TR AC TA TV s D VO:
Vnus
DE SORTILBGIIS D.PAVLI GRIL-LAND! CASTELLIO-
NI S, IVRECONSVLTI FLORENTIN! E X C E LL E N T I S S I M I, RO* mæ quondam caufàrum criminalium auditons celeberrimi»
Alter
ÖÏLAMIIS ET EXCELLENTIA luris Vtriufquc
D. IOANNIS FRANCISC! PON-zinibij florcntinijummæ autoritatis viri, LL. Dofto-ris atquc interpretis omnium longè prxltantiffimi, OIJM QJ'TDEM IN LVCIM SDlTIf tinne veri recogniti, amp;nbsp;ab innumerüpaßtm mendu rindicatii adicetä Indice loctißetißime.
FRANCOFORTJ AU MOENVM*
-ocr page 2- -ocr page 3-INDEX VERBORVM, RE-’
KVM ET MATERIARVM m
^IS TRACTATIBVS CO M*P REHEN* ßrum locupkfi/if/^f^) /^ ^uo resß^gulari obßr~ uaitoKeamp;ftofafit i:ii^ftißimas,orälMe
Mphabeiieo ^aficHè kóïor
Muewef»
G.Tradatum Grillandi.P.PonzinibiJc q.quæftionemin.numerum denotat.
A SortioniipoenU dicuntur,qult;e dantur abcut, vt edatfa-‘^tumimmitturaitt.ö.q.d.n.f^.illaadminiflritnspunttHf fifurnens inde moriatur.q.n. n.iS.ó’q./^.n.i.
Alwens rebmfacrü tn Sortileges, Sacnlegij Reut e^. G.q. id.
Acheron Deus,in breuibus adijdfibturn, anft verbum Diabo-licunt.G.q.it.n,24.
Adult er ia, amp;nbsp;cat era vitra quanquam occultifima Diabolus cognofiit.G.q 6.n./.
Aduocati debent informandis ^ofitionibut effe cauti, G.q. lO. a.ii.anpofint pro bannitoaduocare.P.r\,7S.
AEgritudines,qua rebusproueniunt naturalibus,excontrarii's^ hoe ed,per rescontrarias curaripofunt. G. q.a, nj. quas inferuntMlalefici,noneximaninibus,aut caremonqspro-ueniunt,fidexmixturis, (Erebus naturalibus appltcatis, G.q.ó.n.iS,
Amarenemocogiturinuitus.G.q.^.n.if.
)( J Anirt*
-ocr page 4-INDEX.
Antatoriaamp;venefica Sortile^ia amp;nbsp;in corpore amp;nbsp;extra cor pm fieripojJunt.G.q.j.n./x.
AmatorySortile£^iHßrumenta.G.q.j,n.2.pcena.q ih n j.q. /2.D.i,Z7-i^iXgt;i40'/X.(J-ix.ii.g.(ir'^.
Awatorium poculumcaa/a ocetdendi infantemin vtero , à* caufafornicationii miniflrans, hotnictda eH.G. q. 12.11.10. fiabaliquopr0pinetur,qutin lUoconßderentur q eadin.ih Ameranvereoriatur ex MaleficqsAmatorijs.quafiunt adA-moremprouocandum.G.q.3. n. 17. effeilus iUiusanpeßint jnoduciper rerum mixturai à SortUe^isfailas. ead. q. n. ^4.
Anneli boni iamp; hommer per Dei ^ratiamamp;fidem miraeuU facere poßunt.G.q.7. n. /;.
Angelorum nomina JIebraica ab aliquibus confina) an defe-rantur licite pro remedioßinitatif.G.q.6. n. 2^.
Angelus bonus in corpore affumpte virtutem generatmam nonhabet,malusautemhabet.G, q,7.n. 1/. tarn bonus quam malus dicitur ßtbßantia quadam SpirituaHs, in-tellecliua,mobilis (^ incorporea. ead.q.n.io.
Animahumana,corpushumanÜquovultmouet.G.q.7 n io. dicitur habitare mfanguine. q. i^. n. ^. amp;nbsp;ratiolegis.P. n.2g.
Animus maximein omnibus eriminibuseH attendendus. G q. /7-n.x.
Antecedens deßruUHm cenfitur ,ß confiquens deßruatur. P. n.54-
Apoßatarum duaßintßecies. G q x.n.j^.
Arasßolians Sacerdos caußt doloris, qua afficiaturpœna, Giq*
ii.n.17.
7.n
21.
■.F. a.ji.mef-fidtX
INDEX.
ßeax cenßtur ,^uod inßantiamfeu retorquatignem fati-tur.n.sfJfeparatü in Iure nullius eü valorü.n.j-^.
Ärieliquißnt.G.q.2.n 7.
ArsnuUa hominem Idaleficiatum à Maleßde liber are poteU, G.q2.n.4.
Arte Manica fiiri poßunt qua in Iods dißanübus fiuremotit fiunt.G.q. 6. n. g. hac arte imbutisreuelat Diabolus alias (oinituimpoßibilia. G. ead.q. n.^. difceniiUam ^docens paripuniunturpoena q.ir.n.ij.operahoc artefadavaldb fant deteßanda q.i2,n,/7.
^rußieesquißnt.G q.2.n.7,
^fina Balaam quomodo ipfum alloquipotuerit-G.q.7. n,24^ ^ßrologi quidicantur. G q. 2. n.f. exßgniseoeleßibusamp;a-^ flrorum curfibus futura pradicentes , an peccatum m^ curr^mt. quaß. j, n. 13.amp;anfintpuniendi. q. u. n.16^ n.22.
dßronomi imagines, quas ad Damones euocandosfaciunt, A-flronomatasvocant.G.q i.n,t.
Augures quißnt.G.q.2.n.7.
AuiumomniumDamonesnotitiamhabent.G.q.d.n.io. Auxthum diuinum non poteü implorari per SortUtgia per commixtionem Sacramentorum fada. G.q.so.a, ^.
B.
Baltazar BexBabjlonioruminterfeduSiquodvafifacra tem.' pit in profanas conuertitvfiis.G.q.i6.n.2.
taptifmum (^ omnia Chrißiana pidei documenta inprimis abnegant Lamia. G.q. 7.n.2t.
Baptifmusadfui ejfentiam non requirit perfonarum praßen^ tiam.B,a.6/,
)( / Bapti^
-ocr page 6-INDEX.
‘Paptizantesima^inesad Sortilegia facienda ,i]ttaßntaffici-emltpcena-G.q //.n.2i.
'Sefi^sroranduf quo cafu tradatur Sertile^uf.G.e/./1. i^.i^.
T)laf}henians Deunt non includitur in ßatutodepace habita cumoßenlo.PA^.Sb,
Pona hareticorunt ipfo faclo (apiuntur velut pubHeata.F, n.76.
Ponavenenaquapropri'edicantur. G q j.n./.
Preuia adcolium Maleficiati fußtendenda facientei, qua Continent aliquidexmnfecum, an amp;quaHter fint puniendi. C.q.J/.n.i-f.
C.
Calcare,aut alias contminere imagines,an ßt h£reticum.G.q.
/o.n.12.
Canü loquipote^per artem Damonis.G.q.7.n.2^,
Canones adegaripoßuntßcHt amp;nbsp;leges.P.n.t.
Canonicum vel Ciwle lus non eblfcientia.P, n. .^.
Canomfta qualem modum babeant arguendi.P, n .ij. Cheiremanria an pofte abfqijpeccato exerceri.G.quaß.sgt; n.
Cb^romantici fecundum ßgna manuumfutura prognoßi-, cantes,anßnt puniendt.G.q.ii.ti./6. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ
Chrißus Luxveritatis.G.q.a-n.a.perpafionem fuam aDia-boli mantbus infe credent es eripuit.q. ƒ .n. j.
Clericus Imaginent Crucis,vel alieuius Sanblsrum eoncul-cans,qHaltterpuniridebeat.G.q.i/.n.iS. Sacramento abu- ' tens, poena arbitraria punitur.q. i4.n.^.
Call motuuni Damones notitiam habent. G.q.if.n, 10, Cogitatiofolainharefeos crimic^^.' ''efeclusnullus fequatuï.P.n,6^,
Com-^
-ocr page 7-INDEX.
Compofitiones ex quibus rebus fadat Diabolus. G, qiuß.6l n.ii,
ConceptiontsVenenumnon animo ecdtlendi propinans, non puniturL-Corncliadeficarijs,etiamß morsßeutafuerir^ G.q iz.n.^.fedrelegatur.ibid.n.S.eir rp.
Confeßw lamiarum eH erronea amp;nbsp;reßuenda , eb quodilluji ßnt.P.n.j.
Confeßo Rei ad condemthttionemfuffidtinfola häreß. P. n. po. adeondemnationem fiiffidens debet eße verißmtlis ^ non aquiuoca.^'^ .pißacta in fora panitentia non ßuffidt ad condemnationem.n.pa. in crinnnahbiis régulant er einon flatur.^r,S2.
Gonfeßuifialias inludidohareßmabieciffe in manu altert^ usinquißtoris,noncenßeturex noua confeßionti relafßu. P.n.72.
Gonfidens mala renena punitar.G.q.;.n.26.
Goniedura qua incrimine hareßs fußieientes dicantur,arbt~ trio Itidtcü committitur.P.n.Sp.
Gonßcq criminis non admittfintur ad dicendum teßimenium in cafi delatioms ad ludum Damonum. P. n.6p.
GonßulereMaleficosanliceat.G.q.6.n.ao.amp;qi/.t\.f.amp; 12, ' Gontemnentes Iuris Doclores deteßandi funt velutpecudes. P.
n.20.
Cardis humanißcretafilus Deuspotell rbnari.G.q.io. n.2. Cornelia Legis peenadeßearqs eil hodiepoena capitis, G. q. /2.
Corpora Lamiarum ßu Strigarum ad ludum deferri Damo-numquibusrationibusafferripoßit.G q-p, n.p.
CorporaperDasnones aßumptanon/unt vera amp;nbsp;naturalia, fed quaßnaturalia amp;ßmilitudimiria. G. q, p. n. 10. ex qua eomponantitr materta.ibiä.n.ii.
X 4 Créa-
-ocr page 8-INDEX.
Creaturanuttapote^ mortuum/ùfâtare abf^ Dei potenten amp;gratia.G.lt;j.7.n.4.9.
CrimenJpeciem hareßsfaptempuniri debet.P. n.Sf. CrueiißgnumDiabalusplus timet quam cetera omnia quam mundo/unt.G.q,f.n.4..0mittere iubetur überandusaMa-leficio.q.6.n./6.
Curans Maleßeiatos non punitur de Iure Ciuili,ßed de Iure Canonico.G.q.ii.n.if.
Curare hominem Maleßciatum nemopotesi, mßeiußlemar-tußtperitHs,G.q.2.n..e^.
IlamenMaleficisßue SortUegii vtitur .„.,.^...’ ƒ —«fit ad nocendum eorporibiu humanù.G.q.t.n.i.nonpoteSi hominem in aliamtransformareßeciem,ead. q, n.2.qtfaamp; qualiain cognitionehabeatànaturalipotentia.q. 10. n.Jt foteH hommem de loco ad laeumportare.G.q.7. n.!6.P.n, 4-0 pereiucarteDeiumultacontinoeripermittit.P. n.41. Damonesßmguinem amare dtcuntur. G.qa.n.p. ratas habent ßtbmtßionesßbifaäas in manibus minißrorumßorum.q, ^.n2.euocativeniuntcertis temporibusß^nis, carmmtbus amp;ritibuseuocatis, ead.q.n. 7. ein 2^. rejponßaprabereßo-lent Maleßcisjeu Sortilegit:ead.q.ip so. quare Sortilegis fitadeant,Sacramentorum abufus effects aliquos snirabiles farere,ead.q.n.22. an midis post peccatnm inteUeäusfue-fitobtenebratus.q 6.rt.4..P.lementerum,metallorum,lapi-dum,herbarum,plantarum, reptilium, auium, pifiium, amp;nbsp;motuum calinotitiamhabent,ead, q.n.io. mentemulierit perinfidehtatem capta,in ^uerjösperßenarumßeciesß transformant coram illa.q.7,n. 2.apparentias amp;nbsp;mille re-tumßgt;((ilt;(mieli(ctufbu»iagt;ilt;irepraße)Har(poßunt,tadq,
n-h
-ocr page 9-INDEX.
1^1 s. in nabis mirabilitar operaripoffant duplièiter.ead. tp. n.^S.contratuflitiarnhumanam vires faas negueunt ex-tendere.ead.q. n. ^^.fecundum ipfirum naturalem virtu-temmultafacerepoffunt, quanonfadunt diiiinaeosrépriment e prewdentia.ead.q.n.i^. miraculafacere nou poffant.ead. q. n. if.pervtrtutemfitamadeovehementem Ô'acutam, operantur quadam , qua à nobis miraeulu putantur , amp;nbsp;nonfiint. ead q.n. i ó.quialiquem adpecca-tum induxerunt contra natur am, abominantesfu^ere ell credendum.P.n. 64, tllosinuocare,amp;ab ijsrefionfiapeters, anfithareticHm.n.82.
tgt;si nomina Hebraica ab aliquibus conficla, an deferantur licite pro remedioJàuitatis.G.q.é.n.a^.
lgt;eo Mammanafitcrificantes, vtfiant dtuites, qualiterpuniri debeant.G.q./i.n.z^.
^eofioli referuata quafint,nec vUipermifia creatura. G. q. le. n..z. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
Igt;eterminansadplura determinabilia relatum ,pariformiter illadeterminaredebet.G.q.i2.n.q.(^i6.
Tgt;eus Acheronan breuibus adfitfioUtum, anfit verbumdiabo-licum.G.q,if-n.24-
Peusfiilusfiecretacordis humanipoteHrimari.G q.to. n.2.per artem Damonis multa contingerepermittit.P.n .41.
Diabolusfummaperi ab hominibus adorari cupit. G-q.^.n. 6.q. 7,n.ÿ.an fitfuturorumpraftius.q.s.n.j/. iHitentantiho-moabfiqjDetgraturefifierenonpotesl.q.s.n.^.plm timet fignum Cruds quam catera omnia qua in mundo funt. ibid, ante Chrifli aduentum duos manus habere diceba-tur.doid. abilliusmantbus Chriflusperpafiionemfuamin fit credent es eripuit.ead. q. n.}. illius opera muller ex fie pu-shea, quando^ ad liMintmprouocatur. \b\d.fiub diuer-
-ocr page 10-INDEX.
ps inßmmentü amp;figurii docetSartilegos diuer/à commit^’ tereflagitia.ead.q.n n-rerumnaturahumamp;fecreterum niiturti maiorem habet cognitionemqua omnespmulhommes. qó.n.2. quads m/ua conditicnefuerit, amp;nbsp;qualis po^lap/um ead.q. n.^ pratcritorumautprafintiumoc-atltorum,hominiineognitorum,optimuseiiinterpres.ead. q. n-s-furta, adaltena, amp;cateravitiaqt'.anqitamoccul-tißimacognofiit. ibid, rerumprincipiacogno/cit.ead.q. n. 6. quarequandoque futura prédicat ex certa fiientia, quam non habet ipfi. ead.q. n.7 imbutisArtibus Magids reuelat alias cognttuimpoßibiba q 6 n ç nulla capitur ob-liuioneautignorantia rer urn naturalium autfecretorunt natura.ead q.n./o.inomnibusarttbus liberahbusomnium hominumebl lange doitißimus. ead. q. n. 11. exquibus rebus mixturas aut compoßtionesfaciat. ibid, quidam in fuluerem, ér quadam inpinguedinem redigcre docet ad fadendaSortilegia ead.q.n.12.quareaDeopermittatur adebinhoneßeres diuinas, ér fuaadorationiseultumde-turpare.ead.q. n./^. reducensßrigasaludisDamonum,ß finum campanapro Aue Maria audierit, cogitur eas in eo-demloeodimittere. q.7.t}.^o mortem eorumqueshabet fubieelos optât, quoplenèpradam eorumhabeat tutam. q.^.n. 2. Chrßum aßumptum detulit inßndamduita-tem,ßatuens eumßtpra pmnaculum t empli, q.7. (\.iS. eS ßubßantiaßiritualu,libera, ér nullepreßapondéré, ead.q. ti.20 virgas ligneas inver os dracones conuertit. ead, q. n. 22. quoadpoteH t idei noßra reßßere nititur, ér earn im-pugnare.P.n.42.
Diaconus rebusfier is abutens, féquot; in vfusprofanos eas conuer-tens, quanto tempore excommumcatus, ab Alt arts mini-ßcrioßtßßenßus. G-q id.a.s,
Dign'ßima
-ocr page 11-INDEX.
Dign^tma omKumifeientiarum e^ Theolo^ia. P.n.4.
DiJcens amp;nbsp;docens art ent Sorttle^amßaeMagicam pari puns., unturpoena. G.q t/ n.t^.
Di/jiutationes ßas propriai qualibet habet feientia. P.n.26.
Btuinatio qua fit perfomniorum interpretationem an fitpro^ hibita.G.q./s-n..27.
Diuinationutn quatuorfisnt genera.Gq.2.n.6.
Dium quarefie dibli. ibid.
Doblores luris priuilep_iatifuntinmultis,P.n.i^. iUoiconte^ tntientesdetefiandifuntvelutpecudes n.20 areaquaver.-fan dicantur.n .2 i.vocari debent adprocefiis amp;nbsp;examsna,~ tionesinqttifitorunt,vi.66.
Dolusin quibui criminibus eulpa praponderet.P. n. 87.
DubiatnJfieebantibus adfidetnfuntad Papain refereda.P.n.S.
tffeelus Amorti an poßint product per reruns mixturoi à Sor.. tilenüfaâas. G.q.3. i^.24.SoriilegiorumquaUtercaufari poßint in corporibtu bumanis medsattbut rebus fine mixtit fiuefimplfcibus.qó.n. e.
Ikmentorum omnium Damones notitiam habet.G.q.6. n to. ixpenmenta fermenumverorum cum rebus finfatisconcor..
date debent. P.n.^à.
Ixeqaendum noneStRefcriptumPrincipiseunialtcrius imu.. riaP.n.^2.
Ixercens Sortslegia ad bonufine anfit puniendus.G.q.it.n.14^ Ixercere luflitiamproprium ebb Principis.P.'.s.g t.
Ixprefia Sorttlegq Profeßio quafit. G q 3. m. duplex effepo-tesi.ead. q. n.^.facientes Hiatts, cr exprefium Adorattonu cultum impendunt. ead. q.n.j.
F.
Tabla per arteDiaboH no ver a cefentarfedphatafiica.P.n.47 Tablara
-ocr page 12-INDEX.
FaUutn nonpr^ßimitur nißprobetur. P. n .^f.
Tacundia oratorum cjualehabeat officium.P,n.jy, F^to non noxa imputantur, ^ua abj^uefiaude caß imprtutß accidunt.G.q-i2.n.é.
Tebrts ^ualu morbusßt, c^r vnde proueniat.G. tjT.n-f.
Festus in vtero matris intra quantum tempus formari cenfia-tur.G q./^.n.j.
Fortuna ßmulachrum quondam marmoreum ad matronas Romanos locutum. G.q.^.n.of.
Fulgura an amp;nbsp;qualiter inducerepoßint Sortileß.G q.d.t^.iT-Fur ta ^ cotera vitia quanquarn occultißima Diabolus co^no-feit G.q i n f.
Ftituraduplicttercognofiipofunt.G.q.i n é quarequando^ que Diabolus prodicat ex eert a fiientia quam non habet i-ffi.ead, q. üj. illorum reßonßvtplurimumfint dubia-^-j.n.i.
G.
CeneratiuavirtusimpediturquandoqueperSortile^sf- G.q. é, n. ij. illorum pasna. q. ii. n. /^.
CenethUaci qui dicantur. G.q.a ,n,g.
Cradinesan amp;nbsp;qualiter inducerepofint Maleßci, G.q. 6.n.iTgt; H.
Kareßm manifeße quando dicanturfipere Sortilegia. G.q ifgt; n t.
Uareßmfapientibus quandoßt detrahendum. P.n.f^. floreticus cenfitur, qui leui argumeto àßde Catholiea deuiat.
P. n.if.inquiripotellapluribus.n.7.4.poll morteminqui~ ripoteH amp;nbsp;damnari. n .^y.illorum bona ipfifaélo capiun-tur relutpublicata. n,f6. non auditur, etiam in valdèfa-fiorabiltbus. n. 77. illum eccultansfiienter, tanquam hare“ ficuspunitur.n.rs,
Uebraica
-ocr page 13-INDEX.
Üehdica nomina t)ei amp;nbsp;Angelofum ab aliguibns confina, an äeferantur licite pre remediofinitatü. q.6.a. 2^.
HerbarumemniumDamenesnotitiamhabent. G^g.ó.n /e. Üifloria de Sacerdote quodam HiJpano decreteru Doblore, ob
« nefandumamoremM.onialiumtntnfiniamverf0. G.q.i^t ti.2.de multere, qua virumfiium ad ludum DamonS du-^ xit.q.^r, 11,26,de pueUa ad ludum Damonum ducla.ead.q, ti.27.
hominem fila verborUm potentia interimere pofie credant quidam. G,q.i3.n.27.
^omoabfque Dei gratia Diabolo tentanti reßfiere nonpoteït» G.q.s.n.4.
^oftia conficrata vtuntur quandoque Sortile^iinßiifSorti-lei^Amatorqs.G.q.^.n.tf.quandoquehofiiafiriptalite» rüfinguineis.ead.q.n.29.
^umanicerdisficretafolusDeuspoteblrimari. G q. i0.n,2. I.
^^tficax cenfiturargumentum, quodinfiantiamfieuretord quutionempatitur, P.n.ff.
^norantiain Sertilegie nonexcufiat. G.q.i/.n.g.
^^norantia rerum naturalium autficretorum natura nullA capiturDiaboltu. G q.ó.a.io.
^^^ugmatienesfitaspropriaiqualibethabetficientia. P.n,2ii ^»taginei de eer a fiant quandoque à Sortilegis ad Maleficiart-dos homines. G. q. y. n. ^. quare fieri fileant in Sortilegqi cum tarnen nihiloperentur. ead.q. n.ie.facereiUas adA-morem malieriiprouocandum fitperfiitiofitmpetius quatn hareticum est.q.io. n. ^.baptiz,antes ilioi adSortilegtafa~ tiendaquafintafficiendipana.q.ii. n.21. .
Pagines caleare aut alwcentemnere unfit hareticum. G. q. I9.n,l2.
Imaginât
-ocr page 14-INDEX.-
Imagines, tjuaf Aßronomi ad Dajfienes euacandos facia)it,A-Jfroiiomatadiatntur. G.g j. n.g.
Implorât to auxilij Dantanum adfiiendafuturafipit harefitm G.tj.io.n.io.
Jncantationes^utefiunt contra ßrpentesanßittphtübiles. G, q ii. n 2f.
Jniantatoresquiccnßndißnt.G.q 2.IA.7.
Incarceratum Sortilegi opera Danicnum hberare nonpoffunt, G.q.7.':y.^.
Infamia attendi nondebetquaaperfinisßußeclts ortamha^ bet.P,n.d^.
Infant natas ex coitu cnm Dam one habito cuius cenfeatti rfi- quot;^ ' lius. G.q.7.n. i^. menfißptinio natas idee v iuerepóffe dici-tur, quodfubLunanafiatur. q. /^ ti. ƒ.
Infirmitates in humants corportbus ex fola ima^inum obfir-uantiaabfqueMaleficioeririnonpofunt. G.q. f. ny.aH pofint licite fanari per ligaturas ^quadam verbafipergt; ßtttofa^quibusvtpltiriniumvtunttirmuliercula. q. 6. n. at.
Inquißtores Fidei cohere debent ad obiurandum quad eatur, nbsp;nbsp;nbsp;. adludum Damonum. F. n. 6j-. cognofiere nonpofunt att nbsp;nbsp;nbsp;' iliorum ßt lurifdillto.n.y^.
InßruinentaSerttlegorttm. G.q.y.n. i.TacitaProfefionis qiia.q.7.11.2 SortilcgijAmatorf ibid.extracorpus. ead. q.n.g.Tertiafectei qua Fenefica dicitur.ead. q.ti.6.^ Intelleblusanfuerit poli peccatum obtenebratus in Damoni-bits. G q,6.n..f.
Interpret optimus eH Diabolus prateritorum amp;praßntiugt;n occultorumhominiincognitorum. G q.A. n.y.
Jnterpretatioeonfeßionis in foro confeientia ad falutcm ani.i ma in patternferidebetdeteriorem. F.ii-po.
Inueca-
-ocr page 15-4 N D E X.
t^tocatio Diemctiii(JU,müoh^reßmfaseredicatur. G. q.ia.n» lo.amp;ii P.rgt;.ÿ2,
ludiiuju^er Crucern immtm^tiatproijdens, qua pana mul-dandus. G q.ii.naf.
hdexrationenetorq non debet procédere niß prius conßet dt notorq quabtate. P.n.S/.
bidui per Inquifidonemprecedenti, érfi informât urn dicen-tt,non flatur. P.n, So.
Jupiter humants amicus ,ficundo menfe formandofatui een-fittirpraeffe.G.q.is-^'i-4-
JuradeaUquibus loquentia locum habent in non exprefis, in quibuseadem militât ratio. P.n.^s.
Juri^eriti tn dubßßmtadeundi. P. n.^S.
Jus ars boni amp;nbsp;aqui dicitur. P n.t 4..
Jus Canonuum vel Ciutle non eH fcientia. P.n. 4, Ciuile Magißros m fecunda amp;nbsp;tertia ßecie SortUe^iorum filet aquiparare. G q. 2, n. lo. pro filuendis Malefi-cßpermittit recurfum adM.aleficos,fid nonlus Canonicum. q. 6. it.2i, eUfctentiapraätcaérfieculattua.P.n. 16.
^uflitiam exercere Principisproprium elï.P.n.31.
L.
^ici ér viles perfina Sortilegia exercentes, qualiter pu-niantur, G, q. 11. n. 4. Imaginem Crucis vel aheutta Sanliorum conculcantes qualtter puniri debeant. ead. q. n./#.
Jamia an defer ant ur vere ér realiter per Damones adludum amp;nbsp;congregattones nodlurnas.G.q.7. n.i.i.érj/.P.n./.^f. •f^-ér jo-quibus rationibfu idfiert afferri poßit. G.q.7- n. 7-mpninu
-ocr page 16-INDEX
inprimü in manu Diaboli Saptifinum amp;nbsp;omnia Chri-ßtanafielet documenta abnegant.ead. q. n .2g. ProfeßtoneM ixprejfiamfaciunt in manu Diaboli, non auteni ilia de gut-bus in c.Eßfiopi.ead. q. n.^6.à paroch^s expelli debent per Épifeopos ead.q-n ^^.gualitercognofianturveripoenitere, q.g.n.S.Hlarum confeßio eH erronea amp;nbsp;reßuenda,ebqubd illufiafint. P.n. J2.iliasportâte corpuschrißi adluduni Damonum,eßilludD£moni offerte ehfalßßtmum.n. 6^. noKit domos ingreffas fianguinem ßugere paruulerum eH erroneum. n.d^.
lapidum omnium Damones notitiam habent. G g.ó n./o. Legalußeietiaßubieitum nedum circa mores, fide^ etiam cir* cafidem.P.n.^.
Leges à Deo per oraprudentum dt Imperatorumpromulgate fint. P. n. to. in guibtuallegaripoßint. n. 12. ratianem amp;nbsp;cauffm haberecenfintur.n.iy.
Legibmßbdidebet omnuhomo. P. n.ii.
Legü Cornelia deSicatqspcena,e{ihodiepeenacapitis.G.q.li* nj.
legis reffuere/übt Uitat es gualiter inteUigatur. P.n.2^i Legifla gualem modum habeant arguendi.P.n.2f.
Lex guahbet à rationefita interpretationerecipit. G.q.7.ti.di‘ tllitti ratio déterminât a dtclum reflringere cenfitur.ead. g* n. ^4,fimpltcitatemampleélitut, (ßßubtilitatem reßuitt P.n.f. eU voluntaria,opinatiua, non paßim neceffaria. i-bi è. localis non omnibus pt ouidens cafibus. n. 6, amp;S7.ra^ tionabilis dicitur eo ipfi quodprohibita no reperitur, n ,^/. anfit variabilis fieu mutabilis. a. £6. fit tantum de his que vt plurimum accidunt. n.^e.
tiberandus à hlaleficio lubcturfignum Cruds omitteroi G. q.
ét a.if.
ligaturas
-ocr page 17-I N D E . X*
li^atUïastid CbUuniMaleficiatiJü^ndendiiifaàeHtih ^^^^ (ontinent ahguid extrmfieutH,ani^qU(t literßtitfunitn“ di.G.q.it.n.24t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-v-
ltCitSonilegiorum.G,q.4.n.i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
loquentiivirtus fiat in hoeßbene dißihguat.P.n'.fj. ^ Lummarta confiuetaextingues Sace)'d»teaufiac{i)loriiqtiajgt;U^
tiiaturfoerta.G.ei.t/.n,i7, lt;
lunafiptimamen/eformaiidofatuiitr^eli '.G^./^.n^.''- “ ‘ lux ventât if Chnßits vniuerfumniiindumiiiiiininanslG.q^
^.Ü.2, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•v.iVavi.Vn
idaßea arte firripefiimt qua th lotis diflantibut^U 'rei^9td''' fiuiit. G. q.6.n, g. bac arte imbutü reuelat Diabolus fi^ài Co^nitut)hpofiibilia.ead.q.t}.ÿ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.;.t*i
Mafifin ihfetunda amp;nbsp;tertia fiecie SortilefiorumluriCtitilfi aquijgt;arantur,G.q,2.a.to. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;‘*^'\,l
Uala venena proptnans, conßeiehs dut vendent fOmtié^^-^»-j.n.26.qu£proprièdicantur.q.^.rï.^i y''^-^
Üaltfica quadam verba in omnibus Sortilegßsadm^t^nitilii'quot; G.q.j.n.ih
Malefica tertiafiteciesSortile^iorum dicitur, qUa nullius iaa* fidbonieffeeefietur,G.q.j.ni2ii
Maleficiqaahter pervnâiottes Maleficiaßa perpètrent. G. efi d.n.2^. an amp;nbsp;qualiterpluuiMigrandtnes ^fulgura mdu^ terepoßtnt.q 6.n./7.extragremium amp;proteHionemßnt Icclefid.q 7. n.g.in mantbus publica lufiitia exifienteS quarenon faciant fie deferri perDamones admortemeut^ tandam.q.p. n. i.quamuläenturpeena delureCiutli.q» tt.n.ii,
Ualefiicia qualiter extra corpuf Maleficiati cenßanturßerlt G.q.s.a.go.
X X ^^t
-ocr page 18-I , N.. D F. X.
ii^^lcß^utoi^itrarensm? poten, nißeiufiemartisßt perittu. ,lt;3.q. 2. n.,4. euraninott punitur äe lure Ciuili,fiddelure Cananico.q./i.n.is.
Jtiaiefiaatus quidam ne earn vxore copularetur, quaüterfue~ rit ltberatui.Gq.6.n,'//„,i, „
a^lefifiym quandaque ab/queveneno, (^ filaCarminisamp;‘ verborumpotentiaperficitur.G.q 3 n.a/ c^ q g.n.i.
2Aalum/eniper pr^^miturde mafo homme, amp;nbsp;de male verba ,_qtfod ab éfiprafertur. P.n.^e.
T^mmona Deo/acrificantes, ^fiant dimt es, qualiterpuniri debeant.G q,ii.n.2j.
24M^M,d^as dicebaturhabere.Diaboltu antg-ChriJHaduetunt,
^larmorcum quondam Fortuna fii^ulachrum ad matronat ^,^^ytanas.iocttt,um.G.q.7.naxt
Jdarstertiomen/efiormandofcetuipraeH.G q.r^.n,4.
^tfjmomum quandoquç, per Fcclefiamfieparari mandatuf ' op impôtentiarn coëundi. G q. 6. n.14.
It^^.^t^ns venenjisufinatiuum agroto, anpuniatur ,fiu-grotuiexillomoriatur. G.q. 12.n./S.
2d*gt;}tbr{.yßfiiidttn^uedinem inducentesSortilegi,aut alias vim generatiuamimpedtentes,vltimo Jupplicie affiduntur. G. g^n. n^-ï^Ant- .,'/
Jdfrcuriiuqiiint9,menfieformandofoetuipraen. G.q. l^gt; 0.4-Metalforum omnium Damones notitiam habent. G.q.6.n.io. Jilmifiraspocul^m Amatoriu quapoenapuniatur. G.q.i2.n.i. ilfraeulumquidproprièdicatiir. G. q 7. n.if.
Mixtura reru à Sortilegiifalia non poffunt producere effect us Amoris.G.q.^.n.24.exquibreb.fiaciatDiabolus.q.é,n./i.
Moderator quijqueest reifua.G.q.7.n.2t.
Morbi quoi inferunt Matefici, non ex ima^inibw aut caremo-n^'t
-ocr page 19-i N D E Z:
^iKsprouenittnt ,fid ex mixturü, amp;nbsp;reèm MturaÜbtn 4^2 pheatK. G.q.6.n.ig.
Mortem eerum quos fubieclos habet Diabolus,optât, quopknè pradam iUorum tutam habeat. G.q.p.n.2.
Mortuum fufiitare ab/que Dei gratia amp;nbsp;potentia créature nuUapotesl. G. q.7- n ^ö.
‘ MotuumcceliDamonesnotitiamhabent. G.q.6 n.ro.
Muliebrü fixus res admodum fiagilis facile decipi potesl. G. q, f.n.ó.
Mulier eXfipu^ica quandoq. ad libidinem Diaboli opera pro-uocatur.G. q.j. n.}. pragnanspoculum aborttcnisfiientef filmensqualtterpunirtdebeati G.q./i.t\.2 6 amp;7.
Mulieres quare in maiori numero eaut ad ludnmDamonurH ^viri. G.q-7‘ty,it. quadam/ubfalfisilhfionibus cÜ Diana^ èr Herodiadefateturfiireneclurno tempore ead, q. D.jjt
Mutabilisanfit Lex.P. n.^ó.
N.
^aturaïium rerum maximam habet Diabolus cognitionemi G q.6. n,2. niillacapiturobliuioneautignorantia.ead.qt tiao.
^ecromantiavndefitdiHa. G q 2.n.qt
3decromanttci amp;nbsp;Sertilegi fiiis fiiperftitionibus voient esfideni adhiberi,aliquafaturapranunciant. G.q 2. n. 6. qUidi-cantur.eadqD'i.S.
^egatiua esl non ens, ^ ideo imprebabilis. P. n. ^ z.
Négociaplurafiint numero quam vocabula. P.n,i7. dominaHebraicaDeié^ Angelorumabaltquibusconfina, aH deferanturiieitèpro remediofinitatis,G.q 6.11.2^.
^onpafirn necejfaria esi Lex.P. n .j.
ilt;ox£ imputari nonpefuntfidfato, qua cafi improuifi acci» dunt.G.qi2.n.6.
)( X ceca-
-ocr page 20-I* N D E X.
O.
Occaßo capi debet qua benigntutprabet reßonßwK P. n.di. Occult ans hareticumfdenter tanquain hareticiu puntri de^ bet.P,n.7f.
Opera Diaboli muiter exfepudica quandaq^ adlibidinempri^ uocatur.G.q.s,r}.x.
OperafaUa Arte Jdalefica valdèfitnt deteßanda, G.q. /2. Qgt; tr-
Operationes nat Wales corporibus perDamenes aßumptuntn conueniunt.G.q^.n.ii.
Opinatiua lexeli.P.n.f.
Oratorumfacundia quale habeat officium.P n.^^.
Ordorerum ^ficundum ipfarum naturas,^ficundum motus attends debet, in vtrtutum achuarum ailtontbus. G. q, 7- n. /7-
P.
Participes criminis non
dum in cafit delatitnis adludum Dantonum. P.n.As.
Paruuliqualiterpeßintfiricari. P.n.ó^.
Percutiensnonoscidendiani/nomitiuspunitur.G.q.it'a.h.d’
Peritocuiquede pertinentibus adartemßiamcreditur. P- tl.
Philofophicume^l reßondere per verbum dubitatiuum. P- n*
Pifiium omnium Damonesnotitiamhabent.G.q.é.n./o, Planeta ßnguUmenßßngulo operari dicuntur informatione infantisinvtero.G.q i^.n.^.
Plantarum omnium Damones netitiarn habent, G q d.
n.z».
PIUUM
-ocr page 21-I N D E X.
Pluuias ah amp;qualiter inducers foßtttSortilegi. G, q. 6. n.’
facula Abortianis dicuntur,qua dantur alicui, vtfaetum edat immaturum. G.q. 6. n.ij. tlla tradens qualiterfuniatur. q. la.n.tg.amp;q-is-n-i.
PoculamAtnatorium minifir ans qua fit pana affidendus. G^ q, 12, n. i.2.amp;i2.eau/'aoccidendi infantem inviero^ cau/afomicationisminifiranshomicidaen.ead q,n.to fi abaliquo propineturquain iUo confiderentur.ead qn.tr. foculum minifirans cum Sorttlegfi fadum nedum punitur, fed amp;nbsp;qui tUudconfecitpuniri debet. G.q ij.n.ta.
fana U^is Cornelia de Sicarqs ed hediepana capitis. G.q./i. n.j.
fana vltimi Supplicq punitur quis quandoque pro homicidit fine dato commiffa Gq./2.n.j.
fana fecundum failiqualitatem, turpitudinemautfeanda-lumfuntaggrauandaaut molhenda.G q 17.n..^.
fanaSortilegioru.G.q n. n.i.f.i^.^27.inforoconfiientia qua.ead.q. n. 2. quatnforaludteiaU Canonico. ead.q.n j. SortUe^iorum Amatortorum in for o confeientia.amp;inforo iudi(ialiCanonicoqua.ead.q.n.6 7-amp;8. Sortilegisimpo-nendafiint arbitraria. ead. q.n.7, t'eneficorum qua, eadq. n./o.
fafienondiciturquifineadiutorenonpote^.P.n. ^7.
fatentiafola verborum hominem interimere pojfe credut qui-dam.G.q ^.n.27.
fracedentiadeclaranturperfequentia.amp;icontra.P. n. 44, fragnans muiterpoculum Abortionisfiienterfumens,qualiter
puniridebeat.G.qt^.n.2.^ 6.
fralatusfaam, fed non iedefta iniuriam remitterepotesi. P. n.fs.
)( K S fr^tri-
-ocr page 22-INDEX.
Pr^teritoramDiabclui epfimmelt;linterpres.G.i^.â n.j.vtà^ proefentium occultorum homint inco^nitorum ibid.]
Print epi non debetß immifeere rebitsßiritualtbus. P. n .^. Prineipis et tam voluntas legem condens rat tone regulari debet.
P.M.^o.propriitm est lußitiam exercere.n.^/. Reß:riptunt noneHcum iniuria alterius exe(]uendum.i}.^2.ßudiui» eße debet vt populusßbißibdittu bene viuat. n.^^.
Probationon admittitur contra praßniptionem Ittris amp;nbsp;de IureP.n.6o.
Probationes in crimine harefios debent luce meridiana eße da-riores.P.n.67,
Profeßto Sortilegorum ell duplex. G.g./.D.x. Tacita amp;nbsp;Ex-freßa.q.jn i.^./o.n. 4. Expreßa duplex eße poteH.qj.n» jßt cum abnegatione nominis Cbrißi in Baptißnate. ead. ^.n.^.Tacitatnßramenta.q.s'. n. 2. ExpreßarnDanioni facientes,expreßum amp;nbsp;Adoratienis cult um impendunt.^, 3-n.f.
Prohibitum aliejuidfacere, aut eßieere aliquod antecedens ne^ ceßarium adtUud pariaßnt. G.g. 11.11.211.
Propinans mala venenapunitur. G-q.^. n.26.
Publicatie teßium non fit in crimineharefis,fi inquifiterum timeaturpotentia.P.n.;i4.
Pjthonifittquafint.G.q.2. n.7.
R.
Patio determinata Legisdidum reßringere eenßtur.G.q./.n. 34.LegisdicituripfitisAnima.P-n 2S.
Pattonabilis dicitur lex eoipfiquodprohibita non videtur. P.
Ballone regulari debet etiam voluntas Principe legem con-lt;itns.P.n.3o,
Batii-
-ocr page 23-I N D E
'Rationes ßtas proprijs qualibct habet/cientia. Pji 26.
'Rebus fat ris in Sortile^sjSabutetts,Sacri'legij É^Us est. ^lt;j. )^^ num.4.J]gt;iritualibus Princepsfi immifiere non debet, P.
'Regere feip/ïtfKfiimmitfipient!aen.P.n.24.
Retfua quilibet bonus moderator ^ arbiterexißimatur. C.q, 7,r\.2o.
Religuias Sanblorumyaut Eccleßa Sacramenta Sortilegijs im-nußentespari po£napuniuntur.G.g,i/.n.2S.
Remédiafanatiua qualiter cognofianturßlt;perßitießa velnon. G.g.6,n.2S!.
Repttlium omnium DamonesnotÜiam habenk G, g. 6.n.io, Refiriptum Principis non eR cum atterius iniuria exeguen^ dum.P.nG-2-
Reßondereper verbum dub'itatiuum elipbilofiphicum.P.ït.
3P-
Reßonfafuturorum vtplurimumfintdubia. G. q. j.n. /. 4 Damombus petere anßtkareticum.P.n. ia.
Reuerentia quaformaperßrigasßue Lamias exhtbeatur Da-mon'iipfarumPrincipi.G.q.p is.ag.
RexBabßoniorum Baltaßsrinterfeäss5,qubdvaßßi(ra Tem-plim profanas (onuertitvfus.G,q.i6.n.a.
S.
tacerdoseaußdoloris Aras ßolians,aut luminaria confie ta extinguens, quaaßeiatur peena.G.q. ;/. n. 17.quifiienter miffas celebrauit fiperheßta non cotißcratapro Sortileges faciendis quahterpimiatur.ead. q. n. /g, resßteras aut fatrat as ad vfusprofanas ionuertens qualiter puniri debeat. quaßtane ló. nurncï0 ■i.''tn dn'lfarum eelebratiambus )( )( 4 prices
-ocr page 24-INPEX.
freeet ntfarid; ó“ turpes admifiem amp;nbsp;ad maluntfitteni, qualiterjit punieHdtu.q.t/, ti j.^ ƒ.
^aceräetef pro vint! tniffam dofunitorum celebrates in odium ipforumanfintharetici G.q.io.n.i^ e^quaHterpunian-tur.q. i4.n.2 in celebratione snifianon conficrantesan fintl}aretici,q.io.n.i^,fiiperrebns profanisadSortilegia aptü célébrantes qualiter debeantpuntrt.q /^.n./.débita modajardine fitcrificandi abutentes quantpeenamdate debeant q.tj,n.i.(i/’2.
Sacra fcriptùra adiuuari debent, amp;nbsp;declarari per alita infi-notesfiientias. P.n./^,
Sacramenta Ecclefia Sortileges commixta anpofiintmouere animum malefidati adAmandum malefidantem. G. q f n,2i.q /o.n,ié-
Sacramenta autalias res Sacras aut benedidas Ecelcfia Sortis legesadmifientesparipœnapuniuntur. G.q. //,n,26,
Sacrasfenpturastranare Theologorum eH. P.2.n.2, Sacrilege ReuseSlabutcns rebus fiacrü in Sortileges, G- q^ id-n.4.
Salitoresquidicantur.G.q.2. n.^.
Sanatiua remedta qualfter cognofianturfisperfiidofit veinom G,q.6, n,22. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Sanaduum Venenum non animo eccidendi propinans, non punit urL. Cornelia de Sicarqs, etiamfi Slots fiecuta fuerit, G. q, 12. n. 7. caufit fanitatis immixtum medelis propd nans non punit ut, etiamfimorsfirbentisfiquatur. ead, q. n,2o.
Sanguinemamare Damonesdicuntur. G.q, 2- n.ç.
Saptent iafumma e^ regerefiipfum.P,n.24.
Saturnusvitahumanatnimicus menfi primo foetusforman-diregnareputatur, G.q-tj.n,^,
Seientia
-ocr page 25-INDEX.
Sfientid Turk e^ certi/iniatnobilù ^omni honore digna. P. n. iS.nobtli/tma.nobih/imos reddens fuos^f(’jJbresj'i,22./a~ pientid e^^resfan£lißima.n.2s, omniumfapientum do-gma.n.2f.
Scientia guahbet filas propr'w rationes, imagmationes (^ di~ fittt at tones habet.P.u.26-
Scientiarum omnium dignifiima eSi Tbeologia.P.\t.4, Scriptura requiritur in eo qui ab bar eft rcuertitur. P. n, S^. Secreta (ordis humanifiolus Deus potest rimari. G. q. 10.1:1.2. SecretorumP^aturamaxtmam Diaboltcs habet cognitionem, G.q. 6, n. 2. neceorumvlla (apitur oblitiione autignorau-tia.ead.q.n.io.
Sexus muliebris resadmodumfiagHisfacile decipipoteSl. G.q. P,n.6.
Signum Cruds Diabolus plus timet quam cat era omnia qua in mundofunt.G.q.j.n.4.omittereiubcttirliberandiisaM.a~ Ieftcio.q,6,n.i6.
Simplidtas in Sortilegionon excufiit.G.q.ii.n.S, Simplicitatent leges ampleduntur ,fubttlitatem refiuunt. P.
Smiulachrum Fortuna quondam marmereum ad matronas Fomanas locutum.G.q.7.n.2j.
Solfexto menfeformandofoetuipraeH. G.q.f^.t\.4.
Solennitas eadem requiritur in feluenda qua in liganda. P. n-4i.
Sors pro Fortuna quandaq^, quandoq^pro conditions humana capitur.G.q./.n.s.
SortesinEuangelqsquarenteslibrum aperiendo,velaliàsde^ bentpuniri.G.q. 11. n .22.
Sortilegipropri'e qui dicantur.G.q. i,n.2.^largo fumpto voca-bulo ead, q,n,4. iUoruprofefiie duplex ead. q.n.^.amp;q.io.
K X J quot;•*•
-ocr page 26-I 1^ D E X.
n.^. ^^cramentarcdeßa^uaHiio^./ermijcentJüifSorti' l^Sß-'J-S-^■'^- f!oßia cößerjita vnaur quando^ inSort ill“ ^ißAmatoriß. ead. q. n. /q.quandoq^ho/li^ßripta iineit ßnguineif.e.ul q. n.io.quihiureb.autinßruinetisinßwrß fabriciitionefacinorumvtantur. q. y. n. i. quandoq^ faci-unt imagines de ceraadMaleficiandos hommes. G. q. j. n. ÿ.an de qualiter plumas ,grandines d‘ fulgura induce-repoßmt.q.à.v./^.animpuneliceat idosconfulereadtol-lendumMaleficium.ead q.n.2o.in quo différant ab illis de quibusin c. Epifiopi.q.y. n.^f.àparochqs expeUi debent perEpifiopos.ead.q.n.^7.il{orumpcena.qult;tß.//. n. /. lUo-rumpoena quando ad donium alterius accedunt ad perpe-tranda Maleßcia. ead.q. n. /i. quo caß tradantur beßijs vorandi.eadq.n./^.
Sortilegia per quos fuerint prius adinuenta. G.q. /. n.6.vt plurimumfiuntfib religionefaßt. ead. q.n.j. illorumffe-nesfant tres.q.a.n.i.pnma diuinitiua. i b i d .ficuda Ama-roria.ead. q. n. a. tertiaMaleßcaßu Fenefica. ead q.n.j. AmatoriadfVenefica d’in corpore d'extra corpus fieri poffant.q.^. n. //.in omnib.verba quadamalefica admifie-tur. ead. q. n. gi. In quibus locis ^ qtfo tempore fieri fete-ant.q.4..n. /. quarepotius de noble quam de diefiant, ead. q.n. j. facia per hommes Tacit a Profeßeonis per qua fiant fnflrumenta.q.j.n.2.extracorpusquibus.ead.q. n.^.qua-damfiunt exparticula cadaueris hominis, ead. q.a.Siqua’ re in illis Imagines fieri fileant, cum tarnen nihil operen-tur.ead.q. n. to. Effebtusillorumqualiter caußtri poßintin eorporibus humanis, mediantibus rebus ßue mixtis ßue ßmplicibus.q. 6. n. /. adtllafacienda Diabolus quadam in puluerem,(ß quadam in pinguedinemredigere docet. ead. q. n. ia. rsrtiisgeneratiua quandoqueper iUa impeditur.
ead.
-ocr page 27-INDEX,
taJ.q. n. i^.quandohiereßmman'tfeße diCitntarßpere.q, ie.n.!.}.6.7.g.io.ii./2.t^.!4. iy. 17. iS. amp;iç.q. 11. n. 2. ad bonumfinem exercentesanßntpuniendi.ead.q. rgt;./4-de Jure Ctuilt vltimo puntunturfupplicio, excepté bis qult;£fi. unt ad hberattonem maleficiatarum.ead.q. n .27.
SertUe^tam vndedicatur.G.q,J. n. j. quidßt in fie ßumptum ^mere.eadq.n.i.
Sertilegusinopereßanatiuomultas orationes dicens,ßed alt-quaver ba femte adijciens ,nonßatif congruentia ,anßt puntendus.G.q.it.n.23.
Species quas Maleßciati euomunt,vnde ortum habeant, amp;nbsp;an ßnt m reiventate.Gq.ß.naS.
Sperma expurißtma cibi optime digeßtßubßantta oritur. G.q. 7^.12.
Spirituahbus rebus Princeps immißerefe non debet. P. num.
S-
Statuere verbum idem ell quodponereßue. conßituere. G.q.p, n.iÿ.
SterUttatis Venenum minißrans tanquam homictda punten-duserit.G.q.i2.n.2r.
Strips omnes extragremiumfint Ecdeßa. G. q.7. n. S. inpri-mis in manu Dtaboli Baptißnum , amp;nbsp;omnia Chrtßia. nafidei documenta abnegant.ead. quafl. n.2g. Profeßio-nem expreßamfaciunt in manu Dtaboli, non autem ida de quibusin c.Epifiopi. ead. q. a.fi. quahtercognofiantur ver'epoenitere.q.p.n.$.
Studium Principis eße debet vtpopulus ßbißibditus bene vi-uat.p.n.^.
SubteCium legahsßeientia nedumcirca mores,fed dl tfiant drcaßdem.P.n.ji.
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Suite-
-ocr page 28-INDEX.
Subtilität es Legis re/fsuere qualiter inteUigatur. P.n.iç. Sugghcÿvlttmt poenagunitureiuande^qtsispro homicidioß-nedolo eommiffo. G.q 12. n .y.
Sufittarenjortuumcreatura nuUapoteil abf^j Dei gratia amp;nbsp;potentia.Gq.7.n.4o.
SuJpu ionefilam cr imine hareßs adinquifitienem proceditur, P.n.SS.
T.
TacitaSortilegijprofe^ioqUit ßt.G.q.3.n. i.eiusinßntmenta. q.X.n.2.
TempusSortilegiorumquod.G.q 4.^./.
TentantiDiabolobomoabfq^ Dei gratia reßflere non pot ell. G.q.^.n.4.
TertiaJpecies Sortilegiorum dicitur Malcficia, qua nullius bont caufi eße cenfitur.G.q 3.n.2X.
Teßesprobare nonpoßuntqua tantÜinßiritußunt.P.r^.sX. venfimilta deponeredebent. n.óS.noui fupqßdem poßunt examinan articulisinfilo crimine hareßs.n.pxin crimme hareßscogipoßuntadteßtficandum.n.g4. Vltimoidorum dibloeU flandum. ibid, idorum examinatio in crimine hareßspoteU altert committi. ibid, excommunicatt à“ criminisficq adieuttuntur tn tnquirenda hareß. i bid.
Theologia est omnium fiientiarum dignifitma.P.1'1,4-Theologorum ellfacras tranarefiripturas.P. n.2.
Thefiuri abfion^ttanpoßint arte Damonum inueniri. G.qx-n.12.
TorqueripoteH quilibet cuiufitis conditionit pro crimine Sor-ttlegii.G.q.ir.n.if.
rariabtlis anßt Lex.P.n.gé.
Ven-
-ocr page 29-index.
tuendem mala venena punit ur. G-q.^.n .2^.
Venefica e^Amatoria Sortilegia amp;nbsp;tn corpore éf extra corpui fieripoffunt.G.q.^. n. i}.yeneficimßrumentaqiiaßnt.q. y.n.6.
VeneficorumSortilegiorumpoenaquie.G.q.ii.n.p.e^io.
Venena malaproptnant, conficiens aut vendent punitur. G.q. }.Tï.26.nenmalaqua dicantur. ead.q. n.2)-.malaproprti qua,qua bona.q.^, n.p.nonfimper hominis necandicaufà fiunt.qi2,n.j.
VenenorumpluresfisntJfecies.G.q.ia n.^.
Venenum Abortionis minißrans puniturß mors m 'eßqua^ tur.G.q.ii.n.iS.Amatoriumvelfanatiuumfiu tonceptio-nis non animo occidendipropinans, non punitur^ Corne~ iiade Sicarijs,etiamfimcrsficutafuerit.q ead.n.:r.Ama~ torüim.Sanatiuumamp;Conceptionisanamp;adquidaquipa-rentur.ead.q. n. S.Conceptionispropinansrelegatur. ead. q.n.i^.Sanatiuum caufafanitatisimmixtUm snedelispro-pitians, nonpunitur, ettanifimors/órbentis/èquatur. ead. q.n.ao.Sterilitatis minißrans tanquam bomicidapuni-enduserit.ead.q.n.ah
Venenum dimo media e^ßuepromifiua.G.q. r 2.11.4.
Venus nienfi quarto fortuiforniandopf’acit.G.q.r^.11.4.
Verba quadam malefica in omnibus Sortileges admifientur. G.q.^.n.^i.
Verbef um fila potentia hominem interimere pojfe credunt quidam.G.qj.n,27 amp;q.g.n.j.
Veritatis lux Chrißus.G.q.4.n.2.
Vires fieas contra iußitiatn bumanam Damones nequeunt extendere:G.q.7.n.^^.' ,
Virilis membri languedmem indu cent es Sortilegi, aut alias vimgeneratiuan} impedsentes, vltimoßipplicw afficnmtur. G.q.11,3,14, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vir^
-ocr page 30-INDEX.
Virtui^eneratiua quando^ impeditur per SortHé^ia.G./J.dt n./^
Viftaomnia quanquam occultißimaViaialm eo^Hofdt. G. lt;}* ó.n.f.
llttinifupplici) pxna puniturtjuando^ ^uitpr» hatnicidioß-' ned0loco»j»tiJ/i).G.lt;j./2A}.^.
Vocans Makficos ad Malefidafadendapumturpotna capitit» G.^u.n.ii.
VeluntariaLexen.P.n.j.non voluntaria.n.^o.
Vêlante etiarn Prindpü le^em condem, radone regular di^ bet.P.n.^0.
V^randus ießtjs qae caßt tradatur Serdlegus.G.q. !i.n./pgt;
INDICIS EINIS.
Corrigenda.
Folio 148. num. j. pro pcenitentia lege potentie*’ Fol.i;;2.pronum.66.1cge d.Fol.2O7.poftnum.4* lin.ip. adde Mercurius quinto. F0I.228. Jin. 6. pro omnibus lege omniüm.Fol.23o.lin.i. pro lu-rticiamlege luititiam. Fo!./p. pronum.é^.Ie-ge74.Fol.:33.nuni. 8p.profulficienterlege fuf* Sciences.
-ocr page 31- -ocr page 32- -ocr page 33-I
DE SORTILEGIIS TRACTATVS l^PAVLl GRILLANDICA-STELLIONIS,1VRECONSVLTI Floreiitiniexcellentifsimi, olim Roma: cau-farumCriminalium audiroris ccleberrimi.
QV AE S T I 0 I.
SVMM-ARIVM.
' nbsp;SortUe^itim quidßtinfuofumptumgenere.
^ Sortilegtpropriiquidtcanttir.
3 Sertilegia vtplu riniumfub religionefalfafiant.
♦ Sortilegus quif dicatur largefiampto vocabulo. t Sorti legorum duplex est profeßio. Sortilegium vnde dicatur.
,jj Sors pro for tuna quandoque, quandoquepro cenditiont „ humanacapitur.
^ Sertilegiaper quosfueruntprias adinuenta.
■;?RIMOqua:roquid fitSortilegium, i J generaliter fumpto vocabulo pro o-gt;mnifpecie fuperrtitionis. Refpon-^^'deo.Sortilcgiuineftfuperftitio quæ-^dainillufona, amp;fummè noxia, qua vtitiirhômoDæmonis minifterio. vthabetur26.q. t.infuin.amp;aó.q.a. c.quifineSaluatorc.l.nenio. é'lmulti. C.demalef. amp;matbe. (^ S.Tbo im.a.q ^y. ari.^.m tiiul de
A fuperfi.
-ocr page 34-j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TraSfattuPauliGriSM^
fupeTfi.^n9t.inc4f.i. amp;nbsp;i. defortile^. Si idea Sortiiegi Diuinatores,amp;Malefici,huiusDiabolic«religio-nisprofefsi, dicunturhofteshuman« falutis, amp;nbsp;humsLni^cnerisinimici.l.drßexcepta.amp;l.fin.C.eB.ttri Quæro nunc quis dicitur propriè Sortilcgus??fx. a mwîa^.ç./.fxSorh/f^zJznïjquôdtSortilegi propriè hi funtiqui fub nonjinefifta: rcligionij,per qiiaf-darn, quas Sandorum feu Apoftolorum vocanc Sortes, Diuinationis fcientiamprofitentur, auC quarundafcripturarum infpedionefuturapro-niittunt,ex7«fllt;/.rm.»of.quodiftiSortilegi, amp;In-cantatores fub falfo quodami amp;fido religions nomine Sandor um, vel Apoftolorum, fua con-ficiuntSortilegia, amp;nbsp;hinceft, quôdiftilncanta-tores, amp;maximèMulieres, infuisSortilegijs, amp;nbsp;Incantationibus, vt vulgariter dicitur, fæpiùs di-ccreiubent per maleficiatum aut infirmum Auè Maria, vel Pater nofter, aut alias fimiles oratio-ncs, addeuotionem alicuius S. Apoftoli vel Mar-tyris, vt fub illorum Sandorum Apoftolorum, vclMartyrumdeuotioneacprgfidio,opus,quod ' conficiunt, videaturniiniftrari: nihilominuso-mniaillafuntfalfa, amp;ftda, amp;nbsp;nonad veramde-uotionem feu intercefsionemilliusfandi Apo-5 ftoli velMartyrisdicunturfeuvouentur,tfedfub iftafalfarcligionisdemonftrationcomniaopera pradida arte amp;nbsp;præfidioDæmonis conficiunt,amp; fub illius deuotione vouent: de quibus tamen latiiii infia dicemusquaßio. /. amp;nbsp;6. text, tarnen in dido cap* Sortilegi vldetur ponere folùm definitioneM iftius verbi Sprtilegi ftrido fuiripto vocabülö, quod
-ocr page 35-he Sm tiieg/js. O^ß. i.
^uoj dénotât duntaxat fpccicm Diuinandi, Sc ficSortilcgiaDiuinatoria. Ego autetnlargèfu-ino hoc verbum Sortileguin, hue Sortilegium proomnifpectcfuperfticioni, fiueMaleficà, fiuc AmatoriaJiueDiuinatoriafir, vrfiipra dixiinprini ÿ.quoniam l'une tot diuerfanominaricus,amp; fpe-ciesifliusDiâbolicæreligionis, quodnimiSlon-gum effet veile cuiufque ponere defibifibnem, amp;nbsp;ideo fub hoc nomine Sortilegifiue'^óïtilegij’ Omnium Maleficorum, amp;nbsp;Diuinatorum fedas' comprehenfas habere volo, tanquarn fub vnd genere comprehendensomnes, amp;nbsp;fihgulas fpè-cies iplorum maleficiorum in fubftantia différentes, pront requiriturdeeffentlàverx’dcfini-ùon\s,ficundiiîn^artol. in leg./.Jj'.deteßamen. ^discitnta intraéidt.dchitret.inprincip.ïViacnim definitiotffbô^ na.refpeduilliusSortilegijfpecialis, dequoibi* * fcilicet Diuinatiui, fed volédo ponere definitio-nem Sortilegij, qua: comprehendat Óm’ffds pro-feflbs cuiufeunque fint fpeciei, fub cadem gen cd tahDiaboÜcareÜgione, diccndümcflfic, quód 1 Sortilegus large is eff, quiDiabolicain teligio- 4 ttemprofeffuseft, amp;nbsp;noxiaquæquefuperftitio-fa aut eluforia Dæraonis infirudione compo-nit, amp;fecundumhancdefinitioncm omnesfpe-cies Sortilegiorum continentur .• fub verbe No-5iia,- continetur fpccics Amatoriaj amp;nbsp;Vencfica, vtinfràlatiùsdicetur, fub verbo,Eluforia, continetur Diuinatoria fpeeies, fub verbo , Su» perftitiofa , Sortilcgia quæ fiunt ad fatian-dum maleficiatos,rt Z.?:OTo.ê*/.;««/«. ô^Legrunn
A a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cidi
-ocr page 36-/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trà^iatus Pauli GriSandi
Co£demalef.érmath.capit.2. deSortileg. 2Ó. gutcß.f. eßf^ ^ tcs.amp;ca.(eq t IftorumautemProfefsio duplexed: v.naTacka, altera veró Expre {fa: de quibus ad plenum dicetur infra eod. in ^.quaflione: amp;nbsp;vide in firn. conf. m titul. deSottile^,qiiaß,2. amp;pertotü. Sortilcgium autédici-tur à ^ptjÇ^.jquæ in hac materia accipit ut pro ar-tè'DiViipin^}j26.quafl.j-.c.firtes,ead.cau.q.^ eßn.SQrs ^aam,hoc namen accipitur quandoep pro Fortuna, vim authenl.vt onmes obed.iudic.prouinc.S!.arripiant. etreafin. fumzur e^iam proconditionchumana, amp;.plur^busa^Ï£modïs, de quibus per ^loff. inprocernio eJeanverfic.Sqrifs^^f^Lmilites. inverfi. Sortem. Co.deteßa. tnilita. Cp- ha^^urfn l 'gi C. cominunia de le^. e^ in l. fedcum qi^e.^/ji^^^. vide bo.Ped.de Se. tn confl. 2g4.quodincb nbsp;nbsp;i
pitfboriftnereüerende. vbi plenèexaminauirquidfic
É Sors, i^Quæri -pofTet etiam aquibusfueruntin-uentaBæc Sorti!egia. amp;nbsp;qui fueruntprimi,qui ilia intro^U^crunt mrerhomincs? die, quodpo-puliPerf^,c'sctenscurioüoresnofcerecaque na# turaHumana per Feipfam faccrenecdocere pót. 26.q.^.can.i^ïturgenus. Sc qd fitSortilegium, amp;nbsp;quid fintSortilegi: vide Archid. mcapit. atcufiitus. f. fanide har et. lib. 6. amp;nbsp;infumma conf. in titul de Sortileg. qiiaßio 2. Crp. Hoß. amp;Raqin. infmmaeodemtitul. (^S.lho.ficunda Jècunda,q.pj-.intit.dc/uperf.verfadquartumdicendum^
QVAESTIO II.
SVMMAPTPM.
/ SortUe^isrum diuerfifmtßecies.
Sortilegq primaßccies est Diuinatiua.
2 Sertile^qßcciesßeanda eil Amatoria.
g SortP
-ocr page 37-Df Serülegijs. Quaß. 2, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^
3 SortUe^iorumßecies tertia est Veneficaßu Makfica. ^ Maleficiatum curare haminem nemo poteH mfi eiußlem artffßt peritM.
Ars nuila hominem maleficiatum aMaleficioliberare poteSl. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y
f Ae^ritudines qua rebus proueniunt naturalibus, ex con-trarß,hoc eil per contrarias res curaripoffunt. SortiU^i amp;nbsp;Necromantici fiiis faperflitionibus volentes fidemadhibertaliquafutura pranunciant. Dminationum quat^uorfuntßecies, Geomantiafiilicet, IJydromantiaiPjromantiaiamp;Aerimantia. Dtuiniquareßcdiili.
7 Jncantatores qui cenfindißnt.
Arioli quifint,qui Arufitces, qui Augures,ér qui Pjtho-
Afirologi qui dicantur, qui Genethliaci, qui Saliteres, équot; Necromantici.
9 Necromantiavftdefitdibla.
Damonesfianguinem amare dicuntur.
'gt; lus duileMagifiros in ficimdaamp;tertia/pccieSertilcßO' rumfiletaqttiparare.
Ç Eciindôquæro, quot flint Sortilegiorumfpe-^cics? t ReipondeOjquod mullt;æfunr,acdiiier- i fæ: fecundum dinerfas hominum profelsioncs, ^formas: quibusillaconficiunr. Principaliores ''crô,amp; magidraks funt treSjfcilicetjDiuinatiua, Amatoria, amp;nbsp;Venefica. Prima itaque diciturDi-uinatiua, perquamiftiSortilegi vfurparuntfibi nomenDiuinatoris, per quam fucuraquædam, præfentia, vel præterita nobisignota vaticinari
A 3 conan-
-ocr page 38-4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Travat us Pauli Grillandi conarttnr. 26.quaflio.j.cap.nonoportet. amp;l.nemg,c«!t, fod.tit.detnalef.érniath. ibi Diuinandi curioßtas.f^c. ^ fe» cundum hanc fpeciem Sortilcgiiim propriè, Sc ftriftifsimè fumitur, quia dicitur à Sorte, quæ in hac materia fumi tur pro arte Diuinandi,vtfuprà diétum eft, Sc hoc modo (umpfit text, hoc verbum in can.fertilegi. ^ é. guaßio. i. Atloan.Jec. inßim, conf, in tit. defirt.amp;diuin.quaß.a. in fin.dicit, quod triplex eft genusDininationis, quorumprimumeft, quod ific per manifeftam Damonum inuocationem, quod pertinct ad Necromanticos. Secundum autemeft, quod fit pcrfolam confiderationem dilpofitionis, vel motusalteriusrei, quodperti-netadAugurcs. Tertium eft, dum facimusali-quid, vt nobis manifeftetur aliquodoccultum, quod pertinet ad Sortes .• amp;nbsp;iftaduo vltima fiunt per taçitam Dsmonum inuocationem , vt ibi dicitur. Sub quolibet verb iftorum generum dir uerfa: funtfpecies, vtibino. amp;diceturinfra hacquafio, • celum.t.ver.adebnunc. See, t Secunda veto fpecies Sortilegiorum ca eft,quæ diciturAmatoria,quia firpropter Amorélibidinofum, amp;nbsp;vt plurimùm ad fledendum pudicos animos ad libidinem, tarn mulierum,quàm virorum, fedfrequentiùs mnlierum. /. eorum. inprincip. Cod. eed.titul.amp;l.^.f.hac adiecfio.ff.ad leg. Corn, de fie. l.ßguts aliijuid. §. qui abortions, ff. de peen. vbi fit mentio dePoculo Amatorio,, de q 110 latins dicemus infra eed. tit. iz.quaß. Sc quid fiexPoculohuiufmodi forfan male compofito, vcliiidifpofitefumpto.fucritfecuramorsabfor-bentis, qua poena miniftrator ille qui exhibu’t
potanlt;r
-ocr page 39-De Sortile^^s. Quaß. 2.
potaadum, puniatur, de hoc latiùsdiceturibi. amp;etiam videbimusquapœnapuniatur quando non fuit fubfecuta mors, fed alius'turpjs effe-âus, deijaomfràquttfl./i. t Tertia Sortilegiorum fpecies eftilla quxdiciturVenefica, fiucMalefi-ca,amp; ifta eft cæterisperniciofior amp;nbsp;magis odiofa, per quam malta mala proueniunt,amp; diuerfæ fa-oricanturinfirmitates, morbi. amp;calamitatesin humanis, ac brutorum corporibus, ex quibus mors fæpilis caufatur. Quidam enimhacfpecic Malefica polluti, citopcreunt: amp;nbsp;hoc eucnir, quotiefcunque compofitio illa Malcficaeftval-dèatrox, amp;nbsp;plurimùm venenihabetinfc, quod qualiter fiat infra dicetur. Qiiandoque varo non tam cito mors prouenit, fed poft longas luéluo-fas querelas,amp; lachrymabiles fletus perfonç ma-leficiatæ, corpus paulatim contcritur, virtusde-bilitacur.amp;tum dcmum perit, amp;proptereà fpecies ifta folec diciMalefica, quia fempcr tendit ad malum./.eorum.inprinc.leg. multi. Cod. eod. titul. Sc ideo non immerito Icx vocat iftoshumani gene-tisinimicos, quia femper quafi tenduntadhe-minum necem, amp;nbsp;deftruâionem, amp;nbsp;quandoque Sola CarminisPotentiaintcrimunt, abfque vl-loVeneni hauftu, vtdicit Aug.inlibr. te.déduit.Dei. cuius diclum infirtum ell.2 ö.quxßio.f.c nee mirum. §.Magi. l.amp;fiexcepta.inprinc.C.ead.tit. Sc alibi appellâtur ho-ftescómunisfalutis./.ƒgt;;. «»/)«««ƒgt;. eod.tit. Quidam vero reperiuntur, qui cadem profefsionemuni-ti, amp;nbsp;Maleficaarte eruditi, fupradiâas infirmita-tes, amp;nbsp;Maleficas pollutiones ex languétibus cor-
A 4 porib.
-ocr page 40-i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traäatus Pauli GtiSandi.
porib.aiifcrunr, amp;corporairagrauiterturbatagt; brem’ tempore fanant, quib. vcrômedelis, amp;:re-niedijs ipforum curas conficiant, amp;nbsp;Malcficas il-^ las poilu Clones remoucantjreferre nefasefl.fnec pu tes, quod cura: h uiufmodi fieri folcant abfque feien tiaMaleficæartisjamp;Dæmonisinftruâione, quiaMaleficæillæpollutionesdeftrui nó folenr, niliperciufdéartismagiftros, vel qui finediabo-licæjpfefsionis benèinftruôi, aut quoquo modo participes. quiaMaleficiaipfaabfqjDæmonis minifterio, amp;nbsp;fuffragîo, ram rebus ipfis, quàm verbis communicer inferi non folenr incorpo-pbus, paricernectolli, amp;nbsp;hoceftquoddieitj4»/. in hb.de ciuit.Dei, prout refertur.2 ö.guaß.f. c.ncc mirum.in fin. quod h uiufmodi remédia, amp;nbsp;mcdelas ars non commendatmedicorum, quippe quia ilia non nouit.Medicinaenim naturalis,amp;: omnium Pby-ficorum, amp;Chirurgicorumars tota comuniter non lufficeretad fanandum corpora ipfa, amp;nbsp;re-mouendiim diftas pollutiones, quæ Dæmonis opéra,amp;ingenio, in diâo corpore fueruntinfer-tæ.Eadem igitur artis petit ia,amp;fuffragîo æquum eftvttollancur, quia cuius efteondere, ciufdem eft fo!uere,cuiusen:condemnandi facultas, eiuf-dem eff amp;abfoluendi liberras. l Quidamnare.ff.dere iudic.à“ l-nemo (iuicondemttare.ff.de re^.iur. Ec nihil ram nacuralccrt, quàm eodemgenerequodquedif-folui, quocolligatum eifereperitur. l.mhtltatnna-j turale.ff dere^.iur. T Non nego tarnen, quod fiægri-cudinesiplæ ex rebus duntaxatnaturalibuscau-fautur, pucaVeneni, quodexrebusetiam natu-rali-
-ocr page 41-De Sortile^^s. Qaaß. i.
ralibuscontrarijsrolli pofsint,abfqueDæmonis operatione, fi homines per fe,aut naturali feien-tia hæc feirepofient, amp;nbsp;naturalium virtutes, amp;nbsp;potentias ira fubtiliter cognofeerent ficutDx-tnon.Quia ea quæ mediantibus naturalibus pro-ueniunc, mediantibus etiam contrarijs naturalibus tolli necefleeft, perça quæ proximèdixi-musj fed quia iftorum naturalium virtutes amp;nbsp;potentiæ homini, vt plurimùm funt ignotac, tam in fpecie, quàm in gencre in arte medici-næ,amp;Dæmonquifubtili{simuseft,amp;perfeâifsi-mus naturalium virtutumeognitor, melius cæ-terisomniaiftanouit, nec vultillapolTecogno-fei.nifi per illos,quifubfiia fide Diabolicamreli-gionem profitentur, amp;proptereàvulgariterdi-cimus: quôd Maleficia,amp; ægritudineshuiufmo-di non poifunt communiter tolli per medicos naturalis medicina? peritos, fed folùmperifios Magos, amp;Incantacores, qui fubcademProfef-fione morantur, amp;qni Maleficia ipfa faccre fo-lent,amp;po(runtillimcteadem deftruere,amp; tollere poifunt arte, amp;nbsp;inftrudione Dæmonis, vtßipra, ^habeturperS.Tho.in2.2. guteßio.^f.art.^.amp;l eorum. §. fin.C.eod.tttu.Scd nota,quod de lure ciuili remédia iftanon funtdamnanda, amp;nbsp;hiquididaremedia faciunt,amp; fanant languores prædiôos.nulla pœ-na puniuntur de lure Ciuili, licet id aganrarte Malefica,amp;damnabilidifciplina,rffffrfxr.(»Æôf.i eorum. f.fin. c. eod.titul. ramen de iure canonico non licctaliquo modo hominem maleficiatum concrarijs maleficijsliberate, ló.quïftio.vltim.
A i admo-
-ocr page 42-• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traüatm Pauß GnUan^i
admoneant. de qua turnen latiusdtceiitus infra quafio. d, num.2a.(!rfiq- Sequitur modo,vt videamus de alijs fpeciebus Sorrilegiorum, quæ funt quodammo-do fpedes fubalternæ ad illas, de quibus fuprà, quæ in veritate potiùs videntur refpicere finem, amp;eflFeftumipforumSortiIegiorum quàm prin-cipiumJnfraferiptæ vero refpiciunt finem, prin-cipium, amp;nbsp;medium, amp;nbsp;iftæ diuerfis nominibus nuncupancur,fecundiim diuerfos modos,amp; formas quibusconficiuntur, amp;nbsp;eifdem nominibus appcllantur eorum Magiftri ab ipia eorum arte cognominati. Redeo nuncadprimam ipeciem, qua: eftDiuinatiua, quæ inter citeras obtinet principatum : in qua plures homines communia ter decipiuntur, arque incidunt, quàm in alijs, quianaturahumana, amp;nbsp;illorû maximèquifunt curiofi, naturaliter appétit fcire quæ maiora funt naturali feientia, amp;nbsp;humano intelleâui oc-f cultanimis. t Et ideôvidemus, quôd commu-niterifti Sortilcgi, Necromantici, amp;nbsp;Magi, amp;nbsp;fi-miles.quotiefcunquevoluntoperibus.amp;fuper-ftitionibus fuis fidem adhiberi, licèt extranci fint, amp;nbsp;penitus ignoti, aliqua quæexpræterito alicui acciderunt, cidem ad vnguem, prout euer nerunt, referre folcnt ; quorum relatione, quia fapiunt veritatem, alliciunt hominum mentes ad credendum fibi etiam ea,que faifa funt omni-nô. Ifta fuit fententia S. Aug. mßbrojo. de etui täte Dei, relata per facrot Canones in can. nee mirum.§. nudum enim/üffragium.26.quaßio.6. fub hac cnim fpecie pluses militanrMagiftri,amp; oranes fere Malefici pro-fiten-
-ocr page 43-De Sortilege's. Q^ß. i . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;li ‘
ftenmr Strem prsdiöam, Pro cuius euidentia fciendum eft, quod Diuinationum quatuor func genera, fiuefpecies, ficut quatuorfuncelemen-ta. Primum videlicet Geomantia, quae fit in ele-mento terrae: à ^z^x, quod eft terra, amp;/z«i-THii,id eft,Diuinario. Hydromantia quæfitinaqua,ab tlt;r®f,quod eft aqua. Pyromantia quæ fit in igne, à wvf,quod eft ignis,amp;Acromantia,quæ fit in aere. Hinc didifuntGeomanti, Hydromanti, Pyromanti,amp; Aeromanti, qui artes ipfasprofirentur. Vt export text, z6. eju^ß. 4. cap.igiturgenus.inprincip.qu4 verba fuerunt aJJumpta ex dibits Aug. in libr.denaturaDa-mon. Uofi.mfum.eodemtitul. inprin. Quorum quidam exipfisProfeflbribusappellanturDiuini, fic di-di, quafi Deo pleni. Ifti enimDiuinitate feefte plenosfimulant, amp;nbsp;aftutia quadam fraudulenta hominibus futura coniedanr. t Alij Incanta- 7 tores, amp;nbsp;hi funt, quiartem verbis tantùmpera-gunt, amp;nbsp;eft quandoqac tantaiftorumpotentia carminis , vt verbis fuis abfque aliquo veneni hauftu occidant, w habeturzd.quaßio.i.diil.can.nee mirum.inprincip. Quidam alij funtArioli,fic didi, quia circa arasidolorum nefarias preces emic-tunt, amp;funeftafacrificiaofferunt, quibus cele-britatibusDxmonum refponfafufeipiunt. Alij dicuntur Arufpices. quafi horarum infpedores; hi.n.obferuanttépora, dies,boras,amp; momenta, ex quorum obferuantia, bona, vel malafutura prædicunt : hi etiam inteftina pecudura infpv ciunt, amp;nbsp;exijs futura prognofticât. Alij funt Au, eures, qui volatus auium,amp; voces intendunt ; in » de di-
-ocr page 44-a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tralfatus Pauli GriUandi
dcdiciturAugurium,quafiAuigerium. Alijdicü-tur Pythomfla:. qui quadam religioneDiaboli-camProfefsionemfed3ncur,aPythone,i. Apol-£ linediâi, quiauftorfuit arris Diuinandi. t Alij funr Allrologi,qui in aftris vaticinantur.An veró fit hodie permiflavaticinatio per Aftrologiam, dictturinfiàquafiio fiq. Alij dicuntur Genethliaci, fic vocaci propter nataliciorum cóliderationes. Iflienim capiuntdiemnatalis,amp;horamalicuiui, amp;nbsp;per iz.coeli figna fydcrumque curfus calculan* tur,amp; prædicût feliccs, amp;nbsp;infelices futuros euen-tiis,amp; mortem quandoque.Alij demümfuntSa* litotes, fiedifti.quia dumcuiquammcmbriali-quaparsfalierir, aliquid exinde fibi profperum auclnfelixfignificariprædicunr. Hæcomniade-c\a.Tsnrurpertext.incanâgitur^^enus. quæ tamennon prodoétis vins,fed pro iunioribus,amp; rudibus referre placuit, quibus fuper addo Necromanti-cos, qui per Necromantiam vaticinantur: quia videntureorurnlncâtationibus, amp;Coniuratio-nibusrefufeitari mortui, quibus per diäosNe-cromanticosfiuntinrerrogationes, amp;illiadeogt; 9 rum interrogara refpondvre: r fic didi à re^fàt græcè, quod latine dicitur mortuus, amp;nbsp;f^etvTtlaÂ-Diuinatio,amp; vtplurimùm quando hæc hunt,ipfi Magirtri adijciunt fanguinem cadaueri,quiaDç-mones dicuntur amarc fanguinem, amp;nbsp;proptereà quotiefcunq; fic Necromantia, cruor aquæmi-fcctur, vtDæmonescalorefimguinis facilius^-oocentur, hac dicuntur incapit. necmirum.26.qult;ej{.}. iH^f.Kecromanttciguiipro thrombusßnuliteradiutjüafuere.
Viden-
-ocr page 45-toe Sortileges. Qtuß.j, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;
Videndum eft modo, qui fintProfciTores fiuc Magiftri, quiinfecunda,amp;tertiafpecieSorcile-giorummiiitarefolcnt, amp;nbsp;breuiter dicas,quod hi, qui funtProfcflbresartis Amatoriæ, amp;inina Sorcilegiorum fpeciemilitant, ijdem in Venefi-ca fpecie profitentur,amp; ifti appcllantur Magi,fci-licetquiarrem Magicam profitentur, vtdicittext, in l. eerum. mprincip. C.eod, tit.can. nee mirum. §. Magi. Sc ifti lunt qui vocantur etiam Malefici obfacino-t turn M!L^\maóincmtVtdicittext.iniiiilo§.M.agi. lus enimCiuilet iftosvcriufq;artisMagiftrosxqui- i® parauit, ram in fadura, quàminpœnis, fcilicec illum,quiconficit Sortilegia Amatoria,amp;Sorci-legia Venefica, amp;nbsp;vtrunque panter eadem pcena puniriiuber.vf diH. t. eorum.inprincip. amp;nbsp;I.fi quis alujuid. S.qui abortionis.ff. de pan. An idem ne fit de Iure Ca-nonico, quod eadem fit in vtroq; pœnaftatuta, iütdiuetfä.diceiKusinfraeod.tittil./t.qtußioSuntc^m-dam, qui dicuntur Incancatores, qui fola poten-tiaCarminisperftringunthominum vitasjiftifo-» lent vt plurimùm in tertia militate, amp;nbsp;quidam a-lij, quifupràin prima fpecieexprefsifuut, in hac tertia fa pias fe exercent, vt funt Arioli,qui in co-ruin facrificijs, amp;nbsp;immolationibus adiuugunt quandoqueimaginescerx recentis, amp;illasiuxta Feruétifsimumignemopponunt, velacubusea-rum capita vel latera perforant, baptizant, Sc quamplurima alia turpia faciunt, qux coniic-niunttcrtixfpcciei.vftozjtf infradiecturin feq.quaßt Se Necromanticifimiliterfsepiiisfolentin tertia fpecie labo rare, de qHibitsßmiliter diceturf in dq.feq.
QVAESTIO
-ocr page 46-;^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tra^atUs Pauli Grtilan^i
QVAÊSTIO III.
S V M M A P I igt;‘ M.
i nbsp;nbsp;Sortilegiorum frofeßio duplex, Expreßa fiilicet, amp;nbsp;TA-
cita.
Profetie Tacita quaßt, amp;nbsp;qua Rxpreßa Sortile^q, i Damones ratas habent jubmißtonesßbi facias in mantbui minißrorumßuorum.
3 Profeßio Expreffa cum Damonefabia duplex effepoteH.
,^ Profeßio cum Damone fit cu abne^atione nominis Chri-fti mBaptißnate,
' J ProfeßonemExpreffamDamonifacientes, expreßumd^ adorationis cultum impendunt.
6 Diabolusßmmopere ab hominibus adorari cupit, atq^vt adoretur nullum non mouet lapt dem.
F Damones euocati veniunt, eert is temporibus, fignis, car-minibus, amp;nbsp;rttibm obferuatis.
t Afironomi imagines, quas ad Damones euoeïbdosfadunt, Afironomatas vocant.
3 Infirmitates in humanis corporibus ex fila imaginum ob-firuantia abßj maleficio oriri non poßunt.
io Damones reßonfa prabere filent Maleficis, feu Serti-lepis.
n Diabolus anfitfuturorumprafcius.
12 nbsp;nbsp;Thefiuri abfionditi an poßmt arte Damónum initeniri.
13 Afirologi,Chiromantici,amp;fimiles, exfignisexlefitbuSi (^ afirorum curfibuspradicentes,anpeccatumincur-rant.
24 nbsp;Chiromantia an poßit abß^peccato exereeri.
1) Sorttlegia Amateria, é'' Tenefica, amp;nbsp;in corpore, amp;nbsp;extra corpus fieri poßuntt iô Sorti-
-ocr page 47-De Sortilege's. Q^ßj- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;if
li^ Sortilegi fiter ament a Eccleßa qHando^ permifientfitis Sortileges-
‘7 Amor an verè oriatar ex Maléfices Amatorqs, qua fiant adAmorem prouoeandum.
‘^ Amarenemocogiturinuttus.
^9 Sortilegi hofita confecratavtunturquandoq^inSortileges Amatorqs-
^0 IJofiiaficripta Uteris fitnguineis vtuntur Sortilegi adA-morern prouoeandum.
^‘ Sacramenta Eedefia Sortilegqs comixta, anpoßint mosere artimum malefieiati ad Amàndum malefieiante.
^7 Damon quareSortilegisfiuadeatSaeranientorumabu^ fius effedus aHquos mirabiles parère.
^3 Damones per Artes Magieas aduoeati eomparere eogun-turinuiti.
^f Amoris effedus anpofiintprodueiper return mixturas lt;à Sortilegisfablas.
^7 Sortilegiorum tertiafieeies Malefiea dieitur, qua nullius eaufitboni rffe eenfietur.
Venena non mala qua dieantur.
^^ Venena mala propinans, cofieiens, aat vendons punitur, ^7 Verborum fiola potentia hominem interimerepofie cre-dunt quidam.
Speeies quas rtialefieiati eaomunt, vnde ortum habeantt amp;nbsp;an fint in rei vsritate.
*9 Malefiei qualiter per vndiones Malefieia fiaa perpètrent.
7^ ^alefieia qualiter extra corpus Malefieiati cenfieantar fieri.
