharmacum, unice faciens ^jP^ffioneshas. Ad ulcéra chironia, ad ulcera recentia, ad luxatum, f^fecifuram,adfcabiem in capite,ad parotidas, feu gbndulas, ad uk

Ad Capillos nigros.

^‘^lt;^o”tufionem Sd tumorem, ad deieda,et fraduram, ad U, ^culum, etfurunculum. Etam fi in mammillis mulierum ulcera, K ^Giesnatæ fuerint ♦ Adfaucium tumores aforis, ad feabiem, ad

, ad exochadium. Cuius medicaminis compofirio talis eft. Ql ^rubeæ, amp;nbsp;cçræ punicæ, libras fingulas, opopanacis uncias. 1 r. ^^”’^'^^^’” ^^^^’^^^num,pinguifljmum tantum mittere debes, ut pi i3[j''^^f^b^’^^ur:refoluta in cacabo mundo colabis, et ad fupra memo? t^^’^'s» Diaherpillum acopum. Serpillum, fœnogræcum, iunci jjj^'^^sjorifmarini librasfingulas. Hæc omnia in uiniueteris fexta? iiQj^^quot;’^^^’^Fufa fint diebus quinque,die fexto olei fabini mittis fexta ^^^^^inque,leuifocoimpofitum, eo ufqueeoquitur, utuinum abfu? j^ 'quot;‘•Poftea mittis ceræ punicæ,uncias.Xiili. Facit au rem podagri? ^F'triticis,fpinçdolori,Ifch!aticis omnibus mirifice prodeft.Et Dia* jiQi^^’^P^^j^ïus confedio talis eft. In cacabo aquæferuentis de? “wt alla olliculaærea,ita ne aqua illic intret olliculæ:cui hæc mit s

Compofitio Phifophiani medicameti.

AcopumDia herpillum.

Diacimuna»

h z

-ocr page 96-

83 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O C T A V I I H O'R A~ T I A N I A D

C tenda funt » Citreum uiride acerbum , peucedani uiridis p°. i. oFi fabi^ nifextarij. IT. fub ipfadielimulcoquuntur ad feruoremaquæbullien# tis:oliicula habeatur,ubi citreum eft cum cærcris » Poftquam lux decocta fuerint,oleum colaturin cacabo, 00defuper mittiturccræpunicæli^ braJ.agitatur quouftp ioluatur cæra. Coniceflum in uas uitreumrepo^ natur. Facit ad ea ad quæ amp;nbsp;Diaherpillon, id eft, podagneis, artritis cis,fpinæ dolori, amp;nbsp;ifehiatfeis. nbsp;nbsp;In aure uulnus fi fuerit, excauasmalu^

Oteniten uo-carc uidenir morbüayriiï, «TT» ^ ÓTM., ld ctf,aiinbus effido uoca-bulo. Ad Hydro-pem.

gran atu,et mittis illic myrrham,pediafimos,mel,6c acetumjamp;addimi*“ dium coquis,amp;eo mittis repidû,per foliû lanri,otcniten,fanar.Äliipro myrrha aphronitrS mittunt. Ad Hydropem. Vituli maftuli itercore cum aceto acri permixto,fpifle uenter liniêdus eft, ita tamé, utanteipfc hydropicus toto corpore dropacetur. Ad Hydropem.Squilla,ideft, bulbus fub prunis furno aftatur. Deinde circumpurgatur, amp;nbsp;medietas eiuldern bulbiin aquacoquiturtpofteaquacoquendo coloremmutaue rit,tolIitur.Ex quo bulbo ftrupulus unus,amp;^djmidius teriturcumoxy^

mdie,tribus cyathis caïefactu, bibendum datur. Oem calamftatcmper urinam cuacuaU Ad Hydropein.Lomentü fabadum benecermtum, 8óancres defornaobus optimeccmitos,acquis ponderibus adunatos, in aqua eahdißima confpergis,amp;: fads eçrotum in niodum eatapfafma? ris:inducis pannis diiobus,ita utunu habeatin ante,etalferuretro:ocni D calamitatem huinoris^autperanurn digcnt,aiitperurinam» AdHy^ dropcm,quodmonifrauit Leoparda »Delupo, fi uiro, de maftdo : ß mulierfdekipa,remedium faciendo, corfcca totum,amp;pulmoncs, 0^ mniabmul coburis.ita ut carbones bannquç teri,cemi,id eft,cribdlari, amp;: in puluerem redigi debent, amp;: uitreo feruari ftgnata.Cum neceflefue rit,uinum bonu,fed non uetus mittis in obam fidilem nouam,amp; depu legio quod fumo tadum non eft,facies fafticulum, amp;f ex co fan's agitari ipfum uinum.Pofteaquamperbunierunt,fadespotionem,amp;^fepcfa0a potionecochleareplenupulucrisdas bibereei quipatitur,pertridun.

Ad Hydropcm.Qtiod monftrauituxorNomendatoris. InoJlamfi dilem noua mittis unam radice de cofto,et de folio maJobathro très fur culoscraftbs,amp;fafciculum quidepublico emi debetfenicidirbulliant hæc om ma in olla cooperta. Ex co mane una potione bibat, amp;nbsp;Zero qua hora ft collocat una. Ad Hydropem, potio expermentata Cornelio. Scyllæpurgatæ, ideft, bulbicrudi minutatim condfip^tuini aminci uetuftiihmi ftxtarios.iii.in hdiliper triduüm infundis, amp;r lias dicquar to foco leui imponis,S^ coquis quouftp uinu ad tertias ueniat. Subbro uaft de foco, partes ftyllæ proqeis expreftas, fuccû uero uitreo ftruabis. Ex hoc quando opus fuerit quartariû hydropico ieiuno caJefadum da-bis. Locis auté extern is tumentibus,aur inflans, autbumorepJenis,ftfr eus bubulum cum parte acetireibltitum, ipi/ft imponis tamdiii, qüo/ j uftp ad limpidam. fanitatem patientia loca perducas » baue de üiccopà' I -

-ocr page 97-

^ ^ S Ê B I V M F I L, Ü I B,

89

, ^nj'^^^^S^^os quartarios dabis, id eft, triduo,intermiffis fingulis diequot; i ^^ Hydropem, quam frequenter experimentauit Euganiius* ^t^'^°^^’^^^ agreftis,uiui, integri,cum penis fuis exufti,in olla ^’quot;feineres couerfi : et ex hijs quantu tribus digitis leuare potueris, (ij^^f!jefaEinæ,tufg,cribelIatæ tantundc,8ó myrrhe trogloditicæ quan ^ç^^^iuidebitur.in uini meri aphri calefadi cyathis duobusjeiuno di U[ '^tjibendum dabis, Primo tarnen die fentiet beneficiü potionis, ita ^i^iirinam fatismittat. Alij incipiunt fubito, amp;nbsp;per nares mittere hu H^j?^’ Ad dolorem ucntris,amp; ad tortionem experimentatu a Cor-if^Calaminthg, nam fic eft herbe nomen,pulegij ficci fine fumo,Pelt;’ [1 ^i,libiftici,unciæfingulæ:fiieleos,aprj fernen, gingiber, iumperi, J^*Hifpani,piperis,quod in ufu eft,uncic binæ,mellis optimi defpu ^^j?Quanta tibi uidetur,omnia hæc tunduntur,cribellätur, amp;nbsp;in melle ii^P'^niatoconiungunuReponunturin uitro. Quando uero opus eft, (,j'l'*æcalidæ cyathis tribus,ubi apium fueritdecodum,dandum an^ j^niodo nucis auellanæ, To Jlix\i«!liv , fi fub hirco feabies exierit,au£ r^sfacit,amp;adloca dolentia uniuerfa,prccipue tarnen ad humores, (ij|,'''‘*das,etapoftemata prodeft:æque carbunculis,clauulis,et furun^ 3Cüiuscompofitio talis eft.Spumae argeti,olei comunis,libras fin^ Ijp^lbam ^ iiii.cçræ rubcæ,refinç terebinthing libras fingulas, hy ' ,^|‘''‘dicis fafciculos.i iii. Spuma argenti eu oleo in mortariû mitds,ec J'*(^adfummalimpiditatem, Refina,cscram,ctJ galbano,foco leui 1 P^afoluis in caeabo:deinde colas,Sf iungis cu fpuma argenti,et o? ji^ ^tritis.Hybifei aût radices dctergis,amp;poftea Iotas in pila tundis,00 i^.'^’^”o bccih^piftiHo ligneo teris.quoufcÿ bene fit detri turn. Paula Ijp ’^ngit cum fupra memoratis,amp;' terendo adiuuanticonfedta in flétri L^tur. Mufetrochifei uirtus prodeft his paflionibus. Capitis do^ (ij ’^oculisfgpereumatfeantibuSjfi ex aceto refoluto,tota frons hnia^ ^’^uribushumoreplenis, autuulnerahabcntibus ex uino auftero, i^Al!erefolut5,auribus infundit. Gingiuis putridis,autfanguine pie ^’’'^dentibus luxatis,in puluerem detritus, aut digito,aut melle intra hri ^^* ^^dû ulcéra inueterata diuturno humore, ex uino auftero j ‘^tiijCtintermiffum fanat.'VIceribus omnibus forenfibus,cum hn^ Ij|^ ‘’slinitum,amp; impofitu prodeft. Fluxui uentris ex fanguine afteHan H^ quot;^feu rafuram cum putredine facientibus, ex uino auftero codo in j!*^, quantum gftimaueris, ucl certe quafi merum,per pefTarium in^ L ^lirificeprodeft. Ad ulcera chironialintheola infufa imponuntur: j^ '‘carcinomata,8é ad omnia uulnera uetera, Ad naturam dolentem jj5’’itritus fpilTus liniatur, amp;nbsp;Iinthcolum infufumponitur. Paronym J^exaquatritum fæpe inunges.Cuius trochifei compofitip talis eft.

Aduenrris dolorem.

Compoßno Dialtheæ,

Trochifcoru Mufæ uirtu-tcs.

'^misfeifsi.g iII.aloes indieç^- m.myrrhæ^. ii.croci 4- il,cro^

Trochifd

! '’’ïgmatos« m.calchanti.ii.malogranaticaliculosquipriminafcu? ^“^æ*

-ocr page 98-

po nbsp;nbsp;nbsp;OCTAVII HORATIANI AD

Ad f.iim-bricos,

Ad Profluiiiü mulierum.

Martf^a fyncü dicit. horte al ludit ad Fila fcrióa, quiba feemmæ ca-pillos cocr-tent.

Ad Veffeam niedicanieii-tum.

Ad Epar, amp;r Spknei».

Ad Coli dolorem.

Ad Dyfen-tericos,

tur,ante(^pomafiant^- ii([.sen'sfions -^ ii.Corticestûdisamp;^terisxro cum autuino amineo,autphalernoinfundis. Quod alio die tollis de ui no,et in mortario tens. Cum trim fuerit, adpcis amp;nbsp;esteras fpésdefuper, amp;nbsp;ad menfura cochicans co tens, ch melle fufficiente, etuinobcnefubas Ófi.üx eo tiochifeos fads ficcatos,et in aluta molli ftruabis,ct!oco ficco reponis in uitro:ad lupradicladeexperimetis. AdLumbricos.Cori nu ceruinu ftcas,etftobeipfius cu melhs modicojn aqupcalidecyadiis tribus dabis bibere. Ad profluuiu,a me tertio hæcduorcmcdiafunc experimétata. De capillis iplîus mulieris,qui excidunt qn ft ornât cuni mataxa,{acitiii medio nodum, et in arbore quacunep pomiferaligetdc iphs capillis unS nodum,qs capillos illicrelinquatin arborealiena.Mu lier mamfeftefanat,arbor autcarida fit. Ad Vefica.Carbonesdeari bore perficæ 4-1- pft'e p°. L refina p°. i. oleo 4- if. epræ 4-1£. aceti potioi nem,lamina cyprinam 4- Tl. quæ terenda funtcü aceto in morrario mei’ dicinali per mduu. Quarto autédie decoques. Hisin cacabümiffis,ac relblutis, ct cum oleo tranftolatos,miftcri illud oportet: qd in mortario fuerit tritü,aduuafum exagitatur,quoulcp in modü emplaftrideuemat: lintheolo indudû ponirur. Ad Epar,et ad Splcnem.£upatoriiim,fO ftum,2entiana,ariftolochiam lonpaariftolochiam rotunda, baccashu ri mudas fine cortice,piper,oia æquis ponderibus tundis,ccrnis: uitreo ftruabis. Cu neceftebucrit,dabis in tribus cyathis meri uini,iiercris,cha lafticfcochleareplenum. Siautcftbriunf,in aquçcalidgcyathistribus.

Ad Coli dolore. Thymum hiipanu tundis,amp;f molliter cernis, S^das die primo cochleare, r. die ftcundo.ii. die tertio.iH.Si febriunphaqua

Inepda ma- ’ g’ca.

Ad Calculiï. Ad/Iuxiï/Ïin-gu/ms mand.

calidaifin minus,in uïni ueteris ryathis mb. Ad dyfcnfcrkos.Conthi liii,anchu/am, amyki alexandrinu æquis pondenbus rufa, ctfnbcUara, jn ouo forbdi cochleare plenu jeiuno,etpoft cena dabis. Alwdbiifc bij, ad Dyfentcricos, Vuæïyluancf adhucacerbæjfolliculoscûgrani's ftiis, ^picófs uero fi!ccis,ficca utracp fundi's,cernis,etmuitreodoliofci^ uabis:cx hoem mb.cyathis uini ueteris rnericochlearepknu.I cbucn? tibus uero cu omphaco Sf melle. Ad idc.Membrana extenons uêrris gaJhnacipqua eoeï ftmp prorjciunr,ad folcbccabisjta utfint.XXV.tun dis,ccrms cu gallis ahanis.if.ex quibus pulucrêfaóumjparitermifccbjs cum aniylo alexâdnno:cochlcarcplenû ft met Ad Colum.In balnco pofteaq? te lotus p la ban a ueftiueris,ctftdens^dicïto intra te, per te óu' cholon,diaeholon,diacholon. Ad CaJculüPorphyrrj.Brafiicabenf ficcata tens,er piperis pondus duplûtiraq? cribratis,et in ft mixtis/odi^ leareplenû dabisin porione. nbsp;Adfiuxu iangumis denanbuscxpoii’ j m entatu. De ipCo ft nguie nomeeius cui fin mil ten's larinis in fronte fen nbsp;nbsp;/

bis ad canna,er ftatuifti. Ad ide experimentarum. Calehitidetrita fi hntheoluin corrina'exrremiraie tetigeris, er intra nares miftris,ftatuifii. 1 Hoc Sei fi dediacharro fcceris,ide ualet. Siautemmius funguiscunit, nbsp;nbsp;/

-ocr page 99-

® v 8 E B I V M F t b. LIB,


'’•^pedesin aquam frigidiffimâ depone,et ftaruifti. nbsp;nbsp;Ad idc expend

j^ '’^^^'^i.DccacabOjfiuc ccreo,fiue fiÆIf' fuliginê tritam per canna infu ’‘Hntranares mi(eris,ftatuifti fanguinc» De Cornai, ad hordiolü quot;L^^^do ab fe nafauGalbanu, thus,et mâna in fe ex æquo pondéré J'lt;^es,inlintheolo inductu ponc. Ad EparCoctum eupatoriûj-u fnidum.æquo pondéré tunfum, creta comixta dabis cotidiein ui am , ^^®*’^plcn5,in trib.cyathis mellicrati calidi. nbsp;nbsp;Ad idem . Guttæ

'’*3«^ Ili.cofti 4- Lpetrofèlini macedonici 4- I.fenicuhq^ ilHçc Il ^®nundunt,cernuntur.Melhs aiitêAttici Iibras.l f.femotimbuk l'*'’hamp;ficdefuper fupramemoratamittunt. Ex eoieiuno danda funt I^'*^®^hlcaria. Intcrmiffis duobus diebus, accipiunt ufq^ quater. Ad ^'^*'‘sdoloretn,ad per friction cm, fed tarnen recenter bibendo.Hyßb-^;®’iganucoquis pultario nouo. Bulliattcr,aut quater.Ec mims ace ‘•iniortarium cum melle,et mane cochlearia duo,ucl tria fumat.

3balcu!osexpellendos,etiam infantibus, Vnum calculum porcir-iiÿ.kæ'^^‘'^^^^^culi,cyminû,baccæiauri ficcç mtmdæ,piperis une. bi-Ijj p^^paraom tundunt,et bene cribellata in unu rediguntur,in do^ ^tereadabis cochleare plenum in* codera mixto cyathis tribus.

M «bordis dolorem, etiam fi fpina doluerit. Laferis cyrenaici grana p'dta,rn€llis,amp; aceti: aequo pondéré,ut faciatcyathos tres,bibar, 11,^ ^“riginofum.Herbam ariftolochiam,mufcum de tedlo,quë Ru^ ^^^‘’ontedgit,in fe ten's, et fpargis in corpore:uel puluereipfum dabis i^ ''’oiieteribibat, AdAuricuIçdolorê.Malumgranatûficcu exina ji,^'^'®ittis mellis cochlearia duo,et aceti glutu unum .Bulliat in fe ipm ^i?®gtanam:de argilla deforis Iinis,ut bene bulliat:etiâ tepidum per v ‘lurimittis in auricula. Ad fnteftinoRe dolorê, Brafheam brita -(^!^®?^^’X«fuccum eius in aquy calidc cyathis trib.dabis bibere: aut i^Q^^’ifpanu dabis. lt;nbsp;Corpus igit hois diuidimuyn quatuor par ^iiæ l’^’Pedus,Ventrem,atepVefieam, Si autêincipit circa Caput tUf ƒ’■®^“’?«’egt;neccflè eft,ut ténèbre mal ape t dolor capitis confequan i^j spoliafuntgrauia,et cerebri,amp; têpoise pulfus.Oculi manc lachry ih|^’^°5 caligo c5pleditur,auriuq^ pullus. Qtiado igit aliquid hoi^ (j. ^oftenditur, couenitadhibere capitis purgatione fine ullo me^ iHth 1 ”^^^^^*'0^0 ♦ Namq? aut hylTopi comam, 8ë origani,et pulegiu h^ u^^^*” niulfo data,ad mêfuram hemine dimidiæ gargarizare ex iiiff^^^^^^ nulla circa caput lenior poteft effe medicina .Tantu ergo “^ mulfis tepidu gargarizari expedit ab hoie ieiuno.Ne^ k^''-^^ ^^^^ ^æ^ indicia,confueuerut ifta contingere.Imbecillitates Pulp ^’’“^^® »^^punt extrinfecus,ftrumç in confinio colli,in cerebro 0^. ^Mbgt;dtio,fLiftocatio in guttur âefcendês,uua diftillat,glandula in? ^pilÜdcfluüt,caput ulccribus implet,confequit etia dentiü dolor, ^^andoautem circa Pedus caufla obduratacR, confiât ex pluris

h A


Ad Epar,


Ad dolorenj iatcrum.

Ad Calculé.


Alias dia-codio. Ad Cordi's dolorem.

Ad Auiigi-nofos,

B


Ad dolorcm Iiitcftinoru.

Paitinojamp;'ob feiuano partit Corporis humani. Caput.


PcÄUS.


-ocr page 100-

9± nbsp;nbsp;nbsp;OCTAV II HOR A TIANI AD

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C mis, amp;nbsp;hæc pcrmonftrari (blent ♦ Primum fuperius in peetere, amp;Ïinquot;

gua craffior foh'ro,amp; fputa fellita » In lateribus autcm,amp;S in fcapul)S,dolt;’ lores fine ullis præcedentibus cauflîs, ofeitationes affiduæ, fed amp;nbsp;alias fuflocatio amp;nbsp;firis ♦ A fomno autem anima non hr ta, pulfus pedons, in brachfis, 00 in manibus tremor, amp;ficca tuffis » Quifqueaduerfumhæc fapienterinftans,hancconfuetudinem(eruet,ut acornauomatfuieuP Io medicamine. Conuenientes (untetiam uomitus, quos amp;ieiuniheef re (blent, quibus noxius infidens pedtori humor extrahitur. Conucnit igitur maiore uomitu,tenues radices manducare,carthamum,femen equot; rucæ, confuiam (emper, amp;nbsp;tepentem aquam fuperbibere. Indicia autf em négligentes harum caudarum, hæ ægritudmes con(êquuntur:puh monum labor,phthtfis,8c nigri fellis iræ,acutæ febres,5d(èmper pefii^ Venter, jfs (bmnus. Cum autem circa Ventrem ualetudo confurgit,quæmul tifariam confiât, ida prænimciat.Torquetur uenter amp;nbsp;turbatur, cuifc importune febris infundic. Potus autem in uilceribus amarefcunt,amp; ex ipfis dolor in omni corpore, nulla necedîtate, torpedo in uiribus, amp;nbsp;quædam fubtiliras febrium. Qtiando igitur hæc indicia pr^cciTerint, conuenit uentrem fine ulIis medicamentis procurare moihoirm .Bil autemcuratiouera tibi præferipta, nihil derehnquas, autlapaihouc^ teri, aut mercuriali herba, quæ Virginahs uocatur.Eli enim inâigm^ D tioniuentris accommoda. Si autem (uperiorcaudaprotraxerit, quodlt;gt; cumque Bit illorum indiciorum, oportet decodum urnex haunre fuc^ cum » EBienim exteris Bxuior, amp;penculofa res. 111a quoqueuóUsratio curandi ett, ut caules in muKà aqua decodlipenitusexudent: horum a^ qua melle dulcatur, a/perib fale, u(que ad heminas. lii r. Modicum uti' ie cd bibere. Hæc autem négligentes cauffk ualetudinum epndquunf tur. Fiant cceliaci, Eine fine produit dyfenteria,feqaituriliacagt; apopk^ xia, 8cininferioribus defluensfanguis^ôéhçrensmorbusarticulis.

VtGea, Quando autem perueficam uentura eficau{ra,xque Séipfamultif fariam confiât, amp;Cprænofei folet, Ab efcis, plurimus uentusemittitar» Crebra eruptio,fccdus corporis color,grauis fomnus, collegium dccO' Ioratum,quod tarnen difficultereffunditur: circa uentrem tumott^d' tatur, Quando ergo horum indiciorum aliquid faerit deprehenBum, futuram caufTam conuenitpreuenire. Maximeautem ante dies decem. Quibus caram oportet adhibere, feniculi amp;nbsp;apij radices,maceratasin uino candido,amp;^ bene olenti da ieiuno. Duobus cyathis conuenitbibi: debet tn aqua permixtaeffe menfurx. Qi^osmodice urinaperfequit, ex hocindicio cauiTç ingrauefcut,hydrops,iecoris dolor,phrenefis, lira, Partido amp;nbsp;ob guria ficca. Scripferam autê tibi de tempora curriculis,qupquü recur feruaao qua- runt, per maxime certa indicia ualetudinem in hoim corporibus often rumAnnd' dunt,undeilïis adhibereobCeruantia oporcettutfeiasqbusrebus utaris, et quibus rebus abdineas, Faciamus igitur exordia ab hyberno tepore.

-ocr page 101-

^^SÊÊiy|;i FÏU LIB. QVARTVS* ^?

A

HyemS,

Ver.

’ii.n^^^^^’Hri* Kalen. lanua. ex quadiecorporibushumotincref^^ '’’is^^^^^^^^'^ liybcmium æquinodiu præftat.Vtere igitur cabdiffi 1^0 P^™’5gt;^tindulgeui'no:ne peperceris uenen. Suntautex fupra 1^ ^'^’'^ æqumodtiû uernum dies nonaginta duo. A fexto aute ^ ''ƒP^^’^ie,-ufep ad memoratu, incrementa gignunt. Vtere igitur Ç^ntibus,etacerrimis cibis,ut implcatnr humor.Tunctp a fupra-0 '^ælt;l^inocth die,quo (bl once,vlies quadraginta octo demonftrat.» ^ ^^niin Pliadu pridie Idus Maias habentur. hide fanguis increfeu, til)^5^^’^‘”’^5^§*§”‘^”^gt;’’^æ^*^* temporis permuta none. Vtere dul p^i^ Vnumme confueta uenere exercere, amp;nbsp;iciuna. Sunt ante ufep ad li^**”^’^^*°”^æftgt;ni temporis, ab exordio pliadum , dies quadraginta Ijj ' J‘’npittempusæftiuS.vip.Kalen.lulq.Ipü hora incremeneu lel ^iil ?'^^'^‘''tluodcrefcitinæquinolt;ftium Autumni.brigidis utere,amp; fij'^^yeccundis beneolcuuhus,^ minime ieiunatetconfuetis uenec Hi^^^tabftine, in dies nonaginta unu. Acquinodium a ure Autu^ jj^^'^ftxto Kalen.Odob.intenditur, ipfa hora uis nigri fellis augctjni i((J'ï’^^^^^“*^n confequit, inoccafum ufep pliadum .Vtere calidis, amp;nbsp;^^ J'’’lsomnibus,etabftinea Venerc,mininiult;piciuna. Suntautêin ’leiht^^P’^^^’pf® ‘^^^^^ ’^^^b h) cc a fus pliadu quarto Idus Noueb; Ea? (|iitj”^^^’'“’'^‘^5höniinibus fanguis increfcit. Conuenit igitur amp;nbsp;te rcli to m^’^dtilgereuinOjConfuetis VenerisinGftere.Diesfuntin tem lüt/y^^fxl. hbs ft uteris,ut milTa feriptura demonftrat,integra fis hti p^“^^^P*quot;’^ facile tranfiges,fine uaUatione medicoru. Ad C.a 1 wrem,utin fole non doleat,radicé pulegq poft aurem finiftram . ^s. Itenaquando telauaueris anteCpfolium defcendas,de ma? p quot;’ilbahaurito aqua,amp; fupra cerebrû ter mittfto. item aliud. Pa? ^ '*'ii tenes in manibus tuis, SC nominas feptem uiduas,quas nofti, 8u j^^ptemnodos in eo, amp;nbsp;in fronte ligabis. Item uitis albæ coru^

Aeftas*

AiirümnuS.

Ad capitis dd lorcm.

Supciftitio-lum.

/oniburito,amp; mifcens cum uitello oui, linias in fronte.

i^morfum (èrpétium. Gentianam, ariftolochiam rotundamjauri i)/^^P“*'gatas,myrrham, æquis pondcribus tunfas admiftes melli o? jjj)^o* Adhemicranion.Canis mortui capillos de capite tollis,de du ^P'ligitis,amp; pulli mortui, amp;nbsp;die fequenti minimo in lintheolo, de hgt; , . quot;’tollofufpendis. lté radices falfas raphani teræ,quæadhæferint æamp;terecû aceto a cri, et lini hemicraniâ. Ad grauedinê aurium. Fcl P^md atticu quantu amp;nbsp;fel fuerit, myrrhâ, oleum rofaceû fimul in j)''‘’onibuscalefacis,amp; in aurem mittis. Ad Vermiculos qui in auri* ^''îtifuerint. Amureâ calefacies, amp;nbsp;mittis in aurem. Ad auricule 'quot;®rfm,Porri fuccû,intybi fuccû eum nardo calefacies,et intus mirtes. , ^tlauhSdolorem,amp; uulnera. Herbæfanguinariæ fuccoru cochlea:^ l'’’^Uo,melliscochlcaria.Il.olei cochlearia.ll.ficci porri uirgmis coch? ^f'^n.hæcomniafunul cômifces,coqucns igni ieui,ÔC intus mittis.

Admorfuth Cams,

Ad Hemicra-niam.

Ad Aurnirn grauedinem#

-ocr page 102-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9^1 nbsp;nbsp;OCTAVTIHORATIANIAD

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C Ad infirmum,ut dormiat» Semen fefami cum aqua ten's, amp;nbsp;facies

| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vt inffrmu8 grana minuta,in modum ciceris, 00 ad cauHas fupradiâas. ut dormiat,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^nviim §^ana bi'na uel terna glunat. Ad tuflim ♦ Semen canabis,fabani com^

buftam,pulegcium,irin Jllyricam,p]per,hyflopum,{cmende urrica,amp;f * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;anethi radiccm, omnia hæc ad fcrupulum femis mittis, amp;nbsp;ten's in aqua

calida. Ad tu Him. Herbam marrubium decoques ex aqua ad rerrias, amp;;■ cum mclie defpumato,dabis bibere. Ad tuflim deduarm. Petrol feflni unaa.i.gingib.4- Lpip.4- citoniorum codtorupondodiiOjineb lis.ll. panter omnia comiices, amp;nbsp;coquis, dabisieiuno cochleare. Ad tuflam.Nuces grandes fine n udeo coques in oUa noua, amp;nbsp;aquam quan ram uolneris, dumodo iextari urn bibat ex uino, fanabitur. Jtem fy^ napi alcxandnni unc.friges,amp;piperis unc.atc^ in unu conteris, et con^ tritum in pulrariS mittis,adqciens meUis pondo.I. et coques uiquecuni fpifTum flt, amp;S refrigeCcatt ex hoc ieiunusfub linguateneat,amp;fdumfc ccrperitibluere, traniglutiat, Hocamp;noc7u cum dormire capentjaci^ at. Ad idem facit, Sx[ maximum remedium ett.Eciuifalüiam,ex ativa calida bibat per triduum : is c^ui tuffierit, uiuet, equus morictur. Ad idem. Anethi femmis cyathis très, piperis fcrupulos.xiLmdlisfexta-rium.L tundis,0^ cribrasjn mellecommifccs,Sgt;^ fie uteris,mane cochin D aria tria,8^alia die Gmiliter. Ad idem. bin Jflyricam drachma.i.tndf

Us quod fufficiat, quoufquefiteliquatafpifUtudo. Adcoli äolorem. Ad CoU do- Azymupanem tundis,8c per cribellum cerriis,et das die primo in uino ^^^‘quot;^^ cochleare unum,die fecundo duo, tertio tria, febrietantiin calida, fano lit didum e{i,m uino ueterf Ad colum.Siliquas aphras tres, piperis ' albigrana.XXL cofti fcrup.iiiLpofiomniahectrita,etcribeHata,inuf no ignito potionem facis,etdabis ei cochleare unumi Hoc per triduum fl dolet,ignitum ferrum ficin uino extingues. Item Canabisradiccm * combures,grana.i^xx Viin.in mortario teris, in uino,8édabispoti0' nbsp;nbsp;^

nem diebus.vmi. ItemUgnumnodofumfambucinutnittisinfocu, ƒ 8cdum cocperit exuri, paulatim fauillam de eodem extinguistcolligis in uafculo mundo : 8c rurfus appoUto ligno adignem,iterum amp;{ref ^ quentius hoc faciendocolligis,ufque ad cochleare plenum tcuic^uepul veri adijeiens canabis grana, xiiti. Cyminigrana.xvmi. Contrita nbsp;nbsp;ƒ

Umul cum puluereadijeiens,in calidapotione facia,daieiuno, utbibat

plurimis diebus. Item tefias ouorum gaUinc, cumprimum ouafue''

rint fuppofita,poll excluUonemcolle(fta:omniauris,amp; teris diligenter

in mortario :adijcicspiperis grana, xxi. fimul diligenter conteris:amp;

dabis in aqua calida cochleare plenum . hoc fads per triduum. Item ^‘ caput fardi decoques diligenter in aqua nymphaU, quam colatamca^ . lidam dabis ei bibere. Item fan nuinem ansuillæ,cum rubdio uf

Ad Colum, no,acquis men funs cum aqua tepida mittis. Item ad Colum, Aphrof nitra matronaUa duo, in aqua dabis.

-ocr page 103-

^VSEBIVM F I L, LIE» Q V A R T V S* p^

A

Ad Paronychia.

Ad cru da d-onem.

Conforrati-uûStomàchb

Cordis,

, mammillarum dolorem.T erre tubera mn'dia^et axungiam ucte-jji^ 'nefaletunde,00panem:faGes.cataplafma,amp;irrapones. Quibus | J^5^o]ent,fîuead Paronychia. Mel coquens defpuma/pumam ar-ji^ ^^œris florem tritum fimul cômifcens, amp;nbsp;unguibus in lintheolo jj^”«» Aderuâ:uauonem,uel ftomachi inflationem. Myrrhæ ni; j^ oaccamcontritam dabis cum uino ucteri♦ Ad ftomachum con4 1 ^'duindiateflaron. Ciminû, rutam,baccam lauriæquis pondent - Hf ^U, nielle nrixto,cochleare plenum ieiunum bibat. Ad formidi ^ '■Oi'djs.amp;ffpafmu. Poliaperfici tritaponantur ad cor, amp;fuccus ho [j(^^ item rutam ex aceto amp;nbsp;melle,cum farina hordeacea pedori ims | /^* Ad cordis dolorem, etiam h fpina dokierit ♦ Laferis cyrenaici 1K ^Ja,detritain mene,amp;aceto,æquo pondéré,quod faciat cyathos r ^bat. Ad formidinem cordis amp;nbsp;fpafmum .Rutæ fafciculos in ro ^^deo,Scaceto decoqnito.amp; ungeeum,ut fudor definat : quia corlt;gt; .’'’flannnianguftiç fudorê frigidum générant. In uino mero fpon 1 placera,SCnniftræ mâmillçimponito. Adduxum uenms. Gal u ’^tfftanidelocuftateris,8c mittis in ouum forbile,et dabis ad uen ij ‘ Betam ex aqua mulfa decoques,fparfo nitro. Cum manduca^ ,]j|^*^uam ipfam bibat. Ad Lumbricas.Coriandri fernen cu melle ^^ fluxum uentris. Lenticulæ agreftis ferne tcris, iii,?’^’”aquacalida,8c mox reftringit. Etiam fi infans latens pati^ U^ o'o rem, bibat nutrix ex hoc,amp; ladet infante, SC ftatim infans fen^ jij^ Aduentremfaciendum.Rubricam mittisin aquam calidam,iu^ Mum potionisjdabis potum, etiamfi lumbrici fint fubfiftent.

Ad duxiirtl uentris.

Lumbricoa^ B

osquibus uenter iuxta confuctudinem non facit.Blitum,uirgi«’ . ‘'froarn, fiue Mercurialem, apium, damnaicena quinque in aqua ,i^i))Phalidifcoque:quam diligentiffime colas,amp; facies ex ipfa aqua pci Ç^quomodicu olei adrjcies,datur ei. Ad duriciam uentris.In mi |i|{j'’”°® P*”§^*®*”is,^^ lac,ct dimittis in ollam ,,ita ut pene fit U^ ’'^ïbis hoc mandu care. Qui fiuntpinguiflimi corpore, urexte^^ C^’'‘^^®*fr’g* auis uentriculum ficcum ad uentrem alligabis,ita ut Iiiff. *^“”§it,ctcumhomine maneat: ad extenuationé quantum uo PmI’*™*^ ^^ uentris ftridionem. Caftaneæ co ri a tria, et mali, ae li^ Q ‘æfl®’‘^s, in aqua calida dabis biberc. Ad folutionem uen^ Butyrum in fe coques,et in lintheolo indudum,' ad præ^ « ’ïimponis» Adfufpirium. Lapidem modicum de fluuio qui te;= Iijad ^^ ”’^’'‘“ finiftra tollito,et in uino dabis:aut certe tria grana ah iiï ?'’^ dcoquito,et bibat. Ad fufpiriu. Aquam quæ in arbore |Mtilacunis,cauisqp corticibus cofiftens, fufpiriofo potum dabis. ’liih?'^^®”’^^^ïT’ISjCernita repones,cum opus fuerit drachmas très iHril ^^'^'■^pB'''o ieiünus accipiat. ltécentauriæ herbe fuccum,nucis ‘^*^inagnitudine,in oxymeUis cyathis tribus da;bjbat,fanus erit.

Confiipatoâ.

Ad corporiS extenuari-onem.

Ad Suipi-rium.

-ocr page 104-

p6 oc T A vil HO R A TIA NI AD

C nbsp;nbsp;nbsp;Ad latcns dolorem,SSad perfrictionem^atramcn streenterd nimium»

Ad dolorem HyHopum, origanu coques in pultano nono^bulbatterucl quarcr:acc^ Lateris. f^p-, mittis in pultarium, æ mei * 86 mane cochlearia duo ud triafumar» Ad larcris dolorem, Petrolêlini fafciculos lèx lèmis, piper tritumda? bis in uino, amp;in ipfo latererecumbat, Item lemen ab^nthij lundis, amp;nbsp;facis puluerem,8ócómilces cum axungia ueteri, inducis in pannum, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8ó impoms. Ad laten's dextri dolorem,06 ad epar.Piper,coftum,apij

femcn,æquis ponderibus tundis,5ó cribellas : m aqua calidapQUonem dabis,mittis ante cochleare unum, Adlaterisdolorem,amp;lï quispon dus leuauerit. Sulphur uiuum,picem,relinam maculofam, bitumen rngt; turn,in charta per lêimponis in balneo in loco ubidolet,lïquidemmul turn dolet,amp;Spoftmodum triduo a balneo lêabftineat, Adlaterisdo lorem. Herbam chelidonia tritam cum axungiaimponito » Item tritam Ad Epar, cum uino,daieiuno,bibat,lanus fit^ Ad Epar, Linum, eupatorium, coftum,gentiana,ariftolochiam longam,ariftolochiam rotundam, bat cas lauri mundas fine cortice,piper, hæc omnia æquisponderibus tun^ dis,cernis, lèruabis » Cûnecefilefuerit,dabi$in tribuscyathismenuini, ucteris calefadti cochleare plenum. Si autem febricitetjn aqua calidajii um,cyathorûmenfura. Ad Epav.Codum,eupatorium,lupinum cru dum,xquis ponderibus tunfum, cernitum, cômixtuin, exhoedabisin D tribus cyathis meUicraticalidicocbleareplenum,pertriduüm.Hæcpof rio danda ettieiuno» hem guttæammoniacs^ nu. cofti^^ i-petrof felini macedonici 4-1. huiculi 4^ r 1. Hx fpecies tundutur,mellisautcm atricilibra.l.remotimbuîliat,8^ficdefupermemoratæfpcaestundum tur. Exhociduno danturcochlearia duorintei-miiTisiteriiduobusdief

Ad Splene-

ticos.

Alias J hum,

po_

Ad exhum luteHini.

bus,accipiant,uflt;^quater. Item piperis grana.xxx.baccaslaurimun di fine cortice,grana.x.fnnul in mortario teris,ctdabisin uino ueteticy athos tres,8din eo latere recumbat. Hoc per triduum fifebridtaueritin aqua calida dabis. hem corticem rafum auellan^,in uinoterito,etda^ bis. hem uulpis fplenem ficcas,8ddabis tritum ieiuno incondito.Aut certe cofi:um,fccnogræcum, orizam, piper, xquis ponderibus tundis, 8dconditadabis. nbsp;Ad fpleneticos. Èicus,Sdpilulascypreifinasdecof que cum aceto, 8d facis cataplafma, êc imponis. hem ^pulegiuin,gu!e priusnafcitur,teritur,etin uino dabis. hem radicem ebulinccam,aut certeradicern faUcisin aqua coques,'^8^dabisieiuno uinduetus. Stipti^ tem nouiffime pufgatum bene combures,8c puluerem fades, amp;nbsp;dabis, Si infanti, uelmaiori ad affellandum intehinum defeenderit, fades hoc. Stercusafinicomburisrinde fadiopuluerein ollaipfopulueremic hinum afpergis : de aqua non lauas. Poheaquam puluerem afperfeds, videbisipfc, neintehinum detergas. Hocaitidue facis,ufepdumedfet defeendere. Ad Intehinorum dolorem. Brafficam hritanmeatn coU'

teris, ^fuccum dus in aqua calida cyathos tres dabis bibere.

-ocr page 105-

E V s E B IVM F I u DIB» Q V A R T V S» 97 Siinfentj uç| mai O ri ad afTeHandû inteftinum defeederit, fiitefangiti PurOjOuceu ftcrcore afTcHatLisXublauct fe de aqua fupraferipta cum (o kl °^^ ^dotum fuerit,mittis fæm hircini cakfaétijn aqua cabda, ^ wiaduOjUelfucci orizæcochlearia duo,amp;acacia?cochleatedimi '''^.inclifterecômixta mitus. Ad locinoris dolorc.Lupi cor ficcum ‘^mpipere^cofto,petrofelino,ieiunus ex mero bibau Ice B cto ni «ciculû,amp; mellis fcxtarin decoques ad médias ,et dabis per triduû» J^lt;lnaufeas,amp;uomitûi. Oleum coctum tritum ex melle,et cochleare ^ wcuud anethum ex aqua mulfa dabis * Ad fanguints uomitu »

Ad dolorem lecoris.

Ad Naufeâ, S' uomitum. Ad fanguims üömirionem.

Vt efea conti n cam r. Ad Rem uni dolorem.

^nis libram, ex aqua potioné dabis,bibat,amp; Curatur fine periculo» ^iefeanon continet. Stercusp aflens parietarfj tens, dabis mui no L '^‘^^^ potioné cochlearis unius,mox efcam tenet. Ad Renum do j,^ncem,bitumen iudaicu, fulphur uiuu, nitrü,trita omnia mixta in ^quot;’iponis. Itemherba artemifiam a pridie ubi nafciturinquires, amp;C ‘^^if antefolis ortü,inclinatus defluiftra manu euene,fine nodo con^ ?amp;'stc, Adhyrcofos.ThusmafcuIü,etaiumêtere,etafceliashyrcolt;gt; , ^»leiaiitmyrtaficca. Ad Renum dolorê.Ieiunus pufeam tepidant '‘^^^ftmambulettaut certe feuum bubulu manducet,autcerte fuinum quot;quot;ÿnê.adrenem ligabis. Ad Dyfentericos.Conchilium,anchufam, ’'”ƒ üm alexandrinu,hscc omnia æquis ponderib.tunfa, cribellata fer^ . ^K.ln neceffitate dabis in ouo forbili cochleare plena, mane ieiuno: quot;'Ollis tribus fingul a cochleari a, hoc eft,per diem unum, ouum unum» ,^™ wagulum leporis ex uino ueterc delotu,tepefaftum, dabis iciu Jiberc,a continuo fanat,etiam fi carnes mittat. Item uuc fyluaticæ ƒ Uc retentis folliculos ch granis fuis,prolatis fuccis ficcas,utraep tun:? . b'crnisj'n dolio uitreo feruabis : in neceffitate dabis ex hoc tria cochs ^îinuinoucteri mero,frigido,uel tepido.Febricitanti cum ompha«* quot;quot;'0mellemodico,utfupra memorat. Item mebranas exterioris ueii ^'^gallinacij, quas coci femper profjeiunt, maxime de pluhmis pullis^ quot;^^foleficcabiSjita utfint.XXV.tundis,cernis, cu pilulis quasdicimus ’quot;’gäHidos numero. V. ex quibus puluerem factum,panter mifeebis in quot;‘quot;o.etæqueamyli alexandrini cochleare unu . Permixta omnia in ua:^ quot;ureoferuabis. Cum necefle fuerit, in ouo forbili dabis cochleare u^ jquot;quot;iiin die femel. Si auté ita fuerit fblutio uentris,ut cum ftcrcore fo^ quot;'OjfputaremaneantjSó generent conatus amp;nbsp;libidinê, tune oleum, fiue quot;Siculus ad hæc dirimeda datur. Et huius clifteris copofitio talis eft. Wgranati corticem,rubi cymas,myrtasCp lcues,rorem fyriacutomnia ^oniittisinollam,S^ excoquis,in uino fupramemorato,cochleare mit ^^oiinipulucre»Cuius pulueris copofitio talis eft. Acaciç nigræpulue^ f'iiibdüconteris 4-1» ftruthipl. feminis afparagi 4. i.hgamen hederæ ' i'ftheuponricum 4- i.rheupontici cum pulegio 4- I.omniatundis,et ^^dlasfubtilifrinie,dabis cochleare unü cum meUe caiido ♦ Ad Ge?:

Adhyreofos.

Ad Dyfente-ricos, ß

-ocr page 106-

^9 OCrAVll HORATTANf aD


C niculonim cIoIorc.Gcneïtam,tunfarn,ueJ/emcncjuscumaxungi3ma^ Genfeuh^-^ ^^^^^^ l^'npones. Ad omnê paflioncm in teran eom,uel fchtes. Spinx minuta? Hores, SdroCæ/ucco colligato,8gt;d {iccato,atcp contcrito, Sdmdli comdcetoigrana eda piperis parce adiungito panter. Sinó{ebricitat,in uino dabis:buero fehricitat,in calida aqua ♦ Ad impadiatihixuulne^ ra,aut con,üuegeniculo,ijs occurrendum ent. Lomentu fabarium cet^ ne,Sdacetum Cimul immixtu,8ddiligenter coagitatumiutcccpcritficcif re,ex ipfo fuftundis ubepin diern tertiam.Siautêcotis feparatafuent,re' ponenda c{i,ódnon temere mouenda: ethoefuperimponendumquod ^^^i^^^’^^^^^^ rccperitficcare,acetum Cufbundendumfit. ■

Jr^t^ ^‘^'^ ^^^ ^^^^^' Ql^d irafcensCquidCicutcauisiadai ^‘^^^^^P^^^'^^dis’dC^uierceintefbnurnjSdftacrocodyle. Ad j ta oruin tumot c amp;nbsp;plants. Pampmum uitis uiridem aqua fetuétipeF nbsp;I

tundeiquecontercs, bdCuperimpofitum coUigabis. Adluxatam.Pp 1 ^^^ jlires, facies cinerem,amp;d cum oleo maceratum, calidumim^ ^^^^^^^^^bUspullos,qui fangaineniha^ ^bis.. Ad febres,uelhemitriteum, Ouafrangiste n^f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ^ ^^^^.^^^^^^^^^§^^^^^^Pc,SdcataplafmasuentrëdiGui

P^f^r^Pcritnpoms^

^^ ^^nêardorem. Oleum rofaceum,amp;^ addisa^ ^^‘^^^f^ bifcinieattPupermita'sIdnifernentritabene, nbsp;nbsp;l

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^oturmSdin pannu jnducis, Sd ad media i'mponis,Sdcu^ nbsp;nbsp;ƒ

^^^''^^^^'P’^^^^P^^^canière,auteertedeporcdlo,cro 1 ^/^è^^^’^*^f^^‘b^b^^^^'bon.AddpesbuIh'ant, Sdoleüpetlin / ^ ^^^^^^^ ^^ rnortano ten's, ôdhms ornne corpus ei qui pa' ^^ ^^otergis, nbsp;^^tnon 1 n firmens. Viola cum uideris,dioF

^^ ’^^decerpePorem, Sd unü deuorato, deindealterum,et '^^^^^botannis bocfecerïs,non argrotabis. Adfebrem difeu^ ^ ‘^^^^^^^^^^^^^^^^^^dpcies oleum,Sduinütepidutn,Sdl!C

, ^^^^^^^^^dullarê.LacertumprendïsdieIouis,ocur f ^^^J^ ^^^^^^J^‘^.^^^^^^!’S^^P^^^bgulagenua. Adfbmnu. Virent u ci es, aquaeius fufcipies adpotionê, Sd calidam adfimes cum uid


Ad {nreranea amp;nbsp;febres.

Ad Tibi^fü uulncra.


Ineptia de~ iyra.

Ad tumorem Talonjm, S^ plancae.


Ad Luxadi. AdVentrcini

Ad Hemicri-‘ræurn.


Supciftido-fum.

Ad Febres.


Ad Somnü.


Ad Auri~ gmem.


Ad Psnnf-cu/um.


Ad S/acu-io/ds.


, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. * [^^^ caput cam's comburito, 8i:^pu/uerêeïusadcaput

f'^^^’^^‘ suijginem. Herbam ari/iolochiam, Sdmuicutu derecto, ^^Z ^^^^^^^^ ^f^Fgenttm Q tens, Sd/pargtsïn corpusïpïiiismdpul' ^^^^’pium aabiscum u/no ueterc,utbibat. Itemgïth quodnarct’iu §^^~ ^]S^^^ odin teïla ten's, Sdbïbere dabis. A dpanmculd. bleu, Sd ^^ ^^^^^^^^§1^Jmponts. Itêpalascypreffi,ïïdecoguesbene,gu3/i dr^f^F^^^^ detritusprogedestcattera tens, Sdaxuiigial/uc/ale ^ 'n ^^^^^^P^^^^^o^dgrodmponds:autdpargdt,aurrûpdt. Adï/u'eu/o f^.j^quot; ^ ^^^^^^^^^^ da dn balueo.d^anducerautêdeauedy/iiat/ca,ddjn / b^^' nbsp;-^d n'modos.Olco depema uetcredacio,dldca/itartüljJias,[Jiie/ /


-ocr page 107-

^VSEBIVM Ftb.

j hijj^*^'^ P^amat Item facias ci caluariam, amp;nbsp;de ftercore bubulo li-lt; ^tf^?**^^quot;*'*®^^’^»^^*®*’’ cäpillos réftitucs,ut ualetudinCm deterges, i ^^ 0^^ürfino fæpius caput Ungas, Ô^ mufearum fanguinè perfrices. iiij j , ^ præfegmina,alumi'nisfcilîî,unc.tî. acetumacerrimum. In u '^ittisfquijlam,amp;rutam fylucftrem,8ócörticem pini mtenorem: l)islt;f^'''°^®colitrïtis, ÓÓ in unum rcdaâis nudum perfricä^ ^tertiofacies.Et illud quod primum impofueris,fponi lofj ^^^'■^^^ ’ ^ iterum fricabis, fimiliter amp;nbsp;tertio facies, poft hæc okó . ^'öperungas. Item ad eandem ualetudinem.ubi etuulnerati fint, perd ^^^^ ^'^^ uulncra, amp;nbsp;mediCamine rcplcntur, amp;nbsp;ad fanitatem 'l'Jis^'^”^^’^’ ^^*^^^æ lapides, cortices rorifinariniXpumam argenti^æ^ 1^^‘ponderibustundis inpuluerem delicaturrt, amp;nbsp;ex eopuluerc uub ^ kiirabis.Etiam omne corpus perfricabis,fic fanus fiet. Ad ignem iiu*®’^^^^”’ möllern, coriandrum teras,amp;: linas. nbsp;Itcrum bituinen

C^’^^^^^^î’OMum in tuortariö tcris,et de penna linas. Si quis « ^TnoidäspatitUf,uiridiamofamanduCet.amp;cefTatdolor. Item ^'^'Jsbubulum,calido cum aceto mixtum jllmas:ct fi poft IaUcris,itelt;’ ^^^*gt;nas,8ó fanus efbeitur, Vulneribus antiquis,quibus humor afli '^^.nicdicamcu impofiti bénéfices obftat : facies hoc. Ek albo oui pul [^'^radum.ulceriimponitoufc^adfanationèm.' AdFurunculü. ’^7*®s,amp;faponem teris,etpro cataplafmate calefacics,amp;’imponis. i^^^duulnerapedum. Hera de am carpis,folia feptem ficca ten's, amp;nbsp;in •’^plumbco condis i et cum cceperit humor ille curari, puluerem eius , ||’^^lgt;ienbusfpargis,etadpennarti fricas,amp;Sfaluus efficitur. Ad UuE ! j ^pedum.fi in tibia ♦ Bulbum liliaciu toqués ex aqua donee fiat qua? jj^tumln ollam noua mittis bulbum, amp;nbsp;ten's,oleum rofaccum ad^’ ;^.^Uâficærotum,etinducis, Só portis ad uulnera ftercus caprinum I^^accum uino impofitum,qüamuis a media's defperata ulcéra per '’’^‘ Ad folutionem membrorum. Oléi pernæ élixatæ p°.i. adipis f'*fj'”P®J.byiropifuccifcrupulös.iïu.médull£cerüingfcrupulos.vi. ?®®gt;olcicyprinip°.i.cçræunciafex femis,réfinæ albæp®.i.5.pana^ ?'li«afci caprim recentis 4-1«falies cærotum, 8ó perunges loca quæ '^^tureffe foluta. Ad fomnum. Non dormientem faluabis fic. O^ A^in,rnyrrhæ8Crutæ,thuns fingülös frxtarios,S^ccramixta palt; ^'osfcrupulares efRcias,8d' pro chalaftico ümbilico imponas : tam fo^ f '’'•nipræftat,quam etiam uentrem mouet. Serpentes fugäntur fuk ij[^córnuceruini ♦ idem facit fandaraca,Slt; galbanum, et adipes caprim’ ^''Sane non eruntin ædifîcio ferpentss,fi abfynthium circa ædificium dgt;'Hs,uelartemifiam herbam,üel ab rotan urn. Si autem uafa calefada, ^üoputaucris loco fuffoderisjta Ut Uaforüm labra terræ æques,o5 J’^sillucferpentcs conueniunt.Quos cum induferis, amp;nbsp;obuius feras »•^eintremueris ad feorpiones, amp;nbsp;caetera fîmilia : qdem enim remai

Nota ad tù neam capitiS optima rë-media.

Ad ignerti facrum.

Diofco rides moranaturæ aitringctis ef-fe, præfertinl uiridia feribir* unde amp;nbsp;ccclià ris dantur. Ad Hemof-thoidis.

Ad uulncra antiqua.

Ad Fururt* culos.

Nota Diofcd rid.oibus ble ratleçfpébus, quæ alias fy-deritis dirit, uim glutinalt; toria tribuit, quare Hera-cleamhodoji co lego.

Cærotitnl bd num ad mem bra foluta. Somniferum ungüentum tnirabile.

Ad cffugan-dos Serpetes, *

Alias, teras*

-ocr page 108-

ÎOO

oc T AVI! HO R A TIANI AD

C dqspclluntur quibus alia* Depilis oculorum « Euulfus oculo pilus PiH oculorü, niger^canos nafei non finit,fi fanguis eins loco pili euulfî imponatur» Ad renum dolorem. Muna renum dolorem tolkt.

Adcaliginc. Ad cakginem. Fel teftudinis melli mixtum eakginem to Hit. Dentes. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y\ J denoum dolorem. luncus appofitus dentium dolorifubucnit.

Stomachum. nbsp;nbsp;nbsp;Ad ftomachum .Vrfinatura, ftomachi dolorem curat.'SvdJgdBo'

nem præftat,ficoncauitate, qua gracilius eft, caputlupiexauroacu-piat, amp;nbsp;uafcione circa ftomachum fulpenfa collo, ljnoportetur,ita:ut Adeonce- nee aqua contingat, nee terra ipfamnaturamurfi. nbsp;nbsp;Ad concæptum.

ptioncm. nbsp;nbsp;nbsp;Gramen corio canis curato,ut oportet, illigatum, ftenles concipere h^

cit. Idem cfficiunt mercuriaks, 8ó uerbena, herbæ quæ tam mafculi^ Addyfentc- næfunt, quam foemininæ. Ad Dyfentericos, qui nimiumfluxum ”lt;^o*’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uentris patfuntur. Semen de lapatho agrefti teris, amp;f mundas, amp;in ui'

no uetere nigro dabis. Qiioticscp aftellatus fuerit, totiens poftea ex ife confectione dabis. Item cochleam cum tefta Hearne comburis,S^ teris, Sf lentem noftratem et iplam CQmburis,amp;rteris,piperfimultrituraniit tis, amp;dabis potionem in aqua calida. Ad Dyfentericos, uel quibus nimium uenter fluit, ita utfatigati ad periculum perueniunt, facies, ad^ NOTA. ' miraberis. Moralyluaticatemporefuocolkgiscum fuisfoli)s,etrepo^ _D nis. Qiio tempore aliquis neceftitateretinetur, in cacabum rudern mit^ tis, coques illud diligenter ufquead tertias,amp;dasei potum,et continuo ftringit fluxum fanguinis qui in ûentre eft, Ad Dyfentericos, et qui fànguinem uel mufcilaginem aftellant. Gallam rubeam, et gummi ab bum alexandrinum, equis ponderibus tundis,amp;'cernis,etdabiscofhle areunum in ouofbrbili. Idem ex berba argemoniafacies,utcius fuc^ cum uino mixto accipiat. Etiam ft aliquis ferro fuerit pereuffus, cum axungia tun fa curabis. Idem pJantago facit, ut acotocoquatur,fimo^ AdCakuIü. dicum exindebibit. Ad calculum, Brafftcam ficcam, amp;nbsp;piperispon? dus duplum, utrifquecribratis, amp;nbsp;ftmul mixtis, cochleare plenum das in potione,carçni cochleare pariten Ad calculos expellendos,etiam infantibus. Vnum calculum porcin urn, feminis cauliculi,unci.ll.pb peris4- II. hæeftparatim tunduntur, cernuntur:amp;^pofteaquamin u^ num rediguntur, fèruanturin dolio uitreo. Cum neceflefuerit, tribus cyathis mixtis calidis, caræni plenum cochleare dabis.

Item calculum quern primum mifèrit, tolle, ÄS tere, et nefcientiin a^ qua calida dabis bibere. Item fernen de herba perfônaria tere, 6óda* to ftue oxy melle, fiuein aqua. Ad calculum,Sócolum. Semen paff nacæ ficcæ uentilatum diligenter purga, deindeuigefîmampattern pb péris optimi in mortario teris, 5óin dolio uitreo coude, et fgna, Ex foc, ft dolorem febrium habet, in aqua calida quantum très digiti capiunt, ieiuno dabis. Sin nero ftnefebrefuerit,lauet, amp;ea die inpifcinam non defcendat, amp;f in fabano incondito fèdeat, In diebus triginta ter boe ac? 1

-ocr page 109-

EVSEBIVM FIL* LIB* QVARTVS. tôt

''plat,omnino nunquam dolebit* Item fernen Cleomæt nafdtur ; ’Wem.in loos humidis , amp;nbsp;fimilis eft fynapi * Guius fernen quantum ) 'ligitistribus poteris comprehendere, cum triginta granis pipens m^ ■ '’’Wasin calida aqua, amp;nbsp;da : babat ieiunus per plurimos dies *

Eft aut CleO-maHclcniurr» Hue Inula Câ pana. Vel aliud herbæ nomen Iiuic iiici nü,6lt; conforme pronücia-tióireponat.^

Item fernen cauliculi, cyminum, piper, baccas lauri ficea, munda quot;’t cortice, æquis ponderibus fingula tunduntur,8ó in uinum mifeen^ ’'’'■•dcfupcradrjcitur lapis qui in uefica porcina inuenitur, Só ipfe te^ 'ÏJWeum fupradidis fpeciebus* Confedum feruatur in dolio uitreo» ^wnnecefiefuerit, dabisin tribuscyathis carCni, mixtacalidaper tri^ ; quot;wncochleariafingula» Itemherbamquæappellaturgræcepetroï: ; ^'’'‘Pos:nafciturinpetrofislocis:hanctundis,amp; ipfam dabis cum a^ , Wl)ibcreci,qui neceffitatem fuftmet, amp;nbsp;cxpcüit lapidem » Huius ’quot;’cniexpcrimentigratia,ipfam herbam in uefica porcina cum lapk ^uoiiismodoligatmaneat illic triduo : amp;nbsp;poft triduüm afpice,amp;2 quot;’quot;'nies uirtute ipfius diftblutum lapidem *

turn contra calculum»

’’cniad calcul urn, uel qui cum tormento urinam facit * Lotium ca-l'^niontanæ bibat, amp;nbsp;fanabitur. Ad calculum 06 colum » Petrofe^ quot;’fi. faxifragæ 4.1. iüniperi 4* I. afari 4- I. caftîæ4-1» pyretri 4-1* ^quot;quot;noniaci4 i.fquinanti 4 i.praflq 4-1* rorifmarini 4 i.rutæ 4i* j''®”'^r IE zinziberis 411« ftmfuci 4 I♦ cofti 4 1 ♦ piperis *1,111r * quot;^4 lEopq 4 i.fpicænardi4 f-ameos 4 1» rheüpontici4 t. bac? quot;”ti4 Etritis,8din unum redadis, nudum perfricabis * In loco in

P^btepidum facies, Só illic quod primum impofueris,fpongia Z’^gis, amp;nbsp;iterg fricabis, fimiliter amp;nbsp;tertio facies * Poft hæc oleo rofie

quot;'’ges . Paba'fermina' fi in coitu mulieris præftantur, ad fexum quot;Ppofitæfuerint, iamledçuirides bonae funt. Nam fponlæ feemi-ff ^/quot;^'quot;quot;3gnaeft,fiquidem ex paucisinfrafcriptis nofcitur. Paba’flo^ i^quot;quot;sfummitates Icctæ, ac tritæ, 5v uafi terreo mandata:, amp;nbsp;poft no^ t^Udics extrada:, caput infantis pene ernenti oftendunt. Quod C- P™^'P^®^ ^’^ retexeris, corpus muliebre formatum depre^ 5j. '5‘ De eruca» Erueæ uiti inclufæ, cum feceris uirides farinas, ^nianeantintada*, licurcium cum uite formatum oftendunt.

Qjjl 'Jotio.Lotium humedum aqua pluuiali, amp;nbsp;madefadum , ita j^wtum , ut non ficcetur, firmatur in muros *

* Ozimum luna prima tritum, amp;nbsp;milTum in ollam nolt;» Por p ^’Ppermanens ufque ad plenilunium * Qiiod fi duplato tem^

» Jpradido, condatur in nigra terra, generat fpiphiones *

’'Hl ■p®^^^^o*’^ * Coli dolorem auertis, fi caudæ laccrtæ furnmita^ Hlj r^gt; auro claufam ligaueris circa umbilicum : Sd fi reftem in*

Ad Coli dó-lorem *

A’n qua fuipendio quis finierit uitam,

Ijf morbum regium * Regio morbo tentus,afinum diu Sc frequent ’’'ns.medicabitur. Muftelas a pullis auertit,os dearmoafinica*

Ad morbum reofum»

-ocr page 110-

Vinxim,


Oleum darum.


Ne pilt ere-feant.


OCTAVII H O R A T I Â N I AD

C fj fnuentum, ctin domo, nel in uilla collocatum, Ad fcabiem equo-rum.Equo leabiem rolbt, fi mtuli marini adipe, contra pilü unxcns,aut ancthum cum piculj pan menfura æreo roquas uafc,er eodem mducas modo. Ad rigorem. An tarons lapis omnem r/gorem Iigatus auemt.

Ad oculorum cqui doIorem.SuHufionrm orulorüeqm tollïs, Gluc' ro bederf,etmcllcathco inungas. Vtequopauorem tolIas.Equopa^ uorem robes,b m dexteræ aur/s fummitate,raudam caponïuiuofubla^ tam,fufpcndcris. Vtuïnum bonum fiat. Vinum infuaucbonnm h' ricSjb deenna du leis aqueaddideris, et roquas fortius ad forum,donee ad tertiasroquirur. Oleum bond 5ó darum fît,b in fundoancrhiim, 8^ falcm colloccs. Oleum nigrum Sciordidum darum reddis,iîmtn Lbram codam,rarbonibus tuniàm,etcretam in uas miCcris. Siautcni nis idem iam bonum reddere,oleaifri folia comode tunde,amp;f mabàm li bralem in uas mifm. Si autem fuauiflïmu uis facerejolia vindiaoka' ün runde,Sd in lintheolum mittest per idem linibeolum oleumrdato.

Eodem modoiterum oleaftru tunfum macera^ctpatere dies aliquos permancre,«^' rraijcc, Vtputorem oleo fobas. Sioleaifrum finefmif ne tunfum,diUgeter uafi fubmitras,amp;; in fole colloces,utcalefiat, etped


101


m aliud uas transferas. Pili nena/cantur. Corpuspueri, udpudd, Omcres co- pdufquam pilos emittant, ouis Ortigarum linito, inperpeum nitidum tumices funr, prædas, fi facpius in locis confuetis perfrices. Confedio liquamims.

Mororum parte unam, duabus uini dulcidimipermifce,liqusminibof num faporem facies. Confedtio paiïï.HyiJópifafciculum,ma/aorbiï culata decern in melle coque per triduum igni lento,ita ut tribus bons diurnis ferucat. Ad hemicranium.Hemicranius paufat,fi uermes pa' rinumero finidra manu ledii,etin aceto eptimo permixti,eadem irsnu Unanrurloco dolend. nbsp;Adalopitias. Mufearum capita calaislods of

pitis tllita,uediuntcapillis, item mufearû capita combuda cuir, meb 1e,alopitias tollunt. Murium edam dercus aceto tritam auxiliaivr.


Liejuamen, Paffum.


Ad hemicra -nium.

Ad Alopi-tiast


Ad dentin'-onern.


Siam uolucris auxilium fortius dare, cari is uenâ ceruicis folue,^^ acf cçpto fanguine inducis, item demufeis Cupfaferiptis induâûcalvo, etiam capillos redituet. Ad dentitionem infantium. CatuUdensJica fu décidât,dentientikus infantibus auxilium predate Et equinus dens, feu canis, uel uituliauxiliatur. Et fi muri uiuo licium peracvm in oretra fjeias^Se perintedinipedremampartem adijcias,amp;fi' lum collo didcndas,

^ S E M E N quid fit,stunde nafcitur, igt; E x A N D E R amator ueri, appeUatus difcipvlus Afde^ nbsp;j

piadis, libroprimo de fcmine,fpumam farguims aus efenU' 1



am dtxï^Diosfenjs plaans confennensjteEi-afjüratus,etHercphilus, eflèndam fenums dicuntranguïnc. Hoeïdim Sioidphdofcf hi dcivl!^


-ocr page 111-

ioj

’^îlifcminefenfèrunt,« deinen(tranones alq alias deferentes^quafi ni ’‘''“coprchenGsenarrac. Primo igicur utHerophilusai't,abrupdo ^iporum hocteftatur,quam græci anotomin uocant. Etenim femina? ''^Hiuafculominteriora atepfccretius remota(anguïnukneauidentur» “^3^eiir!auero,fiuelecunda,plurimum a prækripdsdemutata funt» ’'’ænoraacproxnnafeminis colorcm habenda: quO probaturjn femii ”’lîsuiasfanguincuenire,fedearum üiriutem albclcere, atq? mutatam quot;'f^niim'ftraiis ire quaheatem :ficut edam in fœmim's poft partum ^ fi I^i^fanguinisnondum fuerit uteri nutrimento conlumptuin, narurah* '’’^2tiifuo,iii !naininas,amp;'earum uirtute albefeensjadis accipit quabra '^'’’•Secundo,cum illi qui frequentiusufu uenereodepurgantur,langt; Sjjds fultincàt per (èminales nias emidionê. Siquidcceleritatiscauda ’'•'»tafanguinisin fcininales ucnirenô finituruias. Terdo.Summum Wquamex fummo fieri necedeeft. Summum eftautem fernen ex 0# '’'’’ibusinnobis liquoribus : fummus rit fanQuis.Semen ioitur ex fan-s'éluegeneratur. Quartum. Çhiicumque phlebotomati,fufb'nent poft ^''giiinisdcfraéîionen/pallorem,tenuitatem, debilitatem . Hæcedam I’^î«aucncre corpora comitantur : fîquidem fernen ex fanguine fieri 'quot;‘Iftiir. Quintum. Seinen matriri appofitum congelatur : ut declalt;gt; f^tempons abruptioncs : quod eft Ggnum feminis,atquc rifennæ de ’''^nncucnientis, amp;ad fiiam origin em redeunds, quippepræterfua ’'’Ilt;ïla conftmiri. Sed bis omnibus Diodes, feCtator Hippocrads, ’i'*fniAthcnicnfes iuniorem Hippocrarem uocauerunt, afîerdonibus f^pondens,contra primam dixit : quomedo una atque eadem materie ^^Hendens per quofdam laiarum meatus ufpiam phlegma fiet, ufpi? Ï^ffljd eft, cholera rubca, ufpiam melancholia , ufpiam fanguis« j'fdamfangiiis fernen ex nutrimincjd eft,cx cibo amp;potu, ex quibiis ^'pfi quatuor humores nutriunt,amp;^ non fpecialitcr fanguinis eius mu^ ‘’‘’‘dnitiura.Alioquin debuit etiam in pueris feminisfubftantia ferua^ materia fanguinis non défît.

A

Herophili rationes.

Semen ex fanguine.

B

Diofli’s re- v fponfio.

«cm contra fecundam,hoceft, quod frequend uenere uexati, fan^ ^''’fmquidam excludant, dicendum : quod iugi adfricatione aliquæ '‘’irions coliuiçfanguineç uidcant. Denicpillis maxime urinâ faci-partis mordicatio fcquitur. Contra tertiam » quod in no^ '^iiagisfummus uideatur fpiritus, non utilli putantfanguis, qui ne-’Î''^perfemoueripoteft. Contra quartam dicendum,quia phlebo^ ’®''’atisnon folum fanguis egeritur, uerumetiam fpiritus : Sf eofdem ^pallor, fiue fatigatio , u/d cetera fcqui uideantur. Hanc igitur ^tiam feminis dixerit fel, aut ftercora»

Contra quintam dicendum,quod f^pius concepdone declinate pur-?^’onesfiant,et propterea fi quid fanguinis in matrice remanfent femi^ ''®congeletur. Ipfum denique foras effufum, 6lt; non in matricem ueni^

-ocr page 112-

T0;i OCTAVTI ’HORATIA-NI AD

C cnsnuntpin fanguinisreduciturqualitatc, autcongdanpotuttinfiimK tudïnê fanguinis, Diogenes ante Apollonij, eflentiam (emmis fimi* liter fpuinam fanguinis dixii libro phyficoJfrenim fpiranoncaddudrj fpirirus,fanguinem fulpen dit: cuius aha pars carne uiuit, alia fuperans in feminales cadit uias,Só fernen facit,quod nê eft ahnd qua fpuma fan guinis fpiritu colhfi. Ariftoteks autem,fernen inquit aliud principal liter uocari, aliud participio. Cuius prim um fern ine feruens quidam in liquido fpiritus,atqp in complexum uencreum profiliens,fit cum liquor rc,qui fitfîmilis igni terreno.eftenim corruptiuus. Illeautem quidiur^ nus atqueæthereuseft, Gquidcm fitnutribihs, germinum atepanimali urn, cl a ufo feruore feminis in liquido,comparabitur. Participio autem dicuntappellari fernen fpumam ulfimædigeftionis nutrimêti.Primum etenim confènfum cibos in oreaccipit: fècundum in alborterfium cum in fanguinem mutatum eftjgitur fuperanna fupradidanon inuolia, ut urina,uel ffcrcora,fcd utillud quod in panificiofeparantpanifices/cr^ mento rehefto, altcrius panis confedïioni profuturo,

Quærunt etiam, qua cauffa conferuens atque crafrum,polïdigc^ ßionem, aquatum atep frigidum fiat,cum neceffefït. AtteuduntefTeex duobus, hoc eft, aut terrenum, aut aquofum.

D Diodes bis aftertiombus refpondens,ait in hbro trige/imo odauo. Hippocrates, quem primarium medicorum appeUamusJuotettimo^ mo affirmauit defêminis natura:co quodex 'nutt‘imento,^uodgrece tropbin appeUamusJicutiamp;:omneshumores, utmu{cûli,nerui,nenæ, amp;: arterie,ud rdiquorum membrorum,fêu cordis,ó^ cerebri, übi prin cipaliter anima confi{iit,fi]um aUmentum,ueïnutrimeinuinperdpi^ vntex cibo 8cpotu : ficitaque Slt;^ feminaies niae, ciuasgrecefperntadcos fporos appdlamus, ex nutrimentoreplentur, 8cGc caîefaâijndatii nen6fe, derinatio feminis fit, Qp^amp;^ipf^ uiæ feminales,a cerebromd^' urn ahmênpercipiunt,adconficiendum animal, Adhçcconfendens ^l^td^m^' ^^^^^^^^^^* ^^^^d{iotilesdefiniuitterrenü,autaquofumeifefemen( ' inanem atq^ uacuam definitionêoppofuit.Sed fiaquofum, curferuore nodro craHefdt’:'cum liquida magis frigorepoftdigeftionem foluamr, nbsp;nbsp;nbsp;'

Etenim terrena feruore foUdantur, nee tarnen frigore foluuntur. Sed ' banc qu^fbonem differens,ait fernen contineri terrenum acqueliquoris ' amp;nbsp;fpiritus effentta.Efflato autem feruore fuo,aquofa remanfirqualitas, I fedgelatur : fiquidem terrenam quoephabebat fubflantiam, Album fi qmdemfitfpuma. Denit^eulpandum inquithifioriographumHef ’ rodotum,et Thefium medicum. HifioriographumHerodotum fiquf dem, quod dixerat fernen ethicorum nigrum uideri,Thefum uerome^ dievm, quod elepbantorn fernen ita poliegeflionem folidaridixerit, ut nbsp;nbsp;nbsp;I

eledri fimdcm fubftantiä fumat:fanguis etiâ non paruus,etita ueniésin nbsp;nbsp;nbsp;1

u en trêmotus, ut a plerifq^ epilepfia min or diceretur, Quo Set, utmelius nbsp;nbsp;i ^

-ocr page 113-

EVSEBIVM FIL,

to?

*1^^$ fixent,quod fit quidé alba fpuma,fed non folida. Lac cm quoCp ’quot;‘Stolons oftendit,nec tarne ilico feminis cHcntiaXcminis denn ano.

Adhæc Üiodes. Quippecum fit omnis fpuma leuis, arque fiftu» “^^inanibus capiUis uacuata, amp;nbsp;facilitate fcifsibili folubilis : fernen ^quot;‘W a candis profpicitur, nel intclligitur, eft graue,tractnofum, glu? ’'quot;olum, amp;nbsp;non facile folubile, ncque fiftulofum : ofiendo amp;nbsp;alia inul» '‘.nonenefernen dfentiam {anguinis,Omittoplurima,6ó a plurimis ‘quot;nnaliaGnefanguinememorari : utputa,pulpas, fepias Jollia, oftrea, Pondulos^pemecas, profacines , qui fua uirtute nauim bcllihcanres, quot;Ppofito ore, uel mordente immobilem retinent. Nee tarnen bæc o? '’'niafiiiefuofemineprocreari pofiunt: quomodo etiam in ufu uene^ ''®fpuma generari. Perfuadent autem cadentibus membris, cum in Wonibuscorporum, quas anatomas uocamus, paftus in fuis uaL ^'sfepcritur. Afdepiades autem confentiens, ait elfentiam,arque ^fnis uniuerlàlis hominum , uel animalium , item principalis cor» Ktuli intclledu fenlarn : fin biedt am autem fibi paftilitatis cruditatem, ®®t€ft,nouum cibum accæptum, fine noua fubinde nutrimenta. Vuit ’®nicx crudis fieri reddibitiones : ut accæpti cibi difieda materies in ’’’pulculisminutata,feu coda, amp;r in ladeum humorem mutata, o^ ’quot;’tsper corporis partes, ac p articulas difcurrat : atque ita in nares ue^ ''‘^ns.mucilentum faciatliquorem,in ueficuIaiecoris.Fel non aliter eti* ‘■quot;'nfeminales uias cadens,ca cum naturali uirtute,fiue fabrication^ quot;deinenfieri, ut beatiffimus Hippocrates affirmât,

Afckpiadc»,

Lîpidemdicit Hippocrates in uefica generari fuperatione feruöris, quot;■niattrada.feudefcendentia urinæterrore inuefica refident,ex lei» quot;onsdenfitatenimio perfufia liquore, feucalore : ficut inquit uidemus quot;menara m fidilibus uafculis, quæ humecta admixto liquore moL ®gt;trornacibus ingeruntur: tune deficcata feruore,in lapideam foli^ quot;^temueniunt. Quæ Só ipfa uefica uelut uentola ab artifice pof ta, ‘quot;fenutnoremattrahit, amp;nbsp;ex omni regione corporis ad orificium e^ 'quot;sdecurrâq amp;nbsp;ficuthumor tenetur a lade fecernitur : fic itaque urina *’'^iamcöda,atque in fanguinéum colorem mutata,uel ladancs quot;'quot; ffcernitur, effluens ad inferiorem locum, in corpore ad id prædif Am ueficä, per uritidos poros lufeipiens in fie urina uiridis coloris, ipfa uefica habet fuper fie duos renulos neruofos, non ad fiiifi»

Caufsa La» pidis ♦

Wdam urinam, fed ad refpirationem, uel uaporatinem.

Me autem fieri, uel nutriri didum eft ex nutrimento : quod fi P^dfierit cralfius, ae pinguius, exprimit, uelexcludit uteri per an^ ^f'iïs, aut meatum : quo exprelïo , amp;nbsp;in humeda ueniente , pin^ Soldes egeratur, in mammarum, aut fiftulofas uias ueniens, ladis ac» W ljualitatem,

Pubertatem amp;nbsp;barham nafci eodem tempore laxamento cutis, quod

-ocr page 114-

lO^ nbsp;nbsp;nbsp;OCTAVI I HO-RAT IA NI AD

C hxamentum fictcmiflionefeministantecmm fieri non poteft,Nuncigi tur nature nutrimentum perlaxatasuiascorporis exiens,acrisfr]gido tadu nimia denfitate coadum, m capillos ucnitDeniquceunuchibar^ birenon poflunt:quia fernen non emittunt* DeniqueScinfantes nari minime ambularc poHunt,ut reliqua animaliatquæ mox ut na ra fuc^

rint,ambulant,infantes uero minime Job hoc. Qui a om nis calorin ca* pite eilconffitutus, Omnes uiri artus phlegm a tic o humorefiintcorro^ borati : eaque ratione nequc nerm , feu muiculi fuum officium rite adimplere poffunt, nifi ex cibo amp;nbsp;potu incitatus fuent calor, quiin fu^ nbsp;nbsp;1 perioribus locis eft conftitutus, id eil, in cerebro, qui durinandoomne nbsp;nbsp;( corporis regionem calefacit, arque fol uit, Nequc mulieres barbirc j poffunt, quanquam etenim fernen emittere uideantur, non tarnen ita I emiffionis tempore ut uiri mouentur, quo poffit cutis fieri laxamcn^ f

• . • turn, Hinc igitur delicatiora amp;nbsp;frigidiora firnt mufierum, fiue eunu^ nbsp;nbsp;f chorum corpora : amp;S non o feu Ia ra’, nequc minime incitaræ ff fucrinf, j ' aur concufîæ a pu crib fêmine ^ ante hoc tempus fernen emittere non / | poffunt, ut uiri in fine uiæmequein bis neceffârio prohibetur ufquead nbsp;nbsp;1

fuperficiem corporis exirenurrimentum, amp;:proprercaffipradida loca 1 ' O capiffis defèruntur, Hiede fêptem annorum cauffa nafcendi cotiip P citcompendiofam fœtus perfeeffionem fieri,quotiensfummotempera:^ j ' men to primordiorum, cofedum fernen in marrieem uenerirdpfa quo* nbsp;nbsp;1 '

quefimifftertempérâteriam nutrimentaminimeinffdiofa, Erenimin j nono menfè,magispartum fieri,perfe^ionis ettcauffa» Qyæcum forte feptimofaeritmenfe commota,raro quielem,fed rationabiUterf ct. 0^

effauo tarnen menfënon facileuutribiles funt, non ettamilicatus fœtus, pro rationeponderis. Septimo menfe,adinferiora loca defcenditex fuiJ ƒ perioribus ipaeffs» Öehinc fi fuerit perfedus, rumpens membranas, i nutribiliter excluditur, Hinc quaffatmembranas, 8ctotam matricem, nbsp;nbsp;nbsp;’ qua ex quafTatione generatur tumor» Rumpere autêcumnon potuef * rit fupraditflas membranas ac matricem, fiquidem nondum conuenif / ' €nshabetpondus,acperfe(fiamfortitudinem, neceffariopennanensue 1 f nitin oStauo menfe,^ laborem facit praegnanti, donee tumor quaffati^ nbsp;nbsp;i ƒ onegemens refoluatur. (2ua definente, nonusmenfisrurfum uenit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j I

Leuior cauffa eft aft partus fecundum Hippocratem uteriperfedio, ex qua fiet nutrimenti inopia, 8c eruptio membranarum» Quamdia enim paruus fuerit fœtus, fufficiens carpic exmatrenutrimétum, Cum autem ad perfetdam uenerit magnitudinem, plurimo neceffario indf gebit, quam ualet grauida fubrogare» Tunc incommodis affedus dt nutrimenti» Ad quod acrius commotus, rumpit membranas: amp;cei ieritate eruptionis prominet» Fitetiarn umbilicimarcor, cumiamnon potent ualere nutrimenta miniftrare»

Tempore autem infiante coiicipi, atque collocarimanifefum dl,

-ocr page 115-

^VSEBIVM EÎU tlB,


107


^'^^oinumuerofcptcmfpacfjs connncri, feprimo menfe dentes na^ Ij^’^’^uibus nonotfeptimo anno infanti dentes cadere:bis feptenis pu L^^^’’^^^^a”^*b»^5i^’^^’Sfemégenerare : ter feptenis amp;nbsp;unoanno Itflp '^^^urare,feptidomis ægros periclitare. Qi”^ minus'?’Sep tem t '^Omnia miniftrari ficinfantem in utero ferri atquecomponi,cuf?

Wamp;fLunçduodecadionterminarc. Eftautem numerus iepries j 7Plicatus. ka partum confummari » Sed figuram hominis infans ^tprirno quadragefimo aliquando:aliquando Slt; trigefimo dic^kc?: r^'Ppoctates in libroquadragekmonono deinfanrisnatura. Et ^æ'Inandâmuliercm in partibus Gazæ.tfigintadierum abortum fc^ j^'flafculum , cuius omnia membra ex integro confirmata eonfpexi. j^coripfius quafi granum papaueris magnitudine exiftimaui. ^^ æ‘'autciiumeros,ut partus edatur, fcptics multiplicare oportet :ita fcncpdietrigefimo in utero materno figuram hominis accipitje ç '”0menfenafcatur: hos dies feptics multiplicabis,5ó efficiuntur dies .5'401 filmt menfes feptem. Qui auté quadragefimo die figura ut ho J^accatperit, nono menfe intrante,decimo die nafcitur. Sepries mul ƒ '^bis dies, efticiuntur.ee b xxx. qui fiunt menfes nouem.ltacp die ^o,ut diximus,feptimo, autdecimo menfe,qui nafcuntur, uitafes ’^ Manifeftum eft,infantem in utero temporibus firmari. Qir.o^ .^^dntendite. Primo menfe iactusfeminis noftri in utero maten 10 D ”^^*^ **' umbilicum,in hoc eft congregatio. Secundo menfe orgt; j^l^'ioeftcorporis.Tertiomenfe,qüia priore formatumcftcorpus,er . '’•turanima.Quarto menfe ungues accipit,^capillos ducit, et mo-r '^dtinfans in utero materno. Ideo quarto menie prägnantes nar j^ ^r.Quinto menfe facit caradterem patris e;us,aut matris,aut aduE ji]^'ndemonftrat.Sexto mêfe adijcit neruorumconfirmationc. Sepnr ^ænfemedulla confolidatur. Oeftano menfe ofta durantur, Nono z'æmaturatumouetinfantem eflecrus naturærerum bénéfices. Delt;^ ^ ^^enfedetenebris ad lucem exit, tardç ætatis ingreifu maturatus, Mdens» Igitur Cor aliquando eu ex pulmonc impkrur, fi quid wficiem cutis uenerit,rccufat,atq? recludit : aliquando cum puk ^æWenscordi no dederit,fi quidem co temporecum accipiendum '^•^•muifitatur fuperioribus hauftibus, tune rurfus corpus ex toto ^jj, ftumit acrem fibi cofuetum, atqj ita refpirationis perficit officium, U^ ''■^nti tempore inducens frigus,fcm per corpori neceflariü.Sicenim J^’^^^^’^P^oignci fplendoris,feu radipex partibus loei in corde t atuti, in quo anima confiftit, ufque ad omnes fines corporis iftis ij^cncrit, amp;nbsp;confenfus in iftis partibus fiet, in quibus etiam irrucnlt;? j^Pftfiduntur. Sed fpeciales quoque, uel quae in ipfis geruntur, cx^ '’fSjautunamefteex corde ad quam eandem uirtutem fenfificant, ïdanima traufmittet, fed pro uiai um diuerfitate fieri differentem.

Quädotn tue to fonnctiir homo.

ß

Infants cre-mencum.

Anitrif ftdes»

-ocr page 116-

IO8 OCT A VII H O. R A T I A N I AD

C Cum enim inquit, uiuus fuis uifalibus fuerit conRitutus-, uifus perfiei' tur:cum in audibilibiis,auditusîcum in odorantibus,odor:cû'in Imguæ partibus,fapor: cum mroto corpore, tadus^Sicut enim una att^cadem cibi materia prouidentia uiarum nutrimenta miniftrans, nunc ncruos, uel arterias,nunc uenas,autofra,uelmu(culos tranfit, non aliter ienfifi* cat uirtus animæ fecundum accipientium uiarum differétiam. Si per omneinquâ corpus mundæeflèntuiæ,ut in oculis funtconftitutæ,pcr

’ totum corpus forfitanuideremus.Nuncautê,quiafecundum uiarudif ferentiam hoc fieri non pote(t,redtc uifum in quit,hoc genere eelebrari: cum ex corde fenfifica uirtus limpida, arep fplendens, ad oculos prouO nit,infufa perhumorêuitreum,quêGræci hialoiden uocant, Exinde rurfum redit ad fphærani, höceft,oculi uloma interius tunicam,quam Græci criftalloidem uocant, feu phacoidem,autdifaidem:tunctenuans ' atq; iplendificans fphgram, ad eius centrum ac mediam parte,quam ap pellamus phacoidem,confugit» Exinde ad pupdla omnisconcidens, ' nbsp;nbsp;cclerrimo, lapfu per eius raritates accipit cafum, tanq? ex fuifedo fccuiV/

dum iphæram a uertice,ad tenuem pupinæuiamcônduâum:atçpitair ruens uifibilibus rebus,hoe eft,quas uidemus,earum facit apprehenfio D nem. Sicut inquitignis uicina corpora exurit,diftantia calefacit,remota Comparatio iHuminadongius autem conftituta neqj urit,necpcalefacit,neq;inumi#, aptißima. nbsp;nbsp;nbsp;nat,difloluta omnino feu perdita uirtute: üc etia anima in cordis aititu?

quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dme habens rationabilêuirtutem, quam tendit uiep ad corporis fines,'

omnes fenfus perficinfed ab his deadens, in acrem eundéeuanefcés, m alios fenfus femditunneqp iam feruans fenfifieam uirtute, debinequod in uifu fenfifica uirtus per multa uenit corporis mebra, ex anguftqs ad mundas ufas,Sópropterea puraatqpiihbataperucnit,amp;:fplcndens,pro prio uigore fcruato. Accedit etiam, quod fecum plurimu luminis ex ani nbsp;nbsp;nbsp;,

ma trahatex cordeperfecto, in fimilitudincm radq peruifheasuiasir-

ruât/et ab hoc corpore in a crem cadens, Jongo innere non intereat. Äd

alios uero fenfus uirtutes uenientes,per apertiores feruntur uias,ad plu,

rimum fpiritaliac uafida matena circumfêptas,quorum admixtione ob fcuranturtob hoe mpx corpore in aërem ueniente intereunt, i plurimo fibi acrepermixto ♦

EC De D i N G V AE natura,

T E N I M Linguam fine fuonatural/edeconftituit:debiiic molfem,atqp laxiorem: Equ/demguRidi capacem. Sed finu fuo fabr/eatatne tradudfaab af/quo qui in Q effetüicco ÓCnreficcret, 8Ciü fficium eorum qui extrinCecusirruerint,ffibuerteret. Mollern autemb Óam, quo faciUus, Ru eelerius per earn fenfifica uirtus eurrensgulfata i apprehenderet, taxions uero naturæatqueraram, quocelenusprx^ ' nbsp;nbsp;*

uenta tranfforatione eorum quæ Cumunturindicium fieret» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

-ocr page 117-

EVSEBIVM Ft U DIB» QVARTVS» lO^

ICDe CEREBRI natura»

TEW CEREBRVM fine odore ene conftituft,atque fine fonotfiquidem in ipfo fit apprehenfio odorandi,atque tangendi, ’®audiendi,Scd fineodore inquit quid poffitC'nunc ucro a fupradis ^toofficioadiuumodorem atque nunciansabiret. Irruentium iudici^ ’''’lautemfinefono, ut filcnaocapitis nocesacciperct ac probaret» De ’iioetiamteftam natura iugem, om ni ex parte circumdatam confecit: '”fumptafenfuali uirtute,facile indicium fiat ad irruentem uocem»

VeUev O C i s natura.

Ox NASCITVR cx totius corporis fpiritu,uel pulmo num, qui fiint in modum follis ferrarq, in dando, amp;nbsp;accipien? ’®gt;piritum uenientem SC pereuntem in capite,8ó refonantem: amp;nbsp;fic uo ^^‘^fnfitas abuniuerfis auditur. Siedenique noae uoces, denfitate ae^ '^pfrfcuerantes,longiusamp;r a longe conftitutis audiuntur,perdurante acrislaxions caufia.Diflipatæ, etiam proximorum

difficilius audibiles fiunt,

Tlt;[ De T A C T V.

A C T V M. autem efieinquitfenfium capiente,Scdfileniafu* ^j ennt, atque æqualia,amp;rtenuiifima,exterius, fiueintcrius irrueni^

’'‘’'■poium fuauitatem facere : fi autem aipera 5lt; concifTa,dolorem, ß gt;nbsp;nbsp;nbsp;lt;[ De PVRGATIONE Fcrminarum.

