Dit boek hoort bij de Collectie Van Buchell Huybert van Buchell (1513-1599)

Meer informatie over de collectie is beschikbaar op: http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732

Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

• • nbsp;nbsp;nbsp;de rug van het boek

• • nbsp;nbsp;nbsp;de kopsnede

• • nbsp;nbsp;nbsp;de frontsnede

• • nbsp;nbsp;nbsp;de staartsnede

• • nbsp;nbsp;nbsp;het achterplat

This book is part of the Van Bucheii Coliection Huybert van Buchell (1513-1599)

More information on this collection is available at: http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:

• • nbsp;nbsp;nbsp;the spine

• • nbsp;nbsp;nbsp;the head edge

• • nbsp;nbsp;nbsp;the fore edge

• • nbsp;nbsp;nbsp;the bottom edge

• • nbsp;nbsp;nbsp;the back board

*gt;‘quot;/î7i#i

Medici

Quarto ßquot;. 7^

THOMAE ERASTI

PHILO SO PHI ET MEDICI CEDE.

BERRIMI» DISPyTATIOgt; numamp;Epiftolarum Medicinalium volumen doétifsimum.

NVNC RECENS IN LV-CEM EDITVM. OPERA ET STVDIO THHOPHILI MADERI Phlio/ophilt;i ac Mf-dtetn^ tio^orü,ac Phyfices m Academia HeydeUfer^enß Profefförü ordtnar^.

NOBILITATE GENE-Ris. D OCT RINA. P IET ATE. PRVDENTlA, OMNlQJTE LAVDlS GENERA frtßantißimo ’vire, !). j^^rmno 'Borcki»,C4mer^t Impt^ rialti ji^eßori dignißimo,‘)ÄecanAti fuo tnpri-tnif objeraaml» S,

BAE p E N v M ERO âme flaoixaruntamid, Borki nobilifsime,ut qug cxpræledio nibus Medici clarifsimi, deep Repub, literaria optime menti D» Thomæ E^ rafti pisc memoriae, hofpitis olim nos ßri.annisla.quibusipfum Heydelbergacamp; Bafileac doceiicem audiui, obferuairem,0c pro me notaßem priuatim, cum Medicina: ßiidioßs communicarem, at^publiearem. Verum graues obcaufas ipforum baden us petitionilocum non dandum exiftimaui,in ter quashxenoneftpoftrema, quód notæ illæmub tisin locis funtiinperfedæ,ncefatfs elaboratg,ideo^ recognitione diligenii amp;f emcndationeegent^lnterea cum fpes de notis euanefcercf,precibHS apud me infti terunt,ut difputationes fakernipGusMedicasfums mo iudicio amp;nbsp;accuratione conferiptas fine éditas ante hae.fiue in kieem nondtimemiflasingratiamMedi^ cinx8'Philofophia:candidatorüeuulgarcm,Quäm ego prouindam in me baud inuitus fufeepi, ac tbefes coUedas in unum uolumcn con^efsi , quas quidem coparare potui.Comparaui ucro,G non omnes,pk# raf^ç fakcm,uf paudfsimf defiderentun A t licet mulÿs

tac ah'xErafti nominccircumfcrahtur,utpotc fqb eu# fus pr^fidio defenfe fufrunt,eas camen^quiaEraftum audovem non agnofeunt,feiens Sd prudenspraeter« mifi«Excàrum genetefunthæ, amp;nbsp;aliæ nonnullæ: Defebribus»

De febre peftilentiali, Oe febribus tertian is.

. De febribus humoralibus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?

OcartisMedicædefiniiioneS^diuinone«^

De animæ faeuîtatibus» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

- De temperamentis, amp;c»

De curatione intcmperiei»

Vtruin concéda folùm purgan da fînk Defudore.

. De uertigine, Deleihargo»

' De canine«

' Dedeftillanone«

« Decatarrhis,

Depleuritide«

' Delienteria»

- De dolore colico*

De dyfenteria«

f De hæmorrhoidibus,

-Vnam tarnen difputationcm de medicamentis pur/ gantibusD. Sigifmundi Melanthonis medici item Celebris, amp;nbsp;profelToris quondam in Schola Heide!/ bergenfi.theßbus Eraftianis de occultis medicament torum poteftatibus,ob argumentiafßnitate,amp; quod

cum

F R AE F A T I 0.

cuinrentcntiaEraftidcpharmads catharnds cogrué ret,adiunxû

Cæterum quo maiorem etiam apud Medkinæ ftudtofos inirem gradam, Epiftolas Eraßi Medicas, 6lt;f cas , quibus tliefes de faponbus , morbis totius fubüanliæ,de putredine,dcç contagioexplicantur magis amp;dcfenduntur, amp;nbsp;alias diuerfîargumenti ad^ ijcereuolui. Continentenim grauifsimarumamp;ob^ feurifsimarum in arte noftra quæftionum dedaratio nem eruditam »folidam,amp;perfpicuam. In quarum colledione me nonparum effe adiuturn à matrona nobilifsima acledifsima uxore oIimD.Erafti,quæ poft mortem mariti Djacobo Caftduetrio (eniori nupfit, Slt; non ifa pridem, ut ad nos relatum eft,è ui^ uis excefsitjubens profiteor,

Qtiod adordinemin hoeuolumine obferuatum attinet, quia praeférrim in epiftolis uix ullus potuit certus inftitui,cum fæpe una plures diuerfi argumenj? tiquæftiones tradet, fecutus ferè fum annorum nu^ merum, quoexaratæfuerunt,acantiquiorespriore loco collocaui»

Hunc ueró lab o rem tibi nobilifsimc Boreki ini fcribere uolui,cum propter ipfiusaudoris ,cum quo ardifsimum tibiamicitiæ uinculumintercefsit, gra^ tam amp;nbsp;iucundam mcmoriam,tum ob infignem tuam cruditionem , humanitatemfummam,uirtutesexi5 mias,ueræ nobilitatis uera ornamenta, quæ tantum tuiamorem SCadmirationemconciliarunt, utanimi mei obferuantiam quibufeunquepoflummodistejJ

P R AE F A T I ©♦

ftatam Eiccrc, amp;nbsp;eius publicum ex Rare tedimonium cupiam.

Hueaccedit, quod toto illo tempore quocodem conuidu amp;nbsp;menfa, codemep contubernio fumus ufi Heidsibergæ amp;nbsp;Bafilcg,tererum naturalium contem platione,ód difputarionum philofophicarum ledlio« nc mirificè deledari,nec uïlare magis, quam uerttaris indagatione amp;cogn«tionc afficianimaducrii. Quo* circa priftina tua amp;folita bencuolentia fretuscerto mihiperfuadeoite munufculum hocchartaceum non afpernaturum,fedhilariuukufufcepturum,quod ut fadasytuam^innos prædaram uoluntatem porto eriam conferues^abs te ctiam atcp edam obnixèpeto. Vale. Heidelberga. a. d, 5'«Kal»Odtob. anno repagt; rataefalutw cio» .ra» xciv.

^i te mukttm eb/truat

Theophiil« A^aderttf.

IN THO.

IN THOMAM ERASTVM

MED, Dï

^Iquafalus homini eft, vilam fpcrarc falutcm A incdicis,tufpesThoma falutiscris.

At fi fortè nefas aliquam fpcrarc falutcm

A mcdicis,medico te fine nulla falus*

S. P. G.

^alenJ^ Feamp;n

Gahiei Gcr^eruf.

THOMAE ERASTI ME-Did ET PHILOSOPH! CE-

LEBERRIMI EPISTOLÄRVM

I- I B B R.

Epiftok L

QJTAE EST RESPONSIO PHYSICA ET Thtoh^ica ^dJ2^a^ie»em,

Vtrum artis Medicx aliqua fîtnecefsitas : quandoquidem fuç cuiqj vitç terminus i ta præfinitus, v t vlU arte ea,neq! pro-longari.netp ante tempus abrumpipefsit.

’VAESTIONEM mihipro^oné difcutiendam , «» ’^dedicinafit opta: yideri enim inuntem earn f^^yß ^^‘^fi^^^^^ß^itfui cui^ dieSi^tnee temporiùs,nec jèriut qniiquam occumhere'Valeat.'Miror 'vehementerinue-nmaliquempotuiffè, qm de hac Te ^uareret. ^dyal-^ depauca rej^iât, quifq:ii4 bteauhitat. Sed tjuando faxum hoc yol» Kere ccspimi^, age yerßemti^ diUgeraiùs. ^/jionderurtnon ytiltM modo, yerum etiam necejßnam ejjè ; quodpiimumphyßie, dtindt Theologicè prohabo aperte acfirme gt;nbsp;breuicer tarnt», ^s nullapérit naturaliter,qnantifper calur eiitf congenictiffuptreF^. Hicenim author amp;nbsp;e/fe^or amp;nbsp;confieruator e^cemptracio»!^, qua incolumi permanente,res nulla interirepotet^.^îanet autem calorinfitue in requalibet tanäßer, dum aUmt^tum ei fuppetitconueniens. Calor entm natiuttt infiar ignet, autfiamma in cllychnio accenfie,perpétua in^get alimento. [Continue naat^ gentratur amp;nbsp;occidit,ficut in flu-mine femper aquapriscerlapflie noua fuccedit.j^limentumporro na-tiui calorii,quod rationem lucernarum old habet,efl^ humidum con-genitum : quodcjim trt re aliqua cepiofum amp;nbsp;lentumine^, dijfici-ltus,ac longiori temporeahfumitur : cùm yeropaucum eF^ amp;nbsp;aquo-fum,breui admodunt tempore diflipatur. f^e y no yerbo dicam omnia^

T M Ô M AB E B A S T t

lulttm,reßßtt,titHto reicuin^rj^^itd feu Juratio lon^îor eî^autire^ uior. Hoc ffarium tempora, quo rd cuiit^j^ culor tnßtia pro^riant humidumdepafctturnatumUter^iel ei^, n^fq^^^i Crtnorlto, Fatum nominantFeripatedd. Hd ^ofirdcerrum ei^,al)nel^rillo(eld fe^ Gatoresyttamproduct arte ad hunc terminHmyfq^pofj'e.QHd enint duhitet artem hoe fraftarepofje, yrfenus aut teniponits humidum icalore confumaturf Feenim dumhoe agimits^ ytpraternaturx modum calor non augeatur, amp;nbsp;humidumpropter aduetiddam eau-fam non minuatur, ah interitu eeleriere rem pneßruamut. Qui (dd malt ßted yefcitur,(ir oh id corpus yitiofishumorihuf replet:nec ido^ titam materiam pro repoßtione humtdi,quod digipa turn eji,habet,nee eauerepoteß, quinper/eheesaldsuemorbos calordproporttoadhu-midum mutttur. ^u ^o^ quoddie yidemus herbas, quafngord auc hyemd aßeriratemferre nequeunt,)nultd annd conjeruari, dim y el inceguntur,yel in cella calidóue loco ad y er yfq^ponuntarf Frublut nonnulUarte, quiyixmenfern ynum integrimanßffentipertotu an^ tium recentes Jeruarunt, Horunt^^ricola certas arbores inaprico e^ caltdo loco plantatas lange felidus, quàm in opaco t^rfrigido folo ronfttas,nafd,/ru£lui^fuos temporius eir topioftitsprocreare, Hie ei^cereuijiarumco^er, qui y item habet ad pane tem , iuxta quem i^nd ßthinde accendifolet, plantatam,qua: hotros amp;nbsp;folia longe ante pro tu lit, quàm alia omnes gemmas oßendere ceeperint. Ftdi quot;Bo-nonia quoq, aliam, quaßmilem oh caußtrn in medium yfque hyemem eir folia feruabat,amp;per aßatemmulto ante alias fruffusferret ma^ furos,femimacuros,t^r nuptrenates amp;ßorentes.Hon minus certum eß,proprer contrarias caufas tardiiis à nonnuUd arhorihtis tir plan-id fruShtf tirfemina produd.Ex quihtts euidendßime prohatur na-tiuum calorem arte augeri amp;nbsp;minuipofß, yt dus operariones tir ma-turentur,^ impediantur. Caterum ars,qua naduum hominum calo~ rem audum reprimit,amp;,nepahulußum iußo celerihs abßmat,pra. eauere docet,quaqf congenitum humidum,quoad eitts ßeripo[eF(^,au^ get,^edicina edf .Quocirca non y did tantum eß,yerifm edarn ne-eeßaria: nifi qud tnßtee afßrmareaußt proßigadonem merhoru, qui humidum congenitum dißiparefeßinanterpoßitnt neceffaria non eße^ ^pud .Chrifianosfadlior efl^ hunts quaßiond expltcado. Chrißuf mim

BPIjTOLAb 3

tntm x^fdtoi ^iedicn indigtre a^irmar. Ïn 7)eipopulo amp;nbsp;T^pnK Jf^per ^Itdicos futßijtnani^eßepatet tx ^o,Gen.£xodt 21.2.1^^» ral. 16, Ecdeftaß. 38. £t hoe ^uidem loco poßremopalam tubemar poi^nominadiuitiiinaocationem quot;Medico locum dare.Trohatur ibi“ dem Ï)eum yoluiße Medicam arte exerreri,hoc argumento^ quod elf tarn caufarn tot amp;nbsp;tam y aria terram iußerit pharmaca proftrrt. y^lt Chirurgiam inucilem miaime^ nteejjat in, altqun opinahttur f /daud futo St de hacparte mihi concedent)tlla quihiu argtimentts minuf ne ^^/ß*^f^^ monßrahunt f .^rgumenttt certè depraßnito more^ die ac tempore ytrobid locu aquè habet.^n quia mortM horam definiuit no^ ia iDein,neceße etia non hahemips edere ac iiiere!^.^^rgume»tahitur tic etia aUqu^ßrußra dhu aßumi,quia nee detrahere nee addere tent fori noh^ prajeripto poßumtes. Si dhumpotumqj neeeßariu confite,* mur quo argtimeto alto remedia inutilia monfirahirnwi^Preuidentia DeifalUnonpoteß:atq^oh idneeeßarih euentuntomnia,quacun^jfi» tint, ft ad Detprafeientiam refsrantur.^tß ad nos reßiciamits,con» ringentiafuntplttrima. Quoniam igitur amp;nbsp;hoe Deusprouidit ac yo-luit,yt altqui henefido medicamenforufanentur,(ficut yitanos yulc eiho acpotu producereJ minimè rißrumenta amp;nbsp;dona hac diuinacle» tneadts aßemari dehemus. Q^ia etiam fdre nonpoßumut, ytrum Deus per phartnaca nos hherareßttuerit, prorfus officium noßrum facere,ai euentumiufiie ac hona Dei yoluntati permittere tenemur* a^n nontnfanustudtearetur,qui.de loco alto pracipitemf dare,quant apte per fcalas defcendere mallet i^ ^n non tentaretDeum,qui,cùin tx aqua enatarepaßet, enatare nollet,quia Deus etiam in aqudfer» U tre.quos yult,poted^.'^/ttbet Deu4,nefolicitifimus,quidedamus, Hhamtss,induamits:addita caufa,quod amp;pdßerum amp;nbsp;ItUorum agri euram gerat, prater^ dus yoluntacecapillus de capitihus noßrts de» filtere nullus poßd. Idem interim mifericors D eus,arare terra, fit lets eommitterefemina,metere,triturare,yitescolere,yuascolligere,fra» alt;ts reponere pradpie.^^n quia nemo ad Chrißum peruenit,nifi quern pater traxerit, Mtnifieristm hotniats neeeßarium non e^^i^ Summa eß,Deus mtmculofè yitam noßram nunc non regtt, fed per media eif inßrumenfa ab ipß ordinata agit:in quibus nthtlominus faam nebd

r K o WAS ERA s Tl

^ia igitut nefdmM c^fifiUum Vei de yitie noßra termina, de^ a^ grotattont^ amp;nbsp;fanatiant) euentu,faciendum idnabiefedulo eß, quod mandauit ac ordinauitjius morifine yiuere nos yelit, Cauendum in.^ fupernohis eï^maxime, neeum tentauijfe deprehendamuryfedyi ftccefum ah tpfo [!rtecilgt;uè amp;foloexße^emus, dum, quodnoßrum ^^ifacimus. -Er^oJmeTEHo/ophosconfuUmus,fiueDeiyerhunt audiamuf,neceJJartam ejfe Bednarn artem cencedere cogimur. Sy^ racidesaffirmar 'Medteuma Deo creatum,etßiftendium eidariprx^ tipit: deindefubijcie, quot;iMedicinam aDeo mortaUhcs donatam efè^ ac inprecio apud J^gesfore huiusprofejforem : peßremo addit(quod in primas obferuandum el^) Deum ex amis quot;Medic/e miracultd amp;nbsp;fanationibus laudari amp;nbsp;pradicari y elle, /pß namq^ per medicamu na,inquit,fanat,amp; doloril'ushomines liherat. ^onigiturtoUitar^^ tM exercitium Dei prafeientia. 2dec oh id nos iuxta prafer^tutn Dei nan agere dehemus,quia Deumfeimus ah atemoprauidife, y. trumprofuturafnttiec nepharmaca, quihus ytimur. Quihac me^ dia negligit, nonfine culpaßa marieur, nee poterie non yulnerari ok kanc remconfeientia. j^iDei ordznationi paret,acmoriturnihilo^ minus, hona confeientia coram Deo co}ifißet,dum nulla ßa culpa ß mortuum inteUigat. jddargumentumfrußra aliquid praterea re-, pondera. IKon enim quia meta nohts ef^pofica, idea officium no-firum,qui,qualtf amp;nbsp;quantafir,nefcimiis,dejerere nos conuenit: fed in Deifapientia amp;nbsp;honitate, à qua omma prouenire nohts, fcirntts, fit nos acquiefcere dectt,yr,quod imperatum nohts tii^,neutiquam negli gamus, quicquidtandem Deofacerefit yißm. fn Chrifia Dfu Domino nojlrofk^ale. Heidelhergæ die z6. “Mart.77,

Epxftola II.

AD D. ANTONIVM FRANCrïCVM PIGA-fettam ; qua reßondetur ad Q^aßionem^

Qiiomodo per cafdem vias humores diuerfi, ad diuerfai panes , nonmodo temporibus diuerfis, fed ijfdem etiam, moueri pofsinc. Etquod nonneceHarid, trahentibus afiiJ panibus.altjsverópereafdemviasexpellentibushumores, jj confundantur.

Dimintte

E P T S T 0 L A ! h

■ 0 MIN V S Ï^o^.^^charlas l^rfitiM lerî mîht qu^fiio» nem tu^m^roj)oß(it:a{{ ^uamfiatim eirej^ondi. 7^^;on^ ponüßimmamrepererehtcliber. Siftexmelancholici,in» quii, exhepdteperyenamillAmexpurgaturfquieàfoirfte yenaoritur,injj liene inferieur, quomodo nonfentin yena porta an» teipßuf diuftonem contmrij msteif,dum fax extrorßem, chyluf au» tem introrjummoueturf Pratereayt hocpoßirßeri,non tarnen yi» deo ^uî non oporteat mißerifuccum ’MelanchoUcum cum chylo: cunt intra tande yenamcontrarijs motihufferantur, amp;ßhimutuo occur» fent.7^Jlonderiprimupoßet,diuerßs temporihmfieri hot motufeat^ oh id nullam rclmgui dfficultatem.Sicutenim nullusmiratur aerem fer eandem yiam per inßirationem attrahi, per quam in expiration» fultgo cordtt amp;nbsp;arteriarum expellieur : ita ne hic ^uidem admiratio» nés caufaficperejfet. Sapè comefios cihos per eandem yiam,per quant in^refiifuerant,reijci yidim)t4.j^liquando cihos ingefos retineri, e^r humor es alios eijci cerntmui.jhdac quia diuerfis temporihm accidunt, admirahUitatés nihilhahenr. Tam cum fuccus ’Melancholicuspoil^ per allant in lecinore coSlionefecernaeur,amp; à liene attrahatur „quts non yidet muit o ante chy lumper yenam porta exyenrriculo amp;nbsp;in» teßintsattra^lufuifTefHac ita euenire in yalentihm et natura con» uenienteryiuentihus nullus pote^^ amhigere.Ergofoluta in hisfutd ritquafiio.Quipluradehacreaudire cupit,légat Gal.i^.Uh.^.defa-tuit.nat.quo in loco hanc i^em yerhofè dißgt;utat,multtsqj exemples de» elarac. Siporro mihi ohijcias (quod 7)..^^charias ohijciehat ) hel-luones ,horM omnibus edentes ac hihentes,aliterfueritrepondedum, Quippe nullo non tempore yidenturin hts duo pradi^li motets con» tengere,in yenaporta,yhidiuifa nondum efi. ^n nihil prohibée me» ' hiliadiuerfa contrarijsferri motibits in diuerfis loctsf f^ena porta ante diuifionem y na quidem efi;at ira ampia exifiit et capax,yt ni» hiltmpediat in ea humores aliquosprorfum, alios retrorfiimferri eo» dem tempore.Exemplafiquaras,ybi^funtobuia. 'Primuenim con» flat, yenrriculumjapenumero yehementHmpetußfccos aliquos yi» fiefos per yomitum reijcere, arque cihospauló ante fumtos retinere, aperte hoe yidemttsfieri, riem cibiaurporets colorati,yt yinum ru» hrum^ingefiißmt, Planiets idem perpicitur infebrihets arque alip

THOMAS ERASTI

iltori^,^«os Satura tentataerißde^eUit. £tenimhumsrtmpuiri-dum t yt ^icuitam yel hilem in yen^ cum hone fan^uine contentamt fer longot 'venatur du^us ad mteßina yf^ per iecur extruditßnee-

tn yentf re

ferto. Stmilü eß^daturamotut dr operatioindiarrhceif:dumàno^ xijs humoribtu in totim corpora yenü acceruatit corpuf liberate idée aliter expur^anturhumores yitiofi,qui exyenü iam exieruntt dX carnet cutemde occupdrunt ; ßue liante expellanturà idaturat ßue à pharmaco euocentur. Q^oniam in yenas extremat rurfut in-grediunturt amp;nbsp;per easin maiorei femper deferuneur, deneeperca-uam inietur, amp;nbsp;per hoe in inreflina effundantur^ectdit frequenter^ yt^quipedes aut alias eorpordf panes tumidas bahent, humorem ilium per aluum eijeiaMt, tumorem^ inter purgandum man fellé im-minui yideant. Narratio eff humorumillorum, qui non extra cor-fus tijeiuntur, fed de membra yno ad aliud remotum propeUuntur, quo peruenire nequeunt,nf per yenas ei deferantur : quad in multtie ^^rotantihus yfuuenire quottdie cernirntts. Patet igitur liquida^hu-tnores in yafs comprehenfos non obfare, quo minus per eadem y aft aliusqui/^iamyelprorrum propeUaturt yelretrorjum retmhatur. Hocß in yentsminonbitffit,quit dul)itet,quin in maioribusfacUias aceidere pofit f Si denuo quarat ahquts à nobts exempla dtftmiUa adferri, quodfilicet nullumprotulerimits, in quo duplex jimulfiat tnotus,nthtlprofecertt.Quoniam negari non pareil^, quin ille quoque tumor,qui in y ends remarier, aliquando moueaturnoneodem modo, quo ts mouetur, quern Hatura extrudere capit. Si moueri aliter negetur, /altem moueri aliterpo/fe concedertir, praferrimfi ab ali-qua parce in oppofitam regionenttrahi cogitetur: quemadmodum in tofu nofiro contingit. £tenim /uccus melancholicus ex hepate non abießontefua yerfts li«nem,fedab hoc artrahitur, ab illo y el ex-peUicur,yel trahi permirtitur. decur autem,decrufMm ex yentriiulo ad intefiina chylum,adfe artrahit. Quid igicur miri edf ,fi in ampio amp;nbsp;capace yafe contentus humor à liene attrahatur eodem illo tem. pore,quo hepar/uccum fibi familiärem in parte alia ya/is eiufdem ad fe allicit ? Deinde yt maxime demur in pi io ribas exempltsalterum humuremfolummouerif alterumautemquiefceret uiSniommut quod propofiium

BPIJTOLAIT» $ fropoßtHtfitrat cotifecimuf. Etenim eiJßciliusforßcantKOttttUrJfU“ fneraUjuiijy bi alittf qmeßcir,acper turn penetrare tamen cogitur tnedium, ^nàmciim duo inßgt;aciojo 'vafeßn^uU locum fuumferuan-tts in o^jtoßrat regiones pertrahuntur. At mißeri amp;nbsp;confundi tos O'* f ortet,inouïes. 2^ehocquidem efl^neceßarium. Etenimincrßlmt ^^^^3^ofiffß^i^euacuationtbu4, nee non medicamento excitattis furgationibus, humores ex yeniijettam remO'tis admodum ab inte^ jUnts, ßnceros nuUo^j cumfAnguine mißos expurgari yidemus.Q^i ÿuia tuncßt,cum fAnguti retineturfolùm,billis aute,exempligratiA, pellicur,muite facilius poterit fieri cüyter^trAhitur.^^ippeßc tra* hunt membra conuenientesfibifuceos, quornodo 7dagnesferrum ad fe pertrahit. ^etrahit ergo iecurfineer urn chylummec repetußecun» melancboH:um,ijuem,'vc inutilemßbi,repudiauit. Hunc lien mini* tnè aßematur, fed y tfamiliärem amicum^ expetit:chylumne^ua* ^uam deßderans.(lluanquam y erb ßc res habet,ac plerunjj diSo iant modo rraUio h/tcperßeicur, non tarnen negauerim amp;nbsp;cumßcco mt* iancholico aliquid chyliad lienemyenire,amp; cumthylo iliitnaUquid ad iecur redire. Qnafortaße res in caufa eilf, yt prauam illam yi* itus rationem ßruantes, magna ex parte Uenis obßruUiombuf pre* hendantur:amp; merbds à craßofangume génitif a/ßigantur.Satis,pu* to,declaratum efÇ,quomoao per eafdem yias humor es diuerfi aadi* uerfa leca moueri poßint,non modo temporibus diuerßs,yerum eet am eifdem.Oßenfum quojj eif^,ees non nectjfarib confundi. Satés fa El urn *^S^ ^^ 'Vtri^rarioni.Has meas cogicationes temporis aliquidfuf* furatttf,raptim tibipetenti chartis Ulinere placuit:tupro tua huma* nitate aqui boniqj,yt facias, ero. J^egotia noteßuerwit accuratiiu traUart,i^ale,Heidelb.j.2^on.^artij,anno 72.

Epiftohllt

AD D. PBTRVM MONAViVM.

Metall« amp;nbsp;bis fognataMify.Sory.Hydrargyrum^StiiHz ini,Sóc.intra corpus non elfe admittenda, quouis licetmoz do fint,Ä maxime ignit vi^przparaca : cademi^ nullo pa* Zlo corpus alcre.

THOMAS ERASTît

^ X. hbeîliô noßrH hanc te yjaoOiffiv exar^fß^^hy %{etat^ Ï lica omnia in yniuerfitmt^uouM tmilo parata,nec tueo,nelt; commode tntra corpusfumi. !b!on dixi ego,meta!lica omnia noxia e/fè. Jn enirn amp;nbsp;falem inter 'i'/lecallica nume-rari non nonimus f Sed amp;nbsp;Chalcanthum non adeà noxium eJJé af-ß''^‘^^^P‘^g-^9-’-‘^-d^lt;i»ropoculento. 'Monuietiamplurimnin ma-iitia dißerre interne turn '^etalla tum'MetaUtca, Hac ÛT^âtTtç noßra e^, ^etalla amp;nbsp;hiî cognata, quot;Mißj, Sorij, Hydrargyrum, Sttmmi,etc.temerè non eße deuoranda, quouM modoßntpraparata, frafertim yeroß ignis yißnt cot’einnata.Si liielliprincîpium attenté conßdera/ßes,de Detains mepracipuè agere amtnaduertißet,7\[ec ignoras,puto,authoresà'^etaUis ’^detallicad^ingttere.Cùmdeinde nobis das ‘Metallica nonitaalere, ytpro déo quotidiano yti linear,idem mox nobis rurft^eripis. j^n enim,qtiod alerenonpotei^i «orroboraregt;refotillare, inßatußtopartesprincipes conferuarepo-tefQ f Dito tilgt;i,boc eße ynum edn '^ ddquot;wudiKv. Q“°^ modis cer-roborari cir inßaurari reirespoßintpag.^t.amp; deinceps expoßtum in-uenies.Qu^fi expe»dereyoles,yltro in partes noßräsdejcendes.lte-rum repetodmpoßibile eßßne aUtione talia eßßci,tiualia qumri me-taUorum eßentijs acßmUibnsadßaibiaudit ab korumpharmacorum fabric. Qßure non rede credit experientia teproducere peße teßem, 'Sed,inquiesfortè,non alere ciborum inßar,jednonnil}il tarnen ale-re.£go yero nullopado alere demonßrauißed/yncera eßi pharma-caprobaui. ißd igiiur conßare o/lendes, in y/u medico illa ftps,quo aa has intentiones, ytiUter adhiberi, maxime in animideliquijs f ^tdenim d ^n qua animo defecics reuecant alere omniapoßunt f £rgo amp;frigidte aßerßo, amp;nbsp;naß compreßio, amp;nbsp;pilorum euulßg, eSf auricularum y eUtcatio, amp;nbsp;oris yentriculi confricatio, amp;nbsp;artuum contortio ligaturaqj alunt. ^lutdeil^ßiritus euocare, qui ad cor cenfugerunt, atque aliud eofdern nutrite. Infundimui eit etiam yi-num adceleremßirimum perditorum inßauraiionem.,ßed id nutrit, yftmetallica non nutriune. Hon igituryinimodoiuuant. leiste tuomm gladio iugulem.^ Haudmulco pd^ itafenbis.Turgandi yi~ respleraqjobtinere,Jatis nocum eß.Item,’Heqj enim inficias tuerim, quinyenenaeâ^ maligna.iUqudqualitateparticipent. lt;Sjyera hac

B P i f r o L A HT. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

^»ti^fttrte ßintj^uomodo alert,corrobordre,rsfocilläre dicis f aut ^utertJemus autmo defects^tr/i^rodejp .^ ^er accident aliquande utuare,nil forte quot;vetat.Sedrationes ex^endamuf, Summam mißio-miperfe^tonem in auro pmfercïm elucentem , ac gemmarum ^ra-fantiam lux amp;nbsp;fgt;lendorilleprafulgidus,fattf patefadunt, J^irid-bfH nofirii lucidifimta maximej^ tem^eratd cognatas eße. fiorum rationefactie adducor,ye eredam oh tllam m/biTmQaeti/ tirfimbolt^ tamconuenienciamffiricitf etiarn eonferuare,augere , ac yeludg-natios acdeperdirosßecificä froprietate refieuere.jdurumperfeSè mißum concedoj^uand^ferfeSlè mißum yoeas,cuius partes humidtt turn fleets ira funt temper ata^yt altera ab alterstfeiungi nequeant. Hac perfeSwytiuidaatemperatienem corporum noßrorum attinet!* ^ißioperfedaalio modo dicitur,qua adplurimarum amp;nbsp;praßantif fmaruma^lionumyfum requiritur. Hacperfe^ione metallsf nihil imperfeUius i hominis corpore nihilperfelliui in tota rerum natura inuenitunde qua re pag.4.6. amp;nbsp;deinceps multa dißerui. T^peti fuperiora htc etiam poßunt, eil^ enim impoßibile, ytqua alerenon poßunt,ßiritM augeant,ac deperditos reflicuant. Quare yerbafunt tnatita.Specificaproprietas,per quam inßauranturßiritus, eßpropriet as teinperdme ntl tales,cuius ratione ahmen turn altqmd eif, ae fieri idpotesf,, quod nos famus .^od cum metaUisfit negatum, nullum htc locum habet de occulta al ta proprtetate commentumyl-lum. ^idyerc lux amp;fulgorg^mmarum adßirituum alitionemf forte putasßtritus oculos habere ,amp;exßlenäare ingeßarum gem-marumyoluptacem capere..c^t dico tibi tritas gemmas omnemful-gorem amijtße.Stlux indicaretßirituum cum lucidis rebuscogna-tionem,quàmmulra,qult;tfoteforente9rum alimentai lam fi yene-natamqualitatem parricipdruntfi tanta corpus yiolentiapurgant, qui Ibiritiu refiitua}it,augeant,conferuent.^ In his quia nihilani-tnaduertifiifirmitatis,ad talia tranfis.

Si metalUca pharmacafinquis,répudias,quia corpttsyehementer purgant(pleraq^purgareyltro nobis concedis ) nullapurgantia intra corpus fumt oporcebit. Q,uod cam fit abfurdum, ißud tantum fe-quetur.Hon crttda,cr ita y; è terra eruuntur , ingerenda eße, fed quemadmodum amp;nbsp;reliquapurgatoria preeparatapritts,amp;alijsad-

THOM AB E R A S T I

iitfi ttnt^a. 2^onfe^ui[ur,fi metallic^ purgatorijr ytenjum »/■^ fem,yt etiam alijs interdicam.^nß prohihuero EUebori yfi(ni,ti-it yidebor etiam T^abarbari repudtare!^ ^^^ nocentiora frat mt-taUic^Y^nium yi parata alijs purgatoTijs,fugienda dictmtif. Ac hac» rtjßondebiitnon mintutilts corrtgipoferune. Si itaße, quaro ex tegt; (ur totßtmtibits tir labortbu^ metallica conquiras yjunonfurts lom-frobata,dum idem lon?i yilioribitf,amp; mutroyfit probatt^ obiüiert poetsf’.Anttonßtrnm^fueritdementia,ignatajprectofa^multo labort fÿ indußria comparata anteferre,minus precioßs, notes, obuijs.dum ti on plus ex Hits,quam ex hts commodiexpeîles!* Alt yalidiùs a-^unt,inquies,amp; inparua quantitate, ^udioßedhoc tibi repono:ok td effe nocentiora,quia minima eoru quancitas plus exa^itat corpus^ quam maior aliorum quantitas. St alijs adte£lis retundi yirtutem torumdicas , yt nanmagts infeßent , rurfus parum prudenteri-gnorapro notts eligiaffrmab», cum prafertimcertus eße ntqueat» ytrum maU aliquidlatenter carport imprimant,maiore^ precioye-aeant.£e cruda quidem corrigipoßehaud nego,ignium yiconcinna--ta,anßc temperari queant, y ehementer admodum ambigo. Dixi a-lids crudi An time nj drachmam minus mouere,quatuor y el quinque grantspraparati.l^eteres quojj nonnunquam purgationis caufa metallica propindrunt, Chemico artißeio tgntu maxtmoruyi apparata nulU ynqud exhibuerunt. Auget,no minuit eorumalitia praparatie per ignes.Hoc tunegas. Qu,ibus id rationib'’fretus neges,yideamus,

Vinita resßint,qua cum ante cruda amp;nbsp;ineptaforent,ignés po» ßea bénéficia coéîa,apta efßeiuntur ad corpus alendum.Teßantur id carnes,imprimts yero aßa, in quibus nemo wtr6peL/((gt refugit» Si toto genere hac dißerre dtcas,yel y nam cerußdm cibi profsram, quam amp;nbsp;refrigerare,amp;ideo repellere,emplaßicamqj eße ipfa expe-rientia euidenter demonßrat.Cur htc ifj.vcjp dj,^» non yrgemits,cùnt tarnen à plumba yßo out parum,aut nihil dißerat!^ iPhriina etiane ex mecaUts yi igné liquatts , •amp; puns ab imparts parcibusßereett eómparanturpharmaca, ( yt olea,liquores,yocati /^intusjqu't .til refngerandum amp;nbsp;humeHandum intra amp;nbsp;extra corpus ytiliterexhi.. bentur:yt liquor yitrioH amp;nbsp;olciifulfurts,in quibus gufiu etiam itgt;j'i nulla acredo deprehenditur.Taceo nunc aquas dißHiitas,

^dli«(itHreßondfotKunquam egociixi,Q;.tai.ï^b igne(93(i

B F T J T 0 L A ITT. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

ytlyßa in-7rvpi^^ noxium 4Ct^uirere:imo ex Cal.et Titofeor.M“ {h')r!(tt[e,'ft'ipfam rerum injjieüionem Kudam,re}n aliter habere o-ßtndipag.i^^.T^ffè igirurtutotogenere dßerredicte,ciboi eâ^ me^ talla.Cteterumcur meeallaiUTrvpd/ua noxium retineant ^agan, ^bundè expefui.Cerußx €xemflutK,quie reeeßfabl»ia,eir ab/^j igne faratur,iatitunJem ad rem facit. Si teSandijcem intellexife dicatt hanc ex ceru^a leutter yßa f eri reß)ondee.J)ißert autem à flumbo yfeoplurimum centra,cùm uludmanifeße calidum,hacfrigtdaßt, Sed cui ta perfuaaebtt liejuorem feu oleum Chaicanthi ac fulfurtf tßTivpiiCf^ nullum obetneret^ Gußus, inputs, acredinem nonßn-tit.Ferrem eS^ ergogu/latue cuite,fi mordicacionenendefrehendit, ^cidmoueguttr.m Integra lingua autgiïigiiw,au[carnicute nudata, eir ytrum erodaneyidebti;7'lt;Sonoin/iia,ciuagußuf non perctpit ca-lidayelfrigida,talta nofunt.Sape enimfapor ynm offitfeat alium, yt no fentiat!:r,tametftplinimitfadßcjycin Opio amaritasfapore te-gic refrigerantiu partiü.haparuyini rubriyini albi multo copiofo-rif colore obtundic,yt no yideatur.(potles operatiofeueße^ltuadeß calürt!,nemo calore adeße dubitabit, modo ab accidente nullofaUa-enur.2)einde lingua laxa cumßt cito pénétrât per earn tanopere ex-tenuata , yt mintts eorum aSho hie, auam tn denfore parte ani-enaduertatur. 'Miror yero quorfumdicas tenon concedere,qHa in dura corpora fauiut,mollioribitf ma^ts infeßa eße.Ego nam^fu/e do cuifartf,maxime calidafl exquifttefine extenuata,^pter eelerepene tratione mintu laxts quam denfiscorporib^ nocere,p.ii^.Sed amp;nbsp;Gal. ha-de re multacùmalib!,tiimybirubificdtia,ycficatoria,iamp; e/charo tica diß'nguir.Ter accides hoc ft, quia no inharet. Si aquc diu in hti atq^ in Hits ttihareret,dubioproculplut nocerec molUbits quam darts, iduaigiturde lanarufacetscotra tormentoru iShtsprotenfs adfers, totra Slot no faciut.j^quafortemferru corrodentem dictsfine noxa manti caua exeipi. Si y el terria tempons parte, quo ferrum era dit,in manuferutsfenties quidpofit. Eidi infriin dents caua, yt leuiter gingtua fmul attingerctur, quofq^moxcruciaittscu camtsexefione gigmrst/.tide yidi aemsmim. fdoc exemplum alias i'aagts quadrat, quant id-quod de lanarufacets adfers,quia no de tmpulfu yioletofed alterations yiolenta dißueamus. Qll^^^‘^^^‘^gt;'ftnum mstaUica ( de quibus non pugro , fed de 'Metallts amp;nbsp;cognatis quibuldam

TMOJIAB BRAST!

^ißgt;ut9)/criiii,no prorßtf numero torum,quit intra corpuf affumun-tur,eximenda eße^iin eorum yfu tria hac olgt;feruentur,yt reSè pra-farentur,alijs additis apte corriganturjdeniqj débita quantitate ex-hibeantur jfatüefi^declaratum. ’^^leralla enirn praparari nonßc iut^edi^nibiifiyt nonfempernoceant. j^uia yero t^ nocentibm a-liquando yti cogimur,non dico ea nunquam yfurpanda,fed citm aU^ ter a^rum fanitatireßituerenonpoßumw , minui malummaiore permutandumaliquandofuerit.'Dehacrepa^.io6.amp;ti3gt; amp;nbsp;112.ör t4.t,epi.Habesrejponßtm adomnia tuabreueamp; longumßmub'Bre-ue e[^,ßhanc chartam intuearK.Longumfatti eritß loca citata ex-aminare attente^ relegere yeia. Citaui ob id i^/um, yt labore te Ie-uarem inquirendi tiripfemibi conßtlerem, cumpraßrtim occupa» tiones fußorem reßonjionem inßituereme non paterentur, ^omi» WHlejui tibi benedicat.Âmen. Diez^.^n^.Ânno73,

Epiftola IV«

ADD. PETRVM MONAVIVM.

De gemmarum S^Cbalcanthifacukatibus.!. Metaforum tranfmucationemimpofsibikm j Purgatricem medicament torumfacultatem ad materiç qualitates.non ad formam per« tinerc. 4. Demorbis tonus fubftantix j Ojiomodo inter fa-nitatem amp;nbsp;morbum Aatuatur medium, Stcÿxxèl/Maa SC Ifafatijtti

£ gemmarum yiribus non indo^oj addubitare,inqutfiyi» deo, qui tarnen alias abdittiiUti proprietatibui tribuunt plurimumJdem ipfe quoque omnibus temporibw anirnad-uerti,illos fciUcetfolos (de do^ti loquor ) magnas amp;nbsp;admirabiles ineßßgemmti yires exißimauiffe, quiperpetuo latentes U-laspoteßates creparet.SedßaHinoeß,do^u eße,nißquiiinhacipfa re,de qua quafiio ef^, do^usßt. fieri certè poteß, (aeßapißime fit) yt excellentibus yirti amp;nbsp;in praciputi artibui nofira parcH exerci-tatißimti,nunquam in mentem yenerit de huius reiyeritate inqui-ren^ Solent enimpleriq^fidtm habere illtf, qui fiepericulum feeiße affirmäauntt

E P I s r o L A IV.

^jß^Maruntf^ttaß non amp;nbsp;ft amp;nbsp;aliosfaUere potuerint./n horum or» iltnei^ße quojj ferm^nßßemß non obßeruauijßem, omnes ferè,^ui ta» liapradpui nolgt;tf commendaruntßuperßitioßßimoi aUjs^ y and ar-tibii4 deditosfuiJße.Credat,qui y uit gemmas mirabilia efßcere, mi-ii^ui amp;nbsp;ratione amp;nbsp;experientia didtei alittr rem babtret nulloffa-dle perfnadebit,falfum efp yerum.

Chalcanthi Uquorem^yt amp;nbsp;ipfum Chalcanthum minorepericulo yfurbari po^i in ipfo libella faßusßem. l^ec ego in certd caßb^^ybi nihilyideatur obßare poße, yereor eo rebie^ alijs conuenienter tem-perato yd. Qutd yero de Tharmacopao dicam , equidem non habe» aliud,^uàm neßdre me , ytrum contulerit agrd, an non centulerir. Sußticor eutn ,ß ydlitarem attulit,alijs rebitf ,diftribudond aurde-dulliond aliorumgratia podiismißuijße,quamJanadond. l^ixe-nim arbitrorquenquam crediturum , tnßta ßia yirttite yas ruptum ßanareipßim pojße.Hoc certe comperi,omnes pulmonis y leere quan-tumud obßuro laborantes (Junt enim aliqui ad eas aquas ablegati à medied , de quibm dubitabatur , an ylceratos pulmones babe-rentjqui aquas Chalcanthum continentes biberunt,celerem ßbi mortem accerßuiße.lt;2uod,niß indiuerßs ßepius euenire yidiffem aJJiue-rate apud te affirmare non yeUem. f^eneruntenim deinde ad me (onß hum potentes (amp; hoc ipß anno duo adhucrobußi iuuenes ) tunt conßlio locui nonßtpereffet. Q^xideo refero,yt me diligenter omnes dreumßantias examinauße inteUigas, Ego Eharmacopteumfa-tultatehuiusliquord,ylcera hac tumfanaußt credam,ybirem cer-tius cognouero , amp;nbsp;quibuspratereaßtyßuf ynàcum altjs circum-flantijs perjlexero. Qm/apit,temerè non creditiablatoribM illd, quoties ea exhibent,qua nocerepoßunt. Âudiuißexcenties mandatumquoddam Elidxi'Medici‘Bononien(is , adcalum tollere, quafi ßueumßanguind admirabili efßeada curaret. Sed multd ab ipfo-tnet fruflra exhibitum partim yidi ,partim fcio:Sicut ne ipfe quidem fruHum exeil^^yß»deprehendiP'ßus enimßepiusßtm, quadpericu-leßumnonßt,amp; ratienemhabeatßußragantem. Sapenumeroybi multaßunt adhibita,quxßmnl aße^umpercurarunt, laus lota yni perperam adßcribitur.Sed de hocßatd,imo nimd multa.

2gt;e aquaßorti nihil dicam,cum neminemßerem adeo inßanire.

E P T S T 0 t A ÏV;

JKJ earn iibtndamauKlfdKtieinlitmtonßtlat,

Ve metaUorum tratî/ir.u^it'ioneft dtjfutare bit yelim ? ^tßum t^ ^ero, 'Prwtnt»t ^uam mihiperfuadeamr, banc örtern tJe yemm, (onfdtari of ortet rationet meat, yel alfjj meUoribuf ytlifji faite, h’ecautem aliquot iamfécule à muletî milUbt^f frußra tentatum t^jneccuiqtiamimpunefuit.Omnesenimßnonfanitattf, auri ta» me» taSuramfecerunt,pars maxima ad egefatemredaila efi.No-liptttart,tniJ).^etre,nonpoffimeyensrationtbiis refeUerefalfam ar tem,qua no exercuerim.^i yerum amp;nbsp;quad fieri poteif,reÜè per» cipit,üfalfum,amp; quai fiert no poteß,ftmul cognofeie.Qmd enim.'^a» tir ‘Xlagiam exercuijfe meac didiafie oportet ,fi refutare earn reHè yelim!^N.on arbitror.Ät ratteJtmilis eiffalfamm artium omnium, i^uornodo enimamepoftules,ytprafiem , quodratiofieri nonpofie docet,ac nuUttsynquam praßarepotuit.^ Non yerfatus es,i»qt(:es, i^^yX^P^trot 'Tn^njmK'^^quaarcanaplurimaprodit. Fateor. Sed necreprehendtego ynquam Cbemicam, quatenus tii J'vwatTe: per» fequitttr, fed laudo earn amp;nbsp;eelebro. Q^atenus tranfinutationem yi» liorum metaUorum in aurum argentum^ promitcit , amp;nbsp;à^uva-m tentât,haUenus eandem damno.Nec oportetrntjarbitror,prinsim» pofitbiliaconari facere,quam conantem bonts amp;nbsp;yens argumentts dererream.Fofiiimtts emmfitrede multis rebus, quadeffict humants yirtbus nequeant.Ficeapp nunquamfacereaggrefiifuerimus. Cur igitur nonpofiimfcire,yeriim hominib/ts concefiaJiefacultas ßeciex rerum tranfmutandtf'^rs,a!Unt,non habet ho/iem nifi ignorantem, ddoc cum de yens amp;nbsp;ytihbits ambus dicicurfrobrojum e!f:ciim de falfis,impijs amp;nbsp;fuperfiitiofts acnoxijsferma.eii^ , laudem meretur, qui tas damnat, amp;nbsp;confutatpriafquam didtt erit.

l'-hoetoyroaaictt, qua interns duntaxat indiuiduts reperiunturj tertijcutufdam ordints e/fe turn dictSjyix quidyelisinteUigo. Ciim enim tales proprietat es forma daiddit! tribui r.equeant ( quippe in omnibus fpecieiindiuiduis inuenirentur, fiproprerformam fusfian» tialem inejfent) cui alij ret, quam temperamento feu mate, ia quali» tatibus acceptas feremusS’

“Proprietates forma wudtTHt yßm yix habere in medendo cogitate fcripß,ne: yideo,cur mepeenitere debeat. Ex hoc,inputs, feque» fur,nosferefolayfurpare^quieformtsJuts orbatafunt-^o contenu,

EPIJTOLAIV. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

^îrerHtmm abßtrdarum horutneoUi^^ , aut nuU^for mu mandate illapradica ejje,aut,quodefi creduntur,reutranon efe. T^effondei ^rm^ tiuUopaclo fequi. ^nenim , quodhac ceria forma prtuatum el^,ommforma fpoltatum efe oportet!^ Alteram reUefe^m dici^fe moao reUeinrelltgas.£rß emm 'fhabarbarum nominatur(h9c enim exemplo tu ytertsjradixarida,7^abarbarum tamenyerenon e/Çj fed J^habarban cadauer.Tum y ere e£Q T^abarbarum, cum terra adhuc infixum ejuiadfefiiccum,^no nutruur amp;nbsp;yiutt,accrahir:quod ' tibi ab/urdum yidetur.An ru es oblituf, opere eirpotentia omnia ta-liadefnirti* y/rif.yerbaUb.n,.‘Meteorol.cap.-ygt;ltimo hac June.Id fd^^ J'vedic^/ja •mtem 1000117^ ip^r ùKnamp;tâi; Ï5ivi(lt;stçtt,c)wy 5 ô^* 6eiÄ/^ ft fi dp^ 'n di fir d luuóp^ov, c/aonoiaut, óiov è Tt0h«ç, ^ » ^iÇiQ',ùeli^7rcietwo^,iÂi\oç,»^'riùi; 0 einibi. tOf addam qua i.de generatione animal.tfcripfit: i ;^ ^,| n-opiruTrov (an t^ov 4w« ^«v, feaTt edp^ttt?^ ^octpiv^'./aavvfaapÂi^iinçait tb fj^Hva^ Tr^tmTnritè di ontp^ioia-npuav ei i')i'yviro^vÄtvtf.,ii ÄiQit(t. Ab lacfententianon difemit Galenus. 'M am i.lib.de placit. /Jipp.amp; Tlat.cap.S.de Artjiotele loquens,aic,ip/è eU^ , qui nos docuit, Tgt;rad •berationem amp;nbsp;yfum yniufumfq^ injïrumenrt,non adfabricam re. J^iciamuf,cüm qua namfit eins e fentia/cire yolumtu. Idem repeti. Mt ittfineliba.iamdiUa repetent i7r àmiiip dfiS^tyTOTu Ag^çü-‘n\gt;sçÂ!iiafact,'t^^i(ftTi^'tbugt;':^Âlt;d,'r’jijù lë TrpdiTfs ßißMiu dïüAGót (addo haCi^t qita de primo libro Utinè extant,genuina e/fé yideas.) ^odnam hoe eSÇ, Anfapia.'’d 7rç}aûx.eiv uçàyt^ tM ce quot;nie èp^-roiç i-nç^TnTo, nsè^ 'rav'mnTa, rcùz tvio-yenup if^Tr ç ;:^eicui àjj~ ^. Si ergo non amplius nutritur ac yiuic arida radtx, opiawpioef I^abarbarum diciquis inficiabitur i* At de viribus nouid, qua ynb (um noua forma acce/ferunt, idem quaremuf. Fruffra bte quares, 2Ion enim accefit yMpurgandi,àforma cadaueris,ytfic nominemf fed prills inerar,yt in lib.dt occult.F har.potejlatibtn ofiendi. Hitte infolubili ftrgument« probaui,purgatricem eins yim ad materia quail tat es perttnere,gt;iu ad forma, ^a nan/ ytrtut ta alloua materta in haret,qua multas diuerfasforrnasfibiimticefuccedentes recepit,non pptefiy Hilts ex his ^e propria quai: tas.Si et i a ymus elfer,ea aboli-ta ipfa quoq^ extinUaffuj^ et, Ftdeo te non obferu.iffe hac,qua tame* yerbofèibitiaUiiui,

THOM AB ERASTI

i^xr^t num in unimn enrenfibitf temperiesformit yicem fu^» fltatr 7^f^ondto,non fK^^lert/i deßthßantiali forma inteUigai. ^id y era in animaetdjinquii,temperten’Cut annumerandar’.For^ mte nei^/ta dux eruntforma yninfßmßicu reifuhfiandalts ynai accidental^ altera.Ergo ne material ^tqui de huiusratione e^^t non agerefedpan Hac tua fint.Ego non tantum non iudico abfur.-dum e^fe in rebm phyftcd feu materiattf duasformas ponerefubfan tialem 'Vnamyamp; accidentalem alteram fed necefartum efe aio, non ynam tantum fedplures accidentales ponere. f^^ippeforma ùa-icô-d'aepbyßca,nihilaguntfine inßrumento corporeo,cùl^ tS Tvy^d-m'Orna nonfunt aïhi effcaces fed po tentia^reßedu ailuf fecundi. Tro diuerßtate ergo temperamentorum,diuerfas edit formaftbfan tiald a£liones.Idem hoe tpft tu cum affirmes hd y erin (qualitates '»ero,ex quilntf temperies confiât,omnes y no ore Thilofophi faten.-tur,aSiionum efe caufamproximam,amp;per illasfubfiantias e/fica^ ceseJJê)nihilopuse^f,ytplura addam.Eodf^hacpro morborumto» timfitbfiantiie affeitionehoe adfers argumentum.7^periturincom~ pojitts temumquiddamprater materiam t^formam, fcilicetforma totius:inauefortafehorum morborum author es federn ipfis confii-tuunt.Efi autemforma hactotiusalia,nontantùmabipfi)metcom-pofito,fed etiam aformapartts , quaynacummateriacompefitunt fonfiituit. Compofitum fit homo. Forma partis hicerit anima,cum eorports temperie totum confiituens. ^t tonus forma,erit ipfa hu-manitas.yid hacita refiondeo.Certum effprater materiam et for.-mam ter num efe in toto naturali,feu in compofito. Defubfiantijsfi loquamur,dubitabit nemo eorum,quiprincipium lib.z.Ârtfi.de ani.-macumattentioneperlegitac intellexit. ’Manifefiè ibi difiinguit compofitum à materia amp;nbsp;forma.In compofito feu y no accidentali a.-que elaru ef^, Habes igiturme tibi confentiente hac quide inparte» Cum deinde ex emplo homints déclaras tuam fententiam,quatuor yi-deris res ponere,Jcilicet compofitum,hominem yidelicet.'Deinde ani.-mam,quamformam yoeas partis. Tertio materiam congruent er temperatam.Fofiremoformam totius,nempe humanitatem.Q^art hteprimumexte,quiddifieratabhomine humanitas!* Deindecura compofito,nimtrum homme,tanquampartem quartam ponas , ciint .cd riß.

B P. 1 S f 0 L A iv. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

^^jß;f^f^^ (Mm ret infu^ßanria tali a^nofeaif \hteria emm , (fditjjireipropriayTr^atxi^Ç » ^ ylfima,non patelin finefeculuri temperaejone materia nomen retinere. Hand dices,puto.quartum hoc matertam cum forma Dnire,ari^ ynitisiam, idelf,ipfi compofi^ tofuperuenire,tanquam yltima amp;perfeUaforma, QMppe,^uod ex materia amp;nbsp;forma coaluit, yj^stçaisiv amp;nbsp;ln^içû^ov ,amp; to trill Grad yocant(Latini barbarefitppofitum, altjuando‘indiuiduum, amp;fidfifitnsnominant) nec alio aU^uo e^ereputant.Sunt enim hoe modo compofita prima fuhfiantiafeipfis fuhfifientes. Hue ^rßote^ lu yerba pertinent,qua tn i-cap.lib.z.de anima le^imus , dibits i /d (^nTdiv,d iv « -^ v;^« i(ßi ró cräuct , uamp nJ'i tov nrç^v i(^ ré lt;;t»’/*« «J'« OA«? tIw igt;(fiçii uhtiVjfffi^ TO S vAn. Huila er^o natura feu fubfiantia in homine,pratermateriam,formam, amp;compofi-turn quod e/Ç homo.Quid e^o,inquies,de humanitate dicernua, num ab homine non dißertt^ Di^rt certè, fed non tanquam naturafett fubfiantia quadam quarta. Sic er^o difierunt,yt caro,amp;to ëveu carnK,qu9 exemplofrequenterytitur Thilofophus. Eïï^enimku-' manitas n ^veu homind,hoc eif,perfeda homind definitio ab omni concretione materia amp;nbsp;patibUttard fecreta in mente no li ra confia ftens.Homo enim mortalis amp;nbsp;patibilts elf^,atnon humanitas ,^qua e^inteUeditsnofiri iórua,omnd materia conra^iond amp;nbsp;mutable Ittatis expert,ac y elut tdea quadam homind. Jnipfo autem homme non esÇ^ ab homine aha nattm difim^a , per quam homo y el a^ae yd patiatur aUquid aliud,quam agere ac pati pote^, quatentisbo-mo e^f^,

S edponarntts reipfa aUud eße aliquid ab homine, formamfciUcet totiu{,yt tu appellat. Quid hinc concludes.'”Morbos,ad, totiusfub^ fiantiayidenturhorummuentores in hac natura pofuiße. Quaroi-gtcur,ytrum natura hac quarta,fubfiantiafit,an accident.^ Siacei-dens fiatuatur,yel erit totumfecundum ipfum perfealterabile, y el non. Si priua detur,nonfueritforma feu terminus ^t’^trationd ,fed indefinita quaUtas,r.empepatibild : quod e^ abJurdifiimum.Sife-tundum,ip/um mutabile corpus eße negetur, non poterit morbos fit-fcipere,Hifi qualitatibusmUtatd ,ipfitm quoque mueetur. T^dibimue tr^oadprincipium. Sedfrufira bic hareo,turn fimpheiterfieri non

T H 6 M ÀÊ E lï A J T Ï

ftßitj'VtßthßanM forma fit accidens» Q^^d fi er^o fitlfianttà •^,nihilhabet contrarium. Ergottytff ieuuTOianima infiar ^ nihil fatitttr.^duUerüm ergo per femorborum ei^fitbieblum. Corptner~ go primo laditurt^uodruquojj concedit.£rgo morbuf aaiHbet pri-moamp;per fe torpor i4 afeCfn^ esffecufiao amp;nbsp;per accident yelani^ tnxyelhumaniratis:quatenjttfcilicee'cum corpore ira male afi-e^s amplijts confijlere,ipfi(m^ informare non pofunt. Jdem nos did-intts, 2^ihil igitur inter nosreUn^uiturcontrouerJum. dmoye-Toplurimum ais:^uoniampefiilentes,^ contagio yemnato inficien^ tes humores aut yaporetftrfi in corpus primiim inuadunt, non tarnen fecundimfimplicem duntaxat temperiem llt;edunt,fed ira^yt forum defiruant.Concéda hac omnia:Jed quid ets effictas^nondum cer-tè yideo. ‘PefiUenres humores y el corporis temperiem ladun^'yiely^ nitatemt^elittfirumenralemconformarionem. TO^ifi horumaliquid iadane,morbos nullos creabunt. Sedde primo genere,intemperie fd-licet:(7^liquaduo morborum genera hue non pertinent) agamust ^npoteff corporis natura defirui temperamento integro remanen-rer*Tuaffirmabis,fipropofitumtueri'ygt;oles:ego autemnegabo. i^t forma aliqua fit in materia,necefidrium eif, y t materia perfedam habeat d' twet/u v,feu perf ede fit difiefita, 2^on enim forma quali^ iet in Jubiedofeu materia qualibet,fedin propria tantum riteqjdifio firainefi:nifi calu terra mifiereyelimus, amp;nbsp;humana anima in ma-ieriaaßni,faba,milij,amp;c.inhabirareföfire opinemur.^(e -verb ef^ ifia materia dijpofitio alia,quam conueniens remperamentum.^Hoc dum adeif,congruenrer,diim abed^,incongruenrer dt^ojita ed^ ö* dicitur materia, ^t impoßibile df^, materiam perfedè di^ofitam noninformari aforma,prö quafitfeipienda eir retinenda apte fujfi-denter^praparata ef^. 'KeeJuam etiam deferere materiam firma yUapotd^, quantifier proeists permanfionerebtè temperata dl^ materia. £rgo cum fubfiant^s amp;formis perfe , amp;nbsp;primo nihil fit contrarntm , amp;adioomnisfiatà contrario , à nullis morbis primo , eir perfeladi y el defirui pojfitnt. i^are temperatio-nem primo corrumpunt necefdrio , qua corptisdefiruunt. Sed \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nee remperationi

BP If TOLA ÏV. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»•

tuettmf gmtknh^tiatult (onfiJintturtythaiitufJiu motion^ tv^ minufi ali^uid per ft, amp;nbsp;prim^no conerarium ef^. Corpora tnim ratione habituum quitfcunttT^ontnouenturaHemobtliaßtnttytprte^ darè demonßrauit ^rißvieles 7. Thyßc.cap.^. Tunc tguurjolum •. mutatur corpus,quando qualitattspatibiles, primafcilicet moueu-tur feu pattuntur. ^odrea corpora temperationemperfefola Ula' corrumpunt ,quacalèfacere,fri^efacere,amp;c.pofuNr. Peftlentesi^ ^uur humores ,aut haUsiis, niß diuidendo corpta continuum-deßru-ant,calefacie»tlo autfrigefaaendo, amp;c. corrumpuni. ( ^bd ening primo (y perfe non inuebant morbos inßrumentales , confeßum eße arbitror.J aliter enim temperamentum labefad^reperfe nequeunc^ jdehoc integro perdumnse corpus tntertre aucdißalui non poßecer^ turn ei^. frulim i^itur in quarta dia naturaßponaturfubjlantia aliquid eßeßn^untur morbiprimo inharere.Htc non incommodé re-peciuero,quod ante dixi,formas fnb/lantiales phjßeas abfque infru.. mento corporeo nihUagere. EÏ^ ergoproxima ablionts caufa erga» uumfeu pars corporea.^are yel morbus non per fe primo, feu proximo ladit a£ltones , ydeï^ huiwpartis feu in/lrumentipropriue aßeBtts. Quod ß organi propria eS^ dißoßtio\non poterie pro-prins forma aßetlus cenferi. Qmd igitur profit cemmentum dt to-tius forma , fi quàm maxime yerum eßet. N^on enim humant., jas, fed homo morbis affettur , neepatitur à morbis anima,fed corpus. Tatet igiturfrußra huiufmodi ßngi ad ßabiliendos mor^ .bos totiits fubßantia , quos natura prorfus nefcit cum tota yt^ tufate. £if enim recens ßgmentum à Ferneho primiim , yt ar~ bitror, excogitatum. Fidetur autem è Chemia pullulareprimiim

Quad yltimo loco quarks,nequaquam facile f/Ç explicatu.%iul-tos entm torßt quaßio hac medicos,dum alij medium inter fanitatem gt;nbsp;amp;nbsp;morbum dari coneeßerunt, alij cum yirißotele negdrunt. Ftfef piertje extricarentfactliuSidartdixtruntififenfus arbitriponantur^ non dari,ßratiomiudicium permittatur. Quadyc inhacfila qua., ßione tolerari poßit,non tarnen tua interrogationi fatKfacit,qui generaliter quarts, curcontrariorum alia d/a^m., alia ifs/stonfa-

C i

THOMAE ERASTÏ

tU4ntur.^Ea£em ^ateßto mota olim abalijs etiamfuit. 'Mouit “Yot hxcliociftmùm ratio , z^uod yiderem ab extrema yno ad altertim tranjitum fieri nan pffe,nijt per medium eatur,£rgo,iK^uiunt, cum Motta omm^ ex contraria fiat in contrarium , ^ut poterit inter ali~ ^uam contrarietatem medium negari 1^ Ommaigitur/unt iiaujf crstt Tua ratio etfi cum hac coincidat,tarnen alia eif. Sic entmeoUigts: Contrartafunt 'Sf^oç u' if^ luivçpupôvTixQ. Qua cum fintJub eodem généré extreme fibi oppofita,medtum habeant necefiTe efffiue nomen habeatfiue lt;iyd’jv,ij(fiiJit,'Dtftinguuntalij medium intd,^uodtranfi-tus yocant,amp;id,quod forma nominant./llud efie dicunt, quod ma., ^ts amp;nbsp;minuf infinite J ere recipiat, y t eSi^ medium inter cahdum amp;nbsp;lt;^ fgt;quot;igidujn.Hoc effe ajfirmant,quod certain ßeciem y nam yelplu~ res habet interie£las,‘vt inter album amp;nbsp;nigrum,interponantur rub. rum,pallidum,liu!dum,caruieum, flt;rc. Elaßeciesfecundum magtf amp;nbsp;mmtef tantum dtfierunt,ficut maior yel minor caliditas,feddefi. «ita funtfiedes.Huiuf generts contraria non habent medium tran. fituffinquiunt. ^donenim nece0arium efi^, ytquando nigrum,al. lum fit,per omnesfiecics tranjeat. a^ltenus getierd dfataa yoca. ri aiunt,quoddefinito medio careant. Qua cum dtmidimn quafiio. nd duntaxat,amp;non reBe tarnen foluanr , pro nulla reffonfione iurt optima habebimus: achter ergo explicanda resfuerit,ytfiequitur.

€ontrariorum,qua accidentiaJunt,(funt enim amp;/ubfiantiarum differentia,per quasgenera diuiduntur,contraria. £t quodhuiufmo. di contraria fint a^an,caret omni controuerfia , yt arbitrer) duo funt modi,feu genera. Quontam corpusfubieSum propter aliqua edi^ ferft mobileJeu mutabtle,prop ter aliqua quiefiit. £tqua extrema fient,y el fines motionum,tdefif ,Jecundum qua corpus non mutaturt fed à motu quiefiit, magd ^ minus reJJuunt, nec motui obnoxia per fe Jient. ^d hoc genus pertinent omnes habitus 7^lati». num (^ figura, yft ea , quorumcaufafubie^um ebi^mobtle,ma. ^d amp;nbsp;minus recipiunt : e^r ob id ipfasim funt amp;nbsp;dtcuntur ,fi. cut altera propter caufam centrariam djusott nofiuntur. fdPP“ mode tnim fieri pofiit, yt qua magd amp;nbsp;minus non reeipiunt^ac tx dimidio fine taHayeltaUa.^ T^on recipere autem habitus (f ttrminosmotuum magts amp;nbsp;minus, StJquot; per fi n6cumei^,amp; ab.^.

nfiotelt

E P I Î T 0 L A iV. n riß o tele 7. T hype .cap. j. Jemonßmtum eiÇ. 'Mon enîm labitfü c^fijafieri,aut perfici,fedfaila yd ^erfe^a res quauis diatur.Sani» tas igisur amp;nbsp;morbut contrariafitnt if^iaa,ciim fecundùm hos habi» tld non f»oueatur,Jèd motum fit.'Terminant etiim motum.^it caU-dam amp;nbsp;frigidum contrariafitnt ,ffauttsa:quiafecundùm ipfamoue-turcorlgt;uf,nonaHtemmotugt;nefQ. 7^cipiunt bac magst amp;nbsp;minuf, turn calidum^ofit minusfieri calidum amp;fimtliterfrigidum. ^are foterit idem medio modo habere, In taUbin medium esi[,cum extremis QU'^yivic :^ amp;nbsp;confifitt inqualitatibns patibiltbns, fecundùm qu is corpus^nmo amp;nbsp;per fe efi alterabile./n habitibus contrarijs medium eli^ «Tjgp^^vîç : quodomnes inteUigunt, qui inter motum amp;nbsp;formam per eum acquifttam dißinguere norunt. Tlullum enim genus idem efi^ motus,amp; habitus per eundem acquifiti. Thee pofunt (xtremihabittts componiaut rnfeeri, yt ex illts rnedium quoddam genereturytriufqj extremiparticepsdn hts igitur medium tranfitus genere difert ab extremis,et proinde medium ó/aoytvic. non efi. Q^a re non eft necefarium,yt quando contrarium permutatur in contra-rium,tranfttus perpetuo fiat per medium eiufidem generts, Ita prior foluitur ratio. 7)e tua non ehi^,(ur multa dicam. Contraria, inquts, funt 'üf^ii Ti.SLio.Sed amp;nbsp;hoe alterumfcio. jdrifi.negare omnibus in genere T^ldtionis conientts accidere medium. 7^ec contraria funt omnia,nec rectpiunt magts amp;nbsp;minus ^^lationestyt inpradtcamen-tts,amp; locofitpra citato docuit Thilofiphits. Then ergo fequitur, con-trariareferuntur,ergohabent medium , cùm fint extrema quadam, Hoc enim illts folts accidit,qute magts et minus recipiunt,Cotrarium fuffcitcontrariofuo contrarium effe,non oportet medio contrarium eJfe.Satisdehacre dihlumfi Tiedicos inter Janitatem eir morbum mediumponentes,duobus'Verbis excufauero.Tledici artifices funt, amp;nbsp;ob id circa fingulana 'Verfantur. ^t cum certam in materiam introducereformam yelint,neceßarib materia mobihtatem feu ha-hhtatem pracipuè confiderant.Hac habilitas corporum cum gra-ditsfiue magts amp;nbsp;minusfufipiat(eifenim perfeindcfinita)qui fitte habitibits def.niri nonpofunt,morbum amp;fanitatem non contem-plantur,ygt;tformas à materia fecretas,aut motionum fines,fed con-fiderant tas,qnatenus in materia inhtertnf,amp; cum habilitate luuUa

T H o M AB B ». A ^ f f

funt.Ttr Âcàdemer^o redpium ma^ii ^ minm (itdimteHumfiA» hrtJuMntur)^u^tfHMf(tliettin cordon infitnt,juc4ßtniufü h^^ ^^»lt;*^111^perfid,aut morbi bAbien grauitilt; Igdt pottS^. 2^ennt-fdunt alias,corpitï noßrum non perfid, ^uatnitttperfeUffm tant tß, fed ^tiatenus Perfid amplinspoeeß.^c habillé rattane res nulla, per fid pareil,, fed perfeSa iam eii^. Non igirur habitus ratione moue^ turres'vUa. Inter habitus ergo contraries medium feu gradm nullt funt.Quoniam yereaeddit habitui, ytfubieblum habilefit ampliM perfid,eatenus habitibus^radus, quied tarnen aeddunt, adferibunt ^rttficesiqut ha fee res tanta accuratione minime difiinguunt. Si non darefatis expofiti,admoneto me,lt;ir,fipotero dilucidiies amp;nbsp;fufius de-clarabo.d'ale.I)at,circa initium Ian, anm huius'^^.quern tibi tud^ •omnibus quamfeUdfitnum efe ex teto cordeprecor.

AD ITN-DEM D* H ON AVlVM.

Epiftola V»

Dilputatur vbcrius dciifdein,quibus in prxerdenti.

H E M i A M me nonfimplidter damnare,fedmagnd lau-^'^’'^.^®^^^,/ ytilia,amp;qute fieri pefiunt,coneturfacere, fj^^^i^fatd bitellcxifii. Uioavyx^iriac à peculiari tempera-mento prouentre itidtmperJpexifii.Ifaqj hocfolitm addam, non eße temperamentakac extra humana remperationd ladtudtnem pofita. Planefitnt infinita hac indiuiduerum temperamenta, ynde fit,''vt cantafit naturarum,in^niorum tir morum dtuerfitas. Singula enim proprij aliquidhabent,ac rarefit,yt duo aliqut dfdem rebus delebfentur.^ippequtbus alius fandet,ea alius auerfatur. lucrum nos Ulas notare duntaxatfolemus,qua infrequentius aeddunt, amp;nbsp;à communi natura plurimum reeeßerunt.

z/ PhUofophorumfencentiame difeefiionem facereyt^r ad 'Medicos tranfire non bene opinard,quando res qurshbet opere amp;potentia definiendas effe fcripfi.An non enim tefiimonijs apertd Ârifi.hoc ip-fumcomprobaui.'^ fi nonfatdtibt elara eße yidsntur,le^eprin-xipium lib.ceconomicorum,ybi hac yerba reperies, § ^ igt;(ard ^ /(fij ys‘)sgt;iit,i(fij nddauMn aJutn Tvy^vee am, Primoitem Polit.(ap.i.

^*^^ ^^'^^*'^’’^ 5 '^^pyV ^^^»M ^ T^ «Ttwa^w«. ucm MHXfTi •nieùj^ cï^tH Âncriov m àuTà'^,à?^^ oudwf^a, Pertinent hue ta fiant qua in lih'.z.de cœlo amp;nbsp;mund.cap.^.fenpße, it^^Lç-ôt ^r, uv tpa ^lt;f’^v,z^tgt;(^ tS ipygt;i.Etuden[er,y[ arbitror, brobatii ^ cum Ariß, me locu[um,quando ribi re/pondens fcri^fi,7^abarbarum in oßieinü non eße ^abarbarum yerum,quia opuf, cuiuf caußa à Haturafa-iium eii^ j f teere ampliue nonpoßit, fed T^habarbari yeri cadauer, Equidemfieca radix,qua yira operationes exer cere nequit,non ma^ fß yerum 3^abarbaru, quant manui amputata hominis manui eßi ß^ippe ópiavvptae manin aut ßhabarbarum dteumur, quia non pof funt id,cuius caufafabÏafunt^praßare.EquidemperfèSHonem aefi^ nem amiferunt,qua poteßacem operandi per diderunt.ffocauremni.^ lil e/Ç aliud,quam natura fua amp;nbsp;eßentiaßoliata eße.ßuedpraclart ^riß.löcoßpra ex t.Tolir.citaeo hisdeclärat yeroti.ù ^» ^vaiç rt» A©*, oTof^'lKa^ov’^v'TÜQ tpvataç TiAtcQ-fts-nç , radTluj ^a/^ •rlu) ^dait'^‘i)(Jlt;riiß(Wip ai^pdi7rait7]7srs,àixia.(. Sed quid opta eß frobarione in re maniffia f 0culum,qui cernendi yi orbatus eß,ye-rè dr perfeblè oculum effe nullui credit, ^domine quide ocuiia nomi^ narur,at rei^focuUcadäuer efl^: licetnutriatur dr yiuat.7\[on e.-nimob id oculw di'citur,quiayiuit (perfe£lio ocuU non eii^, yiueret ftdinfuper yidere. Tune generations fxfinem attigit,cùm yirtu^ tea^iciendtpraditui e.f ) fedquia yidetaut yiderepotefi^. Quart fi Tott)gt;tci) TB ■n\Q' ocult eii^potefas yidendi,per hanc meritidef-nitur,Hac enim eim lt;^fins, perfe^io,eßentia amp;nbsp;natura.Eadem eß omnium aliarum rtrum conditio, quacunq^ certi opers caufa con.-ditafunt.NeceßeSibuf,fedforms definiuntur, qua iam diHe medo Jefiniuntur,nempepotefiateidagendi,euius gratta à IsPaturapredu~ Hafunt. Qui opere,yel operationibts in definttione ytuntur,ex es po tentiam,qua earum caufa efi,intelligi yolunt. dim nomen notum eßi idpenimui.Ciimignotum eidautproprio nomine caret,formam fa-fè cuits facultas eif_, pro eoponimts. Cum eiufdem forma plures funt potefiates, atque ynam ah alif dillinBam cupimts , ytpojfu-muf, de/cribimui. /nqua fèntentta cum Galenum etiamfuifie de.-monflrauerim,nonfacw à Ehilofiophs difeeßionem ad'Medicot tfed ambobuiconfentientiadico.

■n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T H 0 H AB E R A S T !

■^ißtrjiyin^uisdeindt, formte df(ttfulgt;ßlt;tnri4leJtneadetn re fi» vttniur.Idemegoquoijjlt;2rdicotrirfenüo.yfddamhocloco,ne longiof nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7

bine difeeptatio nobis oriatur, formant 'vltimam feu perfeBionem ylcimam effe ynicam in re qualtbee, qua reliquat, qute pro form it à nonnull^ habentur,fub,autin fe,concineat.^c GaLcemperamentunt putauit ^nimam ejje,z!r prater hoc ine^i^anima. Icaq^ duts infunt, ^on fatim yerum el^, quod Gal.dixit. Temperamencum dicimitt cum y^rif. (qui hac in re confentie cum yeritate diuinitin nob^ pa^ teft^la) accident efe,nonfubßantiam.Quad cum dubitatione careatt nulla eff^ caufa^yc quaram^ytrum IvletaUaßnt animata^propterea qttodfuut temperamento fuo quteliber pradiea. /^trum autem ere-fcantamp; yerè augeantur,nonconßat li^uidojye affirmas,imo resa-iieer longè habet, 'blon enim aliter, quam per adduamenta partium augentur. quot;Î^ec probant yena tua quiequamfedfi qua ingemmis tales apparent yitio ets datur, aUeniqjaliquid interuenfiefignificant. ^^as in melioribns metaUis yoeant yenas, yena non funt ffed yel tneattn terra,y el traant,in quibus apta continetur materia, ex qua generaripofiie,figemtum nonfit,metaUum.J^umanitas,yt Genuft Species, ‘Pradicabileeif^vóruaintelleUns,quibuf res extra men-tem nulla r^ondet.^ niuerfale,inquit ^riß.y el nihil e^^, yelpof^ rf^ t^ipofiqttamfcilicet animo à rebus abflraxerimus. Taliaau-tem nonagunt autpatiuntur.2^ec ob id e^ inanecommentum, Seruit enim cognitioni nofira plurimum (dum qua natura in mulcts y na ^^iamp; à fingults eP^ in feparabil^, amp;nbsp;nee agit neepatitur infingulis, yt yniuerfalis, fed yt efi^^ resfingularts , tta quoqj agit ) quod ne tu quidem ignoras. Humanisas igitur eP^homo, feu hominis natura in mente per modum idea confiderata. .Atqui Ideas quoq^ partem Jùb-ßantia non eße rerum,quarum funt fi ec tes, cerium el^ apudemnes, pofet igiturhaeforma extra resfine inanimts dm: taxai noflrû in^arens,morbos totiusfub/lanria nobis parère .^ Hon etiamfices^ inmente humanisas,y t ei homo refondent extra fubfißens, Jed qua in homine elffingularis,in mente e^if ynhierfalts. f^idin mensem yenerit noui mor bi inuensoribus nefcio.IIoc interim probefeio,morbos omnes ( de corporels loquor) accidereprimb corpori, non anima feu far ma.Item quad mor bi omnes necefario, dim ladant aifionem

primo J

E P t S r o L A v. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G

frtmojtn ill^ rebtif inßnt,ßut iU^noceant, quilfuf primo operation ttts 4ntma efficii.Sj enim in re alloua eßie^luf ali^utf Jt[,^ui nihildi^ Serum laduttdum hoc facit,mor hui non erit nommandia. Ergo dim tria non poßint ofendiyàquibui primo eduntur o^erationet,ijuid eS^ opia quarere!^ fdec,aid,quaritur potißimiim,quid primo Ixdacurf 2doneniminficiariquenquam,quinttmperamentum ßrnul ladatur, Q^xro ego rurfuf,an aSio ladipofte, HlaJo manente temperament to.'’Sinon^ocedf, nonerittotiiaßhjlanrtalafamorhof antequam temperamentum yitiauerit:Sipote^Ç_,non erit temperamentum prit muminßrumentum animie: amp;nbsp;cacutiueruntinre tanta omnium fe-(ulorumßimmiphilofophiac'Medici. Ciim temperamentum obladi af erimia,non defola partium folidiorum temperte loquimur , fed et tiam ßirituum: ûquot; yolumm inteUigi de temperie a^u,qua confiât ex ealore turn implantato turn influente.Fallerâ,dim paras ipjos quoq^ authores confefluros,ßrnul cum totafuhflantia temperamentum net eeßario deflrui. Contrarium affirmant amp;nbsp;fcrihunt,tempore aliquan to mor bum totitafubflantia aSiones laders, temperamento nuila in parte adhuc efienfo. Spiritui amp;nbsp;calori dim nocumentum afl^erri a-iunt, bene dicunt, at temperamentum tune non ladi, non oflendunt. Ciim yero animam primo ofiendi aiunt,quid dicant nefciunt.Ego et tiamfic nunquamfum argumentaties.Inßibfiantia to dus morbis net eeße e.^temperamentum deflrui. Ergo temperamentum perfe amp;nbsp;primo hediair.Stc ego colltgo. Si aElio à temperamento proueniens, y el,fi aUionulla heditur à morbo,nifi temperamentum , autfabrita aut continuitas partis yitiatafit, certum d^ab hts primo aphones produci, amp;nbsp;in hts omnes morbos ineße:neq^pro morbocenferi poße afie£lum,qui horum nihiUadit.Ciim in accidentibusfiifiufionifimilit bus yitioyentriculiortts,fcribü,affeHionem earn oculorum propriè non dici morbum,neqj ab ea oculos primo la di,rurfus fallens. Et de primo nihildicarn, (df^ enim alibi expofitu,necadrem nofiram cont ftrt)quomodo diets tu aß^dlum oculi non primo ladere oculos.^ Q^q j« locoprius df dipofitio illa oculi,quam in ipfo oculo.^Eerum df, quod caufa afe^ionts in yencriculoprius eolligitur , amp;nbsp;inde in ceret brum oculos^afcendit.ll^o,dimperuenit,oculumladit:qua lafioat libipruts nonftiit.Solet hic yapor aliquandopruts moraere os lient

T ff o M AR E R A Î T I

tndiU.Cen/intirt turn oculifolent, at non eodem ifßftoßtritn mor2 io lahorarefolent, ^ttoyentriculut. /‘^t enimyitto ytntricultyißa frimù ladt non facei^,i(a nec ocult yitio concoSio ea yentricuUt^ua panem^yinum,carnes, amp;c^ yertit in chylumiladiprimo potei^.

Vecontrarijs medijs amp;nbsp;medio carentibm non reprehenderem luam 9xplicatio.ntm,ß medium iUud/ubieUum faßet inueniri. Cam,in^uie^ iaSfldaiura nonfoßitdeynoextremotranßreadalterum, niß fritte tranßeatfer medium,yidetur nulla dari medio carentia contraria, mors amp;nbsp;yita nonßtnt contraria frofriè dibla,fedfriuario amp;/ormaf feufriuatiuè opfoßta.l^osdef roprilßc yocatis dißerebamus. /ta ßmuladalteram obiflhonem reßonfum habet, ^oniamnecformat tontrarias interß dtcimus,^uia nonßtntaccidenria,amp; nihilomintte dißerentias , quitus genera diuiduntur, contrariasfatemur eße: at nonpropriè.Contraria naturalia, . quapropriè itayoeantur,Jefe do •ynofitbiedo inuicem pellunt,tn eo^ JibiJuccedunt : quodfubßantia^ les dl ferentia nullte facere poßunt.^omodo amp;nbsp;cur aliqua extrema

Sta medio careantfatis mfuperionbus expofut :quta fciltcet ra-haj(unt habituSjtermini,fines,dypofitwneSiqaamagis amp;nbsp;minus non recipiu»tr.7{e3èfcribtf,me decontrarijs habitibue , yt fanitate amp;nbsp;enorbo difJutarejtyero de habitu amp;priuatione dißirere, yt yita amp;nbsp;morte.De hts quia y ereamp;propriè contraria non Junt,non eadem dû eipoßunt,qutt contrarijs reilt competunt.

^a defidtras m comment ariolo de Cometarum fignificadoni-bus,reperresfuße expofita in dißutatiene intégra de Cometarum or-tu,natura, caufis,effcitntia. Su enim ifia omnia expoßi, ytnon in» iuria yidearßerare ,quojuts inteUeHuros perfide. Coegit me fieri, yir maximum j^ndreas /)udithius:acfiuit.r^rifiotelesin caufiaiufia ei' defendendics ei' declarandnf. /nhoc ,te monente,plura deexpe-rientia dicamJgt;''alefielicijLyir ornatißimeamp;dollißime./)at.c^.Se» ptemb.yp,

Epiftoh VL

AD D. PETRVM AIONÜVIVM.

».DcijfderoquxftionibuSjdco-ii’jus ïn di/^nt.

IF t 9f 0 l À . Vh. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»f

»Dlt; flmguiiK H rcIiqulshnmeHbus agit, SJçpôdfoltvl gt;nbsp;fangms nult;ria« j.De Ferri amp;nbsp;chalybislimaiurv prépara* tionefdvfu 4 D«(abuloro bpide. j.Derubist herbs fa* tnltat.bui;^ FormicarK ballKO.

hentJ IMS f^ir cUrißimt à tt ifitt 17. Dtctmi. feriftat^ lie mihi reddidit tahtUArius 'veßer ^ntt dies f lui mimts i^’^Ji^^^ff^^^i^i^ exbeä4Sibrtuiterßch^heta. Tiixio-mnu ilia, qua terti y Jm gratia à natura fredu^afunt,fo tentia amp;nbsp;e^eraa^ne euu n/uf definiri,^uodapertti yirißdquot; Gal.(«^ ßtmenijsprolgt;i:!t'.(licet ofM nonfit frohatione afudillos, ^ui remi» f/am afitmant)amp; tu 'verum eßenoninficiarts.Hocdubitas, ^uale» namo^M qualeir^^ potentiant intcUigam ^ T^ßondeo illam me in^ telhgere potenttan, eSquot; operationem,cuius cauJafaSae^res ciualt. ifiC. Tatet bocexfententia,quam ex i.Toht.citaui, quxßc habet, f «Ti ^vffiç TsX^.óiot'jï) tyÿtço» «51» Triç^imoniTiÄt^eimi, 'tuv* Tcv $afjS,C THv (pigt;j/F ènai ‘mfiçu, aenxtp eu^pdi7t^, Îttttu , èlt;»i«tf» Cntn ergo quodnam opm intelligam,quarts,yitaléne , an tempera-^ tnevcalt f T^^ondet. Siper/eHa eii^ radix T^abarbari, cum bi-lemfitbducerepsrefl[^,fineyita,hancpote»tiam eiw dico earn eßt, ^uaipfamdefimri oportet.Sin autem perfeSapritts «owelÇ, quant yita opera extrceatfibiquefimilegenerate amp;nbsp;nutrite poßir, yua a. perationeaepotentiadefiniendam aio. fdte turneputas mecum pug-nare,qMiapraeipuumopiis T^abarbariyideatureße humor és biliofi ^^pttrgatio. füUern,fi hanc ym eßtputas ^abarbari, quoad e^i^ futgeutrêsplanta,extremamperfebitonem. Sretufermam amp;nbsp;epe-rationem tritici,aninialium omnium facits yirtutem alendi.^t non alunthac,ficut nee Tfiabarbarumpurgat,priupiuamformafita or-tata funt.’Pionfequitur: airnmauapropter idfabla fune à ‘Deo,yt homini in cibum yeniant. Ergo hic y fus eF^ na(ura eaprodt ttntêt finis.Terfe^to amp;nbsp;finis animalis cuiufq, , quoadtaleeïf^ animal,eir perfeconfideratur,noncdmparationeyfHS,quemali)S exhibet, efÇ, ip/a tius forma feu potentia, per quam illud agerepott^Ç^ , quodpro natura fua agere debet. Et hic finis dteifur firidot.finis S feu tuius.Cumdtindequatenus yfum ceriumalijtprxfiat,cotifideraturi

D a

THOMAE ERASTI

ßnü uln yoc4turab eodem,finis âfeu eut. Si hosfi.ne/ a^tè difiini xer^fi^icilè te explicabit ex bac dtfficultate.7^aiarlgt;arifinis natu-raHsfCuiiHteîi^, tpfi eittsfubfianrialis perfieUio feu forma :' finis eut, tV^ purgatioficut anhnalis,quoii aUrfinis euiu4 efi^fua cuiuß. ^er.. feiîio:finis eut eift^t alar hominem. 'Nonpotei^ autem turn hoc a., lere turn illudpurgare,nifi yitafuaJ^oUentur.rnde rede dixi, non 7^algt;arharum,fedhuius cadauerpurgare. id^àdfi yfum hunc nobis fnefiaretyita o^teraeione, quomodoequi nobis yiuentes non mortui^ utilesfant ad e^uitationem,alia nonnihil efet ratio, nbsp;nbsp;(d'^aris am~

plius,curmortuushomodicaturour^ovyuuc homOiTiJjabarbarum aut turn demum y ere yocetur7^abarbarü,ciimyita prinatum e/Hible-fotibi yelbouemmortuumcuius carnibusyefcimur , yel^habar.-arum anima feu yita defitcutum, propriè yoeari bouem aut ^a~ iarbarum,cunt necUlebouis , nejjhoc T^abarban potentiam amp;nbsp;o» ferationem retineat, licet illius cadauer nos a!at,huitis nosigt;urget. Viuerfitatis ratio efl^,ifuodhominisfinis yter^j confifiit in eins yita yitajj optrattontbus. T^abarbari aut ent finis cm, non in his fed in huius cadauerts yfu conJifiitiBos ^uatenus aratfi mortmafitôfja-tvfjiaiçdicieur : atquatenus nos abt non dicicur bosfiedbouis cada.. aerftue alimenti yjurn pnefiare non potes!^, quacenus bos yere es^. Summaef^,quiemortuaytilitatemnullam nobisadferunty canon admodumfolemus eifdem nominibus efferre yiuentia amp;nbsp;mortua ,fed y el alio nomine appellam»s,yel addimus mortuum,ytequus y el homo mortuus.Qme autem mortua e^rtgiam ytilitatem exhibent,frequenter eedem nomine donamm yiuentia amp;nbsp;mortua./nplantis hoe ‘^ yfitattfimum, itemque in alimentis. Dicimus enim nos edert gallinas,turdos,pifces,non autem horum cadauera. Tune enim ca-dauerafiere yocamuSsciim non amplius edi pofunt. Q^odaham efe totorum,altamrurfuspartium rationem , ytoculitirmanuf ,omni carentracione.^nenim mortuus homo,equus,bos,arb9s,tStc.minitt diciturouanv/aat; homo,equus,bosarbor,iiuàm mortua manus,pet, 'oculuf^ramusfArifiotelisyerba non legtfii.i.ltb.de minima ». cum fis aiti“ ei jS «v è o’$6aA/yJ? ^oFj-^w;^») dr cun^nv « O'^lie,

Qme de metallorum yita difntas indigna certèfitnt, de ^mbm yerba inter nos totcommuttmuf.ldullagens,nulla lingua,nulli do-Si,ne

BPlfTOLAVr. »T ßigt;ntßtcra ^utJem Hreratyitam eù dclfcrîbanr,quali4 ine^ ^mm4-lièuî y el planté. Cum e^ ^nalogum cordi tribute,non dnimadueniße yiden^t eaJicfrequenter cumfuaglebd permifla nafci, yt ocuIm y» furpari nequeanr. In ißtd^minurioribuf farüculti, quamfinipu~ iices,quid tu corculifingtf f Si, quainipfs el/ffacultas,yüaut forma^tibianimamappeUare autyitam luiet,te autfalßtm crede-re,auc mmtiaudacltr nominibits abuti norts. ^dme quodattinet, non facile ^orro ad hac tibi rej^ondero,cùm nee ytUttatid, neepro» babditatts altqutd habeat ea diße^tatio. Qui per additamenta cre~ fierenegdr,matriceseorum (ytyoeant)paUcasautnegligenter in^ fiexit.

De humanitäre quo^plura non addam, fi qua res e^^, qux cence-ftui huie extra tnrellebium refiondeat alio modo, quam nuperfieri-pf^'dam animahtas,amp; leonitas,amp;plantitas, amp;c. extareperhibt» bitter.

Quid blei')” in morbxfignificet Hippocrati,expofieum à me edf a-libi,amp;à Galenofiatxfiuit declararnm. I'ocat ita temperiem aeri/ pecuii'’.riamp; latente modo corpora liedentem.Hancfi atemperiemor b:da nota fietungere ac dificernere tibt liber,modo eer turn e^ nobéin-tognicutngradumintemperieifiaeearts, nominare tibiytUbetpote-fiatem concedtmus : at ab authoribus horummorborumnonte rece-prum{ri,fit ab hypothefifiua recedere nolinr,tibiaffirmo. De qua rt quia ibidemfiatts dixi in proximo literts,plura htc non addam. Non t^Q^ opin,yt repetamfiuperiora de contrarijs,dummoddmeminijfiepofi-fis,me decontrarijs proprièfic neminatts loquurumfiemperfititfie,non depriuatiuè oppofiitts,qualiafiunt mors amp;nbsp;yita. Longe alia esQ Ulo-rum,quam horum ratio: licet i»aliqutbus conueniant.

i'ehementer mirartts eafium, qua de Lquot;aticinio ex Cometxfitm-P^^ itjfierti. Qux hominum affirmare audebit, ^lathematicum ex fiua ficientia principijs de rebtts conringenribus fueurx prafiagirt pofieautconariynquamyoluiffêf j^n^lathematicos neficxfoliitf quantitatx paßtones in abßraSlo conßderare, (ir circa motum amp;nbsp;quanttratem duntaxat yerfiart!^ Iloncontemplanrurmotum,fiicut T'hyfictfid modo ets proprio. EßeÜiones autem fiyderum amp;nbsp;calo-rum particulares,qua in hoe mundo naruraliter fiunt, ram non con'

3

TROn/t fRÄfT!

titrât i)t ftitntiil fmffincipjt ^^tthiniAtitits ttl ^ßr^Mtmtfi ^«âm ntnafitmat 4tttßgt;tlt;ttUt»r t^ti tx^rtü fux frinrtbijr farter, ^wfuror Mt t(xtor,nrc, M^ffum^rirre fcttmix ytr/antur (ir(4 TB* èv^ ö^ dtfuupifftfac^ Thyfctn rr c« ^ç^rr^taiaii o^m rimatur, Srdt^md yerhds o^mf £ue»ttn Tajifid ruMnUuf tir ^rincipijt ^bijten iudi(Antur,tionthemattcn.(^9dftiamexfa(r0 ltte^ ndmonfraripofiriVeumyoluife, yt Cornets quiUèer hoc (.liquid f^^f^^t^fi^^^ni^fnnt^aiimuïytum Uludiffum ^ranunciare, licet exfit^tucurahocpr/eindicare neauear. Extmfilutnf/roJuxi de/ri^ de, J)MfK non oßenditur,parricniart nihil certipramoußrare did-tntmimo naturaliter eoj non pr^/agtre, ^ua ^ßrologi infettißimi frafigurare aiunt dsmonßmmuf.Z^e / ride ^uoj^ redè prohnre pofu-tnui,eam nnturaliter ram non indicnre hoc,^uodfcimitf earn nohn in inemeriamreuocart,iji d'finoH dißermin^ctagrosexfaa natura la-^ ftf,qMi ad hoc noneil^ex paffe deßinatus.Fallerd igitur,citm non Jattsdifcretè medehn diferere épinard. Fideo teyelnaruratyelf t^uodmagiscrede,inßituftoKeadjdßrologcs GT Chemicos mirabiba follicentetindtnare.jdtreffüuQr y tib/M facies,fiJolam rationem ducemfequtrdjnanihits polbciratiombuf te à yia abduct non patie^ TM, Fenio ad nouas ohieffiones.

Thefes tihi ehfeuriores yifas adt^uia non difertè explicent, de ^iètcf,amp; ^uomodeaßeffd humoribm potißimum lo^uar.Ego yeti nihil in edputo dt/ertim Oquot; explicatiuf diffum. Vico enim folim fanguinem nutr}re,hilem tußauam omnein,tum atram ßue nigram (excepta eaytfua lienem alit ) turn pituitam non nutrireßed excrement a ife.l^b', autem,inqud,fattgud ille in corpore intégré fane re-periturfFbtjjre^ondeo.SedytJarnis àfano dißere ,iea y muf fan-gud ah alterbufanguine diftatpurirate amp;nbsp;impuritate. nbsp;'M ego ttèi

in corpore intégré fano camfanguine inuenire htlem alterutram, y el pituitam mißam. Erfipermißi fintiam nominati bu mor es, nutrire tos neg9,fedexcrementa alimenci yerieffe conftanter afeuero.San-guts purus ex Calent opinione imaginatieneßla datur, reip/a nc n reperitur: quant

BPKTOLÄVh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«fllt;

Ttpentur ; ^uame^oima^inationtm toii nattirtt ^uerfari dftimi tiüiii.J:,t cùm altrjutä et humorum penn iß um ef^ ^liorum, alert tot nonpoiße tterum dico,ac niß 'VacutMurifnorboT triart afßrmo, Ât ^HtexperfeSe eciamfanorumyentt emirtiiur fan^un , indicia o^ tnnium humorum commonßrat. 2^ego tibi ytrum hoc^. l^on onim fangum lentw amp;nbsp;aqueutpituita e^^ : nn craßiu/cuhtf ton^ tinub melancholicus eiÇ, ; fed toto genere differunt ^ yt aquofiu fangufs amp;nbsp;pituita , ita etiarn crajfits eS- melancholia, huilant ne penes tnßangutne latimdtnem , i^utm cietiUtt earn rebui inßeia-rinon audesf nbsp;j^n idemJunt pituita ijr carefrigidiufcula amp;nbsp;Itn-

tal* Idem ne dices carnemtrajfam (tr nigram cum melanchoUca.^ 2^on arbitrer miß ahutiomninbyelfs amp;nbsp;nominibus amp;nbsp;rebu^ttjua^ ^ue dtfertta eSr dißinSaßint natur fr, confundere ß at ut um habe-tis. Sangufs fangume craßior, tenuior,humidior,ßccior ,candtdier, nigrior autßautor efi^, yt tarnen intra fangumfr latitudinem o-mnts adhuccontineantur , necahmi bnmorfr nomen amp;nbsp;deßniti» oft cempetat. Ita^e non adimo libertärem cuiquam »ominandihu-enores » yt ei libet, fed neßmile idem eße iudicer,moneo. ^Uudlt;/^ re tir definitione faagufr craßus amp;nbsp;niger , à fucco mtlaiuhoUco: aliud item fangufrflauefeens tenufr amp;nbsp;caliduf, à bileßaua. Di-ferimen ob id non in yoeibut yfed in ipfis rebus haret. 2^ec fatft eff, i^uod neminem putas tam lengè à re^a ratiene aber-rauiße , yt flatutrit bilemßauamillam, qua in yeßeula tontine-tur , cum fanpuims maßa rurfm commifceri , adque nutriendunt terras-partes lißribuh f^i enim in fanguinfi generatione or-tam bilem non omnem à yeßeula fecemi , fed partem eim ali-quam re tSf ßtbßantia non dißerentem ab pa, qua ab ea attrapa fuit, relinqui cum fanguine commißarn aßerunt, cereasq^ ab eadem ilia fartes nutriri tmdunt,quid quafo aliud docent!* Quad de bile dice,de alijsintelligerereparireriubeo.2gt;iego tibinegaboqßemper omnibus, dumprobatum non yidero , ex quatuor humortbus ynumßcßeri, ytinfeparabilinodoinynammaßam coêant.T^onmagfs in ynum torfuscancrejcunc,quamßyinu)n,aqua!n , (eruißamitirc.mifeeatf

T H o M AB B R A J T I

tr tx tüynumaliquidfuiJïatttMfa^um^utes.Sier^ofriorei a rt-Sa ahtrranc raiione,pojleriores exorbitare nongrauarè conctdeT,y-bi rem expegt;tdtrx. Trafaratioferri aut chalybts^yi^ lienem deob-ßruantinonef^oierofaaucdiffictlt^. j^blut tubeo in aceto, yino,a-^ua,pront res pojcereyidetur,tam dtu, yt aquamnenamphus infi-dant,deinde tt ita mißeo cumpharmacie alijs ad rem perrinentibitf, amp;nbsp;hoc modo exhibeo,nonmefuens,'Tigt;tin yenar rapiantur./tem i^ni-riiubeo,amp; in ytno aut aqua extingui aliqueties preecipie , yinum^ bibendumproptno.fremt» yino limacum chalybem cum alijs mace-randumper dies aliquotpriebeo,amp; yinum potandum ojfero. Lapis fabulofi^ yulgo apud nos dicitur bdnbtli^ /nomine contrarto^ quadfcilicetfraSuras eurer.Dicitur etiam bctnw41l ab aUquibi^, oßeocolla fcilicet. 'Morochtus eße nonpoteF^,yt quiinßccumfolu-bills nonßt,inßar Tidoroebti yeri,qualem i^e habeo. Semper enim ßeruatfabuloß amp;nbsp;terrent quippiam naßer:nec alibi quam in arems nafcirur,quie eins e^^ materia. 'Mirto eins tibifrufta aliquot.L^ten-dimodum m^ntiparacelficts tibi amp;nbsp;altjsfufèfatisdeferipß.Domi^ nuslefustenobisincolumemdiuconferuet. j^men. Dar.anno So„ ^enfe Februario.

0bitrus eramferiberedeyiribus 7^bilt;e,amp; balnea formicario: dequibusfuperioribus menfibus interro^aueras : at^ ego nunc caßt invests Iltens Hin in mentem reuocaui. De T^bia ira mihi fans facit Dodenaus,y t magn non poftr.'Jvle certLeum in eelegijxci-tauit,yt inquireremJtaq^ rem habere deprehendent omnes,qui peri-eulumfacere quouis modo yolenr. Facet hinc,quàmfepefalli illos oporteat,qui alijsßatim credunt,re non examinata.

Formica animalculum e^l^ y aidé calidum,amp; humorem infe te-nuißimumhabet,tgneum ferè.Liquet hoc ex earum morfu amp;nbsp;perfu-ßone. Ferfundunt enim humort quodam cutem,irataciimßinr,te-nuißtmo,amp; tgregie mordaci amp;nbsp;calido,Fueri nos dicebamus, Mti^ |gt;4benbbtC obtttciffen befeidpt, perminxtrune me formica, ^id igiturmiriß in frigide affeSibiis,prafertim cum in profund» yitium baret,ytilitatem balneum talepraßar. drerum yale.

Fpifola.

B P r s T o L A VlC nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

EpiftoIaVIL.

A D Q_V B N D A M N.

».(^inammorbi communesfîntamp;dicantur.i.flnPcftJg in priuatam Si publicam apté dimdatur. ?. An feminaria Peftis neceffarid ex eiufde generis animante oriantur. 4,V* trumex febrcpeftilente, peftis latc fufa generetur,fï contaz giofaputredo infedorumin aêrerndifleminetur.

S P.

Bl T E R A S tuai t a, 'May feriptas ijJunij primum acce^ pit cum apud ^uendam y lira triduum ( ea ef^amicorum enam negligentia) hie iacuiffent.Q^« mihi D. quot;K. de tua fente'itia,yir clarißime,in negotiopeß^ narrauittexcide-rant pene omnia ,fed tu quadam in meutern reuocafli. Interregahae tf}^uinam morhi communes fine amp;nbsp;dicanturf Itemanpeßif in pri-uatam amp;publicam apte diuideretur f Tertio t an feminaria peßit fiecefario ex eiufdemgénéré animante orirenturf T^uUam mihi de altars y lia quaßionem ad tuam de peßefententiam pertinentem mo-»it,auanturecordaripoßum.^dprimam reßondi,morbttmaliquene (ommunem did pofe duobus modd : quia Videlicet à communi cau/a excitants fitt^elquia ea ßt natura praditue,yt celeriterfedifandere in alios,amp;feÿel«ti multiplicare poßit. Sic enim ego interpretor, quod aly dicttnt,morborum ahos ada,altospotentia,communes exi-ßere. Qiß commanem caufarn hahent,aS{uferèfunt communes,hoc eil^,in rnultd yno temporeinfunt. 'Potentia inmultd infunt, quiea funt natura, yt, quamuüi ynum ahquemfolum nunc ajfiganr,mox tarnen adalios plures arrepere contagio poßint. P'tporto non pu-taret,meum hoe efefomnium, yiriß. teßimonium produxi. Cum in s.fed.problem.7.quafifet, cur ex morbis cun^fis ,folapeßd celerri-mè contamines agris appropin^uantes , ita refondec. « otlt; (aóvn ^ eóoroiv K0»ïi ^y clgt;m7iVt wttb «^ toto ttScuv l^^iftipamp;t tov Xoi» pgi j 005/ ÇcuJaamp;'c i-^^fi-iTtee vnvip^ovai. /(ßj ^ J^ to V7nK)(g.v/c(^ TÎç vóffou TÎiç7sec^ -ï^J3î£^7rioozz^'jfdy7,/'.c//^S)çgt;7ap/«aç VCT t3 •Btpdyfatt'tQ' aAioKon'rtLf. yïpertè yoeat bic ^rißot. morbum com-tnunem,non quialduiampludmosoccupât,fed qui adplures allot

TROMXb ERAS TI

fe/e ^er eonu^tu)n,froferre(ïr^romouerepottl^,7)e pritreß^mß^ caronulbtf dubirar.C^terumcaufacommun^ef^C^t re^è Gal.in comjilf.z.denarura hominti ttxta^.affirmat^nonfohif Aerj^erutn ttiam a^tta puir0,cibus aut potm wioptf.^eminiin y no collegia tempore eode,adoîefientes circiter^o, decubuiße'ex eode morbojcunt alij nullt ßc offert yßiam reperirentur. Saturn fuerat malum ex yitioße cereuißtepotu^qua exßemiputrido hordeoparatafutrar. Sic dr Gal.exferniputrido tritico merium comunem ortum afferuit,^^,/.^ te faucos annos in hac yicinia telebratafunt naptiie, in quibttf cùm propter aßu carnes putrefcere capißent, mortuißunt ex Ults^qui tat cderant,plureseodemmorii genereocciß. Communemigiturmor'^ iumfacie communiscaußa,quodamp; ipßarerum inßeSHoidr Gal.au-tboritas probant.^xpofuihanc rem 'Dn.2^.plutibuf,yt meam d» hoc capiteßententiamßummo yiro 7)n. 2^.declarare poßet aptius, ^arn 14 in lib.ßuo de peße in ea yidetur opinione eße,peßtm noprint yocari deberepeßem,^uam plurimif communicatafuerit,

^d qtteßionem altera reßondi,nomina, peßds,t^febr^peßiltnf, pluraßgnificare. i^ampeßisproprie di£ba,morbw lt;^ communtf, acuttßimtu,contagiefuf,maxima parti eorum,quos atttngn, perni-etoßus. Imprepritomnem morbunt comunem amp;nbsp;exitioßumßgnificat: ^^odofrequenter ab Hipp.amp; Galeno yßrpatur. £odem mods ßebris peßnens aliquando idemßgnißcat,quod pefiis proprie accepta: /tbremßcilicetacutißimam,yaldecontagioßam,lerhalem,carbuncu-lis amp;nbsp;bubonibus drc.inßgnitam.Aliquandoproßebreponiturperni-cioßa quidem,ßedauge ex intemohumorum yitio tantian oriarurtnec penndecontagio/aßt,ytprior.De ytro^ ißo capite,quia idem no-lnjcumjentis,yt ex tuis yideo,nihiladdam, 7)n.7^.mihiaßfirma-bat,tepeß?mßacere pubUcam amp;nbsp;priuatam.Jt de peßUentefebre te iocutum,nunc tntelhgo. ^anquam nonßcio,cur yaldè reprehendi debeat^mdeyera peße,amp;c.loqaens,eaminpriuatam amp;nbsp;publicam dßrahat.Siemmpoiedß rnßebrepeßik^^^ priuatim di£,ad eum a/cenderegradumputredo,yt contagtoßosamp;peßißeres halttns emit-tat,eriehacpriu^apeßis,quatent^ yulgartt amp;plunbus communis tiondamfaba e^,neca pubhcacaußa orginem duxit.Nec ßbtcon-tradiatßc i^juens, ff»amutt emm peß^ omnispublica ßt,non ea-

»an

BPIiTOtAVIh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft

tntn^commtmi(MfaJe^nneipioftntpererituf. 7)etttde'vtin'vno felo ^Jhut inh^rtat, ^ma tarnt» communicari fluribin apta tf^t (Ofumuntf rt^i ntminabitur ißctußtüraoflenfunt e§^. Si ergo na-turam morii intueamur, peß^j eF^ ;ß in pauci^ inherere conßelere-tmtt,prtuata eS^.Stdinußiata eFÇ^ eratio. T^un^uam mihi D. 2gt;!. nifi memoria fallatydt tedixit^ tt contagia y tlfemmaria in folo aère ponere,tn yeßibin, ßraguln, altjsj^ tahbiu negare contineri, Jn loc igitnrfolo dißentire notinihU yidemurtquod ex hnmantt tancum torporibm feminaria pefiF ejfundi arbitrary. 1^ ernm bic etiarn ho-tnonymh;ni laterefttfiicor,qua difeuffafaciliFfuturaftyeritatnin-utntio.Qu^ppe nomtnabiec, feminariafeu caa-tfi/LffiTot eÿ /oudjiaeiT», tlrpro contagto( plura enim Itgmficatcontagium ) amp;procaufa pe-ßtf accipipolluit. O^olß tibt non ahudßgnißcent, quant haUtunt infeputredtmm habentem,quam corpMtCuiM eFI^ exjpiratio, babe-bat , quaq^ talein corporibitf, in qua forte inciderit, putredmem in-ferre pofit,a quali tpfe genitu^ eF^, necefarium prorfin eF^,yt ex eiufdemgenera animante ortttf ßt. Si ytro feminariumyoeas haU-tum quemltbet, quipejlem infer re bomimbu^poteFf, ( de quo in di-ßuearione de contagto ,preefertim ^^.theß egi) non yideo, quornodo ju defenfurm exfoln homtnu agrotoruaue mortuoru corportbui ma nare.Confiat enim non omneipefle laborantes ex contagione taU, ia turn morbu incidi/fejjuare nobifcu conßteri te oportet,non illos tantum yaporej,qui exhominnm corporibtet furgunt, peßem bominibut (rearefed amp;nbsp;alias putrides halituf,qui y tl ex lacubits,yelßeluncK, y el altorum animaltu cadaueribus exhalaruntfeminariajiue caufas pefKreHè appeUari. Iblos certè cumomni antiquitate credimus, amp;nbsp;Charonias quafdam fgt;ecM, eS' brutoru cadauera pucrefablaßiritum ttonnunquam exbalare, qui non aliter corpora noßra afßeiat, quam quem peße laborantes ex/pirant. j^érem quoque certes tempeßatibut toufq^corrumpicenfemuf,ytpeßemmulctsßmulinferat,quorum nullt contagmm ab alijs reciperepotuerunt.Siyerafunt hißoriadepu-titfaHts locußis^dc alioruanimaliucadauertbus corrupt es, deaquêf ey etbes yitioßs,nonßmplices folùmfebresfedyerè peßilentes morra hbitspepererunt ab eesfublatt yaporesputrtdi. Fdemfenctendueß de aurayenenata, quiepoß terrce motum ex biatibia exßirnu’t.Sinttlts £ i

'THOMAE ERASTI

tf««^ ratio e^femiputridi tritid, lt;amp;nbsp;aHorvri:ßmUium. Si tal^ ex^ Ijalatiofebremaccenderefioted^, cuitts ^utredo ad turn pradumde^ ueniat,'ygt;t contagiofa iamjit amp;nbsp;peßifera,^uod nohia yltro das,pefid etrti caufa rité yoeabitur. ‘PonamM in locOtyH talts exfpratiopu-fridayigetac regnat, plurimosinuenirificAffedos,yt, ^uodinyno illopotuil,in omnibm hdpoßu. Hoc pofito, peßem certé fufeitabit in to loco:quod Gal.hd yerhis afßrmat. J^tplurimum yerOfinquit, initium fumit peßd ah inßiratione aëris ■\^ irtnndbiiâJlaç dvaSu-paacneoc foiettdivr©', « c/],{ dp^éi tHç o’UTnJ^vQ' rioi •x^HÓO' tz vt-»päv ^ (aiH(ityôirTttV)lt;»ç cv 7ro\i/bi^ic äsij^ ovf/.TndJe-tv^ri chi TtA* piStTuv muv,ïi Änaväv dvadv/Mda-iuç. Idem immoderatam aërts ca lidam amp;nbsp;humidam intemperiem,neceßariamp;peßiferos mórhosgenera-rt todem cap.^.lic,i.dediß/ehr. aßerit. ^Tud]) gt;(^7iamp;tdd^ « j^gLTot •tivatç^K^mçâf^d^oç (M^aTiif tS m^ tpvertv iç ü^^TnmTi, t(ß) ^p/aó-m^ ^i/addlr pßj dvdyjin •)aviiQ^ iiocrrp(ß^.Si h(ec temperies aerif peßiferos morbos neeeßario parit, cumon eofdem aliquando innehat,cum à putride brutorum cadauerumfumd inqitinatua ef^d lila oh idpeßem infers, quia pucrefacit.Idem cum exhalafionihus iU id putrtdd efficerequeat, cur illo quam hocmodo corruptua namp;cen-tior tenfehitur d

f^odß nohd ohijeias, hominum tantum cadauera, non aliorum animalium , itaputrefeere, yt eorum exßiratio exitiofa contagiont perdat ohuios, euidente primum experientia, deinde raticne quoqut refelUreßondeho.Ham amp;nbsp;locußarum exercitus, amp;pragrandespi-fees in littuf eieëli amp;nbsp;putrefaëli, peßem intuliße yicind regionihm ionßanter fcrihuntur. Quisporro nefcit modos atquegradusputrt-faSiond tam eße yarios amp;nbsp;multipliées, yt duhicari non poßit, quirt aliqud hominiftpemiciofuid Equidem, yifumantiapeße mortuo-rum cadauera , hrutd nonnunquam faUa funtpeflifera (faëlum hot fuße yel ynua loannes ’Bocatiusahundé teftatur) ita nihil yerat, puto , horum quoque cadauera interdum ad eum putredindgradum aßenderepoße , yt peßem nohd inférant. Hac cam Galenocon-fentanee dicantur,à quoalij non difceßerunr,non inteUigo quihm ra-tionihus tu perßäfm ajßrmes, à te yeteresßare : quos ego nufquam reperi caufampeßd infolos corporum humanorum efßuxus retuliße.

EP is TOL Ar VIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;igt;

ß^areß^r affip^ra caufas peßü,, fm ptßiferoJ jUosUitt laUtnt tniellip^.quomodo tibi aßentiartnondum me yidereprofiteer.

^Tiudtnßiper e^examinationedignum , qubayiderescredere^ txfebrepeßilentepriuatimdi^«t peßemlatefufamgenerari , cum ficiUcetputredo in labomntibM contagiofa eii^ reddita}amp;effluuUin ^rem tnßerguntur ,perj, turn dißeminantur. Ego yero contagium eommunicari multü libens concedo , peßem Utè regnuntem efficere »ondum mibi perfitadeofialia eim in aërefeminuria nuUa injtnt.£~ tenim intra adesdn ^uibtn ^gri decumbunt,plerun^ permanent ; «J* yicinas inhabitantesdomui nenfiapè contaminant. Hinctotte yr^ bes à contagioprtsferuantur,cï(m domui,in quibtnagritacent, dau^ duntur.idecfacilè inficiuntur,qui talem domumfiepiM in diepra.. tereunt,quodfieri oporteret, fi extra earn an-tp/t^Ta ilfafie prefer» rent,aerem^ yieinumyndi^ complerent: Incredibilityfortaße tibi yidebitur, quod yerum eße comperi tarnen, in eadem domo habitant tes à contagio immunes permanfiße , qui conclauia agrerum deui» taßent3atqj claufa feruari imperaßent. Cum in liberum aeremeßufa funttmtniy adbuc nocent.ß^tppe y el à motu eins difijciuntur',ac de» b!htaneur,yel à frigiditate aiteratainnoxia redduntur, yelacali» daate extenuata in Juperiorem a'erts regioncm tolluntur, (ficut fu» mos amp;nbsp;pulueres tolli cermmiy ) yt inquinare porro ac ladere nemi» nem poßint.Ibi enim yÿ eorummaleficayelfrigore ,yelcalore, y el yencilatione,yelaliorum corporum admißione exfoluitur acfrangi» tannfißatim ac/ublatafunt,ad terram iterumyiolenter depriman tur.Eßerri Jurfum tales yapores,prater antedida, illud etiam de» clarat,quod alimenta fulmine taSa peßiferafiut yefeentibm.ßuod certe non eueniret,li non inter nubeshaUtui noxij continerentur,qui fulminy yi ad terram deiedf contaUu adhafu^fuo , fruges reddunt exitiofas.Quocirca relié diximus,exßirationes agrorum minus fieri noce»tes,ciim in aërem dißiminantur, quam cum in domibjy inclufa harent:quia in aëre y el alterantur, y el dißipantur,yel ad locapel» luntur,inquibuf[inepericulo noßre aliquanttßer (non enim diu con» feruarepoßiint)yenenumfuum retinent.Jrgumento dlf hocetiam, quad non facile afficicur peße,qui tranfit pagum,oppidum,y rbern pe» fieinfedam,necindomumcontaminatam yllam ingreditur. Q^od

T M o M AB BRAST T.

tim iJiotn rttßin a»9^ inteUilantteim i» pa^x nimium ptme m42 lum,domiim rtlUtH tn Cdm^n dptrt^ b^ètUnt-Hnc berriHittquotl W liomo dh^Udfitpt tontd^ium durdt,longopof^pnrißcatum tarent tempore.Lfgimnittir yerttm effe wrè credïmM,infimgulH^yefiibitj, fuppeUeamp;tle dliapermanfißi me»ftbufamp; Annü dH^ot poF^ purga turn airem. Exemplum ar culte ex templo ^pQllin0,puto,ablatx, ex ^ua extern halinn ‘Babyloatam infecte peHe,qute in multas deinde regiones txtenfafuit.FaSum fcrtbieurjub ^arco Antonio. £x ij»tbtn tnaniftßumfitfnonfacile a'èrem fûmes corporum agrocanri.. urn ft repÏtri,yt commune periculum fat plurimorum,eir pefis na» featur longè luce^ dijfufaf nullum in aère yitiumpraeeßerie.'' Aut enim amittune maltgnam amp;nbsp;coneagiofam qualitacem,aue altitte tol luneMr,nuàmye nocere nobés pofinc.Sanèf alitfuoe agrorumfquot initio paucot efê oportet Corpora in halitits tota foluerentur,non ra» men magnaaerts regie,fte ai ets eceuparipoffee,propeer diHas nuper eaufastye tot ab ets in^uinari yenjimile ft,^uotjirpe diuerfs tnle eüfatim à principiofimul eerriptuntua

Ae,inquiet,altcer Gal fentit loco à te citato.Etenim peßem a» Rquando non ab alirts y itio proprio,fed à p er miß ts ipffûmes putri» des,quos corpora infepulta lacetitia expirant,quos aquic puenda ex» balant,amp;c.ndjci aßenerar.'DtiMde affrmo ego,dices, incremt'itutn tapere incipientem peßem ab acre impurQ,turbido,amp; ad corruptie» tiem pradißioftto.faciles e^i^ reßronjioad ytrum^ Gal.non loqui» tur de torpor tb tes paucts agroeantium per domos hint inde dißerß» rum,fed de magna cadauerum frage ac mulcitudineyno fere uiloca lacentium et putrefeentiumtà qui bits nteefe femagnam puendorum fumorum copiam afeendere.Loquitur enim deprisli.js,irqu,bus mul-tahominam milliaccntrucidanrnr.flosyerb agimusde agrocan» ttum corporibus,qux fepultura mandantur,prtufquam putrejetre ma gu incipianr.f^amobre nulla ell inter noßra amp;nbsp;Gaffententia hat tn re copamtto.Adalreru obtenu dico, aerts tempertem yelcorrumpi ab exhalationibitf agroru,yt ip/emtcaerpeftlens fat,yel lum aert folummodo permifieri.St per aerem tantum di/pergiponant ur,locuM habebune rationes à nobid recitaea:. Fdunqua enim an ers pefis exci» tableur,qua lat' 'f ,'lcostxijs,qui cotagtojas domits, yefctt

E P I Ï T 0 L A rit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!•

yeßej,Jgt;ommitiamp;Ctfuoiunt,€drri^iat.Si ttm^erttm ah eu ^trmttta-ri affèraeur,lange^lurex eßt oportet, ^uàm qttas bauet agn exßiret, Sietia cocedainju etitnire poßi^omnino eß nteeßariu, ytoer adbu-tredinem maximefit pradtßoßttu.Q^o caßt noittam feminaria ulat ^itam a'êrts 'H'tladßoßtiopro caufaponendafutrit. Sedneeyißtm, nee faßtun bocfuafi oidoria credimut, amp;nbsp;ration? non aßerntmur, Sicut Gifl.peßem:aiiapropterhumoram yinuincidit, oT»edlt;popnnf ■”*« i^e^^^ “^ quot;^ ■^^^^(CVToe «4 ap^l/M TTuptn hdßn lè ^Hovi ai aeru quot;Vitioßtt ai inßimtione orta negat, ita ^uai^ aeru illa cor^ tuptionemfijiid expaueu exßirationibitf malü accepijje ponaturßiß a (x^iranoniiMpratipuè non adferipferit, ii.lumj. 78.

Epiftüla IIX*

AD INNO MINATVM»

■ De^utredinc Et quodcalorinnatusindefinkionepH* tredinis Ariftotelicx.idem iïgnifïcec,quod in Galeni defini* none to»fubfianuagt;i.Aneadem pmredofir.quz exoccuP tis qualitatibus Sftota fubftantia oriturjeum illa.qux à ma nifcRis qualitatibus.J.Totä fubftantiam aliud efie à forma.

B2d^.7)oß, IK.deßderare aû declarationem enu, quodßa-tui,totamßuhßantiam apud Gal. (^ inßtutn catoreapud ^riß.in definitioneputredints ^^'Meteorolog.cap. t. idem elJe.Quid yero htc efi oifcuril^^nno» putauitj^rifl.om^ nemputreMnem effeeorruptionem fuifianttie nonqualitatù f Certe ^enerationi mißi oppofuit.£ß ergo mißi corruptio. fn mifio autem, Ïuoad miß» efi,quid prater temperamentu amp;nbsp;materiamfingasfNi^ il.Forma ftbnantialü non espars mißiiquoad mißumei^-Quid ferro aliud Galena eißtotaßbßantia , quam material etufdem temperatiofFlthU.St duiitas,quot yoles,teßimoniaproferam ex lü irüeita emniius,maxime extlits,quos deßmp.pharm.facttlt.ed^it,. ^rgofiputredo eß cerruprio mißt,quoadmißum eß, amp;nbsp;eademinde-^ ßnitione putredints dteitur corruptio caloruinjuoproprio humid» infiti,nihil erit aUudpucredo qaam tonusßtißantia corruptio. ’Mi., fium emm,quoad mtjlu eß,nihilahud eß,quam teperatio certa inßo fuiishlo certo.Quafo ee,an non .r^riß. per humidü amp;ßecu materiam. fidtxitintclligere!^C'alïdumergoamp;frigtdum,ferma : humidum amp;. f((um materta ratione oinnentto^tforma mißt eß temperamentum.

THOM AB B B A S T l

mißirum in eitattnuftrUho dt/^nM ^riß, ÎH4!entti mißafunttnon nuntenufforma Juißantialt praditafunt, 'idtJ nt bent nosßaeui/fa^'^^ci^itur confe^ui diw,Gal.amp;^ri^ ßottlem de eadem putredinnj^ecie agere.Hoc enimnos amp;dixim}H tSf probanimM:amp;yerumejfe nouimn^.^tobßarebutas, jux inS.dt flacit.Hipp.amp; Tlae.itemlt;f.defitnbLfacul(. de calore innato dißu^ tat Calenuf.Ego yieronunquam dixi,calorem innatum apud Gale^ num amp;nbsp;totamßtbßantiam apud eundem, eadem ejfe. Hoc aßeuero, eaUdum innatum in proprioßo humido ( Hotatquod addo, in fu9 proprio humido,id eii^,infua propriamateria.jiliud eT^ enim calor, t!r aUudcalorin fuo humido )ficut ab ^rifdn putredinà definition« Ponitur, idemefiecumeo ,quodtotamjubßantiam Galenm yocat, • Hon nefiio aliud ejfiabud Galenum totamfulgt;Jlantiam,amp;aliud efe innatum calorem apud eundem.Ego dixicalorem innatum in definition« putredints yiriftotehat idem fignificare,quodin Galeni defini-tionefignificattota fubßantia. T^peto hoc,yt yhi error fit yideas, 7)iuerJum à fententia noßra nullus homo ofiendere yn^uam poterit, Deeademputredineytrum^jagere , tametfiexpnedi^isitaeui-dens eF^y'^^ yerbts praterea opus nonfir,reßogt;tdebo tarnen ad obie-Ha.Hego medium amp;nbsp;extremadißerre in hacamp; illa.Etfienim Ga-lent definitie yidetur de putredine lo/jui,quoad fit ,y^rifiotelis autent ^uoadfaBa ef^,tarnen ytriuf^ yerbaytrunqjfignificarepofiunt.Si ueges,quaro ex te,quiddefinierit GalenumfPutredmen ads. .rilt qua putredofimpliciterfit,putredonon esf:mfi eadem efe pûtes quodfitf amp;,quoafab{umeP^.(Quopofito,nondifcordantjïrifi,amp; Galenide-finitiones,licet hac de fieHte,alteradefablafi)lum accipiendaconten datur. )Eutredinem ergo finiuir,qua non etl^: amp;nbsp;quod non e^f,pu-trtdinemnominauit.Siabfitrdum hoceif,fateare,eum non inteUe-xi^alterationemfimplicem,fedquafaUa iamputredints aliquidha beat.^^rifioteltsputredo,ats,yerèproprieqjef^/u4 Tafio\^,at Gale-nica eli^Kivtunc’d^ /M'totfioAnv.He^^o fibi Galenumfic yßiam la-eutum.Ipfeenim dicit /curcißoÄnr eße 'f^ ipOopdit. Intelligitautem putredinem,quafubiehlum eorrumpereccepir,nondum plenè corrupitt boe e^^,quanonita multas fubteo:i p articulas perdidi taquin r cliqua ab interituprafieruariadhuepoßint^ytirt com.i.a^ph.tj.yini exemple deela-

flo declarautt.Extin^ui calorem inMium infuo kumldo, quid aUud f^iqu^m corruml^i^Certè rerumquttrumUlfet corruprionem,innati talons earum extinSione ,paßim aefiniuir ^rißoteles. ^oßintyqua torrumpuntur,putride omnia,fateor:ar qult;ecunq,per interitum calo TH itißto hurntdo ab aheno calorecorrumpuntur,putrtdaßtnt omnia. Q^a o'ßio'ti intereunt,aut cremantur,nonputrefcunt. • Sed omnia hacitafitntinThefibju expoßta,yt nteeßariumfie Dn. 7^.y eine-goeijs impeditu non attente legi^e,yel obiitum eJJe,yel de indußria quaßiones has mouere,dequibuaipfe nihil dubitet. Negohocquoqj„ omntaputridafcetere.ddumidt^ hocineß tantiim:nec omnibus tarnen in quocunq^ putredints ^radu ineß. Cineres igitur, quiaficcißfnt,non fatent putrefa^i.£c cineresfeupuluis amp;nbsp;terra,in quarn tandem pu.-tridafoluunturtnonflt;xtet,quiaputrida non eß. ^^on enim in ^ua pu-triarefohiuntur , putria/unt omnia:niß elementaßmplicta,in qua tandem abeunt,putria effi yel^.Mumor excrementitiuf, corporis la xitas,perßiratio impedita,non funt caufa continentes amp;nbsp;i(fiiQ6\upu tredims fed propter has faciUies amp;nbsp;protinus res putrefeunt.Q^omö'^ do inteUigendusßt yiriß.ciim calorem aeris amp;nbsp;aqua, ambiencis fei-licet,efßeientem putredimd eaufamefe dixiti^.z^-.zq. thefes deda-rant’.ttem 38.59.çÿ 4-°'h^lt;^nihiladdam amphus,Cum Gal.ßcca pu-treßerenegat,eo modo mputrefcereintelltgit,quo corpora noßrapu trefcunt,nec tarn facile.Idem ^riß.concedet.2Ion emm facile tn bis bumiduyincitcaloreinecfacile alienus calorinßtu in humido*tenaci amp;nbsp;exerementis carenceßrangulat. Difficulter enim tale humidum in yapore foluitur et dißipatur. Omniaigitur cogruuntmec eß inter ^-riß.amp; Gal.dtfinitionem aliquoddifcrimen,prater id,qttoddiximuf,

jftaris pofi hac,an eadeßt putredo , qua ex occultu quaUtatibut arq^adeo « totafubßantia oritur,cumilla,qua è manifeßts eß quali-tatibnsf7^lßondeo eande ef e,fedaccidereilli,ytßt hacdeterior(ea dem effPetritPauli natura,quoadfunt ho mines, etß accidentia lange dißimiUma in ytro^ reperiantur.) I'trobiq, inßtui caler ab alie-noperditur,licet alterfitinmateriapeculiarimedo corrupta. Sicut eade putredo uiducitur acalorecibi,potus,aeris, aqua pharmacoru^ terra,corpora noßroru,^c.ita amp;nbsp;ibt res habet, Quum enim multa taufe ide agenda aliquidfaciunr,no differunt eßeciaßecie.Siauttnt

THOMAS BRAJTI

^JUia^tndo e^e^a producerentfhoe eß,ßpropinau^tma caupt alU ijjèt at^ ali4,(lifferre»t code modo eßeSfa.Hic calefaciendo 4^unt »• Mnia: Èxemblo declaralgt;o. Eßo res yenenat^ in yafe inclufa add firmo amp;ßolido, ysefuhßanua eiM yaporausßirttns nuUtu exirt foßi{,4c calefaciat rem aliqua)n,yr eaputreßeas. Eiteeputredo non eric yenenat4magds,quam ß ab ignis ealore excicacafutaie,quiafo^ lacalidicas abfqjabjiantiaadrempucre/aiïamperuenic.^cctdtci-^uurputredini^yc à calore ia yenenaca re inixrence oriatur. Edon enim hacres^quoad yenenaca eß,pucredine^e^erießedquacenns ca-Itdaeß.Si enim noßccabduyenenicperßeauc ^er accidens,nunqtiA ßerßpucrefadec.Carecergo refponjio omni duEcadone. Toeaquo^ ßtbßanciaaliudeßeaßormaagud Gal. incheßbns dé morbd Cociits ßtbß^tiafirmißime firobauimns.Summa eß^pucredo noßc,niß àca lereperegrinocaloreingenitu coirae^penie,quoadealor efl,ro quoad talor calls eß,yenenacus Jcilicec,auquot; qiucrtdus.St oporccrec eßetiaße eie dißerre,quoru cauße remociores yelMcjdenralgs dtßeru.':C3Cocq»- nbsp;nbsp;'

nere nos cumßueredtms cum aliaru aße£iiontißecies opotcerec, quot junt caußa,a quibustßßeiuncur. Hac poadtnequidahenius ab ornta erudidone amp;philoßphiaßffgact ri^Quierif pracerea yndeforma ßa ßtjropeeraua totn^'S^x.ea^ni oncun^ Edibdcu .^dß. pucredint comune haberg, à qua resexterno circunf^ßaens calore innacude-paßenctinfimum amp;nbsp;cineredijßolarcur. Drmirortalia nobd obijeit (umpucreame yiolenca anacurali, qua finis eß int ericas naturalist amp;nbsp;mißi in elemmta dißolutio, tarn diligenterfiecreuerimtis thefii-;t, ii.i^.acgradHs medos^ putredind piures eße monuerimus.An yene ttaca amp;nbsp;malignaputredo,no eßputredod*Siputredo eß,quomodo com triune nihil habet eu patredine.'^E/lalignitas accident eß pacredints,à rei putrefadaproprietäre amp;nbsp;temperationeimodoiteßeugradu corru-ptiondprofieda r yc nuper expoßtmus. Jn ßhaceto amp;nbsp;gangrana (Qutdytper^morfiisfiaciat,yrrufiilicet putrefaciendo occidatfia-teorme nffcire:qui nullu ex hac caufia mori yiderim)ideputredind genus qui negat,quiddicat nonfiatd obferuat.^n enim altudreperi-tur putredintsgenas eo,quad à Gab,deßriptueßf(Laquer de mor-bids pueredine) Quo ergo loco nobd illad y el ab hoc,yeîab ^riß. tra ditumeßf stucybidefindü reperieun^Sidteeres modü autgradueße piliu,facile/daremusccùmgeniKfeußecie ahafaid, eßetdere nopof-

B P UT 0 1 A IX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2t

funiM, ^« tntm alitju^ torruptio exut, qux butredo nominetur^n ^»x non corrumfitur exitr innatM in humorejKO xk aduentitio cxlo-tt!^ Ho eß.'Mulla i^imr alia eß futredinüJ^ectes imaginakilü :ta-tnetfin odt tir gr^dut einfde tUimplurimi cernantur.^cru j^uerroës dixerii, Gal.no intellexiße definttione^riß.neß:iQ./^eUm locu nehtf indicari.i^el nodixit hoc to mode,yel nonabjolutè dixit,yel eßßal~ fnt.^nnonem^n demonßrauimit{nos,ytrum^ tde dtxißTe amp;nbsp;intelle.-xße^Ânnon ret doeee,altier neutrudicere autfentire pocttißel^Po^ ßtadefinitioneytraltlgt;et(inidetnim amba rectdut)nectffartÜeß,y^ trumjj tde fenctre.Tauca hac hodie tibi ex tembarepuraui reßgt;onden da ad quaßtones tuas heri mihtpropoßtas. 'Dixißem ^lura,ß^bn ha^ iuiffem ocij:^uamMis nimts multa htc etiant dtxiJJe yidear. quot;Diett. M.att.yy.

Epiftola IX.

1 Lt aiiwienra S; médicamenta occulta virtiitevni particon« ferenua am noceiina,etiam alqsomnibus parnbus vel nneere, Vïlproderteptod'uerRtate Rugularu n.inagis minüc.ue.ï.Non toUi methodücocon ndi pharmjea pnrgantia , fi omnia irritant d non eet tuin duntaxathumorem rrahendOjVacuareftatuantur. h^??7| * bb.de occubphar. ^oteßaiib.nega.ui aliquodextare bhat ''^^^^beuipartifoUyelytik yel noxiujedquxyelccfn noduytl incotnodu eertx parti yirtute latente adferunti eade alijs ^uoj^partib^ /deße y tl übeße ajßrmaut amp;nbsp;prola tiieitm alibi,turn ca.'ß,yj^ad4.o.£lxheeputat tu,yir atnpliß.coft-fnbyt nullupropemodü reUn^uatur dißrimen turn abmentorü rum pharmacoru.'Deindeyera nofore:aurfifinr,no tarnen neeeßaria yi^ fum tri,qua yeteres dealtmenterufacultattbw^ aut localibui medi^ tamentu tradiderut.Etenim qua yentriculo tumrecreando^tum ro borado idonea funt,etidcor,cerebru,tecur,partes alias,eade iuuabut. Jn eodë lib.ajßrmaui,pur^aria no trahere humore ad femagü, quam aUuquemltbetabdita poreßate,qiiali ‘Magnesferru adJepertrahit, fedynumquodq^quantuinipfo eß,quemuts expurgare.Ho emm trabende yeieertu y el obuia,fed yirtute expultm e trritande yacuare. fdocfiyerußatuatur,ats,finoomniaartts medici Theorematae-uertantur,ratio faite coponendoru pharmaceru couellarur,Si enim à quolibet pharmaco humor quiltbet ifte modo educitur,yno aliquo qua ncanq^ msduamc.'omorbos omnespurgaiione requiretes depeUemtss,

THOMAE ERASTI

jidhacitareJ^ondeo.j^ti^rtfnum quod at(inet,fdteorme con/i»^ cutiouem nonyidere.P't tnimaltmenca ytuu^partti reliquateti/ttn alere poßtnftnon era ob id nullum alimentornm diferimen. Dijfe-runt enim quod adqualttates atrinet notas, primas amp;nbsp;fecundas:e-tiamßin occulte nihil differentia ineffep9natur:quodfalfum eße^per Jepatet.£rß enim multa etyarialtnt,atqjfubßantia!proprietas,qua i^ß^^fflf^ ine^i^,alimenta yt fint efßciat)non tarnen aquè omnia nu triant:ßed alia alijsfamiliarioraßint,magts nutriunt, carnem foil-diorem ^ignuntßaciliitf coquuntur,amp;c. Scribit Gal.iecori totius ßubßanttaproprietatefamiliaria alimenta exißere yuam paffamt amp;cochleas.ydn eaderntFj^inytrifqjnatura^ytinnullo di/crepent.^ Sednec illud yerißmile(imo yerum)non e^^,malta alia imienirif quibus aptè ietur nurriripoffit. ^a omnia, licet alias quo^partes a^ tere poffint,interfiplurimu dißat.l^ecfemper eoducere cochlearum eßtm,quoties yua paffa y tilts e^^,nullité negabit,puro. ^rte igitur ac^ethodoinhfsquoq^opttserttyyt,quo quod^jtemport falubreßt, perfficiamus.£erum e/lo,nullaßt in hac pat te difcrepantia,Kullirt penanturftmiUaritatisgradits^nuUaßt etiam naturarum yartetas^ ytalijsalia conueniant magie autminus i anobeam caufarn ßnt difertmine cuiuie quoduis conducibileputabimite.^Non arbitrer.E^ tenim quia prater hancßtbßantiaproprietatem,qua alimentaßint, etiam primte ^ fecundie ac tertijs quahtatibne pradita nouimne: quarum rations inßnttum oritur inter ea diß:rtmen. Sunt enim ali., qua frigida,calida,humida,ßcca'.et alia parce alia grenue iuxta hat quaUtatesalterantcorpits.Tlurimumigitur refers,quale cui^ tem.-pore quouieexhibeatur.Deindepoffunt alia lubricare, alia exaffe^ rare,alia abßergere,rarefacere,incidere,laxare,alia contraries yiri.. b^ornataßtnt.Quomodoigitur nonfuerit neceffariayeterum do-Srinamultiplices ißas yiresmethodo dißinguente amp;nbsp;expUcantt.^ Nee ei^ hac artie pars adeo y el breute aut leute,ac multi falso ere-dunt ; Jed omnino maxime turn neceffaria eff, , turn difßeihs amp;nbsp;laboriofa.Obijciesforte pugnantia nos dicereßam alimenta elfe dieimit:,^frigefacere yelcalefaeere tirc.eadem Etenirn alimenta nonfu}it,quajubfantia amp;nbsp;temperationi corporie ftmilia non finit. 7^^ondeo,nullum in hoc mundo inueniripurum aîimentum,fed omnia ex

E P I S T 0 L A iX. IJ wa tx diuerßs ^anihitf eße comfofita-.yt omnia pariterfirgt;: medici» »nenta.Conßat igitur non eße nullum y el alimenrorum y el pharma^ corum difcrimen,etiamß quod hepati confert,alijs quet^partibw corn moderßue tccultaßuemanifeß^iyiconduce.Ïmo yer0,ßalimenta autpharmaca latente yirtutepartît ynam certam oßendere (iuuan»

tium ratio cfieadt hxctalia arteinue

ripoßunt.Q^are nullam bac methods poßulant,niß yt reÛè e^ y ta re. Si autem hoc, quam illudalimentum autpharmacSplus dicamuf huic,quam illi memiro notih quaUtatibits nocere,poterimut amp;nbsp;ratw.^ cinando inuenire}amp; inuentis re^è yti.Sed yt eoncludam,no parados xo,fed quodyideri alicuiparadoxSpoßitßcflatuereoportet.üatu.* ra feu quot;Deus linguam amp;nbsp;yentriculupofuitpragußatores toti corpori, y t,quad ha partes iudicentgratS, y el ingratumßbijhoc omnibw cor pons partibus ( feruataproportione.’bdonenimdieimus,quxlibet ali menta aquè omnibus partibus conuenire:de qua re in fupra citato li» bro yerboß fatts egi) gratußt y el ingratum.^ocirca nihil erit he» patigratum^quin prins yentriculo talefityifum./it quod bic iudicat ßbi conueniens eße,nulliparti eß inimieS.Arteigitureß opuStyt fa» pore,odore,tir deniq, ratiocinationejtïim alimenta turn medicamenta inter fedißinguamjts, quacanq^ faculeate y etriculo placent aut dißli ceant.Localiaporrb'Medicamenrayocant'Medicijqua particnldri» bus loots imponutur,quacunq^ ratianeprofutura friant.Et fumStur in dicationes àpartü aßebla yfußtußenfus acutie aut obfeuritateßor» matione,talibus^ alijs,non à yirtute illa abdita, de qua in lib.noßro egimus. yid alteram obie^ione non minus aperça eß reßonßo. Eri» mum enim no foliim purgantiScompoßtionsspraferibunt ’Medici fed alioruquorumlibet.Q^amobreß maxime a^rmatio noßra purgan» tium componendoruMetkodu toUeret,non tarnen ahorScompofitio» nes irritasfaceret.quot;Deinde he in purgantibns quide aliquid nouât,aut certe non multSnouât.Etfi enimpurgantiSomnium ynaßt commit» ntsójpurgandiratio,yirtutts fcilicet expultricis fimulatio,no tarnen eadem yi,eodemqj id modo omnia faciunt.Etenim aliqua leuiterirri» tant,aha grauiterincita»r:etfuntinßngul^gradusyalde)nulti:pra terea expurgantibus aliqua,nihil aliud,quam purgAï,qu(e rarafunt:

THOMAE EJIA4TI

^ti4 tttam aliasfactsltates itjiielent,lubricaniii,morJeudi, ajßrin» ^fntiifrolioranJitJenfanJiJaxanJitobfcurè autmanifefti calefaciert Ji,yotMitum cienJi, amp;c. douent t^ttot^ eundem hemine dißimihter, Qn/tdam enim certes nulle modo tnrbant,mh!ljjlt;(gHsit,cùm alias in» tenm ßrenue exagitent.Sic ^ua fgt;leros^ y ix mouentfac ob id benedi ^a yecantur,certosita homtnes exercent,acß maxime noxtSamp; y^ hdum aßumpßßem.QuodDorrot'ttpßs^lurganctbiià lugens inuenia-tur difcrimen,at^ ahudalio blenö^ßtjnimidxs ,yaiidi/{^j^ purper, ^c fautora fym^tomata inuehar,hoc ^uoij^ extra controuerßapoßtunt eß.Iam e^ purgandorum multiplex eft dßertmen,dum altj catapotia facihiis deghttiuntipotionesabominantur : ali] contra felas potioneS admittunt,altj neutra modo ßumertpeßunt^fed y el in puittere reda-Qa,yel tn elebluarij forma abfcüdita,yel cum cibte mijlafalummodo ’ deuorare norint.Adde^uodaltj non niß dulcibuf,alij contraumarHf fleri^ acidia deleSdtur,aliosfaporesfaßtdiunt. Sapè yix rei. erimttf ^uarationefaparem oMt odofem eerum obtundamusaliarum rerum fermißione.^t hete ita mißert oportet,yttnedicamentt ytrtits ro,X' foluatur, fed tantapermaneat,quanta in prafens ager mdiget. Hu'' enores quoqfpurgandi aliquando funt tenues ai mobiies,fepè craßt amp;nbsp;terrei, feptits lenti,ys oi id tenaciter admodum partibus adhareant» Yrimi,exceptts aquafitifacilè àquruüpharnraco yacuanturtreliqui nondepeUutur aßlarura,nifi yaltdèàpharmaca exagitetur.£x pi £ di3tf permit ere non eß diffcile, Iti ec omniairritande purgenc,no eo-dem modo tarnen,nee eofdem omniahumores yacuare in codem homi-ne,yt diuerßtatem naittrarumßlentiopratered, 7~acelohoc etiam, quodaiiquanottsqualitatibia excitant IKaturam,alia yero ignata, amp;nbsp;nommealio carente,qi(àm quodinimica nobu yoeatur. Tam mul-fa igitur cum fintpurgantium pharmacord dißerentia ,fiue adfacul tatetßue adgradus eorum reß.iciamuf,necpauewres finthumorum, amp;nbsp;corporumpurgandorum yarietates et dißimilitudines,amp;fingultS tarnen tea oporteateaoßerri,ytproßnt,nonladant, ytfumi ac reti-neri yaleAnt,yt denirpfie moueant, quornodopnefens corpora ftatut moueripoflutat,qut^ negare außr,quin magna tir dfßcilh nihilomi-nuf ßtfutura componendt ratio f Labarataliquti hydrope ytricula-ria,exhibendafunt qua aquam educani.^t educihac nonpotefi,nifi apharmaco

E F ! s T o L A iXi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;34

^bbarmAco yiolento (^qaoß enim humons, dm extra yafa inloct' aliquo coUeBifuntjnon eijciantur à 'virtute expultrice,nifi yehemen-terßimulata) modaler nonahominetur.Si T^abarharumfitmere ^Heat, amp;nbsp;ah eo prenne exercert foliiM ßt, hoc fold fabius repeti(o,cM rabuur.Etenim n» ego folm, fed amp;nbsp;aUj folo T^habarbaro hydropicot fercurauim»s : ft ipfa experientia confutet Galenum diceutem,cho* ^gog^m hydropicorum aquam non yacuare.Si iam ager aliudphar macum fumerenequeat,à T^abarbaro autem nonyaldeirriieiur,bi le » tantum, aqua inyentre extra inteflina amp;nbsp;yenas primascom-prehtnftnihilpurgabit.Quidhîcfaciet'MedicM!*^lit(dAliquodyi9 lenttrfimulans,offeretcu J^habarbaromifu (aueßne ipfo)eaqua)t titate,yt pur gare aquam pofît.Saperem yertamp; odorem eins itagra tarum reru admiflione obtundet,yt nec agerpercipiat,necyktphar^ mad tarne dißfluamr amp;nbsp;eneruetur. ^nhîc arte,amp; iudido nulle eß opus f Exempli caufa y num hoc propofti: cum talia fintinfinita.È --trun^^niffallot,praßiti,quodprobandu recepuTrius erat,non ob iel yettrum fcripta inuiiha amp;nbsp;inaniafore,qux de alimentorum yiribut tlr locaUbut medicament^ nabis reliquet um, ft maxime yerumft, occulta yirtuteyniparci conferemiayel nocentia,etiam altjsomni-tuttonférreautnocere pofe,pro diuerßtateßngularum magts mi-ttus^^ailttrum fuit,non tolli methodumcomponendi pharmacapur»-gantia,f omnia irritando,non certumduntaxat humorem trahendo, yacuartßatuantur. Quodß alicui yideor nonfatis firme probaße, purgantia ira folùm,yt dixi,pttrgare,nongrauatè pluribttsidem ex-peßiero. Scio me yeritati amp;nbsp;bonis rationibus locum daturis,fatisfa-ctrepoffe. Qui inpraeonceptaopinione perßßere decreuerunt,rafi9ni bus locum nullum reliquerunt. Heidelbergs die cq.Sept.^j,

Epiftoh X.

».Vtrumexfebribus putridis,aliq«ar contsgiofaf. i.Vtrl vires proprix ac facultatcs rerutn ,Gt imprimi alicnis fubo iedtis pofsint,vtre,cuiusfunr proprietäres, amota, ramen cis inhxreant Pro affirmationc huius* ad 4.obicfl:ioncs refpondit. Falfo attribui verbis virtutem profligandi fli infligendr morbos.amp; De (uperftinofagladiorû illinitione, quibus vulnera inhitfla fanari creditor .

