Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:

Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:

VM EPISTOLARVM MISCELLANEA, VARIA AC RARA CV'H’ erudi'donc,tum rerum fcitu d/gnifsimarum ex--ph'cationc refertamt carum ledtio non foliim Medicinæ,fed omnis etiam Naturalis hiftorig ftudiofisplunmumfit emolument ti allatura*

2). ZO^’ISIT^E Â^^Ç/O 'AEM^ lgt;er^!0) ïllf^rij^. ‘Prindpum’Palatinorum ^he^ nhamp;c. J^edico, autore.

^0 pluris uenJat bibbopoLt Juos, BH bber,heßerii^iim(juißondet: ma btfironim, J^uaj^prat cornu Copia Mues opu.

/ïaefi cunéla darent a^rotis munera uates, ^ddat ^ immenfas CroeJus auarus opes: Si tua 7antalea cruciatpracordiapasna /^ydrops,autfèbris maceret iliafiti: ^onne tui MeMco reßraresferiniaditis, ^1 te Tlutonisßueibus eriperet^ /ropauperior malles tu de^ere uitam, Quamgebda diues morte per ire mißrf nie liber nullo titulijflendore decorus, En pro dtuitiys dogmaßlubre dabit. Quo paélo incolumem poßis traducere uitam, Soßes ISleßoreos ^ßperare dies.

^rtu uy^polbnea cunélis not ba dogmata pandit, £t ijuónam .Medicusgaudetapelladolo. Ett^ua cbirurgus curare tyrannide morbos fgnotos audetjdißtaj^ ofß locat:

, ^yjmdie/te Im^udW uelUcdtii} avi^oyci?. Siarticuhuuln/^iijhlegmonobßderitaraeni,^ ' 2\ej^utreant neru^pharmaca null^^s habet, Sunt ueteratores J^eaichßcophant^ ç^ ^^^yftie, iQuiphalerüpopuluntßllere netn^^eßueient. ^a Tbilar^yri^po^ß^it^feélora damon, ■ ^/anugis co^itturpeparare lucrum, /forum lethßras quarli/ßernereßaufesf /uJjciopruJenSihacparadoXalega/.

P R AE F A T I o, qua Langius candido Ledori fuam feriben di EpiRolas Médicinales occafionem recenfet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pag-*

7 Oculuscultrodifciirus,aLangioillxfouifucuratus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2^

1; De caufamorborü coniuiidda,8dduplici eoru conftitutionc. ƒ4 1^ An 6d quando in cura exantliematum.quæ Arabes uariolas 6d morbillos indigitant,aurfcabie,ud morbi GallicipuRubs,bii bonib.aut cryfipelatc.phlcbotomiauelpurgatio cöpetati 57

17 An SCquando plilebotomia pharmacis purgatorijsfitpræfe-renda. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;61

18 An curâdæ pedis mctlioduS,tam perplilebotomia, quam pliar macumjcuacuationem exigat;6d qua; illarum fi t alten præmit tenda. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. i ^j

1^ De caufis fudonilentg Britannorupi febris,8d an fit ueterum fe bris ilia typhodes,Si fucrit anriquis medicis cognita...) 68 20 DecoaddaànuUiusmomentiinfebrefitistolerantia, 72 a 3 nbsp;nbsp;nbsp;2» De

72 Veteres ex Aegypto philofophos diuina herbarn medicameta magica Si anili fnperfritiôe turpiter defœdafle Si infamafre.32 j

1.^1^ Ç/vs C^^V/2)0 LECTO^ ri fiam ßribendiepi/iol^f J^didnaki eccaßonem recenßt.

candide Le(flor,annis,quum rdiClis cultioribus Encyclopedia Mufis, quas tum Lip-fig profitebar,animutn

'^^^^*■'^^*’^^'^^',^^5^' ^t i wlUlvlHj V*. Xlv ^ k^UOw OdlCC«lH* L=^^^t^^^ÉÉiJ dtis efleingentj teftatur)rcltcftis fon

di dus interpretis Galeni, opéra diurna nodurna^ lu* cubratione pcrluftrarê,rcpci i Galenû à fuis de falubri ut*

dicam conuictjs,exdudere:Apud Germanos,inquit,ne Cur Gate-nutriri quidem infantes contenderim, qui nuper editos nus tAedici infantulos, eria ab utero adhuc cal entes, in flumen ege- «^ Gemu^ lidum deferunt.uerùm,inquit,nos neque Germanis, uisnonferi nequealqsagreftibusautbarbarishominibus,ha:cpro« Pf'^^’ ^^^-y dimus:n6 magis equidem qnam urfis, apris,lconibus, ^^/'*^^^^f'gt; aut alrjs id genus brutis:fed Græcis,ôe ijs qui tamctfi genere fint barbari, Graccorum tarnen æmulantur ftudia.

Cæterum quum Germanos uirifis animi fortitudine, ac corporis robore Græcis uel pr^fiare ,uelfaltcmnon impares efle,ingenij^ praedaris dotibus ad bonas ca-peflèndasliteras nullis nationibus eflè fecundos, probe b icirem;

quos Strabo amp;nbsp;diuus Gregorius Nazianzenus tradur, exploraturos an fœtus Icgirimo thoro conceptus fit,ingt; fantemfafcqs cóftriófum,in Rheni fluentis alueum prggt; cipitarc: quifipeflum iucrir, pro notho acipuriorepu^ diatur:fiuerôfoipesemerfcrit,pro legitimo educatur, Vnde Nicobolus ad patrem ita fcribit:

--« Æ KOLKolin

T^'mtp.m^i'rmii/leaip.%.TiZvx-m -n^i^i ÿl.1.0^, at v05ov,tvyiv»^ fHi'» gt;i^i^tv{tc fttS-f o»f

Id eft: —Siutromahs

'Deleter,è hberis me tuis procul ahijee-, Velutjj^urium, nobilii Rheni probatum fluentis.

At poftquam ex Bononia, facro turn bonaru artium, turn medicinac ac iurifprudenria: Mufroun Germaniam redieram, comperi quoidam Medicos, mira arris often^ tationeclatos,exfolius putridi lotq infpcftionc,uelut uatidicas ex crÿftallo anus,de fubftanria 06 interna mor^ bi caufa fernere pronunciare aufos:ac de egrotanris falu-te uel exirio, tanquam ex Delphica Apollinis tripode, uaticinarfne dicam perfrióa fronte nugari. in difeernen dis uerô morborum caufîs,ac ex horum indicarionibus, inreeftacurationismethode inftituenda, quamHippO' crates amp;nbsp;Gaknus docuerunt.quot; led cæcutire amp;aberrare, ut Galenum illis non fua medendi præcepta fcripfifk, necea hoslogiatros ucl faken per tranfennam uidilTc, reeftè iurares. Comperi quoque de Medicorum forte, aliud crudele Chirurgicorum uulgus, omnin litcrarum ignarum/ac prorfus «y«A4:«C«7®V3qui nec ullis inftrumen.-tisluxatamembrainftaurarc norunt:quæfiforfân quo^ uis uiolento impulfu,uel carnificisinduftria, forte fortugt; nainftauraucrint,turn uideas, quanta tyranriidc,£c con^ traomnemuctcrum mechodum, eria fine gloflbeomio ( quod nec unquamuideiut) membra reduda quotidie adeo

EPISTOL AÈ MEDICINAL» ? adco contorquercatquc dfudlcré perdant, ut non raro rurRis de fuoacetabulo excidant. Certè hacratione cos nôliixata^èdintolerabilein dqlorenunftauraie, redius afRrmares.Qjn'd mukisC Cei tc id quod de adulaton'bus qui dam dixit,in cos rede detorqueri poteffiPreftäre in^ ciderecoruos, quam huius farinæ Chirurgis uitam, ueî Nrfwcom corpus committere. At qui quum ignorantia nihil fit foiwn mo? audacius, longe atrocius illorü uideas facinus, qui cum tuoslMcb linguamægrotantisfcbriÜ caufonis ardore arefcentem nat/edeki SiC mfcamcofpcxcrint,qucmmorbum ob linguae fufee- ’'“’^’“ ’“* dinem, in qua morbi caufani fubfifterc arbitrantur, bit '*^^1^1^^^ biewnappellant:hicneglcdafebris ægrûintcrempturg çi,ifuyai^ cura,tgdet ^ pudct me referre, quam male olêtibus me- forum in dicamenris feabri dem linguae detergere achumedare cAufomi fingulis horis, non extinda febre ,lfuftra faß gunt ; bic (ur^ à. ftercoris equini dilute, alter è contiifis cancris cremore, ror. linguaeluit : SC panne rubro,2Cafpero quidem, no tam Der Empi defecat quam excorticat. Meherclè,fi Poëtis credcrefas ricorum cd, uultures apadinferos Tytij amatoris iecur no ita di- breib. uellunt,«tidibalatrones linguam febricitantium coti* nuoaffridulancinant,ÔCemaccrât. At,boncDcus,fi ^»tpirico^ ftulta illorü in phlegmonis er y fipel at o dis, vel inipfius *‘“” *quot;*^“‘' cryfipelatis puri curatione confilia, feuerus ille morum *’‘* cenfor Cato, aut Cradus ille «T^Aoïs©^ ( qui femel tantS ^/j inuita, dumfpinofos durislabris afinüedentêcarduos ^°^quot; üidiflêt,rififlè fertur)audircnt,certè à rifu fibi tempe* lt;imentu. rare non pofiênt,etiamfi labra mordicus appréhende-rent. Nam fi alicui macula uel exanthema rubeum etu-pcrit,ctia citra febrem, quac cum cryfipelate 8Cb«bonc faepe coincidcrc fokt, quod ipfia colorerotblnuff in* digitant : confeftim ægro in perpetuum humedationi, lauacris, capitis'que lotioni interdicunt. Vnde cre-bro habebis quolda proceres impexis capillis obuios, qui in uiginti annis caput non abluerint: fiCaegros ita (o 141 dos, qui in tot a uniuerlalt aegritudiras periode nee b z manus

manus laucnnt, nee recens Iota, quantinnuis ficca, Iin-teamina fibi (ubftrauerint. At fi qius ïn cubiti gibber ro,uel genu,aut quoin's ahoneriiofb corporis articulo, cæfirn uel pundlim fauciatus fucen, dC tandem ob do loris acuitatem phlegmon uulnus, ex humorum affluxu, obfederit, lacfuscp febre ita æftuet, ut calor natural is ui-gor^membrihumorumalluuium concoquereno pof-fint:qu5exuulnere pro uerafaniealba 06 ladca, aquo-fum 'ix.'^^ct fero laólis fimillimum emanare uiderint, mox exclamant,eflê genuini ex articulo humoris effliuuium, ddrtzeten quemcjUbw^flcr appellat: quü in omnibus totiuscor-falfchglid- poreæ molis articulis non tantum fubfit humoris,quans-‘ifBiiler. rumuno die 06noefte ex tali uulnereapoftemoib effluit.

Athicnoncurata prius ( quod recia Methodusexigit) uulneris phiegmone, nee habita febris ratione ulla, infi-gnemuideasßlorumirififtedoiehoris profluuioamen-? tiam.hic,unguentumdebaccispopulinigræ,infartagi-ne fcruefalt;flum,«ulneri infundic:ilie exemptis de equorum ephippio capreolarum pilis, ulceris ofeulum ob-ftruit, quo fit ut humor ille crudus fubter cutem totum membrum perrcptet,neruoscp putrefaciat, 06 mufeulo-Derfche- *^1« tlioros exedat. Non dißinnli dementia in pulue* fcrpulucr- ’’‘^ exhalinitrO’pyrtj extinclione defipiunt, quo fphæru-kfehungh. fulas exærecyprio uel ferro eóflatas machinis pyrobo-fisinhoftes eiaculamus : quotü nullaratione cihóra remédia, in Epiftolis noftris fatis fiipcr^ confutauimus, Chirurgie Atillorumcxecrabilis in curanda occulta eranei ha-eoruinen- t^ura error,eitiftolongé pciicuIoÜorrquod,fi cuceilke-randiera- fa, iciu lapidis,uel teli obtufi,autex alto SC præcipiti tieifrafht- lococafiï,itadifruptumaut fiifumiueriqut pereranei'ri-raagno- mulasichor^nguinis fupercerebripanniculos dciblla-rantia, uefit,nifi cureadX charadïcris effigiem dilÏcda,cranea trepano iClt;».7r{is^ pcrforaueris,ut m H uxi humoris uapo-res exhalare,acnoxia fuppurationis recremêta cerebrû «udarepoEiccertènecefièei^prohibua traipiratione, humor es

EPISTOLAE MEDICINAL. f humores intra craneum computrefcere, 6C ægrum con* uulfioncautfphacelo perire. Hæc quidem, quum fint omnium bonarum artium ignari, SC hirundinibus indo- Qwid fît dliores, doceri non pofsint : nccefle cft incxpiabili ho- cfrefcri rum in(cina,præcipLicinbellis ,muka hominu milia pc- f^hacduif, rirequotannis. Pfoinde,candidcLc(fi:or,Qndtedcic- H(ppJi.7, rare aufim, non raró, quum inter milites caufonueldy- Ap^’o’^-^o-fenteria grafTatur, utnuperbis in Vngaria accidit, aut fi febris aliqua Epidcmialis,qualis fudor illc Anglicus, in-crudefcit, pluresEmpiricorütcmeritate, quam morbo, Multi mi-authoftisgladiointerimi. Tuain,Lector,obteftorh- lu homi-dem,dic quæib,quothominum milia credis illumlcelegt; «Hni, Ew-ratum chirurgicum occidifTejfuancphandacurâdæte* piricorum bris illius fudorulentæ Methodo,quant in niorbi ignoti temeriMe principio,temcrario aufu, inuulgaueratf Numerus om- ^»otinnif nem fidem fuperat.urbs Parifiorhm populofifsima non Pquot;'quot;* totalitincolas. Qiiis non abimo peetereingcmifceret, Equot;*?*”®®' Medicinam,tam iacrolanAum Dei donum, auaricia 5C ’^’*'” ignorantia pfeudomedicorum inhominum perniciem ”^?Jquot;'” conuerti:falutarefummi Dei donumanus uatidicas, fy- Ang/ico, cophantasquoep, SCagyrtaSjfuisimpofturis, arte Ma ^„^„j ^o, gicaSCidololarriac fuperftitionibus ac incantametisjta bmintert-prophanare 86 cofpurcare, ut nulla fit artiü, qu i tot im- mit, piisfeateatfuperftitionibus, Qins piusbonusepacquo Syncera feret animoC Certe nullus : nifi præfeÆ aut magiftratus ïAcdicina, •Itofo^jcéyoi, qui accepta turpi pecuniola,hæcMcdicinæ tàdgi^tju inonftra,8Cludxosperfidos,in perniciem fubditorum’P^ft*“®*** aîunt,fouent,2Ctuentur:quibusfob's fas eft,fubditorum marfopiafoenore exhaurire : 8C corpora Chriftianorum per medicamenta inexpcrta,uita,uelfanitatefaltemfpo ^‘^‘j^.^, liare:5Cfollicitos ægrorum animos,eorum incantamen- ^^^ ^ï«»»-tis SC feeler a ris fuperftitionibus. à ueri Dei cultu,qui ^^y^ç^ ,j omnium fanatlanguorcs, ad idololatriam,perhdarecu- cH^ mune-perandx fanitaris fpe, defleCterc. Mifertus itaqj ægro r«r?i dtuo rum, quos e tonftrina Chirurgici cauricis eorum medi- ntor.