'^ ’ E R i autem purgationem feeminis ait.Siquidem concaua,at^ ^ueinanis,8óferucns,amp;ueno(a fit matrix tut adinanitatem hu-'’^uemens,materiæ ingerat feruorem .Venas quoque naturaliter J^riofas corrigit t ut poft implementum uaiculörum, ofculationc in* ta Ï®*^®^^”§“*'sexcludatur, Vt autem perfingulos menfes hoc fiat, Jinquit cxtat, quod tales fint uiæ, fiue pori, ut menfe replean* ‘^poft implementum rurfum ofculatiofiat,acdeinde purgatiofc* jij^^’^'Quæadhucnouellisætatibus fieri non potefl,neque déclin an-

’’5«Siquidem in nouellis nondum fint uiç dilatatæ atque capaces ma ^plurimæ. Itemin dcclinantibus, fiquidem conciderint : uia etiam

frigidaatque torpens.Naturaliter autem fufpicatur,ma* trici compati mammas »

IC De s E M I N E»

TEW M A s C V L Orumfemêfuamhaberenaturam,Utoffà, . ud neruos, aut carnem, amp;nbsp;his fimilia, amp;nbsp;non ex alienigenis fieri ♦ ^’iditenim ad generandum menfe nono,ueliam feemmam conue-i 5if • ”‘*5autem iactum ait,no nififolum iaculando fieri.Non enim ‘Qthoc intantum penetrate, ut fundum matricis teneat,ièdipfum

K

-ocr page 118-

no nbsp;nbsp;nbsp;OCTA vil HORATIANI AD

C quoquc laduim feminis,fiue excuflum rapcre ad fe adduccndo,atÇj fug fnani£anconGedere:ut laculum pifcaturus : amp;nbsp;utmedidnalts cucurbit ta appofita,cames ad fe adducir,adniuateferuore:udutlucernaamp;flani ma oleum dudtad /c.DcInncforftan euam,utdeledationeeoncçptiofî at ficcitas ra pit earn. Qtiod ctiam ad pccnitentiam quandam fenumsaf fi'cian£urfcrminæ,probatur ex co : quod ante coitum aganfurftinuh's, Panuurndt- Sicdemquefprior fccmimni feminis cur/usin uafcuJisconc!dat,maf

«e JUS. ^^jj. ^^ ^^ nafeuntur, fuperuemetc finnh femme. Si uero anteceflent nie fernen, amp;nbsp;ïn uafculis ceciderit, prius fuperuemente feemweo Qmi^ ne,fcemïnæ nafciïtur,Hmc eft ratiom Humana? conftntaneiim,quodui rili Cemme puelle naftantur:ex fcemmeo femine,puen nafcantunSiÉa^ que utrorumquefernen permixtum ^ obuiandofibi in uafculonim ca^ ukatem ceciderit, hos uiragines appeUamus. Exindeprudenfes arque pulchri na{cuntur,€x uno confenfu,nihil in ferenneres iraeundiæ. De^ niqueü ex uno cenfenfu permixtio Ceminis nonhierit, feduacantiini^ mo ineitatum faerit, feu in uafculis ceciderit, debilesatc^ fineintdleda naf:untur:eo quod ipfum ferne mmurum moucatur^non utpingucra^ tionabiliter,fed autcholericum,aut aciuofum,aatcccnofum, autcomf ptum^fxpius mud, autfurdi, autrardeo quod non fit integrum fernen, nee tempore competently nbsp;Geminorum genus nos dicimusieoeiuod / inorificium uuluxduoaditus abirenofcunturtubifiuiciffim.ud fidd nbsp;nbsp;/ uifum induas uel tres partes fernen in uafculorum capita cecidedt, gc^ nbsp;nbsp;l Tnini,uel trigemininafcuntur. hfiericum inquit fieri,quodturgefcenf 1 teiecore,feu tumenre ucficuïa,quam fel appellamus.debilitanonem fu? pcratione n utrimenti caufTetur, amp;: non poted ad digeftorias uiasfiu tai donales perueniretunde fit totius corporis obduratio,fl:omachi, epatis, fplenis, atquepulmonum.fiueintedinicxci. Etproptereaprolnbetut fel ad uafculum permeare,quod grxce holedon uocamustS^ita agitata fiueperfufa corpora, aut uiridefcere, atque deformes Sc pallenies eûtes facere. Somnos inquit fieri,animç atquecorporisindulgentia,iclell, fedato feruore, quiinfomnietatem facit, qui calefacit amp;deficeat metui cas cerebri. Temperads amp;nbsp;humeefds itaque metucis,dulcis fomnuscot^ pora reformat. Bolinu inquit fieri ex ariditate æ ficcitate totius cod nbsp;nbsp;, poris, amp;quot;nbsp;obdrufis ups ex melancholia,qirx ed tardiorad curandum,ot quibus uffs fames,dueappetenda ciborum fiet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

Dyfenteriam inquit fieri, uel lienteriam, nimietatefrigods, acliqvi' dorum bumorum, quam gixcedacchodes uocamus: quxelefcenden' ' do delexuredo intedina dyfenterias, uellienterias facit,ex defventicai^ ne ueniendum atque uentre tuendum, que nutrimends ad mixta, feu af bis dimptis, corrupdonefua nequefurfum carnis uiasacripercfinatna trim€ntqm,autcorporipropiare. nbsp;Cordapfon autem S^ikon fiedhu

moregenerato dixit in ore coli argilloforum, hquidoi u bumorum obf

-ocr page 119-

. ®VSEBIVM FI L/ L Ï B» Q. V A R T V S. UI Mone:fed cordapfon inferiore ofculo fieri dixit, quod eft oppofi* A ’’quot;’’.udlpcdans inteftinum,cui nomen eft arcon. fiquidem ncq; fieri j ^®’'^inipfum,nequeuentus irruat, nequeelifteris iniedtio accipiatur,

’’'^nibusconcidentibus amp;nbsp;obftantibus iniectionali, Aulifculeon ucro , ^pcrioriofculo fieri,quo liquor tenue denique expédiât inteftinum, J^nationem,feu uentos,Scftercora aliquando irruentiaaccipiat, Sd *‘'fvetnquoquc:fiquidcm inferius ofculum non fit obftrufum,fed ^®''liberijtranfitum adileonfieri, conceptofeuretento fpiritus iaculo, pfohibentenutrimenti naturale mcatum. Hoc fopius continget inci P'^tibus, amp;nbsp;qui cauflas non intelligunt, aut per uerecundiam, feu po '''’^fniperfonam,ficut inclepshydris,cum acceptus fpiritus prohibet ’'^fituni liquidorum humorum, feu furfum exufto atque congluti? '’^‘'^nutrimentOjtranfitus inteftini atque eins fierireceftusnoh fina* fur: uel duratis inteftinis,nimia ui fpiritus, ita ut prohibeai tur irruere nutrimentum»

Ï^ nbsp;nbsp;nbsp;f[ Qiiomodo E s C A, uel P o T V s per

omne Corpus diftribuuntur»

RIA INQVIT officia,atque difcrctioncs in corpore nu? ’'''’’fntum fuftinere. Qiiorum primum in uentre mixtum conftituit, ^to atque decodlo, fecundum inuenis,tertium in particulis : quia ^niembrorum difpofitionefupradidla aecipiunt.Sed ex primo ofii^ ''''’tquediferetionefiquid inutile fuerit,in ftercora per inteftina de^ Ex fecundo autem, quoduenisperficitur, fuperfluum in uri-^ttanfire, atque in ueficam decurrere : quç fub uentofali artifice pos '^'î^fehumorem attrahit, uel ex omni parte ad orificium eius decurs ,^‘füthumortenuatus a ladle difeernitur.Item ex tertio officio,quod pärnbus pofuimus, quæin fe fiipradidta fufeipiunt nutrimenta, ft I'^^iiiperfluafuerint, tanquam aliéna per fudorcm egerint.Tribus er* ^’Wfupradiximus offices ac diferetionibus , non redle conftitutis, 1 ^P'geri cibos,amp;in alborem inquit uerti,putredinem ,feu fermentos ’'’'(uæerequalitatê: quazimofin appellauit: quod Sd ante ipfum cæs Jjprobauerunt : Sdin exaltationem tranfire,feu mutari, ut ncque '‘'^’^tpiritus, neque humoris efle uidcatur, fed inter utramque natus ’’’■ticutrumprobetur. Horumigitur utrumep cuftodiens anima, exs J’'’™frfgusinducit,hoceft,aerepartitumcft» Huncqueadduci non A**®per nares,uerumetiam per totum corpus, officio commutato* ^^ndo enim per nares inferius adducitur, per fauces ad pulmonem ^^hexindeparscordi, pars thoracitranfmittitur :tunc impletis Ios (j^'indudus aer per uias totius corporis, denuo totus rgeritur. Qiians ^®3utem ex pulmone, atque corde, Sd uentre redditur,rurfum per faus ‘'^dprocus fertur ad narium atque oris uias : tunc uia feruata, rur* k 2

Digeftiones tres, ß Stercus» Vrina,

Sudor»

Spiritus acris *

-ocr page 120-

112 nbsp;nbsp;nbsp;OCTAVII HORATIANI AO

C fümpertotam corporis fuperficicminducKur pereiufmodi,qua pcrfu pradidas uias cm ent. Sic etiam per podicem,atque inteftina, ac ucn# '' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trem quod etiairi per totam corporis fuperficiem , feu cutem rcfpiratio

fiat,manifcftum cft ex co : epeum medicaminu atcp unguentorumuir# tutes ufque ad alnora uifcera peruenianqnecefîàrio materie tenduntur, amp;nbsp;oppreßioneuentris perurgentur. Etenim pcrfupfrficiein/cu cunm v nbsp;nbsp;nbsp;eorporis,amp; ratio Habiles uias, id eft, digeftoriaSjinuifibib difpcndioin

fumptione fada/equitur ut inanitas non ualcat fubftantJani rennerejd eft,cibum,uel potum:cum femperirruenti mareriæ cedit:aiqucira ep^ primente uentre,nutrimenta partis uniuerfo corpori tradunturSicita^ que compreßb ftomaebo, idem domino corporis efcas quas fufeepit. crudas arep acidas feu limofas ad fuperior^reiadat, atqueeuomit, im? pellente feruore. Anedum inquitfieri,quem nos redibirioncm uoea? mus, cum per inane in obftrufionciiena?, quæ ex corde fumit initium, leu pulmonem, cum cogitur tranigredi per earn a corde, reciproeusad materiam quæ ipintum fpargit, per omnem corporisregionem:amp;.'ob hoc non linens fpiritum redo ac folito curfu moueri, ufque adeorpo* risfinem,lequifurutturbatusmentem commoucat, 8/cafumcorporis Caufla epL nbsp;nbsp;faciat, arque adduc^tiones 80 rapius diuerfos. Aut fi forte omnia quæin

lepfiae. nobis liquida, feu argillola, 8^ craftiora, etferuentia funt, ha'efuennt obftrufa,fccundum eos meatus,quibus ct rcfpiratio crédita fequrretur.

D Cerrante autem inquit intenore fpiritu, feu feruore cum feftmatióeex? , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eundfamp;f obuiante frigore fefunauoni inn andi, tui ban mena m.etfpi?

ratione retentatos anus fieri,feu cafum, feu malefadionem, nel dyplim anrmæ,ulquediim clt;alorex aldohbus locis mutarus,fcu abdüóus,ob* duratas,uel claufts uias fubtilitatecalons inrerrupendo puiasfaciat,qua languis uel fpuitus confuerudinarium fbi irer côlèquatur, Hinefitepi^ Jepfia,compaticnre fibi bullin' paßionem, quæ fir ex aridiiate Sf fccita# terotius corporis ab annotrigefimo ufque ad qumquagefmum. His fiequenrer ego carpiUonepubimo permixto, leu famfuco,uelabiora? no, feu carui fernen cum alaro, in byßopi aqua decedo, ieiunobiben* dum dedi,etad meliora prouocaui. Cpium cyrenaicumadodoiaduni naribusoppofuimus.ln locis refrigerans, beneolentibusrepaufandilo cum acdpiant.leu ubi Hores herbarum dilpcrfi ft ciinr.Ab inquiefudi# Sirmutano. ne uocifcranritm cuftodiendi erunt. Srei nuratione refiationem ingt; quit fieri limons in cerebro conftituti, cadenas per nares. Simili modo etiam aurium annitum,luperanabusliquidis in capireacrefiaris,deGgt; ' dentelpinru. Hmclapeetiam aurium dolorem nafei, uel exconeapto ’ Ipiriru dC aßumptione,arque erumpenteêd exrendcnrcparres.Item bV ^ entis humonsacrioris caufia per auditorias caueinas, exuleeratisfimgt; nbsp;nbsp;nbsp;^

bus, nanltunte bumore inloca uulnerato,

Or^atio, Ofenauones item fieri, tôaeeruati Iplhrus atq; dumpenöscavffs^ÔC nbsp;nbsp;nbsp;*■

-ocr page 121-

JVSEBIVM FIU LIE* Q V A R T V S» IiJ J*'.perfolitas uias decurrenris, mouente fpiritu a parte, fine extra cor^ J^Pnlfum. Ob hoc cum lachrymal^ fluoré ad fupenora fertur. Te^ quot;^iuero Hunt in ftatione fanguinis artcriæ,qui ex corde fertur firn» “pîfmumopoftotonum fieri inquit,fpiritus concæptionc, flue fum ™neinterius fecundum ipinam conftituti, et qui uenarum inferior *'’'^tpartes» Quando enim inquit, concaeptus(piritusin exitum ^'tperui^ri,ncc tamê ualuerit exire, anguftiarum cauffa irruens, ^^’'ümfiiiTimotationibnSjtotius corporis,atep totis ceu fumptis alis, ^^®fduGonem,at^ attradtionem neruorum, mufeulorum quoep fa^ ' Ptripleumoniam uero inquitfieri,aftantefanguinis plenitudine, “''’gt;mio turrjore fado, quæ pulmonem penetrant, undeSó refpira^ i’quot;^pedituropprefRonepuImonis,etdenfatioin uafculis,hoceft,uc^ j '''^niaïiamobftrufioncmfpiritusgenerari,aham liquoris acrioris '^gt;amp;tranfitum uiarum non habentis.

Miter amp;nbsp;Pleureticæ paffionis dupheem dcdit fubftantiam Jderi^ ’’’''quitfieri,qui apud nos auriginofus, feu arcuatus uocatur : nam “usmorbü regium uocant » Fit obftrufo mcatu,qui ad uentrem du? ^’'^o,quiadfellis folliculum tendit, Sufpicatur enim,fi quid in fan? ^«jcritacrius factum,hoe per fpirationem tenuem, ad iecoris ferri /’'n,quam fel appellamus,atcp ex ipfa exuberatione fada, aliud ad ( ^’m, aliud ad oculos, aliud ad fuperficiern totius corporis eftundi, ^Mdi corporis cauffa, feu per uim naturalem pergere : quo extra foi'aatquedebiha, ex hac materia admonitionem atep deformati? Mfellisegeftionem atq^ exuberationem in fe fufcipiatit, ,^^^ gul turn uero inquit fieri,fpiritus acetepto in quafdam uocales lu^ pdeefdentepaulatim inuafculis, ubifrigidus liquor repofituseft, f^®aqua uidemus uefieufas furgentes, defcendente pluuia, atque j ’^dio, Hydropem inquit fieri fanguinis corrupttone per frigi? '“'’'orporem.Feruore enim, naturale nutrimentum in fanguinem co ^'’''natîquoexonâo, permorborum tarditatem fupradida materia i^^^’'ftur,deftinata in fanguinis uentris fubffantiam : aedeinde in loca Ii)|.^'’’gt;9’ïæ periton membranæ, amp;nbsp;inteftinis interieda funt,et diffu? j^''l'ioreobftrudêtem hydropem naici fine perfici ad tumorem totius J”*®» C Diuifam effe dicimus medicinam in partes quatuor,Re j^ f^'n,quamDietam uocamus. Manuum officium,quod Chirurgie’ j^'quot;gt;camus, Medicamen,quod Pharmaciam uocamus. Prænofeena? j(?1 quot;Wrognofin dicimus. Corpus aute noftrum ex tredeeim comi ®''ius conftat:neruis,uenis,renibus alternis,pinguetudinc,oflibus, Wus, cartilagine,capillis,fucco,fanguine, medullis, membranis. quot;at ’i®^’’^^^” ’” corde confiftit, qu^per fubtihtatem fpiritus femi? K^ per omnem corporis reten tionem »

^'§fftionem inquit feruore fieri, amp;nbsp;feparatas effie corporis materias, k 3

A

Spafmus,

Peripleumo-nia.

Morbuc regius, ß

Singultus,

Hydrops,

Partitio tonus Medidnx,

Digeftio»

-ocr page 122-

Hit o C T A V r I H o R A T* L I B» V L T.

C fanguinem in ueiiis contineri , fpiritum in artcrijs.

Sed pulmoncm elle uelun cellanum.fpintusad arterfas mittcndi/cu rcplcndi omnem corporis regionem.ex quo fpiiiru omnes noftn aro s commoueantur, Phrenericam paflîonem mquit fieri, tumore in coiquot; , . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de fufteefto,et fuffocato (anguine,feu calore confuetudiuario,ex quo celt;

rebrum fenfum Si intellect:uni} præbet, Aliud cft enim,quod imcHigi' tur, aliud qirod fentitur.

Ccrebraduo. Sic itaqueduo cerebrafunt in capitecondituta. Vnum,quod inteP ledum dat. Aliud, quod (enfum præbet:idlt;^ quod in dextrapartela^ cet, ab co fentitur: a finiftro ucro intelligiturtob hoc Tub ca pane fubiacente corde, Sc (emper uigdantegaudiente,amp;quot; inteHiî genre:quia amp;Saureshabet ad audiendum. Quod Praecordü. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;Præcordia habet uentris, id eft, recæptaeu*

la fanguinis,amp; (piritus fingulis in parti* bus fecundum aures, nunc ex ue?

D nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nis promere ianguinern,

nunc ex arterqs

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fpiritum . Nam artcria

mukum habet fpiritum, Só modicum fanguinem ,Vcna autem multum fanguinem, amp;nbsp;modicum fpiriium»

lt;[ 0 C T, H O R A T i A N I ad Filium EVSEBIVM

Quarti l i ß. Finis.

-ocr page 123-

-ocr page 124-

M E S V E»

ff D E V M incundispræpone,8lt;rpræponct’P^^^^’ cunijôC honorabit te: time cum,amp; fecutiJ® cunda experieris ♦


-ocr page 125-

V A L L I S \M E O- t C I N AE

A s i s i N ChirLirgiæfuæ L i B, P R AE F A T I O,

Appcllac Libnin), Tradatum.

Chifurgicö fciru necefla-na.

hüc,qui cltpoflremus faentiç in tnetlicinacunl complernctoipfius,8ó confecutus fum fin cm in co,ex expoiinonibus eius,amp; ipiiusdeclaranoni bus, uiiuin eftmihi, utcoinplcam ipfum uobis CH hocTradtaru qui cftpars opcrationis,id cd, ^^X^i, chirurgiæ cü mar.n. C^SoniS operaRO cum ma-nu proltracaeit in rcgionc noftra.Sc report no-f^pHuataomnino : doncefortafie perqrfcienna eius,S^ ablcilfum eft l)^‘^'§lt;uiTieius:5cnon remanicruntex ea nifi defcripnones paruit in ii^ j'^®ntiquorri,qiias mutaucrut manusi^ accidif cis error amp;' haduano, ’’J’^edauiæfuntintentioncs eins, amp;nbsp;don ga tacit uisiplms :Vb’fum eft '^Viruiuificccam cum ordinauonehuiusl radatus in ca fècunlt;’nm ^’’'®2xpofitionis,amp;dedarationis,«abbreuiadonisrer ut ueniam cum .'^’sfcrrainenrorum Cau terp, et reliquorum mftrumentorum ope^» füllt fit ex dedarationis additionc, amp;nbsp;ex properanene eius quod f iccclTe. Caufta autem proprer quant non inuenitur bonus ant^ ^ouscum manulua in hoc noftro tcmporc,crt:quia ars medicmæ *‘^'iga,amp;oportet audorem eius exercitari ante illud in leientia ana^ ^®,quantnarrauit Gaknus,doneefciatiuuamenta membrorum, ^'pforum formas, et com nt coniundionem, amp;' feparationem/er ha; .^fognioonem oftium, amp;nbsp;ncruorum , etlaccrrorum , Sc numerum ^®nini,cteorum egrcftioncm,Clt; uenarum puHatihum, et quietarum,

'Oforuexituscarum. Et propter iliud dixit Hippocrates, quod no; '”^'1 cum no mine eft multum,et cum opere eft paucum, ct præcipuc in ’ff'Uianus.Nos uero iam diximus de illo in introitu huius Iibri. C^uo; '’'’'»qui non eft feiens, quod diximus de anatwmia, non cuaeuatur, iamcadat in errorcm,quo interficiuntur homines ;ficur ego nidi ^'*ltosexillis,quiformanturdehacfcicntia,amp; ladant fe de ea abfque ^üa,etfineexperimcnto. Quod eft, quia uidi medicum ftolidum fc' Irrpennam ^'^apoftemafcrophulofum in collo mulicris,ctinciditquaftlam ar-^ ^-^'enc^ïd^ *^îsiu collo : quare fluxit languis mulieris, douce cccidit mortu a in; *”^' Anianus eins. Et uidi nicdicum alium, qui præfumpfit ut extrahc* f^'lapident uiro, qui proeeßerat in ætate, Sc lapis erat magnus. Per; '‘f’uergo ad cunt, amp;nbsp;extraxit ipfum cum frufto ueficæ . Quare quot;’ortuus eft uir in tertio die. Et ego quidem iam uocatus fucram ad ^’^üahendum ipfum : Sc uidi ex niagnitudine lapidis , amp;nbsp;difpofno;

'nfirmi, quod nioriretur . Et uidi medieum alium , qui aceipiebat Wapudquendam Ducum terræ noftra: propter medicinamfetac#

-ocr page 126-

Its


P R AE F A T I 0»


Admonido falubris »

C citait eunucho nigro, qui erat apud ipfum, fracHura in crure cius propt calcaneum:etproperauitmedicus cum ignorannafua, amp;fmnx)thaCtu ƒ ramfuperuuinuscumpuluinaribus, amp;aftellisftriâiiraforti,«nondi mifituulneri expirationem ♦ Deinde abfoluiteum fecundiim defydena fua, Poftea dimifit eu diebus aliquot,et prçcepitei,ne folueretliganien^ turntet ftetit fie donee apoftematû eft crus eius,amp;ipfîus pes,etperuenn ad perditiôem» Vocatus fum ergo ad eum:amp;: properaùi ad folucndum Ïigamentum:etconfecuta eft tranquillitas,eteuafitadoIoribusfuis.Ve^ rumtamen corruptio iam confirmata erat in membro : et non potui rez frçnareipiam.Non crgoceHauit corruptio perambulareinmembro, donee péri)uEtuidi medicum alium,quiperforauitapoftemacanccro^ fum : èC ulceratum eft poft dies, donee magnifîcata eft malicia cius cum domino ipfius. Qjiod eft, qui a quâdo eft cancer purus ex bumorc me? Iancholico,tunc no oportet ut perueniatur ad eum cum ferro omnino, nifi fit in membro quod toleret, utabfcindaturtotueius. Etproptcr illud o Filii,neccfte eft uobis,ut feiatis, quod opcratio en manud^u^d^^ tur in duas diLnfiones:fciIicet,operationem cui aftbciatur falustetopcra tioncm,cumqua eftpericulum inpluribus difpofitionibus.Etegoiam exeitani in omni loco huius libri, in quo uenit opcratio, in qua eft ter^ ror Sc timor, Q_uare necefte eft uobis, ut educatis illud, amp;nbsp;dimittatis i^ pfumt utnoninueniantftolidi uiam ad loquédum,etdeboneftandüm. Accipite ergo menfuram cum follicitudine amp;nbsp;protedlione, et infirmos ueftros cum facilitate amp;nbsp;firmitudine, etutimïni uiameliorepcrduccnte gratia Dei ad falutem amp;nbsp;fucceflionem laudabilem : et dimittitcægritudi nes terribiles difficilis fanationis : 8c tollite animas ueftras ab co quod facit uos timere,ut ingrediatur fuper uos bef tatio in fide ueftra amp;com^ modo ueftro.Eft enim magis remanens ad gloriam ueftram, etfublimi lis in mundo ifto,et poftremo ad quatitates ueftras♦ G alenus enira iam dixit in quibufdam fuis admonitionibus. Non medicetis ægritudincm malam:ne nominemini medici mali.Iam autem diuifibuncTradatum fecundum tria Capitula»

PartîtioLi-bn»

C Capitulumprimu» DeCauteriocum igne,etCautcrio cummer dicina acuta,capitulatum,amp;rordinatum a capiteufqueadpedes,etfor'/ mis mftrumentorum,ód ferramentis Cauterq : et orani quod neceftari' urn eft in operatione»

-ocr page 127-

SOLI DEO GLORIA» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ilp

C De Iuiiamento,amp; Nocumento CautenpS^T qui^ bus cóplexionibus couemat, et quo têpore:

amp; fi cum ferro,uel auro» Caput I»

ED ANTE QVIDEM Q V A Mrememo:

conucniat.

______,reroperauonis cum eo,oportet ut dicam quabtatem luiquot; . ^entorum eius,amp; Nocumentorü ipfius: Sd in qua complexione exlt;* fätun Dice ergo,quod fermo de qualitatciuuamenti Cautery,8^ quot;^nienti eius, eft fermo prolixus, amp;nbsp;{ubnb's,fcicntia,amp; fecretum oc^ ’’”n.Eaam locuta fuit m eo mulntudo fapientum, 06 dbTenferunt in ^•amp;mihiquidem fufficit parum ex fermonibus eorum , timens pro ‘§ïtioncm* Dico ergo, quod Cautcrium confert uniuerfaliter o :^ Cauteriü, cu( ''’''icomplcxioni,quçeftcûmateria,etabftp materia: cxcçptisduabuS fo^plf’^'««* ^Mtxionibus,quæ funtcomplexio calida abfq? materia, amp;nbsp;complelt;^ ®'iccaabfquc materia. In complexione autem calida Ô6 ficcacum mai? Mifienferunt. Quidam enim dixerût, quod Cauterium iuuàduum quot;’ta.Etdixeruntalq contrarium illius,fcilicetquod Cauterium non fonueniens in ægritudinlt;quç eft ex caliditate amp;nbsp;ficcitve: quoniam ignis eft caliditas : amp;inconuenienseft, utfaneturex ægritudine «ïamp;ficca, cum calido amp;nbsp;ficco. Etdixitille qui dicit contrarium ilh-MiodperCauteriumfitiuuamentum in omni ægritudine calida amp;nbsp;^^.quaaccidit in corporibus hominum : quoniam quando tu com^ f’''äsforpushominis,amp; humiditates eius,ad complexionem ignis,ins '‘®jiscorpus hominis frigidum.Et ego quidem dico per fermonê eius: ^'''^experimentum iamdetexit mihi illud aliquotiens. Verumtamen '‘’’'’oportet.utueniatfuper inud,nifi qui iam probatus eft,8ó ex er ci ta? '“^gt;1 capitule Cautery exercitio ultimo,amp;cognouit dmerfitatem com f^bnum hominum,amp;difpofitionem egntudinum in feipfis,etcauft ^^3nim ,amp;accidentia ipfarum, etfpacium temporis earum. Ex reli? ^^jsautëcomplexionibus non eft fuper uos timor:et prçcipue in ægri^ ’“‘'’•’ibusfrigidis amp;humidis.Iam enim coueneruntomnes medicifu^ ff^dïsïetnondiiTenferunt in iuuamento cum Cauterio in eis.

[^ dlcitotefi!ij,quod ex fecreto curationis per Cauterium cum igne,^ '’'’■täteeiusfuper Cauterium cum medicina comburenteeft : quoni* ^''’'§nis eft firn plex, cuius adio non peruenit, nifi ad membrum quod ^tetifatur:^ non nocet membro alio coniunefto cum eo,nifi nocu? ’^toparuo. Medicinæ uero co mb metis aCno peruenit ad illud quod ??§^fcif ex mebris : et fortafte facit accidere in membro ægritudinem ' ^is fanationis,et fortafte mtcrficit.Ignis ante propter fubtilitatê fua ‘’onitatêfubftantiçfue,non facitillud,nifi fiipcrf nar. lam uero inno '“‘'■^obisilludpexpimentûj^pterlongitudmê feruitutis amp;nbsp;ftndq cu

-ocr page 128-

12 0


P,VBVCASIS C H I R V Rf


C arte.amp;f ftanone Cuper uedtatê rerutetpropteriUud cxcuCora Ïoiigittiêif ncfei monis.EtCi non effet^quia no Ucethuidibro mco, afFarcm uobis fect-etum occulta in igne,et qualitatéoperationis dus in corporibusex^ pulûonisfuæ, qua expdlitægritudines fermone phUofophico demonf Üranuo, quiacueretura metibus udins, Etfcitotefili],quodipßdi9 fenduntin tempore,in quo couenitFiericautenu, etponuncmelitistem tempu'squot;^^^* ^^^^ ^^^^^^‘ Et ego dico, quod cauterium couenitin omnitemporeipto' pterea, quod noeumêtum accidens propter tempus fubmergitur in iu^ tïamento,quodattrahitur cum cauterio. Etpr^cipueÜcauteriueüprO' ptei dolores ex doloribus n eceffarijs, fortibus, fefdnis, qui non tolerant t^t-ditat0:proptereaquodtimeturexeis,qdaccidatmaliciaqua:e{imaf .

^^j^^’ ^^^^Ens o filpillud, quodnon extimant^nifiuulgus Sciiohdi ^f^y^^quot;^^^^^^^^^^^ s^gntudmi quaefanaturper cauterium, non eü ce ttio emper: et ponunt tUndconfequens, êtres non eüficutputantt P^^Pj^cea quod cauteriu non eiï,nin loco medicinae,qux altcratcóple' quæ Flint candie, quareacciduntdolorcs.

1. . ^P^^^^^^^^^cium Euperduitfupermedicina peruelocitatem ualef D nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amtutem fuæoperationis, etuebementiüdominijFui:Sd ^^^^S^^^^^^Eora aligna temporis fecundScomplet ^’^^^quot; nbsp;nbsp;^^^^^'^^^^^ê^^^^dinisfuæ,8duirtutemeiustamp;iquod ^^ ^^^^!^^^^P^^^ ctusex aggregationeFuperßuitatüin eotamp;iquod ‘^ aeguindoerua ex cibis, S^ümilibusilbsexcaußls, Ç ^S^^^^ ^’d^ Fl^^ admini/iraturcauterium. Acgritudofubtilisin ^P^^duitatum,etbnmiditatü,bcutcauteriümdenns, ‘^ ^^Jb poffibde eftenim, ut non redeat in eoiP uero iermo uufgiiterum, quodcaute^ ,, num ^EpoaremnmeJicmaa,eïifermoredus:noLdill^^^^

Cautenam poûremuin niediciuie^

^’^ ^^^j^-^^' ^'FI^^^^’^ipE credo nt, guod non eiieuratio gute conférât cum me iana,ncgp cum also poft occaium cautery. Res auteefecon' j^^’ ^^^^^endo, goodcauteriu efipaf remu medicina', non ef, ^^J. ^^^ç lt;qtiando nos adminiûram us modos curationisin aliqua ^gri tu mu, J^on conferuntiPæ medicintetdeindeadminißramusinfine ^^^^^’^f^^^^gt;^^^^certuuncinde cadit, guedcauterium dipofretnum ^^j^. ^cun du in ten don cm guam inte/hgunt uu/gus Simu/d ^ ^ ‘CfCUmedico/Um, AnticiUI aiirrdiv^t-unt ctiiod/-iitfrrfirmciim

Cairter/um cum auro prxâar^

auro edme/ius, guam cauteriu cum ferro:S7 non dixerutiiiud,ni/jprof P^cr^gua/iratem aur/, ^ fûblimitatêiûbfiantiatiirætSi dixerunt, quod non facit pus focus cauterip Verumnon efiiffudabfófutet quo nia ego iam probaui iffud, Si inuem, guod ipfum non facit iffudin quibufeia/n nbsp;nbsp;nbsp;!

corpor/bus abigt afgs.Pt cauteriu cum ipfb e/fbonum, et menus quant nbsp;/ i

vmferrOj feut dixerunt^ Verutame/iguadotu/g/jiscauteriumin/gnc

-ocr page 129-

C t C AE P A R S P R 1 M A» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;121

’^3lJt'0,n0^claratur tibi^quando igniturfecundu quandtatem quam ^'5gt;proptcr rubediiiê auri: amp;nbsp;quando properat ad ipfum frigus,amp;: fi ad y^peripfum igm'rionêjiqnefötm ignc,etucrtitiir in laminas.Quare p»nifex ex illo in occupationem : amp;nbsp;propter illud fit Cautenu cum P^o^pudnos uelocius amp;nbsp;propinquius,cx rectitudinead operatiSem. ^'^§0(}uidem iam ordinaui hoe Capitulum in Cautcrio, fecundum ca ordinauira a capite iifcp ad pedes : ut alleuient quærenti illud Wuultexco.

C‘^ Dcmodocauterizandi Caput in commiffu ? racoronali. Caput il.

0 N F Ê R T hiccauterizatio addominiuhumiditatis amp;f fri^ ^^sPuper cerebrumzquæduæfuntcauflæfodæ, etmultitudinis flu ^quot;shumorijex capite ad partes oculorum 8c aurid, etmultitudinis fo* '’’*gt;gt;.amp;doloris dentiS,et doloris gutturis:amp; uniuerfaliter omnis ægritu ^''gt;X(}uæacciditexfrigiditatc.ficutparalifi's,Ôlt;Sfodæ,epilepfie, etapo? fciæ,etfimiliaillis ex ægritudinibus» Modus cauterizationis cft,ut pépias ïnfirmo î ut cuacuctur in primis cum medicina (blutiua mun«gt; ^®cantecaput tribus nodibus, aut quatuor, fccudum quod exigituiiV '’“-‘nhrmi ,amp; eius ætas,et confuetudo eins. Deinde precipe ci, ut ra di fa ^ caput fini cum nouacula. Dcindefaceum federeintermanusmas Watû^itaquod Ïam pofuit manus fuas fuper pectus fuu » Deinde po '''fadicempâlmætuæfuper radicem naf fui inter oculos fuos.Vbi* ^aicpergoperuenerit digitus tuns médius, figna locum ilium cum in? ‘^ofto,Deinde igni Cauterium Oliüare : cuius bare eft forma.

Soda»

Cauterfum oliuarc.

^^iide poneipfum fuper locum ßgnatum cum incaufto,defcenfionc, ^’'^conftringaturmanustuapaulatim, amp;tureuoluesipfum »Deinde *’*Jn«Mtntuam uelocirer, 80 afpicias locum » Quod ft uides iam detegi ^’'®ffequantitate capitis alkiel, aut quantitate Zeuherbi, tunc eleua ma? i^tuam» Etfi non,itéra manu tuam ferro ipfo,aut cura alio ab ipfo ft *'’^lt;fatur: doneeuidcantur ofta,quae dixi tibi » Deinde fume aJiquid '’'^^kamp;folue illud in aqua,et imbibe in ipfo cotum, SC pone fuper Io^ ^■^letdiraitteipfura tribus diebus.Deinde pone fuper ipfum com im “‘oitumin butyro, amp;nbsp;diraitte illufuper locum, donee deftruatur efeba? ^'gnis. Deinde cura illud cum unguento tetrapbarmacon, ufquequo ’W.Iam dixerunt, quod quanto uulnus plus reraanet aperm,emits '‘^pus;quare eft melius 8ó magis iuuariuum. Etdixerunt quidam co ^jUtcauterizetur cutis ufqp ad os : amp;nbsp;teneatur Cauterium,donee ad?

-ocr page 130-

»21


ACBVCÄSIS CH IRV -Ri’


C uratur qm'ddam CpifTitudinis oHis.DeindcradaturpofliHifd quoded'' udum ell: ex ofTe,deinde cureair,Et dicuntalp,quod oportet uteucaü' teno perueniaturad ultimum, donee imprimât in osimprefUonemfor^ tcm,ita quod cadatos,quodfitricutformakirate:autin{irumêtü quod muliercs ponütinfuCo ^alphaheti parui : amp;: extimant,quod exCpinntur ex hocloco uapores capitis,ÔCdimittatur uuluus apertum temporelon go, O einde curctur, donee confolidetur, nbsp;nbsp;Mihiautêiwn uidenturhx

duaefpecies Cauterij omnino mûin quibufdam hominibus fccutiduni viam timons, EtdimittereipCum,apudme cd melius cum faluteipfif ^‘^^^ ^^P^^ ^^ Eolutione continuitatis ipCius natuia^

Z^r ^^^^^^^^Ecaa furnusiiirehquismembris:S^pr^cipuequandocaput ^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^^^^^^ * amp;f fpecies quidê Cauterijprima eitmagis fab i '

^^ ^^^^ ^^^^P^d me, Sc ea utortoperare ergo cum ea iti Pal Lite,

4L Ce modo cauterizandicapitis in dolore to'

tins capitis, Caput III,

VA N D o m toto Capjteaccidit dolor chronicus: etprolon' gaturilhidin infirmo,Sc utitur hyeris,et cochijs, amp;nbsp;caput' ^^jquot;^^^‘^P^^^^^^^ds, Ecprçcipueûiam cauterizatSeiieau' mouim,quo narrauimus,etnon confertei aliquidex illis:tiinccon' ^^^P^J'^^^^^^^^^ ^^dortiscreationisnaiura,ecnóeiïdebi/e, m^mrngusue emens^mnccauterizacum cauterioaliofubillopa rum, em e cautenza ipüim fuper omne cornu capitis fui cauterio, do nbsp;nbsp;' ^^^^P^rtranreatcunsetdifcooperiaturexoirequanm^^^^ mus, ^^^^^^^^^^^P nbsp;nbsp;nbsp;cauterio uno in occipitio capitisdbi, in loco qui V^scapui., nommaturuastetediocusin quoponituruentofaiS^elcuamatumtu^ am m hoe, et non difcooperias os. Inhrmus enim inuenit propter M

o orem u^ ementem, et diuerfum a dolore reliquoru cauteriotum ca^ pitis omniu, Et ego dieam hoc Ca u tenu in lo co lbo: et oportet quod ft

cautenir, quo cautenzantur cornua capitis, et occiput dus fubtifus eau teno, quo cauterizatur media capitis, ethcece/iiorma dus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;

^ ^^^^^‘^eicauterizandiin hemieranja,tamcummedf ^^^^^ ^efu/liua, quam cum/èrro. Caput tirr,

A N D o acciditinpartecapitisdolordd/ódaiaucextêdiu/r do/orui^adocu/um, ddeuacuaturcumedicinistnundi/i cantihuseaput, etadmini/lraturreliqua curario, quam dixiin diuifoni husugntudinu, etnoncon/êrril/udtotirttunecauterizatioiheoeiliê^ / cundum duosmodostautcauterizatio cd medicina acuta comburenre:

a ut cum hrro, Cauterium autécum med/ana acuta combuiente, di

-ocr page 131-

G 1 AE PARS PRIMA, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;125

quot;îîccipi'as denté ununi anij,amp; excortices ipfum,et abfcindas extremita A ’'’finsex duobus lateribus. Deinde fcindc locum doloris in tempore ^l’phlebotomo Iato,donecfiatin eo locus fub cute,in quo dens capi^ ''■^f-liitfomirte ergo eum in ipfo fub cute,donee occultet: deinde ftrin^ ^bperipfum cü puluiUo conftneiione decentfet dimitte ipfum quan '’^tequindecim horaria: deinde folue eum,^ extrahe allium,amp; dimitte ’‘‘‘bus duobus diebus,aut tribus:poftea pone fuper ipfum cotum fu bquot; '’’^min butyro, donee locus efficiatpustdeinde cura ipfum eum uiv ^toufquequoünetur, Etfi uis facillud eum quibufdammedicinis Murendbus, quas ego fcripfi in tracratu duodecimo,de Medicinis

^entibus, Gauterizatio uero eius cum ferro, eft fecundum hune '’”^um.Igni Cauterium, cuius forma hæc eft. Et nominatur Clauilis: ^niâforma capitis eius eft ficut forma claui,in quo eft quiddam cur^ ”“^‘15,amp;in medio eius eft quidam eminentia parua.



f ^‘“depone ipfum fuper locum,Kretine manum tuam : amp;nbsp;tu reuolue ^’^m paulatim cum uelocitate:et ft quantitas quæ aduritur ex fpiffitu '’fcutis^fïcut medietas eius. Et elcua manu tuam, ut non aduratur ar* J'^uccftinferius,etaccidat fluxus fanguinis.Deinde imbibe cotum puablis,8c pone fuper locum,et dimitte ipfum. tribus diebustdeins ’Ponecotumcum butyro:poftea curacum unguento ufquequo fane uis, cautérisa hane hemieraniam cum extremitate cukcllan fe^ “daCauterij. Etcaue ab incifione arteriæ in hac hemicrania,non an-^“ï proprie,

OCDemodo cautcrizandi in hemicrania ’ antiqua. Caput v.

gt;K V A N D o curas hemieraniam, cum eoquoddiximus ex eu* (^.^^ ratione precedente,amp; quod diximus in diuifionibus ægri . quot;“i.ttnonconfertcuratio:8«f uides ex ægriîüdine,quod non fufticit j Wdiximus ex cauterio primo eu medicina, autcum cauterioeum o ^iuncoportet Ut ignias Cauteriu cultellare, donee albificetur poft-Mgnas fuper locum doloris cum linea, cuius longitudo fit medie* '''§gt;ti,aut quafi iUud: amp;^ depone manu tuam uice una, et ftringe earn ^jemddas arteriam,8ó perueniasufquead os .Verumtamen necefte n ‘°futcaucas a continuationemandibulæ,quæ moueturapud ma-^^ Tonern,ne aduratur latus, aut neruus qui mouet ipfam, undc accis gt;eriÿ^^'^^^‘^^^^®^^P er cuftodiam,amp; cautelam de fluxu fanguinis ar hjjP^^æâbfeifa eft. In abfeifione enim eius eft timor, ^ præcipue ei 'gnorat illud quod facit, amp;nbsp;non eft ftudiofus, nee expertus : amp;C di-^'operationem cum eo inprimis ♦ Et ego ueniam cum remémoras:

1 2

-ocr page 132-

I25i » AL BV CASIS CHIRVR^

C none reginnnis fluxus Gnguinis aeddentis ex arteria fecundum H'iOf dum fuum, amp;inloco fuo huius hbn. nbsp;Quod fi uides ex ægntudme, quod non fuffîcit ci hoc Cauteriu,06indes corpus infirmi tokranseau# terium m medio capitis, ficut narrauimus, cura uulnus,donecfanctur. Et fi ill's, admmiftra Cauterium,quod diximus in capitulo extradionis arteriæ cum Cauterio habente duos cultellos. Eft enim cautenzauome lior hac,^ magis conferens»

OV A N D O acciditin Auredolor afrigorc,etcuraturcumfo# ïutiuis,amp; reliqua curatione quam diximus in diuiGone, et non remoueturdofor, tune igni Cauterium: SCeft illud quodno# minaturPundum,cuiusformaefthæCt


Cautenutn Pimdurn.


Deinde puneQa cum co poft eins igninoncm in cïrcumitu awis tonus, ficutreuoluitunautin cïrcumitu utriufe^, Ü fimul dolorcdin utrifc^^Bi e/onga te cum Cauterio a radiceauris parumper, poRgnam fignaueris loca cum cncauHro : 8c fit cauterij quantitas decern pundorum in omni aure, amp;: quad illa.Deinde cura loca^donec fanentur»

o R T V R A queccuratur cum cauterizatione,uon cdniCicK fpeciebus,quxacciduntexphlegmate,fecundüqucd diximus in diuiCionihus æ^itudinû, Etdeuita cauterizationemfptcid, quæ accidit ex exiccatione, erfpaOno nerui, C^uando curas baue fpern torture cum hyeris,amp;caputpurgijs, et gargarifmis, 8^ non confert cm: nbsp;nbsp;/ ratio tua,tunc oportet ut cauterizes in firmu tribus Cauterijstuno apud radieem auris,€trecundoparuminferius a timporeduo, amp;^tertioapnd ƒ coniundiionêduorum Ïabiorum. Etpone Cautcrium tuu ex contrario

partis mfirmæ. quonia mollificatio non accidit,nifi in parte quacappa:: 1 retfana. nbsp;nbsp;Et forma cauterizationis eft,ut cauterizes ipfum Cautcrioin directo extremitatis auris fuperioris fub cornu capitis patum: et alio in

timpore : cuius longitudo fitfecundûlongitudinem polUcis. Et depone manu tuam cum caut€rio,donec comburatur quantitas medietatisfpif fitudmis cutis, Ethxceft forma Cautery, 8^ eiifpeciesexcuhellari^cu'

-ocr page 133-

G I AE P A R S 'P R I M A^

U5

^^^orniapræmiflà eft : uerutamennon eft fubrihorca parum, ficut ui^ A .'^'amp;^oportet ut fît cultellus in eo fuperfluç groffitudinîs parum, De^ '‘^curaloca,cum eo quod præceflît:donec fanctur.

OC Demodo cauterfeandi in Apoplexia antiqua» Caput vm.

■^V A N D o antiquaturApopIexia,amp;curascamcumeoquod i f^^ diximus,amp; non confert medicatio tua, amp;nbsp;infirmus non ha

, Worein,tune cauteriza eum quatuor cauterqs fuper omne cornu ca-J^^amp;cauterio in medio capitis,ficut diximus, amp;nbsp;cauterioin occi^ ®Qpias,lecundum quod præccHît: amp;nbsp;modus cautery fitfccundum j|’^præcefïît, Etiam cauterizatur cum Cauterio fuper os ftomachnet i^^gis ultimum,deinde curetur,cum co quod præceffit,

iDemodo cautcrizandi in Obliuionc. Caput iX, | \p 0 R T E T ut in potudenturin primis infrrino hyeræ ma^ I Igi'æ^amp;pillulæ mundificantes cerebrum.Deinde rade caput in firmi totum, amp;nbsp;pone fuper occipitium eius emplaftrum de fylt;’ I^ffcriptum in tradatu emplaftrorum : 8d pone ipfum aliquotiens» ƒ ”'”namepeft modus Cautery : amp;nbsp;fac illud fecundum ordinem eun? p^uêdixi illic. Si ergo fanatur per illud, bonum eft. Si non : tune ß pauteria tria in pofteriori parte capitis fui, quæ fint defcendentia a “P^ori parte capitis ufqî ad inferiorem partem oculi:8ó pone interop ^‘'^quot;ïutenutn groflïtudinem digiti. Deinde cura Cauterium, cum eo Wpræceflit, Si autem uis additionem, 8ó infirmus eft tolerans il^ '*'''tuncfacei Cauterium in medio.Qiiod fi uis additionem: tune cau^ ^ipfum fuper duo cornua.Deinde cura ipfum,donee fanetur: fitq? ^ïntcriumoliuare fecundum formam,quæ præmiftà eft.

OCDe modo cautcrizandi in Paralifi,amp; mok lificatione. Caput x.

P 0 R T E T ut procédas in mundificatione capitis cum bye? ^5.S^cum eo quod diximus.Deinde rade caput infirmi:poftea caute* ’ï^ipfumcauterio in medio capitis,amp;cauterio fuper omne cornu capi ^^'^cauteno fuper pofterius ipfius,amp; tribus fuper fpondiles colli. ^'au tem indiges inægritudinc moUificatione corporis pluhbus il? winfirmus eft tolerans, amp;nbsp;ægritudo eft fortis:tunc cauteriza ipfum ^'*atuorcauterijs fuper fpondiles dorfi,amp; ultima cum cauterio, donee ^®'’’buratur ex cute plurimum eius,amp; cleua manum tu am. Deinde cu^ '^‘pfum,donee fanetur:amp;r fic cauterium Oliuarc.

Ç DemodocauterizandiinEpilepfia. . Caput xr.

Nr 0 N CA vterizatur epilepticus,nifii illecuiusepilepfiaeftex

I phlegm a te. Oportet ergo ut mundifices cerebrum eiusinpri^ •

1 mis cum hyeris,Slt; cum reliqua curatione qua diximus in dmi*

1 3

-ocr page 134-

12 6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A L B V C A S r S C H I R y R?

G fîone:quando infirmus cftmagnus, aut eft tolerans l'n accçptïonemeà^ dnarum. Si aut eft puer, qui non tolérât medicinas,tuncatJminiftrafur gargarifma,et mafticanones mundificantes cerebruîn,anteiniid dicbùs mulds cum bonificanoneciborum ♦ Deinde rade caputciïis,poftca eau teriza ipfîim Cautério uno in medio capitis, fecundum quodpiæceffit in modo: et cauferio alio in occipitio eius, 00fuper omnecornu eapins fui cautei io. Qiiod fi infirmus fucr.itfortis,ctfueritfoJerans,tunceau teriza ipfum caurerijs,quæ dixi in bafiente paralifim,amp;' moJbficaoofni corporis fuper fpoudilcs col'i, amp;nbsp;/ponddes dorfi:amp;f fit Cautcriumoli^ uare fecund urn modum qui præceffîr. Si autem infirmus elipuer, tune pone cauterium fiibtde, fecundum bunemodum»

c De modo cauterizandi in Melancho^

ba. Caput xn.

catifiâmefancbob'a?fijnfbumidifafescorruptæ,amp;^ pblegmagrofsu, mccauteriza ipm Cauterijs,ciuçdiximus in hahêceparaUQm.ErÛ can fia melanchclixeHruperfiuitas dediuisad D mei an choltâ, amp;^ ell corpus infirmih umediû,tunc da ei in pom qd mun-dificet cerebrum eius, fecundû quod prsecellitin diuifione: deinderade ' caputinfirmi, etfacpoliea tortellam decenter fadtam exlinojicutcircu lumAJeindeponeipfam in medio capiustetinfirmus fedens quadratus teneaturab emniparte.Deindeprefenta Unimentum. Ettlidigniusex butyroouiuin antiquo .Etcalefacipfum fuperignêcalefadiionetcrt'.pc^ rata menfura,qua Loh-rctdigüus^quando intremittiturin ipfvm, Daiii de euacua ipfum in medio capitis eiusïcirculo, et dimitteipfum douée infrigidetur.EaciUud infiimo omni hebdemada femefef^ reliquo regi^ mine dus bono^donce faner. Autfî uis^cautenza ipfum fadeudo puiV^ da parua plurimu eius, prêter quod teneasmanûcum cauteriodmoft odorando. Hacc enim fpecies cautcrifhumcdatccrcbrucvmqualitate. Deinde pene fuper ipfum counmbibitu in butyro,autadipegalliuae,

C\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ De modo cauterizandi in aqua defcenden^

teadoculum. Caput xiii.

^V A ND o declaraftibiprincipiuaqupinocuioperfigua,quç quot;^1^^ dixi in diuifione,tunc incipeamp;^potainfirmü,cum€oquod mundilicetcaputcius.Eteufiodi ipfum ab oibushumiditatibus,amp;fac eum federein ba}neo,in idunio diebus aliquot. Deinde precipe ei,ut ra dat caput fuum, Sd cauteriza ipfum in medio capitis fui. Deinde cautei riza ipfum fuper duo timpora duobus cauterijs, fcü inca:p[iodcfccn' fus aquae in duobus oculis fimukautex latere uno, ßeftinc^ptioaquae in oculo uno : Sf ah feinde cum cauterio omnes uenas amp;^ arterias cute funtfub cute : df Ont cauteria in ca longa in latitudine timpoivm :lt;5/(agt;

1

-ocr page 135-

G I AE P A R S P R t M Agt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»27

J^îfluxufanguinis, Quod fi indes afiquid ex eo,tuncabfcinde cum A ^^•ncutn quacumq; medicina eft poffibile : amp;nbsp;ego ueniam cum fapi^ ''’^quæeftinextraftionearteriafum, et abfcifione earum, amp;nbsp;cautela l^’'*’^ufanguims,Btquandoq^ cauterizatur m ccruicejubduobus oifi ^^duobus cauteries ultime produdis»

O^Î De modo cauterizandi l'n Lachrymis anti^ quis» Caput xiiiL

V A N D O Iachrymeocuïorûfuntantiquæ,aifidua’:ctfLintfii peruenas,amp; artenas quæfunt in manifcfto capitis cxicri^ ''^’UenficaturqdiHud eft ex fuperfluitatib. frigidis,phlegmaticis: tune ^^frizacauterio eodem quod narrauiin inc^pnoneaqinc defeenden^ ^»Qütmo in medio capitis, et duobus cauterijs fuper duo tim pora, amp;’ ’•wcauterijsin ceruicefub duobus offîbus. Etfiïndigesadditione, ^'’Rauteriza ipfum in omni latere caute oculi, fuper extremitatem iült;' f^dij cum cauterio paruo.

€ DemodocauterizandiinfeetoreNafi. Cap. xv.

V A N D o tu medicarisinud,cü eo quod diximus indimficr: e,et non cofert medicatibuunc propera,amp; da in potu infirme cochias tribus noftibus: deinde rade caput eius, et cautcriza i ^ B _ pfum cauterio medio, cücauterio oliuari.Deïde cautcriza 'P^^nicücauterioclauili duobus cauterijs, fuper duo fuperciÜa fub ca^ , f'11'sparum. Etcuftodi te ab arteria,ne incidas earn ♦ Et hæceft forma ‘’’•«rijClauilis»

* miditate:tunc cautcriza Palpebram cauterio uno,cum hoc du ^®^'’*’^”* ^^^ uis, cautcrizaipfum fupra duofupcrcilia parum j^^°uscauterijs inomni parte: 8l elongentur a duobus timporibus: '^bngitudo omnis cautery,fecûdum longitudines fupercilij: et non *”0 manu tuam eu cauterio,imo fedm quantitatem qd aduritur tergt; P«pebræ,ethgc eft forma cauterq fedin hûemodû cautery lu naris»

Ce De modo cauterizandi Palpebram cum pili inuerfan-turpungentesoculum. Caput xvii.

A v T E R I v M in eo eft iccundu duos modos : aut caute^ '’’cum igne:aut cauteriû cum medicina comburentc. In cauterio aût

1 Ä

-ocr page 136-

125 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ALBVCASIS C H I R. V R^

C cum îgnc,præcipe infîrmo anteillud, utdimittatpilos fuos,fi cftcxillfs qui mundant eos,donec prolongctur amp;nbsp;æquentur ♦ Si autcm pungunt eum apudorm fuum:tuncconftnngeoculos eius cum uûtajit nonmo ueantur,donec nàfcantur.Cum ergo nafcuntur amp;nbsp;çquamur, tuncpone caput infinniinfinu tuotdeindefignafuper Palpcbram oculorum eius cû encauftro,figno quod fitfècundû figuram foif) myrti:« fit principiu figni prope piIos. Deinde pone cotû imbibitum in albumine oui:autin m ucilagine pfilq fup o cul û, deinde igni eau teriû,cuius forma cit hæc. ‘

^^~^^^^^^ï^^^^^^^^^^^^^^~2î^^^^iîï2Ii4iwi

Deinde cauterfeafuper figura, quam figna'fiipaulatim in uiabus mulz tis,donec côburatur fuperficies cutis,quç eft ficut figura folij myrü, tof * tam apparenteproprie.Etfignûfanitatis opens tuiefi; utfi uiâeasPiU pebram oculiiam contra hi, et pilos eleuariapud puncquot;ura ocuJi, Elcua ergo manu tuam tunc:etdimirreipfum tribus diebus.Deindeponefu^ peripfum Cotum cum butyro, donee eradicetureichara. Deinde cura ipCiim cum ungnento, doneeiänetnr. Qiiodfiredeat aUquodexpif lis poft boram,amp;: moUifieeturpalpebrattunc itéra Cauterium Puper ib D lum locum,ÜcutFecifiiin primis.Siautem pilifuntin inferiorntunccau teriza ipFam, donee eleuetur ad locum Cuum naturalem ; SC ^quetur ut non pungantpili oculum ♦

E^ Demodo cauterizandicum medicinacomhu' rente in eodemcaCu. Caput xviu.

ST V T præcipiasinfirmo,utdimittatpilos,donecprolôgen tur amp;:æquentur.Fac ex charta depanno formam folij myrti.Deindeac cipeex faponecognito, 5c ex ca/eenon imbibita ex unoqtiocp pondus nne^L aut quaO illud:deinde tere ea fimul comritionebona, Ó? facillud cumfefimatioe,utnon infrigidetun Deinde expande ex co fupercharf tam quafeciFü ficutForma folij myrti, amp;poncipFum Fuperpalpcbram oculi unius,aut duorum.Etpone lub oculo cotum imbibitüin albumin ne oui:8^caputinFirmiFitin Finu tuo, Etpone digitum tuüindicem Fuf per medicina, 8c premeipFum parumper.Et tumoueasipFumquotiens Fentit inFirmus mordicationê medicime: quoniainuemteiusmordicaf tioßcui ignis. Dum ergo perFeuei at hoc quod ipFe inuenitmordicatio, tunc dimitte medicinam,'amp;^ moue ipFam cum digito tuo. Cum ergo quieFcitmordicatio,tuneremouemedicina, 8lt;^ablueoculücumaqua, EtconFidera tunc,Fi uidespalpcbram eleuari,ücutcleuaturapudcontra diionc cum igne,aut cum iaciü'one,€flbene:amp; Fi non, tune itéra Fupcrif pFam ex medicinaFuperlocïj,in quo non imprimitmedicina,amp;:nonde nigrat, donee equetoperatio ma, et cotrahat oculus,Deinde pone fuper ƒ

-ocr page 137-

G I C AE


PARS PRIMA.

l'^^niCotum cum butyro, donee eradicetur cutis aduftionis. Deinde '^ipfum cum unguento diaphinicon, autalio,donecfanetur. Et ne? .“fdtobi apud operationem,ut euftodias ultima cuftodia,ne in ocu? /’cadataliquid ex medicina. Quod fi mollificatur pa! p eb ra poft '®.amp;pugnat ex capillis aliquid in oculo, tune itéra medicinam fuper “®locS,qui mollificatur ex palpebra proprie, ficut fecifti in primis. ^'‘decura ipfurn,donee fanetur,Et hæc eft forma folq myrti.

Forma folrj Myrri»

^ fes, quod oculi hominu diuerfifieantur in magnitudine,et paruita? ’' Ergofecundum illud fitconfideratio tua: amp;nbsp;non occultatur uia redtquot; ’'*4nisilli/uieftftudium dehacarre.

0« Demodo cauterizandi in Fiftula la? chrymali. Caput XIX,

v A N D o curas Fiftulam,cum eoquod diximus indiuifio? ^^^ nibus ægritudinum,amp; non confert eufatio tüa:tunc,opor ’quot;uteautenzes ipfam fecundum huncmodum,Præcipe infirme,ut po '”'caputfuumin finutuo,amp;teneat caput eius minifter inter manus.fii^ ^öliter,ut non moueatur, neep agitetur cum capite fuo, Deinde pone ®tiiiuinfufuminalbugincoui, aut inmucilagmcpfilq fuper oculum ’quot;‘sidcinde igni Cauterium,cuius forma eft hæc.

''^oiicauum,fïcut forma cannæ penna? uülturiè ab extremitate una, ^''’QiiafitCauterium:amp;^ fi üis fit penetrans ufep ad extremitatem ali?

Muuis utfiirfum fictenta,Verumtamen hoeconcauum eftmelms

/•pustuum.Deinde exprime fiftulam,fi eft aperta,etextrahe ex ca fa ®^amp;cxicca ipfam:et fi non eft apcrta,tunc aperi eam,8ó extrabe pus ^''^’Deinde ponc tune fuper earn Cauterium,quod fit ignitum ualdc. ^^^necum co manum tuam parumper apud Cauterium ab oculo, ad P^fffinnaGjUtnon erretmanus tua,autinquieteturinfirmus: SC ponas /yttrium inadipeoculfictcorrumpas ipfurn,Si ergo peruenis in prin fP'oCauterij tui ufquead os,eritbcnc.Etfi non:tunc itéra Cauterium '^autbiSjfi indiges illo ï amp;nbsp;dimitteillud tribus diebus. Deinde po? j^’-otum cum butyro, amp;nbsp;cura ipfurn cum unguento exiccatiuo,donee '’öür. Quod fi prgtericrintei quadraginta dies,amp; no fanatur: tune P®nefuper ipfurn medicinam acutamcorrofiuam, donee detegatur os;

1 ‘’deipfum fecundum quod uenitin capitule fuo. Et eft modus a?

-ocr page 138-

lt;30


ALBVCASI S C H r R V R?


C 11 us Cautcr/j fiftulæ,quc quidam primi dixerunt. Intcndead locum fi^ Hulæ, amp;: finde iplum : deinde pone in ipiam fifiuram camahan fubdle^ id eft;Cannulam fubtilem. cuius forma hæc efi»


Cannula,


Pili lablo*

rum, D

Et funde in ipfum quantitatem drachmæ ex plumbo liquefacfio,^^ tone manum tuam cum Canna retentione bona, amp;nbsp;non moueaturinfirmus omnino, utnocurraf, uel perueniat plumbum hquefadumadoculum cius. Et oportet utponas iuper oculum infirmi cotum infufumin albu^ mine oui,autin aqua. plumbum enim comburitlocum fifrula;amp;' fanat ipiam ianatione mirabi/i, nbsp;nbsp;Quod Ü ianatur fifiula,cum eo quod dixi^

mus ex Cauterio,amp;rcuratione,cfi:bonum,Etfi non,tunenccciïccftad^ miniifrarefoiramen nafi,amp;reduccrcfiftulam ad curfum naf, fccuduin quod uenictin loco fuo Gbi proprio,

lt;[ De modo cautenzandi in BiTuns Labio-rum. Caput XX,.

MVdtotien s acciduntinLabiofifiuræ,qnpiojantuf Pili,etprçcipuein labijs pueroru,Cum ergo tu curas has fiÜiif ras,cum co ejd diximus in diuiCione3:gritudin5,etnon confit curatio^tunc igni cauterium paruûcultellare^ücundumhancformâ, ;


Cauterium CultcUifc,


Etfitconcaukas ciusCeendum üibtUitatem cultelU, Deinde pone iphim tgnitum fefiinanter in ipfis fifTuris,donecperueniatcauteriu adprohun dum fiffurarum, Deinde cara ipfum cum cæroto,donee fanetur.

^ De modo cauterizandi in fifiula Oris, Caput xxi,

OV A N D O acciditapo fiema in radicegingiuæ,aiitinpabto, aut in radicibus dentium: deinde facit pus, ^ rumpitur: pofca anticiuatur,etcurritpus,etfitfifi:ula:deinde curas ip fam,et non confertin ea curatio, tunc oportet utignias cauterium fecun dum (Quantitate,quodcapiatin fiilula. Deindeintromitteipfumignita in foramine fiftulm,amp;tenemana tuamdoneeperueniatferruignitunt adprofundijeius,et ultima eins:facillud femel,autduabus uicihus.De inde cura ipfum pofiillud, cd eo quod diximus de curatione iifqueqno caret, Si ergo abfeinditurfanies, etianat, eritbon d,Etfi no, tuncneceife j cfidetegerelocd^etaaferreos coiruptum fedm qd uenietin capitefuo. nbsp;nbsp;/

-ocr page 139-

GIAË PARS PRIMA»


ut


C De modo caurerizandi in GnigiuiX^tDentibus mollificatis» Caput xxiL

VA N D O moUificatgingiuapropterhumiditatcs,SiTmouen

tur den tes, amp;S curas earn cû medicims, et non confert : tunc I’®'*fcaputinfirrai in finit tuo. Deinde igni cauteriû, cuius forma ueni^ quot;Pofthæc,ita utponas Cannulâ fuper dentem:amp; intromitte in ea Lau ’^“nijgnitum feftinanter:amp;2 tene manum tuam parumper,douce fdV' ^'’■ifinnuscalorem ignis iam peruenifle ad radicem demis. Et cleua '''3numtuam:deindeitéra Cauterium aîiquotiens, lecûdum quod uis, ^ndeimpleatinfirmusosfuum aquafalis,amp;reneatipfam hora una: “^^fpuatipfam.Dcns cm motus firmatur,amp;gingiiia raollificata ftrin ^'''‘f.ttficcaturhumiditas corrupta.

C. De modo cauteri2ândi in dolore Den? tium» Caput xxiii.

V A N D o dolor dentis eft propter frigiditatem , aut in ipfo cftfrigus,autuermis,amp; non confert curatio cû medicimsttunc Cautcrium in ipfo eft fecundu duos modes:aut Cauteriû cum butyro:aut cauteriû cum igne.Cautcrium aût eins cum bit

Caufcrium bentin cum butyro»

'l^fft.uiaccipiasbutyrfi uaccinu,ctbul'ias ipfum in cochlcari ferreo, ”*'gt;nueiicra.Deinde accipecotû,etinuoluc ipfum fuper extremitatem ’''’'p Oeindefubmerge ipfum in butyro bulliro:et pone ipm fuper den '^dolorofum feftinan ter, amp;nbsp;tene ipfum donee infrigidef: deinde itéra aîiquotiens,donee perueniat uirtus ignis ad radieë demis. Et fi ms, '*oinergelanâ,autcotû in butyro frigido, et pone ipm fuper dente dos ^tëetpone fuper ipfum ferrum ignitû, donee perueniat ignis ad pros iduconcauitatis dentis* Cautcrisatio aûteius cû igne eft,miment ?sadcannula æris,aut cannulâ fen i. Et fit in corpore eins quiddä grof quot;''jmis.utnonperueniatacuitas ignis ad os infirmi.Deinde igni Cau^ cuius forma ueniet:et pone ipfum fuper illü dentcm:amp; tene manu '''’'’i.donecinfrigidetur Cauteriû.Facillud aîiquotiens.nam doler re^? '’’ouebitur,autinillo eodem die,aut die alio. Et oportet in imprefilonc 'usCautcrfj,ut impleat infirmus os fuu butyro bono,êë teneat ipfum “finiwdeinde exfpuat ipfum,Et hæceft forma C auterq.

Cum ignç.

Wrizacum quacumque extremitate uis fecundum quodeft poflxlt;* ‘’*lc : amp;nbsp;hæc eft form a Cannulæ ♦

-ocr page 140-

ACßVCASIS - CHIRVRlt;’

Habens duas extremitates apertas, ut egrediatur ftimus apud Caiitcn^ urn ab extremitate altera ; Sc pone i'pfum ignitu fuper ipfum apoffcina ftmef etftcüdo,fi mdiges illo^donecperuenïatad profundu apoüem3' tis, Quod ü apoftema eft paruü:tunc pone Cauteriufecundiim qna^ titatem apoftematis.Deindedimitteipfum tribus diebus^etponefiipcr ipfum cotü infu/um in butyro,donecrcmoueatur quod cobu(ïit ignb, Deinde cura ipftim ciï unguento dentis,donee ianetur forma cannuft»

lt;[ De modo cauterizandiin raucedine nods,ÔCconf ündtioneanhelitus. nbsp;nbsp;nbsp;Caput XXV,

V ANDO uincuthumiditates fuper eanalepulmonis,etp^ ^^- cipuequando illud eft cum frigiditate complexioms,tunc oportet uteuacuet infirm us f primis efi medicinis foiutiuis.lJdndc can teriza ipfum in noefati apudradicegutturis in loee depreifo:ctcaue,ne peruenias cum Cauteno ad guttur,0elt;^ in cute,nifi quiddam eins. Def indecauterizaipfum cauterio alio apud iunduram colli in ultimo (pen dill eius ultimandot S^fit Cauterium elauile fecundu modum,(iuiptsaf cefft,Deinde cura ip fum cum eo quod praaceHit^doneefanetur.

^ Demodocauterizandi in acgritudinibusPul^ monis,8cTuni, Caput XXVl

V A N D O Tuifis 8(^aegritudo Pulmonis funt ab humiditati bus frigidis,etinfirmusnon habet febre,ne(p phthifim,8C aegntudo antiquattunccauterizaipfum duobuscauterijsfuprafurcula in locis depreHlsJenibus, uacuis. Etcauterio alioin mediopedorisiter duas mamillastetfitcauterincannulacfecudum forma qvxprccdfit.Et fi uis fitcaucerizatio tuapundiando cucauterio, quod noiaturPundu, cuius forma prpeeHitin pundiatione doloris auriu:amp; fmipunda ex wf ginta pudhs ufcp quafiad alia.Deindecura ipfum cu eo quodprçcefit, donee fanetur.Etiam fitcauteriu babens très ramos: fedin banc forma.

Cautenum Punäum, ,



U^


-ocr page 141-

G t C AE PARS P R î M Agt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l?5

ÖCDe modo cauterfeandî inTitiîItcOjin diHocas none Humen, Caput xxvii,

ANDO diflocat caput adiutorq cauflahumiditatu,et non figit in hora reditus fui a diflocationcfua,donec fit illud ci ’'wetudoreditionis, deinde diflocatur a paruo motu, qui accidit fic-''®5iam teftificauimus illud, tunc oportet ut reducas diPocationc in C^ quot;pis, Deinde refupinctur infirmus fuper dorfum fuu, aut fuper latus (jquot;quot;DeindeeIcua cutim,que eft in interiori Titillici ad fuperiora cum j^^manus tuæ finiftræ : amp;nbsp;fi iunctura diflocatur ad interiora, Dein# '‘§”iCauterium Habens duo uerua.Cuius forma eft hæc.

30



i^/'jdecauteriza cutim, donee penetret earn ufep ad latus aliud, Só ue# ^‘iguracauterizationis cum quatuor eau terras. Et quandocp fit cans Ij *^00cum cauterio habente tria uerua, quare fit figura caurerizas ƒ'ƒ tunc fex cauteriorum : amp;nbsp;funt uerua fecundum fubtilitatem tens 'bnæceft forma cautery habentis tria uerua,

Mndoqj additur fuper hunc modum unum, quare funt cautcria o^ ^ Deindepone fuper cauterium porros contritos cum fale. Deinde ^^ilhærercinfïrmum tranquillitati, utnon moucatur membrum tem j’ï^’liquo, donee confortetur, Et fi diflocatio eft ad fuperiora, amp;nbsp;raro [''Htunccauteriza ipfum fuper humerum cauterio clauüi, aut eau# j^mukispundando. Namjundura firmatur» amp;remoueturhumi# ''^^'^fanatur infirmus,

OC Demodo cautenzandi StomacHum, Caput xxviir,

V A N D o acciduntin StomacHoffigusS^humiditatesmiift \te^ tæ,donee extrahant ipfum a corriplexione fua,amp; multi^ J^tur catarri ad ipfum, Só affiduas modos curationis, 8ó non con^ ^'tuncoportet ut refupincturinfirmus fuper dorfum fuum, amp;nbsp;ex# ’'quot;^atcrurafua,8ó manus fuas. Deinde cautenza cum tribus cauterqs, ’^triofub cochleari pedoris quantitate digiti unius cum cauterio da ''®’gt;8{duobus cautères inferius aduobus latcribus cauterp unius, dos '’quot;^Heniatfigura cauteriorum triangulata.Et elonga inter utraep ut non ?quot;'iingantur,quando facient pus. amp;nbsp;fit profunditas cautery quantitas '*^ünitertiarum groftitudinis cuds.

m

-ocr page 142-

ALBVCASIS C H I R V R?^

Et fit figura cautcriorwm fcc un dem hancformam fi? ne addiuone: amp;r fi uis caufenza cauterib magrio m medio ftomachi feeundum hancformamiamp;'ftcau*' ten um quo fit hoc cautenum unum feeundum figu^ nbsp;nbsp;' ' ram cireuh feeundum hanc formam. Et cautenzatur fiomachus pun? dtando ci qui terretur ah hoc cauteno: et cft,ut figncs fuper fiomachum pundum feeundum quanti tatcm,quam uis cum encaufiro: deinde eau teriza ipfum cum cauteno pundi: deinde cura jpfum cum curanone, tj quæ privceffit, donee fanetur,

QC De modo cauterizandi Eparffigidum, Caput xxix,

v A N D o acciditin Epate dolor ex frigiditate Schiimidù^f b-quot; re,aurex uentofitaregrofla, donee egrediatur a complexé one fùa naturah egreßione fuperfiua, amp;: euratur infirmus,cum eoquod diximus, et non proficitin dJonune oportet utrefupineturinfirmusfu? ' per ceruieem fuam,amp;f figues cum encaußro tria cauteriaEeudum hanc gt;gt;. nbsp;nbsp;figuram,ethancquantitatcm candem fuper Eparinfenusab

^ \ hypocundri/s, ubi peruenitcubitushominisiamp;fîtfpaeium jç nbsp;nbsp;quod eßinter omne cauterium feeundum groiTitudinanâÎ!)

^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gitûôcfitcauterium feeundum Jongitudinecorporisredum;

Ôf non comprimas manum tuam cum cauterio mu/mm. Et y\. fit quantitas eins quod aduritur ex fpißitudine cutis,quanti? / y tas medietatis eiusnon additû:amp;'fitinfiimusßansfuperpe? x^X nbsp;nbsp;des fuos. Si autem non eßßans,runcfitiacens,quijam exten

lt;î/terurafua,amp;; cîeuauit brachia fua.Hsceefi forma cauterij.

/ t r

f

f

f

i

1

i


Et tibi quidem pofTibile eH, vt cauterizes iüa cauteria cum cauteno cvf teUari,quando tecum cfifubtilitas amp;iprudentiain arte, Etcudodite^ut non ultime procédas in cauterizatione, Ôf aduratur fpifîittido cutisto^ tius,quareaduratur corpus totum,3cperuemat adintedinaîquoniatn cutis ilîiceiîfubtüisXcias ergo ûlud.

-ocr page 143-

GIAE PARS PRIMA»


15?


r\ lt;[ De modo cautcnzandi apoftemata Epa^ | 1 ds» Cap, XXX.

A

Apoftema Epaus.

A N D 0 acciditex]tura,8«f uis fare, fi illudapoftemaeftin , carne Epads,aut in tunica aus:tuncfi eftin carne Epads, quot;’»îditinfirmum dolor, àgrauitasabfq;acuitate:amp;f fieltm tunica Ef P^s.cum dolore eftacuitas uehemens :amp;S uides iam,quiafarigauit me^ (jj^oseiuscurario. Oportet ergo utrefupinet infirmus fuperceruieem ’'’''i.Dfinde figura locum apofirematis cum cncauftro : deinde ignias ^‘um quod aflïmilatur radio. amp;nbsp;hæc eft forma eins.

^uterfea cum eo cauterium unum, donee comburatur cutis tota, 8^ ''Keniat ad fiphac,donee egrediafur fanies totatdeinde cura ipfum cu^ oneexkurarum,donee fanetur.Et non oportet ut bac cautery fpecie ''gt;t,nifi cuius ftudiu in arte medicinæ prcîongatur: amp;nbsp;per cuius malt;gt; foncurruntægritudines ifte cû experimento aliquodens:tunc enim »udeatfuperhuiufmodi operadonem. Atuero dimittere ipfam,apud me eft melius,

ÔCDemodo cauterizandi in Pleurefi. Caput XXXI.

d^. I X E R y N T antiqui, cauterium cum radicibus ariftololt;f ^'MPleurefim frigidamfecundum hune modum. Et eft,utrecipias ç^ idbüsanftolochiæ ficcæ longæ,radicem unam longiorcm,quæ cle'^.o”'^^*^’^*^’ ^ ^^ ^^“^groffitudo digiri. Deinde fubmerge cam in

^^’■^”^^’P^*” *^ ’8”^* Deinde cauteriza cauterio uno in eo |ijr '^ '^^ continuadonem furculæ cum collo, amp;nbsp;duobus cautères ^Uob’^^^^^’^’ P^*^“*^ decliuibus ad partem,quæ eft fub barba. Et u'if^^^^^s^’^im’^^Ojquodcft inter coftam quintam amp;nbsp;ftxtam ^ f ^^'^ pofteriora parumper : Sf cauterio alio in medio pectoris, 'IW a^^^ ^°’’’^^^^^*^^*^*^’^^^ cauterfjs a pofteriohbus : uno in eo ^' ^,‘“'^^^^^^s fpatulas:Scduobus cauterfjs a duobus lateribus pc tdii,*’!®^'“® ^^^^^fto quod eft inter duas fpatulas, Et non oportet ut gt;iiirt*5’”^”“*” ^^^*^ ^^”^ cauterio, imo fitinmanifefto cudsodo? Hiij ^‘^^'^ dixerunt quidam antiqui, quod ex hominibus funt qui ji)^^^t cauterio ex ferro fimili radio:amp; igniunt,et intus mittuntipfum h'i3:^^^‘^^^^'’^f^’'coftas,donec perueniatur cum eo ad ipfum apofte^ kif ^^^^’®^*’^ànicsîCcutdiximus in apoftemate Epatis. Sed in hac i (i'll^'^^^Q^^^^rn cauterio eft ex timore,quodautmoriturinfirmus fta ’‘^’^tacciditin loco fiftula,cui non eft fanatio.

lt; De modo cauterizandi Splcnem.

-ocr page 144-

ALBVCAStS CHIRVR^ Caput XXXII.

V A N D 0 tu curas 3egritudinemfplenis,cumeoquod dixi

Tres modi cauterizan-di SpJenc,

mus cx curatione m diuilione a;gritudmurn,Sc non confertcu? a^f* ratio tua,tune cautenumm caeftfecudum tresmodos,qui omnes funtredi. Qiiorum unus eft, ut facias tria cautena,aut quatuor lineando fecund um longitudmcm fplem's fecundum figuram cautcrio^ rum F3patis,quorum præceflit figura. Et fit inter omnecautewum quan tiras groflitudinis digiti,aut pIusparum.Et fit modus cauterij,quem di ximus in cauterio epatis æquaîiter. Et non comprimas manu tuam cum cauterio : amp;nbsp;fit infirmus refupinus fuper dorfum fuuin. Et modus alius de cauterizatione eft : ut ignias cauterium Habens duo uerua,quod dixi mus in capitulo diflocationis humeri:amp; eleua eurem,quæeftin diredo fplenis, ubi pet ucnit cubitus infirmi finifter : 00 fit eleuatio tua qua dévias eurem fecudum latitudinem corporis,ut cadantcauteria fecundum Ïongitudinem corporis. Deinde intromitte duo uerua ignita ualdc,dolt; neccum cis pénétrés eurem a parte alrera:deindeextrahecautenû:fiunt ergo cauteria quatuor. Et fi uis cauteriza cum cauterio alio habentetria uerua.Deindecuracauteriû pefrepdimittisipfum emitterepusdiebus multis:eft cm magis conferens ^ reliqua quæ prçcclïerût ex curatione.

C^[ De modo cauterizandi in Hydropifi.

' ^Caput xxxiii.

AVTERIVM non cadit in Hydropifi, nifiafeîitipreprie.

Quado tu curas Hydropicum cum modis curationis, quos diximus in , diuifione, et non confert curatio,tunc oportet ut cauterizes ipfum qua^ tuor cautères in circumitu umbilici,Sf cauterio uno fuper fiomachum, 80 cauterio alio fuper epar, et cauterio fuper fplenem, amp;nbsp;cautères duo^ bus poft dorfum inter fpondiles,5^ uno in dircCto pelt;ftoris,et alioin dfi redo ftomachi:et fit quantitas profunditaris caurcri) propinquafpiffitu dinicutis. Deindedimittecauteriûapertum,utemittatpustêpoiclon? go. Et non euacues infirmû a curatione poft cauteriû cum co:quod0# porter ut aggregentur ei duæ inten tiones: et feftinabit ad ipfum fanatio cumauxilio d E 1. Foi ma uero cauterij eu quo cauterizaturuenter, fitclauilisrfecundû quod prçceflitforma eius:et illius cum quo cauterio zatur dorfum,fit oliuaris fecundum quod prçceftîi eius forma.

C E)e modo cauterizandi Pedes ,amp;Crura. Caput xxxiiii.

V A N D 0 apoftemâturin Hydropico,amp;replenturaquadi^ »M_ trina : oportet ut cauterizes fuper dorfum Pedis in nocrati,

quæ eft inter auricularem amp;nbsp;anularem:et eleua manu tuam cû cauterio, non torqueas ipfum:deinde eleua manum tuam: amp;nbsp;non itères ipfvm omnino.refudet enirn aqua citrina,et fit cauteriû fecundu banc foi mâ.

-ocr page 145-

G 1 AE PARS P R I M Ai '



^Mefacfuper duo crura duo cauteria in ömni crure, amp;nbsp;fiat cauteri? '’^ciiniextremitate cultellari cautery i amp;nbsp;fiat cautenurn fecundum Ion 5'ü3inem cruris, unum fub genu,amp;^ akerum infcrius eó, cirriter medi-'’’cruris:etfuper omnem coxam cauteria duoi amp;nbsp;dimitte cautcriunl wtum abfep curatioe tempore longoi ut refüdet ex eo aliquod aquæ t ^quot;'decuraipfum cum reliquis quæ diximus»

0^Ocmodo cauterizandi in folurionc Ven* tris^ Caput xxxv.

yV A N D o eft folutio uèntris cjt frigOre 8óhumiditatibuSfj [. ^** donee debilitet uirtutes rétentiuam amp;nbsp;digeftina, quæ fuilt f ‘Qniachoamp;inteftinisïetcuraturilludcum niodis curarionis, amp;nbsp;non’ ’'’3tur: et aides infirmum tolerantem cauterium exuberarttis uirtutis, .quot;ccauteriza ipfum cauterio magno fuper ftomachum fnum, fceuin' ^’’’quodpræceffît in cauterizatione ftomaebi cum cauterio c!rcn!i,5lt; J^orcauterijs incircumitu umbilici fubti!ibus,cum cauterio claüiÏi et cauterio fuper alcatin fupra alhofbs magno, aut düobüs eau? l'^^-Etfi uideshumiditates exubérantes, amp;infirmum tolerantem ik wne cauteriza ipfum cauterio fuper pectin cm, et cauterio fuper o-^Jcihum: amp;nbsp;fortafie addes duo cauteria parua fuper ftemachu prope wEftenim curatio proficiens,cuius iuuamentu non erran

Ölt;[ Demodo cautenzändi Hemorröidas*

Caput xxxvt*

V A N D 0 in ano funt Hémorroïdes antiquæ mükæ,aut üj^ Il na,8^funtex humoribus groiiis, frigidis, aut humiditahV ^korruptiSj86 Curantur cum co,quod diximusin diuiGonc, et noil ^fcrtcuratio:tunecauterizatribusCauterrjsfuperinferiorem fpon^ Ijjl^’dorlifübalmeidatiparumper triangulatim, amp;cauterio fub urn-^''^oquafi duobüs digitis. Et fi cogitas, quöd ftomaekus eius infrigk ^'’’^Ct,etcibuseius non digerat,etfaciem eius uides apofi:emari,tunC kica cum fuper ftomaeku cauterio magno,feefm quod precefkUct pkiofuper Epar eius, et alio fuper SpïenêipfiUs, cü cauterio clauili: Wtecauteriu apertu tepore aliquot deinde cUraipm,donecfàneu

OC Demodo cauterizandi akbelulpoftabfck fionemeorum. Caput xxxvii^

V A N D Ö tuabfcindis altkelul, tuncignias cauterium quod .. ^^ aiïïmilatur radio » Deinde intromittite ipfum ignitum ik ƒ'”’ialthelulabfcifum tet ultima manum tüam, donee perueniat eau? ‘’’'^adorificium üenæ,ex qua curritfanguis : facillud femel,aut bis» m j

-ocr page 146-

13 S- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A L B V C A S I S C H I R V Rlt;’

C Siergo althelul fuerint multa, tunecauterfea unumquodcp cauteriofe^ cundum quod narrauimus.Deinde cura caecum eo quod eonfenosex unguenas, donee ûnentur. Et fi cauterizas eum cauterio magno fupcr alcatin,eft macis ultimum in inuamento.

O «Demodo cauterizandi Fiftulam in ano. Caput xxxviii,

vlt;A ND O non obeditinfirmusfedioniamp;: open quod narra ^''^^Sï^ uimusin loco fuo, amp;nbsp;terrerurabiHo, fortafie lanaturcum cauterio. Cum ergo accidit alicui Fiftula,et antiquatur,curntpus ex ea, et humiditates corrupt^. Dignius ergo quod oportet efgut probes ram cum tenta fubtili. Deinde cognoice quantitatem profunditatis eins mm tenta.Deinde ignias cautemum^quodeitfimjk'radio. Deinde intromit te ipfum ignitum in jpfam Fifrulam amp;nbsp;quantitatem in qua intrauitda# uus. Et itéra fuper earn cauterium, donee comburanturilla omnia cor# pora corrupta,femel,aut bis,aut ter,feeundû quanriratcncceßjtatis tue. EtcuRoditeabaduilioneneruffieftiJIiejautuengmagnfautfiFifiub uaditad corpus ueficæ,autad corpus inteftinftunccuftoditeabifiislo cis omnibus,Ft non facias illutfiuf quado fidula. eftin locoearnofotet cogitas,quia non eft penetrans. Deinde cura locu uiepquo/ânet. Siaut D figifiat locus,et abicinduntab eo materiæ, amp;:remanetfietéporelongo: tuncfcias,quia iam fanatus eftinregre.Etfi nonabfeinduntab eomate# riæ,tuncfcias quia efi penetrans, aurin profundo eins eft os corrupts, aut quad illud ex iliis: quoru rememorario uenietin loco fiio.

QC De modo cauterizandi Renes. Cap. XXXrX'

^V A N D O acciditinRenibus dolor ex frigore^auteKUcntoCi rategrodda, etminuiturpropterillud coiusindrmi, tuncoporf fc^ tet ut cauterizes ipCum duper alm ethene diperipfos rents, cauterio duper omnerenem cum cauterio elauili, cuius prxeedit reme^ moratio. EtdortalTe cauterizamus ipm decundo in ipdo almeidatu. Qua re ventent ma lineata.Ergo eruntmagis ultimain iuuamento, Qif Demodo cauterizandi Vedicam. Cap. ^L.

V A N D O acciduntin Vedica débilitas,etmoUidcatio a frigo re amp;^ humiditatibus,donecnonretineatinfirmusurinam, tunc z^ cauteriza ipdum in inferior! parte fuminisduperVeficä,ubi nbsp;nbsp;nbsp;j

incipiuntpilipeciinis,etcauterio a dextra fuminis,S^alio af'nidrailli^ us : et dtlongitudo illius cauterizationis lateris fecudum quantitateno^ dipollicis: nbsp;nbsp;cauteriza ipfum cauterio inferioridorft,autduobus caute

fps, fl indiges illo : amp;^dt fecundum quodpræceditcauterium elauile, 0^ Demodo cauterizandiMatricem. nbsp;Cap. xu.

\v A N D O aeciduntin Matrice frigus amp;nbsp;humiditates, Ct pro' hibeturper illudab impregnatione, etcorrumputurmendrua nbsp;nbsp;j

- eius^amp;itardaturprouocatio eoru, etacciditeiapudaducifi nbsp;nbsp;l!

-ocr page 147-

G I AE PARS PRIMA»

'quot;'’’corudolor, tunc oportet ut cauterizetur tribus cauterijs 111 circuitu A 'quot;’'bilicijficutdiximus in cauterizatione ueficæ, et cauterio fuper alcagt; 'quot;»inferius dorfo,aut duobus cauterijsfet fit cauterium clauile.

OCDe modo cauterizandi Ancham in diflo? catione. Cap. XL 11.

v A N D 0 effundutur humiditatesmucofæ ad pixidem An^ chæ,amp;: fiunt caulfa exitus eius a loco fuofet fignu iiliüs eft, ■ 5®®^prolongatur crus fuper al ter urn, quando comparant adinuieemi 'lueaitur locus diflocationis in eo uacuus. Oportet ergo ut cautcri;^ 'nfirraum fuper pixidem Anchæ ipf us cauterio fimili circulo : poft Wtufignas cum encauftro in circumitu pixidis,fcutreuoluitur : 00 ?^datiplapixis in medio circuli. Et fit cauterium cuius forma preceft quot;’cauterizatione ftomachi. Qtiod fi tibi non eft præfens hoc eau* ''quot;quot;ni,tunccauteriza ipfum tribus cauterijs, cum cauteriooliuari ma-^®’etflat cauterio profunditas fecundum quantitatem fpiftitudinis '’‘quot;5totius.Deinde cura ipfum,donee fanetur.

Ö^ Dc modo cauterizandi in Sciatica.

Caput XLiii.

V^ A N D 0 accidit dolor in pixide anchæ, SiT funt Caufta illius ^^ frigus amp;nbsp;humiditates: et curatur infirmus cum eo,quod di quot;''Kin diuifione, et non confert curatio, amp;nbsp;antiquatur illud : tune o^ ß 'quot;ctutfoluasinfirmu ab humoribus groflis turn pillulis fcctidis, aut quot;'pillulisartificialibus, amp;nbsp;fimilibus.Deinde cauteriza eü. Et modus quot;f^ij in eaeft fecundum duos modos: autcauterium cum medicinis Wtibus, aut cauterium cum igne.

Cauteriu cum igne', eft fecundu multos modos. Quo* rum unus eft,ut cauterizes fuper pixidem anchç ipluis tribus cauterijs triangulatis, fecundum hanc forma. Et

Weft inter omne cauterium quanti tatis groftîtudinis digitulitcp eau unioHuare» Quandoc^autem fit cauterium in medio fuper caput l^'’æipfius.Quare funt quatuor cauteria. Et fi uis cauteriza cum circu j itmus præceffît forma in cauterizatione diflocationis anchæ, uno:ut /•rculuscenunens ancham totam.Etcomburefpiflïtudinem Cutis to ^•Iftc eft modus cauterfj in Sciatica, quando dolor eft adhærens anlt;* ^ipfijetnonextenditur ufejjad coxam amp;nbsp;crus. Si autem extendi^» ’'Uapadeoxam amp;nbsp;crus,tunc cauteriza ipfum duobus cauterijs fuper '”'5ni,fuper locum ad quem innuit illicinfirmus, in quo eft dolor,amp;^ ^teriotuo fuper eauiUâ quatuor digitis ad partem fylueftrem parum* .'«fitcauterium cultellare.Etfit profundiras cauterfj fecundum pro* wfpiflitudinis cutis» Quod ft infirmus innuit quod dolor ex^

-ocr page 148-

Ï^O nbsp;nbsp;nbsp;ALBVCASIS CHIRVR^

C tendifur ufq; prope digitos pedis, tune cautenza ipfum lUic ubi innuit eum cauterio pundi,tribus,autquatuor,autpluribus,{ï indigctiUo.Et fi innuit doÏorê eHc fub genu uerfus crus, tune cautenza ipfuni lihccau^ terio uno eukenari. Et caue tibiin omni cauterizatione tua, ut non nki^ mes eum cauterio adhocutcomburas ner un,ai! t artenam magnani,0^. attrahas perillud fuperinfirmü nocutnentum malum, aut contradio^ nem. Et ego quidem iam uidi unuin 06 alium, ex eis qui cauterizauemt fupra cauiilam, amp;?ukimauerunt in cauterizatione, etinflatum eftcrus, donee tumorconfeeutus eft pedem,etperforatus eft totus, etcorruptus eft totus pestdeinde acciditiolutio uentris,amp;r mors poftillud.

Quod fi dolor eft in duabus partibus kmul,cauteriza utramt^^kcun dum bunemodum» Et iapientes quidam dixerunt in cauterizatione anchæ,cuius cautery ifte eft modus,Fac fimileftmio ex ferro,cuiusdi^ ametrus fit medietas palmi : amp;: fit apud orificium fuum fecundum groP fitudmem nuclei daftyk,autminusparumper;amp;rintrainud ftmium/jt famium tertium.Etfitipacium quodeftinteromneiàmiumpcrt]uan* titatem nodipokicistctfint iamia aperta a duabus partibus.’amp;^iïtaltiru* / doeorum quafi nodus,autduonodi;amp;faecis manubrium exkttodef center aptatum in ûmqs.Etbæc eft forma eius.

Deinde igniatur in igne,donec rubeat, 8^ proijci^tCcititiHas: deinde pof natur fuper pixidem anchæ infirmo accubitato Cuperlatus fanum, Caa tenza ergo eum tribus cauterys rotundis in uiceuna. Deindedimitteif pfum tribus diebus^Poüea emplaüra cum butyrotamp;^dimitteuulnusaf pertu diebus multis. Deinde cura ipfum cum unguento^doneefanetun

inquit Albucafis,bac fpecie cautery o ftliyparum ufi fumus,propter terrorem arpediuseius:amp;^propterea,quodpaucosinuenimus quiexpe dient fuperipCum ♦ Verumtamen eü ex bonis cautères eiquifuffert, S^ inuenit cum eo locum eins» Cauterium autem cum medicinis aduf i

-ocr page 149-

G t AE PARS P R I M A»


(Ai


^tibusen:,uttu fanas duo famia habena perforata armillam, in quam '‘^cendit cardo porta? dus ex ære,aut ferro, longitudo parietis : quor il quot;’îltkudincm eorum Ont duo nodi, aut quafi ipfi. Et fit fpacium quod '“•nterutra»^ quanti tas grolîitudinis digiti, amp;nbsp;fint aperta inferius Ôd fü l'^fius:amp;fGtquodcontineant(èadinuicem,fecundum hancformam.

Deinde depone earn fuper pixidé anchæ, in^ firmo iaeente fuper latus fanum. Et comprime manum tuam fuper pixidem anchæ m'ulcum. Deinde funde inter duos circulos ex aqua ca lida,quæ fit ealefada cum igne parumper,amp;: tegt; ne cam quantitate horæ temporalis : amp;: tolérée infirmus mordicationem eius, amp;nbsp;ipfiusadulfi^ onem , nam ipfe inuenit mordicationem ficut

'^'Monecquicfcatmordicatio. Deinde cleua manum tuam cum in* '•’’lento,Scablferge aquam calidam abanchatota cum aquadulci: '''’dediiTiitceillud tribus diebus.Et pone fuper illud butyrS,donee re quot;’’'»otnigredoaduih'onis;amp;dim^tte illud diebus aliqt,ód curretex eo ‘’’'’•Bftcmin ultimum in iuuamento. Deinde cura illud cum unguents ’Àncc fanetur. Quod fi extendatur dolor ufque ad coxam, aut ^•f^cci Ifatuam in eo quod continet aquam, fecundum quod fcci^ '••anchaæqtialiter. nbsp;nbsp;Et ifte eft modus aquæ calidæ : amp;nbsp;ego iam ieri

B

Aqua acuta*

J^ïm in tradatu redificationis medicinarum. Sume alcali, 8^ caleis ^Il''fxtindæamborum ana partem unam : tere utraque, 8ó pone ca in ^'Hnouam,cuius inferior pars fit perforata foramine uno parue, fcquot; (j^'’••unlquantitatem quod ingrediatur ipfum radius: amp;nbsp;pone fub fun* 1 Dollarn aliam uitreatam : amp;nbsp;proqce fuper alcali amp;nbsp;calcem ex aqua ^^.quodfubmergatutraque per digitum : poft quam tu comprimas '’’ïnutua compreflioncbona: amp;dimitteollam,donccdefcendat a^ ^^cutainferioriparte ollæ uirreatæ ♦ Deinde aggrcga illam aquâ to* 1. ’S^proqee cam fuper aliam calccm : amp;^ cola, donee renouetur. ^'^ ’^^“^ fortis acuitatis ualde, qua? adminiftratur in multis f^ji^^ienibus medicina?, d^ in cauterizatione reliquorum membro* . ‘Qiioniamefficitopcrationem ignis ipfius. Et ex mediemis funt, ^i^ibus eauterizantur aneba,etiam fieut tefifie,amp;mel anaeardi, ^'••cum fapone, ita quod urraque fint permixta.

^' amp;nbsp;G A L E N V s quidem narrando retulit, cuiufdam uiri j^’''0quiscurationem,quaeuratuseft dolor anchæ amp;nbsp;uenæ fciaucæ: ^^^^’gnificauit eife eius ualde. Et dixit, quia non indiguit alia curatif ç^ quia fanams eft ex nice una,donee retulit, quia ipfe forraffc v^t bain cum dclatus, amp;nbsp;cxiuit ex eo iam fanus , Et eft, ut aeei* '•118 ^^^®®^^g’ uiridi : amp;nbsp;fi non inucnitur uiride,fumagt;tur ficcum,res ^’Siteratur multum cum aliquanto adipe, 8^ ponatur fuper am

-ocr page 150-

Operatio Diofcor,

Caurerium Vaccinum.

W nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fl^lt;L ß V C fl. S 1 S C H I R v R::

C cham, ubießdolor,aut crus, aut in coxa : 8cligetur, et dimittatureiuii'^ titatetrium horarum, autper quantitatem quod fentiat infirmusieda^ donem adußionis, D einde intromitteeum in balneum. C urn ergo tof ndum ft corpus eius, intromitte ipfum in folium, Nam dolor recedit, ^fanatur. Etfeias, quia non oportet ut utatur aliquis cauteno ciitn ißis medicinis,nißpoß euacuationem corporis. Et Diofcorides qui dem dixit, quodßercus caprarum, quando cum eo cauterizatur uena fciatica, confert ei : æ fit cauteriumfecundum hunemodum. Sumatut ^^^gt;^J^bibaturolco antiquo, 3^ponaturfuperlocumprofundum, ^u eß inter polhcem pedis, amp;^ inter focile, et eß propinquior focili. nbsp;nbsp;nbsp;i

Ueindeacapeßercus caprarum ficcum,etinHammaipfum in igne,do^

nee ^^^t:arbo. Deindepone ipfum ßiperlanam,amp;^dimitteipfum,dof

nee extinguatur. deinde itéra illud. Non ceffes ergo facereillud, ufquef

^^^ P^^^^^uatfenfusfupermcdiationeufqueadancham,S^ ).

^^^^ß^tdolor. Etißemoduscauterqnominal tur cauterium Vaccin urn.

^ De cauterizatioiiedoloris Dorf.

V^pUt XEIIII,

V A N D ^^ V E acadit dolor ïn Dorfo ex cauHis miikis, Cr -11 ■ y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 perçuffione, aut euacuadone fuperßua,

^^MsûmihbuscxinAûonematerieiamp;igidæ^ahumi^^^^ ^^^‘^^ ^^^ ^^ hac specie Cola, quæ ßeex ïnüiûonematenct inßrmicum pittuhs^is, amp;as ßniihbus, utßant fuper Dorfum, ubießdoJor, treshne^feain^ dum lautudmem almddadipßus, poßguam ßgnas cum encaußroin omni mea guint^cauteria, autplura ßeundurn quanuta/ç/n gux ue^ mnimi uirtutecius : Scßae cauterizatio cum cauterio pundherßu/s, caurenza tribus ca uterus, aut quatuor, cum cauteno da uih median, ßeundum banc form arn^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f



4iDemodocauterizand/njinc.TpnneGïh^

/ Ï/J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bofracis. Caput xe v.

K ETOTIEN^ accidïtbarc a’gr/tudoin/aiitibusparun, ^ f^fgn urn inc^ptionis e/us in puer/s e^iquodaccidit/upereum dndii

f^ m anbe/itu apude/euationem, 3fmotumiamp;’inuenisin u/nma^oii'^

dihum Dorf amp;^nodorum eius, quod lam ntcapit eminereßperrdß ^^^os Ïp opef/Zes^ Cum ergo uïdesd/ud, etuisf/cered/ud, tunccuuterß f ^^fpfum cum cauterio qucdßtcircu/usßcundum/iancßimain.