1‘ Ÿerba quadam Malefiea in omnibus iSortilegifi admt-fieenturt
Tcmà
-ocr page 48-Traäatus Pauli Grillan/t
là
TErtiô quxro, quot modis fiunt Sortilegia?. (
Ioquendodeomnifpecie,vtfupra. Refpon. ■ multis, ac varijs modis fieri poffe. t Pro cuius in- | telligentia fciendum eft, quod duplex eft Sorti-legiorumProfefsio, Tacicafcilicet, amp;Expreflaj intelligédodeProfeftiscuiufcunquefpecici.Ta-cita enim Profefsio,eft promifsio quædâ, quam-i uis’faeicalceriProfeflb,deobfcruando qua: fibi mandaueritfubpromifsione, quod grandia fa-ciet.amp;mirabiliainvitafua, cognofcerfutura, amp;nbsp;multaaliahisfimilia, duinmodofidemcathoii-camabijciat, amp;omniaEcclefiafticaSacrainenta peffundet, amp;nbsp;totis eius viribus adhærebit cuitui, amp;obedientia:fuiMagiftri.- amp;nbsp;illumtanquam verum Principem adorabit,cultum veræ adoratio-nis fub idolorum forma fibi pra:nando, amp;nbsp;alia huiufmodi turpiora paöa, amp;nbsp;cunâa opera per ipfum facienda fab illius nomine, amp;nbsp;deuotione conficiet. Et ifta diciturTacitaProfefsio, quia nonfitpropriècuniDæmone, fedcumminiftro Dæmonis, amp;inquanull3:interueniuntfolenni-tatesextrinfecx, qua: interuenire folcnc inEx-preifa Profefsione: ficut eft folennis ftipulatio, fides præftita per iuramencum de obferuantia promiftoru, itemhomagium, amp;fidelitacis promifsio ergaDafmonem, vnacum poftergatione, amp;nbsp;omnimodadiuifionefideiChriftianx, amp;nbsp;alijs q uæ in ea requirantur, vtin ca. quißnefiluatore. jió. q. s.Ó’videfitm.confef.eo.tit.q.^ó.vbi fit mencio de vtra-queProfefsione, amp;nbsp;paétohabitocumDamone, fcilicec Tacito, amp;nbsp;Expreffo, amp;eod, tit.quafl.io. in fin.
tquain
-ocr page 49-De Sortilei^i, Quaß. 3, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t/
tquam fiibmifsionem ipfe Dæmoa pefteà ratam 2 habcr,amp;reddit fcfacilem inobfequendo volun-tati, amp;apperituiillius, ficutaliorum: quo fado omnia Sortilegia ficut exprefsè Profefsi fabricate incipiiinr, vt ibt nota, ^notatur etiam per quendam Mod.Theole^um in quodamfao trac.deßrigi.magdatnen.fni-rand,lib.i.c.4.amp;l.eoru}n,inprtu,C.eo.ttt.cr!nc.a.deSortil. vbi dicitur deillo, quiafpicitbacii. altrolabio^p inueniendis furtis, amp;nbsp;de hac 1 aeita Protefsiona videtur etiam meminiffe text, fi benè confide-ren tu r ve r ba fu a in d. c. nec mimm. ƒ. î^ecrontantici. ver. adhecomnia- vbi poll narrationtm certprum re-mediorum, quæriuntergamalcficiatum pro falote corporis, fubiungic textus hæc omnia fieri arte Dæmonum ex qüadam peftifera lôcietate hominum,amp; Angelorum malorum exorra.t Al- 5 tera veto dicitur Profefsio Exprefla, amp;nbsp;eft illa, quæ fît exprefsè cum proprio Dæmonciamp;iftatft duplex, vna, quae dicitur SoUnnis, fiue Publica, altéra,quæ diciturPriuata. Solennisenimdr Publica eft illa, quæ fit cum Damone, dum publice refidet in folio Maieftatis more Principis, quan-do fiunt vniuerfales congregationes omnium Strigarum, amp;nbsp;Maleficorum , Necromancico-tum, amp;cuiufcunque generisProfefidrum, cer-tis noäumis horis , locis amp;nbsp;temporibus Dæ-monisarbitrioconftitutis, vbivniuerfisaftanti-busfit ifta Profefsio. Priuaravero eft illa,quæ fic cum ipfo Dçmone padto exprelfo cum iuramen-to, vtinfrà, citratarnen folennitates,amp; hominu mulcitudiaera, vndecontrailtos dicitur Efa.28.
h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c.dixi-
-ocr page 50-if nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’^radatus P^uli GriSMiH
c.dixiftis, percufsimus fœdus cum mortel amp;nbsp;cum inferno fecimuspadum. amp;nbsp;de hac fitmentioin fum.confef.cod.ritu.q.4.inprinc.q.6.amp;7. Fiunt quandoqHjTderafolennitanb.quibus fieri folenC ver« amp;nbsp;folennes Profefsioncs monachorum in Chrifti rcHgionc,dum profitentur regulam mo-4 naftica,relinquentesmundum. Illi verofaciunt cóttarium, quia relinquunt primo Deum Salua-torem, abnegantesiUiusnomen, amp;Baptifmum» amp;nbsp;poftea reliqua Sacraméra Ecclefise, deinde adherent Demoni, eidemq;perpetuamobedien-tiam fpontaneavoluntatepromittunt,fuperad-dentes etiam Sacramentum,amp; homagium indu-bitatum, adeó,quodpenituscfficiunturDa:mo-ni fubiedi,amp; plufquam vaf311i,amp; ex tune contra-hiturinterhominemamp;Dæmoné amicitia quac-dam amp;peftifera focietas, ex qua multa mah, amp;nbsp;turpifsima opera conficiunt,amp; quidam alia tur-piora faciunt, quæ referte non audco. vide ilium Moder.Theolo^umind.tra^. deftri^.Damon.mirjibr.iM4-c. vbi iatiùs omnia ifta poluir, cJr ;»ƒ/«.««ƒ. eo.tit. (. ^ ^.inprin. t Ifti verb,qui ExpreiTam Profefsionem fecerunt.reddunt etiam expreffum cultum ado-rationis Dacmoni per folennia facrificia, qux ipfi faciuntDiabolo,imitantesinomnibusdiuinum cultum cum exremonijs paribus, luminaribus, amp;alijshuiufmodi, acprecib. quibufdam,amp;ora-tionibus quibus inftrudi funt, adeo ipfum adorant, amp;nbsp;collaudanc continué, ficut nos Verum Creatorem adoramus. 26.g.s.c.con[raido!oru!n.ce!l ^Lin c.accafittis.f .fane dehmt li.é. ^in/umma. confefto.
tit.
-ocr page 51-tieSartile^^'i.QUicß./, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/^
tii.^,2,amp; 3. lé.q.é.c.non okferuetis.Readern caufi.é’qua-^ fiia 2.c.quißntSalaatore.vbieß bonustext. in quibus au-tem loc!s,amp;.' quibus tempovibus hxc facianr, did--turin/raquaß./eq. Et hoc procedit, quia Diabolus fumtnopere defidcrat ab homine adorari,amp;.’ Dc-umipfum Creatorem in liac adora tione irnkari» quod prouenit exillo peccato fuperbiç,quo ipfc SachanasvoluitfefaccrcxqualemDco, amp;nbsp;pari-terficutipfeadorari, quod pcccatum adhuc in fe re t i n e r, rr (licit S,Tho.in2.2. qaaßio. q /. artic. f.amp;S. Au^.in lib.io.deduitateDei,cuius dicta traditaßcnt.26.qu(cß. t-can.nec mirum. $. auguria. verf, fed hoc quefdam fällst. amp;nbsp;verfadhoc. vbi dicitur,quôd i Sathanas ad hoc val- ^ denititur, vtadoreturquafiDeus, amp;propterca illi qui intcrueniunt in didis facrificijs,amp; expreß sè ipfum Sathanam adorant, ipfi funt csteris prædilediores: nihil petunt, quin exaudiantur abeo, exhisquxipfefacere poteft, amp;nbsp;fi petun-turea, quæipfcfacerenonpotcft; fingit illa fa-cere pofle, amp;nbsp;per multasillufiones decipit fuos 1’rofeflbs.Etproptereàdicût quidam, quödSor-tilcgiaamp;Malcficia, qüxfiuntperiftos, funt ca:-terisatrociora, amp;nbsp;grauiora; quippe, quia Diabolus fummoperccupit iftiscomplacere, àquibu* maius premium recipiat.* amp;nbsp;ifti funt, quifotenc quandoqueftruere imagines ccræ, vel crerac, feu alicuius mixturæ, amp;nbsp;fimilium.t/icks. Aug. inl.2f.de duitateDei, h^c verbanot. quod Demones alliciun-turhis rebus, charaderibus, fignis, amp;nbsp;carmini-bus magicorum, non tanquam animal cibis, fed qualiSpiritus fignis: quia enirn homines in
B a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lignum
-ocr page 52-2 » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T racial US Paalt GriUandi
fignum fdbiedionis visofFeruntfolemniafacri-ficia, amp;proftrationcsfaciunr, gaudcntfümmo-perè huiufmodi reuerentix figna fibi exhiberi. Alliciiinturauttindiucrfisfignis, fecunduquod diuerfis virijs ipforum magis conueniunr. verba funt S. Aug.relataperS.Thom. in trac. ijtj.diJp.e.par.in tit. de y mirac.q.io-verf.rejpondeo.infin. vbidicir, tquodDa:-monesccrtistemporibusobferuaris,amp;dctermi-natis,carininibus,amp;figriis,ritibus,amp;imaginibus confecratis, vel potiiisexccratis, euocati adue-niunt, quasimagines iftiMalefici portarc folent adlocafacrificioriimdeputata, quibuscomplc-tis, compofitoingentiigne, didasimaginespri-mo baptizant in nomine Beelzebub, Principis Dæmoniorum, feuSathanx, amp;nbsp;quibufdamalijs turpioribus verbis, qux referte non audeo, qui-bus fic peraétis, imagines prædiâas igni adh«-renr, amp;nbsp;ibi pctunr, qiix mala amp;nbsp;infirmitaces vo-luntinvera naturali perfonaillius,qucm,velqiia ipfa repræfentat imago, inferri, amp;nbsp;quib. dolonb. amp;tormentiscruciari; quandoque enimacubus velalijsfcrramencis acutis perforant fibicapita, coftas, femora, peétus, ventrem,autaliam corporis pattern, in qiiacupiuntexoririinfirmita-tem in perfona male Ciciâti-de putbus ima^inib.ßtnien-8 tioin/uiii.confeffintit.defort.cj.12. vbidicir, t quod hi, quifaciuntdidasimagines, dicuntur Aftrono-mi, amp;illasvocancAftronomatas,quxomniao-percDatmonum habent effedum; cuiusfignum euidens eft, quiain eis necefie eft fcribi quofdam charadsres, qui naturaliterinteUigi nó poffunt, amp;ad
-ocr page 53-DeSortile^ijs. Qudß.^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21
amp;adnihilumopcrantur, nitiadoperaDæmonu execranda, amp;nbsp;illinc ad modicum tempus audi-' turperfonailla, contra quamSortilcgia, amp;Ma-lericia pradida fada fuerunt,quôd grauiter do-let,amp; lamentanturdemaximocordis,vifccrum, ventris,fcmoris.ftomachi aut capitis dolore, di-cens,graui quadam infirmitaterepentinacru-ciari, quam nullus medicorum cognofcere nee curarepoteft. Ethatc cftilla,quaSortilegusDx-monis ArteMalcficafibi impofuit, intcruenien-tepofteaSortilegioFormali, vt infra dicam, amp;nbsp;. illaeft veriras,cui nee facri Canones, ncc facrorü Theologoruin fcholarepugnar, vtind.c.tiecmiru. ^.ftautem^uilibetopponit, circa finem. vbi adhoefpe-ciale quæiitum refpondet S. Auguft.amp; fatetur, amp;nbsp;Damiones poflunt faniscorponbusChriftiano-rum immittercægritudinem medianteminifte-rioSortilegi, amp;Malefici, fed reprehendit illos, qui credunt in eis propter periculum animæ, quia qui in illis credunt, recedût à fide Chriftia-na in totum,aur dubitant fiue vacillant in ea,arg. t /.extra de baret. (^ diximmfitpra t it. 1.^.2. tNontamé 9 tibiperfuade, quodexfolaillaimaginumobfer-uantia,ta6fu,amp;cærimonijs,abfquealiafaâ:uraamp; Maleficio, pofsinthuiufinodiinfirmitatesindi-lt;3ishumaniscorporibusexoriri, quiahoc elTec ridiculumcredere, fed fiunt pofteavenenorum compofitiones,amp; conficiunt mixturas Maleficij, quod præftant Maleficiando,aut in corpore, aut cxtracorpus.In corpore fcilicet per pulueres ve-nenorum commixtosin cibo, aut potu perfonæ
B 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;male-
-ocr page 54-ga nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Travat tu rauH GnU^n/f
maleficiandafj aut per varias vnéliones faâasin aliqua corporis parte, in qua ægritudinem cu-piuntexoriri. Extra corpus verófiunt, quando ipfe faduræ fiuc Maleficia fic in vnuin comjxifita abfconduntur in leóto perfonæ maleficiandç,fu-perquoiadurafit, aut fub limine oftijcamera?, vel al tenus oftij, fuper quo perfona ipfamaleri-ciandatranfiturafit, illaqj pedibuscalcarecon-tin^etyde^jtiib. latius infra dicetur in 6.lt;j.i.t ita exprefiè Profe(si,peraâisfacrificijshuiufmodi,fçpiùicô-f ftlßi fueueruntinterrogate Sathanam in forma Idoli
Tuperaltarcêxiftentcm, vt futurorum aut præ-teritorum, fiuc prxfentium occultorü notitiam jo fibi demonftret. Qui Sathanas fub Idolorum forma illarefponfareftituit de præfentibusamp;fu-turis, valdè occultis,amp; remotis, verum amp;nbsp;certum confueuit præftarc refpófum, ex quo ipfe, qui eft fpiritusliber.fubtilis,amp;:eleuatus,uulloq; premi-tur pondéré carnis,ficut homo, vider, amp;exprefsc cognofcit om nia q Hunt, amp;nbsp;fada fun t in vniuerfo orbe terrarum, qua: omnia facilèhuiufmodi indicate poteft, fedquæ futurafunt, minimè, quia ilia folus Deus nouiceffe vera, jputfuntvelerunt in fuo effe.Quia apud ipfum,vt dicunt Thcologi, nulla datur teporis determinatio præfentis,prç-teriti, velfuturi: quia omnia funt illi præfencia in fpeculoDiuinçMaieftatis.Eo igiturexcepro, nulla creaturarum habet certam notitiam futurorum, rf Utius infra dteemut.q. io.amp; habetur per E/à. 41. (• Annunciate nobis qua: futura crunt,amp; dicemus, quod Dij eftisvosjSt ideo Dxmon,qeft Dei crea-tura,
-ocr page 55-De Sortilèges. OuaJi.^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gf
tura, vt habetur Gen./, non potcft cognofccre futu-ra ex certa lcicntia,fed per quafdam conicâuras, vtlatiusinfradiceturin lo.q. quotiefcunque igitnr fit I interrogatio de prseteritis, ant præfentibus, aut j occultis,vel de his,quæ fiunt in lóginquis partib. ( reddicurpromptarefponfio. ficut ab eo qui habet certamfcientiam,ft not.ind.c.necmirum.gd. q.x. amp;nbsp;notant Cansniß. inc.g.defirtil amp;l.multi. C.eodenititul, ^quotiefcunque verb quæricur notîtia futuro- tl rum,tune non venittam promptarefponfio,fed tardior,dubia,amp;implicitajquippe, quiaillorum in veritate ipfe eil ignarus, quorum certa notitia ad folum Deum fpeélat, amp;nbsp;ad ill urn dun taxât,cui Visas vohütreüe\!ire,vthabetttrl/à.d.4i.c.amp;dixifuprà froximè, 0-habetur Acl Apoß.i. c. vbidicitur: Noneft vefirum nofcere tempora vel momenta,quæ pater pofuit in fuapotertatc. ó‘perS,Th.ing.i,q,26.art, b.amp;dixiinfraeod.quaß.ä. hi verb, qui Tacitamha-bentProfefsionemcüDæmone, licèt ipfi quoqj fua exerceant Maleficia Dæmonis minifterio amp;nbsp;fuffragio, amp;nbsp;corpora faucia ab huiufmodi lâguo-ribus fanant,nihilominus non habent eandé vim amp;poteftaté,ficuthi,quifuntexprefsèProfe{si:amp; funt refpeäu illorum,vt ita dixerim,tanq fratres nouiti),aut fratres tertij ordinis,refpeduProfef-forü, cùm ipfi tam in corü Profefsionib. quam in cultu.imitentur cultü diuinü,amp; mores noftrç rc-ligionis.fecundûdiucrfitatéProfefsionis,amp;cçri-moniarü:omnia tn ad eundé effeélü tendentia.w dicit tex. in c.excdmunicamus. el.g.inprin. extra de bare, vbi dicitur, facies quidem habentes diuerfas, caudas B 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;verb
-ocr page 56-24 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TracfatiKPänR Grillant
^^ verojdinnicem colligatas.amp;c. t Inter quas non omitramillas, quæarcehuiufmodjiaââtfepof- | fe muenire rhefauros in locis valdè remotis, amp;nbsp;fubterrancis ablconditos, amp;nbsp;quandoque indu-cunthominesad caléinfaniam, vt foueas quàm ingences conheiant pro inueniendis thefauris huiufmodi. Etifta videcur niihi quôd fit vna ex turpionbus illufionibus, quas Dæmon honiini faciar.quiain rei veritate nunquamlegi,vidi,nec audiui,quenquam ex Necromanticis,Magis,auc Soreilegis huiufmodi aliquos vnquatninuenifTe thefauros, aut aliàs aurû vd argétum, fed quam-plures vidihuicoperiincunibentes, qui mirabi-literconatifuntlt;»cllecxperiri,poft mulcoslabo-res, amp;Diabolicasobferuantias, demùm nihil vi-derunt. necinuencrunt,nifi terram: amp;nbsp;ratio eft. quia Deus non permittit, nec vult Daemonem poffe thefaurizarc, quia aliàs fequeretur, quôd i iftiMagici,Nccroæancici,acca:teriDiabolicçfi-dei ProfeHoresefient cçterisChrifti fidclibusdi- i tiores ac præftantiorcs, amp;nbsp;quamplures reperi- 1 renturexipfisChriftifidelibus, qui animo dira- I diprofequerenturillos, neccurarent Chriftianà jpfam pofiergare fidem.vt magno thefauroabû-darent, amp;nbsp;venerarenturabomnibus. Qinnimo videmus hodic totum oppofitum, quôd ifti Sor-tilegi, Magi,Necroniantici, amp;nbsp;fimiles funt caete-risChriftifidelibuspaupcriores, fordidiores, amp;nbsp;viliores,amp;inhoc mundo.Deoperiniitente, ca-Jamitofam vitam cômunitcr peragunt, demùm veto infelici morte pereunr,amp; æterni ignis incé-
-ocr page 57-De Sortikgiji. Qaaß,^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-f^
dio cniciantur, vt inc.firtnißimi. extrade furet. amp;26, q. f. nee mirum. amp;nbsp;qua Dæmon argute illos decipit, eadem amp;nbsp;(imilibuspromifsionibusipfinosdeci-pereftudent, fednoncapiunr, nifialiquos, qui font fimpliciscognitionis,amp;carentintelleâ:uamp; ratione, vel quifunt nimiumcreduli amp;nbsp;curiofi: qui auiditate quadam impudentes appetunt feite ca, quæ nulla ratione authoneftacaulacom-pet i t fi bi i n u eO i gare d. c. nee mirum. §.augaria. verfhu tr^ofortentk. t Sed quæro nunc,an Aftrologi,Chi- iï romantici, amp;fimiles, quiexfigniscocleftibus. amp;nbsp;aürorumcurfibusfuturaprxdicuntjinciduntin peccatum? amp;videturdicendum, quodfic, quia iftorumnotitiaadfolumDeumCreatoremper-tinet, rtfupra igt;roxim'ediximtu,amp;h4beturEjà.4.i.cap.an-nunciatenobis,^e. Tudic, autifti Aftrologi,amp;aliJ prxnominati volütfuturaipfaprxdicere excer-ta fciencia,amp; non licet eis, quia ligna iliacœleftia lunt ligna rerumi non cauf* return, f.caufa: finales; amp;nbsp;licèt inclinentnaturamhumanamadali-quod faciendum, non coartant, nee imponunt necebitatem; alias nulla effet in nobis liberiar-bitrij poteftasaDcotributa, fi cogeremur contra voluntatem noftram pecca.re,vtdicit S.Tho.inz. i 3.ti.27.artic.6.amp;no.perAbb.inc.2.defort.SLazprxdicunt illa per modum demonftrationis,fcu inclinatio-nis,amp; bené dicunt,dumtnodó non demonftrent necefsitatem pra:cifam,neque caufatiuam,in co, quod ratione libcri arbitrijprudenterhomoe-uitarc poteft, vt dixi, amp;ifto modo nópeccat nü-ciando. lterumquaeriporeftdcChironaantia, 14
B j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qux
-ocr page 58-if nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tra^atuirMÜGnllMdi
qu« eft Diuinatio quidam quæ fit per lineamenta manus, an liccat fieri fine peccato,vel fine pœ-naj die quod eodemmodo aut quis narrat præ-terita,qua: euenerunt illi,cuius manus in tuetur, amp;nbsp;noneftpeccatum , nee prohibitum, aut quis prasdicitfutura, amp;nbsp;iftocalufiteademdiftinctio, de qua fupràj aut quis vult prædicere necefsitati-uè,amp; certoraodo,autinclinatiuc.PrimocafuDi-uinatio ifta fapit hærefim, pereaguafitpraproximèdi^ xinuK, fecundo verocafu nonfapithærefim, nee meretur pœnam, qui per illam prædicit; quia VaticiniumiftiusChiromantiæ fie vtplurimùm per régulas Aftrologiæ, w not. ißifummißa, tvaximi Jo. Iec.inßtm.conf.eodem tttul.quaß.2.^. amp;nbsp;y. (^ S.Jbo.d.diß. ÿS-artic. Autnosloquimurdefecundafpecie que diciturAmatoria, amp;hæcSortilegiafieripoffunt pervtrunque ProfefTum, fcilicet, Tacitæ amp;nbsp;Ex-ij prcfl«Profcisionis,ficutillaDiuinatiua;tfcdad-uerte, quod hare Sortilegia, amp;nbsp;ea qua: fequuntur, tertizfpecici, fieripoffuntdupliciter, fcilicctamp; incorpore, amp;nbsp;extra corpus perfonæ malcfician-da:,pt l.eorum.m pritt.(irl.tnulti.C.eo.tit.amp;l.ß quüaHquH. §,quiabortionü.ff. de poen. amp;nbsp;ij. ^.hacadiectio.ff.adl.Corn. defiear. amp;nbsp;habetur in dtä.c.nec tnirugt;n.$.nudum fuffragium. inver.fedhocquofilamfallit,lt;^c. In corpore enim fieri dicuntur per cibum vel potum rcgulariter.rfJ. S.quiabortionü.amp;^.hacadieclio. extra, corpui Hütern, hoc eft, extrainteftina, fiunt peraliquasmixtu-Tas compofitasex herbarumfolijs velradicibus, metallis.reptilib. terræ, auium plumis, vel mem-iris feu inteftijijs eorundem suium, animalihm, vel
-ocr page 59-De Sertilegiji. Quieß- J» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2p
vel pifciiim, aliarumquc fimilium rcrum natu-ralium, iliaque quandoq; confuunt inchlamy-dc perfonæ maleficiandæ ad Amorem , vel fub capitelcâi, fuper quoperfonaipfadormit, ab-fcondunt, auc fub limine oftij cameræ, aut al-terius, fuper quo ipfe maleficiandus vir, aut mu-licrtranfiturafit. Quidam folenrapponereima-ginem cerar, iuxta ignem ardentem, completis facrificijs, de t^uibta ßpra, amp;i adhibere quafdam prects nefarias, amp;nbsp;turpia verba. Vc quemad-modum imago iUa igné confumitur,amp;liquefcit, eodem modo cor mulieris Amoris caîore talis viriferuenterardeat,amp;c. t IniftisetiamSortile- i^ gijsad Amorem, vtplurimùm admifeentur Sa-cramencaEcclefiarum, ficut hoftia confecrata, Vtnot.nl.nic.accu/atiij. ffine.de h.tret.hb.d.vdnondam facrata, fedcircumfcripcanotis,amp;literisfangui-neis, fuper qua dicicurant, quandoque vnam, duas, très, quinquevçl plures miffas, quibus ce-lebratis, tradunt hoftiam ipfam nonintegram, proue eft, fedin puluerem redaâam,valdè fubti-Hter perfonæ maleficiandç,quâafrumere faciunt in cibo,ficut in meneftra,vcl in potujeodem modo faciunt cû calaminthaimmixtaalijsfpccieb. amp;nbsp;tradita,vt fupràin cibo,vcl potu pfonæ malefi-ciandç,exquodicuntillâeirenaturæ attraâiuæ, amp;qgt;poteritcor, amp;voluntatem abforbêtisattra-here ad Amorem perfonæ tradentis, fed oés funt nugæ amp;nbsp;Dæmonisfallaciæ, qua: raro vel nuquam fortiuntur effeâum, ftante liberi arbitrij pote-Ôate. Nitnirum quid effet, quod muber caftai honç-
-ocr page 60-2t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tr/i^AtUf Pauli GriU/tndi
honeftaviolenter traheretur ad peccandum, amp;nbsp;ad amandum illum,|ueni natura i pfa fuæ condi-tionisnon patitur? quia nemo,vtfii^ràproximè dixi, inuituscompelliturad peccandum, nidquicu-riosè,amp;fpótèacceditadpcccatum,rf.f.«efw/ra?«. §.4u^uria.verß.hiier^oportentü: non negatur tarnen, quad Dxmon aftutia amp;nbsp;folicitudine fua non pof-fit tam grauiter, amp;nbsp;folicitè mulicrem ipfam ten-tarc,amp;illiperfuadere,adeó,quódincidatin pcc-catum, amp;incipiataniare virumillü, quempriiij j^ nunquam nouerat. t amp;nbsp;ideà dixerunt quidam raagni Theologi,quod fi aliquis malcficiarus aut maleficiata reperitur, q deuenit ad efFedus, quo tenduntMaleficiaprxdifta, id profedà nópro-uenit virtute, amp;nbsp;potentia Maleficij vel Sorcilegij, rationibus praedidis, propter liberi arbitrij po-teftatem.- fed deuenit virtuce Diabolicæ tétatio-nis, qui Darmon, vt credentiumanimasfaciliùs dccipiar,air,quôd firmiter credit,quod ilia Sor-tiiegia faciunt miracula, amp;nbsp;vcra fint corum opera, ipfemet adeo vehementer, amp;nbsp;folicitè infeftat mulicrem ipfam tenrationibus, amp;nbsp;perfuafionib. die noâcque, adeô, quod nunquam finit ipfum velipfamaliquomomcntoquiefccre, nec in fo-mnijs, nec in vigilia, adeô, quôd multoties accedence maxime opera, amp;nbsp;minifterio extrinfcco Sortilegi, qui extrinfecus cooperatur, amp;nbsp;litcris amatorijs,amp;:precibus,pollicitationibusquever-balibus, adeô, quôdfragilisfexusfæpèillaquea-tur,amp; cadit in peccatum,amp; hoc nô prouenit vir-tute,amp;potentiaSortilegij, fedDæmonis tenra-tio-
-ocr page 61-De Serüle^ijf. Quafl. j. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2/
tionibus, amp;nbsp;opera hominis extrinfecuscoope-rantis, vt dixi, qui inledantur muliercm ipfam tanquam venacores feram,aucaucupacoresaué. inecefTe eft, quod poft aliquod bellum reddac fe viâam in manibus hoftis, üc cedatjppeer fuam debilem nacuram,amp; imbecilles vires,quas habee ad refiftendum Diabolo, imo perquam facilis eft credula, amp;nbsp;qua: noua,funt tam bona quàm mala, Vibcntct Appetit,vtno.Gene.^.Ó’ c.forui.deverb.ßg.nec dicipoteft hoc violenter fieri, fed fponte, quia inulier ipfa fpótè incipit incalefccre in amorem illiusviri,amp; voluntanèilium defidcrat, amp;hocc-uenit ex natura fuaamp;voluntatc, non violentia Sorcilegiorum. Ethxceftfaciliorviaadflcden- . dum pudicos animos ad libidinem, quàm alia,amp; maxime, ft quando hxetentatiofit, mittuntur nuncij,epiftolçamatoriç,amp;fimilia ad muliercm. His vel fimilibus modis videntur faciliùs fleäi, quodvi ipfius maleficij. Ec nota vnura valdè fin-gulare, quod Sathanas videos, fe minus potétera inhac fpecic Sertilegiorum Amatoria, in qua no poteft hominem inuitumtraheread aniandum, ficut in tertia fpecic, in qua etiam viro vel mulie-teinuita in eius corpore ægritudinesintromit-tit, Vf infra latins dicemtn inßeeie ilia, amp;nbsp;habetur in d.c. nee tnirum. areafinem. tn verffedboc quafdamfallu,amp;c. tEf- *.I feftus enim iftius Sortilegij requint purani,amp; li-beram voluntatem,quianemo Amacinuicus, amp;nbsp;licèt ifti vulgäres fateri foleant fe inuitos Arnare, amp;nbsp;propter Poculum affumptumcompeUiad A-tnandum,hoceftfalßfäitnum, ürolumusinteUi-gerc
-ocr page 62-ft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tr abattis Pauli GriUandi
gere denecefsitarepræcifa, vt compcllatur ho* moratione, amp;voluntatc, quiahocnonpermir-tic Deus, ne tollaturliberiarbitrijpoceftas, qua habet homo: fi tu diceres, compellitur homo perfuafionibusDæmonis, tunc dico, quod non compellitur in ratione, fed in concupifeentia carnis, quia fragilis eft, amp;nbsp;nifi fortiter, amp;nbsp;deliberate refiftat vel fugiat, incidit in laqueum, vtlatius infradicaminhacquaß. Et hadenus nunquain vidi, neclegün Malericiorum ordinationib. fine po-tiùsmachinationibusabiftisMalcficis Sacra mi-feeri, nifi in hisquæfiuntadAmorem, amp;inhac l^ fpecie, t Et_bis autterhabuiinfadoSortilegos, , qui huic Sortilegio fiue Maleficio incumbentes, hoftiam commifcucrant, vnum videlicet cleri-cü religiofum, qui hoftiam ipfam facratifsimam accipiebat,cuius partem ipfe fceleratifsimus,qui eupiebatAmarijairiimpferat, dicendoquidam verbafatisturpiaatquenefanda, quæ hïc referre non expedit ; reliquam verô partem hofti« miferat adipfam mulierem.non in forma hoftiæ, fedminucatimeon’tritam, amp;nbsp;in pulueremrcda-dam,fumendam in cibo aut potu. Iterum habui aUum, qui hoftiam ipfam nondumfacratam ac-ceperat, amp;nbsp;fuperillam circumcircacumfangui-ne annullaris digiti nonnulla verba fatis turpia defcripferat, deinde ipfam hoftiam fuperaltari impofuerat, hoc eft, fuper nudo lapide facrato, fub linteamine ramen altaris abfeonditam, amp;a quodam facerdote rotunda: confcientii, fuper ilia quandoque niiflas eelebrari fecerat, certis o- !
ratio- !
-ocr page 63-ße Sortilege's. Quaß. f . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^
rationibus ad eius propofitum fuperadditis, deinde hoftiarnipfamfumpferat, qua; tarnen non erat cxprefsè confecrata, cuius partem pro fe af-fumpferat.alteram verôpartemperfonæmalefi-ciandse tradiderat, reda^am inpuluerem, rt^p-ximè dixi; aflerentes vterqj ipforum,qui hoftiam ipfamafirumpferantdndifrolubiliamoris vinculo adinuicem eolligandi. nihilominus nulIumcfPe-âum apparentem vidi neepercepi.tNec funtad- ** hucanniduoelapfijtjf alium fimilé cafumaudiui^^f Romæ accidifle de quadam impudica mulicre.in cuius cophinis repertæ fucTe dua: hoftiæ, fuper quib. ambabus erant defcripta verba quædâ fan-guinea, amp;c. quas ipfa tenebar,vt averuit, ad effe-éumtradcndicuidaalterimiilicri, ad inftâtiam viri,quieiufdemmulierisAmoréconcupifcebat. Alias quoqj nondum eflannusclapfus,quód duas^X* impudica mulieres Roinx,quas vidi,amp; audiui ab exceUétifsimo viroReuerendo domino Locum-' tenenre Reuer.D.Vicarij Papæ,quiillascaptiua$ habuerat,amp;examinauerat,quæacceperantoleû‘ Baptifmatis, quo inunxerantfibi labia, dicentes hæc verba, fides abrenuncio tibi, amp;nbsp;cum labijs il-lic fic inunflisjdeofculatae fuerat viros quofdam, caufa captandi Amoré ab ipfis, vt ipfæ afferebat: nihilominus demum omneexperimentüfallax, amp;fuorü excefluum condignasvidiluerepœnaï. _ Aliud exemplû à triennio, amp;nbsp;citra, in eadem vrbeZ côtigerat, çpquædâturpirsiraamulieracceperac particulam cutisillius, qua infansindutusegre-ditur de vtero matris, quamprimum venit in lu-cem.
-ocr page 64-Ji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trallattu Pauli GriUindi
cem, illamque fimiliterfupcmudo lapide facrt-|toabfcondideraf, Sc fuper illapluresmiflasnu-mero quinque celcbrah feccrat, cutimqj prædi-|âam poftmodum afTumpferat, amp;nbsp;bapeizauèrat fub nomine perfong maleficiandç, cum aqua ßa-l ptifmatis, amp;nbsp;catrimonijs eonfuetis, deinde eandé ( inpulueremredegit, ad effedum cradendiper-fonse maleficiandç,tarnen interim capta fuit, nee perficercpotuitSertilegium.fedcongruasfcele-ai ris fui luit pœnas. tRedeundoigiturad propofi-tum, dico, quód ifti Sortilegi fep ins requirunt remédia Sacramentorum Ecclefiafticorum in iftis Sortilegijs Amatorijs, videntes forfan, quod Diaboli auxilium non eftfibifatis;putantesfe-
, cundum Dxmonis perfuafionem, quod Sacra-mentahuiufmodi fummoperè commoucant a-nimoshominumadAmandumterrena,amp;illorü ! cócupifcétias naturales;fed in hoc, iudicio pieo, fummoperèdecipiuntur, putantcs tantum im-menfum Euchariftiæ Sacramentum mundanis lafciuijs,amp;peccatisprællarefuffragium, quia in ûcrificijsnullû aliud eft maius, per quod omnia tolluntur peccata,amp; anima Chriftiani per ipfum ▼nitur Deo, de confie.diß.2.c.cum omnecrimen.amp;c.nihil in ficrific^s. amp;nbsp;in dem. /. de relitj. amp;nbsp;vene./ànd. (fi tbi no. d. Card.ScümiUtcresteraSacramenta, quæ adex-dufionem fpiritus maligni,amp; purificandum ani-mamapeccatis, amp;nbsp;ad confirmandum vnionem Fidei Chriftianæ adinuenta fuerunr, prout eft Oleumfanâum Baptifmatis, Chrifmaris, amp;nbsp;Extrems vndionis. /. ^./. c.deirabe. efic.ßrmißime. de baret, (fi
-ocr page 65-BeSartile^^'s.Qu^.^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sf ‘
fet.^dtconfec.d/ß.4..!iipr!ncip e^eademdiß.c.freslyteric. nullus minißrorum. amp;nbsp;teti^ißipra tn tract de haret.in 2,t].tn /W.facuumen'ctdicerc.quodiltoiconci'arioset-fedusoperarentur.tSed ego credo,quod Sadia- 22 nasfub hac fpccievchementcrdecipioflosSor-dlegos, perfuadcndo illis, quod iRoru(nS3era-mentorum abufus parit mirabiles éü'e^iis quo ad Amorem ; fed hoc ipfe facit in vihpendium Chriftianæ Fidei,amp; vt grauiùs offendafDiuinam .Maieftatem. Quinimo,quandoquerepcriuutur quidam faccrdotes,quifuatadeó proteruæ amp;re-probæconfeientiæ, qui audent inipfoûcrificio niifl'j; feien ter, amp;dicerenónullasprauas oratio-^ ne$amp; nefarias preces, amp;nbsp;maleficiandâ perfonam nominarc, amp;nbsp;apprehenfis Sortilegijs fuper altari manibus proprijs illa immolare Deo non veren-tur, exorantes, quod fufeipiantur exaudieudæ preces; vtillum, adquemdèilinatafunf.fbrtian-tureffedtumj exquibusapparetj quodSathanas adeófubtiliteroperatur,.quódabhominibus,amp; facerdotibusDei miniüris apudaltarefacratuni cultumadorationisextorquer in maximum de-dccus Eedefise, amp;nbsp;Diuinæ Maieftatis offenfam il-losdecipiCjprour vidimus fupràproxime de the-fauro. Quidam alij capiunt eurem virgineam in-fanris,dequofupradiximus,autalteriusquadru-pedis nondum nati,hoc eft, quando naiciturab-ortiuum, quam redigunrin membranam, quani appellant chartamvirgineam, amp;nbsp;tenent quandoque in forma quadrata, quandoqj vero in forma rotunda, ficut hoftia, vel parùm minus, amp;nbsp;fu-
C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;per
-ocr page 66-si nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1Ï4^4tus Pauli Griiandi
per illis defenbunt,aut feribere faciunt rerba În-cantatiua, Sc coniuratiua fpirituum, quibusim-mifeent certos charaâercs, amp;nbsp;figna quidam cx-tranea, quibus Dimonum inuocatio contine-23 tar,vtlatiusinfra diceturqJ, tquiDæmones.magicis artib.aduocati.mediantibusiftisSortilegis,charaderibus amp;nbsp;fignis coadi,adueniunt certis tem-poribus obferuatis, amp;nbsp;determinatis carminibusj tc ritibus Sc imaginibus confeeratis, vd potiùs execritii,ttdicitS.Thom.intrail. qq. /.partit.q./o.verfic-f.mtit.demira, vbi etiam dicit, quod per iltavel fi-milia nomina Damones vocati coguntur venire, fi Magus illos aduocat: amp;nbsp;licet infint, amp;appa-reant aliqua nominaDci, nihilominus illorum finis, amp;vltimusefFeétus femper tendit ad iftud. Scd ideo illaDei nomina apponunt, vt facilius Icgcntes dccipiantur, amp;nbsp;credant perillorum no-minumexprefsionem rem ipfamfandamatque deuotam effe. Et ex iftis quam plurimaB vidi, amp;nbsp;abftuli de manibus Maleficorum, amp;nbsp;inter alia f«-piùs vidi ifta verba inferta, agios o theos, agios ifchyros, agios athanatos, hoe eft Deus acharon, Deus immortalis,amp; darum eft,quod hoc nomen acharon,cftnomen Sathanæ, fine Beelzebub, rr net. 4. Ke. dum Elias diuino nomine in/piratus re-prehendit Ochofiam regem, qui derelido diui-no cultu, Deos extraneos adorabar,dices: Nun-quid non eft vobis Deus vefter Deuslfraël, vt cans ad confuiendum Beelzebub, Deum Acharon: deledo,qucmafcendifti,non refurges,amp;c. Quidam alijadmifcenr in ipfis Sorcilegijs AmatoriJs pattern
-ocr page 67-De Sortik^^s. §Udß. i, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^/
partem aliquam cKTamydisj aut catnifîx filum, fl habere po(fiint,perfoaæ malcficiandæ,amp; cum illis, amp;alijs mixturis, coponuntfaduras fuas: quidam verô capiunt auium auc brutorum inrefti-na vel membra,feualiacorporisvel membri par-ticulam, prout quidam cepere iecur vulpis, ocu-los Jupi, aut illius caput, cor cerui, nodua: inte-ftina,autbubonis,linguammiluiautphilomelaî, amp;fimilium. tNecputes, quôdfolaiftarumrerû ®* mixturafufficiatadeaufandum prædidos Amo-ris effedus, nifi adeffent verba Diabolica exorci-zantia,amp;Sortilegimens, amp;intentio prædidao-mniaSathanæ vouétis, amp;nbsp;veluti facrificia iramo-lâtisadhuiuftnoditurpeseffedus. Quemadmô-dum.n.per verû facerdotem immolacur hoftia, quæ Deo creatori cû deuotione ofFertur, itaper iftosMaleficos amp;nbsp;Sortilcgos verum diuinum cul-turn imitantes violantcsque, hæceorumrepro-bafacrificiaimmolantur,quibusoblatis,amp;cmif-fis precibus ftatim cfficiuntur à Dæmone con-fccrata, feu potiùs execrata. pernot.indiâ:ocan.ncg inirum.j.fedhecquofdam, amp;c. amp;Sanctt!fAw^ujîm.mltbr9 decimo, amp;nbsp;vigefimoprimo, de ciutt4te Dei tdem tefiatur, vide S. Thomam in trailat, qq. dij^u- quxß. lo. verß. neniim, pri^ ntitpartie in titul.de mirac. amp;nbsp;in ver.reßondeo, in fine, alio-quifequeretur, quôd quilibet abus ChriRianus extraillorumprofefsionem, fihaberetnotiiiam illorum verborum, poffeteademconficereSor-tilegia, amp;nbsp;eofdein effect us concipere, quod.non eft dicendum : per ea que, fiapra difiafient, amp;nbsp;per eu que habentur in ditto can, nee mirum, $„ Necrotnantici,
G 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;verf.
-ocr page 68-fè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tra^attuP/tuliGriian^
i5 reread h£co}nnia. Tertia fuccedit fpecies Sortilc-giorum, quæMaleficadicitur,amp;mcritô, nam ex illa nullum bonum,fed omniamala proueniunt; diuerfa: ægritudines ex illisSortilegijsinhuma-nis aut brutorum corporib. exoriuutur. amp;nbsp;mors quandoq; fuccediccirius, vel tardius, fecundum Venenorumatrocitatem, aut lenitatem5 amp;nbsp;ifta fimiliter dupliciter fiunt, aut in corpore, aut ex-tracorpus; ficut Amatoria, excepto, quodfiunt diuerfæcompofitiones, fcilicet, ex diuerfisfpe-ciebus,amp;mixturis, quiainfpecieillapræceden-te, vtplurimùminterueniûtrei dulces,calidæ,amp; amœnæhumanænatur«, coadiuuantes naturalem ealorem amp;nbsp;potentiam luxuriandi, amp;nbsp;ideô lex appellat illa bona vel non mala Venena, quia nonfuntfaftahominisnecandicaufa, vtl.i.§.h£C adieäio.ff.adl.Cmi.deßc. Inhacvetovltimafpecie, quædicitur Malefica, amp;nbsp;propter odium vel indi-gnationem, vtplurimùmfitadvindidam, amp;vl-tionem alicuiusiniuriæ, fiuntdiuerfa, imo contraria Sortilegia,amp;Ma!eficia, in quibusmala Venena, fcilicet ea, quæ fada funt hominis necandi caufa, vtpluriraumcommifcentur: qua‘ndoque plus,quandoqiieminùs, fecundum quodiftiMa-lefici grauiorem vel leuiorem quxrunt inferre iaéluram,amp; ifta Pocula Venefica funt communi-rcr frigida, amara, amp;noxia, amp;nbsp;natur« human« hominumquefaluti contraria, vtdicittext.inl.amp;ß
26 excepta.amp;lß.inprin.C.eod.tit.de tnalcf. tamp; ideô lex appellat ifta mala Venena, amp;nbsp;non folùm punierur illequiipfapocandatradit, verùmetiam qui illa cou fi-
-ocr page 69-DeSorülegijs.Qu^ß.f, jf conficit feil componit, tenet, amp;nbsp;vendit. J. l.^.§.l}£e adtdfi». Ex his enim vari^ac diuerfæ proueniunc in humanisant brutorumcorporibusinfirmita-tes, amp;ægritudinesinfanabilescxoriuntur, fcili-cet, febris,tufsis, phrenefis, dementia, dilucida intcrualla, inteftinorum corrafio, cordis dolor intenfus.vel capitis, vétrismugitus, morbus fon-ticus, membridebilitatio, nerui alicuius attra-ftio.vel alia fimiliscalamitas, exqua corpus pau-htimconfumitur, amp;abrq;remedio medicorum tendit ad necem.Quandoque verb introducitur virilis membri languor, amp;nbsp;débilitas renum in vite, in mulicreverô vuluæarâatio, aut matricis frigiditas, amp;nbsp;indignatio talis, exqua vir redditur omninoimpotensadgenerandum, mnliervero incapax, amp;nbsp;vndiqj reproba ad recipiendum fper-ma in coitu,amp;ad concipiendum,ita quod reddi-turinutilispromatrimonio, amp;nbsp;fit quandoqjfe-paratio nondicothori, fedipfiusmatrimonjj,amp; daturfacultasiterumnubendiilli qui petijtdif-folutioné,amp;ego vidi femel in fadocafumhuiuf-modi,vbi mulier cóquerebatur de viri impoten-tia,que ex Maleficio huiufmodi prouenerar,quæ durauerat per trienniü, pront iura requirùt,ad-hibita poftea feptima manu propinquorum fuit fada difiblutio matrimonij. ficundum ijwd habetur tn ca. i.amp;c.literie.defrig.amp;malef. amp;nbsp;}ie,Docl,m c.fraterni-tatü. eod. titu. quas compofitiones, amp;nbsp;mixturas ifti Makficiexpluribusfpeciebus venenorum com-ponunt, quidam ex herbarum folijs,fcft!icisauc radicibus,pifcibus,animalibus,aut reptilibus vc-
neno-
C 3
-ocr page 70-gg nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trailattii Pauli GrilLtn/t
37
nenofis, bpidibus, atquemetallis, videS.Thcm.iit tralt.ejq. m. 1.partis,intitul.demirac.verfic.fixtum. quorum tarnen quædam in liquoribus, quædain veto in pulucrib. refoluta tenent, amp;cum ipfisSor-tilegia fua fabricate ftudent. tQuidam vero funt, qui fola verborum potentia hominem autbru-tum interimunt,aut «grotare permittunt.amp;alia quædam mirandäfaciunt) vt habetur in c.t^iturgenus. 6.quaß.4. amp;nbsp;diximusfupra hac quaßio. in princip. (^ tetigi infraeod.qaaß.fiquent. quæ omnia Dæmonisindru-élionc, Sidoârinanouerunt: amp;nbsp;hæcfuntinveri-tate, quæ reddunt humanacorporalanguentia velmoribundafæpè, licèt inipforumMaleficio-rum, fine faâurarum rcfolutionibus fpccies, amp;nbsp;materiæquædam multùm extranea? apparcant, prout alias vidi pl unes, quôdprædiâi Maleficia-ri, poftquam habuerunt remedium libcrationis, fæpiùsex peâorejpijciunt, autcxorceuomunt, vu! inferiùs per feceflum emittunt acus, capillos, fcrramcnta, clauos, plumas, fulphur, lapides, amp;nbsp;resdemùm tales, quasimpofsibileerat, diâum maleficiatum potuifle comedere, non folùm intégras, fed nec fraâas, vel minutatim in fruda concifas. Vndevideturquidmirandum.- fed die vt quidam dixerunt,quod Sathanasad maiorem hominum deceptioné facit apparere diâasex-traneas fpecies in refolutione faâuræ, vt resma-gis miranda vi(leatur,quandoquidem infpiciun-mr, amp;nbsp;confidcrantureacffetalis nature, amp;nbsp;for-rnar, amp;qnalitatis, quôd impofsibileeratillapo-t uideingredi in corpore maleficiati per aliquant
parteni
-ocr page 71-9e Sortilege's. Quaß. f. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^
partem natnraliter, fed in rei veritate non funt verat fpecies naturales : amp;nbsp;quod fit vcrû, apparet, quia ilia emittuntur per vomitû vel ftcrcus,amp; fie inter illas matcriasliquidasapparétàprincipio» cü primû exeunt de corpore, ledfi feruares ma-terias illas biduo,triduo, aut quinqj dierum fpa-cio, prout alias ego ftudiosèferuarifeci, videres omnia ca liquefaöapenitus, amp;nbsp;ipfarum formas perijffetotas: tpfi naturalia effent,jpledó in fua priori fiuc primaua forma remanerent, nee pof. fentperaliquosliquoresauthumiditatcscorrü-pi, maximèfcrrum.amp;lapidcs.jpptereius naturalem duritiem, vtmanifeftum dl omnib. tQuida 38 alij dixerunt, q» Dxmones, vt rcs miranda vidca-tur,tunc temporis, quando malcficiatus ^puoca-tur ad vomituin.adopusvcntrisj velocifsimè, amp;nbsp;inuifibiliteraffcrütibifpeciesillas.fiuematcrias, dequibusfupri, veras,amp; naturales, quas aliundè acceperât,amp;attulerât. Sedhota, tj licct D«^mon fui potentia naturali hoc faccee poffer, amp;nbsp;ta dextro modoillasinfêrere invomituvelftercorema leficiati, qgt; nullus hominum aduertcrcr,tn prior opinio mihi magis placet : quod fint apparentes fpecies fub illis formis nó naturales. Quod fit verum, apparet rationepraediéla, quia cómuniter. non durant fub illa forma, fed breui tempore re-foluunturinillis liquoribus, cum quibus mixta aduenerant, prout egoplurics vidi, amp;manibus jpprijs tetigi.qux àprincipio,vt dixi,apparebant vera,amp; naturales, amp;nbsp;retinebat in fe nefcio qd du-ri^ tarnen breui tempore^ vt pr«dixi,refoluücur,
C 4 amp;per-
-ocr page 72-40 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tract dttK Paull GtiH^ftdt
amp; pereunt. Quandoquevcró ifta: mulicresMa-leficx (iueMalefici media node ingrcdiuncur .halamum perfonæ maieficiandæfin quib. quo-/ modo,amp;qualifcringredipoflimt, maximèqua-, do olba, amp;nbsp;fcneftræ funt omnia claufa,amp; fortilsi-mis feris, amp;nbsp;clauibus conclu Ca,diccturinfra eed. t]. S.) 32 tamp;maleficiandumipfum, fine mafculus fit, fiuc foeininina, dormientem, fuisliquoribus, aquis, oleis,autpinguçdine, fiuc alijsfimilibusvnâio-nibus, plura amp;nbsp;diucrfa Venena continentibus inungunt, quandoquefemora, quandoqueau-tem vétrem, aut capur, guttur, peäus vel coftas, feualiam partem corporis perlons malcfician-dæ, quæ fie dormiens nihil ftntit, amp;nbsp;ell tanta vis, amp;potcntiaillius Vnâionis, quôdpaulatim, durante calorcipfius dormicnris, ingreditur intus carnes, amp;nbsp;vadit ad penetralia cordis vifeerû ma-leficiati,vndepaulôpôft caufantur ingentes dolores in corpore maleficiati, cum primum fcili-cetMaleficium velfaâura,vtdicunt,tangitinte-ftina maleficiati; illincfucceduntmaximivlula-tus, amp;nbsp;lamcntationes quàm crebræ, amp;nbsp;hoc vno modo Sortilegia Venefica fiunt in corpore, quia Maleficium fine fadura tangit inteftina. Alio modo fiuntfimiliter in corpore, per cibum aut potum, quia ilia eorû Vcnenaamp;MaleficasMix-turasin pulucrem,vtplurimùm redadas,in vino vcl ferculisintromifeent, amp;nbsp;ifto modo tradunt mala fcrcula,amp; pelliferos potus ignaris,amp; his qui bonafide cumeiscomeduntve! bibunt, amp;nbsp;ideo confulo omnibus, vt quàm maxime præcaueant,
R«
-ocr page 73-DeSortUe^^y. Q^ß.^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jf^
HC comedant vel bibant cum cis, qui dicuntur Maiefici,aut cum Mulicribus Maleficis.-fed fugi. anteorum velearumconuerfationem. Etmeri-to eóftituit Imperator, quod iftorum conuerfa-tionem amp;amicitiä,quamuis vctusfic,vnufquifq; omninö ïu'ÿVLZ.l.md'M.C.denul. amp;nbsp;math, c^üia. func inimici humani generis, amp;nbsp;hoftes communis fa-1 u tis, vtätcit tex. ml.amp;ß excepta inpri, (^ l.fi. c. eo. titu. femperque ftudent inferre aliqua mala in hu-manis corporibus,vel in bonis, amp;nbsp;hoc faciunc Damone inftigante, vt femper operentur malum contraaliquem ex ChriHifidelib. amp;necefie eftquodhoc faciant,imperantc Sathana,poft-quam illiusimperiofe fubieccrunt, amp;nbsp;promifc-tünzobcdientiâm-.vtlatiitsdiximusfupràea. qanpriän •^ßecie. tAliomodofiunt hæc Maleficia.f extra 30 corpus,quod eft quandoiftiMaiefici abfeondût ill capice leiäi,vel in alia parte, fuper qua malefi-ciandusiacere débet, ipfa Venefica Sortilegia; aucfublimine oftij camera: abfeondunt eadem, dummodo perfona maleficiandafuper illistran-fiturafit, amp;illapedibus calcare contingat, quia ftatim fada calcatione, quando funt in limine, velfaâaiacentiscorporisquando fiunt in ledo fadurajipfa fortiriireffeélum:recipiuntquadö-que certa Venena adeo atrocia amp;nbsp;furibunda, quib.pedibnscalcatis,ftatiniperit,quiillacalca-uerit: quxdam alia funt quæ non ftatim occidiir, fed fpacio duorum trium vel 7. aut 10. dicrû plus vel minus,fecundum quodvoluerintipfiMalefi-ci,quiafciunt ilia temperate,prout ex pluribus '
C s lt;:os-
-ocr page 74-41 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Travat us Pauli GriHandi
confcfsionibusreorû iftius criminisaccepi, qui fimilitcr fafsi funr, ex quibus rebus conficiantur, amp;nbsp;qualitcr fiat illorum teinperatio,amp; quem effe-äumopercnturfingula, quæ hîc referre non li-cet;fufficiat tibi fcirc,quôd hæc fieri poflunt arte amp;nbsp;induftria Dæmonis, ex rebus naturalib. mini-fterio amp;nbsp;opera Sortilcgi interuenientc.vr/jfetKr^. Aug.l-io.de ciuit.Dei. amp;nbsp;habetur 26,q.s,c.nec}nirugt;n.circafi. (!r l.multi. à' l.eorum.in print, cumpluribus alqs U. C. tod. ttt. Er no. vnum,quod inomnibus Sorcilcgijs,cuiuf. cunquefintfpcciei, femper intcrueniunc Verba quædam Malefica, opus illud, quodcunque fit. । Dsmoniconfecrantia, amp;nbsp;eiusauxiliumadidfa- ] ciendumjfiue potiiis machinandum,inuocantia. Concludeigiturinhac materia, quod in quolibet Sortilegio tria concurrere debentj Perfona Malefica, fcilicet, Profeffa. Verba Confccratiua, amp;nbsp;Materia Confecrata, amp;nbsp;ad ilium effefluCom-pofita, excepto Malcficio Incantationis, quod verbistantùmperficitur, rt habetur20. q.^.c.igitur gentu. amp;nbsp;c[gt;S- lt;^‘ftft mirum.amp;fitpra diximtu hac ea.q. inprinc-
0^ AE S T I 0 IV.
SVMMARIVM.
SertUegia in quibus lecis, amp;quo temporefierifileant.
Z^Varto quxro, quibus loeis amp;nbsp;temporibus V^J^c Sortilegia fabricateur, amp;nbsp;vbi ipfi Sorti-* Jegi,«alij fimilcscóuenircfolentï (Refpondeo, quod
-ocr page 75-De Sortileges. Quaß.4^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^
quod vt plurimùm in lotis fylueftribuSjOccultis, fubcerraneis, ät ab hominum conuerfatione re-motis,amp;pcregnnis,ruino(isatq;defertis,amp;fem-per de noäe fiunt, rr nat.niC4n.epifiopi.2^.quafi.s.ra.~ tiopoteftcfle duplex. Priinaj quia Damon poft cafum ex paradifo effeäus fuitobfeurus, amp;tc-nebrofus,vrconc!udiintcommuniterTheologi, ^m2ximcS.Thom.intrall.qq.qHeßio.i6.arttc.i.amp;6. in nf.rfeD^w/öK.confequePsefhquodomnia Opera, quæipfefacit, fiant in obfeuro, amp;tencbrofolo- ' co,amp; tempore, ao maximè etiam,quiaoperaipfa funtpeccara, qua: communiter dicuntur nigra, amp;nbsp;oppofita luci veritacis, virtutis.amp;iuftitiæ, me-tito conficienda funt tempore uigro,amp; obfeuro: iuxtailludcômuncdiâum: Qui malè agit, odit heem.eg.qu.2.e.perniciofim. t Lux enim veritatis a eftilla.qua: illuminât omnetn hominem venien--temin hnne inundum, quæeil Chriftus, w/MÓernr loan.i.^.X.S.C/tptt. ér 1. inter dar os.inprin.C.defum.Trin. amp;nbsp;cft lux interna,quaclarific3t anima, amp;intelleâii hominis, de eonfecr. dißtndio. 4. in principio. Sachanas enim vircutibus , bonis operibus, amp;veritati, quantum poteft, aduerfatur, ex quo ipfemen-dax eft, amp;nbsp;tenebrofus, vtfupra diximus, nimirum fic loca fordida, obfcura, amp;nbsp;tenebrofa fibi e-Icgit ad fimilitudinem fui, vt netat.loan, tertio cap. ér i/ dißincl. ca.valent interdam. t Secunda reddi-j tur ratio, quare potius de noâc quàm de die hæc ’ opera fiunt, quia fi de die fièrent, poflent videri abaliquo, amp;nbsp;faciliùs difeooperirentur eorum Maleficia, Sc deucnirent ad notitiam curia amp;nbsp;iuhi.
-ocr page 76-4^4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traä/ttiu Pauli GriUandi
iuRîtir, amp;nbsp;faciliùs caperentur punirenturq;. N« jgiturtam facilèdetcgantur, amp;iinpediantureo-rum opera fieri, amp;nbsp;facrificia celebrari, faciunt de nodeinlocisprædiâis,vtànemine habeancim-pedi m e n t u m :per ea qua fupra dicta/ùnt amp;nbsp;not,in d.c.eph fiopi.a6.q.s.amp;(,ne(mirum.ea.q.
QVAESTIO V.
SrUMARIVM.
t SortUegi quitus rebus, aut inflrumentis in fiiorum fabric, catienefacinorum vtantur.
Fut urorum rejfonft vtplurimitinßint dubia.
s Sortilegia faéla per homines Tad ta Profeßionis per qua 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiant inßrumenta,
Infirumenta SortUe^q Amatory quafinp.
3 nbsp;nbsp;nbsp;Sertilcgia extra corpus quibusfiant inftrunientis.
4 nbsp;nbsp;nbsp;Homo ab/que Dei gratia, Diabolo tent anti refifiere no» potetl.
Diabolus plus timetfignu crucis, quam cat er a omnia, quainmundofunt.
Diabolus ante Chrifit aduentum duos mantis habere dicebatur.
J nbsp;nbsp;Chrifius per paßionem fuam à Dia boli manibus in fi ere-
dentes eripuit.
Mulier ex fe pudica quandoque adlibidinemDiaboli operaprouocatur.
i Sexus muhebris res admodumfra^ilis,facile dedpi potest. Infirumenta tertiaßedeiSorttle^iorum qua Fenefi-cadicitur,quafiint.
7 Venetia malapropri 'e qua dicantur, (^ qua bona.
t Sorttle^ia quadamfiunt exparticula cadaueris hominis.
ÿ Intakt“
-ocr page 77-De SortUe^^s. ^aß. f, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^
f Imagines de cera fiant guandoque à Sortileges admalefi-^ aandos homines.
so Imagines ejaare in Sartilegififteri foleant, cum nihil ege~ rentar. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(
‘ e Diabolusfab diaerfis infirumentis e^figuris docet Sorti-legos dtuerfia committereflagitia.
QVint0qua:ro,quibusrcbus,tmixturis,amp;in- * ftrumentis vtuntur iftiSortilegi ad hxcfua
Sortilegia fabricandum? Refpondeo, quod va-djsatquediuerfis. Iftorum pars maior deelarata ^^itfilt;praeedem,q.f. nihilominus ad maioremex-prefsionem,quta matcriaifta non eft minus conjura, quàin diftufa, dicam aliqua vitra ca, quæ ibi lt;iixi. Ideôdic,quódautloquimurdcprimafpc-. tie, qu« eft Diuinatiua, in qua quandoq^ verfan-^urSortilegi qui funtProfefsionisExpreftæ; ali-quädo verb hi.qui Tacitx funt Profefsionis. Pri-quot;locafudic, quod quotiefcunque funt in ccle-^ratione facrificiorum, omnibus ferè, amp;nbsp;eifdem 'oftrumentis vtuntur adfacrificandum, quibus *tiintur noftri facerdotesChriftians religionisj StcumillareucrentiacultumDaErnonis lubido» lorum forma celebrate folent, amp;nbsp;offerte preces. qua amp;nbsp;quibus veri facerdotes Chriftianç religio-*iisverumdiuinumcultum venerantur, vt not.loi. lec, infitm.conf. in tttu.de Sortil.c.1.(^2. ^ not in c.nec mi-runi.2^. q.f. ^in c. centra idelorum. 26.q.4- émot.gl. in c, occti/afas. !f.fiine. de baret, libre 6. amp;ibiD.Arch. Gemin. àquot; ‘ilij,vbiexprefi4fit mentiodeifiis/acrificqs. In loeisenim* quï fuprà jpximè diximus.quæ ipfi retinene loco tem-
-ocr page 78-lt;/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trallatus Pauli Grihndi tcmplôrum, folentfæpiùsconftruercaras, amp;fii* per eifdem ponere idola, amp;nbsp;alias diuerfas i magi-nes, quibusin ipfis facrificijs, amp;nbsp;precibus ofFerre folentthura, amp;nbsp;aliosdiuerfosfufficus, deferunt etiam tunicasquafdam loco camifix, cottx, tu-nicellx, patinx.vel piuialis,amp; cum illis celebrant facrificia, habentque inter ipfos quofdain, qui meliiis exteris funt difpofici adillascerimonias exercendum, quos illis prxponunt, amp;nbsp;appellant Sacerdoces, ficut apud vetcres dicebantur facer-dotesApolliniSjamp;fimilcs; amp;nbsp;nunc idem obfer-uantludxi interfe .• ifti enim funr, quifacrificia zipfa manibus proprijs celebrant, amp;miniftrant,
amp; maximo reuerentix cultu Diabolum veneran-tur,ac fi vere effet illorum Deu$,amp; hoc eft,in quo Diabolus fummoperè dcledatur, vtadoretur. d. c. nee mirum. amp;nbsp;per S. Thom.in/urn. quafl.^^-artic.^-in titu. defuperß. amp;nbsp;habetur Matth. 4. c. quibus completis fa-criricijs,ipfi Sortilegi fuas proponunt inrerroga-tionesdehis,quç nofcerecupiunt,amp;abipfisido-lisvoccDiabolicarcfponfafufcipiuntdefuturis, acdepræfcntibusoccultis, fecundum quod iph magis fcire cupiunt, licèt futurorum re^onfa fint vtpluriinùm dubia, amp;nbsp;ad plures fenfus ac-commodâda, quoniam futurorum ipfeDxmon eftignarus; quatenus vellet illa prxdicere ex cer-tafeientia, proutfuntinfuoeffe, dei^uolatinsdicatn a infràguafi.fiq. t Secundo veto cafu, quando ipfa Sortilegiahuntphomines quifuntTacitæ Pro-fefsionis,amp; tune diuerfa interueniuntinftrumé-ta. Quandoque illa faciunt in aqua per Hydro-man-
-ocr page 79-DeSwtikg^s. QfuJî.y. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’^^
I piantiä.quandoq; in ignep Pyromantiâ.quâdcqj interraperGeomantiâ,quandoqj verô vtuntur aere,qu3ndofaciûtpcr Aenmantiam,rr Uteponit^ à‘déchirât ißa d.Hoß.inßtm. de Sort. ƒ.2. quandoq; fa-ciuntillacxinfpcâione inteftinorû auium,ani-nialium,autpcrcorundévoces,garritum,occur-ium, amp;nbsp;fi m ilia,r? lat'ediximus fupra eod. q.^.^r habetur in ^•’ÿftttgenui.Jé.q.^. éf q-J-c.necmirum tirIe.Iec.in fum. ouf,in titul.de Sortileg.q.2. verßdiuinatio. ai ij refpiciunt itiaftrolabio,velinclauicula Salomonis,vfz»f.2. txtraeodetitul. Si verôloquimur’dcfccunda fpecie Sortilcgiorû Amatoria, diftingue: Aut ipfa Sor-
i ï'Iegiafiunt incorpore, aut fiunt extra corpus, | Hæc enim diftinôio non conuenit priori fpecici, ! In corpore enim communiter fieri folent per cibum,vel potum, vtl.g.^.adieciioantem ff. adlCern. ^(fic. (^ hß quùaliquid. §.qutabortionü.ff. de peen. ^ 1. eo-tum.inprincip.amp;l.multi. Cad. de mal. ^matik St in qui-bus poculis amp;nbsp;mixturis commcftibilib.commi-icenturmulta, qua late diximusffuprà eodem. quaßionj. ejuas non expedit iceratô repettre.videibi. t Si ve- J rè fiunt extra corpus, amp;nbsp;tu.nc interueniunt quæ-damligaturæ, quasipfiMagiftricôfuuntinchla-
i mydemaleficiandi, aucinaliapartclatcnterab-icondunt, ficutinledointerplumas, vel mate-tatia, aut fub limine oftij. vel alioloco.fuperquo perfonamaleficiandatranfitura, autiaciturafir, amp;nbsp;vitra ea qua diximus ibi in ^.quafiiene. adde quod ipfiSortilegi admifeent fæpiùsiniHij AmatoriJs aquambenediâam, feilicet fontis Baptifinatis, aut communis amphoeæ exiftentis in ücclefia, aut
-ocr page 80-4t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TracfatusPattliGr'tüanili
aut oleum fandum Baptifmatis, chnfmatis, aut / extrema: vndionis, ramos oliuarumbenedida-rum, frondes palmarum , candelas benedidas, facrosAgnofdeos,thurabencdid:a,ccreipafcha-lis,amp; hisfimilia. Quandoqueautem capiuntali-quaexreliquijs Sandorum Martyrum fi habere poirunt.fparticulasofsium,capillorum,vel vefti-um. Alijautemcapiunt fruftulaqua:dam indu-mentorum facerdotalium, aliorumque panni-culorum benedidorum, quibus facra myfteria venerantur,eelebranturqueficutcamifi,corpo-ralispurificatorij,tuniGella:,manipuii,amiti, ilo-læ candidæ, lapidis facrati, mappa altaris, patina?, fudarij, calicis,amp;fimilium;amp;iÜa omnia,vel eorum partem, admifcerefolen tin ipfisSortile-gijs Amatorijs, adhibitis çorum nefandifsimis precibus,amp;Diabolicis verbis,ad rurpeslibidinis adus,tot facramentorum, amp;nbsp;aliorum facrorum perpétrantes abufum. Nee omittam vnum, , quod quidam ex his,qui funtExpreflç Profefsio-ms,deferunt quandoque imagines quafdamad Joca facrificiorum,terra, velcera,aurgumma-rum, feu alia quauis mixtura confedas ,illafquc baprizantprius nomine perfonæ maleficiandr, fub deuotione, amp;inuocatione Diaboli, cum eif-demcxremonijs,quibusvti folent nortri facer-dotes in vero Baptifmate:amp; adijciunt quædam 1 verbavaldèturpia,amp;nefanda,quæhic inferere ' non,placet, ne quenquam forrafle nimis curio- i fumadillorüexperientiam concitarem ,quam- ' uisahusextra Profefsionem effedushuiufmodi , efficere f
-ocr page 81-De Sortilege's. Q^eß. y. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^
cfficere non poflet, vtlaeiùs di.ximus fiprainfin.j.q. quib. imaginibusquandoqueapehuac pcélora, amp;ipfarumcorda ingenti calorc ignita reddunr, aut tantum detinent quod liquéfiant, putantes, quodeodem modocor hominis maleficiâdi, vel inulieris,fimiliamorisardoreaduratur,feumol-nficetur,amp; obediens reddatur ad votum Sortile-gijvel AmantiSj fed ftulti non aduertunt,quód DæiTionisfallaciavehcmenterdecipiuntur,i’tlt;lt;/i-èsdixitHusfupraind. 3.q. fi tarnen poReà appareac, quodmulierfleöi videatur,amp;amariincipiat, id nonprouenit virtutcamp;potentia Sortilegij, fed Diabolicætentationisjamp;operaextrinfecaalicu-iushominis, qui ipfam follicitat, amp;nbsp;perfuader,rf i d'ix'imusfuprad.s-q- fPro cuius corroboratione ad- 4 j dequod dixitBonauent,in2.fiq difl.zg.num.^p.vbidi-cit, quod ranta eft vis Diabolicæ tentationis, quod homo ifti abfque Diuina gratia refiftere non poteft,non quod hominem præcifècom-1 pellaradpeccandum propterlibcri arbitrijpo-teftatem, amp;nbsp;grariam pafsionis D. N. lefu Chrifti, fed tanta eft quandoque ad malum hominis in-dinatio, amp;nbsp;voluntatis pronitas, quod nifi eflet aliud fuftentansjuecefle haberet homo quandoque motu voluntatis in malum incidere. Diabolus enim nihil eft quod magis timeat, amp;nbsp;vehe-j menter abhorreat, quàm fignum fine figuram crucis,amp; mcmoriam pafsionis D.N. Icfu Chrifti, i amp;nbsp;ratio eft, quia ante aduentum Chrifti, amp;nbsp;illius pafsionem Diabolus habebat mirabilem pote-1 ftatem fuper oranes homines viuentes. Habebat
D enim
-ocr page 82-7«
enim duplicem manû;vnâ,qu«diccbatur manui attrahens,altcrâ,qu« diccbatur manus compd-lens.Manus.n.attrahé5cratillapoteftas,quaipfc Sathanas trahebat adlimbum omnes iuftos,amp; fanâosviros. Manus vero compellens crat iHa poteftasprçcipitandi homincin malum, vel per fallaciam,vel per violentiam,quia tune tentabat vt draco, tentabat vtlco. Omnes.n. homines, vel per fraudulétiam, vel per violcntiam fuperabat: quç magna ipfiu*potedas débilitât a fuit per paß fionem D.N.Ielu Chrifti, per quem apparuit lumen Vcritatis,amp;intcriù$per Diuinam infpira-tionem,amp;exteriùspcrhumanaminftruâioncm, ita quód BOS omnesà minibusillius libcrauit : amp;nbsp;5 proptereàDiabolus tam fortiter abhorrer t n^e-moriain pafsionisprædiÂz.per quam eius po-tentiidebilitatafuit,amp;: nobis liberi arbitrij vires , amp;nbsp;poteftas gratis reftituti eft, nihilominus remanhe fibi illa generalis tentandi facultas, quam poteft contra omnes indifferenter cxer-cere Deo permittentedmo contraipfummetle-fum illam experiri voluit, vt habetur Matt. 4. c. non tarnen habetnuncillam per modum violentiær fed perfuafionis amp;nbsp;fraudulentix, quorum tot, amp;nbsp;tantas ipfehabet, vt vjx homo illis refiftere pof-fi t, ißa faut verba not,S.Bonauent. in^. fent, diß. /p.c/uaß.jt «aw.22.£gt;2^.Redeundonuncad propofitum,di-co non effe mirum, fi mulicr pudica ex fe, quan-doque fleefitur ad libidinem, amp;nbsp;dirigit cor fuum ad'Cimandumillum.qucmpriusnullomodoco-^nouerat, quodfólum prouenit ex illa feftina» amp;in
-ocr page 83-beSortileiys. Qu^ß.^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi,
amp; infatîabili Dænaonis tcntationc, qua; intrinfc-ca eft.follicitans animam, accedcnte pofteà Sor-tilegi cxtrinfceà operatione ferraonis, ambafia-tæ.lirerarutn amatonarum » amp;nbsp;alijs fimilibus ex-triHfecisfollicicationibustquæproprièfuntcau-faimmediatalapfusipfiusmulieris,vtincidati« hqucum t amp;nbsp;quia mulîebris fexus fragilis eft, fa- 0 cilèdecipitur,fleaituramp;appfehéditur,w'W£r«r is c.forns. de verbiß^. amp;nbsp;not.gl.in ca.i.de cland.dej}gt;.g2. q. ^.c. lt;]uadpropofitifli.amp;if.q.j.ca.Adam,amp;c^.mulfer,^dixiinf. fod.q,6.mfi. Sortilcgiaverôipfa.qualiacunqueôc quotcunque fine,non funtcaufaimmediata fle-Öendi pudicum animum,amp;c. feddicunturcaufa ttiediata,amp; l'emota ; propter quâDæmon magis deliberatèftudec illamrentare, amp;nbsp;capere in la-queum, poftquam per turpem abufuni ilium fa-cramentorum in grauem offenfam DininçMaic-ftatij obtinuitDiniUum cultû profterni,amp; ipfe vt Deus adorari, amp;nbsp;hoc cft » quod ipfe magis defide-rat quàm aliud, vt alias diximusßtpraq.praced.amp;latiiH dicanitnf.infi.huiusq. Tertia: fpeciei inltrumenta fi-militer plurima funt, quarurti partem vidiftis A/.^.g^.quib.aliqaafupcraddam. Ideodico, quod authunt in corpore per cibum, vel potum,aut extracorpus, aliquoexmodisprædidis. Primo cafu nota mum breuiter amp;nbsp;generaliter, quod o^ mniaha-c Sortilegia fiueMalcficia Venefica,qua fiunt in corpore, nonfiuntabfq; Veneno,fedo-mnes illg mixture eópones, amp;poculafuntmix-taVenenoaliquamitiori, vt minus officiât,a-liqua verb atrodori, vt citius vulnerent , vel
D 3 occi.'
-ocr page 84-/i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TraKatui 7/iuH GriSandi
occidant,qua?j vtdixi, ex dinerfis rebus confici-untur. Quxdaio ex herbarum folijs,feltucis,aut radicibus,quædamex venems ferpentum, quidam ex reptilib. terræanimalib.velpifcib. vene-nofisjlapidib.fu’ph ure,gum mi,ære,pl limbo, ar-gento viuo,quodipfi Mercurium appellant,ali-jfquediuerfis metallisin pulueremredaótis,fcu alio modo combuRis, amp;nbsp;fic ex rebus naturalib. illacomponuht Dsmomsinftruäione docente. Et hæc funt quæ in vçritate dinerfas inducunt 7 xgritudinesin humams corporib.t amp;nbsp;propter-ealcxvocatida Maia Venena.qugfunt faâa hominis nccandi,aut.3;grotandi cnvi{'a..l.j.f.adie^it autern.ff adl.Cor.deßt. amp;nbsp;l.ßquitAliquid.f.quiabortiottif. ff.de pan. Bona hue Non.Mala Venena dicuntur ea, qux non funt compofita ad nocendum, nee fada hominis necandi caufa, vc funtillaAmato-ria,qua in poculisamatorijs,communiter com-mifeeri folent d.l.j.^.adieäioautem ,(^d.$. quiabortio-««.C7'iamp;Bar.Aut illahunt extra corpus,fcilicet ex« tra cibum,velpotum.amp;diuerfas hmilitervndio-num mixturas,amp; venenorum compofitionesac-cipiünt,quibusmaleficiandorum corpora dor-mientiumlenire amp;nbsp;perftringere folent: amp;nbsp;quam-primum ipQ vndura ad præcordia penetrauc-rit,quæfacilè pénétrât ftante calore dormien-tis,ftatim audiuntur gemitus,amp; maximi vlulatus infurgunt, quos edit perfonamaleficiara dolore quem fuftinere non poteh. Quidam alij Sortile-giahuiufmodi fubalia forma compolita confu-untlatentcrinchlamyde.aut abfcondunt in Ic-do
-ocr page 85-De Sortife^fjf. Qtuß.f. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jj
fto ipfiusmalcficiandijfeuinaliquolocofubter-raneofouea faâ:a,aut fub hmineoftij, fupcr quo deftruendus tranfi curus fir, Sc pedibus illa calca-rccontingat. Quidam autem capiunt refidua quidam ex corpore perfonæ maleficiandæ,fcili-cetcapillos,dentes, vngues,pilos, fiuefetascor-poris, fanguinem fi habere pofTunt, aut particu-lam pelliculæ maniis,vel pedium. Alij vcró capiunt particulas veftium carundem perfonarum, caligarum,folearuiTi,fiue planellarum, calcia-mentorum,camifiæ,difploidis, birreti, fcuffias aut veli muliebris,cinguli due zonx, ftringarum, amp;fimilium.tQuidametiam capiuntparticulam i corporis alicuiuscadaueriscorum. f qui iamfe-pulcifuerunt,amp;:vt plurimùm quærunt illorum cadauera qui furca lufpcnfi, aut aha turpi morte periere,amp;illorum vngues quandoque aut dentes,capillos, aures,oculos»barbam,manum,pc-dem,veldigitum,aut aliquod exeorum intefti-nis.f.cor,iccur,cpatem, fiue pulmoncm , rete ventris partem, au tin teftinorumpinguedinem, neruos,ofla.velcarnem;amp;curftiftisalijsamp;fimili-busturpifsimacomponuntSortilegia. Quidam alij capiunt particulas quafdam veftium ipfo-rum cadaucrum,cum quibus humati fuerunt. Quidam alij capiuntchordam fiuccapiftrumvi-ri laqueo {ufpenfi,3ut illius camifi3m,amp; cum illis fimiliter quamplura mala turpifsime execran-tur, nee verentur noâurnis tempprib. cadauera ipfa exhumate , aut ipftraec in fepulchris ipfo-rum intrare,amp; hac pluries habui in fado Romæ,
D 3 amp;ab
-ocr page 86-amp;abipfis rcisineorum examine perplures fpon-taneasconfefsiones acccpi,quæ quidem omnia fuerunt per demonftrationem ad oculum verifi-cara. Quidam veróceperuncauium aut ferarum inteftina, membra, oflajplumas,vel retas , Quidam de oculis autcapite vel détib.lupi. Quidam de iecore vulpis,pedibus, vel cornibus cerui, ca-pirevellinguamilui,pedib.vel vnguib.caftons, quiddeorevelbecchoaquil«,quid degalli cri-p fta,amp;tetticulis,amp;alijsquampluribus. t Quidam funr,qui imagines ccræ, vel alterius mixturæ có-ficiunt, illafque portant ad loca facrificiorum, quib.completis, imagines ipfas fub nomine perlons maleficiandæ certis adhibitis cæremonijs baptizant, omnia opera ipforum cumdeuotio-neSathanæofferences,quib.fic oblatis,amp; exe-cratisimaginib.ignemingentemapud ipfascó-fouent,illafqj fpinis,acubus,clauis, vel alijs rebus acutis.quandoqj in eapite, quandoqjn vultu,in gutture,in renibus, pedore, femore,coftib.aut ventre,vel fimilibus locis perforant, amp;nbsp;cruciant, deprecantescontitiuè, vtverumcorpus malefi-ciandi eafdem patiatur punduras,amp; poenas,amp; cifdem doloribus crucietur, ac fi eius corpus his inftrumentisverè perforaricontingeret,amp; licet fæpiùs perfona maleficiata in cadem corporis parte (imilesdolores intolcrabiles patiacur,ni-hilominus non proueniunt virtute, vel poten-tia diflarum imaginum.vel facrificiorum , fed potius ex vndionibus amp;nbsp;alijs mixcuris venefi-cis,qu»adba?rent corporiipforum malefician-dorumj
-ocr page 87-IieSorüleg^i.O^ß.f. ^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;//
^Ofüm^vt/upradatumeïïinj.q. Sedquærotnunc, lo fi diâæ imagines nihil profunt nee operantur cffeduminSortilegio, quarc finne ? Refpon. quod licèt ex iftarum imaginum faâura non fubfequanturimmediateeffeäus,dequibus fu-prà, tarnen cxlonginquo amp;nbsp;mediate fequuntur, quia Dzmon inter alia deflderia fua hocmaius habet, vtadoreturab hominead fimilitudinem liii,vtfupraprigt;ximidixi : fed vt promptiùs,amp;faci-hùs adorationem ipfam confequatur, amp;nbsp;augeat, docuit Sortileges fuos hze Sortilegia per imagines fabricate , illafque primo,amp; ante omnia baptizare, amp;cum illis precesmore facerdotali offerte, ad hoc vt cultus fu® adorationisampli-ficetur,amp; latiùs extendatur; amp;nbsp;fub ifto colore ca-ptandiamorem,inferendi®gritudinem,inueni-cndi thcfaurü.velaliofimili modo decipit iftos ignaros: nihilominus opus Maleficijperficitur Venenis,quçfunt propriccaufaimediataegritu-dinum, iftxvero imagines dicuntUrcaufa remota, amp;mediata, propter quam Dæmon fubtiliùs amp;diligentiùs latagit ad inftruâionem veneno-rum,amp;illorum exhibitionem , ita quôdperfona maleficiata audiac quod habet in corpore , amp;nbsp;ideo ida dieitur caufa remota,amp; mediata ad ma-leficium,mixturaautempoculi,aut vndionis eft caufa immediata »W m. inc. nee mirum. 26. quaß. y, tExquibus vides, quod Sathanas fub diuerfis n fignis , inftrumentis , raixturis , compofitio-nibus , ligaturis , charaderibus atque figuris inftruit Sorcilegos ad conficiendum diuet-
D 4 fa
-ocr page 88-fâ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traäatiis Pauli GriHaniü
faMaleficia,fecundum diuerfashominumopin. quas profequi incendunc, amp;nbsp;vt facilius Dæmon fimplices credentimn animos fallacijs fuis appréhendât, fæpiùs Sortilegiaipfa fub aliquote-gmine fandiratisabfcondic,aut culcu veræ de-uotionis obumbrat, vc res videarur honefta,amp; fanditatis deuotione foueri : amp;nbsp;ideo iftæ mulier-culg.velfimilesin difTolutionediâorumSortile-giorum femper quafi iubent dicere angelicam £ilurationem,fiuedominicam orationê, hoceft, Aue Maria, vel Pater softer, ad deuotionem ali-cuiusS.Apoftoli,velMartyris,feufanóarum vir-ginum. Ad deuotionem veto Dei, amp;nbsp;beatx paf-honis, feu virginis Maria nunq uam,nec reperics etiam,quód tacianc vnquam dicere fymbolum fidei.f credo in vnumDeum, amp;c. amp;nbsp;hoceftquód Diabolus vehementer abhorrer, vtaliàidiximiufu-pr^e^^-quiaperilludfidei Chrihiana obferuan-tia,amp;Damonisexclufiodcmonftraturppfevcro mulieresautviri, remedia huiufmodi, vt pluri-mùm faciunt inftrußione amp;nbsp;fuffragio Diaboli; amp;nbsp;ideo dieu ntur fuperftitiofa, amp;nbsp;reproba, vtlatius dicemuiinfia infeq.ci.vbipiemus exammabimus ilium articulum,an, amp;nbsp;quandoliceat maleficia-tum,contrarioMaleficio liberate, amp;nbsp;quomodo, amp;nbsp;qualiter cognofeatur,an remedia ifta fint fuperftitiofa,amp; reproba, vel non,amp;ca-
fu quo fint damnata,qua poena puniatur,qui illa feien-ter exercer, ibi
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicetur.
QVAE-
-ocr page 89-De Sert Hege's. Quiuß. é. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f?
Q^V AE S 1 I O VI.
SVM.M.A^irM.
’ Iffe^us SortUe^iorum gualiter caufiripo/int in carports bus humants mediantibus rebus,ßue mixtußueßmpli-cibus.
^ Diabolus rerum naturalium,amp;fecretorum natura ma~ ierem habet coomtienem quam omnes ßrnul homines.
Diabolus qualis infaa conditione fuerit, amp;nbsp;qualis poll lapfum.
* Intelleclus an fuerit poll peccatum obtenebratus inDa-mombus.
1 Diabolus prateritorum, aut prafintium occultorumho-minimcognitorum optimiu eil interpret. Diabolusfurta,adulter!a, amp;nbsp;cist era quaque vitia quan-quam occultißima cognofeit.
^ Vuturaduplieiter cognoßipoßunt.
Diabolus rerumprincipia cognofiit,CHi magis nota ell vig-tus caufarum naturalium quam homintbus.
^ Diabolus quare quandoque futura pradicit e.v certa fiien-tia,quam non habet ipfi.
Arte Magica fiiri poffimt qua in locu dißantibus ,fiu re-niotisfiunt.
9 Diabolus imbutis artibus magicis rcuelat alias cognitu im-poßtbtlta.
‘^ Diabolus nuUa capitur obliuioneaut ignerantia rerum naturalium aut fecretorum natura.
Damones elementorum,metallorum, lapidum, herbarum, plant ar um, reptilium,auium,pifiium, amp;nbsp;motuum cali notitiam habent.