lt;S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l o A N. L A N G I Î

camenriSjôJ crudeli luxatainftaurandi carnifidna adco efflidimcmacerant,utfubiedi quæftiom'bus camifids torturamlcuius ferrent: quos denied indodt amp;nbsp;barbart ex pagis ÔC monachorum coenobîjs,ac ludæorum fyna-goga,pfeudomedici,iua imperitia Ôt^ ignotis medica-mentorum uiribus, ira impune conniuente magiftratu, pfeuiome pcrimunt,uthosquiipiam in Germania funefto Ôlt;lu* didy monn gubninfinitorummortalium fato libitinamexercerere-chiycrpttr (Qe dixcrit:ut igitur mifèros hos a'gros ab iUorumcarnu rochiani, ßeina 6C fraudulentis impofturis aflerere poflèm,quamgt; mtdendoli mg negotiorum cumulo penè obrutus , amp;nbsp;erumnofis bitindtxer ægvoj-Q em is multifariam diftridus has quas uides Me* cet et pro- jirinaks epiftolas obiter coferipfi, in quibus quofdam moKe»t. 1^-5 triobolaribus Medicis,quorû tota ars ex urinç indt* cio dependet,ignotos morbos,redtamc^ curâdi metho-dum declarareftatui:ÔCpernicioiàs ueteratorumin me* dendo fraudes, quibus loculos decumbentium exhau* riunt, mortem® ægrotanriS intempeftiuam accélérant, inuidia,^ detegere : amp;nbsp;nihil illorum obtredationes, conuicia,aut dij çy utr- calumnias ueritus,mc illorum inuidiælibenter expone-**^*1«^^*^ ’^^ ’ ^^^æ ^^^uirtutis ftudq^ calcar erit. Verùm con* ^hulwn fi'Jo ,^dtam pios Ôôreipublicæ utiles acneceflarios co* ’ natus, operam fauorem ÔC ftudium Medicorû, qui can-_ . didèô^fynccrèdodtifunt, nondefuturum:quifingulari indodoi *^°’^ ’ ^ ^”^ dudu fpedtata eruditione, qua medicinam medicos barbarorum amp;nbsp;fophiftarum nugis confpurcatam, pluri* eonfiden ’^üm illuftrarunt,etiamhanc mea operam non promo* n^, uere modó,fedenixèadiuuarepoterunt. nbsp;nbsp;Vale.

VDivsTERTivs ad cccna mihi in horto tuo conditflam libensac* ccfsi, in qua cum non modo animi conuiuarum omnifaria florum, her^ barum SCfrutfluum amœnitatCjMu* ficescp harmoniarefocilbrentur, fed filt; corporis uires lauto fercularuap^ paratu reficerentur , ac dum fccundæ menfac bcllana afferrentur : turn Ariftarchus ,conuiuiorum commoda di(flurus,N5 temere ( inquit ) Homerus,meus illc ama^ fiuSjtotics conuiuia in Troianobello inter Heroas cele^ brata commémorât: amp;nbsp;Lycuigus,utLaconumiuuentus in publico fobrie conuiuarctur,edixit. Eft fane conuiuiu comilitonum homelia, alacritatis animi pabulum, amb citiæphiltrum,5fbeneuolentiac parens.Obid^ Brache p^jfp^f^^j. manas Indorum philofophos, antequam cubimmcon^ i^j^^^ ^ ^ cedcrêt,ex phialaTantali,quae ex eius ftatua iugiliquo- meronyms risfcaturiginereferta femperfuit,inftaurandacamicitiac contra lo-2ratiabibi(refcrtur.Itaqueutunouerbo(inquitAriftar- uinian, chus) dicam,conuiuium ibbrie inftitutS, prüfens animi corporiscp eftè pharmaeû teftabor. Qpa'nâigiturquæ* fo .nedela, affctflus animi edaces, morbis corporis gra-mores,melius quamlt;jiAgt;7»mfpoculis curabis^proinx de ait Zeno philofophus,utlupiniamari crebra aqua-rum afperginemacerati, dukefcunt: fic animus uino ir-rigatus mitefcit. SC Galcnus, Kvims xmcriatt Ksd ^'yeSvi^'w xovej^’e dv©^ïnvófxevofrTriftitiam amp;fmoeroremuinumfo- Q^ignutin brie bibitum alleuiat omnem. Practerea ut ellych mû lam jj/, ^nima padis olei fomento confcruatur:fic gènuinus humani corponr corporis calor,humiditas,St uires, quæ continua ôC oc- fequitem-eulta corporis exhalationefathifcunt, fàlubri potus èC peraturi.

cibi pabulo conferuantur : quibus ucl maxime inculpa.» Sijnftitt« ta corporis ianitas confiât, qua nihil præftantius exco* encomtu. gitarf poteft,quam nee cum omnibus Croefidiuitiis,ucl autiferi Tagi arenis commutare pofsis. Cuius pæana amp;laudcm Amphion Sicyoniuspoëta his uerfibus feite decantauir,

Athen, lib. Mïlxn~a[xix^i^öLly(iaL riSe^^ Trdvlet, ult.Dipno n^ \ix,p,Tf;ii/) )lt;^^'ntiiv ioi^aiS'^ Ä ^fif f°P^‘ o '\j'[içù/oci^av-----Id eft:

0 heatiftnitis, tefVi^ente amanum Gnti^s uer ßoret, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;te nemo beitus.,

In confeflb igitur efl, fanitatem falubri conuiuiorum dix ta conferuari,filt; Medicorum pharmacqs defeëla in^ Pharmaca ftaurari. Ob id Erophikis:t$xfwxilt;ÿ., inquit,liv Tpv^^ó-deoru ma- fjSjovo^^Zf cfuxifov lt;y^H,obv2Ciiï^é't£v;(_t7ft{' e’À. Id efl: Phar-nus.Galen. maca, fi qiris illis Utens reifte prudens contigerit, auxix libro 6, de liâtes funt deorum manus. Qiiare o coepulones per* Cop.pbar. chari,inquit Ariflarchus, ut tantis,tamép præclaris con» tiMTu TC, uiyiQfyn^ donis reële frucremini,nunquam a conuiurjs ucflris deberct abefle Medicus, qui falubrem uiëlus ration em,ÔC obfoniorûuircs uobispræferibereuquo mu-ncre,fuo more, Langius in hoccouiuio predate defun-ëlus efl. T andern ego : O Ariflarchc, refpondi, non me,necalios Medicine peritos huius ucl ofReq ucl labo ris tedcret,fi non uulgus, pfeudom edicorum impolluris perculfus,à confilqs Medicorum ira abflerrcrctur, ut no prius,quàmiamanimam efflaturus, cum morte confli-Scitdpfeu- ëletur,medicos confùlat. Iflos fane perfonatistragœ-domedico- diarum hiflrionibus fimillimos Hippocrates reëlè afle-rü cumtra ruit. Nam ut üli habiru,geflibus,ucflitu'queperfonam geediarum régis authcroumreferunt, quos non effè contât: fie tlU perfonisco pfeudomediciuefle oloferica,annulis,rubrô*que pilco paratio. decori,falfa Sëheta artis oflêtatione apud ignohile uul-Eippoc. in gus ,indoëlos^ proceres, titulum perfonamm Medici fi^lM. fibiucndicantiquam fi illis exutis ademeris, fub illorum perfbna

E P I s T o L A-E M'Ç D Î C I N A L» gt;nbsp;perfona aut ludæum peHîdimi, aut monachum apofta-tam,ucl omnium bonarum artium ignarum parochia* numjagyrtas, ardelionem, aut anus incantatrices, ac id genus farinas: hominum, latere deprehendes : qui nihil non audcnt,quo ab affirms ægris per fas amp;C nefas pecu^ niarn emungant. O' fceleratum pecuniae aucupium, quidnonmortaliapedora cogis auderce* Hi facrofan- MtUcim Öam Medicinam,præclarum fummi Dei donum,terne- Ka^uper rarijsexurina demorbis natieintjs,acnefartjsfuperftv mixta.Pli. tionumnugis 8C incantationibus, confpurcarenoncru- li.30. ca.i. befcunt.Hisaccedit tandem Magia,quæaftrologiam8lt; er lib. x^. medidnam in fuum afciuit confortium : quos non obfcx «P* *• er cromorbos curare, quxdenique pra:ftigiaó6intempegt; ftates,herbarum, radicum,lapidum^ uiribus,fub ftato ^yquot;°^^ lunac QC ftellarum ortu adaptatarum, fefe non cfficere pofle promittantf Hisfafcinarc,his demones cogere, hisdeniquciratadeorum numina litari pofle,perbidta ,„„{,), r,^ fronte nugantur. Si Gygis quxris annulum,quo rex ille EuSgeUo. feinuifibilem reddidit: promiflus qui dem, fed citra fide, orpbeuj non décrit. His Magiaenugis Medicina adeôdefœdata inUbtl.de efl,ut nulla fit artium, quae adeo confertim erroribus 6^ Lapidib.tt fuperflitionibusfcatcat ,acilla nobis cœlitùs data Me* TbfW.pbi dicina. Hercules certè minori labore Augis purgauit lofop^tfi-ftabulum, quam aliquis, quantutriuis doeftus, Medici* ^^ ^ys^f namatotmédiselueretamp;expurgaret. His didliSjSym* pofiarchauna cumomnibus conuiuispetebat,utidla*

lt; borisfubirem : fed ob quas caufas id facere nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^’j^ ^^ß^^ diftulerim, fequens explica- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;philoftrat.

. bitEpiftola. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inuUdAp-

EPISTOLA SECVNDA DOCE T, Q.V A* M ^fficikßt,Mei{icinam lA nroribut 0- [uperki-tiombus uindic^rr^

GRAVITER quidem,miFranck fce, proximis tuis Iiteris expoftulafti mecu, quid ita prêter promilla eun* i (klarer,Medicina ab erroribus amp;nbsp;im-( pofturis 0^ fuperftitienibus uindica ! ' re. Fateor quidem, id me fatfiurum, ~ in Sympoüo quodamrccepiflè : fed cumpromiflapraeftare uellem,non experta prius opens Frima Hr- di fticultas, me ob has causas dcterruit.Phin um, quod praiMf« bona pars Medicorum infaifis barbarorum opinion^ Median« bus adeo confenueriput feyrrum quamuis durum citrus, ratio, digéras, quaminuetcratas illorum opiniones,àpucro Ga/.inlia. conceptas,exanimo eripcres.Qito ianefemel odore tegt; ^fcog’ cr fta recens imbuta fuerir, hune non facile clucs.^tri S'', ait turapaff. Galenits, oHifitee ß3t.(p» Av3C7roàç oilfaf ^ér 75 '^ ««v A^yi anim«. ^^^^ ‘Trçif'miiO}(^»çciSiyiJi«]otTni^aç,ov‘)i(içlS^l.u^7râa-cuiBvt L^.*.de 'j, ecvTQl{'ffoL(^tv{xç: Nulla eft tintflura adeoineluibilis, Ut iijpnaa. ad faUajCitrarationis iudicium,dogmata,animi affeeftiot quacinhis educatisidifluadere nonpotcris. Nonte-fminiHU' nrere Timotheus, Celebris Muficus,à difcipulis prius ‘*“^’ malèinftrult;ftis,geminam poftulabatmerccdcm, quum geminum docendiS^ dedifcendi laborem fubirecoge-retur:qua Medicus æquius à difcipulis Medicinae , per-peram inlh utuis, efflagitaret. Nâ quum Medicina om-nifariaingenuarum ardum eruditione,longæuarerum experientia confirmata, conftet : Muficauero fola con-cinnauocum6^ numero rum harmonia 2Cproportione perficiatur: quis non fatebitur, Medicum,.dum rede do-cet,faliacorrigit,biscpquaterqï pluslàboris,ne dicam periculi, quant muftcum fufFerreC Nemo plane nega-bitjiifirationis impos, Deinde quum magiftratus S£

pro Ceres, acceptam à ludæis 5C reliquis Medids i'ofoo-ô^ Alterd âe^ lt;poif parua pecunia,libéré in corpore iubditorum graflà- pr^uat^ ti,eos^ non rondere,fed deglubere pernnttant:hacma^ Medians giftratnum indulgentia effciftum dij ut nulla fit lex( te^ ^*^ ne Plinio) quç capitalem Medicorum infeitiam puniat: ^ ^‘ ^^^-^^ foli^Mcdico hominem occidere, ÓC ludæis in corpora ^‘^^’'’ bus Chriftianorum expérimenta per mortes agerè, im* pune liccat. Hac impunitace freti monachi^apOftataè, agyrtx,ambubatai ü collegia,balatroncs,anus in canta-trices,denies càmifices,8C qui paterna obligurierintbö* na,inftar Aefehinis Sotracid, ex arte Myrcplîca alimo^ oe AdrS^ niamquærentes,inhancfacrâMcdicinæprofefsionem ^^ socra-gregatimirrep(êrunt:quamfoisincantationibus,foper* ^-^^ ^^jj^^ ftitionum prælhgiis ÔC nugis,adeo defoedarun^ut nuîla „^„j i^jf, iîcartium quæ ex illorum ignorantiâ tôt fit fopèrfticio* neUb.î^ nibus amp;nbsp;crroribusreïèrta,Cui'nam,obfecro te,Aeiculagt; pius,uel ipfe Meditinæ inuentor ApollO,tantas ingenrj foppeditabit uires,ut illorû aniles opiniOnCs, magicas^ foperftitiones SC errores homicidq fanguine pollutos, extirpate poftetCarenas maris citius enumerates, quàm illorum infeitâ denfa ignotâtig caligme ôbfepta emendates, oSra }ot'çi,inquit Gal.lt;ftu3f7raov rt •nÇoey^at.^^vip-ttSiee vi^âi^XjH^ liSif^ov oTO»àAflt^on'ajuçi(^^«:Adeôineluibileui* Gal.h^ ti«m eft ignorantia magna, præcipuè fi artogantiæper- U. tf.The-^ mixtafocrit. His fane feiolis arrogantiores clfefcio nul- rdpemic^ los,quiitadefois glorienturremcdijs,acfoa adulatione ““^ Hieth^ ignobile inefeare uulgus, foamcp ignorantiam inceflus ‘^^ grauitate,annulorumoftentationc,ueftiumfaftucelare 'rf^^w ^‘~ pofsint. Hisrcdrècû Phauorino diccrepolsis:PalliûSC P’'‘’“‘’^* barbâuideo^Medicûphilofophûnouideo. Poftremo, ^^f/j'^ quçfotc, qua ratione illorû morbo aut ignorantia? me-deberisC qui ex côpofito earn celants Vadimonium de- ^,o„/j. (erere ( crede mihi ) minoris æftimant, quàm ignoran- poi^oi nS dam ingenue fateri. id quod maxime illorum infeitiam pudetßte-frodit, QiïO€Dimquifcpeftdodior,eominusærrorem herroré» c e fatal

12 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Î 0 A N. L A N G I I

faten cum pudet.Namô^ Hippocrates,iHcMcdicorumi corypheus, fe futun's cranei dcceptum fuiHe,ftitcri non Corn. Ctl- erubuit:More (inquit Cornelius Celfus)magnoirum u^ fuslib.S.4. rorum,fiduciam St^peritiam magnarum rerum haben* M. Quin- tium.Namleuiaingcn(a,quianihiIhabent,nihiIfibide* tiltanus trahunt. Magno ingenio, multacp nihilominus habitu* ^‘^•ii ro,conuenit etiam limplex ueri erroris cofcfsio. Nam his, cum fint in barbarorum fediseducatftotiusep phi*, lofophiæ expertes, ignorantia ita aciem metis 06 redum rationis indicium perftrinxit, utfuamignorätiamagno-Gakn. in fcerenonpoisint,06in ueri cognitione plane cæcunant. p-^incipio 'i'i\iS's'Qyo!f S'ólcU'n^^'m\cit,p.€xvowtiUTa.{']A)ypc.{lt;^ ivSçâzssv, libt s. de ovpLÔvovit.agt;lt;pavç,àc?'Âi.^Tv(fÂovf ifyaOTvYs^.Id efljFalfæ Opi* Compofi. niones obfidentesanimashominum ,eos nÓmodófur* phar.Hix‘ dos,ïed 06cæcos reddunr. Hæedum inanimu renoco,. »^•T^w.-pro'mißi me peenitet.Tarnen beneuolentia dodorum; uirorumfretus, cotis uiccfungar:06 fipromiflà no præ*. ftitero,erittamen aliquid prodiretenus, fi non datur ul* tra: 66 uiri boni, uoluntate meafaturabuntur,.