-ocr page 151-

QI AB PARS PRIMA*


ï^J



fj^Piat cauterium fuper omnem partem fpondilis æqualiter : amp;nbsp;fi uïs *^5$'^^ '” lt;^ircumitu fpondilis cum cauterio pundi duas lineas, auc Uf “^ punäa propinqua adinuicem. Deinde cura locum, do? Il, J®ur cum eo quod diximus. Et caue, ne adminiftres cauterium wÛtate.quæfitin fpafmo nerui.

1 \ nbsp;nbsp;nbsp;|[ De modo cauterizandi in Podagra,Sf dolori^

I 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;busiundurarum. Caput XL vu

'yV ANDO dolores in n du ra rum funt ab humiditatibus fri-^j^ ^^gidis,quæ cftunduntur-ad cuiuflibet membra corporis, j^^’t’udo accidunt dolores in pedibus, de confuetudine medicorum ’^norainentillud Podagram propric. Cum ergo curatur Poda- „ * ç'gidæcaufTæcum modis curationis, amp;nbsp;non remouentur dolores, 'faucerium remouet eos » Et eft, ut cauterizes cum poft cuacuatio-/'’’’•icircumitu iunduræ pedum, ca uterus multiset fit cauterium Ü? f^'Cuius hæc eft forma»

till ’’^^'^ ut pundes fuper faciem pedis , tune fac cum cauterio h j Quodfiafcenduntdolores ufep ad genua,autreliquasiunlt;riu l^pniukotiensaccidit illud, tunecauterizaipfum fuperomnegenu Iiili???^**^5,aut quatuor ab omni parte,cum hoc codé cauterio da:? t ^autneceffariafunttibiplurahoccauterio,tunccauterizaipfum» ®» lubmergas manu tu am cum cauterio, imo fit circiter fpiflitudi? tutistantum» nbsp;Si autem afeendunt dolores ad genua,amp;dorfumî

^tadminilha quod diximus ex cauterio in capitulo fuo » Quod ft '’''fsfuntin manibus tantu,tunc puncta in circumitu focilium, ficut oiuunturduælineæ. Si aut remanetex doloribusin digitis, tunc ^^tîeos,fuper omnem nodum pundum, amp;nbsp;fuper pedtinem manus» “'auteafcendunt dolores poft dies ad cubitos,autad humeros, tune '^rizanttofep ab omn»i parte.Etnon euacues infirmum ex regimine ’'’’O.exrecxptionemedicinarum» Namfibonum fiat regimen,Sc eua ^''pljîegma,fanabitur auxilio DEI cum ifto cauterio,

-ocr page 152-

c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'c De modo cauterizandi in Ruptups»

B g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gaput XL vu»

Riiptura in •nguine.

V—^v A N D o acciditRupturain ingumibus,ctdcfccnditinteï quot;'^ ftmum^autzirbum ad tcfncuÏü, 8ócftiUudincipicns pro-pinquum:tuncoportet utprcapias infirmo dirnitterecomcfiioncmin diefuo.EtutatürcxIenïentibus,quo defcendatftercus a uentrcfuo.De inde fedeat inter man us tuas Riper dorfum fuu : amp;f præcipe ei, ut tencat anbehcufuum,donccegrediatur, uel appareatzirbuni,aufïntcRinum. Deinde reducipfum digi ris tuis, amp;nbsp;Rgna eu cncauRro fub Ruprurafu-per os pcAnïs, CU Rgnocuius cxtremitas CitGmilismedietaticirculiad üiperiova. corporis. Deinde ignicauterium^cuius hxc eG forma, do^




nee ueniat album, amp;: proijdat Ccintillas » Deinde reduc inteGinum, aut

, zirbum adconcauitateRiam. DandeponatminiGermanufuamfuper locum,ut non exeat intettinn : 8: tu iam aperuiGi inter crura mfirmi, èC poGuGi fub co puluinar,amp;: feruiens alius Gper crura eius,8éalii}sfupcr D pedus dus qui tenet mantis. Deinde depone cauterium fuperipCum üf gnum,manu tua cum cauterio Gantereda.Ettencipfum,doneecum eo confequaris os : aut itéra cum eo nice alia, G non confecutus Geris cum co in primauGp ad os. Etprudenter obCerua ab exitu inteGini in hora cäuterizationis tux, necomhuras ipfum, 8^ eueniatperilludfvperinfir mum aut mors,aut maUcia magna. Et Gias, quod quado tu non con/ Eequeris cum cauterio os,non confertoperatio tua. Et oportet nt G can terium infantiurubtile,GcundumenCuram corum.Deindecura cum re j liquis unguentis,donecranetur. Et Gt infirmusiacensEuper dorfum fuz ! urn quadraginta diebus, donee Ggillet uuln us. Et oportet, ut ponas nu^ I trimentum dus longitudine temporis curationis dus, quadleniatuenf ƒ trem dus: utnon exeatinteGinum apudconamen êc egeGionem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 ' Deinde quando uuÏtEurgerepoGquadraginta dies, tuncadminiGra l ƒ ligamentum decenterEa(Gum,8d teneatipEum quadraginta diebusalijs, 1 ' Etminoretur a labore, SdrepletionecibiSe^porus,et uodbus uehemen 1 tibtis.Nam quando utitur hoeregimine, itaEanaturEanationeIntegra, 1 Et ego dieam curationem R upturarum cum indConein capitulofuo, nbsp;nbsp;^ ^

Cf^pando autê R uprurx acciduntin reliquo uentre, 8ó Eunt incipient tes, Se^uisutnon addantur, tunecautedzaRupturamduscauterioro^ tundo Eecundum quantitatem ejus:amp;GtUIud quodaduriturextuncEef nbsp;nbsp;^

ut tertia dus. Deinde cura }pEum,cum eo quoddiximustSenon adde/ j ■ tur. Et tam dixerun t quidam primi: ut ca uterizetur R uptura cum caur ƒ terio triangulato, Eecundum bancformam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. E

-ocr page 153-

GIAE PARS PRlMA

iji?

fyüim fignatur cum encauftro, Sóponitur Ii'nea quae eft per htitaf '’’fill in latere fuperiori Rupturæ,8ôlinea altera admferius. Etdepos '’’'»anum tuam in medio cum cauterio clauih\ Sed cauterium pr/mum ’’^dlius amp;nbsp;melius ♦

Ç Demodocauterizandi indoIoribusproptercafum, autpcrcuflionem. Caput xbviii,

ANDO acciditinquibufdamembrisacafu,autpercufti3 one dolor : amp;nbsp;perfeuerat ille dolor tempore Ion go, amp;nbsp;non Wtineocuratio cum medidnis : tunc oportet ut cauterizetur cum ’’'’Krio PundhEt fit cauteriû omnis mébri cauterium fecundu magnigt; ''quot;^inêeius.Sc ipfius paruitaté^et debilitatem dus, amp;nbsp;ipfius uirtuté, et lo ^^onêtorfionis,amp; doloris ex eo.Si ergo fanatur ex cauterio primo,eft: Sinon : tune itéra fuper ipfum cautenu * quonia de confuetudme ’•^doloßieft, ut permutent ex mebro ad illud qd appropinquatei, W oportet ut coniequaris eos cd cauterio,donec fanet infirmus»

C De modo cauterizandi in Lepra» Caput xbix»

gt;yE p R. o s i autê quandot^ iuuantur cauterio iuuamentoma^ ^quot;’’o.Etpræcipueipecies Lepræ,quæ fit propter putrefaftionem phle I^tós amp;nbsp;melancholiçtcû ergo uis cauterizare ipfam cofidera» Si ergo ’Pfaeftineipiciens, amp;nbsp;curafti earn cum co, quod diximus in diuifio^ ^'gt;Sinoiidefcendit,neep ftat:amp; times fuper infirmu,quod comprehen quot;’fotruptio fuper totam complcxionc eius : tunc cauteriza cum fuper '^quinque cauterijstuno in medio capitis noto, amp;nbsp;iecundo inferius '^quot;trfusfrontem apud finem capilloru, amp;nbsp;duobus fuper duo cornua, '’'’opoftcriusfuper nucea ceruicis.Et ultima manum tuam cum can ^’’parumper,donec imprimât in os im preflionem paruam, amp;nbsp;diflo^ ^^’urex co corcices:ut alleuietur expiratio uaporum grofforum ex co, I^tcriza cauterio etiam fuper ipfum fplenem, fecundum quod præ^ .”* Sinautem Lepra iam iparfa eft fuper infirmu, amp;nbsp;apparet mas /'Ie: tunc oportet ut cauterizes cum iftis cautergs^que diximus in ca J ^gt;8f cauterio fuper extremitatem nafi, amp;nbsp;duobus cauterqs fuper du^ jj^illas,amp; duobus cauterrjs fuper fpondiles colli, amp;nbsp;fex fuper fpon^ '^dorßq et uno magno fuper alhahofos apud gran caudæ amp;unoiu Ipfum,inipfo almeidati:80duobusfuperanchas:fcilicet fuper o^ , f^anchamuno,amp;duobusfupergenua:unofuperomnegenu,SC quot;ousfuper humeros, amp;nbsp;duobus fuper cubitos, amp;nbsp;duobus fuper tei? ifudinespedoris fui:amp; cauteriza ipfum fuper omnemiunduram, i ’’”’wuris digitorum manuum fuarum, 00 pedum fuorum : 06 caute^

-ocr page 154-

IA6


ALBVCASIS


c H r R y. R^


C riza fuper omnem calcanéum pedum fuorum, amp;nbsp;focihamanuum fiia^ rum. Etcauetibi a neruïs qui funt fuper poftremum calcanei, ut non comburas eos. Et quandoquecautenzatur cauteno fuper os peennis, ÔCaliofuperosftomachi^et alio fuper epar. Et fcias,quod quanto plus addis cautenum, eft magis muamentum, amp;nbsp;magis conferens.

Et fcias, quod infirmas non inuenit in cauteno dolorem, ficutinue«’ niantipium fani :propterca, quod corpus cius iam ftupefaâum eft. Et oportet ut fintcaufena ex magnirudine, et paruitare iècundum ni cm? bra 60 iunduras: iècundum quod præceiîîc exipeciebus ferramento? rum, Deinde cura cautenum ex farina herbi cum nielle, ^ reliqua eu? ra tio ne, do n ec iâ n etu r.

OC DemodôCàuterizandiin Stupore, Cap. l, V A N D 0 ii'upetaliquodmembrum,etcuraturcummeJi? cmis, et oleis, Ôô cmplaiiris,et non fanaptunc cauterizaipfuin membrum ftupefac7um cautères, iècunduquodmeretur magnitudo membrfautparuiras eius. Et fit cautenum tuumintransiii /pifiitudineeuas parumper. Deinde cura ipfum eu unguento, donee fa netur.Et quandoq? caurerizat ad quiddam iîuporis,qui acciditmanui, ^P^^^’’^ ^*^’^^’^*^*^^ dorfi apud exitû neruoi^,qui mouct illud mein?

D bru;etremouet iîupor. Veru nonpfumatfuperillud, nif quieftfapiés , in anatomia membroi^, et egreifioneneruorum mouentiû corpus.

OC Demodocauterfeandim Albaras. Cap. ti. ij y A N D 0 anuquat Albaras,etnonconfertincoal/quidex t mgenqs medians:: tnnecautetizs fuperipfzm cautenoprofun

^^^fe^ do paruper, fedm cfuantitatê fpiffitudinis cutis, donec re? y moueat albedo,et miitet color etus^Ueinde cura ipfum cù farina herbi, amp;^lends cum oleo rofa.etfolijs arnoglc{ræ,etfanguinecolutnbx,etfan

^uinehyrudinistdeunociuocpfitpars una: mifceanturh3eccmnia,etlif

t^i3nturfuperpannum,etadh3ereantloco,donecfanetur, '

0^ DemodocauterizandiinCancro, Cap, Lit j

'y A N D 0 cancerefiincipiens,etuisipfum fiRereitunceau

tenzaipfum cum cauteno circuli in circuitu eius,ficutireuolui

tur.Sapientesautem dixerunt, utcauterizeturcautenould ^ mo m medio,Midiautem non uidetur iUudlcptoniâtimeo quodulcered q tunamp;egoiam uidiilludaliciuotiens.Et rendus eft, utcauterizeturindr y cumitu eius cum circulo,ficutdiximus:autcautèresmulds.

0 C De modo cauterizandi in Adubelati.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput Dili,

V A N D 0 aliquishabet Adubelati, amp;:tardatur inmaturati/

one, aut propter fuperduitatem faciêtem earn,aut propter

setatem infirmi, quando ed decrepitus pauciranguinis,aut propter tem

-ocr page 155-

G I AE PARS P R t M A»


^9-7


i’''s,amp;uis fefti'nare fn maturatioe Adubelan, tune cautenza in dreum? A '^nuscumeauterfis paruis multispundando» Ddndedimittc cam,. ^îmipfafeftînabit cum maturatione» Si aute ui's perforarionem dus ’'“'ncauteriOjtunc igni cautenum,cuius hæc eft forma»

^'^fponeipfum in medio Âdubclati,donec penetretcutem: amp;nbsp;fit cau^ '^umab CO quodfèquitur mfirmus,utalleuietur curfus puris. Deinde ^'^’pfum donee fanetur»

Clt;[ De modo cauterizandi in malo corroie .dente» Caput Lliii.»

ORRODENS noneftnificorruptioïnmembroambulâs, ^“■Toditipfum:fient ignis comedit ligna ficca. Si ergo uides corro ,^'tniinloco qui toleret cauteriû cum igné, tune igni cauteria multa, ‘’quot;'liaparuaamp;magnaXecundumquodconueniet illi loco in quo eft Rodens.Deinde cauterizaipfum ab omni parte donee eradices cor^ Wnenitotam,8c non remaneat ex ea aliquid penitus. Deinde dimit ^1 TO tribus diebus, 06 pone fuperlocacauterizata fulphurtritu eu '^doneceradicentur efebaræ omnes^Sv omnis corruptio. Deinde cu If TO cum unguentis generatibus carnem.Si ergo uides, quod poft '’‘tscaronafeitur nanuitate fana,in qua non eft corruptio, eft bo ? itéra cauterium fuperillud quodremanfitex loeis i^ptis.btcorrodens medicatur quandoep cum medicina acuta, Ipfa tij^^‘“??‘^^®co cauterq » Verumtamen cauterium cum igneeftuelo* 1^ ^'iiuamenti:amp; ego quidem iam dixi cauterizationem eius cum me . ^^tuta in diuifionetaccipe ergo earn illic quando ea indiges»

\/| C De modo cauterizandi in CIauis,amp;

, 1 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Verucis» Caput LV»

Il^j ƒ V L T O T I E N S acciditininferioribus partibus pedum ^iiitj ^'^^^O’S^ eft res grofta, filtrata, quæ lædit pedem » Et cauterium ^^^^^“‘^^^ ‘^“®^ modos: cauterium cum igne,^ eau te ri? \'‘?^^‘^‘^î^♦ Qtiantuautemeu ignéeft,utignias cauterium iM ^ . ^^pennçuulturis:quod fiat ex ferro,fecundu quantitatem ^'^•'^^^^^^^^'^^ ^^ omni parte : et fit fubtiliû marginum » Deinde 'l'drcQ *^'^^^ ’^^*^^ fuperclauu » Deinde reuoluc manu cum cauterio ^ib *^’^'^^^^^bdonecperueniat cauteriû ad profunditatem claui:8i IHa f'^ ^’bus diebus, donec incipiat emittere pus » Deinde cm* 1*^*^ '^”' ^^’^ maluis {ylueftribus,contritis cum fale: amp;nbsp;dimitte cm ''^ei j^P^’'’Pfun’ innode»Ipfeenim eradicabiturexradicibus fu* “‘’§’^^”*^‘^ generapuo carnis,donec fanetur,

«funt non conuerfi, amp;nbsp;multotiens accidunt in fuperficie cor?

Corrodens»

Clauus,

-ocr page 156-

Ï5i5

ÄDEVCASrs CHIRVR^

C poYis,praecip\iein manibus S^pedibusttune adminidtes in eis cauteria eum aqua caMda'.eted^utaccipias cannula ex 3ere,autferro,aut expcn^ na uulmvis: et depone cam fuperclauü, aut althelul.D einde proiice in • cannulam ex aqua calida quantitatem paucam :retine mannin tuam,SZ^ tu reuolue earn eum compredione manus tuceparuper,utimptimaiut margo cannulxin radice claui,etinueniataqua calida mam ad profund dum,ad radieem claui : ÓC expedletinfirmus parumper Ripermordicaf tionem aquæ calidxhora una. Deindedimitteipfum. nam clauusera'/ dicaturcum radicibus fuis.lta faccum eis uno podunum, donecueni^ as fuper omnes qm ex eisfuntm corpore.Deinde cura eospodquaera' 1 dicantur,cum eo quodgeneratcarnem ex unouentis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

tL De modo esuterizandi in Tremore. Caput L vi.

^ ^ ^^^^^^^ ^^^^^^ Ttemor ex frigore inneruo,avtex i dhrequartana,autaljo: tune oportet ut cauterizes ipfum quamoi ^^uterps^aut quincp fuper fpondiles dord,et inter omné fpon' dücmcauterio,æZo pedoreeins cauterio, et fuperdomachum eius taa

terto Z remoremm quiefdt cum cauterio oliuari, ^fedZaatfaaitas x^ /,


AJb^rhtr,

^^,puü:ula^, ejux fiunc a marertjs groZZis eorrupus, 0^ ^^^ P^^^Zscum apparent^ ut cauferizentuffuperomnecapuc pu ule eau tend nibtih culigno myni, cuius extremitasacceufadi: eum ^^^^' ^ t^um radice andolochia: longs'. A ut eum cauterïo lenticulan.

f^undum huncmodum:St^ non augentunet di/rumpïturZuperduitasfaf eiens eos^SdZanatex ets. V^erumtamen oportet ut fZatjlZuclpoZi euatuf ationem eum phleboeomia^

/jr ^ ^^ ^^^o cautenzandi Zn ffuxuZangumisex

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^ZerZa Zn uuZnere. CZaput LViii. i

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-~^^'^^'^^£bfs aeeZdZt ZZuxus ZanguZnZs ex arterZa,lt;^uaf / maZa e/tapud uulnus, qiiod aeeZdZr extrZnZêeus, autapudZneZ/ïoitefna^ / po/tematZs^aut eaurenum membn,erZ/mZZZa eZsfSzb'tdZZf/cZZeabZcZnde^ / te eum. Ount ergoaeeZdZt aZZeuZZZZud, tunepropera edmanutuaadotZt /

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/poneiuper/pium d/g/tunj tvirj/id/ce/nxtimngeeu/n mu/rif/jj^ c/oriec oh/ê/ïi/s/jt/angu/s/iih d/^/ïo tuo^ emon egred/arur ex e'o af/e^i/zc/, Deïndepone/n /^nem eaurerfa oZ/dar/'a parna^S^magna au fJJurop/iff^ : Sz^ /d/ffa Ïuper ea, donee/jan eï^n/fa ua/de. Ue/ndeaeepe cx e/s nniijj}^ aufparnum, auf/na^nv/n, /êevndvnj vv/nvs amp;Zoeu/uda nbsp;/

-ocr page 157-

G 1- AE PARS PRIMA»


1^9

^®i(niptaeft artena,amp; depone cauterium fuper ipfam uenam, port A jj^turemoucs digitum tuum feftinanter : amp;nbsp;tene cauterium, donee j Î^datur fanguis» Quod fi expellatur cum eleuas digitum ab orilt;f '^®3rteriæ, amp;S extinguis cauterium, tunc accipe cauterium aliud fefiri jj^^ftjexcauterijs quæ in igne funt prgparata. Non ergo cefles facere jj''^cum uno poft aliud, donee abfeindatur fanguis» Et caue, ne com# ’‘^sneruum qui eft iîîic,amp; accidat fuper infirmum malicia alia» 4?quot;^, quod quando ex arteria fluit fanguis, tunc non eft poffibile ^•ndereipfumtprçcipue quaudo arteria eft magna, nifi cum uno

lt; ^ormodorum » Autcum cauterio,ficut diximus » Aut cum extra# Quatuor mo i^^f.quando non eft extrada »nam quando extrahitur, contrahun^ gjy^”®*“’ ^tremitates eius,ôô abfeinditur fanguis. Aut bgetur cum filo bgati^ ^brti. Autponantur fuper ipfummedicinæ de proprietate,qua# ^fftabfdndere fanguinem, Sè ftringatur cum puluinari conftridi# Z^centi. Quiautem adminiftrat abfcifionemeiuscum bgamento, figura cum panno,aut pofitione rerum comburctium,ct fimilium^ jj( /onferteipenitus, nifi' raro» Si atitem accidat alicui dtud, amp;nbsp;non ^^^‘pf^fens medicus,neque medicina : tunc incipiat cum pofitio ne di-iiiij'^^*“’ ^'-'per orifieium uenæ ipfius,ficut narrauimus, amp;nbsp;con findig ^üsualdejdonecôbfêfrus fit fanguis a fuperiori parte uulneris, 6^ ß ‘‘’per arteriam,Et digitus non remoueatur,defuper ipfum cum aqua frigida uehementis frigoris femper,donee con# gcletur fanguis, 06 ingroffeturjet abfeinda-tur.Et interim confideretin eo, quid indiget ex cauterio,aut ex medicina»

C Partis P R i M AE Finis»

Chirurgici A C b v G A s 1 s Pars 11»

1 nbsp;nbsp;€ De Incifione, Perforatione, amp;^ Phlebo#

% tomia in uuIneribus,Sc his fimilibus»

:^AM DIXIMVS IN CAPITVLO p Primo, omnem ægrirudinem in qua conucniens d| eft cum igne cauterium amp;nbsp;medicina comburente* \1 Sc occafiones eins, ipfius cauffas, et inftrumenta

eius,ct formas cauterioru.Etpofui illic capitula a

M^^^'^^^P^^em. Et ego procedam in hoc capitulo ilia eadem uiat querentem quebtum eius.Et antequJ incipiam illud, % ^^^^^’^^308 o filigquod 1 hoc capitulo eft ex terrore illud quod %Ia ^*^^^° P”*”® ^^ cautcrizatione » Et propter illud oportet, ut fît *^couehementior»quoiiiâin operatione quæ eft in hoc capita#

n 3

-ocr page 158-

t^o nbsp;nbsp;nbsp;ALBVCASIS CHIRVR#

C lo, mukonens cadft euacuatio cum fanguine, cum quo flat uita apiid apertjoiieru uenæ,aut inalionem fuperapoftema, autapcrdonemcxj* turæ,autcurationem uulneris^autcxtraAonc ra fagitra’, autïndfionein fiiper lapidera, ctiHis firaiJia :ex qrabus omnibus af?bciatur iranor,amp;^ Admomrio nbsp;ümor,et caditin phiribus eoi u mors. Ecego monco uos,necadafüipcr

falubris. uosiUud in quoedhçùtâtio. nam quandoqpcadunraduosinhacarfc modibommu cum raodis infirmitam.Ex eis enim eftquiiraEiturcum ægrirudinefua,et eft Jeuis apud cum mors : propter uehemcntiamcjus quod inuenitex infirmitare Eia amp;longitudineeius ma/iciei.Etcum æ^ g^'^u di n e eft ex firn ore quod fign ifica r m ortem .Et ex eis e(i,ciui dat tibi eenfum fuum,etditaf tecum eo,/perans Enitatem, amp;fa'gritudoeiusdl permciofa. Non ergo oportet ut conftntiatis ei qui uenit ad uos ex^is, ^ ^ cuius modus eft tails. Et fit cautda ueftra uehementior,qtiam cupiditas ,, amp;f ueftra rapacitas. Et non pr^fumatis fuper aliquid ex illo,nifipoilfd^ ,, entiara cei tara,quæ ucnficatapud uosillud ad quodperuenitfucceffio ^, laudabilis.Erunmmiin curationeomniumfirmorum ue{irorum,pro^ gnofticatione Öl' indicatione de co ad quod conuenienterfitfalus.inil^ lo uamq^ eft uobis adiutorium Cuperacquifittonem famx amp;nbsp;gloria:, SC tnemonxamp;Claudis.ïnfpiretuobis D E v s ofilij,mtelleäumfuvm,et notiauferat uobis ditedionem 8lt;i infpiratiouemiquoniam iHuàeHin manu eius,Etego quidemordinaui boe Capitulum diflinguendo per

D capitula, fecuudum quod preedht in capitulo C au ter ij, a ceruice dc^ lt;nbsp;/ ad pedes : ut alleuietur uobis quçfitum quoduultisex

€O,8c quo indigetis,

e De curatione Aquae quaeaggregaturin capitis btispuerorum. Caput r.

C r A s, quodh^cinfirmitas multotiensacciditpueris apudpar tumtaut quando firingit obfietrix caput pueri abfep leuitate. Et qiianf doep accidit etiam ex eau fia occulta quç non feitur. Et ego quidem non wdi bancaegriiudinemin alfjsquam inpuerisîetadomnéquemcxcis ( uidiproperauitmors : propter illud ergo uifum efimihidimittere opcgt; ratioem ra ea.Et ego quidem uidiex eispuerum,cuius caputimpletum erataqua,etcaputmagnificabaturin omni die,donecnon poicratfede' ( re fuper feipfum,propter magnitudinê capitis fuitetbumiditasaugmen tata fuit, donee mortuus eft. Etbaec quidêbvmiditas,aut aggregaiinter . • eurem de os:aut aggregatur fub offe fuper fifac. Et operatio in illo, fidi b umiditas inter cutem amp;f os, et apofiema eft paruu, tune oportet ut fin^ das in medio capitis fiffura un a in latitudine : et fit lôgitudo ßffurx qua

fi duo nodi,donee currat humiditas,et bare eft forma fpatumilis,


-ocr page 159-

G I AE PARS S E C y- N D A»

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si ergo humiditas eft magîs augmetata, amp;nbsp;apoftema eft ma H nbsp;nbsp;lus,tunepoiiceas duas fifturas,fecundum formam hanc.

Et fi humiditas eftfub ofle,etfignum eiuseft,quod uideS commifturas capitis apertas ab omni parte:et aqua deprimi u fur quando comprimis earn manu tua ad interiora, ^' non occultatur tibi illud:tunc oportet ut find as in medio capitis tribus fiffuriSjfecundum hunc modum. Et poft inciftonem extrahe humiditatem toram. Deinde ftringe fiftüras cum pannis amp;r puluiUis.Deinde embroca illud defupercum ui-öiolcoufc]^addiemquintum.DcindefblueIigamêtum,etcura uub jj[5tum tenris,et unguentis. Et non dimittas ftringere caput cum a^qua Et ciba infirm urn omni cibo ficco paucæ humidiratis, ufquequo Ji^ortftijrmcmbrum,etfanetur.Et modusaliusincifionis eft,ut con^ ^^subiapparetmagnitudo apoftematis,etcoUelt;ftio aquç.quoniam ^^''’‘^^oc^cftin occipitio plus,aut in fincipite,autin dextra, aut in f ni^ ^ Afcendeergo cum incifioneubi apparettibi apoftema amp;implctio *'ï^Etfcindeillud fecundum quodtibi poffibileeft. Etobferua,ne in partenam, et accidat fluxus fanguinis,et moriatur infirmus ex iHo '‘’^Ucum euacuatione humiditatis.

OC De incifione Arteriarum quæ funt poft aures, Caput ii^

^v A N D o acciduntalicuicatarriadoculos,autadpedtus, amp;nbsp;antiquatur illud,et non confertcuratiomedicinarum:tunc S'sultimacuratio eftin illo,incifio harum duaruarteriarum. Opor^J ^/’^§o quando uis incidere eas,ut radat infirmus caput fuum, Deinde ^ilocumcum panno afpero,ut appareantarteriç.Deinde ftringat in Collum fuû,cum quolibet panno fuo.Deinde confidera, ubi pul ''’‘fna.Etloca utriufc^ funt loca quæ funt poft aures deprefta : et raro j,^''‘tïtur,nifiinquibufdam hominibus .Deindefigna cum encauftro P^futraqueiamp;incide utramque cum fpatumili utrimep acutó, incifi^ 'perueniente ad os : amp;nbsp;fiat illud per latitudincm capitis. Et fi uis, in* Jitte fpatumile fub arteria, et incide cam ad fuperiora cum incifio* •but longitudo incifionis quafi duo digiti iundti. Nam quando in? j.|'''iruena,cgreditur fanguis egreftione pulfatili, qui falit ad intenora ''•Eequenti» Si autem arteria non apparetfenfui, tune oportet ut . quot;bifürcsab aure quantitatem fpacq trium digitorum. Deindefigna ^''’encauftro, amp;nbsp;finde ufque ad os, Et illud quod oportet emittere ex ^inc,eft.v I. une 8ó fortaffe emittis ex eo plus, aut minus .Totura ’‘«fecundum quantitatem quæ apparet tibi ex uirtute infirmi, amp;nbsp;re? ‘’onearteriæ eius. Deinde confidera ad uulnus ,T une fi remanet ad ^^lilacaliquid »tune incide illud, ut non accidat apoftema calidum :

n

-ocr page 160-

xjV nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A^L B V C A S I S C H T R V R^

tune bringe uulnus cum Keines ex panno hni ♦ Deinde eura ipfum cum unguento, donee fanetur»

; • r lt;[ De extradionearterfarum, quæfuntin timporibus. Capyt III»

V A N D O accidithommi hemicraneaantiqua,autcatama* ^^cuti propter humiditates acrimoniales,amp;cabditate ^nla^

eernstimporum,autfoda antiqua,uehemens,óófimiliaillis:ctmedica^ tur cum modiscurationismedicinæ,êónon confcrtillud:tuncexperri fumus in his ægritudinibus extradionem arteriarurri ex timporibus, aut cauterizationem earum,ficut narrauimus « Et modus operanonisin extradioneearum,eft»ut radat infirmuspilos qui funt in timporibus, amp;^ intendat ad arteriam apparentem in timpore ♦ Ipfa namque oftendri tbr tibi ex pulfu fuo,amp; raro occultatur nifi in paucis hominibus,autu£5 hementia frigoris» Qpod fi occultatur tibi,tunc ftringat mfirmusea* putfuum cum quolibet panno fuo:deindefrica locum cum panno afpe ro, Autuaporalocum cumaquacalida,donee äppareattibi apparition ne manifefta,Deindeaccipe lpatumile,quod pauloanteiormaui. Oen inde excoria cum eo cutem cum facilitate, donee peruenias ad arterie am. Deinde proqce in earn uncinum^Só extraheeam ad fuperiora,doï nee extrahas earn ex cute, amp;nbsp;facias earn cuadere ex tunicis quæ funt fob ea ab omni parte. Si autem arteriaeft fubtilis:tunc inuoluc earn cum extremitateuncini. Deinde incide ex ca partem fecundum quantita^ tem qua elongentur extremitates eius, amp;nbsp;contrahantur, amp;nbsp;non accidat flux us fanguinis, N am fi non inciditur,amp;: fi non abfcinditur, non afcen dit fanguis penitus. Deinde euacua ex fanguine ana.Vl.und.ufque ad. iri. Quodfiarteriaeftmagnattuncoportetutligescaminduon bus locis ex filo duplo, forti, ex ferico : aut ex chordis alhobod, ut non properetad ipfam putrefadio ante confolidationem uulneris,amp;accri dat fluxus fanguinis. Deinde incide fuperfluitatem, quæeft interduo ligamenta. Fac illudin illahora,autpoftboram aliam.Etfi uis,cauró rizaeam cauterio ufque ad os,cum cauterio cultellari:donee meidans tur extremitates eius, amp;nbsp;ftabit loco eiufdem operis. Eteftmeliusopus, nifi fi infirmushabetfebrem,autcft calefadæ compIexionis.Quonh am cauterium eft ex cis,quæiuuant adfiniendas humiditates.Ergoeft melius iuuamentum. Et oportet poft extradionem arteriarum, ut im^ plcatur locus cotto antiquo:amp; ponantur fupcr ipfum puluilli decent ter fadi. Et poft folutioncm curetur cum medicinis ficcis, quæ fociunt nafcicarncm,amp;cum licinqs,donee fanetur. Quodfi interimdumo^ perarisacciditfluxus fanguinis ex arteria,tunc propera adabfeinden^ dum eum cum cauterio, aut ut impleas locum cum zcgi:amp;' ftringema^ num tuam,donee abfcindatur fanguis ♦ Quod fi nihil ex iUiseftobi

-ocr page 161-

G I AE P A R S ’ S E G V M b a; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;151

^^s,tunc ponefuper locum digitum tuum, doneecongeleturfan?  j^ ttembroca locum cum aqua uehementis frigoris, donee quiefeat lisîS’^^“’?^^*’ fecundum quodoportet. Etexeo quodeft Icui^ ! (^, «dliusextradione arteriæ,eft,ut cauterizes uenam cum hoc eau? |^ ®abenteduos cultenos:fitque acuitas duorum cultellorum fimi? till n’§‘^^^^”’*Verumtamenfunt multo minons acuitatis, quam duo k Quoniam fi funt acutç,ficut duo cultclli, properat utrifque fri* ■^non incidunt carnem cum uelocitate. Cum ergo ineis eft ali? Mo'^l*^’^ §’’°fl’fudinis,teneturineis calorignis, amp;nbsp;abicinditur carO ^Us p^‘ ^^^ ^^^ ^’^g^ opus eft melius omni opere, amp;nbsp;leuius, amp;nbsp;faci* Uj‘Cnit fpacium quod eft inter duos cultellos quantitas groflitudi^ if^pgt;ti,pofbquam tu fignasduoloea cum encauftro:8ó depone u? j whites ualde, donee perueniantad os , amp;nbsp;incidant uenamin r ^docis: utelongetur quod eft inter extremitateseius.na non con ^fiturcumhoc cauterio penitus. Ethæceft forma cautery.


DC Dc cura curfusIachrymaf'J^ acütartirtî alb? duarum aboculis» Caput liiL

v A N D o funtlachrymæ aHkUiæ, amp;nbsp;eft eurfus carurn éX L.^^ ueni's,quæfunt{upercrancunifapidscxterius:amp;r non con |,’'’bsaliquidcurationismedicmæcum jHedidnis,amp; indes faciem ^i lam rubere,âô fenrit m fronte fua dealT’^''\îÙfiohem., ficut eft de? . Wio formicarum : amp;nbsp;oculi eius funt extenuati, humidi, ita quod I^ *^otTofi fiant pili eorum cum corrofone: amp;nbsp;calefadtæ Rint palpe? f^^usex acuitate lachrymarumituncantiqui indigueruntin curati? t ^^rumhacoperauone, amp;nbsp;denominauerunt earn eu rationem, cum Ij.^'EtcftjUt præcipias infirmo rädere pilos qui funt in fronte fua* (j.^quot;’(leincidein fronte très figuras a qucdiftames fecundum longitu? jj'''’’’gt;frontis:amp; fit longitudo fifluræ quafi duo digiti,8^ fiffura una J^nediftans longitudini nafi in medio frontis, Sc fecunda fecun? '’’longitudinem parumper a motu lacertorum, amp;nbsp;tertia a parte ak 1‘^caue ab incifione arteriamm quæ funt in duobus latcnbus : Si ^°'’§amanum tuam a continuatione duarum mandibularum,8^ fit Mm omnis incifionis quantitas trium digitorum comundorum: ‘'^t'bifruftumfpongiçprarparatum,autpanni ficcati multi,ci m qui '*^fxficcesfanguinem . Deinde mtromitte fpatumik duarum acuta?

Curarfô tüft» Enfe,

! ''’fxtremitatum,cuiusmoxfequens eft forma.

-ocr page 162-

G

Spatumile,


i^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^t'^VCASI S C H I R y R#





ab indüonequxed a parte dmporis^vfepaâinciCionê fecundsmtetexf coda cum eo rotam einem,que eCt inter du as inaCioncs,aim Cifaçqvod edüiperos. Deinde fac Uludetiam abindfionemedia ufcp ad mcifiof nem fecundâ.Deinde extrahehocfpatumile, amp;intromittein indfione prima iterum infirumentu aliud, quod nominatureuUellare acutu,ab unapartelene,nonacutum ab alteraparte.amp;bæcdl forma dus,



Etpone latus dus acutu uerfus carnem annexam cum cute.SélatusduS len e uerfus os ; 8dtmpelle ipfum, donecperueniat ad fißuram mediamt amp;iabfcindêcum eoomrrià uafa,guæde{(:endût a capitead oculostprx^ ter quodcontinuetur incifio ufcpadillud quodapparetdecute.Ded^ defae lUud in fffura media nfepad fiffuram aliam. Etpoßguam currit ex fanguine quantitas æquahs, exprime loca ex frußis fanguinis coagu D lad, Deindeponein omnem fißuram licinium ex cotto ueteri, etpone fuper eos puluillos imbibitos m uino,$^oleo, autaceto, Etuideutnoa accidat apoßema calidum.Etin die tertia folueligamentum^etadmini' ßra in fufionêmultam eunraqua tepida, Deinde cura illudex unguent to baßheon, etrehquis quibus curantur ùulneratufgueguo fanetur,

C ^^^^^^^^^^^y^^^^ ^t'utarum SCcatarroru ad oculosex O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;interioribuscapids, Caput v,

fV A N D o acaduntaheuicatarriacud,acres,aßidufamp;i^uides oculos eius éxtenuatos, paroos, Sdiam debilitatuseßaipedus ^^^**, ^^^^^‘^^P^lp^brx ulccrata'',f^ caduntpilïex eis^amp;inpro tundo capitis eß dolor acutus, la'dens, et ßemutatio coußguensttune ßime ex ißis accidentibus,quod illaa materia^,etcatarrinon ueniuiit,nd nbsp;nbsp;nbsp;' ßex uenis muftis,Etmehor curatio in eis eßfi^c,Eteß, utpradpiasin' firmo rädere Eon tem ßiam, Deinde made in earn fißiiram unaiii me^ dio Eontis, autalteriusparumperper/atitudinem, amp;^incipectimfiEii^ nbsp;nbsp;f ra a timpore ßnißro ad timpus dextrum :St^ Et in ado uigue ados: âf nbsp;nbsp;/ ^lo^g^ manum tuam a facertis timporum , qui mouenturapudmaf

Eicat/onem : donec quando detegitur os:amp;^ exEccabis totumEnguE / nem cum ipongia, Eunc Epara inter duo fabta EEurte cum cotto uc^ / reri, aut cum Ecinqs ex Eno, Deinde Eringe deEper cum puiud/d:

amp;quot; imbibe pu/ud/os cum uino amp;' o/eo , ut non accidat apoEema ea^

Edum, Et quando E/uis if/ud, ddindes quod apoEema ca/idum /am /mminuitur ; tunc oportet ut Eices os, donee niapiat m eonaE ca /gt; nbsp;nbsp;'

-ocr page 163-

GIAE PARS SECVNDA» ' t^ÿ ^ t^rindecura ipfum cum regimine exiccatiuo quod facit nafei car? ^ ucutfi accipias ex farina tritici partes duas,^ ex colophonia quagt; ®fpartcs;8:præpares ex eis emplaftrum.etadminiftretur ad natiuita ^is in iftis uulneribus ♦


Dcißis fnßrw mftis non flc mcnno apud Autorum.



«Decura eins quod cadi't in Aurem ♦

gt;ii^/'' ^ ^ Q V o D in Aurem cad it, eft un a quatuor fpecierui fia *^*®”’”’^iis, aut fimile lapidi, ficut ferrum, amp;nbsp;uitrum : aut eft ex Cl’^.’^”*^^^’^’^ fabæ:aL)teft res fluxibilis,ficut aqua,6c acc^ jijj ’^«sfimiliazautaliquodanimaL Quando ergocaditin aurêla? J^Wgenuslapidis ex eis quænon adduntur, nequecrefeuntin aurc, t|iijj”^^’“‘^”’^ob:fiergouides lapidem,tuncdiftilla in Aurem ahgt; jj^ ^xoleouiolato, autfifarruno. Deinde adminiftra extracStionem e? tu^^^^ftfroutarccumcondifi,etopila nares apud aduentum fter^ I^ '01118,poftquam tu ponisin circumiru auris frufta ex pannis, aut Iijj’^^^^’idisauremad fuperiora. multotiens enim egreditur cum ^{(k'^^'^'^^’^^’^°’^ fgi*^dftur, tunc adminiftra extradionem eius cum, gt;idcft,Pi2igjj.oljs fubtilibus:cuius forma eft hare.

Extraflio Ia-* pidis ex aure.


Geßf.


^'§*'«^’turcum gefti,eftbonum.Etfi non,tunc adminiftra extra '’^•neiuscum uncino cæco fubtili paucæduplicatioms.

Vnci'nu« fubtilis.

i^'fgononegreditur per illud, tunefac cannulam ex ære, amp;nbsp;intromit? ^^’'^emitatem cannulæ in foramen auris multum,etopila quod eft in ijj^^öiitucannulæ cum carra mollificata cum olco, ut non Ht uento uia f3nnulæ:deinde ex tra he cum uento tuo attradione forti. Multon? itur cum CO quod narrauimus.

1 ’Wemnon egrediturbocmodo: tunc accipcex helkal:mbat,autex ^0,id eft,gluten præparato,cum quo capiuntur auesjem modicamî

-ocr page 164-

r^ô nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A L B v 6 A s r s g H r r y r?

C SsTponéipfLimincxtremitateradijpoftquam tuinuoluisfupcrcamco/ | turn decenter pofitum ; deindeintromitte ipfum in foramen auns cum facilitate, poftquam tu exiccas aurem ab humiditate. Si ergo non cgre^ ditur cum omnibus quæ narrauimus,tuncpropcra ad icindendû^antei 1 quam accidatapoftcmacalidum.aut/paimus» Et modus fifluræ eft, 1 ut phiebotomes infirmu in primis in cephalica : amp;nbsp;extrabe ei ex iangui^ ' , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nefocundu menforam uirtutis eins. Deindefaefodereinftrmuinterma nus tuas,amp;5 conuerte aurem eius ad fuperiora,amp;^ finde fifluram paruam in radice auris apud adipem eius in loco depreffo ipfoamp;iitfiflura luna? ris fi'gurg,donecperuenias ad lapidemfoeindeaufer eum cum eo,quod efltibipofÏïbileexinftrumentis.Deindefoefiiïuram ab hora ruacuni ■ i uefocitate,5ó cura ip/âm, donee iànetur,

ExtraAfo Quod ü res cadens in aurem eft ex uno granorum,quæcrefoint, Sf grani. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inflantur: tunc adminiftra extraction ern eius. Si autem non obedit obi ad exitum, tuncaccipeCpatiimiletenue, fubtile,fecundumluncformst,

SpitanUc, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;” nbsp;nbsp;nbsp;'*'W’sw?»?!’7?’'?!!ï?»^w95wwfj^^^

Et adminiftra cum co abfeiCionem illius Cpeciei ex grants,quxestdunt in aurem, QCnon facias ülud,quando tu cogitas,quodilludgranuistmba/ D meûatum eft per uaporem auris,donee ponis ipfum frufta multatddn^ deextraheea cum uncinis,autcumgefi:i fubtili,autcum fuâione,fici Extraaia utdiximusmam extraûioeiusalleuiatur. In aqua autem quxingre^ aquægt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diturin aurem,oportetut utatur infirmus fiernutationecumcodifiin primis tôéiamimpîeuit auremfuam cum aliquanto cotto ucieritamp;cli iaccns fuperillam aurem,in qua eft aqua.Si ergo egrediturp€rillud,di bonum.Etfinorntuncaccipe lapides multos,fecundumlongitudinc di giti,tenues,lenes,Sd calefaceos cum igneparumper,0^intromittatinfir mus ex eis unum in foramen auris fusetamp;^faliatfuperpedem fun unum ex ilia parte, amp;nbsp;percutiatcum lapide alio fuperlapidem qm efi in ante, Non ergo ceffet facereillud cum lapide S^lapide, doneeegrediamrto' ta aqua, Btiam egredituraquaita, utaccipias exparpyro, autexiunco tinum,0^intromittas extremitatem eius unam in auremtetaccendaseX' ■ / tremitatem alteram cum igne,donee comburaturplurimaeius.Deinde itéra iuncum alium,etfacilludmultotiens,donecegrediaturtota aquat ’ amp;■ extraheipfam cum cannula fecunda quodprasmiffum efiinlapide, nbsp;nbsp;nbsp;f dioan! nbsp;nbsp;nbsp;[jj extraéiione autem animalis intrantis in earn, fi eüparui corporis, vtpulex, 5Cei fimile,cura ipfum ficut dixiin diuifione.Sedfieficorpo' ris magni, quodappareat fenfui: tunc adminifira extradlionêeius cum geRi,^ uncinistetres eius eflfacilior omnibus, quæ tenenturin aure,

In extradiioneautêuermisgeneratiin aure, quando curaseum cum j ^oquoddiximusin diuiüone,ÓCin tradatu difiHationu, SCnonconfar ; ^

-ocr page 165-

G 1 AE PARS S E 6‘V N D A* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»ƒ7

^.'’^tamp;attunc oportet ut afpicias aurem in foie. Si ergo apparetillic A Wex ucrmibüs,tunc extrahé illud cum gefti, aut Cum uncinis fub? ,'‘’“s.Siautem non apparetillic aliquid j tune accipe cannulam, Cuius

'quot;'*'■0 inferius ,ampla fuperius: Sf intromitte extremitatem fubtilem in J?gt;ifccünd5 quantitate quod tolérât eam infirmus: deinde füge cum ^ '*lt;:^ione forti. Fac illud multodéns, donce egrediant omnes uerm Cs, ’'•temnon obediunttibi adcxitum,tuncopila circumitum Cannulæ ^^îjt'a.ficut dixi in lapide. Quod fi non egrediuritur cum eo quod ^‘'^usituncadminiftra diftillationes quas iam experti funtantiqui in |j,^’^*^'®®^u^**ï^üïttï^inuènics illud in tradatu diftillationum. Et’ Liber Diftilb Wio tua qua effundis olea ^Sd medicirtas in aurem cum hóe inftru? *^°quot;“”’ ^^^“ '^CLiius forma depida cit bic, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^«is*

,'^‘Uidesfacipfum ex argento,aütære, inferiusftridum,in quo Gtfo ß ''’^nparuû,amplumfuperius. Sit ergo utimpeUens quod eft in con* ' ^cannulæ, fit ex ærc decenter fadtum. Et fi uis,accipc radium, ^ (I ®*ucin extremitate eius cottum inuolutione deCenti i deinde prop ce j''quot;ii,autfuccum, aut quod uis ex iftis medicinis in cannulam : âd ipfa deindeintromitteradium cum cotto defuper, amp;nbsp;exprime is ^nwnutuacompreflione teperata, doneC impellatur oleum in con l‘''^auditus,8d fentiat ipfum infirmus interius:00 illud quod infuns ''''''inaurern,fit iam ealefadum cum igne parumper i ÔC caue ne fit res ^■ftiUatur in earn frigida ualde: medicina: enim non tolerant illud*

l I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput vil*

A N D. o o. V E egrediunt quidam infantes ex uentribus Modi opita-., nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;matru fuai^ non perforan.Et ia accidit etiâ quibufdam ho^ “°*^’ Auns.

‘''öusopilatio in meatu Auris a uulnere, aut carne natain ca. Et hæc ƒ ïöo quandoi^ fit in profundo foraminis Auris, quam non confelt;?

J ''^ruifus:amp; quandoq? accidit ad exteriora foraminis paruin,amp; con^ ^’''tureamuifus, lila ergo quç accidit in profundo Auris,et quam f^’^omprehendit afpcdus,eft in pluribus difpofitionibus difficilis fa^ r'^nis.Et in illa quam confequitur uifus,oportct ut ponas Aurem ins

'■nfole,et afpicias in ca: tune Guides opilationem apparentem, as '^ïnicumfpatumili fubtili,cuius forma eft hæc quæ fequitur.

O

-ocr page 166-

AI^BVCASIS CHIRvR;:

\JJ^^J- Lygt;^''^-'--^^quot;quot;lt;^ ^ - lt;^- »t'^^:''. • ^ .zlt;-^--lt;^.^ ■.^-^^^^^^^,^^i^^^^^gt;^''^^/i-^gt;:^^^ gt;^^'^gt;^^^^^.^g^.Ac^:y^yyy^/7.t^^^

Sitextremitasems in qua fiequedam lautudoparua, cuiuscjuxdapars fitacuta: amp;rreh'qu5 fpatumilefitduarum latcrum knium : ut non Ixdat aurem» Si ergo opdano eft a carne nata ih meatu aurisuuncrenceam ciim uncino fubuli,et incidecam cum facilitate uehememi, donccaufo ratur tota caro, Quod fi opilano eft in profundo auristtuncaccipcra dium fubulcm Jenein,^cakfacipfum cum igneparumpcrtdcindemit reipfum m meatum auris.Si ergo fenferis opilationem cum eo,quodin uemtinfirmuscum granitate auditus, conare apertionem eius cumblt; cilitate:SCcaue,ncuulneres nemos auris. DeindeponeinauremUemi^ urn kcundum quanntatem amplitudinis foraminis, quod inuo/uidi m unguento ægypno:fac illud aJiquotdichus^ donee fis ßeurus decónio' lidationcuuln€ris.Autaccipelicinium,bcinfundeipfuminaquarofa^ ta,8épulaenza fuper ipfum zcgi tritum, et utereipfo. Quodfiaides anreiam apofiemari ; tue oportet ut extradas liciniû,etpermittas ipfum câ licinio alio, quod mu dues in cæroto quod fitfadift cum olco rofato, donee fedeturapofkema calidum: deinde cura ipfum ufcpquofaneiur. , D Si auté acddat/ioxusfa»gumjs:tuncfiibraergelpongiam,aufpan^ i n os in aqua irigida, et ponem per earn aurem tet utere reliqua curadoc, nbsp;nbsp;/ quæ abfeinditßuxfi fanguinis predidia in tradiatu diifillationum, / J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^DecuraAltheUpalpebrarutn, Caput vilt,

S T i AltheUl quiacciduntinPalpebrisocuU, quandoepfm^t^^ midi, amp;nbsp;funtfied. Oportet ergo ut teneas cos cum tenalqs : autcum un^ duo, amp;quot;nbsp;incidas eos cum fparumili a radicibus fuis. Deinde porte fuper ÏOca zegi tritum, Siautem ex eisfiuatfanguis,tunccautertzaeosevm ƒ caiiterio lenticulari fubrili. Etcauterizare eos, eftmeliuspofiineifioné, Multotiens enim redeuntquandoremanetex radicibus fuis altquid.Et

quando cauterizantUrcum igne,comburunturib

lee radices,8lt;^ non redeunt,

?fquot;quot;lt;^op3/ b^Sr^rutn,

^ De cura G rand ni um palpebrarum ^ oeuîi, Caput ix, VLTOTlENS^ aeddit in palpebris aliquidquod affmt laturGrandini in forritudinefua, amp;^ fua duricie, et propter lUud nemf natur Grando : et eft aggregatio humiditatis groffse in palp eb ra fupen^ ore, amp;palpebra infcriore. Operatio ergo in eis eft, ut confideres tur.c,fi dl Grando procédons in co,quod apparet depalpebra, et moueutur adomnem partem, amp;quot;res dus cftfacilis. Finde ergo fuper earn Effun per Jatitudinem,Deinde excoria earn ab omni parte cum facilitate, do^ ƒ

npccuadat. Deinde fufpende earn cum uncino, amp;^ ab feinde ipiàtri. St , Durern non præpatatur tibiabfcifio eius^niß pofiquant tu pénétras pd' i

-ocr page 167-

GIAE PARS SECVNDAgt;

»yp

A^nicum incifione parumper, tunc nocet infirino illud in aliquo. A J-MC filTura eft magnartunc aggtega Jpfam cu futura : Sd cura ipfam^ '”'fc fanctur. Et ft eft parua, non fuperueniet tibi malum ex ea. Vns J^Uini enim reftaurat ipfam, amp;nbsp;incarnat earn, Et fi grando eft deck's: ’^mtcriora auris uerfus fuperficiem intrinftcam, tunc inuerfa pak ' P'^ni,^ fufpende grandinem cum uncino: præter quod in dig cas nV

1 '’'’f,Supreme earn ab omni parte. Quod fi elongarur palpcbra per j^^oncm, non nocet illud in aliquo. Deinde ablue oculum poft inci* '“’f'”grandinis, cum aquafalfa:amp; cura locum cum eo quod incar* Woneefanetur infirmus ♦

S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CDecura Axirnath palpebrarum.

f^ quot;^ x i R N A T H eft adeps qui generatur in tunios palpcbræ Aximath pal ^)'^oris:amp;: plurimum quidem accidit illud puens : amp;nbsp;ipfum grauat P^brarum. ,jpcorum,8d accidunt eis catarri in in atu tin is, er non poftunt intue^ ill J^fnfobs,propterea,quod lachrymæ properant ad eos, amp;nbsp;propter '‘Hides cos difeumbere fuper facies fuas fempcr, ÔC fuper eas dor* ”‘AVfuntpalpcbræ eorum fub fupcrcilps humidæ,quasiam co? ^^Kinflatio: amp;nbsp;eminenria quidem Axirnath apparens eft oculo, 86 gt;nbsp;‘’Ho tu prenais locum cum digitis tuis, fentis Axirnath inter eos, Et ß jj '^Hsoperationis eius eft, ut ponatinfirmus cap ut fuum in finu tuo. ^J*^^« accipe pannum lini, 86 præpara in eo licinia, 86 fac ex illo lici* '‘fculum fecudum quantitatem quodcontinet Axirnath ab omni

, deinde pone eum fuper earn, Supreme cum digitis tuis ab omni

Hi , ’^^ctur Axirnath in medio circuli. Deinde finde in medio ^^“Umiditatiscum fpatumili incidentefifturas perlatitudinem,86 1^ “Wfuramaior ilia quç fit in phlebotomiain profundo, Autopor 3|odascutcmtotam, donee perucnias ad Axirnath.in pluribus U'.P°®“®*'*bus procedit Axirnath ex fiflura fecundum formam (Ij/^pH^guedinisalbeC. Extrahe ergo earn cum panno,quern infiltrai tt^^’^’S^ostuos ad exteriora: 06 tu reuoluis manum tuam ad des 1’011'^^ ^^^’^^’^ » donee difpergatur : 86 caue, ne addas in fiflura, uc ihh ^^'’^‘^•^ cum fpatumili ad oculum , 86 lædas eurn. Si ante non '11111?^^^^’^^”’^^^ gt;oprindpiofilfruræ,tu addasin fiflura paruin ’'nil n^^^^’^®’'^^ pi'ocedatAxirnath. Deinde extrahe cam, ficutdi* ''1111 ^’9^**^'^^ fubmerge pannos in aceto et aqua,et pone eos fuper lo* k’^ ’^“^§ceum c5 puIuillis.Etex hominibus funtqui terunt falem, ^''^^^’P^^’^ hi concauitate fifluræ,ut liquéfiât quod remanfitex “Huditatc. Deinde cura ipfam, donee fanetur. Si autem accidat in loco apoftema ealidum, tune cura ipfum cum empla^

ftris fedatiuis, donee fanetur.

-ocr page 168-

^^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A L B V C A s I s C H I R v-RZ

c « De modis Ataxmir ocuhjd eft,cum palpebramoP'-Ijficaturôculi.unde fitut rugetur ficur

■ H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non debet. Caput xi.

A N D o nafcuniur in palpebhs ocuh pib'addiUpræter curfuin fub pdis naruralibus, et antiquantur: tuncipfino ccntoeuiü.amp;ffaduntacddere modes ægrnudinum, ficutlachryinasafs , fiduas, et molbbcanonem palpebrarum, SC albugmem, donccfitilluJ cauHà defti uctiomsoeub. Et Araxmirquidem ocuJi curarur fteundum Cura quadiu quatuormodos. Autpereauterium cum igne. Autcum mediana acu? pkx Atax- ta,fecundn quod prymiHum e/bn capitulecautern. Autcuratur Arax^ mir per incnionem ix juturam. Aut per cannas, fecudum quod ego di^ can^. Oportet ut ponas capur mfirmi in finutuo. Deinde conuertepab pebram oculi manu ttiai:mlrra.'Siergoeóucrrirur,bonume/ï, Etl/nót intromttceacum m eâm,m t]ua üefdum ab inferioripartepalpebra?,amp; fac pénétra re a cum cum blo defiiper,et bnllud prope pilos ipfos, id cd^ prope marginem palpcbiae, m quo nafcunmr pili: amp;f trabe filum adfu^ penora cum palpe bra, et conuerreeam cum radio. Deinde finde inin^ tenon parte palpebræ fub pilis additis cum ipatumili incidente a la^ ebrymab maiore ulquead lacbrymale minus. Deindeextrabefiliim, erpone/iib palpebra puluillum paru um ex cotto,autpannoîdeindciî*

D gnabiperpalpebram cum encauüro,quodiîrfeutfigura folij mytti^ Verumtamen oportet,ucfitfigura iecundum quauntatem amp;quot;eleuâtiO' i nem palpebræ:quoniam iam diuerfificarurilludm hominibus.H fis I emm eit^qm indigct utincioarurex palpebra quantitasmagna,fecund / dumquantitatemquæmoibficatur a palpebra. Deindecumipatumi^ nbsp;nbsp;ƒ b fittii^: fiiper duas bireas quas fignaÜi^etincjpr a lacbrymab maiore nfi que ad iaehry male minus, et fit fifTuta una prope pilos naturales, fient eftgroHitudo radp.Demde intromitteuncinum in uno duorumangu^ lorum cutis. Dernde excoria ipCam totam. Deinde a^grega cum futura duo labia, cum acu 8^ blo lana ûibtilitS^ abderge fanguinem, ctfae ad:^ berrie quod ruperduit ex frUs fuper duo fupeixilia, cum quibuCdam ƒ rebus muiCcanubus, fi ms faeereillud t amp;^ fi non, non cures. Deindedb mitte futuram amp;nbsp;fila ufque ad très dies, aut quatuor: pofleacuraillud, 0/ fl ms,dimitte uulnus abfque futura, 8e^cura ipfum cum eo,quodexi^ ficcat Ôif conlinngit. f^am palpebra eleuatur apud figillationem unb nerisamp;aggregationêeiuscfed futura eftmelior. Hunemodum curandi /\taxmirdocucrûtantiqui. \^erumtamen in eo cftColhciiudoluperin^ i firmum, 8^ efi ex bona operatione, amp;f non eft in eo timor, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

De modus aims eû: in Ataxmir etiarn : 8e^ eil, ut fgnes fuper palpclt; bram figm am, qum fit ficut figura folg myrd, fient narrauimus . De^ ♦ ùidceleua palpebram cum tribus unanis fparatis.autag^ 1 f gregatis^fecundum formam bancqütefcquiiur^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

-ocr page 169-

G I AÉ PARS S E C V. M D A» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftfl

^'^^f incide quod fuperfluit cu forficibus paruis,fedin hanc formäj

^’Kjualitate incifionis.Si autc non eft tibi poffibile teuere uncinum, ■ ^ æquatur illud : tune accipe acum in qua fit filum, et intromitte . ^*nmediofiguræ:etintromitte filum aliud propelaehryrnale ma^ gt;^nlum fecundum prope lachrymale minus : et aggrega inter daS’^ ^osfilacumæqualitate.Deindeeleuamanum tuarpeleuatione æ^ ^ 'ætelcuacutem fuperquam eft fignatu cotum,ficut narrauimus, ii(Jquot;’^'’^**^g2i duo labia uulneris cum futura:etcurâ ipfum,donee fa^ . '’• Si ucro accidat apoftema apud incifionem tuam, autfiHurarn ij^''’jleaailludapoftemacum çæroto,8ô hisfimilibus,ex unguentisfe? ''ous, Etquandoq^ accidit palpebræ etiam ,‘’ut conuertantur pili ‘Oportetergo ut utaris in ea quod diximusin incifione:ied futu^ d^dquemagis eft artificialis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ r

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C Decura Ataxmireüm cattnis,

’'P E s T, ut conuertas palpebram,amp; fcindasfifturam quse '^ ^^^^*^® ’ fecundum quod narraui ♦ Deinde arte fac duas can^ gt;ïutduo ligna fubtiliaiquarum longitude fit fecundum longitude J^'P^^^æ , et latitude earum fit-minor latitudine fpatumilis : Slt;r tu I'nddiftiin extrernitatibusutriufep ab utrife^ partibus ubi tencs fk ^' ^mdeaggrega utramq; cum fubtilitate fuperillud quod fuperfluit j^Mpebraoculi,et ftringe duas cannas ab utriTqiic partibus ftnetura 5’Âdimitteeam diebus aliquot . Cutis enim ftnera morietur, et de? ƒ Abitur g(^ putrefi et, donee cadet per fe. Si ergo tardatur, tunc incide lo^J^”*f®*^®^^®* Deinde cura earn, donee fanetur. C urn ergo con?

’to,eleuatur palpebra : S^ non pungunt pili. Et hæc eft forma du? I^ '’’f3rinaruni,quas facies fecundum hanefiguram,et quantitatem in ’’Winem amp;nbsp;latitudinem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

DC De eleuatione pilorum pungentium i'n oculo cumaciu Caput xiu

PEratio inilloeft,utacdpiasacumfubtilem^S^intron ^gt;11 earn filSex fericofubnlejene. Deinde aggreges extremitates 1 i|,||^*”®^^sutramcp nodofubtili ualde : amp;nbsp;fit longitude filorum pak 1 ünus,Deinde compone in Alinxotati filum aliud fiibtik fub co in '“hamp;noda extremitates eius finis. Deindeponat infirmus caput

! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o 3

-ocr page 170-

l5Z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A L ß V G A S t S G H I R y R?

C fuum inf nu tuo,etfitpropcfolem utdcclarctur operanozquonfameft opcranofubtiliSjUel minuta. Deinde intromitteacum cum ahiixotarim radicem palpébral et fac earn penetrare in paipebram feftmâter, donee extrahas cam defnper pilum naturalem.Deindetrahepilum ult^fupta alinxorati.’æmtiomitteinalinxotati iliumpilum:fi eftùnus,autduo, aut tres,non pluies. Deinde trabe manum tuam cum eo, donee cgi-edi^ atur pilus cum alinxotati in palpebra cum pilo naturali. Siautem tra^ haturalinxotati,et non egrediaturpiluscum ea:trahesalinxotati adin feriora,cum filo quod tn compofuifti in ea^donecegrediatur alinxotati ti ex foramine fiipenbri, amp;nbsp;uideas earn uifione oculi : tunc enim tralies alinxotati, 6dfilum : ct extrahe utraque, amp;nbsp;claude oculum : et dimitte? pfum danfiim duobp dicbus,auttribus,donecadh£reatpiluslocofuo, amp;f nalcatur iuperipfum caro. Quod fi pilus eft breuis, tunc auta/Tocia ei pilum longu ex' pilis naturabbus.ctelcuaturcu eotautdimitteipfum, donee elongeturpoft ipacium,5ó tunc eleua ipfum.

QC De cura Alxatrati quæ acciditin palpebra fupenori. Caput Xilf.

V A N D O accidie oculo hxc Alxâtrad, nominatur Leporif fc^ na.£thæc Alxatratieftaut naturalis,autacciâ€nta.lis.Acci nbsp;nbsp;nbsp;/

dcntalis ergofitcxconfolidationeuulncris,autfedionis,autcauteri),5i: j D fimibum illis.Ft modus operationis in ca cd, ut ru findas illam confoli^ ' i dationem,etutCepares labia eius,0lt;:ponas in co quodedinterealidni^ I urn ex lino, etUges cam, donee fanetur. Et non oportet,ututarisin cuf nbsp;nbsp;l

ratione eins rebus quæ exiccant amp;f condringunttnam fi tu fads Hlud, I redit Alxatrati deteriorquam fuit : imo utere in ea rebus quae mollifi^ I cant,ficutfcenumgrçcum:etembroca cum aqua,in qua coda fit akhea, nbsp;nbsp;I

fernen linket unguentodyaquilon,quodliquefadium fitcum aliquoex

olets : amp;inuolue cum co licinium,et cura cum co. Et thefaurus curation

nis tux ed, ut coneris omniingenio,utnon confolidetur,fecundum for / mam qux fuit in primis. Ethxcquidem operatio quam diximus, non

ed nifi quxdam redtificatio Alxatrati, ut non redeat forma

. loei fecundum quod fuit omnino,

^ De cura A Ixatrati qux fit in palpebra inferiorfet eflru^

Hgatio uel con tracno furfum ad dextrum Scf^

nidrum. Caput Xitii,

AE C A L X Atratiquxfitinferius,edqu^uerencminatve / Alxatrati.Etednaturah's,etedaccidentaliSiEtaccidentalisfitexuulne^

re,autfi{rura,autcauterio,ét illisfimiUbus. Et uia operationisin ea eft,^ 11 ut accipias acum,in qua fitfilum duplum,amp;:tingas earn in carncm,etfa 1 j das earn penetrare a lachrymali finidro ufque ad lachrymale dextrum, nbsp;nbsp;1

doneeperueniat fdum in duabus extremitadbus camis. Deinde extend j f

-ocr page 171-

G 1 AE P A R s s E C V N D A* ^camcmad fuperiora cum acu,amp;inddeearn cum fpatutnili lato. Si er A redit figura palp ebree fcc Ci dum quod oportet, eft bonum. Et fi non» ^apcradiu.ct pone ipfum in fiiruram,^ conuerte cum eo palpebram: ‘indeduas filTuras in latere interiore palpebræ,et fint extremitates ^arumfÜfurarum ex duobus angulis incif oms,doneeconcurrant amp;f fiat ex eis angulustdonec quando aggregantur fiat figura eâ^^ A rum hæc figura, amp;nbsp;eftlitera lauda grçca. Deinde aufer illam / A carnem per quantitatem,quod eft latus eins acutum inferius, / A ab co quod fequitur palpebram.Deinde aggrega partes fepa

—Jjatasifuceam cum filolanç.Deindecura eas cum eo quod di ximus,de medicmis mollihcantibus,etlicinrjs,donecianent»

^tC Alxatrati accidat ex fiftura,et futura, aut cauterio : tune oportet '**'igt;idas filfura plana fub pilis palpebrarum, etiam ftcundu quod præ quot;lïït.Dcindefepara inter duo iabia cum licinio, ftcundum quod dixi? ''''*5‘ Et fumma fermonis de cura Alxatrati,quando eft defuper, aut '''ffbs,eft,ut ciirrat in eaoperatio,iecundum quod præparatur ex for ’’^AlxatratiJpfa namep eft multarum diuerfitatum in formaterarnfex Wens præparat ingenium cum quocunq» modo eft poflibileei, do* quot;''•‘d refaciatfiguram ad formam naturalem,aut prope earn,Sc ipfo ^®gt;nfirmus,fecunduin quod conuenit ei ex operarione ÔC inftrumen ''’''’plurirais difpoftionibus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

0^ De adhæremia palpcbrscoculi cum corn'lln*. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B

dfua, aut cornea. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput XV.

VANDOQVE accidit hæc confolidatio muftis homini* , ^^busjtautconfolidetur palpebrafuperiorcum albedinco* wprohibeat ipfumab opcrationibuS fuis naturaLbus. Oportet er* Kuodintromittasextremitatem radp fub palpebra,eteleues cam fur^ 'quot;^autextendas earn cum uncino: deinde incide adhcrcntia cum fpa^ quot;quot;quot;ilifiibtili,quod non fit cum acuitate incifionis fpatumilium, imo fit Wmparumpertut non inquieteturinfirmus apud operationcm,et ''Wcaturfpatumile,etîçdatoculum cum acuitate fuatet fit.mciGo tua W tu excories illam adhçrenciam cum facilitate, donee quando redit fyorafecundum formam fuam naturalem, etfanetur adhgrentia tos .•Wdctuncinoculum aquam falfam,cum aqua ablue ipfumtautdi« quot;^nipfum ex fief fado,ex ziniar diffoluto cum aqua. Deinde fepa* '^quot;'tffpalpcbram amp;nbsp;oculum cum licinio lini:etpone fuper oculum la* J^infufam cum albugine oui: amp;nbsp;poft diem tertium utere fief, et cum ^uis,donee (an etur.

U C De incifione ungulæ amp;nbsp;emmentiæ carnis la? chrymarum. Caput XVI.

^d A s, quod ungula eft fecundum duos modes. AuteftnetüÔ Vnoulaoco-■^tftfinulis fifae duro,fubtiK, Aut eft non neruofa, fimilis humide U duplex.

-ocr page 172-

t^ft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AL^VCASIS C H I R 'V' Ri:

C tati congeîatæ alhast^ux quanâo tangkeam ferrum, autconariscapè^ reeam cum uncino,ahrcinditur,amp;^non figkurin ea uncinus.Etutrscep fpecies non ineipiunt:,ntfi a lachrymalimaiore, ufqucquouaditpaula^ tim, don ec coo perk uiCum, et prohiba lumen,8^ motu oculi. Et mof ■dus operandi m incißamp;neaus ektutponatinfirmus caput fuiim in firm tue. D einde apai oculos eius,eteleua palpebrâmanu tua. Deinde cob hg.^^^gtilam CU uncinopaucæ duplattonis, etexrendeeam adfuperio^ ra. Deinde accipeacum,^^intromitte in earn pilum expilis egiii, etbof uis autuacce:etfk filum forte,amp;^duplica extremkatem acusparumper, nge eamin medio ungulae : et pénétra earn cum acu, amp;nbsp;liga cum filo ungulam amp;i extende earn ad fuperiora: et excoria cum pilo latus ungaf æ quod fe^itur pupillam , ach tu ferres earn cum pilo ufep ad pofire^ nbsp;nbsp;i Deinde made refiduum in radice lachrymalis cum fpatumk nbsp;nbsp;1 1 u n i,aut cum forficibusparuis:amp;^dimittecarnem lachrymalisnatuf ' { ^^ ^^=k^^onaccidatexjncifoneeiuscurfuslachrymaruma{iiduus.Et ‘ / quandoep extenditur ungula cum uncino folo:aut cum hlo, fcutdixk nbsp;nbsp;, mus. cm ^(f^^^oriaturcumfpacumilileni,cuiushacceiiforma. / ^ '^J^^^^fd^e tangat/pati^iletumcam corneam, etaccidatin ea ruprura, ^' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^^PyP^'^^^ * Deinde pok mcifionem, proncein oculum alif

^^^^ ..^ ^^^^^^^f^y^^^^^keffac^exziniar,etdimitteipfiimufpaddk ^^^^^^^yDeindecura ipfum eu eo.quod oportet,ufauequofanetur.

il

, fmo 1 ungula ek non neruok, et non potes intromittere in earn ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;igiturin ea uncinus, tuncmultotiens curaturhpcipeciesuii g^^cum medicinjs,etfanaturkcutnarrauiin diuikone.Quodfuis in päereeam, tune apen oculum inkrmi, etaccipeipatumilefubtilglene, deoins acuitatis, keundum hancformam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

t^r^^^r ^^^^^^ ^^^P^^^^^^^^^^^^ f^^k/kate. (^iiodkuides quod kr^rarifmatur^conkingitur, et/mprimkin eamrako, tuncdiki/kex ora tnam ocu urn ex/ief/âckoexziniar,autexkefrubeo, autia/eerk O^etopi aoen urn u/^ addiem a/ium. De/ndekera Ït/per/pia/n ope^ donee remoueatur torurn e/us. Pdk/ eontrarium i/tkbiin ocu fo äpokemaea/idumteuneenim dtmkteipkm, et eura apokema, do^ nee anetunDeïndekera operationem kiper/p/am cum rakone, donee janetur. eminent/a aute earnis /acArpma/is, knocet/n ocu/o nocui^ meto magno,kilpendat cum unc/no, et ine/de ex ea partem e/us: etnon nbsp;nbsp;nbsp;/ ultimes ïneikoné, ut non aceidatcurkis/aeArpmarü. Deindeki/lain/af nbsp;/

'Prpma/ekefrubeum,autkukumex^in/ar/;donecknetur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

-ocr page 173-

r AE PARS s B C V N D A»

N' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C De inciGone ÂIguardem'd,et carne nata in

oculo, Caput xviL

A s C I T v R quandocp in quibuidamoculishominû calt;? ‘'“cacompofita, uel fuperpofita, doneccooperit pupillam, autap^ ^^P''H]uat,autftringitfuperpalpebras,etfortaireconuertitpalpebras .^'^’ora : et affimilatur roiæ balauftinæ. Et operatic in ea etiarn j^’^^ponatinfirmus caputfuuin infinu cuo.Deinde aperi oculoseius, '■'’•I'gcillam carnem totam cum uncinis conuenientibus ad illud : amp;S j^^'quot;udeum forcipe uno, aut gdb. Deinde inddecarncm in primis, ■ ?^finiaturtotum cius cum inciforio. Etcaueab oculo, ut non ledas , ! r^3pud operation em : et fit incifiotua qua ipfamincidis, aut cum ' ujj'^^ ■'’n‘^°''-^ narrauimus in inciiione ungulç:aut cum forficibus par Il ’^m quitus colligitur a(èbel,fecüdum quod ueniet forma eins polt j^^îpitulum. Cum ergo completur indfio £ua,et remouctur tota al j^ ‘'^iH, tune impie oculum ex fale contrite : autdiftillain eum pub 3'örubeuni,et Omitia illi ex medicinis corrofiuis: Sc pone fuper ocu^ Aftorn cottu cum albugine oui:ut fecuretur ab apoftemate calido. j VM G remanetex alguardenici aliquid, et dominatur tibi languis (I„i^''^’^ P’^cs apollema calidum:tunc dimitte oculum,etcura ipfum . ^quodfedat apoftema. Deinde itéra fuper. ipfum cum operation ^(j^®'’fcfanctur.Etfimiliferfaccum carncaddita quæaeddit in oculo lu Jdpecie. Verumtamen oportet,ut aliénés curationem omnis ocugt; j^ Wis ex uia natural!, aut ex uia accidentali, operando cum ferro : 8^ 1 ^'•‘ti'omittas manum tuam in aliqua harum operation urn, donee ui '^uoddlud membrum eft tolerans illam operationem,

SC DecolleCtione Sebel ex oculo, Caput xviii. ,

L ^ R E L funt uena’rubea’qnæ texuntur fuper ocuIum, et probb WÏi ®P^’'^donem fuam :amp;f débilitant oculum cum longitudinc k| ^^^ftcrgo tibi in primis, utconfideres,lï oculus in quo eft Ifelt;; k ^^^’^ ”®’^ eftin co ægritudo aliqua,prêter Sebel : tunccok blo 1°^* ^*^'Eteft,utpræcipias infirme, ut ponat caput fu urn infinu ‘ finde fufpende illas uenascum uncino uno,aut duobus fecuns dum prüden tiam tuam: amp;nbsp;fituncinus fubnlis dupla^ tionis,fecundum hancformam.

Schel,

«o uncini gradan in corpore uno.lccundum hanc foi mam.

''^lt;Jecollige «^vim forfidbus fubphbus illasuenaç cum fubtilitate, amp;

-ocr page 174-

tffö nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ALBVCASIS C H I R v Rlt;

C abftcrge fangurne hora poft horam, dónec uideas lilas ucnas remoueri cx oculo,amp; refbluutur : et caue ne lædas oculu cuin extremnaubus Ïpagt; tumihs. Etfitoperatio tuain mendie coram Idle, Sóftsfirmusinopera«» none tua ualde:ut non mcidas mfi lilas tien as. Et cum tu expleueris,tûc dïftïUaïn oculum fiefuïnde,autrubeum:utfua acuitatccorrodatquod remanfitex febel. Si auténon eft tibipoflibile coUigereillud towinilla hora, tuncemplaftra oculum cum eo,quodftdatdolorem oculi:etdi^ mitte ïpfum diebus aliquot, donce ftdetur dolor eius.’amp;lècureturab apoftemate calido : deinde itéra fuper ipfum fecundum modum eun^ dem, donee ûnetur. 06 hæc eft forma forficis.


^ DeredudioneAriFFatiadnaFum, Caput XIX»

Ariiran,fiftu- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O M i N A N T medici Ariftau Flftulam,qua curas cumcau^

*’* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teno,autcum medicina acuta com buren te, fteundûquodpræ ceftiteius narratio.Et fi non iânatur,tune non eftingeniumin eamiFi ut Findas Fuperapodema apud natiuitatem eius,8éextrabas totam bumb ditatem quæ edin eo 8cpus, donee detegatur os., Cum ergo detegitur os,8i:uides in eo corruptionem, autnigredmem, tuneradeipFum cum D indrumento,cuius Forma edhæc.


Afpen capl^ tis.



Et nommatur Afperi capitis, Fiat ex Ferro intio, 8^ Fit caput dus rotund dum Ficutazir, quod Fit pundtatum punélationeîirnæ, autpundatiouc aliskilFeri pundiatione Fubtili: 06pone ipFum Fuper locum corruptum ofTts^DeiudereuolueipFuminterdigitos tuos,8^taprememanutuam parumper, donee Feias quod illa corruptio iarn raFa ed^S^Fac illud di^ quotiens, Oeinderedaura locum cum medicinis exiccatiuis Hiptidst Si ergo conFolidatur locus, etnaFeiturin eo caro, 8C abFeiuditurcurFus Fanieitetremanerquadraginta diebus,8^ non renouatur, et non apode matur, et non acciditin eo accidens : tunc Feias quia iarn Fanatus di.Etd non, tunc non edin eo inoenium,niFi reducereFidulam ad Foramen m^ Fi,Fecundum hancFormam. Et eft, utdetegas ab ofFeFecundo cum Fer^ ro, auteum medicina acuta : 8c cum detedum ed os, tunc accipe tere^ brum Fecundum banc Formam,

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

Sit extremitas Ferrea, triangulata 106lignurn eins Fitpyramis extenuata nFquead extremitatem,'Ficut uides. Deinde pone illud Fuper os ipFum;) ;

-ocr page 175-

G I AE PARS S E C, V N D A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»^7

^^'tiHud prope lachry male : amp;^ clonga manum tuam ab oculo parum. A J^''lt;iercuoluemanum tuam cum terebro,doneepenetretos, Só fen-’^'^bdinfirmus : per hoe quod inuenit uentum exire ex eo,quado te^ ij^iöitiü kiam fuper nafum fuum. Ergo tune reftaura locum cum me-1 '^''’■sftipdcis cxiccautibus, ficut docui te. Cum ergo nalcitur caro, et J!’^^'’ïiur locusttunc materia qu£ efFundebatur ad cxteriora,rcdit ad na ''''’^eftergo leuius illud fuper infirmum.

D^ De rcdudioneemincntiæOcuIi» Caput xx.

v A N D O eminetOculuscum totalitärefua,ctnon acciditin !. lï^m'funocumentum.necpdimi'nutio: tune oportet utfoluas 1 'J^um:deinde phlcbotomcs cum : poftea ponas uentofas in ceruice ^^carificatione/ed cum fudionc. Deinde pone fuper Oculum lini* '^'’tti.qiiod fit ex acacia, amp;nbsp;aloe,etolibano,amp; farcocolla. Deinde firm ^Ocubdefuper fuper cmplaftru cum puluillis multis.Et modus pub ’'quot;oi^eftaitaccipias pannoslenes, multos, etdupheetur omnis pânus ^'Kfuperquatuor:fac ex cis multos:deinde pone cos unu fuper aliü, •MS quantitate qua indiget Oculus: deinde ffringe fuper ipfos cum ^’'’^o duro ftridura lorri.Et itéra uentofas cü fuctione fine fcarifcatio^ J'-Öeindeaufer uentofas, et dimirte oculu ftridum die amp;nbsp;nofre. Si aut ^mtu iterum mollificaturjunc oportet ut ftringatur mul tü:deinde B pligamcntupoftdicm amp;nbsp;nodem,ficut diximus. Si ergo uides ocu^ pmredifle uuæ tunica?,cft bonum:amp;f fi non, tune itéra cmplaftrû, Muillos, et ftricfuram,8c uentofas, donce fanetur.

OCDeincifione Vuætunicæ. nbsp;nbsp;nbsp;Caput xxi. '

V A N D o acciditdifruptio in tunica Vuea,deindccminecS£ procedit extra palpebras ficut granum Vuæ,Ôc ferdatur forma hominis propter illud, amp;: uis incidere illud : tune operatió . ^lecundum quod narro:eteft,utincromittas acum in radice V^ •^ ®öinfcnon ad fuperiorem partem. Deinde intromitteacum aham ^'l^ïfitfilum duplum a parte lachrymalis,amp; fac earn penetrate:amp;rdb ’‘•^ni prima fecundum difpofitiocm fuam. Deinde incide locum 'M, et liga cum co partem Vuæin circumitu acus : amp;nbsp;ftrmge earn i!l) '^i^'^^’^^^extraite acum, et ponefuper oculu lanam infuiam in Meoui:etdimitteeum,doneccadatfilum cum Vua. Deindecura ^'''i^cumeo,quod confortât ipfum,doncc fanetur uulnus.Et quaiv ^pWngiturVua ab omni parte cum circulo ex panno,donec addat “seniinentiam magnam. Deinde perforctur cum fpatumili fubtili^ ‘'''’^perueniat ad profundum oculi,£v currat humiditas albuginea, ^ defcendat oculus, amp;nbsp;inorediatur ftatim :dein^

'' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, de ftringe eum, donee fanetur.

-ocr page 176-

163


AEBVCASIS


Ô M I R V'R^


C T T « Decurationé Alcomnatt Capat xxït | 'quot;'g A EC AE G R ttudoqüænominaturÂIcomnaa,non,cftni« Àlcomnan» JL JL fl fanies,quæ aggregatar in oculo, fimilis aquæ deftendentfSó , non eftipfa. Et modus operandi in ea eft, ut fadas federe infirma fuper federn præparatû,uel diredum^Deinde accipe caputeias manibus tuis a partibus duabus,et moue ipfum, donee a id cas faniem peruenireadin feriora oculis tais. Dein de figatur,Ôô non defcendat,etabfoluatlunicn: amp;nbsp;uideat infirmüs res fient uidebat:et fi' nô defeenditinferius/eias quia eftaqua. Siautem non pi-æparaturdefcenfusfànieicümeo quoddixi^ mus,tune faé fédéré infirma inter mânus tuas.Deindeaccipe ipatumife fubtile,^!^ finde earn eo fupra panniculu corneum parumper apad con^ tinuatiortem eoniundiuæ eum tuniea cornea in corona, doneeegredia^ tUrianies.Cum ergo egreditur, tune diftilla in oculum aqua calidamin qua mifcuifti mehautaquam in quaiam buUifti fernumgreeam amp;nbsp;mek deinde curetur cum reliqua curatione,donecfanetun

r CDe cura aquæ,quæ deieenditin oculo,uelea^ ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tarada. Caput xxnt

-AM D 1 x rmusipecies aquæ indiuifi'one,S(5qua?eonuenitad perforandum fermone déclarante amp;nbsp;exponente, tuneaccipeillud idem iêcudum ianitatem .Tune ergo oportet utfaciasiedere infirmum inter D manus tuas quadratu, oppofitum lumini, propefi)Iem:amp;ligaoculum ciüs ianu, amp;nbsp;dringe eum ualde : deinde palpebram oculi cius manu tua dextra, fi oculus in quo eft aqua,eft oculusfinifter: aut manu tua fini* ftra,fi oculus eft dexter. Dein de accipe manu tua dextra almagda,fi 0* culus eft finiftertaut manu tua finiftra, fi oculus eftdexter. Deinde po* ne extremitatem almagdâ prope coronam per groftîtudiîiem tadijirt ipià albedinc oculi apparente lachrymalis minons ƒ deinde impclle ab magda cum uirtute : 8c tu reuoluis cum eo manum tuant, donec pene* tret in albuginem oculi :amp;iêntiâs, quod aîmagdaiam peruenit ad rem uacüam.Etoportet,utfit meniura itincris almagda ad profundu,nien? f fura ipacq quod eft a pupilla uiqj ad fin cm nigredinis : amp;f eft corona 0* culi. uidebis enim ea in ipfa pupilla uifione oculi, propter claritatem f tunicæ corneæ. Deindepone almagda uiq^ ad locum in quo eft aqua, f Deindepremeipium inferiusuiceünapoftaliam. Siergodefcendita* j quaftatim,tuncinfifmus uidetillud iuperquodaperitUifumfuumfta nbsp;I

tim,S^ almagdain oculo iuo. Deindequieicaspaululu.Sieigodelcengt; j dat aqua,rune depone earn iecundo,præterquodegrediaturalniagda. i Quando ergo figitur, Só non afcendit: tune extrahe almagda cum fscilif 1 tatetSó tu reuoluis manum mam paulatim^D einde diffolue in aqua a* j liquid ex fale claro gemmæ : amp;nbsp;ablue cum eo oculum deintus. Deinde j pone extra oculum totu ftuppam, autlanam infuftm olco rofato, etab 1

-ocr page 177-

G I AE PARS S È Ô V ^ D Â , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l è ^

iio^p^°^’ * ^ ^‘§^ ^^”^ ^® oculum fanurn. Nos autem, et illi qui funt A ^temporiSjponinîus fuper eum dmiriu tritum cum albumine ouu j x^od fi non obedienhi almagda ad introitum in oculum propter ^^,J^^gt;cnifuamjquoniam ex hominibus eft, cuius ocülus dt durus uab 11^ *’J^^®pô’^€tutaccipias Ipatumilèj quad nominatur Albend^cuius forma*

^|f ^'’^^^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;''***quot;quot;‘^quot;'1^^^^^^^^^^^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^Ü^^^)

Albcrià.

lin ’^^fgo cum eo ipfam cOniuÆuam tantu * amp;nbsp;non ultimes manytn Cri^^^f^””'”^* “^^ ”^^ ^^ ^’^^ ut facias uiam ad almagda locum fubti % , ^^’'’^ôrhitUaImagda,fccün-dumquôddixiraus* Et apud ^ l’7’’®^gt;wopens tufipræparetur infirmo dormitorium decenter fà 113'^ 4^® dormiat fuper dorfum fuum in domo tencbrofa:amp; prohis i^ ''gt;‘abomnibus motibüs,Sô à tüfli:8ô ponecibum eius illud quo le* gt;D''n’’^*’æ^’^s:amp;n0n moueatcaputfuum dextra.neepfiniftraomni iii,'^f‘*^^'§^”’^tttum fecudum difpofitioncm fuam ufque ad diem ter* jj^ Uciiide folue illud fn ilia domo tenebrofa,^ experire uifum eius: iiii,*^^'îquot;'^*^^î’cî‘es.Cycitide reducligamentum ufque ad diem fepti? ^M^*^ ^°*^^P°*^^^ u^ faciat illud in hora curationis, aut poft incifib^ ^ ‘btini : imo oportet, üt aliénés illud : proptereä quod aqua alcenlt; m j^'oeîter per afpedum uebementem ♦ Si autem accidie apoftema ÇUmuünc oportet ut foluâS oculum ante fep tim um i 8ó redißea il*

^° 4^od fedat apoftema,donec fedatur:tunc abfoluë ipfius üi* A^ponefuperfadem eiusorale quo rcgaturüifusëius fubcodiez j ^uot, ipfo exiftente iri illa domo ten ebrofa. Deinde egrediatur à (^^Ogradatim.ct couerfet in cafis fuis* Et fcias,quod m* ^akeanort ijti ^'^’''difcipulus a uifione aliquotiènSitunC enim audeat fuper opes ^l®'ifm,Etiamquidem peruenit ad nos quidam ex illis qui funt de 'Uiïi^'^'^^’^^* ^*^^^’ quod fadum fuit in Alayrach magdan perfora^ ^7*1“® ^“§*^*'ïtqua*Verum ergo non nidi aliquem in terra uöfträ, |i()n'?^’*^^‘^.^*’’^^kclegi illudinaliquoex libris antiquorum : 8lt;f eft htjlp^t fitillud nouum* Etiftæ funtformæ fpccierum ex magda, 1*'^‘tipweaqui eaignorat.Fiantex ære propriété fint extremitates '’icum hac eadem fubtilitate triangulate,amp;extremitas acuta»

Alfar, *a!ca-thea»

Formæ magda*



-ocr page 178-

«70

ALBVCASIS CHIRVR*

, , nbsp;nbsp;nbsp;^ De cura Garnis natæ in naCo^ - - , lt;

i • Caput xxiiil.

y. A N D. O Q v E nafcunuirin nafo Carnes diuet fxaâditx, ex quibus ed: aUquid quod afbrnilatur feorpioni wuho^ mm pedum : crex ea eilcaro canceroCaJapideaJuCcicoloristecexezeli e^uxeUcaro lents, non fufci colons. În ea ergo cpia:exitiis camibus ,b: * ^a lents,non iraudulenta,necp can ceroCa, oportet ut fadas federe inbr' mum inter manits tuas oppoùturn foli,8lt;^aperinàrés éius, etproijeeun dnum tn illas carnestdeindc trabe cas ad exteriora,ÔC incide (juodeon prèhendifii ex-eis cùm fpatùenih fubtili acuto a parte una, donee (das ^^^^^fearo tota tam ablata eft. nbsp;nbsp;C^uod firemaneretaligu^d ex ea cuius ^J^f'^f^ ^^^^ oftpoffibihs'.tuncradedludcum uno indrumêtorum fub' ^ ^^^^^ ^^^ ^^eduate, donee non remaneat ex eo aliguid. Siauiêfan^, ginsfibt dointnatur, aittaccidat apofiema calidum t tune oppotte ei per ^P^^quot;^^quot; ^ “^ ^^ ^x-^podematibus malignis, tune propera cau^ .‘^ ^^J'^/^^^''^^ ^^^^^^^^^^gt;‘’ f^ngtiis;ét auferantur omnes carnes.-

f P^^^j^^^dwin narum poftjneifionem acetum, amp;l,aqua, aut uif if num. biavt^t aperiturnafus,etprocedatex co humiditasnfpieadpa^ amm, tune betas guia tant fanus efb.Siuero non pénétrât humiditas, fa ^mt um guod oportet, tune (das good intraipfum eficaro natain fu'

^^^^^f^^d^Çrton peruentteum indficneinbirunten ç ^^^Tß^^^^^^^ ^P^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^b^^b euifitgua^damgrobbi d ^^^ f^^y^^^^ ^^^^ f^^dosmultos:ccpone interomnemnodumguati/: ^!^^^i^^S^^’’^^^^ ^^^^^^•^ b^^^i^bot mfirmus, utmittatextrentitaremu^ ^’^ nafum cum radio,autcum quopoffibile ebidpofiquain fe^ ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bimHeazer:amp;(trahatodoratum biifim,doneeperueniatufep ^gt; ^^ bum, etegrediatur fupergutturfuum, Etmultotiensguident d' avn tbimile h uic A ctomi p ueri in feholis : dC efi res fadlis ei, gni vult. rmde potte daas extrem tales fill,extreimiarent urn, m gita^egreditur ypernabum,SfaIteram qua: remanbitïn nabo. Deinde admimfira fer^ raturant eartus cum nodis qui buntbn blo. Facilbuddoneebeias grod carnés lam biinr cum nodis fili.Deinde extrah efdum: dépene in nafnm poFabberbidnem banguinis bicinium quedimhibiFi m ungiienio agy ptiotfacil/ucbtribusdiebus,autplus, doneeunguêtum corrodâttotuitt quodremanbic ex camibus. Deinde pone in fine rd in nafr/n caiwU' lam de plumbo, diebus aliquot, donee Ïânetur. St autem indiget cuta' none glia'cxicCct, urereilla. À dcaputpurgbum /àcïendiitn, cum quo dipillancolea, amp;alicemedicinxin nafum, facilludex argenio,autaiie: quod ft fmilelampadiparuai, apertu/icutconchula: Si meatus eins f^ rnil/'ter.Ft bi u/s fac cannula e/au/am, feut canna. Ft conch ula mfrumcn

^3(1 eâpmpv/g/nni fâc/endum, ï/rp/ena^ detetda:eir//irnja/Ji/brjv/n//j /^^/ijcnio aus, eum gvotencas/pïânjj ç/ua/icfo cak/àc/s/jî ea o/ci’/n.sat

-ocr page 179-

SI ÄE? P, A R S SE C V N D A» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»7»

Wuis ex fuccis,£lt; rebus fluxibilibuSiEc hæc cft forma inftrumentû A


.. c De cura ThcîuI nafi» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;no

. Ôiiq . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'Caput XXV, ,

VLTOTtENS nafciturinextremitatc nafiTheluI, SC ^ilicatur,amp; augmentatur cû diebus^donec fœdus fit afpedus eius. , propter illud oportet, ut incidas dlud in prindpio appanrionis eius, J^ffadices totum eius.Deinde pone fuper locum, aut cautcriû, aut me^ ‘dnam comburentem quæ fiat loco eius.Si ergo tardatur incifio eius, quot;''romagnificeturjtuncconfidcra,fi eftlapidcum, durum, fufci cololt;^ Segna apofte ^Wcifenfus:tunc non tangas ipfum cum ferrotquoma apoftema eft ™^“® nbsp;nbsp;-^«rofum.Multotiens enim uidi,qui incidithinôi apoftema, amp;nbsp;acci^ JJ^xeomaliciamagna fuper ilium qui ipfum habèbat. Et fi apoftema 'f'roistadus, non fufci coloris, amp;uides qiiod incifio poffibilis eft in '’'*®fius,tunc euacua infirmum, amp;nbsp;incide ipfum fine timoré, abfque pauore : amp;nbsp;cura locum cum co quod exiccat Só nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ß conftringit, donee fanetur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ ,

C De futura nafi,^ labq^Sc auris.

Mc i A s o. V I A quandoaccidit folutiocontinuitatisinuna ^caitilaginum, parum confertin ca operatie, nifi in quibufdam ■ (.®'’'inibus.Oportet ergo quando accidit alicui aliquid ex illo,utcon^, pgt;^'s,fieftuulnus recens cum fanguine fu.o : amp;^ tune aggrega duola^ .'’“ulncriscum futura:deinde curaipfumjdonec fanctur, . Et li fokp quot;’‘'’'sconanuitatis labia iam feparata funt,amp; facia eft unaqua^q? pars ia ^^*''üncoportet ut excories omnem partem a ente lua apparente,donee ’’§uinetur.Deinde aggrega duo,labia cum futura,et ftringe ca^amp; pul J'^^afuper ipfum fanguinem draconis,amp; olibanum trita : amp;nbsp;pone fugt; ' I^ulüercsfinftum emplaftn diafinicon,amp; alicuius altcrius exempla ^'^tófolidauuis: amp;nbsp;dimitte ipfum ligatum dupbus diebus, aut tribus, ^'’dcfolue ipfum,et permuta medicinam tet dimitte ipfum,donee abft (/^'‘tur fila per fe. deinde cura ipfum cum unguento, donee fanetur, '’^üsautem futuræ eft,utaggreges folutiopem contmuitatis,aut cum

-ocr page 180-

1-72. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ab R VC ASIS CHIRVR^

Ç acubus,ficut nanauimus in futura uentns:aut aggregafolun’onemcum , filo, ficut feci te feire.

