E C weoƒoliIw iu^icio,nee temcrè o* ^ fortuite» bdjee aduerfus ^aracelfum Di ^ut^tionci i)iÏ{itMi,ïrincep5 iUw/hiJ?i‘ gt;ne.Nlt;m ^ dwibortt^tc ^it^; exborta-

JÄ tionc'ptrorwm 4oar»M,virt^«c pe'^ Ue fr^ïUntyïimorttm motuj, t7 ^tr^wwoUw newti^iut ‘Jenwndiï dut UwibuJ ^erjuafm fin certamen hoc tan^ ^waefcndi.Ïlu5 lt;ipMdme^tr4lt;in’dlMcrunt, fwdü. U ÏdïaeeljÏ (quoï tune occd/ione JiJJ^wtation«;, niter a^iam de Stibii ^»iribui n4t«e,iter«m eMlwYe forte cee , nbsp;nbsp;nbsp;t”^’'\')nonmodópoytcntoji5lt;rf^^wciojtïer»'0)t

\ ^t'ionwvK pleno^ inuentebamMiinifeÏlam iTf^ ne ? \ nbsp;nbsp;’‘JS iHamimbietutcm gt;nbsp;ewm^ nenanefe 1^*

\ fgt;‘t«^wt,»w»iw{ mirabdr.EtJï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;abf^t

Ja^puoSafiffi, inepte, monfiro/à ab omni turn (ènfi,tu rationé ailing israbhorrentia, ÿi nentà/n ar^umentiiri futaHJa,(juàm riß i^r comploßone manuu ac^edum (X* /dodenda yidedtar.P'enttßntjputOjyiri corda:i i^ftrif deHtes,7iedi apertam Ïiidtitiam lo/i^o ar^umentontnHn Eliirefellereßuderentyplif^ex ea ddi^eatia deJecoriS) ijiidf/i^orM^bi coffiparare/ït. Egoautern horuttmibi y el metuens yel deßerans pietatii ac yeritatis deßgt;ß' non alacri anbnoßßepi: nee dabito auic^:iatn,tiuin gt;nbsp;limLis^Jiitdium Veoprobenturßidum Ver o bor^y^ ns oninibns^ratu/n accepten j,ß:fiitaru/n. Er^o inp'i‘ jnaparte hoe eßßdido, vtpubheè prodeßem omnibiH^ eonßitarem perßieue acJalidèjintjurbi^pleripteoinn^^ yideturpeccare.Qßsenim opinaturfi^hjationibus^^ (juandarn ineße? Qßsßperhitioßtf ^Korundam mditi^ nèsjMagorum neßrios außiSjLamiarum tt^ßmUbi’^^^^ natas execrabdesßrmitef credit irritos eße? 'E‘ijß^ dotins adhuepharmaca iC^is oßerrißb m^mero rif^^^, deßnito : t^ao nee maiornec minor putatur V tilts eß'^^ nocere creditur. Sic in notninibäs certorum in^^ rumpronunciatispvim exitioßtm meßeperßea/ian U^^^ plurbni. Quare autprorßts non eßerimt talia,aitt cub^‘ fatione deßuentesproferunt. ßlultum Veßibus tril^^^ multi. Elec défunt, c/uiplurimum referreputant,^i^r ina a^er decümbat. Sic in herbarumcolleciiont^mf'''^ mmu pràpariitone,al!js^pluribus^rauifiniè vlbl’^^’ c^aturNoxias haßeßperßtiones, cum nonfolwn^lß^ ri ac yehementernuzeri à EaracelE notaffètnjVtrtiti[

if^p^iquot; bbjpheniia/ y^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;co^nouii^em^prifnam inßttuti ope=

rit ^(^^^^^äefenßonem etpeFhlent^imorum er* fan 7 ‘'^’^'^^‘^^‘^^^^ continere quot;Vobii : Vt,^uibbros eiHó ^^^^^^ß^^^b/cianta ^lühusßhitem/^rfiit. In al* oiß^^^jr^^^^^^^ ‘^^^^^^‘^ ^^jß^^ (I^äraceß ex* ^(ï ß’ ^^fafnum abire,adeo^adnihilumred* ^^^‘'^‘^^‘^^^^^^^^^^^^^^^^‘^^ examinata,f2on flp^‘^^^^^^ßfii(tida, quot;Verüm etiamdamnoß admßa Quippe opérant dedt,ygt;tphdoßpbi^f P^obamn^nos i^ß^utmur, principiaßmiißintis ^'^’^^^^^babifparerumeufdentia isrßtßmm teßimo* certa,ßrntaßlida,'Vera)rebui conßntientia ß ^^^fn:^due)ßriorMm autem rationißtßbit^,rebus ^^f^ÿure demon^irarem.Et^f dit etiamj^uiphilo ß^fperam nun^u^nidederuni, acproindedi^uta* ^J^^pr^^^^^^^’'^^^^^^ ^^^^^ß^^ yßae^ua^i capacesj catßm reliHam mtelü^erentß Deo ^f^ perbo aßen et comprobarij 'Pa* k\^‘'‘^ ^^^^b^^^^‘ ^. damnari, qttdnipotut darißime p ß'^t ‘ Q^dporro lllulEßtmo Celßt. tu^e nomine^ PS L A V DA TI s s i M E, Itbrum '^ o^^^i^tn in publico apparere yolui, tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^ ^^‘ T^^i cum^quie in eo di^utan*

^‘^^P^^^inßedent,partim adbonaruni ar^ /^^^''^^P^^^^^^‘^^h^^dtóltidebaturilli Principe rß^du^t qui i^pietatis amans f^opdmarum ar* d^fiiii^t^ dq- intelli^enspfibltcte ab onmibishabe*

r R AK F A T I o. . ^^^ tuf, Q^ml^erolftetatiißudiumi^ßneeru^^^^J .^ tibijint corelif tumabaßurima docent, turnw^^^^f declarac,quo(i erroribu^ ac fitperflitione t^'^fià^^i^’. Ecclefytitnperio tuoßtbte^isdßalßedoblrin^r^^ '^ to repur^atis,yerum yert Dei cultum conßänM'^^^r,^^ ter tuer^, Q^nta deinde beneuolentia ^ßdubt‘^^^r tes,excites,ameSfCoU^,nutrias,promoueasbonäffif^ , tiumßudia:quo amore harum profeßores etJ^T. ple^arü,foueds,omes,ampltßces, nullt neßeiunt. g^., imà y el ex eo /fer/jfidunt omnes,(iuodnoßlwn ttj^ ßme in bonis Itteris yeßtum intelli^t,yerùni ^f^^’'‘j Iios tuos 'Principes rede pricclare^ inßttuißinmd (^ yoluptateacßudtoprtecipere yidëtacaudtunt. ^^w'quot;'' htcc omnium dutaxat recito,ne ddearaltud a^ereytiß ^ud a^o. 0^priuatim ex DJoan. Hußno, Cebtit^ cellarto,ytro multifada eruditionepolitißimo, actiui^^, marum rerum yfi clarißtmo, (r D.Thoma Pkt^ß. Maiorumßiorum elaritnte, turnpropriayirtutenovV mo,depraclarßtmis excelß iamp; Heroici animi t^^ tibuf,corporis bonis,alß^ tum fortune tumindtf^ . nametisaudiuijßlentiopr^eterire ob id yobii,fi^^.i. Celßt.tu^yoluißfeyidear. Satis babeo,cjuo(ltu^ ^T' eos pro^eßu^ßeciße in bonis arttbus nofiitur, yt^^^* dicare b^ec nojlra, i^ aduerßs ini^uos calumMatttti^ ßendere,publice doti^ue omnibus commendare ydiäi’ Quamobre reuerenter tuam Cel. oro,yt hilartyuliuboh ^uodoßrimus lußipias,otio dato perleras i^ituUctiA ßredaßyeraßpietati, ^u^ dßutamus,foßgt;‘^^'gt;^^

^oi ^^^^''^^'^gt;f^lt;^^^(f^^ malewlorumtwnfis fortiter j .^^fendtis. Erit hoc 'Deo ^atum, tult;t Celßt^ ^^T^fi)^ii)uhlic^ytileacfilutare. Deus opt.Max: Ifitudinem ad nominis/uigloriamper multos de^ ^t^smnos incolumemfert^t. t/dmen, Calefid.Martij. vimo m;quot;d. lx x n. - . r^f

’?^GÉ,NKR A LI A' QJZAEDAM CAFÎ .'ü^ïTi^ Hnvs SEC^NDlAE Pi^fR-'.y quot;^ * ' : i lt;_ tù (itj^utafionum aJuerJùf Pa-

Jo T cadatu de Ortu, fpeciebus, amp;nbsp;materia Meta! « rum: in quo famofade MetaUorum tranfmutatio quxftiodiUgenteramp;fuseenodatur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

11 Epiftola deLapidis fabulofi ( quiinPalatinati Rhenum rcperitur,hiftoria,ortu,natura,amp;cauii^,

NA PÄRS ALTERA : IN ßj^ A PHILO-ßphia Paracclßclt;e princ/pia ^.elef»CM-ita exjgt;laraffti^.

V R N. Etfi ex praccdentccollatioiie permulta notaui, qua: fortaffe nun-^ quamio mentemanihi veniflcnt.co-^4ucnomine magnas tibi habeo gra-tias, cupio nihilominus, amp;nbsp;quidem

® mulrb auidius,quæconfequuntur,au ''ff^'/^.'‘^®'^^'^’°*^^^lt;^igt;quôdillis,quæcontrapietarern ®«tttiaitParacdfus,fidcni nunquam habnic fed fic legi,quafi nonIcgiflem. A philofophiaipfius acmedici- 1 na non fic abhorrco .• videtur emm non prorfus nihil ^nciquod adfert. Quare enixe te rogo, vt‘hac in parte ^'iwuarc,amp; ex dubitationibus euadendi viani mon-'^ffveram reftamque non graueris, E R A,Libcnter, Wtuminmeeftjè vepreto ifto teeducam- tumo-otircum(pice,neaculeos amp;nbsp;fpinasinfixas.animotc-

. “’'^^’care viamtritamamp; expeditampote-lä^?®*°®'’l’slubijcerc valco : infixas extrahere no-pUti ' ^ ^^“f^i-P^fOquot; Ergo ficutinfuperioredilce-innr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eiusiinpietatempatefeciinusrita afini ^^®^bll9.tione incrcdibileni inrcitiam,amp; plane ^Mitatem aperiemus. Vervun ne reinere va-’ ’^'æ^intracertos'ritnitesperinaneamuSjdcPrin-pffjpp^fjp. cipVSfcru/u abinirio difputabimiis.Hincadelcnien-^î^lt;Xcorun^^||ifl;iQ^£fJJ^q^æ^^^^. affiniahorum luntj

progrediemur ; Ab his ad mida imperfcfladcfcentlt' mus: mox de Generatione cum quaedam dixcrimitón; naturi hominis cóntemplationefincm fccundæpjri' imponemus. Antequamvero ad rem iplàm accC‘‘^ mus,generatin'!de philofophia dodrinaque Parad' fi quædampræponcmasrfimulq; de Dolore kup^ ceptore ipfms, adeoq; de naturae iUo lumine, qu^_* omnibus propc vcrfibusinc'ulcat,quötiesincóuio‘’j rum campos expaciatur (quod certè nimis tepef’^ dideremus. Sic enimfiet,fpcro,vtexconlequcntit’''' plurima fint clariora F VR. Non difplicet confiB®®'. eupioenim iampridemhacderealiquid folidico?quot;' fdrjctlfM o - ^lt;^cre. ER. Hand puto apud te opus effe multisarga^ mnium bona tis,quibus Paracelfumprorfus rndem omnispblo^ mm artiuim- phixabfl:rufiorisfuiflc probem.Etcnimquilibro5^^ fcht^.[uit legit,amp;,quamingeniofasrerum dubiaramcaulas’‘^

fticum,artiumq;liberaliö omnium impcritift hu®' VarjceljMfuU Magü extitid'e noninficioGpoftqiplcpræclaræt’®*^ Ma^i«. artis peritiam fibi arrogat.Nuper mlt;hi virpiusA‘' indudrius,D. Georg. VetrerusParacelfiamansamp;■ ( fus, afleuerantifilmè affirmauit, cum Magrae nd®® perquam ffiidiofum fuifle, amp;nbsp;cacodæmonem ha®^^ Parice fut « ÿj^j, ^^ fociunrnommare confueuiffe. Nibi^®'^ ‘* i®'q^debat,metui,quonens ebrius erat(crataot^ j

quenter)quàm vt agmina Diabolorü accerfertf^ ^^^j farpenumcro facere voluit(fpeciem artis fiiç««!’^' ^,| fed àmerogatus omifit. Cum fobrium monw®®'’ miffa ifthæe faccrer, quod Deumgrauirer öfflt;-'n®d^' quodque ad extremum trifte ftipendium foüw^^ fet perfoluere famulis fuis diabolus: refpondeb®^ non multó póft receptui cantaturum effe. fuit h^. Paracelfi cornes indiuiduus biennio.amp;quarraingt;®r Wii parte p« Attftrfam» Tranfyluaniamjÿasqn^j^^j

^flCSêUitifequcns: vt Chirurgica ab co docerctur: ïh7^^ ^°^^ profitcbatur. Toto tempore,inquit^ quo ^PWipfum vixi,nequeThcologica,neq;PhiIofophi“ ^^’''fquemedica extra chirurgiamtradlabat.Non po-^oncredcre.quæmihi refcrcbat,primutn quidem ‘^piuseftideinde quia Paracclfum amabat,ciq; plu-1^’unifedebereprofitehatur (ne forrè exodio com-Ulorauiflc aliquid pûtes ) vt qui librum ab co acce-jij '^wanu eins propria exaratum iuftæ magnitudi-l)nf'®^‘^’-^’onfiw®ntcin,q«i-bus in curandis vlceri-^i^quot;,’’dolcbat.Tertió,quóddcfeipfo (cribere non eft ^j Wc in Magiaplunmum profccilTc, eiufdcmquc .f^fcadniiradaperfeciflc. Quarto,qiiódomncs Ma /hartes 11} li bris fuis paßim ftiidiosè défendit, lau-d^'^onißiendat, prxdicat,niculcat. Quinto,quodÛ Connies alij.quicunq; familiaritereum noucrunt, ^ ’ccertaconftanter affirmacunt. Demum quod ex i^'Puliseiusaliqui magnifuntimpietatis huius cul-tr?^'^''®®l'‘’uk)-ataMagiæ vfum ei non adimo. Arb^ f«.!^’® -Ch^wiam ipfum non leuiter folum amp;nbsp;per-^•j^''®^^^§‘^^^’^^^pr'orfusûudiosècoluiffc.Si quid^'^

gt;ion ’*°.®^“^^ pharmacorum quorundam præpara-(^ ^uocnit.Q^aaquam fupcrioribusdiebuse viro itgt;qij^’^^‘^^O‘lo^fwA’ expericntiaclariffimo, amp;nbsp;int(/'?^'^^'®fcrcitatiflimo D. Balthafare BrauchioD. BiMtaftty ^'cat^'^’'^^^^’'^’’^^^^’*’^ artificiofasper Chemia me- ^rMchiM,m9 Maffêb'quot;*^P'^P^’^^f*°**®5à Hyeronimo ScaUcro, amp;^^^^^' ff3n»oT*^®’™cdicisNorimbergenlibus,amp; D.Vuolf-fc Hi ■ quot;'''^'‘''^’'0 Auguftano vfurpatas amp;nbsp;dodasfuit dan *^*”^^^^0 i*^ Chemie perjtia Paracclfo non ce-tn ƒ j^^^^^^'^uiaacmethodumveram non damna;

f'æd/riidiù/îinmèobferuarunt. Equidem remedia '*ïnoufaciunt artçm nouam Duo ergo concedere aa

jpP'poflumusA’tamp;Chemicus fucritac Magus. Quilt;i pr^rcred fciucrit,hon facile dixeroXinguarû omnium» ctiani materna: ignarus fuitiquodomncsconfitcrino bifcümcoguntttr,qui oratibnem eins■ confidcrarunt In lib. de Caduco matvicis palam prxcipir,nc quislin' guas addifcatjiriqvi^ éis fe exerceat, qüod dainno' fum eflehoe fludium pufarct.Logicxartis,quavnn'f mmàfalfoaptè diftinguimus, amp;: quid in re qualiM inlit veri aut falfi,propri; aut alieni,rite comprehendquot; mus,nÔ modo infeius fuir, fed procertifsimapefted^'

buit.Siccnim alicnbidcripfit: Irrcpfit Logica, quæni' turœ ac fapientïx.lumch obfcurauit, amp;nbsp;peregrinSdn’ drinam inuexit.Sic nafutæ parit er amp;nbsp;Spiritus fandlf* menextindum elf : quodforte peccatum fitinSpf turn fandum,ncquc in hoe neq; m altcro mundo r^ mittendum.Moxmatre nominat peftis,odij, rixamn'’ litium. Hunc tu philofophiæ noticiamhabuiflep»^ bis,qui ab illo inftrumento,fine quo rede iudkam®^ feuras amp;.difficiles rationes nullus vuquam-potmt-^' toperè.abhorruit ? Multó fanius AfiftotcL'docuitX furdumefleynacum feientijs modu Icicndiaddift^'^ velle.Abfurdius cft,nullo pado eum perciperevcH^’?' nihilominns. rerum difficilium fcicntiain pro^f^^ quam vixpauci egregia linguarum peritia pr»^i. vulgari Logices noticiainftfudi, eonfequifunn®® bore poffimt. Si praecepta Dialediccs didiciffd» ”. quamfcripfiiretinlib.de Perte, quæ hic fubijeia®-rant,inquit,qui Artrono miam,Ph il o fop hum, » einam dicunt differre,cum-vnum quiddamfintf^ ^gt;nino enim tres artes nonfunt,fed vnica. (^aletn f^ tabimus philofophum efle,qui differentiamint^h ftronomiam amp;nbsp;mcdiciham nullam intelligerepot'“

Omitto crafliora, de quibtis ordine agendum crit. BV Rl. Miroqhanc intempcriem propagatam im ^

pulos, Etfi enim Paracclfi amans amp;nbsp;ftudiofus ipfe fiji» gt;nbsp;‘ïunquam tainçn omniaciusdida fadaque probaui. ^uni qnidam.iadare audet, fc vlcerofam categoria-rum difpofitionem ad (anitatem reuocauiült;:,non fine feuoChirurgiieininUleriOjatquevnuinpanificium o- ^”P“’^”’ ,‘‘‘'' mnibus modalium fubtilitatibus,ieiunisque prædica- dipatdeMci. ®cntorum digeftibnibus anteponere. Sanè cumven-'-to flunt,præfero ego quoque panificium Ariftotelis . ^philofophom de his rebus difputationibus,At cum animas durit veritatê,longé magis explet eius famem ^’^'ftoteles,quainpiRores. ER. Sinouiscenforibus fi-«rohabere velis,putabis nullos alios categorias intel Wegenerumque amp;nbsp;fpecierum ordinationes antei-plosnemincminfiitueredidiciffe. FVR Cnriftafu-BÜbntAriftarchinoui,quïE nee vituperauit aliquan-do homo prudens, nee aceufaturus eft deinceps vllus 'utelligetis5ER,lncaufaeft,quódfalfanouaquedog- , -U'atajmó'exitiofadeliriafe non defenfuros vident,ni- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;”*

“paus cuertant omnia;amp; non tantum ordincs rcrunv^p^j. bxent,veivitn etiamloqucndieonfuGtudinem peruer ^tlcdrco non contenti funt fuis quibufdam barba-^'Vinauditisamp;vcrè tartareisvocibus vti:fed redum ™'’P«nominumvfumlabefadarc ferió nitütur,quó '«fic rudibus fe cxcufent, cùmfubftantias qualitates,

^ contra qualitatesfubftantias'effe'ac fieri inufitato ^^efetibant. Et quanamaliaratione thefimfuara 'wur ,fi à turpi return atq; nominum confufio-quot;eu adiuuentur ? Veriim enim nihil aliud confe-

S'^^^ d'-ïbd omnibus probabunt, rede Ari-nef ^quot;?''-npfilTc, Thefuun defenfores quiduis per-P ^^‘^d'.qiiani errauific vidcri; F VK-Quidfibi vo-üntcumficfctibunt ï'Nos prædicamenta in morbis ^ ' coilocaRiiis^5^oi;xmorbos in prxdicamentis: amp;nbsp;figna-tunsexradieibusordinatèeducimus,non verb' tadi-

CCS in anguftijs fignaturarum coHocamus : óen Offline rebus accommodamusjion res noniinibusfiibrait«-mus. ER. Aut medirantur calumnia, aut quid carpant Cite^orif ne/ciunt. Categoriænamquefunt veluri eJaflesqu«-' quid fint- ' nbsp;nbsp;dàm,fveitft»Tuv,riuc conceptjonumanimi fimpbeiunn

Efenim nonconfidcranturres inPrædicamenfisaWó lutè,quatenus extra mentem conceprionejnquenp-^ ftram ßibJ[iRunt,/ed quatenus fiibi/ci ^pradicaria’ ptæfunr. fiiicquatenus di/crimina /ccundaruni con-ccprionunifquas vuige fecundas noniinanr intenrio' ncamp;)cii appiieantur. Vt enim difinidjEc/rentnonc^ neq; cöfundi omnia efletncecßbdi/pofuminf fapiefl tes viri renim omnium.notion's in decern veluri oriü nes,quos àprædiçando vocaruntPrædicamenta.Nub

1 Jus neJeit/ùJîJlanfiam corpoream pu/qua inueniri o- I mnibus quaJitatib.carentem NihiJominus iMintii I in proprio gencre mcriro coJJocamus;amp;in aboruf' ƒ Zus quaJitares : proprein quod fubttanti^ conceprio / totogencredivert à comprehenrippegpaliraris.Rr^ l ira propemodum Jiabet, ac Ci imperator exerdtum e^ I varijsg^tibus coUeäum lie difponeret,vt GetmanoS, / kalos,Gallos,Hifpanos,in fax gemis acie quofq^ cpa6 j kere oporteret. In exerdtu Cic ordinato, qin Gallium nbsp;nbsp;/ aut Irai urn in Getmanornm acie,aut Germanuni ioi^' nbsp;nbsp;/ lord dakeinucnireconarctur,mcritó riderctut'^^“^' f tb magis ridendiüint,quiin fubkantiarum clakcoüi- nbsp;nbsp;ƒ htatem,autinqualitatüordinerubllantiam vdqin'^' f titatem quatrunt. FVR. At non perinde facile c{lqigt;^‘ ƒ litates à Cubkantijs dilpettiri, atqnc Germanos abb^^ nbsp;nbsp;l lis feparace.Quare non redè videntur iUx abhis dilHn gni, cum accidentia km à fuis kibicäis infcparakilii,

P A R s- 1^7. T E a ^. quot;nbsp;y feparatim à nobis intclÜganturrqiiödquc Iccundi con teptn-squosfecundasintentionesvocari dixi, diuerfi dsattribiiantur.Nullus enim colorem,txempligratia.

torpus aut fubftandaai effedicfr:Becqtiifqnâ corpus patat eik qualirarê .Aliud ergo fccundumi-urwatcum, lignent corpori omnes homines, qtiâm eolorib. aut 'iaalitafibus,patet,vtraquG non polie in codem ordi-’^caccenfucollocari. ImpoinbilccftjVtfeüèahquid jlcfiniar,quisqnisordincs hofee confondit.Quos duin ^'* • ®wreftudcrlpiritusParacclfi,hoc agir,vtömnem no JÖïin noftram non in odd perturber,verùm etiam ra ‘dtiis Guertat ac tollat. Nos ergo morbos in qualita-J^'^categoriacollocamus, proptcreaqu-ód fecundum *'0CK«()f4£ï aliud nullum,ets conuenire intclltgimus.Si-£''ï«caufis fuis ordinate edacimusy amp;cx illis has MtoquärnParaeelßci redius acverius indagamus. 'curitisjexempligratia,fubfenfus non cadit.Hanc au '^nicx dolorelaterispungcntGjfpiritns difficultate,fc ^^ttlfusqualitatCjfputodïgnis videlicet fenfibilibui ^“cconijciinus.Ncquc interim ncfcimus,quæ lit o-. ''’^Ußihorumfymptomatum caufa.Qnippcqni hoc tVr^’*’®^''®'Q®^™’ cccto' inteUigit, Plcuritidis hac çæ quot;gnadedita lol urn nouit,quomodoidioræ noröt. Ij-^'’^.”* longe differtlpeculatio, qua fignorum cau-ï^n'l’^*'^nntar,ab ca,qua ex fignis caufas Venamur. iti^^^niodocrgo diftinguenda fucrint prxdica» ii»tii''**Plorttmfentcntia? ER. Generum amp;nbsp;Ipccic- Dt^Wo’C#» Óiln^’’^®®tioncsvidcntur meditariin caufis amp;nbsp;effe- tegoriaruiux-iius.^^’^^ufernm aliæ fint gommunilfirax,.disc mi- tapdractlßc. ^»Ui •'''?^^ncs,amp; aliæ rurfus anguftiorcs,dum ad clïe ramentum fit.Et remotilfimas quids ln*’’‘naa-fiüe gencralifs: frQj^^®*'f®*’^^Sgcn’€ra fubaherna: proximä effedui

'8 ERAS TJ DISPUTAT. niq; eflFedus,indiuidua volût nominal i ß rede diuiB^ re potui.Dumirto modo caufas efieduö on^neS) up^ mas,infima$, medias fubvno.-gencredbuduM^

■ ferütfemper genere qualitas,ai6iio,amp;üibiVatt^^‘^ij, pernowsignemgeneratinterdum. Qiiare^ric collocarigcnerc oporcebit. At ignis eft fubftanna _ medicum exemplum dcfiderasdiocadfcröt.Atio ficx læfaâ calculo, exempli gratia, eft effeâus feu lö

• uiduQ..Huius-caufainfimafêuproxima;quæ9^'^ j amp;magnitudinemeatumclaudit,eftfpfciespöftf^ j fcufpecialiflima.Mucilagineslentaeamp;'WfcofxU^ gt;nbsp;tate partium contenta,.ex quibusdenfatis coaguri^^. calcuiusdimt generafubaltcrna.Tartarum nfbus,cafeo,cereuifia comprehenfum ,eft gener „■ ,r mum genus quæfupra hoefunt, Tranfccndenti cakulwin^ cantur. HxceftprstlaraParaccIftcorum Logie^’Jju dongenfrcfol Q^^^^quot;^ adionesiæfæ in eodem reponuntur gei’‘-’'^J,, locanturipa- qaocalculus ftatiutur.Çh.in imolimorbbinçrquot;^, innatura femina de principiahabent, generation'll, amp;nbsp;tranfplantationcs abfoluunt, vtique à prédira torum carcenbn?; tioftro prxfidioliberabuntur.r^ii citatis abu,ndèliqiiet,puto,quibns rationib. nroU ceptuu diftinétio.nes reprehendant. Caufsd^n/a’' in eodem gcnerecompi^chenduntur. Adio vy'' Jj fa,amp; caleuius obftruens caufafunt Sreffedus''^ j^^|,|, ergogenere collocantur. At cälculüsin generf f. ij ftantiae pofitusrergo Ötveficac ädio abcodco’ ‘ jz fubftantia coUocandaeft.Item,qua: prineipinoipj^ fam habentdaeodem genere contincntui.Mor cipia amp;nbsp;caufashabent feminain aby ftis elcmeoro^, j,, latentia.quæ funt fqbftant;iac : ergo amp;mqr.bi ’'’‘'', ^ ftantiæ. Qiiis nó mireturargutiasamp;fübtilitates 01j Marcolphi ? Si didiciflent ifti homines intcUigff*^^^ loibphoSjhoc etiam peicepifleat,rerum ttoftoo^n^.

®gt;flporitas,fcdfimpliccs amp;nbsp;incompkxas,(vt loquun-“fjquoad eis conceptus fecundi difcrcpantcs appli-’^'^urjdigcftas elle in decern fumma ilia genera feu ''‘nesjuunquam itafœdè errauiffent, vt generalifli-^generainfinita props,pro decê nobis fabricarent. ^otenim res funt,fpccie différentes, tot ferèfonere ^, ƒ oportet fiimma gencra.Taceo quód tranfeenden-'

■^onmultó pauciora nobis cudentnouae Logices 10üi magiftri. Si deinde Galcnum amp;nbsp;Medicos attenté gèlent,calculum peruidiflentobftruftionis caufam .ej,^®'' Q^'oad eft fubftantia, fed quoad talis quædam

‘«bftanfia,inloco tali fua. Morborucaufas infuper f ’^‘Pcxiffcjjt à Galeno 2^%lt;Jlt;ii rité vocari : amp;nbsp;has in

oac de re in confequente collatione, cum de con-p ’^Mcinorborumcaufa difreremus,plura dicemus-Qicamentorumdifpofitioncm fivocantideo iciU'*

^b Ariftotclc ieiuno amp;nbsp;fobrio digefta fint,re 'üdicant: Sin aliter exirtimant, etiam atque etiam '^^^^ ^^ corrigëdam hanc tradationem ac-

Mtft*”f ’^®^“j -accédant. Tara enim fuitilleieiu-Poft ^’^‘^^‘'‘**” fcriberct,vt-vix à perfpicaciffimis (jji-^’^aaaraamp;diuturnam meditationem plenèin-Vl\ù^^^'^'‘’^^^^^^ ^^^^^^'^'■°'-^^'-^® ’^’^ nares foetore ful ^quot;ini^h^P'^^'''^^’®'''^^®® ‘'^^'*^’-'‘''1'^^^Limo turbaros,cere-vapore debilitatum habentibus,e« Dijir*”^’ T^^^P^^seft, vtad ParacclfumTcdeamus. ’’“^i^*' P’-æ*-^’^ fcclcllam Magiani, Chemia, amp;nbsp;Chi-cw.nilnr^”'’*^“® vlccrum curationem præcipuè do '’'^ffim '^''‘‘^^^»’’^“^’^“’’’■artiuraac linguarum impe ®isdi ”^f“*^®^ ‘^^'^ artem, qur ftudia noftra inpri- ' Cfrlo J^'^’^''*^'^^'' ^®huicijs profcidifle. Quid aliud do- ^Vfnf ’logics-(j£^.ç SM/jü^mambiguadiftinguerc,confufiifccer-‘Curaiiiudrare,coniundafcparare,compofita

in fuas partes fefolucre,clFedus acaufis.confequentia abantecedentibusintcrftingucrc,vlriniaaprimi«,pro-babilia à ncceffanjs,fimiliaà difTimilibuSjaücnaàpro-prijs,vera à falfis diïcerncre :dcniq; quid exquouisrede confequatur aut non confequatur iudicarc? Si rede fiunthaecJLogicam vituperari non opoituit,qui hæc amp;nbsp;bis fîmilia nos-docet. Saltern exempla Chrifti abfterrere fanaticos homines ab ifta intéperie debuc-runt.Etenim argumentando quàm prxelarè obtiira-'Vjriïius dnu ^^^ °^^ ^æP*^ aduerfarijs, aliquando etiam difcipulis? mentando uin quemadmodumcum refurrexiffe eum difcipuli non cit adnerfa- crederent,ac fpiritum fevidere omninoputatent,vi rios. habetur in Eaangelio Lucæ vigefimo^quarto capita quo in loco hoc cos argumento conuincit. Onbquot; quis carnes amp;ofla habet, non eft Ïpiritus : qui bisc^' rent.. At ego carnem amp;nbsp;ofta habeo: quod palpando^*' videndo cognofcerc poteftis , Proinde non Ïpiritns fum,lèdilleiplè Chriftus,Deas óchomojqui vobi^uö antea vixL. Pharilaeis autena Mefliam pro filioO^' uidis duntaxathabentibus ita occurrit. Pater film® fuum non vocat Dominum,fi nihil amplius fit- ArU^ uid rex Iftaelitarum omnium, Chriftum filium fin”” vocat in Ipiritu dominum luum.Ergo amplius aliq®“ eft Chriftus,quàm Dauidis regis potentiflimi filiß* codem capite Matthai vigefimo fecundo Sad^o^® ’ hoc argumento repcliif, mortuosque refurgcre monftrat, quód Deusnon fit mortuorum Deus/cd' ubrum.At Deus eft,ac fempermanebitDeus Abwi^ rui,Ifaaci-,amp; lacobi, amp;c. Ergo Abrahamus lïaacus, eobus non mortui fiant,Ïêd viuu.nt. Hæc pro-exerop * adduxifle fufticif,quibus demonftretur,Èogirnuinoæ efte peftem,fed arte talem, fine qua vnum ex alio nn^^ quam rede artificiofeque concludi po/ht' Qi’*® ^ ^ ^utet hominem peweifuui^ nbsp;nbsp;artemfteleratej^

^^fäntemjquiqye hoc vnum in optatis habuifle vidc-®f)Vtdiuina pariteramp; humana omniaconfunderet, ^'oaretjcontaminaret, deformaret,corruperet, cuer-^^^tjnveraphilofophia progreffus aliquos fecilFe? x'^Hsquantusque fueritphilofophus,velvnum hoe j^^'sdeclarat,quód bonos authores nullos legit:aut.ü ^Ötinterdum aliquid,non intcllcxit. Ex nullo libro* IJ® dus loco (quos ego vidi ac Icgi) fufpicari potuid-Pwinvcl Ariftotclis, velahus probatiauthoris Icctio-J^^deletlatiinaaliquando fuiffe. Meteora tantum Ari-^®’^fe.quïfpioo(a-amp; fuperuacaneamulta continere '^ïctandcmfimplicitcr abtjeit, eminus inlpexiflcvi« I^w. Quin imo in loco fopra citato,in quoftudium p^^j^^i i^^i^ “'guanim vctat,ctiam ledionê bonorum aüthorum ^^^ bonorum ^ohibet. Quid, quódne facrarum quidem literarum ttuthorum UF^ '^dium permittit? Pfeudofpiritus.aitalicubi,non fem tut. P’^teftaptusad annunciandum verbum Dei: cogitur,, ^rotalis-ftttdcre,amp; ex ratione bruta phantafmata e- „ ^tte: ctim veris precombus eadem hora detur,quid „ quot;(luantur, Studium facrarum literarü fuperat ratio- „ ®ön, Qui ergo has addifcere conatur, auxilium ab a- „ ”5 cogitur pctere,quæ ad intclligendum ei præfto „ ’‘Ätverbmad malum. Aftra namq; ad bona amp;nbsp;ad ma- „ ^auxilioRintdedmaliduntaxatfinis gratia. Huc illud J'^'^'-^^quodin charta Germanica à difcipulis e- Purucelfut du-lij^^'^^æ^’-”^*^’“^ ^flêucrauifle,nullam omnino re- muatomntsre Slt;ia'^'®quot;^^’^®®^cffe-cx omnibus, qua nunc florcant. ligfona iiiillJ®^^“®'Scripturçlegcndum,intcrpretationera fi^^^^' éüct ^'?'’^’’^^^^'*lt;^^'^ P^^dópóft enimnoua veram-bir/n l^•'^''^‘■“^ religioncm:cum tarnen profanus nc-tam f ■ ’*®^^S’ïiofiö*oaoamp;plane facri'lego aufuto-Efö *’^^^f^''^'^ interpretando deprauare ftaducrit. Icfi^^^*^^ ^^^^ Icgcrir iple bonos authores, atque alqs

‘Oneeorumintcrdixerit,quomodo folidi aliquid ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bb z

nouifTeputabimus ? Adde fi libet, quod meditationi vacate crapiilaamp;cbrictas nÔ finit, Toro tempore, quo apud dim vixit D. lohan. Oporinus, vixvna vel altera hora fobrius fuit.Idem hoeahj omncs,qpieum noue-mntaeviderüt aliquando,mjhi confirmanint. Erqui libellos ipfiiis non vident plerosque ab ebrio confeti’ pros aedidatosjlli delirl/s Paracclfieis ita fiinrcbrij, vtiudicio in hacreomni carcant. VixpotuiHet homo fobrius,quimaximè hocfacerefedulö. ftuduilTet, tam incondita,inepta,monfirofa,amp;repugnantiaexcogira-re dogmata. De fornaculis eins nunc tacco: in quitus curandis quiequid ab ebrietateoti; ac remporisrdm-Par^celfm nul qiierctur,confumendnm erat. Hoe in præïenriarmn h unquam Ur velim præcipuèapud te cogites, quód Do do re nuUo j eil pr^cf cH vfiis,v.tiucvoluif.Dehominibus loquor. Na quoi 1 alioshabucritmagiftros,nimis cllexicripris ip/iiisA ƒ rum,Sanè perfepe affirmât,fe ab homine nuBoedO' ƒ dum fuifle: quod in iib. de Podagra amp;nbsp;/peciebusrepe- / ti t. Facile mihi pcrfiiafi t , Non enim. fie defipui/Tet yn / quam,fi/anxmentis pratceptorem aliquem fecutus / fuiffier. F V R'. Lumini natural! vbiq Lie fere accept® refert omnêfuam cognitionem.aliquando etiam rlt;ï' Jitusfemffitutumaflerit, £R,£rgoquósnam halmlt;^' I rit admiranda? fax doürinx prxceptotes conS^^^^' j mus, quo tandem naturalis illius himinis abipfo^'' / Cintali originem,naturain,amp;: vim feu faciihatemP^*^' j uideamus. FVR^ Quanq^am mihividcorinKiUs^^i^^^' | quidNatarxlamen appellant, video tarnen camnon j cadem femper deCuis prxceptonbiis Ccnbete.Q,'-i3^^ j cupioaiidicc.,qiiid dehacreta obferaans. ER-1^^«^' i raie liitncn,de quo gloriatur,qualcrit,vixpotuiadact’ tere. Confasè Sc vniuersè^dc eo plcranquc loqaitut- ƒ n ec ego didin âè, q aal c effet, pri as int eiligere poM ƒ qpam exmuïtorum coUatioac locoram tandem de- 1

h/r .’ Q3inouit,quibusm4giftns amp;doâ:oi'ibus p^ceritjfmmiintelligit,quo luminc illuminatus DsPræceptoribus igitur quæ notauifti, produ- Pgt;''^lt;:eptoref *^FVR. Aliquando dicit,Dcum effe ac fuiffc magi-uwfumn ,vt in Paragcano. In lib.de Cadiieo matri-- * ^ntSolusD'eus medicum eflicrt docendo.Ex homi-ƒ us nihil difeimus. Vires herbarû neceffehabemus ^uiaiored;fcere,quàmfit homo Similia quædanTali- ^^ “'4Hoq;reperies,præfertiminlibro de Inuentionear-^uw,Nonnuquam Angelos,vt de Podagra einsq; Ipc-’^wPræceptor,inquir,eft Angelicus amp;nbsp;mortalis.Hic *^uuniredditdoôinm:falfa ert huius doCtrina, falfaq; „ P’'oponit omnia.Doctovem oportet effe angelnm. Ho ,,. namque infundere nequir, quibus ipfe deftitnicur. „ de Podagra. Qui paretanaeliSjparenti obedit. „ ^'^fgiritibusdifeit.àparentibus inftituitur. Item „ '‘'^Caduco.Præceptoreftimmortalisamp;.mortalis .Hic „ *‘lillunirelatas eft tanquam pannus madidus ad fom „ ''^uicoparatus. Vt enim in panno aliquidanlît humo- „ ^5)hx tarnen in magna fitilinguam frigefeceris,fitim „ ^'^ftenonfedaueris. ltaabangclis,vtè fonte haurien- „ ^^dodrina, non à mortalibus expedanda. Inters Juiu Munduna nominat lu uni magiftrum,vt cum in .«inairo feribit, ho mines ab hominibus non doceri,-^'^'^uaagno Mundo. Item cura air,Naturale lumema ^'“UtffciMundum. Item cura fcribirjAriftotelijHip-^ p^’^ù.Galcnofimilcs effe, qui doftrinam fnammec r ^'''lUtcex natura han riant. Reperics etiam vbi tri 4-?^endlvirtütcm Phyfionomiæ,Chiromantiæ, *‘^'^hüsartibus:quôdinlibi quodam de Podagra Junipriuscitato conffanter affirmât. Quicquid homo ?gt; *{®“’f)Wqiiit,hoc neceffeefteum ex iam nominatis ar » ^ificibus didiciffe. Iam amp;nbsp;Cabala facit maaiffrana Rc- J.»

” Hippocrates,Machaon,Aefculapius,amp; alij. AliquoticJ ^quot; Eueftris hoc adfcribit,vt inlib de Vitalonga,amp;adA-

thenienfes.Hos dicitin aqiiis,lpeculis,cryftallis,vngui-bus,feoftcntare:dormientibus ac vlgilantibusappa-

„ rerc:acresomn€sdocerc.Vbinon cftEucftrü,inquit, ibi notitianaturalis nulla cft. In cifdem ad Athénien. 7. libris,nefcio quæ alia monftra fingit,à quibus crudian

tur homines in omni genercdoólrinarum.Qiüdquód ^' SerpStes luminis naturalis vcluticrcatoresamp;infiifo-

^ temhomincsin Inmincnaturalitam cxcellentereru* „ diendi non tunc folùm habucrunt ferpcnres,vcrùm „ etiam inMnndifinetnvIquefernant. Pluscis Deiisal-,, tilsimus myfterioruminfeuit,quàm creaturis alijsV' p. niuerfis. Nee raro Magiam facit doûorem fuum'

,^ Morbi,inquit(de Caduco loqucns) non cognofcötut jj nifi per Magiam.Itcm in Labyrinth. Occulta natm« J, omnia per Magiam e uldcmque fpecies manifeU^'’' tur,quas fcire Medicum oportet. De Perficaria.^^^'

,j.giam fundamentum efle oportet cognitionisht’^'^^' rum.Item in Afironomiamagna. Mukafunt àvemm •

^^ gré non pcrdidicerant.Extrema eft dementia,hanc^S' jo. tem vt Diabolicamreijcerc.Idcm fermé cunivo'u'lii

* Philolbphia adepta cd odium aifeuerat. Non eniniiti fuperftitiosé artes diftinxit, vt alii vos diftinguerelO' it. nbsp;nbsp;letis.Teftimonia,ficupisvixlere,in lib. Sagacis Aftron

jjj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r zi A J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L. r C K A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ï5

jj’^^^^^^ptorcsCoeluni Guelydera,fiuehorü fabros tiin r ^^5’^°'^^ OevibirinParagrano)debet artesv* fab- r ‘^*^^^''cabaftris. In domibus namq; Planera'” læ/ . f’9^ii^rtesomncs docuernnt.Quiequid nam ” fat ^ ^'^‘^^*^^5 docet,ab aftris oritur ,fcribit in præ- ” ■ “'^on.inagnæ;quodincap.naox repetit, kemj’ræ- ” P^ornofter natural is eft cœlum, cum rationë, feien- ” ^'’i)intelligentiara,conftet ab aftris proflucre. Item, ” “^inlyderibus infint omnes artes,facultatcs,fapien ” 3^3tio,etiäftultitia, fequitur nihil in homine inefle ” prêter id, quod à fyderibus datum ci eft : amp;nbsp;quæ ” jj 'htttrxImninc funr,eorundem-opus efle. Infyderi- ” ^sfchola eft,in quaprædictaomniadocentur. Item, ” v'cquid homo poteft hominé docere, id omne ftcl- ’^ * Perfedius docent. Hæc vera eft ratio, qua ho minent ” ’P.naturali- lumineperfedum-efficias. Item, Ex cœlo ^'totclumennaturæ folidèaccipi. Ac',vt femel dh ^*Womnia,plus quant vigeficS’hanc fententiam iit v-^ohoc libro reperit. Cœlos porto feu aftr a non poffe occre artes, atque illuftrare anintos noftros return 'Mligcntia,nifi per fpiritus rationë prçditos id faciat, Menotum cft.amp;à l araccho ntillies,vt fic loquar af-Vocat^mtem hos fpiritus Fabros.Dequi-“'^Müi praeter iUa, quæ in prima parte recitata funt, ^''’’Mlia cupit legere,infpiciat cap. 7. lib.i.Sagacis A-j^^'^’^biadmirabilem horü fabroriimduftriam com ’^■^edicö inter hos collocat me- , dodorem.Hunc cum fuo pharmaco- Me««««f«^

.’^bcNecromantia loques, hos ponit morta.-cS;WJnlib4j.g|-^|j.Qj.Q generat. Inlib.de Caduc o ont-öiacoprc/iendit,8.indicans ntodos,quibus doceantur noniincs.Pnmns eft cd fpiritus docucrût Alter cûcon wiés inllituit. Ter tins,cû quis ex vfu docbot eft faefus.

Quartus cum ex Magia,Necromantia,amp; fimilibus all-quid inuentum fuit.Hxc,inquit,oondocuitars,fedna turæ lumen artium prætextu. Qiiintum ponitChiro-mantiam,Sextum Fhyfionomiam. Septimum Simili' tudinem.Oäauum Chemiam. Ordnes modoslucre-cenfet.omiffis veris difeendi modis. Hæc funt.qus de magiftris amp;nbsp;ptteceptonbusinter legendum annotaui' ER. Minime opus eft,opinor, vt.de Natural!luminegt;d , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quoiUuftratusfuit Paracelfus, pluribus te moneani'

rale Paraidß Conuatenim cxrecitatis a te4umcn,hoc ab »use®'* cr 5«„j,di..amp;.inf4indi,à quibusParaccUodoârinaomais mani' ’ ßt. uit. Profluxit autem doftrina Paracclfica ab impuni fpiritibus. Q,uocircanonvocabimus vHonomine étius hoe lumen,qnàm veldiabolicum, velinfern^ cùm aliud nihil fit,quam fuggeftioamp; inftinüusquw’ Diaboli. Etenim congenitum amp;nbsp;à natura infuumUdd cd,quo.d tam paucis concefitira eft. Aduenticiun'^ ternumque eflequiddamipfcvltrófatetur.vtexm“ monqs â te pro du dis, alijsque pluribus liquet. Vnd igiturprofedum putabimus? ADeóneautbonisIP'' ritibus?.At.cum iemcl atque it.erum hoc aflerifautd res alios deeies aut plurics nobis refert. Cæterùni* ' pra nobis conftitutum memini, hanceffein Paraef^ inauditaomnibus feculis inconftantia teneneb? tionem,vtid fenfiireputeturmagisferió,quodd^^ ratcrebius-Quamobrem authores huius luminis^. fuit alios cflclpiritus.Patetex hoc,curplerunquegt;d,|^ tus fit didare fua comprehenfo prius gladij capulc-cuius.eaqo le.tenere inclufum fpiritum doäorenn impiequecredebat-Hinefadum eft, vtquæ tune e*' mniafeu potinsdeliria occurrçrent.clmrtjs comni' terct.quod diuinitus infpirata opinaretur,. Vix O»^ tam audax fuiflet ac ineptus,vtfuas nugas alijsptop

^«deriuatas perfuafum habuiflet. ADco igitur non fuerunteiinltillata,qu2 fcripHtneca.bonis Angelis. ■ -^oiiiamnequcDeus,neqne eledi eiusfpintus ali-^uidimpij, abfurdi, ementiti,falfi,ac noxij fuggerunt, pfæcipiuntjnftillât hominibus.Sed nee Mundus eum docuitaliter,quamdocetalios cundos/Quippe quae '■ihoGpiundofuntacfiunt, fcibiUa ,fiuc obiedafunt Mentis noftr«;nonfunt dodorcs amp;nbsp;magiftrj. quomo-dohicdePrxceptonbus loquimur., DeJ’hyfionomia, '^^'omantia,$cfiniilibus alijs artibus fruftra dixero.

■Muât cmnipcrmulros fuiflein his longé exercitatio-f'^hqui maiorem fibi ob idrerum aliarum cognition ''^niadfcribercnon fqnt aufu Cabala fi tribuerct ingc *quot;) diuinitatcm,.amp;; nouarum efficcrct artium inuento-ffSiinucniffeßt easiam pridein aiij muito qnam Para-fdfusin Cabala dodiores. At hi probarunt ab alijs in-^fftasfcientias.-Ex quo fequitur, in Cabala nihil talc ^ontineii.Taceoiam,qu0d impudentifllmefeipfuni ’fguitmendaeij : (quod tarnen in eo non eft noun aut '’Polens)cum conftet Cabalam voçatam dodrinam, Wivelutpermanus aiij alijstraderent,hominesho

‘™us'.Ipfeautcin fuprà afleruit,hominem ab ho mi ^'^^di,veri,certi,prçclarijnihil pofte doceri.Puto tan-^win ^^I^^'æ P?*^^c,quam laudabilemÓelicitam fa-Vitj?*^’^^ ^^’^^cclfum,quantum ego Hebcaicæ 1^-^“æ ^^ impietatem amp;nbsp;luperftitionem ,a^

.jnoni^'^^Sism infamem pertinent,vel ab ipfisdae-ciafl(,^’'^^f''l“cctiamHcbraicarum literarum noti-lt;'Odotes ^^cilèpotuit. Sunt enim valde liberales ij flu/ios t^'^’^cipulos rccipiunt qnoflibet, répudiant

•W’hiv/d • ^®® ^^ igiturars fimplex Cabala? Tu Cabala e^(ht' amp;infa ^^.^ia*^ponerclicitam,aliam exccrabilem pl(x.

motiflinios cuiusqiicncminisacfcntennæ fenfus ex-quirt’nsjamp; allegoncè eußüa cxpcncns.AIia deinde cft qua; conceptis verbis, charadedbus, figuris, preeibus, horarum oWeruationibus, mirabiliaJacereanritiiur quænilcft aliud, quam Icclefta amp;nbsp;deteftanda Magù. Hui us tam nö eft pars vlla naturaJis amp;permifla»quàin nulla reperitur Magia mirabiUum eperatrix liclta à' naturahs. FVR. Vehementer vdimliane rem w^W pluribus exponi.ER. Non périmer ad hune JocumA'^^ ad primampartem /pedatun qua tahainterrogarcA'-buifles.Qma tarnen non Paracclfus tantùm,fed ethlt;” J dilcipuli eius/ubmdeiadiranrCabaJænoriciani,AA j ne huius coUarionis po relia tem tibi facio de hat f^ 1 quærendi. Quæ ex ledione bonorum authorum dii^' j ci,perlibcntertccum communicabo. Nunefuffd^f I audimHedParacehum non poffe dodrinam fuam aA«' ƒ ptamreferrepnmxCabalæ, abUru/bs ScnptüixU^quot; ƒ fusmueUiganti, amp;nbsp;aenigmata eiuIdem explicanfi.J'’ 1 quanimius fuir Origenes. Hze Cabala non docctcü' ( rare morbos corporum amp;nbsp;hm dia, fed in fohus Sen- 1 pturxdininx fubhmiore interpreatione verfem- f SanèCabalamnobi^commendat.qusm fecutitiipp^ i erat. Acfculâp.Machaon,alif,remediainucncrunc f’^' j pauló ante nobis ex eius hbcllo quoda redtabas. ^^^ / autem virosprimx Cabalxrudes Sc imperitospeo^^'^^ 1 füiÛc,ne ParacclCus quidem,puto,ncgaueht. Ältere® I igiturhabuentmagitttam oportet: quod nil eamp;iH^'^’ I quàm Cacodxmonis opera inditutum effe. Quod fi / ergo ex hac Cabala, rd ex Magia,velNecromanthp'd ƒ AdroaomixTux fpeciebus alijs,profundam fuam crû ditionem acfapicntiam,vnà. cum lumineillo üio,baû‘ £t,non cd,cur nobis author ede vdir,vt ab eddem iuû ƒ gidris erudiamur. Nullus hodie tarn rudis ed, vt nc- / idaiûae commercio Cacodxmonis has artes (Site- ƒ

...... ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aiia /

nimnunevocemus) neq; addifcineque exerceri pof^ fclam qui talibus gaudent praeceptoribus, dignifunt, lt;!ui eorundem putentur effe difcipuli.Quæ ab eis edo-dusfuent Paracelfus,partim vidimus, partim videbi-muwolente Domino. Negari non potcft,quindiabo-limancipium fit,quifquis nefariarumiftarum artiura ftudiotcnetur,quantifper cum fceleris fui non pœm-tct. Nee eft, quod exeufare fadum fuum aliquis conc-tnr,quafi non fcelcftam, fed naturalem Magiam (eda-twamp;colat. EuidcntilTimènamquc fuprà demonftra-“Ws, naturalem Magiam mirabilium horum effe-wieem in return natura nullamelfe aut fuiffe. Audi, Wotc.fabulam perquàm lcpidam,fcilicct:quam df tópulorum cius aliqui,tanquam veram hiftoriam nar f^'uerunt.Paracelfum dicut Galeno apud inferos com- ^°j ^Wrot j^oranti perfpiritumfeu diabolum medicos aliquot ^^ß^_ “oellosfuos mibHc, arque per literas o rafle, vt pcrlc-«islibtllisindicaret, vtramedicina fanior iudicanda 'tfaracelficane an Galenica ? Galcnum porrö fpiri-^internuncio refponfum hoe didaui(re,fe poft 1e-«oslibellosParacclficammedicinam probare,fuam ''’^todamnare.vt quæ ruitura fit, illa,tanquam vera rc-^incntc.FVR.Audiui eü ad philofophos Athenien-^5ctiam fcripfiflc,atque interrogafte, quaenam philo ç^î'^i fit optima; refponfumqjtuliflc, Ariftotelem amp;nbsp;W''u'^*^ ■'^fi’dine damnädos,af cæteros vix veræ phi-Çjj™ævcftigiumtenuifte. Nunc cû referebas,eum nu^fc “^ inferos vfque litcras mififle,cogitare coepi, icrinri^*^*^*'*’-'^^*^’^^^ Tartaraper cundëtabellariü rcpcf‘' ®æ®“^^® ‘■®S’^^‘^’^‘^^^ enim apud flip cros •^^’*f^od*epJ’ilofophi Athenienfes, Turcisim-

*^5,amp; barbans Græeiæ imperantib. Miror vehe-p^ ^'^’^^urtantopcrè Ariftotelis dodrina vitupèrent ’^^dfus eiusq; diftipuli:amp; in vnius Galeni fententia

quàm Athenienfiüm plurium iudicio,facilius acquit fcant.Quisnonvider,qnibus pracccproribiis profeet rit Paracclfus,q.ui talibus vtitur legatis ? An debet W turaiis Magia eenferi gt;quæ talium vtiturfocictate iß* ternunciorum? Gærerùin perinde cft,fiuCartes magi' 'cas,fiuccoelüni eiùsq; fabros,Gue ferpcntesTnic moi' tuorum fpedra(quæ ipfc modo nominat Eucftra,niO' do corpora vocat Ïÿderalia , modo fpiritus appelé ftatuas tibi magiftros. Semper cnim GacodaEinoneß’ habebis præceptorem .Etenim in ferpente nullus2’ lius primoS parentes decepit; de quibus legere poterie Eufcbiuni inâneUbri primi dePræparatione Euangf' lica. Nve aü-ndfuntvelipedraiUamortußrunijVclfr bri illi cœleûcs. Vtrosqitc ponit quidem mortalcs P*' racclfus:fcd pro ratione eft voluntas,feu infana libido* qua,quodlubet,fingît,refingit,afierirncgababt]'cit,i^' uocat,mutat.Saltem mandati dininiàmortuisaliqui^ fcifcitari ac difccrevetantis,recordari debuifletjDf«' tcronom.i8 Ergo rri h il ali u d c u m elfe affirmât nature It illud lumen, cuius beneficio nouum fe nousmedi' cinæ nouæque Philofôphiæauthorcm fadum feribif» quam afflatumamp;inipirationem magiftrorû fuoruiß’ P^rchrè perfpicimus nos,quantoftudio tcnebrofui’’gt; ïlatunlePitra t^’^t^i’^cum, amp;diabolicum hoc lumen vitarejquot;^^^*^' itljllumcnde- cxccrari,vnà cum authoribus luis debeanius.(^^?’‘®' Icft4n4«m eft pter pofthac rationibus amp;nbsp;argumentis bumanisamp;•'''■' ^ÿ4.. ' rènaturalibuspugnandum erit,longiffimè fiigaw^ mine hoc Gacodæmonû peftikntiffimo. F VR • Qÿ** igitur?An lumen naturae damnas? ER LumennatuU-lénon damnamus. Illud vituperamus amp;nbsp;exccramut) quod Paracelfusita vocat amp;nbsp;inculeat : quod nanuaif non eft,fed diabolicum amp;nbsp;tartarcum,lïcut oftendi O' mnis fcientianaturalis eu tenus eft vcra^quatcnusdiH' ïcbus confenrit, Res emm menlurant noftram cognitif

gnitiotieni,non contrà .Non enim quia nos ita cogi-tïinu5,res ita habent: fed quia fie habet, ita cas cogno-fomusjcùm rede cognofeimus.quot;; Lumen ergo natura- ^^(fif^ifutrU Icverumàrebusipfis ortum habet,dumitacas cogno lumenunieor famus.quomodo fe nobis offerunt. Cæterùm cogni- (j^^ iuxtrit. tionoftraofdrturà fenfibuS.Quoniamex illis quæ abf W errore fenfus comprehenderunt, principia ftatui* 'Hös.vtinlibrodeOpt.feda diuinè cxplicat Galcnus,' (Huem authorem fi ram ftuderent intelligere Paracel-ftdquàtncontemnunt facile, minus proderent fuam ”'ftitiam.)A principijs progredimur deinde ad ignora,^ ^ïæcxeisconcludipolTunt. FVR.Iam mihi venir in' 'l'cntein.quod in lib.quodam de Podagra feribit, idco quot;nbsp;t''lt;womniapercipereintelligentiapofl’e;qutaex omni-^ascompofiti fimus. Quoniamex Angelis,inquit,amp;“ Çititibus hotno creatus elf, omniumhonim feientiæ “ pirticcpseffe poteft. Quin etia Dæmones res noftras “ pfopterea notas habere ibidem affirmât, quia eX eo- * 'lîinLimbo etferti fiât,eX quo fadänos fumüs.Nos au “ '^m ideo cognofeere omnia pofie, quia ex omnibus ** fonftemns. In præfationcquadamad ClaufcrümTi-?«inumfic fcribit: Innata eftmihiviolentia nicdica «lt; -^pitriofolo.QuibusverbisautabafiriSpatriæ,aut à quot;nbsp;Pfopnetate aerisvel terræ,medicumfefadum fignifi-^îR Memini amp;nbsp;ego horum locorum s Scd ad rem ‘ ^ Wnihil faciuntNon enim quærimus in præfen-f Poûit homo intelligere,fed quis de potentia i j^/^'^tadadum.Capaces nosefle difeiplinarum nur’ ^^p'»''^:Sedamp;præCeptoreopus habere nos certum»

’'''ï’^iporro iftam opinioneEmpedodis amp;alio-ÇUotunji philofophorum,fimile fimili eognofei gt;

. ‘■‘’^âum.atq; ob id à nobis omnia eognofei opinan-* f’um.quia ex omnibus fadi fimus, feitiffimè ac firmif-5®«dedau^it amp;nbsp;cofutauit Aaftoteles : vt non fit ne-

ncccffealiquid nos addere. Hoc vaum tarne adijeiarn: Si, quiaintelligimus aliqnid,exeodem conftrudi fu-mus,cxDeofadi fumus. Deum enim aliqua ex parte inteiligimus. Quinimo ex Diabolo amp;nbsp;iinpioncbulone Paracelfo commifti compofitiquefuerimus,quia ho» quoque Dei hoftes cognouimus. Tantum vero abeft vteflentiameaex hisconflata fit,vt duos hofcefocio$ ex animo propter irapietatem oderim, amp;impiis Icdf; ratisque conatibus vtriusque ( adeoque omnium qu* defendere ücrilegosipforum errores conatusq; tentabunt, me,auxiliante mihi Domino, accrrimiiamp;P^’'' petuum hoftem futurum profitear. Depafrij folinn* tura amp;nbsp;proprietäre, quæ dicit, rident Heluetij • Nullns enim in ercmo,poftquam habitari eoepit ille locus,re' pertusefi.quiabfqiftudio bonarum artiumfadusfi'^ fet exceUens medicus.Solus neigiturParacelfustert'^ illiusparriccpsfuir? Aïiquotiesibifui,fed nihilojæ âior ex co fadus fum. Mirum cft,quód non eius due*' puli eodem profedifunt, vt ex hauftn aerisilliusrepente concipcrentParacclfi animam.Quisqusfono*’ vider hæc ridicula amp;impia effe? Ergo ad noftrareden' mus. F V R. Cum aliquando Deum nonnunquaml’n nos Angelos,fæpc cœlos faciat præceptorcs fuoSjq“^ modo non ab his potius deducis lumen hoc quàm àprauisïpiritibus?ER. Caufieiuftæfunta^^ . quia conftitutum nobis eft, hanc pro fententiänn^’ feria habendam,quam frequëtius vrget. Longeant^ fkpius air fc àcoelo,Eucftris,Magia,Necroraantin!^ ' inftitutum ,quàm vel à Deo vel ab angclis. , àcœlo doccri,non eft à diabolo crudiri.ERSiàc® Ogomodo cce Jq fic vellet inftrui,quomodo noftri Aftrologi conté lumAftrologu (Juut çx genituræ figura Ingenium à lyderibus nn' ioHos efjicut- Jonari,tollerabilior foret fententia : quanquam «f tiam falfa amp;impia effet. Ingenij folum felicitated^^

nous materiam rirè accominodatcquc temperan-f usadfvribunt,fcicntiani ab cis infundi repente non ''tlunt. Etenim nifi ftudeat, ac bonis prxeeptonbns *^ur,quifienatus eft,dodus nunquam fict,ex ip/b-j. *^/ententia. Non enim adfentiuntur,quicunque a^ p?a '^^^‘”^‘^'^ mentis,iudicij,pietatis,prudcntiæ, im- ph^ntapd Con J •yabiiniamp;Conciliatorisphantafiae dodrinam a- dUatorisdem I^f acodoexpedantium. Cœterùm Paracelfus coc- Ritutione c«-^“^“oo facit ifto modo magiftrum, fed fabros quof- kfti. p,'''Circaftellas feufydera obambulantes,artium amp;nbsp;^^tiarum omnium perfedam cognitionem pofti-ill Ï'^^‘^fi'’’ulvirtute pra^ditosopinatur,vt lumen ®naturae,fubitó,velut per infundibulum, infunde-jj 'Qnibus vclint, poflint. Sanè vult hos fabros dodri-Jj^^S^P'^ntiac in momento ex indodis aliquos J^^aere dodos,ex infipientibus fapientes,exincxerci-;q^^'^'■'''■''‘''■Cgt;s,quemadmodum Solomonem àDeo Salomo fapien th '‘'’^’^“*^^S*®*‘is. Etcnim huius quoque intelligen ^‘‘*quot;* /’*'”” ^^ kj’’?^“P5'^‘iæebamus,non à Deoprofedam, fed lt;*ftf^ilt;^^‘^P^^’^ Ï cribusinfufam alicubi fcribit. Hos artium amp;nbsp;feien 5® omnium architedos nullos alios efte pofte. lm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quorum poreftas eft in aeremul

fyd ^’^æ mentis homo dubitat. Siuc igitur coeios ac tt^*’^'?®^PP^’^^'^'^i'^ fpedra, fiue Magiam, aut Ne-inû,^^''^*^’^’fi''nilesûeartes, fiueipfofmet Cacodæ-'icQü^^f“^tpræceptores,idemfemperfenfit. Dein-ftto\'''’'°^'^ PolTumusDcum vel fandos Dei mini-^'notJ^^®5’^^*-^°'-^samp; dodoresfacere impudentiC ’ folßfliroafui» opinionum, ‘'odrin æquot;^^'''^'^ imaginationum, noccntiftlmac P^cmi ’'®Pciciirimarum, amp;nbsp;non credibilium blaf-^nalisp'^^^'' '^‘^'^^ft''ocivitaadeofpurca amp;flagitiofa, Wd ƒ^'“bno eft cum prçclaris Dei donis fu- yn^ Paracelß ^lociata. Ipfemctinlibro deLunat. fcribit

à fpiritu Dei dudos vitam dodrina prxceptoris fui di-gnam ducere,fr|jjusque tanto magiftrodignos ede re. Quocirca vel ipfo indice ab alio fpiritu edodus . fuicDeniq; cum-fucrit omnium bonarum artiura ru« , dis,quomodo poteft à Deo doftus cenferi ? Smè Dei opera non funt inania amp;nbsp;fucata.Quem inftituit,is vc-,rè arrifexeft.f*arac?ifusautcm nullius rei habuitnoti-,ciam,praEtcrquam fortaße Chemix opcrum:adquï „non eft opus alqs magiftrjs, quàm quos Deus olim fc-*,cit ac ordinauit. Et taletn eum fuifle,qualem diximu^i partim ex antè di(putatis,partim ex dicendis perfpi’ Luwe« «if«- cuumeft. l umen ergonaturæParaççlficum nihil? raie Parjee/yï üu^eft^quàm tcnebrç,nucimpictatis,nequitiç,à!ne(’ male, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;daciorum à fpiritibus imppitoribus profe^äinfpii?

y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tio,amp;perfùaûo. Quo illudetiampertinet,quodml'l’'

gt;’’ quodam de Podagra his verbis feripfir. Hoc vcni® , ?’ c(l,^quir,niultæruntin medicina artes,quæ à diabolo ^ amp;nbsp;fpiritibuspatefaâæfunt . Vides quem habcatfo* niedicina authorem ? Quomodo hae,c cum facrish' .refis medicinam âf medicamina àDeoeffeafferent*' -bus conciliabis? Sanè hand fecus videtur â Diabolo’ fuifle dem etatus, quàm Phreniticialiteróe dclirantö à morbis oblxfi funt. Qjaamuis enimincpïatumii’quot;^ turn faciant,pulchrè tarnen fbi placent : nee fc quaminueniri elegantiorem putant. ÇimiU.qû*’^ ratione Paracelfus erudite eleganterque fcderen® .quibufuis diflérere putans, mirificè fibi pkeuiffe’** ■ ' tur.enm fub hoc Sole vix aliquis natus.nofcatur sQquot;^ ineptus amp;nbsp;infanus. Modum huius exexcatiopis docet [ in proximè citato libro. F VR. Iftaiam mittamus,^ ; quædePrincipqs tradidit,excutiamus.ERNb»^^^ lius potcris videre, quantu in liac re dclirauerit,qu!ügt;' ?fi principiorura.riatu«m,ncceflitatem,arquevfüf* ptius recfèpcrlpcxcns.Rcdnm cnimamp;vMUjn-menl^

'Jlcdobliqui amp;nbsp;falfi;nec retro commcat ratio.Pröin-nifialiter tu cenfeas,ante omnia veram fententiam

'‘'lucide proponâ,poftca crrores indicabo. F V R Pla-'^^f maximè. ER. Vt expeditioraiint omnia,fciendum ^H.noscum probatis authoribus omnibus differen-’‘’»poncrcinter Principiaamp;Elemcnta. Et élementa Dif^erantPle-Weravocabimus hoc loco,partes ex quibuscompo mentaz^Prót quot;ifuntcorpora naturalia, amp;nbsp;inquasircm diffoluun-^^P'* ^fitwinimas hue fnnplicilTimas fpecie.Tales funt.qux •pillas fpccic differentes dinidi amplius non poflunt j'^ttsintcUigo non quaflibet, fed corporcas,amp;per fc Wentes, Etenim partes illasjn quas rationc cogi-'quot;'loneque duntaxat diflöluuntur corporanaturalia, 'l‘‘ïqueperfcfubfifterencqueunt,non elcmenta,fcd P'^lncipia nominamus. Élementa igiturfunt corpora *'‘^turalia,ex quibus mixta omhia confiara funt,ümpl* ^‘uima Principia autem funt tanquam clementorum 'l'‘3tdam elemcnta:nec funt corpora,fed c-orporû prin f'Piænecre ijfa funt corporum partes feparabiles, led \*$®]5*tattonein ea dimduntur corpora:cuius caufa

ciAïi'owêAaxiïajvocantur àGræcis. FVR. Sciono ''“uprincipij amp;nbsp;elementi latè patere : fed quid in no-(^^^''^^^‘onepcrhæC'dcbcam intclligerc,ex iam dt-P’^®»''^‘^^ advltcriora potc-ÇQjT^^’ïodnPhœdro plufimum commendatHip«

P'^®ccptum de indaganda alicuius rei certa’^*‘*P^ H^p nw^'^f^’^“^^ ^ redam didare rationcm,amp; abfq? ca leinii^^P’’°§*^c®o*^c’''^^ ffer ccci effeaftirmat.Eft au-^^”^.^^^*‘^’^ ncfit'quot;''^''æ‘‘^P''“’'^^’^”°'^ ^*f ^^’’■^ cupimus /fimplex a»enï^^^'''’'F°*^^®“ lt;^filt;^cflt;®^ws. Si fimplcx fit,quam j.^ ^^'^patiendia rebus quibufuis vim habcat -ob.

,?‘'^' Si partes‘habcat,fingulas aptè diftingua-’'^quæcuiusquefaeukas naturaque ßt expenda-Hac viaingrcïfi vctuffiffimi homines, qui primi dd

QnÏuïdUete- philofophari,hoccft,naturaliunï rcrum caufas pcrtit-ret principiä ftigare coepcrunt,cxvidflïtudinc amp;nbsp;mutabilitatcrc-ioucncrint. rum perpétua perfpexerunt rcrum hïc orientium amp;nbsp;occidentium funplicemnullam effe.Quippecumve-lut influxuquodam refluxuqjres omnes fublunares, continue v.erfah vidèrent,perpetuum amp;nbsp;Habile nihil inucfiircnt,mutabilia effe vniucrfa,quaE natura confiant, rede flatucrunt. Hane deinde mutabilitatem cumattentius confideraflcnt,inomnimutationc(nó in ea tantum,in qua neq; nomen, neque naturam res amittuntvreum homo peTiftimens calefit,cfuritjdoi' mit,aegrotat,vertim etiara in co,per quam vtrumq;dc-pcrditur,vt cum ex femine homo, ex ouo pullus gene-ratur)aliquid rcmancre animaduerterut. ExquomoJ -* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conclufernnt, quicquid fieret,ex aJiquo fieri: ex nihil»

autem nihil eflici ; nee rem vllam per fe fubfiftentcfli ad nihilum reduci. Quiddam igitur efle præclarèno-tauerunt,quód fecundum eflentiam fuam corruptibh lenon fit: amp;nbsp;in quo id tantùm fît corruptile »quodini-Atilt;iuiiell, «pfoßt Quocirca aliquidefTedixerunt, ex quo omnii quoaluomnia Herent,Sein quod omnia rurfus difiblucr6tur:ipfoin-fi^^^' terim femper remanente. In huius rei natura explicaa-da varij fucrunt,dum alp aerem,alq aquam,alij aliono mine expriraere ten tarent. Non enim puto cos^dc«^ fuiffe imperitos, vt aquam,acrcm, igné, inCtar aiöw® return corrumpi, atque ideo corapofira efle coipow nefcirent.Hocfanèomnes vel cxipfisloquendiniodis intcllexcruntjaliud cfleid,ex quoaliquid fieret,atque aliud rurfus id,quodfieret. Ndi hocconccderctiir,fi-cilc vidcbatconlequi,vt res effent, priufquam fièrent: in qua forte opinionefuerunt, qui feparationcomnu ♦ fieri opinatifunt: quos Paraeelfusquoqueinlibroad Athen fequitur .fquidem omnes omnibusfeculis (vt amp;exi.Phy£ cap, 7. amp;nbsp;ex omnibus Icriptoubus ann-’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;- - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quiffimis

^öiflimis liquct.'yfic locn ri runr,idqueconfcn tance re-u$gt;vtin qualibetmutatione dicerent: vel hoc efle fa-«m aliquidivei ^x hoc effe faótumaliquid,vel vtrunv ^uedeeodem efferrent. Dicimus quidcra hominem '•ctidofbm,amp; ex indodio fieri do ci uni : at non vfîtatè venufteque dicimus,ex homine aliquem fieri dodum. XÜ'Ppehacloquendi formula,cum videlicet ex hoe weimus aliquid fieri, fadumiic, ferè fignificare fole-^usilludjcxquo aliud faöura dhinterijllc: vreum ex ‘inlinecorrupto animal, ex pane permutato fangui-''^•ii,cxouotraafmutatopullum fieri autfadumdici-^us.Q^od tarnen perpetuum non cft. Nam ex lapidi-^sadigais dom urn,amp; exacte ftatuam fa da pronun-lt;^umir;ta.mctfi.aes cotruptum non fit in figuratione, Sd hoc locum habet in iliis,quoE0. affediojquæ cor-lumpitur,nomine caret .Propriè namqj vocula Ex, il-^udfignificat,quod petit in réqùalibet: vteumexinv pedroaliquis taelus cfi:peritus,interijtimperitia ,amp; 'nciuslociim fcientia fuccçfllt, Econtrarló longèvfi-btius dicimus ex feminé plantam, amp;nbsp;exono pullum fa ^'^'æ.quàm fernen plantam, amp;nbsp;ouum pullum facium. Q^ippe neque fernen neque ouum fic remanent,vt *rwasfuaspriftinas cum nominibus retincant.Cum '»im hocdicimus aliquid fieri,de fubicclo loquentcs, ^idcnslblümin co mutari fignificamus:vt tarnen ) pedum mancat quod fuit: ficut cum hominem ca • ■ f’Wnaut edocium afleriraus-Quod fi de quahtatc '^“'tftoinhxrenteioquentes diéamus,hocfit hoc. Ja ^^ dodus.Ex quibus pcrfpicuè patet,vocu p’'nliquidnotate,quodinmutirione qualibet ^0Hunlpit^J., tametfi exprefsè Koe inoratione non fit Po^d/ni. Quarc cü ex xreftatuafadadicituqahquid Firste,quod remanfit, corruptum ede fignificatur,ia cuius locum figura datux fucceûetit, Sine igitur dieg' dd 2

mus,hoc fit hoc, fine, ex hoc fit hoc,fcmpcrintcliig? tur aliquid effe permanens : amp;nbsp;aliquid efle, quod eiper niotuin acceflerit. Sic ex motu murationequereriini œanifcftècognitumcftjrcs omnesgenerabilesamp; cor-tuptibilcs compofitas eflearque exduobus principii-’r vidchcetre quapiam permanente ,fcu fubiedo, amp;nbsp;e^ quaetim hocinduda per motumforma fuit,conftarc Cæterùm cum non ex quolibet quodlibet,fed ex deter minato certum amp;nbsp;determinatu duntaxat fieri cognO' „ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, uiflent,tertij principe neceffitatem comprehêderunt'

u^u^n^*^ ^^^ Q.“TP® aliquid in fubiedo me lie oportere perfpexe runt,propter quod vnam magis formam,quant alia”' quamuis rccipcre poflet.. Hoc prindpium non eft re' turn,quoad funt,fine quoad exiftûr,autfaâ:æiaiiifanri prindpium,fedquoad fiunt, Nam fine quo resJliq#* non poteft id fieri quodfir, hoc ad dus generation-’-* prorfus eft neceflarium.Reliqua duo princrpiafii”quot;/ troque modo,quatenus res fiunt, amp;nbsp;quarenus lub”' ftunt.Ergo fi res CQnfideremus,quatenus fiunt', triaf^ rum reperimus prindpia,fubiedum,formam,amp;i”y di habilitatem adeertam formam fufcipiendani.^' nime diffieilè eft tria hæc prindpiain corporibusv* rcamp;diftingncrcivt in homine,ex empli gratia,amp;i”J ne. Nullus eft quin intelligat tria in homine,q!”‘^ fitPrimum eft fubiedum:deinde caliditas inday''^^^ tertio caloris priuatio feu frigus.Non enim poü^^ , ■ fieri,fi non careret calore;amp; quidem ita,vt finaul n lis efletcalcficri. Lapis enim habet priuationetn vi ’ at non earn,dé qua nos hïc agimus;cui videlicet pf fuccedere vilùs.Vcrùm catuLus nuper natus,aut q^ matrice adhuc formatur, pnuationê dufceinodiƒ tinet. Sic cum panis vertitur ih fanguinem, mam tria hæc in co cerniraus,materiam,fànguinis form ’ ôtpriuationem, quæ propric Änguinis forint 0^^^

haj^^^''^^ '^æ^ nomine,idcoque hîc obfeurins intel-j^t ‘W,quarain priore exemplo. Ergo vt res generen-jl^’’gt;ttcflaria eft priuatio: vt autem fubfiftant, necefle tfr a^'^?”^'’^o^’^^*wxfle. Hac cnimpraefcntc,rcs non t ’«u/cd potentia folum’: qua deperdita necefle eft '^ïnioppofitam adede. Hxc return naturalium o-tj?'“®''Pnncipiacoïn'muniffitna,non huius velillius Pi^incipu un-'’'ümodo', alij alijs nominibus propter difficultatê ^*^ nomina' tealiquarvna.vt cuni' homo fit doftus,:^“^^^^“* “^ i5-]^'^^^®ctria-cloqui. Ohmes cnim'ni'cdiocriinge*- ” ^'' L Præditi in homnis dofti generations inteUigunt, quot;quot;tienijimpcritiam, quæ cum feientia qucar per-’^nAfcientiam; Difficilius autem eft,aptè fic no-,‘'^re;vtomnibus in vniuerfum congruant.Philofo-Ptopèomnes.quorum'adnosmonumenta peruc-^^'int,inateriam,formam', amp;nbsp;priuationem aliquando' ïïunt.Theologi antiquiorcs,vt Auguftinus.matc-’’''ïortnavn,amp; rationemfcminalemvocauit.Maluit jj^’J'ptiuationem vocare rationemfeminaremmate ^ôeoinfKana,quàm priuationem. Alij habilitatem iji^^dïfcuapt-it-Q^ineiYj rctHus putant dici. In fenfu' ^f^pmtia nulla cft , cum Ariftoteles aperte doceat, Ü^*^ '*™’P”’iationë,qu« pura eft negatio' (cumhxc' U^^nm non déterminer, ac omnibus ex acquo^re-^’^fj'qaeat.etiam imagtnatis,vt Chimæræ amp;nbsp;Hip’ ijj.^’'fiuro:‘)fed illam, quæ vt habilitas quxda adfor-ci^®Pponiturforra«; gencrationis return prin* nii^'^^^crtiuni. Idem optima fane ratione mate-copi^^®’^lt;^^™ ^^^ formam,amp; priuationem num ^nte a'^ ^^'^ potentia feu materia amp;nbsp;priuatio re fj , ^’’»itatione tantumdiftinguantur, noneft'mi-nenh i •'^^’■^'^^'^^^®^ pti“’^^P'‘’i“'’vno fæpc nomi-

. *®plti enunclarunr,ac modb maten am .modo ^ttdana vocarunt,Quod enim efic poteft, nee dunu dub

IÉ E'^ Â S ft'o rs p rr^i*. cfi',propfcr matenam hoc habet. Formanamqucfc9 telus non facit, v t res aliqnid efle poflint : fedvt hoci-pfum cxiftant,quód funt. Quiequid cnimadiicftjioc necefle eft vel adnm efie.vel adum habere. Element! 'igiturcum non fintaftus,amp;tarnenexifl:ant,adumin Principe fbU materia habere fatendum eft. Sic vides principianon cogitationefe- poftepcrfcaut feorfum fubfiftcrc,vt element!voci' pir^biliafunt. ta,fed folacogitationefeparabiliaelfe. Deindeneque plura neque paucioraefle poffe, quibufeunquetan-dena n o minibus proponerc enique libeat. Sufficiuni enim ad terum gencrationem ócconftkutionera üilx iclt;ftum,amp; contraria,cum interna prineipiaqurnmu^ Nunc, fi placet,Paracclfi de rcrum principijs opinb“ nem nobis recita,jt quarenus cum veritate conut-niat,autpugnct,vidcamus.FVR.Scitèratiocinanliquot;!^ veteres, redeque principia fcrutati funt à conflt;^ notisque ordicntes,amp; ab hisad ignora procedente^' Veruntanaenfcrupulurn mihi rcliquifti,quimcpl“* rimurn vexat. inreUexi principia,quibus corporacö^’ ftant,corpora non efle. Corpus enim omnecompo“' trituipiumeft turn. eft,principiurn autem limplex eft. Quin fttttpkx- compofitum principium fingere non licct:cùfflquot;7

COgitatiortcleparabilia fint- Quo patioigiturqu'^“’' i lie argumentis perfnadebimus aduerfarijs,nok‘’'/’f^ i ranonconflarcex incorporels ? Materia non^^ ^ quot;^ pus,fed potentiapurärvtcontenduntPhilofophn® maquoque non eft corpus. At his tanqiiam pi’'^'‘’ elfentiahbus confiant corpora. Confiuntergocorp^ ra ex rebus quibufdam incorporels: quod apud' ^ abfurdum quidemeftdmo impoflibilecenfeturap'’ ' Paraedfum nofirum abfurdi amp;nbsp;falfi nihil contind' y 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«ix L

cerporeis cor ^^- Explicatu difiicilis efi quæftio: nee facile au »^^ porlt;ifabricent intclligitur,quàm abcxercifatis.Slgnum efiquodp philofophi. rimi omnibus temporibus hac de re dubifarunt.ni^

IT 27 Ä J LXZ Jb 7 A JS- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^l

habuit Auerroisijnaginatio dcinrcrminafisin, ^ffria^imenfionibus : contra quas tanto Audio ^^niiHi ptigriarniit. Nee abfimile veró cft,Anaxago-5iatquealios,qui Corporata principia ftatucrunt, 'Wundern icopuliiminapegiffe. Siprincipia corpd-‘ ^®poncremns diftinftavel fcparata,vt olimfccifle 'Q*ükgantor,vix relponderi pollet. lam veró dum • omnodo feiundanÖ facimus/edinfeparabiUapror-'^5ftatuinius,mente4uefoladiftinguimus,minus difquot; ƒ'es habet explicatus. Deus ab initio non creauit .‘^'^ianifeorfum,fedvnacum elementorum amp;coe-

®t®iscreattitvniucrfimatcriara. Scd nee c^tuCim a^^J^j^^ * ^0)Çarniagisdubitariponît,quomodo ex matena/ pUam in nafcentibus rebus fenfus adefle demou-^-'^'jamp;forma jclcrncntortim corpora fint creata, WDiquomodocxnihilofint effeéta. Qu* enimpo-'^^exnihüo facerc aliquid, idem nouit matenam fic * u’’'^’^® ^““ Hormis, vtpriulquam^ '^’^æ inrereat, alia ’'’ffûtinvacuumque îneamulto minus relin qua-

, fgt;9uam in corporibus. Prima igitur materia per fo-6''' ^^^'ogiam,ratione alia nulla,intclligi amp;nbsp;declarari POteft. Hams naturam feu eifentiam fi aliter non per-''°^.'5cogitabis,ipfamper leiplamcognofci non j^^epariteriudicabis. Quomodo enimperfeamp;infe ^,^^tticnteconcipiatur,quæ nee fuit, nee eft, nee exit ^^ ^'^’^ ^ ^’ feorfum materia amp;nbsp;forma effe, at: tq-^ambobus lundis corporaconflariftngere-Hiatc'^^^^^^ corporibus corpora eöponcrentur.Ät eft ..»'^’‘'®9gt;adtn fuit ita,vt forma omnjearcrct, hoc Punt elTet.Quarequx generantur amp;nbsp;corrfi-Veil' j’^'^^^criafiiintiion nuda, fed forma aligna lil) quot;^‘ '^'^^ cortuptionem vniusamp;induftionem a-^^fföipus interncaire nÖ poteft, led in code inftabti ‘■'-^?‘^aptaSchxcgcncrataeft. Summahxeeft. Q^i

32 ËRASTl b IS P TTJ T.‘ fie ex principfjs gencratis per corundem coniunâio-nemimaginanturcomponi corpora,quomodo ex mi-ftisclcmentisgeneranturraifta,cxnoncorporibusfa-ciunr corpora. Si criini principia corporaponant,jam ?non principia ftatuunt, fed elcmêca. Hoc enim diffep ^ nbsp;nbsp;. jcdiximusprincipiiimabelemêtOfquôdprincipiafo-

ilacogiradoneextracompofitum fint,quodq;cxipiiî dementaetiam conftent: élemenra autemamp;antco-ninianiiftafintjamp;exmiftisiterunigencrcntur. N os autem deprincipio dicimus XSacrarumlitcrarumtequot; ftimonio fubnixi) dein enta cummiftorum omnion’ materia crearafnifle. Quareemn exHementisonm^ fieri alia dicam us, ex incorporeis corpora minime co-ponimus.Si aliquid reduci ad nihilum concederemus» ■necgenerationem vnius corruptionem efle alteriuSj i • êe contra vnius jntcritü alterius efle ortum eóftao^’f aiferereinus /infimiilari forraftè huius vanitatis pof' fetnus. F VR. 'De miftis corporibus nulla eft duW»* tio:fcd de dementis feu prinns ambigipoteft. '^^^ nim föla exprima confiant materia. £ R Jam cftdidu nobis, dementa non fie efle percopulationem filt;^^ ( principiorum ^quomodo nfifta compofita funtpes''^' Jementorum connindioncm,fcd clemcntacum®^' j teria amp;nbsp;forma firn dl fuifle créa ta. F VR. Cur a^ê^^^ ƒ nuntur eodem modo generata ex materia amp;fo'®^ ( ficutmiftaalia? ER. Caiifa duplex adduci po^d”” na,qubd philoibp,hi generales return naturaliuri^^?' J fasinudligantes eadem analogia putaruntprincipe ■ poncndafimpfliCiumdccompofiforumcorponim.# qui mundum fem.pcr fuifle opinati funt, fadlèfcfed' cufibnnt. Qtu autem fadum nobifcumcredidenwo nihilominus eandem .efle fimplicium amp;compo/ïflt;’' rum rationem arbirrati funt. Nos, qui ex verbood^' Jcmentaprimùm creatafcimusgt; deinde ex his csap coatte 1

ttad ^^^^^^vi.ôc poteftatenouimus, Analogiam (jjf ®® feruari pofleputamus. Sicut igitur ex ouo Jicç .^°’^’^ ^^° pullus,aftu non ineft,pullum genera-titn^^^”^^5’^^^ ^^^Q^^^’ “^ Qu^igiüs adu nullus repe-fit iJ’'?*^^^^generaricenfemus. FVR. Gum ex aqua b ^‘l's, an non tunc aquae materia caret forma ? E R. nu ^ptà namque monui,in eodem inftantc, quoa-: formacorrumpitur,ignisformamexiftcre,nullo

•®’:potcft? ER. Aquaprimücalcfit,amp; formam *• H®*^nnvnus retinct. Non enim amiflbgradu ^™^quot;^°^“^® ® ‘betfngiditatis,moxdéfinit elle aqua, fed eodem ’’er^on? m^-for nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;QUO calor eo vlque auctus cit, vt ignis „g^ff^^,

C3nfa)conncniens fit faâus,hæc indu-^îquæ forma (dcleta frigiditate ac humiditate a-

lt; ?^‘’^^^'“'‘o) cormpta cft. .Nam prims qualitates UI YCesintendi ac remitti pofrimt,qnantifper gra-tiein’^'^*’’®^’*'^*^“^s? denfitas intra propriaralatitu.di- ' limt’^®”’^”^®cnllibetcongrucntcm,confiftcrc pof ^A'.'^^Vidcturnihilominus. materia aquænuda-j^f‘“ni form a, amp;nbsp;fi eri quiddam omnistorporatsna-tiiæ^P^’-^»^®-^ Res nonfichabet. Nonenimfpolia* A ^üæforma,pvinfquamianis qualitates introdu-td»^'*'^''^^’'’^^^dcclaratum. FVR.Hoc ergo me vis «^ ^’ ^nemadmodum lignum, ex quo Mercurius Un^^®*’^“5»Priorein formam luam non ab^cit,an-îW^®^“^*j figntam receperit, ficmateriamfub fom’^®’^™ exiftentcm,-ignisqueforma carentem, ^*nisf^'*® pffibnaiu fuam amittere formam, cum eoo/.fi^*''*”‘^“^^^^’ ER Omnino. F VR.SedMer-^*^.?^'^hidit accidens quoddam, ideoqucintcn

Jian ' jf'^l^e poffitpartcs habet , quarunayna poft a-Jes ^ ft™’'^'*” niatcriam poteft-Forms autem natura-^ hr nuaierorum funt, ac veluti in puudo quo-e e

J4 ERAS TI DIS PT T AT damconfiftunt, vt fiueaddasfiuedetrahas eisquan-tumuis minimum y totam fpcciem permufari necclTc fit, ER.EftoJnducaturparsfigura:vnaantealiam An non proportionc quadam amp;nbsp;anaJogia fimilc fit in ili^' pofirionibus ad formas fiibfiantiaks ? Certènegari non poteft: vtut formæ ipfatin quodam velutipundo Dißgt;o/itiones indiuiduoconfiftant. Quinimo quifquis redèpercc-nee generattj pir,quomodo difpofitroncs nequegenerentur neque tur,neccomt- corrumpantur,/cd quibufdam moris repente ycl ni-fantur, fta^vel corruptæfintjiaud difiiculterex hac quac/fiO' ne alias obfeuraûtis fe ex tri ta ne rit. Examinare debet» quinondumhaecintclligir, quæ de eis ArifioteJesin/-Phyfic. cap.^.diuinècommentafus eft. Hoe Jocoqii^ vbenorem longioremqj cxplanationcm defidcranfx inittam,amp; ruum te exemplum perpenderepræeipianx Quippe ratio ca dem efi partium figuræ amp;nbsp;totius. Vf ergo rota figura in tempore effingaturm materia,fib tem partem eius aliquant fiibitó introdudam (uii!'^ neceiranum eib, Quod de hac redè dicitur, id fi idfoi' mxnaturalisortttmtr^düxcris^nihilpeccabis.Vtcnim hïc prior figura non ante expunüâ intclUgi potdl, 1 quàm ilia fucritinfcalpta^ûcinnataraham rcranior-turcs quodammodo hâbenr. FV R. EtR nondahinc rem pienè pereipio, vidcormihi taanen k)B^of^‘'‘’^ 1 quàmantca peoipizere, Qijare ad alia defeef^d^^, / ER. Vtînbet.FoitaCsè dabitarin Ceqiicntibusoclt;^^‘’^ 1 dedaraadEquxin prxlenti loco deRderas. EVR^^' 1 te omnia teinoncbo,fruÜrà te de principi/siünteinta I difpataniffe^i contraParacclfuiu Facercputauidi-^di- i bi quidem pergrxtam fnitandire. Fed enm Fenrenti^ j Theophraürinodri nonpngnant. Intclliges non exta I tantum ^qaod einsdilcipuli hoc affirm antjVCtnin t^' ƒ j^tncxaJi/s,qaxnancdicam . Primuniedquôdfca- ƒ Rendit SulphurnominarC} quicqnid in corporibusf^ I

file accenditur : Mercurium, quod in vaporem feu fu' Wura diflipatur,atq; in altum tollitur : Salem, quód in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^iried

tincrem foluituv.At principia,dc quibus ex Ariftotelis \\'*°J‘^ ^'*^^' 3tqialiorumphilofophorü fententia tu difceptabas, nccinflämari.nec diflipari,nec in cineresredigi pofsüt. Üeindcquódaitcorporacópofitainhçc ttiap aióAv-’”'opera artisChemicæ rclólui:quod de illis principes '^ogitarenö licet. Quippe fola cogitatione cöpofita in ^Jdiuidi pofitö fint. E R .Siconftanter in vna fen tcntia ^'quando perftare confueuiffctParacelfus.argumcn-i'^tuiscrederem. Nunc aüt cùm ei non minus fami-^^fefuiffecogitode revnaeademquepugnantia fcri-’^ffiquàm fuit grata cum aurigis compotatio, aflen-•'dtibi nö poffum. Conftat cum affirmare non femel, Mumeffein hoc mundo tam fimplêx corpus, quod Jon fit confedum ex his tribus. Si ergo Sol,Aftra,Cœ '^'^lElementum, amp;ü quid hifce cft purius amp;nbsp;fimpli-^quot;^5,extribus cÖmifta eifunt,corporum omnium prin ^Pj^facit. Etenim conftanter afferit.totum Limbura

015tribus condare. Quinetiam angelos aliosqifpi- Angdiexfale, ^''^sexeifdem compofitos eflequanqua contrarium fuljphure ,hy~ ''^affirmer,nempe ex fubftantia fpintuum feu au- drargyroce»-o'orum corpora concinnataconfcdaque fuiflc. Ac- ß‘lt;'’^ xiq''^'^^’^^^®'^ praxlariflmii eius difcipuli aufi funt ^”'‘^o:adcoque petulanter amp;nbsp;flagitiosè Ariftotelis üi^^’^’Quam præ infeitiaamp;ingenij ruditate(ni(i fla?^i?^^’’^^ ’'^caufa fuit)afl'cqui nunquä potuerunt, feite ^^' ^^'^^^'^^’ inquiunt,alia principia nuila agno- Argumèta Pa j^ '''Porum,quàm corpora. Item, Ad materiam pri racelßä cutuf neevr '^^’^“**^''‘”‘'“^cP^*^‘’^’''^‘”’'P®'^“®”^^“’^’QH*” d^mcotra a-p '^^riftoteleorum principiorumeft aliquis,cùm rifiottlem.

^^cel/jcorum üt maximus. Item, Corpora nö com-Pqj ^quot;'^orexalijs,quàm exijs,inquçrcfoluuntur.Inrc-

^‘^‘onç autem tria pradida,alia nulla, reperiuntur. ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ce a

Quarë principia nulla fint fingenda alia. Item, analo gia cognoïci airprincipia Anfiotclesxüm caprumin-genij noftri haec res fuperet. Infcitiflinièconfundiint ijdem principia cognitionis amp;rcrum,dum principia notiora compofitisefle debere aflerunt. Ruditatem hanc a bps verbis in Athenæi feciatoribus ä Gafeno re-prehenfam fi animaducrtiflënf,nunqiüignorantianï fuajn ira Jeuiterprodidident. Fenint ergo eötempfus' fuipoenam niibilima. Verba Galeni dehis,quicaJein principia artium finecognitionis amp;nbsp;rcrum faciebanr, hæc funt. Tof^gy ouâ njo^rie fa^^,^ T^iit7^t)igt;!^ VZJi^ï^ï’*^ ZHaTo^gpfiiy^ Tè ^^v^ov,^ To^fi^ov. y^ li v^'sv^ ês^fó^t' ^‘y^^'^^'^‘^gt; '^'“^ «7^ i'uü f7re^t'^pni xsKaptó/tirett ■^ \^ «4 1 Äuv^'^i} TO lt;/óyfzof, gt;(gïf -^vyov ^' ysXa'^ou Tuuo'cv w jni' J Äoii/uT^tniTft-^päiTf Äeya. Ineptins formam cummM- / ria miieeri diennt ; cùm foJa corpora propriè mifceri / omnes eruditi affirment. Prxclara hxc adaarasAtt' 1 Hotelem difputatioabundè probat, vel perperamibi- 1 püs Paracelffim iateUighvel redè à nobisexponi.Qii/ii ƒ *■ quodijdem exParaceUi rententia fcribunt, elements, / quæcorpora effienegant.fed corporum dantaxatrcee^ l ptacula Sc hofpitia feu domicilia (Matrices vocït)sü'e- f ucrant,ex tribus illis ortacommiilaquefuiüc } Q'^’' ' modo Ci ex corporibus commidis elemcnta faßt^'^' 1 fcäa,corporanoneffiedefendent gt;nbsp;Qnanqinni«P^' / racclfo non fit vel difficile vel nonum conwiliâo'' / rias fenrentias proferre. Hoc veto om nein abfutdit^- I tem flip erat,quod alun t Ariûotelcm cum plerisq; phi- I fofophis negate,ex quatuor dementis tanquammate / tia condteri corpora mida rcliqua.Dignusmehereiile , prxeeptoreedhic dircipulus,vt quam moderatUfimè i dicam. F VR. Mox adlixcmuncitlud dicam,aliosnoo ƒ de interpretari mentem Paraceld,-fed audadcr amt' 1 mare,hunc Aciflotclinontepu quot;narc: ER. Facile rd f I ratut 1

f5fgt;ir,quodobtjcis. Non laboramus,quo quifque mo-^oParacelfum exponat.Scimus eninavbiq; fecum foe’-' ’■(limèpugnare: amp;proinde contraria fentientesfaci-'’lefuasopinioncs ex eodem probare.Dicam itcrum °t:loco,ne rcpetendu fit deinde fæpius ,vix aliquam , ^‘‘cinParacelfr fcriptis fententiam, cuius non etiam ^‘^ Contraria in eifdem reperiatur . Qnare poterunt congt; ” 'inaciereeadeni fentientes fuani vttiq; opinioncin ^^^^^^^ ** fcriptis eins com probate. Ad me quod atrinct,non “daliqnosaduocaui teftes, vt fempcr ita fenfiffc fi-* ^nifacerem.fed vt ab alijs quoque fic inteHeétum in-’‘Srem. Qaam verb dicant Praracelfuni non rcpu-S'’ïreAriflocelisfentcntia:,audiqua:fOr FVRN. Au-^”ü' ERA ST. Conftatapudomncs frnos, princi-Pquot;ina,vtnunc deprincipioloquimur, differre ab eo, ^Uiusert principium:(Principiatum vocant aliqui.)nec '’^m vtrumquc efle. Ex quo fequitur, rede à nobis ex ’'‘«otclis omniumque eruditorum philofophorum ^Jeaffinnatuni fuifl e,principium corporum per fe '*“‘*ftetitium non efle corpus. Hoc ifti nÖ concedunt, ^inuis concedere vidcantur, ciim fic argnmentan-“f'Exindiuidnis in fuogenere abfolutis nullum cor-P^eóftituitur. Sal communis. Sulphur,amp; Mcrcurius ^hndiuidaa infuo genere abfoluta. Nonigiturfunt gt;tuin principia. Sanè certum eft, Paracelfum, amp;nbsp;Truprincipe-fincipia fuacenfere corpora Quo- p^ratelß faite niait ^^^’■^’•’•®”' ^lt;^pa’’^a’^i'^^**”^vtitïcon-lpcâum ve corpora. bus ’ß‘^*®’'^S‘ii ab alijs queant mifticorporis parti-

^'Offtttn fubfiftcre ea oportet. lam veró '^Pi •h''*’®^‘^^^^^’^'^^^^^ a£tus,vel habet aólum.Prin non funt aftus.Non enim- vifibilia ‘^‘’ffcddi.Ergo habent adum. Ergo fuut corpora. ^Offlodoigitnrnon funt,quærat aliquis,indiuidua ‘«corporugenere abfoluta ,cùm feipfis fubfiftere va-ee 3

Icantrlndiuiduum abfolutumvocant corpus miftuffl feucompofitum. AffirmantigiturprincipiaParacelli» corpora effe per ffi fubfiftentia: quodAriftotekum^ mnibusomnium gentium xtatumq;eruditis Winter ligentibus viris conftanternegauit, Quocirca pugn*' eius fentcntiacü Ariftotelisdodrinainhacparte.bc^ eft dubium,quin contradicerevoluerit.tametfifecr^ nelcierit:vt poftca liquebit. Nunc illud obiter »ftt^f, Corfiut ßm- mus,quod ifti cenfores noui inftar Didatoris cuiui plex perpera ftatuunt, Corpus fimplexnon efle abfolutüinfuogt negdtur^abfo- nerc. Deinde qubd ex abfblutis'corporibusaliacon * lutum eße in tui negant. Quo iure,quibusùe legibus fie dccernofl ' fito^enere. nbsp;nbsp;^j^ femina in feminum genere,ouain ouorum gc»^ ’

clementa in fimplicium corporu genere non Amt * foluta corpora ? Quæhoc philofophia fanxit,'' Nu Nam Paracelfi fomnia ramhonefta nominations*^ gna, execrabilia amp;nbsp;plané deteftanda funt deliria. E ’ fit ouum pullus inchoatus,femë dimidiata planté’ proptcrea illud in ouorum, hoc in feminügensrd perfedum erit,quia deftinatum eft alïus reigensran ni ? Apage cum hifee nugis,Elementa funt huius® ^ dl fublunaris corpora fimpliciffima,amp;inhuncv® ^^ Deo creata, vt ex ipfis ad miftionem eoeuntibus pora alia conformentur:quae nullus vnquam-S’''^^^^. fpiritu Paracelfi,abfolutacorpora negauit. gnis ob id,quod inter elemcntapræcipuè autho*^ ^. feftoreft miftionum,inchoatumamp; imperfe^“ cetur corpus J Imo verb an Paracelfica principe fint perfeda in fuo genere corpora, quia ex cis ƒ u ^^ componantur ? Qupmodo igitur iafeparatio®^ feorfiim demonftrariac feipfisfubfifterefcruntut'^i^ Flagris amp;nbsp;fcutica digna fit fententia, qu2fcipi?^^jjjo ftensfeu fubfiftës corpus,neget abfolutuni sÜ^.**\^

,'ncomponicorpus:vtexdifl:is'patet. Noloadfcrre iri 5quod manifeftè commiftum eft ex butyro ,cafeo, L5®’’^®’’Porilgt;us abfolutis. Nolo alia perinde mani- nonùfur ;ftamcontpafKionemobtinentiaproponere.Dicaui ^^.quot;“^ ‘otaconfelFaq; omnibusnon infanis. Quisnelcit ex Qmmunifalejpane.frudibuSjCarnibus, corporibusin j^^Sciiereperfeólifs.amp;abfolutiffimis,invctriculo mi-

’tandem generari fanguinem ex omnibus conftitu-jh'*'p%’5 marinas aliquas itcmq; ad aquarum falfâ' ^^J^iicaturigines prouenientes plantas nö fentit aqua iiarinavelfalfa nutritas?Corruptores dignius qua

Fvn'”^’^®'’^“ ’^*^^‘^* fünf, qui tales nobis leges ferunt. fett ^^^™ ®“lt;^’’’caltquid deargumcntis àterecita-^^mbeo enim quæillis addam.E R. Ant falfa funr,aut f^^gt;npræfen|-eiyjfjQfjfpg£|-jrjf .Dcmoiiftram clarè in PfiaidiSjCorporu principianon efle corpora,fed cor corpora pri» çlt;jj^^‘®^’^^enim principiöcorporis fimplicisàcor-* dpU nonfunt pOfj ^“'^^^eompofiti corp^oris principium àcor- corportt-fljg ’’®’’®pofito ditfert . Quis ignorât neq; butyrum, 4ii^^’'^^’’™^^efle,tamctü la ft ca fint? Quemadmo-aejp'®'*’?®'^*^* patfcs nöfunt compoiitumipfum.ita i|i^j”®P^*eiscorporis, quod in alia folui corpora ne-( ’ partes fineprincipia, corpora poflunt elfe, licet li^j^'^^’^ffccertum fit. Aliud namque eft corpus, a-- Corp««çr«r 'ln?'‘P°'^euna.Formænaturales,adeoqaeanimæno- Plt;”'‘'“’”.‘^'^-Sn '^*^^“ntcorporea,corporatamenneutiqua '' lOn^^ïlitates quoque, proprietäres, amp;nbsp;vires corpo-pti^’^dicuntur Gorporeç(alio tarnen modo,quam .*£’“ƒ?“quot; praeter Paracelß fpiritum nullus ^föf'quot;*^^- ^^e fi ridebunt Paracelfici, nihil lucra-ciiiu • 7^tts,quàm quod fummam ruditatem fuam IJq. ”’’Pu temeritate coniundam prodent. F VR. ^CoP^''^°*^’^’'^'^^'‘'^‘^‘^'^^“^^5 corpora nobis fabricari ex

E R. Non omnes. Quida enim corpora ex incorporels cummagiftrofuo cöficiuntialif cum codem fieripol-fenegant. Semper aut (altem in plerisq; poflimtcontraria dicentes authoxitat.e magiftri communis inniti, vt nonmultópriusdicebam. Tam fœcundusfuit,vr contradjéloriaspaflïm opiniones foueat,ac tedinw-nijs vtramq; partem arm et. Nos mifta corpora cjini-plieibuscomponimus,vt ex materia.■ amp;iiihocitc/üW diflblui diciimts: fimplicia Cola cogitatione infuaprin cipia folubiliaponimust aftu vel materia fine form3) velhanc line materiafubfiftcre poffet tantum ab,cftvï aftirmemusyvt necimaginabile clTeputemus. Hæcer' go crcata.de principio lie dicimus,vt neutra pars alte* ram praeceflerit, F VR. Qtiidergoprodcftiftadepriii-cipijs imaginatio ? ER Si elcmenta non in fe mutilé tranfimatarentijr,id elUfi nongenerarenturamp;coiru® pcrcntur,lèdimpatibiliapermanerêt,vfumfanèinhis exiguum haberet. Dura verocorrumpuntur amp;gene-ranturiuxta partes,non potuit huiusmutationisiH^ tura vel pcrcipi vel cxplanari abfq; hac de principijsco lideratione.Cum enira ignis corrumpitur,nec adiiihgt;-lum reducitur, necclfeell illud amitti, quo ignis «ß^ gnis.Quod enim remanet,materiaeft,qua ignisnc9quot;^ quamvcft ignis. Aliud enim eft,quod,vt ignistal^'^*^'^'^ quo,v traateria: aliud,quo, vt form a : per quant ®*^^ ria hocadipifcitur,vt ignis fit,amp;.dicatur.Siccunt^’‘°' uo fit pullus,corrumpitur ouuminec tarnen oui ninte-riaeuancfcit pcnitus: fedpriore forma, per qua ouuW erat,perdita,nouam acquifiuit,qua pullus eft. Vides i-gitur nos no polTe vel mutationis vel naturae elemen-torumfeientiara alfequi abfq; principiorum notida. Eodem modo res habet in miftis. Clarèiam perfpicisgt; opinor,non elle ociofam hancdifputatiQnem,vtiBlci tilfimè quidam fetipfit. Deinde prima return nauira-liuin

PJRS f^LTERÆ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ linmprincipianÔ effe corpora,tametfi fint corporca: ^proindeelementanon poffein corpora refoluiartc Chemica. Demum nos nequc mifta corpora fabricate oiincorporels,neque clementa. Quippe mifta ex clc-®«ntis componi dicimus:Elemenraautem non con-^cdimiiseodem modocx principijs per fe fubfiftenti-^nsahquando confiata fuifle,fcdcumcorundem for-®ismatcriam primam concreatam fcimus : quam o-’'’ni forma nuUo temporis momento caruiffe .noui-®us.Habes ad argumenta tria refponfionem: fimulqj ‘®fidMiinumeflequartum intclligis,cumait, princi-P'orumintelligentiam ingenij humanicaptumfupe-WreSiomnium captus eflcr,qualis cft Paracel fi amp;nbsp;radium difcipulorum,tolerari poftet,qnod dicit.Ad illud '^f principijs noticiæ ac return fuprà fatis refponfum

Notiota quidem nobis efte oportet principia co-WonisnoftraCjCxquibus in obfcunorum amp;ignoto-’^ninoticiam deuenimus: at return principia euiden-^‘or^nobisefierebus/iuarum funt principia, necefta* J***®noncft. Quippe ex effeefibus amp;nbsp;compofitis no'* “■5 notioribus,nempe fenfibus magis occurrentibus, ^noticiam demum venimuscomponentium amp;nbsp;prin ^piorum. Tales nobis nugascum,proférantinaudita *^critatc rndifttmi,vt leniflimè dicam, homines, non ?®itant cœlo bellum denunciarc. Quae prærereate ’^tt aiebas proponito. F V R. De materia amp;nbsp;forma jj^wcvolebam, vtrum fubftantias poneres anacci-Merùm quando differre dicebas, quod, quo, ex y.^/'^’nentemvcnit.Ariftoteles,cùm fubftantiasdi-*’'tompoficu«m,fotmam,amp; materiâ. Quinctiam

.®i'3intcllexi de.prmcipio à Deo fic creatam, vt o-‘^'fermafpoliata nunquam fuerit. IntcUigoiamita ^^neri omnia, quomodo ex pane fanguinem genc-f^‘''nouimus, Etfienim formapanis ptorfus deperdi-

tur,amp; in mit cria partis,forma fanguinis fucccdit,cx no corpore tarnen ob id nullus fanguinem genitumeen-An ni omues ^^jj.^.^ Reftataliud, quod mihi planiiiscxplicaricrpio, ^M^onltant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;quot;^^ quæuis in ca,ex quibus cóftat,rcfoliii poflit.

rtkluiboßint. ^^^^ namq; fumptione inpnmis nitunturtria iUaprio cipia ponentes. E R-Limitatione indiget.Iam eniin o-ftenfumeft,corpora firn plicia cogitatione duntaxat in principiadiuidi:afqueideo mep tos elle, quificargu-mentantur, Corpora non poflunt arte Chemiç diflol ui in materiam amp;formam: Ergo non funt ex histan-quam principes conftituta. Intelligi proinde propoH-tio debet de partibus matcrialibus feu corporatis/ei' pfis aéhufubiifterepotentibus. Nifi enim de partibus aduincxiftentLbus,eisq4materialibus,exqiiibuscoiii-pofitum conflatum fit,accipiatur,pluEimiiin fallen Multae namq; res ex compofito quolibet fiunr, ex qui bus adu inexiftentibus fadum nunquam fuit. Verum igitur eft,remquamq; ex illis conftare, ex quibusadu inexiftentibus vèluti per compofitionem quandam comporta eft. In has partes refoluicompofitum 11 di-catu^libenter prtjpofitionem concedetnus. AtexiHis partibus conflatasefleresorancs, quæperfubftanna' km materiæ tranfinutationem ex ea generantunm^m quam confitebimur. Nulla enim ratione petej^^ kntentia verademonftrari, Quis nefcit diued^'^?’ opcrationevirtute ignis,aut caloris ignei corp®’^'®' lida in nitrum vertipofte, in cinere$,in liquorcs,inrfS alias? An ideo dicemus ex his compofitas fuiffe? Non arbitrorLegimus hominum certorum corpora mv« mes,pcdiculos, aliaque talia conuerfafuiflé, ex qut bus conflata coramiftaq; nullus exiftimauerit. .Mudo rum velpulmones vel partes alias in pus corrupt fue runt,quas ex pure generatas ne afini quidem putaue-rint.Sic cibifaspe inhumoresputresaut ftercoratnu' tantut

tóranquos ex talibus compofitos rebus fuiffc, nullus fansmentis dixerit. Animalis corpus, in carnes, offa, neruos,fanguinem, aliasque partes tales diflblui po^ tcft,quoniain in eo adu incxiftunt. At has vel à natura, telab arte in fernen amp;nbsp;fanguinem: vel hxc m cibos, ex quibus conféra funt, diflblui pofte, neCacodæmon quidcinaufitaftirmare. Quis pullum redire putat in oumn,cxquoconforraatus eft? autouumingallina-^cum fanguinem,ex quo genitus fuit? autdeniq; hunc ^frumcntutn,quo nutrita eftgallina,redire credat? Nondaturregreflus ad formara à priuatione : nee rc-f-orfum in gcnerando vadit natura. Prorfum fempet P'^o?tediturinmiftis:amp; tanquamcirculo quodam mu '«tones fua« abfoluit,ex priorcümperefficicns pofte-'quot;ts,nunquani ex pofteriore prius, antequam ad clc-^^waprima peruentum fucrit, Quocirca non eft re-'■Wa in rebus naturalibus compofitisgcncratto,fcd ''^fitpoftaliam:vt in 1. lib. Metaph. cap. 2. luculentc ®''JttAriftoteles. CumenimveUet oftendcregenc-^'oncm ratione matcrixnon abirein infinitum, du-^'^«crindicauit aliquid ex aliquo generari. Vel enira ficut ex puerö vir,aut ex imperfefto perfedum: '''exaeregeneratur aqua vel ignis. Hancelemen-quot;itnefle afferit,rcciprocamque oftenditdllam refle-^^^gatdedaprimis corporibus feu dementis perva-Iteu’^*®*^®^ ^ diicrepätes materias femper irc pror-1 nbsp;nbsp;nbsp;ittr’^”»*l“O‘i^9“c tanquam per circulum ad prima

1 Hi - quot;■^nderitdemeta. dn aicMaft'n^ei OTOï«Z\»Zat, }^ïu^^'^*^ oi^of ^i.ov ^' •yiyvsmi c« i^ '^émuç re yu nem j*’*^' ‘’^ ^quot;^ '^hlt;nv. Elementorum generation i jj ''^«refledi.Nonenimvnum dementuminge-iiii f ''’^'^orum eft alterius vduti feminarium amp;nbsp;jj^ PWeflunaquiddam At in miftorum gencratione, ^''^vnum tanquam fernen eft quoddam alius, aut

4 E R A S 77 D 7S P ETAT. ration «’m habet imperfedum ad perfedum, reflexio tarn non poteft conccdi,quàm non potedex viropuet iterum fieri : ex quo mutato vir fadus fuit. Qiiicquid igiturvcliit unperfedu pennutaturadperfcéfionem, fine permutata tempcrie elementorum priorcaliud fit,reuci'ti.adpriorem naturam nunquam pGtcrit.Hu' iufmodi namquegencrationesnon refledunturindt culum,(iuc no retroecdunt, fed prorfum fempercunt, dumad fummum eftventum. Deinde ficut per varias mutationes afeenderunt, ita per alias rurfus paulatim diifoluuntur,quoufq; ad elemenra reditus fiat. Quant-obrem no corrumpitur vinum in omphaciirm,exqua ortum efi,kd in acetum. Et hoc deinde in aiiud quid-dam mutatur,atq; illud rurfus in almd,donee reditum fit ad prima elementa. Hac rationc non tranfinutatur bills in fanguinem,exquofupercalefadonatacftddd in humorem alium ; amp;nbsp;hie porro in alium,dum ad dein enta peruentum fit. Ergo non ex quibuflibetrebns quç per ignem ex corporibus mineralium,plantaruni, animaliumgenerâtur,compofitaea^funt.Imôinip°*' fihiledicimus efle^vt miftum, quod per fubftantidf® tranfmutationem mifti altcrius eftfadum(ficuf‘^“'’’ ex fanguine fit caroj nernus, os, vena,cerebrum)'^ dem illa vcl ab arte vel anatura rcfoluatur, ex 0quot;^ primo fadum eft. DilToluuntur quidem om®’^’ .,■ dem in materiam gt;nbsp;ex quafada fuerunt ab initio ,^ eet in elementa : fed infalcm-, fulphur, amp;nbsp;mercuriu^ ctiam elementa deinde verti-ac diuidi, ne ParacdH 1 quidem,non palam fceleratiiamp; indiffimulanter me” I daces affirmabunt .Etenim qui mihi inter ip los P^ ' tiorcsvidentur,non audentconftantcr affirmare,»'^ omnibus corporibus miftis omnia tria diftindè in”^ nire. Quomodoergoputabimusex elementisfepst rircu.elicjiftapofle,quae.ex varie multipliciterquemi

‘'S nonnullis corporibus euocarc ncqucunt ? Quis '’’ireturvi ignis variata ex cadem materia varia gene-f’ncorpora? Qdi raliaadufaille in eifdem credit,at-^cextalibus adu exiftentibus compofita fuiffe pu-^î^næiseft nitnis return imperitus. Sic enim cafcum ^oque ex vermibus, bouem ex apibus confedum ^teri cogemur. F V RN. Intelligo hæc iam fatis. Pardcelfus iri quot;Gemini autem tefapra- diccre, Paracelfum Ariftote-^quot;^- IfM^um ® de Principijs differtationem oppugnarc voluiffe d® Pi'^’^^ipijs Wem, at faccre nefciuiffe: qnod apertius raihide-^‘ Wtivelim. ERAS. Nulla hîc obfeuritas. Cre-‘‘^‘'^*^’ ’’’Paracelfum Ariftotelis mentem ne vel eminus Wemolfecifle . Quomodo enim homo in do flus, Pcrpetuóebrius,eiufmodi cognofcercin animumin-WffetïAudiuitomnes dicentcs,tria effe rerum prin ^W-Audiuitnó minus affirmantes,quatuor clcmcn-Mcrerum principia. Cumquenon fcirct inter mifta *quot;'ftpliciadiftinguere, amp;nbsp;Ariftotelë putaret elemen-*®fwiiquoque principia exidimanifle corpora, plar Weiinhorum locum fubftitucretria illa.qux apad Wdecodores inuenerat .Deinde longius progreflus clementis quatuor è medio fablans,tria fua prin

Wrepofuit. Nee alia eft difcipulorurn eins opinio, hdverbaeorum refpicias : quamuis aliud nefcientes ^W. 111e etenim quem fuprà diximus tam belle Ari-J^’wreprehendifle, tandem fua principia ex Para- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

ait,Corporaeffe prima,fim- ,ipf p^^^,l Aio Ï^P“P5tua,per fe confiftcntia,ex quorummb jj p /‘SRinianant,amp; inqux pouremo’reloluantur. . ' ^Wfortiter,opinione fua, pro Paraccho contra ^«Wdeih dcPrincipijs pugnauit ,elcmenta défini-'”fgt;pnncipialedefinite putans . Elçmenta namq;funt £lementult;iuid ^Ofpora fimpliciffima ( ideoq; induulihiliafecundum, ïcciem)perfefubfillentia,ex quib.mifti.s carrera fiant,, if 3

Sc in qux denique rurfiis fbluuntur miftaTrincipianc* que corpora n eq; mifcibilia funt: nee per fc fubfiftunt: nee miftorum corporum principia dici redè poflunt Hifuntcgrcgijilli Ariftotelisprobatiflïmorumqjalio-rum authorum reformatores. F V R. At Paracclfus ne-gat elemêta fim plicia effe corpora,fed ex tribus illis af-ferir eile comporta. Quinetia cœlum amp;fyderacxei^ dem conflata contendit. Elementa aut quatuor vulgo nota Matrices vocat frudus mundanos ex fc,tanqu3ni ex iinuquodam,pvofercntes amp;nbsp;cöferuantes.ER.TeiH' pus cftiam,vt dodrina eiusdeElementis cxcutiauwS' Sic enim qux de principes did a funt,eadcœ opera djquot; lucidiora fient. Exponam autemprimiim,quxvcralii fententia,quô,quæParacelfus finxit,côfpici polluit 1’‘ cilius-Quippemanifeftè patebit,triaiUa corpora neqi principia neq; elementa rede faneq; ab eo vocart S^ prà dixi,elementa eflccorpora.ex qiiib. estera fiant,vi fio eisinfint.amp;in alia fepriora corpora foluinequcant demente inue Quxaut amp;quot fint hacc corpora, ex rem mutations nerimt prifci ^^ motu primi illi naturalium return cötemplatord phihfophi. panter inuencrunt.Loquor hïc prxcipuèdcclemcnt'^ niiftionis,non compofitionis.Etcnim litcras vfitat^d' cimus fidlabarumcfleelemêta,quód fintminima’^^ rum partes.veriim eópofitionis tâtùm funt de'’'‘^^^' Non enim mifcentur liters,fed inftar partium do®j5 coniunguntur,proq; varia compofitione varias 8^d'-crepantes cfficiuntfyllabas,amp; confequenter etia®®* diones. Hoemodo fivfurpetur nomenc!cmcnri,ti' quinq; mundus conftabit elcmentis,vidclicer,coelO)*' gne,aere,aqua,amp; terra. In qua fignificationeAriftot^' licubi coel urn vocauit Elemcntum, velut parte toti® mundi fimpliccm.Nos dcfolis mundi fublunaris fiu^ miftarum return elemêtis,hoceft, de miftarum rerun* materia We agemus. Ergo cura prifci philofophi rd

r JI K s t^ L T E R A. \^_ ^f ^liafuis à ^eipfis,nulla caufa externa corrumpente, dif-cernerent,compofitas ex pugnantibuscogitate ^®perunt.Nihil enim vnum exiftens à feipfo mutatun uin deinde in rerum compofitarû fubftantiales mu-îtiones intuerentur, atque in tali mutatione quauis juerfasmatcnæ partes obferuaffent,nihil dubitarunt NirmarCjOmnia ex corporibus quibufdam fpecie dif-^tentibus conflari,quæcunq; præter elementa hic ge-^tanturamp; corrumpuntur. Et ne fim longior, nec in J'unaliumcorporibus,quæ nullus compofita effe ne-^^’‘®‘:*®ff‘*lt;^ibtts amp;nbsp;ladQ,alijsq5 talibus immora-®^fed inillisfolisteiubebo obferuare,quæ minus ’■aiteftanafenfibus habent compoûtionem. Itaqj a-^naiVinum,iuccos alios talcs infpicito, quoties vel ptefponteac naturalitcr, vel ab arte corrumpun-J‘Q^?P**^*®vidcbis cos indillimilesfubftätias diflbl-fcitf''^^^^'^^''^^^ lt;gt;Pf*®*“® amp;nbsp;clariflimum putregt; iin,’’^®®^“lgt;fiderc crafTam amp;nbsp;terream cemimus plu öut '^■^’‘^^'^^iffc partem,copia feu quantitas dimi-, ■nf/a ^''^’'’ ^e^ii^Qiii partes aqueas,amp; propemodü Wk ^‘*®“* probat.Idefn.in aqua, inq; fuccis qui-Uf, ‘^®P'^®bcnditur.Multó euidcntius incorpori* li Jdioribus minusiieliquidis apparet. Quoniam ^Hö ®'°P^^e,vel folis olfibus alas ab quod animal,ni ^linp'’^^ cxcrcmcnta craffa, aquea, fumea generari ’i»t^^*®®’^*f“fßisexhoccibovnico fanguinem ge-ü[ptf®^P^orcs,non minus difpares continere partes diii^^« Eadem eft vrinç amp;nbsp;aliorum omnium con-enim reperies fubftantias diuerlas, ’1/1 e^^’w^lcntittsamp;faciliusfeparentur,quàm in rerüin partes adco diflimilesitv ftconr**^^^®*®’^®5’’^^’ '^*^^5 ^^ diuerfis corporib. per Qi^ ‘‘ftentibus omninoconflatas commidasq; clïc.