THOM AI ERAJTl

f^Æ ex liters 7gt;dedici cUrißimi 7).2{,%le^icinte in fehe I1^^5‘' ^^ ^gt;f^^fij/^^^ exfcrifta,4lt;l me hert inißßi, 'vir ernatif-^^y^^£jßmeamp; combater honorandißime,holt;lie matte fummacunt yoluprareberlegi.Hert quiaferiitf Schogt;iai(ia,quà animigraiia cant amtex exIpaciatMefueramfdomMm reuerfi,non tnßtexi.adgo tibi ^ra^ riaj maximal,quadyiri erudidßimiiudicium exflorare, mihtj^ com-municare placuit.ligt;ß D.Ü. non paru obli^atum me e^efentio,quod de rebuf ynlibuf noscommenefecerit: ac do^rina humanitattd^ßte gußum nobis prabuit, IneelU^o ante duo eumin noßns theßbus de contagio deftderare ; quorum prias e^^,quod exfebribtis pueridisa'^ liquas contagiofas eße negauimus : alterum, quod yiresßeprias amp;nbsp;ßtritales rerum nunquamßc imprimi alternsßbieEhs aßeruimus, yt reicuiusßm proprieeares,atMtta,in etsßrmteer inharerepoßinr.

quot;Depriore capirecum nemineconfenderem,quipueredinemynant aliamagtsminusueconragtofam, coneeßerit. ^odcum D.'M.ßa-tuere yideam,non y aide mihi in eo laborandum eße puto, yt conße-tasfobresputridas conta^ioms expertes eße monßrem. Si enim con-tagioßeßnt,adeo certe leuiterßnt tales,y e cum aliß quibußda compacta , merito ab auchoribus fere cun^ts, tales non eße iudicenturs £go certe non requiro in morbo contagioßo,ytin quoßuisinuadatßed fi aliquando certos aliquot contaminet,contagioßm eße aio.Illud Interim in medendo me non animaduertißefatoor,latentes infantuloSt ß mater aut nucrixfebricitet,eafdem reciperefebres, quibtis lapantes laborant: quacunqj,inquam, communibusfebribusaßePaßnt* yflijs morbis tos nonnunquam corripi obferuaui,propter cerrupti la-PisßPum:eifdem inquinari non notaui. Etßyerb alia, amp;nbsp;quidem euidens caufareddi poteFfhuiusaccidentts, tarnen contradicere non yolo, priufquam diligentiore animaduerßone yeritarem huius rei pet ßexero.Sed nee alterum yßuentre yidi : pueres fcilicet cumfebrici-tantibus cubantes eifdem febribus inßei : niß d putredine maligna ortum habuißent. Gratißimum proinde accidit,quodde bisßm moni-tue, qua in Identem mihi non admodum yenerunt. Inaltero capin maior eff difßiultas amp;nbsp;obfeuritas. 'Probatßamfententiam quot;D.^d* quatuor argumentts : quorum y num hoc off. Oui ßxe folem intuen-sur,ßlendorem eiits in oculis retinent, etiampoßquam aßieero euin deßerunt*

1 P I f T o r A X. ' 1| Jfpti'tmc.j^lferum ult es^:Colorum Récits re yißiili ahldtatinter ^u»ttit ocul^ qu^Utatem iiereli»tiuunt f ^U4alh4 'Velfl4ua,amp;c.eJJi yKlenfMry^ugcHnjj aßiciuntur. Tertium ^b imprecaiieniitif amp;nbsp;co» Uirationtbuf yerhoru » pteldtionefa^ü dudturßeut ^u/treum lib ^!!gi(etitd(ießimieur,^Mbin gladij Ifulntrum eße^orts iUinuntur tir obUgantur.

Âd^rirnit rejjgt;onßo eß in medio. 774ßgt;le»dor Solti non eß abßlute ßwitalti ^tMbraSjyt de ed intheßlufnotlocutißtmui,jed medium ^uaddmodo locu habet inter qualitates corforeas amp;nbsp;ßiritales.Quif-pe û'mediüamp;ret allai occurretetperfeJenßbiliter immatat. J^es autemvirilities quot;virei autfacultateStaut^uaUtatesin i6.thefiappel lauimtti,quei ne^mediumnej^ alia corpora auxlibet perfi alterare fenßbiliferfolent,hocer^,^ult;eab/jfmedij alteratwnein certK dun~ taxat rebuf ejßcacesßne,non juafurs obuias fenßbiliter affidune. aiddefjuadjlcferi luxfold oculd incommodât,quornodo tonitru au dttui nocet.f^t enim tonitru auditum deßruit,non quoadfonm eß, fed quoad cum acre eJ^ yiolenter moto, amp;nbsp;in aurem delat9,ita lux Suits yfionem impedtt,»on quoad lux, amp;nbsp;yeluti color quidam eii^, fed quoadaerem lucidum confertim inoculas impellit;eoq,modq 0-tulorum conßitutionem yitiat, ac ßirititt yißontferuientes di^cr-dic.Qualicai deni^ à Sold luce in oculd relief a,nonßc eil^ perma~ nens,quomodo nos de hac re diVutautmuneio morbos per contagium natos flabilesperdurarecernimusifedbreui po^l^luddi corpora ab^ latwnem momento euanefdt.Si non remanet in acre Sold lumen,eo difedente aut ocddente,qui poterit credi in oculdßrmiter tnhareref 2d on lumen Sold in eculorelihlumef^fed aliud quiddam tale in fitrttibusoculorumluddd,aut eorundem tunicd apparet. Summa •^^i^^aUtatem ßiritalem yocauimufin lè.Theffropriam cuiufjj rei qualitatemfeufacultatemiqux modo nobtl incognito fic agit,ye ijfe^ifi dus edam in dißitd ream animaduertatur , nullainterim fenlibdi mutaeioneinmediefahla,flippe reales feu corporea ßote~ ß -lesfic agunt in res remotas, yt earum abhe medium quoq^ mutet,Harum effeSiones remanereipfisabeundbus cernimm,illd rece de)idbm,nihlreline;tiiyidemm, idatempcramentarerumirnmn-ta,it,ilia tale nihil effidunt,

^ H o M AS E R A J T T.'

Hine adalterum quid reßf ondenduin fit perfpicuepatet. dtigf' nuèdico,meex in/^e^isne nmiuin amp;nbsp;rerum atrarutni^c.oculoru^tt * fenßfis defatigatione ac dolore:yifio)ih denijs twi)editionem:fijecieftt colortf yifi i» oculta dereli^am nunqnam percept T^Unquitur ea in fenfu communii» ecults.»onpermanet,ntji Ii humor ^tUqutspupillam humoréfiie eorum tingat.^odji maxime per breue fi)atium yeßi^ liumaUquod receptxßecietrellaret^caMdiu tarnen non remaneret, yt ad oppugnandum nos product y aleat.’ ^t non remanetirei yifie,' autcolorts fi^ectesßedper accident nonnunqiiam,dum ßecierrectpi-ruryoeuli turbantur.Equidem eolorum (/»edes: in oculum yenientet, nilaUudßtnt,quam imagines amp;nbsp;firnuiachra yerorum eolorum.Que fitfyt aliud agere non peßir.t,quam figurare feu reprefenrare ea,quo rum funt imaginet. 7^ulla enim res yltraßtam agit fi^eciem. Q^omo do i^iturftip/aspropagauerint aut firmauermtin ocults auc ßoeu^ lis,qua fine ebieUis fubfißere nulle momento yidemus.'^Siplura hk requins,qua xiriß.z,dexintina dehocne^etio dßutauic, tnßgt;icito^ add tertium amp;nbsp;quartunonpetens à me,puto,yel tu,yerD. 'M. yt prolixins revend earn:ft modo legißis.qua deyirtuteat^ efßeie» tiayerborumint.parteadntiparacelf.dißgt;utat.de imaginatione,fa-feino at^aUjtiitemqj hac ipfa de quaßione à pagina t^^.yfq^ adt^z. dißutauimus, In ea di/^utatione inter alia hac eriam continentur. Siqua edlf, yerborum yirtus amp;poteßar,eam yel ex feipfis habent, yel altunde acquirut.St tnJe haberepurentur,y el propt er mat eriam ets inerit,yelpropterformam.Quacuh^ enim rebus naturaUbus natura injunt,propteralterum horum ets injunt. ^lateriaporro yerborum eiß jonus,autftmauis,a'èr feufuhg o ^ qua in torde acerua-tur,^ tn mufeulorum Thoracis per aferam arteriam extruditur, Jonumqj impulfufuo in laryngéJufeitat. forma autem eff^ artißda-hsfom articulatio feu conformatioiquam animal bénéficia laryngis, lingua,palati,labiorum,anteriorum dentiumpro arbierioac yolun-tarefuafingit,fier mat aeperfidt./n materiafacultatem ißam mira-bilem nemo quarit,arbitror,fiue quisfonumpro materia accipere yt dit fitte fultginem dus caufam,fiueytrumqfiun£ïim materiam nomi-net.Hac enim cumin omnibus yerbis eademfint,(imt) ciim in bru-tis etiarnßnt)nulla erit in yerbis aha,quam maiorts et minons dij-fff^.

_ E P I J r o L A X. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;itf

fettntta, (E^trit tnim mI’hi co^iofiore,aliaparciorefuUgine, cona-luque.) l^o paßte,peril omneßgmentum de concepties yerhis in con-iurtHtombm amp;nbsp;tmprecatiomhn^. fdemßens cir rident,male ac be-i neprecant, tïrc,nancifceretur ; dum eadem eSl^ materia horum:i~ lt;; dem^uefonui j^uoadpromaeeriafumitttr.’ Informaß quaratdi-umat illat yiretßanandi ac inducendi morbos, minus inueniet. Si emm articulatio autß^Kratioßecum adferret hanc poteflatem materia , ybiennqne e^ quandocunqne ea matertafeu exhalationi illi accidere , yim eandem yerba tUa ßemper amp;nbsp;ybuptte obemerent: ^uodfalßtm eJJe cerce confiât: eir quotidiana expertentia yanum demonfirat. 'Deinde necefium foret, yt ab infirumentis , à qui-but yerba finguntur, ranta yiret infnnderentur materia, ^h autem non ament amp;nbsp;delinks ( de doEîts lo/juor ) putet illiu/mo-di potentiam à larynga, lingua,labijs ,halitui feufaligini,quayo-cts materiaponitur, imprimi amp;■ communicari^ nbsp;nbsp;Si fte haberetret,

non referret à quo amp;nbsp;quando pro}nintianrur,fed à quocunq^ amp;nbsp;quo-uir temporeac loco prolata idem femper efficerent. ^e confiât nec quolibet loco amp;nbsp;tempore,nec à quohlitc admurmuratayal:re. b^if-quis entm ettra fuperfittionem profert, frufira amp;finefru^îu aurfuc-ceJfupro/ert.Caterum-nobis demonfiratum alibifapèfuit,format ab arteprofeElas non efieprincipia,amp; perfecaufasnaturalium altéra^ tionum amp;nbsp;proprietatum. flippe efientia earum confifiit in figura . fitu, amp;c. qua alterationem naturalem rebut perfe nullam ad-ferunt. Sed nec capacet redduntproprietatum naturalium: qua à materia e^ forma duntaxat compofictt tribuuntur. Sanè arti-ficiales form.e, quoadfunttalet,infirumentaquadam efficiuntur o-perum arrificialtum : non autem admirabilium yirtutum , quat rebut natura inferit, y si caufe, yel fubie^afiunt. Q^oniam ma-teriam non mutant, fedfigummfolùm etut extremitaei inducunt. Quamobrem necefum efi,yc,ciimyerba neq^propter materiamfitam, f^^p^'fpf^'formafn tamfiupendat y iresfortitafint, à re quapiam alla acceperinttjtquidempifiidere talesputentur. T^on efi porropro caufia afierenda yoluncat : Etenirn intelligere tir y ellefunt aphones tntut maneutts : inaêremyelfonumminimè tranfeunt. Quocir-caimagina-tlenon cf^, qua rations yerba ytres à yoluntatetales,

G 9

T H,o MAE ERA STI fiinaximi inia i,!i‘^en[)rfciperepoße/iC.ÄäJc; ^uotl'^eîcxiocfaiß tas huiuf reiperjpicttur,quodhutujmo^tyirrw in maecru ^ittllaalf que aneecedente aîterattone infculpi poceß. iam yer à codfeßum eî^ ao^îis omnibru tyoluntatemßue animam, luctßiritxs er membra moueriprimo yaleat, aUeratioms tarnenprinciptu propinquißimum non effe.Quippeomnealteratisper quali:aee;quatn tnje habet, alte^ rat.Caret autammatalibitf qualttattbus.ldtnc eß, quodyerbutn^ renerareper feprimo yim Utiufmodt nonpere/l.^omodo yet o fana hunt yerba,ft aleerandi poteßate deßituuntur f ^t infenon habere, autabanimanonacceptfeea talequippiamdUudetiamprobat,qubd plurimi ßnefruifu ea pronuntiant:qut fuminè efeHum confequi cort (upifcunt.Carent enimrealiqua,proprer quam à certes murmurata eßieaeitatem habuiffenonnunquam yifafint.Hac autemres,yt ex antedibîià indifblubiliter oflendieurtyerbida{cedicaUunde:ab eorum naturayelanima non emanat..

£xcipiat hiefortè altquis,nihil yetarefquïnaliquidin compef loin fit,quod in neutra componentium naturarum inei ftacpreinde yerba accipcreab arttculattone feu pronunciatione (dum étant pronun-(iantur,arti(ulantur folùm)quod tarne ipfa in fe,yt infabttEto,non habeat.^nimalnamqjnutrtrt acfentire pote^ prop ter animam^ra metßneq^corpusneqj anima perje confiderata aliqutd horum in fe, ranquam infubieiÏo,habeant.7^fpondee hand ef e/imiha, qua limi-lia ponuntur.Ex anima amp;nbsp;corpore ßtynum -n J^ i u fubßantiale: atexfono amp;nbsp;eiM f^uratione,qu(e artifciaiequiddam e^^fnonitem. 7)einde etfi anima nonße Jubieblum prepriorum accidentium pra-di^erum,yidelicet,nutricationts,fenfion{s , amp;fmilium,eff tarnen torumprincipium amp;nbsp;caufa:quod tittf definitioprobat.^t de articula tione fonoru,ne quidefngere ralequippiam ^udeas.^ddere hts pefit quod anima taltum aPluum fecundorum caufa non edf alibi, quant incompofiro.'Namfeparata cum edi^à corpore,eodem illt moment» periêrefmul omnes inpyciaq tales ; ytiomnes Jentiune ac intelli-^unt homines, f^arefi anima tale quid largiri poneretur aerifeit txhalationi, quamyerborum materiam ferimna (fonui amp;nbsp;arti-culatio cum ßnt accidentia , non pofunt fubie^a effici talium proprietatum ) ßatim tarnen ac extra es euolaßent, euanefeerent.

lEdon

E P Ï S T 0 L A X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3^

3s?9,’gt; «H{»i in ea Jeinceps anintrt quicquam infundere poßit.^fjnKt AdhucimaginabileeïÇ, quornodo ’veroorum material reeineret lilas yires ab articulanone imj)erticas,ijgt;fa non ampUtts exißenre, Tunc enim ei^ folitnt,quandiufic-Quare in momente fermeJanabum. j^t fanationatural^fie in tembarepartibas alteratts. Ergomiraculoft fuerit talüfanatio,nonnaturalis. ()uo pofito,facts pater à maitrt yirct(Ce,qtfam quie in yerbü inhxrere queat,taliapreficifd, Quare nonayerbts,fedabaliapotefiatemiratula ifiaefficiuntur.'hlonin--ficioryerbispronunciatis confecutumfuifie aliquando eße^um.^t nyerborumyelpropria yelacquifititia yiprefeSum idfvifie,con^ fianter nego.Eteuim capacta talittm potefiatum nonfttne yerba,fine ad mat enam eorum,ftue ad formant rtßieias. Qui enimfonw articula tics,hoc ei^ accident:quad non elf^,nifi dumfit, tantaru yirium fubteiltimefficiaturf Ingenue quodfentio, dicam,magna infeitia in philofophia argumentum elf^,putare,yerbajubiqct,tantü potefiati-bm poJfe.QwdItergo ets prolatd confequaturefiel}ns,yel accidit, yt tunepjonunriarentur, cum tllefieretiyela nobtbore agente eße-Sitsfuit.Equidemqua inrealiquamdl^potentiaquippiamagendi» eafrequenter,imbfemperidefficit,ciimnon impeditunyerba autem nirifiimè,e^ à certisfolum admurmurata yifafunt aliquidinterdum effeeiffe.Quidigitur.^ociofanefunt yerba,yircuteqj nulla pradita.^ Imo maxima amp;nbsp;admirabUifitma. Qui ppe animos e a intelligent mm in omnesformas tranfmutant:ac ferme mmculosè infieEbintamp; tra hunt inpartes quafuts.Eerumfignificando qua eortim fola amp;nbsp;propria aclio eIÇ^,tabafaciunt.Etentm yerborum y is acfacultas omnif confiait infignificando'animi cogitat a:nec alm perfe yfum habent^ nee oh abam caufarn dattts efÇ homini à Deofi:rmo,qt(àm yt eo ani-mi fui cogitationes alijs aperiret. Hanc porro facultatem fignift-candi nonhabent natura. (I^amnec à matena nee aforma obti-nentfd erf,nonfignificant natarabter,fed ex paBo Cr confetifu inter homines faÜo:quod eofacile qui/q^ perfict,quadabena lingua lo quentes minimè inteUigimus.Signa proindefunr,non naturabafed artificialia,fiHe expaHo.Etenim naturale fignuf!iomne,yeleif eau fayel efielltts rei fignificata , yel ab eadem caufaproducitur,àqaa ^^fignificata efficitur. Quorum cum nihil de y echts yerè dicipofitf

3

THOMAE E R A S T I

falàm efi,naturaî'iter t4 neßgntßciire. j^d[le,quodßcut(O^rati»n(f animi aptidomnesfunt egdemjic yerba ea^e eße,at^ ah omml/w in-feUigi oportebat-y^c Germanici /diomatü yeißd. auaiena/talo} Gai IVf'PeloHOiHitngarOjamp;cß non didtceriticprim lin^uam noßram,nt Igt;ilo pbnßgntßcal)unr,^f{am bruto alicui.Signißcant igitur yerba ijs fohl,inter ^Hos coHuenit,yt rts talh nomine tali nominetur.-juotlex faSo eii^ßgnißeare.

£x mono ilt^lh iterum liquet ,falfo attribui yerbn yirtutepro^ figandt aut infligendi morbos. St enimapud audtentes er intelligent tes eafolum agunt,morbi autem nee audtunt nee inteUigunt yUa y er ba,certumeffrufra admorbosauribusacmentecarentes dtettnißß dim Taracelfo animaliaaurtea hbeatponere. £rgb yehncaßsuprot nuneiantur,yelad intelligentes dteuntur. “Kon adagrotante. Trd me, quia tales curatoresplerunqj agro abfentefaas conitirationes ret eitant.Deinde quia eafde obfcurè amp;nbsp;taarèferè mufttant acfubmuf murant. Demum quia nihil agro ex auditione yiriÜaccedit.Nemo e-nim dat,quod non habet. £erba aute non habere in fe tales potentias ex retro dibitsperjbicitur.y^t excitant eredulitatem amp;nbsp;ßem fanatio^ nh audita yer bas 2dlon nego conßdentia amp;fpegt;n falutts magnum in curatione momentuhabere:at yerba curandi yimperfepoftdere ite-rum nego.Etenim hoc modo per accides iuuantiminus frtdulo(id eß^ ^ßfpt^ßhione aliéna )nihilconducunt.^*jldde quidmaiortune yh ert duUtathforet,quam yerboru. Qjta dim heitts modtspoßit excitari, foniuratione amp;nbsp;incantattone acCendt non dehct:qutrßne impietate a^ ferta yfurparinulla rationepotefl, Ertecer agrotu nemo eji,qui yert ih excitari ad ferenda Opern yaleat, niß yelad Dtu,amp;fanHos eitif, y el ad Damones dirigantur: ßue hoc occulte amp;nbsp;implicite fiat,ßue at perte et explicate agatur.Equidepoß Deum,eittsq^ minißros fanHos, ' er cacodtemones impuros, nulhe creatura mends participesfabhe yit dentur,qi{a yerba intelligere,intelleblaq^ exequifoUtecßnt.j^dmirat bthaetta opera,qutecunqjmaiora funt, quam y t natura per fe (atiteo faltem modojefficereconfueuerir, quaq^nec ad notas nee ad occultas natune yires aptepoßunt referri,omnibus atatibus yel Deo ytljdn gelts,yel impurtsßiritibus reble attributafuere. Caterumpugnart tum y era pietate coniurationts amp;nbsp;imprecationes ißas conceptts y ert bh

E P I s T o L A X» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;îl

iüfa^ai âJ depeUendos morbpTjtmrum ƒ aliquÏ! ia tantA yerUAtÛ luceno yidear^^d Veum i^itur Autfan^os eiu^fraßra diriganturt lgt;eiu enün non creauit ^Medicum, yt yirtuie extra ordinem aAtura ad yerba accedente morbospellac:fed yt naturalibttf pharmacorum foteßatibus curetßcutalimentorum inßtuin creationefacultatibM nos alit atßßencat^ 2gt;lon eoinficias Deum miraculoje per fanUos flunmosfanauße. ^t hoc ne^ perpetuum tir erdinanum eße,neaue conce^torum yerborum yirtute fieri yoluif.quemadmodum nee ab/^ eibis nos yultyitam producere longim^tametfe aUquos^ettm ei yifinn fitic,abfqj omni alimenco longo temporefieruauit.Ideo feribit Siractif t Deumfieeiße 'Medicum,yt pharmaeis,qua ex terra pullulant, quA^ 1 fharmacopola yarie mifeent,morbosfiugent : non att mandatum eos accepiße concepts y erbü fanandi. T^Uquum ei^ igitur,yt in taU cu ratione quot;Damones illisyerbis aduocenturinfubfidium : pofiquam a^ lta res nullareperitur,quapacifi:i cum taUbtts quot;^edictspotuerit.P'er ia enim,ytoßenfi(m ef^fexpa^ofslum yalent.Ergointeruenit co» fenjits amp;pabtum aliquod faltem taciturn inter Damones amp;conitt-raterem, ytconceptts illis yerbts certo modo i^ ceremonijspronua-’ tiat^prafiofit.Et yt,qui nuncea pronunciat, pa^um hoe internet niße nefeiat^eir abaliquo,tanquam remytikm^bonam, amp;nbsp;apietatt non dißintaneam didtcerit(quodfapè Idiotts accidtt)nen tarnen non peccat grauifiimè,qui e^ y tuur. Nam commercium habet cum Da-monibitspropter pailum, quodcum Ulo paUi fimt, quiprimi talibftf yerbû curare cieperunt. Sant quifiquis à malü ßiritibu4 aliquid dl-fcere cupit aurobeinereideCerrov aliquo modo appeUari potei^.Eit e-nimdefeUio non tantum opere,yt dim quü fidem abnegat,aliquidin Cacodamonum nomine inchoat acperficit,notM acfignd ignotü quip piam ab eo petit^yerum etiam yerbd, quando yidelicet citra abnega tionem,inuecatione,coniurationibui,oratiombtts,fufiumigijs,ceremQ-nijsalijs y el nefciens ab ijs aliquid exße^at.EaSum ipfiim confifitt yelin yerbü^yal infa£ld:at apertsperfeBioin yirtute Damonüfi-ta eß. Qua dim fie neeeßario habeant, perßicuume^^, ißa à nobd non adferrt,yt Damon in occulta caufa locum adexcufiandam igno-rationem noßramfuccedat ; yt D.N.affirmai.Non enim adeofit-mus ambttiofijyc omniafitire yideri yeltmustnicita excordes,y t noM

T H o M AB E II A S T I

mttUigdmttf infinities^Inm r.9S atfiire, quèm didicer'anns: illdminf in^ttdm,reru,quat (ogntfceri opduimw (ÿ tentauimns.Qudn^uant mthi omnino perfuddett blt;e omnia ab ipfo diet non ferio : fed tantint 'folmfiè audtre exißimo, tjuid ad ea y el tu, y el ego rejßonfurifirntts» £^° ß*^^ '^ix y Hum eruditum, amp;nbsp;in doHrina ptetatK infiirutum ytuerearburor^ qui o^inetur ideo nos Dismonibuenequam tribuere, qua coniurationibtei^amp;fimilibusrebusaltjsquidamfit rentur efijice-re^ytnoßram inficittam tegamus. Quippe cogit nos turn diuina, tùm humana phtlofiofhia tdgerrere,quod omnium fieculorum ex^terientia reHè a^.rmafi,demonfirauit. ^in imo negare yelle,infianiampa' riteramp; impietatem omnes illiiudicant, quiVamonesefiècredunt. TrofieHo 'Paracelfits i quihoefiuduijfieynicèyiderur, yt omnes ho' mines impietate fitperaret, yixynquam negare fiuit au/us , cott' iuratores ope Damonumponus,quam yirtuteyerborumadmirabilia illa perpetrare. S «mmaüm repetam,yt planius intelligarJ''erborutn y 14 alia nullaeß,quafignificandi,qutdh cogiret,qut loquitur. 2\[am ficut fienfiihumßecies, quatenu^Jenfus mouent, m rtsfenfit carentet nonagunt,tefitbits^rtfi.î.antmatcum tera rtrum ynjuerfittare(prO' , prerea quod yim aliam nullampeßident, quam fienfim mouendi) fit yerba,quoadfioni articulati fieu certi idiomatts yerbafitnt, nihila^ gunt in res audituyelratione earentes: propterea quèd aliud nihil pofiùnt,quàm animi comeptiones reprefientare. Significant au te prO' fterpaaum etconfienjhm,non natura.Quocirca nonfiignißcant ratio' ne carentibuaiquoniam pacificinobifieumnonpotuerunt,yt yoxraltf rem denotee talem. T^tionalesporro créature nullafitnt«obis nota extra hominem, prater Angelos amp;nbsp;Damones, i^erba igiturpcf^ Dtum afiolù jinpelt4,Damonibu4,eir hominibus inreUiguntur. j^b illis linguarum idtomata omnia yidenturpercipvhomintbw illudfio' ^‘‘^ßSuificar,quoddidiceruntiid efi^dn quod dificendo confenfierunt. Coniuratorum itaq, yerba, Jiquide ad res inanimatas dut nil audiett' tes ac intelligentes dica»tur,yim nulla habent.Salts enim inteUigen tibwfiigna amp;nbsp;nota fint : aliud efificere nihilpoßunt, yt rttrb ofieti' fitm eii^. quot;Pdam artiiulatio,qua eorum forma esf,non esf,niji dunt fit : nee yim yllam habet aliam , dum exftat , prater antea di' Qam. Tvlateria autemJeu air nulla yirrutealiaprädittts eß, quam da,quit

IPISTOLA X.

»a,àti4omnîi dUitfaligo fer exßnratisnem ex thence extent ernata ^^•S^fgt;fitf^t * nuUo agence ulet in if fam natural^ frefrietas induct yaleat. Qufffe omnes tales fotejiates ex materia fetentia ah effdente eduettntur.Quu yero facet tanterum miraculorumfeten-tiam in exertmentitia tUafubgine latere.^ Quocircaß admirabihe effe^M certerum yerborum fronundationem confequatur,non yer-bdfed altj yirtuti adferibere cogimur,auafdlicet yerbd illd inuita tatilleSladndtatatyelfaSiadnionitafuerit.yfrgumento ei^, quod ntc femfer,nec à quolibet,nec quouts modo frenuntiata yalent. 0-f ortet enim fronundatoremfiiferflidofiim, ac Vamoni notum eßet amp;nbsp;certes ceremonij f frenunttare.Quart neteßarium eb^,ytedyelu-tißgno amp;nbsp;faite aduocentur,yelÂngeli,y tl Damones, ^tnonex-auditur,qui aliquid extra amp;nbsp;centra ordinem ac modum à Deo inßi-tutum f eût,yelidfetit,quodfetere ‘Deus yetttit,ab Angeles autfan fits Deiminißres. T^fiat igtturaDamonibusfadumeße. Caterum 'yirane yerborum conteftorum y elle morbos curare, turn Dei man-'dato fugnattyti yel ex iç^.caf.^d.ferftcitur.Q^are opera Damo-nam feragitur dufeemodi curatio.Sant ‘Magteum yoearunt eruditi '^mnes,qutcquid fufra natura yires yi carminumfertt. Si txdfuit abquts fandiayerbts ideenanttm nonyiderifeccare,grauiore ft fee lere obßringere .ißeuerabo.Etenim ex citato froximèloce JS. con-fucatur af erti bac opinio. Ecctimquifacrès abutitur yerbd contra Ddyoluntatem(abus enimyfus tb^yerbi dinini, amp;nbsp;frefter aliud nobd datum eb^) ad coniurationes traducens, eayelutifacramenta ^uadam fadet ßueßgna amp;nbsp;teflimenta fœderd inter Damones amp;nbsp;V coriuratorts ldi , quornodo non fceleratifimè yideatur errare^^ ^ec miran quißiam debet, quad Deusiuflo iudido imfrobis ßiri-tibus foteflatemfadat nonnunquamidfadendi ,quod aconiuratore foftulaturz quoirretitum euminimftetate amp;nbsp;feruitute detineant. T^dotum e^^ex t.ad'^inan.caf.DeumàTriçdav heminum nefariè a Deo ad Damones transfuf'ientium dufmodi cadtate funire : yt m time a Diabohs f.;lutem exßeSare extra ordinem à Deo frafcri-f turn,quam a Ùeo ftr media ab iffo inßitucaferuari.

InriimenmlHM deßriftionem , quo ferrùm aut pladiHS,quo quis yulfietütiirSe^l^itlliai f railf dur,ante armos ferme t^tà D.'Burebar-

moa At tnÄtn

/• \fltf}»il»,yirobietat{4 amp;nbsp;doSrifHf laude clarißimt^tteü Èrid quot;Srunfuicet^s meaico experienüßimo accept. quot;Miràtm tunefiim(na ferenim ex/raliainFraconidyocatu^cocejJeram) inter^ieutnyt ra eultores adhucinueniri homines adeo fu^erjUtiofoStaut impijsta^ lihuf nu^^fide haheree. ^tjf yt iffa re ahjurdißima Juperßuioforu t^imone cofittaremus.Chirur^ts alti^uot dedimits citrafuperftirionent yfur^andu-.quiinipfoofere yanißtrnu deprehenderut Si 'Dt’.’K.crt derem epinari,li»imento huie yim amp;nbsp;ef/icacia ineße yulneru ahfen^ turn curandi^quando ferro,^uo inßi£laßurit,illinitur,hac ipfa de re ad tumfußusßrtiere:(adte,quem retina inflicutu in Chri/liprimutn, deinde etiarn in Thiloßph9ruamp; ^edicorufchola,fcio,frullra plura dix er o ) ei'quam alten«ßta pietate,yeTi(afejjilliufinodifigmentdf plurihui demonßrare conarer,F'hi enim,aHt ijuomodo contaElui y el (orperaha yelßiritualti ,ßne ^ue aSio nulla natural^ yelßn^ipa-t,eß,monßrahiturf aut à ^uo putahimnehocpharmacu yires mutua-^ tum eße yulnera tottantti^ßacijs dtßantia,tan^endi etalterandif j^ißt ytro,ytde Dn.Fl.de cuius erudieione ex hocfcripcopraclari fentiretegorttaleifuidcredam.Hachahui, tjuahoc tempore tihtre^ ßenderem : in^uihutß ^uiddeßderahis,addam,algt;s te admomtuf.‘ Tlurihin de capitepoßertere^ifuam de principioßatueram, dißtruii fr opter ea ijuoa multos, tir ex hts etiarn non indo^os quofdam^ tir d fietate minimè altenes,per imprudentiam amp;nbsp;incogitantiam hu im^ pintere yideo.Cepioßus tarnen hacipfaderee^i in parte t/Dißue.nt firarum contra 'Paracelßm,ßcurßpra monui. /doc ad extremum addam,yaldepericuloßm e/jepharmaeû y tt,quorum yû maier e^^, ^uàm yt natura eorum reße adfcrihijyel ynde eaprofeHa ßt,peißilt;gt; d ^ueat,. ^tetuendumenimfemper nobh efl^,ne ex pa^o cumVa» monibuf inito, eßficaciam illam adeptafuertnt : amp;nbsp;dum ea yfurpa» mus,taciciamp; injeienter 7)amonibiiimalü hlandiamur tirftruiaf mtu.F'alein Chrißolefußelidß.Calend.^u^ußi. 71}.

Epiftoîa XL

Dubitationes aliquot continet, Si earundemfolutionri circa morbos totius fubftantiv.

£xctlltnft

ï P 1 r T o 1 A xb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;io

^ffWenf« do3riHtt,yirtMtt,Mfiet4tt yir I^n.i^.tudt U^ S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*^^^’ß‘^*gt;^^'^‘^^‘^^°^’(^^^^^^^^ po tuit: quint-

Iwij^^ t^^^*^ •*^fi^fuit)Mihi legendui obtalif.in quilutf pntr-ctmprobas nojira de morbis toeiM ßtbßantiiejententiam^ fartim non absolute probat:[cd nonnihtl adhuc dubitas. Etdubtta-üon^capitahxcanimaduertiinter legendum.Q^oreferenda ftptt-trefii^la amp;nbsp;emortuapars:^^omorbo pars reltiïa dicendaßt labara ^^’ (iE‘^ f^lt;*f**’^^ß^ptfiiferarttm,ygt;enenofarum amp;nbsp;putridarum afe-8ior,un;!* Quomode hifceindtcattone à morbi natura petite,occurs rendumßtl^Veni^ caHrludis,quottiodocun^ tandem nominentur il~ Uufmodi afe^us,ad jpetißca tarnen remediain curationefemper de,, uemendum efe.HacjUnt ad qua ref^onderitibiyiderià cuptre. yid primu quad attinet,mintinè eßopui nos laborare. quot;Ï^on e. mm parsputrefa8a tïr emortuanobidaliudindteat^quam fut ablatie ntmiquemadmoducadasternoartttdpofulatquamjepulturam.^don enim à morte reuocare tentât altquem mediciss,cMm à priuatienead J)abitum,yirtutenaturalt,redirenullarespopit.'Detnde coßat ipfas natums effemorborum medicatriies.Q^opa8e ergo curabitur pars mortuaja,quod fanarefolitm poterat Gr debebat^non amplius exi-ßitf Eo ergo referenda efl pars mortua,quo refertur corpus totum mortuum. Et hoe non caditfub con(iderationem medici,nu tiec iUa. Ve cadauerts amotiene amp;fepultura,de extin8a partis refe8ione,amp; feparatieneduntaxat cogitatidumreßat. Dehac refaits diSutP^ in theltbus,de totiusfubßantite morbid,thefi,66.Gr 67^ Tars relira,qua putrefaSa nondum tif,fi nihil putridi aut interne perati infe haheat,morbo laborat, qui y el in numero y el magnitu^ dine dirntnuta effèntiamfuam habet. Initio autem,cùmputrefa8a parsfeiunÜaprtmùmeif^ (futferro ,ßue igné,ftue alio modo ab~ lataßt.)Gr continu! folutione ,amp; intempene plerunque afficitur. Htspercuratds,deel]^y(l numerus,yelmagnitude naturalts.Hatu raafle^iomd peßifere amp;nbsp;putride elf^intemperies , nonfimplexilla ^utdem,fed cu mahtia comite.Etenim omnis putredo rum fens, turn fa8a,eß ealida intempéries à calore aliénépartibuf im-prejfaiyt late declarauiu «s in theßbusdeputredine.Teßis quct^,(ùm propnè ac tipitur hoc nomen,ml eß aliuii,quàm maligna Gr p miciojaputredo:

T H O M AE E R A S T I

jnamintheßlfttf de rotiin fubßantiit Morbiï intein^erient effe dl^ menßi'äui.Quocirca nil ef^ aliud ^utredo,qu^ adhuc/u,cjuàm ina» ^uahi intemperia cahdaiquie aucemfaSa tam esi^,tniegt;npertes fZ-Hafeu xquali^J'^enenacjuo^j nos alterando occiderc earn es^nocumt yradmonidone yix opuihabeat.CiSCerunt permagna e^f, dijferen' tia inter putredinem amp;nbsp;putredinem exitiofam.EtJi enim omms pu-tredo eß corruptio,non tarnen omnts corporib ts nojlr^f orta put'‘edit tH^ maleficaJeu perniciofa yita. InJcabie certèputredo es^iatjj ex putrides humoribin nafcuntur in omnibus propemodum homimbus yermetin inteßints.^tabilliußnoJi putredine perfenullMperuli-tueur,mß malignitatem contrahat. £rgo cum Jint purred iras modi feußeciesplurimapro diuerftate fctl.gmdua, 'Varierace rernputref fentium,amp;diferepancia caufarum ef/tcientium, vt in thefb!i4 de putredine ojtendimua,mirari nullité debet, ^uàdpelUlentem quojj putredinem fub putredinecontineriaferimus. Quodad caufarn atti-net(dealtjs nihil attinet hoc loco et tempore di//erere)fjfeHritem,eß eafemper caliditas aliéna fed tarnen non y mus modi zégenend ßm per exifl:it,cMmfapeà (impliciealore, aH/juando à purrido exciteiuf putredo.Sedamp; putriduscalornon perpetub putrefaett, verjon ali-^uandogeneratimaturatfCo^uit.Etenim à putrtdoßercorum calore txcludt pulloscertum eH[^,Jt apte temperctur,£t ejui yenenatus es^ ealor,putredinem aliquando effiett yenenata rjualitacts expertem, finge enimyenenum putridum in yafe altquo inclufum( ytfüligt aut yaporautfubßantianulla tranfirareyaleatjremalipuam tail gere,amp;ealefaciendoputrefacere.futrefeet res taHa limphcipurre-dine,ac ß ab ignis calore purocorruptafuiJfet.Siautein cum calidi-tate yapor autfiritnspueridus ex yafe ad earn rem perueniattno» fimplexampliM putredo fed yenenata putredo producetur. Hat caufa etiam reddi poreH^ in outs. Ham fiercorts yapor putridusß per oui teßarn penetret,non excludes pullosfedpuerefaciet oua.£a-dem ratio effmeputridafubßantia fit incltfa fine r^nodab ea'sale-fit ficmunitum fit,yr nulla fubfiantiafedJola caliditas adipfum pet uenire pofit.Âccidit ergoputridts rebusplurimis ali^uando,yt(ugt;n to quodputrefcunt,proptercaufigputrefacientis quahtatem, etiam pernttiojam yim acquirant.Quod cum tnpeße euentat,baudeß dtfi-

EPlSTOtAXI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3lt;

feilt ylfufnatura'r ^eß^s eße futreiline (ßue intemperiem caUdam^ cumfecuhairi mlt;irt[ia,ab effetente caufa tnue^a.Q^ilipe non fmpli^ 'C}ter,nut fuperfiem duntax.tt,cahfaaendo putrefacit obiter foinm, ' fedcelenter amp;nbsp;profunde panes,‘fuas apprehendit jCorrumpit, ’Kon ob ld tarnen pitcredo non eß,quia yehemensptteredo efl,ac celcriiis a^ lijs res prlt;^inqttas cotamtnar amp;nbsp;perdit.Hinc ad ^uaredinterroga-tianem tua ju:dreßondendufittpatet.Etenim indicator nobts,putri fa^a,lt;iuouts modo poßibtli,ejfe exigenda,amp; ne longiusputredofer» pat,prohibendii.Fa(iunt hoe frigide amp;nbsp;ficca,quod ipfaputredinti na cttra nos docte,(jux^jf erßtratione expédiant,amp;obßrubla citffdeob-ßrunnt.Quoniam au^ celcrittr apprehendit,ac breui tempore late pro pagatur, profundejjfe inßnuat,feßinanter fuccurrere oportet.Quod eamfacere nobesnonfit facile , mirabileyideri non debet,quod tant multi ex hac putredtne pereant.Confiderat apudfe, qui nondum per~ eepit,quanta eeleritateputredo,qux ingangrancs oritur, tn yicinas partesperuadat.Quamporrbfit difficile,putredinemfimpUctm leniè progredientemfifiere,yel y na nos fcabies, aut qua in leuibus ylceri-bm fie,dQcuerit.Ci{m quüfebre miti amp;nbsp;falubri laborat, qua àpufre~ dineprofelda eß nonmala,quant{f opn e^rebiif,antequam earn ex pugnemus!^ Sed de hac in prafentia fares eJÇ dtllum : prefer tim cum repetenda irerumfint inreßonfioneadconclufionem ruam.

Etfi exmodb dibits pofte reßonfio peti ad id,quod acs,omnino ad ßecifica yeniendum in curatione , quoquo nomine aßebltts tales no^ minentitr,placet tarnen bic etiam aUquidpradiblts addereiconflat ex dibïts,optts Incefeputrefabia yacuantibitsyelper aluum , yelyri-nas,yelmenßs,yelbamorrotdas, yelfudores (defeblioneyenx, amp;nbsp;per earn fabia yacuattone,nihilopitf ebif hicplura dicere^) e^ ne latins ferpat,prohibentibtts,qux yidelicet obßrubltones aperire,fangui-nem amp;nbsp;humoresyentilare, deniq,refrigerare amp;nbsp;expecare pofunt. Hac qui admouet,an non wdicationifattsfacttf Q^dfiyifceri'saU-cuiitsimbecillieas,ytcordcs,(dcidat,nullits dubitat,qiiin amp;nbsp;huwm, terimfit habenda ratio..^^t hts talibtts,inqtties,non curaturpefirs^aut nonpelluntar yenena.Caufaiam diblaeb^. Quia enim anteuertitpu tredo medicaminumhorum efficientiatn(caufa nonfitnt obfcura pérîtes medtets) amp;nbsp;cordtsfubßantiam feu yiresprofiernit priufauant

T H o M AB K R A J T I

extiH^m e^tpsßittyon nM efficimur iompotei.^t occulu^iagfH^ tld^harmdcd(permetJmulioJ lihttarunt. 7^^ontieo,ne^ tt ne^d' lium qiten/judm,yelymm ex:gt;nplugt;n produiluruhontiHÙ à peße h-teraci;permedicamcmii ßtcißcaytiriu[e(tn(eUigo oecultam totittf fiilßantUpreprierdrefn^qMau ‘Ma^ne/f errum tr/thit)a^ens : cùf» tontrà e^o yerè affeuerare poßtm,piurimes omnihut temporibitf amp;nbsp;tactspeifondtet,pharmaiH ytriute notaagenttiuf. Dequa reßlt dubttarefußicarer^proiarem »otlcfs exptrientijs CdUorumy/ralo“ irum,Germatt»rum,amp;c. Si purganiia amp;bijcidi,negaboribiylla'fel yenenofos yelpeßiferes humores eiufmetii faculeate mages yacuare, ^uàm non tales.DeinJefi talés inefi propnetat in Hits emniluts, gua ab authortbits effuse laudanturSnfinita fermè,ac nihtlfimile interfit kabentiapharmaca,eailem ilia funt potefiatepraiütai^uodfieri nul. la modo pote}^.£quidem^ua latente yirtute dicunturprofiuiffie,yel. yacuando^yel cocoquend»,yelfianguineac fiiritits augendo,yel re». firigera»do,yel exficcando,cunlîa commadarunt.Et quamués Itben-terfiatear,quxdam ex h es médicamentés experientia mages quàm ra-tione ae ‘K'Iethodo inuenta y/urpatajj primiimfuiffie : ex hoc tarnen minimefiequitur,potefiatemjqua cotitulerunt,ignotam, tcculramqut' fieuf^ecificameffie. ^aldè muleayfius amp;nbsp;experientia,iuaarecertot morbos,docuerunt,q^Horumefficientia caufias pofiea per/^icacet hommes praclarè ytderunt.^fioneasnouerantpriitsiquia ear resytl nonytderAnt,yelnonexaminâra»ttamp;proindequibtes effent pradi-ta yiribus cagnofeere nunquam fludaerant.Toftea yero,quàm ytili-tatem earumperffexerunt:quafiacultate taliaprafiarent, indaga-re ceeperune,ac tnuenerunt.2^unquamaMteminueniff’enr,li yerèfft-(ifiex fineoccMltafiuiffienc.Cercè quotquot ego adhuc conducere ani-maduerti(fiuiit enim hîc,ytin alijs ttiam, itfinica , qua creduntut magesprodeffe quàm reipfiaprefime ) notéspotefiacibies commodart perffexi.

Cogitemteshoc eciam,yeterum artem yaldè manram et mutilant fuiffie,fit fpecificés ifles pugnandum efi^ potiits quàm methodo confiait tib/ts pharmacif.Âc cofiat,eos no infeliciusfne diCAfieUciits,)pefient turauiffe quàmfiuésffecificés,pofierieres cHrârint,ac etiamnu curent, f^amobre cumffectficoru ifiloru raro mtntioneinfeceriut,rariùs ed yfiur-

B F I s T o L A XI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;î»

yfurpârintyptrf^icuum er^,eorum 'vim non um eße fruQuofam amp;■ yci[eni,quàmaliqM,nonfatMprudenter,filfiperfuafer«nt. Honaeß ißaßecißcorum eßufa laudatio,ah homine omniu,qui multas fécule '9ixerunc,^erditißimo amp;nbsp;impemißimo inmedicina,«etatenoßra pri-mum introdu^a. In tot amp;nbsp;tam fraclarü Hif^oc.amp; Gal.o^erihuft quota eß horumentio in curatione peßtStgangranatyenenoru haußti acßmihhiPf morhitf ^od fi ahf^^ßteificts ißii tales morbi curari ne queunt,yaldè diminutanobts artemtradiderunt yeteres onones.Qwt tufqutlq^enimtahu meminit!^^êttuf amp;nbsp;TralUanus aliqua nonnun quam rtetnßentßd partimfeeda amp;nbsp;abominanda,partim fuptrßitio» ja,impia amp;nbsp;ridicula,partim etia riperta impoßibilia aut dijficiUima, (^arn pratereafide ipfimet talihm habuennt^fati^ declarant, cum aut fe audita ref erre,aut inutUta expertos tffe,fcribunt:acle^orent infuper monent, ytnon magnopere talibwt confidat fedmetbodoin-uentss ytatur. Te vehementer oratum veUm,vt tecum cogites, V-triplures eiufmodi morbos omnibus fecults curarint, ilU ne, quißed-^ ßca ißa iaUitant,an qui veteru methodo yß,rationeinuenerunt me-dicamina^ Egofani nullum adhuc ab Ulis ßanatum vidi , plurimos nefarii occifos cognouiiab hd contraplurimos methodici procuratos nouiiVt paul'ofupra dixi.Q^^ ars eßet mtdicina,ß talibtu fanaren-tar,grauioribus iUd morbts correpti ^ Huila, aperte nan^ Gal.i. decomp.fecundulQc.^JitttKÔ-)pvtuTçjLKovi')(^oivtaUafcribit, acres ipfa docet.7^tionem baud mult'o pofifubiungic,quod eiufmodi pbar maca oporteatomnemmorbü,in omm £gro,omni tempore,depellere. f^uodß faiiat,inquit,}^ nfasic ainrm^iite oufiète f/stpTvptim^tVii» hipyoicui,nc’i‘X.tt u^cnMÇ.Etde meipfo dicam,qui tenuitate meam hbens agnofco,noncun^abor tibi proniictere,me aperta amp;nbsp;confenta-neam rebus caufarn tibi reddituru,de medicaments ills,qu(ecunque probauerts,certo curare paße venenofos amp;nbsp;pefiiferos aße^lusißvnu boe mihideders,quod negate nullo iurepotes,nos exqutßtu tempera-mend amp;nbsp;mißiond graduperf ede cognofcere nopoße.Hac enim ratio e^^t cur ex duobus pharmacy , qua temperationemvidentur fen h. bus noßrd , eandem obeinuiffe , alterum altero nunc magd nunc minus iuitet. Hint veto non re^'e concluditur , prorfus Trager fir ßeeißeam effe faiultatem talem. Et enim experientia pri-tnum diferimen indicauerit,tarnen ratiopoßea caufam comprebendilt;

T If o M AB BRAST!

f^xcddtuas interro^atunes reJ^onJerepl4cuir,Honram tU4,^uiigt;if non eges,^uam mtn ctiufa. Cupto enim amp;nbsp;meipfum exercere m ye-ntatu inueßtgatione,amp;multà ma^n alf alijs yvUm excirari, yi in hoe ßudio aßidue permaneagt;»:amp;,ß qua e/Ç tn me facultas alijx pro' ßm.7)ahiturforra/Je occaßo,argumentum hocpleniuxtraUandi. Do minus Jefus nahssjem^er adJit.^men.i^.Caiend.OQoh.

Epiftok XII.

Vtrum, diim paiiciadhuc , vti inter initia Rt.pefte inR-» eiuntur, Pedis tumreueradui pofsit. a. Eeconuulfiontói Epilepfia.

S. D

f'*^//^^quot; ^^^^^^^^^^^c^quot;4mo^to magK,quam frequent tißime teemn eolloqui. Nunquam enim non do^ior abeo. *Maxitrti terte tua facia propter per/ftcuttatem dr eruditionem plane admirait dam. quot;Kon enim y/itaca /salts y ia tneedssfedfsinetta yitat temper a^ tncenas yallcs amhulas. /tafanè dum tua legófapè afßctor,yt mt-liora ahalijs adferri nulltdpofe arbitrer, ^liratut ob tdfum, quoi ißie effe quendamfcriblé,qui tuas depeße leffiones,carpereßt aufuf‘ t^eruf^ ts,quantum caufa canßdat, eofattdfaUo declarauit^quodu» men non addidit. f acts autemdiutnè (amp;ytinhocanimi propefitt ferfißaSjte,quadecet,ohfernantia oro )quodcalumntas contemnss,^ res ipfaspotiùs traUas.^id enim ex eo lucri accedat ,f anxiè regt' ras in te conieSla conuttiad Pro meliore femper y iro habitus e^f, qii modeßagraHitate,aliorum intemperiem refutareßuduit, quàm^tii maledi£la malediSis compenfare tencauit. jFallerts yeroß alwtui horum me cegnonße credis. Ex Dn. N.intellexi, non prsbari ißtc ■omnibus qua depeßefcripfijfes , at quid nominatim accufartnt,nii* addidit. Ex te iamintelUgo, eundem tiludetiam non probare,quoi tnitia peßü,dum pauci inßctuntHr,ppßem ei^e neparts:de quo ego yif bumpraterea nullumfectJjem,(nihil entmiei detrahit fuift occafo-u nempi^'

E P I « T 0 L A XII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55

ntmprxluiffêt aUqKÎd dicetnii.Cùmftfiem e]Jt negm mtrium Ulumt jui in ^aucn ab initia ineil^, ac foßmodum multoj corrifit, quantify fer in fautif adhuc inuenitur, non reSè mihifentire quot;riderif. Ete^-nim morborum effentiam non efÇ neeeßarium y ariari,quia infau^ df amp;nbsp;in multif aÜu infit.Sicut enim qui in y no aliquo folo indmiduo ineii[,,totatn fiiam in eodem effentiam obtinetâtafi idem in fluribut infit,tandemillamnaturam,quaminyno habebat, non amittitaut mutat.Âtinfefte,inqutes,requiritur communitas. 7^ßondeü,dti-flicem effe communitatem,accidentalem amp;nbsp;fubfiantialem.“Prior ai definitionemfeßif effentiam déclarante nonfertinet, cùmfit furum accidens:fofierior ad effentia fertinet.Quoma nil eflaltud quàm frt-frietas certorum morborum, quafietffos fropagare in altos foßunt, /ta^ morborum alijfunt communes ailu,altjpotentia quadamiffit congenita,aUj ytroqjmodo.Â^ucommunes dicimtti,quicunq^ àcom municaufiajufeitantur,licet contagione adaiiosarrefere nofoßint, Communitas hac e^^ accidens.Âcctdtt enimfebri tertiana(exemfli caufa)yt in multif y no tempore reperiatur,hoc efl,ye à caufa pluri~ itif communi excitetur.Potentia communesfiint,( de congenita lo-quor amp;nbsp;effentiaU^qui tametfi i caufapriuataorti funt,adplures ni-hilominusyirtute propria fiepromouere foßunt, qualesfunt omnes contagiofi.Hac communitas efi effentialit,nonficutprior,accidenta lis.Hicùm à communi caufaprocreantur, ycramq, communitatem , obciae:jt,accidentalem amp;nbsp;efffintialem.ïnifio morborum gentreprin tipatum obtinetpeftif,qua fola morborum omnium maxime communes efl,celerrime^in quesltbet appropinquantes,feipfam yeluti dif-fundit,ficut ydrill.i.feU,probl.7.afferit. “Mantfeflepeßem hoc loco yocat communem,nonquatentts a^u in fluribits inefi,fed quatenuf hac efi natura pradtta,ytplurts inuadereproferpendo poßit. Q^are fi ad effentiam peffis reff icias,non differ [ffecie aut effentlalipropne 'tate,qua inyno yelinpaucisinefl,ab ea,quaplurimesiam compre-hendit.Etdem communis eff communitate effentialiitametfi aau in fluribits nondum iufit.Sed Gal.(obijcis)incipientem aloptciam,ne-gat alofsaam efe.Q^idergoprohibet dicere,peflemincipitntem non *ffr~!^ßfgt;^^Ks(j’^'^deo,Gal.vdlopeciam,qua inyno y el fancis eilest «o» comparare, cd ea,q»a influrimis inuenitur,y t illu mei fient tm.

T H 0 M Al fi R. A S T l

kaneferfeSam neminer. Confert eniminitia huiitt tnorii,cugt;n eo tant auElo amp;nbsp;ferfeBo in yno falo,amp;' emn ohfatra adhuc amp;nbsp;yix ,ftnfibilU fytnptomara oßenJtt,nofielum yiiieri^lo^eciam innuit. ^Ubi quo^ tnorbotaUeSidumßinfe no[0 »on^uaperteproäuntjßis notninibitf nonJumnomtnarz monet. Lange aha eß peßii ratto,yt tu de ea locU“ tw es.Etemm in pane tt iUü,aui pennttta laborärunf^amnia Ulaßynt ftomataapparuerunti^Uiepaßen, cum magna turba laboraret,con-ßeSlaßtnt, 2Lonßrergo b'c comparatio inirijcumperfeEhonein ynt indtuiduo, fed perfect tn pauc/i marbi,cum eodem in phiribtn exßßen te.Stfytru primin morbt inßltitf tn yno,peßtf y atari debuerit,qt(tt-mtur,dtft rece reßondendu cenfeo, 7^on ^mhbet enim putredinxgra dtn,febremßfcitans,contagiafitf zlr exittofnt cff,ßcutpeßtfera pu-tredo lethal»! amp;nbsp;contagiofa exßftir. Q^amobremnonfemper abini^' tió ßatim perfeblionemfuamtotam habet febril peßi/era, ^ute yide-licet titra contagtu aut aèrtî male corrupti eßteientiam oboritur, fa file ex hts,pufo, difcrimen perßieitur inter G^.leni di^xm amp;nbsp;tuant ^Jß^^ionem. ferum , feut alidïfcripft, non debet ob hatte caufam, ^ux curationipeßa nihil aditnit,trablationemjj deteriorem non reddit, fenptum illudà auo^uam ateufart amp;nbsp;damnari.

Thefes de eonuulßone à mefcripta nonpent,y t eat tan^uam y erat deßendere adhuc yelim. (2^on enim nihilineit eß,de quo atlhuc dubi tojßedyt eruditoru indicia experirer, amp;nbsp;qux afequiper me nonpof-fem, ex alijs difcerem, Qux de nemif affirmatii, quin y era fint nihil ambiga,fiedeertoßeioßuefieparatimfiueconiunSlim de ets loquamur, Cum mußeuht acceptot,yim aliam nullam habereaßfirmo',qua}n yir-tutem motrieem deßerre.Sicut enim qui adoculot,auret,naret,lingua difiribuuntur,yim deßeruntyidendi,audiendi,odorandi,gußandi,li‘ cee ipfi nee yideanr,ncc audiant amp;c. ita quoq^ yirtute mouendi tran» ßor rare cenßeo,rametfi non motieant ipfi. Deßenßu rabîtts alia eßra-ttoineq^fine animait! pernicie hoc carereßenfit potuerunt, Caterùm non fieri motum arbitrarium,appetitu y el rationali,yel animale,yel naturali eum no pnecipiente, facts ex .edriß. probatu eß,atqj ipßa re-rum euidentialuculenterdocet. freeclarè affirmas, nullam in hat ebieblinne ( quam à dobÜßimo quodam yiro ribi obieblamfig^ificas) Senfis e^ß atnifiits : Ergo ^ motuf/Confequentiain cerni. EtenimJi per allot

ÏFISTOLAX» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H

ftr ^oj nentos fet^w, dr per alias ntrftts matits Jeferatur, minime fe^uuur,altera lafo^ahtrum quo^ obladi neceJJano. Stper eofde turn fenciendi turn mouindt yfi perferatur, in hts , cotiuuljtonem non fieri ablataßn/iti libenterdabo. 'ManifeJlèhocin^uibuJdamparaljticts patet,

^d Galenuntdicentem àßlo morbo conuulfionemfitri, in medio eß reßonßo.Loquitur ts ex bypotheßhac,quodfciltcet caufaconuul-ßonußtbrefutasnerui propter repletioneyelyacuationemorta.ßua poßea,neceßarto morbo adßt ibemtts fallcanuulßonemßcut amp;palpi-tationem. Plane hypo[hejtn,quiafalßam demonßraui rattonibm in^^ ßlubihbus ,frußra miht ahquis obtjeiar, qux hacpoßiaponnnturiamp; abragata abrogantur. Quarg libéré dico,yerum non eße,quod Gale-gt; nna pittauit,in contiulfionefacultatemmotricem nihil agere.

Plu4 momenti habet,quod tua mihi exeeUentia obiqcit:cur,cù»t finefacultatls appetitricü (qua fubieHo eadem el^ cum imaginatri-{e)opera,conuuljtonem non fieri conßituerim, perpétuant ctnuulßo-nempoßea, afolo morbo effi(i,afßrmauerim l IPon inficior me im-^ pn^aentiuslocutum ejßtytrum inipfa re errauerim,nondumfeio.^-liter ego tnteUigo,conaulßonem aßlo morbo fieri,quam Gal.tnteUe^ xit.Ecenim perpetuam conuulfionem àfiolo morbofieri cum dico,hoe intelligo,yirtutem mauentem (fiiue appetitMm)fic eße à morbo ocett-p:ieam,yf rem moleßantem non cupiat (Jic mthi hceatloqui) peUe^ j t^ßd natura non congruentem motum,yelut c(ingruentem,expetat, Ciimautempraternatumm haceadem ficafficitur,yt, quedmole~ ßum «f^^ ,fimulpercipiat ac pellere nitatur , conuuljionem interets pcagt;n,dr cumconcußtonibin quibufdam,fieri aio.Quoties igiturap^ petumfiue animales,fiiuenaturalts,id, ^uodmoleßum eifi,,percipitt fiimul^ excutere mtieur, nondum plene à morbo tenetur. ^git ergo tune partim reife, partim non rtHè. Citmyerofie effi^ à morbo oecu-patU'S,ytdeprduaeè Jolùm agat,amp;mole/lia afifictentem caußm, de-pellerenonmohatur, à morbo fiolo eonuulfionem earn fieri arbitror, Hacmens mea elfi,quam tnepes forte yerbisilldsexpreßi.Epco au-tent perpetuam conttulfiionem, non qua longißtmo tempore durât,ßd quacrebrts eoncußiontbus, non interficindttur, aut interrumpitur^ quamuts ne^j y nam neq^ dimidiam harnm continua maneat.

THOM AB ERAJTI

^iEpile^ttcosßepe accerßtiif, nunt^uam tuterro^areitt tnefitsm yemtyycrum inparoxyfmo alitjutdimaginatimjlar eorumitiHos aai muf U^uit.fuitent.Sdo [amenali/juos,ntfdo ^ux yißi fua,lgt;oßeiire' araui/Je.Cxrerumnon yideatrmihi mirum, quoditiomniunifaeul' fumpriwi^um communi ruinadmagviado(/jua cum algt;pe[idone,yt tam ante dtxißuhieSio eadew eiß^ßla non exjhnguitut, J^e imagt^ tiatione loquor et ap^edtu nohttium hurts communi Hane,inquam, facultatem,quid yetat alloua ex parteferuari,dum potejlates ratio-nales opprejja manent!^In antmt deltquto amp;fyncope multb tnaior yi num omnium proßratto esß,quam in EptlepJta, in qua tarnen expe-rientta quotidtana teße (Idem ^riß.in lib.de Somno amp;nbsp;f^igirußeri lgt;it)imaginatio non ex toto impeditur. Hue amp;nbsp;illudpertinet, quod Gal.docuir,imaginationem deprauanpoße, rationeiUafa perdurante,et è contra,rationem aliquando yitiari,abfqj iußgniimaginationtt corrupcione.(^id igitur impedit, quo minus alijs edam potentijs im-feditts,minus hac obladatur f Hullo modofi hderetur,yici9fè non moueret. ^t diligenter hxc a/hmare yolet, fortaße non dubitabie, quinappeticio rattond expert inEpilepjia,motum ilLm imperet,qifO tioxiam eaufampellere nititur. Facilitis credet, qui, quid natural^ a^iarum partium yirtus agerefolica Jit,attente confide rat. Nihil igi tur impedit,quin animalts appetitusagat, rationalibusfunblionibiti impeditd.Ft resfît clarior, fidendu e}fi^,motuam in animaUbus tria eßeprindpia.Fnum e^ yoluntas,qux eii^ appeeitiorationalts, inq^ Jolts inuenitur bominibus../ilterum efl^, facultasfentiens,amp;nomina tur imaginatiofeu appetite rationts expers : quod nobd cum bruttt quibuftbet,etiamfiolidifimts,commune eif. Tertium e^ Natural quod erft in planets non perinde apparet,yt in animaUbits , nenta-mene^f y elfentienrts y el ratione y ren ris anima poteßas,fedyege-tantts.Frimafaculrati) exeplanondelideras,fcio.Sed nee fecunda, cum in brutts omnibus conßicua lint. Tertia quoq^ obfcura nonfunt, attamen lUuftrari nonnullerum redtationeoperationu poterie Hac enim yi dißributio alimentorum per corpus,eir excremeneorum ya-cuario, peragicur. Eadem hac yentriculum in fingultu amp;nbsp;yomiii-bus mouer. Nee alia e^f,qux infemints concepcione partuq^ yterum exercer.Fadern crifes,diarrheas ,Jïatas menliupurgationes, alias'

huiul

lutttfgen^H '^^40114(10net efßeit. f^tta bac eriam p er rî^ores corbuf aaso yabdè^uatitac librae.(‘Mon entmtnufculorum o^mel^htec vifebribitf coneußto^ffae amp;Jlernutationes excitat,èir incatarrhist redundantes in cerebro humores,adaures,oculos,fauces,collum,par tes^jubas tranJpomt.'Docetitemquotidtana return inßgt;e^io,citmy-na ex hts yirtutib.H l:e/~t eïl^,nogt;t neeeßano reliquasfernher obligé di. Qjtippe rattone im^edita,nihilominM ^bancaßamouenquodphre-nectet rationeeiJbohact nos do cent. 1^ idi ego puerum tn opbidojcutno^ mene^i^ EplnngaJianeßo loco natum,benè educatum/ebciadeo in-genio pneduum, ytfubpmeeptoribu^ null: condifdpulorum cederet, yi morbi cuiufdam omni turn memoria,turn ratiocinatione ita .orba-tugt;n,yt nee parentes agnofceret,nee y erbum y Hum inceUigeret, nee abos à rebits alijs,priiißjuam ori tidmoußec ,interßinguerec. /-/ie puer licet rationem cum memoria prorfus amp;nbsp;ßmpliciter impeditam naberetfadeojjminusrationts quouis brutorerinuiffe yideretur,ßne omni tarnen oßenßone libéré moitebacur,amp; yix ynquarn quiefcebat, antequam circumeundo defacigatin eßet. In conclaui eenebatur in* (lupisaparencibus,nepericbtaretur,td eF^jdeßeahs aut loco edition re pracipttaretur.lta emm Ixfa ßmul erat imaginatio, yt non fern* per difcemeret tuta a non tutis.Simibferè modo e^dormientes, ra* fionefopita/efe in omnes partes yertunt. Tgt;e natumb yirtute non eFl^opiis aliquidaddere:cum liquida confies,hanc/nos acre motus H* ueadßnrßue abßnt ratio amp;phantaßa.

Sequitur ex bis conuulßones Eptlepticasyel aßecundo principio, y el à poßiemo, y el ab ytroq, eßßei. ( Quad enim yolens nulluf conuel latur,ofienßone optte nonbabet)Erimum jt detur nobis non ef^ cum rattone penitus oppreßfa imaginatio. Sißecundum aßfirmecur ,baud yideo curßcmußeuli moueantur,qH»modo per motum arbttrariumo-uentHr.Siylcimumconceda'ur,rurßitsßatertcogimur, appetitusra* tionecarentis partes aliquas eße Ego certe exfiimo ycrunq^princi* ptum in boc morboagere, Etenim mußculorum contrario phantaßte ßeuappetitw animaiseß^ebboe^ , yc nuncquidemtuduo, corporis autem amp;nbsp;membrorum bla yibrarto,à cerebri moctißcfeießt,yt fter uutatio alij^motus tales.Qgbdß e^ß yerum, ytJane yertßmileefi, nequ.aquamtmpedita proßts ebß imaginatioms eßßeientia, ./dt ne*

THOMAE ERASTï

feiunt iegro[anceSiinqutes,quid i^fi/acciderit. T^J^ondeo non ol id nihiltmagintttos:quia non meminerunt,'Diuerße namq^funr pote-ßatet tnemoria amp;nbsp;pha.ncaßa:nec.ef^ neeeßarium, yt ilia deperdita, hac eaamperimattir.quad cùm altainßntta,rumpaulo antenarradi fueri hißoria,claredirnonßrat.T)eindeßahfq, ratiocinanone yolur^ tas,mocuiarbitr/irios exercere yiderur , yt reßgt;irationem,ni£iatio-Mern oculorum,(ir conßimles alias plures,minigt;nè debet mirutn yide--fiß amp;nbsp;lippiiitMirrationabiltsyideaiur motus quafdamciere , non fraeunte bhantaßa. CùmenimpradUfie poreßaees ßibie^o eadem ßnt ytrooiq^,facile poteff nos altering ftin^ito latere,dumßmalfert apprehendunt amp;nbsp;imperant.

Zn yera conutilßone yirtueesprincipales non fepe obrutaßcfun(t ftineptlepßiinec phantaßatunc otiaturfed aperte fans a^it,licet deprauatè agat. Sub initium fomnifrequenter imaginamur cafum ex alto,tïrmox concutiturAdeo corpttf,yi non tantum emgilemu^t quot;verumetiarn le^m commoueri ab ijs,qui nobifcum cubant,deprehen-daturj'^t htc tmaginatio nondum xgrapeccat,ita in comiuljionibrit ^gra tampeccareyidetur.'\lator,igt;no omnts('ygt;tmihiquidemyide-turjdifßcultasineoßitaesf,qui)modQaliqui ratione confante,prti' ue imaginenturf (^x res eeß in theßbus deelarara eif,tarnenpauiH Iahteaddam. primtimnegoineaconuulitune quafinemufculorunt yitio oritur,ratiocinationemprorfus iUaf iM ege. £xperientta wi eontrariumdocuit.Etnunc,aumhacftrtbo,nobilemeuro ytr^inem» cui ex interuallts dextrum conusUitur amp;nbsp;dißorquecur brachia. ZZkC etfi dolet,atqj adinterrogaca aptè reßoiidet,yt Integra yideatur quot;V-ti ratione,tarnen amp;ßnecaufa ridet in paroxyfmo,amp; altena loqui' tur:necfeit fe ridere,amp;ad rem nihilpertinentia loqui. Siconttntii alij earn alloquantur,nihil t.ilium facit:ac filenribiis alijï,qua dixh facit.THerum iridem nitric euro,cui dextrum crus ßc dißenditur,ri-gidiim'^ efficitur,ytf:8ii ab a/lantibus nequeatiqui ipfe etiam leuh ter dehrat.E'cerqj pof paroxyfmos,qHi breues/unt in ambobus(yix •nim quartam hora partem excédant )caput inealefcerefentit.^d* dihis tertio debet fxmina Schlt;jnauienßs,qu(s ronuul/ionesgraues pl dum^fepe tetanum )patittfr,quje iiatuncaic fe habere,ac ß nttpeirex fomno experrefla fui.fet,nec faits quid a^at,fcirc. id^Sifl bufR^ U4)t mt fop ff- 2gt;ftf“^^

E P I S T 0 t A X T T. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j^

Dandeeertum eß,phantaßam fa^è a^ere,dum ratio y el imtrlo, yeldbaßeSiufeuperturbatione yelafomno impeditaefl.Safè quo^ tnouetjdum ratio y el non animaduertte , y el alijt rebut intenta ef^. ' Sednecitaimferat yoluntasaut mensphantafiie^yt ea iubenteagat y el non iubente ab opere ce^et. Imaginamur enim ^lerumf^rationt yigente,quit nolumut.^odqui in femetipfo non objeraauit ßeipfum uu tquam cognofeereßuduit.Si eodem modo à mentit imperia pende» retappetitui ratiomt expert ( quemfubieSlo eundem tumphantafia tßepluriesiamm9nui)quomoao ab eodem manat yoluntas i magna dubitandi adeßet occajio.lam cum certumfit,phantafiam nonparere femper rationißedfrequcntermouiremujculos ratione impeditayel quiefeenteßmo etiam répugnante,minus difficiht explicatu yidetur nxcquaßio-Sicut enim perfomnum ratione quiefcente nosmouet, ai «undem autfimUem modu n yidetur cum morbo ajße^a e^ , perpe-rammouere.

Hacinprafentia occurreru»t,qua adlua reßonderem. Oro autem fraßanttam tuam,ytJt erro,meinyiarn reuocare digneris,cum errt re nihil acerbius oderim. lgt;ïec adeoßm futile,y t nie «rrare,aut ab a» lijs do Sr ma amp;nbsp;iudido te longe inferioribus doceri non peJJe exißi» mem^Seto inf.(pcr,inrt adco obfeura lt;amp;nbsp;abllrufà(nullo prafertim n» bit façon preferente) tamfacilem eße lap/um, quàm e^i[, i^ßeUi ai natura penetralia peruenire..

Epiftola XIIL

Vtrum mufculi contratflio propter Scirrhum aut Phlegmo/ ' ncmobortam,d vcluntate.an à morbo folo dependeat.

K^^Q lieras cuas,excelientißimsyir,Cal.2douemb.ißic feriptas y^/jf-^io-'Deconb die accept.7’^fondißem citiasf, cm dare foi ^^(^ßem,altqi}dsmihi occurrißet. 2dUnc certihominitpote.i-~ ßate data,brentrerreßondebo. Cupis ex mefcire,ycrum tonrraSionem mufeulipropterfeirrhum aut phlegmonem oborcam,a yoluntate,an amorbo folo eße Sam pucem!^ Factlds de principio yi. deturquxßio.yftf preßins examinetur, plurimain ea latent expli-catu minimefacUta, Ftyeropgt;rßicuamagtsfiatreßonfio,pra^ fari quadam oportet. 'Fuinoi um ar^ cum dolore Qriuntur,alij cttra

; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T H o M AE E R A s T l

ioldrem nafcuntur.IUi ak humeras calitlt itifluxu,frxfertimfi cellui' ter,4ut confertim infunem irriu[,generantur:hià an^efiùpnuU' timinaf-e^ia^arteexcrement^ excicantur, yd ah infuxufri^i^f humorti fenfirn influencé effiduneur.'Plttf hic aUi^uanelo yalei bU' mord ^ualîtas quant fluxion^ modur.^^amfri^ida amp;nbsp;ferofa ^ùui' ta fa^enumero tumorespedum maonos breui admodum temporefuf citât,fine euidente dolore^Sedferè laxifitnt ac molles,minuf^ contf/^ hunt partes durioribus.Hd pofitd,yniuerfè ad tuam interrogatio' nemre^oudeho.Certum e^^,tumores in mufcul^,aut tendinibus of' tos,non contrabere eos altaratione quant dijlendendo amp;nbsp;infar/ienquot; do.Ee cum ortuntur,yel extentus yelinflexuse^if^ mufculus. Ci»* ex tent HS eii^,ac tumor,ab influxu caltdi humons, celeriter parte»* implentts efficitur,certum e^,à yoluntate feu appetieione mufeU' lum contrahi.J^am dm abf^ dolore nullt tumores tales in mufculit nafcantur,yt dolorem fugiamtis,yltrb membrum infie^imtts.Quoi. dum facimus,minusdolem}ts:quiapars ab humore minus difiendi-tur. Curn fenfim in extento mufculo colligitur turnons caufa,yel le»' tè admodum influit,ae prxterea,quod influit fr igidum df^,tum infe» fibiliter fereamp; paulatim contrahimus aut fledimus membrumiquit dolor prope nullus percipitur.Qjaa tarnen aliqua tandem fit difle»' fio,aliqutsetiamnafciturtn/iis/enfus. Q^areythune yitemus,!' tiarn nefctentes membrumfledimus.

Eadem ratio e^if^ tumor um,qui in contraSlo mufculofitccrefcunt-^arn amp;nbsp;hi,fi mufculum ylterius contrahant,eodem modo appetitio' nemmouent.Si adeo parutfint,yt diflendendo nullum afierant di' lorem,non contraxif/emufculum dicentur, dm prins contrablu aC' tuparintfedextenfionem impedirenofcentur.Nieeme mouet Galt' niaflèueratio,quiobfcirrhumautphlegmonem contrablum mufeU' lum,afob morbo contrahiait.2^on tantiapudmeeïf^yIlias homi' nis authoritas,ytpropter ipfum ab euidenitbus fea/ui recederepof fim.Clarèautem yidemusagros,dm interni manudmufeuh in/ïa»* mantur,manumcontraherefeufle^lere,yr dolorem à tenfioneonu»* fugiant^ Eofdem yidemus,quoties extemos inu tditphlegmone,i^ replendo dolorem efficit,manum ob tandem caufarn ex^èiidere, net ynquamclaudere cenari.^odtn hts rumcnbustquidolorem mant' ftflui»

EP IST QL A XTirJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;37

feUum excitant,manifeße ab omnibtnfieri ferßieim ta,idem in alijt »bjeurediflendentibta,latenter yfiuuenire intelUgimui. Fugit emm tnolefium fenfum natura,nobu non animaduertentib uf.Hü,qMia ti-bl dr alijs omnibjtf confeßa fiant,nihil infuser addam.

Otioniodo facile declaratufiitquafiioidixi,nunc,quam occultet difi ficHlcatem,it!dicabo,’ÎK4uficulicontra^ionem dicimw efifi anima oj^e-rationem.Q^are non potent résilia alla ipjos contrahere,noncoagen te amma,7\Lam,yt in oculo yifionem exercet,ita in muficulu contra-Uionem oberariyidetur. ^teertum efi,rem extraneam nullam,fitne anima e/fictetttia,inoculo yelfer oculum ,yifionem ef/icereyelbo-namyelmalam'T^on enim otiofiaef^animainyitiofia yijione ,fied banc non minus,quàm bonamfieu acutam efificit, licet prof ter oculi tritium titiofia edatur. Quare fi amp;nbsp;muficuli contrario e^ quadam a-nirna oferatte,nen debet ea à re alià efifici. Contradicentes fidentur profojitiones,yinima contrahit muficulum, amp;nbsp;ab anima aliud quip-piam contrahit muficulum.j^tqui certißimum efl,flatus fapè muficu-ios contrahere(fine animafitblidio)inJfafimi illalfecie,quifiants orn-Ftjw accidit-,quiq^anoflrts IkrÄmpffjä ‘Bononienfibus,fit re^è me mint,Granfio appeUatur.Flaficiturenimaflatu,fiubitb ac ytolenter inmuficulos,incurrente.

Sedfiacil^ efl,inquiataliquK,nodihuiusfiolutio. '\luficulu4 enim, tt Gal.ait,r!w x,ivmnv,Tyiv ^ç ittutè avvoJbv,aiifA.ij)vrov i^^,Si ergo in cadauere quojj muficuli dijfie^iu in fie cogitur,mirum yideri non debet,fi à flatu eo ducatur,qub naturaliter inclinât. Si ocuIm eodem modo haberet naturalem inclinationem adtifionem,poffetfiortaffieà re externatifio queq^efifieLQuod enim partibus anima or batts tale accidit,idem in etfidem adhuc yiuentibus yidetur efifici foßeabfiq^ ant ma auxilto.lta amp;nbsp;membrana à caufis morbificis eontrahuntur ,citnt naturaliter in fie cogi yaleant,licet imaginationisimperie non pare* ant.ïgitur y identur iliafiolummode operatienes anima à rebus exter nü efifici non polfie,quxcunj, fartibus anima orbatts non accidunt,yt yifio,auditio,Chyli drfianguintsgeneratie, nutritio, dr quacun^fi-mUares fiunt,yel ex toto y el ex partefiolùm. ^«9 in infirumenta-libus nonntiUts aUquantulum dißimihs eii^.

Si concedantur omnia hac,non tarnen difificttltatem tollere yi»

TMOMAE IRAJTÎ

ieiuar.Eeß enlm naturdtiterin ft cotre mufculi poffunt, mn tameft ** ^fi * f^‘?ß^ contralruntur,qu9uf^ db dnimaforant dcfolent, ce-ßt Gdl.lib.i.de moturnufc.cd.ÿ.'M^ •ru tuv ificuvofx^/le^v^inquiti imp-yui, içiz^^Ci idc t^ vz^ßr,}y •n^eitu jcaptTriiv uKoe'm-n d^ xoir à^ duré o-à/^ATV p.i.o iuii ic'cnôÿ^ovvsn tHc ■^uyrx.rc /^' tetpuaç Q^odp»rroperßd/mumiliumfd u^entummufculi •vlttriiti tontrahancur,qaàm cùmdb/cifiiamp;jthi reliaitßtnt,ndturdlt[er con^ trdhi yaleantiyebemens dolor ex eorum nimia lenfone, firmefat^ yidecur probare.

Qui enim doleretfi non dm^Uufquàm einarurdliter competifiCO rerecur.^Doletiquid yimpaüiurihoc e^l^,quid Jù^ra nature fuie m» dumcontrdhituri7\4dnettgieurprior dtfficulras,aum eddem à fidtit dUto editurfinedtiimiefubfidio,qua anima propria ponebdtur. HoS . fofitOinequaquam yidebifur male affirmaffe Gai, conuulfionem in-ßarpdlpttationà àfelo morbofieri.Q^td otim yetat,quo minùfh y era conuulfione idem hoc aliquando eneniatiquod infiatulento f/af mo frequenter accidere concedimuf.^ Si enim in hoe,mufcult afoiofid tucontrahunturprater naturam,non conueniente anima eperatione, (urnonyerdetiamconuulfio,afolacaufa morbifica, prater animd yoluntdtem,efficiatur.'’ Trobabilioremfacit opinionem hanc,quèd inyera conuulfionefapenumero agri mtnuf dolent faut minuifal^ tem de dolore queruntur)falfa feu fiatulenta conuulfione iaboranti'» iui.^dderepradibiü hocinfitper libet, quad nullui negarepote^ßi membrum quodlibetfic pofe ab homine alto fieiii, quomodo nosipfi yolentes infltblimus.Si ergo me robujliorfaurfi ynui nonJuffictaCf duo)yir^braebium autpedem, me inuirojummisque yiribm repugnance, yehementiitifleilerepoteff,, quàmipfemet yalens amp;nbsp;Jamts poßim,quomodo nonyerumtric, concra^ionem mufculorum anima propriam epemtionem non efe ? l^idecur ex hiifequi ,fic pofe eau-fam morbtficam membra tn yero f^afmo mouere,quomodo nos cada-utris membra , in quas partes y olumuf,fiebiimui amp;nbsp;extendimtiS’ f^are patet ,mufculos non à fold anima,yerùm etiamà rebuts aUf externu contrahi amp;nbsp;extendi.Qutd ad bac refondebimus.'^Primùm quafiionern non agere dc rebut extra corpus exifientibits, ignare non quidhomo

1 P Ï J T o t A XITTÎ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;31

fMi ^om9 ynw, in aliumpoßit, dißutiitnus, fei quid morlorunt tßtSruet cauße, intra nes latentes ef(icunt,quarimM. nbsp;nbsp;lieindet

ue hoc quidtm explicareinprafentia decreui , quid contrario mu-fcult ab Attima eße^a , abeadtferati quam honte ahdue res extern, naeffeit. Hec tantum tjltndere nunc y oloy aintmam ferfani^ ratem t^ morbos lange aUter contraheremufeulüS , quam morbiß. ta cauße eos contrahunt. Hoc difcrimtne percepto, facile ynuf. quifqueintelliget,quid de totahac refentienaumJir. 2)tco igttura^ uimamfic mufulescontrahere t^tjingulasfibrasin feipfas yerfat tafut mußuli cegat ,ßc , inquam , yt emnes fibre, tetusque mo. gusmufculus multofitbreutor fallus tpamm admodum auSa lati-tudine. Ita emm in fe/e fere coamt fibra yerfus principium, yt molle corium à nobts exientum in fe rurfus contrahitur, cum prirnum ipßtm difiendere eeßanut^, %îorbifice cauße non hoc mo^ do eos efßciunc breuiores , cum de :nenßird longirudimi nihiladi» mant, fed yel infarciendo difiendunt, yeldifiendendo iiiairuant in atrium, itaque breuiores reddunr. Si, quad dice, Cr y oio ex-alhas cognofcere cupts , loculum ex corio lunfeHum re altqua in-fercito ac difiendito. ldlilt;^d ybifecerls , brehiorem quidem faUum cernes,at demenfitracortj mldetrahes. Quantum emm de longi-tudined mferts, tantum laticudtnii icuruae« adiecerü. QMnimi fifecundi{mcuruaturammetiriyoles,e(iam longitudint al^id ac-tefiife comperies, nedum yt demtum aliqutdmuenias. Dum enim inarcum incuruatur,magtf laxantur amp;nbsp;diducuntur partes cohérentes,que à/einuicemnonmbil abfeedere poßunt» Jdem inmußu-Ihflatu difienttslontin^t. 2^on eniminfecontrahunturfibre,ae breuiores rffiriuntur , Jeu potins arcuantur feuincuruantur.Quod dumfit, dijirahuntur podiis , quant in fe eoeant. Ec bge qui-demfic habent ,ciiin à fiaiumufcuhreplentur.Cïimabhumoreim-plentur, amp;nbsp;yel fcirrht yelahj tuaiores in ets oriuntur yel non el^ contraUimuJculicaufain eo contentM humor , yel non fine anima effidentia eundemcontraxit, yt deprinnpiodiHumoflenfumqjfuit, ^dde , quod hiequoojextendi magisfibres , quam contrahi depre-ltfides,fi curuaturam mtnfurare tentes.’Kianifefièiampatet,caufas morbific as longe alio modo lontrahere rntfiulos,quant eo,quo ab aid-

T K o M AB E R A S T ï

M^mouentecontrahuntur. ^eeftneanimaynquam ad extrématH illam inflexione deductpoterunt ah humorihitf aucflatibus,ad quam antma eoi adducü.Quod de dolore in adul[erinQ,ßaßno prof er cur,nihil yirium habet. Qt^oniarn doler bic non oritur ob mufculum in fei-pfum contra^umfed ob dißentam membranam,qua ipfum yeßit, ac diuulftonem apartibwijuibuicum coharet.lSlamin hocmaloßatui in membranamma^noimpetu incurrtt,quod oculüferè acta^ude-prehendere licet,eam^ tantum non à mufeuli carnedilacerat. Totum ^tto^j mufculufiepe extra proprium locum nonnihil extrudityytmul-to magtsfenfiti confficuitffat,quam cum ab anima adfummam con-tra^ionem perducttur./n y era certè conuulfione ,in qua membrorum 'Velcontra3io,yelextenftomul[o maior eiffapè leuü dolor percipi-tur,quodargumentumfatiis magnum e^f^ adidprobandum^quodhic nobu e^fpropoftum.

Hac habui,qua inprafentia adtuam interrogationereßonderentt 2dion ar bitratefum opera preciueffe,yt caufarn apud te exponerem, curabßrdiftmè ext/limem eumfacere,amp; contra artK noßraprinci-pia certifimapug)iare,qui affirmare audet,aSlionem carports noßri feu animait^ deprauatam à caufa morbifica edi poffe abfq^ eo ,yt anima ad agendum concurrat. quot;Poteßhuiufmodicaufaafltones, y tnt fantimpedire,atedereyelbonamyelmalam,quis noßra ßt,ipfanon coagente nullepa£lo potertt.^Pharmaca amp;nbsp;morbornm caufas inno-its infnitas exercere a^iones,amp;omnino yariè agere abfq^ y Ho anima auxiliojuullits ignorât. Sed has aHiones animalts aHiones eßt» quiputat,quednefcit,putat,Q^are conuulfo»emyeram,qui dictta«^ credit,abfqjanima operati9ne,à folo humore imp lente effet,quodfit' ri no poteß,dicit aut credit.De aBioneyitiofa yeldeprauata loquoh (Tlurimu diferunt,aUionem auferre,minuerefeu debilitare,adeo^ ctiam deprauare,amp; deprauatam aHionem edere)cuicontrariafit a-liqua bona yellaudabtlth'.ne quts palpitationem cutts mihi obijciah Sedhac altusfunt loei atq^ temperts.

Epiftola XIV.

AD D. CAMILLVM FRANCHINVM.

An tempcramentumfïivnaex quatuor primis qualitatibuJ, an omnes quatuor finiul,anharutn mixtio Si vnio,an proportie, an concentus SC fymetria,an aliud quippiam talc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Iquot;

^^J^poßremütuüadmeliterMferioatnepeteidS , ytquid ^iputem eJJe temperiem ad te perjeribam. 'Poîlicerif te, cùnt noßmm audier^ fententiam,yicißim tuam nobis expoße«»

rum eße. Gratum hoc eß,dt gratiné nob^ multofeciffes,fi prior hac de re aliquidad nos ßnpfißes.^^am et labor erne iß s leuaß. ßt,amp;minud re^îèfentientem nulla negotio in yiam reuocaßes.Faci-hits quo^j erat tibi hoc prxßare,qui amp;nbsp;oeij plud hdbes,amp; inhaccogi^ tatione yerfatuf eße yiderû. Ego,me herde, itd iam aliquot unn» aecupdtMfui,ytqHX de edufd continente ad teßeribere ante trienniu pene inceperam,amp; tantum non abfolueram,ne inßieere quidem intend,nedum perficere potuerim. Qt^dyero adprafentem quxßionem tuam attinet,poteram commodiiis reßündere,ß definite magtsean-dempropoßiißes.’Kam dum hoc tantum petü yt(quia diueß diner-fumjentiantjquid intemperiem exißimem eße tibifignificem,nonja-tis a^equor quid yelii. Ÿ^eq^ enim tania mea e^ y el authoritas y el eruditio, y t quod ego contra dodorum quorundam hominum opinio-nem,hac de refiatuendu cenfiiero, illud mox yerum eße,y el à teyel db alio queues credi debeat.Scribam nihilominttd,yt quam nihil trbi denegarepofiim cernas,quad mihi yeru eße yidetur.^aßio tua hac e^i^i adn temperatura fit y na ex quatuor primps qualitatibud, ano-mnes quatuor ßmul,an h arum mixtio amp;nbsp;y nio,an proportie, ancou-centu^,amp; fymmetria,an aliud quippiam tale. bicerem primum quot fint res circa tempertem inter fie filmties, quibus noms hoc aptari pàfi-fie yidetur, nifii in tua tu quaßione omnesfiere enumeraßes. Hoc igi-tur omififie , illud exponam, cuinam reiex omnibus Ulps ( amp;nbsp;fiqud alia fiunt à te non^ explicate pofita ) nomen hoc accommodari tri-buiq^relièpeßit,figenuina eiusyis amp;fiignificatiofieruetur. 7)einde quid Galentisper temperiem intellexertt oßendam.^dltorum opinis-nes acfiententias perfequi neq^ yole, neque,fii maxime yelim,pofiùm. . Temperiem autem temperaturam, amp;nbsp;temperamentum pro eademre accipimuf, pro ea nimirumquam Graci frequenter K^m yocaiit. Hominum herumfignificationemproprium ,Ji natura ortusq^ eorum ße^etur,exponerepluribui hoc loco nolo, quia tibi,imo omnibus nota edf^.Erge quod yni qualitati tribuire^è non poßit, ipfia eins natura amp;genuina fignificatie abundè docet. (d“?^’^^^ namq, à feipfia

T H o M XE I R A Î T T. ’

'^lt;trif4i ylld temper,:rii^ued(,neßngirequi.'lem nobii rtat. ^dft non fotei^ yn4 in ^ualitate tentjieyief intelli^i. Eadem ftnè mit ^^'ßP^**^f^^Malitatesciêar.i, »aittmmjj JuamßngulaJeruent, quot;Vf nec a^ant interfennecpAtiantur.Qua hoc tnodo conuenium, cùm iit' terje»lt;»; (onfunel(intur,ne temjieraniHr lt;iutelem. Z'^inum certè,(tii yiqu^ tunSa tanttitn ftetnon^ermixtaiyiilefua'yiin^turajj nihilti' iniftrit,aqua temferatum nemoßtnttf dicet.SimiU rarione amp;nbsp;moJot talor tem^eratM afri^ore dtd nonpoterit yn^utimjà ^ue titljit paß • ßm.Eiß yeroßeri non ieße intelligo,yt caler cum frigore iun^iinai todemnon patiatur ali^uid,amp;in tllud yidßtm pro yinhn^ a^ah rarione tarnen à ^ualitatihia dißinda e^ß temperatura, qua per a-Sionem paßtonemj^ mntuam, amp;nbsp;quondam quaß penetrationem'ißcH fonfußionemgipnicur.T^otnm eßecunSlts arburor^temperum àplc' rif^,tmo omnibus yeterihn^jù^ deßnitatnfuiße,ye y nam quandam qualicacem deßnitioneexpreßerifit,nonniul:aseße iudicdrint. Ttiquot; merß enim h^c ex mulcu ^ignitur,autin mulrh eße cÇ^^ea/ç intel-ltgitnr,non tarnen nen ymea tantiun qnaUtas extßtt.pl^oßt^yt ni-bilyerear afßrmare,temperiem nec tn ynaqunhtate^nec in omni-ii0quatuoriun^if,corßdere ante poße, quam interfeper mutual _ aßionem dr paßionem cenpupe,!^' in yaamquandam amicahilem ß (ictatem,coijße intelligantttr.EJtt non aduerjatur,quad temperiemi in quacahdttas dominatur,calidam ßlum tempenem, perindequaji deynica lequeremurqualitate,nominareomnes/olemM.^doneniiU ym excedenticalori,nbmen hoc actribuimufßed quaUtatem^qua (K mutua omnium ablione amp;paßione(calore nimirum caterat extern ßeu gradu aliquojuperante)genita eZi^,ita yocamut. CaufampuH aße,quod nomen aliud nullum halgt;emtn,quo hancpriuatimßgntfice-tnuf.Halienui quia neminem dißenfurum à me puco,adfequentdgt; in quitta maior eße dtfficultasyideeur,deßcendam, amp;nbsp;anproporti» reble yocan temperatura poßit tnueßt^are, tentaho.J^on enim ei^ uhßeurum^tempertem ah ahquihuf propontönern deßntn natura con-uententemßolere.Horum opinionemßtut eriam patdo ante dids-rumconßßerenon poße,aio. T^rtmtim quidtni,quta nomtnn ,or!^'i atq^ naturaßeut nuper expoßtum eßyadutrßitur. 7)einde quta teM-pertci (orports necejßarioßattmmutaietur ^atq^ proponio yartat^ fußet)

1 F Ï t T o L A XlV. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4»

f***JP^gt;ß fffn^tnes nihil aliud eJJe(,quigt;n ^uaHtatumpro^ortit. Âi non tontinuipartium aut cerptrumßtbieilorumtemptraturamuta-turtcum quatuor qualiratumproportia mutata tfl^. £tenimß calor^ txem^li caufat^no autpluribw intendaturgradibuf,aliaßatim eii^ proportio, tametß non fithieifa partit temberiesprior,aboleatur. Con fujionem anttaßeriquaUtatum nouamq^ earundem conßenßonem at^ foncerdiam oportet,quam temperata inuicem inteUigipoßint. Quart ^iß agendo prim ajcititun tilecalor prioremamicitiam dißaluerir, aiiamq^ in ilîtit! locußicietatem introauxerit,temperies mutata non-* dum dtcipote^i^.Iittslligi ex eo ret plane pote^i^,quodyelin Sole y el ad ignem homines prater natummplurimu caleßuntyquos tarnen non antecalidainttrnpcrie laborare confiât,qua eacaliditas enteras qua-Utatesfifperartt,ac nouo quoda modofibi confociauerit,quod licet bre ttifiimoplerunq^ tempore fiar,nihilominui y erum efi proportione ante mutatamfuiße,quam tempera tura permutaretur. Ex quo cenfici-tur,nonprorfin eadem hacinttrfefe eße. Quoniam quafitnt eadent ea necejjario eodem plane momin’o oriuntur,funr,occtdunt.Jpparet idem hoc in externes rebtes plurimtf. Neq^ iam opij exemplum proféra, quod mediocriter calefa^um fiupefacit mhtlominw, propterea quodhanc eifacultatemnon à temperaments, fed à forma fubfiantitt effefirice inefe, mida exifiimant.An non ferro temperaturamfuam feruari cum incaluit,confejfum efff f Non dico cum ef^ ignitum, amp;nbsp;à ealore nimiefufum , fed cum fupra naturamfuam ealtdiue efl^fa-Üum. Non imM hoc loco inficias,calorem altenum in altjs corporibut temperamentumfoluerefacihus, in alijs difficiliits. In omnibus ramen y erum eFf,aliud effeproportionem quaUtatum ,aliud earundem temperamentum, quodnefingi quidem poteflf inter quaUtates, nifi priin tota totü cenfufe,amp;,yt lie dicam,permixtafint. Cum ita^ a-liudfit,quatuor quahtatum interfe proportio, eir ahud ea quahtas, qux ex mutua earum fub certa proportioneconcurrentiumaflione amp;nbsp;perpeßionegeneratur, fatis liquet,ynam atq^eandemytriitsq^ naturam non eße. Siquidemproportio ejfepotef^ inter quaUtares,quoi fro temperatura gignenda,nondum inter fe agendo acpatiendo habi-tum contraxerint ac terminum,qui temperies dicitur. T^cflèitaq^di-flum ef^ tempenem non plant idem eße cumproporttone, dnttllig»

T H o M AB E R A s T I

fer ^irsportiomm nsn %iatb(tnaticam,amp; à rebuf’^itnenrifabßrtto éiam, Jed ipfas cerra t^uaUraies frofortione congreßas. 2^on emfü ignora abßrdUM at^j in rebii^injitti faßisnibw eafdem rationes non canuentre foße. De quaUtatibns etiamnon iUis loquor, qua fiant duntaxar , junryero amp;nbsp;confifiuntfia^îanunquam,fieeleleefie£{rici-iiif,ialtditate,firigi(îitate,hutMitlitate amp;ficcieate,quas ex earum^lquot; nere remm eße nemo dulgt;itat,qua à Galeno aot^éSç ov^ yocatafiant» Tlunbttshanc rem declaraui (nec tarnen dtmidium eim quodpro^o» fitunthahebamadficrtpfi) quod y aide multi peccare hac in partent' dentur. Reddit hoc illâs,nififiallor,lingua graas imperitia,cu}n avfS* ^fiiizv proportionem reblè appeUari cenfient.Quan^uamfii rem exp‘ ponantdilucidè redeq^non multum me oß-endat,quednominihwpet' peram ytantur. Si igiturper proportioneminteUigant av/afid^iat) hoc e^, moderationemfiueconuenientiarn qualitatum, qua y^rifi»' teli ap^9vici in librts de anima amp;nbsp;Aóy@' Tnç /ai^ioiç yoeata efi, rt' Be quidemfientiunt,ac parum reBè yfitateqj,quodfient!unt,eloquan' ^ttt‘ Id^odporro temperies nec tpfia qualitatum inter fiefie mijtio nut ynitto(dcaajv Graciyocant)quageneratio quadamdfi,fit,planing e^ac notites^quamytargumenttsyerbofè doceri debeat. Tempt' riem etenim bonarum aBionum caufiam proximam eße dieimuf,que^ de mfiione quatenwfit, nec dum exifiit,ajfirmari nequit. T^es eit' nimqualibet quatentet amp;nbsp;quomedo eBfi,eatenus eoq^ modo agit.Q^^ quam,fii nominibus abuti qua yelit, atq^ daotvfiue ynitionem, pt^ 2pJa ynione,fieu confienfione qualitatum/aBa,fiuepro mifiionis tef' min» accipere yelit, ts à yeritate, meo quidem iudicio, non abermt' quot;^^^2 ^^S^ ^t)t exemplo quoq^ idfiaBuros eße. Ita nam^ in pler^ reblis, quaparum interfie dißerunt, nec certd nominibui dijUn^^ fiunt, yfiu yenirefiolet. Ex diBd hucufiqjfiadlè perßieipoteBfi, tem' periem,fit accurate,fiubtiUter amp;propriè rem quamq^fiuo nomine appt^ lare debeamits, nihil ahudeßeac fignificare, quàm ipfiQiriv,ex mn' tua aBione atq^pafitonequatuor qualitatum, infiubieBo corporeptO' uenientem.Quahtatem eße,nemofiâmes aut negauithaBenu4,au(ni' gabit inpofierum.‘Porro nonpote^eße ynica.Tdonenim tempemtt aliquid ynum à fieipfo,quatenftsynumeB^,poteBfi. idecplures um' Bafitmul. £s^ emm temperies y na qualitas ex plu num confujiotit^

E P I S T 0 L A XlV.

ftßc dicam,nat4,^uodi)tftquentibt0ileclaraiiturpÏeniuJ, Inhanc fenttntiam conueniJJeomnes intelligemiigt;s,ft, quornoJo locuti interdit ßntjddigentius conJideremttf.^dttUnf etentm d^y qui non aliqu^nda tem^eritm,cum Calent,caterti^aneiquionbui medieü ,fanitatem nomtnet,eagt;nqj a^ionum fecundiim natumm ^roximam caußtm exi-fitmet. Cognofd id y el ex eo foßit, quod inttmperiem mor burn effet amp;ßnt media cau/a aha, lor^orie aUtones hedere, magno confenßt eMniliconfitentur.Q^are cumfoßanimam,neßngerequidem liceat, aham tn corpore achonum bonarum amp;nbsp;malarum caujam,quam rent feriem amp;nbsp;intemperiem,neceffarib fequitur,eos per tempenem,natura lern amp;nbsp;conuementem corpora aßeSum ponere, aut quid dicunt, non intelUgere.Qipod cum ahquando in hac re omnes conuentre certum ßr, non ytdeo cur non turn potuts reEfe eos loeutosputemua,qMam cum no mi mb Its abuti confpiciuntur,et interfefententijs plurimum diffident. In hacfententia ^rifioteles quoq^fuit.yidquod probandum, minime opM eÊ^,memulta ex eo tcßimoma producere.Occurrunt legenttbiu paffim loea, inquibus temperiem aut mißiome hóygt;v yoeat autfani» tatem,aut a.pf^vi/t.v,aut muipaiviav^non quidem yocum,ßedquahta-tum inynumconfenfum concentumue longrejßarum :ßut igitur con.-centum amp;nbsp;harmomam,ßue mißionid rationem acq^ terminu,ßuefym^ metriam naturalem,ßue habitum, ßue ßanitatem,fiue deniq, affeEfum fecandum natumm,dicam)ts effe temperiem, parum admodum référé. Omnia enim hac ^/^Qtriv nobd ac qualitatem ß^nißcant,qua in par twm quadam diffoftione conßßere, tantum inteUigitur. Torro neq^ ynam folam qualitatem,neeomnes fimulfumptas(multo minw ha.-rum aut miflionem aut propornonem, qua in comparationeymum intelligitur)S^^7iv reElè appellariptffe, yelex eo liquida apparet, JUBd^^tripadprimumjcaUditas yero ,frigiditas amp;nbsp;catera qua.

^ itates prima,ad tertium qualicatts genus pertinent. Traterea con. cedunt omnes doEli,quantum quidem cognofcere ipfepotui,temperiem effe torpord affeEfum feuhabttum feuformam quanda. P^uomam igi.. tur iuxta habitum corpus non mouetur(quafententia elfjlrißoteljs 7« Thyficorum ) fedquodam mutato habitus ( quippe qui extremum » nbsp;nbsp;funt mutatients)conßßunt,yeUnt nolint concederepariter nobifcum

coguntur,temperiem noneffe,yelynam,yelplures qualitat{s,fecKn-

THOWAB ERASTT

Jutri ^uate^r^nf nioaeri aherarlue dtcimiii. Di^erunt etiïtn plurtm« caltdir^s iuxta quam cor^m moueiur, amp;cahda intempenes , ^u^ a^eUm ei^ at^ terminé mutattona, ^lutimmorbum nominare fo-lemM. E^uidem caleJ-aHo tjuodam modo l/neter naruram corpora Morhnfine^dtaK morl/oja conji/iu ( tamet/i fecnndum hancjcor-pM minimè mocumfttijje diaquearj quiemoxa^îiones cor^orn, cU' tn^ t^^jfeUtu, itnpedtt. J^robat idem hoc morbt deßmtio, quem eßecorponiaßeSiuen, ahtionesprtmó ladentetn aßtrimitf. /Jlacer' (e deßnicio tempenei accommodari aptarijj nunquam re^te porerih «iß temperiem ,Sßf.3ijiv eßeßateamur, qux ex mutua quatuor quä' litatum aSbione amp;nbsp;perpeßioue, genita ei^. Q^od ye inteUtgatur pleniut, exemplo nolt;i grattabor dedarare, qua poßum amp;nbsp;dtbeo bre-uitace. T'umoreminmantiautpedeortumjcu/nmorbumeße a/ßr^ ' mamittynemo not acß male locucießimu^, reprehendit, Jnterea ne-tno perittnignorât,non ipßummet rumoremßed membn rumore aß'c-ßi dißoßtionem morbum eße,ytqtieeprimo aßioncs impediat. Non tnim tumor,ßed talrs quidam rumor, cuius fcihcetprafenna , tal^ in fffeUo membro ^^viç feu confitutio eße Sa ef^ , aSioneseiftf membri,fi res Jubtiliter, pro^nè amp;nbsp;yere eeßimetur , primo hedit. Huius dtßoßtionis caufa quidem ed^ tumor, fedeiufmodi, fine quA ißa xaTamdin nee effe, nee intelligi, nee deßniri queat. Nam yi' tiofa xarainilt;SÜfie UUm tumor, pars eß^effentia in deßnitione , fleur naturales conßirutionis conueniens interße partium fitus,figura, magmtudo amp;nbsp;numerus,in deßnitionepartes exiftunr.TametJi yed abfp hts deßniri Sf^Striç nequit, nee alibi, quam inillrs ipfis cerna-fur ejfe,qutn imo ab tiles effeSafit, non ramenidem prerßus cum ea fune.fn numerorum certorum collatione, terra inreUigitur effepro-portio. Huius cerrèpropornonts ratio,abfi^ taU numero, nee deßniri, nee eßepoee^.Nemo ramenproportionem earn ab illrs numerts dif- ) ferre negauerir,quantumuts ab ijfdem quoq^ efeSam effe, liquida con ßec. Steur igiturmutato numero ,fimulpermtiearur proportio : ita permutata y mus aur plurium partium, in quibus J^Sivn conßßit, y el figura yel magmtudine, j^domv quoque permutari necefie td^. Nolim yerb te tta bac accipere, acß af’'^7ii morbofam propor- ' tioni, qmo intcUigitar magds, quam quod altquid reuera ft, per omnia

B P I s T o L A XlV.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4»

wirf tem^arem. T^am hac J^3iaii reuera exißit ^tt^Ul etiam agit: friportto 'yxro ^ute in comparatione namerorum lantum intelligi-tur,ideojjnihUef^reale, ytßic dicam\, neagere ^uidemaliquidpo^ ^ te^^.Expofui ißa^luribin, 'vt yfum amp;nbsp;confueeudinem loquendi in-dicarem, Cum tumorem morbum eße dicimtn, non aliud quant J^^t-(FIV membri, qua propter tumorif prafentiam alia eiß,, quam antea fuilpCyintelh^iinuf. Ee tarnen nonfemper turner hocß^nificat, fed c^çuar. feu tnteniaUum, fecundum longitudinem, latitudinem, amp;nbsp;profundttatem, yt Galenui re^è docuit, reprafentat. Similiferè modo per temperiem, rum fanteatem earn eße dicimti^ , J^dijir tot por if, à qua aHiones fecundum naturamfunt ,intelli^ere cogi-mur , quicquid alias nomen denotes. Ex digits commode fattsper-ßie:paße opiner, reSlè à me di^umeße , temperiem nee ynam eße quahtatempatibilem, nee plures. Etenim (empenes idem eFf,quod JimiHumpartium fanitas, luxta quam corpus non mouetur , quot;verum aliquo moto, ea confijlit in corpore. Sanèfi deßnitiofanitatts ac-que merbi,omnibusaquè conueniredebet, nonahudper temperiem arqueintempsriem intc'.ltgerepoterimus , quam corpora J/^diffoti confequentes primarum qualitatum mutuamaFhonem paßienemque, qttocunque hanc quifq^ maUt nomine exprimere. Dequa re facts mul-ta mihi dixißs yideor in prafentia.

7^liquum eFf,yt Galenum ,quoq^per temperiem talem aßeFlum intellexyfs commonßrem. Teßum ymteo teßtmonio exprime lib. de fanit.tuendacap.ij.produFto , totamremconficere. Quo in locodi-fertè, pro eadem re emniaharponit, n^^atv iivuç^triav, miauf Çicev, amp;nbsp;ytnTamcidjlijû ,tet)'!pcriem ,bonam temperiem , commenfu-racionem ( aUj moderationem interpretancitr, alij reSius mediocri-tatem autconcinnitaam yercunt, alij Gracum nomen feruant) amp;nbsp;tonßitutionemfiueappararum.Citm itaque temperiesfit Ko^mtisLin, id eFf, confitutio qua plane amp;nbsp;prorfus , quodad noftrum attinet propofitum, idem tif quod Ó^Fgt;,'Tie,yt ex Galcni ommbM fermas, ßedatim yero ex capire i.lib. deJympe.dißerenrijs iiqnes, conf^a-riumeFf,temperiem eße iq^^ent, quaita confifiittn qualiratibust certa quadam ratione interfe[e iunais,]iette confidutio infirumento-rum in numero, figura,mtgnuudine,fituq.cc;-topartit-m,coi,fißit,

THOMAE ERASTI

Quin etum Galenw ibidemitainter fefe i^femeteonfert. ^^t igittif conßitutio natural^ inßrumentiJiue[amtas,non aMßgurdjant ma-gnmtdo,aut fiiM i aui nume.rHf iffe e^^,fcd in omnibus hifeeineSi^i ar^ ab omnibu^f hifee ahudquiddam ef^ : ita temferies,quiepartium ßmtlariutn conßitutio natumlts ßue fanitas eîi^ , alia quadamai ipßs quaUtatibfii Z^diffiç-, exißit. Petrum yero qualitas ßt (X quatuor di^arum refra^ione orta , an aliter ex ij/dem nata ßh in prießentta non multum laboro , cum Galent fententiarn expo-no. Sed inteUigi hoc etiam ex fequentibus poterit. Hic locm et-ß ßßß^^^f pottrat, adducam nihtlominia a Hum adhuc, qui mibt commode iam occurrit, ex libro cui tiiuhn, Quod animi mores con-fequancur temperaturam carports. Q^o in loco Galenus ita ratio-cinatur.. Temperatura nihil aliud eif^, quamforma, hoc e^^, alteram principium return natura Hum , earum videlicet , quas bf^tfito-f^peic, id eß, confimiles, ßue ftmilares Arißoteles appeUauir, y ta' rü, fer ri, carnis, nerui, amp;nbsp;fimUium.. T^atio qute hoc probat,. hat cif. In conßitutione return talium, non plura quam duo prind-pia reperiuntuti materia omnis qualiiatù expert, amp;nbsp;quatuor qua-litatum mifluraßue temperamentum. Ergo cum materia atque forma duoßnt principia res naturales conßituentia , fequitur necef-farib, temperamentum formam eße return ßmilarium. Cum porta anima quoque forma ße fubßancialis , efficitur ipfam quoqut nihil aliud eßet, quam temperaturam. y^rgumentum taleferè ef-fe yideturj Quatuor primarum qualitatum temperamentum ad-ditum materia prima feu nuda ,. res fimilares conßituir. Jf quadfmilares appellat as ßubßantias confit tuit, id forma appelât' tut materia adueniens.. £rgo temperamentum forma eS^ fitni-larium yoeatorurn corporumEx ißK planifiimè inteUigiturt temperiem Galene non altudfignificare, quamformam qua expnit' tua quatuor qualitatum aêltone perpefieneque exorta eif_ in fui-ieQa fibi materia. nbsp;Libro de aße^hs locts quinto , capite ßp^^'

mo;idem affirmât, dicens. Quippe ad iecinorts ejfentiam perti' neut huiufmodt aßeilus. y/tqui didieißts cuiusque primorum c»f' porum ejfentiam, ex quatuor qualitatum conßare temperamentt-2Iolo ijta de re plura citart teßimonia , qua plurima ybiqin tecurrunh

M P I s T o L A XlV. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4}

»ccMrrMnt,ne,de ^uo dubitarfire nemo,id prohare yolutfi plurÜM 'videar. Quodfi inrerdum aliter nomme tßo yfitsfuifieperhibeatur, idmea nonmultum rtfirt.'primiim,quianominibni omnes aliquan-doabutimur:detndequiarerplurescumßntquamnorntna , ac^ ita iohareanc,ye alteraßne altertd nee efie,necdefiniri,nec animo fact-lè comprehendi queant,minime mirum eß,yn9 nomine aliquando y-nam,aliquando aham rem iUi yicinam amp;fimilem nobts reprafinta,-ri. ^od y ere ad ipfam nomints naturam genutnami^Jignificaiio-nemattiner,fiarid ed^ofienfum:cui rei ß^nißeandapropriè adhiberi debeat.'Petitiont tua,nififallor,abundè ia^faeinficiJ'^erbofim qu» que hanc rem expofui quam negoria meapaffura ab initio yideren^ tur. Qubdfi non me animM meiosfallit,liquida ( breuiter tarnen) o-flenditemperiem,citm amp;nbsp;loqui propriè,amp; res dtfiinquire exaSlè, amp;nbsp;denijj eum Galenofenttre pariter ac loqui y slum Minée ynam ex quatuor qualitatibttf aliquam,nee omnet ßmul, nee proportionem, necmifitonem,fedaliudquippiameJJe,nempe qualitatem,qua ex ma tua quatuor qualitatum aÜione e:7paßtone, eum in focietatem eer-tamcoiuere,exorta edi^,quamterminum mißion^ eum plerifiq,,aut eum Galeno t(ff.Ta(nidjnv ßue Jldburtv primorum eorporumappeUa-^^^^fifi*^’^^^^^^^demillaqualttas,ltarmoniaamp; eoneentu^ , ßue fijmphonia:prater taJymmetria reide nominari,yt fupra obiter indi cauimitf.Sed quidpraterea mefaeereyoluifii,nonalta deeaufanon efl à mefaetum(fi tarnen in meapotefiatefuitperficere)quam quod ie cuperenon cognoui.Teiam,yti polltcitM es, tuam mthi mentent yieißtm yt exponas aperte amp;nbsp;explicate,etiam at^etiamor». l^ale.

Eptftola X V.

PARS EPISTOLAE AD D. CHRISTOPHO-rumSchiUingum feripta.

De morbi veradefinitione; quodep ea cum fuo definite redW conuerti poGi^quum omnis aftio lacfaneeeflariófequatur affez ftum prater naturam,qui morbus nominatur. Dlt; aAionibtu corporis fanis Si viuofis,carurnqj caufis multa ingeniofè dtfpult;' tantur«

3

THOMAE ERASTI

^Idyero non conuulfugt;n,fallax,inctrrü amp;nbsp;luhricum (^ S^S^-Hï^rfe noßra,fifrimum eittffundamencum ei^ ruinofum^ ei^ß deßnitio mortgt;i non reUè feßtaei^f' ^nesaß' ne conßtctmonisßx prindßum xccipiuni,^ui in medied^ e^^ fanieas.Ethnie cortrarium e^^ morht^.Q^odß perfemm deß' ntew e^ morhiüdd eil^ß cum definitefiuo non conuertttur, i^norA' tur totin4 arenßin{gt;s,fgt;rtnc}fium amp;‘fiundamentum:de qua re GaUth' i.%ieth.cap.7.2.^.coptofie lt;egit. Quarequi dehacrejeno duhitah nectentandt autdifieendigratia de eadem fic dißutat,eugt;n multa tu lia ignomre oportet.Q^:molgt;rem .^ntagontßx tui caufia,}te inprin-tipijs erretßanc rem [ußu^paulo explicabo. quot;Principio certum e^i animam eßeprincipemcaufiam omnium corperd noßri operarionungt;lt; Hane ratione aduum fiecundoruinpotentta eße,amp;abfiq^ tnßrume»' to corporeo,if^ ai-t tS ^■yßvein ablione nullam edere,xqHe cef' tum eil^. ffiinniamfiormx in materia inhärentes,quoadtalef/unk ^hß^fubieStffind necfubfißere,necagerepoßunt(fiormarum à materia fecretarum alia e^^ ratio. ) Notum eßßrinctpiumphyfiitn», alloues non eßefimpUciumJed compofitorum. Tertio confiât,r:,i' mam pro tnfirumentorum dtne?fitare,dtuerfias fiecie edere ablionts, yt oculo 'y)tfionem,aure auditionem,pede ambulationem, hepatefian^ guind generationem.Tt enim adio hxc yelillapropemtur, in catfi «^ hoe yel illud lafirumentum.Qj^odji anima y el potuißet ynicoi^ firumento omnes ammah nceejjartas obire operationes,yelynica amp;nbsp;fiola opus fußet,can to infirumentoru .apparatu non egußemttf.QdJ pluribw eifiq, dtferepanttbus aUwnibus indiguir, tanta partium ya' rietate ac dfierentia confiare corpora nofira oportuit, SpedesifU tur aHionum,yt yifio,aaditio,ambulatio , amp;c.ab ia/lrumentorunt profidfidtur diuerfitate, non ab animx ynitate. ^uia y erb fieri nonpote^f,quin tnfirumentumfiiue pats corpord auxltbet y cl con' gruenter,yel incongruenter natura difiofitafit,necejjarium e^,y( ablto quxlibet yelbonafit yet mala.Ec bonttasquidem a contanten te,yitiuyfro abincenuenientifiruelura amp;nbsp;tempentiontoritur.Ca' terum cenuenienscuiu/q, pared fiaTucrtisbiiJanitas neminaturtpra-uaautem morbus yoeatur.Omnd igitur ablio nofira 'tid bona e^, yelmala,ciitnnecefiariumfit,omaemyel à bonayel à jualainßrU' menti

BPISTOLAXV. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4

««»fißru^ura efßd.j^nocircaßeciem quidem ac^uirit a^io ^uxli-bet abinflrumento,a quo editur, (yiaboculSfytfityifiotapedibWi ytJic ambulatio,ab berate,Dtßtßanguint} generatio^ab tiufde y erb inßrnmen bona autytitofaiojh[tttionenanafcitur,'vt laudabilnßt, yelyituperabdu. Quodß mediam aliquam ejße contendaStqua net bonaßt nee mala,non ^ugnabo.Etß emm,iitm accurate loquimur,in terfanitatem amp;nbsp;morburn,medium concedi non debet,tarnen ad hanc dijcr^tarionem eiu^reiexpltcatio nece^arianone^^. Sufficit fare, bonam aÜionem à bené conflituta parte efßci,medtam y erb à media (onfluuttone product.SummadiÜorum hac tr^ißeri nonpeteS^,yt a^ioyllaparttcularts edatur y el exiflat,qult;e non aut laudabUußt, aut yituperabilis. j4t y era amp;nbsp;proxima cauja bonttatd amp;nbsp;ymi in abitone qualibet,ei^ dißxßtio bona y el mala inßrumenti,aquo editur .Qmppe abliones nojit a omnes^eciem abtnlhumento aciipiunt, bonitatem aut yitium ab emfdem apta y el inepta dtjpoßtione adtptf-(untur.Endefit,ytü£lio omnn neeeßarib bonaßt autmala.Inßru-tnentumenim,quo in agendo ytiiur anima,nectßarib yelconuenien ter yel inconuenienter dißoßtum eßJam yerb longruens di^ofitio, Janitas,incongruent morbus dicifur.Qt^arefieri nulla yipoteß,quic-quid tandem fingere libeat,yt ablio corporis nojlrt yUa extflat, qua nonproficificatur yel afanitate,yel à morbo,yt à proxima cauja. Conuertuntur inter Je propoßtiones ifia. Omnts ablio laudabilts à couenienci tnfirumenti apparatu,fiue a fianitate producitur: amp;nbsp;omnts ablio ajanicate produbla,€fi laudabilts.'Par ratio ellmorbida ablto-uts amp;nbsp;morbidDeabtionibiis lQquor,quasammaincorpore amp;nbsp;per corpus exercet,nè deijs,quas in nobds pharmaca efificiuc.Etenim ca lef a ciuntmedicamenta,amp;jrigefiaiiunt,atténuant amp;nbsp;incraßant, exter-gent amp;nbsp;oblinut,aperiunt isr claudunt,laxdt amp;nbsp;cogut,altaq^ tahaplu rima agut,dequib^ bte nb loquimur.HocJolu dico,huiufmodi abliones non yocari torports nefiri operationes Q^niam operationes corpora

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noflri ab anima,opera fut infirumento partts,alicuitts edi oportet.Ex

quo rurfus coi luditur, id pro caufa abliontt bona yel mala lenjeri non debere,qubd dßoßtionis partiu parsnulla ebif.Flatus igitur,ciim ad dißefitione tordis prater natura no pertineant, fine gars eins nulla J^nt ( quienimjubßantia pars fit atcidentidf ) cauja yeraeÿ pm^

THOMAE ERASTI

xlma htfa a^ionü cordi^ nullo paéh defendipoterunt. Ltedunt tf' go cordu operationem nonprtmo,Jed tnterKeniu dißioßtiona yittoßi qua morhn ei^ac dicttur.Q^od ft corporis dif^oficionem non tnut^i' re ponant lir,^ morbi qttidem caufa cenferi -valebunr, nedum laße 4' Sliotw.y^^liones nojira omnesfuntauefimUares,aut infirumenraltH fub quibin ectamacontinuiraieprodeumes comprehendo.Ex Uhiiß peneratio Chyb amp;fanguinUfquarum hac ab hiparrf’Ua à quot;fenertcU' lo obitur.Ex hifce eFfambulacte amp;nbsp;comprehenßo. Er Chyba exp^ »eaUegt;atofia[,in caufa eFf,conueniens-,au[ non conuenisns ventri' cuhtemperacio.Qi^a ß veraftnt, nee fine iiijia temperte 'ventriaduf re£lè chyluingej»erabtr,necJine intemperiè yitiofè aget. Quod igitttf temperationnyelbona'velmalayentrieuhpars nulla eiif ,hauf chyli bene aut malègenerati, y era amp;nbsp;proxima caufa nun^uam erd’ Ifeßmilaribtn fatiF, de infrumentaltbtts nunc dtcemiM. ‘Diferunt kanon minna,quant fmilares. Q^ippe alia eFl^/fecies ambulaetondi alia apprehen(iotna.Etffeciemhic etiarnfacit tn/lrumenti proprit' ^^^)p^dtbuf emm anibulatto,mantbna apprehenfoft, bonttatem^ yuium eorum apra y el inepta fruFlura,qux tn ßtu,numfr},inagr.ifigt; dine amp;nbsp;formatione feufigurationepartium confiait, fhiare cum lid fitneceffarium,ytin/lrumentidijfofttio , yelft natura conuenien^ yel inconueniens,necejfartumfimihter eF^iaEiionem infrumentalcti* quamltbet bonam efje,aut ytttofam. Omrits igitur aEio inßrumenta' lts bona quidem ab tnßrutnenti fanitate , yitiofa yero,ab eiufdeH^ morbo primo efficitur.Eitnc rurftts clarè patetyabf^ morbo aitionc^ noßram obladi riullampoße.Qup'dytplanittsadlruc inteUigas faff »porcet,aUi6num in rebus uaturalibasprincipia eßeformas, poten' das naturales,temperamenta, qualitates patibiles,amp;habitus feudi' ßoßtiones.Ex biße omnibus habitus non tam fint caufa a^iomun) quam modi quidam fecundum quos anima no/lra meliiis, autdeH' riiis,factlttis,aut dif/iciUiis agit. Per hos enim nonjimpliciter ag'i mus,fed benèmalóue agimus. Quocirca turn in aphone qualibet me' dus quidam fit,propt er quem concinna y el inconcinna dicitur, neef farium eFf,yt à di/fofittone congruente aut incongruente primo edit' tur. Q^are cum Janitas amp;nbsp;morbus dijfoftionesjint y el babit,is i»' ßrutneiuaram,quorum beneficio anima operatur, nee bonam fttief' nitM

EP I S T O L A XV. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41

wîatttnettn^î^ßne merit,efßcere^oteritgt;Hi»cC4l.liIgt;.7 Metb. tü^.^.rtSef(riiit,iiUionemtum benam,tum malamneceJjariocen-^ ß^mpartium ^ißcßtionent.St neeeßario hanc partium ê'idQitnvß-^uuniur,yhieanott e^^,ne^bonanej,mala aaw referietur./^eria tim haefunt, «to «T« gt;^ n iviftytiebfifß^^f^n 'n )(ßj aß^ßni it7a,J^idèilt;Tiç/L3{r ù)t ïç}t,tmTeu J'} c^a^a^znc «tm ti f^o^a Jßt» 6iylt;{, l^eri i^iturconuertiturcum fue definite morbt definitie,ci(mo» mnü a^ite lafa , nteeßarw ß^uatur aßtiiumprater naeuram, qui morbuf nominatur.

£goproßUo non yideojqutaliquüfingerepoßitjaniones natura congruentes amp;nbsp;incongruentes contrarias eße, nee à contrarijs tarnen ctnjis produd. aie fanitas amp;nbsp;flatus contraria non ßnt.Quomodo igi turfanitascordés poneturcaufanofira aSlionss , dr lajaeiufdem a^ Sionts caufia flatueturflatus f ain yitium aBiontsnon r/Çquidam cites modits.^ain modi caufia non e^i^ habitus y el dißoßtio f jin de-m^flat us difiofido cordis ei^fieuquaUtasf J)einde,flatus aSionem cordés ladens, y el mutât naturalem eins dißofitionem ,yel non mutât.Siprius detur,diremta lés efl^.Laditemm tum non prime,fied pet yitiofam ^ßf.Qcinv,quam inuexit.Si poflerius afifirmetur,neceßarium tritconcedere,a[lionem cordés obladi naturali eins dißofitioneIntegra manentetquo nihtlpoteffi^ eße,y el abfiurdins,yglfalßus.^^omo-do enim imaginabilefiuerit,aSionemaliquamnoneßeconuenientem» tuius neq^ eße^rix caufia ficilicet anima , neq^ inflrumentumprater naturam aßeUafiunt.^ Etiam caetts yideataliud eßeflatum,amp; a-liud cordés dißofitionem, quam fiuapraßntia cordi aflert, nbsp;nbsp;2diJifi

qués putat,caufiam amp;nbsp;eßeäum ynum idemq, exiflere. Flatus igitur yittefa a^ionés cordés caufia prima non e^,fiue momentaneaßt,fiut longiore tempore duret.Itaq, operationem cordés laditflatus inter-uentudißoßtionis mala,cuius ipß eé^ caufia.

Fradare igitur Galenits üb. ». ’Meth. cap. 8. dißerenriam inter morbumamp; eins caufiam traditurus,fier ibtt, tlw ßiß J^Qtatt a juge •teut. itapyeicuçi/fmp^ei'/^nfPi land'ujum^cû ’irD'n,nn'n'rlu/ lycTCiip» Gaf^m idpycsa» ^raj^oteJic tüç •^awfifitut Kÿ-TV.^vaiv JßOi-(naçtfann rlu^ßt^ÄetuiF/inv asdi rSitds toI ffüfauta ßtß^dipSeu, Hat ceitèfiententiafialfia tir mendax c^ß ^^fi interueniente mor-

thomaberaitk

IfOjCaufa pste^ASlionem l^tdere.Se falfam e^e,necput^uii hucup • ^ueylb^,Hec in ^oßerum putahit qui/quam inteUt^ens. 'Manfat (f ^ohoefirmum amp;nbsp;perpetuuinyomnem ajfetlum prater nataram a^tf * nemprimo latentem,morlgt;um eiJê:(S' è contra ,ä:nnem tnorinutt tfft ^9invprater naturam,qua aUionemprimo ladat. Caufa tgitur i marin non oh la die ahhonem aliquant primo , cùm nonßt tn»rbitt,niß S ytpritifdtcebam.efßciens amp;efielÎMtdem/int. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

y^b externa re,nan paße aäionemylhtn membri, aut parta la' i dißcetiam naßes. Cuiußunq^ parta ahiionà aligna ßecies propris j tß^ittußlem bona quoq^ amp;nbsp;mala a^lio pro pria eb^. d^ijm ,exempli Pratta,propria edi^ ocub operatio. IKei ejjarium igirur ef^,yt tuat laudabtla,tumdamnabila yißoocult propriieoperationes exi/iant, ac proinde aßlo oculo efficiatitur. St emm corrup ta yßo ab alia re, ' quamabocutoproduceretur ,ru:n non eßet ocultaproprium infiru- . mentum yifionafimplictter,fed bona tantum y ißana. Sequitur hint | res externasßue caufas morbißcas,quia nonßnt ocub pareet, nos i ladere yißonem, nß dißoßtionem eiia naturalem pma labefadant S amp;nbsp;immutenh diac non murata, aut non beduur yifio, aue non cd^ *‘^^^ip’'°(’^i‘*‘gt;t’^’'^^i^-‘dd einde nulla caufa natumla potelé product' re eßreSum fecundumßneprimo , quotiespnntiacaufa esÇßeundu .rit laß a^io eß^eSia aSf fecundia cauß rnorbißea , qult;e à yittoß infirumenti conßttuttoneprimo efßettur, quem morbum nomina' mia.'bdullaigieurexternaresaut morbißraeaufa ladere adtanenl ßne produ^ione morbi poteS^.Scio nonnullos tneautè dixiße^ctufars at^ morbum altquando non dißerre. Strut exterma ejr moderatuf calor,inquiunt,adiuMat coilionem,quando imbeciUo yentriculi ealo' ri iunclus edf,ita etiamimmoderatus ealor coHionem deprauareßs impedirepetef'^.^id emm edl^ aitud cabda temperies,quam calw' fas prater naturain adueniens corpon f T^ßondea ealorem exter' »um interno additum,non coquere. Ceblio entmopiaes^ naturaläca lora,nonaduentittj. Idj^atema er^o exterma ealorinterno iun^uf yentriculi dtßoßtionemßu temperationem meliorem eßeit, eatensf fo^ienem promouet.'Pulchre hoc indicauit .drßoteles ifiquienStlid) n ftPX^ 'nÄota'o'ci'ac (» 7n-^tügt;c) listL Qte/c^fint'r©' ömeiaaav/a 'di' P^i ^‘p^ ^ 'niamp;’ ^ duTOi ßouÜdoK nnnmÄi^^, ^areytnes iuaat

IFISTOLAXV. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4lt;

tmtatcontone temperattncaler externuf,nifHemperatione reJdUe-^ rt[meliore,iia no Ïxdic tam intemperattn,nifiprias temperamentum lal/efecerit.Ei^porro lon^ißtme aliud ca lidttas aliéna, ^uàm intern peries caltda.Hec enim eßqualitas in prima qualttattsjpectecompre hen(a,ctimcalidieas in tertiaßecießt collocata.î) einde caliditas catt fa efl intemperiei caltda,non ipfamet intempéries,licet eedem nomint f^pè ytraq,n9minetar:quodin lib.de rigoreamp; palp.cap.6.Gal.fcitè menutchts quot;perh^ioTi f^. jb tTraJ^ce^ ze loÏ'i; iffiLTà tpuffsv c^çp/ç /^^^ ^ xçf(nuç,vy{ctivei to lt;^aov,^ sP^óiTtu Xóyi^jTèr iëçiv,9Tcugt;, wç Ïtc-TTOK^Tne iAiyi,gt;A.tTzt(gt;.'^ {p/fl 71 Óip^pv,l^ TO-^uy^pov ^ TTÇ^Ç dgt;^H-^ nçÿ.lt;stoi)ç.Yiv d'i TOinQ^vT^iidpis xç^tn(m,di/s/ygt;i*i nojetv to ^à^ ov,amp;ii'®' tcanuatO' iotKOi; T« ipvffamp;i tS xç^'tn'reutQ' ai-ria.

Htsß argumenta taa addiderts^nanqua detneeps dahitahss, quin couereantur amha ißa propoßtiones.^ßlt;e3io omnts,aut res omnts a. Sionem aliqua neßraprimo ladens,eß morhus:e^,cuiaslthet axioms laße caufaproxima eß morhtn.Etraqjppoßtie yere couertitur,qued exdiEl^ amp;nbsp;dirtndts ltquet.7^ile igitur à temorhi definitie defendi-tur.Ho enim licet excipereyleHtterautmemeianee lafam,acfi de in-ßgfii tantum amp;nbsp;durabih laßone defintttone tradere yeluijfet. Imagi-nationem hanc ciare damnas Gakylt. cap. Ub.i. de ^ieth.medendi. Grauiter hoc nomine Olympicu reprehendit,quoddefinitioni adiece-rit p^n/iC^hoat f^uovov.Sicut illi,inquit,addunt îÇ^/aovov, siec tarnen,quot horts pertnanere op'orteat,ii:dicant,ita nohtsfahtrahere lice at.^amfiue trihttsjiue quatuor aliènes horts,ßuedimidio tantum he raßaci9,t0t9 corpore nee ßentiat,Kec moueatur, huncapopleblicudi-cimiisJcaß qiM toto corpore coitulfusfit,hunt comitiali mor bo labe-rare afierimits,nulla horaru aucdierumentione faUa./aómi; ^ '^m TT^ymplQ' j)dfft(,ii;,ii^ m^ovu ymsó'tnl®' gt;nbsp;htrnpy^ee t^'nÄagt;'^xd m.tonùi^’r^àvopfi'mvtaiartpôiiactji ly^^Kovsy (aaAa.r,}y Sipper, t^ '^uypev.Hac cdquot; qua fequuntureuidenter probant, morbu effè ac tiominari,omne corports noßrt afitbluprater natura aphones eins la dentemfine longo tempereßue breai momentofolttm ladat. Qtfippe nommahac vo.'^Pfx.nji.fiifi’^av-j-nfcfagi resfignificdt,no tempns,aut dHratione,fiiUt caHdueir frigidu.Item repeatUb.p.cap.'^.hüyerbts: 'tied ^ ztecvTittr igt;yt-i» ^htlt;ftv,vfi' nç isipyiaf hiyo^ ßÄai'mfi^^

M 1

THOM AB KRAST!

Vsaujiiÿ^ H^vov '^Q^irufópïuofiiVi^Ti 7roÂu;^ôvioç,^tTi ó\iygt;^óvH(t tir ^aKapü^oraytyvom.'hltcplur4,necettidentiora teßimont^ deßeleralfi^,niß yehemenrerfallor.

Cur i^uurdnquies, Gal.alihi inmorbo defiderat ti famp;fjov f E^n^‘ dem lilgt;.2.d(%ïech.cap.^.duorerumfacit fumma genera : alterimf , ^d7rAai; ovtmvfeuEzscfEpQvrav,alterum eorj(m,^ux eßentiatn ^ To ^fcu torum iv T^ ßvfiO^ jjoßident./n priore collocar mor burn,ilt;* foßeriore to 7mG@'.Eadem iam priw fèri^ferat ca. i.li.de diff.fyt^^-ptom.htf üquot;pluribnf alijs yerlgt;ts:£çt zv iemf tE/j Tif rtpirné^ lt;^ p»jt^ßiigt;^i^,gt;(ciif dAAo(2ió^,gt;^ xivüió^y-w 7iTdüamp;' iy^a ild yïvnfii' cv «Pj toTpSfJovTt^ifgif aw^of^va^ ro^hsoxeif^ov cräuci tLim iß ôurtv.Etpaulopofi^j-n/c^ cv ■n^-ßfi^-n ^vtu xnèfrf^ov , ivf^' yfiaut ïi7móamp; civof^7a/iEgt;;üei J'ii/ri^J'/^iEßciv in 1110. ^f^af, vyfiat,n tóonv ^anifefè hicre^uiritinmorbii Galenivs,yt altpi^ tempore maneant,licet inprioribitf temporis rationem nullam haiegt;i dam contenderir.

fdanc dijfcultat^m conantur ali^ui foluere dißm^ltoneßu eX' pUcatione rrç Ofauw^cLç.^tta in nomine morbi lateat,dicentes mof' ii nomen aliquando latèftmiproomnimorbofuedurabilts z^-fdti^ ßt,ßue momentaneusamp;fent exißat, altquandn autem pro heilicfi feu permanente affie£lu duntax^t poni./n prioreftgnificato, aiuntbh ‘ ttiam TO 7mßamp;' c^ffptehendt,inpoßertore ab eo difttngui. Eideo «^ ^uo^ hanefintentiarnprobariSedduo funt, qu^me bac reßonftont tontenrum eßenonßnunt.f/audenimfeio, an idoneè probari poßilt morbi nomen ambiguumftc efe , yr aliquando folum faSum mof' burn,non autemßenrem,aliäs yero ytrun^fgnificet.Ego certeabui frobatos authoret yideor mihi animaduemffe femper generaliter, nun^uampro ynafolaßeciepofttum ejfe..^tnomine n Tm^Hç yarii admodum yfifuntferiprores .Erenim ßgnißeat aU^uando idem,ouiii morbn^ßue acut^ßue diuturnuf, cuim rei innumera apud Hippo- * ^^glecfo^de medic is dicam) extant teftmonia.Sti[ ? ficiat inßexiße i../dphor.i3, zir ineundem Gal. expofitionem. .^dre' ta^ bbrosfcrtpfit,amp;infcripfit^i^i^,,,^^avi^^ ^QSv.GaUiu idem tofaturz. Ueth.i.amp;ltb.dedtff:lymptom.cap. 1. HJ^uM riaokurvte Jßd^wv^ it ’i^„vii o,ofiß^ncri ndßamp;.Similitt repenti

BPISTOLAXV. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4-7

Similiarepertei lib.^,deprafagio expulßbitf. nbsp;nbsp;Item i.Epid.com.i,

fegt;it.\i.amp;com.i.lt;lt;r lib.i.de'Medicat.alijsjj loctsinfinuü. quot;Poniiur fKundojira ilç/^^ei^quteadhucfie f'veexi.'Meth.^ amp;nbsp;Iib.t.del9c. aff.liquet.Tertio fi^nißeac motumfeupaßionem.Sic enim Galenm Jcribit,7mùamp;‘ S' i?iv ii ic^tIuj tjAtiv'^TTo iv j'fiM»T@'ntvuini,: iv-•ni ƒ? M tS I'pMv'TQ' wtilt;TiQ,ivifiy.eia.Et quad hac pro^ria maxime ßrhuiuf nomintsßgnificatio in citatie locn,clarè dijcei.yif^ß^,in-quit, Kvej.oim'ni 2^11171^ ^ Thç Ttà.fj©' ^uvüç ctvTtuetfj^nrvi rnç 1-vtpyeiaf.'Mult'oergo latÎM patetfignißcatio nominiiTmè®quot;quam yocabula vli7amp;,lt;tut vzenaa.Etentm omn^ morbm efÇ 7fâB^.Ât nonomneTró.^©' es^morbu-f. Quando enim pro paßione feu motu inrepatisnteacciptcur(quamGalenu7propriAm eitt^ notionem eJJè altquotiesfcripßt)contrAmerbumdifiinguitur, neefub eo compre-hendi ylla ratione potelf^,tiim toto genere à morbo difcretum fit.Et . hac altera caufa efi,cur ante di^a folutiofuße^a mthi yideatur.E-tenim7fz)i^lamp; propriè acceptu,fub morbo comprehendi nunquampo-terit.Tertia accedit,quodetiamßens morbta i'/^fjtaiç e^^, etiamß yix decima parte horx duret.Supra ex Galsno diximorbum amp;nbsp;dia-theftn nomina eße,qua rem figntficent abfque temport,ficutßgura. 2^on enim mag^ figura e^,qHxperdiem intégra manjit quam qua po^^ breuemomentummutata eif .militeriguur amp;nbsp;quidemrtàim reßonderi ex modo dt^ttßc poterit.

Quardo Galenus Tni©- mor burn eßenegat, nomen bot prepriè acctpit,fcilicttpro paßtone et motu,non auttm pro diatließ,q^uantt!m utf breui. I^on ignorauit certè,diathefin quamlibet partes habere, cum partium poßtu deßnitaßtab Ärißotele. ’Manifeße perßidei itaremhabere,ßqua2.'Metb.i.etde Sympt.diß.i.lib.tnfuperdeloc. Aße[l..t,cap.^.dtßutat,attente perlegerts,QHtppeduo rerum gene.-raflatuit,quorum altero ilia continert dixit : qua partesßasßmul habenttaltero comprehendi aßerit,qua omriemfuani effentiarn, natu ram eirßibßantiam habentin ipfo feri,mutari,alcerari,moueri,r^xc. hoceli^,quis partem faSam nullam hahent.Â^ho feu ivipy^o,in-quit,non eif^ ex (»rum genere,qute fimpliciter amp;nbsp;abflutè exißuntt quod hts yer bid déclarai, id'da ^ Suotyip ^ö'Ovydstoßfi-.Ci-iziui-^^ » lestijd rno b/il* Âi^tü'ÇjbcT’oA»? xnwiai fanf^^10.10.1, aK\

'M 3

THOM AB BRAST!

«;{$eçovTaTOV cilt; tamp;T^vïc^ib ^veuÄAfjißiii fi, Quodß iafncogilH mö®' alf iitpy^a, re (tßibi(^o nondißerre,fedratione r/intumdi' flingui. (Idem enim motin,qu^tentn ab agente ^rodit,^^ie, ^uaft-fifi^ 171 patiente eF^,7m(lamp;'ßu^aßio dicitUr.Hinc Gal.xivro'if lt;1^ rlu^ (i\gt;7t'^ tS d'paiiitQ'deßniiütjnon dubuabii de 'Veritate di' £ïorum,

£r^o fmG®'}quatenui cotitra morbum dißinguttur jamp;fub morl» non contineri duitur,nonfignificac lt;S^Qi7t7,fed motionem. Q^ts i' nim audeatcoguare , nedum dicere,S^ß^i'ji' ,ßue longam ,ßue br(' ttefnjadeoj^momentoynoyixduranrem , non habere partes faUttS ßueßbßßentesfDiatheßs omntsfailum ahquidei^, net eßeatiant ßam omnem habet in ßfofieri,inßar a^iients amp;nbsp;paßtonts. Si ergt diatheßspartes habetJubßßentes,licet breuißimo aliauando tempott durent,certum cs(^,7mQÓ'^quatenns dtatheßnßgnißeat, morbt non aduerßari. quot;MotM hat e§i^ natura , 'ygt;t partes eins non exißant,mß dumßunt,amp;cumprimumfaUaßtnt, exißeredeßnant. yitdiatht' fees eaeß natura,yt partesfuas ofnnesßmul habeasfubßßentes,in' ßetrfigura, ’hl ec refer t,^uôd mot fs quibufdam,alta att^j alia, tumfi' gura,fKm diatheßs exißit. hlon enimpartesfuas obidnenhabetß' gunt,quia ijs,in quibips tneff,mutatfs,ipfa quo^j tnutatur. /dem in diatheß, quiyemm eße nonyidee,qute inßiumentaUum morborum plererunqfytdeßmtlaribttf nihildtearnjnaturafit , nondumphne perceptt.hlullaergo eff in Galeni yerbtscontradiflio.

Interim dißimulare non debeo, Galenum hac3e re negligenfnH plerunq^ locutum,ytcùmfiefcribit,oû -n'iviui à^Qi^aç iTtaJdi/ d^' ^^isvTcu,7tivhi'rcu.7mv(sa,/iß/jcu tit i5 xifdt^j nÄÄo/ovTcq /olfifi^' ^^otîtmul 4 du. t-n.H^ec inquam yerba,amp;huiufmodiplurima,nifi lt;*' mice exponas,probareyidentur,Galenam exißimauiße , Diathefu moueri,amp; magts ac mintes recipere.lmo ipfim alterationem tandem 171 dißefittonem permMtari,qute oputio prorftsfalfa eß. Etenirn dm' thefes curaßnt motionumfines amp;nbsp;termini,per fe non recipiunt magh amp;nbsp;minM,fedper acetdens fohtm. Quippe cumfint qualitates defini' titt,nonaute}7i irifi7dta!,fubie^afecundüm ipfas perfeHa dicuntur,tmn autemperfici. Quomodo enim res fecundum id, fecundum quod efC GT dtcitur faIla,perfella,mHtata,cogitetur autfingaturfieri ,perfi' ti

O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B P I i T 0 L A XV. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; t

Cï AC mutArii* 'Contradi^wnem includit hacpropoßtia : T^s hxc fe^ tundum id mKtAtur,fecundum ^uod mutAtA e^^. Talu amp;nbsp;h^c ej^. ^shtscdil^onituriuxtaid,zuxcaqu9ddiß^o(ttA eSi^. Ter Accident igimr mouen dicuntur dißfofitiones( Auijecundumhas ßubie^a eis corpora ) /jnacenus fcilicet dij^oßdoin corporeinei^it^uaddij^oni Ainplitcspoceï^. HuwpotenttAfeuhabilttAtts reßeiiu ,AH^eriAUt mntari di^ojitio didtur, Sed de hac re debet legere, qvA Ärißoteles j.Thyßcerumcap ^.fcrtpftt,nec legerefolum, yerinnetiamaccfirA^ tißime expendere. 2^am cardoprxfentd dif^uifitiond in huius rei incelleiHone ,conßjltt. Stenim, cum Galenitsdtcit,Alterationem ad flabdem perueniredtjßoßcionetn,ßtmplici(tr yerba accipias , ytfo~ nant turpuer errabts. 2^oii enim alteratio ,yel motus, ynquamßt ilia forma , i^ux per motum amp;nbsp;alterattonem aaittirttur, Qtße» mm motus permutaretur in quietem , fieum contrarium^ Hoc ne fingere ^uidem facile etif^ , ytait Ärißoteles. Ter accident peruenire alteratio ad dtßoßtioncm didtur , quatemts altérât» corpore aut mutato exfitt. Q^are ad ipfam rei naturam pociuit ^uàm adyerba reßieeie,^ quomodo dildum tarn eif^, interpretari ta oportet.

‘Definitione morbi explanata, reßat, ytpaueißimis ad ea refonde am , aux obie^la tibi feribis. De cordn palpitatiene di-Sum fatis esf_. De yentriculö cibasnimiot, aut non habiles con-cojui , non bene coquente , reSiè tu reßondißi. Lange différant operatio amp;nbsp;opus : nee df neceffanum , yt operatto par-tu laße femper fit, quoties opere frußratur. .An enim lafu e,fÇ komt fanus , qui curfu leporem affequi non yalet!^ Deyertigi-ne , quamacaufia firitus rotante, effici confiât ( earn exempli gratia nunc pontmus,flatulentum fiintum ejje ) facile î^Ç reff on-fit. Aut enim flatus hic cerebri,partium diffofitionem,mutât,aut non mutAt.Simutat,faluares eif.Sinonmutat,tum res externa depra-uat agiotes cerebri,nee ei tarnen incommodat.T^tio par efi tinnitus Aurium,fyncopes,amp;c.Si enim caufa infirumentorum,diff ofitioneIntegra amp;nbsp;faluamanente,operattones eorulxditymale a GaLdtSu efi, taufam aÜiones oblxdere,i if^^izt ■nvia.v'rnc \ô^i',r'7rp(ô'ru',dgt;^iî ii/^^aiiniioaiif.^fffoiiiid'^-n^Q, Sedfalfumeff^illudfigmtn-

THOM AB BRAST!

turn,non h^c Calent eratie.i^elim aH^uK me deceaffin^ere quome^ Jores externapofita^ionem alicttiminßrttmenti impedire, ft eittt ßru^aram nuÙa in re laftße nofeatur.

Jn ygt;ero^ula dißoßüB lafa non e§^,cùmpomum in ea infixutu deglutionemimpedii. LoctuexyltitnocapiteIth.t.deaßMaadrem nihdfacit.Sicut partei haltent yiresinnaras amp;nbsp;influentes , itadi' ßofitiones haltent adhanc amp;nbsp;Ulam reEÏè exercendam. ^t Galenm ^ffl^gt;^^hpartiitm,t^ueefentiunt amp;nbsp;mouentur, operationes ladipofet nihil ipflsperpeflif. ^i hxc yerba,ytfonant,admittit, mentitut« Galenum fatebicur,aut contradiUoriafimul y era effe concedet, cùm inflnei.cap.fcrtpjit, i(^^ •ytfiâ^:t)'^fz«ôzi/\ii ‘^J lt;^pt^nmfailt;agt;v tH^ onvOiveu Trüitattt'ipxi’,^ /anJ^ttntTi ß^dtHet^ tanJ'ipLieu iiipyeisWt trc. Jt yernm ytrobi^ dixtfe intelUget, jui accurad mentent ip‘ flus obferuat.^ Cap,6.htec haltet tivütv p^fj a.7tó^vTtu n ieipyeni ^fipia)v,p.tiJquot;iv vóo-nua, «^ ffa/aaTinriç ddciç èuf^Tm^wnq. Ter ati» taa-ntdif tiateu intelligitpartiumflrufluramfenflbilem,ahfjjanimsgt; ^i IP^^^^^’ ^^^^^ i^ dijjeäiontbus apparet. 1\len negat Ttvisbju^tvic^f vtriattipfls deefe,eamj^ob caufarnprater naturam difofleai.E^ui' dem pes,exempli gratia,tnflrumentum ell^ ambulattoms, potentiell non a[îu,cum fliritu animali deftituitur, licet nee in temperie nee in tonformationeyitium habeat. 'Turn aueemaliu inflrumentum elC ambulationüfeu inceffus,cum prater diHa, yim cerebri fufeipit. t€' ger igitur elif, amp;nbsp;non ager,pront confideratur,Q^iC,neflngi à me4' lijuts opinetur,legatflnemi.cap.ltb.^.deloc.afl'edts,

£x didtsfacile intelligesyericatem eorum,qua de i.cap.Ub.^dt flympt.caufls aliasfcripfl,yt longiore expofitione res non egeat.Cegt;gt; ferre botertscum iam didoloco,qult;s in i.deloc.afll.cap.}.Gal.itidei»

Quornodo yerè inqud,ladunt adiones,pomum in gula amp;nbsp;lap ft» yefleatnharenSffl obtedum inconuentens yentriculi adtoncm re» Ixdici^ J^tio diuerjitatis ei^,^uod yentrieuh cauitas naturaliter ii^ i^gefloctbo amp;nbsp;pottioccupari debectnon autemdebetflcalapideyi' flexjpacium occupari,aut ingulapomum hareretfedperipfam traaf re,Ceraforum nuclei tnyentriculo manentes illo tempore, ^uocinH^ ce^uitur,amp; cum cibo codo rurfts exeuntes, yentriculo nihil incoi»' WO dual'

EPIÏTOLAXV, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4gt;

tnei^Ht. /''itioft hutH6rer,ß tantum coqui amp;nbsp;yind ß»t inhabiles, nee aualitate nee co^ia molejli tnfuperßnt,tandem cum iUu rationem babent.Si autem calefaciant,mordeant,yel aliudfimilefaciant,nen iamincoHuententKcbieEii ratienem duntaxat obtinent, fed etiant mor biße a cauja naturam pofedent.'Mutant enim rune dijpofttionem 'ventriculinaturahm,ßHeßmilarem tantum,ßue inßrumentalem, ßueytrana,folt(itent.y^^itergo yentriculwin ceraforum nudeos, nee ai w malt aliquid ^atitur,aut in agendo impeditur, ytgulaai if!ßx9pomo,amp;alabide inhärente yeßra.paticur.