MCDeextradfione nodorumlabiorum» Caput xxviu

VbTïS QViDEM hominibusacciduntplçrumquc in intenonbus labioi um fuorum apoftematadura fimiiia grains herbu amp;; qusedam eorum minora, et majora. Ergo oportet utconuertaslabi^ um,amp; fmdas fuperomnem nodumcius,amp;: fufpendasi'pfum cum und# no,amp;^ inddas ipium ab omni parte. Deinde impleas locum poft indfi^ onem zegi trito, donee ablcindatur fadguis.Deinde eolluatureum ace? to,êó curetur loens cum co,in quo eft ftiptfeitas, ufquequo fanentur uulncra ♦

Mlt; De inciftone carnis natæ fti per gin glu am.

Caput xxviii.

Vb TOT IE NS nafèitur fupergingiuam earo addiat, quam andqui nom in ancabulufs. O porter ergo ut fufpendas earn cum uncino:aut tencaseam cum foreipibus,amp; incidas camapudradieemfu. am, amp;nbsp;dimictas faniem currere, autfanguinem. Deinde ponefupcrlo? eumzegi tri£um,autalios pulueres ftipticos,exiccariuos. Quodfi redit iUaeai o poft curationem,nam multotiens redit, tune ineide earn fecund do, amp;nbsp;cauceriza ipfam : ipfa namque non redit poft cauterium.

O^ De rafione Dentium cum ferro. Caput xxix.

VANDO QV E aggregantur in fuperficiebus Dentium ab interior! Sf extetiori parte, et intergingiuas cortices ai? peri, turpes, 06 quandoque denigrantur, amp;nbsp;eitrini fiunt,ctuirides, do* nee peruenit ex illo corruptie ad gingiuam, et fadi fiuntdentes peril* lud .Oportet ergo ut facias iedere in firm um inter manus tuas, et caput dus in finu tuo,etrademo4am amp;dentem,in quo apparent tibi cortices, ék' res fimiJis arena? : donee non remaneat ex eis abquid, 00 fimiliter fac de nigTcdinc,amp;' uiriditate,et citrinirate, amp;nbsp;alps donee mundentur.

Si ergo au feratur quod in eis eft a principio rafionis, bonum eft*. amp;nbsp;ft non, rune itéra fuper cos rabonem die alio, iecundo, amp;f tertio, donee ad ulumum perueniat ftudiumin co quod uis.Etfcias,qucddensindi* ger raforqs diuerfarum formarum,multarum figurarum: fecuncum' quod præparaïur operation! tuæ:proptera, quodrafonum quoradi# tur dens ab inferiori parte,eft aliud a raibrio quoraditur inter dentes,fecundum formas alias.Etiftæ for«#

mæ raibriorum fint apud te præpa^

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ratæ,quas uides.

-ocr page 181-



Formacrafo-riorüDenuS,






De cxtraâionc doloris Dentium»

Caput XXX»

P 0 R T E T ut cures Den tem a dolore fuo cum omm' ni* ^*o,amp; tardesin cradicatiÓe eius.Non eft enim quod ui'cem eius fup* C|uando eradicaturtquonia eft fubftanda fublimts: donee quand© ^'’fftexeufatio de eradicanone eius,tunc oportet quando cogitur in» ?^us eradicareipfum, ut firmetur, et cerdheetur apud te dens dolens, ‘ lt;otiens enim deçipjt infirmuni dolor, amp;nbsp;putat quia eft in dente fa* ^Âcradicat ipfnm : deinde non recedit dolor, douée eradicetur dens ^SfMU8.Nos enim iam uidimus illud ex operatione phlebotomatoru, ^^iniet^ certifieatur apud te dens doles ipfemet,tunc oportet ut feari* '^in ciFcumitu dentis curn fpatumili,in quo fit quiddam uirtutis,do5 quot;^ffoluaturgingiua ab omni parte: dein de moue ipfum digiris ruis,aut

-ocr page 182-

*7JJ nbsp;nbsp;nbsp;ALBVCASIS CHIRVR»

C cum forcipibus fubnlibus in primis paulatim,donfcconcutiasjpfum. Deinde loca rune in eo forcipes magnos locatione bona, et caput infirm mi inter genua tua:quod iam bene tenuiftijta quod non moucatunde^ inde trahe dentem fecund û rcdtitudinem^ut non frangas ipium.Si ergo non egrediturjuneaccipe aliquod illorü inflrumcntorum, etintromit^ teipium fub eo ab omni parte cum facilitate, amp;nbsp;conaremouoncmcius, ficutfecifti m prinus.Si aütdenseftperforatus,autcorrofus:tuneopor tet ut impleas illud foramen panno:et ftringas ipfum cum extremitate radq iubtilis, ut non frangatur in hora conilriÆonis tuæfuper ipfuni cum forcipibus. Et oportet,ut exquifite agas cufcanficanonein circum Jtu gingiuæ ab omni parte multû, Eteuffodt fortitudiné tuam, ut non fl angas ipfum, ctremancatpars eius, amp;nbsp;redeat fuperinfirmû ex ea ma^ iicia quæ fit m aior dolore eius primo. Et caue,ne facias illud quod iguo rantesfaciuntphlebotomatoresin feftinationcfua,etaudaciaipforum fuper eradicationcm eius, præter quod adminiftrent illud quod narra/ uimus.Mukotiensenim faciunteuenirefuperhommesinfirmitatesma gnas,quarum dificdiorcs iunt utfrangantur,ct remaneantradicescius omnes,autquædamearum:autucextrahantipfumcumquifauidamof Zibus mandibulætficurrcifificati fumus muhotiens illud, Deindccollu/ aturpoft eradicationcm eius cum uino,autcumacctoamp;:iâle. Quod

Zi accidar fuxus fingtunis ex locis (muhotiens enirn accidie tune tere I D aUquid ex zegi, amp;nbsp;impie cum eo locum ; ÔcG non, cauteriza ipfum ü j non confère ubi zepi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

Formx forcipum CubtiUum quibus mouetur dens in primisfmtlonga^ mm extremitatû, breuis manubrij, groni,utnon dvplieentur quando ; cum eis premitur fuper dentem : Gntheut uides groGorum manubrio^ mm,doneequando Gringts cum eis,non dentfeipfas, nequcdupliccn^ tur: breuium extremitatum, amp;: fintex ferro indo, autex baled deeenter ƒ faûi,direciarum extremitatum: æin eorum extremitatibus fmtdentes, quorn quidam ingredianturin quofdam, et firingantconhriâionede^ centi,fora.Et quandoep fiunt extremitates Geut forma oris auisquxno

jninaturciconia,etfuntfortisconfl:ridiionis^

Q^ DeeradicationeDentium,amp;:extradiiôeo{riumman:: dibularumfradlorum» Cap. xxxi.

V A N D O renianet apud eradicationem Dentis qui frangé ? »»* tur aliquid, tune oportet ut ponas fuper locum cotuni cum

bury.ro die uno,aut duobus diebus,donecmollificetur locus: deinde in

tromitte ad ipfum algafti, aut forcipes: quorum extremitatesaGimUan/

turonauis quæ nominatur ciconia. Forma auiêhæccGforcipumt

-ocr page 183-

*7?

‘^quot;’textremitates eorum faCta' ficut lima ddntus; aut ficutaliskilfegi. Si 'f^ononobedittibi ad exitum cum iftis forcipibus,tune oportet,ut ca^ '’^sfuperradicem, amp;nbsp;decegas carnem totam, etintromittas inftrumen^ , quot;‘'’iquodnominatur Palanca parua, cuius formaefthæc,

^'’breuis extremitatis, groifæparumper: et non fitimbibitum, ut noil ^gatur. Si ergo egreditur radix per illud,eft bonum : amp;nbsp;fi non,iuua# f^oportetcum Hbs inftrumentis alqs «quorum formæ funt iftæ. ’’’maprimi inangulatg extremitatis,in qua eft quædam groffitudo.

Forma triangular extremitatis fubtilis.

Etiani iuuatur cum hoe mftrumento habente duos ramos, cuius hæc eft forma.

j'^malqs inftrumentis Sf ferramentis quæ præcefferunt in rafione '^öüm.Eriamfit iuuamentum cum hoemftrumento quod affimila*



’'“'’■ncinomagno,huiusformæ, : U'^'* lat-

J^gulat^extrcmitaos tortæjn qua eft quiddam groflitudims.ut non ^'’§3tur: et fit non imbibitu. Etfcias,quod inftrumenta dentium func ^®0:8; fimiliter reliqua inftrumenta non computantur,etartifex pru^ “ß/ubtilis in arte fua inuenit per ft ipfum inftrumentum, fecund um Wfignificant ei opcratio amp;nbsp;ægritudines ipfæ. Quoniâ ex ægritudi* '™sfuntad quas non dixerunt antiqui inftrumentû, propter diuerfigt; *^fp€cicru earum. Si autêfrangaturos ex mandibula, auf exalts ‘'°gt;isoris,autputrefit:tuncperfcrutarefuperipfum in loco fuo cum 'quot;^uod conuenit ei ex inftrumentis amp;nbsp;forcipibus quæ dixi in extract! '‘'’'rîdicum,amp;iuuare cum gefti^cytus formaeft hæc*

P

-ocr page 184-

A t-’B^V C A S I S ; G H I.R y r^

Sitin eo quiddam groHitudinis pau/atim,ut üringatar, uel ten cat cun? eo os,ænon.fugiat 8^uadat,donec egrediatar os:amp;^redaara locu cum medicinis conuenientibus ad iUud. Siautem in offeed: putredoparua, tuncrade/pfum a putredÏHefua,etcura]pfum,donec/anefun

C De ferratura Dentium eminentium Caper alios. Caput xxxri.

VANDO Dentes eminent non feeundumcurCumCaumaa^ turalem,fccda fit per illad forma:8^ prxcipae quando aeci dit iJïud m muheribus,et puellis,fcilicet uenahbus. Oportet ergo uteon fïderes.Nam fidens eClnatus poddentem alium,8cnonlocatur,udek poifibilis dus ferratura,necpbmatura ipfiusttunceradieaipfumtccCieil annexuscum dentealio, tuneincideipfumcumidoinkrü' meilto, cuius hxc ed forma.

D E^ fimi/eroftro paruo, 5lt;[it ex ferro ïncfo, acutæ extrémités ualde. Et fit inciCio tua qua ipfum incidis in diebus makis, Ô^propterdariciem dçntis, 8^ ut non commouetitur abus ex dentibus » Siautem ekemi' nensexpoÛtus kmaturscCaaettuncîima ipCam cumlimaex indo, cuias forma cil hæc^

Sittotum ex indo, 8^ manubria eias minutorüpundorum aaide, feut hma earn qua fiantacustcum quo limetur denspaulatim in diebusmal tis earn facilitate,ut non cômoueatur dens, et cadatt deinde kniipfum, m fine rade ipfum cum quibufdam raforqs, C2podfieddens,exquo [rangaturpars,et l^ditUngaamttunc oportet ut kmes earn etiarn,donee ^udratur afperitas ilhus fradlionis,8daequetuftet applanetur,8^non lx d^knguam^peqpcorrumpatfermonernf

^ De retatione Dentium cum fiks auri. Caput 'xxxiii.

V AND O aeddit Dentibus anterioribus concudio 8dcom 1^ mono a percudione,autcafu:8^non potedinfrmusflrin gere fuperiUud quod comedit ut non cadat: et curadieos cum medici^ nisdipticis,8dnon ualuitcuratiottuncingeniumin eised, utdringan^ tur cum fdo aun:quoniam argentum fit umde^etputrcfitpod dies: fed

-ocr page 185-

GIAE PARS SÊGVNDA,


177


quot;■uni niinquara mutatur. Et fit filum medium in fubtilitatc amp;C groifi^ A *lt;undum quantitatem quod capiat inter Dentes.Et forma quidem ’^tioniseft utaccipias filum,amp; intromittas duplû eius ûiter duos den t “nos : deinde texeas cum duabus extrerrtitatibus fdi inter dentes jj^'os.fiuc niius fit,axit plures,donee peruenias cum tda ufep ad detem '’’^nialtcrius partis. Deinde itéra texturam ufq? ad partem a quaint W:amp;ftringe manu tuam cum fubtilitatc amp;S fapientia,donee non rc^ ^^®^catur prorfus:et fit confiridio tua qua ftringis fifum,apud radices f^.ut non cuadat. Deinde meide extremirates fili fuperfluctescum '’ngt;obus:ct aggrega utrumcp,et conuerte eas cum gcfti:ct occulta ipfas '’^'^dentem fa num amp;nbsp;dentem motu,ut non lædat linguam : deinde di-^^ituritaftridu dum remanet.Si autem foluitur,aut mciditur, firing ^^^Oscum filo alio,et Itabit cum co tabter tépore toto.Et litre eft forma

Dentiû, et figura retauonisduorum dentium lanorum,8c duorum dentil um motorum, ficut uides. Et quani doqj fit,ut redeatdens unus, autduo , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;......^.. in locis fuis,86retcnturficutnarrauimus,et remane

'«nonfacitillud nifiartifex,prudens,etexpertus.Etquadoep apta# R j^bciuodexofiibusuaccinistetfitex eo ficut forma dentis, Ô^pouft ^'J® muniturdens amp;nbsp;ftringitur,ficutdiximus:etrema* ‘^leruiturcum eo tempore longo.

C De incifione ligamenti quod acciditfub fin/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

gua, amp;nbsp;prohibet loquelam.

Caput xxxiiii,

A N D O Q V E ligamentum hoc quod accidit fub fin/~ 1 ^^ gua,eftaut naturale, cucjuonafcitur homo, autaccidêtale, (^.'^‘^requodiam confolidatum eft. Et operatio in eo eft, ut aperias ill ''•‘nii incapiteeius in finu tuo,amp; eleua linguam eius:dcinde meide ffj ^'^^ntumneruofum per latitudincm, donee foluatur lingua a jj^^ionefua. Quod fi in eo fuent quiddam duricici 8lt; nodationis, Ijj.^tflludcx coniblidatioe uulneris: tuncproqccin illud uncinuai, ^?^tillud per latitudincm,doneeincidas ligamêtum.etibluaturno^ j^ f' Ecaucjiefitfifiura in profundo carnis,etincidas arteriam illic,et » ^ffiuxuslanguinis,Deinde colluaturin ueftigio incifionis cum a^ ^.'^'ata,autcum aceto, aut aqua frigida. Deinde pone fub lingua li/ ,i^'^^'^ex lino,quod teneat infirmus in omni node : ut non conlohde-D’^ndo, Si autem accidat fluxus fanguinis, tune pone fuper locum üji^^tum. Si uero wincit te fanguis, tune cauteriza locum cum caute/ t^^‘itiginofo,quod conuenit adillud:dcindecura ipfum cum rcliqua ; ^^'one^doneefanetur.

-ocr page 186-

Ranulæ»



A* D B V C A S I S C H I R V R^

^ Dc extradioncRanuîæquæfitfubhn

•»• ö-üa, . Caput xxxv»


ftidicfa Canari.


^ V A' N D O Q V E àccidit füb lingua apoïlcma quod aßinii ^^»^ laturRanæparuæ, prohibcns Jinguam aboperaooneW natural : amp;nbsp;fortafTe magnificat adeo,donee implet os.Et operano in eo eft, utaperias osinfirmi coram folè: bcconfidera apoftema. Siergo uif des ipfum fuRi coloris,aut nigri, durum, cm non inuenitinfirmusfen^ fum : tune non tangas ipfum,quom'am citcancer. Etficif dediue adaE bedinemjn quo eithumiditas, tuncproqce in ipfum undnum, amp;:inamp; de ipfum cum fpatumih' fubtilfSc libéra ipfum ab omni parte»

QtiodÏÏ uincit te iànguis in hora tuæoperationis, tune pone fuper’ ipfum zegi tritum, donee ahfeiudaturfanguis: deinde redi ad operation nem tuam, donee extrahas ipfum cum complementocius. Deinde tob luatur cum aceto Só faJe; bCcura ipfum reliqua curatione ebuenientead illud, douce fanetur,

^ ÖecurationeapoFematis duarum Ami^



gdalarum.


XXX VK


*^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V A N D o Q v E acciduntintergutturgodad, ide(l,g!anf

Chndulx. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;duÏx,quae fimiiantur algodad,qux acciduntdefotis:^ 00

D niinantur duin Amigdalxt quas quando curas cum co quod diximus in diuifionc,et non fan an tur,tune confidera^ Si ergo eFapofema du rum, fufei coloris, pauci fenfus : tune non tangas ipfum cum ferro. ft Ci eFrubei Colons, et radix eius eF groFa : tune non tangas ipfum edam cum ferro,timens Fuxum fanguinis^ imo dimitte ipfum,donee matured tun Et tunc aut perforabis ipfum t aut rumpetur per fe. EtfieF albico^ ioris,T6iundum, bC eF radix eius fubtilis t tune oportet ipfum incidi.Et operatioin jpfo eF, utconfideresanteoperationem fuä,fiquieuitapo^ Fema eius calidum quiete completum, aut imminuiturquadam dirnif nuticme:tuncergofac federe in firmu coram folc,bC caputeius fitin finu tuo^bCaperi os eius, et accipiat feruiens inter manus fuas, ëCprcmatlin^ nbsp;nbsp;j

,-nrr, rr , / ; guam eius infer ins'cum inFrumento,

' nbsp;nbsp;nbsp;ffquot;::..» nbsp;nbsp;euius hxc eF forfna,



Fiat e^ argen co- aucsere, quod fitfubtiïe Feut culteUus. Cum ergopre^ mis cum co hnguam, amp;nbsp;otienditur tibi apoiiema, etcadit fuperipfum üifustuusttuncaccipeuncinum^amp;figeiprumin am}gdalam,etextrabe' cam ad exteriora quantum potes, praeter quod trahas cum ea aliquid s

.■/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex tunicis. deinde indde earn cum inFrumento, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ ƒ

cuius bxceF forma quæfequitur» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;U


-ocr page 187-

17^.

^milaturforficibustuerumtamen extremitates cius fint curuatæ, ira S''odorificinm cuiufep earum eft in diredo alterius acute : unde cura uç *« ferro indo,aut alfuled im b ibitu m. Si autem non eft prüfens hoc in 'quot;’'’lentumjuncincideipfum cum ipatumili,cuius hæc eft forma.

‘^''ïcutuma parceuna,non acutum aparte altera. Etpoftquam incidis ’quot;’'gdalamunamjncidealteram lecundum hanceandemfpectem ind^ ’’'’is.Deinde poft mdfionem garganzec infirmus cumaquafrigida, ’-’cum aceto 8ó aqua» Si autem accidät ei fluxus ianguinis, gargari? ^'um aqua in qua bulliti funt cortices granatorum :aut folia myrdjamp;S ’quot;'iliaillis ex ftipticis,donec abfcindatur fluxus (anguinis : deinde cura ‘^■'quot;’1,doneefanetur» 'Ecquandoepnafcunturin gutturc apoftema-^^iï pneter amigdalas duas.fneide ergo ea fecundum quod dixi in in wduarum amigdalarum æqualiter» Et ego quidem iam medii ^’quot;dui mulierem ex apoftemate, quod natum erat interguttur cius, ; Wtrahebatad fufcedinem,pauci fènfus,quod iam fere clauftrat gut quot;’quot;Simulierrefpirabat a meatu ftricro,et iam prohibuerat ei comeftigt; quot;'^^''’’.etpotum aquæ:amp;iam perueneratad mortcra, firemanfifTetuno ^Mduebusdiebus. Etapoftematantum afcenderat, quod emiferat j^‘''’sramos,donee exierant fuper duo foramina nafi.Properaui ergo fe ^äntepetfixi in unurn eorum uncinum. Deinde traxi ipfum, amp;nbsp;tra^ '’^^quot;foeftportio magna.Deinde abftidi cam, ubi comprehendi ex fo j^'’'i'’fnafi.DeindefeciilIud eiquodproceftitexforaminenafialtero» 'quot;’deapcrui os eius,8cprefïi linguam eius:et poftea fixi uncinum in '^“^apoftematdeinde abfcidi ex eo pattern cius,et non cucurrit ex eo '™guis paucus : abfolutum eft ergo guttur mulieris, amp;C incæpit fia^ Ü ‘’iDcreaquam,dcinde accæpitex cibo.Non ergo ceflaui incidere ex '’apoftemate multotiens tempore Iongo:amp; apoftema fucccdcbatlo^ J'’^''’squodincidebam,doncc prolongatum eft nimis amp;nbsp;cum eadlud, S^niauiergOjS^cauterizaui apoftema inter guttur. Stetit ergo ab ad^

1 ditione:deinde ambulaui a parte, amp;nbsp;nonfciui

quidfecit D E v s cumeapoftme.

Aduerfiis flu xüfaiiouims.

Autoris»

C Deincifioneapoftematisuuulæ» Cap, XXXV11, V A N D O defeendit catarrus ad uuuIam,Sóapoftematür, 8f e 11 longaaunc ipfa nominatur pcrpcndicularisiet fi eft in in/

-ocr page 188-

lèo’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ALB VCASIS G H I 'R yRr

Û feriorf partegrofîà,rotunda,tunc ipla nominatur uua. Quando curatur cum co quod diximus in diuifione,amp;r non^cofert curatio : ctuidcs quod apoftema calidum quieuitab ea, 00 eftfubuhs: tuncoportOt utinddas cam . Et qua? ex ea eftaggregata rotunda;amp; non dlcilongnudo^eteft fanguinea, autfufci colon's, autnigri,ctnon cfteifènfusrtuncoportçtut deuitcs incifionem eius. In eäcnimcfttimoriupcrmfirmum. Opor^ tet ergo quando u/des earn fecundum modum qucnudixi cx albedil-amp; longitudine fua, ut facias federe infirmum coram foie : amp;f premas Im? guam dus cum inftrumento, cuius præcefîît narratio : deindefige und^ num in uuam,^ trabe earn inferiustct made earn cum uno duorum m^ flrumentorum quædixi in incifioneduamm amigdalarum ♦ Etopor^ fet ut non incidas ex ea, nifi illud quod additur fupernaturalem termi# num fineadditione. nam fi tu incidis ex ea plus, Jædes uocemScfermos nem. Deinde poft incifionê utepe co quod narraufmus in incïfïonedua rum amigdalarumtamp;Scura earn, donee fanetur, Si autem terreturin^ firm us ab incifione ; tire op ortet ut utans ingenio in cautenzaticne dus abfip timore amp;T pauore. Etmodus cautery in ea non eft, nifi cum aqua acuta:eteft,utponascaputinfifmi in finu tuo. Deinde premelinguam efus cum inftrumento quod diximus. Deindeaccipeex aqua quamdi^ xf tibi in capitulo cauterizandi; amp;quot;nbsp;confiée cum ea calcem non extinda, 0 amp;quot;pone earn non fpiflam.neque fubti/em,et impie ex ca concauitateni nbsp;nbsp;;

buiusinftrumenti,cuiusbæccftfbrma, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I


1


-ocr page 189-

c I AE PARS S Ê C V-N 0 Â* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iSl

^'^mituuugcum coto imbibito in butyro,^ mundifica qim eo quod ''’circumftu eins ex medicina: 8c collüâtur cum aqua frigida ♦ Et cu* , ^^'‘Ktrinfecus cum embrocis, Só deintus cum gargarifmis, donee las . necergoIpecies curationis eft falubrior incifione amp;nbsp;longinquior a ’*f» Etquandoep curaturuuulaetiam Cumcoquodeft fubtilius j ’'ncauterium amp;nbsp;incifiotcuratur enim cum fuffumigarione,fccüdum 'quot;’fniodum» Sumecalamentünl,^ hyftbpum, et origanum, amp;^ru* «Ueah,et chamomillam,et abrotanum, óó fimilia eis ex herbis : amp;nbsp;^f'§acaomnia,aut quædam eorum in olta, amp;nbsp;fubmergantur cum as »*bulliantïet olla fit lutata cum luto deeëter: amp;nbsp;fit in medio ollg fö^^ ramen,fuper quod componatur inftrUmentu concas uum lecundum hunc hiodum*

argêto,aut æretet intromittatur ex trcmitas,in qua eft grana tuitt» ^infirmi, donee afcendatuapor ad uuiilam fuper cannulam,doneó wturuuulamultum. deinde itéra fuper ipfam multötiehs, dotted ^'‘«.Etcaue,ne facias hanc curationem in principfo aduentus apofte , ^iPlærûcpenim additinapoftematetamp;nôn oportet ut facias illud j ''''äpuddedinationem apoftematis eins calidi * Si a tl tem non eftprælt; j i^nbi hoc inftrumentu, tune accipe can am,et compone in extremita* 1 finsCordcëouirutno comburaturos infirniiîquoniâ cortex oui pros “ftuaporem comburere osiSd hæc eft ex bonà curatione cum falutC^

I lt;nbsp;C Dcextra(îtionefpjnaruiti,amp;^onîum dcguia* Caput xxxviil^ jlvtTôTiÉ^îs âcîhæretirigüttüfèôâjàtit fpinà pife/gj *^'’ud.Oportet ergo ùt extrahas quod ex eis eft apparês fuper quod . ‘'^lt;fus,poftquâ premis lingua curri in ft rum en to apud fol cm, amp;nbsp;dc^ ’unir tibi quod eft in gutture.Et quod non apparet tibi amp;nbsp;occultatut J, Entire,oportet tit facias uomere infifmu antequa digeratur cibtis irt ®^clio.Fortafleem egrediet res annexa per uomitfi. Autdcgluriat Wfruftu napfaut radice lalt;ftucæ,atitdeglutiâtbüccellâ panis fccit ‘“^epiatfrufturn fpongicmarina’ficcsclenisicthga ipfum in filo,de^ ^j ^Qeglunatipfum.Cum ergo peruenit ad locum ubi ftint fpinæ, auf ^tfXtrahitür,tunc egreditur. Si ergo non egreditür cum eo quod di^ ’'®iis:tunc ütere inftrumento ex plumbo fecundü bahe formam»

-ocr page 190-

lS2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ä L ß V'C A S^j S C H I R V^Rï

C Sitgroflius quam Radius parumper,Só in extremitateeius fitcurunasi quam intromittatinguttur fuum cum fadlitate:amp;ipfehabeatcaputfu* urn elcuatum furfum. Et caueat a tadu fuæ cpiglons, ut non acódatei tuffiSjS^impdlaccuin eo os.autfpinam, autintromittatipfum medicus manu fua. Verum quod infirmus intromittat,hoc eftmeliusipropterfd enuam fuam de loco rei annexæ:amp;rimpelIatinferius,auttrahatmaiRini fuam cum inlh umento furfum/otura lUud fecudum quanritatem quæ

? piwparaturci,donee cgrcdiaiur.

Olt;[ DeextradtioncSanguifiigsc. Caput XXXIX.

V A N D o medicaturïanguifugacumeoquoddixiindiuifï' oneex curationecum medi'cinis,amp;non confert,tuncconfidcra in gutture infirmi coram fole,fiue apud folem poltqua pre mis lïnguam eius cum mftrumento quod narraui ribi ♦ Si ergo cadirui^ fus mus Riperianguifugam^extrahe earn cû uncinopariio,autcumge* Hi fubrilibus decenrer. Qiiod fi non eftpoflibiJecum eis: tune accipe cannulam concauam, Scintromitteeam in gutturinfirmi uiqueprope guttur:deindeintromitre in concauitatem onnulæ ferrumignitu cum igne.FaciHud multoticns:ctabifincat infirmus ab aqua tota die. Dein' deaccipiat uirreatam plcnam aqua frigida,etaperiatos eius in ca:ef col? Ïuatosfuum cum ea,amp;:nondeglutiarexea aliquid:et moueat aquam ; ' una hora poft aJiam cum manu fua.ianguifuga enim ilico cum fendt a^ D quamcadit» Siautem non egrcdimrcum co quodnarrauimus, tune , ftiffiimiga infirmum cum cimicibus,luteum aft cum inftrumeto quod patra ui in fuifumigatione uuulæ. Fac illud multotiens, quoniam ipft I . cadet,Et modus operationis in fuftiimigatione eil, utaedpias ollam, ƒ in qua fintprunçuiuæ cum igne: ScoUafitcooperta cum coopcrmno, nbsp;nbsp;’

in cuius medio fit foramen : 8c componatur in Ulo foramine extremitas / in{irumenti,deindeproijcefuffumigationem, amp;[ponatinfirmusosfu' nbsp;nbsp;» '

urn in extremitate cannul3e,8lt;!: claudat os fuum,ut non egrediaturfaffu' nbsp;nbsp;nbsp;'

migatio, donee fdas quod fuifumigatio iam peruenitad fanguifugam, nam fanguifuga fiatim cadet, Quod fi non cadit, tune itéra fufdimf gationem multotiens. Ettoleretinb'rmusfitim,amp;Ccomedatfalfa,8éaf gt;, hii,ëCnon bibataquam. Neceifeefi ergo ut egrediatur cumhocre^^ .

mine, Etbæc eft forma infirumenti cum quo extrahif tur fanguifuga ex gutture^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, . nbsp;nbsp;nbsp;'

-ocr page 191-

ïS^


O'lAE PARS SECVNDA»


Woeadit fuper ipfam uifus. Eft fiinilé forcipibus, ficut indes : niß 'i''gt;îcfteihæc curuitas quæ intromitdeur ad gultur. Et extrenn tas eius fimilis ori auis que nommatur ciconia, in quo eft afp cri tas li^ mæ: quan do comprehendit àliquid, non

dimittit ipfum omninO ♦ ÂCOeaperdone A poftematinn,amp;^ corum feÆ'one,86

cura in genere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput XL.

POSTEMATV M fpecies funtmültæ, multorum modo Weeundumquod uenitrememoratio eorum,fcihcct unius,ct unius quot;0dibro:amp; funt diuerfæ in perforatione corum, et fectione ipforum '’'‘^obusmodis. Quorum unus eftex fpecieapoftemads in ieipfo,amp; ’’’loodcomprehendit ex humiditatibus, Et modus fecundus eft pro^ 1*^10(31,in quibus accidit ex corpore, quoniam apoftema accidens in 2^gt;kdï:aliud ab apoftemate accidente in ano:et apoftema accidens in ^ocamofo,eft'aliud ab apoftemate accidente in iunduris:8ó unicuiep '’nimeftiudiciumfuumex operatione.Etex apoftematibus funt quæ ^'quot;loportetut perforentur,nifi poft maturationem faniei in cis,^ com f'’ientûeius:etex eis funqquæ oportet ut periorentur,dum funtcrult;? wnon maturantur fecudum complemcntum.fi'cutapoftemata quæ ’‘'’fpropinquaiuneïuris,Quoniam apoftema quando accidit prope X^uramjCtproIongatur efte eius, donee putrefit quod eft in circum# ^^*us,fortairecorrüpunturligamenta,autnerui illiusiunduræ:quarc ^^^uirapropiorcontradhoiiisilliusmembri. Auteftapoftema apud ''’'^'iibruni principale: quoniam fi tu tardas perforationem eius, donee '''ïturetur,nocebit uel illi,uel per illud membre principal/» Aut eft pro f'^um.perfora ergo ipium immaturum: amp;nbsp;non oportetjit perfores, Mçmacrudum,noncompletæ digeftionis, niß quod eft prope anu, '*''’011 putréfiâtprofundum,amp;longetur ad inferiora ani,etfiatfiftula, ^fetin termino eius quod non fanatur. Oportet ut fcias hora per-j^'^öonis apoftematis, quodmaturatum eft fecund urn complementu: , ^ïpudfedationem doloris, receftionem febris, et diminutionê ru^ g['‘'nis,ctpulfationis,8óacuitatcm capitis apoftematis: et reliquafigna. Wet, ut facias eandem perforationem in inferiori loco apoftema^ ’^Uebeinentioris eminentiæ:etfitperforatio uadens in longitudme '®Ws,fi apoftemata funt in partibus manuum amp;nbsp;pedum,amp; locis la? I^m,amp; chordaru,et neruorum,óó arteriaru, et ad ultimu in omni? ?^'ocis æqualibus,quibus non eftreflexio.Inillis autem quæ refie? Wuadecum perforatione fecundum illud membrum, Quando Q^poftemaeftin locis carnofisttunc melius eft utdimittas perforai quot;fucius, donee confirmetur eius digeftio, ficut diximus fecundum quot;'•’plcmentum, Quoniam fi tu perforas ipfum ante illud, prolonga? f^fus uirus ex eo, amp;nbsp;eft multæ fordis amp;nbsp;fordicici, amp;nbsp;fortafte indu*

Modus fccri-o nis Apoftc-maiü duplex.

ApodematS üariano.

Signa Apode mans macuri.

-ocr page 192-

\9^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A L B V C A S I S C H I R V R*

C ran tur labia eius,amp;profundi tas dus. Et quidam apoftem ci ta perforant tur fecundum latitudinem corporis apud neceffitatem :autfccûdiim ib lud quoindigetmembrum » Et opoftet,utadrrMniftresm apoftema^ tibus paruis perforarioné paruam, et in apoftematibus magnis perfora tionê ainplam: aut fediones multas per fimilitudinêmagnnudinis apo^ ftematis.Etfuntcx apollematibusjn quitus oportet ut concauetureu^ ■ ns : et incidatur quando lam fedadl ficutpannus, amp;nbsp;fada c ft in tesnii^ ' no,quod iam mortua df : ficut iUud quad accidit in multis,,ut dubde^ amp;ibubonibus.Etex eisfunt quæfecantur fedionchabente trèsangu* los. Et ex eis dt,cx quo inciditur ficut figura foil) myrti. ficut apofiema inguinum. Etexeisfunt in quibusadminiftraturfeCtiorotunda,Sôle^ diolunaris:amp;fimiles eis ex fedionibus. Illud uero eut non rifeaput, ficut funt apoftem ata lenia fuperficialia,oportet ut perfores ipfum per# Cautria. foratione fuperficiali, uel plana tantum. Et oportet,quando apofie^ ma eft groirum,^ iam collegit faniem multâ, et perforas ipfum, ut non properes amp;nbsp;extrabas pus totum in 111a hora ; imo extrabe ex ipfopar^ tem cius. Deinde opila apode ma ufque ad diem alium. Deinde extras he quiddam ex pus iterum ,Fac illud muhotiens fecundum gradation nem,donee egrediatur:præcipue fi infirmus eft debilis uirtuns,autniu^ lier prægnans,aut puer parous, au tienex dccrepitus:fpiritus enim ani? malis ab animali multotiens refoi uitur cum egrdfione fanici: amp;nbsp;fortafic moritur infirmus,amp;f tu non percipis. Caue ergo hoc capitulum cautda Q magna. Et poft perforauonem tuam,qua ifta perforas apofiemata, oportet ut abftergas uulnus: amp;nbsp;confidera, Siergoeft uulnus apofte^ matisparuum, auteftfedio plana, tuncadminiftralicinia exlino, auc coto antiquo.Etfi eft apoftema magnum,amp; fifTurapperfdradonis muU tæ funt,oportet tune utintromittasin omnem fiffuram licinium,do^ neeperueniant adinuicem. Etfi in apoftemateabicidifti partem cutis, aut in circumituconcauafti earn : tunc oportet ut impleas earn coto uc^ teri, aut ficutquando texitur pannus, autraditur lanugine lini abfque humidirate : ftringe ipfum ufque ad terrium diem. Deinde proqce i# pfum,amp; cura illud cum eo quod oportet ex unguento,donee fanetur.

Contra flnx5 bi autem accidat fluxus fanguinis in hora mæoperationis, tune ad^ fanguini». miniftra aquarn frigidam , amp;r acetum, poftquam imbibitur m eis pan^ nus : et ponis ipfum ftiper locum fluxus fanguinis multotiens.Si autem perfcuerat fluxus fanguinis, tune oportet ut adminiftres regimen,amp; curationem, êC pulueres,quæ aarraui inlocis multis buius nofiriIi^ bri, ex diuifione. Si autem eft in tempore byemis, et locus apo^ ftematis eft multorum neruorum : tune oportet ut infundas puluilles cum uino, oleo ealidis : Só ponaseos fuper loca. Etfifuerit in afta^ te, loca funt carnofa : tune oportet ut ponas puluillos imbibitosin aqua,Sc oleo, aut cum uipo oleo, amp;nbsp;lotum illud frigid urn, Donee

-ocr page 193-

QIAE PARS SECONDA» nbsp;nbsp;nbsp;.15$

I^ïndoeritdies tertius, ficut diximus, tune oportet ut foluas apodes A ''’^)amp;abftergas ipfum, amp;nbsp;admmiftres in curationc dus quod ei eoiv '''‘’’t,donee fanètur. Hoceft ergo quod necefTarium eft ex cognition quot;^furationis apoftemàtum uniuciTaliter. Secundum femitam uerodift 'quot;’dionisjam dixi de omni apoftemate, qualitereftuia adcurationem ^‘'^fapitulaum fingulariter*

C Defeftioneapoftematum quæaccidnntilleul

te capitis.

XLI.

pXcciDVNT in cute capitis apoftemata parua,Sc funtex Webus Nodorum, quos cotinent tunicæ,quçfunteis facenquafi ipfa '’^baufolangalling.Et ipforu fpecies font multæ.Ex eis funtpingues: “‘^’^ cis flint quæ continent humiditatcfmilem limo:ctcx eis quæcon ?'’fnthumiditatem fimilem frifatis amp;f pultibus:eteis fimilibus, et ex eis ’‘’’t.cjiiæfunt lapidea dura.Et in feclioneomniu, 8c ipibrum extradlio# '’''’011 efttimor, dum apud ipforum feóionênon facit contrarietatem ’quot;oia.Etoperatio in fedione coru eft,utexperiaris ea cum mftrumen? ^gt;cuius forma uen it poft hæc, quodnominatur Intromiftum, donee .^quid contincat.Nam fi eft illud quod continet humiditas,tunc feca Rrafedionefecundum longitudinem fediOnefuperficiali : ftcudum hanc forma. Et incipe cum fedionc ex linca b. ad lineam,g.Cumergo euacuaturhumiditas, nbsp;nbsp;'

tune excoria kiftin quæeontinetillam humidi^ B tatê,óó non dimittas ex ea aliquid penitus.Mul totiens enim redit,fi remanet ex ea aliquid. Des inde fubmerge Cotum in unguenwaegyptio, fi eft præfens :8lt;Sfinon, in aquaamp;^fale:amp;impie cum couulnus,etdimitte ipfum ufqueaddiem

.A

Ipfum enim corrodet quod remanfit ex kifti. Deinde itéra fuper Pquot;mcotumcumægyptio fecundo,amp; tertio,amp;^fi indigesillo,donee '«'aas quia non remanfent ex kifti aliquid. rune em cura uulnus cum ^''f'Ho.doncefanctur. Quod fi apoftema continet nodum pin* tune feca ipfum fecundum hanc formam, ©fedione habente formam crucis : amp;nbsp;proqce uns cinos inter duo labia fcdionis,amp;excoria ipfum ab omni parte : amp;nbsp;conare uirtutem tuam in ex s tradione tumeæ quæcontinet ipfum. Si autem contrarietatem facit tibi arteria, tune fac illud quod narrabo tibi poft. Et fimiliter fac in a^ poftemate, fi eft lapideum,ex fedione, amp;nbsp;rura-§j(jp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tione eadem, fecundum quod diximus. Et fes

aper apoftema lapideum eft facilior; quoniain eftpauci fanguinis

-ocr page 194-

186

ALBVCASIS CHIRVR^

C amp;rhumidifan's.EtquancJoc^ funtqusedamhorum apofirmatum qax funtin capiteinquibufdamhominibus,cum quibuspenitusnSehhuf tmduas.Quod eil: quia ego fecui fuperapottema in capitemulierisuei mix, 8cinueni apoHema fcur lapis folidus bC durus,afper, albus, qui CionpoteratfrangirScfipercutereturcum eo aliquisproiiciendo,uuy neranpfum. In alqs uero apoEematibus accidentibusin capite, prater xc eiltet apoilemata quæ accidunt in capitibuspueramp;rum , 8^apud ra icesaunum, feduo eorum omnium fit fedrio fuperficialis.Velpone per orationem eorum femper ab inferior! parte eorum, utaUeuietur curlus lanieiad infenora.Deinde cura ea cum eo quod con^ venir eis ex curanone,

^ De EedioneStrophularumin coHot

Caput XLU,

a 'LOTTENS accddimt iftâ apoiiematsi incollo,amp; n ^^’ nbsp;nbsp;^'^^^}^^'^^^' ^^^^^^^docpacdduntinreliquo corpore.Et

collo, Cuntunum,etmulta:8cgénérant: ^ 8Comnis Stropbula ex eis êd intra tunicam propriarn

D nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^S^’J^f^^^^^^^ctmidtratestecex eisEuntmaligne,quçnonobz

^^^ qnamex eis uides bonsedifpoEcionisinta^i ^^^P^^P^^^^^Ecoloncutis, S^moucturadomnem p ern, noe annexa cum neruis colli,neq^cum giiidegi.netpcum fb ct-ia,tj€Cpe profunda:oportet ut feces earn fedionefuperEcialia fu'

1 nbsp;nbsp;penon parte a in cnorem partem corporis ex hnea,b.ad lincam,g.óC i

1 nbsp;nbsp;excoiia eama parte: amp;^extende duo labia cutis cam uncino,aut

Venfs/mS c/i

I cymunanismu tts,Û tndigesdIo,Ûcutdiximusin apofiematibuscapE tis, extra ce^p^Jatjm.EtebiEipercautdam^utnonineidaturue^ na,aut neruus. t ttiparu mile non acutum ualde: utnon addatnbima num tu^^cum inciEone,autinquietetinfirmum, amp;inddas quod non e neceiie. bl autem incidis ucnam, autarteriam, autprohiberteab o^ peratioiw,tuncponein uulnuszegitritum, aut quofdampulueres qui abicindatfanguincm, Häringe uulnus, amp;:dimitreipfum, donecquief catacuicasapo/tematis, St: molhb'cetur uulnus: uelindpiramp;^uulrputrcf , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^^^^Eur tunc.Redi ergo adoperationem ruam do

^^^^(^^Pj^^^_: neindc inquire digito tuo indice, EremanEr aliquidex fiemara, Hue Strophuhs alps paruis: ergo indde eas, amp;nbsp;munda eas^ QpodE eEiii hemgranea, radiceStrophuia: uena magna : tunc oportet ut non incidasiEam Srr0lt; qu^r^moi^u'in P^‘^'^‘^^ exradiceEiatimo oportetuchgesearn cumE/odup/aro formet Mifenreacoi dimittaseam doneccadatperEabEjfuenocumenro.Deindei/npEuui io iuptusa/i^ nuscoto uetei7,quodiatuEibmeiEfii 1'12 unguctoagypaotOeiiidecu^ /

-ocr page 195-

G I AE PARS 8 E C V N D A, 187

' ^^'pfum. Si inddicur Strophula to ta, tue oportet ut aggreges labia duo ’‘'’Inerisiamp;fuas ipfum ftatim, poftquam uides quia prorfus non re^ Mtfuperfluitas.Siautemuides quodremanfitfuperfluitas propter '’'’gnitudinem Strophulæ, tune oportet ut in tendas ad incidendam ragt; '^^ciuSjSó extrahendam eam:amp; admimftra futuram'quam dixigt; quot;quot;'s.Et quæ ex Strophulis continethumiditates, perfora illam perfo? Ïquot;quot;onefuperficiali:utappareattibi locus maturitaus cnisiSc poneper? ■ /ätioncm ab co quod fequitur inferius corporis,ficut diximus. Dein? ^ïdminiftra poft perforation cm licinia cum unguento, Sc fimilia eis, 1 quot;'corrodât quod remanfit ex corruptione,donee quando uides uulnus 'quot;’'mundatum efle: tunc cura ipfumeum unguento generatiuo cargt; quot;'s,donee fanetur,

DÇ De ftdione Epiglotis ab apoftemate intra guttur accidente. Caput XLui, .

IX E R v N T antiquihancfedlioncminEpiglotfetnonui? '5gt;iqucm in terra noftra,qui earn fecerit : 3c hæc eft fcriptura fermoms quot;quot;UmJnhabentibus ante fynanchiam, oportet ut deuitetur fedio Epi Rsicum non fiatiuuamentû perillud : propterea,quod omnes uenæ '^pulmofuntinfirmi. In illis uero quihabentapoftema calidu in ore, ’quot;'gutturCjaut duabus amigdalis,quando non eft ggritudo in eannali, quot;Portetutifedione Epiglotis,ad fugiendu ex perditione que fit ex prç^ ^done. Oportet ergo quando uofumusilludjUtfeecmus Epiglotim quot;“tribuscirculis Epiglotis,aut quatuor, feâioneparua per latitudine, quot;'toquod eft inter duos circulos per quantitate, quod fit fecrio in fifae, quot;“nincartilagine: stiftequidem locuseftconueniens fectioni/juoni^ ^'quot;tftpriuatus came, et uafa fanguinis ab eo funt longinqua. Quod Micatorefttimidus,tuncoportetutcxtendatcutem gutturiscû un^ 'quot;’“'Deindefindatcutem,donee quando peruenitad cannalem: deni; quot;quot;“isfanguimXfiuidetex eis aliquid.Deinde fecetfifae quod narraui? ^quot;^'Sifignificaturfupcrfedionem eannalis ex phlegmate quod egre* quot;'tfxea.cuni eo quod difrupitur, etabfeifione uocis. Et dimirte uuE quot;quot;^îpertum tempore aliquo. Cum ergo remouctur bora in qua time? quot;quot;'pfa;focatio,aggrcga duo labia uulncris cutis,ct fuc ipfam folam abft quot;l')quot;tartilagine.Deinde adminiftra medieinas quæ faciuntnafei came, a^tquofanetur. InquitAIbucafis.Summahuius fermonis quern quot;^mmus.expofitio non eft, nifi quando uident, quod aliquod ho? 'quot;2poftcmatum iam opilauit guttur infirmi : 86 fublimatus eft infir? ^quot;5 fuper mortem, amp;nbsp;uult interfecari an b cl ku s eius : uaduntad fecan^ f ƒ”Epiglotim, utrefpiretinfirmus fuper locum uulncris quadam re? P'^tione.amp;faluetur a morte :amp;propter hoc præceperunt dimittere quot;•■rits apertum^ donee confumaturmaliciaægritudinis, amp;nbsp;eftmalicia

cubi diftWóu, quod paurns purgetcu pit-lulls de aloe, amp;nbsp;maftitis: tâ diu,fuccefljue tn,quoufcjin curratpauens difyntenanj. Poftea fuccur re dilynteriae: amp;nbsp;libcrakter: amp;■ iltud facies cüticinio Ga-leni,femis a-pij,et opi, tbc baici aiia o-mnin, tere dC cribella, S' co fice cum melle Carobiarü: qd fie fit. Ac-dpeCarobias pingucs, et in cide cas mimi tim , amp;quot;nbsp;poiic ï. V.lib.aquf ; amp;nbsp;fac bullirc quoufqueübf uifum fuerir; S' cola , S' li-quorem ilium pifta ad lentiï igncm,doncc ad fpifsitudi-nem mellis re digatur.

-ocr page 196-

135 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. A L B V C A S I S C H i r y, r^

C d’us tribus drebus,et quafi jpfà:tunc ergo præcçpcrunffucrcuiiJniis,6f Expcrimentû curareipfum,donec fanet. Etillud quod uidi permeipfum cftquod “ ®’ una ancilla aceæpitcultenum,amp; mifit eum in guttur fuû,etinciditcuni eo partem cannaîis pulmonis.Etuocatuamp;fum ad eurarioncm âus,ctinlt;= ueni earn mugire,fîcuteft mugitus mortui.Detexi ergo a uulnere,ctin? ueniûnguinem quiegreflùsfueratcxuulnereparuum.Confifusago fum^quod ipià non abieiderat uenain,necpguidegi : amp;nbsp;uenrus egi edie? baturex uulnere.Properaui ergo,etfui uulnus,amp;curaui ipfum,donee ßnum eft : et non accidir aneiUæ aliquid, niß raucedo in noce: 5óredqt poft dies ad meliorem diipofitionum fuarum.Hincergodico:quodin ftdiione Epiglotis non eft timor»

H^ De iêóione Herniæ gut tu ris.

Caput XLijiL

OC APOSTEMA nominatum Hernia gutturis.efta^ ‘ poftema magnü,iècundum coiorem corporis : Sd eft in mulieribusmui tum.Eteftftcundum duos modos:aut enirn eftnaturalerautcftacodcn taleJn narurali certe non eftingenium, Accidentaleuero citiccundum duos modos : quorü unus eft bmilis nodis pinguibus, Etmodus alter, D eftiïmilisapoftemati quodfitex nodatioearteriæ, Etinipfoefidmor, 8c non oportet utpræfumptio fiat ad ipfum cum ferro, nifi in eo quod efkparuü:Se^ tu probaipfum,etinueftiga ipfum cülntromiifo.Siergo inuenis ipfum fimile nodo pingufetnon efkfufpenfum cum aliqua ue^ nbsp;nbsp;ƒ narü:tuncfecaipfum,ficutfecamurnodi: óéextraite ipfumeû coquod i cotninetexki[ii,fie{iiiik.i(li:ctfinon,tuncperfcrutaretotueius.Deinf ' de curalocu cum eociuod oportet ex curatione,donecfanetur,

quot;IC *T C De fedionefuperfpeciesNodorum,

Caput XW.

o D o R v M multæfuntfpecies,8^egoiamdixiomttesfpef des eorum in diuifione : et oportet utnarrem hic differetiam inter ISlo^ dum,ôlt;:Exituram :cum fit dubitationem faciens, Dico ergo, quod Exitura. cumExituraeflcaliditas,etfebris, Sé doloresuehementes,donecfeda^ • turebuUicio fuperRuitatis,et completur putrefaclio: tune enirn quieE nbsp;nbsp;nbsp;f

Nodus, cuntfebris 8ccalor. Cum E^odo uero non eficaliditas,neqtiefebris,nef que dolores, et continet eos kiflis fifachin, quieüeis faccusproprius, 8^ efifecundum eolorem corporis: amp;nbsp;cfkinexptio eorum ficutcicer, Sé fit ficut batecha, amp;é maior Sé minor. Et funtfecundum duas fpedestaiitpin gues:aut continent bumiditatem,Et colores humiditatis funtmulti, fe^ èundum quoddixi in diuifione. Oportet ergo,quandoperuenisad cn racionem Nodi, ut experiaris eum, 8éinquiras ipfum inprimis cumm^ firumenco quodnominaturfntromifrum,recundum quoduenietfor^ / ma eius in capitulo quodefipofiboe. Etmodus inquifitionis apoR^ nbsp;nbsp;nbsp;*

-ocr page 197-

GlAE PARS SEC, V N D A, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10^

'foni^’^^^°^^*^^’^ °^*'^^”’ eft,ut accipias hocinftrumentiim,etin^ lUj. ’®®^’pfum in humidiorem locum,queni inuenis in apoflematctj8i ,.|^^°*ue digitos tuoscum eo paulatim,donee fcias quod inftrumentu ïH?^'^^“*^^’J^^’^.Deindeultimamanumtuam fccundûmêfuram Iji^’tudinis apoftematis.Deinde ex tra lie [ntromiirum,et confidcra il !Hii^^^^^g^^*^’^^” ueftigio eins. Si ergo egreditur humiditas eurrens, lt;11X1 '^^^^^®*^^^*^^'^^^^‘‘^’P^^’^^ f'lt;^i0nefuperficiali, feewdum quod ^Iitq'^^^!^’^*^ apoftematibus.Etfi nó egreditur humiduas in ueftigio '^‘fli.tuncftias quiaeftpinguis : ieca ergo fupcripfum fedtioc hagt; bente forma crucis,fecundum formï hanc,ficut doCui te :amp; fufpende ipfum cum uncinis 8lt;eK^ coria cutem ab omni parte cum facilit^teiêf cugt; ftodj kiftin fi potes fup illud, ut extrabas ipfam ianam cum Nodo, Si aute difrumpitur kiftis apudoperati©nem,amp; non cftpoftibile extrabe reipfamGnam.multoticns enim accidit illud, tuneextrabe ipfam fruftatim,donee non remai J'^^eaaliquid.Nam firemanctex ea aliquidparum,a«t multum, jjJ'^odusfecundum plurimum . Quod ß uincitte, 85 remanetex co ,^:tuncimpleuulnusapud completion cm tuam,quibuldain puft j i'j ^Us corrofinis acutis : amp;nbsp;ftringe uulnus, amp;f pone fupra iplum quod .^poftema calidum,amp; cura ipfum cum reliqua curatione, donee la ''gt;'‘8iergo eft Nodus magnus,tunc fue duo labia eius,et cura ipfum H^ ^0 quod incarnat. Si autem eft tibi contraria uenapulfaulis, auc ö^’*^^^öß’s:tunc propera, 80 impie locum zegi mro,81 dim me ipfum quot;^ni duobus diebus, aut tribus,donee putréfiât uulnus, 00 quiefeat ebullitiolanguinisideinderedi ad incidendum

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illud quodremanfitcx Nodo,

J Ç De formis inftrumentorum pro fedione amp;nbsp;per? nbsp;nbsp;‘ '

foration e.

xtvi.

^X E I S funtTorm,Tlntrominorum,ctfunttriufpederum. Ex ^‘’*gt;u eftmagnum»Ô^ ex eis eft medium,amp; ex eis eft paruum.

Forma Intro-mifsimagni,

Medij»


Parut


i^^^tcx ferro alfulud quadratarum ext remita turn decenter, ut fefti* 1^^1^^’ntroitum in apoftemate.Etiftæ funtformæ Experientium,8f nos ^ntur albered, id eft, pcrforantia:8c unum eorum nominatur be^

-ocr page 198-

V96 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A t B V' G A S I S C H I R V R/

é

Forma Expe ricnns magni,

Medij»

Parui,

ribjd eft,petforans: amp;^ funt trium {pederum.Ex eis emm eft magnum, amp;^mcdiurn/amp;rparuum,*



Conueniunt,ut inueftigentur per ea apoftemata, amp;nbsp;cxitura’,amp;fîftulæ,

80 bubones ab eo quod inter ca eft ex oflibus. Et ah^s bunt rotunda, tcrfaJeniaJIcut acus magnæ quibus fubfellia fuutur, ex citrino fdlke^ aut ex ære, aut ferro, aut argento. Et meliora eorum fùnt quæ Hunt ex citrino, Et bunt Ex péri en fia eriam de plumbo nigro, quæ conueniunt ut per ea experianturfiftulæ,quarum concauitatefuntreflexiones,ut refledantur cum lênitate fua cum illis reflexionibus, Etfuntiterumtri* um ipecierum. Qtionia ex eis funt Ionga,cx cis media, 8d ex eis breuia,fecundum quantitatem amplitudinis

fiftulæ amp;nbsp;ftriduræ eius.


Forma Expc-riends ex pIS-bo magni.


Medij.


Parui,


-^. ni r.:ni'

, Il gt;..tlt;l mil.,

FormaVnci-ni Hmplids { magni,

Medq,

Parui,

Forma V ncinorum,etfunt multarumTpecierum. Quoniam ex eis funt fimplices,fcilicetquibuscftcüruttas una: Sd'funt trium fpedcruni ficut uides, Magni, Medfj,et Parui.Et ex as funt Vncmi cæci:amp; funt trium ipecierum, Et ex eis funt uneini habentes duas curuaiuras,amp; funt trium fpecierumtamp;C ex eis funt ünciniîiaben^' ^. tes très curuaturas,amp;funt trium ipes, cierum : amp;S omnes ifti funt ne?

~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cefTarq in loco fuo.


tfu ’Ir?'- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-.1

-ocr page 199-


t ^n'^^^°^’^çScalpc!IorLim, quibus fecanturamp;CexconanturNodi, htf p -^*^^^*^*^^^^^^ fpederumrquoma ex eis eft magnSjmediu,et L ®’^oru extremitates quibus fit fediô funt acutæ, extrem itates aliæ u .®™tæîamp;non ponuntur tafiter, rn'fi utcum cis fiatiuuarnentû ^^”*^®®^^®^®*'“ spucl timorem incifionis uenæ,aut nerui:amp;ut K ’^P^eainfirmus.etinueniattranquillitatem parSper ex aduftiof’

* ’^inuenitapudexcoriationern apoftematis.


FormaVnci-ni magni ha-betis très cur-uaturas.

Medrj.

Parui,

B

'7



Forma Scarpelli magni.

Medij,

Parut.






Forma Magda magni,

Medij.

Parui.


-ocr page 200-

tpi

Ä b ß V G A S 1 S C/HJ R V]Rj

C Fi’untexære,6^funtCmiIi'a Radio, cum quo fit alcohol :amp;in extremis täte lata eft purifia Spatumilis occultata î amp;nbsp;in ea turrit adinieriora,amp;^ ad exteriora quando uis,ficut irides.

Forma Spatumihsmagni. ’

Forma Spatumih'smedn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Forma Spatumilis parut

Forma Spatumilium quæ abfeonduntur inter digitos apud perforatie onem apoftematum :amp;Snon percipiunteainfirmi jetfunttriumipecic* runijmagnumjmedium, etparuum.

Medup._________Forma Ventofsr magna’.

Forma Ventofa paru»,

[3 Form æ Ven to fa rum cum quibus abicinditurfiuxusianguinistS^ funt trium fpccicrum,magnæ,mediae,amp; paruæ.Fiantex ærc,autcitrino,ro# tundaî,ad longitudmem parumper,ficutuides:amp;fintad fubdlitatcm. Ft oportet ut mît iftæfpecies Ventofarum apudtemagnæ,amp;fpariiæ:ut abfeindasper cas fanguinem cum uelocitateapud necefiîtatem,amp;tuiiC quando non eft tibi prüfens medicina. Verum ta men non Otaris eis in abfeifionefanguinis in omni loco corporis, amp;nbsp;non utaris nifi in loeis carnofisï ficut Jacertis cruris, amp;nbsp;coxae, et lacertis brachiorum, amp;^ marne millarum, Sc uentris, etinguinum, Sf fimilibus cis, ex lacertis camofis, humidis. Etquandoep fiuntex eisinftrumentaparua aliafmiliacorrie cibus fifticorum,fecundum fuam forrhamtquibus abfeine /quot;^^ A ditur fanguis quando finit ex loco phlebotomiç,aut apod l^,^_y J incifionem uenä?,au t arteriæ : ÔC quandoep fiunt ex cis roe tundæ fecundum hancformam.

^ De cura Mammillarum hominum quæmammillis muliérumaflimilantur. Caput XLVII,

VANDOQ.VE inflantur Mammillæ quorundam homie h.^ num apud complementum fomni(ideft,cum incipiunt pollui in ibmno) donee fimilantur mammillis mulierum ï ÔCremanent

-ocr page 201-

G[AE PARS SECVNDA.

’poftemofg fccde»Qui ergo abhorrée illudjoportet ut fecct fuper mam^ millas fedione luiiari, fecundum haoc formarn ex hnea.b» ad Iineam, g. Deinde excoria pinguedinem rotam. Poftea impie uulnus ex medicamine uicarnatiüo. Deinde aggrei ga duo labia uulneris cum futura, æ cura ipfum,donee fa^ quot;'^»Siautem déclinât mamilla ad inferiora, amp;nbsp;moHihcatur propter quot;’^gnitudinem fuam,ficut accidit mulicribus : tune oportet ut findatur ’'’'iiiobuslatcribus fuis fupenoribus duabus fedtionibus fimilibus fis ^'ïlunari,quarum unaquæcpeontinetur cum altera apud fines utri' “’'Pjdonecfitlinea maiorcontinens minorem » fecundü hanc forma ex linea, b.adlineam.g. Poftea excoria cutem quæ eft inter z^^x duo labia,amp;aufer pinguedinem, etadminiftra quod dixilt;gt; ”^^5 ^^ futura amp;nbsp;pukieribus,quod eft ncceftariti ex curatif one,doneefanctur. Siautem non comples ineifionem eius Wopórtetteincidere,propter inquietudinëinfirmi,aut propter flu^ ^quot;iifanguinisïtunc oportet ut imp leas uulnus coto fubmerlb unguen '’’'^orro{iuo,8ddiiTiitteipfum,donee corrodât illud quodremanfitex ’’quot;'guedine.Deinde cura ipfum,doneefanetur»

f nbsp;nbsp;C De perforationeapoftematis,quodacciditfub Ti-

tillico»

XLVIIL

5 5 T A àpoftemata quæaccidunt fubTitillico»funtex fpeeiebus 7phular« dura,quæ continet kiftis,8d ex eis funt quæ continent hu? quot;'‘Zitates.Quæergo funtex eis quæcontinenthumiditates,oportet ut fecentur fedtione lunari,fecundum hanc formam, ex linea b, ad lineam, g. cum ergo euaciiatur totu quod eft in apode mare ex fanie,tunc impie ipfum coto Uetcri,et dimitte i gt;nbsp;pfum ufcp ad diem alium.Deinde auferatur cotum, êd cu^ p'nimun^ento conuenientead illud,donee fanctur. Quod b apo-' j^ifuchtex fpecienodorum Strophularu, tune feinde fuper ipfum, * 'quot;^üiximusin fcdtionc fuper Strophulas æqualiter.Siautem extendi-j ^““Inus in hoe ut emittat pus,tune adminiftra in eo cauterium,fecu^ quot;*^«04diximus in eo quod præmiftum’eft.

ÙÇ De fedhone apoftematis quod accidit propter Artes riam Sd Venam/ Caput xLix,

^V A N D O difrumpitur Arteria,Sdcófolidaturcutis quæeft 1 ^^fupra earn,tune multotiens acciditinde apoftema :amp;firniß 1 Rendit Venæ ctiâ,ut accidat in ea apoftema,^.inflatio.Et figna qui J^ofdt, quod apoftema Sf inflatio^mtproprer Arteriam et Vo apoftema eftpropter arteriam, eftlongu, Ipp^*” ptofundocorporis :amp;quando impcllis apoftemadigis blentis quafi fit ei ftridor. Et illud quod eft,propter Venam, eft r

Apoftcma Artenarum»

Venarum,

-ocr page 202-

2^ a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A L B V c A s 1 8 C' H i R y » Rÿ

' C rotundu in m anifcfto corporis. Et fedio fupcr hoc apoftema eft error, S^ præcipue quod eft fub afcellis,etinguinibus,amp;cono,ctin locismub ris corporis : ec eft magnu ualde. Oportet ergo ut deuitet eius cura cum fcrro,etquod ex eis ctiam eftmextrernitatibus,autin capite^oportetut deuitetur.Super illud ergo quod ex eis eft ex inflatione oriftefj Ärterif, finde in cute ftdionem longitudme. Deinde aperi ftdionem cum unci' nis,poftea Artcriam : et libera earn ex tunicjs,donecdetegatur. Deinde intromittefub ea acum,etfaceam penetrate ufqj ad latusahudamp;f ftmi? ge Arteriam cum filo duplo in duobus loris, fecundu quod docin teal extradioneduarum Arteriaru quæfuntin timporibus.Deindepunge focum,qui eft inter duo ligamenta cum fpatumili,donee egrediaturbn guis quieftin co totus, etloluaturapoftema. Deindeadminiftracura* tionem quægenera t pus,donee cadant ligamda : poftea cura illud cum ungucntiseouenienribusad illud, doneeftmetun Quod fifuenrapo ftema propte«- ftdionem Venæ,tune oportet utteneas manu tua quod tibi poftibilccftex apoftemate cum cute. Deinde in trom itteacumfuh loco quern tenuiftimanu tua,amp;ffticeampenctrare:amp;^fttineaftlumdu plum,donee extrahas ipfum ex latere altcro. Deindeliga cum ipftapo ftema h^mento bono ;ft’eundum quod dixi tibi in ligamento uuæ,a

D duabus partibus lt;um duabus extremitatibus fili. Siautem times quod • extrahaturfilum, tuncintromitteacum aliam cum filo alio fob apofte^ mate toto apud incitionem acus:preme, 5^ {iringefila. tua in quatuor/o ds.Ddtyde Ceca, apoftema in medio fui, donee quando egreditur quod nbsp;nbsp;1

an eocft:runcincidefi.iperflujtatem cutis, amp;f dimitte quod ligau/m eft nbsp;nbsp;nbsp;1

exea. Deinde pone ftiperipfum puJudlum quern Cubmerfdii in umo, nbsp;nbsp;'

amp;roleo,Deindeadminiftra curationem,quæfitcuinlici^ ' nijs amp;unguentis, donee ftnerur.

S^ Deâpodemaee quod accidie ex torfioneNeruo^ rum. Caput r.

1C v T accidit apoHema in Arteria 8^ Ven a, ümiUter zeddit z ^ ƒ Apofiema poHema in Neruistquod acciditin eis percuttio, autaeddita laborefuf gt;nbsp;t^itruomm. perfîuosifimilibustetfitpîurimüillisin Jods adiutonoru,am calcanei, :

, amp;in omniiocoin quo mouenturiundiurxteteiiapcliemagraue.Simi laturcolor eius reliquocorpori, 8^ eliin pluribus difpofitionibusabfcp doloreteequando Hringiturcum uehemenda, fentit in eo infirmusfimi^ leRupori.Et non efkapoflema aggregatumin profundo corporis,imo eftfub cute,8cipfum moueturad omne partem, et non uaditadamerif ora,uel ante,necp retro adpoHeriora. nbsp;nbsp;Qpod ergo ex eis efiin iunda

ris, non oportet ut inuadatur cum ferro. fortaffe enim aeddetcontrat *^ dio.In illo ante quod ex eis efiin capite,autin fronte, findeernem evtn

'^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fpatumili. Si ergo efi apo ftema paruum, tunc tene ipfum cum forfeit 1 quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bus,8c abfeinde ipfum a radice^Etfi eft magnum,tunc fufpende ipfum j

-ocr page 203-

• G 1 AE PAKS S- E C V N D A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^^ ^''’uncino, 8ó excoria ipfum : deinde aufer ipfum, è^ aggrega uulnus, A '’'’’’btura:ÓC cura ipfum, donee fanetur.

ÄC Defedione apoftcmatis.quodaeciditin uentre. Caput bi.

C c i D V N T quibufdam hominibus multotiens in ucntrilt;’ pOrum^öif in reliquis corporibus ipforum, thebl, quæ nommantur ’*'^jlia,pcrfimilKudinem ipforum cum fungis.QiioRz radui eftfub-'^amp; ipforum caput eft groflum, Sf conuerfa füllt labia corum. Ot ell '\^paruS : Sc eft ex eis quod magnificatur ualde. Et ego quideni lam quot;■luirura.et in uentre eius erant duo thelil, qua? erant magis quam rei “^îlpsfimilia fungi's : non erat difterentia inter ca, alba, minuta? radi^ ^gt;8f inuerfibantur labia eorum, amp;f findebantur, ethumiditas curregt; ’^fxeisfemper.Incidi ergoea,8lt;inucni in pondère unius quafi.x.amp;f '''Uinc.amp;m alteroquafi.vi.unc. Etoperatioin inciftonecorueft, quot;'^onfideres tunc, fi infirmus eft humidus,amp;colorthelil eftalbus, bu^ ’'^»111, fubtilis radicis : tunc i neide ipfum cum fpatumili lato,amp; fin tin I**rennatuacauteria in igne. Multotiens cnim expellitur apud fedlio^ ’^ciusfanguis multustpropera ergo fi te uincit Unguis,tuc cauteriza pm.Quod fi uides infirmum pauidum amp;nbsp;timidum ab incifionccum ^Jojuncaccipe filum ex plumbo decenter fadum, et ftringe cum co ’’^bl: cuius modus eft quern diximus, amp;nbsp;dimitte ipfum duobus die^ . ‘'‘’•Oeindeaddein ftridura plumbi. Non ergo ceiTes ftringere plum?

Fungalia.

1 ^quotiens imprimit in thelil, donee abfeindat,^ cadat per fe abfep “^f- Si autem thelil grofla? fuerit radieis, tuncin incifione eius eft Wdamtimoris amp;r pauoris: præcipue quod eft in uentre. Verumtam^s '''poffibileeft,utincidasmedietatcm eius. Deindecauterizaipfum,ut jJ^nredeaLDeindecuraipfumidonecfaneturuulnus. Etcaue ne præs ‘'quot;’asiticidcre thelil quod eft fufei coloris, pauci fenfus,foedi afpedus. 'P^^'nienimeftapoftemacancerofumzamp;Sego ueniam cum remémoras ''’''fancri poft hoe.

7 nbsp;nbsp;nbsp;lt;1 De curaeminentiæ Vmbilia. Caput LIl.

H IT eminentia Vmbiliciexcauftis multis.Aut ex fifturis fifae, '. quod fuperuentrem eft :amp; exit ex eo alfhub, aut inteftinum, fe? ^i^umquodacciditin reliquis rupturis. Autexfanguine qui fluit ex .^J,autcx Arteria,fecundu quod præmiftum eft. Aut ex uentofitate ^^itatain eo. Si ante eft propter fiiTuram fifae,pt exitum thirbi:tune ^^dorapoftematis fimilis colon corporis:8^ eft lenc,abfcp dolore: 8^ ’Pp3ret diuerfi fitus.Et fi eft propter egreftionem inteftini,tune eft fitus cum co quod narrauimus^uehemetiorisdiuerfitatis. Cum ergo tu Ji^s ipfum digitis tuis,occultatur:deinde redit, Sc fortafte eft cum eo ’’‘'■lusictrnagnificatur muîtû apud introitum balnei, amp;nbsp;laborem uche ’'^tê.Si uero eft propter hunndnatc,eft lene, tunc non occultât quan i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r i

CaufTaeemi-nentiæ ; V mbilici.

-ocr page 204-

2^6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A L B V C A S I S C H I R V R* •

C do premis ipfum manu tua^ne^ conftringit, nec^ additur. QuoH fidl propter fanguiné, tune cû dtis fignis apparetapoftema ad mgredméde cliue.Si aût eft propter carné naram:tunceftapoftema graue, groflum, durû, et figitur fedm quantitate unam. Si uero eftpropter uentofitate, tunctaeftus eïus cftlems. Etoperario in ilJo cft,ut cÔfideies tûc.finri nenna umbilici eft propter languiné Artenæ, aut Vena^autueinofita-temauncoporter ut prohibeans a curanone eius.Nam m iHo eft uni or élt;: paner, ficutdocui fcincap]tulo,in quo dixi apoftemata propter arre riamamp; uenâ. Quod fi emmentia umbilici eft propterintcftinû,autzirï^ bumauncoportet utprçdpias infirmo,quatcnus reneatanhelini futni, ^ ftet Irans extenfus. Deinde figna cû encauftro in circûitu umbilici ro^ tins. Poftea prcc'pe ci,utrefupinet inter maims tuas fijperdorfum fink Deinde circûdaeû ipatumili lato in circûitu umbilid/uperlocû quem fignafti cûencauftro. Poftea extende mediû apoftematisadfiipenoia, cum uncino magno. Deinde liga eum in circûitu forti cumfifo,autcuni chorda de fi rico ligaméro firmo : et fit nodus ligaméti aléxorati.Dcinde aperi mediû apoftemans extenfiim fupra ligamentü. Si ergoïiweneii'; ipfum iam cap tu a ligamento : rune ex trabe alenxotari, ^intiomitte m ipfum digitü indicem,ct im pelle inreftm ü ad interiora uentris:amp;' fi iinie

D neriszirbu.tuncaccipe ipfumeu uncino,etinddefuperfluiraremeins. Siautécontraria eft nbi arreria, aut uenanunedreuda ipfum mu/tiï.

Deinderedi ad operationem tuam.Et accipeduas aeus,amp;' intromirrein cis duo fila fortia : amp;nbsp;intromitre duas acus in circûitu quem fecifiiciira apoftema in modû ci ucis,quas facis penetrare. Deinde ftringe apode* main quatuorlocisfuperacus:amp;rfiuis,auferacus,efdimifff locum,do# nec putréfiât caro exfenià.'amp;^ cadat per ft: aut ineide ip fam quando ftb? tiliarur êC putrefit.Deindecura ipfiim cum co quod oportet ex upguen tisjdoneeftnerur. Qiiod fi eminena umbilicieft ex cai ne rata in co,aut ex humidiraretriincoprorrct ut concaues apoftema,fieufdixinws.btex^ nbsp;nbsp;»

rrahas fimguinem, aur h umiditatem, quam in uenis in co. Deinde cura

ipfiim cum co quod folidar locum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

JC De cura c A N C R f. Caput trrr. ’ f

A M diximus in diuifione fpccies CAnrfi^S^ qusl^creftuia aâcùi radóem eius cum medidnis : etcauendû ab co cum euratione eins

cum ferro, ut non uleenerun’erdiximus C ancrum general in matrice, 3Ccautclam a curadonedns.Etdi'Siemnt andqvi, quodquandQq;Caii -ceredin loco, obipofbbilis ed dus eradicado : ftevt Cancer qut eft in mammillis,autin coxa,«æds fimilibus,exmembrisloeadsadextrahen dum totd dustpraedpue qviado ediodpiens parvus. Qitavdo veroan^ tiquatur,etedmagnvs.^non oportetutappropinquesd. Egoemn'i ren potui fanarcex co aUquetneep uidialiu ante me quiperuenedtadillvd. nbsp;nbsp;!

Etoper^fioin eo, quando edlocatus ficutdiximus,ed,utpraecedss, nbsp;nbsp;1

-ocr page 205-

* Q I AE P A RtS S E C V N D A* tp7 Ku'^ f- “afirmu ex cholera nigra aliquotiens. Deindephlcbotoma if (ij|. , *’'ueniscu repletione manifefta.Deinde præpara infirmu præ^ ^ho'^'^^’^^ 9“^^o^^^“*’' operatione. Deinde prop ce in Cancru unf pui coueniunt ei.Poftea concaua ipfum ab ortini parte cu cute/c^ L. P^*'^ßitton^» donee non remaneât aliquid ex radicibus ciustec li)Q*^’’^®”§“*’’^^*^ï^^f^gt;^*^® äbieirtdas ipfiim uelocitcrjmo exprime (ft pf ®Vfterge fanguinégroffum totu manu tua, aut cû quo poifibile W*^^ *^^^^^^*^^*^ ‘ ^* aiitcontrarietatem facit tibi fluxus fanguinis j 'fx incifione arteriæ,aut uenættunc cauteriza uena, donee abfein* . ƒ languis» Deinde cura ipfum eu reliqua cürationc,donec fanctur.

C De curaHydropifis. Caput Ltiir.

A M narrauimusindiuifionefpecies HycJropifis,etqualitcr fitag .amp;'^^do aquaeiSó fignaOmnis fpcciei.ct curationem eius cum me? “i's.Ecillaquæcuratur cum fcrro,noneft nift fpecies afclitisfola:amp; ^^Pproximatur curtl ferro fpeciei timpanifismepp fpeciei hypofarese ?'*ins:nam illud mortale eft, ' Quado tü iam medicatuses haUcipe? '” Hydropifis timpaniris cum medicinis ^ amp;nbsp;non contulitmedicatió •lüncconfidera.nam fi infirmo iam confecutaeft débilitas, aut eft ’’’foihfirmitas alia præter Hydropiftm : ficutfi fitcum eo tuifts, aUt '’Wsfolutio,SdftmiliâiliisitunCcaue nemediceriseicum ferröiquö ’'’leftumorillud. Si autcm uides infirmum exuberantis Uirtutis, pdeueoægritudo præterHydropiftm folam:etnoneftpUer,neep .''’^îtunc modus operationis in eo eft,üttu eleues infirmum ftantem I^ niânus tuas, 8^ minifter poft ipfum ex périmât uentrem eius manu jf^inipellen^o aquam ad inferiorem partem pedinis» Deinde accipè 'quot;’'^niilcfpi'nofum,fecundum hanc for mam.

§pàtumiié fpinofum^

I 'Paruin paftiuacutarumjongû, acutæextrcmitatis ficut SpatumiV '‘^ffûtamenin co fit quiddam breuitatis paiilat/m, ut non pertranfe^ ^'^mcoapudopcrationê ufep ad intcftinö,amp; Igdas ipfum. Deinde ^'''’fidera.Nam fi eft generatio Hydropifis ex parte intéftin0rufri,tuhc quot;P^rtet ut dongeris cum fedione ab umbilico quantitate trium digitos J''’’iadinferiora in diredo eius fupra pedinem. Si uero geheratio Hy^ dpifis eft propter ægfitüdinê epatis:tünc fit fedio tua finifträ ab um^ . '*'co tribus digiti's. Et ft generatio eius eft propter fplenem, time fit fe?

'Vinkteredextrotamp; non oportet etia ut fit fedio in latere fuper quod l'•ltiacereinfirmüs,ut non currant fuperfluitates ad ilium locum debi^ ''^•Deinde perfora cum inftrumento cutem totam. D einde intromits ^'Hlamfcdionem, amp;eleuamànûtuamcum Spatumili intercutem, ^dac^quafi tu excories ipfum: S/C fitquantitas quæ excoriatur quantic

-ocr page 206-

tps nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A L B V C. A s I s C H I R y R?

C tasungui’s,autdrdteriIIud.Deindcperforafifac,doneeperuematSpa^ tumikadlocum uacuum: amp;eftlocusaquæ* Ddndeextraheipfum,amp; intromitte in foramen inftrumcntum,cuius hæc eftforma.

Eteftfimilecannulæ:fitex argeto, autære,autaunchalco, kne, ferfumî cui ni infenori pane fui ekforamen paruu, amp;nbsp;in lateribus eius funttna foramina,duo ab una parte,5c unum a parte altera.’etfàdaeft extremis mitas ems inciïà,kcundû modum md/ionis calami,fîcutuidesan exited mitate eius fuperibre eft armiIla^Nam quado m/frumétum peruemtad aquam,tuncipfà ddccndit/latim fuperïnftrumentum, ergo euacuaex

quot;3Wi^^a^^iMi^^^

aquain bora quannfatêmediam.Quoniâ/i tu cuacuasexeaplusijHanj oportet,m hora fortaßem oritur infirm us perr^iblutioticfpiritüsfaii^ nimalis:auc acciditei iÿncopisquæappropinquatmorti,Verumeua*

cua ex ea kcundü quanticatem uirtutis eins,et kcuiidiïquod fgnificant ribi dilpo/ïtiones infirmi ex uirrutepulfus eius,amp;ex bonitateeius.Dc^

U indeextraheinftrumeiitum,S^retineaquam, Qu^d eft, quia rciinefur

ftadm propter cutem quæretinet foramen quod eü Taper ûfac: de quo

narraui, ut perfores ipfum keundû ilium modum, Deinde itérainih-ui^ mentum die altero,fi uides infii mum tokrareillud;amp;■ extraheetiam ex . H aqua quantitate paruam, Facilluddiebusaliquotlînetimore, óieufto?

di te ab erroretdonec non remaneat ex aqua nifipamm.Siautem times

Cuper in Fir mu, Ct dimittis ex aquarem mulramttunc cura ipFum turn let

puhurain harena calida, 8cFudoremuho in balneo 8iFoie, etexpeCiet | Fuper Fitim: 8C cura ipFum cum medicinis exiccatiuis, doneeFanemr: 8C

cautenza Fuper Fiomachum,8^ epar,et Fpîenem,po{iextraciionêaqa^r

Fecundumqaod narraui ineofquodpræceFriL

O^ DccurainFantium quinaFcüturlocisurinxcornm

non perForatis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput LV.

V A N D o egredituraîiquisinFantiumexuentrematrisFuæ, ^ S^caput mu tonis dus e{l non per Foratum,auteFt Foramen

ftndium, autinnon Fuo loco. Oportet ergo Fuccurrerecum perForatiO' '^ ne dus Fiatim cu naFdtureü SpatumiUFuhtili ualde,Fcdm banc Formât



Deinde ponein foramine claunm Fubtilem ex plumbo,ScligaipFum:et teneipFum tribus diebus,aut quatuor. Qpandó ergo uult urinaiiiemic tere,remoüeat,etmingat.DdtldetedticipÜita,EtU tu nonponisplum

-ocr page 207-

0 1 AE P A R. S ' S E C V N D A» ip^

1 'quot;.lam poffibile eft, ut unna quæ incedit fuper locum, non permittat pdaudi. Ilk auk cuius foramen eft ftridum,medicatur cS plum pgt;*cutdiximus,diebus mulris, doneeamplificetur. Illiaute in qui-C^^fft foramen in non fuo locojæduntur. Quod eft,quia ex eis qui na '^gt;■1 foramen eft apud finem capitis uirgæ : quare non poteft mmge-’^'ädaiueriora,donee eleuat uirgam manu fua ad fuperiora.Neqj eft el j^^atio, propterea, quod fperma non poteft perucnire ad matricem '^^ndum rcditudinem:amp; eft ægritudo fœda ualde. Et modus ope? ^Qnisin illo eft, ut refupinetur infirmus fuper dorfum fuum. Deinde jMccaput uirgæ cius manu tua fniftra extenfione uehementi,amp;r iiv i^^^caputcapitis uirgæ ex loco priapi,cum acumine,autfpatumili acu ’' ficuteft incifio calami, aut ficut tu radis aliquid, ut medium eius ue-^^fimilecapitiuirgætamp;utcadatforamen in medio fecundum quod WtEtcauetibi apudoperationem mam afluxu fanguinis.Multon ^'^stnimacciditillud. Opponcergo ei cum eo quod abfcindit fangui ''’’gt;8f cura uulnus,donee fanetur.

Ç Dc Albather quæacciduntin præputio 8^ capite uirgæ,8£

i TT corruptione,nigrcdinc,8Cadhærcntia» yl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput bvi»

XVLTOTIE NS accidunt iftæ Albather in uirga,amp;Seft |^®cntia carnis feedæ » Et ex ea alia eft maligna^ 8C alia non maligna» j^nialignacrgo oportet utfufpendaseum uncinofubtili,amp; abfdn* J^,donee mundes earn to tarn. Deinde pone fuper earn eotum fub yUminunguentoægyprio, Deinde cura ipfum poft illud cum un-I^dyafinicon,donee lanetur, Quod fi Albather eft malign a, fœ^ '^ns, tune oportet ut adminiftres in ea cauterium poft incifionem

Albacher»

^ipfius rafionem » nbsp;nbsp;Si autem Albather eft in præputio captiui,

ArgumenriT, Autorem fuif fefeétæ Hebrj! orü.Vidc fu-

prafol.ttj.ca» pit. 59»

^dreumeifi,^ eft pars Albather inter præputium,et pars eius extra: ^^^oportct utauferas Albather.quæ eft intus in primis,donee quan^ ^'*WoIidatur,mnc cura ipfum exteriustquoniam quando tu curas 7“TOul,non fecuratur præputiû quin preforetur. Et iam accidunt (^’'’gt;intcfticulis,amp;præputio nigredo amp;corruptio. Oportet ergo, ut 1 joncauestotum quod iamdenigratum eft, etquod uult corrumpi,

'1111 corriiptum eft. Deindelinefuperipfum poft illud cum melk J^iara coneuffum eft cum farina corticUm granatorum,etherbi tri* 311 cribeUatorum, Deinde cura illud cum rehqua curatione, donce '^r.Siautemaccidatfluxus fauguinis,tune adminiftra cauterium quot;'Quterio lunari,fecundum hanc formam »

-ocr page 208-

ÎOO

A L ß V C A s I s C H I R ’y R^

G Cauterium cnim cft muanuu ad duas difpofinon es fîmul, fcilicet ad Au? xum fànguinis,etuülnus quando corrûpirur. Quod ficorrodifurca putuirgæ,amp;^ deAruimrtotûïn horaîtiincoportet ut intromittasinme«' atû prïapi cannulâex plumbo,utmingatinfirmus fupeream. JnadiJ AcIiTrenna barren tù uero præputq eu capite uirgsc, et hæc quidem adhcrenoa non prapbq. acddit, mfi in eo cuius præputiû eflfânum, amp;nbsp;non exigit faper/pfum circûafioretquandocpacciditadherêria propter uuln lissant apoftema; oportet ergo ut excories cam cû Spatumdi obtufo^donecfohiarorbga^ mentû,ôô liberet caput uirgæ ab omni parte. Quod fi eft difficile difecr nere ea exquffite.tuncoportet utexcories aliquid ex capiteuirgæ, amp;fX præputio.quod eft,quia præputiu quartdo eft fubtile,fortafte perforai tur proprer fubtilitate ftiam ueJociter. Deinde ftpara inter præputiu, amp;^ caput uirgç eu panno lim fubtili, qui ia madefadus eft in aqua frigida, ut no adhgreantirerij. Deinde curet cum uino ftiptico, donee con folidet. Clt;[ De mundificationeinfantium,amp;rcurationeexerro-re cis accidente. Caput LVII.

IRCVMCiSfO noefti01urioc0rinuifatis,iicutrd/t/na uulncratuerutamcn cu fttex operation e noftra,uolutarenoftra, S^ ulus D cius fir in pueris propne, eft necefte ut fignemus in ea operadonc meld DeCircum- orem,3^ uiam leuioreperducentem ad Calute^ Dico ergo,quodantiqui ciGone, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j^Q dixeruntcircucifionem in aliquo fuorulibrorum : quoniSnou umn tur in legibus Cuis, 8â non eft niCi qvod acquifiuimus per experiments Quod eft, quia ego inuenimaiorepartem artificu, Scpblebotomatoru uti mundificatione,circucidendo cu nouaeula,8c cu forficibust^vmn t tur alfecati,0^h'gaudo cum filo, et incifione cu ungula. Et ego quideiam » » probauioes iftos modos,8^non inuenimeliorêmundificatiôecvm for » » ficibus,8^ligamento cum filo. Quonia in mundificationecûnovacula, multotiês effugitcutis. Qponia cutispræputij duas habettunieastergo forfitan incidit cutis fuperior, amp;^ temanet tunica inferior: cogit ergo ad incifionêad incidendum altera,et dolorem futursEtcum mundificatd ^ one quæfitperalfecati,id eil,digitalis,quo utuntur furores, non feenra ƒ turincifio extremitatis uirilis membri tc^uonia fortaffeingredirvrin fo^ ƒ ramen eius.In mundificationeautécum ungula,forta{reeuadit ferrum, 8^ corrumpitoperatioem mam : SCcuus quidem puerieü breuis nam^ nbsp;nbsp;f ra,óc multotiens nafcuntur taliter, quod non indigentmundifcatione: (S'lam uidi Hlud. Mundificationis autem cum forficibus,amp;iigamén f to cum filo, bon urn experimentum detexit mihi: quoniam forfices funt proportionalis incifionistpropterea, quod acuitas gumeü fuperius, eli * ficutacuitas qua: eftinferius. Cum ergo premis manum tuam,proper/ * tiQiiantur dua:acuirates, amp;incidunt fecundum operauonem unamin tempore uno :8c fitcompredio ßmili figura, continens eurem uirga-ab omni parte, cum qua non cadit error omnino^ Et modus operation: nbsp;nbsp;;

f

-ocr page 209-

G I AE PARS S E G V N D A» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;201

^^’^^facias extimare,puerum præcipue,fi eft ex eis qui ini’ A ^'§^tparumper,quod tu non facis,nifi quod Iigas filum in unga fua I^ billet dimittasipfum ufep ad diem alium. Deinde faceum gaudere et ^riomnimodo quo pofîibile eft tibi illud, ex eo quod recipitintelhgt; ^iûfua. Deinde fac eum ftare inter manus tuas prçparatæ ftaturæ, et ^quot;''fitfedens: amp;nbsp;occulta forficesin manica tua, autfubpedetuo,neuï# ^teospuevomnino,nec^ aliquid ex inftrumentis.Deinde intro mitte ”1101 tuam ad uirgam eius,ct fuffla in cutem,^ trabe eam furfum,do ^^§tediatur caput uirgæ. Deinde mundifica ipfam ex eo quod aggre ^'‘bneafordicie. Deinde liga Jocum fignatujn cum blo duplo. Poft^ 1 ''^infenus eo parumpefbgamentum fecundum. Deinde tene cum ^’^^o,8^pollice locum ligamenti inferioris retentione bona, amp;nbsp;inss j^ ^Wduo ligamêta. Deinde eleuacutem furfum tic 1 o citer, et extrait ^J5püt uirgæ. Deinde dimitte (anguinem currerepaulatim (eft enini ''Js)8cpone puluerem defuper: etfupcrpuluerem pannum in quo P^fuseftuiteHusoui decodi in aquarofata, coneuflum c5 oleo roC ^^fgt;Dono:amp; dimitte eü fug ipm ufep ad diem aliü:et cura ipm reliqua f^tione,donee fanet. Forma aût forficis ad mundificationê hæc eft.

quot;^hébétés duæ extremitateSjamp;f fint incidentes : ne egrCdiâtur in cis ra ^daui: Scfitlongitudo duarum acuiratum,fient iongitudo duorum ’'öbriorum æqualiter. Erroruero cadens in mundificationê eft: j^ '’'am fortafïè eftugit cutis intrinfeca rota,sur pars eins apud incibo^ ergo oportet, ut ex ten das eam exhoratuacum unguetuo ante a^ çnntioncm loei : amp;f incidas eam fecundum æqualitatem. Quod ft j^ potestenereeam cum ungue tuo,tuncextraheeam cum uncino,ec Iiil) • ^quot;^ ‘ nbsp;nbsp;^’ autem præterierint ei tres dies, amp;nbsp;remanet quod eft

1 ^quot;‘gainflatum,apoftematum:tunc dimitte illud,donccfedetur apo ''’’icalidum,amp; excoria illud cum facilitate, amp;nbsp;incide illud fecundum

'iill P’^P®’quot;^^’^ dbi : amp;nbsp;cauc tibi a capite uirgæ, Non enim nocebit IHo^'^^^’^^^’^g®’^^^ ^^”^ ^° quodconfolidac uulnus ex pulueribus, ^ ^narrauimus in traóatu de pulueribus : amp;nbsp;fi inciditur ex cute fupra w^’^^*^^^*^^*^ fuperiora, non nocet ei illud etiam, Cura ergo fumeo quod diximus,donee fanetur.

\/ CDeextradione Vrinærctentæin uefica, y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput LViii.

nJ R I N A E retendoin uefica, fit ab opilarionefada ex lapide, Vnn#fe. ‘^'’guinecongelato,autpus,autcarne nata,^frmlibusilliscxeis t««“*»*

j hinaus ex modis curauonis in diuibone, EtfinÓfoluitur Vhs

-ocr page 210-

20X


AbBVCASIS CHIRVF?


C na,8ó uides retenuonem eius efte propter Lapidem,qui iam cft in collo ueficæ: tune oportet ut fit infirmus fuper genua ftiacuruams. Deinde componantur pedes eius fuper dorfum eius, et extendatuentrenifiium ex fuperiori partedorft eius, amp;nbsp;ftringat infirmus anhditum firn quan? turn poftibile eft ei. Cogitur ergo cum collo ueficæ ad expulfionem La? pidis ad pofteriora:quareabfoluitur Vrina, Quod fi non foluiturcum eo qd diximus,etuehemês fitres fuper jnfirmü:tuncoportet utadmiiii ftres extradioné eius cu inftrumcto,qd nolat firinga,cuius fiae eft tor,

Sitexargento,etfitfi.jbtiIc,Iene,concäuum ficut cannula pennæ avis in fubtihtate radij, longu in ß'mihtudinepalmi unfus amp;f medii : au Cu can'' nuJa fubuJis ïn capite eius. Et modus exitus Vnnæperipm eft, ntacci'' pias filum duplicatum, amp;f bges 111 extremitate ems Janam, aut cotvm.li^ gatura bonarSé intromittasextremftatem füi in infenon parte Sinn^ D gæ:amp;rinci.decum forficibus ft fuperfluitaliquid ex lana,uerumintro^ mitte in cannulam cum uebementia, ftcut alzer. Deinde inunge firing gam cum oleo,autcum butyro, 8^ albugineoui: et fac federeinfimnim fuper federn, 8c embroca ueficam, et ipftus uirgam cum oleis humidis, êgt;doleo ohuæ,etaqua tepida.Deindeintromitteftringa in uirgamcum facilitate, donecpcrueniatad radicem uiigx. Deinde dupla tpfamfuf perius a parte umbilici. Deinde impeUeliringam intra ipfam, donee pcruemat ad Veficam,^: fentiat cam infirmus iamperveniffeadrem iiacuam : 8^non fithoc fecudum huncordinem,nifi ejuoniam meatus, in.quo uadit,€a in quo ed tortuofitas. Deindeextende filumcumlana pauÏatim,Vrina enim fequetur lanam.Deinde extrahe earn, 8é fac cur^ rere Vrinam per uiam urimeißditéra firingam, 8éno cedes facereillud, donee euacuetur uefïca,8cinueniat infirmus aUeuiationem,

OC De qualitate eliderizationis ueficæ cum Clepf ' hydra» Caput LJX»

V A N D 0 acciditinueficaulcus,autfanguisin ca congela' 1 ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur,aut‘cöartaturin ea pus,8e^uis didillareineamaquasamp; nbsp;nbsp;nbsp;I

medicinas : tune fiat euni indrumento quod nominatur Clepshydra,Si nbsp;nbsp;/

hæc cd forma dus»

-ocr page 211-

|(^ G I AE P A R S S E C V N D A» iO^

^ ^im furdajd cft,claufa. Et in eo fun t tria foramin a, duo éx parte u' A 1^ unum ex parte altera, feut uides. Et locus concauus,in quo eft ik iigj'^’”^‘’”P^^^^ft,fitf^cundüquanritatcm quodopilctipium fine addi (i^^^.donec quando trahitur cum eo aliquid,ex humidiratibus attraha

^^’P^^^*^’*’ ^“quot;™ ^° expellatur ad longinquG: fecundum lilri“®^^^^Ps^y‘^*’a,qua profjeitur naphta,id eft, ignis greens in præ . ^s» Cum ergo uis prorjeere humiditates in ueficam,intromit5 jj^^^niitatem elepshydræ in humiditatem,amp; trahe cum co quod irn^ ^Mfupen'ora.humiditasenim trahitur in concauitatem depshy^ ^^ 'Ueindeintromitte extremitate eius in lurgamjccundn quod nar:? L ^usinfiringa.Deindeimpellchumiditatecum co quod impcJlit.il t ^numiditasperuenitaducficâ ftatim, ita qd fentit cam infirm us, '’‘’diftcris fubtilis quo clifterizatur ucfica. Fiat ex argen to, aut au^

. ^t cuius caput altius fit fi mile alcama paruo,^ fubcofinus inter^ß . '’’cadatligamentû.Deindc accipe ueficam arietis, amp;r pone in ea hu? Ill nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ ^ua uis cliftcrizarc ueficam’. Deinde liga earn inter duos fi? ?‘'gatura forti cum filo duplo : amp;nbsp;calcfacillam humiditarem parum^ hp P^fignê. Deinde intromitte extremitatê clifteris in uirgam, poft? ^^‘^gemanütuamfuper ueficam cum humiditate ftridura decenti, j^’'fcfentiatinfirmus,quod illa humiditas iam peruenit ad ueficam. Si ’•» non eft tibi præfens uefica, tune accipe fruftum pergamenfetfac ^'^circulum,amp; perfora iplum ab omni rotûditatc fua. Deinde intro? ^dilum forte in illis foraminibus,fi cut reuoluuntur. Deinde 3ggre^ ’/'*'culum,ficut aggregatur alfofratu : poftquam tu ponis in co illud puis ex humiditatibus, amp;nbsp;oleis, et aquis. Deinde liga ipfum in in? i)^'’icnto:amp; faccum eo ficut fccifti cum uefica ex expreifione cu ma? 'Moneeperueniat humiditas ad ueficam,

' nbsp;nbsp;; CDe cxtradtioneLapidis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput LX,

ft M diximus in diuifione fpecies Lapidis, amp;nbsp;curatioem eius cum p 'i’edtdnistetdixi differentiam inter Lapidem generatum in reni? ^’f^’ueßea, etfigna illius totius :amp; dixi Lapidem inquocaditope?

