TACVINI

SANITÄTIS

B fc X V G H A s E M E L U

M 1 T H A R. Medici de Baldath,

, Defex Rebus rton naturalibus,eanim naturis,opcrationigt; bus, amp;nbsp;redificationibus, publico omnium ufui, conferuandæ Sanitatis,rccens exarau.

De uittutibus Medicinarum, amp;nbsp;Ciborum.

lACALKIN DVS DE RERVM ö R A 0 1 B V s*

aRgentorati apud loanncm Schottum Librarium »

C Cum prærogatiua CæC Maieftaus ad fexennium, M» 0» xxxu

’^ B V B K EN DI S S, PAT R 1, ILGVSTRISSIS

*110 auitæ Domus Brandenburgen,Marchioni,D. A b B E R T O, Principi Eledori : Ecclefiæ Rom, TT, S, Petri ad Vin eu s la Presbytero:Gardinali:Mogunrinæ,et Magdeburger!, fedium Archiepifeopo, Halberftadien, uero Ad ?

miniftratori:facri Rom.Imp. Archicancellagt; rio,Germaniæ Primati. 86c, Domino fi^ bi obferuantifsimo,

o D IN REBVS HVMANIS P R AE C I P V V M, ^natura quafi compertum, Princeps dementifsime, quodq; mre quolt;gt; noftro, omnes fummopere curamus, nimirum id eft, ut amp;nbsp;Vitkus p ratio, amp;nbsp;Vitæ feruetur incolumitas » Neque id aBs re : quahdo etiam Bcrisliteris proditum, q? nemo carnem fuam oderit unquam. Et mira ^'ONDiTORis prouidentiafadum,ut,proeaconferuanda,fuo

4üælt;^ ordine/ufs quoqj fungantur offices, cum interiora, turn exterior 5^Hominis membra : indito ini,fuper hæc, fpintu æthereo, qui rationis ’^ftÛmoderetunutuerececineritPfaltes, Dits Bmilem factum : qui

“froico quodam ftatu, cæteris creaturis, 06 dignitate, SC iudicio profit ; ®^ftipulante in earn rem ingeniofo Poeta, J^ronaep quum fpedent Animantia caetera terram,

Homini fublime dédit,cœlumc^ uidere

^bit,amp; credos ad fydera tollere uultus ♦

^üitarnetfi,ob Iapfum,a cunis etiam, bis mille erumnarum 8c calamita* ^^m accidant,quas mglorium forte, celfitudini tuæfi recenfeam, Ledori 4^ocp plus faftidio, q? uoluptad, infinids tarnen intérim Gratiarum do^ ”gt;8 ornatur,quibus in hoc feculo nequam, diuinum in fe numen refplcn ’ifat:quo non fucata charitate,uel fubiedis iufte dominctur, uel proximi i^^cefsitatem benignius feraç.Quæ quum ita fe habeant,quifnam infici^ ®sibit, te,ex homine licet, tam clara tarnen prognatum ftirpe,tanta prælt;? ^fllentemÔ6dignitate,amp;f:uirtutuminfignfjs, adidmnueris a D O M I^ ^ 0 uocatum, ut non modo Patriæ Pater, fed 8c admirandum iufticiæ, bgalitadscp ,fpecimen fis unicum tod Germanise, lis acceduntilluftri(sgt; ^•T, bonarum Artium, Au torn mep celebriu cruditifsimacenfura,cum '^■n follicita ledione, inter tot etiam negociorum reip.ftrepitus, ut luftig ^gt;antim non iniuria, fi non fuperes,certe xques : non armis ( ut es Prin^ ‘^fpspaci ftudiofifsimus )uerum Bibliothecae incomparabili thefauro, ^condendarum Legum argutifsima animaduerfione, Hæcinep, atep ^duirtutum tuarum moniméta, adamufsim in te perfpiciens diuus illc, ’’onintermorituro feculo etianum uiuens M.AXiMiEiANVS(ni ’”«,fed nee fallere poteft,integer lacobi SpicgeUp candor, 8d probata fi^ ^«)tete, Princeps clarifsime, fecundum ex multis fèlegerat, quorum illi principales in arduis deliciæ, cuius manfuetudine,temperâtia,iudicio ÔC

A x

conflits,olim reftituta morû iictufta integritas« Legum infînitaru chaos cÖaó:a, amp;dcmum Turcæ impia ty ramus prop uUa, Chnliianus orbis ahquanto turior feruarctur ♦ Sed heu, ut eft fau irreuocabile fatum, Hérosilk,inuidifsimifpintusImperator,a DOMINO uocatus, abit,te nobis ad eiufcemodi muma Albo fubfcriptum,reh'nquens.Quæ mæ cclfitudini, Princeps maxime , fi forte mokfiius obtrudam,mfimi nominis Librarius, at faltem id boni confulas,inmoraligloriahqfce ne^ nqs utrofeß dignos, pofteris reddidifîè, citraomnem Aulæ applaufum» Vtueroadeonferuandam V i T AE fanitatem, quod prTcipuum car? nis officium, redeamus, offerimus ecce tuæ celficudini hofee Authores -ß-eis, a fitu ueteri,quantum Iicuit,per exemplar non tam murilum,^ de^ prauatum,umdicatos:qui amp;fi non Romana polleant eloquentia,at uero quod qugritur abfôlutifsime præftant.Quos ubi fedentario deledu quis wel obiter legerit, mirum cppulcre reddant legentem alacriorcm, tra bant(ÇilIecebrisquibufdam P l vs vdtro (utdicitur)pcrgenA dum. Sufeipe ergo pienufs. Princeps, nec dedignare munus, non qui? dem offerentis, fed illorum potius monumenta,qui fub inclytifsimono? mine tuo,cun(ftis abhinc kculis reuixerunt:amp;Schotti in hoe animum, bumilima fubiedione tuæ cclfitudini dcuotifsimumg,ratus excipc.Pro ? tectione diuinæmaieftaris in C H R i s T o felicifsimeualens, Argen? torati»vi♦ February,Anno mgt; p. xxxigt;

Cclfit» T» obfcquentifs»

loanncs Schottus, librarius Argentoraten»

* Sóli DEO gloria. * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y É L L V C H A S E M E D I M I T H A R, flbj Hahadum, filq Duccllani, Medici de Baldath, TACVINI SANITATIS, De fex Rebus quæ fun t ncceUariæ cui-libethomini,ad quoddianam conferuadonem Sanita- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' dsfuæ,cûfuisRe-Aificadoni -bus amp;nbsp;Opcradonibuj.

RIMA SANITATIS CVRA,

cftpræparario Aeris,quicorconnngJLSecunda, ^ reótificatio Cibi amp;nbsp;Porus. Terna ,reóificario Mo __ais, amp;:QuictJs. Quarta, prohibino Corporis a “0nino,amp;2a Vigilqs muIris,QLnnta,rcÆficario laxationis,8ó conririctl^ ^’gt;s Humorum.Sexta,Regulano perfonæm moderarioneGaudfjJræ, **niorisamp;anguftiæ . His cniin modis scqualitatis ent conferuatio fani^ '^ös;amp;remono iftorum fcx ab hacæqualitate, facitægritudinem, Deo P^finittentegloriofo, amp;nbsp;altiilimo » Etfub quolibet horum genere, funt l’Elues fpecies,8óplurimum neceflàriæ,quarum dicemus naturas,fi Deo pl^cuerit. Dicemus etiam Eledionesconuenientes cuilibet,fecundü co -fcionem,amp;: ætatem ipfius ♦ Et hæc omnia ponemus in Tabulis : eo q» quot;lultiloquia Sapientu quandoep faftidiuntauditores,amp; diuerfîtas mul * *''gt;‘um librorum oppofitoru .Homines enim nolunt de feien tij s,nifi iu y^nientaznon probationes,fed diffiniriones, Ideo intentio noftrain boe ''^gt;'oeft,abbreuiarefèrmones prolixos, amp;nbsp;aggregate modos diuerforu '*^'borum. Attamennoftri propofitieft, nonrecedere a confilqs ante^ '^nrum ueridicorum. In hoe autem libro,nihil poffumus a nobis,nifi ^dinatioiicSjCompilationes, amp;nbsp;Abbreuiationes interrogantium,amp; ins^ Miones pro bono, ad fortificandam uirtutem uerborum. Necuolu ^ ’'”ïsfcqui uoluntates hominum,fecundum dmerfitarem intcllecrus opigt; ‘''onurnipforum. Inuocamus itacp auxilium Dei, utrecftificetintelledu Mrum. cum humananatura uix excludatur a fallacies, amp;nbsp;tota uariatio 'Waeftiuxtamoderatamnoftramintentionem, Adquod D O M Igt; ^^ s DEVS nosconfortet,SóauxiIieturiuxtabenepIacitum fuu.

H o M o apudomnes Philofopbos in plurib.modis fuis,afsimilat ^''pofitionibus Lunç.Qiiia ficut Luna difpofitioncs habet, quibus delt;gt; Wtur fua natura apud nos, utpote per Eclypfim : amp;nbsp;habet difpofirio lt;gt;nbsp;‘’^squib.cÓpletur fua natura,ficut in oppofitione,feu pIcniIunio:8ódiD P'’fooncm'quæad immutationem procedens,poftmodum completur, jJ^Wm egreditur a C oniundione feu Semilunio,uadens ad Oppofituni, ^^Pleniluniü: amp;nbsp;per aliu modum, cu incipit ab Oppofitionc, amp;nbsp;ter mi; 'quot;^^ürad Coniundionem. EtGc acciditCórpori.Qjia’dam enimipfum ^’'frumpurtt. ficut Vencnû.Quædam reguntipfurn.ficut Cibus.Quæ

A 5

P R AE F A T r O

dam incipium corriimpere, 8^ finaUter luuan t. Geut Medicina, Et aha m^ cipiunt iuuare, 8d poidmodum comimpuiit. Geut Medicina quæed Ci bus,Proptecca neceUarium e{i,Gcire luuamenta return ad operâdum:ÔC documenta, ad præcauendum » Homo emm debetGbicauereareqiix nocuit.Etobboc D E v s ommpotensdocuitbonamuitam,adproGe:^ quendum, ódmalam, adpcxbigiendum „

Incipioeum DEI auxiho,amp;^componoTabulas,continentesCibos et Potus, ódalias res necelbarias circaipGosdicutordinaboinfuiscirculis: adhoe, cpGtcompendioGim Regibus, 8dE)ominis, conGpicereinipGs, Suntem uG babere Pacuinos,quibus aHimilatur hoe opus, Etdiuidam Tabulas ipCas per E)omos, In prima domo,ponam Mumeru, quiedin extremo circuh,in quo res ilia côtinetur, In Gecunda domo,Nomen illius rei. in teraa domo,Natura Giàm, lu quarta domo Gradum dus,In quitus ta,Mehus illius fpeciei. in rexta,luuamentum. In GepumaNocumemu, In odaua Remotionem NocumétUn noua Humorem quigeneraturex ea, Etconfequenterm alqs quatuorDomib.conuenientias dus, fecund dum Complexiones,AEcates, Tempora anni,etnaturas Regionum, la domo,t^t,opin^oneshominumin ea,ln domo uero.i^,Elcdiones,amp;^pro prietates,Deinde Fadam loca Simplicium,8d Canones uniuerfalesinge^/ cima Tacui ^^^^^^^^^ dcquo loquimur.Etin Rubrica primimarginis de genere,Feu nosp’r^cedes, fp^^^dlorü,quxeontinenairinmargine,eaaiuxtaquoddixerütA{b'o i finguUs tamé lo^deillo,Etantehocordinabo Circulum,amp;^aggregabimusomnia,dc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ fuos^fubordt ^^^^^^ locuturiFumus,amp;:Jermones eorum quos uidimus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;( rans Cano- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Primo indpiemus deCibisFimpliciter, Deinde de unoquoepgenere nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;nes, rdiquarum Fex Return non Naturalium,Fecundû ordinationem con^

fuctudinem Gentium,quibus utunturin c()meGioiie,pot2tione,8c alns, ApparetAu~ ^^ Cuis cameris.Etreüituemus numerum Graduum,moreIndorum ♦ Et coremfuifse feribemus loco 8éuieenominum Philorophorum,literam unam acquit ludum, poUentem totididlioni, Qtix narrabimus in ultimo Libn buius, cum auxilio A

ÖRDÓ ET EXPDIÖATtO PLA^ niar Domorum in Tacuinos feqiienres,

RIMA Domus codnebitNumerum di{iinéHonum,amp;Capita Libri,RegeÏioOpctis inferuiens.Secunda, RerumNomina quxdefyderantur, Terda,earundem Naturas. Quarta, Herum Gradus.id’inta, Melius exeifdem Rebus fpecidcemonilrat. Sexra, luuamentumper eafdem Res.Scpcima,Nocumentum earum. Oéiaua,Nocumenriremoti3em. Non3,dumo^ rem quiexeisgener3tur.Decima,Complexiones,quibus Resillx conueniant, Vndecima,ciii nam Aetati. Duodecima, Tempora anniquibuspraedent. Decimacerda, Regiones in quibus, amp;nbsp;ubideligendæ.Decimaquarta,PhiIofopborum opiniones circa caidm naturas amp;nbsp;operation ues.Decimaquinra,Ele(aiones amp;proprietates diciarum Rerum, AdiunciisparsimAüroIogo rumprognodicis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

D O M V S uero Sextadecima,quiapugilloclaudi non pored, Canones habet uni- I uerfales degenenbus amp;nbsp;fpeciebus Rerum quas LeCior quærit. Etidquidcmcopiofiusinprin

cipioLibri^anceTacuinordmforaiaciones, AtcplixcSumm^Operis.

* Soll DEO glom» * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7

• '- lt;nbsp;D o M V s S E X T A D E^ ama,Tacuinorumomnï5connnens C A^

N o N E S introduiflorios»

C CANON P R I M V s DE SAPO^ rirm amp;nbsp;Odorum iudicijs,amp;Ciborumfubftantrjs.

A N O N E 8,quibiisnofcunturnaturseCiborum,{unequal '^Of.Primus eft femita Radonisreo quod Rado oftendit eorum Numc^ f^’ni,rnediandb.Saporibus ♦ Et ex recepdone Odorum per membra. Et ^^lodtatc Djgcdioms.Bt rationc ipforum Subftandæ. »

' ƒ apores uero nmpliœs hint odo^fciHceL Amarus, qui eft in fin^ cah'^ ^i^ris : propter quod abradit linguam, amp;nbsp;incendie, Acutus uero eft in B '’®ns caliditads,propter quod linguam lauat. Salftis autem eft adhuc mi '''^riscaliditadSjOperansin lingua acuitatem , Sdpdeus, eft in finefrigi*» ^‘dus adunans linguam,amp; exafperans, Pondcus uero minons fripidi-‘^,8cadunadonis , Acetofus autem minoris frigiditads adhuc, operas ^'^^itatem linguæ, Dulcis, uniens pure, nec em eft calidus feparans lin ^ Sûîm, nec eft frigidus adunans, fed eft remperatns : amp;nbsp;hoc ineft ei acci ^ ‘^fntahter,eoq?mediuineftei naturaliterperfe, propter quod linguæ '^cit leuitatem tantum, Vnduofus eft minoris temperandæ. Et iftinc 'f^huntur Gradus, Na ea quæ adunant lingua ultima adunadone, fuut ‘''quarto:^ quæ econtrario,in primo. Qiiæ uero media funt,fi propiiv Idora primo funt,in fecudotfi quarto,in terdo.Et fimiliter accidit de rjs„ ’l^æ caliditate feparant lingua. Odores uero Suaues membra recipint, ^‘ligeruntiuerum ipforu calidiras minor eftintenfis Aromaticis, Hor^ ^fles uero ccontrario.Radone fubftande.Nam fubftanda Cibi,quado f“^gt;'itfpifta,uelgrauis, dura, uifcofi, feu grofta, eftdifRcilis digeftionis: quot;frurn quando digeritur,nutrit multum,et generat opiladonem.Si uero ‘fuisfuerit,laxat:rara,mollis,uel fubdlis, econtrario. Verum fubtih's,aut 'ftCalida, (icut in Acuto:aut Frigida, ficut in Aceto. Et grofta fimiliter BiTibile eft q? fit calida amp;nbsp;frigida: eo quod no eft omne fubdle calidum, ®®comne grofTum frigid urn.

CANON SECVNDVS DÊ

CQualitatibusCiborum (Ïmplicium,

AN o N Secundus,addemonftrandasCiborumqualitates firn4 fe,quanritates amp;nbsp;uuiutes ipforum, per experiendam : quæconuenM ^’'öoreft rationc,eo quod accipitur ab opcrarione fubftandæ cibi in cor P®ft:amp; maxime, cum Ratio excludat a faporum numero infipidum. Et ^dlibet cibus intrans corpus,impoftibile eft quod qualitate careat, quæ ’‘Pö'ctur.Quac fi in ulrimitate fuerit,iudicatur in quarto gradutet fi in op Pofirione ulrimitatis illius, iudicatur in primo. Et quæ eft inter utrofq^, yftprope quartum,dicitur tcrdus:amp; fi eft prope primum,dicitur fecun ’»«.Igitur quælibet qualitas crit generaliter inter quatuor gradus. Quo^ •^nicuilibet diftinguitur,Principiu, Finis, ^Medium eftimadone, Vd

A A

T lt;A C,

diccmus,utmulri dixeruht,ftatus cfîèinfmitos.Etin hacdißindioncfu^ erunt multæ diuerß tares inter anriquos, in naturis Ciboi um luuantium: eo quod non inuenerunt partem temperate,euf proportionetur îneem^ iicneruntnotiaam,feu metam qualitaris ariumendam abilJa. quia obus qui eft debih's cahditaris condirurrex contrario,multam facitoperarioem abus forris cahditaris * Etbæcmafubrilis, facilis eftad comprehenden lt;^ Cibus duplî- dum,ri abus cïîèrhmplcx. Sed quia plurcs dborum funtcompofiti,ud ta copoUtus. naturali'ter,fîcut compofitum cil mel ex du)ci ëx^ acuto:amp; mclongianc ex inhpido,amaro 8i:acuto : autarrificiahtcr,ficutlyrupus de fpcciebus âi^ uerfis fimphcibus,amp;r nos oportet ad præfens facere Canon cm denatuns compofitorum.

CANON TERTIVS DE naturis Ciborum Compo/îtorum,

0^ A N o N Terriusinnoricianaturarum Compofitorum,ficper/î* cictur. Poftqua peruemmus ad nacuras fîmphdum, amp;quot;gradus ïpforura cum rarioneamp;f experienria, demum ordinabimus naturam cahditarism oppofitum frigiditaris, Ôdhumiditaris m oppofitum hcciraris. Quihâdf Forte, Zibire æqueturin ahquo, ludicabimus ïhud temperatû. fient Zinbeytidulas^. alias Ziribclgi dulcïs,ïd ed, cibus factus de carnibus,/peciebus, amp;^ meUe, Aifipitium. feu /accharoiSC dicitur Jarine AHîpitium hncaccfo. Fiteriam Adipitium cum prædidis ex aceto.Et fi âhevum excedat, iudicabimus fecundum na turam dominanris.Eth compofitum fucritex fimihbus, ficutdeduobus cahdis,quorum unum fueritin primogradu, amp;rrdiquum in tertio,iudi^ cabitur oppofitum ♦

CANON Q.VARTVS DE

luuamcntis amp;■ nocumenris Ciborum.

(^A NON Quartusaddedarandafuuamenta,SôNocumentaCih0^ rum, amp;f ad auferenda ipfa Nocumenta, ratione 8c experientia, per ration cinationê,Quia Dulcis indudtfirim fua caliditate,seneras choleram üia conuerfione;amp;f Iaxatmundificarioneiua,amp;f facit opilation cm multitudiigt; ne nutrimenti ipfius,cum membra muhum ex eo recipiantAcetodisre^

primitchoîeram,generâs uentofitatem frigiditatefuatamp;^nocetneruis, amp;nbsp;uiiceribus,fubtihratcfiia.Et ualdcpenetratinprofundum,etdebihus cil Ponrico in frigiditate, ÔCoperatur operatione fimili autumno* Salfus mundificatBegma,inducens fitim caliditate fua^S^deficcans fuaGccitate, 8^per eas exafperatpedus; 8^ ed debilius Âmaro,in omnibus opération nibus fuis ,'Vn(duofusedpluriminutrimêti,corrumpens, ueîfadidiens: domachum,faciens lubricam egedionêjnuîta humiditate fua:8i^edmd norDudiin fua temperantiaStipticus lingua exafperat, amp;^pedlus, uen'’ trem dringit,ôâ confortâtappetitum fuafrigiditate,Ponticus debdiored corum in omibus operationibus fuis. Amarus feindi♦ â^abraditUngua, m ulta caliditate fua:ec ed pauci nutrimêti,fua ficcitate,Mollificatnatura, 8c deponit degma caliditate 8cficcitatefua. Acidus coparationeAmari

SEXTADß C iMAgt; nbsp;nbsp;p

fftdebüior in omnibus operationibus fuisJnfipidus infrigidat» CANON QVINTVS, DB redificarionc Nutrimend, amp;nbsp;rcmorione no-

cumendCiborum»

v^ERTiFicï ATio Nutrimenti^btuiiiusfaporeperahu.Nanl ^ülce,amp; acetofum,alter alterius remouet nocumentum. Acetolum enim '■fdificatur per falfum:amp;S econtrario.Salfum amp;Vnctuofum undquodep Pftalterum iplbru rcdlificatur * Stipricuim cum Vnctuofo, fiuc DuIci re/ ’^ràcatur, èC ipfaper Sripticurn. Et Amarum aufertopilationêfacflam ex ^ulci:etecontrario.Ëx bis tarnen non complete fokutur dubietäs^de re/ •^otione nocumenri, fed eft necefte declararc huiufmodi per experienti^^ ^11,quam fenfibilis operario fimiliter manifeftat.Etpatet aperte per puE ^^ni,anhelitum,uel ta(ftum:quia caliditatem faciens,calidum eft:etecon-^ario.Et bis adbscret Medicus^Pbilolopbus autem confydcrat,cp quod '•bet animal, amp;nbsp;quodlibet uegetabile, uirtute nutritiua priuatu, eft mor’ fuum, Só mortuum frigidum amp;nbsp;ficCum : etiamfi ftinebuSj feu balfamus ♦ bic amp;nbsp;quodlibet aliud,feu uegetabile, in quo inuenitur uirtus illa, eft ui/ *•1101 :amp; uiuum calidum eft amp;nbsp;bunlidum : etiamfi papauer niger fit, léd pileis Bonch,id eft,tranula.

CANON SEXTVS, PRINZ dpia quxdain gencraha tradit circa Ciborum operationcs, r R £ N C I P I A ordinatain bockbro. Primü diciturefTe de cibis Hui fuut calidi, quando funt magis calefadentes corpore temperato:et e/ fonuerfo infrigidis » Secundü.ConfuIiturcorpori fano, duobus modis fonferuando kilicet famtatc eius,cum fimilibus, uel * reftituendo ipfum itltemperandum cum contrary s»Tertium» Quando cibus eft calidus Só bumidus,quod generatur ex co,erit fanguis:5C ob hoc erit iuuatiuus edz Plexionibus amp;nbsp;regionibus frigidis, amp;nbsp;ætati decrepitæ, amp;nbsp;tempori autu^ •^aali, Quartum.Qtiodtemperatum eftin caliditate,cemperatum eftin frigiditate : et fimiliter,quod temperatum eft in ficcitäte,eft temperatu in bümiditate, Quintumgt;Quando ex cedit cuiufqt caliditas, deficit frigidis ^s:eteconuerfo»Sextum.Diciturres temperata,ueldiftemperata,quan/ ^0 eft in aliqua qualitate temperata,óó in aliqua diftemperata.et fimiliter’ ’'iciturdeiuuamento amp;^inconuenibiligt; Septimü»Calidum cum ficco eft: 'nteiifius,et cum humido remiftius » Oftaufi.Cibus humidus potefteffe licciis,comparationefui»ficutpilces:etecönuerfo» Nonu,Temperatu in ^igeftione, temperatu in quantitate, quiafcefm hoc corium porei ui de/ ^ur effe magis digeftibile carne. Decimum.Præparanda calida cum cali^ ^is,quando alteru ipforum debilius eft altero,etminoris caliditatis»

CANON SEPTIMVS, DE OFrudsbus in gen ere. Ad Tacuinum ». x. j, 4.