/^trum,^ai^edes laquco ligator habet,morho yerket pro^rie af-feSufßt,ct{m quartt,quodà multts juafttum efi,iHt(rrogas.J^j^on ßo eri^faiilts,fcilicet lahorarecum morio. Si enim fecundiim natu-ramafeilcshaierettliherè maueret pro arbitratu. IKec fatdfacit, ^uod diß^oßtionts caufa dicitur externa efe. /fn enim fclo traieSua, autgladto tranfuerberatufyßne morbo moriturf yincuiignitum fer rum dUfmedicamentKmignitumiirpeßtum,dolorem excitat,ab omni morbo yaettum dicemu^'^Sihtc non licet diccre,cur ißiefT^s cer-te ytrobi^ßmilü tfitniß ^uod in ha ablata caufa,fa-pe remanet ef-feBu4,in tUo cafu,(i:Hi inteHione yinfi;lcrum,ßmulinduciturpraua dßofitio,amp; cumfolutioneeadem anfertnrrurfKs. yit hoc nonfacit, yt non fuertl ^/lÿ3^0'1'. ptiEter naturam adtonem impedienStQuare non fat tt,titt tm^da €rant,a morbo tnfirumentalt immunts^Si tme— dayinculatta pedes lteferint,yt ijs foluns ràhilomimu ambtdatio maneat itnpedita,anncn malè dißoßte s pedes hunt habere diremta.^ Cur ergo remanens dßeßfio morbus eff^,ium yincidts d€ßnens,non tlffSuquia cumfta caufa abit,reßondtas,i,im plercßj^ mtrbos in-ßrumentalcs,morbos cferegabis. ^ntnim,cùm yrina meatus ob-ß-, uUus dlllj ^ craßapitu!ra,yt lotium reddi non poßtc,oLßridlio hac morbid ron iß,eiuia caufaablata euanuttf^den puto.Sed amp;nbsp;cordts intempéries,infbribtts putridttfahtbribus,morbus nonforet.7dam putrtdoyaporeeir humoreexetetoßatimextinguitaraclxdere de-ßtiit. Caterum nonfolemtis,pradibiant yinculorttm ineblicnetn,yo caremorbum:duabusde caußs.Trimaeif,^t:odmorium luncjcunt yolumMifoluere poßumus. agitera eif,quod ad artem non yidetar fertinere, ctimßt omnibttsidiotis res ßancia.f^areß rem feiles,

T F o JM AH E R A s T r morltn eß,ß artefn^e^eTjicd eam,morl)i huiii^dep«lße,noti ^ernnei' * l-i^'t .'uiu^j 'fUit »ufu imhi iidtuam dßutationem occurrerunt, ih ^ua m teraa lgt;lt;irte^ntil)dmcelj. dt^Mt.fol. 19 t. amp;nbsp;in libro decauß continence tam anteß^e egeram. j^a de dißcruninemotief amp;nbsp;terfni' tu fier eum ac^uifiei attigi, yerboßus ad7). ‘Petrum ‘X7onauium ex' ^ poßti. Pt cum in huiiu ret intclligeiitia conßßatprofetotiuiqud' Jlionii propoßtadedamtio, hic ett.un hrettiter quidam repeterede-hui. £sß autemfumma eiw rei. 'N'unquam corpusfecundum idaltC' rttri,fecundum quod alteratum tfß^nec motionem^que omneftum eß-fein ipfo feribahet,ynquam tranfmutari in faSum.

DefubieQjffehriumconfcripJiiamtrndatumyin quo examinan-tur tria paradoxa Laurencij fuberti Galh ( fetheetparadox. 2.J.4, fecundte'DecadéfJdefeliribuf.Hic om)iia,quæ ad harte rem pertinent, ' ferfricuèiytputOjyere^ ac folidè dedarata reperies. Prodthitidpro^ ximü nundintf, niß Typographia impedieuf non pof ie, ytrecepit, -txcudere.Quarenihiladdam, citm alias octupatusfim. T^f ant eti- , am literießerihenda adP). ‘^dercurialem , qui aliquidex mequierit, quod cum ßuperiore difutattone maximam habet affinitatem. Ve priuatM tués rehuffeoßm fenbam, dim primum nazies ero occaßo-nemliteras mittendi.Pale.Die i.Febr.y^^

EpiftohXVL

AD D. THEORHILVM MADER VM.

De calore indto/qnnriplcx npiid Medicos ftatuimr.

Ccepi nuper tuas literas, amp;nbsp;qua de natiuo caloredubitat, legi.Calorinßtus apud^ledicostriplex eß,yt dixi.FParn et remperamenti cuiufqjparctfcalorem,ingcnitum calorem nommait,Hic implantaties yocatur.ydppdlatitr ettafirumè eer' de in partes torports tundas eßfufus , congemtus calor, quodhic im» plancatumperßeiat, partes'p idoneas efßciat, quit ab minima infor-mentur. T ertio yoeat Gal.nattuum calorem ilium etiarn, qui in ca-tiitatibus corpordplurimicshyeme continetur, calidumfilicethali-tum e.v mutationefanguintsfurgentem. TJic yt nonßtperfedits calor feu firitus influe.is , et eamenßmild} e/Ç, amp;nbsp;ydut imperfeduf quidem

IPI ƒ TOLA Xn* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ye

Çffiaent^iritfH.E^uidem fanto eß implantaiM calorpartîùm yege-tjor,qiiani() largiorem hAUtum talem coniunSum habet,quod,ytili-Xh/juaLtatefimtlt praditMßt,amp;oh id ytrumj^ calore augeat amp;nbsp;iu-tfstmulto amplitts,quam temperatits fomentorum,l)ueUorum,catulo-r»m,halneorum,amp;(.calor: quem Natura: operations admuare nub its nefeit. Eroprie igitur natiutts ealor eS^yqui tnfinguhs partthusfi. xits efl,amp;atemferamento oritur.^h influente non naturam amp;nbsp;pro^ prieratem hocyelillHdfMiendt(carnem fcilicet,aut os, aut nertium, stuechylunt,auefanguinemgenerandi}accipit,feda^ufolum recipit, ytplantarum radices acfemma à Solh catore.^mho autem à tertio admuantur, cum temperatits exiflit. Quo ties enim hie tertius acrior flt amp;fqualidior,nec exfpirat,facile infidmatiiryfebresffufeitac.'Pri mils ealor nuncupatur etiaßiritus,non quiaffiret tnflarfecundifqui preprieffiritus efl,ac dicitur)aut tereij (quern fiatum authaUture-^lus appeUauerts ) fedquiainaeria zir ffirituofa quadamfuhflantia pr/ecipuetnhisreat. SuhiePium hunts pnmi calons ,qtetnfltprimoge-nium humidSexfemine aefanguintconcrets,nullus ynqtiam duhita sat. Secundi amp;nbsp;tercipßihie^a Junt, alimentäres humores incorpore aleerati,amp; nec dum in fernen conuerfi. Ex hreuihus iftts,amp;,yt ego ar-hitror, maxime perfpicuis y erbst, omîtes duhitacioues ac nehula: dif-cutieMur,quas aliqui hme mat true ofluderunt. Nec de alius calons fubitdo locucus efiFuchfius in ci tarts à ts yerhis,quàm primi amp;nbsp;pro-prié ira appeUari. 'De eodem yiriflor. ad eum mohm loqtarur,lib.dt logt;ig.amp; ircuit.yira.Hic ei^,cuu{S inrerirusputredinem inducit,qui-jneper^^^^vinr ( fuhqua comprehenditur ivJ'i_ctit.'^ii!,gt;ic, amp;nbsp;per o-ßiaai occidere foler,miflum^ difJoluere.Si quidpraterea edlf in ruts licerts, cuius tam non meminh/acillimè expradi^a dilUnRiofie ex-pltcabitur. Q^a deinceps inter legendum occurrentfibenterpro yiri-bus tibi explanabo ,ß modo ad me feribere dignaberts. ‘Patremfra-tremqj ex meplunmum falutahts.‘3afil.2^.ydug.22,

EpiftolaXVIL

AD D.HIERONYMVM CAPIVACCIVM.

^MorbosquofJamfmeffentin^conjagicfosfffe. ^ Tria tan* turn morbormn genera »ffe nee lus pofte addi morbos totius fui;2:2ntix.j.VirumfpiritusputreütiepoCuu, N *

THOM AR EKA STI

^^^P* ^ ®quot; quot;T'heodorics Sunelbec^ro noßro^rudSjaifHerß^ '^^^fi^ noßras de conra^io^oh'iecitones, yir clartß.omni-^ offiitorumgenen colendtßimeyyna eu,11 eogisaeiomlius loU gè eruditißimis ’D.'Pacerni, die 20. Sefjr. qux mibi euo'.di auro gmtiores,yel hoc nomine futrunr, quod aditum mihi ad ta/110' rum yirorum famiUarieaiem fecerunc. Scribte eaim Theoderiit^ noßer de tua exceUentia, in hunc modum. ExceUentiß. D. Vod' EEeronym.de ca^iit. Z^aeca jTEobilds Eatauinm, prances prints' rinsprofeßor, Theßes magnoperè commendauit, mthi^Juum de elf iudmum dalauit. Cupit tecum de eißdem per Uteras , cum aliter non pfßity cenferre : ac petit, ytproxima occaftone, reßerthas :ßefepofi' tes négocias alijs,certà reßonjurum.Qux idea hic repeco,yirprajian' tiß.yc ne putes,me tàm audacern eße jytßontemeafuerim tediterd hißce,interpellaturus.Qmppe in eo loco et dignitatecoßicunts es,ed ^0 ürina orna eus,ijs natalihus ort;ts,amp; yr yideo, ea humamtate pr^C' dictu,yt merito te reuerei i deheam. Quoniamergo enUationemdS' fideras,gratißearitihiparitermihij^yoluiacdehui. Certo enimccU' tiu^s edi^, ex mucuif honorum collo^uijs ,frudïum ad y trosje yberri' mum peruenire.

Duo autem funtpmeipna capita rua cenßra: i^uorum altera mef hos contagioßos nullos dari (fiformaliter lo^uamur) nee in matertS patri, ytßuhiedlo, eos inharere ; altero ßiritus nonputreßecrepoße probate conards.Priorempartemprimi capites,ex eo concludes, tinèi nee tntempertes, nee ynitattsßolucto, nee inßrumentorum deprauS' tio,perße contagioßaßnt : cum ^uaperße elr ßormalicer,yt tu loqut' rts,alicui inßnt,emnibus in/int. fdt ttec omnts ifitemperies,nee ot»' ma conrinui ßolucio,nec ornnts inßrumentorum deformatio,conragilt;i' ßtfdC' imb nulluf ex hdsaßebhbusper contagium ße in altos promo' net. Partem alteram eo probas argumenta, auod morbuaJitdißoß' tie partes yiuentts.Quod ad poßeritts hoc attiner prerßus tecum ßri' tio:amp;in tercia J)ißittationum noßrarum aduerßus Paracelßimpaf' te,yaltdè ac dilucidè probaui : 2^ec in theßbua aliud dtxi : ijuiiitmi tn 7. expreßts yerbds idem aßerui. Longißime aha edß oratio, au^ contagium inputrida materia, tan^uam inßubie£io,ßubjißere doeeh ab ta , queecoutagioßos morbos in ea) ytßubieclo, inharere aßerit-Prilif

E P I J T o L A XV lï» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ç*

Tntit not d/^rmauim)tf,poßeriiu nullibi tiixim}nfäenter:nißforti fer ne^ligentiam alujuando excideric. Cxterum dtfere^are duo muf factie ex et perßici(ur,qubdcontagium pro^nè norntnatum, nil e^Q ^Hud,louantßeaes qu^du'nputredimd yijuain 'fiaforibitf de corpore ynoadaliud tranj^ortatur:quodde morb^prater‘Puracelftmamp; di fcipulot, nuUiu ynquam inteUigens affirinauit. Siß( habet resting ^u:(s.yicifnnf:dcmorbu.n nullum conta^iofum effe reBè ajferuimuf. ■t^o yerb id minime confequi reor.Trimum enim pugnat hoc cum ex~ perientia : contra juamfiußra omnesfiruuntur argumentationet, *Magna certè foret demetitia^propterrationem probabilem, y er it a-tem,per experientiam amp;nbsp;fenfuum re^è itidicantium indicium, cogni-’ tam negare.DeindeJißc liceat conc ludere,eadem ratione demonßra-bimxs,ne:febres nee morbos alios yllosputridos exißere, ‘Plurima quo^ alia cum aperça yericatepalam pugnantia,yera effi ißa ration neprobauerimus. l^ixputo quenquam inuenm ,qui nonyideat ia~ temperiem calidam ynam ,4 caltda intempene aha, difcrepare,yel taufa, y elfujieclo, y el magnitudine. Quodfi ergo dißerentia quee ratur inter duascordisintempertes calidas(amp; in magnitudine dtferi menpercipi nullampoßtt)quaru!nalterapernitiofajit, alteraperi-culi expert yideatur,in caufarumdiuerfitate ,dißinäionem qttiereth-dam eße,cun^i intelligHnt.Q^a ergo in parte peccatum heeret!* In hac confifiit argumentationts yirium,quod de morba, qui funt affe^ ^wphyficißßerü nonphyßce.Pbyßonenim res omnes cum mate-ria,fubieUo,amp; caufis conjideratac deßnitinequaquammore 'Plathe maticorum abftrahit.Etß ergo putride humor, nonßt pars effentix febrüß in abßraBoßect a cur,tarnen eff pars eins quatemts in certo corpore earn eßicit,aut conferuac:atqj pars quadam cif definition if putridefebres. Difirunt certèplunmumfebrós , amp;putridafebrtd. lila enim fine putridi humons mentione defintrt poteif .• hac autem^ nee definiri,nee inteUigifinepurredinepote^f. j^c yero Jinequoali-quid nee percipi neefiniri potefi, id certè pars aliqua eß eßen tue faite quatenus inreUigentialoprehendidebet. Q^od curalio quo^febrium yarietpro diuerfitate caufarum,at^ aliterputridie,q«im nonputri-da curentur,quamdiu àpiicredine,yt à cauja,ficpendent, yt abf^ ea (onfifierenequeant,conrroi:irfia omni caret. Quart mnfacile ivn-

THOMAE ERAST I.

teJJerimfehm peflUenti^ effentiam nil aUude^e,^uam intern^tri'in* (ttitdam ccr(lh.2^onenmbacei^intepra huua/elfr^s ({eßnintiff^ pars tanritrm^uemaJniodum eßentiaylcerif à rahiofo cans infit^h nonfola continuiracnfolutione comprehendtrur.Srgo ytfel/rif ptfl* Itninon ftrconragiofa rarione intemperiei (^uoad abflolute cogita tur intempéries ejit,ac(tnefua caufageneratim conftderatur J tamtgt;i contagiofa esi^,^aatenw rain ejiin[emperies:amp; cum fua caufafit' ciatim a/iimacur.Quippe yapores incorpore creat,qui ad altos dd^' ti,ßmtlem tnrempertem fufcitant:^uedde abjeluta intempérie ne ^if* dem ßngereltcet. ^amobrem dißrimenommno maximum eß ni' tertntemperiem calidam,amp; hanc talent intemperiem calidam: du»* hac noxics.tlla innoxtos haUtia tn corporihiaJu/citat. Dicam dd' ritss quodfentio. 2^ego y Ham intemperiem abfolueè conßderatam) redè nominari y elputrtdamtyel peßilentem.l^t enim talent rede yo ces,id addere oportet,tjuo ah altjs intemperiebiss dijfert;hoc e^^,quoi dißerenttit yicemobtinet.Hacnonaddita,'’órib(a. eflgeneraleinteb ' lediss:yt cinn dico,ß(bßantiaßenriens.Etß enim homo es^ßublla»' riafenftssparticeps,no}icompledirur tarnen hac totam hominis eße» tiam,ßedpartemJolummodo çuandaw dejinitionis,totam eßentiat» cOmprehendentif.Qitid igiturid eß, quofeins peßilens dtßertab in' temperte alia non contagioßaf Eenenata amp;nbsp;malignaputredo. Iditl ergo ad effentiam exprimendam necejjaria eH[^: cumßne ea deßnirf, amp;nbsp;intelhgent’.a comprehendt nnllopado yaleat, Eijuidem '^ïedid amp;nbsp;EhyßeimeM 'n-ç^tô'anaçoy^ confiderantihoc eß,narurales af' fediones,nonflnefubtedts amp;nbsp;caufis fuisßmunti^uomodo ^lathetna tici, quorum munus c/Ç jc- wt àçeupéisfuç d’Oc rradare,facerefo' leiit.Summa ef^:intempéries caltda,^uoadhocfolitm eß,non gene' rat yapores noxios amp;nbsp;contagießos. j^t intempériescalidapeßilenS, ^uoad eß faits,générât noxios amp;nbsp;contagtofos,yapores.iEtcergo in' temperies alia ebp^ ab illa:nec eßynaambarum pracifs efentta.Sd' td opinor,oftenßum eß,febrispeßilentis eßenttam,non tnßola intern' perteconßßere,fedtn taltquadamtncemperte,ijuam humorfcihcetta Ht/rcorruptus excitdrit acfoueat,Ex quo illud neeeßario confequi' tur,morbos

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;E P r s T G L A XV IE nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51

tur, merlon auofdam fttaej'Jèniia elJi contagiofo'^ tamp;proindear-guinentii'^j'iiti) contranum oßendebatur,propojitum non demonßm-re. id^unc obiter alia quiedam ad hoc caput pertinentia perpende-miti. Cum facultatem in morbis ladi affirmat praflantia tua^ nuod ea conjiflat in conuemente tempens , ynione tir confornia~ tione parciurn , Galeao canfentanea ^uidim eïl^ oratio , fed im^ propria : yt ego quidem ludico. nbsp;igt;lara facultas nee tempera-

mentum e^lf^ partium , nee ymo, nee conformatio carundemmon *^ gt;nbsp;inquarn , yel ynitm ex hit , yel duo, y el omnia : nee ex hts ortum aliquid : fed efÇ ammx yds feu poteflas : quam j^ri-floteles etiam , per fe primo Lsdi negat. Sed frufira de hac re dißueatur , cuius nobis y er it us amp;nbsp;expltcatio ccelitus patefa^a ed^t de anima , inqtmm , noßra immorcaUtate. nbsp;nbsp;f^ere infeli~

ciftmuserf y qui plus hominum iudicio , amp;nbsp;ratiuneults, cumyer-ho Dei pugnantibus, attendit, quam yod diuina. Ergo fi tn-(orruptè fentire amp;nbsp;propriè loqui debemus , facilitates anima per morbos non ladi dicemus , fed eariim infirumenca. Impofibi-le ed^ aElionem aliquant ( de Ulis loquor , qitas abfque infiru-ment» corporeo , non potedf^ anima edere ) ladi , nullo in eins infirumento yitio exißehte. ’Mon minus impoßibile edf , in-firumenco Ufo , pro Ufionis -modo , non impediri eins a^ionem. In catifa esf^ , yt in Ântiparacelf noßrU dißutatiombus fu]è, firme,dilucidèioßendimM-, quad facultas nullius certaaxioms, » multi) minus bone y el mahe, fed tantum axioms pmpluiter,cat--fa cdr prtncipium exilUt. Equidem fine in/irumentts agere nihil potedf : amp;nbsp;cum diuerfis inftrumentts , diuerfas edit operatio-1 nes : yt aelionum differentias, mllrumentorum dfcrimmi acceptas ferre cogamur. Ita yds aaimte fentiens per oculos , yifionem ; per aures,auditionem,iürc.exercet : tametfi ynafit fecundum rem eßen-tia.Sicergoresiliahabet.Maturalts facultas ( exempltgratia ) per fe efÇ^ aillants fimpliciter emfiderata caufa. a4t cumcereo infiru-: mento ( yt cum yentriculogenerationts chylt : cum hepate genera-tionis finguints ) certa a^ionts fit caufa. 7’tr inllrumenti con-gruam y el incongria. n dißofitione bonx yel maU^atiionts eß caufa.

THOMAE ERAJTI

■ ^^iofimplictter tollt rieautr)nißaniin4tolla(Mr. ^£{io cert4 ttll* I l^oceiÇtinJlrumento eiitf ahlato'^^lio hac cerra(ytprob^ cenco^H tibi)irn^ecli[Kr,^sr yentruult yittefam tUj^oßtione.Httc n^tHraHtif iabente,tmpoßtbile eßeiteru dicojyt couco^toßt yitiata.T'erfoli! i^imr infirumentorum IxßenetßitduHtur abltones:non aute ferß' tultacumlaßonet. T erriet hoc ex eo etiam potef^y^uodfacultiittf tßentM lttßit,neceßArium f9ret,4^ionei ehtfßmulomnes hedi. Sä yentruult officio tt3i^edico,non continuo etiam hepatts, yenarumfi teßin9rum,cArnin,)nuntraim^ediricer/tim^ Q^tnimo eiufdem pf ticuU 'yifn,retenericem(exemplicaufti)debiltcarinouimits: relitfuif ill4fitfermanentibuf. Quart im^re^rie dicimM facultatem laih cum infirumenti difiofitio yitiaca s^^.'^'ïngnd igitur esf illom» im^rudentia,qui nefeio quot rnorb'ostotiitffubfiantitecomminifiun-tur prater yfitaca tria morborum generatin qua fibi imagination! frufiratantopere blandiuntur. Nam tria /unt,no» plura,quahi! funt conßderanda.Ä^iofimpliciter,fiuegenericatamp; a^io certa fin fiecialn:^ aSlto bona yelmala.Äaioni4fimplicitur(non huiMy!^ Hints ßaufa f/Ç anima fieu facultas eins,qua nee agrotare nee mofi pore^.Hac cum certo amp;nbsp;defnito infirumento eslfi certa amp;definiii aHionts caufa: yt infirumento prafente , non pofiit nnn adifi fe incorporeyiuente.f^t autem determinata a^fio laudabilH autib laudabilts fit,ab infirumenticonuenienteyelinconueniente n fc tuf diatheJt.Ï)ifieruut autemplurimum ailio certa,yt cencoSiotfj- bo' va y el mala concoHio.Ergo cum facultasfit flats aSiontsfimphei' ter cogitara caufa:amp; cum infirumento determinata fitt aciionts «^ fex:cum eiufdem infirumenti bona y el mala dijfiofiirionefitaurbiif et efieUrtx bona y tl mala a£lionù:et prater hac nihil reperiatur,«!» fiat nullos alios morbos inueuiri Seaadremredeo. Exfiupradtdif necefijarii efficicur,rem nullam fiue externam fine inter nam, adu' nem aliquam corpora imped}re,mfiptrtüs dififoficionem mutet.Cert! qui ligatos yinculo pedes habet,f niedere ob id nonporedlfi liberèficul priustquia pedes non habet,y t anteaajfectos.Nullum ergo aliud4 inter externa bac amp;nbsp;interna dtferimen,quam quod ilia manibitsdi' entre,cum Iibet,p9ßum!is:hac autem natura agenttà opera amp;nbsp;pbaf' mactrum Auxilio,folùm folluntur, Et hac impedimenta nomiiiamiK elui

EP 1 S r O L A XT. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5J

ob idmoriostab extemü rebMfa£{a,non fie a^^eUamui: cum yo[ nofira yoïuntactyyel tthorumnobi^fintobteSa:^ eorundem yolun race remouert iterum poßint. ‘MihiltminM yerum drperperunm hoe m^nebiij^^ioitem corpora humant omnem , à fola^rtectr naturant ^^/^^fi^flt;»^^fgt;^l'^diri:quantumtn4 ho}ntnes,non omnem talem di^gt;o~ fittonem,morbinominedignenturtfid tllam tantummodofic a^^el-lentf^ua acaufiatnterna,yelhuicfimili fiufi:itatur.£adem enim ra^ ito efi^fiue ab ex cerna,fitte ab interna caufia,in membra introduca-curdijbefitio natura nofira non congruent. Hit pofitis , ^uare.-ftlUnuU» fofierationibittmihijierfiuali, concedmonpoterie, quod de materia putrefcente,aiiionefif, yelut externum erratum ladente, adfert.lam enim difiinSionem hanc de lx ft onefacultattf,amp; extrin. fettet oblato impedime)tto,nihilprobare factf declaraui.7^ec poteH^ yUa rationedefendi:materiam purrefcentem,ablionem ladere, fine lafione facultarêf,yt tu loquern:yelfine lafiont difioßtiontt infiru mentorum natitrali,yt ego dicertfoUttetfitm.Sic enim feribet.Qua^ reconcludemnf, contagfifa yitia efie talia , yr in ipß tlx dan cur a~ Sienet partium yiuencium, non tarnen propter Ixfionem facultatet, fed externum erratum,quod efÇ materia putrefeent,item.Cum ma^ teriaputrefcenteinpulmone,eiufq,operationet lxdence,comHngitur etiammorbief,quiell^Jolucaynitat.ltem.SimUiterin pefie,citmma teriaputrida,yenenofa,lxdtnte optrationet , coniungitur morbtet, nempecaUdaintempenet Quare yitium contagiofum eil^ materia putréfient ladens immediate operationet. Hxctua funt,qua quomo doprobemiio video.Ecenim pro impofitbUiprorfier habeo,partes ali~ cuiue operationem lxfam,dilpofitione eins naturaUter habente.Er.g» putréfient ma[eria,yelefftpfamet partes,euîttsabiio Ixfa ponitur^ dfiojiiio,yelab ea dtuerfum aUquidefi. 'Difiofitio membri eße non potesß.^hudergn efÇ. Sedaßhoornnts compeceHS,yelnon compe.-{ens,àfiola menibridifiofictoneconuimenieytltnconuemente profit tifeitur abfp medio.TÂateria igirur putréfient,tùm à difiofitione a^ iiudfic,perfe tirprimoffeu immediate)actionem non Ixdit. Eenio ad caput alcerum,quo probareniterts,fiirtrMnonputrefitreduobuf jißiUirerargumentù.firimum efi,ytputreficantßiiricits, oportet eet J'^PJ*^ fifilt;^i calidioret, Ar nihil reperitur call dites inter ea,qKa natu-0

THOM AB ERASTï

ralitertitnobH tnßtni. Q^tnpucreßere neauetiHt. j^herunt e^i fi»» pturffctHtium iiixta y^nßectlemt elÇ c»nuerßo in l)uluersgt;^ ßueciaerem:bunc aurem^raceäirßutnm.iacttnuatio. S^irttuf if^ nonpetentnnn interes verti,(ûm eoufque arttnunriac rnreßeri «*' ^Me(ifit,priuß^i(^m en^nefcancne eltß'ipeneur.ii.'^leth.Er^e pulH' Jeere minimèpoL'une.Primùm nonnihilnmlgt;igo,att,qua pucrefeunh fenfihinter cahdtera omnia c/ßeiantur. Eremm putna quadam in^ nui calent ifuamtfteorrup ta dum eßent,calerent:tjuodfangtiinii illlt;^ pKtrefailio,tjuatngrummn'yertiiur,^ putrefailum fernen ahuniü probant. £^tndem Symptomata ab bu exettata.ß't^iditatem ft' fiiticonfeejuuntur quàmcaUditatemprarter natura modum auBaiif-^od/terpofangutiamißo calore/uo, t^uem poßtdehat , putrefitU certotjuodam modononnutiquam poreb^, non mirumßt,tdem firi' tihM(qui ex eo^ytproprta matena^eniafeut)ß yfu yeniat. Sd eßoßt necefarium tos tncalefcere magif. ^nhoc eii accidere non putebfl^ ^gotnßaminariampUuipoßepeTfuaßßimum baheo.^dtfi t»im,qHtain corpore naturalaer aßvelo,mhil ebf fptnnbm tali' dlin,caleßenampliu4 nequtunr. 'Pnnium,qKia Solu amp;nbsp;igtui caler) labor,ira,oharmaca ,yina generofa^amp;c. accendere in ta raaion»^ calorem folent. Deindt obßrubhones er aßeb/iot^esaliie praterna^ turam euenientet, idem poßunt efficere. l^eque ßrma ebf ig»^ fomparaeto,qua ytera. /gna emm cahdißimus ehf renim natural hum omnium, yteocahdtianibil tnueniatur. Quad de flgt;iritil!iH non reSè affrmatur. £eß emm cahdiores ponantur catera parti' bui corpora,non tarnen calidtoret ob idßatut pererunt, rebut altjs plurimà : à quibia ipfi accendi yalent. /gna punaideo non pu' trefcit,(propnèft loquamur.) Nam problematieee rationes fatt' numéro mima accurata fune:amp; populäres acprohabilet maga quàm netejaria,quia ftmplex eb^. Èiemm putredo ibf afftbho corpt' rum miftorum, nonßmpliciumtquöd eiufßnitio liquidtfs’tmè probat-Naßer autem igna.tametß impurta exißtt,putredinti tarnen 'tn-deturetepers eße: turn propter excellentemßcettatem, turn quia H' lid.or non facile potebf reddi. ^tbac omnia in ßiritibm locum Is here nequeunt.^od delude fenuitas ludicatur in caufa eße,fur not puilt-

«PISTOLA XVm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;54

ftitrefeant^irittu, n»n fatttfirmttin’vidftur. Quoni^m tenuierd amp;nbsp;ranora corpora,promniu Jufeipiunt alienum calorem: rÿ eh id ci-dûs puirefcunt dtnßorthM amp;craßioribtts. Ecquamud nimiarare-fdSioHe amp;nbsp;attenuatione dißipentur , eer to tarnen affinnare nuUns potei^,numadidy^tputrefcant,cos neceffariumfit, ha^enmatte-nuan. ^aiti fane fuecitnhalttumytrci eir dijcutj poffitnt, qui à multo minore calore puerefi^n edam poßant. Sed nee iUud rede dicitur,omniaputreßenda in cineremfaiui. 2^am ^rifioteles bec affirmauk de tills ^ qua impropriè yoeata putredine pereunt:nondt ilïii,qnie propriè dida putredine, de qua nobd fermo e/Ç, corrum-pmtur. Eantaporto efi interduasputredines dtferepanria, yt non matris difierut album à nigro,yelcaltdum afinddo. Errant, quifie folu n dijlare auiumant, quornodo inchoata yel tncipiens pucredot difirepat aperfedaid amp;nbsp;abjolata'Quippegenere toto dlfimSlx funr. 7^a:n yHt'.,improprièfic nominara,finis d^ naturald interitjis mi-fiorum : Itnn mifli, quoad mifium e^l^, diffiolutio in elemtnta.altera,de qui nosloquimur, ^ qua propriejic e^ didla,di^ yiolen-tarerum corruptio 7'^am quacunque tntereunt,yel natura,yel mor hootctdunt lamnuUiis eii^adeorudis , qui neictat hancputredmem eßeinorbofam,non naturalem:Eadem non ei^find interitM natu-rahs,fiJ prindpium amp;nbsp;caufia corruptionis yiolenta. Item ctmmu-^tf f^ aßhiio mifiorum turn ammatorum , tùm inanimatorum. Denique nonmoxrefioluuntur per earn res corrupts in Elementat ficutper illam.Sapenumero enim expartibiis quiltfidam coa^is ge-neran'uranimaita,yt yermes,autresalix.’hdonßiritumjquemex-ßiramiis , in phthificis amp;nbsp;pefie yera laberantibus, putredine hac pu-trefa^lum iudicaruiit,titm a^rifloteles,tMm alij omnesf Ehi ergo ch '»d,in quem refolueretur,ofienfiis aliquandofuitf Sic amp;nbsp;aerem im-pHrum,nonnunquam putredine affici nouimw:nec tarnen hos cineres rthélos coHlheximus.

Hac indaganda; tireruenda y eritatd gratia ^reffiondere ad tuas tbie^tones,yir ornatißtme,libMit. ^te praterea dicenda ytdentur, sn refijonfione,ad D ■fiaterni,yiri eruditißimi argumenta adfieren-tut. '^’dutam aucemreßonfi eins exemplum, nequidhiedefideres, 0 2

THOMAE BRASTI

Inprafentia hoc folum monebo, ^na deßmiuum putredine amb^ obijeten,cumfententia rheßbusj,noßrisminimepu^nare: eiß ctfitt** yobn concedantur.Siquid yalent,deßirirußncero amp;nbsp;pure aatpi* j yalcnctjualem non magis dari cerium ei^, ^uàm fangun pur ni ^^ ; ommbin alijs hufnerihmJeparatw^a^u reperuur,Equidem J^trti»^ ( cordn ( de hoc enim praetpue dif uiarur ) femper cumfuligine,cui* | yaporihindiuerftfimn cumatre ip- haUiihmalijs , perinßmtio' , tietnaiira£in,mifineI^.CumyIrifloieleij Calenm amp;nbsp;alij,phthiß' cos dicumßiritum habere putridum,non deßncero fliriru Jeddt igt;i . qui imer exjßirandum emititturJoquuncur.Sic GalenusEmp^aßt' en JJgt;iritum,tncra corpin conclujum.coiîionis aud oremfaciens ; «»^ de purißimo lßiritu,yHlc inieUtgi.Ethoc paUo eum exponendumif . feeuideniißtmt ip/emetdocuiclib.i^.deßrnpl.pharmac.poielf^. caf' \ ç.yi aha relltmonia laceam. Quodporro non aliter ego in rh-ßbuf { deßiritu dijßuiarim, yelexeoperßicuumeßepon§^,quo,f neen' tiam meam exemple c^Squot; teßimenio ß^rißoteln deßttn puiredinetoil' | ßrmare yolui. ErgoJi maxime yerum id eßet, de que yehi mentef . ambigoßnierumjßmrum pucredinn expertem eße , falßim tamtn •. non eßet,quod deßtrirurimpuriputredine in theßbus afßrmauimitigt; ■ I^tritmamp; dehoc amp;nbsp;alijs hbenterdoHoru hominum,inrerquos tuini' bi minime poßremum locum lenere yidern ßenuntias audiam. iv Septemb.annoj^

Epiftoh XIIX.

AD D. BERNHARDVM BATERNVM.

Continet defcnfîontmfiiarum Thcfc»n de Conragio,K contagiofis morbis, x. Spiritus vtrum putrefcere nati fint.

Hf^TUfMMm Mufuffniflem tuam humunitaftm, fir praß an-tißtme,liters men inrerptUare,n}fi D. TbeodoruM nt-fi^^ ”^*^* f^”ß’'^^**^ß^^’S'^^f^^ (ibtfore, cr atl rewind tn' Jum etiamparaium t^t : ijuid fir familiarttaiem meiuti alijuam comrahtrttCtuiraUain^ muiun littrnfoutre ai^altre,(o-^tearUi

E P I s T o L A XlV. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; •

^itarti. Tro qua tibi btneuolenüa, citnt a^eregratiat pro dignitaft nonpüßim,non defirmm tarnen memoriam tw rei colere:amp; eximiam tnamhumanitatem^cum rara prxßamej^ do^rina copulatam,preedit (are.£^ttidemß ml aliud poten ,fedulô idagam, yi tua fantihari-tate mthi nihil iucundiM ejße perfpicias. ’Mißt idem exemplum cen^ furtetuxin Thefes noflrasit^uxmihi tam fuit grata,tfuàm quod gra-nßimum eßßpotuil.Oro autem ft pro egregia tuadoBrina, ytamp;dt hts liters amp;nbsp;Jcrtpttï meM aUit,ßforti tn aliqua inadeni, libéré au» daUerq^fenrentiamferas: cibijjperfuadeas,hancpeßem anima meum nonoctupauiffe, ytme plusaUjs fapere eredam : autab illtdodiome haberi pittem,qm ■'ionprobant,quicqnid mthi reflum eir yetum yifum fuit.Hos ego lange mag^ ddigo,quam laudaTores:qui necereplerun^ plus folent,quamprodeße.Seto quàmplurimos proßieri,femeliera do-eentibitf params eße eredere. Sedquam iniquo interim animo ferant Jua plactta damnari.nimis quaq^fao. Ex horum numero, quod yen afirmare demepoßum, ego nonßtm:yt quiperfuafum habeam,nul» los ho arum maiore amort tomple^endos eße,quam eos,per quos ye-rita:emtognouerH,amp; ab err ore libérât»^ fuerts.Quccirca tua excel» lentix,amp; 'D.Capit(accio,tantuotme debtre arbitror , quantumper-foluere nunquamfortajfeyalebo.

Caterum y t ad rem ipfampropim accédant, omnino probo, quod primo loco cenfes contagtum habilitate potim deßniendum eße,quam ablu:cum iontagiofinejfemorbtn aliqutspoßit,tametß nulUcommu» mcetur.'fednts ob id infecunda Thefi,hoc modo legetur. Troprie fit mitHr,cum de quaUtate morborum eßereur, quacemmorantes conta» mtnare habilesfunt.Hec me fenfiße,cametß non fatt^ apte expreße» nm,proximofequens. ^.fatü déclarât,in qua hac habentur./aem ta» mencontagiofus edf^, quatenus yi feipfumpropagandipradituseiT. Euidentiuó idem demonfirat Thefis 6. y t alias prateream. T robe non minus hoc edam, quod conragiofos morbos, abfq^ contagio nafii poßt}ß]^^gt;dgt;ytex^^.Thefi coUigereynufquifquepoteritJlludquo» modo interpreter Hefiio,quodats qualttarem,perquam morbi habiles funt altos contamtnare(aut,perqKatK aSu contaminant ) contagio.. fampotiis dicidtbere,quamcontagium. ’HamJtcutqued yt ridendi donatum eïl^,rijtbiltdicitur,ipfaaucem hac yd^nonrihbilts ,fidip» 0 i

E R A S T I ßtmei rißlgt;ilieas(y[ßc loquarjnoitttnaturiir^ contagioßtm efl^,^f(^^ ^ualicacsm feu petentiam tulem habet : if fa autetn hxc /jualitasnt* anta^iofaifed tffummet conta^’umafHKiyocaittur.^ifpeconi^' ^lum abJlraSumiCeHtagtofiu concretum ftgntficat,^oarcu nontX' cludetur ea ratione à nomine ceneagij ^ualt[as,fr9p[er qua, mtrbt bt blies fint in alias fer fere,qua helper consagium nasi,y el fer idem^ aliosarrefen[es,tnorbiab eo ex(luduntur./n fecundo amp;nbsp;tertio,fgfi’j^ catii eandem rattonem yalere,Jt qua contendae, is nojlmm ftnto^' tiamnon offugnat: cum has qiioque fignifcattones imfrefriasel!^ (minus tarnen frima ) futemM.

Ini.cenfura tenonyidere,ats,quidfrahiheatquaUtate,alterant medio fine fubfiantia era;ifmifione,e(lijscommnnicart. Sane quidsfi e^,ytfiribis.2dam ignts caliditas,exemfligratia, alterato médis) fine ylliusfubfiantia tranfittone, rebus longiufule difirdt, cotif municatur. 2t infrimtsfoliim quaUtatibns ejfeSridiuf locum ds haber-.nan intllis,quai certii fiubieblum requirunt:fine incerta mUhs' ne,determinat0uefartiufitu,ft(bfifiunr.Caufam huius retfufe amp;fff fitdicfatis,ofigt;ior,declarauimns in i.farte ^ntifaracelfi.Dtqfutslis num nofirarute'squot; inhid Thefibtts,de quibusagirntts, Theft yidelui^ »ƒ«dr z^-attigimM./fmariiasfelltd (exemfitgratia ) lt;^ rubedo V‘ ni,cujint certa amp;nbsp;defintt/e miJiiontsJoboliS,Hec in quotasfubieUoiH' i.erere,nccfciffas in yidnucorfora infar cahditatts froferre y alt!' Etentm nec amantudotqute in felle referitur,nec rubedo,qua in dus ternitur(nec aha y Ila qualitates tales )tn aq’(am,a'(rem, corpus S' hud, linefubteUtsfrofrijs,traducuntur. quot;Edon quidem nefciojquadaiH non amara amp;nbsp;non rubra (ratio eade eß aliarum omniu)efficientiaet lord, amara y el rubrafierifoffe : quacunq^ yideUcet materia aftufi fo-titafuere.^t no communtcationeautfrofagatijneamaritatis amp;nbsp;rabedind yietnorum (orforu,talia fiuntfedaffione calons necamS' ri nec rubri,inconueniencerfrafarata materia,generanturiUiuftns di qualitates.Summa eßtamartcudinem amp;nbsp;ri{bedtne(yt in exemfln maneamus ) non foffe tn quand materia ineffe:fed tantum in aftè ft* farara,amp; mißa inueniri. Qqtamobremfelffasfromouerenonfofiiiit tn-abenam materiamjui/t eandem mißione etadferrefoßint. Hoes» tem imf cßibile esl^.Qtßffe non fuut qualitates, qua inateriafiems' uert,

B P I s T o LA XIIX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5^

filtre,mifcere,ac mutAre, quot;Valeant ( folos enim fenpkf affidunt ac mo^ Ksntygußu amp;nbsp;yt/urntquoadfunt tales)qunmodoprimte qualitatts ta itiutarepoßuncErgo cum in T hep ^.de faits morbis loquamur, citrn bttßtauone affirmauimus^morbos,de homme yno ad alm,non tranß ^^ ^^Ph ''otpo}ealiquo:quod nunc eeiareblè aJfrmatuarbitramur.'De J^mcualtum yirtutu tranfmiftone (éjualh eß ’}vïagneris,aut lumen /olii,gt;irc.)obiedionenonmagnifactmits'.proptereaquoddeiiualitati bits nobis fermo eß in fubiedo permantniibM.'Debent enim mquinas (S' inquinatu,eandrm ßeae qualitate fic obtinere,yt inquinante ab^ lato^mquisiatus nihUominus retmeat, quad ab inquinante tranfmif-ßtm ac derntatum adfe fuient tn !gt;).amp; »6. Theji docuimus.

Zn t^. TheJt non hoc diximiis.quodtua fneftatitia yiderur crede-n anobis didü,nempecontabiupermedtH nullum eJfe.Hoc enimper » quarn abfurdè affirmaretur.Quappe Sol, fgnts,7^s aliie,per medium ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aèrent yel aquam,in nos agu'it.Hoc folitm afferutmits,illos,qut altos

( in ijs morbis, quibusipjt laborant,inqutnant, eofdem non neceffarto ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tangere : fine per medium ßue abfq^ medio fieri cop-itetur. Etentm qui

t putridum hahtum exißirat tn yefiern aliquam,quig deinde Al2um,poß » multos dies contaminer, is non rede dicuur contaminatum tetigiße. f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sol minus malè per atre nos dicirur radijs fitst tangere,quia ab ipfo

* ad nos yf^ concinuantur.Quodß hoc pad o pun Ja exßtraeio,ab at-' groto ad inquinatum yfq^ continuareturjerri pofet, quife contadu ' per medium dteeret hcfiim.Ac mulnsfxpc rnenfibuf poi^ mortem in^ f. quinantium maculatuur aliqui à yefitbus,in quasputridam exhala-' tionem illi inßirarunf.yt de continuatione tali nemo togitare aufit. 1 Hocigirurfolùmyolui indicate,contagiofo morho laborantem , non ( neeeßarib per contadum inficere eos quos commaculat. PoteZf enim I* ’ventnatum hahtum in yefiibus relinquere : a quibus deinde itfida-1 tur,qMißuin ager yiueretjta proeul ah eedem abefet,ye de contadu 'gt; Jotnniarenulhltcuerif.Erg'oJimaximè daremus contadu per media • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tilesficedari, qui coneinuatominimeqjineerrt/pcopueridorühaUtuum

|( fiuxu,abtegroadfeyfq^feriunrur,impropriè tarnen per contadu laß t dteerentar. ‘^dulto iguur minus per contadum afedi ludicabuntur '' Ptoprie,quicanq^finetalifiuxu, per fomitem concipiuntmorbu. f^u J » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;htccum tillspugnet,quie detradione amp;nbsp;pnlfione Ârtf.iny.Tb^tra

r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diditßpfejyi libei t timia txceUentia loquar^KQi,du inttUtgertpotuil.

THO M AE ER A iT I

^t i7-'rheftnßt^erßi(ioß de/enäamyCaußanulla e^l^: brxfirtH^ ^ero cumar^umento nullo [uafrajlantia api^ugnet. ^oa enim H' cn,mor bos in numero amp;nbsp;ylcem per contagtum contr4ht,non infidof' fed perfeprimo rmnsferri de corpore in corpus,nego. T^tiombus gt;gt;nbsp;Theßbuf commemoratdjhanc breuiteradatim.lKeceJJartume^l^,'^^ feminarium,quod morbum i» corporegenermurum e^i^, yirtatepff' ^ dttumjit alterandt amp;nbsp;corrumpendi corpora,adqu4 arrepfir. Hoc ^ii^' tem yapor exigum amp;plerun^ inuifbiln yi aha nulla perficiet,jti*’^ calefaciendijfrigefactendi, amp;c. £tenim ^uatenmniagmcs (^^^' paruua,non mutabit corporisßbßantiam,taneiUits exJißens.Et^f^ rafioneßngamid yaporem taniiUum,continuum foluere abf^ cahd' tate!^ Eratereacerrum ei(^,morbum abf^ y apart feu ßirieu yelln^' more non tranßortart ab homine y no ad altum. Sectßluta ynit^‘ tSryitiofa partiumformatie,non générant y el excitant y lia efßuMt' multo minus procréant talia,^ua in fe pete/iatem habeantßgurn« ali^uam epf etendt.Quoctrea reâè dtxtmusfolos tntempiriei morboh conragione in alias procedere po]fe,cùm hifoli, tffluuia ad alias W eunria,gignerepoßint,^ua corrumpantcorpora, quibus adhafer»^' Sed de nacre plusfatis.

Pottum aduerjusit.û- fe^uentes Thefes die if, à calida amp;nbsp;humid tonßituttone a'èris,citra einsputredinem,pefiem fufeitaripojfe,con(f^ ta,^ua nos affeueramus,nihiladfers. Hunquam enim id negauimK^gt; fuod tu affirmas. Quimmà confianter afiertmas ,pefiem fiepenumt^^ ^fi fOi^f^êr yerè amp;nbsp;intégré putruerit,gigni : juut alibi ex G^t-MO declarauimus.Hon hoc quaritur, an omnispefiis abaëris putfi' dine oriatur,fed an morbus aliquis putredinis expert, conta^ioß exfifiat .^ Si morbi contagiofi amp;putridi nulli darentur alij, qusigt; quos.iirputrefaSlus excitât, noninanisfortafe fret obieblia. J^ sontagiofipariter atq, putridt,plurimi quotidie pullulant,aire torr«' pttonemnullam patiente. Ißtareinnullo nobts contradictshocinlo' eo.i^tmaxime fatear,aêremin confiitutieneilia, qua in ^.feU.Hh' £pidem.defcribitHr,nonputruific,ex eo tarnen non fequetur,marin'» quihuius eccafione natifuHt,pii[ridosnon fuiffè. Trabat hoc Gab’'^ expofitio tam perfpicuè,yt minimefit cpits alla aßenfione. Si Hß' uiam teßimonium re.2uiras,reptries in^i}.! hefi citatum,Hts aei‘' rt iW

EF I S T 0 L A XIIX.

te illui tttam baßem, me nondum conß^nter audere Â^rmare, om» nés morb6s,iU9inloco enumera(os,contagiofosexßitißt. Terßßunt tr^ô infuo adhuc rohore Argumenta, quibitt morbos put re dme tarent tesjcontagitne inaUos non inuadere,probauimuf.

■/id i7.opponHhoc modo.^ihirationonyideturprocedere,qua probattsr,contagiofos morbos, non nifi exputredine ortum ducere, e» qi(od^ideamitf,res incontagijs, tandemputrefcere, 2dam quiequid cerrumpitur,niß yiolentaßtcorruptie,inputredinem tandem perue^ uit;muïca tarnenßne putredine, corrumpuntur. 2deqj ■zirißoteles id yoluic,ft,qiiie ab eofcribuntur.y.T^robl, 4. (amp;potißimumdefcabie amp;nbsp;lepra) expendantur. Ego fanèßc ratioanatitf nonßtm-Conta-giam inputredineßubßßir,quia tn contagijs tande omniaputreßtunt» Ealnfuu fecunda mearatio:^bfqjputredine,nunquam lir nufquam reperituryllum tontagium. Ergo tn putredine conflit. Ad yerba tua quod attinet,ßc ea accipio, quaß mult a corrumpi tient putredine principio pûtes ; qua ramen omniatandem purrefcant. Contradicunt enim, Gmnia pu;refcere:amp;plurima no putrefcere.Ego yeri arbitrer^ Edu^tione drmonßrart,contagium nec inprinctpto,nee medio,necß-i:e-,putredin0s expert inueniri.Quofit, ytquacunqjftneputredine cor rumptintur,contagtofa non eße, ml dubitanm afifirmare. 2d^ec ob td Pomma naturahrer accidentia,tandemfiuntconragiofa., quia tandent putreficunt. Quippenonornntsputredo,contagiefAeS^.Etinthefibue diuerfios putredtndt non tantum modosfeu ßecies, yerùm etiamgra^ dus inueniri,ofier,dimus,Quanqudfi reSè rem afiimabimits, non hoc yoluic Arifioielcs,nd:uraliter inrereuntia inputredtnt,dequainthe fibus nos egi',niti,defin:re tandem yniuerfia.Etenim ponit eo loco da^ plie on putredine,quarum alteram improprtè,alteram propriifie nt^ minari fcribitiquodyd ex illd yerbd perßieiatur, qua ex eo loco in hacipfaTheßzy.citaui.Si enimputredind nomenprepriè de illd ef-fertur,qua fiecundum par tes corrumpuntur,quumJcilicet extra natu^ ram fiu.im excefierunt,manifiefium eil^,define interituf natural^ int propriè enunciarl.Erior amp;nbsp;improprii did a putredo, quafiimpUcige^ wratiom tanquam maxime contrarium oppofiita e^, termina fieufi fus exjidir naturaUs interltufehoc eßeim corruption^, quafecund natura lußitutüfit lt;ttat/i decurfu,nullayiolentia accedente: in qua

T H O M AE E R A Î T 1

fattenteï ^uaUtateSjtmper'io agmtiumfecoTJueniente natura moih ßtbtrahunr.yiItéra autein Iiutred3,lt;jute^ro^nèßc afffellatur,eß yi»“ lenta corruptionif Jfgt;ectes. (Eiemm corruptio, ijua à morbo efficituf» ’violenta eß^ ex Änftotel^ feyitentra)in qua quabtates patientes a' ^entibitfßtperwresßunf.nonperßobw atati^ auttempfim natural amp;nbsp;ineuitahilepr'Ogreßum.T^on etitm natura conuemt mofHi,qttOftf prater naturamputrefcunt : nee natiui calory f/^ ailio propria Int^ putretloßeelomnino ^uaßc putreßuntjeontra natura legem atq^ntt^ dum mouentur.Ergo naturaliterintereuntia non putreßtunt h^cpU' tredme : cum ea non ßtßnts interitin natural^ tfetlcorrupcio rui’ turalem interitum impetbens amp;nbsp;anteuertens, Ziieo plurtbu4 hac iam gt;nbsp;expofui, quia Interprètes yitleo longißime abe^ea mente ^nftottlhf tt yeritatejin praßentis loci expoßttone.Quoeiporrb alelts^Ari/i.noil loc yaluiße,quotl in Eheßafßrmaubconßelerantlum eß. Tu id cx7‘ 7r9bl.J^..(ßecundHm Latini exem plans dißinllionein)patere cmlet'-maxime Vero ex elf,qute deßabie et lepra attubt.Ego yero me id taf nimè yidere^conßanter a^ero. Etenim rattonem reddituruSi oer igt;f morbid alijßnt centagioji,alij nonßnt,caußas aßert quorundam prit’ ticulatim,neu omnium generattm.Action negat, putrides eße omtH^ tontagioßs morbos, Et de Ophthalmia nullus dubitat. Sed hacetif folos oculos aliorum contaminer, quari poterat.Idee caußarn exponif ßeorßum sIrißoteles.Toßea cum proprer yitioßum amp;nbsp;grauemßtritun^ feribit Phthißcos appropinquanres bedere, quid aliud quafo intelh’ xiße potuie, quam proprer putridam exßirarienem, periculoßam eßt tum hifee conuerßationemf certe idiotid omnibus,ytßummum Phib' fophum amp;nbsp;dolles alias taceam,compertum hoc ell^,( um Lepram(pe' tißimum auremßabiem) contaminarepropiusactedentes ait, qm^ effluttia habeantglurinoßa amp;'iten3r/ji.dlt;I[nßupruritum excirantia,pii trida eßenequaquam negare. Quomodo enim inßciarerurßis morbid laborantesßabeum aut humoremputridum exhalare,qnem talem eß' fe cun^i homines norunrf'^lios morbos,y t hydropem ß:bres aUqitat, ^p'gt;plexiam,amp;c.contagteneadaliosnonarrepere monettquta y rief’ ßuuia nulla emiteane,yel eiußmodi eßundanr,qux lentore careanr,tf proprerßccitaremadhtereßcerediutiiis nequeant. Nulla adyitinnt tmßfunt morbi, qubunq^ exßirationemJeu tranßirationem leuirtf

amp; yelul

t^tir^ik xiix. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$#.

^ ’^thit m fti^^rßeie folitnt'vitianr. T^ksenim trnitttrt nulla di^ {tt}ttur,quia e»iißi»igx'vimmorbidamomnemexuunt,ac extra cor-pm exitrunt. Qua yerô diutttu qttahtatemßtam effluuta retinetitf net antequam extra torpm e/ßuxerint earn amittunt, non ob idßa-tim edam corpora , ad (jua pemeniunt, corrumpunt^nif quot;vifeoja amp;nbsp;pertinaci quadam pueredine affe£laßnt. Quomoaohac nobifcumpu-gnenedp/eeerte ne nunequidem inteUigo. ‘Morborum contagiojorum aliquot exemplaproductt : quos omnes conßat cum putredtneconß-fiere. Äliorumefflituia^quuunque'Velßnepucredine confifiunttyel a leuiminimequepertinaitputredme excitatifunt,autfaleem fiiri-■ tum eir exhalattonesnoncorrupennteo modo, quodiäum ei^,of-fendere alias negat. Quippe eelernme amp;facilime in alias difiundi ac ^'j^ttgi cenßet, quißiritumßc corrumpunt, yt eumglutinoja putre-dine ajßeiant.

Tlm difßculcarts habet, quad aduerfm j«. amp;nbsp;fequentes prefers, fcilicec finritmnon puirejeere. .^efeio-, inqud, qua rationt probari p^ßtt jpmtm putrefeere : cum nulla in corpore calidttax maior ejfe paßte cahditateßirituum : quiaab eaprim comburan-tur dißtpenturue, quam puerefcant. Q^a forte ratione motw Ga-len. ißt itm nun quam putrefeere exißimauie ; ac promde non niß feeres dianas tpfs aceeußs,fiert cenfutt ; putrtdas autem ex humo-rum puiredtne, Hac tuacontinent argumenta duo , quibm fiiri-tos non putrefeere monfirare conard. Primum rîÇ, Quad putte-far, feipfo ealidins redditur. a^tßiritui caltdioresfa^iif prtm dif-fipantur , quam putrefcant. Alteram tale e^^, Galenos negat ßiritns putrefeere : id quod ex eo liquet, quodfebres ab accenfix fiiritibits fuficatas putridd opponit. Spiritus caUdißimos eße truer ea, qua continent corpus no fl rum, quantifier nattiraUter af-feflum etf^, in prafeatta libenter dabimus. ( 'Dubitant nonnul-^* ’. y[\^^ ** cord'd ealore Spiritus ealeßeri tenfendi fint, an 4 Spirieiöus corf £i qua fentencia probabiliorfit , non e^^ ob-feurum.) .rit hoc non impedit, quo mintts cahdtores efficiantur: amp;nbsp;confequenter putréfiant. Er cahdifres cos fieipfiis fieri , fa-id demonfirant fiebres diaria. 2^et find c§^, quod in corpore

T H o M AE E R A s T Î

iioßro HaturaUter habente,nihil lit caUdinfI^iritihuf. ^am a re^i^ txrerntf)ira,dol9re,lAiore,olgt;ßruciione,altjs [alih/ifjinflatmnaripop funt.‘Muka ^uo^ prater natumm in nohugenerantur calidioraßi^ . tih^yà t^uihiif eot accedi nthtlyetar.Cur igiiur no poßintputreßeri^ ßniaprun dißipantun^^choc quèprohabitf aut quo argumento di‘ monßrabiturfNiullo fatiifprohabilt:quantt{m quideperjpicereadh^i^ potui:Quanqua ne illud^uidemreElèdicatur,putreßentia caliditf* fempeißeri.^^am quadaputria minu-r calent,quam imputria : qtiX' ttf»j,ßilittt participata caliditate mag^ calent,qudpropria.Stcß^ guisjt ad naturam amp;nbsp;materia eiti4 reßieiaSjfrigtdu^ eß:licet inßui» te amp;participato calore,duintra corpusmanetymanife/iè caleat.^dg^ dito exafriß.colligipoßunt Ub.deanim. hiß.^.cap.i^.amp; lib.deparb ainim,2.cap,^.amp; ^-dtem ^.’Meteor.cap.u.Clarißime autem exHip‘ ltb.de cordetquem hu yerbi^ claußt: n sufzet ßi à« fçi ijj tphaei 6tf* Hov («Vt* ;S d22.o-n vdlup} d^à Oipu.aavi-rcu^'.dozi'i ^ TcTjiTroT^oï' ' nv Sipuo v.Sangu^dnquit,naturafaa caItduf non eß.(J^eceninnt' qua alt a ealtda eß )fedcalefit,^ tdeturautplurimü caltduA eße.Hhi^ ßt,ytfangum ingrtemumyerßn amp;nbsp;putrefailuftmttito'caleat miniiti quam cum incorrupttti in yents manee, ‘Putrefa^lu fernen quaq^ynt' ftomatafrigidttatii eße^lttf parit:ntn caliditatMau^lg.At Gal.nt^ gatßirittitputrefeere.Non fatüs recordora Galeno idafßrmatu tt' fertè:£t qnamua ab eiM fenrentia nulli temerè recedendüexißinte: non tarnen mox tanquam yerum tenendd eß,quicquid ille dixit.S^t^ gutneputrefcere,amp;quidemfacilimè,notum amp;nbsp;eonfeßum cß.Spiriui^ •tgo,quifanguineus eß yaporfue exfangtäne potißimü genitut, qfgt;* futabitur nonpo^eputrefierel^Si dicaturßeciorfa£{uf( nam propief tenuitate promptiut^non dißicilius,putrejcit)agriùsob idputrefeef. atnonomnino nonputrefcet. yddde, quod e^magti feuexpluribm tni/lui ipfo fanguine.Nam ex fanguine amp;nbsp;in^irato acre concretHM docet Galenu^.Hunc porro aerem,quern per in^irationem attrabi' Muf, putredinib capacem efijcertum eff. Sed amp;nbsp;illud obUurum no» elß.mißumquod^ tantb putrefcere facilius,quanta eif, expluribm mßumputrefcibilibftf. Cam in diariarum febrium folutione, madof txtoto corpore erumpit, cuitt^nam reiexcrementum ejfe dicemitf-^ Sialtin rei putemut eße , quàm eiitf, qua febrem accenderat, fim

B F I S T 0 L A X1V.’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;59

t^^yacuationifeirii nofoluetur.St majore hue exreliquijs aeeenfi jp^ttgt;i^jateamur,psricittabimttr,n{ in omni Jiaria cogamur J^iri-fuum ^ucreJtnem admit tere : quam nos in ^eßUentihus tantum aU^ quanJo acctJeie.putamit-s.ToJlremo,yt nodum hune di/iindam^fci-^^^^nnetiit,me,cjimj^irittksfutrefceredic6i»on de folds amp;nbsp;fy ne erts fyiricioits lolt;ii(i(.inities fort usinéefacUius nee frequentiu^ in nobds ^e^erias quant fanguinem Jyncerum ah alijs omnihuf humoribitsft-tretum )fed dej^iritibftSyqui cumfuligine,aere in/^iratoJsaUtibus ex f^nguine alijfj^ humoribits eleuatdt ytilibstsfariter^et inu titbits mi~ fit amp;nbsp;confti]ifunt,agere,Et ne tuamfraflantiamhac infarte deti-neam^mhilbic dico autfentio^quod non prats yJriJlot, Hippoe.atq^ Gtfl.docuerint.Si yel y num ilium locum expendere libet,qui in 5 .dt fimpl.pharm.fac.cap.^.habetur,non habebo necefe aUquid in fut er heldere,y t medicosJic loqui mon/trem.^d ^rifiot.quod att.inet,fatdf liquet ex ‘Problemate mt per citato:in quoThthificos ideb\contagiofor ffrit,qui a fan turn yitiofum grauernq^ exhalent, 'Kemo e^ qui non intelligat,tum perj^iritum inteUtgere id,quod per exf^ratio-‘ nem emittimus.Spiritum ergo cum putrefeere aicimM,totum hoc in telligimtts,quodyaporofum edf-,acfgt;iritibusproprièyocatds permi fum. Hoc padie accep turn /^iritum,qui putrefeere negat, nimds ab^ fitrde errat.QmnetitMitt Thefibuf,HriJioteldsteßimonio deßtti,fa tds comprobauimus,tws non dePy nceroßmeu loqui.lUudenim exem plum nofifatds quadmret noßro inßicutofi depropric nominatoßn~ ^^^oqjßiritu,qui co^itatione po tins quam reipfa,in nobds fecretits in-uenitur,dißutauißemus.Sicaeremputrefeeredicutauthores omnes: ciimpurumaêremputrediniobnoxiumnon eße,do£lds omnibus con~ fet.Ham putredoedfaffedho mißorum corporum,non fimplicium, Cur ergo Gal.diarias à putridds altjs di/linxitfquiafintuum pittre doplurimum dißert ab humorumputredine:ac diuetfa eß earum cu-ratio.Ham fpirituspumdinetp concobhone corrigi,neq^ pharmaedt tuaci{ari,neqjdiucii(sin corpore perm.'tnere po/funt,inflarputrefabli humords alicuius.

Quoddicds,dubiatibiyiJeri,qu.e in trigeßma obfaua T'heftaf firmamus,propter ea,qu£ ah HriJhtele feptimo problemate quart» dtUa funt,rejfonfiont non indigent. Spero enim expradtUds tntelli-

3

THOMAS i^AS Tl

gt ^o/jê locum iliumprorfuinoßrtefentenMßtffmUifrt.

Ó^^ ^e adore,ultimo loc» po/uimMjita (oncedtf,ß de adore t}(^* Sè nominaco di^afint.Quare non e^i^,yt aliquidbic addama^ict^^ de adore prairie di^o locutifuerimuf.

Hac adobteiliones tuas,yirpraßantißimejCi!- mihijemper csltH' dißtme,relpondereplacuir,re ita petenteinon quot;vtcentradteerem tß^ yt ^uibM argumenttfpermoti^ cenfcripferimiUas Thefet, planiiti perßieeres.Stauid nonftets expofitumfuit, tiongrauabor plurtin^ dedarareiß te cupere cognouero. Quanquam id tam fecitHre^onfequot; neadyimm darißtmum D.fdieran. Caputaccium': cuiits ooiae^' emplum tibt mittendum duxi. Quodprincipio dixi,nu»c repeto:gt;i^^ ml aliud,quam yeritatem querere. Hanc qui mihi monßmuerit yi^ mihi inter omnesmertalespracipu'efempercalecur.Diez/^...Sfpte)nJgt;' .dnno »57 «

Epiftola XIX.

AD D. BERNHARDVM PATERNVM.

Eiurdem,cum præcedenii,argument! epiftola eft , amp;prx^ ' tcrea,An omncpeftilens morbigenus,putridum fît.

BOngratafolùm dr iucunda , yerumetiam ytilté çamp;fi^' duofamihi fuit reßo^ßo tua,yir elanßime amp;nbsp;dodif i»'^gt; 6^0^^ qtum 4. Caiend.Fehruar.aecepi. Squidem magnutn (^ coUatione ißafrudum ad me redijße, iam nunc intelH^O' Clariùs emm y idea nunc nonnulla,quàm ante yidißem. ’Kee ^i^* confilio eruditorum cenfuramexpettui, quam yt caufaexpUcate!^^ pleniiis.Quare tux pra/lantix pro praflito mihi off cto gratßimop^' riter cy ycilißime,immcrtalesgracias ago.

Secunda thefts caftigationem prohare te y idea, y/t cur in^.^^‘ (addde ß lihetj^S.fithil te yidereaddas, quo error po tuerie corri^t niß exifimemus eadem efe, morbos ahsfe prepa^aripaffe,amp;conti' gte afficere,nondum yideo. Nam fine eadem, fuße diner fa efe itidtcf' mus,y er am femper manehic, morbos, qui y el ex conragioorti jiuKt yeldUos cogt;ttanunarepoßunt,contagiofosappellatipojfe:ipfumiefgt;' tag!»gt;^

1^ I s T o L A XVîI» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;ή

tdgiuni'ion p'iJje.Âcdequalkate,iiuA morbi ad aliin^fe extendùiitt ttheruinre^è eßem poteß,quod nimirum juconcagium^alterum yt de ea dicipoßi[,non tarnen aquèpropnè dicetur , quodjcilicet etiam fit contagtofa.Hoc enirn nowen proj^riè cancretumfignificatßubie^ iiumfcihcethacyirtuteprieditumt 7^iîiuf igittircontagiumquatn ontagiofum noininabitur. Certum ergo manet quad affirmam: nem^ pc de morbis improprii contagium enunciari. Tibi autem acceptttm fero,qubd qualitatempradiÈlam nunc intelligo,non folucontagium, fed etiarn contagiofarn noninepcè nuncupari.Exemplum quad depo-teftate yidendi attuh,non (ongruere,fèd dißimUe eJJè,itidemfateor, Cum me hic ludere autfaltere ’volume cogitaßi,nondum mefatts nt^ uifti.Si yeritatemrerumytilium amp;nbsp;neeeßariarumperuelïiga»s,ta» lequid 'com;n:tterem,amp;tmprobißimum,amp;9mniu bonorum ediodig^ nßmum me pronuntiarem.Fefellit me,quod exemplum nullum oc-turrebat.Fdam morbo,quod inter alia adducis,non quadrat,Quippe nomen,niorbofin,morbo infe^um iamp; yahtudinariumfigmficaf.effi,-tientiam »onfignifiear.Dubito etiam,an quaUtas eadem,yfitate per n',cies,t!r psrmtiofa nominecur.Congruit magis quaUtas, qua yene» nanocenc.Hac enim reel; cum yenenumtum yenenofia de nt mina,, tur.FruIlm interim yerer.is,yt de qualicate,quale,aut de caußa, eße Uù n enuntiem,fi qualitatem morborum,qua in alias inuadune, con~ tagium propriè appellarißatuam. 'Kam contagium,non quale,fed quatitatem defignat. Sicut' certam qu. ktatem reU'e dicimm albedinem eße , amp;nbsp;rurfits albed nem qualitatem , iia in bae^ qual.tate , cur idem non re^efiat ,nulla,puto, ratio el^, Kce de caufia eße!um er.uncio,(u-n qualitatem,qua morbi alios coninqui-nare habitesfiunt,contagiumnomino:Ucet caufa,£ir eßeUm resfimt tognemines-.quemadmodum caUditasgignens amp;nbsp;genita.Conucnite-tiamde eo nobis,quod contagium fine precedente contagio gignipoß^ fe,9fltndi.Equidem yt putredo,cy à putrido,amp; à nonputrido, effici tur,itac9ntagiofi morbi,non fernper ex antegreßo cotagie,9rtißunt» 1 Totel^enimnoncontagiofii aerts facilitas contagioßum procreare

trorbum. Contagioßta etiarn y el nullum y el non contagioßum ali,, quando inuexit.Dißaritatts hums caußapotißimuin to c^ifiit,quod • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;efficientes taufe no pro ßua natura,fed pro patientiu y aria dißofitin

^tjeßeUus parjunt dißimiles,

THOMAE ERASTl

^x 4d 2.Thefts defenfontm Ât Stilt, non ^nnfelicisate aceuf^' £senim foist primée at(itlisates(nondefumjnsf si^6)a()ea fusts,tnaH' num asa^ rem quitmillsee occuparet^ro^cerea quodfifeclum ctrSti^ non pofulant.Secundus quaUcates,quia in cessa mißione fol tonnte' . do confißuns, impoßibtle e^lf,lnfuhieilo ineße, quod aliser ei^ ^^‘ ßum.ldonminuf yerum eSif,quadhtcdieo,quam bisduoefficere^ß suor.'Declarauihanc rem tumin 23.shefi,sum inpriore defenßet'’’ •xemplo amarisasts tir rubedinis averse fasst,ys puso, 2don jiu^n^^ tum hsfjquod^usredoab acino exssemo racemi adalserum exsrenttiilt;^ tranßt. Semper enim acinum ynum , consaStupusredinemprosd»^* tommunicas : Sicus poma quoq^ aUos^fiu^us coinquinari conßie^' muf.Q^iedß acinosfe non tangereponamus, sunc negoproximumf^ tredinem apusrido yicinoparticipaße abfqj haUsus pusridi sranßnf fione.Si niflsalesranßjße aputrido consendasur,iamfecundisfno^ percontagium à primo pusredinem concepit : fed in eoßc nasa eß.’ quomodo prior pusrefaaus fuis Jam enim indicaui,mulsa purrejeen abfq, consa^ureipusrida. Cahdisas enim non pusrida, pusrefactd potssf-Tdnsumquoq^abJf,yscorpus difisum à corporepuirii^t perpusridi yaporss ex^irasionem inquinari non pcfeopinasusfi^t yt stihilfrequensussferè inpeßt contingere exi/limem.Tuendes hl' litm abagrss altquando consinuari ad infcttr.dos, i tserdum perlt;iï* rem J^ar/ts haurtri,fepifimè in y eßt bus recipi, asq^ex eis innosd' repere iudtco:quodex 14. Thefconijcere ynufqulfpposeS^. 7ditl‘* » tx hss medss aêrßnepusrida fubßansiaßc alssrasur,quomodo ab i^' nils,cisra fubßansiam,calore,musatur : fedpusridifimpaaUquidit^ agro ad contaminasum peruenis.

/n 1 j. Theft cur aliquidmusem,rast3iie}n nullam yideo. j^‘'^ cersivs acfirmiits did nihil pose^yquàm consagium prima,ter sue,^ quarsafgnifcationss,proprie nihil sangerg : ft mod.9 Jrfiesehs dl' ßrinam de centaSlu rectptmui. Jrgunte,. cari id fumiss sali modi' Pdualieas non dteisurpropriè sangsreJdoc enimeorporum eiÇ, psi' prium.Jctensagium,modss iam dibfd accepsum.quulisascm ligniß t^s.Qt^are nonre£îefntetur conta^ii.Tro ßminano fimp'ism, sort' taHußniripoßenon negaui. damfiesiam darem^g quaUsases apui tjft sangert,nihilomi»M inquinainàes dfq^ contabluqaalise,tsgt; pn' tridft

I P I f T 0 L A XIX* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;t

trïia,^tté w agrotü eß(^uanjUAm^ro^riè conugium nomittan ^ixt)^ltrunjjeuinirmt.Cùm emmungentia txtremaßmHl haben •^9rteattn9H dicetur percontaSlumftdacufjquifquMjpatto t^uanto^ libel ab legro abfuii.T^ec heet excufare difiinUione coataUm per me dium.Q^tppe imfropriè fe tangere duunturginter qua corpin feu f)a tium altjutd inttrie^um «J^. Sipugnare turn hu affeueremin,^uie ai rif dib 7. depalfu et traSu difut at,prater quam quoderrabimier, ftmma euminconjlantM accttfabimiti.St non pugnant^a culpa liber egofum. Tuprudenter dictfipulfunt tir traSbum per quondam conta-ßumjd eïi[^,(yc ego ivterpretorfmproprtèfien^ldon enim ampliM tangopropriè lapidein,qiit per aerem Jolitat è mana excufm. quot;Mee lapa Herculeiifferrutnpiopni rangit,quad per medium aliquodai fe attrahit:

Senteittia mtabacefiContagiumcoata^ufniri non debet,tuin ^i pfopru neq^improprit femper tangat, ( De Contagioprimât tenta amp;nbsp;quana notiontfloquor.) Tropriè nunquam tangtt,q»ia el^ qualitat. Impropriè nonfemper,quia modna excogitabUtf non f^Z-^di^^ ‘^‘^'^^3per medium tangunt,ea quot;Vel immutant medium qua-litace reali amp;nbsp;perfeueranteiyelfrirituali ac minime durabilf.yel ft ritualem y m ex fe,abfq^ medij fenfibiU mutatione yfq^ ad rem tan-gendam,emitrHnt:quot;feldeniq, res aliqua corporataab eo,quitangit,ad idquod tangteurjperfertur.'Primi modt exemplum ei^ ignis fecun-dijux Solts:terttj,yis Herculeilapidisiquarti,lapisauttelum.Con tagium propriè ditium nulloexhif modtsfemper tangit,dum alijin qumansur.Q^d primtiamoduf einoncompetat,ex thefibua liquet. Idem alibi eciam demonßra turn nobis e^^i amp;nbsp;mox etiam tatigetur. Defecundo amp;nbsp;tertionuUui cogitat.Qq^arto aliquando tangit infi-ciendos,at nonlemper.Quoiirca ciimali/tsmoduemihi nullus occur-rat,contabïiifinirinon déféré cenfui.

Âd 17.quid aliud dixcro,quam quad nuper dixü* Q^fp^ folutio tontinuitatis nihil in fe continet,cuim opera dr auxilio je pofit ad aliéna corpora promoucre. Q^ocirca'contagiofa non e/^ Anitasfolu-t a,tl bi ybi ea conßß et. f/f id affirmer»,his permoueor rationibus, ^orbum contagioju n oportet yirtutepnedirum effe alterandi amp;nbsp;forrunipsndi..eit ‘rhut vclfluta coacinuicaf,nullius aSionisprin-

TWOMAE ERASTl

^rinctfta»ixßßit. fifmiinhaUru, j^uideariforeie^ro aJfanuiit rr4»ß:,eitniiegt;n jpecis quAhrarem aHuprimo inejje( eo fcilicet modh quo Geomerria allu weiß :» 4orViiente Geometra^oportet Jyri quoi t/fici[ur,ßgt;ecie non dißerar ab-ef/iciente.Hnc j^nJloteleffo^. jr.prO'’ tlem.iS.hi^'verhismduauit.^iuj ioTLU'oQ,« 1070:’,ora tLv à^iti' entTovra cttaTTiêiTinoïnxiyy enovt] onmvöcaenv, /Jalintf autegt;ifgt; ßolutamynitatem y el 'vkrufeiumde corpore a^ro^ aßorrareno^ Jgt;ote41[^- Pr^tereaconragießmorbihuitüfuntnature, yrinqu^-un minima particulafubieih ton inßnr. j^^odquia neque ylcn ri ylli,nequeinßrumentaltbm morb0 competerepocei^, (foli intern' fertei hec coitenit)per/e centagioß nonßunt. Sane halittn conea^io' farum exquacunqß/ubieEhparte effluxerint , inßar feminin tet^mf morbteßentiamobiinent.Hiif adde, quodconta^ioßum morbnfn,ne' tt/ße ei^ypoteßatepr^ditum eße, corpora, quie occupauit, in haittiH ßeuyaporesputredtnempernnacicer adeirecinentet, yteandemn' lijs inprimere aprifint, difioluendi. j^ui hac potentia carent, qtd foßint ad yicinosße exporrigere. Erenim nec tpfi,nec qualitates eO' rumfinefiubieblo fiueputrtdaßanie,de corpore yno in aliud tran/mi' ^rant. lam quad omne y leus,quoad ylem efi^, yirtute-ißa deßitU' turn fit,dubitatione caret. Confiât hoc etiam, y leus nullum putreH' tili experSjContagio^m did autyiden.^ putredine igitur aliqua ^^ cera hoe acquirunt,ytßeipßayeluci propagent. Ât y leert omni acci' dit putredo.Eer accident igitur ßolitm contagtoßa ßunt qu,edam y ld' ra. Veniq^certum e4^ , malamtemperattonem/eu putredinemirs' y lette,ür cum y leere,ße in alios infinuareteum y le ns nullum ß' neßoeia putredine, contagioßum efßepoßit. Qr^odrea non potesß aut debet contagium ylceri adßcribt : ßed putredtnißeu intemperith qua cum ylcere copulata e4iß,attribui debet. Caterum de putrediiit «mni pradicatur intemperies mod»perßeprime, y^tde eademyhu^ nullo ex perßemodd pradicatur. ßj^amobrem decerta intemperii re^iits dtdtur(quamde yllo ylcerejquodjit contagioßa. yScceUf hts Äri/iotelis cenßenß!tt,qui tabern contagroßam afiirmat, nonqui^ y leus,ßed oTi 70 Tsaw/taa. lt;^(wAov ttoi's s^d^ ßapviboe e^iß , quiafitst' turn yidoßum eßfidt,acßceddi{m. Hoc enim ido beofignifieat yo}cgt;

ßctpv. Qmd allud indican hts yoluiße cenfebuuri quamputredints rArione^tabides eße alijs molefiosl* £tenim putridum eos txßimrei nemo tam ruda ei^,ii^ui nejeiat. Idem Galenit libre frimo defeb-numdiff.tndicat^cusn tabidorum conuerfationem pericnlofam eße monet :ßeut amp;nbsp;ahorum omnium,qtii^utridum exf^irant.

Tuaiam confideremM. Tulmonis ylcera,inluid,perfe eßecon-teigiopt^uinegahyelperfe amp;nbsp;primo feens^uam Jrifioteltsamp; Ga^ lemts intelligtt,yel tn re manifsflißtma ceecutit. Conuenit enim ifidt yilceribns contagium eßentiahter amp;nbsp;ßnemedto. Terfe primo, enne quot;vlcera cencagioja eße nego,inielligo,per fe quarti modi apud ^riflo-telem:quofit,yr handfecnsyßirpem,achtte ille cum Galeno yfurpa-^ pauit.Cum''vlceripulmenidputridQ(nonputrida enim non infictunc tommomntes ) eßentiaUter competere contagium an, aßt nun non poßum. 'Ïdiaminmeiufimodiyleus,non fiep erfe 'vanm aliqmd , fed per aeddens y num,hoc edf,compofitiim quid ex ylcere amp;nbsp;pueredine^ fcireyelim.ytrum contagio ad yeriufique eßentiam fed et, an altt-'tius tantum.^ Trimum dari neaait, QÏf^^f 'V^i'*^fgt;^^'^ pueredi-nif,yeladfolttn ylcem pertinebtt. Caterumeßenttee ylcernpars iittUa e^,contagtum. 'i'dam neem definittone ylcertsyeldefinttto yelpars deßinitionncontagij comprehendtturinec m hutuf finttione ylceris definitioponiturtnec alterum de alterapradicatur. Jt in de~ finitionecontagijioeeeßarioßt mentta putredind. Quare ad huitts non adillius,el]entiamattinet. Quad porto ylcus amp;nbsp;putredodifin-d/gquadamresfint,eademrA(ione demonfirabtle ei^i atque ex eo infuser inteUigitur , qi(bd.amp; putredefineylcere,amp; ylcw citrapu-tredinemconfiflit : ac neutrum de alterapradicatnr. Quoniamnee ylcta efi:putrcdo,necputred9 ei^ ylcus. Sanè Galenits'praclarè tnonuitinCom.^phor.^iydibr^ó.nec depafcens nee putridum ylcits, propriam eße ylceris dißerentiam : fedpaßionem compofitam ex ylcere amp;nbsp;putredinefignificare.Scimtts autem,inquit,quodamp; abfq^ ylee re putrefipfa perfeipfmi in multis corporispartibits confifiit. ’Ne illud quideno iu]uct,putrepactëtïaperfe no ylcerare: nifi ylctts nemi nemits,qiiicqHidxrv ctuei.qiv'lajgt;partiucorüpif.no illudfolu, quod tÜ» avvt^^lt;t3)foïuit.£erahoc modo cü^i jgt;pemodumorbi ylcerafuerint»

THOMAE ERASTI

E^Mtdem y^f or putride fer fe prime purrefacit : peraccidem amp;nbsp;ft-cundo continuum diuidit Et qui exdiuiftsaut yuluerati'-t ptirtibtH exj^irant haUtuf, 'virtutemper feprimo ynitatem folucndinequit-quam fiintnaUi.Obtjciesforte, non ylcits tedicere centagiofum eßh fed ylcuf talefilicetpulmom^, quale eî^ in phchifici^. y^t iam rt-f)ondi,dite hic ejfe'.ylcut,amp; intemperiemputridam.HuiiM dixipro' pium efè altos concaminaretnon ilhttr.y^t nec pefiletts febrts,aM,tri y .tpore putride tranfuebitur. ^lagnum difcrimen ejfeaio inter id, quod ego afero,amp;quod tu affirmas. Eateorin yapore tranfeunce, nonefiefebrem pefiilentem a^u(nam extra corfebrts non e^f im^i' finabilli )fed intemberiem in eo a^u inelfe,conjlat,qux à pefi-ilentefi refolefubie^o difierttquatq^perfe primo talem inducere pofit.fhS“ re ft hunt yaporem ad tor peruentre centingat, tandemjpecie quali-tatem,quamtpfepofiidet,cordi communicabit. Ibdam ytcalor calo-rem genera tjtc puirtdus yaporpurridum calorem in tor inuebitper fe,non per aliud quiequam.Jdt tmpofiibile es^ , yt yapor y Uns, in ƒ a^lupoftdeat qualitatem eandemfecte cum ylcere,quam imprime* refine medio corperi alieno pofitt. Qj^ippe necejftrium e^f, ytyehe* mentem prins intemperiem tndiicat.pftpottrca non e^i^ htc,yt ibi, a* iho yniuecafedtequiuoca.'D einde pars definitiontsfebrts,fctlicet intempéries,in putredtnts definttione comprehendtrur, (emnis emm pt trede,e§l^ tntemperies calidafium nulla pars definition^ ylcertt,igt;t ea contineatur.ïtamper fe enunctamus,tetnperationem malam cali* dam de putredine,de qua y lens enunciarinon potelf.fdec mirumii yideri debet'.eiim ylcits amp;nbsp;intempenesmorbifiecies cun/'irprcdijti txfifiant : aeproinde de y na eademq^ re praditari nulla paäo pof fint.Ergofi,yt iubes,efientiam contagieforum morberum, expenda* tniif,niialiud efie deprehendemus,quant putredinem quandam. Qtui cumfitpraua quadam fubfiantie,in qua inbitret,remperatio, (nona» tem ylcMaue folutacontinuitas ) adintemperiem reSliits referetur tontagium,quant adynitatts dtuifionem.

faaldeyelimme,tumini7.turn inalijs, fic tibi mentem meant, probarepotuififficut imt.^robauijfe yideor. Sineputredintcanta* gium non corfit/ïere,omnino eredomet aliam eins efentiarn efearbi* tror.lProbaui tdnon hacfolarationt, quia in omm contagioputredo reperiatuf

BP Ï Î TO L A XTX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tfj

repertaiur ( ««-j ege: ennnti^rio hac y lia y el corre^ïone yel adie-ßtoni:/ conßderemr,qii:d figmficer,dici de omNi,apud^rißorelem) fedaltjs^rxterea: qui^u-i ommhM iunßts y yaHdè fatü propofittim demonjlratam fuife,mihi perfaadeoJllam ergo rationem reße infirm mas:nec ego non yidiper fe folam nihil efficere:fedconießtiram dun-taxât aliquant parère, /'^erijimile nan^ eß^,a purredine profcifci (ontagium, quande in externes, fola putrida , yicina contaminart 1 ttrtiinntf:amp; in omni contagio earn inueniri obferuamM. Hifßpo-ßea reliquat addiderimuf, negotium conficiemtte. Q^ade problem, ^rß.7feß.j^..fecundumLatini Codiezdißinßionemadfers, nobtt nihil incommodant.darum emm eß^ ex yerbortim férié ,meinprio-? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;re epijlola genuinam ^rißeteltf fententiampropofuiffe. Cum eum

lippitudints caufam,pr(eterita tabe,referre fcribn,quüd ytriuf^j feré ßttadem ratio, te corruptum exemplar habere dedarat:de Latino lo-quor.Codex Oporini,pro,7'abif,haber, Talè.Sicenim legitur.Ta-lis autem contagio:cùm Graci codices habeant, k cTè lt;f9i(ne. Qnare manifeßum eß^ , erratum eße,non ab interprète, fed à typographe. Senfusproblem.ytniipereeiamfcripfi,hic e^^.Lippi yitiantalienot 9culos,quia patibilesfunt,facilef rebus y fs aßimtlantur. Tabidi» Juiaßiritumputridum habent.Scabies,quia efßuuia infuperficie ha etprurientia.7^liquimorbi non Junt contagioß: quia y el nonfunt in fuperßcie-.yel non habentglutinofa efßuuia: y elßiritum non red-duntpuiridum amp;nbsp;lentum.Cwm porro ^rißotelem fcripfi exhalatio-nesfeabioforum non negauiffeputridas effe, (quienim negaßet,quo(l omnibus idiot is exploratum ei^:^ )nonhoc mihi axiomatts locofum-f,omnia pruritum excitantia, putrida effe ; quin imo ne in mentent ’ quidem mihi tune yenit. Haudfcio interim, an yeris rationibus re-fellipofir,quicorporis nefiri exhalationesmorbidas ( dehis enim ferma eßf inproblemate)quiecunqitelent«eßmulfunt amp;nbsp;pruriences, putridas effe contendat.Salfa i:^ acria prurttum excitare polfe ,cunc ttiam,cum putredine afeßa nonfunt,non nefcio qui'dem ifdnum ex fanis corporibus exhalanria pruritum inducere alienis corporibue yaleant,idilludcßf^,quodme nondumperßieereaio. ffüppe adka-refcere,^ proinde lentorem acquißuiße oportet.adrißcides certè a-ferti aity-m xsnefid/n ralia efe,nt»tpeygt;.p^i. ^tfalfa amp;nbsp;acria

THOMAE ERAJTI nonfunt nectfario glucinofa. puare 'vehi^ falfa ^rißonl^ fenttntia ^ y el de Jo lid morbific^s expiratie nibiis eî^ expenend^-2)1(0 exßmtiQntbi^f feu exhaladombuf. quot;Karn qua per os , n^' res , yeficam , aluum, erdfa educuntur , edam fine lentore i»' bareanr : dim per infenfibiles meirus effiuentes haUtus , fine f^ figni lentore , tarn diu inhierere ■, yt morbum inférant, minii^ poßint. ^a yerb rattone alia fandim lentorem nandfeantuf quamputrefaUionef Sed htec obiter pre defenfiene Änfiotehis ^iquot; Sa mihi funto.

Z^ltimadf^ de^iriruumputredine difquifitio^Tu bospuigt;'i[‘‘ cere poffe negabas duebus argument^ fubnixus. Ego cum hac de ff nenefiemyaldefolidtiPSidtfendi caufaadytrunq, attuli,qute redi proferripofe yidebantur.Etenim defyncertsßintibits nihil xogd* bamydumthefes fcriberem.Eriiif argumentum tuumnon yrges:yl fußieer mens tibi ad id reßtonfiones non difltcmf e. Eofierius dtiei^ alijs défendis.’Primum hoc edf: S alenin Mntra yitbenaum dif»' tans afieriefebres Ephemeras dari non putridas.^lterum tale e^gt; Galentmt.lidethodi aitfolacorpora calida amp;nbsp;bumida,qute atcab» do loco detentaineqjperflanturneqj yentilantur^piicrefcere.Spiritui autem^quin continue perfisnturac raoiieantur,impediri nonpofitn(gt; 2gt;2amobfiruSiio humorespotins quam ßtritus natura fua mobilih effeceritfiabiles,acptitr€fa^ioni obnoxios. Si fiiricusinuenireniHf fynceriacpuri,ne yerbum quidemhac de re cumquopiam commutSquot; uerim.. Eefievim putrefeere illos quoq^pofe credo,rare tamenetH' nire non minus credo.Ego fane yix impures quoq^ ßiritus in codi putrefcere(aliarum partium alia edif,ratio) fußieor extra pefiih»' temfebrem, aut faltem non ita grauiter amp;nbsp;praue putrefereatdH-mo. (hod ad Galeni tefiimonia atcinet,nihil ea aptifme yalenhcùl^ ratione nullafirmata communityffir.E.qu:dem à Galent placing nontemere recedendum rear, yfsf dim rationemfententiie nullin’' profert^atq, contraria probattonibusfubnixa esf,non iam nuda f quot;nbsp;feuerationtpotiusquam argument^ adhaferim./n q.capite lib.t. ^1 diff.febr.minimè yideturapertenegare fiiritusputrefeere,neq^haiH ^thenxo tribuit opinionem, qubdyideUcet Ephemeras febres al!

putredinf

^utredineßimtuum autark n^fci. Hoc reprehsniit,^uod oMnts tilt jebresfiatuerent à putredine humorum fu/ettari: l^olwt ergo non alus tantum,fed amp;nbsp;diartas e^»crejcentibugt;sfttcctsgigtn,quod Ga* leno non yidetur. Ex hoc certe loco probare nulli{gt;f potent, Galt-* numf^mtuum putredatem abfoluti negaw.fe. Hihilo ßrmun efÇ» ^uod ex ii.^ech.promts. Qu.id enim .^ an non air altquando putrg^ JcitmultOiquam ffiritiotihbenor^Hon de illotntelUgi yolo, qm a^^ cubiinclufttt detinetur:fed de eo,qui à yentit fubindeagitatur amp;nbsp;mo uetur.‘Difficiliit4putrefcuKtmota,quamquiefcentia: Sednonprof^ fin non putrefeunt. Honfemper ettam requmtur objlru^io adpt(^ tredmemJ^irituum, Qmd fi ex Galeniprincipijs oflendam fpintm putrefeere.^ Loco à te citato hac habet: tTrci dit'^^oi/aaJläyi» urtiiaov/jaztTrvpid^-fVzso an'n^ói©' ÀrmvmvyirofjSfoirtHtncpro pofitioni adiungito affumptionem hanc. At quidamfebrnpeftilent^ e^f^Ephemeraßeitt authores omnes Galent do^rinte confentaneè docent-.An non efficietur ex hü. Spiritus in pefe putrefesref' At-quiynumhoc ego yoluiConfejfum certè e^cunéid, Spiritus inpe~ feficalzquando corrumpi, yt amp;febrem gignant, ör mortem adfe-rant. Atnec occidantpropter infiammationem. Ouippefebrif tanta nonapparef.acplurimi ne quidem labararefefebre opinantur. Ta-(eo quod Ephemera alias léthales non funtiQuocirca prater inflammation em aliud infirilihief meße tunc oportet, quod mortem indu-tit.Hoc autemquidft aUad,quant putrede, finginon facile poteïl^. yenenofitatem effe dices. At ego generali hac nominatiom non con-tentus,quaro quid nam fit ilia yenenofitas f Spiritus corrumpun-i tur exfiinÜione ,fufocat:one, yacuatione, difipationei alteratione | prater naturam. In pefie call, nec exfim^ioaem imagtnari, nee ( f^ffocutionemfingerei nec yacuationemaut dißipationem prattxe-re femper pojfumus. 7^liquum tgicur e^ , yt alrerari eosprater naturam iudicemuf.Etentm mj^iratus aer , nec exfiinguit, neefuf.

i f*tat,nec yacuat,nec dißipat eosfemper tempore pefitfiQuocircapu-\ nbsp;nbsp;nbsp;trefaat eos.Stem enim humores putrefaciendo corrumpit,ita amp;ßtri

: | nbsp;nbsp;nbsp;tui coyumpere yidetnr. Hutta enim alia qualitas tam cito , tam

facile, tam ertbro eos ita mutet , yt tam brein temport necent.

THOM AB ERAJTI

Tufeirti dil'Vnoytleccidtntei yelte^rum deferentef Efhetner*^ 9{/ffif^^s,yt nee Anglicanam tUam Ephemerem fuije concedu- f^* runt nd htc iam fridem rel^andimuf, nosfineertJ^tneuf fiutredtm’^ y el ob id non yr^ere,^uod enm ailufieparatS reperiri non crednniti^‘ ^nghennnmftbrem tnterfniridas i^fie lt;1^0^ numero.Ât folos hw^'* res,yeleorundemynporesjtnefigt;irttibus 0Merefi:ere,mihi pritH pf' fuaderenonpo[ero,tjunmargumenta audiam folidiora.^ódady^ ras diarias atetnee,citmemnes amp;nbsp;fernher cum madort eutts fieltt^ü' tur:(amp; nej^friuf ne^ ^ofierittsfoluantur )yaldèdubito,an rtilè^lt;' eatur,permadoremiilum aliud yacuari ab eo, quad febrilem ftif‘ nuitcalorem.Locum ex ‘;:fimpl.fac. cafi.^.ob iddeaui, ytprobarUi^ fifirituf in corforibus nofirn non efefi». eros fed altds f/uriores, ^* lus impuriores exi/lere.Etbanc Galeniopinionem ejfefoc tejlifngt;' nium/tc probat,yefirmius probari nil poßit.

Dubitabile opmarts,an omiit pefltlens morbigène putridum fi(^ a^didreßondeo,nomenpefiilens multafigntficare. Quodfi accif^^' tur,pro morbo contagiojo pariter amp;nbsp;pernttiofo, incun^anter afff' moputridum efie.Quad eiint afiero, mlaliud dteo, quam quod G^l'' tiuf pritts dixit,qutfebrem omnem pejhlentem,putridam efie paUK^ feripß.Siautempropernitiofofitma(ur,minimè purddum ef^,qitii‘ quidpejlilens df^. 2LamhocpaÜo yenenum pefiile :s tfedtcitnn^' qu.'unuii ex ee marient es nullos contaminent, .frifi» teles quo^ t‘O''^ dicit, omne pefiilens genus contagiofum effiteums hacfunt yerblt; ytrt.)(^tçu J[t TO voimfaaTa TOJUTtx.a.yrliTM rret ra -,070. Todnu^^etpfi f^ov'^n7tu,atoiri/oifjtet)J'n. Omniucelerrimèfiuepromptifiim^ eontagione adharentmtrbi,qui hoc(fcil!cctfi.iri:u ) corruptofiitnh ficut pefi tient es. Z^itium interpretts ef^,cum dicit: qua le eil^ or»»^ pefiilensgenus,tametfi y eru efe,quad dit tt,ac menti .^nfoteluif* Jentaneum putem.

Cumad extremum dicts,me,amorepropriorum iiiuentorum di* pofico,yeritatemclariüs perße^urum,id forte cogitafii apad te,gt;flt;^ mihimet ipfi in mets rebus nimium blandiri/dt ego nilmibi arro^^t ^^‘Èipl»ra amp;nbsp;maiora concefit non tantSßeroJedc:iam opto.Tr«' prium quod mihi yendicem.nibHhabeotprailarifimè aSuin metin'* pufabo,fi,qnie abalijs re^è prod:iafuni,rebii iiteUigam, En»^

Ï P Ï Î T O L A XX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^f

'tMire mturum a rtSayU ahripurthéiifdJifficKlter ex lin^ meu li-fern collides, S^tiSe tibi afßrmt,me,quad lufièrearthen [urn yidifde fenderenejtiaqK^mßatuiße, Glorießin(quin honeßitußt ne dubita-tum quidem cenfeo) iudtco, demenßratumerrortm libéré proßreri, ^uam eundem ^rgumentn yeUe tutari Mt exeußdre. Tdalo certi weafelidnyr^umetn refeUij^uam aUenar^itiunculti leuibxfimpu^^ nartuum iUudfru^uoJum amp;nbsp;l4udabile,boc damneßtrn amp;nbsp;yitupera^ btleexifiat.FinemfAciamß reprint admonuerg.teErAßumbAbe^ re tui amAHtißimum, dignitAtn tuafAUtorem fummum, l^udum tjr yinutum tUArumprAdicAtcremßudioßßimum, amp;nbsp;beneficiorum nett immemorem.QuAnro y erb me Abs te bénéficia, AmicA ißA de ContA'» gio difcepCAttone,affe^um purem,puAncumporro Abs re/berent,quA» tideni^ iudicium tuuinfaciAm,yelhintcegnoß:es,Attöd paulopoFQ Thefesdemorbn totiutßbßAnrig ( quos nulU iußA cauja intro da-Sos À recenrioribut Arbiträr, nd te mir tere cenßirui, yt quemAdme-dam in Contagio me erudiuißi,etiAm in Altera ijla cantrouerfiA infit-tuas-.ytmagnma^nq^me tibiobfiriSumreddas. FAle» Dar. prid, ^oa.Febr.jq,

Epiftok XX.

AD D. HlERON. CAPIVACCIVM.

Vtrum recT:ins Medici de morbis ita diflerant, vt Logici folent.inabdradio eos conffderantes, an vt Phyfici folent, qai non finefubiedloamp; caufis,eoscontcmplantur.Refpi^ ciunt vero ferc omnia ad ea qux in fuperioribus funt tradia ta,vti euam qux de fpirituum putredine in fine dicuntur.

^^^^^E/pon/ümadmeaslirerasruum , yirdoSrinariryirtute ^^^^^'^^^f^ß^^t^'CAlend-prAfentds menfis Accepiridqj/ummA rum yobaptateperlegi. ‘Miratutfiimme homuncione, yix tib;denGminen9tum,tantiabste,yirodoSrinA amp;nbsp;yirru^ tn laude clarißßnoßeri,yt tarn facile reßondern, Hac tua infigntt bumanitas facit ,yt nil dubitem , quin amp;nbsp;qua ßripß antea,amp;quA nuneferibam, iudicaturutfis ab homine tutJludioßßimo ac di^ntra^

THOMAE BRÄS-ft

rK tita faufore inaxt/no proftcia ftafff. o ' ^■ui(^firibfi /tut ferth» forti imprudentiufjid opttmampartent Tpe acctbiaSftepro tua yirt»‘ te obtefor, ^e certi non tantum non of endet,t^uijqu^ mea ßri* nuioppu^naritfédma^nofihipotiiü l/enefao ohflrinpet,cum prt' terynamyeritatem nihil^u^ranitdej, mea exiftimationehac inptf teprorf^ non laborem. /nfiniti plw et me debereputo,^u! placet meafrmii arguments réfutât quam qui effufe eadem laudat.Hunt tnimadulatorem,nißeximperitialaudet, tUuni tortlatum amk'ui» iudico , ei^ me omnem ^ratitudinem dehere prefiteor. a^dr«^ yenio.

quot;Morbo!generatim amp;nbsp;logicipotitts quam ’Medici aut Thyßef eonfderaros,contagiofos non ejfe eer turn ef^. 3gt;iec aliud in Thef' hut nos docuimufjquamcentagium, qualitatem efe quorundam trief' borumicuitti opealias appréhendant. Hac in re nuUa inter nosl'^ t^l^. Tu enim nuper eriam aperte affrmafti,quad nunc etiam aff' mas,quofdam morbos proprer adiun^famputredinem c0ntagiofos(X fßere.Hec taam ego ratiocinationemjicaccepi,ac ft abfolutè ne^^ res morbos cocagiofs dari.Effet enim hac no eins yiri,qaiinterpr^ tipales laudatif.yfeademia Patautna Do^oresia olim numeradtfi pr^ctarifimaqj do^rime laudemapad ernditos confecuttes eFf.Htl igitur inter nos quari deinceps oportere puto.Etrum revins Me^i' ti de morbis itadifferanr,yt Logicifolent,in abjlm^o eos coufdeft* fes,an yc ^hyßeifèlent,qui nonjinefubieSlo et caufts eos contemphui tur. Hanc ego rraHationem non tantum in ar risffeculatione yd' lem,yerumeriam in operefiue curatione,prorfits neceffariarn iudid-illam yelnullamyelobfcuram ytilitatem adferrearbitrer. De hul morborum difiinSla confderatione nuper dmum eïf, (^ nutte quoi aliquid diceitdum erir. f^ando de morbis ßc diffutamus, quetnoi* turn Dhyßei rum Medici de eifdem difceptarefolent tir debenr,titoï' bos aliquos formaliter,yt tu loqueris,contagiofos effe confiteri coÿquot; mur. fd^ippe nil aliudmorborum forma eff^ficut ex 8 8. Cap.äff' Med.teßatum tpfefacti,quam eorum effentia feufubßantia.^t of fentiaeuiufq^reidefinitiont exprimitur. Quocirca ft morbialiqui fnr,qui tteefniri nec inreUigipoffunt abfque ea quahtate, qua ceU' fagiinfi

M P 1 î T o L A X X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«

'MgJ«w«9wi»4f«r,iz/eJÇ, ^»4ftmorbiadalios txttnderf^aUnti tieafpirn c^nctdi opontbititales per eßentiam fnam ctntagiofos tf-pt- C^terum C9nß^etfebrem peßilenttm, exempli gmttet, luxta Thy fieontmey '\{edi(lt;)rumpla.ctca ,necflenè inteUigi nee rité definiri poße aißiuepncredine'^neHata. Qutppe inpeßUentif febrü defini-tionefecundnm undlogtam ,id e^^,m^tllgnaputredo , ^uod tn hominis definitionee^,rtttionn par ticeps. Etenim deputredine per fet primo moda fie fiere pradicatur intempéries i-vt dehomine Animnl: e^rdecontagiofiaputredlnetlgt;demm9doeß^lrtttrpgflilens atque con-tagiafia intempertes. Hac porré putredo per fie iïiefÇ in eert« fubie^o: net fiineeopoteifi^finirt: ytnecjtmit^sfitnenafiotiuiperfie primo in-«^. lam 'Vero certum eïfi , ejueperfie aheni infiuntprimo amp;nbsp;Cf“ (nndomodo,adeiufideinper{inereejjentiam. Q^arefiicutad efifien-ttamputredmihpertiitet intempertes calida.ita adputredinü praux tor infießantü finitionem , retpiritur prava cordis calida intempéries,

Atfinquiesfiac quahtas putrida nonine^ febripelhlenti, quo-adfiebris eifi^.7^f^ortdeo,yer'eid diti.^am efj^ pars eßentisefieoriSi non cHiuslibetfied tantum pefidentistquemadmodum rationts parti-ceps pars eJ^ defiattionts , nonewMuis animalis,fied homimi tantum. Ergo (iimnecputridam^neccontagiofiampebntndari afieris, ac tam diÜas difim^tonesprateris, non ''\4edicum agis ,fiedLogi-(um.^iedcins emm^non confiideratfiebrem, quatemts eifi^intempc-ries caUda duntaxatfied quatetins ef^ salts partis,nempe cordisca-hda intempertes^yel à jpirtta calefa^io,yel humoreputrefiaBo depen dens.Trtoremodo qui febres confiiderat,nec qua nunc diximusaddit, nonmagis eas auttntelliget,aut ‘Methodofianabit , quam tumoris generali notione contentMynaturamfingulorumyelnouerit,yel curare pofiit.^aderit dilirimen inter intemperiem calidam quamU-bet,ac febremfii loei afieElinulithabetur conjideratiof' aut quee res aha dilhn^uet malam tcmperationemfiine materia,abea , queecum materia tun^ne^fifilogicèdehis ac nonphyfiic'edifferendum eSfi^^ ’Hifiifiallor,tufi(‘brem ab intempérie caltdapartium aliarttm,fiubie-ido,corde fieilicet,diUmguis-telt formale eins cau[a effe diets,morbum salidü totim a corde probictjcetite-.quod ego fiaaendum prorfitts puto.

T H o M AB E R A s T r.

S/fuidem morlfipra diuerßeate caufarum,amp;locormn aß'eClortUfi)'f* riant ^HoJammodo naturam. Hine ef^, (yc Galenw de Oftß^* diß^utans,feite ait, ) ^uU nee ynin afecii^ aeniißj diuerjuf^^^' tns,ynam eurationem ^oßulat:nee diuerß , eüm ak y na eaupff^' freatißinr,eifdem fernher remedijs fananrttr.Si loeum aßeBum gt;^'gt;'f ßutemiif ne^UgendMmßedformam ab eo mutari eredamM,eur nom' demfaciat to cuTtov öui-yo'.iüV;ftue eontinens laufafHi^eerte ci^4‘, ret,quas eontinent aefouent,ßefereßbßßunt, quomodoß0f»i'fgt;‘‘^ eorporeaß(bßßunt:nec alw mediodemonßraripoßunt.T)iferime»ß tiitionti formally amp;nbsp;eanfahilnc loeum non habet.Quip^eaeeiden^^* nonhabentformam,auainßar fubßaneiarum deßmantur,fedi^f’ tnetformiefuntquicdam,nimirumaecidentales.

7^rum quarumlibet eßentia deßnicione re^a intelU^uur amp;eX' frimitur.Deßnitio porro reila amp;nbsp;y era ea e^j^ua rem,ßeue e^)tgt;‘ ^»ntt..riectdentiaatttegt;nnonfeipßs amp;nbsp;per fe tertio modo fubßßuitfi tnßarfubßantiarum,quarum hoe cil^proprium,fed folùm infunt-J^ cideniium emm eße,yi fette quidam dicune,e/i ineßiieum rarione ff fentiaßaßntforma ßneßeiofubßantiarum feu fubieSforumfri^' ßentes.'Deßntri igitur debent,non ytfeipßs fubßßentia,fed yt ßlgt;^^ Utifuts inharentia. Caterum aliqua certumßbie^lum non habt»fgt; fed in plurimü reperiuntur diuerßt rebut : aliqua in eert^ tantb»^ ßbie^n tnueniuntnr : in quibut £ffe habent. f/e hit,non de dli^lt; hoelocoamp; temporeagimta. Huiufmodt aeeidentia,qua:folemiu0 propria amp;proprietates appellate, perfe infunt fecundo modo cercif duntaxatfubieSht : neeextra ea,yelexßßereyel intelligi poßttuf' ^0ßt,ytinperfebla talium deßnitioneßbieblum omitti,nHllari'‘ tionedebeat: eum earn habeatin horum deßnitionibus rationtp'i quam dißerentia y era feu forma in fubßantiarum deßnitionibm ab' tinuitßueyt magit aeeommodate dtcam,quam Gentit habet in dif ferenttarum fuarum defimttombui.EPfporro d^lexpropriorum^f eidenttum feugentit,fett ßecies feu elaßtt. Q^icdaenimfuoieHo perft tuo adfuntiquct mmtruabipfaßbieUi eßentia dependent; ytyù ff“ dendt in homine.Huim ordtnitproprietatesßneßbiellttfuit,neceß nee deßniri,nullut.,puco,mirabiti(r:quiab eßentiafubieStoririto^t' f^t'^x^dampropterexternacaufam fubieilo adueniente in eigt;a(X* infunt»

E P i s r o L A X X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47

f infundqux yt earn fua caufa^ropriaaccedunc, amp;nbsp;cum eademma-1 f^fntemiinentdtacuntnieunte aïeunr. /'/mn^ Jiacunc arp^ ordi»M fiffi^ ^edipfisLïtnie,amp; morbiplurimi,'vr £ptlepßa , Apoplexia,ft-, irespitiridXiamp;c.'Dicuntur oh id talesaßeSuf aliquandoferi: auia fcilicetfimUitudinem ^uandam hahent cum ijs,qua yerèfuc. 2^ am yt hxc cauftsfuut efficientihtis,üa/ühfijlunc illa caufs continentie 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^'is.l/erè autem non fuut fed exf tint , quoad continentes hahent

f ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^»fts,nee caufacorumfuntmotitsfeu générations caufïs(quad pro

, prium eß yerè aefropriè efßeirientium caufaru)fed ejfenene. Cui/s 1 rei gratia continentes caufas^rifotelesôiiaoy6vovçappellauie:quod , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nimirumßmulßntcum eßeffu.Ät quapropriè dicuntur efficientes,

tumeßedu non iunguntunchm et motis intercédât, amp;nbsp;efeSits ipßt , aheuntihis yd agere ceffantihus remanere yaleat : qua de conti-j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nendhis ne quldemßngere licet.Harum iraq^ proprietatum caufa,

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui bis amp;nbsp;fint amp;nbsp;demonfrantur amp;nbsp;intelliguntur,cu ßnt partes ef-

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fentix,in deßnitiomhis earum cumfuhieds neceffario ponenda funt,

^•‘PP^ diferentia rationem cumfuhieds copulata hahent.fn eau-. h t^,quôdnon per folam fuhiedi eßTentiam , yt prioresßibß/lunt:. I fed certs pratereacaußs ad exißentiam indigent. Qua caufa,ciim 1 fint óuóyofoi,amp;contineanteßentiamtalium accidentium, nee pof-. fitne needehentpro yerèaepropriè efficientihus reputari.Vefinitio quaq^taliumpro eaufali definitionenon dehet eenferi : quodfiilicet nonex efficiente,fedex continence confiet eaufa.^lodfi per caufam indefinitionepofitam,aliamquam propriè efficientem intelltgas,ne-gabo,caufalem definitionem nullam exprimereformam amp;nbsp;eßentiam definiti.Clarè ofiendi iam,fi nonfallor,difcrimen definitions forma is amp;nbsp;caufals non euertere fententiam nofiramiciim continentes eau fa non fint efied rices caufie propria nominatafied quodammodo -tvei ?\gyoi fint forms feu difièrentijs m fuh/lantiarum defi litionihts. Cummorhs trihus maceriam ex qua confient,eamq^ dies per me-taphoramfe nominaripofie,yaldè longè petitam arhicror. Tfam tummorhjfint accidentia,amp; ohidforma quadam tnfuhiedsjuhfi-ftentes,noyideoperquammetaphorampofiintfingi,ex materia con fiare.Quantum memoria confequi yaleo,netnine}nfetopucauifefor-masfuhfiaHtiales^ne dum atcidentales,ex materia confare.ïn ma-

THOM AS ERASTt

t«ru forma inejfe dicim^f: at ex materia ferma cenfttire noJidmiU' tum^uod maieriâhaigt;e(iCompo/trî(Jie,nonfim^[ex..^t formxfabjb» ttarufeut amp;nbsp;accidentia,/untrer otniuwfimpltcei. Cù:a ha»c mad-riafenitf e//efacultatd lafione,minits aclhuc me expedte. Nam mef-hts,per nullam tranflatwie, potefiaptè did ex la/ionefaiulcatdfa-8its.£tenimficutBperatto)}Kohl(sfio morlgt;iefidi^,etobtdmorbonJ‘ turapofierior ef,itafacultatts la Ito i/femet morbus exijitt./dua rétif ne altquid per tranfatienefeitè fingi ^ueat ex feipfo,tan/jua materii fa8itm,nondum me ytdere hberèpro/iteor, ‘Per/acultata la fiere,igt;i' teUige infrumentorufeu partium ofenJionem.QMppefacultas aUd^ ladtnonpoteif : ^uod turnet ipfe ^uoi^uc reSè af/irmas, eum ani-mam eiuiquefacultates, nonobladtfcnbis. Ego/anè nos aHierne' quefentiredebere, nee lo^ui po/fe, pro confe/fo pono. Eutas hablenitt defacultatibus dtcipo/feiquedladdntur, quatenufadcercum muniit peragendam, à partium d/poßtiontbitf contrahuntur,Sed ne bot qui-dem conce//erit^rifiet,('De nofirtsprobacionibus non e/f quodmf' neamits ) quando negat facultatem ytdendi infene detenoremfi-Eam,oculo tam non reUè officium faciente.

KalereprobabiUtate, yemihiquidem yideturt'li/bticationedel^ fa operationefaculeate amp;nbsp;tnfirumento nilperpefiis,tradas;quaii^igt;^ ne bic quidefit,cui tuto acquiefcere pofid. floppefini i as,caufa prim* amp;nbsp;yeracumfita^ionulaudatarum , nei(//ariue/lmorbumprims^t amp;nbsp;y era eße caufamyitiataru. ^dt turn fanttas,tum morbuf,juntfifff. Uns corpord nofiri,feu membrorÜ.Ergo quo tics corpttsfantim efijbof e/l,natura conuenienter habet,fieri non pofeft,quicquidimaginetnuft . yt ablic eiitsimpeditafit, (tametft opus interim yituperabile nsf poj?ic)ficut è centra fieri nequit,yt in corpore yitio exijiente,nonpd eins modo ablto oblafa fit. Si abfq^morbo pofiet ladi a^io,etiamfngt;f fanitate oporeeret a/hone ahqua natura cogruenterfieriiquod nullité noyidet impo/sibtle eße. ‘Duo porte fttnt,quayt effideres caufie conçut rut m abdone,facultas anima et inftrumentujlla immutabild efi,^t pati per morbos nefcit./n infirumdo igteur oßenfa caufia quart debt!» yfd tuas obieSiones ita refiondeo,di/ïinguendu eße inter aBionenit^ t!T opufiytnon yno tantum loco Gal.monuit.Eieripotej'fytoptHi» fit laudabUepropter inconuementiam obieiinhietipfa ablio cidpr.amp;

EPI.? TO L A XX^ ff^^f^B^ßonecareae.'Dij/ertigiiur oratio,qua dicimn^iaSltonem aH^ quam non fieri elecenter: ab ea,qua o^u^t ip/um 'vitiojum efiè affirma-nutf./lluelfiaefnorbo coming ere non ^oteiï^,hoc potef^. ^n oculi a-Hionema^te contendero l'efiim,qt(ia non exa^è^erj^icit, qua longée M,quam far ef^,abfiunt.'^y!lttt.reêïè afifirmauerefutrum imbecilltan aut debditatum, qm centenarium fondus tollere nequtt f Si inter a-^ens amp;nbsp;f atiensfit iufiafrofortio amp;nbsp;conuenientia, amp;nbsp;a^He non eda-tur concinnè ,iure dteitur oblaja. ^d Gal. tejiimoniaipjemet lib. de loc. afi.i,caf.'^.amp; ^.diluddè refigt;ondet. Tertio defiymft. caufido» (e(difiin^uere,numres'vel cfus aliquodincorfore frater naturam refer turn,mor bi culfaeuenerit. Quis enim nefidt, ingeriyel ferim.. frudentiam,yel neeefiitatenij'velyiciofitatem, amp;fetulantiam, qua deuorata-Hon ófortuit f Delirium accidere, f rof ter acres halitMƒ-ne intemferiecerebrifiada(filibet,adde etia,fiente) mirabileno efi,. £tenim ratiodnatio non ef^ adio furè fimilard, jedinfirumenta-l^-^qtitruntur ad éamfiiritnsfuri,amp;modicè quieti:hoc di^, à re nulla agitatiAeresautemfumdeos amp;nbsp;turbidos redduntjamp;nimiüm exagitantt ?■

^flat defiiiritus futredine yeUtatia : quem e^o futrefierefer-fe,arbitrari me dixi.Ès^ enim corfiis mifium cabdum amp;nbsp;humidumt qua futrefiere fofii certum ef^. Tfeinde dÇ ex fianguind y af ore genttus: quemfutredind non c ficafacem yixaliqud futarit. De.^ nique ebm ynumquodque mi/htm fucreficar,quod e§^ exfluribus fü^ ïrefiibiUbus mifium,Sfir it us qusq^, non omnirib' futrefiere nonfofi-fie, yerifimUe efÇ,. Q^iffe confiantur exfianguims yafort amp;nbsp;aëre ^^''^fiucera f er infiiratwntm attrado : qua duo corfora ambo , fu-. tredini obnoxia yidentur. Tu dito bits argumenté contrarium egt;-fiendere nitebaris.Ea frobabUitatem habere non nego:at refelli non foJJè,nego.Sanguinem concretum futridum ejjeinficiaris, hoc argumente fultus, quod fermantat corfm mifium. file hoc idem accidit infinites alijs, qua futruijfie nullus negat, 2dlon emmqua futredine frofrie dida corrumfuntur,continuo in Elan enta difioluuntur. ^t ferogrumumincorforetitra futredmem, dies aliquot fauces, mauere yix efi credibiie. Etenimfacilims tune etiamfianguts futrefidt, sumfartidfato yenarum e^ yijcerum calore reguur, Qua yi erge

THOM AB ERASTI

ft tttttnuir caUre iUoieneficio orbatm^ 'Turn eertè putridumi^ v^orteticiiin^rauu amp;nbsp;hor rendit ilia fÿm^tomata inducit, GaUi^--' elefraBur^fic de e» fcrihit. San^uid excencretione ftgrumiti ■ ^^‘ gtr fit ctlort : ac deinde edampraut ftttrefcit.Satd aperte indK^' non diu extra 'venat imputrem ia loco calidopermanere.Tutridei^' Itdiora fierifeipßsfi proprio calere,non partieipato,afiimemm)l^*’^' teconeefii: atjjidemahj^riJlotelereUè affirmatum in problem-gt;^*‘ tti.dip/otp-ti^vyiviTeUyin^uit ^rifiot.TD crn7ióp^or uttov. San^^^/ nem grumofitm oh id non inficias eo, calidiorem ejfici,cumputrtp' Sed hunc putridum fan^uinem mintn calere aio, ^uàm dunt in ^(^^ incorrupena continebatur,caleret.TutridaattenMari itidem cond^^' immodteè extenuarifemperqnaputrefinne, nego. 3gt;Iamfic»ec d^' nee yapor pilorttm, nee alia ^uadamputredinemcontrahertnlgt;r difiiparentur.De hac eadem re,qua nuperfcripfi, confutata neii^ fient.

Putredind dupliek mentionemfacere y^rifiotelem in 4.%{ett^‘ certum e/Ç. Jlteramproprièputredinem yocari,eamfi:ilicet,fgt;^. ipfe HSttd nip©' S'ti'^tv nominat,aquèperfiricuum ei^. Annott e^^^ neeeßario efificitur,priorem impropriè hoc nomine efierrii’fiuenon'f' fitatèputredinem nuncuparifEgofic arhitror./ft loquitur,inquhj^^ y tra mifiorum generatione. Ergo amp;nbsp;de eins oppsjiro,tanquam'f^‘ ra amp;nbsp;propria miftorum a^eSione loquicur. C oncéda omnia. ^‘ ha ne afie^Uonem appellat putredinem. Eateor hoe etiant. ^' exhocnonef/icitur, hancaffeClionem , yfieatolequsndi more,^'^ tredinem nominatam fuijfe ipfiut atate. igt;ion de re, feddo^^' minatione rerum duarum difitn^arum hic agimuf. E^tramj^*^ cumyoeaffetputredinem , de altera propriè nomen hoe dici, dt^ teranon item yfitatè dici, monuit': ne ciim nominihm resquillé* ipfas confudjffe cenferetur. ‘Mem ^rifiotebGyt ex altjs dufdem t^' thord loedprobacur,hreuiter hac eil[. Tatredinemfinit effe, coffi^' ptionem infitiin re qualibetcalord ah aduentitioiidefi, ab aHef-^tf lore profeßam.Etenimcorrumpitur caler natium naturaltter,t('f^^, lenter.Etfecundum ’hlaturamquidem corrumpieumfcribic,hi‘/'‘^ dp^n Co iiju-nf: trieft tv ttogjou auç-ari^ à^dp^r^ tetajum'.d^T.Kh^ ‘d^imrnv 717rdQQ'‘,id efl^, quando principiumfeu c auf a non atet^ exiriii'

E P l S T 0 L A XX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;if

tictrinfecMt fed in i^pi re inefl:quia fciUcet nAturaUterße fd3a,non fer aßeBum aeqaißtitium, feu per moriumßc reddita efÇ. Hane na turalem ingenin calsrù corruptionem, aliiinon minufßgnificanttr *focat i^^çÿ-Kn'i J^ ;^óvK f^üx©* i(^ TtX«óni‘5t ynof^Ute : id eßt exßccationem traSu ù’ diutumieate temporn ortam. Eandern hane in^.*Kïeteorigt;l.putredinemgeneranoninaturalioppofitam,eirinteri tMnaturnlidßnem ntincupat.Eiolenne porto conginiticalortt corr» pnontitÇHuw caufarn extrinfecw aduenire, at^ 'S^mn’nv 'n mi'^ 6©* effe oportet)dttaifacit ßecier.quarum alteram aßiffn,id eßitx^ ßinüionem,alteram f^^^vg'i’/ßoc eS^tmarcoremyelexßccanoneno appellat.ExfiinBionem à contrarijs effer ait :mar core feu artfailio-nemfeutabem,abiplomet caloreproficifciiafjerit.^0 fit,yt dutipß • ß^^ßcti nomen udç^vTK'.fciUcet naturale ealorts interitumitäf yio.~ lentum :ßtut exi7.cap.lib.de T^f^ir.eîr t^.deiuuent.amp; fenell.clari perßicitur.Iameiuodputredo,detfuanos Inquimur, qux^proprießc appellatur,ßecies quadamfit violenta corruptions ealors natura-lt; ; iwjexfra controuerfiam poßtum reor.Q^areßueßuba^hci,ßueßub •. pM^ftra contineriputetur, mea nil refert : cum femper hoe yerum ( ’ permaneat, putredinem hanc,amp;Ulam, ^ua naturals interituffins gt;nbsp;. txßißieße differre, quomodo 'Haturale à yiolento amp;nbsp;morbofo difiat, ( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quareß alterapropriè nominaturputredo alteram improprießc di-

gt; tinteeßarium e^-Ciimporro tu yoce,propri'eßignificaridicif putre-( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dinem Eiementorum^quemodoprobaturmßs tgnoro.'Ham putredo

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«^ affeUio mifiorum,nonElementorum: ytm omnibisfuü libres

gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Arifi.confentientibis omniumfeculorum eruditSydocuit.Ân alupuit

gt; lac tiiu yerba de putredine Elementorum exponendaputarity ne-( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[do.Hoc afßrmare interim non y erear, Elementorum corruptionem

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ne^ArjßoteHttnetff yUoalio ßeculo,magKyßtat'eamp; proprieputre-

( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dinem fitiße no,nfnatam,tjuammijlorum corruptionem. Et cum A-

/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rifi.ibi agac demifioruaßeSionibis,/}Uoadmifiafunt,lt;iuomodo E-

» lementorum corruptionem potuerit afßrmare putredinem prtprie y-1 ßtate^j appellaeamfuiße,ipfe non intelligo.Etenim nec infiituto eus 11 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quadrat, nec yUius authors Graci tejlimonio rite probat t poterit.

i 5 Hs adde, etuod nullis adhuc dubitauit, juin definitioputredins ißt î tradita,congrueret ci putredini,quam ibidem proprit ßc did monutt.

THOMAlIRÄSTt

‘^«ijMwado Elementorum corruptiani afuriqutMf, ignamff '^ f^ieor.^apa^oijiffjrfa amp;nbsp;a^tta^iurHcorrtunbteurealorinfi^’‘^^ n^eiuu4 a calorc aUeno!^ cum non m^^^ ctilia^fint hac aïtMf^^^ ^uant t^/H^fri^iiljef.Irem cum in omni jeutredinehumiili à ficcofi^’^^ tiofiatj^Htputabiturhoc infim^licibnffieri!^Quc)tifi eliam ^^’'‘^ i^*^f’^‘^^^^^ f*(gt;*^^^}tfi mifiorum,quoad infita funt,atq^Elemen(‘(l’'[ friemifia nonfunt,quï fottrunt Elementapropriè putrefcere^^7\ «ntm 'TtJitate dicintu^ a'èremputrejeere, tum yaports in ea fautif futrefiuntiii^fit tame aërfinceruf nonputrefcit. Quando cühalfii^^ tnijcttur,autpermi/hu efifieferè Igt;urrefi:ityquomodo in m^n^t' Sioribmfutrefiert ootefi. Sumafententia mea efi,J^irittts pütrejff’^ foße,^rajertifn ^ijtii temport. InteUi^o autem^intm nomint)^^’^ furum amp;finctrum I^iruu,quianimo concip.ietir,re:pfa non ma^H ^* »eniturtquarnfiangutffintenu aflureperiatur.Et hoe paffe atetf' tufi/iritum paerefiere,docent experientia amp;nbsp;fenfnf,yt .t^rifi.et Gt^ ^nthoritatëfileam.Hiccerti peiiecorreptos firihitpucridn n exf^** rare euidenter adeo, ygt;t idiota ohjèruarinr.llle morbos ^gt;iritüputti'* efficientes maxime catagiofos effe maner,atq^ineer hespeftilenttSi* primés conumerat. T^ehqui author es pe/hlentë Ephemera dari,emnt^ pene cotendunt,eam^cota^oJam.Quarefiomnts pe/hlens febrif tf pufrida(quod Cal.affirmai,ac res ipfa docet)etiam Ephemera tt' ies ptitridafitnt.’Keceffartu igirur efl^yei» hts Jaltem ptetrefeere^ rttusfateamur.'Kee optts e/l profunda illa putredine, quam yidefü ex Fracafioriofabricari,fedjaw tfipeculiaremjiue modumfiue^H dum eius cegitare.

Fltec in prafientia mihi occarrerunt, qua perquirenda yeritetit gratia tibi,politifiimo iudicio tuo examinandaproponerem.Ferfis* fißimum interim amp;nbsp;habui,amp; nunc edam habeo,te de reipfa idem tiH cumfentire,amp;illufirandlt;eyeritaets,atq^excicandi meicaufa , qu»^ maxime expetiui,oppftgnare yoluifie. Qu.amobrem tantum me oil debere mrelligo amp;nbsp;prof tear,quantum perfoluere fortaffe nunqiutt porero.7)abo ramen operam,ytgratifitmi,clr tune dignitartsarq^exi» Jiim,yientsfiudtofifiimihomints officium,réméré non lis defidtrHüt-rHS,^iodô opportunitas aliqua ofieratur. Qroniam yero ex hst follatiane plrif me didiciffe Jeniio, quam ÿt/a^t txprimerentrin, ftprt

i P i î T o l A ^ X Ti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y»

lit ff 9 m^gm tua truditiom rt^o ^ft tUtinbac caufa ^ fît tat tpam froxime mi^ruifurn, dt totim fuiflantie morbù)ftrgaî mt txtr» tere ac docert. ScnffitHimfuptritribufdiebHt Thefts i^uibwin-talfum^ttunfabfiantia morbos confinas,demonfrare conatusfumz f alftimi Kt» potui : f^ero daklos fudium t^t conatum noßrum non impn^aturos. Dominé lefM tuum praßantiam incolumem ^f^ feruet.Âmtn.Sexto ldTebr,7‘j»

EpiftolaXXL

AD D. UIKKON Y WVM CAPIVACCIV«.

QviodnuUus reorR\s,quatenus morbus, contagiofus dû ci poCot. i. Vrrum acho aliqua lidaiur, inftrumcnto non Vxib. r Galcmd loacap.i.hb, J.detympt cauf cxplicatio. AÜtf-aiïcdsnc.

S. D.

Sgt;^^t^l ^'^’'* '^ ■’® ’^* yohptate affecerunt Inerte tua^yir dt-^'^V^ k ‘’d/’^t^ darijitme ; p irtih. q^odmeate amariperßexi, - ^^ «i .0 p -rtnn t^-tod in plerüijj dißiu[.nionis noßra eapuibw ident nos ßmirtytamtcji non eifdem 'verin Vtamur^cognom. Quan tiprim

• itüimein, nonfanU dixeronum minime ignorem^quantum fit bonum 'tirn pfincipihM placuiffe. Cxcerum inter principes Academia ye-fire tepanes nequaquam pofiremos tenere,turn cUmfcitii.^ec minus amorem tuum erga me turn ex adolefcentum, quos tibi commen-d.irAm,Uteris,tu.ex tua ipfim epifiola didici.Scribunt enitr. ilU mthit rtiaxime autem Tetrus 'Monauim,fe à te non modo diltgi, yerùm e-tiarn yehementtr amari. quot;Pro quo benefido, fi gracias referre posera, fiaciam equidem ,yt necingracas nos necimmemores elfeinteUtgas. Pofterim Ulud, yeritatis maxime cupido amp;nbsp;ßudiofo , nonpatt^ non elfe gratißimum.QMdenim niagts optem,qKam tantiyiri ludt^ri reSeßacuere derebm controuerfis f Equidem ßqtnd e^f^nttmes d'’^enfio)M, id in to confißert potißimum arbitror , quad non tlt;i-dern modo loquimur t tiufdemquc yerbisanimicogitationcs non exprimimm.

THOMAïEHASTr

Equtdem^uodmoriumnullMmfürmaliteri'vtru Io.jti!r0,yel^vi’ ^d morliM ef^,fient ego dicerefiolto, contagium autcontagiofum ^' fedicK, omnitti probo amp;nbsp;laudo. ISiec ego diaerfum ynijuam yd^^' j id,y elfcripfi, y el Cenfi : quantum quidem memoria repeeere pclfijf^’ Semper emm contagium, affirmaui, accident eße certorum mod'^' rumtadejfienciam morbi, quoadmorbui ell^, perdnere nunquamf^' taui.Quinimo nee breuitas feu acutietf tir tarditas feu diuturnitasd enorbot, quoad morbifunt jfieblant: fed accidunt ,hcec amp;htfdt^ j plura, certd quibufdam morbd. Ergo quod tu caufaliter aata»' i comitanter adejfe nonnuUd afent , hoe ego eifdem acetdere gt;nbsp;‘ Q^odetiam contagium, tu yocas,feminarium , ego auiem qualité' tem,qua à feminario ynà cum morbo, in corpus inducitur, nomi^^' dtfcrepantei fententias not defendere minimè probat : ficut ynul' quifqueyiderepotef^.

/n eo arhitror aliquid efe inter not di ferenda (fi tarnen [(f^\ tneeuminhaeparteagdi amp;nbsp;non podut meam feniendam exptff^* findet r quod amp;nbsp;nupermefiifiicariofiendi) quadablconemladiaf^'l tteratjinfirumenconanlafo . /dem nanqfin hoc loco GaLquetncdi^' (quemq^ bd repedtapeddane diligenter ^yt attend legam, rare!} fi^dficat nomen'rüed'ujueluïüic feufaculcatu,quod injirumentt^'^'ï fifofido denotar. Q^uippefacudacem ladi aperte air, quodet y el ttf^ 5 periet yenrriculi,yel organica edet dfofiao (fub hd etiam ynioJi‘’^ ' (ompleditur) yidatur.Egofanè locum hunc fapeeirin naduaGt' leni lingua, amp;nbsp;in Latinum firmonemconuer/um, minimèof d^'^' ter legt ; fed quod mecum pugnaret, itiuentre nunquam potui, f^' tear,fi qud yerba magd quamfentendam ßedee(hoc eïl^iCortid'^ poduf intueatur,yrtu fcribd,quam medullamrimecur) yideri e* ^^ le quidaferere : nempe a^tonem aliquam fine yido-facultatifP in/crumeniiquandoqueladi. Sed aliter remhabere,firmtftfnc(^ ciariftKièdemonfirabe : lieer in proximd literd, idem hoc fattf^‘' darartm.

ÏJemonfirationd noßra fundamenra eir propefitionet ha fi^’‘ Corporis noßri adio non esf, qua à nulla dm parte efficitur. Gif put Hofirum Cuas omnet adionet,benatparirer eir malat,perpArii*^ dijfßtionetconuenientet amp;inconuenientet,exercer. ‘Di^ofiedx^' t

tWX fO^^YUtns^JamtÂSi^ incongruensmorbui MminutUT.SAnu^^t f^ffi ^ffeiîiü e^HAturalif,alloues primo producens bin^i amp;nbsp;Im» dabd«s;Ât morbuf huic contrarius ^ t^ a^e^u^taUiones primo /«-dens^feu malas amp;nbsp;culpabilesprofèrent.Q^otirca cùm corpora noflri axioms omnesyelfint borne amp;nbsp;laudata^yelyiaofx amp;nbsp;damnabUes ('De^e^u medio fine neutre ^non efÇ, cur hic nobà là moueatur) neceffariume^f^tytiUx àfanitate,ba à morbo cunÜaperfe amp;nbsp;primo projirifcantur.Et haÜemaita omniafunt terta,yt à nullo yn^uam do^o'^lsdico aut Thilofopho,in dubiumfuerintyocata.

Hà ßantibiadmpoßtbile effe aio^yt a^io altquanofra ( De Ulà agimus^eruas anima^non abf^inflrumento corporà ^exercet ) heda-tur,ill(ej9 permanente inJlrumentOtà quo illaprimb amp;nbsp;perfeeditur. ^!ppe a£liones omnes primo eduntur à fanitateamp; à morbo. Et à fanitate fana,a morbo autem yuiofsttanquam à caufis proximà ma nant. Sanitasautem amp;nbsp;morbw funt afeÜtones corporà ammatt. Q^mobremneceffanum eff, ytaÜioomnà lafayelàfanitattyel àmorboprimo prodeat.Honàfanitate efUcittir. Hunqtiamemmfa nitas cotrarua affeHia morbo,amonejpducet morbipropria Di^um yerb poftum^eS^,culpabile aÜione morbiproprin elfe-efeSn.Quocirca yel non trit aUio deprauata corporà noßri aÜio ,yelà morbo, ytàprimac!^ proximà caufaortum habet. Si corporà noßri a^io nonft, nihil ad nos per tinet. Siefe concedatur,necclfarium edf^,yt yelcaufacareat,yelà morboprimbfit édita. Sine caufaaÜionem aliquamferi,non efÇ imaginabUe.Quart morbum habet caufam.H firumentum igitur,à quo editur,morbo affeUum eæ tune,cùm non a.-git laudabiUter.l^peto breuius hoc modo.

Omnàa^io corporà noßri praua tir incongruaprocéda àmor^ boper fe amp;nbsp;primb:quodmorbi aefinitio ab omnibus omnium (etatum ^ledica s^r Ehilojophis probata, demonßrat.Erge omnà a^iu pra ua amp;nbsp;meongrua corpora noßri ab inßrumento prater natur am af. fedo,procéda. Qittppe morbus mlaliud e^,quàm tails aße^us am. maticoiports. Quodporro mfrumentumpneter naturam affeltum tff^ylalum e^. Huila igitur aSio lafa fingipote^ abinfrumento fecundum naturam habente,proctßiße. Conuertttur bona defmtw turn defnito.Si ergo morbus id e^^ , quod foltern ^primb laditcor.

S ;

TH 0 M AB E R A S T r.'

pW Hoßri eperationej, cerium el^ llt;efam u^ianem «tnnemfrtM^ morho effeUamfutffe.Sanieas cerièfic ftuJmerbuM haltet, ytaSti hona ad malam.£r^ofictienon fote^l^ aUio hona eße mala,neemaU ejßehona,itanecfanieafpoiei^ efiemorètif,necm9rlgt;i(f fianieas. fi autemfimitajponereturI^rimo^roJueere aHionem malam ,conce^f etiam odorieret,fianitatem ejfie mor hum. Qwniamo^ereamp; poitnmf defintunturhi afieliuainec alia rfÇ iUorumfithfianiia, ^uapro^i'f o^erationem c^finem ceriumfal}ajisnt,quam eorum operaiio:ytfif' fe docuêre tum Galenm^ium ^nfioidcs Idcircocum non^oßiefin^ nicasejfie morhti4ynec opM morhiproprium efificere ftote^.

idii addihoceiiam poees^fii taa hy^othefis yaleac,yelGt(ln^ yerba fie accipianeur,yt m exponti,toiam merhodum medendimaxi mèaui earn,qua inueniri’docemur loeu afi}^u!n,eHerti. N^am Galt-nuf ini.lih.de loeit a/fi.infinefieeundi ( i^ica afieuentneer hoe hiüiü methodiprinciftium fiaiuii,Nullam aidionem liedi,iujïrum£nto eim non Itsfo.ddoc inq!Üi,pri»ci^iMaet^,TifanJ'imzißAu’^H,^ uvd'i» Uiictv ivfpyetAO d\lt;tb Tov 7n7iovQi-/at -re mior/j^aurlw (uó^ov. Sd-tit oßtaor muleispro^ofitum demo/figt;aui.nec te yelceniora yelcU' nora peitiitrumnuht perfitadeo. Sii;o( logt;o exme tj tte ae al:''tus, numjecumpu^nee Galenits, dum exitrefi; concr.irta yideeur afilr^ mare, afie ddjenure hac tn re negabo : amp;nbsp;neque dißialcm neque oh-fitiram efie coneihationis rationem affinnabo.Q^te jgiturdl^con-ciUaiio.'^

£tfidicereyelexifiimarealiquis poffer, Galenum hoe in loco,nein pe capiieprimo libr. 3. de fympi9m.catt/:dfjfiofitionem,qug à caufit y el re externa tóta adhuc pendel, nondum pro morbo cenjere, arqut oh id easfblasdiffofitiones morbos appeUare, qua imprefiTa ram/unt membris : non ramen ea mihi/dtis facit reff onfiio: tametfi ex ipfu texttisyerbis argumenta altqua confirui yaleani idipfum confirnnut tia.^ïiht yenoreffe illa reffonfio nunc etiam yidetur,quaminJupi-nore Eptfiola quoq^attigxeum bte yoluiffè docere nos difiernerea-liiontmabopereiquorumdifferentiam Galenas non yno in locodo“ cuit.InteUigii ergo per fymptomaia non ipfam tantum aBionegt;n,yi rum etiam opus:acfi ijto modo dixiffer.^fftfiratteaHionis eau!a due finie,y na cif yttiumfacultatis fieu infirumenctialeera eif obieHain inconue-

IP IST OLA XXÎ.quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y*

tnrwütnttns.^ando inßrumtntum Vitio labamtyCO^io nonßt t4-tntcjlobit3um (ulp4yacet,qMaiffa, aiHo tune eFÇ^ltfit. Cum an-tem dSiQ integra t^^acnihilominuffintm nonaße^uttttr,CMtfa «fj^ inobieEio.2lt;ii)tanelum ei^,quodnon idem funt'amp;mty'^l» irt'^’Wç» idei^/'Onct^ionn frußrati0iamp; M ä^aßn TÜç 7rj44»cgt; ^^lt;^ *^ » f°* liions yitittm. '^ïidti emm re^è amp;fecundum naturam agentes,fine tnmen frullmnïur.Sic amp;nbsp;yentriiuliUjciimehie^umhabec incon-gruum,licet pr« y tribui fittf agat in ipfum,firußmtur t amenantfucî (T generatur opta^ficce.'natimm , quamui^a^iQ eiMnonfitlafa» Sicignimonprnoteren yurtutrm infiammandi non habet ilia fiant, qui fiaxa amp;nbsp;aqaAminflammam nonyertit, l^ec ideb ’Magnes non agit bro naturafiuai^odocquiafierrimmiumfondus, aut aUametal-la aa fie nonpertrahie.l^Lon aphones horum corforumfiunt deprauata am'vitiata,cùm fiafiic euentu’it,fied obieBa nonfiuntidoneafitc^ati^ Exhù manifiefie patet, quomodofiymptomatafieufirtfirata coBio-nesfi.ant(idef^,quomodo'yielcritdiyelpraui humorts nonnunquam in'yentriculogenerentur)aBioneyentriculifiscundum naturam ha-iente.Hinc autemnullo pa^o efificitur, ailionem partis altcuius efiji lafiam,parttipfianullo morbo laborante-. Âliud enim e^ aUionem ladiyC^r aliudrurfiusopus aliquodprater naturamoriri. I^onenim fiempere^lafiaallio,quxfinem amp;ficopumnon afiequitur.

Hac yera e^fi huitos loti declarAtio,'yt ex primo hbro deloc.afi-fe^.cap.i.'^.^.perßicere licet: quot;yic alia tejUmonia prateream. Q^ars ttiamratiocinationemtuamexhoeloio exfiruÜam necefijarium e^ torruere. ’Kifitenim aliter,quam'nerbafionare'ygt;tdentitr,interpre-temur ianullomortaliumyindicari acontradiÜione poterit Gal. ^n imograuißimierroris rfM ionuincetur:niji artis noßraprin-cipia labefiaüare quit 'velit. Qjod de Magnete adfers , turn propter prafientiarn Adamanta fenum non attrahere , id ego pe-riculo japius amp;nbsp;in optimis amp;nbsp;n.idioiribm fiaSo , fiafium teperi. 'ïtexperirer,trouiime Coneiharor, qmtocreir'oanKH,inofcculis, hmuirei’vanitatrw-apeitnt C’f.'-widtm loc demorßrauit D. Gar i^asahHortOflndtarumpr gt;r;gus '\'ieduK?,irilib.de Aromat, e^ fiv-plirih.aliquoimf.iic(i' . 3t;i fr.diA nafietntibys. Aßipulatur exptrierû'X rctio.’Nar .^«4 i.am-.ales pet occultam alteriM rei

THOM AB ERASTI

^ijjf»ßo»egt;n noatolluHtur,(eßeyniuerßrattrerufn tota.yfltemtiO' »eamp; mutariant indMcunrur ^ atiferuuturnaturales dijßoftiitnth cam excercamißiont oria»tur,amp;ea nonmutata mintmè abeant-

De putredine ideopaucadico,quia decriuihanc rem, plufctduH^ 9tij »a^M,accuratè acfufè trdUare.Haudfeio interim,an facts ft' 8è pittrediaem,quam J^rifa teler propt iè ßc nominari fcrihit, im^f^ prié itanomines,et inca mißionem difaluiaptè neger.Equidemy^^ ia hac .^nfioteltt^aç^^üinu -^ ifCcrtci)i;,nonßgnßeantfolitin à «^ tura fuadifcejfum,qaiper alterationem,aut aliéna rei admißionigt;'^ dunraxat farmed tpfutt natura defru8ionem. Si putredo efi cortigt;' peto, amp;nbsp;partiailarts putredo etiam contineturfubpuerediriefejitiiuf hanc ^UDc^^efferei corrttptianem,nonalterationemfoli{m.lgt;datnce^' rupta refitui nequeunt,alterata po/funt. Tutrefcentia auo^ cur nam feipfis caltdiora efficit magir,nonintelligo,ciim nuper hocargumtH' to conatitrfuertrproltare,ßeciej^pt(treßere,qttia calidiora oportim fieri,quaputrefaint.Ego turn rebondi,difiinguendum eße interpm tidpatumcalorem , amp;nbsp;quemrer quaq^ exfiio temperamentopropric obcitiuic.Scio enim,amp; rotam nataram probare,calidiora feipfis effi' eiputrefcentiaabaduentitiocalore, amp;nbsp;a^rifioteltr eße yerba buSi itpfaonç^v ßvircu,TO ffti7rófjSfJ0v dyreev,idefi caUdinrfit, quiequii putrfir,j4nno ide hoc definitie putredinir probat!^ Erigidiora qaS' que fieri eadem non inficior,fi de innato calore ineelUgamtts diciSt^ eir putrefa^a,calore putrido difiipato,frtgidiora eße quàm antepH' tredmem fHißent,mhilforte prooibet.

'Probo amp;nbsp;laudofqHodcontagijfeminariumputridum'Vocariatli quiacir àputredineortum fit,amp; putrefaciendipotenciamin fe com tineat.

\lorbum toritttfibfiantia dart inficiaris y na mecum, amp;nbsp;ratiem probar,qux aduerfur illor plurimum yalet,qui rotiiirfuifiantia tne! bum,dicunt eße morbumforma, .^t neq^ omner codem modo de dK* fitbfiantta loquuntur, nee ijdem eadem femper hac de re proférai' ^id firfi.amp; quid Gal.totam fubßanciam eenfuerint eße,tibiygt;quot; ro do^ißinto tir acutißimo compertißimum eße arbicror. Quart m* btl hk ampli»f addo.

.4d extremum te,yir clarißimc,mihiqjfumma obferuantia cohquot;'

E P I s T o L A XXII« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;73 it,(turn att^ etiam oro,ne^utes meyUiM ^Uui reigradti tecum iif. ferereie iß^ rebut,quàm yi uh te ,ßcubiforte exorbitem ,in y/iarn re({Mcar:amp;magts exercear.t^uumobrem tuntùm abesf, yt mea rt» ftlU }tolim,Attt re^rehendi unimo iniijuo^atiar , yt fummum in re~ frehendendo conarum maximi benefiaj loco fernher tir hubeum tir kabictirufßm.Si enim iuße accufor,reQtiis infiituor uc doSiorfo :ß iniufiè,tarnen exsrceor,tSr resfleniùs comfrehettdo:inq,fententia ma ^is conßrmor. Et quia fentio me ex mutua coUatione^lurimum ^ro feciße,amp; a^o amp;nbsp;habeo tua humaniratigratias,dum reftrendifacultas detur.ln Chrißo left ‘Domine amp;nbsp;Seruatoreuoßro felicißimiye y aléas,ex animo pretor.-Die zó.Ianuar.anni^ó. quem tua prafan-tia,tu^ außicatißimum opto.

Epiftola XXIL

AD D. D. LVCAOT STENGLlVM MBDI-cum ^ugußanum clarißimum.

De contagio Si vera eiusdefinitione , quornodoitem contagiurtifiar.Sd qui morbicontagioficfledicantur.