^Cüm manu amp;nbsp;fectiotet eft Lapis generatus in ucfica propric;amp; illc L^turin uirga: 00 cgq fumnarrans illud cum expofitione mantfe? ^abbreuiatione. Dicoergo,quodLapisgeneratusin uefica,pluri?

• t'’’aceïditpueris.Et ex fignis eius eft,quod urinaegreditur ex ucfica

' i^saquje m fijbtilitate fua ; 8c apparet in ea harena alba, amp;nbsp;fricat iu?

-ocr page 212-

2 0 St nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p,VBVCASÏS C H I K V Rf

lapidisfe-dito.

C fn^mus uiigam üiam, êd labor at cÏi ea,ct multotiens peridet,D einde erif gitur,amp;: egreditur cum co anus in mulds corn, Etedfacilis fanatiopvef forum,ex eo urquequo conCequuturquatuordccim annos. Et eildiffi' cihs m CenibusAn iuuenibus autem cd media,in eo quod edinterilludt 8d aus cuius Lapis ed maior, curatio facilior.amp;i fiparuus,edeconuerfo illius cura. Cum ergo peruenimus ad curatioem, oportet in primis, utmundificemusinfirmum cum clideri, quod extrahat totum liercus quod edin mtedinis fuis ;ipfum enim quandoepprohiberinuentione ^P^^^^^^^^^^^^^^^^^-Deindeaccipiaturinfirmus campedibus d^'^j^^quot;^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^Pf'^ora:utlt;}e(cendat Lapis ad pro fundum rieucx,aut fahat de loco alto aïiquotiens,Deindefaceumfede^ utter manustuaspræparatum, Sdmanus dus üntfub coxisipfius, ut nbsp;nbsp;f ‘^^ ^^^^^ ^o^dechuis ad inferior a.Deinde perquire eum, et tange eum r^^^^S^ f^utis Lapidem in fpacio, tunepropera datim cum e tone up^ipfum.Ç^odrinoncadatfubtadatuoomninOftuncO' ^ ^^g^^dtgitum indicem cum oleo manus ünidræ, fi infirm

1 fucr. aut ißitum medtu Lediuuenis completus:amp;intromits ^’^ ^^^^^^ P^^ui, amp;^ perquire de Lapide, donee dat fab digito

'r. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;outturn ueucx.LJeinaeprenicjiiper

^^^^P^deipdim ad exteriora aduerfuslocus,cu^ ?‘^Z^ P^^^'P^ ^uudro,ut premat ucdcam mami fua, amp;nbsp;ut^xtendattediculos manufua dextra adfupen^ f ^^^’^^^^^eatcutem, qua: ed dub tediculis in parte a loco m quo edfedio^Deindeintrolitt^^^^^ dens, cuius forma hate ed» ^ f^dicu/os, et non in medio,ad fait L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;drddio diper ipfum lapidem, amp;i digitus mus ft in utdtfedioexteriusampla, SfimedusA^ » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^ fl^^^^^^^^^^^ quod f tpodibile egredio Lapidis ex ea non ma

L3piei/m uanetas.

quied/n anoLapidemapudfefio^ Et icias,quodexL3pideedcuifjnr ^^ ^’^lt;^dis exitus dus prop ter i/lud. Et exen

f^ems,fmdtsglandula:,etrotunclus:S^f^^^^^^^

go eut funtanguh, Stimargiues, adde infdura. Quod f non egredio'

turma ^^neoportetut/ngeniesfuperipffumtaut/Em^^^^

^^'^^^'^oneuadataheataututintromittasÀheoin/Eumenmmfuf^ tde curuatmextremitatis, Siautemnonpotesfupereumimneampl,^ /. ica oramenparumper» Quod f uineïr tealiquid ex ianguine, affinf^ '/t

-ocr page 213-

QIAE PARS SECVNDA*


20$


'ipfum cum zegf. Si nero lapis eft plus quam unus;tunc impclle in A f’''^i!smagntiiTi adosueficæ. Deinde incidefuperipfum^Poftea im^-i I^paruum poftillud:amp;f militer fac fi funtplures duobus. nbsp;Quod

Cura poft fc-dionem»

''i3gnus eft ualde, tune ignoratia eft ut feces fuper ipfum fedtione ma* amp;”^Quoni’am accidie infirm o unaduarum rerum,autut moriatur,aut ’^Q^itei diftiliatio urinæ affidua : proptcra, quia non confolidatur lo* '^5oinnino,Verum adminiftra cxpulfionemeins,donee egrediatur: ’quot;‘^geniain fractura eius cum forficibus, donee extrah as cum frufta-';quot;’• Cum ergo compîeueris operationem tuam, tune impie uulnus ; ^XSi^aloe.et (anguine draeÔis: et ftringe ipfum,et pone fuper ipfum 1 ’'’num infufum oleo amp;nbsp;uino,autoleo rofato,amp; aqua frigida: ut fede* ^f^poftemacalidum. Deinde refupinainfirmumfupercollum fuum, -'’*gt;nfoluas h'gamcntum,ufcp ad diem tertium. Cum ergo folueris i* ^'*'^,embroca locumcum aqua,amp;oleo multo. Dcindecura ipfum ^Q,^“b^^gt;it:o dyafinicon, amp;nbsp;unguento bafilicon, doneefanctur, f °‘autcm accidit in uulnere apoftema calidum additum, SC corro# ^‘^illifimilia : f eut fi congelctur fanguis in uefica, amp;nbsp;prohibeatur ex ^'’•'■na:Slt;cognofcitur illud ex egrelfione fanguinis cum urina ♦ In* j^^Wergo digitum tuum in uulnus,06 extrahe illum fanguinem, ?'^firemanet,prouocat ad corruptionem ucficæ, amp;nbsp;putrefadtionem ADeindeablue uulnus cum aceto,8ó aqua, amp;nbsp;fa le: amp;nbsp;oppon e omni '^'dcum co quod conuenit ex curatione,ufqucquo fanetur.Et opor? Ahoris curationis totius,ut liges duas coxas,etaggreges,cauffa me* i^^iiîrüquæponuntur fuper locü. Quod fi lapis eft paruus, et fitin j,'’‘uuirgæ,ct figitur in eo, 8d prohibet urinæ exitusttune cura ipfum jjJ^^oquodnarro antequa peruenias ad fedionem. multotiens enim ^'‘tioneexcufarisperhanccurationê.iamenim probaui illud. Et eft, ’copias Perforatorium ex ferro alferico,cuius hæc eft forma,

naai

Perforatorium .

|c'’gulatæextremitatis,acutû,fixum in ligno. Deinde accipe filum,8d ( Aunicouirgam fub lapide ut non redeat ad ueficam. Deinde intro* '^‘^Ipriim perforans in uirgam cum facilitate,donecperueniatPerfo ..J^tt ad ipfum lapidem : et reuoluc Perforatoriu manu tua in ipfo la* ^paulatim:5d coneris perforationem eius, donee facias ipfum pene^ '''ïpartealtcra.urina namep abfoluiturftatim.Deindeprememanu ^’'’1 fuper illud quod remanfit ex lapide ab exteriori parte uirgæ. ipfe L^^^gf’turjS^ egreditur cum urina,et fanatur infirmus. Si autem ’'P’^^paratur tibi hæc curatio, propter aliquid quod prohibet ab ik

S

-ocr page 214-

i0igt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A L ß V C A s I s C H r R y R^

C lo : tune I/ga filum fub lapide,8C fihim ahud fupra hpjdem.Dcinck fcea fuper lapidem in ipCa uirga inter duas ligaturas.Dcindc exnaheipfum. g en tum Sô mundifica fanguinem congcJatum/ji-îdR ni uulncrc. Et non eft neceflahum ligamêtum fih fub lapide,niâ ut non redeatad uefeamîôu l/gamentum ahud defuper,mfi uttjuandofôlunnt filum poftegrelfionem lapidis,redeatcurisadlocumfuum,amp;'cooped^ at uulnus : amp;nbsp;propter d/ud neeeße eft nbi ïlJud quando ligas filum fu^ penus,ut eleucs cutem ad fbperfora, utredeatapud complcmentum tu u m, 8c cooperiat uulnus, ficut diximus,

PC DeextraetioneLapidismuh'crunK Caput LXi,

R R V M generaturCapisin muh'enbus^Si auteaceidatalieui earn lapis, tune difticilis eft curatio, amp;rprohjbeturproptermodosmub Lapis muUe- tos. Vnus com eft.‘quod millier fortaffe eü uirgo. Etftcunduseft, qma ^^ noti^nucnismulierem quæ detegat feipfarn medico, quandoctica' Ka ,autex nabenubus mantos ♦Terrius eft, quia tu non inuenis mulic' rem bene feientchancartem,precipueoperationem cumanu. Etqiiargt; tus eft longinquitas a loco lapidis *, quare indiget fediioneprofunda,8C in illo eft timor. Qtiod fi necefTitas prouocatad illud, tune oportet ut ac dpi as m uhere mcdjcam,ben c feien rem ter paru in uenitur. Si uero priua nbsp;nbsp;nbsp;i

D ris ca, tune quere mcdicucaftum, fubtilem, etprçfentamulicrêoblietrii / cem benedodam in re mulieru, autmulierêquxin hac arte innuit par^ L tem artis:fac ergo cam pr^fentem, et prçcipue ei,utfaciat torn quodpræ nbsp;nbsp;I

cipis ei ex inquifitione fuper lapidem. In primis quod efi, utafpiciat fi

mullereftuirgottucoportet utintromittatdigitain anum eius,^quxf

rat lapidem. Si ergo inuenitipfum, cöartet eum fub digitofuo, amp;:^ rune 1 ’ prxcipeobfietrici,utintromittatdigitum fuuin uuluaminfirrn3e,etin^

quiratfuperlapid€m,pofi:quam ponitmanufuam finiftram fuperuefi^ l ’ earn, et comprimit cam côpreffione bona. Si ergo in uënitlapidem, tunc

oportet ut gradatim moueateum ab orificio ueficcadinferiora cu fum'

ma uirtutis fuæ,doneeperueniateum eo adradieem coxx.Deinde fecet

fuper eum apud oppofitionem medietatis uuluxapudradieem coxx, / ' ex quacuneppartepraeparaturei, ^ fentit lapidem in illapartetS^digi'

tus dus non remoueatur a lapide, eoartans fub eot 8c fitfedio pama in

primis. Deinde intromittat radium fuper illamfedionem. Si ergofentit r lapidem, tune addatin fedionem fecudum quantitateproportionatam

quodlapisegrediturab ea, Etfcias,quodlfpecieslapidisfuntmul' tac.Ex bis enim eftparuus, S^magnus, lenis amp;afper, longus, S^rotund i ƒ dus habens ramos.Scias ergo fpecies dus, utßgnificeturtibiperhoefn

per illud quod uis. Si ergo uincit te fanguis, tune adde in loco zegi m^^

tuin, S^teneipfum hora una, donee ab feindatur fanguis, Deinderedi E

-ocr page 215-

G I AE' P A R S’ SE CV N D À» 11^7

Operationen! tuam, donee egrediatur lapis : amp;nbsp;fac, ut præpares tc^ quot;^exinrtrumcutis,qua;dixiin extradionelapidisin inn's,utadiuue^ aperça in operatione tua. Quod fi uirtcit te fluxus fangüinis, amp;nbsp;(cis WcxpulGo fangüinis eft ex arreria qua^ incifa eft : tune pone pulue^ f^fuper locum, et ftringe éunl cum pulüillis Itrictura dccenti t et non. ’^»tesiUud rS^ dimitte lapidem,et no extrahas ipfum. for laße enim mo ^''ürmulierinfirma. Deinde cura uulnus. Cum ergo fedatur acuitas J'omis poft dies, amp;nbsp;putrefit locus j tune fedi ad operationem tuam 4 onec egrediatur lapis»

A ff DefetHionefuper Merniamaquofam»

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput txii» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

ftamêX aquofa«

''VA M E X aquofa non eft, nifi aggregatio humiditatis in fifac Xquodeft fub cute tefticuli continente ouum : amp;nbsp;nominatur fifac. ^Wndoep eft in panniculopropriofibi,qilempræparaüiteinatura ''’Pïrteoui,donecputctur:quod eft ouum aliud,et eft cutis tefticuli in? ^'fWacalbum,quod diximus:amp; no fuillud nifi rar o. Etgeneratio qui? ''’’huiusramiciSjeftex debilitatequæaccidittefliculisîquare efFundi? |deoshæcmateria.Et quandoc^ accidit ex pereuffione fupertefti* '®s.Ethæchumiditas eft habenscolores multos. Autenim eft color quot;’’iediuis ad citrinitatem, aut eft fangumeus rubeus, aut f^culentus, i p^^fsuteft aquofus albus, amp;S eftillüd quod eft plus » Et figna quibus i J^fubiftaggregatio aquæ,funtifta.Nam fi eftin fifacalbo quod di? jquot;'’üS,tunc apoftemaeft rotundum adiongitudinem parumper ficut ^oui:amp;-noii apparettefticulus, quoniam humiditas continet eunl I'^®oiniparte. Et fi eft humiditas.in panniculo proprio fibi, tünc apolt;^ .''’ïeftrotundum cum parte oui, amp;nbsp;propter hoc extimât homo^quia ’‘’»ttaliud. Et ft humiditas eft inter cittern tefticuloru ct fifac album, ;7cad«fubfenfu» Quandoergo uis cognitioem colons humiditatis» j '’^^penrecolorem humiditatts inapoftemate cum Intromiftb qua?

forma præceftit » Secundum illud ergo quod cgrediturin “gio Intromifli,iudica de illo quod eft inter ipfum. Cum ergo ue , quot;^sad curationem cum ferro, tunc oportet ut praecipias infirmo, tu j^^botometur fi poffibileeft ei illud,Sd üides corpus eius plenu * Delt;^ ff gt;'«fupirtetur fuperdorfum fuum fuperrem altam parum, amp;nbsp;pone pannos multos » Deinde fede tu fuper finiftram eius, 8d præcipe wo,utfedeat a dextra eius,qüi extendat uirgam eius ad unü duo^ /'bterum cutis tcfticulorum, amp;nbsp;ad partem mirach uentris. Deinde i^^Pdpatumile latum, amp;nbsp;feca cutem te fticu lorum ex medio per longi? (ih'^’®’“^Pæp€pclt;^’i‘‘crtt‘amp;fiatfedtio fecundum redtitudinem æ? ■ ^’ 'Itantis lineæ quædiüidit cutem teftiCulorû, donee perueniat ad , '■^bum comprehendens : amp;nbsp;excoria ipfum amp;nbsp;obferua, uel caue eïS i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r 1

-ocr page 216-

ÎO8

A L B V C A S I S C H 1 R V R*

C hoc, ut feces ipfum: 86 fit excoriado tua qua ipfum excorias,ex parte quæ fufpenduur cum ouo plus : amp;nbsp;fubtiliter fcrutare cum excoriation ne fecundum quandtatem quoddbi poHîbile eft. Deinde perfora fin fac plenum aqua perforarione ampla, amp;nbsp;extrade totam aquam, Deinn defopara inter duo labia fcCtionis cum uncinis, amp;nbsp;extende fifae ad fui pcriora,amp;f non tangas cutem tefticulorum comprehendentem:et inende fifae qualitercuncp eft polfibile tibi incidere ipfum, aut cum totalitai tefua,autfruftatim,præcipue latus eius fubdle. Nam fi tu non cxquifu teperferutaris, in incifione eius non fit lccuritas,quin aqua redeat.Si autem procedit ouum exterius a cute fuainhoraoperanonistuæUunc quando compleueris fcôioem fifae, reduc ipfum. Deinde aggrega duo labia cutis tefticulorum cum futura. Deinde cura ipfum ficut rdiqua uulnera, donecfànetur. Qiiod fi inuenis ouum corruptum ex nigredi? ne alia, tune oportet ut liges uafà,qusc funt fufpenforium, timens flui xum fanguinis. Deinde abicinde tefticulum cum fufpenforio, amp;nbsp;extras heouû:poftea cura illud cum eo quod diximus. Si uero aqua eft agn gregata in duabus partibus,tunc feias quia funtduæ ramices;fecaergo partem aliam fecundum quod feeifti in altera æqualiter. Et fi æquatur D tibi, utfitoperadouna,tunefae:deinde abftergefanguinem. Etintron mitte in fcctiones Ian am fubmerfam in oleo,autin oleo rofato:amp;pone deforis lanam aliam quam fubmerfifti in uino amp;nbsp;oleo, amp;cxpandeearn fuper duos tefticulos,etmirach uentris;8c ponedefuperpannosdnplri catos,et{unt puluiHi:amp;f liga eos defuper cum ligamento, quod eftHabens fex fecundum haneformam.

@ Deinde fumantur duo panni,et fuantur, amp;fmpleanturla na carminata,fecundü Hane fimilitudine:ct fiant extremis tares quibus premitur ex coter,aut lana humida;et aggre^ genturcum ftricturain lumbari brach aru: etunaextremi tatü accipiat fuper anurn uftp ad dorfum,- et fecunda accilt;’ piat ad partem pectin is: 8d duæ extremitates fuperduas coxas infenus; amp;nbsp;duæ extremitates aliæ fuper duo inguina, etaggregeturftritfturato^ tain lumbari bracharu. Ét,quandocpartificialitermedicaturhæcraô mex cumcauterio loco folt;fttoniscumferro;amp;eft,utaccipiascauterium cultellare fubtilc,amp; feces cum co cutem tefticulorum : et eft ignitum, fo cundum quod narrauimus:donec quando detegitur fifac album conti* tiens aquamxunc accipe cauterium,fecundum hanc formam»

Affimilatur literæ grecæ, Deinde perfora cum eo illud fifac, amp;nbsp;eft ignt*

-ocr page 217-

! G I AE P A R S S E C V N D A. 20,4 ^'’’.donecearediatur humiditas tota. Deinde extende fifac cum uneft A

) ƒ excoria cum cauterio fubtili ignito,Slt; incide ipfum ftcundum » °^poflibile eft tibi,donee cradices totum eins. Et caue ex ouO,ne tan

'^is. Et feias, quod hæc operätio eft faluior, amp;nbsp;ionginquior ''’^ufanguinis, Slt; melior quam opératiO cum feeftionc. Sitiero con* 1 ^^^atem tibi facit in flora fedionis, aut in flora cautery apoftema cas '^’^iautfluxus fanguims^aur aliquid âliud:tûc oportet ut cures quod ^'’irietatem tibi facit ex illo cum curatione qua' conuenit ci,fecundu ^quot;^pwmiftum eft. Siautem infirmus eft timidus,8v non expédiât Cura perfora P^fhancoperationem, propter horribiliratem fuamltflncadminiftra brationem fecundü quod ego narro illud:amp;5 eft.Qiiândo certificat ^^Wapudte perillud quoddikimusdcfignificationibus,qdramex jj^'*ofaï tue ©poftet quod facias federe infirmu fuper federn elcuatâ. . '’'deperfora apoftema in inferioripârte fui cû fpatumili Iato:8ô pot pffroranotlcrti fecundS longftudincm corporis, et fit apettio am pb^ ?“fccurrataqua tota. Deinde pone fuper locum cotu, amp;nbsp;figaipfum, ^'nutte ipfum utcurratrefiduum aquae : deinde cura ipfum,donee (a J^uulnus, SiautcontrarictasfitegrefiTioni aquæinhora qua per-^’^^Ipfam : 6cnon fitillud nifi propterea, quia panniculus albus con-^”^'ttatcm facit in orificio uulneris,et prohibe! exitu aquæ:tuncopor^ '^’’fintromittas pennam in uulnus, autinftrumentû cum quo extrahi , ^i^ahydropicorum,cuius forma præceffitiautadde in operauone : pen'sparüperdb fcias,quod aqua redit, amp;nbsp;aggregatur port fex men J’autcirciter eos.CUnl ergo aggregatur,tunc perforeturfecundu curl-^niodum,8^ pcrtranfibitinVinnus dies fuos *

do IMS.

U if DecuraRamieiscàrnofæ, Caput bxtlt, i^ Ci A s, quod in fedioe fuper hane Raraicem,eft ex timoreper^’ p ducctead perniciem in pluribus difpofitiolt;nbus. Quapropter ui-^'urmihieius dimiftio Gluari ex ea* EtegO fum rerhemorans operatic ®'''Winca,amp; fpecies apoftematis. Dico ergo,quod accidunt apoftema ^'’^dtaincorporibus,ex quibus Componuntur tefticiili l et fit illud ex multis,fcilicct. Aut ex fuperfluitate acuta, iiel acri,qug effunditur pfticulos. Autex percuffione. Et eft color apoftematis fecundu co* p corporis,amp; non inuenitur ei dolor:ct eft apoftema gratie. Et for^ ^Ifeftapoftcmalapideum, cuius color eft fufcus,amp;S non eftfenfusëb ^^tjuandot^ fit ex nodatione arteriarum,8e inflatione earum: ficut iâm feeffit ciusrememoratio :aut ex inflatione uenartim » Quod ergo *^«eis ex inflatione arteriarum,cognofcitur per difpofitioncm apofte '''’0s,quando comprimis ipfum digitis tuis. Et non oportet ut tangas ’pliimprorfus. Illud uero quod fit ex inflatione uenarum, non difpergi ^ffxeoaliquidapud compreflionem cum digitis.Etiam poffibileeft, , Wfuperhancfpeciemfiat feCtio,Slt;fuperreliquascarnes:0Ceft,ut

S3

-ocr page 218-

210 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ALBVCASIS CH IRV R^ o

€ feces cutem tcfti’culorum.Dcindc extende ouuin ad furfum, amp;nbsp;extrade ipfumcum G fach alboramp;libeiafufpenforium ex u afis, et Iigauafa:amp;in cidc fufpenforium poftquam tu libéras ipfum ab omni parte expand bus oui*Si ergo ouû confolidatu eft cum illis carnibus naris,tunc oporquot; tet utattrahas OLiiiin,8c incidasipfum.Etfi adhærenriaeftinteraliquid ex fl p haket, aut in co quod eft inter uafa : tunçoportet utliberes to ram illam adhærentiam,amp; incidas earn incifione rotunda. Si autem eftnatfi tritas carnis in loco adhærentiæ quæ eft retro : tunc oportet utincidas » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;totum eius,5c extrahas ouum,ficut diximus.C urn ergo compktur opc

ratio tua,tnncimpleuulnusinlanainfufain olcorofato,amp;uino:deinigt; de cura ipfum cum reliqua curationc,donec fanetun

VC D e cura Ramicis,quæ eft cum Vite, Caput LXIIH,

I T I 5 eft apoftema inuolutum quadam inuolurionc.fimik botro, cum mollificatione tefticulorum : amp;^ fit difficihs fiuper'infi'rmum mows 6^ exercirium.et deambulatio.Et in curatione huius ægritudinis eft ex timore,propter illud cuius præceftit rememoratio. Verum opor? tet,ut dicamus operation cm in ea iecuhdu quod feceruntprimi. Di* co ergo,quod oportet ut facias federe infirmafuper federn elcuatâ.Dci , inde impelle fufpenïbriu tefticulorum ad inferiora, Deindetene cutem ®' tefticulorü cum digitis tuis,cum uafis quæ funtpropinqua uirgæ:8f te* D ncat éa min ifter aims, et extendat ea extenfione uchementi, Deinde in# ode cum fpacumih lato acuto fedione tranfuerfa in diredo uaforu,do? néedetegâtur uafa.Deinde excoria ab omni parte, ficUt diximus tibi in extradione Arteriarû quæ fun tin timporibus. Pofte a fige in eisacuin qua fit fil um duplu,ct liga ipfum in primo locoru quibus accidunt Vi? tes:ct liga ipfum iteru in ultimo cor«.Deinde ieca ea in media fedioere? , da fecundu longiwdinêcorporis, et extraite quod aggregatur ex humi ditatibus fcculctis corruptis.Deinde cura uulnus cu curationereliquo? rum uulncru,in quibus nis generari faniem.ut cadant uafa quæ nutnut unum tefticuloru. non elf enim m alü per illud. Si a Lite accidat Viris omnibus uafis, tune oportet utextrahantur propter hoc tcfticnli cum uafis: ut non priuctur ouum nutrimento, propter iucifionem ,amp;iabef* cat,uel arefcat,amp; non fit iuuamentum cum eis.

E^ De cura Ramicisinreftinalis. Caput LXV.

V É N T V S huius Ramiciseft ex fediôe,quæacdditin ffach extenfb fuper uentré in parte inguinS ex mirach uentris. Qiiarc Alias*intc- defcendunt inteftinaex illa Rupturaad unit * tefticuloru. Et hæeftu* ftmorum. ptura eft aut ex fifach,aut extenfione eius. Et acciduntifte duæfpecics cxcauftismultis. Autcx percuftione.Autfaltu.AutcIamore.Autckiia tionereigrauis,etfimiIibus.Etfignum,quando eft ex extenfione fifach^

-ocr page 219-

Q I AE P ARS 8 B O V N D A»

It»

* ’luodacddit paularim in tempore longo,amp;non accidit fubitoiet eft A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ Wemaæquale uerfus prof«ndû:propterea,quod fifach côprimit in*

^nu.Et fignum eins quando eft ex fedioneßfach, quiafaciraccidere ^pHneipiofui dolorem uehementefubitoxet eft apoftemadiuerfum, ■PpîFens fub cute prOpmque:0^ dlud eft propter exitu inteftini,et curlt;’ j^^^iusadexteriora fifach. nbsp;nbsp;Et quandoep egreditur cum inteftino zir?

quot;'^ictnominat hæcRamex inteftinalis,etzirbia:ctquandocp fit cum Ramex bto ’'“'tofitate.Etquädot^ curritin inteftinû fierens,etretineturillicxSó eft ^'quot;^*‘®♦ '’*'’icoperniciesinfirmi:quonia facit accidere dolorem praun,et præci |''fquando premitur. Et in curatione fpecieru ægritudinis huius cuni ^^efttimor:quarc oportet ut eaucaturcafus in ea. Et modus opo ’^oniscfi,ut præcipias infi'rmo,utreducat inteftinû manu fua ad inte* ^iconcauitatis fnæ,fi obedit reJitui. Deinde refupineturfuper colin ^'’•ni inter manu s toastet cleua crura eins. Deinde extende cutem quæ '^uiturcutem ad fupcrjora,amp; feca cutem tefticuloru totam per longilt; 'quot;^'i^tm.Deinde fige in duobus labqs ftAonis uncinos^fecundw quod '?^gfsad aperiendum fedionem cum cis:amp; fidio fit fecundum quanlt;gt; '’^*n,quod fit pofiibilc,ut cgrediatur ex ea otium,Deinde excoria fi? ™\tcquæfuntfub cute telticulorum,donee quando detegitur fifacli ^^*ni,durum ab omni parte:tuneintromitte digirum tuum indieem in '^quodfequitur tefticulum, in eo quod eftinter fiphach album, quod ß '■‘ut) cute oui,8ó inter fifach fecundum,amp; abfoluecum coadhxrentfi ’'’’quxeftinpofierioriparte oui.Deindemouecum manudextra ad Moracutem tefticulorum : amp;nbsp;cum hoe extende fifach album ad furlt;’

Xcum manu fufiftra: amp;nbsp;eleua ouum cum fifach ad partem fedionis: ^Pgt;^cipeminiftro,utextendatouum ad furfum:amp;tu folueadhæren^ '’’''^i^uæ eft retro folutionccomplera. Etquæredigitis tuis, utnon fit Milbe ex inteftino inuoluto in fifach albo duro. Si autem inuenis ^^oaliquidttuncimpcne ipfum aduentreminferius. Deinde accipe ’'^11,111 qua fit filum groflum,fadum licinium ex decern filis : amp;f introlt;» ’’quot;^fipfarnapud poftretnu fifach,id eft,tunica?,quod eft fub eute teftfi '“lofum quæfequiturfedio iem: deinde incide extremitates quæ emi j!^'’ftx filo,donec fint quatuor fila. Deinde componequædam coruni

.W quædam cum figura quæ fit in modo crucis : amp;nbsp;liga cum eis alfigt; j^^P,dequo dixim us, quia eft fub cute tefticulorum ligamento ue? æ'^^nti, donce non pofiit aliquod ex uafis, quæ nutnunt eos mit^ ’quot;^'ïd cosaliquid: utnon accidatindcapoftemacalidum. Etponeite^ ’J'’’bgamentum fecundum extra hgamentum primum Jonginquum ’“fominus duobus digitis. Et poft ifta duo ligamenta dimitteex fi^ ^^'',quod eft fub cute tefticulorum, quanritatem magnitudinis di^ ^'Ramp; incide reliquum totum fecundum rotunditatem , amp;S aufer ex ^ouiim. Deinde feca in inferiori parte cutis tefticulorum fteftio«

s Ji

-ocr page 220-

212 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\a 1/ ß V C'A S I S ' C H I R V R^

- C ne,ex qua currit fanguis,amp; finies : ficut narrauimus in co quodprçmi15 fum cft. Deindeadmiuiflralanamfubmerfam in oko,æponcinuul^ nus î amp;nbsp;adminiftraligamentum qtiod narrauimus, ErquandoqKaurc^ rizâturfifach albiïquod diximus, poilincifionem ciustimendodeflus xu fânçuinis.mukotiehs enim acciditinud,EtdimitfeIi2amenfiï,donec cadatperk.Siautem tardatur cams eins, tune embroceturcum aqua ca lida : amp;nbsp;pon c fuper ipfum iUud quod diximus,donee cadat.Deindecu^ ra uulnus cum reliqua curanone uufnerum, donee curetur, IC De Ramiceuentoia. Caput Lxvi, ' N H A C Ramicenon uidi aliquem qui auiuS fucrit fuper m^ rationem eius cum ferro.Etprimi quidem dixerunt, quodfc Üc^ utnarrauimusinRamice qttgeftcum Vite.Quodeil,utligesua/apok feAonemitiper eacum faeditateinferius: deindekcain medio, amp;fcura poftremo cd eo quod aperit ipfum, donee cadantuafâ:amp;:eura uulnus, fecundum quod diximus, donee fanetur.

OC De difruptione quæ fit in inguinibus, Caput Lxvii.

V A N D o acciditRüpturaininguinibus,fïcutdixjmus,55 eminet focus, et non deCcendit ad teUtculos aliquid exintc^ 0, {linistScü deCcendü,€{iiUudpartim, etteditin omnibushoris: verum f prolongatur ca ita tempus, additur fifTura in fifach, doneedeCcendut in teidina in fifach^Et accidit illud ex extenfion e riFach,qd eü in ingnini/ bussent diximus.Quöd e{d,qüia eXtendit fifach : deindemolUficatur, . 8^apofiematurÏocus,eteminet.Etcwa eins cf cum cauterioßeutprxf nbsp;nbsp;nbsp;'

ceiJiteius narratio, Etquandoepcuraturca ferro,ücundühunctno^ ( dum: amp;nbsp;e{i,utiaceatinfirmus fuper dorfum fuu inter trianus tüas,De^

indefeca locum Rupturg apodematû et eminente, fedioneper Îatitudif

ncm,fecundüquantitatem triu digitorum,Deindefb:ingealfifaket,'quç f funtfub cute, doneequando detegit fifach albu,quod eüfuheute qux fequit ipfum .Tune acciperadiri, et porie ipfum fuper locU eminentem

ex fifach, S^premeipfum adprofundum uentris.Oeindefueduo loei

eminétia fuperextremitatem radijex fifach, etannediêcufuturaunum eora cum alterotdeinde extrahe extremitatetn radij.Et non incidas alfi

fach omnino,neep tendas óuu, neep aliud, feut fed te feirein curanone ramicis in tediinaUs. Deinde cura illud euratione uulnera. Cum ergo in' cidis fila,mudifica illud, amp;reflaura uulnus,doneecotifolidetur. Sifach

enim contrahitur,$Cnon additureminenfaRupturx. Etcauteriumeil

melius in hocloco:quoniam eft propinquius ad falutem.

TC TT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tl De molli ficatione cutis tdfeulorum.

Caput LXVtil.

vr^TOTJENS moUificatur cutis tefieulorum in quif iufdam hominibus,propter quodmoUificantur carnes quxfimtinter

-ocr page 221-

G I AB P A R s s E C V N D A4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aij

'^’Sf fœdatur afpcclus ei'us ♦ Ergo neceffe eft ei qui rogatur in curatios '''^s, ut faciat iacere infirmum fuper dorfum fuum, amp;nbsp;incidat totam n?”4^Ç mollificata elt fuper eurem naturalem,Deinde aggreget duo ®®Cttm futura : Sc fi uis,fue in primis fuperfluitatem cutis mollificatæ ^“'’sfuturis.autquatuor, amp;nbsp;firmafuturam. Deinde incide inter futu^ turas,Deinde cura curatione reliquorüm uulnerum, ufquequo fanetur, amp;nbsp;cadant fila ♦

Q C De Caftratione, Caput LXIX,

C i A s, quod Caftratio in legcnoftra excomunicata eftiSó pro? ^pter illud liceret mihi^ut no rememorarer eins in libro meo ifto : Só ’’'quot;’fltnecefTaria rememoratio eius,nifi propter duos modos. Quoru f^eft.utfitiUud infeientia medici quandointerrogaturdeea:amp; ut ^'^^nirationem eius cui accidit. Et modus alter eft, quod nos multotK Jfindigemuscaftratione quorudam animaliü,propteriuuamentano ''f^pcnllud.ficut arictum,hyrcorum,etgattorum, fimilium ex ani^ quot;’’'•bus. Dico ergo,quod Caftratio fit fecundum duos modos. Auc I’^ïttritionem. Aut per fifluram,amp;fe(fiionem,In illa autem quçfitper ’''btionera^uia operationis eft: quod nos faciamus federe animal in a 1*^91141, donee mollificentur tefticuli eius, ctleniantur, Só pendcant: 5®dcaaere cos manu tua,donee refoluanrur et non appareant fub ta^ ^‘ In caftratione autem per fifturam amp;C fedtionem,oporrct ut tene^ J”iimal,8cpremas cutem reftieulorum eius cum manu finiftra.Dein* ’^‘‘§afufpenforiS,etfcca fuper omne ouum iedione una,donee quan* ’^ptoccdutduooua: tuncincide ea poftquam exeoriauerisurrumep, ^'’ondimittas fuper eacx f faket align id prêter fifac fubtile, quod eft ^uafa.Etiftc modus caftrationis eft melior eo qui fit per artriuone: ’P^niam attritio fortafle relinquit aliquid ex tefticulis, quarc defiderat ^M coitum.Deinde cura uulnus,donee fanetur»

Ecce Autor? fedçhebraief»

CafirariO,

T CDe ura Hermafroditæ duorum modorum.

J Caput LXX.

^'Ae.-rm A F RÖ D I T A exuiriseft iectindum duos mo? ''^'Vnuseorum eft,quia apparetin eo quod fequitur fpacium, autin ^“'ftefticulorumjineo quod eft inter duos tefticulos,figura quafi uul? **^niulieris,in qua funt pili: amp;nbsp;quandoep currit urina ex eo quod eft in ^tfKfticulorû.Inmulicribusautéeftfpeciesuna,eteft uulua mulieris '‘Ptrpedinem ficut tefticuli uiri parui omnino,eminentes ad exterio? ^’^quarum unus eft ficut priapus uiri,amp;duo ficut duo tefticuli.Et cu^ '’Potrium fpecierum, duarum ex uiris, et fpedei unius ex mulieribus* ’’1‘quiaoportet ut incidas carnes additas,douce effugiat impreifio ea* P*'’i.Deinde cura cas curatione reliquorum uulnerum, In fpede aut* '’Pfecundauirorum, ex qua egreditur urina, quæeft in cute tefticu*

-ocr page 222-

^'^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A L B V C A S J S C H I R v R^

^ lorum, non ed operation neep cd dus curatio omnino,

T nbsp;jC De indCione Tenti^inis,8lt;:carnis eminentisin uud

Acgricudo

C3ud3t3,

uismulierum. Caput Lxxi,

5 N T i G O Fortaffe additur Cuper rem natUralenifdoneefcc' ^^^''pl^ FitaFpedusdust etquandoq?magniFieatin quibuFdam n^mierihusadco,donecexpanditur Ficutin uiris^tperuenituFepadeoi

■ nbsp;nbsp;r'^--^^^‘^^ uiitnedsiupcrnuiratem 1 ent}ginismanu,autcum ^^^^^^^^i^^^'^^fd^s : et non ultitnesin incirione,pv£cdpue in profundo n t ^ds, union acadat: Buxus fanguitus. Deinde cura ipfam ciiratioenuf nerum, onceTanetur, Caro aurem prta,eÜ:caro qusenafdturin orifidó marnas, oneeimplearipium ; amp;Forraireegrédituradexteriorafccun'

^/” J^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;proptetillud quidam primi nominât argn tur inc caudatam. Oportet ergo utinddamus earn Geut inddimusTeii tigmem, «Sf curemus earn, donee fanetun

^ ^^ dira Aïratica, quareGnvhiamiilieris non per' forata^ Caput Lxxn.

^ ^ ^ 'T ^ CA eff,utütuuluamuliefishonperForata,autßi ^y P^^^^^^^’^^eff ^utnaturalis,aütacddehtalis, Aecidentahse^

D a /^l^B^^P^^^^^B:8eipFa quidemFitautex carnenata addif - ^^ ^.^^b^^^^ÇP^^^'^BiautÏ'npfoFundomatrids,autinlaten

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^utm fupenoreipfius, aütmFenon eius:amp;^prohiber a coi'

^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^P^rtu,Ó^Fortaffbprohibermenffrua.Eteognb

1 nis it per afpedum ohffetrïcis, Fi opilatio eff appareils propia/ ^^^ eff: appareils, tune quxre earn dioitis tuis, autcuni

^^P^9^ El autem opilatio eff ex FiFachFubtih,et effpropm^^^^ qs. ^^eic propera, et diffumpe ipFam, Et eff, ut ponas fiipcr duo laf

^^i^^^^ y^* pone indices mos duarum manuum ÜmuI, amp;nbsp;i .P^^ ^^^Erm Fuum expanfis cruribus Fuis. 'Deinde exreii^ ƒ e ^o ^bia cumFortimdine, doneediffumpaturffFach Fubtile,i3iiape' I n^uropi at!o. Deinde accipe lanam, Scimbibeeatnih oleö, èepone I lp am upt r locum t amp;f coeat m ulier omni die, ut non eonfolidctür lor f i

^ds Uicealia^SiautemiiFacheffgroffiim, fpiffiim : tune oportet ut Fc^ 'ff ces ipium cum ipatumih lato FimiliFolio myrtn nbsp;nbsp;Siautem opilatio eff i

excamenata^ tuneFufpendeearn cum uncinis,Sóincidéeamtethntte^ ƒ ^^^_ ^^^ffinx qux ßuxum ffdaiitfanguinisabicpmordicarione. Feut acacia, ^/anguisdraconis,Stf thusaggregatu cumalbugineouii Denn deadminiffra cannula ex plumbo amplâ, ut non conlolidei uulnvs uer kiciter, teneateam diebus ahqttetadminiffra licjniuexlinoffcco, deinde curet reliqua curacione, doneeianetur^ EtguandoepnaFcit in matrix cenariuitas cannia aliarum:oportetergo utincidant ffeunduhunemoa

-ocr page 223-

G I aE P A, R s s E C V N D A, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21$

p^ldum non eft apoftema cancerofum.apoftemati enfin cancerofo A Weft in matrice,non fiat contrarietas cum ferro omnino,

T t[ De cura hemorroidau, Athehelil, et Bothorrubeæ

in uuluis mulieru.


DXXIIL


'Iemorroides quidemfuntapertioorificiorum i!cgt; doneecurrit ex eis fanguis multus affidue. Cum ergo antiquan Ji'quot;'lifmorroides,fiunt thelil : Slt;S iam dixi in diuifione fpecies carum, amp;nbsp;^jpfarSietdicam hie quæ ex eis recipiunt curarionem,00 quænon, ‘^'coergo.quod hémorroïdes quæ fun tin orificio matricis,amp; no ap^ I’^tfenfui:tunc non eft ei curatio cum ferro » Quæ ante ex cis funt in ^^fido matricis fuperquas caditfenfus, funt quæ curant. Oportet cr^^ ^^^ititromittas multere in domu frigidam, Deindeextende athehelil ^forficibus,autcum pannoafpero,06meide easexradicibus fuis. ; ^'’^tpulueriza fupcr cas apud fluxum fanguinis ex uno puluerum jifiuorum abfep mordificatione: ficutacacia, amp;nbsp;fanguis draconis, ÔC |)’’5,amp;fimiliaeis » Deinde impellat pedes eins ad parietem hora una» f''^fadepone cam in aquam frigidam. Quod fiperfeueratfluxus ’Ws : tune fac cam federein decoftionefumach, S^conicum gralt;^ ^Him, et gallarü;amp;fimilium. Deinde accipe farinam hordei, et con^ ^^f^ni cummelleamp;raceto,amp; fac cmplaftrum cum eo fupcr dorfum '’’*^'81 ergo abfcinditur fanguis cumeo,bonum eft:amp;fi non,fac adhæ Morfo uentofas,etmammillis,abfcp fcarifïcationc.Deindc accipe la ^^ fubmerge in fucco tarathit, aut fucco arnogloflæ, aut fucco ras ' ^'’'iJnialaulat,id eft,aglanter,uino politico,et fac adhærerc loco.Cum .^4üicfcitapoftcma,tunecura locum cum unguêtis, donee fanetur, ?3nh uero rubeum eft fimilc capitibus alhaaiR^amp;cft afperi afpes ^i*^ Oportet ergo utincidas quod apparet ex eo,fecundum quod dixi 1‘Milæqualiter:etcuraipfum,donecfanetur,

’ ^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;[ De perforationeExituræ quæ accidit in ma^

M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trice. Caput bxxïiii,

AC c i D v N T in matrice fpecies multæ apoftematum. ficut ^’’’^^,et apoftema lapideum, amp;nbsp;ulcéra, etadubelati,etalckilati,id eft, /'T^,æftiomemus,Sô fiftulæ,8ô hemorroidcs,amp;Sragadiæ,amp;thelil, Sû ^'’Itenia calidum, Et ego quidem iam dixi omnes has ægritudines SC I’^fscarum,amp; figna ipfarum,amp;earum curationes indiuifione:nés ’'fftutdicamin hoctradtatu apoftema calidum quod accidit in mas J^uandoeft ex apoftematibus quæ eolligunt faniem,8ô uis feire Werfiteius apertiocum ferro. Oportet ergo uteonfideres.Tunefi Il ‘»'apoftematis in incæptione fua eft acutus cum pereufîîonefua, 8d ^'’’'ïgt;a,etfebre:etuides ipfum rubcrc:fi cadit fuper ipfum fenfus,tunc ''ptoperes cum perforatione eius:Ôd cura ipfum cura eo eo quod fus

Apoftcmata Matricis»

-ocr page 224-

216

A L B V C A S I S C H I R v Ri

C liât fuper nraturanonem, donee quando quiefcataeuitasaeddenuuni» Tune oportet ut facias federe mu lier ein fuper federn quæ habeat duo fedilïa,amp;reelin ctur,.uel appodietur fuper dorfum fuum^St aggregetpe des fuos ad partem inferiore uentns : amp;^ fint coxæ cius expaniæ, et po^ nat brachia fua fub genibus fuis^amp;f hget utracp ligamento conuenienK ad illud.Deinde fedeat obitetrix a latere dextro, 00 adminiftra infinis mentum quo aperitur orificium matricis.Cuius forma uenitin eis quæ fun t poft.Et oportet quando uis adminiftrare hoc mftrumen turn, utfi^ gas cum Radio profundum marricis mullens : utuon fitiUud quodin^^ greditur ex initrumeiito plus, quam profundum matricis, amp;:Iædatin^ firmam.Si autem fueritinftrumenm magis quam profundum, tunco^ portet ut ponas puluillos fuper tedturam profundi matrieismrprohibe aturintroitus initrumenti totius inprofundum matricis:amp;:oportet ut ponatuertiginem, quæcurritin inftrumento, ex latere fuperiore:amp;:ut teneatin/frumentum, amp;nbsp;utreuoluatmjniffer uertiginem, donecaperii aturproftindum matricis. Cum ergo apparet Exitura, Sdrangiturma# nu, et eïtlcnis amp;nbsp;mollis: tune oportet ut feces ipfam apud caput fiium cum fpatumili lato. C urn ergo euacuatur fanies, tune oportet utponas in uulnus licinium fubmerfum in oleo rofaceo :aut oleo uiridi, in quo ^itqugdam flipticitas : amp;f pone licinium, et extrahefedtionem inprofun O do matricis. Etpone exterius fuper matrieem, Sc fuperpedtinem lanam mundam fubmerfam in aqua,in qua bullitæfuntmaluæ. Deinde cura t tur poft duos dies cum unguento quod co nu cnit ad illud, donee fane* nbsp;nbsp;/ tur.Et quandoe^ abluitur matrix Sd uulnus, ita quod chüerizaiurcum aqua Sc melle : deinde cum aqua in qua bullita eft radix hhpaut arifo* lochia longa : deinde rcdeat ad unguenm. Quod fi uulnus abfeondii ' ' rum fueritinrerius in matrice, rune oportet utprohibearis ex curatione eins cum ferro,imo cura ipCum cum co quoddiximus in diuifione^ fl^ Dodirinx Obdetnemn^ qualitermedicemurembrionesuiui^

fecundum figuram non naturalem egreüi,

Caput xxv,

E c E S S E ed Obdetrid, ut cognofcat in primis figura par Signa partus tus naturahs. Ex dgnis ergo dus ed, quod quando uides muUerem corn naturalisa prjmi adinferiora, amp;Ü dedderatodorareadem, et alleuiatur fupeream quod fuper ipfam ed departu, et fedinat exitus embrionis: tune feias quod ide partus edfeeundu figuram naturalem,8C ed exitus dus fuper caput fuum, etfecundina cum eotautfufpenfa, uelpendens ex umbilic co. Cum ergo uides hacefigna, tune oportet ut comprimât uenterdus, ■ ut defeendat embrio uelodter. Nam quando defcendit fupercaput fu^ vm, defcenditfecundina cum eo, amp;imundaturexillis fuperfuitanbus nbsp;nbsp;nbsp;' mundificationebona. C^uiautem edpraeterhuncpartum,edinnatura^ nbsp;1

h'spllaudabih's, Q.uoniam quandeq^ egreditur fectus fuperpedes fuos, j '

0

-ocr page 225-

Q I AE PARS S E C V N D A» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Î.\7

^^^feditur corpus eius ante caput ipfius, amp;nbsp;pedes eius, ct manus eius pint pcs eius unus:aut egreditur caput eius amp;nbsp;manus einsraut egre? t'^^^uentTinus:^ fortaiTe conuertitur fuper coIlum fuum, amp;nbsp;fimilia ex r^gt;fsillaudabilibus.Neceiïe eft ergo Obftetrici, ut fit prudens, fubri' P '''iftis rebus omnibus, amp;nbsp;caueat fibi ab errore amp;nbsp;décæptionc : et egô P 'boften de ns omnem figuram ex eis, amp;nbsp;qualiter èft ingenium in ea, SC P^^ifiectur per inud,ct ftetur fuper ipfum. nbsp;nbsp;Quando egreditur foetus j^P^f caput fuum cgreflione fua natürali, amp;nbsp;uchemês fit illud fuper mU difficilis fit ei partus, et uides uirtutem eius iam dcbilitatam : '''^faceam federe fuper fedem, aut mulieres teneant earn : amp;nbsp;uapora . ’^nieiuscum feenugræcodccodto,Sxf enm oleis humidis.'Oeinde ‘'^’'littat Obftetrix inter digitos fuos SpatumileparLium,8d findat ^'’’cofecundinam, 8ófecet earn ungue fuo, donee currat quod eft in j/’^numiditate: amp;nbsp;preme uentrem muhens, donee defcendat fœtus» ’’’’tem non defeendit,tunc oportet ut clifterizetur mulier ex mucilla-•'^fenugræci,cum oleo fifamino. Deinde præcipe ei poft cliftere,uc p'’'^pnmatur : amp;nbsp;fac earn fternutare cum condifi, amp;nbsp;tene os eius Sc na^ ,''^‘'Pfus hora una.Fœtus enim egredietur ftatim. Quod fregredi? ,'^’‘^uæmanus fœtus in primis, iiinc oportet utreducas eas cum fa-jj^ ^'^ paulatim. Si autern nön obedit in introitu, tunc pone mulicrcm ß I federn, amp;:eleua pedes eius furfum : deinde concutefedem fuper f^'^tamp;mulier teneatur, utnon cadat apud concufiionem. Si ergo JP gieditintur manus, amp;nbsp;nioritur foetus : tuncincide eas, amp;: extrahe ^'''uum fcetus:amp; liga manum eius cum paiino,amp;’ extrahe ipfum cunt Witate : nam ipfe egredietur*

OEftcnicutn ofiicium.

^ Exitus embrionis fuper pedes fuos.

V A N D O egreditur fœtus fuper pedes fuos, tune oportet utimpellat cos furfum:deinde conuertat fœtû paulatim;poftgt; ea acquêt ipfum.Deinde accipiat unum pedum eius, Sc ex* jj'‘'’^tcum paulatim.Cum ergo egrediütur ufqj ad coxas, tune precipe jj’^^comprirnatur,amp; fac earn fternutare cum condifitegredietur enim,

jj^^V s uoIucrit.Etfi non egreditur cum eo quod narrauimus,tune P^^^^hm,donec ponas cum fecundu figuram naturalem» t(j(Q ’P^^^gfedictur tune egreffu faeili. Quod fi prohibeatur cum eo ^0 ^^^^ ”^gt;^uimus:tunc accipe ex mucillagine alteæ, amp;nbsp;oleo fifami* in^ p^*^*^^ ^®^^^° * ^^ percute totu in mortario pereuftione bonarde- ' '“necum eo uuluam mulieris, 8ó inferius uentris eius. Deinde fac ij.^ ‘edercinaqua tepida,doneeconfequaturhypocundria.Cum ergo ft ^ (Juod iam calefacta funt inferiora eius, tune facci fief de myrrh at ,quot;^pponc ipfum. Quando ergo tenet fief hora una, tune fac eam fe* 'fuper fedem, deinde fac eam fternutare : amp;nbsp;ftringe ipfius os amp;nbsp;na^

-ocr page 226-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2IS nbsp;nbsp;nbsp;ALBVCASISCHIRVR^

| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P üimi supreme inferiorem partem uetitriscompreffionefidii, Nam fa

f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tus egredietur fiatim,

O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;if Exitus fœtusCupergenua 8^manus,

V A N D o egrediturfecundurnhancFormam^tuncingenif etm intromittendo manus Fuaspaulatim.DeindereCupinetui' ^^^^^gt;^ f^psf collum Fuum,etpendeantpedes dus ad infc' nora :amp;^ ipia Fit lacens Fuper ledîü, et complicet manus Fuas. Deindepre^ rneFupra uentrem ciuspaulatim.DeindeextrahequodeUFubpedibus eius expuluinaribus, donecHtpræparata in inFerioriparte. Quodû ^^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Foetus, tune accipe pedes dus, ÔCmouceosmotu uebe^ nbsp;nbsp;,

P^^^^ ^tiod diFupra hypocundria paulatim,donecaF^ j cendatFoetus ad Fupcriora. Deinde intromittatmanus Fuas, 8c acquêt roetum pauîatim ; 8^praecipe m ulieri, ut compris

tnatur, donec egrediaturFoetus. ' r

JC Exitus Foetus latitudinaîiterpendens ex manibus. ,

UT reductione manus dus. Siautejn nonpo

^^ 1 nbsp;nbsp;*^^^^^^^^» tunedeua mulierem,amp;:Faceamambulare.Si veto ambulare nmi potefi,tune Faceam iaeere Fuper leâum: amp;nbsp;concur nbsp;nbsp;j crura eiuseoncunione uehemenei. D einde adminiffrahniinentSquod

D præparafiiTx mucillagnubus. Quodb accipiteampartus, tuneFac

earn ^derejuperledern. Deinde Hude in redudiionemanus,eta'quafqç

turn lecundum riguram naturalem : S^ facHemutaremuliereni,diptara ƒ ^PSdtitoomprimatre,doncccgrcdiatur.

a nbsp;nbsp;nbsp;C Exitus Fœtus Fuper collum Fuum, expanfis manibus,

| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Facies eius ad dorFum matris Fuae.

P O R T E T ut teneat Obifetrix manum Foetus, deinde re/ f uoluateum paulatim,et xquet eum cum Facilitate. Cum ergo tequatur, F tunepone Fuper uuluam erus guodnarrauimus ex oleo dimucillagini // ^^^•^^bideprxcipeet, utmoueaturpaulacim. Curn ergoFecerisi/lud, ƒf tuncFaeearn iedereiuper iêdem,8f prereipe ei utinc/ineturadlatusde^ h C ^^^^* ^^^'^^^P^^’ped,utcomprimaturtamp;Fac

earn Hernutare eum condili.

C Exitus Foetus prtrparatiiüper/atiis,

^ ^ A N D o deieendit adoriFicium matricis Ecundum bunc I \^..^modum cum Fècundina, tune Einde iceundinacum unguemo,

doneceuacuetur exhumiditate. SiergoFuipenditurFuper . / faciem Foetus, amp;i co/ium eins, tuncincide earn ex umbiiieo: ut non red^

neatur, 8f moriatur. Deinde impe/ieFcetum ad in teriora, doneeponas / earn Ecundum guodoportet: Ôdpraecipemulieri, utcomprimatEald ^/ tquodenst/pEenimegredieturexituleuF.

-ocr page 227-

G I AE PARS S E C V N D A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i»P

8lt;[ Exitus Geminorum,autfœtuum muîtorum. ' ^ I A s, quod Gcrniüimultouens nafcuntur:amp;^quaiidoq;nagt; j^ Guntur tres,amp; quatuor. Verumtamen illud extrancurn eft, et ra? j^^otiringn. Quincy uero eft res extra naturam,et non uiuuntpenitus; ^ondneteos, quamuis multiplicentur, fecundina una:amp;feparantur ''‘'fach, diftinguens inter eos ligatum in umbilico cuiuftp eorum. Et Wocp egrediuntur ficut egreditur foetus unus exitu natiirali, facili : ^^ediuntur exitu illaudabili, ficut narrauhnus. Quod fi difficiles ,^'it(]uidam'corum apud partum, amp;nbsp;perueniunt ad illud quod di? ^quot;quot;uscx figuris innaturalibus.tunc cura cos ficut narrauimus:amp; fit ób ^xfubtilis, et faciat qUodfacit cum facilitate amp;nbsp;tarditate, et ingéniée Jffecundum omnem figuram cum co quod præparatur ci ex ingenio '’tente ad falutem.

O C Rcmemoratió eins quod form atur in matrice ex embrionibus,etabortiuntur,

V A N D O Q V E formatur in matrice unus,et duo, 06 tres, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;quatuor,et quim^, et ftx, amp;nbsp;fcptcm,et plures decem :.amp;

'’''’ucrificatüm cft apud me,quod mulier abortiendo emifitiêptem,$lt;S ^’^uindecim, omnes formatos. Quod fadurn cft menfurationcglo^ ’Î^amp;piêtis. Hoc ergo totu oportet ut fit in fciêua Obftctricis. Fortaflè ^peruenietad cam fimile illius:opponat ergo ei cu illo quod oportet, OC Deextradionefoetus mortui. Caput Lxxvi.

V A N D o curas fœtummortuû cum co quod dixi in dim? fione ex m edication c, amp;nbsp;nóh egreditur, et cogeris uti operatio? ne cum manu,tune oportet ut confideres. Si ergo muli? ’’tftfanæ uirtutis,amp;S non eft cum aliquo ex accidentibus,ex quibus ti/ Ï'ttiir fuper earn perditio : tune oportet ut refupinet mulier fupcr ledu, “pftdorfumfuü,et fit caput eius inclinam inferius, amp;nbsp;crura eins eleuagt; ’’■S^miniftrateneateam aduabus partibus,autligeturad ledu,ut non '’quot;’'ïhatur corpus eius apud extradionc foetus. Deinde humeda os ma ^dsex oleis humidis cum mucillagine alteæ, et foenugræci, amp;nbsp;feminis ’’’'Deindeinungat Obftetrix manu fuam cum iftis oleis amp;nbsp;mucillagi? ’’'1’us:deinde intromittat earn in matricem cum facilitate. Deinde quæ? '^'cumcalocum in quo figatuncinos ex feetu, etloca conuenientia ad ’“'’iConfidera ergo tunc,fi foetus eft prçparatus ut defcendatfuper ca ^tfaum :tunc fige uncinos in oculos eius, aut in collo eius, aut in ore ^'’Mutin palato ipfius,aut fub barba eius, aut in furcula ipfius, aut in ^dspropinquis coftis,etfub hypocundrfjs. Si autem defcenfus eft fu? f^pedes eius,tune in pedine,amp;coftis eius medfis. Et oportet, ut rene? *’'incinü cum manu dextra:et ponat curuitatem eius in eo quod eft in* ’^digitos finiftræ manustet intromittat cum manu cum facilitate, amp;nbsp;fi?

-ocr page 228-

220 nbsp;nbsp;nbsp;ATEVCASIS CHIRVR*

C gatundnum inahquo «llorum locoruquçdiximus^donecpcrucniatad remuacuam. Deindefigatm oppofinoneeins uncinum ahum,autterlt;gt; tium,fi indïges:ut ßr eontraóio arquahSjet non decliner ad partem. De? indeextendaturextenfoneæquali, amp;nbsp;non fit ex ten fio fccundum redd? tudinem tantum, nnomoueatur ad omnem partem, utalleuieturexifus dusificutfiteum dente apod eradication mi ems. Et oportet m eoqiiod eft inter illud,ut molfifieetur extenfio^ Quod fi retmeaturex co pars, tune oportet ut inungat Obftetnx quofdam digitos cum oleo,amp;intro? mirrateos ex parte, ut reuoluatcum eis quod reonetur. Si ergo egredi? tur pars fœtus, tune permuteneur uneini ad locum afium qui fit altior; fac hoc donee egrediatur fœtus torus. Si ergo egreditur maims ante aha,amp;r non eftpoifibilc reducere earn,propter coartanonem eins : tune oportet, utinuoîuaturfuper earn pannus. Deinde ex tra fie earn donee quandoegreditur tota,meide cam autiniundturaplantapaufinciibito: amp;nbsp;ira oportet nr facias in manu altera, et in duobuspedihus. Si ant? cm caput fœtus eft magnum, autaecidit ci cd ar ta no in exitu,auttft in ca pire eins aqua aggregatattuncoportet utintromittatinterdigitosSpa*' tumilefjj!nofum,6c fmdateurn co caput, et extrahat aquamtautdifi rm pat ipfum cum inftrumeto quod nominatur AJmifdactcuiusfornia tie? nit cum formis rcliquoru m^ inftrumen torum in capittdo quod efi pefr D hoc. Similitcrfaeiatfifœtuscftmagnieapitisnatura, tuncoportetre feces algengcmatu.'autextrahasipfum cum mifdach,ficutdiximus. de/ indé attrahas ofta cum forcipibus. Quod fi egrediatur caput,of edar^ tetur apud fnrculam ; ttmeimdatur, donee eftùndaturfiumidifasquæ I eft in ped orc. Siautem non compficatur, ncq;obeditadexifuni.'tunc nbsp;nbsp;ƒ

incide caput fruftatim,ftcundum quod poifibilc eft tibi. Quod fi in? I ferius uentris eftapoftematunpauteftin co hydiopifisttuncoportetut

perfores ipfum, donee currat humidiras ex co. Si ucro fœtus eft lù? p per pedes iuos,runcattradho eins edfacilis, amp;^ dirediio dus ad os matrix

cis cftlcms, Siautem coartaturapud ucnirem,autpccius;runcopor? /, tet utextrahas ipfum cum panno quern inuoluifli fupet mamim tuam:

Sgt;^ fiudatuemrem, autpectus,don€ccurrat quodefiineis. Siautem h auteruntur reliqua membra, 8C redit caput: tunc intromittat Obflctrtx f manum fmidram.Si ergo os matricis eilapertum, tuncintcomittatma' j i num in profundum matricis,ÔCquscratcum ea caput,amp;attrahatipfum cum digitis ufq; ad os matricis : deinde intromittat in co uncinu tin urn, .aut uncinos duos,amp;attrahatipfum cum eo, nbsp;(^odfios matricisco^

artatur, propter apodema ealidum quod accidit ei:tunc non oportet nt laboretur friper ipfum,imo oportet tunc adminifirare effufionem re^ rum bumidarum,pinguium:0Cadmtnidra empîaüra:0^ fcdcatin aqms quzcmoiUHcanrS^ bumediantt nbsp;nbsp;Quod ft foetus efi fuper latus funm,

. tuncpoiiibileedutsequetun tunc adminidtetur quoddiximusmfee/

-ocr page 229-

G I AE P A R S S E C V N D A» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Üi

(^uiuo. Qviod fi non eftpoflibilèillüdturicinadamrfruftanm, ^ A ‘^atur. Et oportet ut non diiiurtas aliquid ex fecudina intus onlnii '’■^um ergo eompleuens operanonê tUäm, tune adnuniftra quod di^ quot;’’usinapoftertianbuscalidis qü^aedduntin tnathcibtis* Qtiodfi ^‘^xjatfliixusfattguiniSjtUncdefcendätfn aqms ftipncis,6ó adhuniftra J^uam curationê» Et ego quidem lam uidi rnulierern,in cuius uen^ Êxpcnrneutu J’^ortUuseratfcctusîdeirtdcirnprpgnàtaeftfup ipfum uiccaha,poft^ Autods* . '^ortuus eft foetus aims eöa* Accidit ergo Ci poft tempus löngü apo? .^ïjnumbihco fuo,amp;^ inflaturh eft, donee apertu eft i amp;nbsp;cœpit emiV Jpüs,Vocatus fum ergo ad curationê éius, amp;nbsp;Wedicatus fum ei' temgt; ^5*®PgöIamp;noii cortfolidatum eft utiInus»Pofui ergo fuper ipfum ex Wufdam cmplaftris fortis attractioms : Só exfiiit ex locO os * Deinde TOeficruntei dies aliquot, amp;nbsp;eJtiuitos aliud. Mh âtus fum ergo inde, ’’Jirttientrè nó fît os« Cogttaui ergo,quia crant ex oftibus foetus mor^ , 'Muifiuj ergo UülnUs,ÓC extraxi oda multa,mullere exiftentc in mé fous difpofmonibus fuist amp;nbsp;iam uixit taliter témpóre Ïongö, amp;nbsp;mit^ ^Moco pus parum.Et ego non firmaui bic hoe extraneumjuG quo^ '^fiin co eft feienria, amp;nbsp;adiutonüm ad illud j quod adminiftrat medif

^Änifex cum manu ex curationê.

HC Dcforrnislnftruméntorumnefcftariorum in extra- ß dioné foetus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput txxvii.

I c infenus ell forma Sfridorq ^ quo æquantur libri, cui æi Wtetfuntduae uertigines induabusextretnitatibUsduOrUm ligno? .Verumtamen hæc Vertigo oportet Ut fitfubtilior ftridorio:amp;r Uf ^^utex ebano, aut ex ligno bufli. Et fit latitudo omnis ligni quail ’’'odi^nï Só margo cumfe^ amborum eft quad digitus Uhus,amp; lougi? ‘“'^ocuiuft^ eorum eft palmus amp;nbsp;medictaStamp;^ in medio düörum lignö pufunt duo additâmenta ex généré eiufdern ligilfquæ iam firm ata ^ï in titrifq?, quorum longitudo eft medietas palmi 06 plus pärum 1 Jwitudo utriufcß eft quafi duo digiti,aut plus pärUm. Et ifta dUo ad^ “ïnicnta intromittuntur in os matricis j ut aperiatur cum éis qUaudö ^*^^üoluis duas Vertigines. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

Forma Vertiginis qua aperitur matrix.

-ocr page 230-

A L B V C A S I S CHIRVR 'Forma aha acîfimïleinnis,fubnhor,amp;rlciiion

,FiafexIignocbam,autbuflî,fccunJum fimilitudmcmforoptim.Vc^ rumramen in extrcmirate ei ns fine duo addifamenta, fieut uides hic fu^ pra: ælongitudeomnisaddiramcnri ex eis eiiquaOpalmus:amp;lz[ttu' Astridsaper do urnu/quecft,duo digiri . Cum ergo uis apenre matneem cum eo, w. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tune fac federe mulierem CuperleStum, pcndentibuspedibuseïus,a^ perto quod eii inter crura eins. Deinde intromitte ifla duo additamen' ta comunda m matneem : amp;Srues tenens extremiracem iuRrumemi in' ferms intercoxase/us.Deinde apen manum tuam cum indrumento^ deut facis cum forficibus,3equaliter Cecundum quantita'' tem quam uis ex apertione ori^ matricis,doncc faciatObdetrix quoduult,

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Forma Vcrtigmis altenus quam dixeruntantiqui


-ocr page 231-


Forma Vncint babentis fpinas duas.






-ocr page 232-

2Zft

fila inilrumenta omnia exetcentur, S^quanto plus mulaph'cantiirfpef des eorum, $C præparatafuntapud ardficem, eil uelodor ad operation nem fuam^S^altiorapud homines, propter quandtatem Cuatn.Non et^ go defpicies ex eis iniirumentum,quin fitapiid teprçparatiim, inexcu^ fabilis eü enim neceilitas eorum.

OC DeextradioneSecandinæ, Caput Lxxvtît

V A N D O rednetur Secundina apudpartum, tunc oportet utpræcipiasinfirmae, ut redneat anhelitum fuum. Deinde fac /quot;’’^^* ^^^ iiernutarecum condOitet ilringemanum tuam fuper

os eius,ó^ nares ipCius. Si ^tgó egreditur perhoc,bonu eil. Sinonttune

accipe oilam,ó^ per fora m coöpenorioforamentetponem ca herbas a^ perientes os matricts,C'eut CalamentUm,rutam, 3f anetum,amp;catnomib

lam,8^ ireham,et cafTiam iignea,Slt;i centaureamt aedpe omnesiCas her^ bas,autquaidamearum, 3lt;i fubmergecascum aqua, Siponeeas fuper ignem. Deindeponeembulam arudinis fuper foramen coopertorijob

• iac, S^ extremitatem ah am m os ma tricist Sc teneat earn donee perueniat f uaporadconcauttatem matneis. Deinde fac earn iïernutare,ücutdïxi' f

■Ç) mus ♦ Secudina emm egredietur cum facilitate. Siautem remaneatpoC nbsp;nbsp;, f hanecurattone,Sinon egrediaturt tuneprä^eipe ObUetrici,utiubmer^ nbsp;nbsp;i gat man iimfuam m oleo Ciamin o,autm uciliaginealtete. Deindeintro^ nbsp;nbsp;I mittatin uulijäm,amp;iqu^ratcum ea Secundinam, Cum ergoinüenedt nbsp;nbsp;I ^3m,tu^ac:cipiateam,SiextendatipfampauIatim, SiautemCiedt L annexa in pro fundo matricis, tune intromictat manum, fecundS quod nbsp;nbsp;I Tjarraujmus,donec quandomueneritSeeudinam, Siextrahat earnpau nbsp;nbsp;ƒ fatim ^^undumredhtudinem, utnon cadat matrixapud artradionem nbsp;nbsp;P itehemetem : imo oportet, utpermuterurcum ficilitare ad latera dextra nbsp;nbsp;/ ' SiCniflra : deindeaddatur tn quandtatem attratCionis. ip/a enim obe^ 1 ' dit tune. SiiêruatiJt', Sti euadtt ab adha^renria, nbsp;nbsp;C^uodii os matricis / cd cöartatum, Ccutnosiamnarrauimust cum earn cum demutatione, nbsp;D Si ex medication e ollæ cum herbis. Siautem non egreditur cum omnb / '^ bus qua: narrauimus, time eau c ne iatigeris iupeream in iterarioneex^ nbsp;nbsp;nbsp;' tradionis, Verum oportet, ut quodegreditur ad os matricis ex ea,bges nbsp;nbsp;p sdcoxam mulieris, Deindeclideriza earn cum unguentotetrapharma nbsp;nbsp;/ ' con, Ipium enimputre/aciet earn poddies, Sididbluetur, Siegredie^ tur, Verutamen quandoputrefit, eleuatureXea odormalusaddoma^ nbsp;nbsp;^

, churn Si caput, et/arditi/ludinCrmam, Oportet ergo ut adminidrétur nbsp;nbsp;nbsp;'

fudumigationes conuenientesadi/lud, (^idam autem antiquordiam nbsp;nbsp;nbsp;'

cxpertiiûntiùiFumigationenadurrq, etdcud/iccaift, Formaindru:^ menti quo fudumigatmulier apudretentionê Seeddinx Simendruo^

-ocr page 233-

G I AE PARS SECONDA* nbsp;nbsp;nbsp;32ÿ

Sfiatex uitro fimile alcama,aut e.X 2ere:8^ ponat extremftas ampla wignem:amp; fufFumigario fit pofita fuperprunas : teneateam,donec ’''iiniatur illa fuftumigatio : amp;nbsp;itéra at’Am#

tnftrumcturii quo fiiffuim-gantur muli-cris.

l T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;De curatione A ni non perforatie

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput Lxxix,

'^1 ASCVNTVR multi puerorum,amp;: Anieorumluntnori ['fforat^quosiaopilauitfifacfubtile. Oportet ergo, ut obftetrix per;? '‘f^iHudfifacdigitofuo:Ä:fi non,perforetipfum cum Spatumiliacu-'’'^caueatlacertum,netangatcum. Deinde porie fuper ipfum lanam ’^amp;m in uino amp;nbsp;oleo.Deinde cura ipfum cum ungentis, doncc fane^ y Si autem times quod opiletur,tunc pone in foramine cannulam de l'/'nibo diebus multis,et auferatur quado puer uult cgcrcrc.Ct iam ac^ ^'topilano Ani etiam ex confolidatione uulneris,aut apoftematis» Portetergo utfeceturillaconfolidatio, deindecureturcum eoquod ’‘‘•^usex curatione 8ó plumbo.

quot;1 C 3e curatione FiAularum quæ accidunt in inferi^ i, gt;nbsp;B

^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ori parte» Caput bxxx» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pj

'‘ I s T v b AE quæaccidutininferiori,funtNodatio,ÔôGroflî

'■o ciua;acciduntpropeanum deforis:autin fpaciouttiuspartium:et nftulauna,autplutes. Cum ergo antiquatur illa Nodatio,apcritur,

*^urritcx ca humiditas aquofa alba^autpus fubrile. Etquandoqj finît Eiftularum ^’^8 Fiftulis penetrantes. Ergo penetrantes cognofcuntur per illud uariews. W^editurex cgcftione,^' uen tofitatc,q nandou tnurinfirmus ege j?'’t:«fortaflècgreditur ex eis uermis. Et funt ex eis Fiftulæ quando j.^^nifpacio penetrantes ufcp ad ueficam,et ufq? ad meatMm ungæ. Et ?^^ds pénétrantes ufep ad iunduram coxæ, amp;nbsp;ufep ad nodum cau-^ l^x co autem quo cognoleitur Fiftula penetrans ufep ad anum, eri? ’^ ïnon penetrate,eft,uc intromittas digitum tuum indicem in anum : quot;’tromittas tentam fubtilê in Fiftulam ex ære,aut ferro : quando non •ottuoOtas. Quod fi in ea eft tortuofitas,tûc intromitte in earn ten? ’’'’‘fx plumbo fubiilem, aut p’ilum ex pilis equarS, donee fennas ten? ’’JMpilum in digito tuo. Quod fi no fentis ipfam penitus,neq? pro?

'tex foramine aliquid ex egeftione, neep uentofitas, neep uermis fie? ^•xittuncfcias.quia eft non pcnctrans:propera ergo ad curationem* «quando Fiftula eft penetrans ufcp ad ucficam,aut ad meatum uri^' tunefignificatio eius eft exitus urin^ ex ca,etprohibitio eius ab hoe^

-ocr page 234-

iiö nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A L B V C A Jî I s C H I R y Rÿ

‘C Ut confoUdeturlocus cummedidnis. Si ucroeftpenetrans uïquead iunduram coxæ, autad os coxæ : tunclîgnüm dus eft/quod peruemat

tenta ufcp ïUuc,fînon cftin ea tortuoßtas ufq; ad os : amp;nbsp;inuenuo dolons in drcumituparus,et quod egreditur pus ex ea lèmpcr:amp;: quod non ua

leatin ea medicado, neq; conlbl/datur cum unguento » Et m ifts Fi^ * ftults omnibuspenetrantibus non èftcuratioomninotetcuratioearum

eftlaboramp;fuanitasei,exftultismedid's,fuperquemformatur. InilU

Cura Fiftulæ autem quænon eftpenetrans,SC non antiquaJperaturfanano cum (erf

no anoquatf. rQjfecundum quod ego narro tibï,etego iam probaui:amp;eft,utiaceatin

fïrmusintermanustuasfuperdor/umfuum:5ôeleuacruraeiusu/q^fugt; H pra coxas ipfius, 80 coxæ dus fintindinatæ ad uentrem ipHus. Deinde

intro mitte ten tam plumbi,aütæris,fi eftin Fiftula tortuofîtas, donee fd

as ubiperuenit tenta. Si autem fen ritearn infirm us circa an um, tunc o^

porter utintromittas digirum tuumindieem in anum. Si ergo fenns in

digito tuo tentam iam penerraifeper feipiam detedam, prêter quod fen f tias inter digirum tuum.amp;SinteripiumfifaC^autcarnemttuncergofcias

cerfe, quia eft penetrans : non ergo lab ores in ea, quoniam non d teins

ftnatio,ficutdiximus, Dixcrunttamen,quia fanafur in quibufdam

bominibus caro,amp;r ex medicarionequa ei iperaturiüuamentum, eü, ut

D ignias cauterium bibrile fecundum amphrndincm f ittuîæ, Cicut prx/

ceiTitj Séintromittas ipCum ignitum in Pidulam, donee pcmcivatar^

‘ ca anum » Deinde itéra illud bis, aut ter, donee fdas, quia iam aduike

Cuntomnes illxcarnes additxfiltratx^qux funt fimiles cannulxpemi

næ auis. Deinde cura illud cum Ucinijs inuolutis in butyro, donee egte: ^ ; diantur ilîç carnes,quæ adu fix funt: deinde cura illudcum unguentis generantibus carnem 8^ confolidantibus » Si ergo fanatur, bonum eü»

Etfi non, tune non ianatur cum alia curatione unquam » Etfiegredi^ ' tur tenta, 8^non peruenerit ufque ad digitum tuum, quiefdn ano, 8C

ettinteripfum 8c tentam uelamen fpiffum ex carne,autfifac:8Cuides fi

ftulam in eo quod fequitur fuperficiem cutis, tune feca cutem ab initio Fiaulæ,8Ctu uadis fecando cum tenta quodeüin fiüula,doneeperue^ / niat fecatio ubi peruenit tentæ extremitas,8c liberatur tenta amp;cadit» Deinde mundifica ilïas carnes filtratas,qux afümilantur cannuïx pen/

. næ auis, ut non remaneai ex eis aliquid. Si autem uincitte fanguis, 8C Coluitinterte 8^interoperationem tuam utfecesUlas carnes : tune me^ lius quod fit, 8cuelocioris iuuamenti, cauterizare earn cum igne, aut cummedicina acuta, Quoniam cauterium cum igne aggregathabim/ dines bonas,aduaionem illarum carnium additarü, amp;^abfdfionem fall' guims,8Cexiccationem humiditam.Deindecura illud cum licinpsinuo lutis in biityro,aut cauHbus trius,donec locus emittatpus, amp;nbsp;egrediatur . m^ carnes adu fix in pus. Deinde cura tunc uulnus cum unguentiscon^ CoUdaauis, generantibus camêduramtet funtmedicinsein quibusfunt

-ocr page 235-

G I AE PARS S E C V N D A» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;227

I^ipticitas amp;nbsp;exiccatio.Nam quando reftaurantur, tune lam Gnatur : 8^ A quot;on times iterationem. Siautem Fiftulaiampcrucnitufqjad profun Romani,amp; elongatur a fuperfluitatecorporisttuncintromittedigitum quot;■omin anum, et inquire cum co.Si ergo fends ten tam, ÔC inter te,et in* 'quot;gt;'fameftuelamenexfifac,aut carne, et eft propinqua penetradoni: 'quot;oenon eft operado in illo,nifi fecundum uiam fiduciæ amp;nbsp;fpei. Quod s^uia adminiftratur in eo unus trium modorum:aut ut cauterizes i l'^ficut diximus : aut fèces earn, donee confequaris concauitaté eins, '‘'f'tpoflîbile tibi intromittere licinia, et curadonê ex proximo. Et non fquot;0cedasmultum cum feè|ione,utnon incidas lacertum continétem af quot;quot;•».etaccidat fuper infirmü exitus egeftionis abfqj uoluntate. Deinde '^iUudcumeoquoddiximus.fortafTeenim fanabiturtautclonges i^ ^uelamen,amp; mundes ipfum poftqua fccas ipfum ufep prope anu, ,^t diximus, aut cum tenta,aut cum inftrumento alio acutæ extremita ^^Dcinde mundifica illas carnes filtra tas qua? funt in fedione,ufc^ ubi '’'’^oscumpcrfcrutatione. Deinde conarereftauradonem uulneris tof Ï^^cum rectione,^ orificio fuperiore ubi confolidatur : amp;nbsp;remanet Fi* . quot;‘ï aperta in interiore parte anus, amp;nbsp;erit leuius fuper infirmum. Et jMot^fuitur Fiftulafeeundü hunc modum:et eft, quando intromit ^^^ntam in F]ftulam:amp; eft in latere ani circa fuperficiem corporis cum ^'^8Cmargine ani: tuncaccipetentam perforatæ extremitatis,quæ eft B ^^3cus alcskef,id eft,præparandu coria, fecundum banc formam ♦

, (3)-—---lt;C^ Tœcu .^tromittein cam filum inuolutum ex quinc^ filis,amp; circiter ca ♦ De-

^quot;Hromittetentam cum filo in Fiftulam,donecconfequaturconca# ^quot;omdus. Siergo eftpenetransinmargineani interius prope, tune j^ quot;‘'gt;0filum ex illo foraminetita utintromittasdigitum tun in anum, '’^quot;gt;‘ahasextremitatcfili,etaggreges duas extremitates fimul: 80 ftrin . ^ani(^,et dimitte illud die uno,aut duobus diebus : amp;S quanto plus

*'^'ftilum in carne, ftringe ipfum bcne, doneeincidanturillæ carnes i)^^^lunt inter duas extremitates fili,8c cadant: deinde cura uulnus,do^ If '■^nfolidetiir, Sdfanetur. Si autem orificium Fiftulæ non eft pene-[j( ^:tunc fac ipfum penctrare quocunq; modo præparatur dbi, nifi ï”ultum«Non enim inefttibi, ut facias illud proptcrla-

1^^*^,1110011 incidasipfum. Deindefaccum ca ficutdiximus,donec ^f» Forma Spatumilis fpinofi quo Finditur Fiftula, cuius cur :^ uitas eft acuta ualdc,amp; pars altera eft non acuta,ut non in?

eidat illud quod non eft ncceflè,Gcut uides.

-ocr page 236-

21S

R L B V C A S 1 s C H l R y Rf

er TJe ratiirsiH€motToidaru,ex c^uibiiscurntranguisexinf eißone earvm:3lt;C cura fiffurarû^ nbsp;nbsp;nbsp;Cap, LX xxi,

V N T Hémorroïdes fecundamduostnodos,Âutenimüintin‘ tra anumfimiles ueCicis carbonû,uelprunarum: autquad ipfæ fùitgtaf n a uux.Et ex eis funtparuæ,Sc magna: : etCanguis currit ex eis femper, S^ edunastfuntmulta:. Et funt extra anum, Sin exttemitaubvs dus, ' Verumtamenidæquæfunt extra anum, funtfecundum pluritnû pau^ ca: humiditatis,ex quibus currit aqua citrina, autparumfanguiniscud EuaiTiduotamp;ifantrecundumcoîorem corporis, nbsp;Etcuratio dus qua: cdintra anum, ed, utpra:cipiasinfirmo utadellettè^exprifnatur,do: liéeegrediaturanus,8^appareantatheîiî tibi. Proptereaergo etfufpeiU decum uncinistautteneeos cum unguetuo.Deindeincideeosapudra dices fuas, Siam:em non retmenturin eis uneini, propterhumiditatem , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^orum 8^ ipfbru mollificationem: tune cape cos cum pannoafpero,aut nbsp;nbsp;. cum coto ex diploïde lanea,et extraheeos cum digitis tuisDeindeind^ de eos, amp;puluenza fuper eospod niddonem quofdam puluetcscald dos,utdenteis loco cauceripAutcauteriza eos fecundum quodpriced F^^^^^ptculo cauterizandi,Deinde cura eos cum reliqua curatione,do' _ necranentur, (^oddnon obeditanus egredioni,tunecliderizain' g D firmum clidert in quo fit mordicatioparua, utlaueturcum eo quoded in ano,amp;^ obedtategrediont uelociter,quando exprimitfeinfirmus. Si autem athelil funt extrindci ab ano, tune res eorum cd leuis, fach tisiS^ed ut capias cos cum ungue tuo,aut capias eos cum upciiio,S^ in/ de^s eos. Deinde curacos cum eo qtioddiximus, donee fanentur.

Et qui abhorrer incidonem cum ferro, tune oportet utadminidresia turam eorum dcunduhuncmodum,Accipefiluminuolutu,amp;^intro^ mitteipfun^in acum, Deindeextrahe athelilad fuperiora, amp;facipfum penetrate cu acu in radice eius ex parte altera t Slt;^ inuolue duas extremb tares fill, in itiferioriparte acus, 8^Fntlatitudinaliterretdringeatbelillbi dhira forti, Deinde noda filum, öd' extraheacum,Facillud cu omnibus

•t

athehl^etdimitteexeisunummec/uasipium, utcurratexeofuperßuß tasûnguinis, Deinde pone/uperanum pannum ïnfufum in okorora^ to,auc eæroto, amp;: pone ipfum fuperanS: et precipe infïrmo, ut guidcat, Deïndedïniitte/pfum,doneccadat, Cum ergo caduntathehl, cura cas cum ungueneïs^^rehgua curatïone^donecïânentur, ^Decura Fï/Turarum,

VDTOTtENs enim acc/duntex exiccationedercor/s, amp;^conFrïdèionenatural, Cum ergo antiguantur, etnon ua/et an eis medicinattunc oportet utradas cum punda Spatumi/is, autcum unguetuo, douce Fan thumidae, lt;Sf auferaturab eïs cortex iùpenor gui prohïbeteas a conïôbdatïone. Deinde cura cas, doneccon/obdéturF^ cundum quod oportet, Sïautem non cou/obdanturt tuneïtera cascum i


-ocr page 237-

.G I AE PARS SECYNDÂ, nbsp;nbsp;nbsp;12^

f^ûneuehementiori quam prima,donee fanguinentur multum,et ex^ A quot;f'fntur.deinde cura cas,donee fanen tin\

P ([ Decuratione AImirmarinueribrum,etnoninuerforumt

A et Athelilficcorum,8^ Formicaj, Caput LxxxiL

Almirma«*»

Forouca»

Y c I A s quod Almirmar non eft hiG nodus rotundus fecudum Y^niÇQrporis.Gmilis capiti claui: amp;nbsp;fit in toto corpore, præcipuc irt , ^oribus partibus pedum,5ô digitistetacciditex eis dolor apud amgt; Yôonem.Oportet ergo ut fecetur quod eft in circumitu elaui, 80 te^ .'’tutcumforficibu$,autcum uncfnó,eteradieetur ex radice fua.dcin^ f ^tnllud:80 ft uis cauteriza illud fecundu quod precefft in capitulo ?®‘ Ex athelil autßccis unus eft eminetia parua,afpera,filtrata,rotu^ ^‘J’pfafuperficiem corporis,Et multo tiens accidunt in manibns pue^^ ^'^•Etcuratio eius eft,ut extendas athelil, amp;nbsp;incidas ipfum : aut ftrin^ Wurneum filo deftricotaut cum piIo,doncccadat.Etfi uis,cauteri^ ‘yfum fecundu quod præmiftiim eft cum ignc,aut cd medicina acult;gt; “^iani eradicantur athelil inucrfi,et non inuerfi cu inftrumento quod ^^icam, Formica autem eft etiam eminentia parua filtrata,grofta, “P^fuperficiem corporis,uadens in profundu ualde : 8c quando inue ^301 frigns,fentitur in ea fimile mordicatiohi forrnicç,8d fit in corpo? 'ûtoietplurimS eius fitin manibus„ Et curatio eius eft, ut accipias '^dam ex penna anferis,aut penna uuburis forti:amp; pone illam can? 'sm fuper Formicam, donee cohrineat circulus cannula: ex partibus j^ ’'Ucinde reuolue manum tuam cum cannula, donee feces quod eft 'gt;rcuituFormica?:etponas earn in profundo.e^nus, amp;nbsp;eradices For?

’’^batnex fadice eius.Btfi uis,facillud cum cannulaæris, ' aut ferri, fecundum hanc formam,

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3

‘Wuscannulæadfublimftatem trabens furdum fnuoÏutum,tit al Surdû,ideft, '^fupcrdigitum apprehenfio einsamp;ipfius reuolutio» Etfiuis j^^^^'^^°‘^' ' 'pza Formicam fecundum quod præmiffum eft in cautetizatione nbsp;nbsp;nbsp;*

'^ ’1 in capitulo dç cauterio»

^c formis Inftrumentorum quæ adminiftrantur ad Clifte?

ria in ægritudinibus Ani,amp;folutionis uentris,8i coheæ* Caput Lxxxili»

V A N D O,Q v E Clifteréfitexargcnto, autexauricbalco, autcxærefufo,autmalîeàto» Etquandoquefitexi’ftis In^

is paruum,6C niagnum,fecûdum iUos in quibus admïniftran-

Ü

-ocr page 238-


Canna dus,id cd,caput fuperius in quo ligaturuter, fit amplum feeutt dumhuncm od urn: et fit ei didin dio u t ligetur liter ft cut uides, Sé extref mitas dus inferior quxintromittiturin anum,fitfurda,id ed,nonaper ta, lenis,ualde, trabens ad fubtilitatd 8^in uno laterueiusfintduokta-^ mina,et tn latere altero foramen und. ft fit amplitudo foraminis Cedin' D dum groditudinem radioru,amp;grodius paru,Et fit uterin quo pomin^ turmedicinxex uefica animalis:autex charta ouis,qu3cfitfecundCifor mam afofratiparuxteuius radix fitpalmus unus. EtperforeturCotamn nibusmulus ficutreuoluitur, 3^fitfpacium quodedinteromneCotaf men groditudo digiti. Deinde intromitte in ilia foramina filum Cotte ex filocrudo, quodutex decern filis,autcircitcrea, b^aggrega cunicoutf rem ficutafofrati. Cum ergoponiturin eo uter,dringatarin capitcchf dens inter duo didinguentia condridione forti. Deinde clideriza cum co .Ethxc cd forma circuli utris hic depif lt;da,8^foraminû. Qualitas auté diderizan^ di cum co, cd tut impleas utrcm,autueiU cam ex mcdicina,qux fitcalefada fecuuàû efuanutatem tolerantiæ infirmitêicaue ne fit caUda ualde, aut frigida ualde. Deinde refupineturinfirmus fuperdorfum fuum, 8^ eleuet crura fua ad fuperioratei ponefub eo inthaan, id ed, coriû fuperquodiacent homit3es,autlinteamen. Deinde indexe ex^ tremitatem Clideriscum oleo, autcumay

hugine oui, aut cum mucillagine feenugneci, aut fimilium, Deinde inf tromitte ipfum in auum eum facilitate. Deindeaccipiatmimder utrem cum duabusmanibus fuis ftmul, amp;nbsp;exprimât ipfumcum uchemenna, doneecuacLiCttotum quod edin Clideri in intedinum. Deindeextri^

-ocr page 239-

i 6 t Xe' P X R s s E f V 'N b X, i^l (^^^^liftcrc,86deuetinfirmus crurafua ad panetem i Quod H medicihà s^^um adexitum,tunctcneatquantuiTi poteft.Etfi dormit cum ea ji) ætota, eft magis ultimum in iüUarnétö * nbsp;nbsp;Si aUtem clifterizas euni

3ó'''^iJinibus folutionis ücntris,amp; feftinat exitus dus: tune itéra clis ff. donee fanétUr, QUod fi in ano funthémorroideSiautapoftemà ^dentià^ tune fit cliftérc fubtilé ualdc^ lene, cx diftenbus qUibUs cli* fterizautur pueril Et hæc fit forma clifteris fubtihs

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fupér quod fit ftrida cutis.

IE De curatione VuIncrum Capitis fine fractura óftis* Caput Lxxxiiii»

1 M dixi in diUifioné de curatione üulnérUm quod conuériiebat 1 f^amp;.'ego dicam hic curationem eorurn Cum rnahu, et cum medicinis 'fMucompIèmentum » Dico ergo, quod Uulrtera diuérfificantur fc^ '’f^Siiludquo fiUnt üUlnera,et fecundu locum fuper quem caditüul^ '^•^csergoquibusfiuntuulnera rnultoticnsjuutficutiadus lapidis: *‘*'lClGocilflS,aucculcdli:aucpercufliö curn ianccâ,aut ligno,aut fagit I^’^finiilibus illis ex rebus mukis. Vulncra autéquæ fiüntlecundum f^forporis funt,ficut uulnus quod caditfupercaput, autcoÏium,auc I’'’^s,autuentrê,aut epariSc fimilia ex eis membris » Et égo fum nar ^f^curationesquorundam uulnerü, utponanreamratiocinationc Só f^ülafuperrdiqua uulnera.Etego incipiarn a' uulncribüs capitis fini^ pdousiquonia rememoratio compofitoru ueniet in principio capittd Mi Dico Crgo » Qtiando accidit in capité uulnus fimplcx, amp;nbsp;non ‘WdtiöftÏstconfidera tunc,fi eftéxiàc5ülapidis,âüttifitnihbüs,amp; '^fregitcutèm tantutet eft uulnus magn5,amp; titnes fupér infirmu euc^ '‘f’apoftematiscalidi:tUncprópera, o6phiebötörna cephalicam fta^ '‘^‘S^non tardes illud: etcxtrabe ei ex (anguine fecudum quantitatehi ^dseius:fi nOn fuerit prohibens aliquid a phlébötomia, prccipuc ft ffitfanguis qui egrcditurex uulnere paucus. Etfitphlebotomià ex J^ö^fio partis uulneratç. Et eaueat infirmus fibi a rcpletione,8c üihói doisgroifis» Si auté minutionem prohibet aliquid, tune minore^ *''ffxdbó,amp;nonapprópinquet carniDUs,nequeuinis.Etponefupef J'’'^us fiacciditei apoftema calidum,cotum infufum in oleo rofatö fo ■^Utcumuino iri quo eft ftipticitas. Si autem fecurus fuerisäb apofté ‘’^(iilido, tune pone fuper uulnus, fi eft recens cum fanguirie fuo,8C j ’'®gt;’iniitaiiitipfumaer,püluerem queego narrabopoftpaululumiet fi '’'''niutatiitipfüm aer, tune ponefuperipfum quidam unguenta,dogt; S^ctur. Si autem uulnus eftmagnum, auteftex incifione enfis^ ’■wilium : amp;nbsp;non aggregantur labia cius per puluillos, tune aggrega ïcum futura,fecundü quod égo narrabo in üulneribus ucntris de fit ƒ toni,Si autem uulnus iam deteftum eft ab o*fie,amp;r pendct,ctno eft f^nriodus,nifi in fufpenforio parue: tune incide ipfum. Deinde curä

Vuiricritifl diuerfiias.