. D ƒ iiDia-
-ocr page 90-
h t/ |
Travat tu Pauli GnUandi Diabthu in omnibiu artibm Itbcralibus omnium homi^ num eli langt doßijPtmtu. |
12 |
Diabolus ex quib.reb.mixturas,aut copoßtionesfadat. Diabolus quadaminpuluerem, ^quadaminpinguedi-nem tengere decet ad facienda Sortilegia. |
»3 |
PocuU abortionis dicuntur,qua dantur alicui, vtfatum adat immaturum. Virtusgeneratiua quadoq^ impeditur per Sorti lefts. |
i^ |
Matrimonium quandoi^per Ecclefamfiparari manda~ tur tb impotentiam coëundi. |
if |
Maleficiatus quidam ne cum vxere cepularetur, qualiter fuerit liberattu. |
16 ^r |
Liberandus à Maleficio iubeturfgnum crucis omit tere. MaleficifiuSortilegian, amp;nbsp;qualiterpluuiat, gr andines, ^fulgura inducerepofint. |
it |
Aegritudmesfiu morbi quos infer unt Malefici,noex ima-ginibus,aut earemonqs prtueniunt,fed ex mixturis ó' rebus naturalibus appltcatü. |
y |
Diabolus quare à Deo permittatur adeb inhoneß'e res di--gt; uinas,iamp;ftaadorattonis cultum deturpare. |
t» |
Sertilegum,fuMaleficuman liceat tmpun'e confeleread toUendum Maleficium. |
lut Ciuile prefoluendis Maleficqs permittit recutfimad Maleficos,fidnon lus Canonicum. Jnfirmitates anptßint liciteßtnariper ligaturas d'qua-dam verbafuperßitiofa, quibut vt plurimum vtuntur muliercula. | |
»2 |
Pemediafitnatiua qualiter cognofianturfuperfitiofa vel |
^3 |
Nominahebraica Dei, amp;nbsp;Angelarum abaliquibus confi‘ fla,an deferantur licitepro remediofmitatis. Sexto |
9e Sortileg^’j. Quaß. ^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^
ÇExtô quæro, r quornodopotefteflc, quod ex t ^præmifsis rebus fimplicibusautmixtis, effe-^usSortilcgiorumhuiufmodi, amp;nbsp;tot accidentia ^® humanis corporibus, ita fortiter caufentur, ^^uetiamtollantur,autfuturorumoccultorüm-*c teuelationcs tamclarèfuccedcrepoflunt. Nâ 9pibufdam ridiculurn potiiis quam credibile efle ''idebatur, quód ex tadu vnius imaginis eer», ^rctæautalteriusmixturæ, fi tangatur inaliqua parte fui corporis per Malcficum, in eadem parte ’ ^otporis perfonæ maleficiandæ ftatim exoriatur ’ofirtnitas, amp;nbsp;caufentur dolores intenG,autamo-’^iscupiditaSjamp;vehemcnslibidopræparet incendia cordi, amp;nbsp;fie de fingulis alijs Sortilegiorum Speciebus; hæc enimvidentureflefatisremotaà rredulitatereâiiudicij, amp;nbsp;tarnen in reivcritate cffcélus, amp;nbsp;accidentia huiufmodi negari non po-teft,quôd veniuntatquerecedunt opera amp;mini-fterio diâ:orum Sortilegorum. Et ideô pro faci^ Horifolutioneiftiusdubij: Videndum eft primo de virtutCjamp;potentiaDæmonisjquæ amp;nbsp;qualis fif, amp;nbsp;quam poteftatem habet fuper homines, qua cognita,facilis reddetur folutioiftius dubij.tSci- » endumeftenim, quôd AngélusSathanæ, quieft proprièDiabolus, mirabilem habet virtutem, §c poteftatem cognitiuam circa naturalia, amp;nbsp;fecre-ta naturæ.Plus enim de ijs ipfe folus eft inftrudus, amp;nbsp;benc informatus, quàm omnes homines de mundo fimul. itadicuntTheolo^t, amp;nbsp;maxime S. Thomat intraélat.^ij.ià. artie.é. in titul. deßamtn. amp;Sanci.Aug^ fibre ij.de(luitateDei, ^ habetur in can,ne(mirum. id..
-ocr page 92-ß» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TraHatui Pauli GriUamli
^.f. ex quo enim ipfe Angelus eft fubftantiafpiri-tualis,amp;puraintelligentia,habet omnes vircu-tes intelleâiuas,amp; omnia fecteta naturae, qua: J naturaliterlpeftantad AngeluiTi,fiuebonum,fi-ücmalum. dequibmlatittsfiereundemTho.ind.lt.qi]. zé-art. /. a.ó.amp;pertotumde Damon.amp;q.ß.art.a- à. in tit. dt 7B/r.Dcusenunidum aprincipiocreauit naturain angelicam in paradifo, eandem virtutena, amp;po-teftatem dedif Angelo Sathanæ quam dédit Am gelo lucis, quia à principio omnes lucidos, amp;nbsp;prxcïaros credit.itadicunt omnesTheolo^i^^ habetur Ezec.ag.t.dam loqtur de Diabolo figuratè in per-fonamregisTyri,dices; Tu fignaculum fimilitu-
3 dinis,tplenusfâpientia,amp;perfeâusdecore, in delicijs paradifi Dei fuifti, omnis lapis preciofus operimentum tuum,fardius, topazius , amp;c.tu cherubim extentus, amp;nbsp;protegens , pofui te in montefandoDeijinmediolapidum ignitorum ambulafti perfeâus in vijs tuis, àdie conditionis . 'tua:,donecinuentaeftiniquitasintc.Peccafti,amp; | eieci te de monte fando Dei, amp;nbsp;perdidi re , o ; chérubin,hæc dicit Dominus Deus .habetur ctiain ' dehocdeconfi.difl. i. c.hiduo.amp;not. 26. q y.c.necinirum.S. ßdhocquojdain, amp;c.vbi S. Aug. loquens de acutiisi-ma intelligentia Diaboli, dicit, quanto magis poteft Diabolus cognofcere argritudinem effç mortalem, vel non, fi hæc eadem cognofcit ho-’ino per quafdam conieduras, amp;nbsp;figna , multo magis illa cognofcit Diabolus, quem Angelica poteftarefublimem propheticaoraculafuifletex amp;3.azii}:.idemdicit Th.d q. r6.de Dam. Qiiam primum igicur
-ocr page 93-De SertUe^^s. Q^^ß. 6, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;it
igiturSatlianas,qui tunc propter illiusfummam pulchritudinem amp;nbsp;fplendorem Lucifer vocaba. tur,incidit in peccatum fuperbiæ contra faum Creatorem, volensfefacere æqualem Deo,cremens pofle exercerc vires fuas in cœlo,amp; alijs prç-dominari, præter amp;nbsp;contra Dei voluntatem, fta-titnipfe cum fequacib.fuisdecœlocxpulfus fuit, amp;nbsp;pro fuaæterna babi tatione ftatutus fuit infer-nus locus reterrimus.amp;tcnebrofus.amp;proptereà perdidit omnem beatitudincm,federn cçleftcm, DiuinæqueMaieftatisfpeculationem.amp;luxcœ-leftiscandoris conuerfafuitintenebris. t Hine 4 quæripolTet.anintelIcétusDiaboli poft pecca-Uiin fucrit obtenebr«tus,itaquód non habest lucemillam intelleöus cognitiuam itafubtilem, amp;claram lient prins habebutide quo vide S.Tlio. tnd. ?. / 6. art. 6. de Dam. v b i c 0 n c 1 udi c i n c ffeö u, q uod diabolus peccando proprietärem nature in« Angelica: nonamifit,fed naturaliain eisadhuc Integra remanent, amp;nbsp;fplendidifsima. idemfintit ^ionjßm lib.de diui.no.ca. 4.amp;not.in d.c. necmirum.2Ó.q.\r. d.§./edquofdamfallit,e^c.Q^o ad ea veto quæ fint dir ninp cognitionis, prout eft feien tia f uturorum, ex certa ratione, fecretacordis hominum, amp;nbsp;fi-niilia: ifteenim omnis intelleftus angelicus et-iamangeli boni cftincapaxexfe ad cognofeen-dum,amp;c«mprehendedum,amp; proptercaindiget quodam fuperiori lumine iUuftrari ad ipfa co-gnofeenda, quod lumen eft Dimnægratia:, amp;ad hoc non perueniunt nifi Angeli boni per grati-am: Angelus autem Sathans eft indignus ,Sc in-capax
-ocr page 94-iî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trailatus Pauli Grilî/indt
capax iftius gratiæ propter peccatum, de confia difi./.c.hiduo. amp;. ideô non poteft veraciter futurs prædicere. Inhisverôquænaturaliafunt, vterqj i Angelus habet mirabilem virtutem, amp;nbsp;potefta-temcognitiuam longè fupra humanum intelle-Óumj adeo, quod ea qux fiint hominis feientix quodammodoimpofsibilia, ipfe Diabolus videt omnia,amp; exprefsè cognofcit, quippe quia ipfe eft fpiritiis liber, amp;eleuatus,amp;dicitur fubftantiafpi-ritualis,amp;ineorporea. Ita appeUaturabomnib. Theologis, nulloque premitur pondéré carnis, feu aha corporea ponderofitate, ex quibus pofsit eius velocitas amp;nbsp;intclledus quoquomodooffu-fcari, aut impediri, quo minùs videat, amp;nbsp;exprefsè cognofcatomnia, quæ conueniunt naturæ An-ƒ ^z\\cx,vtfupradixi. f Etideóautnosloquimurde fcientiaprætcritorumjautprsefentiumoccuko-rum, quæ homini funt ignora penitus, amp;nbsp;iftorum ipfe eft optimus interpres, amp;nbsp;cognitor, itadicitS^ Thand.q.ió.art.ó.drS.Au^.mlib.iodeciui.Dei.(^no.mcMC j mirum.zó.q.f. Hincelt, cpDiaboluscognofcitat-quevidetomniafurtaetiam latentifsima, amp;nbsp;eo-rurafures, amp;nbsp;aliahuiufmodicriminalicètoccul-tiftimafint, vtfuntconiurationes, traâatus, incendia, aftafinia, homicidia, occulta, falfitates# facrilegia, ftupra, adulteria, amp;nbsp;his fimilia, non fo-lùm quæ hunt inter præfentes, verùm etiam amp;nbsp;inter abfentesjamp;in partibus multùmlonginquk arque remotis, ex quo ipfe omnibus his tâu ocu-lipræfeatialiteradefTepoteft, amp;deillis notitiarti baud dubiam nobisexhiberepoteft, vtpatebit in-
-ocr page 95-De Sertilegi/'t. ^^Jf. 6. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^
fra in eademqu^ßione. in quibufdam exemplis, ex-ceptis tarnen hominum cogirationibus in mente retentis,qua licèt fint de ptafenti,tarnen Diabolus illas ignorât, maxime quando nondum fucrunt dedufta ad cognitionem alterius per aliquem aâum extrinfecum aut fignum ; ifto-tum enirn folus Deus efl:cognitor,amp; verusinter-pres, w habetur Matth/ei vigefimofecundi, amp;nbsp;Mar ci duedf-(imo. (^ dicemus infrà eod, ejuaßione décima. Futurorum quoq; Diabolus eft incapax: fed fi deneneriat ad cognitionem quandain conicâuralem, amp;de-tnonftratiuam fine inclinatiuam, quiahancha-bet ex confideratione corporuincœleftium, amp;nbsp;inotus aftrorum ficut aftrologus, fed ifta dici-turdubia, amp;nbsp;incerta notiria, quia poteft abefie àveritate, vtnotât.inca, epifiopi.aô.eju^ß.y. c.fortes.c. «ligures, eaf caufaö'qu£ßione. t Et idcô dicitSanétus 0 Thomas diéla quaflione decimafixta, articulafiftim. q uôd futurorum duplex eft cognitio: vno modo co* gnofeunturfutura quantumeftinfeipfis, amp;na-tura fui, amp;nbsp;hac cognitio pertinet ad folum Deumj nulla enirn creatura habet iftam facul-tatem, nifi exDiuina gratiafpiritualiter fueric fibi reuelatum, ficut fuit fitnôis Prophetis, amp;nbsp;tdcô benè dixitEfaias 4Ï. cap. Annunciatenobis qua ventura funt, amp;nbsp;dicemus, quiaDijeftis vos. Aliomodocognofci polTunt furura in fuis eau* fis, fcilicctquantum ad caufas fuas adiuas,vel fe-cundû potentiam caufarum.amp; hac eft ilia cognitio coniefturalis.amp;demôftratiua, dequafupràpro-*iwè^wi:amp;dehacDiabolttsparticipârcpôt,quip-pc
-ocr page 96-é^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trail atM Pauli Grillon di
pequiai’pfc cognofcitprincipia verum,amp;cfiilli magis nota virtus caufaruin naturalium quam hominib. Nam per fcieHtiam aftrologiæ, vel per alia figna amp;nbsp;conieduras,facilius amp;nbsp;ccrciüs co-gnofcitDiabolusfuturaquàmhomo,quiafubti-liùscognoCcit caufas ipfarumrerum naturales, amp;nbsp;quæ antecedunt rem ipfam eflentialiter, que nos vocamus indicia amp;nbsp;figna return.-quia fuut prin-cipia qusdam futurarum return quæ præccdunt operationes naturales poftmodum fuccefluras, fiue euentus return futurarum, amp;nbsp;per iftafuit in-uenta prognofticatio per aftrologiam , quæ fit iuxtademóftrationesamp; indicia aftrorumamp;cor-porum cceleftium:is igitur, quiperfcientiam,amp; notitiam ipfam futura conielt;5turaliter,amp; incli-natiuèprædicerequærit,non peccat,fi dixerit, , quod fic aftra minantur fiue demonfirant, fed dicendo affirmatiuè,amp; ccrcitudinaliter,prout resfunt,vcleruntin efleluppeccat grauiter,rilt;/f Ab.^T“aliasCan.inc, j^.exira^.at. amp;ideó Diabolusvt videaturhabere maiorem poteft^tem , ^feelfe æqualetn peo,non yetetur futurorum quormn-cqnque veileclarè certamiiptitiam necc/iariam demonftrare,amp; rem futuram, qua: adhuc non eft in terum hatura,certo modo futuram prout erit infuo cfie demonfirare, quando venerit in lu-cem, amp;nbsp;erit certa in return natura, fed in hoc mendax eft, amp;nbsp;decipit hominem,quia iftius noti-tiae ipfe Diabolus eft omnino incap^x, vtcencludit S.Th.ind.q.i 6. art. 7. de Dam. ^^ hoc tdem cat eri Theeloÿ ■^ (on(ludunt,(^tenent.-[Etptoptctca.i.ple Diabolus, vt fa-
-ocr page 97-DeSortile^^s. Quttß. 6, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;is
vtfaciliùshominemdecjpiar.quotiercunqicon-lingicdcipfisfucurisinterrogarijfetnperrefpon-dcre fold verbis implicins.dubijs, amp;: incertis, q ad vtrunque fenfum accommodaripofluntzaffir-matiuum fcilicct, amp;ncgatiuutn, vt patet exem-plo Vacicinij ftrenuifsimi Ducis armorum D. BrachijfeniorisPerufini,quipaulôantequàrBcii ^ lioftibuscoiicurreret,amp;bellum imrer, confuluici^ ^ Dxmoncmquendam, quern aftnäumtenebar, nunquid futuri belli viâoriam, vel fuam autfuo-rumftragemreportaret, amp;nbsp;an ipfe incolumise-naderct, vclperirer.cuirefponfumdeditperifta verba, videlicet,JbK,redtbK, na moriern in beUo;^ aliud. quod Græcis præuunciâlTe Icgitur, videlicet, Die» tiAiacidcm Enonem vintere paffe-, qua: verba media func adeó compofita,qua; adaptari pefluntad vtrum-quefcnfum,affirmatiuumfcilicet,amp;ncgatiuuin, hoc eft vicioriæ, amp;nbsp;fuccurpbentiæ, fine mortis, amp;nbsp;hoc modo decipere folet fimplices credentium animos, amp;nbsp;quotics rei euentuspræter aut contra fpemcófulentisfuccedit, tune Diabolus fe optime faluat in contraria opinione, redarguendo ipfum confulentem de ignoranciafua, aut mala intelligentia verborum fuorum , aut contraria incerpretatione. Et quia diximus lùprà, quod Diabolus habet notitiam omniumprxteritorö, amp;nbsp;prafentium quæ iamfaâafunt, vel fiunttam inter præfentes, quàm inter abfentes, iieèt Eiobis£jt»» occultifsimafint: tSubdam exemplum clarüdie- § gt;nbsp;busnoftrisexortuinciuitatcPcrufina, vt referri audiuiaquodamreligiofifsimo viro, amp;nbsp;honefto
E nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;facer-
-ocr page 98-ii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trallatus Fault Grillant
iaccrdote marurç çtatis,qui retulit mihi,cognö-) «iflequendampresbyterum lacobumPerufinöj , quimagicæartiseratniultùm’eruditus,amp; fæpiùs J experiebaturprædiôam : qiiadam diedumipfc ' presbyterlacobuscelebraretmiflam inEcclefia | Cathedrali S.Laurcntijilliutciuitatis, dum effet circa medium miffæ, verteretque faciem ad po-? , , pulum, addicendum verbailla, quæ dicifolent V parum art te confecrationemEuchariffisc, videlicet, Orate Fratres,amp;C.loco illorum verborum dixit: Orate pro caftrisEcclefia;, quialaborautin extremis. amp;nbsp;illo tune eodemque momento Dux militum Ecclefiae vnà totocumexercituabho-ftibus, cum quib.pauloantèconcurreranr, fuc-cumbebafit, amp;nbsp;exercitusipferuebat, amp;nbsp;feinde-baturifidiuerfispartibus, amp;nbsp;nihilominusdifta-bant exercitus huiüfmodi ab vrbePerußnafpa-rio $0. miliariorum,vel circa:adeô,quôd impof-libileerat, qùôd per hominem etiam currendo ftaffetta, fiuep poftaspotuiffettam citotalefa-Öumnunciari. Deinde interrogatus presbytet ille ab aliquibus ex circumftantibus, qui praco-niu m ipfum audierant, quidnam fbnarent verba illa, amp;:ad quem effeöum in illo miniftcrio miffse loco lolitot ü verborum, Orate,amp;c. promulgata fuiffenr,pf esbyter refpódit ex tempore,quod ita dixcrat, quia verum tff, q» tune milites,amp; exercitus Ëcc!ciiæ,qui Cum hoffib.concurrerar,fuccû-*♦- bebat atq; peribat,amp; quiaauxilio ïndigebar,ipfe ' facerdosorabat, amp;intercedebatjpillis, interrogatus quis dixerar, vel reuelauerat fibi, quod m i-lites
-ocr page 99-be Sortilege's. Quaß. Ü. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f /
iices amp;cxercicus ipfi tune fuccumberent, refpó-dit,quod Spiricu fanäo fibi tune cadcra reuelâte populo manifeftauerat j amp;nbsp;cum iftarefponfioae illos quietos difnifit.jnihilominus in rei veritate lt;^ diabolus fuit, qui ilia dido ptesbytero rnanife-ftauerat, de quibus fæpiùs interrogabar, cum de ipfismilitib. amp;nbsp;cxercitiisconcurfuatqj viâôria, amp;habitareleüationc àDiaboIo iHâpôpuloma-hifeftauerat, co modo quo fuprà. Et licèt ca quai: in cadris ipfis tune contigerant, propter loci di-ftantiarn impolsibile effet, quod tarn cito homi-nibusipfisinnotefferent, tarnen Diabolus, qui eft fpiritus liber, amp;incorporcus, potuit ilia vide-rc, amp;nbsp;pracfentialicerinterüehire, amp;nbsp;idü ocUli fe transterre Perufium,amp; ca ómnia dido presbyte-roauido illafcire mahifeftare, amp;nbsp;aperire totam fpeciemfaöi, fub breuiverborucompendio, amp;nbsp;ipfe populo, jputfecit,aperuitj ex quib. apparet* lt;JiDa:mon habet nótitianl omnium præfentiuni amp;praïteritorutn,tameoruniqdæfiuhtinterprç-fcnce5,quàmeorûqu3éfiuntinterabfetltei,qux-Cunqj fit abfentia longa Vel breuis. Aut loquimur de notitia rerü naturaliü creataru ab ipfo Dco^ fine natura.- aut hominû opationis,amp; circa ifta fi-militer habet mirabilé virrutem cognitiua, quia 0mnia,quæàDcocreatafuntin mundo,ipfeco-gnofcit, vnàcum virib. amp;nbsp;virtutib.fuis, ipfe enint bota habet omnium berbarum nomina, amp;nbsp;vires fuas, quas habet in folijs, feftucis atq; radicib. ité oiTiniaanimaliaterreftria,amp;eorünaturas,amp;qua licates:oésaues,amp;volatiliaccclij itemoéspifcesi £ a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;ani-
-ocr page 100-is nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tra^iiitus Pauli GriUandi
amp;animaliaaquatilia, omnium metaUorum fuU phurisque vires, omnium lignorum lapidumq^ amp;nbsp;corum virtutes.amp;potentiasnaturalei habet in ’® promptu. Etbrcuittrdicas,quodcircaiUana-turalia, amp;nbsp;fecretanaturæ, in ipfoD^mone nulla caditobiiuionccignorantia,qüiacunâanotifsi-ma tenet ante oculos: itadidt S. Thom, in d.tradat.lt;]q. ^ult;tß.i6.art.6.inver.rej])ondef,amp;quiai)eccando,(!y(. t^ji. adpftmum.ver.ad^. de Damen. Idem concludit iUe Prierioi in diil.fitotracl.f^c. lilgt;.i.c.ßamp;lib.i.c.z» vbi récitât, quod Dæmôrt quicunqUeetiam minimus nouit omnia cum fuis viribus, amp;pröprietatibus. Primo enirn noüit omnia elementa. Secundo,omniamcralla. Tertio,omnesiapides. Quartö, omnesherbasi Qu^into, omnesplantas. Sexto, omnia reptilia terræ. Septimo,omnesaues. Olt;Sauó,omnespi-fces. Nono.omnes orbes, amp;motusccelorum.Dc-cimo, omnesy'amp;fingulasftellas, figuras, amp;nbsp;figna coelcftia ac eorüinfluxus, amp;nbsp;omnium prædiôo-rum virtutesamp;potentias naturales, ex quib.in-finitaquodammodofumiinrur Venenajquorum quidam fiintad nocendum occidendumq;, quidam veroortafunt adfanandum , qm dicuntur Bona Venena, ex quo natura ilia procreaüitad mcdelam. l.^.§.ad!edioautem ff.adLCorn deßc. Cùm iraqueiöiabolus habeat nota omnium fupradi-Öorum nomina, vires, virtutes atque potertriàs naturales, ficut melior medicus quam reperiri pofsit in vniuörfo orbe terrarum, amp;nbsp;jppterea dill cunttTheoIogi, quodifteDiaboluseftoptimUS Phil»fophus,Theologus,Arithmeticus, Marhe-niaticu’,
-ocr page 101-Df SortUeg^'i. Quiiß. ^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^
maticus,Dialcâicus,Logicus,Grâmatîcus,Mufi-cus, amp;nbsp;Medicus exccllcntifsimus, qui modica ex-perientia quofcunque virosetiam exceUcHciisi-tnos,amp; prafticos diftarurn artium amp;nbsp;psritiæ, mi-rabiliter fupcraret: amp;ideóexeorumiiue earum Mixtuns ipfe Diabolus facit, rel facere mftruic Suos, amp;nbsp;Sorcilegos, quomodo, amp;qualiteragerc debeanr, vt com ponant Venena illa ad forman-tlumSortiIçgiumfiucFaâuram,amp;diuerfasindu-cereægntudjties in humains corporibus, qiiorü Venenorum Öd Maleficjorum quidam compo-nût ex Herbarum Folijs, peftucis, aut Radicibus, qui funt mirabilis virtutis öd pofétiizöd quidam funt,quæ non priuntut in partibus npftns, fed il-hs affert Dimon ex Aegypto,aut partib. Orien-Ulibus, feu alijs vbi nafcuntur, Sd habet meliores vires,vt alias à quibufdam Magicis per me exami-natis referri audiui. Quædâ veto ex Lignis. Quidam ex Lapidib. Quidam ex Metalhs, fcilicetex Plumbo, AEre,Stanno, Argento Viuo, quod appellant Mercuri urn. Quidam exReptillbuster. riVenenofis, Quidam ex Proprio Serpentum Veneno. Quidam ex Auium, aut Animaliii,fiue Pifcium Venenoforum Membris, vel Inteftinis, q babentdiuerfasproprictatesa natura, inquibus infant .diuerfavenena,8dvirtutes, feu potctii naturales, qm diuerfasoperatipnesinducunt. ride ^‘^dib.^.(]U£ßto,2j.deeiuitateJ)ei,amp;Thofn.indiä.tra£l4t. i}q. qu4flio.6,4rtic.ie).in titttl.dfmtrac. amp;nbsp;Prier, infito trail, ^ffitig. ma^.libra 2. ca. 7. t Quidam enim redigunt t* ’Bpuluerem: Schicplurimiim mifcenturin fer-
£ ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;culls,
-ocr page 102-7« Tra^atus Pauli GriüatJtli
culiSj vel potu. ex quibus fiunt diuerfa pocula^f putbusdicemusinfraeod.quaflio.n. quidam veró redi-^untinpinguedinem,cuin quibus faciunt diner-fas vndtiones, nee verentuf quandoque in ipfis pulueribus,fiuc mixturis commifccre pipguedi-nem fine axungiam.quam fumunt ex jpprio corpore Chriftiani, autinfantisdefunâilîne bapti-lmo,amp;: hanc ipfi appellant Pinguedinem Pagani, quam dicûthaberemirabilem virturem, amp;cum ipfis, amp;nbsp;didis pulueribus, alijsque rebusadiun-dis,diuerfascomponuntvndionesmaleficas,e3( quarum tad:u,autaliorumcibo,vel potu,inhu-manis aut brucoruqi corporibus infinite cau-fantur2gritudincs,amp;morbiintrinfeci;qu3ndo-que ex his prouenit priuatio: quandoque vero membridebilitatio, neruorumattradio, dolor capiris,dentium,pedoris,ftomachi,vencris,cor-dis,amp;iftefxpius ceteris eucnit:quandoq;renuiii dolorinrenfiuus, aut alteriusmembri, amp;partis corporis. Quandoque vero prouènitfebris, tuf-fis, amp;nbsp;dementia, hydrops, aut aliqua tumefadio carnis in corpore, hue apoftemaextrinfecusape parens, quandoq; verointrinfecusapudinteftir na aliquodapoftemaficadcotcrribilc, amp;nbsp;incu, rabile, q, nulla arsmcdicorii id fanare, amp;remo-qere poteft,nifiaccedat alius Maleficus,fiucSor-tilegus, qui contrarijsinedelis,amp;remedijsægri-tudinem ipfam malcficam tollat, quam facilè amp;nbsp;brem tempore remouerepotcll,cæreriverô medici,qui artem ipfius medicina? profitentur,nihil VäUnh amp;nbsp;1quot; çiwnt adttrcreniedium, amp;nbsp;hoc eft
-ocr page 103-He SartHe^^'t. Otuß. i.
7/
quo d d IKi t Aug.in lib, 10 de ciuitate Dei. amp;nbsp;ftot.in can.nee ntirum.f.adhacogt;nnia.2A.gu£ß.i.v[)\dicitar,lt;.\ü0d Hta remedia, qnæ äuntadtollendutMilhsmaleficas sgritudines, nulla ars commendat medicorum. Ecideo func valdè prohibita de InreCanonico,amp; Ecclefia mïiltùm re[)rob!Lzi\]2.26.quaftio.7.c.adn2o-neant.amp;latittsdiceniusinfiaeadquafi. locoßio. Si igicue remediahuiufmodi nóadfinr,corpusipfum ma-leficiatumpaularim confumitur, vfque quode-uenicadextremum vitæ, quaiidoque verovelo-ciùs occidunr, quando volunt inferre mortem abfque remedio,adhibent venena atrociora,quç vitam ipfam citiùsperimunt. t Quidam etiam ’5 faciunt,vrinducantabortiuum pragnantismu-lierisjamp;hffcdicunturPociila Ahortioms,dequibiu habetur in Ißquu altquid.§.qui abortions.ff de fan (^ lj.§. adiedio autejn.ff.adl.Corn.deßc.l.diuus.ff de extr.crim. vbi ^^gioff,not. l.Cicero.c^l.fragnantK.ff. defanis. de quibus dffufius dicemus infra eodemtitulo, quaßionedecitnatertia. Quandoque veró inducitur dcliccatio laöis in nutrice. Quidam finnt ad deficcandum to-tum lac vnius gregis, vel fœcundiarmenti vac-carum, adeo, quod nihil cafei penitusreddanr, quamuis anted in maxima abundantia reddi-diffent, amp;fimiliterabortionestotiusgregis, vel armenti induccre poffunr, pront alias vidi,amp; ha-bui in fado Roms, quod düæ Makfiex mulie-res cum iftis Makfieijs pcrire fecerant abortan-do multos pecudum feetn?, amp;nbsp;matres dcficcaue-rant penitus. Quidam verb, cum eifdem eópofi-Uonib. amp;nbsp;venenisimpediuc in mafculo vel fœmi.
E 4 'virtu-
-ocr page 104-72 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TfaHati/s Pauli GriOattdi
virtutem gencraciuam emitrendi fperma.Quan-doque vero in mafculo membri languedinem, amp;nbsp;omnimodam iinpotentiam coëundi, in rauhere ver« vnluK arftationem, fiue matricisindigna-tionern talein, vt fuinmoperèabhorreatconcu-bitum,amp; viri accefTum ad cocundum, amp;nbsp;pari non pofiiitaliquornodocopulamcarnis. vndeeuenic
14 tquandoque, quod durante huiufinodiMalefi-cioamp;impedimento, Ecclefia mandat matrimo-nium ipfum feparari, amp;nbsp;imparciri liccntiam alte-n coniugü, qui,vel quæ non patitur impediinen-tum, ad alias nuptias conuolarcj fedhocjpcedit, quandoimpedimentum ipfum du ra uit triennio, deinde alter, vel vtcrqjconiugumfateturinipo-tentiam fuam, tune adhibita feptima manu pro-pinquorum aut vicinorum, fit feparatio ipfios matrimonij perEedefiam, vt habetur in (.i.c^c. fin. dejrig.i^mal. ibiPan. (^ tdeo liixitHeß in fiumma esdetn tituLdeSort. §.fin. in fine, quod ido cafu Ecclefia credit Sortilegijs, amp;nbsp;Hlorum effedibus, dequibmhabe-tur^^.lt;l.i.c.ßptrfirtiarias. Sc pro clariori huius rei iu-tclligétiaexemplufaóiicxhibeo. In agroSabini-enfi.in quo hge maleficarü feda plurimùm inua-luit, amp;nbsp;de prüfen tiquoq; magna ipfarii copia re-V peritur: t Quidam vir egregiusliteratus, amp;illæfæ conditionis amp;nbsp;famg,qui in vno exoppidisillis or. turn habuit,licèt modo fit fenex, quada die.agn-qucnniocirramihirctulit, q,ipfe dueratinflore iuuentutisfuse, tempore, quo fponfam duxit ad ' marrimonium confummandü, operaamp;ingenio cuiufdam Malefic« mulieris, quam mihi nomine
pro»
-ocr page 105-De Sortilege's. Quteß. 6.
7f
proprio dcclarauitjmaleficiatusfuitjamp;idcöfor-j titer apprehcnfus fiierat dido MaleficiOjquód'/ cum vxorc ea noéte, 8f poftca per multos die«» nullum penitus dcbitum reddert potuit, ex quo^ habebat maximam verecundiam , amp;nbsp;nunquam ceffabatadmirari, confiderans,quód prius per» quam validusextitifletinfimiliadu carnalisco-' pulæ, ex quo maximam folitus erat habere dele-Öationem, tunc vcrôcontra:adeôqgt;'fua raifera vxoreiufque parentes redamare cœperunt,pri.’ mô priuatira, poftmodum durante impedimen-to,deuenire ad matrimonij feparationem, adeo, ƒ quodiftefponfuspræ dolore amp;vcrecundia quad Qemens,amp;defperatuseuaferic,amp;multos medi-j cosconuocauir.vtliberareturabipfainfirmita-teamp;impedimcnto,amp; nihil proderantebdemum quidam fenex ipfi confuluit,vtmitteret in qui-bufdam mótib.altis pro quodam magno, amp;nbsp;fo-lennimagiftro,qui vocabatur magifter magnat expericntiat,quiiB veritatecrat folennis Magus • amp;Maleficus: quiqdam primumviditipfumfpó-f ' fum,cognouit illius infirmitatem, amp;nbsp;breui tem. poreilium liberate fpopondit vnanoâetâtum, amp;iu{sit, quôddormiretillaBoâecumvxore,amp; priusexhibuitquoddampoculum dum volebat iredormitum,tamp;pratmonuitipfumciufq; vxo.i5 tem,neillanode munirent fefignocrucis, neqj timerentaliquopaöo.fialiquid ea node vide-reBt,velaudirent,quianonpotcrantfibinoce-te.quimalcficiatuscupicnsmultumabipfo Ma-Uficio libcrari,oinniaadvnguemferuauit,quin-
£ ; ta
-ocr page 106-J 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traäatus fault GrittamR
h taautem noftishora, vel circa, cepitaudirema-l ximos Eonitrus,pluuias tempettuoCas, amp;nbsp;fulgura I quam maxima, deinde terræ motus adeó terri-' biles,quôdtotadomusquafrabaturà venris terræ motus velut arbor quæ qualTaretur ventis,de-| indeaudiuit vocehumana quofdä magnosvlu-latus amp;clamores,amp; auertens oculos.vidic in eins camera plus quàm mille vt apparebat adiniii-1 ccmcertantcs,amp;vngu(bus,pugnis , amp;nbsp;calcibus ' crudelitcrpugnantes,amp;lacérantesalteriusfaci-cs,amp; veftimenta rota, i nter quos vidic mulierem quandam, quæcrat alteriusoppidi vicini,amp;di-cebatur quôd erat Malefica, de qua ipfe fponfus | mulrùm fufpicabatur ne ab ea pollutus fuidet, quæ vitra omnes maiorib. gcmitibus,amp; vlulatib. cruciabatur , amp;nbsp;crines faciemque fuam totam vnguibus laceraucrat, propter quæ ipfe malefi-ciatusdixit, quôdaliquantulûpertimuitàprin-cipio,dubitans, ncquidmali fibiaccideret,de-i inde recordatus de monitionibus magiftri,re-1 aflumpfitviresjvxorem veto femper tenuitfub pannis abfcondiram, ne ifta videret.Poftquam veto ita certauérant per mediam horam, vel cir-• ca.ingreffusfuit magifterincameramprædiâa, J amp;erattune circa mediam nodem,ad cuiusin-greiTumomnesilli pugnantes vnà cum mulicre ipfallacim difparuerunt,amp; abierunt penirus;ipfe autem magifter accefsitad ipfum malcficiatum, amp;illiushumerostetigit,manu perfricando ali-quantidum dicendo, quôd non dubitaret am-p!iùç,quia iam hberatus erat ; amp;jllincdifceßif;
-ocr page 107-DsSortilfgijs Oti^ß.6. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^J
poft cuius receffum diélus maleficiatus fenfic paulatiin calorem quendamin renibus amp;lutn-ƒ bis.itaqnód membrum virilecepic engere vul-tum , amp;nbsp;(ubito falijr , amp;nbsp;ipfe apprehenfa vxore reddidit dcbitum fatis pingue, cum maxima/ dulcedine amp;nbsp;deleâatione , amp;nbsp;deinde profecu-tus fuit vfque ad fenedutem , amp;nbsp;fufcepit optU | mam prolem vtriufque fexus, amp;nbsp;ego quofdam ex fuis filijs cognoui , amp;nbsp;locutus fui cum e-ius vxore tune vetula, quæ omnia prxdiöa in-genuè fafta eft, dicens ,quód nunquam diebus iuis graniori fuit pulfata timore , quam noiSe üladequafupra. Aliaetiam plura cxemplade bocreferripoflentjqua? caufa breuitatis omit-ro. vide lUam Prier, in d.fuo traéi. deßrig. mag. ^c. lib, 2,cap.2.vbiin^,punêl. refert exemplum cuiufdam ^. ditifsimi Comuis direc,Argen.qui per huiufmo* / di Maleficia ftetcrat biennio impeditus, quód nunquam potuit vxoris Comitilfæ virginica-rem deflorare, qua pulcherrima erat, vide i-pfuin. t Pofthæcquæro,an iftiMaleficijamp;Ma-ij gipofsint eorum arte amp;nbsp;Dæmonis fuffragio in- ■ ducere pluuias,grandines,amp;fulgura, aut magna tointnia j amp;nbsp;etiam an pofsint quando illa venerintremouere ,amp;facerevtceflent,amp; vide-returdicendumquodnon : quiaeaquædecœ« loveniunr,amp;adnosdefccndunt, diuina difpo-fitioneproueniunt à corporibus cceleftibus.vel ab aëre, mediante ordine quodam nacurali didorum corporum , amp;nbsp;illorum coniuncti-onum, fecundum quod clare demonftrans «ftro»
-ocr page 108-ÿi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TraSatus Pauli Grillitntli
aftrologi, tarnen dicas, quod ifti poffunt Dæ mo? nis mdultria indycere imbtes, grandines, amp;nbsp;fuU gura,amp;aliadequibusfupra;amp;è conuerfo licir-rnentia remouerc;amp; ratio eit, quia Darmones ^offunt clcmentaconcutere, amp;nbsp;induepre ven-,tos,amp;pluuias,fulgura,amp; grandines inducere,amp; .hoe eft q uod dicit tex. in l. multi. C, de mal. ér math. 1. eigt;rum,infi.eo.tit.ind.l.multi.dicitür,c[üód multi funt, quimagicisartib.manib.accinâiclementacon-cutiunt,amp;c.perqu^Eomnia fupradiöaproueni? untrlw dJ.eorum dicitur, ipfi Malcfici poÜunt tem-peftates ipfas remouere, amp;nbsp;id operari, nefegeti-bus.auttprr® nafcçntibusofficiant.amp;proptereà iura Ciuilia nolunt, quód illo cafu Malcficus, fine Malefiça puniantur, quando illorum effeéus «j^enduntadbonum,amp;vtilitatcm. Iftarumenim \Maleficarum vna componit Maleficium, altera tollir,vna inftruit,alrcradeftruit, vna polluit,al-terafanat,vnaimpcdit,alterafoluitimpedimcn-tum;amp;:ficvnailludit alteram,Diabolus verb v-tramque:amp; vrplurimum ca quædeftruic Maleficium inducatalteram Maleficam, fiue Malefici-nm,quiyelquxMaleficium fecerat.non tanien verbisexprefsis, fed quibufdam fignisamp; cpni.c-Öuris.exquibusfacilècomprehendittirquifue-rit,amp;hoc prouenitartutia,amp; fallacia Dimpnis qui deleôatur in fraudibus,amp;fcandalis homi-num : vtdicunt Thetlo^iinlocis/upra no. ér habetur into. jg epifiepi.é'c.necgt;nirum.26.lt;j.s.-f Cum Jtaqueægritu-dines,mprtesamp; accidentia,dequibusfupra,pro-pcpiunt ex prxd;disrnixturis, amp;nbsp;rebus naturali-bus,
-ocr page 109-Dt Sacrileges QuaßJ, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?2
bus,non eftdicendum;quôdprocédant ex îllis tçremonijs,amp; im3ginibus,amp; ficillaruæ taxibus amp;nbsp;facrificijs, amp;nbsp;alijs turpibus obferuantijs : de qui-iiiußi^a, fedideôcæremonias illas obferuanc, amp;nbsp;bapcizanc imagines, amp;nbsp;alia huiufmodi faciunt, quia Diabolus vt alias diximus fuprafummope-rèdeleétatur in facrificijsillis,quiacupit adora-ri:amp; vtfaciliùsipfiSomlegiamp;Maleficiadilladc-ucniant,Diabolus perfuadct illis,quód ex hu-iufinodi obferuantijs amp;nbsp;folennitatibus, effeâus, de quibus fupra,proueniunr,fed valdè mcntitur, quiaproueniuntex naturalibus rebus,vt fuprà vidiftis. Ëodem mododicendumeïlde Sortile-gio, fiuc Malcficio Amatorio/n quofapins Dæ. mon inftruit, amp;nbsp;mandat commifceri Sacramen-taEcclcfiæ. vel Sanctorum Martyrum rcliquias, Hóltiam Sacratam.S; Ç}aï\Y\ideqwbusfiifra3.q.in t, jj^foe.camen cffeétUs Amoris.amp;ficxibilitatis pu* dici animi ad libidinem, non prouenir virtute il-Hus Sortilegij fiuc Maleficij, fed virtute Diaboli-cæ tcntacionis,amp; vtriufquc folicitationis, Sc per-luafionisintrinfecar,amp;cxtrinfec£c,vtibidixi,felt;I Hoc ideö facit Diabolus, vt faciliùs adoretur, Sc tutpius diuinum cultum traétet,amp; difsipet, amp;nbsp;il-liusdeftrudioncmquxrac.t Sed quæri poffer, V quàrc Deus permittitDiabolo, quod tam curpi. ter res diuinas. amp;nbsp;cultum fuæ adorationisdetur, tgt;et,amp;deftruatquodammodó, cum facile poffce illi refidédo omnia ifta prohibere ne fierent, fictie alias non permittendo impedit Damonem, »c pofsit quidam aliafacerc.quæ alias de lui natura
-ocr page 110-fi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traifattu Pauli Grillandi
tura facerepofTec,vtdicemusinfra^ feg. Refponded fecundum cemmunem Theologorum conclu-fionem, quod ideô Deus non prohiber hortii-nem hæc faeere , ne videatur fibi veile auferre liberi arbitrij poteftatem, quam à principio ho-minidedit, vtpofsit operari bonum,amp; malum ad libitum fuum , amp;nbsp;impediendo ne incidat in malum,videreturfibiauferre illam libertatem, amp;nbsp;veile ilium omnino fieri bonum. Neigitur rumpat aut violet legem, quam à principio ipfé conftituit, vtfequaturordonaturæjficutàprin-cipioordinatum fuit, ideô non impedit hominem quod non faciat ifta,amp; quæcunque alia mala, quando vult operari malum. Alioquin quis lt;lubitat,quod Deo renitente hæc fieri minimé poffent ? Sed hanc poteftatem liberi arbitrij homini dedir,vtpoflet operari bonum, amp;nbsp;malum quodcunq; vellet ad libitü fuü,fi bonü fece-rit,cófequetur gloriam,fi vero malü,perpetuam danationé.Deditq; Diabolo facultaté tentandigt; vt poffer poteftaté ipfam contra quofcunque indifferenter exercere vt no. Gen. /. efr Matth. 4. cap. vbicontraipfurnmet lefum Chriftuporeftatéil-lamrentandiexpertusfuit. vt habetur etiamMar.i.ó' » Luc.4.c,inpri. Sedanrequamadvkerioradeueni-am,Qua:roaliquaderemedijsiftis, quæ fimiter-gamaleficiatum,ad tollcndum Maleficiumjamp;li-2Q berandu maleficiatö, f Et primó quæro, an lice-at impunè cófulere Sortilegü, fine Maleficum,vE diffoluat falt;ffuras,amp;hberet ægrotum à Maiefi-cio,amp;fimilicer ,an licear incaniarc, amp;nbsp;coniurare iinbrts,
-ocr page 111-De Sortileges. Q^ß. ii /^ imbrcS) grandines,amp; fulgura, nc noccant fru-Óibusiarboribus, aut planris. Et die breuitcr, auc nosloquimurdeIureCiuiIi,aut de lureCa-nonico : primo cafulicet impunè córulcrc,amp; ad-hibereSortiiegumfiue Maleficu ad faciendu o-peraqusevertunturinbonuin,amp;profunt,amp;noa debet quispro bonoopere cruc'\a.ri.l.eorugt;a.§.fi. é'tbiB4r.hocnot. expreße. C. demaief.amp;math. Si hoc camp; darum de Iure Ciuili j fed de Iure Canonico non Hcetaliquo modo etiampro recuperanda cor-jporis fanitate quacrere remedia Diabolica , amp;nbsp;^uperftitiofa,licet aliter fanicas ipfa recuperari •ion pofsit, nifi per remedia prædiâa , ita duit *fx. ad literam in c. admoneant. 26. quaß. 7. amp;nbsp;tangit ver-^»»iPa. in cap. 2. de for. vbi potiùs lanäifs. Pontifices patiuntur bona Ecclefiarum furto fubtra-öapenitus perdi, quam quod quarantur per remédia,amp; artem buiufmodi;amp; hinceft,quôd Ecclcfia potiùs tolérâtdiflolutionem matrimo-’’’igt;amp; tanci yinculi facramétalis fraäuram,quam petmicterc. amp;nbsp;concedere malcficiatum contra-j cijs Maleficijs liberari.f«.^y. ^. i.c.ßperfortiarias, ó* ^^fiig.amp;malef.c.fi.Si ratio huius eft, quia magis ex-pcditpati incorpore quam in anima,quia mi-’’oreft corporis iaftura quam animæ d. c. adma-^ ^^^mtydrca.fi.defort. arg. cap.folita.de niaior. amp;nbsp;ob.amp;ibi ^an.e^ omnes firibentes. Atlus Ciuile nonconfi-derauit quod principalirer tendit ad confer-'^ationem tcmporalium. d. cap.folita. amp;nofantDo-^ ^or.in d.c. admon eant. amp;nbsp;not. etiam in can.ne( mirum.f.ad ^«•itf.^.j.quod tene menti,t Idem dicendum eft «
de
-ocr page 112-J# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TraäatU! Pauli GriSandi
de remedijs fuperfticiofis, ligaturis, amp;nbsp;appendi-culis,quxfiiintperipfosSort)legos,fiueMalcfi-cos,adfanandumaliasægritudines non malefi-ciales.vc eft febris,dolor capitis, ventris, amp;fimi. lcs,quasamoiiere non licet huiufmodi remedijs ;amp; hoc eft quod vult diceretext. in diHo can. nee mirum.§.adhac omnia,amp;c.vbi dicit,quód ad hje pertinent ligature execrabilium reinediorum,quas arsnoncommendatmedicorum. quibus autem pcenispunianturquiprarmina faciunt.vel con-fLlluntfacientes,^/z«fa^'^«ƒ^^c9^/ titul-quaßio. iz.Prx-terea non prætermittam hunc notabilem cafuin qui fepifsimè occurrit in fado,maxime apud ru-fticos. Reperiturquidam ægrotus aliquaægritu-dinenon maleficiali, loco medicorum,quorum vtplurimùm habentpenuriam,adducitur Muller,quæquibufdam verbis, amp;nbsp;remedijs afterit veile ægrotum breuifsimo tempore liberate, ægrotus verô qui cft pure con feientiæ dicit;caue,quia nolocurari per remedia fuperftitiofa,amp; ab Ec-defia reprobâta, quia magis expedir, vt patiatur corpus quàm anima, vt fuprà proxime diximus, amp;illarefponder;quod nullatenus dubitandum cftde hoc ,quia ipfajeum fandiisimis precibuS, amp;nbsp;orationibus , ac remedijs ccclefiafticis vult jpfum liberare,amp; incipit facere 1 igaturam, amp;nbsp;di-cereægroto,quoddicatcum deuotione faluta-tionem angelicam, aut orationemdominicain, fAue Maria, vel Pater nofter, ScipCa quoque Maga aliquas preces alra voce promulgat, deinde duo, vel tria verba dicit fubmiflavoce,quæ nullum
-ocr page 113-De Sortileges. Otiaß. 6. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft
him fapîunt diuini cultus odorem.ôrlîcèt perilla verba exprclïè non confier, quod hat Dxinonis inuocatio,tarnen non poflunccongruèadaptari ad fenfum pratcedentium verborum , quippc, quiaquoadHla , longèextranca fuut;quxritur an difta remédia fint rcproba.amp;fiipcrflitiofa?amp; quilibet dicerct quod non, ex quo non conftac aliqnidexprefie demalo, fedde bono patet c^~ preflè. Solu.tudicfccnndö quodferibit j.T/wj« fMn.q.^6.art.2,intit.defuperßit.amp;({o.Jo.Iec.inßtm conf.eod. ti.defort.c.//.quod iniftisremedijsplura funt có-fideranda. t Et primo confiderandum efl, vtruin a* temedia illa naturalitcr tales effeflus faniratis ' caufare pofsint, quodfacilèiudicabiturconfilio medicorum : quod fi tales effeâus naturalirer conciperepoffuntjnonerunt iudicanda fuper-ftitiola,fed vera, amp;naturalia,ex quo medicina: prolefsioapprobacilla: fi vero tales effeftus naturalirer patere non poflunt, funt omninoillici-ta, amp;nbsp;damnara, quia necefle,quód pertineant ad quidam tacita paâa cum Dxmonibus inita.vf »0. S. Atigdn ltb.2 /. de duit. Dei, amp;nbsp;habetur in did. can. nee tniruni.S.adhacomnia.26. q.j. Hocenim Ipecialitcr apparet, amp;cognofcitur fecundum iplos, quoti-efeunque adhibentur aliqui charaócrcs, feu no-minaignora,aut aliç quiconque obferuationcs, qui manif6ltumeft,quôd naturalitcr effîcaciam fanitatis,amp;expulfionisigricudinisillius habere non polfunt j talia femper iudicanda funt fuper-ftitiofa.amp;illicita.amp;iftafit régulafirma,per quam facüèiudicari potent,an remédia ipfa fint ho-F ne-
-ocr page 114-t2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trääatus PaUlt GriRjfnH
nefia.vel i!licita,amp; fuplt;rftitiola,amp; hçc nota,quit luntvaldèvtiliain toro confcientiæ, amp;nbsp;multùm conferunt facerdotibus, hism-aximè qui laito-runiconfefsionibus incumbunt. Qua: enim di-Öafuntde verbis, eadem Jicenda funt deBreui-bus,amp; fihcdulis,qu3sfa:piusfaciunc iftiIncanra-tores vcfulpenfæ deftranturad coHuni bue in fi-11 ;: ipbus ægroti.vbi fi vitra nomina Dei alias ora-uones,amp;preccs,reptriunturaliqui charaóeres, aut nomina ignora velmalè fonanna ad pra;ce-détiajudicanda funt omninófuperRitiofa,qui3, ßeutdidts. Chtyfoßorniu [ multi continguntaliqua nomina hebraita Dei,amp; Angelorum ,amp;;alleganc que non intelligentibus metuenda effe videntur* Cauendum ell etiaan-, ne aliquid falliratisconti-neant,quia impofsibile eflet,quód effedusdi-dorum operum pofsit expedafià Deo,qui non eltauror neque teftis falfitatis,fed puræ verita-tis.vthabeturlo /.Pienusgratiæ,amp; veritatis. Illaet-iamBreuia reprobata funt,in quibus apparent nominaquxdam ignora,ineftabilia, amp;inufitata, vel (ubhaccondirione traduntur, quód quicun-queportauerit Breuia huiufmodiapud ie, nullos rimeat hollid incurfus, aut infultus, vel quód fibialiquid boni contingetjinuenict, velconfe-
quetur,auraliquidaliud iimilc. Omniaifta lunr ab Ecclefia reprobata, merité da-m n a b i I i a, amp;nbsp;p u n i e n d a ,vide d.Ica fi
led,mßuH.C0tlf.C. /}.
Q.VAE.
-ocr page 115-De Sortileges. OUitß.;^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' g^
Q^VAESTIO Vil.
S V^M M. A R I V M.
Sortilege:fiu Lamia an defer ant ur vere, er realiter igt;er Damones ad ludos, amp;nbsp;congregationes noclurtias.
‘ Daman mente mulierisper mfidehtatem capta in dtaer~ fas perfinarumfaeciesfi transformat car dm ilia.
^ Damones deferre hommes corporaliter de loco ad locum motu velutt eH impofibile,ejiiodft verum efat, non mo~ dica neepaueafiquerentur inconuementia.
Sortilegi opera adiuti pamonuifi non pofaunt Uier are in -carceratum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»
■f Damones apparentias, amp;nbsp;mille rerumfaecies int elle élut humano reprafentarepofimt.
Febris qtiaUs morbusfit, ervndeproueniat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^
^ Sïriga,feu Lamia non deferuntur corporaliter d Damone fed in fairitu deluduntur.
^ Corpora Lamiarum,fen Strigarum adliidum deferri Dlt;e^ monum quibus rationibus afierri pofiit.
* Striga omîtes, er Malefica extra gremium, amp;nbsp;protêtif~ nem fient Ecclefia.'
9 Diabolus hoc vnum maxime optât vt ai hominibus ado-retur.
‘1 Angelus tant Bonus, quant Malus diciturfubfiantia qua-damfi)iritualis,intellecïiua, mobilis, amp;nbsp;tneorporea.
Corpora per Damones ajfumpta non funt vera, amp;nbsp;natx-raha,fed quafinat ur alia.amp;fimilitudinaria.
't Corpora per Damones ajfumpta , ex qua componantur materia.
Angelus Bonus, in corporeajfumpto,virtutem gertcrati-uam non habet,Angelus aistem Malusfic.
F 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12 Sper-
-ocr page 116-^4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traäatus Pauli GriHiindi
^2 Sperma ex purißima dii optime di^ffti'ful'ßanti’A orh tur.
Operationes naturales carperibusper Damones aßumptis nonconueniunt.
es Inf ans natm ex coitucum Damone habita cuius cenfiatur filius.
14 - Damonesfecundum ipfirsim naturalemPirtutem nudta facere pofiint,qua nonfaduntdiuina eos reprinicnte prouidentia.
if Angeli Boni ^ homines per Dei grat iam, e^fdem mira-culafacerepojfunt,Damones autem non.
Miraculum lt;juid proprièdicatur.
i6 nbsp;nbsp;nbsp;Damones per virtutem ßam adeb vehementem amp;nbsp;atu-tarn, operantur quadam qua à nobis miracula putatt~ tur,c^nonfunt.
Damones in nobis dupliciter operaripofunt.
Damones permittente Deo informa torporali afiimpta pojfunt hominem vere , amp;nbsp;realiter de loco ad locum transferee, i
17 nbsp;nbsp;nbsp;Ordo return, érfçcundum ip/àrum naturas,^fecund dum motus attendi debet,in virtutum aHiUarum acho-nibus.
li Diabolus Chrißum aßumptum detulit in finclam ciiiita-tem,ßatuens eumfsprapinnaculum t empli.
17 Statuera verbum, idem ell quod ponere ßue conßitue-re.
io Antma humana corpus humanum quo vult mouet, quart non idem'poßit Diabolus ,qui ell ßintuahs fulfaO' da libéra, amp;nuUopreßapondéré l
il Bei fia quilibet bonus moderator, c?, arbiter exifima-tut.
aa Dia-
-ocr page 117-Off ^ortikgij^i Q^^ß.J. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^
i2 Didboluf virgoi lif/neM in veras di acones conuertit.
‘3 Canis logui potc^ per arcem Damonis.
^4 AßnaBalaamijuoinodoipfumaUofjuipotuerit.
^3 Siinulachruin Fortuna quondam marmoreum ad ma-tronas Fomanaslocutum.
^^ Muller quadam virmnfuum adludum Damonum duxif, qui ibidem Deo laudes referons, repertiu eSlfilus in loco à domo diflanteper centum miliaria,
^3 Paella quadam viroo qualiter ad ludum Damonum ab-dullafaerit,c^ob nomen Chrißi nommât urn ibidem dimijfa.
^^ Strigaßue Lamia inprimis in manu Diaboli Baptißnum, (^ omma Chrißianaßdei documenta abnegant.
^9 Peuerentia qua forma per S trigas ßue Lamias exhibea-tur Damoni ipfirum Principi.
3'gt; Diabolus reducens Strigas à ludis Damonum, ßfonunt campanapro Aue Maria audierit, cogitur eas in eodem loco dimittere.
3' Sorttlega vere, amp;nbsp;corporaliter per Damones adfuos ludos defer untur, nedum inßtritu tantum.
Mulieres quare in matore numero cant adludum Damonum,quamviri,
^^ Lex qualibet à rat tonefùa interpretdtionem recipit.
33 Mulieres quidam ßsbfalßs iUußonibus cum Diana, amp;nbsp;Herodiadefatenturfe ire nocturna tempore.
3^ Patio determitiata logis diéium reßringefo cenfetur.
3S Sortilega,amp;Strigimaga inque différant ab illis,dequi-businc.epifcopi.
^peflatarumduafuntffecies.
33 Strtga, feu Lamia Profßtonem expreffam faciunt in F 3
manu
S6
Tran at tu Pauli GriUandi
tllattuT)ataoKis, nonauteiuiUa,dequibusin c.epiicopi, 37 Sortiletri, (^ lamia à parochijs expeUi dobetit penpijio-pos,^ curator.
3S Damones in nobis mirabUiter operari poJjiint tlupliei-ter. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
3p Damones contra iußitiam humanam vires fias neipue~ unt extendere.
40 CreaturanuUa potesl mertHum fifiitare abfi^ Dei po-tentia,amp;^ratia.
I
Ma AO
CEptimo qiiaero .tanifti Sort:ilcga?,amp; Strigi-^magæfiueLamiæ verè corporabrer deferan-tur à Dsmone , maximè .quando accedunt ad ludos amp;nbsp;congregationcs noamp;nnus, de tjiii-bus aliqua tetigi fipra codem.quaßio. j. in princi. vel fo- , lùm m fpiritu patiantur Üiabolicas üliifiones. Refpondeo : quardio ifta eft multùm ardua, amp;nbsp;famofa.Doftores vtriufquefacultatispro ina-ioriparte tenent,quod non deferanturin corpore , fed duntaxat deludantur in fpiritu: per tex, in can.epifiopi.vigeßmafexta quaßionequinta.eK quo text.videtur firmiter probari ifiaopinio. Theo-logi veto tenent contrarium , quod Darmon poteft deferre corporaliter hominem viuen-tem de loco ad locum vero motu locali, amp;nbsp;per conrequens,quód defert ibas Lamias fuc Stri-gas corporaliter , vt fuprà : quam opinionem rafionibus,auéi;oritatibus, amp;nbsp;exemplisprxcla-rèdemouftrantjego vcróvtranquereferain.-dc-mum fuperaddam opinionem meam. Fundamentum , vt dixi, prioris opiniénis tS tex.in d. can.
epißopi
-ocr page 119-D^ Sortilegijs. Qiitß.z, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g^
r^zycö/ji.vbidiciturjquoJ quidam fcclerarx mu-lieres retro po il Sathanam couucrlæ Dæinonüm' illuüonibus, ^phantaGnatibus tam grauiterfe-duâæfunc,quàdcreduntfe,amp;profitentur cum D anaDeapaganorum noélurnislioris, vel cum| Herodiade, vel cum innumera multitudine mu-' lierumequitare fuper quafdam beftias,amp; mul-tarum cerrarumfpacia intempeft® noétis filen-tiopercr.in(ire,eiufque iufsiombus obedireve - / lut domina, amp;cercisnO'5:ibus adelns feruitium euncari , amp;nbsp;in fine dicitur, t quód DTmon * quamprimum mentem cniulcnnque mulieris ceperit, amp;nbsp;illam per infid'elicatem fubiugaue-f rit,illicótransforinatfeindiuetfas fpecies per-/ fonarum, amp;nbsp;inentem quam capcluacam tener, in fomnijs deJudens , per quæque deuia dedu-cit,amp; cuni folus fpiricus hæc patirur, infidel's f hare non in fpiritu fine anima, fed in corpore e-' uenireopinatur.-deindetubiiingiturró. Qiiis.n, in fomnijs, amp;noâur.nisvifionibiis non extrafe-ipfum deducitur,amp; multa videt dormiend0,quæ n'jnquävigilando videra;? quiswero tâ Hul tus amp;nbsp;liebes fit,qui hçc omnia quae-in folofpiritü Suhr, ét in corpore accidere arbi rtbeur ? Hæc finit qu e ineffeâudicunturi?îd.r. epircopiner q nétéx. di c û t /, manifeftèprobari,quôd iltæ muhéresScrig«,fine Scrigimagç,amp;Scrigones,vc vulgariceï-loquar, amp;cæteri,quifuntMalefic® Profefsionis,nonin corporc,fed in fpiritu duntaxardeferuntur, hoc ett, quia in fomnijs del ùduntur à D.Emone,amp;o-mniaqu®ipfi, vcl ipfx afietunc corporaliccr vi-
F • i dmej
-ocr page 120-it nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traclatus Pauli Grillandi
difle,tctigiffe,fecifle, amp;pra:fcntialitcr interfuif-fe.omnesfuntillufiones D«monum præüigiolç» amp;figuræ apparentes oculisjnteüeótus amp;nbsp;men-tisiam captiuata: ipforum virorum fine mulie-rumrquasfigurasjamp;apparétiafignaacoperatio-ncsillasDiabolus tam fubtiliter amp;nbsp;diligenterac-commodac,quód vniifquifqjquiilla vider in fo-mnijsoculomentis,verè amp;nbsp;corporaliter vidiffe nondubiter,imo teneur, amp;firmiccrcredat mo-refo nrgt;iantis,amp;tamenvcrè corpus nonmuta-3 turdeloto Præterca i dicunripfi, fi effet verum, quod Dænion deferret hominem corporaliter ,de locoad locum tam vtloci motuadremotifsi-maspartes, tequerentur plurainconuenientia, amp;nbsp;maxime hoc, quiapoffetadiibitum fuum tia-herequofcuqueetiam inuiros, amp;nbsp;lUos deftn ead ^extranea^amp; deferta loca,amp; compellerc illosad peccadumjaut malè tradaret eoldem, vel criant quofcunquecupidospcrficerelongum ii erjbrs-uifsimo tempore poffet illos apprehendere, amp;nbsp;peraeremcorporaliteridu oeuh deferre vfque ad locum ipfum, ad quem peruenire defideranr, amp;nbsp;fæpiùs hoc facerer,qm ex his multi reperiütur, qui vellent euolare fi poffent,hi maximè,qui ma-«A^gnorum Principum fecreta , amp;nbsp;ardua négocia ’tralt;3ant:ïmo poffet ét trahere hominem ad in-fçrnû,amp; fequeretur diuinae legis deftrudio : quia data pofsibilitatein vno quoad materiam cor-poralisdelationis fequicurin omnibusalijs quæ ciufdem funt ponderis, amp;nbsp;qualitatis, vtdicit S. Tho. in tract.q. i.fartü.quicjl. in tit, de mtrac.amp;q-16.art. ^. amp;nbsp;le’ de Da-
-ocr page 121-De SortUe^ijs. Qaaß. z. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tç
de Dz!Ko».quam poceftacem licèt Sathanashabe-ret tempore IcgisaritiquæantcChriftiincarna-tionem, amp;nbsp;pafsionem, tarnen per myfterium mi-rabilispafsioniSjillapotentia.quarnhabebatSa-thanasi!liusduplicismanusattrahentis,amp;com-pcllentis, partim fuit totaliter abfciira,amp; remota, partimverôdebilitatafiueanguftata, vtaliàs diiximüsßipraqtiaßienepr£ceclenti,a.deo, quod hodie tien poteit ifta miracula facere, nee hominem deferre auc compellereadmalumjyênmrfnw^W (oncludit S.Bonauen. in 2.fent. diß-iq-qu.^. num.22.^2^. Item fequeretur aliud , quod quotiekunque ÜHSortilegi.amp;Malcfici veUentaliquemincarce-tatum crimine capitali à furca,vel vltimo fuppli-ciolibcrare, poflent vtique adipforum libitum Iioc facere, fi Demones poflent aliquem corpo-faliter deferre,quia ilfi Magi mandatent Dæmc-ni, vc diftum incarceratum apprehenderet, amp;nbsp;Extra carceres incolumemdeferret, quod elfec ''aldèmirabile, fi effet verum, quia ifti effent do-tninidominantium. Quin imóipfimet,dum ca-piantur pro ipfis criminibus Sortilegiorum, fi: poflentàDxmonecorporaliterdeferri, femper lacerenr fc deferri extra carceres,amp;cuitarét pœ-nascorporales; adeo, quód rarifsimi autnullii-pforum perirenr,amp;tamen videmus contrarium: fiuodipfi Malefici rota die capiuntur, crucian-turinilletormentis, fufpendunturlaquco, con-frematurigne, amp;nbsp;multisalijsfupplicijsafficiun-tiirabfque aliquo impedimento, vnde fequitur, lt;iuod ipforum corpora nó funtinDxmonispo-
F 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reflate.
-ocr page 122-^9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trafiitttu Pauli Grilliindi
reflate.fed animæ folùin. Nee ell mirandum.ßea quæ i(læ Strigimagæ amp;alij limiles, vident oculo mentis in apparentia line m imagmatiua intelle-Ôn-s dormiendo, aflerunt vcrèamp; naturalitervi-dilTe, ^corporalitecinterfuifle, quiafxpèvide-mns, quôd fomniantes adeô verifiimliaputant caquæpriÿs videranteffe in foinnijs, vt pro veris quandoqueillapromnlgare non dubitent.- arien ƒ Hrmiter infiftnnr in ilia opin.fSi enim vapores Ü: formotîtates cibomm exflomachoinfiirgentcs ad cerebrum limiles effedus amp;nbsp;fomnia canfarc polfunr, vriMcdicitertancur, quanto magis Dæ-mon poteft apparétias ipfashumanoinrelkâui rcprælt’ntarcjamp;demôftrare mille rerum fpecies, quæ nullæ funt:hocenim negat nemo. Prætereà, fi febris, quæeft morbus naturalis,amp; exindifpo-fidone elementorum corporeorum vt plurimû caufatur.amp;ellcalor mutatusinigné, vt induit Gale, in/.parte aphor.6.cap. quiaggrediensquandoqipar-tes illas cerebri intellediuas fine imaginatiuas, adeo illas vehemenrerapprehendit,amp; præoecu-par, quôdinducirphrenefim, itaquodægrotns vigilando, amp;nbsp;loquédo in mendie efficiturphre-üeticus,amp;ex fano intelleftu efheitur infanus, démens, furiofiisjamp;dum pli»resadfunr,non yeretur falfa quidam A: excranealoqui, ^affirmare pro veris,item vidcre multa.quse nulla funt inverita-re. Si enim accidentia huiufmodiinanimaça per-muranthominisintellectum ira renaciteramp;ve-rdimilirer, quanto magis Diabolus, qui ellfiib-fiantialpiritualisamp;creaturaDeianimata, fenfi-biliS)
-ocr page 123-DcSoriilep’^s.Qiid:ß.7- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;çt
bins, amp;ingeQiofa, poreU irtas imaginationes amp;nbsp;apparentias demonftrare humano intelleâui? quiacùm fit incorporeus,poteft partes illas ima-ginatiuas humani intelleâus prçocciipare,amp; de-nionftrarepcrapparétiam aliquaefre,qiiæin ve-ritate nulla funt naruralirer.amp;adeô venfiiniliter lt;jiquis paratus eft medioiureiurandoaffirmarc veraefTeamp;intcruenifle, quæ nullafunt vcra neq; n3.türa.\iu,vtd.c.epifio}gt;'t. I Sitergo conclufioiftius opinionis,quód iftæ Mulieres Striga: nuncupatæ, autViri eiufdem Profefsionis non deferuntur à J3xmoneincorp*orealiquopado, fed duntaxat deludunturinfpiritu. Quæ opinioexemploct-iamcomprobatur. Quidam marirusexoppido quodani agri Sabiné. Habensvxorem Malefcam fiue Strigam,vtvulgariterdicunt: dequotamen erimiuemaritus non habebat cerram notitiam; fedfufpicabatur fatisdeipfa,.interrogata quan-doq;abipfo, nunquidefletverum, quódipfaeffet tab’s Profefsionis amp;Seâæ, femper mulieripfa audaâernegauir; deinde paulatim crefcenrefa niacontraipfamdeiftocrimine, quam maritus explurium virorum fidedignoruinteftimonin, amp;nbsp;relations perceperar,qüôddiâavxor mul turn ftriâèconuerfabatur cum quibufdam al ijs mu-lieribus, quæ erant Strigæamp;Maleficæ publics,amp; quôdinterueniebatcunieisad multa turpiaMa-leficiaamp;congregationes etiam noâutnss, vnde maritusdccrcuit velle animû fuum deelarare, !i ipfamin crimineflagrâriapprehendere.amp;cœpic iuuigilareplurib.noôtib. magna cum diligentia.
-ocr page 124-fi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traäatus Pauli GrilLtndi
amp;attenrione, amp;nbsp;ira fteticvigilperiz. nofies,vel ( circa, vc viderer,füpfade noiite ibaradludû Da!-inonum, vel ad faciendum aliquodMalcficium, | amp;nbsp;fingulis noâibus obferuabac inquirend© ledum poftquain vxor vénérât dormitum, fi re-. periebaripfarn penesfeaut loçû vacuum, amp;nbsp;fem-' per iilam adinuenit, amp;nbsp;manibuspalpauit, quæa-pud ipfumiacebar,. deinde mulier ipfapoftpau-cos dies vnàcuni quibufdam abjs mulierib. Stri-gis,amp; Mîleficiscapta,amp; incarcerata fuit,que vnà eum alijs,examinata, démuni confefTa eft, venif-fc ad ludum vnà cum abjs mulieribusincarcera-ris eins foeijs tali die ii. menfis,amp;c. amp;nbsp;tali node, /5boratali,amp;c. idem è conuerfo fatebantur alixi ' Maritus verà volens vxorem defendere, aflerc-Ibatfubgrauifsimoinramento, quod ilia node, de qua dicebatur,amp; ilia bora maximè,vxor fuae-ratinledoapudipfum iacens, amp;quôd illamfiu-|diosè tetigit, non feme! tanciim,fed itcrö,amp; plu-ries.amp;locutus fuit cum eâ; ergofequitur, quod •corpus non patitur ncque mouetur à Damone» fedfolusfpirirushçcpatirurperdiâasillufiones. 7*tContrariam tarnen opinionë quamplures ex-ccUenc’fsimi viri cenuerür, quód imó vcrèamp;na* turalir defcranturincorpore, amp;hancopinio-nem oi. 'es ferèTheologi fequuntur.Ponauent.in 3fintent.diß.if.q.3. S.Aug. inlibr. ig.amp;n. deauitateDei. S.Tha.itt/umnia.i.i.q.ff.art.s.intit.defupetfl (Widern Tb. in traäat. qq. primapar' is. quaß.S in tit ul de mira, d' quaß. j6.artic.}.(^6.intitul.deDamon. (^quidam Mod.Theolo. tna^ißerSUüeß. Prier, inquodamtraciatu, quem nuper edi-dit
-ocr page 125-De Sortilege's. Quteß. 7. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^
'^tdeßrigi Damo.mira.librofrimojCilp.penult.amp;lib.i (aji. ».vbitenet exprefsè, quod poflunt corporaliter deferri, atqjdeferunturàDæinone, ea maximè ratione, quia Dæmon natura fua, amp;nbsp;fecundum dus vires potentiain naturalem poteftmouere, amp;nbsp;portare corpus longè etiam magispondero-fum, quam corpushominisdelocoadlocumo-tulocali, Deo ramen permittente, amp;nbsp;non aliter, amp;fatis iltocafuDeusvideturpermittere, quan-doDæmom non refiftic in iftis operibus, quód non refiftat, fed permictar. Pater, quia amp;nbsp;viri, amp;nbsp;tnulieres, qui feccrunt hanc Profefsionem lal-tem Expreffam,aut faciunt communiter,omnes iftæSrrigæ, amp;nbsp;Maleficæ, quæ omnesfunttextra 8 gremium Ecclefiæ, amp;nbsp;à communione fidelium penitusalicnæ, de quibusDeus, amp;Eccleüanullam peniruscuram gerit, amp;nbsp;habenturfuc repur tantur pro crearuris Diaboli. vtnot.26. ejuaJi.2. c.gtà ßneSaluatore.amp;ciUieß.f.d.c.epifcopi.inprtnc. amp;nbsp;pluribus alijsracionibus,amp;auéloritatibus; de quibusla-tiùspereosinlocis prædiôtisîconcludentesinef-feétuDæmonem deferre pofle hominem de loco ad I0CÛ motulocaliverèamp;corporaliter, re-fpondentes add. ca. epifcopi. quorum refponfio hocconcluditineffedu, quod illetcxtusloqui-turdcalia feda mulierum longè diuerfa abifta. Egoautemomninoadhærebam prioriopinioni perte.y:t.ind.c. epifiopi. nihilominus pofteaexlqnga return experientia.amp;caufarum huiufmoditnuk titudine,propter multas, ac varias earum opera-tiones, amp;nbsp;exempla, quorumaliquavidi, aliqui
▼crè
-ocr page 126-^4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traüatiu Pauli GrUlaH/t
. verôà fide dignisaccepi, funimodoiftiusfecun» '’J{* dæopinionis, quod deferanturincorporv. Pro cûïus3ec1afâtione pfupponam primo aliquac-uidentialia. Secûdô,Ândamentaquidam decla-raciua. Tertio,nonnullacxemplafubijciampro corroboratione. Quarto,refpondebo ad ca,qiiæ dieu tur fuprà pro priori opinione, amp;nbsp;maxime ad d.c.epifcopi. Quinto amp;nbsp;vltimo, deducam incon-uenientiaquædâ, quæfequerentur tenêdoprio-
9 rem opinionem. r Primo igitur pro euidétia prg-fupponovnum quod efttritumapudoésTheo-logos,amp;:Canonidat:quod Diabolus in te r alia de-fideria,quxiple habet, hoe vnütenef,quódlum-' moperè defiderat ab hominc adoran, amp;nbsp;fieut Deus, maximacumvenerationecultum habirt; amp;nbsp;in hoe vehementer fatagir, vt Chriftianos à veto diuino cultuauertar,amp; illosobedicntesatquc deuotosfuxpoteftati fubijeiat, vtabeis cultum ipfum recipiat, ita dicit An^.Hb./o. deciuitateDei,re-latuiper/acros canonainc. neemitum. ^.Ma^i.amp;feq.aé.q. }-.amp;S.BonaKeiJ. in^ ß'it.diß.i^t.q.^.S.Tho.infum.a.z.q.^f. art.j. intitu.defiperß. in quo quidem cultu eundcin ferèritum amp;ordinem renet, quem in veto cultu diuino obferuat Ecclefia, amp;nbsp;non folùm circares, amp;nbsp;myfteria, vertun etiam quo ad perionas. Sicue enimEcclefiaamp;ChriftianaReligioadmitticplu-res virosdiuerfæcongregationis, habitus amp;no-minis,ficuteftcógregatioamp; religio S.ßenediäi, qua:ellmonachorum, item S.S. Augiiftini,Do-nimici, arqueFrancifei,amp;aliorum, quilicèrfinc diuerfi nominis, amp;nbsp;habitus, amp;nbsp;circa modum vi-uendi
-ocr page 127-■* De Sertile^^s. Qult;tß. 7. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^ üçndi diuerfasrcgulasobltruenr, tarnen quoad diuînuin officium, (cilicec boras ordinatas, amp;; mifl'aruin cdebrationem, amp;nbsp;alia pia opera, 0-mnestepduncadeundemefFeótun), feibeet lau-dandiDeum, amp;nbsp;orandiproanimæfuæfalutc, amp;c proximj: eodem inodoSathanasfubfuaDiabo-iiea religione recipic plures Proftflos diuerfx ProfeCsionishabicu amp;nbsp;nomini», qui habet diner-los ritus amp;nbsp;mores,tarnen in efteâii omnes rendue adidem, ftilicec,ad taudandum,amp; venerandum Diabolum infernalem,amp;illi bonam fidtlitaLem, amp;homagium continuandum,amp; hoceftquedei-cit tex.in c.exc»»mnicamits.inprin. Lt c.i.amp;2 déiMct. ta-tiesquidem habéiesdinerfas, caudasautemad-inuicemcoHigatas, quiade veritateomnes ton-ueniuntinidipfum. De quibus quidem diuetbs nom ini b us, ac d i u erforn m o rd i nu m Profe fibnb. fubeademreligioneeouftituiis diximus fu^rà la- ' tiùseod.tit.q.i. îSecundèeuidentialiterpræiuppo- *• no,quod Angeli ram Boni,quam Mali fecundum Philofophum,amp;eóniunircrTheologosfunt fub-rtantiæ quædûmfpirituales.intellcdiuæ,mobiles arbitrio,amp;ineorporeæ,qnç nó dependent àcor-pore,nec quo ad fui principium.nec quo ad fine, amp;nofi habent corpora naturalirer fibi vnita. ira dicit 5. The.in traant, qq-dijp-in /.parte tit.de mirae.q.6. Sc licét non babeant eorporanaturaliter fibi vnira, poflunt ramen quandocunque volunraflumerc diuerlaseorprrreas formas, amp;cû illisdiucrfimo- . dèhominib.apparere.amp;multasnaturalesoptra-tiono*iuaHuniptiscorporib.huiuluaodiefSccre» vï
t
-ocr page 128-ÿé nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tra^atuf Pauli GriUandi
vtidem Thom.teßatureod.tit. quaß.r- amp;Aug, in ^.deTrin. amp;nbsp;c. /2.fuperGeneß. Sed dubitabatur, an corpora huiulmodi (ic alFumpta fint vera,amp; naturaüa cor pora,vel phantaftica,amp; apparentia. Sol.die quod non funt vera, amp;nbsp;naturalia ex carne, ofsibus, amp;nbsp;neruis formata, fedfunt quafi naturalia,amp;fimi-litudinaria, amp;nbsp;licèt habeantinfealiquasopera-tiones naturales, ficut eft motus localis, locutio. de!atio,commeftio,porns,quamuis ifta duo vlti-mafint naturalia quo ad principium tantirm,nó quoad firicni,quiacibi,amp;potusa{fumptionatu-ralis in eis,ficut in hoinine.digeftio vèro nuUafir,' quiafubftantiacibi, amp;potusnonconuertiturin nutrimentum talis alfumpti corporis, amp;nbsp;licèt plures habcant ex ipfis operationibusnacurali-bus,non tarnen omneshabent,ficut eft crefcere, pinguefcere, nutriri,laâari,dormire,audire,generate, amp;nbsp;fimilia, ifta non habent, nee alia qua: mutant formam didi afiumpti corporis, ficut eflet etianiægrotare, paUefecre, amp;fimilia, qu« quidem corporanondieuncurefteperpetuo, amp;nbsp;naturalitervnitadiâæfubftantiæfpi.ritua!i, ficut eftvnioanimæadcorpushumanum,fedeftqua-lisquaÜs vnio, amp;adhærentiaquædam, ficutmolt torisadmobile,velfiguratiadfiguram. f Deinde videndum eft,ex qua maréria corpora ipla di-cuntur elTe compofira leu fabricata, an ex aliqua materiaelemenrari, fimplici velcompofita, aut ex aliafubftantialeparata.dic, quod ex quolibet eiemento confici poflunt, nihilominus magis cómuniter fiunt exaëre, quéipfi Angeli poflunt faci-
-ocr page 129-De Sert liege’s. Quaß.^t facilius infpiffarc, amp;nbsp;ingroflare, amp;nbsp;corpus ipfum fortnare,deinde in corum rcfolutione,dum aipiri. tu fcparantur, fimilitcr fit facilior rcfolutiojquia tcfoluuntur in fumum, amp;nbsp;vaporcs, K idem Tho. com-frebatee.tit.qty.infin. Et quóddixi corpora huiuf-naodinon habere virtutem gencratiiiam,cftvcrum m Angelo Bono vtroque modo, ex quo nullam habet operationem gcnerandi,nec quo ad potentiam neq; ’quo ad aftuin, quia hoc conuenit naturæ Angelica:, qua: coitum ipfum,amp; omnealiud peccatum pcnitusabhorretjciiiuseft quodammodo incapax. Dæmones verb bene poflunt in aflumptis corpori-husgcnerarc,quippc,qniaincoitu carnali,ficut in alijspeccatis,fummopcrèdeleftantur,fi qua tarnen generatio ex illorum coitu fucccderct,illa nö pro-uenirct ex femine illius affumpti corporis, quod nullum habet in fe,quia ex quo no habet virtutem digeftiuam,non habet etiam virtutem generatiuä, quia caret fanguine, f Nam fperma oritur expurif- i* fimafubftantia cibi iam benè digefti,vr inqaitAnic. J^en.2o, intrael. z.c.^.vbi dicit,quód fperma eftfuper-fluitas digeftionis quarts, qua: fit cùm cibus difpar-titur in membris refudan do à venis,tertia digeftio-ne iam copiera, amp;nbsp;eft de fumma humiditatls proximo coagulationis,ex qua nutriuntur membra durais!: vena arteriæ.Iftæ enimopcrationesnaturales non conueniuntcorponbus aflumptis per Dæmo-ncm,quianon funtnaturalia,idconó faciuntfper-ina,nccpofliint perfe ipfa virtute propria genera-rç, Diabolus igitur in coitu ipfo generat ex fperma-tcalienoifcilicetalicuiusviri infomnijspolluti,aut
ctuin
C
-ocr page 130-fi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traäatus Pauli Grillandi
etiam În vigilia, quotiefeunque Daemon in forma fuccubi fc transformat, id eft, in forma mulieris,amp;: habet coitum cum viro,tunc recipit formaravirr,amp; quanto citiiis velociffime accedit ad mulierem in forma incubi,fcil/cet,viri,amp;afl'umenscoitum cum ca,intromittit didum fpermain natura, amp;matri-lt;em mulieris : amp;nbsp;inde fequitur prægnatio mulieris, amp;nbsp;infantis generatio, ac fi m ulier cum na’turali viro 1^ coitum habuiflet. f Tarnen infans ipfe fi oriatur, non dicetur efte filius Dgmonis,fed iïlius cuius erat fyzrvvi.itafirmant communitcrTheolo^i S.jtugußmus ifi3gt; ( deTiit;.é^ 2i.deciuitateDei,amp;S,Thom.ind.traél.(ji}.in/-jiarretit derairac.auafi. S. rerße. adpritiium, ConclufiuP ( igiturdicoin hocfecundo euidcntiali,quód Ange- ;’ ' lus tain Bonus quam Malus in aflumpto corpore* j regulariter retinet amp;nbsp;operatur omnes illasopera-tioncs naturales, per quas non altcraturformaaf- ! fumpticorporis,fedrcmanctincflefuo,amp;in eadeni proportione figuræ,amp; formæ: omnes veto opc-rationes, per quas altcratur forma fiucfigura corporis prædifti,dc qiiib.fupra diximus,funt illis pro-hibitaeratione praedida. ita firmantipfiTheologi in loeis praedidis, ftd deferre corpus aut aliud pondus dclocoad locummotulocalinôimm'utatfor-mam didiafiumpti corporis,ergo funt capaces ifti-iq usoperationis. f Tertiopræfuppono,quôd Angeli i mali, id eft, Dxmoncs,multa facere poflunt fecun-dum eorü naturalem virtutem, amp;nbsp;poteftatem, qua tarnen facere nópoftunt,DiuinaProuidentiaipfos reprimcntc,amp;eorumopcribusrefiftente,amp;ficma- ' iora poffunt in habitu, amp;potentia quam in iäa.ita idim
-ocr page 131-De Sortik^ys. QiuJt.^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÿ^
idem Tho.in tra^i. qq.q.s.tit.cle mirac.^rAu^ußin J.de Tri, Vbi dicit,quód Angeli Mali quædam faccre pofiimt Corum virtute,amp; potentia naturali,fï permitteren-türàDco,qùæ ideo facete non poffuntjquia non permittuntur. Impediuntut itaquequandoqueab illis agédis, ad qua eorum naturalis virtus fc exten-derepoteft, idem etiamcompro\32tS.Bo)tanent.m2. fin. lib.2.dß.7. vbi late difputat de virtute amp;nbsp;potentia Dæmonum, ^ habent refpeétu crcaturarum,quód poffint, qualiter,öt quantum poflunt,amp; quantum cispermittituraDeo, vbi enumerat plures opcra-Uones’naturalcs, quas Dæmon facerc poteft ,tani in aflumpto corpore,quiin fine eo. f Quarto,amp; jç vltimô præfuppono, quod licet Angeli Boni,amp; h 0-mines quandoque per fidem,amp; diuinam gratiam opercntur miracula,amp; faciant aliquaquæ funt vitra corum naturalem virtutem amp;poteftatcm, vtditit s. Au^ußinusins.de Tritt. Damones tarnen miracu-laaliquaoperarinon pofiiin t,vt fint Vera miracula. b,»' Quoniam miracula ipfa fiunt per gratiam, amp;nbsp;donum Dei,quia eft diuinavirtüsincffcftu,quxmi-raculafacit mediante perfona, amp;nbsp;inftrumento Angelico fiuehumano, ficutgratia prophetanditradi-la fuit fandis prophetis fimplicibus, amp;nbsp;ignaris W t^efert S. Gregorius in 2. dialogo. amp;tni. Homil.ßipcr Tzech. Miraculuenim fiueoperatio miraculofaeft quod-dam diuinum teftimonium,indicium diuinæ vir-tutis,amp;veritatis,rfamp;zr5. Tho.ind. traH.iparte.q.y.de tnirac. verf reßondeo. quód fi dxmonibus, quorum eft tota voluntas ad malum potcftasbæcdarcturà Deo faciendi miracula,Deus ipfe falfitatiseorum
C a teftj/
-ocr page 132-Ht nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traciatta Pauli GnUandi
teftis exifl:eret,quôd Diuinæ bonitati penitus în-congruit. Concludendum eft igitur, quod Dæmo-nes non faciunt,nifi ca,ad quæ eorum naturalis vir-tus fe extendit,amp;Diuina voluntas non refragatur tS fed permittit,vtidem Tho.haceadem teßaturibi.'[Vn-tus enimDæmonis eftadeö vehemens, amp;nbsp;acuta,quod multa opera quæipfe facit eius virtute. Si induftria, Si ex rebus naturalibus adeo bene com ponit, amp;nbsp;ve-lociter exequitur,quod homines qui ilia vident,di-cont elfe miracula,licet in veritate non finuPoffunt ergôDçmones mirabiliter in nobis duplicitcr operari. Vno modo per veram corporis tranfmutatio-ncm,quando fit vera mutatio corporis. Alio raodo, per quanda illufionc fenfuii ex aliqua immutatione imaginationis,neutra tarnen operatio eft miracu-lofa, fed per modum artis, amp;nbsp;naturæ copofita, vt Hi videm ej. y. Quibus fic præfuppofitis dico, quod Dæ-monesDeopermittentc poffunt inaflumpta cor-j'porali forma hominem dcferreverc,amp;naturaliter de loco ad locum m otu locali, amp;nbsp;per confequens il-las Strigimagas,amp; Sortilegos Profeflbs,deferunt ad nutum in natural! forma ad quæcunqueloca:quod didumprobatur primo ratione per ea quæ notât S. Thom, in trail, qq. in /.parte, g. / rf. artic. to. vbi dicit : V tQuodinaßionibusvirtutum aâiuarum côfide-randus eft ordo return,qui nön folum attenditur fccundû naturas ipfarum rerü,fed etiam fecundum earum motus.Habentenim amp;ipfi motusquendain ordinem adinuicem,qui duplicitcr confidcratur. Vno modofccundûpropria ratione,Sc fecundum hoc motus localis ad alios motus duplicem habet
com pa-
-ocr page 133-De Sortile^^s. QUdß. y. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;let
«omparationem. Prima cft,quiaipfe motus cftpri-mus motuü.Secundajquia per motû locale minima Variatio fit circa mobile. N am cùm per alios motus Varietur aliquid, quod cftintrinfecû rei,putaqua-litasjquantitas, accidens aut forma fubftatialis ; per niotum ilium localem variatur folû corpus fccun-dum aliquid extrinfecum, quod eft ipfe locus, per cuius mutationem no mutaturnecaltcraturresin fubftantia,vel in accidenti, aut alia qualibet eius qualitate intrinfeca; amp;nbsp;quantum ad hæc fecundum prædiôtacSpetit,quôdcorporamoueantur à fub-ftantijsfpiritualibusmotulocal!facilms,amp; imme, diatiùs qùàm alijs motibus. Alio modo confidera-tur ordo motuii fecundum ordinem mobiliü,ficut enim motuseoeli eft prior motucorporiselemen-tarisjtamotuscorporü cceleftium eft prior motu corporû inferiorû refpeótu ordinis,amp; fecundû hoc competit fiipcrioribusfubftantijs fpiritualib.mo-uere fuperioracorporacœlcftia,itaetiâinferiorib. liibftantijsfpiritualibus,quxfunt Demones,refpe-ftu peccati, amp;nbsp;priuationis gratis, conucnit, qj mo-ucre poffint3amp; moucat corpora infcriora,fiuc hu-manafintfiuealia, qa datapoffibilitatein vno,per confequensdaturin omnib. alijs, his maxime, qua:
1 fil nt eiufdem p5dcrisvelmagnirudinis,rrdintz^fW lbo. in d. tit. de D^m. q. / 6. art. 10. in fin. amp;nbsp;habetur per S. Aug. in^. de Tri. vbi dicit,q,Dsmoncs colligunt qus-dam femina, ex g,b. foimatfpecies quafdäfiueani-nialiaviucntia,qus fieri no polTunt abfq; corpore i niobili, ergo moucrepoflu nt corpora inferiora de loco ad locum motu locali. t Secundo probatur 18
- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G 3 fisc
-ocr page 134-quot;roi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traäatus Pauli Grittandi
liÆC opinio auéloritate facnEuang/Matth. 4.cap. vbi Diabolus inaflumptahumanaformatentando Ie s VM in deferto.adduxitilluminfanólamciui-tatem,amp;ftatuitipfuin fupra pinnacukim templi, ( quod cft locus quidam excelfus,elcuatus,fuper quo È)od:orcs antiqua;legispra:dicabant,amp;dofl:rinaiii legis prædiétæ publice populos docebantjW died S. ThomasingloJJifaperdiil.cap,4. tn ver. Diabolus autem, amp;e. vbi dicit,nota, quad omnia opera illius tentatio-nis, corporels feniibus compléta fucrunt,quia Diabolus tuncapparuit Christo in forma Humana ; amp;ilicet duæfintopinionesTheologorumfupcril-lo punâo,qualiter Christvs ftatutusfucritfu-pcrillopinnaculo,ânperdelationemDçmonis,vcl quodipfemet pedibus proprijs afcendent,median-tibus diabolicis perfuafionibus,verior tarnen opinio eft ilia,quod fuerit portatus à Dæm one,fcilicet, eleuatus de terra,amp; vnico ieftufiuemomentofue-jlt;) rit portatusin loco prædido. tamp;hæcintelligentia magis conucnit literæ Euangelij, dum dicit, ftatuit, quod idem eft, ficutpofuit lineconftituit. Sienim pedibus proprijs Christvs afeendiflet ad Dæ-monisperftiafiones,tex.dixifletadduxit,ficutdixc-rat fupra, quando ilium adduxit in fandamciuita-tem, vide S.Tho, in d.^1. amp;nbsp;Albcr.ma^.fupcr d.c.4.amp;S,Vo-tiauent.in2.fin[.lib..l.diß.7.pertotugt;ii:c^uodm2niüc[[iüs demonftratur,quôd Christvs delatus fuit à Dæmone,ex co,quöd omnesThcologi firmiteribi concludunt,quôd Christvs, dum ftatucrctur fuper dido pinnaculo,reddiditfcinuifibilem cir-cumftantibus qui ibi aderant, ne infurgerent cia-more«
-ocr page 135-De Sortilege's. Q^ß. ^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;io^
mores in populo, putates miraculosc C H r iS t vm afcendifle locum,qui fi proprijs pedibusnaturali-ter afcendiflct, non erat opus, quód feinuifibilem redderet, ex quo nil mirandum feciffet. Fatendum eft igitur, quód Diabolus ipfum aflumpfit de rerra, amp;raptim vnicoiétuttatuitillum fuperdidopinna-yulo.Cuin itaque Dgmon portauerit Christvm, m vero corporc,quierat D e v s, amp;nbsp;homo, Si verum corpus humanum habebat, ipfumq; mouitdeloco idlocu etiam, furfum,quoddifficilius eft, moto lo-cali,D £ o permittente ; nulla ratio diucrfitatis red-ditur, quare non poffit De o permittente portare homines iftos ipfoftjucmouercmotulocaliadnu-tum de loco ad locum,eo maxime accedence homi~ n\3vo\unïi\te,.feeÏtdiiniealt;]ult;c4ixminsfu]gt;ra.$.euidentia-^‘ f rei' ï/probaturficjii humanusfpiritus,quieft 20 \ anima, q eft inclufa in ifto carcere terreno corporis humanijhabet vires mouendi corpusipfum de loco adlocü,afcendcndi,defcendendi,currcndi,faltan-di,fiftendi,amp;aliud quoque corpus ftipra fuum por-tandiad omnem eins libitum,qui eftminuspotens naturaangelica,vf dicitS.Aug.in^.deTrin.amp;S. Tho.de ^u.ii.art./o. quanto magis Daemon,qui eft fubftan-tia fpiritualis libera amp;nbsp;foluta,nullaq; premitur pondéré carnis,quis neget,quód fimiles eperationes naturales, 5c longè nraiores, in affumptacorporalt forma diuina poteptianó reprimenteoperarinoa poffit ?|Ccrcè nemo ; amp;nbsp;quód ipfe Dxmon fitlongè maiorisroborisquam homo,imö plurib. homint-bus fi m uïjMbeturper S.Auguß, in Itb. lo.de etnitnte Dei,rer-Utum.26.quxfl.St(,ne(miru)n. ^.ßperhoc. non eftigitur
G 4 miran-
-ocr page 136-Tulfatiu Pauü Crillandi
inirandum,fiDæmon corpus humanu per ar th era portare polEt, Sc quam velociffimè, dummodó di-uina voluntas fibi non repugnet,ad qux faciunt ea, (ju^diximusfupra ins.euidentiali, ^ijUtcdicemus infra in il fe^uentimembre. t Quarto dico, quod vnufquifque eorum quæfuafunt, eft bonus moderator, amp;nbsp;arbiter, l.inremandata.C.mand. Sc de reb. proprijs quif-que poteftad libitum fuum difponerc,imó ab ipfo domino auferri non poteftabfque eiuslibito voluntatis. /. idtjuodnoßriftn eil. ff. deregul. iuris, l. fin. ff. de paeiü. f^per Sartol. in l. iurisgentium.ff. eodeni titul. Iftæ enim Strigimagæ, Magi amp;nbsp;Sortilcgi per illam Pro-feffionem effedti funt Dæm onis creatur», eo quod Ipontcfuafubilliusimpcrio, amp;potcftate fc fiibie-cemntytlatiiujupra diximusht 2.amp;^-guxfiio. ergo fe-quitur.quód Darmen de ipfisiuic in anima fiue in corpore ad cius libitu quidquid vult difponcre po-teft.DeopermittentejquiinhoeDarmoni nulluin prxftatimpcdimentum,fcd relaxat fibi arbitrium, ' amp;nbsp;libertatemviriö fuarum;in jftos dicoProfeflos, non autem in alios: fccundumquoddicit^.J«^./» lib. te.deduttateDei, d*in}.de Trin. amp;S. Th.om. d. q. td. art. ^.amp;ie. habetur in diet. ca. epßopi. ibi ; tnentein quam Diabolus captiuam tenet per quoique dcuia ad dus libitum de-dudt,amp;c. Ex quo enim ipfi femel Deum relique-runt,abncgätcsfidem catholicam,amp;totum Chri-ftianxreligioniscultum, non eft dicendum, quód DcusampliusipfosprotcgatjVclde his cura aliqui babcrevelit,fedillosdimittitpenitus fub potefta-tc,amp;arbitrioSathanæ,poftquâ illi fponte fub cius impcHo fe fubieccrunt, amp;nbsp;eum principem habere volu«
-ocr page 137-DeSortile^ÿi. Qu^ß.^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lof
volucriint. Cùm fint igitur extra communionem «^ fidelium,non funt ampliùs oues Chrifti, quæ fuc-runt traditæ in euftodiam Pctro,fcd funt ouesex-tcrnæ,fcilicetDiaboli,i’fW'crz/rz» c.firmißime.amp; in (. excemmunicamus,mprinc. extra, de haret. àquot; d. can. net tnirum.iô.quafi.f.amp;eadem catifa. q,2.c, quifine Saluatorc. non mirumergo fiDæmoncsillosdcferuntetiani in corpore. Primô,quia refpeftu fubftantiæfpiri. tualis adeft potentia naturalis.Secundô,quia refpc-ftu Diuinæ Maieftatis nullum prællatur impedi-nicntum, vt cmcludunt Theologi in lacis fuprà notatis. tOyntoprobatur hæc conclufiq à maiori, /»rr ea xi quahabenfur Exod. 7. c. vbi dicitur, quod Magi Pha-taonis'arteDçmonumeonuerteruntvirgasindra-tones,amp; fueruotveridracones non autem fuper-ftitiofi ncc illuforij,vr dicit S. Aug.fuperglo. tbt: dicens, quod Demones hoc facere potuerunt eorumvir-tute natural! per aliquas potentias naturales, feu perquædamfemina colîcâ:a,quæhabent virn pu» trefaciendi ligneas virgas, amp;nbsp;concurrendi in lubrl-cam dràcoi'iisÇ^cciemjficutiduiuquüddtcitS.Au^. in^. de Trin. quem refert, ^fequiturS. Tho. in d. trait, qq. q. ^. Verfadoüauuin. in tit. de mira, vbi dicit, quod licêt ifta apudnosvideâturefle miracula, quia Humana vîr-tus ifta non capit,nec fe cxtendit ad ilia, tarnen quo adfecretanaturæ,amp;Dæmonis intclligentiam,non funt miracula,imó opera ipfius naturae Dxmonis induftriafabricata. fitem nota aliud mirabÜeDæ- 25 monisarte faótum. Legitur in facris litcris,quód Simon Magus arte Daernonum canes loqui fatt-jCy cbat,nec du eft annus clapfus,quôd cafusifte cue- /
G 5 nit
-ocr page 138-mi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tr^cfatus Pauli GriUandi
. nitinfalt;9'oRomæ,vbi mulicrquædam Magicave-tuL quæ Francifca Sencn. dicebatiir,ai tis Diaboli-cæ primum pcrita,canem quendam magnæftatu-/ ræ nigrum totumfcGumduccbat.quem poilnon-nullas preccs rcuercnter emifTas loqui admodum hominis faciebat,qui vocc quadam vcluthuinana verba articulata proferebat, quæ audita fucrunt à pluribus,amp; maximeaquodam facerdote presbyte -ro, qui rem ipfam propalauit Domino Al maj Vrbis
* Senatori,quidemandato S. D.P.adiunóto fibiHeueren. D. Locum tenente Vicarij fui, vnà cum qui-bufdam alijs viris maximædoâlrinæ amp;nbsp;experientiæ, muliercm ipfam folenniter examinarunt, amp;com-perto facinore, flammis publiée confumpferunt ipfam.Quçcanisloqueladuplici modo fieri potuit, ßcundtmi Tho.d e.} demirac. aut quód Dæmon alfum-pferit corpus in forma canis omnibus partibus fuis bene proportionatum, amp;nbsp;locutusfuerit; autquód eflet canis verusamp;naturalis,amp;Dæmon perimpul-fum aëris motu locali fonum quendam formaue-ritfimilitudinemliterat£,amp;articulat^vocishaben-J4 tem.t6c hoe modoeciamdicitur,quód Afina Balaam allocuta fuit ipfumduab.vicibus,w/wZ'er«rN«(». 22. cap. vbi Afina ipfa quæ portabat Balaam,quiibat ad Regem Balac, qui mifcrat pro eo:videns Afina Angelum refiftentem in via,amp;feopponentem,Ba- ; laam Afina declinauit à redto tramite,amp; iuit per agros ; Balaam percutiebat illam, volens quód iret per vlam, illarecufabat,amp;adcó vehementcr| per-
Q xm/fitillam,quód eecidit;amp;tuncjDominusaperiiit ‘x3sAfinæ, §ilocwta,^ft ad Balaam,dicendo,quid feci ; tibi«
-ocr page 139-De Sortileges. Ousß .7. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;107
tibi,cur percutis me? at Balaam dixit,quia comme-tuifti,amp;illufiftimihi: vtinam haberem gladium, vt te percutcrem,cui Afinaiterumrefpondit; Nonne animal tuum fum,cui Temper infidercconfucuifti Vfquein præfentem diem ? die quid fimüe vnquam feccrimtibi; At illeait,nunquam.Quæverbaadeó beaè, amp;nbsp;articulate ab ipfa Afina prolata fuerunt, Quód ab bomine didaviderehtiir,fedboefaélum mit ab Angelo,ex diuina voluntate.vt ibi diciturjcjr dicit S. Tbo. ind, q, y. adtertiunt. quod Angelus mouit Ünguam Afinçprædiftç.amp;per crebram acrisreper-tullionera protiiliiarticulata verba, de quibus ibi, naturalium verborum fimilitudincm babentia.tex. iutera ibidicit, qiiöd Dominus apcruit os Afinæ: tiot.Ang.vide Tho.md. q. /• amp;6.in tit.de mirac. t Vltimó, 2j non omittamilludcp dixit K^/er.Ato./zi./.c.^.fp olim Romæ Fortunæ fimulachrum quoddam marmo-reum,quod pofitu erat in via Latina,dicitur locutö fuifle infrafcripta verba adMatronas illas Roma-i '•. nas,videlicet, Rite me matronæ vidiftis,riteqne de-dicaftis. Nee prîtes ifta fuifle Poetarum figmenta: quiafitalia eflent,profcâb fieriTheologi in fuis j diuinis literis non infererentapprobado, pront fit ! nbsp;nbsp;ferS. Tho. in d. q. y. in ^.no.e^ e^gl.mt.in c.Mojfis. in verf
! W;Mrf.^2.lt;j.2.quædicit,qubd Angeli ta Boni quam ’ Mali habitant in ficciscorporibus.f. in ftatuislapi-deis, æneis amp;nbsp;marmoreis,in cadaueribus defuného-rü,inauibus,in quibusipfi Dæmonesdantrefpon-fum,amp;refert exemplum Saulis, qui adorauit Dia-bolû, amp;nbsp;alias dixi fuprà, quod D^mó fub idoloru m formapcraâisfaçrificijsjamp;preeibusSortilcgorum fiuo
-ocr page 140-toi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tra^atus Fault Grillandi
Hue Magorum ipfis intcrrogantibus amp;nbsp;fcire qur-rcntibusquæoccultafunt,refpondetad propofîtû, vocequadamfonanti articulatavcrba,ac fi cx ore hominis procédèrent, nihiloniinuï neq; vox,neq; verba naturalia funt ficut Humana, fed ex crebra aëris repereuffione perDxmonem concitata verba illaprolatafuerunt,rr fipra diélunteSl. Si igitiir hxc fieri poffunt artc,amp; virtute D jmonis,qux longe maiorafuntintelleöui humano,minus capacia, amp;diffïciliora,quödcanis autaliudanimal brutum feu ftatua marmorca verba articulataprotulerint: quanta magis credendum eft, quod Dxmon poflit corporaliter deferremotu localiaut brutum, qiiod minuseft, quàm animal de nouo create; vel vnam fpeciem in alteramtransformare, vtdixmtusjuprade iß virgaconuerfi in draconem. f Demum vt res ipfa çun-ótis clariiisinnotclcatjfubdam exempla.