■r-ïttmtrns”tle- Qua confièrent,ftndiosèinquirerent,atq;ignc,aquam, mentor» quo- aetem , ac terram ita corrumpi aduerterêt,vt parlium modo muentus diuerfitas eiufeemodi velnulla, vel exilis admodfloc-fit. curreretjclarè cognouerut, hxc effe aliorum materii Sanècum flammacorrumpiturpura, prêter aerem in loco nihil cernitur. Lieer hoc manifeftè vidercinfubi-taflammae extindione.cum Icilicet e-uolarcnon per-mittitur,vt in cucurbitulis chm accenfa eft,corporiqi fnbitó admouetur:aut cum aliterignis repente ade-melcontcgitur. Innihilum vertinonpocuit.Vtenim Curpwnofjo- cxnihilo nihil fit,ita quodaliquid eftcorporei,nonp9 tejladnihilum teft adnihilumrcdnci. Nihil autem prater aerem ap* paret. Quocirca non eft in fubftantias difllmilcsdiflo-lutus feu corruptusÆodem modo cum aerinignem mutatur,fiueinccnditur, excrementum tranlmuu-tionisnullüoccurrit. Cum aquapuriflima dccoqui' tur,in aerem rota fermé vertitur, pauciflimis quibat dam rcliquijs remanenribus : qlias ei petmiftas fuifle» amp;nbsp;ad fubftantiam non pertinuifte praeclarè inttUiW-bant.De terram ai or fuit dubitatio.Vcruntaniencùm

cam rcceptaculum amp;nbsp;velut officinamgenerationuni atq; corruptionum attendiflént, nö valdemiratifunr lyiinus purara effe. Taliviaincedëtes veteresprin’“® obferuarunt neceffario elementaquædâcffe.f^':'quot;” non ncfcirentjfimpliciacompofitorum effepó®*'’?'' feu materiam, fimubhoc quoque cognouerrataV'^ omnium fada fuiffent principia feu de men ta, ßrop^ ciffima in corporum genere effe oportere. Pofth« quæ amp;nbsp;quot-effentinuencrunt. Poftmodum accura* tlus fingula rimantes rationibus comprobaruntacib Juftrarunt. F V R. Ingeniöse fcrutatifünf,fateor.Atta-lt;n.en magna fuit apudveteres philofophosde ElenicB torlt;nn, numero difputatioamp; Ïententiarum fimiliiudo qusc resdufpicionem nobis metitoparit, non tam eui-

^cntcramp;clarèipfos,quædicebas,vidiffe. Celle pofte--fioresneceffc habuerût argumentis confirmare priuß ^uam perfuaderent,quatuor ilia corpora aliorum ele-J'ientamateriàmquc elTc.Anaxagoras particulas fimi-itcs,Democritus atomos, Pythagorici, vt ex Timæo pfobaturjfuperficies, Thaïes aqüatn,alij aerë, alij mc-“'umquoddam corpus inter hæc,alij aliud commenti ^nt. ER.pe Anaxagoræamp;Democriti fententia no*

*® temerècontcndere:fed de alijs incunftanter aftir^ 'quot;Oinihil eos dubitauiffe,quin ex his quatuor, igne, ac-f^gt;’lt;lua,terra,per miftionem coeuntibus nafcerentur, Ji^æcunqne præter ipfa oriuntur amp;nbsp;intereunt. De Pla-Q’iequiiquisdubitatamcnseft. DeThalete,Anaxi^ ^ndrOjHeraclito.amp;fimilibusidcm iudicauit Gale-^Îz’^^'quot;^ ^^ fcripfit. K^ /J-o'i /oxavinv aTreunti indiiat tÎm v-“ ^ w«^«T?ai(,^ X3nil TiSinv ^jzffvCé^Âi^TKi tsiç çvi%HSilt;;,}^ m/j-

K'wo^àn/vjç ci' tsiSTi^ctfifiaiveii/ HVeq ^ ra çin%êtov. lu hoC ®^tifti errarunt, quod hæc quatuor ex alio quodam ^Wc fieri cenfucrunt, licct mifta ex his non minus piproximègcncrarcnt. Dcceptionis caufani putat Q 'iquot;^»quod non intcllexcrunt materiam tantü efle . '''unicominunem,ex quacumaéluconftitucrcrnr ^, '’'futu. Videbant eicmentainfc mutuo träfmuta-^ ^’^^ '■^’■*^'^^ ^®*' coeniret,Paris videbant.Certius i^ Potcftdici,quàm veteres omnes, aut fakem plc-çjWftaex quatuor dementis noftris creauiflediuc quot;nbsp;dc^^^’orccorpore fabricarent, fine prima eflècre-tjujJ'^'Anaxagora: atqj aliorum opinionem confu-Äani''^'^’® Ariftot.in i.Phyf. amp;nbsp;Democriti phanta-Q^i '‘'‘lis de Cœlo amp;nbsp;Mundo .ciibrauiL Quomodo % ®5’^®’^‘’ï”compofitioncprobari.t ex quatuor tijj ^'’‘‘sconflata eflecorporaomnia,ini.deElemcn-Icd '^^''^ Poteris.Hippocratem nô tantum hominem, nippoentrs ‘^somncsexeifdcmconftitucre,tam docet firmer« omnaex

tfudtiior'Hotis Galcnus in codcm lib. cap.8. ex ipfismet verbis Hippo tlanentif. con cratis,vtambigcre nullus poflit.Vnum bic locum pro-(iùuit. ducam proprerfequentia. Sunt enim Paracclliciquidam adeó impudentes ,vt Hippocratemquoq; in par^ tesfiias traduccre audeant. TeicuiTgt;i Q^^r^üut^vmi «7,^ T »^uv A-weti-uy. yty^ •^ ó/zoiuf ttm/'^, ^ Ti^dÿm «'' èfiatini7rau''(ÿ, a-wji'çxTXflt;^ avnuy tj (pvm('2gt;m']isT£!gt;)fTiil1' fiévuy ó,7rctyTü)y,}f^4 TiÄtiOm k^ 70 ei^t^f^tyey é$ Tainty,'i^i'!^^( (Tuusç^iicvexa^vy.ct TieHÓ-’^v i^^ ci7rt%u^)]ffiv. Natura,lU'' quit,animaliam, rcrumque aliarum omnium talis eft» Gencrantur enim amp;intcrcüt fimilitcrvniucrfa.Qun-niarn conftituta eft natura eoruni ex prædiâis omnibus (nempe ex calido/rigido, hu mido, licco: fiuc exiguë, aere, aqua, tcrra)amp;occidit, Geut prædiûiim eft, in idem vnumquodqueex quoconflatumeft. Hucigi' turieceditmempe ignis ad ignem,aquaadaquam,a^f ad aerem,terra ad terram. F V R Præclarè equidem vi' deo antiquiflimam efle hanc opinione, quam itacon-fidenter aufus eft Hippocrates aficrere : velini nihilo minus audire quomodo probari polGt elementadre quatuor. Dubitarunt enim aliqui non tanriun olim a-pud vercrcs,fcdamp; hodic aufus eft Cardanus igneme’^ [ . cenfu elcmentorü rationibus quibufdamfubmone''^' quas fuo deinde loco tuis opponam. ER. Aiiii‘’J^^ K'itiegt;nnlt;jua- quatuor efTe probauirpro more fuo breuitef*^ tuorduntAvat tcroris,cx analogia amp;nbsp;proportionc materiæ.Cùm^' tlcmentapro j^j^^contraria fint,ita diuifa efle fccundummaten® ^ ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;proportionemconuenicbar,nevnumvirtuteaclione-

que fuacorrumpcrctcærera. AliJ exprincipijs Arifto-telisidcm monftrarunt, argumento funipto à natura motus redi. Sed hæ oftenfiones magis fenuunt ck-mentis corn poft tionis,quàm miftionis. Quamobrein bis præteritis,quæ ad inftitutu noftrum propius perti-»ent,confiderabimus. lam oftendi fenfus noftros clc*

Jfictitofum nunicrum nosdocere.An oblitus esfenfi-tüiumiudicemcffefcnfumjntelligibiliumintcllcüü? Si de numero, qui hu iam adfumus, orietur quæftio, An non delipere arbitrarcris argumentis demonftra-

Kconantem tot nos cfle, cùm numerate nos oculis poflet? Corporamifta,cum corrumpuntur,indiucrfi corpora dilloluiclarè videmus. Etenim quando po-sium, exempli gratia, putrefeit, partes aliquas inllar cxhalare, quafdam inftar aquæ humidas in fuper-5'thærere,craflas amp;nbsp;terreas fublidere cemimus. Eaf-'®nonminus perfpicuè in intcgro deprehendimus, ■^oniam aereas continué efflucre nobis declarant ’uinodor,turn rugæ cutis magis magisq; apparentes. Avlucas fi vclleuiter digitis compreflerimus, fimiliter j’’nlpicimus.De terrcis nullus ambigit.Eafdem partes '' corporibus miftis omnibus Enfus comprehende-^*‘Uametfi in alijs terre«,in a lijs aqucæ,in alijs aereac

r Tria hoc pado elcmentaperfpicuè inuenra f' Nam corporahæcfimplicia,amp; nonmifta efte, h^ptio eorüprobauit,vt fuprà déclara ui. F VR. At ''Mfus modum docet, quo ex fingulis elcmentis

^^^^^'ici queant. ER. Elcmcnta, qua: apud quot;®' f'bi H ^’^'^^’'^°^ c^cpura, fed aliéna qnædam habere ^^^ ”‘’^ '**” ^ß ’®^^®'^P®’^^’ certum çonfeAum^ue eft omni- quot;nbsp;^ç^®*^® fieri poteft,vtinvnoquoque clemcntodi-Wn-*?^”^^‘q‘wdgt;ljcct exiguumfit,rcperiamus.Qui

®^^ruarunr, terrain impurifllmamefle am-iiiueJ^^’^'^ht.Imopurani non alibi, quàm in centro fan?J^^^‘*“^erunt.Mouerunt eqs turn alia, tü quod ^‘^Ofn '^^'“^^^r^æ efte perfpexerut,in quod conflue-^ft,in ^'*' ^^'■^^ receptaculû acvelut finus quidam fofoij^*’?*'^^“''^partus luos omnes,aut faltcm ple-fouct,'alit, auget ,confcruat, 'quot;‘‘^us impuram deprehenderunt aquam:piv

norcmacrcmûllum præfertim,quià terraamp;aquare-ccfiîtlongius : puriffimum inglobo fuoexiflentem i-gnem. Ratio eft^quodadmiftorumgencrarionécrea-tackmet3 ctearonsiuflu loca infima faciliiis petunt: vbi rerum gencrationi fubfcruiant. Etfiigituraerem, exempli gratia,nonnilail aquae,terrae,ignis,infe habere pcrfpcxillcnr,aerem tamenfimpkxcorpuseffeincun-danter pronnunciarûf quod maximam cius partem fimplicem,inqncalia clcmcntatotnmpermutari,non in diuerfi generis corpora,inftar aliorum quorundaffl refblui confpexifient.. Ergo fi Paracelfiis exaerequa' tuor elemeta potutt efiicere, ex impitro acre tale quid feparauit.. Erignem ex acre faccre caret difficultate. Aquam ex aere puroquomodo virtute ignis fabric's difficilius eft didu-Quanquam vetercs vnum clemeii' turn fupponentes ex hoc caetera crearunt rarefadionc amp;nbsp;condenfatione,vt ex Hippocrate liquet. Sedefto,ex acre noftrofeparerur acr alius, ignis, terra, aqua. Qus-ro an etiam ex hoc aerc rurfus eadem fecerni pofimd Si Temper hocfiaf,abibit res in infinitunnquo nihil P° teft abfurdius cogitari. Si tandem purus inuenieny

Pardcelß opi- aer,habcmus quod quaercbamus. Quantum porroquot;' nio defepara- ‘^^^ 1'quot;^ tribuendum huic de elementorum fepara«lt;’^j tione tnume- mendacio Paracelfi,prudens intelligct Ledor,^/*!'^^ kmentoru ex.in 2. Archid.fcripfit,attenteperlegerit,accuMi£‘h“^ ßnguUselemen minarit. Sufficit nobis hoc loco moftrauifle, re® , tis utinacSl. tiquos ex euidentibus de tribus elemenris ration natos. FVR. Quxnamtria ilia dicis? ER-Terr»®» Aquam, Aerem. . FVR Ego verb meminimok»^ veteresChemiae ftudiofos,quos folos appellate ƒ«“ philofophos Chcmiciamp; Paracelfici,dc acreplurimu® dubitauiffe : propterea quod in feparationibus fo nufquam feparatè reperiflent. Equidem ex P^'-®'’^ difeipulis vnus,quern ego propter candorern amp;nbsp;m

tefaa cxpcricntiam^in quafupraannos triginta fum* niobdio laborauit,ac longè plura cæteris obferua- p^„„^ p^fg^ U!t)inaxi.nifeniperfeci,fic fcribit.Qnartöelenientum ^ chemiafe-acrfcilice^noa eft per fe,aut ihfubiecio fuo,percepti- paran abalijt bills.laventoSeinnubenonfentituraer,fedaqua:quç dementis-P^rtranfinutationeni eft aeri permifta.Et paulo póft. Nihil aliud ibidem tnueifire potuecunt viaquam ,ni(i tria,quxdidafiint. Aerem funplicem aut conipoCi-tam ab alijs nnllo fegregare potucrunt arrificio : fed femper aquæ didicerunt,vel igni fub oleo, permiftum

ER Idem bic ParaccUi difcipulus mibi quoque vifuseftabeaidentia rermn minus difcedere,pietatis-queftudioliorelfc maleis alijs. Sanè ingenue conce-tlitaercin elementum elle quartumjicet in diftiUatio-■tibasnullapolTicarte feparatim oftendi: plus tribues euidentixin hacre,quàm artifuæ. (^ód fi vera funt qaæhicfcnbit.qaomodo verapotuerunt effe,quxde ^bmentonm feparatronibus affirmauit Paracelfus? Sttehicpaulo pauciores annos exercuiffe Chemiam ''tJetur.quam Paracelfus vixit.Scd hæc extra propoli-tt'mdidi lint. Tria elemcnta manifeftè fic cognita fbatqaibaQibet perfeftis miftis inelfe. De quarto, fci-^ttigne,iniiuis dubitarunt,quód calorem quendam 'ttomnibus nullis percepilTent.quem à folo igne nafci Mïpr«clarè perfpexerant. F VR. Quibus argumen-^^lïtmotosputas.vtitaccnferentJ ER. GrauitRmis-ArgamftiJo-^'•Wunis. Sans res vnain plunbusamp;d;ftinelisre- ‘^^tu i^nantn £'’f’’'«xiftensnon poteft niti ab vna caufa effeda fgif- mi^nedmen-^quot;^aam .que dinerfx' générant effedus dinerfos:

''^®G per quod communem ilium cffedam gene-f^f' At cal or in difcrepantiffimis rebus vnus genere tödl(^utedcómunialiquacaufa produduseft. De-' ®itlcquocicas res vna magis minufq; communicata.

eft difcrepafttibus rebus, omnino eftncccflCjVt.quod alijs conimUnicar,perfcétiflïiTiè idipfum habcat,qnod alijs tribuit.Quódantemaliamagisalia minus codun participant,cx co accidit,quód propius abaalijs adib kid accedunt. Si namq; vnieujque per fe,amp; ex propria fua natura conuenirer, xquè perfeclè fingula obrine-rent, Certum porróeft.calorcni maioré ac nunorem inefterebus miftis omnibus,quantumuis naturadilb-milibus.Equidcm in aliquibus ineft adeó copiofus,vt plane vrat: inquibufdam vix, imó nevix quidemien' fibiliscft: in nonnullis medio niodo inuenitur. Et o-nines hi ordines,gradus fermé infinitos habent. Quo fit,vt ex fua natura non habeant ,fed aliunde cum acci-plant.Vndcautcnihabeant,fi non abigneaccipiant? Ignc in rebus naturalibus nihil eft calidius. ErgoeuW fcinper, quod fummè tale eft, caufa fit aliorum,qu« minus talia funt ,ab igne habent res mi fa, vtinagis niinusqijeealcant. Equidcm in oranigenere aliquod efte oportet,quod fitaliorum menfura amp;caufa. Qua-re amp;nbsp;in calidorum g mere. Hoc aurë vocamus igneW' Demum quæcunque participatione aliquidfunt,ad illudvelutadcaufam reducuntur, quod perfe taleth-At res| miftæ calidæfunt per aliud quodpiamfeupa''^' cipatione. Quocircaaliquid eft primoSepetkf^'!' quod aliorum fit caula. Hocautem quid fit, fi*S®‘^ non fit, nequidem fingi poteft. Quippe quaecimQ^'^ calefiunt,ab igne aliquo calefierf videmus. Caiteruni cum vidcrent ignem hunc noftrum violenter Mc lt;1^; tïneri, Iponte lua femper fublimiapcterc, fuum d locum in altoattributum,in quo fccundumnaturam lèruaretur,cöccflerüt. Corpus ergofiniplexefle cum expertifuiflent, nee aliud co calidius aut aquècali-dum occurriffet,reftè collegerunt,ignem caloris lm participes res miftas efficere. At non poteft hoe pw-

«lijs ’”^^ ^^quot;^ ’P^^^ permilccatur. Ex ignc igitur vnà cü ''^'' ’^^^^^ conflari ex his concluferunt, In feeun eGenerationeamp;corrup.hoc vtitür infuper argu-pto Ariftotdes. Quæ mifcentnr,mutuó aguntamp; *gt;intur.At adio eft contrariorum. Quare funt con-'iQu$cnnque vcrè mifcentur. Conftat porró in . ‘iselleaquam,corpus frigidum amp;nbsp;humidum. Ergo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' etiam ealidum amp;nbsp;Eccum, hoc eft,ignis : qui prin-'^caufaeftmiftionis. FVR . Non poteft ignis res ta , ®'^5’’l’fquc eo,vr ipfis fit permiftus?Certe mul-p ^^lefacitjCum quibus ramen ipfe non mifeetur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fye fætereiin miftis non perinde ignem fenfus dare per- 'ƒ *’ ^'^®‘ ^'P‘unt.acreliqua tria. Sed nec fublimationes ignem “ '*’^’

1 ^sniunt,A.n non potuit calor,qui in miftis ineft,a cœ ^oniinunicarif’ Solem certe quotidiecalefacere fen '‘Hus hæc noftratia abique ignc. Addam illud etiam, Hndebuiffe Ariftotelcm ex motu ignis furfum ten-Htiscoiiclndcre in fublimi alicubi enndem confer-f'gt;fdpotius innerem diftblui: quod itafieri videa-®' E R.Ignem calefacere quxdam,cum quibus non p^ej^onpo ai ''ceturcertum cft.Atcalorem iftanodiu feruantab4r^«mè«|»r«-='’^etiaota,nifi inignem permutatafuerint. Res aut Jifl^. quot;bcalorctn fuum feruant per omne durationis fue 'Hpus. Qureneceflariu eft, vt fubftantiam ealidam '‘Hiftam habeant.Sane ferrum,lapidcs,ligna,calefa.

, i^^Hca reddit. Sed no muko poft abitumignis rc-Hj^*dpriftinam fuam naturam.Non poffunt igitur cali}'^®P®''® 911^11*5 calida die ac permanerc, fine ^ ‘Clementipermiftione.Multacertèexmiftisha-\ “$^lent,vt ctiam vrant, idque media hyeme,i-.®0flinibus longe remotis. Confideratantu ani-'‘'kinqaib. calor manifeftus eft ipfo mox tadu per-Plibilis.ldem hie moriente animali mox exhalat.An

j6 ERAS TT b U P rrj r. , eft aliud quam ignis pqfcAè miftus, amp;nbsp;adineciioenfa-tern redaótus.Vndc autem amp;quibus rebus foueturamp; conferuaturhic ignis in animalibus? Cibo niminun amp;potu.Ergo amp;inhis eft ignis. Aluntur enim langen tur rcs quælibet cifdem illis,cx quibus conftituta: fünf-Hine alimenta videntur nomen fortita cÜe, quodlmt rcrum,quasalunt,ranquam elcmenta. Ideo ante ff®* fus noncôprchenduntcum cæteris elcmcntisigncn’» quia hune,cùm maxime fit inter elementaaûiuusnia gis alijs rctundiin miftionc ôportuir,nemiftuma®ff tempus eorrumperet. Profedo rede ab Ariftotek^b firmatum fuit,ab igne puro nihil gcnerari,fcd corrui® pi potius omnia, quæ ab ipfo attinguntur • Quocirca paucum eftcin miftis oportet,cxadcqiic miftura.Df' indequia eft corporum omnium tenuiftïmuni,iio® poteft facile vllis inftrumentis vindus teneriiCiinK^ à cæteris feparatus. In fublimationibusigiturcnffltt; nuiffima parte aeris exptrat,vtcernineqneat. Tam®® poteft à cœlo rebus miftis cator contribui/iuiin ciflf conftanter permancat,quam non poteft ab ignc ho‘' cis dari:quod aperte ßris pauloantèoftendirans.C’ï' teriiminfania eft, putarccoeleftia nobishuedemiff“^' re partes fui corporeas, quæ pars fiant materiæ®’'^' rum. Quarc nequePlinij ncquealiorumfi.’nter'''‘'f^ teftadmirti,qui coeleftiainftarfublunariumcotr’d^'^ fuum perceptionem mutabiliaftatuunt. F VR eorruptionem vereri non debes, fi elcmcntunifit,K generationes frudusque ftatis temporibus producat-Terram anteoculoshabes æquali perpetuirateftabi' lem,vtcunq; in annos amp;horas mutabili fnuftuum va* rictategaudeat. ERAgnofeo Thrafonis verba. Sedre-fponfum lam eft.Si miftorum fubftantia differtre vera à fubftantia milcibilium,neccflariumeft,vtmutabilis fit horum fubftantia. Quare cœieftiainftar fubluna-riuni

Oum funt corruptibUia : quod abfurdius multó eft, * HUiinvt refutaridebcat.Ncc excufat,qubd totumnon r tnecefle corrurapi. Nos enim nee terrain nee aliud (j'quod elcmentu totum eorrumpendum ante mun-

Dcmlcinius, ócnihilominus eomparationccoelc-uni vere corruptibUia nouimus. Quis terrain neget ^ corruptam effe eerto inodo,in generatio-O‘lis,nerui,arboris,herbac ï Hæe omnia,quonia cor-P^iiterumin terrain ibluuntur, amp;nbsp;generari,amp;eor-0^^ ’‘®®^ouc terræ partes dicimus , Quod qui de Him''P^*^^“’ vc^ eogitarc audet,pro fano miquot; ^^j H habendus eft. De Ariftotclis ratione, qui plura Üib ^^'’®^^®f®» ^^g^*: Scaligerum aduerfus Cardani ipo ^’^“ dïQ’utantê. Conftat eorpus naturale fuum Oitf ^''^^°^^'^ ’ ^g^*5 autem corpus eft naturale, ac bjj^'^'^Q^ctur.ProindefpaciumÏocumüc fuum ha-Pusf ^'^° ^“P*^®aereni,fu pra quem fertur. Qiiod cor-Pc f^^^^’’^^^’is-qttid€ putonegarcaudebit.Quipquot; fiitt”^®^®*’''gt;amp; quidem vifibUem concedit dié, à te*’'®*’^*f“Pt*m.caloTC Qnód elemcntum fit,amp;€X jH(**^diccndisintclligi.pQtcft.Et.qnomodonon Hi^'^^^”*^® hominem,qui ignem efledicat fubftan-''ïtf^^^'°’-^ corruptam,quomodo aqua in glaciem 'lt;i^^°’*“P^^ ht à frigore fnbftantia, «Sc eaudem fubi-^^ ‘^^^^emain caliditatem ac iieeitaté fubiclt;ftum ïi^entem? An idem funt fnbftantia corrupt a Sc fitjç^^ corrumpens ? An forte fubftantia corrupta h^(?’Hnshoc,àquocorrupta prius fuit? An nöfunt acfjj''^^tæfimilesParacclfi dclirijs ? F VR. Quid ft ^f,Vf,^®^*Q“*® dicamus à eoclo ealcfieri amp;nbsp;liccari ’^fClj]^'’'^ ^^*'^’ aeproindeignêaliud non etîe,quàm fc.T,^''’^‘^'i^mattim? ER.Si'hocpad.odiftinguas ac-IHQ?^*®5®ohim'amp; fetuentem pattern voces ignem, *0111401 appelles aerem ,non de re, fed de verb» hh

litigabis. FVR. Sanè rationcm nullam video enri' gnem inficiemus cfleElemcntum.Etcnim Cardani ra tionibus mihi quoque vifus cft Scaligcr cruditiflimè occurrere, Quin amp;nbsp;ex iam diftis quædam rcâiiis intcl-lexi.Viderc namque mihi videor,curperitiores philo-\ fophi ignem in miftis forma: rationem quandam ob-tinere dixerint Etenim non tam materia corporisqiie gratia,quàm adioniscaufaincfleeumoportuit.Eftc-nim inftrumentum naturae,quo motioncs omnes na-igntsintereïr. turalespraecipuè perficit. Rcólèautem adioncsamp;gc-mètafonn^fy nerationesigni attribuuntur, propter calidnatemin-habitui ratio- ter qualitates primas habitus amp;nbsp;forma rationem olx nemobtinet. tinentem.Equidem Sapientesigneimprimis vitæcan-farn dixerunt.Ariftoteles quoq? vitani afleruiteflep^t' ticipationis animae in ealore infito per durationenw* tam fine ealore iudicans confiftere nullo modo pof*^'

Nee aliud, puto. veteribus perfnafit anima effe ignenb quam qiiód vitæ aftionumque prope omnium pof^ puam caulam effe videruntrearum, inquarn, quasf^ gnitas ipfi habebant. Quin etiam Paracelfus viw® animam alicubiputarit nihil effe præterignem :Ç‘'®: Cardano quoque non fern per difplicuir. Hocrc^'f^ quidó pater omnibus,iraingenitum ignem pf''^^^^ miftionesamp; codiones,quomodo in artificia^^^jL ternus ignis eafdem conficit. Seite igiturAd^^®^ calorem primum naturae inftrumentum recede®'' turæproximum feripfit. Caeternm imaginabil« ”, eft,quomodointernus ignis motionum aüionwn^ naturalium caufafit vel inftrumentum, liquidem P^ Ipou non po- f^bicéfieuiusque fubftantiam diffofus exporrednJfl’ MSiru^tn n^getur- Quippe non fatis eft, vt form a partes W, i« effi formte, om nes informer,verum etiam inftrumentum,qi^r mftpars miâi “^ ^nas operationes excrcet,ac fine quo nihil adm fit. dum agir,vbiquepræfto efle, perqueomnesP^^^^^

^nfum conuenit. lam cum vno amp;nbsp;eodcm calorc for-®æomnesreâ:è vti nequeant,fed proprio amp;pcculiari nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^«rt-

9üodanifingulïecgeant,atquccalorignismaioramp;mi *gt;oraliarationenullaeffïciatur,quim fi diuerfaamp;inæ- P’'^*^*^“’’* *?wliproportione cum alijs dementis permifceatur, ’obigere non poteft quifquefanus, quin perfeda mi-3omntaigneminfccontineaut.Quod vt cftincau* ƒ*5 etiam tadui exploratum,ita in alijs facile intelli-P^Wverum. Attamen fcirevelira,cur nonconfpicia-^f'oHisinmiftis ,ficut alia dementa videntur? E R. J^îiârafupràcxpofitafuit. Nunc illudmfuper te , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Wrt'^A” “ “P'lt;’PP’lt;l“‘‘?«fi»£Pgt;'xra femper jfJ/“ quot;rt;

'‘'^n.aca ibipropter raritatem.m minis proprer con rph^l ^ifiïmateriæadmiftionem nonlucct. F VR.Sifupra^^ '^mcollocatus effet parus,maxime luccret: ac faltS fjuandovideretur. ER An tu nunquamxftate,ac-

^■^eniffono amp;nbsp;puriffimo exiRente, vefperi micare JJJftvidifti ac fi fulgura ex nubibus crump er ent?

ƒ Vidi,amp; pcramp;pc quidem. ER. At hxc fulgctra, ^ '^tiominemjOil aliud effc videntur dodis, quàm J'«tu$ ignis in fua fph3era(propter motum codi)qui °\gt;tctunidiffluat. Multi ex veteribus in ea fuerunt ??‘°w,coclorum matcriam à fyderum materia non 'jre.nifi denfitate amp;nbsp;rariratemec aliam effecaufam ii^æ'’^^^'‘^^^^^ vidcantur,illinon fie nobis appa-^^^P*^® alijs? An non ignis eft,à quo aff qz^i verubus carnes ? Eft fané, vt leite monuit lul. a^ij^^ediger. Atqui ignis bic ,.qui carnes proximo Çuôd^^ ‘’°ft“*^ ’^^^ videtur nee lucet, propterea ÿjj] *’^iercineftpuriore,quàm flamma. FVR.Car-faij'^^^’^’gncmeirchuncfumum feu aerem calegt; cca *?’^’^®‘^^0*^ l*t fummè calidus. E R. Cardano Iff Jjjj p'^^^fc.quodlibctmobis contra verum afferere ni-^^tvolentibus amp;prudcntibus . Carncs lüc ignis hh 2

non aflat modó,fed in carbones verrit tandem. Sinon credis,man.üm admoue. Num verb iufta moueturra-tione, quia non vrat inftar carbonum a ut candcntis ferriJ Atquifxpediftum ei eft, corpus quodlibet infe collcdum,viribuSque vnitis,aut in materia denfamul tiplicatis eflicacius agere,quam in rariore matcria.An flamma ex paleis accen fa ignis nonerit.quia non læ

detur,quanumcrum quatemarium eiemcntoruni cx numero qualitatum oftendcre conatur ? E R. Pi^^' men ®”‘®riflimèdceademfcntÏOr FVR. Rogo te„vtmihieaifl numertfxqua

ütafuwnwme ^P^’^^^^- ER* ^^ exafte voies intelligere argnmenta TodemonUrn- bonis illius robunprxfcire te quædâ oportet Primun* cft,impoflibile efle,vt quodex duob. aut pluribus tan-quant materia, coraponitur ,fubftantiam à eóponen-tibus diuerfant IbrtiaturJi componentiafuas naturas intégré confcruent.EquidemfubanfttiadomuS'dci’’^ tcrialoquorJnQRcfl: diuerû à fubftantia lapidümAtn'' gnorum, ex quibusvtmatcriaconftruda fuit Secu'’' dum, res miftas toto gen ere alias feu diuerfasefle abf'

mnia quacunqucproportioneiund:a,abfq5 ww^ ^ ftantiæ fa'men alteration e,anim o concipiantut^' longiflimè aliud eft caro,,pomum, fac, abigneA' \ quaamp;terra.. Tertium exhis confequiturnecen^'^ ’ ncmpeelementa,cum adeóftitutionem mifli^°^“j ’ mutuó tota alterari. Quartum, altcrarionem tot u fubftantiae non poffefieri.fine qualitatibus Contran) inter feagentibus éepatientibus. Etfi enim forma pn'' mum agendi principium efl:, vt animaciborö eotti^ nis,non tam en agi t primo,fedanterueniente q uanta vtincibi codi one intercedit calot. Quintunbqn^^^ taresprimorum corporumprimas quoqucenc»quot; ^*

Galijs conflatas:quod per fe notum cft. Sextum,nullu. orpus iniieniri,vnica præditum qualitatc : quod tam tftvcram,quàni cft certum,bis duo cfficcre quatuor. Poftremutneft, qualitates cffednces totas returnfub-ftannas,non folam fuperficië altérantes, numcroqua-tuorefle.Hoccuidentiflimèfenfus docent, ficut à Ga? lenodiuinèdeclararumeftinlib; primo de Element. Mp.9. His pofttis,dë quorum veritate impoflibilc eft intelligentes ambigcre;firmitasratiöcinationis Arifto iflesfacilepcrfpicictur. Surnmahacceft. Totfuntc-«nientamiftionis feu miftorn, quot funt primacqua--itates,totas rerumqnarmnlibctadmotarum fubftan-Hasalterarevalentes. Etenim quod hacqualitateca* töcorpus,mifti clementü effe nequit,fi modo totam miftifubftantiaconcedimusaliamfieri àfubftanriac-lïtnêtorum-.quod abfq; totius fubftantiç elementorü iilimtione impoflibileeft.Cæterûm qualitates primç *^«a fibi tota pemadentes ac altérantes quatuor ^ntumreperiuntur. Tot igitur funt elcmenta, quot ’’lodishac qualitates iungi poterunt in fubiëfto fim-Puciamp;vno- Gum enim vnaqualitate fola exornatum ^’KnuUum-fit,ac proinde iungi eas in démentis ®Potteat ,coniungi autem modis duntuxat quatuor Po^intiquatuortantumnecciTe eft miftorumclemen quot;iiuere. Conftat porró has qualitates primas inue-Jf^iigne,acre,aqua,terra.Hæc ergoquatuor.alia nuf j?^miftorum omnium-elementa feu materia, jj ƒ Cut radius amp;nbsp;taftilium qualitatum facit men^

'^ Ariftot.?ER. Quia qualitates perfcrutabatur ƒ ^^generaliffimas. Quippe efementorum.qua-‘^$iteftigabat,quxcom2nunismateria;funt mifto-’^’loniniunr,. Tales autem abalio fenfu nulïo lentiri ^*^^nt,quàmcommuniirvmo'. Sane conftat nullam ^^ualitatcm infenfibilem in corporibus naturali-

bus. Fruftra namque effet, qux fentiri non poflet : 3Ut fjltcm non ponenda effet in catalogo qualitatum cor poralium. Certum non minus eft,non onmes fenh^ pcrcipercqualitates quaflibet. Quarccum tadum^'' ret effe fenfum maxime commune ac pnnmm,eti2® illudnoucratjCommuniffimas eum (entire qualiw-tes. F V R. Quid ergo ? num tu quoque in hac es hæf^' fi,vt qualitates putes formas effe elementorumî E^ Si elementa confideres vt corpora feipfisfubfifte«ti^ qua itdtei gj paff^jJ;n^J^^i,J^5iuuyn5 eft,quinadufubftanti2U ^u^^nt^or ^“® fubfiftant.Hic adus feu forma id eft,quo fubfifiöt at non eft tarnen caufa,vt ad miftionem veniant,atquc fe mutuaadione ac pcrpeffionc turncorrupantdum gcnercnr.Non ergo ab hac forma,quæ adumipfis^i^^' hoc habent,vtfint miftorum elementa.Quod dico file eft. Ignis à fu a forma habet,vt fit, quod eft : fed «^ hac forma non habet,vt caufa fit combuftionis,exen’' pii gratia,domus. Hane enim ignis comburit per eali* ditatem,qua fibi admota tentât affimilarc. Qualität^ igitur primas dicimus effe formas dcmcntorum,qu^ funt elementa miftionis, non autem qua funt corp^f^ feu partes mundi feipfis fubfiftentcs .Nam ficut ^^' mentorum materia corporum miftorum elemcnf*^ eft^ta qualitates corundem velut elementa funt,non quidem miftorum, fed tcmpcrament'i“^^®. in miftis ineft.jSiue igitur dicas, Qualitates prim^^ cW principia elementorum, fine formas, non valdehbo-ro,inodó rem rcdcintcUigas. F VR. Nunc demuravi-dtre mihi mentem Ariftot.infecundo deOrtudcinte^ rituvideor. Statucram plurima tibiexParacclfoamp;d-fcipulis eins, item que Cardano obijeere: fed vidcoin tua declaratione omnia diffoluta. Si redè percepi qu* difleruifti, ex return miftarum cotruptione fenfuunj bencficio putas vetercs elementa in wenige hoc ferine ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* modo

ftodocolligcntes. Miftafoluuntur in diucrfi generis g^^^^^ ^^ corpora:amp; tandemomnia partira in halitum,partira ^“^ itelemtn inaqueamfubftantiam,partira in cincres, vel terram, *$ r^^ ^-^^ vellutum refoluuntur: quantumuis in alijs alix partes iwiufeemodi redundent magis minusque ♦ Quare ex lus conftituta fuerunt. Hæc porrö corpora curacor* cnnipuntur,nonin partes dillirailes corrupuntur,fed 'otain aliud permutantur: quodin aere amp;nbsp;igne mani-‘diifllmèapparet. In aqua etiara puriore miniraum 'ciinquitur,quod non expiret in aerem conuerlum. In ’cruniinushoccernitur,quia velut bafis amp;nbsp;pröptua-f’nniquoddâfadacum fit raiftionu propê omnium, ‘’J^nuseflepuradebuit. Hoctamcin hisomnibuscla-’ceffevidemuSjmaximam omninoeorum partem in ^®rpus aliud totam tranfmutari. Q^amobrem inièi« f*ns fimpliciafunt.ex alijs corporibus nullis compofi-’^•Huiusnaturae cumplura non reperiantur his qua-^uorgt;fcilicet igne,aqua,acre,amp; terra,neceffum eft hre quatuorelemëtacffc corporum miftorum omnium: pequepluraneq? pauciorainueniri in perfedis mi-'^ddem hoc Ariftoteles hac rationcconclufit.Mifto-?’Ufubftantiac prorfus aliæ funt àfubftantijs raifcibi-^na. Hoceffe nonpoflet,fi.mifcibiliaferautuó non ^^nrenttota. Quaeigitur corpora primo habent quot;states fimplices illas,quac per totam admotarum ^ fubftantiam permeate totamque altcrare va-i,^^''Uatcria funt aliorum corporum. Cæterùm nulla t{j^tur,quæ prioraigne,acre,aqua, terra,qualita-tjj J’’sreturn propinquarum fubftaniias peruaden-

ftnrt ( quales quatuor duntaxat repertac cal^^®”*®^* ^^cn quac prxter hæc pofledcrunt 4lu '^^^^’^’^cigiditatem,amp;c.non habent eas fimpliccs

*nnifias,temperatas,amp; repreffas, Hæc er-^^^®iftorunielcmenta fine materia. ER. Vides

quanta fit hominisilliiis temcritas,qui inaudita de-monftrationum mcthodo ex primarum qualitatum numero,elemenrorura numerum conftitutum ait J Has qualitatescum mortuas amp;nbsp;ftcriles vocat,ratione iefpoliatura dcclarat:nec MagiftrifuiplacitafeTidct cuertere. Quanquam hoc facile fir excufaniruscon trariorum locorum recitatione. FVR. Quid fiexau-thoritatc Thcophrafti noftri tibinegem /ffugulaek-menta binasin fehabere qualitates f Verba ciush^c funt: Ignis tantùm caiiduseft,nee fiecus,nec humidui Terra folùm frigida eft,n eq; ficca neque humida. ficcusduntaxat eft,nec frigidus nec calidiis'.Aqu^*^^' mida tantummodo eft, nec frigida neccalidacxiftf “^ £t mox .Hoc præceptum eft in clemcntis,vt vnicaci“* here qualitatcm intcUigam us,abfquc adieâionc caw' ris,ffigoris,humoris,aridiratis. Si poftunt enim fpd*' tus efle fimpliccs,vtnon fint dupliccs, etiam dei»^ ta polTunt.Quanquam verb in mortalibus comped funt qualitat€S;vt caliditascum humiditatemont^n id itahabet,qucmadmodum veteres fenferunt. M colicus dolor ab igne oritur, non à ealiditate amp;hu ditate,fed à caliditatefola. Quod fi morbus aliq^s^p prehenditur ealidus amp;nbsp;ficcus,cogitandum eft duo dem efle elementa, quotum vnum iniecorc,ad‘' j in liene fitjcxempli gratia,non autem quodv*^. ^. fit in vifeere vno. Non poirunt elcmcnta duoiquot;^ .

' fe,ncc vnum poteft ealidum ficcumque efle-vbi ealor eft,ibi nec frigiditas, nechumiditas,nee ^^ tascftfic vbifrigiditaseft,nulla reperituraliarumq litatum.Ratiocadcmefthumiditatisamp;ficeitatis, j^ vnumqnodque elementum praeditum fit voicaq“ ^ rate, non gcmiaa.Q^niam fecundum philoiopOj nofttampoffibilcmon eft,vt cum ealidirate iun^^^ humiditas. Non enim aquae elementum coï’H’^^^^

PARS ^^LrERJ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;65 filiditatem.Neque cahditas in humore confiftere po-. ffft,propterea quód vtraq;eftpeculiare elementum ^odemmodonecfrigiditasfertficcitateni, fed perfe fobmanct. Siccitas cnim cft frigiditatis corruptrix. p^f’/f”^'*”* Q«amnöpo(runtconciliarihumiditasamp;ficcitas,ram ^ Jonpodunt iungifrigidiras amp;nbsp;ficcitas, velcaliditas amp;nbsp;“imiditas. Sicut enim pugnant calor amp;nbsp;frigusdicpnquot; Snintfngüsamp; calorcnm humiditate amp;nbsp;ficcitate. In Worisquoque negat terram frigidam amp;nbsp;ficeam : a-'l’^ffigidatn amp;humidam eftc^amp;c.In Pratfagijsveró üuotM{um Iblofophari illos dicit, qui duo folummodó ponunt kmentd panif quot;^•ttentacalidum amp;nbsp;frigidum:amp;ignauum efle,qui fta r^rdedjui. J'Wquatuor. Non enim pofte humidum amp;nbsp;calidum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' '®quot;dconfifterc,vt nee frigidum amp;nbsp;ficcuni. Item caU-, '^rem nullam reperiri, quæ calida pariter amp;nbsp;humi-quot;tanqueeo veteres errauifte,quód in vnoelemcn-tV'^’^Q’ic qualitatem inefte cenfuerint. ER. Nolo . ^'^^tashafcenugas refutarc:tantumindicaboquo-dj. ^'pie ieipfum réfutée. Quæ ex 2. ad Athen, cita-Hjjj''':^^^^^^ his verbis. Elementa quatuor ex vna t(51'”*^®’^’^ctadiximus,calidumamp; ficcum/adum eft tJlid”’’^’^^*’™ ^ bumidum,acr,(ex quo inuifibiliter frigidum ac

^ .quot;*“®niarc:frigidum ficcumque,terra. In Meteo-S{ '^^^'^^ tribuit dementis qualitatem, omnes *i«t^'®*'ccdit.Sic enim ede generans quomodo ge-\ ^ ^’‘^*”S^^^ porró demëta generarefeu pro^ JiiiHf T’^ctfiffima. Quanquam huius quoq; contra-*’’3[is?'’^f3dAthen.multaexignefrigidanafciaflïr-^«njjaif^^^fifrigidus ipfenonfitSic in Aftron. Tcr-^fij-’^^^^P^äfri^idam effe amp;Cccam, tametfi fru-^’cal ^'.^°^’bmnidos, calidos, ficcos pariat.In præfa-’’Jiquo-’y'^^’^^^^tenî/rigonhumid.itatem pauló poft

fidcra. Spiritus eft fimplex,ergo clementum vna qua^ Iitatepræditum eft. Reclèfanè dicitiuxtafuam philo-fophiam non pofte calorem cum humorc aiit üccita-tciungi.Nanafecundumnaturam àDeocrcatam Ion* gè aliter habet: quodcgoànullo fanæ mentis homine à condito mundo negatum conftanrer credo. Aqu« clementum,inquit, nonpatitur caliditatcm, nec calh diras cum humiditatecopulari poteft: quoniamvtra que eft elcmentum. An tu lanum putas fie loquen-tem ? Iraquefatuus fim, ft inianas hafee prædigias impugnare pluribus vel cogitem ibliim. FVRN'

Nihil defidcro amplius, ac ftne ratione de Elenien-tis Paracelfumloquiiam video. ERAST. Adie ram hiSjquaereda doemt ratioTacrarum hteraramte-ftimoniumvtvndique veritatem ftbi conlcntientrni videas.Deum de principioccelum terramqiiecreauil-fe fenbit Mofes.Quibus verbis indicat, Deum fub codi amp;nbsp;terrac feu demetorumTonnis abinitio rotam huius

mundi materram creauifteexndhrlo; Egt;cterraàaqm dubitari non poteft,cum vtriulq; manifefta fiat nu* rio.De aereamp;ignealrquideft dubijapudillos,quiSLfi pturae fandæ confuctudinem ignorant, propofituniqï nbsp;nbsp;1 Mofts non obferuant.Equidem Mofes compend/ijrri maxi mas voluit exprimere: Itaque extrema dua^^^’ nbsp;nbsp;1 coelum amp;nbsp;rerram creata dixif,cum tonus mundi®i' nbsp;nbsp;/ teriam figniftcare vellet. Móx aqux facit mentioWj ( . amp;fpiritus fuper aquas delari.-qucm alij aerem.aliji’pi'' ritumßmftumintelligunt.Necmulrum rcfèrr,vtrimi SceterataPara nftirmetur,modó non ftmiliaudacia exponas,qua)m‘ telfi interpre- P^us Paracelfus in lib. de Matrice expofur. Aquadu' tatio. pra quam ferebatur Spiritus Dei,fnquif,cratMarrix6f CceludpudiJe 'ï’i^i^-Sprritus autem Dci fpiritus er.it, qui in honniK’ braotqmdfi fft Hoc Gonftatapud Hebraicælingu£eperiros,mrmii gnificet. hoc vetuftilfimosHebræos nomine eœli vel liquid!

^r'^n ^’^’^^G’^æci clt;Klum,acrem,amp;æthefcnî no-Pote*^j p^ccrtènullûapudprifcosHebræos,tem-f«tbJ ^®^^®^‘5 ’P'^®P”“’’^ ^^^''^ nomen extitiffc ^dcris nullum reperiri coftantcr affe-'‘iffe ffi ^^æ^^ nomen, aerem quoque comprehen' ^ün v*^*^^^^*^’^ofteriores efferunt nomine Græco,vt tur P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;huius lingnæ gnarus nefeire feribi-

idn ' ®°®®û ab igné amp;nbsp;aqua deduefîum compofi-i«hl .®'^'‘i’^®^ *'^^'^^ aeris parte terris propinquio-i^P ^^iæ,nines, tores, grandines, fulgura, fulmina, amp;nbsp;cn5*®’'^?S*'itaaUaquaEdam generentur. Vnde volu--lo ,’^®^‘^^“®^’if aues.SiciaScriptutapluuias decœ ^’^^^ portas apertas fuiflein dilu-j^cœlu æneum fore legimus. Significat ergo no-, ^cœlifeu liquidi,vt quidam interpretâtur, totum '•'^9rpus,quodab aquis fiueàroarieftvfque ad fu-fi«u’‘®^®^'^®-Nccmalc vocatur aer liquidus feu ^'is,nonobid folùm,quôd pluuiïc,roris,pruinæ,ni-lj^ quot;^ ^ gtandinis eft fedes,verùm etiam quiamaxime . i^idus eft,maximèque fluit. Adde quod baud aliter Qu'les VQlandomouentur,quàm in aquapifees na-*'do,Cuius rei gratia Mofes videtur auium amp;nbsp;pifeiû I^^^^'oncmroniunxilfemifi verbis iftis, Et volent vo-(^'’^sfupei-fjç.igj-gj.fæ, aliquisputet, auium produ-x^*''^^®’^iiinperatam àDeo fuilïe. Et quid opus eft J’-hulo póft ait Mofes,Deumin cœlofydera,Soin ƒ unam creauifle, quod de odano à nobis firma-odaua fphæra intelligi non poteft. Et mul-ijæ-^^'us idem ex co inteUigitur, quod aucs volare Poff’'‘^?pcrficicc.œli, hoc eft, in .acre . Sednecaquæ A ^’'^Hicœlo aliæ oftendi,quàra pluuiarum in aere. ^ 5^01 de aquis loquitur Mofes per cœlu.m diui-.®$gt;nô de alijs,quàm de pluutjs videtur dodiflimis ‘‘’^S(^^ef^^flçlQç^^^5. Aquas itaque fupcrçoelmn

vocauit aquas fuper aercm noftrum : quæ quanquara Cipra toturn aercm non cft,fupra partem tamencius cft. Sidofephus amp;Efdras lib.4.cap.6.exponercvident tur.Vcriina quiequid dicatur, immotæ indubitatacque ventatis hoe manet,ex aqua amp;nbsp;terra procrearas à Deo fuiffe plantas,pifceS;amp; rcliquaanimalia. Secundocer-tum eft,ncque terrain, neque aquampura tune fuiffe, vtncnucquidemfuntjfedrcliqnorumelenientoriun tantum habuifle in fefe,quantum pro aûimaliuni,plan tarumamp;aliarum return creationefatisfuit.Equideni permiftafueruntaDeo creata primum,amp;poftniodü diftinâadn qua fecrctione duo illa, quæ præcipiièfue-rant matcria!mitïorum futura, minus pura relira fuc-runt aere amp;nbsp;igne. Quin amp;nbsp;tertio expreße meminit ae' Curnonmemi ris,quandoauesinlupcrficiecoeli volarciubet. Igni* nerit expreße explicate non meminit, turn quia aliud ei erat propO' igHis Mojcs- Atunijtum quia res miftæ plus terræ amp;nbsp;aquae contineG quàmaeris amp;nbsp;ignis. Ulacnim duo elementainprin’i’ materiæ, ficut iam dicebam, hæc autem,praefenin’*‘ gnis ,formæ rarionem quandam habere debucninf' Equidem fl potuilFcntmifta calida efle ac permafl^*’® abfqueignispermiftione,hand magnusfufurus^ in minis vfus ignis. FVR. Integrèmihiütisfaddf'^ hacin partclibentcr fateor. Non enim nefeio'^“-literas eas artes non- explicate, quas humane ® Deus tradidit inueftigandas, inucniendas amp;nbsp;exW das.Quoniam iliapræcipue nobis exponunt,quïgt;^° bis imperceptibilia funt,nifi cœlituspatefiant. Q^^^ non quæro in fandis feripturis plenam principior^’'” artium amp;nbsp;feientiarum, quas homines redè excogit^^ runt,declarationem ,fed hoe folo confcntusfuni, non repugnareverboDci edoccriqueain. ER Pt^ rè loqueris,amp; præclarifîhnèccnfcs.C^ippe’inlànit ^ net omnes artes exadè m facris literis explun^f^5 q« tere

rer?,Nunc ergo mihi dicas velim ,an non planèdete-ftandam indices illorum impudcntiam, qui prædida quatuor corpora miftorü omnium elementa negant? Êquidemnon modó tot feculorum confentienti cru-ditorum omnium fententiæ, verum etiam fenfibus amp;nbsp;ntioni:amp;qnodferendummultóminus eft,verbo di-uino palàm repugnant. Ego fane feienter veritatem a-^pcrnantes,amp; impiafuperbaque arrogantiabonas vri-l«queartcsopprimereconantes,inquelocumfaluta-^■umexitiofasreponerevolentes,qnouis fuppliciodi' Snoseflecenfeo. FVR. Nonrepugnabo,quin malè, ’^'hnafimplicilTima Paracelfi clementa,vocctur Prin ^'piacorporum vniuerforum, fiquidem ita principij *jonienvfurpetur,quomodoin hacre Ariftoteles ciuß qgt;if fedatores vfurparunt.Etemm vnumquodque ho-^“'fltriumperfeamp;in fc fubfifteredocet,cumalibiffe-^'^^nter.tum in lib. de trib. Principes (vbictiam arteà ^quot;^ükemfepararipofle ait ) vnumque aliorum auxi-'°'gt;iinimèad hoccgercaflerit,vtcxiftat. Qnodcum quot;^Pdneipijs hifcephilofophorum ne quidemcogita-^“Ccat,vtqu2J'J'cJ^i'o/a* X'^ô^î^duntaxat effe Gale' ''5affirmct,perfuafiflïmum habeo ,perpeia hoc mo-P'^'nópianominari. Principium enim apud Arifto-^^■^cft fimplex quidda adeó, vt ne cogitatione qui-1^^“*lt;l*poflit.Corpus autem omneadu eft in ma-k^dfubiedoquodamtamp;proindecompofitumeft. ^”^ ”*??ƒ p'^enim ratiodiftinguere in id quod habet ,ncm- ^ ^°'*'P°P^i* l|J^€riam,amp;in id quad habetur ,fcilicet for mam. rç '‘’'terim prohiber,arbiträr, fie principia appclla-Jiiin- ’’‘^^ P'^i^ofophi acdodi omnes elementa Piïn'^*’'’’ ‘^o’^porummiftoramprincipia. Sunt ergo ttia^^'^^clcmctacorporûm,cxquibus omniaalia, Hn^'^^’^'^^^^vulgaria philofopuorum elementa

loeis afleucrantesdocct idParaccIfus,quod nuperdi-cebamusjciliccf triaiUa prima return vniuerfarü pri-mam efle materiam. Legim us hoc in Meteoris his ferme verbis.Verbo Dei,Fiar, tres fpccies crcatæfunnqiiç . in quatuor elcmentafnntdiftributæ. Et poftea. Nihil eft fub hoc Solc,quod non fit confedum ex his tribus, ncc incadem iterum refolaatur,itaquidcin,vtvifibh fia fint:ac eJarè probcnr,rcm quàqj in hæc tria ficdiflol uipolTcjVt lingula feorfum exiftant. Moxhæc addit. Triahæefunt materia prima,nomenqj vnienm habêf, fientDcus,nempc materix prima:. Et ficut in diuini-tare très diftindæ fiant pcrlûnæ,ita hîc etiam quælibet harum fpecierum per le aliud eft fecundum officium fuum.Vt enim diferiminata funt officia Patris,Filij,amp; Spiritus S fie tria fiant muncra dilparia in his quoque, tametfi vno efferarur nomine. Hæc porto materia dif partira fuit àDco in quatuor eicmenta. Summatinaeü earn. Vbiquefetèex his tribus fabricatomnia,cœlum, ftellas,elcmëra,mifta vniiietfa,vtpaulô poftineodem loco explicatiflimè ait. Ex quibus aliud animo copte-hendere non poffum ,quàm eicmenta quoq; ex tribus Hemètd dpui ^*fi^c non quidëprincipes Ariftoteleis,fcd priiniscor-Pargt;tcel[umdu poribuscômiftaconflataq}cfle.PtoindedupIiciaAflt pUcidfunt. apud Paracelfum amp;difcipulos ipfius elemëta,P‘quot;quot;lt;^^ acfimplicilfimailla dccantatatria,amp;ex hiscÂp^hw vuigaria 4. elementa,ignis,aer, aqua, terra. Qijan'^^'™ igné non cocedat elementum elfe,fed pro co coehim fupponat,cxquo igné tanq cx fuaquadâ matrice pro-natum opinatur. E R. Ex rccitatis à te patet hoc prirau, magna iniuria affici à quodâ Thrafone viros eruditos, cum elemcnta cos à principifs ait non potuiffiedifeen nere,proprietatesq; vtrorumq; confudilfe. Deindeli' quet qualis fit Mofaicæ philofophiæ difcipulus,qiio

^ftintelligïtur,Illudinfuperetiampcrfpicirur,quate-•’iisèventatedifcedat. Deniqueapparebit,quàmpul-wteà fuisdifcipulis inteUedus fuerit.Sanèprsclarus .. , . witMofis difcipulus,fiquidc ita nominari debet, qui WprofelToMofi aduerfatur.Mofes àDeo primo die to ß^ toract^uh tam matcriam fub formis coeli amp;nbsp;elementorum crea-^amditit.Paracelfustria fua corpora ante omnia alia •Dcoeuocatafiiiflefcribit: exquibus poftmodûcœ-‘gt;gt;namp;clementaconcinnatacreataqj fomniat. Quid PoteH magis pugnans excogitari ? Quo in loco Mofes

•Wdeprincipio dicit coelumamp;clemcntacreata.Pa Mfusaffirmât prius tria quidam corpora produda W5alibiæternaponat)ex quibus poftmodum cœ-^niamp;terracöpofirafint. Ad Athcnicn.fequentiafcri- . , ''Oamescrcaturæcxvna materiaortæfunt,quæ My ^»ummagnum nominatur. Hoc myfterium mater ^^V^ * , ^'•incntoru omnium,amp; auia itellarum,arboru,car-Ïquot;^'Öeniq;creaturxomncs exhoenatæ funt fenfibi-5'^infenfibilcs:licetnullx adu feu ex preise in coin-fnt.Vt enim in vrina hominis quatuor elcmentain-

?’Wntur,quâuis aliud ipfa fit ab omnibus,ita ex my-7'0increato (hoc enim miftèriö non fuiffe creatum ^^fexies affirmât in vno hoc libro ) à fummo opifice ^^funtomnia. Qiiomodo tuifta conciliabis? Pri-^’’''^icit tria fua corpora à Deo creata: amp;nbsp;ex his exte j.^eeflefada.Pofthïee fcribitelemëta exincrea-jj^j^Nim inyfterio per feparationê produda.Quini-Jijk''^'*'^cipio2.cap:Mctcor. quatuor elcmcnta ex ni

fa Q “quot;tu corpus in4.deinde elementa diuilum tun- ^^^^ß^ Trinity Ó^tü hic acceäit ad Mofen,tantum difcedit à fe titcumfde^ui tCQ’^”?®^^ '■'^* ’'CC Moficonfentanealoquatur. Ta- phum^mcrcH'

Gffentiæ diuinæ aeperfonamm diftinâionem cum ft-dis fuis tribus corporibus. An non in eifdem verbis affirmât eflentias habere diuerfas,amp; vnumquodqueper fe fubfiftere,fcorfumque m onftrari pofle? Certê ex his tribus diucrfa proportionccommiftis,diuerfaelemen torum corpora cöcinnata à Deo palàm dicit. Efto,no-minentur omniatria vnonomine matcris. Num ob idfubftantiaeorumerit vna ,quomodo Dei eftvna? Aut vnam eflc oportet matcriam triahæc finiul,quo-mode eflentia diuinitatis vna eft ; aut feorfum diuini-tatis perfonas fubfiftcre^quomodo fuaprincipiafepa-ratc oftendi poficcontendit: aut comparationéfum-nicimpiam eflcnecefiarium eft. Qnis perfonas diuinitatis in effentijs diflindis fubfiftcrcnonblafphcmus amp;nbsp;impius dixir? Vrinam amp;nbsp;hæc amp;alia confidcrentali-quando,qui ex vefani amp;iinmanitcrimpij hominis ore fpurciffimo aliquid emanafie boniimprudcntercrc-dunt. Quant porto falfum efi,quód ait corpora o-mnia,qux fiipràtcrram inucniuntur,iniàlem,(ûlpbur, amp;nicrcuriumrcfolui? Profedö quifquis hxcaudtó prudens amp;nbsp;dodus,pudendum hoc mendacium ftquot;’-* raè admirabitur. Quis ex acre amp;nbsp;flamma puriorib«^ vt estera fleam,credat intciligens fulphur quodlt;i^”’’ falem,amp; hydrargyrum procudi vel arte vel naf«quot;”’^ quot;nbsp;qui Paracelfus in omnibus corporibus tria hsccorp°' ra diftindè feparateque fe monftraturufii poUiccwi-Nonpoflum non laudare illos,quotics taliakgovc cogito,qui mcndaciffimu fuiffe impoftorem aflerue-runt. Suprà oftendi per variatam ignis Operationen exmiftis res diflimillimas gigni:ex quibus impoffibilt

. fit miftum conflatum fuiflc,tanquam ex mifcibilibiA Generanturenim talia pleraquc propter niarcria’ po* tentiamradunequeante compofitumcxtïtcrunt,fl(' que in compofito fucrunt. Quis ignorât aUter conco'

‘ A R y tgt;S L T c R A» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;^^^

^'*gt;Pîncm in diucribrum animalium ventribus ? Imo p eft,qui nefeiat eunde hominem fanum amp;nbsp;ægrum '•^ersepanemeundem akerare ac mutate? Calorfic-quot;h magnus, paruus, humidus, vegetus, ignauus,tani wrat ex re qualibet vna diferepantes materias ,vt JfDisexpntni nequeat.Qui in Chemia exercitati funt r’iämaffcruntfummampropsartem in co cöfiftere, /‘gnishtçtemperetur. Etenim fi velaugeaturnimis winuatur plus iuftb, vel non æqualis conferuetur, 'gt;iatcriavnaamp;cadem,cuinec adiedum ncc detra-g“®aliquidfît,res diuerfiflimas enafei confianter aP '’’änt.Quinimbnunquam bis idem ex vna amp;nbsp;fîmili J^teria effeâurum(nifi cafii côtingat) qui remperan-''“gnisrationem non probe tencat,aflenerant. An ex Omnibus talibus rcs quælibet coaluit ? Non puto. Vl-^‘moinelementa rcfolui cernimus omnia: in falem, blphur,amp; Mercurium, folui nullus homo verax con-^Mttdefender.Equidem certo certiiis eft, ne ex mi-‘“ quidem omnibus Mercurium elici poffeKatio pac ^yliorum. FVR. Errastotavia,cuputas defuiphu-'y31e,mercurio communibus accipienda. Ideó enim .'’^•’ominatafunt tria illa prima return principia, quia *®*gt;Bllistotiusnaturae rebus magis explicatas repere-’^principiorum proprietates ,faeultates,amp;condi-^^'. Qüoniamigiturinfale, fulphure, hydrargyro wbusomnes omnium corporu differentiae, pro-p[^^es,conditiones,manifeftiffimè confpiciuntur, Curprimacor pia^^”^*^^ P^'i*'’''^corporn-m vniuerforum p tin ei'- peru^ prinä fophquot;'quot;'^'^'^’®^^ *^^’5 mutuatis ornare,idq; philofb.-P^worn/wt«» '^authoritate. Cæterùm Mercurium vocant li- f^lff/^l^'bitrit /’quot;qui in rebus quibusqueineft,amp;in furnucon- ^ ”flt;^rcurij ^‘^^'^^^i facile in altum tollitur. Sulphu r appellant quot;‘’quot;’‘quot;^'f^“’'-f^nioleofam amp;pinguem,quaecunquc facile incen-'^“f' Sic amp;falcm vocitant portionem fubftantiarum kk

crafllorcni amp;nbsp;concret am, quaics font in combuOis corporihus cincrcs ER. Non erro, htc ego, led errant,vt ais.tota via, totoque cœlorqui inlcliciirua»* iftasineptias confeclantur.NeceftjCurfcabiein nobis cóprècernr ridiculus ilk Thrafo, qnia foci) elk farwt iftius philofophiac recufamus. Hoc potins opter, nek mofusillemercurius,qui oculos ci,nares,aliosqueleft fus propemodum ademit, caput ctiam repleat.nien-y nbsp;nbsp;temquctotamcripiat.Non tu vel ex iamrecenfitis vi

des infana nouandi libidine tumidos iliaexcogiratüf-/c,vtfupravnlgunifapereputarentur? Qiiidcnima' P t ofopht limjdicunt^quiniquódphilofophiptomilcui ( fice-p oitujctuqui n-iinygy^ philofophianiprofitcntesnotninant^iaffl

■ ’ olim per tot feculadixcruntamp;demonftrarunt? Qui^ nefcit aeremfacilhmè, amp;nbsp;po-ft hunc aquam exténua-tam in fùblimeferri? Quge aquæ propria elle omniu® cruditerrum oculi omnibusætatibus confpexcrunt,k mofiilH philofophi ,vt nouiÜc plus alijs viderentut, nicrcurio adfcribere voluerüt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aeri maxime con-

ueniunt,fulphuri tribuunt, Quæ terræaplillîmèvcril-fimeque congruunt,falifuo accommodant. Qjk e-nim vaporcs per calorem ex liquonbus natos noKO git mercurium potins vocarc ,quam aqnam aenaffl autvaporem? Cur etiam non redius liquon^*^’^“^ poftremo in cui usque mifti refolutionccernitkM^'? nominetur,quam hydrargyrum.? Eodem-modocaka adduci probabilis nttllaipO'reft,Gur,quod facilcin ftam mam vertitur, fulphur potius vocitandum fit,quam acr. De vlrimæ fokitionis partibus loquor, An non fr cilimè rara omnia corpora , multum in fe aeris conti-nentia,pinguedïnis autem nunrm-umrinlargillïnM® flammam identidem conuerrtconfpicamuriSanèdif ficilius pinguia pcnèomniacorripitflamma,qulnii' ndaltranima; ex quibus pinguitudinis vix minimam por-

^tiunculam,poftquam omnia conatus fiicris, fcpa-’Hcns.Quid eft ergo in cis,quod tarn ceieriter ignem ^ndpit^Aer feftieet eft per rari corporis fubftantiam ^‘P«fus. Quo cnim corpus quodquerarius eft,tântô \ ' *lt;^uus ab igne accenditur.quam denfiora ci ufJem gc 5^*5(Noemm comparario inrer pumicem amp;nbsp;lignum '“«usinfticuenda eft)Ergo ficut neqjomnisfumus '^hydrargyrum, ncclblumhocinfumu ab igne fob 'unitaBequeomne facile milammabiic (ulphur eft, J^foliiai fulphur prompte incenditur.Qubd ft ergo p^terfuiphuraUaquoq; facile inflammantur,amp;præ-Qiercuriiunalia itidem in fumum ceieriter foluun h’liiaimenecefte.eftjVtqui.cquid .facile expirât,mer-J*ö»» piiremus : aut, quod prompte accenditur,ful-f^^^'texiftiiBemus. Ratio par eft falls. Non cnimfolus ^tîlTefcit ac denfatur, fed præter hunc concrefeunt j^^reveleademfunt ignis amp;fulphnr,aqua amp;nbsp;by-Pto^'^™’^^ ^ terra,vel differunt. Si differre dicas, j^^ ^hum erit. Quod fi resfcnfuumatbitrio.iudican-riB,**’'’’’^^c®lt;:Wc’’tt«tP2racdfici.Si ludiccm ftatue* Q^.^s rationem feu inteUedum’, rurfus vidi funt . ^Pptne imaginabile quidecft,quomodo tria hæc ‘‘“^‘gne fimplici queantvelfcpararivcl ^^^i^^?*^^‘^^'^ affirmes, nihil peccarunt philofo^

tesmiftas ex igne, aqua ,aere, terra, p:^ ^^^^'^i'untNon enira,puto,acrem negabunt, iftiphilofophi(vt leipfos nommant) e!e- ^kibfophi ^^^t^ ^^^ quartummifi fortè purum acrem fuo ful P^'^f^quot;‘ibrtt ^frei( ’’ttetcurioquccraffiorcm putent,. Certèin- I^rquot;^ fli4,j,'’'?'^Ä quatuor omnium apertiffimèacr in ani-'if6r-quot;*'''^^’''^'^^^P*’^^“® dedaratUine qua plurima f^m n *ï'^'^^“* poflunt rem porte yiuere. Quamob-®itis i ^“‘^ neceffitas,vt repudiatis vulgo nomi-«nientisnouaamp;peregrina conarentur fuppO'

nere nomina,quibus interim res cædem fignüicarcn-tur. F V R. Non funt eædcm res vtrobiqiic. Étenira tril ilia prima corpora qualitates, facilitates, diftcrenrias, amp;nbsp;proprictates obtinucrunt omnes, quas in miltis cor poribus inuenimus Et huius rei caufa nomina falis,lul phurisamp; mercurq inditaipfisdiximus,quôdnullæres aliæ extent,in quibus æquè elarè facilitates illorû ex-preff« reperiantur.Etenimiale,hydrargyro,0£lulphu' re,omnes omnium corporuni differentiæ : proprictates, conditioncs, confpicuæ £ùnt*vt fuprà diximus. ER. Admirabilceft,quoddicis. An in vulgarifulpha-re,fale,amp;mcrcurio oinnes proprietates corporuni o-mnium ferio inefle dicis? Quotefteprobabis,fincga-uéro J Si in hilcc tribus omnia reperiuntur, fruftrà fada fuQtcaetera. Mirum qiiod vinunibibas,amp;panein cdas,cum falc,mcrcurio,amp;fulpliureali poHîs. Mirum niagis,quödarcanaamp; quintas eflentias rerumperue-ftigcs,ii in illis à natura præparatis corporibus v bique obutf s om nia reperiuntur. Vis libéré dicam, quod verum eft? F VRN. Dici to. ER. Tam eft hoc impudent niendacium,quàm illud eftParacclfi in s.capMeteor, SoUf Dteafus fuoriim,ita lenbentis. De die ac node fcienduni,dieni no. àSolis,nodemàLunaeluminenafci.Et quibufda'”quot;’' terpofitis,haec addit. Denodeporro feire debef*'^‘’' lisdifccftumoccafumue non efficerenode®- ^^P^ . potcns namqiie lux eins eft, vt, quamuis node ®wii totus fit fub terra,fiii nihilominus fiipra terrain 1«®*-nis reflexionediei tantum poftitefficere, vramp; diesre-dè nominaretur,lumineque eo nos fruipoflemus. Caufa tenebrarum nodis ifta eft,quod certae quædam fteHæ vim habent peculiarem tenebras creandi tan-tas, vt in abfentialuminis jLunænihil videant morta-les, Sic cuminecclipfiSolislumen auferturanobiS) cfficiunrftell«nodiumelFedrices ,vt nodurnattene-■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• brs

1’ræfiant. An tu credis ftellasaliquasluminibusfuis perfetenebrascreate ? Mundus totus,imö Moles eiiioquejdiuinifpiritus plenusliceteflct, nondumin-^cUcxitnoftisamp; diei caufas efle Solis ortum amp;nbsp;occa-um.$olusParâcelfuspofttotàcondito mundo fecu-^îapræceptore fuo diabolo didicit,ftellas quafdam tc-^fbratamgeneratrices nodem efficere . Non minus infakjul-®fptum4aifum,impiumilludeft, quodinmercurio, p^ttrf,m^r(»-*Wulphureomncsomnium corporumineffedicun- ^^°’^°'*infunt differcntiæ,proprietatcs,amp; conditioncs. Quocirca ®’”quot;*^ o»««'« ^’^non debet hoc argumentis oppugnari, quod o- ‘^®*'P‘”'quot; **quot;* ^025homines omnibus horis cmentitum oculis vi-: , ent,manibus palpant,fenfibus alijs fentiunt, ratione ^'edligunt,quhrn illud non debet confutati. Deinde '■hbitParacelfus,amp; confitentur ipfius difcipuli, plu-* ^‘busmodis,quam tribus prima illa tria ;mifceri. Non ^'quot;«eadcinefttriumprinaorum ratio, proportie ,'ac

‘^hodn mercurio vinï, pomorum,camium,métallo-^'''^)lt;|Uïinvulgarieft hydrargyro. Eodemmodores /“ffinfulphureaclale. QuopofitOjUcceffarium eft f^^tederealterum hoc, pro diuerla fimplicium mi-°neac proportione diuerfas generari in compofitis-^^ultates amp;. proprietates. Loquor de illis,quae nö per *® partium compofitionem,fed per miftionem in-^’‘“trente alteratione coaleicunt in vnum corpus, j^fpoteft hæcmiftio negari abfolutè à ParaccKicis. {jj^'^’elementa amp;cœlum inMeteor.inter fefubftan (j^j'^r fetibit difterre,non eo duntaxat modo,quo va-jj '^^rhexvariataauri,argenti,amp; xris mifturacemfi-» • quot;r. Idem hoc in alijs corporibus locum habere f • ''®''videt ? Ergo fi propter diuerfam miftionem ^“®piitnotum differt aer aterra, prorfus eft cenfe-fedt'^’'^^ P’^^''’^''ia horum miftione nonres lolum, fetum facultates,conditioncs, amp;nbsp;officia varient.

Quo fit,vt vel omnium miftorum Mcrcurius^excn’pli gratia )eadcm proportionc ex primis tribus confia» tus fit,(exquo fequeretur, omnium miftorum eaideni cftc vires amp;nbsp;qualitates) vel non omnes omniü corpo-rum proprietates in vulgari fale,fulphure,amp;mcrcurio expreiræiint. Paus ncCacodsemones quidcm abini-* tiomcndacesaufintaffirmare. Quocircaimpoflibilc cft,vtnon fir falfiflïmum,q.uod tibi,profundephilofo-phe (umis.Tu namque cxvulgaribus ill is corpus cofl-ftitui ncgas,vt quæ perfc abfolutafintindiuidua. FVR Haud rede intcrprctarw verba,quæ proudi E'' quidem non hoe fcntiinus,omnes in cömuni ialqlul-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;phurc,mcrcurio,miftorü omnium proprietates aftu

amp; re ipfa inefTe.fed deprimis illisfingularum rerun)ln quimur. Hoe dicere volui,nullam efle conftantemvl-liuscorporis propricfatc,quænon velinfulphurcvd faJc,vcl mereurio ,ciufdcm corporis dcpiehcndatur. E R. Quid fenferis nefcio, quid dixeris, amp;nbsp;cuius verbis dixeris,fcio.Legunrurautem hoemodo. Corpotibus autem in hutulmodiftparationc deprehenüs falis/uJ-' phuris,mcrcurij,nominaimpofuimus:quiainilli5 tf^' busindiuiduisomnesomnium corporumdifierenfiÇ» proprietates, conditioncs, manifeftiftime confpidquot;''' tur.His verbis redditur ratio, cur elemcnta triaf‘^'’quot; nata fint nominibus falls,fulphuris,hydrarg5rf 5*®* go fic argumenteris : Nomina elcmentis muw*^““' m us ex file com muni, fulphure, amp;nbsp;mereurio, qo*® '’' cuiusq; corporis eiementis infunt omnes finguloruni corporum'proprietates,an non fisineptiftimus argu-in dementis tator? Tale fuerir hoc argLimentû.Paracdfumidço vo tton injunt a- camus afmum.quia caftratus fuit. lam verbnó minus ß« omnes cor falfum cft,quodiftomodo concluditur,qillud,quo4 porum facul- antediximus Quis enim fapiës putct,in dcmeniisO' tlt;ittsgt; nines inefte adu corporum difFerentias amp;nbsp;qualitates!

An etiamfentiunt elementa,texunt, fabricant, nent,ra-tiocinantur? Ego in copofitis aio plnrimas inefle con-ftantes minimeqjfugaces proprietates,quaE in compo nentibusnon infunt. Qiiod maxime eft euidens in il-Iiscompofitis,quæ per fubftannalem mutatione eo-tum,cxquibusconHatafuere,commiftafunr. In nullo Mementofeorfum fumpto ,ncc in omuib.fimulfum-piis(neq; permiftis tamê,neq; alteratis totis) inert pro-Prietas trahendi ferrum,vt inMagnete: aut alendi,vt •nlafte. Quod fi potentia inefle dicas omnes materia-''spropnetares,(Fornax diuinius principium habent, '’fea dementis fiunt.)nullacaufa fuit,cur àmitieraU-I’usmutuarerisnomina,quæ ßmilenihil retinuerunt. Stenina ex veftrafententia indiuiduafunt abfoluta, c* ‘fwentaq; alioruna ncqueunt efle, atque ideo ne pro-pfietatesquidem eorum potcratia in fc continent. ^VRDeproprietatibusdementis needfarijs loqui^ ’’'quot;at,fiuedeillis,quxmiflorum omnium funt comma “«•Mtreunus totus ex igne aufugit,in aerem fefe tol- Propriet^ei ^^s.Sulpijuj- totü crematur ,vix aliquid fui veftigium eltmcntoruPa ‘f^inquens. Sal totus concreta quxda ert ac crafla ma- f‘^lt;^^^ß qiwjï# ’':*^w,cincres repræfentans.Cü igitur in artificiofa cor* P°tunarc(olutione quiddam occurreret in fumum a-.’5“S amp;nbsp;aliud quiddä inflammabile fe offerret, ac ter-'^iddam inftar falisfubfideret,nomina falis,fulphu ^^«corij,ab his adillatranrtuleïunt,quódin nullis J'^orporibus has proprietäres euidetius vduti de-'^inuenifl'cnt.ltemficut per omniametaUa amp;mi-j j^pcmacat Mercurius,italiquorcm per totam cu

I’tiifti fubftantiam dirtributum videntes, codem ^i''t ornarunt. Sic fulphur facileinflammaFi,amp; alia corrumpere videntes, quodeodena in f quot;‘®‘^® ageret,fulphur appdlariint.Sic de fale ces “^duxtaaualogiam , Non ergo voluetunt omnes

omnino miftorumvniucrforum tacultatcsaâuÎQÛf le^ulphure,mercuno incfl'e,fcd illas tantum,qux adequot; lcmentinaturâpertinenr,quæque omnium funt communes. ER. Authorille ideo-dicitprincipia nomini-bus falis,fulphufis,raercunj,nominata, quiain hisnii-neralibus omnes omnium corporum proprietates vf-lut pidæ inûcniantur. Non ergo de iblis elementiscu-pit inrelligi,(icut tu interpretaris. Quàm abfurdum au tem atque impudens hoc lit mcndaciu,fuis eft often' fum. Quinamp;illudoftendimuSjaquamcitiffimèinva-porem vert i,amp; in al turn afeendere: aeremfacilimèac-cendûterram in corruptionefubfidcre,ac proindeno Car hydrar^y führe opus noua nomina ab iHis rebus mutuari Qn® rum infumtim ^-p^ nunqnam in haiitum foluerctur abigne hydraf' uerutur- gyrum,fi non effet ex magna fui parte aqua cum «l'a-lationc terrea fubtili commifta. Nec fulphurinfla®' mabile effet,nifi aerem tenuem calidumqueinfecon' tinerer plurimum. Sic falem quoq; quoad terra parti* ‘^ ƒ'._ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cipat,concrefcereccrto certius eft.Quid quodfulph^ ris partesaeriæ abluipoffunt hadenus,vt baudpauW difficilius nunc quàm ante inflammentur ? Imputn^ ergo mendacium eft,vires falis, fulphuris,amp;mcr‘^nrlt;/» per artificiofam mifti vltimam rclblutioncm “’“‘^ torum magis in vulgari fale, mcreurio,amp;fulp'''''^‘'.. plicatas effe.quàmih'elemcntis.Haud ignorer)!*“ quibufdam fuccum gigni opera ignis mercuriovn □ ri admodum fimilem. Scd non de hoe nos agin***^ præfentia,verùmdeeo, qui fimplex corpus adcoqo iiyirlt;trgyrum illius elemcntum eft. Hoc enim exmetaUicisauta 1) per Chemiam qpibufuis rebus,fi ita hbet, arte confeâum hydrarg) ex miüis para rum,aut hydrargyrofimile corpus , ömplex non £ tum^efi mißa corpus,fed mixtum, quod videlicet indiuerfi genm torpus. corpora diftingui valeat,Paracclfici omîtes conce d

_ quot;iex vna, amp;nbsp;aliud ex alia re fi cri,fed ex omnibus v-^“‘^‘cfpecieiviribus, cliceretur. At magnam tulium,fiilphm.Qnijhyjrargyri,ex herbis, min crali-“’aninuUbus eorumque partibus feparatorum va-Aa*^^®^P**gft^Pti^»lt;Mff'rremiam,rpontèaffir,ro.it. ’ ƒ ndi iamiParacelfum caufam nullam habui(re,'(i^ J^initnutandijcum vcra efiequx dicit, nullo poffint ’'’wo,nifi res intcllexerit eafdem nobifcum. Scd ne-'lucaptènominauifler, fi quàm maxime res ipfæ exta-*^t.Addain nuncobit^r etiam,nullum habere alium ''Winominum.iftamnouationcm prxterqua quod, Nowquot;’«’«quot;** ^■'icUra amp;nbsp;intel li gibilia prins erant,obfcura,intrica- quot;‘^^'^ f’*'''^ ^Ä incomprehenfibilia nobis redduntur. Aium /^j^'^^-*^^^’^ J^epaftotacihus refpondere.eur, exempli gratia, O-P'umamarumcxiftensftupcfaciat. Vtnque dicimus ^°Ptcr diuerfas in co partes contingcre .Nos frigidas pandas ponimus amp;nbsp;quidem ita frigidas.vtàpeculia-'*’^bisnpnlatis explicabili quaUtatum .çlcmcnto-“”’^^icraiftioncortasfateamur.Ilii hpciilcm verbis .'.^^p*gt;nt»ç'ùm lulphur Narcoticum inefie dicunt, ^•tnidiaphorcticum. Quidcnim/iuafo tc,in caufa gt;vtoleofa pars inOpioftupefaciat: non itemquaein

* 15rebus meft? Si ad miftionem partium refcrant,(dc ^^îreinfràjcùm de fmftione diûeremus,plura audit's) ^Icmrccident. Etenimproportionempartiummi-'®’Jgt;snunquapcrcipcrcintciligentiapóterunt,quic-“tncntiantur,vtinfpcciali fubftantia vcrèpoflint ?’quot;inciarc narcoticam efle. Ergo ficut nos ctïeftus tj?^ ^5ipefacere partes in Opio non am a ras,fed alquot; ■5’^W‘O^*^cprçlt;^*f*s,ita amp;nbsp;ilias lt;^id er-^ent aiöplius ? Qiiod yidcrunt in parte oleofa vim inhæfifie/iuàm in alqs.Quod fi etiam _ ^0JusiUis,in illa parte fol a hanc vim inefle, de qua ^Poftea loquemut, fi dabitur opportunitas, an pro-

pterca iuftam caufam habucrit ParaccIfus ommain-nouandi amp;nbsp;peruertendi? Sed hoc minb,propius con-ferre pedesmanusq; oportet. Quxroex teprimü.V-trum,quï dat aliquid,prior idipfum habcat fcmpercOi qui accipit. F V R. Habet. E R. Verum hoc eft etiam in rebus incorporcis,vt fi quis me doccat aliquid Omni-no enim priorem hoc,quod me docct,fcirc neceffariu cft.F VR.Sic eft. ER. Credis ne dantem abacripiente differre^humq; effe neceffario ? F V. Credo. Nó enim fieri vUa vi naturali poteft,vt dans amp;nbsp;accipiés, mouens amp;nbsp;motus,agens amp;nbsp;patiens non diftindi fint. Etfi ew® tes vna fæpe à femetipfa mouctur/emper tarnen al® mouet,atq;aliudmouetur. ER.lam verb quoda cft,quod eft ,atq; aliud tak efficit,qu3k ipfum cft,«' nö fateberis rationc Habere dantis? F V. Fatcor. ER quod poteft tak fieri,quak prinsillud eft, aftuante tak nondurn eft, hoe accipientis rationenn! obtint • F V R. Verum. E R Ergo quod adu cft,dantis, amp;lt;!“ potentia cft,accipientis locum retinct. ^ VRl^f ER.Prins ergo eftnatura illud,hoc autcin F V R. Neceffarium cft,cum pratfertim de agen» ^^ patientibus fermocft.Nonncfcioquidem P^^^^^j^ in vno præcederc naturaliter adum. Prius ^^'^y^^rft portet potuiffe difcere quam didiccrim. A^^ .[^m naturaliter femper prior cft a dus potentia.quot;^' ^^^ cft dodor difciputo. At quo vclis ire nondu® nbsp;nbsp;^^^^

ER. Sulphurilludexcorporötribus pnnc’P''Ljjgn. dicebas hac efteornatum facultate,vt prompt ^^^ di poffet. FVR Dixi ER. Nö puto vel te vel ***“^pQfljt piamdubitare,quinfruftra fit potcntia,qu«tio F ^j in adum reduci. F VR. Nihil dubito E R Nat« ^ p^, hilfruftra condcre fimilircr faterc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aliqoii

tet ER.Omnis igitur potentia naturalishnoc ^^ in natura refpondcns,à quo m adum reduci • ^^

fruftra effet condita. F V R N » Non Inficior, ^AS. Fatcrisigitur potentiam hancnon fuiflefru.

fidam gt;nbsp;F V R N. Cur non faterer? E R A S. 'AU. Wigitur eft,àquo poffit in aüum reduct FVR. ^^ ^^^^ natura priuseflepofitum eft, ’ RN. Memini, E R A S T. Ergo prior eft ignis ful-' “fcillo. Quod yerum effe non poteft, fi ex ipfo quot;ttifale amp;nbsp;mcrcuno compofttus eft. Semper enim ’^'W priores toto funt partes, ex qui bus totum vt ex j^^^^ffiaeft mirt urn conflatumque. F VRN. Verum ’^cftiniHis.quæan tempore fiunt. Sed increatione ^ ''«ftneceflarium. Quoniam, vt fuprà de Elementis yb materiam cum forma fubitó extitiffe, idem e-^’epartibus amp;nbsp;toto compofito aftirmauero, Sanè j^'’'ranter dico ex tuafententiagt;ignemnon prxceffif-W ’^’^*™®^ potentiam in ie obtinuerit ab initio, c^igaisNon minus igitur tuamipfiusoppugnat ^na ratiocinatio,quàm meam. E R. Vi» ïdd'^'^*'^^^^®^*'*^^’'^® ^^^^^^’ Creationem fruftra iiçp'’*’gt;propterca quódParacelfus diftindas.ócordi-n/*?’'^^^cinicquentcs ponit return fadas effe vel ge Çf^^^ioncs vel feparationes. Vbi enim prima iUa tria ï^ ^*'®®cedit(Nam«c increato myftcrio magnofu-L^^üit eum per feparauones aliquot gencrauifte ^fermn vniuerfitatcm)primó creatadixit,ac poft-^«ipfis miftisconfedafuiffe clementa. Fuit cçnflammabilegt;antcquam effet inflammans-Nos »HL,quot;P'“'’’ negamus corpora ante cerium amp;nbsp;ter- o„,,,^ r^j^^ï clementa extitiffe, fed tonus mundi mate- f^^„ ertduU «iliil/*’®*®™«ntoEum Sc cœUformis Verbo Dei cxj„p^„^,-pç^ fis(,^quot;’^ ex corporibus alijs vel prius vel fimul créa- Ihw ^ terri fiiij'^’^^^^f'dffcconftantcrafleucramus. Nam non 1^ A*’^ lt;x nihilo iada, ff prins tria iHa fuifTent créa-

irtfsc Ccelum amp;nbsp;terrain. Qudniam in printipiocreamf kt iHaæx quibus conflata poftca fuilfcnt cœlum amp;nbsp;ter raLTantam ergoïnter noftràm amp;nbsp;Paracelfi lententia» cft dïterrmen, quantum lux à renebns,veritas à men'-dacio differt.-Fatemür proiudc redè ac vcrè aduin non effein Elemcntis porëtia priorcin tempore,ciini iritodetn inftante momentouè ignis inflammansamp; acr infiammabiks extiterit. Hoe antem non prohiber, quo minus actum natura priorem tune qiioque fuiflc potdheiadfcamus. Maxima infuper difparirasiniHo qiioquccernitur,quod nos minimè dicimusidqiiod adu eft,amp; ld q uod poten tia eft ita fe habere inter fe, vt pars componens fe habet ad. totuin compoiituni. Quippeignis per fe, amp;nbsp;acr quoquepcr fecreatus fuir: nee vnquam fuit alter alterius pars, vt nunc de parti-bus loquimur,fcd tantum potuit alter horummuta-r c,ah cr m u r'a rf. Pâracel fus au tem hoc ipfum,quod eft inÛammâbilÈj-infTammantfs com pofitfpartem: facit niateriarcm;amp;. quidem ita,vtin eandem rc/bluirurfus queat; Etenim ignem cxliilfure,.fa]e,merciirio,générât,amp; in eadem iterum retexi potfeafleuerat. Qu^''® neque natura nequetempore priorek aduspoten na.

ntrace^-fi» FVR-Aliter rdpodebo Dicam enim inflammansuun turn exf^le, eße ignem,led coelum.ER.In eodem hatres lufe.^'‘’” filf. Merlt;.f4' niam cœlum quoqueex eifdem fabricar Coeb^'P''^’ hneat- tereane verum: quidem fulFnr,nediun iHudjguoöt’^ miftis plurimis fortè eliciatur.promptè inflanmiat, fed prorfus tarde acdifficulter.. Cógeris,quöcunque f ç tandem verras , amp;in quafcunqueformas transmu-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tes,.quatuor ponere corpora prima,nempe ignécum

tribusjllts fiditqs Paracelfi Elemenris.. FVR QiU^J^ eadern elTcdieamus ignem amp;fulfur,,amp;accidenfeie' / lum tkiferrelfatuam us?SuIfur itaque materia e/lign*$ nounihHrefrigçrata.cui fi calor audioraccedardncco ditur

k quot;nbsp;y^ ^^*g’'*s.ER Non cuades hoc modo difficuRar* ® Manct enim præcilè cadcm. Equidcm hiequoq;

‘quot;quid ponere oportebit adu eoufque calidum, quo-’que fulfnr opus habet calefieri,vt verè aduque ignis *^ Secundo implicatiorë te reddes. Paracellusenim ^Mumabeft,vtignem lulfuf concédât,vt cxluifurc, ’ICjmercuriOjtam demum gigni putet ignom,ciim ex ^spriuscœlum fucrit genkum. Tertio certum cd, '?nis hoc effe proprium munus, vtnaturalium rerura ®'nniuni miftionem diflbluat ; atque materiae cuiufqj ’^1 pattern ,quanTam poteftjßbi aflimilcrmec prius a-6«rcceflet,quam opus fuum perfeeerit. Cum âbi quae ’^'gt;ngit,aflimulauit, ab adioncdcfiftit t quod ei cum ysturalibus rebus omnibus cd commune. Nihil enim 'quot;“^ âgit,quod per omnia eft fimile : fed inter quae ali-^''îeft contrarretas Unter hæc fola eft adio amp;nbsp;pafsio. ^*’etîim ignis agit in lu{fur ,vt eft podium. Aliquid ^'quot;idn iulfure eft difsimile ànatura ignis. Quoniam ** '**’ *ulfnns materia nihit effet diuerfum à materia i-^'’'’iRonmagis agerct in fulfur,quàm in Icipfum. At ’^”^5 corrumpit fubftantiam cuiufque fulfuns/adeoq? '*^'gt;nflatnmabilis. Quocirca non poteft eadem effc 'J^forumqnclubftantia. EVR. Summa diû©rum hue ’Whæceft,fi nonfaUit memoria. Primum quidem .»dtede nomina elementorumtrium ^fi quamma-çtesveraeffet,àvulgarifal€,fulfure,mercurio,tran ^^ifle,proptcrea quod nulla fit inter hxc amp;illa ^ pcculians fimilitudo.Namnequc adu neque ^iahæc illorum habere vires amp;nbsp;proprietates. Vt z^Mcam,turbaoit me nonnunquam nominum, f’’Jtiouitas,quàmvariatio.AliquaBdo nominal '^^WalcnT,ballamum;inrerdum vocat fuifur, balfa-*’'''’ilt;liquorem,(iue fulfur ,falem, mercurium: non-^“QuinUalcm,ballamum,mcrcurium. Et c.im alibi

balûmum amp;nbsp;Mumiam pro eifdem ponat,atqi corpus miftum ex omnibus vclit, parumvenuftè pro princi-pio locis alijs virus cft mihi poncrc.Addo,qiiöd aperte in Metcoris ipfc ignem vocat fulphur,cunï alibi fere ex fulphurcignemcöpofitum contcndar.Secundö,cau* fam nullam habuifle Paracel Turn ciusq; difcipulos no-lia hxc principia introduccndi,cü,qux ipfis tribuut,m dementis omnia,amp;priiis guidereperiantur.Tertio tal lam clTehanc opinionem multas ob caufas. Pnnw eft,quód aduerlèturlàcrofanûis literis,contra quasne quidem cogitarcnobisaliquidfas eftmedum obU æ^ rè defendere. Altera,quod fenfus ipfi nobis demóftrét, mifta in clcmcnta,quæconcreta amp;vulg3ria appellant Paracelfici,randc rcfolui:non autem in tria ilia corpora.T crtia,quód omneseruditimedici amp;philofophit^t fcculis fumnio conlenfu fcnlcrinr ac docucrint,4-m ' gó vocata clementa materiam effe miftorum ow®*'^ irgumentJtb nee alia vlb agnoucrint. ER- Argumentuniab aiitn Mt^ont^eM fif3jgj^Qpignoroqu^mfitinürmumtelubricuw-^bc^niLi'*^ ^” præfentecaufancutiquam videtur afpernanduß’'

’ Etenim agimus non de re coelcfti,ad quam dam peculiar! donoac rcuclationccoelitu5miigt;^t’P fit,fed de tali, quam humanus animus fcnfuui»^ Vtens inuefiigarc,inuenirc,amp; percipcre poteft- ^^^|j cxcolcndacum amplius duobus miUibus anfl^t . boratum fitab omnibus intclligcntibus Gr«f**’ nis,Arabibus(amp;10gèprius abaliarum •nation»*® ^y-j rundam ingeniofis honiinibus)nec dincrrun\^|_ _^. perfpici potuerlr,non probabiletantö, veru -, ceflarium pene rcdditur argumentö. Validiu« P fusnecclfarium cfficïtur,cum Paracclfuni t®®*®* j^^ afinumfuiirc,a:ratemq5 in compotationibus cu ^ rigis alqsq; talibusconrumpfifiécogitanius-y^ .^ mum amp;nbsp;planeindiflblubilc tunecft,cum ^^ ’^j^tejn

U^^^^’^^gimus. Qui contra fenfum,contra intel-8 ntia,cotra eruditorum omniû fententiam aliqmd . p^r^eeï ^^^^’^^ vidctur,ac fi quis farto ßafundcs ß^t io f^®®®^®f pcrfuadcre,pannos nö efle fills confuen tin ’ ” '^^^ *'iticis ac viminibus conncdcndos,vcl glu-obt f^?®^“**quot;'*“^®^'®“*^ lapides non ferro, fed molli Ç ®4» ligno excindendos amp;fculpcndosapudarti-l^’carumrcröcontendat.Infanir, quifpretaßeraru ' frarum authoritatc fua illis fomnia anteponere co-^^'■*^*^’ cft,mul tos omnibus xtatibusex-hin ^ *^®™^ ambitione turgidos,qui vix aliud cogita 1 nbsp;nbsp;''iiqui vt nouatione amp;nbsp;contradidione fibi nomê amp;

I ^^'quot;compararent. Tam infipiens aüt nullus fuit, W ??^®^* *1*^ ftatueret. Addc quód fumofi illi Phi-I act . * ^u®rü fornaculis, venenatifq; carbonibus I j^^ quot;■’'isParacclfus fua deglubit, non funt aufi hac in j^'^abeuidentia rcrü difcedcreSed iam perge tuTV* «j^^« tribus prxdidis rationibus quartam volui, P , videlicet ratio non minus clarè contrarium

^®‘P*^ enim quod dat aliquid,prius habere ‘^^** ^«m th.,, gt;9aod dat, eo quod accipit: hoe cft, aft urn na- f^^*y^^*‘^ hot f'*’P^'‘ praccedere potentiam in diucrfis pofte- ^“*” quot;***^r^' I (f/'^'^'W natura neque tempore vnquamantef-^^'^‘tifle.Hoe pofito, ex eo,quodfulfur lllud primü ^^''^^urinflammabile, duobus argumentis, probari K ®abas,non pofte tria foluelementaftatui. Quod , ^'»flammet natura prins efle: tempore poftcrius W^**^ ^^**^^ pofte.Proinde impoflibde efle, vt »cHi ^ ^** natura vel tempore fulphur,igne.Pric^ 4lij '’'tni,neceflarió efle partem toto,ex qua vnacü t^e nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;metcria inexiftente,amp; quidem fie inexi-

id,quad poteftinfammarc.neceflarib abco diner lit,quod aptum eft inflam mari,non pofle igneW fur,pro eiidem haben. Quamobrem cum non po* ^ ignis effe vel natura vel tempore poftefior^rd^^'^^ v ab eodem velut dansabaccipiente différât,p'ntï bus illis ponenda fuilfe. Qiiod li iam fulfurlibest^ vocare,quo nihil citius ac facilius inflaminaturM rem aquam,falem terram,atq; his fuperaddaturig*** * cxpeditamelfcomnemcontroucrfiam. ERHis? practereapoflunt addi Si tria 111a funt .corpqrunH“® rum omnium elcipcnta,necdre eft,vt veljifl,t,niuta. lia vel immutabilia.Inaltcrabilia ponere non .pold* etimParacelfus cum Difcipulis diuerfa amp;nbsp;piignai*** genera la‘lium,mcrcuridrum,amp;fulturb ponaneSup’ quoquediximus,ParaceJfura ex tribus luis cletncn? conftitucre Elemcnta non minjis differentia, qid .

lignum à metallisJapidibuSjfpongtjs difFerrnecirï^ fecompofita,ac fi exargenro,auro,amp;acre diuerß*’''' »1 ftis diftinfta quatuor facerctartifexpocula. Hof ^quot;'^ impoÆhileeft ponerc,nifitota pertotâ altcrari n’“ tartquemutuo ponanturCoaftat porró takm «{^^^ tioncm/jHa: a97re/g dicitur, adeoque 5 «vjmsi« nf^ T«ç,vt Galcnus ait,lt;i^ölt;«(nf iveftä^stia, ab(quf '^” *L' busqualitatibusnon pcrfici^ ^Qiiocircanccf^^'ï- j eft,vt fins Elemcntis fenfibiles ^iulcemodi qualitygt;* adferibat, quarum beneficio mifccri amp;nbsp;in ■ pus diftindiim-coalcfccre queant. Cæterùm quaW tes talcs non funt plures,(de UmpUcibusÄftro®*^*® tellige),quam quatuor^atiditas,frigiditas, humiiH? ' ficcitasdd quod lenfusac ratio demonftrarunt:amp; »^ lottim-omnium -confenfus ,cxpcrientiaqiie compté' bamm-Siuei'^turrfingnlas fingulis,fiue binas fingquot;'’ ' filementisaffignesjprorfus cogeris pliiratribus noP' fcumponete. Ternas enim qualitatcsmvnoaW^

Cokocircnon audcbis,quoniam contrarias nccefla-tio duas cx his effe oportebit. Quarevnica tantum c« ritmelementisParacelficiscötrarietaSj'fiueintegcam ^gt;fAmSifsTi»

coniugationem, fiuc dimidiam folùm fubiedo pro-priocarcrepûtes. Quódfi.autemcorpusfummècali ^^^^jJ^ 4iim ócficcum nullum eft ia natura praeter ignemip w-' ■''oconuenitfummus calor igni. Ignisigiturdemen-imn crit,nonfulphur. Idem eft dc alqs iudiJum. Har, ’’'w.qualitates faciunt,vt elemcntum fitelemcntum ^gt;ftionis,vt fupra expofuLNam ha mm opera mut uq ƒ iitcrant ac mutant,amp;in nacuram à fc aliam concre-’j^’'f'^CQucmoror .quod Paracclficus quidam ferio

1 ™rntat,facultates calefaCiendi,-frigefaciendi, amp;c. ex-j '''^‘'ïse(rc,corruptibiles,crudas,impuras. Quïquaelb

funt) q^æ clementomm propriae funt,ac folae ’^’’ M????*“^**“* Pe«^uadunt; imo fine quibus aliae X«£S 'Us quot;^ '^’f^^ P^*- *^®f^5 return naturas fine fubftan*

1 pu^^^®^*poffunt? Corruptibiles nifi client, princu tcfté'''''^^^*^*^*^^ midionisnon eflent. Crudxfunt Bn?’^’’®''^^*nP4racclfi.5c fedatorü cius capita perco tibü '^'^^“*^’^r‘ii^tlmpn'’æfunt,quia ex puris manen Utoç’’*^\^S’,gncrctur. FVRN Quid fi mutabilia ede t(^l Pf**’''^clc™cntaï Equidem videturhocex eo ’tn/'’*’^9’^®^pet' aió.Xvazv feotfum podunt mondra-y ®‘‘\ö ttanfmutatis fieri non pofict. Pixterca fcio ‘'gt;j'^''^^‘^’^^c^bi,mm in eins difcipulorum fcriptis %k^^æ'^^^ ^^^^^ ^^^^^”^'^’’' ^æ Ratio tua inedî-^X' 5 ®'’*® Elcœcnta mutari tota fcimus : amp;nbsp;ni-*gt;k’'ï?5co®pofitain eadem folui ad extremum no' tijiiip‘P’^orfus mutarentur,non mifccrêtur, fedcor lliIejj'''’'tUKncc edent cx mido feparabilia. Impolfi* uiementti funi M p®[3'*®®ft»vt,quodomni adu fubdantiali caret, mutabdia ^ lt;iff(^ '^/quot;«/«’‘'vocari. Si non mutarentur, non nihilominw ^^ odftum à mifcibilibus^nifi ordmcgt;fttu,amp; alqs ;);fgt;itis^

talibus accidentibus.Quopofito,præterEIcmentare5 cundæ eflent quiddam vnum per accidens: quo nihil ab homilie poflir excogitari falfius. Mutabilia igitur funijtaraetiinonprorfus corrumpantur. Qiüdigitur prohiber,quo minus idem de Paracelficis aftirmetut! OftendiParacelfumitafentire,vt dixi. Si contrarium alibi affirmauiffceundemafleueres,nonniirabor,qui vix vllam ei fenrentiam veram conftanter plaeuiffca-mmaduerti.Mihi in omnibus contradidionibuslhffi-citindicate,vtram partem probem aut improbem» Vtranque comprobare cum nequcani. FVR. Ingenue profiteor ,quod fentio,.nihil me firmitatisinifiade principijs fententia Paracelli inucnire:quin potiuso-mnia fic puguare video, vt rcconciliarm on pollepel luadcremihiincipiam. ER. Reliant qiiædam déliai redicenda, EVR.Audiamperlibenter. ER. Si tria ill* verè funt miftorura Elementa., prorfus eft neceflaoA-vt ex cis mifta fint confeda, amp;in cadem iterum reuet tan tur.Si ergo demonftrauero mifta in hacnon poflê | refolui,demonftratum'pariterfucrit,noneireEIc®‘^*’

ta FVRNon nego Eft enim hac natura Elemétorum. Uifid non pofr ER. An non hoc mihi dabis, fi milia refolui debcant funtin c^tmè vcl à natura vel ab arte,feorlum lingula fubfiUctept«' ta Parateire- feï EVR. Dabo.Sed amp;nbsp;ParaccHus idem tibi lt;ic^‘^‘‘! z /'^^ perioribus. ER. At nulla vi naturæ poteft fieri,vtm

amp; per fe fecretum fubfiftat,quod nullo x'nquiW wo mento lèparatum fubftitit,hoc eft,quod Dcus,ïtt® amp;perlè.exiftcret,nunquamfccit. AtquhtriaiUanuiV' quamfada funtapud nos^qni crcatumaDeoiuun-dumlcimus.Quoniam IcripturateftaturEIetncntis» ' eoelo nihil ad hanc vniuerfitatem rernm ftu mundi pertinens prins creatum efle.De principiodnquim»® fes,ereauit Deus coelum amp;nbsp;terram.Si ante omnia créa-ta hæc funt,nou eil aliquid ante ipfa creatum. Nun-

^imcrgo fubftiterunt ante clemcnta noftra veftra Pfincipia. lam nec apud Ariftotelem qui mundum ab *ffrno fuifle opinatus eft,corpus aliquod cœlo amp;nbsp;ele-’’'^ntisantiquius reperitur . Quin apud Paracelfum ^Jjoquenonfubftiterunt per fe triailla,vclfaitem fub-‘'eredeinceps nequeût. Quoniamomnium horum ('‘ummaterianijfiuetotam molem diftribuit inqua-j^°releinenta,vt nihil eorum remanferit nÔ diuifum. ^edecaufavidetur horum congeriem appellauiffc ’^eriamprimam.Caeterù.m nemoeft: tam rudis,qui ƒ mtcUigatmateriam primain huius mundi non l^-^’ ^^^ concreatam cfle,ac proinde per le neque J. ftitiffe neque fubliftere pofte adu : imo ne cogita-W* ’^®‘*®™ naturam eius comprehendere mente f ^''lus.verùm ex analogiaduntaxattenuiter amp;nbsp;ob^ t,J*®‘’^®ftucnotho lyllogifmo,vt aliquiloquuntur, fc®f^.*®us.Quomodo igitur feribunt Paracelfus amp;nbsp;iiitr^‘^*“5 ’ lïlifta feparatione feuanalyfi artificiofa fjf^i^’^lctnentalîc diuidi,vtfcorfum fubfiftant, fepa^ tj ^'’tmonftran fmgulaqueantîQ^æDeus amp;natu- Qu^T)c‘usamp;’ itaf^^’®volucrôtfçorfumexifterc,vospcrartem natura fepara ciih,^'’'^*’»vtfeparatimconfidant? Annonefthoc teexiflereuo^ fapienria? Si ftatim de principio ^‘*‘^ mfep^ra-^^^’^g^fies triumiUorum confumpta eft in fa-* ^^‘*^“”^' C^undi leu Elcmentorum.vt pars nullamanfc» \^'^’9^opafto miftain corpora difloluipote-w^mentis priora?A*n analyfis principium corn-fmj‘lJ®gt;üslie exccdct,vtinfra ipfum defeendat ? Quw Pfo?^^®lcauluscft cogitare corapofiriretexionem ÿjfp^^’ilongiuSjquàm ad compofitionisprîneipiû?

Pquot;?° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;compofinoncm,amp;obid p^ßtorumnan

’^f’H' • ?^^^^’^^^^ refolutionê.Paracelficîab eif fxffndifKr «1-^‘'dpiunt miftorum gênerarionem amp;retcxionê triprinapium

deducunt vitra hxc in triailla corpora. An poteft in^ fuirius,monftrorius,infanius,aliquül cxaignan: FVR. Non ordiinus compofuionem ab Elementisveftris fed à noftris,hoc eft.à primo fale;furfurc,meicuno,amp; in hxceadem rurfus diuidimus mifta. ER. Si hie per

fc nunquam ada fubftjtcrunt,,ïed in Elcmentoruni Gonfedionem m ipfa creatione confumta (uur, ficut nos de materia prima redèconfcntaneeqjloquiniur, non poteftis compofitionëiiade inchoate aliter linin’ cogirarione, quoinodo nos à. principijs initiumcap’' mus. Nobisautem.fermO'eft,devera.conipofitiont» qua noaconlïftit inimaginationefola, fcdinipii'’^' bus.Ergo dumfeparationem vitra Elemêtafacitisre' alem,vt fic vocera,non imaginariam duntaxat,prodi’‘ citis analylin extra terminos compofitionis. Fadf'^ enim in refoliitioncfcnllbilircrapparcrc,amp;feormi” fubliftcrc,qiiæ antecompofitionem. ficnunq.ua® ^' titerunt,vobis etiam teftibus.. FVR'. Siimaginarù’^ Inm eft veftra ex principijs com pofitio, re ipfi”’’*’^ Etenimimagmarium veró opponitur. Sinc caufa ƒ* turde hifce difputamus. ER. Imaginariumhoci'’ co nonopponimus reali Nam Elementare veri^° pofita funt ex mareria amp;nbsp;forma: fie tarnen,vf^^^ tra pars antealtcram cogitetur er ca ta, fed ’5'^3ra-fimul confidereturfada; Nos Elemcntan^'’ ^^ j, mus in principia perfe adu fubfifténtia .vt Q^’^ ginationc folumcomprchendanturfcorfu®'^^. ' ^ celfus Elemcura ponit fic ex tribus conflata, vt’ demadu diffblui pofiiot/cparatimqiie monfttan ^^ leant.lam amp;.hoc in'piciamus,quem vfiim-habcät*^^ vfttS'Element. Ea^cclfi Plianrafia Tria illa in Elemëtadifpcftiw^’'^’ Pardcelf. nul- Ergo nnllibi reperiiinrrurjquamümElcmentis.;Ei^^ luseft. quaelibethadcnus fblummodo particepsdiecn .^ virum falis,fulfuris, mere urij,qua tenus c^^^’^^^

quot;^^ '^^^’^’*^^“”‘^^'^ conferet horum noticia ad in-tmt'^^f^^^^^'^f^'^^f^atum in medicamentis inharen-tioA^'^^^^^^ottducit material prim æ con tern pla-j, jAt non ex huius confideratione difeimus nos,quae ho ’’'^p ®’^“*n pharmacorum poteftas,(cd ex eo,quod în 4 ffoAiodo admifti conftitutionem congrefla nihi ft ”**”**’ ^*^*^^’^’^^ * Sicut ex materia prima duh^^''-^^^^^^^^”“^ ^^ fubElementorum formis,à 'ons vires amp;facultatcs return diuerfae naftuntur, m ^V''’^^^ veeris nihil fiet^irft quoad fub Elemenro jj'^tormis cxiflimt.Fruffraigiturquærcs fimplicia il-''lüænulloin locofeexhibent confpicienda:quaelt;^î ^ünta vfum nullum habent, qualem habere diciris, ü«ius gratia finxiftis.IUud quoque non videtur prac-'‘üundum,quod Hippocrates dixit,ac deinde omnes ^''quot;'iutnjEtatumamp; nationum doâi affirmarunt ,(ac ji^'lfiiï quoque per imprudentian» fibï contradi-\j ^ceffit aliquando,) in corporum corruptione quamlibet adillud ordine,a quoprofedafuc-gt;üi!icet igncas ad ignem,tetreas ad terrain, aqucas ^nas ad aquam amp;nbsp;aerem. Quod fi ergo Elements ffumpentutjcx tribus illis iingula reuerti ad cognac “^oportet. Sed nullibihæcfunt diftindafita,vtad ^^üemcolligi rutfus poflint Nifi fortèfupràLunæ glo Paricdß prin ’*11 fuas habentftationes ,^quovt aha appcllere pu-‘‘P’-lt;-”^^’'f ^tut.terræTales vix vnquam afcendent. FVR. Redi- ^“quot;^ diflmfta . ’quot;üdElementum quodquefuum ER Impoffibile ^‘’‘^'’’ “* ^^~ b^ *^^™™»vtianr non femel tantum Paracclfi ver ”’^‘ “* ^°' '^^ Ma^mus,aer;cxempligratia,nee eft fal,n’ecmer

Ç %necfulfur „fedaliquid ab-hfc omnibus diner-®Aut noslt;caifrrcm,necignem,nec aquam; nee ter-^■jMcacrentdèd ab his omnibus ahnd'quiddam'tf-„Qicininsv Prxterea naturis toils differcedicit idem'

Elcmcnta quatuor,non folum co modo,qtiovafaqui tuor ex difpariargenti,auri,amp;2Eris mifturaconflatadi ferepant. Ergo freut ineptè diccrentur Elementa cor-ruptipomi redire ad carnem ,quia ex Elcmentis coa-iuit,itainful(è tu affirmabis corruptae alicuius reib-lem,fulfur,amp; hydragyrum adElementaredire,velut ad fua principia,cum feeundû vos hæc ex eifdemcom miftis fafta fuerinr.Ad quæ ergo colligentur,li nullibi feparatim bæc Elementa coiififtunr?z\n incertis vaga-buntur fedibus incerta quo diucrtât,amp; vbi hofpitium repertura fint ? FVR. Ad Elementa veluti ad matrices amp;receptacula fua ferccipient.ER. Dehisreceptacu-lis feu hofpitijs mox plura:nunc illud dixilTcfufficif, pugnare hoccu Diftatoris veftri legibus per omnia. DifdpuU infei Quippe Elementa dixit in locfs fupra ciratis compofi-tê contradidit ta fcu condita eße ex fubftantia trium, velut ex mate-Mj^iftro fuo ria:non autem dixit horum effe receptacula.Matrices Plt;iracelfagt; nbsp;nbsp;amp;c loca ponit fruftum amp;nbsp;feminum fuorum,noH autem

horum trium ex quibus ipfa conflata folis fuerant. Et quî,quæfb te,poirent illa infepura feparateq;con-tinere,ex quibus totis amp;nbsp;mutatis ipfa fada funtï Hoc . perindc eft,acfi dicas domum aliquam ex tora congé-fta materia fabricatam cfle,vt nihil reliétum fit:aeni-hilominus all er as multam in domo matèriam ii^^^^ fupcreffe,quae in ædificationë confumpta nonUt- An hoc non elfer contradiftoria affirmare de code® ■ ^'^ certè res habet in caufa noftra.præterquam quod de-menta conftant ex primis mutatis amp;nbsp;altcratis, domus autem ex materia non per totum akerata compofita eft. Adde quod nullum eritfulphur,nullus mercurius in terra,amp; fal nullus in acre amp;nbsp;igné. Etenim ciuusquei mercuriusexhalatamp;fublimia petit,fient fulphurac-venfum:fälcs aöt ad imafemper delabuntur,adfupe-dorafpontefuanondeuantur. Item nullum eritdi-

faimen inter fulphur in aère, igne, terra contentum,'. $ùin ibi folum fit,vt in loco. Nullum proindc diferi*' men erit fruftuum terrae, aeris, aquae, ignis, vt magifter deftercontendit. Non enim ex fubftantia elemento-^mfiunt,quia funt matrices feuloca tantummodo.

) ^rgoexcontentis generantur. Sedhæcvnius generis ^naturae vbiq; fiunt. Simpliciflima enim funt ac ma-

i *^ria prima. F YR, Attamen refolutio artificiofa do-'«hæc inueniri .Plus ne igitur me vis tuis ratronibus fttdere.quam fanis amp;nbsp;cxercitatis fcnfibus, cum de re-Jquot;isfenfibilibusdifputatur ? Suprltu legem hanctu-Wt fenCibilia non intelledu,fed fenfu ludicarentur. 'R Sifenfus hoc doccrent verum, credere omnino 'ogeremur.Atcontrarium nobis monftrant, nempe *''alyfinad elementa vfque proferri poffe, non lon-S*‘w:quod fuprà oftendi. Quinimo ex autoritate exet-

1 ^*tcm purumSeparate moftrari poffe,tantum ab- sal, fulphur - ’''’Wallquid fimplickis inuenirifeparatimque o- rtcrcexmijiit Cumergo vi ignis fimUeahquidfali,ful- folutn^nofuM ™i,inercurio, ex mifto quopiam feparatur, corpuspmpUcM-®’*'^umeft, non fimplex,vtfupràverbosedeclaraui-'’'“^•,Et qui« tam fit amens,qui neger talia corpora i-Wni corrumpi, ac tandem eó dcduci poffe, vt veUn ^'üutnfeuaerem folutaexpirent,vel in terram veria.

Quod fi hunc tu fpiritura vocare malis ^'tunum quàm aerem, amp;nbsp;eineres potius nominate' .^hlem quàm terram,non contendam de nomina-Atecum,fcd hoc monebogt;nullam effe iuftam cau-.^tttnöredevfitateqi malis cum omnibus, quam..

, *°’ïcum paucis quibufdamfatuisloqui. Sed enim ’’^'nultade fiditijs amp;malè fomniatis elcmcntis db ’’’^Mtq-jideo tempus cft,vtvelacolligamus. Docus f’’‘'iiipi:ia,;ipia nÓ effe return,fi nomen hoe propciè

,acciperctur,vt ab elcmcntis diftinguitur-Poftfaviele-menta conccdercntur, ineptè aliter nominata indica* ui:fimulq;caufam nullam habuiffe Paraedficosmon-ftraui,vt veiresvelnomit^innouarcfltxvun longe dif ficilius reddituri fint rationem rerum obfeurarum tx falfis fuis hypothcfibus,quàin nos ex veris: fametu multö plura nos neleire quam fei re, inibccillitatis no-ftrac memoreslibenter confiteamur.Demonftraui de^ nique euidentiffimisamp;certiflimis rationibiis.diuinis amp;nbsp;humanis.noftram de dementis fententiamveranj amp;nbsp;ftabilem dre,confentaneâverbo Dei amp;naturx: Pa-

racelficorum vanam/utilem,falfam,mentitam,mon' ftrofamamp;inutilcmcomprobaui.Supereftigiturnunc vt videamus quid de noftris dementis idc fenfenf quanquam aliéna ab omni fenfu de cistradiderif. Si quid in fuperioribus omilTum fuit, per liane ocealïii' neminfequentibus fortafsè dedarabitur.FVR Con-fufa res eft,nee facile nos extricabimus,nifi vehemfH' ter fallor.ER. Omnia perfequi nil dfet aliud,quam in-fanire veile cum infanientibus. lila foliiin ponderaW* - mus, quaeadinftituendum teconducibiliapiitoPn-mùm ergo quidipfe acdilcipuli eius dementum va-cenr,indicabo. Mox quæ putarint dfe ofliciaconwu Ic facultates commonefaciam. Ante omnia dena‘”‘^'^^ paucaquxdamreferam. Etenim numero,vruM“^' tuor pofuerunt : lieer hac etiam in parte à vetitïli Ki Öt»w«fw r- feipfis recédantlongilTimè.Etcnim ignemvocantca-hmertormux j^^^^ vnà cum aftris. Hac enim pro quarto element® « tmejurn fuppojmnt yç^o jgne loco fuo moto. Quanquamhic ctiam,vt in omnibus altjs,Paracdfus fœdè lecumpu* gnat : dum amp;nbsp;in Meteor. amp;nbsp;ad Athénien, ignem votât clcmentum:quod fcilicet inftar vafis cuiufdam conn-neat cœlura amp;nbsp;aftra,ex ie velut ex matriceproduöx Mox contrarium aflerit dicens,codum.cflecapfam ik quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lam

”’'^0mprchcndentcm aftra:amp;ignem efle cxçoElo,y t .’'Ventre feu matrice cditum.Sic apertiffime facit cœ ®'caufam ignis, amp;nbsp;viciffim ignemcaufarn amp;nbsp;matri-j^^ßicoeli.Curamagnum myfterium diuidetetur ine-.« ^^Jenta/adus eft ignis(ait ad Athen.) cœlnm amp;nbsp;reçc- lt;« f ''^Çuluni feu locus firmamenti- Item, Quiequid ini ^t^it,partim in cœlos permutatû eft veluti locum, “ wtimin aftra conuerfum cft,quæ ex illo,tanquam ex « '’üleflofculi emerfcrunt.Non eft tarnen hoeprorfus « quot;’lilc.Nam caulis cum flore ex terra enafcituirajlide- “ ’'oiummodo per fecrctioncm ex igne prodierufit. “ ^ntefadam feparationcmxocium amp;nbsp;aftra vnicum “ '■vruntelementum ignis:ficut hyeme arbor eft arbor « '''®:quæ deinde æftatc fecernenda fçparans. excer- « ''vxfe folia, flores, fruftus. In Meteor.Ignis, inquit, “ °''vftclementum,fcdcœlum. Nam ignis materia eft “ 'll«!«amp; prçparans ac mortis inftar omnia corrum- « J^areno poteft elementum efle, fed mors qux* “ fcf '^^vlis. Prxterea nihil tribuit hominiclemcnta- « J.^^*pt.ofcrt nullos :-nullacum cofocietatciun- «

'’f'fineeoyiuercatqueefle poteft. Coelum autcm « „(_'’'gt;noftcni,a'ftatcin, hy.enicm efiiciens, fruftus au- « Hj ’■’cclementa reliqua adiuuans,cft elementum. nbsp;nbsp;«

^Pviinum notabis,quóddixi, plane contradiftoria ..^f’berc, dum vnoin loco ignem elementum fa-,(^’lteronegat:amp; iam cœlum ait ex igne produâu: ej(’quot;'®loignem enatu efTeaffirmat. Deinde quod ‘’'^''^‘''i ^^ft^*” plantas, quàm ex igne fydera, in-h(w7®*^®“*-*®-??^;videbimus longe aliter alibi amp;nbsp;in flcfj quot;^‘I’voeumfcripfifle. Ad tern ipfam quod atrirCa-fumnonr^ Wo'''' '^ ®P^’ P '^ t o,’V t cod urn elem^^ncum nô elfe. demen turn mi^ vlein f**'*’oft^ndam.Supranamque,ignemneceftario flornm.

quot;''^ ''ll'^-b^oclum autem non efle demonftraui-■*«uin illi,qui exdementis nihil gencratsfed pro

98 ERAST! DIS P F TÀX locis Si hofpitijs tantum habet, (tametfi hic quoq; fi-milis fui manens fcipfum putidè mendactj redarguat) Jicuitmagiscœlum poncreelemcntum,nobis nullo paâolicct.Nos enim mifta ex eicmentis, vtexmarc' ria conficnü'c docemus,vtin eis m fint,akerara tarnen: amp;nbsp;in eadem ad extremum rurfus difToIuantur. FVR. Satis hac de re didum anteacfl. NuneqmdeJe-mentum dtvidendû. ERJn Meteor. EJementumdi-cit ede matrem feu matrieem fruduum ad hominis conferuationem conferentium. Eodem niodo ded'' Cpidn^m fit j^it'n lib^dclmprcfsMcteor. InmagnuAüron.fcnbit racelf». clcmentum cüe rem, m quam pofïtum fit vmum ak quod. Contcndit enim in fingufis dementis confine^ riae viuerecreaturastum ratione prxdius turn adS carentes.Quæipfîus imaginatio nonnihiJ habet commune cum fomnio Pfatonis in Epinomide, ex xtha^ Dcos,ex aerc dxmoncs, ex aqua femideos fabneantis-Huk feüatoresadduntetiam terreüres DeosEaracci- i fus cum üulta GentiUtate etiarn fyluarum,moatiuna, nbsp;nbsp;nbsp;1

v' lis al^s.ignorari dicit, quibus ria ad falatcm patefaß^ ' Kthrmita Pa fit, nobis ne, an aliorum dementorum inhabitatod-ptcelfofuntua bus.Exhis perfpicuèpatct,curiddicat dcniëtmnefe, fa r^epfacula ia quodviuum collocatu fit. Summa eü^deiaoifttttt j t^aamp;f ^^^' ^^ effc,quod aliainfat loei cuiufdamaut valiseonti- / neat,amp;:fruciüsquofdamexfetaquamexfinuiü0pto-

” mat. Hac de eau fa in Hb.quodam de Cbirurg-fixcieii-^* bit.Elemcnta non fadunt qualitates (ipk vocatcom-^plexioncs)lèd mctaJlicaexipüspronafeentia.ka ho-”mo dementii ek, ac mctallicafeu mineralia dus kat ^’ morbus amp;nbsp;finitas. Corpus ck matrix, fernen idek, ex ” quo hxc kunt. In impio libro de Medicina codefli, E-”lcmcnra,inquit, non kmtcorpora,fedventij.lt;!,acr,fpf ritus. Nee agaat qaicquakuccalidafuitj,kuckigida:

fedöperätur in ipfis fal.Ignis criam,inqnit alibi, calore “ gt;iilcorrüpit,fcd fpiritu,qui in ipfo ineft. In Meteor, ait. “ ^lemcntum terræ non eft corpus,fed quod in illo cor- * porecontinetur inuifibile,ficutfpiritus hominisinui- “ fibilis eft.Tcrrano fert frudum, fed clcmentum in i- “ P^exiftenseos parit. Sicelemcnta4. corporaliaqui- “ demfunqattamein fua natura amp;cflentiafpiritusfunt. “ Spirituscnimviuit,amp;vita eft fpiritus,omniaq5pera- “ Sunt fpiritus amp;nbsp;vita,vnum exiftentes,nö duo. Proinde “

^uni dicitur à certo venire clemento,non de corporc, “ ‘^ddceleraentoaccipiendum eft. Sicutenim non lin- “ Wed inca fpiritus loquitur:amp; non caro amp;fanguis “ “'^wo funtjied fpintusqta quatuor funt animae vel fpi “ ^'Werræ,aquæ,aeris*cœli. Lib. 2.ad Athen, haec ha- “ .^' Quod videtur corpus, continens eft dementi. E- “ .^fntumautem eft fpiritus viucns tanquam anima. “ ^'pùmaelemcntorûmateriarquænücft aliud, quàm “ '^^'•teaturarû. Irem,elementum non eft aliud quic- èlementorum J '’^prater animam: quanquam effentia dus nö eft, ^^ “‘^ ‘^f^' HUaiisanitjjjj p^j fimilis animae. Differentia enim eft ^^J‘^f^gt;^-

’^'^unimam actcrnam,amp; dementi: quae vita cft crea^ ‘ jurum.Non ignis comburens dementum cft, fed a- ‘^ ^^ *n co inuifibilis dementum eft amp;nbsp;vita. Vt porto ^‘

^f'men corporis continentis amp;nbsp;animae feuvitx ha '^‘ïilatenrisintdligas, audi quae de aqua amp;nbsp;igne di-' Elcmcntum aquæ, ait, aquam dcdit,elemento a- « ''contrariam. Nam minus humida eftelemento,in “

K Wmodi eft humiditas, quæ lapides amp;nbsp;duriora “ J^uaeniollit.Hçc molliendi potetia debilitatur per “ Wfihb''■^d’ftnurialé. In his verbis aquam corporale amp;nbsp;“ Por t ^‘duerfaridicit demento aquaeinuifibiliin cor j) ^'uquacÓprchenfo,quiavires dus hebetet ac mi-fje ’^^‘^‘ueficfcribit.Ignisdementqinlignoviridi

loo B R A s rr b rs P rr A T. fit in ligno, vt in ignc. Quarc difFcrunt anima amp;nbsp;vita Cum cnim ignis viuit,ardet acvrit.Ex his videormihi inteUigere ipfum per cl ementum vemmamp;inuifibi-lc,quod fpiritum amp;nbsp;animam clcmenri vocat, nilalmd int eiliger e,quam elemetum purum fincerumq;(qua-hsin fualphæraeft ignis. Quidenimaliud potuit di-cere,quandö dixit,ignein in animafua,fine in elemcn-to fuo,nec ardere,ncc vrere ? Equidem nos quoq; di-cimus ignera non vrere ac lueere hue arderc,adeoquc non vifrbilcnicffe,cu eft rarus aut per commiftioneni aliorum remperatus.Ita vt in arboribas-aut herbis in* die dicimus,amp; neque lucerc tarnen neque combure-re.-quod volui (Te videtur fig.mficarc,cum dixit ignis c* lenicntu:m,,hoceft ,animam ignis in viridi ligno efc attamenineo non viucre. Vitam definit operations mtl^i quid '^^ viuere dicatur ignis, qui ardet ac vrit. F VR- Credo ' hanc cius fuifle mentent ,quam aut non potuir,snt. quod probabilius eft,nohnt elarius cxponcre,vt alind vidcretur dicerenHoctamenvexat me, qubdamiM^® amp;nbsp;vitam. elem en tor urn eadem'dixit efle:ac pofteainlgt;' gno animara ignis ponit abfque vita : imo quod à '^ta animamdiftinguit. ER.Ego finguhs nonpaginis?^ propeverfibus contradiftoria ab coadferri tain”^ mrroryvrfummeadmirer, fi conftanfem fibh^’^'^^ liquando paginainueniam. Poteft tame ho^/^^. _ cafarhfi pervitam vitae öperationemintellexi«^. ^ mus, Poteft enim iuxta primum aftum adefle ig^ 5’ , . nbsp;nbsp;nbsp;tamennovrar.FVR. Atignis femper eft inaduftci

^^^rH ^o- Non enimpoflumus ignem imaginariquino” amdei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lefaciar,cumhaecficformaliseiusa(ftio.ERl^'^^'Pf

rus amp;: non mixtus fir,fempercarefaeit,tanietfi pr^P raritatem non continuo comburar,qu£E fungit-autemacontrarijseftquafiiunt'tus,ligat'“^=^ tus,potentulblum ta'efadL f VR Sed addu ^^^

'^ïinus,quódignis corpus vno in loco nil agere affir ^fjfcd adionem omnem fpiritui fiue animae tribuit: ƒ «einde alio loco animam non viuerc’, id eft, non o-Wferibit ,fi fpoliata fit corpore illo fuo ealido ? ƒ Quid refpondeam ita percundanti aliud non ha- ' ^'Q’Quatn ilium plerunquenclcifle quid diccret. Ce-‘^madeopcrturbatumhabuit,vt raro animaduer

3^uidagerct. Logices imperitia fecit,vt apte non 'Harret: fed contraria de eifdem paffim affirma-

^fcautem ab co adfertur defcriptio. Vna eft,cum Deftriptients L?\™^^”ccm exfe aliquid producente, quod con- dementi PaU tth ^“^ '^“* hominum inferuiat, ac fine quo vine- (elftere, t^^^^^lt;^^poffinz.{Svb hac.illam comprehende u®Mtta reccptacula définit return viuentium.) Al-Yj ƒ«»cnm Elcmentum dicit efle, non corpus, quod kttïï’^®^ animara,vitaih, vcl fpiritum in eo latctcra

^ “«un, omnium adionum opificcm amp;nbsp;aurhorë, d^j j”'«! fic agat Elcmentum concretum, quomo Sict '^’(‘Pfevocat hominem)per Unguam loquatur. jj/^^in vniucrfum habemus clemêti defcriptiones. liot'*ftP'^*®*gt;vclut vafaquidam nobis ca defcribit, ftit^* ^®®ßi*cntia folüm efledicit. Altera complc-pattern,continens amp;nbsp;contentum.Ter-quibufdam folis definit. Ad difcipuïos i^5^wct»nihilofunt magiftro fuo meliores. Qui »isi?f°^præftantiflimr videntur, infeitè pracceptOquot; Pfe^^^^uuntur: amp;ex contradidione détériorera

p^^fj^plerunquecligunt. Vtrum clcmcntorum fu-fe4^^lt;^^ic. ignis atq; aeris frudus, vt ipß vocant, k ’^Puerili erroreafleribamusvaporibus amp;nbsp;exha-Kjl “^»poftcavidcbimus: nunc quàm præclarèî- Df^nW» tie-j^^ ‘^•Hintanobisdefiniät,infpiciamus. Elcmentum ^„^„(i di^dp^ i ‘'**^“^,iweoptimo appeUabitur, quicquid frudus lorum Parat, r» n }

talcs ( ncmpe vcl pluuias amp;niues: vcl mannarn amp;rlt;gt; rcmcvel mctalla amp;nbsp;lapides,vcl plantas amp;nbsp;animalia)per-pctua viciflltudinc fubminiftrarc amp;nbsp;foucre poteft: fumma caliditas,frigiditas, humiditas, ficcitas, fteriks (Sencrationn huius lithu rgiæ difpenfatores fuerint. Non exiftimant non fiant ex j^^ ex elcmcntis inter fc miftis gencrationes lue fierii miiliselemen- p^j j^ ßngnüs elementis femina latere,quæcertis teil’ porum periodis ingencrationem progrediantur. £' hacprocrcationum diuerfitatc amp;nbsp;numero,dcnicntO' rum ordines amp;nbsp;numerum ( non ex qualitatumniinic-ro)deduccndosfuilTe ftultifllmèputant.Proindeck' ” menta dicunt èfle loca,matrices, domicilia,vitalivaü' ” daque poteftatemunita: quæ femina generationum ” contineanf,protrudanr,maturent,officioqueperfun-” dis hoipitium concédant. Et quia loca funt, aiuntjæ ^v'ToredT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^^^ neceflîtas iubet: cum aliter tantJH’

mtor(gt;orelt;t,in corporum multitudinem recipere tam facilenonpo’ ninum rece- lent. Vacua amp;nbsp;mama funt fimih propemodum pre“, ftlt;icul4’ denria:alioquin inæquali fauore quibufdam plus öl’* M gata obfcurius alia recepiflent.Itemin his quatuoru^' „ turis incorporeis,inanibus,vacuis,feminalcsreruni^ „ mnium rationes creator impofuit. Scribunt^’t^®^ „ hæc. Dicimus igitur,eflentiam,exiftentiainf’^f' ^ »dumentiumvniuerforum,elemëraelle.03^^ L, né dignæ tibi videntur hæineptiæ,quæIo*’5^^., L.( rofa argumentorum dedudipne refutentud xï lt;nbsp;videt cas amp;nbsp;inter fe amp;nbsp;cum veritate fcnfuum nol j

-* pugnare. FV.Qpanquam ex prædidorum conn e tionepoflint facile dilui ab intelligcntibus amp;nbsp;«er tatis,vclim tarnen cùm mea tum aliorü mei um® caufa quædam clarius diffolui. ER. De Element! t nitioneea,qua dicit naturas effe côtinentes 1 piam,noneftnecefle,vtaliquidfèorfimdicam. uquot;.^^ to minus expedabis à me, arbitrer, expUcationem *

■ P A R s x^fl T E R A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l6j ®fiiniviuorum,quæinfinguljs elementis fabulatur '''^eParacelfus . Etenim fatis ex fupradidis liquet, hæephantafia abfurda,prodigiofa, amp;nbsp;impia. J'^iniquoquein prima parte Hobisaliquid diftum squodluictransferripoflit, FVR. De fpedris illis, ’æâliquandoinaquis.fyluis ,fpecubusfubterraneis, jfpfaifleferunt,partim folicitus fum,vt qui præcla-^lam Cacodæmones effe. At non de hoc viuo lo-..^s videtur Paracelfus:fcd de feminibus amp;nbsp;princi-^”'^tt«,quæ in elementis contineri air. Ex his fru- „ . ’‘^dementorumonuntur,quos vita deftitui nèuti- P‘*’'‘lt;quot; ^ ”®7 ■Btibi concèdent Paraccifid. ERAST. Benè ÄÄ ^^' fie habet: liberati nihilominus fumus à confit- j„„f,lt;r. L^tædio. Principio feiendum eft,Paracelfum Üj ^ütnfuis difcipulisnomine Elementi,contra v-K^niorem loquendi omnium ætatumamp; homi-

*^*f*®®® •'^bnti. Etenim Elcmentum propriè «„^omnibus fignificat minimam partem eins, (Hj ’ ®*^, tanquam ex materia ,coagmentata fuit: 4o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exAriftotelein lib. de Coelo amp;Mun-

v ^perfpicitun Per quandara deinde fimilitudi-L 'ocatæ funtetiam partes non materiales Ele-do '’^^’fiquidem ex eis res aliqua conftarcr:quomo«' ’k^^^’P** •lonminquam elementa vocantur. At k'^rporum mihorö démentis loquimur. Dum lägest non lt;f ^'^*®®«ïta vocantlocaamp;continens ccllas,ne- panlocdti-cj|j^ttcs efle miftorum. Equidem nee locus lo-doï^'®®trix fœtus pars aliqua eft. Qiiomo-ttirjy elcmcnri nomine non impudenterabutun-'’’üS' quot;'^'’’’^enen de rcceptaculis illis primhm age-^ decontcntisdifleremus:vt quidnam tan-.**Âquot;S* '“'“quot;' *3^ Nouatores irti j,,„,„,^ ^ ^‘ecs ff ^^’ r ®’”^quot;^^ ^^’æ dicuntParacelfici m^-''ßi„t „,atmet ■5ue,quxripotcft,vttum corporeas purent,an etreccptmuln

porius incorporeas? Sunt cnim quidam hadenus elagt; ti,pudendaque ambitione turgidi, vt pronihilo lub? tis fenfibus,aquibus omniscognitionoftraexordium fumitjpretis omnium eruditorumjmo hominum iu-ditijs,contcmtis magiftrifui dccretis, adeoq; facrisli-tens defpedtiSjimo feipfis negledis,fuperbè affirmare audeant,elemcntanaturasinancsamp;vacuascffc. Etc-0 nim cap. 5. Vbi de coelo veligne, aere, aqua, terra,un* p gantur,fic fcrit\unt. In his quatuor naturis incorpo „ reis,inarubus,vacuis,fèminalcs omnium rcrum ratio-„ nes incomprehenfibili magia (amans pietatisdixiffet „ pptius,Sapientia: ne feeleratæ Magix viderctur fane-.. „ re:çuius Paraeelfum ftudiofiflimum fuifle conftatjim-„ pofuit creator • Niß cnim eflent à dimenlionum legi-„ bus abfoluta^ncquaquam corporum,principioruin,S „ feminum,tantam mukitudincm tam faciic.reciperft-„ Itcm,vacua amp;inania funtfimiU propemodumfroui-„ dentia : alioquin inxquali fauore quibufdam fcniini-^ bus plus obligata,aliorum rationes obfeuriusrecepi^-fent,amp; minime fynceras reprxfentaflent. Quid in his verbis non execrabilc eft? Sacrac litcrxtcflatiir,D^'nni cum nihil eflet, totum hunc mundum crcauiHe“^^^' poreum:acnominatimcoelum,tcrram,aquam,'’°^'' nant Entia.Hic autem vocat inanitates,v.acuif^f^^', tkminufunt nonfenfusnoftrifenfibilium iudiccs nos doc^quot;^' sorpora, ”0« menta cffe corpora,non effe inanitates ? Quis Mt^ warn- homoextitit inquamxqui terram amp;nbsp;aquam incotpo-

reas cifeputaret? Otnnesphilofophiamp;eruditihomi-nes qui à condito mundo vixeruntriunemundu afpe-dabilem coftare dixerunt ex calo.amp; quatuor elcmcn-tis,vt partibus principalibus,amp; reliquas in fe connue'' tibus.Qnodfi vacuitates funr,totus mundusinanitas crit nihilue. Falfi igitur fumus ex nouorum ■reforma-/orum iudicio, vt coelum amp;nbsp;elementa a Dco.ccupori ----- ~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;credit

credimuJcrcatacxnihilo.Suntcnimnuncquoqjina-nitatcs,amp;vacuitatcs;hoceft,nihil.Paracclfus certeex iulpluire,fale,mcrcurio,tanquam ex prima materia ,v- r'R***^, ^ P*' niucrfaarchitcdatur : amp;nbsp;ante omnia ex his elementa** j «Dticatur. t^anqua ye.ro ipfequoq; matnces vocat, chiratitnc. nontameninanitates appellat ac iudicat.No cnim vel manitas vcl nihil eft matrix, in qua çonformantur ani-gt;iialia:iiec incorporeum eft vas vinum aquamue con-tincns-Equidem quod in le cauitatem feu vacuum'ha-wt, non continuo vel incorporeum eft vel inane. Si '’'wiinç daiemus,in terralpcaeffe inania amp;nbsp;vacua,nul •ûqucaercplenæan propterea terram totam naturam inanem amp;. incorporcam dare cogcremur? Non arbi-

'tor. Imo contradidoria funt,dieere,hoc elfe naturam ^twtam.amp;idem hoc naturam efle incorpoream amp;nbsp;in-’new, Quicquid enim Deus creauit, hoc non eft ina-^ttet meatus habeat ac vôtres fubtiliore aliqua fub-Jîî^î^rfcttos-Mujidus cnim ex non ente, fadus eft habet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,W^ft’’^pnens,m fenonha- j,n5dctHrM4

tjk ^^‘“^®?bcftjabla(pnc(nia,quifquisitt creatis , **^'’ncuumfimplicitcr,fiue nonens,ponir. Sane ^(^^*^611^1^ in natura operum, non minima caufa h quod vacuum dari nequit. Propter hoc enim amp;nbsp;^lt;Icotfum,amp; grauia furfum fæpenumero moucn-^ Aercm corpus mobiliftimum ex tubulo aut arun-

'vihbus nullis exfugerc poteris,fi non alius fubin-6^’ '^^^ ^^'^^ aliunde corpus cedenti fuccedcre pof td^naliamobcaufam cucurbitac medieae ad fe at- '0»'*‘’^‘f« W®‘‘’“^® Spiritus,v.aporcs4u.ccos, aut ipfammet «‘'“’■^’^*^« ajh??‘*^’’Cw«tcutcracum carnibus, quàm yt va-6óns7®^^’ ^“™ ^”^“’‘ ^^’^ in ipfis per ignem' rare- nahMt. ^'^’'^ j^ “’plus oceupat fpatij ,.amp; extindp igne jurftis in fe turn ^’^®*”^“’^gt;®on poteft antedenfari, quàm in lo-

extrainftitutumnoftrumporngunturtquaecon^ccu-tionis gratia obiter dida funto. Satis ex prædic^îis per-fpicuê demonftratum eft,Paracelfo contradicere.quP cunqueElenicntaamp; matrices corpora effe negant. In principio namque fuorum Meteororum, vt alia nunc mittam, ait, Deum cum create Munduni decre-uiflct,in quatuor partes dinißfle , vtquatuoreflent corpora,Matrices return omnium homini nccefla-riarum. Demonftratum deinde illudetiamfuit,im-piam amp;nbsp;execrabilem efte illorum tetneritatem, qui nouas Deo amp;nbsp;hominibus leges præfetibere connuun-tur. FVR. Parciusiftaviris. Nonenim negant corpœ rata efle,quæ vos vocatis elementa. Veftimenta fru-Ûusque verorum clementorum nuncupant : aliquan-doconcreta,vulgaria,communia , Elementanomi^ nant.Elementa namque dicunt eflentias,exiftentias, viras,adusque effe vniuerforum Entium. Nonre-, dè etiam velut grandeamp;enorme peccatumaliquod exaggeras, quód ekmenta naturas inanes amp;nbsp;vacuas appellant. Etenini fic amp;nbsp;Mofes loquitur. Terra, inquif» inanis erat amp;nbsp;vacua. E R A S T. Vtinam cum Mofe Sàofesnanâi- i^querentur fentirentquenoui Sophiftæ. Mofesnul-nU tmameffe ^° *“ ^^^-^ ^^^^ terram in prima creatione fuiffen^®; atorpoream. ’^^'^ incorpoream, inanem amp;vacuam,adeoque^''’'’^ dimenfione carentem, vt fcilicet poffer locuJ^^^'’^* ptaculum effe Chimacrarum, quas vel fo®®^’^’ vclinftigante Diabolo excogitarunttemerarij noua-tores. Alia eft oratio, cum dico, corpus aliquod effe iners,ftcrilc,rudc,amp; vacuum: quàm cumincorpo' reum,amp; à dimenßonibus abfolutum, inane »vacuum-que affirmo * Quando corpus aliquod dicimus inane amp;nbsp;vacuum in le habere ( vt cum fpicas dicimus inanes amp;nbsp;vacuas, non quód aerenon fint plens, aut te aha confimih, fed quód non referte fint grains, - quorno-

^iiomodo effe dcbcbant ) non affirmamus ctîam in-corporcum efle. At cum naturam aliquam afleri^ •nu^ incorpoream efle panter amp;nbsp;inanem aevacuam, quidquæfoaliud afleucramus,quàm nihilefle? Con-öpi animo ncquit, natura incorporea, inanis, vacua, dimcnfionibus carens, incorporeae naturae, tametli corpore fint vacuaE,dimpnfionibusquccareant,non 'dco tarnen funt inanes, Mofes ,vt in fecundo mox curKofettef empire ipfemet fe exponit, hoe voluit diccre, terram fJ«fixentef-Ç’ruiffe plantis, animalibus,rebusmiftisalijs, 2d€o-feiMcMm-cultu amp;nbsp;ornatu illo omni,qui poftca acccfliL

‘'0n feribit ,Deum fecifle terram incorpoream amp;in-’®c®,vcfïim corpoream: attamcnfterilem,dcfola-' ^^quot;borbamjinfrugiferam, ornatu carentem adhuc

Quachuiusamp; illius orationis aut fententiae » ’’’'‘Htudo? Plus diftant quàm luxamp;tcnebræ: quan-j'^'’'videlicet differunt veritas amp;mendacium. Incal-J'^ isitur defendere hac ratione paradoxum hoc L ^^'^ses. Quodad aliaattinet,n©risnon efleno-?''’^^itutum hoe loco fermonemde hifceelemcn-’'code principijs. Non enim nefcimus,formas re-■ ‘''siiquandovocari elementa return. Loquimur ƒ'deelementis corporum,ex quibus,vt materia, ƒ data funt mifta. Side eifdem elenientis accipias ’j^öècitata ex capite feptimo verbacum fuperio-Aquatuor tantùm erunt ciTentiæ,Adus, aevîta: ^diomnium. Suprà namquede quatuor fc loqui ^ditnaturis. Adde,quod eflenna Ôtadusreturn . fjMnaturainanis vcl locus. De alijsergoelenien- steiemmu j quot;quot;’'c diflerimus, amp;nbsp;de continentibus quaerimus °^‘* *’**“ ^Oûtentis poftea aduri fumus. Elementa in ^^‘u«c’/n7ur^ele-.J^fiâ cella penariavcl abyflb,qucmandmodumi- nientd,4rr, i-, 'oquuntut,fcminagcnerationicoufectata,eorum-gnit^aqua, ‘'’efruflus comprehendentia, domicilia dicunt efle terrî. nbsp;nbsp;nbsp;*

loca amp;nbsp;rcccptacula vacua. Quod fi eft i ta,non debent ignis,aqua,acr, terra, clcmcnta vocari. Non enim ina-nitatcs funt hæcquatuor,fcd corpora funt tadilia.Ab-furdiflimè quoqj nominantur Èlemcnta corporura, incorporer natura: inanes. Quis enim prndenspoft crcatos homines vnqnani dixit,corporanaturaliter ex non corporibus velut materia confici Ï Qui aflens rare hoc audent defendcreque conantur,indigni funt, quibus cum homines dodi verba commuter: vt quo$ nihil pudcatDeumóeNaturam accufare,adeoq;corri gcre.Quis vnqua ita fuit audax,vt locum quemincor-poreüiudicaret,corporis partem materialem faccret. imö quis tribuerc aufus eft tali loco vim Iiifcitadi,pro-locusconfer- ducendi,maturandifruduscorporeos? FVR-Nonne Mtlocata. Peripatetici quoqs Loco poteftatem adferibür locad conlèruandi? Certefie fentiunt.Et incorporeulocin’’ efleqdcmnöinficiantur. Quod igitur hieeft tamgf^' ue peecatum? E K. Ingens eft difcrimen. Illi namqi ƒ ^ poris ambientisfuperficiem locum dixcrunt:hi quasinanitatesfingutQuis verb ncfcit,Deum frun^ turam ficaptafleinterfecorpöranaturalia,vtqu^”^' turaliter cohærerc deberent, extrema forti» dir quodammodo fimilia ? Ideo non quemlibet £^„/ fed naturalem conferuatfoniferuire dixcrun-’ ^ ^ quam acutius alq de loco diftéruerunf:quo(‘quot;’’ catio hucnon pertiner. SatiseftmonuilÏrH^P ^jj.g. tia, veteres non inanitati hanc virtutem ^^*S ^edcorporis ambientis naturae ad/cripfifteNunQ diüut nbsp;nbsp;’^^* locum gt;nbsp;quoad eilet inanitas, aliquid fac^*^^ P .