P 0 R T E T nos çtiam inueftigare Canones proprios,dicentcs : Huod fruftus omnes générant corroCones amp;nbsp;febres autumnales ♦ Et ace#

tofus i'pforum nocet ncruis,cxtingucns cah'ditatcm fanguinis:amp;:iuuati^ Ïos,qui' Hint Calidæ cornplcxioms i mfi conuertantunficut Gn(c)mala.Ec ftjprici ex eis ante cibum ftringunt, amp;nbsp;laxant poft dbum, ficut Citoma» Et aquatici ex eisprouocant urinam, ficut Melones : amp;nbsp;reprimiturex fruftibus duldbus cum acetofb : S' econuerfo » Et ex eis qui eft matu rus amp;S dukoratus, eft mehor; 06 ex eis qui poteft confèruari, æ non cor-rumpitur,cft melior eo,qui corrumpitur: amp;nbsp;ex eis, qui poftquam cone*» Ó:us fuerit, morari poterit aliquandiu, donee deficcemr, adhocute^ Ïongetur a fuis üirtutibus naturalibus,eftmelior eo,quicomediturreiTilt;’ pore quo coUigitur. Et qui uelocis eft deftenftonis,eft melior eo,qui tai^ da? ♦ nam diu morans cum corpore in ftomacho,efficitoperadoncm to^ xici. Eteïüs qui eft tarda? deftenfionis, ftia groflïcic amp;duricie, uldmelt;’ tur corneftio. Et eius qui in ftomacho eft non mali ebimfaut uelocis delt;^ fcenfionis ftu conuerfionis, econuerfo. Etgroflus conuenientioreft, ut ftt byemafi tempore comedendus : quia caliditas iii byeme profundatur in corpore, 06 econuerfo in æftate ♦

« CANON C C T A V V S, DE

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Frumenns 5^ Seminibus. Ad Tac. f.

A D E N V S dicit,q?inquibufdamannis,exmab'ciatempons,milt;? xtum fuit inuentum Lobum frumento:amp;accidit, quodcum comedeba turpanis fadus ex eo,ficbatfbda:amp; in principio æftatis fuperuenitmul^ tus botbor, Só accidentia fanguinea« Et propterea debent mundificari grana frumenti, ab omnibus rebus abjs diuerfïs ab eis * Ex granis autem inelius cft,quando decodione fua uclocius ingroffatur, amp;nbsp;quorum molt;^ . dica quantitas mufeum nutrit» Et cognofcitur boe menfura amp;pondo re ipGus, Óf ex quantitate farinæ, qua? egreditur poft mofituramipüi^^ us«Et quodlibet Semen non completum, eft bumidius compfeto»Eft autem quodlibet fernen Jeuius, cahdjus, óf magis fubufiatiuum planta, uel berba, a qua babet originem » ut fernen Papaucris, quod eft mino^ ris frigiditatis fobjs (ais. Et quidam femina. comediintur,exceptis folijs Sc herb a. eorurn. Etquædam.coinedunturcumberbatota» Etquædam econtrario » Et ex granis cum torreftunt, quod torrefadum hierit, 8C exterius Cuperhciale leuius fuerit, cftmelius refiquo torrefado * Per tor-. fefalt;fiionemauferturinBatioeius,S^uentofitas ipGus, óCdifGdlemfa^ cit digeflionem ipGus, 06 * multum facit nutrimentum ♦

CANON NONVS T E R^

- - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' rx,amp; ucgetabiUum companaonem docet.

T GONS Y derandum eft, i^terrx aduegetabiliafehabentGcüt regiones adanimalia,eoqgt;non quxlibctterra,cuilibetuegetabiÏiconue^ ni^Etin hoeefl:,ggt;inueniturBalfamuTn in quodam loco terræ Aegj-pd, 86inaÏiiscontrarr}snon»EtfpinaAegyptiaca,ide{i,planta faciensge^ ncrari ,Arabix eratcomefiibilis ; óf cum dada fuit in PerGdem,06 plan'

^^effeda fuît toxicum mortale. Et quidam Medici opinâtur^q? Loliurn ^rnimentUjConuerfum ex malicia terræ per multos annos.

C A NO N D E C I M v S, DE LE^ guminibus,amp; Philofophorum circa Seminumnaturas

Ï» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;placita. Ad Tacuinum «L

*»1 E L I v S exLeguminibuseft,quodpcrtranfit fex menfes, ufep ’^nu: amp;; quod ultra pertranfit,eft minoris nutrimenti,8ó facilioris dilt;gt; ’''’ionis eiheo quod non pertranfit.Etficutinuelligamus de téporegra '’’''■5ipforum,fic inueftigare uolumus de magnitudine ipforü. Nam fe^ j’*iîquæmagnitudinê naturalem pertranfeunt, Scfunthumedla Sóm^ Ahabent humiditatê fuperfluam : quæ debent conferuari in loco ari^^ '’=ül9^uo arefiant. Verutamccum fuperfluutin uetuftate ultima,fit, cp ^^ftuftate farinæ egrediatur fimile: æmaxime quando non flat uentus 'Ptentrionalis,nec mifcentur. Cum mifcentur,fiat per res deficeâtes hu-''’'^tatem ♦ Geut menthaftrum. Etphiloibphi opinantur, cp Seminao^ '^ücalida funt Só humida,ficut fperma,et cp fint ficut materiæ,ôô effens '’^plantarum, quod eft principium generationis. Et dicunt pro caufTa, ^^^'^dam plantarum fimt multorum (eminum : ficut Seiamum eft : eo W funt debilioris naturæ. Nam illorum quæ funtdebilis naturæ, hiramultiplicat numcrum feminis:ut fit multiplicatio ipforum, lo-S’rtutis:amp;ob hoe funt animalibusdebilibus multa membra,qui^ pHatæ amp;ordinatæ fucruut uirtutes. Et cauffa:quodmulta femina wfont in duas partes:ut cum in terra corrumpitur una, altera rema 'gt;

Et ideo fuerunt ordinata quædam membra amp;nbsp;organa lenfuum Wia, ficut Oculi, Aures, Tcfticuli .Et Autores librorum Agricul^ ^■■æ, dicunt : quod femina uelocius corruptibilia, funtilla, quæ fcmi ^ quot;’öturdie Auftrali. In alio, Meridionali. Et quod dicitur de noticia ù^ ^''’um faluandorum anno quolibet, habetur ex hoc : quia fi femina fo ?quot;iantur in Septembri, amp;nbsp;bene pullulant, fignificatur,quod bene con^ ■ Wunturinilloannotamp;cconuerfo. Et ex Canone generali procedit, quod quodlibet fernen quod in fua deco?

«ftione non crefcit,eft malum.

Canon vndecimvs, de Panisnatura,amp; uarictatc. Ad Tacuinum r.

AN I S efttemperatæ caliditaus : cuius eftdefyderium,recipereo^ '”'’« faporcs conuenientes cuilibet complexion!. Et melius ex coeft, ^us frumentum bonum exiftit, amp;nbsp;fermentum eius moderatum, eu lt;gt;nbsp;J}*S3c}uaamp;falßnt quantitate conuenienti, amp;nbsp;ignis tcmperatus,agens in ''ptrficieamp; profundo ipfius. Hip. Cum talis fueritpanis,eftplurimi nu 'f*’ncnti,bonæ digeftionis,facilis defcenfionis.Et panis diuerfatur.Nam ’^'iseft,qui cóficitur cum aqua 2lt; farina;amp; eft plurimi nutrimêti. Alius

IX nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T A C, D o M V s

cft, tn cuius confedione mifcetur oleum :qui eft diffidlior ad digcrcn^ dum,amp;peior ad defcendeudum. Aims eft,rui admifceturpapaucr: qui ualetad prouocandum fomnum. Aims eft,cm admilcemrammum ma^ gnum,8? 0minum com une : ad remouendum uenrofitacem ipfius.Etcx co aims eft, qui comeditur ualde call'd us : cuius digeftio eft ualde uelocigt;’ or,dc{cenfio tardior,amp; nutrimentum amplms.Etex eo alius eft,qui Frigi duscomeditur: cuiUs digeftio efttardior, nutrimentu modicum, tranfi* tus uelocior : propterea, quia fuperficies eius infrigidatur 00 ipiftatur, amp;nbsp;a profundo caliditate fua diftdluitur uapor:qui dum mouetur uerfus fu# perficiem,non inueniens tranfitum,rcuertitur : æobuiando alq uapori, cum co reuertitur : Só erit de iplo ratio ut de primo : 56 be reuertendo alias, in6- nbsp;nbsp;* incedenfes,accidithuiufinodi motuuiieofitas 56inflauo, prohibenres

dentes. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bumeftationemjiccftomachuspoteritipfum luperare.fo. amp;nbsp;Ra. uide^

runt contrarium huius, laudanres quod comedebamr in finefteundæ dieipoftquam confedus fucrit,56maxime fermentatus. Et noucia eius habetur ex hoc: quia cum poniturin aquam , quod deftenditinferius, eft azimus : 56 econtrario fermentatus : 56 fi in medio natauerit, ent me:: dium inter azimum 56 ferm en ta turn. Et cauftà in hoc eft: quia ferment turn eftfubtile :in quo eftacetofitas corrupta, quæinduxit in eo paruni ealiditatis, 56 mulcum aercitatis : propter quod panis factus eftipon^ giofus, 56 fupematans, cum non habcat in ft uerberationes, motus, confricationes, 56 uiftobtates,

CAN ON DVO DÉCIMVS, -.^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deöleribus, Ad Tacuinum 8. 9. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Olerum natu v^ AVSSA QVARE præmittantur Olera in comeftioni^ 3 ra^quot;opera- bus,eft,quia funtfubtiliatiua,bcutfru6tus: 56générant omnia uentofta? | ®® ’ tem,56 indationcm, 56 decrepitis cob cam, 56 malam digeftionem. Nib fit aliquod acutum ex eis, ficut Origanum recens, 56 Nafturtium, qua: deheiunt ab hat operatione. Et üintiuuatiua illis quibus danturpro ci/ bis. Et plurimum ex eis, nutrit nu trim en to modico. Sed ianguis, qui nbsp;nbsp;nbsp;1

generaturex eisomnibus, eftmodieus, fubtibs, 56aquofus, 56malus. Et quidam ex antiquis dixerunt, quod ex centum drachmis Olerum, ^ generatur minus deeem drachmis iângninis 56carnis : 56econuerio. Et j frigida 56humida ex eis conferuntiuuenibus, 56comp/exionem habend ƒ • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tibus calidam. ücut Lactucæ, Scariolæ hortulanæ. hem ex Olcnbus,

iÿlueftria iunt fartions ficcitâtis, amp;!: peioris nutrimenti. Et minusnu^ 1 Ïainterhæciunt Ladiucæ,deinde Molachiæ, 56 poftmodum Amplis ƒ ces, ÔC dehinc Portulacæ,56 Bietones. Et dequibuidam Olcnbusplus • nutrimentied in folijs ♦ ficutLa.(ducæ. Etdequibufdam in radicibus, / ficut Radices, feu Raphani, Rapæ, 56 Bletæ, Et cuiuüibet terræm' i feentis, cuius comeditur radix, fernen eius impofsibile cd quod fine pe^/ nculo com^datur , ficut Eadlucx, Et econuerfo : ficut Cirrulli, Cu:^ cumres ♦ Et plures ROMAN! comedunt Olera , feu herbas f

B

DOM V S

funt ex cibis ftomachorum calidorum,8L hycmalium:lubnlia ueroccon trario. Etpræparatorum cum acero,quædam conlcruantur temporead tempus,ut McJongianæ,ÔôRapæ, Etquædam non conlcruantur,ficut caules ouatJ,amp; his fimiha, Sed Canon efr^q, omma quæ conferuan de* bcnt,amp; durare,carnes fint, uel ahud:fi ntuccon/êruabuntur, efficientur molJia, amp;:.tenera : fed melle præftatur eis cum humtditatecahditas, fed uino præftatur cahditas amp;nbsp;ficenas, fed aceto fi-lgldltas, fed falcpradhtur cahditas 8cficcitas multa, ,

CAN ON QVINTVSDECX^ _^ muSjDeimpropr/cAceto/Ïs. Ad Tacuinum n.

K^O C T A Oleralmpropneacetatafimt, Cibi qui hunt fpecialiter uO kntlbusfubtlHarecomplexionem:amp; 1111s quiIndlgcntclbo multo,modl conutriente:amp;SctlamilHs, qul tolerarenonpofilmtclbarlagrofla,ficut carnes : fiueaccldatex natura hoc, flue ex morbo, fiueln quem ueretur incldcre, fiuceoquod lam incident:uel qulautuntur dblslpfiscaufia

religionis : uel quia ometur de Anno acuto, Sf pedilentiaU, quo eriam monuntur Animalia : ÔC iuxta unumquodep iptorum, uel lüorum cibi prædididiuerûmode praaparantur, Qpandoque cum fucc/s fruduum praaparantur, ad ingrolTandum humores fubules, 8Cad infrigidandum complexiones inbammatas, 8^ calidas, Et quandoep praeparanturcum rynapi,ad * ïncendendum humoresgroHosreu muriaamp;^pipere,adcale/ faciendum complexiones frigidas : 81^ cum fucco Eemdncellorum, ad confortandum {iomachum,8^excitandum appetitum.G.dixitmultum uhis fui,ad curandum habentes fplenem grolfum, opilationem hepatis, etprincipia epi{leri3e,cum regimine fubtiliationis.Etfecüdum rationem cibiacetau 8^prxparati cum Ipeciebus , fuut cibi médicinales, eu corpus non numtur multû ex cis. Et cibus medicinaUs, eücibi Habens m fe uir^ tutem, quam natura refugit » ficut fuut allia, 8C fynapis^ Et melius cibalis edmedicma,Habens m Cc uirtutem aliquam nutritiaam, quam recipitna turaXicutScutbufch, 8c Cumabari^

CANON SEXTVSDECI^

mus, De cibarijs Suffrixatis amp;nbsp;Frixis, Butyro, Coluftra,

Lade amp;nbsp;Ouis. Ad Tacuinum 11,

^ I B A R I Ä Suffrixa., 8^Prix2i,üintiuuatiu3 habentibusin flomn^ ch oftegma, SiLhumiditates : uel timentibus incurreremalam complexé onem humidam.(^7xdiuiduntur. Nam ex Ülis funt, quxprac-parantur cum acetoXicucSuldus^Galatina, et Askipitiü cuius remota eHunduo^ Citastqux conferunthabentibus complexiones calidas,heparcaiidum:et extinguuntinflamationem fanguinis ÔCcboleræ: et obCunt, quibus exce dit melancholia, S^^neruisxt pr^parata cum lade,faciuntuentofitatem 8C colicam,et maxime,quandoprxparantur cum carnibusgallinarum, feu eucurbitis, et his fimilibus. Et lac nouiter muirum,amp;: aliq uo tempore re^ Ü4cns,etbutyrum cocium,crudum,etcolt;fiumrecens,amp;^ca(eus recens,et

4

SËXTA DECIMA»

J^licuius natura, akerius nature coueniat,amp;'alterius fit probatrix.SicuC ^Ueborus eftconueniens coturnici, lufquianus paffenb. crocus bobus, ^nominibus teperatus panis,óó carnes bene coAæ. Nifi famefcatin fto ^iicho ipforu : quibus tunccouenientes carnes Camelinæ, Só panis azigt; '’’'is:ethoc propter uehementiä caliditatis ipfius.Quod fi acefcantin eo, propter debilitatem, et frigiditaté ipfius. Sicut accidit Prædicatori cui

de quo narrauitG. Ego tarnen dico,q? hoe accidit, quod orificium ‘0‘nachi fit uchemenris frigiditatis,amp; fundus ipfius in ultimo caliditatis '’^turalis,inducit appetitum magnum,amp; digeftionem bonam, amp;C maxi^ ^^ cum appetinua, 8ó digeftiua fortes Rierint, 8ó corpus magnum, 06 æfculorum foramina inter ipfum Só fel exeuntia,fuerintlarga,et tempus 7Crtiale,Só regio feptentrionaliszSd econuerfo ♦

CANON DECIMVSOCTA-uus, De Carnibus fylueftrium animaliiim, groflis, amp;nbsp;pv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fubtilibus. Ad Tacuinum jy.

U E c A R N ibusuenacionu quadrupeds, fylueftres funt groffe '’’dt5,etfunt decibis utentium cxercitio.De carnibus uero auium, fub^ '*)fSexcis funt, ficutphafianorum, amp;nbsp;funtdecibis conualeicentium 06 ^'^itfeentium * Nee funt couenientes utentibus exercitio,necp fanis,nec^ ^ïnihabentibus ftomachuin calidum, 86 maxime habentibus corpora '^'’ï.co quod corpra rara indigent cibo ad denfandura: 86 denfa econtra ®1ïisfubtilibus ad tranfeundum : et ftomachi calidi indigent grofla fub:^ J^nria, utnonconbineturinipfis. Etcaufla quareftomachus cum de^ ‘’'bate caliditatis, digerit corpora, quæ mollis,digerere non potcft,ficut '’baóó cartilagines,eff : quia illa non habent digeftiuæ proprietatê,cuius ^^uTa corpus cibi per grolfidem eius fubfidatur corpori ftomachi * de? ^'b,amp; humidi exiftentis. Sicut corpus hoÏs fubqcit uelocius punduræ ^^fpionis.^fiubtilib.perforator's : 86 ficut fubpeiunt corpora animai’ 1‘^punâuræ uefpai^,mufear^,ct cimicu,cum nutriunt ex eis : ficut lociu’ ^k,feu galli operant ,ur cauda lapidé perforent, ubi fernen initiatû con? f^fuandûfitafrigore.Et huiiis uirtutis nutritiuæ reperitur inftrumétum 'quot;quibufdam bene completü, taliter, cpunus poteft digerere, quantum Hures non poftuntcomedere.ficutdiciturdefilio Älleph,86 alqs,quoBX ^oniachus fubqcit cibis,86 mollcfcit in eis:ficut mollefcit Adamas plum ^0mediante fub mortello. Et operatur iftoi^ nutriduain cibis multum, ^cutoperatur ignis ex lignis mulcis,^modicu dnerem, quiadigerituelo? ^‘^fr.Etquædam partes in uapores foluuntur, exeuntes per mediu poro fUn;:amp;^partes aliæ educuntur per aliqué modum alm purgationis,

CANON DECIMVSNO^

nus, De Pifcium natura,amp;quot; digeftionc. Ad Tac. 17.

^^nerantes plunmum flegmatis, Só fanguinem malum, amp;S maxime illis, Haitis non utuutur ,niG calefactis ,ÓÓ illis qui uino non femper utuntur» B 3

TAC» DOMVS

Dluerfantur tarnen fccundu ipforum genera,Ioca,quantitatem 5dipfor5 dbum,^ præparationem ipforum:amp;: plurimum de Jus d/ximus m ipCo^ Pifduvn de- nbsp;rum TacuinorS capituhs » Mehores uero ex pifcibus funt ßporoßores, kdus » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ ß^j^j O Joris ef modicæ inïcofitaas,nutrimenti boni,pukhri coloris,et de quibus pluhes reperiunairin aquis currentibus fupra terram lapido' fàm , quarum motus funt uerfus feptentrionem : peiores uero econtra^ * no. Etmehus eft, non potens eos digcrere,ut quo comedunturdic,pro^ curetur uomitus : amp;r peius, cum comeduntur, 06deinde potatur aqua J muofà. Etutilius quod bt, ad bum midgandam ex ipforum comeftione indudam, quæfït ex eorum unduoftare uifcofà poris ftomacJn inuigt; ’ feata, hoc efl, quod ftudeat bibere antea modicum uinum purum rut * adfundum ftomachf defeendantrdeïnde muJtones utatur potuipbus, ut uelox fit eorum defeenfio. Et iJJis qui non adhærent huic curæ, eJf ' * nbsp;nbsp;utile peludith mdlitum :poft quorum comeftionem non débet dormi? t rc,nifi digerantur. Etdixeruntquidam, epcaufia,quarepiCcesfitim h.^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;{ -riant, eft, quiafrigidifijntamp;humidi:amp;romnefimiIe,fimiJe adpetit:amp;S propter hoc aquam adpetit, undeprouenitfitis. Quiafires taUterfehaf lt;nbsp;bet,çgt; fcilicetfrigidum ^humidum appetunt fibi fimiJe, ficut aquamgt; / uem, amp;nbsp;laduca resabkindentes naturaliter fitim, eruntnaturaJiterpro^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t uocantes fitim, amp;f nulli eritin hocappetitus Romacha rauo, nec prodefi /et uinum in huiufinodi fin miuganda »

•CANON VlCESfMVS, De Cammbus membrorum Animalium, extefiorurti amp;nbsp;in~ fcriorum . Ad Tacumum is. 15.

2^ E M B R A Animalium, afiîmilantur animaJibus, quorum funt membra,amp;: diueriànturiuxta diuerfirates animalium ipibrum,ô^ipeci€? rum earû. Et propterea capita arietum, humidiora finit capitibus capra^ rum.’amp;f capita caprarum,h umidiora iunt cerebris capreolorum. Etfiedî uerCant^fecundupîusôCmimis^unûqiiodcptamenconuenitruogenen, ■ Quia etiâ corda diuerCanturtquç generaliter calida funt8^Etecateo quod nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' Membrorum funtradix caJoris naturalis in ainmahbus.Eropterquod omniamembra ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ ,propinquacordi,funttemperatiora,leuiora,digeÊ:ihilioraalijsquæei: nbsp;nbsp;nbsp;' longanturab eo:quia nutriuntfanguinêquem cor ôt^hepardecoxerunL ' Eteconuerfo, membra quæfun^ amedietate umbilici, ufcpadcaudarn^ Etfecundum hoeproportio erit. Quia membra quæ funt dextrilateris, nbsp;nbsp;nbsp;d funtmeliora fmiüristeoquod funtpropinquiorahepati, Etmêbraquæ ^ ■ funtpropinquiora dorfo,per ipforum motum, funtmeliora propinquis ventri, propterquietem ipforum, Etmembra,qux funtpropinquiora fuperficieicorporis;quiaproxima funtaperturæpororum,meliora funt nbsp;nbsp;nbsp;* , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;propinquis parti interioris corporis » Et carnes quæadhærent oifibus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

funt faporofiores carnibus elongatis abeis. Et medietas cartilaginum, meliorefîipfarum extremitatibus. KuRus dixit. Laudofanitatem illiu^ ' nbsp;nbsp;nbsp;'

SEXT A D ß c i M Agt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t^

fOfpOris,CUIUS (cnfus nouitdifcernere inter hæcmembra bonu a malo gt;nbsp;Coci didinguunt inter hæc meinbrailicet ignorent caput elle îoeatum ^'ihoCjUt fit euftos corporis : eo quod in l'pfo funt quincp (enfijs,quibus Pfrintclleduni deliberatur inter bonum SSmalum, Et cor locätum eft ''’niedio corporis,ut aérem adtrahatfibi propinquiorem, obtemperans ^giditate ipfius caliditatem propriam, faciens dus fubnlem ipiritum, P^rquem diftinguat quinqj fenfus , Sô ex eius grolîo adus loquelæ, amp;nbsp;^s. Inftrumenta uero nutrimenti locata funt fub eö, ut fua taliditatc *^uet ea ad digerendum, 8C fdhiict digeftionem ,'èC adiuuet gigniti gt;nbsp;quot;^ni, ad tducendum fcctuni, 00 ad expeUendum fuperfluitates ♦ Ma^ autem amp;nbsp;pedes funt inftrumenta ad adquirendum, amp;nbsp;ad fugiens ^'JHi, amp;:funtarma ad pugnandum, Dentés uero deputati funt ad in^ ^dendum cibos, molares ad molandum, lingua ad loquendum, ifo^ Phagus ad deicendendum, uenter ad digerendum, inteftina ad ftcrcus* l^deraycæ uero funt uiæ, ad deferendum hcpatifubftantiam a ftomalt;gt; '^0 ad hepar. Poftquam autem decoquitur, conuertitur in quatuor fub ftîntias, fanguinem uidelicet, humorem aquofi.im,choleram,amp; mêlant '^^oiiamtex qua Fcl attrahit fpumofum ipfius:SpIen melancholiam refilt;» ^fntem : Renés trahuntaquofitatem cum ea commixtam ♦ Demum re ?

•^snet fanguis purus, qui referuatur, ut corpus nutriat:cuius melius ’^niilantfibitefticuli.Benedicaturergo D E v s, quiglorificauitbo? ’Einern,ftatuensanimalia uiua adferuiendumei, amp;nbsp;mortua adnutiâs '’^fiitum, amp;nbsp;exaltauit ilium inter alias creaturas, propter rarionem ipfi ^

*amp;expluribusnonfccutifuntmandata D E i, nifipauci, qui in^ 'pidentes mundum nihil elfejdimiferunt ipfum, amp;S fccuti funt alium«.