'^^]^^^*^‘^^’^^^^'^‘*^gt;^°’'^flt;:^»^^fcriptas. Eir o^^atifime, tantaq, cnm yoluptatelepi, quanto eafdem defiderio ex^e^laui, ex quo\tempore te meditatum alt., quidhatderefuif ecognoui. d^^o tibipro humanitatetua intentesgratiassteq^ rogo,yt reßonfum hoc meum,fic accipias,ycme meamfententiarn planiut exponere,non tuamrefeUere yoluife exi-ßimes.Equidemperfuaßßimum habeo,te,qua aduerfu neßra protu-lifli,his de caufs pracipuè attulijfe, yt amp;nbsp;petitioni meafatrsfaccres, tir quam eßem apte yeritatem defenfuritSiperßiceres. (Juodin défi-nitione contagij cenfespro qualicateputrida,debuißeponi, afieHum praternaturam,mihinonadmodumdtßlictt, quamutsiudicauerim dp tills pontgentts propinquiua.Etenimaße^us prater naturam mul to latiiispatet,quamputredo:quaßeciesquadam elf, afieBus pra-ternaturam. Quad in6.thefidixt,proprietattmac yim morborum tße,quafeproferre adyicina corpora poßiut,in 38. preßius tlr aper-ttits expofimtdum hanc yimputridam quaUtatem exißeredocui.Tu-trida y erb quaiitasfiueputredotcitmfitqualitascorporum miflorum

THOM AB ’SRASTî ^Mtiinfmlß4funt(ßue qualitat fecu'^ciaiyt ta y9etu, .fir in th^ *^’^tß ^^*1j lt;’fffmaui) in Rentre aß(ia:um^rxrer nacuram frtrfit^ (ontinetur,yifRécits mfuogénéré.^arepro^im naruram antag^ exfirimit quamnemenaße^uf. filial inrertm cencedi non ^oie^t «uod aiSiCaliilitatemf utrtdam tnotntn eße dre^ materiam, qui a2-iuc fiaccuius^finûjic corruptio. fsf.int yi dijerepam res mohiUf (J^mota) amp;nbsp;tnotufjitadißerunt ealiduas amp;nbsp;c.tlff.i^io. Qjtreire* ttopocentyllopaflt caltdttaspuirtdamonts eße:(jt'inJiißnn amp;nbsp;(tf“ minui met^.Putrid^ etiaqisahtaiü fnis,r.e;jU-tquaeJl corrupiif.fd ippimetcerruptio exßjltcnecfitjedfafta efß quaFaas. ffe illui quidem ineelligoy(ur,quiaputrtdo eiß qu^iHtas fecunda, conrugium éipri/n quetUtate quam pueredtnedeß.'aaeur.Paucior.i t emprehendit quahtasputrtdaquam abpdute yoc.tia quithe/ts: amp;nbsp;m deßniriontlm fropinquipima genera reFlua ponw-itur reniotiorUus. fdeoauie^ eontagium corruptione deßniturpoiiin quam con{a^it:qit!a (inepu-tredi»e,quit corruptienn quadam ßecies egt;ßfin dißniri neqti.ta ini ßneeentafluprepriè di£lum eontagium,nereff rio deßnirj oporttri d^monßrauertm.Equidem qualicas ilia morlt m ei,qua inficere aliutn fotefl[^,ntqttaqaam reFle potent diet me tangere(tÙM inter eorpt» ra dunraxatcentaflmpropriè diFîm exißatJmnl o minia alieMin, ^ minime omniumßatio aliquo dißitum corpta,tangereputandunt t^-ßßid enim dixit ynquam,merhum, qui in men memorii inha-retiahenu corpm contigißef fam ß morbos tangeretorpora non piß fecertum eil^, qua ratione apte afßrmabimus, eorundetn qualttaits eir proprietateSfConta^lu hederel^Ergo eiem eontagium ßt morbormn tertorum aße£Ho amp;nbsp;proprietasquadam,qua fe poßuntyelurimuhi. plieandoad alios proferre,non debet in einsßnitionecontaFhn pent. 'Eune enimfolùm habet lecu,quando proßeminario,quod corpits eß, fitmitur.l^ocirca nihil probat argumentum hoc. Contagium altem' fione indiget.^lteratioporre contaSußt.Ergo amp;nbsp;eontagium indu' titur eontaSlu.Erimum enimnatumheonta^ufola corpora fecontin gunf.yt tn ii.theß oßendi:amp; in hes Uteris ipfe corißtem. ’^derbiigi tur eommqj propnetates^rtonreFlè dicentur tangere ‘Deinde tres,df quatuor contagij nottombas,nonßgnßcanc corpus, fn hortim erg» deßnitionibusfrußra poßuerfs contaêlutyt tu toaheß dedaratufuit.

Era'

B P I S T O L A XXIT. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;74

^7r/tl(rufatîerii,fi iß^ r^tiocinatione tt confedirepitteî,ctgt;nttt.gîtiM per conu^ium rei ceniagwjx femper nafci.Hauaenim reBè coUege-riitconidgiumper cotaaum ïudHcicur^quia fineAlterAtiene non gig--ttùur.ErgopercontaSumconCAgiofiereifemperfufàtAïur, Qwppi Mnconcltiditur particnlor^ txymuerfalinient». l^on enimjequi-tur.hocanimnle^^ : Ergo equtnt^^: cùmpoßit effe aliud. Eodem pracife argumentOt’TfnoJolo termina mueato,probaboputredine cen-taSurtipumdxgentraruPutredo nongeneraturabf^alteratione, j^lttratioporri omnû contaSu fit alterantu. Ergo putredo fit con.» fallualttrantis. HocreBèconclftditur.mnre autemfubiecero com., pie nu nem hanc particularem:£rgo pucredofemver gignitur per ton talcum rei putrida.Hanc enimomnes hominetfalfam ejfi yidsntyat ^^ueex pramißd noneffici.ltA' contaHu generaricintagium omnefa temur.At nonyerum ob id erit ^per rei contagiope rontaÜum fern.-pergtnsrari’.ijuod ipfa rerumeuidentia liquidé probat. quot;Kam morbi ontagiofi aliquando fufcitantur àfimplictcaUditate Solüia labori-biu : ab animi affeHibiu , eÿ-c. Contagio nulle antecedente: quem admodum amp;nbsp;lontagioftts nonnunqua in corpore falubri^el nullum, ‘^elnoncontngiofum,morbum pant. Variant a gentium afftUiones propatienti'im yarietatetnacuram agentisnonfemperferuant.Quod fi non de hoc ßeciali cocaÜußed de generali te loqui afftuerauerii,prtt terquam quad definitio tua,aliaq^omniarefragantur,»ihilcotra the»^ Jes,me,itemqj noflram attultrü, Deniqjfi contaHu definiendu flatuA tKr,qu9d abfiq^ contaHu non efficiturda omniu pent reru definitioni^ Im requirecur contaHuf.^Uud agitiqui^quid concagiufitPdocef.atq^ ahudrurfitt agitiquiiquomodo,^ quibm contagiKinferaturtexpo^ nit.ldumcallai cas fine contaliu non definietur, quam fine corporit caUdi cotaHugenerat'd nonfuiljeponimuf.^aut putredoper c'5caBum necefian's fm'eda erit^qaiafine alterant ù rei cotaHu no oritur f XJ magù toflat altera ratio.,jcilitet cantagtu perpecuo creari per conta.. Hum qualitatif fiimUisfieu c’a c agio fie,quia motio cxfifiat inter duo tor pora fotaminans t^r rontaminatu.Tamuenim dittmquit,omnecon.. t^giK eße motion'e.fiedquoddd folu^'Vt in z.tÿ ‘j.cbtfii doctit.lfeinde 7io defimuiego cont,igzü,qu')adinotion'zfignificat,fied quoad certam eer toru.nmoiboïuin quaitCi.tenitxpritmc ^quodexC. thefii perflicitur.

THOMAE ERASTI

TratereafariimfeitedicereturmorusAUtjuidtan^sre. Tvßren-.'om ’ J~e^uicur,hoca corpore in corpus aliud mdiicïtiir: £r^j tangii cürlgt;9' rn,ad ^ute pro^agatw.lam entm dt^u eji,inter qualitates no exßjlt' re cotn^K.^dnnt^eJiiißeci cotagWide ijuo me agere monui, no deberf coca^tt defintritnunc de tun deßmtione^aucula dtcemtetjyt res ex^f cetur amplius.Conteigiu,tneiHis,eßaß^ebigt;ii prater natura ex yno cot pore tfiahudtranßes,putrtda ijualitate eiuf,ßb/lantidper cota^ff^ cotammans at^ corrumpens.fdae mihi deßmeio no tarn yideturltfi^ ptda,qua/n ttbi:quigt;itmo labor at magnn incomodts.J^rimiimJtgntf' cat aßebhts,alterationepermanente:ycpaulà ante resté afßrmabäSgt; ^t non longe poß tn eo argumento,ad ^uod tarnpo/îenore loco reßoH di,tu contagiu ponts eße moaoneicùmfte argument arts. Inter ßtU corpora fit contaShts naturalts.At motio,qua cotagiudeyno corfiori tn aliud dißttndtturjexlißitinter duo corpora. Quart cantagtumfit per contaSlum.T^ifi idemfiignificent concagium amp;nbsp;motio,^iiie dey-no corpore in aliud tranfit, yittofia prorfits eft tota ratioirtnaeio:imè nulla efi.Sipro eadem repofita/int,pugnat cu definicione. Cur nihil probetar^menfu,diSluJupra futtiquibits addi hoepoteft , ^uod,cit» dicim»s inter corpora eotaSlu duntaxat inuemri,hoc dicereyoluxtuS] fola corpora fe mutuo tangerepoße.Hoc modo fitu/juo^ inteUexifth . no etjuide yideoquidefficias. 2d.denim quodintercorpora eft,cange-re aliudpotefiieiim detpfiis tantum c or port bits hoc afifirmemus. Cùm addts in definttione,afieSlu de corpore incorpM tranjire,ne male /entire te,fed no fattsppne loqui arbitror. Q^ppeafieStits no tranßf.ßil qutddagenerat,quod tranfiensfimile in corportbits altjs quahtaiegi^ nere,upturn eft. 7^Situs proindefinontnefiallitanimtts, inthefitbus 6.7.S.amp; i^.naturamcontagif expreßi. Tutridamqualitatem re^i quoq^ afierts corruptionts caujam in alio corpore exfifiere : fed tecunt fit pugnas,yt quomodo te tibi recoticiliem,ne/eiam:dumad 30. theßn fiejertbts. Sunt morbi aliquicontagiofi,qui nullainduSiaputredinf magna yifiubfiantia difi/oluunt,ytputrefiaShoni tempits no finppetat-Si morbus aliquts contagio/its eft^neeputredine. indtuul/um habet c«-mitem,malè pars e/fientia in definitioneponiturputredo.Ptemfi conta giofi mor bl qualitateputrida corpora aliéna inuadut amp;nbsp;corrumpunh^ quomodo ijde citra putredine irrepunt eadem^ corrumpunti^Decon-ra3uJatts mulca diximits, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pant

E P I s T o L A XXIT. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7$

Iamaclreliquadefcendamni.In Thtfi n, dixi,non ftm^erfieri toutagium,quia contaminais contaminatum tangd{,f routerea qued multi tnfi,ciantur,qui ad xgrum frofin^nunquam accefierintihoc efl, quorum extrema fimulnunquam fuerunt. Jam cum fie continganr, qua extrema fimul hah ent, ftatet multos infics ahfiquecontaBu xgn. Qutayerohtc^oteratreflonderi, contaBum efleper medium, wij. monui,h6C non fiat^fiacere argumenta. J^amaux per medium ali.-quod fie contingunt, extremanon hahentfiimul. Ergo impropriefie contingere dictintur.Et cum ohijci hie etiampojfiet, efifluuia ex xgro corpore manantiaadinficiendum yfiq^pertinere : fiicq^conta^umper medium aliquaprohahihtatedefiendt.(Sic Soldicaturfiortaflelumi-nefiuo nos attingere: amp;nbsp;aliquü gladio,yelficlopetto cenfieatur alium attingere] in i^.oflendifioc quoq^ eflugium fruflra quxri. Etenim in tontagiofis morbis nonfiic yapores contagtum tranflortantes abinfi^ cienteadinfeitumufq^fiemper continuantur : fiedjxp'e inpannis,cul-titris , rebus altjs longo temporefieruantur : amp;nbsp;dtrnq^eos contaminant, quos xger nunqtiamytditydum agerfiuiffet.'hLon nego igitur contaSumper medium dan, fiediwpropn'ejic appeUari.indico.Q^n ne ßc quidem ratiombus nofiris fiat is fieri monflro. Ignem ac Solern a nobis diflitum per medium aerem prins calefiaBum nos calefiacere quis neget I aut quis ^lagnetem fierrum ad diflantiam certam at-traherel yelresyifiibilesnullareali inaerem mutatione impreffiao-eulum per fleciem tangere 1 jipud Auerrhoem nihil reperttur cum noftra fintentia pugnans.

Cur ophthalmia contagio fia fiit,in ■^^.Thefigeneratim expofitum e?lf:cuirepugnare,ytdetur,quodin lequente ponitur contagiojos mor bos efle, quicunq^ infiignem putredtnem naHifiunt. Hac emm ration« excludetur ficabies,lepra,ophthalmia,lire, yr argute tu obiflis. quot;fle-flonderepofjem,infiignem putredinem ame nominart, non yulgarem, fed certogradu modoq^ (fiicut inpracedente legitur'fab alijs differentem.Quippe infigne dicitur , non tanttim,quod eximium amp;nbsp;magnum e^,yerttmetiam, quod ab alijs fiignoyelnotaqualibet difiinguitur, \ Toffem etiam dicere,nie non negare, prater morbos infiigmter puiru dos alios nullos letnter putridos effe contagiofios.^Honenim qui y aide duleia nob is arnica ait, minus dulcia arnica negat. Sederrores extu-

THOMAEERASTÎ

faren9nfoleo,nec debe^ißa ration». Tuto mint hoc me tumfeitßjj^ iUos/olitm morbos coneagioae fer per e, qui yalde putritlifutiC. i^itur reprehemitsmeamnegbgentiam amp;nbsp;ofcitaneiam. ^ipp^^^’’' f‘tgtoßju/it,'vt ex 7.prob[e.jirtß, ^.liquet, quicunq^ 'Vaporempni’^^' elumyglutitiofum amp;nbsp;nvno'fÂ.rtJlnitil eß, acrimonie aliqmd rettnentti^ (tahaenimpruritummouerepoffunt)tmiecunt.Quiettimficcos et b* toredeßnutos haltcuf eßt(iiduftt,quia adharefeere non facile polß^^gt; mro allas tnquinanc.yirq^hteeß,quodtn iheftbiespepsrtpetiut,y^^^‘ res contagij cranfue^eresperetnaciterputredmem retinere opancfi' Q^i tales non fun t,non nijt partes tniurta y aide abnoxias tir expep tas inßciuntijtcut in ophthalmia yßtuenire ceruimuf. Interim nefebi an ribt peßUentes morbos citrainfignem putredinem exf/lereafff' manti,tuto affentirrpoßtm. ‘Putrefcunt enim y elßiritus y elfan^tii in corde,y elfucciper etusfubßanciam dißuß. PdemM etiam cai^ uera exhtd morbis defunllorum grauim ac citius contabefcere.

£ß aliudpr/teerea in^^.theßà te bona ratione reprehetifummtHi'^ pequodex fubßantiaicui morbi contagioß inhärent. (Inherentatt(‘ morbimembrisinon hu,n.oribin) pucrefaUa yaporespucridos exßb rareoportear, Hicetßin fentenctanon fum lapßis, parum cogiisd tarnenfcripß.Scriberedebuiffeni'at^ exßtbßancia putrefalia,yit^‘ l9rrs,amp;c. f/oc fenfi,yapores ex eafubßantia exhalare,que pxtnß ^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^lt;^ftfemper inmembris,ycfubiello i/te^:ßiß*

quenttw inhumoribits amp;nbsp;ßiritibitfinßder.

Contagiofos morbos cirra putredinem exßßere, nunquamdsl^» friufquam arguments demonßratum yidero.y^ rbitror contranunf* inthe/ibusßrme oßendißeinecyidt adhuc,quiyllamprobabiletnrs» tionem contra eas produxericnlhs excepCK,quasin ipßs rheßbuftof^“ futaras legis, Pugnar idem hoc modis omnibus cum tun deßnitiom’ quot;^^f^P^^ ^*^^^ indicaui. Generari atttem nonnunquam morbos contt giofts aßmpltci acris intemperie in corporiius di/poßcis , icideniii' xi.T^am amp;nbsp;abfqjContagio praeu:ttefiffcitantur,amp; morbos aliqu^i^ do tnducuntnon concagioßs : quanquam hoc for taffe ^quam tlltta,fi‘ nus contingie.Q^are nun hoc negtn ts ; fed illud defendimits. Ce^quot; tagionem aeris quid yoces ignora : mit putredinem ßc appelbb ?^am contagiofo morbo aèrem non effe obnoxium per fe wtitth

BPISTOLAXXT. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7«

^ fff iiaheß 4 nobè repetitum efi.Conrrariafentennietttlïr^tnul^’ lum yel exE^idem.yel exj^phorifniK teßtmontupredu^um iri reor.

, ^ondixt egoyßquam, cormptionem cmntm eßeputrefaSfittieni: fß’nßtapertè/alfum : mß quds nominièttf yßram aèutiprerfu^ ye-iit./n 27, Theß tllam. duntaxat corruptiomi/ßeciem, qu» pareil M» turajeu eßintiaparticuladmß7^ihil enirnfecundumfe toeum yeß^ ff^ttlputreßepreprie yoeataputredine) deperditur,proprièdiffd effè pucredine ex ^fiß.aßßrmo: nee adhuc yideo, quid reprehendipoßir, 'StquideiÇ in The/tbies noßrUidequo neminem duiiearurum mi~ ^ipet/uafsrnm^hóc ipfwn illud efi^,quod in t‘).amp;t6.de qualtuteßiri f^dtfeuintennonah dißutaui Ide^j enirn exco^itnriaUquidcontra id potutße putaui, eo demto, quad in yißone aliquando contingiequod tarnen explicatu non eß admodum diffi'(ile.£tenim omnes omniu ara tnmyiridobißquorum e^o fcripta yidi)ßtrnrno eonfenfu traduntßi rituales i/las qual^utes nuUam realem alteratione (qua:fcilicecpo/i aUtumfubfiantiie cuiui eii^lqualitas, in aliénaßtbiebloperßßatjin pire^nnum fubiebfum indueere,autfe ipfasfic tradueere pofe^yt di.-Hum eï^.Demonfrarunt boe phy/ici rariane indifolulnli: quad tam non debeatßngi (autpofie cxßßere) propria rei natnralds qualitat = MtytrttP! infibielto alieno, quam nonßn^i delfet (aut exißerepo.-ttlf)yts ridendiin realia ab homine.^a cumfint inpriediPld the-pbusclarèadmodum expafita, cur refutare tutentarus caufam aliam repeno nullam , quam quad, quid reßonfurißmtts , audtre eupd. (Nam de rei huiu^ certitudme ac yeritate dubitare te non y elle, ego nihil dubito.) Quamud fintuales qualitates, inqutd, fecuHgt;. dummodum amp;nbsp;exißentiam, qua exßßunt, per fe achonem corps., reamnon edunt , per accidens tarnen tiibti prohiber eas per medium tao^um prepagari. l^edium hoc putas efe^iritum ( media cu-torporatas amp;nbsp;incarporatas fub/iantias natura ) qui fftrituales abhones infe recipiat , aërique reprafentet : amp;nbsp;cum ft torporeM , contain fuo corpora y ere ac realiter alteret. £go '^^^'^^”^^o toncipere non po/fum , quo pablo amp;nbsp;modo qualita-fet Jptrituales per medium aiiquod tranH^ortari in fubieHum a., henum yaleant, tnquo pod^ proprij fui fubieUt rece/fum inha. reant. Uod^ exfftentta eaium w ../^ y^ ybi temperiet eir f^^^^i^di ^ C* *^t (tiam ipfefnt .■ ^ -y^/ tfmperatio tir for •

THOMAE ERAS Tl

W4 taîti non e/Ç, ibi ifßr quoque non exßßant : niß quateniU ’ ßuo proprioßtbie^o , fuut lumen ex Sole continue profluunt. ^‘ ßbuiutif ( bane enimtanauam proprium homing ponimtif ) t^' ßßenria modw me^^^yytiybitemperamenium amp;nbsp;forma,ßeu äni!^^^ humana efl^,ibi erum ipßa aelftt:'vbi hac nonßint,ipfd quo^ nonA^' ßt, Ergoß in^irituperatrem Eßerfo, aut in re aha quahbet, f^ pûtes ineßeridendi poteßatem, Ht into firme inbar eat, prorfus^'J' ceßarium e}i^,ytßiritus, ydßtbiedum illuel, idem cum homineb^ beat temperamentum arque animam fieu formam : hoc ef^, yrßd^' mo. Si hominem eßeneges ^ nee temperamentum atque animam hi' mints habebit.p^uocirea nee proprietärem humanam inße reeinthl' 7^tiopar eßproprietatum ahorum omnino omnium.^pparerigiltif fieri nulla yi narurah peße, yr ißaefiant, aut yerc deßendanmf'

Eitecreßonderead tua, yir dodißimt amp;nbsp;colendißime, yeltn' quodeenßerem tibi nonminusgratum hoeßore, quam iucundummi^^ fuir, ebtediones cum aliorum turn ruas yidere ac legere. Equdegt;^ longégratieresfuerunt, quamfipretioßas mihigemmas,aurum, nï' gentumq^ mißßes. E'ideor mihitam yidere yeritatem huim dßüa' tioms nosperßexißfie,poßquamßummos yiros nihil adferre animai' uerto,quoßenrenna noßra inpericulum lt;^utßußicionemßalßtattii(' uocetur. Hoe ttbtfianSe ajfirmo, me nunquant in animum meuni itgt;‘ duxiße lapßus amp;nbsp;errores quocunq^ modo commises exeußareaatih' fenaere. Quin fi quid reperißem in tuts amp;nbsp;aliorum heer^i quo Iah' fadari noßra fundamenta yiderentur, aut quod dubirationem noh pareret,non minus libéré coHfeßurusfuiß'em,quam et tibi er alijsf4 fus ßum, iußl me nonnunquam reprehendi.Jmpugnarunracuté q^^‘ dam ‘Patauini \fedici, (7^ffionßonum exempla adtemirto)aiq)^‘ lij nonnulU, fed nullus tarnen eraßiores mendas illas detexit, qnS' rum tu me commonefeeißi. y^go igitur tibipro eo beneficio immort^' lesgratias:operam^ dabo, yt emendatiores deinceps legantur.ES' le, ‘Die io.dan.annoyj. quemribifuisqjOmnrsfeliciratfspletiuint^ animo pretor.

EpiftolaXXIII.

AD D. 10 HA N. CRATONEM A KRAFTHEIM« Vtf«*

B F IS T OLA TXUλ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;F»;

Vtrum in Methodica doélrina ftatuPpofsit Marbus totiut fubftaiittx. a. De putrcdine.qmd.quotuplex, 8( quid inter fe différât. ) Decalorenatiuo.amp;quibusinoduilleextinguipof fit. 4.Morbum pcftilcntem longé ab intempérie (impbci difta re ; De ipintuum putredme ô.Cur venena fk morbida inpe fte cxpiraciojubuo extinguani.7*Adoperationes,nonfufficc re partibus ammalium,proprium fine caloremfiue tempera* mentum/edegere iitfuper influente à corde,à quo de potentia inaâum quodammodo perducatur 8 Nullo modo poffepro bari comagium peftiferû turn demum effe receptû,quando ef« ficientiafua e manifeflûfecit.p.Numaffto aliqualçdi pofsit, intirumento lus non læfo io Infltumcalorcmexqfdem pria ttpns lufci.ex quitus corpus noftrum conflatum cft.it-AAio nemlKigu'arein nullam edi poffe, quz non aut conuenientet natur«,aat iuconuenienter cdaiur. u Leporemmarinum flC Canihindes , quodhx folos renés amp;nbsp;vcficun.'illefolospul* moues cxulcerer.alqs partibus iUzGi.

K‘D t^-i^Uit tx amici tuittfi^m ^tdià exetUtnttr it^'t lin ^TH cxtei^jilje teafjimmSffirifco rel^«ndtrtfUenit: frt» ^^^^^^ ^^^^ ^^^*^ *^^* ß*^fgt;ff*^ yerbofiM amp;nbsp;iilucidim tx^ f '^juijje tMt jic ytde,amp;fropi neeeßarium.

7rincif ïum dtfjttttAtwnu tut hoc er^.^eripimumer^, Rut retint fste differenties morbomm ffeÜefnM,nonflntuiinmethoAicnAoBri^ «4 fu^je morbum totim fubfiantix.Optimè ifiud à tediHum tfßrmo: frof teren quod in doUnnn methodict locum hnbere nonfteji, quoi nuUibi eft,eut fuit. Tibiyero,qui ules morbos exfiftere credertyi^ der is,y t confentanet diens yereor.An enim quod methodo nnlln,fed txftriemin folum cognofettur tif inuenitur, cognitum tir inuentum methodi trnUnri non foteS^^ Ferneliuf certè amp;nbsp;jlrgentertutfnei^ lius, quem in methodo locum hnbituriftnt tnlts morbi, oftenderunt, quameofdem txfinre demonftrauerint.'Purgnntin pro^rit totiin fui fiantiit yinblis,humor es detrahere, mngno cofenfu omnes nffirmnnt, Atinmethodien doÜrinn demedienmentis locum non inutniffe,qut^ cuna^fcilictcyfu cognita futrunt,non nuftm dicere.T^tiofnr eft nli^ thentorum.Etquodfrofiui adeaufam ftrtinet,turntionts pftis me» thodum,trndï boffe certum eï^dicet totintfubftnntit morew effecre tJufur. Cur ergon methodiendoUrinn niij,quiyfu fo^wn iamp-

r M o M AS «RASTf

fiüMtttrtUecluiïdntur.^ Qmainqu^, dißimilh eJÇ ratio,cum t/mß^^ ramtnww liid:ttlt;r,amp; cum voo-ipn ')Ï7rÓKQj(7tQ extrafuumfu^ie^ülij^ fß^undens,alid corpora ßmiliterafßcit : acinpeftilertibicfßubicojßl' ruum er ealorem tnßttun, txßin^uit. 2^epo morbum ali^uemJroü* nariutnexfeßeffundetei^uo alia corporaßinili(erin^utnet,'flt;lß^' ritum natiuum^ calorem perimat,fine lajtone temferamenti ^^ omîtes morhi, quiper feminarium aliéna corpora contaminant ,gt;!f‘ eeßano temperaeionem eorum primo ojfendunt : quodin thtjibttf^f contagiofic e[^ demonjlrattim, yt probabUitercontra difbutari »oH facile pofie.

2*lec diwerfum tua probat ratio, quot;Kon enim non deftruunt tempt' ramentumparttum, morbi conra^ioß amp;nbsp;ptßtlentes, quiafeminart^ dißundunt,qult;earcern yitie reHaferè inuaditnt,rj lon^enitum tof* dii calorem, Ittueytnena (orritmpu)it,yel(ilib^ut morbum, cuittsf' i minartaftnt, tranßortant. JUaniittex to perfidy entas petes^i ^uod tequo^jConfentientefemiiiailla, cot^ora funtputredineminß fontinentia,cuiM yi corpora, ad quaforte arrep/erint,feinqui!tantgt; Jmpofibile autem ef^,ycrespatrida,qudtentospuendaer^,corpus altud maculet, abf^^ remperamenti cormptione. Quontam ntbilalio» ^^ P*ftredo, quamyitiofa temperario:111/1 forti lemperatumfatM' tur,quodinßtocaloreßtoßiolia[um,abalieno tenecur amp;nbsp;regicur.GrS dus quojj neutiqua mutatjfectem. j^emcuna^ igitur putredin^ ^fgt;t dum ponamus,femperei conueniet deßnitio, quodyidelicetfit Tdad' ui calons,ab aliéna introdulïa,corruptio. Ïn hor folo difcrimen rept' rietur, qubd y na quam alia ßeuior, r/ßeatior, mitior,igna«ior txt' fit.Quocirca yna eadem^fiecie opegt;ationis, turn Inee turn ilia aßt^ Confirmarembancmeam aßßrmacionempluribns ar^mentiißtKnt amp;perfe eßet manifefa,amp; turnet ipfe e.indem,tuo Jufra^io,comprt' bares, dumßcßeribts : ^eq^ e^o inßeior ,ficttt à yenems, fie etiam morbida mßiratione, a/ßei atqj ledt temperiem. Sedtarnen putredt qua inducitur, aliaeFf àyulgariputredinefmpltci : aliacfiratiittt amp;nbsp;interimit tir curatur.

^dorbida infiiiracio,quantprftUente conta^iofoq^ merbo laboratt' tes effantjputndaef tcrproindeïoeafua natura c^fubfaiitiayyiif ' calortj,

B P Ï Ï T 0 L A XXUb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?I

tühn'ii^nnßro rtntnria ti^.QuocirairtUè colligit, üuticrnxtn con^ f*^ijt»feminari9perfetterAMntm, frimit rtcUmare qutthtdtibiu, ^fits facile admodum hebetantur amp;nbsp;corrumfuntur. ConCitgiMm tertè ^ ^nalitas frimA non tß,fedftcundaïqua no ferit,fubifBo inioltuni ex JifltnttJam certum habetur etiamafudFernelitim eu .Argenterit m, futredintmtotafubjlantia nobis aduerfari. Agunttgtrurinnos pu-tridi halitm^rdtione amp;nbsp;yipu{redin^s,t^uam injehaber.t.Tutreduyt rô omntt,quemcunq^ tandemgradum naÜafit,eî^ cahdaquedam »«-temperies.Quamobiemnon agunt in nos putrides exhalettionestyir^ tute jimplicii cedoris,fedpoiejlateputridt caler is mec alla quot;si etutpà» tentia nos altérant. Sed diuerja e^yinquis, fimplu is e^ putride i«-teniperieituratio.Concedo.‘FLaminputredine ei^fa^a intempéries, injtmpiiâ adhucfic.In ilia non habet heum alteraiWypropcerea quoi torruptum in integrum refitui nequitiin hactquod con uptu non eß, peroppofitam quaiitatem corrigitur. Quofit, scàputrido caloreal.-ter ata,fui oblationtmifimpUci calire afe^lafni emendatianem poßu lent.A i ex hoc effià quifquam opinabitur, putridas exhalationes â‘ hayiyquà n tntempeneahenaycorporacontaminare,cutbitifortead-helsrincf* Interimuntigitur pucrefadendo ( Hamperfe yt aliui agantytmpoftb.lt eif^)id efÇ gt;nbsp;temptrationem feucalorem naiiuuM difoluf^do. Quoi dum fit,acfaRum nondum eJ^, alteratione ton» trana prohibert,quis nonquot;V!deat f

'De putredine cuius pluries in his Uteris mentiontmfacis, dietn-dum aUquidyidetur : prafertim cùm y aide multos , ne dicam em'» nes,htcimpingere animaduertam.Tutredintm corruptionem eße triç ix tgt;ütÇ'lt;f» '^X*' «•*^*** lt;94 KO-tii ^dlt;str ^pfaô'm'i^ , ÙV aX\o^ oç 5iouÔTgt;nlt;^ profeUarn , abomnibw receptum ef^ , tum7hilofo» phis, tum*)vhdicis. AL que certum efî^, Àrifotel.in 4. *Meteorol, tapit, i.dupluem fiatuere ptstredinem. Alteram fimpUci amp;nbsp;natu-raU generarioni, quot;Vf maxime commune contrarium , epponit : amp;nbsp;.^ torruptionis rtrum naturaUnm, quxcunquejecundum natur am m-tereuiit,fiitmac termmumcommunemßatuit.Eandem hant sir i^a-^■7\sv feu yntuerfahm tir naturalem appeUari : denique impro» prieputredinemnomin iri oliënd e. Altert nihil horum ateribuit: fedcontraria adfnbit. Ham amp;nbsp;proprièpunedcnem dici,ac yiolen.

F x

THOMA! E R A J TI

t^m amp;nbsp;morüdam ^^eEUonem eße,amp; x^tv juiipO' corruptionem f* tart ait.Etnicinttritw natural^ terminumfnec natural^ ^cßfgt;** flic0generAtionü communißimum contrariu facit.£jl igicur hacf' li contrapeßta.Sane dMmhancproprièputredmem yocarifiriHtß^ ^ lam improprièfc nuncuifari indicat: amp;,dum illamfinem natumlif dt^oluciontffacit,baue ylolenta ac morbida corruptiontf eujufda'^ terminumeßecemmonec.Hanc ab eo(tarticularem,illam tantra y' muerfalem nominari^ex i^fo textu manife/lum ell^.

^ifffff^tiain eo ejl,quodin naturaIt^utredine turn demum caïnf tnftut txfubieHo exit,cum atatü lango traSufeififum ita débilité' Mt ac fre^it,yta leußtmo circumflantti a'èrtf caloreßne omni yii’ lentia yelmorbojdi/ßerdiqueat. Zn propria putrtdine yiolenta tß (orruptioinfticalor^tyt ^ua tttnceaeniat,igt;tm calor adhucrobu* ßmac copiofM adeß,^Madlint yi aut morbofieri nonpotefi.idea ad' uentitium calorem yaldèpatentem effeoportet.'Praterea in naturd' h putredine totum aqualiter femata par tiumprDportitre,cGntabtf at tin m9rbida,part yna alloua pree ceet erts eorruptae/l^eHquisna turam fuamc»:nferuant!btes. l^on enim necfjfiim efi, ytfanguinepu-trefa^Otetiamcarnes putrefa^fafinttaut came in ms.nibtts corrup' ta,eeiam qua^in pedibw efi,putrosfitreddita. S.tpenumero putref tuutpulmones, ceeterts panibiesiUeefis aliquandiup°rmanentibtHi Praterea natural^ putreda,ab infit o et propria ca lorefolo,indutitHr: morbida àperegrino quoudsfitfeitaturtfrequentifimè ab abflrubltt-tttbus„perfiirationem infiti calordsprolribentibits,nafcitur.Item na^ turalts putredo efi afieblio mifiorum,quoad mifia fiunt,acfaits mißd feu inanimatis accidittmorbida turn animata,tum inanimata carri' ]pit,amp; communts efi y trarumjj aßfe3io,quaten)ts fcilicet in y triff ut afi mifiio./lla enimgenerationijtmplicimifiorum,tanquam cammU' mfitmum contrarium,appofita eft,heec,mifiieni cuihbet, contraria efi, Zn illa,res in cineres tir la turn attp elementafoluunturtin hac rara a' liquid tale max ab initia yfuuenit. ZZeniq^ naturaltsputredofints el^ interititsfecundiim naturamtat putredo prepriè naminata impedit, qui minui naturaUeer res cerrumpantur.

Ambas medo dtclas cerruptionts figt;ecies,yacauie rfrifiot.putredi' nes: licet alteram inufitati fie neminari amp;feiret amp;nbsp;maner et. faSi caufarn

B P r 5 T o L A XXir. î/p uufam banc yidert(rhaliuiJfe,quoJtermina Ule corrubtients tuttu-fnlU,n9mtne^Kofrioc4rebat,amp; magnameuHt tdten Jimtlitutlinem babere yiJebat. OmnU enim ^utredoßue naturd euenurßne à mor^ ia 4Mt'violentacaufaimluHaßt,corrubrio eft inßti,in requalibetfta lam^yel aüfißto amp;nbsp;faropnojyel ai aäuentitwproféra ealere: quad ^nmo lace^ojitum nunc 'volo. Deindeponere alterum boe sporter, rem ^uamjj tanrifter faluam eßß,^uantißgt;er proprium fuum calorem Tetinetrperire auiem,tiim eoelemillo priuatunyt ^riß.tu alibi,tunt deiuHent.amp;feneU..]..(lereftiratione3.deireut eir longa 'vita'). cap, docuic. Cum de anima expernbua rebiteferma el^, controuerßa ca-fet,quaddicimuf.Quidenim tn htfahud temperamentum conferuat juam con^enitjt/ calor,^tti idem etiam ab initio induxiti^/pf» incolu mi exiftenteperßftirmißio:eo corrupro,neceftarium e§i^ temperatio-nemdiftolui.Deinrerituanimatorum,qu9adanimatafent, dubitare quidam aujißtnt,4n is ^uoj, calorie extin^io feu corruptio re^è di-(trerur./ft expreße hoe affrmatyfrtf.de iunent. amp;/eneU. cap.4, b^yerbt!;à jîy)cn -miiuju ôl/oia ttiti ^(iv V7rup^eet,(^ rlw ’m Gtpfaou T^T^ ( avit^CTif fctlicet,de quo agebat^azom^ne .• ifft^ •nvita.Ä^ia.t-tot ^di'ctfovtf'ifeu tIw tiIt» if^oçftv.Sanè calorbicifißrumentum U-lude^i^,quoforma'vtitur in temperando,efftngendo e!r conferuando proprium fubieSum:amp;ßne quo nemomento quidem yelfeipfam in fuiieUofuo conferuarepotesi^.f/ac decaufa ef edlor,opfex,author, (onfruator,return omnium dtcitur.l''idendum igitur ei^,quot me-du .ririftot.(debuiitf enim fententia quaritur,citm idem cum \îe-dicis deputredine fenferießenfuerit calorem ingenitu extinguipofte. Hocdeclarato,paeebit,qua eiM deputredinemensfuerit. Perfticu-um illud quo^j fie t,teile feem ne à nobis diilafine,qua ex eiiot yetbit attulimui.Deniqj decifa habebitur tora de bac re inter Thilufophot amp;nbsp;'Medicos dtfeeptatip.

Duplexßaeuitftfcaloris corruptio apud ^rißotelem,yt ratio-ne amp;nbsp;teßimonijs demonßrari poteß^.Si enim res nulla potei^ intente,du calor eiufdem iiscelumis manet,neqjplurcs intertttesfunt modi ftuftecies quam dua,neceftlarium eß,yt toctdemqu6qjßnc(amp; nee plûtes tiecpiuciores)caloriscorruptiones. ^c quit quid oectdityel natura y el morbofeu yiperit,id eli^, y el atatts traUn paulatim ab-

THOMAE BRAST!

ßimicHr.yel ftr'tlmfe» mtrbumtdifiusm inttrimitur. T^^trsi^tif gt;nbsp;«mnü 'Iftl ti^n^turalnposter infitas in natum yirts^nif^ui^bf' «4 amp;nbsp;ixttrnn caufa tutniem : y el yialenta ^ morbieln , ^Kitfr' licet nb ^Juentitin ali^ua tfiußi fufätatur : quemad/riodum ff' ßntur j^rißortles rum alias flt;t^è,rum capite quinto de /uuentu(tamp; Sene^urt.ftem capitequarto amp;nbsp;dectmofexro de T^ßtradone. Et' ß autem yiolenta corruptiondjettes non e^^ indiutdua ,ßcut n^lH' raid,fed in aliasßenesfiue modos diuiditur, ramen,quoties eam»^' turali opponir, quoeunque nomine ytatur, eandem femper inttlh' ^’^* ^octrca manifejlè liquet ^ putredinem propriè ira nuncupS' tam fnb naturali corrupeione (rui,yt propria impropria , ytyigt;' lenra naturalifeu non yiolenta , ytparikulare yniuerfali,contri foßta eif )nequaquam continerdfed yiolenci interirusßeciem qMf dam exfJlere.

Erf yero inßcicalord,ßcut amp;nbsp;i^ndexfin^ionK,prox:mactilt' faßfuperfitiofus, quant par eß est condaâbile, rimari yelim»t,f' fticaelf , ahmenri fdlii er déferas ( Nam fiue feipßum pabuhtt» Juumftbipraripiendo yelquoatnque modo confumendopérimât,fiff ab aliaquaud caufa deperdaiur, altmenti inopia exflinguirur : ft ^^pf^ßt 'tffrmat jdi ißoteles in capite quarto amp;nbsp;quinto hb.de /und tute amp;nbsp;Sene^ute^nt/jilommua reßmlhond modos,y tret natura pil' tiiùs cn^nofeatur,ex mente ^rißotelh,dißigt;i^uem!tf.Ergo bifartatt t itertt calor.NamyelipfeJemetipEitm(onfu!nit,yelaiontrariodtl^' ßpatur:quod inlibrdmodi citatd,tn Eroblrm. ir r.de ctelo cap,igt; ab^ nßocele fapiits repetieum,i.tuenies.llla feeds interints à Gri' cdu{tplt;i*7ic,td€r^,marcor, rabes,ariditas ( No/lri yo'ane'i^il ^Üi:tC/,amp;/U.»pcüvt^ ailfsonreü) nominatur : bxcab eifdt» (tlii/rilt;;,boc e^f,exri}i^io appelUtur. Eerba^ti/ioteld alJelH' uentute amp;nbsp;Seneb/ute cap. 4. hacfunt : trefhoi/^d't jlà fp if ietUT? udrafOiij'^lu/ d ''\;!rrgt; r^f iveevnav cß-ri .

7) nob us porto modd abfumitfemerip fit n ealor : amp;nbsp;proindeihi' flex eff apud /driflotelem ,uïpcui7ic. Étenim yelpaulatim, lol?! temports traClu , nullo morbo inrer;teniegt;i:e,nu'.'.oqjadaenciti9 af-Buperimente pabulumfbifuum confumit : y el breid renipore,prii' fcer marau.njtue élmifnsói iina,^amp;, ytolenrerfefeipfej1rangnbtgt;

‘Prilt :

B P Ï J T O L A XXIH. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;®®

Trier d laa^^a'iQ'feu mar terts II edes afud olrißetelem 4. ^f* theor .rUfiç amp;nbsp;!Jtt7rç^Tntdicitur,ahbiab eodemynçÿ-c amp;nbsp;li^rdi^v nrndpaurtc, quemadmodum alterafeufoflerior ßieuQquot; fadpeuurti* neminatur,Tgt;I.am dectmofexto cafite de ‘J^Himtione hat habtntun hivatOquot; J]^ ^y o'f^ ßteuamp;jO ePi ttsf-TX t^bviv: ßhu®' f^ltnasm

*PX” «Ç»6î»H.gt;CJlT» (ÇüO'iVeO,« » OTOVcU'àiira, »^ TO ^gjouffiiç»-' dç d^ «PX^Ç ’’»Âü'Wjîi^X!» (W» i^x7in®» 517ra6©'. 70?ç^«S/} oS» Çv-Wç ai'(t»Tjç,c» e/tê Ttîç ^«ojç ,yt«Toz TO rolt;^palt;. SuprA yerbu Anflotel^ ofltndi, ■nv Bit'i't-'rnv nihil ahnd effe ^ quàm inßticalQrK inttritam. ^are idem dicit^ quimortemahqHarn naiuralemia-^ h^ttam yiolentamdicit,cum est qui calor^ injiti corruptionema~ liqnam naturalem , aliquam 'vioieneam äußerlt. P'iolenta igitur «I^ caloril extin^io, aine:unque projeter aduentitiam caufam in-tiiitdiiit ah i^fomet chlore ,fiue à contraria eiustme^îàponaturihoc e^Zß^e Mç^iaafineT^irsiferierit. J^atura autemconfentanea e^C^‘P^^^''^'gt;^^^^^^^^^^^^^^^’^^?^^^^ tf^ftrationemi abfqueylUua acquit tïüjajfeÜimnteruentu, ai if l'omet ingenito calore , induci-tur. 3it \enim cafite decimofeftimo ewfdem libri legimm» tt-ÄdGTHJViJMM tâc^jt, ßicuO' fj^ 5 « t5 Ötp,t(9U!7ß?a-(? nß^ HilfMf •’Ç(ipôàip«'ii^avlt;j'’àMlt;pûTîêat;**tj|^ÇTt;ç ttÎTja«)ii«T» ^iWfÇU-fflt;l'»TOàjjT^'roÙTHIJ.dprZV'Tlt)^Jamp;')^^ ’*^ ^«©'TiVOp^n Jf5^’TiX«01»l«

^. (^ihd clarius dici fatei^ , quàm ud^avatv aliquando yiolen-tereuenire,ahquandonaiaraliter,frofter ferfe^am temforte dura-tianem accidere,

ytalenti war carte,feu ^ ßnu a fjiet.pßr(!t^,flures funt modiÇ na tumln ynian eS^)fro caujarum efjitientium diuerlitate,yarioq^ a» gendi modo.Quicquid enim rfficit,yt caler au^ua ahmentu jiH frte-rtfiat, itaq^leiflumanteilludtemftti^quodfecundumnaturamjuam attingere foteratÇalia res ali'js, amp;nbsp;tn yna,amp; in diuerßsHedebtHy natura fua durabUieres lunt) ,conlumat,udpajr7ir inuehunt. Hmc llrangulantiA,luffocantia,obßruentia,quot;vel aliter calartm inlitum,lu fra modu natura congruentemtaiuentia^marcefcere eundem factut. In horumordine ac cenlu,fwtredinem frofrie fic affeUatam , qua ^SJitttTtt M-éf©* ipöei^yuSfjwycsrrKpti« exißit, collocari of örteret

iTHOnAB ER ASTI

nvlhnpint ntnrü itmt ftro dubiulgt;it,J^er». Ftintm 4ntt Uff* f^i natura c»nftitututn inrtrficitdmo tn florentißima aeatißf* necat^J^aturaln trg» mutilé talorhnatiui exitn^iiOyi^uamptf * do hncinfertßtd ytolenra.f^ioltntiforro inttritm calory cùm^^^ finetantinn j^ecies,udpeuo-ii amp;nbsp;trßta-tc, ac futrtdo -^ a’^ia'iut.l^^' des cenferi nonpo(^ir,neceßariö eßieirur, inter manors Species }gt;lt;*' merari earn o^ortere.'Kam tröta-it, ta tß corraptioms calorh I^f(^*\ in qua calor non au^etur dr acHitur,ftu fe ibfo fotentior e/ßeitufß’ in ijua à tontrariofrigore extin^uitur.Fithoc ah aêrefrigide, cilgt;^gt; foeu,met{icamentd,iugulatione,dißiSient,repenti»a yacuatientif^ omnino calorü aeßdituum eeltri dißtfationeßnt calorn incruni^ to accidens.

Summatimrefetam,ytclarieraßnt»mnia, dr fie adyhtritf^ pergamiif.Calorferityel àfeiffi,yel à contrariofeipßm corn^ fit\yel naturaUter ( adquamcorru^tionemyiaefffeueUus)'f^^ yiolenter.Ftraq, corrupciondßecies yocatur ladparJiç.^^a nattf^ ordinefic,ynica eff-y^t yielentaßecits ^ fjilt;z^fiva-tamp; holet mei»^ pluresfiranguladenem , txufiiotiem ( tjuoties enim maior minortiif taloremperdit,udaoM'riy yocat^rißoteles,ye ex retro dibits lijun) futredinem prcpriè di£lam,fthrem tahefacientem , dre, Exfinfi^* ttiarn , qua à contrario efficitur, pro caufarum refrigerantintnit* e(trfitatt,difiinguitur. Tater ex omnibus hd ,purredinem priuatiff fic nuncupatam nonaUenam eße à putredine ^ledicorum: Tamit^ iUo,quainufitatè fictif ah ßfrißortlenominata , toto cale aHaßt' Floc enim morbus non efl^,illo aurem morbus eil^. Tatet etiam,jigt;* modo accipidebeaneyerba y^rtfiotehs^iu fone dgt;7lt;a !J[iae yt At^' •reu rô^tç ^^' T^ifftm uipO^ ^SagfpâfMr.dn narurali enim puirt* dineprorfus neeeßarium eil[,ytpartes omnes aquè reficcentur: p^'f ßa natura modo ramen,fi»gula.fn yiolenra,pars y na cerrumpM ca tens incorrupcis permanenctbus.

FaciUimè iam perfßietdminime nos tibiceneeßttras, quèddidf j^rißotelem cenßißi,omnem putredinemgenerationi oppoßtam, ni* turahs^ corruptionis finem eße. Fuidenterfanè o/lendtmus, quant damfolummodopurredinem , nonomnem ab ^nfiotele natumhal fimplici generationi,tanquam cent rariS communißimum,centra fut fitai»

E P I S T O L A XXHI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. 8*

fitamfwjrt:e^m/cilicet,Ad^U4m^erfent^utem amp;nbsp;naturalem xu^ fisd(cxrjum,ßnßm ^eruenitur : ^««^ tmpro^rtè putredoßt nomina-taJn alteraputredtne tam canßentit cum %ledicps yirifloteleSti^uàm (jnfentimtu n9S tu Arithmetic if ,bia duo quatuor eße aßfirmantibM: 'vtliquideßupra demonjlrauimw. Quodreanont^aUadifceptatio de hac,tir de ilia,quam tuentur‘Medici. quot;Mec quadrat adcaußam no~ ßramßmititudo de eo,qui madetßoliim, amp;nbsp;altero,qui totus ef^ ma^ diduf.Cum Arifioteles nonßc dißtnguat duat putredmes, quomodo madefeens amadido dißf^ert. Quomamtotidnaturiidißcrepanticum altera naturaUf,altera Violenta amp;nbsp;natura aduerßßimaßt.

Cummorhum pefiUentem longe ab intemperießmpUci dißare ßcribis,noßra non impugnas.Idem enim not quoq^ amp;ßentimtcs amp;nbsp;feri bmua.’Parsßtnpliciintemperielaborans non amißit naturam ßuam: ^ nee nomen nec deßnitionem perdtdit. At putrefa£{a neutrumßer-uat:t^ proinde corrigi nequit.Arifloteles cert'e, inputredine proprie iiüa,hocrequirit , ytreSyCutinfederitiCorruptapt. Mamdeßolif tlSt'rduip©' i^^^çofj^oi^do’mv •^oiçjLamp;n'^ itibanoz reite eß^erri pu-tredinem,quapropri'eitayocaturßatuit. Q^amobremnonalterari, quodputridum eS^,ßed prorßn tollt pofiulat.Tlurimumergo dißert huiitf amp;illiiiacuratio,nec dtferepant fententia nofira inifia parte. Tantum igitur abei^y^tyeltibi yelalißeripere hoctentemus,\ N DiCAT CVRATiO,'Vf nihil attenttus obßeruari yeUmua. T)u-. phx esßintemperiesßenf esrßaida.InprioreßuhßantiAnon intense, ßed naturam ßuamßeruat:amp;proinde alterationemßolam poßulat. In alteraßubßantia,qttam occupautt,corrupta eiß:quoßt,yt alteratie-, nereuocart nunquam poßtt.Q^re nontndtcant alterationemßuipar tes hat intemperie objeßxßed ablationem ßuipetunt.In putredine i^i tur,qua adfaHamintemperiem pertinet,nonalteramuf partfs tarn putreßaHas , quia corrigmonpoßunt.Atillas,quaßicintemperatx ßunt redditlt;g,yt naturam amp;nbsp;lubßantiam adhuc retineant,oppoßtio.-

1 ne contraria qualitatif,priflinteconditioni redder e ßudemM. ^i-[ rum igitur ytderi non debet,ßi peßif curatiofolis alterantibuf non per 1 ßciatur.

Cum Arißotelem de yulgari amp;nbsp;ßimpUci putredine tum non cogi-. tauißeaif, quando phthißicos 'mty/ji^ tpaShoi t(ßf ßapv exßirare

TH G M AB B RAX T 1

Jcrtfßt,^»U'vulgärem amp;nbsp;ßr/ipHeem purredintm yoeet,ntn fatif t' ^uiaem inrelltgo.ï^amduarianiiim purredinit fpecin ngnoKit ^'^ ßoteler,naruralem yelimpropriam, amp;nbsp;yioieutamfeu morbidam.Vf nacuralinonlo^uiturfedde Violenta amp;nbsp;morbida. Hatte pro nature rerum,fineparrtum putrefu^arum magid minuf^j perniciofam,pro^ ^raduum diuerfitare,feuioremaut miciorem,adeojj yni quam alf parnb/ü noceunorem efe,prorjus eFf mnoniar^j experientiie con' Jentaneum. Loqui aurem depurrido ßtirtru Thilofphum, ex eo fi^ eutdens,lt;juod corruprum efe aic.^dcjpecie aut modo corruptiontó alio nonpotefl^ corrupeuf cen/eri quam pucredinepropnedt^la.Quodyt y erum efe yideas,pottere oportet,z^uod ex ^nlljupra probauimiU, räquot; de ^uoperitM amp;nbsp;incellipenr ambigere nullitf pofit , fciltcet,refn nullam corrumpi,quantifier ealor eua propriw incolumü permantt-Hicenim amp;nbsp;opifex er^mifii,^ conferuatorJdetriO necejfariu eßt yt,ctimf)iriritscorrumpuntur,caloremproprium amittant. OmnU porri injiticalortf corrupei» yel eif^a^urtc yeludpaLttxiç. Quart cumtnpeße amp;nbsp;phthiß laboranttbuf ( de hid entrnnuncloquitnur ) Jiiritum corrumpi dicar Thtlofophtcf,omnino calorem eorum y el ex-eingui yelmarcefeere oportet. Hon extinguitur autem in hn mor-itf.Hihil enimadei^refrigerans.Ergomanefcie.Cxterum duplex' eF^marcorjHaturaltd amp;nbsp;'Morbidity.Certum yeto efl^,in hMmor' inif ßtirituf nonmarcefcerenaturaltter.7^liquum igitur eFI^,yt yio-lenter inrerire eot concedamti^.famß yiolentt marcortf feaet out-' net conßderes,ad nullam aliam referre potertsftrituum in hid mor-bid corruptionem quam adputredinem.Eeenim non périt combußio-ne:nec interitfußoearione.Sed nee lenta tabe confumitur. T^ßat igitur,ytpucredine corrumpi confiteamur,�gtf credesßeo corrU ftionügenere corrumpi cogites,quo fœtorfeu graueolentia rebus cor ruptid conciltatur. Hullus emm dubicat,qum à pucredine hisc rebm accidac,quxcunqj propter corruptionem,cum prias nonfiscerent,fit tere mcipiunc.

Spiritjcsputrefcere non cibi yidetur,eef rationes diuerfum prO' bantes,nullt deeftfatearid.Ego yeröfacile probem,ft respoßulet.-Htc nihil nos cogit,cum deßtrttu tn theßbus locutißmus,noii purt Crßncero,fed omni bahcuum amp;fuliginum gentre mißo.yfrißoteles (erd

B P ! s T o L A XXlït. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8j

ttrte,(Kin^li(J)'ißcot.ptttriitnn e^tf^iran aic^non dt fincero j^iritu ac aftrenoi ~igt;iiluit,fed de eo,t^uem x^ron exhalant,quem impurum ef- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;{

fecertum etf.El fùm non miiuii,tmomagiff onaffe difficile fuff i-ritum purum in corpore nofiro inuenire quam fincernm fangutnem ab omnibus altff hu)noribu^,bile,pitKitai melancholia,fero nimio fecre^ tum,nefcio cur dubitent nonnulli,an pucrefcere pofiit/^ ’^lifius pre -feüb ei^,eir magis mifitts/anguine.^tquanto res quamd ex pluris bus pucreffereaptss,concre[a eif,canto magis putrediniobnexiaefl. ’Kecdubicoego-tquinfiepiusalijs humoribus putre[c£rent,fi non in motuferè continuo effent,nee tam facile difiiparentur. Q^omam amp;nbsp;mifli amp;nbsp;humidi funtycalefien etiam etfrigefieri pratematuram pof-funt.Cur ergo non etiamputrefcerepofimt^Efio,rcfi]lant putrediui propter commemomtas cattfas,amp; conceptam excutiant,faciliiii.ain proptereaoutrefcerenun^iiampoiueruntt*Aninfpiratw amp;nbsp;permi~ fins ipje aer inqumatMinuUo ynquam tempore contaminare eos y a debitf Pddipd humor aut yapor putridtu non effidtiepuia nonfimiliter cam ippis conpunditur,aut mqaafuis partes mouttur,a'èr ptrmifiui cititts perficitycpuoties excellente profundaj^ putredint afieUM^peni-tuff^cum ets confufnSy^uaauayerfummouetur.

Énde igitur, inputs', fubitus interitus^ aut tmx putredo tam cico morbumin tempemtum peperit^ Eellemenimfcire,cùmomnidaÜia fiat in temporcynee temperamentum fubito poffit diffolutfCuryenena tÿ morbtdaexf^imttotn pefle,fep'e fubito exfiinguantf^d ifta mi-i lifacilisamp;inmediopofitayidecurreffonfio'.quxtamenobidfufitts txplicanda yidecurytpuia à paued notata fuit,

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘Prirnum fclre conuentt,fermonem nobd effe de yinentibus amp;nbsp;ope-

rantibns partibua.Q^ operandi potentiarn prorfus amiferunt,xe^tii-uoceinlirumentanatHralmmoperationumdicuntur,quorum effentia amp;nbsp;differentia fun^ione asq^yfu de^niuntur , teile,pof Ärifiotelemt Galeno \ de plac.Hipp. amp;nbsp;'Elat.capdi.amp;z.ittdem cap 8.

, 'Pratereanouifie oportet,adoperationes nonfufflcere partibus a-\ Himaiium(inaltjs rebus aliter res habet ) propriumfiue caloremft^ '^ we te»ipeniwewf«m , fed egere infuper influente ex corde calore^

à quo de potentia in a^ium quodammodo perducantur, Si du-iitabdis efitt bac fencenciA , facile infolubilibus rationibus

THOMAE ERASTI

tandem probarem.Satii eil^,quo(lpartes omnes coneimio emoriceiS’ I^icimjif,quando per arrerias calorexcorde,ad eas non infinit : ^ff^^ yel obJlru^lajyei laqueo interceptie,yel exctfie yd pu’ßireprohilm^ funt.^Hocat mihi in memoriam hypotheßs nuncpojita ^inßgnem itn dadam ( ne quidgrnuiits dicam) Ferndij , in citandd authorunt tcftimonijs.Exempli loco nobdJîtÂuerrhod locttf, qui in hbropri’ mo Called. Cam^egij habetur, cap.y, (in translatione antiquato* dem cap.lib.i.ßum ibi yduerrhoes monere yellet,partes non exerce' re yita operattones infitofuo calorc (oloßed epuf habere prat ere ad' fluente ex corde,a quilts lundis adionesproficifcantur, adducit euHi Eerneli»f,ytduoprobet.Erimume^^,caloreinillum inßuentem,ni' hil conferreadpartium temperamentum. ^Icerum de cœloßmeum yenire,ex elementts,inßarreliquarumpartium , originem non duel' re, Etrumque cum tamßtalienum ab ^uerrhod menre,yt pugM' re cumeamagd nihil poßit, qua fronte außt^ßt, ad aßruendaß^' menta fua ,producere , ßatts equidem mirari non poßem ,nifi cadent licentia , crebroer^a alioi, yti yiderem,. Sedadinfitmuni re-tier tor.

Tertio loco tenendum ed^,quedex .^rißoteleßpra demonßrauh muf,amp;confeßum ‘^edictshabetur, necanimalia,nec eoriimpartes interire,in^entto caloreincolumipermanente. %dorsenim nihilei(, aliud,quam natiui calorid exßindio.

’Deniq^meminißenos decetpronuntiati Ehyßd,nihilßfpraamp;yl tra naturamßeu fpeciemßam a^ere.ditspoßtn,ad interrogations tuarnßc reßondeo.

Subituaintentufin peße oritur ab inttmperie cordtf. T^atiobtec *^iqubd putrida inßiratie interimere non aliter potedf , quant ƒ tordis temperationem dißoluat. In caußaduoßnt. Trimum ei(t quod interire nulla res poted^,niß calor etus natiuuspereat. Eucri-da igiturirßiratio non ante perimit ,quàm cordis ealorem corrupe-rit.^t corrumpere aliter non poted^,quàmputrefactendo. ^Iterum e-if, quad nihil yltra Juam ßeciem agit. Calor emm non agit aliud perße amp;nbsp;primo,quant calefacere,(hac eadem ratio inalijs cundisf^ ^^^)ft quid ampliusfac, hoe yel per accident ßequitur,yel quatenuf talis quidam calor eif,euenit : hoe df ,ßne caliditate non centin-

£ P I S T 0 L A XX'lIÏ» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;®5

fit.Jtomnü piitredo cf^ caUda qmedam intempéries, Quart omntt Tes putrida calefadendo putrefacit,amp; putrefactendo calef Acit.Ete-nim putredinern omnem à calure peregnno procreari, certum efÇ. Q^iire neceffanumprorfi^s e^,ytputrtda tnj^imtio non prtui occi~ d4t,iiuàm cord^ calorem feu temperamentum lahefadauit. Hn ^M» modo contrayenire yeld aut poj?i^,equidemnon yideo. quot;Difficultas auteminkoefitae^^,quod intemptriem cordis ilia duntaxat tollere pi(tantur,ijux natiuum tint temperamentum,quoadyideUcetexfuù artis quwufdampartibu^ coagmentatum actemperatumei^tnul-lal^mtuum ratione habita,perdunt.l^erùm hoc forte fit ,fifeorfum, ^uoad foltdafubflantia eif,contra ^tritus amp;nbsp;humores dtliin^a,con jideretur,quomodo Lamj confiderant.Sed °hdedici non abf^fangui^ ne^ jliritibM(quibus orbatumnec yiuere necofficiumfuum exfe-^uiyllopa^o yaletfintuentur.Qt^ppt aut nature conuementer af-quot; fe^iimjit,yt yicis munera oheat, yt temperamentum fuum eufiodi-atyomnibitsiam di^n optu habet : Âc fine htf nec nomen neenatti-ram,nec officium cor du tuen potent ynquam. Q^ofit, yt re^etudt--cent’Medid diligentiores,cordis temperationem ytttare ,calorem^ ems corruinpere,qui!ecunqj yelI^iritum amp;nbsp;fanguinem ei eripiunt ,ytl eadem bac intemperata reddunt:etfi alteratio hec adfoltdum dus cor pus nondum pertingat.

Qmayero tunobtsyltro concedts,femtaarium peflis,propter cer 1 tumputredinis gradum,pefliferum efie,probationts labore nosfuble^ 1 uns. Quancjuam difficile non erat ex fupra demonfiratis conficere. 1 Üam exhalationes pefle affcdorum^nihd tranjp^tant adahos ,pre \ ter afeÜionem dus corporis aut partis,ex c^uaejfunduntur. ait non î nbsp;nbsp;nbsp;xü« hacaffe^io efepotuit,^uàmputredo.^aturalû autemnonfuit,

i Ergo morhidatät yiolenta, inter omnes autem yiolente corruption ', nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nisI^ectes,extraputredtnem,ntillamrepenes,cuius natura tnfemtna

V nbsp;nbsp;nbsp;do retmeri ac feruari po fit. Hutus figna etfi nonfemper coK^tci«w-

turin agrotd,nontamen obidnon adel^.Ergo cumputredoomniSi 's nbsp;nbsp;nbsp;^K« proprièfie nommatur,nihil aliudfic,cpuam intempenes quidam,

\ ac putredina propria amp;nbsp;per fe aÜiofingi alta nequeat, quam putte.-\ fa(ere,nonelf^imaginabile,quomQdo feminariahec altter yirts cordis dei]cïant,quam temperadonem dus corrumpendo. Corrumpunt ^3

*■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;THOMAE ERAST J 4a'em,juarenttffiinilefnlgt;u:re^in:m ei,e tenait ip fa exhalaruHt,^»/' lernq, infe coH[itiegt;u,imfrimunt. Quod quia fine calore peregrins amp;nbsp;^ucneloferi nequit,rurjHf efficitur J temperiem corehif aut aUdfln» fartium,a t alibis halttibetd perfe amp;nbsp;proprie oppugn art. Cum cor A' eotzir ipfum conhif corpus, amp;Jfiricia acfangumem in to contentoh fimultnceUtgo.

Cum ad omnia rua refgt;icio,acftnguladiUgtn(iMconftdero , V' Jenis mihi in ea e/fe opinionegt;acfi,qui ceriumputredinis gradum dun taxaipejUferum concedii,morbum lotiiisfubfiantix eb/curaparted {oncedai.P^craqj enimfenteniia aque nbt inexplicabilis -videiur. £' go fane longe altier indicé,cum, qua de iotafubfiamia herum mof' iortim fahrt fenfet int,examina.St de toiafubßantia ßc loquerentuf autfeneireni,quomodo yeieresfenßße cerium eSf,frußrafate»r, amp;nbsp;Jamnareni ipjthac in parle'Veieres , amp;nbsp;eefdemnos defenderennd-2Jiu»quam cenferunt tUi, y el loeinsfubßaniia morbum ab intempt' rieeiufdemaUum eße,yelremedia totafubßaniia agenda per ie»t‘ perationemfuamnon agere;quemadmedumnecalime»taradoneto‘ ttusfubßaniiafua,anobispadenda, ßne calord no/iri opera iranf murari opinadfunt. Ergopuiredtndgradué ynM pernidofior e^C aheroftcut. inpyrdimefßtid, cornd ,Jorbd,rebtis alijs plurimts af“ paree,qua fubinidum amp;nbsp;y élut in primo graduputredims e/ui apt* junt,ylteriitsp rogrejfa putredine,comedi ampltns nequeuni. Sedoi id minime re^è concîuferd ,putredtnem fub quocunqjgradu abf^iu' temperie autferi autfubfißere. Quare non poieif y lia pmredo tnot' bi toduifubßandee nomine condneri, quantiser ab omnirempefit totafubßandaßc dillinguitur,quomodo iuniores ißi feparanr.

ytcnonpoce^if:inqud,iamfubitoiniempertes zir pmredo intrO' duci.Ego yero non concede in punblo tempQrd,yellßirittis, y cl bu* fn9res,yelcorpuscorddputrefcere.2^ec eff_aliqud ynquantßainu ab haußo feminario morcutts:ecß altj breuioreahj longiere cempore, poßquamapttdtnpeSlumßuere, ytmconeagljfenferini. Sapèmuldf ante dieb,ts contagium intra yenas latuit, quam fefeproderet. tdofumramen interim fuit:fed latenter humor es corrumpendofen' ßm ad cor y/quepenecrauit. Efuuenirehoc maximefolet/ùm pef' aldi

BP I s T o L A' XXÏIT.

alias civfwis fartes fulfil, nanferinJ^irationetnalcoradducitKr, Hince^ , quodtuquibufdam ante febril exortum,hoc eiif^tante-^uam panda lues ad cor f eruenerit,turn a^thraces,turn feßiferi hu^ mores fronatifunt. lgt;lon mimuprofeElb incertum eSif,quando hu-mores autßinttainquinarecoefent contagium,quam obfeurum no^ bis e^i quando in aUjsfebribus humores incifiant corrumfi. Ad buiiH reideclarationem fradari faciunt,qu(e Galenwin^.Efidem. Com,^,Afhor.4,.e^Xtn i.Troreht.Com.z.jedAj.fcriftis.QuiqHxci-litatts loots dteit , diligenter afud fe examinauerit , dare fer^ ßieit caufam , cur aUifui , cum non admodummal'e affedi fault aHtea'viderentur,re fente fere exfiindi fine, irides igitur^ nos ofti^ maytiratione^ciim a, corf ore y el babitu centagium deferente mor~ tern fine intemferie af fortan negamus. Etenimfiue fer cutem fubeat, flue cum aereirtl^tratoingrediatur ■, nonfrimagruminter-fidt gt;nbsp;quam 'gt;oel (firitus , 'vel humores , yd iffum corf tu cor^ disfutredine contamindrit; hoc eïf^dtorumcaloremac temf emtio-item corruferit,

*Prodit autemfe yenenumocyiu fer ßiritum attradurnyquia re~ da ad cor tendit ^ ad quod è remottonbiu fartibm ferius arrefit, amp;umma e^, nulla yd rattone, yd exfenentia frobabitur conta-fßtm ftjitferum turn demum effe receftum, quando efficientia fua fe manifeflumfecit.

Q^mfacile forrb ac cifo cordistemferiem mutari contingatya-nimidefedio amp;nbsp;fyncofe commonefaciunt.Etraq^ fubitb nonunquam Utos ettam inuadit,qui de re nulla querebantur,amp; turnfibi, turn altjS faniyidebantur.Aninhifce cordutemfertem nonmutatamfutabi-musf’J^feUet ofinionem noftram^quod in fyncofe fottfimum totum^ corf us refrigemtunet quod aliquando quot;pixfenfibilts fermayietreffira tio:quodqy^iritiu exies frigtdui fentitur’Et acddithac no afrigida folufed eiia à calid.a caufa.Sieur ergo nullus rede iudicec,cordis cala

, rem iamp; temferamentum nihil faffum effeiquia tn momento fere ißa funtyita nullus quoq^ bene affrmauerit,idem nonfutffe mutatum in to,quifortè refente mar tuns fit.TSl am y t eieb dißifantur cordis ffiri tus,frofter mobilitatem tir tenuitatem^ita fubito etiamfrigeferi amp;

THGMAEERASTI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:

inflamnuri foltnt ^t jukjuidhorSf erbeßifuerint ^corJt McUif \ ftrè ilicimtifidum iu de cordttyr de iußrumento yirx, feu ofßctfgt;*_ eulerü yicaltsße^uimurffoc ergo prob aueriefor tafe,^ui pefi^fiquot;^^ narium moriem inferre citra putredinempartium cordis demonßtfh inßarcoutagij non eccidiffe: (tunc enimßmilem merhum ingeneri” Uifetjfedakfytntertieniente intempérie necauife nunquam preh“ bit.Impofibile nam^ e/Ç animal interire,cardia calore non extiti' ao,aut yiuere eedemperdit». Celera ißiuf mutatienh cauß fßgt; ^Kodfine conueniente copia, amp;nbsp;quaUtateßirituum cordiis,yiui ttif peramentumnecfubfißere,nec definirt,nectntelligentia comprehi»' dlpoted^./nalijspartibn4 minornoxaexßirituumdifolunone^ fff^igfratione orttur,propter continuum eorum ex corde influxxgt;»‘ Cum influxU4 iße prorfiH impeditMr,ßatim iUa que^ calore Màx^ in en extinSo, emeriuntur.

f^odfi ylterift{ifuaratur,curnon amp;nbsp;aliarum putridaru/ebrixni yapores,cordtf partem aliquamputrefaciantjreßondeotideoacciii' re,quad leuiter y elfemiputridifuntifiue quad putrefut petii0 qx^^ putrefa£lifint.Quofit,ytmagtd calefaciantquam putredine inß(^ ant,cum caltdtmaga fint quamputndt.Putredtne certefic Honb^' bent imprefldm,ytpertinaciter retinere queant:et aliud eß ^uejf^^ vtu T^ i^yenenc quam ^ii^a^i^idamp;^^jrKm illud perfe£lam,hoc tncipienct»^ feufientem mutationemfignificet.Gal.z.ap^r.i7.hanc rem ded^ rat exemplo yini,qued acefcere feu corrumpt incipiat quidem, ^((^’^ acetum nondum ttafitpermtlt;tatum,yt reßituiin integrum nony^i' leat.Quod enim iam acetum ef(_ (aut alio mo'do corruptum eiCifl'' dire ad prißinam yini naturam ampliw nequit,propterea quod ft' grefÙ4 adhabitum àpiiuatione non habet locum in natura, hilf £lementafelùm,non auteminterperfe^èmifla reciproca reperuxt generatio.Quodperrofimiliterferè habeat resin humoribuffebrtxm putridarum yulgarium,exeomanifeflumfit,quod conco^ionemfr» mouerefiudemus.lnpefie^esnullaefl^ concohliondf propriè diSfi fedtnfola putref t^tbumordt expulfione,eir ytrtum conferuatione^t reparatione,tota curandi ratio pofita eßl^. Sed de hacputredinXfXi feu putrefcentium diflin3tone,legito etexpendico , qua Galfripfl reltquitini.de difi.febr.cap.ó.Leginuper epifiolam erudifi m(^f‘'gt;.

qd

e P ï ƒ T o L A xxnr. «f ^ftontniei4tferres pucridds ilUs 'vulgares,yerè esntagtoßu eJJi, £tß tnim ntn^uo/uü ohutosinficereitt, laSinres ramen infantes à matriiui amp;nbsp;nutricibtsteoin^uinari.Tueres item teneriores, tjui cum febricitantibuscubant,promte ijfdemcerripiQ^teomnia experiea-tu tÿ animaduerfone cognita aJJeuerabat. £ge ^uia tale nihil à me votatum memineram,amp;yt obferuarem,in mentem ntn admodam ye Herat,centradicere nee début,nee potui.Hocfolum rebondi,ß eonta-giofa iHueniantur,ita leuiter c»ntagiofusyideri,yt cum altjs eeUatat von tales exßßere,iudicatie fuerint.

l^bi Gal aduerfs £raßßratum diß«tauii,num a^io aliaua ladt poßir,inßrumento dus non lafo,recordari iam nonpoßum. gemini turn lib.de ^.motib.prater 'Katvram aliquid taleadutrfw Herophi Ium ( quod tarnen hue non re£lè detorferd ) feribert : amp;nbsp;in i. de aß. loed Ârchigenem hoc nomine raxare. Sea cum idemprincipium melt;-tbigt;dt,iiualoci afiUtinutniuntur,pOHae, to/aïiJlm-nßAd-nhi^fJin» difs'iit zfffi’yciect dt^ fi ynvztQzdttf to ■mtîiv oujrLtd f^ó^ov, laud ßio, curloHßoremdißurationem hac (y el altera illa deinnati ealt-rd decxlo dedu^ione)difquißrio requirat. Summits e^^acfuit fern-per Phyfeorum c^ ToledtcoTum cenfenfus,formas rerumßne inßru^ mentis nihilagerepoße: nec alie potuic ydnßotcles argumente, mentis noßra immortalitatem certiits docere,quamß,aSionem abfq^ cor-psreoiaßrumtnto edere,oßenderet. Sipoßet anima deßituta inßru-meritis,yidere,audire,incedtre,aliaq, talta agere, qud y fus eßet oeu-lorum,aurium,pedum,partium aliarum l” fdulluf, fedhac de re le-gatur Gala.method.cap.^. Q^aliudhocßgnificat,prenunciarum. ad^liones non y el materia,y el formte attribui debere,fed compoßto.^ aidde hocetiam, quad artü noßrafundamentacirprincipiaprorfus tuertit hac opinio. “Hamfi a El to ladi aliqua poteß inftrumente nihil patiente, perperamfanitas atqj merbuiproxima caufa aElionumyel congruentiumyelincongruentiumdefiniuntur: cumßnemerbo laßt inueniatur aUio.jdtimpoßibtlt e/Ç, y Hum in natura eßeUum naturalem exjißere autfingt,qui abf^fuaproxima perfe caufa ortnsfiu-rit.Sunt autem fanitas amp;nbsp;morbus aßeSus corporum ,fiue corporeo-rum inßrumenterum. Quare abfurde hac res in dubium reuocetur, Idee ßlrthigenes aut aUj ex yeteribtts ißa de re dubitant: Sed y-

T H o R AB E R Ä S T T

9t9»f4rî,cuiit! aRw lt;fa effet,femftr dfffeiftnM,^uim affè^a 4«lt; ^tgra yocart debererjinijuiJtueru'ft.

Jffirum calèrent ex etjebem ^rincifftjt nffiiiW^tttlun eor^ittnS' ßrumconflatum eîl^,ifan!ihty!tletnrcerru»i,ytmirerhonttnesdo^ Sos tfia dere ebuhirarejjotuiffe.Etenimff iriuM exfangtame atteriUi ti yaporegeneraricemon 'ef^ ; ex ^uo eoi!em, (unifie eor^orif nffhi pArttSyaluneur.'^^reaut non eifdem eonJlamM, é^utbitt Alimttr,att( ex eadem matena ff trientßunt ,ex qua corporis alia partes omntt frocreantur ,n»t)iunfur, augentur. Contendit Ferneliui^origititin ffirttuum er partium aliaritm,eugt;n futs tempemtionihu^ eandem ni»i ^fff^'ff^i^ ytdeluetanimait recens tugulato, carnes prtfttnam tempt' raturamferuare y/jdeantur.Quts nO'^t y idee euanidam effe ratienetr/ 2Fon eadem prorfw effecalorem ex eerde profe£Jum amp;nbsp;tempen' mentum partthits infitum , fi probate ifla racitneyoluiffer, telend foterat. 'DumJic iudirar decarnium yiuentium temperatura , que-modo lanij cadauera eejïimant,ac ffirints adyiuentium carnium teilt feriem conducere negat, fern nonpoceil^. Sedlongius exffatiatifr-muf : adlocum noßrum redeundum edi^. ^n calörem pde rum pakn' le egere, amp;nbsp;altmenti innpia tnrerire çenfebimus-f* a^ncum à putti' dine elementari extinguitur, ccelijlem calorem ab elementorum ca-lore yiblnm dteemu-sf ^n adrifloteles^calirem alimenta conßeienquot; tern non palam facie igneumfrigare temperarum hb.e.de anima cap» ^.S(d de hac refufeegi in parte i.diffut.ydntiparateif à pagina *68. • yfqueadtti.fed argumenta nullis opus e^ apud cos, qui calorem euinsquepartts naciuum amp;nbsp;congenitum nihil aliud effe mteUigunt, quameiufdem temperamentum : quod ex elementorum certa coici«' ne ortum qui nefcit,nihil nouit. Infuentem ex corde calorem exfan-guims yapore continué generari, amp;nbsp;ad membra inßar fluuijexet promattare,perindenotum efj^acconfeffitm.^Kdirum fanéedl^,aliqui husperfnadenpoffe,hunc exftdtribus deßuere : er apudnosincoritt' ptumpermanere , ctim nullités rei calorproprius, extra fuumfubie-llum proprium fingt yaleat, Nullo ynqiiam locoaut temporedixi' mus, Deo aliquiddetrahi,fi afirorum yi multain narurafieridtcari» . tur.Tunc folum detrahitur 'Deo,quando quodeius proprium e/f, creaturif tribuiturt yt,cuinpramonliratiü fucurorum contingenti' urn afird

s P uro LA XXHL slt; wm f^rù aJftnhiittr. ^oti Jtdminaiiont tx ^tßr^ ^/ßriinttriini c^ lorK tuftti ori^inem 'vitUnter nimii deterquetur : e^m^ lengt ^lijt ranom^Mt^àm nunc chEtayOppugn^mK^.

^t toittu fubjiantia morhu quoi etianmum proltare ynler^t ■futteuiheum ; fo/iquam imheßbus ^lerttiLßitrt'tx^ß(^ Sicutinrt^ rum natura non exjlat animal, mßinnmint,equo, tane,amp;c.ita m^uthomo yel aha quauia animafir peelet exflat extra cuimque ^ecieiflngularia./'erè igitur exfiflunt Tetr»f,Tauhn,t!r caterißn gularet hommes : tpfa fledet feorjum fubßflent noure^eritur. quot;Karn ^edes amp;nbsp;genera non Junt ret feipßt Jubftflentes extra indiuiduaßei juta/lfeorjum conßderantur, von/i^^ duntaxatßuntanimorum no» firorum. Simtltf ratio efß abfion^sgenerarirn acreptæ, aSlionnßgt;e-eialn,amp; ailioniißngulard.Etenim abba y ata erß ßumta^nipfa extra mencem noßram non inuenitur ; Sic,iftqMam,yt J^mbheiter adi» ßßac nonßmulcerta ijuadam a^ioßr : E't yißß,c6ncomo, progref^ ß^iamp;t, Eidern modo res habet tn adionibtn fltciahbns. ^uUa er im iftuenitur coneodtotexfmpligraria,praterßngtflarem baue yeliUam toncedionem. Q^am emm rationem habet homo ad Petrum aut Tait lum,amp;c. eandem concolho obeiuet cumJingularibue codionibue cal-lata.b'abet enim amp;nbsp;tpfaßrenei rationem. Ergoßcut in animaUum genesefarttculana tanrumyere exßßuret, itaetiampartikulares dentaxat aff tones,reuera ex flare oportet, .idtcjuitmpoßibile e^ß, a~ ffionem ah^uam ßngularem edt , ejua ne^ue conuenienter natura ne^ite inconue)iienteredatttr:hoceiß^,ru(e neaue fanaßt, nee^ue *gra(tamintermorbum amp;fanifatem nulUm intertidere medium fonimid : etß eadem praci/è ratio ßt , ft interponere medium Jeu neutrum affeSum yehd ) quad in prafentiarum breuiter ße mofiflro.

.rdnimamprin^alem caufarn operationum bumanarum omnium efe, certum eiß. ^c perfeabf^ corporefro confiderata ,ß a-fftontitauft conßitueretur, nulla abjurd i confe^uerentur.Primùm fitlfum foretpronanciatum phyßeum , affienes non ejfe componen-tium partium fed compoßtorum ex materia déforma. T)einde da-retur affio,quieadßeaem certam nullam refempofet; hoc eff, ^uantcyifio, necaudttio , nee concoffio , nee proprefia, nee aha

T H © M AE ERAST T.

tain of tratw eJJet. /mpoßibileautem ef^, aFHonem aUt^uarn dB» brennet,quxincenaßecienulla cohcineaa:r : cumgenerapne^Mf' bm von^ctf^folummodofintyreip/a extra indiuidua, nonJubJifiMb T^raterea yna tir fimplex fubjiancta perße t'Jr prime,caußt foret mul rarum tir dißgt;arium,imo contrariarum ^uajj aStionum: easj^ynofemel temportf mementoproducerepeftt. ^fe omnia cumf eri nulle pa^o poßint ,ßalßitas hypotheßeas manißejia eß. Equidem anima di-ßerepanres editailiones, quia diuerßo inftrumenterum apparatu yti-tur: aeßeciem, definitionem,amp;determtnationemahinfirumentü a-dipfeuntur. Dentq^ßrußraßa^aßuilßent partes,quarum operatienet animaßola paßet edere.Ânima igitur,quoadßorma corporis e^lf^,dun taxai generatim acceptte,aSwnis principium exßJlit.Eadem cum in-flrumento certo ynita,certa a^liems efeilrix eif. Nam per oculel yifionem:peraures audirionemt peryentriculum ciborum concollio* tiem:perpdes progr^ionem exercet. ^bd porre tales a^liones om-nes neeeßartumfit eße yel Liudabiles,yel yttuperabiles, hinc efpir-ßicuum,quod feri nullayiHaturalipoee^f,yt inßri(menta,perqua antma easproduat, nonJint yelßecundum naturam aßeSa,yelprater naturam dißoßta.Etentm ex genere 'p^ dd[ujuaTuv elf,yt con-trariorum, quie medio carent, alterutrumßubie^o,cui accidunt,}itn infit.Sed acciderepambus omnibus corporis, ycyelaptè yel inepte pro natura^yfbus aßeSaßnt, centrouerßa omni amp;nbsp;caruitantehf femper^ carebit in poßerum ßemper.Nec minus certumconfeßiun-^^‘esf, aptam inßrumenti dißaptionem bona,ineptam yitioja ope-raeioms caußam proximam exßßere.. Et quad idem non ßneconce-Sioamp; bonaßeu laudabilis concoBio, probatione non tget.Quoniai» reperirur ceblio damnabUis,

Ergo cum aStoßmplicirer amp;nbsp;generaliter incelleUa,ab anima ma net, certaßeciet aSto, ab eadem cum inßrumento eins copulatapro-fictßcatur,bonitas amp;nbsp;malicia aStonis indiuidua in qualibetßecieab inßlrumenci concinna yel imoncinna dißeßtione preueniat,ipfayi-ritate yertiis eff (ßyerius eße aliquidpotes^ ) omnem ailtonem re èpfe amp;nbsp;aÜuab agenteproficißcentem,yel bonamßueßanam,yelma-lamßue agram ac la/am eße. Omnis enim aHio talis indiuiduadf fngularit eif^icum genera amp;nbsp;ßecies ßeorßm non conßßant.yit di-ßofitionem

^oJiMttemnatura confentAne^nijomnes homines yocarunt,famta-tem : amp;nbsp;contrAriam^à (juayideheet atones imfediuntur amp;nbsp;o^eUy iuntur,morbamnominaritnr. QuocircanectjJario efßcitur,aütoniS omnK,t^ua aSußac^caufam proxintam eße,yel fanitatem ytl mor-ium.Stc enimaf^eUare omnibus placuit ail^ofinones corforif,frop^ ter quas aÜioparticularts quaUbet incorruptayel corruptaeditur. , ^md ex hü fequatur^yides.Si enim morbus aliquis datur tonusfub fiantiaidabitur etiam fanitas totius fubfiantia. t^on enim pote^ txßareynucontrartorumßntaltero.Q^areßanitas repenetur, qua neq^praua di^ofitio e^^inftrumenn,necyitiofaintemperieSynec con tinui folutio.Secundo falfède morboaliquo,item^defanitatedice~ tur^quodfit carports faints dil^aßtio. Tata enim fubfiantia,mAte-riarn cum formaßiue animant cum corpore compleÜitur. ^ocirca amiorum communis erit affeBio,totius fuhflanna markus. Tertio, dabitur morktts anima,fiue agrotabit anima yelfolafecuadum illos, qui totius fubjlantia morbos dtcunt efe forma morbos,yel cum cor-pore,iiixta alierum opmionem. Quad etji de brutorum animaUbus cercopolfet modoferri,de nofirn tarnen fagitiofum,grauifimaq^p«'‘ na dignumfityelfingere. ^^arto,edetur a^io aliquafimtlaris bona, licet temperamentum fit yitiofum,amp; rurfus mala,quamuis temperamentum fecundum naturamJit dif^afitum.Etenim totius fubilantia morbusponitur ejje caufayttiataaÜionis,nihil ad earn adtuuante temperamento.Siue ergo naturahterfiue prater naturam pars tem-perAtaponatur,edeta^ionesfuastumbonastummalas. Totent igitur yentriculits,exempli gratta,apte probeßconcoquere cibos m-

1 P,^f^^ilt;iuacunqjintemperielaboret. Totentidem deprauateagere, tametß optima temperatione ft praditus.'Dentq^ cumfcrinuUa T»» natura pofic,y t aÜio aliqua neq^ banaft neq^maldiÇid ef^,nf^c»» uentenst^ laudabtlis,neqj inconueniens amp;nbsp;damnabdis^ necejjarium ef^jlJf quam tota fubfantia edit,op oratio aut bona fit aut mala.Sed bonitas amp;nbsp;malitta,liue conuenientia amp;nbsp;inconuementia cuiuslibet aSionis perfe primo,ft à conueniente yel inconuemente partis yel \ inflrumenti,aqua editur,dilfofitione,areaha nulla.^arefequetur ■ necefarib,intota fubfantia dt^oftionem huius d^ionis per je,eau-famfngi »poriere,prater temperamentum.Sed nulla ef^ excogita-

THOMAE ERAST!

iiltf,titilla etia imu^inabihi.Qut tnim-di^aßM auf ifUaritasßttg^ fttrtomutiff ttnima amp;nbsp;cordon,jubßannjs totogenerttUfirt^atibn^^ Htte dr alia^lura monfträ fconnutur op:,-itor.em iUain naperfomtu* tam.Q^a enm fieri nullo paaopofiigt;ir,certo certisn ei^, damneßi^^ ^ß^fig^^’^^tihoctittnorbu toduafubfiantiat^uotlArchite^iis Fef' nelitn,dr faberyirge»terifif,(f(derefabricant experunc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Ju huHC errere mcidifje yidenfur,«pMia ne dfiinxerunt remperamt^f ' tifi^tiififarietses apud Gal.E^utde ferneh^ enm alibi,jum infinei^ eap.ltb.de abd.rerScaufisfingulare tempgrameiuu ( quedà nontdlff temperamentiproprietate yocaeaaitfilarèfiarif dißin^uit à tempt' mmento abfolitcè appeUato.^èdfi yeteribtot etiam nomen b»c,m9' di in yna,medo in alterafignificatione yfurpatii animaduerrifitftfi treqaaquaqudnoues hofie morbos introduxifjent.'PrefebÏo non Gid' medo duplex temperamenttta^neuit,yeritm amp;nbsp;ante ipfuin AaiJlote' leSiÇrl/M Tspairluj m dioriv amp;nbsp;tIw ƒ ,dj-^:euf avret-nv nominans i.dt parr.anim.cap.i,)dr pofiip/um .^uiemnasidem docuere. Hic enint | (omplexioneprima amp;nbsp;fecunda exprefiè dißin^ej^ yoeat.Obijciasfit tafje hocipfo flabilirt T^centiorude hts morbis placitu.T^lam in»t' minibus tantnin,no in rebus dißutatione cßfijiereidum ifdi tempera' mentumfingulare dr propriu yo:iint,quod tuntores tota fub/laatiam ttominaremaluerunt,./ftfrußm obiecins.Si enim amp;'yideruntyetl' res duplex nominis figni/jcatu,tie:p!urcs tarnen morbos yfitiarn corf ßituerunt.fatispatet, cos plures no muenifie, ‘Deinde cinn tempera' mentit quruis modofiimpru corrumpi aliter non pofiit,quàm quaHtti' turnprimaru mutatione, neutinua ludicaruntytile,morbosabfq^nt' eefiirate multipUcare.Quanta fea/Jeut reêliits horu morboru genitt' resfi temberamentjmorbos difiinxifient,in evs,in quibusqualitas y' na ( y el dua ) haUenus au^a folitm eji,yt citrafiibieSi tnteritum,it' Uioneni ladant amp;nbsp;eos,quifubie^i naturam corrumbunt.'‘‘ Stcenim Cr caufarn clansrem reddidifient, amp;nbsp;errandi alijs anfarn nullis prit' buiffint.^rgentertumnonmiror , qui yeterum naitts amplficandâ fagiti :tfur:ae Fernelinm quid hue impulerit nondum fcio.

Quorfum y erb tua hxc.'^Nolim tarnen marqua à totitts fubßan' trx proprietäre yellxdunt,yeliuudt,tanropere oppu'rnari.É^ocer' tènutiqftaaut dixi autfienfi,nullas res e.'fifiere, qiix^totafubfiancis fiant'

« t 1 s T o t x XXÏIÏ.

Jït/tiloiis'^eïamtcit Jintytlinimtcit.^nrefiamt hutM AÜ^^f^* ' Hum tztatumuefuf^icarü,fallt te fcias.Ex^enereflu^uhqMayettnt fer rota fubfantMinintelltxerintiyt retins mteUigereturt^tud ftn yoltteruityitirn tfgt;tiitsfublïantiitfroprtetate,nolgt;iiaduerfa quidam tjfe 'eslfimiiiari.-t.friifrunt.i^^iy^rao^inatur^morbualiiiuemt» ÜM labflancia inuenirtyeteribt^ intognttuauc per^eram expUcatUt üfetn errore yerfari narit.Etenim Gal.faftm hatte totarufuhflan» fiarupro^rtetati tnculcat,n»nqua tarnen oh td,morbu exjlaretettné jubilantta ireiHdit, tjul feiltet y ui» alius rei effet in ßmilanparte^ ^:ian tem^eramenti.l^lec adeo rudufutty yt non mteiliger et iaHio^ ^neniinter cotraria omne ften.’i^ecirigenio,nec iudtct»tnec doormat nee yfu eelfent Femelto horurn morberunt arthueHo. Sedquiadt hiiereabu ide egt in theftbus de morbis totttu fubjlantta, minime •-fw eßhicaltquidl^raterei addere.Hocfolum te monebo^nunqutint te^robamru effe^qua ex Gal.hb.i.e.i.de compiphar fecuudu gen.amp; authorehb.adTfon.c. 4.. de teporemarino amp;nbsp;cantharidibfcribis: hasfulosrenes amp;nbsp;ye^ea^Hufolupubnone e.xulcerdreyillxfts partib* alqs corporis. G al -privtam dr.icfoldyejica acantharidib'^ ladt,n»l la renn medone fatta,Sed rogo te,an nc exulteraedmb exttrüt cutem tfr carnes ipfts admora catharidesf Legno lgt;li(andrüy Dtofior’lib.6» c.i.(y t alias tumor es prxterea)lt;iT KteUiges , quanta hacin partee» txperientia pugnet Galfetitentia. Quodß no eß tantu odptyciyna hßoriaiquaTjrafauolus in com.aph.17 .lib.r. récitât fatisfadeuSei quidej} Opus teflimonijs alioru ., quando nofirifenfiistamp; quotidiana txperientia docere poßutit,tjuid de re aliquacotroHerfa fentiendüft^ Leporemmannum nonyidt, nee expertus fum quas habeat quot;»irex«

St aut nota funt^qua author es de hoc etia prodiderunt^non minus faffumeb^yqubd folos pidmones o^enda’-aut exult erettquam quod dt santharidibus Gal prodidtc.Diojcoridescertepoll'hdicandrumfcri^ iit,yrin.as eumpurpureasdieß^cruentas eiere:ne joins cantharides hoc efjictre cogicemus.Exuberant partes o.mnes,quas attinguutÇe^ ex renibus maxime edncititr fanguts cum ynna proffuens ) «on oc-eultafed prorfus cognitanobtsyirtute.Erfi maxime folas nominatas partes tlla animalcula exulcerarenc jubff anttarum funrum pro* frKt4te,4n Ueo^ne tempemmenti laffonetd agerentS^aut fententu.

\ «ojirrt de (onr^^io i?«itlUr«?HAttlt;l p«io.

THOM AB ERA STI

jj#« pfuitrit infcri^to tM (»ntinei^ntHr , y el non »^lU hM tej^onßone,yelin nnteniSit comprehenjuntnr. Quart finem hießquot; dam,cum alias lon^ior fuerim,quant tie frincipio frofoßtum l!dl‘ rem.f^ale.i.Seftemk7‘j.

Epiftoh XXIV»

AD EVNDIM.

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Peftem,quali$ pleruncp aeris vitio accidere confaeuh, * non ram forma,quam maligna putredinc occidcre.

ErgrarummihtfuiCj'D.roan: Craeo tlo5tißime,qu»t!oc(^'' ß^^^^^ *^*^*P^^l^fftflf ^f fjs rebitf ad teft rtltendi, de quUtl fhtdmorum audire iudicium y nice deßdem. yinte tr.mß fitte mruitf quinq,fgt;etiui[ à me yir delate,yirruiefac do^irina ernt' dßimitf Dominus Conradus Gegnerin, yc de quiltufJam quaßio':' Ititf ad feßti curations ferduentt^its breuiter teßmeam fenttntiait fonerem.Ego yeri nonita breuiter eireßondt ,fedrattonibiis,ijfi* turn mihi occurrebantjObiniemem meam cofrebaui. Statueram en‘ß nenfoli Geßier«, fedalijs enam amietf ac yine dond,quorum tnih iudicium minime aßernandum cenferem , in frimd autem mihi f fcribere. Qmffe de ijfdetniUd quaßionibus aliqueries ifjemet mi' tumiam dißucaueram.'i^ec alia mihi tunc ratio commedior a ff tri' batmeifßm exißa haßtaiione exflicandi,quàm yedodorum flnfi' morumfitter ea re iudicia exquirerem.Sic eniminuenturue yidelth id quo turo acquiefcerem.Eroinde idem illudfcriftum ad te nuncmii toßmulq^ enixißimiro^e,yt quid in eo frebes im fro bi fut candid,amp; afertè froftercommunem cir publicam ytilicatem indicate ne^rt' nerts.Erit hoc mihi omnibitf diuitijs chariM ac^ratiuf. D. Conrt' dus Gefnerus reßondit mihi quidemferhumanieer, ytfoletfed bri' meer,at jj ita reßondit, yt longiorem abeo reßonßonem adhut eX' ße^em.Deßderi» meopleni fatisfeeißetß per negotia ei tuncHiuß Jet. Cateri,quibus mifi,nihildum reßonderunt,exceprfS^eneraHinf' Et pro reßonßenelaudesferirefcripferunt , quas neq^ allât,müllt mintts hoc tempore ab ipßsexßeSabam.

QuanqusH

I F I S T 0 L A XXlT.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;h

f^M/m^m ^mttm frofofium mihiatt ^tußisne^ in ioc fcrtf-f» ex ^rtfeßentn traaou^titnttH tbtttrdt e^ nonnihU dixi. ß^^i iifßciie trit 'vnicw^exÎt^tt tmimimeiftnfrmin hat fArie wtelU Itre.Qutcirctt «o» tabel t4 hit re^etert.Dtformarum natura amp;nbsp;tri tintin traham dt occul:nmedtcAmencorum foießanbt^ , ear«m^ differtmiji amp;nbsp;cAufsyt^uemmedico ^nmerfnenf Amict metferibf, ^erbtfèjAiH dißerHi.Äli^feßem^lerumlt;^(detAl9jifor,lt;iUAm Aerit iniemferitspe^erit)nonfniputreiineinterfictrt, inAht trAilAtUt ^»em dt morbn yulgAribut ab air^ intemferiefufcitAiit in defenft vem thefinm quarundam ctnf(ribf,ctm^luribtu Argumentit oßendu ytrum^o^fortunitatt dacA ederedeertui. Er^o infrxftntia boe tantum dicam,f eftm,q»alii htc biennio fuit yamp; ^UAlM flerumf, Aê» rityitio nccidereconfuemiinontAmformayqudmmAiignApucrtditii^ tccidere.i^eijj tnim fic corrum^i Asrein txifiimo^yt iffinformUtyi tAnojlra lAnq^uam etntrarixformt Adei immicAfiAii'tt mjlAr yt^ ftreiyeneniinttrimAt.l^onnefcio tAfcribiA quibufdumtOX quibut concludereprobAbiheer fofid^iAlibin eutn aliquAndo haittibuf com-fhri.j^thi ^Aitlb Aliter m todcmcoUe^ii fiirtt,quam qui tx intembe-ris ortifuni.Sic ferme Atrem corrumpi iudico,ytinror^tu cAcochy-^ mum^aut ctric ^utredini obnoxios humores continens^receftM^ leut momenio futrefcAt, lâquot; humores aiq^ ffirittu fimiiaer labefaciat. ^oniiunquamincoidif fubllAnnAm jeinfnuAtd^fiuf^nAtura labe-fA^na hominem moßnato ^erimit.Torro gradua fut petits rej^eri fi flures ^mredintiiquAruin aUt alijs inimteioresfint non nobis fo» lunimodo,yertimecijim alijs AnimAltbMyAlibiquoq^demonßraui, \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qnamijhrcmplni hv.ic intentumdebtre medicum tfje Arbitrort

\ qub,mjormt nefcio cMincogniiAinitiputredinis ifumgradum for^ l tnnm nommAre dhquis quot;veilt. Hoc fit Ae^ynihildißitto.’i^onenint

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*9(1 resyel curatio:,fed nomenfolummodofc mutAtur. QuoniAm fu»

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tredoheet cxiMfeymAnet,Atq^quot;tnihuicobfißendum trit. Equidem

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tmÜa^U!:redine,co/icocïijq,fuiriiis humonbuf recifiunt tgnfAni-tAiem^qnamuMMhiUgnota formxopfofsiertilt. l^rfua quiformts , 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»i!jgt;ogt;.»Rf owjii.t.mljiï ^roß ij{«r,priufquAüi ^utredinem extingwar» ^ \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SanehAcreL'ÏAfrujira formam tollere f udebimnt^tamp;ßntfrvÜut^

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rii,iiAfect,'imuf,y(tnimdelerifDuiiAf^utredint mAntnttiConctiA-

tffH}fi C4 nature aduerßtrta ixt/laf,^itG/latnntlt;nlo reibiere.Sicut yi' Mm yaßt^in quad in fufu m tifffOtlorimtic faporem ,ß i^uo tm bultig ^^ß^futtf^fHeritor eafutßcfere ptttreßems humor putrefacitnt^ (^^* faoualtutemfufeiptt.Er^yitfemel elif^)n,^bj^^pu[re((ine,^ui inb( ftßt 9 btr et,neminem fuife audio, t^bi medteamenm plurimifuntri* fituti,taltbji4 propj foltf yßftint,^uie tir prohibere immorum pufri' dinem, drputrefa^lss tam exi^ereium aliter,turn yero m^iximèpif Judorempoffent.'MihtlhaUenm ma^nprofuiffeinijlayidniaintel' ^^£^^^ potui,fitteo Calendula dprimoßatimprintipin exhibita.

Cattrumß ptrformam aUquû aêrtm impuram,huKicrem ar ffy rituicorrumpenttm inteUigat ,fateorto exa^lo patuiares fupttefß htßes.P’erumtarnen nonformam ißi 'Ventni,fedjnaljgrilt;e putreditit! e/ßetentem caufam tollipraapiunt. £am nos .iuo^ut tullendam eßt minime dubitamtn . .^c ea fublata nihilumimt: permanet in lerport futrede eademfgt;ecie, paremjj cumefehlricefui caufa maU^nitatem •btinem.Tuto fanè illos,qui primifudorem theientiaphai macafui initium morbiprafcripferunt,hec in animo habuift, aêrtm yenena» turn extra corpw exturbare. Hoc enim remanente,r€3è iudicarunt, reU^uam turationem fore difßaliorem. Etenim ratio omtits doeth taufampritu effeblriiem tolli debere. Terri educi aér nullo pote^ mede commedtuf dr aptiw, quam per fudorem, yt nemo non intellgt; ^it.E^eprofeblo yelbac yna rationa motM, talia medi{amenta(m» do nonßntcalida yalidè,fed aut temperata,aurfri^ada,tir praterut ßeta ) yt qua fapißime fenfibiltter profuifi y if aßnt,nan prorfm exi firnem negligenda.ffiMmuK enim putrefa^lothumortsfiatim aprilt dpie talibui yacuari minimè eredam,attamen atrem impurum amp;nbsp;ßt tiatosab eo ffirttu4feuyapcres,ferofasattpter:uioresfanguiniipar' teteduci hoe paffefufieor. fJuedß tune exhibeantttr,(um in htspu-trida qualitasfollif, aut eertèpracipuèadhue centmetur,percurabgt; turferè hts ager.Cum crafiores iam comprehendit atq^adto occupa» uit humores,prodefe etiam tuncpofßtnt,ß yires confent,tempefiuè, quando,t2r quibui oportet, exhibita,: Ât minui muit o iuuant,quaM pleriqueputant.

E.xpra»

1 P l : T o L A XXlf. ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

,^5 ^^‘*^^^^ ^‘*f^^ f^ difficile y id ere,in èà me eßt fententM,ftl tredtrn^r^cifui tfe olgt;ftandu»t,^r^form^m ißam yeneni mbU^ltui fßf^^ttampuiredmdt gr^dum ^uend^m, id juod etiarn Galeno etHjj^ f’^ifß^ntißtrnttyirdf yißtmtFiQ. y/dd^m epdo^iytee defenpetonent ^(tei,^ued D- Gefnerutfilurtmum ^nfuße iUti,qut yfurp^runeßeri bil- ^dri^fi iibeniiuf, qni^ it/t ei^ compeßea, ytptdorem meMtart neccaltfacut tarnen,qitod mthifanè ^Ittrtmum^rebatur.l''file terti ßßictr eße,qt(amMÜ fericulumifffitn nenfecerim.

yfeetum deßiUari iußi cum gt;S»luno,Sem^eruiuo,yerbenUj nuci-bui immaturu, dre. Htc h^uor réfrigérât dr gratw efÇ fumenti-bm,per ft,y el cum/yrufo cliqua roborantt,itA ytfuiit» rtf9ctllet x~ frétés, quot;hiufercumyirgequteditm tertio demum die conf hunt âne-b^ feieret,acetum hoc aedimuf, y tide cum melius circa car habere tee t'^^gt;frdarificamfaßeafatianedtdimnf.Sudattit.C9iiUjtlKif.%ful» tu etiarn alijs hoc acerum profuit.IJuias yncia ynr,aut fefyui mix-ta theriaeg, rteentioripreefertim nonadeè calefadt ^ dr rgregiè ma^ utt fudoretn,

EpiftohXXV.

AD D. CONRADT« QEJNERVM.

De Plilcbotomiain p£fte:vtrumf*raper,annunquam:omnl bus,an aliquibus conueniat;^ fi quibus,quantum SC quo tem pore t .Qtul usmaculxam peftichixapparent,a«t qui febre pertdenti laborant fîne febre , fang non mittendum. j. Dc Sn dprie proiiocatione m pefte‘quo tempore exped(at;amp; vtrum fanguis prins mittenduj,an exhibenda antidotus fudorem mo wens 4. Contra cos,qui iaftunt fuacerta remedia,quibus ma xtm^profuennr. ;. Antidota contra inalignamputredinem, quo tempore exhibenda. 6. Theriaeam amp;nbsp;alia dmiliacalida nondanja,vbifebn'sadeft notabiiis. 7 Tlieriaex laus inprj feruacione.8. Libres deThenaca adPifoncmct Pamphilianü, non videri Galetu effe.

Onattnfitmprincipio breuiter tibi mtam,deprepefttis i re ^^j mihi anaßtonibtet, reßondere ,yiromniyirrurumgenert ï^ pt gßaraißtme, fednon potui facts animum meum dedara-rt. dtaj^abieido:onjiria,paulofujiies tandemexplicart capi. £itcum

THOMAS ERAST I

ftrfcrtpßJJim, nec mittendi facultés adefet ,fubinde admdr^inem, aute in mentem 'veHiebant,nocaui. Er iranfcrilgt;ram nunc tihi e^ißo‘ lam mirt»,amp;propter communem multorum ^omitMm ytilitarem, Ih quanta ohferuantia deLco,(^ Jludio quantopoJJurn, oro, yti omnilmt confiderat0,tuam mihifententiam yieißim exponas. Contentsfn» tnori,ß ex hac re mepoßim expedite, ^anquam enimputo me noii errare, t^ cemprohatuße fententiamprobahUiter, non tarnen non ßi»* faratM,cuihbetcedere,meliora ajferenti.J^onfum,per Deigrariaint ira mearum opinionumtenav, nedta^loriafadiofts, aut abomni fiera te tam altemts, yr me errors in talibitf conuind nolim, at^vt «umpublicè confirerigraueryel minimum. Eericulo multorum bit erratur.'Deum Opt.'Max.precor amp;nbsp;oro,amp; ex toto corde,ytte,tuijUt fmiles yiros eruditos,candidos, eir publica falutts aeyeritardaman tiores,quam proprij y el commodi y el honord, longo tempere incolu-mesconferuare dignetur,propeernomintsfui^loriam, Jmen.Celeri' terifadte i^.O^lob.E/ejdelberga.,

2d^on eff^,curßn^ulare aliquodà me remedium expeSles,yird9» i{ißime,ad peßiferasfebrcs, quas apud y os queq^ graßari incœpiji y ehementer amp;nbsp;ex. animo doleo.Sed ejl hac calamitas nunc toti Gef‘ mania communié, Eix yllus locus, quocunque te yertas, à lue ißlt;* yacuus reperirur. Et quo nondumperuenit, eè arrepere jenßm de^ frehenditur.Efusßm annoßperiore medicamenroD.Luca Ghy»h fraceprorts olim met,quodtibi defcriptum mitco.^o cumfrudu,ne^ fcio.Vicam wgenueßaudparum me confecutum purem,ß nemini ei' fuißet.Eerpauci ex ea multitudine,qua eccubuit,yß y el hot,y el aliß funt remedijs. Ee quiyßfunt,plerique omnes,yiiiamminustonjlth re yires inccepißent,manum medicam imflorarunt..

Sum in frafentia magts dubiuf,quam ynquamfuerim.. In cauf ^^y^x^d nullam ynquampeßem aiiam yidi,yt ^Medieuf. lisant eum anno f’j^iß nonfallitmemoria,“Baßlea me cerripuißet,paruin mihi tunc ißa cura eranr,ytqui animum ad hacßudia nondum ap' pulißem,imo ne cogitaremquidemhiße optram nauare.Eroindequa ante annum me putabam feire , hoc anno me ignorare libenter fa* teor. Etß enim hie non remanfi,fed cum lUußriß.'Principis conflit ‘MosbachturnprofeSlufßm:ea tarnen audiui,amp;per alios obferuaui, qua

E P 1 5 r o L A XXV. pi ^t(t me nan tonnerao diibumredihilerunt.^ute idea commémora,yt ^gt;iielli^a:,me non ic4 promte amp;nbsp;hreuiter ail qu^eßiones à te mihi pro foßtas reßtoadere poße, Cogiraui hifce aliquot diehttf, quantum per **^^^tia lictt’.t,diligenter,amp; auidcogitarim,ad teperferiham. Dein^ deyero^ycnonmirertf,quoitnullum tihi medicamentum, tanquam grafens accertnm peßit remedium,laudoacpradico.jdmhi^o certè, »n decantata ilia à mult a remedia tanta efßeadtate huit malo re-ßßant,quanta reßßere dicuntur.

■£r^o de yenafeilione,de qua primo la co, quid fentiam, eognofee^ ft tupif,ante omnia dicam,deinde ßmilieer de altjs.^cdpi omnia decent def ehre PeßUente feu peße,quatenu^ fola e/Ç, y el cum huhoni-eittianthradhitf amp;maculd:non quatema yelpleurainßammatio-^tm,yel alium quempiarn morhum fimilemfecum hahet,cuitif ratient flt;t!igutf yideatur mittenduf effègt; Georgiuf jd^ricola,yir exceUenter doßin,fcrihit in lihrofuo depeße: lästeret Gracot in curarionefeh^ f^peß!lentd,quam aliaspeßem amp;peßUentiam nos , ?^t/odv Uli yo-tarefolent, nee purgation^, nee yenxfedionis meminiße. Sunt qui ßaßm,experientißimum inter adrahes quot;Medicum, ytrunque hoe temedium fimiliterßlentio inuoluiße affirment. Quadft ita edi^,n9a ptfiimefortafie quxrieur,an in pefie yenafecandaft. gamuts enim ttdeinuentd pofieriores haudpauca redeaddiderunt ; yix tarnen mihiperfuadeofiummos yiros hocremedium,quo tamfamUiariterin ^mnifehreputridacurandayfifine, quaqaeyepnedpuofemtter au., talio magnopere confifi /unt,tacite pratericurQsfuiffe,fi y tile amp;nbsp;fa., lutarecognouiffint. l^ififorte iddreo nihil de eo predidUfe eredan-tur,quia neminem de hae re duhitandum iudicarent,yc qui has etiam interputridas conumerarint,ideoqj fimilihm eas medicament^ cura^ riyoluerint.

Qmn etiam Galenm in i .cap.lihride dhd honi eir malifine ci palam ytdeturprohare,autfaltem non damnare yenafedionem inpe-fie,dummodo yitium imbedUitas ahfir. Laudat ergo medicos,quod ineapefie,qua turngrafiahatar,amp; ex yitioforum aUmentorum yßr pationeortafuerac,fanguinem nonmiferint. £tenim non poffttnt con fare y ires,y hi tanta prauorumfuccorum multirudo in corpore acer-Mtaei^tCùmytrè in humorihua infigne yidum nullum cernitur, ac

THOMAE ERASTl

nthihmiuMpropter 4êrù lahm feu cormptiotum ji^uatun^ttHf* Jemcaufa eaprofe^iacreJatitr , plurimotpe/iie itwaihr'iK'Stt^ul^tt' m'tain fortage imieciUes fuut per initia morh a^fotorum wet' Q^eritnr »r^h^uidin talipeftefaciendumcenfiterint yetereitCUitt pnjertim in principio hhifecundi de natura humana neque Jdtfpf' eraces,nt^ Galenta yenafeSlconem autpur^ationem interpeßH st' media percenfiterint,

Tuco fane,quia nihileertlapndhtsißa dere inutniretHr,in ta» d:iterfas abijfe tuniores medicos fentenrias. idiamfuijfe aUquos leti* mue,qui femper à principle yenam tundi yoluerunt. 'J^tionem feil' tentiafua hanc actuliffefcrtbuntur,quta humores in corde, y el pct' pinqui cordipartibmpuerefeerent, quo in loco rari alij à fan^ai'it humores reperirencur.Addi hoc etiampetefl^,quad hacfehru maxi' mi omnesfmul humores, non y num tantum, y t aliapurridaduqui' narefue putrefacert nata ei^.

^lij quidam,nullifan^uinem mittifacile concedunc,cui non ad a' nimi dehquium yfq^ detrahatur. Excremcf,aiunt, morhet extreme remedia conuenire.Huie cam cepiofa yacuationtycplurimùin cor' ports refngeracionem,fudorem, amp;nbsp;a lui proßuiiium fuccedere,^ ßc ylt; nenum ex cerpore,ßue in cord?,ßueinproximo et yencs concineatur, ßmulcecum educi.lKecaltarationef^ttUin acmeheu-etgr-ù confuli, propterea quid humores in corde ,yelprepinquis eipartihusputrl' fientes extrahinon pofint per minorem yacuatlonem.

fuerunt deinde alij quidam, amp;nbsp;hdiequcq^ nonprerfts nulli rept' riuntur,qui nunquameu htsfehribttt yenam fecanc.ïdonpotef^,^' quiune,caufa maU,qua in pareihetffeu yencs cordiproximts contint* tur,perfe3am yenam educi. Quapropeer euacuancur bonifucci y»^ tumfiiririhin,ac mali interim m corpore reUnguuntur, EndeeïC »eceffe,agros,naturalicaloreimmiHUCo,yirihufqj labefabates, imi* rire, Quinetiam experientiafe dtdiciffe aiuntjomnes propemoduntf quihitsm peßtaUquando yena fuie aperça , occubuiffe ,plures mtilco ex iUts,qi(i fan^utnem non miftffènr,fanitatireßieucosfuifie. “Permh fieri quoq^ honum fanguinem tn iUa agitadone curn puerefcencibuf humortbu.Sfü'fic yenenatam qualiracem longiusporrigi.Ertnim hu mores, qui forti quieti in yno aliquo locopermanjurt ,nacura(fyt* ribut

rihaßiuilfus ceßüri widert poternnttfroximumfaH^uiHemetnumi“ Mftylin^è Ute^fefe(liß'unc{ere,amp; certo cum periculo te^rttaHtii ad (orpropius nonuunquam pertr/fhi./nprimßyeri dteerrerenttiyt tiafe^ionedebere inßgnem yirium imbectUitatem, ^ua praftnu aut ffttttra^omnespraciarimedtet fanguinem murere prohibuennt. in f^ hiiautemftbribin., auimox ab initia ytres maxime imbecUlestJJfi aut paulb pof^fubito coUapfuras , qua inprafentiacanßartadhut iudttantur./ubereetiam Galenum in Comment.!.Aphara^. f^t in txitiaUbuimarbtf nibil moueamta ^fed ytfine tantumpradicarnttf »

quot;Patrocinari h^ Uludetiamputatur,qHod Galenmin Cemmenti ^dib,Epid.^.dularatione ‘j3.particula,fi:ribit,emnei in pefie iUa ma iffattitfierifioltsfiuperfiitesfiuifii,qutfieipfios adcomedendum coepifi-fient.Ex hoc lato omnes medict pojleaconfiuluijfie yidentur , yeagri yfiiliter edant./n caufia ei^yquodpefifierafieirff ynamaximeßi-ntufctrrumpicßifiijcitjperdit.Quos quia nouas amp;nbsp;bonas exprobo amp;nbsp;^ontoalimenragenerartfiubindeopartet, cum alimentum aut apta materiain corpore nuUa/üperefi,corruptoficilicetcirca cardü regio.-titmfangume,necefiarium eji,yt ex tngeßo eibsf faitsprocreetur.Can fiatnamq^ bancfiebremyelfiolam,yelcertèamnium maxime ex cor ruptofianguine yenarum amp;nbsp;cordts nafici. Quoniam ergo agerob lanc quoq^caufiam cogendtts e^l^ adfiumendumetbum , parumfianè 1 fitterit rattoni confieutaneum , ßtrsti bits pabulum,id ebfifiangumem nondum infieblum per yenaJiblionem fubtrahere. P'bi namq^ deßfift^ ttendo banofianguinè laborandum ei^fiaud reble ts qui adejjepotuit^ detrabitur.Sußteer 7^afim,cuijts non immerito fumma eifi^ inter jf-rabes aueboritasdn hac eadem Gptnionefiuifiditjfdemi^ rationibitsper mQtum,necyeniefie3ionem,necpurgit:iC//tem tn barum febrium cura-tiantimOerafifi.

lPerfiacilè,quifitcfièntiunt,ad Galeni locum,qui in lib.u. \betbodi fap.tij.babeturffialuberrimd efiein omni puerida fiebrifiangtants mif-(ianem,reßanderint‘Eie»im Galenum non de hifie,fiedalijsputridts lacutum dicent,autfiabem canfiidemndum re/pondebunt, quad ab eo aditHum eP^,Siquidem nihil yetet. h'etareautem yirium tmbectl-litatem,quarum ante omnia Jitmtio habetida.Quoniamfiacillimiin iisfitbrtbttfmorbafiuccumbant,amp; nonnunquamfiubiio refoluautur.

THOMABBRASTï

Troînilepr^eßare,'^t fan^uH,^r»^riufn yiJeUcet parrium ««fr(*^* tumyUquot; tl^ueMtentißimaJpiriruum m^ttria non euact(erur,fed bsc^* tins a^4ttir,ytapu amp;nbsp;iaonta,fre torum^eneratione mnitrin It^^l^quot; ttr if copwß pt^etitr.

Tofiremo funt^dhucalij,/quorum nfe^oftnientum , ytÏudff' hu maxime confonamtmeilù omnihu a^^robo, «uifan^nintmß^^ I illù,qui to abundant tnnc cnm nibil impedit,detrahi inbtnt, prtftf* timyerb,ß perfanitatem aßnetißnt yem fe^ioni,aut conßietmß* gninuflnxiu ex naribiu,yter»,attt alia t^uadam parte eohibittufrf* rit. Caterum plurima in hüfebribiu acadunt, tjua fanguinu mißß' nemprobibere poßi(!it,^ualiaßtnt,naufea ,ßuxui yentrütanimißquot; liquium,amp;huiiugenerû alia.^tillu,jninonfan^uine,fedbufnafi^ iiu alijs yenas babentplenat, qnot t^puu-^^^ufant; mediciappellarcß-lent(qtiorMmferèfemperpefiu tempore longe maxima edi^numb rgt;tf)purgationej , conßderaeüßmiliter circtanjlantijt, practpiant» /'fuießententiaprafiantißimi omnes 'Medici, antipii tf-recentiorft Graci amp;nbsp;Latinienm plerifjj yfrab biu, aßenferunt. ’Kinturearit' tionibue firmü , tir rei natura confentaneü, yepoßea incelligemf' 2gt;!unc ante di^arum opinionum ßrmamenta breuiter exatnineft libet.

^rimi omnibiu mibi modupeccare yidentur.l'don enim intelH^l^ ^* f^Jß*gt;ffi^»l^probibeat,quo miniu etiam cacochymi, tjuiparum !»• M amp;nbsp;puri,mulrum autem babentyitioßfanguimd in toto cgrpir(,p fie ^inouii tempore corripiantur. Qmji imb bipkrun^ pra ca terts tunt periclitantnr if numero caterosfacile mulrumjj fuper.int. ^t ^tiis fana men tu medictu,bos potius detraSo perfedlam yenamfang^Kh ^namperpbarmatum yacuaretentetf'Hatidrc^èab illü di(ttHr,itt pefie tantum in corde,aut yieinû cordi yents, conrentum fan^umefH futredine affei. Sapißime altbi corrumpiiur prtmùmfinde^ ad est arrepit labes.Ftt boe alias fenfim,alias breui admodum tempore,rùm yidelicetfubito Or inopinato metu percellitur animus. Sic autbufdiri terror peßtt,putridosßirit/u adcor attraxit, tpui abfenreillomctK, ttrperturbanone bi te orta,tandem Uloperuafurifuerant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Quod/t eert»femper f irepoffemiu,in^uaparte,';f ^itandoßmi gnu carrumpi exitialt ißa putredine inceepijfet, af^ ex eopofetbre y el (ontt

E F I J T O L A XXV.

^ellotitf^'velpart alt^ua ctrrupttiamJan^uinM, priuJquamaJeir', penetrajer, elicino» aabium ei^^auin fan^tâmà mißtone tunc pit, ^^'^jj^f^^^pf^iurari, autcertèpîunmùmiuuaripoJJit.y^t yero not ytplunmum non ante peßüfimma in ah^uo eße nouintut,quant fe^ brem adeßefentiat.Sentttautem tandem £ttiùs,fùniper terroremßi neuf ad lor reuoeantur,amp; cum bomt y na yitioji eodem adducuntur^ ^ieddit aliquando yt qui pefliferafebritfeminaria infehaberet ali ^aßuntri ui ttimferet, atq^ ex metupe/lu,non multipof^ in earn /ebrem imiderer^ Èxempla plurimorum recitaripoßint f retpoßu-laretiquiomneifertusfebrem perfenßßentß nonper metum ßue ttr^ roremputridißintmalteripftateraäifuißent. /nfeitè^mtoqui. dem iuditio,credirttr à nonnulM,terrorem pßlti aut ima^inationem pejîem in corpore bene fanO) amp;nbsp;à putrenidd maligna fementit libérât protrearspoße.Sed bac dere alibi à no bu en^dißutatum pluribut: fi% hic penenfere argumenta neeeße ti^iq^ibm itafentientet ton-pratipofiat,

Non e^'^ yerumquodpraterea aiebantfanguinern circa cor ceb It^iiimmehoremat puriorem eßeeo, qui in catem partium ettporti ye 110 cufitiigt;ttr.Non enim yide-^tcur non aquè poßir impur ut eße in finittmâcord. yeKts,atj, in remot oribu^.'Pafremo perperam exijld mare yidenturtidei femper nosJecare yenam,yt corruptum educa-natsfanguinem.Optanaum quidem hoc forer , ƒ fieri femper paßet» ^■tfre.iuenteradmodumfieriynonpoteil^, QmnaUquandopereum lo.um edudmafjad quemfimiUter corruptumJatiguinemß atio in l»~‘ lt;0putruerittconfiuere nequaquam yelimus.

ldm ad animi deliquium yfq, detrahere iubent,ij compendiofam quidenminime^diffittltmyiamad fanitatem monfirant. Armani nqn'e facile dot er e poßent, tarn eße earn ßturam, quam edi^ brenn, ^nnoscertos reddet,perlargamißam fanguints detraSioHem,pu t ilum omtie,quodfoïté relinquiturin yents,perfudorem arqj aluumt ^^f^Pf^^dde agronyacuandum d Si y el minima aliqua parcicula remaneat w yenistan non eapreßraris iam yiribitifangutnem yni^ nerfum iifidee,aiq^fie agrum perdetd N enfuit hac mens Hippocra rM,cu;n extreme morbis extrema remedta cengruere dixit. ‘Plus prxjidijapud Caleaum n^.Nïetb.cap.'.c.quo in loco copiofam ißam

t H o M Ät 11. A » 11

Jdn^tnû fnißjanem in ^rflifero eariùncitî» itif^fei^t/p cenferr ^ iuji^m foceil^ihalgt;iruri''/t(lebantur.i^eranruDteniïc ipi^^enff^* Ittrt^uU locumhaier,ft ^»irii fatuntur, a'^j JmJnihilbi^oMt^t. ^tpohihtnc yires mox collapfunt in tam tiernicio/o'moteifijyf f^^fquot; tem taceam-Uluilpstiiit excitatie Galem-yerlx'f colli^atnrjiiert tx ipfiui^fencentia nonnunquamfebre laborannb-^pef ij-tm yatiillt ßcart,quamtiis aj'animi yf^ defe^umdetrahere non liffACi' ' quot;'‘

^aiorfbjtt yiribua opm habemetf contra illas, jut nun/tUam tc^ tnittifan^ninemin feflifertibifetmorb^ opintintur. l^f:'m i-rauA^ ritatibmfubnixa, amp;mtitnibgt;tifulcita eorugt;n''vi({eiur eptiuo. ^’ ^uodmtpraci^uè mouet, exfierittitia in ^uru t:i:ui:i'ur tjui^iffi* tiuntjamjjfua •pinion^faciuntfatronam.'PicfeÏÏo ni/ijm^ernnf' tnü fapi experts,falfi experientiam plertmjj prierencfi, ia bac ntifit fententia putauiffem arqHteJrenJum eße.Cieterum rtfeUiturbac jtt^ ^e cogitatiofeu im-t^inatio noncontemnend^ ac leuibM arguau’* té.Pturimum quidemoppu^nareiimGuUni ,.amp; praßantißiMertiiif omnium medicerum aurhoriras.Ditndt docte aperta ratio tar^mnKi ta,^uibutea nititur,inutilia eße,

^^odad Galenumartinttiduei tam locos pre tuli-.y num ex t -c^' iibrtdtbonimali^cibifuccti, jdlrtrumtx ti^..*Metbi^edendietf‘ fo.P'trobi^ aßendit Galennsßan^uinM mißiontmfiprebartftrj^^quot; dem yiret nom ladat.Q^i attenti Comentanos in ltb.£ptdem.Hgt;p focrat.coufiriprorperlegere yolet ,plura inutniet ttßmonia,ß tt^ mtnijs Galmt contmtju-tffepoßit, Oribaßutin libra de Cucurb-'^f fcarificat.cap.ioi (imprévuJune bete turn Latindf Galeni operib»* opud/untas Pquot;tnetii^tjficjeribit: £tfanè dum peßUentia yebeMf’^f jdfam deprthtndtßft t multos^perdidifet^mt^ eriam morbut att^ giffit,ficunda morii die rtmi^ionrftbrnfa£la,crusfacrificauißb^r jutftrèßtnguinti libras dtcraxi,hac^ do caufapericulum réit au ^quot; rij^ etiam alij hoepraßdio yß,fuper/iitts nut/ere. £nint mim plt^'quot; tudinnftgna./U'ijjpracipuijaluabantur i«jui fanguintmeopioßunt^^ bauritbant,

Manlui Ægitieealib.z.eap.';^ quot;^ Aêtiuti»ßrmonet.'retrabilh Z.cap.^^.ex T^fobac yerba habent: C^ibna ftnguss abundarß^ at^us^ytiiaftiladctrabito. £.idem fere Oribaßtn exeedem ^f*

B F T f T O L A XXr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;94.'

^gt;^/(^!lgt;ß(i^fynopft»jfH^hi.i.c4f.i^.Ci(aMi 7^ßytri4n hltn-tifn,quôJ yettrti Cr^tti non ^ihorruißi if4 nuttin h mißiont i» ft* fl^ftrüftiribm m^mftfit froi^nt.^Httctßit tntm^uct GaltMUM ^f^ffCuitu ttßtmtmo l/tMiiunrur.T^rumfrilf^iultt^r, ^uidhie lt;nbsp;jitihupltm Jtcitnr,7^fu)n ntn 4 g ettraritnt ,ft4 de fr^firnatitneU l^^i’SihocytrKteonfeÜ^riumeßfrtrfufiOrilfafittfn^gineetm, dr ^cttumßfniliter iMtUigeniltf,yeaut yerin 7^ß yt4nttirtamp;tx if* /»fut trtnfcnffenM.Ât y er» ytria,ifine itt yire^ leguntur,eir mtJt foß ilia auit ct[4nimujJeauHntur,flantßtme dem»nßmnt, T^fum 4» tnrttione 4^ere,q»tc^i(iat4n4e7(4ßtJuferh4c re thßuiauerte ,4»t 1Mmt4»etfnaßfjeintellexeric, De 4dutcenH4t2r ^urrrhaè ( txt er at ■Krähet n»H le^i, tuurt nihil4e ifß/ tfßrmo)res e^nou, TroinJê K««fotuernnt hiJe tueri authoritafe an(tqu3ru,n,quif:rm c cun^i n» hùfautnt.

T^lonloastorinfrtefentu defelre feßUente frixtrim ßc diSlattfM fcilicttah/hj feßein qiti!ntf4am nafacnr.lit htcßni^ninem autnun* ^utm mitten4x effe,aue certè quam rariß-tniyfraclareJdo.Oritnr t» nimhtc tx infifnicitcochymu,4if^,extern4 caufa uU^qualù in ft* ßtintdligitnr^umoriluttnd yeneni tjMtndnmnteurtmfermuuttf, ^»(irctntnnifiinftnnt referiunrur(.nßfames ^rxceßerit,tnt a-It t tjutfiamßmihä tauft gentraits) nee ade» funt eontagioße tyri e» ff»{,^uas aertt yitiutcomunißte caufa axeirauir in y era fejle,/^irtt W talthutfltruntj^ (»nßart n»» foffe,nemo fanui nefeit, /deo Gal.ii» Hitje dhif htaiat mehfted %{Jtcts lauftt, ^uifauttiJangninen» »iferunt.Jliquihui tnifuinfui^e ex hh.dt atra hiltfatù oliendicur» bemind huitu 4ifriminH(fiilicet feßü,nr fehrû feßilendaldt ana extra feßem aliqutsfriuadm inaaditJ Galenm in duohm lot st: quorum alter extat in terti» defrafa/to ex fulfibtucaf.^yiifeita ex inftgniorti'Mediterufentenita dißcernereaJferit.jUterin Com* tntnt.ifuf.lib.^.Efid.in textui^7-exfofitionehabetur,^uem, quia adremfrifofexm condudt flMrimum,adfcribere flacutt.tv Zi rtul» W^C TO x»'.«^«!^«,^ wt’ ioi/uf d^dç/^t dtveu mudfuuti TVt(Sf h.^f^p'S ^tud'l'HÇ oropttS ’i'i'ift'^ t'aTaXeifji^etvovTQ' tkç edd d W'i'^tetf')(a)^jt(;\oiuH.Quodliergo eß jtrofrium huimfebrd fympia ma colliquatio^tia t finer è (trti yenaJed^ofnuru y fur fanda in huust furasiom, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

^f^Tp^'*^ ^^^wuantrationeif^uaï 4Jducu}jt,quàm iuunreautl^ ruâtes ojienfitm efi.Noßramcerte feiuentiamnon oppugnant.Qÿ n am tuncfolummodo yenam tundirntsSyciim amp;nbsp;yires conßant, amp;nbsp;Janguu redundatfnaturajj oneri ma^üe:^ quam yßti, amp;praternt ager yenx fePHoni a^ueuit. Nee temerè 'tarnen psil^ elapfittit pri' mum diem aperimtu yenam,quodßtßieäam habeamits rune yirintn tonßantiam.Quü fan^atnem^qui natura in pugna cantra exitialein futredinem occupata amp;dißenta impedimenta ePi^,non fublatum ih traifumjjyolet.'‘Cerrèeo detra£lo,alatrior amp;nbsp;rohußtor efficitur,s( ^ue yni malignaputredini totts reß/iit yiribiu,onere altera leuats-Siedumfuccumbere earn à duobus oppugnatam hoß'tbits neeeße ertit, fapenumero contra amp;nbsp;prater omnium expeèPationem yt^rix eusiih yeneHum^profligat.Troindemuîtitudinù^ue adyaßa ßuead yi' res aßimetur,parcem atiferimuf,quo reltpuos bumoresßacH'itis re-gat,necputreßcere eosßnat,quod euenire tune t^neeeßaru^^fta» omnibus regende propter copiam non ßu/ßeit^

Deinde,^uamues obßruPlio ^ exitiahs pneredo per fàngittttâ mißionem nonßmpe) tolilanrurjnducimus tarnen per earn corperi frigiduatem exiccationemj^quibusputredo non omnino nihil cohdt turamp; hebetatur.y^refitpereartdem corptts,amp; comsnodtus perßi-rantßuecipernicießtijdem^ßacilitts yinc»ntur,concoeiuttntur,ac rt-ßoluuntur. ^ibus rebus cum in harumßebrium percurationeynuf indigeamus,optimaßane rationa abundantemßnguinem emittintus-Caitendum nihilominusßedulo dic!mns,nt ahmen tum ßiritibus.,^ws perpetub nouasprocreari ex incorrupteßanguine oportet,yUa exptif te adimatur. Quamobrem non incommodât- huiufeemodißangunns mißto,nec yires proßernit,ßed maximeproded^,^ yt yires mim^ ladantur apericuloßomorbo,e/ßcit.'Minusenim ab yma ^uàm ùd»* busßmul hoßtbus,omnino oßenduntur.

Galenitspracipit quidem,yt deploratosßnamus: atnullo tn loci iußit peßeaßedlts nullam a_^erre medicinam, Omnia ipßtis monU' 1 menta contrariumperßieueprobant, dn^.de Simpl.%leditßacult-non ^rmeniam modo terramßed alia quo^plurima agris remedie adhibita fuße commémorât,juamuts praternominatam nuper ter-ram uihtlaliudconßerre yideretur. Idem ex 14. ^etbed.ybi ffß^ leit-

BP 1 J T 0 L A XXIII.

lentitt tiuplem^nun acdiutumx meminitdtMelligt poteF^i^Mtmai modum ex ï.cap.Ub.deeïbM boni amp;nbsp;malifuedtatq^ex Ub.de atra bile etinm cognofeere licet. Confiât qHoq^ non omntbiu inpefie qu^U-bttfrvfiramedicinas aff'erri. Q^aproptemon depefielnborantibm itbfiilut'efied de iU^ loqui cenfendii^ e^,q»i deploratè iam x^rotant, qgt;*'gt;f^ptdt»ros confiât,finepefie lab»rent,fiue alio quoutf morbo le-thali premnntur.

Catsrum qnando pemitiofi hnmoritpars adglandulas depofita e^,modo fieri à nobisp9fiit,eam[emper eligimns yenam,per quam fanguis non ad cor adducaturfied ab eodem longing ad afie^ampar-tem deriue:ur,fic^mir.orepericuloeegerlaboret.Admouerietiam ta moribus cacurbitulas,yel alia medicatnentafiimileno poteftatem ob-tinentia,reU'eiubent medici dtligentiores,neexpulfM humor in ye-nasregrediretrahitieper yenarumfiuBupofiit.Quanquamnonmul-tumpcriculihic effe 'igt;ideam,inplenis prafertim corportbis,nifipra-'ter tlx finpra modum Dena inaniantur,id quod maxime cauen opor-ttt.Ciim circa inguinem tumor es exoriuntur,poplitum,liue crurum, fine pedum'^tenas fiecamus,aut cert'e cucurbitulas cumfcarificatione^ quot;yit ex OribafiodiSlumei^ycruribusaffigimM. (^»odcumfacimMt nonadcor putredinem adducimM,fied ab eo potun ad inguinaabfira

*Plusfortafie periculi e^in maculis,^el exanthemata^ quas à pefie Tefiichias yoennias'Mafid put at. Etenim licet aliud nihil effe yideantur quam pars putreficentts humoris tentnoryfiu potins’^apor ^quidam ab eodem exhalans,non tarnen reuocari earn materiam in ye nas'gt;ptilefuerit.Certum eS^,eas naturam fanguinis,cuius funtexpi rationesquadam,adhucretinere. Q^pp^f”'onatura fianguinis pu-trefientu amp;nbsp;putredinis modoyariant tnjubjlanciaamp; colore.Quo-niam ergo confiâtfiangnmem ex^enis excLufium,magtsfimpercor-rumpi,yerendum certe eîÇ,n« ifli y el humores '^d hahtns ad yenas retra^iyCotentuminipfitsfanguinem pefiimi affidant jlrbitror non inutiliterfianguinem,qui ad cutem hoc modo peruafit,’vel cucurbitu-larum appofitione,yelfrtcatione ac tnunÜione medicamentoruw. fa-cultatemrarefiadendi,difcutienii,ac Ituiter exprofundo adjuptrfi-siemattrahendi pofiidtntium,yacuad,prout yires magit minufut

A a j

T H © M AB 11 A ƒ T t

09Hj^xnt.^e)'U'ttamertr4rè hjcin^eßtm.icnl4 frimt Jl4ttMttit ip f^rt/ttijuatUdfotttmfrtijittnrtrftUiani yntlt;tItciné^tur. H4ci' uit» onfiittteiv.tf atlbuoiri^itfthoc tf^yinox ^b infultit ftbrit ^élfi itn/lt t^.^icirca non nämiJum tmfetliiiitt ijla tf(4nthtM4U yt* tt^e/fHiontm.

/-/ic amp;nbsp;haiM ^entrü cnm^liir4 4114^^194 maJoßc4gt;nl4m inttr^ J ('n yt'ta n ^rab4nt,yerugt;neci4m racia^ttx ctnt/xrunt fente^tUtii Jgt;!ft.iili4ti4!nf/iital4J tße manßrant.Qjunjutm in^enuèf4tttr,tm fi m 4l{iy’4ir4ntpartem ptcca.nlum foret,eum iU^peecare m4Ue,^»'t »1.1 mitri iilu'it !iH4m cSiU{4,jiti tune mietere autle4t,cim necefi' fat iiuüaß tgitat.Tutma»^ »•afrejueoteropM ejfeyeme fautif ta cor rep w tam pe/le. .ritte ettim non reJumlx tf4H^tt}t,4Ut tarititf adbibecurremeatu/n, mtreU^uie cireumfanti» non Jinttnt.'Plinhie axilaciam tftiam timiditatem nocere 4riieror(licet nettera meiHttiiif Jsce4t)niJi ah initio /l4timfecetur,amp;d cm fec4tur,fan^uind mißt* »ifeipfum anten affuefecerit.Equidem ynaferè canfuttudaprfU-re yidetnr,yt noflrd haminUM yena ft^ia in hoc morbo minui ne^ tere yidtatnrjnbacpefteprorf/tt malti ex ntjltcd vicicinontm p*' ^ontm auUo alio remedto effu^errntt,

T^irroybinonfan^itUtfed alij humaret prntti redundant,p‘(f' ^anti Itnittrph4rm4to,4 quo inutiltt bumaret titra corpotd agitas tionemeducantur,ytifolemiii.Q^tm«ff emm propter alui profit' »'itm,tma colliquntionem,^«^ noinutqutm ptfenfe^H 4ccidif,iffi' »gt;n tutumaliqui iudicent hoc remfdium,n9n dt/falè t.tmtneritpftt dinti medico reSi ipfo y ei, l^on eß yeru,4uàd nuidn fenß/fe yiden» tur,coUiqM4rionem proprium lt;y tnfèparaiilt eß peßUentd/ebrift de qua nunc Ioquiniur,f)mptom4.')'dbbuiitt,fediltiut, quxpriuatinf itadicitur,4c citra pefiem quofdam appréhenda, propriu/ympttni^ Cale nun dtxd. Q^anquam minime ne:^em,jdem frequenter peße la-borantibtn aectdereßeutin hat praßendpermultä contigit./ittamt mnleopluret huiufnidinihil perpeßißtnt.fn caufaeiifyyte^oqu'' dem iudico,quad non omnesfimUtter corpora praudfuced refenaha buerunt,ac multi non périmé afe^i propter contamu correpd fia, qttibiacacochymia nihil maU intuliffèt. Ebifußieioe^iß,incorpore cacochymiam ejfe , qua irrieari à meditamento facile pof

f P I f T 0 L A XXT. P« JicrtdMW,eduendum centfu{rir,nefrap^ntti ^dfluxintrn h^mt^ ifia^itentur.

’'■ Tarnte deßtdorti prouacattone ^U^uiddicam i dt^aa m^^H fimt duj:in, quot;Hintteeum^binitio !norbi,yihit^lerijj omnei fMtUHt ,(ei lidis yatdi medicaments eUciendum , multa demonjirart yiden-ttir.Stde meditorMminon antiquorum modo,fed recontium queq^fen^^ ftatu quitfio dendendafitdsiam direm^ta ei^. Confiât enim e» «ntiqusiUs pr/eteUentihis medics, nullum hoc autf ectfie,aut con* flmfi.

£lxrtcentioribis(nondoimferits,qui fotiuS' Emftrieorummo» ffijui/nrattoneartem exercent,fed de érudits tir doStshtc Itquor) tiullietiam,excepts ferfaucs, ijf^.nofiratibtsferè,aliquid taie imgt;-f^^^ß* inutniuntur.Oniaßuf , Eauluf, amp;nbsp;^ëtiis ex 7^fo yacua» Tonern per yrinat, tirtotam corpors molemftresfiagitetipracipi-^^^t qtiidem,at nonfiatim a merbi inuafione.Eenam priusfecant,aut tnedicamento aluumJubducunt.Veinde yerofigns aliquibua coilto-tM apparentibis,quantufnus obfcurs,yrinas tient tfudorefqjpro-fêtant ^ytreUquiat putredins hoepa^oeduedt^Eix mihiperfuadeo, ipfotin bacfebre,in quapntcordiama^no afin tenentur,(jr in qua sus error certifiimumafiiertexitiutn,pracalids ills medicaments, qua nunc plurimi in freqsentifiimo y fit habest,yidenterJudere pro Ute unifie, au tpreue rare aliosyoluifi'e.Etenimfrigids,exiccantibtSi ^fitrgentibts,incidentibui,plt;fiiim yti nos iubent.

^uicenna^qui ex Gracs eosttiafita tranfcripfit,ne quidtm T^fi fUtdicamentum putauit i» curationoyfitrpandurnfed in praferuatio Ht tantum tone edit, Q^it amp;in ^.Ub.Canons fen.i.Traß,,^..cap, qgt;odores etiam caltdesimprobac.Galtn.in^.deSimpLfacul.tum do ■^rmeniaterradifierit,non aitdebateam,quanquam nihil pefideret talidttaesdn yinoinifi yaldè dilitto tir aqueo,febricitancibis exhibe re, ^omodaer^o yehementifebreconfitUatscalidtfiima medtea-uitnta,yt fit per yimfudorem euolt;arer,prtefcripfifie ertdi porerit.^ Equidem m^eumns tpfiuf operihis nihil tule if^ueniripofie arbitrer, dfifadoTheiMcaad Êifonem tir Eamphihanum leguntur, pofita fonfiderabimtir.

d)c receatienbis médias non e^ res i^ntta tir obfiuraJn Jtalia

THOM AB ERAJÎTI

f«r MH»! ynJectm t«tes,præcep6ret mect, yiretfummos amp;nbsp;txfitquot; rtentt/itmos,diligenter amp;ßefe de ettra huimfeierte interrog^trefH' tieefuif juody element er cent dh^utd cogaofcere cuperem tatmhd Mtudexpifcaripotui,quàm ytendumpofQ yacuationemfri^tdn,amp; exicc^ntthui medtcaminibitf éitfi^ infini adfriiitone,illn^rxjef' tim,qut i fetefitre occulta, y events reßjlereitt.Haiendam rmionon ytrtum , cerroborandum cormodte omnib/te, amp;nbsp;exein^uendamejji ^u ftdinem.Le^i^oJlmodummitlccrum dehacre commentarios.A' pud nullum,quid fetam dr meminerim inprafenctafudorem à^rvi-( t^io morbieulidn euotundum eße med c'.nte l gt. finite D. Luc^t Ghymtf l/utufmodt qutf^ium,yr mox dicam,luudabat. 2^oJlraceS tredici nihilhabent yjiratittf,imoßhate rie^ligantur,non reSè cur/itl ^S^^^ßbi cerro^erftaferunc. Hoc inde udeó euenireopinor, quoi yenenumfede^eUere, manentenihUomimn^utredtne, male credi' derunt,

(d^bdfi rationibitf ret ef^ex^licanda^non {gt;oteff non abfurduM yiderijtegrumab initioßattm worbt,panna conteblum, caHdt/^fiff dicamenta haujlâ adfudorem cogere,1gt;!on emm ne^aripote^, yi^ lentos fudores non me do grauibia morbâ oppref oc, yerumeciamß' noimtrificè debiltcare.Galentain i.ad Glauconem cap.^.etiamrt bnjlof,cùm eegrorane,exfudore copi fiortinanimideliquium incidt' n^ribie.Hic autem ad dHat,tres,a[q, adeo plures horat agrum iü' le it fudare,acittißtmo dr periculoßß.mo laboriinrem morbo,Certimt *'T *^ fudoretam longo amp;nbsp;praterea cuablc,plnrimos omnino j^irintl refolui.T^linquiturergoßdorem coablum,dr yinuce caUdorunt mf dicaminupreuctatu,noßne magnoperieul ,'npernitioßißo morb^t i^fiM corpiti repente exoluir,ac ytres omnet proßernit,imperafigt;

Galenm alicubt yerè ait,fudores tn cruda mor bés nee prodeff(gt; nee boniftgiti rarionem habere. £c quidem de illid fudoribia id dt-cir,quiyimorbi,nuUo ad tam rem epoto pharmacoeueniunt. °hdf' nuf,puto,bo/ii eßepiojfunt,quos medteamentu calidum in exitiaH tff erudomorboyioleMtet exprimit.fn/empeßate ^.Cotn.z. in i. £pidgt;^ declarat,rexruf 7i.pernitiofum aßerit i t ardcneibia febribusperbn tiafudare. ’Neqßt alijs ardent ibia loquitur quant pelriftrif,qutiS tof ruptM airpretetarepoiutf.^idi ego aliquando idiotas pudidtfß'

B P 1 S T 0 L K XXV. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P7

ire affe^tij cogerg^ytifannis iene ttnteBi plufcttlum fuidrentt taf-jurhoc faUoinmagnumyitit ftriculum Mductrt i^ii ^nmnullum irai.Ac certum e^^iniehocaccidijje, quodßuruiksfuirent re-Joluti^caufauuttm morbi yaiuart non jututyet.Siinnon ftrtculojis hocfebribtu yfuyena^ad cjUAS ferftrendus corpora yires longs tem forefufficiunr,quid in exinofd hac Cr maligna, fieri oportet,^ua pa» tarumjape horarum j^atio yiret omnesfiubitb labefacu^ 'KuUm udeb el^ dement amp;nbsp;rudtf,tiui non à[udoribta ißn agrot ydiemen- * ter frangi ac debtlitari intelUgat^cunc etiamycum aut nullte,au{fri gid» medicamentts elici:Hr.*MHlto,arbttror,magi} nocere eos opor-tetfCumtn lethahj'ebrecaltdn medteamendf yioïenter euocantur.

‘Praterea norunt runnet,per[udoremtenuiafiolumamp; nquofaex-trementa tn corporn habita roUe^aiCumIpirmbnt yatuaritdum ai^ buctrudui ejimorbnt.Sani GalenufhocinlocKpropemodum infini titirationefitmuliumexpenentia attellantibitfydocuit.Hac decau-[ayideripotefi in i,Apho,t^.a^rruifi'e,euMUati9nemper balnea fa-^ Üam pamamtlfe/olam^ ferme tutem txpurgaïe,per carnet amp;nbsp;foU dat partet di^perfa excrsineaca nequarinameduccreiobeam yideh-tet caufam^quod craßiora exillant q^am judorum marerta. Ergo tahditifia medi(amina,dum fanguinèm agitant,mflant^Cr quafifer mentantfiue intumtfcerefaciunttl^tricujq^ impeUunt CT extguntf quiiqu'xjo aliud effidunt quam pucredmem augenti* Si injero-p f(t«ftt?n, amp;nbsp;tenmonbitsfanguinif parabiu yenenataßirper con-fifiertt putredoficue aliquando earn confifiere non nego,non malt for tafie fudorifica ab initio omnibuf ofierremits. lam tum incraffa jubliantia fanguintt^non in fero foln imprefia cl^,(in« fruSu per fa-doreteducereeam tentauerimniforfan, priufquam ei^ extetuata. 'Multbnamq^trafitor e^^languif,amp; longue,qui in yenü cordi pro-pinquit cüntinetur,acutedijiat,quam yt per earn dißipari poßit.