FVRe Quidfiamp;no^^dicamus locacorpo^ rum ambienrium fuperficies vel extremitates e e-ERA. Sicfenfiflé videturParacelfus:tametuprom^ tcfuonunqiaamfuifimilispcrmancat. Vf^mm ^^_^

trixcorpus eft ac locus feu rcccptaculum foetus, ita c-cmentacorpora ponit infe coricauitates habcntia,cx Quibus friions protrudant. Etenim ex tribus primis Q'ueria proportione coniundis , tanquani ex materia pnmaeieraentaconficic,atquecorpora effe confite-JH. Difcipuli autem eius neque corpora efle conce-'‘Unt,neque ex tribus primis conftruunt. Etenim •liiodex corporibus conftitutum eft ^ vt ex materia, corpus eft neceflarib • Quàm enim fieri non poteft, -I3iwf^ “ quot;“ quot;’^“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiat ƒ am eft irn- pS^rtm.

piiDue, vt acreata poteftate corpus reducatur in a- corp ore um vir '‘'luid incorporeum . Eiufdem narnque eft potential tute natunti. '‘ttut(sque,exnihiloaliquid,amp; ex aliquonihil: ex in-^orporeo corpus, amp;nbsp;ex corpore incorporeum cffice-’^^' Effeporrb tria ilia Paracclficorum prima elcmcn-'''gt;corpora,vel ex vnoillo pater, quod perartificio-J'^ftparationcm à miftis fecerni, feorfumque mon-?^''poflefcriptitant: quodque aliam probationem , Ml fua: nullam adferunt, quàm hanc artificio-®3nalyfini fine fetexionem corporum in fua cle-

1 ’’'^uminlucema paulatim abfumittotum,vf caeteia '’ceatn. ERAST. Quoddixi tarn eft verum,quàm Wveriflimum. Ncc dubitat quilpiam in Ariftotc-®lc0ione verfatus, vt Sacras literas amp;nbsp;Theologos '’'gt;cpratercam, apud quos potidîmam eft. Non a-^Atiftotdem aliosque probatos phifofophos Ie-^'quot;Corpora omnia tandem in elements, ex quibus ^'’’'^itutafueruntjiterumrefoIuL Hippocratis, arbi-^®'^erborum nondum esoblitns, qux luprà citaui-''‘OWJiquibusmanifefteaflerit, miftorum partes in flt;’ruin corruptione ad fuum quamque redire ele-Centum: ignem ad ignem, aetera ad aerem,0cca:t.

Quomodo autem refotuerctur in eicmenta,quod cor-pus elle dcfijflct ? Vt minus mireris,Paracelliciilliu5, qucm fuprà cæteris mecum anteponebas, verba tk Nu//«gt;» cor- bi profcram . Nihilab ignc,inquit,confumitur,fed pus ib igne per modum tranfmutationis, quod ab vno rcccdit, prorfusibfu. ^^j clcmcntum aliud accedit. Redius hocabeodi-^^^^^’ citur, quàm aliter ille feribat, Corpora adinfinita-tem,amp;hocquod nihileft,magno impetu labi. Fab fum namque cft,crcatum corpus ex fua natura ad nihilum ferri : cùm à folo Dco ad nihilum reduciva-leat. Potentiam in fe habent mutabilitatis,idcoquc ad mutationcm amp;nbsp;corruptionem pro fua quodque natura pronum eft : non vt nihil fiat, fed vt aliud fiat, ac voluntati creatoris fui pareat. Sicut cnim reSjCiiw noneflent,potentiam in fe non habebant,vrercari poifent, fed potentia folùm in Deo omnis fuit,ita nunc poftquam Deus Mundum, amp;nbsp;quæ in eoconti-nentur , ex nihilo creauit, potentiam in fe non habent , per quam vel à fe ipfis ad nihilum relabi, aut à crcata virtute hue redigi valcant. Nam in folius Dei potentia amp;nbsp;voluntate , qua res omnes creauif, creatasque conferuat, fitum eft, vt vim amp;nbsp;facuha-temrebuscreatisfubtrahat. Ignisitaque miftionf^’ foluit,amp;qua: poteft inignem verrit: reliqiu^^'^^^^ fphicras redeundi occafionem adfert. Exlt;I“*l’^^'^^’ rum vides,quàm fit ridiculusilleGracculus,q'i'^''’^ fePauonis plumis indutum opinatur.atricoruipen-nis opertus repcritur . Quippc hac in re quoque Magiftri fui ( quem ex Doclore Cacodamonefuani doftrinam fuxifle fuprà demonftrauimus ) figmentum veritate iudicauit pulchrius. Nam in libro ad CorboruP4rlt;i Athenienfes hæc legimus , Ideo ibi deprehenditut eelfo ai nthilu corporalia adnihilum redigi ,in quod omnia vertun-reducuntur. tur- fitenim feparabuntur à fua eflentia in nihilum, hoc

tioccftide aliquo in nihilum . In Meteor, fie feribit. Quemadmodum mors rerum ex terra ortarum in ’wraeft:fic,inquam,vt adnihilum rediganturcun-^i.amp; omnino confumantur,itain aerequoque eft ^onfumptio. Verum iftis impietatibus mifiis, ad femredco. Quielementanegantefle corpora,atque Ei^^n/f g^^ 'sanitates à dimenfionum legibus abfolutas prxdi- rentdimeafia^ W, non poffunt fuperficies corporum induccre, nibui-iSïà dimenfionibus abfolutx non funt. Quae igi-^critfuperficies terrs? aut qua fuperficie termi-s^bitur? Non propria. Efteniminanis,incorporea, ’I’ omni dimcnfione abfoluta. Ncc aliéna quoque ^quot;çumferibî potent. Primum quidem, quia natu-'rinanis amp;nbsp;incorporca fuperficie terminari nequit: '''‘nie quia nihil eft terminate potcns feuarabicns.

?W narnque caret ip fa quoque termino: quia amp;nbsp;‘''^otporea eft amp;nbsp;inanis. Ratio eadem eft aeris amp;nbsp;i-F®’ Quinimmo cum coelum ponat pro quarto e- j

• ^quot;^Ojôc ob id natura fit dimenfione carens amp;nbsp;, ..^f’fottts eft Mundus interminatus, inanis amp;nbsp;ni- T»tus aundtu J. ■ An hoc non eft de Natura, deeiusque authore eftiaanitat. iJ^tontumcIiosèloqui ? Deus mundumafpcâabi-'‘Scrcamtexnihilo ,vt efletEnscorporeum. Huins

P”*^“P^s cum fint codum amp;nbsp;4. dementa fuis sgt;buscircunafcripta,iraprobè loquitur,qui naturas A°fporcas,inanes,terminis nullis circumferipras ac ^sitasaffirmât. Aliter loquitur in Sacrofandis lite-j-w. Sed rogotc,quomodo potent dementa di-

fee, qmnaturas inanes effe ait ? (Quodenimdi- Eknepta ra-5Wbuscareanrinanitates,perfc not urn cft.)Ete racel.non pof tx^ü^^^ ^quot;°‘'^ ’^^^^^^ *^^’ ®*^*^ ineffe poteft,quo vel ab I»gt;'tdiüingue-fotibus rebus, vdabinanitatibus alijs difcema ’■^*

/•HR.Tcrtninos ptsferibit virtus vitalis: quibus .ündcmcniis modó ftandumeft,fed amp;feminibus amp;

corporibus. ERA.Audiodici,'amp;inanitcrdicivideafi mode rede inane vocctur, quod imaginarium amp;nbsp;fab fum eft. ImpolTibilc cft,vt vitales potentiæ in corpore fiinpliciinhærcant,vt fubiedo: cum requirantorgani. cum corpus. Scd nee funt fubftantiæ ppr fe abfqi (ub-iedofubfiftentes, hoe eft.non funt resfeparabjles(x»-f/i^ vocant Græci)Vniufcuiul'q; adus in fuaineft materia propria:alibi nee efle^nee definiri poteft Quara-rioncigiturinfuntin clcihcntis, quæ non (unialiud, quàm inanitates? An infeparabilis à fubiedo fuo po-teftasinerit m inanitate,vt cam muniat ac omet ?

Non miror amplius cur Erædicamcntorum'ordincs mutates cupiantifti homines. Nunquam enim illafo mnia probabilia eflicient, priufquam nobis perfua-dcant inane amp;nbsp;plenum, incorporcum ^corpus, qu»' litatem amp;nbsp;fubftantiam,album amp;nbsp;nigrum,feparabilc amp;infeparabile fubijci,amp;in fubiedo inhxrere, eadew fignificare. Vnum hoe principes fuis con fen ran “^^ aflerit,Elemcntafua ( hoc eft, vacuitates amp;inanirafes) inania amp;nbsp;vacua cfle,amp;nec mifeeri, nee corrumpf ^' MonJiroft a- Jud an tern falfu m amp;nbsp;impoffi bile eft,quod capitc duo-liguât contra- decimo affirmât,Elementa matricum amp;nbsp;locorun”'^' didiona cuiuf iionem obtinentia fpiritibus ac feminibustrinnU’^^''' iamParacri cipiorum alimenta fubminiftrarc . Quomod^’^^j^^ queaut vndealimentafuppeditabunt,ft ania amp;yacua,corporalisquc nature experti»- ‘^ non minusimpolhbileque illud eft,quodfecunoo „ pite feribir, his verbis : Huius (fcilicet natureradid^ ^ lis feu principe yitæj beneficio elementa repugns*' „ tiaconcordimiftionis lege ligantur, amp;nbsp;digeftistem J, poribus,corruptis ac confumptis didis elementis, re „manet nihilominus in hac materia principiinn v* tæ. Hæc dico fallàfunr,fi inanitates funt clcnien-ta. Quomodo nam que inane inani répugner. aut quomo-

^flomodo inter fe inanitatcs mifccbuntur ? Si nee mi- quot;nbsp;^fntur,ncc corrumpuntur Elementa, qua ratione hic Wnt, amp;nbsp;definitis temporibus corrumpi confumiq; '^unturgt;Quo pado Naturae inanes amp;nbsp;incorporeæcor

Ptæ material poft ferelinqucnt, in qua vitales rerö. fiâtes incorrupt«conferuentur? QuæChimæræ Wiftæ; PVR, j^on deeifdem Elementisvtrobique, ^Joquitur, E R. CcrtèinvtroquclocodeElemen-j'^tontinentibus feu Matricibus loquitur. Dc primo °’^onulla poteft effe controuerfia. Scd nee de altero : - „ dubitare,qui prçcedentia amp;nbsp;fequentia pondera-^^Loquiturenim de Elementis, qux radicalem illam ^fwam in fe continent.Hanc radieem feu fpeciem re ^''créait (corruptis Elementis continentibus) in Elc b h^°f'^*'^ materia Et mox repetit, principium hoc vi .ƒ ^dicem, Bahamum, Mumiam, Eiementum, rcli-^J^lfmcntis admiftis corruptionem fubeuntibus ton^^^^'^S^’-®’ Aperte hîcElcmcntaeontincntiaà '’'^ diftinguit : atque illa corruption! obnoxia,' dej ^ï’ffnptibilia mancre afferit. F V R. tongè aliter h ^naturaac proprietatibus fentimus, ac pleriquc «

-J' vu****’*’^ Mathematicasdefcriptiones rebus na« ttjj*”°’’?*d^ptareconantur.Apud nos Elementa, Ma-« p^$)Miner«,loca funt rerum non ociofa,fed fuis pro- lt;« Ó ^nbus inftruda,qu« vitamin alimenta exhibent «

'quot;ft ^*^’^^ ^^’^'‘^“''“Mbus : vt ea de fe proférant, qux « «dij '■^^ ‘^ penetralibus recondita feruant. E R Re- « iK^hscme legiffein dccimotertio capite. At nihil ' j^'':aufam,imóredduntdeteriorem. Defcriptiones

^Ös^‘^^P^^^’'“’' ’’^^‘^5 naturalibus à pc-lt;11^’ ^ '^*^^öphis.Intclligunt hi præclariffimc, quâtum Poh^*5^®?^^^* quantitates à dimenfionibus in cor 1 ^ inhærentibus. Reprehenditob id Ariftoteles' ''inorum aliquos ifta non apte dittinguentes. Qiio

circa quodpaffim facit hic autor, calumnianihocJoy coquaerit. Sedhæcobiter.Si aliter de loei natura lemi nis,qüàm Peripatetici, non debebatisinanitatesvoca' re-Quomodo confiftent Cmulhæc,amp; pnusdicla? Suis proprietatibus inftrudafi funtloca,amp; viram infuper atque alimentum locatis corporibus exhibent,non ^'^”^ inanitates amp;nbsp;res quædam corporis expertes. Non pm effete- eftin^^gii^^biloquornodoinane,vacuum,incorporeu, lementum corpori fubminiftret alimentum corporeum. Cum e-noneflima mmamp;Paracelfus amp;nbsp;difcipuli eius vnànobife urn redo imabUe. confiteantur-,r€s quaslibetqs ali, ex quibus conftant, corporum alimentum corporeum efle oportet. Beno eft,quod dicis, apud vos elementaeffe manitatesadi-menfionum legibus abfolutas.loca incorporea, cilhS capfas,ventriculos vacuos:amp; nihilominus admirandis viribus ornata,proprietatibus differetibusinftruftapo teftate viuificandi prçdita,deniq; contends intra fe cor poribus de fe alimenta corporea exhibenda-ApudvoS) inquadfta locum habeat, apud quos inane amp;nbsp;plenum^ incorporcum amp;nbsp;corporeum,fubftratu amp;nbsp;quod in eod inheret,eadcfunt.Apud nos aöt,amp; apud fanos omnos, quiàprimacreatione vfq; extiterunt,h€citapugnantgt; vt vnum effici alterum nulla vi crcata nulloq; teporo poflit.Quod inane eftvacuö,incorporeügt;apudno^^ elementum fiuc materia corporis elfe,nee alimcof'^ corporibus defe prçberc,necqualitatcpotcftâteq)^® poreainftruólu eëferi poteft-Ç^pd enim corporeaq^a litatë in fe habet,corpus efle aliquod oportet.Inane au të,vacuö,amp; incorporeu nihil eft,ideoq5 nullis prçditu viribus efle poteft.F V R.Non dicit autor,demeta defe alimëtaprçberecorporibus-,fed feminibus. Semenaut 8.cap.principium dicit eflevitale,fpiritusinfecontines meehanicos corporö fabros. ER.De hac definidóeluo ^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loco.Sufticithïc oftendere,fruftrahoc nobis obijei.Si«

Igt;oiijf7 P'^^'^^^Ötgtosin-prittcipi® vitali, corporeos W '^^'^^orporcos, in fupcriore loco manifeftc ^*^^5 radkibus amp;nbsp;fibris tçrrç infixas.cx ea, *'fer quot;^ ^’^^^^^^‘■^c^)^'^'^‘’”^'^ci'‘'^dhanrire. Quamobr€ Mt * ^°^ P0fcft,qnin elementa fenferit alimenta fup ïbh ^''^ ^^ ^^ corporibus, quæ continent. Qnid,quod huit*^'*^^*“^*^“5 incorporels miftomm corpora affe-iQj ”^’quot;^-Quiaveró corpora,inquiunt,omnium indi- ^^ pi'O'-^nftorum tftj-^^^^^^cawtwa^iucrtcrütPhilofophiiquaBfituni ‘^ tiin,*’’‘’^®æ^^®^^“f^pfoP“ef®s,diflFcEentia principio- ^ tlj ’.^’'Quibuscomponuntur. Nonnulh fenfuum au- ^^ t^?^^^®®ontcnti,Goncrctoruin amp;Gómunium eIemë ^^ Hij *[’^‘®*na,proprictatcs,amp;officia4n fingulis indi- ^^ j^ ’J®tü corporibus deprehendêtes,ex horûmiftionc ^^ A^effu corporü omniü proprictatcs ac diffcrctias ^^ tó^'‘^“^'^^c lt;lttWö cft,quin in corporibus vninerbs ^^ tiirjj^^“^^**®’^ dementoru rudimenta confptcian- ^^ Cof ^°''Potcft clarius dici, ab clementorümatricibus • iiat^°^^^°'^^*^^^®''^ ^®‘^ miftorû,quç indiuidua nomi-'''^fci.Sanc in quo corporis alicuius difcrimina,pro in ff^^^^ ®® ^^®'**^^^’^*-’ **' ^odë quoq; corpus ipfuni u* oportet.Si enim aliter ftatuas,propria alicuius af ^onëabfq; eo,cuius proprietas eft,pofucris,hoc eft, *^rietatem dixeris effe nö proprictatc. Hoc p erin de ff * fi videndi facilitate extra hominê, in fax o Icili-''lt;lplata,velrealia,ineflecótenderes. Quocirca no /’'®entafolum elcmentorü,fcdipfaomnino clcmë-^^^’^ vniuerfis miftis feucöcretis corporibus At elementaproponebantur matrices tantum* , *^0 incorporez inanesque. Ex incorporeaitaque amp;nbsp;p^ni natura concreta funtcorpora plena amp;nbsp;folida. ƒ KLoquitur fortalïe de alqs niatricibus.Etcnim in 'Wm capite paulo ante Elcmenta,loca,domicilia, nu

trices, matrices, ex alias pofuir, perfedione, puntate, fimplicitate,vigorc, poteftate, plurimum difcrep^J^ à communibus hifce dementis amp;nbsp;Matricibus. EK- «^ ca Hum laboras. Loquitur enim exprefsè de concrctis amp;communibus dementis feu Matricibus.adeoqucdc his noftris dementis,ex quorum miftione amp;nbsp;congreflu nos corpora omnia concrefcere afleruimus. Omn^ hæefummè admirarer, fi non aflucuiffcmnioiüHo''^ Paracelficorum contradidionibus ac delirijs. Mirâtes hoc etiam,quodvbiqueelementa contra leges afeb' tas faciant loca,ciftas,reccptacula,domicilia,feminu*^ amp;nbsp;principiorum. Hanc enim ipfi Didatoris morclC’ gern tulerunt,vt in principal! dicaturcontineri,quo“ minus eft principale, ac pofterius in priorc. Nonne gabunt, ar bitr or, femina dementis, animant que corpore praeftabiliorem effe. Secundum hanc legem 1^' mina dementacontincreoportet,non abelementJS femina comprehendi. F V R Quid ft dicanius,eos per matrices amp;loca feu dementa, femina, amp;nbsp;prima® illam materiam intcllexifle ? Continet enim radical illa materia vitale principium autoremamp;opificemo' mniumnaturaeoperum. ERA. Nonpotesloquimr enim de Matricibus complexu fuo continentibu^J^ Continue ™iuaamp; corpora ex ipfisprodcuntia. Scionosali^“^” ^liquid ab ^® ^æ loqui, vt materiam à forma, corpus «lt;’ ^ aliquonon contineri dicamus. Sed contincretunc non f^^'“^^ HU» titum compledi in fe,vt cum fanguinem amp;nbsp;fpiritns in corpO' Kodo di‘ re, au t pattern in toto contineri aftenmus, fed fignm' diur- cat regere,gubcrnare,fuftentare,conferuare,autfimüe aliud quippiam. Aliter continet matrix fœtum, Locus locatum,quam anima corpus. Hic de matricibus,lo’ cis,Rcccptaculis,Celli8,feminaamp; principia.rcrum con tinentibus,amp; ex fe producentibus^etmo cft. Cogeris crgo dicere,fi de feminibus ve^nterpretari,femina

Wicontmcrc, aut fui ipforum Matrices effe. Sed Wopus eft verbis ? Manifeftè enim agcre de elemcn-j^dqsparuit. F VR.Nifimçfallitanimus meus,per- ixmeorbo P’cuefolidequeïatisdemonftratum cft,elementacor ff if „Sto^ Potumnon poffe incorporea vel effe vel cogitari.Hoc kfeunt tor ‘^principiumfeu pronunciatum Phyficum immo fora.

'n manere oportet:ex incorporels non coagmentari /fpora:itemque corpora non redigi ad naturamin-fporcam. Sententiahæcab omnibus omnium sta* '^«uditis hominibus lic eft pro certa veraque babi *^^*^® crediderint,bis duo efficere qua-'^'^Equidem Paracelfus in Meteor.aliquotics ait, gç-l“»t tale ede,quale id eft, ex quo eft genitum. Coe- ,lt; (jif ^“i^corpus eft,quoniam,quç ex eo generantur, « L ^fiwt.Itcm,Vbi corpora nulla funt,ibidem nul- « ti;t^i^'-’'^'^0’’PO'^^-Vbiautcm fucrint, ibi etia oriun- « ‘quot;ift 1 ^^^omate fcquitur certè, corporum mifto- “ flati^^®®f3,non efle incorporeas,inanes,amp;vacuas 5,j .Mr. Egoquidem ante hoc tempus impofsi-itéré ''*^'‘^'“ aliquem nafei natumue efle , qui hac tatj/p^^S^fet-Poftquam autem Paracelfumlegi,mi-'*’P’^®P^^f®^qwod in omnibus contradiftoria W^^^^iraaduertidn priore collationemultis pro °^^*^^^’ ^°^ ®’*“* vehementer vrge- ^^r^tlf^ ^ 5 ®®®5 ^ cogitationes animi probet corpora f°S‘^lt;*i‘^^ ‘^Æi ‘^^‘^’quæPo gt;nbsp;niirctur hominem nufquamamp;P“^‘‘* F^*quot;quot; conftantem, modb veri aliquid di- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*^

'^'littQ '^ ’^® *^’“^ rurfum negate ? Admirabilius mihi quot;’'P*”'*’ Ptias /’^'’°d difcipuloru eius aliqui Præceproris ine-'^tte^^I° ^^^^® imitantur, vt penè fola vitia magni ‘quot;’hic nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sanè incorporearum inaniumque

'’ftonu quot;^^^^^^^ '^æ^^^’‘^^*‘- 9^todam loco:Qiii gene-*^ a»*?’?‘j^^®®'ïïn,amp;tranfplanationum leges igno-

.p Va^düWüM,CORPORA EX CORPORISPS \or^^ ^^ '~^ GIG ^f, magno errorc affirmant. Idem ^ravignU ^Acttcrantcr fxpius fenbit, ex incorporeis corporafic-tx incorpa “• Ifaquepartcm contradidionis falfani amp;nbsp;impoffibi-• ffif^ lern approbant,vcramamp;genninam damnant. Paracel-fus, fi viucret, nunquam in horum fententiam pedi-bus iret ,puto, nifi omnino delirans rogaretur fententiam. FVRN. Putoincuiufuisauthorislcdionehoc nos probare debere, quoties de re eadem fcribit non cadem ,quodvcritati confentaneum eftmagis. Ergo cum impoffibile iudicarint omnes fani homines, ex incorporeis rebus corpora fieri naturaUtcr, Paracel-fumlibentius veritari elfentienrem fequor,quàniab cadem recedentem. Quamobrem iterum affirme,elc-mentacorporum concretorum non polfeincorporea cenferi:propterea quod necelfarium fit corporaeópo-fita ex corporibus coalelcere. Ex eodem axiomate hoc ctiam conficitur, elementa non tantum elfe loea fen LofM*now matrices.Locus cnim amp;nbsp;matrix feu receptaculum non tßptirsaut eft pars aut materia corporis locati.Locumquoque^“ M4terM. perficiem elfe, corpus locatum ambientem manife-ftum eft. Superficies autem per fe nulla fubfiftif/^'” non fit adu %agt;^tlt;r6v, fed imaginatione fola In corpore ergo aliquo meffeoportet. lain c«®^ menta àlege dimenfionum abfoluta ponuo^’^*quot; effe non polTunt. Dum veto inanesnatutsftatuun-tur, nec vitali facultatc ornata,ncc alia corporcaqua-Iitate leupoteftateprædita credi polTunt. Quomo-do ergoeruntfimulinanes amp;nbsp;incorporex Nature,amp; ioca non ociofa fed efficacia ? Quomodo alimenta corporibus de le fubminiftrabunt corpora, fi ex ipfis miftanon funt conflata ? Firmum eft apud omnes homines, ipfum etiam Paràcclfum,hocprincipium,il-lis nos ali ,cx quibus jfadi Turnus. Si ergo corpora

Jionfiintcx démentis commifta, quomodo ex eis a-* *®or ? At loca amp;nbsp;domicilia return, non funt mate.

return, Quare aut non funt matrices tantum amp;nbsp;^itia,aut non funt elementa. At funt elementa ^oiateria, fi de fc exhibent alimenta. Quocirca ne* barium eft. vt corpora fint, non tantum capacita- ■ ^quätdam vafaque inania. Terra fané cauitates in * périmas habet, in quibus corpus terreum nullum M,atque ideo tetra vacua: dicuntur : at nihil vetat ’ffe plenas efle. Imo neceflarium eft, vt vacuum fim- VdeuZ^m^ P'iciter in natura nullum fit■, nifi in Ente non Ens fim- pl««tfr in teerineffedicamus: quodfieri nullo pa do poteft. «««tMMHW» Hocinfaper animaduerti inter legendum,amp; inlocis ^^t 'ntècitatisjhuiusde elementorum inanitate fenten-'itauthotes in miftis omnibus concedere quatuor e-^mentotumrudimentaconfpici: amp;explerifquc ele-^^ûh utificio feparari. Quomodo autem feparari P^'^Uque monftrari,atquc oculis corporels cerni ^“f’^’ôtura incorporea, obfeurius multôeft,quàm 'frnfeJligentia hominis comprehendi valeat. Ele-®®h hæc quatuor continentia dicunt qdem pu-Wia effe, vitaque beneficio colli gari, mifceri, cor-

■ WiUiateriam poft fe relinquerc, in quavitarema-’!^' qua omnia de incorporea natura nee intcUi-^^^’^ cogitari poffunt. Omitto aha, quæ verè fir-^'^^ partim produüa à te funt, partim ptofetri poffent. Summa eft, quód, cum quaeritur, jj ^'kscorporibus mifta vniuerla,vt exmateria,eGn ^^’^^’^ ^“^ ^'^æ ®^ extremum ite-ƒ lfolnantur,non hoc quaeritur, quibus locis con-^^t'ijnhfta.Sednccquifquamhominum memoria ƒ’’^^^^“acclfiim,qui elementa corporum amp;eO'* .«m loca codera nomine nominauit. Hac in par-'^^»ihifatisfaftqmeft, vt plura non defidcrem»

Liberins quoque fentcntiam dixi,quia non tam contra Paracclfum (cui tarnen incipio crcdere parcius) quant contra difcipnios eins magiftro nö multö fortaffe mc-Uótcsdicerentihivifasïum.Cupiointerintcxteintcl* Hgere,quid Paracclfo refpondendum cenfeas,clenien-P^Tdctlfut ta corporeas matrices ponenti? Ponit enim ipfe quoqi etu ponit duplicia elcmcnta,continentia amp;nbsp;contéta, vt ex fupri eötmentu citaris locis vnufquifq; perfpicit. Terrain eumfrudö cr conten- ß^^^ ncgat,fedelementumin ealatcns,manifeftècon-'' ^^' tinensàcontentodiftinguit. In Meteor, terrxcorpus negabatclementumjfedinuifibilemineofpiritücon-tcntumaffirmabatelementum effe.Quodvideturcof

“ pus(fcribitadAthenïenfes) eft continens ckmentii-'^ mentnm autem eft fpiritus viuens,tanquant element rum anima,Summatim vt dicam,quatuor animasic inuifibilcs fpiritus, fcilicet ignis, aeris,aquæ, terr«?^ menta veraftatuiu ER. Aequè abfurdaeft hçcopiu*^ aut paulô minus.Si namque corpora quatuor do® torum.quae videntur amp;nbsp;tangunrur,non funt corpor fenfibilium clementa,neccflarium prorfuscft,vt^ ^

Corptwom mentisconflatalint. Qitoniam omne corpus n’ ncejlude- fublunaris vel eft elemcntum,velex elenacntisc® L jementum, fîtm^t.Nid forte plura fint elcmenta quàm qua^^^j^jf ^^ mentU ^^^ °^° ponantur aequè prima:quorum Ç'^^^^jtuot

^^ ' fenfibilia corpora,amp;vcluti continentia vaZ*^’ aliavelut anima: amp;nbsp;fpiritus inuifibilcs iniUi*^ ^^^jj henfi amp;nbsp;occultati. Scd hoc argumentis yt. t-dum non potent, credcre nequaquam tenebi ^^^^^^ quidem fiterram vifibilem,exempli gtatia,neg nbsp;nbsp;^^

namjefle arboris aut animalis, percun^^nf i^j^ ipj. qua materia corpus fuum acccpcnt.Si ex ’^^^j^f^queU' ritu in cadem latente refpondeas, abfurda ^° iyc de tur plurima. Primum corpora terrx dioru^j^jj^^p/

Uƒ ^**^^5®’’poris,quod materix corporis pars nul clariffimc pater. Secundo cum fpiri- X ‘«wfcnfibilcs amp;inuifibiles etiaminfruftibus ele-w/'ft r”^ *’^”^^^^^^'’’’^^^^^^^ Paracelfo amp;nbsp;dilcipulis, Iio ™ æ”û*gt;ilc, quod ex dementis eft genitum. Ter J jl j^^''^^^’^ ^^^i^cutis conflata corpora fenfibilia funt, corpora oportebit,qux cum ^Jtibusconiunfta corpora confidant miftorutn. Ex lU^ti Cot ’‘®^^'^9uetur duodecim elemcnta effe. Primum, funt duode J Jota fenfibilia hxc rudiardeinde quatuor alia in his dm iuxu tjr°'^^'^ft’ ‘'^ his quatuor fpiritus: qui demum ve- ParncelfH. ^.^’‘'•^eleinenta.SaneParacelfusitafcribit. (Nec aliud j^jWiir arrogantes quidam eins docere difcipuli,) in inf ^p'-'.^^ä fpiritus fruduum elementorum, inqult, «

*^^^*^^’ “^ifibilis exiftit, tribuit ei natura pro- « li,^*'’*P®lt;^*^*arc corpus,in quo inhabitet,corporiq5 « i\\tv^'^P'^5 ^hud de fuo clemcnto circumdedit, Hac ‘‘ *lcn''^ ^æ’^^^^^ ^^’^ poncrc in miftis(ipfe nominat f0fü ^''^'‘^”^ frudus ) Ipiritum infenfibilem elemen-Piisl/’^^'^'P*^ ’n quo, primo inhxrcat: amp;nbsp;demum cor-, °denïibïlecraflum amp;impurum,quoddecorpo tiin*?®*‘hfumpt.um fit. Quarto,falfum eft,quod di- 4 ^^hbum J?aracdfici, fe mifta quælibet artcin Mißd non k^3^^^'h’l’^'Clcmcnta di{crcuific,difcernerequc emnid fof-,J'Slt;nim ex fpiritufoloïnfcnfibili confient,quo /ut arte fol L^cparatim oculis confpiciendaofFerent? F V R. ’«’«4- eh-(( ffthic opus argumentis.Sdo infinitis propemo- ^Ï fj^ f’tionibus hanc fententiam oppugnari pofte. Pa- P^^^-jj ''»cettè vbique docet miftorum corpora ex ele-''cth ' ^”^ ^^^fpo’^’hus fcnfibilibus confiare : quod in ^^C t’^teiam citatismanifeftè aflerit. Et quis eft, qui ftwL^^’^^'hoepaffim inculcate, cuiufquedementi |((^^®® 5^®nicnto fimUes efte corpore amp;nbsp;fpiritu?

dem herum diflbluenda eflc contendit. Hæc fententia dus eft. Nam iubet nos ex clcmentis prognata ex corum fpiritu pro fed a putare : vim fcilicet miftorum non è fenfibilicorpore elementorumnafci,fed ex latente eorumvirtutcortum habere. Sic Mulei acBuxi animas,feu fpiritus,odorem : amp;nbsp;coralli fplritura,rube-dinem eflcait;quodinhis virtutes harumrerum latere exiftimaret, corpora eorum inutilia eflc opinaretur. E RA. Nonadduxihæc,quafi dubitarim,an exelenicn-torum corporibus mifta corpora fabricarit aliquan-do.Ideo autem attigi, vt demÓftrarem amp;nbsp;ipfum amp;nbsp;cius difcipulosnec fibinecventaticonfentaneèloqui,cum Eïewenflt;».elementaaiunt matrices amp;nbsp;domicilia duntaxat reruni ttofunt ma miftarumeflc:fiue corporeaconcédant,fiucincorpo-Uifdtan reacontendant. LongifTimènamque diffcruntlocus turn. amp;nbsp;materia return: nee poteft locus eflc pars materie corporis,cum ütipfecorporis expers. Dilucidè,puto, demonftrauimus iam , quæde dementis continend-bus turn Præceptor turn difcipuli attulerunt, euiden-næ fenfuum, rationi,eruditorum omnium confento, amp;,quod maximum eft,Deo amp;nbsp;facrofanftociusver-bo repugnare . Nihil enim eft apertius amp;nbsp;elariuS) quam DEVM de principio totius mundi 3ir^^^^' bills materiam creauiiTe fub formis cœli amp;nbsp;rum ; ac delude exfenfibilibus clemcntorur”^'^^ ”''' tqs amp;nbsp;corporibus,( non ex Naturis inambuSi^tnc-feio quibus infcnfibilibus fpiritibus) vt exmatcriu'^^' ftorum corpora produxifte. Nulla hïc inanis natu-ræ femina rcrum lic continentis, vt ifti fabulantur, mentio : nullum de latentibus in cortice eleraento-rum fpiritibus vel animabus verbum cxtat. Ex terra amp;nbsp;aqua præcipuè corpora plantarum animaliùm-que fada legimus : quæ fomniauit Tenebrio Paracel-lus non legimus. Cur non ergo cum Deo amp;nbsp;verita-te

ffpotius fentiamus Ócloquamur, quam cum profane» Magoindoàoq;fatuo? F V R. Aliumnunc fcrupulum ^ntio.Elemcntorum corpora miftionis partes efle ex 'gt;t’icelfi amp;nbsp;difcipulorum eius omnium fententia intel öi-Natnillos etiani,quielementainaniaamp;vacua ho-?‘palhtuunt,rcfolutioncni corporum in quatuor ele ®fta fenfibilia confiteri video: amp;nbsp;rudimenta quidam 'orumin miftis omnibus cöcedereanimaduerto.Hoc Quofffg^f^ (torquer,quomodo cœlum poflit elementû vocari f^in^ ^gf gt;ftoruni,cum conftet materiçmiftorum partem effe fit elemcn-’tllanipofle.Etenim elementaipræfertim cótincntia, rn,« uacari Jottuinpi audiui,etiam cxillorum opinione,quiNatu miftorvm^ ’sinanesfaciebant. At cœlum corrumpi,quomodo ^''Qua elementa intereunt, nullus audebit aflirmare, P^tolgi^eoi in miftis ineffe probatum eft firmè admo-\,pi?''’^^ tnficiantur Paracelfici.Quod ft etiam negare rjj^^.’^^'^^’it^iam rebus eum inefle. in animalibus quid’''''^^^^ “^S^*^^ nunquam auderent.Quçro igitur ine/r ''^^'^^^^^ intelligere, cum ignem dicunt in miftis ç /■•^ elementum tarnen ciTe negant, cœlum pro , '^PPonentes ? Igncm enim amp;cœlum non efle ea-* ’'^ontrouerfia , opinor,omni caret. lamdudum j^j'^tcxplofa eft è Philofophorum fcholis opinioPla* ’’Cœlumigneum efle arbitrant is. Sed amp;Satræli-^^ferimen faciunt turn alibi, turn in eo loco, in k . .*S®e cœlum conflagratumiri monent. ER, a 'oiuria ambigis. Namamp; noui Paracelfici ignem non diftinguunt , cum elementa recenfent.

^^“H elcmentum eflet cifta vel cclla res aliquas bj. i‘^° compledens , folum cœlum vniuerfa am-tiun '*° ‘'Q^^tprehendens verè nominareturelemen-Hon ' ^^ ^^’’^ '^*^ aliquod corpus reperiatur, quod ^e ''^^^’ft^^c^tiitatc aliudquippiam contineat, tot ' “^^ ^l(;inentanobis poncnda,quot lunt cauitates.

Sic ventriculus elcmentum fuerit chyli, vefica vnnx, venae fanguinis,inteftina excrementorum,amp;c. Cate* rum faepe iam eft didum,elementum effe corpus iuxta ipeciem indiuiduû,cx quo,vt ex mat cria,corpus quodlibet coagmentatum fuit.Hoc modo coelum element turn non efle,conftare omnibus puto. Non enim res mutabiles ex cœU partibus aut fubftantiacoluerunt: quoddilucidè fatis teftantur creationis hiftoria:vta-lias rationes omittam-Quid igitur dicemus? F VKVo lebam relponderc coelum eaten us cl ein en turn pofe vocari,quatenus ignis cod ifrudus effet,verùmin men tem mihi red tjt, quod Paraeelfus aliquado nonig nein coeli,fed coelumigms frudum feu partumefleruifAu-gerdifficultatem,qu0dignem vocat mortem quanda vifibilem omniavaftantem amp;nbsp;delentem. His ainplius me vexat, quod in Sagaci fua Aftronomia identideffl inculcatamp; repetit,h:omiriemexduobus(aliquandoplu ra duobus ponitJeonftitutumeffe corporibusi quoru vnum fit ex dementis hifeenoftris conflatum,altern exfideribus amp;coelo natumJn diflblurionequoqueho minisiUudad dementa, hoc ad fidera redire: tametii non ftatim à m orte illo reuer tatur, fed per multos fat* peannos hîc oberret, ac confpiciendum fc interduta praebeat.Tandem tarnen hoc quoque putrefirii^'^^^ rioportereiudicat: quod certede codeftieorpO'^^P ' Eatftriim- rum fane did videtun Alibi corpus hocEuefti'^®'®®' minat,magnisqueviribus amp;nbsp;feien tqs ornat. HstCjm* quam,faciunt,vtexcufationem conftantemnuHannn ueniam. ER, C^icquid affirm es,in luto femperhære-bis. Non: enim falfa folùm dixirac fcripfit, fed in his 1* pfis quoque varius amp;nbsp;inconftans fuiLQuam fibi fit du fimilis in Eueftris fuis, nemoncrequidem Jibet. In prima collatione aliquid hue fpedans diximus. Vffus ta-• nbsp;nbsp;men eft omnium conftantilfimè hanc tenuiffe tenten-

hominem ex dementis ac coelo compofitum ef’ sentètidPa ■cEtenimex quintis Eflentqs cœli amp;nbsp;quatuor elemen- racelß con toruraconcinnat euminlibroiam àtecitato.Idemvo/î*«*«« ^f* luiffe videtur,quoties hominem dicit microcofmum/^””'*^^^' dTc, atque in fe omnia adu contincrc,quæ in tota reru ^* I^^^^*i^ vniuetfitate comprehenfa nouimus : quia videlicet ex omnibus compofitus fit. Quam hoc fit monftrofum ®0dacium,non modo cum omni ratione, ac fenfuum mdicio, veriim etiara cura facro fan do Dei verbo ex ’lumetro pugnans ,in tertiacollationc,auxiliante Do-quot;’inojpcrlpicuum facicmus.Sufficit iam monuifle,fiuc ^‘igne coelum,flue ex cœlo ignem effedu afleras, nun lt;103111 tarnen coelum appellari poffeelementum mifto mill. Sienim ex igneres miftac confient,ignis autem oonfitcoelum fiueclementum,fedcœli fine Elemen-''hudus quidam, quomodo qux ex igne compofita Wxcoelo commifiadicentur J Differt namque cle-”''’ootn à frudu dementi. Nos autem elementa pri- , ®^9oatimus. E VR. Satis probatumefi, elementa ma f^lt;^'^seire mifiorum,non receptacula folum, fiuecor-Pomaftatyjntur,fiueincorporca fingantur. Ad altera ^0dementi defcriptionem quiddidurus fis expe-^0'ER.Huc pertinet confiderario de contends intra 'j3tricesParacdficas.Nec minor aut facilior hie eft La ^thus» Omnia enim confufionum, contradidio* ^’lt;Mcliriorum,mcndaciorum plenafunt.Paracelfus q^^ p^^^ ‘'''Ugulisdementis praterfrudus,quos fingulaplu- (•e^ƒ«i ;« f. ^®osait parcre,prætcrque diabolica monftra, quae in kmcntisco *'5lt;iteatanugatur,ponitfpiritum quendam inlcnfibi- tmeri opi-'^m^qnem vocat animam amp;nbsp;vitam dementi,feu ipfum netMt« mttdementum. Talcs fpiritus ,vt audiuifti,quatuor ooniminifcitur,in fingulis fingulos.In his vult pofitam ^e vimamp; cfScaciam dementi : corpus vifibile theca

ftinguit vitam amp;nbsp;aniqiam, intcrdum eadem efledicit; quae omnia ex prolaris retro teftimontfs pcrlpcxifti. Ignem non caloris opera fed beneficio fpiritus coin-barere contendit Alio loco exprefle fcribit, animam, * /piritum,amp;id quod propriè fit ac vocetur elemcnfum, . non vrere/ed corpus elemëti hoc ede,quod vrat. Ignis ” comburens,inquit, non eft elemcntum, fed animain ” co inuifibilis eft elementum. Sic amp;nbsp;animam ignis in ligno viridi ait inefte,attamen non vrere. HæcPara-ccl/icis concilianda cum alp's trademus ; amp;nbsp;qm re-QuidPara ftarit examinabimus. Videturhocvolui[re,cum3amp;o‘ ^^'” omnem infcnfibili (jairirui tribuit, acpotcntiani ekmthnT. ^?^'^^^ corporibus adimit, non corpus agendiprinef mwitre ^’^^ effCffcdincorpoream virtatem.Hoc ft fenfit,no

■ male fenftt^fed quod redd fcnfit^nfciteexpofait. Non cnim fpiritui aut httenti corpodyfed vel forms,rd J Arianes quahtafi adferibere debuit. (^ü doâè ScNlnturxcon- I funtcompo f^i^t^^^cloquantur, aäionesneque matenx, neqne j fiterum. forms,fedcompofid dteunreife. Hocenim efi,quod agit,non forma, malto minus materia:qaxneprind-rorm4 eR ptam quidem eft axioms. Forma principiumdl,q^‘’ prmcipium compofttum agit,non autem id,quod alt;rit. Oonte giMcampo non aliud dicit, Ci modo reéiè fen fit, quam quodom-ptumagit. nes doâi dixerunt, adionis in corpore priodfd“^^^ ƒ fe formam, inflrumentam autem effc quihd'^^^- ! Sic homo ed, quod viuitacintelligit,non3tiinn3. per Fe fola : fed anima,id cd, quo viuit de intcliigi^ mo. Sic dicimus hominem videre amp;nbsp;ambalnre,noa ocaium amp;nbsp;pedes , cum loquimur propriè, fedinUtu-menta funt, quibus vident ac incedunt homines. Nihil dabito, quin,(i daduidet ac legidct bonos autho

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PARS ALTERA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1Z7

t|!'’^‘“^^rpofib. adiones omnesnegauerint,acvir-' tji|,^’^.^^®^P*“^‘^^’PCJ' corpora omnia penetrantia tu H^^'^oæ^cs agendi vires,quæ corpora effeviden . ninonignenijfed potentiam feu Ipiritumpertota .psfubftantiam permeantenijvrere dicebat:vt nobis ^f^^*'f’^^®n*^’Ab hac fententia nonlongèreceditPa ’•^uuSjdum inignelpiritum per totam ignis fubftan* ^QidifFufum ineireait,qui caloris.vftionis.aliarumq;

^Üionumigniscaufacxiftat,ER.Scio Arabern quen AHiones ’^it^docuilTe,amp;hanc opinionem àPlatonchaufif- qui negdut «11 enira Plato non eodem prorfus modo de hac re rmteor^o^ quot;■■putauit,non magna tarnen fuit inter eos dil'crc-rifew, P^ntia, Vterque fubftantias quafdam feparatas agerc NUuit ;ac horum adionem in materia ab eadem im-

exiftimauit. At quis non videt materiam par-’''■'P^ntem formas illas abftradas fimul etiam par-fieri poteftatis ac virtutis carundem for-

. ''''ft? Quemadmodum enim quod fubftantiam a-. ,^'^'ionalis participât,etiam ratiocinandi facuka-^^''fp3rticeps,ita quod fo rm am ignis feparatam par-f‘'^P3t,vicalefaciendi atq; vrendi eatenus impertitur, '|ft3tenus forma ilia donatur.Quod ft cum his fenfttPa En'or. Wusjcunicifdem quoque errauit. Corpora namqs i '“très naturales compofiræ agunt virtute formarum ^quot;ftm.Formæ autem in adione tranfeunte inftrumë-

Wur qualitatü:quç fine fubiedo fubfiftere neque-.‘ktcriim rudior multó fuit,qua vt de his cötrouer .^^'ftilofophorualiquidcognouerit. Hoc tantü vidit '’quot;JlTe eminus, corpora ftne formis amp;nbsp;qualitatibus in f°Wisnihil agere:qnod amp;nbsp;nos fatcniur. At häc vir-^tdorpus efle incorpore fimplici elcmentü abfcödi-’quot;inocveró eft,quod pernegamus.Nö poteft enim cor Pftsincorporcftmpliciconcedi,nift corporum mutua Plt;:netratio pudendo amp;nbsp;facrilego errore concedatuï;

2 Si per fpiritum fiuevitamamp; animam (fie enim non ■ nunquam appeUarc iolet) quaUtatem feu potentiam intelligit, non de re difputat, fed de nominationcliti-gat.Ergo fl per fpiritum fiue animam inteUigat forma amp;nbsp;qualitates elementorum.pefiimeloquitur,dum fpi-ritus appellat.Si corpora effe credidit, turpiter errauit, dum in fimpliciffimo amp;nbsp;tenuiflimo corpore tenuis a* j liudab illo diftindum corpus quaefiuit. Tertius error eft,quod dementi animæ foli agendi potentiam attri-buit,non toti compofitio.Qiiain re minus eft veniadi gnus,quod nonnefeiuit,animamfiuefpiritumignis • nbsp;nbsp;nbsp;abfque ignis corpore opera ignis minimeexercerepof

^ fe.(^artus eft,quod, cum in fingulis dementis fingn-lostantum fpiritus ponat,exvnonihilominuselemen to feu dementi fpiritu diueuerfiflimas res enafei affir* ,^ mat.Terra profert frudus,inquit,non ipfa quidem^'d jj elementum in ipfa contentum eofdem profert. £^ ^^ paulo póft. Frudus dementorum fimiles elemerofuo ,, funt corpore amp;nbsp;fpiritu.Iam fpiritum Buxiamp; Multi tic^^ Kufei dni- odorem: amp;nbsp;fpiritum Coralliorum dicit effecolorem-ma eft odor Qui poffunttam diferepantes fpirinis ex vnoprouem CoraUioru re terræ fpiritu , quam diferepantes ex terra resprona-tolorgt; fcuntur?Diffcrunt enim virtus,adio,qualitas,pi'oF‘^' tas,vel,(ficut ipfiloquuntur,Balfamum, tin0‘*'*-^r num,herbarum, fruticum, animalium ) quao^''?. res diffcrunt,ipfifmcr teftibus.At horum dift»®'^’^^®

5 finira propemodumeixftunt. Quintus cft,qubd in eu* iuslibet miftirefolutione artificiofapollicetutcftciio nem omnium quatuor dementorum ,cumfingnloru g fpiritus gignere vniufeuiufque frudus afferat. Sextus cft,qu0d ignis fpiritum fiue animam in terrç fmftibus, vt in lignis viridibus, ineffe leribit. Omitto iam alii Quanto præftabilius erat Paracdficis veritati affentin» quam tot abfurdis amp;nbsp;dcteftandis erroribus implicari.

’Crum de fruftibus elementorum poftea : nûc rcliqua Pertexenda. Poftquani plane oftenfum eft, perpcram Welfumdeelemcntis differcrc:amp; quicquidnouidi ^t.ncc pietati,ncc rerum naturç confonum e(re:fuper-pvidetur,vtquxdifcipuliattulcruntinfpiciamus.E-^gt;nenta dicentes incorporea amp;nbsp;inania effe rcceptacu- g^^f^^'^p^ ^ideminteUexifle putarem perelemcnta, quodPara'y^^dßcorü «lus elementum,aut fpiritum fiue animam ac vitam ji contètit I^menti vocauit.d conftarent fibi: nee tam varié dc e- element^’ ji'^entisloquerentnr.Magis dubium me reddit, quód rum.

1 '‘111 tam abfurdum excogitan poffe ab homme vide-^uodnon aufus fuerit affirmare Paracelfus. Hunc hæceptorem agnofcunt,amp; eruditis omnibus om-^^^Hfeculorum Philofophis amp;nbsp;Medicis præfcrunt,me i (ƒ Pmuntur magiftri fui fimiles effe. Quare quid di-1 5j^®P®®“Mcro ambigo.Attamen verba hæc,quæ in ’Hi4^'’^P*^® Ïcsuntur,faciunt,vt cum non putem lo-■^e^^c’^t’S noftris.Elemcnta hocloco « türj ’’^Q“*t3icuntur,noncommumailla tothisNa lt;t Jimj^*’^°*^®»TcrraAquaAerJirmamentum:ïèd pro- « fin.« ^'■^ptaculafeminalismaterix, fiuecxtcmafint,« ’ ^^^ ’cauitates habeant,fiue non, fine foli- « ^ • ^’^^ ^^^’■ï''i'- ^^ fimilitudinemfeminu. quæ « ^Ic^^^^^^^^^^^^^ ^P^'''^^^^'^^ ^ humida efleopor-« ^1?°^^”^^°^ exaggerate,’quod incorporea reeë- ^„fo^po, sanitates habere, folida, vel humida elfe reum etina

^HaH ^‘^ ^‘'^^‘-1111 adduxi, vt de anima feu fpiritu, feu ne non po-®^*® elementorum infenfibili eum loqui do-tefi folidu,

i^He ^® fiidemfenfitcumPr«ceptorc,8clocutus eauum.Sih ‘’t'at'^^ ?^^*^^‘^’'‘^^° fortaflis fecit, vt non inteUigere- ’»‘d«»»,« ; '^Üon^'^^^^^ ®P**^o*iem fibi recondite cuiufdam cru-/^’'h Wd^^^^^P^^^^iæ apudrudes pararet. Si diuerfiali-'^’‘0n°''^'^^'^°^'^*'^’P’’æceptoremquc fingendo fupera

alqs cxitium creet. Proindc fi clemêta iUa fua incorpo rcas naturas putat effe per elemcntorum corpora por-reftasjconfutari potcrit cifdem rationibuSjquibusPa' racclfi infania refellitur.Equidem vt non poteft homo vocari,quöd hominis operationes exercerenequitju clementum appellari non debet, qnód munus,viccm» amp;nbsp;officium elementi prxftarenon valer. Eft porröele-menti hæc proprictas,vt materia fît mifti. Quod cum P’^ft^re natura incorporca fola nulla poffit,neeleraefl fintm^ru ^^™ quidem nominari debet. Elcmcntum itaqj fuerit, materia. ®®“ ^^^^ natura incorporea fola, fed cum fuo corpore iunftafficut homo non eft fola animated animaincor pore. F VR- Paracclfusfrequentiffimèait,folamani-mam cfle hominem,corpus non effe veri hominis paf tem, fed inuolucrum amp;nbsp;domicilium. Nee primus hoc Howo «on dixit,fed ante eumdocuitidem Plato. ERASTSip^ eftfolaani-vcrum hominem intelligit pattern nobiliflimam amp;nbsp;wd./rdcö-principem hominis, redè fcntit. tametfinonfatisa' fofiium. ptè,concinnc,vfîtatcqucloquatur. Quisnefcithomi’ nem,cdere,biberc,ïcgrotarc,confanclcere,crefccre,au-geri,confiftere,dccrcfcerc,mori,fentire,loqui,fcrit’f’'^’ amp;C. quae animæ foli nullo pado tribuere licet?

Ariftoteles (amp;redè ex affenfu omnium horoio“?^* det) animam dicentes texcre.Non minus qui fupra didorum aliquid per feanimam^^^^^^ ƒ cunr:quódvcl ex Sacris literis poffer intclJigi^c’quot;^’ non fenfus noftri nos doccrent.Homoitaquceftcom-pofttum hoc,quod ex anima corporequeconftat-M^' ritó igiturlaudat Auguftinus Varroncm,quödhomi-ncm dixerft neque animam fblum, neque corpusfO' Elementa Wm effe,fed vtrumque. Sic de clemenris quoque di* aHuiabit, cendum aefentiendum eft. Non enim funtadus,iea non [uni habent adum:ideoque compofîtum quiddam funt cx . ^M. h^benteik co^quod habetur.5ed hacderefaustdecon

,ji( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tgt;JRS ALTÉRÉ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ijl

llïtV^^?'^*'^*5 cœptum fermonem abfoluerc prx-Ptof *’^® igiiur folam formam dementi cum Præce-^'lt;^10 **®®‘®^^ dcmcntiim, fine totum compofituiu tir5y’^*S^’(94odfaccrcnonpotuit, cum incorporer ftituit)qu«rendum fupereftrquae nam ill#

'lt;^'^^'^^°’'P®''^^’'^™ ^le®cnta,ex quibus,taquam li(jj^^cria,tniftacoaliieruntvniucrfa? FVR. Quida-A ^ontinerent,quam femina,amp; horum corpora,fru-

ER. Bené habet.Nam fernen cum dicunt effe ’æprincipiumeontinens in fe fpiritus, corporum, °tuni,faporum,qualitatumque cuiuis fpcciei coa* ‘otium fabros, formam, amp;nbsp;to ri »ik aveq, fc dicere fatzot At forma fine proprio fuo fubiedo nulla fubfi- ^^ffM,ff^ j^’^oaanima noftra excepta.Hoc docuit ratio Philo-fTOpræftantiores-.nos infupcr planius inftituerunt ’“V’^f»”** '■'^findæ literæ. Vt enim caetera nunc prxteream, ^'*« fit hebes,quin ex creationis hiftoria conqciat ^^^^ p^^^ ƒ jH^^humana hac inparteàformisfeu animabus pr^ex^ quot;5p'niiinnm difcrepareï Dcplantis fetibitur ,Dcum^ J^'^æmlTiffejVt herbam fernen ferentcm,amp; arbores o-, 'quot;’generis frugiferas,quibus fernen etia ineflet, pro-‘‘tet.Aquæ deinde amp;nbsp;acrimandaüit,vt aquatihavi-j^^''teinima prxdita, amp;nbsp;aucs in aere volantes ederent. ^tt terts imperauit ,vt animas viuentium reptiliü Wium proferret. De homine fcribitur, D E V M

puluere corpus conformauifTc,idemque fpi* 'quot;quot;vitsinflauifle. Spiritus ergo vitx à Deo créâtus, ?quot; er dementis inftar animarum brutotum edu-quot;’eft. Quo factum eft , vt abfque fubiedo fuo ?t®« alix nulls corporeæ fubfiftete poflint. Quo-quot;tei non poffunt abfque proprio fuo corpore fe-y'oa return in dementis contincri. Idem hoevi-’‘tutauthor innuerc voluifle, cum femina corporc “iocomitataad generationem procederc,amp;corruptis

dementis in fua materia incorrupta remanere,atquc ad hoipitia fua,ex quibus progreda fuerant,rcuerti affe rit.Idem affirmât,, cum inferiora elemeta fcribit in fuis thefauris corpora feminum offices accommodata ob-t/nuiffein /eculuduratura.Itemcumfic/cribit.Queni-” admodum verb inter fe differ un t femina offices amp;pro ?gt; prietatibus, ita bare quoqj corpora differre afferimus; » herbarum corpora ab arborum, animaJium, minera-» hum,metalJorum,gemmarurn,amp;c. Erin herbis aliud ” corpus e/Te MeJiffarum, aliud Valerianarum,aliud Ca-» lamentorum, aliud Vrticarum, amp;c.ïnarboribusaliud ^’ u^^^^^^^^^^^^^ f*ytorum,amp;c.Tandem cocludcnsaif’ ” ”Ç*^(“”^ ^if^ corpora,fcmiha,radices,«5cc.rtem cumbfC ” ^ac prima creaturarum couffitutione, fenn-^^^^ ^ nbsp;nbsp;nbsp;^'‘^^J^^ P^ogreffajin aUo fundari nccciTefuiC’

Hums generis compluCculos locos repenes alios, aar as omnibusprobaripoffe videtur,vim iüam vitalem ^titn.nonabfquecorporefuoproprio dcpecalianin c-lementorum Aby^is collocareamp;dïfpoaere.Hücillad ctiam pertinet,quod femina plantarum,arborum,ani-^^ \^^d^plic^tis cuüodiriinfccalum , atfaha m limphci corporeferuari cenret. Item fecarn nbsp;nbsp;nbsp;/

00 capiteait,Herbarum Radicem,Bairamum,Element ^^^^aut quomodocunque appellarelibeatfinexre/l^^ nbsp;nbsp;nbsp;I

^^l‘itcntc, amp;nbsp;dementis fccculentis corrupts edara- ƒ oomvigentedepreheadk Confiât igitur ex bis,virtu-^orpoream ene;, amp;in fuo quodam fabieflo ^j^i^^’^^^^^^^^^^^o tempore defcranNififateretur Godera er ^ ^^^tatericogeretur. Species enim atquegenera im-_^erietffa» pouipiiecd feoifum conßüere aut fubHücrCjIcdinin-^nt extra ^miduis feruarioportcL Quocirca cumin his femini- nbsp;nbsp;I

fffd/Mdaa- bus fuis fpecies remm con feruari aiferatfindiuidua cor / porapo^re, velitnolit, cogitur, in quibus iniidcant. /

j/j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- * * “ A lt;4 w A wX A L w X A L A cA L A A^A v4 A I A1 L • A^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A A A A AA 4A*

j^^f^propèfunt errores,quèin verba:qquenonlcues j^PüerileSjfed prorfus abfurdi, nee abimpietate abfo-I^quibus aliquot folum attingere hbet. Corpora fcn ''^^/'^’^™ aut fimpliciafunt,autcompofitaex alqs i^pionbus amp;nbsp;fimplicioribus. Simplicia dici nequeür, m? . ^^ ^ypo’^^^cfi fuarefilire,quacorporum om-1 Uprima illa tria ftatuunt dem en ta efle.Et cum tria lüU-*^ ^’^®^*æ*'® ®^^’^’^^ nonpoffint feorfum creata ntiffe,verum in codi amp;nbsp;dementorum fabricam fe-'urconfumpta dre,(vtnos de materia prima loqui j^ wU appeUabuntur aliorum corporum element ■^“m inftar materiae prima: feparatim confiftcre ne-^atamp;proinde principia redius quàm dementa no ^ïndafucrint.Nam vt ex materia prima nihil fit,niß ilv''^^^ ^^ eft fub formis dementorum, ita ex tribus K;'‘^*‘^^^ihn quoad in démentis compofitis com-t^j^^''hfunt.Etiuxtahanciententiamnullum into-' NuUumin te^''''^ ’■^’■^^^ corpus fimplex extitiffet vnquam. E- »‘iturd cor Ijj ®^on fic ex tribus illis compofita funt corpora a- F^ )’’” ■ (o5'’°®'®^®vinumamp;aquacomponunturrfcdita,vt pf*“?“» jç pofitum ex ipfis corpus aliudfadum fit à compo- ^^j^^'’^'*

f^bus.Sed nee compofita rede affirmabunt. Vnde ij^ P^obabuntjfi negemus? Etenim nullam adfer J^potueruntrationcm,qua tria fua principia in oj)'5contineri docercnt,folamartificiofam analyfin tt f ^’ ^^'- ^^^‘^ promittunt fe in quolibet mifto . ‘quot;aelementa à feinuicemdiftinda feorfum com-Ij^'^ftraturos.Ergo vifibilia faciunt.Cæterùm ex vifibi • ^compofita neceffarió vifibilia funt. Qua rations ° ‘ifinuifibiliaeffedicunt feminumcorpora? Aper-contradidoriaafferi. Non arbitrer j^5haftenusinfanire,vtetiam horum corporum refoquot; 'onemnobis poUiccantur,qua tria hçc afc inuieem

fepavata monftrent. Quomodo narnque partes mon ftrabit,qui totum inuifiLilc affirmât effe? Quod fi ex a-Iqs tribus feminum corpora,amp; ex alqs rurfus alia mifta toncreliifle dicant,rurfus fecum pugnant-Falfum nam que fuerit, quod pro principio pofuerunt, omniu cor-porum tria folum elementa effe.Siuc tria ponant, fiuc fex ftatuant elementa, fimiliter nugantur: quodfupra non tantum argumentis alqs, verum etiam fandxlcn pturae teftimonio demöftrauimus.Equidem Mofes ita affirmât cœlum amp;nbsp;elemetain principio amp;nbsp;ante omnia creatafuifle à Deo, vt inter ipfum nihil amp;nbsp;fubitam ho-rum exiftétiam fiue creationem corpus creatum aliud auUum interueniffe cogitari poffit.Huicfentètiæcuni amp;nbsp;ratio,amp; eruditorum confenlio,amp; noftri quoq; fenfu» teftimonmm pcrhibeant,impie fecerimus,fiilluftrivc

mamhancMofis fententiâ fceleratè peruértcreaufus SeeterdU fuerit Paracelfus.Verba eius in lib.de Matrice hoe mo-fducelß 4o habent.Matrix, id eft,ex quo homo nafcitur.Quare Ko-t^MW oporret inuifibiliter hic eflc,quçcunq; funtin qnawor clementis.Sicut mundus eft matrix omniü nafcedu® ercdtioe dc rerum^ta de matrice in corpore fentiendû.AnteÇ‘^ prlt;M(lt; to. ^æimjj ^ terra creata effent, ferebatur fpintu-l-^^“

„ eft cœlum amp;nbsp;terra, in alia matrice nulla.In hackte a » turfpiritusDei,hoc cft,Dcifpiritus, qui in hommee , » amp;nbsp;quo alia: creaturx carent. Propter hune fpintum. w ne folus effet, creatus fibi eft homo, amp;nbsp;in ipfo fpihms » Dei, Quamobrem venit à Deo fpiritus Dei in homi-„ nc,amp; ad eundem redit. Cum igitur mundus nihil eflet, » fed aqua exifteret,amp; fpiritus Dei ferreturfupra aquam, „ fada eft aqua mundus. Hxc matrix erat mundi amp;in n CO creaturac omnes.CaEterùm omnia erant adhuc ma

(tuhominis: in qua Deus fpiritum fuum creauitdo-« micilium in carnem. Horum hominum matrix crat «

mundus vniuerfus,fernen eius Limbus: fernen, in quo «, torus conftitcrat mundus. Paulo póft de mullere lo- “ ^uens, addit. Spiritus Dei in ipfa eft ,in ipfius frudum « *infmuans. Sicut fupra aquas fertur, ita nos eum fu- « Pwtcrramamp; aquas ferimus: quem fpiritum nullus vi- « ®t lut videt. Eft autem is, qui in matrice ineft homi- « quot;“01,id eft,in muliere. Proindc non debet ca quif-« Soan abuti ad feortationem. Quoniam ibi eft fpiri- «j ’“saDeoveniens, ad quem etiam redit, Omnia hæc « ‘’fcpfi,tamctfi omnium non haberem opus, vt im- quot;nbsp;^aoemac fcelcratam hominis impietatem,amp; plus ^““oiMahomcticum furorem obiter confiderares.

®“ foluni fuit praccipuè propofitum monftrare,a-y^'piumaffirmarc cxtitifle ante cœliamp;terræcrca-,^^oii amp;nbsp;ex aquis mundum ede factum. Sedad rem. Qiic'''’f‘ Quoniam femina ifta Paracelficorum abf-Dp. ^'''paribus impoflibile eft efte : atque corpus illis

(^ yiaut 111 CV,4UUU UlUUlll Itllltll lUU VILaivUl ^V J‘quot;*uumfibiquamq; corpus, radicem,fundamcn-5j ’Oiatcriam primam feu radicalem, quacótineatur 1^ 0lcructur,cöftitucre.Sanè quodfuumfibi corpus, ç^upi^bf-iï|?P’'™^ incft/abricat^n co non ineft,fcd extra il- quecorpo-i,^^“gt; Ergo fi femina fua fibi corpora prima extru- ««e^f exi t(|’“quot;c corpore aliquando fubftiterunt. At funt po-C!i^^'''^^'‘-Uvirtutcs corporex amp;nbsp;infeparabilcs. Quitefi^ï^^*^’** fibk^’T’ow^us crcatas fuiflc oportet,non autem ipfa»“^*^“*^* f'gt;ru)°''^^”’^^'^^^'^’ F V R N. An non Philofophi dicunt ^ to ^ * ^'^ ^“®’ » ^uis offices parare corpora idonea ’I®qu^^’ ^^quot;^^*^* ^thil hoe adrem. Non enim

corpore,quod anima quacuis fibi architeétaturjtton prius ineft,quàm fibi pro domicilio ædificarecœperit. Quippe in femine exiftens ex fubieda materia conformât corpus fuis vfibusaptum.At rationes feu vires ifte feminales ponuntur fibi de principio corpus conueui-enscompofuiffe.FVR. Quid fi in vnoomnes corpore conftitiffeinitiódicantur? ER. Pugnathoccumfupra didis,cumque ratione omni. Supra namque didum eft in alio corporeinhærere fernen Meliffæ,in alio Vrti cae,in alio Quer eus,in alio Pruni,in alio Afini,inalioSi miæ vel Cams. Quomodo enim virtutes adeo difcre AHuf f^e- pantesnaturis,offictfs, proprietatibus,invnocorpore a^um vnü ab aftu alio genere vel fpc-1^k t^^^^^ differentem impoflibilcfit inalio,quamproprio eiediüin ^^’^P®’^^inefferHoe fi non teneatur,facilè impixPyrl^’ ^^ goræ fabulæ ab inferis reuocabuntur à pctulantibuslt;^ ambitiofis ingenijs. F VR. Intelligo abfurdiratenifcr ge igitur, ER. Tertius error eft, quod iri materiavna indiuiduaamp; certaputat fpeciem quamlibctferuari-Sa S()eciesn4' “^ ^^^^ rei natura,omnis fma Philofophia,amp;in p»'’’'^ turaks m fanda fcriptura nos docent,fpecies return non in vw folamdiui- aliqua materia,fed in indiuiduorum infinita fucten'O duoru fuc- ne perennes continuari amp;nbsp;conferuari. Ita eeßione fer in fuccedentibus fibi inuicem indiuiduis (et»^[ u4Htur. modo diem amp;nbsp;no ft cm mutua fucceffionefe'^^^’'^ ^

nimns.Dcfucceffionedutaxat accipereteiubQiQ , dico. Magnaeenim amp;nbsp;multæ funtalias differential'''' ter quas hæc vna eft,quod dies non fie ex fe générât no ftcm,quomodohomogignithominem.Seminuninia terianon numero,fed fpecie vnaeft, vt qu«pro diner; û amp;nbsp;variata nutricatione infinite varier.At noui Sopni ftæfomniantquintamquandam eflentiam,Radicein) Balfamum,Materiam fciltcetvnam,quoties compoU' turnaliquod inrcrit,ad fuumredirehofpiriun'j'bique

^pfi!lare tempus definituni ,quó turfus profiliat in k^ fS®“’”® mundanam. Vigilauit Pythagoras præ ^^‘'^tgliribus : nunquam tamë tam elegantia fomnia-^f^tuifFortafsè.exnuper repcrtisterris,adueda no- j^uper rgp^^

^ïceft nouafapientia. Sed hos homines non eft tarum terrdru 'fumaliterfaperc,quam nos fapimus,cum Ariftar- homùtisnon oruniiftorü-iudicio a:iium ortus fuiparentem quàm dc^cendunt tb (^^niiiin,i_quonos defcendimus,habuerint. Quar-Ad^mo.

'''rtor eft, quód aliquod in fingulis fpeciebus indi-di^^'^ ^^^‘f immortale, cùm nos interitura om nia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

i^^^'ctrimus. Sic nuftum eft inter formas alias huma-111 ^1quot;^‘animas difcrimcn,quàm quod harum lingulæ, |Jæ®^^9h®(Quattqwâlioc,difgriincn;fta.tujere;non ^ “®bfilt;uis hypothefibus amp;nbsp;.principes flare yelint, j^'^’'gt;equentibuspcrfpicuum cuadet) perennes funt, j- Wanimæ noflræ etiam poft hums mundi inte-titte'^*®®^’ flu°^ a^ ^^ *”is radicalibus virtutibus af-(Jcj^'®^^cip.Et ne quid hk quoque.fingerc tibi vi-Qj ’^aParafdfiadfenbainJptçlligç-ÿherius : O-

j, ^''^PAiod ætcrnum cft,cxarcanoproficifci, amp;nbsp;hoc Omnium tn^i. v *’'ffle.Canes moriuntur, fedarcanum corum re uiduprum ar^ . ^t.Homines quoque pcreunt,at arcanum corum f‘‘quot;'* f'*'*^ ^^ ^^’’pent Et anima infuper fuperftes manet ; quo ca- ■^'^'^‘^‘ til^®^^*^'orcft. Ratio eadem eft nafcentium alio-” error nafcitur, quód in magno myfl^erio ”

1 ''amp;vltimo omnes creatura:, quæ unquam fuê ’' ffj*''’’'P^rcbunt,non quidê fùbftantialiteriicùpnunc,” i^Pctmodumarcani ..Credo exrecenfitiste perfpi-* fpit'’°^’^’‘^^^ ’^^°”^’'® ppperept amp;nbsp;parturiat abhuc. j^ ‘'quot;iilc Paracclli.-Quintus eft, quod corpora ditir . ^a.inco,rporcagt;vt.à:loco feu rcceptaculo conti-ç^.’.tiunfinecorpore locum eogitaré non liceat. Eft tjj^ , ^‘^’^^gt;^‘^i'ift2s corporis ambientis.Mirum au-^uod proxima feminalis materix domicilia, qua;

vocat Elcmenta,naturas videlicet incorporeas,inancgt; amp;nbsp;dimenlionibus carentes,folidas putatefleaut hu-midas. Quoniodo enim incorporca humida fuerintï aiit quoniodo dimcnfionibuscarcns folidum.autca-uitates habere imaginabimurJSextus eft,quód contra apertas facras lircrasiemina rcrum ex ièmine nafcen-tiu m , non in ipfis rebus efle ac nafei, fed in elementis velutciftis amp;nbsp;cellis penarqslarcrcdocet. Moles (cri-bit : Deum terræ præcepifle, vt omnis generis plantas èeminamplS profetret femina ex fc produeëtes. In plantisigituramp; tif er anima - animalibus femina gencrari voluit: nó ex abyflis Para-liigt;u(gentran celßcis Elcmentorum certis temporum periodisin

Theatrum mundi ad agendam Comœdiam prefer-pere :eademque perada depofita perfona in cafdcin inanitatcs iterum (e abderetantifpcr,dum rurfusia feenam prodire tempus digeftum monercr,alia arque alia fempervefteinduta proccdcrcnequaquamHiafl-dauit. An non verè eflethæcab omnibus derifa Pf' thagoræ fa,tTifi-^v%ucrt(i Semina hæc immortalia ciTe, lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;arque ex latibulis amp;nbsp;orcoprorepere ponunrurcorpo-

recircumamida,coque corrupto rurfus ad latcbr^J^ fuasfe reeipere. Cum deinde prodeunt denub,rurfus induunt corpora. Non enimnudaveniunrifl ^^^^ trum. Caercrum prins illud affumerenequeunr- f'’^' ruptum enim eft,ideoque naturahter reUrfui w non poteft. Alia itaque,quoticns ex abyflisfui^^’^^5' gunt,corpora fibifabricant. Sre vnumquodque lemen infinities progreflum efl infeenam /emperque perfonam geflit aliam. Sanèvidemnsquantiimfit** ter indiuidua cuiuflibet fpeeiei diicrimen-Hoc fx alio proficifciaon poteft, quàm ex corpore. Semenenin) fmmortalc amp;nbsp;immutabile permanens fui fimillimû re manet. Qiiare caufani diffimilitudinis inaflumpta ve-fle quaercreoportet. In eiufmodiLabyrinthes fefe in-ducunt,

^ut,qui fprcta veritate amp;nbsp;facris Uteris dcfpcdis,ma* f'^’torco Chymçrasopinionum protraherc falfa- ’^ '}’amp;impiarum,quàm redepieque conftitutis affen

i f ^^’'^ crgocauenduin,nefomnijs potius,quàm veritati adhæfiffe, ferö dol camus. Da-quot;'' enitn impictatis fuæ pœnas,quicunquc in agnitlt; ^^'probitate perfeuerabunt. F V R Etfi nihil poffer ad quot;haliud contra phantafia hanc,quàm Mohs amp;nbsp;feri-P'uræ tcftitnoniuin,abundè id mihi fufficcret. Video ^^ftein facris Uteris Dcum plantis amp;nbsp;animalibus om-’’'Potente verbo fuo impcrauiffe, vt intra fe amp;nbsp;ex fe ge *”^fcntfemina,quibus indluiduorum propagatione amp;nbsp;'’^“Hplicatione fpccics feruarentur,nonintra elemen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

'’’''dutimtraciftas abfGÖdiffe.Itaq;obftupcico,quo-’'^^niccum reputo,in quantoerrorefuerim. Sedin-^®Uncuin prolapfus fum ,pcdcm nunc fumma ani-'dicritate amp;lxticia refero. Velim tarnen quaedam j-^^ocfpcftantiaa te mihi planius explicari. ER. Edif--^quot;quot;bis.quid tibi negotium faceffat. EVR Primum I. '^flonin dementis femina fponte nafeentiu plan-’?'’'amp;anjmalium conditadici poffint? Alterum,Il.

^ddnam propric fernen appdiari oporteat .Tertium, 111 non de iohs return fpontè nafeentium videatur au-''ntagerefeminibus? Certèanimalium amp;nbsp;plantarum 'n’ennferarum fernen ipfc quoq; profiteturin dupU-^’ocorpore contincri.ER.Inique agit author dum A-Wem reprchendit, quaff definitionem feminis ’quot;oUftamnimis attulerit. Etenim inlibro primo de Wratione animalium capitc decimoodauo : Dc-'''tionem nominis proponcns ,ait, Semen id effe, stmcntmH ^^9'10 fecundum naturam conftituta primùm fiunt: c^^ ^^^ Arüht. '5 tarnen, vtefficiens non fit parseffedus. Deinde lentenu4. ^Wj«quofignificata diftinguens,oftendif,Semen ^ngenituram (ipfe j^vhà appellat) effe principium à

à quo^fiant,qujEcxfeminegenerantur. Semen aufem ßueö‘7r/^^4(«cfle,quod vtrunque principium maris amp;nbsp;fœrninæ obtineat : vtfemina plantarum habent ac a' nimabum^in quibus fexus non c/ï diftindus . Hoc modo appellatum fernen air eße velut xvtj/^ia. quoi dam,auf animaLEtpIantarum quidem fernen doter xuttf^a redius vocari, quodvtrunque principium pof-/idcat.-animalium veto,inquibusièxusdißindus cd, ,2lt;if^ putat mdius.'appcJlari. Poßmodum feminis aefrudus dißcrennäponitrac frudum eße drei t alias cffectum, fernen auremairus effedorem, Vnamigi* mr candemq; rem amp;nbsp;fernen vocari pofle amp;nbsp;fradum, dmerfa ramen rarionc. Demum quid fernen fitinqui-rit,ex partium omnium diuifionc.Inuettigat aaténott cuiuftibet rd fernen,fed animalium tantffqiiod repte hen fore obferuare decuit.Erenim fernen plantarü de-clarauirnó ßmpliciter effe^f^ffed potins xvrfiaxom nbsp;nbsp;Î

non comemorem,quæin vaporarijs fxpenntneroher bamemitrcr€VJdemns,rtalloaccidenrecxtrinfècùsa' '• I limento) frumenta Engulis propè annis aligui vident f in horreisgermina gramenq^ proferre inads criant poffefforibus:tanturu.abeff vtnutrimentum aliquod cis fuppeditenr.AIia eff ratio fèminisaaimaliû,in gui-bus fexus eff diferime.Non enimpoteff hoc ablgffdo nea materia gen eraremee fine hoc pored materia qua turn uis apta cocinne mou eri. Cogitarc igitur debebat reprehenfor,Ariffotelem in loco ab ip fo ciratonon cu jusuis rd,fedanimalium feminis deffriptioncm dun-taxatinueftigauilfc actradidilfc Quippephntamm fe

Hit ^^ ^“^u^us confbrmatus amp;nbsp;pars quxdam:qua; vi-^iisf?^*^''*^'^''^*^^’^^”^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;planta,cuius eftfru-

j^ '^od talenon eft,etfi ex eo planta fiat,fernen ta-i Ptoprie nullo iure appcllari poteft.Omnes enim jjj 'nes fernen ab alijspnnciptjs,ex quibus copulatis ^^W fit,difcreueriint, A ferendo nominatum eft fe-ho ^^^^ ’^^® ^^ corpus fignificat,quodpotêtiaidem cfj j’^^’^®^’9uo^liWu£laducft,cuius eft fruftus aut ju . Taleporrófieri nonpoteft,quod nccali nee ; J^'^'poteft.Semen igiturnon eft,quodnutririauge 1 Pof '^^^^^ “^^ folaviuentia turnaugeri turn nutriri lè«?’'^’^*Pfætcr hæc fernen aliquis vocet id,ex quo, j Muo aliquidfit,is abutitur nomine,amp;vocemcer-(ii5^^®^’^‘S“ificationis ambiguam efficit.Quarecor

’ tçr ^^''l^'ïi eft fernen,à corpore viuente perfedoqi ^^^inb deß^^ ^( t'’^^“®^ c^i®’ P^'^5 eæ5 propriè non fir,facultatë P^‘®t Ha ^’^ftfrft f^^^ gcnerandi,quale illud eft,a quo buj^^iin defumptumq; fuit.Hoc corpus in animali p/^. .^trementum vtile alimenti vtills:in plantis

'^ acdicitur,autinfrudu conditum tó ^®''‘quot;^riT^ab Aridordeomnia diligenter fint ex L ^'^^viderequifque potent, quicum attentione (j^^^PMofophifcriptalegitac intellcxit,iniuftè cum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

iu^^nouasAriftarchus. Quædedefinirionum legi- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

tjj.‘^gatidem reprebenfor, nimis probat, eum lam Pffj'J’hac parte rudern,quàm fuit præceptor dus im-r^ '’’artiura libpralium omnium.Nec mirum mihi Itoii ’^^^^^'^’ptionesbonas reprchendant,qui ar-k ®5*‘^amdamnant,amp; Pracdicamentoium diftin-lcs,j^''^'^**^“P.^'''’®bfubftantias,quaIitates,qu«antita-Vn ^’‘P*^^™^confundunt.Scd reuertorad iftitu-K' °^®®dcre prqpofitum crat, principiarcrum IL ^nafcÈntium,quxeunqîvclin demenris vd in

I^Î EX AS Tl DISPUTAT. . lov’d iure vel cö(uctudincnuncuparipoflc.r’’^ modo igitur ex principtjs illis fpótè orientia pern^ tur?ER, Dicercatqueintclligere alindnonpofln'^^ ’ quam quodfcimus,Deum increarionc,cöexclcm tis mifti nalci mandaret.fimul quoq; aptitudineK culratem cifdem dediffe, vt ex certo modo eertaq,' ter fc proportionemiftis à definito agente certus g^' ' neraretur effedus. Nunquam enim obliuifcihiiios® porter,rem candem ad efficientes caufas diuer(asrlt;^' laram diuerffimas inducreformas amp;nbsp;Ipccies. QilTF panis,exempli gratia, idë exiftens, aliter ab aqua S f^ gore,aliter ab igné velcalore afficitur.Nec eoden’ *’’‘’ do à colore quoins mutatur, fed aliter à ealore ig”^ amp;nbsp;aliter ab animalis ealore patitur. Nee fimilitcrn’“' tat calorcanis,equi,camcli, ftruthionis, hominis, meftum panem.Imó veró alirer eundem concoquufl homines,nö modo diuerfi,verùm etiam ijdé,prout''^, agri funt ac fenes,vel fani ac iuaenes.Ex quo perfpi^quot;^ fatis percipi potcft,quomodo intel ligendum fiM“*’ Philofophi dicunt, formam potêtia eflc in matetM,^^ potentiatna- ^ 3b agête determinato ex eadë cduci.Eft.n iH^P^^” t^ri^ lt;td for- tia iuffiis Dei, per quë materia pro diuinadiipn''f“’ **** quid, nbsp;nbsp;neidonca eft,vt ab efficiente,nö quolibet.fedd^quot;!’^^^

amp; certo altera ta amp;nbsp;tranfmutata certam lgt;^ ^^^^^quot;^'f^ç, tä fufcipiatformam.qualêabagcntealin^^f^''^^^ , ceptura non fuifler.Sicpanisab animalisca^^'-*'quot;^^ ' lum,ac deinde in fanguinc verti pored, abign^anta' Kus rei calore fic permutari nullo pado naUaqjVipored. Ergo non præexiftit adu forma inducendain fuo' iedo:fcd habilitas incft,vr ab agëte tali muTatajtalior-netur forma: abalioalrerara aliam quoqjinduatfpf-eicm:idq; propter legem àDco rebus omnibus impo-fira. Vna igitur cademq; materia habilis cd omniteni' porc, vt plané difcrepantes recipiat formas pro vario ageP'

caufarumoccurfu, vt de pane didu iam fuit; Wmul aptiis eft in ventre animalis in chylum traf-^5fi,amp;inigneincineresfolui. Hxcprincepscaufa C“’‘'lt;*lt;lt;^^ Wdinaliquibusvidemuscopiofam bilem,inalijs ^^*' ''‘tipituitaman alijs laudabilis Qnguinis multitudi ^^71« 5'’’«quouis^oblatocibo cumulari.Etfi.n.cibialiqui ’^1^'^^^ 7 jf^jin probum fanguinc verti folent ac poflunt: ’'ys tarnen quibufdä in alios quofdam fuccos träf-b?''f^\’^^P°^^* ^^™ breuiter quide,attamen aperte “Wide,vt arbitror,quid propriè nominarint feme

|, ’‘‘doniniutcmporum.Oftendi quoq; feminafpo-Pronafeentium anunalium amp;nbsp;plantarum non conti laß *” Clementis tanquä in ciftis aut cellulis qui-IiAt ^^^^^ordinatione Dei ineffe miftis elemêtis ( '‘‘tatem à certis agentib.certo modo paiienti.Hac L \witatem liber fernen appellate, is norit fe no verborü fignificationes abfq$ neceffi* ^3rc fp'■^’^°4’ paddo res vel infcitè vel impie ohfeu Îtür • ^“”’ fctnc,fcribit alicubi Scaliger,cfiepro '^tat^n'^^'^'^^* P’'°Pf^'^^^ quód è fimobubulo pro-.). ' ^od vltimo loco quærebas,non valde laboro «i V\''^' Hocenim vfuuenit authori ,quód om-H^i* . *^”cndcntibus accidere neceffe eft: vt amp;nbsp;,ji^''ftitate ;amp;cum proprijs hyporheßbus iarpenn» ^ijj^P^Snet. Quiequid de ièmine,quodamareia tdiij*f®®**^® *nncKur,crcdidcrit,d€illo,cxquo m’'^'^^*”^^ ’^^*^^’’* cogitur,ipfum abinteritu ani-. ^ia^ ^^’^^ ‘^’^'ö^'-ito ad diuerforium feu eellam ^uo f^'^”* ’ ^'^^“c ibi tempus digeftum expedare, 'iuisquot;^'^^^ P*^®^^^^^ ’“ fcenam . Quód etfitùm Di-Hf ’f'” rationis noftrae veriffimis argumentislic 5ii|lil- ^’^“®’^^ contrarium fentire falua picrate S ’'’*^•”5® pigebit tarnen pluribus abfurditatem ^ ttilulfiirims phantafiae patefacere : fiquidem

non ingrahun tibi fit plura audire. FVRN. Audiam limp rineipijf benterpræfertim cum nö fruftramonuerunt vetcres, wuUuiiudjpo yj. jjj principes confiderandis nulla diligentia putetur nenium. niniiaHis emm vel rede poütis.vel aptè firmeq; rcfu-tatis,neceflariuin prorfus eft.quæcx hiscondufafunti vel firma remanere,vel penitas corruerefVR Ealfita-tem opinionis hoe etia probat,quód non pofluntwo-dum progrefsionisfeminum explicate. Cóftatexantè didis,eos in fingulis rernm ordinib. qua clcmcntorü finu fouentur,fernen,fine fpecicm,fiueprincipiü vitale, fiuc naturaradicalefHisenimdcalijspraetcrcamul-tis appeUationibus nominant ) pon ere vnam :.amp;eani

que infidentë.Quod ob id hic repeto,vt ne pute^hanc potentiamfeunaturam abfq;corporefubfiftcntcniio ftar Platonicarum idcarü materix impertiri. Non pof funt hocPlatonicorum fomnioiuuari, nifi extratoP edpeoro pas om.nefiibfifterefatcätnr.Acnec fiequidemiuua* runt a « fis buntnrPlatonamqj amp;nbsp;cius fedatoresomnesconftan ter aiïerunt,corporum Elenientaprinja^efle coflnmi^ totius naturæ quatuor ilia jcorporaüm.plicia,;ignf®gt; Aquam,Aerem,Tcrram,Materixconcinnèpra?pawtï amp;; ex dementis conuenienter miftæ fonnani con^n nicad ab idea exiftimant: Materiatant amp;nbsp;corp^^^' ri non indicant,Scd hæ.c opinio abundè conl^^^^^*’^ ab AriftotelcJVR-Ego tanië video,omneSjäüt feilem plerofqfPhilofophos amp;nbsp;Theologos,eti3m hodie col-locate Ideas in mëte Diuina:iuxta,quas hic mundus amp;nbsp;fadus fit ex nihilo,amp;,nunc quoquc-gubcmctiiràDco ER. Difputatio hxc de ideis adprje'fent.em locum non pertinet.Hoc folü dicam,infcitè faccre, quiDeum fiC Deu! ai rfgm^^C”*^ ‘^P'^^ habere imaginib. amp;ideis,quomodo nos dum «o/j fgrt ihomines opus habemus. Hoc efi infinitum finite idets. terminateamp;.inëfurare:aut intclligêtianiDcinoflnin genij

S^nij modulo metiri Ipfemet eft omnium idea amp;nbsp;exem fence in aftionibus fuis cogitur exemplaria infpcûa f^inftarhominumiquinoticiam fuam è fenfibilibus hauriunt. Thcologinon hoc dicunt,ideas inDeoexi-ftentesre vcra in materiatis rebus inefic/fed exempla-tnfolûmodo opcru diuinoruexiftcrcaiunt. Sanèædi-f'wtoris idea, fecundu quam domum ædifteat, non fit

Pitsdomus,(ed exemplum permanet,ad cuius fimilitu ’linemdonaum exprimcre conatus fuit. Nos hie difee-

^quibus re vera conftant.Evgo fernen in quolibet fpc yevdeftvnicum,vel tot funt numero,quotin quaq; ' ‘Ptcieinueniuntur indiiudua. Hoefi affirmetur,nulla Res omnrs , ^'^'dgeneratiovel corruptio,fed immortalia fie con- permunent i f^inturoMmiaindiuidua,quemadmodumhomincs wnmoruks 1 ''^iwarimmortalcs. Sic non tantum fpecies rerum, I Y'^'^’^ctianafpecierum indiuiduaabinterituvindica« I UH ^°'^ enim corrumpuntur aut mutantur femi-\ nbsp;nbsp;’ ^‘Hnitis temporibus corpora induûnt,ôc in fcc-

1 quot;^'quot;^^ûr•.mox aftuabfoluto,depofitavefte,ad pri-1 /‘^^iiuiniasquc fe recipiunthofpitium.fn femine, «

1 5“?’'tgt;vita,poteftas,elfcntia,rcientia,ftatus, Sc huiuf « j ^’^yigentfmcorporibus mortes, infirraitates, defe- « I ^Aftanti«,imagines,opinione6,motus, amp;nbsp;turbulen «« ^^onfuGones comprehenduntur. Qux noua indies « ^^videntur,in femine antea delitefcunt ,meliorique « htuGun. Q^xhic corrumpidicuntur,nonfeftinat « ^'^onEnSjfeddeftinatismuneribus abfolutis adfon-« ^^hosreeurrunt.Kccidiuis generationibus, conftan- “ Pu^'^''’^’ ''^^^'-'^^'^'^entaponunt, fe vitah vegetaque r c- « ,?hdelituiffe,non exmortuisfontibustemerario « i Q?'’^®'’’^^®®o^ttm,quaTitatum,congtcffu,prodq(fc. «

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex recttatisintelligit.resomnes immortal es quot;

effentia, ftatus nullus eftän quibus hxc omnia infant, in omnia fecula perdurant. Vt ergo corpus hominis diffbluitur,anima remanet, ita fingulorura Afinorum vita, eflentia, poteftas, corrupto corpore, ad diuerfo Apnidfud rimi-j fnum reuertitur. Tantö porró fdiciores funt a-faritctli/e finihominibus, iuxta nouos iftos Pythagoras, quanto ^ttdiuiduis homimbus antiquiores, SemiBaeai® multiife^u ^^ i^aitiö fa ft a funt : animte noftræ tune eflentia; cap? I« nobw/wt ^tnt initium,cum in vtcro conformamur.Ergoautcu-antuMo. luslibet indiuidui pars optima perennis cft ac perpc-* ra, tua,aut non latent omnium indiuiduorum feminam Vn« cKi«/-dementis diftinfta. Vnumigitureft lemen in quoi? «M I^eciei bet genere feu fpecie. Sed qua ratione ex vno fcniini fernen fît tot numero indiuidua efficiemus? Nonpofluntfinga-unicum. Ja ex toto illo conftarc.Sic enim res vna, eflet non vna, fedpropemodum infinita:amp;corporeafubftantiavoa in locis fermé infinitisvnoeodemqitemporeadurf' pcriretnr tota:quo nihil monftrofius amp;nbsp;falfius excogi' tari poteft.Taceo, quódomniavniusfpecieiindiuidua ciufdcm omninó ingcnî|,naturæ,conditionis eifeopot teret:vt quac ex vno coderaq; praceiié compofita gc^-rataq; effent femineac materia.Equidem ijdcin illdcti bunt.feminainfallibilifcictia indrufta effe.Quare corpus fibi aptum abfqj crrorefemperconffrueuf’^^ eflicitur,necin natura nee in corpore difcrim^ aUq effe poffe.Sequitur igitur,vt fernen hoc vnumdiüwiüi , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, camus, atq; ex (ingulis portionibus fingulaindiuidua

nafci imaginemur.Sedquam non poffit hoc fieri,facile cft intcUedu. Cum enim plurimarum rcrura indiuidua '' fint per totum orbem habitatum difperfa,omnibus in locis orianturamp;intercant, corpus hoc feminisintetu mundu diffundioportcret. Et cum infinitç fermé tales fint fpccieSjinnumcrabiliafuturafint corporatotâfin c ula terra attibientia.(Hanc enim vt tangaut omnia cft

»tsf ' ”*’ ^^quot;^ *’”^’'^ terra amp;nbsp;in fuperficie terra: om-L ^ï^ g^ûcrationcsperfcdorûmiftorû pe-rficiâtur.) ^^^autquo pa^loabfq; mut na corpora penetratioiic jo/l^S®'^^ potuiffctjillis dcclarandü relinquemus.qui

^^æ^ mÔftra,quç oppugnare coginiur, I^ ^ngcredidicerüt.Sufficit nobis demöftrauiffe, nul $. *‘®®*'^ïvcrifimilitudincitnpias iftas nugas defen-f Wariuc pofleF VR Non eftncccfle.vtindiuidua fen^''^^ ^^'^^*^‘'^^5 ^^^ clcracntorö Abyflis latentibus 'icn^'^'''^^'''^®^^*^’“ ciaimjicut omnib.momentis vfu-pl^ ’^c oculis noftris cernimus, à femine in animali vel lof^^^®^*^^*® P^®P®S®“’ ^*^ qtnd aliud docuerut Phi-tftdï .^^^^‘lici omnesjn hunc diem vfq;? E Ringes »lin ’^”*”^iötcr nos amp;nbsp;Paracelficos. Nos.n.dicimus fe SemindM] iiü,ï^'^^®’^ü *ndiuiduorunacxfcmincnalcentiura,itt funtaHu in ^.^i^us amp;nbsp;plantis contineri: adu in dementis tan- elements. i®^^'’^?^ vel theca latere conftanternegamus.Quin ^Kajj’?? Meimus,fcrainaplantarüamp;animalium,priuf-Vjjl Jpipfisgenerata fuiüent,nullibi in tota hac rcru t{j ‘‘'fate adulatuiflc au t ex titille. Dicimus praete-Hcin '^^'^ ®“^ planta corrupta,totam eius fubftantia ^ ^'^^quot;^'^ ’'^’' ffffturæ animalis nihil fuperfit, ex quo i* Poft **'*“'^^ *^^ renafci poflit, quomodo ex femine ifti Hj^^P^^^am periodum renafei aiunt. Quamobrem

animali mortuo quiequam eius re-Sf^ P'^æ^^’‘ materiam ex communibus Mundi ele-%*^^®?S®5tatani. At ParacelGci mortuo animali, Ptiuj^^'^^Ï’ vifibilibus dementis,lemen,ex quo natum *^*a™5^ ^“crat,ad priftinam fuam habitationem ^Vft ‘^5^“^' Ex q o abfurdum aliud confequitur. „•., * . Cajj] ^ódnam id eft? E R. Dicam. At priufquam di- „^ ^ j^^® O»eot’ p ’■®™®”®’^® volo-» cx hoc fortafsè funda-„„^(4j ^^ pitï ° ^^’f^cclfum alibi affirmamffe , nullum effe nobis poß.

fed in poteftatenoftrafituniclïe,vitamquamdiuvolii mus,fcilicet ad fincm niundi vfque, protrahédi. Quod ctfi cftmanifcftum mendacium toti répugnas rerum Naturae, facrisqueliteris, vt vel ex vnico decimofepti-Ador.cap.liquear,tarnen his propeniodum eft tollera-bilius.Nihilccrtè magis cftmirabile, ft hominumifto-rum ingenia fpcâ:emus,quàm quód fimpliciteromnes Afinos, verbi gratia,immortales decreuerunt. Etenim Apniont- Afinus ex femine Afini gencratur. Qiixroigitur,num nesimmor- fernen hoc, quo Afinus generat.idem illudfemcn cfle talesfunt- opïneris,ex quo ipfe procreatus fuit? F VR. Non puto.

Nam fi vita, poteftas, anima, feientia, in femine omnis inhabitatgt;quï viuere poftet Afinus, vita cum feminea-miira?Et cum vnus faepenumero Afinus multos pullos generet,fa£:piulculè vitam animamque perderetideni: quaeomniafuntimpoffibilia.E R.Redècolligis.Senicn igirur,quo generat,aliud eft ab illo, ex quo generatusi* pfe prins fuerat.Quód fideinde hic etiam generer,alio rurfus feminegenerat, quam eo, ex quoformatuslpfo fuit. Ratio eademin confequentibus omnibus fernem tun. EV R. Sieprorfus habenSciendum tarnen Cuje-minis corpus eadem virtute perfufum efte,quo parentis fernen inflrudum fuerat. E R. Nifi eadem fpebefa-cultatepraeditum eflet,idem fpecienon genetaree^f^' vero eadem ipecie infit m vtroque feminevift^SjCi* dem tarnen numeronon eft in vtroque. Sedquewad-modum anima fpecie eadem eft tua m ca que, numero dux funt,fic infemine rcs habet. (Non enimaudebunt vnamvirtutem numero in omnibusfic ponere,quo-modo Auerroes vnum numero intcllcdumin candis hominibus finxit.) Perfpicuum magis crit quod dico,fi confideres quantum in omnibus fpeciebusindiuidua interfe différant» Sunt alia alqs alacriora,animofio-ra,doeiliora,laborum patienriora, faniora,maiora,amp;c.

(j ’■.'^^P^ötia hæc non proficifcitur à virtute vitali feu Q ®ca feminis, fed à facultate indiuidui procedit. ^odrea non tam funt ambo femina parentis amp;filtj k??®ro vnuin, quàni non funt homo vnus numero J 'PPus amp;nbsp;Petrus.Et necontinuatione quidem vnum ^^Poffunt, cum fint fpacqs locisque dillinda. F V K diladhuc abfurdi video. ER. Cuiuslibet indiuidui ^^eda radicalis,Semë,Balfamum,prima materia, aut J Oßiodocunq; appellate Paracelficis placuit, corru-^'^dementis communibus remanet in fua materia, j. ^'^dementoru capacitatem reucriitur,vt meliore fe 5’®tcqueibidem vita fruatur. Ergo necefleeft fateri, i ‘^teteinterrafeminaAfinorumimmortalia, quot . ®''^to mundo Afinivixerunt,amp; quot adfinem vlq; ^'^tifunt. Replebitur proindc mundus tandem Afi Mundut a-, ' ƒ leminetotus (corpus enim eft,atque locum occu ß^^^^ ß”'^ ^^vix aliud prêter afinos generari poflit. Quod de ^^ ^^ß^^^ tac ^^^5 omnibus accipiendum eft. Nam Pa-1^1- 'dpalam fcribitlibr02.adAthen.tcxt.il. cumPhi « f.p^P^iapugnarCjfi flofculi ponanturxternitatecare- « p duenim pereant, in congregatione tarnenommü « jï dcfumcomparituros.Nihil enim,inquit,in magno lt;j J«erio creatum eft, quod non fit habiturum imagi- ^ d extra ætherera.Dcindc text.i7.haec habentur. Ar» a ’quot;•mreturnincorruptum eft,quodnö cxfpiritu,fcd « 1 natura inteUigitur : hac ratione, quod poft morta- « ^uitur fempiternum.Quando enim inlcnfibilc pc- lt;* hb’^^^^*^^* niortale.ncc eft quiequam fupraterram ,j ^nis fluxis rebus, quod poft fe non relin quat aeternCi. lt;lt;nbsp;^nniam poft finem creatorum omnium, conucniët, „ lif.'^*^®* Huius generis monftra alibi quoque repe-« /•flu« tranferiberepropterfaftidium amp;impietatem quot;nbsp;'’npoflum.Nec dubium eft,quin difcipuli idem volue d,vtcunquc alijs quodammodo verbis Magiftri fen-

tentiamproponcre ftudnerint. FVR Chimera: i Ai ab inipictarc non aliens hue non pernncnr.Ifaq; libentcr omitto.Hocniagtscupioimaginationeconcipercpof fe.qualena corpus iUud fir,in quo virtus fcminalis primo ineft.ERjmprudenter fcceris, fi (upefftifio/cquar-PaMade *^^®’9“odinuenirinequit. Recordor nunc tempeffinc Pttte[gt;riin9 ^^P^^^’^t’ii^omnq/cu improbi inëdacq#qiiödIib:9.Ar chid.de primo Ente Icgi. Quod quia nonihii fcruit Je-Pm primu ^^^^æ tuo,non grauabor rcferre.VocatautcmEnspri quid Parlt;( ■“^^m,compofitumimperfelt;^umincorporeuin;quo‘i edfo. deftinatu firperfeftioni. Auri Ens primfi dicithquor^ ' ^{^^*^^^dum denfarum in duritiem auri.-exquo daHj^ f^cöijcerc oportet.Ne miretur Philo/bph us,inqiiif, qua-^do ex terra,ex quaherba nafeirura eft,rilius hcrbxvii^^^ dicimus, priufquä. materia das in corpuscoi-

*’. .^^^^^^*5’ ^f-Hinc vfauenit vt^cùni virtasprimii^quot; ^^^^^^^^^^'■^^^inclaCa, forma dufdem ilhashcrbxni' quot;fcatarabfqaeomni terra. Et cam 3doleait,tam£(^^ »coaformata ücüt,ac üprxdita corpore effet,corporis ■^^men expers eA:proptereaquód terrx Uquoreoircr. ’^ ^^k^^^ ^^^^^^^ ^^ oHad, quàm vifarn fea fpcürumfci^ » vmbra(inQ:ac fumi,qui formx fabfiantiaiis imagioom ”peprxfcntat,etiamE tangineqaeat) qax digiroinüro-** cum iteram conteri potefi. In ijs,qax fic ui(^^‘‘^^ ^^ntmetarEns primum [integram, omnicam pcdc' » dione, qax ex terra enatis ineA. Qaare ei pri®o f^Entcauri pallalat aarum captiaaml,taäüireprxfea-»tans aqaam cradam.dcc. Siaehoeprimum Ens (e-men ^erd nafcendx, fiae prima materia, Eue aliud, hoc certè intcUigis, oportere te detaUbas vmbrisco-gitare, cam Paracclüca iegis. Quid hic non edfai-fym,mentitum,amp;portentofum ? Ex terra,inquir, fcruari poffant vices omnes herbx nondum narx. Quid ergo e/Scirfubllantialis tranïmarario.^Ego pro-prietatcf

f joutesrcrum putaui nullibi cogitari po{lc,ncdum üfubfiftere,quamin fubiccto lüo. Sienim poffent ‘wexiftere,non effent propriæ. Non poteft Magne-f'^virtus effe in fubiedo alieno Jcd in folo Magne-Perfedo ineft. Certèfucco terrae,antequam inla-^^fubftantiam permutatus fit,fruftra 11e vti co-^Muomodopoft concretionem vtêris. Quisprx^ 'fParacelfum dubitat,quin ex fubftantiarü immuta-. *'^)nousque forma: adeptione res quxlibet fimul ^quot;oque nouasacquirat vires ? Quo porróingcnioaut yUrte virtus corporea vitro abfque materia include

, ■ Quoinodo deinde corporis expers ifta virtus in 1^ ‘'^ïvifibilcm forma conuertitur?Vnde quæfo auge j^^tifta virtusrPlantæ omnes in terra exilia initia ha-j^^c radices primü agunt: per quas alimentü at tra* j^^^iquopaulatim incremëtaaccipiunt. Aliter cum

1 Miter neq; nata fit vnquâ aut nafci poffit vlla pla-«^'‘Oiodo in vitro fiibitó totaeius forma amp;nbsp;figura pjf ^^’f'itudinc apparebit?aut fi fenfim incremeta ca- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

0 /*cefouetur amp;crefcit ,vnde nutrimentu attrahit? K potent tägi, digitis fricari,amp; in fuccu folui fpecies 1 *® igoincorporea?Ob id talia impius tenebrio tra-Jj’^tfuis difcipulis ex incorporels corpora fieri per-oës bene eóffitutas artes,omnesq; fa j-^Dco eiusq; opificio fentëtias labefaftaret, om* ÿ. ^oiq;pietatëeucrteret.ln eodëlocorationëimpu ^Msjilius mëdacij,cuius in multis librorü fuorü lo-'''entionëfecit,reddcrc conatur,cur feihifpidæ aut-l^j^^ïrefafta cutis quotannis pênas renouer per mul* ». ^os.Quç,malû,infaniatâta eft,qua cü hums im* • °0tfatcc0pararipoffit'Scd audicausa.Amcula hæc, YaMa ^e j.^'wtiViuit ex primis herbarü Entib. Si,cur non viuen ij^i^atui.. ^S^uewur pennç inter co§cs,rçfpondet^id€Q Ôçrî. tuia-^

quia non poflint vires fuas præfente vita exercerc prima Entia: amp;proindein mortuadcniuniouiciila,quid poffint declararc. Hæc obiter,vt aliqua ex parte ienii-nis corpus,amp; primainremua materianaParacclficain imaginatione conaprehendere addifeas facilius.F V R-Legi hæc eadë:fed mihi ob id fortaffè excidcrant,quód fabulofa ede putaui, arque ideo ncglexi. Scio ego,qui multas propter venuftatena coloruna pelles tales ferua uit,Is mihi 1 an etc iurauit fceleratuna ede naendacium: quoddehac reParacelfus blaterauiirct. NupcriafcrF ptore Paraceldco non fine adnairatione vidieandem fabulam rideri. Soient enina idi homines etiamfputa excrenaentaque Magiftri fui lingere/quod cgonunqu^ faccre volui. Nam vt multaprobaueriua non proban-da,omnia ramen laudarc nee potui laccdcbui. Verùm ^^^. nbsp;nbsp;„ præftat,vt his ncglcctis propofitum vrgeamus.E RPtt'

latent ^ ipicuè declarauifcmina melemcntis larentia nonpol' lemètis abf ^^ ‘^hlquc corpore ibi larere. Mox corpus hoc non pof-^uecorpo. ^^ vnum amp;nbsp;totuna ede in omnibus indinidnisdocui-j.f. Deinde neque tot in qualibet fpecie didinda femin^ poni pode, quot in ca infunt indiuidua, commondra-ui. Demum neque vnicum corpus tot indiuiduispro-creandis fufficercjfi fingula ex parte aliquanafciporen tur,odendi. Qu,idigiturnunclupered, aliudqw'” ^“^ concludamus,laaeras ede fabulas impiasqu^^'-'S^^’ (Quód enina Sacrisliteris répugnent, claritfiïW*^^®®* ftraui) quæcunque de feminibuslaifce déblatérant?

F V R.Quid fi dicamus corpus illud feminale non effe necedario exporreefum in terrç partes,fedcxiguum amp;nbsp;tenuena ede fpiritd,qui in indiuiduis vnà cum ipforura corporibus augeaturJ Quanquam hoc etiamfortaffe dici polfit, fernen noninelie in indiuiduis vtnaateriam, fed vt opificem amp;nbsp;effeftorcm. E R- Extenditur neceffa no ad omnes partes terræ,in quibus canes vel afini, exempli

Àfi?P^ g’^®^'‘''’Scncrantur. Nifi cnim ibi fif,vbi initur ^^*^“^ gencrabiturïFVR, ^ît pn^^°^‘’®'^ oberem cris proccdit,fcdabAfinoma Wf ’ ^^^ ^’^’’^ confutatum eft-Aut cnim idem il-’liu^^^^*^ P'^°^^'”^^’’ Annus,cxquoipfeconftabat,aut (luit ’^'^ puffern illius aliquam. Primum affirmari ne-lt;lcf ^^^P^^*quot; caufas fuprà expofitas. Aliud non poteft Canr'^^^”^^’'^’^^”^ “®” in Àiinis, fed in Elemêtomm J 's afleruentur femina ftatis temporibus ad gênera fün'r'^ P’’®^®®ufâ.Pars non porcrit efle. Cito cnim fc tuff ^’”^’^®C ^^ , vita,eflcntiaquc tota fpoliarct coi-Eii/'^.^^'^bore.Gallis, paflerculis,alijsquc falaciori-ttgt;tv **”^^*bus,adco4ucfpurcis hominibus quid fi* ji^’^Annon cadcmdifficultas teprcmit?ER.Mini-jj^S^ntmm. Nee eget res explicationc ampliorc. Su-• ^ ‘’’'’’que fatis eft deelarata: idque non femel tantu. ' 4^P®tcft fubftantia corporea,quâ in fingulis mdiui /Duj^uam admodum efle oportet,fi ParaceIfo credi , ju£ ’‘'ou cito confumi ,fi quotidie pars aliqua ab ea ^I /’’ür.Sedquopado corruptocorpore Afini ferne ( ,f’”entiAbylTumreuertetur,fipergenerationem / te/'^'^^”^ partibus tam multis priuatum fit ? Quic-Po \'’'^’’^are coneris,fateri tamë fempercogcris,cor-. ’’Hafeminaliainomnes terrasextenfaefle-Neque (^ '’’augcri,nutriri,minui corpus immortale. Quæ- Qt^equU j^’''lüecnim corpora alimento indigent,augentur, «duMref/i» Vtiam corrumpu ntur. Vnde vero al er 5- gctur, au

^.•‘‘fimilinequeunt.vtquodnon adfic. Adifllmili‘^^’’TKwpj-quot;SiCuminftrumentiscareant, quibus præparetur ^**‘’

Qf ®qi’aturaliniëtum:quibusq} fimile àdiffimilifc 'fernen vt materiam ncgas inefle . '“’Sdementa elfe ncgas.Ncc aliud nos contendi-, J'^uain dementa non eflecorporum,quæpro ele-1 quot;quot;'is Paracdfici nobis obtrudere volunt. De virtute

Virtutefor ß^^ caufa formatrice nunc non agimus:quam poft co-Wi^tcan jji-m^ orbem hunc nullus inter clementa corporu^ üuam pro ^onnumerauit, nififi forte aliquisaliquandolic inla-hemento n^riquomodo Paracclfici infamunt : quod tarnen vix pofuit. puto accidiffe.FVR.Imó difcipulorum cius quidam (cri bunt, Paracelfum non effe authorem trium illorü prin-cipiorum ,fedFurnarios quofdam Philofophos antd-pfum inuenifre.ER.Scio fcribi:quamvcrè,ipfi vidcrint AnFärMel Ego fanè multos Icgihorum fufflatorum libros,atq;dc fm author metallorum dementis varié eos (entire animaduertK pttrium il omnium miftorqm corporum elementa non vid^'’ lorum prin eis triailla Par acclficaftatui. Et quid erat opus aurü^^ âpiorum . argentum folum exmetallis ignobilioribus producers volcntibus folicitè aliorum corporum demetainqu'' rere?Sanè qui inter illosiudicij aliquid habuerunt/^''’ fefli funt libéré,aliam eflématcriam proxima metalig rum,amp; aliam rurfus aliarum rerum:nec effe caufantY lam,curmetalla longius rcfoluantur,quamvfq;adc0' nluncm metallorum materram,non ad communetC' rum aliarum omnium.Sed fac etiam illos itadeftpui«^’ Vf contra fenfum, contra rationem, contra onww® dodorumconfenfionem, contra dcnique Sacras üt^; ras, dementa vulgaria ex tribus illis conflata opin^^* fuerint,nunquam tarnen tam immaniter dclira^'^^^ tirtutemvitalem.fiueformatricem inter deo’^f^ porumcollocarcnt. FV. Manifeftè iam video

minibusin abyflb incorporcorü elementoruinlatenti-bus phantafiam. Quare ad alia defcendamus. ER Præ' terlemina,indementorum thefauris amp;nbsp;reccptacuüs principia corporü,amp; dementorum frudus latere corn feruariq; contendunt.Dehis vbi pauca quxdamonuc-rö,ad confequentia properabimus. Creteriim de tribus illis corporu principes,fde videl.fulfure,amp; hydrargyro,

^'''icopiofeiain antè egimus,paucisnos hicexpcdie-^^'Ûixiinus autem principia ilia ncc ratione,nec fen-Meccruditonmi teftimonio,ncc modoalio vUo com pwbari polTc.Equidem rationcm nullam protulcrunr, Vi« tribus illis con ftare corpora oftenderent. Nos^^ j’^'J^**^** •kontradcinonftrauimus corpora priora amp;nbsp;fimplicioraß'y^f^ ^f^i^ quatuor dementis nulla in hac regione mutabiliinuc iff queuta. yittSenfum allegant,promittentes nobis eorum ofte-'onemin miftorum retexione arficiofa. Qua verb hac •“parte fint temerarnamp;impudëtes,cx retro diäris per-P'«repotuifti.Quis iibi audebit hoefumere homo pu ’''^‘tSvtinflammavclacre puro diftinfte nobis inefle ”'onftretfalem,fulphur,amp; hydrargyrum? Quifquis pol ''^^tiaudebir.frontem (c pudoremq; amififle omnem quot;ûuldcclarabit.Ne in Mumia quide fua, vcl Balfamo, '^‘'luinta elfentia fperare diftinftam horum oftenfio-’^^audent: quam tarnen negate non poflunt corpus ^^mpoGtum.Qu^inimo ne acrem quidem feorfum '''^ri poffe afleuerantcr is fcribit,qui amp;nbsp;plurcs an^ °^ Chemin artem exercuit/quamalij quidam arro-^^'’f^shunc folcm afpexcrunt: amp;non multo paucio-f/5^andem cxcoluit, quam MagifterillorumParaccl-'“5vixit.Scribit autem Magiftro confentanea. Nam in Ex quintal ^f^nid.conftantcr ait,à quintaeflentias feu à vincente elfentin no '’Pfeprædeftinatum noniinat) clemenro,non poffe re- poßSttri^ ^m tria feparari. Multo minus triaillafcparabunt,lt;lt;l»4f/fwc-^“ænecxelementis quidem, corponbus minus firn- lt;•» ffp^^ Wbus feparari poffunt. Idem eodem locoiUude-”* affirmât,Ex miftisnon poffe ignem feparari,qui

■^fitignis,fed tantum corpus ficcum amp;nbsp;calidum. Ac ^'’'lt;luoq; feparatim oftendi poffe pluries negat.Quin ?P^ttefcribit,clemeta,qua; ex mifto fecreta finr,refolui '''äüadeinde nö poffe. FVR. Atramein miftisahjs de^ ®onamp;tat.ER. Q uid m iri fit, ft vi amp;nbsp;cfficacitate ignis ex

corpore mifto aJiquando fulfur,nonnunquam hydrar gyrum,plerunqj falem cöficiant? At finipiicia eflehare corpora,adeoq; dementis fimpliciora, hoe veto cd, quodpcrnegamus,amp; quod abfque improbitatcaici-cntibiisaffirmarinonpoflc aflerimus.FVR.Non mon ftrât corpora /imilia vulgari faü, fulfuri, hydragyro,/cd fimilibus viribus amp;qualitatibus prxdira.ER.Supracó* futata funt hæc omnia.common/lratumque fuir adi* ones amp;pa/Ïiones,quaicunque tribuuntfuis iJIiscon-ndis printipi/s,multóprius in dementis inefle.Quod porró commentum hoe pugnet cum dodorum o-nmium fentêria,quürum adnosmonumêtaperuenf-quis exauri,nonco^

porum omnium,criam communium totius naw^ «^c«torüin,quod à nullo faâum fufpjcot,axis^' niliimus fuir,qui Paraedfum haberet difcipuIumHoc ^^^^K^^^^”^^’ mdior fuit, Repugnareeaa- i ^^^^^^^'^^^v^rit^tiinfanüisferipta

ergo Se ratio fal{um,amp; fen fus confüum, amp;nbsp;do^orum ^^^^^itüm,amp;facrx Utaximpi^ ^^°^^^^’^°^^^^syerumcffefanushomo

in fabrica'^^^^^‘quot;^^ ^^^ ^‘^^cófujvptaduif f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qaomodo nos matena

Ioquar,in eadêdicimus- Sagt; ftr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nomin3t. amp;: ex eis clcmcntis coa

becita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iuxtaParaceHum,tria

®'iiiancs.Etcnitn quod ex corporibus concrcuit,non PMincorporeum cenferi. Falfum non minus eft. 'f'îhæc.exdementis poffe per artificiofam refolutio-’fMeliciac feorfim dcmonftrari.Vt enim materia pri ®ipctfc fubfiftcrenequit.ied cogitatione folafepa-^wiseft,(icamp; triahaecfola imaginatione feparabi-‘^ efte oportet ab elementorum forma. Elemen-'^*certcnoncontinent intra fetanquam inciftaqua-! ^tria ilia prima:fed ex ipfis miftis conftantmec . ^H aliud Paraedfo, quàm corpora ex his conflata. i . 'deftnaulto ex aliquo,vt materia,concretum efle: £x aliqut, ’ ^‘^«‘Mhocintrafe velutin finuretinerc. Sanguis ex vtexmatt * F^nc,verbi gratia, conftat,panem infeadunon con-1 nbsp;nbsp;nbsp;F VR, Qiiidfi negem tibitota ilia tria in fabri-

'^®'elementorum affumpta ; fed partem eorumali- *p“(,^y, ^''^I'adhucin fingulis aut aliquibuselementis refer- itO-ff^nt*

1 ^^icam? ER. Non fufficit dice re, verum oportet Ojnquot;'^''®^^’’^’ Oftenfum autem eft contrarium effe i 1)0 r^'^'®^’’^^’r'ftigt;c^pericntiaejac facrofando Dei ver ^^nde quid faccrent,aut cuivfui feruirent ifta tj)^^™ P”®c*P** w elcmentorum loeulis repolir , f^^^- Generationi corporum. ER. Qu,orum? 1 ®ftiuinalium, opinor. Hxcenim immortaliade-''unc. qax neceffe eftnec augcri nee minui pofte.