^ Annis citra zo.in agro Sabino vicino vrbi Romx, ' ïn quodam oppido quidam rufticus Habens vxo-j rem,qux erat dcExprclfa Dæmonis Profeffione,amp; pluries ab eointerrogata, fieratdcdi(3:aProfe^fio-l ne, femper audaciflime negauerat, cuius maritiex f quibufdam fignis qua? viderat maior fufpicioani-niumapprehendit,vndedeercuit veile viderc,fi ve-, rum erat, quod de noßeipfa exiretextra domum, amp;quorfum tenderer,amp;pluribusnodibus fummo-perè inuigilauit, vt videret, quid ipfa facerct : qux 1 femper volebat poft maritumiredormitum,amp;diu ' poftquam ipfc intraueratinlcdomultotiesvigila-bat. Demum node quadam hora 5. vel circa, qua ipfa citata ire tenebaturadludum,ipfe maritusia-cebat
-ocr page 141-Da SortUe^ijs. Ou/cß. 7. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;is^
ccbat quafi dormiens,amp;ipfavenitadillumadper-fcrutandum (1 dormiebat,quod videns maritus,fta-tim confinxitaltius dormire,amp; grauiorefomno tenen, ipfa vifo dormientc retvoceffit ftatim,amp;pe. dctentimibatlentograd:i: tune maritusmagisat-gutè inuigjlat,atquc obferuatcum diligentiacun-fta, qux vxoripfafaciebat, dcmiim yidit,quüdac-ceflitad quendam angulum domus, amp;nbsp;eleuataqua-dam eifta, aflumpfit pixidem feu ollulam quan-dam qus fuberat, deinde exutis vcftibuscœpitin-ungi cum certo vnguento in diftaollulaexiftents apud ignem calefaSo, poftea pixidem feu ollulam prædieftam ad priftinum locum repofuit,deinde vi-dit illam velociter exeuntem de domo,acfipedi-bus non tangeret terram; poft cuius difceffum markus affurgens acceffit ad oftium, quod dau-fiim optimè vidit,ctiam cum peflulo, fiue ftanga interiuSjde quo magis obftupuit, deinde acceffit ad angulum, ex quo ilia vnguentum aflumpferat,amp; reperta ollula,illam accepit,amp;alibi abfcondit,8c teuerfus fuit in leä:o,perfccitque fomnum vfque admane. Die verb fequentireuerfamvxorem markus interrogauk,quonam proficifceretur node illa, quando ex domo receffit media node fola, quæà prinçipio fortiter negabat falua fronte : tunc maritus fumpto ligno,cœpit illam acriter verbe-rare, vt haberet veritatem, ipfa adhuc indurato corde refiftebat, demum maritusfumptapixide fiue ollula,Ecce dixit muliermalcdida,vide,fi cre-dis, qubd noucrim fcelera t ua, amp;nbsp;grauiter fibi com-minabatur, aut quod mortem fubirct, am ülum doceret.
-ocr page 142-TraHatm Pauü GriUanäi
fI9
doceret,quomodofaccret illas vnélioncs,amp;difccf-i liis,qiiia volebat omnin öacccderead congregation
nesillas.qiiasintendcbatomnino videre,amp;qnçfie* i rentincis.Tuncmiilieripfaconfufa,dumviditpi-* ' xidem vndlionis, fafla eli ingenue erroremfuum, * jmplorando fupplicitcr veniam ab ipfb viio,qiiili-bcnci animo fub fidc promifit ei indulgerc, dum-modojipfum adduceret feciim vna noête adcon-gregationes prædiftas. Ipfa tuncapcriensos fijuni cœpit veraloqui.amp;cunôtadiâæProfeffioniscapi-' tulareccnfuit,amp; oftcndifvoluptatcs, illccebras, amp;
gaudiaim menfa, quxindeafliimebant, amp;dcamcE-nitatc,amp; delcctationc ludorum, magnificentia cborcarum,opulcntia conuiuiormTijPrincipis il-liusliberalitatc.amp;devltimi cfFeélusduIcedinecrn* da narrauit; ex quo indulgentiam admilforumi marito ipfo impetrauerat, qui maritus curiofus ifta vidcre, amp;nbsp;interefle, prxcepit vxori, vt quam pri-mum ad didam congregationem accefiura crat, ipfum euocaret.' quxmullerpromifitiHumadJu-cere, amp;nbsp;impetrata prnis licentia à Domino Satbana de adducendo maritum ad ipfam cógregationem, adueniente hora, adhibitis vndionibus,vnufquiP Z, que ipforum fuper fuo bircoequitandoquàm ve-lt; lociffimèperuenitadlocumipfiuscongregationis,
amp; antequam difcederent de domo: vir ipfe diligenter præmonitus fuit ab vxore,vtfummoperè prx-cauerer, ne initinerceundo, vel redeundo,aut in loco congregationis,fignó cruels fe muniret,aut 11-lius nomen, nee Del, vel lefu C Xifti quouis modo cómemoraret,maximèin Iaudando,vcl adorando, qui
-ocr page 143-De Sortilegijs. QÿieJÎ. 7- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;it/
qui^fic facerepromifît: in locofiftensvxordimilit mariru incerta parte nioncdoipfum,vtillam cxpe-ƒ Ôsret, donee reuerterctur à’præftando óbedien-tiam carum Principi Sathanæ, qncmadmodumv nufquifque aliorum tenebatur. quimaritusvidens t taminnumeram viroriim,acmiilicrBm multitudi-nemüiieadefle,vehementer obrtupuit.Finitaobe. dientia hunt tripudia,amp;choreæ quam celcberrimæ^ cum maxima cymbalorum, tympanorum, alio-a rumque inftruraentorum dulccdine, amp;tripudan- * tinm numerofitate ordin e quodam retrogrado co-tra inorem,naturamamp;ordinem chorearum quib. nos vtimur: quibus peraôisjpræparantur menfæ quamampliffimæ, cum maximacpularum, amp;con-niuantu copia, amp;nbsp;opcimis fcrculis. Vxorilla cxinr dulgentia Principis incroducit maritum axl men-lam:comcdere incipiunt, maritus deguftans epu-lasinfipidaspetijt falem,quinullusadcratinomni-bus menfisjUec dum venerat quifquam; cum falem item tn petijt, atque rogauit, proecdente mora ite-tum atque iterum, terque, quaterque falem ipfum hjpplicadopetijt,amp;tones replicauit,quod Dçmon quidam falem ipfaattulit, vnde maritusviden^fa-lê,fummoperegauifusefl,amp; præfigaudio magno dixit hge verba: Hor laudato ha Dio,pur vene quc-fto fale. Qiio verbo prolato,pollquam auditum fuit nomen Deilau;latum,vnico moinento cunfta pcriere,amp;omncs vndiq;ftatimdifccflcrunt men/ç, tpulæq;omnes confumptæfunt.luminariacunâa quç multa erât illico extinéla funt, adeô, q, maritus 'pferepertus fit folijs,amp;nudusin loco ipfoin medio
tenc-
-ocr page 144-ill nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tuäatus Pauli GriUafidi
tenebrarum.ftetitque fub ilia frigidiffima nucc Bc-' * neuentanaper totam noélcm vlqucad mane cum ' maximo frigore, amp;nbsp;periculo. Die verb fcquenti vi-dens partorcs qui pafcebant greges circalocavici-na,abipfispetijt,vbinam clTeciplc,amp;qu$regio ilia effet, cui refponfum fuit, quöderatBeneuenta-na,quæ diftabat à patria ipfius viri centum milia-‘rijs, vel circa,ipfe vcrócratnudusficutalij,qniva-* dunt ad choreas Dæmonum, multùm malèfcha-' buitin partibus illis, adeô, quod furtulitpericuhini mortis :amp; quia valdè ignotuseratin caregionc,amp; fine pecunijs,coalt;rtus fuit mendicareoftiatimpro amore Dci,adcö quod inuenit tuniccllam quan-da fatis contritam,vt poflet fe tucri à frigore, quod tune vigebat;amp; fic paulatim quærendo vidumin ïtincie pro amore Dei tantum ambulauit, quod peruenit ad j riamfpaciooftodicrum, vel circa, amp;nbsp;erat adeó deformatus, amp;nbsp;macilentus,quód à pau-cis recognofcebatur, amp;acccdcns ad curiam Princi-pis illius cartri, detulit qucrclam contra eins vxo-rem, amp;nbsp;quafda alias mulicres eiufdem Profeflionis dus focias,quæomnesfucruntincarccratæ,amp; duin à principio negarcnt,inrtanteviroprxdifl:otcfti-monium verum de vifu ferente, tandéomnesfafls 7 funt,amp;ardentiflimisfiammis côhurtæ.fNec dû de-. cêlapfi funt.velcircitcranni,quod mulierquxdam ’ iuuenculainfra id.annum etatisexiftcns adhuc vir-goeiufdem Sabinen.dioecefis ex altcro tarnen op-pido oriûda,à quadam alia Malcfica Striga feduiSa, vtReligioné Diabolic! profiteretur,adludûaddu-da fuit, amp;nbsp;pinonita, ne ligno criicis fe munirct,auï
Dcuin
-ocr page 145-De Sortileges. Quitfl. 7. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uj
Deum lefum Ch ri ft um collaudando memïncrir; Portquam ad locum congregationisacctflerur,-iunioripfavidés ram maximam mulierihm viro- | rumq; multitudincm,amp; Principem ipfumSatha-nam in folio maieftaris ram fuperbèfedentem, Sc tücauracisornamencis,amp;:purpurcisveftib.deco- i ratum.vehcinencer obltupuir,amp;;quiafimplcxe- ' ratvirgo, incauta, prima: monitionisoblita, ob rerum magniheentiam, amp;nbsp;maximum ftuporem, quo apprehenfa erat, fe figno crucis muniuit,di-cédo: lefu benedetto the cofa e quefta? nee dum ƒ verba prædiâa perfecerat, quod flacim cunöa euanuere, 8lt;:omnjb.lumin3ribuspenirusextm-ftis, folahscc mifcrainrer maximasrenebrasval-dè mcefta repenrur, amp;nbsp;quam maximus pauor vehementer illâ apprehendit, ex quo penè morcua eftj fed recordara de nomine lefu, amp;B. virginis Mariædeuotifsimisprecibus feilliscommenda-tiit.vouitquecaftitatemperperuamjfiincolumis inde euaderet, amp;nbsp;diuino auxilio illuftrata, tantæ folicudinis periculum mox euafir, quia fenex ru-fticusvnàcumfilio. amp;nbsp;afello rranübatpropelocum prædtâum,vbi erat iftapuella, qua plurimû lamentabaturde forte fua. Qtu fenex, audito ge-micu.accefsit ad illam, dicens: Filia’nea,quid fa-cisiftic folaifto temporenoéturno: quam cum nudä viderer, magis obdupuit? quæ fimplex Virgo maximaerubefcentiaduda, quæ nihil habe-hat, vnde pudibunda pertegerer, poft multas la-chrymas,gemitus,amp; fufpiria,huic viro qua pluri-niüfecómendauir, vc illafecuadducerctaddo-
mum
-ocr page 146-ti4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tra^Atm ?auli CrtUandi
mum fuam: qui fenex accepit pallium fuu, amp;nbsp;pO’ fuitfuperhumerispuellæ, amp;nbsp;illamfecum addo-mum fuam, quæ non multùm diftabat, adduxir* amp;nbsp;in innere rotam fericm fadi fibi narrauit. Qui fenex ftupore amp;nbsp;pietateplurimifmafficiebatur, audiuitque ex qua patria, quibufve parentibus 1 orta effet, amp;decreuit fenex omninôhæcciuspa-rentibusenunciarc, amp;nbsp;puellam ipfam eifdem rc-ftitucre: ingrefsifuntdomum, vxor fenis, qua: erat multùm pia, perquàm blandè virginem re-, cepit, amp;nbsp;apudfeinleöoretinuit, amp;nbsp;deinde per duos vel tres dies maxima charitate materna pie-tate traótauit,eandemveftibus fuis induit,amp;poft triduuni maritusaccepitafellum,amp;comitelilio pucllamipfamequitantcm ad patnam fuam il-Îæfamreduxit, proprijsqueparentibuseandem reftituit, qui dudum fleuerant perditionemfi-liæ, putantes, ne aliquis miles aut alius nequam vir, noSurno tempore rapuiffet eandem, qui fenex maxima vencratione amp;nbsp;amorisdulcedinea parcntibuspuellxamplexuscft, receprisq; mu-neribus profe amp;nbsp;filio, dimiffapuella, ad domuni fuam regerfus fuit. Qux quidem puella, poftqua donoDei, amp;nbsp;gratia B.Mari«virginis tam graue periculumeuafcrat, decreuit omnino votuiam faöuadimplere, amp;nbsp;ingreffafuitmonafterium S. Fran.affumptoq;habitu/olcnniter profeffafuit, amp;nbsp;caltifsimc vixit,cums parentes liberum praefti-tere confenfumdllam veró MalediâamStrigam, quæ filiam fuam adduxerat adillum locü, denü-ciaruntcuriæ, amp;recomperta, publicè fuitigne
coin-
-ocr page 147-De Sortilege's. Qu^ß. ƒi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i/f
Combufla. Hxcenim, quæaudiui,retuli, modo referam.qnæ ipfe vidi,amp; in foro habui,quæ plura func, tarnen duo tâtùm, quæ reccntiorafunt,re-féram. Annodoinini i5i4.menfcScptembédum effem in quodam Caftro Monafterij S.Pauli dcC', vrbeapudregionéSabin. vt mea prædiaillicex- ƒ pedirem,amp;inoxadvrbéreuerterer, fummis fui' precibusrogatusaReuenP. Domino Abbate il-Hus monafterij, qui eft Dominus in tcmporalib. I dilt;ftoriiCaftrorum, vt accedereadaliudCaftru. ciufdem,monafterij,ibi vicinum quod Nazarenii ' appcllanc,adexaminandum très mulieres Male-( ficasftueScrigas, vr dicebant, quæinarceipfius Caftri aliquandiu inclufæ remanferant, quæ ex earum didisacciperem. fibireferrem, atqjcon-fulerem quid mihi in re ilia agendum efte videre-tur. Ego autem, qui meis præpeditus eram,licet no poruerim abfqj magno meo incomodo iiluc accedere,amp; huicreivacate,nihilominusmorem ' gerere tato viro, quern alias in meis valdè gratû* amp;benignum reperi, non potui euitare, quin eius precesmihi mandatasferuarem. Accefsiqjadik las,quarum vnâ, quæmihifaciliorvidebatur,ex-aminarecocpi.amp;pluribitscxhortationib.vtvcri-tatemâperirer,perfuadere:quædemùmpoftali-qualern hæfitationécœpitveraioq,amp;rem ipfain totam faceri,qualiter ipfaerat de fcâa illaStrigi-jnagarumExpreftèProfefta, in qua Ptofeßione inftiteratperannosi4.cótinuos,qiiib.continuü «ómercium habuerat cù Demone, amp;nbsp;nominanic altera mulieré Malefic2m,q fuerat eius Magiftra#
-ocr page 148-/ li nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Travat lü Pauli Grillant
amp; ipfam ad Profeßioncm adduxerat,amp; quod iftö ƒ tempore plurimaMaleficiaifideVeneficiafecerat Iamp; contra horninum perfonas, amp;nbsp;contra iuméta: ex quibus homines tres pcricranr.iumëtaauteni « quatuor,amp; tjgt; agroruïn plurium fege ces immatu-/ ras,ventis,grandinib.amp;tempettatibusftrauerar, amp;penitusdeuaftauerar, amp;nbsp;multa alia hishniilia obfcóena machinata fuerac arte illa maleficaad vlcifcenduminiuriasfuas. Qua egofubtiliùsin-terrogans, vt clariù$haberé, qua: funt iftius Dia-bolicæ Religionis fuç Profcfsiouis fecreta.Prinio cnim perfcrutatus fui, quid effet illa Profefsio, quam mulieresipfa:faciuntcüDiemone,amp;quib. inodoamp;ordinead illam accédant, amp;nbsp;quibuscæ-remonijsamp;folennitatib.vtanturin ea ? Ad quid fcobligcntDænioni? Sub qua forma verborum fiat obligatio ipfa, itc poftea, quæfintabeisfer-uanda, amp;nbsp;ad qüæ teneantur? Similiter qua; præ-mia habeant, amp;nbsp;quæ haberefpcrétab earû Principe Dæmonc? amp;nbsp;ex quibus rebus hmplicibus, velmixtiscomponant vnguenta, quibusliniant corporafua,dum vaduntadludos? amp;cumquib. etiam rebus faciant alia VeneficaMalcficia?Item quern ordinemteneant, quando acceffurasfunt adludosprædiâos, amp;ficne fitverum,lt;jjvadant corporaliter, vel illafit illufiofine vifioquidam in apparentia,in mente, amp;nbsp;intclleâu, amp;nbsp;cafu quo accédât corporaliter, an ambulct pedib. jpprijs, vel aliter deferatur,amp; quomodo amp;per qué. Item qmo amp;nbsp;qualitercelebrent facrificia, offerde prc-ces,amp;muneraDæmoni. Ité qu« fintillispcipua in
-ocr page 149-Jie Sortilegtjs. Quicß. ^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;//y
^nobferuântiaindiâ:aProfef8ione,8^aliaquçdâ,ƒ qua: nunc nó recordor: q quidem mulier fub fpe ƒ vitæ cunéla àprincipio vfq; ad finem recenfuit, q' Profcfsioipfa requirit, exprimédo omniafingu-lailliuscapitula.tPrimum.n.dixit:quódquando 18 adduâa fuit per illâ einsMagidrä antetribunal Prinçipts earum,qui ed Diabolus in forma Regis præfidésin lolio Maieftatis, inftrudapriùsàMa-giftraquidfaduraerar, venir amp;nbsp;oportuitprimô abnegareßaptifmum, amp;nbsp;omnia ChriftianæFidei documentarelinquere, deindeEcclefiafticaSa-cramenta cunda jpijeerç, pedibusq;jpprijs eon-tulcare crueem, amp;nbsp;imaginesB. Maria: virginis, amp;nbsp;îliorum fandorü, quamuis hæc vlcima non fiunt corâ eo, fed alibi; pofteà fatis ed, q» ida^mittanc , fefadurasquamprimûceder occafio, deindefe-ritobligationéperfolennemdipulationéin ma-nib.ipfiusPrincipis,quavouit,amp;^mifit,quôdp-petuô eric illi fidelis,amp; obediens.ât omnibus eius ■^aadatisparebit. Deinde medio iureiurädota-Äis feripruris fuper quodâ magno libroobfcugt; ’■as paginas continente, præditit homagiûfine ppetuum vafaUagium, amp;nbsp;tp nunquâ redibit ad fi-dctnChridi,necdiuinaprçceptaferuabir,fedfo-lùmea quæ pcripfumPrincipéeruntdecernen-^a,amp; quod ppetuis futuris remporibus ent obe-^'ens illi,amp; veniet cócinuc, cum vocata fucrit, ad ^udos, amp;congregationcsnodurnas,amp;quæinei8 per alias mulieres fiunt,ipfa facict,amp; quod ctiain aderit facridcijs illorum nodurnis,amp; fobtas pre-ces,amp;cultüadorät-ionisf)dabir5 vota quæcunqj
H 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quæ
-ocr page 150-f/^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trallatusraidi Grillât}di
qnæ ipfa præftare contigerit pro virib.aditnp’e-bit,amp; quofcunqj poterit alios ad eandé Profefsio nem adducet. Econuerfoafit ipfe Princeps egre-gia fronte ^mifit cidem m ulieri fic præfenti prï* ftareppetuam felicitate,grandiaimmenfa,amp;vo-luptatesquafcunqj in hoc müdo habere defide-rauerit,amp;demiim poft hanc vitam longè maiora muneraconfequetur. Quo fado ftatim vnü Dæ-rnonemconftituitadcnftodiam ipfiusmulieris, quam niinquam relinquere debear, fed illi infer-uire in omnib.qua: ipfa cupiet, amp;nbsp;quotiefcunque contigerit ad ludos accedere, hoc ipfe intimabit mulieri,amp;illamdeferet, amp;inftruetrrfuprà: qui quidem Daemon aflbciatur ei tanquam maritus vxori:infupcr dixit, quod fæpiùsacceduntadcô-gregationesillas, vbi maximamulierumnumc-rofitas congregatur, amp;nbsp;non vident illain mente, amp;inte]lcâuautinapparentia, fedinvera, amp;na-turali forma accedunt ad loca pra;dilt;Sa,hoc nio-do,amp;ordine, videlicet, quia primo per vnum,vel duos dies antequam fiatcongregatio,intin)atiir fibi perDxmonemillum, qui eftadipfarumcu-ftodiam cóftitutus,qualiter node tali,amp; tali ho-rafe præparet ad veniendum ad ludum,quar muller, ßhaberetiuftämcaufainiropedimenti, de-ducitamp;auditur, dummodofitcauft vera, amp;nbsp;cx-cufabilis, quæ légitiméexcufarepoflef, aüqquin ft fingcrethaberecaufam.quxnullacflct, vtnon accederet, non deferebaturinuita, fedremane- ' bat ipdomo fua,tnhilominus pro poena fui men- i daçijadiô fprutercruciabaturaDamone, vt in men*
-ocr page 151-Be SortUe^ijs. Q^aß. 7. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/i9
mente, amp;nbsp;in corpore maximis, amp;nbsp;continuis do-loribus, amp;nbsp;ægritüdine incrinfeca, velextrinfeca,» tam fortiter vexabatur, quód die noâûque tóiV penitus quietishaberet,fed Temper tribularetWil amp;nbsp;omnia, quæ ipfa ageret, euanefcerent, amp;nbsp;pâtirent in fieri: adeô. quod nectffe fuir, vt totmali J celTarenr, quodpeccatumfuumfarerctur, amp;^-mitteret etiam medio iureiiirando, qiiod afn-pliùsnonreçuiabitaccedere, amp;nbsp;hocmodoedäi fit ab illis malis. Cùm vcrópromitterétafccefTu-ram, ftatimaduenientenode, 3choracii6caba-tur voce quadâ velut humanaabipTöDaeltnonej qu«non vocantDxmonem, TedMagifterulum, ilisc Magiftrum Martinettum, fineMartinellurn hoc nomine dient. Qua: fie cuocata, moxfume-batpixidé vnâionis, amp;nbsp;liniebat corpus fiium in quibufdam partib.amp; mcmbris,quo linito.exibac exdomo, amp;nbsp;inueniebatTemper Magiftemlûfuû in forma hirci illam expeftantem apudortium, fup quo mulicripfadixit quodequitabar, amp;nbsp;api-plicarc Tolebat fortitet manus ad crinës,amp; ftafcim hircus illeaTccndebatperaërcm, amp;nbsp;breuifsimo temporede^fqrebatmulierem ipfam vTq; ad nu-cemBeneuentanam, amp;nbsp;ibi illam Tuauiterdepo-nebat,vbiinnumeramulierum, virorumqjmul-titudo coram Principe illo vndique corifluebar, tPrimum autem quodfaciendumcrar peripfas ^S’ mulieres fignum obedientiæ, amp;nbsp;reuerentiæ, qux fiebat cora Principe ordine quoda rétrograde, inoppofitûdireâoilÜreuerentiæquânospfiare folemusj nos.n.inclinamuscaput, amp;humcros, H 4 fleeti-
-ocr page 152-220 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Travat Ui Pauli GriUandi
fiedimusgenucfure retro curuato voliiétcsvul-. turn ad Principein,fiue adalium qué veneramur, ’Jpfi verotaciunrçonrrà: o,uia tcrgavoluuncver-I iusPrinopcni, amp;nbsp;caput curuant verfus hurneros, adeo, vtnjentum ccelörelpiciat, crura vero non 1 curuant rertó,vt nos facimusjedeleuatfurfum à terra aparte anteriori,amp;itafcruaturibi.Pcraóa igiturreuerétia,Priucepamp;mandai;^, quódoéstri-pudienr, faltenrq; cum læriria amp;nbsp;gaudio, furnen-tes vnaqujeqiVQluptatesfuas, amp;nbsp;vnufquifq; Dæ-monuaaaccipitmulierem fuam, ad cuius cuüo-diam depuçatps elK.amp; curii ea gerit falrationes il-Us magna læçitia.atq; dukedinc,amp;interim præ-parantur menfe cum lautifsimis ferculisabun. dacifsimqornatXjamp;celebratischoreis veniüt ad çonuiuia.quibus completis,amp;cibatis omnib.cx-tinguunrur luminanaomnia. amp;nbsp;quifqjDæmon in forma incubi. f viri, fuam capit mulierê, fi qui vero funt yin, halbent Dæmonem fuum in forma fuecubi.f.mulierisjamp;ficadinuicemomneamp;adim-plent coitum carnis, amp;nbsp;cum maxima voluptare, quo officio GÓpieto,reuertuntur ad domumoés equirantesfupqrillishircis. Sacrificiaveró cüm Hunt,fieri folent ftatim polt peradum reueréti« fignum; fitadoratio, qua expiera, deueniuntad tripudia,amp;alia,dequib.fuprà,quamuisfaçrificia ipfa celebrate folent etiam in alijs locis extra locum congregationis, puta in domopriuata, vel in quibufdam locis occultis , w late diximusfijiri eodem. quaßione tertia amp;nbsp;quinta. Sed aduerte ad i duo, qu» ipfa dixir, vnum eft, quod Damones fefti-
-ocr page 153-De Sortileges. Qu^ß.^.
lit
feftinant reportarc illas ad domum antequam Ubatur aox, antequam pulfetur cainpana pro Aue Maria de mane,quæ pulfarifolet in aurora» i vel paru ante, quoniam fi fortèpulfaretur cam, pana tempore quo deferuntur ad domum, ne- / cede habet illarumMagiller, in codem locovbi f audit fonum prædiâum , deponere muiierem, aut virum, nec potett amplius ipfam vcl ipfum ^ut^ tangere,fed neccflecft,qu0drefiduum illud iti-neris ptdibus proprijs ambulct, quod perraro quidemeuenirefolet,quiaitavelociteripfasre-porraHr,quôdnonimpediunturàfono. Secundum eftquodrctulit.quôd quotiefeunqj inter-fuerat ludis, ita feffa reuertebatur ad domum, proprerillaschoreas,amp;crebras faltationes.quia erat debilis complexionis, vt apparebat,quód per très vcl quatuor dies male fc habebat in corpore, propter magnos laboresquosfuHinuerar, quæ fimilitercumüa:monefuo,dumcfl'stin forma incubi, fæpifsimè fuifle camaliter cognitarn maxima cum deleâatione teftata fuit. Hrec rUa^^ ibi.fAliudbrcuiusexemplumfuperaddam,alia jo quoque mulier ciufdem Profefsionis , quæ vnà cum præccdenticrat incarcerara,dumdeferre-tur à Dæmone fiio,reuercendo à ludis prœdiâis, in itinere antequam peruenirent ad domum, dumeffetvicinaoppidopatriæfuæ,audiuic pul-fari campanam de mane pro Aue Maria. Vnde Dæmon neceffe habuit illam deponere,amp; difee-dere:quam depofuit ftatim,amp;dimifitin quodam agro iuxta quandam ripam , vbi erant fpincta
H 5 quæ-
-ocr page 154-J 22 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trailatus Pauli GriUandi
quidam, amp;nbsp;in diöo loco ipfamifera mulier ne-cefTehabuit expedarc vfque ad mane, quo lux » clara apparcrct, fed Fortuna profuit fibi, quia il-* la die in aurora, amp;nbsp;in diluculo quidam iuuenis il-A liusoppidiibatadaliumlocumibivicinum,qué I ipfa videns tranfeuntem cognouit atque voca-uit nomine proprio, quod audiens iuuenis pri-ƒ ma facie timuit aliquantulum , fed videns po-fteimulicremipfam,qua:feminudaeratafcmo-ribus fuprà , amp;nbsp;crinibus fparfis fcapillata tota, magisobflupuit, nee audebat adipfam accede-re , nihilominus ilia adeo benigne , amp;nbsp;humili-ter ipfum rogauit, vt accederet ad illam : qui ve-nit,amp; interrogauit eandem, poftquana illam rc-cognouit.cur lllicitafola morarctur in ea forma, cui ilia dixit, quod tota node afellûfuû que pcrdidcrar,perqui(ierat,amp; nunquam potuit ilium inuenire , cui iuuenis fubridens minufque credensdixit, hoc cnim aliud quærit quàm afel-li inquifitio.qui quærit afellum, vadit cum focio, amp;nbsp;non folahc feminuda,amp; fcapillata : aliud efl: quodquærebasdixitipfe, dicasmihiveritatem, fi vis, vnde venis ? vbi fuifti ? quid facis hîc fola? quisadduxit^dicasmihi omniafivis habere fuf-fragium,amp;cro tibifccretus,amp;fidus.Tunc mulier ipfaLucretia nuncupara,quæ erat fatis pinguis amp;nbsp;pulchra,licetfatis timeretfæuitiâviri, amp;fuoru(H confanguineorü,tamenfifaeftd€iuueneillo,ro* gandoipfura prins fumis prccib..necuiquamre-uelarctfaâûillud,fcdtaceret jquia ipfa volcbat pingmora munera’hbi clargiri,cui iuuenis fub fi-
-ocr page 155-jyeSerti!eg^‘s.QMß.7gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;UJ
«le promifit,quôdabfquçdubio cunâareferret, amp;illefutiirnserit fibifecrctifsimus, tucipfafaffa, eft,quod rcuertebatur ea node àludisBeneuen-tanis,amp; dû cflçt in itinere,deferreturq; peraëré à Magittcrulo fuo,audiro fono campant,quæ pul- j fatur de mane pro Aue Maria, fuit fibi ncceffe, » ‘^illam deponerct in terra in eodé loco in quo teperiebatur,quando audiuitfonum prædidû, amp;hoc modo ipfaficfola reperiebatur ibi,tunc iuuenis accefsit adilla, amp;nbsp;præftitit illiopé inre-ueftiédo.amp;recaptandofe.deindcaflbciauitillatn vfqjaddomum abfq;eoquodaliquis fadü illud aducrteret,,p cuius laborib.amp;fide mulieripfa do nauirdidoiuuenivnüparcaligarum, vnubirre- / turn , amp;nbsp;camifiam vnani, amp;nbsp;certas petras cafei, . togando, eum iterum atque irerum, vt tacerct, ' Aita promific,amp; tacuit remipfam plures men-/ fes, deindenefcitur quo fpiritu aut indignations vellapfuiuuentutisdudus, rem ipfam fecre-tomodocum vno,deinde eumalteropropala-nit,adeó,quódpaulatim res deuenit ad notiti-JmCuriï, vnde mulier ipfa capta, amp;nbsp;cum alijs incarcerata fuit, amp;nbsp;iuuenis ille vt teftiç omnia hæc medio iuramento depofuit, adeo cfuod ipfa quoque poft multa facinus fuum diutius tergi-Uerfari non potuit: ego ramen illarum fentcn-tijs inrereffe non potui, quia necefte mihi fuie ad vrbem reuerti, illafquc dimifi earum iudici ordinario, vtiuftitiam faceret j fed cunda retuli prafato Domino Abbati,prout inueneram, qui WiandauitfuoLocutntencntijVtde ipfis iuftitia face»
-ocr page 156-124 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TraCiattu Pauli GriSandi
faceret, Scinde ad paucos dies retulerunt mihi 1 quódvitatnfuamfiinerunc flammis. Iftarum vnT / ^iientavidiatquetetigi.amp;quafdam alias malefi-cas mixturas.quibus gt auifsimas rgrirudipesin j humanis corponbus inferebant ,amp; illud etiatn vidi,qiio hominem ad earum libitum in furo-rem, amp;infaniam inducebantjqua: omnia man-31 daui ignccomburi.|Exquibàsn]anifeftèdeprc-hendi poceft,quod vorè,amp;corporaliter deferun-tur,nonautem inipirituilluduntur. Adquid enimopuserac, quod iila prior conquereretur de lafsitudine corporis,amp; membrorum , poft-quamreuerfaeratàludis.vbidixit,quod per tres vel quatuor dies fe male habebat in corpore, propter magnos labores diäarum chorearum, ,Siin fpiritu duntaxat fuiflet apprehenfa iUufio-ne iila, non erat opus,quod conquereretur de corpore,amp; nimio laborc, quiacorpus non labo-rat i n fo m nis, fed ani m us d u ntaxat, vr ƒ f. epfiopi-Alteraetiam mulier,de qua in vltimo exemple, nonfuilTetcompertafolain i!lo loco,ni(i iinflet in corpore,vt exprædiftis. Sedquæro nunequid eft, quôdin ifta fefta vt plurimum funt mulieres, viri autem ran funt ? Refp. plures redduntur rationes per Doc.Primaeft, quod muller tanquain debilior,amp;fragilior facilius decipitura E)iabo-lo,amp;credicomniaquæfibi perfuadenrur.f./ßrw, deverb.ß^.e.2 de dand-dejj). amp;nbsp;habetur Gen. 3:c. vbi Diabolus lerpensprius decepit mulierem quànivi-rum,cô, quia magis drcdula fuit ; Alia poteft-efle ratio, quia faciunt propter cxplendam libidi-nent
-ocr page 157-toeSortileays.Quaß.y. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;af
hem carnîs,quam alio modo non poffentabfque ignominiafatiareûrtocnimmodo capiuntdelc-| |âationem cumDimone,amp;complentdefideri-umfuum^abfque to, quôd contra ipfasinfurgat. infamia,vt ex plurium ipfarummulierumeon-' fefsionibns accepi, dum ifta fubtiliterindagarer. C^idam abj dixerunt, quôd mulier cil inagis va- . na, amp;nbsp;diriofai amp;nbsp;magis familiaris Diabolo quàm fitvir,amp; quæ^tninustimet tranfgrefsionempræ-ceptifuperioris quàmvir,quafiquôd magis re-l gicur voluntate , appetitu amp;nbsp;fenfualitace quàm gt;nbsp;^if\one,Vt habetur ^2.q.^.cap. qutdprepofuifli.amp;^^.q. y, ■^dam,amp;c-multer,(if.peral.tn d.c.i.de dande.deJjjon. amp;nbsp;d- c. S/upérOene.amp;rbiperfatros Dod. Ex prædictis itaquc lt;;oncludo concluüonem ipfam ede fufficienter probatam,cuinon habentobftarc quidamquæ fuperiùs in contrarium adduccbantur.Et primo non obftat tex.in d.c. epifiopi. fuper quo tenentes Contrarium fe omnes fundant, cuilicèt per alios Ôoâ.anciquos, amp;Mod.fuerint datæ pliires re-^ponfioncs,advnum tarnen tcndcntes.fciliccr, Snôd tex. non loquitur de feâa ifta Strigarum, fedde alia longe diuerfa ab ifta. Ego tarnen idem comprobando alio modo refpondebo ad ilium Cex.declarando literam, amp;nbsp;mentem illiusconci-bj,amp;antcquamad vlteriora procedampræmit-Cotquod omnis lex recipic interpretationemi J» rafionefuajmaximè quando ratio in legerepe-brurexprefla,qu3c magis attendenda eft quàm diäum legis./ adigereS.quamuü.ff. deiurepa. l. cumpa-^^’'■f.duUißmü.ff.de le^. 2.1, militesprMentuï. (^ [.milites
ägrum.
-ocr page 158-126 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trailattu Pauli Grillant
agrum.mprtnc.ff.deremil.l. nemen.in fi.ff.de kg. j. ^Satii • i» l.2.$.videndum.ff. ad Tertul. idem Bart, in L omnespopu-lidn 7-lt;Juiefiioneprinc.ff.deiufl.amp;iur, Bart, inl.ficonfiante, in ^.colum.in ^.^^-quafiff. fil. mat.amp;tnl.fivero.§.devi-ro.eod.tit.amp;inl.i.C.quafitlon.conJît.ô'r.difi. c.confietu^ de.per Gem.inca. vbipericulum, in2.no.de elec.lib. ó.amp;ed gl.not.inclem.i.deelec.inver,eligatur,(!rgl.ind.f.confuetu-do.i.difi. Ideà dicunt Doc. quod cm non conuenit ratio legis,minds conuenic ipfalex. d Lctimpa-ter.f.dulcifiimü amp;di£t.l.}io}nen.infin.amp;d.l.milites.lapri-fna,amp;l.2.ff. de re. mili. Quibus præmifsis dico, quod ratio principalisilliusca. amp;intentio con-cilij Aquiren.non fuit veile iinpugnare, amp;nbsp;habere pro impofsibUi, quôd Dæmon Deo permit-rente non poamp;t hominem corporaliter defer-redelocoadlocum motu locali, quia fi fuiflet iftius intemionis, dixiflet contra communem omniunjTheologorum ,amp; Canoniftarum fen-tentiai^, imocontra tcx. proprium facri Euan-gelijMatth 4.Luc. 4. ^Marc. t. ca. inprinc. vbi appa* ret^uodDiabolus tentando Chrifium,qui c-ratyeus amp;nbsp;homo naturalis,detulit ipfum corporaliter fuperpinnaculum rempli,amp; inmon-te/n eKcclCum ,vtlatitis infra dicemus. Intentio igi-tdrfinalis ilhus concilij :in idover. lUudetiamncnesl omittendum,^c. fuit,veileimprobare,amp; damnare errorem illum , in quo crant mulicres illx fcelcracæ, de quibus ibi, quæ erant hœrctic*# amp;nbsp;in fua obftinata' opinione damnara:, amp;nbsp;qua: fuie ratio principalis , atque finalis, quare consilium iliud deciarauit, mulicres lilas efie bas-
-ocr page 159-Tgt;e Sortilege's. Qaaß,/. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;u^r
J ïetîcas, amp;nbsp;damnatas. R3tio,dico principalis fuie ilia quam panic ibi text, videlicet cum aliquid diuitiitatis,aut numinis extra vna Deum arbi-tranturjhsec eft ratio principalis qiiæ facit illas elfe damnatas, quod melius deelaro fie, Concilium illud in princ.exponit generale ediâû, quo niandaturomnibusepifcopis,amp;clericis, vt fum-moftudioelaborentperniciofam Sortilegam,amp; Magicamarcemexparochijs fuis penitus eradicate, amp;ficprimoimprobatartem,deinde deüe-' nitadfpeciem.f.adhominesillius artis peritos, dum dicit,quódfialiquem virum, autmulierem huiufmodifccleris fcöatorem inueniant turpi-terdehoncftatum,exparochijsfuisdeijciât,quia fubucrfuseft,amp;isctiamquifimiliscftfibi,fubucr-fi funt omne§xamp; à Diabolo captiui tenentur, qui reliftoercatorefuoDiaboli fuffragiaquarrût.ae ideo à tali pefte debet mudari fanâaEcclcfia.Hic .n. remanet cópleta oratio prima partis can. vbi concilium mandat extirpari banc reprobam ar-temMagicam, amp;Sortilegam,amp; illius Profeffos turpiter dchoneftatosamp; externes à fide catho-lica ex omnibus parochijs fuis rcpelli, ad hoc, vt fanda Ecclefia à tali pefte liberetur. Deindein-cipit fecunda pars, ibi, iUudetiam non eSl omitten-dum, ^uod quadam fcelerata mulieres retro po^t Satha~ nam conuerfr, amp;c. vbi concilium prardidom mu-tauit fermonem, amp;nbsp;pofuit alium cafum diucr-fum à præcedénti , quod patet ibi dum dicit.
' mud non e^ omittendum , quad quadam fielerata mu-litres, amp;c. textw ibi in pnncipio, locutus fuit de mulie-
-ocr page 160-12g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tracîatus Pardi GriHandi
mulicribus, quæ artem Magicam, Sc Sortilegam profitentur,ibi,dum dicit,alique}nvirum, aut mulie~ rem huiufienwdi /celeru,amp;c.ü enim concilium prxdi-dum inilla fecunda parte ,voluiflet intelligere deeifdem mulierib.de quibusfuerat fadamen» tio in prin.tex. non dixiffet per ifta Verba, quadam fielerata mulieres,(^c. fed dixiffct per aliqua verba repetitiua earundem perfonarum , Sc qualita-tum, videlicet,eatdem ipte did«,vel prardids» velperalia Hmilia verba, ex quo enim texhind. z.par. non fuitlocucus per verba repetitiua,fed perdiuerfa,amp;dtuerfum fenfum,amp;cafumdemó-ilrantia,fatendum eft de neceftitate, quod ille fit diucrfus cafus à præcedcnti, amp;nbsp;fie diuerfa fpecies perfonarum, amp;quodfit verumclariùs demon-33 ftrabicurinfrà. tConciliumigiturdeueniendo ad fecundam partem , exponic iftarum mulie-rumProfefsionem.amp;quaiiterfubfalfisilIufioni-bus amp;nbsp;phantafmatibus , üludantur à Dæmone, deinde enumerat quafdam opcrationes , quas muliercsillæ profitentur facere cum Diana vel HerodiadeDeabus fuis,quarumiufsionibus ad illarum feruitiumeuocancur,amp;nodurnishoris accedereprofitenturjfed vtinam hz folæ in fua perfidiaperijifentjamp;non mul tas alias ad illarum interitum pertraxiifenr. Deindeponit modum infidelitatis,amp;:errordra exprimit, quoprincipa-litcrdeducunturin hærefim,dum dicit, naminnu-mera multi turlohacfalfiopinionedecep ta, hac ver a eJje ere-lt;/w.f quiaputanc Diaiiam,amp; Herodiadem effe veras Deas,amp;polieillaopera dequib. ibi perfi-cere,
-ocr page 161-DiSortilcg^'s.Ou^ß.7- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fif
ccre,amp; credendo à refta fide deuiant,amp; erröte paganorum inuoluuntnr. Ratio finalis , Sc principalis omnium fupradi(Storumopcrum,amp; damnat« crcdulitatis, ex qua dicunturhæreti-cx,nunc ponitur, dum dicitur. Cumaliquiddiui-nitatü, aut numittis extra mum Deum arbitrantur ; amp;nbsp;h u C vfque perficitur fecunda oratio, amp;nbsp;didum illi-usfccundæpartis:deinde fequitur improbatio illarum falfæ opinionis,amp; erroris prædicti. Ratio igitur finalis eft, vtproximèdixi, ex qua omnes alij crrores,amp; illufiones fuccefsiuè deprehédenr, cum credunt illasDianam , amp;nbsp;Herodiadem, efie verasDeas,amp;ineismultümdiuinitatis,amp;numi-nisefTejamp;ifteeftverusintelleéius iliius canonis, fibencconfidereturinverbis,amp;in mente.Stan-tcigitur ratione prædiôaexprefla, fecundumil-hni verba ipfius legis funt interpretanda, amp;nbsp;vbi ratio ipfa non conucnit. lex quoque omnino t:tffa.t.d.l.cumpater.§-duläßimij,ff'. dele^. 2.1.hacratio-ö“ ibiBar.ff. decalum.l. ü qui animo, ff. de acqutr.poffeß Ratio autem prædiâa non conuenic, neque veri-ficari potell in hac feöa Strigarum , amp;nbsp;Malefi-corum, quippc quiaipfi, vel ipfæ nondecipiun-turifta falfa opinione , putantes inferuire Dea-busirtis, amp;nbsp;extra vnum Deum aliquid numinis cffe,fed ipfa: vident, cognofcunt ,^^pprehen-duntexprefle,quod illarumPrinceps cui infcr-uiunt,amp; cui obediunt, amp;nbsp;adorant, ert Diabolus inferniinferiorDeo,amp;inimicusDei,fed ini in-feruiunt relido creatorc propter mundi vani-tates ad explendas illarum libidines diéi. tan. e-
-ocr page 162-13«
Tra^atus f^uli GriHandi
• ^fi^hittfrine, amp;nbsp;can.fiquit epi/copus, ead. quafiiine}. S enitn ratio ip(a de qua fupra iftis Strigimagis non conuenic, verba legis amp;illiusdifpofitio mi-nus conuenire debet, per ea quæ proximè di-âafunt.cômaxitnè: f Quia ratio legis derer-minatareftringit diäum legis, vt illa duntaxat lexipfa comprehendat, ad quæ ratio illa natu-raliteradapiaripotett, amp;nbsp;non vltr^d. Leunt pater. S-äulcißimü amp;L hacaHio c^ibiBart.ff. decal.e^l. qutani-tne.fi.deaequir.pcffefiamp; i.dtfi. ca. confuettido,e^no.gl.in clemen.i.deeleét. amp;per Gernmin e. vbtpenculum, inprinc. eo.ütuLltbr. 6. Cuin autem iftæ fint cxclufæàra-tionc , dicuntur efle exclufse â legis difpofitio-nc, per ea qua: fupra diximus.nec obftant exempla, amp;nbsp;auâoritates quas tex. inferiùs dedu-citde Paulo,amp; Ezechiele,quia illa omnia refe-runturad feâam illam, de qua ibi. non autem adStrigas,fiucMaleficas,de quibus hïc. Fate-ortarnen, quodStrigx iftæ,amp; Maleficæ in qui-bufdam conueniunt cum mulicribus illis de quï-bus in d.c.epilcopi,in z.parte.in hoe fcilicet conueniunt, quia vtraque fedainferuit Diabolo, c-tiam illius impcrio gubernatur,fed vna fcienter, altcraignoranter,vnadecipitur, altera decipit. Conueniuntamp;in alio,quia quo ad effeâumæ-ternæ damnationis ita iunt damnatte illæ ficut ifta:,itaDæmones habent imperium fuperillis, ficutfuperiftis,amp;eodem modoillæ funt elimi-nandæjamp;dcijciendæ extraparochias, ficut ifta: Strigimagæ, quia omnes funt damnatte j non ta-niénlequitur,fi in aliquibus conueniunt, amp;a;-quipa-
-ocr page 163-ta Sortilg^^'s Q^tß.^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tji
«luîparlntur, ergo in omnibus debent eße æqui-paratæiquiadacadiuerfirate rationis, daturec-iam dnierlkas iuris.vfßtpra diximus amp;nbsp;dicemns et-i iaminfiaeo. titul.qu^fl. /a.dumdeclarabiïurmatc-riapociilomni, (iue venenorum, amp;nbsp;vt dixi extra commuiiionem Hdeliutn pofiræ funt ill«, beut iftæ,amp; omnes tanquamoues inorbofir funt penn usa Chrilb hdelibus euitand«, ne fanas ones tnorboillo inßeianr./.a. C. de fam. Trin amp;l hiqià/àn-Ham. Cad. de apoß. q u i a o m n es 1 u n t e i u ld e n i o i a bo -hea religioms ,fcd diuerfa: Protefsionisamp; habitus , dieoanimi non corporis , amp;ord!n:s Pro-telsi.-ficur monachi, amp;nbsp;moniales C hriftianæ reli-gionis diuerlos ordmes protefsionis actipiunt# advnum ramendiuinum eukumomnes tendé* tesdtaidi damnati diiierfos ordincs amp;nbsp;ritus acci-piunr,amp; fubdiiierllsordinibus,amp; moribus Diabolo inferuimit,amp; dinerlis quoque nominihus nücupaiitbrjquidam funtharctic', quidam ma* nicha’!,alij verb apoltatæjalij fthifmatici.dona-tidæ, amp;nbsp;fimües, de quibus in iManubaos.Cod.deblèrt amp;!.i.amp;l. hi gUt fanäam. Cod. de apoß amp;nbsp;habetur per gleiß’, M.c^ alios Doet, tn rub. eß“ in ca. i deapoß. amp;de/eh:fina. amp;hoeeit quod in etfeäu voluit dicere ’ex. in cat txctmr,tunicamtu.el.r. ô“ el a. tnprinc. extra de bar.vbt di-^d 1 faciesguidem habentes dmerjas, caudas autem adinui., tern ccUigatas , guia de vanitate tonueniunt tn idipjum, per facies dicodiuerfas intediexitde diuctusor-dinibus hæreticorum , fine Sortikgorum , per taudas adinuicem coUigatas inrellexir de vm-tocuka eiufjcm Duboiica: rehgioids , quia
I a omuÂ
-ocr page 164-. JS^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traäatui Pauli Griäanifi
omniacorum opera tendunt ad cultum Satha-nxfiue in mente, amp;nbsp;inrclledu, fiuc in corpore fiant. Ad hoc vide qua dixi fapra in primo eüidentiali huim 35 queß. t Illx igitur muliercs dc quibus in d. can. epijcopi, dicumur propriè hæreticæ, ex quo per-fikunt in illo errore.purantes aliquid numinis eflein illisDeabus,amp; illas effe veras Deas,reÜ-do Deo Saluatore nodro, vtin cap. e.defum.Trirl. éra6.quaßionefecunda. c^qiiißne faluatore. ér can.ßrmif-ßmi.dehar. Iftæ vetoStrigimagæ, Magi, amp;Sorti-Jegi, quifciencer,amp;expropria malitia peccant, relinquentes diuinum cultum, amp;nbsp;Chrifti Fidem, amp;nbsp;feienter adhærentes Diabolo i quern feiunr* StcognofcunteiTeDiabolum infernalem,amp;ini-micum Dei, non dicuntur propriè ftridè hæ-rcticæ,quianüllo dicuntur errore feduâæ, fed potiùs apodata- perfidæ, quia feienter propria temericate receflerunr à Fide Chrifti, quam-uisifta earum apoftafia longo tempore indurata , amp;nbsp;perrinaciter defenfata tranfir in hære-fi m, vt diximui in trail at. de heretic, qnaßiene a. ér dicunt gl. ér Doctor, tnrub. extrade apoß. ér habetur per Inipera-torem tnl./.érl ht qui fanciam. Cod. eod. titul. vbi apo-ftâtæ propriè dicuntur qui feientes, amp;nbsp;propt a auâorirate, fiucpotiùs temerirate retrocedunt à Fi d e C h r i ft i a n a, vr habetur in d.l.i.é'in^l. rub. ér in c./.extraeo.ti ér per S.Tho.in 2,.^.quaß.ÿ';.art.;.ér 6, iiiti. deßiperß.adquafadunt qua diximusJupra in primo euiden-tiali,érßupràet^amquaß. 2. Et not.vnu m valdè Angulare, quodiftorumapoftatarum dusfuntfpeci-cs, vna cft quæ fimplicitcr retrocedit à Fidc,amp; fc-quitur
-ocr page 165-De Sortilegi/f. QMß.J. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^f
quiturcultum.amp;obedientiam Dæmonis, amp;al-teracft.quæpoftquamChrifti Fidcm abnegan-dopoftergamt, amp;nbsp;deiecitex corde fuo,iteruni fe baptizat cxprefTè in nomine Diaboli, amp;nbsp;aliud nomen fibi fuperimponit : licèt vtraque fpe-cies fit damnata,prior ramen,fi peccatum fu-ünireuocat,admittituradpocnirentiam,amp;eui-iJtpœnascorporales, ficut hxrctici,vtl.Mamch. ^id-dehitret. Secunda vero fpecies nunquamad-uiitticur ad pœnitcntiam in foto iudiciali, ex qua pofsit euitare pcenas corporales , etiain fi uniesabiurarct Profefsionemillam,amp; vellet ad Chrifti Fidem reuerti, non auditur quo adiftum cfFedum f^^eentex.valdèno.adhoeind. Un qui/an-^am,^tbigl.C.deaj}ofl.eodem modoirremilsibili-terpuniuntur,qui abnegato Raptifmate Chri-ftiano Ïudæiefledi funt,amp; inter lud^os commo-Untur, vtl /-C. deapoß. quo ad animam vero in fo-foconfeientiæ, admittitur pœnitentia iftorurn ïb Ecclefia, amp;nbsp;aliorum quorumcunq;,vrno. in d.l. ^anich/er Dpc. amp;nbsp;habetur in c.adabolendam. éf ca.firmiß ßgt;ne.de bar.per gl.tn c. excommunicamiu.eU. eo. ti. amp;nbsp;c.ßt-ftr.eo,ti.lib ó.dixiniusfiip.ti. /. q.f.circafi. amp;nbsp;ill a fit pri-uiadifferentia ,qiiærcpcritur inter iftas quoad Uomen,amp;ordinemProfefsionis.t Secundpdif- 3lt;5 1 feruntinmodo Profitendi,quiailla: de quib.in d-c.epifiopi.nonfidunt Profefsionem Expreflam cum Dxmone, ficut iftæ , nee credüt inferuire Ôæmoni.fed deludunturfub fpecie boni,amp;pro-ptereà dicit tex. ibi, quad Diabolus poftquam dlarum mentem capciuain tenet, transformât 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I ? fe
-ocr page 166-1^4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tr^.lJat K rail li Gt iüatidi
feincünerfas fpetits ptifcnsrum. Tfitièdif-ferunr , quia iüæ nulla tenficinnt Sornltgia nee Maleficia in humanis autbrliromm corpo-ribus.amp;nemininotenr, nifi fibi ipfis,amp; proptcr-eà non diennvu r Malefic«,fed hæretic3',ifla vero funt deterioris conditienis , quia nocenr mul-tis per diuerfaMaleficia,rrlattus fïiprd ridißisin i.amp; 2.qMß. Quartôdifeonueniunt in hoc,quianon repentur ,quod ill« aliquem malcficiaium cu-rauennt, amp;nbsp;ipfa Maleficia contrarijs Maleficijs abfiulerint : iftæ vero publicè incumbunt cu-r«amp;medelis Maleficioru ,amp;pofiquàm aliquem diâo inorbo curauerinr, fapiùs indicant Ma-kficiantemfaltem aliqiiibus indieijs , vthabettir perS. Auguß. in libre lo.deciuit. Dei.amp;in^. de Trim.amp;S. Thom, in diH. ijiuß. y. prima partit gt;nbsp;tradi. quaß. in titul de tngt;ra.amp;habeturad.queß.s- c- neemirum.§. necrowantici. verß.adlMeemnia. Quinto, quiaillselicètinferuianc Damoni virtualner, tarnen inferuiunt fub forma Dearum bonorum numinum:iilæ verôpro-priè Dæmoni fedenti infolio Maieffatis,cui, vt vero,amp;mico Principireddunt obcdieniiam,rt ßipra latius diximm in 2.(iej.q:lt;aßione. Sexto, qaia non apparet,quôd ilia de qiub.tnd.c.epifiopi, accédant ad ludos,amp;:exerceant ibi choreas, amp;nbsp;faltatiencs, amp;nbsp;demum coicum carnalem habeanc cum Ds-mone,ficut i(ix,pereaqMßipralatitisinhacqusß. co»-elußmui.amp;perS.Tho.d.quaß.^.S^ptimà difcordanrin hoc,qugt;aillænulla célébrant facrificia, nullaf-queimagines ofterunt nequebaptizant,autre' fpoiifa petuut, îÜæ verb cunâa opera huiufmoeü faci'
-ocr page 167-DeSertilegiji.QMß.^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t^f
faciunt vtfuprà latevidißü. in2.amp;^.quicfli0ne. amp;inhae tti/tmin i.^f^.fimdamento. Ec quod lint diuerli or-dinis fpecie differences, apparet ex diuerfitate traâacuum,amp; capitulorum, amp;nbsp;etiam audorum. Eaenim quæ difponunturi»d.ca. epijcopi-decreta. fueruntin concilio Aquir. difpoficio autcincx». neemirum: fumpta fuitexdodrina textualium S. Aa^dnltbr. io.dedu.Dei.cami^^izar ex diuerHsau-ftoribus,reinporibusjamp;caufis décréta ipCaftatu-tafuerint, fupcrfluafinffet alteriusdecifio, fi v-traque eundem cafuin comprehenderet, velde-cidcrct:contra nou«§. quibus ini.coußi. Cod.amp;inc.fi Vapa.depriuiUib. ^.neigituriftudinconueniens fu-perfluitacislucccdat.dicamus c^wódc.epifiopi lo-quaturde diuerfafpecicmulierum ab illa.amp;ab ‘ illa de qua in d.c.nee niirum, maximè cum in vcrita-tepluresreperianrurfpeciesamp;diuerfj profeffo-rumfubhacdiabolicarcligione,rf/ttprà didumeH inprimoeuidentiali.\ Sed contra prædidaoppo. amp;nbsp;57 dico,quôdimà diü. ca. epifeopi, loquitur deiftis Scrigimagis mafculis amp;nbsp;faminis.amp;de omnibus Sortilegis.vtapparetinprinc.ipfius ca. durndi-citur,quod epifcopi,amp;eorum miniftri curam ha-beant Sortilegam, amp;nbsp;Magicam artem à Zabulo inuentam extirpate,amp; fialiquem virumaut mu-liercm huiufmodi fceleris fedatore inuenerint, ex parochijs fuis omni ftudio eliminare , amp;de-
1 ijcere curcnt.Sol.vcrum cft,quód omnesilliqui funtdabo’icx religionis,amp;lub illius obedien-tia.debent a limine Ecck fiarum,amp; à Chrifti fide-lium communiane repelli, fine (int Haretici fiue I 4 Schilma-
-ocr page 168-1^6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tradatus Pauli GriHanJi
Schifmatici, fine Apoftaræ,M3gi,Necromanti, SortilegijGuiufcunquefintordiniSjamp;graduSjaut quocunque nomine nuncupentur,quoadhoc, vtafideliiiChrifti confortio feparentur,omnes «quiparantur,ex quo omnes damnati funr,amp; di-cunturvelutioues morbofæ,amp; ab ouili Chrifti fidehum penitus aiienr, meritó fuut igitur abi-pforum confortio fcparandæ.w/4, c.defum.Tri.ó' l.hi quifinHam. C.deapofla.ca firmißime. ^ca. ad aboient dam,extra de har. amp;nbsp;in clem.i.eo.tit. dr d.c. epifiopi. inprine. licèt enim quo ad hoc fint æquiparati, non fe-quiturergo, quod quo ad omnia cenfeaturef-fe æqui parati, w n».ine.excommunicatnusdnprmc.el. t. amp;el.a.deharet.Ucèt enim iurislaror in princ.d.c. fecerit mentioncm de hac fefla, nihilominus ported dum loquitur de illis mulicnbus in fpe-cie, mutauit cafum in fado, mverße. tbi, iUud etiam nonell omittendum , quod quadam feeler at a muiter et re-tropost Sathanamconuerfa, ^c. qui ert diuerfus à prat' cedenti, vr patet ex his quæ tradits. Them.in d. 3^ quafione j. t. partit trail, qq.tit.de mira, t vbidicif.
quôdDæmonespoflunt mirabiliter in nobis0-peraridupliciter,vno modo per veram corporis tranfirgt;utationem,amp; per veros effedus cor-poreos. Aliomodoperapparentiam amp;illufio-nem fenfuumj ex aliqua imutatione imaginatio-nis. Per quæ verba voluit intelligerede vtraquc mulierûfeâa,fubiungésetiâ,quôd neutra tarnen ipfarum operatioert miraculöfa,fedex rebus na-turalibus, amp;nbsp;per modum artis Dæmonis fubtili-tate inuenta. Et hæc fufficiât quo ad folutioncm oppo-
-ocr page 169-ße SortiH^ÿ^. Qu^ß 7. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tj^
oppofitionisfaâæded.c.epifiopi Adilludfecun. dumdico, dum adducitur illud inconueniens, quôdDæmon portarepoflet.amp;c. Solutiecolli-gitur ex his,quæ dicit S.Tho.m d.j.verf.reßotideo in tit, demirac. vbi dicir,quôdDæmonesmultapoflenc . facerc.quæ nobis viderentur effe miracula, tamé ca facerent eoriim narurali virtute, amp;nbsp;ex reb. na-turalib. fiaDeofacerepermitcerentur, fedquia non permittuntur, ideo ca faccre non poffunt; qua;quidemfacultas fuit illis adempta per paf-fionemD.N.IefuChrifti. videibi,vtßngt{lariterdixit S.Bon.in^.fin.difl.i^, ^.^. amp;diximiußipràgudßioneprecedent i. Nee eft mirandum, fi Daemon Strigimagas, amp;nbsp;alios fuosProfefibs defert corporaliter, quia id faccre poteft Deo permittente,ex quo funt 0-Ues gregis \y\2.'ao\\c\,vtlattiisdiximnifiipra.ea.q in^. fun. ißius vit. apin. amp;nbsp;tetipi etiam fiipra in vit. fund, eiufdem pollfeptnnamdijfercntiam inter d.c. epifiopi èrfeltam Stri-garum.Pro quo optime facit dtélum illud S.Bon.in ^fent.d/ß. 19. q.^.num.^2.^2 j.de quo diximusfupra q.proxima à con. ttariofenfu.Si enim Diaboli pocentia tuit depreffa, Ótdebilitataperpafsionetn D. N.Iefu Chrifti, à quo fuit manus attrahens penitusabfciffa, ma-nus vcrocompcllensdebilitata, amp;nbsp;eius viresco-anguftatæfuere, illud eft verum refpcâuChri-ftianorum, pro quib.effufus fuit illa fanguis pre-ciofus.ülivero,qui funt extraBapEifmum,amp;ab-negarunt Fidem Chrifti, ficut pagani funt repu-Undi, amp;nbsp;funt extra omnemgratiam, amp;nbsp;beneficium falutis, rt d.cafinmßime.de har.amp;l.hiquifantam, ^.deapofa, ergolequitur, quèdDiabolipotentia
1 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^’O
-ocr page 170-Ü^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tra^atus Pauli Grillandi
quo ad iftos remanet iüæfa , amp;nbsp;per confequens ipfos deferre poteft ad libitum accedence maxime ipfarum mulicrum voluntate, amp;nbsp;confenfu.
59 tAdcertiumdico, quod Demones non polEinc extendere eorum vires contra iufticiam huma- gt;nbsp;nam,amp; eripcre captiuos de manibus publie» iu-fl:itix,quia Deus non permittit,vtdicitS.Aug.lib./o. ile duitate Det. dr S.Th. did.q. j.in tit.de mira. a 1 làs le q u e« retur, quód Deemenispotentia effet fupradiui-nam. amp;nbsp;quodiuHitiaomninoperiret, amp;nbsp;lura o-mnia fubuertereurur, quod Deus nuilo modo parit ur, w dicit Tho.ibi vide qua dixi/upra ee. quaß.f. Ad quartum non negatur, imö coaceditur, quod D»monespoffuntmirabiiia operariinimagina-tiua, amp;nbsp;humanointeHeétu, qux verifimiliafunt amp;nbsp;vera vndique effe videntur : ex hoc tarnen non fcquitur, quod non poffuntaliquasoperatione’s naturalcsefficere, amp;nbsp;mouereeorpora inferiora, rt late diximusfitpra in primofundamento, amp;nbsp;etiant infecun-dohuiutcenclußoniiS.Thom.ind.quaß. verßreßondeo. vbi dicit, quod Daemonespoffune mirabilner m bonis operari duplicicer,vno modo per veram corporis tranfmutationem.- alio modo per præili-giofam mentis ill ufioncm,amp;formas apparentes,
• vt habetur in d.c.epifc9pi. in 2. parte. Ad quincuin dum datur de illo exemplum. Refpondeo, quod Demones facile poffunt homines decipere; SedJu capipnc mulieres ad ludos praidiétos, amp;nbsp;illorum facrificiacelebranda, neceffeeft, quod habeant mulieresincorpore, amp;earurnnatiiraliforma,fi èa, qcupiunr,pcrfici volûtjamp;jppcereànefequa-tur
-ocr page 171-De SartÜe^iJs Quicß, ;7. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/jp
tur fcandalü am piculnm contra ipfas,Sathana$ mitcit aliumDæmoné in forma fuccubi, lt;jiacec ad latus marici loco vxoris, amp;nbsp;q noties contingit, omniavxoris officia in thorocóiugalictiamcoi-tusfubire non denegar, fed libenter appétit, amp;nbsp;adeó fe bené accommodât, quod quenquam et-iam fapientifsimum falleret.wrffS.T/» ind.t].s.amp;di-xifupralatè in primo fundainentttondußonis, c^in2.eui~ rff»fw/;.dum dixi de operationibus incuborum,amp; iuccuborum.Nempè vellem,quod hi,qui tenent aliam opinionem,quód dcfcrantur folùm in fpi-ritu, reducerent mihi inrelleâumillumadpra-éticam. Aut enim volunr,quód nemo capiat partem fpiritus,fcilicet ammç, quia fpiritus hominis idem dîï c^uad 3Lnim2, vt no.déclarât Arch,inca.Moyfis. 32. lt;j.2. amp;■ hoc facere non poteft,quia anima elf v-nicain fubftantia,amp; indiuifibilis, amp;nbsp;nullam reci-pit diuifionem in quantitate, nee in qualitate, vt dicttPhiloßm i.de Anima, amp;nbsp;ednloff.not.éribi Abb. in c.i.de funi.Trin.in verßmplex. ér Bttrt.inl.ßipulationesnondmi-dÜtitr.ff.de ver.eblan ^.opp.vbi dicir,(j anima eh mdi-uilibihs,amp; tft totain toto,Sc tota in qualibet par te corporis. Aut voluut,qgt; Dæmon capiat totum fpiritó, fiue tota anima, amp;nbsp;necefie effet, tprema-nerethominiscadauer, amp;fic mortuuabléntea-nima,amp; fequereturmaiusinconueniens,q,a effet in poteftate Dæmonis auferre vitähomim, amp;nbsp;illi defunlt;amp;oreftitucre,amp;fic mortuu fufeitare.qcTeft impofsibile, g,afol’De’hoc facere pór, r amp;nbsp;nulla 40 creaturaneqjAngelica, neq;humanahâbethâc faeukaté fufeitandi morcuum, w dtearn infra in t].io.
vnd«
-ocr page 172-hfg nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traitaîm Pauli Gritlandf
vndc non video, quomodo illoru m opinio pof-fit faluan intclligcndo de Strigis amp;nbsp;Magis: amp;nbsp;fi tn diccres, nondicoquodDæmonauferattotam, nec partem animæ, fed deluditdormientem per ilia figna præftigiofa formata inintelleâu, fine intelleâupræfencataperimmutationemimagi-nationit, quod facerepoteftDæmon, tunc re-fpondco, quod eft impoßibile, vt tot naturales opcrationcs, quæ fiunt per iftam feâam Strigi-magarum, Maleficoru,amp; aliorumfimilium, fieri pofsintinfpiritufolo, quin interueniat corpus, amp;nbsp;membra naturalia. Quomodo enim polfenc incongregationibus, amp;nbsp;ludisprsdidistotcho-reas,ieuerentias,amp;retrogradasfaltationescffi-cere,nifi corpusadeflet? quomodopoflenreoi-rumcarnisimplere, quern faciuntin finguliscó-gregationibusludiscompletis, nifi corporaliter JuterefTenc? necdicendumeft,qu0dfitpollutio fomniantis, quia Dæmones poffunt verè, amp;nbsp;corporaliter cum mulieribuscoitum pcrficere,amp; il-ias quandoque reddere prægnantes in aflumptis corporibus, fecundumeaquajûpràdixiniiuin^.euideif-tialiißiHsqUisfi. ergo fequitur neceflarià,quod corporaliter pcrficiunt. Non nego tarnen, quod et-jamnonpofsintinfomnijspollui Diabolo opérante. Qimmodo tarnen poflentülorum faenfi-£ia,amp;cæremonias celebrate,amp; imagine? illisim-poncre, fi in folo fpiritu fixe fierét, quarum ima-ginum olim vnam vidiRomæ,amp; manibus palpa-«i, amp;nbsp;eratverafpeciesmaterialis Habens mate-riam,amp;forniam, amp;nbsp;formata eraeexquibufdam mixtu.
-ocr page 173-De Sorülegi^'s. Q^^fl. 9- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j^i
hiixtunsmihiignotis. Quomodoetiampoflenc tetMalcficia, amp;nbsp;Sortilegia contra Humana corpora fabricate, nificorporaliterintereffent? in fpiritu enirn amp;nbsp;in fomnijs aernini vnquam vidi iniuriam fieri, necoccidiquenquarn. Cùm igi-turoperationcs iftæ, amp;aliæ hiiiufmodi qua funt naturales,amp; corpore», non pofTunt fieri, nifi per corpus, amp;nbsp;membra j ergo fequitur, quod Strigi-magæ, amp;alij fimilcsdeferantur, amp;interfintcer-poraliter, amp;nbsp;non in fpiritu folùm, amp;pcriftafutn expeditus de ifta feptima difficili q.
QVAESTIO VUL
SVMMARIVIÀ.
i DamonMalefideßueSortUe^ü vtitur tanqaam inßr»^ mentif ad nocendum corpertbiu humanii.
i Daman non poteii hominem in aliam transformareße.. ciem.