Ü 2

-ocr page 240-

lji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ä b B V C A S I S C H I R V R'ÿ

C uulnus eu mcdiciniSjamp;f rcftaura in co camera du ra ra loco cutis, ^'præ? apeinfirmo,utalaturcibis m quibuseftgionîrudo.fi'curfuntcapita,amp; tnncumcodîum,donecfitufpuls;amp;eisfiraiha.Quodfi inuenisincute putrcfa(fbonem,amp;: non adbæret odinunc incide putrefadum totum,amp; proqcc ipfum: deinde cura illud. Si aurcra in bis uulncribus eftarte^ ria.autuena ex qua fluitianguis; amp;:non abfcinditurpermedicinas, tue inquire (ùper arteriara, Si ergo inuenis earn non ièdam, tuncfcca cam eum Spatumddaut Jiga earn. Quod fi neceffitasprouocat quandonon ' confertdîud quod dixirausjunc cauteriza ean3,donec abfeindatur fan guis.Siaurem uulneraiiîafuntparua, fimplicia,tuncreseorum efifaei lisdcuisnra uf puluerizes fiiper ea hunepuluercmrquonian] confohdat

ea antequam rautet ea acr.

lt;[ Modus Puluerisincarnatiuh

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Recipe olibani parte unam.^C iànguinis draconis partes duas,et eafgt; cis non extincîæ partes trestteratur totû multum,amp;: enbeneturret impie arurex'eouulnus,amp;: conifringatur conffriduonebona, donecaohærc!^ 1 at/uper ipfinn bene, et coaguïetur cura fang nie. Deinde bringe ipfum defupercum pnluiWis.ædimitteipfum, neep foluas ipfum dum perma negita quod non apoftemet.Nam non eradicatur ab eo medicina, do#

D nee ûnat.Etquandoep facitdlud calx foi a, quando non funtubiin præ terni olibanum, amp;f languis draconis etiam facit eandem Operationen! 1 in mulos ex uulncribus magnis, quando conuenit utponaturlupcr ea

/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;lïringantur,€t funt uulnera recenna cum fanguine fuo,quænon alte- ra uit a er. nbsp;nbsp;Quod fi iam altera uit ca aer quadam alterauone, præcipuè / ' quado eftin tempore æ/faris, tunc non eft in pofirione-liuius pulueris intentio : cura ergo ipfum cum eo quod dixiraus, ita utponas fupcrea quædam unguêta digefbuatautponas fuper ea pultcs ex farina hordei, fadtascüaquaSdraelle,doneeemittantpus.Dcindecura ea reliqua tu# rarione,donecfimenfur» Si ucro a ccidat cum uulncrcfiaclurainofir, amp;ieftparua, funcextrahe illud cum Gefti.'etegoiamdicamcuraricneDi fradturaru m capitis in eoguod futurum eft,

S f[ De uulncribus Collie Caput LXXXV,

I A V T E M uulnus accidat in Collo,tunc non eiiinteripflim difterentia in medicatione, et inter uulnus capitis quando efi fm 1 plex. Siautem iam indfus eftneruus Colli,aut arteria : tuefieftnernus,

non eft in co ingenium, nifi ut deuitetur curatio dus cum c6 quodbet

Üiptidtatem uehcmcntem.ficut ziniar, amp;^ zegi,et eis fimiUa.civoniSno^

cent neruis, 8C contrabunt cos. Et non ponas fuper uulnus aliquid frigi

dum omninaquoniam fuhCtantia neruorum efi:frigida,etccntiriuado ( eius eficum cerebro, quodeft fublimiusmembrorum ;amp;f fitillud quo

curamr ex medidnis lene, ficutcalx lota cum aqua duldaliquotiens m^ 1 fitfa cum oleo,autcum oleo rofato,8f tuthia, quado abluituretiam cwii '

-ocr page 241-

GIAE PARS SECVNDA»


A5Î


l’luiduld : amp;: rcliqui lapides minerales^fecudum hune modiim,amp;r un^ ^«ntahumida» Si autem uulnus eft maonumjune admimftrafutu^ ’■uiautcoartalabia eius eumpuluillis. Deinde cura ipfum, donee fa^ '’’Uir. Si uero uulneri eftprofunditas,aut accidit in eo finis in infèri? J*parte eius,in quo iam aggregatur pus, tune perfora ipfum in magis '‘fpreiTo locoin eo»Qiiodfi iam ineifa eft in uulnerearteria,8ó coniecu ’'‘Sfftfanguinem eius fluxus:tuncfepara,uel feca earn,et liga ipiam:auc ^uterizacam^n prouocatneceffitas ad illud. Si au te iam inciditfpon ’’«gutturis, aut totum, amp;nbsp;faluatæ funt alhaudcgi : tune aggrega labia '’museum futura fuper cannam guttu ris, amp;nbsp;no tangas guttur, imo æqua . ?'^m.amp;reduc ipfum fuper figuram naturalem. Deinde ftringe ipfum ^dura decenti, amp;S dimitte ipfum diebus aliquot. Deinde cura ipfum ^’Uunguentis in quibus eft ftipticitas amp;exiccatio,donee fanetur. ' Siautem uulnus iam fecit impreffioem in ofte, tuneperquire ipfum: quot;fuefi in ipfo funt fragmenta oftïs,extrahe ea om nia, aut quæ potes ex j^’^ quod non præparatur, dimitteillud, donee putrefcat uulnus, amp;f Wtur amp;nbsp;alleuietur egreftlo eius» Quod ft uulnus fueric recens, ''“’cpulueriza fuper ipfum puluerem quem narraui. Si autem uide^ ’’‘''inuulnere os, amp;nbsp;fit Fiftula : tune cura ipfam cum eo cuius rememo^ f’^o uenit in capitulo fuo,

lt;[ DcuulncrcinSpatulis. Caput bxxxvi»

■ y est percuftîolanceæ,aut eultelli:Guideseius profundita-y tem,tunc confidera. Si ergo ex uulnere egreditur uentofitas,quart ^’’anlielatexeoinfïrmus,tuncfcias,quia uulnus eft mortale. Quod ''’onfucritei profunditas,Sf eft recens cum fanguinèfuo:tunc non po '’’dneo a prima hora puluerem, nequeftringas ipfum, ut non retine ^tfaiiguis in profunditate eius, 00 reuertatur ad cor, et interficiat ingt; 'f^um : fed pone in ipfo unguen tum attraftiuurn,et folue ipfum in die '^Siucroungucntum noneft tibi præfens,tuncponein orificio uub '’'^iscotum uetuftum, ut fugat illud quod egreditur de co ex humidis '”*lïus ; 8d fac ut dormiat infirmus fuper uulnus,ut currat quod aggrO Äin eo. Si uero iam præterierint uulneri tres dies, aut plures, amp;nbsp;'’''''accidit infirmofpafmus,neque tremor cordis malus,nequeftridu5 ’’’n anhelitu,8(S uides reliquas difpofitiones eius bonas:tunc fcias, I^'a Uulnus eft faluum. Cura ergo ipfum amp;^cumlicinrjs,etreliquacu^ J^une,doneefanetur. Siuero excufatur fanatioeius,amp;iam aperitur 'quot;per, tune fcias,quia iam fadium eft Fiftula * Cura ergo ipfam ex ca^ Wo fuo. Et fi uulnus eft ex incifionc enfis,aut eultelli, ct eft firn plex '’*uperfïciepedoris,aut dorfi:tunc cura ipfum cum eo quod praeceftit 'utara,fi eft magnü:aut cum puluere,fi eft paruu. Si autem iam fes 'quot;quot;uprelTionê in oflè,et incidit ex eo fruftaitvic inquire uulnus,Sf pro*

-ocr page 242-

W?


nst


fi V BV C Pi S 1 S CHIRVR^


C pera ad extrahendum illa fruda,fi funtfeparata, Si uero non funtfepa^ rata, tunedimitteea, donecputrefiatunlnus. alleuiatur enim extraftio corumzReliqnorüaufem uuJnerum aeddennûin reliquismembrisiüf dicium in curatione,€diudicium eius quod diximus,

C De uulneribus y7entris,8^exitu intedini,etexy ruraeorum. Caput Lxxxvii,

1 s R v p T I O quxaccidituentri,edmagna,8i^media,8^



Suatne urn-tas mOiHiiui tuon


parua,Ex magna igitur quandoque egreditur intedinum, autnumerus intedinorum. Quare fitintromiffio corum ,èceorum futura uehemenf vor N difficilior.Ec difruptio parua etiarn fitdifficiUs ex modoalio.Se* quirurergOjUf fitreduftio eoru difficilior, fi non properasinintromidi onefua ad locum fuü datim:quoniam inflatur,aperitur, etingroffatur: quare fit difficilis introïtus eius. Eropter hoe ergo fit melior difruptio^ num difruptio media:quoniam cum ea nozi fitdifficUïsredudiointedi^ ni, ficut fitdifficiUsin bis duabus fpedebus, nbsp;nbsp;Scias, quodfutura uen^

tris ed fecundu quatuor modos. Dux future cÓmunescóuenïuntïnfu pira uentris,etin futura reliquorum uulnerum corporis: ÔCdux futuræ alixpropriecômunicantreliquïs uulneribus.Verumtamen funtmagis t


'' proprix eum futura uentris: et ego navro tibiunatnquamc^ cum expo^ fitione,ÓCdeclaratione.Dico ergo,quia quando uulnusedparuum, et: egrediturex eo ahquidex intedino, et fttdifficilereducere ipfumitunc iUud ed propter unum duoru modorum. A ut propter paruitatem dd ruprionis,fieutdiximus:AutquoniSin intedino edinfiatio propter dif CalefaAioÏn- gus aeris.C^uando ergoUlud edita,tuncoportet utcalefaciasipfunijta fhu'dtüocacü ^^dibmergas fpongiam, autpannühumidum in aqua tepida fola. Aut decoquasin aqua iquinStum, S^cyperum, etfpicam, 8^embrocescum ea intedinum,donecrefoluaturindatio.C^uandocp facitilluduinum in quo ed dipticitas :amp;ed melius quam aqua fola in refolutioneinfanof ms. Cum ergo uidesindationem iam refolui, tunchumeda intedinum


DifrOptiO paiui.


cum aqua in qua décoda eil altea,autmalua, NamperiUudalÏeuiatur introïtus eius eum reparua., Siautem excufaturreditus eins pod harte eurationem, tunc finde in difruptione parum,cnm indrumento quofe^ canturhemorrhoides.Etcuratio prima edmeliorquando prarparatur, quam fediotSónon fitcoadio ad fecandum poft neeeditatem amp;:defcf



-ocr page 243-

GIAE PARS SECVNDA, nbsp;nbsp;nbsp;135

A

Difruprio ampla.

“J’lt;gt;fitobtuGor parumper: èC eftilla quæ ßmilatur caiada, Geut mdes, ^um ergo amplificatur uulnus, ^ ingrcditurinteftinum, tune opor ^ Mfitredudio eius fecundum formam faam naturalem in loco fuo fi^ 'proprio, fi poflibile eft fuper illud : quoniam eft melius, Quando quot;'fodifruptio eftamplain inferiori parte uentris:tunc oportet ut fact? ‘'‘Zeerein firm um fuper dorfum fuum ,amp; pone crura fua altioracapi^ ^fiio.Et fi eft in fuperiore parteuentris,tunepone caputeius, 0lt; pe* ^ipfiusalridra quam eius inferior a. lit G militer fi eftdifruptioin u^ ]?duarum partium uentris, tune pone inteinionem ruam,^ tuam coii '‘frationem femperin hoc,utpars in qua eft uulnus fitaltior parte al# '^'^ Enta oportet,ut adminiftres illud in uulneribus magnis, amp;nbsp;in uul quot;'''■busmejqs.ln uulneribus autem paruis, pone illud fecûdum quod I’'^æparaturtibi. Deindefacutfitpræfensinter manus tuas minifterpi^ ^^ teneatdifruptionem totam manu fua :amp;f aggrega labia eius. De^ 'quot;^fdetege ex ea ci quilequiturfuturam aliquid poft aliquid: Ôlt;^ ifte eft ’quot;''dus futuræ communis unius,Eteft,utaccipiasacum,autnumerum ’^m fecundum quantitatem amplitudinis uulneris. Deindedimitte ’‘'f’^tremitatedifruptionis quantitatem digiti anularis,id eft,medici:et ^facum unam pratter quod intromittas in earn filum in duabus extre 'quot;'^tibus cutis, cum duabus extremitatibus fifac quod eft fub cute ab 'quot;'frioribus, donee facias earn penetrate ab alia parte, amp;nbsp;tu iam aggre# ^’I^iduas extremitates cutis, amp;S duas extremitates fifae : 06 fiunt quatu ^ ’’feines . Deinde ftringe cum filo duplo in circumitu acus aliquoti^ ’‘”1 duabuspartibusfimul,quoulque fint aggregata duo labia uuk

Bi

’^egatione decenti ♦ Deinde dimirte groftitudinem digiti eti^ 'quot;''À fige in eis acum aliam : poftea reta earn cum fi!o,ficut fecifti cum ^'^prima ♦ Non ergo celfes facere illud cum co quo indiges ex acu^ ^quot;^.doneccompleasconftricffionem uulneris tocius , Etfint acus me? '^inter groftitudinem amp;nbsp;fubtilitatem: quoniam acus fubtilcs ualde Wer incidunt earn cm : 8^ groftæ funtdifficilis introitus in cutem: ^'quot;pter illud oportet ut fint mediae in fubtilitate, amp;S groftitudinc. Et quot;quot;quot;oportet, ut figatur acus in duabus extremitatibus cutis propin# ^quot;quot;îmultum : ut non incidatur caro uclociter, amp;nbsp;aperiatur uulnus an# 'Onfolidationem fui, 00 non elongentur etiam cum futura, utnon P''''nibeaturuulnus a confolidatione. Deindeincideextremitatem a?

AcuSdifpo fino.

ut non lædantinfirmum apud fomnum fuum :amp; pone eis pul# quot;os ex pannis ab omni parte, qui teneant extremitates acuum : amp;nbsp;di? J^'^f cos,donee fcias quod uulnus iam confolidam eft, Ethæc quidem P^oifs futuræ cum acubus tal iter eft conuenientior in uulneribus par?

Quoniam fufficit in futura eorum acus una, aut duæ, aut circi? r ^^^‘ Sutura autem fecunda communis eft, ut aggreges cum quot;•■Jextremitates quatuor; extremitates, duas cutis, amp;nbsp;extremita?

U A

-ocr page 244-

i3^ nbsp;nbsp;nbsp;ALBVCASIS CHIRVR^

C tes duas fifac in uiceuna, cum acu m qua fît fdum inuolutum æquafe ni fubuhtate, amp;: groflitudine. Deinde quando penetraueris cumacu hasextrem/tates quatuor, feduc acum a parte a quaincæpifh eadem, üteadat fiiumretatum a ruperjoriparteuulneris:utfîtfutura,ficutfu* turapanni quoftnngunturpanm^etponeinteromncmfùturamquan titatem groflitudims digiti mïnoris.Haneautem futuram fount homi^ ^xperimentS rtes.Etcum haefuturaegofui uulnus quodaccideratuiroinuentrefuo. Autoris, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qyj- fuerat uulneratus cuin cultcno,amp;f eratdifruptio uulneris maiorpab

mo uno:amp;exieratex inteffims eirciter duos pa/mos ex ïnteflmo me^ dïo,et erat difruptio fn medio uentris.Reduxi ergo iHud poflquam ftt’lt;^ tit inteftinû dus extra uulnus.xxup.bons, Confôhdatum eït ergouülf nus in fpacio quod fuite/reiter. xv.dies : amp;^curaui ]pfum,etfânatusdît amp;ruïxitpoAiHudannismultis, conuerfâtus m fins di/pofitiO.iibus. Et medici iudicauerât,quod non fânaretur.£t ex miraculofuit, quod non curaui illudcum unguento , Quoniam Eui in Joco in quo noninucnic^ hatur Unguentum, neque aliquid ex medicinis, Pofuiergo Euperuul' nuseotum uetuftum bis in die^ö^aiTiduaui ab/utionem eiuscum aqua medis, donee Canatum cE:. Duas autem fpecies future proprias dicam Snn/ræ du- fécundum narrationem fermonis.Eted, utincipias cum futura acutai P^‘‘‘* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8^introiuittas acum ab exteriori ad inferiorem partem, Cum ergope^

D netrat acus in cutem, âf in facerrum euntem fécundum longitudinem ' S^ latitudinêtotius corporis : dimitteextremitatem fifacin latere in quo nbsp;nbsp;nbsp;’

intromifidi acum, amp;' fac penetrare in extremitatem aliam ab interiori r parte ad exteriorem in extremitate altera mirach.Cum ergo feceriseam nbsp;nbsp;r

penetrare,tunc facearnpenetrare fécundum hocin eadem bac extremi If täte mirach ab exteriori parte ad interioremtScdimitteextremitatem fif fac, qua: efiin hoc latere, Sé facpenetrareacum in extremitatem alteram ab interion parte ad exteriorem : amp;nbsp;facpenetrare cumpenetrationetua qua facts earn penetrare in fifac extremitate mirach, qua: eHin parte eins, donee penetret in ipfum totum, Deindeincipe etiam ab hoceof ƒ dem latere, ô^fue ipfum cum extremitate, qua: efi ex fifac in latere alio, nbsp;nbsp;nbsp;'

amp;^ extrahe acum ex cute quam penetrauit^ Deinde reduc earn in illam ƒ cutem, S^ fue extremitatem fifac,quæe{lin latere alio, cum bac extrem f catcmirach:8^ extrahe earn ex cute qua: eft ex parte eius,S^ facillud uif ceuna,0^ alia : et fac illud nice poH uicem, ufquequo fuas extrinfecum totum fecundum illudexemplum. Etfumma huius futura:, eft ut fuas futura pcilipariorum qua fuunt peUestita ut fuas fifac nice una ex parte ' una extremitate cutis :8^ut dimittas earn nice alia ex parte alia, donee nbsp;nbsp;nbsp;'

compleas, Secunda fpecies futura:propria:, quam dixit Galef nbsp;nbsp;nbsp;'

nus, Ideeius fermo narratuseft, ut fuas earn fecundum fimiHmdincm, nbsp;nbsp;nbsp;1

qua fuunt eas quidam medicantium, ita quod aggregant omnem parf tern ad comparem fuam conuenientem per nataram ; ÔC applicant

-ocr page 245-

GIaE PARS SECVNDA» ^37 ’''fniitatem fifac ad eins alia cxtremitatem 8C cxtrcmitate mirach ad A J^«niitatêeius aliam.Et illud fitfecundu quod narro tibi. Oporict ut ‘^Sïciim in cxtrcmitate mirach propinquâ tibi ab exteriori parte,« fa ^^fam penetrate ad interiorem in eo folo:amp;^ dimittas duas extremita« , ‘’bc.Ueindereuolue ac5,amp; fac cam penetrate ab exteriori parte ad ''^riorem in duas extremitates fifac,fcilicet utrinqp. Deinde reuolue ms '^,etiam fac penetrate uttaiep ab interiori uiep ad extenorem jn dus f ^’^tremitates mirach alias, quæ funtin latere oppohto. Enfle tnodus quot;'aræ dl mclior futura comuni facili, et eft futura cuius pra’ccHit reme ®''ïtio.li|eeflergofermo Galeni etiam.Etdixetuntquidam.Retifica futura uentris cum duabus acubus . Quod eft,ut intromittas in eis '^‘fpfilum unum;amp;incipc cum intromiifioneacus,ex eo quod efta* ^^^c,amp; fac cam penetrate uiep ad lattis aliud, fecundû fututam eoru Wuuntcoria æqualiter. Etfcias,quod quando difruptio eftin me^ '’'uentns:tunc futuraeius efl difiicilior quam reliquotû locorum ucti ^•ludidum uero medicarionis uulneris,cll:indicium rcliquoru uulne efl,quia quando tu conhqueris uulnus recenscum fangui Santequa alteret ipfum acr:etreducis inteftinum, amp;nbsp;fuis ipfum,5ó 'I^^Sipfum : tune pone fuper puluerem incarnatiuum, Quod fi aër SWauituulnus:tuneponefuperipfum quidam ungucnta,quæ f'’ttibipræfcnna,doneefaciantpus :amp;cadant fila,et conlohdentur figt; B /’Sfmirach.Deindecuta illud ficutcft curatio rcliquorum uuhieru, i ^‘’fefanetur.Si autem non funt tibi præfentes medicinæ,tunc pone fu J^'pfumßanm, ex quo incipit emittere pus, cotum uetustamp;f permuta l’an bis indie, ficutdocui te, donee fanetur. Nam tu non indigcs mc^ ’^ö'oncaliam pluribus difpofitionibus, quando uulncra funtfimphgt;, '’’Siautétimes,quod comunicet uulnus mebns principalibus in læfiiî 'quot;’fgt; tune o portée ut fubmergaslanâ lenem inoko tempérât a' caliditaquot; ^ïutin oleo rofato : 8ë pone ipfam in circumitu locorü quæfuntintér '^na, amp;fub afcellas * Quod fi fentit dolorem, aut punëtiones, aut ^fffadionemininteftinisfuis(nammultoticns acciditillud'tunecli ^^-äipfum cum uino fliptico,nigro,repido: præcipuefi putredo iam ^^f^fnitin inteftino, amp;nbsp;faëlaeftexirura penetrans ufquead concauira^ ^dus.Ec fcias,quod illud quod eft ex inteflino groflb, cft facilioris *'^ïtionis:amp;:quod ex eis cflex fubtili,difficilioris fanaiionis.lntcftinu ’^^fquodnominatur Ieiunü,non fufeipitfanationem ex uulnerc quod ’'•^tlit in eo omnino :3ë illud eft propter multitudincm eius, quod eft: ^'’ftiiSjCt magnitudine earü, amp;S propter fubtilitatem corporis eius, èC ^f^pinquitatem ipfius naturæ nctuorû» Si autem illud quod proces 'kxuulnerc eft zirbum, et confequerjs ipfum recens : reduc ipfum fe^ Mûreduclionemtuam,quareducisinteftinaæquaIiter.Si uero prælt; ^''^^dfpacium;amp;:iamfaëtum eft uiride,aut nigrum; tune oportet ut

-ocr page 246-

258' AtBVCASlS^ ChÏRVRr

ö (Iringas ipfum cum filo fupra locü qui denigratus eli ex co,ut non 3co^ dat fluxus fanguinis Jn zirbo erlim funt uenæ amp;nbsp;arteriæ. Deinde indde quod eft præter illud ligamentu* amp;nbsp;pone düas extremftates fill penden tes ex infenori parte uulneiis extra ipfurn : utaUeuict fuperreartracno’ eins, et extractio ipfiusapud cafum ^irbï/æ emiftionêpus nufneris»

lt;[ Rememoratio uubicris quodacciditinlntcftino, V A N D O acadic diftuptio (n lnteftiino,eteft parua: tune poftïbile eft, utreftauret in quibuOa bominibus t propterca/ ^ quiaegöüidi quifuituüîneràtusiiluentrefuocûpercufîî onelancea^jamp;C eratutilnus â dexträ ftomach^etaildquatü eft uulnüs:et f xpen'mentu fadtunl Fiftula^amp; exiuit ex eO cgcftio,ci uentoficasgt; Pofui ergo curanO Autoris. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nem, 11 fep quod ego non fuf confifus in (artationeeins t neqt cefTauifub^' tiIiareipfunijd0nec(anatuseft,etcon(bIidatuseftIocus.Poftquamco0 uidi locum (am confolidatu, timui (uper infirm5, quod accidcret fiiper infirmU accidens malft (n uentre fuo: amp;nbsp;no accidit ei ex illo acadens ma iû. Et remanfit in melioribus di/pofttiombus fuis, comedens amp;nbsp;biberis, amp;nbsp;fiituens,etintrauitbalneum, 8c exercitatüs eftin dietisfiiis. Ëtiam dixerunt quidam experimentatorum, quia quando acciditin (nteftino Uulnus,ct eft paruu:tunc oportet ut bgeeur (ècundu hune modu.Eteft/ ,j Utaccipias formicas magnortr capitum. Deinde aggrega duo(abia uub neris,^poneformicam unam ex eis quæbabcantos apertu fuperduo D labia üulneris.C um ergo capit fuper ea, 8^ ftringit ös fuü, abfondefa^ put eins. adhæretenim,amp;r non io luit. Deinde pône formica abam pro* pe prima, et non cedes facere illud cû formica poft formicam (ccudinn quantitate uulncris totius. Deinde rcdncipf!m,et fue uulnus. Illa enim capita remanent annexa in Inteftino,donee cibefur Inteftinum, amp;fane tur, SSiion accidatinfirmo nocumentupenitus. Etiam poffibdeeft, ut ligetur inteftinum etiam cum filo fubtili: quod abfterfum eft ex intefti^ no animalis, aonexo cum eopoftquam intromittiturin acum.Eteft,ui accipias extremitatem huius filiex inteftino, amp;S excarnetur multu. Dc^ inde liga in extremitate eins filum lini fubtile inuolutum.Deinde inttoi mitte illud filum in aaim,amp;(uecum co inteftinu. Deinde reduc ipfurn in diiruptioem. Et ifte modus (ùturæ cum formicis amp;inteftino,non eft nifi iecundum uiam fiducie amp;nbsp;fpeC Scias,uulnus quod eft magnumi ampliim, præcipue ft eftin uno intcftinorugraciliumd tunc non eftin* genium nifi(ubtiliatio,net^ eft eins ianatioomnino.

IJ

cDecura Zuebemen, amp;nbsp;Fiftulamm/

Caput Lxx:xviii,

F/ßulapröJ |^_y 6 '1 A s, quodomneuulnus,autapoftema quandoueferaicifSf priA-qu^ßr, antiquatur,8(:fi'tulcus,etnon cofolidatur, SCemittitpusièmper, et non ablcirtditürîtuncnominatur uniueriâliter in quocunq^ membro firent Fiftula, et nos nomâiam us ipfurn Zuebemen, Et Fiftula quidem efti^

-ocr page 247-

Gl AÈ PARS 8 E C V N D A» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^^

J'Juin ueritatem nodario filtrata, dura, alba : cum qua non eft dolor, j.^Itconcauitas pennæ auis : amp;nbsp;propter illud nominant earn quidant ïi^’*^ ^^’P^”’^^*^^^^^’^ quibufdam bons humida,qug emitrit pus, i ^afle feiiiditur humiditas in quibufdam horis. Et quadoep eft hæc pitas multa,amp; eft pauca;cteftgroira,amp;eftfubtilis,Et ego iam prç ; 'idiuifone, tune cum dixi uulnera, quod omne ulcus quod non ti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nalcitur in eo caro,non eft illud nifi propter unam nouent

j^brum. Qiiarum unaeft, aut propter paucitatem fanguinis in corgt; Ç’^^P**lt;^pter maliciam eius : aut quoniam inter ipfum, et fuper la* t ?’’^®ftlt;^arodura,prohibcnsnauuitatem carnis:autquiaeftmultæ P« fordicieitaut quonia ulcus in ftipfo eft putridu,et materia quæ P^tei eft malæqualitatis:autquoniâ medicina eft inconueniens in 1, ^''otieeiustautquoniam corruptio cadens in regionc eft genus pefti ^''^.aur per proprietärem in regionc,ficutacciditin Cæfaraugufta:in ‘ Mifficilis digeftio ægritudinum, amp;nbsp;tardatur in ea fanatio apofte^ ^^‘pet naturam: aut quoniam in eo eft os unu, aut numerus oflium, '§oiam oftendi omnes iftas cauftas Ô6 fgna earu, et curationes ipfa* liou^'^’^^'^’^ß^s *tgt; diuifione:amp; oportet hic ut faciam tefeire cura* fiiFiftulæamp;^Zuken, qua? fit per uiam operationis cum manu. '_^asergo,quod Fiftula acciditin omnibus membris corporis.nam ''sfuntf iftulæ quæ perueniûtad ucnas magnas amp;arterias, aut ner* ^^^gt;ïutfifac;autadinteftinü,autadueficam,autadaliquam ex coftis: Ij^p^diquamex fpondilibus dorfi,autad aliquam iundturaruni com* j ^rumcompofitione:ficutmanus, amp;nbsp;pedis: et exeisfunt quæ ua* Lp ^P’’®P‘*’ftuitatcm membri principalis,et fimilium. Quæ ergo ex L ,^'Seft fecundum huhe modum, eft ex ægritudinibus difficilis . '0nis,amp; nonrecipitcurationem,amp;Soccupatiocum eaeft labors lijf ^’^^^♦Quodfi eft ex Fiftulis aliqua cuius profunditas non pcrue* . '‘hædoca quædixi:amp;fperas,etconfidisin curatione eius,amp; uis fj^ ^^irc ad cognitionem illius, tune accipe tentam ex ærc, aut ferro, ft ^latenditfecudum rcciitudinem,amp;perquireeam cum ipfa. Si aut* Ui- ™^^ efttortuofitas,tuneinueftiga earncum tenta deplumbo Hj^Oponiarn plumbum cum lenitate fui corporis alleuiatur,et cur* (ft •!'?’’^^*®etuofitatem,Quod fi Fiftula eft Habens orificia multa,non ^'^^^^^^^^ ^^ fignifices fuper eam cum tenta.Clifteriza ergo ex eis H^i^'^'“'^ ex orifieps fuis. nam humiditas qua difterizas ipfum, uadit i,He'*^^’^*^^’^ ^^’^’^ curritex eis.Deinde exquifite inquire fecundum 1111 81^®^^”'eft tibi poftibiletut cognofcas quodilliceftos,autner* i^ eft Fiftula? concauitaslonginqua,autpropinqua:auteft Fiftu* ”1 tui funt orificia multa,et fta fuper totum illud, cum fumma forti* . '’tistuæ:eum interrogatione tua,qua interrogas infirmum,amp; inuen tdoloris apud compreffionem cum manu tua fuper locum, et fimft

IndfciumVl-

ccrum, _^

-ocr page 248-

i/10 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ALBVCASIS CHIRVR^

C li bus ex figiiificationibus Sf cauffis accidenbus apoRemath Gum erf gofteteris fuperomnia illa ftationeuera, tuncuade ad curationcm f^* cundum confidentiam : amp;^eft, utconfidercs tune, fi eft Fiftula propin^ qua apparens,aut in loco faluo longinquo a iun(frura,aut a neruo^aut arteria,autuena,aut uno loco rum quæ dixi tibi : tuncfeca Fiftulam fe^ cundum quodpræmiflum eft ex narratione inca, amp;aufer quod eft in ea ex filtratione, et carnibus coi ruptis, quod nafcitur in orificio ciusex carne,autthelul,amp; fimili bus:ctcu ra ipfam, donee faiietur. Si autem Fi^ ftula eft longinquæ profunditatis, 8ó eft ftcundum laGtitudmcm mine oportet üt feces earn in profundoquantûeft tibi poftbile. Deinde num difica ipfam ex omnibus carnibus cius corruptis.Deindeadminiftrah^ ciniainuoluta in medicinis acutis: amp;nbsp;intromitteca ufqueadcoiicauitai tem Fiftulæ quam comprehendifti cum ferro : faccum ea illud aliquot tiens, donee corrodât medicina acuta totum quod remanfitin conduis täte Fiftulæ ex corruptione. Deinde reftaura ipfam cum unguentisquæ générantcarnem fanam, doneefanetur. Si uero non fanaturperiHud, tune cauteriza ipfam fecundum quod narrauimus. Si ergo cauAaFi^ ftulæ eft os,amp; certificat apud te illud:tunc inquire ipfum, amp;nbsp;feca ipfum fecundum quod narraui tibi : fi non prohiber te aliquid ex uena,aut ncr

‘ iio,aut membro principali,ficut diximus.Si ergo detegitur tibi os,et eft D in co quiddam corruptionis, amp;f nigredinis : tune rade ipfum,donec au# feratur corruptio cius tota, Deinde eura ipfum cum eo quod incarnat ipfutVtgt;donecfanetur. Qiiod finon lanatur,amp; emittatpus ficutfacie# bat i tunefcias,quod tu non peruenifti ad totam eradicationem corru# ptionis. Dctcge ergo fuper illud fecundo,et exquifite fac rafionem cius, amp;nbsp;mundificationem ipfius cum ultima fortitudinetua. Deindereftau^ ta ipfum. Si ergo fanatur,bonum eft : amp;nbsp;fi non,tune fcias quod illa cor# ruptio eft in profunditate longinqua corporis, quam non es confecu^ fus. Non eft ergo tibi in ea irigenium,nifi dimittere ipfam naturae.

Qtiod fi corruptum eft os päruum,et eft poflÏbile tibi, attrahe ipfum cumforficibusfiibtiliblis quæconueniuntad illud.Siautemfuntofla multa.tunc exquifite fac atträdionem eorum omnium, nequedimittas ex eis aliquid cum tua fortitudine. Si uero contrarietatem facitnbi ali# quid ex hurniditatibus, amp;S non eft in incifione eorum timor, ucl error: tuncincideillashumiditatesamp;Scarnes,fifuntillic,amp;Sliberaoffa.Si uero non eft tibi præparatio auferendi oifa ex hora tua,tune pone fuper uuh nus quod putrefaciat ipfum:etdimitte ipfum,donee putréfiât quod eft in circumicu illorum oftium ex carnibus amp;nbsp;hurniditatibus. Et euftodi uulnus ut non coniblidetuf. Et conftringatur ftftio quam tu fecuiftiin operation^ tua. Imo pone fuper ipfum,fi times, cotum fubmerfum fub fure trifocum oleo : autcotum fubmerfum in unguento ægyptio,auta# Iiquo unguentorum uiridiuin .Nam quando putréfient dU fcilicet liu#

-ocr page 249-

G I AB PARS S E C V N D Agt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2^1

■ 'Zitates,amp; feparantur ex eis ofla, alleuiatur ablario eorum.et ipforum ' A

Si autem eft ós unum magnum,Geut os cruns,aut os coxæ, ‘‘'ï’iliaillis,etquodexeocorruptumcn:,eftparsmagna:tunc rade pnirafione ultima, donee au fera tu r ilia nigredo amp;r corruptio. Dein# ^fftaura uulnus. Si uero quod eft in co corruptum, eft pars magna, jOfruptio iam confecuta eft medullam oftis, tunc necefte eft ferrare ™^,amp;inciderc ipfum totum ulque ad locum, ubi perucnic coiTU ^ ''*^Jtunc cura ipfum, donee confolidetur. Et ego narro tibi zuken, ^quot;^accidit uiro in crure fuo: ut ponas ipfam exemplum amp;f adiutorium ’‘Pfropcrationem tuam. Fuituiriuuenisætatecircitertriginta annos. Experiments 'quot;‘’ccidii dolor in crure fuo, a cauflaquæ mota eft fuperipfum intra A“^°quot;®’ 'quot;fpusjd eft,ab interioribus,donee peruenerunt materiæ ad crus,amp; a.' J^^aturn eft apoftemate magno : amp;nbsp;non fuitei caufta cxtrinleca.Ex quot;‘Uni eft ergo cum eo tempus cum errore medieoru, donee apertum ' ’poftema,00concurrerunt cum eo materiæ miiltæ. Et poftpofita eil Mo eins,donee fiftulatum eft crus, amp;S facta funt in eo ot ificia multa: Honiniaemittebätpus.amp;r humiditates corporis.Curauit ergo ipfum Mtudo medicorum circiter duos annos, amp;^ non fuit in co lapiens in Manus,donec uocatus fum, amp;nbsp;uidi crus eius, amp;nbsp;materias quæ cur^ “întexillisorificijs curfu magno :etiam omne uiri corpus iam tabugt; 'f^fS«:coloreiuscitrinuserat. Intromifiergo tentamin unolocorum Miorum, Sc peruenit tenta ad os. Deinde perfcrutatus fum orificia ' Ma: amp;nbsp;inueni ea peruentre ad fc inuicenrex omnibus partibus cru? B ^^Properam ergo,^ fecut fiipcr unum illorum orificiorum,doncc dç Manemoflïs:amp; inueni ipfum corruptum :quod iam eorrofum erat, ^Migratum,ct putrucrat,,óó perforatum erat, donee penctrancrat uft ‘'*^admedullam » Serrauiergo quoddetedtum eft mihi, 8dpræparalt; '’‘'’’tx ofte corrupto.Etdeputaui,quod non effet in ofte nifi ilia corm? '’^®gt;quam abfcidi, Ôd ferraui. Et ego iam eradicaueràm cam. Deinde t Mreftaurationem uulneris cum medicinis confolidatiuis fpacio Ion |'‘•Etnoncft confolidatum ♦ Deinde ten taui , SC detexi fuper os fecund Mradetedionem primam : 8ó inueni corruptionê continuam cum '^:8cferraui quod apparuitmibi etiam ex ill a corruptionê. Deinde Mtusfum reftaurationem eius. Et non eft reftauratum. Detexi ergo ^P^f ipfum iterum, 8d non ceiTaui incidereos particulatim, Sd conari Mrationem eius : Sd non eft reftauratum, doneeincidi ex ofte circi? Mimum unum,amp; extraxi illud cum medulla fua. Deinde reftaura^ ^'prumeummedicinis,8dconfolidaturn eft uelociter,8dfanatum;amp; pPfiutneceflaria hæc iteratio in operatione cius,amp; fedione ipfius, ni? ’propter difpofitionem debilitatis tnfirmi,^ paucitatem tolerantiæei? '’^■Sitimorem meum fuperipfum de morte : quontam accidebatei in Mibus horig ex fuperfluitate cuacuationis fyncopis mala.Sanatus eft

X

-ocr page 250-

^^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÀLBVCASTS CHI R.VR^

f^ 1' nbsp;nbsp;nbsp;^tc^ra : 8é nata edin loco olds caro dura, et bona faâi

Serra tune modus.

?1 ^quot;pofitio in corpore fuo, Ôé ledijt uirtus dus : et conuerfatus ed ia dilpolmombus fuis : amp;nbsp;non deitei contrarietatem in ambulatione no'^ aimenmm omnino. Si autem os eminensin loco corporis iamda^ Ctum dt: tu ne oportet ut ferres ipfum, fecundum huncmodum:amp;ed: ^ accipias igamentum,etdringeipfum in extremitateodiseminentis:

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;icufgui extendatipfum ad furdim:etponeligamentuma^

n r 1 rr r» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-----r**‘**^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n^a tpmui lupcrLdruc, ^^^^^ y ^ ^ ^ ' ^ ^^^^‘'^d^ ^xtremtratem cius, ut trahas carnem ad inf enora. tu e ctcgis carnem fuperlocum guem uis ferrate, ut non Ixf at erra carnem.1 onelignum,auttabulam fubodeinferiusdecentert guoniam guan 0 facts ihud, non prohibeturguin fecetcarnem corraf pram. Aopoitet ^^ßtSerratura fuperlocumcorruptum parumper,ut ^^‘\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;odis corrupcio : amp;i non appareatin appartione

ua en LU, (^lt;^at ad Serraturam fui nice alia, Quodfiosedcorruf ptum,ecnon e em}nens,imo continuaturpars dus cum parte:Sdcorf rnptio tnck to ^^s, ant tn parte ipßus : tun c derege carné ab omnif us parti us totam. Detnde pone lign um inferius. Podea ferra illud ex parte prima, ubi ed corruptio, donee continuetur Set ratura exparteah arn ianlt;^tutam c^uptam^ et ferra os ubiconanuaturex partcahera^ luetocoi i upno (^ontmuationeduarum iundurarum, tune non e mea tngemum niU abrafo, nbsp;(^uod ßcorruptio eß mpeäinemaf nus,am tu pectine pedis: tunc res in eo cßdifficihs ualde. Verum opor^ ^^ftitmguirascorruptionem Quahfer nnrt^n’fnr rtKi Pf ^Kfortje fom ^

^^^ f^sipïàm ßcundum guameunep difpoßtionem tibi poßibileeß; ^cum guocuntpingenio rediificaturtibitguando non facit tibicontra rictatem vena,autfd€ruus. fiefias quod inciforia,amp;'Senat ad incui dendum dia oüa ßintmulra, fecundum ßeum o/ßum, Siprérparano^ nem eorum, 3c ipßjrum groißtudinem, et fuhtilitatem eorum, SCma^ gnitudinem, amp;iparuitatem ipß)rum, etduriciem ipßjrum, amp;eonim ra^ n ra tem. C2p^ptopter oportet, ut prepares omni ipedei operationis mK ßmincntum conueniens ad illam Operationen!,

Btßias,guod operationes idat ßgnißeant nbi ßiperfpeciem infra: menti quo indiges, guando tecurn eß dudium longum. Ft cognitio modorum hunis ards, tedimoniumodorum at^ritudinum : tuncenim tarn inuenies per teipfum idud guod conuenit ei ex indrumenris ad o^ quot;nbsp;mneminfirmiratem. Et ego/urn drmans tibiin ultimo hums ca^ t.

p/ruhnumerum indrumenrorum, quæpones exem/

p/3 Ïuper g uarï/icicfes, S^ probation cm gua experMs fuperaha t.

-ocr page 251-














-ocr page 252-

»^Ä

A L B V C A S I S^ C H 1 R V R*

Forma Raforrj latk



Forma Raforij in quo eft concauitas.


Forma Raforrj parui,fubtiks tentæ.

^————BMBac—a—^—^T^z^^^jyLjz^zzy-zz .yy^-:^^yy..c-ygt;'y/^ygt;'.^^^

Forma Raforrj cum quo incidunturoflà»

B.......quot;quot;quot;quot;quot;' -------------quot;~^iWitgiÿ^lt;/ir//lt;^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M

Forma etiam Rafbrij magnL

Hoc fimilatur Radio, amp;f extremitas eft feut Serra : exhibetur in locis mulrisex rafioneoftium ♦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'



Forma Raforrj quod conu cnit ad rafonem nus quod perforatum eft. ex offibus. Extremitaseius tnangula, acutarum eftextremitatum. Fit ex Indi.Et fimihteroportequt fiant omnia quædiximus ex Raforijs^R InciforqSjSó Serris.

PC Deinciftone extremitatum,^ Serratura oflium, Caput Lxxxix.

VTRêFIVMT extremitates, autex caufla CXtrinfeca, nut

jntrinfeca. Cum ergo medicatus fuerisillam corruptionécurationeme^ dicinaru,et non confertcUratio: Só uides corruptfonêindderein mem-brum,quam non repcrcutitaliquidïtuhcoportct utincidasilludmem/

-ocr page 253-

9 I AE PARS S E C V N D A,

XA?

C Typus Serraturæ membrorum corporis humam\


-ocr page 254-

2fi.6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ALBVGASIS CHIRVR#

C brum ufqquot; ubi confequit corruptie,ut euadat infirmus per illud a mors te,aut a mafidaquæeft maior defedu membri. Etfignum cui accidit illud eft,quod denigratur mem bru, donee putetur:quod ignis combuf^ fit ipfum, a ut putrefit poft nigredme: donee mciditur dia putredo ulqt ad iliud quod ftquiturillud rnembrû, et fcrpitin totû corpus. Propera ergo cum meizoneeius,amp; fimihccr fi caufta corrupnoms eft apereuffis onequorudam uenenoforü:ficutfcorpionis marini, amp;uiperaser ruteb Iæ,5lt;: fimiliu, Sf ergo corrupuo,aut pereuftio eft m extremïtate digia, tuneindde digitü,etnon des fpaciu corruption!, utincedaculèpad rdb qua manum.Et fimditer li acciditin manu, tuncincideeam ex radicefo ciIis,ó(S non des fpacium corruptioni.doneccapiatin focilibrachq.Etß inuadit in eo,tuncmeide brachium apud cubitu in iundura fua.Siauté pertranfit corruprio,amp;r uides cum eireiter cubitum:tuncin iHo eft mors infirmi. Etadminiftrarepræterinudex curatione, eftquandrasuirtus. Et fim diter fac de pede.quando inuadit corruptio in digiro, tuncincide ipfum apud unu nodorum : amp;nbsp;ft capit in pedine pedis, tu nein cidepe* dem totum.Si autem afcenditadgenu, tuncincidecrus apudiuduram genu.Quod ft corruptio iam peruemtfupragcnu,tuncnon eftin eain^ geniu, nift dim lift o, amp;nbsp;rcJin quere mfirmü morti, * Etmodusineb dendi membru,aut ferrandi ipfum eft,ut ftringas Jigamentu in inferior D ri,quem uis incidere: Sf ftringebgamentualiud fupra locum. Etexten^ dar minifterhgamen turn unum 3t\iinfenors.:ÖCextenäatminiß:craliüd ligamentum fuperius ad furfum.Et tu ftpara carnem quæ cd inter duo nbsp;nbsp;i

Iigamenta,cum Spatumift Iato,donecdetegaturcaro tota. Deinde incft

datur, aut ftrretur. Et oportet, ut ponas ab omnibus partibus pannum

fini, Só non tangat Serra locum fan um zamp;iaccidatinErmo læfioadàùa,

S^ apoHema calidum » Siautêaccidatftuxus fanguinis intenus dum f | operaris, tue cauteriza focum ue/ocirer: aut pon e Cuper ipüim quoCdam

puftieres abfeindentes fanguinem ♦ Deinde redi ad medicadooem tut^

am,doneecompleatur,Deindeliga membrum ituîneratûcum ligamen

to coueniente ei,et cura ipfum,donee fanetur. Et ego narro tibi quod

acadi t u iro in pede fuo, hoc idem aedden s quod narro tibi. Quod eft,

Experiments quia aecidit in pede fuo nigredo,cum aduftione quæ aüimilatur com^ 1 Autoris, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;buüioni ignis : æcorruptio illa in primis accidit in digito fuo, donee f

capitpedem totum.Properauit ergo uirexfeipfo^podquain uiditcorf ruptionem inciderein membrocum uehementia dus, quodinuenitex / dolore, amp;^ adufhione dus : et incidit ipfum apud iunduram, Sd fanants

eft. Etpoftquam præterrjt ei tempus longum, aecidit ei illa eadem cor^ ruptio in digito manus fuæ indice. Venir ergo ad me, S^conatusfum re

cuperareillam fuperffuitatem cum eo quodpofui fupermannin exme^

dicinis poft mundif catioem corporis dus: Sc non repercuifa di fuper^ ‘ ' fluitas, dC capitincederein dignitahum: doneecapit corruptio in ma^ i i

11

-ocr page 255-

GIAE PARS SECVNDA. nbsp;nbsp;nbsp;2Ji7

JJquot;’i.Vocauitergo mc,adincidendum manum eius:amp;nolui illud,fpc- A ^fx me fuper rcpercuflioncm dhus fuperfluitads : Só timui etiam fiilt;gt; ^'pium apud incifionem manus eins mortem. Quoniam u/rtus uiri, ^wpercafum. Poftquam ergo defperaiutde me, reuerfus eftad ter^ I®'*wni: amp;nbsp;peruenitad me de eo, quia properauit, amp;nbsp;inddit manum '*^'^totam:amp; fanatus eft.Et non attuh hanc narranonem,nifi ut fit adgt; onum fuper illudquodcadit de genere huius ægr]tudjni's:amp; utfitfi^ ^‘ncatio quafignificetur,etfecundum quam agatur.

r\ C DecuraSinuum,amp;qualitatecfij(leri2ationiscurti

1 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;medianis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput XC.

Sinu«,

P ^^ 06 prolongaturfpaciüapoftcmaus, donee colledionê facit J’gt;ci:deinde rumpit,autperforatur, amp;nbsp;egrcdit quod in eo eftex fame, ^manetlocus uacuus quafifituas:06cutis qua^eftfiipcripfum ficut ?’^squi iam fubtiliatus eft: et non peruenitad uidmü m corruptione ^gt;’iec[5impnmitinos,necpin neruum.neepin ligamentü: meretur ut J^^inetur Sinus: amp;non nominaturFiftularueruramenfi prolongatur f’dum dus, donee imprimât corruptio in aliquid horû membrorum, ’’quot;'enominat Fiftula,aut zuken. Et cura eins eft,ut incidas illâ cutem '’'öm ficutrcuoluitur : amp;nbsp;præcipue quando fubtiliata eft, 06 facta ficut f^nnusietconfidis quia non aæhæret cum loco,propter corruptionem ’'’•».Si autê fperas quod adhæreat cutis,86 non confequitur ex eo cor? ’“POoillâ ultima confecutione:06 fi in cute eft (piftitudo ex came, tunc ''quot;'fipfum cum Ciifteri:06eft,utconfidercs ad Sinum -Tuncfi eft ma^ ^•ß.ttpus quod emittitur ex eo eft fectidi odoris:tunc clifteriza ipfum ^iiniedicamine ægyptio,quod eft aceti, 86 olei, Ô6 ziniar,partes reci^ f'^ns æquales, aggregentur in uafe : 86 decoquantur fuper ignem,do? ’'^•^fubeat medicamen : 86 ueniatin fpiffitudinem meUis »Deinde acci? P^fxeoquod tibi neceffe eft:86 diflblue ipfum cum aqua 86 melle,et cli ^^Eacum eo Sinum : 86 ftringe orifieium eius, 86 dimitte medicinam 'quot;^ adquatitatem duaru horarum. Deinde extrahe ipfum eu exprcfli quot;•'cbciUud diebus tot,donee mundificetur Sinus, et remoueat feetor.

Fiftula.

Etquandoepclifterizatur cum aquacineris,quando non eft tibi præ ^shocmedicamen:eteft,utaccipias cinerem ligno]^uitis,aut cinercm ^1'gnisilids:etprofidas fuper earn aqua. Deinde cola cam,86 difterie* ^’cumea,donee confidasquod Sinusiam ablutuseft. Quodfiinfir? '•’onon eft tolerantia fuper medieamen ægyptium,necp aquam cineris, •••ncclifterizaipfum cum aqua 86 melle,cui iam permixtum eft aliquid ^ziniarcontrito. Aut clifteriza ipfum cum melle 86uino permixtis, Wiam de proprietate mellis eft,ut mundificet, 86 abluat:et uinum fa QtadhærereSinum, præcipue quando inuinoeftfuperfluitas ftiptici?

X

-ocr page 256-

2^3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft L ß V C A S I S ß H I R V R?

C tans BcCiccit^tis, Cum facis jUud al/quoticns, et confid/s quod Sinns eonuptio l'am remota cftitunceliftenza jpfum cum co quod fadtnafei cantem in co. Et eft, ut accipias ex emplaftro dyafinicon : 8^ didoJuas ipfum cum olco rofato,et uino ftiptico : aut cJiftenza ipfum eu quibuft dam medicim's,etunguenns alqs,quorum proprietatesfenpfi in traefta^ . tn unguentorum. Qiiod fi onficium Sinus eft ftr/dum, in quo non ca-pit cannula clifteris:tunc amphfica ipfum cum ferro parumper:autpoi= neinipCoUdnium inuolutum in unguento ægypho, aut in unguenro baflicon,doneeamplificetur. Etfmditerfieftonficiumetia ampluni, tunc aggrega. labia cius cum futura:5ó dimittc ex co quantitate in quam /ngrediatur eJiftere Cine addition e.Et f militer Ci oriCiciu eius ex quo curf ritpus,eft eleuatum ad fuperiora: tue Ceca ipfum in dcprelf on loco qui eft in ipCo,ut currat ex co pus uCcpinCerius : quoniampus qaandocoar tacur in profunditate Sinus,probibetcarnegenerariin eo.Quodiinon eft ribi poftibiJe Cecare Sinum circiter inCerius eius feeundum quod uis: tu ne con arc, u t prepares membrum præpararione qua currat ex co pus cum Cacilitate fecundûquodprçparaturtibi. Conare,utnonrenneatiir in co aJiquid ex pus omnino: etaccipe medicinas coCoUdanuas guxpo iiuntnrCuperCignum,conuenientesadillud quod uis.EtextendeeasCu per pannu lini,Et At pannus tanræ quantitaris,qua Gatcomunicatio lo^ D tius Sinus, Deinde ineide cum CorCicibus in diredo oriCidj SinusCora^ men, ampUus oriCicio Sinusparumper. Deinde extende ex unguenns lenibnsCuperpannum almm,Cecundum quantitatem Coraministamp;^po^ ne earn CuperipCum poCitione longinqua ab onficio Sinus, ut aliéniez tur exitus pus ex eo; 8â non auCeraspannumagnum, niCipoddies ald^ quos nice unaJUeautem quiedCuperoriCicium Sinus,ediUe quern re^ nbsp;nbsp;nbsp;j

moues in omni bora, utegrediatur quod aggregaturin eo expustSCut nbsp;nbsp;nbsp;8

Çciàs,an illudquodcurrit ex co virus, edmultum, aut parum:autdi^ nbsp;nbsp;nbsp;I

gedum,autindigedum,Etcum hociterum conCidera locum Sinusipü 8 us,an in ipCoCcntiatdominus eius dolorem, aut no Citin eo dolor, 8éan Cuin co apodema,aut non Citin eo apodema^ Cum ergoprotenditur I medicatio tua taliter,0^ uides materiam quæ egreditur CuperoriCicium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8

Sinus,tuncCcias,quod Sinus iam adhpret,autapproximat adhçrentix! 8 tunc ergo ColueipCum in mane,autin tertio die:etquâdoColuis uulnus, ^ tunc permuta pannu alium,8i: renoua unguentum^ Si autem egredi' f tur ex Sinu pod Cpacium longu uirus Cubtile, tunc non deCperes dead^ nbsp;nbsp;nbsp;?

bxrentia eius.nam Canatio eius appropinquate quoniam ex bominibus

Cunt qui tardant generationê carnis in uulneribus Cuis,8c exeisCunt qui agunt econtrario illius. Si ante egreditur ex Sinu poddies multos pus

indigedum,tuncCcias quod Cinus non adhæret. Si ergo tardatur adhæf

renna Sinus, Sf prolongaturres eius : tuncaddein exiccadonemedian

n arum euerurn faciant medici, ut Tint medicina: in Cub dan tia Cuahurnif

-ocr page 257-

G I AE PARS S E C V N D A» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tt^p

^’^bnuirtutefua ficcæ:ficutunguentum dyafinicon,quando additur A ^^lupcrfluitas additionis ex zegi. Et ex magis ultimo quo curatur, ‘gt;*’taccipias unguentum dyafimcon, Óó foluatur cum oleo rofato, amp;nbsp;'^^tiirfuper jpfuiYi uinum antiquum æqualein fubfUntia dia. Deinde J’'’ficcipfum CU eo,^ utereipfo. Etiam facitfimile huic alt;ftioni,quan* quot;onefttibi præfens unguentum dyafinicon, mel, quando decoquis donee ingronetur,amp;uteris eo.Aut accipe myrrham,amp;raloen,8lt;2 jjWtteretorum. SCpuIueriza illud luper mel dum eftfuperignem, ^ideline/uper ipfum pannum,et ftringe ipfum fuper Si num : amp;nbsp;hgt; ^’^Uin mellc quod dccoquifti,donec ingroflatum eft : amp;nbsp;pulueriza fu^ J^'pfum fpecies,amp; pone fuper ipfum pannu,et ftringe eum. Etquan* H^ieadminiftraturin illo ariftolochia longa, Sé radices lilq cedeftis, duilium : et farina herbi, amp;nbsp;een ra ure a. ut ere eis f mplicibus, aut ag«» ^ös.tcre ca,^ cribella ipfa: et pulueriza fuper mel quod narraui,ÓÓ '*^f^fo.(^iod fi prolongaturres Sinus, et non fanatur hac curationet ''*''dcias,quod in profundo eins eft corruptio:autiam facit impreido^ i^^f^inoflibuSjautiri reliquis membris dur/s,autligamentis : tune cura r'^incuratione Fiftularum,fecundum quod præmiiTum eft.

DC Decura Panaritq Sc unguis attntæ,etindfionediV ginaddid,amp;'icAone» (.put XCI.

l' ANARITIVM ert apoftema quod naiciturlub ungue pot ^sniaiius,autpedis:etfortaflenafeitur in reliquisdigitis. Cum ergo I’l^longaturres eius.amp;T negligiturcurano cius, et apodematuraporte^ ^îtecalido: aut corrumpitur,et em imt pus,donce eorrodi t radicem un !quot;gt;$:amp; fortadecorrumpit cam totam, er fórtade peruenitcorruptio ad Monee eft ei odor fœtidus:ô( fit extremitas digiti lata, et fit color eins ^^«.Quando ergo tu curas ipfum, cum co quod diximus in diuffio^. Mtnonconfertcurano rua: tunc oportet utinddas cum ferrototafu^ Muitatem quæ remanfit ex ungue. Deindecautcriza uulnus pod:d^ '‘’•Cautenum cnim luuanuu eft ualde. Si uero os eft fanum, et eft Viseriam fana, et additiones uacuæ unguis iam comprimât cam cm ^^gt;nteriora,86 incipiunt pungere ipfam,et lædunt eam:tunc oportet ut l’’'UsRadium fubtilem fub angulo unguis quæ pungitcarrtem,et im^ f'llfeamfurfum:8^ incidecam carné cum facilitate, et pone fuperillud Wremanetde came ex medicinis comburentibus,corrofiuis, donee f'lioueatur totu cius.Deinde cura illud cum unguctis,donee fanetur.

Pan an dura*

Siautem corruptio iam imprimitin os, tunc oportet ut incidas illud ^8lt;extrahas ipfum : non enim fanatur unquam dum petmanetin cd ''^'^orruptu. C^uod fi uides corrofionem amp;nbsp;corruptione incedere in di^ amp;^in,tuncincideeum in uno nodorum,fecundumquód præmidaeft ^^isrcmemoratio. Deinde cura ipfum, doncefanetur. Si auicm acci^ ^ungui aithtio,aut percudîo:et contingit in ea dolor yehemensjune

-ocr page 258-

A L B V c A s I s C H ^ R v R^

C oportet utpWebotomes infîrmu Ïn primis » Deindefcca ungucm cuitt^ Spatumili aeutô fcdlione tranfuerfa de furfum ad uifum. Eteuftodi; ne feÆoperueniat adeamem quæëft- fub ungue. nam ru faciès accidere per illud fuperinfimm dolorem üéhementem, ôf ent caulîa ad naduita* p,■«;,'« fuper- tem Câmis additæ m lôco » Deinde cura locum cum co quod fed a t do (^ fluifc«^“’’ lores, f Digitusueroadd/tus quinafciturmquibufdammanibuslio? minùm,forralîèeftcarnofus totusfetfortaflefuntin quibufdam eorum ofla,amp; fortafle eft in co unguis: ct quidam eorum nafciturin radiceiun lt;fturæ,aut eft natiuitas eius in quibufdam nodis digiti. Ilie ergo qui na^ feitur in quibufdam nodis digitf non mouetur:amp; ilk qui nafeiturapud iundturam digiti,fortafte mouetur. Eius ergo qui ex cis eft carnofus, fc^ dlio eius facilis eft. Quodeft,utincidas ipfum apudradicem fuam cum Spatumili lato. Eius autem cuius natiuitaseftin radiceiunduræcura? tio, eftdifticilis.abftincergo abinciiioneeius. Inïlloucro quinafcitur in digito apud ultimu nodorum,tuhcoportet ut incidas inprimiscari’ nem eius incifione rotunda uiep ad os. Deinde ferra os cum una illarum Serrarum conuenientiumadilIud.Deindecuraipfum,donecianetur. Confolidatio autem quæ accidit digitis adinuieem, multonens acci* ƒ • dit autex natiuitatebominis,id elf nafcitur cum eo,aut a confobdauó^ neuulneris.autcombuftioneionis, amp;nbsp;fmilibus. Oportet ergo ut feces illamconfolidationem,donee redeant digiti ftcundum formam luara O naturalem. Deinde pone inter eos licinia, autpannos infufos in oko ro üto: ut non coniolidenturüelociter, amp;nbsp;ftpara inter eos: aut ponem ter eos lamina plumbifubrilem,donee coniolideturlocus fteundumquod 0portet. EtfimiJirer ft accidat confolidatio quibuidam digitis cumpaft ; ma, tunefeea illam confolidationcm,fecundumquod ' præparatur,8(5conuenitfiguræ membri.

Vîtes. V ~T lt;[ Deincifione Vitium. Caput XCII.

, % / I T E S funt Venæ inuolutæ,groftm, plenæ fiipcrfluitatibus ; v melancbolicis quæacciduntin pluribusmcmbriscorporis: amp;nbsp;plurimu euentus earum eftin cruribus,præcipuein cruribus iteragen^ tium amp;Iaborantiü,crportantium.Opoiacrergo utadminiftresexcufii onem corporis ex cholera nigra aliquotiens excuflione forti. Deinde phiebotoma patientis cas bafilicam. Curatio uero card cum ferro/ft jecundum duos modos. Vnus eorum eft,utlêcentur,et extrabaturftn^ guis niger. Etmodus alter eft, uteleucrur Vena, amp;f ex trab atur rota, i ' ; SeAo uero eius eft fecundu hunc modum. Embroca crus in primis gt;cum aqua calida multum, donee rcloluatur languis grolfusfculenrusé Deindeftringe crus infirmi a fuperioripartecoxæeius, ufipadinfen^ Orem partem genu cum ultra. Deinde Iccaucnamin loco uno,aurduo^ gt;bus, aut tribus ftAoncampIa. Deinde cleua,id eft, extrahelanguincm ;inmanu tua ab mferion parte cruris, ulquead furfum, amp;nbsp;a fuperioM

-ocr page 259-

G 1 AE PARS S E C v r^ n A* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i$t

5^(Jutinfenus:donec egredfatur ex fangume quantitas quam uides fufi A

amp; quam tolérât uirtus infirmi. Poftea liga earn : ^ præcipe ei, ut J‘fceat a cibisgenerantibus choleram nigram:amp; itéra euacuationem ^pMehotomiani,quando implcntur Venæ, et nocet illüdinfirmo, ßeuario autem eius eft fecundum hunc modum. Rade crus infirmi, quot;^fafuntpiÜ multi. Deinde intromitte ipfum in balneum:aut embro ^'pfum in crureeius cumaqua calida, donee rubeat, amp;quot;nbsp;exuberentur ^fJautexercitetur exercitio forti,fi non eft ei præfens balneum,do^ ,''^'-ïlcfiat membrum. Deinde fcca eurem in direct o uenæ fe ertöne per quot;•^tudinem : aut in ultimo eius apud genu, aut in inferiori parte eius Wcalcanéum.Deinde apericutem cum unciriis,et excoria uenamab ''''’nipai tc,donecappareatlenfrn:amp; eft apud apparinonem eïus,quod . J^öcam rubeam ad nigredinem dccliuem.Cum ergo uadit ex cure,ui ^fïmalbam quafi fit chorda. Deinde intromitte fub ca Radium,do-J'^quando ëleuatur amp;nbsp;egreditur de cute:fufpendeeam cum uncino car •*wi. Deinde feca (edionem aliam propeillam iédionem tribus digi; , deinde excoria cutem a fuperiori parte uenæ,donecappareat. Delt;^ pflcuacam cum Radijs ficutfecifti,etfufpendeeam cum uncino a* •«cutfeafti in primis. Deindefecafedionéaliam, aucfectioneSpki^ ^ßindigesillo.Deindeeleua,amp; incideipfam ultima ftdioneapud cal B ^^m.Deindeextrahe earn adièdionem’quæeftfupra cam.Et faeik j^Moneeextrahas earn ex fedione quæcftfuperior, uel a’tiörfedioni '‘^Omnibus,donee quado egreditur tota:tunc incide earn. Si autem ƒ obedittibi ad extrahendum, et cleuandum : tune intromitte acum h’^nlo forti duplo, Sé liga earn,et extrahe ipfam: aut intromitte fub ca ^^'lium:etreuolucmanum tuam adomnem partem,donee egredia? ƒ• Etcaue, ne incidatur. pam fi inddatur, fit difficile tibi eleuarc cam '’f.amp;ingreditiirfuper infirmum'ex ca nocumentutn.Cum ergo ex-^^^Beam totam : tunepone fuper locum uulnerurri lanam fubmergt; '’^luino amp;nbsp;oleo rofato,aut oleo : amp;nbsp;cura ipfum,donee fanetur.

lt;uodfi Vitis eft contrada,Habens tortuofitatem cui firinuolutio ad J^jamp;noneft ficutdiximus fecundum reditudinem :tunc oportet 1 quot;Ji^sfuper earn ad omnem partem tortuofitatis eius, 6c loca inuo-^Wsipfius. Deinde fufpende earn cum uncinis, donee eleues earn caue apud fedionem tuam fuper earn neincidas uenam,aut uulneres : nam difficile fiet fuper te eleuare, uel extrahere earn. Conferua ergo prudentiam tuam»

Forma Incidentis quo fimatur Vitis.

-ocr page 260-

Non dl ei curuitas ficut rcliquis Vncimsjiequc eft acutæ cxtremitans, ut non uulneret uenam : 80 eftgroftæ fleduofitatis, lemstquoniam fief? fet fubnlis, incideret uen am fubtilitate fua: imo fit ci fuperigt; “ flua groftîtudo, ficut diximus »

H^ De extraftione Venæ cruris. Caput XCiif, AE C Vena generatur in cruribus fn terris calidis,ficutAUze^ gi,^ terra Ar^bum, et in terris aridis, cal/dis, p au cæ ten entail tis,ideft,in quibus non nafeitur hcrba,necp arbor. Et fortafte generatur inlocis alps corporis præter crura. Etgeneratioquidem ciuseftapu^ trefadione quæ accidit fub cute, ficutacciduntintra corpora ferpentes 00 uerrnes afcarides, ct uermes generati inter cutem 8d carnem. Etfi^ gnu incæptionis euentus huius Venæ eft, quod acciditin crureinflam# matio uehemes . Deinde ueficatur locus. Deinde incipit Vena exire ex .. loco illius ueficationis,quafi fitradix plantæ, aut animal. Cum ergo apparet ex ea extremitas eius^ tunc oportet utinuoluas fupcripfamnu ftum plumbfcuius pondus fit ex drachma keifufcp ad drachmas.n.ô^ D noda ipfarn;ctdimitte plumba fufpenfum ex crure.Quoties ergoegre^ ditur ex ea aliquid ad exteriora,inuoluc illud in plumbo,amp; noda illud. Qijod fi prolongatur multujuncincide partem eins, 6lt;^inuoluerefidu urn. Et non incidas earn radicitus antequam cgrediatur tota.quoniam fi ancidis,contrahitur,amp;^ ingreditur in cam erntet facit accidere apoftema, amp;nbsp;putredinem in loco, amp;nbsp;ulcus malum. Quapropter oportet,ut fuaui? ter traftetur.amp;r extrahatur paulatim, donee egrediatur ex ultimo fui, 6^ non remaneat ex ea aliquid in corpore :amp; ex hacquidem Vena egre# ditur in quibufdam hominibus quodeftinlongitudinefua quinep pal moru amp;nbsp;decem. Et iam peruenit ad me,quia exiuit uiro cx.xx.palmi?. Si autem Ïnciditur tibi in hora medicationis tuæ:tunc intromitte ra# -dium in foramine eins, ßlt; perfora earn foramine longo,cum corpore, donee cuacueturtotum quod eft in ea ex materia: amp;^adminiftra putre# fadionem loci cum mçdicinis diebus aliquot, D einde cura ipfum cura^ done apoftematum.. Ethæcquidem Vena quandoquehabet ramos multos, præcipuequando apparet in iundura pedis, aut in pede ipfo* amp;nbsp;accidunt ei orificia multa.ôô egreditur ex omniorificio ramus. Cura

^’'ê° Ip^am,ficut diximus in diuifibne,Ô£ cum eo quod præmiftum eft.

lt; Defedionefuper Vermes generatos fub cute,8^dici^

-ocr page 261-

G I AE PARS S E C V N D A» ' nbsp;nbsp;nbsp;^53 ^

Htur Aegritudo bouina» Caput XCIIII. A AE c Aegritudonominaturin quadam terra apudnos Ae^ .gricudobouina:propterea,quiamultotiensacciditbouibus, Aegritudo fft^ermis paruus unus, qui nafeitur inter eurem 8ó carnem. Etuadit ^®“‘”’* '’’corporetoto,afcendendo $Ódefcendendo:et ofteqditur(enfui apud “Ïöuladonê eius de membro ad membrurn, donee difrumpit ubicuep ''^'’'’ipitih cute locum,amp;f egreditur. Et generatio eius eft ex putredme J®®^iidam humorum. Sicut accidunt uermes Sdferpenresjcl eftjum^ ”?.amp;afcarides in uentre,Ettimetur ex malicia eius. Quia quado ipfe ’'‘’tin corpore,8if eleuatur ad caput,et peruenit ad locumuiicfortaflè ’P^itineo,amp;f egreditur,ctdeftruitocukim:amp; acciditillud multotiens.

Cum ergo uis curare eum,amp;S extrahereipfum , tune non fit illud nifi' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ ,,

Ï’^^ambulationê eius,amp; apparitionem ipfius fenfui. Oportet ergo,ut quod eft fupra eum, amp;nbsp;quqd eft fub co cum ligamento conftri

''’One forti. Deinde feca fuper ipfum,amp; extrahe eum. Quod fi profund ”“f in carne,^ non inuenis ipfum:tunc pone fuper locum cauterium '''0’igne,donecmoriatur.Etmaius quodtimet,eftcorruptio eius, qua 'quot;ttumpit oculû,(îcut diximus* Si autê uides eum iam perueniftè in ca? Pquot;tpropeoculum,tuncftringefub eofupercilium ftridurabona. De? yJefecafuper ipfum,Só extrahe eum. Et oportet ut utat infirmus mun 'ocationefui corporis ^ cum medicinis foluentibus humores putridos ß ’'’los.Etcaueat fibi a cibisgenerantibus putrefadionem»

' T C De fedionefuperægritudinemNakir» Caput nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XG v.

• A AE c ægritudo nominatur in terra noftra Nakir :8ó eft dolor NaFir. loiacciditinquibufdam membris:deinde permutatur de membro ad 'quot;tnibrü.Etego quidem iam uidi ipfum,fecundü quod narro tibi. Vo? '’'nsfum ad mulierem infirma in quibufdam uïllis. Etdetexit bracht ‘ ’ ’quot;'gt;fuum,8f uidi inflatione paruam in uena funis brachq.Etpoftquani ^ïnfihorauna,uidi unam inflationemincederecum focili,ficut ïnce ' ' quot;nermis,afcendendo ad humeru eius uelqcius quam effe poteft : ut fit /Otargentum uiuü,quando currit de loco ad locum.Receftit ergo dogt; '’'■txilloloco,amp;^ fixus eft in humcro.Deindefedi horauna,etcucurrit ' ’'’/tliquumcorpus,donecperueniretin brachium aliud.Deinde narra '‘''niihi.quia reuoluebatur iri toto corpore fuo,fecundû quod uidi. Mi ^tus km ergo de uelocitate permutauonis eius de membro ad mem^ ’^w. Et ego quidem ante illud non uideram hanc ægritudinem oculis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^■

'’’fmliterfecunduhuncmodum.Verumtameriuidimultos,qui inue ’’nintdolorem permutari de membro ad membrurn: et non uidiipfum '’'olis,ficut uidi eum in muliere. Et ego non cogitóallud efte, nifi quod ‘‘^propterea,quod muller fuit ex illis qui funt ex uillis ficci corporis de

-ocr page 262-

AÜBVCASIS CHIRVR^

C tcóarum uenarumthinc ergoapparct fcnfui illa nentofiraspermvrafj, . ( Et eft neceflè, ut non a ppareant lecundu hanc ration? m ilhs qui finit de Iiaofi,5c corporibus humidis,ocfukarüuenarum^ Cum ergouisfu* ranonem eius.et fentitpauens dlud dolorem:runcfi cft apparens nbio^ culo,fcut diximus,tunc ftrmge fupra ipfum,amp;: fubipfó udoeïter: erfe* ca fupra ipfum, donee cgrediatur illa uenrofitas cÖartata: amp;nbsp;cauterizalo cum, Si autê non uides ipfum oculis tuis: tunceura ipfum cumexcußi^ one corporis,amp; cum eo quod expelht uentoftates^etcarminat caseuni pillulis fcc nd is, amp;ƒ pillulis de fera pino, ée fimibbus, Slt;[ De extractione Sagittarum. nbsp;nbsp;nbsp;Caput XCVf.

Sagitvram uarietas.

Signa fagittse in üxx Gu e-bro.

A G i T T AE diuerfificanturfecridiim ipeciesfuas,amp;iecndum loea in quibuscaduntex corpore.Earum uero diucrfiasdbquo^ niam ex eis funt q me haben tcufpides magnos, amp;^paruos: etconcauæ, amp;nbsp;furdæ. Etex eis funt quæbabent très angulos. Et ex eis qui b us funt linguæ.Etcx eis quibusfuntaftdlæ. IlJæucro quæfuntfecundû frémit bra m quibus cadunt, ed fecudum duos modos.Autenim rnebra tant ex membris principabbus concauis. ßcuccerebrum, amp;quot;nbsp;cor, etepar,amp;f puîmo,ct renés, amp;nbsp;mreftina, et uehea, amp;ƒ eis h milia. nbsp;Quando ergo C3^

ditin aboLio horn membrorum,éc apparentnbifgna mortis,quæcgo narro tibi poft, tunc oportet ut deuires extraóionê illius fagitra* ex eis. nam mors confêquirurillum in quo eft,in pluribus diipohnonibus. Et quando non apparent tibi ifta fgna mala, Af ftgitra non eft abftonfa in profunditatemembri, tuneextraheipiam, amp;:cura uulnps. Ex fgnis emm cerebri quando cadit in co ftgitta, amp;nbsp;pénétrât os, er egreditut fi^ phac quod eft fuper cerebrum,eft: quoniam acciduntex illo foda uebe mens, Af fcotomia,ec uertigo,amp;rubedo m ocub's,’amp;'inffatio,amp;f rubedo iinguæ,er fpaf mis,amp;f permixtio intclledtus,« uomitus cholera'. Et for-

, Gordt,

tafteegreditur fanguis ex naribus, aur auribus, Etfortaflê abicinditur ftrmo, Ad deftruitur uox. Et egreditur ex loco uu/neris bumiditas alba ftmilis puin. Et exit ex eo fimile aquo/ïtati carnis. Si ergo apparent tibi ida fgna,tune abftine a curatione,etextrahe fagittam fi non egreditur;

Pulmoni,

Velaminipc^’ üoris.

Signa autem Cagittac quandocaditin corde^nmceiuodipfaedproi= pemammillam finiftram: Afientitcum ca quafi ipfa Cit fixa in re dura, non in re uaena.Et fortafTe fagittæ edmotus fimiUs morui pul/us.’amp;'ftr rif ex uulnere fanguis niger.Etfeciuituriilud frigus extremitatun'., Sd fa dorfrigidus, Sd fyncopis. Scias ergo, quod mors defcenditprocul du^ bio. Etfignum fagittae quando uulneratpulmonem ,ed€xitus fatr^ guinisfpumofi€xuulnere:amp;: uafa quac fequunturcollurn apeden r rur, 5f m utatur color infirmi. Et expirât fpiritum magrii, abt miet c. a «^ ritattradiionem aeris digidi, nbsp;nbsp;Quod fi cadatfagnta in uclamcis.t,i cd

ed in pedtore: tune edprope codas paruas:etf;t ar.helmus magrvserai dolore uchemenu,cum difpirio:0: mouentur onmia membtahun^OQ ^

-ocr page 263-

Q1AE PARS SECVNDA» nbsp;nbsp;nbsp;^^^

C Typus extraóionis Sagi'ttarum diuer^ fimode infixarum,

-ocr page 264-

Îfd nbsp;nbsp;nbsp;ALBVCASIS CHIRVR?

C rum» Etficadatfagittainftomachum,tuncfortafiecgrccîiturexuuP Sromacho, nere ex cibo aliquid mdigeftum, Etfi cadit fagittain Ventrem, Scfî^ Ventri, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gitur iii eo:egreditur aliquid ftercoris ex uulnere, aut zirbum, autinte?

Rinu qiiod iam difruptum eft.Non eftergo fpes in curationecius,ne(ÿ Veßcx. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in extradtione ftgittæ, Quod fi fagitta cadat in Veficam, amp;nbsp;egredia^

tur urina : Ôd procéda ex ea aliquid ad exteriora, et fortior fit dolor fu^ perinfirmum : tune fcias,quia eft mortale, R cliqua autem membra, ficut faciès, amp;nbsp;collum, et guttur, Ôd lpatula,et adiutorium, ^ fpondiles dorfi,et furcula, amp;nbsp;coxa, et crus, ôc eis fimilia ex membris faluanturfc? cundum plures difpofitiones: quando non inuenitfagitta arteriam,aut neruum : et non eft fagitta uenenoR, Et ego narro tibi quod uidide efiebarum lâgittarum, ut fignifices per illud fuper curationem tuam. Expérimenta Quod eft,quia cuidam uiro cecidit fagitta in lacbrymali oculicius,in ra^ Aurons. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dice nafi,Extraxi ergo earn ipfiex parte altéra,fiibadipeauns eins: amp;f là

natuscft,etnonacciditeiinoculoeiusnocumentum. Etextraxift^

» gittam aliam Iudæo,quæ cecidit ei in adipe oculi fui fubpalpebra infe^ riori:amp;iâgittaiam occultataerat,etnonconiècutusfum exea nifiextre mitatem paruam eius, cum qua adhæretin ligno fuo:8Ceratfagittama^ gna ex fagittis arcuum Turcorum, cum ferro leni, in qua non funt au^ res, Sanatus eft ergo fudæus, amp;nbsp;non acciditin oculo eius accidensma^ D lum. Et extraxi fagi tram aliam ex gutture Cbriftiam, Et erat fagitta.

arabica, èceftilia cuifunt aures, Secui ergo fuperipfam interduasgui^ degfSc iam fubmer/â eratin gutture eius, Subtiliatus fum crgo cum ea, donee extraxi eam:amp;:fanatus eft Cbriftianus. Etextraxifagittam ali# am uiro quæcedderat in uentre dus: ÔC cogitauimus, quia moreretur ex ea , Poftquam ergo prætericruntei trigintadies,8énon mutatum eft fupereum aliquid ex difpofitionibus dus^fecui fuper fagittam :8C nbsp;nbsp;nbsp;'

ingeniaui fuper earn, Sd extraxi eam : et fanatus ett, ÔC non accidit ei acçidens maîum » Et uidi uirum cui cecidit fagitta in dorfo eius, et '

, „ confolidatum ed uuînus fuper eam, Poftquam ergo fuitpod feptem an nos, exiuit fagitta in radice coxae eius ♦ Et uidi muîierem cui ce^ nbsp;nbsp;nbsp;'

cidit in uentre fuo fagitta, 3d confolidatum ed uuînus fuper eant, 8C nbsp;nbsp;nbsp;’

remanfit fagitta intra ipfam ; amp;r non murata ed ex difpofitionibuseii us aliqua , amp;nbsp;mulier non inuenit ei nocumentum in aliqua ex ope^ rationibus fuis naturaUbus. Et uidi uirum alium, cui cecidit fagit^ ' ta in fade fua 18^ confolidatum ed uuînus, Sc remanût, non inuenit ! ens ei multum dolorem : 3d fimilia idis multa ^ Et extraxi fagittam ' uiro ex principibus Régis, quæ ceciderat ei in medio nafi fui, etiam decUnauerat ad partem dextram parumper : 8c occultata erat fagitta tota, Vocatus fum ergo ad curationem dus podeafum fagittæ nique ad très dies, Inueni ergo uuînus fagittæ dridum ualde Jnquifiùier^ go eam cum tenta fubali, ô^ non fend eam ; amp;! ipfe quidem inuenie^

-ocr page 265-

G I AE P A R S S È C V N D A» ^5 7

^^punâionem 8^ dolorem fub aure fua ex parte dextra.Speraui ergo, A Werat illapunclio ex extremitate fagittæ» Emplaftram ergo locum ''‘'^eniplaftro m quo erat uirtus autra(ftiua,amp;digefliua,condens apud ’'’^uodapoftemaretur locus,Stf appareretmihi lignum fagittæ, ut fe^ fuper cam:amp; non accidit in loco accidens fignificans quod fagit* j^fonfecuta fit locum . Afliduaui ergocum emplaftro fuper cumdie^ .’‘’’»ultis : 8^ non accidit accidens, et confoÜdatum elf uulnus inters? ''’'^8Cren^a^(j{-infirmus de extractionc eius fpacio dicrum, doiiec fen^ 5^ittam diequodam intra nafum fuum. Et narramt mihi illud. Po^ ,*^’■§0 fuper illud uulnus medicinam acutam, corrofiuam diebus mul ''5gt;^onec apertum cft : 8ócum tenta tentaui ipfum, et fenfi extrcmira-fagittæfubtilcm quæ adhæret in ligno » Deinde addidi in aperti^ üulneris perillam medicinam acutam, donee apparuitnobis uib^ ''■tftextremitas fagittæ : 8cpræterrjt mihi cum co fpacium tempon's ^f'^'ferquatuor menfes.Deinde poliquam amplificatum eft uulnus,8C f'^ffibile fuit mihi intromittereforcipes in ipfarn,, amp;nbsp;mouere ipfam, 8^' '''»lobediuit ad exitum : tune non ceffaui fubtiliare, 8f ingeniare fuper ^cum modis ingeniorum, doaec ceepi fuper earn die quodam cum ®fapibusdecenter faais, fccundum quod uenietformaeorum in fine ^pittili,donee extraxi earn.Deinde rcltauraui uulnus. Et medici quid;: '^indicant,quod cartilago nah non reftaurat. Reftauraui ergo ipfam, ß “Wolidatum eft uulnus,et fan atus eft infirmas fanitatc integra : nee ’’Ocuiteialiquid omnino » Et ego narro tibi qualitatem extraftionis '''’‘•‘rundam fagittarum: ut ponas illud regulam amp;nbsp;lignification cm fu^ f^ illud quod non dixi.quoniam partes huius artis 8ó diftindiones ca J^'nnoncomprehendunturcum narrationetneque comprehendit iP ^’liber.SCarrifcx prudés comparât cum pauco fuper multum: et cum' ’'’^^odeftpræfens,fuperillud quodcft abfens:8finuenit operation '’''^nouam,etinftrumentum nouum apuddefcenfusrerum extranea^

huius artis qiiandoaccidunt. Dicoergo,quod fagittæ non egre Modi duo« ’'''inturex membris quibus funtfixæ,nili fecundum düos modos.Aut fradioms Sa^ P^ïtUaftionem ex loco ex quo intrauit. Aut contrario partis altcrius. 8““*^“®* ^hllaquæegreditur unde intrauit, aut eft fagitta procedens in loco

^'■nofo:8c attrahitur,et egreditur.Qiiod ft non obedit ad exitum ex ho f^inquacadit: tune oportet ut dimixtas ipfam aliquot diebus, donee putréfiât caro quæ cft in circumitu eius : 8S alleuietur attraftio eius, 8^ ^'’segreffio. Et f militer fi figitur in ofte, amp;nbsp;non obedit tibi ad exitu, ’quot;neaimitte ipfam etia aliquot diebus :amp; itéra earn cum attractione 8^ 'quot;otioneomni die,donee egreditur. Quod fi non obedit tibi ad exitum Poftdics, tune oportet ut perfores in circumitu fagittæ in ipfooftcab quot;’nuiparte cum terebro fubtili,donee amplificentur fagittæ ♦ deinde aP ’'^heeam^SCextrahe ipfam» Si autem fagitta eft fixa in capitis ofte,0lt;'

y 5

-ocr page 266-

253 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A L B v C A S I S ^quot;H.r R..V R^

C iam proccHît m uno uentrium ccrcbn,8ó apparent ex infirma quidam illorum accidentium quæ dixi:tunc abftine ab attraflionc Ggittæ,etdigt; mitte earn,donee æquetur efTeeius poft dies. Nam fi fagitta peruenit ad fifach,tunc mors non prolongatur ei.Et fi fagitta non eft fixa,nifi' in cor jïoreoffis tantum,amp; non pénétrât ufque ad fifach:8lt;Srernanetinfirmus aliquot diebus,amp; non acciditei ex ilhs aceidentibus aliquid : tuncinge^ nia in attradione fapittæ amp;nbsp;extractione eius. Si autem eft fixa ualde, Si^ non obedittibi ad attradionem : tuncadminiftra ter eb dia in circurai' tu fagitta', fient narraui tibi: deinde euralocum, donee fanetur.

Si autem Sagitta iamabfconfaeftinloeoeorporis,amp;roecultatiiramp; abfeonditur a fenfu : tune inquire earn cum tenta. Si autem fentis earn, tuncanrabe earn cum quibufdam »nftrumentis quæconueniuntattra? dionieius.Siautem non potes fuper earn,propter conftridionem unk neris, amp;nbsp;propter löngicudincm fagitta? in profundo : amp;nbsp;non eft dlie os, nequeneruus, ncque uena : tunc finde fuper earn, donee amplificctur uulnus, æ fit poifibde extrahere fagittam. Qiiod fi funt ei aures quf bus teneatur, tune libera earnem fixam in cis ab omni parte, omni )nlt;gt; genio quo potes dlud, amp;nbsp;ingenia,fi non poteft fupereuafionem car^ nis in fradura aurium, amp;nbsp;contorfione earum, donee cuadat.

ƒ Cautdae, Et tu quando adminiftras extradionem Sagitta?, in quocumque D loco eft , tunc utere contorfione manus tua?,c«m forficibus ad pars: tes omnes , donee facias cam cuadere : amp;: fubtilia ultima fubtilitate, ut non frangatur Sagitta, amp;^ fiat difficilis tibi attradto eius, amp;nbsp;ipfius extradio . C^uod fi non potes fuper earn ex bora una , tune dimitte earn diebus aliquot, donee putréfiant quæfunt in circumitu eius.deinde itéra earn : alleuietur enim tunc. Si ucro contrarietatem tibi facit fluxus fanguinis , tunc adminiftra quod diximus ex curatione in capitulo fuo : amp;nbsp;cuftodi uirtutem tuam ab incifione uena?,aut nerui, aut ebordæ . Et adminiftra ingenium omni modo quo tibi poff bi-. , Ic eft euafionis Sagitta: : amp;nbsp;fit illud cum facilitate, amp;nbsp;tranquillitatc, uel rarditate, amp;nbsp;firmitate, ficut narraui tibi, Et oportet, ut facias cum trabis Sagittam, ut infif mus fit fecundum figuram, fecundum quam fuit apud cafum Sagittæ in ipfo. Quoniam eft magis iuuatiuum .Si autem non eft tibi poff bile illud, tunc adminiftra quod tibi eft poft flbile ex figuris. Sagitta autem quæ egreditur ex contrario partis alterius, aut iam procedit ex ea aliquid ad exteriorataut facit gibbon fitatem extremitas Sagittæ per fenfiim ex fuperiore parte cutis pro* pinquæ, amp;nbsp;uides earn eminentem : feca ergo fuper earn, amp;nbsp;fit fedio fecundum quantitatem quod capiantin ea forcipes. Deinde attrahee^ am : ipfa narnque fir facilis ad exitum . Si uero retinetur in ofle,timc ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'torque manum tuam fecundum rotunditatem , donee imprimât Sa*

gitta in offe, êó amplificet fibqpfi : deinde trabe ipfam. Et fi nou :di-

-ocr page 267-

G I AE P Ä.R S ' 0 E C V N O Â,- l;p

®’1ttecam diebus aliquot: deinde itéra earn, donee egrediâtuF» A Qiiod fi lignum Sagittæ eft in ea,tunc impelle ipfam cum eo. Si auP

’®cccidic lignum, amp;nbsp;uis adminiftrare impulfionem : tune intromitte . ^'Ifîm indrumentum concauum,ut ingrediatur concauitas eius in eau ^ Sagittæ: deinde impelle earn eum ipfo., Si autem Sagitta eft eonlt;’ '^'1a, tunc im pelle earn cum inftrumentointrante in ipfam. Sagitta e^ '’quot;® alleuiatur per illud » Quod fi Sagitta eft toxicata »tune oportet1 '1^lt;oncaues carnem totam, in qua eft uenenum : fi eft tibi poftibile ils1 '^^'Deinde cura earn cum eo quod conuenit ad illud1 __\ ■

Quod fi Sagitta eft cadens in pectore, aut in Uentre,autinuefica1 ’'’tin latere : amp;^ eft propinqua ex eo quod tangis cum tenta, amp;nbsp;poffibi^ tefttibi fecare fuper earn ttuncTeca, amp;nbsp;caue ab incifidne uenæ, aut nerui, 0lt;^ extrahe earn. Deinde fue uulnus,fi uides ^ amp;nbsp;cu^

’ ra illud, donee fanetur.

Et hæc eft forma Forcipum,quibus cx^ trahuntur Sagittæ»

Et forma Impellentis furdi.

^oteftfurdg extremitatis ficut Radius,ut alleuietur introïtus eius irt Wmconcauam,06 impellatur cum co » Huius extremitas impellent ’'^concau£ eft concaua ficut penna auis:ut alleuietur introïtus fagittæ quot;’ipfam dp impulfio eius ♦

y 'y C De phlebotomia Venârurti* Capùt XCVlE V, E N AE phlebotomâdæ,quarumcucurritconfuctudoincor*

1

pore, funt triginta. nbsp;nbsp;Ex quibus in capite funt fexdeeim : duæ

quot;fæ pulfatiles,qùiæ funt poft aures, didæ duæ Herbæ: 8^ duæ Arte* ’'æ^u^funtin duobus timporibusapparentes:et dug Venæ quae funt

-ocr page 268-

2ÖÄ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ä L B V C A S I S C H I R ^ ^^

•lt; Typus Venarum corporis hu«’



-ocr page 269-

GIAE PARS SECVNÖÄ» nbsp;nbsp;nbsp;îlt;?t

üobus lachrymahbus duorum oculorum, quæ dicuntur Àfpicien^ Vena præparata in médiofronnsretuena quæcft in extremitatc f btduæ Guidegi.quæfuntincoIlo.Etduæuenæ quæfuntinlabio i^Woreoris.Et duæ uenx quæfuntin labio inferiore.Et Htæ funt ue? ^i^ædicuntur Algccherich.Etduæuenæ quçfunt fub lingua. *pnæautem quæphlebotomanturinbrachqs.funtquinqîuenç in '^'brachio. Vna carum eft Ccphalica,et elf ex latere fylueftri: amp;nbsp;no^ '^îteam uulgus uenâ capitis. Et Fufca.Et eft Media uena,^ eftcorns “ta ex ramo Bafilicæ,et ramo Cephalicæ:amp;f nominat earn uulgus ue quot;’'“corporis.Et Bafilica,amp;eft pofita in latere domeftico:et nominatur ^“aTidHicaris.Et nominat cam uuIousuenamuentris.Et Punis bras Weft pofita fuper focile : SC eft ilia in qua phlebotomatur, et eft ilia 'Î’'^apparetfuprapollicem appatitione manifefta.Er Saluatella: amp;nbsp;eft quot;^“aquæeftinterannuIarêSCminimuretfuntei duorami. Et in cru# '^^gt;11 pedefunttrès ucnæ.Vnaearn eft quæeft fub pollicis curuatu# '’txlaterefylueftri.Et fecunda eft Saphena:et locus eius eft apudcaica quot;^“m ex latere domeftico. Et uena Neffe:et locus eius eft apud calcanes quot;'“ex latere fylueftri.Et in crurealio funt très uenæ fimiles illis.

Ceplialica.

Fufea. Mediana,

Bafilica.

Funis brachij

Saluatdla,

Saphena* Neffe.

C^ De phlebotomia duarum uenarum poft Aures. f*h!cbotomiæ uero duaru uenarum quæ funtpoft Aurcs,iuuamcn# quot;““eft.adeatarros antiques, S^hemigrancam, et fahafâti, amp;f ulcéra ca# P'tismala antiqua.Etqualitasphlebotomandi earneft fecûdum quod quot;“Tû.Eteft,utradaturcaputinfirmi:etfriccturoccipitium eius inloco 7înim uenarum cum panno afpero fricationc bona« Deinde ftringat 'quot;firmus collum fuu cum uitta,donee appareant duæ uenæ. Ëtloca eas “““funt poft Aures in duobus locis depreflis capias. nbsp;nbsp;Quære ergo

^^digito tuo,ct ubi fentis pulfum earum fub digito tuo, illic figna cum “'cauftro.Deinde accipe phiebotomum cultellarem,ó^ eft ille qui dici# *'“'bddens.demdeintromitteipfum fub uena in cute,donec perueniat pl^lcbotomus ad os.Deinde eleua manum tuam cum uena 8ó cute ad fu Ptnora,Biocide uenam cumcuteincifioneincidente.Et fitlongitudo 'Mionis quantitas duorum digitorum iunctorum,aut circiter illud : æ ^fexireex fanguine quantum uis. Deinde ftringe earn cum puluillis, ^dimitteearn,doneefanctur.Etiam præceflîtin principio libri incifio ^tti,amp; ipfarum cauterizatio.

C Dephlebotomia duarum Arteriarum in timporibus.

Duarum uero Arteriarum quæ funt in duobus timporibus phiebo ^miæiuuamentum,eft ad hemigraneam antiquamtetfodam prauam, ^obtalmiam affiduam : etcurfum fuperfluitatum effufarum acutarum jdoculos.Etqualitas phlebotomandi cas eft fecundum quod narro ri^ “'•Stringatinfirmus collum fuum multum,donec appareant dug uenæ '^fuiapparitione manifefta ;amp; demonftretur pulfus earum fub digito

J*

-ocr page 270-

adz


ALBVCASIS CHIRVR/


C tuo .Tunccnim (igna cum encaudro, Deindeeleua cutem defuperue/ nam ad fuperiora cum digito tuo indice, amp;nbsp;mtromittephlebotomu m? ddenrem defubtus, 8^ eleua uenam ad fuperiora. et incideeam,(îcut fc ddi 1'11 duabus uems alqs : amp;nbsp;fac currere ex (anguine (ecundum quanti^ tatem necedîtans tuæ. Deindefoluecoartationem infirmi, amp;tponedi^ gitumtuum fuper uenam hora una. Podea pone fuper ipfam cotum ÔC puluillos,amp; dringe ipfum defuper con dridione forti: et dïmitteiplâm, doncc(anctur.Eciam pnreedt rem em oratio earumjCtipfaiiim ineiüo, 8C earum extraetio in principio bbri.

ff Dephlcbotomia ueng fronrispodphlcbotomia CephaUcx,

♦a, ïuuamentum uerophlebotomiæuenæfronrisedpodphlcbotomi'/ am Ccphalicæ,ad ægritudines keieiandquastSCad hemigraneam,etra bedinemtamp;Sulcéra fœda. Etqualitasphlebotomiæeius ed,(ccunduni quod narro obi.Cöartet infirmus collum fuum cum uitta,donee appa^ reat uena. Deindeaccipeindrumcntum quodnominatur Failonum» Cuius hæced forma»

'i

PoiTorium^

Aliüd.