CANON VICESIMVS4 primus,De officio Coci,amp; fercutorum uaria præparatione, totiusc^ CuIinæjCura, Ad Tacuinum xo.

Qrdinationes, qüasordinauerutCoci,dixcrunt,quod ^ta amp;nbsp;ftiptica,debcnt prius elixari cum aqua dulci,^ deinde præparen ^f-Amara uero, Sô acuta præparantur cum aCeto;amp; acetofa cum falitis, ^econuerfo.Etinfipida præparentur eu fpeciebus calidis 5^ fale. Etear^ '’^smacræ cum unduofis:quæ carnes macræ debêt prius elixari,^ præ^ ,P^’’ariadufum.Etaiîàndas carnes ungere debes prius:quibus in affàtio^ Affatat ’^f fubmitti debet uas,continens aqua recentem.Et fi humidæ fuerint car ®^gt;fic alfentur,qi humiditates propriæ remancant in eis : q, fi ficcæ fue* f'’^t,tatndiu aftentur donee deficcentur.Sit tamé cautela, quod uafii non ^ooperiantur,quibus præparâtur carnes fylueftres, Nec occidenda funt *igt;maliaipfo die, quo comederint allia,fiue cepas: 06 fi ferculum præpa^ j^turriferuari debet in olla,lutetur creta coopertorium cum orificio ollar» Uebent etia mundificari carnes a fuis fuperfluitatibus antequa coquins Pi^Magni gUdp taliter præparentur, q? in rumpédis olfibus frufta non

20 nbsp;nbsp;’ TÄC^ DOMVS

fiant minutatparui uero acuanmr, ut inddendo carnes non deuafienfu?* Tabulæuero ubi carnes Scherbæinciduntur, bencradanrun Habeatur ctiam cultcllus fingulans, quo cepæ inddantur : nee cum cultdlo iplb, quo cepæ ïneiduntur, fed cum alio pulchro, 8c mundo panem mcidas fmnuum,qm' ponendus eft in brodïum. Qiiælibetenam oHahaberede«’ bet fuum coclear, Sócoopertonum fuum : Sj:Qmincrur olla lugirer, amp;nbsp;mundificentur Jabia feu latera ollæ ipfius, neem eis fiataliqua combu igt; ftio : amp;nbsp;fi aliquid in eadem olla combuftum appareat, charta bombicina madefada applicetur locoprædido . Eth oportuerit aquam addere,m iplam olla alpergatur, amp;nbsp;non fubitoanfundatur. Madehant etia labia d^ læ aftidue. Species, S^ Amigdalæ non piftentur in mortario undtudo * Herbæetiam non piftentur in ruginofo mortario, a quibus debethabe^ ri fuccus : 8C non ponantur in feu teil a. Fcrcula, nifi poftquam iedabitur Loriomanuff feruorebullitionis ip/brum. Etlauetminiftermanus fuas, priuiquaicu^ tellet cibumipfum, fumigans manus fuas poft ablutionem cum fumö fandalorum : ut remoueaturodor ceparum. Nee obliuiieatur, antede^’ codionem ferculorum fuftrixarc carnes, cum ipeciebus amp;nbsp;cepis. Et in hoceft totum negocium coquin^. Dimittas eriam carnesgroftas unano^ Óte manere ante deeoeftionem : deinde clixa eas cum aqua amp;nbsp;fale, ad fib^ tiliandum eas » Necdecoquas carnes poftoccifonem ftatim, nifi priuS Ligna. infrigidentur. Prohibetur etiam ferculorum decodio cum lignis uiridi!^ bus:5c eft conueniens ignem efficere ex lignis, quæ non funt inalæ quagt; litatis. Etfi uolueris celeriter excoqui carnes, ßoracem in earum codu ^ ram apponas, Ô^m illis cera mittatur ;ponantur in hæc uirgæ ficuum, ‘ amp;nbsp;cortices melonum.

CANON V r C E S r M V S S E^ cundus, Qua cura obus fumendus, amp;nbsp;qux fcrcula, quibuscf de cau/fis fügten da, Ad Tacumum *i.

Prohibirafcr- (^ R D i N Ationcs mclioru demclionb.rebus, eftnon comifcerein culorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eomeftione unius diei duo fercula calida, f eut pullos colubinos aftos,amp;

allia. Nee duo tercula rngida,hcut madira j.earnes præparatas cum Iade acctoio,amp;Smaftia.i.carnespparatas cu iero. Nccetia duo fercula uifeofa; feut cafèum, amp;■ pftccs recen ces. Nee duo cibaria couertibilia, ftcutgnïbgt; mala, amp;nbsp;m clones. Nee duo cibaria inftatiua, ft cut ftm toléra æ frudus. Nee duo fercula ftiptica,f cut agredia amp;f fumachia.Nec duo cibanagrof {a, ftcutcarnes lalitas, amp;quot;cadum ucterem.Neeetiam duo ftuxibilia, feut ^^^ i^ux diximus mala ftinr, maxime quando non fuccedluecomedant, eadem comedione,amp;^Gmul miCcent» ' Necacetuiumaturpodcibaria confeda degranozizo. Neclaccum acc^ tourne cum radicibus. Nee cep æ cum ailqs. Nee carnes gallinx prépara ex cum lade a ce co Co, Nee granata pod frumencu paratum ca camibus» Necagua duïcis,feu calidaTumenda edpoddidibog, id ed, carnesprx^f paratas cum ouis,fpeciehus Sx^ aqua, aut CalCa cibaria, Nee aqua frigida.

^Q^fm élus, fed dbana calida,amp; chalde.nec carnes afîàtç eu lighis laucK ^iffata? cum lignis ficuum, amp;nbsp;fimilib * Prohrbetur eriam tomeftio aceti ^^lolei quçrepofitafuerintm uafeæneo.Neccibusealidusrepofitusno j^una fub uafe æneo comedendus eft: ncc in loco feu camera bumeda : ^præcipue fl funt pifccs affati cum oleo, ucl aliquod affum, amp;nbsp;in mans ''Calidum inuolucu.Nec cibus,nec uinum, in quibus ceciderint formic nialtæ, feu alq uermes * Abftinendu eft etiam a corrupris fructibus* pt obus qui amifitfuû faporem amp;nbsp;odoré, comedendus eft.Etuniucrfa ^^rabftinendu eft a quolibet cibo,in quo humanus non deletftatur anis '’’'’S,nccfenfus.Nec bibas in comeftione,neccomedas fupra potu, Cœs ^ttia minuenda cft,fi uis leuis * mane confurgere.Dimoucas eua men^ ^''’.appeötu remanente comedéndi. Prohibeas etiam cibos ftipticos,co ’'”*’ patientibus amp;nbsp;fenibustamp;S coualefcentibus grofTas carnes:quas con '^'les iuuenibus Sd exercitantibus. Scire eria conuenit, q? heet ex omnib» ''^is prædiclis,protinus non fenuatur Iæf o,fcnticrur tarnen in futurptet ^dpuefifcnes,autalfi frigidæcomplexionisexiftentesj utanturhisci^ “'sfrigidisiSCeconuerfo« Nam uidiquofdam, quicomederuntmifcen^ '^ duo diuerfa ftiptica , quibus accidit colica in hora comeftionis. Et *^a.dixit,quoduiditquofdacomedentes allia, 86cepas, amp;acciditin Mis eorum débilitas uifus * Et alius dixit, quod inter nos funt duo fers ?'l3,ciuibus utimur, quæ non eft hominum confuetudo mifeere * nam ‘'’iiifcerentur,interficerent comedentes * Propter ipfa duo cibaria uoluit docere filium fuum *

CA’N ON VrCESiMVSTERgt;

Grius,DeCibor5diuerfitate,amp;rüariacor{ïoperanonc. AdTac. xi.

I B O R V aV partitio diuerf ficatur,Alitrarionefui.Et hoc cft,aut ’^öone fubftantisc fuæ,quæ eft coueniens ad digerendum.ficUt funt cars ''’^sagnoi^ animaliu. Aut inconueniens.ut fungi.Et fi rationc fuæquan^ Ms, non multû replet, et modicum deficcat. Et fi ratione qualitatis,aut ^'■■oppofitüjit fi calidus fit,replet cerebrum uaporibus, amp;nbsp;ftomachum '’niiditatibustfi frigidus,calorcm extinguit. Aut per uirtutem,86 opera ’’'^Cutfit cibus morbis contrarius, 86 fanitad cônfimilis. Si ratione tem Nris : ut tardetur ciborum affumptio, donee choleræ fundantur ad ftogt; Mhum : ncc feftinetur prius tp cibis ftomachus mundificetur, fed affu quot;’Mquot; primo cibo digefto, 86 ftomacho mudifîcato. Aut prolixitatc rem Ms comeftionis, et tune primus cibus defeendet primum,prius cp corn feur digeftio. Et in his cibi ftiptici primo funt aflumendi. Aut ratione Mnis,cum fubdles cibos, groni præcedunt* Autrônemixtionis ipfogt; M,utnon fintdiuerfarum fubftantiarum,ct faporum:tunc cnim ab eis Machus fàtigatur,Etfi eftrationeappetitustappedtiuum magis eft *dele6tabile non appcdduo*Gæterum fi fit non appedduû,minus iuuaS Mfft.tan^ abominabile ’Etfi fucrit ratione ftomachi. fient ftoma^ ''“Usprauus ( alias, paruus)impotens eritin digeftio next fngidus effieit

tz

bumorem crudum : amp;S calidus ftomachus dbum combunt. EtFi ratio * nepotus:qui paulatim aHumendusfitzcocpmultuspotus abumcru-^ dïficat, ÔCparuus combunt. Et Fi rarione comedenris : ante cibum con^ fyderetipfum ratione complexioms, curarionis, sctatis ♦ figuras, region nis, offiefi, Sóconfiietudmis. Nam abi luuenum habendum complet xiones cahdas, habentium membra magna, amp;quot;poros apertos,laborioFi odieq, in hyeme ÓCregionibus digidis omnes eflè debencipiffi SCgrodt: deeconuerFo. EtFi poitcibum ; Fi ratione motus comedentis. Qui ino'/ tus eft duplex. Aut uiralis, utira,óë timor : quæduo cibum,corrupunt. Vel animalis. ficut obuiatio maris amp;nbsp;feeminæ : unde acciditarthetica.Et motus, amp;rdeambulado poftcibum, cibum cru3ificant,amp;' deicenderefa ciuiit. Quies uero, ficuteftdormirefuperleftum caliduni,carbunculos accidere Facit : Së Fi in cameris calidis, fitim accidere Facit : Së Fi in locis da ris, amp;C mali odoris,amp;m uld clamoris,impcdit dormitationem.

CANON VICESIMVSlt;^ quarrus, De Ggnis Digedionis bonar amp;nbsp;malæ, amp;nbsp;Ciborum tefnpeiamcnto. Ad Tac. ij.

^ 1 G N A Digeftionisfunt, quandofendunturutraC^lateraleuiajamp;r umbilicus, Erquando dormiturfupinocorpore, ftomachusmanctde^ poFttus,^ eruftuatio acciditabiep Fapore,8c appetitus cibi Fedinat, etar^ derc non définit,3dpulfiis minuitur, et unna citrinatur, SCaromatizatur FenFus odoratus,iómnus ièdatur,ialiua minuitur,et Fitis ediciturtetquaa do hæc.eruiit, complétas funt digeftiones tres. EtFi hxc memorata in diebus æfti uis acciderint manc, 3d in hyemalibus diebus in meridie, erit bonum. Alioqui ingenietur quod Fit. Si uero hom/nis ingenio permu^ tatio hæcex toto herinon poifit, iafiem fiat ftcundum fimilitudinem ali^ nbsp;nbsp;nbsp;।

quarn conuerfiaæftatis in hyemem, infrigidando locum, 3d aircrando |j aërem, cum pannis raris 3dmadeFadis aqua Frigida, 8é uentilatis uen nlando, Sdalqs Fimilibus Per hxcenim conFortabitur ftomachus Fe^ .

num 8Cdecrepitorum, in t3.ntum ^epFietin digedioneFimilis domacho inuenum : amp;nbsp;cum huiufniodirebus,æ/îbi dmihbus, poteruntFenesdii: gereregrodoscibos, in regionibusmeridionaUbus, 8étemporibusca^ lidis. Et per Canonem pater, cp cibi temperati Funt, in duobus tempos ribus temperatis, hominibus temperatis, In hyeme Funt grodi, pro' pter occultationem caliditatis ipFius ; et Funtcalidi, propter Frigiditäten! contrariam temporis » Erin xdateFuntFubtiles, propterdebilitatem ca^ liditatis : et Funtdigidi, proptercontrarietatem caliditatis iemporis. co quod aér dominans corpori têperatoin hyeme, Facit quod digerituruit^ tute caliditatis degmaticum ; erin xdate debilitate ipFius caliditatis, eteF^ fuFionecaloris exterius, Facit quod digertiurcholericu,Nam aercalidita teFuain xdate, non FudÏcitcorinFrigidareïnecaquacalida Fufficituires Fedare Ficis, Et cauda in hoe edtq?iuuamentum, quod in'hoc aër præf dat, edex ca Frigiditateundeed FuaCubdanua, Terræ enim caliditate,

’’^t-Acthibpiæ,hômmcscaIidxfuiTt,àpti nan ad fiigiditatem interior

: nee eft aliqua uia redificatoribus, id eft, curatoribus,ad aueften ^ cos ab ilia natura, nec hyems ipforum habet potenriam permutant '^os ab illa natura:undc dbum ealidum rcdpiunt loco medicmæ in co^ '^’’iftomacho. Et etiam ad mundificandum ftomachum ipforu, Scla * '“’■fdpiunt res calidasin cibis :eo quodfimilesfunt in eorumcomptes ^ionibus ♦

CANON VICESIMVSS quintus^De naturis Afsatorum,^ Elixato^

rum. Ad Tacuinum X4.

^ A s S A T O duplex eft modus confidcrationis .Vnus in compo '^Qnefuijpfius. amp;:' huiufmodi Aflum nutrit nutrimento forti, amp;nbsp;tardo, ^‘‘üsmoduseftincomparatîonead Elixatum . ctfecundum huncmo? '•'lieft humidius clixato. quia elixatidiftblutacft humiditas naturalis quot;Mio:etillud cuius humiditas naturalis eftdiftóÏuta,cft ftecum :A0 quot;orum uero in igne humiditas, non poteft diflblui, fpiftitudine fuperfi^ '’fo:amp;:illudcuius humiditas remanet, magis eft humidum, q? illud ^'quot;shumiditas reibluitur » Vndcft duo membra inter fe fimilia tollan^

• J^^^ioru unum exiftens elixum, et iHud eadem hora fublatum de bro^ '^^aliud etiam aftatum illa eadem hora fublatum ab igne,reponantur Mnode una:mane iequenti inuenies colorcm aftati iplendidu: cuius fedor eft ex fuperfluitate caliditatis amp;nbsp;humiditatis, §6 aereitaus, f eue *^^ditiuuenibus in comparatione décrépi torn, Sa porem cuius en'a afla^ J'^peries delcCtabiliorcm : delecratio enim in fenfu guftus eft ab humi s ?•« elixatum inuenies deficcatum,86 denigratum,etdiminutu a EporC Mdedabiliteo quod in co non exiftitfuanumiditas naturalis i ct bros ''quot;quot;iiipfius,ctex quo fit res ft habet in eis. Aftum ergo humidius eftEli^ ^‘ Dixit,pp. Medicus, Pulli aflati ethicis largiuntür, utconferuetur ^fum humiditas, cum fuperflua humiditate pullorum ipforum, NeC '^icendum ab aliquo.cp elixata habenthumiditatem ab humiditate a^ |quot;^,loco naturalis humiditatis,ab eo per elixaniram fublatæ : quia cuni ^fddcntalis, non debet denominari ab ea: illa ucro, humiditas quæ /ocaperelixaturam fub!ata,eft fua forma. Et nullus debet credere,

’ ö^nia elixatorum fit brodium : imo brodium eft forma elixationis, 8C . quot;idixatorum,ficut funt carnes,Diuifio enim eft inter elixum, et dixa^ j pu»« Aftatum 6ó Aflaturam,et hoc propter diuerfitatem fimplicium ^.’Föniiquarum noticia,in tertio Canone eft,quem diximus»

Canon viCEStMvs*

fextus,De Chalde cibo dulci,fimplici ÓT com-Cpofito, Ad Tacuinum xy,

•^1^ L D E eft cibus,feu materia dulcis:5ómundificat os acibomm j. 'i'ofitate:amp; recipitur ab hepate amp;nbsp;uifteribus, amp;nbsp;per membra diffuus 'quot;'’'j^üa: multum nutrit, opilationem faciens.Et Chalde huiufmodidi*

fl» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TAC, D O M V , s

Chaldeqms uiditun Nam alla ex cis fit artificîaliter,amp;aha natural/ter. Et qûæ a nafu^ rafit,fi fimplex eft,cftinaquæfitex dcmcnns. Si eompofita, eftiUaquæ fît ex ammahbus. Et fi mediocris fuerit inter ïftas, eft ex terrienafeenbus. lUa uero quæ fit ex operatione elementorum, eft, utpote Terregenbim» Sirufuk,^Manna . lllademquequæ fitexammahum natuns^efificut mel. Ilia uero quæ fitmediantibus terrænafeentibus, eftficutRucab, amp;nbsp;canna meHisÆtfila quæ fit arnficiahter,cfi; fimplex, uel eompofita. èim^ plex,eftficutzaccharum 8ôRob.Compofita uerofunt,Ccutomnesmoj:

Terregcn- nbsp;nbsp;di qui fiuntaruficialiter. Et Terrçgenbim eftros,qui defccndirm Chora

’ fam, fuperarbores cadens,amp;dragantum : cuius complexio eft fubtifior zaccharo, 06maioris mundifi'canonis, amp;dulcedmis, 00ïpfaefthümidi«« Sirufuft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tas qua fit laxatio.Sirufiuk eftros qui eaditin Chora,deregioe Chorafæ, fuper arbores falicü,Sc draganti:8ô eft plurium uirtutum, ^ fit Tcrregeiî Manna. , bim.MannauerocadîtfuperarboresIandri,ctglandium,inregioneSa^ giuar, 8C Dyarbether. Et ex Chalde mefior eft, qu æ cum pane conficitur: amp;^ peioreftex ea uifcofa^pneparata cum olco amp;amilo. Et caufià propter quam utimurcibis unduofis Ô6dulcibus,quî præparan finit ex cis uten^ obus,hcc eft:quia fumus diftempcrari, contrario mdigctes.Nam urimur cibis acerofis prius pro cholericis, ad temperandam complexîonem fp/ô rum.Nam poftquâ temperanuam conftquuntur,nutrimus fîmih'bus,amp; præparata utimur chalde, feu dulcibus m fine come/homs. Etafia cauffa eft,quia dulce,fimîh'us eft hepati, ^ omnibus alqs membris :quædulcïa hepar recipit ad fui nutrimen turn de cibis alijs, quæad alia membra nu-trienda mittuntur. Etcaufla epremperatn repertum interfiporesÜtdüU cc,eft,quiaomnesali7 spores funt ab extremïtaubusqualitatuni,8ôdul^ ce eft mediocre inter iplos temperatntco quod fit in medio iplorum fiait centrum.’quah'terautépoftîbileeftèt, qf?ccnrrum,quod eft medium locaf tû,reperirct m circûferentqs,ftu extremitatibus; hoccertcimpoffibile.

CANO N VICESIMVSSE;# primus, De Præpararorijs, amp;'mundifîcacionc,amp;'con-feruanone Den num. Ad Tac. lU.

P R AE P A R AtorqsDcntiûindigent,quimundifi'careuoluntdenx tes, S^expellereid quod remanetex cibis inter cos.Nam quandoaliquid reman et inter eos de refiduo cibi, incipiet caliditas naturahs corrumpere ipfiim,quod noccbitpofteadentibus,amp;'gingiuis,5(rmaximeillorû,quo rum corpora cafida funt.Et fignum cormptionis eins eft, exodorcillius quodremanet,quando interuallo temporis non mundificanrur.Propter Citonia pro nbsp;quod mundifican tia offeruntur, Citonia maflican ante alios cibos, ut re-Dentibus. nbsp;nbsp;pleäturinterflitia dentium.qua de cauffarefiduum ciboram intrarenon

poteft,unde corruptioipfornm non fiet.Echec funtprarparatoriaiuuan tia dentes. Et præcipuefi mifceantur eis res dentes confortates^cnm aro^ tnaticitate,amp;Lidipticitate.ficatfuntpræparatoria magis conferentia,Sunt autem multam. nociua,fi conuertanturin ufum SCconfactudinem : tune

s E X T Ä D E C I M A»

^inilùnt non luuatîua: eo quod dentes mobilitant, amp;nbsp;ætates minuunt« ^dabftergendu ucro unctuofitates dborum, neceflariæ funtres abftcr^ ®nem habentes.ficut funt u{ucn,zaccharum,et fabæ. Horobi uero fan-J’^eftmultu iuuatiua ad abfdndendum horribilem odorem pifdum fagt; ^oruni,8ó fibï fimilib * Et lac dulce abfcindit odorem, qui fit ex cibo,qui '‘‘citur Dakerirata,^ fibi fimiIibus.Et hæc omnia obiunt dcntibus, amp;nbsp;la ’'.'^'’^gingiuas : nifî abfeidatur eorum nocumentum cum rebus aromatic ftipticis,ficut funt dperi,et fandali» Et operano cum oÏds:ficut lati^a '''^fada cum eis quæ funt boni odoris, prodeft ante cibu : quia non perlt;^ ”^*dtres mali odoris poros fubintrare, quos ia implcuit » Et lauatio poft ^^5 cum aliquo oleo,ficut amigdalarü,prodeft:eo quod ipfum oleü polt;^ J^'^sfubintrat, amp;nbsp;fuperfluitates contentas expeUit, amp;nbsp;acr circumftans dift ‘'^bithorribilem odorem fadtum ex putredine corruptionis»

CANON VICESIMVSgt; AoAauus,De Aquarü delectu amp;frugipotu. AdTac 17.

0. V AE funt délatrices dborum : eo quod per cas ferunturcibi per ^^trema corporis,Meliores tarnen ex eis funt,quæfluuntuehemêteruer ‘^Sauftrum,in oppofitum feptentrionis, fuper lapillos, non incedentes P^rloca plana, amp;nbsp;funt dulces,lucidæ,claræ, amp;leues pondéré,nullum ha ^fntes odorem,nee faporem,amp; calefiunt uelociter oriente fole, amp;nbsp;inffigi ^tur uelociter occidente fole. Defcendétes ad ftomachu uelociter lcuigt; ^•^tgrofibs cibos in ftomacho; amp;nbsp;quanti tas moderata ex eis,Gibum fub ^t,deferens ipfum per membra: per quam aquam coftruatur humidi^ membrorum radicalium,amp; acquifita, feu rationalis:amp; coferuatur en:: ^iicahditas innata, amp;nbsp;acquifita, feu influens. Nimifi potata,corporis pu ^fdnem efficit,amp;S carnis mollidem.amp;S teneritatem: Ód multiplicatus po-'^5ipfius,facit tremorcra,ftuporem amp;nbsp;obliuionem,et fitis débilitât appe ''^um,óó corpus deficcat,uifum obtenebrat.Aquæ uero diuidunt. Quæ ^iineftfrigidazquçappetitum confortât, eolorfs pulchritudinem efticit: %ritaccidentahter: quia aggregate partem ftomachi fupra digeftionem ^biimodicu tarnen ex ea fufficit ad fitim fedandam:prohibet fanguinem ^corpore, amp;nbsp;uapores adfeendere ad cerebrum:lanitaté conferuagamp;præ ^ffuat a febribus, maxime in corponbus amp;nbsp;complexionibus calidis : 8C ^bft catarris,reumatibus Si apoftematibus non digeftis, Quædâ eft ca-1*^1 quæ.fitim non mingat,nec a membris recipitur : propter quod non ^ponegut multoties utantur potu.nam aftumpta multotics complexio-‘'fnicorrumpit,molles inflatiocs effidens : cerebrum uaporibus implet, 'influentes ad ftomachu mediantibus neruis,laxanteum,propter quod •'Ondigerit »Vilde plures uidimus de gentibus aquam bibentibus cali gt;

, eolorem habentes compofitum ex uiridi amp;nbsp;citrino, amp;nbsp;fplenem, 8C bparhahentes inflata, etlepram patientes. Neccaditin nos reprehend uo fuper eo, q? Chriftiani utentes ea,non olïènduntur ab ea, nee accidut ^sincómoda fuper dida:cum ipfi bibant earn uino commixtam.amp; tune

C

26

non opcratur in membris, niß mfrigidaobncm, amp;nbsp;humcdationcm. Ä^ Aquafalfa. qua falfa firim prouocat, calcfacit, amp;nbsp;deficcat, Aufertur uero falfcdo ïpfius per fublimanoncm cum cucurbiris, 8ó alqs uafis conuenientibus, uclut cum fit uas cæreum, amp;nbsp;ponitur m aqua falfa, amp;nbsp;per fubdliano ^ nem, amp;nbsp;refudationem aqua fubmtrat ab exteriori, amp;nbsp;cffidtur dulcis : amp;nbsp;aquæ bulbrc debent, ufquead confumarionem ternæ partis : deinde po^ tentur gt;nbsp;Neefitaqua in uafis ofificiorum ftridorum » nam hæc aqua, re^ plet corpus uentofitatibus cum fugitur. ficut eft operario uaforum, in * nbsp;nbsp;nbsp;quibus reponitur foca ♦ Nam hæc ualaquando cum eis bibitur, repleut corpus ucntofitate. Et demelioribusualis ad bibendum, funt uafade Niualis, corio Tayf. Et aqua niui admixta, creditur induccre fitim : eo quod cum maxima auiditate recipitur, propter frigiditatem ipfius, amp;niaxi(gt; mehabentibuscomplexionescalidas. Etquando aquam bibereuolue^ ris, bibas medietatem quantitatis tonus quam exiftimas fufficere ad fi^ tim mitigandam , quam habes. Nam ex hoe aqua efficitur magis fana corpori, 8ó fortior ftomacho, 06urinam non multiplicat, amp;nbsp;eftmagis cibi digeftiua.