3 Maleficium quandaq^ abfq^ Veneno, amp;nbsp;fiU Carminu 0“ Verborumpotenttaperficitur.
Ctauo qujcro. Si Dasmon per t fe non poteft noccre corporibus Chriftianorum, qui non funtdefuareligione, quia Deus id nonpermit-bt,vndefit,quàdfæpiùs infantes ad latus paren-^um, amp;nbsp;in proprijs gremijs matrura reperiuntur quandoque fiipprcfsi? amp;nbsp;corum corpufcula con. tilaamp; mutilataPautaliquaaliaintrinfccaagritu-^linc polluta?ex qua fæpiùs moriuntur.Solut.die ^uód licet Demon per feipfumcorporib.Chri-ftianorû nocere non pofsit.ad illos malcficiandü *dtur inftruméto Maléfice fiuc Magi,qui yclqu»
CUM
-ocr page 174-/42 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TracldtnsPitüliGriUandi
cum vnôionibu8,pulucribus,cætetisque mixtu-.ris nialeficis,amp; venenisprxdiäisinfantibusamp;a-7 lijs in occiiko nodis ßlencio,dum dormiun t pa
rentes, Sfomnesquiefcunt, ipfe Dæmonaperit cift'.a,etiamfiforti(simisferisclauia effent,Villas Milelicas intromittir-per oftium dico,aut quan -óoqueperfenekrasindomomaleficiandi, quoS fic intromiffos inftruit quomodo facerc debeat, amp;nbsp;ne lux candela autlucernæ impediant Malefi-cum, nedifcooperiaturaut cognofcaturamale-ficiando, ipfe Damon in affampta forma felis (i-uegattæ lucernam, lampadem, fiue candelam, quam lucencem rcperir,illicôextinguit,vtlvîale-ficus ipfe coinmodiuspofsitMaleficiafuaperh-cere.quib.pcradisMaleficusiutusabitiDamon veró, vtfatiliüsillincrecederepofsir, apit oftsa, deindereclaudit, pront antèillarepererar, nee putesfvtquidamignari vulgaresaflerunt) quod ipfe Strigx feu Malefici transforment fe in fpe-2 eiemgattf.autalteriusanimalisbruti,tquiahoc eftimpofsibileDæmoni, quod polsithominem transformare in aliam fpeciem, vt diximiu fapra q, priced. amp;dicemusinfr.eod. ij.io. bené verum eff, quod ipiemet Dæmon affumit illas varias formas, amp;nbsp;facit operationes illas, dequtbus/ùprà.ficunduinqucd déclarât Au^.in libr. lo de ciuitate Da amp;nbsp;iKj.de Ti in. (^ Th. didl.ijU£ß. j,primæpart,ijq.diJ}gt;.in ntitl.de niirac.e^ Ben. ju-per jJen.qu^ß.j. amp;mc.epißopt.26.qult;tß.j. amp;. et racilius, amp;nbsp;line pericuto Makfici pofniit perficere dida coruin Maleficn, Dæmon efi illi pramius, amp;nbsp;tan-quam'duxintentbnsilhs, quos ducit ad Icdum
-ocr page 175-tgt;e Sortilege's, ^ajî. S.
t^ÿ
Kialeficiandi, difcooperitpannos, amp;oftendito-ûmia, qnæ facienda funt dormientibusomnib. quib.ipteDaemon imponerepetefl: iuxta caput ftminaquaedam.aut pulueres, ex quibu^inrro-
■ diiciturprofundusfomnus.quibusficdormien-tibusintroducit Maleficum,amp;omniapcrficit,amp; hoc ego alias deferri audiui àduabus mulieribus Malericis, quas^p Maleficijs huiufmodi pra: ma-nibus examinaudasaccepi.amp;eft verifimilçjquôd ha fît, quia nunquamreperi, nec audiui, quèda-hqpis MaleficusjüueMaleficafueritvnquamap-Prehetifus in flagranti crimine, amp;nbsp;videtur quo-dâmmodô impofsibile, quod euntes in domos
1 aliénas, Seperfecreradomusnoéturnoremporc
1 clauflsoflijs.atqj feneflrispoflentitatutæinob-h-utisrenebrisingredijamp;euadercabfqueaiiquo ' ïUmore,velfcandaio, nifi haberentDaemoné, ^ ’lias inoperib.ipfis faluasredderer. Quandoq; ^ullo Venenihauftu,vel mixturain corpore,vel-^ ®’cttacorpusadie(9:?,fedfolapotentia Carminis,
1 ®^Vcrborum pcrficiturMaleficiû,vr/;4to«rlt;»lt;/.c. '^ternirum.^ wrf^iarf.çj.vbitcx.refertdiâûLucani: Siens h4hß tnuUafame poHutaveneni, lncantatapertt,amp;c.
Etegoabàs vidiRom®quendâMagumexceI.» A 'sntiûimûGræcum tempore Adriani VL ante^ / peruenirec ad vrbem Pont.ipfe,q folis verbis eô- / preiFerat vires cuiufdâ ferocifsimi rauri, exiftétis '‘’armeroin locofylueftri,qucficaffixû,vtitadi- t ’'^fini,amp;humiliât üapprehédirpcornua,amp;chür' ’^“U quadâ uns de bill, artetn-tnagicafabricata, taurum
-ocr page 176-1^4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trallatui Pauli Gri^itndi
taurutn ipfum ligatû quo voluit adduxit media node circiter quatuor, aut quinqj miliaribus, amp;nbsp;hæc notoriafunt quæ nfa fuerunt per ducentos, amp;nbsp;vltrà viros.quem pofteà habui in carcerib.Ca-pitolinis examinandum, amp;nbsp;omniaifta, amp;nbsp;maiora quoq; ingenue fatebatur verborü potentia effi-cerepoflc.qui tn pofteaeuafit impfedo examine fauorib. Populi Rom. amp;nbsp;quorundâ Magnatum» QVAESTIO IX.
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;svmmahivm.
I Malefica in manibuspublica iußitia exiflentes quare non faciantfedeferriper Damones ad mortem cuitandarn-2 Diabolus eerum mortem quos habetfibiebios optât, quo pleno pradam eorum habeattutam.
j Strigafeu lamia qualiter co^nofeantur verepanitere.
4 Malefici incarcerati eiiadere non poffunt, eb quod Deus non permittit hoc cafi Damones fuam potentiamex-ercere.
ï '^TOnoquæro, quare eft, quôdtpoftquamifti Malefici, amp;nbsp;Strigimagxfunt in inanibus publics iuftitiæ incarcerati, nonfaciuntfecorporaliter defern à Dsmonibus ex his carceribus,in quibus iacent, vt pofsint faluare vitam, amp;nbsp;eua-__dere pœnas corporales, quod quidam indices ’ curiofi quandoque tentauerunt cxperientiam rei videre,amp; tarnen nihil fecerunt.quia poft mul-ta vidcrunt ex eorum Sortilegijs nullum penitus effedu fortiri huiufmodi corporalis delationis, amp;nbsp;jpptereàmulti tenuerunt, quod ipfi Malefici, amp;nbsp;Scrigimags corporaliter deferri non pofsiat àDs-
-ocr page 177-De Sortilegip. Qu^Jf. ^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t^f
iDæmone: pro folutione iftiusq.duâjredduntur rationes per facros Theologos,amp; Canoniftas mCb tgt;ec mirum.26.q.x. Prima eft,quôdDïmon, qui nil auidiùs cupità quàm aniihas multas lucrari,ad tenc-Eras inferni multifariam fraudibus homines per-traherc,quam primùm Videt hominem ipfumap-prehenfum, amp;nbsp;illiusanimam fubfuapotcftatefub-iedamjnil aliud quiritjnifivtfcpareturàcotpore* Vt quam adhuc fubconditioncrctinct,certamlu-crctur,qua: poflet perpccnitctiam illiusimperium rubterfugerejamp; fe reunite cum Chriftifidelibusf i ad hoc igitur vtirretitamprædamcertôpoffidcat, femper quxrit illius mortem» amp;nbsp;düTolutionem ani-mæ à corpore gt;nbsp;quia nonnulli quandoque, repertî iunt,qui reuocauerunt errorem fuum,amp;grauem hifccpcrunt ex commiflocriminepanitcntiam,8c refiduum vitx fux fanûiffimè vixeeunt, amp;nbsp;propter-eà dicitur,quod tune Diabolus nihil aliudfatagat, Dec laborer in aliojnifi in perfuadendo ipfiMaleh-Co, vt perfiftat in cius opinione,amp; Profeffionem ipfam nullatcnus reuocet ; fed in ea perfeueret vfqj ad Gnem vitae, quia licet adducatur ad futcas, amp;nbsp;fu-perimponatur igni. Daemon ftatitn ilium arripiet corporaliter,amp; liberabit à laqueo,amp; flam mis,adeo, quod nullum penitus dolorem patiatur,amp; cafu quo luori contingcret, tranfibit Gne pœnafupplicij liberabit fe à tot penculis huius mundi, amp;nbsp;logé ma-ioribusgaudijsinalio feculo fructur cum eo. Hu igitur illufionibus amp;falfis perfuahonib. ab co præ-hiunitus fgpius tenaciter perfeucratin oius opinio-Mejnec curat quoquo modo erroremfuumreuo-
K car«,
-ocr page 178-'i4i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tr^ciattu FmH GriUandi
care,amp;pœrtttentiamagcrc,fed obftinatusprçoptât potiùs vlt.fupplicio perimi. Quædam verôexipfis Maleficis niulieribus repertuntur, quæ erroris fui mirabiliter pœnttcre videntur, amp;maximisfletibus agerc pœnitentiam.qira; omnia fiftè pcragunt,nul-lamquc gerunt in corde mceftitiani,aut veræpœni-j tcntiæamaritudinem.t Adcognofcendumautens» an verèvelfiftèpœniteant, maxime mulieres.qux habent faciles lachryma$,aduertendumeft ad ocu-los ipfarum,an infletuamp;gemituhuiufmodiemit-tant lachrymas,quas fi non emittunt, nulla adeft cordis contfitio,fcd omnia fimulatè fiunt,amp; alias audiui à quodam excellétiffimo Canonifta,qui erat etiam optimusTheologus,quôd régula ifta eft vc-riffima, maxime in mulieribus,quæ non laborant multùm in lachrymis,amp; dixit mihi,quôd lachryms ipfx funt fignamanifcftavcræamp;intcrnæpœnitcn-tiæ,amp; adduxit mihi tcxt.depœn.dyi./. c. Petnts, (ir c. lâ-ebrjfma.ybi dicitur, quôd lachrymælauant delidum quod pudopeft confiteri, amp;nbsp;habetur Luc. ^. cap.amp;i ego illas habuiin faéto : nondum tertius eft elapfusan-nus Romæ, in agro Sabino: dum quandain vetu-lamMalcficam examinarem,quæiam2o.an.inipf3 r-ofeffionecompleueratjamp;infinitaquodammodó Sortilcgia Venifica fuis mixturis fabricauerat, amp;nbsp;magnum Chriftianorum numcrum diuerfisagri-mdinibus pollutum reddidcrat, quofdam verb oc-ciderat, raros vel nullos fanaucrat, quæ poftquam confeflafuit crimen,dum ego profequerer illius exam’inationcnr'pcc horasduas,amp;;v!cra,quam maxime vidcbaturcondolciedefuiscomnijiliscxcef-v nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fibus,
-ocr page 179-Be Sortilegijs. Qalt;tß. f^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t4f:
fibuï,8e continuos flctus, amp;nbsp;fufpiria conficiebat.aß ferons Veile Profcflionem illim oraninó rel in quere, amp;nbsp;ad veram Orthodo^æ Fidei Religionem re-: uerti: veruntamen in tanta fletus,amp; fufpiriorum copia, nullam vnquam etiam minimam lachry-mam emittere potuit, ad quod egoalïasinftruftus plurimü aduerti, amp;nbsp;vifum fuit valdc mirabile.quód inulierfleret finelachrymis.amp;nifi vidiflem,fortaf£è non credidiflenr, licèt in viro non fit mirandum,ex quo ipfi duriores fuut in lach’ ym’s.Non tarnen ne-go,quin mulieres poffint in multis confirtgerc la-chrymas,Vt aliàs dixit Cato,
Inßrwt inftdias Uchrynis, dumfamine plsr^t. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;
In adtii tarnen pœaitentiæ videturquidmirarl-dum,fed dici poti tt,quod diuina iuftitia hoc agitur fauorepoenitentiit. tSecundaratioredditurquarc 4 non poflunt cuadcre quando funt incarcéra«, quia diuina iuftitia tunç non permittit Datmonem pof-fe fuam naturalem potentiam exercereinillos, ne aliqui indices, amp;nbsp;officiales curiofi forfan videntes aliqua figna manifefta liberationis eorum,inuita-tenturad profequendum illoruiti Profeffionem.amp; hoceffquod dicit Aagußinui tnltbr.^.de Tritt amp;/o.deci-Mt. Dei. (ifSandutThomas intractat.q./.partit.g.f. intit. demirac. (!?• canon in ca.tiecmirum26.quaßione/. quod Deus impedit potentiatn Dæmonis in quibuldam pro conferuatione Chriftianx f idei,vt lat'edixitniu fupr.eo.tit.7.quaß.c^mä alias Fides ipfaChriftiana pau-Utim tota fubuerterctur, maioremque poteffaterr» videretur habere Diabolus quaDcuS,amp;index qui iamp;a!Ätxiß:si:Dlt;;i,/i.qu£ß.j,(,n(mocontemnat,t!7‘Cifiq.Sc
K z idea
-ocr page 180-t4 f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tr4^4tM fauli Grillant
ideö tue Deus rcfifl:itDxmoni,amp; ülius vires com-primitipcr ca quç no.S.Au^.inlib./o.deciuit.Dei.amp;re* f^f Ó'fequiturS. Tbtm. ind. trail, qq. d. q. J.amp;dixißifr4 nd.q.^.
lt;iy Æ S T I O X SVMMAUIVM.
t Strtilegia, amp;nbsp;Aüa Mateficoruni opera quando Jiareßt» mamfeße dtcanturfapere.
Deofoli refiruata quaßnt^nec vUi permißa er ratura.
t Sécréta cordis humant filus Deuspotesi rimari.
f Danton qua, é‘qualia in co^nitione habeat à naturaü panitentia.
4 Maleficorutn fiti Sortile^orum duplex rrefeßio, Taciti videlicet amp;Expreffa.
f SortUegia quomodocun^ fait à per eum qui eH Expreffa Profeßtonis DiabelicaHareßm cenfiturfapere.
i Maleficia facia per cos qui fint de Tacita Frofeßiini Diabolica quando Harefim fapiant,e^ quando non.
y Sortilegium facium cum hoßia conficrata, Velcumfin-guine Chrtfli, an nianifefièfâpiat Harefim.
t Sorttlegiafaüa ad calefaciendum corfrigidum, Harefint fiapere non videntur.
f Auxilium Diuinum non poteH implorari per Sortilegia per commixtionem Sacramentorum faéla.
Imagines faceread Amoremmulieris prouocandum potigs Snperftitiofitm esi quam Hareticum.
t o Ïnuocatto Damonis quando Harefimfitpere dicatur. Impleratio auxilij Damonum ad Sciendum Futur afapH Harifim.
n met'
-ocr page 181-De Sfrtilegiji. Queft. f. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^f
fgt; Inuocatio Dtemonum per medumoratienu eHpreprig HiCreßs.
Aduacati debent inpoßtionibwformnndis eßi (Mti.
‘^ Sacerdotes pro viuis miffarn defunitorum célébrantes M odium ipjorumianfint Haretift.
Imagines calcare, aut alias eonteninere, anßt Uaretieu.
gt;3 Sacerdos tn celebratione non eonficrans, an ßt Hareticut reputandus.
Iil' Sortilegia in putbus immifientur Reliquia SanHorum, an ßpiantHareßm.
'3 Sortilegtt qua fiunt cum permixtione Chrifmatu, aut Aqua Baptifmatis, anßpiant Hareßm.
‘d SacramentapoßtainSertilegijsAmatorijs nullosprodu~ cunteffelius.
gt;7 Sortilegia qua fiunt cum rebus in Bcclefia Benedict, an ér quando Hareßmßpiant.
Harefis quibus cafibus. committatar in Sortilegijs.
Sortilegium faüum cum Rebaptizaïtione altcuius Hare-^ ßmßpit.
't Damonis ßffragium inuocare ad Sciendum, vel Facien^ dum ea qua fill Deo competunt, dl Hareticum.
T\ Ecimo videndum eft,an,amp;: quando huiufmo-di Sortilcgia, tamp; opera Maleficorum fapiant i
Hxrcfim maniÉ:ftè,ita quód ipforum Rei amp;nbsp;Ma-thinatorçs ludicis EcclefiafticilnquifitorisHxrc-ûcæ Prauitatis cxamini fubijciantur,amp;Hxretico' mm pœnispuniantur. Rcfpondcoinhocdcueni-Endum cffead diftindioncs.Sed antequam ad vke-Hora procedamjpro euidentia prçfuppono primo* H^od quidam funt que ad folum Deum creatorem
K j perti'
-ocr page 182-ï/ö nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TraäatUi Pduli GrilUndi
pertinent,ex quo iUa'relcVuauitßbi in priuilegium» «ulliquc creaturx etiam Angelica illa conceffit. Pront eft hominem verum naturalé creare. vthabe-’ tur Gen. 2. érs.Th0m.in i.part.tra^t.qq.m tit.de poten, gen. Ó'decreat.ij.i.art.i.é'q.^.art. /.2.(^4. Vcliamcrea-tum in melius,auï deterius reformare,amp; in ake* ramfpeciem commutare,vtibidicitur. Item mor-tuum iuicitare,ita vtverc,amp; naturaliter viuat, licut refufcitatusfuitLazarus,qui iaquatriduanus crat, Vt habetur loan. /i. Si quando etiam filiuilliusviduar, dum deferretur ad fepulturam,cx pheretró fufeita-nit, Siiür^creiütTitfVthabeturMatth.ii. Item futura feite ex veraamp;pertedafcientia,ad’folumDeu per-tinet, vtdiciturEfa.4i.(. Annuntiatc nobis quæfutu-ra çrûc,amp;diceinus,quia Dij eftisvos.Item ccelimo-tum (ifterc ab eius vnica voluntatedependet, vt igt;i‘ f.quitThont.intradi.qq.ini.par.q, r.art.j ^^.fltemfc* cretorum cordis humaniqux in animo funt occulta, nee dum ad aliqucmadumextrinfecumdeue-ïterunt, fölus Deus eft fcrutator,amp; verus cognitor, vt habet Matth, c. 22. VbiChriftus optime cognouk fecreta cordis Pharifeorum, qui cupiebantipfuni catumniari apud Cxfarem, ex co, quod vocabat fc Regem ludæorûjamp;proptereàinterrogarûtipfum, cuinam deberent ofFerre tributum ipli vel Cxfari, tune lefus petijt ab eis, vt «ftenderent fibimone^ tam aliquam fihabercnt,amp;vnusipfórumcxhibuit numifma; quod lefus videns,interrogauit,cuiuf-nam effet illa imago in n umifmate fculpta?at illi re ■ fpondcrunt.eft Cæfaris imago, tune lefusreftitUquot;’ cn« iUis numifma,4ixi4 Reddite ergo qu« funt C«*
-ocr page 183-De Sortilegiji. Quaß. lo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7st
farisCæfari,amp; quæ funt Dei Deo: demonftrans, quod Deus non quætit thefaurumpcQiniarfbfcd-corda hdelium,amp;opera charitatis,. de px.\ t^iß./.c.ecce. amp;nbsp;can. fit].amp;difl. z. can. radicadata.amp;c.fi^é'not.inc.à nobif, define, exe. amp;nbsp;in c.i.quicle.vel vouent, ^tiftaachis fimilia nullus Dæmonum, ncc Angelorum facc-fe, autcognofeere poteft,fed folus Deus, vr d!xiamp; habetur2. quafi. y. cap. confuluifit. f Qu^ædam Verô funt fub cognitione, amp;nbsp;naturali potentia Dæmonis, amp;nbsp;5 quæ Dçmon ipfe pertnilfu diuinæ «leméntiæfaccre poteft,quia ilium ni his non reprimit ; Sç. hæc multa funt,inter quæ eft ten tandi facilitas,amp; fleâendi pu-dicos animos ad libidinem, amp;nbsp;ad alla peccata, vt ha~ betur in Apoc.2.ccce miflurus eft Diabolus aliquos ex Vobis in carcerem, vt tentemini, vt habpatis tribii-lationem diebus decern, nolite timere,amp;c. Sanilus Auguftinus lib. io.de duif ate Dei, é“ Tbom.in^. 2. dß. fis. quaß.2.in tit. defiuperß. amp;nbsp;habetur Gen.s. amp;nbsp;Matth. 4. Mar. r.Luc,4. vbi Diabolusaufus fuittentare Chriftum, (S‘diximusfiipraeodemquaßio. lt;S. Item omnium na-turalium , amp;nbsp;virtutum creatarum cognitio , tam ftiperiorum quam inferiorum , ex quibus qui-dem rcbiisi naturalibus inferioribus multa fiunt Veneficiaj ex quibus diucrfæ,amp;quamplurimæcau-faßturinbrinitatcsin humanis corporibus, fciunt-que diéfas aegritudines fic ex accedenti exp-ofitas contrarijs.remedijs curare: quam quidem feien-tiam naturalium Damones, poffunt homines do-cere, amp;nbsp;inftrucre, qupmodofaeerc debcant* ad fauciaodum fanandumyc corpora huiufmodi, vt proximo dïxwiut fupra eodem titulo, in fixta quteßione.
K 4 amp;alia
-ocr page 184-yi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tr4l{4tut T4uRGr'tiï4nii
6c alia huiufmodi quamplura facere poflunt ca-rum natura,amp; pcrmiflii Dei, W dicit S.Thomaiin tr/tif. ^. i. fart, quafi. ƒ. de mir.(^ eod.ltb.g. 16.art.7. dg DameU-lt;^ibus fic pra:fuppofitis nunc diftingue, AutfSor-~ tilegus, Malefica,fiue Magus,funt de Expreffa Pro-fcflionc Diabolica, quod eft quando exprefsè ab* negarunt Chrifti fidem,amp; iterum fe baptizarunt in iiomincBec\zehub,vtflenedixtmusfiipraeod.d.i]Mfl^gt; ^qs- amp;nbsp;habet ur tn l. hi (jutfanclam. C.deapoJi. AueMa* Icfici huiufmodi funt Tacitar Profeffionis,quod eft quando nondum fc remouerunt penitusadiuino cuku, 8i àfidci Chriftiana: rcligionc, nee celebrant expreiïiim Dxmonis cultum pcrSaçrificiaDiabo-lica,nihilominus habent quandam tacitam,amp;oc-cultamamicitiam,feu familiaritatemcum Damone amp;nbsp;alijsMaleficis, propter quam quidam confi-lt;:iunt Sortilcgia, amp;nbsp;opcrationes Superftitiofas, qua: non poflunt abfque Da’moniifuffragio,amp;inftru-Óione çompleri,feuefFedhum fortiri, vt funt Ligatura: çxccrabilium remcdiorum,d£lncantatione$, quas faciunt iftx mulierculi, vt plurimùm cum fehedulis aut alijs mixturis, fine Ligaturis fufpen-dendis aut Ligandis ad collum, maxime auanejo ftudcnt fanarc perfonam malcficiatam: amp;nbsp;hoe eft quod dicit text, m t. neenurum, infrine. in verße. adha( zinnia, a^. tjuaß. j. amp;AugußinusItbro/o.deeiuit.Dei, vbi dicit,quód ïn iftis omnibus ars Dæmonum eft ex quadam peftifera focietate hominum,amp; Angclo-^ rum Malorum exorta. t Primo cafu dic.quód qua-litercunquc Hunt ipfa Sortilegia per illum qui eft ExpreffsePvofeffiünisjfempcrdicunturfapcrcHi-rcf»«
-ocr page 185-De SortUe^iji. Quaß. i a. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ijf
refim manifefte, Gnon refpeäu opens, faltem rc-fpeäu operands, qui eft vere, amp;nbsp;propne Hærcti-Cus,cx quo relido Deo proprio crcatorc, adorat Dæmonemtanquam vnicum Deum : amp;propterc^ dicitur Hxrcticus, quia contraucnit primo diuk norum præcepto. Vnum cole D e v m (ire. Item prima ex articulis Chriftianæ fidei. Credo m vnum D £ v M, (jrr.Idem dicendum eft de co qui noneftHæreti-eus, tarnen in ’pGs Sortilegijs fabricandis aflbeiat fibi Hærcticum, vel puerum rebaptisât, amp;c. ytdtcit iloff. in diilo cap: aceufatus. ^.fane. de bare, libre ^. Et licèt quædam ex bis qux faciunt,Gnt de bis, quæ Dæ-mon facere poteft naturaliter,quæ rcgularitçr non deberent faperc HzreGmmanifeftç, tarnen in ifto cafu dici poffunt Hxretica,non refpedu rci, fed rcT fpedu operantis, amp;nbsp;hoc eft quod voluit dicere glo^i in dtüo cap.aeeufatus.f.f^nè, quæ exemplifKat plurcs cafus, in quibus ipfa Sortilcgia fapiunt HaereGm manifeftè: inter quos ponit iftosjfcilicct.quando Sortilegi ad ipfa Sortilegia conGeienda afibeiant fibi Hæreticum,aut puerum rebaptizant, amp;nbsp;quædam alla his Gmilia faciunt. f Secundo autem cafu, quando hæc fiunt ab his qui funt Tacitæ ProfclJîo-nisjtunc diftingue fecundum quod facit Oldrad, •« confil.2 la. quodrneipit, regulars habet traditio, dre. v bj dicit, quod aut imploratur auxilium Dæmonisad «a faciendum, aut cognofeendum quæ ipfe Dæ-mon fua natural! virtute amp;nbsp;poteftate faceve poteft! diuina virtute nonreprimente. Geut eft hominen» tentare ad peccandura , aut fledere pudicos an^-, mos ad Ubidinçm, amp;nbsp;Gmilia facere, vf didum eUßpr^
f^ f I^ti
-ocr page 186-tf4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trall^tus Pauli GrillanJi
late in^. ^ 6, tjuaß. Si ifto cafu non fapiunt H^refim manifefte, vtdicitglefff^not. Archid. Gem.(^ cateriDoH. ind.c.acai/dtut.^.ifani.idem effet fi einsvirtns inuo-caretur ad reiielandum furta vel alia occulta præ-fentia vel preterita,adpriparandumdocendum-quetnedèlas,ad fanandum maleHciatum, iftalicet fieri omninô prohibeantur Dæmonis auxilio de jure C^nonicOfVt habetur in ca, i,2.^^.deSortil.vbico-fioseperPan.^2d.quafi.'vltim.ca.admoneant.tarnen non fapiunt Hxrefim manifefte, quod patet ex genere pc£nx,vtindibloi:.2.diSlt;)rt!l. ér per Oldrad. in dilia cen-ßl!g‘2iiK Aut imploratur aUxilium Dæmonis ad co-gnofcendum vel faciendum ea,quæ de fui natura feirVauf facere non poteft, quia funt de bis quæ pertinent ad ipfumcreatorem,rf fupràlatèdixitmu, i!i tune fi quis putat Dæmonem poffe faccre per feipfum ilia quæ ad foliim D e v M pertinent, eft Hsretreus, amp;nbsp;pagano deterior diüo can. epifeopi. f. y '(jttffqUù'infin.amp;dict9ca.ijuifine/aluatore. f Sed quæro, quidfi aliquis affumeret HoftiamSacratamin Sor-tilegijs ipfis quæ finnt maxime ad Amorem,inquû bus fæpiîis iftaSacra mifeentur, vr dtxtmu(fupràin2. ér ^.'qitaßio. an ifta fapiunt Hærefim manifeftè, quandoin eis nullus Hæreticus interuenit. Diftin-^ gue, aut ilia fiuntad effeâum cognofeendi ani mum mulieris vel viri,fiamatillumautillam,qui vel quç Sortilcgia facit,vt faepius faciunt ifti Aman: tes qulfuntdetuentes; autfiuntadefte(âumindu •cendi Amorem crga SortilegumautSortilegamiB corde illins Amatæ perfonæ, quæ nullum vel mini*-mum fiabet Amorem. Primo cafu non videtur ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod
-ocr page 187-Jie Sortikgiji, Qu^Jf.i», nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iff
quoi fapiât Hærefiin manifeftè,ex quo in hoc Sor-tilcgioimploraturauxiliumillius Sacramentiadca quæ füllt propria diuinæ virtutis,fcilicet ad reye-laudum fecrcta tordis hominem ■.fecundumtjuodcon^ dudil Oldrad.tn d.couftlio 210.dequofaprdpoximè diximus, Hæreticiim potiuseffet, fi pro notitiaoccultorutn prædidorum quis inuocaret aiixilium Dæmonis, putatis Ddemonem poffe ipfareuclarc ex certafei-entïi,ficundufti quod dicit idemO(drud, in d. conß.(^dixi~ Wiufitprà. Et fccundum hoc no.quodmultihodic incidunt in liant fpcciem Hærefis, quiapluresfunt ex iftis Anjantibus fatuis, qnas latere ftudent hæç eorum So^tilegia, turn aiffs diuci fis rébus, vt feiant animum Amafiæ,fiue Amafij,an teneat diledio-nem fui : amp;nbsp;hi qui in hac opinionc pcrfiftunt,flrmi-ter id credentes,funt Hæretici,alias non.! Secundo g Verb cafu,quando fiunt ad effeétum calefaciendi cor frigiduni,amp; ifta fimiliter non videntur quod fa-piantHaerefim manifeße, quoniam inuocatur fuf-fragium illius Saeramcntiaddiligcndum,feddile-ftio in fe noncftpeecatum,imbvidetureffemcri-tumapudlpeûjVt habetur in diuinispræceptis. Di-ligesproximum tuum ficutteipfum.ô'«o.Md«/j.22. (a.^dixit PauLApoßSiomnes virtute» habuero.çha* ritatem autem non habeam, nihil fum,cgt;»pr.i» c.fir~ niißtme, de hlt;er.g[. tamenia d. $.fanè. c. accu fat tu, de bare, fik^.videtur teuere contrariu,m,quod Sortilegia, in quib.interucnit Hoftia Côfccrata fapiunt Hçrefim manifedè.dû ponitplura exempla, in quibus Sortilegia ipfa fapiût Hærcfim manifcftè,ponit etiâ iftud de per fç, quido interuenit Hodia Confeçrata, nec ipeci-
-ocr page 188-i)é nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tr4^4tHi Pauli GrittantR
fpecificè ponit ad qucm effcdum illa fièrent, vn-dc intclligi poteft ad omnem turpem efFeftum, nii'ximè vbi vertitur materia peccati, amp;nbsp;ab ifta opi-nione quç faiiorabilïs eft pro fidc non difcederem, Vt dicit text, in dielo cap. aceufituf. maxima enim tem e-ritas eft illiusChriftiani, qui in rebus vanisamp;lafci-pisjtanti Sacramentiabufumaudetminiftrare. Et adeaquæfupràin contrarium adducebantur, Rc-fpondco ,ncc nego, quód diuina virtus prccibui impJorata ad reuclandum ea qusefecretiffimafunt in corde hominum, hoç facere poflet, quia hzç funt fub cius arbitrió,amp; poteftate.non autem Dx-monis, qui eft creatura,hoc eft verum quotiefcun-que confiiltatio ipfa ficret debito modojiuxtarb turn veri diuini cultus, amp;Chriftianæ religionis,amp; per modum Sacrificiorum, quæ in Ecclcfia celc-brantur per bonos facerdotes,non autem in ifto modofuperftitiofo,amp;retrogrado,»«A:r4«»r.i«f4.«i-hilin famficijs. de tonfec. diß. 2. amp;nbsp;not. in cap. cum Martha, de eelebra. mißvide dam. Joan. lee. infiim. eonfeff. in titu.de fi Sort.ejuaft.rf.drqilt;!(ß.v!t.[perUkicmmSortile^iino imploratur auxilium Sacramenti mixtiinfadura, aut ipfa diuinavirtusad rcùélandum ifta,fed potius Dæmonis fuffragium vt illa reuelct per abufum iftorum Sacramentorum , cui omnia huiufmodi opera Sortilcga immolantur per illamamicitiam quam ibi Malefici habent cum Dxmone, fecudum pada inter eos inita. 26.quaß.f. c.neemirum.ver.adhae omnia.amp;Ie.lec.inßim.eonfeß'.eod.tit.c.2.amp;: hocfaciunt in opprobrium Diuinc Maicftatis,amp; fi qua refpon-fa rçuelationis inde fcquantur« ÎHa profedô funt
diabolica«
-ocr page 189-DeSortile^iJt.^aß. it. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iff
Hiabölic#, amp;nbsp;non diuina, fed iftum tam turpem ab-üfum Sacramétorum Diabolus inftruit hominem facerc,vt fub co ipfe faciliùs adoretur abhominc in dedecus diuinæ bonitatis,amp; hoe modo hominem dccipit, vtdicunt Canonißlt;t,(^ßtcri Tbeologt in locis fitpra not.in 6.(^ f.ijuitß.^ habetur m dicta can.epifcopt.Aà fecundum, dum diccbaturjquód diligcrein fc non eft peccatum, eft verumj^uando dileâio eft ipfa in charitatc fun data, tune enim eft opus meritorium I)eo,quia chantas eft refta voluntas ab omnib.tcr-icnisjacpræfcntibus penitus auerfa, iunfta vero Beo infeparabilitcr, vnfta ignc quodam fpiritus, omnis éxtranese corruptionis nefcia , nulli vitio gt;nutabilitatisobnoxia,fupràomnia quæcarnalitcr diliguntur excelfa,amp; in eneótu conclude; quod ilia eft dileâio maxima circa Diuina, amp;Ecclefiam vel erga proximum propter Deum, qua: rcfpicit ani-niæ bcatitudincm non hæc mundana fragilia,vide iext.praclarum depan Jiß.2.c.charitai eil, vbi plura fm-gularia de charitatc narrantur, hare enim eft illa charitas,amp; dileâio quæ habetmcritumrcgniccc-leftis, hæç eft illa de qualocutus fuit Paulus Apoß. ó* Matth.22.cap.se de qua loquitur Diuinum prxee-j ptum.lt;jr text.indi£locan.fir}nißime,amp;ibigl. exterxve-fo dilediones carnis, qua: terrenæ funt, potius ha-Ijcnt anncxum peccatum quam meritum, refpe-i âu vltimi effedus, qui eft carnalis coitus, amp;nbsp;pro-pterca ille,qui putatSacramentumEuchariftiaeo-perari ca quäsfunt mediate vcl immediate pecca-lum,eft in maximo errorc , nee caret manifeft® Hsrefisfufpicione,nihilominus iniftisfemper me refero
-ocr page 190-vs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• Tra^latui Pauli GrillamS
tcfero ad communcmTheoIogorum opin. amp;nbsp;té* iftum iudicium Sanftæ Matris Ecclcfiæ. Oldraduj autem in hac materia,/« cenßßtozto. (juediiicipit,rc^u~ larù habet traditio, c^t. fie dillinguit, dicens, quod Sortilcgia Simplicia fitem PoculaAmatoria,velaf-fumcreHoftiam non Sacratam, ifta non inducunt Hæréfim. vtm ca. i. de Sortil. ér in rubric, eodetn tit. l. fi ijuii aliquid. f. qui abortionù ff.depœ. é?'ca.de homme, de ce-iebrationemifflm3^ïnesverof3Ccrea.iA.moi:çm mu^ lieris’prouocandum.dicitipfe, qucicl magis videtuf effe Superftitiofum quam Hæreticum. Sed circa hoeduo funtconfideranda. Primum eftmodusin-uocationis, quomodo inuocatur DæmonisfufFra-gium. Secund urn eft confiderandum circa rem qua: lo expetitur. (•Primo igitiir cafu autinuncafurauxi-
lium Dïmonis per modum Imperij amp;nbsp;SufFragij.aut permodum Adorationis, amp;nbsp;Cultus Larriæ: primo cafu aut imploraturadtcntandum,amp;: F1lt; étendum Pudicos Animos Mulierum ad Libidinem, vel bis fimilia, qua: funt de propria Dæmonis natura, amp;: non fapiunt Hxreüm. vt habetur in Apocafyfiß a', capé ecce mifliirus eft Diabolus aliqucm ex vobis i n car-cerêvitctemini,Secér habetur Matt Ih^.Marc.i ■amp;luté 4. hoe enimeft proprium Dæmonis tentare hominem ad peccandum,vt ibi dicitur,érdiximtu,fipri eademquafl.inprinc. Aut imploraturciusauxiliumad Sciendum Futura, vel ad Aliquid Aliud Faciendum, quod foli Deo créa tori competit, amp;nbsp;tune fapiunt Hçrefim manifcftc,quia vulrattribucrccrca-turæquod eft proprium creatoris,rr ca.a^eujatus.f. XI fanè,de baret, hb. é.éribinot.Docï. t Secundo verb cafu
principals
-ocr page 191-Be SortUe^ijs. Oiuß. i s, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iff
princjpali, quando inuocatio ilia fit per modum Adorationis amp;nbsp;Cultus Latriæ, Adorando Diabo-lum,abfquc dubio illud fapit Hærefim,imô eft pro-prie Hærefis Adorare Diabolum : fi enim Adera-tc Hæreticum, eft Hærefis non propter perfonam, fed propter vitium,in quo eft graue pcccatuni, vt duttold.ibt.amp;Gem.ind.cap.accu/atui.f.fane,iti Si malto fortiiisAdorarc Diabolum eft opus Hçreticû:quo(l enim maius, Sedeteftabilius vitium eft quam Ado-fare Diabolum? amp;nbsp;hîc non ponderatur perfonajfed vitium quod committitur in ilia AdorationeA Ec ideo diligenter eft aduertendum ad modum,amp; for- ' mam,quibusDxmonisfufFragiiirainuocatur,quia fi per modum Im perij, amp;nbsp;Gratificationis, amp;nbsp;petun-lurea quç Diabolus facere poteft, non fapiunt Hæ-refim,(î verb permodumcerta: Adorationis,tune fapiunt Hærefim exprefse./jer ea ^uaproxtnrediximiu lt;}ii£fuitßn^ularüdoctrina0ld.md,(onß,2/o. Ex qua not. fingularcm cautclam in pradtica proaduocatis, vt fint eauti in formandopoficionesamp;interrogatio-ncs, quod per modum Imperij feu Gratificationis quisinuocauit auxilitiDæmonis,amp;ifto modo eui-tabitur labesHçrefis: fi verb ponat,qubd per modu. Adorationis,amp;veri Cultus Latrix, quisincidit propricin Hairefim,pereaquaßipradiximus.Pofi fixe vi-dendfi eftfquid defaccrdotibus,quicaufadoloris ia fpoliat altaria, amp;nbsp;célébrât miflas vefte lugubriin li-norc,amp; odium alicuius inimici,vcl celebrant miflas defunäorii pro ipfis viucntibus,amp; furoût preccs,vt citius moriatur, vel incurrant mortis pcriculu.nun-quid ipfa fapiut Hxrefim manifefte ? die qubd non.
-ocr page 192-Ißi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traitatui Pauli GriUandi
quod apparet refpedu pcenat,qua: imponiturpré ifto cri mine.26.quaß.f.c.^uicunque,e^clarit(s dicetur ijt-‘ fraeod.^.fiq.vbitradeturdepixttistflorum. Deindequx-roj quid fi clerici, vel laici Crueem, aut Imaginenl B. Mariæ virginis, feu aliorurrt Santorum irreuc-renti aufu proiccerunt in terrain, amp;fpinis, vel vrti-cis fuppofuerunt,aut pedibus forfan calcauerunt, an ifta fapiant Hçrefim manifcftè.vel dicantur pro-priè opera Hæreticajamp; fimilitcrdicas, quod non* licètgrauiffimum ütpecc3tamink.(.ficanoniei.f.figt; t^de off.erd.libr.6. Vltcrius j quæro,quid fi faccrdos ce* lebrat vnam,aut plures milfas fupcr hoftia quant nunquam facrauit, fi poftei communicat fc cum illa,an incidat in Haerefim, vel dicatur Hatretieu» cx co ; fimilitcr fi aliquis acceperit hoftiam, fuper qua celebratæ fuiflent vna aut plures milfae, non tarnen fuit facrata. amp;nbsp;illam immifcuerit inSortile-gijs,maxime his,quæ fiunt ad amorcm,an incidat in Hçrefim faccrdos qui milfas illas feienter cclebrauit,amp; illcqui hoftiam commifcuit in Sor-tilegijs ? die quód ücuter committat Hsrefim# quamuis grauiter peccet vteTque,can.dehomine,dec(‘ lebratione mtj/k, ^ per Oldradum in diHo cenßlio 210. in ^t ealum. amp;nbsp;dtximus mum verbum ßipra ead. quaß. in prill* tip. amp;nbsp;habetur per d.Ioan. lect. tnßtinma conf. eod. tit. q.ii-èr^. Nee omittamcos.quiinSortilegijsfuisappo-nunt imagines, illafque baptizant fub nomine pcr-fonæmaleficiandx.vt affigantin eo veleailludac-cidens, quod ipfi vel ipfç defiderant, an ifta fapiunt Hatrefim manifefte?dic quod confiderandum eft ad quern effedum imagines ill« fuerant fabricate
-ocr page 193-De Sortik^ije, jQ^aß. io. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lét
ad quem cfFeélum rendant Sortilegi'a, amp;nbsp;ad quid imploretur alixilium Da:rrionis, an ad ea quæ facere poteft virtute fua naturali j an ad ea qua fpeftant sdcreatorein,item fub quo modo,amp;[forma imploretur Damonis fufP/agiuin.an per modüm Im-perij,amp; Gratificationis.vcl per modum Adorationis, A: Cultus Latii^,deqnil?tuomnilgt;n^e{ixi»ni^fi/pra ead. lt;j.tdeo'non tn^fio vlteriia in declaratwne, ■vided./o./e^. inffim.conf.eod.titfi.t^. i2i f Quiddehis,quiinipfis M Sortilcgijs iminifcent Reliquias SanÓlormnMarty'^ rum.fcilicet particulasoffiumjcarnjs.autneruorum* capilloruin,Vnguiuni, amp;nbsp;fimiliuin, vel particulas ali-quas veftium eorundem,vcl D.N.Iefu ChriftijBivir-ginis Marii.feu aliorumSanólorum.aut Sanóiaruttt, anSortilegia ipfadicüntürefl'e Hæretica, velfaperè Mærefina maniteftè? præfuppofito, quod itUmixtâ ftlerintihSortilegio Amatorio,vtfæpiùs fieri folet; die quàd hort fint Hxreticä, nee fapiant Hærefiin rnanifeftè.quatnuis negan noh poteft, quód fint val-dcfUperftiticfaamp;d3mnanda,quodeftvcriim,quan* do fieren t ipla Sortilegia ad fleólettdum pUdicos ahi-hios adlibidihctn, vel adalios effetftus, qui fieri pol-fiint per Dærnonem,amp; non interuenit cultus Adora-fionis,fi verointerueniret cultus Adorationis,amp;fieront ad Sciendum illa qüæ pertinent ad Deum j feni-perfaperent Hærefiin manifeftè, ■vtlatèdtximftifif-^ fgt;'aproxime.Z'ideS.Dh.tnß(»t.2..i.df.c) ^ ^art. ^.zxr.dt-cendum^tn ti. deßperß. ziht hoc idem tenet : idem ettam i^e./e^anßm.conf.eo ti.q. iiS. Modó'[c^üxïOyC^uid àc i | ^is,qui Sacramenta Eedefiarum, vt eft Oleum San-ftum liaptifniatis.Chrifinatis, vel Extremæyhdio-
L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nisj
-ocr page 194-^ ^ 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^raUatm Fault Grillandt
nis, aut Aquam Foncis Baptifmacis in discis Sortile» gijs commifciierint.acfapiant H^refiin,vt fup.amp;bre-uirerdicas qnod non,quod paree ex diuerfitatepœ' narum indiClarum pro hniufmodi raalcfidjs, qua /unrdiiicrix à pœnis h3:Te{is.de^uiigt;.tnc.atialgt;olen-tlam,Ç^ c. -vergentis.extra de haf.z^ latédixitnttsintra-dat.dehar.ijuaf.ó. Quod ramen ert verum, qnando peripfaSortilegia nonimplorarurauxilium Dæmo-nis.mfi ad ea,quç defui natura facere poted, dei^uibM alias diximusfip.ead.iji. (^i^.ö.S^y.üyao inuocatur ad ea,quae non adipfuro.fed ad Deuro creatorera fpe-öantjfinedubio tune fapiunt Hxrefim maniffdè, vel fi DxmonisfufFragium inuocatur per modum A-dorationis,amp; Cultus Latriç;quiaipfiS'ortilegi,amp;cos confulcntes adorarent cum deuotione Diabolum, tuncillorurn operaellcnt Herctica; alias fipctino-dumIinperij,vclGratificationis,dicas quodnon.'t* fr^rapreximediximtis^^ per Oldan d.conß. a lo.Et id-eo dic,quód /i quisin ipüs Sortikgijs quærcret auxi-lioDa:rnonis,kirefi mulier in corde fuo amatip/um amantem, vel cconuerfo, quando mulierSoreikga erga virumrifto cafu Sortikgiafapiunt Hxrefim ma-niftllè, quiafcercra cordis hominum nemo kir, nik fok;s Dei)s,amp; cui ipfe voluit rcuclarc. Ç^hahetun.i^.
1S c.corfislu^i.i^latediximusfipraead.tjdnprinc. f Sed qurro,quandoipfaSacramenra pofitain Amatorjs Sorrilegijs,ad fieólendiim,vt fuprà, an opcrenruref-fechum,vtexpotentiailiius Sacramemi fledatura-nimusülius ad amandü Sec-die quad nó,quiaillis non vtuncurdebito modo ,ncc ad honeftum, led ad turpem eftedtü,quodvtplurimùm rendit in peccatum,
• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad qua
-ocr page 195-J)fSortilf^ijf. lót nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;itlt;gt; i
iiï quæ opcr» Diuina Gratia, vel Sacramenta Ëcclclt;-fiarum fe non extendant,'utalianitxtmaffrpra eo^'.rji e.amp;ideócómunitcrappcllanrolecifte abufus guida Sacraniérorum,amp;Sacrilegiuni. i j.i^.^.c-fifrilegiunii amp;c.ßqufscontfi»tax. §. i. Nee dum eit annus elapfus, gnodvidi Roinæcaruiniuftum euenireinfafto, vÜ duç mulicresimpudicçcum Oleo SanóloBaptifma-tisamp;Ghrifraatis,quo inunxerunt fibilabia^dicentes guasdï rurpia verba adformandum Sortilegium, deinde dcofculabaturviios,a quib.amariciiptebanr,'aft 31 lerentcs,quódilkid Sortilcgiüamp; obleruanua operar batur maximü cftedum quoad iniangendam dilcr ftioné in corde vacuo-’Dihilominus vidi ambas füflU garipcrvrbé,amp; mitraras in loco quodam publico nö?-üiffi mè turpitcr dehoncltari^r««^«/» tjnod diatJii': Korund c.i.de SorttL-[ Idem dicendü elfde bis, quiin ^7,, huiufmodiSortilegijsAinatörijsi£ninifi,ct AquaBer nediétam, fumpta ex amphora communi, quæ patet in Ecclefia, Candelas Benedidas, Frondes Falmaru» Kamos OliuarüBcticdiólarum.Sacros AgnosDci,amp; Fimilia‘,iftoddicitur potiùsabufus quidadacramen-* torum, quot;aftipraproximediximia, quàmHærchsex-prefladdem dicendü eil de his, qui alignas Religuias Veftium Sancloró Apollolorum,Martyrii, aut alio-rum Sanótorü,vel qui particulä LapidisSacrati.Puri-ficatori),fubquoimnJolaturhollia,itéCalicis,velab terius Rei BenediôtælineSacratç comif uetint in i~ plis Sottilegijs Amatorijs,dicunturabuti Sacramen-tishuiufmodi,amp;grauiffimc peccant, citra tarnen Hç-refis labê,T^f«öMt//r^er 0/d tn d.con^.tio,{^ Panord» d.ca.i.de Sertt/.yibicxpteiic dicit,guod quotiefeung)
L A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non
-ocr page 196-i 6'4 7quot;raSlt^ta Pauli GriUandi
non interucniuntea,de quitus per gl.ind. c. aceuft* tus. §. fanè.quamuisinuocenturDamones, vt pro-inoueant animum mulicris ad impudicitiam , licèc iftudfitgrauiflÏmumpeccaturaitife, tarnen non fa-pic Harefim, quia proprium eft Damonis tentarc ictcitUTnm,‘vthahetfirin^poc.i.c.Ç^ ï6.ef.i.c.zitfi.vi~ tleS.Tho.ïnJum.i.i.iiifi.e^.art, ^ .verfidicendum,in tit.de/itperfi. (^ /oi lec. infitm.in tit. de Sortd. lt;p. a f. qui om nes tenent, quod per ifta quis non incidat in Ha-iS refim j dum tarnen fiant modo pradido. f Quao-rnniaprasdidalimitandafuntpluribusmodis, amp;pri-i mó, vt non procédant, quoticfcunque in ipfis Sorti-le^ijs celcbraturfolenniaSacrificiaintcrpofitis Aris, idoïis,amp;citïijs:de^uiè/ts/upratn ^.Ç^ tf.^. amp;nbsp;Diabolus adoratuf, quiaifto cafu committitur Harefis, vtfi~ piit fxprdproximè diximue, ita tenet expreße 0/d. in d. conßiioi^:^ Gemin.Ç^altjDoc.ind.^.fanè, dicentes* ^uèd peius eft Adorare Diabolum, quam Hareti-Com.Sccundó limitanturvt non procédant in Sacramento Euchariftia Corporis, vel Sanguinis D.N .1e-fuChrifi:i,quia tunccommittitur Harefis. /gt;lt;« didi expreßegLtn d. ^.fanè. Tertio limitantur. quandoin-terueniret Rebaptizatio pueri in ipfis Sortilegijs» quia etiam lapèrent ifto calu Harefim manifeftam. ’vtperd.gl.tnd.^.ßmd Quartolimitantur,nifiin ipfü Sorrileg'js miniftrandis Harericus intciuenerir, vt j^ perd.el.-^ Qmntoamp;: vlcimobmirandalmn,qnories-cunqüeDamonis lutfragium ihuoeâtur ad Habendum Notitiam eoi urn,vél Faciendum, qua loli Deo creat.aricoroperuntin priuilcgium: dei^udu^p/cnifis dtxtmusßtpra eadcm^-inprin. lie ptriftafitexpcdua haè
-ocr page 197-'DeSortüegiJs. jQ^fi. itl' 16^ hæcdecima vtilis quçftio:quæ omnia bene nota,qui* iftoruro feientia eft maxima importantiæ, tarn re-fpedu examinis, quam pœnarum ; dei^mbiu dteewM infia i^.proxima.
QVÆSTIO XL
SVM MARIVM.
J Sorttlegt ^uibitf Panüßnt afficiendi.
a Sort liegt.-t ^uaßunt ad Haltendam T^titiam Oc-caltorum, aat Dißantifim, nonßpiunt Hareßm, Ç^ idea nonpaniantar.
Sorttlegt ^aa Poenapaniri debeant in Fora Confit-, entia.
3 Posna Sortt/egiormn in Fora /adteiaU Canonica ^uaßt,
4 Laid, O’ Kfl^ Perfina Sortilegia exercent^ ^nali-, terpttmantur.
y Sortilege, Ç^^ni eut» Confiait, puniantar Pana Capitis.
6 nbsp;nbsp;nbsp;Sortile^ia Amatoria ejf/ahter in Foro Confiientia Pumatar, Ç^ ^ualiterin Foro Padidali Canonico.
7 nbsp;nbsp;nbsp;Sortilegia .^matoria de Pare Ctn. Capite Ple£lnn~ tiir.
'Pana Sortilegisimponenda eil Arhitraria, ? Clericus SortilegespotePi Oficijs, ^ BeneficiJs Pri~ nart.
Pgnorantia,ant Simplicitas in Sortilegio noexenfitt. ? Sortilegi Kenefici ^eaßnt Pana afficiendi.
10 Clertces qm Sortilegiem Keneßeum exercet, ijeali-. terpnniatertnForo /ediciah Canonico, Ç^ Realiter Latew.
11 ÂPale-
-ocr page 198-'i^S TyaSatM Paitli GyiBandi
' ï I t-^d^alefici ^ua mui^entfey Peena de Paye Ciatlt.
‘ - ■ Seytiiefta ad JDomtim alteyita j^ccedem adpeype^f tyanda APaiefieta ^aafit afficiendia Peena.
! x z Qnfitiens aut toeans APaleficegt;t ad APaiefictafact-endapanituy C^pttis Peena.
^j ToyijueyipeitePi/juilthet cuiafitiscondittegt;ntiproori-mine Sortéle^ij, '
Sortde^m ^ao cafit teadatay Befiijs Korandm. ayPrtem Soytilegam ,fif{ APa^icam Docent, ^ Di^ /cent,Pari PosnapleSantar,
j 4 Sorti/egi APembri Kirilfi Lang/tedinem Pndacentes, aut alias Kim Gêneratiaam Pmpedicntes, Kltinto afièduntur Suppltcio.
Sortile^a ad Bonu Finem e.vercent anfitpuniendu^^ j y tJ^Faleficiatos Curansper Sorfilegia nonpuniturde
Pure Ciusfifid de Pure Canonicofic.
l£ 9^lrolegt;gi, Ç^ Chiromanticificundum afirorum cuyfitm, autfigna manuumfuturaprognofitcan^ tes,anfintpumendi.
17 Sacerdos caufit dolorfi .iPras Spoliant, aut Lumina^ rta con/fieta Extinguens,^ua afièciatur Peena.
[i 8 geriet« veletia Laicut Pmaginem Cruefi, vel alfi cuius SanPlorum Conculcans, pualitcrpuniride-èeat,.
fÿ ^udaus Juger Crucem Pmmunditias Proijciens lt;^ua Peena mulilandut.
Sacerdot^uiJeientern^i/fiet celehrauitjfiper PPofiia non conjicrata pro Sortilegijt factendis ^ualtter puntatur,
40 ‘Pyohtüitumalipuidfacere,aut efficerealitjuodan-tecedent necefiarium ad tHud, par iaJunt,..
21 Pmt^it
-ocr page 199-DeSortik^ijs. ^Q^^Jt. ïf, Tÿy il pagina Bapti^mei ad Sorùle^ta facienda, ^ua fnt affidendi Pœna.
Beliifaiae SanSoram ant Eedefa Sacrament a Sor-^ tiiedf immifientesparipœnapuniantur.
il e^j/roiogi futurapradicentes qua fnt PœnamuK dandi.
Serta in Euan^eUji quarenta iiPrum aperiendo, vel alias,dehentpunin.
15 Sortile^Uo tn opéréfànatiuo multos erationa dicens, ßd alloua vcrltaficretè adijciens nonfitis congruent ta. anft punten dus.
a 4 Breuia aut Ligaturas ad collum maleßciatißßen-1 dendas fact en tes, qua continent ait quid extrinfi-cum.an Ç^ qualiterßntpumendi.
i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deus dcheron,tn Breuthus adijcifilitum,anft vo^ ItumDtaltolicuntj.
■ i f Deo Mammona fcrif contes, vtfiant diuites quo-liter pun tri deheant^.
iS Sacramento out altos Les Sacrai aut Benediclat Ecclefia Sortilegijs admifientes Pan Pœna puni-untur.
17 Sortilegia de Pure Ciuili Dltimo puniuntur Supplicio , hu demptis, quafiuntadltherationem malefi-* ciatorum.j.
Diumatio quafit per Semniorum Pnterpretatioitem, ' anfitprohthtta.
* 8 ^ncantationes qua fiunt centra Serpenta quande
I fintpunthtla.
Ndccimôpoftpræminavidendiim cftifcjui- jj bus Pœnis ifti Sortilegi puniantur, In qua
L 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quxAioue
-ocr page 200-I^Ç TVa^atus Paalt Grillandi
quæftionc fimilis diftindiodcquafupra repetenda cftjAutfapiunt Hgcrcfimrqanifeftè, autpon. Primo cafu Pœnæipiorumdeclaratæfucrunt tntrac.de ha-ret-^/iafi. 4.vbi çopiosèdiximus, quibus Pœnis puni-anturHæretici. Secundo veto cafu, quando nonfa-e pinnt Hærefim expreflàm: diftingue, aut fumusin priniafpccicSortilegiQrurnDiuinatiua,autinfçcun-da, qua: eft Amatoria,aut in tertia, quæ diçitur Male-fica: de t^uthw alias dtxtmitsfiipra eod. tital. ipnaft. i, Primo cafu, aut fiunt ad Habendum Notitiam Futu» rorum,autcorum, qua: in CordcluntHominis, amp;nbsp;ifta, quia fapiunt Hærefim mamfeftè, vtfiipràproxi-^èdtxtntas:paniaatat Pœnis Hæreticorura : deipni-hmfapra. Idem eft fiinillis commiftcrent Hoftiam Sacratam, aut alia : detpnihasperej.in d.c. accafitas.^^ Jane, deharet.hh. 6. quia tunc Sortilc giaipfafapcrent Hærefim mamfeftè, amp;nbsp;Hærcticorum pœnis effent puniendi,qui præmifla fnmxntdtadictt Old.tnd.conß 11 o .Paner, in c. a. extra eod. tita. Ç^ dtxintits faprapro-i ximaquafi, ctrca.fin. f Autfiuntad Habendum No-titian)Præfentium Occultoruro,proutfuntfurt3,r3-pinæ, incendia, tradatus, adulteria, homicidiaoçcul-ta,amp;hisfimiliafacinora5auteorum ,quæiamfunrdç Prætcrito,feueorum,quæin Longinquis Partibus fiunt, amp;nbsp;fimiliumjquia tune non fapiunt Hærefinj manifeftè,ajijs Pœnis puniuntur,quia fi eft Clericus, delureCan.fiueDiuinoin Foro Confeientiæfubij-çitur Pœnitpntiæ 40.dierum extra CollegiumEccle-fiæ,fiuc Cemmunionem Fidelium.quæimponirut perfacerdotem, quafnbijeiuntur etiam Laid ,vtelî fext.tncap.i.de Ser til. Ç^ ihiPanor. Ç^alU/paiitade-flarant
-ocr page 201-quot;DeSortilegiß. jQ^ß. 11. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jg^
flaranttex t/lftm,lii:ètglo.fin.wdeatura/itfrfintire,fiii ipfa loquitur depœnts tudictabé/fts imponendisai/tdicf £cciejïafiico tn Foro Contenttofi ficundum tura /pua g/ojf.tpfita/le^at.vtinfiaproximèdicarn-i.-f Amfutnus j m Foro Conrenrioló ludiciaii Canonico, poflqiistn deliéluni innoruit curiæ, amp;nbsp;nine pro eodem crirnine imponunrurGrauiores Prenç; quia Clericus trit Sa-fpenfqsà Djinnis, amp;nbsp;ab Akaris Minikerio per An-num,amp;vkrà, adarbitrium indicis, fecundum faóli qualicatem, autturpitudinem, amp;nbsp;perfonarum con-ditionetn:quoterminoelapfo, Clericus ipfe kati'n ,ipfoiin'e reiicrtituradpriftinafua,/Mlt;//«yrlt;?.v. inca. 1, eo. ti. (^ ibiper do. Abb.^uem vide, i^ Feljn. Ç^ altos. Laicus verb realiter Excommunicatur. i6. ^ttafi. y. c. non oportet. Sed hoe eft verum, quotiekimqne ex Sitnplicicate,amp;BonoZeloClericus pccca(rer,yêc»«-dismtertntnosd.cap. 2. alias Graiiius Punjerur, quia Deponitur ab Omni Ordine Sacro, amp;nbsp;Priuatiir O-ninibus Beneficijs, amp;nbsp;Intruditur in Monafterium ad agendumperpetuarn pœnitentiam.t/rZz^t^efwr 16./p. y .c.ßptttsepifiopns,Qi tltioUdem tenet Fan,tn d.c. i.amp;C Poe.quôdvkrapœnas prædiôlas poterit Iudex Ecde-fiakicusexerçercetiam alias Pœnasf contra Laicos 4 huiufmodi Sorrilegiacxcrccntes, quia fiSeruifunr, amp;nbsp;Viles Perlooæ,porei uur Mitrari,amp; Puftigari, amp;nbsp;a-lijsfimilibusmodisDchoneftari-jDigniores veropo-terunt Rekgari, vel ad Perpeeuos Carecres Condc-mnari,i/rt» ca. contra tdoloram.ig.p. y. quod eft ve-rmn.EtproceduntilIievkimæpœnæ.quoticfcunquc alias monici Laici ab ipfis Sortilcgijs nolucrint fe ab-ftincre,amp; fic de his,qui pluricsinciderunc in eximen.
i y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vide
-ocr page 202-17® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TyaSat/u Fault Gri/landt
VidePan.ind.ca. i. deSor. ingl.ß.vhi fubiiingcndo dî-cic no. quod licet iftud lit crimen Ecclefiafticum, tarnen non eft mere Ecclefiafticum, quia ludex etiain Sccularis poteft de hoc enmine cognofeere, pariter-quepunire,licetreosipfos Pœnis Grauiotibus pro-ƒ Icquatur. f De lure autem Ciuili punitut Pœna Cagt; • pitis, tarn ille Sorcilegus amp;nbsp;Magus, quara ille, qui Conftilit ipfos, amp;nbsp;Sortilcgia ipfa confici mandat. (^ ißeelitex.tnl.nemo. C. demalef. ^ math. Ifti eniin Diuinatorcs funtmultiira Deo abhominabiles, amp;nbsp;exofij ratio eft, quiavoluntfc faccre squales Deo, dum Diuinam poteftatem, qus vertiturin cognitio-ne futurorum.fibi vfurparc contcndunt,amp; efic fimi-Jes Deo, ^ di cit do. loan. deT'urrecre, in c.contra ido-iorum. a 6.q. ç. quod quemadmodum Lucifer, amp;nbsp;pd-mi noftri parentes voluerunt clTc fimiles Deo in alti-tudine, amp;nbsp;pulchritudine, in cognirione, amp;nbsp;feientia boni amp;nbsp;mali,idcô omnes de cœlo dcieiftifuerunt, quorum quidam in profundum inferni,quidam vero inhoc variarum cahmitatum mundo peruencrunt, itadicendum eft de iftis Dininatoribus quiin cogni-tionc futurorum volant efle squales Deo, de Ecclc-fiaDei.quæ pro cœlo figuratur.omninôexpcilendi € funt,amp; à Chriftifidelium gratis rcpellendi. Aut f fu-mus in fecunda fpecie, qua: dicitur Amatoria, amp;fiin cainterucniuntca.quænarranturpergl. ind. c.accu-fatus.§.fanc.dicendum eft, quod fapiant Hærcfitn manifcftè,amp; puniuntur Pœnis Hsreticorum, vt/ù' praptoximediximui. /demdtcit.Âlgt;.rnd.c.i.deSor.âüt jlla non interueniunt, amp;nbsp;non /apiuntHsrefimj amp;nbsp;dic.aut fumus in Forp Confcientiç,amp; cadem 4o.dicr.
•' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pœniten-
-ocr page 203-■ Pœnirentiafubijciuncurtam Clcrici.quàmLaicijfi-cutalij-^/f^/^z^/pr^fS^.c.i.flfiriSör/.quicex.Ioquiturin-din:inól;è,amp;gencraliter,dcquibufcunquepcrfonis,amp;; dehacetiam fpecieSortilcgiorunijin qua vigct cadens ratio,inteHigi poceft ^r^jf.v.»« c.ßquisepifiopM. 3.6, i^. j. vbiloquicurdcomni fpecie, cxquo etiam nondaturdiuerfa ratio inter cafuni amp;nbsp;cafuni.lt;«gt;^./.z/-lgt;{ä.ß.aiil..ßi^uil.cgt;nnßm.^^itatenentDo^.tht. Si verb furans in Foro ludiciaü, de lure Canonico, amp;nbsp;eif-dem Pœnis puniûcur Clerici atque Laici, tam prima, quam Iccundavice, pro utfiprx proximo dixinftits tn pricedJpecie.i6.^.^.c.non oportet, ç.fiquis eptfiopix. c. cliquant/ .c.contratdoiorum.(ß ca.augurijs,(]üx omnia iura,maximè.e.non oportet.(^ c. alupuantt,\oc[\.iiimuz dcpluribuslpcciebus Sohilegiorum, amp;dciitaquo-queloquuntur.fDcIureCiuiülimilitereadem Pœ- 7 tiaCapitispuniuntur.^l. l. nemo. C.M.rzr.qiiæomnes Sortilegorum Profeffiones, ac Sortilegioruro Species cópleóbitijr.t/Zislf text.ihi. amp;gl.(^ l.eorum.inpnuc. eod tit.vbi text, videtur æquiparate quo ad pœnas illos Maleficos qui Fleblütpudicos animos ad Libidi-nem, amp;nbsp;illos, qui contra Salutcm Hominam Moliti lunt,omnesenim Scueriflimis Pœnis funt pnniendi, quæ nil dénotant nifi vlcimum fupplicium, 'utfiat,^!. fnd.l.eorumfiiiprin.S^l.multi. Et circa præmifh nota vnum Angulare, quod dixit Abb./« d. c, a. de Sorti. quod Pœna im ponendaiftis Sortilegis,vel cos Con-fulentibus.eft Arbitraria, poteftquc index illamag-grauare, feu grauiorem, aut leuiorem imponerc, le-
1 rundum qualitatcm fabli.conditioncm perfonarum, 1 fe aoiraii delinqueniis,amp; fecundum ipfas qualitates, ^acciden-
-ocr page 204-171 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T'ra^atw Pauli GriSanJi
ôc accidentia,Pœnas ipßs moderari, ar^.l. hodie, ^ 1. autfacïa.ff'.deposn. ^ l.^uiii ergo.^.pasna^rauior.ffquot;. 4? hisipui no.inf. z^.q.i.c.non afferamw. H oc tam e ii pro-ceditdc !ure CanonicoinForoEcclefiaftico,delurc 8 enimCiuiii,{eçùse(i,vtfiipraproA;imèdixi.-[Etaot^ çtiam aliud quod dicit Abb. ibi. quod Clericus per huiufmodiSortilegia, dequibusibi,potuifletOffi-cijs.amp;BeneHcijsEcclcfiafticis Priuari. ar^.text. z6. ^. Ç .c.ali^uanti,Ced ibi idea Clericus illctuic dignus mifericordia, vt ilia minori Sufpenfionis Poena puni-rctur,quia ex bmplicicate peccauir, amp;nbsp;bono zelo.pro inueniendisbonisEcclefiæ.quæfucrant furto lub-tiiä.Zf'Vtdtciturind.c, z. alias grauius fuiOetpuni-tus, qua: nota pro limicationc coruna quæ fuprà dixi, Et nota etiam hocaliud quod iniftiscriminibusnon parciturSimplicitati,ncclgnorantiæ,quialicècS«or-tilegiaipfafaftafuerintbono zelo, amp;ad bonum ef-feôtum.iciliccc repcriendircsEccIcfiæfurto iubtra-das, nihilominus puniuntur qui ilia conficiunt, aut confulunt facientes. d.c, z. deSoritl. (^t^tPanor. vbi dicit, quod iftocafu mitiùs puniuntur, ex quo tcx. iunda bac dodrinaapparet decifioillius cafus, anli-ceat hæc Sortilegia fieri ad Sanandum corpora malc-ficiatajamp;fiquis Malcficis remedijs,Sparte pratdida aliquoslanaueric.anpuniatur.amp;qua Pœm,dequiiuu hahetur z6.^. vit. c. admofieant, Ç^ dicemus ea. tp. loto ^ fao,-[ Autfumusinterriafpecicprincipali,quædici-tur Venefica,amp;fi ineaintcrueniuntaliquadehisquç mmt^l.tn d.c.aeeufatus.^.finè, dicendum eft, quad fapianc Hærefimmanifefiè, amp;PœnisHæreticoruni fint puniédi .vtaltat dtximutjuprà-, fi verb canon interne-
-ocr page 205-[De Sertilegijs. ^uaß. i i, 17 J lcrueniunt,vel alia his fimilia, amp;nbsp;tunc aliter puniun-turjquiaautfumusin Foro Confcientix,amp;punituc fabneafts. amp;illequi Confulit PœnitentiaExilij 40. dicrum extra Gremium Ecclcfir, amp;nbsp;Fidclium Cotn-ttiunioncrnt/.c. i. deSorttlegi. iun^o eßqutsepffiopK/. lö.^.^ .Sclicettex.ihd.c.i. loqui videatur dealia Ipe-tied.Diuinatoria, tarnen ca.^quiseptfeopw. loquitur generaliter de omnibus,amp;in line vnaamp;eadem Pœ-naomneS punit j qua Poena tarn Clerici quamLaici fubijeiunturjquiarear./wi/.c.loquitur generaliter amp;nbsp;indiftintSèl.deprecio.ff’.depftbli.S^ i6.lt;j.^,c.a!iijtian~ ft.Si cum bac folu.vident ur tran fire Doe.»» 6/.c. i.nullam facienres difFerentiam de aliqua fpecieSortilc-giorumautPerfonis. f Autfumusin Foro Canoni- 10 co Contentiofö, amp;nbsp;fic ih Foro Fori, fi LaiCuS h oc cri-nune pecc3üit,prima vice erit Excomrounicandus, amp;nbsp;abEcdefia Remouendus. 16. q.lt;;.c.ßiputiepifiopgt;ei. (^ c.aiiijuanti.Civcïègt; femel monitus,adhüc in eodem pcopoficoperfeuerandoitcrum commifitidem deli-Öum,amp;tüncfielt Vilis Petfona,debetFuftibusci^ di,fiue Fuftigari publicèper vrbem.Mitrqri, amp;nbsp;pnbli-cè tanquani infamis Dehoneftari ; Digniorcs vero Releganturin Carcetibiis,fiiic ad Perpfetuos Carcc-r« condemnantuf.26.1^. j ,c.contraidolaru-zx^. Clcri-civeroefficiunturInfames,amp; ompibusOfficijsarq; l^cncficijsEcclefiafl:icispiiuantur.-amp;hibilominusipli ' S^oq;lntruduncurCarccribiis,aucinMonaltcrium » j ad agendum pefpctuaropcenitentiam.2'ï.^. S ^.ß '^‘^i^eptfiapm.C^ c.aiiquanti.^fiij.inhoctimcnnQn.
; fecederemabopi.Abb.4/e^»4rKi/. o. 2.«/c5orf,quód I i^tconfiderahdaConditio Perfonç,Qu31itasFàâi,amp;:
Ànimus
-ocr page 206-174 ^ra^Mm Paf/ii ónSaMtii
Animus ddinqnentis, fecundum qualitaresillas Pd:-* nasipforum qtiandoqucaugcri,quandoque veromn 11 nmduxrafanum lu hcis Arbitrium, f De lureaurein
CiuilihatcSortilcgia grauiùspiîiiiuntur.quialurai-pfamultum abhorrent Artem Maleficam? -utintota tit. C.demalef.i^f’f^tthe/^tii. amp;nbsp;idcó omnes Mälefid puniiintiir V himo Supplicia J.nemol.muki.l.^^Jïex-cepta. Ç^ l. earfff». infrincip. C. eod. tit. Sc ideo lex vo-catilios HuraaniGencriS Inimicos; exquo vtpkiri-mùm quærunc innocentum corpora illis Ventficijs l3bcfaà:i{eti.i.nttt/ti.d./.£tytexcept(t,vbi ctiam appcl-Jantur Holles Communis Salmisd.l.mxlti,8c Natil-ra: Humanrlnimici.Z./?« eod.tit».Realiterig'tiirpu-«iuntur Pana Capitis, tam ipfi M,igillri,quüm hi,qui illos Confïi'unt,amp; hæc Fieri Mandant. dJ.nema.infigt; (^i. mxiti. fi quis verb Magi der ad alterius D •■muni Accèdent exercendi Malcficij caufa . igna Cenrre-niatur.is s'cró,qui illum Præmijs,amp; SuaHon b. Eua-* caucrit, amp;nbsp;Adèciaucrit, omnia cius Bena Publican-tur,amp;inlnfu!am Deporratur. Sedcótrahccelltexn jl in i neme.C.eed.tit.vbidichur'f-quod ilh:,qui Gonfu-lir.amp;VocatillosMagillros.puniturPmnacapitis.So-lu.gIoirr»^/.Z«e»zô.refcrrvtranquepœnam,fednon folnitcontrarium,quidam dixetunt,quodZ«id.Z. md-Z«a,licet ifte Magifter fuerit adduólus ad Domum alterius caufafaciendi Sortilegia,ipfa tamennonfue-r une fada;Z« dJ.nemo. faóla hleranr, h æc folutio non placet, quia fapit Diuinationem, quia fi non apparer,| quod in dJ. nn/ltu. nulla fuerint fadla Sortilegia, minus ctiam appelez in dJ.nema.qaódfaéliVil non fue-rintjOifi diccres,quód ille,qui Confuluit, interueniï in eis,
-ocr page 207-Dif Sùrt/^f^tjs. J^^ß. 11. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17 f
?tieis, amp;nbsp;credit hærquæ fiuiic eile vcra, proprere! grauiùs puniriir vt d, L »emo . is ver o qui Adducit Ma-leficum fiueSorcilegumad Dornum alt'rius.poteft , eii'e,qiiódficign3rus,pura famulus vel abus, qui non inreruenit, vel non credit in eis, ideo minus punitur, raroéinhoccogita.Etnora.quódiftoiumami itiara, . amp;conuer(ationem,quamuis vetusbencuolétiafue-rit.debemus rclinquerc, amp;nbsp;cos omninó cuitare, qui verb comrafeteriur,omnibus coriim bonis publica-tis,in IniulamDeporrandifunt/Z.l.nfiUw. f Etnota, i } quod pro ilto ennaine omnes porerunt indiftinólè Torqueri,nóobft3ntc,qiiocunq;priuilegiodignita-tisiquodeftfpccialeiniftocrimine.amp;exbocnotali-rriitationcadl.militesl.decutioncs.amp;l.diuoMarco. C.dequçft. Siquisautédeboccrimineteftib.cóui-dus fucnt,amp;nihilominusobftinatocordc inftiterit in negâdo,etiâprçfentib.teft)b. q illiusdctcgeiutfa-’ cinus.rraditViunsBcftijsVoradus.acDcniib.amp;Vn-gu 1 i s L a c e r a n d us, ita dictt tex ttjd.i.C^ßexcepta. inßit. Etnotactia.g, cadé PœnrCapitispunitiJle,quiDo-cetartépr^dida,é5ci!le, qipsä AàdiQit. Z-ca/pa. (^ii^i ^LC.eo rz.qj videceflcfpeoaleinifto criminc; in cri-mine Hçrefis tlïcotta.Li^incfi^.^ eot'ver'o.C.ciebaret. vbiminori Peena. fc. pecuniari »decé libratuauripu-niüt‘Scbolarcs,M.-gt;gi(iriveróPa:naCapiti$.tEadcm 14 PœnaVltimiSuppiicij puniütur.qeifdé MaleficijsIn' dueüt Mébri Laguediné,amp; Virtuté Viri aucMulicris Generariua Impediüt, aut Ladétes Nutrices Defic-
' cat,velquouisaliomodoiplaSortilcgia, amp;Maleficia eóficiüt, Hue In CotporepCibu vel Potü, Hue Extra Corp’aliquoexmodisdeqeeib.dtxfm^JapraiK i,et 5.^.
i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sed
-ocr page 208-i 7 g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T'raSîdtiu Pattli Grillandi
Scdquæroniinc.qnid fi aliquis SortilegusSornlegià exercer ad Bonum Hnem. 1'. ad Sanandtim Ægrocos Maleficiatos, amp;nbsp;Soluchdum aliorutu Facturas, art hocliceat impunè fieri, amp;nbsp;videtur dicendum quod fie, exquofaôloncmininoccnt, fedalicui profunr, nonfunt ergo digni punitione aliqua, Çÿ de hoc eff text.in Leorut». §.n/iliis vero. C.eodem titul. vbi illequi fecicSortilegiaadincantandumimbrcs, nerioccant fegeribus vel plantis, nülla Pœna punitur ^ amp;nbsp;ideo Bartok ibiper ilium text, decidit banc qua;ftio. di-1 y cens,fquodnondeberquiCuratiftosInfirmosMaleficiatos Aliqua Pœna puniri : hoc tamen eft verurrt dclurc Ciüili;vtibi;fccùsautcmeftdelureCanoni-co,quia Ecclefiafummoperè abborretiftaremédia Sortilega, ctiamfi fiantadeffeétum recuperand-æ la-nitatis,non vult fieri pofie bacratione, quia non licèt inuocare artxilium Dirtnonis étiàm pro mille corpo-runi fanitatibus recuperandis, quia minus malum eft quodpereatcorpus,quàraanima, cuius mainseflet detrimentüm, i’idetex. incan.adwoneant. z6,q.y.Si fi quisha:cfaccrcprx-fumpfcrit, fi Clericus eft, De-gradetur, amp;nbsp;omni Otfieiö acßcheficio Écclcfiaftico PriuanduS erit : Laiens aütem excoromunicandus* pro i^nofacit ettam tex.tn c.nec mtrf(m.§. adhacautem.
16.^. f. vbi omnes ift.r Ligatura:, amp;nbsp;Superftitiola Incanrationurii Remedia funt omhinó damnat#, quiah.rc fieri non pofiuntablquc Dæmonis opera, amp;fufit3gio,amp;idcó dicit S. Aiiguft. Ithro lo.decitt. Dei,cf/iiisverhareiataftntind.ca. nee mirum, quód faxe funtalia remedia qu.a:arsnoncommendatmc-dicorumiamp;ab Ecclefia omninó reprobar#, roeritó funt
-ocr page 209-De S«rttleg^’{, Qu^tß. n. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i77
funt ChriGi fidelibus euitanda, videS. Thorn, in2,2. dißin.^^.artic.^. in verßäicendum.tiiu.deßiperßitio. eirle/tn. iec.in]um.conf.codemtitul.(jUttß.2.//. /^. Vitracaqu« diximusfiipràin piinialpccieDininaciua, addé-dafunt h«c; f quid dicendum fitde Aftrologis, iê amp;Chiromanticis, qui fecundum curfum aftro-rum amp;nbsp;ligna cœleftia futura prognofticant, an li-ceathoc facerc, vel fint puniendi fient Augures, amp;: Arufpices, auc aliomodo. Refpondeo,authi futura prædicunt ex certafcientia, imponentes fucuriscontingentibus rebus necefsitatetnqua-dam, quain dicunt caufari ex motn corporum cœleftium,amp;:ilh)iTiodoruntHæretici,amp;puniun-turvt Hatrttici, vtlatidiximusfuprdhacquiißio.inprin-(ip.e^qu^fltonepracedenti. Ratioeft, quiafignanon . funt caufx rcruin finales, imponentes necefsi-tatem humanis rebus agendis aut hornini, fed funt figna quxdam incluiatiua, fiue indicatiua return tuturarum, fecundum communiter accidentia, per régulas quafdam amp;nbsp;naturas corporum cœleftium, qnæ mnltotics fallunt, quibus non fubijcitur neceflariô naturadiumana, quin pofsitillaeuitare, amp;nbsp;vti liberiarbitrij poteftate, vtdeAbb.in dict.ca.2.eodem titul. amp;nbsp;loan.led. in fumma con-feffeedetnrit.ijuisfi.s. aut illa pra?dicuntdemonftra-uuè, prxfumptiuc, fiueinclinatiuè, aflerentes, ^uod ex motu corporum cœleftium tale quid inclinatiuèdemonftrctur fiue figuretur inaâi-bus hominum inferioribus,amp;hoc modo noneft peccatum, ex quo nullam imponuntnecefsita-Um, fcdinclinationcm quandam.quamquisli-M . here
-ocr page 210-i?t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trdäatus Pauli GrilamA
here euitare potent, fi velit vti prudentia, amp;nbsp;fuî liberiatbirhjpoteftare, vt latiuf die emus infra, amp;nbsp;habetur per Abb.in dibi. cap. a.etd. tit, Pro faciliori intelli-gcntiapracmiUoru, fubijeiam infraferiptasquæ-itiones fpecialcs, dedarando Pcenas criminis cu-17 iufque. t Et primo qua:ro,quid de Sacerdotibus, qui caufa doloris Spoliant Aras, aut Extinguunt Luminaria confueta, qua Pœna puniantur? die» quód Clericus Honore, amp;Dignitatepriuatur,amp; fic efficitur Infamis, vttn tan. quicungue. in/. reßenft. 26.qU£ß.f. (^ loan.Iec. mfitm.confeff. eodem titul. quafiiotit iS. amp;nbsp;hoe nifi fponce de prxmifsis coram Épifco-po, velMctropolitano fe culpabiles dctulerint, amp;de ipfis condignam peregerintpœnicentiam, iliblocan.quicunque. Alij facerdotei reperiuntur.qui fumpta verte lugubri mirtas defunâoruûi celebrant pro viuentibuscaufairiiæicitiæ, vt is, pro quo Sacrificium ipfum offerunt, moriatur, an incurrac mortis periculum, qua pœna fint pu-niendi? die irto cafu, quod Sacerdos vel clericus, quifcientcr irtafeccrit, à proprij ordinis gradu priuatur,amp; perpetui exilij ergaftulo vnà cum co, qui ipfum Sacerdotem confulit, aut prarmifla fieri ordinauit fiue mandauir,relegatur,ntfxf.«» diblo can.quicunque. in fin 26.q./, C^Ioan.lec.inJum.confcJfi eodemtitul.quafl.2e. Deinde quæro,t quid de Clericis vel Laicis, qui Imaginem Crucis, aut Beat« Mariæ Virginis, feu aliorum Sandorum proie-« ccruntinterram,illasqucvrcicis,fpinis,velpedi--busconculcarunr,qua Pœnapuniendi funt? ca-fusifteponitur per textu/ninca.fiCantnifi.§.fi»ali,de
-ocr page 211-De Sertile^^’s. Qu^ß. in
^^c.erdina.libre(êxte. vbidicit, quod vltrixfiepr®^ cedat dura fentencia contraeos, per quani alij id facinus pacrare pertimefcant, glofllverode-darando textum primó dicit j quod erunt pru uandi loei dignitate atque honore, nifi Clerici fatisfaâioneeoram Merropolitano fe fufiïcien-terpurgaucrint, demum deuenit ad aliamPoc-nam, dicens, quod fteturatbitrioiudicisgt; con-cludensinefFedu, quodfitPoinaarbitraria, pro primaallegat text,indilf,can,quicunque.26i^uaßio.y. ^ l. r.ff. de iure dehb. cum qudnlsJJ'. tranßt Gent, ibi, Areb. au-tem dicit, quod poterunt temporaliter puniri, quodin vincuiispubiicisconuinciantur, vtleg. /i C.dehii quiadßatu.conf. e^ßdepanif leg.capitahum.^.qui ndß^tuM, vel quod monantur, rf notaturinlege prima, Cod. ne lice, ßgn.faluat.amp;c. 8c hæc vltima Pœna infertur de rigore lurisCiuiüs, vtdtclalege/. ali« veto fuperiores inferri poduntperludicemEc-c 1 e h a ft i e u m, rf dicunt Dolores in diào can.ßcanonici. §1 fiiiali.
t Videndum eilet etiarn^ quiddeludao, qui Ijgt; fuperCrucein, dum deferretur publicè per vr-bem,Proiecit Immunditias, qua Pœna puniatur, ißum caßim decidit Petr, de Anch. m conßlio i/. quod incipit, SpiritualKiudexinprouinciaRomandiola-, vbidicir,quód iudæus ifte poterit per vtrunque iudicemcafti-gari, Ecclefiafticum, amp;Laicum, amp;nbsp;Seueris Pœ-nispuniri, Quarroquiddicendum fitdehis, qui in Sortilegijs commifcuerunt Hoftiam non fa-cratam, fuper qua tarnen eelebratafuit vnaauc pluresæiflæ, quaPœnapuniatur Sacerdos, qui M 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feien«
-ocr page 212-tit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TrAmatus Pauli Grillant
fcienter fuper Hoftia illa celebrauit miflas, vel qui celcbrando non confecrat aliquid, fed capit panem amp;nbsp;vinum apudakarefine Sacramento, amp;nbsp;omnes ac fingulas cæremoniâs, amp;nbsp;folennitates fecit apud akare, excepta cófecratione, quaPce-na puniatur.- cafus ifieponitarincap. homine. de célébra, miß vbi textus nullam ponit Pœnain Temporalem, fed credo quod fit PœnaArbitraria in eo qui célébrât mifiam, amp;nbsp;fine confecratione accipit Hoftiam, amp;nbsp;vinum, quara index Ecclcfiafticus fi • bi iniunget loco pœnitentiæ, is verô,qui fcienter célébrât fuper Hoftia autâiia re, cura qua fieri debent Sortilegi3,grauiùspunicndus eft, ficutis 20 qui Sortilegiaipfaconficeret, quia pariafunt, aliquid prohibitura facere, vel efficere aliquid ncceflarium antecedens, per quod peruenitur ad illud, wZ oratio.ff.deJponfi. videtextumindiclocaiwn. ffqui!efffiopu5.26. ijuaßio.s- qui loquitur generaliter de omnibus Sortilegijs, ille enim,qui habuit ani* mumdelinquendi,amp;deiienitadaótumproximü deliâo, habetur ac fi feciflet, amp;nbsp;confummaftet deliftum, nonfolùmdelureCanonico, vtin capit. ficutdignum, de hernie, cum multisßmdibiu, fed etiarn de lure ditihtVtl.isejuieumtelo. Cod.adleg.Cornel. deßear. f^ leg. /.§. diuu!. amp;nbsp;ibi Bart ol. ff. eodem titul. eir habetur per Pan.indiclocap.2. deSortileg. amp;loa.Iec.infum.cenf. eodcin titul.quaßione24. amp;0ld.ind.conß.2/o. in ^.colum. Lai-cusveroexcommunicatur, amp;nbsp;relcgatur dclurc CanonicoinForoIudiciali. can. aliquanti. 2tf. ejua-fiione quinta, fed fi feme! monitus, iterum fc immi-fceatinprædiâis.fi eft nobilis, intruditur in car-cere m,
-ocr page 213-Tie Sertile^ÿs. Qu^ß. n. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iSi
çerem, ignobilis fuftigatur, mitratur, 8c publiée dchoneftatur. dx/iquis eptfcopu!.c.aliquattti.amp;c./ortes. cumalqsfequent.
t Quid dicendum de his, quilmaginesCon-’^ fickintacqueBaptizant, amp;nbsp;cum illis conficiunt Sortilegia?dic,autSorrilegiaipfafiuntad aliqué effeâufn,qui Dæmoninôconuenir/edfoliDeo, amp;fapiuntHxrefim manifeftè, vtfupràdiximus,quie~ flienepr^cedenti, Si ideô puniendi lunt vt Hærecici, vtfupràdiximustit.i quafl.^Xa.}»». tamé dodrinaglof. dequitindid.cap.aeeußttus. f.fanè.dehicret. lib.é. amp;nbsp;faluis etiamlimitationlbus:lt;/^7«zte^»ƒ■4i»ƒ».dic0illos effe puniendoseifdemPœnis, quibusalijsiufu-perioribuscafibus, videOldr.indtiloconßliii2io. vbide hoc facit mentlenem exprefam, amp;Igan.Iec.infim.confeod. titul.quitß.12. Idem dicendum etl de his,quiin ipfis Sortilcgijs immifeent SacrasReliquiasSandorii Martyrum.- fcilicet ex membrisvelofsibus, aut devcÛibuscorundètd.c.fquùepifiopui.ô'C.aliquanti. amp;nbsp;Panor.in d. ca.2.amp; loan.Iec. in tit.infamma-qu. i é. Id e m etiam iudicandum eft de his,qui Sacramenta Ec-clefiarum, fcilicet Oleum SanâumBaptifmatis, Chrifmatis, aut Extremæ Vnâionis, feu Aquam Fontis Baptifmatis,amp;fimilia. dici.ca.2.ifibiAbb.amp; dibl.caßquiitpifiepus.cumalqtfiquentib. Idem quoquc cenfendum eft de his, qui in eifdem Sortilegijs admifeent Aquam Benedidam, Candelas Bcne-diâas, Sacros AgnosDei, Ramos Oliuarum, aut Frondes Palmarum, amp;nbsp;fimilia, de quibus habetur per loanJcc.in diciafummaeodem tituLquafioneylttm.^luxzi 22 prædidavidendumeft, quidde Aftrologis, qui
M 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;futu-
-ocr page 214-lil nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traäatus Pauli GriHandt
futurs pr^dicunt, an puniantur, amp;nbsp;quaPœna’ diCj aut illaprædicuntcxcercafcicntia, quafi fi-gna ilia, quæ futura eonieâurantur, fint caufae rerum, imponentes futuris rebus necefsitatem in effe, quod fie erunt, vel fie omninô, ik ifind cd Hæretieum, ^ puniri debent vtHærctici, quia fururorum notitiaeerta, prout eftinefTe rei, tft folius Dei, vt habeturMatth.j^.c.dr2.q.4.c.canfitliiifti, amp;nbsp;2 6.^.3. c-fiiendum. (^ latè diximutfiprà, guaßio.praced. aut ilia prædicuntconieâuraliter. demonftrati-uèfiueinclinatiuè, amp;ifto modo non errant, ntç puniuntur aliqua Pesna, quia verû eft, quôd eor-poracœleftia habentquædam motiua, amp;nbsp;incli-nationesadeorporainferiora, amp;nbsp;opationeshu-manas, feeundum quas multoties fie fieri con-tingunt, quamuis cuitaripoffunt, amp;nbsp;proptereà dicitur,quôd ilia fint figna rerû, non autem cau’ ix verum,de qtiibusn,le Paiwr.md.c.2. extraeod.titj.col. Qiiid enim dicendum fit de bis, qui Sortes quæ-runc inEuangeliJs,aperiendo librum, amp;nbsp;Sortifi» cando in illis? die,quôd^hibitum eft,8epuniun-turquiprxmi(rafaciuntm«doquofuprà.a^.^.^, e.higui. Et quia diximus fuprà,quôd fint prohibi-ta remedia Sortilcgiorum, quæ fiunt ad fanandû corp’malcfieiatûdelureCanonieOjlicètdelure Ij Ciuilipcrmiflafint,vfsJixnmfrf.^.fQpætonunc, quid fi aliquis in opere fanatiuo dixit plùra verba hünefia,amp;fanétai,acdeuotaiorationcsDeiBca-tæq; Virginis Maris, amp;nbsp;aliorum S.S. amp;nbsp;ilia eadem feceiitdiccrepipfum malefieiatû ad deuotioné fisateP Virgi nis Marijjaut aUcuius S.Martyns.- ni-hilo-
-ocr page 215-ßtStrtne^^s. ^s:ß ir. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tt$
hilominus poftea Magifter fiue Magiftra Sortile-giorü, aliqua vcrbaextraneadixeritpublicè vel fccretc, q non vidcntiir congruere illi operi rcli-giofo, amp;nbsp;fanitatis,aH ifta dicätur efle fuperftitio-fa, amp;nbsp;punienda; die q» fic, quia quotiefciinque cü rcbusautverbisReligiofis fincEcclefiafticismi-feentur aliqua verba cxtranca,amp;qua naturaliter nontendunt ad opusilludfanicatis, neepoiTune naturalité*- talcm effeéluni operari ncetnarto, tuncdicunture{rcfupcrftitiofa,amp;faciuntrotuin opus fuperftitiofum,amp; damnabile, quodeft maxime, quotiefcunqj adiunguntur nomina quæ-dam ignota,aut charaöeres,feu alia: diuerfæob-feruationcs, quas manifeftumeft naturaliter ef-ficaciaad fanitaté habere nopoffe, illa nó fiüt fine fupftitione,amp; Dçmonisminifterio.rfJrdr S. Th^ infum.z.2.q.9S.Ar.2 ver.dicendu.mü defuperßitio.^rlt.Iea infuin,cenf.e9.ti.q.ti.£t ^ptereà funt puniéda de lu-' reCanonico,qafiClcricuseft,qtaliafecir,depo-nitur, Laicus vero excomunicatur ^ prima vice. ti.q.2.c.4dmouea«tgt; fed fi ngt;onit*,fprcta monitione ' iterufeingefleritineifdé, fieftnobilisvir, amp;ho-' neftç familie,incarceratur,aur rtlegat, ignobilis verocu vitupio fuftib.cçditur.a^ q.f,e.fiq^epifiop\ t «liqtiSti.c.fortes.^'t/eqpirAb.ind.c.i.deSort.vbidicitt, qgt; pœnaiftorû eft arbitraria, amp;nbsp;hoc puto veri’ fe-[ cundûqualitatéfaâi.conditionépfonarû, amp;nbsp;a-nimü delinquétis, ar^d autfa^a.amp;l.ießtdcndÜ.^.de-linquat.ff.dep!x.amp;I.^derpb.§.pan4grauior^f.de hif qui not^ j inf/t.c.ficutdignÜ.inpr.dehomic. DelureaötCiuiÜre-ffledu iftxuôpu,niunt,dûmodô fiât ad fin. bonö,
~ i,l 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d.Lei-
-ocr page 216-ig4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tra^atu« Pauli GriSanili
d.l.eorum.^.fi.amp;ibiPart. C.deMalef. amp;nbsp;allai dixijuu^fupra 24 eo.ci.é.T'idcm dicendü eftde bis,qui faciunt Schc-
dulas, autBreuia amp;nbsp;Ligaturas fufpendendas, amp;nbsp;deferendas ad colluin maleficiati, cum conti-ncntaliquidextrinfccum buccxtraneum.fignfi, charaötr, aut nomen, quod naturaUtemó tendit ad conclufionem,amp; iutelleâum aliorum ver-borum, vel ad opus fanditatis, tune iudicatur il-ludefrefuperrtiriofum, amp;punibile, quia fieri nó poteftabIquefufFragio, amp;nbsp;înftruâioneDiaboli, vtdicunlfupradiäiDac.inlocüpradiäü, ^ habetur in cnee fntrum.^.adbacoinnta. 26.q.s.(^ perS.Au^.m I1br.21.deei' uitateDei, amp;idtôpuniunturhisPœnis,quasfuprà diximus bacead.quaß.in membriiproximcrelate. Quid fi inter alia verba vel nomina Dei, qux ibæ Male-flea: fæpiùs deferibere faciunt in earum Schedu-lis vel Breuibus appofuerint hoc verbum Deus Acharon, an fit verbum Superftitiofum, amp;nbsp;Dia-bolicum; die quod fic,quiaillud eft nomen Beelzebub PrincipisDæmoniorum,vt/wZ'er«r4,Rf^«w z.c. dum Elias monitus ab Angelo, reprehendit Ochofiam Regem fub his verbis: Nunquid non eft nobis Deus in Ifraël, vt eatisadconfulendum Beelzebub Deum Acharon?ideô de leflulo fuper quern afeendifti, non defeendes, fed mortem morieris,quod bené nota,quiafapiusiftis Schc-dulis, amp;nbsp;Breuibus, hoc nomen, fcilicet, Deus A-charön, reperies expreffum, videds.la. de Tur.mtn. tn c.contraid!gt;loruni.26.q.T.amp;do.Ioan.Tec. infum.conf. eod, 2J flz.ç.//.Cgt;/j. tQuid dicendü dehis,quifacriflcant Mammonç Deo nummorum,vt diuites effician.
tur.