D E' C H I R V R G 1 C O R V AÏ I N C V*' randa uulnerum apoilematione imperitia,.

VIS igituradmonitusliteris, uelauengt;-tis committam,tu uero oram foluenti fclix auipicium prccare: aufpicaturus. à uetuftifsimaMedicinæ parte Chirur* gfa, quam primum Aefculapius, dein* __________de eins Hlq Machaon 616 Podalirius, ac Chiron Achelis præceptor»Troiani belli temporibus magno mortalium comodo domiforistpinbellO pro* vitteru er feisi font:quae cum multarum return pentiam, turn ma* mortuoru ximehumani corporis conftitutionis noticiam requirit: Anatomie fine quanullus luxata inftaurare, fraCta coadunare,ue* »Keßitas. nam aut apoftema redeinciderepoteft.Obid poft Hip-

E P 1 S T 0 L A E MEDICINAL. ij’ pocratcm Hcrophilus amp;nbsp;Erafiftratus ,tantoftudtohugt;-mani corporis fabricanifcrutati funt, ut latrones mord addidoamp;a regibus ex carcere impetratos, uiuos indde*-«nt, quo uttali' adhuc micante jn corpore fpiritu, ülius organorum atflioneSjoffïciaj eolh'gandas, amp;nbsp;eóftitudo-nes exacte dignofcci ent. At noltri feculi Chirurgici, quum femel uitulü autporcellu lanium exciwerare ui» dcrint,todus anatomiae impend, non uerentur ineflabri li quadam tyrannide in corpora hominum urendo QC fe» cando graflari ; quod cum in alqs morbis, turn maxime incurädauulnerumphlegmone, eorum imperidam ui» dere licet. Namfi quando fortefortuna caput aut finis mufeulorum,tendo, circa articuloSjarbitrarij motus or» ganaligamentis cireufepta^pundtim uel caefim læfa fue» rint, tum ob dolorem 2^ humorû colluuionem uulnus phlegmoneinflâmatur: quanifi prins relt;flè curata,fru-llrauulnerimedeberis;2lt; membrum læfum nó tabefcet modó cancrænajautfphaceloputrefcens emorietur^ed SC putridos per arterias SC uenas ad cor SCcerebrum ex» balans uapores,SC patiensinfonmis delirabit,SC tandem fpafmo coficictur. Gaetcrum cumnemo incognita cu» rare pofsit,operepræcium erit, fingula apoftemadonis uulneru accidêda pathonomica exDamocrato referte», d TOVjuvófTfiaSivifofjiivivföjT/vö» « K9U wyfiiB; viaw; oswu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

p^ iluiTili^m ri{jLi^tii.v quot;i^vKVoi Tjivoi, K9Ù ^Aiyuovxi, ^iji/oi H^ mp.Ti^ap:Xj xs-oMh? «yçu7rwaf jTOf oixoTrüf jlt;ï'v4'®''5 o'^joJ'fov,.

1^ yÀôTjKç y^viilici mfôc^iatç-, y^T H,uif«v ç^TO if«. TrçSf to xdfovot nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

ïyyw «ùq^ TitiflaL iy^vld trap-oLla. ^yiiryiïiaLliieffi^-i^thiyiJióvcif^ql^i^oLloL, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-, .

Quamuisbona pars Medicorumicaufam pblegmo»-Uis-uulnerumin corporis cacochymiarn referunt,Da-b 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mo crates

mocrates tarnen (me indicé ) rcdtius in dolôrcm refert» qui ex mufculoi ûnenns Ôé rendinibus uulneratis obo-ritur circa articuios, iènfiis ÔC arbitrary motus organa: qua: cum fere nulla came fint coopertajacutius fentiunt, amp;nbsp;ob id maiori dolore, quam epigaftrij mufculi carnofi affliguntur : qui ttclut cucurbitula omnifariam humorS alluuicm aduulnus pellicit, quo tan de uulnus intume* fccnSjtertio, aut plurimu quinto die phlegmone SC alqs fymptomatibus corripitur. Ob id Hippocrates lib.4.dc Morbis inquit: Vlccra fi curentur, maxime in dicbus im paribus inHamantur. uenit enim tum humOr adomnes uenas,cum crifi turbatur:uenx autem repletæ, dolorem amp;nbsp;calorem tod corpori inducunt. Proindcrcdletra^ ditDamocrates,poft quaitüm diemnonferendos do* lores in neruorumardculorum^ uulneribus,cumgra-uiisimis iymptomatibus incrudeicere: qui dolores quit humorumaffluxüm aduulnus proritent,quibus uenac arteriæ^ circa articulorum mulculos infarciantur : quid obftare poterit,quih doloris exacerbatione amp;nbsp;fanguinis aftuuio uulnus ruborejOedematcóC phlegmone turgcat, amp;nbsp;putredinis doloris^ æftu adeo efferucat, ut putridus die cal or per uenas Slt; artetias Cordi prxcordijscp com* municatus,tandem febremcontinuamincendat, ÖClin* guam continua fid ÓÓ ariditate emaccretf'Nec cerebrum ab illius contagione intadum manet : quippe cum mu* fculorum nerui à cerebro amp;nbsp;cius medulla propagentur, neceffe eft id, lege confortq, mufculorum Slt; ncruoruni apoftemationi cOmpati. Oyare dum morbus amp;nbsp;dolor ingrauefcippatics uigilia Qi. delirio affligitur, 8C tandem Ipaimo diuellitur. quæ cundla Galcn.de Prgnotionibus ex pulfu,lib.4.his uerbis feite complexus eft,quæ,quum Græca Ladnis plus energia: 8lt; leporis habeant, hic in-(ercreplacuit:ovÄi/(ait ) ^«vuxs-üvovÄ S^f^t -nir i^itriyi^ÿiii Tt »8« ttó^invg-(iviri (^My^iwatvi 7rwffWit7Blt; f^ae;2W70«, usu. JU

EPISTOLAE MEDICFNAL* 17 ■ïBÜToKSti oï irtfvyfxaï {iiyÀXny'iyvovlMyfy Taxée KSÙ wvxvoï.T^ (S'’ **’’’»xftjü«xvi»;zi f*v2» 4gt;Aiyjiiv»a£vÏav,K9ÙfxaéAisaKsi^’ quot;fair©' lt;vT^iR'j!5t4gt;vngta'/» o’nivoijzt jiroi^ov pSi«.havtUKsu. csraLo^êj»^ fara ^ olt; o’tpv'^uoï rwovjcii -n cfKKn^vvsvltu, votfiKS'óiftf pSi yetf 017rQii ÿv Sa^ot.^msu ^ortf« 5 nwfâiftiç ^^ /Kgivae WT iv x^O“» K^ TTOoi. tTI Ä p.Zf^0V « TlVffiV lt;pAiyU(iv€R T^'K^ p^éf xr «Kçate N TOiTotf, iTo/jKgoe pSi ct^vyitwe ctvlo'n ytvilcti tnektiçàt jilótfJMe Ä tiscitylAi, Expofitam fatis darè arbitrer apofternati uul-nerisnaturam,SC fymptomata,illorumcp caufas:cx qui* bus Medicus phyficus facile totius curac ÔC remediorum indicationes depromcrepoteft. Circa quæmira Chirur-gicorum imperitia manifeftatur. na quum ( tefte Galc-no)in curadouulnere nihil fit prius,quam prouidcrene phlegmone corripiatur: binon modo quid phlegmon fit ignorant, fed nee mufculorum aut tendinum aut arti*

culorum compaginem Si fitum nouerunt. Nee princt* pio neruorum,nefpafîno corripiatur,prouident: neefe^ bris,qua totum corpus tabefcit,rationern habent,quum «ulneratis merum bibere uinum, efbarijsep aromatum conditura præparatis libéré uefei permittant:ncc uulnegt; ris apoftemationem agnofcunt, donee pro fame bene cocta liquorem feculentum, oleagineum, 8e inftar fai laCtis tenuem ubertim emanare uiderint, q^uem Damo^ PoRux bb. crates perbeUé appellat/xäfaTfuyât/'w Ai7ÏJüv,Cornel.uc- *’ ro Celfus hydropem 00 melitcram appellat:Eft,inquiT, quxdani fanies, quæ ucl hydrops, uel melitcra appella-tur.hydrops tenuis, fobalbidus,exmalo ulcere exif.ma-ximeubineruo 1 eib,inflämatiofobfecutaeft. Melitcra, giafsior et glutinofior,ftrbalbida,mellicp albo lubfimilis tcrtur:haecquocg exmalis ulccribus, ubi nerui circa arti-culos left funt,5t inter hccloca maxime ex genibus pro» çj^bus.. fluit. Qi,iemliquorê,autftmauis/x^fotjnoftrates Chü ebirurgi. rurgici ineptifsimo uocabulo Aquam articulorum ap» fornghd-. pellanr,£lt; elle arbitranturdicet ex omnibus fanè artieu» Ïv^f^n^ ns,to-

15 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;• I o A N. L A .N G I I Iis,totiusccrporc3emoh's,nontantiim liquoris cKccrcg, quantum ueiunadte Sfiioctc ichons ex uulncre apo^ frcmato profluit. At noftLaccsfdoli, hune efle arbitrant tuf ardculorum mucilaginem,quem natura ( tefle Hip* Lib.deLo- pocrate ) illis indidit, ne continuo motu exiecarentur, cisinhomi ô^ Ut flÜus mucî lubricitate facilius SCfine oftenfaprogt; quot;'frafturis *’’0“O’C*'tiï*’» Audi obfecro illorum dementiam. Ne ofsium. igitur tab's ichor,qticm ipfi congenitum articulis humo* rem arbitrantur,effluatincaflùm:pilis caprcolarum,qui* P^Uiculdet quot;^'Js ephippiaequorum infarduntur, ofculum uiilncns, perniciofi appofito fplcniorum fafciculo obftruunt : quo fit., cum m uulnerü fanies ilia effluere non poisit, ut fubtercutanea totuper-d^oflemd- reptetmembrum. tandem hoc femiputridû, ohftrudis tione Chi- uitalis fpiritus mcatibus,fphaccIo’cmoiKur. Diccreme rurgicorü pudct,feddicam,quodhifceoculis uidi: Ambergçehi-medic4~ rurgum,unguentum populeonis in patella feruefadu, •“”’^* bulliens adhuc,uulneris ofculo infundentê.à quo quum rcmcdij rationem fcifcitarer,Malismala curari oportet re, refpondit. turn patiens effufis lacrymis: Ccrte,inx quit,tua remedia non mala tantum, fed peisima efle fen-tio. cui ego poft biduu, abfeiflo ferra brachio medebar. Hi fl feirent, ealorem naturalem, omnis humorum con.» codtionis in corpore amp;nbsp;faniei inulceribus digeftionis efle opificcm,facile intelligerent, qua ratione tanta crux dorum humorum copia, ex inflammatis articulorum SC Vlco-itwo neruorumuulneribus efflueret. Namperinde acincor-rituricuv poi'2 hominis morituri, ulcéra «ffoeto cälore naturali, Ciccaliac' nullaÏaniebonamadida,liucïcunt:fic inhis uulneratox fcunt. rumcorporibus,inquibus cogenituscorporiSCmem^ bro calor, febris 6C phlegmonis xftu obrutus languet, nullam bonam pofte product ianiem fateberis: quam fublata uulneris phlegmone SC febre facile produceret, Cor, Cel- “^tandem uulnus facilècurarc pofsis. Sed quae fit ue-fus lib.y. ra curandi uulnerum inflammationis methodus,referte, Epiftolae compendiumnon fert:quam Hippocrates,SC fidus

EPiSTGLJiE MEDICINAL? ' 17 fidus lUius intcrpresjcum pafsim alibi,tu in libro quarto de Ärticulis,ac lib.j.ôô 4.ac fexto Methodi, te doccbût: quam etiam in Confilqs noßris propediem pubUcandis leges. Vale, 06 de his boni confule quæfo.