^®lt;lenim alitur,augetur,minuitur,id etiam diflblüi-u Alitioenimideo cft, vt, quodexhalat, reponatur. “'»ihil abir,repoli tioni locus non eft. Ergo nee nu-‘’ni locus crit. Quocirca his corporibus vfum i^tc nullum poffunr. Quorum igitur generationi Craßiora ‘''quot;'ent ? F VR N. Craftiorum iftorum ,quae vide- corfora^ tf ’^®'^S''^'us : quæqueMumiae amp;Balfami latcntis «i»« utde-^^'■quot;^^5- ERAS. Ac hxc ex dementis »««J.fx de . ^nbuscouftare Paracelfus cum omnibus fuis di- ^fi^ds co» ‘fulis affcrit,nifi ft aliudilic fenfifle probetur,qui de ^‘*”^* uu 3

ment a facit naturas incorporeas. Idem tarnen fibi contradicens aliquando ex vfitatis communibusque dementis corpora fœculenta amp;nbsp;rudia,feminmnfci-licct munimenta amp;nbsp;cortices , coagmentari docet. Quomodo in refolutione quatuor elementa mue-nirentur , fi non ex cis mifta compofita prius fuif fent? FVRN. De fruftibus elcmentorum tempus efi ,vt difleramus. Video autem nobis hic fpatiofif* fimum aperiri campum : quem fine labore amp;nbsp;rædio non perluftrabimus,nifi compendio vtamur.ERA. Non explorabimus omnes angulos, fpinera, fpecus, amp;nbsp;lacunas fœtidas : ne ex putorc moibum contra-hamus,tantum pidos amp;nbsp;fomniatos fructus aeflorcs inipiciemus : vt propter admirarionem fidionum fr ftidij minus fentiamus. Concedimus amp;nbsp;nos clcroff-D^tren/w tafuos proferre frudus. Scd inter nos amp;nbsp;ParaccHilt;’' opmionm« pinioncm longé diuerfiflimaeftratio. Noseniuiin-declemêto- fra terram multagenerari feimus: in aqua pifecs vi-nmfruâi uere intclligimus ac videmus: extra terram plantas ^»t. amp;nbsp;animalia extare nouimus : at omnia hæc ex clema

tis quatuormiftis conftare perfpeximus. Paracd/id autem cum fuo Pracceptorc affirmant fingiilaclemen-ta fuos quofdam producerc frudus abfque aliotquot;'” permiftione elementorum : ira vt fui fint i^/^^“^ rruHusi- cœli : fui Aeris : fui Aquæ : fui Terræ. Ercnii^ igoÇ® êquot;^- folum affirmant proferre fulmina, tonittuajp^üuias, ^‘’''^' grandines,nines,rorcs, amp;nbsp;fimilia. Aerem dicunt generate AIannam:amp; quæ huius generis alia reperiuntut.

■^^“*- Aqua folagigniripfis Metalla amp;nbsp;Metallica cumgem-Terr^. mis,lapidibus, amp;nbsp;confimilibus alijs. Terra prturit animalia, plantas ,. amp;nbsp;frudus eorum. Rcliquos vin participes frudus elcmentorum, quos videlicet fin-gulls adferibit Paracelfus, libcnter prætereo.'cumà in prima collationc,amp; pauló fupra mentionem co-

’'“nfcccrimus. Hoc folum in pracfentia prxcipnè ve-“quot;ifcire, quomodo ferninain theatrum progreffura ( ^pus ex elemento, ex cuius finu feu cauirate pro-’'PUM, induant aut vnde fumant ? Ex elemento ’''n accipiunt, fi funt naturæ incorpores amp;nbsp;inanes, j ’’Joca tantùm vacua : vt ille opinatur. Et de fe-J ’'inibus plantarum in terram proiedis vt aliquid com * ’quot;nifeantur Nouatores peflimi, de animalium ta-^fn femimbus , quscunque intra vterum foecunda ’nt tantùm, nihil confingere poterunt, Hsc c-’quot;n in matricibus elcmentorum nee funt, neefue-’quot;ntvnquam , fed in animali amp;nbsp;ab animali genera-‘fnnt: ac fui generis animalia procrearunt, pri,uf-1 Imna terram attigerint. Proinde Chimsrs funt Wffim»,qiiæcunquc de hac regarrit: adeoquein-Jna funt, qus bonus vir legat, nedum confutet. j ^^uamtalia fint, nihilominus audet affirmare, gt;\'bct mifto quatuor vulgaria elementa inefle. , ^. ®^ quatuor in refolutione apparent,fi vni-.'’’'''compofitoineft? FVRN. Rudimentadun-z^^mentorum , non autem elementa confpi-j^^it, ERA ST. Siuc rudimenta vocct,fiue e-

P °tïappcllet,noilra nihilrefert. Quippe corpo-^’’tiquæ feparari à fc inuieem, fepararaque mon-çPoffunt, ignem, aquam, aerem,terram,repre-i^tia. FVRN. In quolibet elemento ponit re-, j™tria:fed ita tarnen , vt eius dementi,in quo funt, i„ c„»^/jj j^»mfapiant. In terra enim ineft,inquir,aerter- cy„ifntis j^jgt;ïqua terrea,ignis terreus : in aqua meft terra, aUatria co ’te,(cdaquea. Sicin aere rcperiunturignis,a- tiurntwaU p^ ^''tra, aeria. Eodem modo in ignceomprehen- menta-f i^ terra,aqua, aer , ignca omnia. Hac rationc

‘‘^ excufabit, quod in planta amp;nbsp;animali quolibet ’’tuoc elcmentorum rudimenta monftrat, tamctli

ex vna terraconcrcuifleconfendat.E R Hoc agit,vtvi« dco,diligens hicParacelfi difcipuJus,vtpræceptorisin* ßniam «Sctcnicriratcni non modôinplerifqjæquct,vc Parjcelfîci rum criam in complnribus fupcrct. Hoc modo elc-cfu^^^^“/^' ™^quot;^^ fedecim habebimus, quatuor terras, rotidem Jeclm ‘^' ^S^^^f aeres,aquas.Etcuniomniaha:cfintcorporavi-libiJiafNon enim in reioJurione ieparatim fubfiftc-rc ac demonftrari poiFent, niü corpora vi/ibilia eßent) corpus autem vifibiJe iuxta ParaccIFum non fiteJe-mentum, fed Spiritus quidam inuiCibilis perdemen-Elemnta ti corpus vifibile difFuFus, triginta duo nadiFumusc-luxtapra- Icmcnta. An non improbe fecero, iifederatas hdee feptorcer nugas rcfdlcre tentauerim ? F V R N. Ne hk quf i panm2- ^‘'™ ^^'^^prxceptoris mente rccedit author,vtafgt; gimur tri- ^^’^^^ Archid.intelligipoteü, Sufpicorautem cos ginta duo. ^^'^^^'^ minus abfurdum tegerc mufitatispbraCibus.

Equidem non argumentis, fed fiagris refatanda fint, ü ficintelligiveUnt, vtverba, videaturConare fnloco ) citato cum Paraeelfus res ex quatuor dementis in' xquali menfura miftis conflarc dixifTet ( Dicit autem nbsp;nbsp;nbsp;,

apertis verbis Cubflantialiter omnia ineffe in midis) Emülque dedarafTet, qua ratione, licet contraria fint, in vna re commorentur, huiufmodi quxdam addit.

» Subflantia Nymphçxin fchabet aquamiatnec ter-r, ramenée ignem,nec aerem continet. ImónecßmiHta- nbsp;nbsp;nbsp;'

o do aliqaa inefi ficcitaris aut caliditatis.Coa^mentaüo gt;} dus efiaquafola, Q^amuis bocitahabeat,nibilonn' „ nus tria prçtcreainfuntdementa:atnon derdiquis tri „ bus funt^quximperfeûèinfünt. Quin nccadiauantur 1, abillis,necortûindchabër;vcrnm exdominatore (hoc „ enim videtarintdligerepcr,pdeflinatû)c]emëto,quod f, haie generi Crue rei dcflinaró eff, principiû originemuè }} fuScapiunr.AfoxPhilofophicadacrfariait,vteIemenrü

’?Pcllat)nô in fe habcat rcliqua tria-In his inquS,vidc-’ifParacelfus fimile quiddam diccre,lieer aliudintel-*^iflecenfenpofrit.ER.Quçmonftra nobis producis? p^f^cpie^o„, «)’tnphaeam,vt rcs alias,ex quatuor clcmcntis confia- tr^naioiutiu ”111 affirmât. Eandcm ex aquafola concreuifle afle- ^ymphxii. 'Jfireliquoruni clementorum ne fimilitudinem qui-’fniadefTe ait. Item,aq,tam in ea vincere : cetera in-^^quidemcflentialitcr,at ab vno vincente oppref-‘tencri. Item,tria effe in Nymphæa elementa præter jloamiatnon ex alqs tribus,fed ex aqua origincm ha ^c. Item,fic ineffereliqua, quomodo aqua,cm per-''quot;(^utneft acetum:aquapermanet,quamuis aquae vi-'^nonpofTitabfolute repræfentare. Qvicrncunqut ”1'11111 occultare voluerint fub iftis ambagibus, amp;nbsp;^Miàofis contradiQionibus,nihil tarnen profecc-?!■ Sihocvolunt,clementum apudnospurum nul-j^^5itiftere,fedin quolibet omnia inueniri,falfum tj^inus erit,aliam elTc terram,quae aeri permifta e '.^“’11 quæ cum aqua commiftacemitur. Ratio b^'^'icftaiiorum omnium. Sanè quodpermiftum a- cum alio mi-^^gt;non diftert à fe ipfo puro, fi naturam rei cuiuf- ßtim. nondif-p ^peftes, quantifper naturam in miftionenon ab - firt à fe ipfo, , ii'Noncnim differt melcumaqua cofufum à mcl-puro/inonßf j jneero, amp;nbsp;non mifto, modo in hydromelite natu- ‘Uteratum-J'Jniellis retinuerit. Si naturam mutauiffe ponas, pUm erit terra,fed ex miftione compofitum,aper-j^ 'icîbitur terreum : terra nominari nullo patio dc-

' Elementaitaqueplura non funr,quàm quatuor fi?^^ ®^ omnibusNee ratio folum tot cffc,non plit-ni»’'’’°'^^*‘^uitgt;fcd amp;nbsp;fenfus noftri nobis comprobä-U ’^uod maxime valere meririlTimó debet, facræ .^^nobis confirmant. F V R. quid ad id dicis,quód jlj.9'ieelemcnto fuos peeuhares amp;proprios fruftus

E X AS T l D fSErTA T. ^^^^*^*.Nunc illud dcmöftrauifle fufficiat,quscunq; dc prin-mentUHomdi

D ciptis,elementisamp;contincntibus amp;contcntis noua crl/itiJAfao- protulerunt Paracelfui,aducrfari non modoprinci-mnUfunt. PH^ rede conftitutis, intelligentix ac fcnfibusjudicio deniq; omnium erudirorum:verùm etiara repugnarc pictati,amp; facrofandoDei verbo. Quod fi rationenuP la noftra firmare polTcmus, putida ramen iUa menda-cia amp;nbsp;portétofa deliria: ideo probare nullus poflet in-telligehs,quia incredibiliter abfurdè inter fe omnia pa gnant. Quo nomine indigna fiint, quorum fufctperc-inus,velexplicationem aliquam vel confutationem-Ideo autcra dilucre quaedam verbofius volui,vt amp;nbsp;fal' fieParacclficorutn imaginationes clarivis apparcanfr amp;nbsp;de veriratc principiorü amp;nbsp;clementorurn minus dc-inceps dubitetur.Redè veteres confulucröt.vtinprio ciprjs rede ponendis nullis parceremuslaboribus-His emm concinnè apteqj eóftitutis firma necefle eft pc^; manerc,quxcunq; ex Eis ritè concluduntur. Quodu falfa effe demonftrata fint aliquorum principia/u’ fpontc coUabuntur, nemine qua trente, quaccunq; ^^^ pcreacxtruda funt. Quocircàminimè neceflanu^ eft,vt porró conemur Paracelfi deliria confutarcpo“'' quam principia cius ,quibus innituntur rcliqaa o“^ nia dogmata,futiha inani3,putida,falfa,mcnd^^^^’’ , pia cfledcclarauiraus. VeriflimeigiturdeipYv pronunciauerimus, concepit cum dolore amp;nbsp;‘7 amp;peperitiniquitatcm. FVR. Verum eftjCXCicUatos non egere amplioreconfutatione: At tardiores, intet quosmeprofiteorefle,amp;:inphilofophicisdifput3^ , nibus intra modum verfati quarunda rerum exphea-tionem vberiorem defidcrant.Quamobrem te oro,vt qux de miftione ac mifcibilibus illi prodiderunt,iigii-’ latim exponere mihi non graueris. Veruntamemquw de Quinta effentianuper aliquid didum c^» vehei^-

*lt;tfcitc velim,quid de hac fentias. Pertinct hoc ad di-Ijutationem de elcmentis: propterea quöd quintum Wntura effe dicunt. E R. In vtroq; tibi pro viribus Wficariconabor.Qjianquam decreueramapud mc quot;ninem de quinta ilia effentia difceptationem in ter-^ïmcollationë reijcere: in qua de admirabili illa Me-’‘'dnamorbos omnes percutante fermonem habebi-'®is Quii tarnen tibi placet hoe loco audire quid fen Mum exiftimem, age morem tibi geram: amp;,quan-j’“'praefentiloco conuenit,diligêter exponam.FVR-/iüituor tantum funt elcmëta, vt demöftratum eft, d^ Qj^mt^t

‘ wT'*®**’® ®^€®cntam ,quod ab Ariftotele dicitur ' um,amp;æquèinterra,acre,aqua,repcriri? Ani-41 ^^’^^’^^Pf^qiiintam vocari Eflentiam à Paracel-liik^'®^®^“™ prœdcftinatû,amp; fubftantiam rei mi-M^ctiamAïüm apud Paracclfum,tum apud difci- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■gt;

1 ^i ^ fi^ï^^c apud Ariftot. inueni.nee apud Para-^ttcnturu fpero. Etenim qui fake aliquid

■ ^æ ^miftionis elcmenta,vtplaniffimè aedilu-^th''''*/®P’^* oftendimus. Quinti elcmenti cumfa-X ^•°®^® Ariftotclcs,dwicum non demiftienis 'lt;V^*^^®Q“lt;A‘i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C^*^ enim ex quot

lif^^fimplidbxompofitus hic müdus ht quæ» ^M- ®'f®Q?o«dctur,ex quinq; Ge cöftarc,quomo-^^^^^'^æ ^'^'‘^ miftionem conftant.Nce ali-

’®t^5'»® clementum ab Anftot celebratü,qui ,,^e^„7p«'4 ^vt k?ïerra^aqua, aere ineffeas hoc ftudet im- An/foul. «o» ^nf *quot;®’^^‘î‘scçtcrisfatuisinfaniat.Nunquain.n.,ft j^ f^taw

quifpiam in AriftotelisPhilofophiainftitutus,ca:Ium aut partes cœli commiftas cfle cum turbidis amp;nbsp;fluxi-libus infimi huius mundi ckmentis. F VR- Non lo-quitur authórillc de coelo,fcd de Quintavocataeflen tia,qux in miflis deprehenditureorporenimirum pu riirimo.amp;planèærhcreo.Hoccorpus m aerc,aqna,ter' ra,xquè inefle air,non coelum vel coclipartes. Quan-Ca'um alitur quam Paracelfo non videtur abfurdum,vt decœlo i?aporibus d- ftudusquidam (amp; fortafsè partes aliæ quoquc)huc plt;«lt;i Paneel- Jefcendant,rebusquenafcendispermifceantur. Sanè •‘*^‘ nbsp;nbsp;• coelum nutrimento opus habere, amp;nbsp;vaporibnsdetcr^

rafublatis ali affirmât. Ex quo ccrtècon(cquirur,partes aliquas ab co continué rclolui. E R. Non nefcio quid hac de re fcripferit Paracelfus. Varius effivtino-mnibusalijs. Hoc tamëcrebritis affirmât, fruchis effü fieri generabilium partes.Frudus autem de fubftanth Cœli partes cœlorum pernafcinecelFarium eft. Deinde fi res 0' funt pars ma^ nines ex quatuor dementis (ubfiantialiter in mirth terU »s/for« in^xiftentibus compofitæ hint, vtipfetùmalibi,tùm apudParacel- jn2. Archid: cxplicatiffimis verbisaflerit,arquemf^^ elementa vnum eft coelum ,necefl'anc) efficirur.c®-lum effe partem materiæmiftorum.Innupercdifoü-broresomnesviuenres haberein fefpiritum fidewië ait,per que aftra fenfibiliter amp;nbsp;infcnfibiliterop^^*^}quot;'^' Mox hæc etiam addit: Sidera in cundis corpusfuöha bent,noninhominetantum. Simti^irurMerapars quædammateriæ corporum. Non enim dequahtate loqiutur,ïèd de corpore. Nee cffugies,fi refpondeas i-gnem incffe,coeli frudum. Quoniam inMetcor/uis non fimpliciter affirmât, fed argumentisprorfusfir-iniffimishnfuadodrina viddicct,aciuxrafuashypo-rontinet in fe t“cfcs:)probatigncm demenrum non ene. Demuni onnes tonus lt;iu’d aliudfcnfiflc exiftimari poreft,ciim hominem mundipartes- microcofinum efle,atqj infe adu,aduinquam,habere ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conren-

PARf \^ LT ER A, à lóf ^Wendit omnes vniüerfi mundi partes?In fagaci fua I) fonom.nuper édita homini duo (etiam tria)attri-•»tcorpora : quorum vuum fit ex quatuor elemen-concretum, nempe carneum: alterum fit de coelo '•acribus defumtum Hoc poft mortem fic tandem ^aire ad fidera ait ,quomodo carneum in elemcnta 'lo!uitur,(^o in loco itcrum fuiimmemor coelum ''^cra diftinguit ab dementis, cum alibi pro quar-[^^demento nobis obtrudere magnis coneturviri-^^Hanc eius inconftantiam animaduertens,opinor ^dpulorum vnus,dum quarti dementi meminit, 'f^obusnominibuscodi amp;nbsp;ignis exprimit:nonaudës ' “f^ilsèalterum ponere folum. Quartumigiturclc-®'oituni dicit effe,coelum vel ignem:quafi dubitet,v ’'“''’ponat.Etenim ignem amp;nbsp;coelum diffcrrc,ncPara-'''^quidem negaucrinvt ex lupra citât is patuit.)Id6 ''‘dt,quando hominem ex quintis quatuor elemen-^quot;^'quot;eflentijsfabricatum fcribit. Quamobremnon .'•’n mirer, fi idë fenfiffe ilium,de quo loquimur, Suipicionem aliquam facit, quod quintum *®cntum çquè reperiri ait in acre,aqua amp;nbsp;terra,p rç-’^btis igne amp;nbsp;codo. Sed efto,non fit locutus de coelo , '®Mipartc,æthere,fcddealio quodamcorpore,hoc '‘'em falsb affinxit Ariftoteli,quod fcilicet eldmentn ’''’t'lod quintum agnouerit,quod æqué in dementis ^imftis omnibus reperiatur.FVR.Ariftoteles in a.de nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

finial gen.cap.j inanifefte,ponit corpus quoddam quot;nbsp;’ ’ Dinius dementis, cuius participes facit omnes ani-*''*potcftares : licet huiiis corporis naturam differre I^inimalium nobihtatc amp;nbsp;ignobilitate non neget. y^'enon male fcribit,quintum dementum quod-^Jb Ariftotcle fuiftecognitum amp;nbsp;cclcbratum ER.

Wurtoro coelo, quifquis Ariftorelcm quintum Pa- f^rilktrles n5 ^^ccllidcmentura,vd fommauiiTclomniat. Qiiid a- «â»o»«QÂ’*'

ton Vitrattlp Uud continet to ta Ariftotelis doânna,quàtn,qux hic okmentom, orinnturamp; intercunt corpora, ex quatuor dementis duntaxat,vt ex materia,coagmétata effe vniuerla? An non quatuor efle folùm, neq; pluragt;neq; pauciorafac-pifsimc affirmauit,amp; aliquando etiam demonftrauit? Certè non repcriturin omnibus opcribus ipfius vnica fyHaba,quæ diucrfi aliquid indicet.Qiiare prorfus cer-tü cft,aliumcflc huius loei fenfum.Qiiippecütotafua dodrina ex diametro pugnarct, (i hoc voluifl'et,quod Paracclfici nouatores putant.Et li maxime pollet ofte di,hoc cü voluiffein praefenti loco, nihil verercraftif' marc.ipfom hïc,vt amp;nbsp;in alijs quibuldamgt;hallucinatum fuiffemeqi iuftêpolTcmus rcprehendi,li abeoreceden tes adveritatë acccderemus.Hïcnudavtitur affirma' .„ . tionc:alibidemonftrationibusvtitur,quædiffoluinf' queunt.Non ignoro præftâti dodrina viros putauiffe» mal.^non^o - ^^ ^*^ animarum véhicula, quae Plato eöfinxit, appro-^täturdeani- bare voluill'e.Quod vt de metc admitti pofleedealijs narum tehi- tarnen animabus,quas ex materia: potentiaedneip'D-' cttlu. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tauit:acproindevchiculisillis,in quibusaccédantac

rccedant,opus nö habent,fruftra dicatur.Quod ft ew de alqs animab.concederctur,non tarnen eilet elcnic-tum,lcd tantùm vchiculü animarunreum qui*’'^?.*:* Spiritutpro- uenirct mifto,amp; cQ ex eifdem mifto iterum ib^A ‘i re- quidam iudicant,eum glutinum efle putam^^’”*®*« - amp;nbsp;corporis,line quo anima corpori cohatctcnonpoi non elisluti ^^‘^^ ''^æ ^^ ’^®^® ^^^^* decreuit,tam non effe peteun'' num.t^f. nbsp;nbsp;ftandum, quid forma corpori vniat, quam non fcuci*

tamurquidinceraflgnu retineat,fruftràglutinûhoc introduxit pro animabus, quæ matena informant, ac feparabilcs àcorporib.non funt. Stoicorum hoc fuit dcliriû,non Ariftotelis. Pro inftrumcntopotius,quàm pro glutino induxifle videtur.Hoc certiusnihil eft,qua de nulle demento miftionis cûloqui,lèd de corpore quodaru

Wâgencrabili amp;nbsp;corruptibili, quale prçter quatuor ^ntenta fimplicia A ex his côpofita corpora,nullum i ?nouit in hoc mundo mutabili.Quintum.n.elcmen-»5., P^® appellatû,hoccft,cœlum cum omnib.fuil , J ^“'*5 omnino expers gencrationis amp;nbsp;corruptionis

1 bj**? . ^®’^m vt euidentiùs veritate vidcas,agc ver- rgt;eeîtirlt;ttio Îo» j^®\*’’Qgt;iciamus. CumoftendiffetAriftot. animas «An/foti«* ti|h*'?’?^®®^®P^P®^®®^“P”**’*“®®®»^“^®^®'û*' ‘lfGf”quot;.lt;ni-îün^^'^'f’^^‘'^^^’-*® P*-®^*^^^ effe,vt vel prius exiftStes twicaf-i. _ ji^^reptihimmittantur omnes,vcl non exiftêtesprius

(jj quot;^'^ cliquas animx partes extrinfecùs ingredi do-’lùto®^’'^*™» ^^^‘^'^^^ ^°” ^^ ingredi,vt reliquas om ht k '” P^''^^P®^“”^ *”^’’*’^^’”^“*^’^“™ ®”^ ^^‘ W^^' ***^» ^“”® corpore feminis,cû fit exeremen-' t^J^igitur mens externe accedit.His pofitis:quo-1 ’iiS?* poterat,quomodo aliae ingenerarcntur,mox i fçj^ ^nimac poteftatcs aliae calorS habent fuorum of jjj ^ foeiü, per quemvtinftrumenturn générant. H^^^fïlor in fpiritu feminis contentus tranfmittitur ^. 'fUmq; conceptui apta fic monens,quomodo ab Ijj^ ^*notus i^fe fuit,generationis fit autor-Verbafie ^ ^ntiffâoijç jUtF cujS quot;^u%)}S JuvetfUf tti^ev ruuitTl^ tat ^'^‘''UyiiKSViu,^ detoTipn T itetX^fAéi^uy çn^ffuy. ^ j ^ij^t 'M/'”^*^'^^ ^ '4'''X**lt; 5 aStfti» AXb^Auy,^TU lt;£ ^ ToiavTtf ^y^« ^vaif^-jTtuiruv fût ^ it'lu osrifftaTi ivvjm^xft^ÖTnf ii^*^^ ^ ‘^^'^f^^,T^^gt;ilt;*^^l^^^fgt;' if^fMv.T^To j*’ i mp^ 4^**7’^’^ ^**^‘‘‘P*i iob àÂ^à TO ip'Si^Acifi.Ceuiópifvov cv ru ' **«’ 5 ^ ’^^ »i^pui'tt TTHuptct, i^tfcvru m^piaZ ipimç

^^^ '’7®“ Jlt;^ Tw Tuv a^uv ^tt^tta. J'io -m»^ pù» iJ'tv '^vi ti^ » ^*gt;'Ç lt;riujtçKptc»ev Trv^apitvdç, ir cv v^oïç, yr /^^*f^^‘ tÿJ'iv.i) ^ Tot) if^igu ^fióttii ruv ^uav, ovptóvóv quot;•^*({*gt;i}^,i^ttx.tu -n ‘Si^tIui4,» nxy Tilg' (^votugor

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MS g X j sn^D /S P rr^f r.

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t'n^ayjSftcûisxefi^ Tsdra ^(•^»^^‘^^^^■ '^^^•‘'^‘’'^^’^'''^‘'f

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^Moif ^^f^ó-nif ^n 7W^, Sr’ quot;i^a 7rv^ef t%ei Tamp;ï/ quot;^^âviCii r

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-n/e ùTai^ içi t^ eutfiot, Ex poftremis verbis,qui bus hanc

di/pu ration cïn concIiidicgt;omneS'pcifpitiunt,qijid vo * iüciit hoG loio’dcmonürare Philofophus:hocfcili' ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ ^r)~ ? ^^^*^^^^^53renl ftveunditarisamp;gcncrafionis aurho-

■ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\ ^emnoné/TecaJiditatcni igne3m,fednobiiiorcm.

ff nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Oueautem Cit,amp; vndeortum habear,non cxplicat.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^ ^^^^'^gt;lt;l^^busbzcc(£litiispatctad:aihnt,claritis

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;abquato videmusvndeprofeda btA^quovimfuani

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; '”^lt;^^ faerit. In prxfentiaCatise{l:indKaui{re,quxfiie-

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turn feminilms^f^^ciiiArittotclcm non diccre,cal!ditatemfcminun'gt;

talorem w/t quam J'iigt;4f^i^ ':^i'^'nxU,}effié-n,^ 4-v^xi^ didtfa/eßem. ^x^,^»amp;^,amp;c.nominat,cocicllem eae:Ouippea^^gt;' ^y tan turn voca t fidcram calori-Non ede autem dub dein natucaeacgeneris,qua:^v Mgt;a^eyt« eadem dunti' xatCuntdongè cUcuidêtHrimum amp;nbsp;cenitbmQ. Exgdo nbsp;nbsp;,

^EquamcITe. Nam Hrpiritusillcverècd'etxrhcrcus, caliditas eius propria aon-eßet waAeyi^ caliditati quot;^ ßteUanimßcä effet reuera cœleffis caUdirastquedArJ-ffotclltarnen non videtur.Vidcamus igitutpirafritio-neprobet, calorem animalium generanonis ettedo' rem, non effe calorem ignenm. Omnis animæ pote-das, inquit, corpus videtur participate diuinihs ele-m en tis. vnde hoc probat? Qu oniam,inquit,in omnia feminecalotineffloecunditatirauthor. Qindautem eff biccalor? Non cß, inquit, fola quaJirapfed/piritas effin ipumalb feminis corpore contcnrus,calidifa'

naf/ffd»an'o tern obtincnsnonigneam,fcdSolisamp;ßderumealo- -air^Dt.deea/f ri proportion c quadam rc/pondentem.Ratiocinaßo / ^^ct^eMiro AriffoteJis rails eff: Quodlpititvra participât,in quo

(j’^uracoelcfti caliditati proportionc quadani refpo-''sincft,corpus participât démentis prçftantius.Om ‘Oporto anima participât talcm fpiritum. Quocirca wicipatcorpus elcmentis præftantius .Vis amp;nbsp;robur ^^Sümenticonfiftitin eo.quódvirtusdiuiniordemcn , incorpore infit dementis præftabiliore. Nam ré-pondéré inter fe oportet virtutcm amp;nbsp;fubiedum.Quo gt;H pro animarum nobilitate amp;nbsp;ignobilitatc turn vir om earum generatneem turn corpus fubieftum fi-Ij n« differre fitnecefle. Quare fi poteftas anima-iP^gcneratrixnobilior eft virtutc dementorum, fub Q oniquoquchuius nobilius efleoportet dementis, ^^odautcmanimalium procreatrix facultas præftet M*®*®™*“ virtutibus,eoprobat, quod dementa V^'^^*^^^^ aniinalia.Sumit autem tanquam cófef-ft lundis,potentiam hanedTe quandam caliditaté. ^'‘femina foccunda efficit,inquir,calor eft ae nomi dc/ij^’^jS''^^^’ fedcesdefti caloripröpörtione refpó hflii'WpofitOjfic argumentatur propofitö, propoft L^niaiorem-probans;Calor coelefti refpödensca-Ijj ƒ‘inior eft dementorü calore.At calor feminis ta llj^Oä^fc nobilior eft. Minore probat ex effîcientia lupQi caloris.lUe calor firailior eft cœleftis calons, eu ^operatio propius accedit ad cfficicntiâ cœleftis cali ^^'s,Atfcminis calor ;ppius in agendoacceditcalorc Ç0ntorS:proinde fimilior quo^; exiftitMinoris^-

1 m his verbis confiftit.^o twç ^èv i^ èk '^vZ ^aar aJs ^M^ '’’^içâp.mt/ 7rvçnfAifi6iç,^T ai vypo7lt;;.,èT ai ^tifétç,à^ (1^0 T« ^A»« ^fpSiijT,}^ ^ r ^auv »%« ^uTUclui ^x^.Sëfus plt;^cinêtoru calor poftet generate,praeftaret hoc in I^f. ’dlorignis.At hic nihil générât,cû animaliuca-pr ®^t caliditatis cœleftis generet, feu vit« princi-ç^j'^obtineat. Hadenus igitur refpondet ànimalium '^’■ocleûium calori,quatenus fimili modo générât, yy

augct, fouet, nutrit, conferuat : non autcm combu-trit,perdit,diflipatjinftar calons ignei. Liquet hoc« caufaquarn adfert. Quoniam ignis calor,induit,non perinde fuauis eft amp;nbsp;benignus ac cœleftis.Etenimnee animal vUum generat, ncc apparet confiftens aliquid in ignitis rebus ( Hoe enim fignifieat ‘ïs-üj««|U.W'(f:altj .perperamverterunt,denfis.) fiue humidumfit fine fie cum,quod ignem fiepaflum eft. Quid eftinhacAri* ' ftotclis difputationc,quod elementum quintum intro ducat ? CaUditatcm fœcundam in animalibus negat effe igneam aut ab igne ortam efie. Idem nos quoque Ignitperfe inficiati femper fumus.Ignis enim caloremanimalcni folui non admuare ac confirmare poteft, gencrare perte folm ^entrât, non poteft. Sic ventriculi calorcm corroborate valfO vt comeftum panem concoquat feliciustfineinfitic^' loris huius opera cibos in chylum conuertere veriim l^nis Prffit- nullos poteft.Non enim affenriri polKimus ParaccHo celfo ciboi mendaciftimo tenebrioni contrariCi alfirmantrPotdi »mitwpnigitiirduplex adferrircIponfio.Prima eft,quód nonlo guinemabfquatnr de igne mifto,qui in compofitis refraftusdS'’'^ ^ue iffpto 3^piins non eft;(qiii ob id non perdit amp;nbsp;com bu rd ob--** —^* nbsp;nbsp;.Jata,fedalia tcmperans,amp; abipfis viciOim tempewfus

mareriamad vnioncm,quam in?am vocarAndo''^’^^'' mouet.^fed de noftro ignevult intclligijqni^^^’*^^quot; dens quidam feruor occurrentia omnia deütuens. Et quód fie vfiirpatitaliquando nomêlgnis Anfto^^^’^' nico ipfius feftimonioprobauiflecontentushk ero: quod in^.ea.lLi.deOrtuamp;interitulcgimus. Necignis necaer,inquit,nccaIiaclemcnrahïcfiintfirHplicia,fed mifta font. Qi.»a;autemfyncerafunf,nonfunthzc,fed Lis fimiIia,M«K tc t£ wv^i a/neiei/, 7rv^c(i/s^,ÿ 'srv^'if^ ro rif ^ifz cte^nst^e^. fif^eiaç J's n^ J^ tügt;i' ét^ut. m-os 'sivf tsit ^XsssTifSaÄ»} ^^p,ór)jT^^,Mlt;r7rsf ^ n^v^Xbl^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ij

^^I^^^M Sv i k^v^TKôç f-n 'artj^ii vypS r^ ’4''^^^) 1WTo nf i^ ^mç^ff^S y^ ^‘^^5. J'ii x^ it^ft' ^^ c* x^w ^5^'^^**^ ^^^ yvmt^ ê-n iM •srvji'og. Hïccertc codem modoamp;’^(nèr4tur *iMem propèverbis loquitur,ignem nihil generare dt* ^fnslntekigitautem,non miftum tcmpcratumqtici-?ni5calorcm,fedexcedenretn quendam feruorem rc* ‘’iisomnibus inimicum : id quod ex oppofita ei glacie Wquifq;potcft perfpicere . Vt igttur à glacie nihil 8cneratur,quantumuis frigus dementorum in miftis '’^'ofum nonfit,ira ncque ab ignefupra modumfer- , ^^ntealiqmd gi gnitur. Ignis fanè, quoad elenientutn^?'‘^quot;”’2 ^Pats mifti eft,non eft ^elt;n« amp;nbsp;fcruor deftruens: fed ca- ^^^quot;’^ ^* ^'^emperatus à contrarqs fub impcrio formæma^ '''am congruenter mouens, fingens, formans» Wfirefponfiohxc, quzeveraeft, tibi nonfatisfa-Rf^oB/j» ^'''dtojfolunaignem non generate : quod ArAoïc-alia verbot alibifxpe,tum in his ipfishbris de Animalium rm Art-g '‘^^ionedarè affirmauit. Invltimo capitclibn/îot-^ ƒ ^eteor.bçc legimus.èçi J'lt; «tT«»7»,d»^ p,ci è^ vAjjç, y ^'‘*fgt;ll*fvuv(ço{%(teüï fcilicct)àç^è Ketr’ itneuijta Aó--' ^poteft apertius dici,cotporum amp;nbsp;partium om* ^quot;•pniatcriam efle quatuor clcmcntarNon arbitrer.

^”A{j^i,feu72J j^TiÊM-, form am fcilicct, ab démentis Meducit. Nam paulopoft^cùm partes fi mil arcs ^^“«caloreamp;frigoredcniati cogiq^ dixiUct, atq; ab j^caufis omnes alias cfFeftioncs,(TO(np,'sAjf/ii,$^ça2w,'

''{«w,ft«A«x9T»iaa,aliasqï tales in codem libro enu ^^^Jas)cffi ci monuilfet,organic as partes amp;fubftati3, eftos,illudcaro,nö ab hi (ceded vel ab arte,vel

j. ^'Wd ab aliacaufaconfici afferit. Eandem fen-‘’mdilucidè in i, cap. lib. 2. deGeneratione ani-i'mipropoluithis verbis, x^ Mo-^rt^ ^J’ w Was-voitjinstf To wv^ lacroVy iras xii^îr etur^ov ^ Tfefreti i/è «ï^xac. j^^ t«*v^ • 37

^,gt;lt;^ ilt;m êt^ce, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xjzró.^^ei Te7s (//.^pv^stf fierai,^f^'^

^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^\'^^^, ^^ '^'Ü^^'^^^ ^‘^a^£i/ a^jTev j Aé^f^ü v/ij w ftèv od^^, '^ij oTovXjOvxeTi'a,^’ 7ixti/^ir/i tj aTTo rev'/£n/i^!ra4iT@^ Tci c«TeAf;^etx o^T(^,'óifi / wd^,^ l^cv^i/sTixi-airTrst t^gcf i^ Tc^y ^ysfisy^y xard d^y,,,. o-xAy,pey figy ^ptaA^xsf w d^ d^^oy^fg, T0^pfzly,ig^rlgt;

Tuy^op^yuy, ex;ouffu Aó^y rey T^ç 'nzgt;'gt;l(-^ “^ 7izy)l aa^^i(^ Tc^ eid^ TSV^ygftgyev, dAKgt; cy tdpu ; idè i^g ip^ggafbav-yMaterij r^j Ci^’ i7î^( ^ox epvoeus i^e iz^^f ra eÏd^^ lü müar^ ^his verbis hoepnmum ccnfimus,omncm pvtiamp;cot.

^^clt;ii^3t:üor.eïementa:ncqicorporis menta^ qamti fieri vlhm mentionem.Demde liquet ex AriHa ^Ï'* frigus authores effeonwiii attei-tionum, qux in animalium piirtibusinCunr.excc ptaconformätione reußgaratione amp;nbsp;forrua. Qu2a^ quam verononabbis formam dedacit,non tamêline hislt;:arneni,QÜh,ncruos,gencrat.Nöß^^^^ pedem auttnannm,carnem aut os eflicit,qiicmadmo-dam ncqucgladium aut recurim folus efbngit. Calor itaq; amp;nbsp;frigus corpora faciunt,.lenta,friabiIia,inoUia, dura,nexilia,du£tiliaj amp;c- Form am autë, per quain hoc ßt caro, vel os, yelneruus, hac vel illaßguraornaru/r^f Prwdpiu^ s^on tribuunt. Huius enimprincipium'eü'aligo/diàa formte nbsp;nbsp;prius candemrennens. Vt: enim domumnonxdiheat

ÿuoli/jt. fabernißpriusideam in animo conceptamhabeatfic nihil effieit os aut carnem niß prius facultatcm hxc efheiéndi abeoacceperit, quodaüa forma taleiripof-Cur /api- Ült;iet. Hxc caufaeß, cur lapides amp;nbsp;me talia nullis orga-det erme^ nis diüin£tadnüar,animalium dcplantamim (Nam in faßaarga- his ctiam aliqua prganorä ßgaraciocerairur, imper^ ais rareäf. feâior tarnen, quàmin animajibus.)nafcaatur. Ani-manamque formante carent,fine qua caloramp;frigus-

j^otelcs ab cis cffici. Tertio non aflignat Ariftoteles • -’ne hcultatcm quinto corpori cuidam, fed w Aóy« ærmæ aâu exiftenti adfcribit.Si enim interroges,vn ƒ virtutem adeptus fit generandi calor in animalium 'mine contentus,refpondebit Ariftoteles,à forma feu

■ma confecutum hoe efle.Sicut enim motus inftru-j,'ntornm,ab artifice manans ignis opera gladium ef *'gt;’ta fernen ab animalimotum caloris bcneficio a-‘*’’3lgenerat.Hancautcm vim fcimus nos àDeoani- Vnieador in creationetuncaccepifle, cum fingula iuflît feP’quot;’«““^*’»

: 'miplicareamp; propagate. Çkuppc iubendo etiamfa-*^^'^f’^’^‘^, ^^mteniperficiendi largituseft. Concedimus igitur.^*quot;^** w-j^®® S®’’cratnccna feu calorem vitalem non efte Ij'nultem ignearn ,necab ignefolo profedam efte.

'^'enfit Ariftoteles , quando calorem animalium, Mfoecundus ac generationis author eft, neque i-u''’'ffe,neque ab igne poteftatem eiufcemodi con-jp ^ affirmauit. Quoniam facultas generatrix ab ^^.' ®formam animalis generadi adu obdnentepro-

'’fut Nam in generationc vniuoca generans amp;nbsp;ge-^’mm fpecie vnum,numero duo effe oportet. lam j 'maredeigne quisaufit,animalIpfum elfe ? Calor »0 non ab igne accipit,vt fit foecundus. animalque

'^ ^ffingere producereque poflit.Quanquam ve-habet res,non tarnen ex hoc fcquitur,animalium

(jç '”)9uoad videlicet calor eft,nö efte ab ignecum ti?^^^’^ ^^^^ temperato commiftóue genitum. Non (^'mfunt,calorem efte,aeviftutegenerandi praedb acuigt^é hi 'æ^‘^''^ propemodum res habet, vt in inftrumen- 4j prédit» quot;is.Malleus enim,verbi gratia,poculum facit, non effe diffe-®’dferreus eft,fed quoad potentiam hanc ab artifi- runt. nbsp;nbsp;^

-Ab artifice adipifeitur. Sic anim alium calor ab ele-'mis habet, quod calor eft:at quod foecundus eft, à -

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ï7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ERAS TI 'DIS PETA T.

| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CAcrltKi- mcliorc cauflTa nancifcitur : quod non ratîoncfoKiW

f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nu ab fie- demon dra ri, verum etiam Anïlortlis infimdis fermé

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’”^f'^^'*^‘’^ teftimonijs doceri poteft. Quilibros de Anima per-

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^1 '“ ‘”'legit, cauflas vitœ,mortis, iuuentutis,ac fenedutiJ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;duai^a'^iïu^^ ^^ traditas confideranir, aliaque huius generis kri-tioZeau^a P*'^^^^‘^''^^^^^^^^^^^^ ^^ congenitus animaliumea-^c(pit. ^°^gt; ^^^ ^^^ imperia forma: concodionis, nufrifionis» gencrationis,amp;omninó adionum naturaJiumommu author eft amp;nbsp;effedofjex dementis conflatus fitad-hucdubitat,mdignus eft,qui intercruditos vei no mincturibium. Dere/birationis cauflisd'dpntwsSiC ait.HSgt;!7iq !T^Ó7ifBy,o^ n^y ^ ^ f^ç

7vr(^ mts e^iz. eu/e^ t/ 7n\p/^^/l^f ^ T^t^'n ^i/tm r»f Ç^^‘^’*^'^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fOyn }t/gt;^ÓTtjT(^ (çj.'O-Vg/^

Animdo^t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M^mifedè bïc cepetit, quod in hbds rtitur tm- ^^ Anims, alijsqac dixcrat, folumignem ncnefficetc ijMigne- conco^ioncm,redanimam igne vchitindrumentod' bos condcece, n u trication em que ex ere ere. Calot igb tur anim^lium ab igne habet,quod eft calot. At ab hoc non habetiquod ex alimento languineln gctietat,amp;cx ^^ttguine cacnem,verum ab anima id obtinetttfaxpet caloië,quein ignem Aridoteles nominal, omnia opc-ratur.PauIop6dhæcaddit:Alias animx facilitates abA qucvbgetatrKe,vt in libtO de Anima dixkhanctmtem abfqueigncnaturaliimpofribilced exittete- Inhoce-nim natura ixxtTrvpaxsy af ri^y. (Simili ferméloquendi modo in libro deliment.amp;fcncâ:. capite quarto, de A-nimaloqucnsait,amp;^airfpi^7rs7ruplt;iû^A,^f^7,^f^^x.) Plinius eandem hancrem rotam expreûît in ßnelibridc

tgfi/s ^'d Spintu:quo in locom hane fententiam fcribit.Etiant, ^gaifetnin quicunq;putanccalorem feuignem vnicafacultatefe' antmaM tu ^^diprpditum eife- Quonia in corporibus turn anima:

in biaffinM cxp£rribus,tum anima participa tib.plurima agit. Et ia cif. Ulis qpidë dcfaaonis,rarcfadiionis^ußonis,coaäionis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

, ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alio- (

ähorumqiic talium accidentium author eft. In aninia-•isquid efficiat,ex comparatione artium conieftan-liumcft. Vt cnim aliud agit ignis aurifabri ,aliud fa-tgt;timrij,aliud coci,codeni niodo aliud cfficit ca* lothuius, aliud altcrius animalis. In hoc autem di-temen eft præcipuum,quôd igne calorene artes v-'quot;nturvt inftrnmento tantùm. Natura verb etiatn 'tmatena, (Quippe ignis, quo vtuntur artifices, ope-pars nulla fir. ) Neque mirari hoe quifquam ita ’ftetarque illud, quo pado naturafic nouerit eo vti, ''feumproprictatibus figuram amp;nbsp;proportioncm qui-“'■5q; rebus tribuat : quod in folum ignem atq; fpiritu ^^frrenequaquam licct.Et paucisinterpofitis,inquir. ^æporrô fucrit calons cuiufq; diffcretiajfiueinftru-.'^tmn,fiuc materia, fine vtrunqjponatur effeï Nani “quot;Wcriinina confiftuntin rationc maioris ac mino t^’l’*Ç ftquuntur. Confiât manifefiè ex citatis à me ^^*^^ libcntcr prætcreo,vt quod vbiqj calo-hn . ®®^iu®^^ frigore elementorum infiar ignis ex-^'ait,acfimrlia.) Arifiotelemcaloremanimalium, ,^ ƒ ealor efi, ab dementis dcriuarc; at quoad fœ-jj’^üs eft, alius nobilioris caufl'æ opus iudicauifle. kf ^'^^^•^’^^fio* Etenim ealorem animalium,quiiClt;dlt;’r««»» ii^ ormæ reâione concodionum |ac generationum 2^'“^*’*‘/ ,^gulis eft effedor, abs caloee igneo iuuari, confir- /^**^ ^?^ j]^gt;3gt;igeüj vegetiorcmque reddi, nullus nefcit. Non P^°^^ %'^^^'’ ^^«“'cntorum ealore corroboratur, quam à’ * ju? ^^^iï'® Solis : quod eiperientia nobis quoti-Plif^'^°’^^''^^’ Eundem foueri,inftaurari,amp; am* cl{Bi’’**^^®gt;Q’iiinalinaentisineft,atqHcabigneofètt quot;fto ^f°'^'^^ ealore ortum habet,neinfanus quidem '(y ^^^•^æ*^crùm non pofletvcl elementorum, vel ^qf ’’^^°’^ infitum in animalibus ealore augere amp;

confitêdum nobis eft, ingcnitum animalium calovcm ab dementis promanaffe. F V R. Quis vnquatn,prxtcr tc,calorem cœleftem iudicauit eundem effe cum calo-re elementorum? E R. Omnes eruditi: tamètfi non eif-^^uth^c ^^“^ Temper verbis affirmarint. Si calor cœleftis gt;nbsp;vt eft ‘quot;^ fideribus,xquiuocè calor eft ac diciturhïc,amp; ibi» ’uUi efl. ^ ^'^^ éadem facit, quæ calor elementorum facit, quis nonvideat aliumeum hïc effe fadum? Negantomnes calorem folis vrere amp;nbsp;calefacere illic vt hic.Negant ergo eundem vtrobiquceffe.Quinimócalidum effe illic negant: cum calidum hic die ne ftipites quidenueft' xa negate poflint. Comburit,perdit,arefacif,enecat, non minus igne:quod vel caua fpeeuh nos docerent,li experiments nulla alia haberemu s.Frigus præteread^ mentorum eontrarium ci cum fit,non video quoiuo-doalîusnaturæcredi poflit.NÔ obfeuruminfupereft» rem quamque pro natura fufeipientis rccipi,nonpro ingenio amp;nbsp;proprietate conferentis, Recipitur igitur ca lor cœleftis ab dementis, vt fufeipere poffunt. Ergo cumeædem fint vtrinlquc cffccdioncs qdemfnbied^’ eodemque modo patiantura contrario,frigoreIcili' cet,quis inficietur vnam in vtrifque effe naturam, quoad in hæ fublunari materia ambo continenturio’/’''^ fi?Quamobrem perfpicuum fecimus,cum nimalium à folo ignevim generandi obtinom^^^^^’ mus, illud nos propterea nequaquam negatCii^ode-mcntorumcalore ipfiim,quoad videlicet calor eft,on-ginem traxiffe.Multó minus confitcricogimur,Arifto telem quintum quoddam clementum corporum ,feu CorpM fe- quintam effentiam agnouiffe. Quippenullibinegat minifetf^i corpus,in quo vitalis ifta potentia ineft,exelcmcntis ritut exele compofitum effe. Sanè excrementumdiciteffealimé-mentiieß^ ^ivltimi amp;nbsp;vtilis.Alimentum autem qui putatAriftotc cQtn^oßtu. leæcxalio aliquocorpore,quam quatuorelementorum

Jgt;a fabricare, non dclirns tantum, verùmetiam pror-‘'■samenseftamp;fatQus. Eodem quoquemotumoueri 2 ait,quo corpus augctur,quid aliud dicit, quàm ex 'îaemmatchaconflatum elfe?Sic cum differre feribit 5 nOMimarum nobilitate amp;nbsp;dignitâte,miftura effe cor indicat. Quid quod perado fèminis motu inhali^ 4 wnloluiafleucrat?Hucpertinet,quódnaturam ei tri- 5 ‘cnumidam amp;nbsp;aquofam,his verbis .• wuro an-iffAtt rtfs if^ -srv^f.taTV'mf, ^vme%6v vypeiv n^ v^a-

15t quid poteft dici apertius eo,quodin vitimo ca 6 wlibn tertn huius operis dicitur. Cauffam reddi-ioiycur inman tam varia generen tu r,rcfpon-pquucontincat orania ad generationem necefla-iCaioreni,humorem,aerem,amp; terram.Mox fimilcm ***tvimalimcnti amp;excrementiToftcain terra amp;a-^j ^®* amp;animalia gigniaflcrit,quia in terra aqua, ’»f^^fP^ótuSjinrpiritucalorvitalisinfit.Tandemde

Mo nutrimento fecernit amp;nbsp;concoquit excre- , . '^ni,pi-incipiumTHXUgt;j/za;T(^. (Eftautem xu^^aexv'w/x^gwij

/ “Vtruniquehabetjfœminçmarisque principium, |/^ateuam amp;nbsp;efficiens.) Nutrimentum porto eft a-l^uaamp;terra,alijscxhiscompofitum. Exhisergo 1(1^^^'*’^ ^c™enamp; principium TKxvgt;fjuaTi^.Si de fp5 t{^^*^P®f^n^cris vnde fiant,refpondet,terram ma-^)CaIiditatem aeris efficientis rationem habere: Hç ? ®qua amp;nbsp;terra fecernat amp;nbsp;coquat materiam ge-ttt^''°ï'^ ^P’^^m,atqucxv,;/zöjcfficiac.Summa eft,calo-caJi^'^* ’’^ animalibus ineft, (autin fpontcnatis ,aeris ’^cin).cx-aqua amp;nbsp;terramateriam conftituerefe* **fin,Exquibus omnibus manifeftiffimèvidemus,

Wf^ï*^^^o*:clemputauiflc vel calorcmfeminis, P’^itum^n; quo calot genitalis ineft,ex alio corpo

re quam clcmcntorum natum gencratumque efle quantumuis vim generatricem aliunde comniunica um præclarè videritF V R N.Habeo aliquidquod ob' qciam. Primum quidem quæ de partibus corporis Àriftoteles videtur dixiffe,dc femine rudi^la interpre-taris. Deinde non videtur affirm aturus fuiffe,animx fpecies diuinius participate corpus dementis,fi exhis compofitum crcdidilTet. ERAST. Ad prius refpon-det Ariftoteles infccundolibro,capitc tertio, poft verba fupra citata^perinde eflcfiue de partibus fmedeie' mine interroges, an fit animatum. -ts-órtfov- ^’ iXi^ ^ aré^f^et ‘^v%^v,ii ov,é ojÙisç Ä0'/(^ n^ '2samp; Tuv iie^iUf.3i‘^^ dem eft quaftio de anima,eadem quoque eftde cof' pore illo animas, quód habere Codum affirmât quai'’' libetanimam. Adalterumnon minusexpedita^ ^ cilis eft refponfio. Etenim mifta perfeâa omina prX' ftabiliora ,nobiliora ,,diuiniora funt dementis. Sunt f:orpor4di enim vcluti fines quidam. Elcmenta certè propterm^

fia fadaamp;crcatafunt. Diciturcorpus.afiquodftwi' ^^ Wr' ^^^5 ^^’^ propter diuiniorem formammee eft necefla-rium, vtob id matcriam habeat à rdiquoruntntate^ ria aliam. Etenim ex difcrepante proportione eiu-dem generis niifcibilium,amp; cauffarum varietatcdiucrfiflima,amp; nobilitate amp;nbsp;ignobJ^-^^^j _ . giflimè differentia coaldcerc poffunt ; çii^^ r. ’ duraamp;oculisquotidie confpicimus,amp;minibus ü » mde paipando perfpicimus. FVRN. Videtur aur 'w^m^en ^^“'confcquir vtvirtas dementis nobilior,quoque cxdementis non fit nata, corpus etiampoffderede« wisrnfubie ^^ut, quodab dementisoriginem noa traxerit. EP-fio ex de Etras toto coda Vtenjmiamomittam,quodprxcla-wlt;MK con.riflimisPhilofbphis vifum eftde formarum origine, treto mht- vnum illud tuam fententiam egregiè confutat, quód rtrepoßU, anima ratioiulis,cuius ongo plane diuinacft,quatc-aus

Hon inftar aliarum ex materie potenria educi-Î^t, corpus informât ex terra: puluere feu luto con-ormatum,id eft,ex démentis concinnatum:Adde ^nodPhilofophi eruditiores ,quicunque formas fub-'înturum cffcûriccs'alrud elfe cognouerum: à tem-femento.tametfi incundantet affirmarunt,plan-’nun amp;nbsp;brutorum animas,quas ex materiæ poten-”ïcduci nequaquam dubitatunt , diuiniorcs eOe j^peramento , qualitatibus, viribus, amp;nbsp;propricta* “DUS omnibus Elcmentorum , corpoœatamencxelc-’'5ntis mifta conftanter amp;nbsp;verè defendefunt. Non ^ fcquitur , corpus illud non efle ex dementis ^^®pofitum, quod in fenaturam habet Elemcnto-quot;^ProprictatibuTs diuiniorem. Hinc eft,quod A-^otcles non dicit fpiritum feminis eodeftem effe, ^“'Diincorporibusanimalium,ex nurrimenropro---^ certè credidit ac docuit, fed naturam in eo , nempe calorem in eo infitum etiahi-f^tcaloti cœlcfti. EVRNIVS. Verba Ari-. ^non vidcntur minas de corpore, quàm de ca-Z^thra effe. Vocat cnim corpus tre^ovn^ â-aére-^Sementis. E R A S T- lam dixi eum corpus i- Curfernen ’’oiuinarc propter qualitatein in eo inhæren- noMiiudi-^ • Manifefte id perfpicitur, amp;nbsp;ex medio, quo pro- quot;^“*' ^f ^öonem fuam probat, amp;nbsp;ex condufione. Etemm jj^’uicaliditatemjquatcnus fœcunditatis eft cauffa, q'§uc prouenire negat. Medium autem hoe eft. ^^odlibet femë habet in fc calorcm fœcunditatis au^ ^«m,iicmpc fpiritum, amp;in co naturam codeftica-

M uióAeycif. ( Hæc cnim duo comprehendit vo-j^Cilor).Scn(um igitur argumenti huncefleopor-. • Quod fernen in fe habet cälidirate tali prædi-J^iQualis fidcrum calor eft, corpus participât de*

Nobilius igitur corpus participant clcmcntisÆlc®^*^ torum namqj calor,vt ignis, non générât, icd perdit » corrutnpit.Puto neminem eflc,quinö vidcat corporis hiiius nobilitatem ex caliditate fœcûda potius çftima' ri,quàm ex materiadllud cnim corpus nobilidimd pu* tatur,quod nobiliffimam forraam habct-Pcrfediorau tern eft forma qua:libct,quo plures amp;perfcctiorcs obti nuit facultates. Semen ergo corpus eft longé nobiliu* corpore clementorum. Horum enim forma facultati' bus prædita eft nec multis nccadmirabilibus AtlcW^' nis formavires habetvarias multiplices amp;nbsp;planèad^J randas.F VR. Quia hæc res vel per fe obfcura eftjV*^' ®* hitantùmvidetur intricata amp;nbsp;difticiliscfle,orote,d alium praterca nodum mihi foluas.Ignem dicisnifl' generate,fed perdere amp;corrumperc:idqueex Arid^'^ Ie affirmas.Mox ex eodem prebare conaris,candeiit^,‘' fccaloris clementorum amp;nbsp;animalium naturam, adcO' que hunc illius die fobolcm quandam, quoad fciHc^^ ealor eft ( quod certe veritati rebusque valdèvidet“'' confentancum. Etenim negarinonpoteft.quincalo^ infitus animaliumab elementoram calore conH’''^^* tur,inftauretur,augeatnr. Fitergovnus exvtroq“^' Quare originem quoque habent eandem-Si nerc diffcrrent,nunquam poflent vnum fief^ -tene-pofito,falfum dixit Ariftotclcs,cùm igncn’^d'U'é rare affernit. Quomodo igitur oftendes Attuote r^'”®” contradtcerefibi ? Quód fi ex ipfisappat'^'’''' pronunciandum fit,igncm non minusgenerarcta bimurgt;quam ealorcm coeleftcm.Idconamquehiema gis videtur generate, quia latins patet,atq; viriRïq'^^ terrenaattigit,dumfupcrnè deorfum defluit,vis ante ignis tam procul in omnes partes acquabiliter fpargt extendiquenon pot^ft. Certèinvaporarijsfiuchypo-cauftis noftris non tantum conferuantur hyeme quan-

^muisfngidâ omnis generis plants, vr amp;nbsp;germinent» Ofelia,flores, frudusque procréent filluftrehuiusrei '’‘cniplum amp;nbsp;documentum habes in llluftriis. Princi-P^Eledoris horto : vt alia interim taceam. ) verum c-'Wanimalia gencrantur complura, quæ extra ipfa in ^cte frigido ac libero tune vel generari vel conferuari '^polTibilc fit. Quid quod in ip(o igné noftro Pyrau- Pgt;tduftif J^sgigniinCyprijs fornacibus refert Ariftoteles lib.5. ^'g”^g^-''^Hiftor.animal.cap.ip-Qu.are non rede ab eodidum ”^’’‘*^^“’’quot; %nulluinab igne animal generari. Nee effugies.fi ali-'quot;refpondeas,eö dubitare an animalia m igne gignaq-’^f;quodin libro 3. capire 11. de Animal, generat.facit.

'^oniam deElemento ignis,quodfubLunaeft,loqui-^-non de hoe igne noftrate agit, in quo Pyrauftas ''ueteferibit. Quod fi de eodem loqui contendas, '°''tradidoria cü feribere confiteri fimul cogeris. ER.

'^''hoemihi propofitum eft oftendere, Ariftotelem 7^»berrauifle. Hoe lol lim declarare uolui, eum

P^füJn Elementum Paracclficorum ignorauilfe. ■Wquiafadum eft,non multumlaboro, quidob-p5' Attamen facile Ariftotelem hoe loco defen- Ariftotekt ^®us. Quippe cum ignem animalia generatenegat, ^contraii-'•gneloquitur feruido, firnplici, puro, amp;nbsp;folo. Sic *^ ’’'•Wipfeinterpretatur fe ipfum. Calor, inquit, folus ’“***** quot;’^nefficitpedem velmanum,quemadmodum folus '^''isnon cfficitfecurim aut ferram. Et quid poteft di* '’■^lariusjquam quodfcribit fic vti animam calorc, Î’omodoartes vtuntur igne ? Hoe folum difcrimen ^°'quot;b quod artificium ignis inftrumentum duntaxat ’’®P«ris, pars autem nuUa fit:cum nature inftrumen-“®Pariteramp; materia fit calor feu ignis natiuus. Ergo '”’'’generat ignis abfque virtute formatrice fine ani-®* vllum animal.At huius inftrumentum fadus gene ^‘taefingit quodlibet. FV R. Vbi virtus illa forma-

Vinuf Matrix eft,cum exputredine animaliaconfingmltiir. ER. matrix fbi jj^ n^jterijg putrefcentis iUa parte,qux pro animalis gc Ï*^l'^c,inquam,iufltts illeDei ^ ineft, atque id agit, quod agere debet. Inftrumento autem vtitur.tuminfito in ca caiore, tumfolisautP gnis eundem ilium roborante F V RN. Satisfi-dum mihi eft in hac parte. ERAST. Vehementer velim ad extremum ex te intelligerc, quidnam commodi amp;nbsp;vtilitatis acceffurum pûtes Paracelficis» fi quammaximè credidifle probaretur AriIlote-lern , corpus feminis fiue '^uxtu^v Tmvfo,«, in co con-tentum non effe corpus ex elcmcntis concretuuD F V R. Mumiam amp;nbsp;Balfamum feu medicamentun^ fuum omnibus morbis exitium adferens faciliuspt^'

barent , caufxque fuæ aurhoritatem fideniqueW^* iorem compararent. ERAS. PlurimumfaUeris-Nai® Ariftotcles corpus hoe non in alqs .quam animaliuni feminibus amp;excremëtis quibufdam inueniri putauit, Deinde nee in viuente amp;nbsp;perfedo, nee inmortuo ani-maUreperiri cëfuit»Quoniam nihil magisvrget,quàm partem animalis nullam efle: amp;nbsp;an im a li iampctfeclo infpiritum foluiamp;expirare. In viuentibuS igimt ®^^' lum eft Balfamum, nulla effentia quinta.

tiam in viuentibus ineffe darcmus,fruftra t^^^? '”^ * fet pro ifto generali remedio.Noa enim pö^^ mt 0ï‘ porc animae vitœq; experte fingi:fed ucceflä’^^’^''^^* feu anima cxhalarct. Paraeelfus autem Balfa®^™ amp;nbsp;quintam elfentiam fuam in omnibus inclfeait,c« tiam vino,lapidibus, fuccis, plantarum corporibus mortuis ac arefadis : imo ex viuentibus vita fea fus nullam clici pofte contendit. FVRN. Sic omnino res habet, vt dicis. Atnefeio adhne tarnen, quid elf en tiam quintam vocent Paracclfici. ERAST. Somnium eft hominum ocioforum4c failure alios cu-

Pentium, quomodo fc deceptos fenferunt ac doluc* •»nt. Quamobrem folicitus effe non debes, fi,quid-Win ira appeUarint, nefcias.Paracclfus elementuni vo ^M^ tf. wtprædertinatum,hoc eft,Elementum in quolibet mi f^”^^ Î«*^ todominans, amp;nbsp;praecipuam mifti virtutem retinens. « Nymphéa eft aqua,non bmpliciter^cd tali quadam ac forma delibuta. Ratio eadem eft aliorum.

”^nc qnintam eflentiam, qui compofitam effe negat, ■Säutverefimplex eftinhis rebus,autimprobè fimpli-^‘Wtemfimulat Nihilenimeft aliud,quàm vel totum '0Wpofitum,vcl pars eins aliqua à ealore diligenter e* *“orat3amp; extenuara cum partium quarundam feere-'^oeln hacfcparationeamp;extenuatione,fi non ferne-Wodus, corrumpitur miftum, amp;nbsp;generatur ex eins *^eria aliud: quale videlicet ab agêtetaligencraripo JJ'^auftis eft quidam fcriberc,vinum quoquecir ^^®®cffiicipoflcvencnum nocentiflimum. Simi-aliarum alias faluberrimarum ratio:quod f.,./^taffirmaulffc Paracelfus fertur, tertia aut quar-Iji^ 'Wtone admodum exitiofumreddiJ VR. Intcl-1»°?*^^ dedaratione, non fimplicitcrverumeflè, jiJ®“quidam fcribit,quintam effentia illud in re qua- Q^|^ luLi’^®*’®”^*» ^“^^ facile ardeat. Quanquam pro- ƒf„„;, ^^ Wfi)facile incendi quod àcalorc fummè eft exte-,4, ^„od w ’ ^ quodammodo acrium feu etiam igneum « ^1(^(6 i^’*’'ituna. ERA. Nonfic definitParacelfus. ILtcmmfiaitinfU-j’^nioArchivait effe materiam corpoream fummè wtiW-ji] '■'uatam, amp;nbsp;ab Elemcntis ac partibus impuris cor-fj^ï'^nique obnoxqs fecretam, in qua totiuscompo-jj., l'oteftatcs comprehenfç fint.Appellat au tem nomi . ^5alïjspluribus,Naturam;, Virrutem,Poteftatem, '■5num,Mcdicinam,Tinfturam,Colorem,Vita,Pro-

:‘’W potëtiamffpiritum vitæ Spiritui fimilem.Negat ^ aperte quinta Natura effe à quatuor Elcmengt;-

tis diftindam,vel corpus tcmperacutn.Q^ippc®’^’!^ quintas effentias eerti alicuius dementi naturam retet rc. Auri igneam,argenti aqueam,pluinbitcrreain,hy-drargyri aeriameflcNeccadem eft,inquit,naturaamp;ta cuiras vel ignearum.vd acriarum,vcl aliarum, fed ha-bent fuas quaeque vires proprias, prout ad hanc vel il-Elrmtnt» lam adionem deftinatae funt fingulx. Exhis pater, fraiAimd quid vocet Elemcntum prxdeftinatum, nemperei cu turn Para- iufquepropriam compofitionem fua infignitam vir-(dltquid. tute ac forma, in qua certum elcmëtum preponderct altjs.Patetilludetiam,non effe corpus fimplex, fed CO' pofitum vehementer attenuatum amp;nbsp;purificatum. 5* client fimplicia corpora,non haberenttam différerez vires.Quocirca nugx funt ac fabulae, qua dequinto“^' lemento quodam, quodaequè infit in terra,ignqae^^’ Quintaef- aqua,garriuntnouiSophiftx. Confiât infuperquiæ fentiaKha tamRhabarbari (exemplicaufa ) eflentiam tantifper barbari. retinere propriam Rhabarbari cópofitionemacmi' ftionem ,quantifper proprias dufdem poffidctfacul* tates. ImpofTibilcnamq; dl, vt alicuius rei propria virtus extra illius rei naturam amp;nbsp;compofitionem im ueniatur,cuius dl propria. Si Magneris proprium eu ferrü ad fe trahere,non potent hæc vis in rcalia,qu^m in Magnete cogitari. Non enim propria eflèr^agne-Nofrf- tis,fi etiam in Succino aut rc alia reperiref'^'-’ ‘^^’^'^^ fi per nimiam attenuationem ac feparauoücüi par* tium vires compofiti amitti poffunt,nonerit,quoi itapraeparatum dl,quinta dTentimfed aliud quiddam ex corrupto compofito natum. Sic poteft vinum,vt dictum dl, adeo per circulationem fubtiliari, vt iam non virtutem falubremvini retineat , fedveneniexi-tiofi naturam adipifcatur. F VR. Præclarènunc video, Quintam illam effentiam nihil die aliud, quàm com-pofitu attenuatucompofiti viresretinens. Quoniafi has

^Sßdiderit,n5 rede vocabitur Qinnta iilius rei eiVea ^J^^uacorruptanatum eft;fedeiufdem cadauer rc: ”, ; ' ^*us nominabimr. Confonant cum hac fententia,

'luïin Aftronomia magna fenbit,his verbis: Quod ' * ■ ^^quatuor extradumcd,quintum eftanquonihilo-

'’quot;nus quatuor infunt. Cæterùm quia hæç ad alitira. '^ ocuni Ipedare propiusperfpicio,nihil ampliufnunc Pfto.Sed nee fuperefle iam aliquid praeterea intélligo, ^uodde dementis quæri debeat.Ariftotelem Quinta: 'itacelficotLieflentia:, Arcano,Balfarao (quodilli ab ^oeminus cohfpedum fuifle autumant ) nullo patio Pïtrocinariclatèpercepi. Ad Hippocratemverd quid Hippofr.^ ■^^Ipondes? Malta exipfo pro fe adducunt teftimonia: 'l'iorunialiquaprobabilitatisfpeciem habent,àliqua '^^’’aisdetortavidentur. ER.IntertiacollationeHip'-^^^^'** P'^^taticaexaminabimus:quo tempore .odendatn^n-P^usvix aliud cfle in hoe genere tentatum, quàm

' Jquot;^^Vortentofarum imaginationum conantur fa--. jWonumHippocratemfummum virum. Quid P^ffetnentisfenferit, partim exfcriptiseius, partim ^hâtone,partim exGaleno conftat.Vnum à nobis ^foteftimonium citatum arrogantem impudentia ^3celficorum fatis retundit. F V R. Quæ ex lib. de , ‘öcrifeu prifca Medicina citant, non nefcio ad fe-'i^'tntem difceptationem pertinerc. Atquxexpri-'’’oJib.dedicta proferunt, non incommodé, putonn Wentiaexcutiantur. Videturnamque Hippocrates ^•’inlocogeneratim uniuerfeque de return omnium ^onditutioneloqui.ER. Vno verbo refpondere poC ’“'^iHippocratcm in hoe libro nee hbi nee vencatt *’*’^^2ntaneadicere. Addo deinde hoe etiam,quamuis P^rperam de rerumortu amp;interituibidifférât, nihil tuinencum diccre, quo Parccelfi phantafia fubleue-*^r ac iuuetur.p V R. V trüqj mihi velim oftedi. E R Pw-

gnarc fententiam’eius cum Platonis amp;nbsp;AriftoteliSjatq} u!ppocr4~ aliorum omniumPhilofophoru, qui hos fecuti funt, tetvbi p«- opinionibus,nö opus habet oftenfione.Etenim nullus ^’^* ^“? extitit adeo iners amp;nbsp;rudis, qui tes omnes exigne amp;a-erwitate ^^^ ^*^^’^ componeret : qui nihil generari 8C corrumpi - '^aflcreret,fcuquigcnerationcmamiftione,corruptio-nem à fccretione difcrepare negaret : qui anima nihil aliud effe quam ignem amp;nbsp;aquam putaret: qui can dem cxtrinfecusingredi in corpora animaliuni,amp;tû àcor-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poribus animas, turn abanimabus corpora nutiiri opi

^^^'^*^^*^^*1^^ animas mifeeri crederet. Qiiôdporrof«' tuent ^^^“^ pugnet,arquedarum eft. Quippe alibi conftantef ™ ‘ res omnes ex dementis quatuor conficit, generatie

nëq; àfcparationeidiftinguit.Deanimæ fubftähaq^ fenferit alias, non eft necefte hîc explicate vcrboliuS' Sufficit monùiflc,ipfum alibi quoq; ftatuere, animin' nihil efle aliud, quam calidü.in ó.Epidcm:«*^tfi'TOV’-%q epücn^i ftf%g/, d-euiATn.Taic cft,quod hïc fchbit.êlt;ff$’^ ^ ti luamp;^u'nv (\pü%^)fii^ect /M^SiUV,ÓAee. ÓAuy,(%ov’m nyx^^i-w 'srvçii gt;(^ v^etTlt;^. Et mox. tcr^iTr^ jj«5 a^d^wan yi'Z^ W^'oi K^ v^a,Tf^a-v'yx.^)iajy txafftiipel^tM rü/^HTl^ cuS'^» curHippo ’’■^•Hæc,inquam,nefandadcliramenta deanîma/ûluc trai.lt;iult;ed4 ^û alibi affirma ta non admittimus vllopaóo-Pn®“® de ^mw4 quidem quia falfafunt amp;abfurda,vt gentilcs^^®quot;’?^ ffntenti£ pieriq; perfpexcrunt.Deinde quia non modo cum etó' nonlt;tdmit- rilTimprum Philofophorum doélrina,fedetwmevwt tendf. fenfibus neftris pugnant. Poftremo quia pict^^i amp;nbsp;fi'

crofandis litcris ex diametro oppolita f«nr.Similis eft ratio generationis amp;nbsp;corruptionis:in quarum cxplica» tiene ab omni turn fenfu turn rationedifcedit.(Quanlt; Contradi- quam non nefcio,interprctatione commoda cxcufari ^io Eippa jji j-jac parte pofle.)lllud ad té magis facit, quod in hoc (ntiS’ jppQ libre fœdè hbnpfi contradicit. Etenimhis verbis, i^lgi Tÿn Mgt;Ö^M7ra quot;^v^ii ç-v f(iS'fia7rf£ ew^uveTHj i Cf «^.a Jlt;

quot;W. w 'U) ci^^Mv ^uv rut /ze^Auv ùméraçcontrürhim ^quot;^nde afferit fic fenbës.tAöTj ^ ptai •^v^,ii ewn 7min tÏ-^*/‘'f^wx«/ffJ,-n jj tru/Mt Q^i^iça iKa^it. ^v^rfzei evv «lt;« ’“’*'!W óf ji«lt;^8K»(^ ifXó.arevt.ii''^ó.^t^Biim^^'n 5^ tpimv *«/lt;a»«yx4t» Si in folo homine maionbusq; animan f'0üsanimaaugetur,falfumeftanimam vnum idem-W aliquid efle in omnibus viuentibus feu anima Pf^ditis. Si idem eft in omnibus animatis anima, ’luomodoinhomineaugebitur,amp;nonctiarti inmu-f^rana,pifce? Deindefmihileftaliud,quàmff'VT«-quot;foigne amp;nbsp;aqua commiftis , quornodo non x-^c fit tübicfta incremento amp;nbsp;dccremento in pufil-‘’^grandibusanimalibus ? An corpus eft in grandio-Wnminutioribus naturam fuamexuit? Non ar-, ’^or. Qubd fi «iam conftitutæ funt res cundx er '?’'t8caqua,amp; hare continué alterantur x«TO lt;^vlt;ni'f(5y _ ‘^ayxjjç, qua ratione fimilis fui femper manebit . ^snrc inftar corporum alterabitur, cum amp;ipfa jh Wit exeildem elcmctis coagmentata ,ex quibus . jJ'-^^JlueruntrAbfurdiratemomnem fiipcrat.quód ^i^'y , ‘^‘nisanima affirmât in omnia animalia irrepere, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c„

^'''■miq;rcfpirant:quod in fenibusinautlioncmcor ^ff^nt ab-^'*5^ in iunionbusin ciufdëdiminutionem abfumi forHuti^ j^^UcratVerbaeins,ne pûtes mealiquid fingere,funt .^3 4^wzi ^wvó-fu^n tingTr^ii OiTTe» ^aov ^ ïtjtitç wa. ^■’'^^flK3^ êf aiS^umv is-sum ^ fff^Tt^tv ^ Trçta-èvTiÿer, .^'^ Ï CïK c» 7mlt;ntgt; B[J.BiUi • ^^' f^zi vim vtetm ruv crufiä.

^X««« Heniç T^lt;; 'üè^^of^i^ ?irüftoBrt^ «T^ où-^Y' ó«7^Î£^Kƒxe^^^^ r^ AfT^uü^/xfra mtmvBtÄttnttmf içT^2 w ^ früiMi^.bi mm 7ifilt;rlt;óvn^Bimv,^'nßpeB^irji ig^ , J^^tim^^ t(^ ^^i quot;^^J^^ quot;^^ rufAciT^, KBintuttÄimiQ l*»uBiv t5 BÙ3-pÛ7fn . Ex recitatis abundèli-pMbomni verdate alieniffima circjquxin hoe h-’^tradidit Hippocrates. Patet illudetiarn,cumtur-

pifTimèfibqpfinon vno tantùm modo contradiccrc, Manifeltum non minus cft,eum impiam amp;nbsp;nefandam dé gencratione turn aliarumreturn omnium turn ani mænoftræ opinionem tradcre: qualem fcilicet nulli vnqua cruditi pbilofophi poft Platonêamp; AnftotcIëde fenfarunt.Videtur ad Anaxagoras figmentaindinare, imó prolabi:quantumuis aliter pau!ó fefe explicct.Iam 1- reftat,vt Paracelfi fabulis non fanifte dedarem. Perfpi Rtppoerd- ci hoc primùm ex co potcrit, quod non ex feminibus tes non fa- ^ arcanis quibufdam incorporels viribus res eóftituit, Mt Paracel p^ j j,^ ignc amp;nbsp;aquainterfe miftis amp;nbsp;alteratis architeda tut corpora panter amp;nbsp;animas. Deinde quod adioncs

^■' omnes nulli alp potential quàm ignis virtutiadferibiG feu caliditati,frigiditati,humiditati,ficcitati. Banl»^ cft,atqj afino quouis rudior, qui hocnövidet,HippO' cratem in præfente libro vel folum velpræcipuèdoce re,vrgcrc,iuculcare. Vidus rationë praEfcriberednquiG hominipotefthemo ,€lt; f^i tIu^ i^'^xïii avçxmS^y»!^'^' TO/.Hanc deinde cxpqnës,ait cffccompofitionécxigne amp;nbsp;aqua.Et igniquidémadefle caliditatë amp;nbsp;ficciraré,a-quacautemfrigiditatê amp;nbsp;humiditatcm:quibiisinff^'^ variata proportione agentib.amp;patienrib.omnigfn^® Terü fpecics nafci docct.Si balfamum quoddaprea tj

' ‘ foueri,confcruari,augcri oportereeëfuifleh’'^, tila tradidiffet cam re, cuius plena dedarado'^^ P mittit Mox docet fitus rcgionü,anni rcinp?’^^’’^®'^®^’ conftitutioncs prasfentes,ftquidëmodumexcédantm caliditatë,frigidi täte,amp;c.morbös gignereÄptomdem oftcrcndo.cibo,animaduertendû,’Vt fuperati qualitati contraria OpponamuSjliulla.vlliusbanamifadan'ictio

^■^ ne.Præterea.çüignëÔc aqyâ interfefic raifta.vtambo yincanp amp;nbsp;vineaqtur, neutrum, veróprorfüs percat, fuffi.ccre omnibus rebus turn generandis turn nutnen dis aftéritjnïillo.fcmiaelatente opus efie prater hçç

fflul etiam affirmabTavTa j' £iuia^*lt;^éT£^a,inquir,lt;uJ7af-*flt;i£9,T()7(r/Tf a^oicn 7mir(,f'^ ciXt\^Aoi(r(ii.'Mox vires vtnul (|uerccenfens ait. -n p,£v ^s 'srv^ /iwaTeq TrMiTCi^iil^'rtm^' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

“^tSMiieKi.Ti Js v^up TTcMTei :}i.'^'S7Mn'ct; Ópi’^cq. Sifuffici-unthæcfibiamp;alijSjquod paulopóft repetit, quomo-do putauit alia infuper latente vi opus efl'e ?. Ignem dfedotemfacit,aquammaunam: fic tarnen vt ambo turnagantturn patiantur. Sialtcrunijinquitjalteruni promus vinccret ,nee mutnatemperatione confpira» fcnt,nihilharuiTircrum cxiftcrct,quasnunc extare eer ''iaius:at lic habentibus crunt óc cadem, amp;nbsp;neutra, amp;nbsp;®«cfimul deficient. Dumenimmutuó (ibivires luas communicant, arque varie inter feagendo amp;nbsp;patien-^otemperantur, 'ZFeXKÀç x^ 'ûra^o^a.Tra.ç (Jéetç quot;ii^itpti/iii/e

*’’■’ a))Ki;Aiii)V x^ care^pbaruv x^ ^auv. Vides nc Cum ex ’®gt;ftione horum generare tuni apimaliatum femina ’^C'ütn ? Non ergo putauit in abyflis nefcioquibus feu ;

’*c«ó vinda amp;fepulta iaccre femi-na;; q;üa: 'digeftis 1Potibus foluta amp;nbsp;fub Elcmcntofum-corticibus ”Wjquis occultatacum certo corpore balfamurn Ï^oddamfoUs Paracelficis notum amp;nbsp;parabile créent. 'Coedarinm eft find 10 nouitatis excaccatum effe, quit ^’üshiejudicat aliam rernm :gcnerationem ab Hippo-p^mintrodiici,quàm perEkmentorum miftionem à ptipateticis traditam^ Differt'in eo maxime amp;nbsp;ferè 05°‘^‘^' ?0) quod miftionem non facit ex omnibus quatuor ’■‘’^Hippo-'ementis, fed duobus tantum. Veruntamen excu-‘ ^'ipoteft, fi dicamus eum nominatim mentionem 1 P**^^^*^“' ^tantum amp;aqux,fecilTe, quia in miftione principes . ^^^_ '^’'tsobtinct ex omnium lententia; non tarnen ob id ^^^ f^^cxcludcre noluifle. Sane ignisefi præcipuè figura- ^^„^ ^„.. fcgt;lonnare,fioglt;re:aquacaatem figurari,tGrmari,fingi.

cautem effigiem figuramue retineat,terra admiftiO'- Terrientu-‘ ^opusfuit.NQtantJü porro^ft^quoddicitignê wewT» nw-

24if 73»i'T«4 moucre polFc.Hoc enim differunt alix lt;5111« Utates à caliditatc amp;nbsp;frigiditate,amp;cxtcra,quod non to tas tes per totas alterant ac mouent : cuius rei caufa folas has miftionem veram cfficcre pofle mot often-QHo«o^ jgæyj _ Cæterùm quando rem nullam perire dixit aut fieri, fed omnia elle prills, ex fententia prifeorum rSb^hi°^ ^O'^hdtut,tnateriæ omnemclTcntiani adferibentium: xu Hitpo contraquos tamfæpè difputar Arittotcles,amp;quidcin ergttm. confentaneèSacrislitcris. FVRN. MeminiapudEc-SenfrtuEf clcfuftcn mefimilem legere fententiam, nihilvidcli* defiifiti, cetnouumefléautfierifub Sole. Generatiovna,in-quit,labitur ,fuccedit altera,terraautem inlêculu® ftat. OriturSol amp;occidit,amp;ad locum fuumregredi^ tur. Ventus quoqueeircumeuado pcrgit,amp; adefteuH tus fuos reuertitur. Flumina pergunt ad mare, amp;r^' uertuntur illó vnde vénérant, vt rurfum redcantJten* . omnia pergunt ad locum vnum;omniafuntexpulu2'' rc amp;nbsp;reuertuntur in eundem. Sic ferè Hi^pecrare^ SKajBi' îTÿ’aç Tsraii'^,gt;f^ tätmitci fr^èf tsiee^) r’ wvro. ER A' T)iffèrenttd Difpares funt Solomonis amp;nbsp;Hippocratis fententix-1^' wfer Solo- ie namque vel nonloquirurde return corporaw^ monis er gcnerationibus,fed dehominum adionibusamp;nft««-nippoerdt. bus:vcl eadem dicit fpccie ede, fuiffe, futura ^^^’^^ feati^ntw. numero.Idco gencrationcra aliam præterij/î^’ fucceffuram efie air. Non ergo hanc amp;nbsp;ühm ptitiui candem effe. Terram autem, hoc eft, matetiam can-dempermanere affirmât itidem :quoraodoctiain c’^ pulucrc omnia fada , amp;nbsp;in eundem omnia itcrnmic-foluenda dicit. Ergo eadem funt ac hunt, amp;nbsp;non funt-Eadem fpccie,non eadem numero. Sanè conucr-fionem Solis hefternamcum hodierna vnam efte nii*

' mero ncquaquam putauit Salomon. Hippocrates autem non ad fpeciem refpexifle,verùm admatcriam 0-cuiös animmnque cum Antiquis conuerrifle videtur.

Hæc quia omnium vna eft, ex omnium fententia, non male dixit huius ratione omnia vnum : amp;nbsp;vnum 0-mniacffeldcmenim Solomon quoqueaffcrit: expul-Ucrefaftaeffeomnia,amp; in eundem reuerti omnia. Ergo vnum funt omnia, fi materiam fpcdcs,de quaHip-pocratcslocutus eft. Omnia namque ex aqua amp;igne miftis gcnerantur : amp;nbsp;in eadem demum refoluuntnr. fitetiamnouinihil, ft fpecies rerum cenfideres,atque de natural! generatione loquarc , vt Solomon dixit. Quicquid enim fa du in olim fuit, nunc etiam fit;amp; quod nunc fit, olim quoque fadum eft. EVEN. At confiât fpecies qualdam inrerrjfle, ac proinde non 'dênuncjquæfuerunt olim omnia. Quippe cinna-Lgj^ Ionium , quale nobis author ad Pifonem defcribit, y,y,. ^taliosmittam) nullus hodievidit^tamctfi regiones, “^lt;iuibus nafei foiebat ,notiores hodie fint Lufitanis ‘^“«lijs ,quam Augufti xtate Romanis fuerit Ger-'®^:ßalfamum verb vbi nunc reperitur? Laferpitift ƒ ®9) intcrijfle conftanter affirmant, qui harum reru J^folcendamm ftudiofi nofeuntur.^momodo ergo ^^ftpht Hippocrates ,^ ^TI ^uev quot;ihnôeuiêiv e^Sv'Jt fill fur» ^*’T«» gt;nbsp;Aut fi de folis animalibus loqui dicas Hippo-^’^’flt;tm,qua ratione difeipuli Paracclfi refte affirmaue-’''’^fpeciem nullaminterirc, nifi vniuerfafimul perc-’^ER.Hippocrates fuæ hypothefi confentancadixit. * onenim vidctur animal perirc aliquod polfe,mancn 'niateriaamp; qualitaribuseiufdcm.Sicutcnim genera-’Ptiusflint,itacifdem maneribus caufis porro quoqj l'^'tabûtur.Non ergo poteft animalis materia perirc, eji- ’■^’’ ^'‘^'^û rerö omniûmateria pereat: cum fitH/wer.na domniu. Quibus fe argumetis altcri defendat,ipfi probMUfe ”’''^®® ^”*™ fe'eretas illas fpecies in elementoru ,»^4»,, de

Eafd ^quot;^'^ *^orco fine corporc latetcsn0agnofcim’.,ncfM/4te/» nemneq; Hippocratem in prefente libro agnofeere tU^

•- probauinius. ( Quamuis nee fibi nee alijsiconfonantia i in eo tradere videatur.) Primùm qaidem,quia exigne amp;nbsp;aqua non corpora tantùin,fed etiam animas noftras i effingat amp;nbsp;componat.Deinde quodvim amp;facultatcm j agendi omnem qualitatibus primis affignet. Pretere» quödprxdida duo elcmenta lufficere fibi amp;alijs rebus cunâis afleueret : hac indudus ratione,quod ni-minim in fe habeantomnes vires quæ generandis a* ^- lendisque rebus fufficiant. Item quod omnes fpedes ex horum miftione nafci feu ab cifdem miftisfecemi .x antumet: acmanifeftè return generationem dicatefii: ^i .1. j miftioncm,corruptionem autem midi diflolutioncm.

, -j Hisiam illud addamus,quodideo difiimiliaab hisge-nerariopinatur .quia nunquana quiefcunt, fed conti' nuèaltcrantur.Non ob id varias resgigni ccnfet,qufi quot;nbsp;femina ex orco prodeant in lueem ,fed quia nunqu^'’' definantclemenra mutari.Dcniquc quód opinion^'’' illorum reprehendit,quiexOrco ge nerata prodire in lucem arbitrabantur. Per orcum nihil aliud potuitin' telligere,quàm abyflum icuinanitatem amp;vacuuniP^' racclficorum. Etenim cum animal nullum moripoife ait,m nihilum feu in incorporcumverti nonpofleü' Quiputat Hippocratem dubitauiHcdV“® non du Ua animalia mortem patianturhanc,qua:cftani®^^‘'‘^ m li ma- po^cIccluuo,mente-mortuuscft,vtut

‘^rUntur. Q^i*^ enim artcfua tentauit aliud.quam'acnotbisóc, morte præferuarc ac liberate mortales ? De alia er' go morte loquitur ,nempc de reduftiooc corporis ad non corpus. Docent apertè, quæ mox additvet-ba,öÜT£ TO ^ OÏ J^evésöxf PiOfTSf4,il 0VT(^ Ö^y tS-ttfiijtV^^TKl' Hæc, inquam,ratio eius infulfa eft amp;nbsp;fatua.mifi pet has voces, iu,^lt;pvT^ o^v ^a^a-^^yriO^mf inteUcxent ni-nil, hue nullam materiam, Quoniam quod ex fe-mine generatur habet materiam vnde generetur.Hæc vbi

In fumma, quæ fcquuntur omma abCplutè pro-wnt,cumdc materia loqui ex qua res naturales fiunt, ^in quant poftremó iterum foluqntur, Ex orcoigi- Exercopn ■^rprodirc., eft ex non materia fieri :quod impoflibi- direquidßt kre^âè iudicat. Quoniam ex non materia corpus '’P‘*‘^ ,^*P' ’’'i^itcriatun) fqccre prijeter creatorçm vis nulla po- P°^^*^^*’^’ left- Tantum igitur abeft , vt ex orco res protrahat,\t Weonafcialiquid pofte impoftibile duçat, F VRH. Ciiin fatetur nihil.noui in generarione fieri, vti que in-Wgit femina antca latuilfc in Elcmcijtis. ERAST-^ipetfemina habilitatemmaterie intçUigerent,tole-^inponcnt. At cum fubftajitiam incorpoream ab ele-’quot;’^ntorum natura longé diner fam, in traque ca laten-^^'ûfjçponjinanbcxplodepdi funt. Jaaxenim often-‘''B'eft,yippocratcm rcs omîtes ex dementis genera-*^Wvariam altcrationcm amp;nbsp;n)iftionent,non per latc-^^vçdï femina, quaiiaipfi fomniant. Elemcnta ,iit-'^ficiunt gencrandis rebus omnibus fuis proprijs

’ Ôc propter mutuarn adionent amp;nbsp;paflionçmdi-'^quot;f^äsrerum fpecies producunt. Latent igitur fepfi-Qâo«o4# *” return in dementis : quatenus habilia funt, v t certis Remind re. ^enfuris amp;nbsp;proportiopibus miftaaltcrataqueresqu^’'.«’« 4ei^ '**^gignant.Noui autem ideo nihil dicit fieri,quia ço^r^^^'^^^dt i» f^snonfitnouum,fcd exvnamateria,qu^neque ori«« ^‘^ ^'PP» 'Wnequcinterit, omnia finnt,amp; in candem rurfus re- ^’‘‘‘f^®’ wuntut.Nouaficrent,fiex non corporibus corpora quot;rrcntjquodParacclficiinfcitiftinièafterunt. Sicacci- . P^dum eftquod dicit :Qen,?raïiamp; corrumpi idem „/”^fo,j^g “’''Commifceri amp;nbsp;fecerniidem funt ; Generap amp;nbsp;cö- ptione ^ë ’®'*eriidem funt:Intçprç,dintinui,feparariâdcnt fqnt. fui quotna '^onsodoeadent harefunt,li contraria funt J Contra- do dixfrit ^‘ieffe neque ignorait,neque non dixit. Mox enint Hippfj^c-•Addit,« »fl/t(^ ^ T^^ lt;^vlt;^ '2jê«TflvTaFc*a*Ti@^.Idcm igitur

(unt^quatenus circa vnum idenaque vcrHiniur; quo d eft materia rerum omnium mutabilium. Hocipfe hi-Ice verbis indicauit.e^açsr ^oç 'ïs-MiretfK^ 'o-iMTa 'sr^t((-x-et^tv TÖivTfl.Quomodoßngulaadomnia ,Slt;^ omnia ad iingula idem poflunt aliter efle , quam quod exvno funtvniucrfa'Qiiippcdifferrercs,vt nequevifu ncqiic facultatc fimilealiquid inter fe habeant,pauloantcdi-xcrat. FVRN. Quid fibi vult Hippocrates,cumgenc-■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j.j^j,| jj^jj j.p5 p^^ fecretionem, ac ytvso-» Sc quot;ianKfio-a ca-

Idem'funt *^^^^ facit ? Sanè videtur feparari nihil pofte, nifi qiiod Hipbecrati ^'^^ ^^™ cxiftit. Si ergo ex Elcmentisres fecemuntur, cz üuomo' P’''o^ vtique infunt,tametG fortaflè id nos latcar. ER tio. Non efle vnicum huius nominis fignificatum,nccco-dem Temper modovfurparinullus nefeit. Hippocra' tcshic ponit pro generatione, propterea quód,qu^ per miftioncm Elemcntorum gcnerantur,atotisf^^^ mentis feparantur: amp;nbsp;velut partes quidam abfcinduR tur àreliquo eorü corpore.Arbicror,elariftimènuncl2 videre,quanta impudentia fit illorum,qui exhoe hb^ conanturimpcritis perfuadcrc,Hippocrate à Piticc^ fo ftare,amp; nefcio quç fiditia femina return omnium m ElemêtisabTconditaagnouiircNunctradationidef^

...^ metis finë tandemimponemus.FVRNonrefragon^' Dtmijhoe. (jmjunienim cupiebamdemiftioneaudire?^“^^'^'''

tiendum mihicenfeas.ER. Hïc quoqueprimùm «po-nam,fcd breuitcramp; concile,qua de miftioWi^^®'’^' diderunt veteres .• deinde nouam nouorumPhilofo phiac verae contemtorum miftioncm excutiemus. Sicenim magis apparebit,quamfoedèabcrrcntaveri-tatc.Noneft ncceflc,opinör,vt miftioncm efteprobein in rebus naturalibus. Senfus enim noftri locupletifii* mifunt teftes.EtncParaccIfieosquidcm hadenus in* fanire arbitror, vt hac de re ambigant : licet alias i* gnem calidum efle negaturi potius videantur,quam veris

Vel ob id negate non poffunt, quia ipfi quoque, alia bincn ratione, introdnount. Nomen porto miftionis W'^w l'oncodem modo fempetamp;vbiq; ab authoribusyfut- ”’ƒquot; *^‘^æ pitmn fuit.Etenim aliquando congcriem amp;nbsp;accruum ‘v“’'P‘‘f*'^ • fwumcommiftarura.vtmiliiAriticijaliorumqi talium ^ Hipci(iciesfuasferuantium,rignificat.Interdum corn-Pofitionem duorum,vcl trium,vel plurium corpotum * ‘tl inter feconfuforû,vt,quâuis fingulam natutam fet» ’'’^nt.ic aliquando feparari itetum polfint, vnum ta-®cn ex omnibus confedum corpus dénotât. Tails eft ^^a^îx vino amp;nbsp;aqua compoiitum corpus: quod non '‘‘'num forma,fedcoutiuuationc tantum.EtH.n.ncq; ’'“'um ncq; aqua terminis fuis feparata funt,fub forma “Ucn fua natural! vttunq; fie continctur, quomodo _ JWo fæpc aurum ineft: ac per aquam nominata ’ 'u'?*’ ^° fecctnit. Tale quoq; corpus eft Melicratü:

W I^ydromcl ,aliaq; infinita per artçm compofita. ' i,f^‘®lumitur^ corpore ex pluribusrebus eópofito, , jj omnibus vnum quiddam fit fadum à componê-jj-^onanium natura diuerfum: formamq; poffidcat componentium prorfus differentem.Quç fic «K ^*'''^t»cademumvcrèvocantur mifta. Quoniam !?^’''^'dücmifcibilium formas,vt Elcmentorum, rc-^®^Wcrfcdè mifta putantur. Horumaliaexvno niffiriiU L^Elemcnto conftant,quod aliorum propemo- imptrfedi ^ Qualitätibus folis affedum fit,vt funt aqua man- miSorum.

^^*lt;«m ex pluribus quidemfunt in vnû corpus coa-ÏhfM'^.®^^®’^*^*^ ^ frigorc funt condefata amp;nbsp;compada: tte quot;‘“^fßis fimul matcrias cogit,vt hycmali tempo l(n?^''*®“f-H'ii“S generis in acre quoque multa na-•Icij ?^ï '^^^'^^^ *^i^’ ptuina, grando : amp;nbsp;in fubterra-*’pidcs metallici.’ abaque taha plura. Perfedè

ftr^e^èmi autem mifta ,quæ fic propric vocantur,illa funt ,qu« {lAlt;luxuo- permutuam adionem amp;paflïoncm ad fubftantiam re (cntur. digtmtur'mediana, formamquc acquirunt à comp0-nentium formis omninoaliam:vtvnum omnia lint ' per fc,non autem per accidens ,vt crama. Horum alia ex Elcmentisftatim confiantur,alia expriusmi-ULtfiioquid q-^ coagmentantur. Miftio igitur propric dida eft îi'wor/Çjideft ,vnitiomifcibiïiumalteratorum. Altera-ftantias. Quippe impolKbile eft,vtcx pluribus inter fc confufis vnum aliquid per fc fiat ab omnibus Hr ttindum, fi non rota altercntur, quæ fic conueniunt-Cæterùm qualitates in tota vniucrfitatc hac rerun* mutahitium nulla: rcpcriuntur ,quae admota fibi corpora tota alterare poflint extra caliditatem, frigidity tem , humiditatem, ficcitatem. Quamobreninf ceflanó cogimur has qualitates tanquam prindp'^ miftionum ftatuere. Nullus adeo eft imperitusamp; tu-fiicus, qui non videat has qualitates prêter modun* auftas difibhitionismiftorum. cauflaseffe. Quaregc-«crationis quoque authores neceffeeft vtfatoamurr quoties modo conueniente coeunt ad casin’®®S^“! rationem. F V R.Non nefcio fic pferofque ^'rn”r^^_ poffum damn are rationes, quibus opinionetf “ ^_ ftruunt,attamcnfcrupummihi nö Icucmp^rit e^tiUtaies pinio. Quoniam in Philofophia didici, quadrate nonfunta accidentianon efle adionumcaufas prindp^lr^s- te ßioniictm ixun cum natura amp;nbsp;eflentia earum omnis pendeat à os (ff^i^ci- ma ,omninó confequens cft,.vt non hashed fermas fc-P*^’ kmentorum dicamus miftionis eaulas effe. Annon

abfurdum fit putare »qualitates generare fubftantiaiu-Sanè pronunciatum hoc à Phyficis omnibus receptu cft,res nullas fiiprà naturara fuam agere, maiorem «e alijs perfedionem donare, quant ipiaobtinuenn^

^nbilantiani porrö quis ncgct nobiliorem eße acci* ^cnteiQuarenonprincipia fucrint miftionis,fed in-

«tumenta folummodo.Scd neeve inftrumenta neeeß tóó videntur requki,cum fine eis formæ tam polfint ffficere miftionem, quant poiFunt alia mult a facerc. ER.Adpriora faciliseft rciponfio . Non enim fie dici- Q3‘*1»lt;lt;lt;« *nuseffeprincipia,vt principes caufas ftatuamus, fed Winftrumenta effe dicamus, fine quibus forma nulla giftere polTit.Sirecordaris corum, qua exAriftordis ^^j^^* ‘^fntentia fupra dilput animus, noneft cur lue aliquid ’mpliusdicanius.Negat Ariftoteles ealorem amp;nbsp;frigus Perfe fob carnem aut os gencrare:pcdem aut manum quot;gur3re:feddcnfarc,cogcredndurarc,rarcfacerc,fundc f^Jnollirc/olum pofle.At idem qualitatcs eafdem, in l’iris autem ealorem,fiibimperio amp;nbsp;redione fornix ^^ttes aûioncs naturales peragere incunctanter amp;nbsp;vc ’2^rniat,F V KQiia igitur eft forma illa miftionum ‘Albion» /'^^?ER.Ingencrcdicotibi efle mandatum Diui-

quot;quoincreanonc prxccpit clcmentrs, vt inter fe ^^®«ngularum return gcnerationeconcinnè conue-quot;■föt.Ad quam rem calorum cöuerfionesnon para ’f^ötjVt aPhilofophis redè fuit expofitum: nifi qued ^P‘nratribuerunt,quam par fit. F VR. An non pot ?**^ igitur forma: million cm efficcre ablque qualita-'bus? ERNon poflunt-Etenim fi formæ prima nul- ^^^ P^ interuenientibus qualitatibus agerent co moda,'”° '’^‘^'*quot; Inoinpræf^ntialoquimur de a ci io ne amp;nbsp;paffionc,pri- ^^^^^^^^ ^oquoq; patercntur.At quæcunqi per fe primo pati- ***quot; ’‘tur à contrario, per fequoq,- primo corrumpun-'wni veto certum eft ex omniû redè philofopliangt; «'nl’entçntia, formas perfe primo neegenerarinee

. '’rtumpE fed compofita folnmmodo turn nafei turn ^ttrire. Respropemodum in formis ira habet, yt in ‘^bitibus amp;nbsp;difpofitioiûbus : quas Ariftoteles primo

Se per fc nrq; generari neq; corrumpi demonârauitia 7.Phyf.cap.3.Non cniin mouentur rcs fecundurnha-bitûsdèdfccundum qualitatesfcnfibilcs. FVR- Non admittent z\riftotclis (ententiam Paracclfici:vtquem ex alto defpiccre foleant, Præceprorem imitati.qni port fcmulns parafangis Ariûorclcm coHocar E R Ne que nos AnRotclihancauthoriratë dcfcrimus,vt,qiiÇ vifa ipfi fun^mox acceptemus amp;nbsp;crcdamus;fcdauda’' der ab co diflcntimus,quotics cum rationibiis firmis non vtipcrfpiciraus. Inlocoautcm citato fie probat, quod diximus,vt minime verendum nobis fit, ne Para cclfici falfitariscum coarguant.Ergo fiçut figuraruin amp;nbsp;habituum non cftaltcratio,fcd quibufdam mutans fiucaltcratis exiftunrjta ferme formarum qiioq;non eft Ecneratio,fçd quibufdam mutatis fubitb,amp; in neu tempore exiftunt.Compofitum igiturid cft,quodpra prié turn generatur,tum corrumpitur,non antemforma, aut matcria.NulIus,arbitror,fic defipit,quin corpO ra noftrapati fatcatura calido.Caliditasautempet*^ agit in frigidiratem Proindc fi primo pateretur fornia, frigidam efle oportcret:quod ncParacclficosquidur’ affirmaturos mihi perfuafi.Quamobrem concedendu eft,formas per fc primó neqj patineq;corrump^f^^ ^' lio quopiammutatononexiftere. Qiiod fipctf^^°^ patiuntur,ncq; per fc quoq; agunt,nulla infrrr^‘’^^‘’’^^^ quahtatc.A' qualitatibus igiturformarö inftr'^n'cntis fiunt adioncs,de quibus nunc agimus: fed à foil's'5 lut principalibus caufis.Sic anima cibos coquit» 0“^^* tionë exercer, aliaq; opera naturalia peragit velut ptm oeps caufa:attamë omnia hæc intcreedéte calorc fuis Q*e r^uft office's cöucnicnrcpcrficir.Proindcnóinficiamur na-^iüionii furam praecipuèmiftionem cfficcrc:at qualitatib.tota prgcipu4. aiterare potentibus earn vti conftanterintrepideq;af-ferimus:quicquidhac de rcfcntiantParacclfidPiusc-nim

®iincrcilimusfenfibus noftris,cuidêtibus ratiombns, ' •I'^orutnqjhoniinum omnium fcculoruin amp;locorii

ï'gt;lvn(ui,qiüm rudiflimo,incrtiniino,amp; cxecrabiliMa Sodtuerfum ablq; vUa rationc adferentUu vera miftio ’gt;cdiximus,niiftum aliiid ficnabillis,cxquibus midu fUNon poreft autem hoe eucnire,nifi tota altcrentur. tquidem nee prorfus interire,quxmifcentur,oportet, (effet cm ni gcncratio, non midi o. ) nee nihil nmtata Petmanere. Sie .n. non fieret miftio, fed vel eonfufio, \elcompofitio,vcl coaeeruatio, vel tale quippiam a-WHatienus igitur mutari oportet,vt ex cis aliud fi-Mqdpia potentia infint:amp; quidem fie infint.vt fepa hbiliafmt. Alteratio porró talis à folisprimis qnali-’*tibus,qiias effectrices vocant.expeftan poteft. Milcc ^550 hoe padoilla folumpoflïint,qua: prædita funt ’^Whtatibus.At primo ac propriè cas obtinuerunt 'r^WaPrimo igitur hçc funt miftionis matcria:mi-

' ''^^vmdo loco, quatenus videlicet participarunt ƒ'’’dJdas qualitates. At calidafunt,frigida,humi-”d^cca,quatenus ex dementis qualitates hafee pri* quot;’oobtinentibus compofita funt. Quare miftionis ■^que materia funt, quatenus ex dementis conflata

hûtCitcrùm quia difficile eft,corpora craffiufcula fc ^^^‘^^, ’”*' ^ inter fc agendo ac patiendo alterare, facile diuifi- [^^^^^^lt;*-’'Weffeconuenit,quçmifcericitôdcbent.Promptius '^gt;urparua magnis, amp;nbsp;humida ficcis,ac non lenta len ’''mifceri porcrunt.Qus diximus,aperte probant,mi-Wm cfle.Doccnt cadem quid miftio fit,quç mifeeä ''‘^uomodo,amp; à quibus fiat. Qui plura cupit,Arifto-f^'htilegat luculentè hacdc refcribentem in cap. vit. “Mc Ortu amp;nbsp;intentu. Summa eft,propriè illa mifee» ”gt; lt;|üæ amp;nbsp;alterare amp;nbsp;altcrari tota poffunt, vt ex ipfis ■quot;nftis aliud quiddam fiat. F VRN^ Ergo amp;nbsp;Cramae ’ompofitio propriè vocabitut miftio. Nam aliud eft

Crama,quàm aqua amp;vinum. Etprodiuerfa horiun . proportionc differunt etiam inter fe huiufeempdi ^^^*^æ^^5- ^ ®^ Tarn non eft aliud crama à vino de a-quot;jift *^^^ ’ 9“^™ non eft alindaceruus frumenti amp;nbsp;milij, ' ' quàmfrumenrurn 5c milium.• nifi quod hæcàicinui-cem faciUus^lla verb diftîcilius fcparantur. Cuiusrei paufa eft, quod hæcfuperficics ftias intégrasferuant, nec diuidunturin partes,illg: (ùpcrficics luas petdunt, amp;nbsp;in minutas partes diftrahuntur.Equidem in acenio vnumquojdq; granum totum quoddamremanet pro Differetu priafibi leruata fupçrâcic.:cum in cramate vinqmjS^ .Cramatna 2qy^ ^j^cr fe continu en tur,anviflis proprijs fu perfide ■^^‘^’^“'‘ bus,ad vnum corpus effteiendum. X^anquapivciP mutaturintalibus corum,qiLa:mifccntur,proporriO) Cr4MM4'““”5“^’” ^®*”^” niutatur fpeçies amp;nbsp;natura. Dif cramate f'^’^f ’S^nr crama vnum ab alio ratione maioris^^ quomoda nainoris : .natura 5c fubftanria non dilèriœinaowC 4i)^4. ftnomodo os à carne, nerno, cartilagine diferepat.

lam cum alterare atque alteraii ilia folum tota pot ftntcorpora,quæcunquccaliditatc,frigiditate,hunîi-ditate,ficcitate,funtpra:.dita,ncceirarium cft,vtilbeor ,pora prima fmt miftorum materia,in quitus qualita-,tes nominate, quarum beneficio fitmiftio, p«'”®^^' funt.Etfi namqueinter alias etiam qualirates fitcon' ,trarietas»vtinter grauitarem amp;nbsp;Icuitatem »nontamen altcra’harumcorrumpitalteram. ■Noneniw^n’^P'^ graue iuxta loue pofitugrauius efficit,cuin caWu corpus frigidum tangensdpfumomnino calefaciat.Catc rùm quatuor pdiftç qualitates maxime fincerç acpri-mo reperiuturinxlemêtis quatuordgoe, acre, aqua, tet ra.Hçc igiturprimafunt miftorümateria.Sialiatorpo Kißionis ra mifccricötingat,ideomifcericótingit,qujaamp;qua-quixdÀ pro tenus clemcris ac prçdi£bs qualitatib.dotata funt.AW prutut. inluper habet iniftio^jEoprietatë,vtfft cópofitjo fx u

''l’iis, quæ, priufquam mifeerenrur, feorfum fubfifte- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

‘Uerint, feparari iterum y aleant: quod Ariftotcles hi s ^trbiscxpoûjit,lt;^alt;i'^ 5 ^ ftt‘yvyiitivct7tçé'npôv'n Ôk ^'-xur Ult;’‘li(vagt; nujtof'^^t^^ duvetpatÂ xu^^e^M TraÄir. Quo fii)Vt non reftè dicatur fanguis miftus ex pane,cafni-’’iis,vino,cafço:cum hæc èfanguine fecerni nunquani polTint. Quoniam in fanguine taliaadu non inlùnr. ^onenimefTet fanguis diuerfum ab hisaliquid. Nec Potentia quoq; talia pontinet fanguis, vt hoc in loco ilfPotentia loquimurNon enmi poteft fanguis in ea-'1'1111 ilia corpora vi naturali diftingui.Non ergo ex his ^liHus eft fanguis, fed generatus.Èx dementis autem •nifta omnia conHatafunt : quoniam ex omnibus fe-Pii«i poffunt : amp;nbsp;adu tarnen non fîc infunt,quin mi-“«m tota natura ab omnibus diuerfum exiftat.Stanni '^lurcum æreautargenti cumauro compofitio,non

^^iimiftio,neque yiniamp;aquæ confiifio.Etfi enîm -ynum contig ^quot;'’cnum corpus çontinuationefadum eft.-non ta- ”“‘*f“’quot;^ »^ ^'quot;’vnumnaturaefl, necdiuerfum àcomponëribus *^^i^**^Jp~ ^Adunamqjcomponentiainfunt,quantumuis 0- ^'*^^'

: ''nlinon videant. Impoffibile autem eft,vteompoß-luni natura différât àcomponentibus ,cum in com-P'’litione qaturas fuas fmgula feruanr.Adde qu.ódnÖ poterit quælibct pars mifti illiufmpdi miftapenferi. “cnim in craniate ali quid, quod non eft aq,ua;amp; in ^ mafla, cui vcl argentum, ycl aliud metallum per-Mmnfucrit,quod non eft aurum. Si hæc noui Rc-wmatorcs confideraflent ,ac redè perciperc ftuduif-i'ni.non tantum Philofophos quofdam ociofis cçr-tâminibus fc obledantcsjamp;itïutilibus difputationi-Dusvetitatenafaepe obfeurantes aceufarent^d multo« Uiagislè ipfor condemnarent,quôd.non',magis ipfam ïeritatë ihuenire ftuducrint, quàm airercationes ina-

nes cognofccre. Nonenini faxaSiß phiab illisablara recipcrcipfiJed inutilibus rclidis vtiliaconfcâaiidô-s ne buifl’cnt.Qi'tilt;-*tiani rationeniillonegociocxquæftio-- ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ncillafcrcextritauiircntjVtrutnfubftanti« ckmcnto-an qujutstes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• c elemcntorum ’^“®’’ anqualitatcs lolummikcantur rota tons, htc-mifcantur. ”^*^' “‘^‘^ Stoicos mutuam corporum pcnetranonem concedentes probamus : nccEmpedoclcm,atqjalios pro miftione cotupofitionem lupponêtcs laudamus: nee in mifto,qux mi(ccntur,aftu comprehendi aüeri-raus: led potentia inefle tantùm dicimus:amp; quidë hoc modo, vtfeparabilia fint ÇX parte miftiqualiber. Hac fola via polTumus rede vereq; defendere,nee adu in-efle mifcibilia, fed ex ijs aliud genitutnefle,ncc intc' rijlfe ramen prorfus, fed fciungi iterum pofle:amp;ncci£ penetrate corpora,ciim fit impoflibilc:neefolas timen qualitates milceri.Non enim aliud fit ex milbl’^ libus,crim eorum qualitates folae confunduntur,D0’' altcratis eorum fubftantqs. Hæc de miftione refen® duntaxat volui, vt qu«putemfufficere inftituto no-ftro.Qui plura defiderat cognofcere,ex Aridotelepo' terit difcere totam hanc materiam dilucidè expiai*®’

racelßquidßi mus. FVR. Negatisomnem miftionemexcloncnfis. tuerit de mi- Quipperes omncsnoncxomnib.autplurih«*^^^”’^ pione- tis,fcd ex vnico fadas,cnutritasq; contentif’ ^°

fito, non eft cur de miftione clementoruin foUiöttlv ” mus. Res quælibet,inquit,in Metcor.fuis,vnicura in le gt;’ habet elemcntum,(vt hcrbaquaclibet terrain,lapisa-” quam.)nec plurain fe habere poteft.Inlib.a- ad Athen-» Elementa fimuj effe nequeunt:nec res vUa eft compo' » fitagt;velcx quatuor,vel tribus,vel duobus elcmctis, fed » confiant ex vnico fingulæ.Huc pertinet quodfupràci-tauifii,fingula elemêta fuos peculiares prod tic ere fru-Üus,qui nihil habeant cum aliorum prolibus com' _ _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mune.

®tinc. ER Facit hîc,quod facerc vbiq; folitus fuit.Et-fnim non foliim fenbit ex quatuor dementis conftalc corpora hæc vifibilia, verum etiam inuifibilia.In li- ^^ ^wde Podagræ fpcc.ait: Homo ex quatuor dementis ^* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

*îûus dbideo in his viuit ac moritur. Quonia ex quo ^^ confiât,ex eodem viuit,fanus eft,aegrotat,moritur.Su-Pukïc cirauimus:In herba qualibetinfunt dementa Quatuor duplicata. In 2.Archid.fic quatuor dementa ^^ ''icitin requalibetinefle,quomodo acetumatq;vi-^j Jotninfunt in oxycrato: vel acetum amp;nbsp;aqua in mulfa. ^^ ^înefubftâtialiter amp;nbsp;eflentialiter inefle dicit, vt fuprà “ '’'onui.InParag.hæc habet:Cur expetit cibum homo? ^^ Ijioniam ex terra eft. Cur bibere optat?quia ex aqua '''dateur refpirarccupit ? proptercaquodexaereco ^^ Poktus eft.Cur deniq; ealefieri vult? quia ex igne con-

’^s ctiam eft.Multae funt aliae fententiç fimiles,qua-^®'aliquas iam ante recenfui. Suffeccrit autem vna j^'^tiOjad probandum, quod ex quatuordementis r 'Ï’^hnoftratia componat omnia, quod nimirum p.,5quot;‘idicit,in c idem rcfolui pofte arte Chemica .

ƒ Adhanc refponderi varié poffet;fcdcupio prius, pe,quomodo inuifibilia corpora ex dementis ar- corpora w-.quot;iteftetur. ER. De his ita fcribit: Corpora inuifibilia uifibiltafabri-^‘chabent omnia dementa ; amp;nbsp;in omnibus opcran- catex elemen' ^Emittunt ex fe ignem amp;nbsp;virtutem fui dementi.Etquot; lt;w paftcflim 'quot;icreni inftar hominum refpirantium. Aquam i- « Jgt;'oremeicntinm.Terreaquoq;funt,amp; de terra fu* « . ^tur;quod fic intclligerc dcbcs:Tcrrx liquor con- lt;, j'!‘'*cebullit,vaporcsqj fubtiliftimos rollit inaltu. Ab lt;lt;nbsp;P^Htriutur inuifibilia vnà cum firmamcnto,vtquo « JJ^durarc nequeant. Nam corporata amp;nbsp;incorpora ta «

^acbibere neceftumeft. Quæ caufacft,vtcxter-i ^ ’ oriantur lapides, fed ex congruente fpiritu naturæ ^ '**• Et paulo poft:Omnia inuifibilia per uifibilia « CC a

» foucri, ali, conferuari oportet, cum quibus ctiani dit »foluentur,fincmque confequentur. F V R. Si verum Calice Ilgt;i- cftpronunciatum Phyfîcum,ex cifdemrcs quaflibct ritui mcorpo^ ^^^ quibus conftant:arque fumo aluntur cœli,amp; fpiri-reiconpntex ^^^^ incorporci,ex fumo etiam compofiti funt. ER Res . eifdcm conftarc ac nutriri conccdir in plurimis locis Paracelfusrquoniam negare non polfe aduertit. Non vercrur intérim contrarium quoque pro more fuo al-Confrjji/îio- ferere. Confiderahîc obiter, quæfo te, quoinodofcn-nes aliquot Ta tcntias iftas lis conciliâturus. Res ijsaluntur, quibus racclfi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conftant.Res naturales fingulæ ex vno elcmentoconr

pofttæ funt.Vnius elementi frudus nihil egent aitjs e-Icmentis eorumque frudibus.Cœlum ex igneconfe-dum cft. Res quælibet conftat quatuor clemcntisin-que ea diflblui etiam fingulæ poflùnt. Cœlum vapo* ribusdeterra elatisnutritur. Incorporcanutriuntur fumo ex terraexhalante.Elementa funt matricesamp;rc ceptacula return xonferunt eis nihil aliud,prærerqua quod hofpitium præbent.Dum tu quomodo hseecó-Sententie m ponas cogitabis,pergam ego. FVR. Clarè iam pridem borat mutart video,in nullaomninofententiaconftantcreunipcr-cmutreißgnu nianfilïcdcd in diesjmo in horas opinioncs infinities P^’ mutauiife : quod infallibilc vel impcritixvel infimia?

argumentum cft. Memini iam cum primani tenim niuerfarum matcriam, ex qua primumlecrettt'quot;!^'^ in qua ad extremum di Ifo lui cas oportcat »fumu® fta» lucre infenfibilemamp;intadilëdnquem baud aliter hnt ”abituræ ,acnixamp;glacics àcaloreinaquam vaporem-’’ uefoluuntur.Hinc adeofit.ait quod totusmundus in* » ftar niuis diflbluatur, amp;nbsp;in lUâ Ipiritus fumi materiam ,7 vertetunfequeablqueomni fenfibili eftentia vnient. ^Poft hæc trerum gcnerafi,quod primo fuit, potent.Et ” paucis ihterpofitis,fîc res quælibet ex inuifibili oritur, ” coque modo corporeacfficiturt amp;amilTo rurfus cor-' pote

^'’titcruniinuifibilisredditur.Poftniodum denuo -« '’*untur,amp; in primam materiam rcfoluunmr.Quan lt;. verb fie vniræfint,nihilominusdiuiCæ funt ha-« ^';nus,vtvnæhofpitij,alteræhofpitum, amp;inhabita- « fOrum vices gerant. Horumobidnunc mentionem ^^*: quia abfurda,amp; pictati non vfquequaq; confen-’quot;eafemper iudicaui. Quamobrem eis relidis ad il-.•Wredeo, quod fuprà refponderc volui, non abfurdè ’^âtacelficis vtrnmque affirmari,amp; ex vnoelemento QuomodoJi [0nfiatasefl'eplantas,exemplicaulàgt;amp;inharumdiflb- ex vnico de-'*^ionc quatuor elementa nihilominus demonftrari «mo pintle ''’^ulis.Ponunt eniinin fingulis dementis tria alla cÔ- conerturrunt, ^^hcndi,vtln vnoquoque quatuor infint.

^æwplanræ,quæexfolaterra conflatadicatur,dif r^^^**^‘^'^^' ^‘Utionc,præter terram, aqua, ignis, acreommonftra-''Poterunt. Illud abfurdius eft, quöd falcm,fulphur, ^‘’quoremiUum, materiam facit primam rcrum o-t’^’UjCxquaelementa amp;nbsp;coelum periècretionem

^^lt;nt : cum in libro de Matrice materiam horum ^lateritt pri-?*quot;iidicatinuifibilcm,amp; in loco proximè citato,af-w^/httw ele-, '^ïtfumü quendam infenfibilem amp;nbsp;incorporeum, mmtorum Pn *®óqui nefiibftanria quidem fit) materiam effe iUâ, ^^^^^ (ftf*n*i '’qnaprimb prodicrint omnia,amp; inquam vltimó''quot;‘”’ f'^rfusabcant : in Metcoris tribus illis nihil prius dfe '®ntendar. Nam ex his omnia fadacfle,vt ex materia gt;-^f’i'na: ipia autem ex nullis fada alijs alïcrit.Nifi ergo ■ ’'’Pum,exquoconftitiire omnia ait,in triailiadiflbl-^^‘Probetur,non poteruntprima rcrum materia ccn-

Quomodo autem probetur,corpus ex inuifibili-.’’’^tribus corpcribus compofitum in fpiritn quoda ^'’^mfibili latere? Si ex corporibusfenfibilibuseft cö-f’’^tus,fcnfibilem confiterioportet.Si fentiri nequit, *’^cxfenfibilibus quidem concreuit E R. Si clementa ''eftraimputa, eumque alijs mifta diccrent,facilius

cxcufarent. Equidem nos quoq; dicimus in terra ae' remjgnem amp;nbsp;aquam conrineri,fincerani terrain nullam occurrcre;at negamus acrem in terra contentum , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;natura amp;nbsp;fpede alium elle ab acre vbiuis reperto.Idem

de cæteris duobus eft indicium. Cærcrùm vel divert acr illc terreus à tcrra,vclnon diftert.SiniiJJiimeftdif' crimen,mania verba funt Si dbcrcpat,ncccflc cft,vtifl terra cogiremus quatuor elem en ta viribus ànaturis, non modo ab aJqs Clementis diftinda,vcrùmcti2iii Nota. intt r fcdi^criminata, Quæri proinde poterit, vtrum verè inter /emi/ccantur elem en ta terræin reruns ex »ibttj . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terra na/tenrium produdione, ffteinquam,vt à corn-

.H!i.jâ( «iici P^’nentibus aliud lit compofitum) an loliimita com-pOnant ur,quomodo vinum amp;nbsp;aquaconfunduntur? Qtii hoc aftrmar,confiren etiam cogitupreseurd^^ ex rerranatas nonmagisdifterre^quàm vinumScigu^ dinerfa proportionc con fuiadifterunt. At crama gii^‘ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cunqi proportionc ht miftum,nilcft aliud, quàmaqua

'p' amp;Wnum. Omnium ergo vires eædem funt, tantuniqi j- ^^^*^^^^^ ^^^^^^^^^ tnagis amp;minus'.quemadmodvni ^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ccama crematemagis minusq,- dilutum finccrümtc

exidit. f^nod quia abfurdius cft,meo quidemiudicio quàm vt affirmarc audeantParacelficfmifccridicenr, P^racc/fuse ^tbitror,clcmenta fingulorum clcmentorua^ f^^^^^' lemenfa mifee deturfcnfidTe muhis in locis Paracclfus,pi^^^^'^^‘’^ ‘•^ ri ali^uatiet mctallorum varictatem è varia midionc clcmcntorû cp ncctUf. nbsp;nbsp;nbsp;nafefatqi ob earn fpecies eorum diffimiles effefenbit.