) Poneacumen eminens quodeft/n capiteFoflori)'fuper jpfamuenam, 6ópercutefuperipfumcum pecrune,autcum re aham modoeïus:amp;fdjlt;’ mitre ßnguinemcurrere fecudum quamitafem quam uis. Deindefob^ ue perforanonem infirmi, 8^ dvuige earn, doneefanerur. Et quandoc^ apenturcum phlebotomolato. Verumramen non oportet, ut fitphle? botomus acuræcxtremiratis, ficutrebqui phlebotomi, imo fit latte ex/ trem/tads. Et phiebotoma earn fecundum tranfucrfionem : quoniam os eft propinquum:amp; forrade in eo frangetur phleboto# mus quando cft fububs*

ft De phlcbotomiaVenarum m duobus Lacbrymalibus, Ïuuamentum autem duarumVenarum quæfuntin duobus Laehry mailbus duorum oculorum,edad oculum ex fcabieamp;rubedineïamp;fe/ bel in oculo, 60 ægritudinibusfàdeî« Et quabtas phlebotomia? eanm cÆ, ut ftringat infirmus collum fuum cum uitta. Deinde phiebotoma cas : æ tu fis dans fuper caput cius ♦ Et fiat phlcbotomia feeundû tranf uerfum ad longitudinem parum,cum phlebotcmo parue, lato parum? per. nam in loco non ed caro. Si enim phlebotomus ed fubtilis extre-mitaus, for ta de frangitur. Deinde fac currere ex (anguine quantum eft ribi necedê. Et pone fuper cas cotum, amp;nbsp;dringe cas

node una, amp;nbsp;(blue cas lt;

■7

-ocr page 271-

GIAE PARS 8 B C V N ft- A.

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C DcpHleboromiauenarum NaO» ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A

, quot;cnæautemNafi phlcbotomja,eftconferensadfcb4'trtlâc'üfam^â(!^ «g» pW uehementem.amp;f ægritudincs fadci,fient hemigraneam, Ô^ rube^ J’^*’» quæ accidit in facie :præcipue quando cit an tiqua. qualitas ’^^'^Ijotomiæ eins eft, ut ftnngat in firm ii s coll um fuumDeinde tene ?^eius manu tua finiftra,amp; accipe phlcbotomu fubtilcm Jongum * quot;§f eum in medio leporis ipfius,inter illud quod diftinguit nalujw ft j.’^'liinireftitudinem, quoniam uena non apparet ftnfui illic, amp;quia i^§iiisincipif fluereftatim. Et oportet, ut ultimes manum tuam cum footomo parumpertóf facias currere ex fanguine fteundû neceftita ^fuain.Deinde liga ipfam node una.ipfa enim reftauratur uelociter,.

C DephIebotomia uenarum Guidegi.

^uarum uero Guidegiphlcbotomiæiuuamcntû,cftad eonftridio^ ♦»• i^3nhditus,8^ incæptionem lepra?, et ægritudincs melancholicas, amp;^ ^P^fginem, et ulcéra mala,^V corrodentibusjd eft, herpenbus eftio^ .^s.Etqualitas phlebotomigcaru eft utftringarinfirmusfub utrifep j^’bluoeum ligamêro,’amp; ftctartifex fupercaputinfirmi,etinfifmus .^ns fuperledern. Deinde phlebotoma uenam ad longitudinem footomia ampla parumper. Deinde extrabe ex fanguine quand ta ^ ^teinpcratam, aut fecundum illud quod uides ex ncceftitare quæeft, j^^ud,Deindefacfimilitcrdeuena alia. Pofteafolue ligamentum, amp;nbsp;B i ^duasuenas ftnetura media:utnó pr^focetur infirm us. Et dunite 1 '*niuf(^tnanc.Sanatur enim uulnus.

? . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;De phleboromia uenarum Algeberich.

poiæ autem Algeberichphlebotomixiuuamentum eft:quia con? X ''^’^alcolam in ore,06corruptionem gingiuæ:amp; ulcéra mala: et filEuquot; ^ 'ï^ioi ü,8f ulcéra mala,enam quæ funt ih nafo, amp;nbsp;in circumitu eins, n^alita'sphleboromiæ earum eft,ut facias federe infirmum coram te: 'Wngecollumeiuscum uitta. Deindereuoluelabium eins,amp;afpice '^3sucnas:quarum una eft a dextera labq ' Sf lècunda a fimftra ci^ ''^demonftratioutriufepeftpernigredinem ambarum.Etillud ue-'quot;'«:quiain circumituearum funtuenæ minutæ,nigræ. Incideergo ^i^cpincifioneincidente. Si autem dubitatio eft fuper te, amp;nbsp;non leis ^^farum fft:tuncintendead incifionem maioris earum, êf ipfarum Jlt;ftiorem,Etfimil'ter fac de duabus uenis quæ funt in labio fupe^ X ’^•«plurimum quidem currit confuctudo cum eo’.amp;incide duas ue 1 jW fuut in labio in feriori.

quot; dephlebotomia Vene fub lingua poft Ccphalica^ phlebotomia, düarum uero Venarum que funt fub lingua phlébotomieiuuamen X qd phlebotomia Cephalicæ eft ad præfocationes quæ font in ^’■qamp;ægritudinem uuulæ,etægritudincsoris,Et qualitas phlcbolt; ®îiMicas eft,ut fedeat infirmus inter manus tuas coram fole;6c c'eua ‘

-ocr page 272-

tßfi nbsp;nbsp;nbsp;ALBVCASTS CHIRVR^

C J/nguam ei’us, amp;f a/picefub lingua a latere é/üs «no uenam, amp;f a latere eius alio uenam:amp;r color utriuCcß dediuis ad nigredinê. Phlebotoma ér^ go utracp:etcurtodi,ne ultimes manu ruXinphlebotomando cas^Nam fub eis funt arteriæ,amp;rfortafleaccidetfluxus languinis ex illisarterijs» 'gt;

lt;[ De tribus Venis in cubico»

*bb. Venæ autem tres quæ phlebotomantur in cubito, funt inquarum phlebotomia cucurritcon/uetudoinomnibusbominibus.Etphlebolt; tomiaearum bt/ècundum duos modos.Autpungendo cum phlebofo mo myrtino lato:aut obuari ad fubtilitatê decliuitautfecando cum phlc botomocultellarfôôeftAlnefl.Etbæceftformaeius»

Sic AlneÜl eü, quod couenitad reóHonem, Et ex eis runtCpeciesïatx,8C rubtiles,reciindüamplitudinemuenarum8c{irióiaramearumt

Forms pMe^ ^g/ggtSgE/B^^^^^^^^^^^^^^^M^ botomi myr-

Forma pblebotomi myrtini fit tara, fient uides, Etconuenitad aperient das uenas coneauas^plenas^procedentes, apparenteSjgrofTas, SC Hbs qux continent ranguinem grofTum, turbidum »

Forma ebte» nbsp;nbsp;nbsp;^ fk

botomiOU^ vans, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7

D Etidephlebotomus ed minoris fatitudinis,S^dibtiïioris extremijatis,

Etconuenitadpldébotomiam uenärum fubtilium, quæcontinentfan^

guinemfubtilemcitrinum»

B Dephlebotomia EafiHcx,

,y. BaCiUcxautem quçedunabarum triumuenarumphîebotomiæiti^ uamentu ed. Quia extrahit Canguinem ex ægritudinibas quæCuntfub.

gutture amp;:coUo,ex eo quod fequiturpecius,et uentremtetcóaenitphle’ •

botomatori cum phïebotomatcam,utcaueat, 8c fit fuper timoré ex ea» • ƒ nam fub ea ed arteria. Si ergo errat, 8^ addit in pundura pblebotomi, incidet illam arteriam,etaccidet fluxusCanguinis.Quapropteroportet, nephlebotomet eam cum pblebotomo pungente:imo fit fecanscum AlnefiL Quod fi non apparetBafdica apparitionemandeda,tuncO' porter, ut aliénés ipfam,amp;^ permuteris ad aliam, autquxras aliquem ra' mum eius:autphlebotomes loco eius Funem brachij.ipfa enim edma' nbsp;nbsp;nbsp;'

nifeda, amp;^ feca eam cum pblebotomo Anefil, ficutdiximus. Siauteuis *'

phlébotomiam iphus eiufdem, tune oportet ante driSturam brach ij, ut

tangas Iócum,donêceognofcasIocupulfus.Deindedgnafuperlocuni * cum encaudro, podea braebiurn, amp;nbsp;feca uenam feétioneconeaua cum

pblebotomo AlneCd^ficat diximus ^ Etcauene cadatpercuihoperfpa^': '

-ocr page 273-

4

GIAE PARS SECVNDA,


2^5


' tium a loco artcriæ.Etquando Hides, cum tu ftringis ligamen, inflation le:!!!!!loco quem lignafticum encaüftro, tuncilla inflatio eft inflatio ”'tcnæ:dcuita ergo earn » Qiiod fi uides fanguinem apud phleboto^ 'quot;•arafahre, ficut urina pueri, amp;nbsp;eft fanguis fubulis, rubeus: tune Icias, 'l'liacftex fanguine arteriæ.Tune ergo propera,et poiie digitum tuum ‘^peripfum fpacio longo.dcinde auter digitü tuum » Si ergo abfein^ ^turfafiguis(multotiensnamcpabfcinditur)tüc ftringebrachium, amp;nbsp;^iniitte ipfum: Sc caucatinfirmus a motione cius : amp;nbsp;fit fuper timorem ''''s.Etnon moueatipfum diebus aliquot, doneefanetur. Si autem quot;^liabfcinditur fanguis,amp; uincitte: amp;nbsp;non eft tibi præfens in moment ’'’tüomedicina,tunc incide arteriâ, fi apparet tibi. nam extremitates ciquot; f^contrahuntur, èC abfcinditur fanguis. Aut accipe cortieem fiftici, amp;S J'^'Jeeumiaccipemedietatem unam, amp;nbsp;ftringceam fupcr locum ueuæ ?'^‘^turadecenti,cum ligamento amp;nbsp;puluiUisufq^ ad diem alium .Tune ’ofcinditurfanguis,eft bonum.Etfi non:tunccura ipfum cum eo cugt; '''^pi'a’ccfiirrcmemoratio ex loco puluerum abfcindentiü fluxum fini ^'*''Hs;amp;abfcifio fanguinis cius non eftdifticilis in pluribus difpofitio^ nibus,propter locum paruum uulncris,amp;f pofiibilitatem h^ gamenti ex brachio.

f[ Dc phlebotomiaucnæFufcæ»

^Hiæ autem Fufcæphlebotomiæiuuamentum efl,quod trahit fan^ ^'''cm ex fuperiori parte capitis,^ inferiore corporisîpropterea,quia J^ÔpoGtaex ramo Bafilicæ,8c ramo Ccphalicæ,ficutdiximus. Eicon Z^'fphlebotomanti eam,utfitfuper timoré ex phlebotomiaeius.nam ^faeftneruus.Si ergo addit in punelura phlcbotomi, amp;^ inuenit ner Hacciditin ea flupor,ct difficihs fitfanatio cius, 06 fortage non fana ?pcnitus. Etifieneruus multotiens apparet fi'nfui, Siautem occulta^ ƒ quot;iquibufdam hominibus, 56 eft fubtilis, et non oftenditur: tune o* '''^^ftiitponasphlebotomiam tuam qua cam phlebotomas,feétioncnl j^^'^Aliief]l,amp;: deuita neruum cum fortitudine tua. Qiiod fi uena eft *’^duos neruos,tune finde uenam in longitudine*, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;[ De uenaCephaiiea.

^,J”^‘^^tomiæautem uenæCephalicæ iuuâmétum eft, quia attrahit I) ^^inern cxcapitc,amp;confertadægritudines ocuIorum.Et oportet in b^*’^”^ ptoprie,finis,ut phlebotomes cam pungendo cum phlebo^ ^^oliuan\autcum phlebotomomyrtino:quoniam eft faluioruena:: i^^oninium, quoniam non eftfub ea arteria, neque neruus/Verum^ ^f^conuenit tibi apud phlebotomiam,ut deuites cum phlebotomo ji^Wacerti tantum, 06 quæras locum leniorcm:^ non nocet ei,fi non ,^5'^gt;turciim percuftione prima, utiterctur fupcr earn cum phlebotos .. ^''quotiens.Verumtamen fortafteapoftematur in quibufdam ho æ^s quando non phiebotomatur inpereuffione prima,fed non

♦S*

-ocr page 274-

» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qu^btas autem Pblebotomix^8lt;:accidentia eins ex eajn cuiusrcâb

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ficadoneoportet te cogitate. Primum ergo üliused dec^uo oportet ut

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fdas, qubdphlebotomia non adminidratur, nifiin conferuatione fani^

a ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tads,8^perCeueranda eius,etcauteîa ab aduentu ægritudinum, EtutÜ^

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ atpblebototnia in una uenaru trium quæCuntin cubitofcilicetCepba'^

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Header l~uCca,amp;i^ PaCilica.pt ut bat phlebotomia in principio\deris Cuper

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ieiLiniii,in uere^ ^^datetetautumno,ô^hyemepodcomedionê,quan

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;do apparent fjgniCtcattones repîettonis. Et fiatphlebotomia in die prC

a ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^no^autin tertio,podquâprçteriennt de die très horce, Phlebotomia

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;âiitêgu^ adminidratur m S’gritudmibus,non habet horam détermina

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tamtred^quandoprouoeatconuementia S^nceeditas adillud,in node,

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autdie^cY m omni hara, et m omm tempore. Et non oportet, ut phle^

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;botometut puert, donee ueniant Cuper eos quatuordecim anni. Cheque

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;phlebotometurmuherpra'gnans,niCi a menCequarto uCepadCeptimS»

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pl^^^'^^^^^^^^'‘^nr Celles, ejut lam pertranCieruntCexaginta annos,

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dum ergo ahquis unîtphlebotomaripropter quemcûcpmodumûd

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;U oportet,utmundifleetintedinafua antephlehotomiamcumelided!c^

F nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ni,Üin eis ed dercus multu retentumt ut non attrahant uenxapudphle

botomiam exmtedims Cuperduitatesputridas nocentesmembrisprinii

cipahhiis, !\ecppblebotometurpatiens todina, ided, fatietaténaU' featiuamtnecp crapulatus, neep euadens ab ebrietate,donee remoueatur

illud ab eis, Neep infirmus cum hydropic Et caueaturphlebotomia iterum pod coheant padionem, Sd uomitum, et ffuxum uentris, 8C multiplicationem eoitus,ô^laboris,etexereitp,amp;^uigiliarum, etieiunij, i^ amp;quot;nbsp;omnis quod didoluit uircutê ex re corporea autanimali.Deinde con nbsp;nbsp;J

ddera in Cubtihtate humorum ante illud,d languis edgrodus eum cibis

amp; potihus, et mcdiemis t dpodibile ed ei illudDeinde in croeat balnet

uni, d non prohiberipCuin aliquid: aut exerciteturaliquo exercitio, uc

dibtibetur ianguis^ nbsp;nbsp;Et pone phlebotomiam dus in pedore, circa

rertiam diei,dcut tliximusiCC conare, uteuacuetur pedrus dus ilia die ex

omnibus accidentibus animalibus malis:deut angudia, S^ ira,^ timor:

amp; ex omnibus accidentibus corporeis,dcut labor, Stl pcena,etiuperßui fl coitus,et illis dmilia. Et ddi dix faciat ede prüfen tes res cum quarum u:^ di cucurritcondietudo hominum ex aromaticitate, Sd odoramento, dll' fi Alodusphle^ tripudio,S(l dmi/ibus illisperquanriratem podibilitatis. Deindedd^^ fl botoaiandh catphlcbotomatorCuperpuluinari,quoddtaltius quampuluinarphle nbsp;nbsp;fl

l)otomandi:podea extradât brachium dium, amp;nbsp;Cricet/pdim phleboro^f fl matormanu dlfi bis, autter, Deinde dringathgatnentu/n cum cored nbsp;fi

-ocr page 275-

GIAE PARS SECVNDA» nbsp;nbsp;nbsp;2^7

h,8óinuoluat earn bis. Etfît ftridura temperata. quom'am ftridura luando cftinæqualis,aut per fuperfluitatem m Rrióura, tune prohibée '®ifumfangiu'nis:autin mollificatione,tuncetiam prohibet curfum fan ^bis.Dcinde poft ftriduram oportet, utfricet phlebotoinandus ma* JJ^fwas Gmul adinuieem, donee inflentur uenæ, SC dcchrentur fenfut ^dnde abftergat phiebotomator phlebotomum cum paueo olco, anf ^^^oproprie, Deinde ponatdigitum fiium indieem inanus finiftræ fu I^ipfam uenam fub loco cuius phlebotomiä uult,parum:ut non fugi^ ’'ucna,amp;caftetur pereuflio. Quoniam ex uenis eft quam inuenis lic« ’''t^ordam fugientem apud phlebotomiam: amp;nbsp;ex eis eft quæ eft plena ’'^toGtate:etquando ponis phlebotomum fuper cam,contrahitur fub wootomo, amp;nbsp;decipitur phiebotomator, et non apericphlebotomus ’hämisch aperit earn, eft ftricta: proprer illud ergo oportet,ut firme# ''‘'■phiebotomator, et fit follicitus in his rebus onlnibus. Deinde de^ ^lïtphlebotomü.Si ergo aperitur uena ex uiee una, tune bon urn eft» ^'finon, tune itéra illud uiee alia fub illo loco parum, aut fupra ipfum 'quot;nfcftinatióezfi non apoftematur loens. Quod fi apoftematur, aut ^pauefdt infirmus, tunedimitte eum die, autduobus diebus :S^ non ^''’§atligamêtum.Fortaflè enim attrahetapoftemacaÏidum.Ncqjins Wiaturbalneum. Deindeiteretphlebotomiam ,,fi amat. Q^uod fi ’patioeft parua, autcurritfanguis fubtiliter :amp; times ut non egrediai ''quot;'fxfanguinequantitasquam uis:tunc itéra phlebotomiä in foramine 'Pfc fecundum reditudinem, et addc in operatione parum. Et fac illud ''quot;’ifeftinatione,antequaapoftemeturlocus.apoftematuscnimlocus ^hhmulös hominibus apud operationem paruam. Si ergo uides 'Pfhni lam apoftematu,tune non itères fuper ipfum omnino. non enim Wat apud te aliquid. Et pone fuper ipfum aliquid ex fcee olei:quoni ’quot;lalleuiat curfum fanguinis. Eteftmehorin hoe loco quam oleum i^ P^'quot;n,etquam reliquaolea. Etfimiliteradminiftra fçcem olei in omni feotomia tua, qua phlebotomas uenas apud prohibitionem curfus ’'’§uinis:8cfaciuntilludtyriacaalfarach,amp;fagzenea,quando ponitur '’^quot;nacardfuper locum. Sanguis enim fubtiliatur Óórefoluitur,quado '''gtoftus. Quod fi aceidatin loco phlebotomiä: apoftema magnû, ’’^'^multotiens aeeidit,præcipue ei qui non eft phiebotomatus nifi ui# '^'ha.auteftapertio uenç parua,tunc propera amp;nbsp;pone fuper loeft fpon S'ïnrinfufam in aqua amp;nbsp;fale,calefa(fta parumper:et ftringe earn hora us ''^:c|uoniï foluitur. Et oportet, ut facias illud poft exitft languinis ex uc ''’'pfa,cumcomplemêtofui,autexuena alia. Quodfiremanetinlo ^^ poft dies aliquid nigredinis,aut uiriditatis, non nocet illud : amp;nbsp;ft uis, Iquot;”iefuper ipfum aliquid aloe,aut myrrhæfolutorft: aut aliquid ex fuc? '®nienthaftri,id cft,calamcnti:autftmilcillius. Et multoriens quidêac# ^'^utitapoftemata amp;nbsp;emmétiæ apud phlebotomiä Baftlicæ ♦ Pone ergo

Ffxold,.

Z 2

-ocr page 276-

263


A ^ B: V - C A S I S C H I R V R^f


Cgt; manum tuam fuper ipfam, tune fi inuenis molliciem apud comprefho* Ad apoftema


Balilicæ.


Quantû fan -giüniscxtra-hendum.


Ad Synco -pim»


Vel cannis.


Phlfboromia fecundaria.


nem tu am fuper ipfam,tunollaeminêtiaeft mala, Caue ergo,urponas fuper ea aliquidexeo quod diximus. Nam fortafte fluet ex ca fanguis arrcriæ.Scd fac emplaftru ei cum eo in quo eft ftipticiras, ut induretur focus.Deinde cura ipfum cum reliqua curanóe,donee fanetur. Et o* porter,utextrahas omni hominiex fanguine fecundu quanritatem uir*lt; tuns fuæ.ôô quod apparet ex colore mneente fuper fanguine. Nam fan* guis fi eft ni ger, tunc dimitte ipfum exire,donec rubeat:SC fmiJncr ßui^. des ipfum groftum:tunc dimitte eum,donee fu b tilierur:ct fimi liter fi eft acutus,donee auferatur acuitaseius. Et oportet ei quieftpïenus,for* tis,et indiget extradione fanguinis uice una, ut amphficetur phleboto* mia uenæ,amp; ht phlcbotomus latus:et in eo qui eft debilis,f r econtrario illius. Et oportet, utextrahatipfum inuicibus, 6c ut ft foramen ftrietS: amp;: melius quod adminiftratur in phlebotomia uenæeft, utfttranfucr* lafeÆo,non pundura. Et iftemodusphlebotomiæeft ialuus a fluxu langui nis,et ab incihonenerui:amp;eftlàudabilior,etfaluiorqult;âphlcb0^; tomia per latitudinê amp;nbsp;longitudinë. Etcui confueuirpcrucnircapud phlebotomia fyncopis, oportet uteibes ante phlebotomia modico pa^ ne infufo in aqua granati muzi:aut fecaniabin,fi eft calefadus: amp;nbsp;extra* has ei ex fanguine in tribus uicibus, aut quatuor. Eth eft infrigidatar complexionis, tune accipiat ante phlebotomia panem infofum in f’rii-po miua,autin fyrupo de melle aromatizato cum fpeciebus, aut in lynt po aromatizato odorifero. nbsp;Quod fi accidat fyncopis apud phieboto

miam,eteftcaufra eius exitus fanguinis multi: tune oportet,ut furnat in potuaqua *carnis,amp;^fyrupumodoriferüfubtilem:etutataromatieifa5 te cum a!galia,amp; liniatur pedus eius cum ea: etutatur reliquis qu^dixi mus in diuifone in capitulo fyncopis ex euacuatione. Qtn autcuuk cuentarç brachiü fuum,ct folucre fanguine fuum fecudo : oportet ei m* ius phlebotomia eft propter euacuationê multam,et uirtus eius eft debt


, lis.utfoliiatfanguinêpaularim per quantiratem umunsindiebus conti nuts. Qui uerouuk cuentarebrachin ruum,er folucrc fanginnêfuEm {ècundo,8c eft corpus eins forte: tunc faciat iflud poft fep tem horas,aiic nouem a phlebotomia foa prima. Qui autem uult attrahere fangui^ nem ex corporefuo ad contrarium partis ad quam dechnat:oportet ut cuenteturei in die fecüdo,autin tertio. In cuius nero corpore eft fan* guis multus iam calefalt;ftus,amp;^ acuitur,et facit accidere febrem toporref, ut egrediatur ex eo fanguis in uice una,amp; extrahatur ex eo quatitas mul .ta:^ amphficetur apertio ufquequo accidarlyncopistpoftqua tu fucris conferuans omnes conditiones phlebotomia: : amp;nbsp;ut ponas manü.tuam fuper pulfum etus apud curfum fanguinis,utn5 accidat mors loco fyn* copis. Multotiens enim accidie illud, quando ignorât phlehotomator, • amp;nbsp;cadit negligentia.Et non oportet quado uis foluere brachium,amp;M^


-ocr page 277-

GÎAE PARS SECT ND’A» nbsp;nbsp;nbsp;26^

''i‘^^^f^guinem fecundo,cum iam daufum fic orificifi ucna',amp;f fiatdiffi A «sexKusfanguiniSjUtprematurfupcripfum cum uehcmenna,8(f curs quot;ïtum extendatur uclocitcr. nam illud eft malum ualde, imo dimitte i fi Hum,donee phlebotometur fecundo » Aut remoue cum aculeate phles '’^omi illud quod cöagulatum eft ex fanguine in orificio uenæ,^ po? quot;^foperipfum aliquid wlisdiftbluti in aqua,Ecponefuper ipfum aHs ‘i^idex tyriaca al faro ch, aut fagzenea, amp;nbsp;pone ipfum comprelhonc Ie* '’'.donee egrediatur fanguis. Si uero iam apoftemata eft uena, rune di* ''’*uecam,amp; non tegas eam,donec fedet apoftema » Quod fi neceftis '^ptouocatad foluendu fanguinem fecundo,et non eft excufano, tunc ’quot;^phlebotoma ipfum fupra illû locû,autin brachio alio in uenaalia» , ^unisautem brachrj phlebotomaturloco Fufcç,etBafilicç,cum non ,e«, ?'’cm'unt,ct funt occultæ.quoniâ eft comp of ta ex eis. Et quahtas phle ‘’foniiæcius eft,utintromittat infirmus mannfuamm aquacalida,do Î’^lt;^ rubcat focilc, 80 appareat uena manifefte » Deinde ftringaturfuper ’’bin cum hgameto parum conftrictione media. Deinde phicbotoma ^^Undu tranfuerfatione paulatim,non latitudinaliter,neq? fccundu Ion ^’udinê:8^ fit apertio ampla,ct fit phlebotomia tua qua earn phlebotos '’’îsfuper iundura manus parumper. Quod fi prohiber exitus fan* ^'U's, tunc itéra manum inaquacalida, Ss dimitte fanguinem currere !^^4’’3,doneeconftquaris neceffitatem tuam» Si autem fueris in die* ß quot;''æftaos, tune exeufaris ab iteratione manus in aqua ealida. Et plus ^quot;’’ùquidem poniturcurfus fanguinisinaqua calida in tempore byes 'quot;b‘Etphlebotomiahuius uenæeftfaluioromnibus uenis»quoniam quot;'’ueft fub ca uena pulfatiIis,neCp neruus»

Ehlebotomia uero Saluatellæ manus dextræ,eft conferens ægritudi .cc, '“üSfpatis.Etqualitas phlebotomiæ eius eft,ut ftringas mahafon ma '''’Scumligamêto, aut manu tua, poftqua tu intromittis earn in aquam ^l'da,donee infletur uena,8ó demofteret fenfui ualde. Deinde phlebo* ^aeam tranfuerfando.Ét fi incidis earn totaliter,non nocebit ei illud 'quot;^liquo.Etconferua,ne ultimes manutuam cum phlebotomo »fub ea ’'”mfuntnerui digitorü denudatiex carne»Deindeitéra manum ad as ^quot;ïm calidam,amp; dimitte currere fanguinem in ea.Nam fi tu non itéras b”! in aqua calida, coagulator fanguis in orificio uenæ, amp;nbsp;prohibetur ^^.rfu.Cum ergo extraxeris ex fanguine quantitatem neceflitatis,tunc f^neruper uenam oleum Ss fahutnon confolidetur uelociter.Etfimili* ^'''Oportet,ut facias cum omni ramo ftrido» luuamentum uero phle .m, ®tomiæ eius ex manu finiftra,eft: quoniam eft conferens ad ægritudis

nes fplenis:8C fimiliter fac in phlebotomia eius, ficut feci* fti in fecunda æqualiter»

Saphenaeautphlebotomiæ iuuamentû,eft ad ægritudines quæ funt .qq» ’nferiori parte corporis,ficut ægritudines marricû,et retentionê mens

Z 3

1

-ocr page 278-

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;270' s ALBVCASIS GHIRVR^

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C ftruorum, SCinfïrm/tatcsrciin,et ulcéra coxarumamp;cruri'um anr/qua,et

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/îmilia ex segritudmibus. Et quahtas phlebotoiruæ dus ed,ut intromits

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- tatinfirmus pedem fuû in aquam calidamtScfadatruperipCumfricatio

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nem,donee exuberent uenx: amp;^ liga iupra iundurâpedis cum corrigia»

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eruenæqtndêlocuse/lapudcalcaneum, apparens uerfus poîlicem:8C

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ramificantex ea in fade pedis rami' multi.Phlebotoma ergo earn in am-

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pliorevamoeius,autapudcaïcaneûinaggregationeeius:cpioniâe{imc

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lius 8c fahuus.Qi^od ft pblehotomas earn in fadepedis,tunccaueaner

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;UIS qui funt/ùb eafuper fadem pedis. Et pone phlebotomiâ mam qua

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;earn pblehotomas ex tranfuerfo,quafi tu uelis inddereearn: 8{ fitphle^

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hotomusi^efib Siautem pi'objbeturexitusfanguinis^tunciterape^

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dem eius in aqua cabdatScdimitte fangume currere in earn, doneeeua^

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cuacur. Qiiod ft errat uenam phlebotomator in prima nice, tunc itérée

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cum pblebotomia ad fuperiora parumper.nam locus difaluus,amp;^noii

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;times ex co maliciam,quando tu caues a neruis,ficutdiximus,Etfimi^

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liter cum Saphena pedis alterius a^quaUter,

«f» \/enæautê Setatiex locus, Geut diximus,eft apud calcaneu ex latere fylueflri.Etiuuamcntuphlebotomiâ:eius ert,ad dolorem anch3e,quan

do eft propter fangume calidum.Et qualitas phlcbotomiç dus eft, utin

grediat inbrmus balneum,8c feftmet:et ftringecrus eius a latereanchae

tifcp fupracalcaneu quatuor digitis,cu lutta fubtili longamon cm appa^

D ret nifipropterillud.f^uado ergo apparet, tuncphlebotoma earn fedm

quodenep mgemu efttibi pofGbile, aut fedin tranfuerfionê; eteftmeh^

us,aut utmcidas ea inciGone,aut feces earn fediionedocus cm eius cd fat

mor,et ip fa eftm plurihus boibus occulta ualde.f^uod fi noinuenis ea,

8^00 apparet fen fin oinottuc phlebotoma aliquem ramûeius,eteG ille

qiJt spparetrndorfopedis,amp;^uerfus auricularetetcaue a neruis,S^ fac

currereexfamgume quantitate quamuis,Deinde foluefiridiurä,etpo^

nefuper loeit phlebotomiæ coriu,amp;^ ftringe locû. uelocitereinfanatur»:

TT € DeVentofatione, Só qualitate ufus eius,

Caput xcviii,

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;F E N T o S AE f untcx cornibiis,amp;' cx a:re,ctcx uitro.EtVen

^^^' ’^'f”quot; ^(gt;^^t^o quidêGtfècunduduos modos.Cum fcariG'catione,amp;t extradio^ ^ to »Cionis, nbsp;nbsp;ne fanguinistetalterefluentofatioGnefcarificatiOitc.Eth^cVcntofatio

qua: eiiGne fcarificanone, eftfecimdGduos modes, A utenim eft cum

ign e.AuteftabGqi ign e. Et uen toGsq use adminifirant cum fcarificadoe

t^.mediVen Sdextracfionefangumis fuutquamordecim loea corporis. Qyorum ^ ^»^'ßeatr^ ^^^^^^^’^’entoiatioAlnocrati,eteftpoftremucapitis:8dAlkehefetdi

»n cattoe,

tibus Gmuföd uentofa: menti, Ôdeftfub mandibula in inferiorioris: amp;i

lienroiseduarû fpatularum t etuentofseAlachofosfuperGnêcaudætdd I uemofe duorû fodlium, öd funtmediu duorum brachiorû:amp;' uentolx

-ocr page 279-

GIAE PARS SECVNDA» nbsp;nbsp;nbsp;^7«

'Quorum cruriü:et uentofæ duaru cauiHarum« Et Ventofatio cjuidem Jn«trahit fangumé tibi ex uenis minutis (parfis in carne, amp;nbsp;propter 'laiion cadit uirtus ex eis,fient eft cafus eins ex phlebotomia^Neq? o^ I'®nct,ut adminiftret nentofatio fine cum igne.aut abfep igné in aliqua ^§i'gt;tiidinum quæ fiuntex repletione,donec enacuetur totum corpus. Quod fi neceffitas prouocat ad Ventofatione ex ægritudine,aut pro f^’^i confuetudine, adminiftramus earn in omni bora in principio men '^I'nfine eins,et in medio ipfius,amp;S in quocSep tepore fuerit.Qiiod eft, ^^11« hominibus eft qui quado multiplicat in eo (anguis,donee indi? 1 ^^^«traftione eins per uentofàtioné,inuenit4n capite fuo graucdine,et i ’^ahan.Etex eis eft qui inuenitrepktiofie amp;nbsp;rnbedmein facie fna,ca l’''ftuo,8lt; collo fuo. Et ex eis eft qui inucnit pruritu in facie fua,et fron ',^^gt;tttenebrofitatem,ethebetudine in oculis fuis. Et ex eis eft qui fcal Woeûuentofarionis fuæ.Etex eis eft cuiusrifus multiplicat. Et ex eis ’^uiinuenitguftum fanguinisin orefuo:autapoftematurlingua,amp; '^P'Mtfangutncm.Btcx eis eft cuius fomnus multiplicatur.Etex cis eft ^idetinfomnofuo fanguinem 8órubedinê,etinterfe(ftos,etplagas, ^'l^âîfunt firn ilia illis. Quando ergo uidemus aliquid ex illis, amp;nbsp;pro^ I’'’^fieftin tertia media menfis : præcipimus tune uentofationem fieri, y Huam præterieruntdedieduæ horæ^auttres. luuamentû autem ^'Wationis nuchg,eft:qiioniaipfaconfertadgrauitatem in capirç^ôi J^’^effunditur ad oculos.At uero oportet, ut fit illud poft enacuatio^ ^totius corporis.Et hæc quidem Ventofa eft loco phlebotomiæ Cc ^^‘*cx.Et non licet,ut utatur ea qui eft frigidæ c5plexionis,aut in quo ^lUrrus.Nam infertei nocumetum magnum. Et propter illud non ?®J^t,ut utantur ea fen es, amp;nbsp;in cuius capite funt ægritudines frigidæ. vi ante fuper earn fit affiduus,gencratur fupereum obliuio. Et pro; ^ulud oportet, ut prçcipias V entolàtori, ut deponat manu fuam cum ^^Qbparumper ad inferiora,dmcndo ex generatione obliuionis. /entofatio aut Alkehel, eft loco phlebotomiæ Fufeæ, 8^ phlcboto? t'^ôafnicæ^ 8^ propterillud confertafmati, etcoftridioni anhelirus, “uuraïinftrumenti anhelitus,8i tufli,et repletioni. Et oportet,ut imi? J’htur Ventofa Alkehel parumper. quoniam fi' ponitur inferius, ge^ J^debilitatem in corde, et ftomacho. nbsp;Ventofatio uero alhagda#

Indidaneccfll taris Vcnto-farum.

Vcntofatio-nâ iuuamâta.

'’’’.confert doloribus accidentibus in capite,et obtalmiæ, et hemigralt;? ^^.8lt;perforationi,etdolori in radicibus dentium:8c eft loco phlcbo-j.'’”æBafilicæ. Et oportet,ut præcipias Ventofatori, ne premat manu, ^_cuin fearificatione : ut non incidat arteriam 8c accidat flux us fan^ * quot;’is. Ventofatio autem fub mento,confert alcolç in ore, amp;nbsp;corru^ ft ^? ÿngiuæ, 8^ fimilibus eis ex ægritudinibus quæfunt in ore: èâ '^cophlebotomiæ alieherich,quæfunt in duobuslabqs. Ven^ ”'o auté fpatularum,confert ad alchafacham,quæ fit ex replexione.

-ocr page 280-

Z7i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ALBVCASIS CHIRVR^

C amp;: caliditate» Vcntofano nero intcriorum partium duorum fonljum, confertniuamentum phîcbotomiæ uenarum trium,BafiIicæ,amp;f Fuffæ, amp;nbsp;Cephalicæ: quoniam ipfa attrahît fanguinem ex omnibus illis uc? nis minutis, quæ funt m carne : amp;nbsp;attrahunt illæ uenæ minutæ ex uc^ nis ahjsgroHîoribuscis,donee peruenit attradio ad uenas très.Et0* porter, utpræcipias Ventofaton, ne multum procédât in feanficatio^ ne:quoniam locuseftdenudatus carne,amp;fubeofuntnerui amp;?arteriægt; Ventofa autem quæ uentofatur fuper alchaufbs, confèrt hemor^ roidibus Anf, amp;nbsp;ulceribus inferioribus. Et oportet, utprçcipias Ven? tofatori, ut fit uentofà magna, et ut fit ex ære : quoma Jocus indiget fu' dione forri, ÔÔ fortade franguntur Ventofir fiibtdes : amp;nbsp;fcanficerurfea? rifîcationemagna, Ventofæ autem crunum minuuntdiminuuonc mamfefta:quoniam attrahunt ûnguinem ex toto corpore, amp;r confié runt dolonbus antiquis m renibus, amp;f matncibus, amp;uefica ;prouo? cant m en dr U a, amp;nbsp;conferuntbothor,amp;:adcmenul: amp;S fiant ïoeo phle? botomiæ duarum faphenarum, Sr alhorcobcni,Verumtamen debd htantcorpus multum, amp;fiiciunt acciderc fÿncopim m pluribus bornd nibus, Et Ventofarum alhorcobeni muamentum eftpropinquumlU^ uamento Ventofarum duorum crunum,

D nbsp;nbsp;Qiialitas pofinonis Ventofarum cd, ut ponas uento/âm m primis

uacuam, amp;nbsp;fugas fudione tempcrata:amp;: non prolonges pofitionc uen^ tofarum, fed pone cas uclociter,amp;f remouc cas uclocirer,ut uem'anthu^ mores ad locum aduentu æquah':amp;: non ceflès tterare iHud 8Cconti^ nuare, donee uidcas locum lam rubere amp;: infiarï, 00 apparent rubedo I fanguinis : tun c ergo fcanfica, amp;nbsp;itéra fudibne paulatim, Deinde coiv fidera m diïpofirione corporum, nam qui ex hominibus edteneræ car*’ nbsp;nbsp;j

ms, rarorum pororum, oportet ut fcarifices ipfum femel, non plusî 1 ut non ulceretur locus, Et præcipe Vento/âtori, ut amplificetfcarifîgt; I ationem , Sc profunder parum : 06 tempera fudionem ni facilitate, i amp;nbsp;uelocirate, ^ motu fiiaui, Quod fi in Pinguine eü groffitudo, tune nbsp;nbsp;f

oportet, utCcariFicesiprum bis. In nicequidem prima aperituruiaFubf nbsp;nbsp;i

tiliationi Fanguinis, amp;r aquoFitati eins : 8c in Fecund a quidem perFerW^ nbsp;nbsp;1 lt;

tationiexquiFitx extractionis Fanguinisgroffi, Si uero Fanguis eUFx^ Ij eulentus ualde^ tunc Fiat FeariFicatio uice tertia : ut conFequatur uld^ i mum. Et ad ultimum,quando uofumus extrahere Fanguinem panlat tim, uelparumperfuFFicit nobis FeariFicatio una. Quod Fiuolumus ex^ nbsp;nbsp;I,

tradlionem Fanguinis multi, FeariFicamus FcariRcatione plurima,EtF nbsp;nbsp;/ '

nos menFuramus, quodFanguis eFk groFFus : tunc oportet, ut FcanFicC^ f turFcariFicationeproFun da : 8C terminus xqualisin FeariFi^

catione, eFtproFunditas cutis.

lt; Quid FitiUud quod oportet adminiftrariex olds apudpoFittOf

-ocr page 281-

Gl AB PARS SECVNDA*


»7?


Inem Venrofarum,^ quid caueat uentofandüS»

^ illoquidé cuius cutis eft groflà,dura, fufea, 6ó pon eius funt ftn^ *^i,oportet ut ungant loca Ven to fai^ cum oleis apertiuisjenitiuis, ’^*ütiuis:fieftintêporea'ftatis.ficuteftoleü alkeirfautoleum uiola^ Aautoleü de amigdahs duleibus, aut oleü de ftmine cucurbitæ. Et ft ''itcporehyemis,tunc oleü narciftînû,aut oleum delilio,autolcû ca ®niellinû,aut farbatinû:et eis fimilia. Si uero fuperfluitas eftgi ofta,fri «^tuncoleü fitamaracinu,aut oleum debalfamita,autoleû alben,aut ^^'Banetinû:8d eis firn ilia.Si uero uétofandus eftamplorû pororum, '^’’^•'æ earn is: tune oportet,utprohibeat ab oleo, V oportet utifti ablu MocaVentofai^ carû poft uentofationê cum aqua rofata,aut cû aqua ?§*da,autcû aqua folatn,aut cum aqua cucurbitæ, aut cû aqua portui ^æletfimilibus cis. 111e auté cuiusfanguis eftmultæ humiditatis,ablu!gt; ’’»entofascum aceto,autcüaqua myrti,etfumach:ctfimilibus eis.Cu^ ''*^3utêfupcrfluitaresfunrgroftæ,abluatuentofasfuascum uino anti* Haut cum aquaiamfuci autdecoftione aneti,autcamomillæ:8ô cis ft '’’‘^us.Et oportet,ut caucatur uentofatio in balneo,aut in ueftigio bal ”^gt;010oportet, utadminiftretur poftexitu ex balneoper horam,aut l'^ftorasduas.Etnon oportet, ut dormiataliquis poft uentofarionem. '^ C Quid eft quo opertet ut regatur Ven to fandus, aut H nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Phlebotomatusante uentofationem,

j 'gt;T poftea oportet,ut confideres in primis:tuncfi Ventoiatus, aut 'iltbotomatus ft cholericus,et uineüt fuperfanguinê eius acuitas amp;: in ’'^atio:tücoportet,uiaccipiatinfrigidantia.ficutgranatü muzum :amp; ^^endiuiam cû aceto amp;nbsp;lactuca,et fecaniabin, 00 iulcb: et eis fimilia. Et t’'quot;iecibaria eius pullos,et carnes ouiü ffkebigct,et cibos conditos cum ’grefta:et eis fimilia.Et cuius coplexio eft frigida,oportet ut fu ma t i po? J'fyrupu de melle, aut de almiua, aut alftcaniabin de feminibus fatfifi ; ^bmatuinü odoriferum mcdiü, quod eft inter uetus 8^ nouü :et præ? Wur,ututatur paucitatecibi.Etponecibü eius pullos,amp; cancbir:amp;r pafferes,id eft,paruas aucs:et pullos columboruifliadcbet. Et oportet* '‘'pocusdieuentofttionis amp;nbsp;phlebotomiæ plus fit qua cibus: amp;f opor^ *^t)Utdetur in potu in quibufdam hominibus in horis tyriaca alfaroch, *gt;it medicam en d e mu fco, id eft, m u Icata, au t aleflel i th e a n te uen to ft tio^ '’fniiamp;antephlebotomia, aut poft:ut confortent membra principalia, ^fubtilieturfanguis.Etnon oportet,ut fumât earn in potu ealefado» Vlt; De Ventofis fine fcarificationc.

RrgimcVentofan amp;■ phk botoman.

E N T O S AE autê quæ funt fine fcarificationc,funt Ven to fæ quæ ponuntur fuper epar,et fplenem,amp; podagra, et fuper uen *'^,umbilicü, et loca renum, amp;nbsp;pixidem anchæ : quoniâ ifta membra ’lonfufferuntfcarificationê fuper fe.Et non quæritur per eas.nifi aut at^ ’J'äfto ex membre fanguinis ad membrü:ficut ponimus Ventoftm (ugt;

-ocr page 282-

27^1 nbsp;nbsp;nbsp;ALBVCASIS CHI R y R#

C per maminas ni ægritudinefluxusfanguinis iiariû.Etuhmur efs.utfo^ ( uamus a membro uentofitatem frigidâ inuifcatam in membroificijtpo

lu'mus uentofam fuper uentrcm,et umbilicum. Ipfa cnim rarifîcat mem

brum,8ô calefaatipfum,etremouet dolorem propterea,qinarefolüitil ' lam uentofitatem.Enam ponitur fuper renes,quando accidû m eis opi^ Ïano,aut lapis, u/rtute emm attraefiionis fug fortafleaperitopilanoncm, aut cradicat Japidem ex loco fuo. Et fimiliter fadt quado ponitur fuper nbsp;nbsp;,

cpar^ecfjalenem apud uentofitatem terendam in eis utrifep.Etift^ Ven^ tofæ adminiftrantur uacuæ cum iedione tantum. Etquandocpadinini ftrant cum igné. Et quandoep adminiftran t plenæ aqua tepida in ægri^ tudinibus pleurefis:amp; illud eft, ut impIeaturVentofii,et fit magna,aqua calidaiôla,autaquain qua decodæfintherbæ quæconueniunt.

lt;[ Forma Ventoiæadminiftratæcumigne.

D Sit amplitudo orißeij eins duorum digitorum apertorum, fecundum quod formauimus:amp;r quantitas eius in profundo fit medietas palmi:amp; fitin latere eius in loco qui eil circiter medium eius, foramen paruum, iècundum quantitate quodingrediatur ipium a eus; fiat ex ærefimul, autcitrino,groiïbrum marginum,Icnium, æqualium,teriôrum;utnon lædatmcrhbrum apud pofinonem iuam iuperipfijm;amp;fitin medio ei^ us uirga. franiùerià ex ære, aut ferro, ubiponiturcandela cum igne,Et iam fihxc uentofa magna, maior ea quam narrauimus, amp;quot;nbsp;parum mi* nor dia,iècundum ægritudines amp;nbsp;ætatem eius qui utitur, Ventof^enim puerorum^SCextenuatorum fvntaïi!c,quam uentofxiiirornm,^grof' forvin corporvm. Qualitas autem ponêdihancuentefam cum igne fuper membrum,efi:,ut accédas ticinium cum jgneexlinodecenter,aut candelam paruam ex caera :8^pone eam fupermedium uirgxtranfuer^ fx quæ edin medio uentofæ: ut fit accenfus ignis circiter inferiore par^ tem uentofç, ut non comburatur corpus in firmi.Deindeponaturfuper membrum: amp;^ digitus fit fuper foramen quod dixi,donee quandotene mus uentofam ;dumindigemus,aufcramusdigitum, êcegredietur vaf por fuperiUud foramen, ^ foluetur uentofa üatim. Deindeignilicinif urn fecundum medum fuum, 8^ itéra earn, fi indices Uîa ♦ In Ven to fa autem quæ adminifiratur in aegritudine pleurefis cum aqua, no eflvirf

-ocr page 283-

GIAE PARS SECVNOA» 275

1 ^^3nfuerfa,neq? foramentS^ non adminiftratur,nifi quia impletur a^ A. ! pamp;^poniturtuper membrum tantum. Et hæc eft forma eius. Et hæc ^tofa quanto plus eft magna,ut capiat aquam multam,eft melion

SC De fufpenfione Sanguifugarum, Caput xcix,

ANGVisVGAE non adnuniftrantur in pluribus,ni{i in Husmembris non eft poHibilis pofido uentofarum,propter paruita *^f0rum. ficut labium, amp;nbsp;gingiua,et eis fimilia. Autin membro de* Mato a carne.ficut digitus,amp; nafus,et eis fimilia. Et qualitäs Uten* 5gt;seft:utuenerisex Sanguifugis quæ fantin aquis dulcibus,mun * äptitrcdinibus. Deinde dimittantur die Synode in aqua duld, do? B '’'damelicæ fint,amp;non remaneatin uentreearum aliquid.Deinde eua . ' '’‘^fur corpus in primis cum phlebotomia,amp;cûucntofis. Deinde a bf? ^f membrum infirmi, donecrubeat. Poftea ponantur fuper ipfum, “mergoimpletur, amp;nbsp;cadunt, eteft poHîbilis ftiflioloci cum uentofa, »Mertmagis ultimum in iuuamento:6cfi non, tune ablue locum cum • i^.deinde cum aqua multa, amp;nbsp;fricetur, et exprimatur. Quod fi pro* ; quot;^gaturcurfus fanguinis poft cafum Sanguifugarum, 00 eft illud refusé ^ao:tunc infunde pannum lini in aqua frigida, amp;nbsp;pone ipfum defu* Wonecabfeindaturrefudario. Quod fi multiplicatfanguis,tuncpul Mza fuper ipfum zegi tritum, aut gallas, et fimilia eis ex ftipticis : do? : '’'^äbfeindatur fanguis. Aut ponantur fuper locû medietates fabarum '’''^orticatarum:amp; dimittantur,donec adhæreant fabæ in loco.nam fan ^'5îbfcinditur. Et oportet fi necefiaria eft iteratio Sanguifugarum, Mndoeftpoiribile,mutare eas. Si autem probibentur Sanguifugæ ‘*'Jgt;penGone,tuncabftergatur locus cum fanguinerecenti. Autfige a? ^'^'’linlocis,doneeegrediatur aliquid ex fanguine. deindeponantur» ^iiipfæquandofenriunt aliquid ex fanguine,adbærentftatim. Quart ®^o uis ut cadant, pulueriza fuper eas aliquid ex aloe trito, aut falê.

lt;[ Partis s E C v N'D AE Finis»

-ocr page 284-

-ocr page 285-

AE PARS TERTIA’, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;29

Chirurgie! ADBVCASIS Pars IIU

lt;[ Sermo uniuerfalis de reftauradone, amp;f diflo# cadone,amp; curadone torfionis,amp;^ fimi? libus» Caput I,

c C A p I T V L v M edam mtiltodens eft ne^ cefîarium in arte Mcdi'dnæ, amp;nbsp;eft reftaurado fraduræ. Ö^diilocadonisacddendum in offibus, Scitote o Filq, W iadant fedehoe Capitulo (folidi medicorum amp;f uulgi, et qui non * p'P^xeruntunquam antiquorum librurn, necplegeruntex eoliteram.

^'Ptopter hanc eau dam fit,quod ilfe modus ex feiendes in terra nolfra ''‘priuatus. Et ego non obuiaui ineounquambono omnino,et nou «fptusfum ex eo illud, quod fum adeptus nifi propter longitudinem ' ''^tioiiislibroru antiquorum,amp; (tudium fuperintellcdfum eoruni,do^ Ï^^extraxi feientiam illitis ex eis.Deinde adh^fi experimento amp;f (f ndio, ’'’gitudineuitæmeæ.Etiam defcriph uobis ex iUo in hoe Capitulo to ''*tiquod continet fcienda mea:et fuper quod præterqtexperimentüm '’’^uni.portquam abbreuiaui illud uobis,amp; liberaui illud ex occupatie ï’^dongationis,etabbreuiaui illud fineabbreuiationis,amp;oftendi ik '*'lbnedeclinationis : et formaui in eo formas multas ex form is inftru; ß jptniom quæadminiftranrurin eo, cum Gtex addidonedcclinadonis, ^tfcci in duobus Capitulis præcedentibus.

Ingenium amp;nbsp;penriaAuto-ris.

C Sûmæ, amp;f coneddoncs ex effe fradturse o ff urn, ex eis quarum pnrmiffio necedaria elf, antequa incipiamus remémoras p\ tionem membrorum fradtorum,amp;diucrforum.fi

uniufcuius«^»

IT.

^ P o R T E T, ut dicamus in prologo huius Capituli, fum^ ^ïsfet-monis,etcapitula,ad quarum intellect urn cogitur in primis arri^ ®idftadonêfuper earum uentatcmifcilicet ut uos, Sif qui fuut prom^ P^faantjUdaddiieanthaneartem nobilcni,ct alq a uobis. Dico,er^ Regime fn fra ^gt;fluod quando acciditalicui fradura,aut dinocado,aut toifio,aijt ca; '^^'■^’ ^'^quot;«^^ “J'tune oportet, ut properes in primis ad phlebotomandum eum ,.amp; ßon^oäutu» ’J^wdum ipfum, aut utracp fimul :fi non prohibeat aliquid. ficut de^gt; '“^ssuirtudsiauteft ille cui accidit aliquid ex illispuer, aut fenex de-^'ws : aut elf tempus uebementis caloris, aut uehemends frigoris '‘’We.Deinde Gteontentusin cibo fuo,oleribus frigidis,amp; carnibus a^ ^''tni.amp;lhcdorumiet prohibe uinum,8ócarnes groHas,et repleri ex ci* ®8f Omni cibo qui replet uenas (anguine. Donee quando fecurusGs '’'3poftcrnate calido, et non times eftuGonem materiei ad mem bruint Jpicrcdcatinfirmus ad regimen fuum primum cum quo eucurrit con^ ®ttudo eius.Cum ergo incipit os fracium reftaurari,tunc oportet, ut ci ^infirmus cibis nutriendbus nutrimeto multo, grodb^graui, in qui

aa

-ocr page 286-

C bus fit uffeofitas : ßeutabaria facula ex tritico cc^o cum aqua^Sc nzû,amp;^ capita,amp;f pedes,et uentres uaecarum,.amp; oua,et pifecs rccentcsict uinura gro(rum,amp; fimiliailIis.Cum hocenimrcgjminefitcöagulatio Hadurar uelocius,et melius. Et fcias,quod ofïa frada,quando fuut in un is qui funt tn prima fenedute, amp;nbsp;decrepitis, non eft polïibik\ ut continuens turSó confolidcntur fecundum naturam fuam fèmper, proprer exieca* tionem membrorum eorum :etconfohdanrur amp;f continuantur quæcx eis funtin finelenitatis, feutofla puerornm paruorum . Verumramen natura anneent fuper os fradum ex omnipartealiquid fimifeglunno, in quo eft groißtudo, quo adhæret amp;f ftringitipfum, doneecongfuri«’ nanturadinuieem, etlioanturadinuicem, donee uenit in fine fonitudii nis amp;nbsp;firmirudinis, ficut fuit in primis, donee non probibetipfum ali ^ quid ab operationibus fuis : et propter banc cauilam eft necefte, ut po' nas nutrimentum infirmieibaria, in quibusfuntgrauitas, etuiftofras, FraA/wrum ægrofïitudo, ficutdiximus. Etftias, quod fraduræ fpecies funtdïb djucj-Cta«. iiej hc, fecundum diuerßrarem membrorum : quoniam fradura cruns, eftdiueria a fraduraoftis capitis rSefraduraoftis pedons, eft diuerfa a fradura offs dorf: amp;: fimlirer reliqua membra omnia diuerft exi^ , nbsp;' ftunradmuicem.’et cgouenicurGmemorationeomnis/pecieifradura:

expofifæ in Capirulo fuo djftindæabalia. Etdiuerftficant fpeeió fras^ duræ oftis eriam in ftipfa. Quoniam fit fradura eins arcuata, prærer quod aceidanrin ea aftcIIæ.Et quandoque fit fraduraeius fecundum

D longitudinem oftis : 8^ funtfraduræ eius fatagixjd eft.afteHæ, etaddi^

tiones procedentes, feut funt in caJamo, cum apratur cuke/lo ad feri^ J bendum. Et non procedentes : eteft fradura eum uuÏnere amp;' dif upngt;

one in capite : amp;f eft fradura fiftura parua. Et omni fpedei eft ingénié

urn, uel inftrumentum proprium in reftauratione eius , fecundüquod

FraAuneeo- ueniet rememorario eius, diftinda in loos fuis. Et ex co quo eegno*

^nitio, fdtur fradura oftis, eft tortuof tas eius, et ipGus eminentii : 8capparia'

tio eius frnfui, ÓC ibnirus eius quando comprimis ipfum manu rua. ; 'ï Quando ergo non eftin foco tortuofras apparens^neque fondusapad rac^ium tuum cum rangis os cum agiratione, neep invertit infirmusma^ ^ gnum dolorem : tunenon eft ilUc fradtura, imopoffibileefi:, utfiitor^ i ^ tuoftras, aut fiftura parua : non ergo oportet, ut moveas ipfum cum j manu S^comprefTtoneomnino, imo pone fuper ipfum ex medteinis, nbsp;nbsp;i ^

quarum uemt rememoratio, pod momentum illudc^uod eonuenitlo^ ^ co : deinde firirgatur Üridiura fubtili. Et fcias, quod locus ciuando ar^ Î cuatur, amp;nbsp;fcinditurin duo, praeter c^uod accidantin eo fatagiæ,uervm^ tarnen remoueturomnispars a compati fua:tuneoportettibi,utincd f pias ab hora tua ad retdificationêeius, a'cpiando ipfum anteejuam aed dateiapodema calidum. Siautem accidateiapodema calidum,tuncdt ' tuitteipfum diebusaliquot,doncequiedatapedema. Deindesequai^ nbsp;nbsp;nbsp;*

-ocr page 287-

Q I AB PARS S E C V N D A» 27?

fe fccundum quemcunque modum poteft ex lenitate Sc ingenio, A ^'’fgt;3s,quod reftaurano cius,Slt; ipfius æquatio,etl Facilior quam offis, '^uo accidunt fatagiæ. Deinde ftringe ipfum,fecundum quod ueniec “' •'ememoratio eius. Si uero in ode funt fatagiæ, tune neceflaria eft ^^^nfio huius membri fradi ex duabus partibus,fi manusfit,autpes: ’^tcum manu tua,fi membrum eft paruum: aut cum duobus funibus, ^''tcurnfuneS^nianu.Etfitpofitiotua quaponis membrum fuperiod '^'^æqüalem,{êcundum figuramfuain naturalem,donee quando ex# 'Muntur partes membri fradi : tune conare, ut redire facias illas addi^ ''®nes omni ingenio, amp;S fecundum quemcunque modum potes in lo^ ^ftuis:8^ caue fecundum fortitudinem tuam, ne accidat fuper infirs ^''Hiper operationem tuam dolor, neque læfo; amp;nbsp;conare fecundum' '’''titudinem tuam, ut applices unum duorum offium cum focio fuo, 'rundum meliores formas. Et oportet in ilia bora, ut tentes 8^ tangas fe manu tua.Si ergo uides illic aliquid diuerfum,rec'tifica ipfum, amp;nbsp;^^uailludperquantitatem tuæuirtutis.Etcaucextenfionem uehemen '?’’.Sf compreftionem fortem, ficut fadunt multi ftolidorum. Multos ^^'^senimlàciunt accidere per operationem illam fuam apoftcmacaliquot; quot;ii.aiitcontraftioncm in membro :ficutiam uidimus ilîud ex opéra*’ *''’nibuseorummultotiens.Deindeannedepoftæquatiônem,amp;delt;gt; B '^tem operationem, amp;nbsp;ftriduram illius membri, et quietem, amp;nbsp;tran? Mitatemîetmoneinfirmufuper ipfum. Et fac ipfum cauere, ne mo? ’*'ît ipfum in hora fuarum uigiliarum, 00 fomni fui apud reuolutio^ '’'11 fuam,amp;agitationem fuam,et apud egeftionemfuam,amp;omnes quot;’itusfuosultima uirtute fua. Et ut caueat,ne fitpofitio mebri pofitio ^11 quafequaturdolor. Quodeft, quia quando fentit in difpofitione Mo'onis membri dolorem, aut læfionem : tunc oportet, ut permutes 'Pum ad difpofitionem- aliam ab illa cum qua non fentiat dolorem. Et Jifcum illo,ut fit pofitio eius illa æqualis,reda: ut non accidat in mem ƒ1 tonuofitas,quandoreftauratur. Et qualitasftriduræmembrifraï= quot;'ft. fecundum quod narro. nbsp;nbsp;Scias, quod membra frada diuerfifi^

FraAuramm qualitatcs*

'’iturin paruitatc fua,amp; eorum magnitüdine,ct ipforum forma. Quæ ''^§iexeisfuntparua,ficutbrachium,amp;f digitus, et focile, ^ fimiliaeis, ^icoportet, ut fit inuolutio panni mollis, fubtilis. Quæ autem ex eis '’'§roira,ficut coxa, amp;nbsp;crus, oportet ut fit in eis inuolutio lata, dura, ^^iniamligamentum latum, connedit membrum magnum, 06 ftrin# 9tgt;pfum ab omni parte ftridura æquali, ita quod no ingreditur ipfum quot;’icula. Deinde incipe poft euacuationem tuam ab æquatione ponere 'nentumconueniensad illud,in ftuppa leni fuper locum fraduræ P 'is. Deinde incipe inuoluere ligamentum fuper locum fraduræ ipfi# , ''lousinuolutionibus, autquatuor, fecundum quod mereturmems '^:et ftringe manum tuam parumper cum ligamento .Deinde uade

aa x

-ocr page 288-

2 80 nbsp;nbsp;nbsp;ALBVCASIS CHIRVR^

C mm co ad partem fiiper/orem a loco fraduræ, amp;nbsp;Rr/nge minus ^uam fuit Rndura tua, q ua RrinxiRi locum fradä. Deinde donga te cum in^ uolutione a loco fracruræparumper^ôc mollifica Rriduram paulatim, donee capias ex loco fa no rem magnam. Deindcaccipeuittam aliam/t inuolueeam itcrum fuper locum fradum'inuolurionibus, PoRea uade cum inuolutionead partem inferiorem a fradura. Ptfitopcranoniam Rrictura inuolutionis,amp;f mollificatione eius, fecundu quod dixin?usin inuolutione prima fupcriorc. Deinde pone inter inuolutiones ex Aup^ nbsp;nbsp;nbsp;f palenfaut panno,cum quo æquetur tortuofitas fracturæ,fi eft in ea tor nbsp;nbsp;nbsp;^ aio/itasiamp;f ü non,non ponas in ea aliquid.Dcindeinuoluefuperip/am f uittam aliam, Poftea æqua fuper has inuolutiones aftellasdecenterfa^, dtas ftatim,fi non eft in loco inflatio, neep apoftema ealidu. Si autem In ea eftindatio,autapoftema:tuncponcfupercam quodftdetillud 3^ poftema,5^ auferarinflanonem:amp;' dimittecam aliquotdiebus.Dei/idc t /fringe fuper ipfam tunc aftellas. Et fint Aftdlç ex medietanhus can-næ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;( la ræ, ra fæ, form a tæ fapienter:aurfintex ligno undcfjuntcribra,çuæfi- iinrex pino,aucgeraid,id eft,ramispalmæ,autcalingi:amp;'fitamplituda

omnis Aftellæ,fccundu hancfbrmam,^ hanceandem feuram.


Afirlfarum formât


D Verutamen oportet, ut Aftd/aquæponiturft)perip/âmîâdfur3m,fif grofftor Sc Jarior paruper,quam rcliquæ Aftellæ : amp;f longitudo Aüellx: fit iccundû quod licctmëbrocx magnitudineamp;'paruitate.Deindeftriiï ge fuper Aftellas cum uitta alia,iccundûftridturam prima eandem. De inde liga defuper cum filis deccrer, iccundu quod diximus de ftridura ; 6^ cft,ur fitftridura tua fuper loeft fraduræ plus :amp;quot; quanto pltis don^ gat a fradura fit, ftridfura minor. Et oportet, ut fint fila media in grolJi tudincèC fubtilitate, erfintex lino molli.quoniam fihlaEuntgroffa, fic^ ' ut uidiex opcrationeftolidorum ponenrift ftla fua ex chordis lini torris, df error magnus:quoniam cadit ftridura cft cis extra qualitatem. Et fila fubrilia iterft non conueniftt.’ quoniam tu non confequerisper Enf duram cu eis illud quod uis. Etno oportet, ut fit inter aüellam amp;nbsp;afteP lam minus quam digitus. Qiiod fi ieedit infirmus per ex tremi fa tes aftel larü poft ftriduram in locis ianis:tunc pone fub eis ex Euppaleni, auf lana carminafa,donecnihillædaturexillo»

. Quando autem edfradiura cum uulnere,amp;^aeciditdiCruptio in eute, ego ueniam cum rememoratione eius in capituio fecundu EngvEriia/ tem. Er fcias,ciuod non omne membrum fradium oportet utEringatar turn aüelhs a primodie. QuodeE,ciuiamembrü ciuandoeEmagnïi, non oportet ut ponas fuper ipfumaEcllas, ni fi poEcjuiiq^ dies, sut fc^ ptcm^autplus, fecundu fecuritatem tuam ah euentu apefttmads cahdit

-ocr page 289-

GÎAE PARS TERTIVS» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25»

Stifte eft modus emplaftrorttm, quibus reftaurabant antiqui, quæ A hunturfuper fraduram amp;nbsp;diflocationem.

v^odus Emplaftri comunis abbreuiati,reftaurans fraduram,con^i

cris:quouiâ eft ex eo fuperqd non uindtcalor,neqj frigus,

EmpIaßrorS modi»

•^ïeftjUt accipiasex pulucremolendini,amp;2eft medulla farinæ quæ ^^'’dctinparietibus molendini apudmotû molæ:amp; confidas ipfum ^^teft,præter quod cribelles ipfum eu albugine oui: amp;^ pone confedii quot;•^fnicius non {piflam,neqj fubulem.Deinde utere eo»

lt;[ Modus Emplaftri alius,reftaurantis frad:uram,amp;

diflocationem,amp;torfionem.

’^fdpe almefs,amp;laudani',ecacaciæ,amp;:enulæ,etmugath:8ôfuc. os 'quot;'’‘Uni ana. 3.x. myrrhæ, amp;alces amborum ana. 3.7. amp;^ alethil» 3. xxlt;-'^antiiromnia,amp;cribellentur,etnu'fceanturcum aqua alethihautcum ’^^ügine oui ,fï complexio infirmi eft calcfada » Deinde utere hoc em^ Wro. nam ipfum eft bonæ compohuonis, reftaurat offa frafta uelo^ ^'frÀ confert pluribus hominibus.

f Modus Emplaftri alius,quodetia confert fraduræ amp;nbsp;torfîoni. Recipemugath,amp; mefs, et alteæalbæ, omnium ana.3» x. myrrhæ, ^^loesamborum ana.3.v.acaciæ.3, vi. boliarmeni.3 .xx. teranturolt;» 'quot;'M'a contritione multa, amp;nbsp;cribellentur, et confidantur cum aqua, aut ’^Mginç oui : amp;nbsp;admini ftrentur.

C Modus Emplaftri ad iunduras, amp;nbsp;oHa feparata ex locis fuis:amp;fedat dolorem accidentem eis,et fdftù^ ram oftîs,8d fraduram,

Suniatur lana fucdda,et fubmergatur in accto,amp;S oleo decodo: et po quot;^'Ur fuper locum. Et in hoc quidem Em plaftro non eft uirtus reftau^ ^'ionis, fed eft bonum in fedatione apoftematis calidi : amp;nbsp;expellit do^ '®ffs proprie.

lt;[ ModusEmplaftri,quodreftauratosfradum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

Sume folia fici furdi, amp;nbsp;folia papaueris fylueftris : fic tere omnia, et ^’^emplaftrum ex utrifqp.

C Modus Emplaftri abbreuiatfadminiftratiapud reftau-rationem fraduræ oftîs:et quando tu uis refolu^ tionem refidui apoftematis.

Recipe radicis aïteæ,amp; camomillæ,ct florum uiolarum,amp; faring her quot;'.omnium ana.partem unam:teranturômnia,€tconficiantur cumuigt; Mnon eft membrum calefadum.Si uero eft calefadum, tunc confia ^dllud cum aqua coriandri humidi,aut cum aqua,et utere eo.

I Hindus Emplaftri alius fortioris in refolurione,quâ iftud primu, quando acciditapoftema duru apud reftaurationê membri. nbsp;nbsp;,

Recipe radicis al tear, 6c feminis lini,et balauftiæ, bc mcllilotf et fam?

aa 3

-ocr page 290-

202 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A L B V C A S 1 S ’ C H I R V Rî!

C fuci,amp;Sfions uiolarum,et camomiUæjOmmn ana,partem unam, teran^ ' turomnia,etconfïaanturcum aqua fahcïs,autcum aqua'dula,autcum uino»Totum illud fccundu caliditatem mcbri, ô^ quietem caions c/us. Hippocrates uero non dixitin libre fuo, quod ponaturfupcrmcmbni iradtum apud rcftaurationcciusjufi cærotum factum ex cæra, amp;olco: non aliud : amp;nbsp;narrauit, ucOc mediû inter groflitudincm amp;nbsp;fubtilitatcm» Galenoautem uifum eft, ut ponantur lupermembrûfraôum apudre^ ftaurationem eius res,in quibuseft exiccanocaliditatis,ficutmyrrlia, amp;nbsp;alocs,amp;olibanum,etfimiliacis ex eis quæ narrauimus.

C Modus Emplaftri quod confertad lefionem amp;nbsp;dolorem.

Recipe mugath,æ ciceris,€C capillorum hominis inciforum, auf peu næauis,amp;^ alteæ,etiâlis partes æquales:terantur,amp;' cribellentur,etconfî cianturret fiat ex eo cmplaftrû. Quantitas aût lecundum quam opor QuandoKga tet,ut rem an eat ligatura, deinde ibluatur, eft, utconfideres func, ünon ^endum‘quot;^^ ^*quot;^’^^^’^^'^^ dolor, nequepruritus, neq^ moucturos fradum a loco, fuo : tune non refoJuas ipfum diebus multis. Qiiod fîaccidatei in loco pruritus uchemens,aut dolor inquietans,aut inflatio:tuncpropera,amp; , fbluein horaipfum,ctauferemplaftrum abcoramp;f accipepannulenem, autipongiam marinam lenem,humidam : amp;:fubmergeeam in aqua te? pida, amp;nbsp;abl uc cum ca locum, donec quieicat pruritus, et fedemr dolon D Deinde dimittemembrû quiefeereuna hora.Deindeponefuperipüim lanam fuccidam,fubmerlam in aceto amp;’olco,aut oleo roß tor 8^ Ji^fe per ipfiim node una,doneciîs ßeurus ab apoftemate calido, et quieicat indatio membri, 8^ remoueatur dolor eius. Deinde itern ipfum ad ftri? duram fubtilem,et emplaifrum paruumramp;fnon üringasiphim confiri ólione tua prima,et CubtiUa cum eo,donecianetur.Quod üuides,qüod apoftemajamp;rrubedo,etdolor,8cin{latio,et omnia accidentia iam remo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

taiuntpcnitus,amp;findigesemplaifro8(fftridura,tunciteraillud ftentfe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

ciRi in primis xciualiter, Quod ünon accidit membre aliquid ex eis l que diximus,tunc non ibluas ipfum,niüpoü: tres dies, autquatuor,aut quinque, autCeptem, Etquandoquedimittitur uigintidiebus totum ih nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

lud, fecundum quodapparet tibi ex folutione membri, ficutdiximus, donec quando adbçret fraStura, SCapproximatcoagulatio carnis fuper earn r adde etiam tune in üriónra plus quam firitüura tua prima tota:Sc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

adde etiam in ingroffationecibi infirmi, fecundum ciuodpræceffitre^

memoratio eius

Siaüt uides locS fralt;fturtc iam exïccari,et extenuart plus quam opor^

tet:tücfcias,quod nutrimentuprohibeturperueniread ipfum. Embrtr'-ca ergo ipfum cüaqua tepida apud omnem uicem qua foluis ipfum, df Ütilludin omnibus tribus diebus, etalleuia üriStura patuper. Pethanc ergo opcrationê currit ad membrû nutrimentü,etfanatur uelocirer.

illud autem quod faciütHoUdi reüauratores ex fradura membri ui^

-ocr page 291-

G I ÄE P A R s T E R T I A

, quando non reftauratur in primis, fccundum quod oportet, SC A ^‘^iuratur fecundum tortuofitatem, eft error ex operanone eorùm, et '''’’Or niagnus :8^ fi çffctrcdu'm,dixiflènt illud antiqui in libris fuis, èC operati fuilTcnt cum eo. Et ego no uidi alicubi eorum uefti* giurn in illo omipno, 8^ rectius eft, ut non fiat illud.

O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;« De fractura accidente in capitc.

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ Caput III,

pins »

V P E c i E S fra(fiuræfuntdiuerfæ,amp;rfiguræeiusmulfæ:et cauft ^f'usfuntdiftineftæ. Nam ex fractura eft quæ fit a percuffionc,cum Species fra-^^?î8cpercuftîo aufert ostotum ufquequoperuenitad fiphac,quod ^ftuboffejficur facitaxiain ligno :amp;f propter illûd nominaturhæcipe ^fracturæ Axialis. Aut enfis inciditquiddam olfis, Ôô inciditfaciem • ^^s,8^non pénétrât incifio ufque ad ultimum eins :et nominaturhæc-P^cicsfractura’ Kalaanjd df Leuauoabfolute. Eteft uulnus duarum. ^’^urarum,aut magnum,aut paruum . Et ex fradura eft, quæ eft cou? Î^^o.aut attritio : amp;nbsp;caufta eius eft pereufijo cum lapide, aut cafus fupen ’Pdein,aut eis fimilia. Et ba c fradura eft etiam aut penetrans,que iam ’Pptopinquat paiiniculo, quod eft fub ofte : aut eft in facie oftis : amp;nbsp;eft ^''Inusharum duarum fradurarum etiam autparuum, aut magnum, '*^x fradura eft,quæ eft occulta in ofte in fubtilitate capilli:amp; eft fiftu* ß ^^pîtua,et propter illud nominatur hæc fpecics fraduræ Capillaris, ^txeiseft fradura;quæ fit a cafu, aut pereufiionelapidis, amp;^ eis firniß '^i^. quæ faciunt ingredi laminam oftis ad interiora, 06 fit loco cou ca? ’quot;ös: ficut accidit caldarqs æris, quando occurrit eis pereuftio, 8c in * Hiturparseorumadinteriora.Etplurimum quidem fit illud m ca^ P'PUshumidorumoflTium, ficutfunt capita puerorum, Etfiuntomni '’5iftisfpeciebus fraduræ fatagiæ feparatæ,amp;ego ueniam cum remc^f ^^ù'ône illius totius in loco fuo. Et cognofeimus omnes bas fpecies '^^'^turæper detedionem fuper earn, 8^ inquifitioncm carum cum ten? ''’iftablationemcarnium corruptarum, quæ funtfuper cas. Species ^^■■0Capillaris cognofeitur per hoc,quod detegitur fuper os, et abfter^ ^'^•'.Sdiniturfuperipfum cumencauftro:fradura enim apparetni?

Aurarum ca*

In curatione autem fracturæ, confidera in primis accidentia in? Signa «ulne-. '^lîtuncfiuides ex accidentibus quod fignificet fignificatione ma? quot;® ƒ’*’quot; cura-'Wiafupertimorem,ficutuomituscholeræ,amp;extenfio, et amiftioin? * ’** '‘fuus,8^ abfeifio uocis, et(yncopis,etfebris acuta, 8ô egreftus oculo* Jî’’’’i8ôrubedo eorum, etfimilia eis ex accidentibus in pluribus difpo^ ' onibus, proculdubio non fanatur : amp;nbsp;fi uides accidentia non terren? falutem :tuncincipecurationem eius.

K^cdeft^fiuenitadteuulneratusinprimis cum uulneratür:amp; eft aa ja

N

-ocr page 292-

it»


ALEV CASIS CHIRV*^*


lt;[ Hoclnftrumcnto utimur, ubi caput in fu perionbp cotufum eft, amp;r offa frafta deprefta, ut cum co ilia common» dius extrahamus,

-ocr page 293-

OIAB PARS TERTIÄR


*8gt;



-ocr page 294-

iSd

ALS V G A S I S ’ C H f R V R^

InaTorium firidum.

C illud in diebus hyemis, tune oportet, ut Eudeas in ablatione offs ante diem quarturndecimum fecundum omnem difpofiuonem. Et fi eh in diebus xEatis, tune oportet, ut properes remouere os ante diem fep^ mum,antequam corrumpatur quod eE fub oEeexpanniculo,et aech dant lUa. accidentia quæ narrauimus. Quod fi fractura oEis iam peruenitad panniculum tangentem cerebrum, S^eEeum minutes, Sf attradiioneituncoportet, utincidaspartem c5minutam,8:attritam,fe^ cundum quodnarro tibi. Et eE, utradas caputuulnerati: Sidetegefa' per os fecundum quemcuncp modum poEibileeEtibhamp;i fecundum fii guram uulneris,8^quod leueeEEiperinfirmum, Quod fiaecidattif bi apuddetedionern oEisRuxusfanguinis,autapoEema caUdumitunc

^^^P^^^^ ^^^ ^^ d^^^loportet, Et eE, utimpleaslocum cumpaimis infubs m uino, 8^ oleo rofato : et facias quiefeere uulnus, donee fedetur

’ ^^^ fecurus a Ruxu fanguinis, Deindeincipein curationc Ki’^^^^^^^*^^^^^os,Etillud fit fecundum unum duorummodorum, onus eE, ut incidas os cum inciforio Erictæ aciei:8^ hæceli forma dus,

^^^‘l^f ^^tnmiEra Inciforium aliudpoE Inciforium latius eoparum/ per:8f hæc eE forma eius,

Indfonum lidus.


Deinde 2d mini fles eti2m lnciïotium aliud latius enam gua fecundum» he modus fecundus eü, ut fit apud te n urnerus Indfodorüdiuerfotum: , qut^um quidam fintlatiora quibuCdam, amp;nbsp;quidam eorum bremora quibufdam 18^ fint in ultimo acuitatis extremitatum fuarum, 8C fintex ferro indo, au t filled18c utere facilitate in percuffione fuper Inciforium, lU non concutiat caput,amp;^Iædatip{umt Si autem os eil forte, dura ml tue oportet, ut perfores in circumitu eius^ antequarn tu adminifires bi^ ciforia,cum Terebris quxnommantur Terebra nonprofundantiaiSd non nominantur ita,niû quoniam ipfa non pertranieuntterminu odis carnei ad illud,quod eftpofl: ipiumt propterea,quod Terebro efi extre mitas rotunda fuper illud, quod effub capite dus acuto,iimi!is margin ni, Sdcirculusparuusprohiba fubmergi, et pertranfre fpifftudinem oifis.Etcouenittibi, utaccipias exifhs Terebrisnumerâmultum, quo^ rum unumquodqpconueniatquantitatiipiiJitudinis oflis, doneepræ' fens fît tibi omni craneo Terebrum : cuius extremitatis acutæ quanti^ nbsp;nbsp;1 h

tasinlongitudineSdhreuitateiit, fecund uni quantitatem ipUftui’

dinisHiius cranei Ethæcefi forma trium ipecierum Teigt; rebrorum^uel Trepanorum,


Terebra non profundian.



-ocr page 295-

o 1 AB.


: Terebrai

plantas autem perforandi in circuminiofTis fradi^efltutpooasTciS

*^ni fiiper os, amp;mioluas ipfum cligins tuis, doneefdas, os i'am pe^

(pdm efle.Oeinde permuta Terebrum ad locu alium, et pone quod L Promue foramen quantitatem groffitudinis radq, aut circiter ik V^^^*'”^^ ’^^’^^’'’^’^ Inciforps quodeft inter omne foramen exof^ '^bcilludfubtilius quam potes fuperillud ex fine leuitads,fieut di* ij^i^s,donee eradiecs os,aut manu tua, aut eum aliquo alio ex quibufs I^’'^iiiftrurrjentis,quæ parafti adillud : ficuttenaliæ, amp;nbsp;forpiees fubtis 3‘^toportet,ut caueas omni cautela,ne tangat Terebrum, aut Ineifo^ j^'*'^ahquidex fiphac,Cum ergo cireuiens os perforado,etfeparatum

^t a fphae, fi fuem eondnuum eum eo, amp;nbsp;extraxeris ipfum, oporgt; Ij^ti’adas,etæquesextremitatemcius quodremanet mofie eum ins: fjincnto alio fimdi Inciforio. Verumtamen oportet,ut fit tenuis amp;nbsp;^'lismagis alqs Ineiforps, Quod fi remanet aliquid ex oflibus par ^Sffatagiæ: tuneaecipeea eum fadlitate,cum eo quodeft apudte quot;^ftrumenus. Deinde cura uulnus poft illud eum lieinijs, Só un? ^ös quæ diximus.

‘^modus alius operationiseftfacdis,prorfus longinquus a timorct J/aidixit G alenus,amp;laudauit ipfum laude magnate ifteeft fermo ^‘ NecelTc eft tibi in primis, ut incipias detegere partem o (fis ex lo* quot;y^uofractura eft nehementior, amp;nbsp;manifeftior: donee quandode^ . ^''fiilam partem,etpofucrisfub eo extremitatem huiusInciforp len ^'^ds, cuius hæc eft forma *

Operatfd Galeni.

IndfoHurtl kncicularc.

^^ nbsp;■—«—■————j lyfi. - ^ ( x^,i^.,^^^^^,^fi:^^,ii^,^^^i^fi^^^y.^^^ nbsp;nbsp;nbsp;^)^

l^'Pars lenticularis, len is non ineidit aliquid : et pars acuta cius in dua s ^^^Ijteribus eius uadens in longitudincm, ficut uides :ut fit pars lentil j^^^osinnixa ad fiphac,facie eius incidete aeuta in ofte. Deinde perçut ^^perlnciforium a parte una cum mail co paruo, donee incidas to^ j^'^oscü facilitate,ficutreuoluitur:amp;r tu fis fecurus ex panniculo,quod

“’eddatin eo accidens,quod timeas prorfus ♦ Etfi medicans no effet

-ocr page 296-

288 nbsp;' ALB -V CASIS CHIRVRü

C ftukiorhormeetmagis ignarus eins,ncc enctdormicns^tucfiremancrct aliquid annexum offi ex panmculo m quibufdam Iocis,inaderenpfuni ab co cum cxtrcmitatc nwiforq lenticularis ipfius, Só liberarct ipfum ab eo cum faciIitate.Liberatur emm ab co fine nocumeto,etabfq; rimore»

Et fi fradura olfis non penetret ulquead panniculum, 00illud quod ' abfcinditurab ofle eft facieseius,^remanent in iplo a/peritas amp;rlata^ nbsp;nbsp;nbsp;(

giæfiibtiles:tuncoportet,utradasillam alperitatem, et eradices iJlas fa^ tagias cum raforijs fiibtihbus ex quibuspra’parafti numerumdiuerla«’ nbsp;nbsp;nbsp;I

rum quanntatum, ut fit tibi polbbdc admimlfrare ex ris in omni loco ^ conuenienuora eorum, amp;nbsp;rediora iplbrum,feeundum illud ad quod perducit te operatio, amp;f iplum os fradum, et figura eius. Er oportet, ut adminiftres in rafione tu a, qua in primis radis os, Janus ilJorum raforio nbsp;nbsp;nbsp;’I

rum.Deinde utere poll ipfum fubtilioreeo.Et non cedes faccreilludCi nbsp;nbsp;nbsp;^

enndum continuitatem, donee peruenias ad adminiffrandum renuius, *t amp;fïbbtiliuscorum omnium. In unaquaqj aurem fifiiirarurn reliquat rum paruarum capillarium,amp;r fradura fubtili, oportet ut adminidres curam,fccundum illud quod perducit ad redificarionem eius.Et ed res nbsp;nbsp;nbsp;^

quænon occulrarurfuperomnê, cui in bacartcedquodlibetdudium, ’( amp;detir fuperillud quod dripfimus, etodendimusin ffaduris magnis.

Siautem panniculus deredus retinetur, quando tu eradicasos: rune

D oportet,utaccipiaspannum linfiècunduquanrirarem uulnms.ctdib^

mergeipfum in olcorola.amp;Tponeipfumfuperorificium uulums.Dc*

indeaccipcpannumaIiumdupJicatum,auttriplicatum,etfubmeigei^

pdim in uino 8ó oleo rofaxt poneipium fuperpannum primum tet fac «illud quamfaciliuspotesdiper illud, ut nógraucturfiphac.Deindead^ *1 minidra fupra ipfum ligamentum latum.’ct non dringas ipfum,nifi per quantitatem quæ teneat uulnus tanrumtamp;rdimirteipdim cum baccura nbsp;nbsp;nbsp;ff

die uno,autdiebus duobus,donee fis dcurusabapodematccalido.Dc ƒ indefblucipfum,etadmfnidrapodillud medicinas cum quibuseilüif

, nbsp;nbsp;nbsp;perdu a CiccirastricutrAdices hlff,amp;^ fanna herbi, et puluis thuns, 8^ arif nbsp;nbsp;nbsp;^

{iolocbia,et ümiha eis: Sé eü, ut facias ex iRis medicinis pulucrcm, qui nbsp;nbsp;nbsp;^

puluerizetuv fuper uulnus ficutfunt ficcx. Et uniuerfaliteradminiüra in Ulo omnem naedicinam deproprietate cuius eil utabdergat, amp;f non mordicet. Etcauefecundum ruam uirtutem, utuulnusin airationetua *^ fitlimpidum:neq^ Gt in ca Cordes unguenti,necpfordiciesgt;Necpdimit^ tas uirus aggregari in eo omninotquoniam quando uirus aggregatur ^ fuperpanniculum cerebri,corrumpiteum,etputrefacit ipfumacci^ f dit fuper in Gr mum poft illud malicia magna :Sdiam acciditin fiphacca pias,cum mundificaturab eo os, prxcipuequando negligiturcura âf nbsp;nbsp;?

. 'us,nigrcdoin fuperGcieeius, Confideraergo tunc, fiacciduntinfirma nbsp;nbsp;nbsp;^‘

accidentia quæ diximus,fcias, quia eGpermtioCum proculdubio. EtS ^ •nigredononaccidit^niG a medicina quæponiturfuperipfum, SCeCin

-ocr page 297-

Ö Î AË P A R à »r Ë R *r Ï A.

iè^

^tcfllius medidnæ^üt fadat illam nigtédinem: tune oportet^ut acetic ™sex mclle partem un am ex oleo rofatö partes frets, amp;nbsp;bnias cum cis ™tturfj»Deinde pone ipfum fuper fiphàe:pofteacuraipfum cüm fpe^ '^Uscuràtioms qüæeonuenmnt,doneefanetür*

U ‘ ‘ CDêreftaUränoneNaß qüandofrângituf».

X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput •IIIÉ*

^C: 1 A §, quod non franguiiturcx Nafo hifi düccpartes eiüöfü s J^i^'es fimul,aut unacarumtproptereä,quod i'pfe füllt duo oßatqüö^ Ij’ll inferius eius eft cattilaginofüm,nón frângitür,ct höh accidit ei' iii^ .’‘^ritiOjS^ tortüofitaSjCt fimitas ♦ Si frangitur una duarUm partfUni ^’jtuncoportctjitintrornictaSdigitüniparuum nl foramen Nafi, 86 W illam frac^tUrim digito tuö fridice, amp;nbsp;pollice defons, donee rede^ Nafus fuper figUram fuam naturalem :amp; fiatillud arte, cum facilita^' I^^üue, ne accidat pet operatioUem tuam illam fuper infirmum do^^ ?* Quod fifraiftura èft in fupèriöreparte Nafi,amp; non perueniat ad pdigitusuurte oportet,üt æquetur éxtrémitate radqjn qüo ft grof: ?’Jo parua » Si uero fractura eft in duabus partibus, tunc fac f mile J^’^pwip^^a cum reftauratione dus in die primo fracturæ, fi eft ™Wle.Btfi non,tune poft diem fepumum, äutdecimum apud quie^ ^ïpoftematis calidn Deindeintromittein extremitate Nafi licinium J'Pïano lini,fi fradura cft in parte unataut intromitte duo licinia, fi frä '‘■^ eft in duabus partibus î amp;nbsp;fit in lieinio groffitudo tantæ quäntitä:: Mi’sirnpleat foramen Nafi* Et dixerunt quidam antiquorum reftaü Auni,ut infundantur licinia in butyro, etpermutenturomni die. ID '‘Wo non uidetur mibi,imo oportct,utiitfundaturlicinium in albu p^ouijconfedo eum puluetemolendini* Deinde dimitte licinium^ j^efitmetur os J 8e induretur car til ago. Bt quandoque inrromittitut mfuniloco lieinfj penna anferis,poftquam inuoluitürfuperipfam ™iuslenis:80fit,quodipfatenetfraduram Nafi ueiiementiUs,^ Uf ^prohibeatut infirmas ab infpitatiOne. Et non eft bæc tes necefTa-/Siuis.facilludîet fi uis. fadieinia. Qriod fi accidat Nafo iter um '®opcraris apoftema calidu,emplaftra rtafum cüm cæroto, aut cum ^'oinfufo in oleo roiatO,aut modicö ex dy aquilon. Si aütem non accis ^'’poftema calidum, tune opottet, Ut emplaftres ipfum curtl farina fi^i l’P'.Sfpuluerethuris confedi cum albuginc oui. Deinde po ne fup et P Wftuppam lenem, amp;nbsp;non liges Nafum cum aliquo omnino*

“‘uerofrangunturofta Nafi ffadura parua,aütcomminUutür, tune '’porter,ut Éindas fuper ea,Sc extrah äs ipfä cum inftrumentiS qüæ eon Onunt eis.Deinde file fciiruram,amp;cUra ipfum cum co quod ineärnät, fonfolidatex emplaftris conuenientibus ad illud,ucl Unguentis.

^od fi accidat inter Nafum uulnus, tunc oportet, ut cures ipfum '’’udnijs;0c adminiftres cannulam de plumbo,donec fanetur» bb

OfikNafi*

-ocr page 298-

i^O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;RLBVCASIS C H I R v R^

C ^ V ^ Dere(iauradoncMandibu}æ.infenotis,guan^ a K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;do di frumpdur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput: v.

ANDO difrumpitur Mandibula inferior, d^frafatra eins non eft cum uulnere:confpice tunc ft efi: fradur^eius de‘^ foris tantum,amp;non frangiturin duo, etcuruaturadinteriora:tuncco^ gnnio ems efi facihs. Oportet ergo, f ef: fradura eiusin parte dextra, ut intromittas digits indicé fjnidrçin osinfirmùfimiliterf fraâura efi in mandibula finiiira, tuncintromitteindicémanus dextrae: S^impelle ,cum eogibbofitatem fraéîuræ deintus cum facilitate adexteriora cum manu taa altera ab interion parte offis decenter, Sé cum co a:gua ip fam, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qtiod ft fraftura mandib ulx iam feparata eii in duo, tunc, oportet, utadminifires extenfionem a duabuspartibus, fecundumre^ ciitudtnem t doneepolf bills fitseejuatio eius, Siautem iam accidititi; dentihus commotio, aiiidifruptiottuncfiringeillos dequibus fpera» ^ quod remaneant cum filo auri,autargenu,aut feta. Deinde pone fuper nbsp;nbsp;nbsp;I mandibulam fradam exrotum. Deinde pone fuper ipfum pannum da plicatum, amp;nbsp;pone fuper pari num afteUam magnam decenter faftam: autfrulium cutis folcçæquale,in longitudmem mandibule. Deinde id ga ip fum defuper, fecundum quodpraeparatur tibiligaaira eius, et con uen It ip fus applica tio,donee nondeftiuit: amp;nbsp;principe in firmo,uti nsn^

D qtiillitate Sdquiere: et pone cibum eius forbitioneslenes, Siautcefd f mas, quod ia m altcratur aliquid figure aliquo modorum ; tunc proper ra ,$éfolue ip fum in die tertio , Deinde reéiifica quod alteratum eil ex eo,Séempiailla ipfum expuluere molédinfeam albugine oui,autcvm farina ffami, pollquam tu abfluleris c^rotum t Sé pone fuper empfa^ flrum lanamlcnem. Dum ergopermanet annexum illud cmplailtutn fuper ipfum, Sé non alteraturoifis difpoftio, dimirteipfum, nefoluas, donee fanet:autUringe fradiuram, Multotiens enim Uringiturhxcfra:^ nbsp;nbsp;nbsp;/ étura in tribus feptimanis. Qiiod fi interim accidatapoilemacalidum, tuc adminillra illud quod diximus multotiens in fedatione eius, donee remoueatur illud apoflema, Et f fractura dl rum uulneie, confdaa, Mamfi iam feparaturexoile fruilum,auta iatagiettanc fuhtilia tein. } hoc, ut au feras illa fruda fatagie cum eo quod conuenit tibiin ablationc co rit ex inilrumentis. Si uero orificium uulneris eililriélum, tune ann^

plifica ipfum cum phlebotomo fecundum quantitatem ncceßitatis tuc, J Deinde quando abfluleris illa fatagie, et non reman feritex eis aliquid, fue tune orificiü uulneris, fi eilamplum t Sé finon,pone fuperipfum cx ’ ( cmpladris qu^conueniütadillud,etincarnantillud,donecfanetur, , P^DereiiaurationeFurculx,quandofrangitur, Caput nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vt,

L v R i M v M quidem frangiturFurcula abanterioreparte , l cx parte humeri, fradura eius fitfecundum unum tciuni modorum,

-ocr page 299-

àpt

GIAE PARS TERTIA»


^_Wenim frangitur 8^ feparatur in duo,prêter quod accidant in ca iatas A |'’^:cteftfaciliusadreftaurationemcius,Autita,quodacciduntin ode

: amp;nbsp;eft didicilius ad reftaurationem ♦ Aut ita, quod eft fractura uulnere» Et operatio in ca quando fradura eft abfque uulncre, “»utfacias præfentes elfe duos miniftros, ut teneat unus eorum adiu:^ Mm quod fequitur Furculam fradam, amp;^ alter extendat collum uer^ Martern.Deinde æqua fradturam digitis tuis, donee fiat forma cius, Mdum quod oportct;8ó non fit in ea eminentia,neq^ concauitâs, , Quod fi indigcs extenfione plus, tune oportet,ut pon as fub titilIicO 'ï'Mifpheram ex pâno,autlana:8c fitmagnitudo cius fecundu quan^ ’'‘’Uem neceditatis tuæ:amp;extëde,ct eleu a Furculam, 8^ coarta fpberam Miitua,donecæquesffaduram,fccundurn quod oportet. Quod “''on potestrahere extremitatem Fureuk ad cxteriora:propterea,quia Menitad profundu: tune oportet, utrefupinetur infirmus fuper ccr^ fuam : èCponas fub humero cius puluinar medium in magnitu^ X8t premat minifter bumcrum cius ad inferiora, donce cleuetur os Mu!æ quod eft in profundo ad furfum : atep tue redfifica fradturam, ^^ejuaeam digitis tuis.Si autem fentis fathaiatum ex Furcula, æ mo^ M:tücoportec,utfindas‘fuper inud,ólt;; extrahas ipfum alfathaiatum ^quot;'facilitate. Si autem eftretentum in olïe,tuneingeniainincifioiie ß '?^cum uno Inciforiorum quæ præparafti ad illud, poftquam tu po-quot;uis fub Furcula inftrumentum quod kruatfifach : amp;nbsp;eft inftrumen/ ’quot;quot;J ex ligno, aut ex ferro. Et hæc eft forma cius.