C A N 0 M VlCESfMVS^

•nonus, De Vini natura, quæ meliora, quomodo, amp;nbsp;quibus

V» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;epmodebibehda» Ad Tacuiuum »s.

ï N V M C A D É F A C i T corpus, digeftionem mcïioraf, membra humedat, fyneopim amp;nbsp;fitim aufert, quandolymphatumfue^ rit, urinam prouocat, uentrem laxat, animum lætifieat, folaöum,li^ bcrtatem,8óprudentiam efficit,maxime corporibus temperatis »Ethæ font operationes fuæ,quando bibitur moderate» C urn uero immodera té bibitur, üigilias facit, amp;^ inflationes hepatis : appetitum,eoitum amp;nbsp;nu^ trimentum minuit. Lethargiam, malum odoren*oris, tremorem corpo^ ris, agitationem, epikpfiam, debilitatem nerüorum , 8ó uifus inducitï febres efticit,amp; fenfus permixtionem, malum intelledum,paralyfim oris, amp;nbsp;fubitaneam mortem inducit » co quod uinum cerebrum replet, 8ócalorem fiiffocat:ficutoleum abundans,luccrnæflammam extinguit» Et fi aliquis inquircre uoluerit, inueniet decem nini iuuamenta : quinlt;^ ex parte corporis, amp;nbsp;quinep ex parte animæ » Nam digeftionem efticit meliorem,prouocat urinam,pulchrum reddit colorem,bonum odorem cfficit,roborat eoitum, animum lætifieat, bene fperare facit, amp;nbsp;audaciam reddit,amp; pulehrificat dilpofitiones corporis, et auariciam compefcit » Et melius inter uina ad generandum ianguinem temperatu in complexion! bus temperatis,eft uinum rubicundum, bene lymphatum, odoriferum, mediocre inter nouitatem,et uetuftatem.Et habentes complexiones cali^ das,bibantuinum lymphatum,inlundcntes in co panem fimilaceum, frufta citoniorum,et poma» Quandoep bibatur etiam poft comeftionem amigdalinum » Quodfi uinum darum quis uoluerit facere, terat ami:^ gdalas,amp;: linguam bouinam mifceat,et eolat» Hoe etiam taliterpræpara^

s E X T A D E C I M » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2^

f^H cor confortai. R-écipiatur tarne poft hoc forbitio üna aquæ fngidæ, ^abentes nero éompkxiones frigidas,non indigent»Vmum etiarn non Vinumquo 'ft bibenduin a. famdico, amp;nbsp;repleto cibis falfis j acutis, amp;^ acetous : nee ^Jfbus bT-^ P'^ftanumpnonem Iadis,nec poftcibum;ne forté opilatfonem èChydro bendum. Pifirn incurrat : fed poft duas horas. uel tres bibertdum eft uinum » Ca ^fndum eft etiarn, ne in bibendo diuérfa uina mifceantur. Nee biben ^ ^^m eft poft balneum,nee poft exerdtium : nee per diuerfas uiees unius P^us diuidatur in protionibus * Conueniens eft, fuffumigationibus ùti♦ ‘ ^colloquio duro, uel taciturn itate eft abftmendum, a foinno,ebrietate, 5 a potu fupra nauim quæ uelociter uehatur, a nimio motu,amp;quot;ab afpes '^iiuini quod uafa continentinam hæc.omnia potum minuünt,óó ebrie^ ^^fnifadunt.Si ucro fit numerus uaforum contmennum libram unarri* ‘^cundum numerum quatuor humorum, hocappetitumindudt, êdfoï

'’^num tranquiUum facit,et cibi digeftionem»

De Odprifcris, amp;corum ufu per fingulos anni men-A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fes. Ad Tacuinum 19*

RO MATIG A, 06 aha rcdolentia in câmerisrepofita,aeremré^ ®ficant,et cerebrû confortant,adeo,q5 uapores uini non recipiüt, ipfuni quot;’rgt;‘umpentes:ethocfitCum aromaticis frigidis, Fadunt etiarn redolent J^ptædida, ddedationem fenfus odoratus, etcorrtplentdeledationem ''iftium reliqüorü. Et hæc aromata diueriantur, feeündum diUerfitatem 'quot;’’poru. Nam quædam reperiuntur menfe Septenlbri: ficut funt limo-')^s,lenioncclli,uiolæ,narcifti, maiorana : in Nouembri,ficut arangia,8ó Wann Decêbri,ficut refidui frudus : in lanuario.ficut nabech i in Felt;gt; ^’'uario incipiunt apparere rofæ, èc omnes arborum flores : in Marno, ''^utBahar,eteodem menie frondefcuntarborcs:in Apnli,ficut iambus ^etflores mandragoræ : in Maio funt melon es aliquantulum redo Ien lt;? J^sodore frudus,amp; nenufar : in lunio funt mala, amp;nbsp;mclones bene redo^ ^îcs : in lulio funt citonia, 86 perfica : in Augufto funt dtra immatura, cornues ah) frudus, Verum omnes hi frudus feftinant in regionibus ^^, et retardant in frigidis. Et fermo nofter in hoc non eft, ut corner ^Wr, fed ut odorentur ♦ Caulïà tarnen diuerfitaris inter colorem, amp;nbsp;o^ J^ïm ipforum, eft propter diuerfitatem complexionis ipforum in cali? %frigido,ficco, amp;humido. Et caufla quare quidam conleruantfru^ ^^^i quos ahj non conferuant, eft aflîmilatio, quæ eft in complexionc ®*Q' frudus, amp;nbsp;illos qui ipfos conferuant : eo quod fimile deledetur ^î amp;2 ob hoc habentes temperatas complexiones, delcdantur in ui ^ fomplexione : quia res uiridis colons funt temperatæ i 8c habentes '”'lancholiam , libenter uolunt morari in lods oblcuns i amp;f plurcs funt ^^'b^udent in contraries :eo quodcceperuntdeuiare a fanitate modigt; ^.‘ ficut calefadi gaudent in frigiditatc,^ habentes in cerebro grofïos ^^Pores Jn odoribus calidis, ficut in naphta^ et pice, Nee eft mirandunt

C z

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T A C» D O M y s

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dehacdi’ucrfirate :qm'apJLires funt qui gaudenfcs fubmi'ttunt femu/îca?

I - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;melodfjs, Scpluresah), qui recedunt ab ea,audirenoIentes:et£nuJehiS

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;repcrinirm üporibus » nam quidam appetunt aiiquem üporem, quem

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alq abhorrent» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CANON TRICJBslMVS?

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;primus, Qira? fecundx menfa? conuenfant, ud difcon-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uenianr. Ad Tacumum ?©,

[ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qy PE RATIONES rerum,quæ ueniunt m fêcunda meu/a, ld dp in fmeprandip ud cœnæ, funt ueJ ad rcprimcndu, vel ad Ïèdandum ^ uaporesex üino, Scmmgandum abommanones :ficutoperatur cakfa ^ élis rabes, maJa, héluca, papauera » Vel ad prohibendum anxietates, ^ quaeaccidvint ex potu umi : Cicut operantur limoncelli, cum fuguntut poduinum, Sd caulesprseparaticum fpeeiebus » Vel ad conferuandum uocem trient Canna mellis,uel Candi, Vel propter fadidium dotnachii H ficut cum recipitur bolus, ÔC resfalitx. Vel propter frigiditatem ,8C de ^ bilitatem domachi : ficut Ciperi,teneritates palmarum ,id ed, Cephali' ones palmarum, Vel propter coicum : feut decrepiti, cum affumunt ^ af/asjgrana nbsp;nbsp;zinziber, feu citrum conditum, êc * cannam melUs elixam, Vel pro ^ mdbsebx», pterdomachû diffipantêcaliditatcfua in co contentai ficut cum adumk turbifmagnard, amp;f ramais faélæ cum carnibus. Ida tarnen prohiben ^ tur habentibus domachum digidum » Et de melioribus fecunda: menf fæ,funtillae, quarum adumptionenon fatigaturanhelitus, nee domain ! chus diffenfionem fentit ipfarum : contranæuero corrumperent cibos i prius affumptos, amp;: exirentindigedi cum uino tune adumpto : propter quod aifumentes bæc Sébibentes, effiduntur propinquiores ebrietati, comorantes diu in anxietatibus amp;:dupore ipfius ebrietatis : S^ effidunt laditudinem, Sf turbationem in fenfibus, Et de deterioribus fecundas men fc,cd comedere infra potus,8^ maxime Chalde. Nee debet quis decipifuper confuetudine, quod non offendaturab bis, quiufus fue^ , ritpracdiélis, Nam uirtus prohibéequidem quantumpctedaliquo tem nbsp;nbsp;nbsp;, pore,uel attate, dem urn autem defidet, feu fatigabituraliquo tempore, amp;rapparebitpodmodum nocumentum, confuetudine non obdante,

Metara fe- Etdemelioribusrebusiecundæmenfæ, dintomnesres mundificantes, i amp;^ueloeiter tranfeuntes, amp;i^ qua: uapores afcendentes prohibent : ficut papauera, æzaccharum cum aqua i ofarum,etforbere aquam digidam, ficut fit in fecunda men fa,

CANON TRICESIM-VS^ fecundus,De MuRcx uüi à: operadone, animxc^ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;accidendbus, Ad Tacutnum ji, Muffexope^ Jyl V ^ I C AE J N s T R V f^ E N T A funtiuuatiua ad confers ''*'^‘^* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uandam fanitatem,amp;iredituendam amidam, iuxta diuerfitates complet

xionumhominum, Nam amp;^ antiquitus ordinata cratba-cars, ad re tra ^ hendum animos ad falutiferos mores :3f deinde Medici exercitati, nel

SEXTADECIMA nbsp;nbsp;2^

l^gt;Ïdtati funt ad curandu per ea corpora ægra. Igitur fic iê habent toni ad ^^tos, ficut mediciuæ ad corpora ægra ♦ Et operatio muficæ ad animos, ^ftmanifefta in incefTu camelorum, quandó ductores ducunt cos o lierai ''^SjSi: cantant:quia confortantur ex hoc:et in pueris,qui edam deledtaiv ^dn cantu.Et cantus etiam habilitatem operatur amp;nbsp;delelt;n:ationê,et con^ 'fn ad oratio nes prorogandas, et locutiones: amp;nbsp;medici utuntureo,ad mi ’^ndu dolores: codé modo faciunt ferentes grauia onera, qui ut facilia, ^ leuia uideantur, cancant. Et de Cantibus melior eft,qui fe habet in æ^ Cantus W proportione, ad fonos inllrumentoru, ad chordas, 06 ipibrum in? *”““«“«. '^nfiones,^ ad fonitum fiftulæ aptatum, iuxta ordinationem proporti^^ ®iisuocis. Vnde pulfatio,eft motus uocis,temporibus proporcionatis. ^fnielior inter ipfas, magis adæquata in feipfa : amp;nbsp;fi cgredictuf ab hac Hordmandu eft, quod iterum redeat ad cam : amp;nbsp;fi nacuraliternon po? ‘^ftaduiam ipfam redire,ingeniandum eft ut redeat., Etaccidentium A? '’‘dæfuntquincpordines,icilicet lra,Gaudium, Vcrecundia,Anguftia, ^Timor.Et caufta in hoe eft:quia cor aut mouetur uerius partes pedio? ’^.autuerfus partes dorft, aut utrobiep. In quolibet iftorum modorum ''louetur cor, uel impctuole, amp;nbsp;repente, uel paulatim,8dïucceftïuc. Si quot;’ipetuofc,uerfus pedtus,operatur Iram:fi paulatim,Gaudium.Si impe? ^oleucrfus dorfum, Timoré operatur: fi paulatim, Anguftiam : fi utro ? ^'Cp,Operatur Verccundiam,amp;S Trifticiam. Et hæc uocantur accidentia Animæ.Sunt 00 uitales caudæ deferentes,qui funt Senfiis,amp; Cogitatio» Wus uiddicet deferunt ad cor dcledtabilia, Sd non deledtabilia : amp;nbsp;Co? §'tatio etiam eodem modo.Et Anguftiæ funt de rebus præteritis,et Tri# ‘W de rebus compofitis ex fpe Sd defperatione ♦

mufterrius, De Somni operarionibus amp;: caulfis, * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ad Tacuinum

j 0 M N v s NATVRALis, fitcx uiponbusliumidisrefó^ ^ösex cibis, cerebrum afcendentibus, ècreplentibus, faciens quiefce^ f^fenfus ab exercitio uigiliarum : amp;nbsp;facit eriam corpus quiefcere a labo f^amp;follicitudinibus, præparans cogitationes amp;nbsp;rationes, hurnecrans Corpus, cibum digerens, ex rcditu calons naturalis ad intcriora ; exte^ •^‘Oratarnen corporis infrigidat, propter quod dormientescooperimen^ ^0 indigent : amp;f ideo digeftiones qua: fiunt in hyeme , funt meliores , ^namuis cibus fitmultus : eo quod caliditas * adurat interius , 8c no^ ^*tsfunt prolixiorcs amp;frigidiores. Etfi forte cibus digeri non ualeat, ^«d corrumpitur, uapores calidi ab eo refoluti, cerebrum afcendunt, pfopterquoduigiliæaccidunt. Indiget enim propter hoc confabulati? '^nibus, quibus fomnus prouocetur, eo quod non dormire, corpus de^ dictât, membris êc cerebro nocet, fenfus permifcet, acutas ægritudines *^ommouet : qua decauOa præcipiunt Medici, habentibus corda frigi '^ijecitare coram cis, hdtorias iracundiam prouocantes :amp;habende

c 3

bus corda calïJa, biftonas tuiCericordiam connnentes : ut obrem peren ^ ’ tur complexiones ipforum. Et eau Ha in hoe eft quod confabulationes (omnum prouocant: co quod auditus recipit abbp motu natural/ qualH tates fènfibih'um, Só quû auditus recipit ddedabih'us ipforiim, ucl eo ^ rum quæ audit, amp;nbsp;imagmauom tranfmittit î imagmauo uero raooni.:ra* ho uero admiratur depræfentaris, donee fàrigetur ex admmriouepræ^ dida, ita quod ex mulriplicara admirätione imaginabilium receptorum, quibus intenta eft, uirtus ipßi audibïhs, audibïlianonpi^ftnrat:pro^ pter quod quiefeit inftrumêtum auditusab apprehenfionefenfibilium, cum alqs fenhbus : unde prouocaturfomnus, ipfis ftnfibus quieicenfigt; bus ab apprehen honibus in uigilqs faeos : licet cogitario feu ratio rema ^ ' ncat,diftinguensftnfus a fenfibus praaien taris cidem : propter quod ac^ cidït, quodplurimi dormienrium uidentin fornuis, quæin uigilps uide* bant. Sermones ergo qui redtanturjdclcdabiks de bent eße ornatu uergt; borum , utfomni prolixi fiant,Sódormientes non uideantfommarimo^ rofa. Nam rimorofa /bmniamaJediacrere faciunt, conturbant ftnfus, Ïpiritus,5ófanguinem ♦ Somnus uero fit, quandocerebrum repJeturua-poribus refoluris ex cibis. Fit etiam ex dïminurione ipirituum, fadaex nutrirnenri defeedu : quod medianribus ftnfibus percipitur. Fit etiam ex niotu : eo quod per ipfum motum uapores humiditatu cerebrum afcen^ dunt, fomnumprouocantes » ficutaeciditinfantibus cum nauieufisde^ ducuntur» Et aliquotics ex motu uapores calidi afcendunt, rimores fäd^ entes. ficutacciditdecrepiris a iomno expergefatfris » EtconiiJium eftad boc,utfbmnusprouocetur, amp;deambuJeturpoft comeftionemaliqui^ buspaftibus, utcibusdeftendat ad fundum ftomachi. Deinde, quod dormire ftudeat, primo fuper iatus dextrum, ultimo fuper ftniftrum, poftmodum uero afturgere a iomno ipioXcuitas uero, afacritas, Sóma^ gnanimitas, quæacciditin expérgefaÆs, acciditexbonadigeftiene,A' mundificarione ipirituum,a uaporibus malis:6óeconucrio»

CANON TRICESlMVS^ä quarruSjDe uarrfs Pirrganonibiis,amp;' Co/tu. Ad Tac, jj.

Minuoo, £-' V R G A T f o cftuaria. Nam quædam eftper Minurionem ï8^ hæc fieri debet, quando feuitas corponseft diminuta, dórnuftipheatur COnftipatio, ftu extenfio corporis ,cum(^rubeCdtfacies, urina ^pulfus tiiagnificabitur,8Cuen3cingro{ribtintur: ëgt;£ poCsibile ed, quodfentiatur aliquis pruritus in loco minutionis, 8^ doler in renibus: ucl Cemi^Lturd^ por fanguinis in gudu dus : quando hxc figna apparuerint, in phleboi^ tomatione uemecJephalicx trahatur fanguis ex capite,8ccollo, Etphle^ botomatio Barilic3e,8éTitillaris edconueniens ægritudinibus quxacci^ dunt a renibus ufep adpedestphlebotomatio uero üiperioris fitadopus ventris 8éhepatis, EtuenaiyiedianaXeuPurpurea,feu Antimonialis, a^ peritur generaliter ad totius corporis opus^Aperiaturattamen uenaida phlebotomiFadentis foramen amplum, a quo fanguis cum intermifsiO' nbsp;nbsp;nbsp;'

lubus pernlittatur exire, mukörics^ligitüin fuperponcndo loco minu ^ to, confyderantes^ ætatem, uirtutem, confuetudinem, amp;Caëris complet xionem » Et quædam per Purgationem uentris, feu membrorum urina«» lium ♦ Q^æ fi medicina: bcneficio fieri debeac, fiat, cum figna repletion tiishumorum apparuerunt : quod fi non appareant figna pi-ædida, ca ^ tieas.ne laxes, feu conftipes,fano Ge corpore exifttnte : eo quod ex purgt; gationetaliacciditdyfenteria. Et exretennone fuperfluitatis accidit rugt; ptura, amp;nbsp;colica : ex urinæ retentione, accidit apoftema, amp;nbsp;Ïyncopis ï ex tirinæ fluxu,fitis accidit amp;nbsp;deficcatio:amp; ex longa mora amp;nbsp;premitu in eek kaccidunt hemorrhoid^.Si uero purgatio beneficio Medicinæ fieri de? l^cat decern attendenda funtpræcepta. Nam fieri debet ante fomnum, ton poft,8ó ante exercitium, coitum,cf balneum,ante minutionem,ante ^tarificationem, ante cibum, amp;nbsp;potum, ante nauigationem, 8ó equita? tonem, Quod fi purgatio per Coitum fieri debeat, uel fibi fimile, ficut ^iximusin libro noftro de coitu:uel per res mulriplicantes iperma ab in? t^ioribus fumptas:uel per res exteriores . ficut per rem conuenien# ‘tin,-Sc appetitum , Coitum pronocantem. Spermaenimmultiplica^ ’tt,aut natura, aut arte♦ Medicinæ uero Coitus fiantduorum modo«» ‘tniv Aliæ funt calidæ, amp;nbsp;humidæ, fperma générantes ^ ficut Oua, tediocriter femiafia, 6ó forbilia, 06 Tclbculi gallorum » Aut inflation ®ts générantes, 06 uiriliaextendentes, ficut cepæ, Ô6erucæ fylueftres«. ^thabenubus complexiones calidas,Ô6 ficcas,fi eoeant, nocet eis ui? '“quot;n, 06 iuuantur per frigida Ô6 humida, ficut pifces récentes, lac dub ftjamp;ladtucas ♦ Et habentibuscomplexionesfrigidas 86humidas, com» Wint pifces, qui dicuntur ficca racori : Ô6 carnes afiatæ, cum fynapio ‘tpra tegulam : 86 fecatia , 86 femina heleni * Non eft tarnen eoeun^ ^tm,nifi uentre leuigato : nam boe erit falubrius, 86 certius ad generan «gt; tOï^Non etiam coêundum,nifi primo cummuliereludatur,86fri^ ^tdo plantas manus ipfius mulicris, 86 capiendo 86 firingendo lenii» ^ttpita mammillarum : ut ambo prouocati, fimul fpermata emittant, ..boe quod miieeantur » Cognofcitur tarnen appetitus mulieris in ocu^ J’pfius.. Et inclinctur ad latus dextrum, ut mafculus generetur* Dein

coitum bibatur Dauitprumæ. Cauendum,nemafculusconuer«» ‘^‘Or ad icerum coêundum, nifi præcedat lauatio, 86 urinæ emiflïo : eo ^i^odnifi talia obferuentur,oculi natorum eruntnifi coloris cœleftis*

CANON TRICESIMVSQ.VIN?

tus,De Exerdrio 8i Motucorporis multiplici: amp;nbsp;p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quictc. Ad Tacuinum 54,

f‘Nls EXERClTlleftin principio lafsitudinis, 86 frequen tn ^?lt; ^^*‘^‘^^’S6 fudor fluens * confuetis: 86 principium corporis exerci? d’ t‘t poft digeftionem completam, longum fomnum ,86u rinac tindu^ G ‘fitmotusantecibumeftualdeutilis, 86poftcibum ualdenociuus«. ■ Sibus propter deledationem ftomaebi, natet in orificio ftomachi:8C

3Z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T . A C, D. O M V S

tuncutendum cftexerdrio modcratorad hoe,quod obus defèendensre^ hdeat fn ftomachifundo, btquicuncp a fornno grain's 8ópigerfurrexe^ rit,iterum adfbmnum redcat,faoens tangj, amp;nbsp;fricari corpus fuum, quo«’ yfep urina dtrinetur,amp;egrediantur fnperflui races feccHns amp;nbsp;unnæ,etab leuiabifur uenten Deinde exerdreturpaululum idunus» Cauendumeft etiarn in utendo exercitio, nemembrum patiens exercitetur: heuepoda^ gra laborantes infideant ieUisequitando, Sónonlaborandopedibus.

ExereWa Exercitium anrem diuidinm Nam aliud eft comouens totum corpus.be quot;quot;”* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;huiufmodi, Autconueniccorporibus fortibus, continentibus üiperfiui^

tales.ficut exercitium ludationis amp;f iakanonis fupra icaphas,et etiarn fu^ pra pilas. Autconuenitcorporibus debilibus. ficut equitauo equorum. Aut partim corporibus mediocribus.iïcutambuIatio.AutdlparticuJa^ ns, pertinens panicularibus membris. Si manibus : ficut plaudere cum eis,aut mouere chordas (urmæ.Si pedibus:ficut calcatio in toreuJanbus. Siin pedore:fientcanrus^ctfiitulatio. Etfieftinfantum, ficutpuerimoi tu eunarum : Sc fi aduleicentum, ficut ialtus in planicie, exercitium cum inftrumento pilæ.Et hæc diuerfifi'eantur ad iè inuicem rationequantitagt; tis:nam quædam finit diuturna,Ô6 quædam breuia. Aut rationequalira^ tis : nam autfortia finit, autdebilia,aut mediocria. Autrauonemotus:amp; crunr,aut uelocia, aut tarda, autmediocria. Et quando hæccombinauei ris, fient. 17. combinationes, Etfi bene imaginaueris, inuenies aliquod membrum prædidædiuifionis æquipollere alteri: ficutmorum uelocis operationis,efficitmotus fortis. Ethæfinitdiuifiones motus exercitatio^ Quics. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nis. Et ex quiete fijperflua, accidit opilatio, amp;' repleno corpons, ex humo

ribus;cum corrupri fuerinnpropter quoru corruptionem febris accidit.