_ Item earn ex mo elemento ealido res omnino difpa~ res,noxias Sc falutares,calidas Sc frigidasgenerariaffe-fit. Idem difcipulos credidide i'ufpicor,cum beneficia baifami contendunt repugnantia elementa concordi ^^g^ bgarL PVR. Non in dementis autcorpotibasex eifdem concretis infant rerum vires, fed in Balfamo due femine radical! cuiufque rei. Corpora narnque fempee

,^per 6cvbique funtmortua amp;ociofa:ncc funt a- „ .''uquiintfgumcntajamp;veluti filiquæ ballami:quod r,„ plaque re inelr,aaionumque omnium caillai’ au- ntcelft aßnoi. ’or cxiftit. E R. Facilis es in affirmando, at fcgnis amp;nbsp;’’ousin probando. Egotibidico,rerum naturalium '’ttnequeexiftere,neque imaginabiles effe ablquc Corpora non 1^*5 lubicdis. Sunt enim res infeparabiles: per fe in' fi(«( odoft. -^ animæ noftrac, vel fubftantiarum feparatarum multere nulla ratione poflunt. Quamobrem neque ^onin neque cogitari line fuis lubiedis queunt.Hoc JuntPhilofophi,cïim adum proprium in materia ‘’opria neceffarió effe aiunt : alibi nufquam,vel inuc-ƒ■gt; vel cogitari poflecenlent. Nechaerent in lupcrfi' quot;^’antum potentiæ naturales,vt in primacollationc 'Mdè expofitü nobis memini.fed per totnm fubic-^?*uum diffufa: porreûæq; funt,vt pars nulla quan-y“'’minima cis careat.Quöd fiergo porë tiæ natura-£jj^'trum neq; effe poffunt,neq; agere fine fubiefto ^. tomodonon pudct Paraccllicos corpora om-j.^Ponere ociofa? Profedóid,finequoadionatura-A^’^^cflc.neccogitaripoteftjociofum dici nö debet. j^.^'ofumnarnqjeffjquodjCÙm praefenseft.adiomni- OdofumquH commodat:amp;finequoæquè promptèilla exerce-

ƒ Sané fi corpora, cùm debent amp;nbsp;poffunt aftionem ^quot;gt;uare,nihil conférant,ociofa merito putentur. At j^t fine ipfis adiones à rebus naturalibus edi nul-^: Q^oniam adiones compofitorum funt, non vel (jasvirtutis feu formæ,velmatcriæ,fiue fubiedi tan ®' An tu fine pedibus ambulare, fine ore comedc' ’'''tventriculo cibos coquere aliquem vidiftiïNon

■ ,° ScdnecMagnetisvirtutemabfq; proprio fub-Ii^o repenti; nec caliditatem fine materia,in qua in-æ’^f'^t,aliquando inuenifti. Vndc igitur ifthæc nafei ‘®’'utin quorudam animis opinio, vt corporû alium

los ERASrr-brSPFTAT. vfum nullum cenfercnt efle,quàm munimend feu te-gumenti? Paracelfus negat linguam loqui, fed homi

nem, hoe eft,animam,vel,dcut ipfeait,(piriruminipfa exiftentem putatloqui.Quód fi nihil aliud animpprç-ftatlingua, quâmvttegat facultatemloquendi, cur non abfq; lingua loquuntur homines ? Confiât cnini de anima; fiiæfubftantia viribusq; nihil deccfilflcilfo Linguat^uid. quibus cxcâæ cafualiquo fueruntlinguæ.Efiergolin guainftrumentum animæ,quoloquiturhomo,amp; quo fineloquinon porcft-Cetcrvimnoneftinftrumenfum talc ,quatenus corpus eft, ( fiecnimaliarumpartioffl opera loqui poftet.)fedquatcnus tale corpus cft,teni' pcramcnto,figura,naturalt;^5tali praeditum. Vthislt;l^' fert ab alqs panibus, ita differt adio cius ab adiont^' liafum corporis partium Hare caufa cft,ciirociilusvi-dcat,non auris:hæc autem ionos pcrcipiaf,non jlfe^ tio eadem eft aliarum omnium.Falfiusigiturfalibçft) » quod corpora inutilia amp;nbsp;ociofa,nullisq; ornaMVin-bus an’cninr.Sed efto,lint corpora thecae amp;hliq^'^^‘’' lum,in quibus rerum poteftates alferucntur.'qmi^ ^°‘' tibi prodentrEquidem fine his thecis neq; efie neq“^ agere aliquid,neq;in feenam mundanam proceOf^ pofluntrerum potentiæ. Non negabunt^f^^ / i^n fici,qnicunq; Radicesillasamp;fcminareriH”quot;’ f .. . torixmabyirislaterc,acdigcftistcmporun^P^''' -. theatrum, quoties à Deo Paracelfi iubentutjP’^b ' diditant. Dum in profundo inaniumelcmcntorun^ fèpulta jacent,nlhil agunt:chm autem in feenarn pro ducuntur,tiim demùm,quod agere nata funbagunt. Nifi hoceflet, ratio cadem eflet in feenam produi o-rum, amp;nbsp;ad fuas latebras redudorumanque cis abt ru forum. Quopofit0,nulla.efletgenera,do.nullacorru ptio. fed eflent figmöntaómnia.Iamquód ilia femiu adu cxiftetia, amp;nbsp;corpore Ipoliaraqn elementis .ocios

PARS ^^LTSRA. fQ^ ’ferenonpofflnr, cxco conftat, qubd ipfa ftiunt^c^c« Pora habere in çuunaduratura.quibus fpecicrum pcr-P^tuitatem ab interitu vindiccnt. Sed hac de re fuprà ’tisdiximus. lUud monuiflein præfenti loco fufficit, ^nicailla (emina Paraccliï non poffe abfq; fuis thc’ | '^‘^^jiliquis in Comœdia mundana compareregt;ac ’ Wonamaliquam reprxfentare. Sednee pofluntin- SemwitHoti ‘wonuna quaflibet feu pcrfonas,fcu veftes inducre: polfuniffttam-'®coguntur fuisnaturis .conuenientes alTumere. Wrt per[oni unquara dicent Paracelfici fernen aut radicem afi- äffumerc. 'gt;txempli caufa, corpus pulicis, aut canis induxilTc, ‘*»ltó minus fabç aut lentis corticem pro tegumen-

’Çceperit.) nifi plus infanire Pythagora velint. Ipfi , f^^fcribunt^emen quodlibetclcmenta amp;nbsp;principia

’*Porutn affumere fuse naturae congruçntia, non ^'^‘nodoUbet occurrentia, Quae caufacft,yt.balfagt; 1^? amp;quintarum ab ipfis vocatarum ciTcntiarö jj '''«adem natura amp;nbsp;efficientia,fed plane diuerfif-c “Wvinbus dotatae.Hoc autem impolTibile effet, (,Z?««tp»^ iungcrentur clementa, quomo-^^’^uacummelle in hydromelite ,vel vinuniamp; a-iH'*'craniate confunduntur.Ergo cum hiftrionalia k^.^’naocqucin mundanum hunc luduniabfqu.c ./'ifccnico prodire,neque progreffa in Thearrum JPpiam agere perfona pofita queant, fiucthecas amp;nbsp;n^ ^^^^“quot;^ ’ ^'^^ aliud quippiam effe corpora, in ''te ff''.V^®* naturales,dicas,hoc lern per confequetur iieJ^’”®’“O”^flcipü,velinortjuavelinania,vclfu- . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

O^‘'^^•Qljod fi qui reperiuntur,qui virtutem feu '^'’^‘‘” ^^’^^ 'gt;on?'^”’. ^'^quot; ^oemara naturalem, extra animamra-

^^'^(^'*'^ feparatim velex- ij^g^ ^ '^ *^^®’^‘®^’''’®-P®^p) credunt amp;defendere nitun* tf a*^*^ *”^^^^°^ ^^’^ cenfeo,contra quos vel vna '‘'’•fputemus, Sunt enim omnium,qui àcreaç^

mundovixerunt, hominum rudiffimi amp;nbsp;inepliffimi: quod vel ex nuper didis perfpiciatur. F V R. Cum libres difcipulorum Paracclfi lego.facpenumero mihi occurrunt,quæ fufpicari me cogunt,eos tale quip-piam fomniare: cuius tarnen ignorantiæ ,quia nimis infaniatmi. érafla eft,infimularenondumvolo. ER. Non minor tere évincer- eft infania, ex incorporeis naturaliter fieri corporel pereM concre- putare amp;nbsp;aflerere: de quo antea diximus. In prafenria-fetre torf^ora- j-m^ clarê fatis,vt arbitrer, oftendi,frudus elemento-rum corpora habere natura amp;viribus plurimiim difli dcntia:amp; proinde non illo modo foliun inter fc differ-re,quo melicratum àmclicrato differtraaiore mino-reque meUis admiftione. Quare hue redit res,v'flt; quamuis Paracelfici ex folo vno demento res «ul' tas gigni drcant,fine miftione tarnen nö gigni cas con-fiteri omnino cogantur. At conftat, non poffere* duas aut plures inter fe confufas amittere proprias na* turas,ac aliud à fe fieri,fi nontotis alterentur fubflan-tijs. Conftat fecundó,non pofte in re aliquavirtutem nouamcrearijquaeacomponentium facultatibus a-lia fitjUifi mutuó agere patique fic poftïnt,vtnaturas fuasmutent. Conftat non minus, nullas effequalita-tes alias vicina corpora tota alterantia pratter calidi-tatem,frigiditatem, humiditatem, ficcirareffl-^^'“'' girur qualitatibus diftingui oportet pafacclnco™® quoqucclemenra: cum ham * caufa inifcentantuta pofllnt FVRN. Miftionem non ncgantParacelfici, Nam miftionis fubiedaponunt elcmenta/orporum-que principia : amp;nbsp;vtraque feorfim atque inter fe fmiul omnia vniri affirmant. Quanquam non communia amp;nbsp;peruulgata illa elementa , fed propria amp;nbsp;vnicuiquc radici confentanea commilcen purent. Neque ne* gant interim diuerfa effe ac repugnantia,quae ad mi-Üionem conueniunqetfi neque mutua corporum ap-pofi-

Pofitionefieri dicant,nequc quaUtatum difcordia amp;nbsp;'»iitiicacontrarietatc. Quoniam fpiritualiaamp; dimen-Jonum legibus non fubicda opinantur ,cum admi-''ionem àfeminibus poftulantur, (Turn autem pri-•quot;umex incorporels corpora,fed plane adhuc fpiri-*ualiaconfici,cum miftiofieri cœpit :)ac proinde ve* ^îw miftionem à penetrationis dimcnfionum pcricu-'“.ttpeditam conftituere affeuerant. Accufant hoc

*^**0» nomine veftram dodrinam, quod motorem *’ ®’dlum adiungitis. Neque iniuria effedorem quæ^ ^MijUonis ef-'’'W: vt ego quidem iudico. Vix enim dicere audebi- ^^Hor, ^dementa fe ipfa mouere ad miftionem, hoc eft, iu-^ '5amp;confentaneis cuiquereiponderibus per fe ipfa ^Muere . Aliquid ergo efte oportet, quod certa ®'^nfura proportionéue cogat, coadaque temperet, ^’^^’aequeredundet neque deficiat aliquid. Platoni-^is animam quandam Mundi propount. Peri-

^a^orum alij nefeio quam inteUigentiam cunda . ^intern excogitarunr:alij coelcftium orbiumro °/«fubftitucrunt. Arabes quidam nefeio quam danialiam confinxcrunt.Aftrologi ftellis hoc mu-ö ^^^'aiandanr. Vos autem cui dclcgabitis? Paraedfi-?‘'‘gnant omne hoc officium feminib. feu vitalibus

^^^“ciedafeu poteftateinfalhbihinftrudifTimis.Hæc jj^ ^^„^j p^_ «)t'''^-^^’’^^'^’iP^'5^°'^^^^^^^*''-’^ demeura aflumere, ^^fc/yfeoj. , '^'^asqjfuis congruentiacorporum principia confti tin'f ^^^^’■*^^5 ^^^‘5 permifcere. Fieri hoc, vitalibus fi;j^ per omnia penetratibus, omniumq; virtutes inh,^‘^’*^®’'^^*’“5,amp;validis vinculis fic cÖponentib.vt Hio '5'”^'^’aiarcrix portione quauis,fenfuunjreftimo. kend- ^ ^*®‘12ri,omniailla quantums diucrfacóprc Oft ^p^'''^^-^öftra nobis refers fuis authorib.digna. ^ ^’aium cft fupra,vcram miftionem non fieri, nifi ex

gt;J2 E RAS 71 DJ SPrrj f. mifcibilibus vnum quiddam fiat diuerfxnaturxäna-juris nufcibilium Hocautem inipofl'ibilc enj'i non älteren turmutuó, qua: admiftionem conueniunt. Et-nim compofitro eft,non miftio.eùm confluentia pio: prias naturas ac vires retinent: quantumuis fcnluum teftimonio mdicentur mifta. Sic argentum cum auro velxreconfufumncquaqaameffieit naturam difhö' ftam abvtrifque iamnominatis metallis: tametfi at terius vires minus fint manifedæ. Idem hoc exclu-pris cramatis, hydromelitis, pofcaf,amp; aliorumperfpi-etiédecrarari poteft : quemadmodum fuprà cxpoluv mus. Declarabo alionihilominus exemple,vtabo-ttimplun mnibus omnino poflit Intelhgi mediocriterdodh-moruM 4ZW Vinum albumfumito, cjque ru bei vim tantùmado'i' er rubri con fceto,vt totum rubrum vidcatur ©cuiorum iudicio.^ fuforum. j^n ex his vinis duobus corpus vnum verè ac propri«^ miftum putabis conflatum eife :fic inquam, vtcorpus iam fit tertium quoddam,ali«d à duobus illis cefafis.

FVR-Non arbitror.Etenim guftus nos daeet vtruniq; laporem adhuc fupcrefie. Apertiflimè cogno/cct, qui vinamheere volet ûporibus manifeftè differentibus prædita.ER.Oculïergoiudicant nihil rcliclani cflcal-bi vini, fed permutatum eflem rubrum j tliJ® hic calor illis apparet. At guftus rediusiudi^^^ vinum con amififlefuam naturamiquanfumLitó color eins à colore altcrius fîttedtus, vtIpecic f^ oculum diftindè, fîcut prius, mouere neqtic at. Co nie nut huic ratio: Quippe fieri non poteft,vt rubedo(quæ excerta elementorum,qualitatum,luminisamp;; opacitatis mi-ftione oritur: atque in iUo fubiedofolo tndCquodita miftum cft.) aliud fubiedum , qtiam fuum propriunigt; occupet.Quare in rubri vini partibus'ïblis remanct,iß albi partibus non infidet. Hic igitur:amp; in talibus om-mbusnon eft miftio verè amp;nbsp;prop rtè dida : fed ad fen-furo

fiußtimumAmbas Galenus in tertio de Simp.pharm, ficultat.capitc dccimofeptimo his verbis complcxus cü : è A iwo# ra fMow ck t c^m/timv fniijov tçw.^TBt Zi öAuv ^ifAeif gt;i(ç»nivfji,fvov ó,VTVVgt;'ft *y o^P'^x^a póf/et K^ff quot;^ M* •^quot;■m nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Moxquærens vtro modo rofaccum

lt;iicidcbeat iniftrrm gt;tefpondct non referrefui ad td, lt;lttod propofitutn ibi habebat.vtrum aifirrnctarqnia fcflicct advtrunque confequatar propofitum. Si au-tem propriè loquendum fit, adfenfum fokim mifta vi •.^ri:«/« ^g^ inquit, ón wis w^ Tovrai* Äa^^cf^ol? a^m, ^^( i 9ei^^çBi ^yC^'^^fK^ ®^ï ^p^ c# aAy rn^t r? 'srç^~ ‘il^oirt'tx Kij^fjtan, 3^ TTÄtov ifnÄ^ireti ^^^e^i rov Zd^Tipcv ^^^ colorata ’^oTTiv TiiiM^tu4,Si qaxras,cur non verè mifceantnr co ^^^^^^ f^l^^ ^r« idrrei pon de o tibijdeo fieri: quia non fint quali- J„„| ,„„„ ^;. ^itRcorporxcötiguapertotaaïterantes.Deindeqaia ^c^ur »wc. “ot^poffint in fubieólo feu materia qualibet ineffe/ed ^’'«^erta foïummodoznempe in certo modo mida.Sed ^’^quot;Iitas,frigiditas,humidÏtas, ficcitas,amp; aptxfuntin ^’’lt;«i$ materia, firnplici,inquSA quoraodolibet mi-ƒ ffeipi, ( Non enim ex miftione oriuntur, vt prædi-, *gt;iedin fimplicibus eleraentisinhxrent,miftionis-S^^principia amp;nbsp;ekmenta cxiftunt.)amp; contigua fea P‘'opinqna corpora altcrare tota poflunt, fme fimpli-^ilint fme compofita.Totam nantis creatifubiuna-'*sniundi mate tram vnaquxq3 harum, dcpnlia con-Ma,occuparc nata cft.FVR Quid fi quis rcfponde.it J'Uliconfufioncfubftantiarum fieri penetrationein: '^Proindcalbum vinurn rubrum fieri? ER. Explodc-’'^^Uliaaffirmans ab omnibuscruditis. Scdquidhïc '‘opus argumentis,vbifenfus nos veritatem docent? ^' iubftantiarS penctratio fieret, non plus occuparët P^otj vina ambo mifta,quam alterum folum. At fen'll nobis contrarium demonftrant. Suum ergo v-’''iHc^Ui locum occupât. F Y R- Qui fit eFgo,quôd non

scquè ccrniturvtriufquë color? ER. Quilibctfenfus v2 naaliqua fcnfibiliumfpccic magis perccllitur occu-paturquc,quàm alia.Hincfit.vt hac præfente alias minus percipiar.Cum prinivim äutem fpecies aliquafcn-rdsinftrumentum occupaiiit, alias dcindenonperci-pit,præfertiin minus mouëntes. §ic amara pauca ma-gnam dulcium quantitarCm eo vfque altérant,vt a-mara omnia vidcantur ; cum èdiuerfo dulcia non he-betent tam facile amara. FVR. Velim huius eau-fam cognofcerc. ERT Nimis longum foret cam bîc cxplanare: vbi hoc lolum fuit propofitum oftendcre, quæric confluant,vt proprias naturas feruent ,quan' tumuisiudiciofenfusmifta vidcantur, confufa tarnen folum ac non verè propricque miftaelfe.Pcrftatigitnr hoc,quod fecundoloco diximus, in veramiftione requin, vt mifcibiliafe invieem altèrent. Tertio dixinm’ opus eflc,vt non quomodolibet fc alteret mutuo,*}“* ad miflionem conücniuht,fed vt altcrafio fit totamrd fubftantiam peruaderts ac mutans : qualis à Galenof^-/flwof vocaturNam quorum fupcrficiestantum abe-rantur,proprias naturas non mutant : nee vires n*’“^^ adipifeütur. Veruntamen ficaltcrari ca oportet,vmo omninó intcreant,fed vt feparari rurfus poflint. pèfi prorfusinterierint,generatio eft,non mi^’‘’/“ chrèhoc intellexit Hippocrates in loco,dc^uolupti egimus,cum fic fcribit: c* ƒ«ƒ)« ^ èjtrt'npei'xg^'n«’^’‘'?^*'' Uippterdtis ^g.jif^ jç „' p^x.tçiiv t^^ iÄaxt^y, ûç oùvi^y. iJ'é'nfOfi ^ «w”* e mißtonejtn /^^^çj^^^^ J'uva.mi, djeirm K^TifGâ)) K^ èxSTi^^Vji^^^^ ‘^ '^^*‘*' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«»j T vuu ievruv ucartfi s%ei vuju.^TU g €%ct'T«i' lt;«« (?^ ’“ ‘^'

‘iù,)^'evJ'éTiç^i. ^mn cvJ'f Ä^öt S^Äst'^d. Tam dare na-turam miftionis expofuit his verbis Hippocrates, vt cx cis fua mutuatus videri poflit Ariftotcles. Ideo autem adduxi, vt antiquiflimos codem modo de mi-ftionefemperlocutospcrfpiciatur. Quodautem fi' neope-

AC opew,primarum qualitatum altcratio hæç,de qua ^IHo non mine loquimur, induci nequeat,longe eft manife^ ^^ f’^^ ^^ff*^ Minimum :amp; cùm ab alqs omnibus Philofophis zc ^'*‘^^^^^^^P^i' Medicis,turn à Galeno luculentè demonftratum fuit. quot;’‘”'^' Sednecindiget oftenfionc,fi modo animaduertere Velis. Percurre animo per omnes qualitatcs, amp;nbsp;vide num prater dióla^aliqua reperiatur,quæ admo-tafibicorpora flcalteret. Grauitas ôdeuitas ex priais funt qualitatibus, fateor. Imo natura fortafsè priores funt,tametli ortu fint pofteriores. Sed harum taufa cum rcs agere ac pati non dicantur, pro princi-pijsmiftorum feu elemcntorum miftioni deftinato-mm, numerari non poffunt. Graue iuxta leuc pofi-mm,leue non efficit grauius. Nam fi plumbum plumis permifceas, nihilo erunt ablatoplumbo gramo-ms quàm priusfuerunt: liquidem fubftantia plumai nihil cis ^dhæferit. Si autem gladium aut ferrum ^'midmoueas,totumfortediflecaucris,amp; per oM-®^’ part es traduxcris,at naturam eins non immuta-''vm. Tam enim panis manet, quod erat ,cùm eft in ^masdiffedus, quàm cum partes eins cohacrerent.

^atioeadem eft aliarum qualitatum.Tcnuitas amp;crafi Mies adpenetrationem facilem aut difficilem pluri-Mum faciunt ; altcrationis cauf« per fe non funt. Sic Mbrum corpus, nunquam mutat album in rubrum, quot;iiifubftantia rubra cum alba confundatur: velut fi ''iiium rubrum cum albo mifccatur. At ignis corpora vieina tota alterat, arque alia efficit,etiamfi nul-^alubftantiac ignis parsadilla tranfeat. Toto igne ’Mato,qui calefaciebat, nihilominns calida rema-^lt;^nt,quæ admotafucrant, noninfaperficie tantum, ''orum etiam in partitas inrimis omnibus. Ama-m,aeria, falfa, acida, acciha ;^lqsque tnlibus qua li-Mtibus pradita., nanquan» rotr'lg:;-' corpora fids i-

iftis qttalitâHHdî’fe'aflfi.ciunti vt fuum cis ftporem communicent. Si caaiterant,quatenus calidafunt vcl frigid a id faciunt, n.on quarenus falfa funt vel a-mai:a.'Qiionidïrt,dïac qiTjgt;4katcs,cum ex certackmëto-ram mi^ionc p?iueniant, in fubic.öo quolibet inefle ' ‘hülia'pólTn'nt tatïoAclEtcnyn » «r«r».^c«wx9F ha-bcntfuiun amp;pcdnliarc.VQuaj^ropterimpoflibilc cft, Vt falfus fapor in cor|)ns intraducatur , temperatu-Stlfduonaffi- ram fomtum àlalfitatcalicnam . Salergopropinqna duntfulfeiMc amp;nbsp;.öotitigoa corpora non donant falfcdinem,ni(i ah-uiema abfque quid eis fubffitïti^fiü 'jmperriant. Ratiocft primatfi c-ftedneipm qualitatum,quafum fubiedum noncft ju »Mti^ ‘ aljquod corpus pecul^ariter rcinperarum, fed vniLcr-ßhui'us mundifublunaris materia. Primonamqiin dementis infunt; amp;,q,uia.ex hjs estera coalucrunfjn 'rebus alijs cundis repenuntur. Palet ex his omnibus fes quaflibet catcnu$mifccri,quat,cnusaïitediftasqv.ï litates primas parricipant. Qiias quiaprimopoflede^ rimt de-menta, primo amp;nbsp;propric funt miftionisfubic-d ^^’^^^^'^ igitur.acidaamp;acria,vcrènon mifcëtunqi’O-

®^ funt,falfa,dcida,acria,amp;c. Non enim quatenus taha funt, fe mutuó fota per teta fic alterant ,vtnatural m utcnt,ac ali ud fiant. .Confunduntur folüWflff^* feruatis naturis,ficutdecramatc didu.m ^^^'.Pó*^ 'Vere amp;nbsp;propriè mifcentur,quatenus calidaA^S*®^^^ funt,mifcentur,non quatenus falfa^an^^’^^'’^‘^* cerba. Quamobrem falfum,abfurd.um,infanumcft, quód Paracclfici noui de miftione Inaniuin clemen-■toriun amp;nbsp;principiorum corporum nugantur. Nam fi qualitatibus patibilibus, de quibus punc diflen-muSjCarentjimpoifiBile eft propriè mifceri. Si harum opera mifcentur ,improbè dicunt ociofas,cxternas, fterilcs, inutiles efte. Plane intollerabile cft, quod ni-hiló plus conferre ad miftionem dicunt, quam fapo-res amp;

li ^^'®*’^5 Hi namquc cum fint certi tcmpcramen* jæ ^^*^s gt;nbsp;iion poffunt ciufdem illius caufa effe. At il-jZnin fintcaula crafcos , vt expofitum eft, non pof* ,3 .’L^uc fiagitiofo errorecum ante didis compa-amp; illud,qualitatibus carcre,quç mifcentur.

| ^od fi elcmenta mifcentur,nÓ peruulgatanodra/cd ’iïcclficajncorporca,amp; inania,mifcentur fine altera nö fit aliud ex ipfis,fed cöfundun-f 'oliim,ea(demq; return omnium corpora virtutes ^o^po^^ff* “finent fola maioris minorisq; ratfone difcrepantes. ^'^gt;^J‘^^^°^ ^omodo etiam incorporer: fubftantiaecum corpori- ”‘^”*^*^ ^ ^^mifcebuntur?Quis vnquam fub hoe folc ta vecors ”^f j^^.

3nièsfuit,qui animam cum corpore,aut forma cum ,.„„^, „^^ ’'*icria,veldeniq; fubftantiâ corporis expertem cum turis^iipui ^°'^Porea mifeeriputarct? Vincere ac vinei omnia opor P4r4«/.

^'Hincs (eientes redè cenfucrunt : quemadmodu vel nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;

7^tt,ex quibus vefè vnum aliquid fieri debet. Crete-f’^^quiscredat ,resincorporeas hadenus eflccalidas '^'^figidaSjVt corpora alterarc,amp; âb eis viciffim altera-''''ïleantïAnima certè noftranüllius cibi naturam mu Anima nee ’’ffinecalorc. Hoe dcbilitato amp;nbsp;frafto Ixdunturo- mifeet,nee ^ aftioncs; eo extindo, in corpore perdurare ne- coqutt,nec fe Vtnec mifcet nee generat anima fine qualitati- generat, fi-^ effedricibus , ita ne aliæ quidem fubdantiæ âli- neeHore. Whorum poffunt præftarehis indrumentis priua-’æ^'Xquibus intcUigcre potes,non argumentis,(cdfla-^Hs tefutandosParacclficos ,ctim femina fua fingunt ^ Orco in i^ay^e^ai^f«»' hüius mundi velut ad tri-quot;•nphumproccdcre: amp;in innere Elementa incorpo* fWjac nefcio qua: phantaftica , vel potius tartarea

ERAsrr DisprrJT^ '’ corpofutn principia circumamicirc:(P^dct’eninïtaB* da inconfpedum venire hominum)amp;comitcs ftipato resq; corporis qualitates prinias,odores,laporcs.quan tirâtes, a(cifcere:om niaq ; in ter fe mifeere. Si extarct ifta i’emina.quae infolo Paracel.cerebro vel potiusTartaro ' nbsp;habitant,non tarnen vel corpora,vel corporum fumo-

faParacelfi principia mifeere pofient abfquc auxilioót inftrumentoqualitatum primamm. Quaenamq;fub' ftantiaabfq; his generatvel mifcetveramiftionc,crca toris munus excquitur, non créa tu ra: qua primarius qualitatum bencficio mifcent ac generannficut anim? cxëplo dcclaraui. Proinde multos im© infinitesnobn creatoresfabricatur:plures videlicet, quam fatunrum fabros in cœlis nobis commentus fuit Paracclfusrvtm primacoUationcaudiuimus. Infeitum lane ac ruden)» imo fimplicitcr ftolidumfuiffe oportetfabrumillun*» TaierVarii (iuxta Paracelf placitaloquor) qui cerebrum Paracd-(elß quitlà fofinxitjtotmonftroraxn receptaculum-Scdadnoftra-txtiteru. Res naturales corporatas effe eoncedunt omne^honu neslàni. Et corporum a li ae lie fimplicia ,alianiiil^»quot;' militer confitentur.Nos de miftis agimus. MdlaP‘’‘^? corpora fcnfibiliaelle,feniusdocent. At mift^Pen i J-ha ex fenfibilibus confedia demonftrant *^“? ^^j-, turn ratio. Probantidem Paracelficis ‘^‘’ nbsp;nbsp;•^^^J^^

mentavifibiliarefolnere qua:uis corpoMpf^' * Cactertim miftalueulentè amp;nbsp;clarè oftendi ducoï^ia .ça mutua adione ac paffione primarum qualitatumeon heicfubftantiasqueineorporeas feu formas hifce dan-tutas ncc mifeere nee generate aliquid poffe-falfifllmè amp;nbsp;inïcitiflimè affirmatur, miiboncnt nö fieri qualitatum difeordia : amp;nbsp;nihilominus repugnan» tia miïêeri.Quomodo namqummicç qualitatcsvniî-tur,fi nonmifcebuntur, amp;nbsp;in vnam remacterminum «onfpirabunt ï. Abfurdius cft, quo dfcnfibilia corpo-

^ï mcorporeis. Semper enina co-mpoGtum reti- ^ '^ naturam componcntittm.At corporeum efle amp;-hi Corpare« fporcum cfle,contradid:otiafunt:atqueidco fimpK-'^^^J'P® incompatibilia ekifhïnt. C^inimOj^^'”^’^'* j^ 5 «ifferunt gencribus Phyficis,vt alterum natnrali-^^ ’’^**' J®'’lUi9po(fit fieri alterum. Quamobrem impoifi* j^ ^'^ft 0[nnin6,vtcorp«sgt;quoad corpus eft, aliquidin

'^ontineat incorporé: früc corpus fimul fit amp;nbsp;non s f «w fpus. Scd fcire velim, quo tandem abeant corpora, f^^r« p« Prodcuntia deftmatis temporibus fern ma ex in-

‘Poteis conduntcre-antuc^ Nam permanerebueuf-jjK^j-itw^ ^^oonpotuerunt.Vixenim,imóftcvixquidcm,capc fondas tot corpora ,quot femina pOft conditum ?w ad generationem progreffa funt.Equidem in-.x^fermè.prodqflentfingula,atq; obidinfinita p-(j^^crauiffent Corpora.Si refolui iterum prîtes inno Çü ^»pc”i'lt;icerres, acfi innïhilumlabiexiftimcs: ??®feprafieri non poffe demonftraui. Certè fi po-t{(i^®^^^'Vittt»s ex corpore non corpus efficere,po-

• 'damad nihilum deducerc. Dicamvno verbo, Nf^ eof^ Picmentitur,amp; quidem fic ,vt fupplicium quod.p«Kx«o« ^ I^inereri vidcatur, quifquis perrinaciter con-'^‘”T‘’5^’”® ’^Ucteatam poicftatcm vel ex non corpore cor- ï”^”^ ‘®*' ^quot;bvelex corpore non corpus efficcre poflc . Ta-P“***^*^^ ^'® quód omnium rede philofophanrium feuten-^J^^^”^«* j^tontradicit. Quippe vnoomnesote confiantcr^^j^, ^’ Vd^''^ ’^^’■P®''^ gcncratiooiamp; cormptioni obnoxia ç^'ementa effe, vel ex pcruulgatisElemcnrisnofixis l^’iti, amp;nbsp;in cadem rutfus refolui, Elcmcma in primam rarione duntaxat reföhnmtur.rc

^’ óieam non fimditet cortumpunnif, yt fcili-^ Korütn fubfiftat. Hoc enim fieri non poffe

ferrodemonftrauimus. Diflbluuntur igiturin^“^'”^ cem ficut ex fe mutub etiam gencrantur.F VR^onv dentur hoc fcnrire,cum dicunt ex incorporeis fieri coC pora ,cx onininb non corpore fieri corpus, vt mutano lt;. 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fir conrradidoria,fcd per incorporeaintcUiguntipttt

■ his coatis ôedenfatis corpora fieri fenfibilia?Hoc fen* (« omnfj fiflevidèrurPâracelfusycumad Athen.corporaown^^ « famo exfumoenara concrctaque aUcrit.Idem exifiimafi^' joahitrut’i fcipulî videnrur,cunifcribunf, animalia ex fubtihui-’* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' misfpiritibus,noncorporibus,ali; exquibustamécoa*

unt;vt, dum fe ex vna difticultate explicarc tentant, aW Cerpord a- fe imprudentes implicent Non enim verum eft annua nimdliÜ nö bum corpora, fubtilifllmisduntaxat nutriri fpiritibus« lt;dunturfo- Quouwni humoribus nondum hadenus attenuaus»

' vt fpiritusûnuifibilés'atquc ineorporeiappelHn y“® fpimi m^ modo pqflint,aluntur.Tam eft hic error cralfe'^^’P oculî eum rcdarguant,argumentis alps nullis retd“®’ pus habeat. Quin etiam Paraeelfusin PhÜofopbia a-gaci feribit hoc modo:Qüomodó potcftlpirfiuspS . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jecamemamp; fanguinem?autquarationeha’^^^^. „

quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pofluntipjritumîSiperfpiritumintcUigiffiubu^^çç

incorpprcam,vera.fnnt quæ dicii:at difcipülo5^^ pudendi erroris coargnunt: Si fubftantiam ncnomi' J nat corpoream, tam delirat quàmdcljrauit vUus po

'' hominum memoviam abus.Annon quotidievidemus corpprain haïituj Joluiï. Quid magis confutat herum opip^9ncm,imójotius fomnium,quifubtililnmis Ipv v.xrufari iitibqs4ios felis ali audadèr amp;nbsp;temerariè affirmant. «5 poffunt ^c te falfitateinuoluiSiduraex altera eueluerc tcnil raracelfia t cris. Vehement et in tcrifti ytreorziaefruüra excufatio»

quot;^ P J R s C^L TE R A 1 aff ffem hanc adferas.Etenim Spiritus mechanicos inter Baturain corpoream amp;incorpoream ambigentes pa-lani aflerunt ex incorporeis corpora prodücere. Ergo fifpiritusifti (qui vixfunt corpora,adeoquevicinifunt Wcorpereis nararis, vt inter has amp;nbsp;illas ambigänt. ) ex incorporeis rebus corpora producunt, ex realiafabri« liant. Ipli namque effedores fiint,amp; proindepafs ma-tcrialiseffedus nulla funt. Sic miftioncnl aßerünt ij-^ïm turn primùm fieri, cum ex incorporels corpora, 1'11 plane fpiritualia,conficitintur Si corpora plane fpi ntualia conficiuntur ex incotporcis, neceflarium eft, y incorporea ilia minus fint corporea plane fpiritua-“Oiiscorporibus. At plane Ipiritualii corpora nulla full fe habentcorpofa fubtiliora amp;nbsp;fpirituahota.Con-quot;dergocenfent ex quibufdam rebus corporcç naturç ' planeexpertibus. Alibi dicunt,principia vitalia feu ra-^'ii^sac Rationes rerum paulatim ex incorporeis cor-^^’«aconftitucrejCxinnifibilibus vifibilia prodneerc, ^’Snitudines amp;nbsp;diftantias inprOgrefluaddere. Qiiid ï^vbiq^ contendunt corpora ex ciufmodi incorpo ^^'-ficri,quæ à dimenfionum legibus prOrfus abfolu-^® lint 1 Huius rei caufa veram miftionem à corporum ' P^netrationum periculis expeditam indicant: quia ele '’itnta amp;nbsp;corporum principia dimenfionun^ legibus ^nnfintfubicdaÆx fpiritibusCorporcisfi corpora cÔ J^^tentjminimè ex rebus dimenfione carentibus con ntui afferérent. Sunt cnim Spiritus cOrporei'dimeh-'nnmn legibus perinde fubiedigt; atq; alia quæüis cor-P®taAn vnqnam ifti confiderarunt quaviex tormengt; QS‘lt;'’‘Slo gt;nbsp;'^li'eUicisglobiferrei eqeiantur? Quae huius impetus bi tomeiu ^U'acrtjfi Spiritus dimenfionülegibusnOnflintfub- toyumbtUi Jf^l An non idcO’vd difrumpi æs,vel globum propel nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“1* dntelligunt,quii pululs fnbltÖ confertimqj accenfiis'.‘“«rt»’^’' ®^iftSpintutn verfuS fpacium expetit ampliusP Scd lt;gt;*•

ro te,quibus slqs definictur corpus,quàm latitudin^ longitudiue, amp;nbsp;profundi ta ter F VR. Spiritus mecha* nicosconfitentur corpora efl’efpiritualia,media,ficut dixi,inter corpora craRa amp;fubftanuas incorporeas:amp; cofdem tarnen Spiritus à dimenfionibus abiolutos putant. Quare non admodum firma eft ratiocina-tio tua; Dimenfione caret, ergo corporeæ naturae ex-pers eft. Verba hæc inS.cap.habentur.Spifitüs-mecha* nici amp;principia generationum à diniêfionibus amp;nbsp;cor* porumangufttjsexcipiuntur. ER. Non verbis, fed fcutica reprimendi funt huiufeemodi crrores. Certè li infeientestalia affirmant,milericordia funt digni: fifd entes cuomunt,alitcr quàm verbis amp;nbsp;rationibuscord genda caftigandat^; intempéries corum fucrit.None* nim argumentis conuinci poflunt,qui principianegat omnibus hominibus concefla. Haud fcioanpoft con-ditummundum aliquis cxtiterit,(nififbrtèmentisin-ops,amp; afino Cumano rudior) qui corpus dinienfioni-bus carerealiquod exiftimauccit. Quinimbinvacue^ V/r« enf ^'^^ vacuum pofucrunt dad, dknenfiones finxerunt.

QH^'’eifta finamus,atq;illudcos percunderaur,vtru bilu co^o corpora fœculcnta, rudia,cralTa hæc,(fic vocantipf-) rapnt mi- quæfc rcfolucrcin quatuor vulgaria clcmentadidi-tant,mifta concedant.Negarevix audebunt, çum tanta corum fit diuerfitas amp;viruim infinita düß«quot;**^ . At hxc opera caliditatis frigiditatisqspermuter at rat fccri,gencrari accorrumpi,oculi noftri vident, ac ma-Pdruelpti nus noftrx palpantJQuin ipfi quoq; cxpcriuntur,dum nihilfibri' abfq; opera caloris vclignci vel Solaris, vel aliuscuiu-«nf db[qi fpiam nee mifcere nee legccgatequicquampoffunt. «lom Idcmconfitentur,cum alimento copiofiore attrafto continenter miftiones progredi affirmant. Si enim generatio nutritionccontinuatur, amp;rcdè Hippocrates dixit^exeifdemnos aJi^exquibusconftamus,vtijdcnt affirmant:

iffirmant: generatio autem continuata fine nutritio nonfit abfq; caloris opcrationc,prorfus eft ncceflariu, vtetiamprima gcncratioamp;miftiocal'oris ope fitper-fcfta. Non enim aliam habet exord ij fui caufam, amp;nbsp;a-liam continuationis. Sed hums cauia eft calor:Ergo ^f* °^' amp;iUius.Quodfitgiturfcmen illud in contexendafibi^*’®'.^®*’ veftevtitur his inftrumentis ,ac fine eis nudum amp;nbsp;utile fomnium remanet, quomodo ociofe amp;nbsp;fieri* ksfuerint? auteur hie potius opus eis habet, quam »conftitutione aliorum corpomm? Adde quod often lt;lcre non poterunt, vutie agreftia hare corpora ex quatuor dementis materiam fumpferint: eum exvnieo fingnla quardam procreara nugenrur. Fruftra répété--tut, quod iam folidè confutatum nouifti, infingulis tthineffe, quae non videantur.Si enim cerni neque* quot;ut,quomodo in ca retexent, vt feorfim oculis fubtf-^*utui* Quod fi inacqualibus menfuris infunt, ac mi-‘ ^^W,qualitates eafdem adferibere illis cogentur, ^tt^Snoscis aftignamus. Erunt haq; eadfem ilia, qux ’’osproponimus. Nam non inficramur nos,rn terra amp;nbsp;’tiuaetiam aerem amp;nbsp;ignem €ontincri,ac fincerum de ^untum hie nullum effe : fi exaûè rem ex am in cm us. ^orporumprincipiajquæ deliransexcrapulavanifii-'’'usParacelfiis eonfinxit, qnaq; difeipuli cius ab clc-Jttutis vbiq;diftinguunt,mcrumfomnium.futilequc - * ’turamentum efle kiculentèfuprà demonftraui. Prin ■ ‘•Piacorpomm nulla funtin return natura praeter ma L.c^ ’^'amamp;forinamificut fimplicia corpora nulla funr,° ^uptis coclis amp;nbsp;quatuor elementis. Quod, qnia non ‘quot;umfenfuum teftimonioamp;rarionis iudicio eert ft '’'crtimcrramafaeris litcris comprobarum reperi-tgt;fine impia temerirate reuocari' in dubium non po ^tlneprilTimum quoq; eft,quöd diuctfis feminib. di-tfiatumelementa turn eorpotum principia deberi-

.aiuflcnifipcr diuerfaintelligant vaciatamprop®^^’®^ In f/fWfn- j^çj^ ^j miftionc m confluentium elementorumQuo

’ nwïWOuH^eftin vnoclcmcnto diuccfitas alia,quam nM *”*’’ ^tiæ à miftione aliorum prouenit. Quarefialtjsamp;all■ - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terhanc diuerfitatem definiunt.toterunt elenienta

amp; totidem rurfus corporumdiftinda principia»qu^*^ funt femina vel vitalia principia.Atqui ex ipforumfeo ' tentia in vnoquoq; elemcnto longè plu run a amp;nbsp;dia«' fiffima latent femina,quae adgenerationem proceflu-■ra tam elementis turn corporum principns difcrepao-tilTimis fe inipfaprogreflioneveftiunt. Infinitaigituf fermé turn elementa turn corporum principia poncif cogentur. Siautem inaequaUtatevirium amp;pondcru® .diuerfitatem circumfcribiint,quacri potcft,quaratio-.nediucrlamin elementis fuis proportionem conft'' .tuant r Nam aut tria ilia occulta cum fcnfibili quarto .(Etenim in fcnfibili quolibet elcmento tria alia latere fcribunt,vt fuprà audiuimus.)æqualitervbiq;ûint^^ mifta,vel inæqualircr. Si illud affirmeturjratiorc““' non poterit,cur alia alibi fceliciuS aut infœliciusp^' ,ueniant,cum vbiq; omnia aequo reperiantur: ideo4uo nec generation! nec nutrition! materia decile pom' .Si poften us afferatur,probari rationc vcHeuit^P^ jj .bili nulfa vnquam poterit,Etenim ft hac eü .cuiufq; fubftantia,vt tria alia in fe.comprehet’ , nbsp;nbsp;^^

fibilia,omninó eft neceflarium,vtin,quaUbet^^'^ t t!cula,etia min!ma,omnia infint.. Si cnitn in «‘‘l“^ !nfint,ca non erit elcmcntum,neqi pars dicipo^^'^'^ tins,F V RT^cilè ex hac difficultate fe extrieaucrint, c-mina 4!çentes admirabili donorum varietate multipU ci potcftatc, infallibil! quiduis agendi feientia dona-ta efle, quibus .inftrudavbique elementa,corporum pr!ncipia,qual!tatcs amp;nbsp;quantitates fuis vlibus accom-modatas aflumant. E R. Imbintricauermtfepotius.

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;St

^nitnq; elemcnta vbiq; funt quadrupla,quouis in lo Ttän^tMt. ^oquïlibct fuut parata. Nee errabit fernen infallibili *‘^ Paracrlfi^ •Jotitiaornatum. Quarenecnionftra,necinutila,nec f^orpugnotti «bilitatagenerabit:,ncc degenerabunr/cu tranfplan-•^*’Wm(vt/pfiloquyjntur)rcs yUac. Adde,quód ino-**’ Miocoquiduisgenerari jïutriri,amp; ponleruari ppte.

*^'fSed nee di (prime ,vUuni,eritjc.orporuni,dum6cfti-* ^ötu infallibili eadem femper cligunt, amp;nbsp;fuis pflicijs •Stte aptain materiam vbiq; pofTident.Errarunt itaq; Ji’ineshomines, aedecipiuntur fenfus noftri,qui nos ’®ccnt alia alqs in loeis magisminusq; nafci acyige-

Adeft cinm caufa effedrix yajidiirimis viribus prx-'fïgt;amp; infallibili feientia inftruda: adeft materia con** SfWînec dçeft locus feu matrix. Quibus pracfentibus, '**®^“* ^^^^^ *'''''poterunt difpariles fiderum,motus atque exter- ^ ?’iiaimpedircfeminumconatumprogreffumque. * ^* fequot;*^’”quot;ÿ’5»““O”gt;^ ^«»»^«“j™” jpi« (X .J^a Sc hypothefi corum pugnatóc mfaliud funt,** ocioforum amp;nbsp;pctulantiutn ingeniorum ■npt'nr jj *gt;quibustartareumDeumoblcant.0l Nobis,qui-'*’calorc,frigore, humiditate, ficcitatc,velut inftru-'“^“opera naturae peraguntur,magnum ex his im* ^''‘'Oicntuna atfertur. Illis,quibus qualitatesift^funt ^‘oisamp;fteriles,ignaui return comités, rhefauri^; la-f^s tantum oblcurae quaedam fignaturæ,negociu /euere nequeunt. Etenim hadenus folu generatio-’’'utntiones,conferuationes,accretiones,dccrctio

1(1 ''^''^ Ptomouent,retardant,impediüt,quatenus ca çj'^'^i,ingus,humorë,ncciratcm augcnt vclmmuunt. . gt;

'Jon tantum, Philofophia, verum etia Sacrçliterac otfus répudiant. De facris litetis eötrouerfia nobis .ƒ * nuUaipqtcft.DePhilofophianullusdtjbitatcru-

nis natura amp;nbsp;qualitatCjnpn à caufa omnibus commu ni,quale cft cuelum.Tam rudis nullus eft, qui coelum in finira; putct cfle virtutis,vt inftar Dcia’què pofluin omnia agere.Agitigitur incüda hæc,vt patiaptafunt, Quocirca quolibet alpcdu,vt vocanr,amp; generat amp;nbsp;cof rumpit,augctac minuit,denique quiduisagit,prout rcs patientes hoc vel illo modo pati idonesfunt.Pot^ rit exemplo motus,quod dico,perfpicuè intelligi Ph‘' lofopi omnes putarunt motum cttli caufani elle nW tuum naturalium omnium,præfcrtimlocaliuni,( D^ alijs enim motibus in praefentia non cft opus vt diPp“' temus.)amp; ita quidem,vt,ficoeli motus ponerctur cd' fare,omnia eodë pundo temporis necefte foret quid cercHunc tarnen coeli motum momentoquoufs nou

tantum eificere putant vtgrauia deorfum, vcrùnicH* am vt leuia furfum moucantur. Si ergo quolibet temporis pundo,grauia deorfum, amp;nbsp;leuia furfum mouen-tur,amp; vtriufque motus femper caufa eft coeliniotuJ, mirari nullus debet, quoddicimus coelos caufasefie vniucrfales amp;communes:atque res omnes etiam con trarias itamoucrc,vt fingulçmoueri aptçfuntNom-giturimpedient coeliacfidcrafcminum officia Scope rationes/ed adiuuabüt potius,vt pro infith vic^.^'^ gula munere fuoperfungantur.Quippenocai^quot;^^^^ do aut frigefacicndo,fcd occultiorc dunt^^^quot;!'^'^'’^* (Quæ propter fenfibiles fiue tadiles aerb qualitates ^ttorty-M ^^‘^ hcbctanturnccacuuntur.)inouentfcin*®’gt;^'^”^ thormiHionb ediicis fidem habeamus.FVR.Intenm opus eft moto-^a«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;re aliquo,qui certis menfuris ac iuftis legibus clemen-taadmiftioncmdeducat,terminum aemodum prse-fcribat,vt omnia ritè fiant. Non enim fuapte(pon-tc,puto, ad Comitia ccrtis numeris amp;nbsp;viribus conflu-crcaptafunt,cumfcientiaomni careant, corporum-•4-p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;que omnium vt fimpUeUfima, na quoque incrtifli-

■ ' ' *' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ma

®’^rint.ER.Gcneratio Philofophis duplex eft cognita, ^iiioca amp;nbsp;squiuoca. wraquc authorem habet iuf-j ‘'^'U diuinum, quo materiac partibus omnibus impc-! ’*gt;1«, vt non fol inn lie milceantur,quomodo mifeen ’'’Medeuamvtcertomodo miftacertos gignerétef-.*^s.Hoc autem eft inter vtranque diferimen, quod '’’^niuoca generatione Temper eft efficiens aftutale, We id eft,quod generatunln squiuoca vcró,vt in il-^5gt;cx putredine gignuntur, efficiens feu gignens talc ’’'^Wrem geniram nullum apparet. Quo fadum eft, ^ 'f^lijcalojalij animae mundi,aliae intcUigcnriæcui^ ' '^’^'attribuèrent hocmunus. Quancunquecaufam i '’’^aerent,feinpcr generans potentiafolumtalcefle,fi 1 quot;^Potentiam infi:;habcre talegenerandi,quale id eft, ^i generatur.dixerunt. Nos poteftatcm diuinam, poteflatgene-y'^^m dicebamus, roti materix in creationereturn mtionK dM-?^oinfiram, cum facris lit cris ponimus authorem tbor, ^'ftoremiln vtraque eft inftruthentum calorrei ■ ”'^'^’ndæ conuenicns:qult;im in vniuoca,forma gene ^*lt;»b redione potertfiae diuihac .in acquiuocafola J '^*^isdiuinamateriacinfitagubernatacregitinftar ^’ficisignerem certam fabricantis. PraccepitDeus ^crixnon folùmvt certo módomifceretur,vertim J*® mandauit, quid quomodolibet mifta gene-

Nec iulfit folum vt ita turn mifeeretur, turn '‘^ operaretur, fed fimul etiam poteftatem lar-®“5 eft hoc ipfum perficicndi , quod perfici volu. 1 ^niinalibus ,vt homini,exempli gratia,iuftit ,vt jettera gencret, non aliud quicquam : amp;nbsp;iuben-quot;M quoque facultatem donauithoc ipfum cxc-J ^'’’Ü. Sic amp;nbsp;plantis praecepit vt fernen gignant, ƒ '^æipfaspropagcnt:acprçcipiendoetiâ potentiam ,qua feminatalianuc pariunt,amp;admundi ^vfq; paricnt.Quocircànonfolum vcræphilofo

phiæ funt iniurq Paracelfici,qni femina exmanibus Se vacuis thalamis proïerperefingunt,fed etiamordi-nem diuinum federate confpurcant : pœnas fcc-Içns fui àDeo pafluri, cùm tempeftiuum elle iudica-uerit, Etenim vbiDeusapertè iuflitereatïs rebus,fei-pias per feinen aie gencratum propagare,noutrcfor' matores-Deiac hominuniprodeunt dicenre»,,fcnii-naquamis ab initio creata (fi tarnen creata lemper vd dicunt veicredunt) in abyffis clementorum inanium latereac dormire,dum digefta tempora horten tut ia publicuni,larua feu perfona prins affampta’,prodirc. Studët nihil aliudimpi]T.ncbriones,quàin vtDeiun arque homines ndcant,fanèconftituta omnia con-ucUanr, fuæque ambitions feruire ctinfta cogant. At fruiflrabuntur fpe fua plurimum. Deus enim nofl' femper conniuebit ad impios amp;nbsp;profanos eorum co-natus.Wanifefte hoc agunr,vt Natura ordincm.quen*' in hoc mundo Deus efle voluit ac inftituit, infamentr confpurcenr^euertant.. Quis eft tamimpcritus no-ftrx Religionism qui nefeias Deum in creatrone I'f’' guhs plantis amp;nbsp;animalibus,qux omni potente fuo vet bo terram amp;nbsp;aquam proferre iulïït,im(perauiflb)''t per femina à fegenerata,amp; ex alimentoformat.i,f'P ^ multiplicent atque propagent? vbi hkfe^’'’“”’ abyflis dditefeentium mentio ? vbi-procc®®®'^^ Sewirt^cArx- rum in feenam veftigium in Natura inucO'Wtfben-mmabous cr firsnoftri nos docent ^femina non ex inuifibilibusc-, Mtumicun leurentiSjlcdex animahbusamp;plantis^proficiki. Quï ex putredine nunc etiam gerrerantunnonalhcr nunc gcnctantur,quàin iuflatunc funt generariycumfu-bito exifterenttnili quod nunc per deftinatosmoms amp;nbsp;prxeedentes aherationes materia paulatim præ-paratur, quae tum- in non tempore virtute Greatons apta fada fuit. FYK Quid ft idem hoc per femina intel*

Welligere nos velint ,quod per iuflum Dei feu virtu-tem diuinam me vis intclligcre? Sanè ficaliquan-doloquuntur .ac fi aliquid talc in mentem ipfis vc-Biflet. EK. Kemo tam cupitinterpretationem inuc-nire tollerabilem amp;nbsp;probabikm,quim ego; Gircum» fpicio nunc etiam in omnes partes, vr aiieabr inue^ Biimjquó rétros, monftrofos,amp; peftilentes eorum tnores excuiem. At fruftrà paflim fere me excrucio. Etenim hïc quoqueconfiftere nequeo. Kam ponunt lemina fubftantias quafdam efle feorsùm fubfiften-^«gt;amp; in efementorum inanitatibus latentes, certis ’emporum perFodis progredi,nauis femperveftibuS indutas. Ponunt deindeire quolibet efemento ciufee-•Bodifeminum inühitann’ proper multirudincm totis Bituris à Ie inuieem difcrepantium contineri. Adde W feminum principia dicunt return efle fpecies: ^^feorfum fubfiftetc nullus vnquam fanus dixit .• ^iah^c non modó fenfibus marris repugnant,ve-^ftiamcum mandatoillo diuino conciliari nulla ^^onepoffunt. Etenim visilla,quaDcustotimate-'“'Hngulisq; parribus legem impofuit,ccrros efFedus ® ltprodiuerfitatc agentium proferendi, non efta l^ipfadiftinda in tot fpecies,quot funt return form«,. ^ vnicaexiftens in fingulis partibus id agit,quod ma ^fia patiiuffa fuit. Quocircà tantum ferè cft inter ^»ic virtutem diuinam ^quam’ aliquïNaturam ap-Pdlarirot.Jamp; fpecies rcrum (quac Narurarillius quae-fobo'es exiftnnt )differentix quantum’ eft inrer

amp; res creatas difcriminis. Semen à femmedi-ps«i confitentur gencre,fpecic, prop rietatibus, of-badiombus rarfcoquetot effe,quot funt rcrum Teeres.. Diuinamautemfvrm’ xquè multiplicem pa-^ïtque difterminatam efre;isforus cogitabir,qnia-•wre quoiiis cft amentior . FVR- De miftfone amp;.

admiftioncm fpedantibus fans iam difeeptauimus} Iraque tempus lam eft, vt demiftis aliquiddicamus.

Vehementerenirn enpio de generatione pluuiarum, ventorum,metallornm,lapidum ,acfimilium tuain audirc fententiam : dequibus ram fcripfit Paracel* (usvarié,fabulose,abfurde,ridicule, vt ü coquidtra VrTic L»f«4ni iudicio Lucianiveræ narrationes vcn(rinia:amp;rcitil-«4TTdtion«(-e fimæ hiftoriæ cenferi pofiint.fi cum hifeecomparen-nlimilft ’»‘«'t^r. Sanequidem muka ParaceUi, Medica prafcr-r '^t ^*™»*”^S”*flt;^^’®fQuæ'lt;’e prædidorum fimihumque

ipfe fcriberet,vel nos alij legeremns. Nimis enim abfurdaamp; ab omni veritate aliéna remotaque \ iden* tnreife. ERAS, dmó verb dignilfima luntqux ille feriberet: tametfi indigna tint,qua: à bono vir^,cui fcilicct temporis.iaâuradolet,pcrlegantur. Sidder-ri potuiflet fortafte,fiquidem contra folos Philofo phos difputauiflet : non etiam contra Dcum os impi-um aperuiflet.Veruntamen vnum lupereftad piiftio-fdrdetlpciii- nem pertinens, contideratione dignum:quod fcili-cuMt frincipia cetcorporum principia dicunt mifceri. Corporuni (orporHwmi- principiaponuntfalem,lulfur, hydrargyrum,deqin-i‘^*' bus fuprà abundè egimus. In præfentiarum dl^ folum quaerimus, Vtrum putent qualitatibus t^^’^^' bus carere, cum ad miftionem accerfunturH^n’^^' bus,an eifdem exiftiment dreprædita. Sinegentha« here, corpora quoque efte negabunt. Nam omne corpus naturale fub Luna cxiftens qualitatibus eft præditum taótilibus.Adde quod mutabile naturaliter corpus nullum eft, ft qualitatibus taftus deftituatur. Principia igitur fua cum dicant mutabilia effe (Etc-nim fulfur,exempli caufa,dicunt effe inflammabi-Je .Jcoguntur eis qualitates primas tribucre- Qupd fj ergo natura ipfis negent ineffe /cifciiabimur vnde cas

/«acquirant, Efchim in corporibus miftis infunt ?o-i öbfcurè F VR. Quafi verd non multa infiht *'’niiftis,quibus fimplicia carent. E R. Verum cft: 'lt;lidco infunt, quia ex mutua aftione paflïoneqile ^sHuntur. Qupd G agere patiquc nelciant, qnac ’'’gt;Uentiir,nihilinuenieturin compoGto ,quod non Pnustucritin componentibus. Scdnequeverè mi-•fcbuntur, quac abfque adione amp;nbsp;paflione congredi-J’^M. Si autem amp;nbsp;agnnt amp;nbsp;patiuntur, qualirati-“»sornata funt agentibus amp;nbsp;patientibus. Formas Mque fine qualitatibus,alterarc non po (Tc, præcla-f^oftendimus. Quod G ergo qualitates obtinent '3ftiles,amp;inter has nullæ funt aliæ, quae fubftantias ^ *tcwrc totas valeant, praeter caliditatc,frigidit atem, '''^dtitem , humiditatem, hifcc ornata eflc con(en-

’‘''turn cft, Paracelfus certè in Meteoris omnia p^r^cp^ Pt '^turreuocaread primas effedrices qualitates. E- Metro, omm# triaillaprimafcribit effecalida,frigida,humi- fermèreuotat ^’quot;'■’ca,pinguia ,lenta:amp; pro natura harum qualita- aJ prim^^M ƒ f” Catenas Geri pluuiarum, niui um, grandin um,/if^xf«. P''Hinutn, ventoru m. amp;c. Alia namque ex bis frigi-b^lia Calidaeffe contendit: quia ex materia trium ^Morum bis qualitatibus afFeda pronatafint. Sic ’waai frigidum Gccum: Auftrum calidum ,humi-

Eurum calidum Gccum : Zephymm frigi* ’’n humidum effedum elfe aflerit ; quia materia e-’’'’'ntalisfucrit. Quamobrem bas in ventis quali-^’ï5naturaineflc,ab externa re nulla contra'das ac-W'tasqj concludit.Hoc ergo pofito, tna fcilicet pri ‘'Ha qualitatib.eiFedricib.primis inftruda efTe nön *'°‘erunt tna folùm faccre principia,vt fuprà dedafa-•■Ecenim vna ex quatuor qualitatibus Gnefubiedo re ’Queret,Ciquidê Gngulis principes fingulas duntaxat ’’'«ibere cogit^cquod Magiftcr corn alicubi faciun-

«dum maxinioperè contendit: vtfuprà audiuimus. Sin aliter décernant, y el yni duas,cxteris duobus fingulas : vel .duobiis binas , amp;nbsp;.tertio ynicam aflig* nare vel cpniugationem quartam in medioxclinqjj.c-, re cogentur.(Nififortc,vt funt audaces amp;nbsp;impudentes, contrarias yni .attribuqrcyclint^Si enim fulpbiig ponunt calidum amp;nbsp;ficcumjalem frigidum amp;nbsp;iiccuKi hydrargyrum frigidum amp;nbsp;humidum : nullum crit corpus fimplcx calidum amp;,humidum. Ergo vel farc-bunturqualitatem dariprimam abfq; proprio lubic-.ÛO , vel inxqualibus omnino viribus omabunt fui pnneipia :,quæ omnia funt longé abfurdiffima. Sed i-De pluui£g(. iftls minis,ad Meteora accedaraus. FVR. ;Idem cupio »tratione. .egoquoque. Dcgenerationcpluuiæprimùm vidca-mus,quàm pra:clarè Paracel fus philofophetur.Scrui-bo hk etiam morem noftrum, vt primum veram len-tentiam cxponam,amp;cum ea Paracclficam deinde con feramus . Omnium philofophorum amp;nbsp;cruditorum fententia .eft^äuuiam generari ex vaporc cleuaioab aqua amp;humiditate partim in terra contenta,partim fupra terram harren te vi caloris.tùm in acre tùm in terra exiftentis. Hie vapor, cum à calorc extoWifur» (vnà cum parte aliqua exhalationis calidarpdmc-diamyfque regionem aeris,paulatim C3iorc,^oia 1-tollcbaturgt; amp;nbsp;quern caUdaoxhalatio permifta con-ferebat, dum.altius ilia afccndit,ipoluttitjnquc nu-bcm à frigiditateJoci çogitur.Quæ cum denfatur am-plius àfrigorc,coit,rurfusin aquam, arque hue ad ter-ram grauitate fua deJabirur. Quod enim,exnubein a-quam iblutageneretur pluuia,faris argumeti hoceft» ,quod,n.aturalitcrpluuia,nulla gencrata fuit,noq price dete nUbeiNeceftneceiTe,yr, quo in loco in aquam re foluiturdn eodemyaporcs colledi fuerint. Etcnim v2 ji Ixpius ex remotis locis,vbi fcilicct aquae multi (unt

’Vsporcsqucplurimi locafublimiora petunt,nubcsad-lt;l8cunt:quæ apud nos in aquam condenfata: dccidunt. Jim quod nubes ex vaporibus de terra: amp;nbsp;aqua: fuperfi-'^ieafcendcntibus conglobcntur,nc ruftitiquidem ne-fctunt,qnicunquc aduertere animunl Voluerunt. Vidi 'go non femel,idquc cum voluptatc,ex fluminibus va pores craffos amp;nbsp;multos inflat denfa: nübis tolli in ac-rcm.amp; cum nubibusibidem prius exlftchtibus fic con ''^ngi, vt ex vtnfqne vna fieret,’ fimulque à vento pro-Mfein candem regionem ferrentur. Poterit, qui de

: ‘’3ore dubitat,ciusque cognofceftdi defiderio tene-^ttr^n fluminibus manèobfermre,-qui inter altos mon , *öperprofundas valles decurrunt. Inhisnamquefxr f'üsamp;clatiuSjquàm in alijs, quod dicimus,vidcbit. Vt *’®tarcm agricole authores mihi fuerunt.Commemo ^°hæc non ob aliud, quam vtincredibilemParacelfi ®’^P'diratem patefaeiam , qui ne illä quidem noüir, ^’^tudes -agncolæ explorate cognotterunt. SiPhilo-ws folos allegarem,’fupetbo fupercilio teftimo-, ''gt;nicorumTeifccret,'feip(um omnibus anteponens. ^Q^rrfiitarenonpoteft/quiexalio libro nnlloquàm ^undi, feientiam fuam hauferunt. Sic ergo dodrina '’dofophorum haede re cumexperientiaeonfentit, '^oertioranosoculinoftridocerenequeantiVtautem Sftcr* Hu^ 'quot;’pusin dubium vocari qucanf,fa'crofandæ^ripturç r^ compro '«imonqsidem manifeftifTimè comprobabdRegiùs t^^nt/mte^ ^fophetaDauid inPfalmo cenrefimo trigefimoquin-Pdefcribit:Quiequid ei libetfacitlehoua in coelis amp;nbsp;. ^^quot;quot;‘** jj'^ris, in aquis amp;nbsp;vndis omnibus.'Nebulas fine nu- *^^”^P^' weit ab extremis terns rfulgura cum pluma facit: .^lisventos cellis excitât.'Eandem hanefententiam , dem propemodum verbis repetiuit Spiritus fandus '5per osIcremiæProphetx,capitc vidclicetdecimo,

tudincm aquarum in cœlo ( id eft,in acre) attoUitqiie ab vltimis terris nebulas, fulgura pluuix facit, amp;nbsp;« fuis ventum cellis educit. Hxc, inquam,verba repetit eifdem fermé fyllabis Propheta capite quinquagefi-mo primo.Sicinfecundo capite libri de Creatione dc-fcripturusMofes pluuix gcncrationcm,mqtiit,Cùm Dominas nondum pluilTet in terrain,neeqiufquam camcoleret,cxhalauit è terra vapor, irrigauitque V* niuerfameiusfupcrficiem. An poteft aliquis iniieni' ri ingcni) adeo diftorti amp;nbsp;pertinacis, qai neget idem à Deoinverbo fuodoceridc pliiaiarumgenerationeamp; caufa materiali , qux Philofophi docuerunt ? Fieri non poteft, vtfanæ mentis quifquamdabitet.(^xpo tcft autem in re tali maior amp;nbsp;illuftrior probatio requi' ri,qaam ft earn facrofando Dei verbo confentiant, qaxfenfibas noftris percipimus ,amp; ratione euidente cognofcimus?Recita nanc Paracelft porren tam qiian-tus fuerit Philofophus innotefcat omnibus. FVRN Totfunt principio point tot eftcftellarum genera diuerf^quot HelLruj^e fiïcfunt rerum diftinóixfpeciesiatqae analogia qua-* kïc'rmt^ ‘^^‘^ ftbimarao refpondcre. Itaque interftcIlasclFe, Uirum ^^æ naturaliter feu infita virtute plaaiam faciant: ’ qux ventos excitent: qux fulmina cadant:quæ nm^ „ pariant : qux grandinem demirtant : quatw*®” fabricent: qux hyemem ,xftareüb*^° fterl^i- ^*‘^'^'^ nodemque efheiant. Nodem enim Setenebtas »isfohris ’^ eclypfibus Soi is negat propter occidentem Solern, ablmonc. ïtut laminis ipfrus priuationê euenire : fed ftellasquaf-dam ait cffc,qaxcögenitis viribus tcnebrasamp; noftem fit pratter mducant. Acftatcm qaoqac non propter accellumoC accc^ti so- moram Softs contingcre , léd proprer ftellasxlUuas: teerworj qux tarnen incrementa virium fuarum mutuentura tinsfupn Sole- Nam augeri cas ac minui, amp;nbsp;velut extabefcetc tenlt;lt;. hyemis tempore. Sic amp;nbsp;Hellas cxiftercaHerir,quxM.v gnetis

Svetis poteftate praeditæ ferrum ad (e attrahant,ra- steïïtequ^ ‘i^ntjiquefaciant, ferruginem hue dcciderc finant. âitmfcrrû Quinetiam à ftellis amp;nbsp;Sole putat ligna putna amp;res con ‘'^f^ ‘’‘‘^‘lt; fimilesconteri primùm,mox ad firmamentum, mftar ^®Ï' îquæàSolefurfumtradæ.attollhnec adterramrelabi, r'^^*'^^“^-*C‘lin fiiblimi prorfus confumi amp;nbsp;ad nihilum redigi. Neefteilarum modo tot ponitdifcrimina,vcrùm etia 'nfinnamento contineri aeviuere animalia turn bru-fïtum ratione prædita. Sic in fecundo ad Athcn.fcri-“■tJn vnoquoque Elemente nata elle ac viuerc anima

tum brdtia turn rationalia. Mox confidenter hæc J^^t. lamvero fieri aliter non poteft , quin in omnibus quatuor viuant homines, fient in vno , nempe ‘''terra , fine fupra terrain, vinunt. Et rationales tteaturas cœli in Meteoris vocat Superos Penna- panâtes Su ‘“5 iCxceUenteque fapientia amp;nbsp;multiplici return o- P^’’H“* ^ ^‘'iiitti feientia inftrudas pingit. Officium cis af-- f^j/j^’'*' Wfingendi animalia: portenta in aere apparcn- •' f^'tt cruces amp;nbsp;fimilia : comportandi matcriam Jfofulminibus:fubminiftrandiea Chrifto : dirigen-® cadem quó iubcat ac velit : ac huius generis alia ^cquendi. Quod ad animalia fpeCtat bruta, mul-

putat in coelo feu firmamento nafci ac viuerc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

AI'S ranis ibidem agentibus pronatas opinatur illas, Q^m^y^ S’'ænonnunquam cum pluuia dccidunt. Non decide- yti,qu£cu ‘^femper,quia locus ver fits terrain ipfis fitfurfum.Pro pluuia ded “quot;lenon defccndere,nifi cuma tempeftate viabripi- dunt-’‘‘tur. Seinen etiam, ex quo ranæ virides, paruulæ, ar-'‘tibus amp;nbsp;folijs infidentes, quas aliqui Rubetas nomi-' J?‘'t.nafcuntur,dccoeleftibusillis ranisdefiuerecxi- ? W. Sednimis proculàpropofito abeo. Pluuia,in- pMaquii *1“*', nil eft aliud, quàm fal relblutus /fulphuramp;Mcr' Paracelfo, ^“tius innaturam pluuialcm fubprimam feparatione

, quam imhoc libro amp;nbsp;«ad Athen, fecretionetn ene fcri-bit.)Nonconcedit pluuiara gencraripcrclcuationem aquxautvaporumrurfusadterramdefluentium:fed à certis ftelhs ita gigni contendit, quomodo fructbs à • fuisquiquearboribus produci cernimusHaruniftt'llj' ruminfinitamexiftGrcmultitftdincm:ac peromnes rc 2ioduigC'’ gioesdiftributas efleait.Generationis modus taliseft. nerationü Stcllæ plüuiæ vclüt ollæ quxdam funt, continentes in fluui^ d- fetnateriam'pluuialcm{fcilicetfalem,fulfur,amp;hydrar-^** ^dc‘^ gyrum)in creatione mundi(quam feparaqQnem ab co ^ vocari facpè nobis eft diólum) ad hoe dèftinatam'.crui dam adhuc,amp;certistemporuminter.uailisconcoqué* dam:quomodo matena inplantis pro frudumngene-ratione dèfinito temporis interuallo præparatur amp;nbsp;ex-coquitur.Chmparoxyfmus 3Etherius,inquit,appropin' quat;amp; autumnusadeft,atque ma^ura debeteffeplu-

1 uia,incipiunt VülcanuSjUiaftér, amp;nbsp;Archeus inHelIadi-cutin olla matcriam præparare ac difpenfare.Tèmpo-re concodionis perado prodcuntpiiniunïniibcs.b-eut in arboribus flores,quæ pro natura ftellæatquema’ teriæ copia atigentur cito,tardè,multum,parum-Ante i^ubettjuH oninia enim prodit furnus arfhcrius,qiii,vt ànodrobi-un fft 5M0 j^Q difccrnatur,nubes appeUatur.Hic fumusaqna ' ftens'uondum perfeûa cumexceffit exftena/ubn lt;^ inaeremterramverfuSjibiquefufpenfusb^t^f’ ' ' in ft artart a run humorevel cellafubrerraneanqnenat ab aerefrigidiore.DurantautempIuuiæhoravna,dua-bus,plùribus,imôdiebus,feptimanis,menfibnsptova rictate ftellârum,in quibus coqnuntunSaepe cum plu^ Caufarubè tttaventi erumpunt,cum Wi lean us à (aie amp;nbsp;hydrargy-dinti caU; toper coftioncm impetum non abftiihr. Vbimate-itefpminie^^^n} omnem efFudit, nouae coHedionem expect at. autm/ttuth Quod raanè aut vefperi cœlum rubet ex conafeitur, »w* quod ftclIaeralem,fulphur,MercuriumxCrafliores eno-muntt

munt inftar nubis rtametfi non fit nubes, fcd fpüma amp;nbsp;vaporvaric coloratus.Rubcr color à/iilfurc amp;nbsp;Mèrcu «ô;cæraleus,violateus,flàiius,à fàiè prouenit'. Hit amp;nbsp;bis fimiliadc plnniae’ ortiJ,’caufis, amp;' naturk à Paracclfo in luis Meteor, referiirttur; . É R. QviiS'ad potténtofa iftadelina refpondcat ? Stèllarum dincrfitatern,quod ïdfacultates attinct ,'mülti 'PhilofopKi conceflerunt, wtiönibus moti neq? optimis neq; probabili'flimis;At nullidefipaerunt haücnus,vt refpondcre eas putarent nportere naturalium rcrü varietari^qnam Hïceffe cer-j ^imuspropter matcrise mutabilitatem. -Haudfeio an Wquacxiftimarit in cœlo ftellani inuenirijquae pro-Pdaquadarn virtutc ferrum inftar Magnetis ad leat-dïheretïattraftum cÓminucret feu abraderct : rafuiu'^ ^nefaccrenæruginemq; ab eo feclufam nobis redde* 'd.Quódanimalia dicit in firmamento viüerecüm ra donecatentia,turn ratiönepraEdita/Pennatesab eoiu ^^ivocata.yquibus munus fabricandt ' plùuiàs, ven* ..Wfniha;fulgura,demandât, non egetrefutatione' ,'^na.Solum dicam,profanum nebulónem eadèm fe mere dUi -^^P3ginadubitare num Ghriftus fulminum variera-tóP/jrdffU-^^nicfficiat,an fupertilliPénnates,andiabolus.Huetafi bla/j^ht-'’'^npropendcrefe ait,Ghriftum eiaculari fulminadcd «w. ^^iptsparari amp;nbsp;dirigi ad tcrraloca à pennaribus.Ra * °ncmoüetür ifta,quód Ghriftus'ad indicium yentu-^^fitinftarfulminis.Idèmenim putat'impius Afmus '‘'§uramp; fulmen fignifieare. Negat fidera de terra amp;nbsp;’^naattrahere, atque interim afleuerat non tantum ^Poresamp;aquam; verumetiam ferrum amp;nbsp;lapides ab j'^Wumtolli;'- F V Ri Verum hoc eft: fed defeen-/'’fiterurnnegaf. Etenirn fublatosin'cadumvapo-^^confumiamp;difl'jpari putat.E RAST. Negat vir-Q«omoJa)’ ^ traftrice prædita fidera: deinde habereipfa pote'^h confiet '

bus pluuiam fieri negat.Errat autcm grauius, dum ab-fumiamp; prorfus confumi, feu ad nihilum reduciafhr-niat.In lib.quodam demorbo Comitiali, de caccis tem peftatibus loqucus ita fcribit. Harum matcrix non fu fcitantur infupcriorc cœlo: vndeeft,quodineislu-mus quidam de terra tollitur, ex quo tempeftas poft-modumnafcitur. Coelum fuperiusincenditmateria, hancfuppeditatcœlum in fcrius, fiue terra. Comnic-moro hæc ob id,vt,quamuerè totics dixerini ipfum li-bi nunquam cöftarc,cl3rius perfpicias. Quam verb cd ab omni turn fcnfu turn rationc alienum,quod fic ait, ftcllas gignerc pluuias, quomodo arbores amp;plants proferunt flores amp;nbsp;frudus ? Si fubtraxeris plantis nutrimentum ex quotranfmutato générant feminafru-dusq5 fuos,moxvidebis,opinor, quaradiu fair paritii ræ. Quaigiturex materiagencrant ftellxpluuias,nines, grandines,fulgura,fulmina,ventos,fl non nutriun tur ? Quomodo non iam clim in has res abfumpta: funt,fi de fubflantiafua promunt,necinabcuntiuni ■ ’ locum aliud reponunt ? F V R N. Erras cum fidura sHerii ntt- non nutriri putas. Etenim Paracelfus ineodemhoc tr.unturamp; libro nutriri amp;nbsp;excrementa generate conftantcrafÜr' (xcremèta mat. Sic enim capite lo. fcribit:Aducrtite hocinfu-^encrant. per , ftcllas fe purgare turn æftiuas turn hye«’*'’^^^ nom per fulgura , fed per corpora , qua: excemunU quae ftellas cadcntes vocant. Caufa tur in firmamento : quod mum eft elcmcntum,aquo fuftentantur. Nihil enimeftcreatum,qnodnonc* gear quotidiano cibo,inftar hominis.Ex quo confequi tur,ea ex elemento fuo edere cibumuc caperc. lam quodcibo amp;nbsp;pom fci uatur,excrementa quoq; gignit. ditpiptd- Aluntur autem igne foloJicut homo terra,c.x quana-Untentum tus cft.Exignc igitureffentiam fuam extrahunt: ficut PcHarun- homo camcm amp;nbsp;fanguinem ex terra fumic. Quod tranlmu-

tranfmutadin effentiamnequit, excrementum fit, Hæc illc-Fortaffe ftellæ quædam ob id ferrum ad fe peitrahunt,vtcxeorepurgatoamp;: colliquato nutrian-’w.Quodato,non poterimus non dare alterum qoo-9üc,alifcilicet aliquasputridislignisSc fimilibusalqs, qu«abeis alliciafferit. Quid fi ob cam caufamluce-fc cliquas putarit , quia ex putridis amp;nbsp;fplendenti-l’usrebuspaftæfint? Notandumporróeft, quod rcs oinncs creatas nutriri ieribit. Si de propriè vocata No omnU quot;utritione accipias dief urn , non cftcurrefutareco-f’'MM nu^ '’cr.fic enimfolaviuentia nutriri confiât. Si aliter in- f^”H» ^^iligas, ne fie quidem aliud pro refeUenda fententia “'*«0, quam cum amp;nbsp;fiagitioiè nominibus aburi ,amp;: HM vult nonobtinerc.Non enim efineceffe,vt quo-®'oilolibct nutrita excrementa pariant : qux ab illis '^tùm gignuntur neceflario, quae alimenti fubfian-^'^'nmutant. Sidera nonalipropriè,per fe notum

r ‘, lamfi nutriunturSidera, id eft, nutrimento re-sAtrn non , f'^ont quod effluxit, quomodo extabefeere pof-ww^twitw quot;’faliahyeme, aliaxfiatc ? Nam infiar plantarum Weererurfusquevegetiorareddiferibit.- Nifiex

? îteidat, quod alio tempore largius alio parcius j* quot;Centum terra fuppeditat: uil habeo quod refpon- ' * U *’*’• Sedtxdctmeineptiashasmouerc.Suifumi-l^'*Jys eft, cum hïc aflèrit ftellas igne ali. Nam ali-unio quodam, amp;nbsp;alio rurfus loco vaporibusde ''filubUtis nutriri knbit. Ad illud porto quid dicc-?^uöd adeo confidenter afierit pluuias ex eleuatis toravaporibusnongenerari? Sufliciunt,arbitror,, L y^'pradiximus. Vbifenfus,ratio, cruditorum cori-‘J^iDcus ipfe in verbo fuo, fimul confpirant amp;

^^^‘''onauG, iufta Ócfaciliscfi aduerfari« fententis P^^io . Argumento efi incrcdibiiis ifia auda-

cia,humana pariter amp;nbsp;diuina hominem hunc irnpük foreCacodaemoneriderc eonuéllercque voluilfe. Si -nequchorrendac blafphemix ,;neque inaudita omni-•busfeculis intemperies,nequc tncredifeiks Chimm, ^neque fpurciflima-vita, neque incöndita amp;nbsp;barbafï orattoabfterrereDifcipulos ab aflenfuimmanium ho mm mendaciorum potuit /faltem reuocareilludcos debuit, quod nunquam fibi conftare. vbique autem veritati amp;nbsp;pietati aduerfari viderunt. FVR. Confuta-tionem non quaero, vbi facrarum literarum eonfen-fum video. Si libet audire,quæ de ventorumgenera-tioneacfiilminis attulit , referam brcuiter^vtadfiib-iterranea ex coélo iterum defcendamus-E R. lam audi-•uimns quasfaciat omriium talium caufas. ,Atramen Vtnüacful récita quaeobfemauifti. F VR.'Matriccs, ventres,amp;ve-minif gene lutcucurbitas feuóllas,in quibus coquuntur,facitcer-ratio iuxt4 tasAcUas. Materiam ponit miftionenrfcilis.fulfuriJ, Ptrieeb 1, ^. bydrargyriad horum gencrationem ex rota mate-• • ’ da mundi feparatanr,vt ante fuit.exporitum. fModum Vtt/clt;«ialt; geftevationis explicathis verbis. Scitoteigncum VuI-tß «fftfor« ^3j^yæ in ftellistria prima fuis naruris prardita coque-^ re/Ex his generatur ventus cum fuis propriewtibiis. eft tplemet igneusJViuIcanus eR ipfemeteventus. Nam mff' *^quot; ’^' bus primisconfiftit. tQuod autem vennis^ocmodo

generçtur., probat exemplo buiiientium- Siaqtt^gt;in-quit,bulliatgt; ventum ex fe reddit. Quin ab omftibus, quae ebulliunt,fine arida fint fiue humidaventum ex-pirarecerintis. Aqua ventum exhâlatcâlidum amp;hu-midum : ,ebullitio ficca fpiritum ficcum parit^vt in Chemia exercitatinorunt. Ex his concludit,'nullam effe aliam V en toru m. originem amp;nbsp;caitfam /quam V ul-canum tria prima ad agendum excitantem. Ventos porcó à locis, per quae fpirant, aliquid acquirere perti-naciter negat: fed calidos cfre,frigios,humidos, ficeos

^îf propria natura,amp; ex materia, ex qua nati funt, con-'i'tione.Siaufter,inquit, ficcus effet inftarBorcæ, nul-*3 tivd ex mari vel ex rebus alqs acquircretur humi-'I'r^.Duofunt quxmihi admirationem aliquam pari

“oevtitur argumcnto:quod videlicet,omnia à Deo ^'^Mta,vifibiliaamp; inuifibilia,corporata fint. Altcrum ^tód terræmotum fatetur fieri à vento in terrae meati busconclufo.Etenim inlib.de morbo Comitiali pror fuscontrarium ferioaffirmât, cumque totaPhilofo-Pbiapugnareait.Eandem huiusamp;fulminis generatio “cm putat,ex pugnalulfuris amp;nbsp;nitri dcduccns.ER.Ego ’'otimiror hoc, eum fibi fœdè vbiq; conrradicerc, fed ^iror plurimum, quoticns noin omnibus pagiriis fe-'pfurnmendaeij accufat amp;conüicit. Vrrum Deus tarn Dejw wo» ’Unsrescorporeas condidcrit, aut incorporeas etiam''’'*'*“** *'°’' '■'^iueritjdifputationeindigetnulla. QuippencCa-P°’^^‘‘^‘*”' ^^ïmon quidem temcrè aufit negate incorporea“^'**'*^* ^quot;’uifibilianobis à Deo multa creara fuiffe. Ipfe ®^'r'que,cum,fitincorporeus amp;natura fua nobis inui-“Uiliscreatumfe nunquam dubitaiut , arbitror. Sed ‘'•smiflisiUud notandum eft, Difcipulos non omnes ®pinionem eius de ventorum generatione probare. btlicet minus abfurdam defendant,æquè tarnen fal-■îuiadferunt. Laudandiin eo nihilominUs vidcn-'Ur,quód à præceptoris fui placitis recedere aufi lunt. ''bemici (inquitvnus ex difcipulis ) naturalis ventiP^^^P^i ®rtum ex eo repercrunt,quód in æneum globum exi j^’‘^^^^ I»mn fpiraculum habentem aquam infudcrunt ,i- ƒ5^^quot;^^^‘^ ë^einfubiccerunt, amp;aqua in aerem conuerfaviolen' fértffnt^. f^tper anguftummeatum expirare viderunt. Simi-‘^uiddamputant hiin terraficri. Nam aquas fib-^ trrraneas ab igne in vapores conuerfas certis in ca* witatibus, quaorificia angufta obtinuerint, recipi ar-

bitrantur,cx quibus deinde cum violentiaamp; impe Caufit ter-1^ j^ ventura erurapant . Quinimo terrxmotuin rimotut quoqueabeildemconcitaricenfent,ficxitus vapori-j bus vcl nullus vel non fatis araplus patcat: id quod tMcol^^^ ^^^”’P^^^ Cheraicis rede indicant demonftrari poflc,

Scd vt in hac re fentiunt non raalè, ita in vcntorum generatione maxima ex parte decipiuntur. Vte* nim ventus aliquis ineertolocoficgenereturjnonta men potcritis ad regiones plures amp;nbsp;diftantes cxporri-gi : nee omnibus vcntis hæc accommodari poteft ratio , Quippe multi ex man proficifcuntur: plurimi in aeris parte fublimiore videnturferri,quiterrani non admodum radunt. Summa cft, quiequid gar-riant Paracelfici, ventorum generatio vel non eft ab i^jminibus cognita , velita gcncrantur,quomodoà Philofophis declaratura fuit. Horura enim fenten'’ tiæconfentiunt omnia, quæ in hoc mundo accidc-re videmus:repugnat nihil. Quod fi alqs etiam nio dis poteft flatus aut Spiritus in loco aliquo excitari, non tarnen longius extendi poteft.Nos autem deven-tis nunc loquimur, non vni alicui locovcmaeuJis, led longèlatequefpirantibus amp;loca plurima perua-firacA. mdentibus. Omnibus his addc,quod inlibrodcPr.t(a-taufi vn- gio capite quinto fcribit,Ventura ex acre caJcfaifto he lt;orKw, vtgenerari, quomodoex aqua in olla, cuiA^’j^^*^.“^ '^^‘ ’” a^^*'^'gniSj halitus excitari folitus fit. Quæ nonobahudad-

düxi, quara vtvidcas, quambeUè fibi homovaniffi-' mus conftet;fimul4ue verum efle perfpicias,quodali-quoties iam dixi,nullam ab eofententiam proktam cflc,quam eonftanter tenuerit,cuiusquecontranain non aliquando affirmauerit. Quæ præterea de hac re fcripfit,non habent opus vcldcclarationevelconfu-tationc:cum amp;nbsp;à feipfis confutentur, amp;nbsp;nee à difcipu-üs omnibus,necab alqs vlhs récif wntur: imó ab Agu-colis.

^ölispcfitioribus redarguantur . Quoniam fifeiifi' . isnoftris fidem habemus,vanitatem Paracelfifaci- ^t^^^^r 'deprehendèmus. Pfincipium quo vniuerfa eins j/^j^f^* Ownna de Meteoris nititur, præterquam quodam- ^„^ ^^^^^ P*utneft,amp;cum facris Uteris palàm pugnat,tam eftrdtionc *'’gt;ulfum,ineptum,{tultum,fatuum,abfürdum,ridicü-' abfy; meta *^gt;^, falfum,vt finc metu alicuius infamiæ vix sM-infAmie ^Jiisaufitrecitaremcdumdeciufdem refutationcco-vix fote^ bnidoü:isagere. lamcnim eftdiftum valde dubita-»‘«itart. ^^■n effe à fapientibus, vtrum non fît pro ftulto ha-^ndus,qui abfurda dogmata folicitè confutare cona-quot;'■•C^ocirca reUftis Meteoris ad fubterraneorum ge ''^fationemdeicendemus. F VR.Patcremc,quæfbtc, ’ ^ianimi caufa rccitarc, quæ defulminis ortu caufif-^'^cattulit. Sunt enim quidam , quae vel maxime 'üeris amp;nbsp;triftibus rifum mouere poflint. Nee mi-'^^idebes mefenfîmaliumfieri. Tot enimmonftra

’‘'«ntiarum nuncvidereincipio, quot animo com-P^^dercnunquam potui antea. Quamobrem ri-JfeMagiftrum meum vnàtecum cogor. E R. Ideo te ^diain patientius fabulas illas narrantem, quiaca-quot;^m (equente collatione facienda erit mentio. Dc-^dCiVt ,qui Paracelfica phantafmata cognofcere cu-P‘fw,planius pcrfpiciant,quomodo rorem, pruinani, f'uem,grandinem,pluuiam,amp; estera metcora dixcrit ^ftus effe element! ignis fine cœli.FVR. Primum di-uulminaclarc demonftrare, Deum in firmamento Muifle falë,fulfur,amp; Mercuriu:ex quibus omnia fiant, Mc ftellarum æftiuarum 32.ordincs facit: amp;nbsp;in po-'M,id eft,in fummo collocat fulminum effeftores.

^ 3tcria facit fulfurfubtiliftimü amp;lentiflïmü, feu ma p^„^f,, ^ ’®?^®^Çt5s. Nitru pinguiflimüjMercuriü vtrifq ; ini djiff^i ''ciflimu.Modusgeneranonis hiceft.Superi magiftri luntfulmi-ws Pénates vocauit.)hac materia cornportât in fuä num-

244 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ERJSTl DIS Pr T AT. ftcnam:amp;inca deinde fui fur prim um liguant: pox nitrum Icuirer calefadumpermifcentiad extremum hy-dragyrum cum ambobus confundunr. Ex hac materia primumcalor exoritur : deinde effundit earn ft ell A in aerem. Sic oritur ante alia nubes: quæ propter loci altitudinem amp;nbsp;fubtiliratem materia: vix cernipotefti priufquam defeederit propius.In acre poftea denfatut amp;” pficitur/quod in ftclla fieri nequit.)hoc modo-Poft' quainter fcpugnareinccpcrunr,cbullitnitribamp;lnlquot;^

^ furc manere rccufar.lam augenturgradus ignis inacre,pro vtnitru magis ac magis inrumefeit.Quotiesin' N«6ff ^Ktiflaturjmaffam concutir,aperitur nubesf Quænil aliud apudPara cft,quàm fumus ex ilia materia exien.s.)amp; exilitfulguG tellum, radius videlicet ignis ex mafia emicans .Auâocalorc mercunus tandem amp;nbsp;ipfc fufeitatur.Hoe irritato cofe ftim flamma ex mafia per omnë nubem perrumpicac fequiturcontinuo fonitru:cuiusgeneratiohæceft.Ex Gencratio contrarictateamp;mutuoimpulfu triüprediâorûoritiic tonitru a^ fragor feuftrepitus(acfi hydrargyrûinfundàtiir argen pud Partt- to,)quicft ronitru.Adextrem0 vniuntur in maftam v-tejum.. na,quæobduciturputaminefeutorticeinftaroui.Hic cortex,quanto ad maturitatem acccdit mafia propos» clauditur firmius.Intcrim nubes refolüuntur in aqua, quæ cumattingitmafiam in fiiocorticcconc/u/ani -mile quid accidit,ac fi frigida infundatura:d Mue a-ûo.Rumpitur enim adutum mafia amp;nbsp;dilfd^'’^®’^^^^^ partes. Quo frufta abfceduntgt;totidem tonittuafiunu mafia autem excufibigneverfus terrain impctufertur.

Tulme'i^ttid £ß. Iraq ■ fil lm en corpus,nitaliud cxiftës,quàm ignis in mafiarn paruam coaâus.E R. Veilem,fi poflcm,qu«da adfenfum rruocaretollcrabilcm.Qnoddcteftadicit, ’ \ .,p ;fcrri pofixt,fi denfarn vellet cos intclligercnubê Etfi, qddeinclufarcferrmafia,nos patcretur accipedefpi-ritu calido,tenui,amp; fulfureo. Accenditurhic Spiritus à motu.

îmotu amp;nbsp;fuga contrartj,tanroquc fcrtur impetu dcor fum.Hanc rem fi exprimerevoknt aquae contaün,non ptlfiniè fcnfiirc,ar pcffimè lócutum effe dicemus. Placet hoc etiam,quod fulmcn dicit ignem efle, vel fpiri-tumaccenfum cxnube ciaculatuaflerit.Quanqua hïc, 'tinalijs locis,nó fibi fatisconftat.Etenim fulmcn fcri Tulmen'm-^’itiriuenirifrigidum : cuiusmaflainlapidem contre ueniturfi-i-(èatcxfale;principiumquc fiue fernen habcat frigidû. giduiquei Qtiomodoigncm elle defcndct?Autquomodohuins ^^lopif' *eftaabinfufa frigidadifrumpcturïCoagulari lapidcm quot;unefalis dicit modo àfc ipfo,modoà fpiritufalis cœ-leftis- Namin lib.de Tartareo lapides ait exvaporcin Gencratio •laercnyfublato A à fpiritibus cœli condenfato gene- lapidim. ^ti-Et hos aliquando in aere dicit concrcfCere,vt in lo coianicitato,aliquandoinipfisftelliscompingi aeper Wt in Metcoris.Similia fcribit in lib.de Podagr. non ^terra fublata in altü fuiffe lapidés amp;nbsp;ferrû,q nonnun ^'''^decidiflelcgimus.Quanquavcróidèmin Meteor. 7^rmauir,non' tarnen pro more fuo,non etiâ eötra ®®ß» in codem afleuerantiflime fcripfit:fcilicct tam '’On poffe fieri vt in coelo generentur lapidés, quàm im Pofiibile fit in terra cudi fulmina. Scio cnim fatale ci ’'*flc,vtinverafcntentia nunquam perfiftcret. Sie p ^^^^jr Jonpudeteum in vno verfu contraria feribere.' Gran* „onpudetj '‘0)inquit,non eft nix , fed aqua congelata .• amp;nbsp;nun- inunouer-*t*gt;3m tarnen fuit aqua. Quomodo potuit aqua, quae pfontr« '’quot;nquam fuit , congelari? Difpliccf maxime,quod diet-ftribe-■ '’cefenfus nccrationis,ncc Sacrarum literarum refti- re. ’’’Onia tanti facit, quanti fuos æftimat impetus ,vel’ Î’'’hus Gacodæmonis afflatus. Non obfeurè ex ci-’^fjamp;cx verbo Dei fententijs colligimusjDcumomniquot; potente virtutefna in crcationeficdifpofuiflc,vt ex ha’ ”ibus de terra: fu perfide in altumfublatisvariïcamp; ad- '^ '’’irandæillæ tot meteorum fpedes orirenturDocent:

idem nos ratio fenfus^j noftri.Etenim p^rs maxima co rum fiunt in nubibus amp;nbsp;ex nubibus, aur non fine nubi-bus:quas de terra; fupcrficiem altum afeSderefcriptu-ra tâ explicate teftatur, vt fineimpietate dubitare nullus poffit. Quod fi aliqua fiunt nullisapparentibusin aere nubibus,ex eo euenireintelligimus,quódvaporcs elati pauciores amp;nbsp;rariores feu niagis difperfi funt,qua vt perfpici à nobis fie valcant,quomodo innubein cos HoneJt er- ^^^ cernimus.Quæ cum fichabeant, quid de difcipiK uT^biu?' ^^^ fentiendum fit, vides, qui puerilem errorem effe a-uapórib^tK ^“ßttaUa vaporibus amp;exhalationibus afcribere. Sane tferibere. ^“^ ciufeemodi aufu nefario fcribere noneft veritus, dignus cft,qui Paracelfi vocetur amp;nbsp;exidimetur difcipu-lus : KetKou tcó^a,K,(^ netx^v uov. nbsp;nbsp;Tan tb fuiflet autho'

n obtabilius acmelius pucrum hac in parte nobifcuin videripotius, quàmParacelfifpiritu agi,qnantöprs-ftabilius eft verum mendacio.Videatne pro fenfu pu^ rilianimum ipfe barbarum amp;nbsp;impium oftentet. Quid verb ? An puerilis error eft, cum id aflerimiis,q«ofl amp;nbsp;verum cft,amp; Deus affirmauit,atque omnes ommu® fcculorum do di homines certifllmis ratiouibas per fuaficrediderunt? Nuncreliquaexaminandaiotc mpnftrofi hominis monftrofa placita de obidperfequi non eft animus, quod ex his, lt;1”^^^ jg. pli gratiapropofuimus, perfacilè vnufqu^^^l“^ ».j ftantibus indicium fadurus fit. F VR. 1^^^®^''^'^-«, ia reftant quædam explicatione indigentia.Suû'^^'^^^ generatione metallorum amp;nbsp;fimilium quædam ob c ' raadmodum , amp;nonkuiter controuerfa,deqm n tuam audire fententiam vehementer aueo-ERA.^''’^ ■ pferuntde fubterraneorum ortu amp;nbsp;caufispoft veteres, Geor^ cum alij quidâ,tum nouiflimè Georgius Agricole cru-AgricoU. diteamp;perfpicuè.Horum commentarios vteuoluasiu

®o^inant,non temerè fidem habeas monco. Quod vt fdius polTis faccre,legam tibi,quç ante aliquot annos nacre meditatusfui.Etfi autem ,quac turn agebam, 'icomnia non pertinent, nonfunt tameab inftituto '’ofttoprorfus aliéna. F V R.Oro te plurimum, vt mihi f^tecites ;fed vt ledionc hac ad finem collationis hu-‘asreieftajnunc pcrgas ad reliqua.ER. Sic faciam.F VR. ®^ ^^pidu ^•■godelapidum generatiÖe quidfentisrER. Q^ód do- S.^f^^^i'^^z nonines fentiunt.Cü Paracelfo ideo non facio, quod ''fc verialiquid de hac re artulitnec fententiain vllam ^onftanter tcnuit.In hoc maxime conftSs fuit, ut daret ®pcram,nc vfquam fibi conftaret.Cæterùm cum in di-Putatione de lapidibus nulla fit vel difficultas vel ob-'^nritas, Paracel fi opiniones pugnantes paucis perftrin Sarti.Inlib.cuititijQni fecit,Vexationum,fcribitMetal MetaUaper ^^nb terradelitefcentia in naturales amp;nbsp;veros lapides ’”wf^i^«’' •* Ï^^ftnutari. In eodem ait:Lapides terrenos à fideribus ^Öttem duccre,quod corü fint carbones, cinercs,cx- ^^^^‘^^J^^ ^^^enta,amp; purgamenta:imó globum terre totum nil ß^ffif^, ‘‘'‘icllc,qiiàm excrctam,fradl:am,collapfain,trita,itc-' !M; eolliquatara maflam lapidea m hoe mediü pro-'^nâ.ltem,Gemmæabhominibusinruditerravelfaxo heffing ^ ‘'’ucniutur,vnde vulgus,qui de omnib.falfas habet opi f„iQ ifi^ '’‘ones,putat ibi natas effe, vbi amp;nbsp;quomodoinueniun» buntur^ ’^cumè fideribus deriuatx fint.Idcm ferè in Meteor. « ’^his verbi'S.Lapidum(qui cum fulmine detjeiütur) „ P^nigen-cratio eft in ftellis- Fulmen enim frigidum ^ ’‘hil cftaliud,quàm durum fabulum inftar lapidum a- « ''’tum.Iam fieoeli naturain fulmine frigido lapidem lt;,^ ^^quot;trat,fieri etiam potcft,vt fine fulmine tales lapides ^‘ quot;^üdaut in terram. Hæefubfinem eiuslibri,cum non ^ j ®#lt0 prius expreffe cotrariu fcripfiffct,ficutpauló an ^^iCü nefrigido fulmine agcremus,monui:in quo loco

In lib.de Podigr.ex Solis lumine concrcfccrc aitAqua, ” inquit,eft aqua, nee habet corpus aliudificutnecplu-” uia At ex Elcmento,quod in ea ineft,fit corpus : metal» ’»lum, lapis. Sic etiam in aftro ignis. Sol præter fplendo-’’ rem ficcum nihil habet,qui no eftcorpus;nccinfecoc , ” pus habet à nobis perccptibile;licet ex eo corpus videa ” mus nafei.Vnde lapides ex cœlo cadentcs?Non tollun-» tur fane de terra,vtin cœlo perficiantur.Quicquid hoc » eft,nihil eft. Mareamp;terra fua feruantgcncrata:ncc ex u his aliud fit,quam quod ilia ex eis faciunt. Si décidant » lapides,ferrumyamp;c.vel ex Sole, vél ex Planeta décident, », qui in fegenerauinquo etiaminfunt,vt corGproprie-„ tasdeclaratTrimumdicitmetallaamp;lapides exaquagi gni:mox ex Solis lumine nafci ait. Quid ad hçc monftri » dicemus? Ad Athen Lapides,inquit,quos nos habemus „ perindc repetiuntur in alijs Eiern cris atque hîc: rainet-,• ft non hint lapides noftris forma fimilcs,fed luam ob-,, tinucrütformam.F VR Si,quos nos habcmu$,ij etiam in aliisElementisinueniunt.ur,quomodo formisdiftc runt?Nifipcrformamintclligat figuram,aatfimileali quod accidcs, nunquam ijdem fuerint cum bpidibus, quosnos habcmus. ERA. Ego contradiftionibn^ be meaflucfcci,vt ab eis nonmultum comnwnf^^'J^^”5 ob caufam non femper indico.In primo ad ij.manifeftè affirmât ex terra genera ros ede bpide'S. talla,metallica,ligna,amp; huius farinæ alia. Idem in hue horum librorum affirmat his verbis. (Qiia: non multo Corpore^rt ante citauimus.)Propter hanc caufam,quiafdUcencs ««corpora corporeas amp;nbsp;incorporeasedere bibcreq; opus habet, flt;iere4c6,tquot;‘.lapidesex terra oriuntutifedexfuænaturçfamiliari ha bcre opor-j^bitu.TalequidinfecundQArchid.affirmaqdicens Ele-^‘'^' mentacorporummiiltitudinem amp;paucitatemlumut ex fubftantia:ficut lignum plus in fe habet ignis, quant plantç.Sic lapides amplius in fe habet ficcitatis amp;nbsp;terre,

’I^ reßna.Si ergo plus cftinlapidibus terrç,quàm in ex arboribus exfudantibus ( quas ex terra nafçi ^onfitctur)non minus terra? fuani originem acceptam 'fcntlapiJcs-Hoc apudParacclfumeiusq; difcipulos, I'M fibi videntur plus alqs in dodbrina Magiftri profe-pc.axiomaris loco habctur:Res quaslibetex vnicoE-5gt;iicnto turn gencrari turn conferuari. In j.ad Athen, fonçât lapides exfumoquoda , quêipfç appcllauit c- ^^P^ff *W quot;“f Vbiqj alias conftanter,affirmât,Lapides fit met^Uq/^’^”*’’’ ^ïquacöficri.Et quanqua aliquandpfcribit elem$tö '^um egere aliorum opera ad fui frudumq; fuorû fu-®Utioncm,frequenter tarnen cótrarium qnoq; pro orcfuoaffirmatiVnumquodqielcmcntü fibifufficc ^’°Peq; aliéna minime indigerc Quç hîç verborû,fen-'■^tiaruac rerü pugna? Pugnantaduerfushæc omnia ^am ex difcipulis,lapides obfeuros ex vaporc aquae

li J'beft4vcritatc,qu^mParacelfi.Sanèandct is iefh^—,^ ^^^^ ‘^^9uâlibet rem perçorruptionc in elcmëtum ilîud f^^^r^^* r °‘‘'i,cx quo compara fuerit prius. Cogitur ergo cö- ^^pg^l^f à ^û tuçri conftanter hypothefim volet,faxa amp;nbsp;lapi- exMuàc$ haaquam conuerti. At hoc tam cftfalfuniamp; ab o- çrcu^runt.

veritate remotum, quàm ilia funt, quod videlicet ^ylis.vtin ollis,coquantur pluuiae,nines,grandines.

talia:amp; quod lapides atq; ferrum ex Solis luminc J'erefcat.Non yercor inertiflimos amp;nbsp;impcritiffimos ’polare,quicunq; .talibusnugis fide habet. Quis por-,^ ''®fcit fixa plurima abigne nulloeliquari,fed in pul Lapides j^cinamp;cinercstantumodo difiblui? Quod quidam ^uUi abi^ jN«fundiabignepofiint,nonefeimus.In quibus fi gnenSfno i^plufcuium aquae cotineri,quàm pro partium co- lt;innt^r, «ù*®,’'®opusfucrar,cius{^ rationeinfiar metalloru Iw ^’■■i.non repudiabimus eum. Si in aqua difiblui afie-*^bam plus in fe aquae quam terrae contincre con»

tendat, mcritó ipfum cxplodemus orc,manibus amp;nbsp;p^ dibfcis.Si idem'de illis eriam,qui fundi abignc nun-quam poflunt, fcdin puluerem duntam ab corcfol-uuntiir,affi miet,indignum eße iudicabimns,quotum de his rebus difleramus;vt quorum principiancedum comprehenfa teneat. Quid enim aliud ifti funtlapides,quam corpora terrea,eoufque compadaamp;in* durata,vtncc abhumore folui,ncc à calorc liquari amp;cmolliri qucant ? Etenim humidi in cis nihil eftre-lid:um,nifi quantum ad partium continuationem nc-ceflanum fuit. Quod cura fit tcnaxamp; lentum, cuni terra probe miftum,abigneconfumi poteft: ( Hoefa-do conuertuntur partes terreæ in puluerem.) flui. dum effici propter paucitatcm,tcnaciratcm,amp; miflio-nemcura terra craffaamp;ficca non poteft. Sedqiiida-go?Præteranimi fententiam dccretumque adconfu-tationem ineptiarum Paracclfi fermé prouedus fii-iflem. At non eft necefle : enm ipfe tot abfurdis amp;nbsp;vixvlli crcdibilibus contradidionibus plus nimioft-Osidere metipfum refutet. Non enim fieri poteft,vf hde caJempug fententia reialicuiusccrtusfit,quifquisdecadempiig nantiaajfir Nantes opiniones cum in diuerfis turn in eifdem io-^j^ tradit.Quomodo enim non idem fempet^^'''”'^^’ ^f'^^‘*^ ßni veritatem firme cognouit?Nullus diciff^“'”^“”’ fen en «. ^jp^j quod argetum efte certó nouit. Si no” pug”^”^’^ tantum,verùm etiamcontradidoria,amp;aboinninomi num fenfu afq;opjnionc remota derevnaeademqjal ferat,nc profarro quidem haben poterit,quifquisifta facit. At facere id Paracclfum,nullus poftbac,fpcro, du bitabit: dummodo examinare placita eins in animnm induxerit.Lapides in aquagencran quofdam nö nega-mus.At ex folaaqua,tanquam ex materia,in quam ire-rum iblui poftint,concrctos efte, ab id conftanrer ne* Ç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gamus,quod fenfus,ratio omniuraqj cruditorum ton

Wiisfalfum amp;nbsp;cnicntitum demöftrauerint.Deniiror •'onquidem Paraceltiim,queni àCacodæmoncdcmë Uturn amp;impulfum talia fcnpliflc nimis cöftat:fcd di-^^ipulos.quöd videlicet non animaducrterûtpræaltas älas rupes amp;nbsp;immania akifUmorum mötium faxa nul-*^prorlus vciiliinilitudineexaqua fabricari.Et cum i-8ttem experiantur aqiiaiTi,amp;ex aquaconflatacnnda ^ontumercjinq; fpintum cöucrterc,lapidcs autemab Mem quotidiè videantincinerê amp;nbsp;calccni, hoc eft, *'’tcrram amp;nbsp;pulucrem diüblui, in halitum conuertere “ttnqium pofle,qiiis non mirctur cos talia laudareamp; PMare?Sciocx vetenbus quofdam putaiiifle metaU ^fxaqiia maxima fui parte conftare,quia ab igne fun Mturatexfolaaqua concreta efte nunquä putaue-Mt.Multo crediderunt minus lapides,quos ignis fun “quot;^e acquit, aquae fobolem elle, F VB,. Paracelfus Mquc terrae in fealiquid tetinere non infi.ciatur,o-_^ I'MER. Si feruare Vult hypothefim fuam, rcs quaf jffex vnicoElemento natas cfle,aliorum non egere, r^matcriamonpoteritfchacrationc extricate. In pO2,ad Athen.-quem difcipuli mirificè cómendant, 1^tantum nó facris litcris aequant)fic fcribit: Nó pof-quot;ttconiundim.manere dementa. Etemin res nuUa ^'*’itpolita eft,vel ex quatuor,vel ex tribus, vel ex duo-“^sclenienrisjfcd exvnico res crcatæomncsconftant: . '1^5verba fupràquoq; recitauimus.Eandem (çntenti ’'‘ttepetit in eodem lib:tcxcu 4.amp; 15 atque alibi fcxcë-'5 FVB,.Atin compluribus locis illud cria affirmât, J^oddixLEKHoc ipfum eft,quod toties dico,eum fibi quot;tquam amp;nbsp;nufquä conftare,Quare lapides funt,qui-'^'’lt;lgt;crcdüt vera efte,qua: de lapidib.Prothco quouis '^ütabiJior,amp; pluuja quaffis leinorprotulit.Veram de jpidumnatiira diftcrêtijsac fpeciebus,fingulorü eau ‘»’c generatiöis modo,fentcntia,poteris legere apud 11 3

vetcres amp;nbsp;reeëtiores. Scnplcrüt poft Albertd debater, Ctorgi^ Jo^èjcopiofè,de hac materia Georgius Agricola, Aiy An?^*M^ ^^fcasMathioluSjÄnouiflime Gabriel Fallopius. Horö thiols, ^ilputationib cum neq; addercaliquid neqj luccmaio «rffcr.Fiißo ^^’ ^dferre poflim,ad ipfos te allegaboJacilè pro tuo iu ^j^ diciointelliges,quidinfingulistanquâverîim ample* Ûendü,aut velut falfum prçtercundû fit.FVR Prçclarc nunc video incrcdibilitcr abfurdäeffeParacelfiamp;Se« quacium ipfiusfententia, qua fingulis dementis fuo$ peculiares frudus affignant.Etenimres mundanas oés in quatuor elafles diftribuunt,atq; fingulas fingulisde mentis tribuunt.Singulanamq; ex fc parère côtendût frudus fuos.vt ab alqs nihil mutuent materiç.Sic ignis fine cœli frudus ex folo igne,vt ex materia nafei aiunt: idcmq; de cçteris affirmant. Non indigent (ingt ad A* ' thcn.)mutua operatnid quatenus vnû eötinet, alia cœ tinentur.Quód fi hçc eft mens amp;fèntentiaeoruni,affl * bigi no poteft,quin ita falfa fit, vt falfius nihil facile pof fit cxcogitari. Quoniâ firmiffimè hue vfq; demonftra-turn pcrfpicio,non modo cum fenfibus noftris,ciimra tione,cum^; cruditoru omniu fentctia/edcuniipfac' tiam pietate pugnarc quod afleröt.Quomodonamqj potuiflent nix,grando,pluuia,amp; res alix huius genensj exignevelcoelOjVt cxmateria,concrcfccrc^r“^’'^5 ^‘“‘^ ^Squot;* fi* inimicius ? Quod fi ex fe cednm taie* uU-Outmli^ ^*gignerct,nntririquoqueoportcretlantenimau-arbtrünon ^“*” generandis tot pluuqs altjsque talibus abfum-fert,{unon ptumfuiffettnifiin abcuntis materix locum aliafub-Mtrkttur. inde fticccffiflct.M.rorplurimum,quotics rem expen-do diligentius,cur,cum rorem,pruinam, mannam, at* ris partus ponant, pluuias, nines, gran dines, amp;nbsp;fimiba pronafei vclint ex ignc potius, quam ex acre? Sane quomodo excufem corum infaniam non repe-tio , nifi forte hoc voluerint diccre ab igne amp;nbsp;coelo hze

1^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PARS ALTERA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i5J

æ*^fxcirari,vt à caufa efFedrice:quod Ariftoteles quo ^5P*^obauit.ER.Nö potes hac ratione exeufare. Quä luî^^^^ribit Paraeelfus hçcinipfis generariftel-Vc r * ®*’ tanquam ex plia in aerem effundi terram . f us ? Ncc aliter intellexerunt Difcipuli,dum fie feri jU^Ettamêndrabuntur plurimi fidera cœleftiagra- « * ^^^c»pluuias, vetos,tonitrua,grâdines,nines,ïllinc lt;‘ uosdeinittere:pufitatc amp;nbsp;incorruptibilitate firma- « quot;’^utipcffyjß.Etmox rationem reddituricuràcor-puto tara impuri generêtur frudus,ideo fieri pu* ’ut.quianon reipondeant fuis exordijs: amp;nbsp;quia in pc-'^^finis matricibus deponantur.ldcm hoc Paraeelfus ^Watefepius affirmauit:amp;obfcurius tune indica-'*U)Cuni in ftcllis perfiei poffe meteor a negauit, Aerg ''«uticcUam amp;nbsp;officinam ftatuit,in qua talia abfoluâ* ’quot;'Quam feitè verb fibi confier ,frequenterfatis au* ®®w« In Mer écris aliquoties affirmât exfiuûibus co E^dwo p-^quot;'^ci quid amp;nbsp;quale id fit, quod cos protulit : amp;nbsp;hoc gnitur ali-^'^öinento,quod corpus aliquod produxif,corpus cf- quid fimite *Pfobat.ltem,Omncs frudus^nqiiit,corpore amp;nbsp;Spiri optnet tf-*'*finiilcsfunt clemëti,cx quo pronatifunt. Statim ab fe^mào. initio ait, Quale hoc cfi,quodab alio gignitur, talc, 2“®^» gignens effe oportet:quemadmodu ex fiamula *iiflamula,amp; ex folanogcncrctur folanu-Quopafto i- Cf^h^ „^ ?iturcxignevclcoelo,(quodinlib.adAthen;nil aliud fß^bud ^fiedicit.quam cxhalationem feufumu adeo calidû, efua fumut Hyerbis exprimi nullis poffit)procrcabuntur res adeo ftrunu. mimieç igni?An aqua,nix,grando,in igne inefi? Sane in 'Heoportetjfi ex co gencrantur. Quippe in Hbro de ^tb:inuifibil.hoc argumentoconfianter,imb perti-^3citcr,contc»dit ex humoribus neq; calcules,neq; fa ^ulutn,arcnafuegigni,quiain humoribus noninfint. Nihil autcm.inquit, ex aliquo fit,nifi prius in codem * iho infit. Ex elemento ignis,inquit alicubi,calor amp;nbsp;«

frigus,calida amp;nbsp;nix prodcut.Et ad Athen ; Non quia res qu^piani frigida eftAfrigido ortum habuit : cum abi^ gne frigida complura onginem traxcrint.Qiiicquide-nim crefeit ab ignis EleinCto nafeitur. Rationen) fi po-ftnlcs.hanc tibi red det,deinen ta plurinias in le multi-plicefq; habere quahrates.Sedne hie guide fui diflîœi liseft. Namaliquandoignctn veltœlû calidumamp;fic' cum duntaxât elle ait.Huc illud etiam pertinet, quod condave viîumquodqi tjsaflerunrjinquædiflblLiipo-tcltlam polliccntur nobis cerum quarumlibctinqua tuordidineba elemenrafolutionem.Non igiturex vni co fada res vHa fuit.Cçterùm quia ineptire cœpi inert p ^ibiî^^^ ineptias recitando,locum ex i.ad Athemtotum verbadtt- adferibam.Haud itaed,idcorcm quampiâ,quiaftigida }emeitoru ^^’^ frigidis dementis natam/ed à calidis : amp;nbsp;ex ignis ^offlcijsplus elemëto hîcmultæ exidût res frigidæ. Quicquidcnim quim me» crefeit,ex igne ed,in alia tarnen foHiia. Quedfixum Çiofa. feuconcretumçd,cxdemcnto terracd:amp;quodnu-tritex demento acris:quodaûtcorrumpitiir,ex aqua conflarum cû.Nam crefeere ad folum ignem pertinet: qui cum délit res crefeit nulla. Quod fi terra: clenien-tum non effet,nullus diet incrementi finis. Qnippcli-git,hoc cd,terminât ignem. Sicetiam nutririnullités poted déficiente acre: cum ex acre folo rescntida-a-lantur. Sednec rumperetur ( aut corrumpet^turjaii-quid,fi aquæ dcficerct elcmentum. Quoniara aqux caufafiuc per a quam extiuguunturinqucnihilum te-ducunturvniuerfa.fSimile quiddam in libre delnfa-nia videtur diccre voluifle ,cum rationis nodræ cor-ruptorem facit folum ignem:amp; quod corrumpiturfo-lam aquam effe ait. Nam jnteUeäum nodrum a-quam dicit elfe volatilem fubtililfimam infiar ex-tenuari vaporis. (Podmodum tcxt.dccimo. Quan-tjuam veruincd,inquit,rcliqua tria ckmenta nebis feruirc

'fuircproalimcnto. Semperenimtriaferniunr quar-*oamp;habitantibusin eo. Sivera funt hxc,impo(ibilc ‘'^alterum illud,ncmpe,res omnes ex vnico conftitu-’’seffcelemento. Etenimviuentiaomniacrefcunr:amp; Proinde ignem in fe habent:nutriuntur, idcoque ac-* continent : definunt augcri ac terminatam ha-Pentmagnitudinem.atqueob id terram obtinent:cor 'iinipunturdeniqbeaq; decanfaaquam infuper lorti-'ïfimtEtcum Paracelfo vinant amp;nbsp;edant omnia etiam fjcnientaftametfi alibi corpora vifibilia mortuaamp;o-^‘ohponatcnmfuo gregc,vt perpetuó àfc ipfodiffi-®wt.) omnia vnàcum dementis compofitafucrint ex quatuorelemcntis. Circafin.lib. ad Athen.ipfum cre-we tribuit fumo ex cbullitioncterrç eIeuato.Fumus, \pßtu (re~ ‘Mt. femper afcendit ac tumefacit feu diftendit. mtnti rcru '^idinresbullit,tamdiu etiam creicit.cö defqt cbulli f^^ß ^^* ’^iceffatetiamfumare: quo temporefinitnrcoagula-Z**’“y**^“^ ''''^crementum.Hicccflationis incrementi caufam ^Jffbullitionis ccflationem,cum paulo ante terram Jî’^fcbuspræftareftatuiflet.Ad extremum illud etiam ” ™freferam, quod in Aftron.magna resex nullis cle- i^e^^^ quot;'entiscreat quam eins fatuam opinionem Ideæ au-’'’orpr«c«tcris arripuit,amplificauit,ornauit,incul-^»itOmnia feorfum creatalunt,inquit,qualia effe de ld fieft, quid mater cis vel dare vel adimerepo-Nihil. Infans nee ex matre nee ex patre eft, '•'exfemine creatus : etfi iuxta naturaeordinem con-f'Megenerari ncceffe habeat. Hac rationeex tcr-plurima nafcuntur temperamento amp;nbsp;qualitati-®''$iiiffimilia;vnumquodque è fuofemine,à quo {gt;ro-P^Wem fuam accipit,non à matre-Hoc tantum à ma fff habent,quod terra funr,amp; in terram iterum foluun '“r prçterea de terra nihil cbrinent.Sic quç ex aqua co ‘^'^deunt,nihil aquae terinenqpræter quam quod tandë

aqua rurfus Bunt,Geut priusTucrant. In his verbis con tendit res neq; ex vno neq; ex pluribus ekmentis fieri, led de priucipio creatas efle tales, quales exiftunt. Et vix dixit ex matre nihil eas accipcre, cumexiemine coaflari enafciq; mox affirm at. C^is fernen exiangui-nc animalisgigninefcit?Neq;multópofte terraacü pere ait res de terra natas,vtin terra iterumfoluantur. Quæ monftra funt hçc plus quam Turcicam fpirantii impietatem ? Non funt de principio creata indiuidu^» quznunc nafcuntur. Nec minus vertuntur in terrain femina turn animalium tum plantarnm, quam anim^ liaamp;platz.Terraigiturconftantipfaquoq;.Quispo^ natos homines portentofiores fententias amp;nbsp;contradi-dionesmonftrofiores vel vidit vel audiuitïFVRSatis, tifuîta U- imommismultadehis ftrumis difta funtUludnunç fUUtymt breuiter confideremus,quodelcmenta,lapides,meta* uflerttm. la,(pauló poft,puto pluuias, nines atq; aliataliaconiu' gent.) viuere non minus dicunt, quàm plantas arque animalia.Riderem hoc,ngt;fi alios etiam talia défende reanimaduertiffem.Dc rcccntioribusIoquor,vtCar-dano.Democriti namq; amp;nbsp;fequacium opinio vna cum hypothcfibus fuis iam olim exploit fuit. Pofuitemm hic omnem motum ab anima efle : banequergnem calorem putauit fiue atomos rotundas, idem pc(|oclis,Thaletis,Diogenis,Heracliti,que)rum • Anima meminit Ariftot.fcntentia iudic5dnnteu ƒ* e dem cenfu Hippocrates collocadus.cu aliud nmu cl c

cgimus.Horfi dico merito ridemus opiniócs,Q^ r^fæ' nes fentetîæ fux vel nullas, vel friuolas amp;nbsp;putidulas ha buêre.At Cardanus vifus eft gbulda partes faas nó cÓ-tenendis argumétis tuerr.quç mihi à te dtflolui vclim. ER.Petis à mcfruftra.Nolotehïc detinere lógm^pte icaquodijsjquçaduerfus ftolidûCardanifomniûattu

^ere lui. Csfar Scaligcr’Excrcit. zoi amp;nbsp;102. amp;nbsp;Gabriel 'ïllopius in tradatu de Metal. amp;nbsp;foflilibus,nihil admo-^ümadderepoflum. FVR. Ergo nc adParacelfi qui-’‘«neiusque difcipulorum argumenta, quibusani-^ïinamp;vitam dant iapidibus actnetallis , refpondc-j “gt;sïERAST.Sirefpondendumputas,récita.FVR.H-I Momitto volensamp; feiens,quod ad Athen.ait,Elemê ™'*^“’« ^m nil aliud elle,quam animam:quodq; anima elcmc^ ^ur ''vitafit omnium creaturarum. Quippedicit folùm, j.^* * ’^^'quot; f*fgt;onem adducit nullam. Addc quod paulô prius dixe f’^primam elementorum materia vitam efleomniu priind de^ ’•''^aturarum: vt vel animam amp;nbsp;materiam pudendo er* men tor um [®';^putarit ide aliquid efle, vel amens fucrit, acquid materUeft '■'^■beret plane ncfciucritln lib.de Mcd.cœlefti(rcûius vita. '^ero,Tartarea.J bate leghNullusoftenderc valctme-'R^^*®’**^ ^^3vita deftitui,cum ipforü oleum,fal,fulfur,Quinta P^lt;^^‘*’^‘f '^’'tiajremediafintpræ alijs adinftaurädasvires præ “^“^ ^ ^jffimi'Nifiviucrent, quo pa do morbos depelle* ‘*^* ^^ '”' pöe Caduco matricis-videtur corpora omnia mor**

. ^facerexxquo feqüitur omnia viuere.Solis lumen ’“lUit.eftcorpus.lux quoq; eftcorpus.At corpora hæc ®''fitnt tadilia,amp; tarnen funt corporata .Nihil enim 'corruptioni fubiedum vel mortale, quod corpore 1 '^ft-Quoniamin folo corpore mors ineft. Lumen amp;nbsp;jj’*gt; (quae ratio in alijs etiam qualitatibus locu habet) 'ocorrumpiexiftimatjquia corpora fint. Nam quod ^os nó fit,ne corruptibile quidë opinatur. Cu ergo ^'''^Pota omnia vidcamuscorrupi,quod ipfe vocatmo j’^innia quoq; viuere oportet. In quo enim mors eft, /odevitamfuiffe certu eft. Quanqua alibi corpora j^per vbiq; amp;nbsp;omnia ftatuit mortua. In lib.de Modo jn/wt»-j^tniacadiLapides4nquit,cduntacviuunt.Excremë/,-4jfp^^^ f«A ^°’^’*® cft“ufcus.VcntticulQfuumihabcnt extra lapidum. ■^'iamasacre ficco aliturcxcremcntnmq; eius aeriu

cftrquemadmodum aliorumqiiomndam .Item cibos cibiomnetQix\ncs viuerc afrcrit,hoc argumento,quód non foetc-uiiumt’ nbsp;nbsp;ant.Quod ergo non viuit,fœtct. Et quiequid grauiter

olet ac fœtidum eft,vita caret. His igitur argumentis fubnixusfcactera iam non occurrunt) affirmât lapides aliaque corpora viuerc. Quæ prxbent ex fe oleum ,fa-lcm,fulfur,Quintara dTentiam, pro dcbeHandismor-' bis in inftaurandis viribus cfficacia,viuunt. Item,qua: moriuntur feu intereunt,viuunt.Item,Quxedunt line alunturjViuunt.At lapides cdunr,amp; excrcmcntafua ex cernunt. Item, Qua: foetorc carent alimenta viuunt.