J®milatur cochleari cui non cfl concauitas. Et fit latitudo eius fecun ^ ’^iUud quo indigcs eo ex magnitudine ofïîs,amp; pamitäte eins. Lon^ ^*'ido uero ci'us etiam fccundû quod podibilc eft tibi ad operationern^ i^abcatduas extremitates^ficut uides : ^ extrem iras una fit ampla, 8^ ’^ftrida. Si autem difrupno uulneris quod fddilti quando extra ’''^fathaiatuoflis,eft ampla, etfecuraris ab apoftemate cahdot tucag^ ^^ïduo labia uulneris cum futura ♦ Et fi difrupno eft pama, aut times Meina calidum : tune impie uulnus cum pannis, amp;: puluillis fecund ?’^Quantitatem feifTuræ uulneris » Quod fi accidat apoftema call's ^’’’»tuncinfunde pannum in oleo rofato,amp;f accto,ct iiino, 8ó pone fus I''f*pfum,Stridurauero offis quando cd abfep uulnere,etabfep fedios ’J^utponas fuper os emplaftrum factum ex farina molendini cum ^'^'^gineoui.Etponeftuppam lenem fuper ipfum.Deinde pone iphes ’’quot;’fobtitillico cius,fi indigcs ilIa.Deindcaccipehimematempd eft,ro ’‘'^ 4^am tenent Saraceni,que fit ion ga ualdc:8ó fitlatitudo eins palmi ‘’'^s^autcirciterillud» Deindeponepuluillum duplicata fuperdups bb 2

-ocr page 300-

2$)Z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f, L B V C A S-I S C H.I R V R^.

C pam 8éemplâfivû^ Deinde accipe aüeUam ex tabula fubtiU, anus latim do fit trium digitoi u, Ó^ in longitudine Cimiliter.Deinde inuolue earn in panno, Deindeinuoluepannu Ulum cd adella in loco alhimematiqui caditTuperfracluram Sc locü.Deindeponealhimemati fuperbaâuram fient reuoluic, 8^ inuolue earn fupercollü eins, et fnb titillico dus fand,’

8^ fab utiUico eius infirmo:et reduc earn fuper omnêpartem,êcquomo do uides quod Eridura tenet fraduram Eridura decenti : et eE illud,qd non oceultatur fuper te, Sé totu, ut non remoucat aEella defuper os Ea^ dum,Et propter boe oportet, utafpicias infirmuin omni die.Quonens ^§^ t^olltficamr ligamentü,8c uides aEellam iam remouerittunc redE fica illud,8^Eringe ligamentu,Deindepone fomnu infirmi fuperdor^ fum eius, 8^pone fab tinUico eius apud fomnu eiuspuluinarparuü in node, ut cam eo eleuetur adiutorium èlus a latere ipfius. Eleuaturergo fradura furculae per eleuationem humeri, Aut ligabrachium eius ad collum ipÜus:8c non foluas ligamenium,finon aceidatin loco accidens ex pruritu, aut ab apoEemate, ufep ad duodeeim dies, Deindirenoua cmplaErum,fi uideris faciem eius ad ilfud.Etaddein Eridura, et dimity te ipfum, doneereEa uretur '8^ cÖaguletur, Et fradura guidem furculae Ermgitur 8cconfortaturiecundum plurimu in uigintiodo diebastSi/ qnandoqf fitm quibufdam hominibus in minore lUo,

^ De reflaurationefradlurxSpatuIx,

Caput nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vll^

' ^ ^ ^ ^‘‘^^S‘^^^P^^^^,SfinIocolatoeiusi8fnonEattgun tur ex ea mûmargincs eius,(Quando ergo Eangiturex eolocus, amp;fran giturin medio eius,8^ non cognoicitur illud mû per tadlumitunc fecun dum quod ed figura fradlurx conare prscparatióem-düs. Et reduc earn iupei figura naturalem omm modo ingenij,quod eEtibipoiIibile,Dd

p^n^ lenem, amp;^pone defuper puluillum ex panno duplato. Deinde po' ne fupei ipfum afiellam latam ex tabula fubtili fecundum guantitatem Spatulaeconus,autamphorem eaparu. Siuero fubadeUa diconca^ uitas in aliguo locamp;ru Spatulæ, tune arqua illam concauitatem eu ilup^ paient,dmtecdefcendataftella feeundum æqualitatem.Deindeilringe deluper eu albim c man longa, confiddiion e decen n, êd firmitudin e aitel lx, donee non remoueatur a loco fuo, Et conlideraligamentS in omni die, (^uonenièunep ergo mollificaturligamentü,iiringeipfuin, eca^gua aiiellam bremoueatur a loco fuo : amp;laceatinfirmus hiperlauis fna in^ num. Et Spatula guidem reEanrat in uigintidiebus,autin uiginngnur' q^diebus, Quando ergo complet iEenumerus, tuneiolueligatnentüt ^tu U's in Ecuriicate,nam ipE cEex oOibus guorücommunino non ri metur^neep eoru(61utio,Si autprocedatex offèfruEum\ 8ii pungitfub

I

-ocr page 301-

Gt AB PARS TERTIA»

’^tcîtuncfonde fiiperipfum.amp;T aufer ipm .Et fac quod diximus infralt;’ A '‘^l'afurculæ ex fedarione apoftemans cali'di,fi acddat ex eo aliquid» PC Dereftauradoncfraduræ Pedon's.

Caput viir.

E c T v s quandoc^ frangiturm medio fui, amp;fraro aceiditih '^'l.Extrernitates eius quidem plurimu franguntür,8lt;r comminuuntur '’^accidentibus eius. Qiiando frangimreius mediü,quod déclinât ad J^’ora,6d acciditei dolor uehemés,8ó difficulfas in anhelicu, amp;nbsp;tuflis: for tafle euomit(ânguinem,amp;Sdeclaratur con can iras in ofle fra do, 5^ quot;on occultatur fenfui, Redauratio eius eft, ut refupinetur infirmus fu«* Worfum fuum:amp;r pone inter Spatulas eiuspuluinar.Deinde preme ‘'boléros eius, amp;3ggrega coftas a duabus partibus nd lateribus cu ma 'J'l’us:8dfubtiliareinæquationceius,fccundûomnem modu quo pod ■ wcftillud amp;^ couenit, donee redeat figura oflis,fecundu quod opor Deinde pone fuper ipfum emplaftru amp;^ ftuppam, et pone defuper ’Mam ex tabula fubtili ex fa lice, ant chalingfamp;S ex eis fimilibus in leui ^^f.poftquam tu inuoluis earn in panno. Deinde fubtiliare in ligando '^aifuperosfrad5,utnonremoueatur:amp;^ uade cum ligatura fecudum Äatem ad dorfum aliquotiens, amp;nbsp;ftringe ipfum ftridura decenti» ^findeconfidera ligaturam in omni bora, S^quotienfeuep mollificat, ' ' ^^gc cam:amp; fi neceflîtas ei us prouocat ad folutionem eius apud pru* ß '''’J.uelcorrofionem quæ acciditin loco, aut dolorem, autapoftemat ’^i'^propera,amp;: folue earn,et cradica cmplaftrum » 8ó rcdifica quod ac? J'^tcum modo curationis eius. Deinde reduc emplaftru,fi uides ad iU '''^ficiem:amp; annede ei ftriduram,donee fanctur.

SC De reftauratione Coftarum^quando franguntur» Caput nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lx» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

G t A S, quod Coftarnfraduranon accidit, nifi in loos groffis S''æfequuntur dorfum, amp;nbsp;ex extremitatibus earum ab anteriori parte. ^5on accidit eis attritio,nifi propterea,quia funt cartdaginofr. Et co^ Woipfius non occultatur fenfui apudinquifitionem cum digitis. Et 'Oratio eius fit ita,utæquesffadurâm cum digitis fecundu moduni f’j’æibilcni,donecæqueturfi'gura,fecurtduquodoportet. Deindeem^ ftringe os fradü cum aftclla, fi indiget illo. Et fi fradura Co^ ’füoi eft dediuis ad interioraïtunc accidit infirmó dolor uehcmens,ói t’Mura, ficut pundura illa quæ accidit il li qui habet pleurefim : pro^ ^^fa,quod os pungituelamen,ct etiam ei accidit difficultas anhelitus, , ^yïs,etuomitusfanguinismultitamp;hæceftdifficiliscurationis. Et '’'^ingeniati funt antiqui in ea cu ingenijs multis : Ó«^ ex eis funt qui dis ut ponas cibosinfirmi qui generent inflammationem amp;nbsp;uentofita ^.utinflammeturuenter,etextcndatur,8(SimpelIaturfradura ad cx^ ‘’^n.Nos ueroabhörremi4s,utn0fiatcaufla uelox ad faciendu apo# b b 3

-ocr page 302-

i^ft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÄLBVCASIS CHTR VR«gt;

C Rema caUdamfi non accidit. Si autciam accidit,tuncadditin co. Etdi^ xerutquidam eoru:ponaturfuper/ocum uentofa, de/ndefugaturcum fortifudine.amp;Se/ï/Ïmdius ratiocinationi. Verutamen nmefur, quod at^ trahat uenrofa fuperfluitates ad Zocum, propter diïpo/Ïnoncm débilita^ tis,Et dixerunt quidam cormoportet ut coopérât heus cum lana qux iam Cubmei fa eh in oho cahdo : amp;^ponanturpuluilU inter CoCtas, do' necimphatur: ut btligatura xqualis quandoinuoluis earn Cecundum rotunditatem. Deinde curetur inbirmus curationepleurefis excibo 8C medicina. Quod ü coartat infirmum res uehemens,quam non toh^ rat,8Cos pungicuelamen pundiuraîædente,S^timemus hperinfirmu: tune oportet,ut feindamusCuper locum, ëcdetegamus a Cohahaâa. Deindeponamus fuper ea indrumentum quod conferuat fifac, cuius rememoratio praecefik: d^incidamus os cum facilitate, ÔCincidamus i' pfum * Deindeaggregemus duo labia uulneris, fi edmagnum cum Cu' tura : ó^ eurem us ipfum cum empladris, donee fanetur, Qt^od ü ac/ cidatinterim apodemacalidum, tunepropera, 8^infundepuluiUos ia oho rofato,et pone fuper locumt Sc curetur in firmus cumeo quod con uenitapodemati. Interim etiam refupinetur fuperlatus fu^ per quod dormit,donee fanetur^

^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4L DeredaurationefradiurxSpondiliumdor^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

S s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiSCcollh Caput X.

X_^XS S I B V s quidem colli quandoep aduenit fraâ:ura,8Craro . Acciditeisattritio tetfimiliterSpondilibusdorfietiam. Cum ergo acck dit ülud alicui, et uis feire,an fanetur, an non faneturttunceonßdera» Nam fi aides manus eins iam mollificatas,etdupefaâas,amp;:mortuas:et ? non poted mouere eas, neep extendere eas,neep codringere eas:etquaa nbsp;nbsp;nbsp;/

do condringis eas cum digiris tuis, etpungis eas cum acu, non fenotih

tud,8cnon fentitin eis dolorem : tune fcias, quia non fanatur, ecin plu^ ribus difpofitionibus ed mortale^ Quod fimoueteas, amp;nbsp;fentitin eis

condridbonem cum digitis Sxpundiuram : tune fcias, quia nucha odis

falua ed,etquodinfirmusfanabiturcum curatione. Quodfieueniat ƒ Spondilibus dorfi fimileillius,et uis fcire,an fanetur etiam,an nomtunc

confidera ad pedes dus: tune fi uides quod mollificati funt, et acciditia

eis illud quod accidit in manibus ; deinde quando iaeet fuper dor fata faam,egreditur uentofitas Sx egedio abièp uolantatetet quando refupif natur fuper uentrem fuum, egredituregedio fineuoluntate:etquando refupinatar fuper dorfum fuum,etuultmingere,amp;:non potedttunefei as, quia edmortale, non ergo labores in curatione dus, Siuero non acd dit eialiquid ex illo,res edleuior. Etcuratio dus quodaeddit ex illo ed, ut coneris hdacionem apodematis calidkita, ut ponas fuper Spon' dilem attritam oleum rofatufolumtautcum uitellisoui aHati.Ponefu^ peripfam illud aliquotiens in die, donee quando fedatar apodema caf

-ocr page 303-

GIAE PARS TERTIA».

2??

■Mttum pone fuperlocum unum ex çmplaftns confortantibus, ex^ A ''fïntibuSjamp;^ftringefuperipfum cum hgamentotetpræcjpeînfirmo* quot;'utaturquiete SCtranquilbratc. Necdormfat fuper partem cum qua quot;’^cnu dolorem, donee fanetur. Quod fi acdditapud attriuonem ’’^sfarhaiatum, autaWquid quod tarn feparatu fitex co : tuncopórtet^ ’'^feces (uper cutem,amp;Sauferas illud. Deinde aggrega duo labia uulnes ^^Xieft magnum,cum fucura.deinde cura ipfum cum alïquo incarnatie [®.exunguentis, donee fanetur» Si uero frangkur poftremüoflis ab Wos,amp;: eft finis caudæ: tune oportet, utintromittaspollicem mantis j'’*ftracinanum,amp;æques osfradumanu altera, fceundüm quod pofti J^eeft,^ fecuda xquatione.Deinde pone fuper ipfum,et aufer ipfum{ ^curauulnus cum curatione quæ præceftît,donee fanetur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

reftauratione Anchæ. Caput xi.

A R O frangunturofta Ancharum. Quod fifrangutur,tune •^ ffaduraeorum non eft,nifi comminutio in extremitatibus ie PforumiSc fcinduntur in longitudine,et deçlinantur ad interiora : amp;nbsp;ac^ '^it infirmo dolor in loco, et pundura: amp;nbsp;ftupefcit crus quod frangie ’'quot;'•Etreftauratioquidemeius eft, ut extendasmanum tuam fuper ilt; Hum,donee ftes fuper fraduram qualiter eft figura eins,

Quod fi fractura eft in extremitatibus eins tantum, tunc æqua ill alt;m B ^cturam,fecundum quod præparatur tibi ex æquatione,donee aftimi '^urfiguræ fuse naturali. Si autê fradura eft in longitudme^aut iam dee '1'natadinteriora:tunciàciacereinfirmum fuper uentrem fuum,donee f'iparct tibi reftauratio illius fradurf .Quando ergo æquaucris ip fam, font fuper ip fam emplaftrum : deinde pone fuper ipfam aftellam ex lis» ^'’o,auiex cute: etftringe ftridura fuper quam non timeas permutatie •innfraâuræ,nelt;^ remotioem aftellæ. Etæqua concauitatemillorum ^ni eo quod impleat earn,donee capiat earn ftridura fecundum æquae ’Meintet precipe infirmo, ut dormiat fuper dorfum fuu, aut fuper latus ’ufanum. Siautem accidateiapoftcmacalidum:tunccefta abextenfie ®’’teius,etipfius reftauratione,donce fedetur apoftema calidum:^ po ’^fuperipfum quodfedetipfumfecundum quod preceffit. deinde ree diadreftaurationem ciustamp;ftringeipfum ficut oportet. Si uero acddit in ofte fatagie, aut comminuitur, extrahe.

/I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C Dereftaurationefraduræ Adiutorsj.

A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput xii.

■^Xdivtorivm eft illud, quod cft inter eubitum u ftp ad Adiutonuw* ^’putSpatulæ.Si ergofrangitur,tune reftauratio cius eft fecundum u* •quot;imduorû modorum. Quorum unus eft:utaccipias lignum planum ’''iæ groftîtudinis, fecundum banc formam,quæ feqmtur.

bb A

-ocr page 304-

i?amp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Al'ßVCA.SIS CHlRVRÿ

Et Agentur in duabus extremitatibui duo bganaenta,Dcindeüifpendaturex loco eleuatotSc fedeatinfirmus Cu per Ce dem.DeindcproijciatbracbiurjiCuam ^ fcadium Cuper lignum^ donee perueni^ at ad titiUieS duspn cuius medio fitam^ nexa curaitas ligni, Deinde Cufpende ƒ defuperipCum aliquidgraue, utexten^ datipCum miniderad inferiora, Dein^i

de acquêt medicus fradiuram manibusCuisfimuCdonecredeatfradiura,

fecandum quod oportet. Et modus alter ed, utreCupineturinfirmus

fuperceruicem fuam i8ddifpendemanurn eius a collo ipCius cumliga^

mento. Deinde praecipe duobus minidris, ut teneatunuseorumillud

quod edCupra fraduram cum manibus dis t amp;nbsp;ut alter teneat inferius ^ eius, $Ó extendat unuCquisep eorum ad partem fuam, EtCtuis, utCit ex^

tendo fortior, tune dringe dub fractura cum ligamento, amp;: dpra ipfam

cum ligamêto aho; 8Cextendatea unufquifep duorum minidrorumad

duas partes faas.St ergo fradiura edpropinqua extremitatihumeri, tue

oportet, utponatur unum ligamentum db tiallieo, 8^alterum db fra^ ciura uerds cubttum.Et f militer f fradiura edpropinqua cubitoitune

oportet, utponaturligamentum dperildmlocum, 8^dper cubitum ƒ D ipdm.Deindeaequa fradiuram cum facilitateablèplabore,doneequan

do aequatur fradtura deundum quod oportet, amp;applicaturapplicati' one bona : tunc dringe earn, iinon aeddit apodema calidum, Si uero acciditapodema calidum,tuncdimittedridÏuram ufque addiemfepti^ Igt; mum, Etponedperipdm lanam dccidamimbibitaminacetoamp;oleo rofato, donee quando quiefctt apodema : tune dringe earn : amp;^ modus dringendt eam ed, utpónas empladrum dper fradiuram. Deindepo^ nemuolutionem expannonouo dper empladrum, Deinde aggreget bracht urn dper adtutonum ipfum,amp;^ ponat manum fuam apertam fu' perhumerum fuum.Etpone pannum, d^ dringe dper adiutorium bra chium, ut brachium det loco adellaram : d non prohiber te abilloali^ quid, neque altereturdper te aliquidex odedadio, Quod dtimes, ^ quodalteretur dper te ex odedadio aliquid, tune utere adeUisidóed, ut ponas dper fradiuram ipfam adellam quæ dt latior amp;^ fortior reld quis adellis, Etponas inter omnê adellam latitudinem digiti: Sc fit ion' gitudo adellarum fecudum dadiuram cum additione trium digitorum abomni parte. Deinde dringe dper adellas dridiura quadixi in prin^ cipio capituli, Et ed, ut fit dridiura eua dper locum dadiurac dridiior, Et quanto plus elongatur fradiura, fit dridiura minor, Si ergo uides d turn adellarum Sódridiuram,ficurdiximus,in hora qua redauras mem

brum datim, tune fac:Sddtimesapodema calidum, tunedimitte di'

-ocr page 305-

G 1' AE ' P A R S T E R T I A» j^^f^Hi Si aftellas ufque ad diem feptimum,ficut diximiis.Deinde coin’ ^3 ligament« in omnibus tribus diebus, ut non accidat in loco pru ? ^’^autinflatio, autprohibeaturcibus peruenircad membrum, pro? j^^''difpofitionem fuperfluitatisftriduræ.Redificaergo illud totum, j|l’^’’dum quod diximus. Si ucro es fuper fiduciam, ut non accidat ex ?ƒ iquid: tune non foluas ligamentum, nifi poft très dies, aut plus. f'^donnitio infirmi fuper dorfum fuum, Si manus eius fuper ftoma? ^'’'^fuumt-Sipone fub adiutorio euleitram pJenam lana æqualiter. ?5®ofidcrain omni hora nodis, aut diei, ut non foluatur figura mem ^ibaâa, aut mollificetur ligamentum. Redifica ergo illud totum uir* ^^t^’a.Eeponecibum infirmi fecundû ordinem quem pramiifimus, ^^^fiteibus fubtilis in primis,donec indpiat os ftringi : tune oportet, 5'quot;'^^'oflcs cibum eius.de confuetudine enim adiutorq 8«f cruris eft, uç ’^quot;’gaturinquadraginta diebus : tune ergo oportet,ut foluatur,Sc ad? ^'ftn.’turbalneum,amp; medicetur cum unguêtis quæredificantillud, ^^od fifradura fuerit foeda,attrita: tune non foluas ab ca ligamentum ^Stellas uftp ad quinquaginta dies,S£ ufqi ad duos menfes,

2P7

' A , C De reftaurationc fraduræ Brachq.

R A c H i V M eftcompofitumex duobtisofTjhus,qua?nolt;’ '^‘’intuirduo focilia» Quorum unum eft paruum i amp;nbsp;eftdlud quodlè^ 'i^iturpölhcem.Eïalterum eft magniï,et eft iUud quod eft pofifum fub l’^fuo ab inferior! parte.Fortafte ergo frangitur fociIe maius folum,aut l’Onium i,Si fortafte franguntur fimul. Quando ergo frangitur focilc f^fuum fuperius,tunc reftauratio eius eft fadlis,Só fanatio eius eft facYs quot;^'‘•Etquando frangitur focile inferius, eft fraftura eius mala,amp; fanait ’'''nus difticilis.Et deterior ca eft, quando franguntur duo offa fimul.

Offa Brachq»

amp; ergo os quod frangitur eft focile parum fuperius,tunc conuenit ^flt;^ico apud reftaurationem eius, utponatextenfionem pamam cum Äte,doneeæquetipfum. Si ucro focile magnum eft illud quod Mum eft:tunc oportet, ut ponat ftriauram fortiorem ualde. Et opor^ Mtponatfiguram manus apud reftaurationem eius. Si ipfius extent *®rtem extenfamfriper puluinar. Etfitpollex manus ad fuperiora altfr ’''‘otnnibusdigitis: Sifitarticularis inferior omnibus digitis, uel reli# ^’’’s:amp; infirmus fedens quadratus fuper feipfum, et fit puluinar co ’^'»co.uek'n diredo eius, in altitudinejUt non incurrat infirmus labo? f^.Dcindeextendatminifter Brachium ab inferiori parte, aut manu ^lt;autcumdigamento. Et minifter alius extendat defuper fimibter. feinde æquet medicus os, donee reducat ipfum fecundum meliorem Trim quam poteft ♦ Quod fi in fractura oftîs funtfatagiæ,tuncco ''^ereducere omne fruftum in loco fuo uirtute tua, Si uero apparet i«

-ocr page 306-

2p5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ALßV CASTS C H t R V R^

C co fathahtum (eparatum,Sc pungitcutem,et non eü tibiCpesin redau/ ratione eins : tube Finde FuperipFum^amp;^auferipFum Fecundum modiim quern diximus in eis quaepr^miiTa Funt, Siautem Fra^ura cficum uul^ nevCj ego lam Feci ad illud capitulum Fingulane, ergo accipe curationem illiusinde, C^ptad Fi accidatin principio tuxrefiaurationis apofiema calidum,tunclinepannum cum exroto Faâo exoleoroFato,S^cxra ab ba, 8^ Fit medium inter FpifUtudinem 8c FubtUitatemtet fringe pannum fuperipFum {inclura Fubtili,donec quando Fedatur apofiemat tunc re/ moue cxrotum, 8Cpone empladrum prxparatum ex puluere molen' dini cum albumine oui. Deinde pone a{{ellas,amp;{Fita{iella quæponitur FuperFraéluram ipFam btiorparumper,8^Fortior.EtFcias,quodnume^ rus aliellarum Brachij eCtCex in pîuribus diFpoFitionibustFiueGtFraâa ra in Focili uno, autin duobus Focthbus Fimul. Deinde pone FtriFluram nbsp;nbsp;i

tuam Fuper locu Fraéiurx Fortiorem 8^ uehementiorê, 8Caliquantoplus

cum (iriFlura ad Fuperiora Fracturx^ autad inFeriora eius:autponeGri/

Fluram moîliorem iiridiura ei us parumper, Fecundu quodprxceditre/

memoratio ciusinpnncipio capituli.EtFintpanniqui inuoluuntur Fu' / perFraéiuranppanni lenes, bumidi:8i^non Fut duri,aFpcri. EtFitFiîum

D quo Gringitur ex lino proprie, medium inter Fubtile 8lt;:groiTum, Ficut

narrauimus. Et conFidera membrum 8^ ligamentum poG dieSt ‘l C^uod Gaccidatahquid cuius redÜFicatio FitneceGFaria, Ficutpruritus

qui accidit membro t tunc oportet,uc embroces membrum cum aqua

calefada, donee quieFcat illepruritus,8ddimittas membrum non con^

FiriGum, donee quieFcat. deinde itéra GriGuram.

F^md FiGriGura lam moîGFieata eG, 8eos iam remotum, amp;Gmilia

iUis : tuncreGiFica illud totum uirtute tua, 8d conGdera iterum. Nam

Fi nutrimentum prohibetur peruenire ad membrum, propterFuper/

Guitatem GriGurx, tuncoportet, ut molli GeesipFuin paruinper,amp;di/

mitcasipFum aliquotdiebus, doneeeurratadipFum nutrimentum.de^

indeGringeipFum. Si autem non accidie inFirmo aliquid eorum quæ

diximus, tune non oportet, utFoIuatur, niGpoG uigintidies, auccireb

terbos. DeindeFuFpêdaturmanus inFirmiadcollum eius.EtGecolIum

eiusxquale, 8ceuGodiaturuirtuteFua a motibusagitariuis.EcFaceum

d ormire Fuper dorFum Fuum. EtGias, quod bxefradura in triginta die^

bus,autin triginta duobus diebus rcGauraturiG^FortaGereGauraturin

uigintioGo diebus. totum illud eGGeundum diipoGtiones complexioif

num, ÔddiipoGtiones uirtuas»

x~y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C DereGaurationefraGurarum Manus^

Capue nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xnir..

L / c i A ^, quodpeGini Manus, 8^nodis digitorum raro aceidit i FraGuraMtnon acciditei, niGattridomultoaens, ^ando ergo aceidit j

-ocr page 307-

QIAE PARS TERTIA»


ipp

^I^ufradura,aut attrinoztuncoportet,ut fedeat infirmus quadratus: A ^foram co fit fed cs Geundum sequahtatem « Deinde pone Manum ei^ ^fopercam ex ten fam » Deinde extendat minifter ofia fracta, et æquet ^niedicuSjdonecquando co niunguntur conjunction e bona*T une p^ 5'’*'tet,utponatemplaltrum amp;nbsp;ftuppam, fi non accidat apoftema cafi* 'quot;11.Deinde poneaftellam deiuper lecundum quantitatem loei :amp;xu '’Uinuoluifti earn in panno lini. Si autê fradura eft ad inferiora cir^ 'quot;fruentrem plantar,tttne fac fimilc fpheræ ex panno : ÖÓ precipe infirm '’’o.utcöartet fuper earn cum planta ftia fradatdeinde ftringat cum pan '’’’longo, Et fit aftella ex corio, in quo fit lenitas, ut applicetur corium.

?n corpore plantæ:et ftringe eain,fecundu quod oportet. Si aurem Mura eft ad exteriora,tucoporcet:utponas aftellam defupcr,e£ aftel? ^Haliarn ab inferiori in plantât^ fit mantis aperta reda. Deinde pone, '’i'^turain.ficut reuokiit manustet extendeinterdigitos cum ligamêro» 1 Quod fl accidat fradura alicui nodorum digitorum, tunc fi eft poU 5»quetur lecundum quod oportet. Deinde ftringatur cum planta: ^l'atnas,poneei aftellam redam,paruani:uteleuetur fradura, Sf non, quot;’’’Ucatur, Siautem fraduraeft reliquisdigitis,ficutmedio, amp;indici, ’’quot;3uriculari,Sôanulari,tuncæquetur,etligecur cum digito fano qui le I^lfureumrautligentur omnes lecundum continuationem:8ó eftmeli? ^•Autpone fuper ipfum aftellam paruam , ficutdiximus in pollice. Et B '’’nfidera inreftaurationetua, amp;rpoft ipfam difpofitionem apoftema* MllduSc oppone cum eo quod oportet, quando accidit aliquid ex iU “lecundum quod iteratur eins narratio »

lt;[ De reftaurationefraduræ Coxae ♦

0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Caput xv»

s C o X AE mul to tiens frangitur,etdeclaraturlènfiii:quo« niam conuertitur ad interiorem 5c pofteriorem partem. Et re? Watio eius fit ita,quod ftringitur ligamentum fiupra fraduram, et h? ^’nentû aliud fub fradura. Etinfirmus proftretur fuper faciem fuam» deindeextendatomneligamentu minifterad partem fuam fecundum ^iwlitatcmtct hoc,quando eft fradura in medio olTis, Si autem eft fra 'quot;'‘3propinquaradici Coxæ, tune fit ligamentum ad partem pedinis, quot;'’’ïdat extenfio ad furfum : amp;nbsp;ligamentum aliud fub fradura . Et fic fp quot;'llltcr fieft fradura propinqua genu,tune fit ligamentü propinquuni

“os luis, donee reducat ipfum lecundum limilitudinem rigurae natu^ coniugatur os coniundione bona .Tune oportet,ut ponas cm? P^ltrum amp;nbsp;ftriduram,fi non accidit membro apoftema. Qtiod fi aC '’*tin eo apoftema:tunc dimitte ipfum diebus aliquot, donee fedetut ’Poftetnacalidum.deindercdiad curationem tuam. Stridura autê eins

Oportet ut inuoluas fuper fraduram imema duram, ld eft, bin*

-ocr page 308-

500 nbsp;nbsp;nbsp;ALBVCASIS CHIRVR/

C Hamramp;fdupla earn bis,^^tenetremaneatex ea (uperRuicas. Demdeitt uoluecrus,donecpemeniatealcaneus apudradieem natis.Etintromit' te fi/um longum inter Coxam amp;nbsp;crus propegenu adinferiora, Sc veni^ antextremitates Eli a üjperioriparte duarumpartium,Deindereuolf' ùeruperCrusÔéCoxam c^nodCuperfluitexaiiniema, DeindeponeCa, per Coxamin loco fradiur^ipGus a{iellas,8t^ pane ex eis aGellam unatn fuper os cruris. Deinde impie uacuitates inter crus ÔC coxam cum pan/ nis lenibus, ut acquêt ftridlura » Deinde incipe cum {Iriüura forti a mei dio fuperlocum fraciurx tribus inuolutionibus.autquatuor.Et quan/ , to plus elongaris cum ligamento a loco fraSturx, fit Gridiura tua mii nor amp;nbsp;mollior,etlenior.Deinde intende ad duas extremitates Gli,qiidd tu intromifidi inter coxam amp;^ crus, Diga ergo cum utrifque tres adellaS qux funtdefuper, Deinde uade cum duabus extremitatibus fiti adim feriora,donee peruenias ad cauiUam pedis.Et cum iitrifc^ dringe etiam extremitates adeUarum a parte altera: ut non remoucaturligamentum éx loco fuo. Deindedimitte driÜuram fuper illud,dum permanet,ita quod non accidatmembro corrofio,necp apodema, neep indatio, Säßi milia eis. Qpod fi accidataliquid ex illo. propera ergo cum folutione nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:

eius,8c retdifica illud quod acciditinde totum, dcudum quod diximus'

D^ multotiens. Siuero in odeed frudu ex odequodpungat: tuneopor/

tet, ut xques illud, fied tibipodibile. Etfinon, finde fuper illud, amp;rêi:

moue illud18c cara cum eo cuiuspræcedit rememoratio, dottec fane/

„tur. Etquandoep dringiturhaeefradura Coxæ,prêter quod addamuf ƒ ei adeUx, ficut diximus in adiutorio amp;: brachio. Veramtamen in rei

daurationedus taliterfradia, non accidie infirmo claudieatio.Et firei

dauraturfola, prêter quod applieetur ei crus alcerum, tune necedè ed, ƒ ut claudicet tlle cuius ed, fern per. Et dias,quod Coxa dringiturin quin

quagmta dtebus, uel additur paruin, autminuiturparum: totum illud

ed fecundum diuerfitatem complexion urn, amp;reld quarum difpofitionum.

iff DeredaurationefradurxIZotulxgenu.

Caput xvi.

k_y C I A S, quodRotuïxgenu raroacciditfracfura,fedacciditeiac tritio multotiens.Si uero accidit ei frad:ara,tunc non nifi autfidura,auc foramen in partibus fuisi Etedillud cum uulnere, S^ abfep uulnefe.Ee nbsp;nbsp;nbsp;j

datur fuperilludtotum Cumfenfu. Etredauratioeiusedita, ütxqua 1 . turquoddifruptum ed ex partibus dus cum digitis, donee aggregemr,

óf coniungatur fecundum quod podibile ed ex xquationeê^i facilitate,

amp; fabricatione. Deindepone empladrum ex farina fifami, uelmoten/

dini,cum albumine oui:8t:pone fuper ipfum adeUamrotundam,fiini

diges illa:amp;: dringe defuper dridura coueniente adillud. Deinde com

ddera omnes dOpodtiones quasnarrauimusin reliquis daduristiieut i

-ocr page 309-

o 1 AB PARS TERTIA*


3ot


^oftema calidum, amp;f fimilia illi:ita,ut opponas omni accidenti cum;A 'oquodeonuenitei^doneefanetur» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

SC De reftauratione fraduræ Cruris» Caput xvir,

C i A s, quodCrurifuntduooira,quoruunumcftgroflum,amp;‘ nominatur nomine Cruris: etalterum fubtile, amp;S nominatur Poer J Etacciditutt^ift^ex fpedebus fraduræ quod accidicduobusoÜibus ‘ ’*ïchrj :amp;: prop ter illud fit reftauratio eïus,ficu t refiaurano brachq æ , Witer,amp; operatio eft una. Qiiod fi franguntur duo oHa fimul, con Mur Crus ad omnes partes ♦ Et fi frangitur os fubtihus, conuertitur. “fus ad anteriorem partem.Et fi frangitur os grolfius, inuenis illud in^ ‘ ffius:cteftex eis quænon occultantur tibi.Deindeadminiftraextenfir ' ^^fni,etæquationé, amp;ligationemaftel!aru fecundum illudæqualiten ' Wamenoportet,fi fraftura Cruris eft fradurafeeda, Habens ferha? I^multazut fit extenfio minor,8ó lenior allcuiatioe tua.Et in Crure qui ffieftcx operatioe quiddam fuper brachiü:eteft,utquado tu æquas “ ‘‘™a5, amp;nbsp;com pies omneoperationem tua, tuncaccipe duas faleias ex '§Uopini,quodadminiftraturin fabricatione folariorü quod ponitur “utabulis:amp;fiuntex fpatulispalmæ:ctcligeexeis quibuseft groins'^ ’•'^oparua,æ neep fint ex minutis:etfitlongitudo earum fteundû Ion?' Winem Cruris a genu ufque inferius. Deinde inuoluc fuper uiïartv ß S^^nicppannu duabusinuolutionibus fecundum longitudincm eins, ppone unam partem Cruris a parte una, amp;nbsp;alteram a parte altera : amp;: p^fexgenu ufqpinferiuspedis. Deindeligâduas fafciasin tribus loefs ’^Juabus extremitatibus' amp;nbsp;medio ♦ Cum enim ftridura prohibetur, fusdedinat ad dextram amp;nbsp;finiftram,et ftat ftatione bona.Et iam quic' f'Uadminiftretur cunabulum ex ligno fecundum longitudmem Cru? 'J^iS^ponaturin eo Crus,ut conferuetipfum a motu. Et plurimü qui«? ^oportet, ut facias illud in fradura quandocum eaeft uulnuspro? l*Weindeconfidera Crus in omni die,et ftudc cum eo ftudio ultimo ®’poftemate,autinflatione,autreliquïs alqs.Si ergo acciditaliquid ex illis,tunc oppone éi cum eo quod oportet, ufquequo fane?

tur,fi D E V s uoluerit.

C De ffaduraoflium Pedis,ê^Digitorum.

Caput

xvni»

V-Z A b c A N E o quidcm no acciditfradlura penitus. Ofïibus J^Pedis acerditquandoq? fractura, amp;nbsp;Digins paru criam aeddit fra^ p’'3:ctn5 acdditeis nifi attritio in pJunbus difpofirionibus. Quod ’fdditoffibus Pedis fra(ftura,Sd uides dia offa fublimari flip er fc adin^ ’‘''^ni,tuncponat infirmusPedem fuu fuperterrajn præparatamjfieut ’j^lïülans.Deinde fta tu,€t pone Pedem tuu fuper illud quod clcuat ex ^oflibus:poftea prcme,uel caica eam:et æqua ipfam, donee redeat in

-ocr page 310-

501 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A r- BV CASIS G HI R V Rtf

C Ion'sfujs,PeincJeponcemp/aRrir,et/liippan7defupenS^poncfubiicn trc Pedis fabulam parua,cui fintduo capita plana. Deinde {hin^eeam cum Pede ftridura decend, podgua tu inuoJuis earn cûpznnis,ô^rcli^ ejuts guibus indiget.Dum ergo pretereuntei tres dies,autlt;juatuor,tune folue bgamentpm.Nam tu inuen/es ofTa acguatajiue fint fraâa,aüt: fint àiflocata. Operatio ergo m eis ed,f]cut uides. Si aut frangutur aligui à^^i^i,tuncredaura cos, etxguaipfos fecundu guodnarrauitibi tn re^ fkauradone dtgitoni rnanus,Deinde pone digito tuo a dell am feendum longitudmem digiti, 8é fit labor eo parumper: delt;nde pone fub Pede hanc tabulam guam narraui tibi,0^dringe earn driciura decenti.Siue^ ro guod frangitur ex odibus cdduo,aut tria, aut plus, tunc pone fuper ornnem digitum adellam fuæ guantitatis,inuolutam inpanno linitSC dringe tabulam m inferion Pedis iSc fit dans fuper unumcapitumta^ bulx extra uentrem Pedis, ut teneafretentionebona. Etconnenit tibi, ^^^P^ ^bhuifcaris,guinconfideresomnia guaedixitibi inreliguisfra^ duns ex accidentibus gux diximus : amp;nbsp;opponeomniacci^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' denticum eo guod oportet.

O4LDefraduraVulua:njiilieris,amp;o{Ijsped:itns,et

uirgacutn. Caput XIX,

V A N D O frangitur Vulua miilieris, tucfac earn federe gua'

' dratam.Deinde inclina earn ad partem dorfi ipfius Parum'

D p€r,amp;:teneaturretro.Deindeimpleat obdetrix Vuluameiuscoto,do^ nee impleat camlet fiat m Vuluaexeo fi cut fphera,Deinde concutiatur muîier,ô^eleua dorfum eiuspaulatim. liludenim cotum egredittir,do^ iiec fiat ante portam Vulux dcut{pbera,€t os fradum redit.Deinde po nepuluiUum fuper dorfum dus. Quando ergo uuh mingere, remone^ at cotum cum facilitate, deindemingattetreduc ipfum fecundummof dum, g uo intromifidi ipfum in primis ; deinde redeat ad pulnillnm faf um primum. Faciatillud feptemdiebus, autdreiter. os ipfum enim rc^ daurat. Et fîuis,acdpcueficâouis,amp;idringe fuper foramen dus canf n ulam arundinis, etintromitte uefcam totam in Vuluam dus. Deinde fufdain cannulam cum uirtute,donecinßetur ueßea intra Vuluam/rai^ dura enim redit. Deinde im pica tu r cum coto,amp;i detaliguotdiehus,fe/ cundum guodnarrauimus, donee fanetur. nbsp;nbsp;Et guando frangituros' nbsp;nbsp;/ Pedims uiri,autmulieris,tuncadminidra in redaurationedus, amp;ipfi^ us mguarioneiUud guod narrauimus in ode A nehm. Et non occulta' tur redum in his fradurispropinguis, gum parum contingunt, prmed pue eut ed guiddam dudrj,uel ufus. Et intdlige librum meum idum mulrum. guoniam dadura ipfa Ûgnificattibi inplurihus difpoßbonii bus uiam redam in redaurabonedii, S^dridura fuiuntelßgeergo.

In Virga autem uiri guando frangitur, accipe guttur anfens: St'in^ tromicte umgarn in ipßa. Deinde pone fuper ipfum inuoJubonem ex

-ocr page 311-

G r AE P'A R S TERTIA.


3^3 •


Pî'ino,8d nnioluatur.ct dimittatur tribus diebus, aut arater cos, amp;nbsp;fa- A ‘'3!)itur,fi DEVS uolucrit,

C^ De reftaurau’oncfracfluraeodium,quandoeftcum uulncre. Caput XX.

o N v E N i T ei cui acciditfradura cum uulncre,prçcipue i ’^3gnum,ficutos coxæ,autadiutorij,aut fimileilli,ut properes, amp;nbsp;plcbotomes ipfum ftarim : f atteftantur tibi conditióes phlebotomiæ, ''^^tpræmifmus. Quod fi uulnus effluit Gnguincm,tuuc oportet,ut P''opeiesadabfcifÏonccius,ita utpuluerizesfuperipfum zegi tritumt *“^on eft tibi præfens aliud. Deinde incipe reftaurare fraduram in illo '^em die:amp;: non poftponas illud,fi non acciditapoidema. Si uero ac? ^^•tapoftemacalidum, tunedimittereftaurationem eius ufep ad diem J^ftum,donee fedetur aportema. Et non appropinques ei in die tertio, ^quarto omnino.nam tu faccres ei accidcre accidentia mala. Si aut-'^os fa duin eft eminens fuper cutem detedum: tune oportet,ut cone f’^i'cducereipfum, etæquare ipfum manibus tuis eurn facilitate 8^ex^ 'fifioneparua.Si autem non præparatur extenfo eius, amp;f ipfiusæqua^ quot;önianibus tuisrtuncreducipfum cum dfo inftrumento. EtefÜnftru? quot;'fntum quod fit ex ferro, cuius longirudo eft quanti tas ieptem digitos ’'*'n,aut o do : Só eius latitudo cd fecundum quantitatem uulnens. Et ß Pfopterillud neceifeed: medico,utaccipiatex cis tria,aut quatuor fecun quantitatem qua indiget ad illud ex curatione in omni fpecie fra-’’”^« Et fit rotundum : amp;nbsp;fit in co grofifitudo parua, ut non duplicetur ’Pudcompreffionem fuper ipfum in hora operationis: amp;nbsp;fit acutæex^ ’f'niitatis,cui fitmargo in extremitatibus fuis. Et fit fuperius eius ad groffitudinem ex medietate eius ufque ad infei

riora.Echæc ed forma eius .


OPORTET IN HAG OPERATÎONB, Ut P’^natur extremitas eius acuta curuata fuper extremitatem o dis eminen ^5:8dmpelle ipfum cum eouiccuna, donee quando redit os amp;nbsp;æqua5' ’'^'^quadamaequatione.Gonarc ergo æquare extremirates fraduræ adlt;f ''”Ucem. Quod fi extremirates eius dada ed fubtilis, amp;nbsp;non accipit '^inftrumentum accæptione bona,tunc oportet, ut incidas extremis *^^tniilliusoflis,donecinftrumcntum po te da tem habcatcius. Si uero ‘'tapotesreducerecos cum co quod narrauimus omnino, runeincidc ipfum cum co quod conuenit ei ex Inciforps quæ dixd mus: aut ferra ipfum cum una ferrarum quo^ curtep modo podibile ed tibi.

cc X

-ocr page 312-

Dein Je rade ïl/uJ quodremanetin otTeex aCpentate 8^ corticibusmi^ nun's. Cum ergo reducicuros,ÔCinucnicinfirmuspoiircduéiionem df us dolorem uehemetem Iscdentem,tune Celas,quod os non red^t ad Îo^ cum Cuum namralem.Pac eioo ilîud.Nam m confers infirmoinuamen turn magnu, cum compleuirreCtaurauo rua quam facis oCh. Tunefub' merge pannum in uino Riprico, nigro. Er proprie fi edin redate. Et non ponas Cuperuulnus exrotum, neep aliquid in quo fit oleum:ut non far ciaraecidere in ipfo putredinem 8^corruptionem. Deinde adminidra adellas in hora complementitui a redaurarioneodis.Erdimittcuulnns derelt;dum:ira,urmcidas cum forficibus foramen in inuolutiontbus fer cundum quantitarem uulncns . Ercaue omnicaut€la,nedringasuud nus cum fractura. C^lultottens enim feceruntidud dolidi medict :8^ fer ceruntacetdere Cuperinfinnos dos aurmortem, aurcorrofionem, aut zucbem,id ed, Caniem. Et fit dridiura tua mollis,lenis,diucrfa dridurx fradurarum rehquarum, C^^^d fi uulnusedmalum, auteduulnus magnum, 8d times CuperipCum qumdam accidentia mala quae narraud mus,8^inuerns dolorem in loco CufpenCumituncnon oportet,utponaS nbsp;nbsp;nbsp;1

fuper ipüim adellas.Er fac ets inuolutioncs ex pannis duris in loco adel t ; D isrum,8lt;:dringeipCum cum cis.Cumautêedpoddiemunum,autdies .; duos, 8^uides uulnus tam incipere^ ut in eogenereturpus: tuncaufer d deCuperipCumpannum quem pofuidi fuper ipfum cum uino. Deinde adminidra licinia, et unguenta cum quibus deconfuetudinenodra ed^ vtmedicemur uulnera'.ücur unguentum tctrapharmacon,etfimilia illn

1 nbsp;nbsp;Etconuemttihi,ut foluashgamentum.Et conddera uulnusin omnidie nbsp;nbsp;/1 mane amp;nbsp;uefpere,donee confolidetur,etCanerur.Et oportet, ut gnp arcf nbsp;nbsp;ƒ tur membrum taliter, ut currat ex eo pus adinferiora cum dcilitate^

(^lod fi practereunt uulneri dies multi,et non cond)lidatur,necp abr nbsp;nbsp;nbsp;i

fcinditurpus ab eo:tunc{cias,quodiHicruntfatagieodisparua. Quare oportet, ut inquiras uulnus cum tenta. Quot uero ex illis alfatagiefunt nbsp;nbsp;nbsp;,

feparata,remoue ea, amp;extraheipCa. Ecquæ ex eisfuntnon reparata,amp; punguntmembrum,8^dduntaccideredolorem,conareincidereea,amp; ' au ferre ea omni modo quo podibde ed tibi illud, Qfiod d accidat uuln erizuch en, aut ekileten, id ed, ediom enus,aut fpedes alia corruptd onisScputrefadtionis: tune oportet, ut oppon as unicuiqp ex eis cumeo quod eonueniteiex curatione, cuiuspraeceditnarratio in capitulo fuo, Et ex eo in quo oportet ut det ie rm o meus, Si eu i facias prçfentetn men tem mam quando frangimros, Sceminct fupermembrum,dcütoscor xæ, amp;nbsp;ad/utorif et dmilia eis ex mem bris magnis, ed, utnon prafiimr as attradtionem dus, multotiens enim acciditex dlomors, imodimitte

-ocr page 313-

G I AE P A R 5 T E R T l A^ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;305

fe, donee putréfiât » Fortafle enim cadet per le poft uiginti dies, ^ aut triginta .Tuncergo cura uulnus,G uidetur tibi:^ fi non, dimitte ipfum »

K — nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C De curatione Nodationis in ueftigio * \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fraefturæ. Caput xxi.

lt;’XvBTOTlES accidithæcNodatioin ueftigiofànationis Muræ. præcipue, quæ eft prope tunduras : Sc fœdatur ex ea figura i^înibri. Et fortaftè prohibée membrum ab operanonc fua naturah'. ^onfideraergo tune, fi nodatio eft recens tadminiftrain ea medicinas te ftipticitatem habent. ficut aloe, amp;nbsp;olibanum, et myrrha, amp;nbsp;farco^ '''lh,ÔC acacia,etfimiîia eis. Ita,ut accipias ex iftis quafdam, aut omnea '’8:amp; confice cas cum uino ftiptico,aut cum albumine oui, aut cum a^ '^toxcponceasfupernodationcminftuppa.et ftringeeas (uperipiam Mura bona.Et dimitte ftricluram.nec foluas earn diebus multis.De tefoluecam,8citéra aliam,doneeremoueatur nodatio, Autftringe Mipfam laminam plumbi decenter.Pîumbo enim eft proprietas relt;f [’’ouendiomne quod timetur ex membris» Si autem nodatio iam in Wniconuerfaeft,amp;: ftridaeft, etfeftme prouocatneceftîtas ad aufe ’^idum eam:tunc finde fuper earn ex fuperiori parte ci us, æ incide fu^ Muitatem eminentem : aut rade earn eu m quibufdam raforijs, donec f'nioueatur;amp; cura ipfam, donec fanetur.

Plumbi uir-tus.

•T

Ç De curatione quando reftauratur,S^remanetmembrum poft illud fubtile, non fteundum naturam fuam ♦ - Caput nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' Xxii.

v A N D O'ïeftauratur fi*aâüraoftîs, amp;f remanet membrum __poft illud fiibtile,debtle:tuncnô fit iJIud nifi propter caufi ‘îsmukas. Quarum una eft, mulutudofolurionis ligaracnu amp;: ligation ’'8eiusnbn fecundum quodoportet: aut propterfuperfluitarem ftri^ jMligamentorum, donec prohibeatur nutrimentû currerc ad nicin^ ten : aut propter multitudinemembrocationis fuperfluæ in non fua' teatautpropter paucitatem fanguinis in corpore infirmi, amp;nbsp;débilita# ^'Weius.Etcuratioilliuscft, cibareinfirmum , Slt;tenerumfâccrecor? teeius,donecmultiplicetur{anguisin eo. Et adminiftrabalneum «Et ’•itromittegaudium Sdheticiam fuper eum, Deinde pone picem fuper ’'’tnibrunnutattrahatpixadipfum nutrimentum multum.Etaflîduec embrocationem eins cum aqua tepida, donec eurrat nutrimentum, amp;nbsp;redeat ad figuram fuam naturalem.

lt; De curatione oftium fraâoium quando reftau^ CC3

-ocr page 314-

ALBVCA SIS C H I R y Rfi ranturtortuofe. Caput xxjii: quot;

V A N D O accidit membro iam redauratopod fanationem eius tortuofias,amp;:eminentia offidado, autnodatio: 8c feeda^ ^^ turper lUud forma membri, uerumtamen membrum non prohibeturab operatione fua naturalntuncnon oportet utrecipias fer^ monem eius, quiexidimac,utfrangaturmembrum denuo. Etiam de^ runt multi dolidorum medicorum amp;^redauratorum, quifeceruntillud in terra nodra. Ethæc quidem operatio ed uituperabilis ualde, perdue cens ad mortem, uel timorem magnum,utfcilicet fit mortals, Verum ß claudicatio 8C nodatio funtrecentes : tunc oportet, utembrocetur cum aqua tepida,in qua decodxfintherbx mollificantes. ficut folia altex,

Scradix eius,S^meUilotum,etillis fimilia.Etfiateiemplafirum cum cm pladro mollificatiuo.ficutdyachilon dececerfadium^Autfumaturmu' cilago radicis akeæ, 8^ concutiatur cum adipegaUinx, aut olco fifami' notamp;^emplaarecurcum co. Aut fumantur ficuspingues, S^tcrantur cum hmo columbmo,amp;!^ fimihbus cis c^ux nomin antur ex medicitiis di tninuentesconfolidationem, Etquandoep foluitur nodatio cumfricaa none affidua, antiqua, amp;: lenfquxftcum manibushurnidis, Etadmi^ aidretur motus membriad omnem partem in boris omnibus.

Siautem tortuodtas iam antecedit, Scfortis fada ed, et conuerfa ed inlapidem^amp;^prouocataed neceditas ad curationem dus cum ferro: tunc oportet, utfecetur fuperius eius, ó^ foluatur con tin uatio oiks, et in cidatur quod fuperßuit ex nodatione aut ode cum Incifof rijs fubtihbus : 8^ adminidretur facilitas in illo cum follicitudine 8: dudio,

^ Defermonein Diflocatione, Caput xxiiij,

DiHocado quid.

JSt^ocATto ed exitus aUcuius iundhirarum a loco dio. (^nareprohibetur a motu iuo,amp;fcedanir figura membri. Etfaf citacetderefuperinfirmum dolores, 8CIxfiones uebementes. Quando ergo accidit abcui didocatio, tunc oportet fedinare ad redaurationem eius:nec^tardeteam omnino.lSJamfitardatur,apodematurlocus, 8^ fortadecum eo reduCiio didocationis, Propter illud ergo non oportet, ntmoueatur,n€Cpextendaturin bora apodemationiseius.quoniSmul totiens fadt accidere fpadnum, et dolores Ixden tes. Verum quando ac^ cidit illud, tunc oportet, ut properes ad pblebotomiam infirmi. Deinde j

dimittatur, donee quiefcat apodema. Deinde embrocetur membrum cum aqua calida 8^oleo.Deinderedncaturcum facilitate. Etcureturo^ i mnemembrum cum eo cuius rememoratio uenietin loco fuo.Ego qui i ..dem iam ordinaui capitula didocationis, etiam fecundumquod pra:^ 1 ceditin dadura, a fuperioriparte corporis ufep ad inferiorem eius, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I!

-ocr page 315-

G I AE P A R s T E R T I A, '

De cura dinocadoms Mandibulae nlferions»

Caput

' - A R v M diflocantur duæ Mandibulae nifî raro * Ét diflocado ’'’’barum fit fecundum unum duorû modorum. Autenim remouen^ ’''f a lods fuis remorione parua, amp;nbsp;moUificâtur paruin per. Aut dido :« ''''für dill oca none intégra, compléta, donee mollificentur ad partem Won’s, donee currat fahua mfirmi,amp; non poflit tenere eam,nec^ pofi ^andere os fuumjamp;inuoluatur lingua eius cumfennone. Quail do jS'^tediflocatio eius eft parua, tunc redit in pluribus difpofidonibus per '^m paucitate. Si uero eft dillocadp compléta,integra : tune opor^ ’'^tadminiftretur redudio eius ucloclter, et non tardetur penitus : S^ ‘gt;iittcneatminiftercaputinfirmi:amp; intromittat medicus pollicem ma quot;’'^fuæ unius in radieem Mandibulæ diflocationis inter os eius, fi dinoquot; '’^oeft a parte una. A ut intromittat duos pollices fuosßmul, ft diilo? ^tft a duabus partibus.Et reliqui digiti manuû eius lint extra, qui? ?^ s^quet. Et præcipe infirmo, ut mundificet Mandibulas fuas, amp;nbsp;ab«^ , bateas ad manducandu ad omnem partem.Et medicus æquetMan*^

^^2ni,et impellatMandibulam,donee redeat ad locum fuum.

1 ^Uod fi difficilis fit reduclio eius,præcipue G Gant ambæ Mandibu? quot;^ul: tune adminiftra uaporanonem cum aqua calida, §6oleo, do^ ^‘*5tfaeilis reductio ambarum: neque tardes reduótionem ambarum i ’’'no,Gcutdiximus.Cum ergo redeunt amp;f æquantur, ctclauditur os B f'^fetnon mollificantur:tunc pone Gaper cas puluillospannorum,-

’ r quot;p Cïroto quod Gt là Crû ex cæra : amp;nbsp;oleo rofato. Deinde ligetur cum f quot;'täte cum ligamentis mollibus. Et Gtfomnus infirmi Gaper dorftam n^ ' ^ caput eius Gt ftans inter duo puluinaria,ut non moucat ipfum 1 .^^^^traiu amp;nbsp;Gniftram : neque conetur, ucl cogatur mafticare aliquid: b'y’®*?®^tirdbus eius forbitio lenis,donec quando remouentur dolos ill’^nodatur Mandibula: tune comedat quod uult,et adminiftretur' I|. '^‘^im facilitate.Non laborer fuper operationem oris fm apud corne

amp; potum,Slt; ofcitationem,donec nodetur Mandibula,amp; fane* 1 ‘^odG difficilis fiatredudio duarum Mandibuiaru, quando dif^ (u”’^f in hora aliqua,8ó non conuertuntur ad loca fua: tune multon* L*^^'^^”^ ^”^^ febres, 06 foda afftdua : et fortafEe foluirur uenter in tf famp;Cfortafte uomit choleram puram, Cum ergo uidesillud: tune fdas,quiaeftperditio, 06 multodensmoriturille cui acci?

dit illud in decem diebus.

C Dereduétionedidocationis FurcuIæ,S^cxtremi* It nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tads humeri» Caput XXVI.

^ V R C V b A quidem nondiflocaturex latere intrinfeco, pro? quot;^^tintinuadonefuam cum pedore.Et diflocat quandot^ ad exterio#*

-ocr page 316-

503’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A r'ß V c A S I s C H I R y R^

C fa.’amp;S deefaraturïnud fenfui. Etreftâuratio eius ed, utîaceatinfirmus Caf per dorfum (uu,amp;? extendat brachia lua^Deindecoarta locum cum pal mi'tua coartanone ford.nam ipfaredibit. Deinde ponefuper ipfam cm plaarü,0^ puluillos,et dringe earn. Extremitates uero eius quxfequuus turcubhuni,etcondnuanturcumeo, non diflocantur,nifiraro. Quodj fi didocacur die aliquo: tuncoport:et,utreducat:urS^xquetur fecudum quod diximus,ÓC quod præparacur dbi. Deinde pone Cu per ipfam cm^ pladrurn,SC puluillos,ecdrilt;duram. Et prxdpeinftrmo, adbpcre tratu quillïtatietquieti,donecfanetur.Etcum haceadem curationereducitur extremiras Eiumcri,quando feparaturedam a loco fuo.

S^ Dereduddone dtilocationis Humeri.

Caput nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-Kxvii.

n^ C I R S, quod Humerus non dinocarur,nifireaindum tres mof i Humen!^’^^^ ^^^' Quorum unus ed,ut didoceiur ad partem titiUiciadinferiora. Scf cundused,utdifloceturadpartempedtoris.Etforta{redi{]ocaturadfuf periorem partem Humeri:^ illud fitraro.Etnon difiocaturadpodaif ora^propter fpatulam.Etnon didocat adanteriora, propterneruos. Es. plurimu quidem didocatur S^ egrediturad inferiora uerfus titillicâpræ cipdein ilhs,quoru carnes funtpauce.quoniam egreditin eis uelociter, ^h''§fcditur uelocitcr.ïn ilhsautem quoru carnes fuatmultx, edecon tfano illius^ahcet quiaegreditcumdifficultate^etingrediturcunidiffi

D. culrate.Etfortaffèacciditquibufdam hominibuspcrcun'io,autcafus,ct.

afiodemat HurnerusapodematecaUdo, SCputatur propterillud,quia

iam didocatus cd.Oportet ergo,ut experians illud,donecdesfupercer

tttudmê eiu s,8c tune procéda s in cura tion c eias. Et coga oditur diCo)

catio,quando edadinferiora uerfus titilUcûtô^didinguas interHume^

rum didocatam, et humera fanum. f^am tu inuenisinter cos diaerfitaf

tem manifedam,ÓCinuenis in capiteHumericoncauitatem, etfubndlf i hco apud talt;fium caput humeri quad ipfum fit ouutamp;Cnon potedinbr mus reduceremana adaurem faam, neep mouere earn omnibus motif bus. Et Gmihter, fi didocae uerfus pedius^autad furfum: tune innen is ma nbsp;nbsp;i

nifeda tadumpieCp occultatur. Behuius quidem didocationis fitfacilis nbsp;nbsp;nbsp;'

redudho,qaando edrecens, autinfirmusedpuer.EtredadUo eiused, ut eleuet minider manü üiam addiperiora. Deindepone tu pollices tuf os fab tttillico eius, óf eleua iundiuram cum fortitudinead furfum adio cum iuutet minider eleuet mand fuam,Sf extendat earn ad furdim.Def indeponat earn inferius.ipfe enim redit uelociter. Siauténon redit per illudquoddiximus,Sf funt a principioquoacaditdidocatiodiesmulf tl : rune oportet, utbalneeturindrmusin aqua calida, amp;f adminidretur embrocatio quaemollificat 8f lend. Geut fi decoquant radices altex, amp;nbsp;feenugraecum,amp;mellilotum in aqua, etadminidretur. Deinderefupd neturinfirmusfuperdorfum fuum tófponaturfabtinllico eiusipher» nbsp;nbsp;1

-ocr page 317-

G I AE PARS TERTIA,

^Îana,quç fit æqnaUs inter lenitatem ^ ftncluram. Deinde pon at me^ A ^gt;cus calcanéum fuum fuper fpheram, amp;nbsp;eleuet caput humeri cum uir^ ^te,8Cattrahat man urn infirmi ad inferiora.Et minifter alius te neat cas Putinfîrmi,ut non moueatur ad inferiora: ipfe namq; redit ftatim. Et fi **'s^educ eum fecundum modum hunc: amp;nbsp;eft, ut facias cHe præfentem ’“ni qui fit longior infirmo,amp; liet a parte lateris, amp;nbsp;intromittat hume^ •“w fuum fub tirillico infirmi:amp; eleuet titillicum eius ad fuperiora, do* “fefitinfirmus fuipenfus in acre. Et minifter alius trahat manum infirm ““ ad inferiora uentris eius. Si autem infirmus eftleuis:tuncoportet,ut ’“•pendaturcumeo aliquid aliud, ut grauet ipfum: nam redit diflocatio “atim. Et reducitur etiam iecundum modum alium : Sf eft,ut figatur '“terra lignum longum, cuius caputfit rotundum figura :ficut manica ^ortarqrquod non fitgroflum, neque fubtile. Deinde ponatur fub ini Jmip poftquamponuntur fuper caput lignipanni lenes : amp;nbsp;infirmus ’'titans fecundum longitudinem ligni.Deindeextcndatur manus eius ^'^inferiora a parte altera, amp;f extédatur corpus eius ab altera parte cum ^itudinetnam iunCtura redit ad locum fuum cum uelocitate.

Quod fl difficilis fit eius reduCtio per omnia quæ diximus, tunc ute^ f^haccuratamp;f eft,utaccipias lignum cuius longitudo ficquandtas duo^ f''“tbrachioru,8lt;r eius latitudo quantitas quatuor digitorum, amp;f groffî tudo eius quantitas duorum digitorum:cui fit caput rotund dum, utalleuieturintroitus eiusin profundum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-* ß

ddllici, fecund urn hanc formam.


Deinde ligentur fuper caput rotundum panni lenes, utnonlædatli^ S“tiniinfirmu.DeindeponaturfubtitiUicoinfirmi,utextendaturma* * quot;quot;Siaut brachium fuper lignum ufep ad inferiora : amp;r ligetur lignum fu* Ptradiutorium amp;nbsp;brachium 8C extremitatem manus.Deinde ponatur f^enium fuper gradum fcalæ perlatitudinem , 8f cxtendatur manus ’^inferiora, amp;dimittaturreliquum corpus fufpenfum a parte altera, ““duraenim ingreditur ftatim.Cum ergo completur introitus eius fc ^'dum quemeunep modum po{Tibilceft:runcoportct,utponas fub ti '“eofpheram æqualis quandtatis ex lana. Deinde pone emplaftrum ^''?paratum ex puluere molendini cum olibano, et albumine oui fuper “tteriim totum, ficutreuoluitur defuper, Deinde ftringe fub tirillico ■“t^uradecenritetreuoluaturligamentum fuper emplaftrum defuper: 3nnedatur manus eius ad colIum ipfius, amp;nbsp;dimittatur, neque moue^ ^quot;quot;t manus eius feptem diebus, Et oportet, ut ponatur cibus infirmi

-ocr page 318-

•C paucus, doneeconforteturmembrum :quon/am e{iueÏodusa(3fanaamp; onem eins. Deindeponaturamplior podfeptem dies,autquinc^,3éex creitetuv cum motu.Siergo firmatur amp;^non mollificatur,tuneiam fana tus ed. Si uero iundura didocaturmultotiens,propter humiditatem quxaccidit ei, aut propter caudam aliam : tune oportet, ut adminidre::: tur in ea eauterium eum tribus foraminihus, fecundum quodprxmid fum edin capitulo de cauterio, (^lod ft fiat boe totum,^ foluaturlb gamentum podfeptem dies,S^non eonfirmeturiunlt;dura,amp;[redueatur empladrum amp;::dridura fuperipfum aliquotiens,amp;^non firm€tur,óéca dat,8c non poditeleuare ipfum ad fuperiorattune fcias,quodnerui dus qui funtadeaputhumeri,iam incifi funt,autextenfi, autmollificatii06 feias,quodiunduranunquam figeturin locofuo,

Diflocationis autem qu^fit uerfuspedus amp;^ marnmillam, autadpo^ deriora redudio, fit eum impulfione Óéextenfione cum manibusido' necredeat, amp;: adminidreturin ea reliqua dridura 8^cura, doneefane^ tur. Quod fi accidatpod fanadonem grauitasin membro,amp;tarditas nbsp;nbsp;nbsp;,

in motu eius,tunc utatur mfirmus halneo multotiens,donee Icniaturib

iagrauitas,amp;:redeatadnaturam eiusprimam.

SC. Decuratione diflocationis Cubiti.

Caput xxvili.

C I A s, quod lunciura ffubid didocatur cum diflicultatc,amp;fini

liter redit cum difdcultate etiaiô^ ip fa quidem diflocatur ad omnes par^

tes, 8^ præcipue ad anteriorem, autad poderiorem. Eteins difocauo

non occultatur tibi:quoniam edcadens fub uifu,8i^fub taélu, feendum

quamcunep figuram didocetur.Etquando coniungiscubituindifoca' i turn cum fano, declarator tibi illud manifede. concauaturenim innftu^

ra,8^non potedduplicarebrachium, nequetangerecum eobumerum

Euum.Et oportet,ut properes,amp;^ reducas didocationê datim,antequam

accidat ei apodema cahdum.l^am fiacciditei apodema calidum, difff

cibsfiteiusredu(dio:8dfortad€nonfanaturomnino,præcipuequando ^ i edadpodertora. edemm deterior omnibus fpeciebus diflocationis, 8^

iiehementioris dolons eis ; Ód multotiens dedendit cum ea mors. Etre'

dauratio eius quando ed ex eis quæpodibile edreducere, ed, utexteu

datur manus eius cum duabus manibus: amp;nbsp;brachium eius fit expafum,

amp;manus medici dntfupra cubitum 8c fub eo, amp;^ipfeimpcHatiandU'

ram eum polhcibus manuum fuarum dmufautcum radicepalm^fux,

donee redeatad locum fuum. Autuero didocatio ed ad anteriorat / tuncredit ita, utduplicetmanum cum manufua, doneepercutiatcum

radicepalmæfuæcubitu quieddidocatus. f^pod finon obeditdid 'i locatio adreduclionem, tuncadminidra extendonem uehemêtem, for^ j i tem ualde:S^ ed, ut extendant brachium duo mimdrd óf teneantipfum

-ocr page 319-

G I AE PARS TERTIA»

51*

”0 miniftri enain.ut non reinoucàtur apud extenfionerrt. O ei’il de re# ''oluatur brachium ad omne partem poftquainuoluitur fuper manum ^»spannus duplicatus longus, aut hgamentû latum. Etquando tangit '’'*^^icusmanufuäiun(fi:uram,inungatiplam cum oleoîutfirillud ex eis ^^ïadiuuant in lubricitate lünduræ cû facilitate. Deinde impellat iun? ^^^mm impulfiorte uehementi,doneC redeat. Et poft reduftionem eins Wtequtponatur fuper ipfam emplaftrumjin quo fit ftipticitas^etex^ ’ftitio cum albugine ouiÄ ftringatur ftrictura decenti. Et fufpen datur “i^^chium a collo infirmï:amp;dimittediebusaliquot. Deinde foluatur» “'frgo firmatur iunftura in loco fuo, tunC (blue ligamentu ab ea,amp; di? 'J'tteipfam . Etfi uides iunduram non bene ftringi, tune itéra Cmpla# ^iim,amp;ligamêtum,et dimitte ipfam diebus aliquot,donee ftringatun ^fmde folue ipfam. Si autem accidit ei gram tas poft reduAonem iun^ ^•^jSedifpofitiofitinmotu:tuneadminiftrahumcctarioncm in baft quot;^ïtionejód fricationem fubtilem,etcompreifionem,doneeliniatur,aut I'’^nefuper iunfturam iliati,id eft,natem arietis pinguem. Deinde liges ''*'‘)8cdimitte ipfam fuper earn dic^vf nofte.Deindeaufer earn, et intros 'quot;'tteipfum in balneum.Cum ergo fudatjuncfricaiundturam fricatios ’’ftemperata. Deinde itéra fuper ipfam aleliati uiceuna,amp;fecunda, 8d ’^acu introitu balnei,donec kniatur. Et fi uis, pone fuper ipfam ftcrs ^Süaccinfi,humidum,calefaftum cum butyro,amp; ftringe fuper ipfuin, Facilludaliquotiens. ipfa nameplenitur,Credit

ad difpofirionem fuam, 11 nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;^^curationediilocationis Almahaftèm»

yl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' Caput XXIX.

^*’ 1. AHASSEM manus multotiensdiflocat,id eftjundlufa ^''æ eft inter brachium amp;nbsp;manum. Etreduftio diflocarionis eius eft fa? ^'^•Econtrario reliquarum iundurarum. Verumtamen Oportét^utuc ^'usfit in reduftione diflocationis eius in hora in qua diftocatur, ans ’'^uam apoftemerur locus:autaccidatin co apoftema calidum.Etredü [''o diflocationis in co eft,ut ponas Mahaffem manus infirma? fuper ta '’lani,amp;extendatminifter manum eius:8ó ponat medicus palmam fü ’1^ fuper eminentiam iunâuræ,amp;: impellat earn, donee redeat. Verums ‘’'uêoporfet, utconfyderetur,fi palmaiam recelfitad uentrem manus: ’“neponat infirmusdorfum manus fuæ fuper tabulam apud exrenfio* “fmamp;'reduftionemtóC fidiflocatioeft procedens ad dorfum manus^ ’“nefitpofitfo manus eius intrinfece fuper tabulam, id eft, interior pars '“ïnus eius fuper tabulam ponatur,utcadat manus medici fuper ipfam quot;ninentiâ iunâuræ.Si ergo redit ftatim,bonum cft:amp; fi non,tune ftn ii S^tam cum cmplaftro fedante apoftema:5C dimitte ipfum,neque itères 'l'niNam fi non tolerat,nequepotes fuper reduftione eius, poftquam kttereunt ei dies, uerumtamen iuneftura remanet fecundura tortuefi^

-ocr page 320-

Olt;r De curatione didocationis Digitorum» Caput

V A N D o didocaturex eis Digitus ad omnem partem, uct 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex e/s Digitus ad dorFum palmx^aut uentrem eius', tuncex

tende Digitum,8^ impede diFlocationem pollicibus tuis, donec redeau DeindeFudenta caputDigiti,8^FuFpendeipFum uerFusparte ad quam didocatur, 8^dimitce ipFum duobus diebus. DeindeFuFpende eum, 8C

^xtendeipFum,donee æquetur redus in Ulo die fuo. Cum ergo Fuerit

uox, liga ipFamFecundumnarrationemipFam:amp;:non cedes Foluerei^

pFum in die : Sé exerce eum cum motu ; 8cliga ipFum in node, Fac tlhid

D diebus aliquot,doneedringatur, EtdmiliterFaccumeo,Fididocarurad i uentrem manus'.amp;liga eum ad partem ipFam, 8^ Fac cum eo operation

nem tuam prima m, don ee Fanetur. Et Firn iliter Fac cum eo quanf

do didocatur ad reliquas partes,

O - eDecuratione didocationis Spondilium dorFi.

Caput nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xxxi,

v A N D o acciditalicui Spondilium dord, auf colli didoca'

do compléta, autremouenturSpondilesmultæ a locisFu' f is :tuncnon edm ea curatio, quonia mors propcratinFirmo,Ec Fgnum

illius eFl,quod egedio inFirmi egreditur abique uoluntace,neque poted

tenere earn : amp;nbsp;mulcotiens moHiFicâturex eo quædam membra eius,aut

duo crura eius,autduo brachia ipdus,autunum eorum:autremouetur Sponddis unade loco Fuo, Multotiens enim remouetur, quodmultotd

ens Fit remotio earum ad quatuor partes, Illa ergo qua: remouetur ad

Gibbgdaax poderiora, nominatur Gibbodtas, Curatio uero eius ed, utconlyderes

curtao, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tune, Fi Gibbodtas accidit a puericia : tune non edin ea curatio, neque

ex ea edFanatio omnino, In illa autem qua: accidit a caFu, autpercudd

one,autdmihbusillis,iam dixeruntantiquimodos curatiomsFermone

prolixo.Cuiusplurimum non reditcum prodeuo.Ego ueroiam abbre

uiauiexillo, cuiusparum excudat a muiro eius ex propinquitate mea adintentionem: âtiexpodeionemea qua expodui illud,amp;^Fotmauiia^

-ocr page 321-

\

G t AE PARS TERTIA»


3’3

ftrumentum cius diuerfo modo ab eo quo oftenderunt illud, Sc expo^ Sucrant ipfum. Dico crgo,quod ingibbofitate quæ amditab anteri^. '’nparte, noneftingenium, nequefanano ex ea.Etfimiliterin illa quæ ^'ad duo iatera etiam. Et non curatur ex eis,niâ illa quæ accidit in dor^ ^0proprie,cum eo quod ego narro:æ eft. Ut extendatur infirmus fuper ^ciem fuam fuperpodium æqualeprope parietem: amp;nbsp;expandaturfub ^oftramentumhumidum,u£nonledaturpeâ:us eius. Deindeponatur ^gnum redum Fixum in fouea in terra, in extremitate podq,circiter ca* putbus : de lignum aliud circiter pedes eius in extremitate altera podip ^ntinifter teneat lignum,et fit non firmatum in fouea. Et minifter alter ^neat altcrum. Deinde inuolue fuper caput infirrni,æ fub ririllicis eius I^mentü lene,firmum: amp;nbsp;extende extremitatem ligamenti ad lignum ^uod eft apud caput eius: amp;£ liga ipfum in eo ; D einde ftringe ligamen * •um aliud fupra anchas eius, amp;nbsp;fupra genua ipfius, 8c apud cauillas ei* quot;s,Deinde aesr^salieamentaomnia , ^l/ça ea in ligno altero quod ntapudpedeseius,Deindeextendat ommsminifterad partem ligni ^gmiêtum, 8^ non remoueantur duo ligna ex locis fuis in quibus funt quot;xazuerumtamen non fint firmata, ficut diximus, Et medicus ponat Pdmasfuas fuper Spondilem cum fortitudine,donecredeat: autponat ^quot;ptream tabulam, Deinde annedat fuper tabulam pedes fuos,donee fdeat. Si autc non redit per hanc curationem,tunc accipe tabulam cu quot;Blongitudo fit circiter tria brachia.Et caua in pariete de quo diximus Weftpropeinfirmum, locum in quern ingrediatur extremitas tabu l^’Deinde pone medium tabulæ fuper Spondilem. Et ponat pedes fu* '’^medicus fuper extremitatem alteram. Etftringatbene, donee coar* ’^urSpondilis,etredeatadlocumfuum, . Deindefiuis,operarecum 'orno quod inuoluitur cum manutua:amp;rcft,utfigasin terram apudca P'^tinfirmi inpoftremopodrj duo ligna, quorum longitudo fit bra* 'Junius : 80 apud caput eius in poftremo podi] duo ligna. Et fit lon^ Wo quæ eft inter omne lignum palmus unus : 8^ iam fadum eft in '’imiloco foramen,in quo currittornum : 8^ firmetur lignum omne in ^^amultum, ne moueatur omnino. Et intromittatur lignum rotun* '‘^ : amp;nbsp;eft tornum in quo reuoluitur ligamentum in duobus forami * Ws duorum lignorum, Etin extremitate eius eft foramen,in quo fir ^2tur lignum, cuius longitudo eft palmus cum eo quod reuoluitur: '^induobus lignis alqs eft fimiliter illius. Deinde ftringe ligamenta 'l''æftrinxifti in pedore infirmi torno quod eft apud caput cius : ÔC lis S^'iicnta quæ ftrinxifti in cruribus eius in torno quod eft apud pedes ^us.Deinde ftet apud omne tornum minifter, quitorqueat maiium fuam cum licinio, cum quo reuoluitur tornum 18^ medi*

eus æquet Spondilem, fecundum quod dixis mûs,Hæc eftforma torni,quæ fequitur, d d 3

-ocr page 322-

Deinde poflquam tedit Spondilis, 8^ xquatur locus, tune oportet,uc ponas cmplafhum exiccaduum cum albumine oui ^'Deinde duppam^ PodeaponeCupra empladrum adeUam ex tabula,cuius ladtudoiictn^ urn digitovum aut cirdtereos^ Etlongitudo eins quantitas quæcapiat locum Gibbouiatis,ô^CuperparteSpondilis fanæ. Deinde ligetur cum ' ligamento quoddiximus,Etutaturinfirmusnutrimento fubdîi.donec j D fanetur, Quod firemaneat quiddam eminendæin loco in fine Canadol nis:tuncoportet, utadminOirenturmedicinx quæmollibcant,amp;:leni^ unt,cum adminiilrationetabulæ quam narrauimus tem pore longo.Ec tam adminiUratur in illo lamina plumbi, Et quandoep acadit eminent tiain podremo Spondilium dorCuamp;putaturper earn diflocatio,S'eii tllud ös quod iam eminet.Qu^ee no oportet, ut præCumptio fiat ei cum hacmedidnatfortaffèenim accidere faciet mortem^

^ ^^ curadone Anebx diflocatx^ Capat xxxn^

C i A s, quodiundurx Anchx, amp;iunduræhumeri, non acd^ dit, mû diflocatio tantum :neque accidit eis qiiodaccidit reliquis iun^^ diuris exremotioneparua, amp;concauitate. Et iundura quidem Anchx Diftoc^no diflocatur fecund u quatuor partes, C^uod ed, quia dUlocacurad anteri^ £-$^x^“^' 10^'3, amp;^adpoderiora. Etplurimüquidem didocatur adinteriora :amp;:pa^ rum diflocatur ad an tenora,et ad poderiora. Et curado diilocationisci^ us adinteriora, ed:quia quando tu coniungis crus infirmi fanum cum infirmo,ed longius:8f edgenu dus eminens plusquarn fanfamp;non po tedinfirmus duplicarepedem dium apudingucu:S^edlocus quiid quiruringuen apodematusapodematecalido,propterea, quodcaput coxaeiam peruenit ilUc. Et dgaumeius cui acciditdiflocatio ad exterd

-ocr page 323-

G Iquot; AE PARS TERTIA* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^tj?

’’•^eft,quod funt accidentia eins contraria iftis accidentibus.Et fignuni A 'gt;uscui accidit diflocatio ad anteriora,eft,quia expandit crus ianum fe? Rundum complementum : uerumtamen non duplicat ipfum abfcp dolt;» Ofe qui eft in genu:amp; fi conatur ad ambulandum, non poteft fiipcr il^ ^dad anteriora:amp; retinetur urina eius,amp;apoftematuringuen eius, amp;* ’pudambulationem eft calcatio eius iuper calcanéum * Et fignum eius '^1 acciditdiflocatioadpofteriora eft,utnonexpandatgenu,neq?poft “^duplicare ipfum antequam duplicet inguen:amp; eft crus eius etiam bre •^lusalteroió^ inguen eft mollificatu, 86 eft caput coxæapud locum ilij^ Redudio uero huius difiocarionis Ipecierum eft,utconlydcres tune, ”dislocatio eft uetufta,quæ iam antiquatur cum habente ipfam. Dein^ ’«fitu adminiftresredudionemeius,Sóremanet fecundum diljjofitft quot;•^eni fuam : tune non eft in ea curatio omnino ♦ Non ergo oportet, ut Pi'æfumptio fiat ei penitus * In illo autem cuius dislocatio eft recens, 8C ^ftex una fpecierum quatuor dislocationis: tune propera ad hoc, ut '*oluas lunfturam, 06 extendas ipfam ad interiora 06 ad exteriora, 86 ' 'fonças earn dextra 86finiftra : fortaffe enim redit, 86 non mdioct alia ^ïï» Si autem non redit hoc modo, tunc oportet, ut præpares mi^ '’•ftrum fortem, 86 extendat crus eius ab inferior! parte : aut cum ma^ ®^us fuis, aut cum ligamento, quod ligetur fuper crus eius fupra ge ? nbsp;nbsp;’ '’'^'86minifter alius extendat manum eius defuper, ita ut intromittat B '’*ïnus fuas fub titillicis eius, Deinde ftringat cum ligamento leni fus P^radicemcoxæ, 86 teneatextremitatemligamcnti alterius* Et fit ex* ^fio eius aut ab anteriori parte inguinis ad partem furculæ, aut a po* ‘‘frioriad partemdorfi» Etfitextenfio eorumomnium uice una, do^i J^ffeleuctur infirmus cum corpore fuo a terra, 86 remaneat pendens ♦ •^^Hacc enim fpeciesextenfionis eft fpecies communis fpecierum qua^ *®0r. Si ergo redit dislocatio cum eo quod diximus, eft bonum : 86 ft ’'®n, tune necefTe eft omni fpeciei illud quod dicam de curationc pro^ Pf'aJnredudtione quidem eius propria quando dislocatio eft ad in^ Jnora, oportet, ut refupinetur infirmus fuper latus fuum fanum * ^finde poiiat ligamentum fuper radicemcôxæ, in eo quod eft inter ^pui coxæ, 86locum qui eft fub inguine. Deinde extende ligamen* ^f'iadfurfum a parte inguinis ad altiorem partem corporis, ad par:« *^''ifurculæ. Deinde accipiat minifter alius fortis brachia eius, 86 mft *’üitlocum groffum coxæ infirmæ, 86 extendat ad exteriora extenfi* ’^c uehementi * iam enim redit ad locum fuum * Et hæc fpecies eft fa* liions reliquis fpcciebus curationis, qua reducitur hoc membrum»

Siautem excufatur fuper te, 86 non obedit tibi ad introitum cum gt;nbsp;”ïc fpeoecurationis omnino : tune oportet, utligenturduo pedes in* *”^1 fimul cum ligamento forti, leni, fuper duos calcaneos, 86 fuper ^üogenua:86fit longitudo cuiufque a compare fuo quanutatis qua^ dd gt;i

-ocr page 324-

(^ mor digirorum :amp;f fit crus infirmum extcnfum plus altero quantitate duorum digitorum . Deinde fufpendatur infïrmus fiipercaput Jigmi quod fit m domo:amp;: fit longitude ei'us a terra quantitasduorumbra# chtorum/Deindeprædpciuueniforti, ut mumatcaput coxætamp;fufï pendatur cum infirmo muenis alius: Slt;f impellat ïuuenis alius,municns coxam cum fom'tudinc, nam lundura redit ad locum fuumcum uelo^ citate, In reditioneautem eins propria, quan do eft difiocatio ad cxte5 nora, oportet, ut iaceat infirm us fuper podium, fecundum quod narrat uimusinbabenregibbofitatem. Et ftn'ngaturligamentum fupercrus eins,infirmumproprie,amp; fuper peftus eius.Deinde ponantur duo Iigna,unum apud pedcs eius,^alterum apudrapur/pfius.Deindepo4 natur lignum additum in medio podq, fixum bene:fuper quod inuo^ luti fintpanni bumidi, ut nonlædat infirmum:amp;fit lignum intercom xas eins, ut non attrahatur ad infcriora apud extenfionem, Deinde ex* tendat omnis minifter ad pattern fiiam,amp; medicus æquetreduÆonem manu fua. Si ergo obeditad reuerfionem, erit bonum. Erf non, pone fuper ip/am tabulam, Sf premeipfam, ficutdiximus in gibbofitatc,æ^ qualiter. Verumtamen oportet, utiaceatinfirmus fuper latus fuum ft^ num, Etquando difiocatio eftad anteriora, tune oportet, utexten^ D daturcrus infirmi uelociter: amp;nbsp;eft fecundum hanc eandem narratio* nem fuperpodium : amp;nbsp;ponar medicus palmam manusfuæ dextræ fu* per ingueninfirm um. Deinde co artet ipfiim cum manu altera,amp;cum iliacoarrationeponeipiumextenlumad inferiora adpartemgenu»

Erfi diftocario eftad pofteriora : tuncnon oportet, utextendatur in* firmus ad inferiora, amp;f fit eleuarusiuper terram :imo oportet, utCitpoi fitus fuper rem duram,ficur oportet, ut fitetiamfidifiocaruranebaei^ us ad exteriora, fecundum illud quod diximus deaccubitueiusfuper duas anchas : amp;f eft fuper fadem eius, amp;f Jigamenta extenia : fecundum quod diximus nuper. Et oportet, ut adminiftreturcompreftio cum ta^ Eula etiam fuper locum ad quem egreditur iundura, cum completur reduftio fecundum quod oportet. Et fignum redirionis eiusnon oc^ culrarur tibi : 8c eü, ut extendas duo crura infirmi: amp;nbsp;quando vides ca æqualia, 8cinfirmus üringit crus fuum, 8éexpandit ipfum abique cxcufiitionc: tunefdas^quia. iam redit membrum, fecundum quod o^ portet: tune coniunge duas coxas,ÓC pone emplafirum^amp;Cfiringe cum imemati^ id e{i,rota:ita^ ut non moueaturancha ad aliquam partiumi óf adheereat infirmus quieti tribus diebus,autquatuor, fremde folue ligamentum, SC empiaHrum^óC compara crus cum alterot tune fi uides ^a æqualiain ftatu, tune faas, quod difiocatio iam firmata efi: ah fob ue ergo infirmum ad ambulandum, Et fi uides aliquid mollification nis : tune redi, 8^ emplafira illud , amp;nbsp;dringe illud fecundum dridun ram tuamprimam i^dimitte illud etiam tribus diebus^Deinde fob

-ocr page 325-

G I AE PARS TE R T I A*


^'iHud amp;nbsp;fac l'pfum tardare in ambularione fuper utrumCp aliquot die ^ ^donec confortetur bene»

GC De diHocationis Genu, Caput XXXIIT, E N v didocaturfecundum tresmodos.Diflocatur adexteïï riora^ad interiora,8d ad inferiora,fcilicet ad pofteriora. Et non J'Hocacuradanteriora.Etfignum diflocationis eius,eft,utprccipias ingt; ‘'*''^o,utapplieet crus fuum ad coxam fuam. Siautem nó adhæretcum tune fcias,quod Genu eft diflocatum. Et reftauratio omnium mo '‘Orum diflocarionis eius eft,ut facias federe infirmü reóum, ita ut iam ^’‘tendatcrus fuum fi poteft fuper ilIud,amp;S adhæret dorfum tuum ad fa eius : amp;nbsp;pone pedem eius inter pedes tuos. Deinde adhærere fac Pfnu eius cum palmis tuis, Só refta eas inter digitos tuos fuper Genn ^'us, Deinde applica cum palma tua duo latera Genu eius cum fortitu^ ^'^lt; Etminifter alius extendat pedem eius, donee redeat Genu ad lo ^ '‘^’^fuum.Etfignum reditionis eft, utadhæreaterus cum coxa inlcnis *^^f,non laboriofe. Deinde emplaftra ipfum, S^ adhærere fac crus cum ^'^xa.0fj,-,(jç i,gafafimul cum uiitatribusdiebus, autquatuor. Dein? Molue ea. Et non utatur infirmus ambulatione aliquot diebus, donee *^ttur. Si autem reeufatur tibi rcduCtio eius,tuncadminiftra extenhoi nem fortem cum ligamentis,quorum præceflît narratio in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ß

curatione anchæ,donec redeat,

Cc De curatione diflocationis Calcanei, Caput xxxiiii, ALCANEVS quandoqjremoueturremotioneparua,Sd 'l^^ndocp diflocaturfecundum complcmentum . Ét diflocatio eius fit, ’'^tadinteriora,aut ad exteriora.Et fignum diflocationis eius eft, quod ’'''^Ps Calcanéum m datum, proced en tem ad partem ad quamdifloca? '^•Curatio autem remotionis eius,eft facilis reditionis: ^ eft, utextert ^^urcum facilitate cum manibus,etæquetur,donee redeat. In cura^ ^’^neautem eius quandodiflocatur fecundum eomplemcntum,oporlt;* *^utfacias iedereinfirmumreftum: 8ó tencatipfum minifter fortis ual 5 pofteriori parte dorfi eius,in medio ipflus.Deinde tene tu cum ma ^‘^^uadextra pedem eius a fuperiori parteeius, S' cum manu tuafinis •^ ab inferior! parte pedis eius loco cauillc. Deinde trahe pedem ad te manu tua dextra. Deinde cum finiftra duabus uicibus.Deinde ex? ’f'^lt;lecum finiftra, Sf impelle pectus pedis cum dextra uerfus crus abft ^^?labore.Facillud bis,ficutnarrauimus. Deindeimpellepeduspe* '^ad crus in nice tertia, amp;nbsp;tu trahis cauillam. Si ergo redit in nice un a, ’'’^'nduabusfecundum hunemodum ,8c uides pedem æquatum, eft '^'Him:8dfi non, tune itéra operationem fuper ipfum :quoniam ipfe ^®^b Si autem prohibetur tibi reduftio eius cum eo quod narrauO

-ocr page 326-

3lS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A L B V C A'S IS CHIRVR^

Q musuuncfaciaccremfïrmum fuperdorfum fuunifuperfcnam,amp;f]ge paxillum in terra fïnnaaim ualdejitcadat inter cox as eius:^ tu iam in? uoluiüi fop er ipfum pannum,ut non lædat infirmum. Deinde accipiat mimfter coxam cius:poftca extendat minifter alter pedem,aut cum ma riibus fuis, autcum ligamento qiiod liget fuper roll urn pedis. Deinde extendatomnis minilïercontra extenfionem compatis fui : 8ó paxillus fit ftans inter duas coxas infirmi retinens eum,ut non attrahatur corpus eins ad inferiora apud extenfionê. Deinde æquet medicus diflocario? nem manibus fi.iis,amp; minifter alter teneat crus fanum ad inferiora» Nam diflocatio redit cum udocirate. Quando ergo redit diflocatio, amp;nbsp;dedaraturtibi fanitas reditioniseins: tunepone cmplaftrum amp;nbsp;Hup^ pam, amp;nbsp;ftnnge ipfam cum ligamentis firmiter, Só liga pedem cum liga? mento ad crus. Et oportet, ut caucas uel timcas de neruis,quifuut fupra calcanéum pofterius, ut non fit ligamentum fuper cos uchemens, amp;nbsp;læ dat eos. Deinde dimirte ipfum duobus diebus, aut tribus. Qiiod fimof Ïificaturligamêtum, ftringe ipfum :deindeiblue ipfum in die tertio, aut quarto :amp;^prohibeinfirmum ab ambulatione quadragintadiebus.Si ueroconaturambulareanteilludfpacium, non fitfecuriras quindifibi üarur fuper ipfum diflocatio,amp;5 corrumpatur, amp;nbsp;non recipiatpoftillud Q curationem. Quod fi accidat ei apoftema calidum : tune oportet, ut adgt; miniftres in fedationecius ihud,in quo præceffit narratio noftra in aholocoex curarione, amp;nbsp;embrocation’ nem, donee remoueatur» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

O^ De ddlocarionc Digirorum pedis,Sfeura» * nbsp;nbsp;nbsp;'

Caput xxxv, ' j P o R T E T, ut æquetur quod diflocatur ex eis cum extent

done pauca abfep labore : æ illud quide non cAdifficile, imo eAfacile,

Si autem diflocatio eff in quibufcla nodis dorfipedis ; tune oportet,

Ut ficjatfedereinfirmuspedem fuu fuperlocu æqualé terræ, autfuper tabulam:amp; efl flans ficutambulans. Deinde tu Aa, amp;■ ponepedem m^

• urn fuperillud quod eminet ex dJis iundluris. Deindecalca illud cum 1 pede mo cuni uirtute, donee redeat, amp;quot;nbsp;uideas ipfum iam acquatum, 56 nbsp;nbsp;? non appareatin loco eminentia,Dcindepone fub uentrepedis eiusta^ bulam quse capiat pedem rotum, cui fint duo capita. Deinde Aringe i^ nbsp;nbsp;' plum AriAura decenti tribus diebus.Deinde folueipfum,8cfacquiefce recum ab ambulationediebusmultis,donee Armga^ tur 8c fecuretur a redutflione,

Q^ Defpeciebus diAocationis cum uulnere uel Aa^ nbsp;nbsp;;

(Aura, Caput xxxvi,

V A N D o acciditaliquidexillo,8Cconariscurationemeif ^ us, 8Cipfius reAaurationem, multotiens fucceditmors: 8C nbsp;nbsp;l propteriHud non oportet, utpr^fumat fuper curationem eius,qupdeA nbsp;nbsp;j

-ocr page 327-

G I AE P A R S T E R T I A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3ip

5gt;urnïodi,nifi qui eft prudens in artelongi ufus,mifen'cors, pms, tar^ A ,^5gt; non audax, neep præfumptuofus : amp;nbsp;ut utatur in incæpnonc me^ ’Qöis quæ fedant apoftemata calida tantum : amp;nbsp;dimittat infirmum di * iudido ♦ Nifi uideas, aut fperas falutem a perditione cum lenigt; 3^tudinis, amp;S in quo apparet quiddam ipei. Conare ergo redui ^onem eins ftatim in principio rei,ancequam accidatapoftemaca’idü» ’^•■go redit membrum,fecundum quoduolumus,tuncadminiftra re^ quod fedatapoftema:8lt;S cura uulnus cumeoquodcoueniteiex ?§nentis deficcatiuis ♦ Qiiod fi diflocatio ed: cum fractura, 8ó acci? 1 ’'dn offe fatagig feparatç, tune conare ablationem earura,amp; fac in ib 1 H^oddiximusin ægritudinibusfimplicibus ex eoquodpræceffitiii ''’'^carum.Et caue fecundum tuam uirtutem,et euftodi teipfumab in^ ’''oituin uiam timoristfecundum quod præceffitprædicatio mea tibi, Nam illud eft melius tibi apud Creatorem tuum,amp; magis permanens ad gloriam tuami8ómagisfalgt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ uum tuo corpori apud illos in

tuo tempore ♦

^^xplidt Liber Chirurgiæ,quem tranftulit Magi der Gerardus Cres B nioneiifis in Toleto, de arabico in latinum:qui Liber eft trice? finia particula libri Âzaragi,quê compofuit Albucafim,

lt;[ARGENTO RATI apudloannem SchottumIibrarium. xxvi» Febr» Anno M» D.'xxxii»

lt;gt;* C v M Gratia Si Priuilegiofmperatoriæ Maieftatisad Qiiinquennium,

-ocr page 328-