-ocr page 217-De Sortilcgi^s. Quitß. i/. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ff
tur,quaP«na funt pimiendi : die quôd eftpriua-tusipfoiure omni officio , beneficio,honore, amp;nbsp;dignitare, fine occultû fit crimen fine publicu,amp; ideô neceflarioindiget difpenfatione, fi vbltam-pliùs celebrare.Qiiida alij dixerunt, quod quan-do crimen eft occultiim,poflunt agere pœnitc-tiam confitendo peccatum fuiim, amp;nbsp;non incur-runt Poenam illam priuationis, amp;nbsp;ideô non indigent neceflario difpenfatione; fivero crimen eft publicum aut notorium , tunc incurrit irte-1 gulariratem,amp;priuationemipfoiure,amp;indigct j difpenfatione. Nihilominuspræcedens opinio 1 videtureflemagistutain Foro Confeientiæ ,vt quis petat difpenfationem , etiatn quando crimen effet occultum. vided.Ioan. lec. in/uninjaconftit. q.vb. t Vbiiftisæquiparaturctiamfacerdos,qui ’'^ m Sortilcgijs immifcet Sacramenta Ecclefiafti-
1 ca,fcilicec Oleum Sanäum Chrifmatis,Bapti-fmi.vel ExtremæVnâionis, aut Aquam Fontis Baptifmatis,quieifdem Pœnis punit ar,de quibtu aliasdixiinttsßipraeaq. Laici veröde Iure Canonico prima vice funt excommunicati, amp;nbsp;funt à limine Ecclefiæ repelfendi, fed fi poft primam monitio-nem iterum fe ingeflerint in eifdcm,fi nobilis eft, condemnatur adperpetuos carceres, ignobilis verö fuftigatur, publicè cum maximo dedecore. deinde in exilium condemnatur, fieundumquodha-betur 26.(j-s.exquis epifiopus.c. aliquantteumalqsfeq. Abb. tarnen dixit in d.c. 2. de Sorti, quodiftorum Pœnæe-i runt arbitrari3r,mitigandæ,alterandar, fecudum 1 tafti qualitatem, aut turpitudinem, feu fcanda-M ; lum,
-ocr page 218-Tra^atus Pauli GriSan/t
iS6
lum, quad inde poflet oriri, aut exortum ian* tHet, item perfonarum conditionem , amp;nbsp;ani-mum delinquentis, auc fi ex fimplicitate dici-tur lapfus in illud, amp;nbsp;ad aliquem bonum efFe-Ham, vt habetur tndici.ca.2. extraeod.tit. vel fi ex propria maluia animo aliquem decipiendi, amp;nbsp;firni-ViiiVtihiperAbbatemlatiiisdicitur,^ diximus fiifrapra-^^ xim'e, vide tex. in ca ßeut di^num. in print de bom. tde luré vero Ciuili pro omnibus Sorcilegijs huiiif-modi eft Poena VItimi Supplicij /. eoruminprint, leg. nemo. l. multi. l.amp;ßexcepta, Cod. eod, titul, Ext e-pris Sorcilegijs quæ fiunc ad Sanandum Ma-lehciatum,vel Liberandum aliquemabalialn-firmitate , auc Incancandumlmbres , Grandi-nes amp;nbsp;Fulgura, ne noceanc fegeribus , arbori-bus, amp;nbsp;plancis, aucanimalibus, amp;nbsp;fœcibus eoru, omniaifta quæ profunc, amp;non nocenc reb. cem-poralibus,auc perfonis,permtfra func de lure Ciuili, amp;nbsp;nullam Poenam merentur.diU. Leorum f.fi, CrtbiBart.Cod,eo.titul,^aliàsdiximusfitpra. Viden-dumquoqueeirecquiddeDiuinacionibus,qua! fiuncperSomnia, fecundum illorum Incerprc-tacionem , prouc habceur in fomnijs Danielis, amp;perdo. Aïbuma.{ir. in lib.^uem fecit de interpretatie, fimnio. de guibtu late vide do. loan. lec. inßim. conf. eod. tituLquafitene6. amp;quid dicundum lic de Incanca-tionibus Serpencum ; illis videlicec, quæ fiunc ^S concra Serpences- t vbidicas , quod auc in illis Præcancacionibus imploracur duncaxac au-xilium Dei fimplicicer cum deuocione abfque aliqua machinacione incrinfeca, rel exennfeca.
-ocr page 219-Be Sortile^ijs. Qu^ß. //• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Itf
^ non erunt reprobandæ, imo commendandat, aut in illis imploratur Diaboli fuffragium, vt for-bantur cffeftum, fine tacitè, fine expreflc, amp;nbsp;e* func illicitæ penitus, amp;nbsp;damnabiles, fed qualiter cognofei potent, an Hnt licitæ, vel illicitæ, amp;an, amp;quandoineis implore,türauxilium Dxmonis tacitè, velexprefle? vel foliiis Dei ?dic quod eft diligenteraduertendum ad verba ipfa,item ad iriodum, ritum amp;ordinem ipfiusincantationis, quiafi ineisinfunt aliquaverba extranea, vel i-gnota nomina, aut charaäeres, fine verba quæ-'' dam extranea, quæ non congruuntconclufioni, neenaturæverborum fupradiâorum, nec pof-funtfecundumeorum naturam aliquid operari circa effedum de quo agitur, tune opera ipfa du ci non poffuntjnifi fuperftitiofa, amp;nbsp;Diabolica, in quibus Diabolus plurimùm operatur, amp;nbsp;ilüus fuffragium faltem tacicè inuocatur tficundum, ^uodconcluditloan. lec. infummacenfeßead.titul.qUitßto-fx tj. amp;nbsp;diximue fuf. ea. quaß. in iUo art .de remed.qua fiunt antra maleficiatum, amp;nbsp;ideo ifto cafu puniendi c, runt de lure Canonico Poenis fuprà proximè di-dis. De lure verb Ciuili nulla Pœna erunt pu. uiendi,ex quodidxlncantationcsfiunr,vt pro^ fintfeilicet, ne hominibus noceant Serpentes, Vcrùm,quiainiftisSortilegijs Amatorijsmaxi-niè amp;nbsp;Veneficis,quæ dicuntur fieri in corpore, fepiùsinterueniunt Pocula quædam,quæ tra-dunturpotandaperfonæ maleficiandæ, qugeô-munirerappellarifolent Pocula Amatoria, au? Veneficaj ex quorum potu quaodoque prêter fpemgt;
-ocr page 220-i sit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tra^atiu Pauli Grillandi
fpem, amp;nbsp;intentionem tradcntis mors abfoi ben-tiîgt;(iicccdit,quandoqueverônon : idcôaliqui dv i p(is Poculis fpcçialiter videamus.
Q^VAESTIO Xn.
S V M M. A R I v M.
i Poculum Amatorium Minißrans quaßt Pana afficien-dm.
2 nbsp;nbsp;nbsp;Poculum Amatorium qui Minißratpunit ur,fi inde Mors fiquatur,
^ Pana Vltimi SuppUcq punitur quit quandoq,pro homici-diefine dole comsnißb.
4 nbsp;nbsp;nbsp;Venenorumpluresfitntßecies, quadam onim Bona fimt C^quadamMala.
Venenum diHio, media ellfiuepromifcua.
f Venena non femper hominis necandi caufafiunt.
Pana le^u Cornelia de ficarqs, eSl hodie Pana Capi' tü.
A Fat o non noxa imputantur, qua ab/qjfraude cafiu impro-uifiaccidunt.
Percutiens non occidendi animo mitius punitur.
7 nbsp;nbsp;nbsp;Venenum Amatorium,velSanatiuum, feu Conceptionis, nonanimeoccidendtpropinans,nonpunitur L.Corn.de ficar.Etiamfimorsficutafuerit.
g Venenum Conceptionis bono animopropinans relegatur, fi ea qua tilud aßumpfitt moriatur.
Venenum Amatorium, Sanatiuum, amp;nbsp;Conceptionis,an cfr ad quidaquiparentur.
Dete rminant adplura determinabilia relatum ,parifor-miter
-ocr page 221-De Sortileges. Qu£ß.ij. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;is^
miter ilia determinare debet, (^ numero 16.
it Poculum 'Amatorium Mimßranscaufa occidendi infau. temin vtero amp;nbsp;eau faforntcandi,hoinicidaesl.
n roctihun Amatoruttnf ab altquo prepinetur ,qua m ida conßderentur.
t2 PanaPoeuh Amatory quaft, ft morsfequaturabfirben-tis.
ij Venenum Amatorium arte 'Malefica confeHum pro-pinans,morte puniturf morsfirbentisfiquatur.
14- Venena Amatoria amp;nbsp;Sanatiua,nonfa{ta arte Malefica , nee ad malum finem propinans, non pumtur morte.
'S PoculaAmatoriapropinantquandopuniatur, amp;qNan-do non.
17 operafacia arte Malefica valdè funt detefianda.
'S Medicus dans Venenum Sanatiuum agroto, anpuniatur, fi agrotus ex iüo moriatur,
Poculum Abort ionis, feu Amatoriujii Minifir ans punit ur, fi fismens inde moriatur.
gt;9 Venenum Conceptionis propinans Relegatur ,fi ea qua fumpfit,e.x hoe moriatur.
^t Venenum Sanatiuum cauja fanitatis immixtum me-delis propinans nonpunitur, etiam fi morsforbentis fe-quatur.
*' Venenum Minifirans Sterilitatis ,tanquam homicida puntendus erit.
‘ r\ Vodecimo igitur nunc quxro. t Si quis mi- * ^^nittraucrit ,vel dederit Poculum Amato
rium mulicri, ad fleftendum eiuspudicum ''liinum ad libidinem,amp; calefacicndum eius cor ad
-ocr page 222-t^t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TraéiatusPauliGriUandi
adamandum virum prædiâumjvel è cótra, quid fimulicr dederit Poculum viro,vt amet ipiamj liccchoc rariùs contingat.qiiaPœna puniatur, quiPoculum ipfum dederit. RefpondeOj quod delurcCiuilihumiliores in metallumdamnan-tur.honeftiores vero in Infula.dimidiaparce bonorum fuorum confifcata , relegantur. itadidt tex.in leg.ßijUK ali(]uid.§. qui abortions, ff. de pan. Clerici vero de Iure Canonico funtpriiiandi.2^.qtufl. S.c.ßquuepifiopus, c^per Abb.in diü. cap. s. de Sortile^j ’ tSedquidft exPoculihuiufmodi aflumptione morsabforbentisfuccedat,eó quódforfan ma-lècompofitum fuerat,amp;non erat benè tempe-ratum, vel in mala forbentis dilpofitione fum-ptum fuerat, qua Pœna punietur qui dederat? amp;videturdicendum,quôd aliqua Pœna Excra-ordinaria Rclegationis, vel fimili, ex quo ho-micidiumilludnonfuit commifTum cum dolo, neecum propofitooccidendi,ideonon dérpu-niriPœnaVlcimiSupplicij, t.i.§.diaw.l. dmus.ff.ail LCor.deßc.turnen contrarium dicittex. indié.leg. ßquif altquid.d.§.quiabortionM,(]uódrïca.[a moriatur qui velquæPocuIumprædîâüm abforbuit.qui tradidit, Vltimo Supplicio puniendus eft.licèt dolo non dederit, led bono zelo , amp;nbsp;hoe eft, j quiaresipfaeftmaliexempH. Exquot notaca-’ fum fingularem, in quo quis punitur Pœna vki-mi fupplicij pro homicidio commilTo fine dolo Se mtentione aliqua occidendi, cuius ton-trarium difponit régula iuriscommunis : dequa inldnlc^e Cornelia, amp;l, diuui,amp;le;^-i, §-diHHs,ff. ad lei;i Cornel.
-ocr page 223-Pf Srirtile^^'s. Quaß. rzi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ft
K’ornel.deßcitr.d'l. ùquicumtdo. Cod. eodemtititl.(}ux habem quod nunquam infertur Pana mortis prohomicidio comm!frofinedülo,amp; propofi-to occidendi, imo in cafu prædiéto lata culpa non a-quiparatur dolo. rf not.dint Barto, in dici.leg. inlegeCorndia- ff. deßear. hie enim nulla ratio ne-que prafumptio viget contra ipfura qui dedit Poculum Amatorium, ex qua coniefturari pof-fitjquód habuerit animum occidendi, imo in parte nulla ofFendendi, did. Lin le^e.^r §.diuus.f. tt)d.titul. Contra prædiâa oppono. did. l.^.^.bacad-ieciio.ff. ad leg. Comeltldeßcar.yhi videtur ciTe text. yn\iiè contrariasdtd.^.qutabortions, ibienim dici-tur, quod Venenorum t plura funt genera fi- 4-Ue plures fpecies, quorum qusedam dicuntur Mala Venena.eafcilicecquæ faâafunthominis necandicaufa,quædam funt alia quæ dicuntur Bona,fine Non Mala,amp;ea funt quæ fada fuerunc »dianandum corpus ægrotumjitemea quæfiunt adconcipiendum.amp;illudquod Amacorium ap-pellatur, vel aliud quodeunque faâum ad alium effeftum.dummodonóadoccidendum : amp;nbsp;pro-ptereà fubiungittex. inverßc.adiedio, quod adic-ôioillaMali Veneniopportunè pofitafuit in ilia lege,quoniaincxilla qualitatemala adiunäa demonftratur quædam elfe Venena Non Mala, Ergo nomen hoc Venenum medium eft hue 1 promi{cuum,amp; adaptaturadvtfanqj partejrc-1 fpeduveràadiunâæqualiratisjtam illud quod adfanandum, quàm illud qhodad occidenduns paratum eft continet,fed Sc id quod Amatorium appel-
-ocr page 224-i ^j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tra^atus Pauli Grillandi
appcllatur, vclquodadconceptionem tradituf' continet, omnia ifta comprehendi polTunt fub nomineifto Veneni. Solumeniminealege no-y tatur,quod hominis necandi caufa fit.f Ergocx-tera Venena,qua non funt faâa hominis necandi caura,proutfunt Venena Sanatina, Amatoria, Sc ea quæ hunt adConcipiendum,non continen-tur fublege illa, nee Poena illius Icgis plcftuntur, quiillatradunt,amp;proptereàtex.ibiin fineexé-plihcat regulamiftam, ponendocafum cum fua decifione, videlicet,quod ex S.C.iuflacftrelega-rimulicrilla,quæ nonmaloquidem animo,fed malo exemplo medicamentum ad conceptio-nemdedit,exquoeamulier, quæ illudaccepe-ratjdeceflerit : ex qua decilione probatur, quód omnia Venena,quæ non funt fada hominis necandi caufa,dicuntur Non Mala Venena, amp;ideo hex illorum potu quifquamperierit,qui tradi-dic, non teneturPcena illius legis Cor. deficar. quæ hodie ed Peena Capitis, licèt olim effet perpétua deportario ,amp; omnium bonorum publi-cxzio.l.^.S.le^u.ff.adl.Cor.deßea.amp;in$. itemlexCorne-üaJnßdepttbl. iud. led alia minori poena punietur.f rc}eg3.tionis, vtd.l.^.!f. adieélio. infi. rationeprædi-âa,quiadefuit animus occidenditam incom-pofitione quam in traditione , pro quo facittex. not.
6 tnl.i.f.fi.c.eo.tit.deficAY\iidicizur,ciüódea. quæex improuifo cafu potius quam fraude accidunt, fatoplcrunque, non noxæ fine eulpæ imputan-fur,amp; perconfequens mitiii$puniuutur,w (/./,;.§. fin amp;l./ $.i!iHM.ff'.co. tit, vbi fi qui$ in rixaahum cu-cuma
-ocr page 225-De Sortile^ÿt, Quxft./2. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;içi
CHma vclclaua perenflerit, ex quo non occîden-di animo ilium perciifsirjeniendam effe Pœnam hme pereuffori I. C. condituic, idem fit in cafu noftro,amp; licèrtexJwd/df. ƒ.ƒ.§,/.indecifione lo-quaturdeVenenoConceptionis.nonautéAma-torio,ratio tarnen præcedens quam dédit l.C. eftgeneralis,comprehendens omniailla Venc-na,quæ fada non fiierunc hominis necandi eau-fa, fed ad alium t fFedum.Quotiefeunqueautem ratio cil generaliSjamp;indeterminacèpoficainle-ge,comprehcndit omnem determinationé, quæ adiUampoteft adaptari,amp; vbicunquefe exten-ditratio, extendicur etianiipfa lex,amp; illius di-fpofitio,/.7«et«?«4ttfrw. f.aduertendum.ff. ejuadmetus cau.(^ibi Bart.tni.not.l.neme.^. fi. ff.de leg. jAÏÏni^ituv ratio qua: rnulcum in ea lege nocatur. f, quod Venena fada non fine hominis necandi, See, comprehendit generaliter omnia Vencna qua: fadafunt abique ilia qualitate. Tria enim Vene-nadequibusI.C.fecirmentioncm ind.l.j ilia ex-prefsit, tanquamexempla regulæ,vtfitfen(us,-j- ^ QiicunqjVenenum Amatorium,Sanatiuum vcl Conceptionis,fcu quodcunq; aliud Venenum, nonfadum hominis necandi caufa,cuiquatra-didcrit, Honanimooccidendi,ex cuius potuille quialfumpfir, pcrijt,quidedicPoculum,puniri non debet Pœna illius Legis Corn, cuius dccifio-nisrationes pluresconfideram, prima eft, quia lex Cornel, de fie. rr poxime dixi cap. j. non com-prehendit ifta Veutua , de lt;jutlgt;tts Jupra tn did. l. 3. inprinc. e^ibiBart, fecunda eit, quia quotielcun-
N qu«
-ocr page 226-tf4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traêlatiu Pauli GriSan/t
que mors prouenit fado alicuius abfquc afiU mojamp;propofito occidendi* nunquam ille pu-nitur Peen a illius Legis Cornelis, amp;nbsp;fie Pœnâ Mortis : fed alia mitiori Pœna , iuxta modum cu\px. d.l.i.§.fi.Cad adl.Com.deßc. vbidicitur,quôd ea quæ ex improuifo cafu abfquc fraude accidür, fatopotiùsquàmnoxsimputantur; ideoexcu-fantur àPœnaipfiusLegis. Idem difponituriz« diS.l.r. §.diuus. amp;nbsp;l. diutu.^r lgt; i» le^f Cornelia. (^ ilgt;i Barti ff.eodem titul. Idem Bart in l. abfentem. amp;nbsp;leg. autfada ff. de pan. amp;nbsp;in ca.ffeut dignum. inprinc. amp;nbsp;tbi per CanonißtU 8 dehomic. t Cum itaque in Poculo fiue Veneno
Conceptionis dolus j amp;nbsp;animus occidendi o-mnino defuerit,cam in eópofitione quim in tra-ditione, videbatur dicendum , quod nulla Poena puniri deberet : tarnen iuris lator dicit, quod proptermalum exemplum iulTa cftrelcgari ca* qusnonquidem malo animo, fed malo exem-plo Medicamenta ad Conceptionem dedit, ex quibus illa qua: biberat perijt. Hze autem tria Venenafunt squiparata .primo .quo ad com-pofitionem, quia funt faöa abfquc caufa hominis necandi ,fecundo, quo ad traditionem, quia omniatraduntur abfqj animo amp;nbsp;propofito occidendi, quare non eft dicendum, quôdetiam indecifionc.amp;pcenæimpofitionenon fint fimi-Iitera:quiparata,cumfadum idem clfevidetur* amp;eadem ratio in omnibus militât, vtßupra dixi, ergodeberetinomnib.efte eadéiuris dUpofitio. LtUud.ff.ad l.Aquil.l.adfgere.$. guamuü.ff. deiurepat.l. cum patcr.§,dulciffimif.ff.de legi, 1. adio.amp; ibjBart.ff.de caléquot;
-ocr page 227-De Sortilegÿt. Qtuß.ii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipy
^^gl. 'm tient auditor.in ver. Romana, de refirip. (^in tient, i, in verf-eh^atur. de eleôlio. maxinlè quia a 11a ra11o mi-li exempli, quæ ert polira pro ratione decidendi i«(/.$ adietlio. eird.$. quiabortionis,ita. milirac in v-no ficur in alio cafu , ergô deberet effe cadem pana in vrroquecafu ftarura : dequaindiHS. adie~ Ôw.arrentacafuum conforfnitate,amp; rqualitatc in fado deberet criam effe conformitas iuris: fer vaqua not. voluit Barto.in le^. emnespopuli. infrine.ff.clt iufl.(^iur.(^do.Alexan. in leg peregre. §. quibus.ini.colum. ff.deacquir.poJf.?rQ qao facit etiâ régula iliaf quad ^ vnum dererminabile relatuin ad plura deteWhi-nabilia , debet illa pariformiter determinare. liam hot ture.ff.de vulg.amp;pup Bart.amp;in l. tenturio. in S. tel. inverßt.pro alta. eodemtitul. fed ratio Compofitio-nis, Traditionis , atque Decifionis vnica vidc-tureffein omnibus; hoceff, quod eaquæponi-tur in vno cafu, militât etiam in altéra cafu, er-gô deberet effe rtriufque pariformis Pœnæ de-cilio. dm. l. iambotiure. turn alqs pradiclù. Quid di-cendumin hac ambiguitate ? contratium proL fcâô eft valdè vrgens. Ida enirn opinio poceft fuftineri per régulas , amp;nbsp;rationes prædidas , amp;nbsp;magis æquaquàm illa: dequatnd.j.qutabortionù.c^ux eft nimis rigida, amp;nbsp;côtra omnes régulas iuris cô-munis.Bar.enirn ind.§.quiabortionis, nihil dicit, lcd remittit fe ad dicl.^.aditclio.vbimouez iftud con-trarium ad diH. §. qui abortions. Z amen foluit mul-tùm fimplicicer,nec tangir difficnltatem Pocu-li Amatorij. Dicir enirn quod in d.§.adieHio. text, loquicurin Poculo Conceptionis, amp;fic inreli-
N î cita;
-ocr page 228-'iç6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TraStatus PMliGriUamii
cita : ibi veto inf.tjuiabertienis. fex. loquitiir ifl Po*-culoipfius Abortionis,amp; lie de eo quiincum'’ bebat rei illicite , amp;nbsp;prohibits , ideô traditur diuerfa Pœna in vno quàm in alio. De Poculo autemAmatorio, de quoin vtraque lege men-10 tiofit,nullum verbumfccitBartol. tEgoenim poftaliquasmeditationcïconfideraui contrari-urn iftud ira folui polTe, quod in j. §. qui abertieni«gt; vterque habebat animum occidendi* vnusoc-cidendi infamem in vtero matris, amp;nbsp;fie eft hör' inicidzeorporihi.vt [.prit^nantudf Ldeeroff depan.
allfc- autem , qui dedit Poculum Amaiorium, ex quo illud dedit caufa fornicandi amp;nbsp;peccan-.dicumea,dicitur homicida fpirituahs,quia il-lo peccato mortali occidit animam. de confecrat. 4hß.4.ca.qudrü depan.d^./.c noli amp;22.quafi s-c.i!!e.amp;(. 4ltquit. extra de homicid. Ex quo igitur vterque eft homicida tarn in ipfatraditionequam inpropo-hto, ergo pari Pœna puniendi funt. Sed ifta fo-lutioparümvalet,quia non repeno caurumde IurçCiutli,quôdprovno peccato mortali quis incurretPœnam mortis, ficur^phomicidiodo-Jofècómiflb, nifi in cafibusalureexprefsis. Jdeo deueniendum eftadaliam folurioncm,amp;ante-quam ad vlteriora procéda, fciendueft, quodin hac materia Poculoru duo funt principalftcrcó-ii fidcrandaqusprsceduntcalummortis-fPrimu cft,quódconfiderandcbctCópofitio,fecundum veró Traditio;in Compofitione vero confidera-daeftCauüpropter quam Venenum ipfurneó-ponitur,amp;fit; Autenimfitcaufaoccidendi hominem
-ocr page 229-De Sortikgijs. Quitß.is. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iff
(ninem ^ut non Primo cafu fit locus pœnæ d.leg, Cor.de lie. iccundo veto non ,vtd.l. j. inpmic. ^§. adieüia.in Traditione veto duo alia funt confidc-randa.f. Caufa Proxima, amp;nbsp;Immediata.quære-fpicit principium. i. Principalis Intentio ipfius tradentis, Item Caufa Mcdiata,amp; Finalis,qu« re-fpicitfinem aétus ad quem tendit animusillius qui rradidir.Si enim Proxima caufa, amp;nbsp;Principa-lislntentiotradentistendebat ad occidendum, nulli dubium eft,quód tradens teneatur pœna illius 1. Corn.defic vtl./.§.diuus.(irl.3. mprinc.amp;l.i» leg.Cornelia.ff.eo. tit. etiam quod mors lecuta non fücrit l.i.inprinc.amp;l.ü qui cumte[o.C.eo.tit.Sivero non habuit animum occidendi, tune confideranda eft illa Caufa Remota, amp;nbsp;Finalis Intentio,fine vltimuseflFcöusreiad quem traduntur ipfa Po-cula. AutenimtradunturadBonum,amp; Honc-ftumfinem.I.Conceptionis vel Sanitatis,amp;iudi. cantur bona,amp; honefta,amp;tuncquis excufatur àPœna Capitali morte fecuta , fed alia Mitiori Pœ«a pumtarvtdiä.l.^.j.adieUie.infi. amp;fupradixi mus. t Aut Finalis Intentio,amp;vltimus cius ef- ’■* fedus tendebat ad turpe, amp;nbsp;illicitum, ficut eft inPoculo Amatorio.cuius effeóus eft libidinis apprehenfio.amp;illicitus mulieris concubitus,rf alias diximus fitpra.dr habetur in leg.eorum, in princ.Cod, demalef. ^ math. amp;. ifto cafu non excufatur propter Principalem cius Intentionem fiuc cau-Îamproximam.fciîicçtqiiôd non habuerit ani-mutnoccidendi ,fcdattenditur magis illa Cau-aFinalis,amp; vltimus effedus ad quem Venena
N 3 ten.
-ocr page 230-Içf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tratlatu! Pauli GriUandi
tendebant, amp;c idcô indubitanter puniturPœna Vltimi Supplicij. diH. leg. fi quisalii^uid.$. c^uiabortions. digeß. depanis. ^amp;tra.ùo decifionis eft, quia dabat operamreiillicitæ .• ideônon videturexcu-fandus, quia dicitur efle in culpa, amp;nbsp;ideo tene-tur etiam in cafufortuito ,qui præter fpem,amp; intentioncm inopinatèprouenit, rr cil cafitsinca. ß.de hom. Itkro fixto. ér facit text, in ca.ßcut dignum, eodem titul-extra. leg.ß mulier.ff. cjiwdmet. cauf llqui occidit.§ .in hac.ff.adleg. Aqui. Exquibus pater, quod illorum Vcncnorum,dequibuf indict.leg. ^.§,adie£lio. non eft omnimodo finnlicudo quo ad omnia , fed fo-lùm quo ad primas cau(as refpeâu Compofi-nonis , amp;nbsp;Traditionis, in eo ,quod in ytroque ilcficit animus occidendi,quoadifta funtfimi-lia,amp;«quiparata:fedquoad vltimumeffeâum, amp;nbsp;caufam finalem ipfius Traditionis funtdifsi-niilia, vtßpra diximiu : quiaea qua: fiunt ad fa-nandum , amp;nbsp;concipiendum habent honeftum, amp;laudabilem finem/r^. eorum.§.fi. Codic.demal. amp;nbsp;math.amp;diU.leg.^. inprinc. ór habetur Gene. 2. ca. en veto qua: fiunt ad amandum ,amp; flclt;Sendum,amp;c. habentturpem,amp;illicitum finem dtH.l.eorum.in pnne.amp;dixintusfitpra. In iftis igitur difconueni-unt,amp;funtdifsimilia.- ideo faciunt diuerfifica-re Pœnas, quia licet à principio neuter haberct animum occidendi, tarnen vnus dabat operam reilicitaquot;, amp;nbsp;hontftx, alter veró dabat operam rei iUicitæ, turpi, amp;nbsp;reprobar, vtproxime diximw.
^3 t Plt;’ft hare alio modo confideraui refponderi pofte ad iftud contrarium quod indiit.^, qui abor.
titnit:
-ocr page 231-De Sortileges. Qu^ß. 12'. î^f tienis : ideôpuniturpœna mortis ille qui dedir# quia Venenum illud fucrat compofitum arte malcfica per Sortilcgum , fiue Maleficum , qui illud Dæmonis inftrudione, amp;nbsp;fufFragio inter-uenicute compofuerat : ficundum ea qux diximus /üpraitt^.amp;f-q^j in^.iatcm adteilio.compoiitum fu-itarte,amp; fcientia naturali, fcilicct medicorutn peritia, nulla intcrueniente fuperftitione. Ars enim ipfa malcfica , amp;nbsp;mathematica , eft valdè reprobata,amp;yndique damnata , amp;nbsp;per confe-quens, omina opera , qux ipfi Malefici fiaciunt: fiue ad Amorem, fiue ad occafionem, vel ægri-tudincm, funt damnata,nec minori Poena pn-niuntur quàm Pœna mortis, diü.leg.eorum.infrin. vbiponiturvterquecafus, amp;vnicaeft vtriufque decifio, Poena, caenim quæ dicunturin lt;/. $. quia ^hortionti. debent inteHigi, amp;nbsp;interpretari, fecun-dumtcrminos.dia,leg.eortim. inprine. ideoatroci-ÙS puniuntur ibi quàm indili.§. adie^io.propter fuperftitionem illius damnatifsima: artis, amp;fé-cundumiftam declarationcm ille text, diä.^.qui ^bortionü. non videtur effe ita exorbitans à iure communi : imo fecundum ius commune re-gulatur. Ad text. Gütern indict.§.^(die^Ho. poteft dupliciter refponderi ; primo , quód decifio illius tex.amp; poenadequaibi non adiungirurpro Poculo Amatorio fed Conceptionis, qua func diuerfaj quo ad vltimum efFeftum , rr ßtpra di-x/m«, ergo debent diuerfoiurecenferiî/f^. Papi~ nianwexuli.ff. de wino.Ci aliter enim enenit cafus, quàm ip!e opinabatur, fibi imputetur, quod
N 4 dedit
-ocr page 232-io» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TraSatia Pauli GriUanJi
deditPoculum Amarorium per modum fupcr-ftitiofum,quiaexquoiprincipi©dabatoperam reiillicicse.exhoc non caret culpa : idcô tene-turetiaindecafu fortuiro,vtin diä. ca.fi.deho.lib. 6. vbi fi dominus mandauit feruo , quod acci-peret baculum, amp;nbsp;percuteret Titium.citra mortem tarnen , amp;nbsp;quod diligenter cauerct, ne i-pfum occidcret, quia nolcbat eum intcrficcre, fi tarnen famulus tam grauiter Titium percuflc-.rit, quod ipfum occident, ille dominus mandans iron excufatur proptereà à pcena homici-dij,licctnunquamhabucrit animum occidtndi illum,amp; ratio eft iU3,de qua /upra proximo, pro quo facit tex. in diü. ca.ficut di^nuni, inprinc. extra eod. titul. leg fi muil er. ff. quodmet. caufa.lt;irl.quioccidit.f. hac.ff.ad 14 leg. Aqutl. t Venena igitur de quibus loquitur tex.iiidiéi.f.adieüio.non fucrunt fada per Sorti-Icgum fiuc Maleficum per modum fuperftitio-fum, fed arte naturali hominis , amp;nbsp;peritia medicorum , ficut Hunt, amp;nbsp;componuntur Venena Sanatiua medicinarum, quod patet,quiain vtroque titulo fit mentio de Venenis,fciliceti» titul.leg. Cornel, deficarqs.ff. Ad C. amp;intitul. dernalefic. Cf math. Cod.fed tttul. legis Cornel, fi t mentio ,amp;tra-craturde Venenis NaLuralibus,quæ hominisin-genio,amp; peritia medicorum fiunt, abfque aliqua fuperflitionefiue Darnonis InuocationeTacita vel Exprefla,jput eft VenenóSanatiuu.qdniifce-turinmedelisadfanândû corpora egrotantium. d.l.i.amp;l.s.inpri.ff.adl.Cor.defic. Venena vero de quib. loquitur titulus,amp;iura. C.demalef amp;niath.Cunt ill a,
-ocr page 233-De Sortile^ije. Qu^ß. 12. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20t
ilia, qus fiunt per Sortileges, Magos, Maleficos, aucNecromanticos, amp;fimiles, ope amp;nbsp;fuffragio Dæmonis,ad qua: ilhus inuocatio diuerfis preci-bus Tacitè vel Exprefsè femperinteruenir, amp;ha-betur, amp;nbsp;dicit loan. ïte, inßtm.conf, eodem titul. ijuitß.//.(i’ i^.(lt;rl.tti((lti.l (lrßexcepu.C.e9ilem titul. tExhacigi-^f tur dedaratione coUigitur iftadidinâio, quod autVenenafiuePocula Amatona fuernne com-pofita per Sortilegum fiue Maleficum modo fu. perftitiofo,amp;perlnuocationemDgmonisTaci-tam,vel Expreflatnj amp;nbsp;tuc fi ex illorum potu cau-fatur mors potantis, tradens ille puniturPœna 'VïtimiSüpphcij-.degaamd.f.q.abortionif.iutnófuc-runt faâa per Sortiiegum,nec eo modo fuperfti-tiofo, fed humanainduftria, aut medicorum pe-ritia, amp;nbsp;ifto cafu morre fccuta, non punictur Poena Mortis ille qui tradidit, fed alia Mitiori Poena: de qua4nel,l.^.§. adieâio.an aatemSe quandoReme-dia, amp;nbsp;Pocula ipfa dicantureffefuperftiriofa, amp;nbsp;qualiter cognofcatur, vide qué diximusß/pri etdem. ^Uießione precedent i.in mat erin remediorMm,quafiunt adfa-nandam. Cogita tarnen fuper prafmilsis, quiaDo-ftores non declarant; amp;nbsp;ego hadenus non rc-perij magis congruam refponfionem. Et tenendo iftam opinionem pro folutione diâæ oppo. nonobftantea, qu» fuperiùs incontrariumad-ducebantur,amp; pri mo,quod illa vnica rario:^« qua ind,l ^.inprincip.amp;f.i. viget pariter in omnibus vc-nenis, qua: non funt faâa hominis nccandi,amp;c^ quiafateor, quod quo ad Compofitionem re-fpeâu prima: caufæ, amp;nbsp;quoadTraditionemre-
N 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fpeâu
-ocr page 234-tai nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tra^latus Pauli GriUanJi
fpedu vnius qualitatis, fcilicet, carentiae animi occidendi, ^quiparantur omnia ifta, non tarnen fequitur, quod ad alia qusfequuntur, amp;ficino. innibusdicanturefrea:quiparata,quiaquoad vl-timum eftedum fine finalem incencionem,func , longe àiüerCiiVtlattùsJù/iràdiximusinon mirum igi-tur,fi fit diuerfadecifioinvnoquaminalio.amp;di-{ilt;f uerfaepecna: ftatu ta: funt, t amp;nbsp;ex hoc poteft etiam foluialiud, quàd vnumdeterminabile relatum, amp;C. quiaillud eft vcrum,amp; procedit, quandoilla determinabilia funt in omnibus xquiparata, amp;nbsp;vnitaratio in omnib. viget æqualiter. Sed quan-do inter ipfa militât diuerfa ratio, tunc non pof-funtpariformiterdeterminari, fed difformiter, fecundum quodmilitatdiuerfitasrationis. l.Lu-{itu.amp;ibiDeH.ff.devulg.amp;pupiLamp;Bart.in l.Titia.ff.deleg. t.Soc.inl.cum auus.int/.col.ff.decandit.dr demonß. Non obftatetiam illud, quod dicebatur de malo ex-emplo,quod exprimitur in vtraque lege,quia tc-nendo fecundam folutionem,dico, quodin cafu dls-f-^tiit^'o- viget duntaxat illud malum exemplum, dequoibi. Intentio tarnen tradentis, amp;nbsp;cffe-dusad quern tédebantPocula, cratiuftus,amp;ho-neftus, fed in cafu d.$. qutabartionü. nedu viget malum cxcmplû,verùm etiam mala intentio,amp; tur-piseffedus,propterquem Poculaprxdidafada, amp;nbsp;traditafuerunr.fexplendælibidinisperftuprû velidulteriam,vt aHàsJùfràdiximus. Cùm igitur té-dant ad diuerfum effeótum,meritó rtdiuerfain-ter fe debent diuerfo iure cenferi, d LPapinianiuex-u/i. £t quadfimiliter diximusfup)a,idem videturjentire Bart.
ind.
-ocr page 235-De Soïtilegi/s. O^^cß. 12. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20^
in d.l.^S-adieHio. in filutione oppo. quam fecit ded.§. qui ab- ^ ortionis. fed fecundum vkimilolutionem dico, cf non folùm dicunrur effe dinerfa quo ad iftum vl-timuin efFelt;Sum,de quo fuprà, verùm etiam quo ad primascaufas, amp;nbsp;fic quo adipfameópofitio-neni,quia i\\a,dequibus in d.§. adieclio. fiunt induftria hominisnaturali, amp;nbsp;fecundum naturalemperi-tiam medicorum,ficutaliaVenena Sanatiuamc-deliram, vtaliasßipradixiniuii iï\a.veró,dequibmin d, 5.qui abortionis, fiunt per modum fuperRitiofum arte Diabolica,amp; per Inuocationem Dæmonum Tacitam vel Expreflam, vtaliasdiximuf,^^habetur in fuminaconfeßie.perlo.Iec.eo tit.q.2.//.i3.pertotum. non mirum igitur,fi grauiùs puniuntur, t quia omnia ^7 opera, qua: fiunt ArteMalefica, funt plurimüni deteftanda,amp; grauiùs punienda,vtdibl-.l.nullus.amp;L nemo. C. demalef. ^mathem. Et licèt ifta vltima fo-lutio prima facie videatur fubtilis,amp; coucluden. ter foluere nodum inter ipfas duas leges, przee-dens tarnen folutio mihi magis placet, amp;nbsp;eft ma-gis iuri dica, amp;nbsp;hane videtur tenere Barto .in di£l.§, adiectia vtfupradixi: hæcenim vltimain veritate fa-pttdtuinationem, quiadicerc,quódPoculailla, dequibtis in dici.§.qui abertionis-.taerunz fada per Sor-tilegum fine Malcficum Diaboli inltrudionc, de hoc nullum verbum fit indibtal. necexaliquoiu-dicio vel coniedura hoc deduci poteft. Prætereà video, quodPocula, quæfiunc ArteMagica, amp;nbsp;tradûtur mulieri ad fledendü pudicuanimü ad libidiné, licèt mulieripfamoriaturexPoculiaf-fumptione,tn Malcficus,amp;illeqipfum Confulit» vel
-ocr page 236-z«^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TraäatUi Pauli GfiSandi
vel qui feienterdedit Poculû, puniunturomnes Vlrimo S'App\icio,vtl.eorum.inprin.lnemo.lt;^l.gt;tiHlti. C demalef amp;mathe. vbihïccxprefsèprobantur,amp; tamé in d.§ quiabortionis.cx traditione illius Poculi Amatorij.quando mulier.quç affumpficitió mo-ritur, nôinferturPœna VlcimiSupplicij.fedhu-miliorcs in metallum damnantur, honeftiorcs vero in infulam releganrur, confifcata dimidia parte omnium bonorum fuorum, vt ibi dicitur, ergo non cftdicendum, quodillafintPoculafa-âa Arte Magica, fednaturali, proutfuntea, dç quibus ind.§.adiecho. fed idcô diuerfisPœnispu» tiiuntur, quiatenduntaddiuerfum effe^um, vt aliasfupràdiximtu,^ hoc (H de mente Bartoltn d.§.adte3io, iponamusenim, quôdquisdéditVenenumSa-r natiuum sgroto, vt recuperet fanicatcm,amp; libc-retur ab iliainfirmitatCj ex cuius tarnenaflum-ptione fuit liberatus à vita.quia mortuus eft, erit nedicendum, cptalismedicus,velalius, qdedic Venenii in medela, fit puniendusPœnaMortis, tel Relegationis autaliafimili? certè non: igt;nô eritimmunis ab Omni Pœna,dummodô non in-teruenitdolusautlataculpa,(//j.5.4/zofinatufienf. ff.adleg Corneldeßc.qaiiinilïo Venenodefuitdolus, amp;nbsp;anim us occidendi,defuit etiam malum exemplum, amp;nbsp;turpitude finalisintcntionis,quiao-mnia funtbona, amp;cum bona intentione faóa, ideoeuaditimpunis, ergo funtomninódiuerfa quoad effedum.
Pofiremo, vt me expediam déifia quæft.fic di-flingue, aut nos loquitnur de Poculo Abortionis feu
-ocr page 237-BeSornlegfs^^Uitß./J, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2of
feu Amatorio, amp;nbsp;tuncaucexilIiusafTumptione, illcquia(rumpfir,perijr,autnön. Prioricafu,ille bui dctiirgt; erft dolo non dedcric, punicur Vkimo Supplicio,jppter malum cxemplû. Suppléas tu» amp;turpitudineni finalisintentiönis, amp;itaintelli-gitur tex. ind.§.guiabortionü. vbieft cafiis. Aut non fuit mors fecuta,amp;iftocafuHumilioresinMetal* lum ppetuo damoantur,Honeftiores verojpptcr malu cxemplû ConfifcataDimidia Parte Bonorum fuorû,in Inlùlamppetuô Relcgantur,yfr«nlt;/« quoddtcittex.cumgl. ind.^.quiabortionù. tAutnoslo- if qmur in Veneno Conceptionis, amp;nbsp;tune aut exil-liusairumptioncg,sperijt,amp;illequitradidit,pu-niturPœnaRelegationisduntaxatjpptcr malum cxemplû, exquoinipfotradéte cratbona,amp;iu-ftaincentio fuafinalis.q tendebat ad fufeipiendâ jplem,qdeft fauorabile,M's.(/wi»3««.Si.n.iila eft fa-uorabilis, inquoigiturcôfiftitiftudmalûexem., plum,dequoloqturtex.z«rf.5.rflt;fte(î;o.i«j2.Rcfpôd. quia mulier ilia videtur quodammodô voluiffc violétare naturâ, amp;nbsp;voluifle imponcrefœcundi-taté in vtcro,is quo Deus amp;nbsp;natura impofucrunt fterilicaté: jppeer hoe videtur effe malu cxemplû, qa fuit ni miurn audax.Nam prohibitum eft veil# lubuertere ordiné nutwx.c.fiahqtiù deho,h.uz non fuit fecuta mors illiusabforbentis,amp;N,ullaPa:n« punirur,ex quo caret dolo,amp;culpa,dûmodô ali-quodieandalùfubrecutûnon fuerit: ^itavidetur fentiregl.ind.f.adteltio. tAut nos loquimur de Venc- ■•• noSanatiuo, qd fitcaufafanitatis.amp;mifecturin tuedehs. amp;nbsp;ifto daTu Que fequatur mors abforbé^ tis.
-ocr page 238-2 ai nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traäatus Fault Grillandl
tis, fiueliberatioabiUaægritudine, fine non, in omné euentû, qui tradidit,vel cópofuir,erit Im-munisabOmni Pœna, dûmodononadfitdolus vel culpa,d l^S-^Uo.acontrariofinßt,amp;fiipr.proxi)ne di~ ximus, Sc per hæc fum expcditusdeiftaardua, amp;nbsp;nobiliq. Sed antequamad vlterioraproccdam, quxro in hac materia, quid fi aliquis caufalibidi-nis, aut odij, aliquid potandum dederit tnulieri, vt patere vel concipere non pofsit? quod dicitur Venenum fine pocus Sterilitatis,quod eftcótra-rium VenenoConceptionis, dequa's.proximèdixi. qua Pœna ille,qui cradidir.puniaturPtRefpódeo, q,deIureCanonico quafi Homicida puniendus e ri t,ita dicit text. Vbi dl caßu iße in c.ßaltquis.de ho.ßdgL /ii.dicir.q» debet incelligi de Pœna Spirituali,feil. Excomunicationis, qinfcrturtaminClerieum, quam in Laicum, non tn Clericusjppter hoc cf-ficitür Irregularis,ac fi verum homme viuentem occidiflet, nifi j)barerur,infantemanim3tum,amp; viuentem occidifie, videgl.ind.c.ßaliquis.c^ibiAbb. Si veto loquimur de Iure Ciuili, fiteadédiftinâioi aut infans in vtero matrisadhuc nulluseratho-mo, quiaadhueformatus nöfuerat,neeanima-tus, amp;tradensPoculiimpuniturPœnaExrraor-dimni.CraeReiegntionis d.^.quiabortionis.l.dium.ff'. deextr.cri,^r l.Ctcero.^.fi.ff.depce. aut erat iam anima-riis,amp;viuens,amp; puni tarde Homicidio, quia hominem dicituroccidifle,rt/. r.ff.adl.Pomp.depar. tir melius in lpen.C adl.Cor.defie. amp;nbsp;l /.inprin.ff.eo.ttt.^per oloff.tnd.l.diuus. ff.de extraerd.crim, c^infra latiiis dicam in feq.quafi.
QVAESTIO
-ocr page 239-bé Sortilege's. Ou^ß. zyl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;st^
QVAESTIO XIIL
SKMMARIVM.
‘ Poculum tradens Abortionis,vtfatum edatimmaturum, qualiterpuniatur.
Muiter prägnant Poculum Abortionü fiienter fitment, qualiterpunirtdebeat.e^rnu.ó.
Muller prägnant pecunia accepta partumfuum abiget, pana capitis pleéiitur, t Anima tnfiinguine dicitur habit are, hinc eH, quadpleri^ vltramon. fortiter bibunt, ne animaminficcomorari contingat.
Fatus tn vtero matru imra quant urn tempusformari ■ nbsp;nbsp;■ cenfeatur.
Planet a finguli menfi fingulooperaridicuntur infers niatione infantis tn vtero.
^ Satumusvita humant: inimicus, menfi primo fatusfor~ mandt regnareputatur.
lupiter humants antic tu, fie undo menfi for mandafa~ tuicenfiturpraeffe, tertio Mars, Venus qtiarto,/èxtt Sol,Lunafipttmo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(
t Infant natas menfifiptimt ideè viaerepoffe dicitur, quoi fabLunanafiatur.
^ Muiter delure CanonicoExcommunicatur,qu£Peculum fismit,vtFatusImmaturusadatur.
* Poculum Amatorium dansmulieripragnantiexquomo-ritur,anpuniatuT.
f Clericus mintftrant Poculum Amatorium, non efficitur irregular it, nifi effeilualiterviuentem hominem oed-derit, Fxcommunicatus efficitur, qui Amatorium Focidum propinat,ex qu»fiquittir Abortiuum,
/» Pom-
-ocr page 240-lei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TruSatiu Pauli GriHandi
lo PoculumMinißranscumSortUeg^f faHum neJumpuni-tur/ed amp;i]Ui lUud Cenfecitpuniri debet.
DEcimotertiô profequendo materiam Po-ciilorum.quæro, t quidfialiquisminiftra-uericPoculummulieri prægnanti, ad efFedum, vtfacerct Abortiuumjqiiodpofteàeffeduariter fubfecutûfuerit, quapcenapuniatur? nec putes quæftioné iftam effe eandem, de quain d. §. quiab-trtienis.^3. ibi non fit mentio de abortu fecuto,vcl de infante occifo, fed difponituribi, quandoPo-éulû ipfum nocet matri. Ad Propofitû igitur rc-fpondeo, amp;nbsp;in hac quæftioné repetéda eft diftin-dio ilia, quant s.^ximèin fi.præced.q.dedimus, qgt; aut infans in vtero matriseratiamanimatus, amp;nbsp;viuens,aut non. Primo cafu, qui dédit Poculû, nulli dubiû eft ,qgt; fecuto abortu, teneatur de ho-micidio, l.pen.C.ad l.Cornel.deßcl./.in princ.ffeod.titul. L Cicero, in princip.ff de pan. amp;nbsp;not pcrgloff. in l.diuus.ff. de extraord.crim.glo.el}!nc.ßaliquis.dehotntc.lt;ir2.q../.c.con-ßuluißi. quia ifto cafudiciruroccidifle hominem, amp;nbsp;fumus propriè in terminis. I. Cornel.deficar. e.s.vtl.s.inprinc.into.tit. amp;ifta dicunrurefteMala Venena, qua; fada func homines necandicaufa, d l.i.inprinc!p. Secundo veto cafu, quando partus flue infans nonduraeracanimatus, neq; forma-tils, fccuto abortu, no tenetur Lege Cornelia de ficarijs, fed alia Pœna Extraordinaria Relegano-nis, vel fimili, ad arbitrium iudicis, iecundum qualitatem fadi, amp;nbsp;perfonarum conditicnem. diet. l. diuui. amp;nbsp;1. Cicero. §.finali. eir'l.praonantif.ff. de panu. (ß Iß mull ffem nßertbiu. ff. ad le^. Cornel, de ßtearß.
t Muller
-ocr page 241-ï)eSerti!egi}s. Q^aß. /j. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;io^
f Muller autem,quæ fcientcr Poculum ipfum af-1 fumpd t, amp;nbsp;faceret Abortiuu, fi inde fit fccutus Abortus, amp;:infansiam animatus,amp;completuscfat,tc-Metur pcena Icgis Pompeiæ de parricidijs, qüiaeft m a t ri ci d a, Vf 1.1. in verße. mat er. ff. ad l. Pomp.de parr. amp;nbsp;ibiBart.amp;Paid-ind.l-dtaue: idem tene^quod fi inulier ipfa adhuc priegnans, recepta pecunia, partfi fuurt abegerit,teneatürptEna capitis indiftinéte: fiuepat tus erat iam animatus fiue non : amp;nbsp;hoc propter tur* pitüdinem illam receptionis pecuniarum,quiadi-citur Aflafiniumgt;rt l.Ctcero.tn princ.ff. de poen.vtde Bar* tol.ind.1. dium. Sed quia fit illa diftinétio, quodaut partus erat animatus, aut non, in materia Abortio-his,qu«ro, quanto tempore partus fiue infans in vtero naatris dicitur ciTcanimatus à die conceptio-nis?Refpondcogt; cùm primùm fotmatusfuerit infans, amp;nbsp;comp!etuscorpore,tuncanimaingredituf in ipfo corpore, quæ infunditur à Deo ipfo,tunc corpus reperitur formatum.^2.ç.2.f.^«orfvfro.circ. Mo^/ci.non enim cóuenit, quód anima priùs infun-datur in corpusillud,antCquam habcatperfeÓant formam omnibus partibus,amp; membris fuis: quia non eft conueniens, quöd habitaredebcatincorpore ficco, boe eft rudi, amp;nbsp;informi, debet enim habere federn,fiue domum fuam perfe(ftam,in qua babitare pofRtvt dicit^l.in d. c.ejuodverb.amp;can.Mejfist ijUigldn ver. ßc dicit : q u öd fecu n du m qu oru n da m o-pinionemj anima dicitur babitare in fanguine,iamp; j proptefeàdicit,quôd Normanni, Anglici, amp;nbsp;Polo-ni fortiter bibunt, ne contingat animam babitare in ficco. Rurfus quæritur, quo tempore, vel inf à
O quan»
-ocr page 242-ät» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trail a tus Pauli CriUandt
tjuantuni tempus infans dicitur effe formatus ill Vf er o matrisPjj/o^z» dtäa l.diuus,vïâet\.ir tenere, quoi in 4o.dicbns Barto.ibi elicit effe verû in mafeulo, in fœmina verb poft 60. dies, eiemum hoc dcclaran-dum rcliquitnaturalib.Dominusauteni Conciliât, in fuis difterentijs Phyf. diff. 49. dicit, quod 30. aut 5). die ad plus, partus ftue infans in vtero matris di-citur effe forinatus.Deinde ponit notabilem,amp; pul chram doétrinam circa partus genituram,forma-tionem,amp;augmentum,amp;de illiusortu.Diciccnim, qubdvnufquifque infans à principio fuæ creatio-nis,dum prirpo incipitgencrari,vfqueaddiemfui ortus, recipit foinentum,amp; influentiamabomni-bus feptem Planetis,quorum vnufquifquefingulo menie fui lyderis gratiam naturaliter operatur in ipfo infante in vtero matris iacente, fccundû quam paulatim infans recipit augmcntum,ita qubddcuc-4 nicad pertedtionem fuam,amp; venitin luccm. fPri-mo enim men fc regnat Saturnus,qui eft frigidus,amp; ficcusjnimicus vita; humanæ, quscoufilUtin cali-d.o,amp;hv.midoiVtpergluJJ.pradiclamind e.guodvero^amp;d. f.,Mor7W,iftiusPianctæ,feu fyderis natura eft fperma virt de recenti effluxu m in ventre matris, quod ad-hue liquidum eft vnàcumfpermatémulicrisinfi-mukoagulare,amp; infpiffare.ita quod poflltrccipcre formam,amp; adeb fortiter illud perftringit coagula-do,qubdreducitilludtanquain maffam pafta:,quo licin vnûcoagulato fit paulatim extenfio,amp;forma-tur primo caput, deinde alia mebra,adeb quod 30. die complète communiter,infans folet habere formam fuam perfebtam. Secundo menfe vcnitlupi-
tcr,qin
-ocr page 243-be Sortilegiji.Quffl. r^' ^fi ( Ver,qui eft calidusamp;hutnidiisjamp;amicus vitç huma- Ï næ,élt; inimicusmortis,amp;: infantemipfumquéfor-matulU reperit, extendit, amp;nbsp;aiigct,quos vcro inue-nit nodum eflcbenèformatôs,illorumformas cô-plet mirabili gratiaamp;fortuna, quad euenirefolet, quandoque propterdcbilitatem matris,amp;hinceft, j quôd mulieresiftæcômunitcrfolent fccundo méfe fentire infantem in vtero comoucrk Tertio menfe Mars fuccedit, qui eft calidus,amp; ficcus vt ignis, amp;nbsp;ifte fimiliter fert opemaugmento partus, illas hu-miditates quas reperit ex refiduisiÿdcrisloiiisdc-fiecatjamp;incunibitaügmentopueri.Quarto deinde menfe venir V enus, quæ eft frigida, amp;nbsp;humida vt a-qua,amp;ipf3 frmiliter tempérât fuperfluas caliditates ignitas præcedentis iÿderis. Quinto, fuccedit Mer-Curius. SextoSol. SeptimoLuna; amp;vnumquodq; iydus procedit proportionabiliter, fecunduraeius naturam inaugmentumiphusinfantis. Complcto igiturfeptimo mefei curfusiftefydercus reuertitur iterumad prinium,quodeft Saturnus,quircgnat,amp;: operaturodauomenfc.Deindeadloucm qui venit nono menfe, poftea ad Marte qui decimo, amp;nbsp;fie de fingulis fucceffiue.tEt bine cft,quod infans qui na- j feitur feptimo menfe viuit, eô, quianafeitur fub Ïy-dereLunæ vitæhumanæcompatibili,amp; quiatunc infansdicitur elfe perfedus, ex quo participauit de naturaamp;qualitatibusomnium feptem fyderum fi-
• uePlanctarum,fi nafciturfcptimomcnlc.dumLu-nadominatur,viuit,amp; quampiures reperiôtur,qui Bati funt feptimo menfeamp;viuum. Si veroodauo taenfe venit in luccni,perraiy, vein un quam viuit, 0 J ratiel
-ocr page 244-in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trailatat PauüGriSan£
ratio eft, quia venit fublÿdereSaturnimaligno,amp; multùm contrario vitæ hominis, ex quo vt dixi, eft frigidus, amp;nbsp;hccus, habet Conformitatem cum morte. Illi igitur, qui fub ifto lydere Veniunt in lueem, adeo grauiter vulncrantur,amp; premunturiftiusfy-dcris malignitate,amp; frigiditate, quod necefle eft vt pereant Hi Verb, qui nono menfe veniuntin lueem, prout maior pars venit, omnes communiter viuunt,amp; crcfclint,ex quo fub loue cæteris beni-gniore fydere,amp; human« vitç conferuatore oriun-tur,dequomagisquàmdealijsnaturalaîtatur.Ha:c licet dnt aliquantulum .extra materiam noftram* tarnen quia funt deleftabilis intelligenti«,faltem proiuniotibus hîcinrcrereplacuit. RedeamusnuC ad materiam noftram, qua quærebamUs, quanto tempore infans in vtero matris dicatur efle formâ-tus,amp;concludcndum eftfecudum opi. dibli Doét» quod communiter jo.amp;quandoque^ 5. die ad plus à die ipfius conceptionis : quida alij dixerunt quod mafculus poft4ô.fceminâ Verb poft 80. dies habet perfebtam (ortmtnatadicitgloffy.diß. inprincip. verße. tf-o.quam refert, ^ßijuitur Abb.in cßaUquisdnfi.dehomie-tainen de iure ciuili non eH difiedendant ab opinionegl. in d.L ^ diutU, qua eH communiter approbata. t Si igitur poftdi-âum tempus mulier acccpcritPoculum Abortio-nisfeienter, tenetur vt matricida, amp;nbsp;legis Pompeix de parricidijs pœna pUnieda cft,rf d. l.i.§Mater.ff. ad leo.Pomp.de parricid. fi autéaliusfcienterdederitPo-culum pr«diótum,quod ipla mulierignoi'antcrac-cepit,ille qui rradidir,pUnitur poena legis Cornclix de Ciarijs.vt Li.inprine.amp;l.^.ff.eod.ttt.defic.Si verb Po-culum
-ocr page 245-De Sortilegijs. Oudß. tj. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aiy
culum prædiâum affiimptum fucrit ante tempus prædiâû, fcilicet antequarn puerpérium elTetfor-matum in vtero,tunc aut raulieraccepit pecuniam pro bibédo Poculum, vt faceret Abortiuum,amp; ifto cafu fern per mulier puniturPeena Capitis, fine infans crat iam formatus fiue non d.1. Cicero,inprinc. (^ tbi Bart. (^ idem Barnin d.l.dmtis. ff. de extra, crim, fi vero Jnulicr pecuniam non accepit, non puniturPeena Mortis, quando ante tempus formationis, amp;nbsp;vits iphus infantis aflumpfit Poculum, fed aliaPœna Extraordinaria Relegationis d.l.diutu.amp;ibigloff.^ Bart, in Lpragnantes. amp;nbsp;l.Cicero.$.fi.ff.de pœn. amp;nbsp;l.fi multe~ rem vifiertbiu.ff. ad leg. Corn, defic. quod verum eft de lure Ciuili per Iura prædiéta.
j De lure autem Canonico infertur Pœna Spiri- j tualis, fcilicct Excommunicationis, quocunquc tempore fuerint data difta Pocula,etiam fielfent data mulieri nihil adhuc habend in vteroiadeffe-ftum, neconcipiat, eadem Pœna puniuntur : velut homicidæ. cap.fi aliqui5.de hamic.amp; diximusfitipraproxi-Mag. infi. Prædiâa omnia tarnen procedunt quan-dofuitfecutuscffeâus,quôd mulier fecit Aborti-uum Partum.Sed quid.fi non obftante Poculc,mulier pepcrit filium viuentern,amp;quidurauitinvita, an qui dedit Poculum, vel ipfa mulier puniatur?0c qua plt;xni?vtdedo,And.Barb.inconfi2^.in2.vol. vbidicit» quod non debet puniri Pœna Mortis, ex quo non fuit fecutus cffc(âus,quia hodie in malcficijs potius fpcdlatur euentus,quàm folus animus delinquen-tis fine effedu, nihilominus non euadet impunc Uli qui feienter tradidit.velquifcicntcraffumpfit,
0 5 quia
-ocr page 246-f/^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Travatm Pituli GriSandi
quja potcrit ^cïegiri,pereaijuiehabenturind, Lß quk aliquid. f.quiabortionit.ff. depxn. C^iandoqucveró ex Pociilo liuiiifmodi fumpto mulier ipfa perijt, amp;nbsp;rüc ïl!e,qui tradidit, punitur Pcctia Vltimi Supplicij, licet non dederit dolosècontraipfam, quiaresmali exemplicft: amp;iftecftpropriccafusind. ƒ.abortionis. Ç »«/».^(^uidfialiquisdemeritPocuiumAmatoiium mulieri prægnanti, vt flefteret eins animum ada-anandum ipfum tradentem,exquoPoculomulicr ipfa perijt, qua Pœna puniturTradens? dic,qiiód cadem Poena Vltimi Supplicij, quamuis animum occidendi non liabuerit,amp;dolum nonfeeciit, vtd^ ^.qui ab0itionii.e^uï dccidit vtruaque cafum in terminis, hæc tarnen quæ fuprà diximus, procédant, de Iure Ciuili,amp; inter Laiços. DcIureautemCa-nonico, vitra ea quæ diximus fuprà, clariùshîcdi-llingue, quod aut loquimur de lure Antiquo,fecund û Legern, Moyfi,aut de IureNouo,fecundum Conflitutioncs Pontificum, Primo cafu, fi infans iâ formatus, amp;nbsp;animatus erat,quid,qualitcr, amp;nbsp;quo temporcdicature{rcformatus,amp;animatus: diximm fipràead quxfl. c^uia. tune debetanimam proanima. JEt fie puniturPeena Morris quideditPoculu Ab-ortionis,quo nccauit infantem viuentcm,rri«f. 24o)ifes.^2.q .2, marine, aut partus nondum erat com-pletus in forma, nçc animatus, amp;nbsp;Tradens Pocu-lum huiufmodi,muldaturPccuniaArbitrioIudi-cisdiél.c.Mojifis. Ratio eil,quia non poteftdici cxa-minatumillud,quod caretanima,quam non habet ^adhue.f Secundo verb cafu, quando loquimur de
4^re Pontificio,aut loquimur de Pccnalrrcgulari-
-ocr page 247-De Sortik^ijs. Q^aß. if, ar/ tatis, vel Degradationis,amp; ifta no'nirifertur,ni(t Clericus effeCtualiterhominem viuentem occident, nee fit natus, vel adhuc in.vtero mattis i efert, Vtinc. i. amp;nbsp;c.ßeutdignum. f.i. dehomic.eirpér^k'^, in d. c'^ Moyfes. c.ß aliguü. m^luffeodem titi ^g^m c.cohßduißu i.qn^eß.^.idemßquitur Panor. ind. c.ßäRijüis: auf I o qui-mur dePcenaExcommunicationis,amp;iftainferenr proquodinque Abortinofecuto; fiut puerpérium eratanimatum fiuenon,amp;Iuraipß'a'p^clEintthuci' Homicidium, fed antequam infans fit plèhc for-n)atusamp; animatus,non poteftdiciproprie Hoiuv » cidium,quia nó poteftcorpuscxaminafiquodad- i hiic caret inima,vtfupràproxinrediici}niR.l{ioçaia igî-. turimproprièdicitur HomicidiuiTi,ridcrex-f.zni/zj5^ aliquü.c^il/idom.Abb. imo hac pœna phnitur ctiatii If aliquis Libidine aut Ödiodare'cmulièfiqtifenoh-dum concepit Venena fiuc Poeuja Stçrlhtâtis.adf hoc,necoëundoconcipcrcpö{Ïtr,pfzii:.yr4//^«M.i?hr cft cafiis valdè not.qubd nonfolum quisfeheatur de I4omicidio pro Abortiuo iarnfaóto,fcd pfofi-endo vel proimpedimentôpræltitoadconcipien-dum.f^tnot.etiamhocvnumihtotamateria Po- to culorii,quod non foh'im punitur, qui IcientcrTra-didit Poculum,verum etiaraille,qüi fcienterFecit, amp;nbsp;Com pofuitjhrfcx/jre/Se not.Panjh d.cßaliquü.inprin-(ip-amp;not.inl.i.inprinc.amp;l.^.inprinc.ff.adleg.Corne.deßc. amp;■ hoc idem feruatur in quibufcunqucalijs Sortilc-^^]^,vt not. Arch.iä.qu^ßio.s.c.qliicurnjueicir'.i.difl.c.ßqiiü viduam. 32. q. vlt.ff.adleg. lui. maiefiat. l. i.amp;ff. de intur, k^. item npudLabeonem.$.adduxiße.
0 4 QVÆ-
-ocr page 248-'t/^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tr4!l4tiu FmuU CrilLindt
Q_V Æ S T I o XIV,
S y M M. A lt. IV M.
i Sacer dotes fiper rebus prof ank ad Sortile^ia, apt is celes^ brant es, ^ualiter debeantpuniri.
g Sacerdos snif am defundoruin pro viaentibus celebrant Vt citius moriantur, aut periculum mcurrant qualiter ^ puniatur.
i ;, ^^^quot;^ qui Sacramento abutiturPoena Arbitraria pit-nitur.
j T^Ecimoquarto quxro vitra f ca quæ diximos fuprain ii.q.videndum eft, quid dc faccrdoti-Ï)us,aui fuper rebus profanis,amp; aptis ad faciendum $ortnegia,^ ad illum duntaxat effedum oblatis, vnam aut plures naiffasfeienter celebrant, adhibi-tis nefarij's,Slt;Jnhoncn:isprecibus,amp; verbis fuper-ftitiofis,quibusPanis puniuntur? Res vero fuper quibus folent miflas iplas celebrare funt vt pluri-xnum iftæ,pan is crudus due pafta,aut coad’, vt placenta, itcni calamita,qjandoquc cutis indumenti pueri nafcentis, quam appellant pelliculam virgi-iiem,amp; alia his fimilia fimplicia,aut mixta impofita fuper altari illis modis dc quibusfupradiximusin 3. q.pro ifto facinore,dic qupd delurcCanonum dericusomnino deponitur, vtincan.ßquisepifiopus, i jb.qiußio.yf ü enim pro fola eelebratione rnilfc de-fundorum dida pro viuentibus, vt citiùs moriantur,aut periculum mortisïncurrant,Gcerdos perpétue priuatur officio, beneficie, ordine,gradu at-^ue dignitatc,amp; in perpetui exibj ergaftulo, vnà cum
-ocr page 249-De Sortilegijs. Q^ß. 14, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m
cum confulente vel id fieri procurante relcgatur, vf in (.guicunque 26.q.x.^ diximusfupra. r i.q.verftjrofaci!i«~ ri: quanto magis dcberct ifte facerdos dcponi,amp; rc-legari, qui in miflarum fuaru celebrationeiHa profana, amp;immundaturpitercommifcuit, iliaque vel Deo,autpotiusDçmonivouerc turpibus,amp;fiiper-ftitiofis precibus non verctur : certè non video,cur minari pœna puniri poffit, maxiniç,quando feien-ter ifta patrauit d. can-quietinquedn 2.parte circafin.pro quo facit iti arg. text.de confiée.dß. 2.c.cum smne crimen, in fin. vbigrauiter punitur Clericus depofitione, qui abutitur ordineSacramcnti.liçèt id non faciat ad çffeétum Sortilcgiandi, aut per modum fuperfti-tiofum, vtlatinshßadicam.^ Quidam veto dixerunt, j quod pro huiufmodi facinore fit Pœna Arbitraria, iuxta doclrmam dom. Abb. in died, cap. 2• extraeodem titulo. hoc tarnen tolcrari poflet.quotiefeunque factum non effet valde turpe,vel perfona facerdotis eflet adeo fimplex : amp;nbsp;debilis ingenij, quod de facili quis eognofeere poffet, quod bona fide duftiis fucrit circunuentus,putans bene facerc, amp;nbsp;nonpeccarc, yr in dato capit. 2,amp;ell text. (^ibi Bartol, in leg. fit adulte-rium cum mcefiu. in verfic, idem Pollioni.ff.ad legem luhamA de adults
Q_V Æ S T I 0 XV.
S. V M M A R I V id.
t Sacerdotes debit 0 modo (^ or dine Sacrificandi abu tentes quam Peenam dare debeant.
« Sacerdas qui forma débita, aut etiam materia Sacra-0 f menti
-ocr page 250-egt;t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tra^atiu PanlhCrillandi
nanti non feruat/i célébrât, omni or cline, amp;graduad tempmprtuan debet.
l T^ Ecimoquinto quscro, quid f de facerdotibus, qui abutuntur debito modo,ö^ ordine Sacrifi-candi, vt quia non ponuntvinum cum aquafimul in calice,fed vinum tantum, aut aquam folam, vel botrum vuarum comprimunt in calice, autpanni-culum muftointinftum,amp; diu confeiuatum aqua abruunt,amp;illain tmafuram ponunt in caliceloco vini aqua commixti,aut panera Sacramentiextin-dum in vino calicis facrato traduntlaicis proCom-munione fiue Euchariftiç Sacramento, quibus Pœ-nis puniunturPomniairtananaturin text./HGU«» J emnecrimen.deconfecrat.difi. z. amp;nbsp;concluditur in fine t quod faccrdos pro ifto facinorc debet priuari ad tempus omni ordine, amp;nbsp;gradu arbitrio iudicis,'amp;: tandiu fic priuatusexiftcre,doncciudici vifum fue-rit, ilium congruam pœnitentiam peregiffe, vt poftea purgatus,ad omniafuapiiftinarcftituatur, vtibidicitur,
C^V Æ S T I 0 XVI.
S^MMARITM.
f Smeerdos vel guiuù aliusRes Sacras aut SacratiU adVfm Profanas Conuertens, qualiterpuniri debeat.
f PaltaJfar Rex Babjloniorum interfecius, quad Vafi Sa~ tra Temphin Profanas Conuertit Pfus.
^ Diaconus Rebus Sacris A butens, amp;nbsp;in Vfu Profanas eas conuertens, quanta tempore Excommunicatus, ab Altaris M-inißerioßt Sußenßes,
.f. Abutens
-ocr page 251-Tie Sortilegijs. Q^Mß. i6. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;//^
ÿ Abutens Rebus Sacrü in Sortilegijs, Sacrik^^ Reus eH.
TAEcimofexto quæro,quat pœna^unitur Sa^ i cerdos vel Laicus,qui Vafa ÈcclcfiafticaSacra-ta, vel Velles Sacras, aut Benediétas,vt cftAltaris Palla,Calix,Patina,Purificatoiium,Tabernaculum Sacramenti Euchariftiæ, aut aliquarum Reliquia-rum; item LapidemSacratum totum aut partem, fiuc Corporale, Manipulum, Stolam, Camidam, item Vela quæ funtin Sanduario, aut luxta Imaginera Crucis,aut B.Marix Vil ginis,amp;alia bis fimilia acceperit,amp; ad profanos Vfus irreuerénter Con-nertcrit, aut damnabilius in Sortilcgijs Commi-fcuerit. Dic quód primo cafu,qiiando quis Abuti-tur illis in ProfanisDomcfticis Vfibus citta Sorti-Icgia, de lure Antiquo fecundum Legern Moyli, Vltione Diuina pcrcutiebatur,amp; fxpiiisMorte, amp;nbsp;totius llatus fiibuerlionc, fi crant Reges vel abj Principes, vt habetur Daniel, cap. f, Vbi Rex f Baltalfar i filius Nabuebodonoforis pollqiiara ceepit crga D E v M, amp;nbsp;Res Sacras irreuerenter fe habere, amp;nbsp;quöd Sacrata vel Benedifta Vafa Aurea, amp;nbsp;Argen-tca ex SacroTemplo Domini in Hierufalemabllu-lerat, amp;nbsp;cum illis ipfe rex Baltalfar vnà cum Prin-cipibus,amp; Prim^itibus fuis Vxoribus atque Çon-cubinis in conuiuijs fuis vinum biberant, iratus cftvaldè De v s de tanta corum infolcntia. Septimo monuit Regem Baltalfarem quodam præco-nio literarum miraculosc fcriptarum in albo pariere Aulx Regiç.quas nemo fapientium ipfius Regis Baltalfaris, fed folus Daniel inter^retatus eft, amp;com-
-ocr page 252-^i9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traclatus PauÜ GriUandi
Si comminatus fuit futurum malumiudicium contra ipfum.adeó, vt iUa nofte ipfe RexBaltaffarab inimicis fuis interfcöus fit, amp;nbsp;regnum fuum ad ex-trancas manus deuenerit. vide in d.c.x. Daniel.de quo fit mentio de confie, diß. /. c. veftimenta. (fic.in/ànüaiVndc çoncludi poteft, quod de Iure Antic^uo pro huiuf-modi rapina,amp;abufu fi t Pœna Mortis,dc Bonorum j fuorum Publicatio,autMalaSucceffio. f Dclure vero Pontificio Diaconus pro ifio crimine trib. an-nis amp;nbsp;fcx menfib. excommunicatus exiftit, amp;nbsp;ab al-taris minifterio omninö fufpenfus habetur. Prcf-byter vero decern annis, amp;nbsp;fex menfibusremanet excommunicatus,vt habetur de confic.dift. /. c. nemofer i^norantiam. Sivcrôbonaprædiétaipfiimmifcuerût in Sortilegijs, aut alijs tradiderunt vt immifcerent ; grauws puniuntur,quia Clericus debet Deponij amp;nbsp;OronibusfuisOfficijsatq;Bcneficijs,Ordine,Gra-du amp;nbsp;Dignitate Priuari, amp;nbsp;in Perpetu um Carcercm Intrudi,autin Exilium Perpetuum mitti.vtd.e.fiquù epifioptu, amp;nbsp;c. quicunque infi.s ó.quafi./. vel dieficundum Abb.ind.c.2. extraeod.tit.c^üod erit Pœna'Arbitraria fccundum Arbitrium ludicismoderanda ; attenta Qualitate Fadi,amp; Perfonarum Conditione, vtaltàf diximiu fitpra eoperdibfaiuraquaampliufnonreferovtca-4 piam breuitatem. f Et no. vnum in tota materia Sor-tilegiorü; quodille, qui Abutitur Rebus Sacris vel Bencdiétis,amp;Ecclefiafticis femel dedicatis,non fo-lum tenetur Pœnis de quibusfuprà; verumetiam tenetur Poena Sacrilegij, quia in veritateperfimî-lem Contreâationem Rerum Sacrarum Commit-titurSacrilegium: vthabetur //.quafi,4. c.facrUe^ium,
amp; (■ I
-ocr page 253-TteSortilegijt. O^aß.i;^.
at
'amp;c.ß guiicontumax. f. /. c^d. Ioan.Iec.inßim.tntif,tleßi-‘^‘^■‘J-3- amp;nbsp;S.Tb3m.inßt}n.2.2.g.^^.art.^.verß.dicendum.amp;i: ^^ Ip^nî ipÇorum,vide in d.c.ßquiscontuniax.lmodicit Arch./« C.Felicis.depoen.lib,6.inprinc.(['a0d Sacrilegiuni tommittit quilibctordinis clcricorum,qui Ario-losjncantatores, Arurpices,amp; fimilcs confuluit vel fimilia facit, intcHigcns in effeâibquôd omnisSor-tilcguspoteft diciSacrilcgus, amp;nbsp;deSacrilegio puni- lt;nbsp;n^vtde tarnenqiulatinsdicaminfra tit.feq. q. t. Sc not.cr- i l^m quod pro ifto Criniine Subtraflionis Vaforum Sacrorum dcEccIcfiaimponunturGrauioresPoe-hæjde quibut habetur u. qnifß.^.c. de viro-vide ibi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
QVÆSTIO XVII,
S V M M A U 1 V M.
f Sacerdos in mifarum celebrationibtupreces nefarias (^ turpes adnitfiens, éf ad malum finem, quahter ßt puniendus.
gt; nbsp;nbsp;nbsp;Sacerdos Hißantu decretorum doctor etiam quadrageß-mumquintum egre fus annum, in infaniam amp;furo-rem vertitur ob nefandum amorem monialium.
3 nbsp;nbsp;nbsp;Sacerdos preces aut oblationes nefarias in miffdrumfid lennijs ofierens,officio (st:' beneficiogradu, (df ordine eH prmandus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
4 nbsp;nbsp;nbsp;PKnafecundufa^iqualitatem,turpitt!dinem,autfcan» ■ datum fint aggrauanda, aut moUienda. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 / Animus maxime in omnibus crimimbus ell atten dendus.