CANON TRICESIMVSgt; fextuSjDe Balnet luuamcntis Si nocumen-tis, AdTacuinum tf,

Balnet open-^ JvvAMENTA Balneifunthæc.Nam Balneum aperitporos,e^ rionci. ducitfiiperfluitates,uentofitates difibluit, urina fluere facit, firingituen* ' trem ex mdigcitióe, et abfiergit iordes budoris, delet pruritu amp;S icabiem, aufertlaisitudinem,corpus humec7at,ucnfris digdlionem prouocat,cor pus préparât ad recipiendum nutrimentu, membra deficcata ex paralyfi ’ lenit,digent:reuma cerebri,et catarrum, coferens febriephimera;,8c eihi cæ, quartane, et quotidianæ, poR digeftionem. Et hæcomniaprobantur a probis Medicis. Nocumenta ucro Balnci finithæc.Nam ex co leniter nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

fluunt CuperBuitates ad membra debilia,corporis lafïitudinem eBBcit,de' bilitat calorê naturalem, 8c membra neruofa, auFert cibi appetitum, coi^

turn minuit. Be tempus introitus ad balneum, eü:poft exercitium modef

ratum, et ante cibum. Nifi corpora finthabentia poros apertos, autlaxi , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuerint, aut mul torn cholericorum humorti, autfucrintimpinguari uo^

lentia.Amplius,Balneum corpus permutât tribus de eau Bis, rationeac'

ris^aquae^etoperatidis ipCius^Aer uidelicetiuxta cameraru naturam. A^

o E C t M Agt;

Ï'iattd dulds, üêl non dulds. Etfi dülds, cali da, uel frigiJalnon dukiS^ ^‘gt;ï,üel non falfa,uel aluniinoü,amp; ferrea, etfimilcs ♦ Similiter ab opera? ^'^neipfius.Nam aut fit balneatio cum fricationc,autfinefricatione : fn? ^tgt;o ucro,aut fit cum inundione olei, aut finc:et inunctio olei etia quan?

fit cum flamine,quando(^ fine: ethæoes fricationes,autleues funt, ’^tfortesJe.dixit.Caueas ne ingrediaris balneu^etegrcdiaris calcfacfus, 1^*0unaquaq? camera modicum comorens.Laua etia caput tuu^quali^^ ^^feptimana,fi uolueris,q? pili barbæ no cadant. Abfterge etia capiHos ^Worein co, cum modico falis : et peÆna mul to ties caput. quia uifiogt; confortât, corpus alleuiat. Faciem uero laua cu farina fabar^ feptem in uentre melonu,ct fcpius permutata per cos.Deinde reponatur ’'’Me:quod Fcpius permutct:quæ farina fic imbibita, poftmodu defies ^’^^^t,amp; nnfeeatur cu radicib.crocijalcannæ, et boraginis, amp;nbsp;de quolibet ^'’^,parte unam. Deinde balncatus gradatim cameras cgrediatur,et indu ^^^amifiam fuftumigatä, Abftinens a muheribus die una 00 node»

CANON TRIC ESTMVS?

feptimus, De fîguris Balncoium. deep varia Pilorum Iartifido. Ad Tacuinuin je.

NVENIAN'TVR in Balneofiguræ,quæcomrnoueant appétit '*^ini,feu defyderatiuam uirtutem.fient figure conuiuq,(èu nuptiarum* ’^figuræ quæ cômouent, uirtutem irafcibilem, ficut figuræ præliorum* ''^déclarantes prelia,non inueniantur, fed figuræ que commouent uir? '^entfenfitiuam,ficut figuræ laudabilium philofophorum.Et hæc cauf’ '^fftgt;quod appetitus, amp;nbsp;ira fequuntur complcxiones, quæ funt lattices Ji^tutum : amp;nbsp;cum talcs debilitentur in balnco, afpedus ildarum duarum Trarum, remouebitnocumentum prædicturn, Etquando pulchnus '^thumanadiieretio iuxta huiufmodi proportiones,inuenies actes fca^ ^'’fum, amp;nbsp;taxillorum : amp;nbsp;faciès bas res fimiles euenientibus in hoc mun? ^o.fcilicet euentum,ct præuifionem.Nam Scaci affimilantur rébus,quæ f'*ntiuxta diieretiuam prçuifionem:et Taxilli affimilantur rebus proue? quot;æntibus a cafu,et fortuna. Et Alfarabius dicit, quod figuræ Ô: ftatuæ fu 'funtmagnæartis:quibus non utunturmoderni. lam locuti fuimus de Wionibus BaIncoB2,remanfit nobis loqui de Pilis. Augent pilos hæc* ^cdpeemblici,amp; dragantfamp;gunii, æquali pondéré, uitrioli dimidiam P^nem boracis,amp; hæc omnia mifccantur,amp; informentur fucco bletæ,et Wleuno uaccino,8c utatur.Et medicinæ quæ crefeere faciunt ipfos, ole^ quot;uide Alchanna,amp; oleum de Myrtha. Secundo de his,quæ nigrificant. Recipe Litargyrium afperû, æris combufti, SC partem caïds,luti uiridis Pî^es duas,amp; formetur cum aqua faporis.amp; utatur. Aut nuces combu^ ^^cum corticibus fuis, tingunt ipfos per fe. Papauercs rubei, quando ’“ittStur in ampulla,et fub eis, amp;nbsp;fuper eos aureum unu æris combufti, ^deinde ponat fub fimo rccenti.5io.diebus, tingent eos eade hora. Aut ^‘naeos cûfolqs indici,etpoftlimatione alchanuf.Tertio de his qui uogt;

A D E C I M A« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55t

Capiih' albi. funt dealbare capilIos.Suffumigentur cum fulphure,uel ftcrcorcJïyruiVa dmum : uel afliimantur uermes coruoru, feu cormcum,iugulatarum,amp;r■ pofitarum fub fimo receno, tribus diebus :Sóponanturin cacula, 86colt;’.

operiantur oleo,tantum dimittens bulh're, quoulcp hquefiant,autdiflQk, uant.Demdeinungas ex hocquatuor uidbus pilos,amp;fiuntalbh Quarto dcproliibenribusipforum orruin umuerlalitcr, Sófithoemodo. De^ piletur Jocus;denidemadefiatfarinc labarum aqiia:ex qua locus empla^ ftecur.Eceodem modo fitdcphalcolis , maximequando decoquuntur, amp;fpoftea defccantur. Quinto dcfacientibus iplos onn, hoemodo.Ac^

cipianturungulæ nigrepecudum,combuftæ,mixtç cum olco, cum qud, ^^ clindri ^*^^ focus emplaftetun * Obendri,cufri,modus quidam ambræ,opcra-^

oAauus,Dlt;rfuff'umfgadoinbus aromadcis,Syrupis, amp;nbsp;ua-riacorü confedionc. Ad Tacumum }/.

J^E s A R o M Aticæ boniodoris,funt nutrimétum fpirituum,quæ Jarores fint uirtutum,deferentes ipfas : 00 habentfèfïcut aerpræparams ad recipiendam amp;nbsp;deferendam Jucem. Quiodores diuidunturin mul '' tos Fimplices.Nam quidam eAex arboribus æfloribus,ficutlignum A^* Ioés,aromaficf Fpecies,Fandalus,etcamphora.Etquidam ex animalibus. ficutMufeus,^Sirbcth.Etquida ex fonubus Fcatudentibus, Ficut Am^ bra. Etin multos compofitos.fÏcurNeda:quæfîtdiuerfîs modis♦ Nam quædam diciturNeda trina:quxFithoc modo.ReciJigni aioes triti Fub' tiliter, Sé eduenperpannum deFedapartem.t. muFei tritipartem.i. am^ bræ partem. i.Ddnde diFFoluatur ambra, amp;nbsp;mifceatur cum ali)s,et conh^

cc:8C hc ex eis fcucetra,8lt;^ operate ex eis fuffiumganones, EtNeda dua' lis,ream edia, fit h o c m odo. R ed. m edieta te m uCci, et am bre m edieta tem ♦ Et quidam confedores mifcentcum eis camphoram, ab una carata uüp Dauit* bitedam iSiedaex duabuspartibus murd, Sé tertiaambrx. Fit etiam aha confectio ex ligno Aioes hoc modo ♦ Recipe liguialoes fruida^ tim diuiCi, amp;^hmaipFum. DeindeaccipemuFdanapartema,ambræau-rum medium, 8lt;^camphoræ modicu : m liquebada ambra 8^camphora, inunganturfruüalignialöes,óCde{iccenturm timbra, etreCeruetur, Aut recipelignialoes triti,et cribeUati,et miCce cumuFeoS^eamphora,8Ccon Fice cum Fyrupo lulcp,St^Fac trociFcos:quos dcFine FiccaritetFuFFumiga ex eis. Etquinoueriteos conFicerecum camphora reFoluta, npn curetcum, Fyrupo conFicerc. Et de Fyrupis,quidam FuntFimplices, quida compoFiti. SicompoFiti, uel ex flonbus. FicutquiFiuntdc nenuFare, 8CroFis, Vel de Frudibus acetoFis.Ficut aceto.Aut Fi:ipticis.Ficutpoma,amp;^ dtonia,Autdc radicibus amp;r Feminib.FicutFemina Feniculi,et radices capparis. Et Canon iuuamentiSyruporu elitalis.Cum aggreganturin Fyrupo acetoFa amp;Fti^^ ptica, inFrigidatFyrupus ille,et uincit choleram.FicuteFtFyrupusacetoFus de dtonijs, quem compoFuit G. Etcum aggreganturin eores dulces amp;:

^^^tofæ,{ÿf upus ilk incidit, êv fubtili'at mockrate. ßeut fyrüpus aerrofus '^plex.Ét cam conficitur ex amaris ftipticis, aperitopilanones, amp;nbsp;fabi^ ’ *®t» ficat fyrapas qai fit de radkibas fenkuU, amp;nbsp;capparis » Et cam ^,§§’'^gatur ex rebas aifeofis ftipticis, et dakibasjaxat, ficat eft fyrapus ^^iolis,amp;rofis confedus» Etfyrapi ftiptici,amp;aromaticiconfortantce^

CANON TRICES! MVSNONVS, r\ De Syruporiîadminiftranôe,amp;’Habitaculipra?paiadôc» AdTac, js.

E NECESS Itateproliiberi debent aceto ft, ftiptica in fyrapis '^î'û,qai patiuntar pedons ægntadiaes,amp;taftim. Prohibent et dulces patient! bas dykntena amp;nbsp;lienteriam, Imo affidue exhiberi debent ftk I’^ca,ad ftringendu,ef dulcia,ad labricanduTtacetofaad fabtiliandam, ’P^nendh,etincidendam,ct frisida ad inaroHanda. In confedione aero ^'pneoru non conficiat fyrapas cam ftipticis, nifi in aafe lapideo, deipu quot;^^0ipfuin cu cocleari ligneo:ut extrahat fuccas fraduû iplbram poft ^ötriaone iplbram in mortario lignco,uel lapideo:et non trahat fuccas P^ft collediôcm fradaS incontinena, imo dimittant prias per nodem ’''’^•Et de uiolis auferant ftipites,et capita, ka botri. Et de rofis aaferdtar Jpita feu botri, et femia, Nenufaris fol a flores et folia : teneant ad afam* Judices uero,etocs res ficcæ,infandant in aqua, amp;diu morent, prias qj J^^oquant. Recentes tame,flora qua colhgunt in decodione mittantur.. ^quæ tranfinatari debent,ficat rofæ, mittantur in aqua, de quibus fit ^'J'^arofaru rabea: tranfmatent reuolaendo,tritis prius:amp; fyrupi deco^ T'*’nt,adeo deipamado ipfos, donee mandificent, et clarefcant. Syrapi '^^o,qui cam acetofis conficiunt, decoquant adeo,donee ad qudtitatem ^^cchari reducant.Syrapi qui fiant ca dulcibus,adeo decoquant, donee ’^orruptione fern ent. Albagines aero oaora cam aqua Só zaccharo du '^ comifce ante codard fyrapoRZ.Quod fi necefle faerit,aqaam 06 fpes '’''fcerefyrLipis,non mifceanpnifii propefinêdecodionis ipfoiv. Ignis ue ^quo decoqai debent,fit faauis circa latus unit rofis fabmiHas,ad hoc* Wfpuma cadat circa latus idem. Narratio aero qud de Cameris feci ^/ '®'ö,fuit, quia loca funt couenientia fpiritai animali,et uitali,quarü infpi J^saër fit aacaas omnibus malis, amp;nbsp;corruptis humoribus amp;nbsp;qualitativ Ji^s, præparatus cum odorib.aromaticis.Et æftate patcant oftia, amp;nbsp;fenè *^ucntis feptentrionalibus, ad altcrandas corruptiones ipfaru. In hye '»f uero patcant,ut folis difpondtur ingreflui, qui fubtiliet acrem, amp;nbsp;ua-pûtesipfai^. Qiidplares uero afFcdant,ut Cameræ depidç fint,de pidu ‘^5.figuris,et (tatuisrquod fenfus odoratus,8óuifus dcledationë perdpk ^tNam propter afliduu ad figuras alpedu,prouocabitur fomnus,ficu8 Pfouocatur cam hiftoriæ aadiuntar, in quibus animus dekdatur»

CANON QVADRAGËSIMVS, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De Acre temperato, amp;nbsp;diftemperaro. Ad Tacuinura 19.

Z^ER. A L I V s temperatuSjaliUsdiftemperatuStTemperatuseft,

1

36 TAC, DOMVS

qui eft fubtilis, de uaporibus, delcdtabihs odoris, quo nee fudantcori’ pora, nee frigeftunt, uelocis mutationis ad caliditatem amp;nbsp;frigiditatenu In foils ortu amp;nbsp;occalu confortât uirtutes,obtcmperans complexioiics,0ó mundificans humores, ÖÓ darificans fpiritus, etmeliorans digeftionem. Diftemperatus uero, in tota fubftantiafua eft ficut acr epidimitus » Qui accidit duobus modis» Vno,ex inixtioneuapoi^corriimpcnnum aërera inipiratum, refolutorum ex lacubus circumiacentibus ciuitatibus, nel ex cadaueribus accidentibus ex interitu beftiarü,uel occifione in pra'liisac? cidente:propterquæacciduntpericulofgægritudines.AIio, ex mutatioi’ ne aëris ex anni temporibus accidente ♦ ficut hyems cum fuerft calida,amp; non pluuiofa:06 æftas econtrario. Et fi in qualitate fua: fcilicet cum ent ca lidior,autfrigidior teperato:amp; hocquinep modis. Primo cauflatempos? rum anni.Secundo ex ortu,5ë occafu magnarum ftellarum, amp;nbsp;elongati-one feu appropinquatione ipfaru ad folem.ficut Alhabor,etC audaurfi. Tertio cauffa uentoru.Nam Septentrio prolongat uitam,etdccorat cor^ pora,ficut eft uidere in Sclauis’Meridionalis uero econuerfo, Orientalis eft tcperatus,fimilis ucrfOccidentahs uariatur,ficut Autumnus. Quar^ to cauffa regionum : quæ diuiditur quinep modis. Primo rarione uentoi^ rum,ficut diximus. Secundo ex fitu ciuitatum,uel terrarum.Nam terrai rum altarum, aer 06 aqua funt clari, amp;nbsp;colores incolaru pulchri : imarum uero econtrario.Tertio ex uicinitate montmtquia quedam regiones funt habentes montes interpofitos, amp;nbsp;obftantes uentis meridionalibus, ficut incolg regionum feptentrionalium.Quarto ex uicinitate Marium. Nam quando fuerint maria ex parte meridionali,erit meridionalis.Quinto ex mobili fiiperficie terræ.Nam terra faxofa eft frigid a, amp;nbsp;ficca,amp; aqua nus frigidior aquæ terror limofæ amp;nbsp;lutofæ,lapilIofa,calida.Quinto expermu tatione in qualitate aëris proueniente ex afeenfione uaporum, amp;nbsp;non in fubftantia eius:ficut diximus de aerc epidimito. Et eft polhbilc, quod regt; gio fitduarum naturarum,uel trium:quæ pcrmutabuntdiipofitiones,filt;’ guras,86 anni tempora fteundum fe.

CANON QVADRAGESIMVS^ primus,De habitatoribus Conuallium, amp;nbsp;diferimine

Acris, Ad Tacuinum 40.

V A N D 0 acciderigepin montanisregionibuSjhabitationesfue tint in conuallibus,pluuiæ hyemales fùffocant eas,et caliditas æ-ftiualis cas comburit. Quorum habitantium corpora,propter ficcitateni funtfubtilia,etartifices fubtiliû artiumiSë figuræ amp;difpofitioncs eorum ! pulchræ: et propter humiditatë afluefeunt habere ægritudines autumna les: et remiftîo in his eft manifefta,amp; intenfio et remiflîo horum apparc- ; bit propter effeftus prædiftos, feefm q? quodlibet ex eis fimplicium natu ram habet manifeftam. Nam aer calidus efficit corpus macilentum,etci^ . trinum:fitim prouocat,famem débilitât, cor calefacit,languinem comun pit,febrem inducit,fanguincm de naribus prouocat, et menftruatdebili’’

A D Ë C t M Ä»

^iiirtutcs,poros aperitjaxat corpus, amp;nbsp;digeftionem impcdit. Prodert ^'fohabenabus catarrû, amp;: reuma, paralyfi uniuerfaliter, amp;nbsp;particularly^ ^uæfit ex humiditate. Aëruero frigidus econuerfo.Sed Aër hunU -7,conferuat corpus humiditate,amp; prodeft maeilentis, 06 humectât co '''^SCcarnê,præfl:anscorpori aquofitarê,ôôpulchrü colorem. Etaerfic? '''^fcontrario.Obuiatur tn his quæ hunt ex aëre calido,præparâdo hoC MoJnueniunt Criptæ, uel Domus fubterraneæ, in quibus morandu '^^‘^uæ domus uel criptæ, funtinueftitæ, feu incortinatæ pânis, ièu cor^s ’quot;’isfubtilibus, amp;nbsp;raris : amp;nbsp;aqua frigida potanda eft. Aëri tiero frigido fl’ftatur, morando in locis calidis, SCinduendo bonas ueftes, amp;nbsp;cale ’'^fiido per ignem ♦ Aèri uero Sicco, morando in loco deledtabili, bi^ ^’^oaquam frigidam. Aeri uero humido, morando in domibus altis, tefolortufuo repercutiat. Etfeiendurneft, quodiuuamentum acci^ ^nscx aëre, amp;nbsp;ex fua frigiditate, non eft ex fua fubftâtia:Sf propter hoc '‘Wcari uidemur in aere balnei ♦ Aere uerumtamen egemus magis a^ 5quot;*: eo quod famelicus, èc fiticulofus, fi ftrangulari iubeatur, eo difso y? '*‘o.uel liberato prius quam per ftrangulationem pcreat, uelocius cur-Maerem recipiendum,quam ad aquam,uel ad cibum.Eft eriam poft quod homo longiori tépore uiuat, præter pom aquæ, quam præ^ ^îtrisattradtionem » Et aer eft unu ex dementis : Sóaqua eft uapor re ^ Ws ex terra rorida, propter folis incefsum per zenith loci illius:amp; na ^rauaporis,eftficutnaturaterræ a quarefoluitur, Ethoceftuft

tinium denarrarionefex Rerum non naturahum ♦ Remanet tarnen dicere caufsam,quare fint fex.Et diximus, quod caufsa in hoc eft, quia huiufmodi uirtutes fe s quuntur,quæ funt très : fcilicct Naturalist quam fequuntur Cibi amp;nbsp;Potus, Pur

gationes , 80 Conftipationes»

Vitalis: quam confequÛ5 tur accidentia Anft mæ, et Aer circus ftans*

Änimalistquani

(equuntur Motus,8ó Qui# cs,Somnus 8c Vigilie»

D O M v S t^» DO M V S 1?» nbsp;nbsp;nbsp;39 -

Opiniones philofophorum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Elcdlioncs,^^ Pioprictatcs, -

Q Keus. Èligunt albæ,mag(s nigris .'^pctrcaiü fubnlitaic,amp; reperanna caliditaris earCxamp;'difFi- Eligkurufus U' cultatccorrupnonisipfarü, EcFicus uinuerfalitercxpcliuiitfordiiicni fob eu te generanté pe- Cihariorum, ' diculos. Verumquiaipfatïrnaturxexpellü'tfuperfluiratcsadcutciTi proprer qd Sunt pedieuh' quandoafeen fordes,hicpes grauidofus febris amp;quot;fudoris qn corrüpunt. Conferunt attamen pedori, dor fo, dens, amp;nbsp;fignit •gt;iacifi,r£nibus amp;rcoitui,amp; malo odoracui,accidcte excalidirare ftomachi, Delergrofficicfple- nutrimentiad His.Etqn mifcentcü aceto,amp;’cü emplallaf exeisfplen^di'roliinccü.EcK.dixit/pluntfubtilia- augentur,

K fluxfua call.amp;ingrûfljfiuæfuauiTcp5rate,Cû,acetQhibiceipate,rci'noirfte3R? nOfumenrnm»

‘' Vuse. Eiigunturiiiceriorauuarum magisgranis, Äcoinabus : eoquod nidigelcabilta lunt grana amp;nbsp;cortices, Etprohibeturpotus aquae, in qua dtirokna eft nix,poil ipfas : quia facit in-^ flationem ftomachi, öl'maxime patientibus Coheam. Albæ ex eis, laxant magis nigris : 5d i' quanto duleiores fuerint, tanto calidiores. G . SuntiuuamentopeAori, Sf pulmoni, amp;no-' ciuxepaci amp;nbsp;fplcni. Ie.Cortices ipftirumfrigidi funt, amp;nbsp;ficci, amp;nbsp;medullae cali.

amp; humi.amp;aquofi’rasipfarumcali.amp;'humi.in primo, àquot; grana

JJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipfarum frigid,Sfßcc.ittfccundo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;________ƒ

rerßea. Eiiguntur magis chryfomelis : proprer minorem conuerfionem amp;nbsp;corruptionem j^’ ipforum : d^quiagrofsiorafunt, Ideo inducuntfebres tardius, uidelicet poft menfem uelu-.' num,uelduos : Sfiuntconuenieiitioraftomacho, óffaporoftorachryfomelis. Aliæucro diC pofttiones ipforum funtftinilesdifpofitionibus ipforum.Ermeliore,amp;di-geßibiliora ex Perficis funt ea ex quibus facilius egre-diuntur offa. Alia uero contra.

Pfuna. Eligunturin febribus : eo quod cxtinguüt fitim, amp;quot;educunt choleram. Prohiben-tur,dearepitis, nifibiberintuinum uetus poftipfa. Sicca ex cis remouent appetitum 0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cibi. Gal. Cumdecoquitur aquaipfarum cum melle, amp;'abftinc-

1), nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bit a cib(^, poft hacceritmagis laxatiuum.Dio.Dui-1|, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dcfccentiafuntnocitiaftomacho,amp;mul-lo, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tæ taxation is : amp;nbsp;ftipticauctc-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_________________________raccontario. ’’ Pita. Elfguntur ad rehouendum abfiomina ticnem, per ftipticitatem, amp;nbsp;aromaticitatetn Q ipforum: amp;prohibenturdecrepitis, nificomedantpoftipfazinziber tonditum.Etim-Ij' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;maturafuntdifficilis digcftionis.Gal.Suntnutribiliora inter alios frudus. H.Im-

U' maturainfrigidant uentrem,amp;'ftringunt : Âf matura dulcia econtrario. Diof. cori. Si pira dccoquantur cum fungis,auf£rcturnocu-mentum a fungis.Etgraria pirorum.

_. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;interficiuntuermes.

^■j Granatadulcia. Eiigunturcontra afperirdtem pedoris, amp;nbsp;tufsim (in alio,grofsiciem ) amp;'no-1(1 ^tntproprerea,quia gencrantcolicam {in alio, prohibentur : quia générant eoleram ) Et uu* deiipforum bulhti(in allo,tofrefadi ) üenrrem ftringunt: amp;nbsp;in uza conferunt pulfatio- . l|i, nicordis. Etcumgranata comprimuntur, fuccus pcrcomprefsionéediicit thole-

ram, amp;funtconfortatiuaftomachi,amp;'cpatiscaIidi.Tha, Vidienimdi-xit,quod fi quis comederit tres fummicaces malorum grana-____rortim,præferuabitur unoanno ab ophthalmia.