V P E R tuislitcris Baro gencrofepe-rqfti,ut quis'nâ fuiffet morbus, qui du^ ceFriderico comité Palatino(in cuius caftris utcrc^ noßrum merebat ) contra Machometicæ fadionis Imperatorem _________in bellum profecto , in exercitu Ro* mani Imperij ita populatim graflatus cflèt,utfere plures eo turn morbo quam hoflis gladio perierint,tibi iteru in bellum profcdluro declararem. Qjium itaqj commilfto* ni amico mos gerendus fit, te cclare non poflum, fuifle pyi^^ edit altéra caufonis fpeciê,ueteribus Medicis melius quam fonts ffe^ noßratibus cognitam. Cuius prima fpecies,fi aëris ik ca des^ßtud. calida'qucconßitutioxoÄJTOi/'ot præcefl'erit,tuncab ortu Hippoc. amp;nbsp;Pleiadumufc^ ad folflitium aefliualemagnomortalium ^®^- ^^’’^^ exitioingrauefcit.cuiusinternacaufafertur cholera fam g^ üb. 1, dé guini commixta,in maioribus^ circa cor, epar, uentri- Morb. ac. culum,acnonraro circapulmonem inuenisputrefcês, lib.4.Rcg, fcruentemillamfebrem ab urendo Ks^vo-ovot dießarn,parit: d^Xoc aR cuius erftulingua aduRanigrefcit,patientemcpfæuifsi- fedis.Gal. mis fymptomatibus,nëpc cephalalgia, delirio, hoemor^ Diodes rhagia,phrenitide,06tandêuêtristorminib.Së diarrhoea ^^t”^’**^ emacerat: 06 magis interne circa præcordia, fiti intoleraz g quot;æ ƒ' '^* bili,quàm in extremis aeßuat. At altera nothaciusfpe. Alterdcdu cies hyberna,plurimum ab aequinoeßio autumnali ufe^ fonisfpe-adPleiadü occafom ,fiauflralis aeris coititutio praecef- cies brumd feritjingrauefcit : cuius humore Ô6 frigore cholera,eius lis cr hy-inuenis fomes,pituitæ permixtamitefcit, aclongè præz bernd. fatis mitiora fymptomata parit, curatucp altera eß longé d facilior:

facilior: amp;' cum hutus febris cauû procathamca fit aens Hipp.Iib 2. conftitutio,qui tefteHjppocratejComn:uniseftEpidegt; h^ amp;^Ga? *^’*^^‘“™ morborum eau (a, amp;nbsp;banc elle Epidemiæ ant eius inter! Endematis morbnm,conragionis Iueinfcdum,quîs in^ près lib. i. fidabiturf Nemo. Hic eft file morbus, qui autûni tem' ^'^'ÿ'o'^ P^’^æ *” Pannonia milites pi ctentis annis toties debella-uacucorû. «itjS^crebrôpopulatim in Rheni accolas fieuit:qucm uulgus ab accidente modo cephalalgiam, modo ob nix gricantis lingua: coloré, fufeedinem ineptifsime appelé 'Dertiiige- l^^f* Sedeur quotannis hoemorbo tothominummib krtenfilth hd pcreunt, in promptucaufadl. Namdum hare Epp fiherer nbsp;nbsp;demialis febris lues læuit,tum prçcipue in cabris,no nax

ibrciinc. turg SC morbi peritus Medicus,fcdindoÆfiimus quibp chirufgicus,qui nee caulamneebibbantiam morbi nox uit,accerfitur. Iraq; in iblabuius morbi cura millies chb rurgicoruimperitia plures,quamhoftis gladio interimi, DcUrd chi ûnebè deierareaufim. Qiiicum cauüm morbi Óc necis rurgicoru in fufeo lingug colore fubfiberc arbitrétur,quam ( Deus incurd eau alme ) foeda excogitant remedia,quibus linguam expo-fonis rente liante Hicexpreflb de cancris fucco, os patientis col-dia et impe imnaker dilToIuto equorum ftercore, illius eolatura lin-’^‘^“^’ guamægrotieluit.Tacco quod nefas elle ducunt,alio quamfufei autrubdcolorispanno,aut alio quampru-norum fufei coloris ligno , linguam abbergere : ac fi fpccialis in coloris fimilitudine fubfifterct iympathia, O' bulti, quado accidens, negleda illius amp;nbsp;morbi cau-fa,curareiatagitis:umbram quoc^ corporis cretadeal-Methodi^ ^^’'^ fruftra laborabitis. Hæc illorum temeritas, fanê hostrescu COS prodit ignorare, quis fit in complicatisaffetbibus, ratióis feo quos Græci lt;bxlt;5i?i;f appellant, curationis methodus, pos uberi- ^indicationumordoacfcopus;quorum primus ^cau-„fquot; fa affeebuumSf morbi fomitur interna, quæ fui ablatio-Trimuscu- nemper contrarium indicat. Confiât aurem, morhum rSdacaufo eflè fuorum fymptomatum caufam. Proinde febris illa nisfioput, fducnSjCuius ardprfaliuakm linguae humiditatem, qua

exadenibus irrigatur,exiccat,SCatrainccnfi ianguinis fuliginelingua obfufeat, nigredinis linguae caufam eße, ^^^ nj_ fatcri oportet, quam nifi extinxeris, citius Aethiopcm gredindin dealbabis,quam linguam, nifi prius ablata fcbrc,ab hac nigredineuindicaueris:quanó folum in caufone, fed in quouisinternoCpatiseryfipelateSC inflâmatioe inficit. Vnde GalcnusyAtco'o-ot,inquit,(.‘tAotm7«'i dix viv cep-il^ov Si^ ^Kvieiv, arardfi itni ^l,^/^?toJovo'l -to Jig got. Alter uero curationis fcopus, eius fine quo n 0 n ,hab c t. Sic p uritas ac rcplc-tio in cura fordidi SC caui ulccris, rationem eius fine quo nonhabettnifiidafordibus primum expurgaueris,SC deinde carne bona impleueris,fruffra uleeris confolida-

tioneiTimolieris:amp;nifiprius ablata phlegmonc,uulnci'i tioiiis [co^ inflammato fruftra medebens. Teraus uerócinadoz p«ï.

nis ordinumfcopuSjUrgentia SC aceelerâtium, airam^ adfeattrahentiumafFetfluumranoneiTi habct:undehogt; mini praccipuê imminet pcriculum ,hk curâpiimùm ad P“^’ ^ ^'J' fe allicit : ut fi ex pundo muCculi capite immcdkabilis conuulfio oborta fucrit, nerui per trafuerfum incifio, amp;nbsp;^*^^ ^^^^^ inuenæautarteriæ hæmorrhagiajtotius uafis pertranß ii,y,amp; Hip uerittm præcifio,curam uulneris anteueirit.Pariter,fi lu- pocratJib, xatio CÛ ulcere,prœcipuè phlegmone obfeflb, in aliquo **® Arnc.et maiorum articulorum incident, uulnus fanamus:2lt; lu-

Frafturis, xationem intadam relinquere, pcriculum conuulfionis amp;nbsp;medici nos urget : fic fyncopis SC lipotomia primas curationis u^ncranj partes fibi defpondent. Atqui cum lingua in cenfu ” “*®' naturalium uitæ membrorum non fit, eius difcoloratio

nee cauamp; eius fine quo non, uel urgentis, rationern habere poteft-Qiuppe cum non equis modo, fed homint-bus periuris linguam elauis affigere trunco, illiusep pri* mam præcindere partem, non in Germania tantum,uc-rum amp;nbsp;Bononix SC inHifpanqs citranoxauidi : SC Ga-lenus lib.t. deDifferentijsmorborum refert, quendam in magna corporis conuulfione primam lingug partem mordicus abfeidifle, SCdemorfam citra fanitatisoffen-d 2 fam

IOAN. L A N G I I fam degluti'flè. At id æquè animaduerfione digmim, quum inhuiusfebns cura,poft leuem aluï dctedionem, ÔC phlebotomiâjnuUam præcordqs exiftêtephlcgmo-ne,pra:cipuè ficoncocftionisfigna apparuehnt, paulo liberaliod aquæ fngidæ, prius tarnen,ne circa précordia moretur, decodæ potu, nullum fît præfentius rcmcgt; diumn'pßuero tanta fin »gros temerè macérât, qua nec maîorem finbundus îlle Tantalus apud inferos ferre co-gîtur. Qindmulnsf’Præftaretîncîderecoruos, quàmfe tam impends committere Medîcîs.îllî în cadauer inien* fîbîlefæuîunt, atiftîînuîuos graflàntur:quos homicidq reosperageremeritômagîftratus deberet. Verùmci5 curandi caufonîs rcctam methodum prêter Arabes megt; dîcos,Hippocrates lîb.j.Epidîmîarum,ôc lîb.4.deRa* done uictus în morbis a cutis, Gai. în methodo, ÔC eius fîmîa Paulus Aegînetadocftecofcrîpièrînt, præterEpîx ftolæ decorum foret,earn hîc repetere, Valc,

C R I B i s ,mîAuerbachî, amicorum optîme, nuper oborto inter aulîcos diP fidio, equîtem quendam Francifei tui affînis capuf, iactulapîdîs fans pondes rofi fauciaiPerquo ictus in terrâ proftra* ________tus,alîorûfubfidio eleuatus, quum do-mumredqfict, nares ÔCauresilli cruentafle. Et quamuis uulnus quantitatem fabæ uix excederet, chirurgus'que tannllum uulnus ne pili quidem faceret,tertio tarnen die

choleram patienté cuomuiflè,oculos eius caligaflè, hiv gua'quebalbutiente, pedes obtorpuifie, Slt; corpus fen-fim febrelenta incaluifiè : chirurgicum uerô horum omgt; nium cauiàmnon înuulnus,fedpaulo liberalioremuv ni compotanonemretulifle, Deinde uerô quinto die ingrat

EPISTOL AE MEDICINAL. 21 ingvauefcente febre, patientem epilepfiæ fpafmo coigt; reptum, amp;nbsp;toto finiftro corporis latere refoluto, fopori^ fero ucterno obtorpuiflc, nee fibi turn mente conftitiflè: at tandem feptimo die plane delirantem,iùbitô fideratu, obijffe : chirurgumep eum non ob malam uulncris afFegt; dtioncm, fed apoplexia perditum, pafsim proclamaiTe: uerum defundiihæredes autorem uulneris, copedibus adhucdetenturnjhomicidij accuiatuminiusuocafTe. At reus pro tribunali caufam dilt;5iurus,uulnus no fuilTe mor tis caufam,chirurgS teftatuseft, Hæredesuerô chirur-gumiddicere,utfortaireiuaecurationis imperitiamce-laret/adcueraflc.bt quumlurifconfultus non tantum de ’“’’‘/^‘’r“^' partu decemmeftri, fed 06 delethalis conditione uulnez ^* ‘quot; l’‘”‘*r ris Medicos dodos confulendos ftatuiflet,affines in* ^^j,^*'** terempti, ab Empirico medicos phyficos appellafl'e. ^^^^^^^Q Proinde petis,fenatus nomine, ut meü de caufa mor^ cg^„^^ tistuiaffinisiudiciumdeclarareuelim.Etcü Senatus de mefitbene meritus,idlaboris detredarenonpoflum: fimulcput is intelligat, quantum intei!itrcipublicæ,do-dos habere saaiere Medicos, rem paulo altius répéta. Multifarias effe in capitis uulncribus Slt; contufionibus De différé fiac'turarum cranei difFcrêtiasSlt;nomina,Medicidodi tijs traan. nouerunt:quarumuna,quc caeteris eftpcriculofior,Cæ- p^’j'iJj^g^ ca appcllatur,quód detrimenta eius, uifui nó fint palam cap.4.Gah obuia,nifi cure prius tranfuerfis inftar X literæ lineis in Diffini. incifa,locum cranei affedum detexeris, ad pericrancum '‘^•®.- ^.^®' ufqt. Qviæ utplurimum accidit,quum quis ab alto in ca^ deVaufisquot; putceciderit,autidpauimento aut parieti cadens allife^ morboru. rit,autlapide, fufte, telo'ue quouis obtufo idum, con^ quaffatum'ue fucrit. quo fit,ut cute adhuc integra, uel Clt;ec£ erd' paruin uulnerata, ealuaria, cerebri Sv fenfus organorum nd fèdélu-conclaue, idu depreffa, ad cerebrum lub fidcat, illiuscp r.e. membranamfuturiscranei adhærentem, eiusqj neruos comprimât, quo fit, utlingua amp;nbsp;membra arbitrary mo^ tus organa,ad quai nerui coardati à cerebro uergunt,ó^ d 3 fpirituni

(puituiTi animalem dcfeninf, ■zs-ajotAvo-a torpcâr,Sv çgcr Janguiné obmutefeat, donee mcifa cute caluaria tnpodisinftrux u^reffu** ^^^'^^ terebra attradlajeleuataep fnent. At fi caluaria cafu Run '^intra ^^^ quaufs plaga coquafiata 5d rupta dehifdt, tum nullo corpus coa ucl angufto exiftente cutis uulncre, fanguinis »x®f ^ ^ gularl, amp;nbsp;nies fupra cerebri duriorem pclliculam définit per rimas teftaturCa ^^‘^^ cranci: quorum alluuione cerebrû 2d eius pannicu lenus li. 6. luSjaQieritacepartiûfradicraneilæfuSjphlegmonecor-de Locis af ripitur:2d eo magis » fi intus capitis coeufsione uena ru* fedis.^Hip ptafanguinemprofiiderit, qui extra fuauafaeffufiiSjrc-deMorbis. pentè coagulatur, 2d putrefeens uirulcntisfuis uapori-amp; libro 6. busjcercbrumjilliuscp arterias replet,2d ipiritum anima* Aphor.ip. lem fua contagione inficit 2d alterat.inde fit, ut febris in* khera oc- erndefeat, patiensepdeliret: 2dfpairno epilepfiæcrebrô t^onuuîlusjftomachus lege confort^ krius, choiera cuo* ”' ‘^i3t* p3tæii5^ obmutefeens,tandem fideratus moria* ^‘^ ■' tur. Proinde redè ait in Aphorif Hippocrates:Qiii* ^^ec^. ^w^iJ*'«^ cerebrum præciditur,his neceflèfebrem amp;C bi* lis uomitû accidere. Etlib. de Morbis, i. Si percufsi, in* quit,cerebrum conquafiàtum dolebit,pereufius obmu* tefeet-mec uiderenecaudire poterit: fiuerô uulneratum S m toma ^’^^^'’^^ ^ febrem 2d cholcræ uomitum fuperuenire, ac ali* ti amp;nbsp;côia quam corporis partem fiderariacperireneceflèeft.HafC Rafti cra- fradi cranci fymptomata fi inciderintiipes nite in angu* b^t Cor ^° critmifi tempeftiuè cute incifa, depreflà difeooperti Celf.Ubquot;8. craneioflatripodis terebra eleuaueris,exaiperata poli-cap.4.Gal. ueris,frac'la exemeris, ruptaep trepano i^aci^is-cii perfo* lib. 6. Me- J-ata lenticulari fcalpro excideris, ut tandem per amplia* inl^d'rca turncaluariæforamen,cerebrum,iàniem 2d eius ferum pins'uulne 'X^fst expurgate, 2d putridi napores exhalare pofsint» ribus. Horumfymptomatumcaufas,fimulcp curandi metho-dum, Hippocrates Laconica fui uemaculi idiomatis breuitate ita explicuit : h.^ Ä S’ o^lov pxyii/cxà jayuK iyybülM, i-^S-iHïivJ^-jov Twlo 71^'1^ âç jj.» k^ viv foy[xgt;iv Tb osi’s ly^^fiov^Tluj p.miyyxffHTTif.aiS-i^ i^5H'ov pHio-iav^ outT (/^lav J^jAviiieiKSf^ /*xins2«/-ïio/ü,7èif^ri2f®w xvTcyyçiiTOiav^'ttfoj'öquot;« ^/x^