Tam eciamfubita amp;nbsp;improuifae^^in hac febreytrium difßlu no t^ exitnÜio,yt ^lerunq^inopinatb concidant,amp; fic derepente n.o riatur «gtr. Certe hoe omnibitf ferè inpejle morientibiu accta t,yt tune m’irianturtcumadhucmediocriter habere putantur,prnptirre-penüuwmyirCKtif yitaltt tafum,Cr ^irituum ctlerem refolutiontm»

^ Eix euaduntt^ui non tonueniente cite t^r pot» etiarn prxter Tjolwn»

T H o M AP. Ê R A Î T I j tdCemptntptjftnateniiM e^imn^er:}^gnrratuf^ît bf/v^arAtit, 'VtJùff^ declarammuf, 2^ifi itafjciani^h^tid^ujj^eàf J.t(n mulra amp;nbsp;tdonti ^ro ippirum mßauMdone.'Prrnt^dt non rrlièco^untur tune agrifu‘ ilare,cùin fan^uts bonnf noa ef^ à mal'! feerern^, amp;nbsp;ex (Criiio bonu»* amp;nbsp;mtibm ynà cum/^iritiè.^r -vacuari rrecelje eif,tmo fùm flirr firi tuum,lt;juàm fmai humorK^d^errU of ortet.San'eJfmtin fer fu.lord ^ffatim amp;nbsp;cefiofè yacuarifarptivrÜcantfrojîrat^aafßüfaj,foßinf fumfudorem yires.Cräßi amp;nbsp;in^uin.tri fanguinir tiibil^aur fartku* lam ex hu am educi^freiant accidentia,^traferè omniaßunefoßfft-dorem dereriora.'Me^ foßuntcorrufta tantum fer ßidoremvacitn^ Thfrofterea quad yttlta ab hutilibufnondu ferreraIunr,ye Ulajd dem rerineat natura,bac aut txfeUat.HMconiun^itar altera tile ^tf ßeuhaSj^Mod yidelttet no fuaßoti,fed coaiia fudor r ifies exfrimit-Clarittf inteUigeeïem,qMi nihil ex yenhfer fitaorem ta^ur^ini didicit,nifiquodm corfona habitum ejfMfuin,ibidemqj, ji t rapiufni' lum exijtat,extenuatum fir. o^rgumentofunt cumaUr .h^niaft» bres,rum yerimaxime ardentes, /n bh enimfebns c.-aCa non mitt rigorem,hec eß ante futrida bH^ ex yemâ tfu/ior^c. r.fu/drff^^^ tamofas fartes dißerfanemtynde rigor naßiuf .r ßtdurtm yn' euanrur. quot;Meafartmfo^f rigortm,fedfo^ hur. s aliquot demuttt tonfequiturftdor y tilts amp;nbsp;falutaris.Quiff e an enuari eßu/am H' lern à largo (alere,quï mex rigorißccedic.friits of ortet, inj^ 'veft' rem tonuerti.adltter ferfudorem etjei nequtr,yr in reßo morbo Ui* fantiburmanifeßeaffartr.7^onenimfoteß in ha biltsßaua,qMn tumuts tenufs,f er eurem totam fenttrarf,Hiß teniforih altque /falie ibi baferit,t2r magts extenuata fuerie.

a^ddequed in feße baud multi ferfudoresiudicantur. Qui eus-dunt omnesferè fer decubirum bamortf craßi y el ad glandular, Jtl ad alia loca,liberantur,aur fer cofiojamfanguints alicundeßuemit yacuatione fericttlu eß'ugiunr.'Dicere non fo/fum,an hue y/q,tnfi^ fenei feße quifqua ft fanitati aliter afud net fer iudteium ßue crifi» refitutUS. Certe yixdicifoteß,quomodo mchoante nufer morbo,t* cra/fu^thumor,ferfudorem exyents euocariqueat.Quiffehlùß*' Ult , qua fanguine multb ei^ tenuior , non ante fotelf euoesn ftr cute (y tdiximus) quam fit amplim extenuata. OMpaifoiqititr

I P I s T o L A XXV. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ps

ert/annt, er/i^m fan^uinem ^eryim eftyen^ expulfinttmoie fer eutà me^tM tltci f i^wtl Julgt;uo,^uin tenuitreï altqugfartes acft‘ reßfucci hocmotlo euaatentur. ^t ijuomoilofer korum excretionem mox ab tnfultu febrü tentatam, labes , ^ua in craßß fanguine im-freßa baret,teUatur,idef^,juod nondumfatisfer/ficio, 2doti enim tn biifilgt;ribns,yt nunefunSfyntts altruis humor tantu, ßcut in alijs ^uibufda furrtdft yfu yenit,futref{it,fedfaitguinis maß a corrufitur» Treceftum e^arth '\iedicie,ytqua natura fe exontrare tentât~ pHodifer ctnutnieneem re^ionem,non fernobilem, ali^uamfartcm td tentet)hac yacuemtu jCteterinn bars maximalaborantium abun^ dè teßabitur: i^aturam tnhac fe/te yt fb{rimumconatamfuiße,amp;. bodie quoqüe conari, cerruftun Janguinem à-cor de'ad glandular fr» fellere,interdum quidem inihoante fcbre,nonnunqt'am borti aliquot ante eins infubum, fafe aliquantofo^ tem fore. £quidemßcut natura in febribuf mterirnttcntibus futrejeenrem bumorem ex yenis in tarnofas amp;nbsp;ßenßbiles corf orts fartes àfrinezfte excernerefolet, ita tn hifet, cum robufla eS^, mox ad glandnlas ye,',.tnatum bumorem def euerefindet, bduemodo ergo non mal - facit, qui, qua natura fer fatentes meatits yix ad glandulär detrudere,ßcut ceefit, f»ted^^ fer augufios cuasmeatns,contra natura indinatiotiem amp;nbsp;confiliumt fer ytm educereconatur f y^div-uanda fotitisferet, ytquemadmo» dam Cttf it,torum ad ea loca frofeUeret.

■dt co:ïnenie,inquzunt,ferntciofitm bumorem quamfrimum,nuïlei •ccafiomalia exfeSata , à corde auertere , eir tx corfore educere, ddoc nißfiac,tnagno iafericulo agrum yer/ari. Laudo yoluntati tn acfiudiumzat yaldè yereor,yt natura foßit craßum bumorem in ctr forts babitum eßi(ndere,amp;deinde fer cutem eitacuare. Si id fotuiß. ß^f^^fittreynonfiuduißetfe ad glandes exontrare.7^gio narnOj am-flior,c6mmodior amp;nbsp;famiUarior cutis efi. jitqui defonere ad glandes tncicfit, Cur ergo hanc iffius aSionem , frafiertim y era cum non ßtinfueta 2dlaturlt;e regio, turbamusdiuer/a cuacuatione!^Hoc con-fequimur, yt deincefs yenenum fer neutrum locum ex fellere faß. fit. Non ad glandules,quoniam ab hoc frofoßto auacatur. Heque ad tueem,quta emfitor eiß^ materia,quam yt hat exfeUaturJndiiio eße queant txa,{themata,qua culicumfulicümuemorßbitsßmiha in cute

IB b z

T H o M AE , E R A s T I

tfßörefiu}!t,ix halitufeWTiiafiorenatajt^uide fatriJü buKionh^tit. firai. Hune cordât fanguinepucriJo, à quo ci ■i.'tci!r,mul(o eße te nuiorem. Quicumper cueem penetrnre nequeat, quomoeîo , quiefit eramus huriioi',ex quo exhalar,penemrepo/Je crcdirurfCongruirbet tnain cum tlh^ , qua defebriuni ardentium marerin fiuecaufa fupn dtxmne.

Ht: fi qu^î iam deutet, fiudorùs prenoritrionem biic yacuationu qua naeura burner ein ad glandules à cordeprotrudere Jiudec,noiiad‘ uerjlt;tri,prop{creaquod yi raque àtenero ad circumfierenciarn tended non magnopere cum eo de hacre c^ncenderim. quot;Koca res ei^iwi' iéù , nee pot 6^1^ non ignar us arete nofir a difirtnienytrntsqiie'vn^ euattonts, amp;nbsp;quantum altera alteri impedimento eße queat, neficirt-Similiter etiam iUû refiondere me hoc loco non t/l neeeße^qut expire fumemhuinorteyenenati ad glandulat fymptomaticam , nontriti-eam,efieaiunt,arq,idco alteram ULim hac non impediri. Hocyoki non me yidere, quomodo humor ere fins, qui yixper aper tam amp;nbsp;ani-piam yenarum cauitartmpotell^ adglandulo/acorporapropelti,pft tnfienfilts totiits corports amp;nbsp;yenarum me at ra poßa ad t utem dfier-ff,amp;pereandt deineepstu fudoreyacuari. Trofeilofiyeruefi,quoi. ƒ allopius de ficco G ihgx epoto affirma/, eumputrefcentem mate-riam ad glandulas t: udere, nullum poterie hoc remedio ter tim, ap-tiu/jprafentim, ejficacitcf tunc oßerri, cum codent natura yenenum tranfinttterecapit.Sunt qui Calendulafine Calthafuccu, triumplid niinm ynciarum pondéréfiatim ah initie haufium,idem prafiare afi-feuerant. Eundem praterea exertmenta circa yterosmuliehresbit-rentia per eofidem feheifitme expurgate aiunt. quot;Proinde laudanda mi giffitnt hac remedia,quàm qua tantumßdorem eierefiolenù

Quod fi autem yerum non cll^, hocfaleem affirmare aafint, ini-nm ea nocere calidif medicaments,qua altj yjurpant.^t certum eßt taliafiatim à principio quihufidam exhibitaprodeßeplurimum poß-Quippe aliquandonon fola illa /anguinspars inquinata e^f^yqua ad glandulas tranfimittitur,autin yicins locs continehatur. Quodrei eum aur inplurihispartihm yitium contraxie, aut non efif^ totmad glandulas tranfmißm,ytiliterperfi(doreyacuahitur,fiquidemHilnl aliud imptdiat./itcamtn hic noncalids,fed yel teperats,ytlfrigidù yteaaiu»

EPISTOLAXXV» p? 'Ytendunifiiertt,qualii e§Ç atjua ex toreicib^H »Heum ylridibii’i de-Ihïlaia,i^uam aiiqui miri/icè in hoe malo commtndant.T^tioßmildf ferees^in/ucco KeronicamarM, quant herbulamconßae non adeo ealidam eße^ye yuartfprxfereim ab fniti9,debeat.^Tribuunt aurem tii'tfigmmpoeeßacem yenenugt;nacordede^eUend'i,amp;ne ad ipfum ar re^a[,arcendi. Hututgeneric ettamßtntfucci yel decora mdteum TermenttUa amp;■ Serfentanæ.Carenr entmperceptibiligißai caUdi-tate,lieerßre.iu;exictenr.'Dfacecoylintonum amp;eitriorumßreeofru firad:xero,ci{tn yfum amp;nbsp;yim eorum inpeße nemo ignorer.

Torro illud edam nonpoßum animo fatüeomprehendereyquomo-do cabdt^ f^lr purrefcensjangurfyyi medicamenti ex y end expulptf, amp;perfeples corpord partes cum imperu dißerßuf, nullum rigorem tfßciar.Cußlate.iim in hdßidortbufrigorem nonexeirari. Deinde manifeßum etiam edl^,ßtdora hic epotumpharmacummulto ciciur ftqui y quam in ardenttbinfebribinpodl^ rigoret ijdem confequan^ tur, Quin plerumque eorpitr rorum largo fudore manar, priuß quam ex yemnculopharmacum exijffeßnqj yenas dißriburum credi queat,

'blonputo ^ithridarumyTheriacam, elebluariumde ouogt;pulue-^ts , amp;qult;ehdßmiliaadßudoremprouocandumpaßim exhibentur^ tam breui temporein yentricule barere, quam citoJudorem moùent, “hdon enimpoßune nuUo,yel tam breui tempord jpacio dißolui,atte-nuari,in adum deduct,amp; tandem tn yenas digen, atq^ in hd erßjor humores hadentis extenuare,yttn fudore ’vertantur. Q^odß etiam tnhepatenonnihilmarariconcedantur , plm habebitpropagea cat:fa perflgt;i(uitacd. Trofedlh ißa mthifußicionemfadunt, nihil abudper fudortsifos vatuari, quam ßtritits,amp;flatulinta aqnofaß excre-menta in corpord ambitu inharentia.Confenttrehuiefententia om-niaferè yidentur, qua y el agrd yelfand acetdere confuetierunt.

Haudaha e^ ratio,aut non multum diaerfaimUd qui à prix fipio morborum ßontefiafudant. Con'lat eos non leuari co fudore, fd fepenumerbplunmum debihtari. Sequitur d autmatena copia, auc yinum imbeciUitatem,aurmorbi yiolentid,hoc egt;l^,natura: (oa^ Ua,non libéra,adionem. 2don enun antequam bonum .; malo fepa-raric,yacuare tentas.Ee qua erudoadhiie morbo ex‘rente, yaeuar,

jJ i^ j

THOMAE ERAJTI

HfinUberèifcd codCie y^cudt. Huncnaturte motum n«n temeri ^( fernher imicarimtilia tielgt;eatJdemfere Jeexanrhettuti^ fu^ra ^i^i^ fenetendum.fgt;!(to.Tagt;itumalgt;eI^, ychorumappariew in-hMfeßt^ ^uemiuutnc adht^^e pleri^omnesnon multipo^eorum d^pdrt» tionem extiniitf^iturif^tdentur à yaprequodam renui CT/um-d'j ad eurem /edif/andence tiafci,inanente inrttf crafiore fulfßd»tUgt; £r tunc fere jtrimtim a^^arent,(ùin magna ex ^arte fanguts eß eer' Tuptttt,e^ haUenttf atrenuaeuf, ytfaft.in ya^oremfoluraexhalei» dios yacuari quidem yelim, at non medicamento caUdofudores d' 9nte,acreliquum fangutnem am^Uus conturl/ant^. Z'^aldè proMih ^^iWn infola cueehune ya^orem conjifere, fed in relique etis}» yifceril/ttseolligi. Quipf^fi if^euremfolam ejfunderetur malignuS yapor,mitior aliquanco feret morbus.l^ trobiq^ eassiafcipoßiexir* leni teßimonijs,qult;ie inlib.de atra bile,cap.‘).amp; lib.’fderhod. Tim'S feu.iÿ.cap.ir.hdbenturjperJficuum e^lf,.

Ex lus,arbitror, pater, füdoresßarim ab inuafonefebris huiiU fer yim adeo calidorum medicamenrorum euocatos , nots tam yttld effe,quant aliqui putanr.Siquidemßiritns yacuanritr, yires de f (tuntur,fanguisinflatur,agitatur,[urbatur, magssq^febru acuitur, quodfubtilt ei^ infangutne excernitur., feq^ crafter tntiH relies materia ettius amp;facilii!S interßeir./detreo atagrs yiderurfallut» amp;nbsp;tonfiltum eorum approbandum,,qui ab hts medicintf calidis abßtndit ßuefudent agri ab initio,ßue nonfudenr.Cerrum namq^ eiff udon lit ßontefubinteium morbiprodeuneem,diaphoreticu/n amp;fympt9mati» (um,Hon laudabilem rSquot; criricum effe.

Q^uodß omnino ycileputerur ab initio in hoc male fudoremprout tare,/rigidtspocentiamedicamenrts,qualia fupra iarnquadam com' memoraui, amp;nbsp;pracerea tenuibits( quofatiliits pénétrent) arq^ßccandt yi'n,incidendt,abßergendi^poßidentibtis mox abinfultu,aut etiam ante infultumfebrts prouocandum eum(non quidemtn omnibus,ßd in quibufdanifudicem poriùs,quàm calidis ilhs tir infiammantibui mediants. Forfan etiam tertio vel quarto die,coftantibits adhuc yid bus noniautiliter^aut minore fairem cum periculo ,nonyaldè call-dis medteamennsproheipoffer. Tune enim humor magisatténua' tits,factliits natura eeßferit expellenti. Coan. 'Manardus in q. lib. fuarum

fu^rum tpißolarum,epiß.^.ßcfacere iuber. i^thi^i^em ma^H bac ratto ^rrideif^uam altorum,lieer bic quoj^non emnia plana yideani-ff*^ ^ß^gt;y/ fxfupra reciratêt inreUi^ere ynufqwfq^ poterir. quot;Kda?» tti‘tgt;n probo^ytmoxal/tnttafioneiaue ante earn, etußemodi exhibe-antur,diimputredo yelin aSreinßiratoßHimtyel inferoßs tennio-ribiist^ßanguinibpartibusadhuc inharet,arqHe craßtores nondum ec (upauit,auc leuitertantitm t'imprehendir./Uud aj^rmare ytyerum hihilyerear,adpraferuandum corpftf apeße,amp;expeUeadumaerem ti9xium,quem quid forte haußrifyelapudagrstoSjyelalia accaßo-nt, «ntequam ßilitetßan^uinem putrefecerit,febremque exfitaritt ^^'^foßfß^t^riße-ü ißldmedieints ex Theriaca,'^hthridat»,f!rƒ-fftdibns alijs continnatis ytiliits excogirari , eir certiitf adhtberi. Tune enimquaUtas yenenatain aerea amp;nbsp;halicuofaadhucfnbßan^ tta i»harenSi»on muleo labors perßdorem yacuatun Forte in pri-fpo ßanrnfebris infultu , autpaulb ante hunc exhibita,cum craßioi. ^^pf'fangitiniifubßancia!nn()Ttdumalteromprehenditpurredo,non-^ibilettamhieccahdaproßnt.Cii^n yerb iaminuali{itfebr^,atqj le-ßufinpracordijs percipitur,nonprodeß,ßd potHtsobeßecenßo.Fii^ deutur eertt talia à tarn muleis ideb probata yfurparaqjfuiße, quad aliqnos iuuifß obßruarumßc.Äifieri poteif^,yt hi yelpauluman-ftuerterintfebrefn,yel y na cutn tnuafiene ipfitts biberint,e^ fieperi-iulumeuitartnt. Qptod quia alij non aduerterunt, male y ri ijfdem »on in tempore eceperunttnempe cum altius iamputredo infixa ei^t uefebnbhominem tarn detinet.

Farum euro,quod quidam de fua experientia laSitanr ,Jcribunt-que.Sttoenimquam yanafine eiufiemodt.Fin graues amp;nbsp;erudtri, qui merito pradieare deß talia poßent,non plura aßerunt, quam ratio dtblatyera eße.Eßo , yitarint mortem aUquiexill}if,quißdorem prolicientemedicamentoyaldecahdoßtityß. jdn htneßanm reSe (oncludecur,ytilia e/ß amp;nbsp;congruenna hac medicamentafldon arbi tror.Fanjs-caßbiti quofda a ma^nid morbid liberator legimus, Flul-lus tarnen mediene,a^rosßafidei concreditor ita cumre tentet, y til lifanatißntßmodb nonfir amens. Ter ai cidens innumeri euadunt turn exhoc,tu)n ex alijs morbid.St alias eodem modopercurare yeli-wuSjhomicidi^ retins, quam medici appeUanur. Galenus tn opérée

T H 0 M AB E R A S T l

medicMÛnum yiret elsgt;tionjirei,ac quamodo ^uodper acadens eut' MÛe,diJîtn^uendumfit ab eOfijuodpsrfefit,indtcae. Sicuc remtdttt»^ tiullumfemper miatàta nullum ex aqua femper cunUoT perdit-^' liqut femper,quamuils per accident idconcttigar, euadunt.

J^ien admodum dubito,quin aliquipefle apprehendantur, qui fi^ ^uinemprorfus aquofumhabent ac tenuem. Sane cum fangutnOi^ miciimuf cerrtf homintbKf,aliquando turn ita aquofum temtmttftff fibrx in ee nullte appareanr,fedin aqua rubra fidummodo tela am-neerum Iimtiequtppiam tmmucare yideatur.Frequenter hoc in alio-, rum, c2r femel tn tneo ipßtn fan^uine conjptcatuf fum.^ccidit hoc fire po^^ dtuturnas plumas :cùmqj multum bibimM,amp;paucofolido d-bo yefcimur,prafercim y era ft per byemem fiat,amp; ea ex aliafan^ufl mittacur.Focuic ergo fudonficumpharmacum tali exhibitum aid quandoprofuiffetnonquiaillo temporecongruerec morbo per fefd quia acctdiffet till homini tunc haberefangutnem aptum,qutin yap rempermu[aretur,amp; perjudorem yacuareturJ-Jabent altqui ford tarn patentes meatus,yt craßiufculus quoq^ fanges per eos peneirart yaleat. Sunt quidam à natura itafailtytab omnibus feré morbd tosJudor libérer.Si ergo in hominem altquis inctdat,qui yd omnd h!ec,yelaltqua ex hts habeat,ei eettèpharmacum tale profitent, a-lijspropè omnibus noxium exi/lens. Fnde mulroplures ab eo laiHi quam iuuari vnimno esfnecelfartum ,fipromifcut cutlibecffcra-tur.

(dm hocpadofanitatirtfliturosénumérant,fimiles mjhiillis yi-dentureffe,qui anathemata tntemplis numerant,acex numero ctih ijctunt,cun[los id eße conferutos, quod à tutelari eins templi numitit, tchmeorum mare comprecati funt. Ft enim omnes ifii,qui anathemtt ta pojuerunt,cafu quodam compotes faUi Jmetarque id precibus fud impetrauijfecredanc,non tarnen autredè hoefadum oflenditHr,eut idea penculum eßugißepurandt fune,aur fa'dti homines,quorum o-ptm implorarHnt,ob earn caufam opern tu f/fc credi debene,yt qui au xUium à fe pecitum foriè ne refduerunt quidem. Siqutsnume^ rare omnes iUospeßet, qui fmilitfr auxilium ah homine mar-tuo eir fando expedueruut : neque tarnen impetrauerunt, multi

« P 1 J T o t A X X F. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lot

^^urn hic/^uimtbije^ic rtpgrinnik.Sic ß auildces ißt Empirici^er-ttnfert nomina torumt^mhtu nocutrunhtam expeeHigboßontac yel lenc,quam^aucot quof2am,^ttosßtaporitufor(una,quamhorum mt dtcorumQi tarn honeßo nommeßmr client)peritia,ex periculo eri~ puiten orefemper habtnr,ac identidem numerant : proeul dubioprt reßiiuta ynoperditos amp;nbsp;occifoj decern aut quot;vi^intt numerate nobti ^'^Sf^ffituf-’^^otum e^^'Dia^oradi^um in caufafimiU./npeßefa-(iliot e/l excu/atio ijuam in alijs morbis cempluribui T^am quipe^ feuntßauitiamorbitnterijJJeptuantur, QutaduerfanttbM morbo, ^tdico amp;nbsp;medidnajyix euajerunr,a medu^s feruatißuhi aliquant do creduntur. Qß^lt;^i^^‘^ f^on tarn quid aliquando in hoc morboßae^ quam quid ratio at amp;nbsp;rerum natune confentaneum ßc,diligenter con ßderandum exißimo.

inepeama^iseS^iUorumia£lantia,ne dicamfafua,quî certis re medijsfe omnes,paucißimts omnino exceptisipercuraße,aur percura-^‘paffediSheant.Depeße laborantibu^ lequor,quos,ß medicinis non '^tanturtalibus,mortjttneceffe.Ea eii^peßiferorum morborum na-^ura,ynde nomen fortui /unt.ytfemperpluret è medio toUant,quant yiuerefinant,quantumuu apen remedijioccurratur malo.Elerun-queemm natura ynà cum remediofuperant, yt agrum occumbere o-mmnb oporteat, Equidem nullum esl^ remedium, quod mitifimum ettammorbum in omnibus amp;nbsp;femper extin^uac. Q^omodo ergo ißt 9innesfecurauilfeàpefteoppreffosaffrmareimpudenieraudent.'*2^i ßforte inpaucos quo/dam, eej^ per fefe conualituros inciderunt, ef nihil operapretium agenda morbum feperniciofum expugnaffe infei-te creduc.^anco rebhits ac yeriiis Galenn^,qui terram j^rmeniant ii^profuij]e]cripfit,ytomnes qui curabiles eßent,euaßlfe dicat, non autem tmnes,qut earn fumpfijfeut,perfanatoj afßrmet.Facilius tole-taripoterantfipraferuatos omnes dtxifent,qui talia yfurpauijfentt quampeße iam prehenfofpercuratos fuiffi.

Obßruarione dignum hoe quoq^ eS^,quod non omnes peßes ymut etufdemqj nainnc'uneac morü. Et catera hicpratermutam deque fububto tamitm aliqu ddicarn , cerium dl^iphumq, aliquando yirue inßrofo pmripuè hnmore i.fitum ejfe,4ltquando incraßiore fangui-nufubßa/uia tnhierere, Pt ions generis eft ta,quunifudorem ^ngU-

THOMAE ERASTI

cum.flurimt nominanr.^rgumento e^^,^»yferè ùfujtrin Imini' Jn re^wnihiti hurntda corpora bo^^diuiumam aertó humidem W' temperitm yexauiljefertur. Le^i qui afj;rmarer,yernaculum tßi morhum maritimarum quarundam regionum, ad Occidentemfitt* rum.Non mthi adhuc legere contigir,qui exacte hu»cfudorem defcri ieret. J^ec yidi aut audtuialtquem, qai eo labera^èt. 'Multiß ex eo laborant aiunt quidem:at ciitn de mor bi natura,»iorilgt;»f,hui^‘ ßone,liberatiotte,fymptomatds,a me interrogatifuirent,hoc tantÙM reß)onderunt,niß o3onif,yelfenû, yd quinü diebm co^iofè,proft' modum adanimi deliquium yfqjudentipeßimefecum agi. Jdoi ti^n ßt miramßdorißcofharmaco peß^ temporefercurari./'identur (• nim in taltbw yena omnes plenne aquoßjanguind! effe, quifaeHèptf fudorem quoud tempore eliciaeur. J^tio non difimUd eße yidetttf eor»m,qui yero tllo pejliferofudore^nglteocorripiuntur.

£xplicatahoc modoiUaJimulyidearur quafio,qua nonnulli jHif runr,ytru pracederealterumdebeac,fangumts mifio,anpotit^t an-ridotui perfitdorem yenenumyacuanf.^ßtodß mon/lratumferedi ftderifica,etiam caltda,pelle tomprehenßr oßerrißcforce agendunt fueric. Ovando corruptees face ns yntuerjus adbuc intra yenas ahi’ betur,tuncfanguinem ab tnitio mirti oportere pucofiquidem fangui vti mtfione agro ties indigeaciqua tarnen indigere yidentur,CHm pfi pter aérés intemp er iem peßesnaca diß^. Mexqua cor corroboratiti yiref^j reficiunt,acyenenoreßßereddemqj expeUerepoßuntex ßn^ tentta illorum,quißcfentiunt,offerenda erut.Etenim parte yitioß humerus yacuata,facilites natura,ab anndoto adiuta,reliqtium dißi* fabit.Qui primo loco perfudorem yacuarefludet,nec educereyene* num totumpotedf acfanguinempoftea mittit:ésputrida extreme»' ta,qua ad cueem extruferat,adyenas recrahic.Certè in magno yet' faturagerperieulo,ne,quodpaulbante cum labore natura expulernt fxyenés,abijfdemrecipiatur.Tfeindefiyena multo fanguine repte ta dißenta^ßnt,rir és medictna caUdaftdorem proltciente infetut amplius,tunc aut non bené contmebunt fanguinem yena,aut putst' do cercè augebitur. Quoniaminißa commotione, amp;nbsp;agitatiene fanguints, ßiritus amp;nbsp;putridi yaporesfacilins amp;penititts permifet'^ bufur,fanguinéq^ yndiq^ infident, Taceo quod debilicataa fudoreyi ret

B J I s T o L A XXV. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;#•» itspofline^um Jifßdliut iußxm yen^eßtSionem^almuttnr.Trointlt nHltituJine frt/ente,auferend4 ea fnuf ei^,dntiele dniidottno^e-ft^a^raßtrtimytri caliil4.2iamfri^iila. minta aßeret penculit fi^tant anttlttraSl^m mulritudmem exhibita. Caterum nuf er dixit t^lidaj antiiletot non yiderimihi temerè offerendas,nifi int^fi mox frinaßo proponantur.

^odßyeltHmor,yelcarlgt;unculugt;rap^aruiffet, cumtionem iy/net Jentoneßmiliter auQgt;icarer. “^idtitore qui^be tune labere prebtbert ffftivtufjueyenenurétrocédât, in^yenasJe itérant inßnuet.i^erua tamenß ab initia natura^erfudore féliciter yacuare inceperit,qaoi ^njirafentifebreper quam rarßime accidereputoitunc ab initia an.-f^dotofudorem mouente ,ßue ealidaßue frigid a ßf,adittuandam effi arbiträr, quo reliquum aptius expeUat. Sed tune, yaettato feili.. ffihumoreuoxioyni»er/a,nanmagnaßtfutura fanguind mißiontf ^iceßitas. 3^raßruationtsgratia magis,quam turationd adhibere-^f^'^anquam hie etiam nonnihilpericuU yideoSedhac extrarem dmafui'it.Q^jniam dubtto adhuc anyel omnibus yelplerij^ tegra-^^f^dirißimn medicamentumpra;fcribi,feH tmperari ytiliterac re^ ^fpofst.Calida quidem perpaucts, amp;nbsp;in prima tantumprincipiafe^ bets exhibenda ludsta,Fngtda eeßmtnits obeff poßunt, quocuisq^fe-^''ds tempore,canjlantibus adhuc yiribus,efferaniur,ab initio tarnen yfui magüßere yidentur,

dneaterd antidotfi,qKaadßrangendam ac retundendammaUg-fgt;^gt;ftp!itredinem,adc9rrolorandum car , amp;nbsp;adeenfirmandasyiret ^dhibenturfaciltseff^ nodifS.Fdthilenimprohiberhuiujmediquouü ftmpore exhibere,inodo citra naußeamfaHidium^ßumanrur.Si yen» trtculumperturbatura yomitumq^ motura yideantur,paulo longiuft y el ante, y el pof^ yenaßedlionem oßerendaßorent.Haud enirn ob» ßeurum edf,quam mulcts y esta ßeSlio yentriculumreSè affeSumeon furbet.Si abjqueßajlidiojuinipoßtnt, arquepaulo ante apertienem yenx haußaßnr,non tantum roborabu/itßdpreenreaneyentriculua ^ß*pg^igt;tts mißione aliquid pro more perpetiatur ,perßcienr. J^on ßufpett aueemfemelhiecreincdia obtulffe , ß magnopereiuuart tilts ugrosyeiniitts , ßedßisp:us,iujiotnterpoßtojßaciü, repetenda erunt. Certeßprimum tahbitsßccor (onfrmatum, alacriusaßepoßßc3am

Ce z

THOM JIB ERAfTF

^ftn^m yitinfumfanguinem^Uo ^efeUct^'vifi alteranda eu^^dem tau •nore cum ftriculo natura fubie^apartis tandem fuberet.

TOta hac ^t{/eßio,ßcutaUj multi errores inpeßUentix curatiotif occurrentes ex hoc fonte manauit,quod aliud quot;venenum eße credim»' e^ rtperniciofaputredine,aut qued yenenofam quaUtatem exfait' ^uine deleripof e cenfierunt aliqui,remanente nihilomiuM putredl-tie.^l^uinoruntißa re non dißerr ehaUenuftytalterumfme altera eK (orpore exturhari queatftne multofudore hincJe extricauerint, at^ ad alias etiamquxjliones plares expedite, reBetacfolidercßondt' rint.TrofeÜo in aÏijsJehribtts,in qui bus quot;vnus aliquis humor,non {lt;gt;' ta fanguinis maffaputredinem concepit, nullus temerèputrefcentem humore,ante tpjtus quot;igt;elcoilivne,yelex quot;Venis eie^tone , perfudorem txigere tentet,neefanguints mißionem tune quifquamfudorem can^ ■ fequidebere opinetur.Quomode er^o bic, yht ymuerfi humoresfmn^ (non in omnibus corporispartibits,autnonßmilirer in omnibus) f' ' ßciuntur,de talibus dijfutaremusf non petfuafum haberemw, ^tf iungiißa feparariq^peßef Sed de bis alibi plum diximus^

P'nicum reßareadhHcyidetur,ytquidde Theriacx,amp; ’Midri' dananttdotiexhibittonefentiam (EuphorbiJmentionem, amp;fi)iii' lium aliorum,nullam htcfacio,queniam à paucis probata fuße peri-fis yideoßreuiter commonßrem. Cùmfebrts adeSlf notabilis,rari exhibendahuiusgeneris calida medtcamentacenfeo.'ßatioeif,quiii febris hac,yt tangentibus mitis amp;nbsp;lenis appareatfinteriorapleruni' que y aide yrgetyritq^. Deinde,quod inhacpeßenoßra eb/eruatfitt f^C,multospoïl^horumfumptionem de ealidiratt amp;nbsp;inflammation pracordiorum Gt pedons ctnqueflosfuiJfe.'Poflremo ,qubdpraflan-tßimosmedicos nonytianimaduerto.Germaninoflri propemedutt Joli aliquidhtcaudent,propter regiontsfrigiditatem^yt fußicor.Jn aharumnationumadfeptentrionem medict eadem yfurpent,nefci9gt; Arbitrer tarnen,quia infudore jdngheo profuiße talta corn per er uni quidam,ipfos mex in alta quauispefte yttliaexiftimauijfe.^t ita ret non habet,ytßpra tndicaui.'Prxfens namqpeflistn crajfaparte,non in tenui amp;nbsp;aquefa fanguints fubflantia inharet,

fducperttnet,quod exyetertbies nemme talibus yfum furffe leß* tnits,prater authores lib.de Thenaca ad Difone amp;nbsp;IPhamphibatm •

Quatnvif

E P I S T O L A XXV.

^Amuü tnim TtiuÎM Æ‘,gineta amp;j^'ètiM Theriacdm ex Galen» in frofliganda^eße ytilem eße ferihant (putarunt hos duos libres à Galena faiße confertpsos } neuter tarnen in curatione adhibuißede^ frehenditur. ‘Kam Paulinfio^ traditamdefcribtamj^curationem^ tantummodo addit, Galenum tfßam commendaße, feiheet in fradi-ÜM Lbrn.y^étiM y era in locofupra citato,yiifebm peßUentn cura-tionem docet,Theriaca,amp;ßmUium medicaminum calidorum men^ tionem non facit, fed in t.Serm»l^..Tetrab.cap. ^6. tale ^uid ex Galena refert.

Sane non eadem eP^ ratio yeneni haußt amp;peßts.Kam ibift edu caturyenenum,plerun^ conualuit ager.^od yt non fit in omni ye-nena yerHm,in plurimts tarnen y erum eP^,tllM prafertim^qua ah oc-(ttltayirtute homines necant. Hieputredinem tollere oportet,nec, ^w ggrotat,ßatim conualuit,aère,qui earn intulit, yelexa^o , y el tonfumto,yelpermutato,‘Konfatti etiam perßicio,an probe ratioci-nentur, qui certa qua dam medicamenta peßUenti fehrt ytilia conclu dunt,propterea quod yenents alijs aduerfentur. ‘Kon emm qua yni 'fenentreßßunt,omnibus reßßunt,yt omnes norunt,niß forte gene-• Kri quAlitaee,yt exiccando,exempligratia,refißanr.l^ enenum,qttod ab aerehumoribw infertur,tuncferè yenenumfit, cum perputredi-vem talefaidum eff.7^ro aër aèfu yenenatuf ita eß,yt inßar yiru-lentarum beßiarum occtderefua yenenoftratehominespofit. Similiter enim omnes octideret,quemadmodum hacfacerefcimus.

£rgo cum non omnes interficiataër inpeßefedtllos tantum,qui y el hu)nores,yelßiritii4,yel cordas fubßantiam aptam habent ad pu trefcendum, non nifiperputredinem plertimque mortem aß’err.Equi-dem multicuminfe^ds cohabitant,ßiritum eundem tnquinatum,aut certèeundem a’èremper inßiratione,quem altj,qut tn eodem loco yer-fantur,attrahunt, amp;nbsp;fgpè largin’! ac longiore temport cttra oßenßo-nem attrahunt,alijs per eundem lUum hauflumpenclitantibus. Cur non illiftmiliterpereunt l* Qjß^ nihilpoeuit haußusabipfisatrpu-trefacereincorportbus iUorum.Qj^omam ergo per putrefaShonem no tet,btec toUenda ent. Pßusdß calidts medtcamentn exaßeratttrpo-tilts, quam leniatur: acuiturmagds, quàm hebeteeunaugetur citiuf quam extinguatur : haud erit y Jus eorum ytilds amp;nbsp;falatards. Kon

Cc 3

THOMAE ERÄSTI

tnimfttti t^C^ê^tfn^fi^li^M^ ftitreiiiHM tffeUorgmfußttliffi , ^uii i» dlijs forcé necancibtcfyenenffprttci^UHmeUfjftdtfftmjue^,^«-tredtHemJiutefeSumMiferreoliorcer, ft^uidem citr»f efè éiger de-it4t.Ifgt;fa)necfucredoytnen^u eß^ etiamß aliud nullum inftt wtngt; J^tccolli ergo ytnenum ^oceric,mane»cepucredine,mulei minuits» Sa eadem auftretur. lila trgo remedta frxcipuè pt/it aduerfanttir,, ^uo! yenencs refißunc,ßmuljue refri^eranc amp;ßccanc, hoc e^, f»-tredinem excin^uunc aranej,, ne yidelicec y no modo iuutne, alctrgt; aucemladanc.

jid Galenum /iuodaccintc,ßc fencio, nunifuam i^fum cam eali-da medicamencafehrieneihuf inpe/le exhihuiße, auc exhibenda een-fieißfi. £cenimneJrmtniam quide terram, nalUnfcalorcs farcicifti in yino cenui non dtluco af erre aufu^fuic,quamucf yinum htc maxi-mèciim y tile, tumneeeßarium eße cognofcerec. Sic enim fadliiH dr ociin cerra arida amp;nbsp;craßd dißribuicur, atque ad cor yf^ue ^er-tranfit. Tofieriores 'Medicicum aceco amp;nbsp;aqua rofacea, qua miri-fcè cor recreac,ob eafdem cat(f'as,l)uco,mifcuerunr. Nihil certè dubh to,quin aucfecumi^fe Galenum toc9,auod ainnCyCalopu^net,attcnon ßne ab eo conferipettUilibri.Non entm excidßeipß ^urO i qua m^-' troque feriptafitne.Neqj perfuadere mihipoßum-, ipfum j^a^f totU-bores,amp; cor opera à fe confcripca,,hoc ip/umfera candtm ,ftlicetm excrema acace fua,addidiciße.

T^diculum esf cogirare,eum yirum, qubin tam graui dr diutuf' na peßtlenda canco iudicio amp;nbsp;ftudto cunSa folertißimi explorauerdt» hac tandem ita nude fcripfi/fè. Tàm fapepeßes iUuia longameannat acfymptomaca curationes^ agrorum recenfet, 'Theriacarn autinii' tiliter,auc ytiliter exhibitam nufquani dicit. In^.Simpl.fcribic,fi-lam j^rmen 'am terram quibufdam profuiße.Haudpute^altntim in alia peße,qHam in longa ilia, de qua tn cam mulcts locn mentionta fecit,^mafuiße. Qwdquod adPamphiliaKumfcrilicur, atubort Æliana 'Meccio Theriacam Tamanos yfurpare primum in pefie 7^ma fauienteincapiße f Z'^c femel dicam : Galeninon puto td Itbros eße legictmumpartum, ß[ jf^ fentirem primum eßecit Epd flola dehac re fulij filexandrindfiua inter Andrea 'MatthioliEfi ßolas extat(quam te legiße non Subito)dtindeyero etiamalia. Ï» quorum

E P I s T o L A XXT. to^, ju^mm cenßt i^r Uludfortaffipon^turfi^uoiauthor adTißnem caf» 15. fuccam ahßnthß ait atram htltm contem^erart, amp;nbsp;quaß eJulco^ rareJ'^ t enim bic fingere interfretationem, quaytCHnque excufetur atleniaturfienienda, nonyiJeatur tlijficili y non tarnen id Galenut ^u^ moxJinfierit.E^uidem in légitimé efftrihtf eine nihilßmile yi-atßt me recordor-, ytinterim taceam,e»mpro more Galeni minime indicare,quo tem^oremerhi Theriaca fuerityfiuiinilla^nartana-riorum curatione.

Hand me mouetmulrumyquod^Paulttiyj^eriuryj^nicennayGalea 91 effeputarunt, amp;nbsp;ex htiftan^uam légitima Galeni 9perthM , tejii-tnonia citamnr.0rihafini,qui hos omnet longe tempore antecefiit,ae fihlulianeclaruit,nullam,^uanrùmipfiememinii mentienem eorum facity^uedcerti efficit,ytcredamyyelfujficerfialtemyipfitm non yü dfifi eos^aut nonpro Galeni operihitf agnouifie. Prof elle fi tantatiO Ehtnacalaudem'efficaciamfciuiffet aGaleno adfieriptam fuifie,yix frateritarmfuerat, cum depeflit cumtionedijfereret. Stfcimt, nee ftt yoluit, nonprobauit. Cum enim de curatione pefin eadem ex ^fo in Synopfin fit am tranficripferit , qua poii^ eum Paulus dr -déttuf indé inJuos librof tranfiulerunt ,yixjtlentio Galenum prx-tértuifietyjtquidem eet yidtfiet^aut pro legtfimn Galeni lihrtdagne^ f*iJJtt.2^enparum prohabile eft,pojt JtiUanidemum tempora corijcri-ftot amhosfuifie.Hoc certum efi , non congruere hancJententia cum ta,qua in extern Galenifcriptis extat. Proinde nee Paulo, nee ^è.-tto,nec Orihafio,yt iam monutmuf , nec^^uicennaperfitaderepiotuit, quifqun tandem author efie putetHr,yt Theriaca inharum/ehrtum tnrationt yterentur. Tametfi enim oduicenna in lih.de yicanda m-temodisinregiminefiuereSionefanitatis euenitnttbtn, exhihirione tpßueapprohareyideatur : in Canone tarnenfito, yhiexprofè^o,amp;-tumratione traslat omniajongè aliterfientic,ytiexfinpradiaijper ßieipotef^.

jdHuaritti antidotum Hippocrati attrihutam dejerihir, eaq^ ip-firn inpefie ^thenis grafiante y firn narrat, amp;nbsp;corona oh earn rem ah ^tbenitnfihindonatum ait,quaipfa quoq^ admodu caUdaexi/lit. l^odßinpraferuattone yfiki pntetur,nonyaldemiror.Si, quodfien fioydicendummtbi eS^, fabula efie arhitror,quodde eafcrilgt;it,fcili -

THOMAS ERASTr

^^^ ^^Pf'^^^^*^^*'^ fjp ^uthortm, (^ in feße ^chenpfßeuientecuMnit hacyJumfuiße.^Mtrum nnnj, foret,Jtfréter^^lunrium/crifitore)» recentem, nuU^ Grtecorum oiut^ralfüde ^/radi^a antidstoahtin^^ refctuijfee. Qui comfofuit, Htp^ocracü nomen ei ^rtefxife yidetuh ^uo commendalulioremreiltieretjtleminlibri^fa^litatum olim fuif' Jé Galennf monet.Quid i^itur mirt ßt,ß Galena Juf ra dt^i Itbri, ff altj fermulti,falfo adjertftiiam olimfuerint.

j^ceneioretmedici^^uicennamfecuti Th/riacam nun^ttam,yi^ falcem in quantitate exigtta,nonad meuendum ßHdorem,ythoditß' aunt multi, Ted ad hebetandam amp;nbsp;extinguendammaUgnam fuift' dinem, füïl^ yenafebhonem ,admißnßrigidH amp;nbsp;exiccanttbusfuC' a^,aliquande imferarunt. Q^in if feauthor libriad TamfbUianunii nonexhibet, yt malam fan^uinn qualttatem ferfudorem huiuf'f* yacuetßed yt earn exinimica amicam efßeiat./^erba ifßue hat fufif^ Xprço» ß)'S!m'faäia to euua, aJu^Tç^ ù tLuj ^io^/bê^jluj or iv’tdifiui’ ÂQTnG-'^)i.çJivgt;ia-a.,dgt;7C à^outaëtroirlu, à^7nsLf,)(^ x.Q^jSe'affif ara^ tpôaivTrrnÔTm^^

Quamdiuin /taha iffefui,à nullo,fraterquam à 7).Luca Gbj' no braceftore meo,yiro ofitmOitrudito amp;nbsp;exeratato lommeudafif* lefatientia tfa ammaduerti. Is mihi, quamunfe nunquam y[um^gt;‘ teret, medicamenex Theriaca amp;nbsp;’Muhridatico compofitunitnifif' eè bradicahat^ex narra none Celebris yiri, qui in feße quadam Kt^' folitana or/Pnes fericulo excmi/fet,qui antei ^.horam ebibifent.fut' rat autem is,qiti tam multts dedißeferebatur^non meduM ,fedmif' cator. Quad idea addere flat uit, yt minw mirerts,ß eo fuerit außt yti homo artis medica im^eritns.^lultosan f autos eofanauenl,’»'^ fcio. Qui ei dederat, quiq, yfurfaratddem laudauit etiamitum fof‘^ laudatorem alium non reftriret.

f^erum entmuere,dicat altquis,eßo, non f rifferlt tam fafèm' mtnatos libres Galennsià doble nthilomintis yiro,yel duebus ,fiß^ cet,conßriftt funt,quorum authoritas non elf aßernanda. Qi^^^f ergo tanto tumfruauijli theriaca exhiberi yiderint,nonprorfusyß furdum cenferi debere ,fi amp;nbsp;nos ea reilt, amp;nbsp;ctim ßueeeßu yßtros qui' ßiam affirmes,credat,ßeret.'ProßeH() hat ratio,amp;pneterea Ta«^ ^ètiji/duicenna, acrecentiorum quorundam medhorum autberitsS tr txtfb'

BPISTOLA XXV,

amp; exemplum,mt quojj pirmoutrunt, turn minttf JiU^enttr caufam txa)ntnarem,ytputarimnon inutiliter ixhiberijprxferlim ^otiet tiatttrn perfuilcnm tentartr ft Alleuiart. Trinci^io f rodent feri» btbamr mihi ( *\doslgt;ackium , yt dixi, feeeßeram , yc prafenj obferuare non poßem ) quod facile tunc credidt. Âtreuerfut cum di^ hgentutf omnia inuefi^arie,rem non ita,ytJ^eraueram,inueni, tam^ ttji recent e^fet nofra theriaca,amp; yix annum exceßiß'et, qualn fri^ gidior ejfe a mult id creditur. Quofa£lum f/Ç, ytaccuratutffngula deinde perpenderim,amp; nonnihil dubitare inteeperim, T^cqj mt nuper diUa ratio nunc ita ftcutprint mouet.Et cur non moueat, fupra fatot txpofitum e^^.^uthor ad Tamphiltanum audita recenfet.h ad IPi. Innern compettaJtbi narrare fe fcribit. E^o non quidynufquifq^ af. firmet,cum non confentit ratio,fed quid y erum fit, ex ipfa re propofi^ tatnuefigandum efe,tum hic,tiim alibi iudico.

in praferuatione yalde ytilem effe ytranjj antidotum, cerium -»■^, Htcenim cum experientia conlendt ratio, amp;nbsp;accedit fummut praßantißimorum medteorum omnium confenfw,ne quicauam yfum torum impedit, ficut cum prüfens elf fthru. Theriacam tuium red-dere ab acrid noxa,ipfequoqueAndromachiu dixit.Galenuf in t.ca. ytriufque libri de antidotid, theriacam in yna tantum re , in morfu feUtcet yiperarum,*Mithridato prafert,in catend omnibm banc Uli non cedere, imb praßantiorem inplerdq, yenenidalijt eße affirmai, aiuior Itbri ad Eifenem infiar i^nd purgatonj cuiufdamfertbit the riacam corporum noßrorum yitia expur^are, putredinem futuram oreert,prafentem amoutre , yidelicet exiccando amp;nbsp;abfumendo re-dundantes humoret,atienuando crafiot,calefaciendofrigidos,conto-!wndo crudot,amp; dißipando malos amp;nbsp;noxio s. Qu a cum p erf dat câlinât e infants non conßicua amp;nbsp;moleßa,aut certè non noxia, meri-tb commendatur hic yfus tpfun ,ß iuxta medicorumpraceptafuma-tur.ylnautemfebre correptid ad ciendu fudores exhtbendam,yelal-lerutram,yel ytranq, antidotum arbitrerid,yaldè ex tefcire defidero, Scripfide ißid capitibM ràm yerbeß,nen yt te docerem,cui omnia netißimamultoantefuißecerto feio, ßdytmeipßm ex ere er cm, amp;,]iinterroiarer,haberem quod reßonderem. Cogitauinamq,ftepi dehifce,atfcribendi occafienem tuiam dedißi. Scripfi erpo yt mihi» Dd

TWO MAS ERA STI

mw eommtnfartuinferuarem. £t itc ^ritm c^ufa ef^.

cillera eß, ^uodyehetnentertu^io lUMm at^aliorutndo^oruntdi trnnibn^ßgiUatimßntenttarn cognofcere, ^uo y elfie tandem inutui' etn,in 'juo anirnta tuto aajuiefcerepoßit.'Kon me y}tiiuampuduit,amp; ne nunc ^uidempudet^etiampublice, quetti^un^ respoßulat, eïr0‘ rem apnuum confiteri Âepudetin eodem fierfifiere^nec meliora do' tentwicf a/fientiri. Quapropter libéré fententiarn te,ybi à yeritaft deße El ere earn yidern,reprehendere iubeo,tn fingul^ etiam banieU' lil. Etenimfiin yllo morbo periculum aßert error^m hoc aßert,ytt fate fier fie periculofißimo. (Quocirca minm hu etiam ^uam altbi^yH leuepeccatumfinepernicieautincommodo agri committitur jtrrari yelim.Cupio ob earn rem exte, amp;nbsp;alijs doElu yeritatem cognofetre, y bi ea meadhuc latet. Spero etiam diligentiam eruditorum in hat rt txplitandaminimè infruEluofam cenferi poße , in noßra prafertint Germania^ybi Empiricorummereplurimi, methodoperpauti mer^ bot curareßudent./pfa certè rerum,dequibu4 agitur,natura at^ra^ tio yberioremamp; longiorem expUcationem defiaeraremihiyifaei£» Jn Cbrißofeliciß.yale.Eieidelberget tj.Septtmb./^nno »564.

EpiftolaXXVL

AD D» lOAN. GVILHELM. STVCKlVM,

Tfi nihil iam habeo ,yir doEliß. quod ad tepracipuè fieri-« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^’^^^°^ P^^^i tarnen non hoc ip/um ad ra, nenihtlficilictt

^^^ oc(itrreret.Edidit£erna Itbrum deLegatJmperat. ad yirmenioJ : quem ego nullo ynquam tempore, puto, prodtrepo-tuißein tempore adeo oportuno, Huic confienfiuf additur orthodoxer : qui duolibri facile firangent aut debilitabunt /altem ^duer-fariorum yeritarts confiilia. 2^out ex ^elgio nihil certi habemuf. Qtiid futurum fit in tanta omnium rerum confufione nouit fiolut Deuf. Idem ille quot;Deiu 'Pater Domini noßri lefu Chrißi, qui cum Pâtre dr Spiritu Sanffo régnât in fempiternum, nos ab omni male tueri dignetur.^men.Dat.tz./^aLObleb.j^nno 1^73.

Epiftoh

EPTJTOLX XXTIU EpfftoUXXVIL

De Reuulßone»

AD D. THADDAEVM DVNVM.

^‘^P mtpti'txojiratif.tthiunMiutfiplenas Ultras luas^ ^^^ ^•^^^^‘^^^^o^fß' amp;nbsp;humaniß. 'N th il dum ad tas rt^» K^@^^ ß’ondi cum ob alias caufas , turn ^u«d tabeUarij poteßas - nulla datafittßet, Sed amp;nbsp;magno dtfidtrio atcenfiupartem frimam emf ob erts perßeiendt,quad de Noua quot;Parac. \tedicina tnßttuißor-tantüia ad td ytris dariß. Germanite ^edicts compUtribus , nein quot;taldt foluite inueßigaui per quos literas mitterem. Superioreau-tumneßripferamde ßeuulßonethefes , ^ua pro moreSiholanofine publice examinarentur. Cum autemeo tempore forte f«rru»a ^ na-bu fiUicet non expe^antibiH, ejuin^ue iuuenes peterent Do^or. ti-tulum, putauitVecanus ordinariam dißutationem retjet in hoc yß juetemptts paße,cum quimjuies tempore tarn breui extra ordtnem di-fiutandumforet. Nunc cum dtßgt;utandum fuit, amp;nbsp;in friptione ega , totin eßem eins operiSide quo fupra menrionemfeci, thefes eas pro-pomjiui, ne noua fabric anda eßent. Toßqu. m édita iam fueranif coabhu tua curßmperlegi: quaßlegißem priu^y mets nonnullaad-itcißem3aliquajuberaxijfem,quadam ettam mutüuißem. P^idebtseie tii,quid de hoc rejentiam : de qua dtu multum^ logitaui. Inperfun-RoriaiUaiuorum leUtone nihil certè obfetuatummihießyquodferu-pum mihi mauere debuerit : otium nallui diUgentiuc perptndam.yl-tnomirißei Itbertatem , indicium proba, laudafiudtum ^uuandi. Debemut enim nafira omnia hue dirigere, yt proßmut plunm^, nocea-mut nemini, Nee agrèiputo,feres tß »an idemprorfut tecum inom-nibut fentio , cum aquißimejemper animo tulerim ^fi à me dißenti-rene ahj. £tfanè y ix puto y/uuenire poße, yt du» idem de partibus liX partirults tàm late patenté artti omnibus fientiant. Egofanè fe feHtienStHuUamque rationem yidens,cur mutareJententtam debeaWt non yideor reprehendendus hoc nomine, files enimfoies yituperare foleo,qui ex obßinatione amp;nbsp;pertinacia fententiam, nuam yeram non eßeinteUtgunt , pergunt tueri. Situas ego hypothefes omnes pof-

Dd 2

THOMAI ERASTI D IJ P V TATI 0 N E^ fem,yt ctrui amp;nbsp;induJfifaus admit tere, de ca tertt nihil duhitareiti» /n prafentiatantum Ucuit ^er ne^9tia rej^ondere : ^ued maluife»* tune facere,tum exaFlituftngulaaJlimauiJ/èm. l^eyiderer autu^ nolle refcrihere, hac iam inditare tua humanitati faucü dehuiEst' emplum mitto theßum,parum certè commode txcufarum.Si quidf^i terea eil^,auod à mefrafiari tihip^it, hahehid meßmperjtarattßi* mumFuchftj defenfionem niftßlimßefeibiat, neminem aUum/ußt“ fturuputo.Sanè dßcipulu^ eiuf amp;nbsp;ßuccejfor,Io.Fißcher}tf,yir afP' me doit tu tir plut non conßentit ei,yt ex dißutatif ah eo theßhm ^M* bufdam conijcio. 7)omintn Zefut te 7^ip.incolumemferuet. ^tnifigt; Z)ie^.jZpril.7t,

^od in i^.iheß dicitur de Stephano  thenienfe nonßc acci^ piendum eß,quaß omnia,^ua ihi dicit prohemus ,fed eafolum qua de torpor te diuißone et meatihm fecundum return adfert:qua in yiuen-tihue omnihue,etiam plantte,locum hahere ternimus.

INDEX

INDEX ARGVMENTORVM

SINÖVLARVM BPliTOLARVM,

I. Vtrum *rtis medics aliqua fit necefsitasiquandoquidem fox ciii que rits terminus ita pr«finitus,vt vUa arte ea, neq; prolongsri, neq} ante tempus abrumpi pofsit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j H. Qijomodo pereafdem vias humores diuerfi.ad diuçrfas partes nonmodótemporibus diuerfis.led ijfdem etiam moueri pofsint. Et quad non neceirarió.trahentibusalijspartibus,alias veróper eafdemviasexpellentibus humores.ij confundantur. 2.b III. Metallaamp;biscognata,Myfy, Sory.Hydrirgyru, StimmijSec. intra corpus non effe admittenda,quouis licet modo fint,8c maxi mè ignis præparataieademqs nullo pado corpus alere. ^ 1111. Degemmarüamp;Chalcanchifacultatibus.ï. Mctallorü tranC mutationem impofsibilem.j.Purgatricem medicamentorum fa-cultitem ad materiaequalitates.non ad formam pertinere.4. D« morbis totius fubflantiç.ç.Qjjomodo inter fanitatcm Sc morbum ftatuaturrocdiü:amp; quæ i^a» Si ijuma-d. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6.b V. Difputatur vitcrius de ijfdem,de quibus in prçcedenti. nbsp;nbsp;nbsp;n.b VI. Deijfdemqusftionibus. de quibus in prionbus, diflcrit. 14. VIL Q^i nam morbi córnunes fint amp;nbsp;dicantur.i.An pedis in pri-uataniamp;publicamaptèdiuidatur.Anfeminariapedis neceflano eiufdem generis animante oriantur 4.Vtrum ex febre peddente, pedis late fufa generctur.d contagiofa putredo infeclorum in aê-rem diffeminetur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17 IIX. DepotredinetScquod calorinnatusin definitione puiredi-nis Aridotelicæ.idem lignificet.quod inGaleni definitione tota fubdantia.i.An eadem putredo fit.qux ex occuicis qualitatibus, amp;nbsp;tota fubdantia oritur,cùm illa.quç à manifedis qualititibus.j. Totam fubdantiam aliud effe à forma.

• IX. nbsp;nbsp;nbsp;Et alimenta amp;nbsp;medicamenta occulta virtute vni parti conferen tiaaut noceniia,etiam alijs omnibus partibus vel nucere vel pro. deffe pro diuerfitate fingulamm, magis minùsue.a.Non tolli me» thodum componendi pharmaca purgantia , fiomnia irritando, noncertum duntaxât humorem trabendo.vacuare datum tur.ii

• X. nbsp;nbsp;nbsp;Vtrum ex febribusputridis,aliqu»contagiofx. a.Vcrumvires proprix adacultates return , fie imprimi alienis fubiedis pof. fint.vt re.cuius funt proprietates.ammota. tarnen eis inhæreant. Proafärmatione huiusad4.obiedioncsrefpondit. j.Falfèattri.

Dd j

I N 0 K X.

, Val verbis vlrtutem proflig»ndl fc infligendl morbos,amp; defaph* ftmofa gladiorum iHmitiunt, lt;^uiSui vulnera inflicl» fansncf** duntur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14

XL Dubitationcs aliquot continet, it tarondem foIutionH «’^ morbos totiusfubftanii«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2pgt;i*

XIL Vtrum dum pauci adhuc,vti inter initia fit,p'ffte inficiuntuf» Pedis turn reuera dici pofsit z-De conuulitone amp;nbsp;Epilepüa. ;t*^ Xm. Vtrum mufculi contrario propter fcirrhum aut nem obortam.i voluntate.anà morbofolodependcac.

XIV. An temperamentum fit vos ex quatuor primis qualitatibal» an omnes quatuor fimul.an ha'’um mixtio amp;nbsp;vnio, an proportie) an concentut amp;nbsp;fymmctria.an aliud quippiam tale. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jS.I» XV. De morbi vera definitione : quodq; ea cum fuo definite red^ conuertipofsit,quumomnisadio lacia,neceflariofequituraff*' ftum prêter naturam.qui morbus nominatur. 2. De ait onthul corporis fanis amp;nbsp;vitiofis.carumque caufis multa ingeniofè diipugt; . tantur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41

XVI. De caloreinfito.qui triplex apud Medicos datuitur. 49.^ XVIL Morbos quofdam fua c(rcritia,contig^fos efle.i.Tria taniùiquot; morborum genera efic.nec bis pofieaddi morbos totius fubft»quot;' tiae.j.Vtrum fpiritus putrefcere pofsint. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5®

XIIX Continet defenfionem fuarum Tbefium de contagioiccon tagiofis morbis.z,Spiritus vtrum putrefcere nati fint. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;54'b XIX. Eiufdem,cumprsecedenti.argumenti *piftola eft,amp; pr«ilt;reii An omne peftilens morbi genus,putridum fit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jp b XX. Vtrum reftius Medici de moibis ita différant, vtLeglcif®' lent,in abftrado eos confiderantes , an vt Phyfici folent.quinort fine fubieèlo amp;nbsp;caufis, eos contemplantur. Refpiciunt veto frè omnia ad ea , qua; infuperiorihus funttradata.vtietiamquxds fpirituum putredinein fine dicuntur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;65

XXL Qyód nullus morbus,quatenus morbus, cótagiofus dici pot fit.z Vtrum aftio aliqua Isedatur.inftrumento non Ia;fo. 5 Galt» lenici locicap. i Iib. j. de fympt. cauf. explicatio. 4. Uepuire. dine. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7®

X XI L De contagio amp;nbsp;vera eius definitionezquomodo item conta» g!om fiat,te qui morbi contagiofi effe dicantur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;75

X X11L Vtrum in Metbodicadodrina ftatui pofsit morbus fotiuS fubftanti».2.De putredine,quid,quotuplex,amp; quid inter fe diffe» rant.j.De rature natiuo, amp;nbsp;quibus modis tlle cxtingui pofsit. 4. Morbumpeltilentem,lüngèab intempeiiefimplici diftare. 5; De fpirituum

INDEX.

fpirkaampntreJinc.tf CurvenenaSe morbidainpede exp!ratio, fubito extinguant. 7.Ad operationes,non fufficere partibus ani-malium proprium fine caiorem fiue temperamentuni, fed egero infaper influente i corde, i quo de potentia in a it urn quodammo doperdneatur. 8. Nullo modo poire probari,contagium peftife-rum turn demùm elfe receptum, quan do efficientia fua fc manife-ftum fecit. 9. Num adio aÜqua lïedi pofsit,inftrumento eius non Icfo.io.lnlitum calorcm ex ijfdem principijs nafci.ex quitus cor pus noftrum conflafum eft. ii. Aflionem fingularem nullam edi po(re,quznonaut conuenienter naturae autinconuenientereda-tur. 12. Leporem marinum amp;nbsp;cantharides,quód hz folos rencs amp;nbsp;veficamnllefolos pulmonci exulccrer.ahjs partibus il'zfii. 77 XXIV. Peftem.qualis plerunq; adris vitio accidere confucuit,non tam forma,quàm maligna putredine oecidere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;88.b XXV. DePhIebetomia in pefte: vtrom femper.an nunquatn:omni bus,an aliquibus conueniat;amp; G quibus,quantum,amp; quo tempo« re. 2.Qijibus maculz.aut peftiebiz apparent.aut qui febri pefti-lenti laborant fine febre,fanguinem non mittendum.j.Defudorit prouocatione in pefte:quo tempore expediat : amp;nbsp;vtrum fanguis prius mittendus, an exhibendaantidotusfudoremmouens. 4. Contra eos,qui iaftant fua certa remedia quibus maximè profue. nnt 5.Antidota contra malignam putredinem,quo tempore exhi-benda.ó.Theriacamamp;aliaGmüiacalidanondanda,vbi febrisad« aft notabilis.y.Theriacz laus in przferuatione. 8. Librot de The. riaca ad Pifonem amp;nbsp;Pamphilianum, non videri Galeni efte. 90 XXVir DeRcuulfione. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tod

FINIS.

T H o M AE E R A S T I

MEDICI ET PHILOSOPH!

C£L£B£RR(MI D 1S P VTATIO N V M MEDICARVM L 1 B B R.

DISPVTATIO PRIM AI RFSPONDENT»

Htifuycit Srntiit^loßtnfe.

De Conftitutione hyemis prætcriix anni iff^.

MTEMPERiESpntferrim'vehemenriortt,4c diii-rurnicrti anni temparuat, moriat yul^/trts dlt^u^nJ» p(trere,^tliquM»do nontCtrtum eî^.

2. P^trtun éiutemfuturumßt,n»n tx urtt cliqua di^ rnnatme, fed ex foin Médita, ^rxco^mfeirt boni ’Kdedicipteerunt ot^uefudebunt.

J. Co^nofcencuutem,cumexulijtcircumflantijs,tamytrà maxi f»t tx confider/itiont natura tem^orum (yt enirn omnium non eß na-^ txratadem^jitacorpora neßraaffeereeodemmodenequeunf) tir tx lorundem interft ^ermutatione.

4. fieri nanq^fottd^tyt ^ua grafens eS^ air ft inttmlftries, ne» modi nad ebfit, Jed maxime ^ue^proßttdum corpora à fn^eriorum temJorum conjiituaone immura td,ad nature km temjeriem reuocat, $• fnds reile prudencer^ H^fj.nan frafentem tantum conßieu» tienemin^iciendam,fed etiam ex ^uibuf, amp;nbsp;in quas Jermutaciofa^ Saft,confiderandut:-! monuit.

6. Hac tamstß y era eßefcimHf,non temert tarnen metuere yide-tnur,neaußrina hiec,jluutr)fà,amp;tepida(ho£ entmin afhoriß n'gt;men tydlQ’ßgnißcat) teiiui hyemx ecnjlitutio merbos ets,ques Hijfi» ajhor.ió.connums'atdil:}^ fimiles alies generet.

7‘ ‘hdaior nand^ es^, quam yr Jracedentüaßatx, ft mul dr au-tumnißc a ta'em correxij/‘etantum,credidebcar.

^ß Quart ft yerh confitutiod^jemd intempérie ne corri^atiCerpo fffqfbumiditattcofitmatymulros^raues^morbes expeSare oportebte» p. Sipraterea ytr buKtditate au^eatiafasq^ Katuramfram fer-*’f,mal!^iix putt edities, et feirespt/tdenttsmultti in locx nafcetur.

THO M AE ERAST I

to ^^yii 'K'/eJicufforeprieuiderir,eoru»f,qHOS ^pertcul« ^f^* ferttare yo!et,corpora ficcarejperJpimlfilMredflereiexcrement^ ^^^ perhyemü intem^eriem collegiafuntfOmnißtidiff, ati^ bulußri^^^ èerare deieèit. « 5 6 0, in Siboia 'Medici.

DISPVTATIO II» RESPONDEPITB Sigißnundo 'Melanchtbene.

De Tumoribus praeter naturam»

ß^^^^^^ loiigitudinemjatitudinem amp;profunditatem. 1 -^UjcrporibMficundum naturam, alijßtpranti» ■ turam, alij prater naturam inßnt.

• 3. nbsp;nbsp;nbsp;'Dißtnguuneur autem ^ui prater elrfupra naturamfinne, cnoi materia à qua extitantur, turn multi magif natura intentione, ^f-yocantßuepropoßtoamp;ßne,

• 4. nbsp;nbsp;nbsp;Ó^iprater naturam oriuntur^nec a^ionem aliquam fenßiilt-ter ladunt,/ymptomatadïcuntur.

• 5« nbsp;nbsp;nbsp;8^ '^^^° ^^^ a^ionHin incommodant, eir prater naturatu ßtnt;(nam amp;nbsp;qui fupra naturamßnt,aphones quafdam impedire in»' terdum yidenturjmorbi re^è nominantur.

é. 7)eßnitio tumorsprater naturam, qua dicitur ejßaffep{uf,ex tripltcimorborumgenere confiâtesßueconcretuf, exintemperie,ex yitiofa compeßti6ne,amp; continuifolutione, mimmè bona eb^ac yeragt;

• 7. ^t quagroßitiemßue inßatio/iem praternaturam a^wnes la-den6deßnit,ytparußtLatina, damnari tarnen fententia no debet.

• 8. nbsp;nbsp;nbsp;2dam amp;nbsp;naturam rei exponit, amp;nbsp;à Galeni fententia,quam im tio libri XI r k 'Meth.exprefit,non dißentit. Ltenim lï^i^jif mem brorum eße, qua in magnitudineßuedimenßoneprater naturam au-Üa cernatur,afßrmat.

^. Ergoß rationefequi,tu'morumqjeßentiaperßefe,eSr in abßraUo, yt yocant,contemplari yolemus,ßmplices,boc eß,ynius geneni mor bes, ßilicet inßrumentalesßnam inßrumentorum nonßmiUariupar tium, quatentaßmUaresßtnt,funSionei impediunt)eßefatemur.

• 10. nbsp;nbsp;nbsp;Hoc\cum dicimttf,non negamue inplerü^prater naturam tu-wtribuf^yna cum magnitudine membri adaubia,yelßtum,yelßgu-.

DI«P7TATI0NEÎ,

2

atm, *»eî ult ijut^^um corrum^i : fedinttm^erittn tit JuiereJuit tßentite ffartem nt^amut,

• n. Decenrinai folutione ^uidfiatuendum fit, frtefemm cum non ft^fu}fed mtione tejlim^ndafuerit, ttfi minui liquet, idem nihUemi-nm,quod de intemfferie iamdt^um e^yfatuimm.

• n. Cum yero de tumoribui, quarenui infubie^o corpore à ceru cliquafu^ßuneiafine qua nee inceUigt reCîèjnec definiri a^tepofunt, loquimur,aliter faulo rem habere dteimm.

ij. Etenim cum ah humorihm(quos non quantitatefolum,yerunt etiam quaUtarefuhie^lorum membrorum dijfo/iciones permutare nt-turn if^}excirantur,tunc membrum tali tumore afeilum, morbo ex mtemperie amp;nbsp;tumorecomqiofitoylaborare non nefamuf.

t^. Cum autem y el à natura inprimaformatione errante generan turjyelah oßea efficiunturfifbßantiayyelaflatuofoßiritu in corfo^ re collelto(qui nee frigidité nee caUduf yaldèft ) ^roducuntur yfint tntem^eriefapenumero cemunturt

ly. Quacunq^aueemfubfanriatumoremprater naturamfeceritf earn tumorii caufam continentem re^lè appeUari poft cenfemu-f,

• t6. Niam eaprafence,prajens eif, eademq^ abjente abei^etiam tumor,qui ab ea ef/iciebatur, mil in eiua abeuntti locum aliud quid^ dam fuccedat,quodfimiliterdißendere, autiam antèfablam difen-ttonem conferuare queat.

DïSPVTATlO ITI. RESPONDENTS ^igifmundo ’Klelanchthone.

DeHumoribus»

e 1 l^mores omnes in humano corporegeniri inter fe pracipuè / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^di^erunt materia ex qua fKnr,forma,efficienteyamp;fine»

ï. 'Materie yarietas y el in tota fubfiantia,ytl in qua-litatibm confideratur.

• 3. nbsp;nbsp;nbsp;Formarum dtferimina , tametfi àpriere,ytyocantycognofci , nequeuHtyàpoferiori tarnen percipi à nobta poffunt.

• 4. nbsp;nbsp;nbsp;Efficient ft diuerfitas in tribui coPlionu difimEhifedibnSyyen-triculo,epate,c^‘ caterti parcibfn,manifeflè confiicitur.

q. Ftne differunt humoretjquodalij ytilesJunt^alij non : quorum ytrunq, aut a tota humorum fubftantia, auc à foltt qualitatibin, id^ yelmediatt yelimmediaièjproficifcitur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 x

THOM AB BRAîTt

é In “pentriculof yi humorum fecunJum natuMtn exem^lo ^tiquot; mur.generancur chyiiii'^i^ii/Aamp;ifieccs inutiles,amp; yijaeiii^ juih^f humor yentriculo amp;nbsp;intejimtis eblinenJiis conueniens.

• 7. nbsp;nbsp;nbsp;In epatefanguints t hymns, rotafubjiantia ad corporis amp;nbsp;]^t‘ rituu reßauratione ytiHs*.praterea très excremeneorußecies,aiia té me ft tpfx qutejuis quabratibus^ttafda corpori comoditates adferwitt 8. nbsp;nbsp;nbsp;“Bibs enim adirritandam yim expulericem inteßinorum » ft* rumjjabßerßonem, amaritudine: melanchubcafaxadyentricubitlt roboratidum c^ acuendam appttentiam,at erbofapart: ferofafufer* ßuir as ad me bore tn faaguinis dißrtbuctonem amp;nbsp;meatuumailutit* nem fita aqutißtate confert,

• 9. nbsp;nbsp;nbsp;Sed maffafan^uinea iota es^apta nutriendo corpori, tametf tx tjuaruordtuerßspartibusßf conflata: tiuarumynaßinguis, dut ifiuriffaeuprioribus excrementh,bibs amp;nbsp;fttccut melaitcholicttf,jUtf ta pituita amp;nbsp;phle^ma yocarur.

• « nbsp;nbsp;nbsp;0. In terria coStone non minor eß yarietaf, 71am prater olxciat '^o^luißngularumpartiu, amp;inutiliaexcrementa,gi^nunturetia» fuperfluitates t^uxeiam y tiles, non ^uidem ad ntetrittonem ,ftd ad t' iiot y fus. Tale eil^ fernen,lac,amp;c.

DlSPVTATIO IV. REJPONDENTB

Dc Saporibus.

igt;^it!lt;i^ (tuantpuam peneßmilis.ytrorum^generationis modus yi deatur)yeilior,non tarnen neeeßaria prorfta exißit.

• J. nbsp;nbsp;nbsp;Te enim temperamentiproprietatesconfejui credimui,non à for mafubfiantia effeSrice,abfLmedio temperamento, infubieSttrebat fieri opinamur.

• 3 . Quare quinouit cuius temperamentifobolesfit ynufijuif^fa-par, es probe medic amenri alicuius (apore percepto , reSè de eiujdtm

• 4 ./nde exorjusfacultatts omnes mmimo cu laborei}meniee,attan tumurs experientiam Jpfins nullam fecerit, nec y ires eim aliunde pef didictrit, t. Ousd

DISPVTÄTiONEJ.

If. ^od ita quot;verum ejfe InteUi^imw ,ß quad fasert certo fradi turn ti^ meilicamen[ttm,nonfit exdi^imtln nature parttlmf conß^ tam,nee oceulta poteßaee agat, fiuedtota %ïedicif ytcétttfu^ftan» tiafiresfuas obeineat.

^. Tnies ( tenimfacul[ates,nec perfap9res,nec 4ll4m meitnemt ftdfolnm txpeneneiam fubteUis reim inexißere deprehendumur.

7' Torri fapor non e^Ç aliud,ipuàm 7m^e'^ afeUióue in kumi^ do 4 ßeco per actionem ealorts ea mifetntû amp;nbsp;conco^uentss or ta ,pttt ßatem oitinenegu/iatum mouendi.

8. Species eorum yfitatas fefttmpontmuf,^ctrbttm,Äußerttm, Acidum,'Dulcem,SalfMm,yigt;narum,Acrtm. Si ^uhflares bono con ftlionumerdre,yelalitere9fdemrectnfert malit: huiumos faSiuin baud temerè yituperauerimitf.

p. Tres priores à ealtre déficiente,feufrigore yincente (pro et-dem hoc in loco ifia ponimw ) Tres y eri poßeriores,a ealore exceden tt:^edium,hoc e^,dulcem à temperato ealoregenerari aßerimus»

io.Exrremos earn Galeno j^cerium amp;nbsp;jicremflatuimM. Qua tn re/frifloteln ftntentia,'Dulcefn amp;nbsp;.^marum extremos ponenei, nos minimiaduerfari puramus.

»1. 7^os etenim,^uoad ex primit eße^lricÜM ifualitatibui ^ent» fantur,eir ad medicamentorumfaculeatesyfm prabent,cenfedera-nus.yfrifioteles yeri non hecpaSo,fed quoad nucriunc,confiderauir, in quo Galenum quoq, habet eonfentienrem.

n. Etamarumquidemfaporema folo caloreficcum terreumper urentefecuiquamyfuerroes(amp; quifencentiam dus probant)optna tutfuerit generari,cerei9ribM perßtaß rationibuttcredimut.

tf. Dulctmquoqj à ealoretemperatofempergi^ni cenfemut i e-tiamfidulcia quadam refrigerate non neremus.

DISPVTATIO V. R ESPOND BN TE *M. Simone Grynao, An occukac medicamentorum,in quorum numero be dbos ponimus, poteftates , methodo inuefti« garipofsint,vcl perfolam experientiam in fub» iedis rebus dcprcbendcre Si vbleruarc necefTe hubcdinus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;{ j

T H o M AB E II A S r Î

Ccultam yocamMfpottfcAtentf'fim in rtltH tHfit4nt,tit'uf^ Â^^^Î ^ff^^^^ ^^*^^*^ ttfnimitffnatttnim yerè^cuiujmoét eniih animo el?' intelli^entia comprehendere non fat^ quimttf' 2. Vetalibm rerum abdittf/acultatibM ,doao} noni' dem omninofenfi^e conßar.

3. Sednec eandem eße omnium taliumyirium inreiMnatumliii** mtionem,certum ef^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

^.y^hæn^m^ totetmfequu)ttttr^eciem, yndeßecißctert^cß''^ */tf^^^^^’-^^^* '^‘^^^^ ’^ certtffilummgdo,non inomnibuf ^eâei^’^ diuiduü infuntf^uales iehoavyKçÿLaicu Galenuf nominaf. Saniet«' mis Struthioferrum confiât,Omnù quot;Mannes genuinttftfennnt edß at{rabtt,0mnn Torpede,fietangenübits torporem adfiert. Omneßf felf urn 7^abarbarum,bilem purgat. Sed nonfic in hominibtn(i'gt;'‘ ^wr denotes amp;nbsp;aperttis,nQn obficurä amp;nbsp;incognitiis proprietatibtt^) retfie habet, ^ii^ui ab optimâ turn âbâ rum odoribud laduntfirif oui b ru cateri omnes iucundifime afifiduntur. y^dficrunt aUquibiufi les animi deliquium,^ui.comp{tiribus alijs gratifiimi fiunr. Ederwd aliqui médicamenta purgadtia fumma cum yolupcace, amp;fime o}n»i noxaj^uorumyel odor fiohu nonnullos aliasfirenuè purgarefiolecEt quad ampliiu eFfi,in codent indiuiduo aliauandoyno tempore infixé alio tempore non infiunt,Sape qua adaleficences dele^abant, fienshd oxitiofiafia^îafunt,

•j. Dificrtmen etiam aliud reperitur earum,ntmpe epubdalite tao* tißerdum 'viuunr,'vimfieu efificientiam hanc fioliim pofiident, a^ morcutt eafidemfieruant.Quinimopartesharum ydper co^ionetOt quot;fielperdifiUlationem ( yt yocantJfiecreca, yt aquie,oleafiucci amp;i* plerun^ eafidem yires intégras obânent, quas intotû ineffèficielit* mut.Struthio yiuiufierrum percoquit, mortut yentriculus talent* hilpateF^. quot;Magnes in tenuifiimum puluerem trirm, yireutem fiuam perdit.Torpedomorcuafitneofièn/a tangitur,editur,queecumyiut* rer,fine noxa rangi nequirec.J^habarbarum ymum amp;nbsp;morcuum tn puluerem redattum^amp;quoups modo alio apparat»,pocentiam fitMip re:inet,bilem^ expurgac.7^tio eadem c^l^aliorumpurgantium ,t* ma aliorum medicamentorumpropè omnium.

poten*

D I S P V T A'T 10 N E Sî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

fitentiaruin^enerit Jtuerfa,quorum aherumyelt^ ip/ametformA fttl)ßantial^(ßtie anima inanimattf { yd aualttai banc ita confè-^uensjyt hamanamanimam comitatur rijtbilùas. alteram yerà^ (/fuodferèfolum in medtcamentii confideratur. J^ro enim yiuenti-IntfreliU ytimurfyt medicamenti^)J^Qia-ii quidam e^Ç in temper ramendpeculiariproprieeate conßjiensi

• 7. Odeur hac temperamend quaUeas^non ex fold quatuor eße^d dbm qualitatilntf,certa interjeproportionemixtd , fed ex multo-rumpotiiu temperamentorum(Sicper/ßieuitatdgratia yoco ) certa M rebus coitione yd mixdone.Qtitppe planta non ex elementdprimo ad mixdontm coiuntibu^fed ex antea mixed corporibus cenßan fur^(ue exemple,cum aliarnm return plurimarum ,tùm yero ladd lueuknte docemur.

i, Ergopriord generd occulea proprieeaees, \tethodoperuefiga neamnon poffunt,quam nonpteeii^forma fübßantiald eadem inue ^iri,amp;,qualdfe,pîenè cognofei.

• 9. nbsp;nbsp;nbsp;Toßeriord autem generd poteßaees,yideneur quidemfcrueabi iteradonimagts effe.^e hit tanea eeiam er^diffculeas amp;nbsp;obfeuri-tus,ytnon immérité has quoqjola experientia deprehendi,affirma tumputerntts.

• 10. nbsp;nbsp;nbsp;Si quid htcpoterie ratio,uovot ‘czudvoietr mà 7nQa.vlw,eamque‘ ^in tn omnibus ,Jed in quibufdam foliim, locum habere , cum Galeno (redimus..

• gt;«• nbsp;nbsp;nbsp;Sic exfapore amp;nbsp;•dore,cttm de med^icamtntd quibufdampur- • l^tndbus^iùfn de nonnuUd altmentd aliquidiudicare,quanquam ole fgt;triadmodum,pojfitmusi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

ti-Qwdrea non contradicit fibi Galenits, cum fapores amp;nbsp;odores yples adciborumcegnitionem aJJerjt,amp; cum eofdemfola experien-^‘teognefei contenait.

^i^Condudimusergp,perfebfam harumfaculeatum notitiam, raffiné peruejligari non pofie,fed perfolam experieneiam,yfrum infint ’» rebus tales yirtutes,an non infint, dr quid in res quaslibet agere f^ßine,ydnonpofine,perdifcendum nobd efie.

^ISPYTATlO VI. PRAESIDE D. D. 51615-tgt;Nindo^elancbthone,reßo»dete-Tet.Turneroainglo, I^^purgantibus medicamentis»

T K o « AB E R A S T I

EiK-imemumpur^nHi triplnifi^nißc^tiont yßrf^n^^*

• 1. nbsp;nbsp;nbsp;Trimunt,generen amp;ldi^,^re omni mtdtcdittf»^* ^uod corfitf noßrum db excremfucii qnauii tnodo libtufff fotef^.Quofigttific4to,qult;ecun^ dlutfaces,'vrindm,fudertt tiMUfh dut per qudmeun^pterttm ydcudre peljunc,t[d dppeUare liât-3, Stcundo,magn {»ntmUetffrt t» quad dluum dMHUX4t,yd 1** mirum cierepttei^.

• 4. nbsp;nbsp;nbsp;^itjjbxcpertintnt(preeetr ed,qux tertio ß^nißcut» dtetnw) ^uacunq^f^el(oinprimettao,yei UxdndotmoUtendóuet’VentrH txert tiinem promouent.

Ç. T^riora /juidetn,aux y el adßriSfioae contrahendo,y el mollof'' mendojdluifteces exclttdunttpoÜ^dlioi etbos ingeßx, id potißitninlt;f prteßdnt.Tdliaß(nt,Cot»Hed,%leßjld,Corna.

• 6. nbsp;nbsp;nbsp;Sedqux humiditate lubricante emolliuntftceï duras, MHgt;t‘ temam intefitnorum fuperficiem Ituigant, alijs cibis pramiJJantS' ^H laxant. P'tmuetago altbax , Eanu^rxei, oleum dulce,“Bni^* rum.

• 7. nbsp;nbsp;nbsp;Super eÏl^ tertiaßgnißeatio maxime propria,qua meditaiut»' turn pur gans appeUamuf,quad per Ce yimhaaet aluum perturba»* di. Cuiußnodi yero hxc ytifit, üquot; in quo conßßat, turn diuerfaßnt mulctrum Jententix , neßram dißendi caufa in medium propone* muf.

i. Trempe, turn otulosdiligenter tircumferimcetperemnestua* euationes,quas natura molitur in fams amp;nbsp;xgrotes,tam /ponce,qui’» medicaments adiueafynu-n tnbtsomnibesetmmunem rtperinnumo dumßacultats expultries irritationem.

9. l^Eoniam yero expulcrix yirtics,non nifi à mole/lis, ingrats etr noxijs mtitatur : fequituromnia per fepurgantia medifameniSt moleßa alloua ci- adueifa qualitate poliere,qux tllamßfeitart,1»*“ uereqjp9ßit,

to. ^anquam enim tfr quantitasimmodica affumtorutn,nxtU* mm offender! , amp;ßimulare ad expulßonem queateboe t.tmenmcii oßendentia tantum abeC^, y cpurgantia proprit ßi!t,yt ne medici* monta quidem did mertaatur.

DIS P VT AT 10 HE S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

11. ^t firri fHr^airtcH ißiin quot;oir tutu natura plantarßt,trtt eiti4 ^rajoi in pm/tntu ctnßttuert liber.

ft. Trimumyeorum,tjue minui^mui dr harrida ^uaUtate neirif aherfantepallsnet^uahafunt,quæ yttl^i bcneäi^a appellantur,ye quot;Alanna,CaßtaßßttlartißÄlo'CiJ^abarbarum iTeUphodiumtSen^, *Myrobalani, Terebinthina.

i}. Secundum, quibmma^ù yiolenta tSrhoßUu ine^^ aualitat: juoinordinepommui Col9cyn{hidem,Scammoneum, Eupiarbium, £lltborum,EfitUm,Cyclaminum,LaureolAm, drc.

• »4. Tertimei^ tprorfmyenenata amp;malignaquaUrate neßr» terperi adtterfantium,yetuti rl^ yicrum antimonij fquot;^ erctiriui pm tipitatHi,drßmiUa.

• «5. Cum tuteurdt^^ omnibuf communeßt, yt^raut ac moleß^ !fualitate naturam noßramßimulanee, pur^ent:non ludtcamtH ira •ttentem at^ oceukam huigt;nfaculratü eße ratienem ytjuin ex tempt mmenti amp;nbsp;materiaqualita[tbur,naruraji neßraßympatheiacogna» ßtidt tanlt;jnampernebulam yideripoßit.

ti.Etß enim non in emnibui aquecon^icua amp;nbsp;manife/la ef^(ß-tutnec temperamenterum proprietäres exaHè nouimtti)yidetur ta^ mtn non inepte ad ynam ex tribut referYi poße ,fcilicet y el amaril tudmem abßer^enrem, y el acrimoniam mordentem at yellicantem, yd juahratem fadam amp;nbsp;yirofam corpiu turbantem.

ty. Ec bac qutdem inimica amp;nbsp;naujeofa quaUtas, tamerß nomi.-ntctrt9careat,raro gußarumd^ olfadumnoßrum latet. Quodfipt nicim infixa amp;nbsp;teUa eilÇ , quam yt confeßim feßeprtdat^iligenti tarnen explorationeadhibira,yix in yllo deeßß huiut indicia drnt.. tat deprehendtr. Ita enim antimonium fujum amp;nbsp;liquatum , eua iarbipißenficcata ,mulra medicamenta decora, odore retro dr a-bominando y:mßuam produnt, alioquin nihilingrati praßeßeren^ tia.

• 13. yfe amaritudinii dr aerimonia natura ,quin ex temperament» freueniar.neminem dubitare cenßemm.

ij. Sed'^y^ tertiamißaminimicamnaturaqualitafern,ßolitem-peramentorum, dr materia propinqua proprie tari at dp tam , refe» rtMUf,

i

TH OM AB BRAST!

to. Ïd^j Galtno miKtme aduerßriariitramuf » toti/ubfiamla yim purgatricem adjerihenti.

21 Juuatur aatem öquot; aagetur yis pufgatrix,partim qualttatutit fradi^larum intentione ac ma^nitudtne:partim pluriunt ex tilts au curfurpartim aUarum qualitatum accefiloneftcut erf^humiditas t» tnolliens ac lubricant,calor liquans,fandens,afyriens.

• 2i. nbsp;nbsp;nbsp;J^aremirum non ei^fipro Hierum yarietate natura,meif ynum,modoalium hnmoremfaciliMac lihervu deijciat.

2^.Sed quad yi attrahente medicamenta purgent, prafir tint ter^ 9tm tir ßecialem humortm, multH rationwts compulfi negamm.

• * • Q^odcum alijfiatuifient,nec aliter probate /ententiampo^ tuifient,nonfine erroread eccultasforma /ub/lantialHpreprietatet, ■ at^ abditam cum educendo humorefimiluudinem yd ad ccelefient^ t»fiuxum,confugere coaSifitat,

25, HHmifiils,non tarnen yolumtts,cutuis humori expurgande» Ïuoduihmedicamentum indifferenter competere:fed potins difirirneW avenus ab omnibus eruditieamp;probat ts medieM obferuatum, tan^ ^uam experientiaamp;fupradiSts ratianibus confentaueum,fanblè amp;' diligenter imitandum cofifulimm. Quippe non in eo quodfit ,f(diu'-taffarum afiignatieneabalijs diffentimus.

DIÎPVTATIO VIK RESPONDENT! ^, Simone. Gryateo,

DeDentibus»

öPJS^ -^rttiottij^uM Gr^tci^óvTiCiL^nni dentes(^unßeJm ffj Jicere'V9lMeritic,nomim(nt,ßtnt injlrumenta à naiurf inhomine^J communem yjum,nemfe cibomm cenfe^i*“ »em,firact^uèfa^it,

2^ £teniin adconcinnamfirming p^rol^tionem ^ conformatte tient,non omnes,fed anteriores fitte priores tantum conferunt » ffß^ hutyfri/lotele,Galeno,amp; aHjs.

3, Porto inter ofia eos cum Galenoponimut ,- licet or tu, mef^' mento,fenfu,duritie,('vr^Mißnt inuioii^^mbus, teßePlinio,ttf^^ ali*

DîiPTTXT!0Mgy; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

wfw oft/rrin^ant ) flurimum ^i étUji oßHu/ differrt plerißta -^i» dentttr.

• 4 . Ec Jt tncremtnto quiJem 4Mtie Juritie non mlmoJumin* ‘^f’^/fpug^aiitAKthores, lu^t uaporu^ in adultes augeri yielean^ tar^qiHmadmodum yngues au^entur, quim yera auStone. Vt orta ^Mi^ forum ali^uid erCcontrouerffa.Vt/tn/u triant olim l^fuir^yt ^xJe^uenttiitf liquebit.

• 5 nbsp;nbsp;nbsp;JfiSionespadunrur dentet varias:irßammartoni qnidßmi^ iietmaatm ßue talem:trofionfm:col9rtï n]utattonem:fiu^orem,^ucm Hamodiam Graci focanty dentium maxime peeuhare ^mptomai tuniorei:amp;Imeterta acerbtßimor dolores.

ó. Âcpiimorttm eiutdem aßTethcum ratio admodum tf^euidens, Cum c/lim nueriri jiue ali eos confier,neceßßfriö redundanrite amp;nbsp;ino^ ^ixmorbn f)tbijrMntiir.yddboscinn injlammatio amp;nbsp;rabes çuodam.* modn^^rtineanty ion eï^mirum tale quid,fleur amp;nbsp;colords quoq^ mu^ tationeSyïpjis nonnunauam aceidere.

?• Eroduniur euerm tuncyfum humoracru amp;nbsp;tenuis .y ßueßt fi^ßotitetalis.yßue per put redmemfit rteUttitstaleißn ipfis inharet diurius.

S. Jtuportmßue eùuâJiite ab acides rébus amp;nbsp;acerbesprouenirefidt eo quiex Jiridoreßue auditu oritur,hic non loquimurJnullusferèex idiotis non edi^aliquand» experrus.

^. 7)e rumoribusßue nodes denrium baud feie,anprater Hippacra ttm quifquam feriptum aliquid rsliquerir.lriieriuino nefeimusH4-h^tj,aÎios quofdam aliter Hippocratis yerba exponere.

10. De fenfu fiue dolore dentium , lon^è maior inter pra» fiantifimos yiros eUm quaque di/fenfo fuie. Q^ppe altqui opi-nati fient y tpfos fenfuprorfus defiitui, quodeffa Jint : anoddurio^ . te amp;nbsp;crafiiorefubjlantta confient, quant off aha : quodrumpan^ turabfquefenfu'. quodcitrd dolorem netatudignum Itmaatteran-turittrebroperforentur : t^^.e yrantur. His yidecurdUppocrates etiamfubfcribere,qui dentes turn dicitdoltre.cùmpituita fao radices torumfubierit.

n. yilij yeroyinterquos rilf Galtnttsttofier.eos exaSlèadmodum fenfire , adeofe note tail desfolùm qualitaces,yeriim etiamfa-

THOM AB ERA^TT

forum JißnminafereifertalJeruntjnimiru'v frofrer rnoHefmnn^ à tertiacerebri neruorum coniugatwne inftn^ulos Jifinbutos.

12. ^redtifesieenciarniquifrofceringemtumcalorem tos ^^ dcfentirefutauit,hand mulei fortifie frobure, nifi commode alijttù incerfreeetur.T^otteeneedimtti entm ÂretaOjfartem aU^uam etni-tnaleffenttre abf^faiultatefenüendi, fer uemos in iffamdeUtigt; ^oniam iffa edam caro/tcue amp;nbsp;aeterie omnesparttj,non dicumut iaeó fe)iiire,quiafiaenerutf fendant,fed ob earn fodut caufam,qMi facultateperneruosfenttendi accepta,habiles amp;nbsp;idonea funt adfit tiendum,qualtf unqjfinguloruincaloritifitM effe putetur^

^’Q^teum Galenofendunt,radonesfe!itentiiefug adferuntnut farumprobabiles,nempe dentes erofosfaciliitf pertipere faporestat' tritof in fenibu4,fiflilo in mediopungantur,doloremperdpere.'Mol' les neruts nonincafum à naturaßaguln datos efftqtti alidsfoldil' ldpardbuf dati cernantur,qu!eexaUiftmofenfue^uerunt.Non mi nuspo/fe animales^intus per dendnmfubjlandam dißribui : imi langefaciliushocßeri,quam fanguinem à quo ecsper omnemferèa' tatem nutriri cr augert con/let.Exercitacosfe'ifM,quoru fit de fen' filtbus iudi(are,docere ipjum dentts corpus aliquandodoluijfetnectl* Uofrmamento bic aptes effe.

14.. 2dos,yt fentire dotere^ dentd/ubffantiam, Ïntertorem prit' fertim,qMam dura amp;nbsp;lapidea pars exterior in/larferè cortied te fl, non inßiiamurdtafenfum abfq^ adminiculo radend eet tb iudtean paffe non putamus,yttru niembrana,an neruus,an dentd corpus ff* apuè doleat.£tenim dolord imago fie confufaplerumq^ eïl^,yt den^ lealiquo yno dolente,proximM dolereputetur. Üonfemel conti ff fanè,yt bono atq^ Integra euulf9,pMtris,erofut ac dolent remanferiti dolore propter euulfum remißiorefaSte.

‘5* ^^ autem hac ratio certißima,ciefn natura nihil facialfm-ßra,amp;fenfusomnibus partibus perneruos infundatur,partestot omnes fenrire,in quas neruos injeruit,prafertim y erb molles.ddos 1* nim non morus,fedfolius fenfus caufa,partibus tam tribuere,confef Jum ei^ lundis.

t6. (ftad cum dtcimus,non frobamus illorum mox opinionem,qiit fenfum itafold neruts adferibunt t ytipfosfolotfentire affrment, parteSt

DISPVTATI ONEf

f^rttJ,^ ijaas dlßribuuntur,fendre negent.

• 17. nbsp;nbsp;nbsp;blos enim partes iu à natura temperatas eße dicimus,quot;vifen tient^ faeultatis ferner uot communicate participes fa^e,pro fun naturafingulefendant.Hine euenire arbitramur , ytnon fimiltter •mnes partesfendant:juo edamfa^um el^^t eùtaâ/ietv foli den» tes patiantur,

i^.^trumautem in radices dendumfingulorum finguli inferan» tur nerm^ex corpordfeUione ferßicHumfieri pot elf.

• 19 nbsp;nbsp;nbsp;. Quocirca ineffieax r/Ç ea ratio,qua dicuntur dentes non fen-dretquia offa fint, bl amfi offa cetera non fentiunt.(Dequa re non fine caufamulti ambigHnt.^inamp; GalenusinUbro de muldtudint tap.i^..concedere y idetur,alloua ex oftbutfendre doler eue fdeo non fentiunttquia neruos,preferdm molies, nullos in fuam fubfiantiam dißerfos habent.

• 20. nbsp;nbsp;nbsp;T^ationes alia non minus diluuntur facile.Etenim pars,que nuda extragtngiuas egreßa ternirur,in adultd duriorfa^a eft quant ft multumfendat:fiquidem nulla adfit erofie,tir pars humilior, que tpembranuld amp;nbsp;gingiuarum came cingitur,non ledatur, amp;nbsp;deniq^ vitra demis cauttatem,qux in adultd non perinde yt inpuerd conffi ^*^^ fif,nihil noxij penetrauerit.

• 21. nbsp;nbsp;nbsp;Depulfuin dentium inflammadone,aut affeHuhuic analoge, difficultas quoqjaUquaelfe yidetur,quemadmodum amp;nbsp;de dolord eo ttttmcaufa.jlt ea tantenonfunt,yt proptereayera defenfudentium fentenda abijei debeat. Etenim explicari probabiliter faltem,he i^it^ffi^^f*

DI5PVTAT1O IIX. RESPONDENTB M. Tem quot;Turnero Ânglo,

De Re num calculi's.

BEan^uam in omnibus humani cerpord partibus , earun-.dernq^particuld, in quibus humor craffus esquot; lenttts colUgi __[^ft^^ri^ potelf, lapides feu calculi generari etiam peßint: ßequendßime tarnen inrembus éryeficaeos concrefcere yidemus 5

o

THOM AI ER A JT!

fnpterg^^ttej î» fart« alunttlU téin fie fi tir tam fatiVe ttOp ^tntraiiontt torum coneurrnnt.

î. Nam aut materia non faffttitidenea,atttnorettneturfattf llt;ilt;* ^9 t«mf «revaut notifie ce^ttituracalorefyt tenaioribM fartibtufiif^^ «il to^at cr tnduret ttsternsi^ttorum ß altquid defit,eaUulitf^enenili Kullut ytl in hi4 yel in aUjj farttbttf corferti nofirifaterit.

j. £tfi yeref lafidej non à calore folittn ffed etiatn afrigottee^' ireftrt!ionne/amii4,iH homine tarnen tenta frigue tanutm efi ialt;t tredimiUttet ab eo craffutfuccue in lafidem indurari queat.

4. Effiiienremyero cakuloruin corberibm noßris natorudtU' fam fiatuimm calorem,manifeßum quidemino tarne» dicinna htuK femfer amp;nbsp;neeefar to yehemente eîr intenfum .reqitm.Ecenim à mi' diacre etia calore afta matertafiquide ydfrotter lentorem tenaciui adharefeat i yel prof ter loci angußiam exitum non facile inueni^t» ferroqui,inq^cal(ulum yerti cercum rf^.

i).T«rro materia calculoru apta,efi t m/téf humor crafu^et lente,qu* lu cùm pleruqfn hum'or pieuitof!tf,yt plurimu ex hoc calculi générait tur.Etenim qui omni lentore caret, in/Jiiritu paté foluirur à calore, aut certi infabulumfiue arenam yercitur^yteuiuipartes nuUoglu' fine cohareant.

6. Quamohre no difeniiut à nolits ill:,qui ex arenults coadjs caknit^ tocrefeere exifiimae.Etenimpraterarenulasponere ipfiquoqjmmc' rem aUque coguntur,quiinflar yifei culufda arenas itlaslOglntitKtt

7.Idem quoqj Hippocrates docuit in Ub. 4. de morbn circa fiiism, Necaliudfentit in ltb.de aère,aquü amp;locts,ciim de aqua ex mue (f glaciefclurn nata diferuit.

i.Ex dibits poterie intelligi,primu quide ,eur»o omnes calcula a/ft gantuit^qui arenainmatula/ubftdente aliquando habet fatit »lulf^ eu nonulli alfin quoru y rinn ( Ulnfi fer dm teporib^, qmb^ aHu no U lordt)paticiores arena tales apparel,grauifimè hoc morbo i riieinur.

^. Secundo qua racienenon modo prahibcri t^cnerado ecrum , yn rumedam quomodoiam generad c mminni lt;'^r frangi d‘ be^nt.

to.Etenim cùm pneferuare nihilahudfit, quem generationiscsti ft^fugere,danda ent opera,y t humor era fa amp;nbsp;tenax tn yen0,iitil luscolltgacuriyelfi hocfierineqtieac, ne adrenesperueKiai,it:q,ill^ harsat Ïongius^elaborandiem, u.Tnui

D IS P V T ATI o N E Î? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

^2^ *f^fitf^ßp^Ccorpora exquifiumftir^4iiontm,rdtî» ilt;^ut tnjitcudttir taln,è ^ua ne^ multi nimû,n(^ cruth Itun^fuc^ titnyen^ acerutntur,

n.^t yerà muonium fieri yixpottil^^yt nonaU^uunJ» in yiBit ^^ri ileli»^udnt,at^ aliquidtalium humorum circa yentriculum amp;nbsp;frimât Utenas eolli^anr^fi^oximum eïÇ,,yt hi aluttm kuiterfubJucen Muf medicament^ educantur,]friuf^uam in yenas rapianturiilli au ttm,qui ia rapti in yenas funr^tn renibw harere diutim nofinantur, ^.Sumenda ér^o perinteruallaßntjquibitfaluMluiricetur t eÿ I^tpifuitamin yentriculo,Mtefli»is ,amp;primés y enk contentam dt f friant, ayaHdiori^M abfiinendum.

i^,Talia^nt Medulla ca^ia,'Meiaerium , quad Mannabedte ^ominamMiSyrHfttf yiolaceue eir r»faceiu,quibtts aH^uid Agarici ^rfitJum/uerityTerebinthinaamp; huiusgénéré aliaplurima,

^^•i^furpandafimiliter funt,^uacraJJ()S humor es incidere, mea» tfti rtnum leuiter expur^are,ipßsj^ inhärentes humor es citra yiolen-[ftm externerep»fiunt,nt dlutius adharefcendo tandem ajfientur amp;nbsp;in calculum ce^antur.

t^.Huiusfenend Ulafunt ,^ua abßergunl amp;nbsp;incidunt citra mani^ fffitmcaliditatem amp;ficcitatem,ytjunt femenl^rtica,'Kuclei cera-firiti'Perficoru,Simina melons,^cetope,^Jßaragi:T)ecoElum Cice^ tnmiCapillariumherbarumiTentaphjylli radicumtOculi canenrumf jnibta Feniculi eir -ednifi Jeminum aliijuidadijcere Rcebit.

^7-Quodßprater modum caiidifint renes,peterit eorum caltditat iiquot;fimptts amp;nbsp;admetts temperari.dnter admotaplurimumpradeßße te flantur aliqui, fit ager tenuemplumbi laminam lumbk atj^ rentbus impolttamgefiet,

iS.CitmautfttUus tam fiuecocretitsinrenibtnfiueyeficalap^ eßt nee remedijs expellipropter magnitudtnepoteß non cominutuf prins feu fra(lns,tunc exhibenda aunX/iHa franrere eurn poßunt.

ijgt;i Ft ^uoniam cum autbore de dignojeendtd eir curandi renum aße^ibus,param tllib confidimus ,qua ah occulta propt iet ate ab aU-quibus tuutre creduntHr,eiufmodt eli^am»s,qua yim habent mantfie fiarn incidendi lt;0 ex ter,^e ndi.

to.TtaJtan.ifiitna.’ikfitartquxhoepraßarefoßuntabfiq^ excels

THOMAE E R A S T I hnttc^lidieMtytinlib.^. dtfimf.mtd.fae. tdf.i}. GaknM^fff’ mat.Quan^uom non barum broßne etiam manifeße calida,modt) Mgt;^ ßnf ßmmi turn calia4 turn jicc4,yc mu modo omnium feculorum ii-tuit oxperientin/edipft ^uo^ Gubnitf nfferuit, in lib.de com^./nti-ua-m-nTTui to.ßc fcribens,TdcTj Âidiù:gt;nv àpüygt;v/^, Mïdç 4«t=“ JbtdfitQ’ t'^’np.retv i(^ J^ppÛTtieiVTn^uKviait, purd ^tppß’mO“ S^tpaySç.

ti.7^riebuiutrei nonyidetur ißn eße,^ut ab aH^uibu-s Profit' fur, a nod non fioßit calculftf,^ui à calore exco^m tÿ compantußt,* taliaufoluiddcirco temperattf hoc eßeberßeiendumt^ua, compan' tione ad ealorem cogentemfaBa/rigida yideri yaleant ;fed hacpt' tiitf,^uam Galenm attulit dicens,mviçtiai ^'^sro^n palt nart w ^u çpt » Qtpf4ÓTnQ,v ripttci i(ßf Jiaapêi.

**• ^^PP‘ tte^ * yalido calore femper cencrefcunt calculi,ytß' fra diximitf,amp; experienria liquide probat : neq, reUè adduciturill* fropeßfio,qua à caloreinduratafeuconcretaßnt,afrigortfolum»it do emolliri amp;nbsp;liqueßeri poße.

îj. f^t enim cetera nunc omitramM,hocfolùm conßderari hic yf tumuf, non eße nobds propoßtum,concretum calculum y el funditt yd möllern reddereßed in cineremfeu puluerem aiq^ arenulas coinmi tiuere.Hoc autem qui ignemfacerepoße negat in tUdt, qua ab et ix' durata printfuerunt,hattdßaedf notât habet i^ndt yires.

’ • Qj*^nonßcaccipidebent, quaßputemut tantumcaloremix torporibm bumandf aliquando inuenir i, qui concretos à calore in ri' nibut calculât inJabulum y er tere poßit,Jed hocfolùm indicate yolX' mut,non idea à pharmaedt calculât rumpi dr a:teri,quiafrigidafinit fed quia f refter partium tenuiratemperan^ußotmeatnt in freßt»' dumfubeant, fer^emnetfartetfenetrando centinuitatem foluanb

• 5^7'

DUPVTATIO IX, RESPONDENT«

Jtbaßiano Cafare Themarenß.

De Febr/um dcfinitionc.

ftirent

DÏJPVTATIOMBS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P

^^ftftt ^iuerjïiliuerp cunidefimertnt,nee inutile yitie4-n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^ '^^^^’^ ’^^'^ ^^fif^fionem te»ere,^Kit cagniia,facilefit

lanças (je intricatas dehac rt quorundam medictrum di~ J^ ttcaiiones ex^licare,o^eram nos minime malam fumturos exijlima tlimuSjfi earn inuenire tentaremuf.

• 2. Érgofebrem eji mor burn confattmorbum aueem tjfe dißtoßri» nemyel£o»fiiu[ionem.( 2dam Galenos nominibos ^Qtffiaçamp; ittramdjUi^indefinitione morbi,pro eadem ref^nificanda ytitur^ torporis contra naturamta^iones ipfus LtdenremftmiliterconfeJfuin ti^ omnibus.

• j. Torrö dißgt;ofiiio,deßnienre ^rißotele, ordo e^i^ fine nl^tç rei fartes hab€ntts,aucfecundùm locum,autfecundlim fotentiam, aut fecundum ßeciem.

• 4. nbsp;nbsp;nbsp;Taliumdißoßrionum fine morborum frima genera cum ßnt duntaxat tria,morbus farrium ßmilarium ßue intemferier,morbus fartium inflrumeiitalium,amp; communts ambarum,fatetfebrem fut yno ex bis tribus comfrahenfam e^itnemfe fub internferie.

‘j. Internferiem yocamits,ne^ ynam,ne^ duas,neqjflurer,netij «.• ranesUlas ^ualttAtes,à 4juibiisßtmixtio,Jed mixtionts harum ter.gt; minumfeu habitu,quem Galenos fubinde K^^ent, ^rifoteles ^óygt;f ^(ii^iac norntnare folst.

• 6. nbsp;nbsp;nbsp;Quocirca fofularicer mag^ ^uàm frofriè affellauit Hiffa^ (rr.tesfebrem,priefertim yehementwrem,ignem. Licenter illi quo^ locuti funt,qui calore igneo iffam definiunt. Etenim calor igneus eï^ fatibilts amp;nbsp;fenßl^ gnalttas,ad ter riant Qualität is ßgt;eciemferci-tiens febris autem adeod internferies omnis in prima quaUtatts (be» tie repolira eff.

• 7. nbsp;nbsp;nbsp;T^tione turn bacttum alijs refelli poßuntilU etiam,qui aßerue^ febrem rtUè erproprièpet calorem nariuu,ijuifit in naturam igneant mutants,dcfintri.Erenim cumduo^ueedamfgnifcet medici natiui talons nomen,yidelicer ^ualitatem fenfilem, zir yelutiformamfeu praparationem quandam,cuins ratiene corpus fj^ habile,y t ab ani-mainformettir,neutra febri congruir.

• 8. nbsp;nbsp;nbsp;Veprimapaulb antedi^um eß.7)ealtera,qua late admodum fai(t,)iunc eO^ dicendum.dn hacßgnßeationefumtus natural^ ca^

THOMAE ERA S TI

lor^^ftM tdim^j numero permanens , modo fecundum,modo ctHtff »asuram aj^wur, ßue contrariarum qualitarum quot;^elbahituum tZ receptor. Genuf autem,^!iatenustniüßnttwnej^ecietpars e^ ^1quot; fintix deßniti,at^ cum differentia indiuiduam ffecieieffentiametn' ßttuit,tantum abe^^ , yt oppoßtampoßitrecipere differentiaMty^ ^^f^ ^Î^^lt;^fti differentia,cuius deßnitiomspars e^i^,nec effe,nec intd'

^gt; ‘Deindenondiffinguiturnaturaliscalortemperatoamp;intein'' , feratOf^t oppoßtis differenajsßeut animal diuiditur rationaU amp;nbsp;ttquot; rationaUi ^nippe nonpoffetcalorinffittis,qui intemperatusauti^' neus effTet,adconuenientem carport temperiem permutari: quem^i* modum non potefi^ animal expers rations eiufdem particeps fier^ J^opoßto,tenendum nob^ßoretiaUquos femperfelmcitare, aH^nof aucemßcperpétua frui'valetudine bona , ytin aduerßam incidiTt nonpoffentt

«0. Pneterea confentiunt inhotomnts’hd'edici, Intemoerion taUdam defebre fic enunciari f^t Genvs de Specie. Proindecuf^ ttiam natiuus ealorponatur Gemts effefelgt;rts:necpoffint ymusjpf, ciei duo effe Genera a^uepropinquatneceffe efj^yycvel idemßnt, yd' faltem y num in ße continent alterum, yt inferins continetur à fupi' riore..rïtyero ne^jidemßuntealor inßtus amp;nbsp;intemperies:neqj ynuüt dealtero,yt fuperius de inferiore,pradicatur. i^ullus enim dixerih yelineemperiem effe caloremcongenitum:y el hune effe intempérie»’ d^t enim Homo non dicitur albedo,fed albus : ita natiuus calor non dicitur effe yel temperies yehntempenesfed temperatus y el intern-peratus.

u. He^interefi^aliquid,de ytrocaloreinteUfatur ,deinfluen-te,an de fixo./dcirco liquet falßtm effe,quod à nonnuUts feribitur,igt;t-fluentem ex corde calorem Generis amp;nbsp;materiie yelfubie£lirationem habere: Generis quidem,quoadtemperato amp;nbsp;intemperato diuidaiur: *l^at€riie y erb,quoad idem qualitasfitinterminata, qua certo^ra-du terminari,deffniri,amp; yelut informariapta ßt.

n. IHon inßeiamur quidem res- aliquas effe,qua Generis yieem »tqjfubiehU quopfubdiuerfa tarnen rationeßibeant: i^erùm non /i-quere afferimus^an hoc in ealore natiuoacfidat.2diamjupra oßendi-musßn-^

D r s P V T A T I o N E J. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10

eße remperiti amp;nbsp;ûtetw^erfetinon ^h, quot;fldifferenties «Iifioßriijnßar Genera diuidi.

^i'd^ta^tnfftßt monfiratuniyC^ilorem naturalem non teile font fr9 Centre in deßnitionefehr^ßedcalidam intemferiem, qua naturali tßoriaccidtf.conßderanäum nunc el^,quodßt ^ropriumfehmßuh^ ftHum.Äccidentianamq^'Phyßca amp;nbsp;propria caußs eirßt^ie^tsßttit quibusprimo infant,omnino Jwit deßnienda.

ti\..Ät quot;»erb confiât apud quot;Medicos,non cuiusUbetpart^ calidam intemperiem,ftd earnfoliim,qua cor occupauit,ac tanta el^, yt eiua aliénés manifeße leedat,pro febre haberi.

’5' Id^^ ‘^^^ aliquando in cordisfubfiantia inhareaT,nonnHn-^am i» humorihns impreffa fit, fape info^figt;iritib»sinefiin»~ fiatur, quas partes inter je plurimum difierrecertumeli^, confie-Barium eif^ totidem ejfiefiebrium j^ecies, quotfiunt cordis partes e~ numerata.

i6.7^tionamqj docetaccidentia quot;Phyfiicaßeciedificrepare, quam dittefiis primisfiuhieifis injint.Ex quo tllittspotei^fiententiaper/ßi-(iabfiurditas,q}ia nullam cordis intemperiempa:iturcjjef(brem,ntß quant tnfiuens in omnia membra calci juficcperttfiifcepian’ß yniuerß corporis partibits cemmunicauerit.

17. Equidem ille calor,qui extra coreifi,amp; è corde,ytex quo dam fontepromanans,in corporis membra deriuatur,non ma^is eßfebris, quam fienfiits motitsqj ist membris apopleilicorumpriuatio, apoplexia efi.'hlam yt apoplexiajic es^cerebri morbw , 'S)t extra tpfumfingi nonpofitt,cuius tamen^mptoma , nempe amißio fienfina acmotus in toto corpore,fienfiupercipiturific dij^eßtio, qua/ebris elfi ac dicitur^ minimè poteiï^ inteUi^i alibi ejfie,quam in corde, cuites interim fiym-ptoma, 'sidelicet molefia caltditas,tnreto corpore deprehenditur ac fientitur.

ti.Febris ergo yniHerfiègeneratimq, d'fiMta,nild^ aliud, quim calida cordis intemperies,alliones ipjtus ladens , quatotum corptts prater naturam cale\

ip. Eorr'o sion e/Ç totum corhuitts intempérieiprimumfiubie£lum fed ahtuasido injfiritibit),aliquando in humoribus,aliquando in ip-fia cordis Jubfiantia primo itihartf.

T H o M AE E R A s T I

îo. Ex prxdt^if sviiUcsr h^cpo^utni^^ ätfeere. ‘Eritnè ^H^^^» cratemataj GileH»m,qui)tienftebrem defnurimr ^sr calorem dC' rem,mordendem,i?nen}n,p:r fymptorna dcß;::jire,auc terre inrempt' riemiHrsUexif.

• 21. nbsp;nbsp;nbsp;HemdenonhaherefebresEphetneraijHe^icas,ei' Eurr:dit!i Cenm item Ehyßeutnßed ratttHm Lo^icum,ye quarum nonßr idoif fubie^um primum.EroindeßnguheßmeSpecies proprio pao,cui prM^ infunt, fubie^o definienda. Èratereaeot eße pueridarumfebriutit ßeciee , quoeßtneßecies humorum , qui purr eßer i ffnaqueputre^i-ne cordif temperiemlabefa^arepoßunr. Horum quinquedunßnh picuita, bilrsßaua, bibt aéra feu melancholicus fuccus ,fan^uù ex hés omnibus conßans , f Ham fangues abfque permixeione alio' rum humorum incorporibus noßris inteUigieur , ae non a^ufeof' fum exißie) amp;■ praeereaJerum , efßeitur quinque puendarumfi' irium eßeßecies.

• 22. nbsp;nbsp;nbsp;Eoßremo amp;illudinrelligimus, quomodofcilicetyerumfitt quod Galenusin eereio Ubro de prafagio expulßbMfcripße ,febrent aliquando expuerefceneibies humoribusnafi , corpore cordésßi^ß diere quam fecundum narurampermanente^

DISPVTATIO X. RE5PONIÏENT1E ^.%laeehixo Madero Helueeio.

DeRcuulfione.

*Mnes *Mediciin hoc cenuemunt, quid yideUcteyaettart idemßgnißcee^qucd inanire:7^uellere idem, quodreuoca re feu reerarfum trahere: Hertuare idem,quod ad laters auf yicinaspareet transferre.

• 2. nbsp;nbsp;nbsp;Eacuancurattrem, 7{euelluneur, dr Heriuaneur humores amp;nbsp;yapores tori corpori, aue parrialicui,mcleßiam y el qualirate yd quaneieate adferenees.

^.J^eUuneurporro amp;deriuanturyacuaeione yeifenfibili,feilt' tttfcarißcaeioHe,pr9Uocaeionemenßj(mßamerrhoidaru,yrinaruin, fudoris,pur^aeiüne,ygmieu,yenafellniie,amp;c,yel infen/ibili, nempt (Mcurei'

^‘*^!^J^.'^^^^^ßf^ffcarificaüone,îi^a(ur^f,friSlionil^u^,mtd^(4mt»t^î CtiMif,dolorem excitanübti^,altjf^ ralilttu.

,■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^f^o duxilia hac interfe différant,ö“ proinde indicantia

’gt;*ffjaeffeo^orteat,ac nihilominuf omniainterdum ab yn* humore ^»duenturineceffariumprorfin e^l^,yr à diuerßs affebdionibm in et-dern ham Qrenonnunquam inharenübua, diuerfa bac auxiUafoßulen f^t.^amynum^uoadynum ei^,nonnißynum^erfe amp;frimo in-

$• Caterum duplex e/Ç humorum aut yaforum in corpore prêter fi^turam exifientium affe^io,quod ad neffrum inßitutum attinet, J^temm y el qttiefcunr,felajf prafentiafua moleffi funt,yel meuentur départe ynaad aliam,morbumjjfic fadunt.

6. jfc qu’efcenteTjßqitidemprobi funt, amp;nbsp;quantitate tantumpee-twtfuein totum corpus diffußfuerint,ßuein parte y na fola y el p^Ud} quibufdam infra yafa compriehendantur,Jui yacuatione tan turn indicant,

7’Qm autem in partem quampiam ex alia confiuxerunt,ij y el ex ytnüegreßiperfubßantiampartts ffarß, amp;nbsp;adeo impact funt,yt transferri alto commode nequeant,amp;yacuationem fuiperipfammet ^ffe^am partem indicanny el intra yenas affêbla par rd retinentur, ^tque ad alias partes traducipoffunr,amp; deriuatione feu ad yicinas I translarionefi tollt commodius non poffint,ex loco patiente yacuari pofulant.

i. ,/dtqui in partem aliquam adhuc confluant,ij quatenuf ad lo-tumferuntur,adquemferri non debent,reuulfione,id ell^ reuocatio-nt opus habennprafertimßcum impetu amp;nbsp;yiolentiaferantur.Ete-dm ft leniter amp;nbsp;tardé moueantur,acpaucißnt,quod plerunqflnle-ni motu continuer efeiet,etiam deriuatiene corrigi motus et rum yi-tiofus poterir.

?. Qpocirca non à copia humorum aut yaperum,ßue in toto corpore,ßue in parte aliqua ynapluribufue inueniantur,indicatur reuul fofed ab herum motu yehementiore.

to. Hine ef^,quod omnes medici reuulßoni locum effitantuni y b lueruntin morborumprincipijsdnfabld et confirmât^ nunquam ad hibendam cenfuerunt.

lt; 3

T M o M AE E R A S T Ï

tl, Q^an^uam yero nonnur.i^udm humores, ^ui nttperßuxerunh C nee äumimpaHißtHt, T^ueUi dic^ntur, ramen accidere hoc ^' uulfiom ^ucandumeiÇ^.Cùm enim Tviedicfußuxienem ceßajje,f(ff' culum^itn hac farte nullum fupereße cemfertum habet, quouh^^^^ modo fortui yaeuat, quam T^^uuljtone : cum longe fit faciLiu^ ^^ iffamtneraßedamfartem aut ei yieinarn , quod influxit,yacf(afft quam ad remotam retrahere.

n. E^l^igitur 'ßeuulßo,humorum aut yaforum ad fartent aH' quarn corfortifrater naturam confluentium rermblio tKccntr/irm^' ^am amp;nbsp;fine amp;nbsp;cum yacuationefenßhilißeri,fuframonui.

ij. Ex fradi^n re£lècoucludimui,frimumquidem,7^uulfi9tiHgt;^ nonrt^è yocari yacuatienem humorii,qut nondumßuerec«fi(gt; ^^ neßuereincifiat,educitur. Quantum emm à fraßeruadone dßif^ euratio,tantum dfert hac euacuatio à ^uulfonefrofriè dißlaicu»^ à T^uulfiontt necefirate corftafraferuet.

• 14. nbsp;nbsp;nbsp;Jdeoauremnos iuhet Galentn ex radetn yena yacuationoti lanc, amp;nbsp;yeram 7^uulf.onemfacere,qK!a cx Ula farce yacuandfi»^ iudicat,a qua fluxionem nafetturam conieSlura eßß^.

• 15. nbsp;nbsp;nbsp;Treinde ex eifdemillttdargume}iratnur,7^^uulfionem ideo iH' ßitui,yt fluent humor ah afleÜafarce ad eum locum, à quo ahijt, jut adfieri fotef^,freximè retrahatur.

• *^* nbsp;nbsp;nbsp;Q^areflfitfernè deorfum fluatjfiirfumrecrahendtafiinferni furfum tendat,deorfum reueUendm ,flah externtiadintetiorafe^/lt;' tur, floras reuocanduSiJi àdextrii adjinißras incliner,addexmsrf' ducendm eric. ,

• 17. nbsp;nbsp;nbsp;^r yero naturam flerunqj,ne dicam flemfer, corford fleruart reßlitudinem, raro ah yno latere imfellerefluentes humor es adoffe-fttum lattts,ex illts, qua in agra quotidie cernitaus,tnanifeßißtff‘f ferßieitur.

• 18. nbsp;nbsp;nbsp;Qua res fraflantißtmos *Medicos^Hiffocratem,Galenutgt;i, 117 alios, fracifuè mouir,yrah hac relfitudine, quarn Naturamin morhorumgeneratieKihuiffermutacionihui,xlt irfbic: feruare ani-madKerrerunt,%{ediccs,ye Natura Jmiratorilunlr Nliniflrts,neit tiquam dtfleedendum unfluerinnnißftflorrèflutxiousm à latere of poft-to incefiße defrehendißenr.

f»

tj. CaufahuhamotM J^atura ohfcura e^l^tamp;fortaß^ nuUi ad inc plenè cognita. Propin ad rei yeritatem accedere tUa yidetur, ?'ttain Ste^hanttf ^chenieußsin expojiüone decimi ^uarri cafirif, th,Gal,ad Glauconem,primiM,qucdfciam,attulit.

io. In altjS reuul^on^ modu difficultat yelnuUa yelexigua eßt lac insane yidetur:itiea,ciuaperyente fe^ionemfit,frorfufmaxi •na:qiiQd conctriationesmedicorum, amp;lilri de lacreedid alundè probant.

2t. In caufa hoc d^pracipuè, quod in hac reuulßone fani^ué ne-feßiri'o fecundum yenarum duUum moueturßemperqj in yacuati latum proximusßtbie. Quocirca y ix apparec,quomodo refeUi poßit ßitensfangui4,quando nee illa yena,ex qMac«pitßuere,nec yicina aliquare^otrablu€xeademorca,(qutsfaneambonon rarb ina^nl qutbußdam dißieiliorem reddunc cumtionem)fecaripotel^.

21.1'erunramen quia omniumßculorum experientia medicot ex perientißimos tir dUtgeneißimor docuic,naturam ibi etiam yiamin-uenire,ybiyiderenos earn no]ipoßumuf,in refeUendo ßc yenarum [truanda erie rellitudo,yc ab y no latere ad alttrum temeri non ßat tranfitui.

ij. Ex ante di^it tertio colligimttJ,yacuat}onem,qua fluentes qttiJemßtcci yacuantur,[ed yerßes aßc^am partem attrahuntur, quantumuH yltra cam fecundum latttt longit^s abducantur, reuul-ßontm-mimme nominari debere.Quareßanguim^ ab hepate ad renes fluentxadyenas popUtum aut maUeolorum attraÜio,non all^ re-uuljio,licet à renibits yer[M pedet proeul auoceeur. Tune enim de-ßuentfangux non retrahiturßurßumdd el[,ycrßt{fluxionis princi-pium.ßatio eadem el^ßanguintt abhepatefuißum delati,amp;perye namßneconiugein pleuram eßuß.Quippe ß in hoccaßc yena cubiti ficetur,nequaquam reuulßo nuncupan prairie poterie eiußemodi ya tuatio,tametß longiits abßrahat[anguinem,quamadpradtUam yf-que yenam pari carentem.

ij^. Sequitur quarto, f'^acuationem amp;nbsp;7^uulßonem,pratereaya tuationem amp;nbsp;derit(ationemßmulßci-ip6j[e:^t 7^uulßonem er De-riuatione ab ynica yenxßlhoneßeri non poße : niß Deriuationem «ominare yelimutßuentium bumorum , priufquamad aßtHum la-

THOMAS ERAST!

kettm yfj] ^ertteKtiint,retra^t9Hem ^d latm nonuihUeleclinifKtf»’ 15. Sane duobin tantummod^f yfurpatumomen T^eriuaMtiff^ fud quot;Medicos, f^ nu4 eï^,cum humores tn aß'e^a parte iam Contentos non quidemreuocamm ad locum, à ^uoßuxerune, fed ad lattis aut yieinampartemaffeUiloci traducimus. éditer e^i[^,cumfluentesü“ hue non ^uidemretrahimui,fed exßuxtonu tetnere ab aßeSa patif ad yiemam auertimust^uodproprie eii^ Dertuare. T^arn i^uteß^’^ tes tarn in parce ^ ^ui ex eadem transfert in yicinam,yatuare ex (* yideturpotim ,pracipuè cum in parte, ad^uam transferuntut) ^^^’^ relinquuntur, fed per earn extra corpus educuntur.

• 26, nbsp;nbsp;nbsp;Cum igitur neutraßgnißeatio yideatur conuenirepoßebunt^' nt^ui,dum mouetur, reuocatur yerfmprincipiumßuxionn, tamtfß non relia retrahatur, fed ad lattes impellatur,liquet per tandem tt' nam eodem temport, non poße humores reuelli amp;nbsp;denuari.

• 27, nbsp;nbsp;nbsp;Sequitur deni^j Galenum T^uulfonts nomineimproprie yf»^gt; Ruanda yacuarionem fanguinK ex inctfa yenafronrés in inueter/itif occipitij morbM,fangutne tam quiefcente, neeamplius infuente,^^' uulfionem localem appellauit : nijt forcé localem nominando innuert yoluit,aliam eße caputs , ^uam Jubiellarum ei partium rationed. £qutdem yente ah y troep latere infernè afcendenecs, inßnunapaf' te capita amp;nbsp;cerebri yndi^ßbt appropinquant, amp;nbsp;occurfumutuoet yfptnterfe iutiguntur,ytfangutnis ex ynü in altéras cranftiopuf*' ló(nenullo dieam modo)yideaeur eße diffeilior, quam humorumtx iodnoreex yentsporta in ramulos taux , autex hts in dlastranf' nußio.lfiod hau d difficult er ab eo mteUigi poterit, qui totitu capitis formationem,yenarum progrefjoneSjtorcularis amp;aliorum durt membramecerebriftnuum,formam,fitum, yfum,yaforKmqjin top deminfertiones accurate contemplant:fucrie.

DISPVTATIO Xf. RESPONDENTB M.Sebafiano Cafare Themarenfi.

De Hydrepe.

B Ydropici in genere diiuntur ij , in quibus tumor aquofm inpartibus exremts omniliis, aut y entre inferiore folùm, ttiam fubieUts membrts apparet.l^tide morbus quoq, ynl-go Jqaa inter cutem appeUari filet, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^•^^.

D r J P V TAT I o NE s. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«J

J. Ter tumorem aquoßim inteUigimue ntn tantum eum,jut ex a^ qua pHra cenflatur, fed in quo materia aquea, fut qua inaquoßta^ tem facile mutarifolet,continetur.

^.Hydrops igitur e/Ç tumor prater naturam yel totittt corforif, yd yentrifJoliim ^ y elJubie£lorum etiam membrorum, ab aqua y el aqueo bumore ob yirtutu £patù ‘blutritiua erroremexcitatuf,

• 4. nbsp;nbsp;nbsp;Najcitur hic error ob ntmiam Ecarts refrigerationem,qua ni~ bil aliudei^,quam calorü eim innati diminutio.

• 5. nbsp;nbsp;nbsp;7)iminuiturautem calor mfitm tripled ratione, Suffocatione, ^bf(mtione,Ex ttnbfioHe.

• ^. nbsp;nbsp;nbsp;Suf ocatur calor duobwprecipuè m6dii:yel copia humorumt frafertim excrementitiorumiyel objïrudione yaforum.

• 7- y^bfumiturautem euacuationeaUquayelJenfibili, ythamor-ti}oidum,menßu,etc.yelinfenfibili,qualtfperinedid}labores,morbum diacurnum, tri/litiam aliasque animia^eSioneStnecnonpercalo'» tentnimium pabulum calidi innati paulatim abjumentem contin^C'^ repoterf^,

i. Extin^uitur à contrario yelmanifeßo , y el occulto. Occulta qutdem : yt à yenend, qua calori naturali totop'enerefent inimica, ^amfeßo autem,yt afrigido, id^ y el immediate,parte fcilicetipfa Uaturaliter refri^eratayel médiat è,ratione totittf aut pared alicutttt»

9. 7^tione pared introducitur intemperiet fri^tdainEparper dupUcemyiam. ^ueper yenaspareium Epaed^ibbarum , quand» affeïUo eFfin ijspareibn^, quarum yenacommunicaeionem habent turn rames caua yena : ^utSimarum : ßpriées afßduneurineeßina^ ^efeneerium, Lien,E enericultes amp;nbsp;alia.

«o. Tree aueem Hydropd feaes pro yarietaee turn materia ai Epate debtlitato generata,tum loci,in quo ea colli^untur,oriuntur,

n. Trima didtur ^feitet ab ytre: quodyenter aqueo amp;ßro/i bumore inEpiplot peritonai,amp;inteßinorumßatium exundanteple-mes ytrem reprafentat. Ende y enter cruraq^ extumefcunt,ßeperio-res autem partes extenuantur atq, macrefeunt.

12. ai itéra fedesdicitur Tympanites à fini tu, quem y ent er plu-rimdflatibtes exiguo bumore commißd dißentue aeq, pereußies inßar ^mpani reddit.

TH o 5» AB ER A STI

q. 7'en-M:nJ^ccismK0!niiiantyfnafarcatr,iH'yl)6farcamamp;^L(i cophlegina'i^m Qh ^;?lori4 nariw ■amp; fnu^uinif adalbidiuffeu^ituitt^ fum »uttanoKitn , printera]siirgt;ii',eicnif f riuadonem, qK£ intotum t^rpni d:!inlgt;ni Jola.

14.. Caufa Afitni'e.fr materta aquoßt feuferofaque in cor^oft cdHgirttr amp;nbsp;n-in expelhmr, yd propter oLjlrudasyias inEpate aut rembit^: yd prompter mattdarncrudam amp;■ ineptam naturej^ impi* num amp;nbsp;dijlenfatianem detredantem^

ly. Deßuit bisc aquofitas ex tunica Epatd yeßeultd repleta , ex ipfaEpatd fubßantta , ex yenis 'MeJaraied ydymbtltcalibiuiit f edes amp;nbsp;cauttatem abdomind, autpropter harum partium qualité» fes,condicionet i^rßfum,aut prshter materia proprietatem.

t^. CaußaTympanttidh'fii^ßatitf, ßueßintttrßatulentKe^ traßfui ab Epatd imminuto calore^enerarnf, amp;nbsp;tn capacitatem ah* deminh coUeditt.

17. Loei commodieas e^propin^nitaf pracipua caußt ef^, oir , Spiritui exEpatd corporeyndiqueerumpens bic pûtiM quam aliü aceruetur,

»8. y^nafarca caulae^humor Uquefadui amp;nbsp;crudutyd pitui* tpfui,tuma(ibtipituitoßs, turn à refrigemdoneprimarmnpartifinh yr epatd i yeHrriculidnteßinortimjamp;c.generätuf.

t^. Defertur autem humor htc intotum corponihabitum , ^da intrayenaseontinetur, amp;nbsp;cumpauxillo bozo Ulo, i^uiftpereil^fan* guine,pereafdem digentur^ at^ue à membrii-ob candem c auf am al' trahitur.

ao. Signa hydropli ingenerefunt: Etimor amp;nbsp;inßatio yentrisigt;t* feriorii,dolor in latere dextro ydJinißro, diminutio fùdorii ac yrd nXjfœditascolordi^ui iuxta inttrnperiem Epatù yariatur ,ßtti f-ßdua cum appetitm preßratione,qua-yel rationefacultacii extinS* quot;^^ffigiditatti euenire folct.

au Signa propria ^'ifeitidtißintdnßatio pedro» elrgrauitat yen' trd plürima, Mh dum percutitur^ aut agerfe de latere y no in alee' rum yoluity ßnitumiußar y tris aijuafemipleni effeit tparnuntßt' pra iecurßearum ahmentumf nonJentientium confumtio. farina quot;ft plurimum efi^ tinUatJipeiSlcritia, citrina yd nigra pnscedit. Sd tti^uejtH

DISPVTATIONEJ*

fttjuc^ttt in h4e,^uàm in ai ijs jj^eiielips maior ade/Ji/ôlet,

22. TymfAnitidKßgna salia habentur: Sgreßwy/mbilict ^lu-^’na,tenßo abdomimi in modum tyntpani,arefa£li9reliquorum mem ^^orum cum ariditate ^•ßccüdre.'Percußo yentrejentisurfonu^ y-fßsßatußtm. Turnor taSlui non cedic.Finne em^aeiones cum qua-dam alleuiatione. Filonfernher adeßfub inieium inßaeio pedum.'Pul-/^ yelox amp;ßrequens.

z^ 'SinaHyjsofarcaßiHt hxc : corpus ßcquaß Oedema quot;Tf»um, digiti amp;nbsp;brachia posi^ compreßionemfoueam relinquunr. Eß^ cum ^‘^'Vt plurimum ßuxta 'vénérés Chjloßt«, inter dum fan^ubiolentics. ^td/us'»ndcßuiilaeM,le}M;Frina yeflurimum charopa, yd alba, dueled amp;nbsp;crajßa apparet.

24,. J^t:o prognoßieandi ßemi poterie ex caußarum praceden-dum quantieaee amp;nbsp;qualitate: Ex morbi magnitudine amp;nbsp;duratione, ^^ jyptomaübtes confequenttbus. Ex mot^ißede feu dißtrentijs, ( Flam cumtionésfadlieaee ac di/fculeate interfe non parum diße-tuut.) 'Deniipj ex codundés amp;f(peruenicncibus.

!)• Indicationespvrrbßmuneur, Frnnuma Fdaturamorbiyel psopria, ydcommuni : ( qmbus adiungipoffu.it ea,qhx taorbumfo^ ■nent eijj fitnt annexa: ) Secundo à natura agroranei^: Tertio à qua-litact aérés.

id. Commutas natura hydrfipis,qux »ffftrttemperiesfrigidacum ftiotenadndicat materia ettacuatioiicm cum intemperiet corre^lione. F omenta diuerfa diuer/is criam modés aucerri debent. Inter annexa UUdnprimés inlißendum,quodtnagvs yrget ; reliques tarnen minime ntgle^és.

17. Jndicatioà natura agretantés ßempta,quoufqjalterandum ^ euacuandum Iie,quibudq^ rtmedijsprafandumJtt ytrumj^ di‘cet. rdt aêr ydaduerfatiir morbo tó* auxUij vtlt;cs fubie , ydeundem auget, acfui correbhonempofiulat.

28. Eropria nantira cuitfcuneij fea 'i Fdydrepés materiaprxfen-tts euacuationem,caufx earn fouentiif/bld:i')mm,caloré.' naturaléi, qui talem materiam yincerepofit, i:ji..ifrati..ncm amp;nbsp;confrmatie-nemnobés indicae. ^

i^.FIifceindicationibnafatésfetribit. 'ißnanentts,Triera,^Médicamentés amp;nbsp;Chirurgia, d 3,

THOM AB ERASTI

jo. ^iafataux in fex fehlte non naturaUbit^ conßßit,c»gt;nintini(tf éid calUiiatem amp;nbsp;ßcciiatem y ergere debet :^ro yarietate tarnen caH^ f^ hydropemfouentt^ amp;nbsp;pro daterfa natura agrotantM amp;nbsp;acru ^^^' runijj annexorum eandem interdura yariane licebit.

31. Æger in ciboßt parcia: Sit^pam^ ex amfo amp;flt;£niculo p^’'ß tuf,aHquantuluinfiirfuraceui : carnesßntßeaeinon tarnen difß'^^ digeßionif ; Olera yitentur : FruEbtts exßccantes, prxfertimpaßilf concedi p9j‘ßntt:Fott(sßt yinum album, ßubtile,antiquum,fedmod^' curn.^juam nonyideat,inquit^uicenna, nedum yt bibat : Fi^di* fomno,exercitium quietipraferenda.Euacuationes naturales,quan' turn poßibiße^l^per y entrent,yeßcagt;n,amp;(^ ßant.^ßebHonibiuani' mi,qu^e ealorem inßtum refrigerant ac débilitant,y t eß timor, triß^' (ia,omnino reßßat. Fenu4 licet exßccet, plui tarnen nocet debili!‘igt;^' do ealorem natiuum,quàm exfiecandopoßit..

^z. Fro euacuatione materite conßiderandum, quid, in quo loco,amp; quancumßt euacuandum. Deindecaufa illius materia euacttanditf natura iegr6tantts,annexa hydropts, amp;nbsp;externa explomnda erunt-

jj. %tateriaeuacuandaauteßf^fomentummorbi,qu(C yelinpd* MM yijs y el in yems continetur : j^ut materia aUu iam morbumß-tiens , qute potebf^ eße flatuoßt, pituitofa, aquoßt amp;nbsp;mißa : SUitß quoq^interdumßolet eße,prafertim po^ morlum acutum.

34. Fementuminprimjs yijs exijlenspro diuerfa hydroptscauß» etuf^ annexé amp;nbsp;natura agrotant^ tribus modts auferri poterift nempe Fomicu,Enematts amp;nbsp;Lenientibus yulgb dibits.

35» Sanguts hydropem fouens in fola^nafarca, que ex retentie^ ne fanguints menßrtttauthtemorrhoidarum,amp;c. nata eß, mittendiH erirper yenas inferiores, j^odß tsalium morbum cum hydrope con-iun^umfoueat, etiam in alijs ßteciebus y ene parti afeUe yieint tompecit.

3d. Quantitätfanguints mittendißtmenda eFf partim ex ijs^qnt fanguints mißionemprecedunt,yt ex copiafuppreßifanguints,qu^f^ ex conßteta euacuatione amp;nbsp;ex yentsrepletts , nee non exyiribits f' grttantts eßimare licet,partim ex ijs , que feblionem confequncuf» yc ex natura fanguints craßi amp;nbsp;cum imperu exeuntts.

i7.Fenxfebliopartienda eritßiquidem yires adßnt languide cum

DISPVTATIONES ly

Morbi Jiatumitate.Si recensßt^t^reßa fit euacuatis , tir an^ijarca nondumfitfa^a,plurimttsfagt;igutf ynicA etiarn yicCfdummodo reli qua coindtcantiarefigt;endeant,iuto edud fioterir.

^i.Humores yero pétuitofi amp;nbsp;melancholici hydrofem fouentes, medicamentts turn leuiorihM,'vt agaricofiena, folyf0dio:tumfor^ tioribiUiyt TurfetOjColocynrhidejElleboro nigro amp;nbsp;alijs^euacuan di funt,

• 39. nbsp;nbsp;nbsp;^ilds quo^fi in Efate adeo cofiofe aggregetHr,yt eittsgratia calomacarald extinguatur,fermedtcamencafacilia natunejj ami. ca,euacHaripoterit:quale efi J^aharharuin,amp;c.Cui aha quoqj,qult;e humons bill admifios educere,ac Efar aUaf^ fartes iffi confentien tesroborare queant,admi/ceri foterunt.

^o.Âbfiinendume^ afUultf yehementioribmtquales funtde £ufhorbto,de Serafino,amp;c.inijsfrafiertim corforibuSiqua yel natura y el morbo aliquo fracedente labefiadata et debilia redditafunt. dnalijj autem corforibus,in quibtts yirciis tam in afcite quam in a.-MafarcaexfrigidacauJafrouenientejyaltda adhucfueric,eifdem tu tb yti licebtt. 4

• 4-1. Flatus,qui aUu iam tymfanitidem faciunt, t rif lid modo difi. ttttifoflunf.medicamentdferesdatdiexternts adhibitd amp;nbsp;Enema tibus.

4?. Jdedicamenta feras exhibe nda fint moderate cahdaifotißi-mumq^ cibarijs mifceantur. Frobatur 'Mitridatica confedio amp;nbsp;Theriaca,nec non amp;nbsp;illa,qua Cyfhoides didtur, quam ad omnem hydrofd ffedem commendant.Hifcenofira oleadifiillata exGary» fhylld,ex nuce mufcata,cinnamomo, amp;c.conueniendfiimè annume-rabuntur.

^^-Externe fiant fuffumigia ex decoblo eorum, qua amp;fartem roborant,acfiatus difctttiunt,fi lafd molard ignitus ineo extingua tfr,atqj agerinfartemaffedamyaforemhunc recifiat,Ex ijfdem tnoleodeco^ld fofi afferas totius corfonsfrtdiones,f ofiuntfieri in-^nblioneSjfomenta.euaforationes.Fneterhiec dtßibantflatus hydro ficorum cucurbitula magna tir ignita,fiilliddia th ermarum tir olea rum,tir hdfimilia.

44. Ex eorundem decoU9,fcilicetruta turnfyluefird turn dome-

3

T HOM ZE ERAÎTÏ

ßkt i i4ce4rttm luuri, ^nifh faniculi, amp;e. ^oJJunr famri Ent^ m^ra,

4f. fn ^Hofarca ^ro mtneria fituieofi eudcuamla proianttH friUionej omnes aßertorcibardiim corpon^ isdematofarum, mani-iMprittt inunSli^ oho exJcyUaparata , quot;cel oho quad falitumyo-cant, deem cotuteniunt iabieaJicca : Emplafira cot^e^a ex fier-core houii,caprarum,amp;c. cuipislueres Cucumer^ /yheßrn, Indu /byrica,Soldaneilie amp;nbsp;aliorum,cttm aliquaportione Colocjnthi-dlf.aut Elhborijyelßmiliumßnt adaiißi. Fiant etiarn bicatitmet amp;nbsp;oibnitioiies cum lato aattafulphu; ex.

^6. ^lateria aquoja , qua tam y^ßitemalfu facit fedtteendi f^C yclfenfibiliter, ytpharmacts hydra^ogd ,y}inam amp;nbsp;fudorem prolicientiÓMt-velttifcnfltticer.yt Foment ii,£mplaJlrii,Sacailn, Cerotn,amp;c.

47. 'Medicamenta aquam ducentia aliaßnt moderata,yt elC pulub feufuccu^ radieb Indlf illyrica , SoldaneUx, medtj corticU Samluci amp;nbsp;Ebuli, cum modico yini Maluatici , y el cum a^ai Cinnamomi, autaHoquodam , ^uod yentriculum amp;nbsp;Fpar mlo-ret, exhibitum, ^bafunt yehementiora: ytcIQ £lareritim,id-^ue fingulif oHo y el decern diebus pondère q:.:i -ij^ t^rana non exiedm-te,txhtbeatur.Intermedijs y ei à temporibut alia leuiora aitemû dit-bM adminißregt;itur.Mstailica,yt/quamaxrIs,xj yßiim , bmatuta chalyhis, antimonium , c^' hbßmüia, non nißrubußh coq oriint tuto propont cenfemw.

48. Sudorem amp;nbsp;yrinamproheiendapofun: eß Syrt:pi,rp{iti(' Menpotitttßntcraßtufiulbauamdiluti ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;'

4lt;). Quadßhii} tumor aquoßn non cedit , adyeftcatoriacirci crura,abdomen, regionem yentriculi, ymbilici, iecinorls amp;nbsp;lienii, -denttjue adcaujUca, fcarificationes talorum deainisadum erit. Ile-rum tarnen remediorum maior tn praßeruattone, quàmincurattont yßa eßeßlet.

5°' ß^^^f‘^^'^^‘^^^^otniniisj^uamFaracenteßnyocant, conut-Kit tartum in ea .rfßite, i^nx htbahd non el^,amp; in tjua tanta aqua pomo^ upercif, quanta alijs remediß cu tcuari nonpotuit : dummo-do yutua Xgiotantti e^t res non naitnahs diUx conßneiant.Ex eiß dem etiarn

DIJPVTATIONES'

iem tM}}J ^anitias 4.aua: educend'« co^nofd debets

5t. Ti^ndenttran/eu^ditm ad Ep4ri4 ,amp; reliquarnrnparttum intemperiem conipendam , /j:i.1; a^it» delebitur medicamentt^ turn mamfeßa , turn occulta qualitate agentibm. ’^^damfeßa , yt funt Cichoratia, prajemm ß calida £fatii wtemperies prteceß- ßnt ) aromata , hirhx calefadentes , olea dißdlata, Theriacaf amp;-c. Occulta, yt funt paßula , cochlea , Epar lept , amp;c. qui-im moderate aßnugentta admißeti dehent : ^aque intermediji temporihuf , quihut à purgantibics aißinemM, commodiue exhi-iduntur.

• 52. nbsp;nbsp;nbsp;Htißadiunxer 'fmitfyi^ufratioHemreliquam, qua colle-^arn materiam yitioßcm digererepaulatimque euacuare, amp;nbsp;ne ite-fumcolligatur,prohilgt;ere qutat,hominem etiarn à recidiua yindica-fftrimus.ydnnoi^jz.

DISPVTATIO Xfr. RESPONDINTB %ï, dacoho Seidelio.

DénaturaSd. caufis Epi-Icplix.

^”*^’*^f*^^ßß‘^^^^1^'^^^^ proß^mptomateponitur,allât (’^^’^^rloJumitur.Cùmf^mptomattt nomen eiß, inter-rtfpta conuulßone rotita corportt,cum mentih ac fenßum “ ohlaßonedeßnitur.

• a. Cùmyeromorhumdenorat,aße^umcerebri fignificat, quoßt wouetur,yt cum mentit acfenfuum oßenßa corportt y muerß membra pertnteruaUa inaqaaliter concutiantur.