. Prohibentur poftcibnm, quiafeciunt deftendere cibum mdigeftum . Præ-terquam incomplexionibuscalidis.Eteftdemelioribuscibislècundxmenfae,quibus ute banturcalcfadi poft uinum.Etfidccrepiti cis indigueiiur,póft eoruin comeftionem accibiaturdyacirron : amp;nbsp;funtiuuamcota doloos oriScij ftomachi. H. Qac— dam millier patiebaturhanc3cgritudincm,amp; curata eft cum fauich amp;nbsp;fucogranatorum. Namfedabat uomitum amp;nbsp;dolorem cum ___extindione amp;'humedationc

S I^, DOM

jii— Opinioncsphilofophorum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eleaiones,amp;'Proprietatcs,

'1)' ^ylt;louea. Eligunturcontrafluxumfsnguinis, antecibum : quia ftiprica/unt:amp;conftipa- Èilgitbr hom ^’ ¹”5 poftcibum : qUia comprimunt. Nocent ncruis:nifipoft comeftionem ipforum inungan ' comeftio Lu-'^foleoinbalnco. Etfuaproprietate prouocanturinæfluxum. G. Sedantuornitumfucco, uaexiftentein “Odorefuo ,'neccorrumpunturin ftomaebis ægrorum, quanto minus fanorura. B, Etfuc- Agno terræna eus eins magis conferuatur, quam fuccus pomorum. co quodfuccus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fccntiu,6f iun pomorum accfcitcitius, aquofitate nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;da Fortune, 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuaamp;'fubtilitatc.

^ ¹«adulcia, Eiignnturpoma Hicrofolymitanadulciaad taciendum kob,ÓC lyrupos;pro-j pterea,quod tempcratiorafunt omnibus alrjs pomis.Etpoft hæepomaSebeftem. Et poft ^ nbsp;nbsp;hæcFotani,^ Malnf. Etporaa confortant cor,^ aromatizant ftomachum,amp;’ mc-

O' Worantdigeftionem, amp;13ètificantanimum,amp;decorantcontinentiam.Etde-

knt fyncopim,quartdomafticanturinfufa aqua rofacea: quorum fy-rupus confertfluxui,amp; colicæ. Scd di-

.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;______geruntur grauiter. ________________________________

^abAcetofa. nbsp;nbsp;Syrupusquifitde pomis immaturis, eft iuuamentum toxica ris toxico àni-'gt;’aIiutnquxuocanturCaruc( in alio, Carruc ) amp;f maxime contra alios modos toxicorum# Ethunefyrupuminueneruntnouiter homines Indyfabarion,ideft,dercgioncilla.coquod iiliinueneruntdeeisin excrcitu Mutten. Eteftutilis contra choleram,^contra ægritudinemquæ dieiturMefehieramp;f Chite. amp;nbsp;omnibus inflationibus (in ; alio, inflammationibus ) amp;nbsp;corpus eius façitüentofîtatem,amp;dolorem ftomachi, ÔCftringituendem,amp;nocetneruis.

^CKyTomeia. Prohibentuf habentibus ftomachura calidum. quiafuccus corumconuerti^

’' turcomrecentiafunt:amp;Cumantiquantur,conufrtunturinmedicinam.quiafuccuscorü deficcatur: amp;ualetcontracholeram.ficuttharnarindi, amp;fibifimilia.Et corpus ipforum eft generaliter pefsimum, amp;nbsp;eorum fuccus uelo-cioris conuerfionis. Et fi comeduntur poft cibum, corrumpuntur, amp;nbsp;fupernatant in ori-__________________________ficio^ftortjachi.

Sycomori, nbsp;nbsp;Prohibentur de eis immatura, quia inflationem faciun t : amp;nbsp;Rob qui fit ex cis,di p«musincapit.deRob. G.Maturaexcislàxantcumfr)giditatefua,amp;' immatura conftipant; Aamp;conueniens eft, utantcquamcomedantur,lauenrur, utafsumenteseflicianturfccuriano-’i''Cumento,quodcfijciuntin ftomachoamp;capite^lt;3(bibatur poft comeftionemipforum fyra-“• Pusacetofus. Etimmaturorum prohibeturmalicia, cum quibufdam rebus fubtiliatiuis .fic-ut trifera, amp;nbsp;fibi ftmilia.. Alia non nominauit G. quia don inueniuntur in re- nbsp;nbsp;gt;nbsp;ft _______gioncfua. Etdulcia ex eis funt calida,Scacctofa frigida._______

j Gulbraira. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;GaüulbrairaomniafaporofiorafuntZarolis, quæfuntfîmiliora mediciniSj

quam cibis, amp;nbsp;ob hoe non debet plurimum ex eis comedi. Ruftus dixit, quia fedant

‘ uomitum, Slftringuntuentrem, urinammultiplicant.Etzarolæfuntfti-pticiorçsGulbrairis, amp;nbsp;conuenientioresuentri, licet Galbrairg fintfaporofiores.Ét Gulbraira eftcib.conuenics,plus con temperans naturas ipforum,quando exhibentur

cis àd comcdenditm cum lade.

¹

Ëftmagisodorifcrumöulbraira.Etfauich quodfitcxeo,confortacftomachum amp;eft{uuamentumfluxui.EtDarnæ,ZarùIæ ficutfpccies Gulbrairæ.Etquando po

■ Opinionesphilofophorum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eledione.s,amp;'Proprictates._________

,^tlones. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Prolubentur ualdc maturi amp;nbsp;dulces, propter caliditatem ipforum, amp;nbsp;uelocem Eligitur,ïp/a-/önuerfionem in uenis ; amp;nbsp;propterea, quia générant febres adurcntes. Et non eft harefpecies rumcomeftio i^onum, quam dixit G. frigidæ naturae, cuius opinionem in hoc fecutum eft uulgus: quia cxiftete afeert '’‘ininuenicbanturinregionibusfuis. Etlo, etiamin hocpeccauit, dicens poft comeftioncm detein figno 'Ilorum Melonum debere potari uinum, adalterandum eos, et remouendum maliciamcoru. igneo, uel a-» ^ituncmaiusnocumentum afFertur,cücomeditura mult3famelico,ctmaxime cüpoftaflum queó.

, pcione dormifiuperlacusdextr5.Poftquoi^airumptionêdeambulario bonaeft.

J' Melones mufi,etinfipidi, Eligunturhæduæipecies tcmpcratis cofnplexionibus:quiadiuj '''ticæfunruenas mundificant, amp;renes, frangentes lapidem, Etquiain eis eftabfterfio,infrij ’'Jidationes cutis abftergunt, amp;nbsp;Morpheam. Et feminafuntfortiorain fubftantia ipforum. G. ^umcorrtimpuntur,fiunt fimiles toxico.Et propter hoc fi talcs aflumantur,uomendi.Melo-'’«quifunt de Cucume,nbus,airimilanturhis,dcficientcs ab eis modicum, qui cómedi debent infra duo fercula,uel mixti cum alio cibo. V erumtamen Filius Mcfdixit, ____quodJuntcalidifin^lio^acutOlicetrninorisdi^^ ___________ '5 Melones Indi,idcft,Paleftihi. nbsp;nbsp;nbsp;Eltgunturin febnbus adurentibus,amp;' ægriiudinibus,amp;’com teionibus ealidis. Et cum aftumituraqua cius cum zuccharo, uel aliquo acctofo,prouocat urinam,^ Ueficam,amp;rencs lauat.amp;'funt nociui dccrepitis:amp;humorcs

d udificant(in alio,mundificant. ) Nocenthepati amp;fplcni,ctfto-macho,quando in eiseftapoftcma(inalio,inflammatio)

amp; multiphcatioaftiduicatis eius,facitfluxum, j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;__________amp;malcdigercre.

' CaOâtiônës^ Eliguntur adconfortandum ftomachum debilem. S' ad curandam dyfente-, Wninteftinorum . Et funtdaftyli uiridiscolons,imutacuri. EtfimilitcroperanturBufluri, id Jfftjdadyli aliquantulum dulces, rccentes. Et fyrupus cius eft iuuatiuus ad fiftendum motum choleræ, eefanguinis. G. Dixit,quodcapfula, quæ paruos dadylos elaufos continet inclufoa 'nca,totalitcrcompofitaeftexduabusfnbftantqs, Vna fubftantia eftfrigida,8^aquofa, etdul cis,Et altera ftiptica amp;nbsp;grolTa.Etcum uincitaquofa in ca,digeritur.

__________quando uincirgrona,nun digeritur.__________

, ' buisurk nbsp;nbsp;nbsp;Omne quod eft de frudibus dadylörü raatiiCum,ficut Rural,eftcalidu amp;nbsp;humi-• dum, generatiuG opilationum, ct eft uelocis cohuerfionis ( in alio, corruptionis ) mollificans ^ ventrem, etadditin fpermate. Etilludquodeftexeis ftipticû, ficut Bufsuri, adfrigiditatem, et iiedtate déclinât ; iSfcum fit tardædigeftionis, abfeinditfluxG, confortât ftomachü, ctgencrac Utntofitatc(inalio,uifcofitatem ) EtfccundGquoddcclinatadcaliditatc,minuitur operatio

_ ion's nocumcti ^’ daftyli copied et maturi. Rural,id eft, dadyli propinqui maturitati.

WuC. Prohibetur muttitiidoaflumpdoniseorum, cum indigeftionemfaciatit: amp;nbsp;fun® nutritiuæ magis alps frudibus,^ minons fupcrfluitads : amp;nbsp;habentfein omnibus operationU bus fuis ficut Melones, quifunttemperatædulcedinis. Et quando comedunturcum zuccharo, uel fauo mellis, iuuantdigeftionem : maxime quandofuntmatu-ræ, amp;nbsp;bene mundaræ a corricibus : amp;bibatur poft comeftioncm ipfi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si indigeatUf

us uinum odoriferum. quia aufert nocumcn- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;huius comc-

j. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;________tum,amp;rmaliciamcius» _________________ftionc,exiftcti j^ ^ucesludiæ, nbsp;nbsp;Eliguntûrmaturæ exeis : quia addunt in fpcrmatc ,Ô^iuùant dolorem tlnti- teinfortuna-

' quumdorfi. Etfenibus nonoportetaufcrrenocumcntumipforum,fediuu«^

nibus, cum quibufdam rebus fanguinem extinguentibus . Etanii-quæ ex eis,funtfornoris calidiratis amp;' ficcitatis » amp;nbsp;na-turam ftringunt : amp;nbsp;cum corrumpun-tur, nocent dentibus.

^ijj^ _____Opinionesphilofophorum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;kledionc3,(Sf Propriêfares.

• i, nbsp;nbsp;nbsp;^'^“Ul, Cum antiquum eft, minus hutnidum eft : quando nero c(t'rcccns, tune plus calidita- Répudiât Mc tishabet, amp;magis generatiuumfpermatis: amp;inducitfodam.Etquando de-coquiturcum melle, amp;croco, multiplicatur caliditas, amp;nbsp;ficcitascius ,

amp; additur malicia : quæ remouctur cum olco.Loco nuclei eins po-nunturamygdal3e,amp;comedunturcum papaucre,amp;' aqua rofarum. Etetiam pofteas comeduncurladu-

___________lt;^ælt;^timaceto.________________________________________

Iq ^’huï^ EligunturcarnofaeÄf pursedulcedinis , rationefuæcahditaus , amp;' muUt Hummend (j’ ipfius : amp;nbsp;quia mundificanthumiditatcs, amp;Iaxant ; amp;quot;nbsp;maxime cum remo^ \^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uentur nuclei.Et lï accipiuntur ex aqua earum coda,l3xabuntficutuuae.

Et ftipticæcxeis, quæfuntminuscarnofæ,runtminoriscalidita-tis,confortant ftomachuiTi,ftringunt uen trem. Et iHæ quae naturalitcrcarent nucleis,funtfubriliores,quam

__carnes uuarumdulcium.

iii ƒ 'f-us hccæ. nbsp;Prohibentur, quianoccntiplcni, amp;’hçparifua groß'(cic:quäi hare duo mem .gt; 1(1, ^ta naturaliter appetunt dulcia, quæ attrah unt ftomacho, amp;'quæ funt fibi fimilia in natura : quæaerraiftioneopilant uias,amp;ficadduntingrofsicicipforum.G,St' gnum autem in hoe eft,quia uidemus groisicieru in hepatibus animalis um,quæfolcntcomedcre Ficus. Et bonus faporipfarum amp;grofsicies cft,quiafunt mulrum nutritiuæ.Ipfæ

U nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etiam mundificantpectus,S'pulchrum efficiuntcolorcm,

1,1' '^blT.^'G.quot; Vtinam non ducerentur ad nos de Hicroiolymitanis regionibus : quia corun» nocumentum cft nobis apparens,5^ magis quam in locis unde porcantur : co quod facit

[j fluxum recens. Et quando delïccatur,ftringir:quiadepcrditurhumidirasciuSjamp;

||‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;remanet fubftantia terreftris.D.Recens eft mala fton)3ciio,amp;' laxat uen-

trem : Sf ficcaecontrario. quædiurecicafunr.iS' maxime quando bulliunturin mufto, amp;nbsp;fitcondimentum cxeis.Ecexim-|j^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;__________maturis, quando fricantur ucrrucæ,delereas._______________

q' ^bn^cs, Fn^dæ funt in primo, amp;nbsp;ficcæ in tertio, grolsæ, Ihpticæ, diHicilis digeftiorns, ^Ij ^’^uratnftringunt,amp;’fanguinemmcnftruorum : amp;quot;cum digcruntur, plurimum nu-iriunt. Et Caftancxfuntmcliorcs,8^dulciorcs . minoris ficeitatis amp;'ftiptici-tatis - Et nutrimentumipfarum, melius nutrimento Glandium. Etcomplcxioipfarum temperara inter calidita-tem amp;r ficcitatem : tarnen dicitur, quod j^ __funrcalidæin primo gradu.

jj' luiubæ. Gal.dtcir.quod non inueniturineis opcratio magiia in conferuationefanitatis”7^d

' inuenitipfas difticilis digeftionis,générantes flegma,amp;'rnodicinutrimcnti,amp;malasftomacho . Et miror der)s,quicontendunt,quod fint dulees cumacuminercücx-tinguuntacuitatemfanguinis . Et utuntureis ad prouocandamenftrua,Et nifîattribuaturdidæproprietati earum, mancrent grofsæ.unde hic ferma earum attribuiturproprietati, Ma.dicit,

• j, nbsp;nbsp;nbsp;_ nbsp;nbsp;nbsp;________________________quod funt remperatæ. _____________ jj' Nuces. Mulcociens acciditex comeftioneciborumacetoforum immaturorum ftupefaiftio ij' dentium:proprcrquod non permittunturmafticaricibi,unde digeftio corrumpitur,

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Etcuratio ftupefadionum dentium fit cum rebus uifcofis,quæinducunr,quod abfterferuntacetofa,deuifcofitatcdentium.ficutportulaca,nuccs,5if farina fcfamin3,amp; plie!udiehi,amp;omnia unauofajuifeofa,^ calida.'

etiam aptans frigiditatem complexionis neruorum dcn-tium,peracctofaindu«ftam.ficutfah________

amp;TurcaecurrtMiho.VeIquiadiilartca locis cemperatis,üd quia non tem-peratur inillis parribus frumentum. Etfrumenti maneriesdiuerfatur fecundum diuerfa genera ipforum, terras, amp;nbsp;complexiones

5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;__________anni,^ætates,^^recentiam feu uetuftatem iplius. ______

t| ^y*ur.a E’ligitur, quando folumdccoquitur, uel cum lade padendbus fluxum choleri-■j cum amp;dyfenteriam, Quia quando præparatur cum Zacch. óf oleo amigdalino , cit iuuamentum tufsi, afperirati pedoris, amp;nbsp;reumati. L, Debent tarnen appo -

ni pro qualibct j Amyli,triarotulaaquæ.amp;'dccoquaturdonccredeac lïcut Iuccus,amp; poftmodum recipiatur.Hoc tarnen eft minoris nu-trimenti interomniaquæHuntdefrumento; facittam-lo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;____________en opilationem uifcolïrate fua. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_________. .

'n, ®3ugt;di Tritici, Ulndquodfitexinfulioncfauichfrumenti infrigidat, caliditarcmexdnguir, i;, nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;Gtim mitigat, quando bibitur cum aqua frigid a, poftquam locum fucritmui-

toties cum aqua calida, ad remouendum tx co ucncolïtates, óf infla-

dones. Et quod fit ex frumento elixo, eft minoris uentofi-! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tads, óf pluris calidiratis óf nutrimend, qj quod ex

infufionefauich non clixi,Rafis tarnen dicit, q? ma-

k n—, i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gis infrigidat,q^fauich Hordei:eo quod plus aquæimbibft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.. , . nbsp;nbsp;nbsp;.

j ' ^'’deum, Ëligicurcxco,dd eftfubtilioriscorticis,óf multae medullæ,nou5,fpifsum,uifco-k liimjiSfpondcrofum.EthoceftdequomädauitHippocratcSjfierifuccumKisItiHordet.i.cfa II* fina Hordei,cum lade: óf ^d eft generatie in corpore ex co, fordficat, óf m undificat: Et diuerfa^ iccundum diuerfes modos confcdionunlipfius,Quoniamquando exeo fit fauich,deficcat 1 ^quando decoquiturcum aqua, humedat : óf quando panis ex co efficitur, neq? humedar, itcpdcfiecat. Et nouum ex co, eftminoris frigiditatis. Vetus óf excordcatum, eft ualdc nu-j ^duum : cuius proprietas eft, cito defcendercad ftomachum.___________________________.

«aüicheius. hiigitur exeo, quodeft temperate torrefadum, modici furfuris, óf multat mc-duHæ, óf lorum cum aqua dulci frigida : quod bibitur, ad infrigidandum, ante in-i|' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;troitüm balnci duabus horis, in Acftate cum Zacch. óf ftringit naturam

5' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cumfyrupoconftridiuo. Hippocra.Si bibiturhora quacum

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aquafrigidainfunditur,ftringit : poft aliquod tem-

; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pus laxat,humiditateaquæ. Et eft de cibis quiefeentium

•([ .^ . , . óf calefadorum;fcdnutnmentüeius,eftminusnutrimctofauichfrumenti._______

0, ^9“aeius, tligirur, quæfit ex Hordeo nouo, pingui. Óf pondcrolo. Cum intunduur, cx-0, nbsp;nbsp;coi ticatur,óf teritur: óf ponunt pro qualibctmenfura Horuci. 14. aquæ: deindedcco-quirur, deducitur, ddefpumarur. Et tune laxat naturam, fua uifcofitate. Óf urinamprouocat, óf fedatfidm fua humiditate, óf aperit opiladones fua abfterfionc,óf nutritfuafubftantia, óf uincitcaliditatcmfe bris fua qualitate. Et fi immifceaturcum conftipariua ;

. . ,...____________udjubdliadua^j^ritfiibdlians,uelconftipans. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

j. ‘Mtieum* Prohibetur quando fit ex arymo : propter hoc, quia eft difiicdis ad digerendum» ■^ Etcumfupponiturci Zucch.uel oleum Amigdalinum, confertægritudinibus pedoris . Et quando decoquitur cum portulaca, óf lingua arictis, con-

fert fputo fanguinis.Etcum digeritur,plurimum nutrimen-tum generatur. Et quando fanus uult fibi caucre a nocumento ipfius, accipitpoftipfum uinum antiquum, óf mifcctcum co piper: óf ex hocexpcllirurcius nocumentum.

n o M V S 151. D O M V S 15.

Qpiniones Fhitoiophorum._____________t:kä:iones,amp; Proprictates.________ [®* Rizon. bftcibus temperatus,lcuisaddigcrendü,amp;conucrtcnsnaturamad conftipationc: ’• niaximc,quod ex co cft rubrum : amp;nbsp;albü,quando decoquiturcüoleo amigdalino,uel fefami-*• no,aut butyro coAo,non ftringit ucntrc,amp;mitigat morfura ftomachi 8( intcftino^.Etquado ^* fitcum lade recenter mulfo,generat opilationes. VerStamen aufertficcitatem eius, amp;nbsp;impin-guat corpus,Ecquando præparatcum oleo de carcarao,non generat opilationes, amp;Iaxat.Ec dixeruntquidam,quodinipfoeftaliqua caliditas.G. dixit,quodaddatinfperma-U____te,^ minuit urinam, egeftionem, amp;nbsp;uentofitatem,___

h,’ Fabal Prohibetur,quiafacitinflationc,amp;molliciemcarniu, óiffomnum,amp;lafsitudincm.Ét U' ficcaefuntminoris nutrimeti ^ rccentcs.Etexcorticatæcodæcüoleoamigdalino, funtmino-? ris nocumeti ( in alio,nutrimeti ) ^ codxnon excorticatæ.Etmedulla ca^’ abftergit.Etcord-Q cesearüfuntftipticæ:â^ideo quida Medici,temperarâ fabam cü accto decoxcrunt,amp;dederune ’’ ad comedendu padentib.apoftema inteitinoi^ et fluxu.E t melius eft,q3 decoquant, uel torreff antcüoleoamagdalino,poftquâclixanf multotiens: qa tune crût iuuamentüpedori (in alio, __cxfcrcantibus ) Aufertmaliciaeat^ Origanü,amp;'fal.G.dixit,q? conferuatfanitaté.

, ■ Wëinü In complexioncfua propinqua cft fabæ,amp;proptcrea in comparatione cft pro-j * pinqua. Et cft cardæ digeftionis in ftomacho : fed cum digcritur, generat hu -Ç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnorem laudabilem. Et eft bona febricitantibus. Et laxat, cum mi -fcentur cum ca quædam olera. ficut fpinachiæ. Et prodeft cordi ( alias pedori ) quando præpara-turcumoleo amigdalino.

P ^fioli. Quidam Phafiolorum luntalbi,frigidi amp;nbsp;licci : amp;nbsp;quidam rubci, caliditatem ha-bentes, amp;.inflationem: modicum tarnen inflant,amp;plurimum nutriunt.EftÔi p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;minorisinflarionisfaba,cuius humiditas eft excedens. Et rubei ex

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cishabent fubtilitatem,pcrquam defeenduntmenftrua, Etdcbent comedipræparati cumoleo,muha,amp; finapi, amp;carui,amp;origano: amp;nbsp;per hæc ex

il ___pcilitur eorum malicia.

Lentes. Prohtbentur habentibus complexioncs melancholicas : quia inducunt in cis ali-1'Cnationes, amp;nbsp;febres quartanas,amp;lepram,Etquæexeisnon funt excorticatæ,lubricante-geftiones.Etquandoeßin decodionc, prima aqua eqcicur,poftmodum ftringit. Et quan-do ex aqua earum fit garus, prodeft fquinandæ, amp;nbsp;iubricatuenrrem. Etfuut iuuatiuæ ma-gis quando comeduntur cum fpinachrjs,bletis, cum multo oleo ; amp;pciores funt, quando comeduntur cum Thcmeficli,ideft,carnibus ficcis,falitis.Ma.Habentincor-__ticefuoacuitatcm,cumqualaxant.Etcarum medullæftringunt.

2.' I^pini. Quando coquuntur donee tranfcat amaricudo ipforum, fiiint difficilis digeftio-nis,amp;nonlaxantuentrcm: amp;amaritudo carum facit cos uclocis defcenfionis, cum qua in-

1 ' nbsp;nbsp;terficiunt ucrmcs,amp;dgeruntur, amp;nbsp;nutriunt nutrimcnto conuenienti hepati. Et uniuer-®' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fall ter urinam prouocant amaritudinc,amp; fanguinem menftruofum,amp;' fœtum c-ducunt,amp;apcriuntopilationemfplenis,hepatis,amp; pulmonis. (Quorum

II _________ex eis,non eft malus.Io-Generant humore grolTum^d' malû.