Ç(./^HU0VV0VfcW@^,ï.Vfi©^SlXOl^rivlof, IW (^0l^lJ^lt;iMlVl‘XÇgt;lo5'Ul^ offffx tcf)’ ioiv7a là vyçov tÀKovo'iv, Keù Às^av. Hisuerbismo^ nef, os fraéÜ cianei ferra mciderCjôô foramen dilatare,vît humorcs, ne bis cerebri pellicula putrefeat, effluere pof-fint,amp; hos pharmacis attraftorqs eliciendos. Hac .„ . egoolimciirationismethodoinNouoforenfiNoricorû ^' “”* ciiiitateufus,dum pucrlanq trimus ex fuperioridomus ^^jï.^. tabulatoprofpicicns,pronusinfliatum cecidiflet, Ôd in craneiper delapfu caput paricti prominenti allififlct*: qui quum Langium indomû patris femianimis deferretur, primûbilcmcuo^ ciirutù muit,£C fpafmo epilcpfiæ bis c6uulfus,obmutuit,SC tam brachio quàm crure finifiri larcris reiolutus, commate dcprehenfiis iacebat, ex quibus fignis facile conqccre potui, oHcnfim per cranium ad cerebrû ufep penctrafie, Q,uare altero die mox caput coneuflum, primvim in ocz cipitcnonlongèa futuræ interuallo, £lt; utroque latere aperui,undequotidie cruor fanie permixtus,ubertim profluebat: £lt;cum perhæc caput expurgatum fuifîèt, puer (uel hodiefuperftes) citra omnem membrorum 2lt; loquelae oficn(am,IZ)co aufpice, conualuit. Quando* quidem ex commemoratis à teaccidentibus confiât,cçz camcranèifradluramuulneri capitis, nonillæfo cerebri panniculo,unà cum phlegmone coniundla fuiflc:quam fimedicus pratdidla ratione ab diuino Hippocrate tra-dita, amp;nbsp;à Galeno fummopere probata, curare neglcxcz rit:turn necpercuflbrem, nec Medicû culpæ mortis im^ munes ftatuo ; nempe quum uulneris autor morti occa* fionem dederit,uulneris uerô curator mortis remedia neglexerit:unde occafio mortis facta eft deterior, quam fuis remedtjs extirpate, non crat impofsibile. Ex bis iuz ^^^ trepa-dcx,quis,SC qualem commerueritpœnam, facile decetz no abapti-nerepoteft. Atfilicetridicula,attamenuera,fertjs mf fto Gal.li, fcere, quidmihinupercontigerit,paucis commémora- ^j ’'corn' bo. Nupercum quibufdam empiricis inconuiuium ac- cèlf.lib.k cerfitus,ÔC ut id genus hominum eft gloriabundumdin. tap,3, amp;nbsp;4«

gull's Ria chinirgiç inflrumenta partim Auguftç,partim NurbegæjCxNorico ferro ÔCcalybefaôa, commedan^ tibusitumego ab illis feifeitabarjEcquis illorum trepagt; num xCx7rli7^v, cuius Galenus meminit, habcret,autui» diflèt unquam;'Obftupefcebantomncs,attenti'queora aperta tcnebanr. tandem unus ait:Langi dotflor, fruftra quæris in Germania abaptifta. No enim chirurgicorum inflrumentanobifeum, fed campanae £Cpueribaptifan-tur.Tum ego fubridens,aiebâ:Me Rome, uiuête Leone pontifice,apudVigonêIulij ex Liguria pontificis chi-rurgicum,trépana «;S«7Îfi5ixnonuidiflèmodô:fed etiam quaratione,neinperforatura craneipanniculum cere* bri offenderent, aut pungerent, indem erfibilia confice^ rentur, didiciffè. Turn cæteri, Romæ ea ob præfentiam Pontificis facile baptizari polie annuebant. Egouero, quumrifùm continerenon pofTem,illisualedixi. Hæc Senatum tuum,ob pleraq,’ in me collata bénéficia,celarc nolui» Va le.

E T 11 S T i à me certior fieri,quare fun* gosin uulneribus capitis nafcentes,no inter fracflæ caluariæ fymptomataenu* merauerim, quum tarnen Gal. in iJib. i deLocisaffelt;fiis, cosnôobticuent,du

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prietate participant, quemadmodum in capitis fraóura

quot; fungi,quado membranacerebri,fjinv/y^Grxcis dicra,lcia obfcurusde f^^*’^’ ^patitur. Simul quoc^ oras,ut quales bifungi cUratur,de ßn^tibidcclarcm.Nihil certètam arduum,modo fitno-fungis ca- flræopis,noui,inquononlibenter tibiobfecundarem: pais, obidamp;^inhoclibenstuaiufla capeflam,Piimum quod fungorum

E P I S T 0 L AB AI E D I C I N A L¹ fungorumtionmcminijid amededita opera factum feu to.Nonenim aperts! cianeifraduraeóóulceris fympto^ mata,fed cæcæ Ôlt;^ occultæ accidentia recenferelibuit : in

qua rare, uel fere nunquam fungi nafcuntur.Quemada modum fane in ftipitibus arborum, humores femiputri-di percorticem extuberantes,in fungoscoalefcunttfic De fungu uulnerato cranio, humores cerebri affluunt, qui ( tefte Alcxandiö Aphiodifco ) ofsis frigore condenfati, in fpeciem fungi concrefcunt : qui in fuperiori parte am^ pliufeuli,infra uero pratenues, pro rationeloci periici- phrod. lib. untur.VndeGalenuslibro Epidern. tertio ait jT^Troxevf ^^jç gg uYv xy/^vTOf TOOtUfotf tTS-f^VJ^lfiçyx5ofr2/ou,Xÿ'A!Bai S'^Kv]it0/ Gal.in ter-ttoMo//awfotfudeftjDenfitatehumorS tales inuulnerib. tiû Epide. adnafeentias efficiente, quos multi fungos appellant. Hippocw. quos quum noftrates chirurgici in capitis uulneribus enatos uident,fubftantia cerebri effe arbitrati, aut egros tanquam deploratos relinquunt : aut fi fortefortuna eos curauerint,uulnera cerebri fefe curafl'cjtantillum' que de cerebro fruftum exemiffe gloriantur. Qtiid igitur fint fungi, 6^ quaratione inukenbus quoque nafcantur,tc inteUigere puto. Vale.

thodo oculu ciuis Ambergenfis cul-tello diffedtum , uifu iUafo curauc-riæjtibi enarrem : quod ut accidept,

Spauers na accipe. v^iuis erat/Mn-bergæ,cui nomen Neudegker. bic __débita exalt;fturus, in quenda pagum peregrêibat. S^dum culteUo oblongo,rapum exagro proximo euulfumexcorticaret,£lt;ob itincris lubricita-tempedibus uacillaret, pronus cum oculoincultellum cades,oculum ab inferiori palpebra ad fupercilium ufep

per medium dille cuit. Chirurgid uerô accerfiri, fte pUz tredo intra craneum ferperetjOculum excidere ftatuc-rant. idciuis citramei abfenris confilium fieri nolcbat. Vefperi uerô, quum domum ab ægro, quem in oppido Sulczpach inuiferam, redijflem, uidi oculum ad oui ga-linei magnitudinem intuminflè, quare quamprimum^ne oculus ob dolorem SC humons alluuium phlegmonc corriperetur5eum unguento dealabaftro illeui : SC albu* Jnguètide menoui,addito caphuræ momento,cum oleoSC aqua tlabaüro toiarum didblutum, èC othonqs exceptum,iupra oculu Utiles. applicui:quibus tumor defidebat,SC tandem oculi reces uulnus,citra phlcgmoncm SC fuppurationem conloh-dauÉ Noftiianèjquamfrugiferumfitin omnium uuk nerum phlcgmone coercenda, unguentum illud, quod ex alabaftritidemarmore, frigidæ 6C ficcæ côlhtutionis, Beneuenutus Hieroiblymitanus,inlibeIJo deOcuIorü morbis,conficere docet. Similem uerô diiredi oculi cu-Kiüoriao' ram,GalenusdeCaufisiymptomatumIibro quarto,his cuUuulne' admiraturuerbis : Equidem uidiincredibile quidpiam, rati, curati quod an tea nunquam uidere confucueram. Puer cum à Galena, luxta pupillam ftylo pungeretur, effluente protinus hu-Caufamge j.,^Qj.g albugineo,imminuta efr pupilla, ac ceratoides tu-fus. refert mcaomnino corrugata uidebatur ; qui mox curatus, ui-Alexan.A- fum recuperauit, inftaurato icilicet paulatim humore, phrod.Plu qui an tea effluxerat. Sed huinfinodi cuentus raio ui-Ariftot in dentur. Et iiofter quolt;^ patiens uifum recuperauit ple-Problema, nariè,uno rel ld o fymptomate, quód temulentis quoep feft.31. amp;nbsp;acciderefoleuomniauiiàgeminaefleilliapparebât.Pu-Fm'*^^'^* P^’^^ ^^^ oculi ad inferiorem palpebrâ agglutinati, de-*”*^*40^ prefsioraltera ftabat. Cryftalloides quippehumor, fi ad Ahäeuram luperiora uel ad inferiora déclinât ,tum (inquit Gale-docet Allm nus) quiequid cernitur, id duplû uidetur. Sed tandem capis parte oculus frequenti motu, quem illiindixeram, ab inferna ».• Cap. »4. relaxatus palpebra,à geminati uiiùs fallacia liberabatur.

E P I s T o L AE M E D I C I N A L* X7 Tem,quem Deo acceptum refero,an ogare’uelim : fed ut noftrates chirurgicos admoneam, quo rationale metho-do uulnera curare difcant, Vale,

L I A M ueroxquètemeran'amchirur* gicoruminfcitiamtecelarenopofïum» quicummufculos tcmporum,frontis, genæ,aut maxillarum,ab intercutaneo ^1 acre diftentos,contrcmifcereuident;ib lie mox hominis animam Kuitamla* tere, ueluti ergaftulo inclufam,proclamant.Pariter quo-que,quamuis nulla corporis per pharmaca euacuatio,fic magis ipû phlebotomia pei iculi expers : attamen cum fecflauenafangvunem inlebetc, ob flatulêtum inclufum fpiritum,cótremifcereuidcnt, uitam cum languine effu^ fam lùfpicâturrquem ob id repente, antequam tepefeat, patientem abforbere cogunt. O' audax chirurgicorS ignorantia,qui nefciunt, aerem,uitalis ^ animalis fpiri» rus fomcntum,n5 modo perarterias cerebri, pulmonis ^?'^“j.^ amp;'cordis cauemas,fed per occulta quoep infpirationem ^‘ Gakn^ 00 poros,uniucrfos corporis artus perreptare.qui ob ar.- h.jje Cau teriarum cum uenis coadftomofim,fanguini quoq? per^ fis fympto mifeeretunquemetiam ex flatulento amp;' uifcofo humore “b^“™ ’^ no in mufeulis modo,Sf omnibus quat diftendipolTunt Diferltijs membris (nempeuentricuïo,inteftinis,iocinore,liene, pulfuü , amp;nbsp;feptotraniuerfo,acin ipfo puerperarum utero) crebrô fi-j-tiePræ generariaccidit,cuiusrrcmulo motu matrix agitata,^' quot;puîfj'quot;* turn in utero moueri puerperæ falfo fufpicantur. Hunc ^^ ^^^Mi inquam trcmulum nóin mufculis amp;nbsp;alqs membris tan^ p^l„io,Gx-tum,fedpræcipue in corde motum. GraeciPalmumap^ IcnusUb.s^ pellant.Proinde Galenus inquit,«ïï ivayxN tav iç^a^opÂvKv de locm af «V5TTKA^^ùy «lt;T)«i’j«tg®J'((VTlt;v«èva!avv7rKfgt;5iv. Et certefiß{iis,clt;i,igt;

magfta parais conferre fas eft, quemadmodum uentus uifccribus terre inclufus,crupturus tcrramtremulo couz quaflàtmotu:fic aer flatulentus mufculorum, aliarumcp corporis partium,quæ diftendi poflùiit,uclammecir^ cunfeptus,eas palmo concutit,donee per diftentum ue* lamen eruperit. Huius caufam quum uulgares illi chi-rurgi ignorent, illicfobeflc animam arbitrantur. Qiiare nc ab iliis decipiaiis, 06 fanguinem pro anima impurum. deglutirecogaris,bæctecelarenolui. Vale. Cæterùm Tfmn e Q^^n^ phebotomig à nobis faCta fit mcntio, non intepc. chirurgo; ftinnm arbitrer, £lt; hoc de chirurgicorum imperitia, ucx ung-popu. lut xcAo^jcÖvJt adqcere: quiuenam incidendam explora-. Menant in- turi,primùm frigide expopuli baccis unguentoinun^ cidédà in- gunt:quodpotiusiànguinéingrohare acregcre,quàm untere, ad ucnamalliccre poteft. At ueteres reCtius, oleo tantS Veter es nc membrum incidendæ uenæ irrigatum fricabant, ut eius nam ind- tepore fanguinem fluxilem redderent. unde Galenus dendaoleo mquitgaf (p\z^ólofj.ovpSiaic iss-i^lópSj/av tÄMov ■, iv^ow sfj^^tTcu G n^b^ ^ ^^°‘'' ^ides'ne obfecre, quantum intereft, aliquid dé'Simplu rationcducc,quam folaimitationefretü,facerer' qued ci racdi.amp; fitniarum effcpeculiarequibus:illi iure conferuntur ,nigt; libro ^ de hilo illis iàpientiores, quum fere omnia citrarationisiu-Coplexio- dinumagunt. Itcrumualc. mous, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o

V V L N E R A E I A C V L A T O R I I S I G N E •ftormentis^cla,citra methodum à chirurgis temerè curari, Eptüolanona.