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'„ E R. Addam ego his,quae difeipuli adferunt.Quod à vi

:j „uentc producitur, fcribir quidam,viuir. Atquicquid „fit,à vitamundi producitur.Nihil enim generat, nifivi ,,uens animamque Habens, tametfi aliud fit vita, amp;a' „liud fit anima. Eftautem vita , ignis in humido * „fuo radical! motumi naturalem excitans: quern ali „ oportet, ne diffipetur. Sicut vita fine alimento per-„ durarc ncquit,ita nec anima fine aerc:cum ex his vfra „quenaturaliterfuftentetur. Qui elementa vitamani« „ mamq;habcre inficiatur, generations rcrû tollere eo-jj natur.Nifi enim materia amp;nbsp;forma viuercnt,iucafl'um ^laboraret natura (quænom alibi, quam in dementis ^^tum fuperioribus tu inferioribus repcrirurqeujunuu ^^ cum illis data eft à Deo vita,feparatim nidb'.-H»cficpo Omnis' 4’ fitis,lapides amp;metalla viuerc probant.AUgnctisaamp;o, ^h i tâta, eft actio vitæ.In cote amp;nbsp;ferro ignis eft : cû abfq, ilhs vix j£niscRui- ignem habercmus.Ignis ante eft vita.Hçmatitcsfangiù trf. nem fiftit.Carbunculus nodu lucct : Gagates attrahit

paleas:eiusq; oleum,amp;fumus Demones fugant:Ergo viuunt.Elemen.taviuuntjergoamp; exhiscopofitaExme ', nbsp;nbsp;ta^licis aquae parantur metafia amp;nbsp;lapides in aquam re-

t ' folucntiaiErgo viUunr.toekunviuitmcc praeter vitam ' aliudieb. infundit.Q^od agif,viuir.ßrcuiter,Quaecüq;

^’turalitêr habcnt,viuunt:qu3c aut contra natura affe ^2ftint,mortua funt:vt partes de fuo toto auulfae.Sed ’üdi quafo alios illos, qui impudenti animo amp;nbsp;plane '’itbarofupercilioomncs omniuætatu dodos'homi« ^®s præ fe contënere, amp;nbsp;velut ex alto defpicere audet;

fgo,(qui fibi mirificè placercferutur,^ anteannü ^«is trigefimu tälia fuerint aufi,Jopto,vt cü çtate pu d^tiores fiat,cü impudëriores effici ncqueät.Mineralia ''*uere hi dicüt,quis corporü com pedib.i m plicata,vita ‘^actiones dejunere nó poffintjpriufquä inadü redu ^5nrur.Vitf interim manifefta indicia fofforib.fçpè de Jï’onftrauifle aiût:amp; quç ea fint explicât his vetbis.Cre vittrnttni-‘’^untenim,maturitatis tempora habct,nutriuntur,exff/îrf indi-^ffiaenta pariunt: quae potëtibus paroxyfmis fepe re- fi‘i if^ me^ ‘^'unt,magno mctallicorum pauore: alia paulatim in ^lt;^^^ » T^^ '''petficie rclinquut. Et quid verbis opus eftïQuæcûqi/’'*^* wamamp;odorumvalida facilitate praeditafunt.ea ^''^ mortua pronunciabit ? Vitaru difcrimina funt amp;nbsp;^Usinée omnia manifeftè viuunt. Quod fi Philofo-™ credimus,quæ manifefta vita fruuntur,ex eis com P^nividebimus.quac occulte quondä vixerunt.Itë,fra ^iiiidigeftiöes,maturitatcs,partus,ortuii amp;nbsp;occafuum

gt; vitxqj funt munera. Quæ cum Sidéra demon- Sider4 «^ ^«nt,non funt mortua corpora,vt vulgus arbitratur. f»fitt. ‘^'enim pluuijs,vcntis,niuibus,grandine grauida funt, ^Qgt; fruges nobis de cœlo demittut. Eadem verbis to-J^Ctti fermé repetita inuenies cap .8. Gum creicentia ^’dmaturitatem quandä certis temporu interuallis ''''lt;lcntia,orientia,occidëtia, frudus fuos producetia, ’‘‘'ttentütranfmutantia,excrementaq; reijcientiavi-

ait .Idem dicit cü illis, qux in a. amp;nbsp;3. argument© ‘^^Ucelfus attulit.Sic quando viuere fcribit,qu£e ex oc-^^'tè viuentibus conflatafunt,cum alteroillo ex codé Sftgecotifentit.Ouando faporö amp;nbsp;odorü valida facul

tatcpracditamortuancgat; id affirmatgt;quod ('n primo argumentoParacelfus, amp;nbsp;alter ille fermé in omnibus afleruit.Omniacninihac ratiocinationenituntunOm nisadioà vita proficifcitur.Ergoquxcunqjmanifefta vir tute agendi ornata funt,vita inftruda funt. Ventos, pluuia$,niues,grandines,amp;c.non exftellis enafci,fedex halationum de terra amp;nbsp;aqua alcendentium partus at-que foboles effe abundèfuprà demonftratum,diuino' que teftimonio comprobatumfuit.Nec abfqu'mma* ni fcelere contradicere veritati ac fententiæ à nobis ex politæ quifquam poterit.Etfi igitur cœleftia fidera, vl efficientes caufat ad horum generationem concurruf, non tarnen huiufmodi ex fe pariunt.Quamobrempuc rilc,putidum,falfum,adeoq;impium cfthoe argumen tum:pluuiæ,niues,amp; tenipeftates cerris definiris tem-poribus in cœlo amp;nbsp;ftcllis gcnerantur,eoquuntur,matu rantur,effundütur.-Ergo fidera viuunt.Planè mentita ÄtJerwo/A^nt omnia;Sidera(in primis Solcm atq; Lunara)crea-ßcia qut^^fcimus àDeo,vtdië,noâ:em,çftatcm,hyemé,aliaque fint.. tcporadiftinguanr,aerismutationes,quasexperiiniir, adferat,amp; hac ratione reruni omniü ortus,increjnéta, alterationesjcodionespriaturationesjdecrcmêta, amp;nbsp;in terit modereturjanimata ob id effe Spiritus ParaceJü nunquaprobabit.Perit fimuljinftarfumiinaerëdiïper fi,argumentuiquomonftrarefe putat vitaine/fe rebus N«4trfm- 0mnibus,quxcunq; ordinatèfiuntamp;intereubEtenim matis nee ordinatè fiunt,qtü ab animaris, tü abinanimatisreb. ^ mitnintd proficifcutur, qua: ob id vitapræditanô funt.Quisnc-tüorHa :te gat vrinas,ftercora,fudores,muccosj faliua,ccrtisftatis

4pctëporib.gcncrari;maturari,corrüpi ? Atqanimata ^ere ^ q^^hæcputat,animaipfecaret.Nóigituranima prxdi ta effe oportet omnià,quçcûq; ab animatarepfeda ge ncratauèrunt.Sed nee ab inanimatis ortaneceflé eft a-niinata.cfle,quæcûq5 ordine ccrtafiunt,augëtur,inte-

^unt.An non ftatis temporibus dics,nox,hycms,a?ftas, ^acunt amp;nbsp;abcuntrAnimata porró hxc tëpora elle foli *^‘ortafleopinabuntur,quiqualitates amp;nbsp;luminacor-Nùçfle ftolidç crcdunr,amp; improbè fcnbunt.Vix putó ^denus cos infanire,vt etia pluuiæ,rori,grandini, ven *s.nubibus,vitamlargiantur. At hacedigeftis quibufda ^*ï’porib.generantur,augentur,maturantur,perficiuii ^^tjiteruniq; di(roluuntur.Non ergo ex co, quod aliqd quot;■^dinatè fit,oftcndi poteft,vitara ineffe, vel ei quod fit, ’« ci à quo efiicitur.Quçnam ifta eft hominum denies Uo[6lt ret '*ï,vtres animatas folas ordinatè fieriamp;intcrircarbi animatteor ’'^^ntur,inaniraatasiuflui diuino minus obtemperare dmatiagSt Putent^Non minus(imó for talie magis,) ha quàm iliac çrfiunt, ^fdinatæfunt. Si anima ordinis in hoc mundocaufæ

Waxat effent,atque ab eis omnis ordo manaret,tan« *'itninanimatisordoquarenduseffet.Iam cum rebus '» ^quot;'nibus ordinem prafixerit Deus,atque animata ean

^ob caufam ordinatè agat,propter quam inanima-^‘icbitofibi tempore oriuntur amp;nbsp;occidut, nempe pio ■ Pf’^riuffum Dei, amp;nbsp;vim à Creatore infitam, perperam dHs vita amp;nbsp;anima inducitur. Et non leuis eft impie- W'^^» ’’s,putarc,Dcum nonvoluiffe res inanimatas ortus,au ^^f*^^'^quot;* 5'ttcnti,flatus,declinationis,matuntatis, fenij, corru- ^ - „„^^j' Ptionis,eertatëpora,loca,caufas habere. Et quid aliud j^dfur« 'ftNatura,quam iuflus Dei,quo return ferles,effe- quid. ftiones ,coniunlt;ftiones ,feparationes,iHutationesa-'‘æomnes,ritèatqucordine perficiuntur? Aninfolis '''animatis rebus eft Natura?Nullus tam fuit amens amp;nbsp;^^'»tlt;icr ’''tors,qui non aliud animamputaucritefle à Natur a. ”‘‘^**^‘^ ^^ï' ^a igitur rationc profani ifti ex ordinato rerum orr i ''*)incremcnto,interitu,animam ineffe omnibus con- ;* *«»'*-cludcre audent ? llludautemquisnonrideatpntan-ds Philoföphis,quod valida odoris acfaporisfacultatc fltædita mortuanegant?. Non intelligunt,puto,quamlt;

putidè veritâti contradi'cannimbquàmineptèPræcc-ptorcm atque alterum ilium condilcipulum fuum op-pugncnt. Sanêinftercoribus,rebusputrefaftispluri-mis, hefbisque aridis quibufdam, radicibus,ligniSj lé-minibus ,quaeiftiviuerc nequaquam concédant, odo-rumamp;faporum valida eft facultas : imôfæpenumero vtraque hæc validiora funt in his, quàm in viuentibus amp;nbsp;virefeentibus adhuc plantis. Quis nefeit tes multas vftas amp;nbsp;aflatas,aut aliter vi ignis permutatas faporesat que odores validilTimos acqu.ircre,quales illis naturali ter habentib.noninfunt?At talia qui mortua vitæq;cx pertia ncgat,etiam calccm amp;nbsp;cineres viuere concedet. Vitarum ponuntgradus-Atvita^velParacelfo tefte,nó iimwdr««, eft abfq; anima. Quare animarum plures cogimur fta-f^ecies au- tuere fpecies,quàm vUi homines tôt iam fcculis (tatue gentPara-^^ j-int.Etemm prçterVcgetatricem,Scntiçntem,Mouen ‘^r^^’ tem, amp;nbsp;Rationalem nullam agnofcunt eruditi animx gradü feu fpeciem naturalem. At noui Ariftarchi ord? nemearumliberaliteramplificauerint,fpecicsqi,quot libido iuffcrit,addidcrint.Vitä nutritioneproprièdida :N«ftif«o definierunt oës.Eftautem hçc fulfedio partiu deperdi $.'*^‘ tarum;fiucalimentitranfmutativnionaturalis.Qu?er ,(. go verè nutriuntur,alimentü ad fe attrahöt,inrrafceo coquuntjconcoiâura diftributumq; particulffifl^“^?’ etia minimç,trâfmutanr,ac deinde vniunGVtl^Ç^^^“^^ cum eo,cui additum fuit. Hæc eft vera nutritionis natu ra,amp; nominis huius fignificatio. Sed noua nunc nobis yinuntet'ü addifeendam video grammaticam.Quippevna eft(iu-qu^nonnu xtaParacelfum)in illis etiam,quæ verè non nutriuntur. triutur cor FVRNon negant Elemcnta,Metalla,Suceos cöcretos, por* natu- Lapides,nutriri.ER. Scio,fed quàm infeitè nutritionem ’^^ ‘‘*’ in his quærant,notum eft. Lapidum partes eertó cer-tfus eft,non verè nutriri:quod ex augment© eorum da rè pcrlpicitur.Quoniam partibus accrefcunt partes amp;nbsp;fuper-

feperadduntur : non autem quæ prins cranr,in omneso portes extenduntur propter nutrimentüfubingrefliim *aflimilatü;Si nutrirëtur vcrè,excrcmentü generarët ^fcdrari6:amp; quidecraffumrudeq;. Quàm verb ridicù i^ufeut no “ö»eft,quad mufeum putant excrementu. alimenti la ffifxtrtwè P'^luniïln loco ficco non contrahunt mufeum, nee ru-^**”* ^‘^t^^ sonorestamëfiunt:quod,pptcr abitûfubftantiævfu-''enireoporteret.Quaecunqj enim nutriuntur,ideonu ^fiuntur.vriquod diffoluitur abinterno calido, reparc-^W.Hic calorcumcötinuè partes aliquas attenuet ac '*'‘eutiat,mirü fi lapides in ficco pofiti,vbinutrimentû ‘'oüü præfto eft,non aliquando rugofi fîant.Non refti-^tuf autem per nutritionë,quodexpirauit, quiamu-'•oni,idcft,excrementünullü procrcannfmequovera ^Writioeflenequit. Addequbdcalxquoqimufcoob-^udtur.An hæc etiam viuit?Non arbitrorcum ab ignc ^^occifo lapide calcariogcnerata fit. Sic amp;nbsp;putria U-p^^gt;ftercora,exercmenta alia,quçviuerenegat Paracel ' J^^jOiufcum contrahunt.Sed non eft opus,vt in hoe amp;nbsp;^Targumentis talibus refutandis laboremus. Quo-quot;'’nifcitiirimc, firmiflimè, prsclarilfimequeconfu* '^iamprius funtavilis excellentiflima dodrinain-^ftiffimis, Scaligero amp;nbsp;Fallopio aduerfus Carda-'’nmdifputantibuSiArgumenta Cardani hæc funt.Ani Argwmëiit’ ^2fola mifcet ac gcnerat,inquit: Ergo generata amp;nbsp;mi^ Cardani d« ’'lanimatafunt omnia. Ite calor coeleftis vnus idemqi ®^nibus rebus datvitä.Ergo oës animatç funt:tametfi *®’'*’’’’ ’{gt;ïpropius,alia:longius abElementis abfmt.ldcmfc-f'noftri dicüt,Gum veiignem, vel nefcio quem fpiritö ^fesoesdiffufumanimam efle aiunt.Tertium cft:Ani 3 ’^^hgrauiorafiunt,cummortUafunt. WemmeialUs ‘^0ntingit.Quartüm,MetallatruncoSjramos,venasjho 4 ^5,inftarplantarö habent.Ergo fimilitcr viuimt. Quin j WMcerbitas,codio,maturitas,fenium,inoxbbaK):^i

6 accidit omnibus. Ergo viuunt.Sextum,opcratio icua-dio omnis clt ab animaXapides crgo.cummirificao-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7 percntur,viuunt. Septimum, Excift lapides, nedum in ' matricefua hxrentes,crefcunt amp;reparantur,vtplan-- ^, tarura partes,chelae cancrorum/:audælacertorum.Er-

8 go fimiliter animati, Poftremum.Nifiviucrentlap^ des,gemmae'poflent arte fieri.Hæc^nquatn,cum erudite, verè, firme, perfpicuèàprædidis vins demonftren-tur,infulfa,falfa,impoflibilia nondebentamepilin' bus hîc dilui. Quae adinftitutum noftrum propius fpeftant, breuiter attingam. Quomodo remedia mortua morbos dcpcllant, cum quaerit ParacelfuSj clarè demonftrat,fe omnis medicinae quouis afino im-Q^omocto peritioremeffe. Etenim non fic profligant pharmaca wfdiMmfiï morbos,quomodo bofte fuum erjeit homo:fedinftru-ttapeünnt mentafunt animae feu Naturac.quae morborum cftnic morbos. dicatrix.Quocirca tam non eft opus pharmacum viuc re,quant non eft neceflariummaUeum aut Iccnnmvi ta praeditam efle,vt cis artifex rité vtatur, vt hïc fufficit artificemrcétè habere,ita ibifatis eft,Naruram oificiu facere. Taceo quód pharmacis rarovtimuhpriufiquä finttrita, coóla,vfta,mifta,tufa,exuccata,inponin^J”^^ daä:a,abluta, diftillata,macerata, amp;deniquc v^ncoc-cifa , vt fic loquar. Ad quod illud etiam P^^^'?®^’ quod,quaeintracorpusfumuntur,raroagunJ’P''^'^‘ quam à calore ventriculi fint altcrata,diniß,fomtt,mu tata,concoda, amp;nbsp;permutata, hoc eft, omnino mortua. Cùm deinde infanus Tenebrio fola corpora corrumpi ait,vcl morbis cofitebitur corpora, vel à pharmacis de bellari negabit.Vtrunq; abfurdè affirmabitur : quaqua alterum facilius fit admiffurusEt fi folum hoc corrupi

1 tur,quod vitç particeps fuihnecefle eft morbos ctiayj-nere atqs animatos cffc.His fimilia (amp; abfurdiora ctia) plura confequentur ex monftrola illa hypothefi. Quid verb

Kro facies,cum lapides cderc acvcntriculum extra fc habereaitïVbiergo oshabent,ficoncoftionis locus cd extra ipfos? Aut per quos meatus cibus concoâ:us pénétrât ad intimam fubftantiæ ita durs amp;nbsp;folidæ? Profedó indigna funt hæc rcfponfione,indicanda nihi bminus videnrur,vt incrcdibilis horum hominum ru. iitas notior fiar.Nec minus dcfipit,cumideo viuercci dhi mk ti-hosdicit,quia nonfoetcnt.Multanamq;viuentiagra- eiviHunt,lt;iuu gt;11111010 olcnt.Et non pauca putrefada odorem nequc ’“”* f^‘’^ **'

Siiuemnequciucundum exfpirant.Quaedam mortua ^putrefada fuauius olcnt,ac fapiunt melius. Etenim 'dcndænôfunt res aliquæ priulquam cœperint putrc-hettAdde his, quód plurimi cibi poft codionem ab i-S^e peradam fuauitatem odoris acquirunt.Qüx ciim ^ortuaciTeipfe quoqueParacelfusafterat,quo pado 'hsptincipijs confentaneum defendetur fententia, de

agimns ? Quisj ignorât cibos propè orntjes turn ’^hm cibos eftici conuenientes, poftquam per con-^.°‘^onem,clixationcm,aflationemjtriturationemoc-’''“fucrunt,vtflcloquar ? Athimortuicumrmt.mi-J’^cfoetent: falfum igitur cft,non fœ ten tes cibos vi» ^Pr«ditos efle. Altenus illius argumenta miferi-P^^lia quamrefponlionedigniorafunt. Neemeliora ’‘'’iturgiduli illius reformatoris ! quot;nbsp;Contendantom*

*5 cum Magiftro,operationes ab anima cundas pro^ p»ire; corpora autem animx expfcrtla;ociofa,fteri-^mortua cflc:amp; nihilominus fpiritusfeu animæope* .Clones à corporibus tanquam compedibus vinciri amp;nbsp;^^^edirifcribunt. Anvincireamp;impedirenoncftage-^■%àm futilecft.quodUitx dtgu#i(^rituthjnniéhillis

. ''gt;tfœtidi ac f^pè venenati halitus expii'atSóhfequdfti ^gt;lt;luibuamp;metallis foflores expert! bónö'nqïfamfuc^ j/’^uafi verb-crepitusemfttartt aut'ttiduS euôfnàrtt

Qpter cibum nimium ingéftum, amp;nbsp;non probe confe-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LL

ûum.FVR.Legani de his rebus authores àte laudäto» nee plura hïc requiram. Quare ad generationem pro-grediaris Uect.QÜanquam,fi vcnjinfaterimeoporrcr, perpauca hïc finr,qu£Efulpcnfum teneantEtenim vel-uti per nebula veritatem eminùs profpicere, nugasqj Paracclfinefandam regentes impietatë faftidireinci-pio.Generationcni turn ipïe tü difcipuli eius putât nil aliud efle,quam latentis forma in materia quapiâma-nifeftationem:vel corporûrenouationeni,vel nouorâ mdiuiduorumfufFeftionem: velfeminum inelemen-torum abyrtis latcntiü fluxus amp;nbsp;refluxus,feuprogref-fus amp;nbsp;tegrefliis. Summa eft,(û te modo hæ tradanté redèpercepi)quód omnia putât, quae indies noua fieri nobis videntur,in feminib. anteà delituiire. Et cum in feminibusiftis fuis vita, poteftates alias,eflcntiam.lci-entias, ftatus,dona omnia contineri ac vigere opincn-tur,abfurdum efle cenfent generationem definite mu tatione noentisin ens.Quippe inindiuiduisfeu rebus fen(ibilibus,quasgenerari amp;corrupi putamus,amp;dK cimus,mortes,infirmitates,defc0tus/hftantias,imagi-nationes,opiniones, motus tutbulentas confufiones: deniq; affediones omnes no entis deprehendÉcontra veroinfeminibus entis proprietäres omnesmuenm-Qiioeirca corruptions à nobis vocata reditoto qu^' dam elfe ad ens: generationem aut ab ente,qujinum difceiTionem. Etenim dona naturae omnUiViUiK icv-entiam omnem, in latentibus feminibusimtnortaua effe ac feruari',in progredientib.adcorruption^ acce-deredtaq; inuerri naturae ordincm,cumgcneratiodici tut à non ente ad ens proceflionem efle. Formam cu-iufq; rei no ex materix poten tia cduci,fed«« f 4)“^ *® fe minibus occultari.HJcc eft Paracelftamp; difcipulorum eius de generationc.quantfi cognofeere potui,fertten-tiaER.Re(ftepcrcepifti,q^uae de hac refonuiiarunt.Qua

Forto impcritè loquantur de rerum generatione v-'''liquifq; in Philofophia vel intra modum verfatus in ^'^'git. Generationem rerum fic defcribit Paracelfi |^% ac ß rerum omnium fpecies aut forma; adu exi^ parent,certisq; temporuminteruallis exoblcuro in '*rcni,ex orcoadfuperos procederentatq} initinerc Corpora (ibi velue comités afcifcerent. Generatur ergotes nulla, fed ex latente,fit manifefta: ex nuda vefti-^ « incorporea corporca:ex non perfonata perfona-'’Gcnerat ipfis res quælibet fe iplam. At Philofophis oooiudicaturimpoflibile. Quoniam videmus omnia Mc fibi, non autem ferner ipfa generate : femper^i ‘ogenerationevmuoca gencrans amp;generatu duo efle '''nuniero,amp; vnü infpeciecernimus.Infcitiflimêcarj M Anftotclem alicubi generationem mutationem , quot;on ente in ens definientem: quodin 5.Phyf cap.i. amp;nbsp;“'^■’leAnimal.gcn.cap.4.atq5.alibi,legimus.Si Ariftot. '^nnt non ens vocare,nönid quodfimplicitcr non ^’'rdquodnon eft illud,quod per generationem ori-^'‘'^'iniquiftimeipfum aceufant.Si non viderunt,afinis ''’’pwitiores cenfendi (nut. Quis nefcitidiota,ouum ’'onefle pullura, atque ideo pullumex quodam non '’’'ofaftum effe ens quoddam?Gcneratio itaqj eft to-''quot;s fubiedi alicuius tranfmutatio in totum fiibicdu M:ficinquam,vt prioris fubiedi nihil remaneat w perceptibile. Materiam enim permancre ean-''0 oportet ,vt quæ necgenerabilis fit nee corrupti-'quot;■sAt hxc non cöprehenditurfenfibus,fed fola men ^'roncipitur. Etfi ergo in gencrato aliquoreperkur Was, quæ in corrupto quoque fucrat,nihilomi-^‘'’generatiovera eft, fiquidem fubiedifeu fubftan-‘æprioris fada fit tranfmutatio.Equide in fubftantia-/evera generatione,quod generarur,nomc amp;nbsp;defini Meacquirit nouiSieexqibis frigidis gencratusdi-

ciïuj fanguiSjciimfubftantiæ ciborum, vtcucurbitæ, pars nulla remanct fenfîbilis: tametfi fangiiisex hac hac generatus non perindè calidus fit,aciseft,quiex pipere,alltjs,cæpis,alf)squeacnbusgenituseft. FVR. At non mutatur totus cibus in languincm. Etenim in tranftn.utationibus fubftantiarum necefiario excre-mentum gigni cenferit:cuifententiæ experientiaat-que rcrum euidentia aftipulatur. ER. Cùm totum tranfmutari dicimus fubiedumin totum,nonillud vol umus, nullas à fubiedo quod mutatur partes k-pari,(Hoc enim in tranfmutatione natvraliimpoÖibi-le eft, vt alibi dicetur.)fed in generato dicimus fubiedi prioris nihil inefte fenfibile.Idco quoda in loco fcribit Ariftotclcs ; oùi/è)* c* ‘sreuns ytv^, net^m^ è/l c* 7^i viz«« T^f TïX^»Jï /rtf^f^^fj^p^veiç. eu/iv •^ m iJh mniv.fv^ 3 rof/,ev n nx^ti T èigt;%fiif^uvà(^eu^el^Ta 2 ^ C^vinç. FVR E^^ his illud etiapcrfpiciojquoniodo generatumfit nobi lius eo, cx quo eft ortum ; amp;nbsp;quo pado accipiendum fit,quod dicitur, gencranonem nobilioriSjCorrupho-nemveróignobilioris efle produdionem.Dubitaiiie' nim aliquando.annoncfletcaronobiliorverinibus« ca in corpore humano generalis. ER. De hac re ksi' Ariftotelem in t deOrtu amp;nbsp;Interitu cap.j.Hocloco^ tempore fuificit indicaniffe, quam à veritate dikedat procul Paraccllici, cùm generationem opin^ntur ml efl'ealiud,quamfèminis cuiufpiam inobfcurohten-tis progrelTionem inComœdiam mundanam'.quod fernen fuæ naturæ fuisq; vfibusaccommodata corpora, amp;nbsp;conuenientes qualitates haud aliter ex dilute cel , la afl'umat,ac ft hiftrio in theatmm proditurus ex mul tiphei veftium numeroperibnçfuæ,quam adurus eft, aptamaliquamfeligat. FVR. Manifeftèhucvfqjvidi ParacelfumPhilofophiæignàrum amp;infciumfuifl'e;ac quiequid in men tem ei quouis tempore,fobrioamp;e-^

:. J. Ï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;brio,

Mo,vcniret,efFiitiuifle.Gencrationcm in reûaveraqi Philofophia folam materiam præfupponere, puer ad-hoc didicLNam fi forma etiam exiftic,generatio nulla tilled funt res antequam generentur: nee acquirunt Eflepergenerationem.Hoe autem perindè eft,ac fi ef-fedicas antequam fint : quod nil eft aliud, quàm con-tridiftoria affirmare. Quamobrem detincre te lon-gws nunc nequaquam volo:nifi fortafsè hoe mihi explicate velis,quomodoamp;cur homo vocatusfit aevo-wtipoflit microcofmus. Hocenim veluti principio, hali,amp;fundamcnco vtunturParacelfica turba firmif-fimo ad euertendam artem Medieam veterem, amp;nbsp;fta-hiliendant nouam à Paracelfo cxcogitatam.De hac réi com nihil adhuc diétum nobis metninerim,vehemë-f«raueo tuam audire fentenriam. ER.Non ad præfen-’^ndifputationem huius rei expofitio.- fed ad fcquen-^^ velitationem pertinet.Ad quant vt magis appro-Wiemus.paucula de hominis compofitione hic ex ”^'’3celfi thefauris proferam:quae videlicet ad hunc lö f‘’'n(pedant:dc extra fines medics artis extenduntur. ^V’R Non cupiopluraaudirc,prsfertimcumex appendice prims collationis intellexerini,ex quot parti-hosconflet hominë. Satictas,imófaftidium meespit Miendi portenta eiufcemodi:quçnon modocum ra quot;one pugnare, verùm etiam pietari amp;nbsp;facris lirerïs ex 'liintctroadncrfari perfpexi.SanèPhilofophosintcr fe ^Ifidêtesamp;digladiantes squo animofero,prsfertim 'quot;inderebusilliufmodi inter fedimicant,vt abfq;vl-quot;nspemicieaut conlcientislsfionequam velis partê ’'’lui amp;nbsp;probate poflis ; At de rebus,quas facts liters ^Pprobariint,aut qus cü pernicie hominum houatiir, ‘)‘hêliones laudarebonus amp;pius nullus débet.TantÓ Wr auidius expedo te de rebus Medicis diflertanre, ^nantbin his error eft, quàm inPhilo(ophicis,peftilê-

270 ERJSTr DIS Prf T. tior. Qiùnctiam peifu.ifusfiim,plcrofq; medicos,non .. ■ tam cupiuiflehanc parte audirc/^uàmdcfidcrantter-di^u ^’^”^ difceptationê cognofeerc.ÉR.Quæ in prima col-latione difleruimus^fie omniumfunt communia.vt œ „f^^ mniuminrcrntcace)gnofcerc,non pioriim duntaxat, verum ctiampietatëncgligenrium.Qiioniam difputa uimiis ibi de rebus iliis,quas om nes tradant.crediinr, probär.vcl oinnino,vclex parte aliquaPertinctquoq; ad omnes, qui amp;nbsp;corpore amp;nbsp;animo falui efle volunt. ConteiKd'm Parsh^c fccüda illis folisfcrè prodeft,qui fundaméta fecunda coUd return pcrcipere aucnt:acPhilofophiæguftumaliquc tione (jud er perceperunt. Rledicis fanè cognitio eiuseft non vtilis ^MÜépHt, folùm,fed etiam propè neceffaria. Continet enim fon damenta totius dodrinæParacclficæ, arq; corundem conftantëconfutationcm.Tcrtia tam crirmedicisnc' ceflariaomnibus vcriratëpcifpiccrc cupicntibus,qua quodmaximè.Hac decaufabrcuiter,quçverbo(iustra Ktmoexauot lt;^^are ab initio inftitucram,pcrcurram. Quippemihi partihui torn. ^'^OQ’ naufeam amp;nbsp;ftomachum mouent nefanda amp;nbsp;in-ponaturi Pa audita idorum deliramenta.Hominemfxpecxduob. nedfo- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;duntaxat,aliquando ex tribus,nonnunquaexquatuor

dementis compofitumfcribitJntcrdumcxquindse-lemcntorum quatuor eflenttjs cupdem concinnam ponit-Quin amp;nbsp;duo ei corpora tribuif^elemeuw^^''^^*^' rale:dequare iam anteàmuitaegimus.Corp^^^ ^'^' guis,inquif, ex quatuor dementorü corpo’^y^'^^?}^’ amp;nbsp;ex horum fubftantia in hominis fnbliantw tranuor mata ficfunt ,acfi rem albaaliquis nigram,velrubra, vel viridem efficcrct.Corpusalterum,fideralefcilicet, dicit effet rationcm,intcllcZlum,mcntcm,amp;fcnfus.A-libi ex vifibili amp;inuifibiliconftarc hominem dicit. Eft vbi exfumo quodam concretum afferat.In hac tarnen videtur fententia acquieuifle, quódnimirum concre-tum quiddam fit homo exomnib.totius mundi rebus omn?

oniniumq; naturas amp;nbsp;proprietatcs adu in fc cotincar. ^iquxras quaidratione fitdcfenfurus.cuni Scripturat ‘licat,hominem à Deo ex puluerc, feu Iuto,feu terra, ^culimo,cöformatum,refpondet,Deum in feparatio-''cconfuforum ( lam enim oftendi,ipfum creationem ®aaliud efle putauiflequamcöfuforii fecretionc )vi-icsaiaturas amp;nbsp;jjpnetates in vnam maiTam eoegifle, amp;nbsp;w hac hominë fabricafle.Hanc porró maflam limum ’errçin Scriptura nommarirquam ipfe varié quidcap-P':har,fepiuiculè taméLimbum nuncupat.Et quonia Wa h^c parte prçftantiflimâeiementorûtenuit,nc-ïeffe eft,vt in homine cadë mfint.Dc quatuor clcmë-hs expofui fententia eins in fupenoribus.Quia eoelura , 'n horum numero,ignis lotocoUocat.Qv’amis femet ‘Pftmhïc quoq; difficuïtatibus impKeet : quam ridi- .» ^ulè fibi contradicat,piget me referre. Hoc eft vifu di-6''inimum, quód de coelo manare dicit rationcm amp;nbsp;racel[o. '^''ntiam :cum profiteatur artem hominis corpus in JiJätuordiftinda elcmêta foiuendi.TuncigiturcoelQ ^fidcranobis monftrabit,imó rationem.fenfus amp;nbsp;ar-

^f Quod minus mirabitur, qui in nodurno fpedro, ^^od Eueftrü aliquando,fçpenumero corpus.Sidcraic jPpdlaqhæc prius vidit.Fidem omnem fupcrat,quod *ffquentcr folum hominem microcofmum facit gt;amp;Kurocofmt ’’hilominusmultaseffe plätasfcribit,quç omnes om- multia-uari totius mundireru vires amp;nbsp;poreftates adn cöpre

^‘^nfasin fe teneanr.Qmenim aliter hominem,qui ex quot;■^nibus eft qnidda contrei ü, cö(eru«arent,debilitatas J'«s infitiiq;calorëcollapfum inftaurarët acerigerët? ^^fleunumquod'qj fcruaturamp; reparatur erfdejHis ex ^Uibusconftitutüfnit. Sedpraeftathïe finemfacerc.-amp; 5'^æcôfequëtiafuntad tertiam difputationê rcijccre, ’VK Vnumfupereft, cuius mihiboc loco potcfta^-

C^bafit pitiriet jçjj^ fecifli ampliorem petendi declarationem. Caba-^uaprindpti jæ d,cc5a5 eneduas partes principes. Harum vnam occupatam efle aiebasin explanandis ïacrislitcrisper »iatyo-y/u) feu «J^^j^ög/öMraJterä mirabilia quçdâ cona-ri;3c præ/cientiam futurorum fuis poifefloribus aut cultoribus promittere. Hare mi hi vcüm fufius aüqua-fó exponixum ànullo pluraedoéfus hm.quàm Caba-Jam efle artem heiram, admirabhem, planedirinam, amp;nbsp;qua nihil à Deo fit homini præftabilius concciftim: o ß C ‘^?quot;^^^^’ câdemludæorum aliqui rurpiferamp; flagiiio-^Cabafa sè abufifucrint. ER, CabaJænomenaiunt fignifica-

“ “ ’ rcrcccptionemramp;promdèdodrinamCabaJædodri-nam efle, qux nee expropria inuenrione amp;nbsp;médita-none inuenianjr,ncc ex hbris am feriptis aliorum hauriatur, fed /bJa inflitutione velutiper manus tra-QSiJßt cabj diraacqmrarur. E/fcautem dicunt nihil aliud,quâm la. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Thcologiam /ÿmbolic3m,in qua non tantiim,liters

ac nomina fignafinrrerum,vrin alijsartibusjedct-iam res rerum notx amp;nbsp;fimulaehra cxifiant. Quad i t interpréta, redius intclligas, fare hoc defies, interpretationera ^num ^Itaht ^1^^^ vocariliteralem amp;. hittoncam-.aliamvcröfpiri-

' dir in vocum propria intelligent ta. Altçranon per voces, fed per res à vocibns deûgnatas fssnifentur.

P-xpoftioaf ^^^ porro tales refernntnrad res alias (janUtadinem, legorica. ^uf proponionem aliqnam inter /chabentes : cuius’ rationevnaab alia fignißcariqucat tvtcbmpüellsm yocamus,quxtametfi maritatafit,cada tamëamp;piidi ca in dar Virginis ft Hec expofitio Allegorica vocatur.

Expeft, tre- Si rcs per nomen fjgnifcatx rem aliam indicetyclfu-palogka. nbsp;nbsp;giendam velperfcquendam^nominaturinterpretatio

Expofttoa^ talis tropologica .Sin antem adresdperandasScintcl-nago^ica. ligibiles, extra hune mundam pofitas, reüè cogno-feendas aptentur, cxplanatio appeUaturAnagogiea.

‘luæ ab his terrenis cogitationcs noftrasfubuehit ad ^ffleftiumcontcmplationem. Quocirca non eft aliud Cabala, quàmTheologia quædam fublimior amp;dini-•Jiofjquaeres verbis fignificatasdocet aliud quiddam l^gnificarc. Exemplum cfto,quödDeus promittens 11- ‘*^'’5'^* fiditis libcrtatem in terra CananxaJimul voluit do-^frefuos ex hac Aegypto liberates in cœlos elle dodu-^fndos: vbi in pace amp;nbsp;tranquilhtate cum Dco femper ’'’'tvifturtEtde hac Cabala nullacft côtrouerfia:qua-^^®ös cum fidei analogia amp;nbsp;Scripturx fenfu non pu-S'ilt.Veruntamen interpretatio hxc veteris legis amp;nbsp;cc f^Rioniarum à Chrifto amp;nbsp;Apoftolis nobis ira perfede ^Pofita eft,vt milia prxterea Cabala alla egeamus.Cae ^'fùiu Cabalæinoftri non permanent intra hos limi-'^^Etcnim art cm dicunt elle, quac non tantum feriptu ^^crx fenfum myfticum ferutetur, verùm etiam ra- Q^if^n ''^’^«niacmodum tradat,quo charadcribus,figillis,fi- ^^^^* ^ ®'^^s,verbis,car minibus cultores dus admirâdaamp; im- ^lt;^*^^ ?°®tgt;ilia alijs vifaperfidant. Summa eft,artcmfaciût I^’gia fcelefta nihil differentem. F VK. Qua rationc

j. ^fte interpretadi Scripturas delabunturad impias ,’5nugas?ER.Ncfcio.nifi quodfui obliti ab hypothe j^^ûunt ad res alienifTimas.Quidenim commune nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 ^^bentmvftica Scripturç interpretatio,amp; miraculorû 'f figuras, numéros, voces,charaderes,efFedio,futu- nbsp;nbsp;, -j,*''?®ftjpræfenfio? FVR. Quem fadunt authorera i^ ^’^ ^^quot;is artis?ER.Deum alq:Angclos alij quidam.Etenim ^^^^ntDeum in monte Sinai, cumMofi legemtradi-

'Neidern fecretiorem legis interpretationem con* Qj ^'diffe.'atq; fimul prçccpiflc,vt legem quidem cun-ill’P^oponcrct,interpretationem autem abftrufiorë l?’’*/oHIofu« apcriret:hoc addito mandate,vt,amp; ipfe

illi alijs inteUigentibus cömunicarcnr:amp; hi rurfus Cue-Geflbribus fuis dam traderent.Fadum id vfq; ad Eidra fcribunt.Hunc enim primum fuifle^qui 7O.Iibris com-prehenfam dodnnam ad poftcros tranfmiferit: fic tarnen vt paucis,amp;ïjs non ante quadragefimü ætatis annum, liccret legere-FecilTc eum hoc, conuocatis ad id feniorib. omnibus:ac de fingulis excepiire,quod àma-Tgt;o!lrina ioribus fuis acccperât.Cabalç porrö finitima eft dodri Talmudicii naTalmudica vocata.Difenmen eile aiunt,quód hac quid diffe- intfafcnfibilem mudum maneat,illaex fenfibili adiu-^r4 Qabi tcHigibilcm fubinde iubuolet. Videntur Talmudicia* diuam, Cabalæi contem platricem vitam naagis ama-re.Vtrique tarnen maiorum traditionibus fidemha-bent,licet nullam protulerint rationem:nccin fupe-riorum placitatemerèinquirunt.Vtiiquectiam,pr2-fertim Cabala:i ,mirabilia pollicentur, Verfatur ftu-v diumeorum magna ex parte in crucndofenfumydico ,v ex litcrarum numeris,ex carundem figuris:quas ex tranfpofitione,CQniunüionc,fcparatione, dircthone, inflexione feu curuatura,abund3ntia,defeüu,paruit3-te,magnitudine, ordine.altjsque talibus emergerena-feique contingit. Partes alq quinque, plcriquctreJ faciunt,verbis illisProuerbiorum vigefimi fecundica-pitis innixi.Nonferipfi tibi ter,in confilio dt icnfeatia. Quippevel didioncm pro didionc fuinunt,vel litc-ram pro didionc,vc! hteram pro litera: amp;nbsp;hls ttAin-pofitis amp;nbsp;variatis, acnumeris fupputatis mirabilia in officina lua cudunt fomnia. Fabricant cxcertis Si^iUi Ca- quibufdam charadenbuSjlitcris, figuris,f)gilla amp;nbsp;va-batlt;mrum- nitatcs alias confimiles : quibus fe putant non tan-Salomon luw naturae curfum fiftere mutarequejed Deume-ope Caba- tiam fledere, tanrumque non cogcre ad id perfici-Ufapiens endum, quod infana libido eis didauit. SanèSalo-cß fail Ui. naonem benefido huius artis per expofttiones occultai

tiikasSt fubtilitates grammaticas non verentur de-plorati Nebulone$ affirmare fapientiam confecu-tum fuiffe,quam Scriptura ei à Deo donatam infu-fätaqueteftatur. Seniel dicam.meræjputidæUmpiæ öug® flint, af rem LuUianam rcdolcntcs, amp;nbsp;Magieam ^’''^^^'*‘ *®pietatem olentes. FVR. Audiuite patienter qui-'icni,fcd abfque aflenfu. Non enim nulla monen-twratione,quidupliceni putant Mofi contraditani '^g«tn : vnani quani proponeret publicè omnibus: ^keram occultiorem folisfapientibus communican-•*3m. Nam hoe in 4.Efdra:;capite decimoquarto feri-' ptüeft. Idem Origenes fertur credidiffe cum Hilario. Joannes Ficus hofee libros fe legiffe feribit, amp;nbsp;in eis di-gni(rmiale6tudeTrinitate,peccato original!,Verbi in* ^«natione,cafuDœmonum,Purgatorioânfcrorix poësis,alijsquetalibus,rcperiIFe. ER. Ego verb multó ha-'’ïo fententia: meæ grauiores caufas . Prima camp;,Ofi)ugn£2 Wd valdè fcriptores de hac re inter fe pugnant. tHrCobaU'. QS'ppealiquiMofiaDeo reuelatam dicunt:manda-foaddito,vt foli lofuæ patefaceret. lidem velutifui ^iiUniox prxceptum aiunt cidem Mofi,vt feptua-Swta illis, qui Numeri vndecimo leguntur elccli, ^ ^tó in gubernationis onere eum adiuuarent, con-Meret. Haecfimulconfiftere nullo patio queunt.

quidam authores faciunt Angelos : amp;nbsp;Adamo cA/aU att ^3zielem, Semo lophielem, Abrahamo Zadkielem, thores An-J5aco Raphaelem, lacobo Pelielem, alijs alios artem^e/ü ‘'âne aut artis partes inftillauhfe . Secunda eft, ^üod nullum Scripturæ verbum producere pof-Mquo fuam opinionem probent. Equidem nul-'^s extat apex intotis Biblijs,qui aliquid tale Moft ’^3ndatum innuat. Cum ad probat/ones deuen-kJtticft, citant nobis Rabinos, Eleazarum, Molen ^^Syptiumóimonem BenlagiSjIfmaelem, Lodam, amp;

huius faring homines : quibus de his rebus nihiloma-gis credendum cenfèo« quam vel Mahometo vel Para-cdfo,vcl(fi quis fuit aut ehe poterit)ncquiori heretico-SacræIiterædocent,Mo/èniuflum à Deo fuiflêpopulo proponere,qux ab eodem accepilTet.NuIla fit fecretio risexpofitionis mentio,quam celarcalios debuerit. Proinde fabuJæ hint ludaicæ, quæ de hi/ce commenti funt homines fanatici.Ioïuam cohortatus eft Alofes,vt animo forti amp;nbsp;intrepido munus à Deo fibi impofirum fiifoiperet,nec de euentu dubitaret: quod eundem ha-biturus efletDeum auxiliatorem, cuiuspotentjam amp;nbsp;clementiam in totac tam hupendis miraculis experti fuirent,Deuter, r. amp;3. amp;nbsp;31.An verba ha:c,Efto forth amp;nbsp;conftans .* tu enim cum hoc populo vades in terrant, quam Ichoua maioribus comm iefe ci daturumpro-mifir,eiusq; poftcflloncm eis aftîgnabis.Ichoua autetn ipfetibi præibit,tibiadcrir,tc nunquam deftituetaut

s dcforennolitimcrc aut pauefoere. Ha:c,inquan7,vcrba Mofis ad lofuam.an idem figntficant,quod hxc notât: Dodrinam foerctiorem ,quam tibi concredidi, populo ne pnteEteito, Ccd pnocisquibu fd^mdm^f 2x3t iperi SpiriPMo togt;Non xrbitfcr.Septuagintn quoq,- delcâis virismit-cr se- tit DeiisCpiritum MoCis, nempe gubernutionis depru' ^^^f^^-noanutem iubetMoCt^vtnercioquxarcanail' lis feorfum tradnt.SaneDeus ipCcpromittit/^^^^^P’^ tu Mods donataramtnon pfxciphMoûp.^^^^^^^^^' pfcfaciar. Cogeremudgitur dicete,hanc dodrinam non foUMod dDcorcuchtam, vtiHiaff'eriint,vetùm ctiamUlis Septuaginta ConCiUanjs Ibci/s amp;nbsp;adintori-bas Molls manifeüatam fuiffèteuins rei Scripturanni-loverbulo meminit. Merxigitm- 'xpiitidulxfiintla-dxornm quorundam fabulx, quxde fecreta Cabala per Moten propagata legimus. Pro fell ó Moles palam fatcttir in Puis hbris nihil fc ad inPitutioncm Ipcäans nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

’'^ccpiffc àDeo,quod non fummafide omnes docuc* ^^ Quinimo Deut.4.amp; 12.explicate afferit à Deo pracce .Meßsio^ P^'imfuiffe omnibus,ne vel adderealiquid vel detra- EriM pa-^'rcàfetraditis quifquam conaretur. Ergo vel diuer- ^^^flt;i ^^f^f* ƒ crant,quæ clàm a lij s inftiUabat, abillis quæ palàm ^^,^‘'^ ^^~ ’‘0cueratamp; feripferat : vel cadem. Si alia fuiflc pûtes, ^ß'^lt;**^ ^f^ngrefforem eum facislegis à Deo peripfumlatæ: ^ ^M fine Icelere nonfeceris.Si confentanea fuiflecó- ^^^^P^^^' ^^‘lîsjHud quxram,vtrum ad confequendam falutcm ’'.^’^effaria fuerittalium noticia,an non fuerit.Necefla-^'ïfijiffe abfq; impictate cogitare non poffumus.Nam ^^''fcqueretur neccflarió,Deum populofuoabfcon-’’Healiquideorum,fincquibus falui effenon potuiC-Jw-Quis autem non videt falfum hoc amp;nbsp;impium eP ^Pafsim namq; teftaturftriptura,omnes illos faluan J®s,qui,quxtraditaipfis fuerant,quxq; publicè doce ^ntur, ritè feruauiflent.Mofcsccrtèin^o.Deut.ait, '^bs hodiè vobis terrasq; conteftor,me vobis vitam '’’®ftemq;proponere,felicitatcmamp;infelicitatem,bo-'’'^■namp;malum. Quinetiam addit ibidem doftrinam, ^quot;aniipfistradidcritjin qua vitara amp;felicitatcrainuê-’•^fifint.neq; oceukam effe neque longè pofnam, fed ï'foximè ipfos in ore cordeq; eorum cxiftere. Non eft, ‘'’'luiUn eoelo, vt dicatis, Quisincœlura afcenfutus ‘^vt earn nobis inde adferatîNec eft vitra mare, vt co ^*ttis,Qnis earn nobis traiedo mari petetîNemo tara !^ftiipidus,quin ex his verbis intelligat dodrinam pu M omnibus traditam amp;nbsp;in omnium orepofitam Wifreadnancifeendum vitara, bonum,amp;félicita* f^'5:necopusipfisfuiffcaliaquadam ocultioreinter-P’'ttationc:ad quarn nullo ipfos loco adhortatur.Cap.

®'^ «i.Dcut. atq; alibi afliduos elfe in raeditatione 1e-amp;5iubct,canaque alqs exponerc dorai, foris, in agro, '*’vi3,inledo , inferibere veftibus, parietibus, po-

ftibus ædiumiobfcuræ illius nufquam amp;nbsp;nuquamme minit.Quocirca nee ad vitam fempitemam confequé dam,nee ad felicitatem mundanam acquirendam, vtilis autneceflaria fuit.Cur ergo de cognofcendaea folicitè laboremus? Viderintintcrim Cabals iftius lau datorcs,quomodo defenfuri (i ut, quod dicunt,cam fc-cretiorem quädamLegis diuins explanationem,amp;ex prelFiorem diuinæ voluntatis declarationemcontinu ifle.Pieu dicis in Efdrx libris prsclarainueniiïe de Ver bi incarnatione,aductuMeiriæ,peccato origin ali,ciuf-dem per Chriftum expiatione,pœnis inferorum,aliaq5 hui’ generis plura.Quöd fi hçc vel folavel præcipuèin libris illis ab Efdra conferiptis eóprehenduntur,omnium intererat nouiffe. An pauci quidam folummodo Deum agnofcere, Verbi incarnationem viderc,Mef-fis diuinitatem intelligere,amp;alia falutis noftrs my-fteria pcrcipere debuerunt? Plus quàm impiaefthæc cogitatio. Aperte igitur confiât nefanda efle deliria, quæ de Cabala comment! funt Iudçi,amp; creduntho-die quidam in hac re parum cauti-Veteres certè Theo-logi vnà cum recentioribus prudentiores fuerunt, quàm vtinfanis ifiis nugis animum atque auresac-comodarent. Quo fit,vt ne quidem meminiflealicuquot; bi aufi fuerint.Quæ ex origine adferuntur, mox dtlaz^ mus. Adde his illud infuper,quód perinores ludxi, qualis lofephus fuit,( qui tarnen nihil vfquanu omißt, quod ad amplificandum nomen amp;nbsp;gloriam ludso-rum conducereexifiimaret) abfiruls huius amp;paucis credits legis expofitionis mentionem nullam fece-runt.Idemtarnen neiUa quidem tacuit deMofe,qux fanóts liters nufquam referunt- Si quid taleàDeo tacits Mofis fidei commiffum nouiflet, nunquam filentio prsteriuilTet : vt qui amp;Mofcn amp;nbsp;Salomonern Magos,aut Magis peritos Slt;ftudiofos fuifie, turn Dæ-mones

»ones eieciOe nefariè amp;mcndaciflîmèfcribat. Caba^ «ni diciint virtute charafterum , imaginum, figura-»tn,cx literarum amp;nbsp;didionum tranfpoiitionc,coniun «ione,feparatione,amp;c.fabricatarum mirabilia effice-^^ An taciturus hanc artem fuiflet Iofephus,fi in Mofe, “31omonejalijs fandis amp;nbsp;eledis Dei organis,cognouiP ‘^^•^altena m hiftoria EleazarLquë præfente Vefpafia-''oDmonem fcribit eieciflepoteftateradiciscuiur fcpræclariffimæhuiusartismeminiflet. Quid opus ^^^^pecuUari Spiritus fandiafflatu Prophetis, fiarte ^‘^potuerunt mirabilia efficcre,acfutura prefentire? vïratione,quæfo te,diftinguebant inter miracula ''ffaÀ ab arte hac profeda? Velim illud etiam feire, in loco fcriptum inueniatur præceptû hoc, quód: ^»cet ex tranfpofrtione literaFÜ,nomrnü,numerorü,. ^^.^haraderum figura,magQitult;{me,paruitate,cÖiunlt;* JÏ'^/eparationejatq; alps talibus res occulte fint in-/^i?,âdç,aut miraculafaciendarExcmplu efto nomc Y’^oma-Tranfpofitionc amp;inuerfionc Uterarum fi-n'^ora,Aroni, Ramo,Amor,amp;Orma.- quod aliquis f^cn elle purer,ac Doricum ó^|Ua. An quia hoc faccre ’»licet,ftatim fignifieabit didio Roma,tantundem j^’.aliae Rlçincmpc Mora,Arom,Ramo,Amor,Orma, ,»'’*ficant? Quis mefanus tahaproferentem non pu-

'nianirer Quippehteræromiandis vocibus lerui-j fdimtaxat : voces autem ex conuento amp;nbsp;conftitu- ' ‘'ominum fignincant, non ex fua naturatficut in ‘ 'niapartcnobisdcmonftratLim recorder. Tacebo pMuódprodinerfa tranfpofitione ac numcrorum 5udioncvnufquilq; diuerfiffimaoperabiturvnius Jitiemqj verbi virtme.De numeris res eft obfcurior

Latinos: apud quos nö omnesliterænumeratio-' ^'^miunt.Apud Græcos amp;nbsp;Hebroos aliter habet.Re ^^^^üs tams apud nos quoq; eft homo profanus, qiii •

diabolo fuaforc prinium fingulis literis fingulos nu-Onomdn- nicros attribuit:amp; deinde ex nunieris ex ciiiusque No tiitfaber. nainis prop rij literis collccHs de moribus, vita, motte, fortuna,liberis,alifsq;omnibus ad dininationem attn ncntibus,pronunciare amp;nbsp;prænnnciarc docuit:camque impietatem Onomantiani nominauir. Sed ad inftita-tumredeo.Eftoigitur,fucritaliquibus priuatim com-mendata legis dininæmyftica feu anagogica interpre-tatio:quidhocParacelfumciusqi pecoraiuuerit? An continuo fcqueturhanc declarationcm continere do dnnam ordinandi literas,tranfponendi didioncs, va* riandi numéros, vtficamp;incrcdibilia operemur,amp;fii-tura præuideamus ? Apagc cum fceleratis iftis nugis. Tieut folt^ £t;^.nim Deus non docet aliud palam amp;nbsp;aliud dam in-miraculé fa ß^t-Docuit autemapertèfefolumcfle,qui amp;miracula

edatamp;futura prænunciet. Quo padoigiturpièdici poffit,cum artem clandeftinam Mofenaliosqj docuif fc,qua fimilia quidamperficiantur ? Vixputo aliquid alieniusàpietateveritateq; proditum efleà virisn^i malis neq; indodis.F VR. Fermé perfuafiftiattenrÜn-mè aufcultanti.Sed ad obiediones meas quidadfers.

T^o«4.ER.DicoEfdr«Iibrum quartumab eifdemautömij-tint efdriC ^^5 confcriptum efle,à quibus aut qualibiis ^‘”^^æjJ^’ exllb.4. va lænugæ de Cabala confidæfunt. Etenim L^^ num eü. artifex facile profpexit plus authoritatis ^ ““^^. , ”

tura nefaria^ impia commenta, fi fan Zitate ede virquifpiam comprobaffe crederetur, ItaqjmafitjVt fub Efdra: nomine talia diuulgarent : atq; vt fucus minus appareret veri aliquid ac boni permifcerent. Neq; mirabitur hoc fadum,quifquis apud fecogimt.umiies libros fub nomine Salomonis,Elix,Enochi,amp;aliorum ciraumferri nunc etiam : amp;lofephi ætate apudludæos Salomonistitulovenditasführe tales fabulas. Aurifu-fores amp;nbsp;decodores Emile facinus auß funt ; Dû enim libros

^'bros fuos mcdaciornny plcnos vcndibiles alia ratione quot;’'potucrût cffiecrc, Moüs nomen, Mariae fororis eins, (Aliquieriam Virginis Deiparæ) SalomoniSjprœftanriffi ßiorumPhilofophorum omnium inferipferunt. Hoc •^onftanEfdræ librum ilium apocryphum effe, arque in tHer ^f-“»Uo apud Prifeos ludços cenfu fuifle.Quin ipfarei nar dra 4.apo-fîtiode totlibrisquadraginta dierum fpacioà quinq; cry^hus, ^^riptis teftatur fomnium effe. Qiiinq; feribæ dicuntur ^fipfiflc2O4.1ibros.Scripferuntigitur finguli plus fin-S'^fe libris fingulisdiebus.Qiiare non valde magnos ex ^Jfiffeoportet-Auget diffieukatem, quod vnus Efdras ®niriibusquinq;Scribis didarecoaduseft. Vicit ergo ^^ultis modfs Caefarë tribus codem tëpore diuerfas epi ^olasdidantë. Atveró eëtum quadraginta quatuor il-“^ffquospublicariiuffus fcribitur, nullibifunrinuë-^tquid continuiffe cos putabimus?Si cadem illa traquot; ‘“^DaHt,quæMofes amp;Prophcræ tradideranr.oeioft erat. ^’^iia,negligcndi amp;nbsp;damnandi fuerant;Srekpofitionem '^Ofliprehendcbant biblicorü librorü,lt;mirum eft nuMd ‘quot;liusreiveftigia ad pofteros peruenifle. Quidveroad Narratio ‘'Idicemus, quod narratio Cabalæorü ex diametro pu- Cabalao-S’’ctcumi4.cap.lib.4.Efdræ?NamEfdrasillefiribitfein ^^ pagnat '5oipo amp;nbsp;abhominibus remoto loco potione haufta ^lt;iodum ab altiffimolibros Cabalæ diôtauilîc. Cabalæi ^j'’’'*’ J^tem referunr Efdramconuocatrs fenionbus ex fingu ''$didiciffc,qu3Etraditione àmaioribus aceeperat: eaq; ^''libros digeffiffe. Non défunt etiam, qui nomina illo-'quot;nijquiinconcilioillo prafentes fuerinr,figillatim rc-'*tent;amp;quomodogeftaomniafint fpcciatim recenfe-’^t.Quæcufic habeant,quis nô elarè vidcat,vana fom-* ^'•iamp;fiûasfabulas nobis venditari? Origenifummafit ^iuna, fi non fallor. Etenim verba Apoff. ad Romaff.3. g^tufatur. yeditaeisfuntcloquiaDei,cxponens,fcribit hoc mo-’oGonfiderandum cft,quôd non dixit literas,lt; fêd elp-

quia Dei ip fi s crédita fuifle. Ex his concludunt OngC-nem cenfüifle ludæis præter Icg^ni feriptam. aliamda-tam fuific: quod rcdèintclledum libenter côcedimus. At Cabalam recta amp;nbsp;feriptura: cofenranca interpretario HiIlt;lt;rôM.nihiliuuabit. AdHilarium dico,euna hacin partecum alqs hallucinatum:vci aliter fcnfin'e,quàm verba fonarc lohinnes yidenturJoannë Picum conftanter aio pcrmulta in the ^^''‘^‘ fibus fuisadolefcenremaffirmauiiïc,quæpofteamuta-uit: quodamp; propria ipfiusfcripta,amp; Iohannis Francifei Caamp;444p- nepotis teftimoniafirmiflîmè^bant. Notandû obitet probit pur g^ iiiuh eft,quod de Purgatorio docere Cabalam feribit: g*torium. q^Qj Scripturæ fanclæ non agnofeunt. Summatim di-cam: Si Cabala nil fuit aliud quam Theologia myftica» amp;nbsp;legis interpretatio anagogica,non habemus ea nunc opus. Qiaippe nouum Teftamentü noftrafic fueritCa' bala;quod præclariflimè nos docct fpiritualitcr eflein-teUigenda, quæ vetcres ludxi carnaliter acceperunf. Si aliud fuifle Cabala putetur,ncmpe ars quædam mirabi-lia faciendbvt fomniat eius laudatores, tâtum abciïc di-co,vr à Deo vel Mofi vel a lijs fucrit commendata, vt ab hofte Dei diabolo incundanter afleram confina« amp;nbsp;cxcogitatam.Qui argumenta defiderat,illarelcgaf,qua: in prima parte dilputationum noftrarum in medium LÜritrei protulimus. SideCabala vniuerfà pluracapi^^^^^’ lt;ifClt;t6lt;lt;Zlt;lt;lt;(fccrc,Iegito tres deealibros àRcuchünoconfcriptos: Reufhlin« quem ego virum de bonis literis, maximcvcrodclingt; fcripti- gna Hebraica, præclariflimè merit urn valdc miror tan

tum profanis nugis tribuifle. Nobis hoclocoamp;tcm« ^^“ïpP^'porc fufticit oflendifle Cabalam Paracelficorum,(cu-T^rf^rV^’^^ ^^”^^^æ ^^ Carbonaros repente in furnmos Mc-»onefifit- *^‘^®5 fceuafiflegloriabundi iaâitant.) non ex cœlo,(ed ^ ^ a imo Tartaro prorepfifle. F V R. Nondum te dimit-

to, priufquam mihi dixeris, quid Philofophiailla ade-pta fit, quant difcipuli fic indicant, non vtilcm tan-tùm,

^um, fed ctiam nccéflanam, vt fine eins pofTeffione L^^^^J^g nullidebeant fpcrare Medicinae aliquam praccipuam * ^ognitionem. É R A S T. Paucis me expediam. Apud cgifia^i^, fïracelfum video illum pro adepto Philofopho ha-^tti»quinorit, quidinhis fublnnaribus infitcœlefte. ^’utatenim omnia hare, quæ corporaliter hic fiuntab »ttificibus, vt funt claiies, arma ,'gladq, à fideribus^c-tianiprocudi : fed modo infinite perfediore. Nam ßcut artifexgladium fabricat acutum, ita putatSidc-^ighdios cudere, quibus incudes amp;nbsp;metalla quadi-tet inftar ceræ amp;nbsp;aquae difTecentur. Eodem modo daucs fabricari exiftimat Sidera inuifibiles , quibus feram quamlibet referaueris. Dcnique quicquid hic rebus feu inftrumentis corporels efficimus, hoc opi-naturreturn quarundam occultis viribus pcrfici pof-^e: qua: ipfis dc Sidcribus demiffae donataeque fuc-dat. Qui ergo nouit, cui rei Sidera fuas vires afper-^rrintjis Philofophus adeptus fuerit : ac mirabilia pror-^ egerit. Quocirca totam hanc rem verbis dus ex '’’^gna Aftfonom. citatis concludere poflumus. PhÏ-lofophia adepta, inquit, à corpore Siderati hominis folofufcipiturfeupercipitur: ab aftris tribintunacdo-®ïtomnia arcana Naturae. Ex Ids intelligis illud enam lt;luid fit Medicina adepta mempe noticia Medicarum ''itium, quas rebus fingulis aftra impreflerunt. Qaod firacelfus dicerevoluitcum Medicinam Adeptam effe p„^p^f^^ dxit artem Medicam è Sideribus ortam. Qux huius ^' Poflidet cognitionê, miraculofè morbos curabit aliàs * 'ncurabiles: modó Paracelfiis non fit mendax. Non ^pus habent futiles amp;nbsp;impiæ iftaenugae confutationc. oufficit monuilTe,quod nemo ncfcir,mcra effefigmen-^ïamp; fomnixadeoqj Magica deliria.Cætcra fuo loco rc-ftremus. In præfentc difputationeperfpicuè, arbitrer, turn humanis turn diuinis r»tionibus demöftrauinius,

Conclußo non eflc vlla corpora ante quatuor Elcmentacum Cœ huiladij^u lo creata: fedhæc,cum nihil eflethic mundus,antconi-tationii. nia alia fimul fada fui fie. Quod ex Elcmcntis deinde res aliæ natæ concretæqj fint naturales, ex folo libro Créa-tioniSjfi dcftitucrcniur alijs argumetisjta folidèluculé-teq; poreftoftendi’, vt, qui dubitar/mcritd fît pro beltia potiusquam pro honiinc repurandus. Prima ergo cor-Saf.mcreu- porum principia fine elcmcnra,nonfunt(al,fulfur,mcr riM^ulfur, enfins,fed vulgaria hæc noftra quatuor elcmenta. Hoc nojuntpri- p^jneipio pofito, quod facrofandi verbi Dei apertoni-mu. forpo^^ ^^^^ tcfiimonio ', necelTarium eft femel collabi vniuct-

Yam Paracelfi phirofoghiamJEcenim extermmatis prin-'cipijsjquï polTmt ex éis procreata exiftere ï.Vanilïimum igitur cft,quicquid de fuis Elcmentis Séprincipijs fom-niauit homo vaniffimus amp;incrtilhmus : ficut mendaquot; cia amp;nbsp;futilitatis plena effe neceflum eft, quæcunq; huif dodriha^yt Fundamente»,fuperftruxit. Seddehisfupw fufelahsadum.. NuncDeum amp;Patrem Domininoftn ’ïéfu:Chriftiferiocomprecabiihur,vtproptervnigcnKU ^ïcternumqi^filiumfuü Mediatorem noftrü Spinfu fando fuo nos regere amp;nbsp;dirigere omnes velit, vt cólilia,c^ girationes,Conatus,ftudiaomnia hue conferanius,qu fandum cius nomen glonficctur,veritasiliu'‘^5 ^ _ mcndacium dcprimatur,falus proxïmi ^ ^^^‘

^tcljrdntur'mhdf quießione omnid firme, que id ndturdm. ortumt f/^rttionif modum,J^ectcs,zy mitendm .^taUorum pertinent.

4 ^ ; 'T 3 irt^ ;C T ?, y , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ ï^ «oi’i =!/ 5ÿ' ïdufcUK ; - lid -!ï*^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-“ .: oh »

INCLYTÓ AC GENE-Roso SAC. ROM. IMP. CO MI TL b-Gi^sp^^Ro rLRreo, coc’i/rrr Remfteini,Domino Blanckcnburgi,amp;c.Domino fuo obferuandinimo.

ßu elijceptationc/nde Metalhs, ^^^^ß^^ f^^^ß^f^^ tempus'commentart cœ^ ßj^uo Amplitudo tua, iUußtßac^eneroß D. Comes, morbi ^rautsßmi caußa htcapudnos ^f^nniQrata eß,ßh inclyto ac^eneroßo nomine tuopublié ^(omnibus le^edam nunc exhibeo. Cum emm amici qui^^ ^ 'Vehementer, non tantum predbm à me peterent, ^^^netiamar^umentis multußa^itarent, i^'tantunt If ^^^ ß^^^ß ^^^^^ (^ißionis de ^rtißeioß Y^rum yiliorum in nobiltora tranßnutatione enolt;^ ^^^nemconßriberem ,facilius petitioni eorum locum gt;nbsp;tjuodin animo meo tuxpr^/lantiiC, quicauß futti= ^'^ß^^) deßmaui/ßm. ^m i^itur a^greß^ßm ; ai 'ßmulto^quamyolebam, abßluitpartimne^ocßim^^ ' ‘^^ypartimquiefhonis dßficultate retardaties. Ete-^^E^darè videbam ad ret adeo intricat^e exaElam de= ß^^one, faciltorem^ perceptionepr^eco^nofet ^uada h^^^^^^^dicet ^uid metallumßt ,y^nicam ne anplures ^^ßßecies,quo modo^enerentur, quo Ioco,t7 ex qua ^“^^^afibricentur, lt;CP butus^enerts pd^^^’^prtediElaprius expofutme turn demum adprinct 1 lij j ^ ^^^ß^^tiem deßendi. yfntequamßnem dißpißtio^ ^ßd/ßm,tu iamßnatttsadtuosredieras.d^uncye»

ro cum in fècundt/farte diJJgt;utationwn noîlraruntaduei-fus'Paratel/ûf» de ittetalloruni or tu itr caufis tjiudamep ßnt ciijpu tamia, placuit eorum loco banc tra^MneJub' y core, cluab-niaximè c[e cattßs.^Pmr etprinceffs eßfi/uoa reels vuliteri/. compiuribu^yiris bonis,t/uiparUm/n0‘ /fter mßitiam natural^ 'Phiioßpbi(€,partim propter in^t nijnatin’Depprobitatem i^nimiam a‘ediilitatem,partnH propter diîutes i^f/fecioßcsimpoßorumpolbcttationesäs ceptosß nonduni plenè Vident,conßdturumßeraui.J^t^' m/n non reuocentdr ab errore^ in ^uo tnerß b^iquot;ët, omneh ( quod ne op tare quidem audeopropterea quad in hoc lt;*’ to hxrereßimma e^aliquibia quot;voluptas)aliqiiostagt;neii copiita rei impoßibilitße, Vtßc loqtMrfetimpietate,cßi, tiores et pru^tioi^espoWoßitfiros coßdo. Qßin h^n^^ ^ byrintbu,^ ex quo minime facile eßreditui,ptop^^t o}' renum cantm miraßauitate amplißindsqprogt;nß^^‘^^' res demulcentes) in^reßt nondumßtit,faciliusßb(‘^‘^’^^^ bunt,opinor,neimprudêterprolabantur.^lteritcdb^ huius qu^esüonis'explanatio co^iata ^ qffi'^.q^ tatióni de Mßis impèrfeElis:in qua^ne »i^efftnt^ï h aiplurima tarnen repetefe oportebateorufn,(l^‘^'^ v hi enueleata memtneram. Cau^ts editionisdtti^iVi^^^, ßb dlußri ts' darißimo nomine tuo,comcs^enetoßp^^ ’ apparereVolnerimjdicam. inique yna qiädedi^^^[ anteßiit:quod/cilicet in animo meo tune tibi deßinß t^ cumßribere'incepißem.P^ti^ituranimum meeundeniit tinere ^mplit.tuaperßiciat,quodtun( 'V0i!iißaeere,nß re ipßpi’teßo./^tautem ^tunc veilem,et «*wf?'quot;^ ^^5

^^obih^tmæ i^rprieîiat^im^e in^entj atijue animi tui yir ^gt;ttesperfecerunt:^uibui ita me tibi intérim, dumfilutis ^^^t curam mihi credidtßifarEle deuinxtßi, ^t nunquam hflea co^itare deßerim,^uomodo animi mei objeruanti^ “^ tibi teïiatamfacerem. altera cat^ eß^ ^uod exprin ^lt;^ibus Ifiris excelß^ji loco natis ^ conïiitutis fion mub ^’‘^ nouif^ui de bis rebw, de^uibus inpr^/ènte trabïatu ^SvrimuSfte melius ac reElius iudtcarepoßfit. Etenim ß'^ (urn iurisßentia naturalium rerumßeculationem ap ^^ conmnxiUipvt inter dßidentesßntentiasprteclarear bitran noris acpoßis. Gratius tibi ob idquog;ßturumßa ^fon hoc meumßerojquodin memoria reuocabit)in ^ua ^quot;% }gt;itie periculum à ’Earaceß dißipulis ^uibußlam ab ^^ptusfueris. SedbiCc aliusßnt loci ^ temporis. Hoc in h'^ßentia monere yoloßguis ex huius libri lebhoneßugt;^ ^‘i^ ad hommes redeat:atgue alg cautioresßabUßmtib^ ^^ labonbus inutiltbuspar cere dißant^ratiam illos ^m= t^tud.tu^e omnem debere:cuius yfirtute lt;t^'ßoria non mi^ ^ume/ifaSlumpift isrßripßrim iirpublicauerim.Tu ^’^0, inclyte ^ Gener oß comes^guem in noui anni huius ^‘'ho (guern tibi cum midtis deincepsalßßlicißmum et l^onaplenum comprecorßibellum tibiceu Ïlrenam oße= ^^fConïiantisnieæ er^a ßhmplitud.tuam obßruanti^e teßi ^niuM extare patere. Heidelber^^e. 3. 'Hon. lan.anno

; «vif wtAun \\ « .rt i-, nbsp;nbsp;nbsp;- Ab ikh .' ’ ’'An^ - ‘quot; ^ '’'

lt;tVAE STIONIS, Q V A QJZAERITVR: gt;nbsp;’^^rum ex m e T a L LIS t^obiltk arteconßari A V

*^ V M pos/t wertem amp;nbsp;naturale. Intiua,^uaa£l Me^» f^^orum ^enerationem dt* caufifJfeffantMuci/e omnia ex^tfinuntur^

V AEritur hodie à compluribus (ScquxR-turn olim fuit ànonpaucioribus) Vtrum ex 1 argento viuo, aut ignobilioribus metallis tranfmutatis,vcrum,legitimum, naturale, J^^ccrum,aurum,argentümue,arte confici pofllt. Q^n ^etuici vocaturartem fe tenere gloriantür,qua hoc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, *P*um aflequantur. Alij propè omncs,quicunque iu-‘^*’'*oçruditionequepræftant,conftanter negant.Vtri '^tioribus nitarttur rationibus amp;nbsp;firmamentis, cx il-^^’l'iï dicentur,intelligerur.

Quodvt fiat redius,ante omnia,quomodo,cx qui- 1- Propo/itit-^’)quoloco,quibus inftrumentis Natura metalla ge ’^5xpUcabo.

heinde vtrum fit vnica tantum eorum fpccies, an ’^‘ plures diftindae perfedseque exiftant, inueftf-woo.

. Qft hxc quid de metaUorum materia, ortu amp;fpc- in. ^^s Chemici fenferint,exponam.

tç^^®^ verb quàm ad tem accedam, monendus eft to^*^’*'^^ ^^qgt;-iuquarn illorum artem reprehendere, ’lijs ^^^’'^*^’°”^^ ^^ fufiones metalloru; amp;nbsp;ex his atq; f. *^ineralibus,animalibus,plantis,feminibus,aqua-

modo vtilis hæc’ars cxiAir,fcd propè neceflaria:vt fine qua longé incommodais vitam afturi fimus.Quantû vcl in fola arre Medica (vt de alijs rebus fileam.) vfum habeat,ne vulgus quidem ignorat:qui fibiaquas dorai varias parat hacarte. Equidem vix'àbfoluta eft arsno-ftra fine diftiHatorià.Qbô*d cum dico^llorum ftudram non approbo,quiviolenris cxmetallicis rebus pharmacis nunc paffim certa mulrorum pernicie vtuntur. Ci«i«o«op- Quocircà laude omni digniflimam cam elle iudico: pugnentur in nccabvHo fanæ mentis virnperatam fcio.IUos hoc Io hoc Itbro. ÇQ folos oppugno, qui Codro paupcriorcs fæpe cura fint,non definunt alps diuitias Crœfi polliccri Dicani apertius: illorum conafus reprchcndo,qui fc metalla viliora in argentum vcl auru purum tranfmutare pof-fe diditant.Sane inter hos multi repcriuntur infignes impoftoresdnueniuntur etiam virinon mali aliquot: qui vcl per ignorantiam vel ruditatem Philofophix naturalis in hunc errorcm prolapfi funt.Qui vt imptu dentix fux excufationem inueniant, inueniffefefe di-cunt,quodinucnirinon poffe prxclarecognouerunt. Sed his omiflis, rem ipûm trademus.

MeUUtiex ha Oriunfur Metalla ex Ariftotelis cmnifiq/rcdèp/n/o tUug.-nnM- Ibphantium fcntêtiahocmodo:Calorin terralatcns ^‘^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vifccribus,duplicê excitât exhalations expirationem-

uc/Græci vtranq5 folcnt aiaOvpietm vocarc.) aqueam fcil.quam amp;nbsp;ÀTfc'm Sc âr/aev nuncupant, amp;nbsp;tcrrca,quatn Ariftot'ewa^v/zZarnPi nomine generis altera exprimens rpecië.)interdumcriâx«9n'èxappellat.Priorênosvapo-rcm : pofieriorS verb hahtum plcruqjnominabimus. Cçterû quod diço,nô fiç débet accipi,ac fi vel vapor fi ne halitu,vel halitus fine vaporemetalla aç foflilia es tera gcncret.Scmper.n.alteralten eft pcrmiftus.Appel

DE META LL/S. 'f^ latur autcm vapor ciufcemodiexhalâtio,vclhaiitns, prout humida vci ficca expiratie fiiperat.Hinc Arifto-teles ilium aliquando non vaporem fine àr^dr,fed «r. fui^ù^tf fida^u/*i«(ronominat:qucmadraodum h a lit um quoque fæpenumero KaTna/n tuia^vf/iamyocit. Vtri-quot;Iquc exhalationis, humid« fcilicet amp;ficc« tôt funt ipecies, quot funt res,quæ ex ipfis nafeuturumo quot funtterrarum aquarumq; difïerentiç,ex quibus exipi-fint. Et in fingulis etiam fpeciebus gradus miftionis '?'quot;iltireperiuntur. quifaciunt,vt vnius fpeciemetalli ’^lt;Ûuidua plurimum faepe inter fc différant.

Exhacdupliciexhalationcoriuntur Metalla amp;föf filiavniuerfa.Et de alijs foffilibus in præfentia nihil di-cam-.deMetallis fie propriènominatisfquantum præ-fmscaufapoftulare vidcbitur)nunc folummodo dif , ^«am. Acneinnomineerretur,cumChcmicisperi-lioribus metaUum dicimus effe, corpus foffile, du-' ^‘ '’“n^.quodabigneliqucfcere,amp;à maUeodilatari pof-^“*^’ fibfiquidem naturam fuam feruet. Sieferè Chemici, (vt Gebrus in Summæ lib.l.cap.ji. Itemque Petrus Bo-*’us.)Metalla nobis defcribunt,non màlè.Quippe non Ariûotelis modôfcntentiæ.vertim etiamrei naturæ ^onfeutanea eft hæc defcriptio. Quicquid enim ab i-§Qeliquefcit, atquc «Aarov eft, cum ex terra cruitur, amp;nbsp;®^tademrepurgatumfuerit,hoc amp;metallum ab om-’'ibus omnium feculorum do cl is appellatumfuit:fic-’^tcont^à,quicquid metallum effe putauerunt, hoc i-^’T^fiucdudilequoqueeft. EAara définit Ariftotc-libre quarto Meteorologicorum his verbis: ow« r?

* ^m^er (jn6t?aclt;ä-cbi Keim pie^(^. Breuius dicimus nos ^^«Mwefl‘e,qu«cunquc àmalleo dilatari in latum amp;

profundum poffunt, Nec refert quod non omne ferra liquari femper poteft. Satis eft,quod initió,cum prima ex terra erutum eft, ipfum quoquc xvri» fit. De his ergo foflilibus nunc loqucmur, amp;nbsp;quomodo generen-' tur oftendemus.’

Ergo vapor ex certa materia à calore fubtcrraneo ex citatus,atque in rimas faxorum terrarumq; rcceptus, cum à frigiditate corundem fpiflatur,exiccatur,indura tur,in Metallum tandem tranfit.Atqueinhocvelillud metaHum dcnfatur,pro vt ex hac vel ilia materia fubla tus,amp; hoc aliquo vel alio modo cum haliru miftus eft. Etenim ex alio vapore aurum:amp; ex alio argentum .• at-queex alijs rurfum alia metalla, vnumquodquefeili' cet ex fuo quodam vapore cogitur. Argumctovelhoc cflepoftit.quodmctallicarum venarum faxacum pri-

munnnutantur,mctallum nullum ampliusproferunt KetaUorZ tale,quale iam an tea efFodiebatur. Quamobrem metal miiteria efl lorum fmgulorum matcria eft vapor certus. Hunc ex fuut caique materia.certaamp; conucnientecalorfubtcrrancus expri haUtuscer^ mit,mifcet, concoquit : quern delude frigus,amp; ficcitas

diximus:vt nimirumcorpus fit o^uitfliy, rKÄi!^'igt;fgt;'^i’^°''’’’ %^ov^^ «A0iT0F,foflile,durum,fufile,aut mailed duwi e.

Finis is cft,cuius caufa Natura fingula procrcamw^Ç fruftraagcrenihilfolet) nemininon cognituS.Genera-”‘’ turproindemetalla exfententia Ariftotelis,acvcteru ^enerantar ^ cruditontm Philofophorum omnium, non ex aqua fxiiquauel ^,ç|fLiccOjVtputauit GeorgiusAgricolavirdoftiffinms (amp; quo de his rebus nemo plura amp;nbsp;accuratiora fcripfif-fefcitur)fed ex vapore antequam inaquam cocat. Ros, inquir,Ariftotcles,amp; pruina ex vapore fupra terra coa-fto amp;dcnfato gignuntur,poftquamfecretus eftahha*-Umfiucarida £lt;calida.exhalât tone. Metalla autem ex

to gcnerantur fub terra ante (ecretionePropterea par tint ex aqua conftare ca dicimus, partim negamus : v-trunque rede ac verè. Quoniam materia corum erat ’quapotentia.antequam in Metallum conuerterctur: ’^^u no erat.Nce ex aqua per effedionem feu perpeflio *'cm,vt faporcs,conflata funt,i^ XTa yvvsmi rop^ev %tt\ ’''^,'n i^t^vroi, à^a TTfW'^tSstf Tnty^o^iç Ttjç eùaS-vfMti-’^lt;^i,'t!ici^ ToUTMV êçi. «As gt;(ff^ TTup^ruf mi-rn n^ y^v t%ei. ^tj~ ?“* ^ «z« eiiet$vp,ictlt;nv. Conftant ergo Mctalla non ex a-quïamp; terramifta (fine ex fucco)fcdexvaporc,qui àfri Torelapidum in Metallum denfatur ante fccretionem ’ndæexpirationis. Sanè (i ex aqua perpeffa conftarent, vtlaporcs,nonignirentur,feddifliparentur potius,in-quefomum ab igne diflbluerentur.Ncc diuerfumPIa-^ fenïir,-quamuis minus propnèlocutus videri poflit, ®um ex aqua ortaMetalla dixit.

Videtur itaque hieeffeverbotum Ariftotelis fenfus. Mem Ari-Mctalla inigncminiedaigniuntur,funduntur,necdif-^öfetede-%ntur in halitum. Porrö quæ liquantur in igne,a- (Uratur. qucafunt : amp;nbsp;quæ igniuntur ,nec in fumum aut vapo-tetnabcunt,terrca funt. Terra enim maxime igni refi-ftit-Non poflimt autem ex aqua concreta, fme ex aqua ’Öuconflataponi,quomam talis aqua,quantumli-l^ctbenècum terra miftafit, femper inigne confume» ^ur,proptereaquod noneftadminima diuifa. Terra quoque adu cum aqua adu permifta, poft aquæ dü^ ^'pationem in cincremrefoluitur. Mctalla autem non ßc ab igne confumuntur : aut fi quæ ex cis corrum-Punturab igne tandem, tardé admodum idpatiuntur. Quocirca neceffeeft omninö,tcrram cum aquacxa- , üiflimèjamp; perprorfus minimas particulasmiftam ef-fcgt;vt quæuis aquæ pars terram contineat, qua ab ignis ''i amp;nbsp;potentia defendatur : amp;nbsp;pars terræ quælibet a-quam ita fibi habeat permiftam, vt flucre polTit. Ta-

lis autcm miftio cogitari non poteft fada fuiffenifi co' gitemus tune fuiflefadam,cum nee vapor in aquani, Mee halitus in terram coadi adhuc fuiffcntJinpolTibi-le namque eft, vel aquam velterram ita minurim diui-di,nifi in cxhalationcm IbluanturNuIlacnimterrami nor,aut çque tenuis elTepoteft, arque halitus ; nee vIU aquafiepoteftad minimadiuidi,dum aduaquaexi* ftic, vtvapor diuifus eft.Sic aliafacilius,aliadifficilius ab igne paduntur, prout ex vaporibus conftant te-nuioribus aut craftioribus. £t quo tenuiores fünf, ranto eriam puriores Ä purgarioreseosefleneeeßa-num eft-

Proinde non rede Georgius Agricola reprehendif-le mihi Ariftotclcm vidcfur,quafi nullam fuæ/ènfen-dæ rationem artulerit. £quidcm tam non fuir ca res Ariftotcli tunedubia vi/a,vr probatione earn opus ha-bere.nüllaputarit.Certeduobus,vtdicirur,verbisindi-care iârishabuifiquæ plurib. nunc expofui Addequod hacfentenria poiïra,longèfacjhus amp;nbsp;melius ratio red' di omnium proprietatü poteft,qua; in Metallisinfant, quam ft George opinio approbetunquam tarnen verb tati propiore effccertu^quaaluquäuisab Andere-lis mente diferepantë. Videntur etiam noliabitura tan tamColiditatc fuiffc, liquidc cx fticco orraftullént: id quoda quouisperfpicipoteü.Taceo qued flàmëta,Sc ^^^ ^^^P^^^Î^^ldam tcnuUrimiaclbagi.aurei amp;cargS^ t^hm Metallis aurarijs argentarqsqi reperti.hoeipfum' iatis catdenterprobatatq} déclarât. Habcotalia apud ^^ ^‘lamenta comp}ura,quçnegarc nullus facile au fit, ^^^^PP^^^P^^tius, quàm ex fuccoinrimislàpidum con

Taléquippia'quoq^lui.’ CçfarScaiigExercir. cxnirra CardaaüJo2.(vt cum altos, turn Georgia Agri--

5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coJami

Colàm prætcream)in Hungariaconfpicifenbit.-nempe îürüiTiibi exire èterræfolo,quafi germinans,filamenti Specie,longitudine quaternum circirer digitorum, ali-Quando etiam denum.Vtrum fuccus hoepado afeen-^îtpotius,an v'apor,etiam Idiotie intelli'gunt. Quod fi VerQm cft,quod ab Auiccnnadiâ:um eft/crruniui ae- Ffrruwi w^ fcamp;nubibus concrefeere,minus dubitari de verirate '’«^‘^“lt; ™ Atiftotcleæ fentêtiæ poterit.Quippe non aliter in nu- quot;^^*‘*”’ ^jbusconcrefcet,quàmexvaponbus nondum fegrega '^ Ac quod talé ferrum fine æs fundi nequcat.(Nam amp;nbsp;^ocïcribitur)fed in fumum abcat amp;nbsp;cineres,nemo mi-*^3bitiir,qui fiiprà difta intcllexit.

, Defenderuntaliqui hoc eriam argumento Ariftote-^^®,quod fuccos ferè femper ftiriarum inftar, aut for-^ “liatriangular!, quadrangular!, aut alia fimil! concre-^terevidemus. Sic Cryftallus, fie Irides aliqui, fie alij 'I'tidam fucci femper inueniuntur,(aut ccrteplerunq;) Atnfati.Verumnon fatis firmum eft,quod dicitur.Non 'nim'video’quid vetet,Mctalla etiam interdum hocMefiSrfH»-*”0(10 cocrefeere,pro locorum,in quibus defanturjva'-^^^r”^quot;’'“ **”figura. Sane habcolapides apud meexfodina ftan- “(jî'^^o ’’'(qus eft apud Slaccoualdium in fylua Bohemiæ)exci *®*’’*F*’’^* ' *os:qui ftannum in fe concrctum nigro colore fulgidu jontinent varie figuratum. Habco etiam argentum m “''*amp; cerulci coloris,fere inftariridis angulos Habens, quot;it Chrvftalli.In acre amp;nbsp;ferro rarius hoc,puto,ccrnitur, P*optereaquod plus terra?continent. Inftanno amp;ar-5^nto, quæ plus aquae in fe habent,facilius contingit. ^tedubium eft apud me,quin vaporcsifti,ex quibus.. Attallafiunt, interdum à concrete fucco.,antequam ^°”gelentur,parum abfint.Nos autem non quid in ali-^uibns aliquando acciderit vclacciderc poftlr,fpeâ:a-.

Ncc il!nd nos vel nimium mouc^quod fornacubnl Chcmicaruni inflatores quidam obrfdunr,non polie naturam exfpiritufeu vaporemolli durinimum create Metall urn,vt non prins corpus générer mcdiuni.Nc qncenim ab extremö vno tranfilit ad alterum,dum hoe facit.Qn,ippe in Spirim illo infunt corpufcula mi-nutiflima terreaamp; dura,quç minus proprerraritatem fortalsèpefCipianruranobis,fiquidem tangere ea nobis liceretratcödcnlataiam amp;nbsp;vnà cum aqueo vapore confolidatajcongelaraq; à vehementi frigore,non mi« rumeft,fi facilius pcrcipiaturcorudurities.Aquaquo-que,quam minimè duram cflelcimus,cuminglacicoi à frigore permutata eft,admodu fit dura.Nullus,putO/ nonaut viditautaudiuitChryftallum durum cQc,qin tarnen ex omnium fentétia propêexfolaaquacoaluir. VanaigiturefthiEcobieaio.TornobisdeA'lefalloriiJy oftu in præfentiarum dieda funto,

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De MetaUorum Speciebua.

Cxtcfiiaa fpecies MefaUorum quot de quæ/Int, etamp; non câprorfus facileiudicare,tarnen ex illis,quxdicla nobis hue vfqi hint,nonprorfus impoffibilc cücogno fccrc.Alijpïurcs alij pauciores eniuncrant.Etcnim alh quirecenfenthxc: Aurum, Argentum, Acs album, Ferram,Chalybem,Orichalcum foffile, (quodiaFum duribus,qui trains cAinterMexicum amp;Daricncffodi feribit SealigerExcrc.cötra-Cardan. 8S.) Kufma Turci-' Cüm,Plum.bii album,Nigrum,Cincreum.Addütaliqui eleärn, quód tarnen compofitüpotiusch, quàni fm-Afin/ogi P^^^ Metallü,teO:ePaufania.NódeCatttquifpeciesMe-er Chemici ^^^^^‘^^ aliquas interijffe opinentunahasq; fortafsè ad-ftag/uami hue ignoras oborituras.Sed hxcincerta funt.PleriqüC dtia iunili Chemicorü vnà cum Aürologis,(quib. aliasmagnaa-funt. dcoque tara cflcum Carbonarnsihis amicitia ,vt.raró inacniaturaliquisaltera vanitatêfolS,uöfimul vtrâqi probans.) ]

Kobans.)feptê fpcciesponunt,pro Planetarû nnmero: AurûSoli,ArgentûLunæ,PIumbû Saturno,Stannum ^oui,Ferrum Marti,Acs Veneri, Hydrargyrû Mercurio ®ttnbucntes;amp; horû noininib.ca plerunqj nommâtes« Nonhociam difputo,quamrcâ:èfingula enumera. MetaUa fingulis Planetis d'cdicarint,præfer.tim cum «c etiam, vt in picrifq; arrjs,parum inter iè eonfentiât. ^untenim qui pro argentoviuo cleârum Mercurio ^Pfcnpferint.Author quoq; cftScaligcrExercit.citati ’‘^W operis iô6.Chaldæos Orichalcum Ioui:Marti vc ^0æs:ac deniqi ftannum Vencri afTignanifle. Nec illud in præfentia difputo, an fcx tantum fpccics fint ^etallorum,vt cum ali; coniplurcs Ghemici,tum prin ^'pscorumGcbrus,(quem Magiftrum magiftrorum appellant. cenfuit.Fateor tarnen huius fententiam an-’tfetendam edeopinioni aliorü omniumgt;quiargentûgt; 'MminterMetalla connumerant.Propior enimeft '’Mati:amp; magis cofonafententiae Veterû. Quomodo H^Jw^y» y’^nq; MetaUum clTc putetur,quod MetaUbeum vix vl rum no eß ’^obtinuit proprictates ? Sanè duru nÔ eft;ncc liquati JVixlaUutu^ PMft:inultô minus sAarak dici poterit Ariftot. amp;nbsp;vetc *0Graeci inter excrernenta potius amp;nbsp;venena*repofue-'Mqnàm inter Metalla.Gebrus atq; altj quidam auri ^®ûores, non Mctallum»fed principium amp;materiam ^ttallorum aflerucrunr,vt mox audiemus.

Ad rem qiiod perrinet propofitam, fi refte métal-M defininimus, quotcunque mctalli fpecies ponan-, non poterit argentum viuum proccrta mctal-Mm fpecie haberi.Scio ferrum inueniri, quod lique-pfepoft primam fufionë amplius nequeat. Scio Sca». V 'Serum fcribere,Orichalcum repertü, quod nullo ha-*Msigniliqucficripotuinët.Neq; hoccti5ncfcio,A-''ftotfic locutô eflc,vt credi polTit fenfifle, metalla nö' Me liqucfccre.Non.n.ait metalla eïTe x’Jto ^ sA«TO,(cd-

efl'c ea n x^'^»,^ sAatra.Et duftilia efïe omnia nullus du-bitauitdodus.Memini praetereaillius,quód fuforcs i-fti de are ferróue in nubibns generato ex Auicenna ei tant,fufile nÖ clTc fcribcntes.At de talibus MetaUis no bis fermo non eftdedde illis, qua in terra velfub terra fic nata funt,quemadnaodum nafei plçraq; amp;nbsp;plçrunq; Ferri Irfpi- feenndum naturam folent. Habeo quoq;ferrilapides 4« moues dQos,alterüferrei, altern corticis caftanea maturaco-c^pmgues loris^pianè molles amp;nbsp;pingues,qui inftar butyri teri digi tis poflnnt,cx quibus nihdominus ferru ab igne extra' . hitur durum atq; optimum, vt nihil in eo deftderare phtts Mit' PO^is/vtmihi virclariirD-OrtolphusMaroltlUuftrifli rolt Med. Princip.Hennenbergenflum Medicus prudentiffamp;nii Hennen- hiamiciftimus teftatus eft;à quo eofdem lapides acce-ber^- pi-)Quaideócommemoro,vt,quod multi Chemici pe ritiores fcripferuntjintelligatur, hoc faite omni Métallo à nobis adhuc cognito adeffe,vt «Aätok fitâdeoqjar-Species Me gentil viuum perperàm inter Metalia reponi-Cum ijl-tAlorufunt dem nunc in eo etiâ confentimus,fex efte Metallorum {ex. fimpliciumfpecies. Qiianquam non negempluresres forte inuentasiam,aut inueniri deinceps polie: quibus definitiohorum fex,qua nouimus,congruat.

Argentum viuum Metalli fpeciem non eflejqnia u-tis oftenfum eftjeftat nunc illud videnduiw,Vt^nm plu bum,ftannum,as,ferrum,argentü,vcraperfeäxqgt;lpe/ cies fint,an verb rudimenta folummodo quada aun, amp;nbsp;imperfeftü inchoatuq; aurd: quod aliqui folum per fedum effe Metallum contendunt quide,argumento auteprobat nullo.Quicquid emm hîeproferût, inane, falfum,amp; lubricum cft.Ac nihdominus hoc pro funda meto artis fua certilfimo fic pofuerut, vt eolabante amp;nbsp;Cömoto,nccefle fit totä fimul %^vlt;r97r6tgt;iTfcty collabi amp;nbsp;euane-

fuancfccrc.Prôindc conieduras eorum primo loco in ^piciendas proponam. Deinde quàm euanidæ fint,niÔ ftrabo.Natura,inquiiint,Tranfmutat Metalla ignobp ^’■g“*''»-^'oravniuerfa. temporis progrefluin aurumeErgo funt ^^Pgt;^°^^'*' 'l^wfi aurum imperfedum ,amp;nondum intc^rè.;exco-^‘7®r’*‘'’** ^Uin repurgatumque. Ex quo conficitur,ea non pofi f^^^^^^e fi^pro perfedis haberi fpeciebus.Porro confueuifle na j^ß^. ^üratn eatranfmutarein argentum amp;nbsp;auTum,ex eoli-'l'^c^quod in fodinis.ftanni amp;nbsp;plumbi aliquando re-P'^um fuit argentum:in Mctallis autem ærarqs amp;fcr f’'’'is,(quanquam inhis propter impuritatemrarius ^ôfpi(iatur) inuentum eft aurum^ikut ctiam in argen ^’■^tjs.Quinetiam in Germania alicuhi eftoßum effara Argentam Sentum incodum amp;nbsp;imperfedum:adhac,qnod Cpâtio [emimutu^ So-annorum perfici potuiiTeindicarunt periri harum raw* ffrum Adduntamp;hoc:Metallorum omnium materia Pfopinqua eadem eft,puritateamp;impuritare, coûione ^lt;^ruditatc differens.lam quæ hoepado folumdiffe' '’^nt,non differunt fpecie.Eft ergo vna Metallorum o- î Minium fpecies perfeda,non plurcs.

Hçc argumenta cxlibris eorum cognofeerepotui.Si ’lug alia funt, aut abfolutè amp;nbsp;palàm ablürda funt, aut in *lt;leni cum prçdidis recidunt.Nunc quàm falfa fit eorû ^ypothefis videamus.Principiô conftat, omnes Philo* fophos eruditos,quinetiam pefitiorcs Chemicos con hinter afferuifle,lub genere Metalli plures diftindas perfedasq; fpecies contineri.Semper enim Mctalloru. j^i^rfitew ?enus non aliter in fuas fpecies diuiferunt,quàm vclla eft genut, Wis,vcl animalis,vel aliud quoduis genus in proprias ftedes fnb [aas fpecies diftraxerunt.Quocirca necefle eft,vt hifee fediftinHn^ ’aâicib,omninodelirarecôuincantur,quicûqjca rudi habens^ ®ëta folumodo auri effc,ac non fpecic,fed qualitatib. 5bufdâ folis ab auro differre eëfent. No video etia,qua ■‘’partemetallidefinitie min’ aeriautplübocöueniar,

quàm aiïroamp;argcnto.Proindc fi redè mctaJlum defi* nieruHt,neceffc eft,vt perfedum fitmctallum,cuicun-. «juc definitio mctalli congruit. Hoc quanquam fans cf fet argumëtum ralidum ad oftedendam pofitionis fal-lïtatem,dcdarabo tarnen eani argumentis alqs ccr tins. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Quæfic exiftunt, vt efficiente cauß prüfen te non jmu tcnturampliusffincni atquetcrminum motus feu mutationiSjhoe effiformam fuam propriam, vitra qua Natura nihil in ca fpccieniediratur amp lins, a dep ta iam funt.At veró æs ,ferrum,aliaq ue Met alia in fuis ve-nisira exiftunt, ficut diximns. Obtinuitergo vnum-quodqueftiam fpedem arque formam. Sanc non prins quiefcitNatura non impedifa,quampropofituni^ bi attigent Icopura. Nec définit res moueri aernutan, priufquä id fit fada,quod hen debuit aepotuit. Porro non effehoe Naturæpropo/îf um,vt rilioramctallain ”°?^'æ^^ ‘^^^^*^”^“’^^‘^’ ^^ ^'® primum clarè perfpidtuf, (^^J^^ perfedorum fpeeïe nullaeO:permut^tioinfpe-ris^bfox^m ^’quot;quot; ‘^^'^quot;^ ^“^ proximo.amp; vno genere con ren tam. fbcciefbon ^^i^^dequodemfeemodi metdïi,plumbum {alicet, lifepermu ^^’^(^^^’^i^i^ÜnCais vcnis,(prxfcnte adhnecffcüricec2u. taviur. ^^^^ üibindc alia eiafdem fpecici amp;nbsp;perfcäionis gene-i!intc) form2m amp;. effentLam non magismur^nf quam aurum finccrjffimunjamp;perfcdiffimum.’quantufriuis malt is rcculis in ijfdem maneant coquan turque. Et quxaNatura fabindegenerantumoua, cumprimum candemiUani confeentafunt fpecicin atqueperfeâio nem^fimiUterquiefennt,nioucriqiicdefmunt. Quad fi nicditarctnr Natura bic amplius, certè partes ali-quas claborarctdiligentius^ß omnesnon poffenatque vedigium aliquodipfis forma-future, auri videlicet at gentiuè,ip{is imprimeret.

ibidem rcli da fuilTe.Quippc figmentum cft, quod Gc-brum atq; Rafim fecuti omnes ferè fufflatorcs ifti affir Want,milletantümannis,nöcitius aurum pcrfici. Actis noftra facilè cos mendacij coarguet.Vidi ego argc-tum punfllmumin vallcloachimica,in arbore fiue tra becuniculi cuiufdam concretum, qnæ vix ante annos iS-autjo.adfuftinendumcuniculnniibi collocatafuc-tit-Cum haeccomputrui(rct,atq; in eins locum alia,ne funiculus rueret,rcponeretur,adhîercrc argentum pu-^tib ligno confpedû eft Non habuiflc earn arge turn. *lt;iin in cum locum ponerctur,ccrtum eft. Vtrum ante primo mox decennio, ant fccundo, aut tertio ibidem §cneratum fuerit,certó cognoicere tunc non potui. Quoddecodione metaUorum in fuisvenis nugan* *wgt;«què fatuum eft. Cum primum enim in metallum ^frigore denfata eft materia,fruftrà cxpedaturcodio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

^oncnim àcalorefubterraneo deinceps foluuntur,at Q^jjg ^^ Wperfedius coqu0tUTX3oquit,mifcct, amp;nbsp;pcrficit ma ^n^ etqui ffiriammetaUorumNatura tunc,cum cxfubiedafua turatM»-ttiateria halitus amp;nbsp;vapores elicit: amp;nbsp;deinde etiam priuf re. Quam à frigore congelati indurétur. quo fado, codio definit. Delirant ergo plurimum,qui temporis fuccef-perfediorem quafimaturationem expedant. Nihi-'ofirmiusiUudeft,qu0dNaturamimpcdiri in ijs locis fïiftimant,quo minus ex «revel ferr-o aurum argentu-ticperfecerit.Equidcmforaniumcft,fiquis cogitetNa j^^^y,.^;^ turam in tarn multislocis, inquibus plane incredihi- fgufiorU,, ^emæris,fcrri,argentiquc(quodabauri perfedionemi im^ditur, ßimum abeffe confitcntur)copiam generat, fie impedi t'poffej tnullain parte fine fuu eöfcquat.Si no potuit ^entefima, faltem miUefima potuit materia: particwla •ptaefte.qu« tot annis imo fcculis in auru vertcretur. Dicam, quod res eft, infaniaeftadeoq;infignis vd nature tuditas ,vel impietas, Naturam : quae aliud nihil qud.

cft',quampotcftas ordinariaàDco cundis rebusinfi-ta,ita elumbem amp;imbccilJa fingere,vt propofitu fco-pum in totmilJibus particuhs nunquam atringerepo tucrirGcneratio natura: opus eft,non artisrvt omnes omnium ætatum homines intelligentes amp;nbsp;fcicntesiu dicaucrunt:amp; redequidem .Si enim Ars quoqjgene-rationis author amp;nbsp;effector ponatur,nullam inter hanc amp;nbsp;naturam difcrimen erit.Error nature,ó decodorcs auri,rarö amp;nbsp;inpaucis ccrnitur,fincm plerunq; aiTequi tur:vt omnes omnium ætatum rede fentientes homi-nes,ab ipfa return enidêtia dodheonfeifi funt. Ex quo confcquitur,naturam aliud tunenon voluifle pariter ac potuiftegcnerare,cum æs,ferrum plumbum;argcn tum,amp;c.gcnuit,multisqj annis immuratu eöferuauit, inqjaurumneque pattern aJiquam,ncqj totum tranf-mutauir.Etemm cum velitingencrc quolibet prxAa-ti/fimum amp;pcrfediftjmum;tn metallorum autemge nere,auro nihil fitpræftantius.vbiqj a uturn generaret, fi non nifi vnica a un fpeciespetfeâum clTctmetallS: extern omnia infra metalli per feäionem fabüitiffent, Pi^pn'feäu f^odimpcrfcäum inchoatumqi folum c{l:,infpccie tnnuüafpe nulla reponitar.Quareperrarb creamt natura inctal-^‘fponiturlum^rndimenta, amp;nbsp;initia quxdam frcqucnti0ïmè,fi Cbemicis credem us.

Deinde certum quoq,- cd,naturam propterßnes v-fus^i certosfpeciesproducerc omnes. Quacimq; ergotes à natura fxpèmultisqi in locis prodaüxinue-niant ar,quarum vfus certusimó necedariusedhooii nibus,^ exmuratiöehuc vfum amittüt,eas certó eer-tins ed,propter ilium vfum creatus fuide: certamq^ Sc perfeéiam fpedem diarn dngalas obtinuidc.Iam verb terr/vfuf‘condat,ferri(éxcmplt caufa) vfum talem ede,vtfineeogt; homines rcidècommodeqiviuere vix queant, Con-datnoniniaashoc,vfamfuumperditürü ededi vél in

îurum vel in argentum permutetur. Proinde propter ïuni vfum creatum eftperfedumin fua fpecic. Profe-dè æris vfus,quod tamë Chcmicifcrro perfcdius,hoc fftjadauri fpeciem acceffiflepropius exiftimantjongè •ï'inorminusqiiencceflarius eft vfuferri. Sialteru-ffocarendum fitnobis,quis dubitet facilius nosærc Huàm ferro carcrepofle? Quod fi ergoNatura ferrum 'i^aurum tranfinutauiflet, neque peculiarem amp;nbsp;perfc-^imMctallifpeciemfeciflet,quomodo quæfo dura ^^fporajquæ ferro eedunt,auro non cedunt,fecauiffc-^as: Perfeftum ergo quiddam eft inter Metalla ferrû: propter fuos vfus ita generatum ,vt propter fuos au-*^Utn eft ab eadem produdum. Mollius enim au-^^^m efle fcrro, ne ipfi quidem Chemici negauc-rint..

Addatur hoc etiam,quod Natura in fpeeie qualibet ^dtur^nS ®on multiplie at indiuidua durabilia,nifi fpecies ea per multipliât ^^ftafirfpccieSjCui addi nihildebcat: amp;nbsp;quæperfeûior “ffbnifi in genus proximum aliud tranfeat,non polGt.^^^^«^ ^fqui videmus earn ferrum, as,plumbum, ftannum, Pl'idmum multiplicare,atquc durabililTimafacercne ^ueaddereipfiS perfedionem extra fuamfpecie.Quo-tenendum eft,vnumquodquc horum in fua natu fsSefpeeieperfediftimumeffe. Natifunt aliquando '‘^ipcrfcdi amp;nbsp;mutili,vel bracchijs vel pedibusearentes horum fpecies quia nulla crat,nonfunt multatalia Indiuidua fimilia prognata.Caufa non eft obfeura. Na-’quot;ra cnimindiuiduafpecicrumfolummodo multipli-^t,proptcrea quod perfeda non manta effe vult, quæ PMucitPerfedam ergo fpcciem habent, as, ferrum, chaque vilia metalla. Cum ferrum dico perfedum ef-æ)intclligoincapcrfcdionccfle,quæhuic fpecici de-“ftur :non cum argenti vcl aun perfedione compa* ^^- Eft canis, mus, fimia /perfeda, eui nihil eorum 1

dccft,qu^E habere pro fua natura hxc artimafiadebent. Attamen nullum horum cum præftantiaamp; dignitate hominiscomparari debebit.Ex quibiis omnibuseffici-tur,Metallorum non vnicam,fcd plures fpccics efle BittallitnÓ perfedas: neq;vilioradifFerreà prscftantioribus,quo-ficfolSdif. modo æger à fano homme difFert.'quod infcitèabalP firut.quo- quibus Carbonarijs feriptum non fine admirationelc-gimus. Quoniam homo æger perfedus homo eft, for-mamq;hominis obtinuit. Ipfi autem metallanoncó-ceduntomnia clTcntialcm formam adupolfiderejed matonae tantummodo vieem cxplcrc.

Haeccum aliquiexperitioribus Chemids vidiffenf, ^nter qnos eft Petrus Bonus Ferrarienfis.^pcrtc dixe^ funt,ferro,amp; æri,atq; aliis Tuas cfle Ipecies: neq; à natura idcirco generata eflc aiunt,quia impedita fucrit, vel quiacafuficeuencrit: vt veteribus quibufdam ac re-centioribus Chemicis vifom fui-flet.Naturamiftircde afferunt propter vfiis certos deliberate viliora quoque «5«lt;crf/^meranaproducere. Etenim quæcafufiunt/pccicnmô ^»flt^rr« conhituunt: nee frequenter eodem modo üunf.Ced ra-Mneon/U- fb admodü,amp;formis valdedifpanbusnafcunrur. Cer-tuunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quoq; eft Naturæ errores, quos cafusgcnuit,non

pcxdicân de fingulanbus, vt ferrum dchocamp;dlo ferro prxdicâtar. In caufâeft, quod natura erroresnon multiplient. Qiiotics ergo res aliquæ multiplicanturd Nnturn,dubitnrinon debet, quin fintcertxperfedxq; fpeciei indiuidua. Libetcr admithmus hodoco, quod nullo erroreNnturxXed exccrtoipfius décréta viliora metnllacrenriconceduntChemici. Qui vthieveritafi Sceruditorum fcntentixconfentnneadicunt.itnin co non leuitererrnnt, quodnihiiominus hnsTpedespet' mutnri in nobiUores opinnti fant: quemndmodum fete oaum in pullum tranfmutnri cernimus.

^cafuo loco fum demonftraturus, non tarnen non eft wc obiter confutandum. Species diftindas métallo* ^uni concédant effeplures: led tales, quæ à Natura ad “occreata:fint,vtauranicxipfismutatisfiat.Ratioeft, j. « ^uù ex cadcm materia conftent.Quod ft ex eadem ma ^^^^j^* ^wiafieputant conftaremetalla,ftcutex eadem “3tedicimus hominem,ftmiam,bouem,gallinam, fa* ^^^^ ^ilèapprobatoresfententiæfua: nos habebunt. Con* ®^t iam dicta ex neruis,oftibus,venis;fanguineque nu ^’Mtur omnia. Quin amp;nbsp;fanguis ex eadem fæpc fact us wniateria,vt cum panem cdunt homo amp;nbsp;gallina. At-f^ften ncque gallina humano ,ncq5 homogallinaceo Jutriri poteft languine non mutato itcrumque cofto. wopterea quod per coäaonemdiffimiliafeparantur, ç^o^ioM ^onuenientia autem amp;fimilia in nouum fanguinem r^p^fantur ^unique diuerfum pcrmutantur.Caufaeft,quód aliter jj^^ij/^, pluis in gallinæ ventre,aliter in hominis ventre muta-^üscodusquefuit: arqueideo fanguis vtrobiquenon P^romnia ftmilis generatur. Difcrimen inteUigimus Potius,quàm fenfu percipiamus. Laduca amp;abftn-^ium ex eodem fæpc fucconutriuntur,fed non ftmi-litcreundcm coquunt. lllanamquelaóleumdulcéra* 'lücex eo humorcm,hoc amarumgignit. Quód ft er-Sofieputant ex eadem conftarematena mctalla,nihü habco quod aceufem.

Sin aliter indicant, id quod feripta corum tcftificaw Videntur,toto coelo aberrant,

Impoflibik namq; eft, vt diuerfarum formaru cade Diucr^te ptçcüc^ximaftt materia,fed differre fie materi as necef^rwlt;e non ^ceft,fient ipfç Ipecics leu formçdilferüt.Ccrtè forma fi*^^gt;^ ^^ ^ümananunqua polfttinformarecarnëaut corpus bo df»« w4e-tiis:ncc anima bonis informer vnquä corpus hominis. *’•lt;• ^equirdtiftx animae tam diucrfas partium, quas infox Want, tempenes, quamfunt ipfæ inter fe diuerfae,Nec

potcft materia vnius formæ materia fieri alterius,priiif quam fubfiantia permutata alterataq; fit tota. Non c-nim ante fubicftiim fit animæ nofirx conueniens ca-roautfanguisfuilius, autalius quiuis,quàminchylû album amp;nbsp;deinde'in nouum aliumque fanguinem fit tranfmutatus Proinde necefle eft,Chemicos nobis dare,MetallorUm materias hadenus diftingui, vt plum-bi materia nunquampoflit fieri materia auri,velftan-ni,vcl argenti,nifi rota fit tranfmutata in naturam ahi Quod cum dcdennt,caufaceciderunt tota-Nihilenim

Cuiut^/}gt;e ^^S^ cum ipfimet fcribant,vniulcuiufquelpecici v-dei e^pro nam efte certam amp;nbsp;propriam m a reriam/vt Rich ardus frt4 mate- Anglus inio.cap.fui Correamp;orq,5c TauJadanus contre ria. Bracefchum tcftantur)certö apparet cos vein on inf eiligere quod dicunt,cum MetaUorum fex diftindasefte fpecies dicunt,vcl fimularefecredcre,quodnunquani crediderunt.At nos diftindas /pecies elle in MctalUg: nere,fic probauim us,vt refellere nunqua po/fint. Af re feruntur alió,aiunt,ficutouumad pullu. Nihil hoc eft, ft verum qu5maximcponatur.Nam ficut oua gainai-cea,iiit anatinö,3utaliud quodais,perfeda eß: fpecies in ouorugenerc,nec,cxvno ouo.ouu üt alterius fpeci-€i,fic SeMetaUi perfc^is dabiit fpecies,ytvaias fpcciei. matena non poifitcffemateria altering Ratio eadem eft omnium reram, ex quibas Natura aliad facit. Nulla, nulla,inquam, res talis materia fit indiaidai fpe*-ciei alterius di flintfix, amp;nbsp;fab eodem proximo gene-re comprehenfic. Quare nee MetaUorum materia aari erit materia, nifi tota fubfiantia materix pcr-matetur in fabflantiam aliam anti fornix foil congruent cm.

lun^ncmpemctaUorum fpcciesad aurum rcferri,vt oui amp;nbsp;fcminum fpccies rcfenintur ad pullos amp;nbsp;plantas atq; animâlia. Sednehoc quidem ucrum eft. Etc-JMrtlt;dU#S oim quæcunq; hoc modo fccit Nâtura,ea omnia breui/^ Mamp;^ admodum temporehoc ipfunrfiun^quodficn debet,‘‘“Î? ^uotiens caufa tranfmutans præfens adcft. Sanèfigal-^'*^ linæincubarent ouis, quæpepererût, non mukis fepti-oaanis immutata fcruarenturquemadmodû in auium Ouis all)s fieri videmus: quæouismox, atq; eapeperc-'‘’^utjnfident. Similiter quoq; femina, fi in terram ia-ftantur,non multo temporein ea impermutata fepül-faiacent. At metâllaetiamfi in terra aliquot fecùlisin ^uaniatricepermancantjamp;calorem concoquenteipia tuaurum,vt Chemici aiunt,præfentcmhabcant,mu-tantur tarnen in fubftantiam aut'fpcciem aliam fine aurumnunquam. ,Deinde quæquafi fernen aut rudi-tttentumfuntâlîus rei,magis magisq; permutantunvt tuterdum femirmirata coufpiciantur : quod in nullo tUftaUo vnquam obferuatum fuit. Poftremo non eft talium vfus maximus ac neceftarius ,fed conuerfafunt 'ongè vtiliora:’amp; cum conuertuntur, in àhud genus ^tanfeunt. Scdmetallorum vfus éft, vtferri,maximus, tttaximeq; neccirarmsincctranfirent in genus aliud,fi-lt;luidem in aurum mutarentur. Nugat ergo funt, quæ-lt;:unq;.hîc Chemici adferuntr'vt fuoloco dicemusitc-tum.Nunc poftquam plurcs amp;diftimftas metallorum fpccies perfpicue oftendimus, quid ad Chemicorura propofitasconicauras refpondendum videatur,bre-'titerindicabimus.

Gum ftanno, plumbo,.aerc, ferro , nonnunquam rc-pcritur argentum vel aurum. Ergo ex illis vtimperfe-ftioribus,fiunt hxc perfediora. Si vera eft confecutio, nccclTc eft, vt propofitio, ex qua fequitur, vera ût:hæc

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ddd

ncmpcQuoties Metallorum fpceics dux aut plurcs ü-nwlmiftx repenuntur,fcmpcr pcrfcdiorcximperfe-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;éliorcgcnita eŒHæc fi falfa eft,collapfa funt omnixAt

cant. Quando dnæ alicuius proximi generis Ïpecies, fi-neipecierum talmni indinidna /imulinueniunturgc-ncrata,fem per perfedius amp;nbsp;nobiJius ex ignobiliore,vt ex matcriafua gcnitum eft. Sic hominem ex vermibss amp;nbsp;fimihbus aliquando natum effe confiteri cogemiir. Figmenta funt omnia hac. Nos longé verius dicimus, nunquam vifuni führe in aligna vena plumbum, vel es,vel fcrrum,in argentum,vel in aurum permutatum, Accidir quidem frequenter,vtinvnavenaplurcsmetallorum ïpecies inueniantur. Atexeonon confei-tur, alteram ex alterius tran/mutarionenaram faille Hoc fequitur, plurcs amp;nbsp;diuerfos ïpede fpirirus vapo-réiuemiftosconcreuifle, Vfuuenirehoeperitiomnes , intcUiguntmon modó in mctaJlis, verum eriam inex-rcris foflïlibus.-vtnimirum diucrRfTimi genensfoiüiia in ma fxpi{rimcglcb2 reperiantur ; qua; ramen nullus üc n2t2putct,vtvaumin nlmd traafmutatum fuilamp; credat.

róejfotiiun tur finccrum Sepuranr.cumquonon allas generis fof turßncerx fiH^ coniundia cernaatitr : quæ conüat non potuiffe cx cadem materiaprotaafci, ex qua mefaila orta funt Metallici non ignorant,xs, aurum, atqacaha quxdam metaUa , interdam per fubäantiam durorum lapi» dum fparfa ede, quopenetrauOTe eanullus temetedh xerit:vt valdc probabile üt, eLufccmodi quofdam lapides vnà cum métallo, quod continent, ex fuoquo-dam vapore concrcuUfe., Vnde etiam cum m ctSlo m fornacibus liquedunt: quanquam non ita,vtme-tallünygncmperfcrant. Adde adhat:c,quódcum mc-

^4Uovni,vt æn, permiftum eft aliud,veluti argentum, c«tamfcrcquantïtatcn.icontinct:vffi centenarq fin-Sijlidcnasaut duodenasvncias contîneant. Prxterca fi alia ex aliorum tranfmutatione orirentur in venis, prorfus necefTario foret aliquanJo.vt aliquibus in me Wallis,(ne in omnibus amp;nbsp;femper dicam) particulas quaf lt;1101 ex dimidio conuerfas,aliquas magis,amp; alias mi^ ''ûsdaboratas, quafdam vixdum inlt;ÿioatas inueniri. Acequia nunquam oftenfum fuit oftendiüè potuit, fa ^iiheft quodàChemicis dicitur.

Aurum alicubi effoditur, amp;nbsp;effoflum olim quoque '^opiofum fuit: neq; ibi viliorum mctallorum aliquod tepertum fuit.'Qu6d fiin aliquibus venis aliquod ho-fum apparuit,nunquam vel ex dimidio vd ex parte ali 'lua fie mutatum apparuit,v£ potuerit videri in aii-fünicfle mutandum. E' diuerfo multis fcculis muleis in locis 3cs, plumbum , ferrum , eifofla nataque fiant: neque auri quiequam ibidem nafci vifum cft. Qüomodojquaefo te, tot annis imó feculis nullam pattern Natura hue vfque permutauit : vt faitem vide-aipoflet veftigium aliquod huius future tranfmutatio nis? Scdfruftra hæcdifputo,dumAduerfarioshabeo fonfentientcs. Ipfi namque argumentis probare co-Nlt;lt;/«r4wo nantur, Naturam viliora metaUa nunquamin femu- ^‘»fffnutat auó niutarc, fed omnia in aurum vettere:de folo^f^**®** plumbo amp;nbsp;ftanno dubitatum ab aliquibus feribunt. Addunt tarnen nefciri adhuc,vtrum hoe aliquando Natura tentauerit aut præftiterir. Et quia Natura hoc non faciat,rede aflcrunt,artem hoc perficere non pof-fcid quod alqs præterea rationibus bene redeqj mon-firatHoc pofito,fequitur propofitione falfam efle quç hoc modo fonat:Quotics diuerfarumfpeeierS indiui-^ua fimul nafeuntur.rune altera ex alteris, rt ex matc-^n pronata funt. Si hæc eft falfa,vt iph concedere co-

guntur^vdint nolint)ruinofa eft coruni hypothefis,ro’ »aqueprobatio.-ficut falfani efle fatis fiipcrq; oftendi.

Quod de argento imperfedo quidam fcripfit,vt ma ximèverum efleconcedatur,nihil cos iuuat. Exfuprà didis perfpici potcft^MetalIa poftcongclafionem non Mètalhi amplius coqui amp;nbsp;perhei. QujppecaJiditas tanta in fo-ppßcongé- dinis iftisnon eft vnquani deprehenia »qu^jiundereP iafionènon pOi iterum potncrit,inqnc vapores didducrerqui mox ceguuntur diJigentius codi, acrurFus à frigore denfati aurumcrf amplius. uadcrcnt.(^iód ü contingcret aliquando,omnino par tes inæqualirercodæ, hoc cd,fccundumgradus quoi-dam codionis amp;nbsp;cruditatis dihindæi (vt deChaJciti amp;nbsp;MiCif Galcnusnarrat} in metaihs aliquo tempore fuif-fen t in uen tæ. Hoc q ma nun quam fadum icitur,neque ohendi vnquam in metaihspotuir,qnisnoninteih^at fómniareGhcmicos,cum taha fieriaffirmantJSiargen turn aJiquod repertumfuit non bonumydeo taie Fuit, quod materia, ex qua vapor expirauit, inepta Fuit pro argentiven amp;finccri gencrationc. QuaJecunqueFue-rif,ofiendi'nunquam poterif,iliud exa/io quopiamme talló tran/mutato Fecundum gradus, vtdidum eftna-tarn Fuifle. Póüremó illud ctiam admirer,quomodo gt;nbsp;ß)ecterumr ^^^ vidérint, effentialem fpecierum permntationem proxmige ^^^ ß^^^ ^^^^ ^^ßgjjj genere proximo. Non cnim ex o-^Mio^nS/^^P^^^^^^^^ fif onumahueUedpallns.Neqaecx fcmi ' dafür, ^^ ^PP fernen aliud nobilius, fedherba apium nomina • ta prodit. Multóigirarminusabfurdihaberctfentcn' tia,ff exnon métallogenerarimetalla dicerent, quam cumvnam fpeciem in aliamfpcciem eiufdcmgcneri$, proximi tranfire aiunt.Ad alteram rationcm,qux.

Dè ortumctallprum.dcqs eorudem fpccicbus,qnïE Bosdifturoscflepromifimus,diximus. Quarc confc-qucns cft,vt quid xfvtroÄVfztuvfi noftri deins fentianf, dcclaremus .Non autem eft vna omnium opinio de Materia metallorumquot;, liCct'de efficiente caufahade* flus inter feconfentianr.quód à folocalore concoquë ^«Metalla conficri purent in fuis fornaculis amp;nbsp;carboni ^Us.Satis putant adeflcfrigoris,fi ignis abfit:quaH non ^‘JMmum frigus vehementer cöfpiflans, cogens,amp;fic-^ïns requiratur.- A' tali namq; frigore congelata amp;nbsp;in-lt;luratafuiire,illud euidentiffimè dcmonftrat,quódnó Mfiavehementiffirnoigne foiuuntur. Prira uni ergo hoceft,in quo à veritateaberrant nonlcuiter. intcrex Q-j^n ^^^ ttros videtur Gilgil credidilTeprorfus vehementi igne fanai vehe opus efte fubtcrranco,nön temperato folura calore,vt menti ignt oïteridoeent. Ponunt deihde plcriq; omnes aliuda-pMMt gene Scns,fcilicetfulfur,cuius opera natura vtatur in fabri- rari. '•®udis,impurioribus præfcrtim metallis .CæteJÙm vt '^hucida magis fint omnia, primura Gilgilis, deinde ®Mcefchi,poftea aliorum quorundam: poftremo Tur-hæChçmicorum de mctallórum materia opinionem ^’^Ponam.

Gilgil ergo Maurus mctalla ex cincre in terragenito GilgU Me- -^^’Mq; aquamifto,fi àcaloreclaborata fuiflent amp;nbsp;co- taUarx d-^3,gencrariputauit;rationibusquibufdam indudus. ntre con-W Albertus,amp; poft eum Georgius Agricola-confu-^^* ^^te conati lunt forrafsè magis, quàm confutarint. Ex ^OQuod liquefcunt in igne,non tarnen madefaeiunt fi *'churnelt;ftant:amp; quodfunt dura:atq; in aqua mergun-f^V^ex aqueo corpore amp;nbsp;terreo optime inter fe miftis,, ^’iebinquanijVtignisnec insterram’agere fine aqua/,

PÓffiMpfa cóftarcrcdè fanè collc git.Expeifedaiftanliftioneaquxcu terra, collcgit hoe ““”ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in nulhonc ad minima, parti'

cubs duiifam fuiflemec diuidi hoc patio ab alio.qiiim a calorc potutffe valente admodu.Qu'ód calori hoe ra brat, rede facit: quad ptotfus valido.non ca uecelle. Quippc mcdioctts etiam perfetterans hoe praftateva. let.Atperfeaammiftionênafcinonpotui(re,nifiaana amp;nbsp;terra in prorfus minimas diuidetentur particulas,vt inniinotesnonporuerintdiuidi,prorrusamp;htnpiieitct cft verum amp;nbsp;neccirariuni.In eo deinde errat, quod eine rem terrç.fiucciuftani tettam.ficputatdiuifanieiread ininima,vtmagisnonpoffit.Satisenimnotuincll,va. porem hue halicum terreum longèiubtiiioreshaberc partes,quant cinis villis liabear. Quarenô cinercm,ÏC(l haJitum cum vapore debui/Tet ponere materiam me-taJlorunirq uomodo fui/Tet rede ratiocinatusjldd/f ra tionem aJiama fimiJitudine vitrortïdu(dant,qua;niul-tis modis pcccar.Rccitat deinde alias etiam iententi^s ip/ius Agricolaiquibus non tam fuam ièntentiamcon -firniat,quara aliarum Chemicorum confutat.

Aiber^ t- DeGilgile fatis dixi,de Alberto,quia idemcum Che-“*'^*^ ^^^^^ tandem /ênfit,quanquam pecidi^titcrquo-C^micorS ^”^ ^^^^^’ feorCim nihil dicam . Non enim cftncceflc tam accurate fingulas ringuloram perfcqui amp;refelle-reineptas lententias.DeBracefcho, cuius opinionent alifquoq;nonnulliprobant,aliquide[idiccndiim.lsia Dialogo,cai titulum fecitJoignant vitx,ex doäHTimo^ Br^icefchut ^^^^^ Chemicorum opinione (vt videri valt)üc deme-uetalU ex tahorum materia diltcrit. Terra Sc aqua calorcücllarii Chakantho ^f^Ri fabtcrrancomiCcenturprimiim,deindeprogreSa archite^a- temporis vruntur : Sc fit ex iphs Chalcanthum (Vitrio-tut. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lumvulgó nunc nominant.)Ex hoc tanquam ex mate

na prima fiunt mctalla.Etcnim cùm Chemici,(ipfi fe wutuöappcllantPhilofophos) tranfmutationcni me-tallorum fieri negant,nih inmatcriamfuam primam prius refoluantur, accipienda ea fie funt, vt intelligas adnaturam Chalcanrhireuocanda effe. Diim calor in ^ocagit Chalcanthum,arq;ebullircipfum facit, tolli-furab eo duplex cxpiratio;quç fi ex terrain aerë exeat, Meteora créât. Quodfiambac intraterram conclulx fiançant,exhalareq; propter occlufos àlapidibus mea ''^'nequcant, craflefcunt: amp;nbsp;per rimas faxorum terra-^“^•nq; fimulmiftæ diftillant, donee in locü perucniät, '^nde exitus cis nullus pateat. ‘

Vtraq; hæc exhalatio finml hoe modo rnclufa,fiqui-^lt;;nicircümfita corpora in fe potentiam metaUorum fffeftricem coHtincant,in metaUum conuertuntur. Si hlem poteftatem nö h abcant,tingit folum viema corpora varijs coloribus,qus fcilicet attingit:aut in argen ^'101 viuum cömunc vertitur.Porró virtus ifta f^na^a ^lyf^^f f^^, ’'’‘'iTix^iulfureft quoddâfplcndelcens,lotum,purû,amp; taUorurnef ’^ua ex partc,nontamëomnino fixü: quod in excifis fedrix ■ *’pidibus,atq; in arenis apparet ac lucet.Exhalatio hæc quidßc ^’'Chalcantho fublata, quæ arida eft amp;nbsp;pinguis, fulfur: ^iaüt quçpermifta ei'dicitur,amp; aquea exiftit,argëtü vi. quot;ümvocaturmö quiavcrètalia fint;fed quia ex horum *'?ïteria cöftant. Atq; fic intelligi debet,quod à Cherai '■jsdicitur,fulfur amp;nbsp;hydrargyrum mctallorü efle prin-^'pia.Exdiucrfitate,miftione,coóhone harü exhalatio ^üna:cx pura amp;nbsp;impura fulfuris ablutioncgt;qu5titatc:ex ^cidiucrfitate.-cxcaloris varietate:cx alqs aceidentih. ’''lerfitas prouenit m metallis.Haec Braccfchi eft fente ^^riuam Gebri quoq; amp;nbsp;aliorum plurimorum efle air. Probat opinionê fuä his rationib.Rcs quçuis cópofita gillis coaluit rebus,in quasiteru diifoluit. Atmetaha prima amp;nbsp;proximä mctallorü materiä fi rcfoliicre no

conftant.EfeninimetalJa omnia in fa lern amp;nitrumd/ foInuntur.Conftar autem Chalcanthö exfalcamp;nitro. ItcmƒxfuIfurc,amp; quodamcorporefimili argento vi--no,cöflata elfe mccalla,ex hoepcr/pici air, qnód ex mc-tallis quibufdamadigne liquatis ,ipinrus ü'uc hahtus fuiiur^sexpirarcfcntitur;amp; aqiica materia cum terra exaólimme mifta fimiJitudine argenti viui in ignceer* nitur.Atq; fuJfurrllud icintilJansrequiri ex co colligit, quod in omnibus fodinisnietallorü huiufmodifulfur repcriaturcopio/um. Adieceruthis aliquiPlinijaurho rit^emjqui bb.3^ cap.ó.fcribit;Finem fodiëdi argenru repen (lent alumen^Scd quam ad rem hoeni-nn faciat Plinq teftimonuantelliget facile,quifqms ca* put citatum cum iudicio pericgere vólet.

^^j’^^æ^'^ece/ïariu effè aut operç prctiû,vthÇ^ '^etoolêcöfutê.q luaCpötc faussefuciliaciTcintclligct quiuisJtaqj omnib.ali/s omi/îjs,fal/ùni diedicim^^tn^ Metitlhi no taJIa in C^halcathii diffolnixtü in ialë fadé amp;nbsp;nitïofvM ^l«f‘‘*gt;’^^qiiippidrcdiginônegamas,quçcunq;m^^^^

4(ant ^ redigütnr.C^ippe nafcunt Pal ëe nitrd ex terra vüa qua uis,13pidü,lignorü,plantarü,mctallorüCum./j.cxciue relixiuiunt paratur^potcrit ex co deniq^falisquedäipe

_ des efficLEuenit hoe,non quia metallotû einisjiie dt, fed qaia terrç vüx cinis fj t. Si ergo falemamp;nitrüdn que mctalla didblnipodun^neceffeedmarcriâed'eproxi-main tnerallorü/quiavidclieetinhçc tandédohn poP fan t)eadê pationeprobabirn us lapides,plâtas.animaUa homines,ex Chaleatho (eu falcamp;nirro, vt materia ^xi ma codât aeirc,cû eadë opera amp;nbsp;facilitate omma hçc in falëScnitrü quoddä(ßiiein fpecië qaandâ.Chalcanthi, quomodo de Chaleantho hîc.loquitur Bracefeus) foi-airedigiq; poïfint.Deinde quo paûo nô rcpcnefCdal canthû in omnib.mctallis,liquide ex eo generSturmctalla,qcotidic adhaç na/èi cô/latiRur/ùs quopaélonô femper

^i^^pcr mctaUa ibi plurima cfFodiûtur,vbiChaleanth* ’^^^^^^ pfouentus cft magnus? Addc quod ex Chemicis dodif- ”**J^*^^ fi*]}iprobant,ex minorib.mctaUis fSicipfi vocant,quæ *^ quidam femimctalla,in quorum cenfu fucci côcre f*continentur,nominant.)gencrari raetalla nulla pof-feRationc hancprofcrunt, quia non conftent ex eadê ••jateria.cx qua mctalla coflata putatmempe ex argéto '’luo.Teftcsfentêtiæfuac citât Ariftotelê amp;nbsp;Auicennâ. Q^Ç de fulfurc fplendcfcentc fcribit,fcurica digna funt ^.’^^ius,quäcöfutatione:cö nemo retû mctallicarû pe-^^^Usfcintilkntesiftas micas amp;nbsp;quafi bradeolas fulfur ^^ccredat. Quonia funt laminæ quidam tenuiflimæ '''fn,aut plumbi,aut alteriuscuiufpia mctalU: id quod “on probat folùm, fed dcmonftrat, imó palpate facit *3pidum illorii fufio.Quç de Chaicanthi gcneratione, ^ciu(dcm vftioncnugatur.tam funtabomni fenfuac f3tione aliéna, vt meritó nó refelli,fed rideri potius de* ^cïnt.Quippcnö minus,imó forrafsè grauius peccat, ^uilongiore impugnat oratione abfurdas cogitatio-*'lt;:s,co,qui primum tales commentus eft.

Sunt deindealij quida,qui metallafabricat,cx fulfurc, ?0 aüt ex argëto viuo. Sulfur,a iunt,putrefadü vertitur 'Uacrëattritü,quem Ariftoteles appellauit argentu vi uum.Hoc ergo argëtum viuü ex putrefado natü fulfu f^pro craflitic,tenuitate,puritatc,caloris modo,loci di ■ierfitate,in diucrfas permutatur mctallorü fpecies.Ra ^one hacfc tuëtur. Argcntü viuum vulgäre nö repert H^Jr^rg,-*ur in mctallorü venis.Aliud ergo eft, quod ab Ariftotc rum non re ^i^ïppcllaturargcntüviuü:quodq;materia facit.mctalprrirwr in ^orö proxima.Abfurda omnia funt ; Scripfitquidë Ari-/‘’‘^n’w we Potelés argentu viuü aeriü cflc,idcoq; nee fpiffefeere, fgt;*^of*f^ ^fccögclariafrigocc:at ex putrefado fulfure gigni,nc ^omniaun quidë vnquxEt quomodo fulfur materiam

tcrianifulfuris matcriamin fine ^.Mctcor. diïbnguat? Libri Che- Sciendü hïc eft,Chcmicos habere AriHoteli falsó attri ntfeóru Ari butos libros;qui annisfortè mille autphirib. poft cum feripti funt.Item addiderunt parte lib.4.Mctcor.cx qua a fcripth ybiqi multa citar.que Ariftotdes no magis fcripftraut cogitauir,qi]aergo/criplèrimJdeonücin cxemplarib. nullis, neqj Græcis,in quib.nunqua fucrüf,neqj Latinis excudürur.Adrationëquod attinet,nöimprobo ea fed câdêiJlafcntcntiâipforum certiftîmèrefcIlo.Nonfiût metalla ex fulfure,quia in pl cri sep metallicis venis ful-furnullum ncqjputridum neqj femiputridum reperi tunScip/bs iamp;i üciugulant.

nenfiSt ex perm otus,nec ex fulfure vcro,ncc ex argento vino veto ^Ifure cr motaUa generari monet. Non cnim, inquit. in fodinit bydrargy- hæc reperiuntur metaUorum fed ex fuis proprijsvtran que venis feorfim cffoditurHancrationemnon faam^ ' fed Chemicorum,quosPhUoCophos promorenomf nar,cÛ'c dieii.Ponir hic pro mctallorum materia aqua quandam tenuiffimam candidiffimamque, cum terra quadam pariter tenuiffimatquie fimulmitta vertantur in quandam te/ram,ex qua vi caiorisfumm efferarar, qui in a.ctallum denfetur. Aquam dicit Phiioiopbos fursappeUareargentum vinum,. terram autemillam fubtdcm cOidem vocarc fulfur.

Sfj^ze/fZ/a aztz^arzz Z/^rr Az Afag/fZ Za/gt;/Azz zz^/gt;zßzZz»z. • Alins quidsiacertusauthor,quilibrû fcripfitdema gni lapidiscôpofitione.patatmcralla obprediäS ratio nein no conilare ex lal fare amp;nbsp;hydrargyroJed ex quada fnbïlâtia à Natura creùiatqux vrHasq} fit particeps fui funs N hydrargyriEx bac/cubic vi ealoris vapciê rolli, ^ma victute quadsmctaVicaaccedatteinmetaUü ver

J®tnrLiquct ex c0memoritis,vnumqn?q; ftatuerc.çÿ-*æet.amp;quodfomniauit Argentuviuu cuiqud fignifi-^^f)(pfualibido cuiq;didat.Cu vrabris amp;ddirijs iftis ^'id:ari,eftnihil aliad,quàni a-t)iopa%elv Sc ’Tra^a^i^cvslv. ^ullam fantentiæ adferuntprobationcni. Vnde mcd ^'^indigni funt,cötra quos pnuatim ratios difputetur.