^ Ptumentum elixum. Eft tardæ digeftionis amp;nbsp;defcenfionis, gencrans humores uifcofos , fi nondefccndcrit.Etgcneratlambricos, amp;nbsp;cucurbicinos. Etfuccus qui fit ex farina eius, amp;a-• quaKasFi,quæfîtcxeo,profunttufsi,â^ægritudini pedoris,iSfapoftematipulmonis.Et Addequæfu cum debet decoqui,cooperiaturbcne hyeme cumpafta,quæfitintercoopcrtori-um,amp; ollam : amp;nbsp;decoquatur lento igne bene : nee difcooperiatur,donee perfedefiteodum : poftcius perfedam

_ n o M y 8 i^t» p o M y s flt;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51

U OpinioncsF^iljIophoruin. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcleAiones^amp;f Propt fetares,

[j ’' Panis de Simiïa. Deteftatur : quia proprergenerarione uifcofitads optlar, amp;' jndunt dolores^ ^' ïfticulorum,amp;Iapidcm:amp;hocfuauifcofitacc,amp;'quia tarde digentur. ErePt iiutribüior inter * alios panes.Et ut amoueatur malicia eius,comedatur brodium quod fît cum carnibus,ouis,ec fpeciebuSjetaquacompofitum: etTobeget, id eft, cibus frixatus decarnibs S' fpeciebu£,ubi fîncfalitacum Prehidebcfgir,etRaberigit.Etqui fit ex farina proximo molita ftringituenrrê,ec habetin fedeignea caliditate. Etpanis ex longinquo molitus econtrario. Etpanes magni Si U ____grofsi,funtmcliores,uel nurribiliores,etuclociorcs ad defcendcndum^^________

ç‘ Panis Opirus. Eligiturhabentibus colicam,amp;' frigidis complexiombus; quia eft uelocis de-' feenfionis ( alias,nutrimenti ) amp;nbsp;habet aliquid defurfure : quia abftergit inteftina, Ôf ob hoc tft minons nutrimenti. Etdeficcat ; amp;nbsp;adremouendum eius ficcitatem, amp;nbsp;ad augendum eins lt;iutrimcntum,ualet, ficomedaturcumunduofis, amp;cibuscodiscum ladcdulci. Etcalidus cxeoeftplurisnutrimcnti, amp;nbsp;uelociorisdefccnfionis ( alias,nucrimenti ) quamfri-gidusiamp;illc qui fit e grofsa farina, fîcut tarde mollefcitinfufus aqua I ____________cumconficitur, ficfehabcchuiusetTein fiomacho.__________________

j^' I^nis Azymus, Azymi nutrimentum udcofum, tardum, grolsum : amp;nbsp;nutrimentum ems Hukum, quando defeendit a ftomacho. Vcrumtamen generat lapidem, opilat fplenem, et hepar.Eteftdecibisutentium laborc graui. Et cum nccelTariumfuitcomedercipfum,acci-piaturpoftzinzibcr,feu trifera. Deinde bibatur aqua mellis. Ecaddatur his poft hoc exercitium, balneum, fricationes cum eis, etlongus fomnus. Et multi inccreosquicomcdunt,inciduntin peflîmasægritudincs, (I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;'moriunrurante fenium.

I^ Panis Rizon. Deteftatur,propter iiccitatem eius adquilitam perignem,quæ additurjficcitati ^' naturali ; obquam eft tardædigeftionis, facicns ucnto Iitate, etcolicam, quae propterea præ-Ui paraturcum quibusdam rebus fubciliatiuis. Etmodus quo meliuscomediruradmol-' nbsp;nbsp;lifleandum pedus , eft brodium rumicis, cum oleo amygdahno, et cum Rahib, id eft,Iacftcacctofo,fafto ad mitigandamca!iditatcm,amp;cum alrjs ftipticis ftrin-gentibus.Et Rizon colorcm faciei efFicit bonum,ct uidere bona fo-

Ij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mniafacit, etimpinguat corpus,

I^ Panis de furno, uclfoculario, Deteftatur, propter combuftionem fuperficiei, amp;f fcmiple-ft ‘ nbsp;nbsp;nam coduram profundi. Et diximus multotiens, quod panis Azymus,0f non co-

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dus, eft de cibis exercitantiura, amp;nbsp;fatigantium : et quiefeenubus multum obeft: amp;nbsp;utentes eofentiuntde nocumento ipfius tradu temporis, Sed adremouendum nocumentum eius, deficcetur amp;nbsp;torréfiât, amp;mifeeatur cum a-

Q_________qua amp;fzuccharo.

Ill' Panis in teftis fadus. Panis quicoquiturin tefta, eftmalus ; maxime, quando milcetur cum I^^'oleo.quianaturamftringit,gcncrat opilationes,amp;huraorcsmalos,crudos incorpore.Et ' (}uiindigetcomeftioneipfius,multipliccteum,frumentando falem (in alrjs,bene fermen-tando falem ) amp;nbsp;faciat cum benedecoqui, Et licet oleum opiiet poros, óf prohibcat ingrefsum ignis decoquentis iucum,ideo companagium melius cum quo fumitur, eft cibus qui fit ex fpeciebus aromaticis

Q nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_________(in alio ,acutis. ) ófc._________________________

I^' Panis de gaftellis. Panis gaftcllaceus eft, qui fit fuper paruis lapillis igneis : ficut fit in. villis. In quo pane hxc tria funtmalarquia combuftusinfuperficie,fcmicrudusinterius,iS^

Ij’ mixtus cineri: propter quod eft peior panedecodo in furno. Et quando comeditur ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cumcarnibusunduofiscodis , abfcinditur aliquidmalicieiipfius.Et mclius

quod fit poft comeftionem ipfius eft, cum bibituruinum purum: amp;nbsp;confequentermoueaturmotu laboriofo ; quia exhoe remoiienirnofiimenfumcius.

D o M V s 151. D O M V S 1^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^3

• Opiniones phitolophorum,________________Elelt;ftiones,6^Propriecaces. aducæ. lor.G.Sanguisgeneratus ex La(5ucis,cftmcliorgencrato cxalrjs olenbus,amp; amplioris nutrimenti,amp;mêlions defcenfionis, amp;nbsp;neef! ftringit,ncc]p laxat: quiain ca noneft ftipticitas, necçfalfcdo. Etcligiturexeis illa, quæ non habet lac ; quia fri-gidioralqs ; ô^efi conuenicnspunduræftomachi. Quando autemablui-’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur aqua , débilitât uifum , amp;nbsp;mitigat htim. lo. Fri-gida amp;humida in primo, prodeft pc-5)j nbsp;_______________don, amp;nbsp;nocetftomacho.____________,__________—•

Io’ Scarioia^ Licet fît klgida «Sf humida temperate^, nihilominus præftaturfîbi dealiorum na» Ij' turis. quia fît in aeftate calidaaccidentaiiter, cum fîat amara ; amp;in autumno fîcca, amp;nbsp;propterea ingrofsat amp;nbsp;exafpcrat : amp;nbsp;fetPm hoc in hyeme Ôf uerc, cum ama-ritudine fua aperit opilaciones fpknis dehepatis. Et ex eis fylueftris for-liorcftinhacopcrationc,5^confortâtftomachum. Etfuccus eius confertinflammationibus calidis. Etclixatabenc,ftrin-g ____________________giruentrem,præparatacum fpeciebus._____

Ij' Apium. Eligitur adprouocandamenftrua, deurinam,expeUit uentofîtates,aperitopila» Ç tiones , df confert ftomacho. Crudum amp;nbsp;codum tarde digetitur,d(r propterea débet eum ' nbsp;nbsp;nbsp;praecedere cibus,cu m quo mifccatur. Et folia ipGus purgant urinam, magis quam taxant:amp;radicesfuæeconuerfo. Ru,dicit,quod prouocaturinam, ôd ftringitucntrcm.Etconfulendumeft,quodnon comedaturtem pore,quo mouenturanimalia uenenofa.eo quod aperituias,âf iuuatad Il tranfeundüuenenainterius.Et cft duoriîmodorum,Napticum,df Roman». g' Thichon. Moris cft Medicorum,præcipere,utmafticeturante potum medicinarij-Hombi-I^' lisfaporis. quiaftupefacitinftrumentumguftus.Etmodicoexeo afsumpto,confcrtad digc-' ffndumamp; defeendendum. Mentha G.calida amp;nbsp;ficca in tertio gradu, conferens naufeæ.Ec générât uentofîtatc.Et modicum ex ea,digeritfuacalidiratc natural! : dfmulrumex ea,crudi-ficathumiditatcfuperflua,quxeftinca.Etaromatizatftomachum, digerit, Ô( appetere fa-cit.Et quando folacomeditur,inducitpruritum in cute.Etadditincoitu,âe I^ _ ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;____________appetituciborum,d^necat uermes. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;___

I^‘ Erùcâ,amp;Nafturcium. Eligitur utentibus coitu : quia emittit ucntolitatem facientem uir » n nbsp;nbsp;gam erigere, dégénérât fperma, amp;laxatuentrem,Surinam prouocat. Etcalefa-

' cit calefadionc manifefta,dffubtiliat: de propterea debet mifeeri cum ali-quo prohibente fumofîtatem afeendere ad cerebrum. EtNaftur-cium calidum de Gecum, necat uermes,obeftftomacho, de uefîcæ, deinducit ftranguriam, rcloluit __ucnrofîtates,de incidit flegmâ. ___________ liadharuchi,idcft,Ocimum. Prohibetur a ftomacho: quia cft tardædigcGionis, 5econ-üertitur in choleram, decommouet uentoGtatém. Et ingreditur numerum ciborum fubtilia Quorum, mundificat humidicatem pectoris, deftringit, delaxat uentrem. Et non mirentur dehoefermonenoftro,cumdixerimusdeuna.re,quiaftringitdelaxat:eo quodpofsibilecft habere in feduas uirtutes diuerfas.ficutcaulis:quarum altéra fortificata fccundum na-turam materiæ conuenicn ter operatur. Et poihbüe cft, quod ipfe cibus fît fîc-cus naturaliter,de humidus accidentaliter.

o o M y s ugt; p o M y s 15, \ 51

Q ~r Opiniones Philofophoruni. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcted:iones,amp; Propnetates.

|^‘ CicerZ Ru.dicic,quod operatur incatnc,ficut Ïcrmcntum inpaAa,amp;acetum in terras lo' ^^ nigrum ex cis frangit lapidem , amp;nbsp;proiiocaturinam, amp;nbsp;mcnftrua, Ä embrioncm ’ crjcere facit. Ët album ex cis habet in fc abfterfioncm:quiamundificatfplencm, renes,amp;hepar. Sunt in eis etiam fubftantiæduæ, faifa, amp;nbsp;duleis « S alfa la-xai uentrem, amp;duleis urinam prouocat, fernen Naftureq deficit a Sinapi

Q nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;modicum.___________________«

U' Sïnapis, Pipct,calid. ófficc.inquanogradu,calefacit interiora frigida,amp;fubtiliat doos 1* grofsos, óf modicum ex eo prouocat urinam, óf multum laxat.Dc Cimino nigro, melius ' tftponderofius , amp;nbsp;eft calid. et ficc. in tertio gradu, fubtiliatiuum, Óf rcfolutiuum uentoifta -turn frigidarum. Semen Papaueris albi frigid. eft in tertio gradu, óf fomnoriferum, Oleum Sefaminum calid.in primo, humid.in fecundo, óf faftidiens. Carui ficcumin totum, refol -uituentofitates, prouocat urinam, interficit uermes. Ciminum commune, óf Napticum,id

. cft,montan5,eft ficcum ficut Carui : quo cum inungitcutis, fadtcitrinücolorcm, j,‘ Aberefim. (in aho,Kelim) Aberefim,id cft,fcmen Fcrulæ, eft ficut Ciminü : Óf melius ex co I «ft citrinum quod afsimilatur folrjs Akif. Etex Altig meliorfurculus, paruorum foliorum , '’• eftÓf calid.Ófficc.óf acutum.Origaniduofunt modi. Vnus ex eoeftlongorum foliorum, Origanum* Öfeftcertioris opcrarionis. Etaliudrotundorum foliorum, óf eftcalid. óf ficc. facitdigerere, amp;nbsp;adpetere cibum, óf rcfoiuit uentoficatem. Sumach, melius ex co eft rubeum, rennens flu-xum cholericum. Ruta G. calid. óf ficc. in tertio gradu, Dio. Confert toxi -catis,prodeft uifui, 8c nocetcoitui, ^' Porri. Minoris funtoperationis,quam Napticum,idcft,Montanum:minoris ucro cis p funtinfubtiliationc Öfmundificatione:d^conférât fanguini Hjmorrhoidarum.Rurauiridis *f« calid.amp; ficc. in tertio gradu, conferens Epilenuæ. Coriandrum, Hip. dicit, quod eft calid ♦. tuin ftipticitace : amp;nbsp;generaliter, aliqui frigidum dicunt. Crocus calid, amp;nbsp;ficc. confortans membra interiora, amp;apcritopilationcs, amp;nbsp;facit tranfirecibum, corlætificat. Flos Cartami calid. amp;nbsp;ficc.inducensbonumfaporemin cibis,amp; facitex-___________coqui carnes groflas ; amp;nbsp;in eo eft ftipticitas,________ f®' FoKaAfse. Calida amp;nbsp;ficca, conferuntdigeftioni. Ex Afa melioreft, qux eft boni faporis » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:

Melioreft Carmeni, quæ eftcalid. amp;nbsp;ficc. in quarto gradu, fortis fubtiliau'onis amp;nbsp;difsoluti -^* onis.Digerit,amp;appeterefacitcibum,augensfoetorcmfecefsus.Piperlongumcalid. amp;ficc* tftjimpinguatftomachum, amp;nbsp;mundificat/pfum, amp;nbsp;caput. Spicaaromaoca,calid.eftamp;fic» Zinziber,calid. amp;fhumid. (inalio,ficc.)Darfini calid.cftinfecundogradu,ficc,

» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in terrio:de quo melius eft odoriferum,leuc, Prouocat urinam,à

/ menftrua,^ nocetueficac. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_____________

^i Oleum Sefaminü. ConfértgrolficicipcAoris,amp;pulm0is,gtitruris Äfgulæ.obtgans uentre, contrariu töxicis,laxat ftomachü auferes malü feporem ciboR2,qn ex co condiunt. Oleum de nucibus,fortis eftcaliditatis,diirolutiuu,5riuuamentücomplexionib.frigidis,01cumrcccns, quod fit cxc0tufioncoliuai?2 uirid.iû,cftfrigi.etquodfitcx nigris antiquaris cal.cft. EtReblebi Qicit oleum,quod deferturfubbardis camelorü. Oleum OmphacinS,quod fit de oliuisrccen tibus,quoutunturferuitorcsin negocijs fuis. Oleum Cartaminumcalid,eft,ctfaftidiofum,Et

,______Sabutinû ( in alio,amp;rRafu.) csli.eftamp;’humi.grofrum,amp;rfaftidiofum,___Aptafracquf Agrefixluccus. Eligiturexea,amp;exiuccouu»,quoduindemiattemporefuo,amp;teritnon fuprafol.«, turn corticc. Et digit de lcmonccllof^fucco,qui fit ex dccorticatis,ct cuius aufcrunfgrana:de- Canone.ix, inde premunt. Et de fucco Sumach eligif,quod dccolat per terebellü,manibusnôcôtufum.Et amp;fol.ij,no-de fucco granato!^ eligif, qd tritu fucrit in mortario uitrco,uel marmorco » Et inter fuccos fru- tamur. Adiim melius eftclarü,odoriferum,non horribilis uel mali faporis:«quj non permutanf,ncc g _ in mails uafis reconduntur,imo uafa uitrea^quibus rccondi debcnt,lauentur cum uirrotrito. Sifoltjs Scariolæ, uclfolqs Perficorum,fcu cum harena,fale,amp;'cinere, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

n o M V s I^. D O M' V s 15. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;57

p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0piniones Philofophorum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;EÏcifciones,amp; Propnetates,

U' Acctum,amp; Acetata, G.Opiniones philofophorum conuemuntin ficcitate ipHus, amp;dilcre-lj'’ pantin caliditate amp;frigiditate.Nam quidamdixerunt,quodeftfi igidü:eo quod cholera miti-1 f* gat.Et alij dixei unqquodeft calid5:eo quod fupcr petram fparfum bullit, amp;nbsp;frangit lapidem. • Et melius quod de co dicitur,eft quod fît calidü potentia,amp;f frigidum adu : amp;nbsp;iudicare rem per • aft5,feu performa, eftrationabilius ^perpotentiâ G. Licetfortehabeacaliquä ealiditatem , tatné ftringiteSfua ficcitate natu tätet cum melle eft incifîuü, et fubtiliatiuü, conferens tuflîfle-

1 nbsp;nbsp;___gmaticæ.Et guida medici confueuerûteum eo curare fpurûfanguinis._______ P Radix plant« Âfæ,feu Stringar ; amp;nbsp;eft radix Amadehon. tligitur ad faciendum com. pofitum cum aceto: quia generat acuitatem in co, per quamhumoree fubnliar, amp;fuperfluaincidic,appccitum conferens,adtranfeundum, amp;nbsp;dige-rendumcibariagrofsa: utpote capita, hepata, renes, amp;nbsp;his fîmilia.Etquando præparatutcumbrodio, uel falfamento, frigidis cum aceto forti, erit

ç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cibus fortis ; amp;nbsp;dicitur acutus,

jj' Gueumeres. ÉligunturlongqutCitrulli:quiaurinamprouocant, Äfnaturammollificant, amp;mitigant fîtim.Sed Citrulli funt frigidiorcs,amp;fubtiliores : propter quandam amaricudinc , quæin eis eft. Et in eis eftetiam modicum ftiptfeitatis, Etacciditcomedentibus ipfos récentes fins,maxime in quorum ftomacho eft cholera : eo quod cöuertun tur. Rapæ calidæ funt amp;nbsp;hu mid«,nutrientes mulcum,ct generates fperma. Vrinam prouocant,^ nec^laxant,necç ftrin-gunt,amp;faciuntappeteredbos.G.Quandoelixanturbisinaqua,amp;poftmodum prjparantur cumaceto amp;finapi,aqua iphupconfert Surnç(in31io,Suniæ,)

Mdongianæ. Diuerfanturin complexione, propter uetuftatem. Sireccntiam,dulccdinem, amp;amaritudincm. Nam ueteres amaræ,caiidæfuntamp;fîccæ, facientesbothor oris.Etrecen-Ks dulces,frigid« 3^ficcæfunt : quæ crud3eexiftentes,funtdifficiles addigcrendum : amp;codæ «contrario. Sedtemperatæcumaceto amp;carne,adduntinappetituciborum : quia confortant orificium ftomachi. Verumelixari debent antequampræparantur, cumaqua amp;nbsp;fale;amp;funt cibi afiueti, nec carum nocumentum adparet uelocitcr : amp;nbsp;peiori modo quo comcduntur,funtafsatje.

5' Rafen^ Ëligitur,£O quod cibos digerit, Wapent opilauones fplenis, amp;nbsp;hepatis,coni' ferensftomachOjamp;tranlÏtuiper inceftina, amp;mkigat uentofitates, frangens tnalicïam acc-I - tijamp;acm'tatcm ipßus, Capparcs calidi funt Ô^fîcci in tertio gradu. Qui præparati cuma-ceto, apcriuntopilarionesfplenis, amp;hepatis, mollificantcsduriciem ipforum : et exténuant humorem melancholicum : uentrem mollificant, amp;quot;nbsp;abftergunt flegma ftomachi, H,Cappariseftcibus mcdicinalis, G.dicit,quodeftiuuatiuusfplenf, . _____iuuamento quo Abfînthium hepaci confe/c. ____________________

2' Cep«. Eliguntur, uthumoresfubtilient,appetitum réparent. Ventremmollificant, u-k' rinamprouocant,feduifumhébétant,bonum efficientes colorem .Tarnen prohibeturco-? nieftio ipforum,ab iliis,quorum corpus eftfluxite,aut temperatum:fcd comedant ipfum '' habentes dura corpora . Et longum, rubeum ex cis plus habet acuitatis , quam rotun-dum, albumamp;fîccum.Crud um melius eft molli codo .Et generaliter omnes uen-tofitatem faciunt, amp;chimum malum : Sf nocetinfirmis, cum multiplipatur corum comeftio.

Allia. Eliguntur,quia humores incidunt,corpuslaxanc,urinam prouocant,apcriunt opilationes, Si edneunt uermes cucurbitinos : clarificant uocem, amp;nbsp;auferunt tufsim , ex frigiditate. Et prohibentur, quia nocent oculis, capiti, renibus, amp;quot;pulmoni, amp;nbsp;fiti : amp;nbsp;nbsp;nbsp;Aptahuequg

quia uelociter retrahunt temperatas complexioncs, atemperatura. Etcumde- fuprafoi.ij, coquuntur,quoufcj5rcmoiieatureius acuitas,frangituruirtus cius:lt;S£ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Canonc,i4*

maxime, quandoinfundunturinaceto,amp;comedunturcumlade

P OMV S Ijt, DOM V S 1$. nbsp;_ 5^

, Opiniones Phïlofophorum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Elcfliones,0^ Propnetares.___ Spargus. fcligitur, quia eft conuemens ftomacho : Ôi quia inter oiera multum nutrit: maxi-’■ gt;DehortuIanus,quiahumidioreftfylueftri. Etqui oritür infra lapides, mundifîcatabfcft foni calefadione, amp;infrigidationc : amp;nbsp;decodus, mollificat uentrem, amp;nbsp;prouocat urinam. Et fyU ^' nbsp;nbsp;nbsp;ueftris,cum terra in principio ueris aduritur, Nafeitur in principio autumnnEtCar-dones Ladatili calidi funt amp;nbsp;humidi : quia addentes in coitu, fudorem fadunl redolcre,Notent cerebro. Et Cardones Afîniniafsi-

fp^gisin tutura._____________

? Spinachiæ. Eligunturad moHificandum uentrem, propter uelocitarem fuse defeenfionis »

^ Etqui cftfrigidaecomplcxionis, comedatipfas cura Mûri, Darfini, amp;nbsp;Pipere : amp;nbsp;qui cftcali-* ^jcumCoriandro, d'oleo amygdalino. Et Atriplices deponuntcholeram, amp;nbsp;mollificant^ uentrem : quia in fc humiditatem habent.Et Atriplices.amp;Bictæ paru», frigidaefunt, d^proptercaconferuntadurentifebri, amp;nbsp;idericiæ. Nec^ ftringunt, netp laxant, nilîpræparcntur cum oleo ,amp;quot;mûri : quia tune

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;__________________laxant et profuntftoraacho._

J ^ktæ. Prohibenturrationeftonâaehi,propterhumiditatem, quaeeftineis:pcrquam hu-midiarcmlaxanrincolica,amp;exopilànt,amp;rcfoluuntgrofsicicmfplenis.Etradixeius genc-rat flegma. Etfuccus eius laxat, Etfubftanria eius conftipat.Verumtamen radix dus magis laxat. Porri minus allijs, amp;nbsp;cépii haben j caliditatis, amp;nbsp;fîccitatis, amp;nbsp;acuita-tis : amp;funt iuuatiuæ uentofitatibus, quæfunt in inteftinis, amp;nbsp;hemorrhoidi-

, ____________________________________________________________________________________________________________________________________________•■»

j Paftinaeæ. Comcdunturcrudædfcodæ: quarum nutrimentum eftminus nutrimento ra^ ' paruin, uerum ipfæcalefaciunr, laxant, amp;fubtiliant, amp;nbsp;urinam prouocant, et inflant„

onis df maliciæ. Et in quibufdam regionibus inueniuntur boni odoris, Et funt difficilis digeftionis, et maxime quando rccentes,feu inueteratæ fucrintin terris carum, Etprohibitio prædidæmaliaæ,fit

J)' Îêrratufuli. G. Non eft in Terratufuli fapor apparens, propter quod recipiunt omnes la-ç pores. Vnde cum commifeentur cumetsfpccies caliaaCjCtnciuntut calidi : et econucrfo.Ec fînguisgcncratuscxcis,eft grofsior temperato. Et ip(î générant ægritudincs melancholias, amp;anhclitum oris corrumpunt. Et melior modus quo comcduntur,eftcum multo oleo ^ amp;carnibus pinguibus. Fungifunteiufdem fpeciei : etfuntinterficientes : propter quod nolumus narrationem faccre decis .Terratufuli diuerfifîcantur fecun-

D ___________________dura diuerßtatem terrarum ipfarum.______________________

(j' Cucurbitae Eliguntur pro cibis contratuilîm,amp; febrem:quiaiÏrcperiantur(in alio,re-j(' rinentur ) in ftomacho, humores conuertuntur ad eas : et propterca debent præparari cum ' ïtetolïs.G.Corruptioacciditeisrationedecodionis ipfarum :itc accidit cis ex permutatio-neipfarum ad humorem queminueniunt, uel propter moram lOngam ipfarum in ftomacho: Sffuntpropterinfipiditatem ipfarum nota, recipientes omnes fapores ciborum, qui praepa -« rindi funt cum rebus conuenientibus unicuiq? complexioni, Et laxant uentrem, amp;nbsp;pro-“ocanturinam.Et quando fît ex cis ChabiSiCOnferunthabenabus complexionem calidam^ Ij ^gt;bis,eftcibus,quifîccûCucurbiti3 priuscoAis, ctpoftca præparatis cü farina dfmelle.