N I X e' defidcraHijUt tibi in bellum cétra Machometice faÆonis principe ,pfeóturo,aliquêuulncraric Medicina peritûmitterem, qui pr^cipucuulnera ciaculatorijs ignc tormetis illata, ac ar-dorê pulucris,c«ius impetu mißiles ex »re aut plumbo tormentorum globi eiaculantur, probe extingucre inuulneribus nofceret. Talis certe chirurgi

EPISTOLÄE MÉDICINAL»' 29 operam Übens conduccrem, quem in hello «viTç«, tibMûv «.vlixliov«î^av cum Homero acltimo : quales in Troianæ Cor.CeLU, urbis oppugnatione fucrunt, Podalirius, Machaon,5C er 7- in Chiron Centaurus» Verum quum hæc noua fint beb {»quot;oxmijs, lica , à Germanis , amp;nbsp;mihi finitimis Bohemis reperta tormenta ( nifi quis illis honorem inuidens, herum au^ torem olim SalmoneafuifTe contcndat,qui, tefle Virgilio, flammas louis 00 ibnitus imitatus Olympi, demens, NimbosSv non imutabilefulmencœli,ære fimulauit) amp;C nouam quoquerequirant curam, à ueteribus fpecia^ tim nonprius edoóam : ea,meiudice,in cenfum uulnex ris ex cótufione faóire(flèrefeiTe,acillorum methode, ’'^«•’o^“ prias tarnen aerea extracta glande,curare quis pollet, „cracotu. quam Hippocrates more Laconum breuitcr ita comple fionis, do-xus eft:« Tir S'' vim ^ßiÄsv! ISAxcd'iiT^,^ÿ S\iKÓ7rn ffàÿf^^'mvTt.v 'ƒ*: ^j’thquot;' /otTfiuaVjcTc-af th«V25-©^ as 'Tv^i^ yivH'mt,H^Qvli cfAtyw^z/iK.xö^ dirmp. in KVxyyt.H’mfo'ó.^^g.f'mfêha.cQe'ctaLf i{t^noi^éffcit^'STvov'yvio(iSjïoi! libdlo de iK7otö«';üC(3£7mTO^/\ot5Tx'vetv vixs^fKSt?» Nam quæcunque Vlcenbus; uulnera cæfim uel pundtim telo acute praccipue in car* nefa corporis parte fa dia, recens folis emplalhis enhæ-mis Sd exficatorijs,citraputrefadlionem, curari pollunt, eb id etiä minus ardent» At quæ contufa funt, primùni putrefcere, quod non fine ardore fit, oportet, quorum nbsp;nbsp;nbsp;^

curationem ob id,ut quam celerrime,pj teuia aîiquali pu trcfadlionc,adfuppurationcm promoueantur, exigere Hippocrates hic afleruit. At uulgares neftrifeculi chi-rurgicfdifterentias 6d naturas uuincrum ignorantes, il* lorum curânulla ratienis methodotemerèaggrediau* dent : quorû uniuerfura curationis feepû in extinguedo uulncris pulueris^ pyrtj ardore cofiftere arbitr âcur,quê ex pulucrctormentoruminccndiario (quiex fulphurc, carbonibus tiliæ,ae halinitro conficitur, cuius uix feflu-ca aliqua cum glande mifsili uulneri ingeritur ) eriri fù* fpicantur: quitam exigua,autferènullauirtutecaun:ica participât,uteo nonfeabiemmodèjfed ulceraferdida es amp;nbsp;ca-

30 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I 0 A N» L A N G I I

De Nitro £lt; cacocthica abftcrgcre S^confolidareuidcnm.Tacco fcori^es li ^^0^^ mtrum, 01^ eins fpumam aphiomtrum, ueteres bra f. cap. Medid contra uentn's tormina cum cyminOjamp;bupre-8^ amp;nbsp;Plin. ftïs,fungorûjac taurmi ünguinis uirus,in aqua duld aut Gale^'X P^^*“^ebibendum dedermt. Sed noftrates uuincran'æ SimpL me- mcdtcinæ /eplafiarq, nihil prius ducunt, quam hue pul-dic.lib.4. ucrem halinitri quamprimu exuulneribus eluerc. quare hic ui ina pucri infantis, alter ierum lactis capi ini uul-Gal. de 0- neriinfhllat. At fiexGaleno didiciHentjOleum quod hX^ïb z ß^^^^'5 cxpcrs,6Caqua ftillaticq roûrum liquoris lotum, de ^implL ardorem cxthapfiæurticç, aut fquillæ applicationc fa-inedicina. Ctum,fcdarc:putrcdincm quoque in ulceribus, fine qua con tula curari non poflunt, promouere, id in principio redius infunderent. externe uero ea quaehumorum ab kiuioncm Só phlcgmoncm fieri prohibèrent, quampri-mum apphcarcr:0^ deinde rdiqua quæaduulnerisiup-purationem amp;nbsp;abfierfionem, incarnationem amp;nbsp;confolb dationem fieri uulneris ratio poftulat,ritèexequerêtur. Talern fi naevus fucro Medicum ( quinobifcum Cygno nigro eft rarior) quamprimum ad te mitram. Et tuu erit officium, utillum fuo merito ftipêdio amp;nbsp;honore digne-ris. Nam fruftra merere in caffris, amp;nbsp;gratis mederi, par cenfeturefleuiuum. Vale.

QJ’ APlt;E V V LNER A IN T EMPOR 1-bu$ pcriculofd, er uenarum fe^io ßeriks facit, EfiiSola decinta.

C IS C I T A R i s , quaobrem alias cal-uariae uenas citra noxam incidi, eas ue-10 iuxtaaures fecïas,fteriles facere,ac i uulncratos intemporibus,(pafino,apo-i plexia, delirio amp;nbsp;febre compi, Hippo-1 crates tradidcrit. Cauia omnibus qui-

dem Anatomiæperitis, facile eft obuia. Verum chinrr-gicos tuospllius ignares teftaris:cam tibi caufiim cxpli-care

EPISTOLAE MEDîCItîAL» Jt care non cundtabor.Et ut fimul intelligas,problema tuü Hip. in hb. plus in rccclTu hab ere,quam fronte promittat,cauQ? feru j® cip.'uS^ tinium ab humani feminis natura èC featurigine paulo je acre amp;nbsp;altiusrepetitum aufpicabor. SpermaquidemGrçcidex aqua. Anilin in nt eile -amüfax tü'iÄgiWsv ivvyçw,c/|i«.u7»x/vo7i2*'ovj loitdu- “•^•o-ter-lipSiovTnovTo yviw^olov «c})’ où ^^^(PiSH : id elf, Sperma eft ^’^^^ /^ fpirituscalidusinhumido,perfemobilis,potcnstalegez ^^^ ßf^. nerare,quäle eft à quo emittitur. Hic certe humani em- nitionum, bryonis amp;C fœtus in utero matris primarium prindpifi ÖC opifexrecftefertur:cuiusfubftantiä,quäuisPhiIofopho' rum Medicorumcp fcholaab utili amp;i reliquo totius corporel molis ödmembrorü alimêto,in uifeeribus exaefte nicretiui conco(fto,unacumfpiritibusdecidi affirmer ; öd Lucre- Epir«rf«$ tius poetaid quoque fateatur,dum aitlibro quarto, Ub,^. Semen-iadultA xtas ciuumfr'mwn rolorät irtus. Per membre atq; artus iecedit corpore toto:

Potior tarnen eins pars triplici ipiritu turgens, ac cœ^ Icfti uirtutis informatiuae energia imbuta, à cerebro ,cotgt; dcjcpate, öd fpinali medulla, genuina tcfticulorum uir-tutcattra(ftiua,peruafàfeminaria,uenæ chylis Öd arte* tiae magnæ,inftar capreoloruuitis intortas propagines: exlumborum quoeg uenulis,inteftium anfradtus, ehre* ne iftis u» mafterasöd epidemiadasattraefta, quûinfinuofisillarû fis fperma-anfradibus exacftius coeftum öd dealbatü fernen fuerit, ““ƒ ®™“j tandem in Veneris conflieftu, per uariciformes para* Gal.lib.14. ftatas,uelutpertubulosödelices,incanalcm penis de* de Vnliu fertur, ac tandem in matricis loculos effunditur. in qui* parneuk bus uirtutis informatiuæ adminiculo, ex utriufque pa* Aamiruarf rentis femme, ödmaterno per acetabula in uterum attra^ ^quot;^‘^^‘[ ”** dto fanguinc,fœtus ad parêtum fimilitudinem effingit: eos'queparentum ,acnonrarôproauorumnæuis,cica* tricibus,öd ftigmatibus,aut cogitationis fimulacris,defi* fj^^^^^ p^Q, deratacegrei figuris infignit.Necmirum.nam perindcac i^ugj.^ eau magncs fuam uirtutem per cohérentes ordine acus in fafirmu^ quartam Öd ultra effundit : Cc natura uirtutem animae in* Us.

3a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I 0 A N. L A N G I I

Qiwrene- formatiuam de (emine in fernen diffundit. Hincacci^ pot« annit dit,ut crcbi ô auorum note in nepotibus elucefcannpoft exuonp«- plûtesaffinitatis gradus» Redditur enim (ait Ariftote* retibui,aü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poft pluta généra fiinilitudotut in Helide,quæ cum

Aethiopecocubucrat, nofiliâAethiopicolorefimilem AriftVnV ^nixacft,fed natus ex filia Aethiopserat. Sic Niccus de Genen poctaByzantius, à candido umufep parentis colore in animal, ca. auû Aethiopem degenerauit. C^odLucretius perbeUe iS.Ph.h.y- lus uerfibus teftatur,libroquarto: werius^U- ^‘^ ^f^o^j’ «f mterdumfmaks exiftere auorunt

bro4. 'Po^int-,amp;référantproauorumfapefiguras, Proptereatquia multimodisfrimordia multi Mifla,fuo celant in corpore fape parentes.

Et ne caufam fimilitudinis, tantum in attentam mengt; tiscogitationem referas,en in Cydone infula plurima Medica malus nafeitur, quæpoma Priapofimillimafez runt:harum femina in aliud folum iàta, cum in arborem adolcuerint,quædam poma mentulæ hominis fimillix ma proferût:alia uerô in naturale citrq mali fimilitudinc rurfùm dégénérant. Quamin producenda proie amp;fni-ctibus uarictatcm,dum caufa materialis uirtutis inform matiuæactioni refiftit,acciderearbitror. lias admirâdas prolihci feminis uires, uirtutis informatiuæ participes, Pererudita Citieus Zenon Stoicus erudita breuitate in fua fperma-Zenonis hs dehnitionc fingulas complexus eft', his uerbis : czai^^ Stoici de p-^o. is-'tvxvS^d.'mv Timvpca^o piêiHinv KV^ÿamp;’mf p^S^vyfov^’^vfHC pennate ptçàvç «çTOyw«., j(^ trippiypot 'iS u^ Tt^^vtav ^vout, obv Tê deßnitio. tuvii hv,ksù clv-tti ffvppixëiv «.mufiiu. Id eft : Sperma eft ho* 3.'^quot;.' Î*^' minis fpiritus,quem cum humido emittit, partis anima: ’ num. fpohum, clt;generis proauorum pcrmixtio:quale enim De uircute ipfom crat, tale permixtü excemitur. Accipis iam,Zex informati- nonem,fernen, ob cius uirtuteminformatiuamperfeno HnHib de ^^^^*^ » eße pattern anima: teftari. quod ob id etiam efie Forma-fœ- animatum,bona philofophorum parsaffirmatEtuelut tus. anima per ufiiuerfos corporis artus difperia, ipü tarnen cerebrum

cerebrum uclutPaUadis arcempraedpue incolit : fic 8C Qu»ntîo-uirtus informadua ecdeftis animai dos, in plantarum SC quot;* ƒƒ quot;““^ animaliumfingulamembradifFufa,incerebroprçcipue bro amp;nbsp;fpi-refidet.Vndehuius 8C prolific! feminis potiore partem mlimedul acerebro,0Cfpinalimedulla,peruenas2Carteriastemz ** *^ »^ porum aclumborum ad feminaria defluere uafaindiciS eft, quodcoeuntesinfpermatis effufione oculis nidat, poc.lib.de 6lt; quodcoitucerebrS cxiccatur. Vndcquifalaccsfunt, Naturis of citius caluefcunt. Hine illud in triumpho lulq Cxfaris ^^ ^°“*’ fcoma proclamatS fuit:Romani feruate uxores, moechu ^^^^ f** caluumaddudmus.Etcuidampctulantifsimohiftrioni, quot;“' *. ^ diffedo poft funus capite,exigua cerebri portiuncula „/„f^^„f reperta fertur. Qiiare fpadones, quum coitu cerebrum Hippo, er corfinoexiccetur,ac puerosno caluefcerc,Hippocrates q^L lib.c. reële diffiiniuit: 2lt; boues eëlomi, id eft, caftrati, maiora Apbor.18. ferunt cornua, inde 2C paflerum cerebrum, quum fimile docent. nutnatiuum fimile, ad falacitarcm confcrrc,plerifque De uenis perfuafum eft. Reële igitur Hippocrates ait, quibus ‘ji^*^“’’“ propeauresucn3einddûtur,eosinuenerisaëlu quidem HæcHipp. fperma effundcrc, uerummodicu, imbecille, 00 fterile. in libel, de Nam,inquit,p!urima feminis pars à capite per uenasiu- ^«e^ amp;nbsp;»n xtaaures in fpinalem medullam defluit:quibus cicatri- ^^^ç' ^‘■' ce obduëlis,genituræ meatus obftruitur. Etprocercs f^uieëmin Scytbarum,incifis iuxta aures uenis fterilefcere affirmât. Galena a-Etillud GalcnS, fidum Elippocratis intcrpretem,igno- IZnia, ßn, raffe, Auicenna mihi non perfuadebit. Cæterùm illud 10. teriij. magis admiratione dignum, quod idem Hippocrates clt;*P ’-prodit,feëla quae per tepora ferturuena,6C uulneratos ^ *ç ^P’ intêporibus3apoplexia,fpafino,acfoporifero caro,dcli- uulneX*’ rio, 06 febre corripi. Qpi uero temporum cranei, ex amp;nbsp;i.de Ar-ofsibus,mufculis,neruis,uenis^S6 arteries carotidibus P'«’- Gab coftitutionem noueritthic planecognofcet, quaretam vJuparti* grauiafymptomata uulnera temporum excipiat : quo- Aif^d. A-lum offa frontis ofsibus, cuneoformi ac iugali inferta,ab pfcvo. li. v utro^ caluarixlaterf,quiafua canicie 86 macilentia eta- ProMr.i..