?. Caterumquia omnesßmulßenßut cum mente femel ladi non poßmitfiUafopermanente cerehro,manifeßum eß, Epilepßam cere^ irimorium exßßere,

4-Cerehriporropartes ciimßntphtret, (quippe EenatjydrterioJ, ^ttnbranas,2deruis,Cereiricorp’(f,l'gt;'entriculos,Spirituf,tnßeceM fMet^yidendumeff primo loco,quadßt aldionttprimariarum, me-fmaeßenfuf communes,principiumßue in/lrumintum primum,yt ni-

THOM AB ERASTI

mirü liqueat,qux fars Ctrebri in FfUe^iapracipuè afßciattir.l)^' indec«nftelerandum,^ua in iU4 pane affecta confißenspreedi^om«^ fymptomatum caufafit eße^irix. Q

• 5. nbsp;nbsp;nbsp;Q^odne^ f^enane^y^rteritt nuper eH^ara^ aSionum ff^' friafintinßrumentA,liquido ex eo patet,qnodalium in cerebro^' ßm non habent,quant in^artibm corports omnibuf obtinent. 'Stf^' fiantiarumproprietatesfibi propriasfaculeates ybiq^ coiunbiaspof' fielent,inquit Galants. Quartfi alibi tale nihil praßare poßu)it,»f hic quidem praßare eenfenda fünf,

• 6. nbsp;nbsp;nbsp;7^tiopar efl^niembranarutn.Etenim extra Cerebrum»ittgt;^^' menti gratia cum fint neruid data( quod Gal.in7.de 'Plac.Hippo(gt; amp;nbsp;'Plat.luculentèdemon/lrat)intra caluariam quoq^ aliu yfum Ct' rebro nonprabent.Qißdßyaforum explantationietiamferuiredi' cantur,nihil hoe attinere adprafentem caufam reßondebiniM.

• 7, nbsp;nbsp;nbsp;Quod nee Cerebri fubßantia,quoad parsfimilarts eß,princeps tirproximaeaufafitpradiêiarumai{ionum,eodem inloeo Galem^ praelarifiimèprobat,Confirmant idem experientia yulnerarorum if^ capite:itemq,fe^iones antmalium yiuorum.

• 8. nbsp;nbsp;nbsp;%lanifefiifiimè autem demonflrat, quodoperationes Ulapritt-tipales nonßnta^lionesfimilares,fedinlïrumentales:id quod mul' tid eomprobari arguments pote^^.

• 9. nbsp;nbsp;nbsp;^Uio namqjpurèftmilarti à temperamento partis,cuius abli» e^,non tantum inekoatur,yerumetiam abfoluirur: atq^ à qualihf eiufdempartieula perficitur. y^ê^io autem tiudè infirumentali(,u temptrie partis nee inehoaturnee abfoluitur:amp; à toto duntaxatiu' firumentoperfieitur. Ttlediiefquapartimfimilaresßnt,partim igt;t' firumentales,à temperamentoinehoanturquidem,fed ab eodem abf quefabriea eiufdem non abfoluunturitïr proinde non à quauis infitit menti partieulafeparatim peraguntur,

to. Et alijs argumenttsfidefiitueremur,Epilepfia nos abundit quidfentiendum ßt,doeere pofet. Eeemm mor burn inftrunientalem earn efie,amp;fine Cerebri intemperte nonnunquam repente inuadeft, nulluseïif qui nefeiat..^dhac totietnominatas a^iones Cerebri 0-mnesgrauifiimèlitdit,f€mperie eiufdem illafa permanente.Qtß fih yt infirumentales pottuf tudicandisfint quamfimilares.

u.7d(C

Hjÿ/iC Imfedii nos,quod tempérament« y'iri^ts ende ^Siones yi^ tianttir. ’Kam re^èiU» halgt;ente,ha nihUominuf yitiarifoßunt. E-^uidemcum caußeplures ordine^uodamadcertieße^tuproduiHo-nemconcurrunt,minimèneeeßnme^^,yt natura poßerwribn^ l^ßt, lieda}iturantecedentes,qaomodo prioribtts laßt neeeßario hedi oportet confequentes ynà cum effe^u.

n. fam quodnerui quoiijnonßnt yera amp;proximacaufa princi-fum a^ionum,certum efl^. Etenim extra cerebrum cum nonßnt, quomodoinipfoßuerint!^

tj. ßehquum efß,yt in cerebri yentrieuhsopera tir minißerioßi ntuum in en exißentium ra[iocinationem,ima^inationemacfen/um communem amp;c.ßert dtcamitf.Cuifententiee confentiunt omnia : répugnât nihil.

j^. Quocirca re^èfirmeq^ concludemjif,Epilepßam morbum eße yentriculorum cerebrt;non autem reliquicorpora ipßm.

1$. Subieflo inuento,indaganda efßdißoßtio.yftabßq^ caußepro pinqaißimte feu immediate cognitione baud facile poterit inueniri, £temtn proprietates,qttx defnitfsfubiefîts nofember infuntfedpro pserdeterminatam caufam accidunt,fneßM caußs obfurè imper-f^eq^ nefcuntur.

t6. Epilepftam effdunt res mult/e ac yari(e:yapor,r^ aliquands humor aerd et mordax,exhalatieputrida,famesfcetida,halitugt;sgra . ueolenseiryirulentnfàyermibfifjyterOfyafs feminarijs,fanguine corr»pto,bitumine amp;nbsp;cornibuscaprarum, hircorum yßisfublatw) aura yenenatafeu inimica nerud amp;nbsp;cerebrofumus, ira,fames,yigd lia,conßernatio fubita,fri?'ni amp;nbsp;alia complures.

17. Has omnesoportet ynum aliquiaidemqj agere, quo ynam aliquam eSr eandem gignant dißoßtionem in cerebri y en tribus: qua Epilepticorumßmptomatumcaufaprima amp;nbsp;immediataßatuitur. Quid autem commune eße omnium poßit,prater mórdicationemfeu yeUicationem cerebri,(omnes yel nota qualitate,yel abdita amp;nbsp;ma ^ignapoteßare,neruos ac cerebrum offendereirritareq,folere aepof. fe,citra dubitationem notum ef^)imaginaridtfßcile,tmo impoßibi.

»8. Quodenim obßtu3ioneefficere aliquißngunt, abfurdMm,amp; e

Til o MAE ERAS TI

IS* xS tfHmrationt alisnutn eßß^inen:i(}n:yt cum exaltji ^Ittntn^t turn txJicenÂM patefcet,

t^.’Printum e^^, t^uàdomnium atatum “Me/ici Epilebß/eßecit^ eitaßdam algt;ßjj oißruente humore acciaere coneeßeruM. ^i yn^nt tßeproximam omnium^ederum caufam oportet:tametßyehefnm' ff^)fJßtacitas,dttratio,ßreijuentin,nonßempereademfit.

20. Deinde,quod ex rstitattd eaußspaucx,aut nullapotius, regelt te ohjlruere adeo capaces cerebrißnus poßunt:Q^uoniam humor ^4 ßn^cum copia magiif,qudm qualitatt oßendit,.ripoplexiam parifin9it £pilepfiarrt.

zt. Tertio,quid nulla exempta doeeripoteH^,partem corporis no taiili couitate praditampropter morßu n ha^îenus contrahi, ytßi* ritibuf per earn tranßeuntibusitertntercludatur.

*2’ (^^^fn,quidatHmalconßeßimßenß aernotupriuariopord* ftt:{^M yinullaßeripo[eFj^,quincerebri yemriculifocclußs eodem ferè mementofenfits ac motus in toto corpore deßeiar. Sed in Epileptic is mottes,quam infanK,plerumqj yalidior atqjauctior ternitnr, ydpoplenicorum tnßar ommßnßu orbantur a^ri: cum aliquot ligaturis,yociferatienibus,yellicatione aurium, yßionequoqj^ excitu^ ri cerium fit.

23. Denique nullaforet inter j^poplexiam amp;nbsp;EpUepfiamalU dißerentia,quam maiorts ac minorés,quodabfolute falßtm edi^. E-quidem locM afftSut ytriufque,cùm ab/que controuerßa y nus idein‘ queßt( dißerimen de corpore amp;nbsp;yenmbus cerebri neque y emmêliez nequeadremperrinet)nißcaußadßcrepent, reaUa nulla yeredißin ^uiporerunt.

2^.Terißmilius lÿ natura magés conßentaneum el^ißmUiqua,' dam ratione£pilepticorumparoxyßmes ßeri, qua fiernutarioii(S) ytrt^ines,corporés ilia totius coneußiones, quaßub ingreßumßmni »mnibitsßerme aliquando accidunc,ccncitari yidemtts.

2q.Ergogt;nihilaliudßuericEpilepßa,(cruoadpro morbo nomenhot ydurpatur)quam inftrumentahs cerebriyentrictilorummorbusafub ßantia mordaci alitérue inimica cerebro excitants,in quo propter im petum ac concitatiorem motum cerebri, noxia yolsntis excutert, ment cumßenßbtts laditur,c^ toeumcorpw inaquaUter quatitur.

DlSPV*

»UPTTATlOHIf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H

»IIPTTATIö XML RESPONDENT!

\d.71mothto TÂadiréHelutiio.

DcContagio»

PRAEFATIO IN THESES de Contagit»

V L TI non fine caufa mirantur, car Veteres difpatatio« iiCDï de Contagio non minus vtilemquimdifficilcm om-

”*”® intaftam rcliquerint;cùm indigna cenfcri,in qua de« «■wea daranda opcraealiquidponercnt.minimèpotuerit. Nul-luï.Ariftotelcdemto , de natura eius quicquam in illis libris, qui ad nos extant,prodidit.Is tarnen pr«ter pauca ilia verba,quibus in Pro blem.dum caufam inucftigaret,cur Phthifis contagio in alios diffu» datur, non hydrops,amp;c. perobfcurê naturam eiusadumbrauit *•♦ rius,quàm cnodauit„ nihil de ea tradidilTc inuenitur,Ex recentiori» busprimus,quod fciam.glaciem hanc perfregit Hieronymus Fraca« ftorius,vir magno iudicioamp;prxftantedoélrina clarifsimus. Huius fententiam codfutare voluit magis,quàm potuit, loannes Baptifta Montanus ; veriora certè non attulit. Tentauit idem poft Monta-‘num pari fottuna.ne amplius aliquid dicam , Francifcus VaUcriola. Prater hos nullus mihi vifos cft,qui vel meliora adducere,vel priai inuenti» lucem adferre conatus fuerit. Hac de caufa totam hanc tn-ftitionem propofitionibus aliquot comprehenfam pub5ï3è difcep-tandam proponere vifum eft. Qa'PP® vt ex attritu mutuo lapidua imicatignis ,itaex variorumargumentorum amp;nbsp;fententiarumcol-iatione veritas effulgerefolet. Omnesigiturrogamus , quifortê kuThefesleduri funt.vtliberè amp;nbsp;candidè nobis indicent,qukquid •■ttsautfalfèaffirmatum, autobfcuriiis propofitum,autd«niqu« perperam omiflum,iuditabnnt.Nobis enim vnum hoc propo-fitumfuit , huius rei veritatem cognofcerc. Quamob-wm gratius nobis accidere nihil potent,quàm fi opera aiiorumdoéUoreua-derc contingat.

1574quot;

THOM AB ERASTI

/ ex difpuiacione de contagio fe euoluere , ^Mjueti pertinent , reUè ac dijcretè inteUigere cupit, etiin ^^^nominit fignificata accurate diflinguere , amp;nbsp;^uo fen^ fu ^Moun loco peßtum ßt ^ non ojcitanter ohferuare e-portet.

ï. Quatuor antemmodtf(cum de morht^ferma e^l^)yßr^arin6-tattimuf-l^am aliquandopro marltaper contagium contrario font' tur.f^ßtatim feminarium,^uod y el in aereQiarßm yolitat ,yslyi-ßibtaaUjsj^reltttfafßxum haretßgnificat.'Men rarit^sproipfamot hi ab yno adahum tranßcioneßue pro ipfamet inquinatione accfi‘ tur.'Proprießtmituriciim de quaUtate morborum eßertur,quacotn-marantes contaminant,

• 3. nbsp;nbsp;nbsp;Trimafignißcatio cumßt maximeimpropriaymerità à noln hocloco reijcitur.Quippe morbus,quifeipftm yeluti multipUcans iü yicina corpora profère,à contagio contagiofus denominatur : conta' gium non re^è yocatur. Sic qui contagione acquiritur,ex contagio nattes dicitur:ipfum contagium efè perperam creditur. Idem tarnen contagtofes etiam eFf,quatenies yifeipfum propagandi pradifiis,Mn quatenusabaliefifcitatuseif..

• 4. nbsp;nbsp;nbsp;In fecundo fenfu fb/lanttam ßgnißeat e morbido orp' re profe^am, qua yim in fe retinet,morbum in fans corpore,in quad fe forte infinuauerit ^ talem creandi,. qualts ille eii^ , à qu^ ipfa manauit.

• 5. . dit tertio ßgnißeato nilaUud e^i^ ^ quarnipfamerbicoM' municatie,feu transfußo,feu motio,qua morbus fe exyno cerporein alia difundit.

ó-Ój^arto modo acceptum(quemodo nosplerunq^ accipiemu^)ptgt; prieras amp;nbsp;yh eH^certorummorborumperquam fe extraßfbieHntn ftumefundere,in^ alia ingerereaptifunt.

7.In hacpromotione miaimè putandum e^^, eosßbie^tf fuit ^^‘ fertts aliéna occupare.Traterquam enimquodaccidentium deynts fitbie^ts tn aha tranfaigrattoaam ohm impofibihs demonßrataßnt, demorbes hocne imaginariquidem pojfumus. £tenim accidenté ftne membrorum,nen humorum. t^ocircaßc ad aha arrepunt,ytin ferim defuts nonrecedant.

• 8. nbsp;nbsp;nbsp;Quareßne^ue derelmquunt fuLieEiapriora^nt^uefinefuhie^o tarnen de corpore yno ad aliud traiïucu?irur,re£lè nuper diximu^iCon ta^iemtfemmarium ßthßantiam eße,

• 9. nbsp;nbsp;nbsp;£tßyero contagium abantiquo yerbo contago deduElum con-ta^um includere ytdetur,multo tarnen eß contaElu^ßgnißcatio an-gußior,quam y ede omni contagionepronunciari debeat:»tß nimü li-center eo abuti yelimm, Mac de caufa menttonem contaÜia in deß-nttione concagij requirinoncredimuf.

• 10. nbsp;nbsp;nbsp;£c emm femmarium abf^ conra^tu corpus nullum labefaciatt ^tifj ob ldtnfeminarij deßnitione conta^u4 reUè collocetur,in caterü tamcncontagijßgnißcatef locum habere nonpoterit.

• 11. nbsp;nbsp;nbsp;Etenim tangere fe propriè dicuntur,quorum extremitatesfeu fines fimulfunt.^.'Phyf^.jitfolacorporafuperficies obtinent.Qua-teinterfola corpora naturalescontahlus(de'Mathematicoaut me-ta^orico non loquimur)inuenitur:yt feite Lucretius cecinerit:

Tangere enim amp;nbsp;tangijniß corpora,nulla pote^f^ res.

^are cum contagiumprima,tertia,e:^ quarta fignificatione corpus nonfegnificet,per conta^um baud re^è definietur.

tl- Âddequod contagioßs morbis afe^osfepius,quam 'VeUemus, experimur plurimos contaminare,qui ad eos propius non acceferunt, nedum eos attigerunt,

ij. 2gt;lecfatis feite excufaueris dißin^ione contaSlus per medium, c!r fine medio. Etenim hommes, inter quosßaeium quoduis interce-dit, fenequaquam tangere, feddeineepsfeuitpi^üt;haberedicuntur. zit inter u7Tfio-9cu,amp;i^t^ne lycivßiferimenprorfus maximum ejfe Ù tantum nefcit,qui omnia nefeit.

• 14. nbsp;nbsp;nbsp;ffuod fi euaporationes eontagium tranfortantes ab inqui-nante corpore ad inquinatum yfq^ continuatiefemperforent, ßeciem aliquam haberet excufatio.Iam quiafepè non continuantur, fed interrum puntur (y r cum in yeßibus , aut rebus alijs talibus receptie funtßuomodopoterit contains défendis^

• 15. nbsp;nbsp;nbsp;fhie deßintuali qualitatecomminifcunturaliqui,propoß-tu)n non expitcant.£t entm contagiumßat,qualitatem realem à con taminanteadcontaminatum tranfinitti oportet :quie eundem ilium ßecie mor bum in corporefanofid quad exporrigitur,generareyaltar,

‘ 3

THOM Al ^RASTI

ƒ«» i» tgro,à qno iranßatafuir,prim inharebtit : ^ui^ infiàtntif“ moto nihiltmitiM in infe^o fermanerepoßu. ^t quaUtasßiritifiif feu intentitnalif. ( Hoc nomine crebrit^nominatur) ne^ émotif rh cwMes^ qualir4J,rehnfiad quas extentlintrfadbterefceretnetiffiiliii' Hi yires alijs im^rtmere,veqj medium aleernre,au[ in eoptrfijieref* ^[.0^0 rerumjimulachra inßecuhd fioFf res ablates re/iare^otlf^ ^ss 'Kia^nein yircucem in ferro reii5{ampo^ dus ttmotionem M' tauic s’ ^ts corpora noJiri forces yirtutefendendiper nemos hei' rebro communicata prttdiens nerud obfru^d, quoud momencoinfe» ftbiles effici nefeit l^ fd^d non in a'ère,yefitbns,rebut alijs, contafi’’' nd femtnaria per/ifiere expertus e}if_!^ ^s hoc non ßiritualium, ßi realium qualitatum proprium e^^,

ld. Ewidentia conTentit mde. fieri enim nulla yicreasapotdtt yi remm ^uaUeates ac yirespropria in alieno fubiebio,amotss rebus» quarum proprietates ßnt, firmiter inhaream. 2^am proprium eft( non proprium :^uod eriamfingere abßrdum fueric. j^ntnferroyis ^a^netd,ablara omni duifubJlantiajynquam dereliiÏafuit.'”Ï^o^ arbieror.fluUacertè Qualität in pa/fo permanens, paS^ agents rh ceffim àßiritah qualuace producitur. 7^ales enim à ^ualitatibus fubieblumperfeakerantibusnafcuntar. SpiritualesautemquabiU' tes nee medium, nee aliéna corpora , per fie alterant. Hac decattß ne^ nouam mifiionem itiducunt,netp^ priorem mutant.In contafiooB' tempriM temperamentum corrumpitur, ac nouum inuebitur. fï^* niam inomuiconta^io eSifcorrup(io,t^uam alterationemrealemi'iiB pracedere impoßibile ef^. p^odrea morbos per centagium nasos o ß int tu li ^ualitate ertos nuUtts affirmabitj^uifquis cospo^f abuum agents caufieperfeuera re intelUgit.

17. Caterum ex tribus morbi generibus nee auiin continui fobs* done confijîunt,nec nui inßrumentales appeUanturj contagiefiptfß tir prime cenferi debent.

»8. Intelligituridex hoc primum,quod nullas morbus de fut f«b‘ iedo in aliud tranfirepoteSif.^lienum ergo JubieSumfitbfiantiudun taxattranfmißione,^U!e infenaturam amp;nbsp;poeentiam eandemrett»eii commaculat.Sedne quidem fingere licet, quomodo in halituauf^B^ port tota inflrumentald mor bi ejfentia comprehendatur. Caufr tttatn boruit

D ! s P V TAT IONE J? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*•

Jon«« mtrlerum qunntiunmagif mfefint cum Recant,quant qua liu(t,factle inttlligimui concagiofoseßtntnftljt.

• *19. T)einde ex hoc etiam , quodmorbifeminarium quaUtatem tn fthabere of ortet efficientem.Figura autemynumeriUimagnitudojß-r ttttjconünui folutio nonfunt a^iontf ylUiti frincifia. 'Miß enim a^ liquidfitmouens, omniahiscferfc nihilagent. Quo circa ft maxime hoc daremicsßnßrumentales morbos in halitu,'vt infubie^Ottranßet-liw corf.»s aliud faße,inutiles nihilominus effet torum traie^io.

• 20. Uli ergo tantum morbi contagionemultiflicantur,in^ aliot frofagantur, qui^el haUw expirant y tl aliacorfufcula froert^ anCytotam injemcirbieffenttam}tnßarffemwtf cuiuffdam,contfrehen^ dentia, Quod quiaßmilaribtu morbis folis datum ei^, nulli altj ber^ ft contanoß fiatui debent, Mulli enim ahj in omnibus affeUi loci fartituus toti inßint. Quo etiamßt, y t ßmt farce aff'tUa nullt alij de ctrfort yno iw aliud transferri queans,

a. Ex his autem morbis,neq^ humidi,ntqjßcci,ntqj frigidi, cosita-gtofromouent fe in aliosJlU fropterimfotentiam agendi: CMam humiditas amp;ficcitas quaUtates fint admodumignaua: amp;nbsp;cumcalM dilatefrigidicateq^ comfarata materix fotiM, quamform«, ration

1 new obtinent ; hoc cîÇ, pdfienJi magis quam agendi frincifia exß»

\ flunt ) hifrofter reßßentiam contnirf (Mam corporafana'^aUdo v ßocalorefrigidoshaUtusfarUe y el reftUunt, yel, friufquam im-\ primere altquid foffint,alt erant ) amp;nbsp;frigider urn yaforum exhalant \ ttumfaucitatem.Quontam ex frigidomorbo tumfauca,tumnonni-» nbsp;nbsp;nbsp;111 frxcalfaSa,amp;' a colore txtenuatatexifirare neceffum efÇ.

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12. T^tiones eade efßciunt,yt netfrigidi ac humidi,nec frigidi ejf I ^tcimorbißutcummateriaßueabfiq^materialubßßerefonantur,con \ tagiof effe foffint,quantiser nulla quahtate aUamadiun^ahahent,

\ ij.ieel O' caliai,quicunqjcitra futredtnemyel cahditateßmflici,

I ‘velciimhumidicateautliccitatecofuldtiixduntjcentagiofinonfunt, \ Etjienimprim«^u«lit4tei ( fne^fertimcaUditas e^frigiditasßnrts \ CHnSni ^liomoiiolil^et tempemrui amp;nbsp;miftas fe infinuare, amp;nbsp;in om-\ nemmutabUis mundimattriam f rofagare habiles funt , ad 4bpro-\ |i«(jurt«tex tarnenmftdï contd^Ioƒon^r; won lt;:n epunf. In caufaelQ, \ ^«oH twfmodi ^«Mliutei in mm ù* Jämcüi exb^Utione 'ïirci non

THOM AB BRASTï

magnai f eßt Jent: fgt;r leut negotie exalieno fukieSfo, ante^uatnUßquot; hipenitißime a^tauerint,tîelentur.QM^àmfacile,qua aliéna CAlore,lçi licet ignii,feli4,rerum aliaru,calefiuHt,iterttmfrtgefant,nemo i^w-mt. SecunJa qualicates eli/fciluia expunguntur : imo fuhie^o nen tranfmucato nunquam exjîinguancur : niji forte non totim fubieä^ quaUtatesftnt, feJ in parte aliqua facile feparahili inhareant.

24. quot;Praclarè banc rem expo/uit Hipp.Uhro Je ^^eceri quot;hdeJici-na : in quo , cùm muleis oßenJtßet quam facile acquifttititn cahf fmplex exre qualibet profligetur, hactanJemaJeiie. ca §v Jinia-^laç OUTCD ■a^^ft JiTAf to ivewni'^TOv 7» ^ at^iXo/b^ovTLuj tj'utJilt;‘ wv'amp;n SCJU^fA.J.TU, Tl Mv'^7TÜ TitTii /U.i’yt « J[eCV0V yivOl’^ ; « THOCcF« îsoMîç 5^' Turtca ßonödea^ ; H-msnv euTte , agt;7C oiTruptrcuvofUi •toTen )uialt;xoiffi TB »jtj lt;t^7iX^iu.ovin(n, gt;(^ a^oicnv 'i^upoioi vm^' factenv ù Tct^iCtic cmtUc Ôipurç UTm/^aojeovTOf : éJi 7mpf^iv icnJl^ ^ Ï^ To^ippiov 70 'lt;l,u^óv. tyca j lila pioi /Atyi^ov TiKpcns/^v ^y^ piacf t^ , 0718 d^ 70 Stp/jov tx-^rXebi TTupiToivaenv oî euQpeemt, «Z® tSS ein TO ai-nov T^ç ifgcKCDTi©' ueSvot : Jp^Ä' ^' nf^ TTiKpov iW ^p/aèv To oujTO : t(^ dip^èv gt;(e^ è^ó : }(jt^ jA/biupèv ^ dipiÀO»: 1^ jÄÄa fxuç/a, T(j^ 7mAiv yt '^y^ot /utiü eflujuctf^neiiv t-npcDV. Tu'ßp ivAu/nturó/^^a tovtoc ^'. trvbiTmptrt J^t^TO dfpuov,pcôurç uiTiquot; y^ov ebt; «Ï 70 nyavpjSfjov f(f^Tttp6^ujucjuSpov gt;(^ aD^afoiu^ot api.it t-xeivci):/'uva/ate ^ vehuilui TiAtia) f^ ’Csre^trtiKbe-nç JinÄafi^.

2^. In hbs yerba duo nos perßieue docet Hipp.,qua ipfa quoq, tH y era eße comprobant.b^ num ebf,primas quaUeates infubieblu alii' nànon diuinhierere,fedcitbpromteq^pellt. £xquonemo nonper^t-cit,quam ob caufam contagio ipfs attribui tion debeat, j^lterum eb(,gt; fecuftdas qualtcates (inter quasputredine in prafentta numeramiu) diutita permanere, efficadus^ agereprima quaUtatibia : fprafet' tim calor?m a£{ionà fua focium adeprafuertnt. Hine Enfouies queq^ in y aide contagiofis ùmKgt;fjtu/u.a requirit. ‘

26.Ergo contagiofi morbi funr,nonqui yapores ex fe emittuntfo' la calefaciendi,frigefaciendi,amp;c.potefiateprteditos,fed qui halitta difunduntyirrutecorpora, quibiaadharefeunt, corrumpendiinffgnt tos,hoc e/i,qui prater quaUtates primas,quaperfacUe abolentur ache betantur,ytres aliaspertiaaciores na£lifint: quibta non alterarefo-burn yieina corpora^yentmetiaper der e queant, i7H^^

iT.HMefiuequalitatemfiut fotentiam ^utredinem effediciwiis, hù rationibuff erfuaß. Trima ei^ quodm externesfila^utrefien ^ta'^idemuf yidnacorrum^ere putredtnis communicaiione :ficutm fru^ibuf alijfi^rehuf ablfaret.Secundafquedinomni c»nra^ione^u-tredo cemiturficut indu^iane ojlendifacilè^oted^. Terda^quod nullin quantumuü^emiriojuf morlutf,dummodo expenfitpurredi-tiKjContagione in ahos ^rofirfit:quodfimilirer indu^io prohar.^ar titiquodinomni contagio fit corrufitio fuhfiantite ,nonfiecundum to-tumfidficundum partemfiueparticulam:idq,fienfim. ^t talif cor-ruptis ed^putredo:Sic enitn ^rißotelet ferihit:^ fji.iir dT^ct Id'iao-y^ ^f')tTSjt a-ü-^tç ^' T^n^m /udpO^ (pQ^pof^cav^o rctv ^MQjtiOr» lt;pv~ lt;nlt;^i.dd^are cumper putredtnem duntaxat particulatimfic difiol-tiantur fihfiantix(calore natiuojqui tanquam yinculum continebac difiipato)ytexets yaporespuendt ealorts tranfue^ores tolli ,amp;nd propinqua defierri cum contagio queant,perfiicuum e^lfiputredints o-ptra morbos contagiofiosfieri.

28* Calorfianepatridus non eïfi^ fiimplex amp;para ealiditasfidin (trtamiflioneconjifiens qualitas:ßcutrubedo,Jalfiedo,odor,amp;C: Qua fitiytfinepatrihalitUiyelcorpuficulo de totaper putrefiadionem difi-fioluta fiubjlantia elcuato,adaha corpora tranfimeare no pofiit.l^on tnim extra proprium fiubie^uminfiarprimarum quaUtatum ( quas tnfiubietlo quomodolibet temperato mifioue inharere pofiefupra mo-^utmta:^ in j^ntiparacelßch demon/lrauimuf) fingi debet. yiUe fitruptionhfiecies,yel totumJimulfirdunt,yel efifiuma contagium nd alia tranfiortantia nonprogenerant. T^amJiue igne crementur nntmalia,fiue iugulentur,fiuefiuffiocenrur,autfirangulentur,fiue ye-neno t9llantur,fiue alia rationeperdantur, nunquam exfiirans halites quahtatem oceißond enufiam efificaciter,propter turn antedi£iai turn adhuc dicendas caufias transfert ad alia.

2.9- Hhaddi hoc eriam poteFf, quod ^rifiotelem idem finfifie yi detur. Nam cum in Problem.quarit,cur Ththifici cotagio inficiant alias : non hydropici, aut epileptici,amp;c.ideo fieri aic,quia exfiirent ' quot;nviZiat ^a£P\$rnidi ßetpv.Q^uibus maxhac yerbafiubijcit, irdyj^a d'tTo. räTnfaarctrewamp; d-^iTifa Tmvmvfóra toutou (.7rvilt;iCiaa,Tamp;) ^nsfip^la fitfreu. f^dfidaUudquam putredinem tntelUgerepotuit

THOMAE B HAITI

Jier lê ^iwXat amp;nbsp;-n ßapl.^ Equidem fifirituffhthißeöntfitkßint^ Tleuriticorumi/fßhtnaciorumjamp;c.nulLt replia divert. Clarvi^ß txpUcartCÙm ß/iritum corrupt um habsreUlas äic'afquicelerittrcti» worantesinßciunt.De qua emm corruption^}ß^ecieaUa loquifwub quam depurredine propne di^a.Q^a improprießcyocaturtamp; fi^^^* . raU penerationi oppojita ei^,non corruptto ^fednaturalt} corruptions}jinM exißic.lKaturalem corrupeionem, qu«efenßmßf ab intern^ feu naturahb/sf caußs toto atatt} decurßt,certum esß,eumnoniutd-lexiße.De ywlenta nonmag^ acciperepoßßtmis},cKm inhac conti-^ium nuUuaynquamineße tudicauerit ßeuf iam monui. Quioutn fumi ex corpore yiolenter occtßo ( yelpereunte ) proßuentes,m ^^^^ eorporibMi^nes,gladios,laque9S,yenena,amp;c.yel horum yires qM-lieatßuegenerenef Q^tf nejcicßaßoeact euaporationetßtßiscationtin autßtßoeandi poteftatem tranßorcare ad altos non poffel^ f^ocira froprie appeUata pucredine,{qute corruptio eF^fecundum partent^* ^^)ßgt;igt;^iff*^ contagioforum corruptoseßiexißimauit.

?o. y^d extremum confirmât illudquoque noßram fententianit quad contraria opinions defenfores,au( nullst aut y aide leuiburaf-guments} noßram oppugnant , fitam yero frigide nimss probant Tamnonpugnantputredinemefie,amp; yicinaputrefacere,quàmne» fugnant cahditatem efie,amp; proxima calefacere. Tannos non opot-tetputridos eßeßedfu^cit , ßfieminariumputredinà aliunde rect-ptuminfiedaudant^^^Kesptv rojt^v requirt fatemur,fednTTidti-tdid'n efie dictmus. Sine obfiruSione pucredinem generan frudut fomputrefcentes,alia^ tnfinitaprobant. 7^bidi cants yenenumpu-tredinss expert eßetrequaquam concedimus.2^ec defendtpoßepiUi mus,calorem ehst natiuum ab alisno corruptum non eße: cumferfflt rabieicaufafitafiuf .y^equt y erum eF^,conragium remedijs putredi-nem curantibtss non tolliaut imptdiri,

ji. Tltssdifficultatss in eo non sF^, quod quidam repente mot-tHiferunturincotagionepefiilente,cùm/è fanos eße putarent.l^attt hic etiam putredmem inßiritibut, yd cordis humortbus, ( qui nutritions} cauja per ßßßantiamdiit dißußerant ) adfuißiprobant, qua diximus, filée miranturdûcli,quodnihillt;egripracipui mdi fin-ferunt.Tlatt

B I J P V T A T Ï • H 1 f. pruxl. ^4»f m Efiemera tir He^K4( yel ßmilniißußt'ione^ftnßti Willifrepè nullité inef^,

32. CiimJßiritMfutrtfctrene^AntjloMgimà ytroiitßeJtUft.E. ttiüm C9rp9ra funt mißa : exßtngmne^enitit : amp;nbsp;m»ilo tenuieres 4c fiirifgt;ret,»iodo tuKHdiarei nc craßiores exiß»int. Qut natem du-titAn f ote^,anlgt;utrefca»tßiritiii , ciimai'rem puirefcerecertum ft!*yirißetelei cit^.^.liirtiluiHfif'Dtgeneraiüme animalium lucu-Itnti docet ,yAftrem putrejcentemßrtim nuneupatum efßcere: amp;nbsp;tundeminca^illidpuereßaäumcatticiei authorem fieri. Supra eum ctlerii contagions caufiun inßiritu^putredtneßatuere auatuimuf, Illud ne mentione quidem digHumefÇ,,quàdßola yiuentiaputrefeere nrbitrantur.

ii.'DifficiliisexpUcatuillude^^,^»odnonomneseputredine or-tt morii contagiene in alios dißerguntur. Caufa huiis euentis non ^^jtgt;nper'}gt;na:ßedfrequenfer(im(iplerunu^)plures 'Vel omnes con-tiftrunt.Equtdem 'vel natura quot;Velquahtas rerumputréfieentiuntf quot;Vel *pfe putredins tncdts,'Vel eiufidem gradis,'Vel alatd fimile, putredi-^tm in alias inuadereprehibetj

i^-'^i res.putrefitelt;is velßcca nimts ßtac lentors expert, 'Velhu-tptdiorquain'vt partes eiis coharerefiacileßoßine, quot;Vapores emittif tnnoxios. Eaies enimfiadlUmè alterantur a re qualibet. Quadfi res^ txquibts exhalant,ealorem 'Vil nullum Vel non magnum amp;nbsp;dura hi lern recipere natafint,mints adhuc detrimentiadfierunt.Ciim afiapu ^teficunt,carrilagines,ligamenta, non 'Valde contagium cemunicant ^Ifiipropterea quod vapores ex espauct exdtanturiü' neq^ longlis feruntur^neOj putredinem pertinacuerretinent.

3Î- ‘^lodos putredins multos effie,nullus,puto,neficir.Significauit hoc nahs Hippocrates turn in ^.ÉpidJieficripfiit:ni j tv ptv^tji mvi-^fdifjot iTrilt,, Ïni.gt;ifi»,agt;^ai anrrtd'at 'di d.!^n, Intelligimis idem ex Zlrifiotels ‘criptis^atq^ ex nuper citato loco. Hen mints per^ici-^is ex quotidians euentihis.y^nno fiuhinde quidam itaputrejcunt, quot;ft ex ipps nihilgeneretur.^ Qu^s negetaham efiepinguïnspHtredi-tient,cum m pus mutatur, quam cum ingrumum corrumpitur .é* y/u uen esp^ ahaputredo 'Vini, quaindcet»mpermutatur,actca,qua tn vappam inutUem conumitur.''^Sic aliter putreficuutcarnes,cum à

THOMASERAJTI

taußie^ amp;nbsp;yenenatM corrumpunrurieuam cum alia rations MiU' ram faam perdant.Equidsm respleraja^ aliijuando cum ma^ntc/t-lore^aUquandoßne euidenteac yaldefenfibiU caliditate putrefceft cemimji^jquodin hoc ne^otiopracipus notandum e^i^. In qua entnt putredine pußlbii calor eii^y^apores^eneranSitamintti quo^j dißun ditur.

^^. Gradua in putredine quine^at eße,ignaruf eß reru omnium! ^^^edamleuiterßolùmputreßcunt:qu^edam longitn progrediuntur: quod non ßolum in humoribw tioßn^ ohßeruamuf,yerumetiam inpy^ r^ quibußlam,meßil!4,cornbßorbi4 aUifqj complurtbus deprehendi-tnui.T^lam ex hpsaliqua yixfunt edendo antequam putredinbp^ru' dum aliquem conßecutaßnaquaßputreßeunt ylteriw^in^ratafinH' ttlia,permtiofa euadunt.

^7. Eeßergo tantum putridimorbi contagioßfünf,tarnen amp;nbsp;fui tertogradu,amp;certo modoputridor eße,ac in materia etiam ineße 9-porter,qua inhalirufßoluatur,neqjnimidßccos ,neqi nimts humidos eir aquofotßed yißcojos amp;nbsp;putridam ealiditatem cerßanter confer^ uarepotentes. Conßtetarumfebrium putridarumfumi yelpropttf emnes,yel aliquas ex hts. caußs tantum calefacere,ac proinde conta-gioms expertes effe yidentur.

38. Eiß^ ergo contagium putrida ealiditasfubie^um in yapores dißoluens xgremutahilesßue alterahi[es,eandem ad yicina corpora qualitatem tranjfortantes. ^orbi autem contagioßßint,quicMnq, inßgnemhabenc putredinem'atqjexfiibßantiaputreßa£la, cui inha rent, yi calonsßäßants calidos multos,putredinem diu feruarea-ptos,dißundere poßunt.

j9. Sic igiturßtcontagijpropagatio.yiliewis ealor in hominis certifangume,exempligratia,per occaßonem aliquam- receptus,eun dem,(calore ingenito profligato)putrefacit,acfubßantiam eiusdif foluit.In hac dijpojitionepartes eins aliqua euaporant eiußdem calons participes: qux adfanguinem conßmihs remperamenti perlata, (quacunq^ idrationefatlum puteturjeumßc inßeiunt, quomodopri-mumeorrupiffe dtxtmus:td eil^ßmilemßue eandemßede putredi-nem inducunt.Ebt enim efßeiens zir materia non dißerepant, idem ft ré conßequitar effeélta.

q.o,Caufa

DI SP V T AT IO NES. Ij

4ogt;Caufaex ht^ elucet^curaHj alijxfacUittf ah a^rotantihof ti)ntamtnen[ar:cur acertomorhocerrafolummodo partespraci^nè injuinentur:cur eadem contacta non in quxui4 animaUagrA^etur. Sicutemmyaporex putridoporno elatit^^iionli^na^nonpannos^non }gt;omineï,no fru^its quoslihetjfed temperaturafimiles:pr(efertim duf demJpedei,promote cerrumpit,ita exputrefaU^ pulmonihus exfgt;i^ rans haUtusferefolos pulmonesputrefacit. Sic flatus ex corrupto fan^ttine exhalansfanguinemceterius perdit.Sic fanies exputridtis cucM humorihus exjudans,cucaneos humores contaHu fuo pracipuè temmaculac.ldemdecieceris quo^ef^^iadicium.

41. Qwdexcontagioßs morhd alij exitiofifunt,alijpericulo ca~ Tent^tumputredinis qualitas amp;nbsp;modus,turn rei putrejeentd natura tffidunt.’MorhusgalUcusmag^ nocereyideturputredinii quanta te^uampartium,quasprimo corripere folet,prajlantia, Ththißs non tam propter ipfam putredints qualitatem tpuam propter pulmo-nes,^uosyttiareconjueutt,obeff.. Scabies neutra modo metuenda f^-Febr^pe/lUens ytro^j noxiam adfert. J^am ßirirumßangui-nem,corpracipuè contaminat,amp; putredinem habet yitanaßraßtm nie repugnantem.

j.z.°Morbos hareditarios non re^è in centagioforum cenßipeni facile exdi^f^perßicitur.£tenim per contagionem non ipfum Eß-feßuegenerationem,fedpotins 3gt;don efe,ßue corruptionem acquiri^ niKs.'Praterea jui generat,cum fennne aptitudinem folam ad certos morbos transfundit ingenitum:at qui contagio afßcitur,habilis prins fititJdeb enim contagio non quaslibetpartes aut quoßtis obutos yin (it:quianon ßintadpatiendumßmiliter omnesapti.

43. 'Kec minusUlequaq^morbnspercontagiumfa^usperperam dicetur,qui ex aërts praua qualitateprimumgenitusfuit;dum nulla into ex/piratioputrida èmorbido corpore profeeda inefet. Q.uippe aëns corruptio qualis quald eaßt,morbitsnon eï^:necagrotareaër dtcitur,cùm propriè loquimur.Frtncipium amp;nbsp;caufa contagioß morbi redlè yocabitur aërd yitium:contagiu non re^è nominabitur. Tuc enim contagium factum reële dicimus,cum inquinans et inquinatum fimilimorbo laborant. Aerem autem quisfebrireprater Éaracelf-cosopinetur.

f 3

THOM AB BRAJTI

4.4. Tmpropriè etu labentrtferconra^ittm cor^txtm^KeMfiii iicirur,/itfanJsp»[red9 txalijs f^rübitfitn quibufforte incfpit, ^ iffum arrepft. N^m ctnt4?ium inter tl»o 4»imalia,non inter 4»igt; malie eiufdem f artes,aptè ftlnm conceiiitur ai ijs,qui h^ut rem et' curate examinarunt.

45. 'hdoKimproprièf9lum,yefumerie aifilrdèloquuHtitrjiiititeri irSper conta^tum yexariaiuHt,quoties aurafrigida expeehiue af-eenilens intereirUiEpilepßam e^cit-d^ie enimpedes EpilepßaU' iorauißeputet,antequam ad cereirSaura Ulaperuenißet.'^yit opot' eet eundem^eeie merium in contaminante eir contaminate eße.Äi de,quodfineputredineconta^ium non eß,Quare cum hic yapornim ßt »eceJJariopMtridue,ne£ptlepßaqeiidem talés neeeßarii àputri' eline orta putahitur.

4d. T^fiat adhueynum explicandMm,quodiam olim do^os exer tuit,CHr,Jtputriditfyapor aitegne adfanos putredinem e/ßeacem traster tat,non etiamjaluini halituefanitatate infeSts rejlituat.^ ^0 minue enimpertinaciter hic qua iUefapitis inharet,quod odont tifumifirme ac dilucidèprohat. ^I}gt;onßo dialeilica fiierit,plitra rS' quiriadconfiru^tone judm addsjlrtc^ione:st inplerifiq^ rebus dtiut ionamalis tedere qua bonts m.ala.'Propius ad quafiia ra naiuram acceditfi ne mediocntate exeeßtt,fedhiicilld yi •cere,dicatur.‘Kd^t hos aut exceß^ eße,acfianitate in meJiocntate cofifi.-re certa efi-QH* circa poterunt morhida excretiones cxcedente mfiequalieaie habest tesmedtoentate corrumperefialubres exfirmtiones, quaru potentie remifitor eß,morbos tollere no poterunt. ^are non medioerta extre» mts,fied extrema extremts in curationibits reblèfolemus opponere.

47* Qj^o^ ß ^tgt;ta totius carports yirtus amp;nbsp;potentia morbigenem tionem non potuitprohibere,quopa^o exhalatio minus,aut non am plius,ytriuhabensgenttu profli^aueritf ^dde quod natura morbos, maxime yero fablos,curant,non remediatnifiquatentts infirumenta funt natura opérantes,fedhalitits èfanés effluentes naturafaculta' tes robufliores aut potenttores qua ante morbufuijfent, reddert nul' larationeyalent,quodperfactlè ijintelligunt,qui,quomedo amp;nbsp;a qui bus natura yires collapfa aut op pre fia inflaHrentur,non nejewnt.

48. £erißimaJoluiio hac efl,quodin quaués cotagionefubflancta alicuius

D I s P V r AT TO N E Ji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t^

4Ücu'tMcirruptiofitf^ua mcà natura,nee à remeJijs C9rrïgt(ïn mi ßn enimfrujiraexßte^aeur re^relßnf à ^nuacione ail hahitum ) fed fola arnt^ea fuhßaniia ablatiene emendari p9te^. Citteritm yapo^ fiifalubresnonexeurl/arefoße corruptatcontrouerßajpui« ,cartr, Hoe enim naturefolius e^^ munu^ amp;nbsp;officium. Tantum porto ai-; ’ ffiCgt;'^ff^fici baltCHf naturam amoriooppreßam tn^ant tyteitâtt ^tfilt^o^inficiantur^yelctrtè difoluantur^quodf^ailimè amp;nbsp;ntifii» tnèftnfolec.

^^•y^ddeqtiodexjaniis corporihu-temananttt^^ppotu, nonfie tmnem (orporum,quorum funt effiuuia,pofiide»tfac-ul{attm, quorn» doputrids '^k^tcic totam buerefaille fuifiantiaporentia amp;pfo-prittatem continent.Q^ippeJeminti rationem hahentha: quad at ilgt;gt; hit iudican nonpetejl. /^ihil enimpoffunr aliud, quam tepidi cale» facere.

^'»•'Deodoratarwn exhalationibui ide ferme ßatuendueß.Etenim oder citmfic qua liras in cerra mi/Uonis proprietärefubßßens, extra propria fitum fubietlußn^i nee debet neepote/ï.Quocirca non poterit odorata res per effittuiu Ju»odorem eunaern in aliter miße corpore in generate,nifi tadeiUam mißioms-ßiecie in ipfogi^nar^quarn ipfafor-ftta prias fuit.dam yero quantifia fiint eode modo,fiecitnö dfferut, ßdcoueniunt.Fjeri enim nonpoceft,yrmateria duafimilicer tempt rata diferspanresformas participent. Quareyt odor ide in aliéna torpore nafiatur,generationepracedere oportet. Ft autgeneratia fiat,loco certo,materiadetermiuata, amp;nbsp;eßeitore definito opus e^f. Oderigitur rofie(exepligratia)product m re aha nullapotefi quant m rofa amp;nbsp;à planta rofasferente.Spiritus odoratiis ex rofa ex/biras plurimuquoqj dißerta caloreillo,quirtgt;fa author amp;eßeUor eß.Sa ne adore rofa,no eu nafeiturfiedcirca maturitatts tempus primum acquiriti Omnia igiturctim define yefiibusf has enimpro exempla nunc bonamusfqua adrofa generationem meeßaria func^rofa odor abodorato rofarum hallenproerean m ysfiilus nullo ynquam tempore poterit. Fhc ergo odorrofa in yßbbiis folùm reperitur, quem halitusexrofirprofeHUnferetinent. F^aeioaltaeff corruption's: quaquoutslocoàplurimis ö“ diuerfißimts caufis efficiencibus fußi-tari in requalibetfcrèpoted^.

THOM AB ERÄSTI

DUPVTATIO XIV* RESPONDENTS ftftfniaEjßnmeH^ero quot;Brecrano^

DeSmgultu*

• 1 nbsp;nbsp;nbsp;^^ttlcm e^^ mttuf Stomachi 'violentui,(ac^uiedain 'veluti conuulfio)ah expultricefaculrate noxia yolend 1 extrudercjexcitatfif,

. i — nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.1 2’ Hinc motifs licet eiußiemgenertf lit cum yomiiio' ^ibu^ifortior tarnen tUtf ac yehementter eî^;ytper quern yentrim luf conetur noxiaexpellere,qux in corpore amp;nbsp;ore eitts infarBaßnC ßeue Galenuf elocuit.

^. y^dditum eil^in deferiptioneßmUem eße motum conuulßoM’ quia y era conuulßo non ef^. dßtec enim ßolummodo in mußcullf ant neruiifitt a^tyentriculttfautfiomachjanecmußcuhtfell^, tf«^ neruut.

4» ^dde quudinßngulcu yencriculMprimum dilatatnr ,dcd(' inde conßringitur : itaque noxia, qua in Je continet, motu yiolenti expeUere tentat:qua in conuulßone y era non femper cernuntur.

• 5- nbsp;nbsp;nbsp;Conuulßo quoque omnibus tnpartibuf, in quibufmotuf yn' luntariitf eF^ßenJolet : ßngultuf/olijtf yentriculi amp;nbsp;orlf eimpdf' ßo eli^.

• 6. nbsp;nbsp;nbsp;Hippocrates inßper tir Galenus cum hts turn alijs raM-nibtismoti, à conuulßoneßngultum , yelut diuerjum aßcHumcU' Ilinguunt.

• 7. nbsp;nbsp;nbsp;£tß yerb cum Galenofatemur non yniusfacultatif Exp»l' trielf motum yiolentum eße fed amp;nbsp;J^tentrietf: primo tarnen £xpt(^ triclf,amp; fecundo T^tentricts eßeTUeämatri

C A v s A E. 3.j^ccidit hoc^mptoma multi de caußs : Ob ^t' fletionemfcilicet, /nanitionem, ^aUtatemfrigidam, Humoren^ aut £aporemmordicantem,excibo femme,allouefucco corrupte,ni turn,Cibos denijs pungentequalitate praditos.

ç.Et aliquanao qutdem yentriculiproprius amp;nbsp;primarius aßedij e^inennunquamperconfenfum aliarupartiwn, yidelicet Hepatli) Cerebri, Eteri, 'Mefenterij,amp;c.gignitur.

signA

DIJPVTATIOMEÎ* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;if

J1G N A» to. Si^na c^ufarum omnium »qum^Urun^ amp;nbsp;fltrû^ ^tdicUiimti ttuMJ!Äiotü,manifeßa fun[,ßudioß hic »mifimm, f R O G N o s T i C A. II. SiJm^ulcMyomitu nanfinauramdi' fcuiitur,actrubefcantoculi,certlrri (inttrdum amp;ßamachi) infiam-maiiantmß^nißtat.

II. Sin^uUiu ex Ittanitione,attt morbo acuro,malum.

C V R AT l o. 13. (^amu^ remedia quadamßnguUuf yniuerßa^ lia omnibiaq^ ßedebm conuenientia enumerentur fÿ laudentur à 7latone,arq^ abjsquibufdam, non tarnen ea fernher iuuant .Etenirn tancfolum proßenCjtum maU caufa breuis e^^ac imbedUtf.dr ab ort ’Ventriculifadlè depeliitur.

tq..Sun: aiitem hiec;7^rendoßiri[in,ColludofaudHm aqua fri-lida,Sterni(tado. Hd aadunt alij comfreßionem jollied medico di^ lic0,Subitum pauorsm:Cr huiutgenerd alia.

i j. Certius iutiant inperfeaerante malopardcularia auxilia, tag ßt ntali oppoßta.Quanquam non inßdamur, quadam eße,qua ydli-terin omni caufa adhiberi foßunt:ytclyßnata,ligatura, tiryenrri.. (uli laeafafda,ccmpreßio. Sic in omnibus pro^e yentriculi aßeUi^ but ( niß ex toco corpora humor aliqud in eundemfubinde confluât) confît leud purgatto.

id. ^dpardcularia quod attinet, yariant ea pro yarietatecau^ farum.Et à plenititdinequidem ortifingultin optimum eß remedium yomttuf.Craßi autem humorej,oxymeltte faUitico,décoda calamin-thes,marrubtj,ac flmilium,extenuandi,incidendi,calfadtndi,tïr ex.^ tergendi erunt.

'7‘ Poflea quaalio humorem abducunt,aut euaeuanttadminißran dafunt:ytfuntpurgantia,clyferei,fridion!Sexternarumpartiumt tucurbitula, cum magnaflammathoraci, yentriculo, amp;nbsp;dorft, af., fixa.

iS. Conuenit ettam deambulatio longa amp;nbsp;cancitata, geßatio,at» jut adbuc magd equicatto/Pratereaflernutatio ed conuenienterex dtatur.Sic quoq, yodfera ÿo amp;nbsp;detentiefliritw Hld conferunt.

t^. EentrdulM esntqueintrinfecM amp;nbsp;extrinfecin medicamentd roborandiit ebf. /’ttrinfetna per antidata corroborantia.Extrinft^ tuiyKguentd,emplaflrd,amp;(trafd.

T H o M AB P R A s T t

Jo« Tn CaïiJù amp;nbsp;ersdenübjisconferu/^tlt;!erergent’i(i,'y6nittttt,fltf* ^aûo, 7*ofl^ bac eriam fttipejMiennbiis aliijuamio locuf e^^: jutlni^ tn a^e^fu non^eßimo '^s}i.içalt;i-i)(ff funtpraj^eremla.

2». SrupefaciuK-taMemrefrigeravria :. in ^uemyßtmphilotno»fgt; ^»tpilula: de cynogloJJa exhiben pesant : qua hoc inyitiominfià (onducunt^

• 22. nbsp;nbsp;nbsp;Ûbrtf'idunr mordaciracent ßiccM intyhifaciui potattu : femelt eucu/nerbiexcorticaimn entum achibitum:fernen laUuca eodemmt' ^0 fumptum. quot;Maxime tarnen omniumpraßadac aßninum recenf mul^um amp;nbsp;potum,détio teße.

• 23. nbsp;nbsp;nbsp;Eadem hacprofunt, ft exetitf in msrdacem qualitaiemcof* mptif aliqutißnguleiat : yomira tarnen precedente.

• 24. nbsp;nbsp;nbsp;Tar ratio efiffingultm, qui à ferons quibufeum^ amp;nbsp;medic^tt! i lumorib/tf Stomachum mordentibuf gt;nbsp;ncc aoncibt! facultateßmi^ donaM, fortefufcitatusfuerit.

• 25 ;. TorrofinguUitf ab fnanitione generatief per aUmenticonut' Mtentts aßumptionem fänatur.

• 16. nbsp;nbsp;nbsp;St perfeueraret alui profiuuium,'Vel fanguinif ßuor, ó'c. eif iemproßieiendumforet, oleo amjgdal.duUi perfe dato, yeliumlt;‘’ ^ua tepida :ptijfana eitaq^ cremore : contu/a pullorum carne : de»H tjs,qua facile turn coquuntur turn dißribuuntur : acprobe nutrimit* Jnbif quoq^danda ei^ opera, yt caufa /nanitionts alimenta fnt op' pof ta,quoadßeri pote^Q.

• 27. nbsp;nbsp;nbsp;Caterummordacibufrebufßngultumexcitantibu^,prim»mi fuff eiens ip fam y omitum remedium reperimua : deindefen/uffttf^' faSionem : amp;nbsp;morftea inferentium alterationem.

• 28. nbsp;nbsp;nbsp;f^erumßfat eb ipßuf yentriculiaut alterita yfeerts ïnflam' t»ationem,ex eiufdem inflammationts curationefedabiturJutelli^^it dum effhoc de ali^s quoq^ afe^iontbus, putbus yemnculus (of^’^“ tienslaborat. ainno 1574.

DISPVTATIO XV. RESPONDENTS M.Theophilo Madero. '^S?').

De Morbis tonus fubAauhæ»

EXCEl:

D r Î P V T A T I o N B f.’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»lt;

BX CELLENTE DOCTRINA ET VIR-tutt yirOf 2) Johanni Ettichio, quot;^^edico exercita-‘ -tißtme, Thomas Eraßt^,

BISQVISITIO de totius fubftantiae morb’S , prima fpecie non magm videtur effe momenti. Euichi doftifsi-mequse res tffecit.vt non valde folicitus inhac patte foc-fim, tametft vehementeriam ohm optarimàvirisdocb» .expendi à vcniilari. Poftquam obferuaui quantam fecum ruinam traxerit, nec quenquarn prodire animaduerti, qui onus hoc in fe re« ciperet/acere non potui, quin boni public! eaufaeam DoHis omni« bus publicÿdifceptandam proponcrem:amp; ita quidem proponerem, vt aniplifsimam cogitandi matcriam fimul exhiberem. Hanc ob rem, qua: concile amp;nbsp;breuiter comprehendi poterant, tufius perfc-tutus lum : nihil omittens eorum,quæ ad pra:fentis difputationis il-luftrationem conducere vifa funt. btfi vero non puto, Paracelfum, Butiquèrudcseius Difcipulos, huius quxdionisoccafioneinlani-re cœpilTe,tamcn certo rdo , femidoebs quibufdam à vcra Medicina turpifsima: defeébonis caufam hincelT« ortam. Hi eùm totius fub-ftantise morbos exftare vetcribus incognitos audiuiflent, ae eofdent nonalijsquàm occultis quibufdam remedijs expugnari legilÏcnt.ni-miskuiter Paracelfo crediderunt,Tinfturas,Quintasenentias,Ar-cana.Mtgdb ria, 8cc. illa remédia efl», quibus (oliscumahj omnes, tumfuLftantifi: morbi profitgari vakant.Viden’.quód non modov« tilis, verumetiam neceffaria fit huius rei cxplicatioî* quodqtoper«« pretium facial,quifquis hucaliquid contuleritC’ Confido itaque non tefolùm.quàm mihi inexcutiendisThefibns de contagio operam 56 beneuolentiam nauafti, in his etiam cenfendi« 5c iudicandis nauatu« rum. (Noui «gregiam dodrinamtuam.,prxclarum!ngenium, fir« mum iudicium.mcredibile veritatis ftudium) fcd amp;nbsp;alios omnes ve-ritatisamatores, publicxque falutis ftudiofos idem fafturos : prse-fertim cum fummi quidam viri nuper fàm beneuolè ac hberahtef luas de contagio lt;ogitationes grauilsinias amp;nbsp;eruditifsimas nobis ex-pofuerint. Caufam agimns,nctipiiuaiam ftodram, fed publicam. in qua qui nos iuuabunt, non nos tan'ùm immortali be« neficio fibi obdringent , v.erumet am de arte

Medtca.adeoq-.e de toto humano généré bene mtrebun-

luf, V^te*

THOMAE ERASTI

S-^Oriiomnes in corpomnoftripartihu^, ytin^nfrieß* ^fubie^o inhärent. 'Pariium autem duoßtntgenera ftun^tt yßmilares videlicet at^ inllru/nentales. T'otidemtjtto^ tnorborumgenera effeo^ortetß pro yarietatefuhieSorum reUe i' ßinguunrurfirofria eorum accidentia. %lorht igitur omnesfunt dUt fimilares autinjirumentales:{gt;rater continuitatttfolutionem. ^^) quia ytrif^ acciderefoteïi^,communi4 c^i^ amharam morbiii.

2. Q^bdfi morht althui yelinACerid!,yel totittsfuh/lantia exß^h necejjanum es^,yt yel adjimilaret,yel ad infirumentales ytl^ communes refcrantur.

j. Ceeterum non cenferi totius fühßantta morbos inter inßrumtff forum yitia^ex eo liquet,/jubd ad inßrumenti integritatem amp;^erß ßionem( qua in iußapartium conformatione,magnitudine,fitu ein» mero conßßit)tota ßtbßantta nequaquam pertinet,

^.Eadem ratio tncontinuitatssß^lutione locum habet. Tn bac (■ uîmqui totiusßtbftantiie morbos quaret,toram partiu fubflantiani nihil eße aliudßatuere oportet quam earundem continuicatem.Quafi quamneßcquidem yjum aliquem haberec ißa morborum multipH-catto.^ippe y nitaspartium aliter ladinequtt quam dimßonh m* dh ilbslt;,qui à yeteribm enumemtißunt.

^{•^^idi^f' fiq^tsifff^tiitf^ fubßantta ac materia morbos(ß quits les exßßuntßnter ßmilarium partiu morbos coUocaridebere, quid eir horum inuentoret noibifcum proßtentur. Q^od autem ßmuares partes,quoadßmilares fint, nonßgt;lagt;intemperiey»itattsq,folutio' ne laborent,fid et alios infiper morbos rationematerite,ac totiiüßub ßanttajpatiantur^hdsferme rationibui demonfrare aUqui tonan* tur.

6. In quibttsfanitatpartium conßßit,aiunt,jn eifdem morbtts que que reperitur. ^tßmilarium fanitas conßjUt in partium ßngula^ turn materia,temperamento iSr forma feu fiecie. Quamobrem tria ßatui oportetßmtlarium morborumgeneratynum materia’.alteru» temperamenti:tertiumformte feu totistsfibllantiie.

7.Âd materiam pertinent nimia. duritiesaut mellities:crafititt auttenuitastdenftas aut raritas t ad/inbliofeu tenfio aut laxitas, (Hk aliquiperperamadduntfenfus acutiem atq^ dolorem.) Quod eniin

DlSPVTATIONEf, 37

freeter hxc, tfin^emmemo non mutato,partium a^ionet U-Mntur,multa oßendut: y t,quad ventriculus aliquorum nec acttum, *^fi^fiffrt:^uod odorthus certis alt^ut mirificè vel iuuantur ,Vel *j/eMugt;ttur,^uod morhi Ventriculi,iecinoriSjamp;c.adßrin^entia fer^ f^uo poßulana^uod vires Calenus aßerit in f^iritus, carnts amp;nbsp;feli »^umpartium gt;ußa quantitate amp;nbsp;qualicate («nßßere : quodimme-•fwelaxantta vires idem dißöluereait : quid ttnuitatem cerebri *^^ffgt;i}felicioris caufam conßituit.

^•ditmquodroriMquoqj/ubßantiiemorbidentur , illud primùm f^ßquot;‘*^i^»('d Vertßmileprarfus e^l^,ßcpartes agert, quornodo Stru^ fhq Venter.Hic autem ferrum coquit,non calons elementally aut in ß^ftemperamenti ratio neßed totius eßentia natura. Detude quod Galtnttf etiarn fubtiliits philofophatus temperationem à tota fubfan ^[lt;fdiuerfamponit.hem,quod Itbro i.ad Glauc.immoderatè laxantia Toburfoluere^refrigerantia calorem exßin^uere,qualitates extra iifas vim e:^ facultatem debilitare fcribit: quo in loco tria morbo-tam genera infimilaribus manifeßefedibus difcludtt. Jtemquodi-*trniia7iplui-^t^Tiv ajfrmat magis totius rubßanna proprieta~ tfquam nota qualitate nacere. quot;Denique quid medicamenta totû Jiibßantijs morbosßmilarium partiumpeUentia inueniri alfeuerat. Cum itaque omnts a£fto fit ex contrarijs fub vno eodemque^ene-fe comprehenßs ( ac fieri non poßit, vt aut quaHtas inJùbfian-ttam aut fubßautia in qualitatem primùm amp;nbsp;per ft a^at ) ne-ueßum e/Ç , vt qualitatibus fuis qualitates noßri corporis , amp;nbsp;totafubßautia totampartium Jubßantiamprimo afficiant. Hoc autem qui poßet contingert, fi nullus totius fubßantia morius ex-fifieretf

S'-^lij quidamfic idem prebant.Similarüparsviuens dro^enSt prater materia amp;nbsp;temperamentifimilem fubjtantiam ,formam tn fe habet occuleiorem,qua f/Ç os,caro,neruits:quaqj viuit. quot;Patiuntur i^ ^itur dupltces morbos,quoad fuutfimtlares, amp;nbsp;quoad interftdiffe-ruitacviuunt.Hos Vel morbos totiusJubfiantiafVelforma,vela-ho modo nomines licet: modo non i^nores,fin^ularum partium for-mamaBionum earundem(mag^quàm temperiemJeaufamexfifiere: dr quemadmodu virtue amp;nbsp;robur eisfe)uncura(cepita,fic vifia qua-^•tmint^fiatuendaeße, S3

THOMAE ERASTJ

10. Huiuf ^roin^e^enerii morbi fuut tquiettn^ nee mÂteritnic tem^entmente ape aetrièni ^9jJu»t:^uaUfJun[felgt;res pumdtf.tiy^t ßiltnitJ'.mor^uf GaUicnf:conCitgi9jirfenenitri:t2r mahgnt tilij.

n.f^f ^uamyerafmcMmdiüa ^erßficiatur,feit e^rimitm o^or* tetit^ui^ft toi^ fui^Jlantia.Horum tnorhorum inuentoreï,hac mre, yt tn^lerift^dlijsyi^uds jiouareyoltterunt^iiotijihi coußant. Tii' mum »icunt effe^erfe^ionem amp;nbsp;tn(e^ri[a(ein,lt;ittaresyna^ult;t^(iit fiJlit.Ätconßßuntresßtu formtif in materia rue concinnej^^rx^/t raea:nec alia re ylla opin habent ad effeneix ßta cenßitutuniin. 2^ihiler^o aliudfuerte iflts tota fubßa,t(ia,quam compoßtu ex materia amp;nbsp;forma.

12. Deinde cumßiritM amp;nbsp;tnnaricalortf dißolutionema ’vißlift lahoribieiy’nsdiaßrangul.itu,extrema er pénétra bilt frigfjrefa^l.imt totimfubßantia morbum »uncupant, ß)tricf(!n amp;nbsp;ealorem inßraia nomine toeitnfubßanttx iraelhgere yidenrur.Qtto lUa yetba etiam ßte^ant:2gt;!eceße eif alias habericaufas^^Ha dt/foluto temj/emmeH' (o ^urredtnem tnaehunt,alias eße gute ninatum cahda exjhnguunt ae^y diripiunt.Hac auiem dijß)liit!0,esf tonus fubliantia corruptie. Jtem,yetienorum ferocia,tii natuiam noßTUf» diumumj^caloreniti* f/^^^ '^^^^pt'incipi'im fnaxt ne ac primiimfauit.

i^./deo autem yiJentiirßtirtcngt;n arque ealorem totamyoedreßb ßanriafn,quiaßbi ( yerbn qutbufdam Ârtfl.ilein peßtmeinteUe^ii decepn^perfu iferuntyoriginemeorum eceleßem eße, non ^Hementa-remiat^janimam amp;nbsp;facultatemeins inymtifemufq, partis inMte ßirttuamp;ealoretnßeasprincipales adionum omnium caufasexiß^t-re. Quoniamtgiturßiritits cum il génies calore hedi adeo^ difipttfi (ternperamento yel nullo modo,yel leaner oß-enfo ) aeq^ eo modod-ßiones ac yitam ipßam tollt indicant,horum exjltnliiOiicm totttis fob ßanria morbtim nominanr.

i n-. Fitter rurjus loquuntar ,qtidndo cum congertico caloreforntsi» tif faculeates coniutiguntiiir compoßeum exßiritu,ealore, forma iff faculratibi(f,roramfubflanflam appelhmr. Toeiits yeroßibßantid nomine,inquiugt;ir,amp;infttum calarem,amp;faiuleatcs ,ipfamq,formam tompleflimur. Huc amp;nbsp;illa referri ex parte aliqua poßunc ; 'Partis autem tota fubßantia efl^,quam amp;ßecitm,!^j‘ tncerdumfacultatetn appellamtts»_

DïSPVTATlOHEf»

^l)l}elUfn}{^,Tient,(juando/^irituafam i»»ohü fulßdnt'iam adfor» tnam,carnf)f(tm amp;folidam admaeeriam referunt.

• 15. nbsp;nbsp;nbsp;/jdeinnoitrariMtocamßihßantiamdicunteffeformant,fiat ßeäem-.yiexamèâratis^ater. Necalittdfenfere, cùminftmilari parte morbos ^uofdam materia,nonnullos temperamenti,deni^ aU^ quoi totiiisfubßantiafiatuerunnauta in ea injinr quot;Valeria, Tempe ratio,amp;Forma,Item quandofic fcribunt: Caufa totamreifubßan,. liant primiun tir per fe tnuadentes,rotiitsße(iem exterminant,pa» rum admodum laß temperametuo.Deniq^ cùm rôties nobis inculcantf nihil inter eßeftue tales aßeUu^ totinsJaißantiaftueforma autJ^e» «ei morbos'ygt;ocemits,ei3‘c. '

• 16, nbsp;nbsp;nbsp;F^irftscumputredinem afferuntmorbum eße tetiui ßb» ßantia,aliud à forma 'videntur per tetamßtbßantiam inteHt^ere^ Ftenm putredo elf aßelhts corßris mißi, quoad mißum elf: non aut forma gt;,aut mißi, quoad forma particeps eif. Pfuamobrem ndiU aliud hocpaHa accepta totafubßanttafucrit, quam proprie» tat mißi.

tr^ dn hac ßgnißcatione ytitur paßim Galenits nomine totim fubßantiaiqubd tn eitts lehUone cumiudtcio aliquo yerfatis notißi» mum elf. inprafentiafuffdat y num ilium locum ritaffe, qui in^r defimpUc. pharmac. por.cap.tq.le^itur, ybi tam clarè docet, auij per totamfubßantiam intellexerit,ybi darius docere yix aUuspoß ßhamp;c»

iS. Quod totiitf fubßantia nomine Galenui expreßit, hbcjlui‘-tennas initia Hb.i.Canon.complexionefecunda nominauit: drifot, principto lib.i.depart. animal.fetundamcompoftionemf Jio'iïpajr ovi^iju',ri cvçit'Tiv)yocauit. .dUf y cl fub/vaneta, y el materia ae temperamenti cuiuj^rei proprieeatem nuncuparefolitifunt.

• 19. nbsp;nbsp;nbsp;Errant ob id plurimum,qui morbos totiui fubßantia ex Ga leno yalunr probare,atqj aliud per totam fublîamiam intelligunt ai eo,quod Gaïenum ßcnominarediximtti.Uecßedem feuformam ße yocaait Gal.nec ex materia tir formafub/lantia eßedrtce( quam in P^^^^fls fliiif rte eßequidemputauit)compoßcum: multo minus ßi-ritum eir ton^enitum nobd calorem ita nominauit ißd luiufq^ rei ma teriampropriam aptetemperatamißo nomine exeulit.

TH O M AB B K A J r 1

tgt;i.Scire pof^ hae eeititenit,euiJproprii fttp^rsfimiUrtf,^{gt;*^ wßntmentaltintein aut fit tuiofimiUrû, amp;nbsp;^uid inßrumoü^^^^' ^ quod tarum fit di/crimeu.Equidem non quiequid infimilan p^f^^ inef^,tpfi unqutmfimiluri ineï^fiut ad naturamfirniUritatu (^^ eettmthifit loqui)ßtEidt.E[tntm ma^nicudir.em,figurant, amp;lt;• ^^'. ientetum fimilaret partei : qua tarnen ad earum natural,qfi9*^ fimilaresfunt amp;nbsp;dicuntur,non pertinent. Eodem modo non qnei»^ in fimilari parteyitium inhärent,aUionemqj impedient ,promif^[ fimilari hahendum ei^:fed tlludfolinn,quod aflioni eiitf, quoaiß^* larit efi^fimpedimentum adfert.

2t.CtceriimpartiumyiuentiumÇdehüenimagimut) alifvo^*'' tur fimilaret,aÏiie injlrumentalet:propterea quod ahlionem edertf^j funt yelfimUarem yelinjïrumentalem.^dua neutrim eï^infirittnt^ turnjhomon-pmäisfic nominatur.ytfeite docuit^rifietekt. Hacit taufa iUtt defcrihendtfunt rehus,quttad a^lionem earum confief^^' f^idendum proinde initio ti^ , qut amp;nbsp;qualit a^iofitfimilarif,*l^ injlrumentalit.

22. Atlio purèfimUarif tres in fe conditiones habet. Ena,qti'oi t partit fut temperie inchoatur. Jiltera, quad dh eadem enam i^' foluitur.(^ultt namqj ahtiones à temperatione quidemprindpittfH ducun[,qua ah eadem fola non petfiduntur.) Tquot;ertia, quad abs qM' UittfimUaris partd particula intégra tir perfid a editur.^iHo f^^ fimilarisficutaUtfubflantiarumproprietates,cum corporefuo did' dua eii^iatq, in omnibtn particule ex xquo infidet. CoUigitur hinCt illud,quod adiontsfimilartt caufa ei^,aqualiter per omnes eimp^f' titulat txtenfum effitnon in -yfna magis,quàm in alia, inharere.

2}.Puri tnfirumentaid (June enim ex ftmilaribus amp;nbsp;infirumtnfi libut mißt,yt fie dicatn,a3ionesplurima)ea edl[, qua àtemperieft la net inchoatur mec abfeluitur : nec nifi à to to infirumento perfect editur.Eteniminfirumentalit aElio à certatotius infirumenti tM' gnitudine,figura,numéro,fitu, amp;nbsp;tonnexione cum atijs, (qua extra totum infirumentuminuenire ant fingere nullut poteß^ ) duntaxut perficitur.Quo etiam fit,yt totiut infirumenti amp;nbsp;partium eins nec ne eten nec ratiofit eadem.

’ • Qn^arépars fimdard eu fuerit ( cum proprié loquimur) cuiat

D IS P V T A T I o N E «

tP

cutitf fdfttculte omnes tandem hahnt cum tota naturam , définir tionem, gnomen: fiue qua non in pliait quam duf dem natura ac nominif fartes , diuidi pote^i^. Ham qua in fartes ßgt;e^ tie Jiferentes ( aut non e andern y im tir fotentiamferuantes ) di^ firaht f oteii^,a3ionem fimilarem non edit, ^amobrem neeßmUa.. ris did debet.

25 Infrumentald econtradidtur,quatotafoliim,fartibittßie omnibus lundis ^inq^ y nam tandem^ aaienem confgt;irantibus, a^io.-nem ferfedam edit.Huiusf articula tir far tes, quia eandem cum to^ taadionemederenequeunt , nee nomen amp;nbsp;eßendam, nee fotejia--tem totius obtinuerunt : cuiusreigratiaj^ecieatotamani/eftèdif^ ferunt.

i6.fllud fraterea nouifi exfedir,quódnam illudfit,à quo a3ionet froximemanant.Quiff e necejfarium ei^ ,fi morbusfit af edusfri-mo ladens eferadonestyt eius reifit yttium,qua froxima ei^ aaio.. numcaufa. Quamsbrem fi comfertum habebimus , quot tir qua fintadionum froxima cauja infimilaribits , illud edam inceUige.-mus, in ^uot amp;nbsp;quibus rebusfimilaris morbusfit quarendus. y/-3io forro ynomodo confiderartpote3^,ytfimflidtere3^ a3io :non bacyel illaadio. o^lttrotytesi^certa tir definicaaliquajfiecies: yt yifio,auditio,ambulatio,dborum conco3io, Tertioyyt ed^lau^ dabdis y el iUaudabilis adio.7) ferunt enim tria bac, ^3iofimfli-titer feu generaliter accef ta: a1l3io JfiedalisJwe determinata:tir adi» bona ydmala.

17. Ammarnfrincifium tir caufam a3ionum omnium efe,con.. feßum ef cundis. ^t ferfe confidb)ata,caufadici fotef^adioms generaliter intelle3a ; quod fermé tantundem ef^ ,ac fi nullius di.. cas.Ham fient genera feorfum non extant ( nife quatenus vcri^TX tntelledus nojlri/unt)fedinfigt;eciebus folummodo jubjiJlunt,fic adio fimfltciter accepta nulla es^: nifiqult;e in definitisßuelpeciahbusa -3i9nibusiHe^..ri3ionts porto eer ta author ed^ Hnima: fed non li~ ne infirumento a3ioni edenda definatotfieut jdrifioteles libreprimo de^^nimacafne lertmdemonfirautr. 7''tfine inßrumenttsnuflius i.-pfa determmata axioms cau/aelf^, itacum diuerfis diuerfarum, turn omnibus omnium ( y nafecundum eßentiam exißens)frindfium

T H o M AH E R A s T I

9^ac Jkitur.j^^iones enimßint Ci}mpüßtorum,no compinentiunti ficut omnihin omniumjQculorum inteUigentihm re^è yißtm el^»

• 28. nbsp;nbsp;nbsp;Qma yero im^oßihUe efj^yelßngirealiquotw/irumenWitt . ^uodne^j conu(nienternatt(riie,ne^inconuenienrer affe^iumfiue di‘ ■ fiofuumßue quod ne^ßmum neq, agrum fu, ( comrarierum enini Medio carentium alteru ineffe in/uhie^io,circa quod yerfanturt^fof fut ei^ neceJJarium)impoßMequoqjeii^,a£lionem aHquamfin^efi) qux neq^ congruent neq^ tncongruens,idef^, qua nee bona nee malA /(• Sanirasigitur aiq^morbu^ caufa proximaßent omnium a^io' num,

• 29. nbsp;nbsp;nbsp;Quocirca non paierie fieri, quot;vtpars yiuent jeu animate,ft* tundùm naturam afieÜafii,arqj aÜionem edae malamficut è contra fieri nequi[,ytaUio aliquafir yitiaea,quandiu eiut inftrumentum apte congruenterqfitfiojieum eT^-Quippe y el non reblè definierunt Mor bum yeteres, (quandoafieblum efie dtxerunt a^lionetprimo i^* dentem^yel necefiitatem habenc,qua diximui.Etenim efie^fmeu* imlibetyniut,caufiapropinquifiima non esß nifi ynica:licet anted-dentesbofimtefieplures.damqutamerbidefinicio reblètradita eS^gt; (onfelfarium ejl,ytpartium dijfofitione yitiata, neceficribpro ytß ^ualitate amp;nbsp;quantitate obiadantur earundem aSioner : amp;nbsp;a^ioni fartü aheuius eblafa,yitium infit in inßrumento eim. Hec minut necefianum ei^,yt difigt;ofitione cuiwlibetpartit illxfa permanent temorbutin ea nullutinfit.Quarenec fine morbo all 10raliumpar» tium impedtri,nec aUwne impedita,morbo yacare poterunt.

• 30. nbsp;nbsp;nbsp;Tofiremo yidenduefl, qua nam- difpofino Jimilariu partium ^priasfunlliones primo ofi^endat.Hoc inteUigi nequit,priufqua confier, qua fit partitfimilartt,quoad eil^fimilar^,propria operatio.Jt hac alia eße nonpoce^ßquamnaturaht cumfq,parcit appetitio,at* trablio,recentio,afiimtlatiofeu alteratio amp;nbsp;conco^io,appofifio,ym* tio,expulfio.Quippenulla alia in omnibut partiumfimilariumpar* ticulit quantumuitpufilltt,infunt,AtineJfe in omnibut aqualiterto tam allionem opcrtere,in 2ï.pfien/um fuit. Hoc dato , neetfa-rium eFßalterumiUud darimempe difiefitionem fimUarit a^ionft fau/amJimiliterin omnibut parricuht meße. Quart temperamen-turn cogimurfiatuerefimilariumaSlionum caufam, Efenimp^^quot;

D I s P V T ATIO NES. jî ttr ttmfer4mentum,amp; formiim,amp;materiam,nihilin omnÜMßmi-larium partium fardcula hue fertinens reperitur. (^uapratinam ^kU infunt,ad tnßitucamprajens nthtlfactunr : teßthuf tUd ipßs^ ^Kibas cum agirKttf,)Quofit,'vtyeltemperamentu!n,'ygt;elforma,yel ffiateriitjiudicandaJiteauJaabliond ßmilarwm partium.

^t.Sedformam ahßque inßrumento corporeo nihilagere,tarn de.gt; clarata!nfuit,(7)äcuitid!^rißotelesmultd mlocd, amp;nbsp;in t.de Â.. wma cap.'j.ex proféra repetiuit ; tarn non poße .minimam fine corpo^ ren organs a^ere docent,quam non boteïf artifex inßrumentn ca rensartn fuie opera exercere.) Si abfp membrorum dißoßtionibut a^erepojentformce,perpevtn definitafuiffetfanitat, quodßr dtßo~ fitio carports,à qua primo atlio editur. Quippe non corpora dißs/ttio proxima effetabtionn cauß :/edformaJtue anima. Catertim quod abßj membns potes ff turn bene , turn male agere,idem abfq^ IxJiont membrorum pati amp;nbsp;obladi etiam pote^^. lam ff perfe primo pati poffuntforma;,etiamgenerariamp; corrumpi abfq^fubtebli ojfenfa pof.. jaHt.Atcùm neehabtt/n, necdiffajieionesperfe primopatiqueant^ amp;nbsp;ad fubßantiamquoqj ro ißt motut('vt Ärißoteles demonflrauit) qatpaterentur hoc pabloformie,resplane dimna exfflentes.lt;^ Taceo quad abïio(prefer tim y ere corrumpens) tantum inter contraria yi.. ftur.Jtformisnihileßprimo contrariu.dte ff perfe ablionu caufafo ret anima, eodemfemper modo ageretmeedefati^aretur ynquarn: ide^,agendo non pateretur. Hoc enim faits formts yfu yenit, qua qualitatibuf autparcibus organicts aguat. /tem,non omnts morbut ^]ß^‘’'ß^^lt;ts torpordinecy/umhaberentneceffartum ad aphones o~ nines inßrumenta,ßue membra. 'Demf non effent abliones compoß, forum,Jed componentium.

^1. J^ubdßmaximealiquts htc hteret,faltem de animanoßracer tus effepote^,quodimmortahs amp;/ßiritualts fitfuhßantia'. qua ab hts rebusßuxts amp;, corporel pauper fe primo nihilpoffu.Si enim ca~ lefieriautfrigefieriperfepoffet,calida autfrigida ejfet:atqj inßara~ liarum reriim interimi etiam po ff et : quod yeritati ceelitùs nobts pa.. tefaSa répugnât. Qmnetia .^nßoteles loco citato idem nobts oculo rumexemplo expofuit: cum in fenibtts obrußoresßeriproprioyitio non anima defe^ione,affeuerauir.

b 1

THOM AB ERAS'n

3». Jedfrußra /ludemut hacfgt;robare,cùm tUi, cdnmt ^uos ff^ tjpue elißMtamtif,eadeKit(ßerant hM 'verbii ; Quum cor^orif ftif^ /olaigt;rifiiùm amp;perfefun^io»u)nfitopifex,eiw duniaxat inie^rtuJ amp;nbsp;firma confittutio funUionet perficit, amp;nbsp;fanitas e/Ç. Infirmn ’yerv arque'vitiofaprimum amp;nbsp;per/efun^iones euertinhacque foU morbus cenjetur. Item,Forma ope materia amp;nbsp;temperamenti dt' ßiiuta,nil}il efficit. lam quod anima mutarinequeat : non mi-nuf difertè ajfirmant h^ yerbti : Fltbilominwpartes ipfas hitfiaquot; fuimrtf principales, proximafiquefunPlionum caujas: ftuequod riten dieapenieufique alßrufafttanimafacultarumquefiub/lantia : fint quod ad agendum imprimis tieceffiariafit infirumentorum y is : ftui quodfortaße,(ytpraßantißjmis Philofiophis yißm ei^)animaß cultatumqueßbßantia immutabilis nulla yijnulloque morbo labe-failariarreriuepoßit.’Pdibilinbis yerbisdißlicet, (yera enimfunt emnia ) nifiqubdanima noßraßbßantiafortaßeimmutabilem ait, (7^£lius FÎato dtou^ufa'pna'airamp;'ynon fie dubiraturum oßendit) eSr quad ob earn caufiam fiußieatur partes principales fiunHionnm caufias:quia animafiubfiantta abßrufiafit.

34.. y/hudigitur àfiormafit eß idjquodfitmilatis a^ltonis eß ca« fia,reßatytyel materia aßignetur,yel temperamento adferibatut. Tdateriapro caufiaponi non debet:yr qua neque ßbjißere,neq,^rin ctpium amp;nbsp;caufia ylliusa^ionis abfiqßo temperamento cenfieripoßd. Flam y tres naturales omnes proprer quantitarem diuiduafiunt,ita propter materiam patibiles dunraxat,Jed propter qualitates in ea in barentes agendt yipradieafiunt. .r^ temperamento igiturmanant abUones ßmilaresßtpra diSa,ficilicer,^trrallio , T^etentio,altera-tw,Expulfio,eirc. Qua cumapamum raritare,denfitate,laxirart, adßriätone,craßitudine,renuitate,(mollities amp;nbsp;durities pro caufia rumdiuerfirate modo interfitmilaresimedo inter inßrumentales cob locantur)nondebilirenrur,fi muratio imprimis qualiratibm ntdU firfialla,manifiefium eifi , adfimilares morbos bac yitia non attt^ nere.

3$. ExpradiUis nullo colligitur labore,morbos totittsfiubfian tia nullos dari.Quod enim nee ititer centinut fiolutiones,nec inter tn-ßrumentorum aßelhtSfreponi debeane,manifießu,amp;ab omni borum mof*

ÖÏSPVTATIONES.'

Mirlumm inuenroribin coneejfum c^^.Q^oiï nee interßmilaret een-feri yaleant, ex fù^radi^îts entdenter demonßraripote^^. Si enim mor bi eJJentfimtlares taSioneen partiumfumlarium primo amp;per ft lx der ent. .rit ha cum in proprio parttumfinpularum temperamento fpnfißant, ladinon pofunt, temperamento non mutato. ./iuttrgo idemfunt temperamentum amp;nbsp;tttaJuhßantia: autnon a^uèprimo a^ Clones ladunt,

36. Si reßondeataliqutd, totitaßtbßantia morboSi nonprimum ftmperladere paulo ante divins ßmtlarium aEHones, jrußra eßtt^i» ^tn quari reßondebo. £tenim a^io ßmilarM,quee y er è modo aepro» prie faitsßt, tiuUa excogitari aha poteli^ : yt elarè acfirme fatti P^obatumyidehir,^uifitperioraattente examinauerit. Qp^aprater *»te di^as operationes inquauts fimUari parte infant, ea ad partem ß^Harem,quoadßmilarü eil^i(hoc eP^, quoadßmilarem edit aPlio-^tm) minimeßePlant: fed ad eandem, quatenus pars inßrumenti a-gt; liqna eP(^,pertinent, Tahd eß,exempli gratia,mufeuli aBio,qua tum ^ontrahitur,tum laxatur.

37« 'Prarerea nihil eß in parteßmilari aUionibus deferuiens,pra^ nbsp;nbsp;nbsp;* fir temperamentum amp;nbsp;for mam,fine animant, yitformam partium^ *^t^,.rintmam, fMateriaqualitatesalia nnllia£iioni,quamin-fitumentah, ytiles efepoffunt : cum nulliuf ipfa fitpnncipium eff^ ttentia p agrotationi obnoxiam non effet er turn eP^. Cuiw ergo rei '^itiadicentur totintfubßantta morbi,fi remperamenti non erunf t*

38. Et cum agrotare illa tantum pofint, qua aPliontscaufapro-' pwquißima exißunt, yidendum ePlf, numtetaßubßantiaperßyl.. hus a^ion^ caufa exfiHat ƒ Si nullius fit, frußra de morbis ipliM follicitifirntts. Si eße alicuius caufa dicatur, demonßrari earn opor.gt; ftt. ßt demonßrari nulla poterie. Etenim operationespartium y.. niuerfa,auc funt fimilares,aut infirumentales,aut mifia: quafeiheet Umbarum naturam participauerunt. Generatiofanguints, exempli Caufa, eif^a^wfimilaris hepatts. Quodmultasynotemporegene~ raturfanguts,yaforum multitudo amp;nbsp;capaciras ejficit: atq^ obidin-flrumentali accenfeturfunUtoni. (./iUio infirumentalts muite patet latiHS,quàm aHio yoluntaria.) Sicutin hepate fitpra Ctmilares, jn^ friment aies ,amp; ex hts compofitas ailiones , nulla alia ofiendi p0‘

3

THOM AE ERASTî

»e/C , it^ in alijs Jacque partihitf nulla inejje monflrabuur, jp. Quart deinde poies^, ytrum totaJubßanria m^rbumj^M tjueat,temperamento illafo permanente ? Si affirmetur, (quod non' | nullos facere exfupradi^lh liquet) amp;nbsp;ab eomorbo a^ho aligna U^i fiatuatur,incredibile eF^,quamabfurda confequijit neceffe.'Primittn aBio ladetur,partium d^^o/ttione nulla mutata : ( Quippe nee Anitas, nee inßrumentale aliqutd, nee temperamentum:^ quodßerinon paffe abundi tam ante demon/lrauimus.Etenim nulla eß in tota hac 1 rerum yniuerßtate aibto , qua nonfimulßt yelbona yel malaaSto- ( ^t bonitas amp;nbsp;malitia aShonts cuiußibet tal^ e^l^,propter diff oßtio' nem partes,à qua edttur,congruam y el tneon^ruam, lam extra ton- ; tinui folutioneSjinßrumentales diffgt;oßtiones,amp; intemperiem,nullit U perttur in corportbits noßrts diffoßtio praternaturam : quaa^ionif cuiuffiam caufa extßimari debeae.(nam raritas, laxitas, tenititas, amp;c.ad tnßrumenta rfferuntur.) Qua ffitur erit dffofttio totimßib-ßantia,propter quam aSio eiusfiat bona y el mala f

40. 7) einde aphones haneq^ apta, neq^inepta dicipoterunt: ciM abfq^ dtffofittone yUa edantur, jnßrumento entra a^iontsffecieir.: Jnßrumenti diffoßtioni apra y el inepi!e,boni:arem y el 'vitium aHio' mf acceptumfern debere monßratumfuit.

^t.TrtetereaaUio aliqua parits Ji,/nliirts(totiti^ yidelueffulffff tta)integra remanebit,licet naturale ipßus temperamentucorrupttn» ßttqubd non modo feculoru omnium iudicijs contradicitiyerurntttaim ipßs inexplicabile manet. Quomedo enim totaßibßantia feufornui (frequenter pro yna eadem^ reponunt duo hac.) inoffen/è agit tem' pera tione corrupta ,ß quemadmodum alibi affeuerant, temperamenu tgt;pe deßituta ntl effat!^ Quedporro iuxra eorumplacita totafubfatt tia poffitIntegra amp;nbsp;inoffenfapermanere, temperamentodeprauato, yel ex eo intelligatur, quod dteunt, ßc tot am ffbßantiam à tempt' rattone dißare,quomodo putredo ab intempérie diffère, ^efecunffm ißos putredo gignitur ßni intempérie: amp;nbsp;rurfus intempériesfine pu' tredine oritur. Quare amp;nbsp;totamfubflantia oportet cum amp;nbsp;fine intent' perie inuenirt illafam. T^os contrafetmitsßeri nulla yi poffe,yt,quei putrefett, intemperatum nonfittcumnattuicalorts exßtnTlienedef' niatur putredo : nifi fi forte temperationem inculpatam effe iudicantj cuiuf principales quaheas calor perilt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;42. T«'

» 1 ƒ P VTATl o N E f. 3»

42» Toßremo fecum ipßpugnant alia quo^ ratione: dam i» ßmi-lari parte tria folumJlatuuntailionilgt;n4commodantiayelincommo-dantta-.'Materiam,Temperiem,Formant.Formamperfeprimo U.-dl non paffe (per eccidens duntaxat patiunturforma, fuhtedlo fcilicet alterato) certum e^^.^Materiafineffa temperieneefuhßßeretneca-, ntma comprehendi reUè yaler: y t qua fecundum analogiam felunt .drßot.yelffuria rationed latoni duntaxatpercipiatur.Quippe tem perameatum id eft,per quod materia yna ah aba differt:ßueper quod tniftum quoadmißum eßffuhßftit.Fer hoc cum materia quaUhet ta» ^^ß^iqutßngetur offendi oßenßone adip/bm nenpertingente!*

^i. Qmnetiam fentiendta^um ltedicernimits,quotiesparticube temperatto yittata dl^.Ftenimfrigw, ficcitas,humiditas, amp;c. ma» iffeße impediunt et ohtundtmtßenfurn. Clarita ex eoperfficttur,quod non omnes Ube par tes,ad quas per neruosfenftts deriuatur,ßatim fen ^t^FienimJenfM cap aces Jint,certo modo temperatas effe oportet, (■^riß6t.lib.t.amp; ^.de^ni}na,oh id offa,pilos,plantas,amp;c.fenfit ca» ^^^t affettenit,quia nimts terreaßnt.) Cur enim alij alijs acutitts aut ^f^^npHsparte aliquayna yelplurtbus fentiuntF fn caufa nonfunt ßirituaamp; facu[tas,dum in membra conuenienterinßuunttquodpoß» ^nmyolumus.Caufaigttur inipffa membri diffoßtionequarenda eß. i^od ßfacultates aliunde membres communicatie nihil agerein ets poffimt abfq^ beneficio infiti temperamenti, quomodo eorum propria ßgt;*bßantia aliquid ejßciet,quoties propria temp cries yitiata ef^ S^

‘^^.Hu adde quodfieri nullo paao pores((, yt totafitißantiat ^utequrd ea tande putetur effè,morbum acquiratßne motu. lgt;dam cum tnorbm ßt S/dSia-içquisdam prie ter naturam,ßne motu non induci» ^ftr, Etenimcorpora habitus amp;nbsp;diffoßtiontsratione non mouentur^ ßtd quieftunt. ^dr alio quodam moto diffoßtionesfunt, y el non funt, ■ £rg6yelalteratio,yelloci mutatiopnecedit morbi totiusßubßan» ^flt;«generationem.Si/blusmotusleca[tsantecedat,inßrumentaltsgi» ^nttur morbus. St alteratto praeat, temperamentt ytttum Juccedet, ^antprimarum duntaxatquabtatu alteratto morbum inducereß» ^tlarem pote^l^.Sani nonaatur motusßuealteratio, yelin primai yel in fecunda,yel in quarta ft ede quabtatù : fed tantum intertia. ^utantur ergo patibiles quabtatespriufqua tota agrotetfubßdtia.

T HÓ MAE ERAST Î

Ât tlUf mutatüfiut tou it^rotet ßibßan[ia,fiue integra perßß^h^ dunfurpartieaÊliones:gt;iec niß temperAmento reßituto reßuMftf^'^’ 4$. Ventrue certam eï^ttotamfubfiantiam corpuf eßeßjfti^^'* morbis obnoxiaßatuatur. quot;Mam morbus eï^ aß'eäm corpori^: nut Mtforma , aut rei altM incorporea. Quocircafu^ ^ißoßtionibiif non caret, quarum ratione agatamp;pattacur: cumßeri nullantituf peßß eßenßimßt,yt aSlto edatur à re naturali,qua nec laudabildßh nee iUaudabiltf. ^t bona qut reddatur mala, aijßoßtione non ttnUO' ta f Obladi i^itur di^oßtionem totiufßubßantia oportet,priußquan^ a^io eiu4 bona,efßciatur mala.Caterum corporum dijßoßtionetnnf“ tari aut corrumpi nequeunr,niß fubieHum yddtßrahatur,yelfe(t^‘ dum qualitates paribilet alteretur.iUa mutario inßrumentalem nto^ bum aut continui folutionem parit, alteratie qualitatum primaruili efe^ricium ( reliqua ad adionem ßmUarem perfe non conferuni) intemperiem create T^rfut ergo temperamentum necefario muU' bitur, antequam noxia ad tottuffuif anti a dt^ofttionem pertirg^f' £quide;n corpora fecundum fanitatem amp;nbsp;morbum non mouentur,P quiefcunt : cumßnt metionum termini, d^t igitur in corpore tutnf' nitas turn morbufßt,materialia (ßc yoeant T^centiores) fanitaitf amp;nbsp;morborum moueri oportet.

4d. ^dargumentafacilè ex dedaratti reßondebitur. NegamUf tria inßmilaribttt morborumgeneraßatui debere:quia ex trtbinf^^ licet Tdateria, T'emperamento,amp;Forma compoßtaßent. ^oren^ enim cumßt eint rei yitium, qua adiom^ propinquißima e/Ç caußt neque %iateria , neqtie Forma, fed compoßto (propter eiw tempt' rationem ,ynitatem amp;nbsp;organicas partes ) per fe amp;nbsp;prepriè acciatt’ ytpropinquiori aBionum caufa. Jn fimilari igirur parte nulli ^ morbi injunt,quam ynitatà amp;nbsp;temper a lions. quot;Materiaßne tempi' ramento conßderata qualitates adtnfirumentalium morbortint ce»' ßitutionem concurrere : Formam immutabtlem effe , ßrme oßtii' fum tiC‘

47. .rdeddentium in V 11. theß comprehenforum,quadani propul materia qualitates iam didas contingunt.Fentriculo amp;nbsp;hepati,amp;i’ adßringentiaconueniunt,non quatentaßmilaresfuntpartes-fedq»* ten»tadtonemedunt'..'..f-''m,yd miß am. Qua dam pp»'

DÎ^PVT/TIONRJ»’ JJ fftrfenßnacrimt)i{amttccidunt:quemc9nßat ferres jua/liiet ex» ^Uijuum ma^ù minui j, baiere, non probier rarirutem yel denfitu» tem rndiertu, fed temperamenti preprteiatem. Hanc ob enufam cer» f^rurnhominumyentriculos ucrianon toltrare,fi.iiè à Galenouffir matum tf^.

• 48. nbsp;nbsp;nbsp;Sunt ^ui propter Uïo^vyxç^'Titu certos «dores aut faporet ferre nequeunc^juoa tarnen non tott Jfeciet, fed p auch in eu tndiui» duù,yfuuenit. £t luibui accidit t non horrent ab airibus omnilmi, ’^elgraueolentibuiiun£bn,f(diertot ^uofdamfolùm yelfabores yel «dores abominantur.Si propter materite raritatem( exempli gratta) fugerentacetMm,air:a omnia eandem ob caufarn yitarent.Sedacri^ bin alijs fapi deleHantur.Quocirca ne^ “Materne, ne^^ Forma, fed ttmpemmenti proprietati ajenbenda eifhutmacifdentu caufa.

^ç,Frigons,calons,labarum,amp;c.alij alijs patientioresfunt,no» frotterpradtbias materix ^ualitates tantum ,fidmultà magis pro» peer eiujdem temperattonem,conf{etudinem,calorem è corde amplto» rematit pardorem influentem. Su dolores ahjaltjsferunt modéra» tun turn ob dictas ac pm ties alias caufas, turn ob ^ualttatem à cere» bro magn mintn^ ccmmunicatam.

• 5o, nbsp;nbsp;nbsp;tagenij amp;nbsp;cogitationum eeleritat organkamagtsquamfimi» larif atho ef(j:yt ex pradiSdperfficue liquet. Equidemßiiiruum »atumm , cerebrijjac capitis turn temperationem,cùmconformaCi» tient magii ac propiuffequirur,quàm materia conditiones.

• 51. nbsp;nbsp;nbsp;addmirnbi'ius ei^,quod ex eo nouas morbos cudunt, quodyi» num tijentiain Galenits dixir confjlereinfgt;iritus,carnis,amp;folida» tumpartium , iujla qualitate ^ quantitate, “hlam ipfemethac tu Meih.t.isr i.'tem ti.Meth.ij.ita dilucidè expofuit,yt quomodo na» tMmorbü fabri candis Jeruiant, ego non yidtam. Tantundem tos tuuat , qued ej Gl^uc.fcribtt, immoderate laxantia, itemq^ calefa» tlfntia, amp;nbsp;frige/aciegt;ttia,denique qualitatcs quafdam extraneus yir tktem dfoiuere. ûubtum non e/f quin plunbits modis yires débilita nacfolutquianr.j^n ob id Galenits tribus ijs modis » quos bot loet enumerauttares morbosJedibus difluft.^

„ V’. ^^^^'^ß'^/”*»^lt;it/unr,q»ie in ».retieantar.Tartetcarports no» fri y hr 9 tontedimus agere totius efenthe naturatnofolius (ahrh et

THOMABERASTI

fem^erametitiinßtt ratione.De Struthione ytrum ü alf^ïn^ewn^* lom amp;nbsp;temperamenti o fiera ferrum conficiarjîcur ißt ajferunh^ffi mare ml aliudyolo,quam nonejfeeifru/îradaram fùam eemfer^^^* nem. l^uiitjutdem SerutbionemauiJèarripere amp;nbsp;degludre ferrui^’ at ytrum cüncoxerit.amp;quomodo concoxerit,calorisne fut benefictifi an Jine eo,fton ytdt. ^uto autem co^iont^ modum eundem efein Struthione, ^ui tn alijs cernitur animaitbttf, qua cunUa calory amp;nbsp;temfieramenttjuiauxiito ingeflaconßeiunt. Seddehomine ferm^nO' ^^ ^^- -Eurn qut ßfumta coquereßne o^era calory amp;nbsp;tem^eramentt demonßralnt,remmiraml)raßahie.

5j. Galenumaltquando temfieramentum à tota fuhßanria dißi^i' guerefatemurtat temperament nomine idem femfter inteUigere ne^A mm.Sape ei qualteatem manifeßam ex ftmplici brimarum qualité' turn confußone ortafignißcaf.cui y ires alias nullas adferihit, quabi calefaciendi, frigefaciendi, amp;c. pro y ineens in mißione quaUtal^ yntua aut duarumpote/late. 2don raro qualitatem occuleioremexdi uerfis diuerfarum mißi partium temperationihu^ ortam, fie yocab Jlla finefuiieilo inteUigitur : hacabJq^pecuUari amp;nbsp;propria materie animo nonconcipitur.jlnilla yü fuperantium qualitatum duntax^i aßimatur: in hac quid omnesfimul tunBim y na cumfubieHo peßinh txpenditur» lila nota amp;nbsp;fenfibtlts qualitas e^i^ : hac fenfibits ifon fercipitur,

• 54. nbsp;nbsp;nbsp;Ißo modo yßtf eïi^ nomine temperamenti, cum ylrium dißi-militudinem,quam tn rebus deprehendtmuf maxima,à temperatiotift tarudißimiUtudineprofictfit aitteum ilt;fioiruyxçÿt,7ia.,hoc efi,temperamenti preprietate res dißingui afferit: cum propter eatide admirâmes in rebus yires quibufuts ineße contendit .• quibus hac alimtnU tiobisfint,illayenena,amp;c,

• 55. nbsp;nbsp;nbsp;£tft igitur temperamentum à totaßibßantia dißerat,cutn pr» nuda qualitateponitur,nen tarnen ab eade dtfiinguitur,cuinpro qua-litate ex dtfaribus dißimiliumfubieHipartium temperattonibus een flata (qua ßneßtbteBoßto neeßtbfißere ,nec definirt,nec inteUigen-tiapercipiyalet)fiimi{ur. Eademhac(certamyidelicet materiani fua certa temperatione infignitam)totiusfubßantia nominecomple-Sli yoluifè Galenum nullus dubifat,qui turn inplerts^ rebus nihtla-liud agneuiße apudfe cogitar» 5^‘Pdf^“.

D I s P V T A. T I o N E y. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;34

•jt.^oàrcanon re^idUquitotiwfuhlianti^mirlfOsàttmpeni-ttewn morbif feiunxerunt.^ipbe tonu^ jubfiantia partesfecundum Galtntun funt,'\iiitiria,amp; tiujdemTeinberatto.Ât %lattriaapud turn nullittf a^ionis caufa proximo, e^-./ed Temperamentum. Hoc trgo folum ladioportet,quoties a3io ponttur Ittfa.Itdem ergo fant to tilts labfiantite amp;nbsp;temperamenti morbt.Eadem ratio locum habet, fi (modcum Arifiotele amp;nbsp;reBt philofophantibus omnibus faciendum^ ejfi cenfiemiiS.)Formamill^,tanquam tertium addas. Ham hac e-turn tamerfi prima amp;nbsp;princeps caufa efÇ ailionum,non tarnen efl pr» xima.°M.orbus autem proximo caufa yitium e^f^mon remotiorts.

• 57. nbsp;nbsp;nbsp;He hoc qui dem aliquid probat, quodquitdam totis fubfian-tijs nobis magü aduerfari aiunc,quàm qualicattbtis.Honenim re^è concluferts,tota (ubfiantia inimuum eif^ nobis\Ergo mor bum totius fubfiancia in nobts generat. Ham amp;nbsp;ejfiuuia pejhf€ra,amp;' medic a ^ mentafipticaytotafubjlantianobü contraria junt : qua tarnen ca--ltfaciendo,putr(faciendo,erQdendo , nos oflendere nullus nefcit. Sic nomwanturqua non propter copiamfed propter ingenitam malitiam immica nobis funt ; amp;nbsp;amict m fe nihil omninb continent : atqjobid à nobis ’^inrj nunquamfie pofunt^yt yfum aUquem ex eis percipia-muslyt mulcts Gal.in^.de Ti\mper.q..amp; ^.defimpl.pharm.poteï^t ii,expofiit,amp;c.

• 58. nbsp;nbsp;nbsp;Hon firmius eS^argumentum amedicamentis totafubflan^ tiafiiayel iuuantihus y el nocentibus fumtum. ^tppenihtlominM finis ÏM nos quaUtatibus agunt. yin non alimenta propter totam jub-filantiam alimenta exijiunti* Anineanon agit Ventriculus nojler calore temperamenti fui^ Omnino, Quid igitur probibet, quo minus pharmaca totts fiubfiantijs nobis aduerfia , fuis qualtcati-bus in ealorem amp;nbsp;temperamentum jfiiritus eä^ partium folidiorum a-i gant^ Quid aliud et^ tota medtcaminum fiubfiantia i quam tales

materia tali temperie pradita i^ Equidem nulïifiorma Vel ^edei a~ \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ficribt eorum aihopoteif : ( quam, priufquam agant^amiferunt )fed

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-fioli cadaueriyVtfitc vottm,accepta ferenda eif^.Hum ergo materia

I fine qualitatibus agit f ’^viinimegentium. Incun9:anterdico,nul-\ 'lamfbfiantiamiorporeampafiQntmrealem amp;nbsp;permanente coYpori

t 1

T H o M AB E R A S T T

tUeno ttn^rfmere,Algt;f^ of era friraarum ruaUtaiuntmif Îaceref, ii[‘ fécer,c9nruntiat,amp;c.

• 59. nbsp;nbsp;nbsp;^Uè oh idaJJirunt,nec^uaUcarem infuhßdntM,necftthUn* tiam in t^uahtaiem primo a^erc. f^riipfeaSHo inter contraria ti^* a^t nee qnalitaißthliantix, necßtl/Jlantia qualitatif erfe centrarii e^l^ : cum generihns différant. Èx hocautem nonfequitur, médical wenta totn ßtbßancijs inimicatnon ager:ßiü quaUtatihu^ : auc no^ agerein corpora nojiri qualitares. gt;Si enim tocaJübßantiafartittnt corfons noßri calorefuo agit in aliment a i curnontota fnbßaniU nooti adaerfantia fuif etiam quahtatihtis innosagerefutenturf Sie cut emm alimenta à nohif, ita nos à fhartsiacK'viaciuiur. ' QuatoU fuh/iantia feeundum Galenumagunt, caaualitatihfis tettustemfe^' rameufi aguntinon'vna yel duabufdnntaxat qualttaribuf.. •

• 60. nbsp;nbsp;nbsp;Jn J 'X, theft multa examina tu digna hahéntur.'Priniùmr.tH ’ hquimur nos Je farteßmiUri mo tua. • i}e^nde frmam ßthßantif nullamin fartiauf ffnUarihuf cerf cris no/lrlahdagnofisnuftOttditi ' animam : quaf artesomnes aque informat, at yita donut. TerU9 ' negarntJ-stnorhosinftmilarihiif inuenithquiformarnftiieenfiriff-fint. Erenimformam eegrotarenon faße fatisdiSuni csffi^owi^lt;* nullifimt inftmiUrihit'S, amp;, quaadfimtlares amp;nbsp;yinentesfunt, morli gt;nbsp;alffquam qui /emferamento aecidunr.^os alij materia morbos M* ■ tninanrßos adtnjirumentales reHiuf referrifoffe^fraelarè yUerunt ' jetjam ex iffis aliqui,

• 6t. nbsp;nbsp;nbsp;Jlludquornodo excufem,non inuenioi quodomnes aiunt, pd-rum referte,quo quit modo morhosße quihns agimitSfaff eilet,totiiH /uhßantiaanfomia.Conßat enim morhos aßetluf t/Jetorf oris, «0* forma, l^omado igitumonft reprah enden dus,qut morhum aliquem forma morhum,nott corf orif,nominee.^

6f.idKonimfroho, quodformam magisdicunt eaufarn aSienetn iffa/emf eradoneß reite accifiatur.£tenimforma ei’^frinctpscait faaHienum: fed per fe amp;nbsp;finetemferieatqj infrumentorum congrue diffeßtioneagere nilpoteßsytiiam anti diximw.Hac eadem amp;nbsp;m* diuidua feeundum effèniiam prof nam exißens, fartes diuerfifimui informât!amp;f ro earum diuerfttatefacultanhut diuidua quedarnntt do efficitur,

J}' ^^'^Z

^j. Gi'aui^imiii igirur error ef^,puure,ßMPulas corporif par» ttsfimUttrej peculianform.z yiuere.Ex quoi formic fuiJlanruU^ Inn conjiaret homo,ß.yera eßet opinio f'aut quid ^rißotelihanc opß tiadonem inprimo lihro de anima capiie quarto,yerè amp;folidè refeh lend reßonaehimtd^Etß quielibet partyirtutepropria forma age nt aut viueret,quod eßet anima munuf,niß quod yelut otiofa ße^ ^atrix(aut imperatrtx tancitm)aßideret.lt;^. ^gunt partet omnet 'Virtute fui temperamenti,quibuf anima ytinßrumentn '^tens,tam difcrepantes a^iones(yna cumßt tota in toto corpsre,amp; tota pari^ terinfingtild eimparcibits)exercet.,CumßneammaconßderAnturt • praierfubßdncia proprietatem,idtilf^ materiam talem hoe certo me do temperatam,nihil reperiet.Quoniam ergofermaßtbßantialii om • mum el^ynajaSionetaucem diuerfa,non aformafedaietr.pera^ mentorumproprietatediuerfitat lUaomnd oritur.

(^. Si corpora noßri partes print f6rmarentur, ac deinde anima : fi^tnfunderetur,propham injinguld for mam fingere poffemitt.Iam ’ ^umabanimainfermanteomneseffingi confiât,frufira pluret for» mat (omminifcimur.Hocyoluit yîrifiotcletÇnan idquod ilU dicut) moncr^e,cùm ot,carnem,neruum,amp;t.non à calido,frigido,amp;cfed ah ' *lt;gt;3quodaifuttsl^,fiue ab ipfaforma,figurarifcripfit. .

^^ ■Eirens eéS'J'obur acceptaferunturparcibics fimilaribiis ,r.Qn s iffpadfitntformapr^adirafeuanimatafedquatsitutaptèfunttem^ f^mta.Etenimfapè 'vfiuttenitiytpartetyiuentetmagnam yiriufua : nimpqrtem amittant.Qu.ire yt robur earum in conuenimte tempt'., ^^tconfifiedtaeiufdem quoqjdebiUtado in intempérie caufain ebti» • net.De froprijt yiribuf,quas ytfimilares pofiidentjloquimur. ■

66.Cùmpi t edinem morbum faciunt totitesfubfianria^pep- totam t ßbßantiam fenil aliud quammifiumintelligcrenobti probanttnuod • r*ff ^‘^i^mdiximits:Edlf, enim putredoafleffió,nonforma,non rei '. akut quam mifia,quoad mifia eli.Fadè igieur femecipfot oppugnat, ^ cum impofiibileftr,rem ahquapuircfi.^re,temperamenro dut non f^upto,cHrtotiutfubflanfiapotiut, quant tempemmenti morbum ’^ocantfprafertim cum nemonefdat temperamento corrupto , quo.. *gt;*t)dop€rputredineincorrumptttir,(aliae^ ratio,cum quaHtat ali.. i^f^tpratermodum attgeturjoliimtamp;nonprorfus (xtinguiturjfith

* 5

THOMAE ERASTI ßtbßantiam neceßario interire.

67. ^ttdmencur4rio,inquiu»ttdiuerßrlt;tte)nmon/lrat. Etenim intem^erieincuramtifquiiliratilgt;iucontrarijs:purredinem amp;nbsp;yene^ noßtatem funditus exßirbare conamur. ^hud ergo ef^ lt;ptridh ne intemferies.Vißeruc ijtaßateor, (fedno fic^yt aßecie temperies: ^uod ^b htf infeieè affrtnatum legimtifjartttinen nihil probant; jui/t poßenmßnepriore cogieabile non e^. £rgo netputredoftneih^ temperte, /deo non eadem el^curatio,quia intempéries e^^ yeluii fiens autinchoatum auid,putredo tanqnam perfe^um, dn iUa fit corruptio,in hacfaUaeï^. ddameS^ corruptionsß/eciesputre-do. Cum ergo corrupta reßitui nequeant, re^fè iubemur radidtm tollere. Qjiie adhucputrefcunt,nec dumpucruerunt,ea corrigit al teratio per contrarias ^ualitates induSla : ex ^uo facile dferimen inteUigitur.Q^tffubito interimunt,nec/fiiritts yitalesdiftpant,ttt yel exfinguunt yel putrefadunt eofdem. Totamob id eorumfub-fiantiam primo(illlt;efo temperamenro)ofenfamfuijfequs opinetut intelligensf

Ä8. Ergo morbi totitsfubßanM nitlhfint : amp;nbsp;^uipro taUbm habentur ac morbift}it,reBèfub intefnpsrte yeteres complexi fue-runt. Quos materix morbos yoeantfub infrumentalibts conti-nentur. Sinefru^u etiarn dißtnxers à cieters turn hos tum illot prater amp;nbsp;contra morem yeterum:proptereaquodnec reèlacurations ratio in yllo yariat,nec dignotio facilior redditur, (^inimi ex antiquorum principes remits cognofcuntur,amp; fi€liciuf ac certinf percurantur. ■ '

dÿ. Ealßtas opinions ex authorum infuper inconfantia depre-ienditar:dum totam ßibßantiam modo formam,modo eiufdem fia-cultatesfapè ßiritum eir calorem ingenitam,aliquando ex hscom pofitum,denique materia proprietatem eße diclitant. (Quafit yero non plurimum ißa inter fe omnia différant. ) Q^a in re du,a quidpotißimum fequantur, nefciugt;it,mirum non eff_)eosnoH eofdem femper morbos pro toti/s fubßantix morbs ponere. ßuM ignorât frigts amp;nbsp;calorem , labores , yigilias,amp;c. incemperatos reddert ffiritisf

70. Admira bil ffimum ef(f,quod cum animam amp;nbsp;facultatet eius in

D I s P V TAT I o N E s. 3lt;f in/^iritu amp;nbsp;caloreinnato coUocentiar^ue oîf idjjiirituum dißölutio“ nem a quacunque caufaproférant ahquodes toâiMJubßantta mor-burn clamirenr, ßgt;iricuum aßeUtn nihilominttf morbos eße negant: amp;nbsp;nee fer fe neefroximè abfque inreruentu morbifunbfionibits in-■tommodare aßeuerant, atqueduncaxatmorborum caufas exßßere csncendune.ßlstsßiriewjfraßer tim yitales,gtneralißimumamp; com^^ munißtmum antmainflrumentum(amp; caußamßnequa agerefartes nullaqHtant)eßedieimns. Equidem nec yitamnec temferamen^-turnfuutn tueri,yel breuißimo temfore foßunr,abß^ßirituf amp;nbsp;calefy ècorde ferfetuo inflaxw.quod turn abfeißiomembrorum,turn ar teriaruminterceftio,tummorbi quidam dare demonfirant. Ergo ßueadferßedionem cä' comflementum fubßantia farfiumßmUa-num yiuentium fertinere ajßeras ßue neges,noßra nunc nthil référé: dummodo tlludnobts detur, quod res iffa fateri cogit^ßmUarium fartium adiones intégras eße non foße,quoriens yd non rede tem ft ratißuntßiritus inßuentes,yel non iußa quantitate adfunt.-

7'« (^e de ortgine innati calorts dif utant,alibi confutauimta: *fbi genuinamyerborum Arißot.mentem cofiofèdedarauimits.Eli bil magis amp;nbsp;euidentim cum omnifhilofofhiafugnat, hac calorèsde calädedudione:quomodo ifß eum deßderibus deuocant. Enum hoe ^» f rafentiadicam:imaginabile non eße,quomodo frof rins alicuitts reicalor extra fuumfitbiedum exßßat amp;nbsp;conferuetur.Eaciliw caler ex corde in membra influens, in eifdem abfq^ nouißintus affisieti tonfernetur quam in fublunaribus amp;nbsp;mutabilibus htfee reiimf calot de ccelo amp;nbsp;(ideribusyeniens fermatieatJllinamOj cumfuefubtedo ex corde ad membra yj^ exfordgiturihunc cum fubßantia ex fideri buf deßuenteßmiUter ad nos deßendere quM ofineturfi ^t ilium extra cornongenerari,acßne continuato afßuxu nulle fere temfore M membres conferuari nimdsnotum td^.i^.’Martif ^nnoi^j^^.

D ISP VTATIO XVI. RESPONDENTE

Leone Euolfhardo quot;Kdemmin-

De Putredme»

T HOMAB ERAJTI

CANDIDO LECTORI.

Ognitionem putredinis nó Medicis tiHtùm.verameti»« aharum artium,amp; imprimis Phflofopliiæ ftudiofis vtilem acncceflariameflc.nulluseftqui negareaufic. Qi^ocircs nonvidemur temerèNaturam eius.Ortum, Differen. tias amp;nbsp;Caufas inueftigare : acq: alios, vt idem nobifcum facereten. tent prouocarc. Nihil eft nomine magis tritam : at res ipfaficeft ignota.vt vix vllum reperias.qui non diflcntientia fcribat Sc dicat. Plurimi difputant.vtrum cadem fit Ariftot amp;nbsp;Medicorum de putrlt; 4inefentcntia. Sic quoqj'difsidïBt.qui in 4 Metcorolog.Gommen tarios conferipferunt.vt quid fequi debeas,amp; quid verum fit,non fl cilè inuenias. Noftras hac de re cogitationcs,quas iam olim vtrfa. re coepimus.publicoexaminiöbid iub jeere voluimus.vtvel mclio ra edoCti.falfum vero permutemus « vel in fencentia certius confir. memur. Speramus etiam conatum nollrum cundis bonis ac veti. tatis amantibusprobatum iri, etiamfi videant not feopum perfe. Aè attingere non potuifie. Si aliud nihil praeftitimui.viam certèa'ij vlterius fine crrore protedendi apcruimus.Vaic.

^^^^^ß6t.iilgt;i4C4.i.7^ete»r.futrcdintm'dfßntt h^ 'verlis: SDj ^^t^z ^6i3g$i 1 «« c* inaça v^à àtKetet4 ity.) Xtftà J^f nv ^puÓTtigt;iQ’,iv ff^.c^ ac S1p^6T^gt;'^Q• tu^iïi j* i^i a li lt^fxonamp;^^ulré(lo er^iinqttitiifjreriritf preprij amp;nbsp;gt;i^* èti^l^ in quouK humid« calorie,ah aduentuid caloïe pofeSuafd^ itcttadikitnipf.

t. Hatte definidonem omnes eruditi/iuipoF]^ Arißoreltm WI runh^tdicipanter amp;nbsp;quot;Philofop!ji,fu)nm« cenferß medio probi-rutit, £cenim lt;jua in tufia er hona prtpnetartt t uiuslihetßMioni ineffeotorteeiitthac reperiurttur omnta.NomtnM concha amnUtU notio'./ubie^iiimproprium amp;caufa, EtAóyamp; 0(0fci'rad''nS^»f^^ rationem oheintnJfhK continetur yerhd: t,Bopji Tre en-dat »^ »lt;*' TO Itivviv 3i0faÓTiii -©' ifubtedum , quad cum caufa dtßeren:ia ygt;i»* locu^ ttnee.exprefit, rinn dixit,lt;JiKdrv ü^i^x.Caufamexpofnit y er hts reU^udt vtr d^d^iat ^pft'i-m i ©-.

3. Htcpuundumt^CttUfid y el aliter G alenum fenßjß,^Mn-de

DISPVTATIONES nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5r ioputredinem fertpßt effet/bu-mSoÄliM lt;^ohtiç to a-dfjutr^ nm“ f^ti^iwtaii S^ (pöe^bw« '^ t^ftiOiP öipf4^aia4,Q^od G^lentß“ ÿ^utMA fubfianda , h«c ytrifioteUjignificatnuturAlü amp;nbsp;^r»^ fritu ealor infuo humidodd e^^, in fua materia. quot;KonfoteS^ enim res yUa perire , incolumi natiuo ealore permanente ( tefie Ari“ ßettlt de iuuent.amp; feneB.^.de relßirat.^. de breui amp;nbsp;longa yita cap. 5.) quem Galemt^frequenter naturam amp;nbsp;totam fubßantiamno“ minat.

4. Si qua eS^ differentia,hat fuerit,quad Galennt de mutatie“ ne ad CQrruptionem,qux adhuc fit,potins yidetur loqui ,quam de eer ruptione faBa.Quanquam nihil yetat,tum huiua yerba etiam de fa“ Üa,tum ^rifloteld de ea quoq^, qua etiamnum fit,accipere.

q.Caterum ytnatura ti)- definitio putredind exadiùs inttUiga“ tur,modi,quibtts ealor natural^ cuiufque rei interirepete^^, decla“ randi funt. ^os quia ignis corruptioni remandere cenfuit cum Arifiotele Galenus , quot modd perimatur tgnü confiderare t“ portee.

6.7tritignK ex fententia^rifiotelistribuamodistfcilicet vßi“ eti tit fj^^yjeiidentq^àvSdtaffoq,rp.Efiantem jiriflettles in li“ Iro de tuuentute amp;nbsp;fene^.uee cap.^.dnospriores modos,fub tertio con tinerioflendit,tamen quia isinillisetiam comprehenditur,amp; bipar“ titain ts^iijsv amp;nbsp;p^fipevttnv tributiopropofitamdißutationemtnagis illufirat,hancretinebimus : prafirtmciirnipf quoq^ Arifioteli ere“ Ibriiti yfurpatafuerit.

7. Ignis igstur occidityel lt;rßi7es,queminteritui modum Exftin Üionemyocabimus,yelfjtff.i^varei,quemmodum pofihac 'Marcorem autTahetnnominabimna.Etexfiingni dicitur,quoties à contraria f^^fiig'ore perimiturtlsdarcefcereiquandofeipfum atterit,

8. Hoc difcrimen txprefiit Ariftoteleshlro deinuentute amp;nbsp;je“ sitliKtt,c4p.^.hisyerbis t stff^^vfßp J^tUu à^ iaviS, ($öo^v) fjj!.pauv7ir.\bjü lt;/\,t-cOT ^ vi/a»-na)v,aßiern.Senfns e^,igntm duo-bus modis périre, quot;viilelicet A ealore amp;frigore. 'Ham /mff.ptiiviamp;^ (marcefcere ) tune etiam dicitur, euma yehementioreigne difit-[ prwr.

p.Üc ó' congenitw cniufi rei c^Ur occumbtre folettydexfisn“

THOMAE ERAS Tl

^ions^ytl %larcorefeu 'I'abe.Kxfin^ione tjuidemf^uando * f'fß'^ ^ ^idaßue externa (tue interna eorrumßtur. '\iarcore,quando àcült* re calorfinefrigorà aceeßione perditur.

• lo. nbsp;nbsp;nbsp;Totyerefunt dißerentiieytriußueßgt;eciei, aait modiicalot *)f tl a contrario frigeßeri,yel à ealoretabeßeri quomodolibet pote^C' Z/aud aliter enim modi feu (^edes corruption's calord tn ßofubteHt ^*ßf^S^fpjßtnt,fuimpro cau/arum corrumpentium yarieeateage» di^ modo.

• ii. nbsp;nbsp;nbsp;Totidem ergo modd interitnatiuits {alór,quotignts pteriremt Jispote^Ç, £tenim exfinguitur,amp; afrigido ctbo,potUiaqua,aêrt, pharmaci4:amp;à diuißoneßtbiebft,yt iugulatione,difcerptione,fangM nd profußone,aut alia quand immodica yacuatione. Duobnsbei wodd exfingui ignem aperte docet Ärißoteles lü.de ße((ir. cap. 8» Omnia enim haefrigefadendo ealorem perdant. Tabtfcit quoq, tunl natumitumyifeu morbo.lKatumlitermarcefde,ciMn feipfumtu^’ Gu temperd(citra yiolentiam aut morbumjeonßeit.Violenter tabi feit,cum alimentum iußo celeriùs depafdtur:quod duobits itidem m» dd contigit, j^liquando enim propter negata reßimtionem per ßrait' gulationes,ßßöcationes,obßruGionesßißocaiurfape ob altem calt^ rd aceeßionem atidus dißipatur aut corrumpitur-,

• n. nbsp;nbsp;nbsp;£ atet ex diGd, non fie a'dta-iv aHquam naturalem inuenirh ßcut faa^vffiç aliqua naturald exßßit. l^on enim illaßeut bec cut' ruptiomsfeettsda yiolentam amp;nbsp;naturalem difiribuitur : propterea quod nonßc potedf naturaliter À contrario caler exßingui ßcut àß ipfo paulatimpoted^naturahterabßmi: Ergo yt duplex ei^salo» rd àcaloreprefeGa corrupdofita duplex quoq^ßatuitur ab Jdriß^ tele/uctpataic.

»j. £ro cuins reideclarationefeiendum ef^, calord in yiuentibiH inreritum,mortem yocariab jdrißotele : quodex hd yerbd patet, dvdyzHToivuxgt;atfa!fn,'tt^nvtinzt,pj!(^civ, lißl tLuj i5 ^pfaS tevroo {n/alt;^ÜTev)aagt;Tn^Jeu',i'ßi 1011 ngt^^sopfi/jov Gtetatw ëteu rltd rooted çQoofiv,

i^i-Quo poßtoftquitur neeefar 10, Jvfarcorein aliquem eße natura lem,amp;aliquem yiolentumfeu morbidum:quod itidem affrmacjrt-fitdes bd yerbd. ; TiAdirn d],ï ^ tp^opdjßtouQ' fiSß « i* ^Pd^^ ffilffd»

» Ï ƒ F V TAT I o NE J. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3* f^f^iÇtKS^^^^oriÇi^^ttp^ff^ ai /liifi^0Tiçff.ç Tav^iincaï-T»iW)n ƒ « jytTO ^vin» iS (Lun/rovrov nipa^Jiç J^ ^ôv» uriKamp;‘ y“ iif^n t(^ ’nÂtiôniTa.^ors amp;nbsp;corn^tio infiti calorie yiolenta amp;nbsp;ftr aßis-iv amp;nbsp;fer uaptu/triv csnàngit.Eiufdem yero natumln mar-waccidie tenifor^ traClu f^ ferfeeltone.

iyd^rè 9jtg}idi[ j^rißaeelej in hü yerbü,nd[iui(m cdlorem mar etfeere turn »atttrahceritam yiolenter.Simttleriamdij/erenfiam inter duai iß as -^ ua^d^aiQ' ßecirsfeu modos indicatsdum naturalem abinfitocalsrefenßm longoferfetloj^temporüJ^acio , ah/^yHitts ac^uißtiftj afeih^ tnteruentu gigni att^Éx quo fequitur,ytolentdm ab externa caufa inter dum hreuißimo tempore inuehi. ^te omnia di fertü ytrbü ^rillotelet faule ante proximo addu^a yerhaexfo-ßit. quot;Plullui nefcitfene^utem nonnanquam « merhts maturari,ideo-que turn proferatione quadam induci,

i6.Calor igitur yelnaturaoccidit(!Si‘yocaeur hxcinteritus jße-des udpaif7ip itam i^utrtvt^arcor naturalü) y el yi ßne merbo t yt y^rifioteles loquitur,Caterum yiolenta calorie reßintho e^^duplex, • Ham y elJeipfum ywlenter conßcit(Qux cerruptionü Ifedes udpar lt;rilt;; ßtoj.Q'j'Marcor yiolenttif,nominatur) y el à contrario dtferdi-tur amp;nbsp;Tß'^eric. dicitur.'Pluribits modis calor noninterit. Qui enirn pro pferalimenti inopiam accidie, in iam enumeratü modn comprehen-

ij-'Manifeßum nunc erf,calorü corrttftionem,qux ferfutredi-nem accidit,Hïarcorü feciem quandam exißerejnter exßindionü terte modos lollocari nequit.Honetiim à contrario feufrigore exter no rerumputrefcentium natiuus calor perimitur,fed à calore aduen-ticio corrumpitunyt poft turn nebüfuit.

ti.Ac calor,inquietfortè aliquü,nonifelo frigore exfinguitur: fedabminodteo etta calore eelerrimè dilberidttur. Ham amp;nbsp;faruM ignüà magno difipatitr:amp;imhecillü eliychnijßammainferuentij-fmo folüaßu reßinguicur.Hic calorü inreriins adTabsfeu'Mar corem, referrinon potißßtnodorede fcdpaen-iv yirifoteïes pofuit torruptiore calons efedn qua calorfeipfum confiât.Satü notu etf, ignem faruum,quoties à maiore extinguitur,feipfum non confusere fedapotentiorefiattm ah ihitio tanttmi nonfuhito dißerdi. Q^art

THOMAE ERA ST I

non qmliiet calor^ 'violentu^ inttriiti^ à calore quoii^ modot^t“ Buijfub rabe C9tnp}e(}tn(litur:au[ non in omni mercure calorfeiphijn confumit.Hac de cau/a yidetur ^riJioreUs hancmoduma Tabedi ßingufre tn ; .feii.probl.‘j.

ip. T^e/pondeoj^rijlotelemomnemcalondautignds interittimli calore Jirofeblum ineer ‘Marcom(pedesnumerarayt exitbro dei» uenttite amp;feneSuteJib.de 7^i(drar.caf).S.amp;^.fdd.^rob.i^. (iuxtd dtuißonem Gracorum^^erJpicere cut(fj ltcer.T)ei)ideJi maxime dart» mjts,eiu/modicalordcortu^tionem requis incerspecies ^^ aßi'Siamp;t ^uàm 'r^M(riamp;pont,non paffet tarnenputredo inter ExtinHio» ntt medosrècenfcri.l^don enimjicprorfits corrnmpttur calor infttftf perputredinemyiolentam,ijuomodo igmsab tgneextingnitur. 1)}' uerßtatd ratio eïl^,quodigndin aliéna: marertaßuperßcteyitutcertii folùmpartibis, inbisret, nattuus autem calor,qui inputredine cor» rttmpitur,per omnes fubtebïiproprijpartes difft(/'HS,in omnibus tsquè inßdet, omnefq aqualtter regit ac temperat. E/rs addtyeaodcalort ignisexßinSa,nonei^^neteße,ytmatertayelfubiedtim,inquo ine» rat,ftmulpereat:cùm naduo caloreperdito ncceßarioßubiedum,cor» • rupcnmßt.7)ifferentiam ^rißoieles tacite ßgnißiauit, cum libro di Ißefpirat. cap^^é. interitum atumaUum per/eilorum amp;nbsp;imperfeflo» rum eundem dixit epQ,quatenus in ytrifque calor deßdens caHja d^ cerruptiandtnen eundem effe^quatemts in animaltbtts ex/iinÜiaca»^ lord cordd martern adfertdicet implantatta aliarampartium calor nonJubito (imulpereat.Sed amp;nbsp;ign^sparui exßinSionem à maioreff flam,nullt,quadfeiam,putredmemputarunt ; cembußionem quan» dam potius cum^ri/loteleiudicarunttlDeaiqjfalßtm illud adrißott» Id dtdumforet,ignem non putrtfeere,

• 20. nbsp;nbsp;nbsp;fn'Problem.populartter magdloqui EbUofophum,actum» tionem ‘Phyficamnonybtquefiruare,notum edf, Qi^anquam in bat caufa bicetiama nobdßet:yt ex loco ettato patet, Cumpriereloct modosfeorfum numerat,ßecum nonpugnat. Q^i no» concedit rationt eadem coaHus dabtt,Corruptionem calord ex alimenti defeSu na» tam,nec fub exjhndione tretßtb �rctre comprehendi: quad mani» feßefalßtm eff.

• 21. nbsp;nbsp;nbsp;Si qua reperiturin mißd (prater tembußionim)corruptioca» lord nu»

D Ï s P V T A T I o N E s. J? lor^ nu^er di^x ignti corrupriôniftmili4,in folü animaUhu^ influez te ex corde calore yiuentibm inuenitur^. Hic enirn calor hreuißr/na tempore per fuffocationem aut negatam re^j^irationemdißipatttr:nec ob idßatim cordid aliarumaj partium cor pondfblidierum temperatio ttwftmulcorrupta funt.Si enim cum Gal.bb.de ßefßir.corponamut funiculoin Ijchnoreßrondere, yitalemßiritum , etuf^caUditatem flamniie,pHtare bcebudtitftrè interire cord^flammam , fubßantia ttM. fobdailbefa manente,rpuomodo ellj/chnijßammaraptimamaiti reflammadißipatur,abßijellychnijcorruptione. T'aie ijuippiamfo^ letinßiinmoteßuaccidere meßonbicf.ytdißipatid ab aiirtf immodi^-co calore ßiritibu^jfubitb moriantur.

n.Notandum inßtper eb^, quodcaloremputrefcentium dicit ab alieno calore corrumpi inhamtdo.Si enim humidum abfumatur à ca-lore pere^rino,antenatiui interitum^non putrefaciet,fed à putredine frxferuabit.Hac de caufafruSwiquos imputresferuare cupimtts,ca loreignlfyelpilidexficcareïubemur. Scttè obiddi^lum eil[^ aqui-bufdam,non calorem ßccu)h,ßed humidum putredinti parenternau.^ tboremqj eße. ITam calorabßqjhumtditate nonputrefacitteße Gale nolib.^,decompof.pharm.i(ceTcè y^vn cap.z.pete^^ tarnen inrepu-trefcente tatita meße humorid copia,y t àßcco etiam caloreprim cor^ Tumpatur inßtus calor,quam humiditas eim dißiparipotuerit.

23. Toßremo obßeruandum eïi^,quod calorem putrefacientem ait eße calorem ambientümon folimaértr.Etenimputrefcunt respluri-ngt;a in aqua amp;nbsp;interra. Jdeo jirißoteles,cKmreddereyellet cau^ fam,c»r hysme res minus putréfiant,quam aßate,yel peraßarrfac ßribitiivf^ ß) Tcf ynp.iuvi,oÄ/yov zv tu a:i^i^ov’n at sa i(^ ilJh.~ 71 TO 5^pci0v,Talàm hic oßendit,feperambiens non folùm aerem in.-telligere.Si cmplacet,omnia ah aeris in aqua amp;nbsp;terra contenti cala re putreßeri,» non dubitabit aßerere,putredinem in corporibm no-ßrts^enitam,ab etufdem calore fufcitatam.Sic enim per intimas om nes partes ammabum dißufm e/^ aër tïr flatm,ytyetußm ille au-thor bbri deflatibm omnes propè morbos à ßiritufeu aère produci ^^^^^^T*^quot; Qtta ratione yero aër intra corpora contentos humores at ffiritm putrefacert poßit acfoleat, déclarât Ärißotelesfe^. 1. problem.7.

'■ THOMAE ERASTÎ

i4..Qu4nqitam ^fiyentmtîicere oparreti^idtre non^ollitmiC^^t quot;^tim à Lafore acfuli^int intra corpus retttira,futreilofufeitatuft ^^ aérepofittf, ^uàmabtpfahac fttligine procreatam af/irmart 9for^ teatf ÂriJîoteles cercè calorem altewm dixit eJJe n ^onrÓ'}^ of^centinetttti:'Kon feUti^aêrt^.Patilè po^amp; aquamhocnomint appellat.^id er^o yetat amp;nbsp;terr4m.amp;fidt^inet i/iat todem nomi^ ’ (o»tprtkendere;/''bicttn^j fntrtdind mentionem alias'facit,^b dh' no calore ej-ßet ait:nec (ontrahit ad rei certa calorem. 2don er^ tam an^n/lam putauit rö lt;t^t^ov'Tamp;' ß^nißeationem diluât» alijiff ^tant.An puereßa^fioperconraElum^ütridtcorfiorü orta ne^aln-turàcontinentis calorefufcitacad 2don arhitror^T^^iiuser^o G^t' lentes j^rifioeelnmentem intellexic,i.deßeh.dß.cap.^.ßcß:ribens: tfloiioi •^ /j^ àpQàç ^ez-^-nÄni dptfnâviu, rltv rv-^iv 7^70 Stpi^ * ‘mTamp;à^^d^taf y'fyvióotf.htyot ^f iigt;f'^o^itaf,TLuj i^eoQiVfSvx il^ ^vrorfiitT' àixitte tt^ßgou '^ovrav.

ii^.Excremf/ttafitliginefjj corruptioni^ natura caufas aUçMn-Joeße:yeiex^.de long.amp; brenit.yitaÇ'Vt experientiam taceamn^) conjlar. Quaro igitur,quam corruptiond /ieciem inuehant,quo(i(^ flits iuflo calefada morbos mortemiî^ infeiuncd 2do'i trßiTtt. Qglt;gt;‘ warn catefaUa(teJle^rijlofele capS. de Y^ßn.) corrumpuntur » ‘i'^PC^P^ctid^^alfaa.pcuvôf/^gt;a. Ergo t.'Apctrs'iv e/ßetunt : nontjui-dem naturàlemtyt qua folummodo atata decurßt cueniat.Ergo mot hidam amp;nbsp;yiolentam,P^ocirca cùm non Jifir combuftiond caufdjtltd alla ratione,juàm puirtfaeiendo interßetunt d Oj^ôdputredtiies in* ducanchumoribus^quotidtana demonßrat expettenctatnec in ‘Probit tacuir j^rtdoteles.^are fi nomine continent^ non ßi/ic compreh en-fa,marte a ePi^^ri/îocelts deßnitio : nec ifetÛaÂot caujatnputridinit adferttijuod amp;nbsp;falfum eP^,amp;abfurdè cogitecar.

t^.Earribus deßnieionts deelaraets,jettesputredints conßderart tonuemt.'Duaspomt.r^rtj'loteleslïb.j^..‘\dete3r.i.cap. ’Plt;!aruraltin tir ’Morbidam. /Uam l'ef.ÔÔÂo'j ßeageneralem,ßmpUcts omis contra-rium communißtmum,nataralis cun^arum return intericitsßnemat terntmum yocactHanc i^ f/dpO feu particularem,yiolentamjj cor raftionemiCir furredinemprofriè nomvian aferit,

97. 7da tumid

D I s P VTA T I o N E J. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4*

17. *b^attirait ob id prior ilia dici[ur,^UM rebufnonante acci^ iitquàmna(iuu^calor(nullomorbo nullaj^yiaut caufaprater na^ titrant coailui)itafeipfum longo atatis tra^lu debiUtauit aefregitf yt à leuißimo ambient^ ealore dif^trdi citra ywlennampoßü.^ni~ uerfahi amp;nbsp;i(ÿtQô\ou yocatunquia amp;nbsp;cunUü rebins naturaliter ocei-iemibin tandem fuperuenit,amp; totum xiiualiterfubie^um(partium proportioneferuata)corrumpit. GenerationsfimpUcs contrarium. maxime comune nominaturiquiaficut pergenerationem ßmplicemt txßmplidter non mißofitmtßumßmpliciter,itaper banc ex mißa ßinonmißum jimphciterihac ei^,quia per earn milium ita foluitur inElementaßcut ex Elements per ßmplicem ortumgeneratufue-ratmiflum.Hinc amp;nbsp;fins naturals corruptions appeUaturiquia mi fla ylteriis non poffunt corrumpi,cu in Elementafolutafunt. IKun-tufauit autem Jirifiotelesbutredinemiquia t^ nomine proprio apud Veteres carebat,et eodemfere modo continet,quo propne yoc^ta pu tredo rebisaccidit.

13. Species altera,Eiolenta feu %lorbida(atq^ idea naturali,con-trd.pofita)yocatur:quiain ea calorinßtis prater naturam,aHtele^ timum tempis a naturaprafinitum,difijbluitur. Reddit enim hac rebtsqiabufitstempore amp;nbsp;loco quohbetituncetiam cummaxtmeyi gent.Tarticularsdicitur-,rum,quia to turn nonßmul amp;nbsp;femel com.-jrehendit.(Non enim necefianum e^,partefangtuns y el earns amp;c.putrefa^a,tatufanguinem,totamue carnemßatim computref terefum quiatot funt ferme hubs ßecies feu modi,quotfunt res pa trefcentes,ciim fua quadam cuiqßit propria qualitas.Hinceß, quod ex re tali putrfaHa tale quidgeneratur,quale ex nulla alia genera ripoßit;Hincdiuerßuas confilïenti(e,odorum,faporum,colorum,eïrc, w rtbisputrids oritur.Nlerito igitur hac particulars yoeatur UU '^erb yniuerfals amp;nbsp;communs dici[ur,ciimperipfam omma (imiliter tnElementafoluantur. Quaniam igiturfola particulars putredó 'teteribis nota fuit,reUè Arifioteles monuit,eam prepriè yfitate^ putredinem appeUari.

19. Htnefadlè differentia harum duarumfßecierum putredins perjßidtur.Naturals tantum in fine durations naturals acadit: amp;nbsp;quidem neceffario euenic, Particulars omni temport amp;nbsp;loet

THOM AB ERASTI

faferueHirtfocei^:nec urnen nteeßario y Ui rei accidit./Ua t^^* turnip corntfaonnn^tumlti terHtitnn:hxc violenta et morkidapf fio exißens,nonfinii\res,quai occupauit,naruralieer ineerireJlUif ttigt;n elifftluinhiec partem ynam duntaxat ab initia corripit. jdqua deinde,nifi prohibeatur,in partes aliasferpit.fUa e^^ miß arum, qua tenths mijlaßtntßolutio in Elementa.Hac faits mißi eî^cerrupett in tab mißum: yt yinißn acet an- : orparit yia-t 'n cadauert’^Tc-Non «nim ftatimin Elemetttadiß«lu}tur,quod propriè yocata putredim corrttmpitur.lUa apponiturgenemrionifimplici,yt naturaltscorru-ptio.Hiscaduerfaturgenemtioni tali,ytmorbida amp;nbsp;yiolenta corru ptio.rihfola natura adirumparat.Hancars etiam inducerepotei(,’ dlUElemenra non funt obnoxta.Huic etiam Elementa(igneexctf' to)nonprorfnspara amp;ßneeraßebijeiuntur.Ex ilia nullum genera' tur mißum aliud.fnhacgeneranturtunt anima lia turner es alia.

30. T)eßnitionem fi reticpofiuimitf,prûbeqj declarauimm,nulle ne gotio ad e.t,qua obijci poterunt,ex priediUts reßondebimits. Tri-mùm igitur quai enti,qua re dißeratputredo à tombußione, ciim t-frobiq^ calorinfttits ab aliéné per daturflßeßondebimtts, nonquam-utscalorts congenitt absperegrino profeild corruptioneputredinem eße.Etenim ^erputredine corrumpitur calor manente multa humidi tate.ln combußione cum cabre humiditas abfumiturJdcircodepU' tridû multa reBè dicuHtur,qult;e de combufits nulla ratione eßerripof Jünt.'Elam amp;nbsp;humidiorafieri dicimits putrefa£la:amp;humorem à cabre non amplites regi:amp; calidiora fieri propter accenßm humoretn.

^t. Si euaporare cum cabre humidum concendas, non inficiabor. ( Idem enim j^rißoteles quoq^affirmauit)fiedtotum ex/Jnrare cen-fianter negabo.^manet enim in naturali putredine aqueialiquid: licethumidum,quo calor alebatur,amp; in quo pracipuè infidebat,longo temperts ßatio maxima ex parte y na eu cabre exhalauerit.Difi fipatur ergo in putredine calor,quo ties ab externe au^uf,alimentuin praparacum abßmit,priuj~quäin nouant cemparauerir.yfe totum bu midum,quod yelut alimentum erar,noneducit: quodyel ex eoquoq, per^icuumfiat,quod ex putrefabltt rebus compluribits cerra anima lia nafcuntur./n putredine igiturpetit calor in humide,fed inctm-iußieiie,yni cum humide. *

iuU

blSPVTÀTÏOMEf» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41

itJuftiffocafione lange maior c^l^ difficult as, 7^on facile di^tt [l^y^’^^'^od^^ dpurredme pro^rie nominal a diff^erat : cum hie etiam ^fiitincorddfcaloria animalibitfàcircufnfian[ecalore,accenfajjfu„ ^igine,^ropternegatamreffirationem,p(rtmarur.yftnulltet hunc in tenciti modum,a^^ellauitputredi»em,'V( arhitrort licet t«ç faaçfit^ f‘'^]jeciemcumj4rifiotele(de muent.e!rfene£{.caf.‘^.atjjalibi) ».• ^nesconeeßerint.Confiât etium contrarium » JußocarifctUcetfidtm fßeac futrefeere.Q^denim aliudpatitur ealorpartium ohfiruS.t» ^e lahorantium,Ruanda propter obfiruSionem yentUatio eiut impt»

]].b'[rum/fj ytrum yidetur.'Kam eir fufiocata ammalia non did tmiiitpucrefa3a:amp;per obfiruClionemfimilimodo caloremfirangula fijuoperfufficationemprohibita reßirationefirangiilatur, omnes efc^uxt.An in nominibus magts,quam in rebu^,dij crimen baretfdn t‘tuflt;ie^,quod in animalibut duplexealorinueniturf yidelicttin^ fluens excorde,amp; infingultf partibus inUtut. Infiuenttt igitur amp;nbsp;tommunis partium omnium calorêt interitum ab intercepta reßira.^ ùone or turn,fnßoeationem potins nuncupate placuit, quàmpucredi» nemiContrà'vero infitumpartibusab eijdem caufis corruptum,putre dviem mages libuit appellare,quàmjußoeationem. Quanquam ad lune modumputrefa^afrumentafiru^iis^res alias(enm propter co.-fiam arblè nimds denfantur amp;nbsp;compinguntur) yulgo etiarn dicerefi Itmusfufiocata.

^,^..Caufamdiuerfie appeUationiprabutfieyidetur, quodpoilf^ind fiuentis calords corruptionem,nullum relinquitur putridum cadauer^ (ytßc'vocem ) quemadmoduminputrefa^ionealiorumrorporum» EtenimanimalifufiocatoautiugulatOtntn continuo amittunt tunt carries tum alia partes naturam , infitamc^ temperationem fiiam: quamuisabf^influenteconferuare nondiupoßint. Igiturcuminpu-gt; tredine res eporteat ita corrumpijca^ •^ttr^^nveu «^ ^uo-iacdn calons yero infiuentts exfhnSione tale nihilfiatim appareatfiufiocattod nemyoeare malueruut,

^tf-Quari praterea pote^^quornodo à copient différât putréfia. tdio.Equidemin penerationefianguinù ex chylo(exempli gratia^a. I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gitiednorit calkin chylicalorem,eoq^fioluto amp;nbsp;corrupso nouamiti

T « o M AB E ll ASTI

traJuat ttm^enttionemamp;fermam^ ß,^‘lt;’ caloriitorru^tio ctanß^d ^i client,fctlicet heli am (til!)re,f)utrefaBgt;tgt;f yidetur th^lm, non au* font cBniO^u^:riiß amp;nbsp;res aliaspusrefa^as-^uatitsytl aminalytla^ ImJquippiam ex ijs najcitur,concoéfas exi/iifnare nos oporteat.'Par ratio el^generationschylt exinge/lsaliments, aliorumj^humo-rttm,adeojjipfirsnutritions.Et,Ji co^fa nullaJintputrida,ns inptt^ re^uidem laudabtlipurridi aUquidineßedabiinis..

^ó.Vicimis netfj ihylum ne^j aliam rem yllam purreßere, dint ex ta tranfmutata generatur ahifuidpr^ßanti/s. %latatio enim no^ inen fottitur à fine tir termina,ad intiem à natura dirigitur^non ab te, à quoprogredi{ur:fi,vt^uam,ad digniorem fiormam naturalittr adi-fifiendam defiinatafit.Hint fine negat Àrifieteles ^.de gentram“ tiimal.cap.it. fiontè orientia exputredine oriri: licet fine putredint talium nihilfiat.?gt;!ihil,tnquit,gignitur .Tiiniô/u^or,dÂ?iài mdïi/af ior.y^^tionem adijcit,quiaputredo ûquot; putrefadum^exetementum fi reictaee,

^7.Ergogenerationernfieri dicimts, quande ex fitlfiantiaUtnii-tationereialnuws oritur res nabi lier,amp;adhuius ortum ilia à natura fuit ordinata:maxima^ fui parte in perfieblits permutatur.Eutrt fiere auteputamts,quando res alloua fiai ma (^ temperationeperfe^ mere amifia deteriorem acquirtt,maximaqj fui parte inutils reddi-lunlttet ex allouapartiiula nonnunquam boni ali quid oriatur. Ett nim in putréfiais quibu/dam partes allouas dulets adprineipium a-tûmals confiituendumfiecerntdocecin proximo dtatoloco adrifiote-les.’KihU interim yetatjquin excrementum , quod in codiont fiecre-fum edif,,putrefiaSlum concedamts:dumpars maxima rei cobla per-fedioremfiormaminduit.'De cedione prapriè dibÏa(in quanonmu-tatur fubjiantia )difiutare,nlt;m dfi huus lod.Eus quoq^,licet non fit abfolutèputridum,tarnen putredins expert nulls arguments eßen-eletur.