I(' Caulesouati. SimilanrurCàulibus, tarnen funt minorisdeficcationis . Qiuelixaridf praca (j' parari debent cum olco multo,amp;muri : quia ipforum elixatio cum aqua amp;■ fale ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obeft ftomacho : amp;nbsp;ipfî prouocant urinam, amp;nbsp;maxime oua ipfo

rum, quando funt recentia : amp;nbsp;præfer-uant ab ebrietate gt;nbsp;amp;nbsp;ebri-

60 TA CVINVS nbsp;nbsp;xd

D o M V s IA» D O M V S 15. dt

i Opmioncs philolophorum,________________Elediones^amp;fProprictates._____

j Suffrixata. ( alias,Suffrixa.) Eligunturhabentibus flegma in ftomacho ; co quod ignis con fumpfithumidicatem corum.Quaproptcrficcitateipforum deficcanturhumidita-tes ftomachi, amp;nbsp;ftringunt orificium fundi ipfius ftomachi, amp;quot;nbsp;nuttinne corpus nutrimento calido amp;nbsp;ficco. Ei quod ex cis fit cum fpe-eiebus calidis, erit duræ digcftionis : amp;quot;nbsp;pro -pterhocfpecies non debentadponi

j ___________________________in ferculis his infrigidatis»______________________________

'Gelatina,ÄSulcius. Eligunturhabentibuscomplexionesflegmaticas, (alias,inflamma-hs) amp;fprohibenturfrigidis,Conferunt coitui.Nocentautem podagtae, amp;neruis : nificon-^uatur comeftionem ipforum, comeftio chalcemeilis . Ethicibideextremitatibusgrefsi-I’üium,funt meliores,quamfadidepifcibus,uelcarnibus albis, amp;nbsp;tenens, amp;carnibus Vac-^inis.Etcoci procurant, ut geletur acetum, ad faciendum Gelatinam ,cum modiszarola-fUrtijamylOjamp;extremitatibus Hedorum ladentium. Helcm eftbrodium Asfipicfj infrigida-- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tum,eccolatum ab unduofitatc ipfius : quod eftfimile Gelatinæet Suleio.___

U’bac. Compofitum eft ex tribus fubftantqs. Ex Scro, quod eft calidum amp;nbsp;acutum, fubtili-U' ’nshumores : S^laxat. Etexcafeo,quieftfadusconftipans, amp;gencrans humoresgrofsos, ''S^opilationcs,amp; lapides in renibus.Et ex unduofo, feu butyro, quod eft calidum amp;nbsp;hu-®iduin. Et diuerfantur partes iftæ. Namquædamipfarum augentur: ôf quædamminuun-tur,iuxtaanimalium diuerfitates. Et lac Afininum confertconfumptis «Et lacCamcIinumconfcrtHydropicis,quandomi -

ç __fccturcum urina ipforum.

D‘ ^cAcetofum» Eligiturpoftquadragefimum diem partus, éif diuerfaturfecundum modo« j^‘ Pfæparationis.Nam codumcumrizo,uclfrumcnto, eft tardædigeftionis. Etilludeui amo-’ fiini cftbutyrum,et fadum eft acre,propter dndiûncm,conucmens eft habentibus complexly ®nescalidas.Etilludcuiablatüeftbutyrum,amp;ffcrum,^diciturDaug(inalrjs,Daufum)con-f^ft ftomacho calido. Et cum lapides torrefadi ponunturin eo,etdimiituntur douce confum-'®3turaquofitas cius,cófertfluxui.EtilIud,aquofeparatumertgrofsum per coagulum, cum ç __^rupo acetofo ( alias,finapi ) fumptum,confertpruritui.__

[jCafeus recens. Qui eft propinquiorcafeus nouitati,cftmelior: óf quanto longinquior, eft jj'plurisfitis,óf difficiliorisdigeftionis.Quidiuerfaturfecundü animaliaquorumeft, ÈtCoIu-' Uturn eft frigidum ethumidum,óf impinguatcorpus : Óf aqua eins mundifîcat uenas, óf con-ffttcöplexionibus hepatis calidi,óf corporibus temperatæ caliditatis.SauFi. ( alias,Laui,) id *ß,Floricum,quod fitdefero bullito cum lade, eft mediocre inter cafeum recentem, óf colu-ftrum.Et aqualadis acetofi,frigida eft óf ficca in fccundo giadu.óf lac non

II___multum acetofum cum fpeciebus, cftcali.óf ficc.__

[)' Cafeus uetus, Dcteftatur,quia eft difficilis digcftionis,faciens fitim,óf malum nutrimétum: Ij’ Sfquanto eftacutior,óf afperior,tanto peior;co quodcoagulym præftatfibi acuitatem » Ëtconfnmptioaquofitatis ipfius,præftat fibi deficcarionem.Et propter uifcofi-catem etiam ipfius generat lapidcm, óf maxime in corporibus inflam matis. Et elixatus prins,et poftmodum expre(rus,et alTa-tus,ftringit:etcum comediturcumrebus calidis óf

p _ _______________ficcis,ficucfale,Ófoliuis,eftmaioris deficcationis. ______________

SuntOliu3eduobusmodis.Oleaginae:quçluntmulnnutrimcnti.Etun(Suofæ,i'n a-

^D O M V S t^» D O M V S 15, C^

Opinioncsphilofophorutn» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ËleÆonf3,^Piopricfates,

5““tyruiTK nbsp;nbsp;EHcdus Butyri reccntis,eft ficurolci recently, conferens habentibus fuperfluiu-

' nbsp;nbsp;tes in pcdorc amp;nbsp;pulmone,amp;' indigentibutmaturatione amp;nbsp;mundificarioneipforum:

amp;.'maximccumcameduntur cum mclle,uclzuccharo.Et natura Butyri codijficutnatura recentis Butyri. Verumtamcn eß uclocioris

caliditatis,propterfalis admixtionem. Quod eriam quanto plus antiquatur,tanto uthementius

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;____________________calidiim,amp;'mundificatum cR.______, nbsp;nbsp;, .

‘'fniach, ideft, coinpofitum. Inimutata amp;nbsp;intégra, perIcipla non denturpro compana- Kemach, con 8'0: imo comedantur,ciim cibaria grolTa amp;” unduoia multiplicaniurin prandijs,ad remouen dimcntuni. ’*'lt;01 faftidia ipforum. Et ipfa factunt defcendere cibum uclodter,amp; fitim concitant : amp;nbsp;fplen -emingroflant, maxime in complcxionibus calidis ; amp;diliguntut ad comedendücum

aflatis fupercarbones, amp;cardigene : 0^cum cibis infrigidatiuis. Nam «Si’ipfo -» rum comeftionejfentiturpermutatio melior faporis unius cibi

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adraporcma!tcrius.

^'Chutescum oleribus. Prepdratum cum Örigano,expellituentoiïtares generatascxlad«.

Etpraeparatum cum lïnapi, fubtiliatgrolTicicm ipfius. Etcüpracparaturcum Apio,iSiMentha, amp;quot;cum hcrbaCharione,idcft,Pirerri ( alias,

Chaidos,ideft,Pirctro )cfFicicurbonifaporis.Etcucur bilæpræpararçcum Iade,funtiuuatiiixftoinachicalidi ;^ frangitmaliciam ipforum finapis, amp;

j __________________ciminum magnum cum oleo._________________

^ÖüacumHepatibus. Dicam naturas quoq;amp;' Hepatis uniuicuiulcjjperfe. Nam cum fui

rintpermixta, funtgrofræfubftantiæ, amp;difficilis digehionis ; «Sipoüquam digc rütur,corporimultum nutrimentum praitant.Etfanguis gtric

ratusexeis,laudabiliseft. Hepataetiamin feipfaiimtfa-porita, «Sipræeipue cum hierint hepata anfcrum,ucl gallinarüm pfnguium ; quae non debent fnul-

______________^_t!plicari in cibis,amp;quot; maxime quadiupcdü.

' OuaGallinarum. nbsp;nbsp;MelioraexÖuis,funtOuaGallinarüm,amp;calidiora,cü(untrecentia. Et

* '21daAa,amp;' complete décoda, eo q? dura,del faüidiuntyucl uclocitcr non defcendunt ; ucrum f'imdigeruntur,multum nutriunt.EtfemialTata nutriunt uelociternutrimcntomulto.Etelixa quot;'5ceto,ucntrcm ftringunt. Etquæforbcnrurexeis, turn rebusfubtiliatiuiS, efjciuntreumat pKlmonc «Si'pedorc. Et curh forbentUr fimplicirer, conferunt calefadioni hyfophagi, ftoma j ’^o,ucfîcæ, amp;'fputofanguinis,amp;f üocemclarificant.Ëcmagis iuuatiuaexelixis funtj quf proi

, _rjciunrurinaqua bullicnre ad coquendum._________

J'^uaPei-dicu. Siitlubtiliora Üuis Gallinaru,amp; minons nutnmcti.EtmellorprçparatioOub ^^'gt;iincftuniucrfahter.Ponâturadelixandü in àquabulliente eu fate «Si aceto, fie uteüaquapro-‘Portioncturcóucnienter.itaqjfupficies aquf,æquetur extreme fupficiei Ouorü. Etfimilis prf-P’fatioprfdidis in bonitate,cft,qn agitant cum oleo,muri,amp; modicoiiino:amp;' ponuntin uafe Wfufpendatin caldariocontincnteaquâcalidâîdcindecoopcriar, amp;quot;nbsp;äccen dat ignis defub-’’'^jUfcf addecodionc perfedam. Etfrixa «S«'fuffrixa inoleo funtmala. générantemiapidem, ____amp;'faciunifaRidium,amp;' colicam.Et præparata in aquis,funt digcftibiliora. _____ J^^Anferü- amp;nbsp;Anatum,^ Stutionu. Sunthaec uniucrfalitergrofsa,^ tardf digeftionis^di-quot;?tns tneomedereea,comedat eitrinüipforum .Et fcias, epeitrihü ouOrüomniüfubilius eft ’'bo, amp;albii cft humidius citrino, Et nutribiliofaexouis,amp;fubjiliora,funtouahabentiaduo Äptahuequ^ quot;quot;dia. Minoris nutrimenti funt oua gallinaiü fine gallo.Ex quibus duobus prædidis hón ge- fupra Cano-quot;O’ïrttanimalia.Etfimilrcrnccouagcneratain defedu Lunæ.Sed plurimüfuntgcnerantia ; eo ne.is.foluz. H^odouaanouilunio ufe^^ad pleniluniü, amp;■ rcplcntur, amp;'humedant,^ funtlaudabiliaadgc-^- nerationem.Eteconucrfo,quægencranturaplcnilunio nfc};adnoujlunium. E t

D o M V s l^» D O M V S 15. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;65 ^ _ ___Opinioncs philofophon^^__tkdiones,amp;f Proprietates, _ Carries Anetum. Prohibentur carries pccudum : quia malum fangiiinem générant. Ét A-gnifaciuntnutrimentum mukum,calidum amp;humidum .Verum flegma générant. Et Anetes annales temperatioresfuntminoribus fe.Etiftæ carnes funt in uere meliores, ^ in alqs temporibus ; quæ præ-parantur indigentibus infrigidatione cum aceto, d' indigentibusdefcenfionecum muri : poft quas

I) _______bibituruinun^bumfubtile: deindeaccipiturCJalcliczuccarinum___________ CarnesCaprarü,amp;propricHedorum. Eliguntur carnes Hedinæ,pi opter bonunutrimen-

5 'Urn quod præflant ; «3^ prohibentur ex cis carnes feeminarum, feu mariuinpluriu annorum:

( 'l'tiafuntdiflRcilis digeftionis,amp;malichimi. Et carnes Caprinacuniuerfaliter,cóferuntpuftu-‘ïspatientibus, S^Bothor, amp;præpatandæfuntinuino rubeo,dulci. Et Hedinæcarnes inby ernemalæfunt, inæftatebonæ, Af inalrjs temporibus mediocres.Vocanturucro Hedi, ufq; ad fex menfes, amp;nbsp;annales poft annum, amp;nbsp;duorum annorum

5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;__poft duos annos ■ guia quanto antiquiores. ranro peiores._____

^^ Carnes Vitulorum, Quorumlibet ficcoruin animaliumcarnes luniorcs, temperauore® j funtin humiditare amp;ficcitate ; propteradditionem humiditatis nutrimentalis,amp; ficcita-tis naturalis. ficut Vitulus. Et carnes quorumlibetanimaliumhumidorumfeni-ores, funttemperatioresiunioribus. ficut Arietes, quifuntconue-nientiores corpori temperato, carnibus Vaccinis. Et abautumno, ufejjadmedietatem ucris ,func

1^. nbsp;nbsp;nbsp;_________________________mali, amp;nbsp;in æftare tota boni.______________________________

U, Carnes Vaccinæ,amp;Camelinæ. nbsp;nbsp;Ebgiturbrodium Ask pitrj infrigidatum,amp;colarum,^ uO caturHelcm, habentibus eparcalidum,5^igt;ftericis, amp;his fimilibus. Verum habentes frigidas complcxiones,comcdant cum allijs,pipcre,darfim,amp;’ mentha(inalio, ruta.) Et carnes Camelinæ,funtconfercnccs patientibus ueram fciati-carn, amp;nbsp;moleftiam febris quartanæ. Expcllitur autem nocumen-tum ab eis,curn extenuantibus ipforum grofsicicm.fic-

Ii)______________utzinziberconditum amp;nbsp;ficcum,(in alio,fal.) ________________

Üj, Säh Eligiturad praeparandoscibos in(ïpidos,amp; faciendum iplós tranfire permembra: Si 'ftdeficcatiuum corporum: redificatur tarnen cum fifamo.co quod humedarcius acuiratem. quot;nftuofitatefua, amp;impinguatcorpus fuafubftantia. Etfemina papaueris tempérantcaliditar tem Salis,cum frigiditate ipforum : Sf fernen Canabis,licet fit calidum,S' deficcati-uum fpermaris,eft tarnen fiibtiliatiuum,amp;’prouocatiuum urinæ.EtOri-ganum expellitunAuofitatcs,uentofitates,uenenofitates.Ethetba Afæfacitappeterc ij^ ___^cibuni.Erdiximus derefiduisfpecicbus,quandolocuti fuimus de Speciebus. ___Videfupra lij Carnesfalitæ, biccaiæ, amp;nbsp;MtfisFe. nbsp;nbsp;Comparanturcarnibus recenribuscxquibusfiunt, Sal fol.ij.can.ij,

tarnen addit in ciscaliditatcm,amp;'ficcitatem,amp;’ minuit nutrimentum eius:propterca debent præparari cum laAe,uel brodio fatfto cum ouis,butyro,ucl oleo fifamt-no,amp;cum pinguedinibusrecentibus. Etmcliuresqusefaliunturdecar-nibus,funtquæduræ,amp;f pingues,quibusconucnictdcficcatio falls.Et funtconferentes flegmaricis,amp; humidis. If ____________quandoexeisrecipiturmodicj^Th _________________

' W1S.Ç. nbsp;nbsp;ßeftjcarnes incifæ,fubtilcs, S'longæ, falitæ, amp;dcficcatæinfolc:quod amp;Mà-

chamardicitur.Recipiuntqualiratesfpecierum,quæponunturin cis. ficut ame-os,piperis,cardamomi,amp;coriandri : quæfunt bonæ hydropicis,amp; inflatis:amp;'maximequæpofîtæfucrunrin aceio.eoquod mi

nus funt fiticulofæ.Aufcrunretiam faflidiumfa-

If ____Opinionesphilofophoruiin. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eledioncs,amp;Proprietäres. \CarnesGazelorum. Carncsfyïueftrcsomnesmalæfunt.generantenim fanguinem grof. fum,amp;melancholicum , Gazelorum tarnen minoris funt maliciæinteralias. Poft qüa8 jj nbsp;nbsp;nbsp;Leporinæfuntiuuatiuædccrcpitis,amp;'habentibuscomplcxiones frigidas.amp;maxime fenes ex eis .luucnibus tarnen nonfuntconuenientes: quificotncdereap-petantexeis, reponantipfas unanofteinfuccoGranatorum, amp;ace-to, Latentes ucro,amp; cxeiintcs a Iadc,dum dicimus,in-

Ij ________telligunturadoicfcentuli Gazelorum.________ Ij ^^es Lcporinæ. nbsp;nbsp;Eligiiurcerebrum ipforumafsum, contratremorem, cumcomeditur

V cum pipere;quod confertindigentibus cura delïccatiua,nec eft bonum indigentib. curafubcihatiua.fpfum etiam ftringit naturam,amp; urinam prouocat:amp;' quia pafcuafua in campis aflumitjadum eft ficcae naturæ.Nam omnia,quæ pafcuntur in campis,funt ficciora pafccniibus in domo.Et carnes Ceruorum amp;nbsp;Arietum montanorum funt omnes ma!æetnociuæ.

“'batur croceum,cirriniim,amp;' res quæ procurent exitum ipfarum uelociter : eo quod funt ner-'*of», amp;grollæ pinguedinis, amp;nbsp;propterea comedi debent poft inrerfeAionem ipfarum, cumi dimittuntur unadie,uclduobus,etligatislapidibus in pedibus fiifpend3ntur:uttene-ræ fiant carnes ipfarum:5lt; decoquantur bene in earum decodione,utfacilius digerantur cum comeduntur. Et talitcr fit omnibus,

i^ __________________quæ funt de hunj^nauj

i, biltaidi. nbsp;nbsp;nbsp;Prohibentur, quiagroflæfuntcarnes, amp;duræaddigerendum : amp;mclioresfuni ad comcdendum,poftquam interfedæ fteterunt uno die. Infigantur pcAoribus amp;nbsp;coxis ipfarum alliorum frufta muka,cum pipere,amp;' etam cum fpe-ciebus.Etqu3ndodigcrunrur,nutriuntmultum,amp;’ quærcpe-riunrur in nidis,laudabiliores funt fenibus. Verum tarnen accipiatur poft cas chalcc mcllitum,amp; uinum bonum uctus,cum zinzibere conditum»_________________

5. Pauonum cames. nbsp;nbsp;Odiuncur, quia funt magis ladolæcarmbus aliarum auium, amp;nbsp;mag» lor, difficiles addigerendum,amp;' magis fimiles corticibus cephalionum.Debcntautern ipfi Pauones poftinterfectionem morando per unam nolt;ftem,fufpenfi cuni pondéré, bene dccoqui.Prohibctur au tem comeftioillorumhr)s,qui utunturquiete amp;nbsp;ftatu:eo quod funt decibis cxercitantium,amp; motu utentium. Vinum tarnen uctus bonum,

_____________faciteosdigcrere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

H, Anatcs,amp;rAnferes. nbsp;nbsp;Eligunturcum affantur,amp;inun2unturcumoleo,aüauteiein.luiu nor -nbilemodorcm ipfarum. Et in præparationc ipfarum, ponancurmultæ fpccies calidæad re-lö, roouendum ipfarum grofsiciem, 0( odorem prædidum : co quod carnes ipfarum malæfunt, duræ,amp;’nonconucnicntcsftomacho,proptcrdifficultatemdigeftionis ipfaruni.H.Humidio-res inter carnes auium domefticarum, funtcarnes AnferunJÄ' Iiumidiorcs inter carnes auium lacualium,funt carnes Anatum :quæquiafupcrfluitates multiplicant,febresgénérant cum udocitarc. _______________________________________________________________________________

*• Pcrdices paruæ, feu Sturni. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sturni, Phafianisfunt in natura propinqui. EtIccundum ’• ordinemfehabentinrcmperantiaamp;'fubtilitate.Nam Sturnipnnctpiliter:confc-quenter Phafiani:ultimo Pcrdices, propter deficcationem ipforüm.Qui non funtcibiquibusuti debet fanus,amp;maxime motu uten»-gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tes.Etmeliorcs intercarncs Phafianorum,Cotur-nicum,5f Turturum funt,cum comc-dunturin autumno. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

|ij _ Opinionesphilofophorum. __________^ciiones,amp;'Propriciares.

j^' ^oturnices Odiunturafsatae : quiaficcæfunt, maxime nutritæcum elkboro. EtTurru-' *'^scalidæfunt, amp;nbsp;ficcæ. Verumtamen earum ficcitaseitforris. propter quod non comedan-tur ex eis nifi pulli ipfarum, amp;nbsp;ultimo remanentes in nidis. EtSturni5lt; Al-chata haben t in fe fupetfluitatcs, amp;nbsp;funt malaedigeftionis, amp;' mali nu -trimenti : amp;quot;fanguis ex eis gcneratus,calidus cft,amp;' ficcus.

Et Alchataeftficcior, lt;St unduofa ualde, obtera-

(; .______________________________________pcranseas.______________________________

Ij Auiculæ,amp;Cuzardi. nbsp;nbsp;Prohibentur, quia dum modicum ex oisibuseorum comnulctiur,

Ij' comedendoipfos, accidithyfophago, amp;ininteftinisexcoriacio. Etquando fit ex pullis eorum frofacum ouis,^cepis - adduntin coitu.Et iplbrum brodialaxant, amp;nbsp;carnes ftringunc, maxime quando mach funt.Et priores ex eis Iunt,quiimpin-guanturin domibus.Ei Cuzardi fiftucuen-

trcm,amp;'ipforum brodium confcrtColicæ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;__'

Odiuncur: quia comeJuntuermfS,amp;'locu(tas: propter quod ha-bentcarnium acuitatem, amp;'odores horribiles, amp;nbsp;non bonos colores,amp; funt priores

carnib.Curardorü.RufF.ponit in auibus tresordines,dicens. Q_uod meliores cx auibusfyluc{tnbusfuntCalandrellæ,amp;'Sachar(inaliü,Sailiur)pingues.

Deinde fturni,phafiani,oerdiccs,turtures,pulli columbin^palumbçfyl-uedres,lt;Sifilacotonx,Etpofthas co turnices,dfCurardi. licetCu-

Q nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;___________rardi magjs attribuitur medicinæ cp cibo.

U' ^allinx. Suntcibus temperacus : quianecfuntcalidæ, conuert.bilesadcholeram : neefru iJ* nbsp;nbsp;gidæ,gcncratiuæflegmatis. Et ignoramus,qualiter uulgus, Ä’ quidam Medici dixerunt,

' quodfîntmalæpodagricis,induccntcs podagram. Étdicentes hoc,non crcdlmus haberealiquam aliam probationcm,nifi proprietärem tantum : nee hoe iu-uenitur notatum m hbris, Verum ipfæpukhrum clFiciuntcolorem.

Etipfarum cercbclla adduntin ccrebro,amp;'fenfibus.Etfuntde

_____cibis conualefcentiiim,amp;quiefcennum,amp;' maxime priufepouerinr.

Ex Gallis ueteribus refultat uirtus borachia in coAura, qua laxatur uenter ; amp;cort-fert artencis,trcmori,amp;' febri diururnæ,pcryodali '. amp;nbsp;maxime quando præparan« turcum aqua,rale,amp;caulibus,óf medulla cartami,^ polypodio. Et Gal-heeUorum nutriinentum conueniens ell,cuminciptuntuocifcrare, cundis hominibus ; lt;S^gallinarum,priuflt;^’Oucnc: quibus uti debenrad comedendum quondie.

Q_________nel in maiori partez ___________

^' PulliColumbim,Turturcs,6^ Eilaéoiünæ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sunt propinquæin naturis fuis. Verum pulM

Ij' Columbini funt nocituricercbro,amp;oculis,S' maxime,quando fucrintafsati.Etfunt ' multarum fuperfluicatum.Btfanguisipforum eftuelociscorruptionis,generansæ-gritudincs fanguincas:5ircibi fafticum dißillationebumiditarühorum pullo rumafstorum.In quibus etiam fi apponcrecurpiuguedo inuenta in eis, adderent in coitu,^ renibus prodefsent.Turturcs uero comedi debent,refidente» H^ poftinterfeftioncipfatçt unodie.Vcrütamen poltquâ annü tranfierint,non debentcomedi.__ lu' Caitrata Animalta. Gum pmgma fuerint, funtbonifaporis, amp;humida, naruram laxan-’ ria,amp;'tardedefeendenria . Macra uero,econtrariofunt; quiafuntuelocisdefcenfionis, Etme-liores exearum carnibus funt illaf,quærunt mediocres inter maciem amp;■ pinguedinem, conuc-nientesiuuembus feexercitantibus.Etmeliores etiam exearum carnibusfunt Arietinæ ukimf iuuentutis : amp;nbsp;Vaccina? non peruenienres ad ultimum iuiientutisJiSifcaftratt Capuli, Et illis qui modico moru utuntur,cames Vitulinae, öl'Hedinae funt meliores.