DÈcimofeptimo quæro,t quid de his facerdoti- i bus,quiin miflarum fuàrûcelcbrâtionibushu lufmodi aliquas preces nefandas, amp;turpes,abfquc alicuiuS
-ocr page 254-isÊ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tra^attii Pauli GriBandi
alicuius reiïmmixtionc protulerintjlla aut Déö aut Dæmoni vouendo, non abfquc magna fiiper-ftitionc dicaucrint.Qiiero qua peena puniantur? amp;nbsp;vtfaciliusrcs iftiapprchendipoffit, fubdam cxcm-j plum,pront habuUeniel in fado B omæ.f Quidam • ,1 vir Hifpanus Clericus fatis beneficiatus, amp;nbsp;dccre-z torum Doótor,a;tatisanno45.velcircacapiuscrat
-amore quarundam monialiumiuuenum, quscrät Iplurimum forma venuftæ, quas iftcfæpiùsadino-nafterium vifitabat, amp;nbsp;blandis verbisatquemune-ribus multoties blandicbaturcïs,adeó,quódpro-ptcrillarum pulchritudinem, amp;nbsp;vencrabikm vc-ƒ nuftatem il!c Hifpanus paulatim cœpitardefcei'C. ' amp;freqiicntiusillarum monaftcrijlimina vifitare,amp; in tam magnain deuenit infaniam amp;nbsp;cxcitatem, quod die nodequetamin fomnijsquam in vigilia f nil aliud nifi illaruinamplcxnsgt;amp;concubitusinc-ditabatur, corde, vcrbo,gcftibusj am fignis. Et in tam grauem dementia addudus fuit.quödaflerc-bat exprefsè,ex quo ipfe erat Clericus,effe fponfum Ecclefiæ,amp; monialesillas fimiliter eflefponfas Ec-clefiæ,nam quiadiccbantureflefponfæChrifli, qui fepræfentatur per Ecclefiam, concludebat, quod fponfi, amp;nbsp;fponfæ Spirituales, hoc eft, facerdotes, amp;nbsp;moniales poterant adinuicem carnaliter copulari
1 fine peccato,S.' quod ita Deus præordinauerat, pu-* tansfummubonuminfolocoituconfiftere: amp;nbsp;qd turpius eft,ipfe fçpiùs hoc pra;dicabat illisiuuencu-lis,adeô,quodipfEcœperuntil]ûcuitarc, vndeipfe Clericus pofteddeucnitin maiorem infaniam,quia quotidie, quod effet literatus, componebat aliquas oratio*
-ocr page 255-DéSartilegÿs. Quaß. i^. Jt'^ ûrationes amp;nbsp;preecs nefarias, quibus orabatDeum, amp;nbsp;abos Sanólos, vt prx'flarent Gbi robur maximum in rcnibus,in lumbis verocalorem talem,quo pof-fctfacilunGin magaaabundantialuxuriari,lamp; coitü carnis fæptilimè complerc : amp;nbsp;quia illai urn Monia-lium quædam vocabatur Cecilia, altera Vrfula, alia Vero Magdalena, amp;nbsp;Clara, in ip fis fuis orationibus, quas quocidie de nouo formabat, fummis prccibus deprecabatur Virgines illas Sandas amp;nbsp;Beatas, polt Dei inuocationem, vt ex dono gratis fpecialis in nienubus, amp;nbsp;tordibus ipfarum Monialium hanc medit3tionem,amp; firmam opinionein infunderent, itaquod ipfæ Moniales firmiter putarent, amp;credc-rent,nullum aliud magis meritorium opus Deo fieri polfe, quain coire, amp;nbsp;carnaliter commBeeri, cre-feere, amp;nbsp;multipücari, nulla adhibita perfonarum diltindione; fit facravcl profana, fitconiugatavel fü!uta,fit confanguinca vd cxtranea,amp;fimilia,amp; quod ex coitu huiufinodi putarent votum caftita-tis nullatenus infringi polfe, fed magis hoc Deo placere,quamHqlocauftum,fiueSacnfici»m.amp;vitra hoc, quod ard^ntiùs illarum corda incalcftcrec adamandum, amp;nbsp;vehementer diligendum virum ipfum facerdotem,quîefatfponfus Ecclcfiç,amp;eius Vota carnalia firmitermaximacumhumilitatead-in)plcrc,ciufquemandatis,vt veri patris parère, ad ferens,quod.illo modo confummandumeratma-trimonium fpiritualeinterrcligiofos viros,amp; mu-lieres,quemadmodum matrimonium carnale con-fuinma^,ur per vera vtriufqueconiugûcarnaléco-pulam^w lt;« c^contt/iebatur,primo reßoß.de deßon. impub.
Critif,
-ocr page 256-3i4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tTMUatus Fault Grillaudi
^firittc.tua nohdeJpenfi.Qnasc^ütiem fclieJuUs ipfe Clericus portabat quotidie ad quoddam monalle* n num.vbiniorabanturquidam boni.amp;puriffimifa-cerdotes mendicantes,qui potius ßmplicitate, amp;nbsp;■ bonitate quam dotSrinareligionem fiiatnprofitc-bantur,amp; die qualibet ad Ecclefiam illius monafte* Irijaccedebaiad niiflani,amp;fingulis diebus vnam CJt iplis fchedulis dabat facerdoti, amp;nbsp;dabat etia luliuni * vnum pro Elcemofina, ad hoc, vt in celebratiotic tnifla;,fcilicct,in memento,precesiUas Deo,amp;Saft“ ƒ öisVirginibusprïediétisofFcrrent.cumdeüotionC orando Deiim,amp;Sandas Virgines prædidas,vt pia Vota ipfius orantisexaudirent: amp;hocmododece-pit vnum^el duoscxfimplicioribus,amp;rudioribuï illorum monachorum: amp;nbsp;interimipfequoquein* tererat miflæ, amp;: totidem eafdemq; preces ipfe curt deuotione recitabat,amp; profequendo vîteriùs in haC fuafuperfiitione, quotidie nouas orationes copO-ncns,dcucnit tandem ad manus cuiufdam mona-chi, qui erat esteris magis dodus atq; expertus, qui fumpta fchcdula duplicata vna cum Elecmofina aC-ceffit ad Altare, amp;nbsp;perlcgens quæ intus crant Vcrbagt; Valdè obftupuit, amp;nemilTæ Sacrificium perturba-retjdimifit fcheduIS illam in angulo AItar)s,amp;pro* fecutus fuit miflam. Demum ea compléta ipfe mo-nachus multùm reprehendit ipfum ClcricumHi-fpanum,dices,quod verba illa erant valdè turpia, amp;nbsp;ftiperftitiofa,necmerebaturperaliqucfacerdotetti intanto miffæ myfterio memorari: atillefubrifïtgt; deridens monachiilliusfimplicitatem,amp; ignoran* tiam, eoepitque fecum veile dilputare,quia argutu»
etat»
-ocr page 257-De Sortilfgijs. ^^ß. i^. Ç^Tz/^m^ i i ç trat, quafdam intcrpretationes Diuinæ Scripturi longé crroneasattribuéns,adcó, quod no cranfibant / ablquc fcrupulo, amp;nbsp;labe hxrericæ prauitatis, 'ütlt;«Z«M ƒ dfxif^wintrali.^baret:ijH£^.'i. ^ i, Vidensitaque monachus ille ipfum CkticUm tamgrauierroreap-prehenfum, fumptis plüribus ex illis fuis febcdulis* ƒ quas adinuehiCjdcpriminis omnibus confulic quant prinnim Reuer. D. Vicarium Papij cuius tune cgö ƒ auditor aderam ; mihique mandauit, vt rem banc co-gnofceremj amp;nbsp;ipfum Clericum pro modo culpx cor-tipcrem, quiftatimincatceratus, amp;examinatus, o-/ , mnia ad voguera confeïTus eft Jmb à principio infta-batpettinax in illafuacrroneaopinionc,volensdê- . Fendere falfas quafdam , amp;nbsp;nouas intcrpretationes» ’ quas Diuinç feripturæ attribuerat,qui quam primum . vidit meprarparari ad dcclafandum ilium hæreticum» amp;nbsp;pœnis hxrecicorum fubijeiendum, nifi errorem ü pfumreuocaret,incontinenciomnia teuocauit,amp;eri । ïorem fUum folenniter abiurauit,adeo,quod pro hç-ïefisfufpicione meruit veniara, amp;nbsp;rcüocaüit omhéS illasfuasintcrpretationes, quasdederat Diuinæfeti- / ptur^i amp;nbsp;rcliquas omnes in(aniasfüa$,qüasfuprahar-tauimus,nihilom!nus vt cautius ih futurum procédé- ^ reti de mandato S. D. N. Pap® fuit relcgatUs ab vrbe àdeertum tempus, f Adpropofitura nunequadfio- j nis noftræ redeuudo,quæro,ii repenturaliquis facer-lt;los ,qui feienter pieces huiufmödi, aut fimiles, qüæ hoUtendunt ad verum Diuinuraculcum,amp; Saluteni Anim®,fed potius vertunturin peccatüm,amp;rem da- 1 mnabilem, in milii folemni Sacrificio Celcbrauërit» feualioquoms mçdo vouent,aut obtulerit,qua Pcé-j? hapU-
-ocr page 258-iltf TratlatM Paull Gri/laxdt n-apuniatur? die quodiftocafuputarcmeflepnuan-dura omni ordinei amp;gradu, officijs atque beneficijs
' Ecclefiafticis.amp;etiam relegandum efletamipfumfa-cerdotem, quam illnm ,qui ipfum confuluir, amp;nbsp;pr£^ , mifla fieri mandauic. lt;ï;^. eorum quæ haieutur in d-ii:agt;i.t^uicuMijueinfi.i6 ^: j.vbififacerdosproviuen-tibus célébrât miflam defnnétorum,vtilli,pro quitus midi cclebtacur,ciciùs moriantur, aut mortis pe-riculum incurrant, facerdos ipfe punit ur Pœnis prÆ-, diólis,amp;nihilominusibinonapparetdcaliquafiipcr-fticioia oratipne auccærtmonijs, fed iolùm de turpi celebrantisinrcntionc; quanto magisincafunoftro ille deberet hiic Pœna puniri, qui preces iftas obfeoe-nas Diuino cultui admodu contrarias, amp;nbsp;quæ omnes
■ tédunt,immiicuitadpeccatûamp; tonus ChriftîanæFi-deilæfionem,dumquæricperSacrificium mifiæprç-bere materiam peccandi, amp;nbsp;malefaciendi, per quam • amp;nbsp;eins Holocauftum fólenr peccata dimitti, decenfi. difi. i. c. cum amne crimen , ^ eadem difi, c, nihilinfi-^ C/'ificijtjQ^diximiu intraS.deharet.ij. i.inprinc. nihil-Gininusiftocafu non difcederem ab opinioneAbb.
^ drauatnd.capli.extrae-od Ww.fcilicet f quôdPœnæ baiuimodi fiht aggrauandæ, vel minuendæ, iuxta qualicarem fadi ,'aut turpirudinem fiue fcandalum,* ' quod inde exdritur, amp;nbsp;perfonarum conditionem, in quibus omnibus plucimum vertitur arbitrium iudi-cis. Ponamuseni.m.quód effet aiiquisfimplex,humi-lis facerdes, idlb ta, qüi fuie alias bonæ conditionis, amp;nbsp;fânæ ac püræ confeien tiæ, qui ad preces, amp;nbsp;mandata alicuiusMagi Principis,Barcnis,autViriMagnç conditionis firailcspreccs emiferit, erit ne dicendum, * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod
-ocr page 259-^eSortile^iji. ^^fi, i^.^^'vktm'l ay ii^uodfitpiiniandiis illt Cent alius veHutus.malnio-fus , amp;nbsp;qui in ifts turpitudinibus deiettatur ? cercè tion,amp; propterca benè,amp; fart ehe difppltut rex. ih cap. Jifutdignawanprincrp. de homie. (^ tn l. re^iciindam.. ^/.aatfaiia.Jf.depœn.Ç^l./^mdergo (^ihi^artolff-de hisquino tnfam.^^Sartol.2ia/d.^ahj,in/. i.^.dtUKf, ^in l.dttiKi,(f Liniir^e Corneita.ff'.adLCor.deJicar.'vbi dicunc, t quod in omnibus enmimbus atrenditur ƒ principaliter animus, amp;nbsp;intencio delinquenns, in ex fimplicitatequad.iin,velignorantia,autdolo', amp;ma-Jinaindudlus fueric ad peccandum, vt his attends fiat Variatio pœnæ/prd t^ao henefaat text tes, ^ ^aodtLmo. giojf. (^ Panor.tn d.cap. a .extra eod. fitte, Prætereà po* namus, quod aliquis perfuadet facerdoti, quod vo-Ucat,amp;offeratproco pieces quafdaminmilla,quæ expreisc non apparebanc, nee cognofeebantur Idl-tem per virum rudern,amp; inexpertum,quód elRhi fu-pcrfticiofa,vtquiainip(!sapparebdnrapriptipfovcr-ba quidam honefia,amp;fcl!giofa,deinde fùptrftniofà amp;nbsp;Diabolica, led étant nominaqùædam adeoignota ipfi facerdoti,quod putabat omnia effe bona, S^nuk lam infe habere fuperftitionem, iftó caPu fitbilitet putarem diâani facérdorem ede longè rhitiiHpu-niendum:pereatj/tti^jiradtximiej. ^d-ca. i.^^/^£^' Wraeo.tit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;”
FINIS TRACTATVS
e. PAVLI CRILLANDI
DeSortilcgijs.
P * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^
-ocr page 260-118 D E L A M I I s, ET EX CELLEN' z
TI A I. V. TRACTATVS
2 ). ^O^N/^/S FR^JVC/SC/ TONZ/^ ^ NIBII FLORENTIN!} IVRECON^ fulci omnibus longe præftan-; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liflimi.
S V M M A R I V M. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
I, Lamilt;e mtt/iera ad Ladam ‘DamonJi Defer/intaf per/pfrmDiemonem^.
i Fheologoram e/i Sacras tra/iare Script ar as.
3 nbsp;nbsp;nbsp;‘Frinceps no» dehet firehos immifiere Spiritaali-‘
4 nbsp;nbsp;nbsp;Fheolcgiae/iomniamJciehtiaramdigMfJlima. ^M Canonicum,vel Ciaile non e/lfeientia.
J^ , Fegesfimphcitatem ampleJluntur, (^fa^tiHtatemJ ,, Lex eß voluntaria,opinatiaa,non pa^m neeeßaria,
6 nbsp;nbsp;nbsp;Lëx elt localis,non omnibusprouidens caßhas.
7 nbsp;nbsp;nbsp;Fertto cuit^ae deperlinentibas ad ar tem faam cre^ dituri
8 nbsp;nbsp;nbsp;‘/)ulgt;iatnßeJlantilgt;ttsadFidemßtntadPapamre- nbsp;nbsp;nbsp;, ferenda. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I fanonesallegaripoffantfcut ^ Leges.
ÿ -fSulne/lum Legalts Scient ta nedum circa mores,fid e/Ïetiarn circa Fidem^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1
i o Legti
-ocr page 261-lO
II 1 X IJ
14 n is
17 18
19 XO
XI XX
ij i4 if
Xff 1-7 x8 i9 JO
©ff LamiJs, ^ Exce/kntia lurèf EtriftJ^. n^ Leges à Deo per ora Prxelentftm, ^ /mperatorfffitj promulgatefi/nte-
Legthusße^dl dehetomnis homo.
Leges in ^uihus a/legaripoffintj.
Scripture Sacre adtuuart dehent, Ç^ dedarariper altos inferiores fcientias.
^ftSfdrsSoni^i^ipuidicitftr.
Leges rationem,^ cauftm haltere cenfintter.
^us Cif(ileedScientiaPraiiica,Çf Speculatiua. Tfegoctaplurafisnt numero ^uam vocahula, ^■ Sctentta Ïuris ed certijfma,nolgt;ilts,^ omni honore digna, Dodores furls priuilegiatifitntin multis. fontemnentes furisDodores deteßandißsnt -velus pecudes.
Dolores furls Cluills circa ^ue verfiridlcantur. Sclentia furls Cluills Pfohilißima ell, ffohiUßl-, mos reddensfuos Profeßores.
Sclent ta furls Cluills Sapientla efl,^ Ses Sanchf ßma.
‘Segerefilpfem Summe Sapientle ell.
Setentia furls Cluills eH omnium Sapientum Do
S'”'*-
Legtfie ^ Canonlße^ualemoduhaheantarguedl. Setentia ^uelthetfiiosproprtas tmagtnationes, ra-tiones,^ dißutattones hahet.
Facundta Oratorum ^uale haheat oJfctu»Lj. Patio Leirlsipfusadntmadlcttur.
Legts reß/uereßshtilltates qualtterintelllgatur. Lexnondicitur-voluntaria, cumetiam Principle -voluntas legem condens Pat lane regulars deheac.
quot;^ i 31 ‘f-rmet-
-ocr page 262-'ij o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tra^atui loan. Franc.7onz-
j i Trincipiiproprium eH lufitciam exercere.
^i T^^nptum Phnctpisnon eft cum alteriftf tniuria exet^uenduT/Lj.
1'5 j ‘PrincipisfiudiumeJlèdeliet'utpopulfnJtlitfiliditM èenei/ffiot^.
'^ 4 Lex rattonaMis didtur eo ipfi ^uod prohibita non reperitur.
3 y ReßfOndereper verlui dulitatiuu e^ Philafephieuf». ^6 Lex anßt vartaliliißu mutalulis.
^y Lexanßtomntltiscaßluisprouidens. \
) 3 8 Onrijperiti tn dulujs lunt adeundi,
^^ Lamta ad Ludum Damonum realiter, ^ vereDe-feruntur,(ß non tantum tmaginanè,
'4 o Damonpoten hominem de loco ad locum port are, 41 Deiuper,nrte Dämonie multacotingere permittit. 7Vegatiua,en non ens,^ idea improlalilte. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:
4X ‘Dtaholm tpuoadpoteH Pidei noßra reßßerenititur Ç^ eamimpugnare.
4} Solennitoi eadem re/puiritur in filuendo lt;^uain It-gando.
44 Pracedentiadeclaranturperficfuentia, Ç^ècontra, 4 y Fallumaltipuideßenonpriiß/miturntßprohetur.
4 S Fxperimentaßrmonum verorum çum relue finfi-tu concordare dehentj.
47 Falla pemyPrtem Dialoli non vera cenfinturfid phantafiica.
48 ^ura de ali^uilue lo/^uentia locum baient in non expreffis,in i^utlui eadem militât ratio,
45 tJ4fulieref,ßeper ipuafilam leßias de nolle ei^uita-re,Ç^ in momenta multa terrarumJpadapertranß ^eßalßumeÜ.
yo Lamß
-ocr page 263-Tgt;eLamijs,Ç^JExce/lentia/firünnf(J^^. 23 if J o Lamijs dicentihtts fi Delatoi ad Ladum Damo-n»m,i^ maltafifeciffè ajjèrentihas non creddar. y I ^rgainentamdeßfnMw adßmilta e^î UcitHm^» J 2 (^on^effio Lamtarant e^î erronea (^ rejpaenda, eo ^addtUafißntj.
(ynfeffiontreiincrimmaldiwregulariternöfiatur. ƒ 3 T'efies probare non poffient /pua tantam in Jptrit^
fiatOb.
y 4 z^ntecedens defiraciant cenfitarficonfipuens de-firaatur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^
y y Lopuentisvirtasfiatin hoeßbene diflingaat^. y S Lexßt tantam de hd paa'utplurimàmaccidmitj, y 7 Toße non dfcitur pai ßne adtatorio non pot est. y 8 jdrgamentfoninefficaxeenfitartpnod inßantiarfzj^ fin retorpanttonempatitur.
y 5 ^rgamentum afiparatts in fare eft naHtw valord, -6 ® Probat to non admittitar contra prxßmpttonem ix-ris,(ß de tare-
61 Sapttßnas ad fit eßentiam non repairitperfinaram prafintian^-j.
^ i Occaßo capt debet pua benignius reßonßttnprabet. Lamtai portare corpus Chrifii ad tudum da»to-nuntjÇ^ tllud damant oßerre eftfalßßifnunzj.
6} Lamtas no flu domos ingreßas Jangutnemßsgerepar-uulorum,efî erroneum-i.
quot;Paru ult puait ter poßin/Jlricari.
S^ Damones, pui altpuem ad peccatum induxerunt-contra naturam, abominantes fugere est credeik-dum--.
S'j Parttetpes, (^ confiij criminis non admittuntur in caßu Delationis ad Ludum Damonumj.
P 4 ^^f^i/fz
-ocr page 264-t j % TraStatw /e/m. Franc. Ponz.
^BfUfßtora Fidei cohere délient ad a^turanduntj ijft'odEatnradLudumDamonfifn-i.
^ S ‘^oEiorci /tiris Ci/tdis vocari délient adproceffw Qf examinationa /nijifdßtoruTrLj.
^y 7rolgt;ationattt er imine harefios decent /ace meri-diana ej/è c/ariorei.
Ct 5 Hareticia cenfitar ^ai leaiaf^amento à fide cacher, /ica deaiat,.
T'efiefverifimi/ia deponere dement.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•)
O ^«fiafnia attendi non de/gt;et qua a perfind Jafigt;edd ortamha/ret.
fioottado tnfigt;/o harefeos criminepanitur, /ic'et efie-Üai na/itafiquatar.
70 fionfefiio ret ad condemnationem fi/fficit infio/a ha-rep.
•j^i (onfiejfio adcondemnationemjafficiemdebetefieve-nfimi/te Ç$ non atjaiuoca.
jl fionfiefiae fi alias tadteto harefim abiecijjeinmana ' alteriieitnijaifitoris, non cenfiturex noaaconfefi Jtonerelapfics.
(/infiejfiofabla in pœnitentiafioro nonJuffidt ad con-demnationem^.
yj Tefieenoaifiuperijfilemexaminari pofiant articu/u infii/o crimme harefis.
^4 'Pab/icatio tefiiam non fit in crimine harefisfi in-^atfitorarnttmeatarpotentta.
Hareticae inqairtpot^ïï a p/artbas.
y j Occa/tans haretteam fitenter, tanqaam haretiem pumrt debet.
f/arettcMpoll mortem in^airipotesl, amp;nbsp;damnari. ^(i fiona hareticora ipfifado capiatar ve/atpub/icata, yy/fareti-L '
-ocr page 265-^(LamtJs,^ S'xceUentia /artt nriuj^. x 5 j 77 HareticM non auditor etiam in valdèfauoraMi^rfu, 7 8 z^d»oçatKi,anpoffitpro hannito ad/tocare. 79 ^nquijitorcf cognofeere non po^unt an ßtaßt /urif, diStio.
8 o ^udiciper inq/djttionemprocedenti, ^fi informa^ tam defama dicentt nonfiatur.
81 ^adexratione notortj non deifetprocedere,ntJipriM confiet de notory qualdate.
Si T^amonei inaocare, ^^ ai eis reß^onfa petere, anßt hareticfsntj.
8 } HareJimfipientiiw qaando detrahendam /it.
^4 Teßes in crimine hareßs co^i posant ad teßißcan^ dam-!,
^i£lo vltitno teßisßatftr in crimine hareßs. Examinât io teßi/sm tn crimtne hareßs poteHa/teri committi.
Teßes exeommnnicati (ß criminis ßcy admittun~ tar in inqairenda hareß.
f (rimenßeciem hareßsßpienspuniri deiet. 7ralattisfilt;am,fid non Ecc/eßa tnitsriam remitte-re poten.
? S ß/aßhemant Deum non incittditttr inßatqto de pace hainta cum offenfi.
8 7 Do/us in qutius crtmintius culpapr^penderet.
88 Sußicioneßlain crimine hareßs adinquißtionem-r proceditur.
8^ ßontellura qua in crimine hareßsßsßcienter dican-tur,ariitri0 iudtcis committitur.
Scriptura requiritur in eo quiai hareßreuertitur. 5 O ^nterpretatio confeßionis inforo conßtentia adßlu-tem anima in partem fieri deiet deteriorem^.
ß f tJ^Kalum
-ocr page 266-15 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7quot;r4^4tiü/oaf}. Franc. Ponz-
fJ^ahit» fimper priefimitur de malo hotnine, (^ malo verho ^uod aii eoprofertur.
LAmiarummateriam.quasvulgusScriges appellat, filcntibus in iftisNatabcijs Fcftis.Iudtciorum ftrepitibus.tradatur’.affiimo, quad fcnbirur Matth. 4.capit.A(rumpfiteumDiabolusin Santlam Ciuita-tem, amp;nbsp;ftatuit eum fupra pinnaculü templi. amp;nbsp;infra. Aflumpfiteum Diabolus in montern exceifum val-7 dè. f Exhoc arguuntmulti, amp;airerunt,mulicresi-ftasadLudum Dxmonis, amp;nbsp;per Ipfum Dæmonem DcfetripolTe: quoniam fide quo magis ineflevidc-turjamp;ineft, ergo de quo rninus-^r^f^fwr/f. multo ma-£is. Codic.deeptfi. ^c/e. le^. ^xanto ma^ü.ff'. deture-txran. capit. c^m in cttn/ïn, extra deeleÜto. imó liante hacpoflibilitarc,amp;fetundurneos eoncedenda.infe-runtcredendum ede,Eas adIpfum Ludurn omnino Portari verè,quoniam quodcftpoffibile.cftadmif-fibilc. Verura, quoniam ego coutrariamfententiam fauore Fidei femper exiftimaui benigniorem, non per modum conclufionis, quoniam prudentiorum ; iudicio me fubijcio, decreui in oppofitum, inuócato Dei Ornnipotenris auxilio, nonnullas breuiffimas rationes afferre. VerùmjquiavideturTheologôrunr matetiaj quia de Fide agitur, ne poffit mihi obijd quodferiptum eft 6. q. 5. c.finptum^. vbidicitur,in alienarn medem manum non imponas.Cenfuiin pri-rnisaliam dubitationemexcitare, videlicet; Nunquid Canones Legésve Adduci ac Allegaripoffint adln-terprerationem Diuinarum Scripcurarum, ac ad De-clarationem vclDecifionem Theologicarum Qux-ftionijm»
-ocr page 267-De La»tijf,Ç^ Sxcetlentia Zuri^ f^triaj^. z 5 y ftionum. Namhoepaéloceflahitobieâuin.CGgno-feeturq-, maximam efle CanonûacLegum potefta-tem, amp;nbsp;propteteà Leges omni venerationcdignas. Aft, quia fil utaromatum lt;olet efle natura, vt longé magis concrita redoleanr,fic amp;nbsp;veritas,quanta rnpgis. conteritur,amp;oppugnacur,tantô cl.inor,cxpulfisne-bulis,luf e progredit ur.Notando enim amp;nbsp;difputahdo benè, amp;nbsp;optimaratione dccreuit Modeftinus, didt text, tnl.fina. §. tmxta.ff'. derntt. ^ho. amp;nbsp;Iccundum Aug. z^.qgt;tlt;efi. ö.can.vtda, ratio vincit per difputa-tionis pugnam. Arguédo ad partes,videtur, inprimis Leges ipfas vel Canones nullopaólo fic fore admit-lendas.fEt primo,quia talis interpreratio videtur ta- * tummodó Ipeöare adTheologos, quoniaipfifimr, quot;Uthabetur zo.^/^.c.i.illijquidicuturiradatons Ù1-uinarum Scripturarü,amp;jpptereà, vt ibi dicitur,in ex-pofitionib. earü,lummis Pontificibuspraponuntur, licèt in caufis definiédis fecundum locé poft eos ny-reantur. V anaergo videtur hçc difputatio Legum fic adducendarü,qpiancmo debetfeintromittere circa pertinétia adaliü. i.coufaltadiuah/i.Ç.dçt^a»i- Culpa enim eft ie immilcererei ad aliu pertinéti.c//ró tex. tul.culpa. ff.dereg,tff.0 banuitexio.dtfi.c. quouiafn-j. qui dicit, Pontifices fpnóimmifccai negocijsfecula-ribus,quib.eft prçpofitus Pr)nceps,amp; Princeps ie nq immifceat Diuinisrebus, quib. eft fummus Pôtifçjç prçpofiius.fEtproptercàinfertur.quodfi Princeps, j qui eft fupra Leges, inhibeturfe immilcere Spiritua-libus rebus,vt ibi,ergo fortius hoc inbibetur lubditis cius.Vel fic,fi Pontifices pro curfu temporalium tan-tummodorcrum Imperialibus debent Legibus vti, ergo
-ocr page 268-J J ff nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tfa^MM To an, Frane. 7onZ’
ergofortius Seculares, quibus eft denegatum fcim-niifccre Spiritnalibusrebus, non debent adallegan-dasipfas leges, nifi protemporilibus rebusadmitti. Etfaciteael.difiin.c./mperiaüum^. vbidicitur, Imperium fuispublic®reiquotidianis adminiftradonibus debet cfte contentum, non vfurpare quæ Sacerdod-bus Domini folùm conueniunt, (^ óonuitext. tnatd. ^aomodoopor.epißfnprine.ibif illudquidem Diuinis miniftrans, hoc autem Humanis præfidens ac dili-gendas adhibens.Et ideó gl.in verbo conferensmor. quód nee Papa in temporalibus, nee Imperatorin , Spiritnalibus fe debcantimmifcere. Et gl. tn d.c.quo-«iamper idumtex. dien fC^aod non licet allcgarc Lc-4 ges vbi eft Canon, f Secundo,quia ThcoJogia eft fei-entiafuperior,amp;magis digna, 'Vthahetur lo.dtfi.e. le^e. ver. item iex: Lex Imperialis non eft lupralegern Dei,fedfubtus, vtea.difi.c.certxm.(^c.fifiipitis. Et probatur, quiafcieniiaLegalis fübijcitur Ethic®. i/t per^l. in pro«, decr^ti. qua; Ethica eft longè minus di-gnaquamfitTheologia, ergo non expedit earn in-terprctariperfcientiamlongè inferiorem, amp;minùs feiendfieam, ac edam plus religiohs interdidam e. nonma^nOf^^e. fitperjpecxla. extra neder, vei mena. Tertio, quia lus Ciuile vel Canonicum non eft feien-tia, quia Legiftævel Canoniftæ ( vtinquiuntLogici) non habent modumarguendi, nec cognofcuntper caufas,fed nituntur tantummodo audoritate Leg's vel Canonis, quia dicunt,ita Lex dicit. ita Canon lo-qui!ur,fedquipcrcaufam non cognofeit, non feir, quia feire eft rem per caufarn cognofcere.ij.y.S.c.sc-cid/t,detefitlgt;ttt,c.cttm caujàm, ^ habetur i. Foßer. (^ fiem-
-ocr page 269-Di Lamys,^ ExceXentia Juris ririuj^. 157 ficunäa A/etaphjßca .per /o. ^vd. in pro«. 6. in l. pupillus,vhi Lar.Ç^ Lald.ff.deacq hier.per 2^ng.inl.lt;puiLoma,^.duofiatres.i.i{.col.^.deverigt;.ol)li^.-f Etfacit,quia j Lcgesdicunturamarefimplicitatcm, noantemfüb-tilitatemji/fZyziraf.czrCrfTÏ verß. fiddeiitort.sht,hitau-tem fishtshtates à tudicihus non admittuntur,ß\tpuih. modpi^.z/elhyp.fil.l. i .C.^stallioahhar.^contra har. inctp. thi, nee propter ntmiamJuhtilitatem. ^ in c. dile-ütßlij, in ver. prouideatis at tent is, ne itaßshtiliter, fid fimpheiter, Ç^pure.extrade iud. PræteteàLexefl: vo-Juncaria, viper ^rsfiot. in primo decœlo, Ç^ mundo, Ç^ not.gl. infiit.dev/ùcap. dumdicit, quod fufficitpro latione voluntas. £ÿ prohaturinleg.proßgt;ixit.ihi,tpuiai ttaverhafaciunt.ßßui^^a iputh.ff'.deleg. j.l. nona-hter.ff.deexer.l. i. §.ßisqui. Nam quod Princjpipla-cuit , Legis habet 'ti^otem.dicittex. inß. deiurinai, ^en.- vel etui. amp;nbsp;non omnium quæ à maiorihus no-ftrisconftitutafunt, ratio reddipoteft. lt;//ff. leg. non omnium, fi.delegt, fithycien. l.fiq. ijua iheip. (^ ideo. Et ideó rationes comm quæ condituuntur inquiri Won oportet, alioquin muira ex his qùæ certa funt fubuèrtuntur. Ç^facit l. hentgntus.ß.eod. vbi dicitut benighius Leges interpretandæ funt, quo voluntas earum conferuetur. Ert etiam opinatiiia ,amp; formi-dine permixta, vt videturpiobarizw^. refionfipru-dentuntj. in verho, opiniones. tnfiit, de iur. nat. gent. velc'iui.Qinlfi nse, Ç^ Ditium.in verho fithßfio.ßß eer.pet. (^ in leg.firuum eyuoquejnprinc. tn. verho i/uh-ßfitmus,ß.deproc. Itemnonpaflim neceflaria.quia t't haheturin captt.ltcet.de reg. tur. quæfpiritu Deia-guntur, fub Lege non funt. ^lt;^uodnot.^nnoc,in ca-
-ocr page 270-i}8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T'ra^af(if/ban. Franc.Pont'.
p.tt.p^fioraiis,deoff'.ord!n. vbi habetur, quod botrth' nesppffîintcunl tantarationerégi, quod nonfubij-* lt;nbsp;cerenturexercido Legis. (^no.ela.y^M incap.rexpa-^ p^ca^^. tnproœm. Décrétai. ^ ho text, in authentic, di nupt. §.Ji verb.colla. 4. eft etiam variabihs. C. i. de confi.lih. 6. (^^.dele^. l.none^nouum. cumihinota-^^-1 Item lotah’s, quia non obit ruatiirvbiquc,7;rz« c. fiper^ecu/a, ihi ^uik tarnen in Francia ■ ($ nofinullii prouihcijs,..Laici Forndnorum /mperatomm Legtlxu non vFuntur.ext/a de p^iai. ' Ç^ facitipuod dicit Comen, If^ßt.o Conflic I4.tii/3^^.quidicit,q'j0d Venecin- nv-tüntur luie Communi, fed luftitia Natural!. Ad idem, quiavt vidcmus',fcrèomnesduit'ates habent fua fti^ura, amp;nbsp;fuos ordines, Legibus coramanibus lt;Jiffbrrnes,amp;répugnantes. Viuimusetiamconfue-rudin^iK jff. delegi.l.de^uihus,§. exnoh firipto.tn-fitut.deturinat'.gen.velciui. Item nonomnibusca*. fibusgrouidens; quia non omnescafus polTunt fub lege eSmp^èbendi, vt dicit tex. inl.ne^ue.ff.deleg. çrgo taliteognitio vel notitiii non poteft did feifenti-fica ,qiiiifcientia debet efle deimmutabilibus, ærer-nis , amp;fdetermlnar!S, w per s.rfrifl. ƒ Ethico. amp;lex debet poni vniuerfaliter. amp;nbsp;non parciciftariter, viper eundem in locopraa/legatli, quia particularia fun't infi-nita, quranobiscogneiftihonpoflunt : fed cùmfit de adlibus humanis, impoftibile eft vniuerfaliter verum dicere, quia eft vtile, in aliquo cafu particulari oppofitumlegis obferuari, amp;nbsp;de quo muira exempla poni poftunt, ÇPpatet e.v not. in leg. omn^popuU. fide iufi. Ç^ tur. per Bartol, in 6. '^uaf. Ç^ pertdipuod not./nnocen. ^ Do'H. tn capit.-r. de confitut, dum di-,
cunt,
-ocr page 271-‘De Laj^ijs,^ S’xeellentia 7ieris P7riu^. 23^ cunt, quodhcetaliquandoLegestranlgrcdi ex ma-gnacaula, ergo ad (eientes Theologos\idecurrclin-quendatalisdedaratioac interpretatio, quia cæcus, nefciens quo vadit, in foueam cadit, cm. qua ipßs, 20. dtfi. 8c ignorancia eft cundorum crroruni m^-icr.c.t^orantia.ea.dtfi. -J- Quarto,quiaperitiseft7 ftandum c.fiatermtatis. defiig. (^ malef. cap.ßgnt-ßcaßi. el. 2. extra de hom. le^. 1. circa princtp.ß'. de t’entre inßi, Lfimel. Cod, de re mil. Ithro duodecimo. ergô Theologis peritis tantum in tabbus cft ftan-dum, ut etiam per z^^lexand. i» conßlio 1. Ç^ conß. 107. uolum. 2. pon Det. de i.^nc. in q. inc. anti-^ais, Ç^ moderatie temponhus. Quinto ,per text, in c, dequihm. 20. difi. quiponens,ad.quos fit recur-rendum , cum Sacrofanûæ Scripturæ audoritas nonoccuirit.-inquitjdequibus caufis nulla ibluen-di ligandique auóhoritas injibris V eteris,amp; No ni Tc? ftamenti, amp;nbsp;quatuor Euangcliorumcum tetisScri-ptisappareat, ad Dinina returrite Scripta Græea, ft nee in illis, adCatholicæEcclefiæ hiftorias Cathor licasSeriptasmanumniictitecfinecinillis., Sarufto-rum Exempla perlpicaciterrecordamini: quod fi in omnibushlsinfpedis hujus quaiftionisqualitasnon, lucide inueftigatur, Seniores Prouinciæ congregate, amp;cosinueftigate, ergoadbasperfonastantum-modó cftrecurrendum,amp; non ad Dolores Legum, cum fint omifti. Contraria opinio tarnen delurevi-detur verior. Piimo^erreAV. tnea. rclatum^. }Y. di-fitn7i. vbi formaliter dicitur. Abfurdum non cft, ft aliquid ctiam ex eruditione communiac Iiberalibus ftudijs,quæ forte etiam in pueritia attigi^ad aftertio-.
neig
-ocr page 272-14° T^ra^atM 7oan. Franc. Ponz.
nein ven dogmaris conférât. Ad idem eà.difi.cahi tarhat. vbidicitur, quód etiara liters fecularcsaddi-fci.aclegipermittuncur.vterrores gcntilium legem doderelientur,ac vtilia gus in eis ioüeniuntur, ad vfuni Sacrseriiditionis vertantur.- ergo nihil habet obftare, quin^ amp;nbsp;malto magis Leges, Canones ve fic 8 adducipoffint.tSecundó.quiaetiamPapa,adqucitt fpeélat decifio dubiorü circa Fidem : dtâ. can. de^at-lgt;tf. lo. d/fi. de. i. ÿ. porro.dejam. T'rtn. (^ßdi Cath. ^lo. inc.ßcfit igt;ntre, deexceßprda. allegat Leges » Si lequitur eas, vthaigt;eturin c. cam a nuisis- inprin. fbi,î^ Canonica, Ç^ Ctaiiia Parafi^aentes, dtßrtdiia inhi/fè^ mia-ydeteßtüm, (^aü^tfipè. Tertio,quiaetiam Canones poiTant fic allegari, 10. dißin. can. deliigt;dlis,(j can.fi^uent. amp;nbsp;hoe non eft dabiara, ergo etiam Leges, racioneconnexitatis,amp;imitationis. à. n extra de ope. no. nan. vbi Leges non dedignantar imitari Canones,amp; è conuerfo.Connexorum cnim eftideitt in di ci a m. c. transiato. extra de conßit.not.^iojßper i/lam text.in can.tpao iare.^.dlfitn.ÇedLegcs,8^CAnot^e3^ïä.• teI^li'z.!int,}lCc^aar\dim connexitarem habentadiri-nicem, ergo, amp;c. ^faett text, in aathentic.de non alien, aatpermatan.^icaniaatem. (^ in authentic, detrien.^^ ßmißtnprine. vbi idem dicitardelmpcrio, amp;nbsp;Sacer-docio, qaia non multùm différant, imbfratemizant.
^ f Quarto,quiafabiedtam Legalis Scientisnoneft tantùm circa mores, fed etiam circa Fidem, quia ne-dam fubijeitur Ethics, fedetiam Theologiæ,cum in ea etiam tradtetur de Anima ; amp;nbsp;Fide, amp;nbsp;in ea ha-beamus multos titulos, qui nos dirigunt in Deam, amp;nbsp;tendant ad Fidem. Et propzerc'a^l.tnl.taßitiaff.de
-ocr page 273-(De Lamijs,^^ ^xceUentia ÿurisVtriuJ^, 141
*gt;fß- ^tftr. (^infi. eo. tit. inprin. dicit, quod non et* pedit hobis legere Theologiam, quia omniapcrti-nentia ad Fidem gt;nbsp;amp;nbsp;ad Diiiini Iiiris Scientiam gt;nbsp;repe-riunturinCorporeluris.NonclKergófpemenda Juris Scientia,cumlex fit Sahótio Sancla. Et cum di-cat Imperator : in L cnnClos populos. C. dejum. Trimt', {^ ßde Cathol. Cunótos populos, quod Clementie noftræ regit Imperium , volumus in tali Religions verfari, quam Diuinum Petrum Apoftolum tradi-diflè Romanis Religio adhuc ab ipfoinfinuata déclarât, hoc eft fecundum Apoftolicam Doâ:rinam,Eü-angelicamquc Difciplinam, Patris, amp;nbsp;Filij,amp; Spiritus Sandi, VnaDeitatei fubPari Maieftate, amp;fub VnaTrihitatecredamuS, amp;nbsp;inauth. t^uomodo opor.e-pifi. $. nosigitur, dicit. Nos igitur maximam habc-rnusfolicitudinem circa vera Dei Dogmata, amp;nbsp;circa Sacerdotum Honeftatem, quam, illis obtinentibuS, ctedimus, quia per cam hobis maxima dona dabun-tur à Dco : amp;nbsp;eâ quæ fimt firma, habebirous, amp;nbsp;qua: hondum hadenus venerunt, acquiremus. Behèaü-tem vniuerfageruntur, amp;nbsp;competenter, fi rei prihei-pium fiat decens, amp;nbsp;amabile Deo. Et hoe autem futurum efie credimus,fi Sacrarum Regularum obfer-hatio euftodiatur, quam iüfti amp;nbsp;laudandi, amp;nbsp;adoran-diinfpedores, amp;niiniftriDei verbotradidcrunt A-pöftoli, amp;nbsp;Sandi Patres euftodierunt. amp;explaha-üerunt. f Prarterca dicuntur Leges à Dco ex ore ïö PrudentUm, amp;nbsp;ImperatorUm pronmlgatæ, leg.ßn. ^ thigloß in ver. diuino. Codic. deprafiript, longi temp. §. ^uta igitur imperium, inauthentic, detnßru. caut.Ç$ fide, i.dißinH, can. ^uoture, tin, quiaipfiiurai/u-0 manO^
-ocr page 274-i/fi T^rac^-attü loan. Franc.Tanz.
mana,per Imperatores, amp;nbsp;Fe^et ficaU Detid dißrihuft humane^enert.^^ ó.^aaflio.^.can.fin. Nam lex cœpit a Deo in Paradifo, amp;nbsp;ideó dkitur Donum Dei, amp;nbsp;Dogma Prudenrum,i/fZef. i .ff- deleft, vnde Panorm. in cap. i.deinr.cal.diat,quodficutLex Canonicapo-ted dici pardm pofitiua,amp; partim Diuina,quia in parte lubijciturEthicæ,amp; partimTheologiæ. Idem dici débet de Legibus Ciuilibus, habite refpeâu ad cau-fam efficiétemimmediatam, licet refpeótucaufeim-mediatæefficiencis dicantur Diuinirusperora Prin-cipum oromulgatar.iZ/ff.f^», ipuo iure. ^^diSl. ieg.fin. ergófaltem intuitu caulæàquaficemanarunt, de-11 bent alleganpoiTe.f Quinto,quia hoc etiamvidetur perunle,quia cùm omnisbomo fit fubditus Legibus, ergo adduéta Lege. quifq; faciliùs obtemperabit vc-ritati.amp; hoc propter timorem pœnæ, quoniam Legi ftandum eü.c.decapituiis,cum quatuor can.ß:j. i o.dif. Et hoc criant in Foro Coa(cientiæ,vt no.Bai.^7)o^. in c quam ecc/eßarurn.extradeconfi. do.itrFi^^.inproœ. . deer. Betr.de.Anch.in eonßz i. inei. videturprima facie dicendu.pcr/oan.t^-And tn c. 2. de verh.fgn. in 6.per B. 77?.i.z.^ü.q.^perBald.inc.inomm.detefii, vbiele-ganterdicit, quod ideó in Foro Confeientiæ Leges limtferuand,e,quia alias fequeretur,quód omnis Le-gum forma.amp;fubtilitasduceret ad inferos,amp; Scien-li i Legum elfet raagis damnata quam Maleficium. i.rp dehertiméperFede.deSenif,conflt.fto 2 i.vbicr-iam multi« rationibus comprobat,quód quis tenetui' magis frqui difpofitionein Legis quàm Conlcienn-am cius proquo vltimo beiiè faciunt etiam qua: not. tnie?. illicitae, §. veritae.ff, deoff.praß, ^ per Paul, de Cafr.
-ocr page 275-^e Lamijs, ^ ^xce/lentia 7uri^ Ftrt/tJ^^^ 2 41^ Vafir.con^l. 1^6 in J.^arfenonornm, Ç^âtcita/o^. m t/e^K.adnofirum. in 'verlfo,ieinnare de hxret. Ç^ t^gt;i dom. Card ^/mo/.tnrfti’ric.deconflit, coittm. 6 ^.^hégt;. in cap fihta.tn i.co/um. de mai. ^ oóe. Q^in c. omnis anima. de cenf. quèd non cft aliquis adeó bonus vel per-fcctus,qiiinonfubfirLegi, ƒ Ecficex hacconclufio- 1 i ne, quxfunda'turfupervtili, de bent Leges fiepofTe allegari,amp;pro qiiaopcimcfacirrcx. inc vtcommiflii circafl. de hare, tn ^.vbi iubetur, lurifpcritos debt re ab inquüi toribus aduocari, vt corum proccnibus*al^ fifl:3nt,amp; rcótè fadum quia Legiftæ funr tradatores Maleficiornm, amp;nbsp;Leges etiam tradanc de malefi. ijs, vtCo.de malef. (^ mathe.per totnrn, (^ C. depag. (^ eo-rnmtemp. ^fltcro. Ç^ C.dethefli.i.l/h. 10. (^alibi flpèi Et fic paree contraria non habere obftare. Et maxime primum argiimentnm, dum dicitur, vanam eflè hanc allegationcm Legum, quia imo pater, quod ed vtilis, amp;nbsp;non vana. Nee obd. tex. in d.c.t^uomam exm Concor, qniaillaluraloquunturin cafudiuerfo,quo-niamaliudeftquærere, nunqnid Imperator poflitfê ihtromittcreincaufis fpiritualibus pront loqunntur üla Iura:aliod, nunqnid Leges poffint jndnei in Theo-logicis qnæftionibus amp;Diuinis, pront dicitquædio noftra. Et propterca do. Abb. inc.mteri/la.inpri-mono.detmm.ec.^fiidqfiid dixcrit^l. d.^nontam dj-cit, quod etiam vbi non deficit Canon,poteft Lex allegari, per illnm text. amp;nbsp;probat bonus text, i o. difl. c. i. vbi dicitur, Leges Imperacorum non elle omninó eruendas, cum eisamp;pèecclefia vtirnreon-, tra hxreticos, amp;nbsp;fxpè contra tyrannos, amp;nbsp;per cas contra qnofcunque prauos defenditur, concor. ea.
-ocr page 276-144 TraRatm loan. Franc. Ponz.
dtß. c.ßinadifttorium, vbidicitur,quôd funt verbi Aug. fi in adiucorium vcftrum Tetreni Imperij legeS aflumendasputatis.nonreprehendinius. Namfecic hoc Paul. £ÿ concor. tex. vbigl. in ca.i. extra tie op.nO. nunc. £^ i 9. dß. e. i.in verf, vteerum cautelaEcc/e-faferuentur indemnes-, Ôc fie vidémus , quod etiam Prædicatotes in Prædicationibus, amp;nbsp;Thcologi in i j fuis Scriptis allcgant Leges, amp;benè. f Nonob.fe-cundum, quia vt etiam cft didum, per alias fcienti-asinferiores poteft lus Sacrarum Scripturarum adiU-uari,amp;declarari;ergótantómagis per Leges, qua-rumfcientiaeftfublimior. Et facit , quia etiam Chri-ftus.cuiusaótioeftnoftra ïndraüio, de confdtf. r» c.filennitata. per exempla return humanarum, amp;nbsp;terreftrium, declarabat altiffima, amp;nbsp;quæ defurfum funt, vt in Euangelijs. Prætercà , vt dicit Philolo-phus. i. Thjfc. innaraeft nobis cupido cognolcen-di. Nee ob. quod dicitur, lt;/. cap. non magno, Ç^ cap.ßt^ perjpecula.c^ain hæc feientia, vt ibidem notatur, non eftomnino religiofisintcrdida,fed caulàtiuè, fcili-cec,vtmagisThcologiæ Studium ampleâ:antur,vt dilâtato fui tentorij loco, funiculos fuos faciant lon-giorts. Attamen cum licentia Leges addifcunt, amp;nbsp;quas didiceruntjpoïTunt docere,amp; allegarc, amp;nbsp;fiefir. Non obft. tertium, quia imb lus Ciuile, vel Canonicum efticientia, pat et expiurtii. Et primo per rex. in proce ß.circa prtne. tn ver it. Profefores Légitima Seien-tia confittutos, amp;nbsp;iii: prima vefitgta cttiufi^ue fiientia medio enter tradentes.S$ in d,..coi.tii,Qi hn^uirudaad-huc iegitimafiientia capefiendaafiiirant. ^ in pen. col. thi,nihil légitima Jetentia eiw décrit, ^ thi, haefilafiientia
-ocr page 277-7)e Lamiji) Ç^ S'xceUentia ^urif VtriuJ^'. x 4 y fntiafinem haiet mira/^tlem^. f Secundo pertexu« j /. i .ff. de iufi. (^ i/tre. $. i. fbt,ifi^ efi ty^r-t Boni, (^ ty£~ ^ni, Ç^ tlgt;i^ aq/it (^ tnti^ut nottitam proßtemur, (ÿ ilgt;i : x~. ^uttm algt; ini^iioféparanta, üdtfim ai i/Bcito dtfiernen--tee. Nam fi lus eft Ars. vtihi,^ concordattext-inproce. ff. col.pcn.ilgt;i,nn!la euenit ^ne, ergo eft cognitio, quia vt dicit Philofophus i. Pofler. omnis Ars amp;nbsp;doftrina fit ex præexiftenci cognirione: ficut contingit in lure, cum in eo diftinguamus æquum ab iniquo,fed diftin-ftio non poteftneri fine cognirione. Nee hicpoteft capi Arsprohabitufaóhiuo, fiprædiéla confideren* tur.-qijinimódida verba oftendunt,vt accipiaturpro babicu fcientifico, amp;nbsp;per demonftrationes acquifito. Oftenditur etiam , quia Leges habent rationçm amp;nbsp;caufam,vt fubijciam.Èt poteft adduci tex-cttm^l. in 1. ï.C.defi»d.itk 11.duraIurifperitijamp;Medicidicun-tur efte Philofophi, amp;nbsp;V iri Profundioris Scientiæ, amp;nbsp;Doiftrinæ. f Tertio, quiaLegeshabentrationemamp; ^V caufam,amp; ideó earn Doftores, amp;nbsp;præfertim Legen-tes, femper inueftigant, quærentes de ratione dubi-tandi,item de ratione decidendi.De rationedubitan-di,quialexnonfitnifi incafndubio.Z.Z-^Aeo^^/ec^r^, edi.l. apttdantnpnof.Cod. defur. In claris enim non eft opus kborare._//f de verh-ohl./.continué. §.dlud. Item quiadefingulis dubitarc honeftinutile, vtinprtedi-cantentifArff.^^perglofftnl.^.Cod.deffm.trin. Ç^fide cath. Derationedecidendi, vtintelligatur, quodeft cum rationefadla, ficuti efle debet. 4. difl. ca. ent au-temleXjÇ^ fie maitis altfi omiffs, amp;exhisconftatlus Ciuilc efle Scientiam, amp;nbsp;veram ex rationibus,amp; de-monftrationibus. f Conftat etiam,quianonfolùm iff
0«. 5 eft
-ocr page 278-i 4 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tra^atM/o/Hi. Franc. Fonz.
til Scientia Pradica/ed etiam Speculatiua,quonian)i oportcrprüden-ein Iurisfolucrcnodos, qiiaOiones amp;eontrouerßas, quænunquametiam tontigerunr, quod non porcit fieri, nifi per fubtiles indagaticncs, Scper ipeculacionem. Quo fit, vt quia fubtiliterinda' gandum cil, amp;nbsp;procedcndiim per argumenta, ratio-iic.s.amp;fimilia,amp; alijsvarijsmodis,fecundum régulas Juris, quas decet habere notas, quod detcftandi funt iili,qui cantumtn odó,(vtfunt multi) vtunturtcmeri-tatepro Scientia,contra text.mi.^Kt/quis. C.depofifd. vel qui rantummodó vadunt per répertoria, amp;nbsp;qui nihilvoleutesàfeipfisexcogitate, timent confiilere, vel pronunciare,quoniam id à Doôloribus non repe-liunt faâ:urn,amp; boc,licèc adfit bona ratio,vel bonum fi mile,fed rnalè,quia vt etiam inquit Paul.de Call, r?» Ldoelitts.ff'. deactjf. har. perniciofus eft tails timor, amp;nbsp;niilèrrimus eft tails intelieólus.Qualiter emm Scien-r tia Leg-.lis führet augmentata, fi ira fecifl’ent antiqui, quia noluillentconlulere, nifi vbirepertumelTetica à Doôloribus determinatum ? ôÿ concordat ^uoddicit FoètiM dedrferpltnafiholafitca.vbi etiam ip(e dicit,miT Jerrimi ingenij eil,no!lenifiinuentisvti. Etpropter-eà rationibusinnitendurn.quoniam vt dicit texan la. §. fid^tiia.C.devet. titre enncl. (^in proœ./èxti,natati femper nouas deproperat ædereformas, amp;nbsp;qua: dç nouo emergunt, nouo indigent auxilio. l.dtuut.ff. Ï 7 derefi.tntnteg. lté quia cum plura fint négocia quant v o c a b u I a, t/t i, naturaff, de prafir. verir .nonpoiTunto-mnes articnli figillatim decidi ,fed débet procedi per rationes,amp; fimilia, lit l. nonpojfnnt.jf. de/e^. Et fiç pa^ (çç çtiam non habere obftarc , quod habetur per
PhilofQ-
-ocr page 279-De Lamijs, ^ Sxce/leittia paris VtriaJ^. nbsp;nbsp;247
Philofophtimz« i.A/etaph.vbi dicit, quodScientes, quorum Scienrixnonfuntad vfum, funtnobiliores iïlis,quorum Scientiæ funcadvfum, quoniam illud diäum non debet intelligide tali Scientia quæ tft fpecuIatiua,amp;praólica,aliccrdiceremuseriamTheo-logiam, vel Medicinam, quas Theologi amp;nbsp;Medici fiimmèextollunt,noneire Scientiasnobiliorcs.cum fint etiam ad vfum, vt pater. Accédât, quia eft etiam Scientia,quæ nedum vcrfatur circa mores, fed etiam circaea quæfunt ad Diuini luris vfum, 'utfispraeÜta-£lant,^etiamäicaminfia.-f Eft etiam certiftima Sci- 18 cntia,quiahabetfinera qucm noti habentalia: Sci-cntix,vtinproœ.^. col.pen. habetquccertiffimas ra' tiones, amp;nbsp;caufas, amp;nbsp;demonftrationcs, vt peritis no-tum eft,fcd vtdicit PhilofophusuK/iroawrotif anima, vna Scientia dicitur nobilior altera, vel fubicólo no-biliori, vel quia eft certior, vel propter vtrumqueü-muLEft ergo Scientianobilis,amp; honore digna,quod ab efftélu ctiâ demonftratur, quia per earn homines filmt nobilcs,vt balnetter inl.z.§ fi.Jf.eleexca.tat.l.pro-uidendam. C depofiaper Bar. Bal. Doil.tn praam. C. perBar.tm.cofi.ff'.col. ^.^ini.cößit.C§ had^ao^^per do.Alex.coßi V .colpen. (^ coß. 18. col.ßn. inßn.in 1 .vol. amp;coß.^j^..col. i ver.ßdtta.eo.vol.QperFeßtn c. qadT ta.dema^.Etj['ipzcrci,vtperDo£l.tlgt;t,iat'3niis t!lt;. Inda;’ nopoftut Doclorari,l2^^^^r^■a;^^«/ ßn.in vetß.^at'-vemagißeriapoteßatisßtdortines clarmfailm efi. Cod. vhißna.veldar.^ Ire, quia Doctores Iuris priuilegiä, 1 ^ tur in mulris.t^/ifr DoH in vart;slocis,(^no. do..dlex. in l centtirio.crrcaprtnctp.Jf.de vulg. Ç^pup.Ç^per dorn. And. Sicalamtn eonßl, ^■p.tnctp.ßrtltttaraptid/olt.tn t.
^4 nbsp;nbsp;nbsp;P^^^^i
-ocr page 280-448 T'raSiatm/oan. Franc.T’onz-
parte^S^ dom, Paridem de P((t. tn tra£i.fioßnd. in § .dot Hor. (^fiq. ^ tn §. mandattittext. nam in eis verfatur publica vtilitas.iÆÀ i.^tbi^loffi Cod.dc/itid.iiF 11. Parto.^^alijtnl.i.ff'.fil. mat. ö’per Cjn. tnl. i. Cod.de ixr.amp;faH.tgn.Pto\32tüï: etiam.quia, vtdicitdo.Azo. tnproas.inß. ScicntiaCiuilis facit Profeflorcs eiusin o,rbera terrarum folcnnitcrPrincipari, amp;nbsp;Sederc in Aulalmperiali. Et propt créa refert An.de Perufz» l.cxmfaixtatta.Cod.deßnten.paß. quodlicet Papare-cipiatomnesad ofculumpedis, tarnen VibanusPa-5.0 parecipjteumadofculum pacis, f Vnde ex iftis, amp;nbsp;multis alijs quæ adduci poflent, merito iureinferri poteft,quódtanquampecudcsdecefl:andi lunt, qui de facili, amp;nbsp;lubrico linguæ, Dolores lüris conte-innunt,amp; quód fimiliter peffime faciunt, qui volen-tes violate Priuiicgia Doftorum, (prout fæpè iftis temporibus fieri conatum eft ) faciunt Hofpitia Milj-Çum in Domibus Eorum,quia hoc cedit dedecori tara; dignitatis.amp; contra tcx.expreirum in/.z-v/^ietiant ^1. C.demxn.patr.lih. 1 o.Item etiam contra confuecu-dinem,amp;cum læfionc publics vtilitatis.amp;proptcreà dicit Paris de Put./« z/,§.z/oflor.quod officialis facicns hoc,merctur fyndicari;amp;ita dicit fadu contra quan-dam poteftatem de Theano, qui voluit milites ho-(pitati in domibus cuiufdam Dodoris : fuper hoc tarnen eft prouifumperllluftresPrsfidcs; amp;nbsp;Regios 41 Senatores. fDemonftratur etiam ratione excrcitij,
quia verfantur Dodores circa Diuina, circa Commune, amp;nbsp;circa ca quæ ftudet Ciuitas, amp;nbsp;Princeps, Sc circa aha optima.- vnde Magnifici Viri appellaridetent , quia amp;nbsp;fie verfantes Magnificos Yiros appellat Philyfo-
-ocr page 281-^eLamijs,Ç^ Sxce/lenti^t/uris KtriuJ^^. nbsp;nbsp;249
Philofophus, 4. Eth. amp;nbsp;ira etiam cos appellat tex. i. çonft.C.Ç^ in proœ.infi.fùnt enim Dolores Iuris opti-mi Iuftitiæ,amp;Ilt;eip.ininiftri,inquittext.ï«/. t.^.difii-pult,Ç^ ^.fin.ff'.deori^.iur.amp;c dicit text, in l. aduocati.C. tlead/ioc. d^er. tnd. hi qui dirimunt ambigua fada caularum,fuæque dcfenfionisluribus in rebusfapè publicis ac priuatislapla erigunt, fangata réparant, non minus prouidenthumano generi, quamfipræ-lijsacvulneribus,patriam parentesqifaluarent. Nec enimfolos, noftroimperio militate credimus illos, qui gladijs acthoracibusnituntur,fed etiam Aduoca-ti militant.Nam Patronicaufarum funt,quig!oriofx Vocis confifi munimine,laborantiumfpem,vitam,amp; pofttrosdefcndunt.fEft ergôSciçntiaNobiliffima 21 iuris Ciuilis Scientia,cum amp;nbsp;ex cafiant Nobiliflimi e* ius ProfclI'oreSjT^y«^/'^, amp;nbsp;quia nemodat quod non habet i,i^.y.c.Dailgt;crttem. deoircpatronatuijC.^uod 4tetem.infi.elelib.inprinc.per^l. Imo cftadmirabilis,amp; Diuina,cum dicattext. inl. i.circaprinc. Cod.devet. tare enteeL Nibil in Legibus, neque contrarium, neq; idem, nequefimileinuenitur, vt negeminæ'Leges profingulis rebus pofitæ appareant, quod quidem cœleftisprouidentia?peculiarefuit, amp;nbsp;humanæ im-becillitatinullo modo poffibile. Et probatur, quia eft Diuinarum atq; humanarum rerum notitia,iufti atq; iniufti Sdenti^,auê^io.Chrjfippo, Ç^l.itefiifta.fi'.deitefii, 0ttir.î^infi.eo.ttt.inprinc. Et à diffinitione nô eft rc-cedendum,quia fecundum Philofüpbum.7,ÂÂfM^Â, definitio eft ferme indicans quid eft efte rei per et fencialia.amp;feetendeemBald, in rteb. C.ijtiiadmitti.alle~ ^antem Boett/em^tieftakio eflentiam rei claudir,amp; at
Q_ y lufio
-ocr page 282-iço Tra^latruZaan. Frafjc.Tanz.
lufiofiiieEcymologiaintelligentiamrei.Erp’^opfcr-eàBaid.z«ZnonJtne.C.delgt;on.'^u£it^. dicir,quoci ilkid 2j diciturioefl’equodconftatexliio definito. f Qum-im o e ft Sa pi e n ci a fe c u n d u ro 1. C, in /. i .§ .proinde•ff'-df “varijt,^^ extraor.cog-c^aidicit, qiiod SanéUlfima Kes eftCiuiiis Sapiencia.amp;facit quiafccundumB.Tho. z.z.^.i.^art.z.dedomo. ScientiæcognicioPiuinarû rerum vacatur Sapientia, cognitie vcio humanarum teruin vocaturScienria, fcdcognirio Legaiisefthn-iu ( ra o ci i per far a allegata, Ç^èo. tex in l.i.C. de vete, t/c-r^fWÄ-vbi elicit tex. Nihiltamftudioiumin omnibus rebus inuenicur, quam Legijaij(ftoritas,quçamp; Dininas, amp;nbsp;Humanas res bene difponit,amp; omnem iniqui-tatem expeUit, fie Sapientia, quoniam vt elicit gl. in d.^ .proinde.Ciudis Scientia eftSandiffima.quo ad Animam, amp;nbsp;firmiflima quo adMundum. Er dicic Phi!ofaphuslt;««/y^/ex. Sapientia eft conferuatiua A-nimæ, ficutSanitas Corporis. Scd lue Scientia eft huiufiuodi.quiafacit homines virruofos,dirigens eos in Deum,tollens lires,rixas, controuerfias, amp;nbsp;talia ex quibiis folcnt fcquibomicidia, amp;nbsp;omnia alia mala. Ergo eft conferuatiua Animç,amp; Corporis,amp; fie San-diflima quo ad Animara,amp; Firmiflima quo ad Mun-24 dum,amp;:ficconlequentereftSapicntia.fCorrobora-tur,quia leipfum regere eft Summa Sapientia, viper Philofipham.deregi.prtnctp. fed hæc Scientia nedum docet leipfumrcgere,fcd etiam Ciuitates, Prouinci-as,amp; Omnem Orbem Tcrrarum;'tÆp4tet,ûi diedtex. inanthen. vtomnetolgt;ed. iftd.protein, fine ea nihil £a.~ dura eft: amp;nbsp;eft prxeipua aliarum, quum per earn re-ganturomnia. Etprobatur, quia decctI, C-habere doceudi
-ocr page 283-7)eLafKtjs,Ç^ Exce/lentia ^urü Vtri»J^, nbsp;nbsp;nbsp;2 yi
docendi pennam.dicendi facundiam, ditlcrendi co-piam.interpretandilubnlifatem, folcrtiam, fidem, bonos mores, amp;nbsp;laiidabilem vitam.CoddeProfeßt^ui. in vrhe Confian.l. ï.ltb.ïi./, ma^ifiros. Çde Prof. Q) Meddihr. 10.'^inprocemtotnfi.^.curaij/ie. quinimo debet etiani alios prxccllere morihus, amp;nbsp;fcientia, vt mtUal. maetfiros. nee immérité, quia Doâores (ùoe adalioruin eruditioncs c.fifperf^ecftla.demag.C^ diett text, tn c.gloriofaj ‘Deus inJantissfits, de reiiq. (^ ven. fine, tn 6. quod funtluminofæcandclæ ardentes lu-per candelabrum poütæ, qua: in vniuerfum corpus orbis terrarum tenebrisprofugatis vcluti fid us irradiant marutinum.Ö’ text.tn d.ettp.fiperfiecn/a. dicit, quodfulgent veluti fplcndorhrmamenti, amp;nbsp;vcluti ftellxfuntin æternitates perpétuaspeimanturæ. lt;;ƒ tex.tnc.ntttlti.depœni dif, 1. quodfunt radij Solis, Çf probat tex.in if arborent.^.f contmisnent.in verbofoetts opacfts,qftontantfile cœpitefèplentt/.f defir.vrb. prad, ettnttbt not.per Ang.-f Adidem, quiaeft Dogma0- ly mnium Sapicnzum,'utdtctttext.inl.z.fi. deleo. amp;nbsp;vêla Philofophia,amp; non fimulatajt^Z. 1 fi dettf.^itt-re.ergo eftSapientia^amp;itadicidebtt.quooiapcritis in arte eft ftandu, ztdtxifipra, Ç^ esfbonael.çi.dtfi.c. veternw, ^faett text.m § .refionfii prttdenti nt inf. de iure nat.£^çn. vel etui. amp;nbsp;quia etiarn leges. amp;nbsp;fie iplo-rum.I.C.verba,à Romana Ecc\eüa,ciii, vt didturzi. diftin,c.i.\\iraTtiicni,8i Cœleftislmperij funtcom-mifta, funt approbata. Non ob. quöd Legiftæ vel Ca-r noniftæ nonhabent modum arguendi, quia cftfal-fum,amp; patet,quia etiarn cfto,quod non habeant cum modum,quemhabentDialedlicivelaVavuin Scien-tiarum
-ocr page 284-T'ra^atfis Zoan. Franc, Ponz-
tiarumProfcflorcs.hocnon expedit,dunimodoha* beantmodum fcientificum, amp;concludenccm, (kut ha bcnr,qni3fecundfim Specan titu/.iieaiiieo.§. n an ede exori!l(js:verjt.qatdßaltter.qa^hbet Seientia habet di-uerlageneraloquendi,intantuin,quódproprius modus loquendi in vna Seientia, eft abiurdus in alia : (J fientverlfa^eiaga.in c. iocatio. j S.dicit. ÔC dicit Philo-2(1 fophusprimo pofieriora»Lj,-f vnaqiiæque Seientia ha-« betfuas proprias imaginationcs, rationes, aedifputa-tiones, amp;benè,quia locutiones habenteflefecun-dum fubie(S'ammateriam.Z//t/«6i.C./oc. amp;fceundum Philofopbum i.£thtco. tune perfeftè enunciamus, CÙm fccundum fubieólam maceriarn loquimur, de ^ao etiamper Bald.in l. data opera,circa medtam, C.qai accafnonpof. Et ideó indigné dieitur, Legiftam vel Canoniftam non habere modum arguendi,Iicèt non Logieè loquatur, vel fccunduin alium modum. Nam •ut tf^tjad text, in ca- indtgnam. Ç^ in c. eccle/iafiico. 18, lt;/{/?. Canoncs non funt redringendi fub regulis do-nati .-nee etiam ociohs Philofophorum fcholis.-amp; facit, qma Legiftæfunt realeslocutores, amp;rebus, Sé non verbis intendentes, quia non verbis fed rebus Leges imponuntur /. a. C.com de le^.c.commiffi,de dec. /ii. 6.8cideó Bald, in l. veteris. Cod. de contr. C^ committßipala. dicit» quód Leges funt veræ pbiæ Le-gales,amp; non Dialeâicæ, Öquot; pondérât ad hoc i/lnm text. (^ concordant verba Zaan. adn. in recula infamibns.de re^.iar. in 6. qui dicit, abfit,quód per Sopfaifticatio-nesverborum naturam immutemus,amp;idcófecun-dpra cvminc.i.deconf.in6.exmenteDidymi ad A-27 lex. f Non Artcm bené loquendi difciraus, necFa-eundix
-ocr page 285-De Lamijs,^ Exce/kntia /firü nriu/^. 2 f j tundiæOratomm, Rhetorumque operamdamus, cuius officium eft, falfitatis fermonibus figmentârc tnendacia, amp;nbsp;innocentiæ fidem conferre cnminibus, ac parricidij rcos affignare pijffimis, qui dum putant fealiéna: laudis fruétum per iniquam viftoriam ra-puifte, ncfciunt muniment uni fuæ conicientiæ per-didifte. pro quo facit tex.«» c.fidgt;ilo. iS.difi. qui præ-clariffimcadpropofitumloqüendo,dicit. Cordica-fto linguam exercitatam conferre non audeant,amp; putent præpohendas effe verbis fententias,ficut prç-ponituranimus corpori,debentqueveriores,quànv difertiores audirefermones, ficut prudétiores, quam formoüoresamicoshàbereiSimiliternonobft.quôd Legiftæ, vel Canoniftx non cognofcunt percaufaSj quiaedam ex fupradicliSoppoutuin probatuln cft. f quinimó Ratio Legis dicitur Anima Legis./.^’woei 2Î diÜum.Jf. depail. amp;nbsp;ftriftior cft obferuantia quam ipOiLex.. fecimdiim BaLin 1. q/itcf/nque. D.defir.fug. tn i.non df/i^i^m. tu j. col. C. de le^. £ÿpereundem tn l.ß^nis/crfio. C. de fur. vbidicit, quôd Ratio cft ficut Anima,amp; verba iunt ficut ruperhcics,amp; in d.l.non dft~ ^z»w.dicit,quód cft Spiritus viuificans Legern,omna didum amp;faótum, faciensrarum, amp;nbsp;firmum, ^ha-igt;eturperdo..^hlj.i»corf. cm i.vol. EtdicitBal. ïkZ. nemo,inprin. C. defint. ^ interl. om. iad. quôd idea hrancigcnæcantummodôalleganc Rationem,amp;di-cunt,fie eft Ratio Legis,nö autem dicunt, fie eft Lex, Vel Lex fie dicit.Sed coït cello etiam, quôd fimpliciter allegetur Lex, vel dicatur fic Lex dicit, prout fit, quid ad rem,cum talis allcgatio non eft fine Ratione,cuni Lex contineat Rationé, amp;nbsp;fit Rationefaóla, quo fit» quôd
-ocr page 286-1^4 Tra^aîw toaH. franc. Poitz.
quod allegata Lege, ctiana Ratio Legis habetur prd allegata. Namamp; idem fit de dialis Philofopbi.quiä ciusdiótis fimpliciter addudlis, Phdofophantes ac-quiefcunt, quod non eft,nifi quod continent Rationen), vel Canfam. Sicutetiam de didis PythagorS refert Boetius; inprinc.Jaa artthmetica, qui inquit, quod fufficiebat dici, fie Pythagoras dicit : amp;nbsp;ad pro-pofitum etiam dicit Bal. in ca.adhac.in 6. col. depaci iur.ßr. quod Legesnon allegantur in Curijs Regum pro audloritate, fed pro Racionc. Breuitatis caula etiam hoc fit, quoniaro gaudent breuicare Moderni, vt impuitgl.in 1.1 .ff'i^uodmet.cau.^facit text.in Lamplio-i.$ rem.^.inrefutatorys.C.deappel, f Nonobdat, quod Leges non amant fubiilitaces,quia non eft verum,inquantum tradatur deinterpretatione iurium, vel de enucleationequaeftionum,amp; ad veritatemclicicn-dam, fed ne fubtilitatibus fiant dcceptiones, perucr-tantur vera, amp;nbsp;reÓl:a indicia,iniquitates aquicati prç-ferentur,in quo genere boni, amp;nbsp;æqui, vt induitte.vtgt; in l.ßfir/inm § deillo.Digefi.deverh.olgt;lig. plcrunquc fub Audloritate Iuris Scicntiæperniciojè errafur,fc-cùs,amp;hoc eftdequopropriè loquuntur Iura contraria, amp;nbsp;id qûod dicunt, Leges fubtilirates non ama-re, quia eft verum cas non amarc, inquantum ten-duntaddecipiendum, vtetiam déclarâtPaul.z»c^/i. dil.filij, in 2. colufnn.dein.vbi latius per cum,qua fub-tilic3rcsfintattcndenda:,amp;quænon. £ƒ alnjuidpef jRom.conf. zoi. incip. Omnipotentis'Deipofiulato/nf^ fiagio, tn propoßta confeltatione. Et probat text, in et ßcnpte,ilt;j.tp. t. quidicit, habe fimplicitatcm colum-bæ, ne cuiquam machineris dolos, fcrpentis.aftu-
tiam,
-ocr page 287-DeLantijî,!^Êxce/lentidTarisf^ffiuJ^j. i^ ^ täain, nealioram (upplanteris infidijs. f Non obft. j^ quód Lcx fit voliintatia, quia eft falfiim, vt ex prædi-Öis condar. Nee etiarn fola voluntas Piincipis facit Legern, qmaimó debet ellêregulaca Ratione. Nam amp;nbsp;voluntas eius fubiacet regulx Racionis, eftenim animalPoliticnm rationeamp; mortaleßcandamBal. ■ inl. z. C.defirai.£^a^aa. amp;ideó non poceft iniqnum Aitüctef^tn^ataKtd. a^hk Ç^ Smhentesdeconfi. c. i.amp;perB.Th.z. z.^. ^.art. ^.Ç^ficandama^ng-iit conßfao. c.inctp. SancltJ/ima. tn^. col. opinion) eius non eftftandum,fi contraria fententiaed Rationib. mclioribus comprobaca.4//e^.rexr.z« l.zÆrKtltas.ff'.de minor. Sc multa dicit Par. de Puteo, in t racial a /ùa ßndic.incapit.i. ^ 2. quódnon licet Ptincipib.nec Regibusin aliquo excederc, nee quidquam facere, quod nonconueniat probatiffimo.aciapientiffimo viro, amp;nbsp;fi aliter faciunt,non (unt Principes, nee Reges,amp; eis obediendum nó eft ,'uttbilatrjjlmèpeream^ dei^ao etidper/o../4nd.in c.i.de homic. Itb.ó.poiillofi, tilde, vbidicûtfquôdjppriû Principiscftluflitiacx- j j crccre,amp;fi deficit in hoe, auferctur ei noméBoniamp; Rcligiofi Principis,amp;ficarcbitnominc,carcbicamp;rc. ßdcf mjs.l.a na/lo. ßdenap.l./mperialis.^. i.(^ de verb, ßg.cap.na (^ e^o.Et cocordat/quia Rex dicitur à regé-do: vndedebet regere,amp; nó reoijf.delegIPrinceps.a.-lias nó eft l^nßcandu Bal.tn l.non amiigitar.poïï Q. f.deleg.Çÿ tnl porifaßeptit.ff'. de e.vea. tuto.êcidéds Intpcmzore,per Bal in ti.depace.cÖfia^.inß.^per^n. de fß.in tit.i^aii.mo.feu ,amtt. §.ßmiltterß domina, vhi expreße dicit,qgt; male vcriantes in Regno , funt pri-uädiRegno.Et^pterea nó elf dicendü,quód fola voluntas
-ocr page 288-2 f tf •* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T'railafiu Toan. Franc. Pont.
Juntas Principis faciat legem.quia imódeccrnïtf^ ciindum Rationem,amp; régulas Legis,amp;RationisiPrO quo facit,quia amp;nbsp;iple atteftatur 1e veile Legib. viuerei i. dtgna vox. C. de iegfir. /. ex tm/ierfe^io. C. detefi. cam fi «»cor.famp;ordinatum eHjcius Voluntatcm, vel Rc-Icriptum cum Iniuriaalteriusnon efleexequendumi i m ô e fle n u 11 u m ,amp; i rr i t u m. G.deprec./mp.ojf.L^aodei, Ç^LneedamnoJa. C.vndevi.l. aaSlort. amp;ff. ne^atdtn hcopah.l. t.§.merit'o.Ç^ C.deemanctp.iiigt;. l. necaau/. cam concur. ^facit tex. in c/e.pafioralis. dereiad. vbi fententi® Principis,quia contra lus fuerunt, cadat®, amp;nbsp;anniillar® fuut, amp;nbsp;mentó, quia vt inqUit Paul de Ca ft. /« co;^. 7 o. indp. in Chrtfti nomine, f r u ft r a d i (p u-tareturirii. parte,(ecunduinftampalnnoüaul. Vbi etiam conluluir conira quandam fententiam Princi* pis,quia Couftitutio Regni «Sc Monarchia cft de lute Gcntiura.ergónon debet tontrailludpoflc,amp; fit de* bctelTeeiGsLcxomninocommunis,ràtiohabilis amp;nbsp;honefta, i/tind.c.eritaatemiex.^^ 2.^.^..{.cfi Ecc/efa-infi. (^ concordat tex.in aat.de infi. caat.(^fide.ihi, quia igitur Imperium, propcerea Deus de Cœlo confti* tuit, vtdifiicilibus imponat quiapudeumfunc bona,amp; Leges apteclècuudum natur® varietaté.£ÿ/)4»-Poinferiàiiamp;c dareintómiinefubie(ftis,qilosDeusno-bis tradidit prius,amp; pauLitim femper adiecit.i^ÿ/ca’.ï» j j aath.vt nö/axanentar contra natardtnpnn.ii/if c^uii omne nobis eft ftudiu, amp;nbsp;oratio, vt amp;nbsp;credici nobis à Domino Deo, amp;nbsp;bené viuant,amp;eiusinueniantpla-cationcm, ^ÿ tex.ui aath.depria.dota,mprin. vbi dicir, vnaiti nobiseffein omninoftr®Rcip.amp; Impcrij vita, in Deo fpern crediinus.fciétes quia hæc nobis,amp; Ani-tnæôi
-ocr page 289-D e lam^s,^ Exrclientia luris Vtrtu/^j. ïi7 mæamp;Imperijdatfalutem, vndeamp; legislatione? nokrasinde pendcre comperir,amp; in eamrefpi-cere,amp;hoe cis principiuincfle, amp;nbsp;medium ,amp; terminum. Nee habet obftare allegata, le.pro-Jpexit.ff.tjui, amp;aqutbus:(]u'ia.kcündüm amp;!i\. indtü.l. ßquyferuo. Imôlexquo ad Vlpian.conditorem cius , dicitur habere ratienem, ó' e^m BaLxperit ibi, amp;nbsp;idem Bal. in Cod. qult;efit longa^confiiet, reterz, amp;commemoratFel. inc.fi quando.iny.col. de refirip. inverfi.circaratitnemlegü. £t poteft adduci quod idem Bald.inrub.dec9nftit,celumn.2.dicit t quod 34 lex fans poteil dici rationabilis co ipfo, quod non reperitur prohibita , licet non poJsit ^e-monftrariratioeius,/)fr^/oj^?«finy^.in leg.t.^.initi-urn, in verba ratm, ƒ de pofiul. ^perea qu£ not. Archtd. g. dtfi.ca.fiafira. vbidicit idem de confuetudine, vt pofsit dici rationabilis, ex quo non obuiatCa-nonicisinftitutis,dequo vltimo habeturetiam per Bald, in cap.cum venijfint. deeaquimit. inpofiefico-lum.^. vbi fecundum eura , conluetudo in dubio debet præfumi !audabilis,amp; bona, ex quo non reperitur prohibita, amp;nbsp;placet ciuibus, quia quod eis placet, generat concordiam , quas eft ciuitatibus vtilifsima. Nonob. quod fit for-midine permixta , quia imo eft firma amp;nbsp;certa, cum fit ratione faâa, quae vt eft didum, facit o-nine diâum ratum , amp;nbsp;firmum.Kper Bald.m le^. non dubium. Cedic. de leg. amp;prob^tur in leg. filant. Codic'de tefi.cuin ibi not. in authen. de har. amp;fal. $.fi verb, colum. 1. in auth.defianil.ep.§.i, amp;nbsp;in auth.de rcfl.§. (ir licet.cum cone. t praterea Philofophicum eft reipondcre per 3c
R ver-
-ocr page 290-i^i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tra^^tusloanTran.Ponz.
30
verbum dubitatiuum, vc per verbum forte,wir» qtut^loffinleg.ciim res.^.JèdftSttchum.ff. de leg. /. Præ-tcreàLegcscjuibiisvcimurfunrapprobatæ, quia quæ vifaefuntrarionabilcsvel bcnr ,fuerunt approbate. Ergo vcrborutn qualitas non habet vitiate, fiuenocere : illud autcm, quod non fint Leges pafsim neceüariæjamp;quôdvbiquenonfer-uetur, fimilitcr non habet obliare, quia non fe-quitur,ergó non fuut fcientifice, amp;nbsp;bone. Nam amp;alia: Scientistquamuisnon feruentur,vbiquc tarnen ex hoe non funt minus veræ,boiiç,ac per-fede. Necattendirur idquodfit,fedid, quod fieri àcbez.hg. fed licet.ff. deoffic.præfid. fed Leges dc-berent vbique feruari. leg. Leges Sacritifinu. deleg.óquot; not.gleffin dict.ca.fuperffecuhtyOninisc^im anima eft fubmifl'a Imperatori, quia eft Dominus totius mundi.l. deprecatio.ff.adl. Lho.deia£l.amp;7.quafi. i.c.in apibiu, ergó,amp;c. amp;nbsp;facit» quia vt dicit gloff inilem. ad noßrum.inverfic.iciunare.de har.omms etiam quan-tumcunque iuftus fubeft legi, lieer non exerci-tiocius. amp;not. dicl.Abb.tncapit.o}nnisaninja.decenfamp; indibi.ca.Rexpacificus. amp;fintit Philefophus 10. Ethic,c[üi dicit,quad non tan turn propter iuuenes, fed ec-iam propter fencs faâa eft Lex. f Nccobftar, quod fît variabilis ,fîue mutabilis, quia hoc etiam fimpliciter diâum eftfalfum. Nam quan. turn attinet ad lus Naturale, vel Gerftium , hoc facet inß. de iu.nac.get}. vel etui. ver. fed naturalia. q u i a i 1 -lud eft immutabile, quantum autem ad Iu.s Dili i n um, idem, W ibi, (^ in leg. ex hoc iure. ff. de iuß. àquot; «.quantum veto ad lus Ciuile, quialusnoftrum eft
-ocr page 291-De latnÿ's, ê^ ^xceBentM lurù Vtriu/^. 2 ^^ efttnpartire colledum.rfz«/. fin.infi.eod.dicitüt: quôd licèt immurctur aliqua cuniheutiu , non tarnen Sciencialurisiminucatur ,qiuim talisim-' muracio fiat fecuudum régulas 1 uris, quæ vol une fie fieri, necefsitate vel vcifitate fie exigente. ca. H0ndebet.decofifiiiamp;affin. Lexeninidebecdeferui-re tempare J . dtßi.ca.finternitntie.amp;4. diß. c. erienu-temle.v,,Ôi(\üJ£ de nouoeinerguncnouo indigent auxilio. leg.de£tAte.§.(außf.ff.deintem.acl. amp;nbsp;ideà et-iam DeusOmnipotens exhis quæ in teftamen-to verenfiacuerat, nonnullainutauit. vtdiâ.cap. dandebet, ob quod d. Pa.nor.iiidibl. ca, nondebet, et-iam ip(e dicir, quodlicèt feientia fit de incorru-pcibiübus , amp;nbsp;impolsibilibus , aliter fe habere, vt habetur primo poßeriorum, non tarnen expedit vc detrahatur Scicntix luris, quafi non fit Scien-tia,cx co, quod immutetur in aliquo, quia 0-innino cd Scientii, rationibtu, de quibus ibiper eum. Pro quo faciunt etiarn qua no.per eundem in cap.2.in pen. C0l.tnverßc.ßedreducendo ad cencordiam. extra deproba.amp; per eundem in cap. fin. in s col. decon/uet. vbi fecundum cum ex caufa poteft induci confuetudojant,* qua damnata , amp;nbsp;etiarn fieri fiatututn contra Canonem , quia hoe fit ex mente Legis, quæ eft ipfa Lex. Et facit, quia fecundum veritatem temporum,amp;locorum,etiarn remedia,a: Canones Medicorumexpedit immutari, amp;nbsp;tarnen immuratioeorum, quia fit Canenibus Medici-næfic diâantibus.non arguit defeöum,fedpo-tiùs bonitatem, amp;nbsp;feientiam, ergó idem in Iure noftrp dicendû eft,quia qdMedicaméra morbis,
R 3' hoc
-ocr page 292-3^0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traâattu Idàn.'Pranc.Pottz..
hoc exhibent lura ncgamp;cijs.vtinauth.hiccconßitutt» ^y innouatconfiitutionetu.inprin.^Nonobùat fimiliter, quôdnonfitomnib. cafib.prouidehs, quoniam etiam hoc eft falfum,quia imô Legc,Ratiônc Le-gis.velfimili.podùnt omniadecidijVfÆxzy«/)»-^, amp;nbsp;facittext.tnl.fiireoportét,$.fufficit.ff. deexcu.tuto. amp;i vbi fub Auâoritatc Lcgispotcft etiam allcgari Ratio Naturalis,Raciohc Legis vd fimili dcficicn-te.amp;no.^Linc.con/uetudo. i.tttß. (^fadtoptini'etex.in d.egt; dequib.2o.diß.ybi ponens, ad quos fit recurrédum, cum SacrofanâæScripturx Auâoritâs nonoc-currît, dieit. etiam ad exempla effé tecurrédum. Et quia ita fit feu fieri poteft j igitur dixi Scientt-am iftam effe fpec ulatiuam Scicntiam, amp;nbsp;habere fuos modos, amp;nbsp;rationes arguendi, amp;nbsp;decidendi. Et fie confiât,quod non efietiam rerumjquód fit impofcibilc.quod Lex vnidetfaliter veru m dicar, cum fitvtilcoppofitumLcgisirt aliqüo cafu ob-feruari,quoniam imô in talicafuoppofiti,Lex ,quantumcunq; generalis recipit refiridionem, vellurc nilitatis,velnccefsitatis,vel congruen-tiæ, vel yerifimilitudinis, vel honeftatis, vel ahjs de caufis, prout expedit, amp;nbsp;hoc omninô ex præ-cepto Legum,qiiæ mandant fie fieri reftriâio-nem,vtl.cunclaspopulos.cuwtbtplentna C.defum.Trin amp;nbsp;ßd.Cath.inl.onmespi)puli.ff.deiußit.amp;iur.l.vtgradatini.ff. de mune.amp;ho.m IßS.in computattone. Cad. de lure del.in l. firui noßrt.C.de noxali in l. nec 4uus. C. de eman.lib.in 1.2. f. merit off.ne quid in loco pub cum alqt cone. amp;nbsp;in locü alqs no-j^ tie. t Ad alia duo, vlt. loco obie0ia,rcfpondco, quôd imô etiam ad Peritos Iuris debet haberi recur-
-ocr page 293-' DeLai)i^'i,ó‘ExcellenfiaTurül''triu/^^. gif tecüTCas,vtpatet tn d.c.vt coivmißi. de hin in 6. amp;nbsp;c.fi. co. fit.Prxtereà.vtdicitgl.ind.c.dequib.ScnïGrcsdicùtür Sa.pientcs.i.diß.caporro.kd DodoresfuntSapien-tes,vtfupraprebaWH e/?:ergô, amp;c. Et fie his contingenter diétis, remanet ha:c i. q. abfolutâjlicèt ta-literqualitcr, fedomniafint diâa ad honorem Dei,aquo profluütipfzLeges. Adcuiuslaudem accedo nunc adaliam quæftionemjn quaconfi-milem ordinem obferuans, dico ex niultis videri in primaconfidcrationedieendum.diöasMuli-eresdeferri ad diäum Ludum realiter ac verè, non autem imaginatie, vel per illufionë f Et pri- 3gt; mo per confefsionem caruin,quç eófefsio in cri-mine ha:refisvideturattendenda,yff««(/«»»Brf/J»/. nondicamrapere.ini.cel.C. de epif.amp;cle. amp;nbsp;in confeiFum nullæ partes funtludicisnifi in condemnando./. proinde.ff.adl.Aquil.S: dixit Magiilcr Veritatis Dominus l«fus,tu dixifti,amp; dicit Ouidius :
Non est conf eßt cauß tuenda rei.