^i-Dubitari infiuperpeterf,qutab aUenocalore dicatur omnùpu tredofien.i^Cumfiapè natiuis calor aublisfeipfum perdat. 2datura-Is calorfeipjum non Jicauget, yt preportienem Jubidlo congruen-temamittat, fiedabalienofiempereitfimoditncrementum prouenit: quod duobis mods contingit.jdiam yelpropter callh's exttmi accefi

DIÎPVTATIONEf* 41

ßtmm maier fu^Jù,yelpropitrrettnttj inßÄmmatesjj yapereSi^ui fubinJ«y^euArifoltlgt;Ant,co^ioßorAcutier^ tfficitur.Hi tnimin eer fire propter ob/iruEfionem iticlußiplM folice incaleßune ,amp; yiciinU partes (tmui accendttnr.P'tro metlo AuaM ponatur cen^enitin tAlor, aIgt; aliéné circumßante^j Jicitur cerrMptii^itd f ÎÇ, inepte ad hoc fa-Su{,yt temperamenrutn ßum feruet.^^odrea Eltmentü aliter tent feratis tioate mißientif auf temperationti autherfit aeprincebf. l^o-fierigieur eFl^,ac nen nofier:2gt;iatural^,t!r alienuf.idem at^ aUitt: ftfi^l.^. pro hl.}.y.déclara turn reperimia.^l^e autemmode calorntt tium cum peregrine iunBMfemetipfum perdatfecï-^.preh.ij.altjfque lt;« locff plurihut dilucidèfatti expojitum ledmnt,

i9gt;a^t nondum patet,in^aiet ali^ud ,^uomsdo putredo natural^ ucalort ambientd inducatur.'^Comradteentes yidentur orationes,pis tredmem omnem à peregrine calore effid : amp;nbsp;putredinem ^uandam tiaturabcer euenire. T^am yt nafuraldgeneratie eß, aua ah internis taußsnafc{tHr,iea oppofitam ei corrupfione conuenit ah internd cau-fts,nulla yi externa ineerueniente^proficifd. ^ut igicur non cempe-tit omniputredini tradita retro definttie,autputredo nacuralis nullet inuenitur.

^Q.Kosyeró nihil duhitanutt ex Ärißoteleaffirmare,omnem pn tredmem ah abeno calore ortum hahere.quod definidoclariprohat, /dem bbrg^.degenat,anima.rap.^.repeii'ait hdt yerhtt :fi tnu «T’ n c?“^«« •CCT 5ipf-.f:'m'rQ’ jo^/j nna-ayù '^ mutpurov J}ßjaa3rip eipmeu iv iTîçÿiiJn z.fe^l.prohlem.^i.idemdocetHrtO-fiTnreu ^nar^-w ati 'gt;ft’t^}joe,'\ótso dAAd^tv 3tpugt;lt;jVrso ^ï tv ó/ii««yitlttiu. /dem Get lenitfat^j alij omnet amp;nbsp;fenferurt tir dixerunt.

4.«. ‘Defi/iinanemfuo^j ah .a/i iflotelepropofitam yiolentaputredi tnprepiicfconuinire oin.mno credimnsthtsperfitaß radomhief. Pri-tnittn,iiuodi^uapo/^ hac yen^a)» uùigt; -1 wd Id^iwCfeirc.depuaedtnt legtmM,de yiolen:ay:denturmaggt;aelkdidla ( licet etiarnnaturali foßtnt apt an ß'^uod turn aha turn pofirema hac yerba, ttfif ^ùu iy-yivirat miç mno/L^o ç,apertèjardf probant. Qui enim naturaUter putrefabld, hoc edig , ex reuM iti dementa dijjolntdytnimalid na-fd putemut f j^eindeepuod in omniauf ßw fcriptu nullo in loct^

1 i

THOMAE ERAST!

t^Mtitm *neminijè^o^uin,dt alia,quam propriè yoeara ^utre^ixt» , loquirur. Tertio^quod nulltn author 'VeiuJlits,alias,qu^^n ^artHuU-ris puireilints mentionemfacere nofettur. Quarto, quad aim Kia^H Jseehat propriè ttominarte,quàm impropriè, i^r à nullo alloßc appel-latitideßnirionem tradere. ‘Pofiremo,quod naturalis putredints d(-fcriptionemproprium c^rpecuharemattulityhis ytrhis , ß tTeult;i'’i ^Qaaßt^TM Xf^rri tS èedi^ovTamp;'Toos^QÓ-^ov^^d to a^i^p^.Et faaifdecehat eten corruptiunijquis generationi naturaU opponeretur, oppofitam aßi^nare dejeripeionem.Hts addipotef^, quod in défini* tionementio nulla fit %Ltrcorts:quem oportet naturalem putredi-nempracedere. Quare ilhem nohisputredinem definit,qua omni tent fare cr loco atciderepotel^.

4.i.EtJt yero in definitione corruptionis naturalis mentio quoque fitcontinenfts,non oh id tarnen naturalis non ei^.T^am ft naturalis mutatio non efl^, quando cumcaulis naturalibus inn^itar ambient, impoßtbile ei^corruptionemaliquam naturalemßatuere. Etenim n at^t^ovftue ambient pro natura yiribns.jjfuis res,quas ambit,pet fetuo alterat:amp; cum efficientibus caufis naruraUbusJèmper conçut* rit. /ndicauit hoc ^rifioteles cum in lib. de loa^it. amp;nbsp;breuit. yita, fap.^ßcrtpfit: n tt^i^ov « ovutt^tJci, « etirtTr^fiT/ei : cumjj ob hanc ipfam res quafdam in alia loca translatas, melius aut detcriits iabere,magifq^ aut minus diuturnas eße afifirmauit. IKotum ei^ ddippocratis tllud, y lui /ud/j dfaoißetti iv Tsiri /xanç^io’i fag-n/aaisi, nfa^tpoii.^ngeneratio naturalis nulla e^, quia cum natiui calorie allione femperiungitur aUto caloris concinentts f Ergoftuefrigefa* €tendo exfiinguat, ßuecale/aciendo eabefaciat,omnis erit corruptit yiolentad'

j^,i.Quodcummanifiefièßtfalßm,faterioportet,non omnemam hentem a^ionem,quie naturaUceragentibus juperuenit, yiolentam earn reddert. Quoties ambiens corpus intra mediocritatem caltiis natiuum alicuiiisreicalorem, qui feipfum longo temporis traSu fen* firn confecir, amp;nbsp;adtufimumfiere debilitatisgradum deduxtt, difiol* t(it,naturalitêrhac res interijße dicitur. Qua ficmoriuntur anima* lta,eadifertè jdriflotelesfcribitmori, ùJ^ivôç ßirÜH môieç Mimie nipißaiiioviamp;',de 7^eßirat.capa6. Sed amp;nbsp;fine dolore ex leuißtma

D I s P 7 T A T 1 o N E s. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4J taufa tKlertre Ait,^^ n chiyov uittu ‘loSfpuirjSTf t2 T^tiçn J'^^t-wiTTKiCxoT©' c* -^ Tihin^ei rSc lt;^a^c. Contra euenit, cùm caloryt' ^etuftjlacyobttßii4.2^on tmmftneyiolento caloreextern« tunce^-frimi poteFj^tnjitn^.

^■^•^ttleo etiam à nonnuU^ ambigi^nutu fjgt;iritMputreßerepof^ fi’it-'^T'enuisres i;^ moUiores e/Jè Atunttquàmyt ah alieno calorepr» (iK^ di/foluatur. ‘Diß;pari enirn priufquam taie ^uidper^etiantur, Haede cau/afehrem tnßiritibu4acetnfaminterputndasnonnumt rariijdem afßrmant.^^zhtu accedit, quadznperpétua ^ttodam motte fxpflenees,putrefcere nullo paUo yaleanttcum hoc accidat rebm hu ^idbspotiin^amp;propter impeditummotum reßiirare nonpotentihut, 45. Sedhorum opinionem,ratioiexpertentta, amp;nbsp;attthoritas^rißa telu refellit.Quippecertum eß, ntißa omnia etiam imperße^aputrem ßerepoße:amp;neÈlementa quidem impuriora (igne excepta ) hat in parte tuen eße: Spirits autem noßros mißos eß'e^adeoqj ex rebusßape f»ttltum^ mißts^igni, controuerßacaret.Deindecum amp;nbsp;ealefieri amp;nbsp;ßi^ßen yicißim poßtntßirttus, qut putabtrntts putreßcere nunqua pßef ^rißoteles cerce talia cunblaputredini obnexia putauit,Se^ ^‘O.z^.probla^. 7)eniqj cum,aua;ßea natura non fa tent,ßßtidtni^ ml its permifeeaturjacere abßq^putredine nonpoßint ,ßiritM non ^unquamputreßcere certißimum eß^,Nam^rauißime ahquando 0-l(gt;‘t:quamuü nihtletsßatidiadmißumßr. Docet icemexperientia, txhalationes à reb»s quibtßibet ( aqua etiam ) expirantes, inters dumputreßcere: quadßtus amp;nbsp;canittei exemplesÄrtftotelesprobat ^‘’'5’degenerat. animal. cap..^.amp; ^.Similequippiam into.quoque £eS.i7.probl. legimtts.Quam tandemßententiam in mulets alijs pra firedloc!scomprobauit.]lt;.cl.:.prob’.7.amp; 10. Item ße^.7.probl.^.qti» '^ ^'‘^* ^ Tabtdes, amp;nbsp;peßilente morboaßePlos pucridum exhalare ßtrttumßcribit. ^ßei:titur yilexandcr (quißquts tandemßuerit author) ^.1.0^4.^. ^lirumcerteßti ex aqua exhalantes yaboret pucredini6bnoxioseße,acpir'ttus noßrcs,qui ßneeri auf quam amp;nbsp;nun quamreperiuntur,a dueredme immunes exßßere.

,ß^' ^idclariaa eo dicipotefß,quodßebl.z^.probl.7.dicit.'^y^erem ytdelicet in yentriculo contentum per ieiunia caleßablumputreßace. re Spiritus tir pituttam f Nec aliudyoluit, cum eademßeQ.probl,

THOMABERAJTI

^•ß^ßj'fp/tfgt;'*^* ofi''7irti{ Aix./ul( ifstf n 7niv^a.(!/riV fJiS29lt;9fh^ t,stTa.ii/iei:f^jy^.SiC cum feÜ.ta.breé^t, atcit , omutiiu^ unbi^^ fu^ à-TTstT^^of^cébrirer /U[rtjctre,yap9rt/ amp;nbsp;exhaUiionesßci' ie^ucreJinea/ßcio^tfiJit.

4-7''^^tet exfr^eJivin «mniiufifton aliuJ,yel 4liter j^ri/loltls^f Je^ucredinebi-g^rtè nomvuta jgt;r9Ciili/ß ac fe»/'ijp,^uàm ^itJid^ CalenufJeoac reßaiuerunr. Facile ^uo^ ex ijfJem reU^ua Jiffi^i*^ tateif^uat tum yfr^enteriitf tum alij Je hac refro^ofuerunt» ^^ß^ quot;Uitfur: ye^luriéue h^ciam)^onßt opue^^gt;tn^t^77, '

DlSf VTATlO XVIK RESPONBENTß Leone FuoljßharJo quot;Memmin^enße,

De Melancholia«

BFlanchoUam Jeßpientiam^uanjam effe, controuerßa et^ ret.SeJeumßfeaes mulucßnt,yiJenJt{m ei^, Je quanaiit hoc nomen^roprie eßerarur.

2. ^oJw Jehrantiitiiino.’i ef^ ynnf.^^liquteutmßola co^itatio-ue aberrant.y^lijinß^er yerbiiß no-nJafere Jedarant. Tlurimi o* ferealiquo iJem hoc Jeiroßimnt. 7^oter^ eatm,qui yerhti Jcßßt,e^ fere nonerrare. Fott^^ etiar:! aitquti i:'!ßpte/tter agere, yt intérim ßulti nihil Juat. yjt neittrijineyehma^inationts yelratiodnaM* ud ohlaßone Jeliranc,

3* S^P^^'^^^j ^^^^f^ri moJo aUquii ahtrret,neceßariutn efi^, yt yel ahßquefehre infamat^yelcumfehre ine^tiat. SeJ Je illt},quipre^eef , fehrem Jeliranc,in fgt;ritßef!ria non agernuf. i)eßß.eutia ergoßnefebfe tonßßens,yel efi^^ßmplcx acirtae Jelttiim, yeUomra e^ Jurabdn tnßanta.lHud yel Jormientihics', amp;nbsp;exßmno nu^erexctcarti acdditf (acq^ irßomnium aut error àßoseno fabltef yocatur ^yelyigUantdiU ßaperuenic,percuta autfuhtto Jiauore conßernactf,ii'.ut ehgt;tis,aueß^ tmlihiußuind ( yt luporu’nojfireßapur regletum haleadhnt.ßc.. tiJteh-ec Jelirij ßedet imheciUam imagdiadonem aut.atiodnandi yirrutsm qioßtJentih/tfßeJnon perduerat.

^.Vurahilii er yehementiorjeßpetttta(ßahfq^feh) :c6tßßat,nec toii?e‘

D I s P V T A T l o N E J.

Un^tnita, fed mer hi aUcuiuffoholeî exßß^t) yelfuri^unda e[^,’^el mtiiacfinefieuina.FurUfandamyocant Gracimaniam:’Mttitrem fi abfolutafit memoria amp;nbsp;mtiocinafionü amifio^tum a voieu turn uû (lfgt;ffiv(idejl,amentiam amp;nbsp;Jîultitiam)ijdem nominant: fi im^erfe^a fitytlratncinationà yel imaginatioriM fer/litio,fed imminuta^yet tx farte alloua defrauataj’^tdelanchoUam nuncufanttmaximifi ti--Ktrem amp;nbsp;rrtfiitiamha^eat comités.

J. £xh^ integram haberntts nominis, rpoadfymptomafi^nificat ' (Kam amp;nbsp;tii/fiofitienemfymfcomat^cau/am idem dénotât) défini-ttonem:tjuodntmtru '\delancholiafit defifientiafinefehre mifn cum ferfieuerantemetn amp;nbsp;trifiitia.Confe^uensi^itureïi[,,yf turn fro^ri» /ubie^um^tum dijfiofitionii ^enus ^ualefitdn^uiramtn.

6. Sùiie^um frofrium ’Melancholia cerehrum efifi,nullus, futo, Mdebitdühitare » qui ratiocinationern cereiri ofenitionem efe pro-frtamconcedit:rametfi,qnafgt;ars cerehripotifiimum affidaturai hoe werkononperindefitmanifeßum.

7gt; Ft banc intteniamttSffiiendum e^fratiocinatîonemdfna^ina-ttonem t^r mcmoriam,i-iflrumencales eße affiones,nofimUares.Qtta vemorkps^qui hafeeperfeprimo ladunt,necefarium ejl,inter infiru mentales dilfiofittonetcenferi,non interJimulares ceUocari.

8. Q^idehoc dubitar,in Ânciparacelfdifutationih.yhi diferen turn inter firn dare s amp;nbsp;infirumentales aphones maiore accuratione txcufiimia, demonfiratum reperiet. Ssd amp;nbsp;nunc aliquidhUcpertinent repetere co^imur.

9‘/nter partes cerehri numerantur membrana, neruidpfa cereiri fukfiantia.amp; in eo contentigeneratiqjßiritfis. ^rterta amp;nbsp;yena adoheundfiS ad tones Principes hic non maiorem yfum hahent quant alibi fed alim mcum,caloremyitülem ac materiam,nutritioni tafn-tummodo fuppeditant.

lo. Membrana inc erebr9,yc etiam extra cerebrum,defenfioms, munimentt amp;nbsp;operimenci^ratia duntaxat data ei funt, quod Cal. lib.7.cap.^.dePlar.Hipp.amp; Plai.mn ratione folinn demondrati ferumetiam expertentta manif e/la comprobat.

Il Sednec nermadtonespradidas iuuant autpromouet. Fttnim natura fie eß coparatu,(quod y erißime GalfcnbitJyt fuifiantiarS

TH051AB EIIASTI

fnprtetates fecumhale^mifaculMum ßbi cotmenitnnumfrs^fif^^ tes. Si trgo nonfuut inßrunnnta mtiocinatioms ür imaginatitnK(^ tra caput^/^uornodo in cerebro fuerint!*

n./am quod ipfaetiam cerelgt;rißilßdeia,ß^urationeinßru»ngt;i(^ li exclufa, caufa frinceps (^proximapradièlarum o^erationum nott ßt, ar^umenth firmes oßenditur ; ineer qutefrimum hoc eßo^ ^ tiocinatio non efl[purefimilarh aUio. ^areafimilari cerebrißb“ ßantia primo non edirur. 2^on enimaualtbet cerebripartictda ratte cinatitnem inchoaracperfide : quafimilariumpartium omnium (^ proprietas communis amp;nbsp;injeparabilis.

t}. ‘Deindecertue^jrariocinationem nee attraSionem quandam tße,nec retentionem,nec co^ionem fieu afiimilationemtnecaliamta' lem a3ionem,quafolafuntpurefimilares.Etfi enim pars qualibetß' ii conuenientia ad fie trahit,amp;in proprium fiubßantiam 'verdt, om* nes tarnen hoc y el illudtrahunti amp;nbsp;hoc y el Ulo modo tranfimutant» fiolitts temperamenti opera : nihil ad id confitrente partium fi^uratio* ne.p^are cum extra tompUxumgenerts (imilartum adionupofittaßt ratiocination àfiola cerebrifiuhßantia CT temperatione noproducituf» t4,.7)iffertquide afitmtlatioyqua in cerebro amp;nbsp;à cerebrofit, ab ea^ qua in oßib.carnib.aUjsqj partib.perficitur. ^t aßimUationes tarnen June omnes,nongenere,fedßeciefiolùm dificrepantet. Ratiocinant autem amp;nbsp;imaginatio toto genere ah afiimilatione omni dßant. Ra* tiopar eß altarum yerèfimilarium adionum.

tq. yiddequodRatiodnationestot oporteretßecie dißerenttsin ipnoquouts homineinue'hiri,quotjimilariumpartium dißei entias re^ périma. (Etenim totfiunt attra^iones, retendones, aßimiladonU fieu ceiliones,amp;expulfiones,amp;fiqua eF^ a!iafimpUdter fimilarif a* ^^^' )Qnodquia longè f^lßßimum eS^^falßim quoque cf^jprsdidaS cerebri axioms à cerebrißbßdda,qtiaienus eßpars ftmilard,/dud, 16. f^idetur edam momentanea lafioprimarium aSiorum abun* dèprobate ipfias exadèfimilares non sjfie.Etenim aliquifiubid deit* rartincipiMnc,priufiquam yllaomninb intemperies cerebri ßub/lMda ^J^^’'S* ^^»t*plt;ituerit, qua has adiones manifieftè ac fenfiibihter la* dat. Nam temperationes partiumfienßm labeßunttnonfiabito ex fia nitatts latirudint txeunt,

j/. NeCj

DUP VTATIONEg, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4»

î*. 7^ ec y 4le[ ohieSio de febril) w putride. £tenttn putride non viuadunt rebmiefidortecedif car moleß^t/enfitf, inaqaaltcas corp» riif,pAHdieulatio,ofi.i[an9:f2iißficedit frijnt, aut horror^ant rigori Dtuenim correßliirpurrido yaporinec fubito ybidtur.dn Ephemer rbmaior ef^ fmiUiudo-.cum in principum aUtonum oßenßsßirnni animaleï,yt in Ephemera virales,pracipuè affidantur.

iS. Hd addatur,ijuodfruSïurafe» conformatione cereiri chU^ ftjCemperaturafubfantia non mutata ,ßatimpereuntfenßtf t^'ra^ tiefcut in yentriculorum compreßionihM condn^ere ytdemtu.Qude nt/cii,abliones principes in Eptlepfiafubito hominem corripience^yt turn ab afi enfu aura yenenata oriturJyehemencer ladbtemperatio.^ ne etuf illafapermanenret^Eingere nonpoßumufi cerebri temperarto ram in momenta rempord tam proeul extra fanitatd ßnes exflijffe, yt.n.alteratio tanta fiat,opns eß logiere teporeßeut nuper diximtff, t?. Scribit Galenitsfubßantiam cerebri ladi,yulnerari,parte ein» *ximi,nectamenyel fenfum, y el motum,y el alias eperationesprinro pes euidenter oßendi.Idem hoc chirurgi atatd noßramultti exempltf tdobli canfanter alfeuerant'.yt in hacparte nulla reUn^uatur dubt-tatio.^c figura yentriculorum per compreßionem mutataperit.

zc.QMjoro.reddeminrationemadmirabildßru^ura cerebri,tot, raii,ea[iim,ducluum,ma^nitudints,ßtits,figurie,amp;cßnguloru,ß pri^ maritm aÜionum caufajtc conformarum non eïl^dPropter folam ßi ntunm generationefn,conferuationem amp;commeatum haudredefor faße dlx ermlts omnia hacßc fa^a.'Ke^j enim tanto apparatu in cor de opus fuit: y bi longe plures generari ßiritus oporruit.

• 21. nbsp;nbsp;nbsp;^c fhiritits cordid inquiet,nee tampuros,fubtiles, lucides,mod b'les,necfeorßm à /anguine extare oportebat,fedcum foUuscalons yehiculaßnt,amp;cum /anguine arteriarum in membra deriuari aptiß fini y.îleanc,apparatu tam exquiftto non eguerunt. Saneßintus, qui in femine corporis contend generation^ funt authores,minore ai hue inßrumentorum yarietate opus habuereiquia cum femimsxor^ pore magis mijlot e/fe expediebat. ‘Par e/l ratio ßiritus naturalisé ßquidem dacur,ytprieclaritum Philoßphi ta medici arbitradfunt,

• 22. nbsp;nbsp;nbsp;Hand negoßdieus animales àJanguine amp;ßumoribitsfeere tospradi^ts qualicatibufpraditos,magif^ elaborates intra cerebri

THOÄAE ERAÎTT

tanitAtts eenßßere dehuijß : tir ob id injlruilioretnag^^yarta of-ficina inätgui/Je; (prxferttm .1 um calor in eo non ft,y tin corde,y^H-Juf) ar tx eo non effici aio,nihil admirMem Ulamfahricamadfun Biones animales conferre,

ïj. yfddamuf hoequo^,ft liier, quodThilofophiac 'Medici fri-imum anima infrumtntumjlatuunt,non ip/am cerebri fubflantia,fed in eacontentos^irirunqutittf tlifs, fuffocaris,difisatis, immobili-iuffa£lts,continua a£ïionesprincipes tmpediri yidemtis. Conflatye-ro,multo copiofores eos in yegt;itriculi4,^uam in corpore cerebri, con-tineri. E^uidem qui per jubßantiam dißerß ponuntut,p er y ubtera txeuntts nihilincommodi adferuntaniniaii.

24. Veni^j certum tfif, ratiocinationem amp;nbsp;imafinationem effea-^ Bienet ariitrariaspotior,quam naturales; aut fabem no eße pure na-turales.Erenim ratiecinamur amp;nbsp;imaginamur hoc y el illutßcum yo-lumuf t!r quamdiu 'yolumuf:quando JciUceeJantßmutf.Quando enim terebrumjrater naruram dißoßtum e^,yc in hoc ipfo, 'de quo dßn. tamuf,aßeBu,n9npoßuntnon aUionesdißofitioni rfßondire.^äd yero naturales operarienes, quaemnesfimiiaresfunt ex arbimo no-ßre nen eieantur ( ’Ken enirn yentriculufjcxempligri tta, beni yd «nale,cito yelrardèyconccquir.nobis irayoletiriincjuut neeigntiy-rit aut non yritnehtfiubentibuf ) perfeno:um t^ cotf-ßuh; slf.

tq. Hrs omnibus firme proiatum e^f, eettbrijuf-: - ndpfimum-Oir proprium infirumentum a£lionum prinetpabum nullo -.node eße.. SuperJuntßiriruf,quibtis hoc munui adjertbere bosits rattouibitstm-puifi cegimur.

zd.’Primu enimpraterßiritnsnihUreliquum eß,iu} rptèartribui forint. ‘Deindecertumei'^, yelocifiimas ai,tilt;Snesoliri,;onpefe ab injlrumento alio,quam in omnespartes mebilfiimo.Qmd y et keelt» nus innebbfit cogitatione,itnaginatione, amp;c f Kihil. Etenim ba funrfiibitx,yr inter eas tem porti momentum animo compiehendtyix queat:amp; oinneM Ungua yolubiUtatem longè anteuertant, Kihil t-tlam animaltbusfpintibus mobilibia y el fingere lieer.

27.Comprobatfententiam,qued nulla abt tones alite célérités amp;nbsp;la. dj{ntur,amp; ad naturalemfiatum redcunr. Erenim ex Jubito amp;nbsp;inepi-natopauoredelirantes,yrfubitb deßpiunt, iraßaeim adJe rcsiercun» tur.

Î) n PVT A T ! o N E Î 4lt; tur.Nem ^felandiolia /^y^echonc{riaca lahotuntUtif, (iffaire Je-ßfitnübu^ydermienti^fnitem nonnunquAm ontitt^it. Fierihacnon t^ff^ffy/i taUum ii^itonitm inßrunteKtutn non eßet maxiwi mntabilt fan mob-Je.

iÏ,Htic acceiitr emniianferè 'Medicorum (irFhilofophorum ton fenfuiyiiui^iriius animalis facultatif eiufqus operationum,priinum 0 immediatum infimmenrum ffe conf teneur.

t^.Ita tarnen ßintui animahum a^ionum infirumeneafacimuft ytfabricant cerebri non excludamits-Sedomnino neeeßariamflatna «tm^ Etenim à cerebrifiruUlura, ytjioteparte animata primo pro-ducuntur operatiemes principes amp;nbsp;animales , at non fne Jfirinbtis, Puippe nona^ere nee ymers abfauefinttbuspote^f ^ amp;pro eorunt epta'’^élamp;itpta c^mjiitutione naturaliser, au: pneter naturam dtßo-futur, fui jfanutK egnimue ext/iit. Fdmeßtritibuf in agendopri-fxes tnraere partes Joleinirs , quia prima cerebri arque anima in-ßramtr,: et eye muimM.

gt;0. Liquidé,v ’■ '•ddicnntta,illuddemonfirat, quodnullo alio yiti» t''tyen:ricii’,uram j'igfra done apparente, quam quod ob Jpirttus male a fe^os eud-ir, dejiperetnahos yidemus. Etenim perfimplex de-litiiiin,p:rfomnuri:,per conßemanones repenrinas, exfolo inardina t» amp;perturbato feu turbidoßirituum motu errant aliqui.^b eadem (aufa yirtigo etiam aliquando oboritur,

p-Locoaße^lojeti propriofiibieSlo (quod 'isfi^v diKTtKit yoca-rifeimus)cogittto,poßulat 's\4ecbodt ratio,yt,qualifnam eaßtinßi-fitibusaß-eblioßaquiramus.Certum yero eil^,ex ante dt^ts, tauf am *l!^fßititus,non tarn quoad fiint partes fimUares, feu certa temperte tnfig!iiti,quamqt:oad inßrumentifabrica feruiuntihoce^^, quoad funt lucidi,tenues,jiib(iles,puri,mo! iles. Si emm horum aliquidmu-ttturjtemperatione perdurant f,mex principes aBiones leduntur.

Ji. T^ec obfiat, quadtempetamento SpirituumyitiatO) aBionts ftudi^lapariter laauntur.x'don emmhoeft (emper,fed tuncfoliim, quando intemperies priediSlas Jfiriruum quahtates infrumentales torrumpit. j^rgumento eß,qtiod temperaticne illafa permanenteß fradichrum aliquid mu reur, a^liones fecundum anaUgiam mutari expenmunat tempemrarr. }aP4.t:a,iiihiUminas a^ionssintegra tatt ttjper manene^dam expraditlts quaUratihs aliqua immutatafuerit^

m 1

THOMAS EKA5TI

^^. Hecwulrcsforraße frfellit, ( amp;nbsp;nunc etiam faUereitH.lUf'f foßa )^uo(l lange citimabincer-nperipßgt;irttuuminß, imenrales ih-ß^oficiones aßenäuntur, ^uàm parnutn johtlarum. ^t oh ul non e^C CfnßK(lufHfeaticlegt;n ilbus amp;nbsp;ha^rum tße (omlitinnefn.

i ^.-Cogimurhoc loco ahie^’.onihtn ejuihufdam reßondere.Ecenim Cal. (ohijeiac abqu^jde (liß'.morh.cap.6.ile loc.üjßj.cnp.^.Thernp-^/ech^i.cap.ö.cle rat.i»r.perfangu.n:iß.,-ap.4..in tjuolibec mjlrumen to parriculam ynam eßeaßerit,iiuapropterjuam iempernetonem fit p'/indpale inßru.’nentum nchonn ah inßrumeneo toto édita. Etdetiif txpemntia /juo^ßdem commonjlmte. Eteuim rej.c'^ato humoreer^' ßalltno,perit 'V}he,7’erfrigeraco neruo,ucipeditur tnoeuf,Cerehro m-nuum e.vcalfaao,naß:itur delirium.

^^.yHtj aliterfententiam nojlram impugnantßum ihiratiocina-tionem,Memorial)’,imaginationem.ßert conte,iduntyDhißjlunturid» laßeuphantafmataperßenfw re( epta. Z/xc aatem ßgi yidentur in fa lido cerehricorpore: noninßintihns adeo mohilihM corporihut, yt per momenta/ermè generan cr corrumpi yidei.ntur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^

jd., Eerfadld el^ ad omnia reßenjio. Etemm Gal. hoe mininiè fenßt yparticulanf,aua in^uouts injirutnento primaria eZ^a^ionls infrumentaltd caufa,rationefeu temperamentt aÜiond elujdem eau-fam eßeprimaffi...0uoniammorhitf nullus dareturpure in/bumenta-Id:quod cum principijï ei/tf ex diametro,'ft diciturpugnat. Si enim temperamentumprincipaltfparticulaßemper, ycnerat^proximt cauja,concurritadin/}rumenti cuiußihet adione, non iam à fola in-ßrumenti dißoßtiotie editur illa a^io.^are nec àfolo eiißdem dt/])» ßeionh yitio impedirur.

^7. Quare Gal.ment amp;ßententia nonfuie ,ßmilarem tn/juotihet inllrMme}ito(^uodexplurihufpartih.cenformatu eß)patticulam,ra tione temperaciona fua primo caufam eße inßrumentald affioHtf,fei per inreruentum dßeßtionti inßrumenealdtyt ex cap.6.li.t.7deth. perßiicuepater, /htenimfolum cryßallinumhumorem à reeeptbco-lorumßmularhrti/ic alterari,yt yißofiat,partes yero alias huicin-feruire,er ad re£le agenda adiumento duntaxat eße eßendit: tempern mentuprima reception^ ar^alterationtf illiuacaKfameßenodixif, ;8, 'Manife/leprohanr,^ux diximtti,primu Galeni yerha,deinde

ratio.Erenim Calen.httmorii Cryßallini leuirate,ptirlrate,etßlen.-

ülSrVTATlONES. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^

iaronponitt^iußim^roximamreceptioni! amp;nbsp;alterAtîonù à colon-binfaäif.temperAmeutum remociorem caufamfacit,jU4tentufeilt» cetj^umatii etnifaexßßir.'Docet raMjalteraàonemferi inter contraria amp;nbsp;acontmrijs. Cenumyerb e^^,nec eolorem contrnrium frimo eff temj^eramentOtnec tem^eriem coloribn4. Q^are non ef^ ffofmjuißmi huhu altsraaonn caufa tem^iratiofed ante dt^a in jlrumentalh dißofitw.

59. Clariiiiidemdemonfiratalterahac ratio.nßo laditur, t^uo» ths mllrumentalis dij^ofitio humors CryflalUni Ufa efl,nulla pror-fii^ineitts temj^erationetnucationefa^a.Sienim fitm mutetur,auc « friruifionatiuitattt locum occu^dritprofundioremautelatioremt tnittatur iuxta ^ro^ortionem yijto,tefie Gal. in arte °h/ied.ca^.i7, .rit lisfotemperamentoffimodo qualitatinfirumentalis nulla Uda tußnonim^editur. Quamobremfrofrioracyerior cauja yifiontt laf^e ei^ morbus infirumentalsf,tnorbo fimUarifeu intempéries cum h^^ per aUuddUe primb a^ionem ocult impediat.

lt;^). Experientianobh,non aduerfarije patrocinatur. Quippe non eualtbet CryfaUinificcicas, fed inflrnmentalem eun dißgt;ojitto» nemfedicet leuitatem,eeriuaiitatem , puritatem amp;ßlendorem U-dinssyiftQnemimpedit.QE^circanon per fe primb,quod morbi pro-prium e^^soff-eniiiCyfed percorruptionem quaUtatts ad infirumentt formationem pertinentes officit.Sic amp;nbsp;yiforitos nerutts afrigorecom pa^u{,nonfufcipit aut non defert animalem yirtutem,quemadmo-dumnubes condenfatanontranfmittit Sohn radios propter crafitu dintm.Sic eif cerebri calidaintemperiesfpiritufagitansyehemen-tius,deliriainducit,fgt;iritibus nonperturbath mentem aut phanta-jiamnonUdit squodin cerebri cahdis morbts multts experimur.

i^\,Siob idyelh temper amentumfacere proximum a^ionù inflra

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mentumiquia to corrupte amo nonnunquam Uditur,yckementerfat

liris.Eceaimadconflru^ionemmultis egemus-.quorumfiynum U-\datursimpedicur a^io. f^dipttes emm plures caufx ficadeffe^us y-nim produBionem concurruntsyt prior yirtute poflerioris agat,prio reUfaypofteriorts quoq^funtUfa..r1t nonretrb res commeat. quot;Hon tnimpoferiore Ufasantecedentes earn Udi oportet.

, At» Caterum confiât aliiones cerebri principes fxpenumero impt

gt;» Î

•THOMAE ERAST!

JirknuU^irt ttmixrationt muiatientfä^la : tir tem^erdmenttUf^ tas dCltt'iff‘^0/i wlgt;ef^irj,mß ali/juam tnttrK^ertfS tnßrutnetttt ^Vd' litatsi»aSlhnt neeeßariam cerrupent.^dreco^imurcenßttriytli' f»/ifnobf}ttif,nonà eemperießefl ahvißrumentdlißtruMum ^udbtif te aUiOKes tales i^ri^o protlitci.

43. Vei/lo’eru reeeptioaecM/n nihilcertipcßittbd^tiikUee tnen ßratur argumento 'Kec f rohatmohilicas eos nonfufci^cre,ci(gt;nHfC aër moittf^nec a/jna Itniterßuens rerumßmularhra amierant. Vtiit Je ns»Jtc recilgt;iuneur inßiritiintf phantaßnataßeut in ecul9 amp;ßt culh recipi yiJemrtr: ^uoJ yel yertigo ^uaJam Joceatfola. ‘bhon t' nim in omni yertigme y el res ydßecultsmJen cryßalbm's humor rt tanturßeJ iJJol/imjtiuoJinfe return imagines haltet, ^t non foli' Jum cerehrt cor[gt;uf in gyrum yerti Joteßßeelfoldjjtiritilius datum hoc eSl^.

4 ‘ Quadßergo rariocinationifßmaginationtSteirc.caufdm retie demonßrauimud ej/ecerehri acßirituum animalium naturalem Jtßoßtionemßuefanttatem,^rorfud neeeßarium e/^,yitiatte tum m McinationtfituitnaginationtSjCaußam^roximam efje dßtoßtiaiem «orundem ßirituttm inconuenientem. .de T^lelanchoha esl^ aße-hlio ^utedam cerehri rationem aut phantaßam primo ladens, O^a-Tt dtßoßtio dl^ praua cerehri propter Jpiritus male aßeHos eue-miens.

4y. £i/fuidem ^uod nos perJomnumßerJuhitti cimoretn,perehrie tatem^tlrc.falfa imaginai i cogaßdem quoelj, yt per quot;h/lelancholiam aUaß^ deßpientiaßecies imaginando erremuf,ejßcit. deinpradi-Stf caufa eßyelßirit/a inordina: è mot as,y el yapor alien/ts cum eo tnißuf,dßtoßtionem cerehrinaturalem contaminans.Hinc feitè di-dum esß,talia eße delirantium phantafmata,^ualiaßtnt dormien-tiumfomnia.

ti,ti. 2donohef^fententia,/^uod illa deßpientiafunt hreues,me-lancholica autem deliria plerun^ lon^a exiftunt./doc entm non mo-dumgenerationdr alium eße prehaeßedperßuerantium caufa tandem ytrohi^j non ejße,clare eßendit. J-Jinc ex hypochcndriacamelan cholia deßptentesttiuia malum in cerehro pertinaciter neu haretße-peadßeßuhito redeunt,acpurißimainteruallahahent,

D r s P V T A T I o M E 5« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; #

*7« S^ocircK nihil ef^ aliud Melancholia morhuf ^nam fraua ^uadam/^iriiuum cerebri difiofitioa melancholicùfMitiffreftUat mitem cumperfeueranre cimore amp;nbsp;trißitia defipientiam tnducens, 4.8. DuplexporrocF^ huius morhißecier. ßlam yna perpétua tl^,alter a exinterualltsaffli^it. dlliui caußt eii^ in ipfo cerehro, luim extra ipfum fuhfißit,ac hypochondriaca à Medictt nomina^ turJUamrurjuf hiperticamfadune. quot;Kamaut injnlo cerebrohu-msrac yapor talü continetur,aut in toto corpore { yelpluriluf fal^ ftm alijs partih»i)colle^l»teßgt;

4^. Si probe definitionempofuimoftexpoßttf adprohlemata e^f tlkllionts apte eiuo^ rej^óndere po(erimu^.Quxriturprimo , cur a-deoßnt meticuhli,qui Melancholia laborant!* Galenm lib.i, de fymptom.caußinßHe:^ hb.^.delocM aß'.cap.j.ob id euenireßeribit^ jaw Calor atra bil^ metuMßedi tenebras inducat,propter quasßeme ' fuata^er,ytiinperifi meticuloßamp;pueriin tenebmjße^raformida-ftfolent.

50. Sed hac relßonßo y^uerrhoi nonprohatur ^-coUig. j^b.cap, yH earn hit arguments impugnat. Color,tnauit, perfe nullam a-^wiem talem corrumpit aut impedit: cumßolumyißummouerepoß-ßt» Â^ionumprimacaufa e^temperamentum. Qt^are ab intern^ peneßila impediuntur aphones à temperattoneproféra. ’Mam yt ttmperatio bona,bonas,ita mala,ntalaï aUionesperfe efficit. Dein^ delequttntnr animi mores corpora temperamentum,non autem colores. Accimere admorespertinet. Tertio,ficut latitiam parit fan-guis temperamenti fuiraeione,nonquiarHbedine fua cerebrum tUu-rgt;iniet,ic.i fuccum Melanchokcum credere debemus natura fixpro-prietateformidmemgenerare, non quia cerebrum tenebrofum effici-at.De nique fabula ßmile yidetur,dicer€,nigredinem perinde obfcu-rare cerebrum, atquetenebraaërem, amp;nbsp;per eum modum terrere,yt puert in tenebris terrentur. ^Duma certè tioflra abfque ocults nou yidet.Q^are mgrorem in ::rebr!),non in ocults exßßentem ,mutimè P^rj^b'^!'

•j’.Mon'uur ai'itcmnärd-e ,4iierrhois ißa rationes ■, licet nono-mnesdireÜ-o u-^l: :i •■gt;p.nzoacMOppng;ient,Mec eas refellMnt,quiad uerfm ylct-rir. .ifg:ims, m; .•;ƒ, in 'sen dne repraßmian nobis restât

THOM AB ERAJTI

ƒ ttt^yrumm«uereittur,quatnuKne^in[ra»e/^ txtraocuiumßii^^ ittantur:I»ßtffußonilfttsßmUe quiddam yßt y entre: /»crißpumi' 4im furarisjßlendores ocul^ obiterßarL£tenim ^uta in cerebre I}tïi' tM in or bent toraueniur,e(iam in oculi^ circumfsruntur:amp;ßc res yi demurcircumuolui,^iritu oculorumyoiurato. l^idemur er^orei. yolui^quin in oculo prhii yoluuneur imagines earum. Deinde non formantur ha ab »cultf yolubUei imagines: fed ab extern!^ obie^tf fluentes probeer motum Ißiriruum;in ^uibuf recipiuntur,eodem mout ri modo yidenrur : dim tenebra tUa ‘MelanchoUcorumfuccorumin ocul^nunquamfuertnt.Inßifußonibjifquo^jamp;crißbmhumoresaut yapores inter corneam amp;nbsp;cryfaUoidem humorem contentiphanta-ßam hanc efßciunt.

qz.Sedamp; alijiargumentédefendiÂuerrhoii, amp;nbsp;refelli Galeni fententia pocerit.Sienim J^elanchaUcinfuccnf nigredinis caufa ter reretypituitnfiis albedinisgratia alacres amp;nbsp;animojos redderet: quint tarnen Galenits humorem ad morum conformatianem nilconferre aßirmar.Sic enim in expofitione lib.Hipp-de humoribus com.i.text, ^o.fcribit:^ciesanimiamp; intelligentia,tnquit,abil!i)fo humore: ton' Jlantia ürßrmitasamelancholtceißmplicttas amp;nbsp;/iohditas afangti' ntgignitur.Tittutaautem natura, quam in prima ciborum muratio ^^S^^’^^ neceffario apparer,ed^ ad mores con/ormandos tnutths.Er^ goficut nee blits propter colorem audaces amp;nbsp;ingeniojos, neefanguis propter ruborem humanos,faciles,ftmplicesfacit:ita nee melanrho' Heusfuccuspropter nigrorem terrores incurie. Confat picuitofosfer mè ignauos, tardas,amp; pigrosejfe Âr nullus propter picuicte fplendo» re n tales ipfos eße iudteat. Cur ergopropternigredmem timtre aH^ quosputamns!^Qdd,quod Tvianiaci humorem autfumum atriorent tn cerebro babent, quam quot;Melancholici : qui tarnen non tantum non funt meticulof,yerùm ettam audaciftmes audacio:cs f Tenebra qua^yf ex natura fua,quie e^l^ priuatio,metum infer rent ,femper boe facerent,Sed neefemper,nee omnibus timorem pariunt.

q^.Qui Galenum rueri yolunt,dupH(em adferunradpriedilda re^ ßionßoinem./iliquitenebras imaginationem lorrumpere atunt,quatt nitsßiritus yifionis infrumentum exiens cum renebris mißus pban tafmata pariat horrida. Tropter nigros enimfhitus non apparere fimulacbra

DIÎPVTATIONES.

fimuldclra in eû receptayyaßinttfed horridion jideri. Aly teftipe^-Mmtma nonprim^jolù}» ^ualicatihf^jyerum etiam f(cundn,jplen dtredeuitAte,6lgt;fcui'i{aie,amp;c.funUionibMiprodeßi aut obeße atunr. Hoc indeßeridicunt^(nonijuia color fit qualitas agtns,aut quia tel» ftramentum mutet,ûquot;c.)quia temperamentum cenfiequafur.

if^.l^ ertimproïgt;abilior,amp;,finonfalUtanimuf,yertore^^Auerr'^ hoM fententia. Firma enim mantnt pradt^la argumenta: amp;nbsp;facile totfucari pofiunt nuper diHa.EtenimfalJum e^,Jßirituf exire , amp;nbsp;turn tenebrtf mifceri.Fit enim yifio recipiendo: nee exeunt J^iritM extra oculos^quin momento dißipentur.Sed nee mifeeri cum eit tent-irapoffuntteum fint nihil aliud quampriuatio. Hanc oh caufam ne penetrare quidein intra cerebrum y aient. ^î enim mouereturpriua^ tio,aut à jpirittbm vitro defer returf Si lumen exfeUum (amp; fimir littm quorundam animalium)oiuli^ effluere, acproximumaêrem il~ lufirare obijciaî,tam non redire ad oculi interiora yelfpiritm y el lu-enen,qi{àm non regreditur lumen ab igné emijfum ad ignem,reßon-debo.7)eindemuîtaimaginantur'Melancholici,queeextra ipfos nun quamreip/afuerunt: ficutomnesaliquandofomniant,qu(e extra fe yiderunt nunquara.

•j^ÿ.An etiam oculorum f^e^ra de die recepta cumßiritibuf intra (trebrum mifeeri,amp; jic territare diceminf At forma fitnt non reales,ye loquuntur infbolts fed intentionales : amp;obid mifeeri cum re nulla poljunc. Q^tdyero de fonts,quos auribus hauriunt, commini-feemurfAnamp;hos propter nigredinem horrid'e reeipi affirmabimttsf Ceriun enim e^Ç ab h^ non minus,quam fi afimulacbris,quaper o-tidos tranfmittuntur ,fßiritM turbari metum^ mij ci. Quod ß propter eoloremhune tam terribiles effiduntur rtrum imagines , curyniM autalcerius rei duntaxatfpeciesitadeformaturf amp;nbsp;non omnes hor»^ rifica redduntur !* Certè ab eifdem omnes ^iritibus recipiun-tur.

56. Splendorem,puritaeem,lxuitatem,amp;c.in certespartibus,yt hu monbus oculorum,täquot; cerebri Spiritibus requirifattor :fi de infiru-mentaU opemtionefermofit.AtfunBiones pur'efimilares,qua à tem-perieprimo efficiuncur,tamnonpromouent aut mpediunt,quamnon tfficit colorf MUS in bile,yt magis minufq^ mordeat.’Hon enim quia

T ■ 6 M AB B R ^ 5 T r

^Md t!^,mordet,fi J ^ui^c^hda. ^^k riißctamur itd^pmidichri ifenfibue era^mi^a miatif probe a^- op^ai amp;nbsp;c,vj?â,lt;jttàm lucide amp;nbsp;tenuibtis rec^ijfiritibufiat banc [.quot;a--ris nielle boita yr ram amp;nbsp;fff fecaufarn ef/e non concedim-tf. Alt;,!i,denim lon^ijsimè e.^, remm i“ marines 'Vel obture 'Velcla.rè rreipere,^ res atethere qua meiuinon debeur,quant necftierunr,necfunt,nii fi(t!sr(e yidentur. TalUt^ nim fapè riment 'Melancboli.i labomntet.

q7‘ Sed quid 'Verbid ef^ op m in re mani/efiafSi enim ater ba-tnor,flacM,aiir ffirinit, panoreniperß eurer,nunquam nud'tdorei ßerent ‘Maniact, Nam inßar liquida piert ater ei^ humor furord catißt.Cur igitur btc audaciam color iße,tiimelancboliLo aurem fuc-co ttmtdicatemparit.'^l^icquidßn^atur ,’Vertint nthilominut hoc t-irit,in �niactd furorem ab acrimonia amp;nbsp;calidirate mordente (ÿ yeUicanteßißüari Quare necefßarium ;fQ yt timorem procréer fat , cu^ melancbolicuf,non quia niver exßßir,fedquiafrigidut ed^- ^^ runt etiam idtota,tantum habere'Vnumquemqj antmi cir audacta, quantum habet calorid. Ob banc caufam muiter es virrsjpueruli adul lts,ft nes iuuenibtif,timidioresßintacßufit.

^S./demcenfuirÄrtßoeeles.^o.ßll.Prühl.i.ßu^^'^Ti^ fi^ St ^«0/^ti n xç^nç à '^ lt;^/uAaitag xo^üi uaznp eßn reu, tniü d-Qvuicti TTUOTodUTmç J ^p/aoTi^df ùra iuQu/uieiit dibi^ßf èip^p ^cudtç iu6v/aórtQpi,o} dt ytsfi'quot;rt‘: dbiamp;vuó’rt^i. ai^o fb dip/aoi, o/dii fu^ol. 70 ^ yâçpiç K^i'rdf.v^tç Ttc.dnhec toto probltmate'V-num hoc agit,'Vt melancbolicumßiccum,pr6ur caUdus epfautfrigi-dus,multus autpaucus amp;e.o/lendatplane contrat ins mores at morbos inuebere:hoc eß,alles efßcere OappitÂiHç^oi) iTa/abitaliosveri dövfauCjt^oßmtKdc,delude. Sic amp;nbsp;morbos ab eo creari alijs aliet monet,'Ï7^oic di düuui'eu Ir^vpai n lt;; bßot, tviç J['‘ óappnAicuiamp;C-q^.Quid aliud etiam Galenas ’Voluit, qu-ando 'Melaitcbolicos ca-lefacientibusac bume^antibus curandosßatuit.'^Certunt edf,bis te-medtis non eolorem tolli,fedintempertem frigidamamp;feeam corrigi. £adem edjf aliorum omnium ‘Medicorum do3rina..drgumento efi^ ’vinum.d/oc enim calidam amp;nbsp;humidum exßßens ,trißitiam emneni adimit aelatiriam inuebitßpfo etiam Caleno,prater experienriamt teßle in lib.Quodanimimores ttmptram.cerp.fequ.inturfC.tIt. t. Coo-trar sum

O I J P V T A T I O N E ƒ* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5®

trurtamf^(tt,n9» ^ro^ttrcelareStfed (trouer ^ualit^tetcontrarui, ‘^^^ ^’'^^metm caufain ^Melancholien non efl^tenthrico/m nloncùm nt^ue tenehra ^erfetimorem effidant. Îdeo enirn in te nehrn mttuimtn,^uia^ertcula cauere nôfgt;oßuinin(^neri amp;nbsp;altj qui dam oh earn quoque caufam meticulofi funt de node,quia /jieSra ma^ inyagari tunejdunt.) Hinc hrura,quia (gt;eritula, in qua in tene-gt; ftù meldere^oljunt, nonprauident autintelli^unt,nodu no dmenr. dl. CauJd ei^humorn naturafrigida Crßcca. Cum primiim ah hüqualitatihuicerehriamp; J^irituum tem^erado adfri^idim Cr fit-ttmpermutata ed^ydeprauatur mox ima^inado,ytfugienda amp;nbsp;d-^enda^uret^qu a forniidolopt nenfunt. /dinefalßn mettes oritur^ amp;nbsp;alacriias animi ex/hnguiturnn cuitn locum ignauta amp;nbsp;trijUda ßeceduite.Hinc neeeffarium e^,yc mininßgt;erent,tnaloqj audo de-ßereat tandem,amp;ytmßhi inférant./^e enirnßres latos amp;nbsp;confides (et reddit,ira desperado me turn amp;nbsp;trißidam e/ßdr. Sane pituita, ^uiaßi^idaeiß ,pgfics quoq^ fadcat kumtdaeùmßmulßtßemno^ ientot amp;ßupMosporii(s,quàm tngitabundot repraßentat. Sciendum tnterim eiffmeitm m(la}i(holteurr:fibi quadampropria Cr peculiar ^tqtialirate/rigrda amp;ß(ca magd quamßmplict amp;nbsp;abßolutaßrigtdi-futeacßcdtace praddJaßymptGmaca produeere.

ii. Cur y et à trifles funr melaniholidf7^-onJemite ideoßeri^ ^uia mecuunt magd,qu im [peranc. quot;Metuunt aucem,quia/birirue ha hentßccoj Crfrigidosit.ßarßnuwtßcut expoßrumnuncßuir.h^idefo fttr ctrte melancholiei amp;ßener prep/ereaudtm autßmilem caufam meticulofi eße. Me hot confia: prepcerßrigiditatem amp;ßedratem tf-ler (xfijlere. (/nmclanehülcd accedirpratereaffirituumfinguld^ti ^tedam temperattofic^a C7 terreafeum leetot Cr jpeiplenot effidat ifirictes caltdioretiquod in citato problem.Mriß.quoqj docuit.

6}. Cur yeri/obtudinem Cr eenebras tanropere amant.^Mnfud intendimaginationtbut unpedtrtßepneßentta aliorum experiuntur.^ Omnes eertè erißetproprer hane eaujam yidentur confuetudinema-liorumfugere. F orte id habet proprium temperies melanehobca ßi-fi[uuin,ytfohrudines CT renebraram amoremingeneret.

64. Si cur ira fixe inttare^ cogitent quaratC inprompru caufa fß:Sptri:iis habent magd craßo: ac terreot^mitiußtf mobles,propteT

» 2

THOMAE ERASTT

mtas caufas recela amp;nbsp;impreJIaßmulacLM rardè at»U[u':t,necfM-Ualia reci^iunt.^^uxres htcaufa e^ cria:n,ytpricer coitce^M in ^nimo cogttationes nihil ferè curent.

^^.Cur yero tamei^ dtutumumhocmalum.^QM.t ‘Melancholi-cum.óunt enimproprer bnmorrs'^leLincholicicraßi(udinem,iinmO' iilitarem amp;nbsp;contutnaciam^omnes niorhi ah ee fiifcitatifiperatu dif' ßciles:amp;ohidlon^i amp;nbsp;durahtlet.HypochonelriacA tarnenßeußarn-lentamelanchoUa hreuesinterdum habet acceßioneticuiitsrsi caußt tr.inimè efi^ ohfeum.

• 66 , Cur^hinde vigilantac dormire nefeiuntßafrigoreßiritui fißuntur iramobUes^j efßeiuntur amp;nbsp;ignauif’ .^dhóe etiam ex ante di^tSj^uid rtlßondendumftt,patec. Nonfrigidifolummodo funt,y(' rum etiam ßed.Tropter frigiditatem ignauiores ßintiat propterfit^ dtatem amp;nbsp;fixant incentamj^ imaginationem ytgtlant.Qui enim dof tnireyoluntßaxareanimtim , acremittere cogitationes coguntur: ^uodilbfacere nenpefiunt.

• 67 .Quari infiuperpotefit/ittxfit ratio,quod ^lelancholicifixpenti-mero inpauctf delirantßn ceetertsficfata fapiuntfÄrecauy ob harte caußamfic defirtbit, Içicf]) d9uuin'éb^fxfi ipecp-mdn anib orufit^» jhlehic quidem difficile efßrefionfta. /nhoemorbo pracipuè labt'‘ rat^lerunq^phantaßa : quAfiefiereyigUantibMafficituriquomodt alias dormientthuf afßcijolet, Quoniam igiiur circafimulachrum, quodinprincipio morbiforte incidit,maxime yerfiatur,reliqua'Veii y el reijcit y el non aquali contentione yerfiat,minHsin ets errat. In-barere autem pertinaciter nonnu nquam^intihus imprefiiim y el irt-fculptumfimulachrumfimma quadam proibantJfta namq, clarè alt' quifomniarunt,yt aliquot pofleafieptimantsputauerint, qua per ß’ mnum duntaxat yiderant, y ere amp;nbsp;reipfia ftc euenifie. Contigit bit nonagns tantùm,yerùm etiamfiants quibufidam.

48. Q^en denique hoc ettamfilet, quam oh caufiam adeo mirait' Iia,abfur3a,increaibilia,amp;prorfitts interdumimpofiibiliaimaginin' turf£tenim neque dtei/neque credipoffiint,qua imaginatifuut omnt iu4 locks amp;nbsp;temporibitshoemorbo afiebli. ^nhuiits etiam rei exph' catio ex nitper dibits pendetr‘Equidem,qui, quodfomniantibus yfi' uenit, apudficogitat, facile hint fiefieexpediet, Jam enim diximuSi ^elancio-

D I s P VTAT I o N E s. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$*

y^leÏMcJjolicort'.ni phantafmatA gljefomniannttm deUria. Q^ùntn ^tr fomnum fa^è yidet,qiialid ‘Melancholici imaginantur per T’i^i-Ttas ^ Difcrtmen in hoe e^i^ficum, quod illa J^e^ra mox euanefeuns^ hecpeninacicer harent, quia penitttki imprejfa funt : cuiiu eueattts faujapaulo antedilucidèfata el^ expoftta,

• 69. nbsp;nbsp;nbsp;Curfine fehre delirant ‘Melancholici f T^J^endere poffemM ita hot defibere ytfomniantet.yiddi nihilominuf yerehoepotefiddeo fieri,quia puecttf melanchoUcttsfrigide e^^. ^odft in Mania cali-dum eße reßonfestcalidum dicemii(,yt acetum amp;nbsp;cineres. Quamudt enim iuTtvpdifaa. haheatah adußione,ac terra quoq^fermentet, cnm txquifitè in atram hilem mutatM e^^,plurimas tarnen tune quoq^ re-tinetparietfrigidat : nee ad cor tranfmittit exhalationet calidat ea (Opia, qua fishrem accenderepoßit. Qipanquam cumyehemente mbit feint eiiam nonnunquam yifd fit.

• 70. nbsp;nbsp;nbsp;Si quamtur cur MelanchoUciingeniofi pariter fint ac fala-teï^’^l^ondehimtftnos htc demorhoMelancholta loqui,yhiquX‘. ftio hac locum non habet.Etenim de ijs duntaxat re^è hoc quariiur^ qui natura funttales,ideß,quitemperamentnmtalenaÜifunt.Sier., go hie defanis extra infiitutum quaraiur,dicimits ytriufque euentm eaufamah ^nßot.Erobl. paulo ante citatofufè ac diligenter expo-fitam eße.‘Mec dißentit Gal.cum a Ith,turn tm,comment, lib. Hipp, dehuniorib.expofit.fentent.^o.fi enimconflantia amp;firmitascogita-tionum ab hocfuccoprouenit,fattt patet,cur in tilts rebus adquas ant mum applicant Melancholici, alios fuperent. Etfi enim qwßirititt habent puriorts tir mobiliores eeleriua appréhendant qui duts, qui a ta menconflantiacogitationum abe^, at que nulla in rediutiusperfi-fiunt,fedceleriterfieadalia conuertunt,inre nulla exeellunt ; licet in omnibusaliquidnorint.Salacitatis caufam flatus effenullus igno rat.ldemArifl.r^ loco iam nominato,etfeU.^,'probl.^t.aßerit:quod « Galen, in i.Eptd.comment.^.text.ti.affirmatum pariter memini'» ’577*

DISPVTATIO XVII. RESPONDENTS M.Ioan.'Beato HummeUo ’BafiUenfi.

De Somno» » 3

THOM AS K RA f T I

BE Jgt;l^tttrA amp;nbsp;confis fomnitgentratian^^mejo, diutrpf fuijp!4fujytteres opinionat, hediej^ nan idtm omnti/en* cirtitn^nnfeßum ei(^. Calenud etui in Ulf.deinßrumenta adar.nan putauit ttrhitmtufacile,ytrumfomm^ narurgßt efitf, an ^ffe^ua freier Id^tunmyiïJiyà ivehtuTnréa'^v ( au J ^Tiip-^t iÿ (^UTiKi^i^-n fm6amp;‘ ô vTrtOquot;.

• 1. nbsp;nbsp;nbsp;Et yetußiartbtu jilcnuean,fan^uinû in yenat reditu:Emfi-^ dades inßti infan^uinecalarù refrigeratione deßnijjßefamnumßrt-iuntur. “Diogenesaèrent in yenû contentum à fangutne in theraeù ae yentrû cauuates (agi, earumjue calefadionefomnum genemrieß^ etatiu fertur.

• 3. nbsp;nbsp;nbsp;‘Plata, quem Staieißtnt ßecuti,cenßuit,nil aliud eße,quamßiri tuumfenfui miniflrantium,^um ad partem capita anteriorem atlafi fuerint,remißia»em ac laxationem,

• 4. nbsp;nbsp;nbsp;jdr'ßateles propter repulßonem ralerù(è corde per yafaince-reirum fuheuntu ) à yaporibiu ex alimentaßeblatu natam , gigra arbitrate t^.Ecß enim aliter nonnunquam videtur loqui, hatte ta enen,qua modo did a eï^, fententiam conllaneitis tenuit,yt ex lib.de * fomno amp;nbsp;yigilia,ex zJe^parribiu animAl.j.Ex t.de Tlanta.Exjj. feS.Probl.iq.perJpicuum cf^.

• 5. nbsp;nbsp;nbsp;Idemyfuerrhois e^ yCoU.ylc.dx i,Colled.tt.ctem recentiori» bm quibufdamßaeaiße yidetur: quando retradione ealoru amp;ßiri' tuum cordu ( de huiiu enim yißteru calors ac Ibintu eos loquipacet) prouenireaßeuerauit.

• 6. nbsp;nbsp;nbsp;Galenui ablandu ó‘ humidù exh.ilattontbiu neruerum mea» tm objiruenttbuf,atqj tngrefßtmtn eoßdem av.’malibmßiritibmvt-tere luden tibia,tnduci putautt. ^0 poßto ^nU aliud ex eitu fenten-fia femnut fuerir,quàm in neruorum prinripijs ac meatibui orra ob-ßntdio. Qjeanquam cum alibi,turn in^.de catifpulf.cap.to. ßribat, fomnuma(cidere,cum nacium calorautexfatipatiene ac nimiafic-cttate adaltmentumfe conuertit, autpropterimmodteam hurntdua-tem non potedfforas progredi.

7Jn tansa opinionumyariecate amp;nbsp;difcripantia, dt execUentißi-morum yirortimpugnaß yericatem inuenire yoltitniis,autorieateha minumfepofeapMetkodoremipfam examinarecogimur.

i.Pri-

D I s P V T A T I o N E y; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0

t Trlmitm igiturfeire ofonef,nomenfomni If^arum yfurfuri U^m flerum^jfro natumlifritiationefenfu/ac motusfumitur,f ro. fitrqium fomnusima^Q amp;nbsp;Jrater mortü, amp;nbsp;^b ^riji.^.de Gener, Mimala. f/^daesov tS ^nv gt;(1^ n un lt;^nv,yi(ie mort^jjinterfiittum ^uodJain-dicitur. j^Ujuando fro huius affeSus caufa, ^Mm in fret» f(n(iain!teßi^4musifonitur.

• 9. 7gt;onimusautem fro confeßo,hancdiß)oßtionem,tjua fenfum « tnotum ttnimahum interfeHat^ac mortutiftrèfimilia reddit,non tfi cuiußilier. farM'Tmßamp;i fed frofrium amp;nbsp;definitum fubit^lum, ^uod ti'sifä'^v JïhtikÏ! nominant Gneci.

«o. ^arenece/fum es^,yt,in ^uan^mfarte corforüsfrimo infr, ftruefiigemus, ( tales tnim qualitatesftne fubieiïn fuü inreUigi est dtclarari non poffunt ) fimodo caufam fuira diUi efftilus ex arte («• inoftreyolumus.

u-Efß eniminnolfx fartes, putbus ferf eßtstotum corpus eert» fitodoajf dafür,manifefiè f rolkant cum Efil€ffiaamp; Apoplexia,turn EtbrtsJnUlti enim folo cerebro, inhd eerde laborante, tompatitur torfm reli^uum toium,

• gt;1. SubteUoproprio inuento , quee^qualûnam eafitdi^oftrio, firutarioportet, f^iainuendond apdßimaerit,fi, quiddormienti^-bus (un^d accidar,attente confderaueritnus^

• »3. Ordiendum yero eii^ à certo amp;nbsp;confefo omnibusprindpio (yt *rroremcaueamus ) nemfeanomind notionefiue interfretatione o-^wbusconcefa,ficuty^rijloteles atq^ Galenus pracef erunt.

f^‘Caterum duobiss modd cum Somni nomen yjurpariab auto^ rtbustxfupra diUdpateat,bic quoad efedumft^nifcat, interpréta» Hmur,yt ab tßedu paulatim ad caufa inuenttonem äße en damns.

}1*^^igiturfomnus dJ\jvataia,qiiadam,fiue celfadofiue inter» gt;mfio,ftutquies,fenfisum externerum, itemq^ motus ( yt enim Äriß. feribitiJi cunlw tLim dÄnQeiew aamp;^^ad'miia'iv 'sbd /ud^po^ß» nud» tlw,^ à'UTS ad frei ov'rs ) qua fand pariser atq^ stgrd aeddit, fuut omnibus,tam dodd,quam mdoddfemper yifum edß.

ß. yftfieri nonpote^ß, yr rendus pariter omnesfimul ceße)ie,nifi fundpaln feu communts fenfus afedusfit : hoc ef^, nifi prfndfiui» finfusac mtius altcradonem perpejfiimfuerit.

TH OM AB ERASTI

»7. S ed ne princess fenfitf li^ari aut impeJiripote^^, dum Îo(gt;*f ^elfedet, in qua primo exercetur, mutarionem nullam fenftßeputt“ tar.

»8. LecM perro,tum communes fenfut, turn mt nuamp;facultatttHt etnimalium aliarum pri»cipum,efl[^ cerebrum,

tj. Ex hts necef/ario concludicur, locumßue federn dißoßüonfft propter quam animaldormire dicitur,ßue motu ac fenfu membrerum citra morbum priuatur,cerebrum ef e.

20. Etrum autem te turn cerebrum, an pars eins aliqua 'n lt;te/gt;^ ^vJizTULOvfommßt,hoc eF^^^ytrum communesfenfits,cuiuspaftt-item oßendimus fomnum efe,in totocerebro,an in parte aliquafedem ßxeritiex proidi^ts nondumpatuir.

zi.Probamus hac in parte mages Hierum fententiam,quiin yefgt;' triculês cerebri anterionbus communem feuprincipalem fenfumcol' locant, quam qui in ip fa eum cerebrifubßantiainharere contendu»tgt;^

22. Etenim yentricules claufis aut compreßes repentefopiturant mal,licet fubßanna cerebri nulla in re mutata ftt. Partes quoq, eX' tima cerebri fape ab intemperie alijsqj modes lieduntur,nec eb idfofu-nopremitur animal, Qutn amp;fubfantiie cerebri pars nonnunquam eximitur abfq. lafione fummi. Epota quoqj amp;nbsp;naribus admotafom^ num inducunt,priufquam temperationem fubfiamite cerebriwi^^f fdtuerint. Certi/?tmum argumentum ef^, quodfomnus amp;nbsp;yigHi^t ( quoadfitnt ef-e^honesJssonfunta^liones pure ßmilares, fed potins inßrumentales.Quare mages à conformattone yentticulorum, amp;nbsp;iu tifdtm contentes Jfiritibus ßc fomnus,quam à ßibßantia amp;nbsp;tempera-tione cerebri ; niji hac aliquidad inßrumentalem 'yentriculerum di-^oßtionem perthens labefaciat ac mutet.

2?. Quadetiam yeniriculipriorespotißtmim affdantur, multa ißendune: fenfes enim qui circa partem capités anteriorem fun^tna^ ges occupa»tur.(TaUhes leuius l!editur,quiaper r.erucs motui ferai-antes dißribuitur;qui in poderiere parte caputs magis oriuntur.)^ foporofis etiam afeblibtes,tnm Galen.q..deloc.afe£l.z.tumalij ^t-did omnes ,finciput mages ladi afeuerant. Pharmaca ci parti tunc maxime admouemies, Jdemfactmus, cum prcuocarefomnum cupi' mut. G rau Hts quoqj ca luit hac parte yideturperfomnum ; amp;nbsp;in pe-8in

B I Î P VTA T I o N E ƒ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÇJ

^H^ma^ti quant in dorfum cadunt dormientet.^uhi inter dormie» dumfurgunt amp;nbsp;^mbuianr,cùni intérim fenßtum quatuor injîrumen ta ^ermaneant impedita, So^oruß deniq, rariitt quàm apopleBici» ßunt ^^raljtidquodinhif ^ojienorßn Ulh anterior^ars magii of fendatur.

24.. militer fenfit^rifateles, quifomnum flatuit faßionem eße (ordii noncerebrt.ddem ó-Toptc-Somnuf tm^intotoanimali.Er 10 nonfoUtu cerebri etfdtßojitio./ceir.fijomnin eß in cerebro,nott animal fed cerebrum dicetur dormire,quod longe abfurdißimum eß didu.

z^. Æij quidam aße^dumfenfitf eße ide9ttegant,quiain fenßene Mninßt, ^bßurduminß^erfmtanteoinloco fenfuumceßationem fonere,qho yM agenttsßoc ed^ extenßo calorie è cordepromanan~ tis non exporrigitur^Hunc calorem ^er fomnum infra cerebrum fißi «fnan(ur;amp;ob id cordis patine (quod calorem non ylterius proten dat^quam cerebri aßeUum eße arbitranrur.

z6.Sed Arißotelis opiniofalfa eß:quiafalfie innititurbypothefi. Etenim alhonim principaliumfenfns quoq^ ac mot»s, principiüfon temac inßrumentum iudicauitcor eße,noncertbrum:qua dim omni bus 'vehementerfußen afit,hic ref ut art non debet.

• 27. nbsp;nbsp;nbsp;yîd alterum reßonfio ex3.amp;^.theft peti poteß.Triuatio ilia [enfin acmotne in toto corpore accident amp;nbsp;eße id ne edf fomni,non ipfemetfomnus,qui huiuiaccidentis caufa ed^.Sic tenebra apud not in ddiquio Solis amp;nbsp;Luna non funt ipfummet deliquium,fed eßedhts. Sic pnuatio fenfne ac motus in apoplexia:membrorum item coneuß [o amp;nbsp;dißortio in Epilepfia,fymptomatafuntmorborum,non ipßmet morbi.

• 28. nbsp;nbsp;nbsp;Âdtertiumftmiliterpatetreßonfio. quot;Konenim cerebrumyel [emit yd mouetur eo modo quo membra f qui but yim amp;nbsp;facultatem [entiendi ac mouendi fubminißrat. ILec enim Salem oh id caUdum toncedet ydrißoteles,quia terram calefacit. Quinimo nec EpUepfia cerebrum laborare proprii dicicurfed animal propter aßeHum cerebrum [c agrotare dicitur.Ita neq^ ebrium dicimus eße cerebru,quan do yino irrigaium eii^nimio,fed hominem ebrium eße affrmamut.

z^.f^adahj adferuntineptumedi^. Idonenim[enjionis,qua in

0

THOMAE ERASTl

wembr^ exercetur,red communefenfus af/e^utn eße dicimrtt ,y! ex tmlfer di^ii Hijuidopater.^^ecfaculratM, fed injirutnentiaßeBuM fgt;9nimU'!:^drtn yidelicec cerebri,per tjuarrhyrper in/lrumeneum,pri mo banc atpyctav exercec,fomni videlicet ac yigiUarum. Senjum communem fomni tempore unpeditum eße,non diilatuin,qutf ne^et!^ ^dpartuulares quod attinee,an cacitasfeu 'ViftOHM ablatio,non ejl Jympeoma quot;vifonHiquia nulla ade^l^fenfiot^Operatio quduM non tut folum dicttur IxdtiCum veldeprauatur •velimminuitutj'Vfrùm etiatu quando prorfttf tollitur,

^o.'Pofremtun aque eF^abfurdum , Somnut enim r.onideofit^ quia 'Vitals ßiritni infra cerebrum ßßitur, amp;nbsp;ad ipfum yfq, non txtenditur. 'Detndefalfum eFif,calorem cordii inter dormiendum non exporrigi ad cerebri intimas quaq^partes omnes.Qut enim y iue» ret calore yttah defttutuml^autqua ratione dormientes turn imagi-varentur turn mouerenturf

^i.Qutsprxterea nefcit,partem,cuinih!leorumdeeF^, quibusad «perandum eget,aliter aße^am eße,quam tunc ep^dtßoßta, cum ta liumaliquo egetfSed de bac refufè dißent Galenus in lib.t. amp;l-dt loc.aß.Qtßdfiergo reHè dicimui,paßionem in loco patiente eße,yn decunqj agens adueniat, yerequoqj affirmamttf,dtßoßeionem,quief» mnuó appellatur,fue qut fenßm ac motum membrts magna ex par-gt; teadimt[,incerebr0 conßitiße.Hic enim,non alibi,fenfus cemmunü habitatrcuius aßeUio quadam fomnus eF^.

52. Confiât exprxdt£hs,fomnum (quatentts caufarn fignificat) tn cerebri yentricultipnonbits domicilium fium babere, acßiritu-um in hts exifientium dtßoßtionem eßecontrariam eßqua in yigilan tibits reperitur,

33-trales yerofit iSffamp;iiric,nöndum ltquet,tametßcertum eF^,a‘ liter(imo contrario modoJperfamnum eesafßci,quam per yigtlias. 3^atefcetautem magts,ft,qutd omnes dormientes commune babeant, accurateconßderauenmus : hoceFl^,ßcaufas famnumindthenttso» mnes examinauerimw.

34. Somnum eßficiuntplurimiemaximaqßißerentet ratifie, fcili-eet longis yigilia,labor,defatigaeio,immodictts rum calor , turn fri» gustnimia tuacuatiOtmollisfrtUiOfmottiscunarumfuauts, titillant

»ISPVTATIONEJ.

leu^^murtfiura ^ßrepitw a^uarum,c4ittttJ,tenelgt;rte,ßlentium,gait iium,cftra mediocres,cogitanonumfußenßoßoHiudoJe^lio, cafità feu certiri à dhts feupocibrcSydutmeaicamentnproféra turn refrigt rtitio turn httmt^{4M,yolunras noßraiyeHtruulorum cerebri,aut ca rotidum ^aforum (onil)reßio,amp;c.

^i^.Jcyer» cum fiert nulla rärwue ^nßir,yt cam dißares,emo con •• tmrix caaße,ynRm eundemj^ aßeüiumfießationem fahcec/enßcf ac tnotus eam,lt;iute in toto dormtencium corpore cirnitur ) perfeprimo generent,'videndum esß^'juid agendoßnguUfomnum concihenc.

^6,Conßntautem animalemßiritum abjumi à yigilijs,laboribtn, fdttgacilt;tne,yelimmodic^ eures,xß:i,balneis, amp;c. /dem differgitur ayebementi gaudio.P'aeuatur à yentriculorum cerebricompreßto^ ne,ac nimm quaUbet yacuatione. Obtundunt amp;nbsp;yelud ignauum red dum balnea humida,yaparoji odores amp;nbsp;hmneblantia omnia. Caro-itdum compreßio amp;nbsp;refrigerantia omma eundem coguntamp; corn-(ingunt.

I7.7^eliqux cauße,mollis videlicetßrepitHf,can[tis,rKurmura, ti-tiUatiofuawdtabdu^io animi à cogicatiombies ,leblio parum attenta, motiis cunaram,fiientiuin,tenebrx , yoluntas,amp;c ßepe nominatos cerebri (biritus,placidéfißunt,amp;à motufuo ad quietem inuitant: ac ne diffuant,prohibent.

^i.Omnes igiiurremißionemillamfenfusacmotw, epneeindor^ mientibns apparet,cemmuni hac ratione inducunt,qubd nimirum ßgt;i^ ritus animales intrn yentnculos cerebri quietos detment : necinoue.. ri,ficut prins raoHebantt{r,ßnunt.

^^.quot;Mam amp;nbsp;imminentia amp;nbsp;dißolitentia,amp; yacuantia ,lt;!fr expri-tnentia,amp; denfantia,amp;hume^lantia,eos minus mobiles efßduntßi^ CHcynufquipi^yidereperfeipfum pote^.Quare cum nikilaliudex-(Ogitare yaleatynum,quod ab omnibus efßet queat, non dtibitabi-mus,quin tarn dt^ia ßintnum y el quies yel immobiUtas,yel auomo-docunqßibetappellare,caHfajitUhuspriuationis fenfus ac motusin membrüdormientium.

r^o.Quarend aUude^ fomnns,(n)n pro dißpoßnone ei!' caußt ceß-ßitionü moins ac fenfus in ex ter ton bus membris fumitur,qi/am fpiri tuum in yentuculis cerebri,prxßertt)fi anterioribus contentoruin dt*

THOMAE ER ASTI

tentio,ceJJati9,cdntraffio,feria[io. ( Quocun^ enirn nomine aftpelU^e yel^,licet,mod9ßmulcegaüonem feu qnietem ahopere inteUi^'ts) fenftm ac motum inftm^^ariter aujjitgrh- impedieM.

^.i^eetiiin duplexef^fornnti^,flaeurahiamp; Tvlorbiduf./^c »^ tum(i4 M dicieur,aui à caujis naeuralihm amp;nbsp;modcra[ils(debie6 tem^ pore4cmodo)inducitur,animali^ confere.^lorhiduf contracenfe-tur,qui tempore ac mode non con^ruettte(acaufis etiam morbtdffamp; immoderate J fifeitatur , amp;nbsp;ammaU yel obe^^ yel non ptO' dc^C-

• 42. nbsp;nbsp;nbsp;St(lgt;ie5ium,Formam,tnfrumentaIesfmnicaufatexpofai-mie. 'Primum efficient ^nimam efc Flaturalefomni, ( Ó^ita' lé non eii^,algt; animation henè dicitur efi^e^f te) nulbe dubitat. Ft ff^ eF^,ydnimaléßtiritie aeyirium infiaMratiojCo^iionifqueincie-mentum feuperfeBio.

4;. Facilimum nunc erityidere,quiefi tinter y arias authorum de natura fomnifententias diferentia,quiqj propius ad fcopuniaccef ferint,qui longue/ubfiiterint,quiprorfte aberrarint.Quam deinde confentaneafint F[atura,quxdixim)e,ex eoperfticuum e:^, quod ad omnia,qua fenrentia nofira yidentur aduerfari, nuUo negotie dc labore apttut alijs refitonfuri yidemur.

• 44. nbsp;nbsp;nbsp;Frrauitprimiem^Umaon.’Kam redittefanguinê(fiue ex cerebrofiue ex alijspartibte redire ftatuasfin yenas, jamnum non procréât,nifi ynà eufanguinefitiritte animales,reli£lécereè.riyen' triiulif,commigrare infi’itè putes^

• 4. lt;).FrrauitEmpedoclestnon enimfanguinif,fedfirituum ani-maltum,refrigeratio,fomnum parit. jp^uid,qubd per/omnum fangutt incalefcitpottut quàm refrigefcit.'^

• 46. nbsp;nbsp;nbsp;Flec 'Diogenes afecutte eF^ fc9pum,nifiper aêrem,in nefcit quibie cauitatibie contentum,animalemfitiritum in cerebri yentrt' cults coailum compaChimue intelligere nos yoluit.Sedcompablto bat à fanguinefieri nulla ratione poieSfi.

• 47. nbsp;nbsp;nbsp;7^ropius aceejferunt Plato amp;nbsp;Stoici.FF^ enim fomnus^itt' tuum cerebri afietiio.Qpiod ß ergo per laxationem feu remifitonent} horum /pirituum mtellexerunt eoru quietem,amp; à motu cefiationem, reijei jententia non debet.

• 48. nbsp;nbsp;nbsp;Cate»

ß I s P V TAT’l o NE s. ÇJ

4!. Cxttrum non ob earn caufamßinmimfieri,^ula cnlor à cor-it non extendatur ad cerebrum,auc quia inde yd repeUatur daußt yijs,^er quaspenetrarejolet,yd retrahatur,mul[^ oßendiargumen tM fatei^.

• 49. nbsp;nbsp;nbsp;Trobanthoc prifnùin,qult;einiQ. thefidiximus. ^dod-namur aliquando inrer dorrntendum , recordamur , amp;nbsp;imagina-murfapèyehementiùsquàm inter yigilandum. Hac qui putatfine calore cordd multo fieri pofit, corporumdijfienjatitntsignartts

• 50. nbsp;nbsp;nbsp;Certum amp;nbsp;boc e^i^,cerebrum perfiomnum longe fdiciiis conco-quere,quàm per Vigilias,quadfine influente ex corde per arterias ca-l!gt;refacere nequaquam poflet.Indicant hoc excrementa,amp;ßirituum infiaimtio.^fi enimtnficietur,afiomno adiones cerebri yniuerfas, fenfits,imiigiitationem,memQriam, ratiocinationem,iudicium,inte-griera effer

‘)i,'Doloresinßpercapitts,in Cephaïtea,Hamicrania,tif‘ alijs ta-Ubui morbis,grauitates trem capita per fomnum yd tolluntur t^d minuuncur. ^ned^remediumebrietattsyllum pneflantiusfiomno tnuentumf Excrementapraterea omnia minus atria amp;nbsp;moleflapofl fiomnum fientiuntur.At hacfineyalido caloreperflei nequeunr.Oua enim alia redificutianturhumores in eo coUedi:

qi.Accidit etiamfirequenter,ytperfiomnum captte fienfitbiliter ca-lidittspercipiatur tadu,fiudoremqj calidumfiundat.^n citra cordd ca loremaUquis iflayfiuyenire opmabiturf

55. \hil[i,quamti!S initiofiomni, autcum ad capiendumfiomnum fecompQnunt,yix fiat is contegi poßunt:tamen,dim aliquandiu dor-mierunt,propter aflum tegumenta corporis amp;nbsp;capitis iterum abijet-recoguntur.

•j^.Tulfiuffiubinitium fiomniparuus, nonnunquam e^ langui-dtts,eoprocedente,mator amp;nbsp;yiehementiorfit, noninreliquis tantum partibjn extimis,fiedm tpfio etiam capite. Qitod nonnunquamfieret^ fiintra tor tontlufit, detinerentur calor amp;ßtritits yitalis totofiomni ttmpore.

qq.Sed amp;nbsp;fades rubitunda magis per fiomnum aliquando apparent, atfiadorem efiundens, cerebrum calore yitaU orbatum non effie, do-itt. o j

THOMAE ERAST!

• ^^. Ration in Synçope,tnaninti ueli^uljrgt;infe5riunt aeeeßwn-nibgt;ia,iHfr(^ore ma^nOimaximafa^è ßt calor^ ad interna reuM-tiaaèj^^fomno!^

• ^7. An in Lethar^o non euocaturcaior cord^ in cereintrnf^i» cum aßattf tempore in mendte animälia dermitmtfnè Soltf radijh non euacari cordts ealorem putahimm.'^

• 58. nbsp;nbsp;nbsp;Hoc/altern yeniatnobii in mentem,/^tiodmultaru partium, mruos exap/o cerehro aceipiintium,motH-f,in/omno non deperditur. adam aUqui loquuntur,rident,kraehia ejr pedes hucillacia^ita/it, fe totes yertunt,/ur^unt,amlgt;ulant. d'ecors ei^yqia haicfine calori ex corde efiufio euenireputat.

^7. fidetamen ar^umentti,in^uiat aU^u^, opinionemfiuamfirmant. Ham dormientesinteriui calent, exteru^/rtgent,Epid.6. Com.^.tex.t;.amp; li,Facies item eorumpallec.the/öi.ydrifi.tir J-»errhoes /ummiFhUo/ophi idem affirmant. Proliant idem pharma ea frtgida,ijui adreprimendum calorem adhihentur.Sed tit cordis eerttf afie^ihns admota remedia fimnumprodneunt.

6q. Pro argumente maxima illudponunt,eiuod/amnus citi/imi •ioritur. Id^a aurem eelerem hahent generaeionem, à yitah ealore ertumhahent,ytGaitdium,l''erccnndia. Timer,amp;c.Htbiledamin tienitur commune omnium fenfaum,prater yiialem catore,K,^Kodie-^ue cito accedatac recedat-Deni^ cum per fomnum infirtmentafin Juum yirtute fentiendipriuentur,nulla in ipfit yide inharentefa-tultate nonimpedita,pra!finteohie£lo,yijs aperttf,necefi'arium efi^, yt commune omnium injlrumenium(fiiritus nimirum yitabsjpo-natur afiieSum,

6t. Sedinmedtopofitaefl^adJiacomniarefionfio.Calarahexter ms parteJui alloua fie ad interna recipit,fed nonadfiolum cortrahi-tur,yeriim ad alia etiamyificera,amp; ip/um cerehri profundum colli-gitur,quod cobtionesdocent.Infehnum initijs,amp; ammideldiuiotna gts in profundo corports,et circa yfeera ynttur,necfioliantur ramen partes,interna pra;fertim,fenfiu. ‘K'lanent ettam ar eta infomno ple.gt; rumpjnaturahter caltdi,acfapè calidioresfunt.

6i. Facie n/anguine adintenora rapitts parte Jut aljua rece-dente,Pallete nonnun^uam nonnego,fedincef ioracet ePriuh id ma^

D I s P VT AT I o N E s. Ç^ ^^’^ f^'^^f^^i^^S'*' Etenirn calor tune eF^ibi ahundantior. ^dde, ffuud perpetuum hoc non e/Ç: cùmpepe ruheatmagii. ‘Keefequiturt ji calor à cute recedae,eum etiam interiom ca^icis dejerere.

0^. ^njloselem amp;nbsp;Auerrhoim aliter fenfiffe, nulluf mirahitur^ }»i eosfihijpfit contradicere non yoluiffè ce^itat.^^id enim aliud di* ca!,/jiiicor,ß;nfM aemotttt infirumentum at^ federn pro^namfup-fonia^

^^.Tharmacafrigida fontnum prouocant,noncaïorem tordit ar tendo fed ff irittn animales ftflendo:ficut expoJuimM. J^éc adhihita cordi remediafomnum ^ariunt, nUt cum ^ro^ter acrimoniam y avorton amp;nbsp;I^irituum ex coin cerebrum afcendentium animales ^mtM Wmium exagicantur ac mou^ntur. Qu^d miri accidit,cum afei{u4 ^ro fcerconfenfum alius parais natus, ^er remedia^arti ^rimario affe^ Hx admoea colltrur!^

6lt;^.Gaudium, Timor,Térecnndia,funt cordas affeBiones:nsn ce^ rebri.Falfum quorij esi^yCelerem ortum ineeritum^ habentia à yitali falore,ycacaufa pro^mquifima amp;nbsp;pro^ria effict yniuerfa. Quid in nabis celeriiisft rat{O£inatione,memoria,imagina[ione,fenfone!^^n bacomma nulla caufayelre aha inceri{emente,è ftriruyitahfuc.^ Ihion arbitrer, l^ec cicius yicalts Jfiritus per arterias ad extrema tarporis defertur,qudm fentiendifai ultas perneruos.

• 66 .Calorfeu Ifmcttscordis, injlrumentum commune e^ animat Ù non eii^ immediatumfenfus ac motus inftrumentum. Hoe enim firitui animali propiw compectt.'Mec yerum eifin cerebriyentri tulis nullamfaaam mutaeionem,ci{m àyigilrjs pcrmutaium e^f a-nimalad fomnum.Spiritus enim ibi contenti,probier ante diÜarutn taufarum ali^uam,non funt tenue mobiles,ac pttus.

• 67 .Euide!iter fatis demonfratum ei^,fomnum non gigni propter retrahlionem talons cordis.Iam lUudeiiarr nouifeexpedti ,yirtfote lemnonattuUfe fj^^ÓAovfmni caufam.Hon enimomnisfomnusa ‘Vaporibus ab alimento,aut à coUiquatis à laborshumoribus oritur, ï)ormiunt enim amp;nbsp;efurientes, tir tiui muit o ante ederunr,eÿ‘ qui in te., nebris degunt,t^ qui tantum y elfufurrum audiunt fuauem. Supri multasfomni taufas ef e yidimits, qua abfq^ eo,y tyaporibus eert» brum repleant,fomnum générant.

THOM AB BRASTi

lt;Ç. ^liral/HtM (dicui yidtiiturfor taffe,fine Galenum guident ff ramfomnicaufam protultffiaffirmauero^flam nejj refriperatio^^f mi idS-r-nfeJia ^eneralh etf^ caufajijuodcum Galeno Arifioteles jUt ^ue yidetur exi/ïimauiffe,(yikfjj enim hacfomnumfiepiffimè^roue-mre ex fupra dilln per/picuum ei^)ne^ ohturatio in neruorum mea-tilfM ea ei^ in dormientUmijauiffiricibus aut yirtuti cranfirum in-tercludat. ‘Demonfiranr,quoadicimM,fulgt;ito expergefaUio, amp;nbsp;mtd-tarum partium inter dormiendum motus,

^9-^odJi Galenum hoc yoluiffe contfndas,ah elaeis yaporihus animales ff iritus craffifcere ,croh idminus mohiles effici, reite ui ah eo diHum fatehor , at generalem caufam ohtufi motets atfenfii^ tnemhrorum,(feuquierisffirituum animalium) nonhancfolamfei alias plures effedicam.

7o.rerùm adhuc refiare yideturf^t ohieHiones quafdam dtffol' uameis.Queeriturenimfe£l.prohlem.i.amp; 7,quo pailoleHioamp;meit-tatio modofomnumprouocent,modo yi^Uias inuehantf Cum acte» none magna quid legimets , ffiritets omnino commouemus,donee re» foluti non ampliusJufficiant.7^iïè igitur^riflotelesfcripfit, Tro?i\.i »1 nivuTiç TH vouw®quot;, qQivgt;(^ CMÄe'fn'es tfeif i(.7-'raiffv'^i'Tiu,fi Pto» * peer diffolutionem refrigeraricenfuit.Cum yero remiffe aliquidmt» ditamur, cogieamitsac legimus ydyehemeneiore moeuadminore/n, amp;nbsp;fenfirn ad quieteen tradtecimus. Si,qua legimets, trijliafineaut io» tundafomnus aucinfomniaperacciaens à leihoneprouemc.

7t. Cur afiatefomnolentioresfumetsf Galen.yideturin t. /» phor.tq.pro caufa affirre, nollium caUditatem ac hreuieaeem, propter qua minus dormirefolemus ,quam alijs temporihets. f^erioril-la^eidetur reffonfio, quad ffirituf prompcius dtffipantur amp;nbsp;njol-uuntur.

7Z. Eademhacraeioforeaffèeeiamyïethiopes , naruraficces, per afium ofisndirfomnolentiores. Quanquarn non inficias eo ,pitut-tam incapitthuse^rum acalore folueamdiuius accidentéscaufitmfia tui poffe:quemadrnodum Alexandra in'Prohl.'vifumei^. fortage yiBus ratio amp;nbsp;cihorum,^uthtis tune 'Vefcuntur idem efficit.

7i’Curdenote, quamdedtefusuittsdormimusl^ Eutntiis hu-fus caufafantplares.Ètenim amp;nbsp;nsUiumfrigiditates^ eir tenehra ai conct'

ttnâH4n(lugt;nf9mnumihoc ell^ adfedandos yel pjpendoi J^intuft tnA^namyim habenc.Hi^ accedit confitttudo,qute alttra ti^ 'Ratura: amp;,juod fa Here tempM no^i4 non tamfacilèjtamjf multii mo» di},a{inierditt,f)oJfunuPf.Sed amp;nbsp;2gt;latura author “Deuffie di/^ofuit, “ftde die o^traremuridt noHe ^uiefeeremuf.

• 74. nbsp;nbsp;nbsp;CuinohiumMfemnMdiHrnofaluhrior.^Q^ longM tir fer fe^Mejhalimenta nontantùm agaareamp;co^uere,(in quo opèrent teffarium eïf .flatusplurtmosfufjtart)incjptt, “vetumetiam perf-titfatufqjgtnuos dtjcucit:quod breuetfomnifierinon patiuntur.Gi neiantigiturfomni diurniflacM,cruditatet, tumores,pandiculatio-fiet,catarrhos;e»eruantmembra,dijfoluunt corpin,grauttatem indu fttnt,amp; yteontrariji motibu^ fan^utt amp;nbsp;l^iritiU moueantur,tffi» eiunt. “Dum enimàcircumferentia adtentrumberfomnum mouen^ tur,Ab airts calore ad cutem reuocantur, ^jjuettf tarnen non fie Mut. .

• 75. nbsp;nbsp;nbsp;Curprimittfomnufno^idtprofundior.^Qutayaporeii cibo fumto plurer afce)tdunc,amp;ffiricM animales ma?dscircumfepiuntae (i^une.Cau/aaltéra e^, juodperyigilias amp;nbsp;dtei operas ^irituum fars boita diffoluea eïf^. Hts er^o injîauratts,amp; yaporibus difeuf» jis,m.nn profunde dormimw.

• 76. nbsp;nbsp;nbsp;Car altquißmul dormiunt amp;nbsp;vigilant,hoc eîlQelauftspalpe» bruq'steti lacent,necyerè tarnen dormiunt.^ ^n in caufa eiÇ nu» nor mißufflßiritttffimul cogens amp;nbsp;excitansf Inclinant yeri yel in .JomnumtyeUn yigiliammagn,pro yinetntts hamorû ratione. Sie afertü ocults altqui dormiunt,ßiritibits in cerebro ligattf,ytßc di» fam,iir mufculds aut nerudspalpebrarum exßecatds.

• 77. nbsp;nbsp;nbsp;Cur ßfebrssedf aß^ehltoficca,aUquiin earum aceeßienibnft alij in incremento aut ßatu dormtunt^In caußa ell^,quod yaperum afeendentium copia tir humiditate j^iritus animales hebetantur ma» ga quam cahditate agitantur.Iu ardentibus febribits, nifi mulcitu» dineyelutiobruan[ur,yi.gilia amp;nbsp;deliria magdt infeßant agrotan» tes.Ergofomnus infebrilui tune maxime obrepit,(ùm caput y apo» ribuf practpu; repletur : quod ahjt alio temport aceeßtonds yßt ytiut.

• 73. nbsp;nbsp;nbsp;Cur [omnusfi quiet ell^ aepriuatiofCoUionem effeit, hoe

THOM AB ERÄSTI

eil^iCalor^ o fera facit f Quart de hoc magif pote^^,ß/(gt;tnH»tfW4 tur eßefrigidicaî: quod fane mulrü'pifum erf.2)icerent fonafeytH qui, coct tönern efeefeßum cemferamenti, ßmnum yer o dßoßt'iO-tiem ejfe igt;ijirume!icalsm,lt;:^ fromde non efe atagte friuatione, quain ^foflexiam,auc Tm^Âven. .Sedquta non expiée eruditorum animoJ reßonfio , afeirif diceinref, fomnum fer acetdens iuuare coBtottenit quia fer id temfora ,qu9 antmal dormie, ^ineM inera cerehrum con-r tenet nactuum duf caloremaugeane amp;nbsp;rohorene,

• 79. nbsp;nbsp;nbsp;Cur ah alodqua admodumjicca e^f, furgaei, magis dorifii* tme.'^ y^n quiaacres yaporee o' humoreSjà quthia ßirieus lacefun^ tur,expurgae!^

• 80. nbsp;nbsp;nbsp;Cur y era amp;nbsp;loquimur amp;nbsp;ridemu^ dortnienees, amp;nbsp;yerdmue nos,e^ ßrgimuf,amp;amhulamtef,non eamen feneimM !^ 7*rimù}n,cet turn eif,dortnienees nan frorfw nihilfetictre( Quad Galenuf qtioqui f^teeur.2. de cauf.f/mpt.3,amp; lth.de odor, organa cap. q.) 2^amci^ f unEftone, amp;nbsp;raHu duriore,amp; elamore excitamur (profferchufot 9culos diffcilites yidene omnes J amp;nbsp;faporem fahua altqui fercefe-runc./^tdemurautem idea minuffncire,quia moruiinferttieneesßi-rieuf^magti iti foßeriorih/tf, fenßt aueem mtnißranres^magis infra rihus cerebri yentrictdes coneineneur.

• 8(. nbsp;nbsp;nbsp;Si non yalere hanc rationem in ta^lu dicas,queries ijdem ntf ut motum ac ßnßm deferune , ditam non minus facile salesfentire, (cum sangunturJquam moteeri. Qui entmfacile inßmnofe mouens, futilequoqjf sangtßiuns. (^ri/iesdes in t.cap.ltb.q. de Gener.a‘ aimalium sales Jensire fribis, ßd alio mode quàm quo yigilantet feneiuns.) Quanquam fieri faße nonnego, ysneruiin tusemdife' minasi inepctoresaliquando fins ad deferendum fenßm, quamalij qui fub eurem in mufcules inßrunsur,ad deferendum mo turn.

it. Sinebuicquidem reßonßoniaequießas, ideb eueniredicanit quiay^nima rebus per imaginarionem cone epees, ( Jdulbef enim ftr^ gis,nif ab imaginaeioneimpeUaeur) inrensa,alia negltgae, quod in deliransibus maximi eß euidens. ddem yigilansibus conringir. ^um tnim insensa edf tn rem altquam cogieario, neeßlusanees audimuf, nee amicos eranßunses yidemufitfr locum,adquern ibamus ,praee.gt; i'imus.Sicpugnansesßepeyulnerarifenenßenfiunr. 2\lone»im po^

DlJPVTATïONÊS»

fe^anima'^tia exiflens tam di^èrentibus rebus yno momtntó 4t-

tendtre. 1»fomuo porro maxime yigere obieilaphantaßa, ac minus

ti'ieita feafuum poße, per fe notum eSl^.

ij. In Eptlepcicif paroxyfmts clarèyidemus fenfits impeditos,

Witum yeri jeruarheuius rei caufa qua alia poßit ^sdduti, non equi.-

^myideo,quam quod‘Katura,dam maxime y ni haie rei intenta eß, yt yaporemnoxiutn expella't,a£liones reliquat omnes negligit. Ete^ mm tallus fait em ynacum motu rejlarec,ji prater facultatif delatiu utmper neraos nihil requireretur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

84. Curfenesparum,puerimultiim dormtunt d Senss fieci funt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|* j..dphor.yltimo,amp;cogitahandi,ac proindeßmeus quiefere nonf.^ nunt, T^dundant etiam capita eorum falfa pituita qua ipfa quoque flintuum quietem impedit. Eueri contra nihil cogitant, mordacibus amp;ficas yaporihus carent, fed contra humiditate capita replera haltent.

8$. Cur aliqui,fi dm ante auroram experpcfaHi futrint, ac dein-deflib exortum folds rurfus obdormianr,molejlatn totius carportsgra Kttatem amp;nbsp;laftrudinefentitintt^Siaurefine longa interruptiane Jom ftmn ad idem tempus conrinuauerint, nihil talepercipiunt fl Sani permultos auditu hac de re conquerentes, täquot; in me ipfa idem exper-tus firn.

8d. yin tune folum hocaccldic,cum fatis dorniiu’mus,(ïrpolfy-nam autalteram horam iterum obdormifcimus!^ Equidem eolliont peraHa, fliritibus injlauracês,excremenfds y el difeufds, y tl adJtta la tapropuïjiSjJfontè experg feimur. Si deinde ad fomnum nos iterum yelutt cogamus, neceflum ellf, crafos tSquot; excrementitios yapores in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(

profundum cerebri relabi, cumJfirttibus mifceri, amp;nbsp;terpidos igna-uasq^eos redders.Quia yerb propter fomni Ulius breuitatemfatti pu-rificari nonpo/funt, lafttudinem illam menibrorum tantifperfenti-muSjdum permotum yapor ille refplucusfüerit.

87. Eandem fereob caufampleriq^omnesfcaffciuntur,quipra terconfetudinem int erdtu feu à prandio aliquando dormiunt. To-tellf mytri/qucosyentrieuhah tnutilihumoregrauarifamp; bant nto. leJUam yelgtggt;ierF,yelcertè augere.ln illis reuacantur exersmenta adeentrumtia hts fairem a lufienta ebuUientia os yentruuligrauantt

THOMAE ERASTJ

88. yfe MilJ^ocraieSjinquiat aliquh,fomgt;’iim matutinum'ffjui ^dtertiam diti partem exera^um laudat, îîni^-a e/[' ml ÄuTriii^ gt;nbsp;« it^if^S^T0lt;S!fisiiç lo^i'^v/jitpQ‘'riii;rifj.ifa,c^ *K4aximumfomniin* {ommodumeJJi interruptionem eiufdem , etiam v^uicenna monaif. £tenim dijiurbantur amp;nbsp;interrumpunturßmuluatnra a^iones, amp;nbsp;nee aquabditercoquuntur humores , Mecre^eyitioßab yttUbitsfe' parantur,»ecfeparatiplene amp;nbsp;commode yaettantur. Qmttiefcitfa-dores,^ui inter dormiendum emanabant, moxcobiberi at^j euigtla-uerimiu !* ^are bonum cenfet Hipp, fomni adpradi^um remplit produ^ionem,ßde noSie aliquts non dormierit, aut,ft appropin-auante aurora dormire demum cieperit,ac deinde continuauerit. T^a-tdfomtuts bonus eiif propter eafdem fere caufas , propter quasne-Gurnum laudauimus.

89’ S^^^* ^^S^ Galenusyberiorem fomnum damnat n. ^erb.^t tap.f Caufasaddit,^uodcrudosficcosdigeri(J)^i(gt;opd!cr^m)»onß' nar,amp; caput grauet.T^fbonfofaaln e^-.Ham Galenits non loeß fur de alijs, ^uàmtx copia crudorum humerum cumonsyentnctdt *ßcnßont febridtantibitsiqui non miuM bumorumdifcußione, t^ux per yigdiaspotißime fitiipuàm eorundem coSione opus hdbent. Idoif mirum igitur ef^jcaput hts repleri,ß nimd diu dormiant. Quan juant oirin altjsmediocritas extremis pneferri debet.

90. Curporri dormientium alij fomniant, alij fomnianullayt-dent f Huiits auo^ue accidenris caujaeuidens edf^.Qw enimprofunde dormiunt,id es^,ßirieus y aide occupatos habent,nihil admodum imaginantur, Quibus minus ligati funt, yt kuiter interim mouean-tur^k nihil prohibée phantafmara appareré.t^72.

DlSrVTArtO XIX RESPONDENTE ^Daniele Obreebto jirgentinenfi.

VtrumHumorcsalq à fanguinc,ftilicctPituita, Bilis flaua,Slt; fuccus Melancholicus,Cor» port's intégré fant partes ali» quos nutriant i

moy^AS

DISPVTATIONEJ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;If

TROUAS EKASTVS AD AEQjrV« LeUorem.

KT^quot;^Emini meolimàPr«ceptore quodam meoaudire.tmplio

3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^*P* quot;°* ^^ eorum librorum leüione frudum perçu

Ï perejn quibus aperte fatfa doceri animaduertitnus, quäm eorum.in quibus redè omnia tradi nobis perfuafimus.Sic tnim nos plcrunqihos l«gere,vt,quiade veritate eorum, qu«inJp-fiscontiiientur,nonambigimus,eadeinaddidiciire contend fimus, illosautem ita nos voluere, vt qui. quæ fufpeda habemus.penitiù# tognofcere.errorumq; caufas intelligere cupiamus.amp; quibus ratio« nibus refutari pofs n’.folicitè difquiramus.Simile deinde quippiarn «pud Aridotelem initio 2. Metaph. obferuaui, vbi non illis folùm gratias deheri ait,quorum placita probamus amp;nbsp;fequimur.fed amp;nbsp;alijs qui hifce reélè fentiendi anfam dederunt mQ^fj^ ^ cf/abinquit, vap^^n^a.^ ■nvetc,/ió^BK,i!i ^ iS 74»!cóa/ t«t«ç tuTioi ')t^va7tt, Quod veró gratia bis etiam debeatur, qui malè diirercndo alios ex« citant ad veri perferutationem,bis indicat verbis,« i^yvov «Tt Ç^amp;lt «;^elt;y Jincuov tÜwiq.uv a^ n« xananKstt^ Tcùç lt;i^ô^ztÇy«gt;}\.a u^-ntç «7» S^7reA£U0Têe9i''^OT^wvaA«5^%ç. icsfî ^ óuToiffvixQstT^ovTeii-n, Cùmquçcuenerunt mihi mfmoriamecumrepcto,negarenonpoC. fum.quin ita frequenter vfuueniat.Vt alia nunc praeteream.ex pefsi« inislib,Paracelfi(de quo nó ineptè pronunciaueris hóe verficulum, ip^ S^'yaro vD^Aa,i(sLZCvQ J[' ^Tnçmo TrorTaOnata mihi eft occa fio.nonpauca redius difcendi, de quibus alioqui fortafle nunquam cogitaturus fuiflem. Gratiamigituraliquamhïc meretur Paracel. fu$.qui,dum importuné ac maledicè nimis ( imo perniciofi) Medu coruna de humoribus dodrinam caluroniatur, me »andern ddigen. lius expenderc coëgit. Qg« rcpcriniui.tibi nunc, candide Ledor, tommunicamus:amp;: ne prius damnes,quàm exammaris ac judicaris, te fimul oramus Hoc fcio.difcretammagisac perfediorem de hu. inoribus cognit^onemaditum tibi patefaduram ad cuoluendaSc in. ttUigendaaliaarns noftre capita, qu« te fortafle adhuclatent.Vale.

yi ju d^^u^n9aetamp;expUcatione^rtefeurtf quie/Hon^er^ quot;^^^^‘^^f^^^^i^’ff^^^fi^^f primum oportet, ijuidßtnH~ ’’^i^iotdemde qinxioJo àfan^uine tres relijui humores d’f^

Ï 3

THOMAE ERASTI

igt;Eß autem nutruio nihil tiiiud,^uani eiw ijuod nulrif }dßigt;ndlt;t‘lt; tit ad idi^UidnutrttuTjßue repoßtto ydiußauratjOf'vdrepletto eittft fuod ^hiß,yacMatum^lt;^^.i^tra^^htecdeßHin!) apudGÄreperitur, dum alias éf^ianr w|«çmt©- tö/^^^o^o« , ahäg dva-^^^an n K«va)0iV'ramp;-,ii lt;^'amp;mfipiHff}]c ddaç eße ferihit.

;. Etßyeria difsruns^res tarnen e^^ eadem : queties deßmplici nutrttionefermo eß .Q^ma emm ^uodnutare camem ( exempli gm“ da) dehet in locum eiM qme abtjt,fuccedere,at^ td ipßumßeri, ^uod illafuerat,oportet,nece/jarium efypfam carnhqax nutritur ,aßimi lari,hoc eß,C arnem ßeae ac natura tandemßeri cum ea,^ua nutrit (Hr;tpuod hoe loco onoiua-iv Gal.nominat.((uodcare talußerinonpt teii^,nutrimencum eiM eße nonpoteïl^.

j[..Hincratio intelli^icur,ctir ahjalijsgaudeantalanturue.CÙA tnim quod yacuatur, fuum cutufq^ proprium aliquidßt,neceßirium *^gt; y^ gt;nbsp;quod in yacuati locum per nutneionemfuccédit,proprium 1^^^fi^‘ ^ß fw^w taleßt, non reßa-uitur idem tn locum yacuati, quod in yera nutritione cue di e oportet, on jS to z/i'aÖèf àaedor h i(Sij 70 ^i^poi ciitdov v^.p'yciKi efyteator ^^v. dJtnenutrimentum diCimuf familiare,ßmne,prop 'Kmßacultateqj idem cum eo eße,quod nutritur.

q.Hinc etiam yeritas inteßßturpronunciati Thyßd , ynum-'qttod^eonutriri,exquo deprinaptoco.iftitic,^!»^frequent efiapud adriß.amp;Gal.repetitio.Sufßdtnunc Galeni yerhaexylc. cap.hk:i. defem.prodtixiße:nf^ço'j ß^ «ç lo TrpSrov ov^ioi eyieiTO, ifj^ ß^P^“ 'nu Jp^moTciç , otTi f(fi h Ôpifiç dvocTiÀr^c/iç ‘é^ lt;^ '^loppi^aiH ovaitte.

ét^onpugnatcum h!d,quoddiuerßsrebutyefcimur,qi'^odptnid-td efcakntü yiimur,quihnf diuerßß'.ma ammahagaudem. Karn deyltimp alimento feu fanguine, acapideher pradicraenunciatio. ^ietfi ex yarijs eihbs ef^co}fed}.’(f,'ïdatura tarnen in eiit.'io^Hone ^^fing^l'tti tantu ófaópv^^pareet fedtees cognaras,iÿ .«uy ^vü col' legit,d\AÓpuP[si aute,noftrtsqj corponhus i n mica /'cparauit,acfecre-uit(ynde tot excrementoruprouene!:t) eseßc 'twibarenohü effeeit,

7.Idem de ammalîhtes alf cogitare deher-M. Etß enimjues,!^ eanes pans nohifcum yefcersgt;teur,no!i tarnen eundeßede fanguinem cum

DISPVTATIONES» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«î®

(vmnoßro^tntrarent,qnianon eodem modo concoqufintinec eafdem percesfegregan[,quas noßer calorfebarat. ^Manifeßum hoc e^ fri mum egt;: jpecte excreméncorftmiquie admodum funt dißimUiaqu^U-tatibus amp;nbsp;[tib^dncia.Deinde,quadnoßrt^ dele^acurßuaabominatt tur.^cnunqucim hoc facerenc ,ßtion innoßru religio: effent gärtet, ' nobis quide inimiclt;e,t^iis autem grata, fdeo fuis proprijs non ice gau dent,led ab eis abhorrent,quia nihil ipßsgrati reh^ium in eis eJÇ.

i.Q^are alias partes ipjiru, alias noßra natura inter coquendum fentamtac reiecic, alitenf omnes coxit ac mutauit, quot;vt idem fanguir sio}ijit,qui ex eadem materia genicus ei^.lncaufa e^, quad non fo.-Itim idem agens res diuerjas diuerfe alteratac mutat,jed eadem qua queresadiuerfs agenttb.ia noneodem modo alteraturac mutatur, Nunquam ignis calor ex pane generabitfanguinem aut chylum(fed incv:eres'ygt;ertec)quodyentriculicalorfacit.lgt;!unquam hepar ex pa ne chylumgenerabit,ficut nec ex chylo center ynquam fanguinem procreabit.^n nefeimw eundem chylum aliter ab hepate eodem fans amp;nbsp;agro coquir’Sanum in fanguinem bonum,agrum,yt in hydrope,in aquarn permutât. Similis rif ratio aliarum intemperierum.

^.Adhumores quad attiHet,fciendum efl,eos abhepatis calore ex thyloneceffario quidem,attamenperaccidens ynacumfanguinege-nerari'Dum enim chyli partes mediocres in fanguinem tranfmutaty caUdioresamp; tenuioresyelutiadurit,inqjbilemflauam Sertit,eraf-flores autem amp;nbsp;frigidiores imperfe^è mutatas relinquic.

• lo .Et imper feile alceratorum non eß yna conditio .Etenimpitut-ta,qux femicoilus fanguis elï,ab hepatis calore tempore percoqui amp;nbsp;in fanguinem probum permutaripotesf^fuccus autem melanchoUcut ita'vinci ab eo nonpotedf .

u.Conßat ex his,tres modb nominatos humores,materia neeeßi-tate ab inßtohepatis Caloregenerari,amp; propriè diHi fanguinis excre enentaeffe,licet non eâde omnes ra none exerementa ftnt,amp;dicantur,

• ii .Etenimexcrementumprüprièidy9CümHS,quGdeandem cum il-lo,cuw excrementum efl,perfeiïiQne,ornatumq^ conjequinonpoteßf ttinfanguine ferum.’fAinwpropri'e,yfttat'e tarne,itanominamitSt quod tandem dignitate fortiripotuit amp;nbsp;fufcepit,fed eadem rurfus pri Until eß,ytflaua hilistquee exfanguine nimis calefaUo orta eß.diste

T H 0 M AE E R A S T I

fnim fangum fuitiJedeiMformtiabieSfa in altam famUia t^äußidf, j^dhuctmnia^ropriè apiieUatur excrime}itutn,quoi{ tandem prfe» Ifionem amp;di^tiieatem nondum adepum e^^, attamennanci/ctad-huefottfÇ, quomodo fituitanaiuralhexcremenfumßingutmiali-Ruanda dicitur.

^.Succut melancholicus,^ut infanguims generationefacts if tit habet,medio quodammodo inter bre n amp;nbsp;ficuitam loco confi/lit. (d^a tenus enim in hepate maioren ^erfeSHonem reefere inefttus el^, non minus y ere excrementum t^, ^uam biltsßau4:quatenus idem in ht ne^erftdlius elabomri,'^ maxtma ex parce infan^uinemydlemper mueari pocef^,naturalipicuicaßmilts edi^.

t4.,’Kon enim trahie adfe fßlen hunefuccum tyreumfine eo^iort extra corpus eijciat, quemadmodum yejica dua adfe trnhunt bilem flauampituicam , lt;^ ferum fedytmutato amp;nbsp;confeHoperfruacur. Hanc ob caufam,amp;qaodpaucior ejfefolec, non formau.t Na ura Itenem cauum,ficut yeßeasßnxit,Jed muletspseiùs areerijt eum do* naait,quimaioreyi calonsyitalispe^paratamabhfpaeemateiiint domarecac perßeeree.

f^.Hic yentscùnfttlients yfts,perj^i:uè paeee, nec ^rfocelon prtrfns erraffe,qui eûua,Ted7tvi; inß.-umentum, amp;nbsp;y élut altérant fl» neßnilirumhepar elfefcripßc,nec Galenum omniaftedt dixiffe, cunt à natura obidfatlumduntaxataferuit,ytafa:e finguinemrepur‘ ^aree.b'erunjjenim praß.it,non alteruerum tantum a^ic.

ttS. Facile iam reßondebimus interroganti, cur interdum qas^ tuor in generationeJaaFuints excrementa cum Galena ponamin,bi* lernßauam,fuccum mêlantholicum, pieuieam , amp;ferum,altquando tria,fepifimè duofolum eff affirmemus, Galenus paßim exemple yiniduo folummodo memorat, quorum alterußori reßondeat flaue hilis,aleerumfaci analo^umßt,fuccus melancholicus,

17.1)0 exerementtf enimmagts proprio tune loquitur. Nam pi-tuica naturahs relliusfemicollusfangutfappellatur,acin yenispef ßci,amp; ob earn caufam minime excerni debet.l^^a naturales non ed^, inyentriculogignitur,no)i in ieclnore.Serum autem nihileli^ahud, quimaqueus humor ciborum amp;nbsp;potuum,qui in yenrriculofeparatuf potiiu,quamgeneratur.Hie quiafanguini,dum inhepateedi^, yf««^

DISPVTATIOHEÎ. 6t ^liauetn^ra/lat,partes à quitusfecematur ,pol^ipß(mfitas hälfet» '^tîis t^juccM melancholicus, qui inutiles funt, ettra iecurfeparait'»

i^-Dixi quidnucritioßt : declaraui etiam quomodo amp;quatenut tilußucais melanchoUcuf, amp;nbsp;pituicafanguims excrementaßnt ac ^Mpoßint.^^edenim priores duo dus excrementaß»t,prolfationt tpM non hahet,cùm ah omnibus turn ‘Philofopbd,cum Tvledicis cre^ diinm afßrmatumqj femperfuerit,amp;duhttantifacilUmè demonßra ttpoßit.^dipßam igttur quaßionem accedendum e^l^.

f9’^olumßanguine,yteßapradiUis trihits fuccts fecretwhumort torporis noßrt partes alert,dum reife yalemuSiaio. 2gt;!o tarnen oh id affirme, in omnium autßngularum partium nutritionexauales nu • utero interuefliremutationes.^dam carnesßatim,ojßanonniß plu-dbus intercedentihus alterationihus nutrit, quod in fine lihri tertij depot.nat. amp;nbsp;»• de Sem. cap. n. yerè à Galeno afßrmatum feimus» ddoc folùm aßero , cumin nullum humorum pradOforumconuerti, pdußquam partihus fitaßimilatuf.QMddico,ßrmißimis argument tùprohaho. *

io.'Primumcertumei^,dfdemnos nutriri,exquihus deprincipi» fiiligeneratiqjfuimus,yt exßpra diihs liquet.^t ex puro fanguine ßHiinyterofuimus.Semenenim,quodexoptimofanguine genitum nullus dubt tat,pur ißimo fanguine nutritur primtim: quo eodem dein defcetusexeoformattisalituritefte Gaietto q.^phor.^j, ‘Detuenda fanitate i.cap.^.Lth.ettatn ^.Epid.agrot.^.amp; defymp.caufi. cap, j.Âi non aluntur alio fanguine turn fernen turn fœtus,quam eo, quo confiant. Certifimumigtturei^,nos peromnemyitam (dummodo Integra fanitate fruamur)fanguine, non hile aut pituita,nutriri.

zi.Sedhïcobijaet alliais, Galenum fateri quidem femenexfand guine confiare, fœtumqj ex amhohusformatum fanguine nutriri,at non depuro amp;nbsp;folo,fed cum tribus humorthus mifio eum loqui. Wo-men emm fanguims aliquando pro fineer o,fapiuspro eo, qui per ex.» aUenttam itayocatur,apudipfum poni,yt ex infinites loces,clarißi» miautem exlih.demtilcttudtne,cap.io.amp;6.Epid.Com.z.tex.-^i.pa. 101.7)0 hocfanguine eum loqui manifeflu effe,ciim lih. i. de nat.hum tom.t^fcrihat, nunquam in y terts coneißentium fanguinemfinct.

Y 77 o M A n E R A J T T

ru*itßtilt;p Cent ex es gt;gt;r0liari,quüd hif.de mttleifud.e^fpiàe^n alp' litre:,p^;'.{}np-i:i^Uinei/t ifi yigfiif nunt^uj)» reperium,

^'” A^.'i^'^-'ids^, i^f-it'ium m har barteßht nou con/fare, ti!quot; oh id non qii::ri. M}n,qia//inßritJaltfttid- trerttm’ltt.fn.lo(tà citattf,yt^, ’^P^^or.:,7 .ß'ttum ex to ^uod tu Pinguine dalcißimum eß, nutriria-fertt atf.Quart nt.j^ßnajrn !ril{m ne^Return mtlancholtcum adirii ßugt;n hahetjvi.itlt;n numericßtn^inä. iUa nam^ amarum, hic acidttta Verhit,:u: reddit.. C:f,n aliht ex optimo alt ajjerte,ex mt/lo alt non (on.cedtf.%1 iß’Menir/ißtn^mä o^eifitM,ac ^e aÄnQeicuf-,yt ipfelo» ^m[ur,Jan^uôs non e.^.

ij. /dein docetratio.Ctnßarenim hilemßauatn amp;nbsp;fuccum mt' btncholicKm ne^j eoncreßere inßarßangutnii,:tetfj iafitti album yer-^poße-Carentenim fihrM,iiuarnm racwnefan^uis amp;“ co»(reßit,amp;-ùt^ftf y.ertirur~.Quodßnon ffoßiKc tu pusalhunt mutarißue/ecu»' dnmpartem tir ^ualtfates.aßigt;nilart,neinßen'ien rnudem poßune mit Iart,^uodpurts tnßar album efjß. üißcruncn efß,iiuodputti materia purrtditttf partteeps efl^,e^ahomnihniparttbui'gt^niiurfCfimße'' »tifnä materiafteundum nafuram habeat,attjj à/olts te/Uhragene^ rttur,7^3èigâurnoJexcontrarioruaffirmarione partem earn pro-iamufj/^ua ret naturamaga efl^conJentanea.immotutH-tgtturpeï'’ ßat argumentum primumi

24. £xcrementum amp;nbsp;iJ cuttte txerementu eß,yt hiltfCexem' pligratta)amp;ßatiguilr dißarataßunt.(j^amauidore Cicerone dßa ratumeßidjtjuedahali^ua reperappoßtiene negattond feparatur) amp;nbsp;prfinde yßumeundemexhibere corporinon poßunt.^dr hilttebl^ ßanguititi excrementum,de ijuo nulhtf yn^uamßan/ta amp;nbsp;infellige}}t aluiitauit.Es^ergp aßtnguinealiudfiuenonßangut'f./''irtM porri amp;nbsp;perfe^lioßanguinti edl^ alerepoße.Quid htne ahud fepuirur ^uàm hlem alere nonpoßef dViuem atram^yelatramenrum album didl, tjui aUmenti exerementum alimentum eße aßerjt.^timentum reti-neri exerementumßeparari- amp;nbsp;exetrni debet:in qua ipja ei/tf ratio tf deßnitio conßßie.

i^-^t pituita inquiat aliquir, nutrit, licet exerementum ßt.£i detur etiam natura ob id nullum inßrumentumßibrieauiße,quo earn aßnguineße(erneret:?^ßondeo,£ieui(amnaturalem yalde impre-

» ! S P V T AT I 0 N K T, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;€gt; |nè excrements nominari^^uodfn^rn declamtumfuit. T) tin de tune, frimum nucrit,ctim infanguine coÜione treenfijtt^vod eu di3n no pu ^n^iC.Qiixnitur/tlnnoneß,fed excrementitu,inßrumen(ofeculuri nfiar !)iltfßuccimslancholici,amp;firi ,non indiguit. ‘Kant craßiorem itej^arnon facile ex^entriculo, yhi gignitur adfe pertra^uruerat: tt commode^r yomitum quot;'meuarhaut aluum detjei poterat. Te^-wturtm ac ferofam renes cum fero adfe peUtcere debebant.

i6. Alimenta per 'Vafain totum corpus dißribui oportere,eir ad •-mnes partes accedere,coHfeßumeß.^( prxdi^i tres humeres ntn di iucnnturcumfanguinein corpHs,cfHotiesre^è yalemw. (Dtfantr Mtem çr naturaUter habentibusfohs in tota hac ^fceptanonelont *”“0 Qlt;l^i^f f^^ alunentis hab tri non poßunt. Q^dporrh nondißun iantur per corptis,ratio7ie amp;nbsp;jenßmanifeßiprobabitur.

zj.lslattira 'vtfeitifvrtèfcripfit jlrifi.nihilfrußra facit,fed fru^ firafepararet àfangutneflaua busfirnul in hepats genita eïr mißarn, priußua inyenaspeuctreeß cueo in carpets dtßergi yohußct.Q^titd tnimfannonfrußra fe.paratur,quodMex icerum eß permifeenduntf Q^^re cum nulle errcre (nam ica ui omnibus eäquot; femperßt ) natura yeficam pro expurganda bUe eitra tecur collocarit, ne cum fanguint inyenasperuaderet,in corpus earn naturaUter dißertirenonyoluit. ^od hunts trablionem effug-t^ox cum fero per yeßeamftetrntrt renibus imper amt.y^d hoc quid reßondebiturf

z^.Âlterutrufatsatur eportet,qui yeritatUecu nodarecanfiituit, autnon eandeßeae btlemyacuari amp;nbsp;retineri, aut non tota, qua ia lepattgeneratur,afeUts ycfica(renum exemple) expurgari,fedpar tem aliquam pro nuenttone aliquarum partiu relinqui. J^nes enim nonomne ferum,è fanguine extrahunt,fed quanta fanguiniin totum terpitsfaciltusdeducendo neceffarium eß,relinqnunt: cunts off dj ra-tient ferum o')(^nfaa.ß^o^.n^,ab ylriß.amp;Hippocr.nominatur.

^9'Qdli ”'”* tandem yacuar; ÿ* manerepucant, in errore aperto yerfantur.Etsnim Galenits cum omnibus 7hilofophts amp;nbsp;^hdedicts aperdybiqueaffirmât, inhepatecum fanguine duo folummodo ex^ dementageneran,tenue amp;nbsp;craifumiquorum lUudflori yini ,hocfte.. ti analagum fit. Qubd fidua: gtnerantur ibipetits bills,cur non amp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iuasfuccimelancholici ffeciesitttid.:ergenerari dicemtts.^Sicontra

THOMAS^ ERASTI

«mnium do^oram fenrenciam^i^famj^dileb 'Veritarfin,i^uint’,fuc(0Sgt; exceptapiruitaamp;fero,continue ex chylo^enerari in o^dmèßm^ß tehimur.

• 30. nbsp;nbsp;nbsp;2^en conuenit hic exem^lunt i)ituirig:'uius ynaJ^edeSjjUX nacurald diet (urinée aliud eJi quam j'a'iguts im^srfe^è co^it!,nutn repo(e^l^,altera, qua exerementida e^ialete non foceii^.T^one^ nimamba inhe^ategenerantur.'DdndequaJemteodwfangud e^Cgt; txcrementum('vt ex ijs qua retro diximwipatet. ) non eï^,cùm i ealore yenarufacUe perfid,iamp; infanguinempermutari foUat.f^^ ßio autem de excrementidjs humorwi'x quaric..

• 31. nbsp;nbsp;nbsp;Q^tpartent aliquant duntaxat à yeßca expurgari arbitran-tur, amp;nbsp;reliquam inyenaspenetrareopittanturjnonminuierranb T^on enim debet excrementum,quod natura folicitè nonßne labort feiunxit,cum eo,cuiifi exerementum ef^,remanere,ßedalgt;ijd amp;nbsp;ex-terni, f^nde Gal.lib.z.d'efac.nat. afßrmat,btlem aßanguine exa^è fecerniSi di/ßenfarißmul deberetßacilitn comundam quamßepa^ rata dißribueret.'Perperant igitur natura in hepatefecreuißet,quäd. deinceptyßtmpraßareoportebat..

• 32. nbsp;nbsp;nbsp;Nid redeprodudtur exemplum renum,quibuf hoc d natura praßeriptum ed[,'ygt;t non omneßerum adje aUictant, quit yßm ßa» guini neceßarium,de quoiam dtdum cd^,exhibet. Pild autem fla^ ua non modo non commodatßanguini,'ygt;eru;netiam yidoßum reddu.^ Sangud enim laudabild e^ß dulcd.^c qui bilem participant,amagt; rttfe}ßacmorbidua,quod GaltpalamaJßerit Ub.^. de Simpl.phar. p0t.cap.i6.amp; libro eiußdem operd to.cap.de Sanguine.

• 33- nbsp;nbsp;nbsp;Süf^^^0^ßenßtf euidenter probant nihil^ua bild inßangui neßanorum ineßet^ Ptenim taldßangud gufiatu. edß duldßimm: quald eße nequaquampoßetß y el minimum bild amarißimi humt-rd admijium haberet. ^d enim neßcit,quantulum bild, quantum dulcd ßcd copiam yitierf Deindeßen non potdß, yt pars tarn amaroßcco nutrtta nonßt amarißima.Q^am yim habeant eibi ad ßaporesgenerandos,nulluf idiotaignorât,ac nos tn 'Dißiucat.deau-ropoculento abunde oßendtmiti.Qui nobtißdem nanhabet,nee (%• perientia omnium hominum creditßegat Gal'.^.de Sjmpt,caußz.y“ bi .Ofriß. etiam teßem citae,

34,. fru.

DISPVTATTONES. «3

• 34. nbsp;nbsp;nbsp;Frußra oiiectrit ali^^u^, inceru nos adferrt, cunt Ium AHM tames non de^ußemu^.T^am inAliorum animalium, qua hUis dw^ amarißimA flurimum coUiguntjpericulum faceri omnihtn horM poß furnui.Etcum ßeriq^palmones pracipuè hile nutriri arUtrentur^^w ^ußare yolet,lilgt;enser'fatelgt;itur,nullA eos bile nutritosfuiJJe.

• 35. nbsp;nbsp;nbsp;Si ob earn caufam non amarefcere excitas, quia non àßneera bile nutriatur, fed à fanguine,qui eam admißam habeat, non elabê-ris. F aide namj^ abfurdum e^^, fartem aliquam ynam à contrarijs Ùßecie dtferepantibits alimentss nutriri,excrement6)CSr eo cuins ex cremensum eil^. Etenim partis cuinslibes alimentum yltimume^ï^ '^num.yit exlnle amp;nbsp;fangutnefieri y num non fote^l^,nifty el fanguis fiat btlis,yel bilisfiat fanguis,yel ex ambobitsfiat quiddam tertium, ^wd nee fanguts aBufit,nee bilis.

^ó.Quodfifanguinempermutarifûtes in bilem tuam,ipfiiif Hypa tbefin euertes. 'Nutrietur enimpars àftneera bile,amp;amarißima fen-tietur.Sed nee bilis infanguinem reuertipoteif. T^on enim datur à friuationereditns adformam , proptereaquodgeneratio mißorum frorfum femper it,n9n retrorfum. Semper ex priorefitpoßerins nun ^uam expoßeriorepriitstnec mifiumyllum ferfebluminid, ex quo (roximèfablum efiiCorrumpitUr. T^ondtfioiuiturauisyllain ouumt ex quo tranfmutatogenita esf:nec acetum in yinum,ex quo putréfia Sonatum eS^,redit. Sequiturigitur neteßario,ytex ambebnsyna quadam. tertia oriatur fubfiantia.

• 37. nbsp;nbsp;nbsp;Quod hoc etiarn fieri non poßit, facile perßicies,fi naturam co gitesnonpofeautyelleynirerurfus,quApaulo ante feereuerat. San guinem ex Chylogenerareperfetium non paterae , nift bUemfepara-ret. Quad ergo ad excretienemgenerauit, nunquam caniungere ite~ rum tentabit. Summa eify'Katura nunquam^ nufiquam extremen turn,quod ab eo,cuitti excrementum e^f^jdtfiunxit ac diutfit, max tj-nire tterumconatafuit: Difieruntenim fiecte, difiaràtafunc,amp;aÄ» K0^uÄa.,ideoqj tn focietatem rurfies coire nonpofijunt.

• j8. nbsp;nbsp;nbsp;Iam,yt maxime fieri ynumpoß'ent,non tarnen amaritudinem per earn coniunUionem deponeret. Amarefeeret igiturpars nutrita pro copia permifia bilis nthUominui. At dulces funt, amp;nbsp;amaroris pror/tts expertes omnes fani animalis partes, ^are inanis ei^ hit

THOM AB BRAJTI

9mnù e^ugim^f l^lgt;er. Q^o/iaurtmamarum fx duld^enitttmn99 fermurerurin dulce , niß emnino maxitna t^plurima tnteruenianc tnutudone/,nen miuM certum ef^,^uam iUem non reci^ereformant fangui»ff,au4m^erdidte,

• 39. nbsp;nbsp;nbsp;jddtudtdumfenfui illuderiam perdntt, ^uodfoluffan^tM proprer Mms concrefat,dld »unauam./ta^fadle 4li^uand9fiereft ji cum/an^uim mißa eßet,y t y el caß, y el arte ab eofeertu amp;nbsp;ntu concreta feorßm apparerer,^uemadmodum ferofa parsfeparadmeon ßiafrequenterfolee. Sed nihiltale ynquamftSutn yifum^ comiX' rimua in henefand,licet yifufacile difeerniàfanguinepofte.

• 40. nbsp;nbsp;nbsp;Hd adde,quie Galen.lih.‘f.deyß(pare.cap.^.aetulit. QuiJ non dißrihuatur htld,tnquit, in corpits, argumente eff excretorunt yarietat./n ideried iUefurfum in corptts perlata ceme/lorum eolo-rem referunt, in fandßauo colore dnéfafunt.Siin ytram^partetn ferretur,non,excreta tanriim,fed totum etiarn corpta colore iderico^ rum dngeretur.

• 41. nbsp;nbsp;nbsp;^erficuènonrationilntf,filtim,yerumeriam fen/ledemonfr/t' ui,bïlem cum fanguineper corpus neutiquam yagari, dum rede yale muf.Siteßimontum Galeniahudprater id,quod iam adduxi, requi.^ rd,inueniesin lihro t.denarfac. cap.2.ktsc yerha. lldam quometl^ ^Mfo,yideacur(idiatura )proß)icere animali,f latntioxiumfucetim ynà cumfinguineafcendere in corpm permittotf /mpromdam ap,^ ftllare Hdaturam ibidem non yeretu---,^turn fanguine iiltmptr x-nat ireßnat.

J^.^.Jdriß.etiarn i^.de part.animal, r.hdem didt ittudlem eße,yim Ireuiord caufam,^ud'inf ,,Ci‘ fangfiiniconerariam, turn quiaexcre mentum, turn quia amamfit;eam pcryenasferri hdyerhdnegat: Tn^J fè nctpdi^ roiS'Sv óudï-a TrÀnaidfiv oTóvn ^vuh;. efli^iTaf /iia,-ogt;7iv^^, Si adcorp.ropinquarenonpotd^, quornodo pulmonesnutnet.'^^dthospranpuènutnreputatur.Si in yenastran fret ex hepate,quirgt; ad cor perueiuret,nulla radone caueri poßet.2slo tandum hic eff ,quod yim inferre cordi amp;pardhui aHjs,adquas ac-{edit,a^rmat.

• 43. nbsp;nbsp;nbsp;Cieeerumftcct melancholid eonditio alia non elf. id am ejf excrementum esfpaulo minus noxium hile,d prafertim,qui in liene per..

DIS PVT ATI o NES nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;4

^trt9jwn9nf9tni(.Quart non m'ffeetttr cunt fangutntfanoru^Quoi indem Gal.loco atato ‘),de'^l» partium, amp;nbsp;Ulm.ad Glauc.cap.io, explicatif y er bû affirmai,‘lullu-m huiufmodi excrementum,tn^uit^ inymiscolligitur,cù}nfplen officiüfactt,amp; yiHut ratio conuenient feruatiir,l}oc ef^ in re£lè yaltnitbuf,

• 44. nbsp;nbsp;nbsp;Âd èxcremiim au^arij yiee illudetiam adijciam,quod natura alimend e^,'Vtpatianir,7ton '^tagar.quod^ alium incorbort yfim non hahec^uz.n yt nuirtatthilis autem amp;nbsp;fuccus melancloU-tm humor esfunt maxime a^îuofi-.ei/^ ad certosyfu^ alias natura 'al)utitur.£ienim bilif(tefie Galtno, pituit am aUaffi^fordts dey en-triculo amp;nbsp;intefiinif deradiejexeremeHtorum^inipfs hartntium de-K^ionemmatumcacyrgei.SuccM melancholicus appentum yen-tTicuUacuie,eundemj^corrobarat:picuita inteflina obUnit,amp;nefub-inde ab acribus-excrtmentis,quie continue per ta- tranfieunt,o^endan turautylcerentur,armaturlt;»inlîar tuecur.

• 45. nbsp;nbsp;nbsp;Q^i fimul nutrirt,amp; per yenas parcem enrum dïfiergi con^ tend uni,non animaduertunt,fe dignitatem ets maiorem ouàm fan-guigt;ii,tuius exirementa funt,cribuere SangUiS emm eajola rationt prodes^,quia nutrit:hi amp;nbsp;hoc modo,^ nuper diUis offic'js commo-ddnt.Âdde 'j^uod eiufdemprorjtts excrementi pars yna agit, altéra patitw.pars ynafeparatur amp;nbsp;excemiturÇin tfuo confiftit extremen ti racio)4lteni non f€cernit,fed turn fjingwne di^enfACur,y t excre-mentumfttamp;nonjit.-

• ^6. nbsp;nbsp;nbsp;Quit eu fine omnia nimssabfierda tplc plane i o‘îjçaZx,iurè hacin teÂrifioteUpocius^qaemÂaerrhoes alij^ pnejlantes ‘Philofophife tutiÇunt,adharemus quam Galeno^qui quocies racionemdureun fiqui tur,tum Ârifioc.fentit:fed Htpp.authoricacemox à reÜa TpI^ ite-rum-feabnpipacitur.Q^d planius per^icutur,pojlquam aduerfa partis argumenta examinauenmus.

47. Quoniitm membrijritm,inquiunt,magna eæ dißimditudoin (alorefrigore,lnimïditaceficcitate,duritie,mollitieitrafiitudine,fuh V jldwti^ino« poßunt yno omnes fa igitine nuti iri. Et cum homo lai-y' »oóx.oau'^jit lt;tc dicatur^haihi male quatuor humor es quatuor mun iielementis re^ondtnt.Sïcut igteurexha res milles omnes fiunt,ita ex omnibus humorihus nos fingipar e^-.ac fromdt omnibus ttiant i numrinosconltntaneumet^.

THOMAS ERAÎTI

i '4^.7)einJecertum e^^,plantasnonomntsynofuccoait,f(ilßff‘ gulas fnoferèproprio, quem ad fe qualibet artrahit nutriri Eodem modo dtj^ares corporè partes proiabUeeß dtßaribitsßcc^ gauwere.

• 49. nbsp;nbsp;nbsp;Tertio fanouts calidiore^^oßibuf.^are non poteriiabin' ßto in oßibus calore yind amp;nbsp;concoqui. Qui enimfrigidiw coquent talidiitSiCum,quodcoquit, yincere,quQd coquitur, yindoporteatf Jam coblio caloreperfidtur. Calidiuf igitur coquens feu aßimilans a-limento,quod coquitur tïr aßimilatur eße neceße ei^. Quocirca alio f fan^uine humore,fdlicecfrigidiore,nurriuntur oßa.

• 50. nbsp;nbsp;nbsp;(^arto San^ud è yenaproßuens nunquampurus tÿfimpîtx apparet,fedmodo craßtor,modo retudor,alias.ruber,alias ni^erfaß fiauefcens aut nigricans (tir in hiße noßrd re^ionibiesplunmum am eße ansJ yidetur. ^a partium yarietas amp;nbsp;diferepanda yndeortum habet,niß ab aliorum humorumpermißione autpotius conßißone!*.

y.Pfuinto Turbanspharmacumquand tempore humorem exya-ßs euoca(,quem ducire quodud natum eß. Semper i^itur in yafis jUS tuor humores a^lu contineutur. Cur porro aut in quem finem perpetui cum fanguine confuß manerent in yaßs,ß non nutrirent f

• 52. nbsp;nbsp;nbsp;Sexto,Ne^at expreße Hipp.in Itb. 1. de natura hum. hominem folùm eßefanguinem:nec negattantùm,fedargumentdaduer-fMßefendentes yalidd,yt yidetur, pugnat, Quodßfolo fan^uint nutriretur,ex eodem quoqj folofadm fußet amp;nbsp;è contra.

• 53. nbsp;nbsp;nbsp;Toßremoyentriculttf,ex omniumferè %ïedicorum fententia nutritur chylo,non fan^uine. Q^o circa non omnespartes fanguint aluntur.l^uodfi hocyentriculoconceßume^^,cur non amp;aliasquef-damputemus alijs fuccd natura fua amicioribusma^dq^fimilibiH KUtrtri.^

q4..Facild eß adprimum reßonHo.San^ud non eßfimplexquid-Jam teßibus Arißotele amp;nbsp;Galeno cum ipfis noßrdfenßbus. Confat tnim expardbus admodum dtßerentibus,craßioribus,ten({ioribus,fri gidioribus,calidioribus,tirc.'Depardbus loquor,quaßc adfanguind fubßantiam pertinent, ytcafeus tirferam adfubßandAm la£fd per-dnent,finequibusfdlicetdeßniri aut inteUigi nonpoteiÇ, nealtquif putet me de humoribus dpermißd acßede dißindd loqui.Quart nihil obßat, qui minus diutrßßima partes y no fangutnc nutdandir, duof

D I S P V T ATïO NES. lt;$ iumfmgulx ex eo tmhtint, quedfi^i conuenit amicumj, e^ : 'Vt in 6, 7'amp; i-tbeßdedaratumßtprafuie.

y $. Conßderet Erinas,^ui dehac re ambitie.Quanta in h^parti, ffßidiuerßtas lateat manifeße apparet,quando turbantur.fdem e/Ç de yintf t^ßtccit quibitihbet iudicium.Si in tàm clarM,pellacidù ac tenuibiiißtccM tanta ei][, partium dißcrepantia, quit credat fan^ui» nem quantumutsprobum nihilin fe dißimilecontinere f LaSK in^ ^edio (quod nihilfere aliud e^l^,quam fan^uü dealbatw ) tenebras »mnesfacile difcutiet apud cos prafertim^qui, quam multü eir diße^ rentibuf cibti ytamur,obferuauit. Qwd quodCaleno autbore yix yl lut» reperitur mißumßne hac partium diuerftated

^6. Quxde faixpoKQyuM adferunturgt; Taracelfi delirium fapiunr. ^en enim ob id dictturhomo paruin mund/tf , quia omnet maiorn tnundipartes amp;nbsp;mutationes infe a^u habeatifed quia fimilitudo qug dam in eo yniuerfttatn huim elucet. 2d am corpus habet palpabile txelements conflatum,amp; ob id corruptibUe. y^nima,qux infenfut noncddit,calefis ef^ amp;nbsp;immortalts.'Per nutriendiyimplantis,per fe»fn,brutn eil^ßmUn. diente adnaturam beatorumßtrituum ac-cediti^ÿ' 2)ei Opt, 'Max. ima^inem quandam in ea adumbratamge^ ^i^-Quidhtec adpropoßtam quaßionemfaciunt ?

• 57. nbsp;nbsp;nbsp;£x elements alla iapermanentibin, quodfunt,nec generan-tur mißa nee nutriuntur ,ytex ijsßat aliquid,mifceri ea inter fe 0.-portet ac mutari,nonfeliim confundi. ^odft ad eum modumpermet tari humores quatuor oportet,priufquam nutriant, tàm dicentur in.' feitè nutriri membra hts humoribin , quam inepte àiceres hominem, qui carnibus nutritur,elements nutriri. Quin into rudior adhuc fo.-tet enunciatio hac, cum nonfc inter femifeeantur quatuor humores pro generatione rei alius dißtnda ab ipßs, quomodo ex elementorum mißione aliud ab ipßs generatur.

• 58. nbsp;nbsp;nbsp;ydd alt erum teflon des,non con^ruere exemplum de plantii. 2d on enim ßede ac generefic dißerunt ynius corporis partes,ytplan ta dißert à planta :ßcut la^luca ababßnthio. Si comparatio ßt inßi tuenda inter dmerfasynius planta partes,e!r homines partes inßttui debebit. Conßat autem certarum partes plantarum maxime difere^ pare,ytradix igneaßi,folia tir taulesfrigefaciant:autfru£lusacer-

THOM AB ERAST»

rimMfit,folia ante acrimonia omn^ exp er tes exfiftant. 7*ales plan2 tas priU'S tleinonfirAre oportet non ynojucco,fe(ijfecie diuerfit nutri-ri (jicut blips amp;nbsp;fangm'sfittie dtfierunt ) ejuain eu yt exemplii contra nos y tare. Et yt probatum hoc efiètynondum tarnen ex eo comlu-^^P^fittycorporcs nofirt partes diuerjis eoàem moelo fuctps ali.

59. Tantundem yalet ^.ratio.Ân non nutn/mtr calidiorecibo et potu quàm nosfujnns'^Cumfri^idam intemperiem mutarefindcmi(fi cibos amp;potuf ofieritnitf,quifimnlnutrire tir ralefacerepartes omnet poßint. yftnon omnes, refigt;o»debif,tal:u}n ciborum partes nos nu-tnunt.J^blè.Sed nec omnesJan^uints partes ab ofe tranfmurancuri yerum terrena folùm amp;nbsp;oßibM familiäres id ab etispatixarur.

^0. 'MeminiJfe hic oportetprimum quidem,nhtritione/naonfie-rifimilPsaccefiioneadfimile,fedper alcerartonem alimentum aßtmi lari ei,quodnutritur. Secundo, duplex e fe conueniens in ahmentisi dduadam enim qualitatibus fimilta funt , quidam tota fubfiantia, (ytloquitur Galen.6.de ruend.ßnttat.Cap.^.pfamiliaria exifunti quot;iTertio fanguinem ( feuplerasa^ eittspartes j non proprio fedparti-(ipato calorecalidum efie,teJlib.Htpp.infin. hb.de Corde amp;-^ri/let, Itb.i.depart.animal.Cap.j.amp;alibi.Hicpofietsdara efireßonfio.

61. Êtfanouts to tus maxime fit oße caltdior.facilè tarnen muta-tur ab oßts colore,noncaUditas,fedfiibfiantia. Deinde trahit(ytdi Hum edf ) os ex toto fanguine,quodfibi obediens edf ac fimile. Deni-que facile amitritcaloremparticipaeum, amp;nbsp;tranfmuranriscalorein recipit,cum partiumfaSla edl^difiunélio.

6i. Sanguin» yarieratemiafitn»(yt adquartam reßondeam) nenàpermtfi» fiuconfufis humoribusprouenire,fed àpropriaeii» ■ natura proficifd dicimus. ^am yenon pete/i lac bubulum intellipifa num ^perfedumfine tribf»fu»partibuf,fero,iafeo,cr butyro“, ito nonpotesffangu» prebus animo concipi amp;nbsp;dt/intri abfque portiunt illa yartetate. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

6^. .dd quotum reßnndetFernelius.femperpharmaceddtoya-cuari bumorem,quem tagefium pbarmacum trahere /olet ,fed non ex y afis neiefiano erabere,yerum ex corpore.Semper autent excrcmeti-rahac lux in loc» areruan amp;■ tnuentri-CfeteruM répugnât ddipp.in-quienti cumsugulan» inttrit, primum rubtrrimus C calidifitmus, daridt

o / s T V T X T r 0 N E S» Ü iàn^« fiuvltoßor tj^ ülioßor froßuii. Ju^ulatorttm fanguinem ex quot;^^{‘■^ f/fl^f^'f nttllu^ neßtr. T^ßemlettt alij de ^^n^ acci^ienda /hfi^.yerlftt eße,n«n de lene yalenttl/M.Optima fane reßcnßoß a-ftaß 'vérifia itapoßu^yt menti Hi^p.congruat.Q^i attente ^erleget ^erbaßnti,aliter eum ßnßfje fußteaeitur.

^4. ?eßem Galeni yerbts reßondere, falfiim eße Hil^lt.atm in fanortonyaßs perpétua quatuor tiles kumores tnuentrißnpßt. H^e-gat enim aperte in Itb.Quas,truande,^tiibitaputbare oportet,aci.Â-pbor.^ ^,G- i7.Qßbiu loin iße gratter affei affirmât fanes àpur-^ .^antibuspharmacies,tjuia carnes amp;nbsp;fanguine liigt;uene,ytfitee» traben dum inuentant. Id ft eß yerum,non infimtaCtu in yajis aut carnibus,

^5' Ißtodm yafis eorun^quiintégrafruunturfanitate,purumfan puivem contineri Galen.ait.probo. 7^tionem,^uain aßert,cur à pur ^anttbus ijdem adeo male afßciantur,falfam eße eertißimeßio.Qiß entm ex Hquef t^o amp;nbsp;cerrupto fan^aineprodiret bills,cum ex bile ge nil Ui prins KonJuerit ? fi^ etiam carnes amp;nbsp;fanguts in bilem colli-^tuti feluerentur , cum eiifmcdi mißtim nullam in iddißolui puent, ex quo prexims ortum efrquot; Gencrat:o,vtfapm ex ^rijtet.dixi, non daturreciproca in tal:bKS,t:ee maglsex poßenereßt prias,quam ex y ließt puer.

6$. ^id ig-turdicemus i^ quid aliud reUedicipoßit, equidem non y idee,quam aatfalfum hîc eßeHipp. aut deagrts accipienda eße quit into libre fripfit. /''erifiinilem reddit conieiluram nofri:m,quod nul lus yalUßimaiUdpharmaca, quibusectate ilia purgabantur homies,opiimè fano prepinauiße yidetar. idee mmim yideripotedf in arte noßra exen icaio, quod in iugulatts tandem excrementa quoque fingu ni's in yafa penetrant,amp; per yulnus cumfanguinepremanant. /^trum auton purgantia trahendo,an pellendo,y el aliud agendo ya-(uegt;!C,de eo alibi ddfucatum à nobis fuit.