ToMpoN' u's annos pro dunt, tempora dida funt Vnde nectcz lis mufculi mere Homerus, homines à temporum camcie,7n)A(oxfo-propjgo. -roepouf appellat. Vt autemcaulâm lymptomatumexz AmioH?' ^^‘^intelligas,fcïreprimum debes,mufculum exte* pocHib. P *'^^ longe præftantiorem m cauitate temporum recondi-6e4.Pr2di. tum,aboßibusueradac fronulupra aures fimtimisul* amp;nbsp;lib. x. de Jorumep additamêtis 8ó ode cundformi, Gnecè o-4)Hi/Ó€p Arncu is. j^^^ dido,ÓC lugali, CU breul, fed robudo tendine, m magt; toïirTnn- xillæ inférions procelTum propagari: cuiMalsitermu-norumde- ^“^us, ab lugali odeprognatus, in ore dclitefcens, tam riMn ailé' aróe implicatur, ut ægrc utrunqj fcccrncre pofsis. Et ut ruthosner illifuooftïcio,dilatandiSC coaredandi os Ä maxillam, uorumfuT' probe fungerentur,Natura,induftrius humani corporis culos. opifcx,mufculo temporali robuftas tertq £lt; quinri paris iii[lrionis neruorum cerebri, qui nep propagines infcruic:amp;ut plus Schanoba roboris illi accederet, tertq paris neruorum cerebri pro^ tis robur in paginem 06 Itirculum circa os temporum,inftar capreo* ^eftädatra lorm^i uitf^ inuolucri intorfit : unde tantum roboris ma-be, AugU' xillæôdmcntoaccreuir,ur nuperin Auguftanis comi-calUb 11 tÖsuidcrim,quendamhiftrionem Italum ^oivo^xTha la^ de vtilita nambulum,trabem2o,pedumoblongam,mcntoimpoA particu er ^fa™»^ulla apprehendentem manrqkd tantum in cqui-bbro 4. de d'brio pendulam,prorfum acretrorfom, manibus in co-Pr£not. ex ^^s /ufFultis,geftafle. Sgt;C altcrum in Schlcfia, uas aliquot, pulf. metretarum cereuifîæ capax, mordicus apprehêfum,uL-Taella pu- tra caput poft tergum proq ccre uidi. Quid igitur mi-gno ad tê- rum, tam infigni temporSmufculo, quo nullus cerebro para e^fa, propinquior SC neruofior, pundtim uel cæfim laelbuel ßüa epüe- contufo, patientem conuullione, dclnio, apoplexia,SC febre affici,aut exaltero latere relaxarid An oblitus es, . puellam in gyneario noftro , pugno fatui ad tempora ton/” ^i^^^^» ^■“æ multis inde epilepfiæ paroxifnis con-Lier ««/né nulla, tandem ægrè meo confilio SC opera conualuitt' titusobijt. ^ndtibicommemoremf NamSCtu,quiaderas,pro*

EPISTOLAE MEOICïNÀt» jy la^ulapidis in temporibus,kuiter cutead pericranium ufqueuulnerata,iaciatum:adcuius curam feptimodie ego accerfebar. quum uero rarionê, ac finiftri lateris bra^ chium êC crus labafccrc, ÖC lingua ægrum titubare uide^ rem, 6C chirurgünulla opportune applicuilk remédia, breuimoriturumprædixi:qui tandem i4.dieconuulfus obqt.Stabularius uero prognoftico meo cautior faóus, . „ ne manus carnificis incideret,fuga fibi cofuluit. Opcre '^^P‘”'« «« quoqueprecium efthic obieruare, quam infignes arte^ r^'**'^”lt;^ rix ^^t^'li^iç, foporalis furculi amp;nbsp;externac uenae iugularis o-4gt;üty7iAf dió:xfoboles,peroflatemporumuarioplexu ^^j^j, difperfxjincerebrumamp;eius panniculos propagentur, u^c fylt;.n^ per quas,uelut dices, ad cerebri dCipiritus animalis ali- pto^a^ob moniam, defecatior fanguis amp;nbsp;ipiritus uitalis copia in ups tepo-cerebrum defertur:quibus oblæfis, uel cotufisjquid mix ribus ded-rumjpatientem cataphora, uertigine, autfoporifero ca- derc,Gilc. ro corripif Vndehæ arteriæ Græcè Carotides, 8ótem- tibro i. de porainuernaculalinguaSchlofFappellantur:quibusre' ^tHparti. enus Medicus pcritus medicamina foporifcra, quam er depten fronti illmiret. Hic folers fpedanda elt indoâæ natu- ”^^'^^.* ix induftria,que ne quid temporales mufeuli detrimen- ^ƒ p^^“’ d paterentur, eos omnifarijsoisibus,óóillorumagnatis procefsibus,uelutlapidofoaggereuallauit. Hacciane, hy ^^^^j^ quum alia caluariæ o da, quæ denßm cerebri mêbranam ^ ^p ß^fd cooperiuntjporis fungoia amp;nbsp;fquamiformi ac fenatili fu- culis hb.i. turarum compage, ad cerebri expurgationem cauerno. Solers in-fa affinxeritnemporumueroolïa, ut externis incommo- do£l£ natu dis obfifterct,ferèlapidea dotauit duritie : temporales^ ra indu-mufculos, tam pistlan offieq organa, o Re cuneiformi ßrU. Siiugali ( quod Pollux ^uyiyx appellat) duro,medulla ^^'^^ experte,ad patiendumobilmaccfepiuit, quorumaddi- pdl^lib. tamentauulgusmedicorüoüaparis appellat: quumid x-GaL lib. feite,non modo chirurgicorum, fed 6lt; iudicum ( ut quæ j^'P^^j’ uulnerafint l€thalia,ftatuere pofsint) interfit,te celare ^üb^'ï^dé nolui,Yak, NeecertèanteSópoftTroianumbeHum, vtii.part.

ulla apud Graecos fintbene mftituta refpublka, quæ no fuosexærario publico condudos habuiflet chiïurgos» Itaûcerdos Aefculaprj in Pergamo, Galenum noftrum curandis gladiatoribus præfecit. At noftros imperitos chirurgos,agnita ilIorS imperitia ui'x Libidn'næ/ad elfe-rendauulneratorumcadauera præfeciflènt. Haud uerô ifthæc ineos contcntionis Audio dico, fcdutmealucu-bratio,fementemfrugi produceret,repaftinandus erat ager, nezizanialuxuriaiet.Reliquui-n eht Medicomm, inPrologo quosCellusphyficos appellat^ crrorum femcnta,quae libri «. plus aequo altius radices egerunt, euenuncarc.

IRAKIS mi compater, quî fiat,ut MedicorûGermaniæ nomen apud exteros minus célébré fit, nec ab in-digenis magnifiat:quû tarnen,Deo aufpice,Germania omnifariæ érudit tionis fcccunda ingenqs, libcralium artium ftudrjs maxime floreat (adeo

ut olim generolùs illc Picus,Mirandulae, ftemmate dlt; eruditioneucrèadmirâdus Comes, Tiberirndefluxifiè in Rhenum teAatus fit ) fola uerô medicina defpedta ia^ ceat. Caufas, mi copater,inmeo deRepublicafymgt; pofio recenfui quamplurimas,quarum ilia eft praecipua: quad primariamedicinæ pars J^yrœsïHH, uel Simçotica, ^edFdnse ^“æ ^^ ^*® fignis 8C hypothefibus morbi naturam,cau* dugnofti- fas SC fubftannam docetcognoiccre,uelignoratur: aut Ci Gai. lib. ob defidiam ncgligitur, dum nul gus Medicorum ex fo-W^êdi* ^^fiandulentoputidilotqindicio,morbieflennàdifcer-d officio'-omnes Medicos in côfeflb cfi, Gai. hb.». principium inueniendæ curationis morborum mcthodi Therapeu. elle,morbi ^loti affeifii cognitioncm,quae no ex urinæ tantum

Ex qwifc«! habeatur morbi cr affiâi loci cognitio. De fungis in fraA.cra nei. Galen. li.i.dcLoc. afteft. amp;1L 5. Epidem. Hip.Gal.li. i. de Crifi. de Diabete bçc nomi-na, amp;nbsp;de Loe.afied, li. 6. cap.j. Defympto matis pa-thoonomi cis, Galen.

tantumindicio dubio,fed ( ut Galen.ait ) îx r ■m'mvf3olamp; Nœc Gale. quot;nTim fâ',K9« THf (v xvTsf- cfiafiinör : id ell, Morbi cognitio p^æ° ƒ/ ' exloci afFelt;fli,8C illius in ipfo prêter natura diathefi ucl difpofitione habetur: quæ quum fit interna morbi caufa. uel ipfe morbus, adtioncm lædens, nil mirum,utn'ufque figna oogmuonts efle ambobus communia.Sic morbus Slt; locus affedus exipfius {ùbftantiæpartibus,£C cô tenus, adhærenti'bus,,aâ:ionclæfa, amp;nbsp;morbi fymptomatis dignofeitur. Ex fubflantiæ loci pafsi partibus ; ut bron-chion arteriæ trachée, tuisi eieóum,pulmonis exulcera-tioné ÔC phthifim indicat, A' cotentis certè : ut fi chylus aut ftercus per uulnus excernitur, uentriculum aut inte-ftina uulnerata effe conqeies. Adnafcentia quocp mor-burn 8C locum paflùm indicant. Nâ fi fracto cran co fungi,quos juvXHTOfuoeât, protuberant,membranâ,cerebri inuolucrum, affedtam elfe teftantur. Nec minus aCtiO-nislæfio,eiusorganûafFeôium, £vmorhum ipiùm prodit; ut urinæ rctentio,urcterarû obftructioncm,aur illius indigeftp profluuium,quod ad matulamhydropcm appellant, renes alfcctos prodit. Äcceduntadhaeclocu-pletifsimi morborum telles, illa infeparabilia morborü accidentia,ob id Pathognomonica didla, quorum morbus caufa effut pungitiuus latcrum cfi febre dolor, non pleuritidamorbum modó,fcd amp;nbsp;mêbranam collas fub-cingentem elTc phlegmone a fie er am arguit. His quoq; perplexas ex arteriarum pulfibus dinotioncs, potius quàm incerta urinæindiciaadiunges;quæ nôinuniucr-funireqcimustnec tantum illis, quantum Medici impo-ftores,deferimus. Qiiantaucro diligentia Medici ue-teres in morborum cognitione defudauerint, uel ex hoc HipaU Me conq cere poteris: qui,ut humons peceâtisnaturâ depre-hcnderent,âfudoresinbalneisftrigili exceptes,6C auriû fordes,dcgullabât ; nô minus quàm ueterinarq Medici, »De fudoris,auris fordium,amp;lingnï coloris indicio , hxcHippoct. lib.j. Epidem. amp;nbsp;Gale, lib.j.de Lotis aâcA.

equoram flcr co ra, quo s ob id Comicorumlepidifsimus Arifiopltt- Ariftophanes ffKOLlot^iyavt appellat. Qiiidfi, autore nit in Plu- Hippocrate,corporis 8ó linguae colorem certius humox to lotus, rum in corpore amp;nbsp;uiiceribus difpofitionem,quam urina indicate probaremt' quae, non uifo ægro, uulgus Medicorum obfcruarc no poteft. Nam ut croceus in arquato morbo corporis color, fellis obftruóli humorem in corpus redundareific plumbeus pallidi corporis 06 faciei li-uor,eparautiplencmaffe(flueflc,urina certius teftatur: quosueteres Medici à colore plumbi Molibdochrotos De lingua appellabant. Nccminusidlinguæ color, guflus'que colore, cr præftarcpoteft. Nam qualis inuentriculo autuenisre-gu{ïu,hac dundat humor,dû turget, tali illius fapore86colorelin-nippo.hb. gua imbuitur. Qiiare doóè uenerandus ille ex Choo ;. Epidcm. fenex inquit, ^hZavx o^^os aup-xim : Lingua, qualis fit uri-na,86 alij humores, fignificat. Qyod fi pertinacius mec3 Sudor plus contendere uelles, en Galenum, ut communem Medi-tjuum uri- coj-y^ pracccptorcmS6iudicem appello,quilib.4,Salu-m de hu- bnym,his uerbis litem dirimet: S/i^îlt;5'fàr'T%'‘ t^ o?lt;sii vgt; ^^°^‘dicat ^‘^P'^'^^^^^^t^^^^'^l^^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;^^°^i°'' ^^''lt;'‘^^ p^óvaVf

’ ca'inrfyxvivToï't i'yywit Ti^iij^ovrou.. Q,u3uis haeefintpri-mariæ parus Medicinae diagnofticg, fine qua altera pars Therapeuticafubfifterenonpoteft, prima elemcta,tan-quam grauifsimis conuitui teftibus, tarnen non cedunt, nec ifta obferuant:fed folius urine indicio freti,domi ue-^iæ^iTaT ^^^^ Alexandrinorum Medici defides, in folio, uelut fa-corum de- verdos Apollmis cx tripode,aut anus fatidica ex cryftal-fidia Gale. 10,non uifo ægro, fed tantum infpecftolottj uitro ^bone li.i.deNa- Deus quàm ambigue,quam perplexe, de ægrotantis nïs'lib ”^ morbo,filme 86morte pronunciare, 86 pcrfridla fronte Epidem. amp;nbsp;(ob uilelucrum,quo fcortum nonmereret) nugari nor» pafsim erubefcunt. Qtianta hic ( obfecro te candide Le ft or) *f'’'- opus eft amphibologia,ne in nugis dcprchendantuif quodfi ab anu afferente lotiumdeprehenfifuerint, hic ram die tu Qiiintilianc eolorem. Sedforfan parum effet cxlou'o

E P I s T o L ÀE ’M E D I C f N À C 3^ cxlotio nugan,fi non ex libre remédia, de quibus nun- Gileni ada quam periculum fecerunt, aegrotis non uilis,didtarent:, ^“j™» *quot; ^^ quibus uetus illud adagium txÄCÄiouxuCipvHTTif, id eft, ex ' '°quot;* o 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cura “xpC“

de genere Afclepiadicorum Medici, non ad oftentatio dos : ex lir-nem dodti^non exlono demorbi fubftantia ftatuerunt, *’™ quot;*“‘*-nifi aliquando de iubftantiarenum, aut ueficæ,aut in illis contenta, per urethra und profluxilîent: lcd ex illius . colore,fubftantia,amp;ilhypoftafi2lt;enneoremate,uirtutis ^'“ “”-naturalis inpræcordqs robur,epatis affeeftionem, 00 hu- ^^ \quot; ^J^^' morumintotouaforum uenofo genere coneoeftionem -^ -^^ obferuarunt : ut in febrilibus morbis illorum tempora j-^o^pruâ-femtari, futuramep crifim, an falubris aut exitialis fit fu- j„^. tura3præfagire,Slt; purgandi per pharmaca tempus defi-gnare poftent. Id quod Galenus, fidus Hippocratis in- Hxc G aie. terpres , Medicos iunioreshis uerbis monct: htTaxvuTta'n Pquot;quot;'*quot; 3«ÿ v 0VÇ0V lt;h«öilt;riv^o^iav HTOW Ksdvti^igSv Ksd Kuyt©^, lm '^ Prædiftio-voLip^«. 'ïï^ii)(óv1av «7^«i2V çagt;p.m rt j^gù i^^as-i^v T^Tour •xy^ovç „um Hipp.. ^WCöTHf lt;/ÎUVcé(J.ifflJ'.'T^Â»^TD»i'yKÎ4)0tÀ9V,(?fflf«R«Tt, »^ TÖVtV- amp;nbsp;libro z. (xovot TTK^Si/jÄVjOt av^TÏltifjMlot quot;^ K^ ex/aéiot. Accipis ne iam, ^quot;^j^quot;°*jj alia effe morborum, qui circa cerebrum, thoracem,pul- clip, monem,articulos,adde Sé inteftina fubfiftunt, quam ex lotio,cognitionis accidêtia Slt; fignarque omnia ab argro prudens Medicus percontando explorare debet. Rc-eftèpractereaDamafcenusin Aphorifmisait:Deægritu- D.imafcc-dinibus non facile proféras iudiciû, nee urinam habeas, quot;quot;’ ^ ,^“” nifipoftquam3egrumuiderisinpræfenti,£lt; defingulis j^j^j ^2 eum interrogaueris, 00 examinaueris. CuiRafis medi- ribs lib. 6.. eus Arabs his uerbis perbeUe in Aphorifmis fuis aftipu- Aphorif. latur : Decet magiftrum,3egrum interrogare,ut caufam regritudinis interiorem cognofcat,utpoftmodum rationale indicium praeftare pofsit : nee erubefcat acgrum in-terrogare,utfciatanægritudo intrauel extra uenasfub-fiftat. Atnoftrates ex fchola Alcxandrinorum Medici fedentarij ,ne à uulgo infeitix arguanturjqui Medicos