Secundo, qqiacxpcrientia,qua’(vrW«f«r./.Me-taph.) eftreturn magiftra.ac fingulariücognitio. C? no.in c.quam ßt.de elec, àquot;facit c. cupientes. inprin.eo.tit. in ó.amp;c.fatutum.derefcrip. hoc multis fic aflerentib. fuit vifum,amp;cognitum, ergo fic credendum cft e.innomineDontini.detefl.amp;inl.vbinumeriu.ff. eo titul.Et factuntqu£ habentur tnca. cum oporteat.deacc. amp;nbsp;inl.de minore.}, tor ment a ff. dequeßione. vbi fama publica fa-citfidcm.tTertió, qmahocnoneftimpofsibile 4* D»moni, cum ctiam portauerit Creatorem in pinnaculum rempli, amp;nbsp;fuper montem:ergo non debet cui quod plus eft licet,quod minus cft non
R 3 licere.
-ocr page 294-202 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tra^attaTtim.Franc.Ponz.
licere.w in régula,nondehet. de reg. iur. Imo con-ceflahac pofsibilitate, amp;qua; videtur conceden-da,quum etiamaliasperfonas portalle videtur, quiavtdicit Philofophus in/, de amma. drSald.iit l.conucnticu!a.col.fi.Cod.deepififfi). (^der. Accidentia magnam partem conferunt ad cognofeendum-quodquideft.Videturetiam concedendusadus iftius Delationis , amp;nbsp;maxime coniunäa carum confefsioneiurata. Quarto, per argumentum à verofimiü , quia fi Diabolus nititur adotari,vE Deus, turn etiam voluerit adorari à Creatore, Mat.4.c.amp;habetur inc.necmiru.26.q.f.col.4. ver.adhoe.n. confingatqjeaquæinhæreut perlouis, perquas fal 1 ere n i ti t ur,wibide. Et iftæ Mu 1 ieres d icun t fe i-rc ad talé Ludü deledationis gratia, amp;nbsp;(e ibidem adorare D^monem:ergó verifimilitcrcredendü eftipfum Dæmonéeas Portarc ad ipfumLudum verè,amp; realiter, vt ctia verè, amp;: realiter adoretur. Nam, amp;nbsp;àSaule Rege voluit adorari in vigiliis, vf dicittex.ind.c.nectnirum.lkidem à Creatore. Item quianiticurfacere vtDeus Argumentum.n.à ve-rifimilicftbonum. tex. est inl.fi exr/anetu.ff.decon-dici. oh eau.amp;in l.Luciui.§. Titio.ff.de Lb.c^poßbum.in leg. e[ï fi.Codic.dehared.inßi. f QiiiutôxxJfimilitudine ra-
tionis, quia fi Deus etiam multa aliapermittir conringcreper Artem Da:moni5,rt probentur audien tes qualideuorione,amp; fide fint tigaeum, vt habetur in diel. ca. necjnirum.circafi. ergo eadem ra-tionecredendumeft,quód etiam permittatta-lem declarationem,vt fic etiam per hoc probentur hæc audiétes,quali deuotione, amp;nbsp;fidc fint cr-
5»
-ocr page 295-De l am^s, (^ExaUentia lurü f'trii^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e^f
gaeum, quod non contingerct,fi tail's Delatio non eflet realis fed illufotia, quoniam nullus té-tatusireadcalein Ludumverifimiliterconfenti-retfeadillûDuci vel Deferri,quin!môdecodi-cuntur,vclutifâlfafpernerent«r.Sexto,qutahaec opinio videtur probabilior, cum lit affirmatiua. Quoniam dicere oppofitumeftnegare.amp;qui nc-gac nihil ponit. Negatiuaenim eft non ens, amp;nbsp;fie improbabilis , quia non poteft dircélo fènCui fubi?cere. Entiumenim funt fenfusmon autem non entium ,ficundum Phtlofipbum ficundt de anima, Ô'Bald inleg.fecundajinfin. Codic.deern, aduoe. amp;nbsp;ideo à.ïQ.\t^oS,inleg.diemfroftrre.digcfi. dearhi. amp;credi-tur magis duobus affirmannbus quàm deeem ncgantibus. Septimo,quia præfümitur potiùs veritas quàm fiâio./f^.^. ƒ. haeverha. digeß.de nego-^^^^(fii^- t Oâauô , quia Diabolus contradi-citHonori Dei.amp;Fideinoftræ plufquam poteft: 4* ergo débet praefumi veldici,quod magis realiter Deferantur quàm phantafticc,amp; per illufionem, vt fie verè eriara conculccnt Crucern, amp;nbsp;verè ad-orencipfum Dçmonem, amp;nbsp;fimilitcrvcrèomnia alla faciant quæ facerc tonfi tentur. Quia fi verè fiunt,tenduntadmaioremcouremptum Dei,amp; Fideiuoftrx.quam fiin {omnijseafierenr,velper îmaginationem,maior cnirnprafumptiotollit mworem.bdiuiu.Cod-deminteg. reftit. nti.(^ habetur per Bald.inlßuepcißdetis,C,deprob. Nono, ratione contrariorum , quia ficut realiter,amp; exprelfè ac in præfentia perfonarum abrenuntiatur in Bapti_ fino D jmoni,amp;pópis eins,ergo debet dici,qnód
R 4 ipiè
-ocr page 296-204 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traâatuilùan.Tranc.reaz,
jpfe Daemon vclit realiter, Sc in præfentia perfo-narum ie adorari. Contrariorum enim eft ea-dem difcipiina. ^z. dißin. t, heßiitiolum. in fin. amp;nbsp;inflit. dehKguifluntflùvelalie.iur. inprincip. ^perPhiloflophum^. “^^ Metaph. t Item quia eadem folennitas debet in-teruenire in difiblucndo quat intcruenit in li-gando. Quodlibet enim debet diflblui eo modo quo eolligatumeft. dicit text, in leg nihil tam na-turale.ff.dereg-iur. Decimó, per remotionem text. tnea. Epifiepi. 16. quaflitnej. c^ui videtur huic parti m'ultum repugnare, non habet obftare , quia videturloquiinaliafeóa,quia Mulieres de qui-busibi,amp;credentcs eisdamnatur,quiaca qux dicebant amp;nbsp;credebant funt impofsibilia , quo-niam aliquid Diuinitatis aut Humanitatis extra vnumDeum arbitrabantur. Credebantque aliquam creaturam fieripofle.aut in aliamfpe-ciemtranfmutariabalio quàm à fummo Creatore ; quod eft im pofsibile, vtpatel inverfl amp;nbsp;cuma-liquid.amp;inverflquiflquitergo. Nam cum dicebant fc equitarefupcrqualdam beftias, credebantillas beftias fieri ab alio quàmàcreatorc,rn«i/;ovfr. qiâ/quisergo, per quem verficulum ita videtur di-ci, amp;nbsp;dicere intclligi, illas Mulieres fic tenere, amp;dicere, licètrext. inverfi.fleiendum. inprinc. référât fimpliciter illas Mulieres dicere fe equita-44 refuperquafdam beftias nodumishoris, tquia prçcedentia dcclarantur per fequentia, amp;nbsp;è con-uerfo fequentia per præcedentia./e^. quifiliabus. amp;leg. fifleruus plurium. itt principio.ff.de leg. i. fed hæc cçHanc in iftis Mulieribus, quia licet etiam i-
-ocr page 297-De L4nü)s,(^ ExceUentia lurù rtriuj^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J h
pfæ dicant , fe Porrari fuper Hircis nofturnis horis , tarnen credunt cos effe Demones fie transformatos. Confitentur fimiliter fc parère Domina?ludi, vclutiDæmoni. Sed talis affum-pcio formæ non eft impofsibilisDxmoni, cùm cciam fe transfigurer in Angelumlucis, ergô de iftisnonloquiturilletext. neccomprehendun-turinco, ceflante eius ntione, l. quoddidum.ff. de pac.perglojf.e^ Bart.in l./.in ver.prudentia. ff.de leg.tute. per Inn. in c.poU tranßationem.in iç.cel. extra de renunc. amp;in c. non mtramur. deferuü non »rd.iuncle text.in ca.de malta, de ata, amp;nbsp;(juab. (^per Inn. in c.plerique. infin.colum. de immu. eccl. Ecideoetiam crederc, quôdtalesMulicies vadant ad Ludum in Corpore, non poteft dici, 1^ talitercredentesincidantin errorem,dequo inillo text. amp;nbsp;fie in errorem paganorum, tanq credantfimiliaillis, quaEcredebantperfona?, de quibus inillo text, quia fimiliadicuntur elfe ilia, in quibus e{lomnimodaratio.l.nenpeffunt.ff.deleg. l.p.ff.de off.praf.l.i. C,debb.prat.per Pet.de Anch.conß.^/a. incip.lnChrißtnomine,inpradillaconßdcratione,vc\quo-rum qualitaseùvn3,ficund«mPhtl.6.Metaph.quemaII. Cj/n.in d.l.nen peffunt, amp;nbsp;lic il ! e textJ« verß^ hußmilia. nó habet obfiare, quiahæc non funt fimilia. Có-traria tarnen fententiavidetiirvcrior. t Primo, 45 quiafaâa non præfumuntur,nifiprobcntur, bin beüo.§.capta.ff.de cap.amp;poßlini.reuer.l.quicunquc.ff.depu-Hic. l. conßlio. f. fin. ff.de cur.fur. fed de hoc non confiât nee prob^tur,vtinfiadicam. Secundo per gl off. in c.iuaenit. deffonß amp;nbsp;in c.i. defirut. in clem, exiui. de verb, ßgn. vbi in dubijs débet ampledi pars fauens ani-
R 5 mabus,
-ocr page 298-si6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TraHatiu loan. Franc. Fenz.
mabus, ctiam fi fiedurior. Sediftafecundapars videtiirmagistutioramp; fautas animabus, quiaca prgdicata vera,remouentur homines à tnalis de-lîderijs, quæ fortèappeterentur concefla, altéra parte contraria vera,pr«rww o/?f«rf*lt;wj/«ƒ4,ergô vi-deturmagis fauorabiIis,amp;ampleCteiida.Nam amp;nbsp;in qiiauis materia,in dubijsbenigniora pratferû-tur. ff.(leregul.iur.l.finiper.cnmconcor. amp;nbsp;facir,quiadi-cittcut.nican.vlt.iç diß. benign iota runtimicatio-ne, qua: funt excellentiorapietate. Tertio, per argu.à minus verifimili, quia dicere, quod tali» Delatio fit vera, amp;nbsp;quod tamfubitotalcsperfo-na-pertranfeant per tot terrarum fpacia,amp;quod faciant tafia tarn in ipfo Ludo,quam in cundo,amp; redeundo, quæ dicuntur facerc, eft longe à veri-fimifi, ergoreputandafalfa: quia vt diccbat A-4*5 ücrrac^tvcrefertBal.inl.i.c.defer.fug. texperimenta verorum fermonum debent concordare cum r eb us fen fat is, 6quot; not. idem Bal. in trail.fihifniatu, qnem pofuit in rub.C.ßijuii aUquem [eß.prohib.amp;tnfin.C.de echel. diuiAdr.toU. (^in l.teßa. C.deteß. Et proptercà/»dJe^. /. dicit, quod in Regno Francis: fuit caflataquæ-daminquifitio,quia non potcratverificari fecû-dum communem opinionem fruentium intcl-leâu.quiaquodeftlongèàverifimifijcftquçdam falfitatis imaç^clt;,c^bBnuifextiiiinca quiaverißmilenon eH.depraßmpt cum tbi not. amp;nbsp;text, inl.fiita quü.infin.ibi, nemofitnus probaicerit.ff. deeuic. text in l. milites. §.oportet. Cod.dequafl. amp;nbsp;dit it Bald, i» l.teßam. inpenultiinacolu. Cod. detefiam. quod magis crediturduobustefti-bus venfimilia diccntibus, quàm centum non veri-
-ocr page 299-De Lamiji, ^ ExceUentia Iuris Vtriu/^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2^7
verifimilia, imô, vt not.inihéïo ca. quiaverißmile.tSL-lestcftesnon verifimiliadeponcntcs,funt fufpc-Öidcfalfojamp;noncreditiireis. Quarto, ab au-Öoricate textus in dielt can. nee mirum. s6. eifiaßione f. vbi videtureoncludi, | quód oniiiia, qua: fiunt 4i per Arcein Dæmonis, fiue fiant Arte Magica,fiue Necromantica,fiue Hydromantica,vel alia fiini- -li Arte,dicunturphantanica,amp; non vera, vndei» verfi.exhiser^lgt; dicitur.HiscrgóportentispcrDia-bolorum fallaciam iiluditur curiofiras hominu, quando appetunt id feire , quod nulla rations conuenit cis inueftigare: fubiungensiMVfry/r.ycz«-per. ergo Diabolus lub vclamine latens prodit fe. dum eacófitigir, qua: hæreant perfonis, per quas faUereniritur. Ergo auctontate illius (extusvi-deturdicendum, quod etiam iftar Molières fine illufar: amp;: hoc ex generalitate illius text, l.deprecio. ff. depubl. l./.§. amp;nbsp;generaliter, ff. de leg. praß, imô, amp;nbsp;multô magis,cum fint Mulieres.amp; fi qui funt ho-mines,Junt ruftici,amp; perlonæ faciles ad decini-endum. l. cum mul. C. de donut, intervir.amp;rx. amp;: igno- •» rantiadiciturcundorumcrroruni magifira, vn-dc miulieribus,amp;rufticisiurafubueniunr.rfTOf(ï-turinl./.Ced.deiurisamp;’facliignèrantia. amp;ml. bonorum. C.ejut admitti. Prærerîà om nes funt perfona: reprobate? , Sc corrupt« circa Fidem, circa bonos mores, amp;nbsp;appetentes non appetenda, ergóidem iniUis.quod inillisdicirur, dici ächzt. l.tHud.ff.ad leg.Aeiuil.C.adleg.Ealc. l.final. l. à Tttio. inßne.ff. de verbot, obligat. §.idem^,.mß.t]Hibitfexcaußtna.nonpoff. t Iura 48 enim, loquentia dc aliquibusperfonis, habent etiarn
-ocr page 300-zói nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tra^atuf lean.Frane. Ponz.
etiam locum in non expreCsis , in quibus militât eàdetn mio^vt habetur per Pan. in c. nihil, de elect, in c.fin.derefir.inproix.decr.amp;ine tranßato, deeanß per Doll, in l.ßvero.^.deviro. ff.fil.mat. pergloff. dr Doll, in clem./.de fleSdn clem.auditor in verßbeneficto de refc.inglo.in authen, vt ln,i]ut oblig. res.igt;i verfad curationem,dr glo.in authen mi -norit debitor, C.^uitut dapo/funt. Quinto per text, ind, c.epifeopi. quifireâèintueatur, videtur proprièc-manafleadtollendumhunccrrorem, fcilicer,vC non credacurtalia fieri in corpore, fed infpiritu tan tiim, quod pater ex definitie ne, amp;nbsp;recitacio-49 ne cius,quiapoftquam fecit mentionem, quod iUacMulieres teftarentur, fe equitarefuperquaf» dam beftias nofturnis horis, amp;nbsp;fe tnultarum ter, rarum fpacia intempeftse noäis filétio pertrans • ire, rccitaueritque inaumeram multitudinem liacfalfaopinionedeceptain,cùmarbitrarentur aliquid DiuiHitatis,aut Numiniscifeextravnum Deum, Mandat, vtpatetinver. quapropter, eaomnia rcputarifalfa, amp;nonàDiuino Spiritu, fedàma-lignotaliaphantafmatamcntibusfidelium irro-gari,amp; reddens ntionem,inver.ßquidem. quia ipfe Sathanas, qui transfigurât fe in Angelum lueis, cûm mentem cuiufque mulieris cœpcric,amp; ban? perinfidelitatem fibi fubiugauerit, illicö fe tras-format in diuerfarum fpecics perfonarum atque fimilitudines.ii: mentem, quamcaptiuam tenet, in fomnijs deludens, modo læta, modo tridia, modôcognitas, modo incognitas perfonas ofté-dens.perquscquedeuiadeducit. Subiungitpoft-«à, quodhoefolusSpirituspatitur, amp;quódinfi-deli«
-ocr page 301-Delani^Jtd'ExceUentiàJurifVtriuf^. ^^^^ delis hoc noninanimo, fed in corpore euenire Opinatur, amp;nbsp;adducitexcmplüdeEzechielePro-pheta,qui vifionesDominiinSpiritu, nóinCorpore vidit: amp;nbsp;quod Paulus non ander dicere. fc raptum in Corpore, ergo vidit. amp;quödvenitad determinandum non folùm talia fieri à fpiritu maligno,amp; non Diuino, fed etiam ca,amp; illis firni-lia fieri in Spiritu,amp; non in Corpore.Et propter-càfeqüitur, tquàd etiam in cafunoftro, licètvi- 5® deantur hæ Perfonæ dicere, fe Portari à Dæmo-nibus fubHircorum forma, amp;nbsp;fimiliter dicant, fecredereDominam Ludi in Cathedra honori-fico modo fedétem,e(re Dæmonem fie traiisfor-matufn, quôd tarnen debet dici.hæc, amp;nbsp;alia, qua: fe facereconfitentur, phantafticè in fpiritu fibi obuenire, non autem verè, nee in corpore. Qui text. amp;nbsp;fi poffer dici, quôd loquatur in alia feöa: attamen hoc nihil effet, quia, amp;nbsp;fi ilia feâa fuiffet diuerfa ab ifta aliquo refpedu, vtquiadicatur. quod fortè illz videbantur credere, ea fieri à Diuino Spiritu, quôd non videntur credere iftæ, cfi dicant illos Hircos,d quibus die unt fc Portari,cf-fe Dçmones,amp; Dominam illam Ludi efle Dgmo-nem, non autem PerfonamDiuinam, tameno-tnninó videntur fimiles in hoc; quiaitacredebâc ill«, ea fieri in corpore, ficut etiam creduntiftar. Er hoc fufficit,quôd fit fimilitudo in cafu,de quo q uæritur. w not.tn c.cum dileiia. txtra dcconfir.vti.velin-uti. f^l-ßcreditor.ff.deopertsnoutnuncia. Et proptcrea, cùm ille tex.nOn folùm dumnez^vteildiilum, e2,de qutbnsibi, in quantum dicebanturfieridruinitus, fed
-ocr page 302-«7« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TraX4tUiJ0aH.Fr4nc.¥onz.
fed etiam in quantum fiunt à Spiricu malignoj quia cciam in quantum Hunt à Spiritumaligno, damnat ea fieri in corpore, nec vultcaeredide-bere, nec credi ficeaconringerc. Certèconfe-quenter etiam ex codem textu debent damnari credentes ea,qua: dicunt ife effe vera,quia vidé-turfimiliaillis, dequibusibi. Q^um etiam ifi« dicantfeireadLudumnoäistempore, amp;nbsp;quod fubitô mulra pertranfeant terrarum fpacia , amp;nbsp;quodibiconueniatinnumet'a multitudo perfo-narum vtriufqjfexus, amp;nbsp;q,multasdeleâationcs edcndo,bibcdo,amp;coëundo,amp; alijs varijs modis 5^ confequantur. t Afimilibuscnimadfimilialici-ta eft argumen ratio. /. nonpoffunt ff. de leg. l-j.ff.deef-ßc.prteß.li C.delib-pr^te. ednCMßs.dereiud. äi maxime vbiinlegeeftappofitaclaufula, idem in fimilib, ficut elt in illo tcx.inßti.ibt, amp;hdßniilia,ßeeundumBa!. inl.deqiitbui.in z.col.ffde leg. vbi inquir, quod talislcx tune eft etiam latifsimè extendenda. (^habetur per lean.deLig.mca.ßn.deconß.vbiet'tamd.Ant. colu.iz.lt;^per Imol inIßverb.§.deviro.ff.fil.ntat.ói hoc etiâ non ob-ftante, quod adfitaliquadifsimilitudo,yffHn(/«w Panarm.in c.tranßato. de conßit. amp;nbsp;in ca.quemadmodnm, de iureiiir.per ilium text. amp;per d.Ant. in c. non debet. deconfart. Baffin. Et fie ftante huiufmodi texcus difpofi cio-ne, à quaperfubtilitatcsSophifticas, nec argumenta licet recederc,a/ q.2.c.inßituttünis.2.diß.c.f!on decet.f^ßq.ip.dißincl c.enimuerb.amp;fiquen./7.quaß.4,ca. ßquis. $. quiautein, cum concor. videtur, quod non ha-beant obftarc argum.contraria, quia vt dicit tex, in en. quidem. 24. qnaßione^, inßn. qiûcunque aliter
Sen-
-ocr page 303-De La»îi)s,amp;ExceUentia lurù Vtriu/^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j/r
Scriptliram Sacrofanftaminteîligit, quàm fen-fusSpiritusSanâiflagitat, à quo confcripraeft, licèt de Ecclefianon receflerit, ramenhæretitus appcHari poted, amp;nbsp;ea.tjuitßio.e^ CAußt.ia.h£reßs.(^i-bus tarnen etiam figiUatim acparcicularitcrrc-fpondens, vtfichæcpars,quamputoveriorem, ni fi mefiorfententiarefragetur, per refponfio-nes particvlares perfiringatur, quia valer plus quod fpccialitcr fit vel dicitur, quàm quod generaliter. extra debar, ca ßitdfterßis.extradeconfir.vtiß velinutiU. ca. bana. ag. dißinct. ca quanejiiain.ff.~de iniur, l item apudLabeonem.$. boe ediilum.cumcoHcor. dequilm in^loff.ibi, f^pergloff-inrub. Cod.de fer.amp;aqua, dico ca cxinfrafcriptiinonobfiare. t£t primo non ob- ^^ flatprimum, quiacùm tales perfonæfint iüulæ, vte^diäum, cY^ó debetdici, quod etiamearum confelsioeft erronca.necadmittcndaJ^nor.c/A dim poH. Cod. de turn drfadiignorant, no. in l. deatate. §. final, ff. de interroga.adto. co n te (sio e n i m de bet c o n-tincre vcrum,amp; pokibiktVt pergloff.Bald. amp;nbsp;ahos^in l.i.C. de confef. amp;nbsp;pergloff. in ca fin.de confeßin 6.ff. ad leg. Aqail. l.indtNerattus.§.finali.^cdiùa.YcipaünYhï3,!ic Natura.-ergó non fequiturjftæ Mulicrcs fic con-fitcntur,ergócft.- nam confelsiolongèdiftatab aÖu, StquidquideftcontraNaturam, deficitin fuisprincipijs, ergo naturalitcr eftimpofsibile. Prætereà in criminalibus regulafitcr non fiatur foli confefsioni rei, vtperBaldum ó’Ang.int.i Cod.de confeff. amp;nbsp;dicaminfia in 2. not. Non habet obUare, quod dicit Baldus in dida l.ßquü non dieain rapere, quia eius diäum procedit in ha:refi,in quantum perfi-
-ocr page 304-i72 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TrPilatus loan. Frane, Penz.
perficitur in fola mente ex cogitationc,quo cafu bene, vt inquit ipfe, quia cogitatio mentis, quam foIusDcusnofcit,nôpoteftaliterprobari,quàm per confefsionem, ideo ftatur foli confcfsioni, fed cofefsio, de qua in cafu noftro, continet aÖu ab extra, 8c minùs pofsibiilem de Iure, amp;nbsp;Natura, ac etiam minus veriHmilem, Sc ideó poteft dici, quad licèt quoadea, qua: credunt, fit ftandum confefsioni earum, quo ad punicionem, quia ta-lis creduliras pcndct ab ani mo, Sc volun täte, non tarnen quoad hoc, vt quia fie fit vel fie fiat, ficut 53 aflerunt, t Non obftatfecundum,quiacumhsc fianttantummodoinSpiritu, non potefi de eis per telles de vifu déponenteshaberifeientia, Sc iienó poteft dici conftare per expérimenta, quia nonapparentium fiuenonentium nullacftqua-litas. l.fi.ff.pro/uo.l.em qui inprouincia circa fi.ff.ß cer.petoc Non confiât etiam de aliqmbus, qui ea realiter fieri vidcrinr, amp;nbsp;fi effent aliqui, qui ita vellenrat-teftari,crcdercm, quad fi fubtiliter interrogaré-tur.velnóconcludentcrdeponerent, quiaeade node fieri dicuntur, amp;nbsp;in loco folitario,amp; prêter Baturam,vclpotiùs,amp;ipfidicerenturilluli:Non obftat tertium, quia talis opinio, qux fit de dida confcfsione,eft falfa,ergó argumentum,quod fit 54 de ca, eftfallax,amp;nullum, quiadeftrudocon-fequenti, in quo ftat ratio antecedentis, deftrui-tur etiam antecedens. C. defur. l. apudatttiquos.ff.de pHbl.l.ß ego. §.ß partem. amp;nbsp;per Bahn l.conuenticula. C.dee-pift.amp;cle.ltem quia non probat^hoc effe,quodab noc contingatabeffe. l,nonhoc.C.vndccog l tteq^nata-les.
-ocr page 305-Df I^ni'jfj amp;nbsp;ExceÙentia Ïiirà f'tnu^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£;ff
Ui. C.deprob.iumßwi. perquæ lurapottlt etiam dû ti, quo à non icquitur. Diabolus Porrauit Créa-toruin, amp;nbsp;aliquos alios, ergo ctiam Portât bas Mullere''.
Quinirnö viderur pofleartentarî.amp;negari tabs [lOisibAïï'â^ -.per alle.ttxt.in(l ca.eptfiopi. qui ex quo negatralem DeiatJonem. d.-prad ôta aha fieri in torpore, videtur toiifcquenctTnegarejftuma-uunipobib htatis, quonianiquodertpofsibile, t L aoimfsibile. Et tarnen cùm hoc non obfianre non adnnetat talia fieri in corpore, amp;nbsp;negando faûtunigt;præcipiat etiam,quodnócredatur,illud ccrtèvidcturdicédumcaratiooe, quad fentiat, nee ilta a inaligno Spiritu fieri poüe.nifi inSpiri-tu,'\ illulonè. Nam fi hæepofi.nt fierietiainin corpore, non eft 11 edendum, quod rca fimpJici-ter, amp;abfolucèdixiirenr, talia euenire cantum-modo in Spiritu, amp;nbsp;non in Corpore : quia ficu6 quæ return natura prohibenrur, nulla legecon-firmatalunt. l.vbirepu^nantia.ff.deregul.iurit.itaca, qui à natura coneedum ur, a lege canquam pol-nbiliaadinictunrur. r Item qnia loquentis vircus ^j citdiftinguere.fi diftifictiodari pot eft,quia,rr zwaait Seneca, ijueni refert Sali.in l.filia mea. C.fami.erci. qui belle diftiiignir.cftpioxiniusvci itacqdcindiftin-èteloqueiis,rt prehcnditur tanqu mi imperfeélè ^quot;'C^iizns.^tojf.inlßvehenda.pertex ibnn^j.crfi ffadL ^bi). de;ac. ex. ideo d iIb n'pientis op1111 o 1 emper d 1-tUur inclior. l.ropaßt.ff ßcett.peta. bonus text.in l.adeb. f-cumquis ff. deaccjuir.rer.dü}n. text, incap. ht cros, deteß. ffvb amp;iacotuinillctext, m quodctcduspviriu-
S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nu non
-ocr page 306-s^if. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;traltatui loan.PratK.FoUt.
minondebct,cuin fit SpirituSanöo disante fâ-étus, n©Q diftingnat, led præcipiat noncredi ca fieri in corpore, ergo nee nosdiftiligueredebe-rn us. /. /. §.gener,tliter.ff.de le^a.pr^f. l.deprecio.ff. de pubi. tumconcor. iuadet ensni ratio,quia nó eft creden-dum, quodconditoresillinstex. nonrecordaci fuerint veldeChrifio, vel dealijs, qui dicuntur aliquando fuiffe porcati de locoad locum : amp;nbsp;tarnen cum eis non attentis dixerint illa non fieri in corpore,amp; référant exépla EzcchiclisProphc-tæ.amp;Pauli,quorum alter vidic vifionesdominiin fpiritu,Stalter nóaudctdicere feraptum in cor-porc,ergôdieendum eft, quôei nolucrintexcm-plailladeChnfto, amp;alijsportatisdelocoadlocum in aliqüo confiderari. Nam, St exemplis no 5^ eft iudicandû./.ne»jo.c.(/eyêKf. t Item quia ex his,q
rarô accidunt,non fit Lex,nec Rçga]a.ff.dereg.iur. l.ea qua raro.(!y l. iura, cum duab.l!.ßq,ff. de !e^.amp;not.per gl. ml.exhi(.ff.eod.(]ux dieir, tp ex co, tp Lazarus refu-fcitatusluitàmortuis, nonjpptereadebuitfieri Lexdercfurgcntibusàmortuis. érfacittex.qutco-cordat in authen. vtßneprahi. mul. deb. §. quia verb. ^ quod habetur per B. Th.in 2.finten.dtß.ii. ajt.^ in corpore quaßio-nü, amp;filutio argum. e^'per Baj. infuafi mma in tit. de Ang, vbidicHr,quodetiam AntichriftushabebitAn-gelum bonum in fua cuftodia, ne Lex commun is immuteturproptervnum. Facitetiam, quiavt dicit gU« c. ß enim. in ver bo, à morte Domini, ^inverbo, admßerna.depa.dß.2.colpenul.pcr mortem Dei,Diabolo eft adempta poteftas m uncii,amp; relegatns eft ju inferno, vbi erit ligatus vfquead tempusAnö-thri-
-ocr page 307-Dr Lant’js, amp;nbsp;Excellentie Îurü Vtriu/^^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;27f
chrifti.quotemporetuncnon folueturd pcenis, fedàvinculis, vc exerccat vires fuasin malos : amp;nbsp;proptereave toüatnrobiedum deChrifto, amp;g.a fuie porratusabipfoDiabolo, fiueanUmptusex permifTueius, poteft inferri, amp;dici,quód G non conlUt de permiHii Dei,quód nullo modo pofsic veldebeatconceditalisDclatio. tNam,amp;deIu- jy rediciturquem nonpoflcjqui fineadiunóto non potelbrrz« f.z. derebusÊccIefnon alte, vbi dicitur præ-latum non poflealienare,quiafo!usfineconren-fucapitulinon poteft.Sicutetiam dicitur de mi-nore, quiaGnedecretoIudicisnon poteft.Ced.de pradi.niin.lnonfoluin. C. de admintßr.tuto. l.ßeinidem.(^ 1. kxguatutores. Poftetetiam permoduin obiedio-nisdici,ftDiabolusftcpoceft,cur in paucis.amp;ab-ieólis perfonis tantum hoe facit, edm Gr indiffe-rens, amp;nbsp;tentatorvniuerfalis mundi. Et iterum.ft id facit cur nó in iftis tantum, à quib.habebimus teftimoniü ftdelc,amp; indubirat ütt urn talium per-fonarû non admittatur teftimomum,vtexillotext. inc.epifiopi.amp;facitl.^.detefltb.ciui dicinteftium ftdes diligenter cxat'ninandaeft,ideoq; in perfonaeo-rum exploridacruntinprimis conditio cuiufq;, vtrum quis decurio an plebeius Gt,amp; an honeftç. amp;nbsp;inculpate vitæ, an verb quis notatus, amp;nbsp;repre-henftbilis, an locuples vel egens Gt,an lucri caufa quidfacifèadmittat; an amicus velinimicus. ö* foncer.tex.in c.gtiahter.cquot; qiiando.el/ectmda. (!?' in c.cum o~ porteat.deaciuf. vbi fama debet habere ortü à per-lonis Gdedignis,amp;honeftis. Abalijs autem faci-Ichaberinonpoflet, neeveriftmiliter, raiionib,
S 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fupri
-ocr page 308-276 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Traäatus loan. Franc. Ptn^
fupràaddudis in refponGonefccundiargumcti.
58 t Argumemû verodeChriftopatitiirrctorquu* rionem.crgóinefficax.f.yz Remana.cuni gloffin verba, faffra^ari.iS difl Et fic ctiam non mirüjli in d.c.epifio-pi.dicatur, tales Delationes efle illufiopes, amp;nbsp;credences eas effeinfideles.amp;illufas. Quidquid tn fit de hac Dimonis potefiate, principalis cóclu-fio videturvera.Nonob.quartum,quianonfcq-tur, Diabolus nicituradorari^ ergoétOefert ta-lespfonasverè, amp;nbsp;realiterad locüLudidéflina-tum:vtipfginquiunr,vtibi etiam realiter adore-tuncùm in domib.earû pofsit adorari realiter,amp; verè,ficut etiam multæexeisfunt,qdixerunt,fe ita in domib.earû,amp; tépore nodis adorarc. Præ-tereànitituradorari eomodöquopotéNam amp;à SauleRegenon fuitadoratus,nifi in formaima-ginariä Samuelis, amp;nbsp;fatis eft ei, cjgt; etiam adoretur mentaliter. Nam amp;nbsp;Deus Omnipotés refpicit ad cor. Sufficitm.eijfcil.Dæmoni, hominis mentem 5$ habere captiuatä, vt fic pofsit homo decipi.t Ad quintum refpondeturfimiliter, cp non feqüitur, Deuspmittit multaraalafierijergopermittitét hancdelationem realiter fierij quiaeftarguereà feparat)s,quod lex nonadmirtir. L naturaltter. §. in tomuneff.de acijuirpofl.Papintantu exuli ff.de mino.facitc. nottexemflo 26 ^./. l ollitur etiam hæc argumenta-* tioperea, quædidarunts'.inrefponfionetertij argumenti. Prartere à etiam cfto,q5 fiant hic per illufionem, tnfatisjpbaturhomines,qualifideamp; deuotione fint erga Deum, quia non credere, ac odio haberedida, amp;nbsp;afteuerata^iftasMulieres, / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quia
-ocr page 309-CrExc..-' VtnuJij^. 27Z quiafunt abominabilia,probatur,audïentcsefle dcuotos,amp;fide!es,Adf(.xtuiTi apparel refponfio, cùm hæc pars appareac magis rationabilis, amp;nbsp;ve-t3,jferno.in d.Ldiemprofem,nec in criminalib.minus crediturnegantibus qiiàmaffirmanrib.rfi^irto». tPrærcreà ilta pars habet prafumprionem iuris, ^® imô iuris,amp; dcùïrc,vtprobaturin d.e.epifcepiAdcó nó admictit^bationemincontrariiin),r’r«of inauth. fidiainnecejfe.C.dedona.antenup. Item neganua jpba-turctiam eo ipfo quod non^batur contrarium„ ferEdl.mli. C.de erre.aduo.perBarr. ht l iam hoe iure. ff. de rfr.oW.Nonob.{epcitnuin,quia non videtur quid vrgere, propter quod pofsintdici hæc magis ve-ra quim fida, licctin oppofitü vrgeat, quoniain procedunt à Diabolo mendacedeccptore,amp;qui multos nocendi mod os habet, vt in d. c. nee mirutn. amp;nbsp;id.q.z.c.vijus.Sc ideó rcx.tn d.c.epifcopi.à^cit,iiïâ,de quibus ibi, amp;nbsp;illa (imiba ede ornnino Eilfa, cùm à fpiritumaligno procédant. OÖauópatetrefpó-fio ex his,quae relata funt fupra in refponfione ad quarcum argumentum, quia vt ibi eft diâû,Dia-boluspoteft facere adorari m dümjb.propr(js,amp; ibietiamfacereconculcariCrucem. Ad nonum poteft refponderi per id,quod folet dieünoneu* rainusdemodojdummoddhabeamusefFeâum, feu, quod non refert, quomodo quid fit faâum, dummodô fit factum, vt habetur per Bart. amp;nbsp;Doä. in l. GaUui.S.amp;quidft tantum ff.de liber.^poßhu.i}nod ma -ximè protcdit in obiigationibui fpiritualibus: quia in illis non attenditur forma, w habetur per Pantr.in ca fin. de réjoui. Si ideo dummodô Diabolus
ha-
-ocr page 310-3;fl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trafiatui Jean, rranc. Penz.
habeac intcritum hominis, amp;nbsp;fie inrentum ciuS, debet dici, quod non eurer de modo nec de tor-^i ma. PrærcreâadfubftantiamBaptifminonre-quiriturpræfentiapcrfonariim, vtprebaturinc.du-du.deBaptifino infiipemóomnedeftruicurcomo-d o, q u o c o 11 igatur. vr not. in d.l.nihiltam naturale-ff. de reg.iur.ingl. nec eijcitur quisàcommunione fide-lium eo modo quo recipitur: patet quia compa-ratioBaptifmiadanathemafit; etiam aliquando tacilfùsqdâdmirtitur,quàmconcedâtur./,«o»^rf-tim.ff.depeeuho. Argumentum ergorcmaneaefub-latum, quia ad tollendum argumentum fufficit dare inHantiam, i.ci..^.c.ficutvrperi.^perphtlofophum. ç. Ethico. optima indantiarum eh diccre,quare no ne, vtrefert^l.ind.c.ßeut. itVia.s\nlia.nvsiS etia.m tra- * ditgl in de./.extrade regulari. Vlcimôcolligiturre-Ïponfio ex narratis circa intelleôum.e.tynyeo/fz.qui vidsturmagis amicus licerjeacrationabilior, amp;nbsp;magis faucre animabus. quia vt dixi, fi pars con-traritcfletverajinuitarenturhominesquodam-modô ad malos appeticus, àquib. remouebûtur prædicata illafalla. Et propterhoctortèetiam cmauauit difpofitio ilüus tcxtus,quoniam,vt di-62 cittey.inl.captendaoccaffo.ff.dereg.iur. tcapiendaeft occafio.quæ prabet benignius refponfum-rmor. te.vt.inl.ealt;]ua.$./.ff.eodem. qua dicit.in re dubia be-uigniorem interpretationem feejui non minus mltum eft quàm tutius, amp;nbsp;concordat l. quotier.amp;l. in ambiguii.eodemtitul. Poteit etiam dici, quodifi® Mulieres tribuant aliquid Diuinitatis, autNu-minis ipü Demoni, nam adorant eum, vt fertur.
idea
-ocr page 311-Be Ittmijs, amp;nbsp;rxceUenthi Turis Vtriaf^. ^^^f Ideocrcdendumeft, quod etiamfirmitcrtene.» anr, euin pofte aliquid opcrari in virtute eius, quia amp;nbsp;ipfuni quoque in Dominumaccipiunt, Êt fie ex hisreiedisargurnentationibuscontra-rijs,atten:a hac parce pro vera.muka: conclufio-neseliciuntur.Prima,qu0d non ficverum,quod tales periona: portent faeratifsirnucorpusChri-ftiadipfum Ludum, amp;nbsp;oft'erant Dæinoni, amp;fa-ciant ibidem alia.quz facere (vr dicitur}aficrut, quæreucrentiç gratia non fenbendaputo.fed in procelsibusinquifitorumcontincntur.tSccun- ^j da, quod no fit verum,quàd de nodteingredian. tur domes paruulorum,amp; eos ftricent,fanguine eis fugéd o,quod etiam non videtur verifimile ea ratione.quoniamfcripruin eft, tjDeusiuftusnó patiturquenquam inmiicn(3ccrc,d.c.ficudumApo-floheam. Item (juia cuftibct datus eft Angelus Bo-nus,ita lt;;[gt; etiam exifteti in vtero matris datus eft, amp;nbsp;hoc vc refiftat Angelo Malo,amp; fagaciter ac potenter cohibeatpoteftaté eius à nocendo, vtftr B. Th.2.fent.d!fi.i2.q.2.art.f.in corpore rjH^ßioKii,amp;fil.4lgu~ menti,(^per Ra}' infuafumantu deÂng.c.6. Item, quia vt dixi,potcftasDçmoms eft adempta p aduentu Saluatoris. Item qa alias vita,Seniors hominis vi-dereturcireinpoteftatc Dxmonis, amp;nbsp;malarup-fonaru medio cius,quod no eft dicendû.Nec habet refragari opinio horainû.q eft cóinunis,q eft, tp paruuli ftricâtur,amp; fçpè hoc expientiadocéte, qm pótrefponderi, q» non ftricaturp ingreflum domorum de noéle,amp; modo pdiâo,icd aliter,Sc alio modo,f p Incantacioné, amp;nbsp;Maleficia,pcr ea,
S 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qu«
-ocr page 312-iff nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tra^atus Toa» rrane. Ponif^
quxhabentnrtototit.defrig.amp; malef.vc] vtdicit Ar-chicpifcopus Vïo inficundi'parte/uaßtnitntt.intieu de infidelitate.ta./-vermied naturahctr;rlt;-tulo vtentiac infcttojppteranimaininffdans, quod edetiam de meine Petri de Taratafia, vt refertidemd. drehte-pifiepw.Se facit illud Vng,
ï^efito quü teneros ocaltu mihifafimat agnos.
lt;4 tTerna, quódüerhrina,amp;: veraillalentemia, qu3f haberurincompendio Theologix, quantre-fert,eirfiquitar Archiepi/copiu Flo, in prima partefutefum, tntitul.de luxurta.c.4. ver.quantum adJecundum,e\ux elf, quod poliquam Diabolus centaun hommes de virio contra nacuram, amp;nbsp;cos ipduxit ad peccan -dum, fugit abominansexnobilitareluænatura; tale amp;nbsp;tantum feelus, quæ al':era parte concéda, confunderctur: quoniam iftx miferrimæ, afle, runt fc ab amalijs eorum,quos Daemones effe di-cunt,licèt in forma virorum,ab vtraqj parte cum membro bifurcato cognofei. Inciden ter ramen huiefentenriçd, Archiepifcopi videturpofleob-ijci,amp;dici quomodo porcfthocprocedere,cùm Diabolus fit tentator malorum , ac nefandtlsi-musoperator, amp;nbsp;fie quomodo ergôeftdicendû, quôd fie fugiar? fed poteft refponder i,quàd ideô fugit, quia vider, homines ex magno talore in-cenfosomninô peccaturos,vt fie tune fugit propter nobiliratem fur naturæ, raie amp;nbsp;tantum kç-^Î lusjVtinquitdomin. Arebiepifeopus, t Quarta, erfi fanore F dci admitruntur ad tedimonium confeijamp;particepscriminis, vtinca.fideindehare.in ét. quod tarnen non habet locum m cafu tabs
Dda-
-ocr page 313-De Latn^s, amp;nbsp;^xceUentia Turk Vtriuf^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2ff
Delationis, amp;aliorumqu^dicuncurHeri in di-äoLudo, cum fine taks Mulietes illufæ ineis, amp;nbsp;decepræ. Er proprereàcontraalios non fact-ent Fidem nee inditiiim,eti^m ad inquirendum: licèc aliter vidcarur obicruatum, amp;nbsp;vt arbirror malè, cuin difta taliuni perfonarum procédant abhis,qiii per deceptosbominesaliosdecipere quotidicgefiiunr, 2;.^«ic/? 2 c ijuißKe/äluatore,^'d e, necmiruni,amp;(-}nia hot inodo Damone illudente pofient boni,amp; lulH acculari , tiinlt; Damon le translerar indmerfarum ptrlonaiumfpt'cies, amp;nbsp;easoftcndatieimniilccndo per imaginaria vafa flca eptfeopi. Quinta, quad Inqi ifitores debene facere alnurare ilkm opmioittm , quod Eatur ad ipfum Ludum.amp;icu quod Portentur Perlons de Locoad Locum in Corpore,amp; verè, cum talis opinio fir reprobata. Quod puto notandum, li-cèr nouum, amp;nbsp;non obleruetur. f Sexta, ciuó4 6lt;ï pollquam Scientia nolfradt Seïenria conferens addilputationes Theologicas, maxime vbi agi-tur de Execu.ione lulbtia’, quod Dodiores font ^ vocandi, vrafsiftanr procefsib. inquifitomm ac €xaminibusamp;quxifiombus. Ipfi enim funt tra* 0atorescriminalium,amp; nó poll perfedfum pro« celTum differacureorum vocatio,amp; fic oblerut ri debentcondicurioncs capituli,vtconntiijfa amp;c.fi, dehtr.in ó.cumconcor. Quibus amp;nbsp;fi Deo cencedente polfec diti hie quæltio abfoluta ,amp;.• kcundum fiylum Legalem, amp;nbsp;Canonicum, amp;nbsp;lalua nieliori fententia,nihilominusadcorri.dgt;orationcm ali« quorum ex prædiâis, amp;nbsp;vt autoritäre ilbiftri#
S 5 nbsp;nbsp;nbsp;Dv40'’
-ocr page 314-S?2
Traêlatui loM.Pranc.Ponz.
Doâoriîfulciancur.fubijcioquinque conclufi-ones, quæcolÜguncurex nor.per Old. in conf 200. lt;7 aliaspodeafuperaddendo.t Prnna,quóJ lu hoc crimine harrecico debent probationes effe luce niendiana elariores , quia fi in alijs criminibvs hoc cec\a\cit\ir,vtC.de prob.l.fii2Ut,cr de proc.l. gm fen-/f««lt;««,mulfó magisiu hoccriininepn quo fnnul quis, amp;nbsp;crimiiLalitercondemnatur, amp;nbsp;ciuilicer punicur, amp;nbsp;eiuspoileritas propre tea notât urin-famia, fola poderis vita quadatn lenitate reliâa, / nbsp;amp;. in quo breuicer videntur concurrere omnia
cognition urn ^snerä,dequibns letuur, ff. de var.f^ ex-traor.cog.l. co^nitionum numerus. Sc vbi maius pericu-lum verti tu^ibit aurins ell agendum, f.decarb.edi, 1.1.1. addictosfisppheio. §.fidamp; fiquis.C. amp;nbsp;app. amp;nbsp;quia li cxfufpicione quamuis vehementi no debet quis condemnari, extra deprffum.c. Uteras.c^ff depœ.l.ab-fentem,çr^o Sc de hoc,cum fit tantum crimen,debet fpecialiter dici,amp; hoc propter pœnas quæ fe-q u u n t u r, vf est dtclum, amp;nbsp;probat 11 r extra de hare, ca ver-^S pentis.amp;c.quicunijue.f. bareticis. co.tit.in6.\ Secandi, quodlicèt qui leuiargumcnco àFide Catholica deuiat,hæreticuscenfeudusfic, vt C.de baret.l.i.ti-men talem deuiationemplenèprobari oportet per indicia, amp;quæ indicia plencper telles pro-baridebent, rtc./a. erc.l. fi vbt not. ^1. inver. indicés. Tertia,quôdetiam in hoc crimine tcftis non débet officium tellisexcedere, Sc lie non interpre-.tari,nec indicate, w C.deer.mil.ann. Lperhanc.^o.g./.c. judicantem.s.q.e/ e.pura, amp;fimplex.ff. deteft. l. ob carme». «Quarta, quad telles debent deponereverifimb
-ocr page 315-DcLa';iijs,i:^ K:
Via.d/^efi deteß le^.obcarmen, nee per candcm præ-mediratumque fermonem , nee aftatè. amp;nbsp;ma-liciofè, fed legibus arnica fimplicitatc vtentes. , di^^eß deteß.le^. g. ^.pen. amp;nbsp;inauth. deteß. f. fiverbaßu. ' cel.7.-[Quinta,quod etiam infamia,qua non habet ortum àperfonis non fufpeâis , non tft at-tendenda. extra de aceußea cum oporteat, dr ca. inquifi-tionis-hac Old. Quibus add unrur aliæ, amp;nbsp;feeundum ordinem. Sextaeft,quódlieècr£gularitercogi-tatio non puniatur, fi Hat in metis eins terminis, vlrra non progred^enSfVt l.cogifationü.ff.depan. ff de verb ßg l.fugitiuus.dr Lfapè. infin.eo. titd. infictandi. in princ. di^eß. defur. amp;nbsp;not. in legß quit non dicam rapere. Codte. de epißopts amp;nbsp;c 1er.per Alb.in 2. parteßatut. quaßime 167. incip. quant, dr per Bald.tn lept, non ideb minus enim, 6. col. verß. Sexto quaritur.Codic. de aceuß Tarnen Fallit in hoc criminehærefi5,quiaeftdcliâum quod fola voluntatc . amp;nbsp;in mente committitur. cap. excommunicamus. §. credentes. de hare, fecundum Bald, tn dtH. leg. ß qui) non dicam. loan, de An. in cap.ß quu epffco-pHs.^.col. de baret, dr in cap. conßtluit.;. col.de v/ur. dr per Beljmintraä.ßiodeconatu,c9l.2.verßquiscaßi{. [ Septi- 70 ma,quod licètexfola conieFsione quis damna, ri non pofsit,nifi aliter confier de deliâo.rr l.i.§.. iteillud.amp;ibiBart.ff.adSyl.Are.intraâ malefinglin ver.dr Veße caleßeabftultt.ver. ^dßaliquü eöfitetur p Ang.in Li.C. de conf.p Bal.in autb.fidnoiio ture.C.defèrfug. Paul.de Caßr. in l. quoties.^ßquis nomen.ff. de bar. inß. Felj.in c. auditis. ia eb. col. extra deprafiript. Tamenin hoc crimine fola confefsio !ufticit,quoniamdeeaaliterliquere non poteft, cum folus Deus lit Fcrutator mentis.
fecunduM
-ocr page 316-ff^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tra^atiu loan.Trane.VenZf
ficundum Bal. in d. l. ßquit non dicam rarere, é’finßt Fe^ vbifuprà. Dcclaracur tarnen dummodo taliscön-felt;'sio fitverifimilis, velvera, pemo. perBal.cirAn^. poll gl in d l- /.Bald, in l.ßqitü in hoc. Cod.de epifi. amp;nbsp;der.per Cap.conß.^j. (irperAlex, in conßl//6 in 4. vol. vbi con-fulnir,quidam muber fuerat conkflafededifTe venenum viro fuo ad bibendum,amp; quod ob id mortuuserar, nihilominus.quiaiudicio medicorum, ta!e venenum non eratefficaxad mor-tem,confiiluit ex tali confeisione non peße niu-lierem condcmn2ri,c^fac!antnot.perAret. in hb. ma-lefin verbo. comparent inquißti in termina defenßonii.colß. infin.^r per rartde!n,m tradatußioßndicatns.ca.ay.in verbo confeßio.'Et proptetea dieunt Dod. quod Iudex debet inquirere de ventate confefsionis, quiaa-liqoandoaliquiconfcßifuntddiäum,amp;pofteä reperti funt non deliquifle, amp;nbsp;fic ergo non debet fubito ex confefsione reurn condemnare, alias 7'poneretfe in periculo. t Secundo dedaratur, dummodo non fit xquiviocs,pereaquahabenturper Bal tn d.aathen.fed nouo iure.C. deßrfag.vb i di c i c, q o à d pèrillaverba,perquæ quis confitetur fe fecific multafurta eodem loco diuerfis temporibus, quia funt obCcura, quia poffunt intelltgi de diuerfis temporibus conrinuatis,non poterie con • xlemnaritanquam commififiet plura furta, nifl ininquifitioneedet dictum cur,n rqmporisinter-V2ÜO,rcfert e^fiquiturAng ind.trall.ingl.inver.bo, eirve-ftem codeßem abßulit,verßquidß quiz confitetur, amp;peïC/t~ yo/.««fw//77.vbidicit, quód fi inquifitio conféfla-ftapotefi: interpretari in diuerfos fenfus,prifu- *
niitur
-ocr page 317-D e Lamys, amp;nbsp;Exceäentia Iuris Vtrtufe/^. sSj tnitur in benigniorem partem pro conßtente.J^ Je iuäJ.ßquis inteutwne ambi^ua, amp;nbsp;quedsio.extra diacc. c. tum dileät. ^ extra deßgt;on. ca. ex literis. amp;nbsp;Capol. in eonße. (ul.2 iKprin.amp;incimßl.24.i}iio.col.ver.i2.ideo,amp;ylt.amp;fd-(tunt qu£ conßduit Rem.in conß^ j-j.amp;Alex.in conß./S^.coL 2.verßjamenadomnedubium todendum.cß PauLde Caflan {oi!ß.^7^.in2.partenauorum, vbi dc conti.fsione in-dnerera, amp;nbsp;c]uæ poteft cotnprehendere plures eiufdetn noininss.tExquibusintcrOjquôdcùm 7^ licet quædam millier confeffaeffet fe alias in iu-dicinabmraffe hærelîmin mambus alcerius in-quifiioris,quod tarnen ex noua confeßionG,amp; rdapfainon porerar dici plcnc rclapGi, amp;nbsp;quia Vocatusab inquificore addludexamen,ira dixi incontigentia fadi, Adduco ravioncm,quoni-am porcrarcffe,quodabiurauerat harrclun,fed tarnen non proprer vehementem fufpicionem fedlcnem : amp;ideó, quianon poteßquisexabiu-ratioilcfadaex leui præfumptione damnari,ve reIapfus.f.4ff«7an«.lt;/fZilt;«r£fJ«^.noticonftitoexqua prxfumptiüueproccisiffet taliiwabiuratio,dice-barn, quod non poterat ex tali confefsione vti relapfa condemnari, quia debet fieriinterpreta-tiom benigniorem partem. Concurrebatet-iam,quianonapp3rebatdetaliabiuratione,nec de perfona vel nomine inquificoris, in cuius ma-nib.effet faóta.Eticafuit conclufum, lieer inqui-(irorinclinaret prima fronte in partent contra-i'.';m,amp; veHet earn vti relapfam condemnarc. 7'ertiO »dummodo rails confefsio fit iudicialis, öi non faâain fotopoenicentise,/»«i tex.in cßßacer das,
-ocr page 318-iSâ
Tra^fattu loan. Trane. Ponz.
tlohcuinibino.perPanor. extra de off. or.amp;pernot.perTatd. inbarchigerontes. Cod deepifc.aud.faciunt no.perArch.ini. vtilem 22.1]. 2. vbi refert Alex. Papam HL qui cum non pollet condemnare quendam Eptfeopum qui ei reuelaueratSimoniam commililTe ,indu-xit ilium Epifcopum fubpromißione impunita-tis, vt crimen fuum confitcretur coramCardina* lib.quo facto, ported ex tali confelsione priuauic eum:amp;dicit Archid.quod fuit laudatus,quia do-73 lum bonum commifit.t Oétaua,quôd etiam port didicitaceftificatapolTuntin hocenminedeno-uoexaminari certes fuperijfdem arciculis. itaAn^. in l.perhanc.C.de temp.app.col.g.aUe.c. fin.de har. in 6. Dom. inc.ofiiciagt;n.inj.veruin.eo.ti.e^li.Bal.tnl eos. f.figuid. Cod. deapp Pel. in eap.Jraternitatis. col. ee.verfiitem limita in (aafabarefits. extradetefi. lie hoc dummodo Index fa-ciarexmero, amp;puroeius officio, ficur etiam di-ci t u r i n a 1 iJs cri m i n i b u s, rt habetur per Doer, in ca. cum elamor.extra de tefii.per tex.in l.2.f. fipublico.ff.de adult.fi • cundum Aret.in dc.cuin clamor.Arch. amp;nbsp;Io. And in c.per hoc, dehar.inb.^rlo.And.ine.vtofficium,eo.tit.c^lib. Qua: re-rtridiotamen videtur mirabilis,attento, quad etiam in irtocrimineadtnirtuni3ft-tcrte8,in quib. etiam cadit ratio fufpicionis, (feue etiam lufpeâi tertes habetur proprer titnorem fubomationis, vbicxaminanrurpublicatis artertationib. Item quia vbi agitur de periculo animarum,tarnen ac-tanditur rigorofa fubtiiitas publicationis tertr-um,vt habetur per Dom. Ant.in c.atteflationes,col. j.ver.ob^ tttat. de defpon.tmp. Panór.in cap iuraiiit. deprob.amp;per Felj. md.cfiatemitatis. ergo videretur dicendum inot-ftmdè
-ocr page 319-be Lawijiff^ Exeeilentia lurù f^triu/^j. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;if^
ftinflè teftes fuper ijfdé capitulis publicatis atte-ftationib.pofleexaminari, amp;nbsp;ficetiaadinftätiam partis.tNona/jjin hoccrimineecia nóficpubli- 74-caciotelliü,vbi ceUib.propterpotentia perfona-rü cótraquasiiiquiritur imincrer graue pericu-lü,licèc in alijs er iniinib.fecus,(«(/. (/t har. inó.amp;ibi Î0./«rf.afsignac rariones multas fpecialitatis, ied non coucludunr.Dccima,quod potefthacreticus etiäaplur)b.inquirid.f./irr/;oc.ö“f/f./.eff.fzr.quodcfh cótrarégula,/.pijeœptü.ff.deiud vbictiaAn^.ifadicttiér not. Felj.in ca.ex tenorc,m ver.fallit octant, extra de re/c.BaL ^ Ang.inl.fiplunb.adfi.ff.deleg.i.vhy tradirvrpost Bart. materia praeuencionis.Sentétia?améilliuspræua let,qprinsformauitinquifitionejieètaJins pri-us perueneric ad lencentia,quod eftverüj/êuwifea» Alex.ibi, quandoinquifltorcsfuut diuerlorumlo-coru.aliasferuabitnrquod traditur j« deperhoeSe ficineafudifcordiærecurrcturadPapâ.Dataau-té contumacia rei in alijs crimimb. etiam poterie reuscóuériisab vtroq; indicé códemnari,UaBar, inl.fipulcffrf.ffdefep.viol.amp;Balinl.Senattiscdfidto adfi.C. tjuiacc.nonpof. Præuétiotamé procurata nóhabe-r c r ^) d e de re o /M Bar. c^Doél. in d. ƒ. ƒ quis ante, àquot; not. C(gp.incant.fiia./^.tVndecima,cjr.ödoccu!unshx- .^^ retied (cienter, potellpuniri lient iiçrct icus.jff»-duBalinl.i C.dehii^latrlt;f.vbi idé de occulrârelatro-nem.Et facit,quia vt dicit glolTr/iini.« ibi. qui occultât alienûdclidû facit ill nd üyd.eïl bonus tcx.inl. pen.Cod.adleg.Iul.devipnbl Duodecima,qnód hærc-ticus, etiam poft mortem poteft inquiri, amp;nbsp;da-mnathe.i.deprafir in6 3.f q.z infum amp;(.vlt.2j.difl-
(A.qt'o~
-ocr page 320-^^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’^^^^‘tfUfTuan Franc'Ponz.t
ca.tjtiorundam de har.ca^.ßtjuuept/iopus, c^l harefico!, C, dehardicèt in alijsc rimm bus te gu la ri'er lie let us» ficundum Bal Salj.amp;Doct.tnl i.Cod.qmteßa.face.pnffper Felan d. c.fi t/HÜ epifi opus.amp; per Paridem tn tract.fùo fyidica~ tuf.ca.Tf.in verba, mertum, (!rperS.Th.2.2.q.40.c./.vïii idem dicit de occiGsin duello.câryif/anf qua no.per lo. And. inc .infidei. de bare /«4.vbidich,quàdlicè!:cô-dlium poisit damnare Papam viuentem de hæ-refi ^o.diß.c.ßPapa adfi.tdmcn Papacrit index cô-petens cauiæ lui prædeceflbris , G aceufetur de 7^ hoccriminc.24^./ f.rf^/w;rr4«r«y, {- Decimacertia, quôdbona hærecicorum ranquam pubticata i-pfo fiâo apiüntvir .c.2.de prafirian 6. ^habetur in ca. vergentu. de bar. ô'foctant qua not.Bar.in l. eiui qui delato-rem.ff.deiu.fife. c^üod pracedic eÙ2m lapio quin-qiiennio,quicquiddixeritBarJ»Z.2,c.lt;/«4/)o fecun^ dam Pan.vbi Felj.in c.cum nobà.extra deproßr. (^per Doet. ind.ca.2 vbieütex.Si dicit Panor. quod litèc didtuin Bar.pofsic procederein lurib. Fifci vel Principis, habita didinétioneinter bona Fifeo incorpora, ta,amp;bonadelatanondu(nincorporata,vt fie in bonis nondum incorporatis futticiac præferi-ptio quinqueannorum .rrrf,/. 2.tarnenrefpeän Ecclefiannn inferiorum requiritur præferiptio 4o.annoruiTi : refpedu verb Ecclelia- Romanas yy 100.annorum-.vtibilotiiispereum.} Decimaquana, qubd hæretico dcnegacur dud enria ,■ etiam in mulrüm fauorab hbus , ita qubd nee fpohatus pecens vc redit uatur.auditur, nee lidicat illum à quo fuit pereufins, qui a clericus, quod ell excó-m'dc\ica.Züs,Do.inc.innomineDlt;mtini 2j.dtß. Roma in h.
-ocr page 321-De taniySy^ExceUentia Iuris Vtriu/^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iff
^•.fitblata jj ad Treb. Fei. in c.adabolendam. de hare, c. in ed, ver.ßvdroquaß. infi. defent.excem. Car.incle.vt Romani §. tatertim.de ele.amp;Fel.in c.abfilutionis.eod.tit.defentent.ex-vom. Ecampliacur,quia nedumipfenonauditurgt; led nec etiam alius aduocando pro co.c.fiaduerfKs. de hare. Qiiod tarnen dicit Fel.ibi verum, nifi elFec dubium de hoc,quia obieâa non faperent hære-fim manifeftam: all.Old.conf.fuo22o. vbiitadicitfe defendilTe quendamgt;quiaobieda non fapiebanc haereGm nianifeftam,amp;poffunt adduci quænor. per Doâ. intraä. malefi.ingloff.inverbo,Andreamauxi~ liatorem.verßßaut ein dicer etflat ut um, in additie. amp;per Alb. in^.parteflatutoru guafl.ja. qua incifi.ipfe Gandtntu. in rub. debannitu.verflitempone. t vbidicunriquod ilia opi- 7^ mo, qua: eft, quod pofsitaduocariptobannito, eftæquior,quiaofficiuinallegaBdieftpublicæv-tili tatis, vrff. amp;nbsp;C.de poflu.ff.de procu. Lferuum quoque.f. fubbee. ergo quis aduocando poenam non mere-tur. EtdicitOld. quôd ipfe exiftensRomspro dominis Vicecomitibus,qui damnatifuerant de hærefi per Io. Papam 2 2. amp;nbsp;iniufte, petij t procef-fusannuUari, quia noneftfauerehæreticis, qui coram fuperiore defendit j amp;nbsp;dicit etiam obti-huiflePergami. Et pofluntadduci quænotper Bartol, in Ißconfeffus. ff. de cufl. e^ exhi. reo. vbi dici t» quôd Iudex Secularis,cui per inquifitionem Fuie traditus cóndemnatus,amp; quod non vult inquifk tionem facere, de quo etiam pereundetnin l. ma^iflratib, ff.de iürißl.omn.iud. vbi etiam alq Doélli. amp;nbsp;per Inno.m epa -florald. col. fin. extra de off. deleg. amp;nbsp;in c. cum in iurepent as. vodait. vbi dicit, quod Index Secularis,quando fic
T videt
-ocr page 322-igl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TraHalus Toan. Franc. Ponz.
videtcondcmnationeminiulUm, non debet ilj laméxequ!,fed debet ad fuperiorem refcriberci T\efert,amp;/è(]uttur do.kan. Put eus in diel. /eg. magißratihua amp;:adducitrationcm, quia S^ ipfemet Index qui tulit fententiam, fi pofteà ex aliquo accidenti fibi videretur iniufta , quamuis tranfiniflet ini rem iudicatam , haberet nccefie fuperfedere* amp;adPrincipem referibere» leg. /. §. ßquis vltro.amp; 79 f fetj.digeß.detjueeß. t Decimaquinca,quod liter in cafu dubio Index cognofcat regularitcr an fua fit lurifdidip. leg.ß quit ex aliéna, digeß. deiud. tarnen Inquifitoi cs qui lé non intromittunt nifi in hisquîE fapiunt hærefim manifeftè,w ca. accu/â-tus.f.ßine.dehare.ini. non polTunt cognoteerean fua fit iurifdiamp;io, ficundumgloff. indiü. §.fan'e,facit inßmi. text, inca. catemn. deiudic. vbi negata quali-tate lurifdiâioncm tribuente , ludex non co-gnofeit deiurifdidione, nee per no. inca. t. de off. deleg.in6. ftaretur afiertioni ipforum Inquifito-rum, fiad fundandam eorum iurifdiâioneni dicerent notorie fapere crimen hæreticum. amp;nbsp;dicit Fed. deSen.in conß. i}7. in vlt. reßonfone, quod nee banc probarionem manifefti polTunt Inquifi-tores recipere in forma probationis, quia non eftadhuc index,licèt in forma inftrHdionis,amp; informarionis cxtraiudicialis , amp;nbsp;ex mero eius officio fic. Et faciunt qua habentur per Arer* . in ca.quoniam contra, in a. col. extra de prob, vbi aUeg. Spec.
in titul.de inqmfitione.S. nunc traHenw. verß. hoc aatem „ notandum. amp;nbsp;Pan. in ca. cum oporteat. deaceußvbi dicit, ° t quod Iwdici procedenti per inquifitionem.
-ocr page 323-te iarii^s,^!^^.^!^^^ laris VtriuJ^, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ifi
Si dicenti fe informatum de fama, non ftatur» fieft index delegatus , fi veto eft ordinaries, fie* nifi appellecur. Ethane conclufionem etiam fequitur , amp;nbsp;tenet Fclynus in cap.ß clericta. de fora (ompeten. poll Domi. ibi.(\uidlt;]md dieit Panormita-nus ibi, vbi dieit, quod lieèt Inquifitores non poffuntcognofeerean fapiat hærefinl, tamenfi veli nt eognofeere.an fapiat manifefte, fie, quod etiam tenuitidem PanJwfx t. defirt.i^uem tarnen non alleg Pel. ibi, amp;nbsp;ita dieit Panor. fe intelligere tcxt.inc.i. amp;fin. de ejf.dele^iit.in 6. c\vix iura viden-tureontrariari decilioniglofl. zwÆc?§./î«è. ?^ i«e. e.de ojf.dele^.'/bi etiam tenet idem:cum quo etiam videtur tenere idcniFel. fibi contrarius/«f4 y«-perlKeris.2 /. coLverffa'ditdecimb. extra de refirip. Are. tarnen in dill, (a.^uomam contra, videtur tenere pri-wam opinionem, quam fimpliciter referr» Ee adhocetiam videndafuntpulchranot.per Arc. in conffuo rby. in 6. col. ver. amp;nbsp;fetjaitur , vbi latifsimè concludit, t quàddebet priusconftaredequa- ^* Iitate notorij, anrequam ludex ipfius notorij rations pofsit procedere,amp; quod non creditur ludici afrerentiipfumnotoriumi lieèt ei ereda-turad formandam inquifitionem defamapræ-cedente, quia talis affertio eft leuis præiudicij, quod non eft affertio notorij.vtibilatifimèpereum, lt;liccntem etiam gt;quód ad probationem notorij debentrecipi teftes parte citata* Videnda et-iam funt no.pcr gïoff.indiél.ca t.deoff. deleg- qux declarant, quomodoaccipiaturmanifeftum. Erde quibus, praterquain prædiètis cafib* cognofeac ‘
T 2 inqui-
-ocr page 324-29i '’ TraliatHsJoaH.rranc.7omc..
i n q u ifi tores, not.per Ar et.in conßl. 8^.vbi refert Bal. amp;nbsp;Ït. iW.amp;dicit, quodcognofcuntetiamde aliocri-mine ex hærefi orientejamp; pulchrè per Old. inconß i!.quodincipit,infine art.-vbi dicit, quod non cogno-lcuntdehis,qnætendunttantummodô ad con-tcmptum.vcl opprobrium fidei, vt eft crucifigc-rr animal dequoettamperCald.inti deJudais. confi.2.ó‘ . a^.i/.vbi idem dicit, depertinentibusadigno-:vam Dei,quiade illis non cognoCcit,vt habetur .r Pet deAnc.confia.alüs if. incip jpiritualitsr. Fel. in cA. g, pofiulajli.deludais. Decimafexta.quodlicèt^/ !nd.§.
quot; fanè.in ver.faperent, dicat,tquód licet Dxmoncs in-uocare, amp;nbsp;ab eis refponfa expofcere, dicatur fa-pere harefi m manifeftè. 26.q. 4. c. igiturdiuinationeti ramen hoe noneftindiftinétè vcrum,quia, vtdi-cic Old.i» eonßfuo 2/o.cumaöus morales refulranC exfineintento,quoniamaâus,amp;voluntasdiftin-gnunt 'maleficia.j^ adl.Cor.deßcar.l.diuus,amp;ff.defurl. veram. Multùm refert, vtrum inuocentur Damo-nia,amp;eorumrefponfa expofcanturadfeiendunt fucura,an veró ad id, quod conuenit ipfi Dæmo-ni, vcefladtcntandumpudicitiam mulicris, vel fimilia. Quiaprimo cafulicètfapcrent harefim manileftè.rtw^aifzff^^/.quiaattribuitur creature id, quod venir attribuendum Creatori,iuxta il-ludEfaiæqo.ca. Annunciate quæfuturafunt,amp; feimus quod Dij eftis vos: fecundo tarnen cafu, fi id fit per modum Imperij, amp;nbsp;noh adorationis,fit feudunuSc mortale paôum, feeds, quadettam tenet Ica An.in rub.extra defirt.in addit. Spe. ^Pan.in c.i.eo.tit', nbsp;nbsp;nbsp;|
de quo etiamper And, Sic.in conf.jj. inci. In nomine leß, cafus nbsp;nbsp;nbsp;'
ell
-ocr page 325-He Lamp's, amp;nbsp;Excellent ia Iuris Vtriu/^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 ç^
tU faits, quidam pro inueniendofurto, velfciendo aliquafi-creta,accipiuntphialamcumaquacomuniinpe. col. in/.vol. vbietiain per eumlatè per tocum illud confili-um.-anamp;quandoSortilegium, vel Diuinationcs dicantiir fapere hærefim inanifeftam.ita quod talia faciences vel procurantes pofsint puniri per inquificorem.t Decimaieptimificundum oldr.vbi gj fuprac[uod etiam his quæ non funt formaliter hg-rctica,licèt hærefim fapiant, detrahendum dl propter muliebremfimplicitatem.c.rfei«. amp;faél. ign.Li.de iure del.l.vlt.§.vlt. amp;nbsp;de his quifibi afir. int. l.pen. amp;eomodo propter furorem, etiam 15 prouenic cx mulieris atnore, quoniam fcriptum dl, quód nihil furore amoris dlvehemencius. inautb qui. mo.na.eff.legit.§. lUudquoq^. Sc q uia dicit Philofophus zEtb.cotre enim amp;concupifcentix Venereorum: amp;nbsp;quidam talium manifeftè corpus tranfmutär, quibufdam autem infanias faciunt. Namquo-cunquein criminc Eariolo purcitur.ff.adl. Cor. de ƒr4./.^«ƒ4B^,amp;hocetiamincrim.læ.maie^l.Quod viderur notandum,etiam propter muliebrem, amp;nbsp;rufticanam fimplicitatem, quia etiarn eis fub-uenitur propter eorum ignorantiam, vteiïdibium fupra ff.de iur.é/’fac.ign.l.j.amp;C.quiadmitti.l.iuris ignoran-tiam.in Lßquis id,quod.ff.de iurif.em.iud.per Bar.amp;Dec.vbi plenè,anerroriurisnaturalisexcufet à dolo ve-ro,amp; maximè propter ætatem, vel fexum muliebrem, amp;nbsp;an à præfumpto, concludente» primo cafu,quod non, fecundo vero cafu, fic, amp;nbsp;habetur fer Alex.conffuo/o^.m /. wZ.vbi idem dicit de ruftico, Sittidi.tC.Ó'ferC(ief.C0nf2/,(gl.p.amp;CQnf24..col.2.amp;per T 3 Bald.
-ocr page 326-if 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tl abattu îûM.’FïMic.Fonz.
Bald.itil. error,Cod.deiuris, amp;fatti 'tgn, e^faciunt ejuaL'a-~ benturper Ba!d.m rab. C defuinnia Trin, erfde Catho. v bi dicir, idiocas, amp;nbsp;rufticosexeufari, (i errant in ali-quo articulo Fidei, dummodô habeant Fidem implicitam, quia credût quod fauâa credit Mater Ecclefia, nec pertinaciter errorem fuumde-84 fendût. tDecimaoétaua,quôdindiftinâèin hoc criminepoffuntcompelÜ telles ad teftificadum, vtperPan.inc. diledorum. extra de teßibtts eo^. licèt in a-lijs criminibus fint opiniones . Decimanona, quôd in hoc crimine ftatur vltimo dido teftis,licèt primo dixerit aliquem effeinnocentem, amp;nbsp;ficcontrarium eius, quod vicimôdixit, licètv-trunquedidumfitiudiciale cap. accu/àtue.^.licet dt har.inô. licèt in ahjs criminibusftetur primodi-âto,Vf per Mod. de vtroque in ca. cum in tua. extra de teßib. Vigefima, quôd in hoc crimine poteft commic-ti.examinatioteftiurnaltçri. ea. interofficiorum. §. verb, de bar. in 6. inalijsverô criminibus, lecùs per Abb.inca. enmeaufam. deteß. Vigefimaprima, quôd admittunturtelles, excommunicatiamp;focijcri-ininis.ca. inFidei debar, in6, cum limitationeamp; feu dcclaratione tarnen, de quaibi, videlicet, dum-modoexverifimilibus conieduris, amp;exnumc-ro teftium aut perfonarum tam deponentium quàm eoriim contra quos deponitur, qualita-tem ac alijs circumftantijs fic tellificantes falfa non dicere præfumantur. Ob quod ergo fit, vc tiebeat dici, quod perfonis de quibus fuprà, honfitcredendum, cum fint illulïE,amp; rationi-busprætadis. j Vigefimafecunda» quodetiam crimen
-ocr page 327-De LaiH’js, amp;nbsp;Excellent la hiric Vtriu/^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipf
crimen fapiensfpeciem hærefis, vtclliurareper membra Chriiti pudibunda , etiam per lafci-uiam, amp;nbsp;ebrietatem ,e{t punibile, licèc non tan, rum, ficurquandoiurat: induratoanimo, ficun-dumBald. ml. accufatienan.coltfm.j.quiaccu/i. non faße, vbietiamdicit, quèd noneitvenia;locus, cum Maieftas Diuina tam deteftabiliter vili pendi-tur, vtc.fi(juislmper.maled.l. i. amp;quódEpifcopus, fivult, non poteft facerepacemdetali maledi-öione IDci.pcrnot.^^.g ó.c.vtpridem.tnglvflar^ ff. quad vi aut dam. Lprohibere. §, plane ff. de pac. leg. centra m~ ris. ff. mand, l.fi hominem, de verb. obJig. l quiRoma. §, Cal~ limachns. C.deepifi. e^cler.1 ßqnisgenus. Prælarusc-nim fuarn, amp;nbsp;non Eccleliæ, iniuriam poteft rc-mitzcre,vtnot.z^.q.a-c.inter querelas, ér c.ß is. in gl. ér c.ß.iUic. Concordant no.per eundemml i. C. derap. virg.v-bideraptumonialis non poteftfieri concordia, quiaprincipaliterDcuseftofFenfus, in tantùm, quod net Papa poteft remittere talem offenfam quoad mundum, Etfaciuntquænot.perBar-to\. inßtoconßl lày.incip. Quod minißerfiatrum depœ;!!-tentia ér Ioann.de Ana. in c.2. in 14. colum. extra de maled, vbidicuntf quod in ftatutodepacebabitacum ^ö offenfo, non comprehenditur qui blafphemat Deum, nifiagatpœnitentiam, quiaoffenfuseft Deus,habeturperFel inc. dehis.in2.colu.verfifallitprima, extra deaceuß Quæ multum funtnorandaprolu-dicibus, qui modico sere accepte indulgent blafphemantibus , amp;nbsp;blafphemias au dire dif-fimulant, amp;nbsp;pefsimè5 quia rr dicit text, in c. non-
T q nullify
-ocr page 328-îp^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trailatus loan, Franc. Ponz,
»ullif. extra delude, difsimulare non debemnsop-. , probnum eins,qui probranoftra deleuit. Etdi-cit Paris de Puteo,/« traSlatufuo^ndicatus, in ca. anpOi teßof. foZa.a.qu0d blafphemanti Deum nullade-fenliocompetit. Quoddidum tarnen videtur intelligendumcumdiltindionej an procedat ex ealore iracundiæ,vel non, amp;nbsp;an tabs ealor procédât ex iufta caufa,amp; fir ealor inaxiniu?,vt quia fu-itprouocatus.autexiniufia caufaputa exludo, pernot.perPano.in c.i.demalediéîif. Et i'a arbitrer in-iclligendacfie not.per Alex. incofif..ry.in^.parte,amp; Fel,inc.audieis.mantep. col circafi. extra deprafi. vbidi-ciint.quôdlicuitblafphemanti prouocato fein conlequcnri corrigere, quia in ii!o cafu, ille non dabatoperamreiillicit«;fedfecùs videreturdi- nbsp;nbsp;nbsp;J
ccndum,vbinuisblafphemaret,putainludo vel nbsp;nbsp;nbsp;|
aliter, ex opéra ilbcita, quiatabs corredio non videreturexci.iiabilis,cum calot iracundia-tunc no n exe u [et.per Panorm.vbifuprà.videnda tamenfont et-
p,-^ iamquadicaminver.rlprotJunc.'^'VigciïmiLzertiHiVicct '1 regulariterdolnspræponderet culpæ,tamen in fixreficoinmifiaetiamlubricoignoranti«, proprer nobilitaté fnbiedi culpa præponderat dolo coinmiffo in abo criminc,putain hæretico, quia rftdclidum grauiusquàinfithomicidiutn.N'am hæreticus ponit os in coelum, amp;nbsp;blafpbeniat Deum ,vnde proprer nobibratem eiusquem offen-dir.eft ^r2n.-\ms.itaIiald.quialle^.Anoel.inl.t.in u.cola.ad fin C.qniaccuf.nonpoßQ^od didum tamen puto in-tcUigendum (ecundum not.per Olà.inconfil.i/o, 1 ^rtUt«m fitpràm iô.concl. videlicet, mfi in non fa- i pienti-
-ocr page 329-De Laiftÿî, amp;nbsp;ExceUentia luris Vtriu/^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g^^
pientibushærcfim noHmanifeftè.quiaexlubri-coignorantiæeisdctrahitur.f Vigefimaquarta, 88 quôdinhoc crimineexfolafufpicione procedi-tur ad inquifitionem,quamuis diffamatie non procédât, quxin alijs criminibus debetpræce-dere.ficundum Dom.Ant.Innoc. amp;nbsp;Doit, in c.cum oporteat. deaceufvbietiam Are. csl. 7.pertex.in cap. officium.debar, in lt;5.quod etiam lie et.Spec.in tit.de inquffitione.§.i, ver. verum.amp;in addi.Ang.in lib.malef.ingl. in verbo,hac eH qua-daminquiftioperDo^i. Quinimà fecundumBald. in (onf.7ç.in c. regulaturis.tn^. vol. in hoc criming etiam exfoiafufpicionc habente ortumexconieéturis proxima veris, vt ex confefsione foeij criminis poteft procedi ad torturamjicèt in alijs criminibus infamia ,amp; indicia debeant præcçdere. ff. de quaß.lmaritus.amp;c. confekio focij criminis non pro-betaliqualitcr, nee etiamaliasprobationes co-adiuue',prxtcrquam ad inquirendum,quia talis eftinfamisfacinorofus.vilis perfona,amp;iufpeâa, vndceinon crcdizar.lfi.c.deaccuf.potcrit tarnen, fecundueum ibidem,reu3 ie pürgsircyperno.inc.atficlerh ci,extradeiu.dicens, quod etiam inquifirodebent dari capitula, amp;nbsp;did a teftium, extra de ßmen. capit. licet Heljf. amp;nbsp;capit.qualiter,(ir quando,el.2. §.debet,de accu-fat. nih fortè hoe Hat per fubterfugia, amp;nbsp;contra . faétinotorieratem, amp;nbsp;publicèinterfit potiùs ad pœnam procedere,quamdifferre.Coz/.z/f/fr. l.pro. uinciarum.aliasincipit,prafdes.]Etdicitjquódconie- g5 durasfufheientesin hoccrimine committunrur arbirrio iadicis. per not. per Barto. inl.fi.ff. dequaßie. Sc quod conuerfano cum haretico eff magnapræ-
T 5 lumptio?
-ocr page 330-jÿf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TrallatuiIoanJraiie.Ponz.
9Zgt;
funoptio: quia mores foroTanturàcoriiunfto. C, decâbort. l.ficobortalis.libr.n.ff.deremiht. l.non Bmiics. §.4 barbarif.exirade pra/ump. (apitJiterof. Nain qms bonus vel maluspra-fumiturpropterpatrem. Icem ex conucrfatione. Item ex magiftro, quem quis h a b e t b 0 n u m, vd m al ii m. 2.qatfl.7- e.peruenit ad nés. iS.g z.Can.Jap'e.deadtl.edtc, l.adiles.^ Pedius. vbi glofï. ait illudSapicncis: Cum honisambula. Vigefima-quinca, quôd in redeunte ab hærefi requiritur feripeuTU.c./àhibemmum. i. qHaß.7. not.gl0.incapit.i.de cenfind. licèc regulariter adprobationem aôus nonicc^aira.türïcriptarzivtmidaglcjj’.quaenunier.a alioscaftis/jseciales. t Vltimô pro nunc, quiadixi/a-/urà/.cow/.quôdconfefsio non débet efleæqui-uoca,alias fieret interpreratio pro reo,addenotper tely.in c.audttü.cel ant.ver.limitafecundb.extra deprafiript, vbidicit, quôd imofauore anima: ad faluterh, amp;nbsp;in foroconfcicntia:,femperfienda interpreratio indeteriorem pa.rtem,per net.per Pet.de Anch.in con-filto/7o.incip. prima facie, eum multisalifconcord.Et addu-(itHof.infummadeluda.^.amp;inquib affinem, vbi refert Hoft.quód fi aliqua verba aliquo rnodo eflent ex-culabilia, quôd tarnen debent potiùs capi in ma-lam partem,fi funt prolataà malo homine. Et ita dicitfe feciflecondemnarequendam ludaum in quingentis folidis regalium, qui cùm redderet corameocompurum, amp;nbsp;leuafiet mannin verfus crueem, dicens, mallem efiefulpenfusficutille, qui ibipendct,quam reddere ampliùscomputû coram vobis, amp;nbsp;feexcufaret, quodintellexerat d?,quoi;jamlatronefufpcnfQinfui-ca,quipender bac
-ocr page 331-De Lamijs, amp;nbsp;Excellents ïurù VtriuJ^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gj^f
batverfus Scptencrionem ficüt Crucifixus, tarnen dicit Hofti. quôd de malo verbo amp;nbsp;de malo homine nô debet præfuini, nifi malum, idcô,amp;c.
vt etiam c«teris iniponereturterror,int6r-prctatus fuit ilia verbain malum; Ad laudcm lefu Dei.
Amen.
FINIS.
-ocr page 332-FRANCOFVRTI
APVD MARTINVM LECH
LBRVM, IMPENSIS HæREDVM Chriftiani Egenolphi.
-ocr page 333-rW:.-
-ocr page 336- -ocr page 337- -ocr page 338-