Proindc ad cömunemiani Chemicorü opinionem '^edamusrque talis eft.Metallorüprincipia,inqiiiiint, ^'iofunt, fulfuramp; hydrargyrû;quorû illudagentis amp;nbsp;^3ris,hoc materia:aefœminæ rationëobtiner. Exhis ^Uobusinter fe midis pro dinerfa midionisqjroportio-'’CÄ majorecorum puritate impnrit3teue,diucrfæge ’’etätur metallorum fpccics.Cum enim fulfur purum» f^brumjungitur hydrargyro defecato in terra, genera-^iir aurü à natura hæc coquête.At cum idem fulfur pur Saturnamp;album mundo mifeetur hydrargyro, confiât ^’^ipfis per decochonë natura argentö.Cum ex codera ^tgento viuofulfur rubrum et corruptü generat çs,vcl cuprum,De cæteris fimili modo loquuntur.

Argumenta nunc,quibus ex argento viuo amp;fulfure *’tetalla générant,perpendamus.Primu eft hoc,inquac 'liflblui poflunt compofita,cx ijfdem coaluerunt.Ergo ^tnetaUa.Cacterùm diflbluuntur mctallain hydrargy tüm amp;nbsp;fulfur.Ex his ergo funt confiata. Etenimin igné ^uata,fulfureos emitrunt vaporcs;amp; rclinquimr ini-5ne fubftâtia aquea fimilis argëto viuo,quæ in igne per ^WatAlti ficprobâr.Cü liquefaûafunt abignemetal-‘’upparct argent! viui fubftâtia, fuprà qua inftar cutis ^bræinnatat fulfur.Altetû hoc eft,aurû artecoficitur a ^ argento viuo amp;nbsp;fulfure,optimum, fincerum, per o-û'nta naturali auro in terra nato fîmilHmum . Ergo

exijCdem conceit natura. Pofleautem artificesinfuis cineribusaurum coqiicre,imó Cxpeum coxi{re,(veriü$ dicas dccoxiße,}compli]nü teflimonijs probat. PJeriq; enim feriptores Chemici feopû fe attigiffe eöftantifsp ^ meaflerunf.Tertiu tale eilHydrargyru mirihcèMcfal Iaappetit,amp;i/s coiungi defiderat natnraiiquoda defi-dcrio.'quëadmodûfœminamariJam quçnaturaJiami citiatantoperèconiungi deader ant, hord aiterumex altero conftat MetaJia igitur exargentovino eöftant. Quod verb no ex hoc Colo, fed exfuifurcadmifto coa-Juerint,fum halitus,quiex vftis cxpira^fulfurtp oief,tu excrementu iulfureü Mctzllorâ ,pyritc5 viddicct, (ipG Marchehtam vocant}qui fupra omnes Afetaiiorum ve nas concrefcir,prob2t.Pyritcs namqj hquatus aatylim . fuJfur omnino oJct.£xquo iulfuris exercmentum ciTc no/citur.Quartum hocctt-Metallatingunrar^nduran ^fj^gnis pa tien tia;amp;grauiora,molUoraifragilia ,amp;du‘ wiiia efficiuntur à fulfarcamp; hydrargyro-Ergoex his, vt ex propria fua materia,eadem conftant. Hxe funtargumenta Chcmicorum,cfuçobleruarcipfein leâione iibrorum,inquibus x^wa7retgt;fa-iigt; docent,potui- Neque plura tetnerequifc^uam reperiet,(niti quxeoniunäim gt;pfeporui,diCiunû:imponeremalir.)Œiantumroboris ^e Ermamenti habeant,poûcavidebimus,cum aliquot diuerfum demonûrantia in medium ptius protuleri-anus Oppugnabimus autem talibus corum fomnimm ,^^S^^entis,qualia ipE vere diEbluent nunquam.

Ac primo loco id Eimcinus,quod negareipE quogs non porerunt,tam cE^?ipfos incertos fux opinionis,vt diuerEiEma coadvEnt deproxima Mcraliorum materia: feriberc.- Qiuppc alij cincrem terrenum aqua JferfuEim ^ amp;nbsp;à. valido calorc miflum codumque

ponixnt. Alt), quod de Gebro fcribitur, arfenicum, fuk Phur,amp; argentum viuum materiamconftituunt. Ahf Clialcanthi fumos amp;nbsp;fulphur quoddam cömentitium ' ^plcndcfcens fubqciunt. Alij argentum viuum cum ful-pUre tantum nobis proponunr.Plcrique ex his metal* l^conflari negat,vt ex proxima materia, fed ex horum *ltcratione amp;nbsp;permutatione ad terream fubftantia battus educut: amp;nbsp;congelatos miftosq; rurfus in terream •iJturam cogunt.deniqj aquam amp;nbsp;hanc terram ex fpiri ''bus fulphuris amp;nbsp;argenti viui concrcta inter fe mifcct, ’c tandem in MetaUum conuertunt. Quocirca eft his ’lt;luapertcrram fluens amp;nbsp;abradens ac fibi permifeens ^rfam.exhalitibuspracdiâ:isortam,proximaMetallo-tum materia, vt ex libro primo SummacGcbri,capitc Vigcfimofexto perfpicitur.Horum opinionem Gebrus ptoximead veritatem accedere dicitxum cam ration! bus non magis falfam often dat,quam fuami (quæ non Piulo ineptior cft)probet.Sunt deinde, qui ex fulphure Putrefadohalitum expirareaiunt,,quern Mercurium j^eo à prioribus Chemicis appellatum dicunt, quia prodiuerfa ipfiuspuritatc,impuritatc,craflitndine, tc-uuitate,caloris proportione, amp;nbsp;fimilium accidentium seceflione in varias permutetur MetaHorum fpecics: ^uemadmodum Aftrologi Mercurium in coelo vanu finxerunt.

Et ne mircris Aftrologicis cos nominib.Metalla no-Uiinarc, fcire te oportet, ledor, vix aha dcliramenta amp;nbsp;^omnia ardiore amicitia coniungi. Equidem vix vUus dtmicitU tttitit Chemicus alicuiusnominis, qui non idem A-”®quot;*?”** ftrologus eflct,VateS(St Magiis.Quo fit vt minus mira- pe ora««-tusfim,aliquGS repertos fnifte,qui abfurdiflimis nngis °^‘ fidem adhibcrent. Optandum elfctitam habere Aftro-'**”^*” ' logicas diuinationcs pœnam fibicerto coniundam, ^uamxam certamCentiunt, quicunqueftudiofius ini

id incubucrunt,vt ex cincribus fais amp;nbsp;fornacuHs au*-ru cducercnt.Omnes enim plus plus tandcauriin ignc fe perdidilTc experti funr,quàm profiteri audeât.Exhac cum Aftrologia diuinatricenecelFitudineamp;opinionu incredibili varietate,iam olim de vanitate dogmaas du bitarc cœpi. Scd ad alia progredior.

i. Auriperdæ (^j^vire^ aTreuDjpo} ) pro confeflb axiomatc habcnt,metallain eadem pofle iterum folui,cxquibus funt compofita. Vbique enim difputant refolutione metaUorumin fuam proximam amp;nbsp;communem matc-riam. Et quid aliud agunt, dum ex metallislapident Ïuum (z^^Aov r^gt;/@-.)fabricari,vcl ignobilia in aucum ar Mi^4«o» gentumue tranfmurarefatagant ? Ad hæc in prafen-feluStur in tiarum nihil aliud refpondeG,quàm impoffibile effeX «{, ex ijut j.g5 aligna miftain id refoluaturiterum, ex quo traaf prox»«egc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g^ fubftantialiteralterato.vtexmateciaproxi' ^’^j^'-^cseßcratafuitzquodfolidiffimcpoftea demoftrabo-’ Nunc fuffici t monuiffe generationem non effe propriè didam,vbi fubiedum,ex quo genitum aliquid eft,noa eft eflentialiter tranfmutatum. Nam fi componatur amp;nbsp;confundanturfolùm partcs,vtinmuro lapides,calx,a-tseneutio rena,non gencratio,fed compofitio eft.Generationam f’’^”®.qnc.cft mutatiofubiedi totius, vtfenfibilenihilrelin' “quot;‘^’quatur. Non enim poteft fierivllaviereata,vtforms duæ différentes in vna inhçrcat matcria.Eftenii’^ ^^'^* quilibct in fuo proprio amp;nbsp;peeuhari lubiedo : in alio ne cogitari quidem poteft.Neque différant gradibus for-mæ return, ficut qualitates, fed inftar numerorum ha-hent : quibus nec addi needetrahi aliquid poteft,quin protinus tota mutata fitfpecies. Nifi hoc effet verum, omnia vnum eflenaresquefolis quahtatib.amp; aeddea' tibus diftinguetêturquo nihil poffi t fingi falfius amp;nbsp;ab-furdius.Tunc enim vcra hacceffeL-Afinusefthomofub alus,qualitatibus:amp;Homoeft Afinus ahjs amidusamp;

®Pcrtus accidenribus.Hoc padlo omnia vnum idemq» *MParmenidæ,atq;aliorü,contraquos difputat Ari-potelés,fuerint. His pofitis ,falfum elle oportet,quod ’”^‘*^*' ^»cniici affirmât,fe metalla in candé illana materia re ^ UercjCx c|iiâ tränfomt^tä proxi tue ^ereilt3 fuerc.l^^o 'JUinpoteft res eade numéro ex duabus fubftantijs fpe ^‘caut genere differcntib.nalci.At fubicüu,cxquomu '^oaurü,exempligratia,genitö fuit, non manctidem ,°cpoft auri gencrationc,quod fuit antequä ex eo au-^'^$'cret.Panis cü in fanguinë mutatus eft,nö manct pa '’J^'nce fanguinis materia eft cade fpecie materia cum ^^*iis materia Sed nee illud,cx quo panis materia eöfi-*‘*fgt;ncmpe farina amp;aqua,idë eftcumfanguine. Quod “frgo fanguis rcfolui poftet in pane eundë,cx quo mu *®fogenitusfuit,tunc idem numéro panis ex reb.totis ‘'aturisdiferepätiffimis farina fcilicet atq; fanguinegi ^''ipoflc.Quodquinövidct abfurdü amp;impoffibilc,pa ^'a^nprofecitin NaturçcÔtempIationc. Ratio eadeeft y^arû return omniu.(^arc no potcri t aurum in cande ‘‘‘âfübftantiâ refolui,ex qua proxime eöftata fuit.ldem ‘’ocin alijs omnibrebus verft eft,donee fmgulae in ele i^cnta pervarias crafes ac mutationes tandë refoluan *''fAttamcn ex mctallis,inquiunt,conficitur hydrargy Sx metals f'^m.Efto.Nihil enim vetat ex metallis corpus eudcre fi (^onflatur J^Uehydrat gyro Nam in vitrum,in olca,in aquas,in fa ^y^^‘^^amp;^' •^cotrftpi poftuntAt ex hydrargyro illo prius concre’'***quot; '^iffeeafairiffiinfteft.Namexaqu3,olcodale,vitro,amp;cix '’'nbusfcucalce,inquçparitcrmutari pofrunt,eâdcm •atione conflata fuiftent. Summa cft, resmiftanulla,

Wx quo proxime gencrara fuit. Gencrarioncs enim bhumnon rcfleâfttur,fed prorfumeunt fcmpcr,dum ’fditum fit ad prima clementa.

olentes toiluntur. Valdc ineptä eft ifta ratiocinatio.Ex hac aliqua re,cum vritur,exhalat fpiritus inftar fulpha risfoctens. Ergo conftat ea res ex fulphure tanquam ex . materia propria. Vis amp;nbsp;robur argumenti confiftit in ^^^propoütionc.Quiequidfiilphur olet, dumvritur, tiaexfulfu ^ ^blpliure conflatum eft.Hæcrurfusinualidacft,nifi rtftHafut. '^^’■^ fit hac. Quiequid vftum olet aliud quippiam,id ex eo,cuiusodorcm imiratur,conipofitunieft.Quæcum manifeftiffimè fit falfa, neilludquidem verumfuent, quod ex ipfa concluditur eo modo,quo didü cft. Aliud Aliudeft ef A^oque cft fulphur efle, amp;nbsp;aliud fulphureum odorem pfulfur,Gr cderc:quemadmodum aliud cft mei eflc,atq; aliud mei éHud fulfur leunt fapot em poffidere. Poteft facile fieri, vt res air olerf. quainfcquiddam habeat cum fulphurecómune,qua tarnen fulphur efle minime necefle fit. Equidem res quævruntur, ex ipfa vftione odores varie concipiunr, nee eft necefle proptcrea,vt ex corpore fimiliter oléte, vt ex materia compofitçfint:etfi partes aliquas fimiliter ferè temperatas habere eas non videaturabfimilc vero. Permultæ plants aut radices fimiliter allijsoict: quibus cum nee in materia proxima, necfacultatibus conucniunt.Flos cariophyllus,qucm aliqui Medici flo rem Tunici vacant,odorem maxime imiraturaroma-tiscariophylli appcllati:quanquam non penndeacurc olet.Conftat nihilominus,faporem,figuras,vires, adeo cflcdiflimilcs, vt nullus hominum au fit putarecandé vtrorumque proximam materiam vel eflentiarn efle. Quod fi odoris fimilitudo in integris apparens non'ar-guit candem materiam proximam,multó minus certe arguitin vftis. Quis enim ncfcir,quam varie amp;nbsp;facilè fa-pores arque odores return quarumlibctmutcatur ab igne,non mutata eorum cffcntia?Scio cfle,quç putrefa dos pifccs ol€t,q ex putridis pifcib.cöpofita cfle,aut in tales refolui polfc,nullus certe fanas amp;nbsp;cruditus homo jputet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gene-

J Generantur metaUa ex vaporc, cui halitus terreus ^fP Wft^H P’^triiftus eft, Gcncraturquoq; fulfur ex haUtibus fie- ^ß^f^h?!^**^^‘ '■'^gt;fcdpinguibibus,multumquc infe continent^ibus *‘’^’ ^^fis.teftibus Ariftotcleamp; Chemicis. .Quid igiturmiri Jj^fitnctaHa vfta fulfur redoleant ? An propterca ex ™lfurc conft.itcre?Minime.Exfimiliquodammodoha ^''u,non tarnen perinde aerio amp;nbsp;pingui,ex,quali fulfur , pfonafeitunynäeum vaporc concrefeere ealibcntcr P°nceclo.Nulla.tamcn vi naturali vnquam fietxVt cade ''^'orumque proximafit matcria:aur alterum ex ake-f°’''tcxmateria,conftct. Nihilopinorverat,quomi-^'*5ciim Metalljs mifti fint halitus quidam fulfurei: ’i^ùtamen non finr pars fubftantiae fulfuris Dico hali-^‘gt;fuft'ureos,hjoc eft tales,qui no quidem yere fint fui f'gt;r,vtpote,qui4iec pingues nee aerij,nec inflammabi-'ofint,vt veruoa (ulfur.fed fimiles ei fint : quatenusi-P^m quoque fulfur ex talibus quodammodo,açcç^ '*^us etiatri alijs quibufdam,ortum cft.Qui rcöèco-* ^'’Ouit eftentiam faporum amp;nbsp;odorum, ac quomodo ?^nercnturpcrccpit,cöfutationevcl explicationehac '’oftranequaquameget., Sanè folfilia omnisgeneris *’ni varies vfta repræfentâtodores,vtdi(ftu non fit £a^ j?l««Cadmiac meminit Agricola, quæ vfta ßdueftre ql-“ö dolebat.An amp;nbsp;banc ex allijs fub terra naris confta-'f dieent? Profeóó Medici ab ipfa fejum cuidciia.do ^'f:itèmonent,exodoribus indicium defubftantia ^u^-dum de ^'ax amp;nbsp;incertum efle.Quid de illis fuis amicis,vt Bra- f‘‘^l^quot;‘'‘^ ‘^^ '’^Pcoamp;alijs,qùi ex verofuifure mctalla gencrari ne-S3nt,(nec etiamex argentoviuo fieri concedunt. ) di- ^ ’ ^^nt?Hiccrtè argumentum nonprobabunt.Nce con-^‘'br.calio,quàm his ipfis,opus babentSummaeP,ob ^^öiontm efte falfam amp;nbsp;fut ilem,id quód ratio amp;nbsp;ebti-*f‘ina docct experiénria .Argumentum ergo noftnim Pcrigncs atque fumos.ChemicorumilIa;fum amp;ii|quot; ^OBtamiaatum peru^fit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;F f f

3 In plerifqj metallicis vcnis aut puteis, nee argentu viuum vcrü,nec fulfur verü reperitur : id quod omnes illi teftificabiintur.quiin erucndismetallisvclipfi ver ünrur,vcl alios,qiii verfatiinhoe operefunt,inteno-garc voIent.Sanè perraróaccidit, vt alrcrü horum, amp;nbsp;niuitórarius,vtargentu viuum in metalJisærarijs vel /« venifful- argetarijs aurarr)s,vel ferra rijs inueniatur. Addc qiiod pSurif erhy ^7 venis fuiphurcis atqj argenti viui proprijsmetallis •lgt;’'trgyri rarè vix vnquam verum aliquod metallum inuentum cft. nretaUa repc. Tam funt ametaUorum Natura Jiæc diuerfa,vt vbi al-riuuur. terius horum inuenitur copia, metaUanafei non pof-fint. Hoeip/um aliquos ex Chemicis,vt iuprà dixi-mus, permouir, vt non exargento viuo vere he appcl-latojèd ex halitu quodam putrefaéh fulphuris metal-la confici à Natura iudicarenr. Quod li ex his mctal-Ja confièrent, neceflarium protfusforcf,in fodinisnó mode fulfur* argentum viuum inueniri: fed cadem etia Integra,nullaqj in parte mutata,femimufata,ma-gis cJaborara,prorfus conucr/a,vidcri. Cum enim natura pergradusquo/ilamfubftantias tran/mutcrin të ^^^^^^^ ^t’Ifótatqj ade continue mctalla generate certi/umufif,oporfcretlanèmatcriam xdeffe,camq} partim conuer/am,partim nondü m u ra ram in métal-’ ■'^ ^^P^^^^^*^^quiafaâû vilbmqj nunquam fiiitjdu-birari nullo modo de veritate fentëtixnoi^rxpotent Neen ’^^èismiUtitbxc ratio contre Chcmiccs,qui hydrargyrum amp;fiilfurcommunem mctallotû mate-riamponuntrquàm con tra illos,qui ex vaporequodä, MetaSa non ^^^ ^^ vtroq;,velab altero tantum excitato,€adem eu ßuntfxvapo- • Nam fieri non pote fi,vt vapores ex co cleuctur, Tefu/phurifet ^uod non adcfi.Nec did potcfi,iam in vapores hxefo hdrar^yrf. luta efieddcoqiapparcre eanonamplius.Etcnimcum generenturadhue mctalla,gencrari perpetuo matcriS €oram,boc cfi,halitus illoi,n€cefic efi. Quarc de id, ex

’Iwo exhalant.Qui concrctorö fuccorumvenasriman '^chalcanthi,^rutHinis,amp; fimilium,fcmper guttas a-^uot fucci nondii à frigorc concrcti amp;nbsp;indurati inuc ^'unt.Idem hoe in tophorum fodinisobferuatum vi-[^gt;^95 fcribit FallopiusHuc illa quoqj faciunt,quç Ga Ws nofter in lib.p.de Simp.mcd.facul. de Chaleiti amp;nbsp;^‘ßjnarrat:Reperientur ergovclfulfur,vcl argentum ^*üö,vcl vtrunqj in metaUorfi puteis pcrfcd:a,imperfc ^^5,prout per gradus natura certos cadem procreate ®'et.Iam cum nullus hacc in puteis vUis animaducrtc-^'f)facile eft cogitatu,quantü habcat firmitatis Chemi ^Ofum commentö. Aliquando repertum efle quippia *'^ihiris in nonnuUis metallorü vcnis,fi dicant,nullus ^rabirur.Hoc certü cft,raró idcontigiflc:amp;fteq; in o-*''nibus venarü locis.neq; (èmper accidiflc:multb mi-^üs in omnib.Porró qux raró accidunt/rafu cueniunt ^u natura non nifi inpaucis abcrrctàfcopo,qucm fibi ^«fixit. Non eft mirü in vno loco aliquando diuerfi S^ncris halitus tolli,àquib.diucrfærcs générant ur.Sic Poteft nonnunq cum vapore mctallico,halitus fulfu-^*smiftus tolli amp;fimulvtrüq; generari-Hocafitrarius ”tgt;proptcr caufam commemorata. Ideo redè Ariftot. Materid fut-’'3ntus,cxquibusfulfurconcrcfcit,vaporib.exquibus P^'*^^ mrttl-^^flantur metaUa appofuit.Sed hæc extra fuum locu ^ieütumune fatis eft nos fcirc,prorfus neceflariu efle, ^^ ^^ malmte. «ne ex argeto viuo Sx. fulfurc,fiue ex alterutrius.Guc ex ''^dufq^ halitib. mctallaconficri putcmus,vt Integra, ^titïunutata,femimutata,magiselaborata,perfcdècó J’erfa,aliquando amp;nbsp;aliquibus puteis (ne dica femper amp;nbsp;'’' omnibus) inueniantur.Hoe quia fitgt;ncc fadum eft, fondât Chemicos dclirare hïc,vt alibi.

ïdem argumentü cofdem validilTimè oppugnat, ad-®^; profternit,cü dicunt:Naturamignobiliora metal wcöfucuifleinnobiliorapermutarc.Etcnimvbi autu

puriflimum cffoditur, raró ex rudioribus ah quid Mc-tallis fimul inuentum eft.Et rurfus efFoffa funt alicubi multis fcculis plumbum,æs,ferrum amp;c.nec auri quic-quam fcfc obbuItt.Et fi quando in horum fodinis au-, ru, aut in aurario métallo ex vilioribus aliquod repcr-tum eftjvti noh eft mirura cognatas vnius generis fpe cics fimul prouenire', ) nunquam aut ars, aut ferrum, vilura fuit,partim conuerfum amp;nbsp;mutatum, partim in* tegrum adhuc amp;immutatum.

4 Prxtercaconftat mctalla non effe inflammabilia, (fic lt;^A«;n5% voco,)quod certè w«5®ï ab ipfis abeffe nè poflet, fi rantü contincrent fulfuris,tefte GilgileMauro,egregio Chemico.Etfi enim fpeciesfulfuris muitte funt,omnes tarnen facile concipiunt flammam. Neqj fulfurisamplius perfedi rationë obtinet ac vires, quod acribus lotum amp;nbsp;repurgatum non amplius acceditur, ficut reftiflimè Georgius Agricola monuit. Scio Che-micos hïc multa diduros,de fuis præparationibus.Sed ^ulphumon ad omnia refponfum ctiam nunc eft. Sulfur eflenego, rp-, anodful- quod fulfuris proprietates nö habet. Èingucamp;aeriutn fhurisjpropne ^ß. Q^ne fulfur perfedum. Quod pinguedinem arnt-titibMCArct. 1 fit^comiptum cfl-,atquein terra fpeciem degenerauit.

Sifulfurcam terram eflc contcridas,non negabo, pro-' nbsp;nbsp;. * ptefeàquod ex aridofpirifu fere «ali.exquali fulfur

* ‘ oritur,conftat.Quishoe a me poftuiabit lurc aliquo, vt quiequid libet Chemicis fulfur appellate, mox ego fulfur efte verum eredam? VocätiUiquoslibetfumos, amp;nbsp;quam volunt terram eoloratam fulfur. At non pro-ptcrea fulfur eft,quod ipfis pro libidine fua fic nomi-.nareplacetPurida eft diftindio,depinguitudineintcr-naamp; externa.Namignis omnem pinguitudinem jqux in rebus ineft,fi qüa'ineft,abfumir,cum eft vehemens. •Talern autém cft'coportet,qui mctalla fundit: ac afc , inuicèmfeparat.Quod autem de fulfurc didumeftie-. i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiam

^um de argento viuo débet intelligi : non quicquic i-Pfislibuit nominarcargentum viuum, id niox efTe argentum viuum.

î Atquevtnon concipiunt flammam metal{a,ncc ^îbent fulfuris vires amp;proprictates,ira neque argenti 'inihabent. Etenim hocAriftotelesfrigore congela^ ‘eere concrefeereue recte ncgat, propter copiolum, gfgßff ßtgore ^'icm in fe habet,aerem. Conerefeere autem frigorc '’^eralla.imónifiafrigoreconcrefceretis vapor, non ’’3fcitura cffcnicralla, null us ignorât, prxter inertes fluofdam Chemicos : quifolo igné metalla in aurum Permutare conantur.

® Hue «5c illud facit, quod in effodiendis alifs mctal-«Semn videlicet para amp;nbsp;fola funt,non fociata cum a-^ijs foffdibus inclcmcntio ribus, metallici nihil eorum Petpetiuntunquæ in effodrendo hydra rgyro perfenti-quot;ntQuod fi velcxipfo metalla conHarent, vel ex ipfi-^^vapore,qui in primis,amp; multó magis noxius eft,qua jPPum hydrargyricorpus,certcijfdemmaliSamp; pericu 'nfubtjcerenturfolTorcs.Imó magis hïc periculum fo ^ft,quam in propria vena.Quoniam hïc nihil medita-^nramplius natura:ibi per decodionem exipforum ^tntentia permutât in metalla.Quocircà fumos ab co *nftar ignis tolleraret ealor, quibus totam terrae caui-'«çm compleret.

7 Non prorfus nihil etiam eft, quod argenti viuivni tam fpeciem effe videraus. Vt enim aUud alio minus quot;‘‘quot;“‘Jp*^quot;^ album ftt,ac fordium tantiUum contincat, eft tarnen '’”‘*^ ^Icrimen prorfus puliUum.Certè tantum non eft ^vt ^’'eotamdiuerfapoflintgenerari metalla. Quod li Catena remota ponererur,nö autem proxima,refpö-‘Itrihïc poflet,diuerfosaltcrationismodosamp; nume-tos hoe effiçere. Videmüs namque ignem in ex ternis ïebus xes varias generate,pro vt hoc vel illo modo ma

4^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;E l A S T T S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;__^ teriacoccumt. Atqui dum proximadicitur efle materia mctaUorum,fpecic amp;nbsp;cflcntia,non tantum accide-tibus communibus differentium : ac diuerfarum fpc-cicrum proximæ materix neceflario ipfx quoq; qua-litatibus proprijs diftindæ fint,confequitur profeâô, r argentum viuum proximam mctallorum materiam noneffe. Redius autëhacin parte illi de materia me-taUorum ratiocinati funt,qui ex Chalcanthoconcin-nare aggrefli funt: quorum ideofpecics plurcs pofuc-runt, quodChalcanthi quoq; non vnicam efle crede-rent. Ergo cümvalidiflimeprobatum à nobis iamfir, metallorum propinquam materiam non elfe hydrargyrum amp;nbsp;fuîphur, vt Chemicorum pars maxima inepte fentit jpoftulatinftitu^i nçftri ratio, vt eoruin argumenta nuneexaminemus,

Et ad primum quidem refponfum iam eft, cùm ex ipforum axiomate probaui,ipfosincptirc,duminful-phuramp; argentum viuum,ex quibusconflatafint.mc-talla fe refolucre pofle,confidcnter,vt videtur,icribüf.

De Propofitione,quam pro axiomatchabent om-nes Chemici, hîc aliquid dicam. Ex illisvt ex propin-f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quiffima confiantmetallamateria,inquiunt,luquæ

diflbluuntur. Si non mtelligunt refolutionem in ma-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teriam definerc proximam, nihil dicunt. Nullus enim

vnquam dubitauit homointelligens, quin tandem in dementarescun£laefintdiflblucndæ. Hocmodocr-go fiPropofitionem inteUigunt, (deproxima fcilicct materia,non de remotiore) neq; de illis,quæ ars com-pofuit, neque de illis, quæ in remotam abeunt mate-Anr«n4f«- nam difputandumhîcnobisfucrit. Hocitaquefolum riîe;omn«$in hîcquæritur,an naturaha corpora omnia diffolui in proxi-

proximam fuam materiam poflint vel ab Arte vel Siilfotuiffßint, Natura. Nihil enun prohiber quidam fie folui,vt lac ^^H^^*^ gemt^ inbutyrum, ferum amp;nbsp;cafeum. Idem in fuccis quibuf-1^‘*’'^' (istn contingere etiam videtur.Omnia hoe pado non folui, non minus certum raanifeftumque eft. Non e-®iin plantar in hiccü.cx quo proximè nutrits funt:nc-qucanimalia in fanguincm amp;nbsp;femcn:neq; caro infant; 8uinem:neq} hïc in panem, vinum, carnes ,ex quibus ®iftis coaluit,diflblui ab alio, quàm à Deo poterunt.

h metaUis putet aliquis fortafsè nihil impedire, Pfoptcrea quód non ita procul abfunt à prima elemë» forum miftionc . Conftat enim plantas amp;nbsp;animalia poft multas amp;nbsp;varias midioncs tandem nata fuiffe:

■’onex prima clementorum compodtione mox orta 'fle : vtlcitc admodum Galenus in libro 4. de Simpt fjculcapitc decimoquinto expofuit. Attamen mctal-Muoqi non ex proxima Öc prima elcmentorum com Pofttione nata funt, fed interceflerunt hïc quoque ®gt;ilts amp;nbsp;varix mutationcs aherationesque. ConfeP figt;m quoquecft,Naturam femper prorfumire,non

*utcm retrorfum jidquod ipfi etiam Chemici alle- N^t^r# it fffatjchm ranonem reddunt,cur Natura nunquam ex prorfum »oa JotoviliorageneretmetaHa. Ergoeùm vnaquxlibct fftrorfum-‘'^fum miftionum habitus cuiufdam rationis obti-

‘‘rïr.tam won redit ad priorem illamquahtatcmNa-ï'fi facile, quàmfcilicct amifit, quàm non eft facilis 'oecitate reditus ad vifum. Quód ft hanc in metallis f’ufam non admittas, exadam miftionemin caula f^tputare cogemur. Propter hancenim Ibluipar-aques aterreis poftcongelationem ncqueunt:ni-'^^igneiUxin vaporem,hae in cinerem vertantur,vt *?fgt;dicexperi nur. A' natura hanediflblutionë in pro-Jjoiim materia non fadam vnquä fuifle,ipfi,arbirror, ^irenaicilibeatiftimè fatebuntur. Ab arte ergo fiet^

At non eftcuiu/quam rei proxima materia, m quam Ars cas difîbluir. Vertit enim lignum in cineres:nec ex cincribus ƒ am cn,vt mareria proxima,coaluent-nr.

Ergo fic inrclligenda Propolirio eft : Ex illis confti-tifle compofifa,in quae arte ai/Toluuntur: liquidem a-Zlu in compofito fucrinr,non potenria.Quis cnim cor pus hominis ex carbonibuscoagmenraru putet,quia in carbones verri poteft? lam autem didum eft,earn clTcmctallorum millions, vt dilTolurio in partes jade incxiftenresIperarinecdebeatneepoflir. Quo iit^t redius quidem Bracelcus ratiocinerur,AletaJJa exigt; libus conftare quibulHam, quia in cos arte lolut q,uC' anr,quàm iJIi, qtii hoc argumenro ex argenro vino amp;nbsp;fulfurccadcm'architc^Antur. Elud cinm vcrutncll, hoc fimpUciterabfolute^uefiifamfiûxum de veto Sulfure acbydr^^yro femw eft. Nam ex multis corpus hydrargyro (imilecondci poffenOn bibdamur. De Culfure maior adh tfc cAdifReakas. In bocinrenm BraceCcus abfnrdepecCauk, quad metaUa putauit ia proximam verti matenam, cum indies verterentur, idateria ek volde remota amp;longinciua.Non cnim vd ■Cltolcanthi vel labs Cpecies vlla rçpcritar,in merallico rum venis.Ncqucplus bate ratio probat,vtnuper dice bam,qpam ca,qax okendat lingnum caiashbetarba ris,autplantam quamlibet ex cincribas fakam, quia in cincresfolai abignepokit.Altcram veródcfalfare amp;hydrarg)'ro,in quxfoluimetaUaaiünt,tàm ekfriao Jam amp;: inane,vt vixalia remagis faam infeitiam profilant. Prxclarèintclligo,m£tallapokciafiibkantiam quondam bmilem argcnto vino redigiJedneqaein v-nam amp;nbsp;candem omnia JoJuimturmccin vçram argen tam viaampermatantur.PoUuntfcrèomniaineme-rcsJolui:qai tantum fcrè interfedikerun(,qaflntaia ^c:,,quiuum cineiCS/dcrcliquixfunbdikeecbant.Sic amp;: metadj

Zgt;£ tMETALLfS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;49 'quot;ffaUa.vnumquodquenimirum infiiam qnandam '''Hitur pcculiarem fubftantjam/iuam Argentum yi-Chemici inufiratè appellat. Non enimquiequjd ''’ft Chemicis fulfiir aut hydrargyrum vocare, conti» 'quot;to tale eft. Sed de eadem hac re iam ante dûimus:amp; Poftmodum plura dicemus.

^lt;1 altern facilis eft refponfio:dum aliud nihil agunt, ^quot;^na quodprincipium pctunt;hoceft,id fibi fiimunt, quocontroucrfia amp;nbsp;lis omnis eoeptaeft Nunquam quot;1* nobis verum aurumex fornaculis fuis amp;nbsp;foetidis ci quot;tribus profercnt:quodquidem ex aliorum métallo* 'quot;m amp;nbsp;hydragyri tranfmutata fubftantia confedum quot;nbsp;Quod fi in illis aliquid auri incrat prius,fine per na-tam,fine per artem inefletjibenterdabimus hoe ar-quot;ficiosè exemptum fuiffe. Scio talc quippiam accidit 'f’liquando cuidam ,cui nihil tale vid ere mul tb er at ^quot;lius. Sed hac de re,quoniam plura diccmus infrà,v-W x^unmirim Chemicorum figmentum effe probate ^fercuimuSjhoe in loco id tantum dicimus,falfum amp;nbsp;'quot;entitiieffe,quodab ipfisaffcritur,aliquosycrum amp;nbsp;quot;ïturaleaurum ex fubftantia metallorum ignobilio-'quot;th aut argénti viuitranlmutatacöflauifle fine fraui ^cAt verb,dices,plcriq; omnes editis iibris teftihean-'nr fe modum conficicdi aürum adinuenifle. Ex hts a-“qui virifunt dodi amp;nbsp;pracftätes,quos arguere menda-fijimprobum fit. Etiamfiveritatem hocloco diccre Parum vidcatur modeftum amp;nbsp;tutum,dicam nihilomi« quot;us quod verum effefedo.

’ Non vnum eft genus horü fcriptorum.Vnum nam-que eft corum, qui non conficiunt ipfi quidë aurum, *fd tantum interprétés iUorum funt,qui in præcipuo GSS

apuJ ipfoslocoamp; honore habentur, amp;nbsp;rcdirtimède hac re fcriphlTc putantur.Tales h vel adolcfccnrcs vel incauri in Îibros Chemicosincidcrinf,inijsq;nonni-hd proficere coepcnnt,amorequodam hæc cognoïcc dicapinnniGprin/quamindicium dei/s fecerint Faci« lè deindeimprefTam in animis opinionem ficretinêf» vtne dubirandum quidem fibi de verirafepurenr.Mo-uenturpofteaad/eribendamnon malocôfiho.fcdvt alhscommnniecnf,quæ deprehendifleac/cire/ibi prç cæreris videntur-Hos ego non purem voluiffemcnh-n,cum pro veris decernsalîirmanr,quæipn raliae/Tc fibiiamohm perfuaferunr. In copræcipuèdeiinquû^ qiiôd nimis funr creduh, fidemqj adhibent/criprori-bus vanis^antequara vel perpenderint res ^velcxpC' rienriam eanim fecerint.

a A/iud deinde genus eft corum , quiindißimahn-ter mail funt Scimpodores. Hi varijs äci/s mailsartib. in hocincumbunt,vt diiiites, x^vntpi'Aevijfed rudes Sc Siimpcntos^üiitècircamueniant ac fällst,inq^ ipern. erigantmaximanimopum Anem quidem tencrefe condanterafferuntiied necedarios fumptus facerefe non poffe addunt Re^ant etiana, vtpatefacere condr Uanulli veUnequo propter ptxclairamfcicntiaminpe ticalam non veniant. Trngunthimetalla atqi ira ma-taait eoitum accidentia, vttmpradentioribusegtegie, Gepenumero imponant. Interdum metaUa fumunt aut fodHia,in quibus auti vel argenti aliquid permit dum norant, cuius generis Pyrites nonnuIUexidanv Quamuis veroperparaminde extrahant, tarnen hoc illudin caafafuide diSlitant : artisque experimentaal P^^^^^^^^^ ^ds dfeindicant. Qu^idamaurilimaturam varie tingant,vt frauslateat, admiicent^ alia,quibus auri materiam magisoccultent,amp;deaurialiquidcon daat bontireliquu imperfeSta in an fide propter erro-rem

^i» aliqucm commifTutnimiferis pcrfuadent. Sciov-^iini fuiffe,qui in man ica chart! habcret argêti limatî P'cnain .Hic du tu materia in ignepofitam feinipicerc ^a'tareq; fimularet, mot a ex charta pulucreni defluc-^ in fubiedam rcgulam hnebat (brachiü in fomacula ^blcondcbatiar intérim, vt animaduerti fraus vix tan-'‘’^ni potuerit ) arque fie argenti tantum fc confecifle *’'rntiebatur,quantum puluerisinfluxerat. Siint qui '•ïfbonib. excauatisimponant aurum: fient alij quid! *’’3teriæ prius permifeent. T aies mentiri quis dubitet? Sunt praeter hos aly,quifumptusin hanc remnöle-*'^$fcccrunt;inultafunt experti : amp;nbsp;frufira omnia ten-htynt. Hos dolor atqj ira eu pudorcftimuiat,vt cale ’‘bnuenifle feribât.quxinueniri non poffeipfa cos res ^ocuit.Quia tarnen eos pudetfateri errorem, ftudent *^05 fimiliter fallere:vti deceptos fc eu dolorememi-^erunt. Qiiod dico,hoc ipfimet feribunt. Extat liber, ^olatius minor vocatus, in quo author cap. 2. in hanc ^lîntcntiam fcripfit. Duo funt pfeudophilofophorum, quot;^ eft,Chcmicorü gencra.Horö altcri impoftores funt, »eeveri quiequ! fcribunt;attamenlibris fuis praefigûc îruditorû nomina, Hermetis, Auicennç, Ariftot.Plaro-’’■SSolomonis, Mariae fororis Mofis ,amp; fimilium, quo ’^ommendabiliores eos rcddant,amp; plûtes decipiât.Al^ Icrilibrosinfcribuntàvcritatc alienos : rationibus v-^unturprobabilibus,longé pètitis amp;philofophicis: à-Üudpro alioponût,velperfimilitudincstantûloquutt ’w: Prineipia ftatuunt atramcntum,fales,alumen, py-^tC' Et cùm vera prineipia proponunt,artem tarnen J^on reâè docent. Item in libro, qui Thefaurus Philo-*ophiç infcribitur,lcgimus quofd! ex profeffo menda-f'ifcripfiflTeteos aut, qui vera fcripferint,ira obfeurè amp;nbsp;mtric até efle locutos,vt frnâû inde nullus capiat,mil wninitùs doceatur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Non dcbes autcm putarc,illos,qui catcros fic ad vi; num exprcfibs nobis confpiciendos cxhibuerunt^ne-, liores illis eflc,quos reprehendut. Ex eo perfacilê,quii amp;nbsp;quales ipfi finr,conieóabis,quód, cü fc folos verita-tematfecutos pradicanteamqjfcalijspatefaccre di-dirant, nominafualibris fuis mcndaciorum refems non auß fun t infcnbetciicd vel eùavvi4.evf reliquerunf, vel fiâo aliquo nomine exornarunt. Verum efle hinc liquet,quöd có tandemimpudentiae proceflitauthor Roftrii,(quod tarnen cùm plerifq; alijs commune ha-bct)vt hæc verba inferatJEcce verbum SSpintiis Sandi, Mercurius lapis eft,qucm honorant Pnilofophi. Impunis impoRor,facriIega non verctur audacia Spirit veritatis autorem vel teftem faccre vaniflirai menda-cq.Sanè modus,quem ipfc fe in auro fabricando fecu-gt;ï®ïlt;- .tumfcribit,nonabomnibusprobatur. Quo pado ergo,fi aurum aliter confici nequit,quàm eo modo,quo Natura conflat,tàm diner fis rationibus,amp; à tàm varijs rebusefficiatur î Infanit plusquàmomnes Chemici, quifquis auri vcl alterius rei formam cßcntialem ccr' tæ materiæ.quomodolibet ab arte concinnè prapara-tx diflimilibus modis atqUnftrumentis imprimerefe pofle autumat. Hinc non male quidamhuius foimx %^vlt;ngt;m»i7})s dixit;LapidemPhiIolophorum fic vocari: quia labiles vias hominum efficiat:hoceft,quiain ei-rores eosàveroabducat-

lam menonnulla de cau/anegare verum efle,quod dicunt,ex hoc etiam perfpicics,quód ipfos pudct nihil palam affirmare, 1e opera fuorumlapidum^hilofo' phorum lapides ab ipfis vocatosintdligoJmetaUa ru dia amp;nbsp;hydrargyrü in aurum,argentumqi conucrtilTc; quantüuis m materia demodo eofdem lapides archi-tedandi ram defendant répugnantes lcntentias,vtcó ciliare cas nullus polßt.AliJ ex plan ris,al ij ex capillis,a* • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lij ex

DE CHET^LLls. 5J Ifîcxortibus.alij ex bufone,alq ex humanofanguine,a-lijcx faUbiis,alij ex ftcrcoribus,altj exftanno,31ij ex fer-nfcona,alii ex alijs rebus hune lapidera, (quo inaurat omnia, amp;nbsp;efuriunt taraen femper) conftrucrc docent: amp;nihilominus (copu fcpleriqj omnes attigiffe iadi-Unt. Ex hocetiara inteniges,quód plurimi libris fuis oominavel non ponunt,vel aliéna fîngunt,quô fallat heilius. Argumento fit hoc deniq; etiam, quôd qui-» tunq; fevoticompotes fados prædicant,deq; adrai-®ürabilis huius lapidis confirudione (cribunt,omnes 'Uferibere affirmât, vt inteUigerc ac difeere artem ex feriptis fuis neminem poflcfimul afleuerent. Diuina ttuclatione amp;nbsp;peculiari gratia,fupra induftriam,fum-ptus m agnoSjCruditioncm, amp;nbsp;indefeflbs Iaborcs,opus tffeaiunt, pij fcilicet homincs:cùm confier vix quen-^uam huic rei prçtcrimperitos,amp;magnacx parte im-pios,fupcrfiitiofos AfiroIogos,Magos,daemonumque tultorcs maximos fie fiuduiirc,vt in ea excellcre ahjs-«juc commentariis cditis imponerc vellct.Si non çft à Mahometi cultoribus excogitata, certé ab ijs praeci-puèexculta cfi.

Adhanc remilludetiam nonnihilfacit,quódomnes illijdequibnsex hifioria aliquidnouimus,pauperiogt; tes mortui funt, quàm ante artis huius cxercitation€ fuiffent.Si ars eft quçlibet propter finera fuum expetê-da,amp; finis hic efi auri confedio,quïfit,quód adpaupe-riem fcrè artis cultores huius omnes rediguntur,dite-» feit nullusJCur tot feceröt fumptus?Cur tot perni, io-fosfumos haufèrunt?Curtot menfes in fœt'dos cine-res infl jrunt,faciemqj fibi fuligine oppleri paffi funt? Vtartem haneftirent tantum,non etiamfrudumIa borum percipcren;? Çredatqùi volet,ipfe non credo.

Atrium finis non ért rdre aliqüid efficcre,fed idipfum rinls4rtiwn fepe efficcrè, qüod cfficcre docent. Certecumcorn- 5««.

mendant artem alijsjnde maxime commedanhquod ài uites amp;nbsp;bcatos cukores fui facial.An igicur beati at-queaffluentes opibus honcftiscflenoluerunt?Certè funtferè omnium hominü auri fitiçntiffimi,quicunq} operam ci nau ant Non nefeiunt infamem propemo-dum videri cü,quiieChcmicum profiteaturSicenim celant fadum fuum,vt çgerrimè ferant aliquemrefci-uifle.Quod fiergopoffent feipibs ac lues reddere Felices,arque fimulabftcrgcre pudorem amp;infamiam,quâ ipfis hoc ftudium afFricauit,quis cos nonfaduroserc-dat? PolTcnt autem,ri rcipfa amp;fado fuo demonftra-' rent,artem veram effe.

Atqui non audent,jnquiunt,aurû fibi copiofum con ficcre,nerecifeant Principcs:3rq;hocpado periculû fibiaccerfant.Nam amp;Iafoncmolim vnà cum liberis trucidatum:quia incamius forte hoc myfterium cofâ yxoretradauiffct- An non rides lcdor.cîim lepidas h ftaslegis fabularum çxpofitiones? Ida finamusChe-micis,vt in ijs fefe obledent;amp; mœrorem,qucm ex fru drata opera concepcrût,fic mulceant ac moIhât.Quis futurus effet Principibus ac Regibus chariot eo hoini mine,qui operedemonftret fe cum emolumcntoartc banc excrccrc,quæ ram faciles ,tam cettas,tani rutas, inexhauftas opes non promittat modo,fed etiam prüftet ? Si Principes metuunt, dum aurum in fornacu-lis cudunt, cur non eofdem metuunt,dum Fc artem hanc probe tencre palàm dicunt ac feribunt? An mains eft periculum aurum facerc,quàm fcciffe palàm profiteri’Egovidere diferimen hacin parte nequeo: nih forte hoc putant,neminem prüden tem fçriptislu is crediturum.Impiè nihilominus faciunt,quôd etiam »mperitis amp;nbsp;fatuis artém hanc exemple fuo commen dando occafionem pr2ct:)cht,vàlctudincm,tcmpus, arque res familiäres difperdendi,

Ego fic arbitrer,non pofie tam rabiofam amp;nbsp;Cainam inuidentiarn hofpitium in tor hominum mentibus inuenirc.Si quid in reinefle veri compcrtumvlla ata^ tcfüifletjvel vnus aliquis Candidus amp;ingenuas fcrip-torprodijflet,quldeplurimis bene meren cö immortal! fua gloria maluiflct,quàra fibifapcrefoli. Omnes Huotquot veram efle expertos fe fcribunt, eandem-^uc alijs fè propofituros promittunt, hoe tandem ad-'iuntde ita fenbere, vt intelledurus fitnemo, cui non ^cas patefecerit. Quid aliud hoc eft,quàm dicere, 'gotedocebo tempus atque oleum perdcre,qucm-’dmodum ipfc etiam perdidi ? Interim non habent ’liudinoreimpuri quidam amp;impq Chemici,quàm ■odignis ifta non effe prodenda, fed fancis folum tra-’^tnda. Quafi non authores huius vanitatis Maho-fetanijMagijDacrnoniimque cultores propeomnes ftitrint. Similis eft illornm improbitas, qui à Deo Pkuliariter hanc aftem patefieri dignis quibuf-^’H fcribunt : ac fimul hoc etiam ijfdem à Deo fum^ ®’ocondonari,vtcclare artcni hanc alios amp;poflïntamp; iflint.

Negare interim nonvolo,aliquos ex his feripto^ Jbus non omnino extitiffe malos: ncc aha decau-'’Riagisfcripfifteartcm,fevccam comperiffejquàm Jt txiftimarioni ac nemini fuoconfulcrcnt. Cö enim

------------------------—j.-...... quot;fniixeruditionisq} opinioncm imminuifle vidcrer, quot;'insiKm amp;falfam amplcxi vidcrctur arté, ad fine fc f^rueniffe gloriatifunt.Ètnetam facile redargui pöf-^^t,ideó kaperirefecretaifta nemini vclïc oftêdcre, ®'^ïrsvilekerct:rpfiaüt errorefiefnü tcgcrc,multïsqi ï^dviadere volaerür,fclongè plura fcirc ,qreuera fci-'’kint Magna res cft ambitie, nee facile cxpletur ani- jj^^^j viiltvf ®’®ï gloria: fitigs^Errauiffe pauci reperrutur qui videti jen errMiße

vclint.Facilè igitur hicfuitcrrorc celarc.Aioucrüt for' tafsè aliquos ii^^ 4.rationcs,quasaudlor dialogi cuiuf^ da,cui titulum fecit,39üOT^^ööef,commcmorat.Primïim vt otiofbrum hominum ingenia exerceront. (Potcrät a enimvtUioribus hoc façere) Deinde vrplurimoscxci-tarent ad res præclaras amp;vtilcsinucftigandas,quales certè non paucac per hanc occafionem repertæ funt.

J Tertio vt curiofos, auaros, auri fiticuloibs miferè vc* 4 xarent. Poftrcmô,vt teftatum pofteris rdinquerenr/e tempus inerti otio non perdidifle,verùiii Naturæfc-creta indaganiffeSed fans de hacrc,ad tertium defe^-do argumentum.

Ad tertium argumentum dicimus,ipfum no«^^*^ tMlitoh^- firmiusprædidis Nititur hac propofitione falfa. Qü® rêtianon fànt facilèfe inuieem complcduntur, facilequc fibi adliï-^er4 Aiero- rent,ac naturali amicitia amp;confcnfonc facile ron* rumnMterù. jiinguniur,horum ynum eftajtenus materia. Vixere-do quenquam jioc crediturum non dcmentatuni à Chemicorum venenatisfumis. Hacrationcprobabi-mus Magnetem ferri,authocilliusmateriani exiftere propinquam. Probabimus fimiliter, fulfur raateriam efleproximam hydrargyri, vt quod ci facile adhxreat Probabimusin mctajiisfulfuris nihil menfNon cnim facile jpûs coniuagitueProbabimus mctallaquædaai non con/larc ex argento viuo : propterea qubd nullam cum eoineunt îoeietatem. Ferrum namque ipfif-met tcftibnsRon recipit, nth arte ad hoc cogatur. Cùm ergo m ulris modis Propofitiopofferfalfa often-di,(inprjc/entiarumpraedidasinftantias.adduxiircfuf-ficitjeerto cerrius cftnihil eaeoacludie/Sciqi.Deie(fh ergo hie eriamideipeamp; munici.onjbus fuis: idcoq; midi omnibus veritatis tehs palàm expoftti cernuntum Magna cü. veritatis vis.

Quod prxterea de Pyrite attexitur, (Nam de odore fulphurco,fuprà diximus,quxpofcere præfens caufa,vi ft eft) vanum,falfumj amp;nbsp;plane Chemicum exiftit. Etc-nim neque verum eft,quod dicitur: neque fi verum ef-fctjcaufara eorum redderet mdiorcrarqualia fuut ple-nque ipforum theoremata. Palfum eft Pyriten excre-'^J'^'^”®® Centum efTemetallorum. Non enim reperirctur, vbi ’^üllum metaMum eftolïumfuit.Atquircperiturinpro^“^ ”*^^^^' prijs metallis feu venisftcrilibus:exquibus nietallanü^*^^’ 'inani cruta fucruntiquoquam. Deinde certum eft, ^‘im pcrfxpeln aliorum folTilium metallis ,vt argenti ''inijteftibus Chemicis,inueniri; cuius caufa eum (cri-i^untaliquimatrem hydrargyri appcllari. At huius ex-^rementum effePyriten,quis dicitï Et vt effet,non ta-^en metaUorum excrementö dici poffet: cum hydrar Syrum metaUum nee fuerit, nee futurum fit vnquam. Qjiod fi iudicio.Chetnicorumputemus ftandum,non ^^rnper amp;nbsp;in omnib.fodinis metaUicis reperitur. «Quocirca cogemur.exiftimare,talia mctallacarereexcre* diente: neque admittemus Propofitionem vniuerfc Piopofitam.Vt ne fingerealiquid videar,legeEpifiola PetriBoni ad amicum, qux exen fa cft cum defenfionc '’'^'^^^iroirai'ieti (quam ;^ vlt;relt;^^óftt!v„non ineptèappêlla-ycfis.)In hac neque Pyriten,ncque Cadmiam ( Tutiam gt;*pfevocat)probatprincipiacffc arris fux.Rationem ad fen nonmalam: quia videlicet Natura ex his metalla ’'onercetPofterius hoc probat aliquot rationibus,in-^crquas hæc vna eft.In metallis aurartjs:amp; quibufdam ^'ijs quoque non reperitur femper amp;nbsp;vbique Pyrites. ’ commemoratis apparet,quàm futile falfumq; hoc

rites minime eft fulfur. Nec ex co fnlftir quifquam di-cietverum.Quódvftusfulfurolct^ülfurcumcötincre non probat:vt fupra monftcatum ettifed hoc folùm de elarat nobis, velincfleincompofitioneipfiushalituni ficcu, qui vftus inftar fulfuris foetet, vel ab vftionc partes aliquasintalemhalitu permutari, CerteChemici nonuUiex fulfurenoftrometaUa coflari negant: vt fu-prà audiuimus.Hi argamentu no c0ccdet,mctalla vfta fulfureu quid olcnt,ergo ex fulfurc proximè nata funt. Cöfimiles inPyritc halitus inefle,qualcs in fulfurc quo queinfunt,facile dedero.Sed vt in hoc etia acriç partes inultçfunt,q cum illis halitib.miftç fulfur eöftituutäta eura halitib.aridis eötentis in Pyrite,part es terreçpln-rimæ (amp; fçpenumero etiâmetallicæ) permiftæinfnpff funt,ex quib.Natura nÔ fulfur,fcd Pyri te diuerfani à fui fure fofliliû (pcciem,côfccir. Hoc ita neceflario habet, generctur odor ille ab ignc:partes alignas eadè junt tuneprimû fie vrente. Equidem non continuo eadem ^uofimdes funt q fimilcs aliquas habent quahtatcs.Sicenini ean-quafdi lia- dem foret neceffefubftantiä amp;nbsp;elfen tiam elle langui nis bcniquah humaniamp;animahscuiusIibct.Eruftraergololusodor tatet, pro argumentoadfertur. Sicin quamcunq;fc Chemici partem vertant,nihil nifi delira fomnia profcrunt.

De poftremo coriim argumente» nunc paucula dica inus.Sulfur,inquiüt,mctallatingit.V’crifimileigiturclt, ipfa colores fuosàfnlfnrehabcre.Siccum ab hydrargy ro-nancileihoe pcfllnt,vtigni refiftät probabilefuerit, “ ca ex tali ab initio matena eöflata fuiffe. Argumenrun» Tingètme^ hacPropofitionenititur.Quodmctallaartisbcneficio (alla non i- tingit,hoc codé Natura,dum nafcunrur,ipfa tingit. At dcoeßma hanc Propofitionê licet vnufquifq;falfam eflevideat, teriametal ipfi tarnen egregiè falfam elfe clocët.Etenim falibus,a-torm, iuminc,capilliSjparfcnico,Cadmia,alqsqj lahbustingi - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..caah

ttabîmpoftorib.ipfimct fcribunt.Falfa ergo edPropaF' fitio,velipfis iudicib.fententiamq; ferentibus. Si de tin ' fturanaruralifeloqüirefpondeat,nonvalebit argurnê tumabartedudu.Pcindqpctemus abipfis.vt probent öictailorii tindura naturalë.à fKlfure exiftere. Qu.ani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t.^

•nultafubtcrra,vtdeijs,quçRi{gt;ratcrramoriuntur,ta- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

1 ftjnullus putat?Si omnes fubtetrançotü colores à fuL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

1 flut manarent,deriuatos inde mctallorumquoq; colo - ftsnon fimus negaturi. Quodcum affirmarinequcat, öieritó certiorem hoc loco probationem requitimus, Dc altera parte,qua,dic^unt »merallorumiuateriani id eirc,quo efficitur.vr ignis fuperare ipfa nequeat, fru*

, fttapluradixero. Nunquâ.n.v.ëlargumentis,veloperc iftinobis oftedet %fvircAv/Afamp;!i'£ç,mctalla absfeconfeda ignibus itarefifterc, vt naturalia metalla qfdenirefi-i^unt.Falfa ergo eft aflumptio, qua dicunt, hydrargyrn ^ificere, vt metalla fic durefcant,vt infuperabilia fiant ïbigne. Hocenim quomodo dederit hydrargyruma-Üjs.eum ipfum idnunquam habucrit ? Proférant ali-^^ado ex fornaculis fuis aurum eiufeemodi fadi-^ium,vtaliquid cos pofleconfiteri cogamur. Sednifi 01e fallit animus plurimùm,ita nonfacient deinceps, quemadthodum ad hunc diem vfque praeftare non potuerunt. Tcntaueruntaliqui,amp;; taleconfeccrun.f,fi Alberto fidendum eft,quod feptimo demum examine îbigne vidumincinérésfoluereturignauos. Quód fi ideo cx hydrargyro conftarent metalla,quia funt quæ- nbsp;nbsp;)

diabigne infuperabilia,fortè Amianthü,amp;Adamantc lt;tcodë architedaturifimus. Putaui egoexadâmiftio- cunturtiM oem terfx cum aqua caufam effe liquefadionis amp;rcfi- ignibi^nß ftêtiæinauro.Nûc hydrargyrö, quod ab igné promptif/dt fimè in fumû vertitur,hoc ei præftare audio. Velira^-bationes audire firmas, Dum non audicro, crederc

Chemicis quidjibet fingentibus nequaquam potcro. Non enimeft argentum viuuni.quicquidillisficno-minarecollibuit.

Validé fatis neruofeq;,vt puto,probatumcft,metal-la non conffarc ex fulphure amp;nbsp;argento viuo, tanquam ex propinquiffima amp;nbsp;propria fua materia. Argumenta etiam aduerfariorum ita refelli,vt veritatis amatesnó ßnt réméré de rota iftacaufa dubitaturi.Equidcm que profe adducunr, tam funt clumbia, vt Antagonift^m minimè flagitent exccllentem. Rationes quoqjnoHræ tarn fun t firm a? amp;nbsp;foUdx^, vt contra cas fruftrà videan ’ tur tentaturialïquid fuliginofi iftf auri décolores. 51 alia nulla fit, vna fiæeffemat ac difijeiat facile omnla Chemicorumpropugnacura.pofiquæfeabfconderûf, quod in nullo métallo vnquam vel fulphur vcl hydrar-gyrumita repertum elîmutatu,vt in via putaretur elfe ad aliquod metallum. Quocirca perfiat Arifiotelis Æn fentiamequc abignibus aefumis Chcmicislabeculam vHam acccpit.Huc vfqj de materia metallorum di/pu-tanimus, amp;nbsp;quàmfc turpiter dent hac in parte Carbo-narq explicauimus-lamvr dogmatis iplbrum ihanlras manifefiior fiat,decaulà efficiente, quæ ip/brum Gto^ pifiio,brcuitçr exponem us..

Nos cum Arifiotcle cruditisque omnibusPhilofo- • pbis de efficiente metalîoru caufaitafen timus,quem-admodam fuprade hac te differuimus. Caler fubterra neus varié fübieûam matenamy terramiciiicet atque aquâ;mouef,miïccf,coquft; amp;nbsp;prodinerratummillio-netum coélione,murfiplicesterrarum paritdifferen-tias.Hincht, quodeum grcbxautfaxainmctairis mn-tantur,metallorum fœcunda r^onfunt amplius: quod etiam fupramonuimus. Ex certis igiturterris cum va-poreamp;

porcs cxprimit,atq; ij in locum penetraucrintfrigidu, *nco4; eoncludiintur,frigiditateamp; ficcitate in metalli ^uritiem amp;nbsp;dcnfitatem coguntur.Fit autem metallum ‘'oc vcI illud,prout ex tali vel alia quapiam terre fpecie ^3porcs tolluntur.Hos fi me exponerc,quales fint, per ^üas,amp;per quot alterationes ortæ fint, aliquis iubeat, '‘5goingenue confitebor,me nefcire. Non enim ex mi ^'oneprimaterraepurae cum aqua pura tollunturva-porcs ifti,ex quibus conflantur metalla- Multas amp;nbsp;varias P^ocedutmutationes, alterationes, miftiones,antequa ^’lis tecra fiat. Libenter mecum etiam idem fatebun-Chemici,dum non inficiantur, fe TOK Âejw'njçfu^tttç ^lcmentorum,ad’creandö fiilfur amp;nbsp;hydrargy rum,(quae *Pfi primordia Metallorum ftatuunt) congredientium *'unquam percepiffe.

’'5 Chemici non aud’ent,fempertam€n aliqurd de fuo ’(ihucafluunt. Quod vt non faciant verbis, re tarnen ’^9) opcrcoftcnduntle aliter fcntirc,dum totum fuum J’^gocium igne perficiüt. Quod fi ab ignc caloreuè fo-Menfata fuiffent metalla, quomodo,obfccra, ab igne 'oioliquefcerent? Haudignoroàcalorequædam con-^rclccre, quac ab eodem,amp; abhumido fèruiqncanr,vt

At in metallis ratio hæc locum non habet, Pro* Tucana hîcvnius atq; alrerius teftimonium, vt videas rosfolo calorcvtiad metallorum confectionem.EfFe- Solocatore ^HiusMonachus adPöntificemfcribcns ,explicati(lï- f^bnedtr r '''isvcrbisdicinfolocalore totum opus perfici; Girat r^H«» lt;^fgt;f-^ *«! cam rem monfirandam Alphidij cuiufdara authori ^^‘*' ’ïtena dicentis;In vnhierfo vnicam fufeftantiam agent ^roï,nempè calorem. Rogcrius Bachon capite quarto Speculr Chemici fui, acerbiffime omnes illos ac-*0^6 » multisquc argumentis erroii's infant coar-

^ Sunt alq quidam,qui vim quandam præterea defide rantmetaUorum effedricem,finc quanullo modo ge-nerarimetalla exiftimant. Abfq; hac.poteftatc,fcribit f nbsp;“quidam,arsnunquammetallaconficier, quantumuis Mlt;(t«rlt;tlrt» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eorum purget atq; præparet. Non enim po-nuUmite- tettersformamnaturalem vUimatcriaeinprimcrediia pw poteft ftrumento illo deftituatur,à quo materia fua forma in im^rwere ûgnitur. Hanc potenriam fic inhxrere parribus terrx, vt quibufdam fontibusautlocisviraineffc ÄtSomitiTiMif aliquicenfent.Attamco putant eandem haneaquaab-Iui,amp; metallis cömunicari. Huie opinion! Bracefchus quoq; fubfcribitmifi quód iftamvirrutemaircffefplca didum fulfur lapidibus adhères,de quo fuprà diximus, V trum hæc virtus fifta calefaciendo amp;nbsp;frigefaciêdo,an alia quadam ratione fulfur amp;nbsp;hydrargyrum in metalla tranlmutet, nunc nonmeminimeapud ipfoslegere. Meras effenugas amp;nbsp;figmenta ociofprum hominum,is perfacilè intclligit,qui,quæfuprà de eaufa metaUoruni effedrice ex Ariftotelis omniumq^ peritorum Philofo phorum fentëntia diximus,mcdiocriterpcrcepit.

Quidmctallum fit,quomodo,exquibus,quoloco, ca gcnerentur,quas habeant fpecies : amp;nbsp;qux de bis omnibus Chemicorum fint fcntentia::dilucidè, Vt fpcro, ex-pofui.Nec minus apertè oftçndi,omnes Chemicorum de metaUorum materia manifeftèfalfas effe. Quæ de cffedrice eaufa nugantur,ob id præcipuèleuiterfolùm attigi,vt perfpicuum faceremdn quantis errorum tenc bris verfentnr.Si probationem ab eis opinionum fnarn poftules, vel friuolam aliquam producunt, vel nullam adferunt, vel re amp;nbsp;opere fe eömprobaturos pollicen-tur : atpræftant nunquam . lam verb Hudiolè confu-tare veile, quæfcipla refeUunt, minime eft necefle.

Intota porróhacdifputationemëtionulla fadaeft C«** Plt;trd» Wacelfiicuiusopinionc oracultim quoddaeffe opina ^^^^ ^**^,^ ^Uraliquidlli fcilkct.quibjdcm vfuuenit,quodParaGel '^‘^^^^^ ^^^ ^Ocontigit.Cum enim fruftra tantoperedefid€ratü au nbsp;nbsp;‘*’

^m in cineribus amp;nbsp;carbonibus fornaculorü fe quçrere ’ninaaducrtiflct,ad Medicina artem fuam trâftulit.Cæ-^crum duæ eau fæ funt,quod Paracelfum non citaui.Pri ’^aeft, quód, quo têporeillafcripfi,libros eius paucos ’'^derâ,amp; leuitcrinïpexera: indignos iudicäs, quib. per-)^êêdis pretiofum tepusperderë. Altera,quod nulqua ^bicum conftare,amp;nil nifi möftraamp; portëta verboru ’cterü in mediu adferre perfpexi.Scribit quidê alicubi rcrumvarietatëabinaequalielementorumiftionepro ' ’^enirc:amp; ob hane caufam metaUorü quoq; fpecies va-*^*3s,difimilcs,amp; niultipliccs cflc.At qd elementu vocet ^’^niiftionëjtam cftincertö, quim quod incertiffimu: ‘^üinmodó déduis quibufdam dementis,aliquando de ’’oftris,moxdeinuilibilib.quibult;daloquitur. Alio lib.

^ïceius verba legimus : Sicut medici in humorib. er- ^^^*lt;quot;9“* ’^3nt,ita Phi!ofophi,(Sic nommât auridecodores:quos A ‘ ^°^^^ ^go fempfere Chemicos appellatefoleo) in Mercurio ^^^' ^fulfure hallucinantur,dü ex cis metalla conflari opi ‘ ’’3ntur.Quàm non confonet bic locus cum alijsdus ftntcntijs,nimis eft manifcftCi. In hac opinione diurius ^conftantius autfæpius tuide videtur, metallaexfo-^ïaqua concreuifleNon enim concedit, Elemcnta vel oninia vel plura concurrere ad mi Ito rum conftitutio-ötm.Res lingulas ex fingulis dementis fic nafcieëten Kvt de fubftantia dus nihil tarnen accipiant: fed ex dstanquara ex matrice prodeantfolum.In fummatan taeft hominis mutabiliras,inconftantia, amp;monftroli-*3s(liceat rebus inauditis inaudita nomina alhgna- , *5 ). quanta in nulio vnquam poft natos ho^nnes

gt;”f-f^ifl■eyiJç.tnr, Alio loco hxc fcribit: Mctalh non funt fementitt ^^^'^^ ^“^^“^^’ 9^^*’^ P^*^* optima vulgarium lapi-Ptmedli. ^u™:corum videlicet fpiritus, pingucdo, bitumen,fe* dum,oleum,adeps. Atnon purus eftadeps,quantifper ” in lapidibus occultatur: vnde exprimi cduciq; necefle ’’habet. Turn autemnonamplius eft lapis, fed perfedö ”amp;claboratum metallum, fimilitudinem Habens cura ”codifideribus:quaediuerfum genus funt lapidum,ab ’histerrenis lapidibus. Dixcrat lapides nil aliudeflc, quam excrementum, carbones, purgamëta, reiedanea Siderö.Quppofito,confequiturcxParacelfiphantafia, metalla clTc parte optimam recrcmcntorumcodi .Ex hue vfq; didisliquet, bonocöfiliomonftraamp; portera Paracelfinos omififle; cum præfertim fciri nequ^^^’ quid de metallorum materia conftanter fenferit.

Poftquam de materia,ortu,amp; Ipcciebus metallorum diximus, quacadinditutu noftrumperrinerevifafunt, reftat,vtde Arte metallorum permutationem polliquot; cente agamus:amp; an poffit prxftare quod promittit,có-fidcremusjn cuius rei difquifirioncrurfus nulla men-tiofuturacum fit Paracclfi, breuiterhic aliquid dei-Confiantia pfiusconftantia dicam.Quodprofeflus fit artem .mc-PdTiiffiyï. f^||j nobilitandi amp;permutandi,nullinefciunt,quicun que libros eius icgerunt.Iaditat non vnoin loco quid hic præftiterit.quantaq; dextentate amp;nbsp;indufttiainhoc opcre verfatus fuerit.Alibi ex diametro fibicontrarius eft, impoflibilem effe dieens viliorum metallorum in nobiliora permutationem. Inlib.i.PhilofophixSag.

» Qui aurum amp;nbsp;argentum,inquit,per Chemiam fabrica-„ re voluut,rede nonfaciunt, lt;^arc triturant ftramen M inanc.Non enim à Deo conceffum ,cft, fed eft figmen-,. tum humanum.At quod à Deo datur,exeo donö fit il-,, lad,quod fieri debcuProinde quod abfq; hominum do drina

Ärina muentum eft,ad mägicam pcrtinefc inuentionë, (quæ mater eft rcrum abditarum Naturae perceptibi* '‘um)perfc(ftumq; cft.In Archid. lapidem, quo metalla ffanfmutantur, fc nee incepiflefcribit,nec perfecifte: nee explorati aliquid de eo habere,vtrum,qua: præ ftarefcribitur,efficerequeat. Q^inimó vix minimam pattern fe intellexifle amp;nbsp;cognouifle.Non diftimilia aU-quot;iquoq; (cribitEx principijs ipfius idem fequitur.Quo quot;hmvnàcum Difcipulis fuis putat,triaillaprimain-^'iuali proportionemiftarerumdiuerfitatem procréa Aliterenim pro conftitutione ignis conuenifle,ali-^^f pro generatione aquae concurrifte, aliter pro terrae ptoduftionc commifta fuiffe, aliter pro aliarum rcrü ^feftione temperatacoiuiffe. Ergo ft aliter coierunt ^Icmenta, (quaccunq; tandem ponat ) pro aurifabrica, ^aliter rurfus pro ferri ftrudura.^non poterit alterum ifanfmutari in alterum,nifi principia vnius ita inter fc '^mperenturamp;iungantur, quomodo in altcro tempc-f^taiunftaqs funt. At hoc quis credat creatae velmen-^'SefTecognofeere, vel poteftatis perficerc? Qu,i fibi Pcrfuafit crcaturæ hoc eflc,creaturam à Creatore non-‘lum pcrdidicit diftinguere. Sed de Paracelfo fatis, imo *^iniis multa:nunc inftitutum noftrum profequamur.

, Ars Mctallorum tranfmutatrixaChcmicis tatope-'j ’■ccelebrata,duobus fundamëtis,quçtanquâ Adaman- funddine» finascolumnasruinofo amp;nbsp;pertufo undiq;çdificio, hoc t^f^n ^fi^^ fft,artifuæ fuftetandç fubiecerütinnititur.Primum eft froxfvai^ ^oc;Mctalla ex fulfure amp;nbsp;hydrargyro,vt ex j)xima amp;nbsp;j)- voiuTpl^, pria materia fua,generantur.Alteró.tale eft : Mctallorû z Qgt;ecics perfeda eft vnica,fcilicet aurum:ca:tera autem *ïrctalla aurum quoddam funt inchoatum amp;nbsp;imper-feftum: abeo communibus quibufdam accidentibus, lii

cruditatc,impuntatc, aliéna: materia: admiftionc,amp; eonfimilibus altjs,duntaxat differunt. Sic enim qui-dam(Necis folusjfcriptum reliquit. Luna,id cft,by-drargyrii per fe eft fol verus : nee aliud ei deficit quàm perfefta codio.Eodem modo loquuntur de altjs.Hxc duo fundamenta vt ruinofa,putida,falfa,amp;ridiculafig menta , oftenderemus , tarn multa de metallorum generatione,materia,Ipeciebus, amp;caufis difputaui-mus.Nunc fupereft,vt quid hifee coUabentibus amp;nbsp;cob liquefcentibus abigneveritatis fuperftruxerint colu-nis amp;fundamentis infpiciamus. C^anquam artisno-Ar^wmetu ß^.æ veritas, inquiunt, poflit diâîculter argumentis a-experientiæpotius fides tribuenda fit,ad quain nconlfCto prouocamus : attamencummetallorumconftetom-nium materiam elle vnam amp;nbsp;eandem, nempeargentum viuum:atque non effentia fpccieque,fed coâionc amp;impcrfelt;ftione tantummodo différant : nemini vi-deri dubiumdebet,quinperfici amp;nbsp;percoqui poffint à natura parirer amp;nbsp;ab arte. Quo pofito,fcquiturartem noftram caconari, quæperfîccre'præftareque poflit. Etenim adiuuari Naturam, quotiens eertis de caufis imbecillioreftreddita, ab artepofTcjMedicinaabun-dè probat.Ait enim Ariftoteles,non referre in natura-31ibnsneanartificialibus organiscofboperficiarur. Ad ha:cpatet,illum,quiproximamrci naturafis cuiiifpiam nouerit materiam,caufasque imperfedipnisnon modo exploratc cognitas habeat ,fcd eafdem etiam tolle-re , denique adionem naturæ concinnè imitari va-leat,quod inchoatum eft, perfedum reddere pofle. At Chemici artis fuç prefidio,proximam auri metailoruq; materiam certo cognofcuntxaufas curinaurum non femper tranfeant, intclligunt: eafdem au ferre feiunt: ac naturam in percoquenda matcria folertilfimè imb tarididicerunt. Exrudibus igiturmetallis, amp;nbsp;velu-tiauro-

67 tiauro inchoato per-fcaum cfficcrc aurum pofTunt. Etnefieriaurum aliud ab auro naturali fu(piceris,j iddunt in auro àChryfopœis confedura omnes incf-fcnaturalis auri proprietäres, aifediones^operationes, atq; vires:amp;nobiliorahaccin fuo auro câemulto.quâ in naturali infuper aiunt.Quinifnó %tip‘éta.v Naturae po-tcftatcmlongilfimointcruaUo fuperare afleucranter iffirmanr.Quod enim Natura annis vix mille perficcre poflit,hoc fc paucis annis adeoq; menfibus perfedum •larepronunciant.

Nequein his fobs hoc fieri, verum etiam in alqs^ folTilibus. Nam ars4nquiunr,gcncra£ atrameuta, alu-laina, files ciuf'dem generis cum Natura. Proindc miruni non eft, fiidem etiam aurum conficere di-tatur.

Producunt deinde exempla plurima corum , qui? fc aurum confecifle finceriflimum atque optimum lt;erunt.

Gloriantur,multos præftantes amp;nbsp;vetuftiflimos phi- 6 lofophos artem hanc excrcuilfe.veram compcrifle^fcri ptisq; fuis iUuftratam pofteris tradidifte.

Hæc funt argumcnta,quz vidcre potui omnia. Etfi namq; primum argumentum alijs atq; alijs verbis ali-quoties repctunt,reuera tarnen vnicum eft. Impurum potcftrepurgari.lmperfcdum poteft perfici .Quorum niiftioamp; materia eadem exiftÖsperfeda. amp;nbsp;imperfecta codione folùm différés,in his imperfeda facile permu tântur in pcrfcda.Quac in motu funt ad formam,facili promoucriadeandempoffunt. Quxfunt in potenti* ^dformam anquampropinqua,fincmagna difhculra-tc ad earn pcrduciqueunt.His additur afiumptio. Atm 'diafiucignobilia metalla funt talia.

giganteSjNaruræ bellum audent petulanterindicere: arcemq; fuam Naturae muitum anteponcre.Qinnimó ex lapide ruo(quem Philofophorum vocant.) audent nefarièaffirmarejquofdam pracuidifTc refurreftionem dcfunüorum,malorum quidem ad poenam,bonorum autemadfalutcm:virginisconccptioncm: diuini verbi incamationem,'amp;ncfcio quæ non abfeondita my-fteria.Conuerfionem vxorisLotiin falis ftatuam figni ficare fuam artem fenplit quidam.Audent Solomone, Abraham urn, Mofeos fororem Mariam, quem libido iubet diâ;atq;,vaniflîmçfuperftitionishuiusauthores, amarores,fcétarores,propagatorcsülluftratores,afl'ere re. A page cum Hbs profanis heminibus.Sed quid faci-'ant-Cum articommcndationcmcxrc,quam pollicé-tur,adfcrrcnequeant,potius quamingloriam edepa-tianturjmpij ipfi in Deum Naturamq; efle pariterac viderivolunt.Nosprimum nihil nifi inane figmentum óftendemus cHe.Deinde rationes eorumproximasex-cuticmus,vt hip ra quoq; fecimns.

Artis Chcmicæ finis aefeopus eft docere confiru-âionem rei cuiufdam,quam ipfi vocibus barbarisvel aliudfignificantihustam multis amp;.tam diuerfis exprimant,vt nee ipfi quifcripfcrunt,necquilegunr,videan turinteliexifte,quid.cares fit. Neq^ mirum hoc eft.Cu. enimnominate quippiam voluerint,quodneq-, cxtat neq; extitirin vniuerfa return Natura, meritó neq;ipfi quid nominarcnt jfciucrnntineqj alq quid nominate No»K(H4 U voluiflcnr,intelIcxerunt.Vocant enim fanguinem hu-pidii Philo nianum,aquam vitte , draconem,coruum,laton,elixir, fophid. jMercurium Philofophorum, lignum vitæ, a quam villam , Medicinam fummam omnium ægritudinum, Aurum Philofophorum, aquam ficcam,Spiritumfoe-tentem jX^uireo-Tn^^if^, amp;nbsp;alijs omninO;.plurimis mö-diSo.

^is. SæpifTimè «-lutcm nominant lapidem Philofopho-tum,hoc cft,Chemicoium.Etenim fe ipfos mutuo vix aliter nominant, quam PhilofophosI Et quicquidfcri-Ptum,fióum,fomniatum eft,hoc aPhilofophis fcriptü aiunt.Huius lapidis vires aiünt effe has:Primùm,fi pars ^^^^ ^^f*‘ ^jus vna,in argenti viui,vel fl:anni,pltimbi,œris,ferri, ri-^eprius præparati amp;nbsp;fufi,partes mille,imó decies mille ^quot;‘^’’ ^gt;jciatur,cas om nes inmomëro conuertet in aurum puriffimum amp;nbsp;finceriffimum:quodq; omni auro natu gt;^1 feu foflili præftantius fit. Deinde tantas effeipfius ''*tes,vtomnes humani corporis morbos è veftigio tol ^tfutures arceat ,yitamque producat in annos pluri-*'j^‘0s.Quinimö hoc ipfum prxftaxe vtcntibus,vt primo Blit^hemU rumpatrum vitamæquent. Habere namque eum vit- Chemicttfen Gütern arboris vitæ,adeoqucnihiraliud Adamovirear ^ancelßu t’orem fuifle,quàm hanc artem fiue hunc lapidem.

Mira profetfo res eft,tam multos hunc fibi lapidem hntis laboribus ac moleftijs confccine,fiqiiidem verè ^oc de fe ipfis fcribunt,amp; nullum vita longiore vfum fffeimó plerofque propter fumos hydrargyri,amp; arfeni h) aliorumq; talium noxiorum foflilium, decodores, '^äletudinarios, pauciflimis annis mifere, contabuilfe. ^ecurtatorem vitac,non produdorc eum elfe, ipß fuo *^obis exemple demonftrarunt.. Sic non datorem feu ^fftâorem auri ipfum effe,fed potiusconfiimptorcm ^raptorem,pauperiesillorum, aquibusconfedus dgt; ':itur,teftificatur.Iam verb de materia amp;nbsp;conftrudione Videfupu.. ^uius lapidis,Deum immortalem, quales amp;nbsp;quanta in 'ftipfos rixa funtac contentiones ? Non puto vllade ^c homines tam varia fenfilTe. Alius enim hunc créât f^capiUis,alius ex ouorum putaminibus,alius ex plan-^‘Mlius ex animalibus.vt bufonibus,alius ex menüruo,, ’bus ex aliofanguiilfe,alius ex falibus, alius ex alumini* “us,aliusexarfenico,alius exfulphurc,amp; Mercurio,,

alius ex ChalcStho, alius ex Pyrite, alius ex Magncfia,* alius ex Antimonio,alius ex Cadinia, alius ex plumbo, alius ex ftanno,alius ex ferro , alius ex xre,multi exar-gento amp;nbsp;auro,alius ex ferri excremento feu icoria.

De moia .^^ modo confi'eiendi non minor eftcontroucr-tanficienit] fîâjd quod confitebitur, quifquis horas bonas magt; hpidi! dif- le collocauit, dum cor uni iibros pcrlcgif. Qui gu* fenßonef- Hum aJiquem iblum habere contenrus eft, ne tempus male perdat,principia duorum aut triumlibro-rum legat,quorum vni tirulus eft,Lumen luminum Arnoldi Villanouani ; akcri, Anil or el es deperfefto magifterio : tertio RaymundiLuHi de IntcnrioneChc-micorum. In iftis principes dum ita digladianrur, amp;nbsp;vnufquifque probare conatur,feamp;materiamamp;mo-dum preparadi folùm fcnere,alios omncsàfcopopluquot; rimum abefte. non verentur pJerique aftirmare,fe quod conenpiorant adinuenifte, admirabilcmque i» Hum lapidem riteconfecifle. Quod cum fit abfurdum fimul amp;nbsp;impoftibile, perdiffiede fane faent iadiarc, cuicredcrcvchs.N^m quoticnsnon tantumprxp^n-tionis modus, verum etiam materia totogencrc(otd.~ queNatura diucria funt,quomodo potent res ab vttif-quc vna perfici } Quo padonon erit neceffirium ^hc-tos mentirii Atqui rationem inuenies certam nullam, qua inter mentientes Sc non mentientesdiferimen po nas. Quocirca omnes mentiri ft dixcris,nfifihnumcf-rabis.

Vt res manifeHiorfit,exemplum adferamSi quidin tots re ineffet veri,vidercntariili mibi ad veritatem ac ceffiffepropius, qui earn ex auro argentoque concin-nare ffudaernnt. Vt hocpurem,faciunt cum alia, turn rationes, quxab alijs prius,deinde veto à Tauladano contra Bracefeum aHatz funt. Equidem non video, quomodo exnon auropoffit aurum efficiarte^ybinul nbsp;nbsp;.

'üm auri fernen fit:aut quomodo quod aurum non eft, ädeoque opus habet aliquo, à quo in aurum vertatur, ^1^8 hoe dare poflit, aurum vt fiant. Sed hanc argu-’iicntis refellunt Bracefcus amp;nbsp;Rogerius Bachon fatis Pfobabilibus. Aurum ,inquiant,non poteft effema- Aurum nS ^na huius lapidis. Ratio eft, quiafibi tantum pcrfc.'Pf^‘’/^*’‘*^®

eft, alia perficerenequaquam poteft. At veró *^lt;^r’* JlWcæteraperficereinque aurum conuertere debet,quot;^r.' ^‘’-^ongè perfedius auro fit,necefle eft. Oportet enim vt^^ ’ ’'^nfibi modó perfedum fit,fed etiam perficere poflit ^a.Quocirca cum aurum ingenere metalloru kaper ^^ftum amp;nbsp;decoólum fit,vt perfectius reddimeliusq; co 5gt;iinon poflit, (Nam ad fummam metallorum perfe-^ionê deucnir,vt in hoe genere amplior perfeftio quç f*nôpoflit)nematcriaqüidêipfum lapidis Philofopho ^ fiierit.Prçterca vt ponatur retinere aliquid adhuc ^perfefthea tarne cftipfius miftio,vtfoluiabignene-'l'itat.QuamobrS repurgari intima ipfius ne fic quidc Nffent.lam quod perfedius rcddi amp;nbsp;afordib.expurga- * J^'nequcat,ficprobatauthoritateidoliChcmicorü Ge ^i-MetaUa extera purgari poflunt, quia in calcë vcrti ^■»c rei alicuius admiftione aliens polfunt. (Hsc ^öini ritèin calcë couerfa dicunt, quib.nihil admiftum ^*t)amp; ficin primamateriam,quaeeft Sol.Ncc poteft vl ^mmetaUum in lalemverti,nifi in calccm prins redi. S^tunAurum autem in primara materiam liuc lal cm ''crtinonvalenquiaincalccm redigi nequitf teftibus ^tbro amp;nbsp;Alberto) propter exadiflimam amp;nbsp;pcvfcdif-^»ßam miftionem : amp;nbsp;qma fulphure cremabili caret, '-umergoin calcem redigi nequeat ,nifi adijciaturful Phur,aut fahaut aqnavitæ,aut aquafortis ,autMercu-^*üs,ant alind quippiam tale (hsc autem ratio non fit ^ongrna)tempus amp;oleum pcrditur.IdeofruftraaitGe ®*:^s,incalcemipfum redigi:atqueAgrippafeexpert

turn hoc fuiffe, amp;nbsp;fine vtiUrate omnia tentauiffe aiTe'* rit.Summa eft,auriim neearrenee natura poteftfict^ melius propter perfeftiflimam miftionem. Ideonon poteft ex co lapis hic fieri. Atquifi hoe fit verum, valide probat Tauiadanus,fabulofam amp;nbsp;inanem eflear-temtotam. i

Ratiocinatiohïecideovalet,quia Chemici pro Axio mate firmiffimo tenent, lapidem fuum perfection cm longè maiorem auri perfedione obtinerc,adcoq uc au ro quolibet dccics millies efte perfeétiorem: vt nó mo do pro fe finis habeat,fed alfis etiam,quibus permifcea tur,fimilemcommünicetperfcóhonem.Habetergoin fe auriformas plurimas,quasin nicraüa alia effundere LrfpK phh pofin. Dieam apertius, modo poffimLapis Philofo-lofophoru, phoruMonachus eft Fracifeanus; qui non fi bi tantùni e/l^ona- cœlû prom eru i t, fed aUjs præfercapJurinus: vrqnipius tbiu Frän- niultómeruit quàm accipiat.-ideoqj partem maxima ajeanut.meritorum ali/s venderepoteft. Opera huiu/modi vo-cauereopera fupercrogationis. Sic lapis ifte,non modo hoc habet perfedionis fibffed redundatin co,amp;fu-perfiuitperfedioauri.-vt ceterismetaJlisearn tradere, acfibinihilominusfatisfcruarefoJitus fit. Quornam ergo aurum perfediusfieri acquit, hinefit, vt exco là-pis idc con cinnarineq ue a tProi nde m a teriam, ai until li,pro lapide eligerc oportet,q nx perdeipoiGt:nö qux nbsp;nbsp;nbsp;^

Ingenuè dico,hanc rationem inter Chemicorumra tioneslongè effe optimam,vtutvideaturaliasinepta. Tam enim futiles alixfunt, vtdebac diccrepoifimus, quoddemonoculo inter cœcos fertur,eum prxclarè T^ul^dM». oculatum effe. Ad earn Tauladanus hocfolùm, quod refpondcret,habuiff'eviderur:primùm quidcm,cum Gebrus dicat,fine fraftuipfam in calcem redigi,intel~ ïigidcbere,fruffraproprercum finem proprer qucm extera

^Çtcra in calcem rcdiguntur/ncalcem verti.Non enim 't cartera hinc purificari.Dcindcnoncflèauro opus A« iiaperfedione amp;nbsp;codione per ignem acquifita, quam ** in fpiritum fokiatur.Prædarè Chemicum agit, cum üerefpondet.

Notandum hoc loco illudprimum cft,quod conce dit,aurum rite in calcem redigi non pofle, idcoque ne purificari quidem amplius pofle. Hocpofito,quæren-tium ex co fnerit, an mutatam auri fubftantiam arque 'ires puter,cum jnliquorem aut fpiritum folucrit, an 'cró verum adhuc aumm permanere fub Uquons aut spiritus forma arbitrctur?Si prius affirmet,non eft arn-püusmetallum:fedaliud quippiam. Quopado ergo ^etallu creabit, quod extra metalli genus exceffit ? Vt tnim poftea oftendetur,nulla fiteflentixmutatioinQ^*’^“^*^ codem genere propinquiflimo, fed fempcr quæ effen-^‘'”''‘‘’ ^^ ^iain mutant,genus proximum mutant. Sipoftcriusaf”*!ƒ P’’‘’*‘-f'tat, quod omninó mihiperfuadeo, amp;nbsp;faccrccumo-^^ wutMt. porter, fi non à Chemicorum placitis difcedere velit, ’'ullas habebityires alias, quamquoduis aumm aliud:

qudm antefolutionem haberet. Pofitum enim eft perfediuSiamp;decodius reddinunquam.Tenuius fit,fatoor,ideoqucfacilius penetrat,magisqj amp;nbsp;melius cum ®ltjs permifcetuT. At cum pcrfedionemfolùm habeat Bantam, quanta fibi neceffaria eft ; nee communicate ram alqs poffit,nihilo magis fpiritus ille aureus ex ma-trriafibi permiftaaurum conficiet,quàmfiantcfolu-fioncm partes aliquas attigiffet.

Nos lögè redius ficratiocinamur. Aurum nobilius Aurumper perfedius reddi,hoc eft,melius coqui amp;nbsp;purgari dili^^‘ vltmuf gentius nequit-Etenim in mctalloru genere purilfimö '’^Ï^'f-rft fummeque codum.Loquor aut de auri fubftantia. i'^ihilenim verar,arbirror ,admiftumipfiefre aliquid, quod non fit pars fubftantiac ipfius:fcilicet argentum,

pluinbatn,iut aliud tale quippiam. Hoc purum aurS^ dico.pcrfeftiflimè co£tum, finceriflimunique ell nie-talluni.Ergo nobililTiniumquoque eft,teftibus Chemi cis: qui vnumquodque tantum habere nobiliratis con ftanter afteuerant,qaantu habet coftionis amp;nbsp;puritatis. Nec a’iud ignobiliorib.deeflemetallis, quam quod im perfeétè Tint coda, amp;nbsp;minus probe repurgata. Itaq^co-dtone amp;nbsp;purgatione tranfire in auru vniuerfa. lam qif amp;nbsp;puriflimumeftperfediflimeq; codum.infuogene' redd coqui aut perfici amphus nequit in eo gcnercDi-co non polTe coqui amphus, vt fubftantix addat in fuo genere eflentialeni pcrfedionem.Intcrim no nego,te-nuius,mollius, fiueliquidius,durius,cffici pofte. Aura igitur perfedius reddi no poteft. Aftumpno eft Bacho-nis amp;nbsp;Brace(ci,imoomniumhominii cede fentienriu. Propofitio Tauladani amp;Chemicoru omnium eft: amp;i *'^^^® ^^^ ^^^ negari poteft.Adde hîc AxiomaChemi-^1 »pbi corum omnium.Lapis Philofophorum neceffario con ^^^ ^^ materia,quæ ipfo auro perfedius coda fit.Ex an roperfe. ^^ igiturconfici nullo modo poterit. Scd nec ex alijs fij^^ metallis aut foirilibus,multô minus plantis vcl aninu-libus conficiidem poteft:vt cum alp, turn Taubdanus egregiè demonftrat. Ergo vanus eft omnis Chemico-rum labor amp;nbsp;conatus.

Quanquam hæc,qtiæ hue vfqi diximus,bti.s efte po* terant ad redarguendum vanitatem Chemicorum,tarnen alia quoq; adducemus. Chemici difertè feribunt, metaUaamp;hydrargyrum carere auriforma:fedidonca ipfa effemateriam dicunt,quaE àlapide fuo, quern po--nuntformam auri efte vere à materia perficieodalepa ratam,informetur auri forma naturali amp;nbsp;eflentiah. Sic enim quida eorunifcribit.Forra a auri eft lapis Philofo phoru,amp; eft vere feparata à materia pcrfedibili ,eft tarnen fundata jn materia. At Iola per fe nihil valet. Eade hate»

l'ïc,fi non tam explicate fcribuntcactcri, idem tarnen prorfus amp;fcntiunt,amp; opcre ipfo fe fentire decIaranr.Er go cum ex metallis auram faciunr,formam materiç in funduntnaturalem.Quippefuper eaproqcientes lapi-denijdicunt totam illam matcriam ab eo veriffima au-riforma donari,vt iam verum aurü fada firEx hac fen-tentia duo fcquüt ur,quae vtrum abfurda magis fintjan gt;iapia,vix dixero.Primum eft,artem dare poflc matcrix Aniat for fermam naturalem. Quodperindc eft,ac fi dicas,ar- gt;^^’'’ f^^^**’ ^^tn create fine crcatorem cfle. Alterum eft, non fo- ’'‘*^' W anima rationalem Ôvpaâ-Ev accederc,fcd auri quo-q«ctormara.

'^am (it a ratiooe ventateq; alienum,nngcrc arte ^^^ •Materiç formam fubftantix effedrieem infculpcrc,’nó

Opus eft à me,vt hoe loco verboftus cxplicetur. Etenim format, vt de hac rc Philofophi feite difputant,cx matc-Ôç finu producuntur ab etheiente eau fa, nÖ aliunde in Mant ficut Piato fortafle.Auieenna quoq;,amp;altj qui-*fïgt;n exRecentioribus fenfiffe videntur. Eft autem effe Örix ifta cauü in ipfis feminibus, ex quibus aliquid gi-goitunnon extra ipfa,licet ab cxtctnocalorcinfitus co fom calorplurimu adiuuarinonnunqu5foleat. Neq; fiocin reb.animads.vt plans amp;nbsp;animalib-folumodo ve tum eft,fedctiain illis locü habere poteft,quæex terra ^exputredineoriûtur.Hiceniminfitus quoq; calot cf _^^/jjj._ feftoreft operis,quodprocreatur: alia tarnen quodam „j^Ltre Oiodo ratione.Non enim fimilitcromnib.cft congeni- buttxpu-ds:nec vires fuas effedisabeo rebus fic tribuit,vt limi tredmeor-'ofibi produccre ipfçetia omnes valeant.Sed de hac re tii-îlibi.Nûcfatis eftmonuifl’e,Chemicos metallis forma Muralem per lapide fuû haud aliter infundere pofte, quàm fi quis Abfinthq fine aqua fine fpiritus in partg âliquamviniinfundatjficq; vinoodorem faporcmq} Abfinthn tribuat.Hocenim feexêplo déclarât aliqui,

Qiiodfi non /êcus,quàm exemplum docctjapidciw fuum auri formam prçparatis fufisq; mcraHis coininu nicare voluut, fateor equidetn non abiurdum elle hue modum.Nec alt um fingi pofle pufo,qai non ht mani-fertè fallus.Quoniam non poteft forma aliqtia fubftaa tia; clFcdrïx,quam«4^ô:rc;oKGræcîvocanr,abfqiiefub-sorm-t na- jc^Q fingi, accedere aut exiftere prius. Etenim for-titrales-iunt j^æ verum naturalium funt infeparabiles à materia, miepar^j- q^,^j^ informant. Adus enim qmüber in fua pro-‘ ‘pria materia inert tin alia ne eogitari quidem poteft, Quocirca forma auri in lapide illocxirtensnunquam fubicctum fuum vel ex toto vel ex parte deferit, at-que in alienum inuadit. Sic igitur per fufum me-taJIum difpergitur cum fuo fubiedo, quomodo Ab~ finthijfpiritus per vini fubftantiam diuifus exporrigi-tur. Sed vt vinum non verritur in Abfinthq fpintus, fedadmiftosfolummodo continet,fic metaJIum raie non verritur in Naturam lapidis, fed eum dunra-xar per miftum retincf. Summaert,forma naturales non ie promouent autpropagant de materia vnain a-liam influentes, quemadmodum prima qualitates de Curauali- mentor““’ effedrices.Ratio ert,quia illæ derermina-tat. printje *^“”^ requirunt fubiedum,ha autemdh materia quali-elentntorü t'^tinerte acfe promouere poiTunt. Calor crgoamp;nii-fepromoue gne amp;nbsp;inaquaancorponbits fimplicibus amp;miftisreci-reetpropa piamp;feruari poteft.Namqualitateshærotâniundilub-*, g^requeut. lunaris materiam,pulfa contraria qualitafe,inuadere polTuntmon in definitis tantummodo corporibus vel fubiedisquibuidäinhaererc portunt. Fuit hoe needfa-rium,fi generari,amp; corrumpi,amp; affiduè afterari ac mugt; rari oportuitfuhrtätias vniuerfas.Hme ert,quödcalor, exempli caufa, in fuo fubiedo permanens corpus vici-nu quodlibet altcrat amp;nbsp;calefacit. Poteft enim fe in materia quamhbet,fuperatofrigorc,induere aeproferre, dum

dum candem fpecie qualitatcm in cam indijcit.Eadcm ratio eft aliarum,qiiatenusfingulçagere magisminuf-que aptæ funt. Non poflunt hoc modo fc promouete ^'/quot;^•‘ fornix amp;qualitatesaliç,quæcunqî ccrtçmiftionis funt effedus.Quippein ccrrafolummodo materia infunt.

Quare priufquam fe promoncant in matenam ali- rum^pro-tluam,eam tranfmutant acfuam faciunt. Apparct hoc mauere. innutiitioneamp;audione.Noncnim aptus eft panis in formaii ab amma,antequam caro faólus fit aut os, aut ^alealiquid.Nec eftin tota rerum vniuerfitate ahquid, ijuodpanempro animx fufeeptione preparate qucat prætcrillam ipfam animam,quaEinformatura cft.Qua obrem fi lapis illx poflet metallis à fealijs donare for-otamjoporteret ipfumfibi caper multas amp;nbsp;varias mu-rationesfubftantialesfimilia,imóeadcm facereQuod rum àfolis viuentibus effici valeatjapis autem ifte nö ''foatJiquido patet.eum formam fuam alicnx materiç quot;Ulli communicate. Scio monftrofarum opinionum j^onfb-off ^abros quofdam ctiam metallis tribuere vitam. Scd nc ,.5 opinio-^lue peritiores Chemici hadénus infanicrut,vt hoc afi num fabri ^rcrent,neqj incaufa noftra id nos impediret, fi in ea- metallis tri demomnes imaginatione delirarent.Etenimlapidem buuntvita. *'fom,quiex materia vi ignis toties corrupta,calcinata, ('’t vocant)vfta,trita,mutata,cófed:us eft, viucre nullus ’udebit affirmare.Idem dici quoq; de materia pro auri fornix receptione prxparata poterit. Quare ram non ^acict lapis ille,vt alix res,quibus pcrmifcetur, aurum ^ut quam aurum aliud quoduis hoc non facit.Manife-ftum igitur eft, haud aliter lapidem iftum ex non auro aurumfacere, quàm quomodo fpiritus Abfinthij vi-quot;um Ahfinthite conficiunt.

Quodfiaurum iccirco faccredicar, quia aurofit Pfæftantior, neid quidem verum erit. Namfiaurifor-foucaret,led prxftabiliuseftauro quippiam,non au-

rum,fed auro nobilius aliquid gencrabit.Vnumquod-quc enim agens naturale paflum fibi fimilc,ni/i impe-diarur,efficit.Plcrunq;igiturpra:ftantius aliquid auro pariet. At in merallorum genere nihil eft auro perfedi usamp; abfoIutius.Quamobrem nö erit lapidis illius for ma mctallici generis forma. Quoniodo crgonietalli certiforma alqs largictur?Sednee fieri poteft, vtcan-dem fpecicformam res dus poflideatmagis minusqj perfe^ammifi alieni permifiü aliquid fit in vna,quod nonfitm altera.Si ergo lapis illeformamauriinfeha bcr,arqueomni auroperfediorefi.aurum perfedum nullum inucniturArsigiturpra-ftantioGpotenfiorrn' Deozvtquaraurum ip/ô fabriect perfediusac melius-Quam porto fi t plum,pu tare, Artem eßen rias amp;nbsp;(pen es arehitedari perfediores ipla naturavclDcOjXfii-mentaltj.Quödfi lapis ille nihil eflealiud,quam repur gatiflimum aurum datuatur,redit prior difficultas,^ frgoficutAbfinrhrjlpiritus non tranfinutantvini fubdantiâ, ied ei pcnni/cctur/ôlùngficdauri ipiritus (fiuelapis i fie ex auro cöndnnatus^permetailorü fub-danriam dhpergi potent, tranlinutare eandem non porcrit.Non enim auri forma,qua:in ifiis inhxretfpi-ritibus,vt proprio fuo rubjcdo,illis rclidis wetaUora Cubüantiam amplcditur atque occupat.QiJ^‘^^^^^^'^^ c{lócimpoffibile,vtin rota illamateria,«Sr omnibus ipfiuspartibusinfitauriforma. Vbi enim nulla pars Spiritus cjfi,ibineauri qu#fem forma fit. NeefimiJem fibiimo eandem /pecie formant inreliqua metalloru materia.in quam iniedus cfi eiu/cemodi aut lapis aut fpii:itiis,pr£gt;gcncr2t.Hoc enim in ilhsfitfoUs, qua; nu- triuntur,«5r ex tran/mutato ahmento augentur: autfe- l menpariunt:cxquo velà quo deinde tale genctatur, exqualiipfum prodift:vt quod eiufdc Cit nature amp;nbsp;fab mtix,ac vi inCita, nö aduentitLa,fc andere foleatPi^oia

Sialiter mctallaauriformaexornare tentant,einf-ûiodi tentant, quae lolus Deus aut natura (quæ nihil „ ïftaliud, quàm ordinariaDeipoteftas) præftarepof- ^^V ■ funt. Equidem tranfmutatio talis feu infufio forma- * 1 tuinnaturahum, re non differtà quadam creatione. 1 ^oniam non omnis creano totum crearx rci cuiuf-^bct ex nihiio facit Scriptura tcftificatur,Deum ex tçr ^^fub hac comprehenduntur etiam extera elemen-'))quamcx nihiio creauit,plantas,amp; quxhodieadhuc P(otertvniuerfa,vt ex materiaconfeci(re:quxnihilo-^inustedèae vctèdicituraccreditur creauifle. Quip Ptformas earum exiftereiuffit,exq; mox (in fuaqux-^I’ct peculiari materia) extitere : non quidem ex femi-®ano fiuepotetia amp;nbsp;habilitate,quadeinde materia fe* rundum partes donata àDeo amp;nbsp;exornata fuit, fed ex ®'nnipotcntis Dei virtute iuflu q;.Producat terra, dixit “tus,omnis generis plantas,reptilia,volatilia,greflilia, ^ quemadmodum tune creauit,ita nunc per vim vel *Pf’terrx,vel feminibusinfitam cadem adhuc confer-'*ït:vtnon aha creauerit virtutc,quam qua eadem ®ünc fuftinet,tuetur, conferuat. Impoffibilenamque “nipliciter eft,vt fit aliud,quod fpecics creauit,amp; aliud ^^f^f^^ J^^ “t,quodcafdem fic vt crcarx funt, confcruet. Nam » terto/j-qüiterrxiuffitjVt iUavelcumvel fine femine prefer- firuitj^r-’tt.ficiuffit, vt poteftatemfimul conferret, qua hoe ««. Mum quodiubebatunperficeret: de qua rein prima P«te Difputarionum noftrarum aduerfus Paracclfum P^uradiximus.

Proinde cum formarum fabftantialium ortus à heofit,nee aliud dici talis formx in matcriam infer. ^odebcat,quèm quxdamcreatio,patet illos fibidiui-ïitatis operaimpic atrogarc,quicunqi hoc fibifumut.

fcilicet formas naturaliter in materiam quouismodo pracparatamimmitrere.Quis potent noftros illos auri codorescertos reddere, quando materia fit rede fa-* tisqj defareata ? Profedo quod natura non potuirpro nobilioris fornix fufceprionemundarc, vix credi po-teftab homine melius purgatumiri.An amp;nbsp;hie plus no-runt aepofiunt Chemici, quàm Deus horum omnium cffcdorfapientiflîmus ? An quod Natura non potuir faccre antequam à frigore in mctailum cogerentur, homoefficieft poftquam den fata iamfuerunt? Vo-luifie autem Naturam aurum faccrc,fi quidem matc-i^^tura o- '^’^ ’” aurum pofiet conuerti, ex co conftat,quód oph-ptimum in mum in quouis genere, vbi fpceies diftindæ non fünf. quouii ge- iemper appétit. Conari autem Chemicos purgare fri-nereappe- Iicct,quçNafura,vripfi dicunr,purgare non pofuit/vi tit. autem nos dicimus,non voluit) amp;infupcrfbrmamnaturalem infundere, ex omnibus corum icriptisliquet: acnosfuprâûtisprobauimus- Quaregraniterhacin parteijdem peccant. Neemirum eft eos aDeo,qiio-niamnugisimpi/s deledantur, exca:cari,vtquæcundi vident,ipfis minimèappareant. Admusmiraberis, fi, quodfupràquoqjattigi,cogites,plerofqj admodam fuiirefupcrftitioios, qui huic varietati adhxfcrunt: vt Ccripra corum tefiantur. Multi Magi faerunt, Adrolo-gi,£cvaticinatoresplurimi, Maiorem admirationem mcrefur,qurid,cumpræcipui videri vclintfecretorum Naturæ fera ta tores, form am fabttantialem ieparatam à materia, cuius futura fit forma, ponereaudent. Sed de hoc argumento fatis multa,

Natara neqae poreft neque tentât fpeciem vnam Art non permutarc in fpeciem aliam nobiliorem cinfdem gc-treat ßgt;e- nerisproximi. ^aarenears quidempoterit. Certuni ties effen- namquecd:,quæNatiira inrernm naturaUum ed’entia tiaiet. non potnitperficerc, hoc artem nunquamperfefiuta.

^carrificialibus alia eft ratio.Quod ergo natura in ali-‘5 nullis rebus autfecit auttentauit deliberate, vt fic ^*‘:am,quomodo in foils metaUis tentare credendum “I* Hocautem tentant Chemici,dum exmetallisi-Snobilioribus conantur nobiliflima, aurum,argentu-conflare. Suntenim hxceiufdem generis proximi ’‘iftinâæ pcrfeda:fpecies:idquod fupri validiflimis ’fgumentis probatum cftApprobant hoc ipfum peri-’'otes Chemici,fed ita tarnen aiunt eftefpccies metal-'quot;turn perfelt;ftas,((ciliccta£s, plumbum,ftannum,fer-f*^‘'b argentum) vt referamur ad aurum, ficut fernen ’'lherbam,amp;ouumadpullumrcfcrtur. Sunt ergo f^fteftæ per feconfidcratæ ;impcrfcâ:æ,fi cogitentur '''hunefinem crcatac, vt aurum ex ipfis fiat: ficut ouu ^*^crcatum,vt ex co pullus excludatur.Hanc obiedio-quot;fm, vt declinarem hoc loco, vt,dc qua fiiprà fatis di-[^«ptatum fit,dixi generis proximi:proprcrea quod ni-”'lptohibct,hanc tranfmutationem fieri infpccicbus Stneris remotioris, vtctimex ventriculofit mufea. habet enim vermis illc eandem rationem ad mufeam, lüànt ouum habet ad pullum. Neq; tranfmutatur hic ''ttmis in fpeciem aliam nobiliorem vermium, fed ex ''ftniium genere in aliud tranfit genus, mufearum vi-')elicet: aut quomodocuique genus hoc libet nomi-®*rc. Hon enim omnibus generibus fub animalis ge- N*”* omnihut quot;tteampliorccontentisjcerta funtimpofita nomina. ^quot;»^^I^'^”^ ^^ Vt veritas thcfeos noftraernagis appareat,infpiceto- quot;quot;P®' 'am vniuerfitatcm rcrum:nec inuenies exemplum cli-quot;trfum docens:Ouum gallinç,inquiunt Chcmici,per- ”**’ ftftionem fuam obtinet, attamen nÓdum id eft,quod file natura vult:cuiufquccaufa ipfum pra:cipuèpcpc-^t-Vult enim ipfum tranfmutariin pullum.Sic metal-laquoquc vilianonfuntcafuorta,fcd funta natura Ptoptercaproduda, vt exipfis tandem aurumfabri-

carctur: fi non ante ex terra erncrefur.Hoc ergo quoi satura non potuit : propterca quod efFofla præmaru-rè fuerunt,ars compleredebet : quemadmodum cadê temperato calorc ex ouïs excludit pullos,quotiens gai linaincumbans nullaeftpræfens. Sicamp;feminafuam habentperfedionem,cuius caulâmeritolpecieni atq; formam fuam àcæterisrebus diftindam obtinereper hibentur. Attamen hæc quoque à natura funt fie ef-feda,vtea inaliain Ipeciem tranfmutetur,nempein herbam,3rborcin,animal.Atquevtexfcmincheaba fiat,nô parum adiuuatur ab arte natura.Sic Gebrus Che mieorum Deus. Albertus magnus alia exempla adfett minus congruentia ; veluti ex argent© fieri calorc eoe-rulcum;ex xre amp;nbsp;Cadmie quadam fpecie fieri Orichal cunr: ex fianno hydrargyrfi,ex plumbo cerufam.-cx hac minium,fdicere debebar SandycemGræcorum,;ex fer roargenrum viuum. £fquoniam hoc negation irivi-debaf,ra non cm addit, quia exhydrargyro coaluerint mctalla omnia An hoc non eftpetcre principium, amp;nbsp;Naturane mu exincertioreincertum probate? Neqj his neq^ alijs, M/pedeiu v- quæexcogitari porró poïfunpvnquani doccbifur,na-tiaminaUam tiirim.cxvna.fpccie feciffe ïpeciem aliam digmorcC' eiufJem gene- iufdcnigcneris proximLHoc volo, (vt ncpatent Che-tnsproximi. mid meambiguèloqufifficutipfirolent.)narutani fpe cici nullius indiuiduum tranfinutare in indinidunin alteriuspra^fiarttioris Cpcdc^qax ambxfpedes voi ge neti proximo lint fubteâæ.Oaum nö mutatur in ouü aliud pcrfc£tias,{ed cx eocxcludirurpullus.-quino eft dpedes oni^cd auis. Semen rranlmutatur in plantam, non in aliud Ccmcn ltaquccxgencrcfcminis franfitin genusplantxRatioeademeüalioram omnium. Al-bertus exemplaprofert,vbi ex naturalihus rebus fiunt artificialiarde quarenullus dubitat. Nobis fetmoeH. deaaturahbus.Vohint enim Chemid vidcti artemfe

tenere,mctallu mlcgitimu amp;nbsp;naturale aurumtrafmu* tandi.Quamobrem exemplaproducenda fuerant.vbi natura vnius fpeciei indiuiduu in prseftantioris fpecki indiuiduü tranfmutaffet nÖ mutato genere proximo.

HÎC mentionem facere me huius etiam conuenit, lt;luod ita abfurde atq; infeitè à Chemicis dicitur,v.t di-daliquid ineptius non poflit. Comparant mctalla plantis,animalibus atque eorum feminibus:non in eo duntaxat,quödïcferantur ad aliud,veriim etiam in eo quód fimilitcr ea cü plantis amp;nbsp;horum feminibus mul tiplicari pofle cenefnt.Sic raticionanturOmne quod ere(citacnalcitur,in fuæ fpecie multiplicaturmetalla fub terranafcuntur,ergo multiplicanturin fuafpecie. Scnfus cft,mctalla fic multiplicari,vt ex vno grano vi-demus duodena,vicena,triccna,amp;c. nafci. Hanc enim Virtuté lapidi fuo tribuunt,vt eius drachma vnaigno-Ulis metalli drachmas mille aut plures vno mometo in purum conuertat aurum.Legito Thefaurum philo lbphia:,amp; Lumenluminû Arnoldi, fi affingere aliquid nie ipfis pittas. Nifi purent mctallafe multiplicare in-ftarplantarum pofle,nihil dicunt. Etenim amp;nbsp;lapides niulriplicantur: amp;nbsp;pidor autfculptor mulsos fingit Mercurios. Si mctalla in fe vitam amp;nbsp;animant habe^ tent,aliquidhoc argumento viderentur cfficcre. Mi- *•*■ ièrifanèfunt,dum ortus animatorum amp;nbsp;inanimato-tunt difcrimen nondum inteUexerunt. Hifcc tu cre-das fabulaloribus,cum exempla producant diffimilli-niaprorfus?Devitaamp;nutritione m cl allo rum pnrcla-nlTimç extant difputationes lulq Caf Scaligcriamp;Ga-^dclisFaUoptj aduerfus Cardan6.Dc eifdeno's quoq; ^liquid diximus in parte altera difputationü noftraru aduerfus Paracelfum.Quód fi viucrent metalla,multó 3beffent longius à fcopo amp;nbsp;fine fuo. Erenim non tantum matcrixqualitatcsmutare artem oportcrer,

Ud amp;nbsp;animam matatæ nouam infundcre. Verc igitur admirabilis foret ille La pis,qui tot animas in fmu kio continet,vt cum ei libet,vel cùm Aurifici placet,m ul-taearümillia queatveluti excarcere quodamemit* tere, eisquc multas materiæ præparatæ partes exor-nare. Felices Chemicos,qui non tantum inftar ahorü artificum qualitatibus amp;nbsp;accidentibus materiam con decorate didicerunt, verùm etiam animabus acvita donare pofTunt. Caeterumanimarum permutario nó tameft facilis,vt ab arte procreari amp;nbsp;permutari valcâi. Quoniam lolus Deus cft vita author in rebusnatura-hbus: artifex alius nullus.-tametfiartc naturam in qui-bufdam nonadiuuari poffen on ncgem.Cætcrùmloo gidimè ahaeft ratioChemicorüfpecici minusindiuiquot; duainfpecici alteriusfubcodemgencre conrentx in-diuidua permutare volentium. Atveró,excipicp'^ hoc loco Chemici,Triticum degenerate in Iolium:füiginê in triticum:item Chaleitide mutari inMiüj,tefteGa-Icno: f amp;nbsp;quod ad rem ptafentem videturpropiusac-ccdcrc)lolium iterü vem in triticum.tefte Theophra-fto.Ad hæc ita ego refpondeo planè amp;perfpicuè. Q^æ in femutuotranfeunt hoc pa6fo,eavel percorruptio-nem dégénérant ac corruptiora fiunt;vel cetfè natura amp;nbsp;fpecienuUo pafte, fed accidentibus quibufdamco-munibus fol«mmodo,vt tenuirate, pondéré, colore,de confimihbus ahjs.àlocorum ,inquibusnafcuntw,di-uerfitatefermè prouenientibus differunt, Perfpiciex co manifeftiflimè poteft,quod dicitnus/jubd nee viribus neevfutalia inter feahter difliiiguuntur,quam lecundum magis minusqj. Cerrèin exemplisprolatis nullus difcrimen demonftrabit aliud. Et quodadtriti-cum arque filiginem attinet,confiâtveteribus filigi-nem amp;nbsp;triticum leftiflimum fme gcnerofiflimum,amp; prarerea leftiflumitrincifarinam optimam, amp;nbsp;quad florem

florcm fignificare.Hoc Gaknus indicat etiam libro ad Glau. 2.cap.7,Ctim filiginë ex generofo ait tritico fieri. Qui Phnium cœterosqj aurores kgir: amp;nbsp;quae à Gal.i.li. de Alim.fac.diâa funr,perpendir^on cundabirur pro nunciare filiginë aliud non efle, qnàtn prieftanriflimü triticum,quæ amp;nbsp;leuior amp;nbsp;candidior tritico vulgari efi Ict.Neq; tamen Columelladifeordare putidus eft,qui sihga'viiium filigincm tritici vitium dixit.Quippè firmitate amp;nbsp;pon- tritici dere à triticofuperaturjnfirmiusq; nutrit. Plinius aut turn eana tritici delitias nominat, ad id refpexit/iuód panes ex ea pro diuitibus fuauiores pulchrioresq; pa-tarenturNafcitur hæc locis humidioribus:amp; aridiori-bus locis fata nainus féliciter prouenit,feddëfiorrargt; fus efficiturratq; in triticum fic dégénérât. Difcrimen hoc ferê eft, quod inter olera amp;nbsp;frudus ciufdc fpeciei cernitur, quorum alij maridis4ncuïtis,iylucftribus lotis,alq in bcnecultis,humidis,amp; pinguibusnati fnnt, tullus ignorât,quanta videatur inter eofdem praecisè frudus differentia, qui in diuerfis regionibus proue-Herunt.Imó quis nefcitinter animalia3amp; ipfos etia ho-luines difcrimen omnino maximum obferuari ?

Summa eft,inter triricum amp;nbsp;fUiginem nihilinteref-fqquam quod loei qualitasattulit differentiae. Hodic nullus admodum diftinguit;quód in partibus confici-tndis non ita fint hommes nunc fupeftitiofi,vtolitn Romani fuère-Bonitate ergo,non autem fpecie diffe-runt:quomodoetiam aurum ab aurodifcernitur. Eft tnim amp;nbsp;aurum vnum auro alio mclius. Quodfi rede Scaliger coniecit,qui SiliginemExer. 292. contra Car-danum Zeam effe fiue Speltam fcrïpfit,nihil dubirabo 5trcrerc falfum effe,quod dicitur àPlinio,nerape liligi-nemin tritieum,vel triticum in filiginëtranfire. Tan-km namque eft intervtramq; hanc frugem different ha,vt tranfuus ille admitti non poflit. Adde quod hoc Lil 5

vifumapud noftros,vbivtriufq;proucntus cftmaxi-mus.nunquam fuit. Quàm facilèex fpicafeu locellis fuis excidant tritici grana,notü eft.Qua veró arteZeac fiuc Speliæ grana excutiantur ex fuis rliecis,nullus no-ftratiuni nefcit. Ergo fiue hoc,fiue illud putemus efle filiginem, nihil probat exemplum. InChaleiti amp;nbsp;Mifij ratio par eft,teftibus GalenoMcdicisq; omnibus.

cefcit,tricum amp;lolium vicilTiminterlèperniutari af fcrentis:vtnon folummodotriticudegenerctinloliu, fed amp;nbsp;hoc rurfus vertatur in rriticum.Nam li de coni-mnni lolio loquitur,quod infclix appellat Vergil.tan-tumabeft,vtex eotriticumefficiatur,vt interpelles totium Theo- potius fermentorum, quàm inter frumenta recenferi pSraflividetur debeat.Sanè videturTheophtaftus coin loco nil aliud eße tritcum a- intclIexilTe, quàm th tien ni ferum feu lylueftre. Quis irefle. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dubitat,quio plantæin locisincultis,aridis/uænaturç

parùmcongruentibus, natæ, fun locum cultum,pin-guem,fuæ naturç confenraneum transferantur, majores, pleniorcs, fucculentiores, fuauiores, amp;nbsp;deniqj alia quodammodo facie proueniant ? Quodvtin natis iam amp;nbsp;adultis obfeurius apparet, ita in feminibus translatis manifeftè cernitur . Secundo,vtmaxime in hocexemplo aliquid veriineflet (quodapud alium autorem nullum mclegiffe recordor) ncc triti-cum ferum feu agrefte,qualcdiximus,pcr lolium Intel lexiffetmihil tarnen ex eo concludi pro Chemicis pof-ixMtur^o- £gj._ Qujppeficutineptaeft ratiocinatio hæejapidem-

gignit natura ferrum ad fetrahentem.Ergo amp;nbsp;ars talesconficere poteft.fic fatua foretifta:Natura in lolio amp;nbsp;tririco fernat fpeciemm eiufdem proximi generis tranfmutationë.Ergo ars criam metaUatranf-mutarepoteritPuerilisamp;falfaforet,noneo tantum nomine, quód lolium atqj triticum nondum confiât eiufdejn

^‘tifdcm generis proximi fpccies effe, vcrùm etiam, 91111 ex vniconaturae opéré non licet plura taliacon-dudere.Non enim quia lapis reperiturferru ad fe per-*fihens,effici poteft,etiam radicem aut plantam inue-''irihocfacultatepræditam. Nec fi in plantarum ge-?frc aliquo natura fpecies tranfmutaret mutuô,idcm ‘Hal!)s genenbus vel planramm vel animalium vel rc-^m aliarum faccret.Si mctalla viuerent inftar planta* ''1111, fimiliq; modonutrirentur amp;nbsp;crefeerent per ali-* Md conucrfîonc,vcri fimilitudinem aliquanto ma^ Mm haberet obicdio.Confiât cnim- alimentum ma Aliment^ öl« adferre viuentibus mutationes : fîcüt non tantu 9iotidie in plurimis experimur, verùm etiam ab Hip- ’^**‘‘*^^°'*^^'' Pocedodi fumus:quando lac mulieris vel capræ, quæ Marium uut feammonium ederit^purgare feripfit.

Hisergo exemplis nihil proficiunt,multó minus Moribus,cum quxmeliorafunt, degenerate incipiût. Mlus enim ignorât,non fieri hoc ex natura inftituto, 'M præter amp;nbsp;contra ipfiusvoluntatem, vt fie loquar, Menire.Cafu igitur amp;in panels hoc contingit,6cut a-Mando etiam excus aut menftrumnaturx quidam-9Jifi error, generatur. Nos autem de talib.non loqui-'’'iir,ficut nec Chemici.Non enim concedunt,eam au-'im generatecafu,feo ex propofito.Et fanè verum efi, Mturam mteritum per fe nunquam , fed in re quali-M eftpcrfcdiflimum, appettere. Verèigitur hoe amp;nbsp;Wentaneèdiximus,Natura nunquam amp;nbsp;nufquam Mtaniffe, vnius propinquiflimi generis fpecies fic in Mutuó conuertete aut tranfmutare,vt ignobilioris Mici indiuiduatranfiteatin indiuidua fpecici nobi Mis. Quodcum natura non poflit prxfiarc,quomo-‘ Mquçfo te,Chemici hominum prudentilfimi effecc-M?His addi poteft,quód tametfi natura in aliquibus-^iliquando facerct,ars tarnen idem non ftatim pof-

fct. Nam vt ars fadt quxdâ,qua;naturafacercncquif, vt laxatum membrum reponere(non tarnen poteftin hocgcnere arspluraAméliora,quàrn prædircrit natura in eodcm illogenerc) ficplurima eâidt natura, quæ arti funt impoflibilia.

Modum tranfmutarionis hune aîunt dre,vt prior Ïpeciesfèu forma depeUatur, amp;nbsp;metahum ad primant fiueproximam materiam fqiiam diçunt efleargentu viuum)rcfoluatur; atq; huie materiæ forma dertirutæ, amidcindçforma inûilletur Aliterfpeeicspcrniutari non polît' elfen naJ es (nam de aeddenraJib. lormis,vt cum exaqua fitgJacics,non di/putamusinpræfentiJo co)ipfi quoqj magno confenfu docent,præcunte/p/îs Wagiftro WagiftrorumfuoGebro. Neq; cum boef»' Artium Juo cU’nwrtificialcaurum/êfacerc dicunt fednaturaie. funterdinet, Vt hocinfdJigaturrede.feiendû cft,Artium ducs elle ordincs. Vnus carum eft, quæip/e amp;nbsp;materiâ fibi pra?. parant,formamq,-eideminicuJpunr,hoceft,fotumab initio ad finem vAjj faciunf.AJrerearum,quçnarurani * in agcn^ofoJùmadiuuantjimpcdimentaauferûtjian-guedinem excitant,errantemqjin viam reuocant. Hx formam fubieâonon mferunt, ytpriores,fednatun feu facultas hoc facinqux in ilia re,circa quam ars ver-faturfmeA.Ex hoc ordinc eft medicina: gux non fic fa-nitatëimpriinlt corporibus,yt fculptorMercutij for^ mamligno. Ex codein génère fine ordme/uamquoqj artemChemici effe diennt: vtquxaurum non fabrice tur,fcd naturam id meditantem adiauet.Quod quam fit inanifçflèfalfum,exdi£tispotuitperfpici. Omnia namq^ abinitio adfnem vfq; faciunt ip ft,viribus ma-terix,circa quam vcrfantur,nulla in re adiuuantur:fic-utneq; datuarius, Etenim vni métallo formam fuam auferunt, amp;: allam ci ex alia materia cudunt, quam de' inde a inftillaat,vtipfi aiunt.

De rcfolutionc in primam materiam fuprà difputa-turn fuit:vbi falfum efle declarauimus,quod dicunt, fe iHetaHa refoluere in argentum viuum. Éfto perficiant tandem multiplici labore,vtex metaUis eliciant alba üibftantiam argento aut hydrargyro fimilcm.An pro-pterea crit hoc argentum viuum ? Minime gentium, ^unquam efficient,etiamfi adinfaniam vfqueinfœti dos cineres inflent,vt fubftantiam æris aut ferri argentin viuum effe oftendant : aut in hoc ilia refoluant. Quo pofito,cum ipfimet fateantur fpecierum trafmu- spederan tationemimpoffibilê effediquido patct,meraeflefom tr^nfmuta-ttia,quçgarriunt.Taceo nunc,quod ali j ex Chaleantho tio imi^gßi-ictallaarchiteä:antur:hacinduä:iratione,qu0dinfa-'^'^^-Itin amp;nbsp;nitrum potfus,quàm in hydrargyrum diffoluan tur. Hos autem fales amp;nbsp;nitrum, cum fpecies Chalcan-*hi effe affirmant,non minus quidem falluntur: fed il-lis tarnen non dicunt confenranea. Poftremo fi amp;con tarent ex argento viuo metalla,amp; in hoc ipfum diflbb t'iiterumpofrent,quisidco credatChcmicos nudç ifti tttateriç auriformam naturalem infpergerë? An forma tumiftieffedores panter amp;datores,jcopiam earum in ^îcculis habent.vt quotiens cis libetnliquas euolare fi-*tant,inq; fufaabipfis mctallainfinuarefefe iubeant?

Quod prçterea dicunt,fcita aurum facere naturâle, Quemadmodum Agricolæ tritici, aut Medici fanitatis ttaturalis effedores fnnt,non minus cft falfum.Etenim Agricôlæ non accipiunt amp;nbsp;præparant materiam ali- Quomodo ^oam, eiq5 formam feorfum paratam indunt. ‘Seinen Agricole t^ciunt in terram,cuius vna pars ab humiditate amp;calo t^i^i^f^gf teterræintumefeit augcturq;.H3Cc.cum auda fatis eft,””’^*^’ ^^ infita in exteris partibus virtute cÖformatur in gra ttüniviuens : quoddeinde pro fua natura fe ipfum au-8^t,frud;umq;,qualcm àDeo proferre iuffum eft,pro-‘^tt.Quid hic fimilcfit cum eo,quodfaciunt Chemici?

Semen adefthîc cum ingenita facultatcfe fpfumau-gendi ex attrado ex terra nutrimento. Forma ei non acccdircxtrinfèciis. Matcriam ipfamfibi conuenien-tem atrrahir,eamque fibi altcrandoidoneam facit. A' Cur fi. ice 8”^®*^ tantum terram vcrtit,vt folem,acrem, phiuias, Uter^uir ’'O’'^'’^gt;facilius rccipiat,amp;fic copiofiusnurrimcnfuni tantarentef ^eminibusfuppediret. Chemici materiam aurifeor-^’fum præparant.Formam quoqueeflentialem hmilitcr Feparatim fabricanr.Deindeformam cum materia co-pulant.aurumque,vtipfi aiunt,conficiunr. Natura in hoc opcre nihil, in illo omnia perficit. Mctalhs vis murandi feipia nulla:fcmmibus fua omnibus certa inch.

Quomodo ^^'^ ^^ ’'^‘^æ Medicorum ,quifanitatem non fabri' ^dteieffi. cant,cerram extra corpus, eamquepræparatocorpo-fiantfanita ^^ infimdunt, vt auri formam Chemici metaiJis à fe tem. præparatis. Naturæ funt morborum médicatrices,in-quit Hippocrates. Medici hoc foJùm agunt,rtinfi* ram virtutem conferuenr,adjjcicndo f quid défit,Sc anferendo quodredundat: caetera naturæpermittunt omnia. Chemici contra Naturæ tribnunt nihil, ipA faciunt omnia,Etenim materiam primiim ignibus parant, idoncamqucad formxfulccptioncmreddnnr.