67. ./Idfextum eodem feremodoreßondemus, aut non bené fen-f'!J^ ddippocri'tem in bac ettam parte,aut aliud eum oppugnare,quant pß^^^xifinnanc. 0uod enim reite y a lentes ex fanguine folofaHi ßttt,e6^fol0 nutriantur,id ita probauimus , ytylterioreprobatiotte uonfitopus. Contra cuidentem rationem Uippocma abfiaue argu-intatii loquentiadbierere nonprßum.ßgie contra yeteres diesaddu^

r 2

TH O M AE ER A STI

eti nohti ncn off aunt, ^ui talièus ar^umentts nun^ yeldormienttt fu^nauimuf.

dS. Si de antiquorum fenrentia ex f/ippocratts yerbi^ ßaiutn-dum e/^, yidentur tlh ( de ^edic^ loquor ) dixiße hominemßn^ Ruinentfolùm eße quatenm yideltcetfames tï^ ac a^er,yiuit ac mo^. ritur. 2Sam caufam deceptionts eorum exponent,fingulos id hominem yocauße ait ex cuius yacuatione interifje alique con^exerant.Qu4 re de ijs quifanguinem ejfeßatuehant Jtc fenhit : cpiotziC^r^i^' ^Of^aç T^Q d.vbpd7rsc-igt;(ßi ™ e^f^upiov c^ yó crufact7amp;’,T5'^ iiOIJ.i“ ^»nvt^ Tlui fv^hu) iv rü tt*bpd7rU}t(^j faetpru^oia-iTUTiQiri ’uó-f '”5 P^^o^rof cv Totn AÓypitn.

Ö^. Sic ergo ratiocinati yidentur.ld e^,homo,quo prafente amp;quot;nbsp;natumUter habente homo y iuit amp;nbsp;fames e^f, quoq^ ahfente aut Uf idem moritur aut agrotat. Sedfanguine (exempli gratta) reElè ha-lente,reiïè habet homoieodemq^ Lefo aut eßufo, eegrotat aut moritut homo. Quare fanguts ïdei^,quodhomonQminatur. .Ac homo per J-tiimam eil^,quodes^.Sangues igitur^mmae^l^.’Propites altjs hi ad yeritatem acceferunt,cum ex inßiratione diuina 'Hvlofes quoqj ajfr-met, fanguinem eße jdnimam.Leuit. t7. ques yero non ytdet hacad noßram caufam inf rmandam nihtlfacerei’

• 70. nbsp;nbsp;nbsp;2Los emmnon affrmamus hominem tir in homine nihil eße prater fanguinem , neq, ynum fanguinemponimus turnfanitatts amp;nbsp;yita,tum morborum amp;nbsp;mortis caujam (multb mintesßatuimusfanguinem jdnimamexfißere) ßd hominis materiam tantum efedtei-mus,exqua confiatus fitac»utriatur,cumnaturaliterhabet, Sed de hac re in expoßt.huius librt ddipp-plura.

• 71. nbsp;nbsp;nbsp;jddpoftremudicimuspÏertsq^ omnibus Fedinsplacuße,yen trictilum(deyera nutricatione loquor) fanguine ali.£tenim ex fini neformatus cumßt,no.nalto nutririfucco- poteß, quam eo,ex quof-men genitumfuit.jdt in femine aut fanguine, ex quo in teßibus con-coêlo fernen eifprocreatum,chylipars nulla fuit : quodcitra contro-uerßdab omnibus do^ts credttur.ddbßrdum etiamfueritputare,ali» fucco intemam yentriculi tunicam ali, amp;nbsp;alio rurfus intemamßo-machijortsilabiorumiinteßinorumjcumomnes haßnt yna continua, amp;nbsp;ob id eade tunica yno igitur nutritur omnibus in locisfucco.sdt in

orCi,

DISPVTATIONEJ.

^^f)^ula,inteßinii,ßt»^uine aluur.Eodem igiturin yentriculo quo^ ^tttruur.ldem yena, amp;nbsp;artertafangumeplems ^er omnem yentricu~ l^hfiantiam , ipfarn etiaminternam tunicam dij^erfa aßendunt, raceo^uodin yentriculo wfantn quandiu ^ in yrero haretfchyluf txnuptringeßij alimenttif nulluf reperiturJdem Galtntu (qui aU^ bi frequenter contrarium aßeruiße yidetur) 3. de tem^eram. cap.2. txemplo yini a/feruit hü yerbiiiTmuTuç fßß ouv gt;(^ touto» bia.iAn~ ^^^ ™c TTiTcfiwii; opydvotç yaçpi rt f^ßj «tou gt;^ tpÄiß'iv,!^ oTç quot;^ÇPfijtTipyad-eiç ^tcpeiv rJ[ti JuvaTtu 70 ffa/i.(sitlt;i!)pii tT^^àf toL-“^oi^ fM^fiohriç 'é^Tvy^M^ouy^oîov t’ oLuiiv ‘^o^nv ^dn yivtâetft Si fianpoieï^ yinum nutrimentum fieri, priußquam inhepate amp;nbsp;ye~ fits ju co^lum amp;nbsp;elaboratum ,,confiera ret eii^dealiji omnibus ci-b^. ..^nno iq7^.

DISPVTATIO XX. RESPONDENTB

‘^. “Michtiele Schenckio Heydelhergenß. ■

De Pinguedims in animalibus generatione S^concretione»

ILLVSTRI SSIMO PRINClPI , DOMINO' Carola,Corrnti Palatino 7^eni,'Duci 'Bauari(e,Comiii i^eldenag amp;nbsp;Sbanhemißt^rc.j^cademite Hey-delbergenßs T^^oriiZire.Domino ßuo -

CUmentißimo. •

BVM nu per Illudrrfsime Princeps amp;nbsp;Magnifiée Domine Reftoryaudicofibus meis caput quinquagefimum tertium libri Galeni,quem Tj^rZu* ’ict^ixluj infcripfit,exponeremgt; eumqiä lóhanne Al genterio,Italo,viro,prseclarè quidem dofto.fedad mordendum alios nimis prornto, iniuftè hocnomin» reprehendi animaduerterem, quafi non fatis confentaneê naturae de pinguedinis in animalibus concrétion« dineruilTet, non debui eum aduerfus iniuftam aceufationem non defendere.In huius rei examine verfanti nonobfcurè patuit ,quàm hæc difputatio laiè pateat, quarn^i vtilis futura fit accuratior eius explicatio.non folùm Medi-

T M o M AB E R A 5 T Ï

ein» «anJiJati$,verumetiam toiiutPhyfiologi» ftudiofi*. Hae de caufa dignam elle iudieaui.qu« publicè difceptetar: ciim prsfertim tempus,«^uo nos leges iuuentutem in ijs rebus cxerccre difputando iubent,quas quouis tempore profitemur iam appropinquaret. In fententiame cófirmabat,quod eandem Camerinam, à Domino Lau rentioIoubertoGallo.cxcellenti dodrina clarifsimo medico(qucni magis vt ingenium exerceret quàm quod feriô ita fentiret.contra ve tcru fententiam difputauifle rcor)pluribus moti recordarer. Dum igitur totam hanc tradationem Thefibus compledi conor.eece fin gulah Dei Opt Max.prouidentia vous omnium,Reftor,id eft/um-mus Reipub.noftra: Magiftratus amp;nbsp;Gubernator aufpicato defigna-rit. Quantum ex co dignitatis bonis artibus acceiTerit.nihil atiinet bïc diccre.

Quantum ad Academiam emolumenti rediturum fit, prudentes ' iamprofpiciunt.reliqui fuo tempore cognituri funt. Niume vehementer fpesac vota meaomniafallunt.erit bic Magiftratus non fo*

* lùm tusCelf.gloriofus,vcrum etiam Academic fruftaofus. Qnare cùmamp; Celf.tux hanc dignitatem(quid enim bonarum artiumftu-diomagis ornat Principes bonos de piosî’jîe Academic fuam feÜci-tatem gratularer.ncc alia fenune ratio offerrct.aniinum meum de-clarand'.hafce pagellas fob Celftuæ nomi !C publicare volui Eas tu Piinccps liluftrifs.Reélorq; Magniftce.qua es prudentia humanita-teqj prçditus.non afpernaberisjcio: fi non tam ad ea urn molein, quàm officium refpexeris,Nam vt fummum tibi in A^ademia hono remgratuIentur.Se vice ftrencannumfauftifsimum precentur:deni queanimimei erga tuarn Celf.obfcruantiam teftificentur. ad te ve-niunt, Qijanquam fi tibi res.qua; in eis continentur amp;nbsp;explicantur, expendere Iibeat.non in medicina folum.verumetiam in lotius na-turç cognitione maximum habere vfum perfpicies Aeternum çter, m Dei PatrisFiÜum,Dominum ooftrum lefum Chriftum ardenti» bus votis precor,vt bic annus pariter amp;Magiftratus turn CelCtu^i turn Acadtmi« felicifsimè cueniat. Die y. lanuarij 80.

T. C. Obferuantifsimus

Thomas Eraftus.

iJ3^^^^ ^'^oHum fiiJulgt;iunthoJie yoearurj^num à calore,an à fri Jtinguedoinanimalihn^ concrefcar, ( yaeres eni^na ngore condenfariJiacuune.T^centtores quidaoi à Caiort cogi ceniendunf J nee ytiluate caret buiafee rei ex^hcaiio, ^ubldi dtp

D I ƒ P VTA T Ï o N E f. tfl

Jifceptandant proponimtif.

2. Pin^Hedinem appeUamus cum Galeno -rem feupartem illam fiumidanifffux in corponbiif animabum oleo lon^a yetu/iate conden fitto firnib^ admemomnasferè adnapburi Earn licet turn Grad turn Latini yartjs nomimaM^ expreßerint} ( Graci enim m/u.iAyity ^iTmi3ç-iiir{t.Âi7i@',d\nuov,7no'nna,,çietp yocant: Latinipinguedi tgt;em,piiiguetiidini;m,adipe}n,fL»um nftncupant)lfi»tf tarnen naming vtu ytrin^fapiitf ytunrur quot;Medici.Etenim Graci7n,tuAiir amp;nbsp;ç-ietp (i}uarun bindpinguediuemyboc adipem Latini interpretantur )frS'f jueutißime nominant.

jEffepsrro difcrimen inter y trutnqj.praclarè not dóctterunt in-i ttrGracos^riß.j.dehifi.animabi7.amp;i.departilmf eorundemcap, •)gt;amp; GalenM tum^.defac.alitn.cap.itaa}n lib,defimpl. med.fac. tt. tapproprio.dnter Latinos Plinius libAt.cap.^7. Caterum quia nihil ^fftrt,pinguedinis ne anadiptsfeufeui exemplo ad prafentem diß-quißiionem ytamur,nullo difcnmmepradi^fas yfurpahimuf yoees: dmprafertim Gaknusaffirmet,Gracos 'Medicos ytroq^nominein ißerenter yfos fuiffi.

^Mdrem qnodattiHet(denomimhus enim fat^ diStum) quiaaj-aliud eb^ pingusdinisgeneratio , amp;nbsp;abudrarfus eiufdem concretioi difcretè de hts agendum es^,ne,qua dijhn^afttne,tnfcitè confundan tur.Primiimigicur declarahimus caufas modumq^ generations pin guedins.PoJlea concretionscaufam inueßtgabimis.

') .'Materiam ex qua adeptgeneratur.fanguinem eJJe, Medics at PhUofophs confeffum e^i^. Quapoßte alia eße,quam ea,ex qua con-^ fiant ac nutriunturpartes yniuerfat^ Ve Medics res certae^i^.E demfenßt ^tißoteles,yt ex plurims lots probatur.Etenim hb.i.de part.animaby .adipem inßinguine carentibnf nafei negat.Lib.^.de hiß.animal.t^.tantum mmutjanguinem aie,quantum augeatur pin., luedo. Lodern loco hac legimis: ßfrseu d'iTnrlo/j^av ^ï^apcao f^eunct,cJ^iUf^rQ‘ £/L4 7nuiAr.Lt cap,t6.eiufdem lihritwßoaia d'i TTÄCiovi ^(ef^Mr,7n/j.i\i] à' n aapuCv y^y^ cTcti L/uc etiamper tinte,quodt.degen.animalAiiamp; i^.aßeuemt, eandemßermats t^ fbtgutdinsmatertam.Spermais yero materia quinßangus fit,nuL lisduiifat»

THO« AB BRASTI

i.'Kdodtif generationü ef^collio,qua in yien^ obitunin ^wßifti-Ufer ‘Medici cum^hUofo^hü ^ulchri confentiuntJam enim ex Ärt-ßorele audiuimuf^ex bicuita co£lafan^uinem,ex fanguine concept finguedinemfieri.Lib.i.de fArt.animal.^ide ea lohnens ,ai[ : cup,» ^ TnTüufjS/iciv ^v. hem tutTo^^jov ^ To cup,ai,,-ßvifcu rStj^ßi licet^in^uedo amp;nbsp;feuum. £r cap.6. n 4« y^ffeuj-w 7n'gt;[ii;eupctJamp;t çtapi^sp TTiuiÄYi lit,Quin imo Hi.^.eiufdem operü cap.^.^in^uedi-nemnominat finem probte copiants fanguineac^uod alijs yerbts lib, ^.cap.^.deinde repetit.

7.ïta yero acciplenda non pint,qua diximu4,ttcß totamfan^ui^ ntf maßßtminpinguedinempermutarico^lione putemuf.'Kamidß),-lùm,quodin eo efi^dulcißtmum,elabortttißtmum ,maximejjaêrium pin^uedofitjin quo rurfitf cum 'M edicts confonaf ^rißoteles. Gale-ma cum alibi,rum lib.i.de temp.cap. 4. ex tali earnJubfiantia nafei oßendit.Idem .ririßot.lib.i.depart.animal.q. hä yerba affirmai: ^ 5^ ^^c^o TO Ätmofv Koivov aipOquot; i(^p 7rvçfiç i^.Et mox:(n m-fa’tAn{è7niyvnfeu nd'iöpy-dJ’iJcu ^tip(uvop8fin,J^To p.ii^ivcu')tud'gt;i tluj tjiucriv euj'^.Qued bic argumento concrétions dfßcilä probat,le ttitatä argumenta lib.t.degen. animal.cap.2,oßendtt. dingue, in-quit,nee terra eïl^,nec aqua,feda'èrs.Hinc aquafupernarat.T^am tnclußa in eo aêr yelue in yafe,adfuperßeiem tollieileuitacaqf eau-fa txßßit.

8. 'Kon pugnatcum ha,quod libra 2.de part.animal.^, idem bit yerbsaßerit.id yè çietp ^«âAç,^ oouto ;^^ ai c^af^ï it vhStoi.O' Äi'^v ^ ty^ti vlt;htfQ',7ioAv ƒ 6 yüc.J^tionem hanc adfert,quodin cornigers,qua ytrinq^ dentata nonßnt,generetur:quorum nafuram animahumßccam eir terrenam ejfe,yel hme manife/ium cenfèc,quod (ornua ferunt,amp;talos babent,Comparai hoc locoJtuum feu adipem turn binguedinepriuatim diÜccptiulópriusgeneratim de ytraq, pm-guedinc loquens dixerat,pingue humidum omne pits in feacrs amp;nbsp;Jquot; gns habere.

^.Si,quomcdo ylteriorefanguins co^ione pinguedogenereturm yens ,clartisaliquanto intelligere cups,exempla tibi la£bs amp;fegt;bi nsproponito. Kam triahacexfanguine,yelut excrementaqua' dam ytilia,aërs^ plena,generantur.Quod enim in la^e aêrij c^i^^^

DI JP VT ATI ONE f. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^f

fini inßt,qttam in fanguine^hinc ^dteriiiuod amp;nbsp;^in^uedinù e^ p^r-ftcefj,amp; tdrdti0 àfngore concrejcit, quam fangum. À di^em amp;fe-gt; vtinflurimo aerefeu^iritu^articiparetenAmcactyideant.

yo.'Dißerum nihUominin trtdprxdiEla plat imam. Qmppe lacpin ^mdinem quidem participât, yerum totum adiptf inflarpingue non t^:fernenpin^uedine caret. Caufe diuerfitatisfunt, turn materiAf turn calorit earum partium,in quibui concoÜiofit,pr6prietAS.LAC e-uim ex totofanguine in glandule y herum co^o amp;nbsp;tranfmutato con^ flac.^deps ex tenuiore eitts porttone admembranas gignitur.lnfe.-tnintiquodin yem^ad tefies nafcitur,plt0 aqua ineilf, teße^nf.z. de^etr.animal.cap.i.

u.Sequiturex di^dt cau/ampinguedinti efeSiricem, efecalorem natiuum,qui conco^ionM author e^f.y^t non quilibet calor,fed mo~ ieratw équot; humidm fangumn partes tenuiores inpinguedinem tranf mutat.^oditide cum Galeno^rifoteles docet.Sicenim Galenuf: 'Kl-^i.v^o^»rlsii.7mv'^7nu.t^KVffo^ çfapï^ei. ^tq^ty^oipSv^in prim^ efje temperata^quaq^ab htd nonproculdbeunt,perfenotüef^. ^riß.^.de hiß.animal, capA^. hachabet ZTO.^ Tiiova rrß.^a.^v f^ß i)(eiióAtygt;iicf\,tT9 oufact.ClariMidem reperies i.de part, animal,^, tbi depinguedine amp;nbsp;feuo loquens aitziçt ^ s^j^-ng^v ajo'?^cuua 71^, mia/u^joquot; d'iïv^o^leur,,}^ tb un rf^-mvetAurxófjSfjov di to aapncSthii üd^ov r^ fduv.iVTnTtfov fè }^ iu^a ific.

iz.Qua; porrb natura amp;nbsp;temperiesfit pinguedindi,facile pot eß ex ii^ii coïligi.Si enim a'èrtf amp;nbsp;tgnn (pracipuè quot;verb aièrts ) pita in ft habet,quarn terra,omninu Cdlidamhumidamqje^e ,cum Galenoaf^ firmabimw.i7mançf^ ovvdnquitimiiuihncduva/uiç l^v v^ewn-un Ti K^ ^npturmnA quot;^i eùQç^TnTMV oztifjifi'ratv.j^rifioteles etiam z.de part.animal.p.Idem lib.^.cap.^.amp;allas fepè calidam efe pinguedi-negt;n,atqj ■■u’rrtipid^/.csii retinerefcribit,

iy.rfum deniq^corporipnebetnon contemnendum.Qutppe calefa^ ticndoconioclionempromouet: qua in re maxime exceUere putant ^ledid ac Tbilofphi omentum pinguid effè^um. Galenuf id paftm affirmat.yfriftoteles loctf pi oximè citatd corn probat. .Addit aham ’rmlicatem Galeans Iib.t6.de'y)f.part.z. quo in loco putat naturalem partium humiditatem per inedtam,laborer fin exercitia amp;

s

THOM AB ERASTI

feint promte exßccarumirifi nonapnguedine fxyenûîn ^arttt lahorantet ejfufaconferuaretar,

«4, T^epin^uedinn natura acgeneration^ moilo,Je quiitn inter authoretpulchrè conuenitfattr di^um, 'Deeiufdem C9ncretione,dt ^ua/olahodie lithatur,dicendufn refat-^thicefiamconfußoamp;ob Jeuritas yitetur,declarare ireutitif yolojijuidhïs concretionem yoet tnu^,^uotmodMfiat,quoiiyalgt;exfic.catione amp;nbsp;incrafatione cognate ^/ß ^ßß^ioftHiti diferat.

t^-Trincipiofeiendum e^^, concretionem amp;nbsp;U^uationemfeuftt-fionemcontrariai eße paßionei.Q^are altera explicate, alterampa-riternotum erit. Idem de aUßcontrarijs TrdQiaißatuereoportet. Concretio ita^f Grtecè 7tn^K)exßccatio quadam eI^:Sic enimJri ßoteks ^.%ïeteor:cap.7\iit, » ƒ e Tin^ig clpmcu ^i^^g-i'a, lic ovlt;rcit. Dixeratautemhoc cap.ij-pracedentehis y er hi : «Tr^ixPi ToTtriyW“ ^ ^npeüvftSr Ttaiç quot;é^.Q^ia igitur exßecatione deßniitur concre.-tio,prius i^uid exßccatio fit yidendumJd nas doceiit conßderatio eo^ rum^qaaßecan dicuntar.

tó. Dicimu^auremexficcariai^uamiaipaagenera (ytyinum,lo» tium,ferum,eïr omma alfßfue lentej'ea^ueattn qutbuiparum,aut ni» hilfubßdit } aquam deni^j yel natiuam yd. aduentitiam babentia, £tpriora duo tantum ferè exßccantur,yt nihil interim aliud patian tur:quodilltt quo^ accidit,quie aauam aduentitiam habent,yt lana. ^ne natiuam aquam habent,yt lac,fmalferè dum exßccantur,ßiß feßeunt. £Si^ ergoexßccatiohumiditatu abfj^aliaperpeßioneab» fitmtio.

t7.^rconcrefcuntfeii coagulantur,qute ad a^uampertinent,^uit ^ueex a^ua cä'terra conflataßnt. quot;Moduiporro feußecies contre^ tionis cum yna nonßt,redpro diuerßtate caufarum yariet, dßar *^ concretorum ratio.Ham altqua propter re/olutionem humidt in.-durantur , aligna calorti expreßione ab/que notabili humidttatlt confumtioneconßringuntur, ^uxcunqueßilicet à yaHdofrigorecon gelantur.

iS.Coner^cunt autem 6mma,qU(e concrefcete aptaßnt, yel àfri gore,y t a^Utf.yel à calore exßccante,ytfal,alumen,ßccharu:yel ab yi^f^^ytfilïilia‘£t àfrigore ^uide duobut madthßt cücretw,yïdeli-eet ca-

DUPVTATTONEJ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yö

W ukrùpulßone, feufoU humidi coaSlione,t^f kumtdlex^reßio^ ®* : Jt aliud ft àfrigore denfari, amp;nbsp;aliud rurfut à frtgore exfie~ ^*’!t! coming!, Caloruon aliter quam exficcando concretionem officie.

^9‘Hinc difertmenexßecationtf amp;• concreriomi elucefcit-Qui^--ff tn omni exjiccatione humor def erditur,at tn concretionem a jimpli [fri^oreproféra,humor^ nulla notahUit refolutioolgt;feruatur.ï)e-. tnde concreta omnta duriora amp;nbsp;compaShora fiunt quam ante contre iione)nfuerunt;at multa exficcantur,quie nihil talepaduntur. yi-lt;]gt;ia enim amp;nbsp;aqua genera^rorftudißipanturmamp; qua aquam adyen tittam halgt;ent,ea nacuramfuam humore Ulo peregrino dißijiato non fnutant. Quocirca exficcantur quidem taha, non tarnen concre-Jeunt.

• io. nbsp;nbsp;nbsp;Q^are ex iU^ qua ficcantiir,aliqua nil aliudpaduntur , eir hac ^ro^nè dicuntur exficcari. Quadam interim,dam (iccanturmß» ^f^ul etiamyel^ifefcuntmyelconcreta amp;nbsp;dura rffduntur , qua rt-Hiui iiicrafdta yd concreta yoeonerd quamßccara. T^hlè oh id Concredo dtcitur exßccado quadam ef e,nogt;i fimpliciter exfiaatio.^ Latim emm ^atet exßccatio qua n toner edo,

• 21. nbsp;nbsp;nbsp;Sedreprehendet hic nes requisfortdße,quaß fugnanfia af-framus.Sienim omnd toncredofit exßct.tti9,/alfum ejfe,quodfu~ [ra fuit diCfum,congeïdta citra humord difi[ationem concreta et du ra fieri. 7^jfondeo,hHmiditatd aqua nihil auc minimum ahfumifed airii duntaxaf humidi aliquid cum calore exhalare in ijs,quafic ton trefcunt. Quad ex eo liquida [atet,quad turn à calore citra humord ’vlliut aceeßionem iterum filuuntur,neccrafiior nee manifefiè [au-gt; dor inuenitur humor quam ante concredonemfuit.

• 22. nbsp;nbsp;nbsp;Ergo in omni concretione e/^ humord aliqua refolutio, amp;nbsp;oh iiomnd cortcredo quadam ei^exßccado. Sed quia exßccatio,qua in concretione,quarn frigitsfimplex efficit,condHgit,'y)el non eß fen-fibdd admodum,yel cum aha paßione toniungitur: cuius caufa nomen amirdt,non defimtur ahfolutè ah yiriji.exficcadone,fcd quadam exficcadone.

• 23. nbsp;nbsp;nbsp;Hd ita declaratd,[trfe liqueticontredon:fiue 7ra^i7 efe rei

S i

T H o M AE E R A S T 1

y el mollof y el Uqttida indurationem aue compa^ionem al huwiiH yil tnanifejla y el occulta dißi^atione profe^am. Quare cum concrecum omneduriufßtfei^fo liquida,amp;durum in avçot^cta. pofitum fit fleet, iilt.i.de ortu amp;nbsp;inter.ca^.2.paret,concreta omnia eatenwficciora e~ tiam e/fe.

z^ConcretionifimUe inuenitur aHudmQQ',quod Greecii Ttd^^uit trtr.,Latin^ Incraßationominatur.Viciinjts autem na^üti^jhoc f^^,/ncraßari,feu/pißefeere liquida ex aqua amp;nbsp;terrataere itemamp; aqua y el terra confiantia,quacunq,yelal)eunteytlpermutatohumi do renuiore magis eoeunt, amp;nbsp;conaenfantur. Qua ex aqua er terra cçaluerunt corßumtione humidiaquei fifefunt. Qute multo aëre fartieilgt;ant,ytoleum,a'èrtf in aquamdenfationecra^cunr.

zq.Similes igitur funtac dtßimiles aße^iones concretio tit incraf fatio. Conueniunt in hoe, quod ytrajj oritur fier humidi refolutionem. Cencretaficciora eße liquidts,etiamidiotts lamnafcitur. Hinc ^ri~ fioteleslth.4..‘Meteor.calf.7. defanguinefihrtscarenteloquens,ait, ù 7niyvvTat,0Tt a ^npalvtrea.Sic amp;ßißiorafaEia,quiaeorum quanti tas minor a^paretihumiditatis aliquid amijiße yidentur.. Equidem oleum aërein aquam denfato quantitatif tantum amittit i, quantum aërif in aquam mutatur.

z6. Qißddißerant,hinc aperte perßieitur, quodmulta contre' fount,nee tarnenßißefcunt,yt lac.Etentm frigore duratur, at eraf flits oh id non efßtitur.Sic fdl di a à ealore fimul amp;nbsp;frigore compara amp;nbsp;durata ßißiora nonfunt. Deinde multa etiam funt qua craße' fcunpquidem,non tarnen ita conßringuntur , yt durefcant,inqu9' rum cenfuedfoleumiquodafrigoreparirer amp;calore( ^odumde' damt Ànlioteles 4,. ßdeteor.tap.y)ßißius ejßeitur,licet neutra con crefcat.

zj./taqfneraßatlenem feU Tm^vtriv defertherepoßumiis,ytper mutationem eße dieamusrerumpartes tenuiores hahentium ad eraß fitudinem perhumidi aquei refolutionem auf acrij permutationem, ahfq^ tarnen duritie : quatenusfcilicet humidem tenue,ficcum yero craßum ah y4rijl.lih.2.de 0rt,amp; Inr.cap.zdjetfur.

z^.^t nondum yideo,inquies,quomodointerßinguam duashafee affedlioneSfcitm arnhapropterhumidirefolutionem contingant.^-ßondeo gt;

DISPVTATIONEJ.

7t

Z^ondeojduo ejp iUorum,qnieZpiZpfeere apra funt,genera t^ft ex tllüt qua hue yf^aiximnsperZZgt;ici ^oteï^JnernZ/acio eoram ,qute ex co-fi6ßoreaquaamp; terra cenjlant,nihilferè aliud e^Ç^, quaminchsata ysl dimidiata concretio à caloreexßccanteprofeBa.(2^am concre-fionif dM^qua authorem habetfrigta , amp;nbsp;in quafenfibUtt nullaßt humidi refolutio,alia efQ ratio)Interim non inßeiari yoloßn incraß ßitioneßa^itti exerementitium , in cencretione turn hunt,turn nati^ num humorem abßumi,

29.In altera genere, fcUicet earum, qua multum aerM continent, multum à concrétions dißert mcraßatio, Hac enim flßefcere tantum poßunt,concrefcere non poßunt, propterea quod humore Zuo ßo-liari nequeunt. Interimßeire obortet,omnesferè authores, turn hic turn in priu4 dt^a ßecie no minibus promiß:ue yti, alterumq^ ^ro altera indiZferenterfape ponere.

^o.Si cur nomina return dißm^arumßc confundantur, quaras.^ Ileo fieri reßgt;ondebo,quia,qua in prima^edeZjgt;iZßeß:unt, prafiertim fiacalore deiifientur,ratione maiord amp;nbsp;minors exfiiccatiandfierefio lum à concretione difiinguuntur.Si enimpergas eorum humiditatem difiipare,ex craZ?iïconcreta,fiue ex nondurts dura efifides. Q^iie in alte.raZIgt;eciecontinentur,ijs hoc e^fi IncrajZatio,quodillts e^ Contredit. Cui]ts.analogite caufia concreficere dicuntur , dum Z]gt;i^eficune fiolum.

y .l^odporto pinguedo adfiecundum hoegenuf IfiiZfieficendumper tineat,nullttf ambigit.Etenim ex aqua cum pauca terra amp;nbsp;aèreplu-timocompoZita eiß^yytfiupraoßenfiumfinit.^are idem nobd inpne-fientiafiignificat Concretio,quodincraffatio, ( Sic liqitefiaSio fieufiu-fiopro eo nomine ponitur,quo incraf/ationi oppofitta aße^io eßertur) (uim in bac dî/Zutationc obliuifici non oportet.

^i.Hif declaratd,cum ^ri/î.Gale.yerertbMqj omnibus didmiee, pinguedtnemfirigoreconcreficerefieu craßeficere in animalibM,non ca lore,ytex recentioribuf nonntiUi doutant.^ddemonfirandum hoc, ponereprimtimoportet,Concretionem fieu IncrafZationem, amp;nbsp;liqua*lt; tionemfieufiußtonem yerè contrarias effeaßeShones.

5^. Secundo,Cotitrariorumafi[eiïuum contrarias per fie eZfie cau-fias:quod y^rifiot. principium Itb.q.. ‘^Icteor. cap.6. amp;nbsp;tugt;Zi{S2.po-

THOM AB ERAÏTI

faîtl)Kyeri^:Tàivainia ’^iveu-nav tu-natgtv,

34.. St contrarias Qualität es, cahremfcilicet acfri^ttSjidfinTni' Gé- in oleo proJucereobijdas, yiMcetincrajlatienemjrelj^onilebBt non effici ytrumejut a^e^um perfeab y traque qualitate. Caufa pro^ finquißima iti/piJJationd e^frigielitas,quxper fe oleum craßiitf rf' ficit.^motior catifa amp;nbsp;per accieiefis aUquando ip/um conß)ißans^fi talor,qttatenitf inittum eins calorem diJJoluittyt ex ^.capJtb.^.-^* teor.difcere licet.

i')'‘Tertio,Ielem non eße caufam contrariorum aße^uum in rey-na euenientium,fecanelum ean^em rati6nem,quoilitielem ^ riß o teilt tap,6,cttatt opéra ponte hoc nto^o'.To imiofi^óujTt^f^'retv'JOiix.^è^B tunov 'eë ivcunla.

^^.Tutet bic forte aliqua, contrarium in laEfe alijfj^pluribta e^ uenire.Lacfri^oreconcretumjigniqj admotum fundttur: quifi cale^ facerepergat,tanelem confumtofero ipftmindurat.T^ßondeo Jicet TD ójjiv,idemJctltcetcalor^Ttf ojoTif ia£lt nimirum, authorßt 'cè ivet» TtHiyideUcecfolutiona amp;nbsp;concretions,non tarnen etiant Kß ravto, ßue eadem ratione ytruniq, afe£lum indaci.O’iippe calefadindo dun taxat ltquationemfactf,at concrettonem humidt ab^mtioneinuehit. Qtan yero non yidet,aliKd eße calefactre,amp;altudcalepactendo ex^ ficcare.^

37-jElrgoßue modum diuerfum eße dicamut, ßue calorem eundem non eße,qui ytrumq,aßeSlumparit(dißin^ui enim calorftmplexab exficcante calorepoteif )affirmemia,certumel'f,non debiltcaripro pofittonem illam. Dici enimpo߀t,liquationem à caloreprofeSlatn non eßenerecontrariam concretioni, qua propter dßipationemhu' midi rebis accidit,fed earn qua humidirepoßtionecontingiti Quid' us horum affirmetur,yerumfemper manebitpronuntiatum ab Jri ßotele poßtum.

i^.Hspoßts,itapropoßtudemonßro.Cotraria efficiunturacon erarijs caußs.Coiicretio amp;nbsp;liquatiofunt mQuMfiß» contraria.,Qutirt non ab yna caufaperfe effictuntur,fedà contrarijs.Jtpin^u^o ca lore per fe liquefeit -Ergo frigore per fe compingitur. Si ealore con^ flringi etiam ponatur,per accident td euenire neeeßarium e§^,qu4te' ms videlicet calorfrigis inuehae.

^3.Secun'

DISPVTATÏONEJ»

7*

, 3?lt; Secundo^caUditas per fe non efßcit in yna eadem^ re centrai» nas a^eiliones.^t concretio amp;nbsp;liquatiocontraritefuntpinguedinia ^fi^iones./^uare a caUditate amhaper fenunauamin eaproducun '^f^nConßatautem acalore earn U^uefieri. A/rt^orei^itur eandem pnufeoncretamfuiffè neceffarium ei^.

• 4. o.Tertio,ßlriJi.ßfnili(aat potiua eode ) argumente demonßratf ^i a^uam pertinemia ah i^ne non concrefcere, ^uta ah eofoluantur, ^ 7ni^UTcu,in^uir)V:!sigt;7ruQ$Q)Avi[cu ^ v^ne^TruQ^ç. iv J't ècurè nt ^f^K^ Tcivth Qn içtv cuTiov TV cjncuniviT^atwcinatto talü eß: Qu^e ^^nisfoluitautfunditseanoncompin^itautindurat. Sed aqueafeb itit.Er^o non cogit.Si pro aque^ ponas pin^uedinem,eademneceßi» taiecosscludeSleamàcalore nonfutßiconcretam.

• 41. nbsp;nbsp;nbsp;^arto,quodahitu calonà concrefcitiamp; ingreßu eiafdem li» ^uefc}[,i(ifrigäre,conßringitur,condenßarurue : quot;Vt ^rißahidem ra» tioetnaturs i-ma dTruveuTo dipfxov7inyvuT'u,agi.J^ri^y}O-mi^ei» eiivcu \vóhtnTcu,alt;rt 7ioiSvT@' tS '^y^^S TniyvuTM, Cerium porro t^pinguedinem ahiciotie feu remocione caleria concrefcerejamp; duf» dem accef uiterumfundi.^odrea operatione frigord denfari eam^ nectfum ed^.

• 42. nbsp;nbsp;nbsp;Ifiintü inielligituridem ex modo,quo Concreiioamp;fufio fut, Omnis enim Concreiio yslCalorcmhahetauihorem'velfrigjtf 'y^t ytrumq^.Eefrigas quidem düpliciter compingitliquida,yiin theß ii.dÜlum ef^fngefaciends tantiim,amp;frigefaciendo pariter amp;ßc cando. Caloraucemyno duntaxae modo('y!t qui ahfq^ exßccatione remnullam coagulei)indurat.Soluuntur auiem qua folui pofunt, ( 2\[on enim nidlareperiumur,quafolui non poJjunt ampUusJyel lumorisperfußone,yelßmplicts Caloriäacceßione. 1Pam exßccans Calor, quatenusßccat,cogu,non fusidii. Caierum humor taper» mißione liquantur , qua eiufdem refolutione concreuerunr. Ca» lore autem diffluunt,quafrigore dira humors priuationem denfa» tafunt.

4.'^.Sequiturhinc,pinguedinemCalore non concreuifè:quippe per reflutionem humidïcouiifèi.l^are etufdem repofiione iterum li» quefcerei..ritnon Uquefdihumorefedcalore.2^amin Calidafolui» turnon rationehumiditatdfed Calidjtatd.Eunditur emmà calore

THOM AB ÉRASTI

ß»ehu)noye,lt;ttn9» funditur abhumore abf^ caltre. Quocirca nt» concreuirpropter humors dtßtpationem. ^ frigere i^itur fim^lich Kon exficcatire coaluit,cMm Itm^iici calore dt/ßuar.

44. Stxta'amp;poßrema rdrtoha!ceßo:Exiiutlgt;ui reh^tcaloryti porem elicere non poce}^,ex aSione calorti ex U^uidif coatte nun-^uam fient,fi omnis àcaloreprofeSia concretio abhumidi inJapo-remcomterß reßtlutione »ritttr.J^tcertum ef^,aéria amp;nbsp;pin^:iia:tiua liaßtnt oleum et adept, (qui oleo paulo minuf turn pinouts elitum aê-riuf^n yaporem digolui a calore non paße, f^td ergo reßat abudt quam ^tfrigore coa^um effe dicamw^Q^in ItquefaÜuf concrefcat, cumalgt;eocalorremouerur,nulli dubitant.

4-5 • Qii^ igitur inquiet aliquts,oleum amp;nbsp;pinguedo ab igne tandem confumuntur,fi in yaporem yerti nonpoßuntr7^eßondeo,non quic^ qutdabigne abfumitur,in'vaporemyertt. i^t emm ligna taceam» anno» maßiehe, thw,myrrha amp;ßniilia,ab igne,licet yaporemnul^ lum emittantfabßmunturf yfltudomnino e^l^tnßumum yertt,amp; aliudrurfusinyctporem dißolui,

^6. Exprisdiuti omntbtn liquida pacet,ptnguedtnem,quis calorn praße}itia^unditur,etußdemq^ absentia iterum coit,aßrtgore tn am^ mabbitf concrefcere'/emper^ yerum manere axioma y^rißotelicum. -f^ßigoreconcretionem tllaobtinuiße,qu£cugt;iqj calorfundit ac/ol-uit;quateniff fcilicet Concretum aliquodfoluit. Kam quodalio mo^ doßluerequidam,amp;alio rurfua eadem coagulate idem calorpoßitf nuperdiilum e^^ theßß.

47. Etß y era qux hue yfq, diximuf,yerißimafuiit,eir refelli nul Iti yend rationibiu poßunt,tarnen inuentijunt ÿiri praclarè do^i, qui,nefcio quo cortßlio du^i,aat quo aße^u moti (qutdux potiui eot impuliße arbitrer quam infätta indu^ot eredam ) contrafentireat dtßutare funtauß:quorum rationer,ne quidambiguitatid relinqua-tur,ordine recenfere eir examinare deereui.

^^’ Q^^dexmaeerta,tnqu!unt,caltda fic,amp;à calore tandem ma gü concequenre,quodq,poflquamgegt;ternrum e.^, calefacit, à calore omninogeneraturnef^. Sedpinguedo ex tenußima amp;nbsp;caUdißima fanguine parte ( ex qua bibd ßaua,firnen tir lac itidem fiant )nafci^ turperylceriotemei»fcoSionem(quodex^rißotile O' Galenofia^

D I Ä P y T ATI o H Ef. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7}

ßif erj^fufrantsqu»^ frolgt;aMoi»f.)Tin^nedt i^ituri taUtltta^ te (tnfifltnttamfaam accibu.

j.^. Secundi : In (utuilibet rei naturahs^enenttione ctnatur ßU efficicns aßimUare effeSum quantum botei^. yft finpuedinte eße» ^0^ ef]^ Calor concoquens:quare calida e^i^.Sed Calidum à fri^id» f erfenonfit.Quocirca non afrtgore,fed à Calore producitur.

50. Tertio,Certurn e^^afrigorenilniß crudiratem preuenirt, Sed^inguedo tune folum Hafcitur,ctim conco^iooftima eß.Etenim ferfeSa co^ionds fanguineafinis ef^ adipts amp;nbsp;fimguedints genera-tK(quod ettam nobh tnfitperiorHiM demonfiratufuit.) Idctrco fitn-guedo Calorie foboles'eï^ non frigeris.

51. Quartufia/ngiditateprotfcniretertKó finguedinis, ad par-^f^ftigtdtßimas et ßccißtmas('vt oßa,me)iingat cerebri,neruos,y en ertculum,yeficam,amp;c,^plurimdnafceretur.^tcontra yenit. f/ie enim »ullayelpauca adnafiatur.Calidißimtsautem loeit amp;nbsp;parti-but('yitoraento,epigajlrio,renibits,iecort,cordi,lt;irc.)plurimaperpe-tuo aßunditur.Ex quo elarè cernitur,nonfrigtti,fied Calorem in ani naUbiu earn efficere.

5Z. Quinto,hucpertinet,quoddo£lißimis yifum ei^medicis, adi-pem antmatum ejße,quodamp; Gal.lib.arr.med.cap.^.affirmauit. A qua fententianeydrifi.quidemabhorruiße yidetur,dum inter par-tesßmilares corporis eundem numeratdam animata,ytpote Calida^ qutsa frigorecongelari concédait

‘j^.Sexto,tantain yiuente frigiditas no reperitur,qut materiam calid-imcongelarepoßit.Q^ippe oßa,quibinfirigidittt innobts nihil inci^yepida/unt,n9nfirigidit Calore ex corde in tocum corpus efiuja omma calefadente.Qiet ergo concrefeeredfrigore pinguedo poßit!*

54.. Septitno,driJloteles ^.de part, animal.^, aperte affirmât, pinguedinem Omentià Caloreconcoquente propter eûts membrane denßratem gigju.Quod ^yeteribus nonntillisplacufiêperßieitur ex tllis,qui£ Gal.z,de fimpl.med.facult.cap.io.dißutat.

‘j‘j.ytleuïbushtfie mtiuncubs nobisfaciliusperfaadcant,axio-gt;nailludThyfirum(quo liante,fuam opinionem cadere oporterefa-Cïlèyident.) Q^e Calorefolutfntur,frigoreconcreuerunt , yariè etnantur eludere. quot;Klulea, inquiunt, foluit Calor ,quie frigm

THO MAE ERAST I

tninime et/t^ulauic. iSlon enim qua esnermerunt} ^fagore. emnu («ntpaHainäuratäutßtnr. ÊtenimmetaUa acalore/abrerrantomo Jerato coaBa,à 'vehementioreicerumfunduntur.. ‘Butyrum quo^ non niß Calore,qui ab agitatione oricur}Coticreß(ie,quo(l tarnen à ma tore Caliciitatemaxiterum liquarur.

qd.i/ac cum euaderefe non ^ojJe animahereunt.^^xioma yt ye-.rumferecifgt;ereaiunr,ß defiled iUid ponatur di^um.qua y el natura yelartefuja fuerunt,ac deindeßuere deßerunt. ‘Ptnguedinem au-tem ante primam concretiene negant Itquidam feufußamftuße-Qui^ fe materiam eiuafroximam^exquafercoidioncmconcretajeucon-flifacaadifemgeneratu ofinantur,tenu;m amp;nbsp;oleoptm yaforsmex-ßitße contendunt,honorem fuße non concedunc.

y/. Tertium eßugium e^^,nen inßciariße,quin adept afrigort concretuidiet poßitß perfrigunntelligamui minore eßorem.^ip fecontKarium eße Caioremferuenrem,aquopinguedo iiquu[ur,ca-iori temperatO}a quoeademper co^ttonemgeneratur.^c hoc Sophi~ ßieum eße, amp;nbsp;ernntno improprie ealorem temperatum comparauone igneifrigua appeUari aiunt.7)ebere not probare,pinguedinemà na-tiuo Caiore fecundiim naturam aßeUo fölutam aliquandofuißßtß a^ perte acßneere agere yelimua.

^i.Sedfaciltt eFi^ad hac omnia reßonßoTrima duoargumenta probant,pinguedinem ealidam eße, amp;nbsp;à calore perfanguent^ co^fio-nemgenerariequayeraeßefeimua. ’Kon hoc quarimut,à quo genere . rurfinguedo,jedà quo coaguleturf Generatio adßebftantiam perti-net,Concretio eß accidentfeu mt^@' naturale: quodadelje amp;nbsp;abeße poceFßEtenimpinguedo non deßnit eße,quod ei^,ßue liquidaßt, flue concreea.

59‘ ^i generationem pro concretione poßtam reßondeat, male id factum dicam.^ippe generatie adfubßaneiam pertinet, concretio ad accident, Eequain argumenrn pr6pGnuntur,nihilde accidente probant,fedßbßantiam pinguedinit exJanguineper co^ione tranf mutato gignioßendunr.Quare nullefaSlo ex ets fequitur,quod infer fur,pinguedinem à calore conßßentiam faam acquirere.

6o.y^dtertiu reßondeo,frigiditatem perfe nullamgenerareßb-ßantiam: amp;nbsp;ob id nee pinguedinût eßeUrieem caufam eße aio. flti-fiott-

DIS P V T A T 1 0 N K S.

7^

ßettlej tü^ ^.'Kfeteor.reSiè affirmauit,frigiditatem corrtiM^eret non autemgenerare: nißper acadens calorem aUquando augeat aut tenßrmtt. Quartfi depitipuedinM generatione quxrarur,àfrigort tam nongenerari yItro f acemarfiae Concrétions eiufdem agatur, negamitseam huiu^ affeEliont^ caufiam non efie. Cruditas non con-cretionifiedcochoni amp;nbsp;generarioni O^ponitur. Quare nihil hoc argumenta ^rebatar aliud,quant àfrigore tanquaprincipaU caufia yel infirumenio non perfidy lliih rei generationem.

di.Âdquartum dico,noH adnafei earn Cerebri membraH^,oßi-but amp;nbsp;alijs quibufdamfrigide par tibia propter duas caufas.Quip-pt y elßntfrigidiores, quam y tin y afis contentumfangumem tn a-dipem coquendo tranfhiutare poßint,yel tam paraas amp;^ raras ha-bentyenas,yc non plia capiantfanguina auam pro nutritione eâ t^C’^p^^’f^^^^i^tf'i^^bfumunt fubind€,priu/quam m adipsm yerta-tur.Èquidem tempore opia d^,ficut ad ladàamp; feminà,ita etiarn nd adipà generationem.

d». In lila ergo fold m partibia plerunqj generatttr,in quibia propter yaforum coptarn aut capacitatem fangua abundat,amp; calorad ^^fs(tayaltd}a,amp; membrana inuemuniur,qute exyena elapfum ptnguedinem excipiant,frigiditateq^fua den/'enc.Quare ad genera-tiortem amp;nbsp;confijlentiam pinguediaa non locia tantum aptia re-quiriturfied concurrere oportet aliaplura,fcilicet,caufam effedneem ^onuenieKt;m,materiie copiam, amp;nbsp;tempm , quadcodionijanguinä fitfifiaar.

^i-Stenim CalorimbedUiorfit, materiam non fata concoquer, fi nimiumfitacrà,eandem depafcetur. Idem euenietfinon plia adlo~ titm fanguina confiuxerit^quam pro nutritionefui opia habet. Tune emm breaiore ibi temporefangua h£rebit,quam yt in adipem conuer ^tpofit.Quarenon ynacauJaeF^,(urinfrigtdioribusloca amp;corpo ttibiapinguedo non confi.Jlat,

-^ '^^^^^P'^S^^^^‘^^‘tfi:iturpartibta,neqj yaldè ca-ta.pnejertim yerb,fi membrana denfiorieia careant. Perè igitur '^litn.ïircafine lib.t.de temp, /cripfit/ieq^adhepar,neq^ adarterias Vy yeaas, mq^^J £^,Hèq^ad yllamaliamprtecalidampartem coire ip.m pofe,// ff^^ gjf0p^[funt:lÂtua ^ iotua nn^d i(^ ^ rê-

( 2

THOM AB ERASTI

« 7!^y»vftu '^v^oîç j^ àvcuiÀ,oiç ouiXovtm piocüoiq.ovn J[i H’r®quot; 7» ‘t^yni'yvviamp;ttj 7nfjt,iA»v,o'JTi dpiKeiajz t^^ (p?»«^^ gt;nbsp;0ïgt;’^ »«V^‘^^ lt;/lvgt;'a'Wi',2?^a óvJli d^lt;v •mi dipfxu rnil^y /uo^t't'.c/Xióv t/[i wtwx-54 m^u ■gt;^up^^àfJ^-ny7o^(i'rcu5ip(ÂMvo/^ytnc?ç d^oni oiAÓiui rnTTH^aif,

6^.^ulta te bic oiieSiurum yideo,qua tarnen noßram(aut Ga-lent^otitui)fententiam minime inßrmant. Primùm inquiet,ne^at, tircayenas concrefcere, cumi^tfahu^ oftendat maxime adlatera yaf9rum,qua ia omentofünt,coire ,pareit'tii intermedijt nullam in-ueniri.yfe Galjnrelligit yenas materes e^ calieliores,quodfradart fßendityerbtä illM^ùJ\,tu^(»'nù^pp(.u7mvvfargt;ptlt;igt;.

óó.Sedhe^ati tarnen,excipiei,adna/citur ,quod Galenut J/itet» •nv futat.Tdam ^rißot.Ub.^.de animal.hiß.ca^.j .kac habet,'?^ d't ou'Äit'y^vetiv n fimp et ètiotp g^ ^wav y'ivîTeu 7ngt;2igt;.£Stp, oiov lt;^ !2,Qyegt;gt;v cv TeZe aiXaynn.'jniiEm ^ iXcuovair' èt''^J,ó yhircu iwu-^ov,Safti habeo htc reßondiße,Galenum deealidieribtn animali• lgt;ui,imo dehomine lequi,non defifcibtit. (luK neget ßßaumaUque-rum hepar aquefri^idum eße,atqßn nobts finit membaiMfJrtßot.. quoq, inrarnhoc animalibiv{ cüntingere indicat,dumaict, àv ùiaii •^ ^üm euenire^

^?-Q^nquam yideturÄriß.nominare hepar Tn/at^à/fç, quo/ /ubßantiambabet oleofamfeu pinguem , licet concret win eo adept Kullw exfißat t quomodo nuces y el amygdala dicimw pinguia, ex quibw multum old exprimerepofiùmw.Ètenimßpin^uedo concre-tain eoconßßens cernipoßet nihil o put fuifietprobationehac, oleum exeo eltqttatoßeri.Conßrmac, quoddico,quod eodem loco cerebrum inpinguioribwpin^ue exßßereaic : oiJ'tïyx'npaXoi^S/b^jTnui-Äad'dv Ânmçpi, oiov vOç ^ ƒ{ çiuTad'uv ivyfatiçÿ'i. Cerium t71C^cprebro nullipin^uedinemeoncresam adnafii,ytmembratiM ad tiafiitur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

6S.yfc cordtadnaßeitur etiam in homine^ 7^ß/onde9,nonneßi-uidi Galenum,quod circa baßmeordit inßar corona fialita fit nafd a.iquapinguedo.Sedhac amp;pauca eCfamp; dura,nee temerè circumferi ptionemfuam e^redt cernitur^Tion emm potefffrequenter alibi pro pteryifeertf cahditate conßßere.Qtßd coradbaßm amp;nbsp;propter tem-peramen-

DISPVTÄTIONEJ

ftramtMnm eîus partù ^ alias causas minus ferutat » controutr» uerfiam non habet abad^eritos.

Cy. Confirmâtfiententiam,quoel ma^û in. yetulis animaUhus nem fe/rigidionbus^quàm in iunioribtts ^in^uedo cum alibi turn in corde (onfifiit. Hinc Ârifi. non malèfcripfit, «ç-i Ji àyitû^tç^ tti yrtm» ^alt;hily appti'a x^ ^n^ict^maivi^ JÎ Tmi-m nifiitr^v-nçÿb fzaMok,« uâti^ oina., Huius caufa euentusalia none^, ^uàm feruorts re-fnißio.^^ndeetiam accidit,ytÂrifl.teftefemper T^n dexterfit dyn» ^iÄuTipO' finifiro:nem^e quia hic illo rZÇ tepidior.

70. quot;De ^nibu^ non efÇ^ opiis multa addere, quos propter conti^ nuum fieri tranfitum tepidiores cjfie noeum eïl^.jslec contrarium pro^ batcalculorumin ei4generatio. Idam in yefica parte longe frigidio-teconcreficunt multb turn maiores turn fiolidiores:circa quam in obt-fiioribiu animalibti^ pinguedo nonnunquam concreuifie perjfiicitur, Timfiacit adcalculorumgenerattonem temport longi morat quant (aloni acrimonia.

7t.Adquintum re/^ondeot fitue ab anima regi ddepsponatur,fi^ ^t inammatm putetur,non ob id non poßefirigoredenfiariÄnnon e~ »im oßa^pili^'yingueSffirigidirindurantur .'^ 'Nempevirifiot.lib. 2» dt ^fn.animal.cap.7.palàm aJfirmat.Qtio in loco etiam carnemfirigo^ ftconcretantfiribic,q«oJcaloreliquetur.€onfientit Galenits Itbro 7. ’Therap.'Meth.cap. 6.ficficribenf. Iti^^i. fiè ^y « ^rp^mc; ^x r^ '^^'inu'^5p nerim erujut^OTartOTTOtov ^4 TtipnÄii (^ tràp^ lt;d}i(^u.iv~ ’tuy. y^pertehiecum Arifi.adipem cir carnem fiubfiantias yocat hu^ midasfirigore concretas.

72. Sextum tantundem probat-^non opus enime^lfieademfirigidu flt;fteiadreicuiuslibet concretionem, ytplumbi, cera^pinguedirns.. ^ff^fi^S’*^» ^^°^phfmbumfifiiracindurat,non tantumceram amp;nbsp;ftngnedinem liquefiaciet,fied amp;nbsp;cutem atq, carnes nofiras ignts infiar quot;^yet. Cum firigore concreta dicimus,qua calorefiundunrur,intelligi^ »ffi^ minore colore coada/mßi: ficut partes conforts noJiri inter /e comparantes alias cahdas^attas yero firigidas aJfirmamits.T't enim multi fiuntfirigore denfatorum gradue,in ter quosfiummum obeinet le cpmglacies,ita multifiunt etiam firigortsgradus.Effi ergo tanta non mfitin yiuentefrigiditas, qua materiam talidam infiar glatieidu-

» 3

THOM AB ERAfTl

Kam Keddat,tanta tarne ejl,qux It^utda tSr difßuentecsnßßeteto^^t» 73gt;d-/tfa//'entitur^utcenna,^ui iib.^.Canonn.fen.^.tra^.Ji-i-untraos ex humid}race coagulatos fri^vre aßerie.Sednotiora intuta mur. Annon curts etiam ab aere frigide exa/j^eratur f ExperienM tßendit partes aliquas per morbos frigides yehemenrer y elut riguif fe,caloreejj mox iterum laxiores eßeSasfuifde. 2^on ^utc^uidtn nt-bts frigore denfatur, a frigoreanimaßoliart oportet»

7^. St^riß»^.depart.animal.^»(ycadpoßremumreßondeamJ yolutßetadipem ecotone contrefcereac figt,nonfolumfalfitm dixif-■ fet,yerumettam tott natttra,toti^ doBrime fine contrartum mdidiß -fit,Hoc yoluit,pinguedtnem tn Omenco propter egregiam co^Hnnem, ^ua tn tllitis yajis obttur,generart, eam^,ium ex y eues exctdic, maf omentum denfum tnetdte,propter eiufdem teporem concrefceredDen-fitasnepenetret,fedibimaneasfgacur, ejfcit: ßabUicatem ei neque bac nequecaloradferr.

7^. Sedqutdyerbisopusef^.'^ ^rißdoco tam citato dar'e docet, Carnem,(qHam pracipuam animaltd,quo ad animal e^f partei» een fit,li.2.depart.animal.i.) frigorecocrefcere.^/i^ yv ^JjiAii^Stj stSd ‘^^ ixet^otq 7id^v ^^TriJina-a n'^oi^^ xa^xTTip ie rok dpiok mç^Haioip ro VeTevpifivov^ rdpx:z(r rb rojureuQ adetAoyov ) -ótsm rS 4^^^^ ^uvig-df^ai, dio !(ßi \dov^ iJzro rS 7rvpôç, ^n qui cames, ^uatenuacalore li^uantur,(2^on enim toto: liejuantur ) fri^orecon-cretas ex profeßo docet idemjj à fe in alijs, lib.fiiUcet quot;hdereor. 4. tßenfum af^rit, pinguedinem calore compingi aliquando ßripßfi putabitur:

7Ó.l^tfummatim dica»t,certtem e^l^j^riß.nußiuam tir nunejuam docuße,quod cum^xiomate hoc phjßco.Qnicqunl à calorefunditur, à frigore feu abfentia calonsfirmatum amp;nbsp;toagulatumfuit ,pugna' retdpfumqjeuerterer.Q^are incafum laborant, qui ex proprijs eins libres ceßimonia conqwrunc,quibus aliter eum fenßßeprobent. Sen-tentiam^riß.hac in parte omnes omniumfeculorum etuditi,q!itpoll • ipfum yixeruntconßanterprobarunrjiec de yeritateprtedibltjdxto mates ylli yeterum dubitauiffe leguntur,

77' Swilludip/»mpronunciattem noncontrarijsteßimonijs, fed rationibus conaturfalfim probare, hune oportet panter reliqua duo

DISPVTATIONEJ» 7lt;J ßmulfitlfa detnonßrare,videlicet contrariarum aße^tionumcontra-rias per ft caufaseJJè,^ idem eidemeadem ratioue nonene caufam tontrariorum.Hts enimßantibn^ßal/it i^r illtfd : Q^areßabit e-tiam,qHod dicimnSypin^uedinemfrigorißam concresione accepram ferre,nißqu0 concretionem amp;f ußonem contrarias paßiones,nega~ re y élit.

J^.j^dprimum igirur eßa^ium dico,eos principiumpetertidum à ca lorefoluiaiunt,qua afrigore concreca nonfuerinr. Certum quidem t^ , non omnia concretafrigori^ yi concreta fuiße. Ât qua talia ßnt, Calore folui non dicirnue. Equidem calor non qaalibtSt Mt quours modo concretafunditßd ea duntaxat liquefacir, quafri lusconßrinxir.Suntconcreta,qua ne^ calore,neq^humore, neq,alio nodo liquida fieri pofunt.

7^. Sales ab exßccante calore indarari,nona frlgore, concedi--inuj.Liquantur ob id non à calore,fed ab humere.o^cmetaUa calore foa^larhnemo'vnquam yera demonfirabit ratione. “Butyrum quo^ (aloreexmocubaculiorto neegenemtur nee denfatur,fed à permis fiofero exablinsper eum modumfecermtur.^arefalßm e^ pror--fut,quod dicitar, quidam à calore moderato concretionem accipere, 0quot; 4 yehemendore deinde iterumfundi aur liquarL

So. Quin imo res.contra habet: Quacun^ calor moderatus indult;-rar,eademyehemencior calor ma^ts confirinoit, ac durioraefficit: niß forte dieere y eld, debilem caToremforti magd exficcare.Equi-dem toncrouerfia omni hoc caret,ealorem concretionem no aider ef^ ficerequam humidi,quod in re qualibet jnesf,ref elutione, y tin i8. theft dixintus. Quartfipotentiiu humorem difiipat calorfortior de^ bili,neceffarium e^^,ytquanta yehementior e^f,calor,tanto yagt; lidiiH induret,

ƒ1. Jt calor temperatu^,obijeies,fanitatd amp;nbsp;con^ruentium a~ Sienum caufa e^ßdemq^ aubliorfabius morbi,amp; ofienfarum opera-tionum,contrariarumfcilicet afieblionum amp;nbsp;abhonum author exfi-fitt.Eadem ebf ratio rerum aharumplurtmaruiimofermé omnium, f^tergononreble eonduditur, temperatus calor fanitatem efficit, ergoamplter calor ma^d fanat : ita no reblè yidern rattotinari tu, cuadytemperatusfeu modieus calor coagulât,er^o yehementiorca» lit ma^d induraf»

THOMAE ERAJTI

•‘•5fe?ondes, longißtme aliam eße rationem qualiratuvt à (trU forum deji ni earum, amp;nbsp;ad edendum aiHonem cereamdefinatarum, fuàm eaftiUum, amp;primarum ijualteaeumJlla in cerea miftionét me» diocrirate conjifune,amp; ^rafcrifeesaformaeerminoe haie»e,exir4 fuos non am^Uuffune amp;nbsp;^ojfune, ^uod eraneac fioeerant.Ha ferfe, ' ^uemadmodum ipfa eejam maeeria (^rißaum hane rum Hlasdóe/» ra reHè yoeat) tneerminarafunr, former^ ytvia-apriores cum exi» fant,esi ahoUtis non algt;olenrur,ftcur ^ua àforma certa defnirafunt, quot;»na cum ipfa inter eunr.

ij. Quocirca cum licfuidum amp;nbsp;durum feu concretumhicindefni» tè confderentur, ^uareuM algt; a^ione calons amp;frigorês in humidum amp;ftccum pronafcuneur, non^uaremts à forma fuißanriali aliéna circum/cril)unrur,amp; huic y el illioperationiauc yß(ideßinan(ur,re» Hè procedir ar^umentario, Calor modieus ianc rem perconfimtio» nem humidt coap^ulat. £r^o potentior calor, dum eelerius e^ yali» dius humidum ahftmie,mapeis tandem compingit ac indumt.

• 84. nbsp;nbsp;nbsp;Plus non yalet fecundum ejfugium. Cur enim yerum ftt in ijs, ^UiO liquida aliquando fuerunc,in alijs yerum non ft .^ '7) einde cum concretum amp;nbsp;Itquidum contrariéfnr eiufdem materie afeHiones,amp; necefariumfit, aleerumexcontrarijsfemperinefi, haudinrelligo, ^uomodo mi/lum,^uodconcrefcit,prins nonfueric liquidum feucon» {return. Concretum eßet, antequamconcrefereti^uodef^ymun r^ddliuutTeav. Si ergopinguedo concreuit, ex non concretamate» ria toncreuit.Locum ergopronunriatum halgt;e^ir inpinguedine:quad bic folum ^Uitrehamus.

• 85. nbsp;nbsp;nbsp;£x yapore,in^uts,concreuircalore confipanre, ^uiyaporfett ßirieia h^uornon erat.Supra diHum eft, Tra^uMtriv amp;nbsp;ttü^iv in het^ pêtt^ttedine dißutatione promifuèponi. Q'^ts y era aérem concre» fiere amp;nbsp;craßefeere non dictt,(um frigore coir f' Cuh etiarn liquidum feu inconcreturn eßenegataerem purum amp;nbsp;tenuemt^ ^nnonaer^Uf y aper tn a^uam denfeeus conertuiße alt omnihes dicitur /^ ^tmU' tarioomn/i inter contraria y erfarur. £x non concret o igirurfiu li' ^ida concreuir.

ti. 27eillud^uidem yerum eßpinguedinem ex filoßiritufeuytt fort coaSo procreatam eße. idon mages hoc oßendi poteH^ ,auàm tacamp;

D I s P V T A T Î O’H E y, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77

l^c 0‘fenten exjôlo ^iritu etnJenßtto materiam ßt^m act eßißt. Ex ßn^ume ctnuijoleoJo,ßuido, omîtesphiUßphi at Medicinaßiadi-, fem re^iè tradtinr.^rtjl.certe ßnputnem coifioneßmili modo inplug IMedinem permucart afjent ItKz.de part.Animal.cap.ij.amp;lii.j. tap» 9gt;amp; hh.j^.fap.^.^uçmodo in lac amp;nbsp;Jemen tmnfmutatur.

• 87. nbsp;nbsp;nbsp;^d terttumeßugtum quodattinet,intuße «i nohts peri reßon.-deo,'}gt;t oßendamuSjptnguedtnem ah eedem caloreaquo concretafuit^ excencrera liquidant eßeUamfuße. Sic entrn idem eidem fecundum etetdem modum (ontrartjcaußmfaceremufiquod rumyniuerfa re-film naturapu^nat. Jea entrn idem talorftmul eßet fristet amp;nbsp;calor ratione etujdem materia,atq^ contraria perß efßieret tantum ealefa fieitdo: quod tttdemßeri nullo modopoteil^.

• 88. nbsp;nbsp;nbsp;Idecßophißam agit, qui Calorem ImbeciUioremfri^ttf nomt-nat,quottes (ontrarium eßßttr,yeleuenireßnit,eiuaquodpotentioref fiiiebat.Liquatto dr comretioßnt ContrariaTmôr.ErgoaContra- , rß caußs eßß'tunrur. .e^ttertuf hie amp;nbsp;yaUduacalor hanc rem certain talefaaetido e/ßiit ixeoncreta liquidam. Hane eandemdum Calor debilior liquidam non conßeruar, fed toncrefeereßnit, annon Contranum euentreßnit f Quare Calor hie,dum tdfacit,quodfrigo-ru eCf,(ompara ties mm calorefundente meritofrigua dicirur.

i^.Et quod de ealore iam afßrmauimus, defrigore etiam eßin-teUiiiendum' Hyemeper fumniumfrigM concretafluminaab aire pauTum tepidioreiteium foluuntur.Quadcumßt,nemoe^) qui noit amp;nbsp;dicac amp;Jentiat glattem acalorefolutam. E^t hic calorem omnes yocamicsyfrtgut minus aßerum,cuiusq^ yim finehypocaußi yß non beneferimus,tta calorem,quifußmplumbum induratßigus appel-lamus. T^syelyno hoc exemple aperte farts deilaratur.

• 90, nbsp;nbsp;nbsp;Summa elf ,CJiiattinq^ calons opera (oncrefcunt,humidireß lurtone coagulantur.Ergo cum plumbum liquefaClum ab igné remotum,amp; tnSolis calorepofirum tonrrefcit,quaro num à calore, an a frigore conf return dt( i debearf Si à calore dicas,l;umidi[atts abfum-Honefafcumfateber^. Quod cum affirmare non liceat,frtgore ton-creturn dii es.Qu^^-reialor Soltf turn ignts calore coUatusrarioneaf-fe^iontentpltnnbo ab ytroq^ euenientiumfrigus yocabteur.

• 9». nbsp;nbsp;nbsp;Qua cum tta habeane omtiia,(oth ludtmus cum s^riß. Gaietto

U

THOM AB ERA5TI

Jf^tttriiuf^ omnUaf contra T^centiores, pinguedinem i calart ^M' Jem moilerato in cor^orthut humidioni/us gentrari,at in tepiMoribu! locK amp;nbsp;partibus eantlem extra yenas elapfam tlenfari et tencrefierfi ftiemferè dißrimen bic ef^ inter ealoremgenerantem amp;nbsp;friguJ cf^-gaulant, quad efi^ inter calorem ignif plutfibum fugt;tdentem,amp;frigf*f ^ßiui aerti tdemab igne renMium ttcrumßßens or indurans,

52. 7)ißri)nen^uodßtcalorti,ijui efi^inipßs ynßs,algt;eo,^uieX‘ tra eadem tnembranarut:i froprius ef(^,fa'ilè tf perßieiet, ^ui, fdd ßinguim ex yents elapßo actidatj^bJeruatut. Cum primam enim co-ftoßor ex yaßs egreßus t» parte aha baret (:nec inßar rom mox dif funditur)ß'igeßt,in^jgrumum yertitunlitetpars,in ^uam forti in-(idit,non yideattirfrtgidior eße yents. Jdirum ergo non eif,fi adept yaforum calore priuattts, tepidiore membrattarura taloreJiabilita-tematquirat,

p^. 2^emo tam non clarè yidet,re^bè J^eteres omnescaufam, euf pingutora effeiantur animalia c^frata integris,frigidiora cahdiori-iits,fcemina maribtis,otiofa labor e detentts,ittfrigtdioribt(i loeit yi' uentia ijs,^a in calidioribnt degunt,infrigiditatem retuliße. J-crier enirn calor, ficcutprafertim, amp;^utsctinjj calorem neuere pof ßint,a»t materiam abfumunt,aut concretionem eins impediunt.

^^. 2dec probat eiuidaud,^uod de concretione y apures profertur,nM operculo bullienti yafimpefto occurrit, y el in capite yafs defilia-rorij colligitHr,amp;in a^uam cogitur.Nam yapordurmodiferuidu^ cumin locoangußiorecolligitur. f lidui libero lococontinerur ,ft non repeßat,inaerempermutatnr) yelexßirat,yelrepeßit,ac ina^uam refoluitur,yel yas in ^u» tendußts detinetur, rumpit prafertim cam alijsßbinde accedie.

95* 1^^ ^P^^^^^^ ^ capita yaforum deftllatonorum nefcit tni-tiuf calerefeutepidiera eße ipfs yaf s ignem rangentibus, inert eß amp;nbsp;return imperitut. Qß nouit non mirabitur in poßerum ,f feruidum yaporem tepidioribiis corporibus occurrentem mai^uam denfariau-’ diat.y^nnonplumbum mox cencreßere yidemtts, ac paulum ab igne ipfim li/fuanee remotumfueritf fPon egent res omnes eodemfrigo-rts gradu adboc,ytfufeietrumcoagultntur: feut in tbef yi.ofen-ßimfuit. f^So.

DlSPV-

»If P VTA TI ONE J. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M

DlfPVTATlO XXL

De Conuulfione»

Onuulßo, ^«am Grteci airnfffjtof locant, ( T^f triasttît» quango mavua 'vecatam : fed apud Cal. ei^nifoltns J duo ferè ap«d J^edicos fignificat. 3\lam amp;nbsp;pro fympio~ tnace nio(u4 ar/ntrarij, deprauati nimirum ,fitmt(ur, ^pro morbo^ jui praui fymptomatti caufd eï^,atei^üur,

• 2. nbsp;nbsp;nbsp;Tro Sympcomaiepofutc Galent^yCumficfribit, à j yïffTms’» HOçeiçTLuj aurla^ dyeiid-Tivfii^iif^THif^uciS^dfiriti dçiiv «J x.ATd (purt» tyoïTauf vot tüç -^[uyyx.i'ç c/[tjwdfiieeçi ryt'^, ^ Thù iotheo,fàtè breutrerjjicdefinitur, x,'‘vnric à-wfooûpiCç àf ‘tsfoeuptu flxoîç op'ydvoiçyivo/u^tf, matin prater yoluntatemabinfirumentdi yoluntarif edittn.

• 3, nbsp;nbsp;nbsp;’Media emm ex motibus alias naturales faciu»ty alios y olun^ tarios, 2d^aturales nominant^fjiiißve yeluntatn ( nomine yolunta» tis etizm imaginationem e^r appetirum animalem, at, rations expertem eferimus) lußu amp;nbsp;ton/eafißunt. P^oluntaries locant, qui ex yoluntatn prafiriptoßunt ac icßant, quique nobn 'volenti-lin maturari ac tardari, frequentim at rarijn exerteri pofunt, Sunt enim motus in nobn aliqut partim nattmles ^ partim ar-bitrarij : hot eil^ , qui non jimpliciter yoluncatu imperia parent.

• 4- nbsp;nbsp;nbsp;Suntporro yoluntarij motus infrumenta propria ( Thilo-theus ^pyavet nofotuptnugl yoeat ) mufculi. Soli enim hi ad ya-luntattf nutum mouentur amp;nbsp;quieftuae. Netfine mufults motio yl-la arbitrarta m nobu ( tn animaltbus tmperftUioribus gt;nbsp;tn quibus d-mma facultates magid tonfuße June , diusrfa ed^ratw ) editur: quodpoPl^^ Galen.amp; Medicorum omnium teßimomum res ipfaprobat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Ç. In alteroßgniß.atua Galen, atquealijs omnibus authoribus ßimitur f quoties dißoßtionem ifeucaufammorus deprauati yiolen-titq^mufculorum lontraUiomd, qii.sper conuuljtones yßiueni:,conuul fionem nominane.

tt X

TH o M AS ERA S T V

€. Eeßyero i» prxfentiapracif/iiè ^uterimus ,^tiie fj^tf^f^ ßueß fenria, amp;nbsp;^uoJpropriitm fi: cofiiiui/ioni’i ,^naai!«s ffwiuh-i ji^niß-.'7 (^(^ j ßlt;lgt;ie^iim ( Philoßephi io -jj^aJS«' d^KTtitév appellant J coß^ _ mur tarnen etiamßynijjiomati^ßepe mentienem ßicere ; amp;nbsp;ah ea^ ianijuam eßeSlu ad cauße tnuentionem preceßre.

y. £r^o ß conuulßo ef^ niotuf yoluntarij/ymptofna (el^enim motitf deprauat/if) amp;nbsp;arhitrarij motM proprium inßrumentum el^ mußuhtf, cerrum edj^perconuulßones mußtulotnonprorßtsnatu-raluer aßellot eße. Non enim fieri poredi^ , yt a£lio corpora ne^ ßri y Haßt laßa, dum inßrumentum etut omnia illa poßidet, ^ua ße-cuidum naturam eidem adeße dehent. Hoc enim principium e^^ merhodi, ^uaßmulcum aßeHu locu-f aßeHitf inueßip^aeur amp;nbsp;mue^ tiitur.'töfardi'ml'f/äÄd-dli^Btf/andtuicwzvßyeift^ gf^ n Trinet-ßsic^ TO noiSt aurloûfaoetovf teße Galen, u deloctfaßeHät C^pHt ßecundo.

8. Non tarnen ohidneeeßario ipßm mußulicorpus(^uod/renua-miiluj drictr, Galen.nominat J morho aßeHum eße oportet, cum alß-^uehoc naturaht ei/tt (ho'miaiç corrumpi poßit, dunißcilicet reali-^uapriuatur, ^uaadßun^ionemßuam oheundam e^et, y el eandem tianßc poßidet, /^uemodoßeundum naturampoßidere deher. Hane oh caußtmßrihie Galen.lih.uupercitato cap.yltimo, aHionem animalem ladtpoße,proprio inßrumento nihilperpeßo. Neepu^nacße-(um,dum amp;■ hoc amp;nbsp;tHudaßeuerat^

c). °Motumporro yoluntarium, ^uatenuf à mufculo edituraßio-nem pureinßrumentalem eße,nonßmilarem,certum efß.ßtiarecqn-ßreri oportet, mußuli dißoßtionem,^uapropin^U!ßima amp;nbsp;immedia ta eiu^ cauß exißit,adßruiluram mußulipertinere, non ad tempe-riem.£tenim intemperiet mußulorum motum arhitrarium non 4«-te tmpedit,^uamßruHumm eorum laßerit.

i o. Caterum in mußulo tret duntaxatpartes reperiuntur yo-luntariß motihufßeruientes, ipßnimirum caro, tendo, (^ neruus. i Nam yena nutritioni, arteria tum huic ^ tum inßti calortf eußo- / dia deßmataßnt. f^are yidendum eiß, ^uidpradHa tretpar- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(

res adhoni conßeranf : tpquot; ^ua practpuas tn hac re partes ohti- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|

»hat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

11. Conßat

Ü'rs P V TAT I o N E s.

79

n.Conßatautemnonomnes mufculos tenJinet habere,talts^ßnt tendine munM frnm (communefctltcet omnium o^m) exercere ,qut-ittntij videlicet in offa tion igt;ifera»(ur.(i^ide Gal.hh.i.de motu ma fcuktum ca^.^.) nuofit, 'Vtfirinci^espartes tribuere aut carnt, aut neruo co^amar. 1 '«»dints enim yfM e^i^, tion mouereßm^tiättr^ fed?rauiorum partium motum adiuuare : quad nee aptèfine tendine cßibns implancarhnec tutoJand mouere membra tam validé potaiß fetmufculicaro.

12. l\[eruum quo^j ftne carnepartem nullam mouere teßatur Ga lenuttum alibi, turn in i.deloctsaffeSis cap.6.deyßt part.tz.cap.^. ^eplacit.Hippocratis amp;nbsp;‘Platomd i.cap,'ultimo, Qui» etiarn libre defuetns/ormat.mufculos à neruts non moueri tribus ar^umenttspre but.(hodminutißimi in eos nerui inferantur. (hodnon cernantur tnauerimotidmujcultstnyiuentibuf, Q^odinmortuii manibusno,-findtra^i nonftcpercipianturadfemujculosat.rahere,quim»do hot trapas,o/Ja yidemuf artrahere-

«j. T^ote^idem argumenta ex cap.i.lib.ó.depîaeitid Hippocrate amp;nbsp;'Platonis petitofoltdißime demonßrari. ^tfiojiue operatio pro pria partis cuiuslibet,inquit, fequitur proprium ßtbßantia ßedem, Hec pro diuerßtäte locorum mutatur,fed eademin omnibus lacis fer Katar./7erlaß requirts,hlt;scßunt : a fè biivbi Tra^ß thç ro^cvç lô eu/LfserQ' tjTmÂÂd'rTt^jiÂiËO', « dpTuptac,» i tups tiw îi taydeert dW'eu n}^ Thiù aiti eui,su'rt ^ß T iyntjinÂot dptnpiew ervonmi^ •yfiuç cuu'^ vujufvivoina'eic tluu lanvlui dimaciv dpt^ojäv idp') esas. Oimô'ruç d^t i(ß^ iitgt;pugt;(ßf ipÄißi^ jeßf iça^if^i ■y0vd'pamp;\ i(ßt up^it Hßia-uuuf'iinaa, i(ßi Tn^atÄn it^md'tTOi'Ptov ^damp;’iffß^nesuiac idiasdvayx.'UQ'J dveu tIiv irtpycias-J^nè 'vtrumq^ affirm^, fieri Honpoße,ytpartium ope ntionespro d.uerßtate locorum diuerßißnt, (Locus emm non mutâtfubßantiam , amp;nbsp;pramde nee operationem tins mutât) amp;nbsp;cuiufq,partid a^iontm nec.fißario talem eße , qualid tl^ eiusßbßantia.n fö tstpydo. ifcpO' ti(ff,^Dv'id'iamp;' ’ó^ tedrdjiajc id.M.

ic^.Certumporto manifeßumq esif,neruos intra cerebrum ßue cal Katiamnoncontrabi infeipfos, ytpartesaliquasmoueantmotuar-bitrario. Quamobre nee extra ipfampermu/culcs dißertiti boe mette

• 3

THOMAE ERAJTt

lui mufculoSj-vel partes allas y lias mouent. quot;Ken emm extra Cdlua-riamnouatn ac^uirunt fubßantiam priore deperdita. Eaiiemiÿttif ytrohitjj potentia prteditifunt.

iiî.St ht prima eorum origine nudos ^e , nullis^ adhxc memèra' xts yeßitos,amp; o^id aham eorum hic eße a^ionem, lt;3‘ altam rurfas, poßquam longiuf progreßi memlsranag^ dupliciindurißnt, conten-dasßrußra hoc obijci reßondeho. quot;Primum inßciaripoßum, eos non ßatim ab exortuJuo membranif muniri. lgt;lo longius nudißnt, ^uàf» à cerebrifubßaneta membrana dißant. Ât tenues non dißin^t}tuf à cerebroßed ybi^ferè ip/um rangit : heet in dißeSionepoßit maniquot; ins eb yßydtuelh, yt abf^jmembrams neruorum exortus clarècon^ ßieiatur.

t6. quot;Deinde contra te facit argumentnm. f^ippe contra^ienem kane in neruis oportet ibt inttiumfacere,ybi ortiajuiprincipium ca-pmut. Omntsenimeorum yirt/u mouendt 'é^ppvTÓ'[ePf)nonau-tem avu'pyT@',arjjècerebto ceufonteemanat. Facillimè ergo contrail amp;nbsp;extenti rumperentur hoc in loco,ybinudiadbucfunc,amp;pro pter fubßanrhe molhfiem ad hos moeit} tnepitftmiforent. Scttctgi~ tur Gal.Ub.deyfu part.iÿ.cap.i,de nerun lohnens hxcfcripjtt : i^ Tonrie f^^!iómTamp; tumTr^frfo» i^ei rn »tc/To. tmv Q^-mirti'ivtp^ yeta. Si propter molbtiem non poßitnt didurifeu dilatari, amp;nbsp;in Je rut fes conetdere./^ut credibileft eos y^rjue origtnemfeam tcainfetot-re^yt breuiores mufeulosyiolenteradebposffetrahant'

17’ Tertióconftatynonfaits mufults^yerumetiam alijs extra eert brumfiue craniumparctbits , qn^e contrahl extendi^, poßiintjneruoS tributos eßeiyt on ycntricuh,tnteßtnt},y[ero,yeßcteirenibu}i hen!) hepatijamp;c.^t has panesjnei^j contmthiph conerabunt, nejj laxati laxant:quodeuenire tarnen oporteret ,,Jt hiec eorum eßet injita yir-tits eir operatio.

18. T^atiohacjijuiayelfolafalfame^èpoftionem de neruorum motu demonfret^ampUtts yrgenda yidetur.SinenühimuJculos in-ß^^h^ttones yolumU'S,tn fe coëunt,amp; contmii mufeulosabbreuiant, necejjarium edf,yt qut tn tam diiaspanesdijfeminantur,ittdem ad prafertptum yoluntatis yelappetitiontsmoucantur amp;nbsp;contrahan-tur.Qulppe amp;nbsp;exortus idem ^ Z7ßbßantia at^ tempera tio eadet» tß , herum

D I s P V T A TïO NE J. te brum ^ ilUrum, Quart amp;nbsp;proprietas feu yirtuf ytrorumj, ea^ ^imfueru.Certum forroeFCj^eruoSjaui in baulo antedi^oïpareet diflributififnt,uec laxari nee tendi noin yoientibtf.Quamobem nt dli quidenti^ui in mufeulos implantatifunt^ad yolut^tü imperium-fnouenturfiue tenduntur amp;nbsp;laxantunamp;prcinde mufculos non fiema ^tnt,quomodo 'Medicieosànerutsmoueribonunt.Cum enimipßnon ^outantur arburatu nofiroi^uïpoteruntfuo motu mufculos, cum libitum nobtsfuerit,mouere'!^

’?• Quarto nihilconferunt neruts adhoemembrana yrr tnetum ft^beantmufculès.Etenim ipfa rei natura docet, omriem hanc yim «cerebro communicatam pennternam fubßantiam eorumfufam ad fnembra deferri.Q^od Gal.lib.7.deplacit.Hippoe.amp; Tlaton.infint (e-p.^.ita alfeuerat,ytfunUionem hanc neruorum ne turn quidem la. diafirmet, cum membranis nudantur.Qjta praterea adprobandum ^dfert,iam atti^imuf.

io.Cur igitur infine liba.etufde.epeni neruosmanibus ,mufculos ^Ht 'Ve^icoparauitf Skutpondera,iiiquit,qua manibin mouerenon pij]Hf)Hif,ye^ibuf adhibttts moliri cojueutmuf,fic corports membra, dim nerud mauere no quot;baleamiUjad eamouendamufulosfummeon fecuti.7^f)ondeo,nullopa^ïo natura confentaneaeJJe hanc etufora tionem.Mamts enirn meta mouet yc^em,neruu.s aute immotus mariens mouet mufculos ,fiue mouendifacultatem ets largitur.

2t. Z^ enfimile profiel o non eft,corpora tam mollia,qua indiffe^i» nibitiyix leuiter taé{arugt;npuntur,inperpetuis amp;nbsp;yehementibits m» tibliSjyiolenttsqj conuulfiombus non difrumpi,ficontrailionefua ma fculosfic moueant,quomodo manta weitem mouet.

iz.Qut yeropucabtmits eos contraltos contrahere totos mufculos maiortsfiin totosno difeminancurr’Gal.inininu:ififibrasdiuidi,et pertota mufculoru corpora di/pergi ofinatur Ub.i.de mot,mufc.cap.t. De yfu.pare.ti.cap.^.eir locoproxtmè cttato. Scdnatura amp;nbsp;molli-ties,amp; ortuf eorujtc refraganturhuit diufiom, yt merito impofißf-luiuiicetur.ldeo entminipfa eorum origineplurimos natura tunxir, quia diuifione infiar yenaruir arctnaru nonpatiebantur: quod ab ipfomet.GaLUb.t.de loc.afi.cap.ó.yerè affirmatu efi. Etemm oculi nos yeritatem huius rei in accurata dijfertöne tam euidenter docent, Ifftergiuerfaririonliceat.

THOMAE ERAfTl

i^.^areniß inpri/^scitat0 locffpenHußonem infelltgat nef'-uulorum à memhran/4 coUtgatorum/efgt;arafionem,manife/iè falßt (ß ta fententia. 2\lerui enim vißarcapiUorum tenuium ex medullaßt-Mofa/froiieumes ( eaJem ratio ei^ excereèro ortorHm,nißin o^ncff ahaßtjßeorßm ex ea oriuntur, amp;ileitiiieplurimi per memiranasiit y num yelurifaßciculum itaferè colhgantur,acß capUlos multos fit-ßi« inuolueres./ri multas etiam mu/tulos aeleo minutuli infetuntur, yeper totosi/iffineh , in ^uantulaßcun^ßlsras thßßnthimaginerff, Men poßint.

t4..Propofitum naßrum illuJpriuf,l!ocinßuperelemon/lrat, ^uetl ‘ nonßemper in capita mußulorum nerui in/eruTitur. 7\[am aUtjuantlo aj y ent res, nennunt^uam ad caudam accedunt : funt^ui eèh^uè ad' nbsp;nbsp;nbsp;(

eanttah^uorum acce/Jus ita e/^ßnuofuSf^t ne tmaginari ^mdem pof nbsp;nbsp;j

ßs,eoshailemtfifißcoire,ytco' eraSliores eße5fimußulosi^uibM in' ßrtißnt,adße pertrahant. nbsp;nbsp;Siperßemott zir ccntraSli,partes, ad

auas perueniunt,adß attrait er ent, nihilarhitrorprohileret, ^uin 4' hte^juo^partes,^ua!cun^ neruos recipiunt:amp; tendi laxari^poßunt, ex arèitrio mouerentur.

ƒ5; lltrto certius tgitur eff,mujëulosnon ideo contraht,contrahit

^^^Jna memhra mouere , t^uta a neruts contrahits yerjusorigine/n

ßam trahanturt^uodproéandumhicfuerat. ^areprincepspart mufcultßuerir caro mußuli, non autem neruus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

2d. Nee olßat,^uodalß^j neruts mu/culinon magis adpraßeri' pttonem yoluntattsm9itentur,^uampthliaueßchmußuh. Notiez mm oh id principale ahhonts tnßrumentum ehß neruus , autant 0' mnem mußculum aH^uis iaßrifur,eo^^ y el o^iru£lo,yelpracißo, yel aliter yitiato,ßatim motupriuatur. Neeeßarium yßum hahere hint nbsp;nbsp;nbsp;i

prohaturtinßrumentum mottesproximum eße non oßendttur»

z^./dicporro neruorum yß/es dl^, yt gt ammee Imperium admU'

ßulos deßerant, Gr mottesprtneiptumpraheant, ^uod Galenits n. de / y/iepart.^.cap.aßirmar,nonautem yt ipßmott mußulos adßeattra

hant, amp;nbsp;per eum modum membra transßerant. Z'^t auditiontis itißru-

mentum proprium aurts elß , non auditcrires nerutts,licet abß^ßoc

aurts non audiatttta de mußulo ^uo^ßnetendum eflf. Sieut emm ad

ßenßonem duoßunt neießarta,teße Gal.S.de ßüparcium cap.6. amp;nbsp;7^ depla'

DïSPVTATIONEt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ït

iefhcitü Hi^pocrat^ amp;nbsp;TUtoniscap.i. ciri.inßrumetitifaluff filleratio,(3^ huiuspercepÜ9(quam initio 1^. ^etho. Galenuf arwu-* •iâïf^nv nominat ) ita ad motum quoq^ duo requiruntur,imperium ysluntatH,feuap^etitio,lt;ir mujcult contrario,in fenfu tarnen prior ei^alceratiOjpojïtrior fftujeult;Q^nffii,:at in motu appetitio/tue animie ^^‘*^P''^^^^‘^ ffft^fit^^i contra£ïionegt;n.

i^.f^uadrcafirmum amp;nbsp;certum hocpermanet, infirumentum mt-tM arburarij primum amp;nbsp;proximum ejje mufculi carnem : ficutyel aurd attditiondiyel lingua gußatm tjdmum amp;nbsp;proximum inßru-mentum eïi^:atq^ ad efßcientiamfuamßcindigerenerutt, quornodo turn aurd ad auditionegt;n,tum lingua adgußatum eifdem eget. Ten dineopm tumpilum habet i dim o^a Crgrauwres partes pint mo^ uenda.

30.2^0» minus certum e^yconuußionem neq^ diminutam ,ne^ ex fiin^ampeuablatam eße al}ignem,pddeprauatam» Q^amobrem nonpropter negatamfacultatemaccidit ‘.necociopis ef^ inconuuh fione mufculusPed yiolenter contrailtis. Contrabiio igiturfeu yitio^^ fa mufculipgura caufaprima amp;nbsp;proxima ef^ deprauati motus, qui cenuulfio nuncupacur. Sicutenim natur aid aBtond inßrumtnta-id caufaprima Cr immediataeF^inßrumenti dißofitio natura con-^ gruensyita neceßarium e^ , yt deprauataproxima cauja fitp rauà eiufdem dißofitio.

^1. Hums deinde figura yitiofaplures amp;nbsp;dijcrepantes exffiunc taufa.'Hama capitts feu cerebri ac neruorumyulnere iCompreßio“ tie,punblione,contufione}attritu,inflammatione,frigore oritur. Sed Cr yentriculi,hepatd,mifenterii, amp;nbsp;fepti, amp;nbsp;aliarum partium in-^ fiammationesidemeßecerunt.Luxationesquoq^yertebrarum , im-modicaq, yacuationes omnes hue referripoßunt. Trater hac reple-tioneSiCrapulajebrietateSjciborum^ corruptiones ,conuulfiones accer func.Sed amp;nbsp;acres,mor daces,y enenati^ humores amp;nbsp;yapores,ynde~ cunq^adcerebrum tolla»tur,c6uulfiones créant.Situt amp;nbsp;dolores yen triculi,c9rdd,toli inteflini. Subita item conflernatio feu repentinus enettis-.deniq^ imaginatio hanc mufeulorum contra^ionem pariunt.

ji. Scd modo di^la caufa remora funr. 'PropinquioresillaexCi-fiuntiquAsysteret(HmHipp9irAt,du»bM capitibus comprehended

X

T tf o M An n n A s r ï

^l«rKnt,fe^ledo»e amp;nbsp;yacuathne Suni mhihMitUH quot;^m loStßitm, ^td (ertiam ad^tdere.Erentm harrUJ^ o^r '\id^ora'ri^^,ii.uiyene^atuif tnopinata cenßernario,frtg/ti '^itMtn,»»;^ rtplendu ne^ yACuanh tonuu^onemafferre'yitiieticur.Hinc eF^fi^nod à cadbn^a^itjn inut Bam conuuljioncmfupenor^i aiammeiiiii^txürutittuon habere^rt forttonem z^d matenatn.

• 3 nbsp;nbsp;nbsp;J- Pre^inquipima eau fa iuxta me^ktrumftnteutum eS^ nef^ Mt breuiraifeu contradio.Si enim ^uxras,^uomodo turn rrßetutuf» yacuatioftafmum indHcantireJ^ondem imneSieodemyah yerao^ catt fa modo/ufcitarijquatenuffcilicet yera^^neruds hreworer e/fiiiat, Ter repletionem tantum detrain de Inngitudme tot urn exifumantt tjuantumJtropterreceptam humiditatem acetdat latitudint.Ter ya taationem tof dem propterßccitate contrahi ac decurtari aiunt.Ex-em^lo chordarum inßdihite extentarum declarant:qua: nimiumyel humedata y el exficcata rumpuntur.

• 34. nbsp;nbsp;nbsp;yftquiopiniohacfalfainnititur hypotheji^nempeoh id con^ tteUt mu/culos(amp;per hot membraJ^uia pre ßccitate aut replenone decurtati,eos adje(yerfm capita ori^inemueftlt;a)eontrahant.fal^ ßeatem fumptiontf yaUdißimts argumentes à natura neruorum peti tes,ab exor tu amp;nbsp;dißrihutioneeorundem colleges: ab officio dentqj,amp; ipßt/iftßnttn euidentiaßmtet,fölide fates dtmonßrauimtes.Eiocfuit: iamento ruenteiCorruit ynà totafirudura,

• 35. nbsp;nbsp;nbsp;quot;Keruorum munies publicum nullum eïf aliud,quam yt inf ar tanalium déférant yim mouendi amp;nbsp;fentiendt à cerebro ad fubieSas partes.j^odlicerexantedtdesptifiticuum ef,altjs tarnen Galenite fiimomjs oßendipotefi.Lib.t,demuß.motu cap.i,haclegimus: ^é-y^ ut ó-^ifT^tp(^ot'^ Ta vtv^i(Se^d7np CM Tt. 01; Tmyri Talyta^d» P^ov roti/uual Trnffi^^vTeu T^çJ'uvdueiç.Ecmox: J^d[t TcVfZ» vat opf^tT T quot;^^ '^fatya^nç ap^nÇfb ipinor à^'riTu tepéitJov 1^0^01}^ Tt^ptTÄitßcov tu^ticrivTf t(^i n'itninv y tIw u^dó'ópiabsujoTe, ToQuonS pc» l^cóu lt;f^t^tpot f^andiu igitur hoepnefiant, morbo infirumenta^ It non laborant.Similares morbi huic munert mpedimentum non an» te afieruntf^uam infirumentalem dißoßtionem corruperunt.

^ó-Etfiautnon yidetur opus efepluribtes tefiimonijs,duo tarnen adhuc ad/enbam./^ num exUb. de Confi.art.Tcded.cup-ip.^lteru ex lib.de Trem.Tß.T^yrett^c.Trius ita habet: feut iTau /aß at o lt;xvf

» I « P V T A T I 0 M E Î.

vd^^G^» tS ^tsè^nfi/i^v S'if/^ÿt'tQ'yviuiin^^yffujua^fjS/jôç'rt ^ avaazragt;^^amp;' tàç ^^ rlw taun xt^etÄlu), li f^iliub ie t^Qünov dç atj^ viv^v cu^HT^f ma x.t\na-tv xtv^t^ov i^edvtrat, agt;^^toiKH' ó« Zogi^ lèfo'^ c^iyKt^lt;iAm(^-niiatlt;ief[ujU't/M(gt;)i:.Tofierittfh»yer hf ex^re^um eJi cap.eiM hb,^, à/fC m s^ '^vaC^t t£iq /xuc^ÿ quot;^ r tipy^riç é'^vitx’mbâ/jn J'vwamCfOloi i^i/ng^-n )^ Tilf^ju.a ^ Kt v^tniüç èaiWK ’^f. l^ibilhii poteß clariii4,cerri!if,eJßcKctMad^r» kandstm^xcogitari.

7^7.Qmd yeri turn neruot efßeit breuiores cum cereiri yino oruur couul^of jin tune ccmpropter contraBucerebru à repletioneaut y4 (uatione nerui Derfui origine in rantu trnhuntur, y t propter breuita tem neceffartum Jtt mufculas ah ipßs contrahifHomo nulluf credeti ^ui feSioniscorporum none^^ imperieuf:^ hanc tpfain gt;tm exami^' nahit.Seddel'atre fatts.

^8. induite inCatatt ratio popular,y t neruor propterßccitateauti/t£ Mtioner couulßones eiere non potje eo t7iodo,^u9 medici eos conueUere membra feu mußuhs cenßentfOlien-.d.muf.ßdon enim propter ßccira tem contract conu ilßo-iu.ncaußxßeri 'vUo modo pojßunt.

i^.Equide abjardu eftputare,neruos m corponhutMeßrifpropter ßcctialt;-e(aiit replettone)ßc tendi Ztr cotrahi^yt yiolenteradjemußctl los aa trahde, ‘janmodo intenta: infidibiu aut teßadine chorda,pro-peer diilas cauf a rutnpuncur.Snnilicudo eft dißimiUma. 2don enim ßc/untin orporibm neruiinreatijyi inßdibitf aliquandointendant tur chorda:.nee itaß^ntßreifytinßdihM cordæ. £t cum in hü chorda à maxima etiam ßccicaienon y aide contrahantur, niß y ehementer intenta fint,quï putahtmus umtos tam facile, tarnd cito exßeca-ri(yel repleri} tiie»,yccomra^ioresmanifeße fiant:

ßubßantid tSquot; temperatione eora artedir, nunquddahit in corpore yiuo ecs hucußq.jexßccaripGjße.Senes ( décrépirasßaltetii)o-mnes coauelb oportet, yt quibus atatts yitio maximejint reßecati. Equidem magis exßecarßeniußermai kas partes,quam plemp mor-it turn acuti,iu,n dtuturniarefaciant.Argumenta efl,qu6d ahhk ex tenuatireficip')ßiint,aßenio confumti reft tai no ipoftunr.

4.1.Ctim porro ah aura in cerebru rublttaiyelaßrigori,yelah hu-m9re,aut yapore yenenato^aut alids iramico amp;peregrino, yelaye-

X 2

TM'o MAB ER A STI

A tmtnti motu , tonuulfto orimr, ^mdtum exßccaui/p titfuoifu^ (alfimuf ha^enuf, lift ^ra ßcdiate contradi mufculos contraxf' rintf

4,z.7^tio par ef^, dm y el pundit yel à yaporibw monlacibaf Jemorft conuelluntur. ^d(le,Ji lihet , qtwel Jape multi fimtd mu» fculi conuelluntur f quorum nerui ne^ pundi /unfitted mo^ineqj tx-ßecati,

^^.f/eElicosinßper ernnet cenuulfot cemeremta : tuiuf contm» num euenir. IKon enim poters in yiuente corpore maior ari^itat ßft^i calqua perfores heêlicas amp;nbsp;/^^j^â/'eic accidie. j4t nullt olgt;caußameamconuelluncur. gare nen ab haccaußa amp;nbsp;hoc modo oritur conuulßo.

44quot; ^lumhea ed^ exeußttio, qua oh id non conuelli quidam aßt» mant,quiaßccitas paulatim introducatur :quaß tentiond caußa non ejßetßccitas,ß;dßthitointrodui{aßccitas.Coria,pili,chorda, ( quo» rum exemples ytuntur )ßthito exficcataßhito quoque contrahun» ' tur,eademßnßm exßccata paulatim rurftts in ß coëunt. INlon enim oh id contmhuntur,quia yelceleriter yeltardhxßccanturßed quia ex/iccantur./dem hocdeneruisyerum foret,ßproprer arefadionem

' ßc contraherentur.

4-^.Haudmeliord^altera excufatio,in febrihus hedictfyißuf aUquodlaborare itgrum^prins mori,quam nerui fares reßecentur. P'ifens aliquodagrorare certumesf. Nam corfalrema/e^umeft oporcee.C/oc aurem non tmpedtt,fd aUget membrorum omnium ex» ßccationem.2)eindecum decumbant plerun^ multos menfes amp;nbsp;an» nos,toraqj eûtes(abßmtes camibus amp;nbsp;melliorihus partibus Jfifar torij exficcerur amp;nbsp;indurecur,quis (redir neruos acfolidaspartes alias non y ehementer exßccatas.

46. Tantuoidemproßciune, qui /tecitatem aqualem He^ice» rum nonfacere conuulfones aiunr. Falfum amp;nbsp;abferdum dl^pror» ßis, yt doleane aut nondoleantpartes ,yTque ftnahiles mages mi» nusque fint, intereif, yrrum aqualian inaquali intemperie aff» cianrur./^r decurtentur aut elongentur, plnsfaciraquales tempe» rees inaquali.

47'.r^t coriafnquiesfnaqualiter exßccata incuruari cernimtes, elf

D f i P V T A T I o N E s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ij

foß^^itlem »mniupartium exßccatione,rurfu^ dißendiac laxari tonßtcamur. frußrahoc ttiamdicitur:'Prim»,^uoniam a^uaUter txßccatum corium nunquam recipitpriorem lon^itudinem,etß dire^» Ütinßat, Secundo,quia talnßccitas in yiuo neruo amp;nbsp;corpore non iß imaginables. Tercioihanc tequalemßccitatem neeeßarib prace.. dtret ixiequahs. Falßum enim eii^, aqualemfemper in ke^iicaßcci-^ latem eße^, iKam inprincipio,lt;^Hodmagnam habet latitudin€myamp; iongum admodum e^dnte^uahter exßccatos eßeprorfui oportet.

4.8. Si inhoeprind^io nondutn exßccatos contendas,lon^eßcdo-Kt eße reßondebo /fuam à yacuatione paucarum horaru( y el etiam fdta libet,dierum)exßccaripoßint.ait yacuatio copioßor qualibec fere^quamuti neruos exßcearenonßtapta , intra non multas horns (onuulßonem inuehere poteF^Q^uo rurfits argumenta amp;nbsp;obiebïioni feßcndetiir,amp;propoßtum conßrmatur.

^.^.'Propanatur exempli gratia cholera morbus,autper pharma-turn fall a pur gatio. y^npharmacumin yentriculoexßßens,nati-Udmneruo)um,qi(i incruribw ( hacenimfrcquentiufconuelluntur tnhec morba)funt,humidicacem exfugit tempore tarn breu^yteon--uelU eosoporteatpropter ßccitatemi^Pharmacanonhos humorest fed in yents exißentes attrahunt fecundnm medicorum doblrinam. Kec adneruos acceduntpedum aut manuumjed in yentrieulo ma--nentia yacuant.Et cum deßnente yacuationeßadm aliquando eeß fet conuulßo,quts tarn cito exßblam repofuit humiditatem.'’ Certè lx yfu.^ndmon!j non paucos conuulfos fdmus,qui mortui tarne non funt. 7^tio eadem e^ Cholera(quodhißoria probat adoleßentd, cuius mentionem Gal.fadt q.^iphorißt,) amp;nbsp;aliaru euacaattonum.

^o.^tnonfubßantialemhumoremeuocarum(inquiet aUqud) millts,quiceleriterconuelb caperuntji^urßufqj deßeruntßedrorts in- -ßarpemeruorum corpora dißu/urn./nutilts fuga.7^rts enim yacua tio ntruos non reddit contraBiores eatenus,yt mufculoƒ ywlenterad fe rapiantßed rariores ßolummodofadt. Jngenitam humiditatem deperdi amp;nbsp;exfugi oportet,priußquam fic tendantur,pra (iccitate,yt (onuulßenesgenerent, yidde quod in locum elicttt rorts ex yen^ ■ moxallid aUw poteiif^.

^y.a^Ujaciborum tirpartium humidiorum colliqueßa^orumh»‘

THOJIXI ERAJTI

9n£fafe ees rt^^ri opitt4ntur,ne firatermodum ßecef^nt ^ (tnfff* hdntur : fed quanta ma^n tolb^Mancur partes,tn he^i;4 frxffif^ tattri fadlim t^rtelerbt^ areferi neruosfmulmm alijs partdus f-f f ortet, yin non tn fehrihn ^lijt (elh^uanrtbuf tonuuljfones it((t' dunt.Cur ergo non amp;nbsp;tn h^ eueniunt. i^af yerè minusfiofintfi^ ^Itos morbos 4 ttborum amp;nbsp;t^uarumlibet rerum aliartnn humiditalt accidenté hume^ari, ^»am tn heSica omnium fictifimo morbo. •

5:. quot;i^eruos^ropterficcitatem non in tantum tontrabi, yt ffO' j^ter breuitatem conuuljiones terporibits adferant,probauL Confie^’ ^uens erge cli^ , yt, num premier repletionem hw.ufpue jbbrans-ri pofint, dijficiam»s. £go enim perjuafimihi, re£{è ab Hippee» dibfum, conuul/iones à repletione amp;nbsp;yaiuatione excitari : at à fier'» uorum repletione amp;fiaitate per eum modum nafti (onuulfi9neS)^tii yulgo “Medicorumprobaeur,ngndumperfiaderemibipotui,

5?. T^rtmamyideturimpoftbtle, tantulos neruos, ^Uintuhm fingulos mufulos ifigrediuncur,Jir propter repletionem dilatati, yt mantfefie breuiores fiant. 7^am laxi enim, mimme^ tentt, tam fit pufilUad mufulojfingulos ac^edunt ,yc imaginatiotu buit loiUsnoK detur.

. ^t’. ^^^^^^'^*^^^plff^ff(’'poriduntaxaF,yelroraeiri(mft(bfian» fifi'StilludaJfirmeturfLaxloresporiustnftarfiiongt^irumjCortortitn, ligamentorum, efficienttir. Sibo' ponatur, nofnonuelh fiedrifol» ut eos oportet. £temm netpofiibde, ne imaginabileei(^, neruosi materia, ^uantumuis tenuifiimafic abfue obfi/ uÜfwne dilatari » amp;nbsp;manifiefie breuiores eb yfue fiant, yi mufulos tontraSitorts tffi-tiant.

55’ Quodfiab bumore crafio inferariponas,rurfits nihilefeterss» ^am trafic non faule m totam neruerum Jubfiantiam per angu-frosmeatuifubtbtf.in por^ autem bartne remifioreSjiton mtentioreS fat-iet.yitpofitum efi,eosfit repten,y rpropter difientionein in latant tantum longteudim det edat, e^uantum ad muf uli contraHionem re» ^uirttur.Qutf ergo adeo ed^ yefots,yt e-ilegaidnerttif attiderepof fe,nuila interuenieftteobfiruclionepuiet!^ Quis etiam opineturffraf-fum humorem tam ntoinpro/uadum neruorumpenetrarejinde^rur» (us exire,^uam citb Japè ionuulfiones oriuntur c^ definunt.'^

^6. £rgt

DISP VT ATI O'H E S.

^^•Er^ö nee ^ert^fjo,nee i tenta hugt;noreeo'vßl,re^ltrt^oßugt;itntr Ht,quot;ft dilatati ireuiores ej^dancurtquinßmul ob/lruantur, ^ofaifn-fcfnlutionem lt;nbsp;onrrarium tonuulftoni aßeSum tonfequi nece^m ei^a. ^on ri^an folum »tb httmore op9rcet,jeil tnfercirhyt notAiUiter di-latentur. Quarelt; um rigationemfulam ai hutnore tenutfadam (omi teiurfer^eiuo refolutto,!juomoelo non eade i omifeturfartumfE^ui^ dem yt lumenfolnjer raram amp;nbsp;tenuem nubemfafUiM tranßt,quam firdenfam amp;nbsp;iraJjam,itaminu4 ohßruithumor tenuii,quant traßus, 1)7. Jedele quod non tn y no ß litm nerui loio humoremtonttneri lafarBum oportet, fed ferme in toto. Quomodo enim in yna region» Joincontentas tantam dtfenrionem effeiatf

58. Tratet hint,nulla ratione defendi paße, quoi^uicenna turn plunius alijt tredidit,neruos per conuuljtones trafo humore implerit !’tio plunmum dtlatartpofint.Jn paralyf tenuiirrigari,amp; oh ideos ‘ixarimagis,quam inrendiJam monui,multo magtf difertoe,quant ngatos neruos ohfrui GT refolui. l^en difundi trafos humores per fubfantiam neruorum in tonuulfonihus relié aßerif.at dißendt tune tot non relié afßrmat.

^9‘ ‘Stadhunt modumconuulfionetßerene, nonduhiraremaf^ ßrmare, eos à tenuihmpotiui , quàm à traßd perfit i. Etenim experiential efiatur, tonuulfones plurimum euenire peracutos mor-hos, eir crehriiu corripi, acrihief amp;nbsp;hiliofsfucen abundantes. P^i-nâ quoque tanti générantfatilius, aepromtitts, quanto funt tenuio-ra. Et qui humi cubant i nontraßamifedyaporofam humiditatem fußipiunt.

io. Sed nuper diximus , eraßos non tam celeriter turn ingredi turn egredt, quàm yelox eSl^fepè turn aggrefio, turn abfeefiio.See-piusyldt in doloribia (olicn ,yaporemincaputfublatumconuulfto^ nemparere. Jdemfadunt, qui ex ytero, aljp^partibios furgunt :fi mala qualitate prxdttifint.

61. Erobabtliorforet^uerrhed opinio fi omnino dißenfus ner.-UM conuulfonemfaceret, qui à fiatu difiendi cenfutt. Sed hane quoque imaginadonem euaneft ere fentumus turn primum à difien-tione non fed fafmum meminenmns. 7^ec tam periculofus, nee tam curatu di^dlfs eßet, fi à taU eauft fuccrefceret, airgst-

TH 0 MAH ER A STI

tnt*tfog^is,ffui fami omnibus nobis dli^iiandoß'^truoiit. H'tcfit* tilefo!uiSur,ijMaß{ àßaru mufculosdtjlendentenun neruos.^ßmi‘-gt; it Ctixfa oriHmur ofeitaaones amp;pamhculaâones,

6t. Rantum opinionsfine ^uerrho?s conßßtfßt,ex^.lib. collect Hi^ucr attenté legenth^bt huhu rei expUcationempoUteetur ^uiilemt til nonpneßitie.Sune hat ^uo^ue ipßitf : ^tinamßeirern atr Jßen-Jasiturin latum nerui, amp;nbsp;non in longum. £t max : Scias 'Xleiiico-rum yerba, ist hoc fyinp tomate ymuerfè propiora eße y er hts %lßi-eorum, (feu fabellas canentium ) ^uàm aemonßratorum. Quos nen kinc colligat,eumfath certum nunfhsße/ Q^ß^f*^ ^‘'idspotedl[,^uBd conuuljionempracedere oportet refolutionem, ßprius humor à ner^ K^ combibitur,^ubm inßatum yerritur. Si poßea ingreditur, nefeio ^uayiaadeb multasirrumpat,yt dißertos reddat.

6j. Sapéquoquecontingit, multasßmulpartes (ali^uandote^ tumcorpus j conuellisipue temporeplureseodemmodo neruosimph^ tos e fe oportet. P'nde autem larga hac humiditasprouenitß amp;nbsp;in te* tiM corporis neruos pottus fe ingerit, ^uàm partes alias laxieret f £quidemin morbis à multicudine ortis,in hj/drope , in tumeribut tirßuxionibus quafuis partespotius,^uam neruos, occupariyide^ mus.

6^. Si cerebrum aut/finalem meduUam in generalißaßnopati dicaSfinterragare libet,ytrum has eiiam eadem illa rationeHafnium froducere (i^uatenus yidelicerpropter dilatationem breuioresfaHa, neruos ad fe atirahant amp;nbsp;per hos mu/culos J credere nos yelis .^ Q^d txortumprtmum neruorum ex ipfo cerebro amp;ßinali medulla,priuf» ^uam dura membrana inuoluancur diligenter intuitus e^l^, hue de-tnentia neuti^uam yeniet,yt credat. Taceo, quod hie etiamparaly-ßn,yel apoplexiam citius nafei oporteret,ipuàm conuulßonem.

6^. Âdde ^uod cerebro y elßinali medulla, yelalio neruo ( cuiuf y eint rami amp;nbsp;propagines in plures mufculos, etiam oppoßtos dßi-minantur (ßc dißento, neeeßariumforet, non conuuljionemßmpH-eiter appeUatam , ßd eamjemperßeciem exißere , ^ua T'eranoS nominacur, l^odßaha tumßinalismedulla, turn cerebrum ratio-ne conuulfiones inferHnr,cur non idem de neruis fenriamus i*

idgt; Vifieilè in/uper ed^ yidire, curper hydropem amp;nbsp;fimiles aliot aßebhitt

D I s P V TAT Ï o NE ƒ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«Ç

*fe^ttf,poh^rAm,humores calicot firfrigiclos,non conueUatur cor “ fitî,cùm nimiotum ces humort inf^r^lor credibUe ftrJn rumoribw '^ufculotum replentur quiJem tir ipfhnec tarnen conuelluntur, quo-^w hoc acci(lit:imoflt;s^iufßupor^aurparaljfininuehunt quàm con~ ^itlfionem.

^7- quot;Pro condußone illu4 adJantfnufquam Hßpßcripfißeß quan^ ftimmemini)conuulßonemareplecioneamp; yacuattone efßd neruo-f^uatenm ytroqj modo contraSiores faSi mufculos adfe fer yim *ttrahant,attra£lof^ retineant.Sic dicir ab hi^ caußt f redire, qug~ fnodo ab ei/dem froduciturßnguitus.^n hic etiam à neru9run!,qui ^ri yentrirult intexuntur,breutrate,frof[er modo nominatas cau-ßsorta generatur.^7don puto.

éj. Pits atq^ alijsßmihbns mottu fortageßuit rattonibitf T^nde-letinf,y[J^aJmam cenßterit potittt à mußults y el cogelatü, y el fi^ titica amp;nbsp;ßintu inflans, ortum habere quam ab aßedn neruM.

icgt;. Hucufq^duo princifaliadißquißtionts profoßta capita demon flrttutmM.Prtmum d^,neruos yoluntarijs moàbM no moueri:non enimadhuticyßim fadißunr,yt montantmuß:ulos per fanitatem. Quart ne^ prauemouent in conKulßonibus.Etenimmorbitf,quiprt tnii aligne eer ta ladit, nulUtts alteriw partK aße^io eß quam duSf quatandefanitatts tempore integram edit. 2d^eruerum ante munus proprium efl^,ytyelut canaltum yßm praßent,per ques yirtusma tnx è cerebro in totum corpus deriuarur.

• 70. nbsp;nbsp;nbsp;^Iterum hoe e^i^.neruos neq^ab humorum copia dißertos,ne que aficcitate,aut euacuationeinanitosßc contrahi,yt ob eas eau--fas mufeulos yioleater fie attrahanr,quomod9per cenuulßones con-iraht yerßus ortgtnemfuam conßieimuf.Si enimnon funt authores motufper fanitate,qua ratione deprauati motm ponentur eße der es !^

• 71. nbsp;nbsp;nbsp;Ex h^ neeeßanb concludttur,neruos non eße proprium fubie-Su}n(n 'ti''flMrc,vd\Kft)tov)dtßoßtionisßeu morbi,qui conuulßo no-minatur.Tdonputo quenquarn medicina peritum opinari,conuulfio^ nem inHar ylceris in quauts partepromijeuè nafei. Ed^ enim certa partis aßeiho non cuiushbet obuia.

71. Qua nam igirar parsfubledumconuulßonis prtmumfuerit.^ l^deundum hienoba d^ adprincipium,Certum eÖ^admotum yo^

THOMAE ERASTI

luntarium très partes duntaxat^i^tiod adpraßns inßitutum attimt) concurrere,mujculos, neruosac cerebrum ynacumßinah medulla, /am yero oß^nßm e^, in nerudsnon conßßere caußam deprauati mufculorum motus immediaram feufrimam. £r^o inerit ea y el in tnußculi corpore y el cerebro,

• 73. nbsp;nbsp;nbsp;'Mußulißane breuioresßuntfeucontrahunturprater natu.-ram eo yf^ue , yt extendi ßecundum naturam nonpoßint) quin^ fere modts.f/am amp;nbsp;propter repletionem ßue congelationem,amp; doit rem cir yßionem,amp;oppoßtorum mußulorum rejolutionem,^uo dixi modo afßci folent.

• 74- nbsp;nbsp;nbsp;-r^e dolores extenßonempotins unpediunt, quamconuul-ßonem eßßdant. 2/on enim non poßumus ex tender e , cum yolu-^^'^ », fed ad euttandum dolorem nolumits. ^t conuulßone tune dtcitur mufeuhts laborare , Ruanda ex arbitratu noßro cent nähere amp;nbsp;extendere eum non poßumus ; cum maxtrne yolu^ mus.

^^’ ■^^ yßlo^f ^ffo^j contraSfosmufeuios,nullit^uod feiam,con^ uulfeos iudicarunt.£t yt maxime conaulfes ^ulh contenderet,n«n tarnen eaconuulßonts ßecie aße^Heßentf^uam nos ^uarimuf. Hine enim caujacontraditonts ^notaßoret. Par ratio e/^ etuscontraflows j ^ua a tumoribus prater naturam ab bumore infarfo fiifei-tatur.

• 7é. nbsp;nbsp;nbsp;p^ui propter oppoßti mufeculi refelutionem contrahitur,con-tfulfus quidem dicitur, at impropriè dicitur. Facile nam^ mani-buSfCitra dolorem extendi, ^noties cuptmus,potef^, ^uipropter di-£lamcaufeam contrainsef^. ^dde,quodnehic^uidem i^notacau-

• 77- nbsp;nbsp;nbsp;2^eli^uum ef^, ytafrigore yehementiore contrafos ar-bitremur conuulfes, Sed a felorum mufeulorum fengore prtfefa contraf 10 faits , admodum efl^ tnfelens : amp;nbsp;feaciUus conuulßo-nem pepererit frigus neruorum , ^uàm mufeulorum. Prom-ptnts enim illts, qu^mbts ^ compatitur cerebrum. Sed amp;nbsp;hiecaufe nota eFf.

• 78. nbsp;nbsp;nbsp;^n non etiarn aßatußtbito eir confertim in mufeulos irruen-tt conuulfio eritur f^ Hac feecies conuulßonts , ^uam noßrates

*Rr4Hl^)ff4^^e//4«r,r4»» e^^frequeni,yt rariinueniantur homines,tjui earn extern non fuertnr. Z^eriimne dehac nuidem,quief9r-t^eminta proprièßc nuncupate ejl, htc agiM}ps:cum cau/a eins cun

quot;Medici perjßeilaßt. Zite enim caufani quterimu4,propter ^uam conuelluntur mufeuli , nullo in ipforum corpore yitio exi-fiente,

7?. Ergo neeeßdrio efficitur , Jubie^ium primum at^j proprium (onuulftantd eßß cerebrum.Erenim inneruidnon conßßereßepra démâter auimtcf.TSÏunc in mufeuli corpore non inharere,nif(ùm afla-tu dtjlenditur,ofendimu4. Q^id igitur aHud dicemuf, quant cerebri morbumeße.'^Galenscertè ita fenßt •j.^phor.ficfcnbens: acTjj^ gt;iJ[t ds^caç oÀiMç htóvri an-aciQ-yivcu TO au/y^ ‘zp^ lë '^utLuu ( fcili-tetdp^luj 1^ 'jibpav) mQelv,nToi lt;wfümc,ri ngtra rvpiTmQeiavßi'ri-fa 'Sf^ÿ Tmrovóó'T©' /c^^ojin,

io.y^t cerebrum afficijcum alia multa,turn hoc probat, quad per conuulfiones cunSinonnihU delirant, y el pree ter cenfuetudinem ob-mutejcunt,quodipfum delirij cuiufdam fignum eF-^. De oculorum quoqueobfcuritate , yiriumjjanimaliumexfolutione yniuerfifèrè prins confequerentur. Euerietiam ex terrore CubitOfrequenter con-uelluntur.^t terror fit cerebro aliquo modo affis^o. Deniq^plurimi ßafmo laborantes conuellife nefduntinipfo paroxifmo, quod affect cerebri euidens fignum eii^.

• 81. nbsp;nbsp;nbsp;Non enim yno eodemq^ modo in omni conuulfione afficitur cerebrum.Etenim quoties conuulfio oritur propter neruorum frigus, aut yebementem eorum tentionem, aut infiammationem, aut yul-n}ts,aut morfum ,yel à fanie,yel qb acri amp;nbsp;putrido humore aut y a., poreprofe^um,per confenjurn laborat. .e^rgumento e^^ certo qued yulnere yelinflammationeturata, yaporeaut humore inimicofub-lato,neruo pracifoycontinuo cefat malum.

• 82. nbsp;nbsp;nbsp;Compatitur praterea cerebrum alijs quoque partibus, yt 'V-tero , yentriculo, tntefiinis, membrants, partibus nonnulld alijs. Hue referuntur omnes illie,ex quibtts yenenata,autinimica cerebro aura,yelqualitas ad caput experrigitur ,conuulfisnemqj y elfimpli^ (efn,yelEpilepticam concitat;licetnerut},quos attingit,nullam mo lejUamadferat.^

  fr

  *• T

THOMAE ERAîTÎ

Sj. Carcrum non confendendo felùmpartions aUjs eonuulßond àei cerebrumjed longe graniores eirpericulofioresjunti^uas frofna ein^ dif/^oßtioJeu agrirudoßifettat. ^dde, ^uodhacJola propemo-dum Jßecies ^roprie,ßriuaümjj conuulßo nominatur :} eh juagenen-Idnomind yju e^ßgnificato cemj/rehenduntur.

S ^..Qu^redua /uni in yniuerjüm J^aßnidiffereniitepriing.Ha“ ru.-n altera folorum mufculorum 'vido,nulla cerebri agriiudine concurrente naßeitur.éditera propter aße^um cerebrum oritur. Hacin alias precies duas dißrahitur.^datn yelproprio morbo cerebrum la-h jf'atjyel partibus alijs compatitur.Confenfushic duobits rurfusmo d , contingie. i^am yel humor, y elfub/lantia habituofa mordax, p itnda , yenenata, aliterue cerebro tnimtca,in caput^oUitunyel ^ualitas duntaxat realdJic cerebrum yelhcat, yt conuulfiones inde pnnafcantur.

85. /demhocyeteres , yt ex Galena liquet,pradare yiderunt. 2don enimignorarunt neruos delatores eJJetanttim yirtutd motri-ctf,non autem motores mufculorum. Sedamp;illud cogiiouerunt^eos per conuulfiones non priuarimutiere fuo. Quocirca necefanum cen-faeruntßn neruorum morbid,y elfubftantiam ex ipfis aliquam ad cerebrum afcendere ,yel quaUtatem realem ad ipßtm extendi, yt exli-bro ^.deaf chldocis cap.7,eä: Ub.^.cap.iS^ Deniq^ Ub.ó.cap.i^.perJ^i-ci ur.

amp;6.7^ealem quaUtatem requirtaio(yt caliditatem,frigiditatetn, rirc.)quia ab occulta fir Jßiritali, quald e^^ yirtus Herculei lapi-did,procreari conuulfiones talesnequeunt. 2dulla enim quaUtasJji-ritald mifii corpend ,. tarn longe exporrigi, quam preculfiepècere-bri.m ab affedo nerui loco dijlat,pocerit,ßinc pedid aut yterimorbus no producit couulfiones comitialesqualitatdJpiritalid trajmifiio ne,fedauram amp;nbsp;fubfiantiaaliquam tolli ad cerebrum oportet.7)ein de nunquam pofet illiufmodidißgt;ofitiaper confenfumfada, cerebri propriafieri. QuaUtas enimfiritalts cumfubieUoin quo inharet,in-Jiar luminid accedit amp;nbsp;recedit, in aliofubiedo amp;nbsp;loco nunquamfir-matur.

^7.Si ipfam yirtutem cerebriin afieda parte neruiaffici dicas, nildixera. 2don potefT enimyirtus hac( è cerebro, yelutlumen è Sole

DIJPVTATIONEJ. 87

Soleeffußt^l^mtalii aleerariiipßcerebro,cuuife^^yirtu/)H»)t ab terato.E^uidetnßcut lumenà Sole^yelfiammOitnaeremdißußmal terari non poiell^,ira nee cerebri ^uidem yireiM hac extra cerebrum extenfaj^erè aberari,au[patialiquidpetei^. 2^am yt ßiritales iß^e 'vires nonpoßuntin corpribm ,ad^ua exprriguntur , realem ^uahtatem ingenerare gt;nbsp;icanonpoßunt i^ß extra ^ro^riumßbie--^umfuum yerè patifeu alterari,

ii.Si,quemadniodagt;n lumen S9lb,aut ignbjobie^ione denfi amp;nbsp;o^‘ faci cor^orb excludi,arcerïue pote^^,itu etiarn yirrutem mouendi à cerebro in ^tdes yf^jluminb inßar ex^orre^am ineifdem impediri C!)ntendaS)non negabo,fed nihil tnde in cerebrum mali redundare af-firinabo.Eteni}nimaginabilenone§f , auomodoincorporea amp;ßirb laits boeejlas realem aualicacem in fe ßfeipiateamjjadcerebrum '^fj,aei)orcec. Ibïejjfoiemne^magnetemaliquidfsatioprtet, ^uo-ties Ulins bic lumen,etr huitts yisferri trabrix ad ferrum yß^ exten-ßimiteditur. Taceoquod huiufmodt yiresinjiarcorporumnonre-tioceduntadfuosfontes.Fr entmab tgne lumenfuminb injlar perpétué emanat, ita hte aßts caufis continue effluuntac generantur.

i^.Q^afitnotio conuulfionts,amp; quodproprium eins fit fubie^um tlarèfatts expofttum puto. 7^eliquumnunceb[,'Vtquidfit propriè di^a conuulfiofiedarare tentemits,

po. E't inuefiigatiofitfacilior, reuoeare in memoriarn oportet, ^uodfapra olïendimns , nemos per conuulfionem obfirubos noneJJe, fedyirtutem mouendi liberè deportare.Etenim contrarij ommno ef-febitsßntobfiru^iosits amp;nbsp;conuulfionts.In illamufcuh refoluunmr, amp;nbsp;immobiles redduntur,in hac ytolenrer aut inuitis nobb mouentur,

9i.D einde ponere oportet eadem illa yi conuulfiones cieri cerebro prater natur am afedo,qua dum naturaliter dtßofitum eßet,y0-lunrarijmoins efficiebantur,quod, Galenus infinities ahâs, amp;nbsp;clarè *dmodum lib.z.defympt.cauf.cap.z.hts yerbisaffirmanic : ci-n ^9 tetvo/LSfieev^' tIwdp^luid-n gt;(fij «^ 7rriv/^tamp;tuTr^airtvTiÂn pn/LSficuv ^favâv euTrçÿcupiTiKeù x.i^o’CiCfyivoviOijyK^n HCazreis' tiouçmvi^ muQn^iTcu. Siue yerfnsprincipium tenderentur, ßue ^uiaabillapju firitns replerenturmufcuUyoluntaria motionesfie bant,eadem perconuulfiones accident.

y 5

THOM AB ERA5Tr

^i.Erenimf4nicas amp;nbsp;morhufi^uatema circa ynameanJetn^ rf-Sitonem yerfantur, ynum idem^ in/irumentum 'vicißim occupant* ^arfneeeßarium e^^j^tßcut manitf eaciem,culcro acuco lgt;ene,he heti amp;nbsp;obtujo malefecat,ita ytrcwmatrix,a£iioner edat natura: con uenientes,citm naturalitere^^ dißaßtum infiru^entum, Stadem aittones producat incongruentes,cum inßrumentum idem male efi^ aße^um.

23. /dem argumenta inßlubilißc demonßro:^nima((icitt amp;nbsp;a-liiematerialesßormieJßnBin/lrumentocorporea,gt;(ß^ai/'eU'WÜ ovy^d /rotv,yt lotpuitur ^rißot.ne^^ mouet,ne^ aliam operationem exercet. 2/otum eßpronuntiatumphyßcum,a^ionesßtnt compofttorum non componentium.Conaulßo tgteur,ß e/^ ailio animalis deprauata,nön ßne eßßeientia anima edttur. Si antmam non coagere ponas,necejßt' rioßatelierts,yel conuulßonemnon eße operationem animalemßue noßram,yel a^ionem aUi^uam animalemßne animacooperatione à folo inßrumento edi./^trun^ ex ijs e/l^,/puaßeri nullopa^lopoßunt. t^uare conuulßonts eße^rix caußa eßanima feu yirtus anima mo* tiens, quam jurtmxsîv 'Philoßpbi yoeant.

^^t Z/ec minus ex hoc intelligi pote/^. Cau/a deprauata a^io-nts e/^morhus,ytomnesmedici aßßrmant.'Morhusautemeßhalt tus,aut dißoßtio partis prater natur am, Conßat porro propter habt turn autdißoßtionemresnoti agere,fed melius,aut deterius,ßaciliuf aut difßciliusagere.Sicutenim culcer,quiaacutus e/f, nonßecatß quodipfum moueat,deßr,itfmußult dßofieio mußulum minime con frahet,ß motor alius nullus adßt. Q^are cum mor hi eßeSrix caußa ahjq,interuentumorhia^ionem edere nequeat,certum elf,a^io'rtiS caußam,quatenusahliae/^,necmorhum,nec eins caußarn exßßere. /ta^ nißah externa re mujculus per yim contrahatur in conuulßt itthiis,neceßario ah anima contrahuntur.

95' s/rgumentum hoc,qutamihi infoluhileyidetur,planiusex* ponam.Vißerunr aSlio,amp; aSlionis yitium.,^tmorhus caußa eß,non allionisßed achonis yitij.()uareimpoßihileeß,yt morhus cauftßr, tum axioms,ßue motus,qut ah eßeHrice eius caußaproducitur, tum aHionis eiußdem yitij.^t enim fanitas ahß^^ caußa alia mouente,ani Biaßcilicee,nonproducit aUionem laudahilem, ita ne^ morhusßne caußa

DISPVTATIONES*

S8

täußi prepria efficiente progenerat a^ione yicup trahie. quot;Na eodetna do ab ytra^ dtfiofiüone modificatur tantu,no aütprogignitur aUio.

^^.Simorbi caufam liederefieu avions deprauataproducere con^ eendas,latere autÆthiepe laues. Oinnts enim cauja laditautprodu fit a^ione no fine morbo.Q^are cum morbus modi dutaxat, feu yitij ttUianiscauja exifiat,nopoteriecaufaphes rribui.Detndecùm omms e^ufa yeUnfirumenrale yelfimilarem morbumjufcitet,nullaautem pfiitmufiulos ad eundem modumadfita capita retrahere, quo in con ■ ifulfiornbus retrahuntur,rurjus pat et ,effugium hic nullum patere.

97-0^1 ifia negat^és cogitur etia negare motumujculoru, qui per (ouulfiones accidit,contrarii( no ef e illi conrra^idni,quteperfocteta- -tem in eifde euenit.y^e ^Mediciomnes magno cofenju ytroJqj contra^ fjos ejJe,neqj folu differre ajfeuerat,quadbitc ab anima re^è agente, dia ab eade no reblè agente efficiatur. Cauja igitur eadem eflf,infiru mentum quojj idem,acJela injlrumenti difjojitio mutata efl^.

^^.Â^iomsfiue motiones illa,quas caufie morbifica inueherefolte pojfunt,non habentfibicontraria,à qua folo yitio difient,fedpriuatio tient tantum feu quiete.Sic motuipalpitationts non e/l moties aliquis fontrarius yitij expert ,fed quies naturahsfeu motospriuatio. filon entm-fic partes freundum amp;nbsp;prater naturamfiue bené ac male palpi.-f^nt, quornodo mufeulifecundum amp;nbsp;prater natur am Jiue benéJiue male ad fua capita retrahuntur. £ ff, autem difcrimen hoe motuum diligenter obfsruandum.

99-Quifquts tam intelligit,qua cerebri facultas per fanitatemmo tus pracipiat mufiults congruentes , isfimul inteUigit eandem hanc pateflatemper morbum pracipere motus deprauatos. Ouodfii tnfuper tiouit,quo infirumento a^iones bonas ederefolitafit.tiperfpicit quoq^ quo yitiofasproducere confueuertt. Qui prater hac cognitam habet dijpofitionem cerebrifanam ,perquam re^è mouet, és fortajfeinue~ met,qua fit conuulfionis natura amp;nbsp;ejfentia.

iOQ.Qwsporro nefcitab^nfiotele in^.deanimacap.to. amp;nbsp;alibi tiegt;nonfiratum,appetitum amp;nbsp;imaginationem principiaeffemotits eins de quo dijjerimitst^Di^utationis conclufionem hue ad/cripfijfeJuffie fiet.o^uiç f.^ gv acanpdipnreu ^ éptulixà» tb t^eSov, Tehurtf taviè ^^’HKo^iiOpi-lfincy ePj dn dfidj ^cwmisiiitf

TMOMAEERASTI

toi.Ælt;{’tècertii‘n s^^,phantaß(e(qult;e cum a^{gt;etitio»e re fir füllt Sloeadem e^fjjedem ejjecerehrum, iftfamj^^artecliquacerelrfjtM fuarn infrumenco mouere.Etenimtriafunrinmotubtc. Quodmo-uec,quomouet,quodmoueiur.Acmouens quidemeff^fhan[aßa,yel d^^eiitfif. InJirumencum autem corftoreum quo mouet, fuHtJ^irituf certo modi afeSlt.Q^oddemqj moueiur eß mußul»s.0ßetifum nam-quealibi e^,api)entuin ab/q^ itißrumento corforeo no mouere ,quoi iridem affrmauit loco citato ^rifi.htf yerb0 : fl^i Kiveiopyshui epi^itirJ^mov’mawiaetTtx.bv ^t

ioz.i^on debet aatem,quod dicimufßc accipi,quafifola imagina“ tio cum appetim ratioms experte in nob^ motum deat, Islam amp;nbsp;yo“ luntas,quee ap^erittii eff, quidam rationald mouet.Sapißime autem illamouet)yoluntate quieJcente.J^unquam enim yoluntas membra conuelli imperaret./nconuulßonibttsigitur appétitu^ irrationales mu fculos contrahit.^ruta,inquit ^rißoteles Itb.citato cap. i.per imagi natisnem agunt,quia mentt carent:homines quoq^ non raro,perean“ dem opera»tur:Sßf.sii if'hx.a\'j7rfitQ^'nv vSv zvion9rdQei,n rótsotin

V7riet.

io^.lterum ergo liquet,conuulßo»es effici amp;nbsp;à repletione, amp;nbsp;ya“ fuatione, amp;nbsp;caufis abjs,non propter neruorum aut cerebri breuica“ tem,fedpropterimaginarionts autappetittts Iteßonem. J'don enirn ob id contrahuntur mufculi, quia y el nerui y el cerebrum in fe cog ant, fed quia motum talem imaginatio perperam mandat.

104.. 7^atio eadem effttutn neruos à frigore y el peregrine yapO“ re conerahi aiunt.Etentm in fe cogi à talions caujisminime inßcias to,fed propter earn caufam conuuljionesfufcitari,auda£ler nego.7)o loreafelltcerebru irritant,acfiepèmateriam ti,aut quaUtatem ini micam communicant,amp;ßc conuulßotium caufaßunt quidem,at non froxima.

^^5’ ^^ bueuf^ difuraulmnsßta certaftnt omnia,itaqj demon.“ ßraea,yt non immérité ßgt;erem,nullum intelligentem porto,de yeri“ tatt dr certitudine eorutr dubitattirum.Summa elf,neruos nequa“ quam mufeulos mouere,fed imperium def erre folùm:amp; ob id conuul“ frontsJubieHumprimum eosnon efe. 'Probaul deinde,eos neq, copia differtos,ne^ yacuationedepauperatosfic déçut tarhyt mufeulos ton trahert

DUPVTATIOWES.

tranfTtpujiWl, J emiHOCQ CßeHat,fHUICUlOT HUlltUf CtnUUlJiOnH XW tboni ejje,hac ytm exctfi^i^ute à ßaahu (oufertim amp;nbsp;fubtio ir~ rttm^tntthm cietur-Qutiri cerebrum (juodpof^ neruotinier inßra *nt»tamorHf ^irbitrartj JolùmreliUum e§^)Jubie^um huitu morbi •ßt{ond»ßmt^Jn htc tnimfedern h^btr^/inci^iumintcin Arbitrai fiptm^girmtiofctlicetfitteopi^ie. cùlt;â»nK^(N^m ipt^n Aóyix.r, [9^ tufn inhoe mtrbo nonhabet, ) Tandem huerem dedteximu^tyt It^jui di ^iteat,conn»lfonem merbum efe eine bartu cerebri,qua a[^peii^ tia,yt proprio infrumenro,primo mufculos mouet.

iv6-7)ubitarehic aUqui^ iure optimofortafepofit,ytrum anima Hf appetttwJjue cpi^n cu^mixiigt;anpoiimnatumltsfacultat depra b-^tns hofe moeuf imperetaut exerceatf Tria enim motut in nobid frtncipta t eperiuntur,yolu»rat,imaginatie feu appetite rationii ex ft^s, amp;nbsp;natura. DeduobutprimtinuUuf, de fetito if tantiimdabi-t^ttj^ui animufn ys,qutefiunt,non aduertit.

10 7. Hac emm yi dißribuitur alimentum,yacuaneurßngularunt fartiu txcreine)ita,mouenrur infn^ubu amp;nbsp;yomitu yentritub tuni.-f^,effictun{ur crifes,diarrhea,menjium purgaciones,aliaqjftmilet ex tritionsT.'blec aliaebC'virntftquie per ri^orescorpipf fanta yiqua ttt,qux jicrnucattonei ciet,qua dißiUationet amp;nbsp;reliquat fluxionei (oncttat,qua pulfincordis amp;nbsp;arteriarumproducit.'Kecdubium eß, Winfuos cieac motustjiueyoluncas amp;nbsp;phantafa a^antfiue qux„ fcanc.

«08. Hacfacubate cerebrumfioUare nonpofttmue. Curenim qwdomnibne abjspartibus concefum e.i^,cerebropartiprincipi ne gatum putemus!^ quot;Kdagis etiam ea opus habet partibus quibufdam altjs^qut faults fenfu noxia percipiunt.'bdam cerebrum hocfenfu ca rere^autcene obfeurifimam habere)docuit nos Chirurgoruamp;^^na tpmitorumftminorttm frequent amp;nbsp;accurata obferuatio.Eeqaidem «gt;» yulnertbus tan^ifur,pun^tfHr,foratur,pars abqua eximitur abfq, 9gt;nttifenfi taillis,licet ratio fenfuf^ ince^riferuentur.

io^. Q^arituri^itur,ytrumhetc cerebri potentia conuulfonet tieat,an facultasftueappetitus fentiensfQuid yisnaturahsincau fa fit,turn aba iam diSa oßendun', tumid maxime,quidfenftts ex., pert cerebra yideiur eje.^ibus t^ hot aeddit,quad couuljiones E-

T I! 0 «1 XE E R A ST !■ ftîe^tktf, f^irniitationestrigorefjalijjjtalametfti^.....,' ’ affeeeiuibufiim o intcrißiitninobif. acciaunr.

jio. /-Jui:stiam Galeni tejUmoniampertinet, ^ui Ubrefecun-^o dejymjiioniatum c^mfis ca^iiejxrimo, conuuljtonem in/lar palpita tionti afolomorl’ofisriaJ/erit.Si'verumhoc eil^inonmouet tnujeu-lor Appeüriif,fsd ah hoe aUud quippiam. Qaodß appetitum concur^-rereponamn-fifoliiifmorhi^inpeoma praim^ïUle motuf nequaquam dicipoeerit.

KI. M^ addiporeI^,quodßerHUtafiones,concußioneSiquAßd initium femfi{acciauni:,quxqjineaEpilepßaßecie yißtntnr, quam aura frigida expedihmincerehrumßuhlata excitât, ah hat yirtutt fieri concedutit,O/nnes enim motw admodum fimilesßint conuulße-nummotihttf. puamohrem ycrißmile er^,hos etiam ah eademfa-cultate naturah commoueri:prafertim cum aUq»i abßß imaginatio-nufietifthiU eßenfa conuelU yideantur.

iiz. Si multos ex pradihlis motihtts no primfieri ohijiias,quant taufie ladenttsmolefiiafenfi percepta fuerit,hpcnon impedire dicent iuim opinion^ propugnatores,quin à natura nihilomintisfiat. Non tnim à dolore feu moleßia ilia appetitufenßhilem (ic alterari,ytcon-uulfionem appetat,fed naturalem terehri yirtutem ah eaftc irritari IÉT extimulari'contendunt.

KJ. Nemo,puto, ignorât,naturalem yim expultricem yentri-culi,intefiinorum,yefic(e,yenarum in ^enfenterio ßtanim, amor-dacitatefeu acrimonia humorumamp;pharmacorum, ad expulfionem noxiorum incitari.

ii^.Etftprohahiltsadm-oduinhac e^l^ opinio,tarnen fimpliciter yeraefie mihinonyideturJncerehroquidem inefiefacultatem,qua turn arnica amplehlatur,tùm inimica refiuat etaoijciat,'aon inficior» Neq illud etiam nego,quofdam ex antediUih motih/es ah hacfacul-tateproduci.Hoc nego,propriè dthlasconuulfiones ima^inationts ht-fione, amp;nbsp;ahfij lujfi appetite animalis confufo effici.

f'5' Quippeinexplicahile y idetur,quomodo natura mufulos ad turn modu contrahendo moueat,quo à yeluntate perfarâtatem mo-^ uentur

DISPVTATlONEfi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;90

ti(ntur.Sin^^ 4ilßti'nutationem,concttßionem in principie fomni f^^a,coqMa^ationej in eer ra Epilepfia f^ecie e»enienres( dtßin^uer« bar oportet à conuulfiontt/m yer^jin i^uibnf adprincipia fua mufeu^ a cogHntur)elepulßonesexcregt;nentorunt inßtbie^at partes fin^ul~ tnm,ri^orem(amp;,fi Itbetttremorem)rel^icere yeltmni,longtßimena. tura amp;nbsp;tmagmaeion^ corritpexmoeionej differre perßyiaemus.Sunt tnim natura hi morin rurhidenti,iTitercifi,hreues, amp;nbsp;mncußionerßeu ^uaJJattoneSifeuia^ationes poriuftquammufculorum metienes na-turalibmJuntles 'videntur.

tid. quot;Deindeft abaUafacultate a^io fana yel ‘iaudabiln editur, ^ ab alia rurfus morbida feu deprauata efficitur ^ conueUtmeur rereifima artn noftraprincipia.Eerinde hocforet,ac ß bonumfan-^uinemperfaniratem à temperamento conueniente iecoria ^i^ni di tas , prauum aurem feuyitio/um ab animali facülrate procreari aferas. quot;^dorbits amp;nbsp;fanitas circa idem pracife fubie^um yer-fantur , nee elf, fanitas faeulranSi aut in/lrumenti alïus aße-Kio, ifuim eins , atius etiarn morbus ei oppoßruspaßio feuaßefüa exftßit.

uj. Indubitata y eritatd elf hoc axioma, j4 quafacülrate drin ßrumenco alliofeiundùm naturampropriè dr perfeeditur,abeif-dentetiam,quie prater naturamfit,editxr.Q»arefabimapinarione mufuUty membra fe^undum naturam mouentur, ab eadem quo^ prieternaturammoueniur. Dißerencia in eo elfpofita,quodina-Sionenaturalifaiuleas amp;nbsp;injlrumentum naturaliter affeila funty atinoperationeheftalterumeorumprater naturam di^ofitum eß. 2\l9n enim poreßßeri,yr alius partis autfaculrat^ßr morbus,quam eins,cuius fanitas elf.

itS. ßanaelfobieHiodefamenaturaHdTmerbida. J^am ytriujque idem elf fubieHum dr facultas,iudicans inter hanc dr il-lam eadem exßßte,licet propterßmUitudinem/ymptomatrs , quod à , fuHu yenarum naturaliser, à frigidicace y ero contra natura: mo-rem oritur , perperam ita de hoeißtut de illoiudicer phantaßa. Si altera à potentta animali,altera à facilitate naturali nafceretur,ße ciem\ilfquam yerttans habereyideretur.

THOMAE ERA5Tf

tip. Ex modo ditidtjalijfijj tationihm multa per^icu! oßitidiußt ^uod turn GaUni rejhmomo fitpra comprobaui , turn ratione fif-nnßitne Jetnonßmui, ab eadum cau/a t» coHuul/iombuf ,aiujnd9f frauè moueri,à t^uaf/trfamrarem reitè moutbantur.Quarecutn/a^ nitar^ tempore ab imagtnaaoneJeu appetttu bene aßeüo apte moue» antur,in conuulßotubM ab eadem male dißgt;ojita mepte mouentur» Exemplum yerti^itwpulchrè negotium deciaratjicut enim eadetM illafacultas, ^ua dum yalemusyre^los nosferuar, yerti^ine autem correptos in gjrum a^it ac /iernit,tta potentia eadem^ ^ute infanü conuenienter mouet^tn conuulßs membra dißor^uet.

no. 2^ec ef^ ob id gt;teceßarium,yc cerebrum fentiat, ^uemad-modum enim corru^ationem runicarum ords Ventriculi afrigiditatt profe£lam,neru6rum opera percipittac/amem iudicat,^ua fames non ef,i[a alias etiam molèjlias fentie,ac fapè iudicat eJJe,^uod nonfunt. Zd^ia verb prauè ima^inatur,prauè ^uojj mouet.

«21. dn£pilepiic(s auibujdam(non elf enim vnaomnium ratiot fi Galeno credimus)niml verat virun^ principiumdmaginacioiïem ^naruram concurrere.’KacuraVtdcncur efe motus ijlt vibrantes^ torpittitaferèfedviolenriuf,^uarienres,vrin vehementi rigore.^^l terma autem facultaCM funt membrorum difterpiones.Stepè conttti* ^ir,prafertiminexcrementorum Vacuationibiif,vt animalis metut foncurmteum naturali.

«2. Cum dicitur inuitts nobisferi,non fepuitur ab imaginatione nonßeriVißinguere interfaculratem mouentemfeuappetitumra-tione carentem3amp;faculratem re^è iudicanrem oportet, fiexplica-tamvolumusbanc difficulratem : cum interfe manifeflb diferant. Jdlff^ enim vnafacit,^uodalreridißgt;licer,dif(repanres effe faculta-fes intelligimus.7(ario aU^uando iubet non imaginarifalfa,^uafe-widelirantes aut femimelancboUci imag}natur,no}i tarnen non imaginari taliapofumus.Huc Gal.locusaeagroropertinee,^uitubici-nes imaginabatur,vbi nulli erant.

n^. Tierig certo inter agendugeßui,vel inter lo^uendum crebra Vocis alicuius ad orationem non pertinentes repeeieioni/ic aßüeue^ runt, vr, quamuet moniti maxime abftinert velint, non pof int

taaien»

Uineit. Statt i^itur multi partim nefcientes,partim inuiti,dum agunt *iîjttid yel loquuntur,prep terfolam conjuetudinemiaut ringunt na-fu}n,aHe dijiorquent labra,aur agitant caput,aut nutitant inconcin^ M cerpM,aut quoties aliquetn yd cadere, yd nixu magno agere a-liquid yident,yelut opiiutaturi memhra mufculor^ intendunt,itaft^ te per morhum à phantaßa agra conuellunturpartes nobts inuittf,aut Kinaduertentibitf. Gal.lib.i.demotutnufc.plurimaferibit, quibuf, quaddtxijUlußratur amp;nbsp;confirmatur,

IÎ4. P'trum autem fine imaginations lafione,tir quande,co»uul-fionesfiant in fequentibis deelarabitar. ‘hlunc ad Gal, locumpaulb •t^ite citatum rejpondeo, nomen conuulfions bifariarn accipi, quotiei profiymptomateponitur, propre fcilicetac improprièyt exantedi-bliipatuit, Si de propria Gal. yerbaaccipias,omnino falfimyide--tur, quad averil, licet cum hyporhefi de neruorum breuitate ( Quam rebis confinraneam non efiedemonfirauimtti) pulchrè conueniat. Si de eofiafmo interpreters,qui yitio muficulorum fiatu diftentorum o» niur,yerum esl[,quodfcribit. Hic enima fiolo morbofiue caufiatn-ftar palpitations (qua cayera louulfione nihilfimile habet^nafcitur.