^ongcnitis.moreMedicorum.Nihilo plus conférât âd ^ tranCmutationem metalla in aurum, quàm lignum ’d id confcrt,vt fculptor ex eo faciat Mercurium .Sanè fi viribus naturalib.matcriç infi tis vtcrëtur,tantùin ho ^um débilitât! mederi ftuderet,ipfisoperisperfeftione ^ômittercnt. At in materia vis tails congenita nulla eft, Quç ea in auru tranfmutaucrit,aut träfmutare vUo vn-Quam tempore cœpcrit conataue fiierit.Nec ilia etiam *ftateria,(cx qua fe auri forma,q ex alqs metallis aurum Create poflitjcuderc mentiutur) congenita virtutë haltet tale aliquid faciëdi. Qu are artis hçc funt omnia,no ^aturç-Equidê Natura nullo vnqua tempore ac loco vÏ ^a cft lubftantia aliquä tanta pcrfedione præditam^-duxifrc,quæ formamfubftantiæeffeâricem, materisc cuipiam extra fe contrihucret. De anima rational! feiens Philofophos rede ftatuifle hoc,fc!licet extrinfc'-cuscamaccederedicct creari eas nobifcum non credi-'lerint.Dc alia forma nulla tale aliquid cogitarunt,qui-funq; rede fciteq ; philofophati funt.Sanè formæ, q in feminibus potentia infunt, non prius informant vllam aliam materiam extra cam,inquaipfæ potentia inefle dicuntur,quàm partem eamfeccrint propriæmateriæ fine propre fubiedi. Anima plantæ non informât fuc- A»im4pt3‘ cum aut terram, antequam in fubftantiam propriæ tanonmßr materiæ permutauerit. Sicamp; animalium animæ non ^‘‘^/“quot;‘{J* prias informantcibum,quàmeum concoxerint,ina‘^/^”°^’'^/'* que propre corporis fubftantiam conuerterint.Quo pado ergo parafait Ars fufaftantiam talcm,quæ non fibi modo fit perfeda, fed fufaftantialcm formam ex fc in aliam materiam quafi transfundat ? Lapi-dem ilium Philofophorum à Chemicis nomina-turn,cm hanc vim trifauunt,oporrerctargentum vi-uum aut metalla primum concoquere, deinde in pro-pùæ fuæ materia fufaftantiam tranfmutare;amp;fic tan-

metallanutririexconfeffis vniim eft:fi nó fallor.Quo circa patet, Chemicosimpiè koe agere, vtinefficien-

dis creandisq; naturalibus rebusip/am Naturam eft,ipfummet Deum fiipcrentJum eafeconficereprç dicant,quæ Natura nufquamamp; nunquam confecit. Qu,odfi negent hoc fe conari ,illud faltem confitc-ricoguntur,aurum femeditari artificiofum,hocefi, fabulofunr Sicrurfus Jiquetabfurdius amp;nbsp;monfirofius nihil c/ïcillis,quarpro Ïeadféruntifti Aurifices noftré quoquó Ce vertant. Perfiat ergo noftræ propofitionis argumentique veritas, amp;Chcmiæ demonftrataefi fal-firas..

lam amp;nbsp;illud dicamus : Aurifices nofiri afleiicranter /cribunt,fieri non pofle,vt aurum argentumue ex me-taJlis confier, quifquis non explóratè cognifum habet,, exquibus, amp;nbsp;quomodo Nàtura metafiageneret. Huic Cfcïw»fl»e.^°f“*”^^ómati nos afiumpriónem hanc verifiimam fdutexqiü^^^^^^^^^^-' AtquiChemici'penitus ne/ciunf,exqui-bM,guomo bus,amp;quomodoNaturametalJaefiingaf.Quippema-Joiguib-in- teriam’proximam omnino ignorant;vtin Capcriori-Urumentif. bus abundè monfirauimus. Ignorant non minusmo-natura^e- dumjquo in creandis ipfisNatura vritur quodipfam neret me’qaoqueea in prxdiäis ColidiüimcprohätanvScimus foil‘d- nos quidêm ex vaporeccrtometafiaproducijdumis frigidirate Si. Ciccitatefaxomm Cub terra den/àtur amp;nbsp;co gt;nbsp;gitur.At taJem vaporem,qui fuus enique métallo pro-ptiusedSi pecaliariS fCtearenos tam non poffamas,, quam expane non didicimns arte veram fanguinem, aut ex Cangnine vel os vel hemum fabricare.- Nàturæ fnnt opera hæc, cuiùs eligencraremon arris: Qiianto ’ minas potcruntChemici metalla conßcere,dum ex ar ' gpnto viao Sc fnlphure contra NaturxCenCamcademi . ( gene-gt; t

^encrant. amp;foloigneinaurofuo cudendo vtuntur? ^od fl etiam fcircnt, quæ diximus,non continuo fe-'luereturtarnen,ipfos fimilitcragerepofle.Scimus in *'onnullis rebus,quomodo amp;nbsp;ex quibus Natura cas cre '^create tarnen hæc nihilomagis poflunius, quàmfi ^illa nefeiremusj

Accedit ad iam dida,quód non omni in loco vnum noodqjgenerari vel à Natura vel ab arte poteft. Certa po^jej in f^nt loca amp;nbsp;fontes,inquibus facile lapidefeunt ligna, lapida mu ^alia quaedam in cos proieda Haec fane alibi remane- tantes iuie-^üntintegra,nonvertentur in lapides. Nec défunt ex Ütt. Chemicis,qui neceifariamponunt vim metallorû elfe ^ticem5quatn alibi non temerè quifqua quæfierit,quâ ^übterra.Quoniamlocus gencrationis,in quo velut in *^aniatricecófiuntmctalla,eftterra.Extrahac quomo '^ogcnerentur,vix intelligas.Impoifibile eft, vt alibi ma ’ ’frianiidoneâinucniantjamp;abfqjvalîdo frigore induré ^ürvapores.Argumëto fit,quod nö omniametalla,fiue ^^iâfoifiliavbiq; nafcutur,fed in fuo fingulaloco pro '^cniunt.Et cum plura interfemifta rcperiûtur,fcmper ^3nien vnum aliquod prxcipufi cft,quouis in loco,ma-’^req; copia,quàm caetera,ibidem prouenit.

Signum amp;nbsp;hoc eft,quôd mctalla ,quae aliquandoin ’'^’^CjCvaporibus à vehemente frigiditatcin nubibus in -^'ufa,condenfatis)nataferuntur,non potuerunt fie ela-“0rari,vt in natiuo fuo loco claborantur.Nam vt ex A- Ffrru»i in ’^'ccnnaipfimet Chemicicitant,ferrum,quoddecide- nubibusd f^bgranofum apparuif,ac fi ex folis granis magnitudi- t^finquak Jînulîj conflatumfuiflet.Idém malleoduci,inq; enfes ^•^gi,propter ineptamipfiuscompofirioncm non po-* *'^h,Ex quibusfacile apparet, non parum neeefiarium '*^e locum natiuum ad eorum generationem.Quomo lt;nbsp;7 ergo fperarc poifumus.Chcmicos m cinerib. amp;nbsp;furr *^-fuisjauramnobis geminum paraturos? :

Quid?an non,quod ipfi fcribunt,fi Natura non traf-mutet mctalla viliora in aurum,artcm quoq; non poß si Hitturd fe,(ùtis confutat dogmatis inanitatë? Veruni certè hoc *^* ‘''^^.^^^ cft, fi ex metallis natura ncqueataurum architedari, ^tauisno arteni nullam id pofleJam cum natura hoc nunquam wAr^^ui f’^cifle/ciatur,latiseftmanifcftum,eam nequevoluilfc iamfdcere bocneqj potuifleallis viribus vlà,quæei deprincipio paterit, creationis return concelTæ fucrunt. Non enim eadcm

eü omnium materia proxima,vtinlcifè nugantur Che jq^fK^^ mici.Nunquam enim repertum eft,mctallum aliquod ^ix mille ^^^ dimidioin aurum mutarum,ficut Galcnus fe Chal-aanuduril citin in Mify muta tarn vidiffcait:amp;: ficutin ali/s concre lt;nbsp;perficit. ris luccis ac lapidibus vfuuenire videmus-Profedó nc-ceflarium foret omnino hoc aliquando ipp2ruiirc:^‘ deoqj nuncetiamapparerc.Quodcum nec/ïat,necfa-dum/ciaturvnqua,neeclTc dt Aarifarores /bniniarq, i cum hoe naturam dicunt facets. Dicuntautem ipfam / id facers concoqucndo:amp;.hocpaäo faifar feparando abhydrargyro. Odcndantiaaliquafodina faifar hoe cra{fam,foecalcntam, vdam, terreum qaod à ferro vel nbsp;nbsp;nbsp;1 xre feparaueritnatara.Exhalaredieent forte, ideoqac nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

JMufd ^“^” hoemodo vrgentar,calhdè adateq^ fatis eh' wx mille ^^^'^^‘^^^’^’‘^^^^^t^s, non facilehxc obferaari poffe: 4nnKduru Pgt;^op^egt;^caqaódnatari tardiüimè procédât in hac a-proßeit. i^lono:Sc vixmille annisinchoatam opas perheiat.Ha ias fententixaathores faciant Cebrum amp;:Rafim.Qui$ hoe cis dixit,quxfolNoltra xtasnos docait, vtdefapc-rioribasnancnihildica,pauciffimis annisperfeda ge-nerari omnisgeneris metaUxDicam apertè,imparum eil mendacium,ia earn ßnem à Gebro Mago, amp;nbsp;huias vanitafis magittro cxcogitatam,ne fraus artisfaxdete gcretur-EquidcmCigeacraret ex fero natura purum au

nim,ôporteret earn ferrum in vaporcm,ex quo concre uit,iterû foluere. Nam fpecies permutari in alias eiuß dem generis proximi nequcût,nifî forma prior abijcia tur, amp;nbsp;inmateriamprimam fine proximam mcrallis omnibus communem defmatrefolutio,teftibus Che-tnicis. Cæterùm à validiflimo frigore concreta, nun- Ctlorinfi quampoterunràcalore,quiinmctallicisvenis reperi-d*»» (ub-tur,fundi:multó minus in vaporem conuerti. Quod fi terrdneus Verb ram efficacem ibi efle veils,non in vaporem,fed in ”®'* «ft cineres tandc amp;nbsp;fumum, vt noftrum ignem facere cer- ’’’**‘’ ^ *° nimus,foluet.Sic nec imbecillus ncc magnusamp;fortis ealoropusrefte peraget.Natura creauit ferrum,in ma iore vbiq; copia,quàm aurum Facilius enim auro, qua ferro hominescaruerint.Propter hunc ergo vfumcréa uit durunmon vt ex eo tandem fabricaretur(millc fci licct annorum fpacio)aurum. Quæcunq; enim natura ficfecir,vt ex eis deinde aliudfaceret, ficut ouum propter pullum,eacontinucmutat: breuiq; admodü tempore,amp; fçpè hoc ipfum ex eis facit,quod facere ftatuit. ^odenim raró fit,hocfortuitum cft,amp; prêter naturç ^lt;^^ ^^“ inftitutum. Quocirca foedifllmè errät auri dccodores’'‘’A» P^ Uoftri,cum naturam metalla caetera in aurum conuer- *“*^“quot;* 'ere fcribunt.Peius adhuc peccant,cum artem hoe prç ftarepofle imperitèfalfeqjpronunciant.

Satis multis,vt opinor, amp;nbsp;validis argumentis inaniA fituumChcmicorum ‘ziët xfuero’^t^Feui commentum 'efcllimus. Qui his contcntus etfe non vult,perfacilè 'epcrietapudfephiraamp;magis fortafsè popularia: vt eiuod in beneinftitutis Rcbufpublicis amp;nbsp;Ecclcfiafticis fegibusprohibitafit.Vnaccrtèexplicatiogcncrationis 'UctaUorum nebulas Chemicorum cundas efficaciter ’^iftutir.NÓ mcmouct,quod diccre folêtjnö intcllcda ''obis cfle.quac fidè amp;nbsp;Mctaphoricè à fuis Scriptorib,^ ’^itafmt.Nobis fufficit veritate aperuifle,quibufcüq5 ta

dem illi artibus,figmentis,fabulis,fophifmatis,cam ob Confutart feurareinuoluereq; ftudeant. Nequaquam verum eft, ^'^‘y^ quod aliquiaflcrunt,confutarinihilpofle,cuius noti-^^^^^ prius nobis non comparauerimus. lu veris rcélc diamui- hocdicitur.Infalfis peflimèaffirmatur .Falfum namq;

addifcinon poreft. Q^arefalfi nihil refeUere écredar-guere poflemus. Atverôverumamp;fuiamp; falß regu lain efle ac menfuram veriflimum eft,fuit,erit. Quocirca po terit quifquis veram metallorum generationem intel lexit,artificiofam illam redè côfutarc,tametfi nunqua in venenatos Chcmicorû cineresinflarir. An amp;nbsp;magia difccre oporter,qui earn argumentisvultimpugnare Î Infanit,quifquisita fentit.At par cft ratio,quod ad hanc rem attinet,falfor um amp;nbsp;vetitorum omnium.Sed ad no Duo gene- ßra redeo.Galcnus eorum,qui nihil docent, duo facit ra funt ni- alicubi genera, vnum eorum eft, qui ad latentes fubin-bU alocen dc propneta tes confugiunt,quo tiens cxplicarc fefene «Mw. qucunt.Alterum eorum, qui verbis quidem vrutur ijf-

dcfH,quibusahj,fed non in co fignificato vfurpant, in quo alq.Hoc m genere Chemicos quoqj coutineri eer turn eft.Nec alia de caufa perperam nominibus abutu-tur,amp; tâ multis diuerfisq; nominib.rem eande efferut, quàm vt nemo cos intelligat:aut falfitatem amp;nbsp;inepritu dinem dogmatis peruideat. Vanitatë damno/æ nçc ab impietate ablblutae artis multis amp;nbsp;validis argumentis i demonftrauimus.Primum quidem,quiapromittat im pofibilia.QuoniS rem illam,quam lapidé vocat,qua:q; finis eft artis huius,mulriplicitcr oftëdi nee cffe,nec cö-fici abipfis pofleudq; ex ipforum diftis amp;nbsp;fadis perfpi-t cuum fcci.Dcindc quia forma: nön funtfeparabiles:amp; neq; derelido fubiedo,ncq; codemretento fe poflunt promoucre amp;nbsp;induere in aliéna materia, priufquâ per 3 nutritionem veram (ada fit propria.Tertió quia vnius

altcrius fpccici pracftanrioris fub eodegenerc proximo côprehenlæ indiuiduü. Præterea ex co quoq; monftra- ui, quod modus ab ipfis præfcriptus eft impoffibilis. Ai u n t c n i m m e talla in m at cri am cor u m p ri m a amp;nbsp;o m-nium communcm rcfolui oportcrC: quod fieri nö pof-fc euidenter probauLDeniq; ciim fpfi confidenter affe $ Uerentmetalla tranfmutarià nullo poffe , qui nefciat, q«omodo, ex quibus amp;nbsp;qualibus, quibus amp;nbsp;qualibus ; in locis,amp;quibusinftrumentis Naturaipfagcncret,do ( cuiconatuseorumomnesetiamobhanc cauiam irrites effe:quód hæc omnia ignorent. His atq; altjs cum propofitum elarèfirmeqs dcmonftrauérimus,confe-Quens vidctur cfle,vt argumenta,quae pro ftabilienda fua phantafia adferunt,diluamus; amp;nbsp;fic finem prüfend

Confutatio argumenfarum quibus mefafforum permutatiofiemJlabthre conaatur chemici.

Quod primo loco dicunt,fcargumentis artem fuam probate non poflc,libentcradmittimus ;amp;verumeflc

• Putamus,imó fcimus. Nunquam enim poterit falfum Veris arguraentisaftrui.Experientiam iaditant quidê, iied nunquam op ere oftendunt fecapræftareaut feire, ^uæ verbisfccifle feprxdicant.Non dubito, quinfimi-ie aliquid auro interdum efficiant ; fed aurum cos verum ex aliorummctallorumtranfmutatione conficc-rc,hoc eft quod pernegamus. Albertus fatetur, fe auru Chemieorum cxaminauiflc,amp; poftfeptimum tandem txamcn,interram foecemq; inutilem fine cinerem que dam folutum fuifle.Summa cft,oftendant nobis verum lurum à fe ex aliorum metaUorum tranfmutationc confcdumiamp;veramefle artem confitebimur. At hoe* nunquamfacient:vt exfupràdiftis liquet. Sartoriam

artem,îtcmqucMcdicinam veras cfleacres libentcr omnes concedunt,proptereà quod fingulis propè ho-ris harum expérimenta, in oculos nofteos incurrunt. Idem fi Chemici fccerint,facile ipfîs cedemus. Ad id, quod mihi xfivtrofiavtnquidam refpondit,nempè non tutum effe artem hanc prodere/uprafuit refponfum. HÎC lolum dicara ineptum effe mendacium.

c«r chemi Alq quidam cautius refpondent,authorcs fuos hæc €i fut itni ftudiosè inuoluifle,vt ne indigni participes tanti fiant gmatc fua niuneris amp;nbsp;thefaurtPutabat quidam eos hoe voluiflc dicere,non debere quenquamvitum bonum huicrei operani nauare:vt qua folos vel impoftores, velfatu-os,vel auacos deceat.Si ita cft,non repugno, Aiferebat conieduramprobabilem: quódvix quifquamci ftu-duiiret,non magus,aftrologus,fuperftitiofus, amp;credu-^ lus,itemqucauarus. Equidempraceptor corumGe-brus Hirpanus,quem Magiftrum Magiftrorumvocar, (cui Ariftoteles amp;nbsp;eruditi omnes doclrina,iudicio,amp; in genio cedere coaólifunt,fcilicet,)amp;Magus,amp;Aftrolo-gus,amp;Mahumctis cxfilia nepos fuiffe ab ipfis fetibi-tur.Huius irapictatem Praceptorisli difcipuli fecuti fint,quismirctur?Indignosergocumiudicat arte fua quicungifanam dodrinam veritatemq; amplcdun-, fur,me ipfum quoque inter hos efle profitebor, amp;in-’ dignum me talium fbeietate ccnferifacilè patiar.

’ Non drfFerremetaUa accidentibus quibufdam com munibus fblùm,fcd forun. fiibftantia etfedticibu5,fu pracopiosè monftratum fuit fapiusmuncrepetitione fotiens didorum opu^non exiftimo. Eft illud etiam non minore diligenti a cxpofitum,quo pado ars natu-ram adiuuct : arque ex Medicina cxcmplo amp;nbsp;agricul-, füra manifèflè intelligi potcft: vtnc quidem hïcim-morari nos neceffe fit. Quod deAriftotelis fententia dititurab ipfis,tale cft.Arifiotclcs cum in 4.Meteoro-logicoru®

b s Zlgt;tï E TJ L L r s. ‘si' logi corum ftatuiffet de corporum miftorum afFeÛio nibus traôtare,quæ miftis propter efFeûnees qualita-tes infunt,acprimùm de illis agcreincœpiffet,quæàca lore amp;nbsp;frigore proficifcuntur,deortu amp;nbsp;interitu pri-nium,deinde verb de codione amp;cruditate generatim prias, mox etiam fpcciatim difputans, elixationis natu ram arque caufas explicat, His expofitîs hæc verba ad-dit. mM oùJ'ev 2^C^ip^ , c^i if^Mvciç rs%vi)(s^ç,i} ^utn-^aii sow ?'‘P’C)’'^ “^ ^ «MTio* 'zs-aim tlt;^.

Sefus verborum Ariftotclis arque mens ram eft aliéna ab opinioneOaemicorum, quàm veritas longe ab-eft à mcndacio.Nonhoc vult,pcrindecfrc,fiue aliquid à natura, fîue ab arte coquarur.Ars enim nunquam fie cibum coquct,vt in fangdinem aut Chylum vertat.Plu rinaum ergo intereft. Hoc voluit monere Ariftoteles, candem defcriptionem elixationis conuenirefecûdum analogiam ei.quæ fiat in organis artific]alibus,amp; eijqaç in naturalibus perficiatur. Quoniani vtrobique, quod elixatur,elixetur fîue coquatur à calore externo eoque humido. Externo dico, non rei concoquentis,fed rei concoquendæ. Hoc tam manifeftè docet totus verbo-tum Ariftoteleorumcontextus,res ipfa ,atq;poftre-ma ipfîus verba, ^tef^v a^^jvyap äijiav TräiJat £lt;^011, vt mirari poflit , qui nefcit vbique Chemicos miri -ficè amp;nbsp;propemodum ftudiosè ineptire , quomodo in fenfum ira alienum aufi fuerint Ariftotelis verba derorquere.

Altera eorum ratio,in qua fîbi arrogant notici-am materiæ Metallorum proximx,amp; nefcio quid non, in tota hac difputatione tam üpè ram firmiter eft confutata,vt neminemillis pöfthaccrediturum, quod affirmant in ea,côfidam m'eritiffimó.Impura funt men dacia,quecunqac hïc dicunt.ad fallendum rudes con-

larcinatarqucmadmodumiUnd enarn, quodfequifur. An non eft props flagitiofum/impium quid firpleriq; Chemicornm,primi præceprores Mahumetanicum fuerint,nefcierunr^’affirniare,arteni idem in talibus pofte cfticcrecum natura,arque adeó fuperarc earn? Seddehae quoquerc nimis fortaße multa diximus. Quod additurdeconfedioneatramentorum amp;nbsp;fimili um,nihil ad rem perrinenarquefalfum cft.Etenim ft v-fum fpe(ftcs,nihiJ,opinor,vetat,quominus arsaliquid efticiat.raJc,quaie natura Facit. Vridem autem faciat, nunquam eritverum^Defubftantqs Joquor) Qgodft atramenta facit ars naturafta,ccrrum cft ca tantum ex merafticisglebis artecxtrah/putrefalt;ftione,contufto-ne,maccratjone,amp; al^'s modi's fimiJibus. Sic amp;nbsp;metafta artem facere concedimus,dum ca effodit/und/f/epur gat,feparar,varicquemifcetac fingit. Incptiunt ergo hïe quoque,vr vbique ferè,fufflatores ifti..

DeiJhs,qui Ïèaftïrmarunr aut feripferunt aurum conflauifte/upra diximus- Anteannos aliquot mul rus erat in Itaha Zèrmo •, de ,quodam Pharmacario Taruiftno,quicoram Senatu Veneto artis veritatem

' comprobauifter. Verùni is ira impofturæ pœnas dédit,vtpoftea hbenter ab opere deftiterit.' Jtacertè poftea vixifte videtur, vt omnes hommes cum eo co- -adiftnt conftteri, nihil in arte Chemiæ inefte ven. Mirum cA prudentiores tahbus exempts non ab-fterreri. Sciuntnuftum vnquam’diratum ex hac arte fuifte, fed pleroCquc ad inopiam redääos cÜe: nee videre tarnen Softs radios ifti ppffunt,tam fant aitè in renebris Sc Mèreurq famis immerft amp;nbsp;fcpül~ ri. Rédè AincpunitieosDèus,vt diuina ftbi deinceps opera impiè^arrogare deAnant : Stqme fui funt officq traamp;ent.Dicuntnonnullijfcd Chemici, Raimundum Duftum Jn AngUa aurum conteciOc. Author autem

j Dialogifupracitaticumignauum amp;rucliffi mum facit: ne vnius quidcm arris pcritiam illi conccdit.Si ergo ar tis imperitusfuit,quomodo aurum confecitï

Præclariflîmostamëhabuit ars noftra,inquiunt,au^ thorcs,amp;PhiIofophos præftantiffimos,Reges maxi-nios.Qui hodieviuunt amp;nbsp;fcribunt,abfque deliberatio- ^iùw’.Wo nemetuqueäudent artem hancMofi,huius forori, A-fes,Salom3 damo,Solomoni,atquealtjs pctulantcrafcribere.Fin- nouerut dr gunt igitur eos tuendæ vitæ fanitatisque caufa tantum tèjrunfmu-' earn excogitauiflc.Sedfcelcratè mcntiuntur,quicunq; ^^^'wrtalU fandis viris impias nugas aftingunt: amp;nbsp;turpitudinem eis hanc afpergereaffricareque conantur. In prædidis oftëdi ipfofmet confitertfida effe nomina,q libris fuis impoftores præfixerunt,Platonis,Dcmocriti,Anaxago ræ,Trifmcgifti, Ariftotelis, Auicennæ, (De hoc tarnen, Vt Mahumerano, dubito) amp;nbsp;fimilium aliorum. Affûta fuerunt lib. Ariftotelis,de Miftorum affedionibus.que lt;}uartoMetcorum vocamus,huius farinæ quxdam:etgt; fiimprobare fententiamChemicorum author vidcre tur. Tacco quód ei poftea aliura prorfus Chemicum adferipferunt.Quid facercnt?Artem eorum Deus,Natura aucrfatur,humanaomnis ratio,cruditioque rider. Commendanda ergo mendacns, cùm veritatem non haberet confonantem amp;nbsp;patrocinantem/uit.

Si rem preffius confideremus, omnes huius generis chemine Aa i Jibros ante tria quatuor aut quinq^circiter fecula feri^ ü^uitin. ptos reperiemus. Putat Fallopius cum Mahumetana h?refi ferè,dogma Religioni illi nefandæ per omnia cô grucns,natumeffc.Probabilem facit opinionem,quód iuthorem antiquiorem Gebro, de: quo certó conftet, ttullum habcnt:quod quidcm iplefciam-Vctuftiorum ttonainaPhilofophorum non eft dubium fail'd hbrism gt;nbsp;f’^hpta fuiffe.Fuit autem hic Gebrus, fi Bracefco credi-tüüs,Arabs,Perfarum atq; partis India Rex,nepos Ma- -

gni Mahumeti ex filia.AIn patrem faciunt Aijcium, a-Iq Harem.Calid Chemicus filium Hagen facit. Alij Hi-fpanum faciunt,Magum,Aftrologum,Chemicum: qui L4i«Ge- propiusadventatem accedcrevidenrurSic deeoBra-^'t cefeus.Tantæ eft exiftimationis Gebet in Aegypto, vt magnus Ariftoteles ci cedat in triplici Philofophia: illi ceditRabi Mofesin Algorifmo. HermesTrifmegiftus in Magicis;Ptolemæus in quadriuiaAftrologiaillicc-dunt:fed in fua fcientia omnes fatui, (erraui, diccre dc-bui Philofophi, hoc eft, Chemici ) deferunt illi. Et pofteriores ab illo habucrunt veritatis eins feien-tiam, amp;nbsp;meritó ab cis Magiftrorum Magifter voca-tus eft.

Quifquis ifte Gebrus fuerir,vïdcturHifpanus fuif-fe,Magus,Aftrologus, amp;nbsp;Mahumetanus. Si fubduxeris rarionem ingreffus Arabum aut Saracenoruni in Hh fpaniam ,coniedura aflequens tempus,quo is vixit. Dc cruditione vnufquifque ex libris ipfius iudiciuni fecerit. De parentibus amp;nbsp;origine parum fum follici-tus. Hoc vel ex prædiftis verbis collegeris,eum expri-mis vnum efte, qui de hac nouitatc fcripfêrc. De illis loquor, quorum libri ad nos peruenerunt. Certè huius verbis magis adhérent, quàm oraculis diuinis, infelices Chemici, digni tah Præceprore di-(cipuli. Cæteri omnes dcfententia huius interfe accr-rimè digladiantur .• quanquam auxifle nonnulli var nitatcm laudi fibi dari velint. Nugæ funt indignx, quarumferè mentio tantum fiat,quæ ab alijsdicun-tur de Vellercaureo : de ramo aureo Vcrgilij : defa-bulis Poetarum alijs. De ligno vita: in Paradifo,quac garriunt,deque conuerfione vxoris Lori in ftaiuam fa lis, amp;nbsp;huius generis alia, etiam impia funt amp;nbsp;poena grauiflima digna. Haud exiftimo quenquam fic ef fe ftupidum, qui, cum attente legit, quæ de tabula Her-

DE dfET^LLtS. 105 la Hermetis Smaragdinafabulantur,nonolfaciatfal* faSefiaaeffe.

Diocletianus Imperator, aiunt, libres ®êlt; xtifièietç ^7Vfov n^ %^vlt;rov conquifîtos exuffit apud Acgy-ptios: ne comparatis diyitijs renouarent bellum. Apud Suidam hæc me legere memini, amp;nbsp;fcio: apud alium, ’luod meminerim amp;fciam, nullum. Hoc fi verum efi, paulo eft antiquius abfurdifîîmum hoc argumentum: *110 forte per x^ip-êtav inteUigat Suidas non hanc^^utra. »•««F, fed alteram illam, quam ab initio honeftam,v-^ilem,amp; neceflariam effe diximus:prçfertim illis,qui fc faces inhabitant metallorum regiones. Si hoc non fen fitjfufpeda efle poteft Suidç hoc in loco fidcs. Facile l^^it,vt Suida: temporibus,qui recens eft author, libros Chemici côpofitos habuerint,in quib. talealiquid nu-Sati fint,qualia hodie quoque mentiri de Mofc,Solo-* *'aonc,alijsq; folent.Exhis fi Suidas excerpferit, minus *ffirabimur.Vix alias cöfentiet cum hiftoricis alijs. Scd ^fuc antiqua fit, fine recens, hoc oftenfum dare haûç-ffüs fuir, impiam effe fabulam, amp;nbsp;ridiculam infaniâ. Ni-Ifhenim ad hoc facit an tiquitas,vt ali quid verum fit ^fitfalfum. (De rebus operibusq; Naturae loquor) fi no ^‘ffuanaturatale.Quis nefcit homines ab initio vanos ^mendacesfuifle ? amp;tum feipfos turn alios fefeUiffe? ^emplo fintMagia fine incantationesomnis generis, ^harum filia Aftrologica diuinatio. Sed hac de re fine ^acio dicendi.Heydelbcrgae. Anno Domini 156 ó.Mcn-*®Augufto. Cum hæc pcrlcgiflct vir quidam egregiè 'loftus amp;nbsp;pms,argumenta fine thefes quinque mihi op Pofuit : non eo animo, puto , vt Chemicorurn deliria P’^obarct, noftra repudiarct, fed vt quxdam redius ac Phnius cxplicarentur : quæ breuius amp;obfcurius à no* j'^propofitaiudicauilfct. Quamobrem eimox refpon *}^nc amici amp;viri boni officio defuifte cenferi poflem.

Hanercrponfionem,quiavberiorem continet rcrum quarundam in hac difpntationc traftatamm explica-tioncm,fubtexcre alijs placuit .• vt aperte declarem me nihil magis'capere,quam vt de his rebus accurate cogi tetur:amp; quid verum ht diligenter confidcretur.Metal- ' UrtiUoru lorum omnium ynam eandemque fpecie materiam umeommu propinquiflimam amp;ptoximam effenon poffe,validé nif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fatis,vt arbitrer,oftedi. Quôdfi etiam conftaretvnam

5tcanderii effeomniummateriam propinquam,non tarnen propinquiflimam: incertum nihilominusper' manerc diximus,vtrum ea hydrargyrum foret cum fui phure miflum.Minus adhuc fequi dixi,vt ob id metal- ' la viliora beneficio arris in nobiliora verè permurari valeant:cuius opera tantùm différant à Natura: operi-Exeaièmd bus,quantum Ars diftat à Natura.Quippemultæpl^n-terUcoßan tac,(vtdeanimahbus rebusq^alijs fileam) ex cadem ma. tu non pof jepij nafcuntur,aluntur,augentur: quarum tarnen nul fut ut femu jjj^ permutari in alteram pofle credimus. Mas,fœmi-*^ »ari^ ^‘'‘gt;'’^'‘oi‘''’’’‘^''’^'’æ’^^vna nonnunquam materia propin qua in eodem loco gencrantur: quarum vnam in alteram permutari ob id pofle nullus fana: mentis putaue-rit.Nam fi non alia mox fieret,aur non aliter arque aliter tranfmutaretur, non poffet fpccic différentes formas rccipere.At recipit différentes formas.Qiiaremu-tata eft ac remperatadiuerfe. Quocirca non ampHus^ efl vna propinquifli ma talium materia, vt ex remotio-rcaliqua communi orta maxime putes. Sicamp;mctalla interdum fpecie differentia, ( amp;nbsp;cum his alia quædam) ex eadem materia propinqua, fed non propinquilfima tarnen, fub terra connafeuntur : quæ tarnen in fe inui-' cem conuerti ob id non poflunt. Quis putet os aut ner uum permutari in carnem artiscuiufpiam opera,vel cerebrum in hcpar,quia ex vna eademque materia,fan ghine fcilicet/unt conflata? Sane ex fanguinc vno oes hæ

hx partes nutriuntur. Quare ex fanguinectiam faftæ funt,fi modo verum eft^yficum prommcixcum,illis nos ali,quibus conftamu^ Neque cxcufat refponßo, partium alias ex femine, alias-ex fangume creari. Nam lemenquoque ex fanguine, vtex materia,ortum eft. Quodli magis elaboratum co ft um que ilium fangui-ncm,qui in fernen mutatus eft,eo,ex quo carogenera-ta fuit,refpondeas,etiam metaUorum materiam hac in parte difparem ede dicamJn prxfentia fufficit vno ver boindicauiflc, parum reftè firmeque concludi permu tationem artificiofam rei vnius in aliam, quia ex com-üiuni quadam materia coaluerint.Non polTunt eiufde fpcciei indiuiduamutuó tranfmutari.Q^omodo ergo propter hanc caufam vnius fpcciei indiuidua in altc-rius fpeciei indiuidua permutari opinabimur,fi vno fubgenere proximo fpecies vtraque comprehenfa in-teUigaturrHoc crgol'cnfi,fi confeifum hoc efl’et,metal la ex vna eademque nota nobis materia proxim a con-ftarc:ac-ccrtfi. præterea effet,alia velut rudimenta quae-dam aliorum elfe ,accoftionc perfici in aurum poflc, fton me negaturum, quin plumbum in aurum conuer ff aliquando potuerit.Scd de hac re fatis:nunc argmen ïa infpiciamus.

JMetalla,inquis ,in materiam proximam commu-’'cm amp;nbsp;candem fpecie.(Nifi enim bic fit verborum lea fus,nihil probat argumentum) refolui poffimt. Ex vna •gitur amp;communi fpccie materia omniaconftant.Kc« ^nim quxlibet exillisconflataeft,inquæ diflbluituc. ^acPropofitionc nihil eft verius, fi reftè intcUigatuc. htenim non eft neceftejvt res aliquapütetur exillis el-‘Cconftitutajn qux corrumpitur:aut quæ ex ea corru-Pfagenerantur. Sic enim ex cinere fafta effent omnia, ^um in cineres redigi terrena corpora cunfta valcant. Modern modoahqui ex pure,vermibus^lijsque talibus

IM uMbär c®“fl®^*'^“i^cnr.quorum fcilicct corpora in huiufmo-tetmi/iadir^^^^^ corrupta fuiffclcgimus. Accipiendaigitur pro-foluipof- pofi^iö eft de folutionc in partes fuas,ex quibus vt ma-i ß^^^ teriaaüuinexiftentccöpo(ïtacft,non potentie At hoc modo acceptaverifümaquidem eft: veruntamen no-* ftram opinionem non oppugnat. Quippe non poteft cxea colligit res quaslibet in materiam proximam, ex qua fcilicet proximè fadæ funt, dilïolui poffe. Vcrùm hoc eflc turn folùm poteft,cum ex aliquib. aftu inexi-ftentibus, veluti per compofitionem quadam res coa* gmentataeft;noncum perfubftantialê materia: tranf-mutationë generata eft.Sic animal infuas partes,fcilicct carnes,oira,neruos,diiloluitur:at offainfanguinem amp;nbsp;fernen,ex quibus trafmutatis nata funt, nequaquain refolui polTunt vel Arte vel Natura. Non .n. poteft pullus redire in ouum:nec ouum in fanguincra gallinaru: licut neqj hic in frumentum,quo nutrita eft gallina,re dire poteft.Non datur enim regreflus ab habitu feu for ma ad priuationêcnecretrorfum vadit Natura,fed pror fum it femperac tanquam circulo fuas abfoluitniuta-tioncs ab elements per infinite varias miftioncs amp;nbsp;Ex pnorr^^*^^P^’-^'^^'^^’procedendo. Expriorefubindepofte-po}ieri’’ge~ rius,cx poftcriore nunquam generat prius : donee ad ncraturmt prima elementa per varias alterationes amp;nbsp;corruptio/ ßänaturah uesiterum peruentum fucrit. Qiiocircanon eftgene-ttr^nont ratio circularis fiue reciproca in miftis,vt in elements, lt;on/r4, fed alia fit ex alia fme poft aliam fine reflexione:vfq; ad earn,qua miftum rurfus inelementa diftoluitur. Vere ac Naturae confentaneeifta à nobis dici,nonexino tan tùmprincipioPhyfico(decuius veritatenunquam du bitatumvideo.)A' priuarionefine cortuptionenodat reditus ad habitu feu forma priftinam,perfpicitur,vcru cx alqs qnoq;intclligitur. Impoflibilciudiearütoês te-Ûèphilofoph^tcsjvt vcldu« t’orraæ Ipeçies différentes candela

centiem materia codemq; modo temperatS informât, iJecJu£ Vel vna materias diuerfc têperatas occuper atq; tenear. forint Jfie* fPyrhagorÇ(«Érg;tf^vx«ôfl'iamolim pro fabula omnes lt;if inmite~ tecitarüt:pro vera ne ab authore quidë fuo créditaopi

’'antur.) Quippe achus o mnis in propria ineft materia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

Si pofletin quomodolibet corpore tempcrato inhare ^ '^ te anima noftra, facile feruaremur immortalas. AtnÓ torrupuntur tantùm res aliç quia calefiunt,frigefiunt, (^if^ 0cc. fed nos etia morimur propter mutatum corporis temperamentum.Ergoquoties materia mutat tempe tatuentifpecie,nouamacquifiuitforma:amp;quotiespcr alius forms prsfentiam mutata eft rei cflcntia,tempe-tamenti fpeciem priorem amifit materiam. Csterftm Dautari hue vfque materia nequit, niftvelacceflerit aliquid,quod antea non aderat,vel aliquid prsfenrium prills abierit. Cùm ex pane fit fanguis,non omnes partes materis panis vertuntur in fanguinem,fed qus-damexcrementi inftarineptsfunt, vt itamutentur: lt;luas in fanguinis generatione feparari oportet. Ratio eadem eft aliorum omnium,quae eflentiam mutat, ^ifi enim res,qus nunc eft,aliquid in fe habeat difere-pans ab eo,quod futura eft,non aliud eflet nunc,quàm riuodpoftea fietScitiffimeigitur Arift.in fine lib. 4, de Gcncrat.Anim.fcripfit.Nihil extotofubiedocorrupto Scnerari,fcd diflimilia in rei alius ortu fecerni quedam fempennon in naturalibus tantùm mutationibus, ve-

tum etiam in artium effedionibus. Vt enim ex panno 7^”^^ ^^ lartor veftem,ex cor io futor calceum,cx lade matrona '^,^_ vafeum,cxmufto Natura vinumpurum coparent, partes quaidam legregari auferriq; oportet.Caufa hçc eft, Qtiod tota materia ncc ab arte figuram,nec àNatura te perarnentû rei generands conueniens recipere poteft. Sieur igitur non miramur, quôd neque veftes amp;nbsp;cal* ^ci poffunt retexi in pannum amp;nbsp;corium eiufdem quan-

- tttatM amp;nbsp;figura:, quam antefedionem habuerunt :n o' que quifquamignoratjCur vel cafcus inJacidem redire, vel vinum in muftum refoluinon poflïr,ita neque mirari debemus, quód res naturales eficntialitcrmuta tæin candemiJlam materiamfiuerem,exquaproxi-Cur uuttim mèortæfunt,diiro]uinequeunt. Proinde corrumpi-noneorru- turvinuminacetum,noninmuftum. Multasnanique paiurin partes mufti abierunt, dum vinum purificaretur .• qua muaum. reftitui ncqueunt. Quo fadum eft, vt alia mufti,aliâ-que rurfus vini fit temperies. Quocirca corrumpii-pfiim oportet,noninid,quodfuir,ledin aliud, accruin'’ kilicet: amp;nbsp;hoe in aliud quippiam rurfus.donee ad Eie-menta regreftïo fada fit.Ita bilis non corrumpiturin fanguinem, ex quofupcrcalcfado amp;nbsp;corruptegenita edfed in humorem alium .• amp;nbsp;bic in alium rurfus: quo-ufquein elementare/blutio definat.Parimodohabet’ jics in mctaHisdïquidcm exhydrargyro amp;nbsp;ftilphureper-mutatis ac miftis conflata ponantur. Non in hxc re-foluipoteruntretorfum cpndo,rcd in aliud quippiam Gen^dho ^^ nmrari oportetprorfum pergendo. Non enimge-fe^^recipro ^^^^^’^^^^^^^ miüx circulo. (Sic inquam, vt, quemad-eamfoUf ®®‘^“® ^^ priore poRerius ortum eft,itacx codem rlemeniis , ^‘^^ priusilluditerum naftatur) fed in dementis bxc ^UitrenJa. ^'‘^^^^ locum habet. Sunt enimhxc termini feu extrema omnisgenerationisnaturaliSjSc. infemutab tranf-

tationem effe neecîTsaum cA, non reââm.quxin me-dijs duntaxât poteü inteUigi Vtranqnebancgenera-tioneta pulcherrimè amp;:pro morefuo breaiÜime com plexus eüpaucisverfibus in Metaph-Ub. ^x,Minore,ca-ptre fecundo Aritloteles. /jx^f ^^^yrt-n^^inqnit, ré/t i» TovJ^t (fc^ M( Te/fÄey'(7Uf fttra Té/e.owy t^ icS-fi/ay oAvft-v/a.) (K TTOfePeç /xf7U^a2iKcy/lt;^ of^^ :^ vJ'ttr^^ arf. Mox vtsamquehunemodum exponens, expuero, in-

inquit virum dicimus fieri, vtcx fiente fadumjaut ex imperfedo pcrfcdum: ex aqua autcm corrupta non fic fit aer.Non enim aqua eft velut dimidiatus aer feu via ad acrem: fed extremitates funttum aqua turn aer. Hanc reciprocram eflc aflcrit : illam refledi negat his verbis : c»x dia.Kdp.zÿH -kcsç à^tjÂa-ÿJ'e ytvQ t^ aiJ'^of 7rcuç , ov ^ y^i^Q c^ “J^i '^emai w )4yvófAcvov,a,^’ j^i f^ tIw '^/fcnv.Mcns ac fèntentia Arifto Expo/ttw tclis talis eft. Cum vnum ex alio fieri dicimus,vel fia- ^’^ ^‘ß-^] bent ordinem inter fc naturalem prioris amp;nbsp;poftcrioris vtneceffariumfit alterum præcedere,altcrum fcqui; quomodo fiens praecedit fadum, imperfedum perfe-Óum,via terminum,medium finem,difccns fcientem, generatio rem genitam;(In talibus res fada femper po ftcrior,ac veluti finis quidameft prioris,)vel ordine tali carent:fed habet vtrunque, id fcilicet ex quo, Si id, quod generatur,termini rationc. In priore genere feu ordinecontinenturmifta:quorum vnum femper ra-tionem habet matcrræ,impcrfcdi,fientis,viæ ac medq adid,quod fequitur:quemadmodum difccns ad feien-teni,amp; puer fe habet ad virum. Etenim mifta inter elc-öicta ex quibus conflantur, amp;nbsp;in qux poftremó rurfus tctcxuntur,mcdja quidam funt inter extrema: ficut difcens inter ignorantem amp;icientem médius exiftit. bipoftcriorcclaflecomprehenfae funt elementorum auituæ tranfmutationcs,quæ fc habent inter fe,vt termini ad terminos.vtignorans amp;nbsp;feiens.Hic refledi ge nerationem oportet,cum extra terminos exire neque at.In miftis rcciproeari ncquit,fed ab elemëtis per cra-fes varias difcrepantes materiasprorfum fern per pro-cedit,quoufquead elementa tandem iterum deuen-him fit. Mi ft a namque non fiunt ex termine,fed ex eo, quod veluti inchoationcm continet rei generandx. ^c refert, quódfa;pe poftetius cft ignobilius priore

Non cnim de perfedionc dignitatis,præftantiæ, nobi-litatisnuncagimns.feddeca,quavnuni Unquam ma-tefia,inchoatio,feminarium,mediLim ac via eftadcon-fcquens.In rcmotiflimamomniatandcni matcriamite rum diflblui ex prædidis perfpicue intdligimus: cum res naturales cund^ ab elementisper multas medias mutationes ad elementa.vcluti primordiafua.pcrcir-culum tandem reuertantur.Tantumporróabeft,vtmi fla,quæ remotiflîmam participarunt materiam eandê, in femuieem tranfmutari qucant,vt ncillaquidëomnia id patiantur,quæ m proxima materia communicât-Si,quç in materia quouis modo cÔmunicaat,in iê trif-mutariinuicëpoflcnt,poflct quiduis in quodlibetper-m.utari.quodnon modo abfurdum eft, verum ctianuin poUîbilcjCÛ naruralirerloquimur.Hçcdcpropo/îtonc, lam quod ad Aflumptionem artinct,in qua dicitur, metalla in comniunem quandam candemq; fpecie ma teriam diflblui,poteft ea concedi,amp; poteft non conce- • dirvtex didis liquide conflat. Etenirn fi dercmota materia intelJigarur,nihil habet abfurdi fententiarfed pro-pofitum fie non probat. Si de propria amp;proxima acci-piatur,admitri nullo modo redè porerit.Nam fi præci-ie vna amp;nbsp;cadem omnibus fubi/citur materia, in quam vel arte vel Natura proximè diflbluantur, ncceiTurinm. edfVtvmqaoqiin omnibus infit forma.Quippe forma Farm^iju^ fubftantialis quzJibctnöpoteflinefle alia,qudm in fua libetwfua quadam ritèdirpoûtâmsteriâ. Proindc aliter di/pofi-pecuUari tam efle materiam oportet pro receptione formte fer-materüm- ri:Sc aliter rurfus profufeeptione formarum alioru Mc ffi- tallorum.QaxdifpoCitioncStCt abCqimaterixtranüna-tationeadCunt amp;abCunt, nullis diüinûa cüeflentiaJi-busdiifcrcnrifsMetallorum materia: fedaccidentibus quibufdam folùm difcriminata cA.Quocirca nÖ habet metalla à forma fubilâtix,vt ûntôcdiciturmetallated ifolis

^folis accidentibus quibufdam obtinet aurum, vt non Mêlant no ferrum aut plumbum: amp;alt)s fimiliter accidentibus iifftrimtfo ^æc refcrunt accepta,quod non funt aes, argentum, au- ^(fiiifii rum.Sic ergo fere diftinguuntur metalla intcrfefe,amp; ab ^*^*^’ argentoviuoacfulfurc,quomodo Acthiops à Scytha Vcl Germano:culter feu gladius à vomere:vclvafa plu-ra ex codem luto aliter atq; aliter fida:gallus pennatus abinplumi:pomum maturum amp;nbsp;coftum abimmatu-ro.Eftergovnicamctallorum fubftantia. At hæcquis prudens affirmare volet?

Addcrehoc etiam polfumus,metalla non elfe metal f^etaUanS talla.Quippe Dux,Magifter,ac pater Chemicorum om.f^''^'^f^‘^^'‘ «liüjGebruSjin lib.i.Summç perfeâ:ionis,parte3.cap.3i. ^, ’ ôefequentibus fie definit metalla,vtdefinitio hydrargy ^^‘^^^* tonullo modo conuenire poffit: quemadmodü in (cri-pto obiter quidem,capiofè tarnen (atis oftendi. Ergo fi metallorum materia,quam dicunt elfe argentum viuü cum fulfure miltum,metallum noncft:acnihilominus metallaàfuamateria non differunt,nifiaccidentibus Quibufdam,cölèquens omnino eft,vt metalla non fint metalla.Quod fi nihilominus metallanominari conté das,non fignificabit hæc vox certam fubftantiam ab hy drargyro diuerfam, fed hoc tantum denotabit, verum hydrargyrum alijs atq; alijs accidentibus ornatum amp;nbsp;te ftum clfe.At hoc nöPhilofophis modó,fed etiaomnib. oinniü fcculorü amp;nbsp;nationü hominibus reftè fapientib. aduerfaturadeoq; cö Chemieorii opinione ex Diamètre pugnatJElfent ergo metalla nö aligd perfe tertij mo dijfmenon effent fubftâtiæpfe.hoc cft,(cipfisfubfiftcn tcs:fed g» eflent,hocper accidës effent.Quonia metalla oinnc.quatenusmctallü, accidensquoddä effarg. viui.

Poffunt metalla refokit in olca,aquas,cineres:ncq; ta men ex co me patietur Chemicus,vt opinor,côcluderc, metalla ex hisadu in terra prxexiftetibus, vtex propria l«amateria,conflataefle. Quis enim oleum adu in

locis fubtcrraneis ficponat,vt exeo cum alqs quibuf-dam iunétis confiant meralla?Certè qui non funt natu ralium return imperiti,perfacilè intelligut, vi ignis feu caloris, aliarumq; efted:ricium potcftate qualitatnnt plurima ex quibuslibet rebus generari,quxin illis aftu non continebantur.An ctiam ex vermibus cafcos, carnes, cadaucra,conftarearbitrabimur,quiahuiufmodi res interdum propè totxin eiufcemodi animalia abfu rnuntur?NihiI porröintereft noftra,fiucab artemctal la corrumpente,fine à natura eadeni conficiente oleu in nietaUis gcneratum cxiftimes.Quoniani fi mctaJIo^ rum partes aliquç poflunt ab arte ignis opera in oleum mutari,quomodo non potuit natura ex Spiritibus cer- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

tis fub terra in Mctallorum generarione idem eificcre? 1 lam fihacin partcfubftanriaJis fada eft mutario,qui- '» bus argumentis oftendetur in hydargyro, fi maxime concedamusfquod verum nunquamfuit,eft,erit)mc- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

rum fit fanguincm hominis, cqui, bonis,cai»s,aliorfiq; inimalium duntaxat accidenubus diftingui Etenim fic ^^f^P^ff differt antmaliü fanguis,vt vnius fpecici fanguis nutri-Uientum nó queat efle fpccici altcrius.nifioflcntiaeius^^^*^ permutetur Hine fit,quod nullius animalis fanguisho-quot; *’ Uiinem poflit nutrite, nifi prins in ventte inftaralioru ciborumpermutetur amp;concoquatur. Sicamp;iHamatc-Ua, in quam metaUa foluunt aliquando Chemici,quan« 'luam accidëtia quxdamhabeat fimilia, vt fanguis (an-guini fimilis eft ,non tarnen ideocenfenda eft ciuidem fpccici naturæq5 efle, ficut neq; fanguines omnes eiuf-(lem funt fpecici.Quid diço ciuidem fpccichRcpcrinn-rurenim fanguines colore, odore,faporc,confiftentia, Hó multum dilTimiles noftro, tota natura nobis exitiofi 5tpcftifcri. Non igitur folis accidentibus communibus werunt fanguines, fed fpecie amp;nbsp;eflcntialibus difteren-^jisdiferimtnantur: quamuis oculorü iudiciovnius amp;nbsp;riufdem cflefpeciei vidcantur. Certè vt ex houillo aut * Ouillo fanguinc humana caro alinöpoteft,priufquani rflentia eius concoftione permutata, amp;nbsp;partes naturae Hoftræ non congruentes fègregatac fucrint,fic ex mate-rgt;ïfcrri,xris,aut plumbi,nunquam poterit aurum ar-gcntumücconfici,antequam verètranfmutata fit.

Ex his omnibus perfpicuè patetneq^propofitionetn pfæfenti caufae aptari fic polVc,vtaliqiud probet: neque Affumprionemvcramefleifi dc proxima metaUorum ■UateriajCx qua generatafunt,accipiatur.Ercnim nö po *5ft res naturalis vlla cöpofitain matcriam,cx qua traf *Uutata proximè otta eft,r.efolui,Non enim,pullusin o-luimjaut vind inomphacium,aut caroamp; oflain fangui ßcm,aut hicin panem reucrtitur:fcd permutatamatera amp;crafi eorü corrumpunturin alia quxdam. Proin* ^cvt maxime fit verum, metalla dilfolui ab arte inhy-’irargyrû^non tarne po flat hoc argentum viuû ciufdem

cfle fpedei,cum ea materia,ex qua prins nata fadaque à Natura fnerant. Exquofequitur,cx hydrargyronon fuifleMctalla produda. Si enim hydrargyrum,in quod fbluuntur iChemicis metalla.verum eft hydrargyrum, confiât ipfum fpeeie naturaq; difFerre àproximaMe-taUorum materia. Quoniamreciprocam generatione in taJibus non pofTe dari ciarifîimè oflêfum dl. Si veru hydrargyrü ciufdemqjcü noflro fpeciei non cfl,fruflra. conabüturhacpropafïtioaepfiiaderenobis, vr Mcral-Jorü raatcriä putemus efle hydrargyrü. Quocirca ^lijslt; argumentis ad probandum hoe habebuntopus.

Kctallano Qiiód autem nee in eandé fpeeie marcriam folui me foluuntur^ fjiljjpofnnt,non minus apertü efl.nifi vnius fpeciei om «» rnatma ^j^ exiamp;ere confitezfitunac non fpeeie,fed accidétibugt; ^K^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;difFerreopinenrur.Erenim rcs fpeeiefermaqp

^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pantes.ExdifFerentibusautem fpeck matcriebusidem

• aJiquid ipeciegigni is tantum credct,quircrumNaturç omnino rudis eil.Qiiippe di/Ferentes res ïpede eafdem, habere partes materiç eademq; tem per a men ra impôt-fibile efl. ImpoffibiJe ergo if Ind eriam eamp;,vtm candem. fpeeie materiam proximam diffoluantun Dciemots Dzmq^ millus ambigit. Equidem’/i poffent inimiliuim carnes vel in fuccum quempiant, velin euadem ilium iangmnemiteinm refolui, ex quo fingalzcoaluerunt,-tâtanihilominusfatata eßet inter Ulos fuccos ant fan- nbsp;nbsp;nbsp;i guincs diifimiUtudo Sc difcrepantia, quanta inter ip fas carnes partim fen fu percipitur, partim ratione intelii-gitunEßo folaant vel omniainelpleraqi metaUa in rem hydrargyro f}milem.An quiaUlx matcrix accidentibus aliquot-fenfiUbus conueniunt,mox etiam fubüantia Sc fpeeie cxdemlt;erunt}Quid xquèfimile eßhumano fan-i/t/ffutfat guini,acfuHlus fanguis} At fpeeieinter fedifferunt.iiec gtusnonfit potcü.vUavinaturali,multóaiinusartcaliqua fieri,vt

fuillus fanguis alat carnem humanam, priufquam /«b-A^^ruir, ftantiam pnorcniabiecent:amp; partes multas, fine qui-^^ ^‘^^^ bus fuillus fanguis effe aefubfiftere nÔ poteftjamifent.quot;“*^* Ego fané tarn non puto vecordes amp;nbsp;vanos efleChemi-Cos,vt affirmare aufint,materiâ,in quam aliquando fol-Uiint æs aut ferru, nô plurimum differre ab ea,in quam argentum vel aurum foluunt, etiamfi iudicio fenfuura nugnafit inter eas fimilitudoamp;affinitas. Quod fUpe-cie ditferupt materiæ iliae/alfa eft Affumptió. Si nö dif-ferunt fpecie, vnicum,non plura (imó nullum) erit mc-tallum.Cçterum (pccie^netalla inter fe differre, nöfolis accidcntibus,abundèamp;fölidèinfcriptoaneoprobaui. , Sanè ex peritioribus iftis Philofophis ( fic enim fe ipfos nominant.)nullum animaduerri palàtajacgarc,Metalig fpecie differre : quod vel ex co conftat,quGd,quü ad ob-;ieâionein,qualpeç{crum trafmutatioaicgatur conccgt; di,refpofldent,nunquam negant fe hoc nö agcre,vt fpe-cics permutent. Quinimo palam affirmant,indiuiduo-ïum vnius fpeciei tranfmutationëinindiuidua altcrius fpecici poffibilem effe:atq; ideo nihil fc cÖtra leges Na-turæ tentare: dum vnius mctalli fpecie permutare (pe-cie nobiliore dignioreq; ftudët. (^ippe facile hoc eife, cuminprimam materiam refolutio fit:aliter fieri cam non pofTcjipfis quoq; nobifcum videci.

Primam porro materiam,ex qua tnetaUa confiant omnia,ponunt hydrargyrum.Ei quod ex metallis qua:-dam in fubftantiam talem fohii queant,fcio: an omnia fie corrumpi poffint nefcio. In verum hydrargyrum (quod videlicet turn accidentibus turn facultate fit præditum câdem.)picraq; diffolui non pofle.cöpertiffi-mühabco. Poflunt etiâinaquâ,oleum4alem,nitrô,rcs .«lias/olui: at non ob id non differunt aquaeômunis amp;nbsp;AHrow 'm äquaex metallis confeda: quod de alijs quoqgt;didum Eyirar^y-^olo. Virhumaniffimus piuftnfs.Princip.PsQcorgij r!«n foliä Tpp i Ço(ffi-

Friderici March.Brandenbiirg.expcricntifs.Medicus D-Petrus Stâhelin aurum in fubftantiam hydrargy ro fi« militer mobilem, nonnihil candicantem mutatum mi* hl offendinat hydrargyri vires in eo inefie non affirma-uit.Eftoigitur,poirit hocarsCliemicorum,vt in limi* lenx fubftantiam cætera quoq; metalla omnia conuer-tat.An exeoconfequeturmetallicxhydrargyio cócrc uifte? Minime gentium.Exmetallis generata fucrit fub-ffantia taliS' : fed ex canon fint obidorta.lam enim de-mouftraut nulla vi pofte fieri,vt res mifta in id diffolua-gjjjf^^ tur;ex quotranfmutato proximè genita fuit. Deinde fi maxime poftet in ilkid ipfumiterum refolui ,non tame in aliquid commune retexi poftcnt:cum diuerfa: fpecies diuerfas quoq; materias propinquas habeant. Sanè hydrargyrum ex aurofadum leui mutarione fada redit inaurum:quod de hydTargyro prumbi,auc vero hydrar gyro dier non poteft. Namvtexhisaurumfiatjmub tis, varijs, ac longis Jaboribiis tft opusv (vt ne dieam nunc fieri non pofte) Differt igirur hydrargyrumtau-ri ab hydrargyro pfiimbi; ( Sic enim nunc nomine-mus)prorfus plurimumi Falfum proinde eft incom-munem materiam refolui: fi quam maxime in hydrargyrum; quodque fuumfoluhconcedatur. Etenim materia communis plurium nonmagis aptateftvnum ydi^Mof mr quàmaliud fieri. Atipfimet Ghemich contendunt me-taUa non tairaaliquotmutuo tranfmutari non pofle .In caufa ik iMn/m«Mn Judeftjquod’nonpoftuntrelblui in materiam commu-turinfr. nemomni'limitationeamp; definitione carenrem- Quoft fi etiam præffare hoc artem poftedaremus, nihilo tarnen ars eorum foret melior-Cumenim materiæhabu bilitatë naturalem fine feminariam ration« donate fo-lus Deus poftit ac velit,ex materia aut habilitate ad cer tçrei abagëtecertoprocreationecarëte generari nihil’ poftit,manifeftè patet inanes amp;nbsp;irritos futures Ghcmj-corumt

coru conatus.Equidëcreatæpoteftates non poll tint ex quolibet generate quodlibet, fed ex diterminato deter nnnatumud fcilicet, cuius habilitate materia quxlibet com prehendit.Nihil enim’poteft ex re quauis gigni,nb fi quod fieri apta nata eft. Semper enim patienspatitur P^t“’'»?^-quomodo patipoteft,non quomodo agens mufare co'^’.^“’^’“^ P^' natur.Hinc eft,quod-folusDcus^ex quolibet quodlibet ' ‘‘^^‘^ . facere poteft,eum prêter amp;nbsp;extra Eîeûmateriæ Habilita? °™**f‘‘'^‘’ tèlargirivirrus-creata nulla poffit.Ergo'ficut ex femine * difpofitioncamp;aptitudincformç canis in fe habêre,nö

' sûtouisautfimiæinunqoâgenerabituronisautfimia, ita ex hydrargyro habilitate in fe tenente förm« ferri, non auriinuUa'viscreatagenerahit autum; Etenim for nia anti cumfpecie diftinda fit à forma ferrf, materia quoq; requirit,quçdifpofitionêatq; clementorum të-perationc obtinuerit fpecie differente a tëperamento ferri.At elementxfub certa proportione cogere ad eer t5difpofitionë,nó Ciniflonwartis, fedfoHus Deiopus eft-Quo etiam fit,vt,qui talia fibi arrogar,qlt;f Dei fólius eftampie fibi afcribat. Hoc pronunciatum Phyfieff tenendum eft rede philofóphaturo »Materia propinquâ ^quot;^^ y* ^ecic differentium return communem nullam c^c:”^^^”^^^ quæfeilicet xque fe habeat ad vtramuis. Non enim cr-iy^^ig ^-fn fet cerrç fpeciei aeformç materia,fi non Iimitata,circ0^„(,^^, i ftnpta,amp; difpofita effet ad huius formç fufeeptionem, Hon aliusRcmota poreft indefinita quidem elfe,at defi niri ab arte no poteftxû quib.ad certç formç reeeptio-Hemdefinienda fit,fcire,fupra captum fit hominis.

Duo nunc quadam folidiffimè amp;nbsp;clatiffimè proBagt;M,^4 „,« nimus-Primum cft,Kes miftas nullas in materiâyex qna pofjuntm permutata proxinièfunt genitçjcfoluipolfcNani mam^ffridw, ^criaantequaformam reeiperet aliter temperataerat.ex^wit n*^ quàm poft forma fufeeptionem .Partes igitur in tranf ^erartafut-*^utatione ad temperamentum forme fufeipienda cQ^4°^gt;f^’

ucnicns aliquas amifit : quas qui redderc non poffunt, jnc foluçrequidem compofifuminpriorcmmatcriam poflunt. Sanc dum temperamenrum fèruatmateria, forma fua non ipoliatur. Temperamenti ipecicmuta-Xa,ncccnc eft formam feu fpeciem adeffe aliam. Quod fi ergo materiamponas prius jeciperc temperamentum,priorem etiamforrnam çecepifle cam oporrebir: quod fieri nô poffeoftenfum eft ldem hoc ex co no mi pus perfpicitur,qu0d nondatur àpriuationercditus ad habitum in naturalium gencrationib. Altcrum efi, Resf})ecieB,cs fpecie différentes nonpoflein materiam commii-diffgrentes nem fohii. Quoniam tempcramentum ipecieidem proercareturè temperamgnris ipecic diferepannbus: tiedifferen qj^fien nequit.Nam ficutimpoffibilccft, vt vniea fpC' ftesmate- dcfQrm^i^formet matCnasYpeciediftindas., ita im-^^' poffibilcquoqj cft,vf materixfub dJlfcrcnribus .(pP«'*® formis con tentpin vnam can.dcmqj,difroliiantur.Sanc quod in aliquidfoluirur t^qiiam in partem adn in-cxifientcm,hocincflcoportet Afin fpecie differenti-bus rebus nulla inert materia communis fdepropin-quirtïmaamp; propria Ioquor)/cd diffcruntmarcrixfi-euf formatdifferunt. Quornodoigitur in communem difroJuenfur?Siquid ergo ex ca rum corruptionegene-retur fimilc,in hpenon dicuntur^iffolatx. Q^odc-nim fic ^ttgenerâtur , cum prius non effet,non perfe-pretionem prodit in apertum feparatirnque exiftit. At fieri non potefi:, vt ex dUfimiUbns mutterns vna fimi liscudatur, exqua prius arabænat^cgcnifæqcfucrint. JExempIores erit clsrior. Aurum ponamus rautatum ,jn hydrargyrum, (Sic enira nunc fubfiintiam bydrar-gyro fimilcm vocareiibet)amp;ciuæramus,yttum hxc fabfiantia reduci ad aurum qucaf,an non ^ Sipoterit priori conditionirefiitai,auriformam retinvit,acci-^dentia duntaxatcommunia^qux adeffe^ abeffe abfq;

fei interitupofl'unt ,amifit. Non enim reftitulpotcft, ^uo3 forma f poliatum eft : propterca quod non datur regreftio,vt faepe iam eft didu, à priuatione ad habitu, Hue à corruptionc ad formam. Si reduci in aurum naquit , non eft materja metaUorum omnium communis. Non enim auri: multo igitur minus aliorum, Pri-naumiraque argumentum inutile prorfus eft :quod, quia maiorem quàm cçtera verifimUitudinem habere videtur,pluribus à nobis refutatum eft.

Ad fecundura faciliseft refpofio. Sumit enim hoc,in ïtgento vkioinefle potentia aurum : ideoqj pofte adu aliquandoincflc amp;nbsp;hoe vtfiat,artepræftaripofte.Niti^ Quodtnefi turhac propofitione: Quiequidin aliquo potentia eft, potêti4,po in codem adu effe poteft.Si per inefle potentia intclh itftttHum-gereidem cogcrcmur,explicationcPropfitio nulla in- effe. digerct-Quis veró tam eft iners,quihanc fumptionem finiplicitet pofitaconcedat?Quippe de remota potenha fi aceipiatur,tunc res c^uxlibetin qualibet inerit. Si dcpropinquaintclligatur,falfa crit Aflumptio.Quód li Veró potentia inefle idë fignificct,quod feparabile efle, nö ibo inficias, quin vno in métallo fxpenumero aliud ßc cötineatur,vt arte ab code leparari poflit. At longe ^flerut, potentia propinq.ua inefle: amp;nbsp;potentia fepara-ßileinefle. Quod, n hoc modo incft,adu ineft,tarnet fl iateat nos:acrationcm matcrix feu potcntixhabcat. Quod autem primo ineft modo,adu noninrüdedinef fe potcft folummodo'flne permutationc matcrix fub* iedxgenerari ex eade non potcft. In hydrargyro non-’ium oftenfum eft hoc modo inefle aurum argentùngt; ne.Quocirca negamus Aftumptioncmefle veram. j^^ ^^^.^ Quibus addiiUudetia potcft,quodictiaanfl inhydrar potentia re gyro aurum inefle potcntiacccedercmu.spcrpera nihi j^^^i^r 4,1 lotninus fumeretur ab arte cduci pofle.Etenim res per aüumnb' ®^hç^poîénâhabcnt,vtper naturale tralmutationemart^-

»liquid fiant,quod ex cis ars extruerc nulla potuit, p«©# teft,potcrit. Quis inficias eat, quin fanguis aut caro in pane infit potentialQuis autem fanus putet arte ex pane fanguincni, aut ex (anguine carnem confici poAe? Res naturales à Deo donate funt habilitate varia amp;nbsp;inulriplici:vtpro agentium diucrfitatcdnicrfc varicq; permutari poflent.Longèalitcràcultro, ab aqua, ab i-gne,à ventriculi calore,patitur panis.Et quanquain ab omnibus pari pofTit.à nullo tamenagentcAlio,qiiàm à calorc animalis verti poteft in fangiuncmfeu chylum, proxiraam (anguinis materiam. Quidcrgo fit miri.fi hydrargyrum potentia effet aurum,amp;ab artcnihilomi nus in aurum mutari non poffer ? Ergo amp;nbsp;falfum ü-lud eft, quod m hydrargyro fit potentia auri : amp;nbsp;ineptü hoc eft, quod potentia hxc ad adum .deduciqueat ah arte.Quo.circafalfa eft tota Affuinptio.

Tertium argumentum inuailidum xque eft, Argentum amp;nbsp;hydrargyrumdtemqi^s,argentum, aurum, na-/ turaliter cohærent in vna mafla. 'Ergo ex vna communi materia conftant:propterca quodnaturalitcr cohx rëtia neceAe eft ex vna materia conftare. Non opus eft hïc longa refpöfioncxum apertum fit plurimas omni-no res inter fecohærerc,quanim tarnen cadcm prçcifc materia non fit. Quis nefeit metaUa femperfcrècöiun gi cum aliquo lapide aut terra,fimulqi cum eifdem na (ci,vt effoffa metalla,iterumq; replctadocenriQujsnc get aurum amp;argcntû modôfola, modo cum alijsme-tallis mifta inueniri? An non certius eft argumentu, argentum aliaq; metaUa non conftare ex hydrargyro,vt ex vera p.rop.riaq; materia, quia in pauciffimismetallis hydrargyri veftigium repcriatur: amp;nbsp;in hydrargyri amp;nbsp;ful phuris metallis plerunq;,aliorum metalloru nihilde-prehendaturîSi exeoconftarent, neceffario in omnib. fodinis inucnireiur integrum,ex parte,ex dimidio,am-plius,

’pliiiS,perfedè,inutatö. Quorum cumnihilpoflltaffir-oiari tanquâ perpetuS: imocummctaHaomnis gçnc** Hsfrequenter cffodianturpuraamp;fola: frequentiflîmè abfqj hydrargyro amp;fulfure ;amp;in horumfodinis rarius teperiantur alia metaUadonge rediusnosnegamus hy drargyrummetallorû matcriam,quàmaftîrmctChegt; »nicirpræiertim cum præftantiû amp;nbsp;cruditiiTiniorû orn-niûPhilofophorüconfenfus accedat.Nec mirum vide Curmetab H alicui debet,quod inmetallis fæpenumerb plura me la dm erfaß UUaconiunda amp;nbsp;miftainueniutur.Etenim cxmateria; mulf^en non quidë prorfus vnaamp;cade,fed tâmerimultis parti- nfiMniur. bus fimili architedaturcaNatura;quçVa'riépcrmuta-ta varias exhiber •metaHorum Ipecics. Quod autem ml fta folummodo fint, non ex vnaeademq; proximaor-ta matcria,id probat fatis,quód adu in mafia infunt,ac feparari artepofiimt.

Quartum argumenturafurnibquamos ofnnino nc-gamus.Nunquam eninTprobabitur, puto,fié‘lydrargy him aufo vniri,vt vnam vtraq/cottficiartt fpeciem. Mi fcëtur diuerfæ res in diftillationitusdnignc,amp;alqs mó dis:quæ difficillimè deinde iterum feparantur.At ex co nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

non conficitur, fic mifta ciufdem effcfpeciei:aut altc-hinaaltcrius efiemateri'â.Coniuhguntür enimjiçcper 3ttem,qui Natural fimiacft: fubftârias' fabricari nullas Poteft : fed ex multis inter fc artificiële toniundisÿnu ^uiddâ efiieir per accidês: quale eft Theriaca,amp;: alla hü. *iifcemodi pharmaca-Sanè fi pofiet ars ex plurib.iôdis, ''nô per fc crhccrc,nô efiet ea principiû externu ,fedin-^emûântraqî materia rorâ abditû amp;nbsp;extëfum. Quod fi Arsprinci-‘^'^go poteft arsïâliâ fic mrlc'ere.vtvriü'quiddâ videanf, piumeß ex ^sdubitetjVtriîlÔ'gèfclîciasidë hoc naturafacere póf- ttrnum,no ßö Vtverbovno hîc rcfpondca ,nôcÔccdo euidentib. internum. P^fuafus rationib.arg.vmû fic vniri auto polTc, vt vna ^ü auro habeat fpecië:ab eoqj feparari nunqua amp;nnllo n'iodopofiîr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OjlQ

Quintum longé petitum eft, propofitiimq; paruin firme probat.lampridem hocapiid Gebrum arq^alios lcgi,ficut aliapropemodö omnia.Gebrus in lib.a.Suin-mç perfed. cap. de Natura auri,hydrargyrû facile ideo recipere aurum air,quia eiufdê fit nafurç.Non.n.recipc re ipfum aliud aliquid,quàm fuçnaturçcognatû amp;affi ne Pareft vtriufqj argumëti robur.Cçrerùm aiirüidco perfeabfq; hydrargyro calcinari nequit,quiaoptimè eft miftü.Si adiedis ^alib.fundat^aut hydrargyro addito in calcë facilius rcdigatur,quid hoc ad RhombiiJLapiquot;

admifta cum eft Cadmia vel lapides, quos fluorés vacant. An propterca hos illoru putabimus materia? Nimis leue eft argumcntû;Hoc difiicile aut funditur, ant in calcein redigitur,aut figitur,aut tollitur per diftiHa-tionem in fublimc,nifi hoc vel illud addatur:Ergo vna eft talium fp^cie materia.Quis ignorât contraria con^ trarqs temperari,vt facilius hoc aut illud patiâtunnec effe tarnen corum matenam fpccie candem^Sic metal la nullus ideo redé arbitratur ex falibus cópofita, quia Tormanon P^'^‘^‘^*o*i^’'^^**^s ac meliusfunduntur.Taccoqiiod obtdiutmii *’‘^” obediunt matcriae fuse terum foimæJed domina-teri4,fedci ^^^’^ ^*- ^“quot;^ æaior affinitas fit hydrargyro cü auro, qua immStur- ^^^^ ^^9® met al lis ignorare me fatcorintcrim ex eo no pofte concludi,eandë efte fpccie vtnufq; matcriam eer to fcio. Magna quoqj eftMagneti cum ferro affinitas. Caußm etiam hk ignoramus ; at hoc interim fcimus, non efte vtriufq; vaam fpccie materiam.

Ratio cadem cd fexti dpoftremi argument!: quod ipfum quoq; apud Gebrum in lib.i.Summæ perfedea« , de Hydrargyro legimus : tametfi alqs proponat verbis. At inualidu cft,quomodocunqiproponatur. Quippe multa certo modo præparata auidè accipiunt hunc vel ilium humorem : qua propterca nullusinteUigensfu-ipicctar

fpicetur ex vna eadcmq; Specie materia ortafiufTc. An idcirco Magnetis amp;nbsp;ferri proxima materia fpecie eadë tft.quia alterum ab altcro attrahitur?An eadem cft fuc cini ac feftucarum amp;nbsp;pilorum materia,quæ facile ad fe pertrahit?Sicca facile cóbibunt tenues humorcs : quorum tarnen materia eadem proxima nö cft. Vt fumma timdicam:practerprimum argumentum nihil hic cft, , quod probabilitatcm habcat. Quoniam caetera vel pe-tunt principium, id eft,fumunt hoc, de quo quaeritur: Vel in fado confiftunt.At nos pcrmultos fcimus editis libristeftatosfuiflecumhaectum alia huiufee generis plura,qua: deinceps ahj partim rationibus,partim re amp;nbsp;fado falfa fuifle luculcntè demonftrarunt.Poteft ars i-initariNaturam:eiuIcemodinönunquam ftrucrequac à rebus Naturalibus nee citó, nee facile,nee quiuis di-ftinguere poflitrat eadem tarnen præftare nequit.Natu ra potcftas eft diuina,cuius folius proprium eft fubftan ^«Ho«/t-rias architedari. Ars fubftantias fiue fpecies fubftantia ^[^ f**^ßlt;*gt;^'‘ les nullas fabricatur ,fed folümaccidcntalcs quafdam^*“*^* formas rebus appingit: nifi beneficio naturalium eau-fatum mutationem materiæ adferat. MetaUorum ma-tricem fcimus cflcloca fub terris in rimis faxorum ter-rarumq;:vbi non à calore folo claboranrur,fed à frigo ^cquoq; indurantur amp;nbsp;compinguntur. Ex prxdidis 0-Oinibus intelligi poftit,quam proculàfcopoabcrrcnt, ^oicx corporibus à Natura miftis aliam eiufdem gene risproximi fpeciem nobiliorem fabrieari conantur.Di xiflem plurainifi ad omnia hxc non aliter inferi-pto refpondiflem, ac ft tune, cum fcribe-

' gt;ól .?)■''. • !.:ifr - . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

jiil Ji gt;nbsp;m jusgt;a/ihuJü'it:lt;?-'- o' j:' . u.- i 31 hc *Sügt;k3 xur- ctm- yi ragt;noLq ^. o^li ■ tMni j'i ^/un jiwi;.’ •;gt;»•./, !i*gt;;.i B'nm'? ïV J1'‘ ön ^rnioiqï lt;nbsp;-.'U ujii lt;;■ ï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

êiïirj?'y.; j'^oyr^uij ; zoh..A.’j ■ truc ■’: '»'?•■;. .u ; m Jï .-«r! n: : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

4 'ir.JbK'^I ;nû-i. 'n-^ '' Z óï- , ' . r:.u - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'../:HJf:

(j^ 1« c '*3 U.'• «i-'inu;;!j9:01 rivî-’ . c;; ■0 -'.ißib Aiq AÎ quot;n in igai ;n’ 33 Z UHf jn'JTndso’pÀc hnoiq msupjuLiq j - »gt; rphS'hp.. ô:;u.; MftlffJ /; !yj!.gt;' h /■

É P i fT'ailt;Â A îJîuo:^ DE ,N A TVR A'. MaTERIA, ORTV ATQVE Vsv LAPIDIS SABVLOSI, Q^VI IN PALAT Ï N AT V AD R H fi-numreperitur.

BaltazarisZebrzydovuski.PalatiniPrcftenfis filio, amp;c.Domin0 fuo plurirtium ob-

f ißariafM l4/gt;ft!lfsj^5»lo//,ifuem D.Ca^raJfu Gef^ ; zzfz«j'P«t/x^454i«i*, 4/y ^«/öó/z»'{'a^4|«3A/73v voftt' j runt,ante affffos aliqutgt;/Jcrtptam,ßi:u»^ie/gt;^r-

- ti iii^^utationufff Anti/fitrace^earunt atttxere iiuab/utieeaußs vißtrn eß^ii/uxtrif at ^eaeroß At/al^ßent:

Fun eßfiju^d ei/u^eneratio al/guiä baoet a^nitatu tuf»^^’ »erat/fine certarum la/fidum 4C metaiiorum. Alter/tß^^^^ Cûmpluribiu expetitata^n-pri^/em'^uit.'Njm et Ditf^f^ß^^^^' ^ pâmera ni,c^ P^lon/yôquot; G^i^f ^uidanrPoteßatefnß^^'^ ^^ ßeri cu/fierunt tran/crihem/ntjuaiifài/â,'^/ f^ar eß,im/gt;e(ra

in i/iuerjàf regionesßeum auexerSt turn Nobiles, fu Eifui' tes al^.-^uod tnereohbßimin eo vim-^ç^ e/ßcaeitx/e»)/ntß' •ßmifa oßaglutinamü et perßmamA perJ^Jum h^beret.'^jut zlam etiamfam^ertumßbidieeret.Sanè metlieivuHterar^ ßtbinJe ex äißitntibusaiinfif^um üeü eo/Üent ßbi witti pey tunt.^uanrobremgratum we omnino ßi^urutft/gt;lftrigt;»it txißimauiß Anne eiM bißariam publier rem: tjuofoßent eoß eiern ineiuÜr^ tsiAunt rerS indagatores in ßtit ij^i^ regie-nib tes dij^uirere. ^üd autem tut mominisinßriptieut, Ge ' neroß Saro,ffrnata, in ffubheum prodßddeofaifum eßt^t gratiam tibi babeant,^uicun^ beneficiumß accepte putä ' bunt, ^ippe tun iam ^uodammoda, nofimpAeitermeit ^tgt;t ’ pHus eß videbntur,^uamßeb initium buius anni,( ^uem ttbißUeemßauFium^ eomprecorpvt mee erge te beneuole-tieexpedationit^ de te eoncepte tedimonium eßet, Üttff^ ioco, enttaws inritatfußeÜineueram.E'eteres enim inetf^“

le 4»»ö^Irenas ^s,qu»s Jilfge^^/tt,^/ft ^t/itue'wrfufü tu !jue /Irenu/eat^fà tfua iVofttfiz Urenam ^e^u^iam op/ftafMe eUJar^ufffenta flgt;ßruar^nf,JareJfflftt /uerSf .Curforrè te tmhthjitvte At/ok/ees^tf wertem eola»f (iutteaxat^J ma xima quatflif à te expelfem^^i cutti alierun beKer/t virorS, , turn D, chrijfe^^eri T^ret^ lafti,et commextiatitgt;/n frimu intern ge»cre/a iffJamp;les eu^^uam coiffe temffare^uocoKui ^er mewfulfil,et^aßea ^ff^^ in te i^e/irehedi,perfèeit.^uis tnim nen amp;nbsp;amet,et fumt»a ijua^ de ee fieret,qui maxima turn e/fum .vniew hares fiudierum virtutu^ eaufa no du-igt;itat reliais fgt;arentibus,o/iihus,amicis,/gt;atria,ahenas fera-^rare ae.'vifireregiones,quo ingenium bonuartibus expoü^ et,a»imum'virtu/ibwmuniat,vitam benefit moribwex^ 1 firnet,denique in omnibus maiorum fisorum vßigia imitez' ! tur, eorum^ gloriam no aquare modo^rum etiamfitfera fefiquidem fieri/gt;ofiit,c.ontendif? ^a de taudibw maiorS, (t 'vtriwque garantis lui,virorurn dignitate, virtute,fiet4 te^efiarum^ rerum filendore et gloria elarijfiimorumaudi Madeo recitare boe loeo nolo,ne cui afientaritibi voluifiè vt ilear.rnumboete moneo^vtilltfilrium auorum parent»^ tuorumfipe r^^orderis :et quanta eomitum de Teczin vir~ twfuerit ( ex qua maternumgenus duels ) erebro aqgt;ud te eogites^ne alienfs potiwauam domefiiets exemplis ad res j pleclaras et pradieabilesfiifèifiendas ae per agendas exeita-turn te fintias. Deurn preeor,vt.te Eeekfiapariser et Reipu-^beafiluum efie velit.^men. ffeidelberga4. ld. lananno tl Virginie partu. M- D. L X X11

DE NATVRA ET ORTV LAPID is S AB VLO SI, Q_V I IN P A-LATINATV AD RHENVM REPERITV R. ^cäe f^ eiujafem tn C^feJ/ct»a,ai/viruf»taef»f/ipr£' Jia^tt äffefnaa erudàt^imum, D.Co/tradum Gekker um

ON fum oblitus,quódinpoftremisadtcli-tcris meis poUicitus tibifum,clarilïïme ac praedantilfime Gefnere,mc, qux mca f/Tef ^ de onu Sabulofi iftius lapidis fentenria, quo iam per Germaniam plunmi feliciflimè in fraduris oflium percurandis vtütur, ad te feripturumefleAnm primum locum generationis ipfius vidiflem.ac fingu-la accuratius expJorauiflem. Ne igitur non ûtisfecifle officio videar,rem,vt inucni,omncm diligentiffimè cxplicare tentabo.

Die Aprilis i7.ad locum,vbi plurimus repcritur,ali-' quotliberalium artiumJVÏagiftris,Medicina: ftudiofis, comitantibus exlpatiatusfum. Adeum nosllluftrifs» principis Eleftons aulæ Magiftcr,qui iam ante locum perluftrauerar,amp;vbi plurimus inucniretur,obfcruaue rat,deduxit. Deinde anno 1564. dicii.Septemb.comi' ranribus turn aligt;s,tum D. Sigifmundo Mdanthone, D Sigifmitn Medico, pietatc,virtute, acdodrina clariffimo,collc-dusMelantho. g^quechariffimo,ircrum exiuimus:amp; quanta potuP ^^^^' nbsp;nbsp;nbsp;mus diligentia omnia tunc quoq; perfcrutati fumus.

r4tio'ius^^quot;‘~ ^^ islocusinitinerc,quahinc redà Spiram itur, militari germanico ab vrbenoftra diftans:luporumfufpcn dio nobilitatusac clarus. Lariffimiibi vifuntur campi fteriles,arenon*Arenaalicubi alta eft,quinq; autfex pc des,altior, multis etiam in locis minus eü profunda-

Eft autem arena illa tenuiflima amp;nbsp;puriffima nihil om' nino aliéna: fubftantix ac terrae admiûum habens in' ftar agrorum, qui licet arenofi fint,fruftum tarnen fe' runt.Per hofee capos padîminnumerabilis copia ido' turn lapidum reperitur: maxime Cum à via publica ad Vtramuis raanum paulum difceditur.

Hic cum propè viam ad hnidram maiufeuli lapidis veftigia deprehendi(remus,pcrfodcre arenam cœpi-nius.vt radice s confpicaremur. Eratineo loco arena admodum alta. Quam dum vndiqj tolhmus,ma. loremfemper fieri truntum feu ba firn animaduerti-***us. (Quanquam hoe perpetuum noncft. Hoc enira anno circa eundem locum truncum inuenimus,ma-gnitudmem candem Icruantem ad radices vfq;, vt ar-boris caudex defixus ibi videretur. CrafTitudo paulo minor, quàm quae vtraq? manu plenè comprehendc-retur)Tandemfo(ralata fada, altitudine aliquot pedû inuenimus fub arena argillam pinguem cinerei coloris,ad cœruleum declinantis.Hanccùm rumperemus, ^’’^•^ pw-apparebatipfamexdenfatoamp;quodammodo concO' ^“**’ Ûo,vel ex dimidio permurtato fabulo concreuiffe. Opiner ex promifiîone pinguium, calidorum,amp;fortafsè Ailfureorum halituum talem fieri adione latentis in terra calons. Venas multas rubiginofo colore inter-l^Jcrfas habcb3r,vt ferri venae exiftimarenrur.Non du-bitabamus fulfuris easinditium argumentumlt;^;e(re. Oblitusfiiminijcere in ignem,vtodoremexpcnderê: tametfi tune prorfus facerein animo,haberem.

Per huius argiUæ fuperficicm (amp; intra eandem)pro* pagines quafdam huius lapidis inomnes partes fpar-gi atque à trunco paulum ad latera,pollicis craüïtudi-tte,aut paulo maioresexcurrere vidimus.Infupcrficie duriulcula cum eflet argilla, moUior^iatim, ac pedem Vnumfodiendodefcendimus^appatuit.At cum feeuo-

do inlpiccrcmus,nihil rcmitrebatduriries.etïainciia ad très pedes,plus minustperfodiflemus.

Cochleae par- in media ifla argilia pingui,cœrulea,rubiginofis vc-n^^inanes. nbsp;nbsp;^^^ multi«,-vt didum cft,djftinda,multæcochleæ par-uæ,albæ,manes, reperiebantur.quas in eadem natas fuiflecertinimumcenfebamns. Neq;enimtam alte vllo modo dclccndere.amp; tam profunde in argillam in-finuarc fele potuifTcnt.Qijçcunq; argillxfrufta manf bus rumperentur,multæ hinc indefparfæin medioi-pfiuslt;orporeapparebant.Harum aliac lends,aliæciec-ris,nonnullæ maiorem ambitum habebannVen'im ita crant fragiles ,vt leniflimc digiris contredarx in pul-nerem vcrterenturltaporto affabrè amp;nbsp;concinnè erant faclac,vtnihil artiftetj deeiïe eis cognofci à nobispof fet, quod in illis ,,quas fupra terrain repcrimus,incilc perfpicMmis.

raUcet.Hon Cum pauló aldus fbdicndapenetraflemus.multa dçfêmduntal- ftatim aqua infoflam infemèconfluxit. Neq;follici-tèmargiJlam. tos ca res nos valdc habcbat,quód truncifita ba bin la-pidis appdlo)radices,non mulrö aldus in argillam de-iccnderc,fed ferè circa eum locum finite cerncremus. Ciimfecundó eadem hæc in eodem ferme loco in/pi-ceremus, argillam, vt dixi antè,duriorem amp;nbsp;ficciorem inuenimus. Quinedam cèm aldusmultó perfodiflé* CurmargU. mus.vixtandem humorem reperimus-Putanimuseau 'h nutte pluf 1^^ diuerfifads hancefie,quod,cumprimo extjffe-nunctuMtuta- mus, terra adhuchumida fui/Tet,proprerpræteritani .^u^ept. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;proximo hyemem, amp;nbsp;nuper præceden tes plumas copions admodum. Nunc vcro,cùm fccundo ex^mim-' uimus, rationi confenraneum videfaatiir,vtterra tota aridior appareref, proprerpræcedentem proxunc x-^e/hf peea. flafejTi,amp;diuturnam aerisficcitatem. Etcnimààicz^.

luJq viqj adptxfentem diem^vix femelpluit.Qusmuis emm nonnupquam perquartam hoix partem,indsr

tons aliquid aquae depluilTcr,id quod ter forte fadm« eft,non potuit tarnen ab exigua ilia aqua puluis in fu* perftcie terræ hartens totus madefieri.

Poft expenfam profunditatem radicum in argillam de trunco vndiquaqj defeendentiura, reliquas partes cxplorarc incepimusddq} nonin vnotantum,(edplu. tibus poftea fadum eft.quanquam non pari diligentia cçterorum radices inucftigatterimus:quód fimilitcr in omnibus rem habere perfuafum habercmus. Et lane verifimile cft ,,cum in ceteris nihil inuenirctur diferi-minis,radices quoqjfimilesfuifTc. Sunt eKhifeetrUn- TrHncoruw cis.qui magnat arboris craffitiem aquent. At non ex v- wrfgniftfdff, nolapide.fohdojfedex pluribus teretibus partibus,ceu tamis quibufdam fimul colligatis oonftant. Eas inters pofitum fabulum,quodfpaciaintermedia replet,ita coniungit, vt vnum corpus cxiftimentur efle,priufquä manibus contrcdlantur. Sed ncc cadem omnibus eft partibns craflitudo,vcrum maiorcs minoresq; inter' iefeiundaecernebantur: quas in pyramidis tamenfor-mam vnàfaftigiarentur. Qpac res fortafseargamento «ffepoflit,vt nonfupemè ,fed inferne cos nafei diea-mus. Atcùmvnusfolustruncus furgit,parfermecft ciaflitiesvtrobique, videlicet fupra amp;infrà,vt antcctgt; iam monui. Cum fere ad fuperficiem arenas perucne-tc ramos quofdam rotundos, quaks ad teiam ante aliquotimifi,pcrreiiquam arenam emittunt. Ab co loco candem fere magnitudinem,fiue crafliticm fer-Uant,amp; rarb fub arena,quam in fupcrficic majores ia-Ueniuntur . Quinctiam hand infrequenter cadem cra(ritudine,vtpolhcis,aut digiti,autmaiore quantitate , ab imo ad fupremam vfque fuperficiem af-ftendunt.

Non eft difficile cos à reliquo fabulo, internofeere. -i^iamp;duriotes coglomerato lab ulo,amp; cadidiores mub

to funt: amp;nbsp;plerunq; rcdà per arenäTurfum afeenduatj ac li defixifupernè eflentdnterdum adlatcra déclinât. Vbi ad fuperficiem vfq; pertigerunt, aut nö proeul ab •a abfunt/qualcs multos vidimus,quos tarnen frados elfe, vero videbarur confcntaneü)partes aliqux,vel ab homiuibus,vel Cxruis,quorum ibi ingens eft copia, a-Iqsq; animalibusjvelà pluuia amp;nbsp;ventis abrumpuntur. Sanè dum adhuc recentes fub arenaoccultanrur, aut cum fuo principio,hoc eft trunco continuantur,fragi-liffimi funt, adeoq;friabilcs,vtin puluerêieuiadmo-dum confricationedigitorum comminuantur. Qubd cum dico.non adfabulum alio quouismodo coadü fiue conglutin3tum,fcd ad eum ipfum lapideni,qiii i*' arena fuperficie de fua radiée auulfus iacet,atq;à fole excodus cft,rcfcro-Iam enim dixi,cos conglobata arena multó elfe duriores.

moio 4lbe[(St perfide difperfa aefoli expofitæaliquandiu iacuerôt, indurantur amplius, magisq; albclcunt. Scd amp;nbsp;crufta, quam à circumUto fabulo, quafi nigricantë corticem quedam contraxerüt,magna ex parteamirtunt:quidâ etiam fcruât.Hanc amp;nbsp;à pluuia ablui probabile eft Præ-tereaarefado àfolehumorc,quo agglutinabatur.fua fpontc deciderc fæpe certum eft. Ira namq; fieri vidi-mus,cum in mambus noftris exiccaripermitteremus. Ob has caufas, om nia fermé ilia fragmenta, qua in fuperficie arena reperiuntur, qs qua fub ca conduntur adhuc,non tantiim duriora,vcriim etiam vtplurinm candidiora fieri exiftimo.

Not^hi ii- Oportet hoc in loco commemorem,quod amp;nobis inum. videri iucundiftimum fuit,amp; ad rem prafentemfacit' omnino plurimum. Cum per campos illos arenofos vagarcmur,amp; quid quolibet in locoobferuationedi-' gn am apparcrct,not: re nusdnacnimus ex hoc gencre lapidcm,

DE Ly^PlDE SASTL. 1^3 iapîdem,cuiustibi fragmentum mitto, itavt fequitur natum.Craffltudo eius,vti vides, digitum mediocrem vix æquat,aiit certè non fuperat.Longitudo fuit quinque pedum (nam dum adhuc integer in terra iaceret inctiti fumus)æ^uali vbiquecraflitiCjVt poftrema eins pars, quæ extrafabulumccfnebatur,nihilo minor ea cffevidcretur,quaEtruncoinfernè fubeunti continua-taerat Dixiffes baculum feu virgam fuiflefub arenæfu perficiem à bubulco abfconditam.Si non ftipiti pauló crafliori ex profundo afcendenti,mamfeftè vt mox di ccmus;continuatus fuiffet, virga in lapidem conuerü Videri potuiflctnegligentiusintuenti.

Huius ftipes,aut radix, vt fievoeem,quapauló craf-fiorem fuidedixi, ex profundo afcendens,redà fuper^ ficiem, vti ferè omnes folent,patebat. Ab ea cum non longius abeffet, quàm palmitem vnu,recuruatus,inq; terrain reflexus, per fpacium pedum plus minus quatuor fub arena latens exporrigebatur. Extra arena pro-currerat pedem vnu,aut co amplius. Dubium no erat, Velipfa loci,in quo repertus eft,natura teftificaterquin Vctilabulum,quooportusfucrat,ddpuhflent.Erat ct-enim coUis arenofus,procul ab arboribus,vt nihil ven torum flatus arcereimpedircvic poflÏt,vndacunq;fpi-tent. Præterea extrema lapidis pars,quæ extra fabulum apparebat, folum no vbiqi attingebat,fed nonnihil c-ieuata erat,ac fl venti fabulum aridius,cui incubuerat, iiup’er depuliffcnt,ac fubtraxiHent,

Hue iliudquoq; pertinet, quod, licet iam ab arena ^tgerctur, adhuc tame per vhius fere pedis fpaeiö cer* ®i porerat.Siqnidc arena quafi pro craffitudinis iphus *hodo intumuiflct/paulo altioróerncbatur ca in parte ^ua lapis pcrgebat,vt fabula Ci ceflific,(paciahiq; pro-'Brcdicndidcdiüc putarctur.ln’cânfa verônonhoc^fed ^umiditas fuit/per quam ci tenaCius adhærebat,quàm

Vf à vends difqei tam facile poffer. Nam arefadum fa-bulum inftar puliicris di/ïîpabilc cum fit, à flatu non magno longé lateqj difitjcitur- Cùm humjdum cft, co* hærer, ncc difflabile exiftit. Sané qua parte detedus e* rat/abulum aridiffimum videbatur.Vbi tegebar ur,ad-côcrat humidius,vt vel abipfo lapide aliquid acccpif Vudf humi- ^^ humiditatis cenferctur. Equidemifti lapides cundi ditatem con- truncofuo continuât^ humidioresmulto funt, qiiàm trahint kpi- üü qui de friinco abruptiexiccantur.Ex quo conijcerc detifii. licet, eos nonnihilhumiditatis à matrice, vel trunco, vel radice perpetub ferc haurire. Alatcribus,quöd hu-mcd:ari æquènon potuiflet,facilc difperfumeft. Coa-tinuus erar,vt in eonuila plané rimaapparerefVf pri-mùm de terra fuftulimus,in fragracnta,fiue partes ali-qiiot diuifus cff. Nec praccaucre, quinira accideref,po-tuimus,licet valde cuperemus atque etiam conare-murintegrum conferuare.

Sabulofi h^ ^* ^^3 enarraticne promptnm eft infeHigere, nullius pidanonfunt ^os animalis offacffc,vt cùm âlij,tù ego quoq; deprin-ejj4. cipiofufpicatus fui. Quod verb poros habent multos, ficut ofla,inde cucnircnöambigo,qubd exfabulo con eretifunt,cuius partes ta exade coirenon RmperpoP funr,vt non poros meatusque aliquos pariant. Eft tarnen inter poros,qui in a rid is oflibus ccrnuntur,amp; cos, quiinhifcelapidibus reperiuntur, magnum oninino diicrimenrid quodlibenter confitebitur quifquis eos diligenter cum arefadis oflibus,vt ego feci,contaient.

Rotundam feu teretem figuramcumlôngitudinc,à locogenerationis amp;nbsp;matrice, vt Cic apeUem,ipfos accigt;-perecertum eft. Carent etiam plcricp omnes ea inat-quaJifccraflitudmis Atenuitatis,qua in ofiibusineft, fed eandem ffequentecmagnitutfinemjvr exfuprico-memoratis perfpid potent, ieruanf. Quinetiam extu-betitioaibus ic capUibns Ulis ofiuai ia extretnitate t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;horunt

DE K^rrOE SAS TL. ijf horumapparcntibus,dcftituti o nines fucrunt, quoique t ego confpexi: tamcrfi omnino multos vidcrim, casque bené longos. Nodos leu capita multa habent eorumaliqui/ednon.vtoflain extremitatibus, fed in Oicdip potins amp;àlateribus.Ineurui eriam (unt, detain varq hac in parte,vt cum ofTibus nullis conuenire pof-fint. Qiiodidcirco moncre placuit,ne aliquis dein-ceps cos prooffibus habcat.

Modus gencrationis corumtalis mihi eflevidetur. Calidiras quæ in terra ineft:cxpingui ilia, de qua fuprà à me diélum cft.argilla amp;nbsp;aquasubicda,exhalationes fi-üehalitus,fiucvaporcs(pro codemomnia hæc nomi. Ha mihi in præfentia ponentur.) craflbs, pingues,cali-dos,amp;,vt fufpicor,fulfurcos excitât piurimos. Hi fub arenacertisin lociscollcdi, multas fabuli partes com-pleftunruqcasq; pro viribus permutät-Deindeconiun ftimfurfumtendentes perfabulum ramm, viarn hbi, quà poirunt,aperiunt,ac partes,quas eóprehenderunt, fua pinguedineconglutinant.(Suprà dixi,eosoonnun-quâ ad latera cxporrigi,amp; obliqué per fabulü ferri. Nó enim fern per via patctfurfum alcendedi. Attame quia *'atura fua furfum contendun t,pars eorum maxima ad Superficie a(cedit,)lfta poft ca fie miftaamp;glutinata inter Sefc,tum à fubcunte infer nè caloreplures fern per calicos vaporcsrubminiftratc,tü ab coctiam,qui fupernè ^folein profundum pertingit,cxcoquuntur:acprocQ-lt;:oftionis modo atque menfura,mduratur albefcunt^^

Poteft fieri vtfulfurci halitus vaporesue caufx fint ®lbcdinis aliqua ex parte: præfertim cum fuffitu ful-Suris quidamalbefceremanifeftèfoleant.Atfolahac caufa cos albcfcere vix dixcrim. Argilla, de qua dixi ^ofcc vapores tolli,alba quidemamp; ipfa eft, fed minus *^ultó quam lapides. Na cerulea potius qua alba eft,amp; '^biginofas multas habet venas.Deinde cö ex codé fa»

bulo ipfa quoq; gcnerata fitcalorem abundè etia tra-xifle oportet. Traxitaütproculdubioà vapoium pcr-miftione amp;nbsp;codione. Non negcm tarnen vapores,qui ab ea tóllütur,aliquid dealbedine argiUç retinere:amp; fic plura ede quæ lapides iftos albos reddat. Ipfum quoq; fabuliim arefadunialbedinis aliquidhabet;vt hacetia de canfafacilius albefcerepoffint^ Atqjhos ipfos lapi-■ dcsnunquam æquæcandidos efl'e,cvim hnmidiadhuc funt,atq;cnmarefadifiinr,certiflinium eft. Hincfu-fpitio cd,cos fui coloris albi nonnihil à fabulo obrine-re.Solum fabulum in caufa non effe illud manifedè et valide probat,quod.in ipfa ctiam argilla longè eadem albidiores cernuntur. Quæ enmita habeant, facile eredipotcrit,albedinis huius non vnieain caufam exi-

turn tapidum- f orra ex lolofabulo cos non generari,norius cfle puto»quànivtexplicationeverbofioreindigeat. Hu-» more certè aliquo opus cldquaconglutincnturfabuli partcs.-quascohaererc,vniriq; per fefe non poffe nota* eft. Sanèpluniamaquani id ediccre nullomodocrc-di poted.Non cnini facile,qui itacogitet,rationem at-tulerit certam, curcertis tantum in locisfabuli nafeâquot; tur Curteretilongaq; figura duntaxat finganrur. Cur infemèex argilla adfuperficiem vfqj fuperiorem, cade ilia figura,vt nunquamferè extra circumicriptione egrediantur, plerunqicontinuenturiquo pado a qua' pluuia tantulas folu partes fabuli coagulet,atq; in pro-fundu vfq; femper eo,quofupràincepit,modo pergat.

Fruftuihïc tritum illud, qnod in rebus cundis locü habet,cum rede adhibetur,pro difTolunone huius dif fieuhans obqciatur, nonomnesfabuli partes idoneas cfle. Vt cnimidverumfit,adhunctarnennodum dif foluendum nihil confert. Permanet enim prior diffi-cultas,amp;acccdit maior etia : quomodo idonex aptæq; iUx*

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE L Â P 7D E S'^ B F L. iS7

; illæ partes fabuli, quæin teretem hanclôgamfîguram foli rorundari potcrant, in vnü fcmperita locum coie-rint,vt fempcr verfus inferiora,nunquam,(aut per qua ratiflimè)ad laterainter fefe cohæferint.

Pluuia certè aqua per omnesfabuli partes fimiliter defcëdere,ac ab omnib.æquè combibividctur.Ergo eu aqua pluuia non poflircredi glutinû effe huius lapidis, propter enumeratas caufas,amp;abfurditatemrci,aliud quœrendû nobiscrit. Atvixaliad,imônevixquidem excogitabitur,praeter iftos, de quibus fuprà memini,va^ ■ porcs atquefumoy.

Probabilior ob id eft noftra fentcntia,quód Ariftote-lem habere videatur confentientë.Etenim à vaporibus !omnia folfiliü genera fuccosq; concrctos,amp;præterea lapides concrefceredocuir. Neqj verb fieri pofte puto, Vt ex Iblovapore denfaroafti lapides fabulofi,de quib. hic agimus,concrc£cant. Nam fabulu inefte,vcl oculo-rum amp;nbsp;dentiu, fi mandentur,iudicio,adco certu eft,vt /^‘’quot;/^f f* fiquisdubiter,ismihiin mcridianalucetenebrasi quç-^“^“*®* tere veile puretur.Frigorecos condenfatosconcretós-qucoportebat.Hoefi eftetjCalorciterüfiquarifundiq;

poftent,id quod nöefte verum compertü habeo . Non enim magis ab igne liquantur,quam calcarius lapis. Quamobremex vtroq;,vapore fciUllopingui,calido, eraftb,amp;labulo inter fefe miftis aeperco^isconcre-uiffe eos rationi confentaneum cft.

Certum porrb illuderia eft, nonmifceri tantu hace * inter fefe,vti vino aqua miftere folcmusded trafmuta-riàcaLoreamp; pcrcoqui,vtinforma quandamcakis.nö tarnen verä,abcant partes fabuli pleræq; omnes. Nam non rarb integraequædâ partesfabuli minime permu-tatæ,nônullç’ctiâ femimutatae,per lapidis fubftantiä di fperfæ reperiüt urMagis pcrmutantur,aut certè nÖ mi-' flusfabuli pattesjin iftius lapidis generatione et codio^

BJ ’ ■ ^yk AS rrs ttc,quäm terrain coftis fidilibus,aut latcribus mutata Cernitur.

Et hu ie quids fentStixnoftr« nihil video repugnarc. Quod cnini fuprà difücultatcm habebat, nobis nón officit.Dicimusnamq; vaporesnonex omnibus terrx fubieûæ partibus eadem copia afeëdere, fieut ex omni acrispartepluuiadc nubib-defluitjCcdexaliapauciorcs, ex alia plures etumperc. Quæ caufa cft cuidens,curnó omnes fabuli partcs,illæ,inquam,quæ tranfmutari pot fenr.in lapidcniiftumconformcntur.

Cur au tem in longam idam figurant fiere tornêtur; hine etiam fiortaflè eognofici potcrit.Vapor ctcaiin co-piofus certo aliquo in loco coHeftus,amp; fuperiora petés, perarenam vlam fibi,quàmaxime poteftjeamveluti pcrforando,acterebrando,)facit;ac partes ,qux in medio fiunt,cogir,conglutinar,vnit,atq; reliquis vicimsfe parat. Iftac fic mutatx,partes proximas fupra fe codera modo afïiciût,donec adextremam peruentû fitfiuperß eiem.Dum ita partes quædam coguntur,amp;àcircum' Ûantibus fieparanturjn ambitum fpacium rclinquitur vaporibus((pacium hoc manifieftè apparuit,vbicunq; cmergerecos inuenimus) aldus afeendendiA fiuperpo fitas partes fimili modo permutandi.

lam turn itaeoguntur/ua fponre fiiperiorcs incum-bentes inficrioribus ipfæ quoqueab alqs diieedunt/pi-ritibusq;viam præbcntprogrediendiamplius.Vbive» rô fabuludcnfimseft^quàm vt commode penetrate fpi ritusifti qucant,amp;ad latusfipaciûeft,adlatus tüquoq5. dedeclinât.Poteft hoeex fnprà recitata à nobis hfftoria, longo illo.quem inuenimus, lapide, luculentèintclligi. quanquam^rarius hoceucnircconfipeximus.Pleriquc cnimredàper profiundum afeendunt,leuiterque ali* quandoincuruantur, vtnon-nifi maximum circulum deferipturi fua ilia curuitate videantur.

Hune ego modum gencrationis eonim cxiftimCiw pûtius,quàm eum/juo pili atq} vngues generanrur. NÏ fabulinuficfcmpcrnoiiumfubire,amp; prins propeUcre,. atq; vt in corpore excrenïeiïta,ita reces generari opor-tcrct.Scd ipiequoq; locus,non ira cos gigni facile amp;nbsp;li-quidó commonftraucrit.Non pofTet etenim fieri,v t nÖ frequenter fuperarent fabuli fupcrficicm.Imó plerunq; eminerent àfubeunte fabuloprotrufi.At nullibi hoc vi dimus,fed femper intra fupcrficiem,aut in ipfa fuperfi-cie,definere confpexinius.Quod fupr à de longo illo-di xiinu5,huic nonaduerfatur,

Sententiam illud confirmarc etiarn videmus, qubd non ifto in loco folùm,vcrùm etiarn alibi,vbi tales cam pi extant arenofi,ifti lapides inueniuntur,alràs nufqua Qua hinc iturFrancofordiam,circa villam Eberffdorff appcllatam,magnacorumcopiarcpcritnr.Audiui ctia non proeul à villa Schvuctzingcn,amp; prope Igelhcim,et v i Latinoburgum,campostalesefle,quipcrmultosferat. ?

Quinetiam apud pagum qucmAltam ripam vocant, ’ “• in labulo hic cis Rhenum,cofdem vidi. Quare cum nó nifi in arcnofis reperiantur,fatisliquct,cx arena fieri. Si conftarct fimiliter,talem arenæ argillam in qfdem iUis locis,vbi præterea reperiri diximns,fubiedam efle,.q«a lis ea eft,qua nos vidimus,dubitari de fententia noftra minus poffet.Sanè quia exteriora funt inter fe fimilima, Probabilc eft interiora non multum difcrepare.' Commoditatem naftus ,. cxplorabo ipfe,aut, fi per négocia non licebit,alqshoe imponam. Videntur cer-tè vtraque requiri . Nee poffe hunc lapidem , vbi aherum duntaxat reperiatur, gignigt;vcl ex iamdiódis liqucat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

t Quare facile illis refpondebimus, qni alibi quoque^ fimilemargillam,id quod ego minime nego,reperiri fi. ne ifto lapide alfeucrant-Non enim eft fam argillam ta^

lern, amp;nbsp;fub ca aquam,fi ita libet, inueniri,dc quibus va-porcs fimiles cfFerri polTuit.Oportct praeterca materia idoneam, ex qua illc vapor cidern permiftus tale quid cfïïciat,pr«fcntem adefle. Neefatis eft fabulum qualc-Ex qudH f^- cunq; adefle : verb m tale fit oportetjquodetpuriflimö bulo generen- fit,amp; tenuiflïmum.Sanè campi multi vilunturplanèa-^‘*’‘‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, rcnofi,quitamen:quianonexftn’.pliciarenaconftant,

admodum funtfoecundi.lflud aütfabulum neherbam quidem facile produxerit ,cxccptis admodum paucis, qualcs fuut tithymali. Præterea li in profundofubulü efle cogiteturidoneum,terramfuper impofitamitara 1 ram efl'coportcrct,vtlabulum cltquo vaporesperru-f! pere, atq? ad fupcrficiein emergere pofienr. Et vt tales alicubifub terranafcantur, non tamenpenndc vtiles Quidnitmc^ fint.Quoniam experientia docuitillósefle vtilesinpri tens fintvti- mis,quiduriflimifuntalbiflimi.TalesautemA^bttifl Hores. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-fi expodti !oli fint,non facilè poflunt. •

Cau[4 efß- Vt igiturflnem facia,amp;brciiireromnia dicam,caufas ^^^^^' , nbsp;nbsp;nbsp;dficienties huius Japidis iudico elfe calorë fubterraneu

Matena- '■- ^ Polarem Materiam fabulö efle aio minutum,tenue» purum,conglutinatum à calido,pingui, craflb,lamp; for-tafsè fulfurco)vapore : quàm non materiæ tantùm,ve-rùmetiâ opificis aliquo modoraiionemobtincrecen Locus- feoTocus generationi aptus,cft fabulum,tùm propter materi,am»tùm propter raritatem peruiosq5 meatus» Vidimus aliquot lapides inter fpdiçndum,plurimutri ; àfuperficie adhuc abefle,quos frangi non potuiffecô-ftabat. Quodfinonfupcrieda arena crafliorfuifleco-gitctur,quàm vtitervapori præber.ct,in gencrano-nis motu tales adhuc fuifle necefle eft/forma,non extra lapidem quacrenda cft.Figuram,à Ipcoin quo gene-raturiaccipereeos potiffimum arbitror.Finiscftis,qui foffiliumfapidumamp;mctallorumcft,quorum vfus ali-quis nofeitur. lt;

Dc vfu porró lapidis huius diccre plura,quàm didici ex alifs, nee po num nee debeo-Poterunt alij forlan plu-ra narrare,qui frequenter periculum eius feccrunt Ego iUa receniebo tantum, nee omnia tarnen, quæ audition ne cognoui. Idvbi fecero, quam de facultarc eius opi-nionem habe3m,amp;quo referenda omnia pntem,brcui-ter indicabo.Ex iftis eruditi facile ratiocinari potcrunt, quibus in morbis vfus eius aliquis eflepoflit. Vix medi-camëti alicuius vires femel omnes cognit ç cxplorarçq; fucrunt.Expericntiaoccafîonematq; caufam diligëtius cogitandidc talibusfempcrpræbet.^

Audiui ego non paucos,qui vfum eius in fraduns sc Vpn h^rK rupturis minimèafpernandum ede affeucrant- Aiunt /lt;lt;pMw» illi,li quis fradum os redè in fuum locum reftitui cu- i’*^’ ret, amp;nbsp;exiftius lapidis pulucre,emplaftrum cumoleo. aut rolaceo, aut myrtino,aut maftichino, modicaq; ce-va concinnatum imponat, ac eiufdempulueris drach-mam vna, vel paulo amplius, manè velperiqj in liquo-rcaliquofumat,cum intra paucos admodum,non qui-dem dies,fed,quodadmirabilius cft,horas,ab omrii dolore liberari:amp;poft pauciflimosdies menabrovti pofte. Debet autem non femel tantum fumere, fed ad minimum ter. Alt] tribus deinceps diebus,altj binis,altj ternis,exhiberi iubentAudiui præterea à Rufticis, quorum infodiendo opera vtebamur, vt fupradixi, ipfosaufos fuiflefilijs fuis exhibere puluerem iftiuslapidisfrequë-ter: amp;,vna hac ratione rupturas inguinum percurafte. Hmplaftrum quidam, nÖ ex huius lapidis puluere,quod tamcnvtiliusmihi efleiudicatur, fed ex Gerahio con-mfo, amp;nbsp;fuilla pinguedine fubado compofitum, fradis ofllbus impofuerunt, non minore, vt ipfi quidem aflir-naant/ucceiTu. Efficacius fit,fi pars maxima cmplaftri Conftet ex huius puluere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TMult^h»

præ ficcitate etiam linguæ admotus per quam tenaci-ter adhæretâs prçfertim,qui albus cft,amp;à foie rede per coftus. Non minus quam Bolus illc orientalis, amp;nbsp;alix quxdam tales terræ, turn exiccat,turn adhæretlinguæ: amp;nbsp;his fortaffe amplius etiam. Non dubito quin vapor ille fulfurens, ex quo gigni eum arbitramur, fuas vites ipfequoq; hïc conférât: vtminimè opus fit in fabulina turam folius referre omnium effeduum caufas. Quod fi igitur ruptis,amp; illis,qui offa artuum confregerüntan-topcrè prodeft, propter infignem facultatem ficcandi, Verfitn^nt qua præditum efle conftat, iuuare tales poreft. Poteft autem prsdiéla,vtaiunt,non in hominibus tätum ptæ-oßmmbe- dare,fed etiam in brutis: vaccis videlicet, capris,atq;e-quis.Dicunturmirècoalefcereoifa horum animalium diffraâa , fi amp;nbsp;intra corpus exhibeatur puluis,amp;cmpla-üri modo impofitus fit.

Addridionem in co, qui foli cxpofitus führet, guftii percipcre nullam quiui. Quanquamhocaffirmarepof Ïum,ipfum non in paruaquantitate cmplaftro,dcfcnfi-uoappcllato inditum,quodad arcedas defluxioncsad pedis vlcus,tibia: circumponebatur Hipra locum vkc-ratum,mirè id ipfum reddidhfe cfficacius. Vfus eodem bisfum mterea, dutnadte primudchac reïeripifopn^ mo fucceifii in emplaftri forma, (alijs prxterea adftrin-gentibus 5C liccantibus admiftis.j quodruptura: partïu circa vmbilicumingrauidis impolitum fuinVifum eft nonhecandi modo facultatem emplaftri,verumcham addringêdi poteftatem maiorcmcifecifle.Scdquahoc rationeeueniat,facile intelligunt cruditi. Hxefernvè funt,qiiç de vfu huius lapidis habeo compcrta.Dico me comperra habere, nonquod perieulum ipfeomniufe-ccrimJed quoda tammulris audiucrira,vtnoncrfidere aliqqid non polTim.

tantam minime arbitror cfle,quarts eitriBuenirit illi, qui/c periculum fecifle afleuerant/Non enim nefcio, ^^^?^^‘^^f* quam facile homin es im periri arris medicæ, in iftis fak ^’ * J” ^?quot; lantrir. Vix dubito Bolum orientalem minus cfficacem futurum,fi quisadhxc vti malit,tametfi maiorisitafa-nitas homini muit6 conftet. Valdè incrcbruifle vfum

eins per vniucrfam Germaniam audio. In'Pomeraniam ^^ foment ufq; magnam eins copiam ab cquitibus, qui falutarem

dus vim cxploratam fe habere mihi affirmarût, depot- ^^^“^^J ' tatam certóIcio. Innotefcct alijsfortaflê regionibus c-tiam propter incredibilcm vrilitatem, quampræftarc ante didis morbis diélitant. »

Fieri poteft,vt aÜæ quoq; Nationcs eundem habeat: præfertim ubi terra fabulofa reperitur foli expofita,ar-txaribusqj nuda : tametfi nee vfum fortaflè norint, nee generationis modum locumq; obferuarint.Placuit hac potiflimum decaufa,tàm diligenter eins natales deferi bere,quo alq facilius infuis regionibus cundem quære-rent ac inuenirent. Non'audeo commemorare, quæ quantaquemiraciiladé’coaudierim. Pluraaion credo, quàmquæad facultatem ficcandi, quælanè perquam firenuain eoineft,rcâ:è,aptè,vcrè poiruntreferri. Ergo cum incerti nihil ad te feribere decreuerim, nunc fi-nem feribendi faciotpræfertim cum epiftola mo-„dura excefliffeiam quoq; exiftimari '»*» queat. Vale. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ’ t

leCahalamededus^ ‘ ^ nbsp;nbsp;nbsp;2^g. tis^attiate ahj^ finfiéUiéus qaalita

Aérfi/lphurchemifiarumefl. r^^ dhusnenperficitur es nutritienütaufitt 2tf nee alteratiototiusfialfiantiafitinmi-ßlneefulphurne^Merruriuseß fiiene.- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;igtf

Paraeelfi ps fad/efiam- Altrixfacultasunde nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y7’

mam fonerpit rr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cur fi- Ainaraprepriènonmifientur tts

quidem d/eatur 07 Ade~ Anagogica expefitioCahalillarum. tear: cella iff ! ficcustan- 27H

turn Parafelfi s:4.. nonpo- Analjftt compofiterum non exten-teH arte Chemica ah alfi de-■ ditur ultraprincipiam compofi-mentüfiparari' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sfr tionüt

' Ä'i'^l’Hüi de cxlo Opinie », Arcanutnquid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ix8

arcana omniam indiuidueru funt at erna nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i jr

Archeusplnuiam infleUaeeH in alla coqutt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;if a

argenti ejfentia aquea

Ariïïoteles amp;nbsp;Plato,Paraceifi algt; in feriscommendantur

arißoteles non cognouit ^uintam ef fentiam

arißoteles quornodo i^nem in mi-'ilifponat . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘’'ff

arißeteles iuxta nouitios Paratelfi 'inferior igs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad au tont at e

nonjuffint EraRo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ilidem

ariHoteles quidper priuationem ue lit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19

arißeteles ab iniuria awditatrts us

arißotelü contradictio explicata iSl

arßotelis locus de animo cf corporis coniundiene explicate 167

arillotelis Meteora Paracelßu inße xit amp;nbsp;reiecit - n • ariUotelis amp;nbsp;Paracelß principioru cognât ie nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jf

arißotelisgenuina defirninefinten tidt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«1

anßotelem in principe non po tuit notareParacelßts

Ars latllq

artes amp;nbsp;feientia non exacte tradun turinfacris

artiumfabri in Planetarum domi-bue nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' te

Afironomia à Medicina e^philafi' phianondiffert Paracelß 4 atlronomia adepta Paracelßtnagi-fira nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i '

Afirologorum de ceeleßiinßitutia-ne opinio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» _

Athenienfisphilofiphi ad Paracel-fum firibunt ao hadie in terris non extant. ibid.

Auerroes de unitate intede^ut opi--}ni0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14*

auerreis opinio de principe ji Augußinus priuationem rationem fiminalem appellat 09

Aurum ab argento per aquamfor-temfiparatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19^

1 ÎJ «tementi defiriptientt Paracelfi-(4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tot

tlementt nomen calo tribuitur 4^ tlemtnti nomine Paraceiß^hflagi tiose abutuntur ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;103

tlementa vulgarité quatuor non fient elementa Paracelßcit 107 t lenient a Paract Ifo non fient rafa, capfa, reeeptacula nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^S

elementa fient forpora, non autem inani tatet!

elementafolnt Paracelfiu nouafia-tuerraußu- ,

elementa duo tantum pontt Para-, celjus,

elèmenta in mifiione teta alteran- -tun

elèmenta qua ratione à prifcie in-uenta^

elementa fingula alia tria in fi eon • finere Paraeelfus cotrafiipfuni' afßrmat: t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iff

elèmentafintmutabiUa amp;nbsp;nihtlo minus y^eipieti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g^f

elementa X V I.numero iuxta P4-raeelfieosi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. eóor

elementa cur faciliut infima pe-- \ tunt: i.?T v g^' elementaex nibilo creatavirtute ■ verbi ! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71

elementa fient incerperea inania ' i 4^7, y ana. Parafent , ig^, elymcM^efira non fient pura su

D £ Xî tes obtinent Paracelfielementa iuxta Paracelfum amp;nbsp;fieot difiipulvi fient XXX il elementa apudParaeelfiem dupli-cia fient: elementa ex vnocreatae rartfallie ne (^ cendenfattone elementa fila confiant ex prima materia 32.creatafient, ibidem elementa corporeas matrices vécut Paracel fies amp;nbsp;cent inent ta ae contenta- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,, 120. elementafimut ejfi nequeunt Pa-racelfii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tôt , elementa cerporibus qua continent alimenta non fiippeditart 113. ts4-tip elementa ex tribiu primie cempo/î-elementa fingula fitaanimaliatu bruta turn rationepredita continent. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pi' i, elementa aHumbabent,non funt aäues nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;130 elementa a principes differunt tg elementa aliter Paraeelfus» aliter difiipulieius traitant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;toy elementa-Paracelfivneeam tantum admittunt: contrarietatem gf eh menta. carent dimenfionibus ut .jtlementa non fint matrices tantum 122:

elementafisntXII.iuxtaParaeel-etementacorpora'fiunrfimj^icifii- film: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12t ^i. ma in'fubluflariglpbosi . in ^, elementatantùm quatuor efie so, 1.1 s]uem v/um creata a Deer, Ui. eltmentacentinentiaMatritetdi-, drm.- ' ' nbsp;nbsp;nbsp;. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cunturc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;113

forma qualibet calere proprio uti~ tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f9

turn agit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tts

l N ßbineeveritati etnfeutanea di-dt Hippocrates res omnes ex lt;juatuor notû elementis confiùuit a Paracel/icù ipuibufdamdepra-uatus hippocrates Cabala vßu ixta Para-celßtm hippocrates non fauet Paraeelßcit its bippocrath contradiäto 1 sa hippocratie de mißione fententia *«4 h/ppocratu cum Platane,Arißotele amp;nbsp;veritatepugnantia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 Stf kippoer atü de indagaada reruns no titia praceptum if à Platane laudatum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem bippocratu de anima fententu ex-plofa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;if a bippocratis de elementü fintentta 49 bippacratica de anima fintentia non admittenda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;186

D E X.

homo ex tribus carporibiu compoß' tus

homa ex terra puluere create a Deo

homo exquot partibus componatur à Paracelfi

hominis ßdereampartem interitu-ram Paracelßu att

homines quibw modis doceanturia xtaParacelfum

haminum corpora in uermes amp;nbsp;pédicules mutata

Hortus principis Elecloris hjitme virent nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ift

Hum ores diuerß cur à diuerßs ex et dem ahmen to cancoquantur, et Hjdrargprumper Chemiamexmi-Hisparat um eß mißum corpus So

bjdrargjirium ßigidumeß amp;nbsp;hu-midum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;isc

[rAcobus a Peliele angele Cabalant . difiit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;art

Jdeam materiatam fieri an cence dendum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,144

tot JdeaP/atenicaa Parace/fidsfimini bus dsfièrsent nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;144

, ideapbi/ifipbicaautborfistuama-pinionem Parat, defindit tse idea à, Tiea/agis in mente dtuina cel lacata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;144

ignis nets efi eiementum ^uiafilum sarrum-

Hama nan efifila animafid campa-fitum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;no barna micreco/mm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nf borna ex duabus carperibm compofi-ttuelementariamp;fiderea 1*4 barna bamtnem^enerareiufim H7 barna ex quatuer elemetie fa^ue Pa racelfi barna ex amnibat campaßtm amnia intedigie nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tt barna aäa in firent inet amnesta-tittimundipartes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tea,

barna cur àquot; ^ttamade necatm fit mi cracefiant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;taf

Praceptores Paracelfi ;y pradeßinata eßintia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iff pradeßinatum elementum quid li4 pradeßinata elementa rehquatria in fie continent nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;161

- quatuor refo luuntur far^tlßa pradicamentaquidfintG'vndedi plantaruivfernenfiuâmeß^^^^^t/i pradicamentain morl/it collocata Plato abinferis Paracelfo^^mèn'^ .Paracelfifits , - ; f ' datue nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10' pradicamentanon ig.ßdinßuita platoquomodoadiones córporibus apudParacelfum' ^ non tribuut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nr ■ pradicamentorum dßofitio vice-platonic de elementii fententia.^^ rofa ^, f'f? quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«'ÓJv' ' P’^‘f^‘^p‘«gt;f*firma quodfit gt;nbsp;I7i platanes de ccfltignea natura^opi- prfiicipium eftfimplex P nioéxpfifa'f^_^ *mÜ^'V ‘ P^'‘^‘^'fi^^ àrprtqcfpiatumdiffe-platonemfeqtituiP^^c.tifi^^ ^^,^^ runt , plattmicd animarum véhicula àb^ principe definitie cuiufdam Para-

Ari^otele non probata ? t66 celfici plaionica idea a Semonibus Para- principiafela cogitatione feparabi eel/icorum differunt ' ^,144 liafunt ,x »V ja\ pleuritidis figna,amp;artifidp/afin- principia Faracelficafin^nlaperfe dagatia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;', u/ ^ 1 fonfißunt ’oi, 6^ Plinitureprehenditur quot;^, ^{6 prinçipiaquomodoinuentaavete-plumbieffentiaterrea . 184 ribus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zé pluuia ex vapore è terra eleuatofit principia corporum nuUafuntpra-232 nbsp;nbsp;nbsp;^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aj, 1. termateriamamp;formam 223 pluuia quidParacelfi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t^^^df principia corporum corporeanatu-pluitia generanenu modus tu xta ^ ravulteffe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;33

Paracelfum ., nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,, 236 principia tria Paracelfi corporea pluuitegenerationem Mefes ofleu- funt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;37 dit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;234 pvincipiaParacelficaelementüftm plnuiamvaporibuf adferibereuon nbsp;nbsp;plicioranon effe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tfé

'. ^4. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;principia

arsformam naturalem nulli mate ria potefi imprimere 6t ars Chemia ex primo eß artium or dine nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÿi

Hjdrargjron non e/e materintnnie taJlorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j f

hj/Jrargj/ron non inueniturinfidi-niftnetaUortim

hj/drargjrum quomodo met aller u materia dicatur Chemicif

hjfdrargjrttmnon eU metadum -’f»

hjdrar^rum mirifice metada appétit

hjdrar^ri amp;nbsp;fulpharü vena raro metadahahent

hydrargyrißxcies vna efi'

Hermes Trifme^ißns Maltis

Hermetis Smara^dina tabula loj 1.

I Afon quid incautius Chimiam gt;nbsp;; exerceret ocetfus ■

Ïgne vehementi metada genera -ri Gilgil crediditj

Imperfeélum poteßpe rfict,

imperfeilum innudaßecieponitur.

10 ?

Indiuidua etufdem (péciet non pef- -ßintinfemutuo tranßnutari

indiuidua imperfeäaru return natura non multiplicat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«.

lul.Caf.Scaligerdeßlanientüauri

Hungariet ■' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ .

ChrifopoeiamoHendtt ei Lumen luminum Arnoldi 7o-gt; Luna niß {oHio deficit ut aurum fit t 66.

MAgia mater eß abditarum ^ return ! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;es ■

Magnes non eßferri mate ■, ria • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5® •

LApisphilofophorum quouis au ' Magni lapidis compoßtio inserti au roXCJ I.perfeäior nbsp;nbsp;71- thorisrefeditun , ?4»

(biu-Lrancifeanus r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7t ^ Marchefitamaterhjdrargjri syr