40 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I 0 A N» L A N G 1 I

ex lotio omnia nofle crédit: de morborum caufis æ fym* ptomatis ægrum percondari erubefeuntfacut fe terne-rarioinertis uulgiiudicio accommodent, demorbis ex uiinæ indicio nugari non uerentur. O' utinam illis ucri« Perpu! Su- tas eflèt populari aura potior: Sgt;C à Perfio moniti, fi quid tyr^t *• turbida Roma eleuaret,illius iudicio non accédèrent: OC quàmfrauduIentum,nugax6C perniciofum fitdemorbis omnibus ex urina indicium, ab’neotericis Medicis filt;impoftoribus cum execrâdo mortaliumexitiointro-dudum, plebemingenuedocerent, amp;faterentur: turn morborum naturas exillorum caufis, adtionelxfa,^ fi-gnis pathognomicis diligentius fcrutarentur. tune certè plures curarent, celebriuscp illorum nomen apud fiios eines amp;nbsp;exterosin auras efferretur.Simulcp à Medicina: profeisione agyrtæ , circularores , monachi apoftatae, perfidi00 Chriftianis infeftiludæi,indo(fb^ parochia-rum iacrificuli,chymiftæ,ô^ id genus nebulonum (anus quoquefatidicas ferè præterrjtfem ) explodercntur. qui cum nee prima Pbilofophiænaturalis aut Medicing ru-dimenta didicerint, impunè per hominum mortes expc rimenta agunt: quo nihil reipublicæ utiliuscontingerc pofTèt, quamut tandemChriftianorum popnkis ab il-lommimpoftornm latrocinio 5lt;tyranide uindicaretur, qui uulgo ignota urinx obfcruatione fnam celant igno-rantiam,ö^ nomen Medici fibi uendicantes, in Medicine profefsioncm,ut fneiin aliéna apum alucaria,irrcpiè-runt. Ex his tibi patere eau fa s arbitror,ob quas

X proxïmaEpiftoIate abundè intclle* xilfe arbin'oi jqtiam necedana fit ex Iorio amp;nbsp;abjsfignis jprædpuèin febrilib, morbis,digeftionis humorumcognix rio:quânifi Medicus dcdita opera ob-' feruauerit, neemorborS purgationis^ tempora nolcct, aut in acutis morbis dixtam coftitucre, aut falubres praefagire crifes poterit. Non certe fru-ftra diuinus illeHippocrates,Digefta medicari oporte- Hipp. lib.f. re,non cruda, nifi turgeant,edixin Vcrum quum Ara^ Aphorif, amp;nbsp;bum fchola humorum concodtionemMedicis porioni* ^•** Ep“^«' bus, quibus eorumlibri referrifunt, quos Syrupos apgt; pellant, Ethrufeorum nero fchola naturae uiribusacecx ptam referat:petis, ut meum de hac contenrione iudiciü ribi dcclarem. qua petirione no tantum mihi es iniurius, fed eriam præter acqu5,me fenem, iam rude donandum, quiacunabulis contentionum litigia abhorrucrim,nigt; mis oncras. Cæterùm quia amp;^ in hac de humorum di-1 Tnplicê geftionis cótenrione,totaprognofticarionis amp;nbsp;curario- q^^l^'^ lt;1* nis morborum methodus amp;nbsp;arrificium confiftit,ó^ ut ^,5 jjeódï me doctionbus explorandæ ucritatis in re tam magni uerßm at, momenti calcar adhibeam,iterum tibi morem geram. diftw-Primum omnium fcito,* trinam eflè humorü in uifeex ^^^t G»! ribus, uafis ac membris humani corporis digeftionem. lenuslib.y, quarSprima eft mere naturalis,anime uegetatricis fobo- de SimpP. les,alimentum uirtute caloris naturalis,ód congenita æ®‘^^^'J’®' membrorumtemperie SC proprictate in aliam Ribftatv .I^^ ^^^' tiam altcrarione tranfmutans : quae non folius conlt;2cniti ' calons CC a cordeinnuxiauxihOj ledingenita quoeplox ^^„^^^.11^ lidorum 8C fimilarium membrórS tempcratura amp;nbsp;pro- f,^^ i.acz. prietate perheitur. quae quum indiuerfis corporibus óf deHiflorU animalibus fit diuerfa,inde accidit, ut alimentum fit illis pl^nurii.

4i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I O A N» L A' N G I I

Hçc Auer- quoeÇ diucrfùm.Vndchic cafeum,alius ui'num,no cofl-roiSj^.Col coquitô6abhorrct:coturnicesôôcapreeneboro,ô^ftur-zX amp;Géti ^* cicut3,quam Aumois napelIumuocat,ueicuntur.Uc lis inquæ- qua re Luoetius poeta Epiciireus jita doclèccdnit; ftt.de aâua }Lß:uti(yferpens,hominiS(lUie tiià:alaliuis ÆcrGak. Dij^eri^ficfeÇe mandendo confiât ipfia. libre 2. de Prceterednobisueritrumeft acre uenenum.

medic. Alexan. m Prolog, li. l.Problem, Auerrois y. Colliger. ca.24.Chri ftoph.Mar lt;el.li.2. de Anima, ca. 49.Pli. lib.

8.cap.j7. Qua ratio-lie uenena amp;pharma-ca alimen-rum fiant, Theophra. libro 9. de Hifto.plat. ca.18. Plin. libro 10, ca

0.110 d fi fola calons uirtute concoÆo fieret, leo ftra* thione longe calidior, aurum, ferrum, ÔCæs quoquedi« gereret:quæquarnuis ignis calore fint inexpugnabilia, firuthiones tarnen ex his coflata numifinata in horto du-cis Ferrarie deglutire dC concoquere uidi:ódmures,qu3 metallorumfcobem adeó appetant, metalla concoque/ re, amp;his nutririmeritofuipicabimur. quos Theophra* ftus in Syaro infula, expulfis incolis, ferrum quoque ar-rofifie tradit:quos,arrofïs Lamnij argêteis clypcis,AIan ficumportendiflè bellum: amp;^ magnam adChalybaSjin ferrarqs officinis fccilïciaCtura/óiiat.Ob hocin auranjs metallis,ob aurifcrutinium aluos eorumnon raro exci-dunt. aSedquishæcfolo calore, quæ uixigne domari poffunt, in corporibus animaJium confici polie credetf nifi congenita totius membrorum fubilantiic hæc co* quendi proprietas fuberit: cui amp;nbsp;edê di cofuctudo quof^ non paruum concoclioni momentn addit. Si enim lenta Óórnoderataprimumucicendiuenena ôfpharmaca co* fuetudo acceflerit,.eaquoc^ incorporibus humanisdi* geri, SC in alimoniam conuerti, nemo mirabitur : quuni ndiil nutriaf,quodno prius nature uiribus concodu fit»

ft (iuareuentriculus nomifmata concoquit,ciud fimentisaquiecalor uenlriculo cali' dior Hqueßecre non poteß'-lheophraftus in ltb,de tgnefCaufim incaloris ficcitatem if (ubtiliuttm refirt4

E T I s T o L AE MEDICINAL» 4î SicThrafiaspharmacopola,ôdplcricçinGrædapa- ^°j^ £*_ dores,intègres cileborimanipulesdtra noxamdeuo- demo hæc rarunt, amp;nbsp;concoxerunt : cuius frequentes potiones, ob Thco^.b. pharmaci affuetudincm ,Eudemum ilium Chium, nec ’j^i^® ^^^g' uomitu,ncc alui deiedione purgare poterant. No^ Deuirgine fti, puellam præfentifsimo napeUi ueneno nutritam, 2lt; hac napel-pueUari uenere decoram, ab rege Indorum Alexandre ^ JT^^^i Magno3dolo,muneri data.cuius fcintillantes amp;nbsp;ferpen. deVegimi turn more nidlatesoculos, quum Ariftoteles,illius præ^ ne ptinci-ceptor,uidifret;Cauetibi ab hac,inquit, o AlexSder;hac P“«»» ^ A‘ nempetibiexitiumparatur.NeciudicioAriftotelisde^ pyj^^e^“ fuit euentus.nampleriqueprociuirginis commercie im tij phyfico toxicati interierunt. Neme tarnen expertus inficiabi- rum.Gale. tur,ea quæ fubftantiam SC copiam caloris congeniti, 8C ^.^®(f^‘^f non qualitatem,nifi defelt;nam,adaugent,ftomathi quo* t^,æ jjgel queconcocflionempromoueretdequo gencreftintaro* ftioné fto-matadeglutita,fomêtationcs, catapfa{mata,cxercitia,SC ^ fridioncs ac balnea, SC id genus temperati caloris fo* promouT-menta:ut catcllus aut puer fenili ftomacho accumbens. recefet Ga SicDauidfeptuagcnarius,quumfenili frigore terperet, lenus libro necpellibuscoopcrtus incalefcerct,Medicorumconfi* Jii^’*“^7n lie perfuafus,fpcóati decoris pueUe Sunamiti Abyfagh iib*’ac Sa-caftè in dus amplexibus cendormiuit,ut cius calore Ho* lubribu«,et machirobur foueretur:quibus cenftat, calorem natura* Methodo. km SC à corde infufum, non modo effe fpirituum,natu* amp;\fteÏhs' ralisSCuitalis uehiculum,fedpraccipuum concodlionis hæc Gale. organum,6Cuirturumanima:inftrumentum,utArifto* libro !• lt;1® teleslib.z.dc Animateftatur,text.com.xxxiij. ^EHSC ^'i^The^ alia in morbis dteta cruditatis humorS digeftio, quç ut rapeutica.quot; primain coferuationefanitatis, fic ifta in morborü cura De Damde à medico cd fummopere obferuandaun qua alimentum ''«^ lof® -in potentia,ob genuini caloris imbedllitatem, aut com* ^nnquital turn, ca, zy, amp;nbsp;Regum j.capi, i. ac diuus Hieronymus parte tertiaTraÄa. 3. epiftola feptima, 4 Sfc«n4ie dtgeównis ie^criplio.

tio, Deputredi nis fpecie-bus lege Gale. lib.r, deDiffe. fe brium. ca.

7.amp;8. De uirtute difcretiua cóueniétis ab incóue-ntéti, Auer rois fecun-dö Colliger, ca.7.amp; 51.amp; j. Col.

cap.iiï. Putrefafti-onis defini tionem po nit Ariftot. lib.4. Me-teororum. Putredinis cai^£ et re

media. a Signamo rituriex ul ceribus.

plexioni's uifcerum intemperiem, aut dus mapütudi-nem,in humores putredmi obnoxios concoquitur, qui tandem morborumali'mentafiuntrquorum digeftio (ut Galenus ait) eft altcratio, cellare faciens putredinem, remanente fubftantia : quam calornaturalis, primarius omnis concodlionts opifeXjinbenignum corporis ali-mentum conuertiqôd uii'tutis difcretiua: adminiculo be* dicus naturæ auxiliares manus cum diæta Sd pharmacis ferre poteUjUt putrefadlionis caulà (quae,telle Ariftote* le,ell in humido caloris naturalis, ab extranea caliditate dcllrudlio ) facile extirpetur, Sd celTet putredo. nam fi calor naturalis à præternaturali dillbluitur, diæta Sd medicina frigcrifera illi fubueniet : fi cruditate aut frigorc languet,calidorum ufu fouebitur:fi copia humorum aut crapula obruitur/abdincntia 6d excrcitio exonerabitur. Siuerôuifeerû imbecillitas 8d intempéries concodlioni oblliterit,Medicus alteratibus Sd corroborâtibus op cm feret. Qjiodfiob prohibitâinlènfilem per poros trâlpi* rationem, 2d internam uifcerum acuaforum obllrudtio* nem ( quænonraræ lunt putredinis caufæ) calor putre-dinalis elfcrbucrit, fridlionibus, fudorifcris,2d dcopila* tiuis Medicus naturæ fubueniet. Et quamuis hec non fint contemnenda concodtionis humorum fubfidia, 2d putredinis remediamifi tarnen calor naturalis prgualue* ric3pharmaca nc tantillum quidê efficient.2d ob id phar-macorumexedentium adlioncs in cadaueribus torpet, nee piper infperfum ea calefaciet,^2d ulcera morituri,qui bufuis cooperta cmpïaHris,nulIa fanie madida,liucfcere uidemus:adeo nihil pharmaca citra naturæ uires pollêf. b Qiiare hanc quoep humorum concodtionem no phar-macopolarum lyrupis,ut Medicorum uulgus credit,led

EPI s TO LAE MEDICINAL* 45-naturæacccptâi cfetimus: quæ fi cuicerit,ut in abfeeßp Similé hy-bus ôôtuberculiSjpus album,leue QC concretum produ- ^„^5^^^ citificinhumonbusuenarum ôdarteriarum hypoftafim mionede-quæinurinafubfidet,Ieuem2lt;candidam,puri cocodro claratCal. fimilem producit. quae præter alla eft prædpuum dige^ D^ftƒ (^ ftionis ^recuperandç per crifirn famtaris fignu. Vnde briu^^ca. 7' Hippocrates,■s5’fc7rKo-/xo/,ait,TOxyTHTDi M^mafjUgd «o-4;ctÀaotK amp;nbsp;li,i.Hip. iytnvnvcrH[jLMvovcn, Et rede quidem ueteres cocodioncm de Daß. humorum,quç in conccptaculis uenarum Ht,apoftcina^ D^fignis turn digeftionicontulcruntiin quibus nullammedica- digeftiois minibus faniem cocodam producere poteris, nifi prius Gal.in fine affedimembri inflammationem Ôd intemperaturam fu- p^æ^j ƒ' ftuleris,SC apoftematis materia concodioni apta fuerit: pui. amp;nbsp;paf. ideftjàcalorenaturalicuincibilis. Quare cancrena,elex fim in hb. phantiaris3ulcera,6lt;ipfecancer,nullismedicamentisad ’^^^ ’quot; ‘** maturationis fiippurationem promoucripoflunt: quæ nl'^ nf,,; obidnoncurarijUififedioneaut uftionc,redèHippOx E^jf^ ’ cratesadmonuic.aSicquoquefi inuenofouaforumge- Qu^fcci. nereautuifeeribusinternis extraneus caloraut humorû cerç^de^ cruditascaloris naturalis unes fuperauerit,autmateria phantiapt morbi côcodioni reludatur,utin elephantiafi,nullam ulcerd non exadam humorû digefiionemb uel in urina laudabilcm fuppuren -, / hypoftafim produci uidemusj^ertiauerô digefim eft, f«»quot;, me eu q humorû ad excretionempracparatio,quæ maxime ante ’’‘’”À“^ ^ pur^ationem, opéra Medici requirit, ut fuis ex thymo, phori.nipï /ƒ pùlegiOjyfopo, origano, £lt; ahjs melicrato incodispOx monct.

’ tionibusjRumorcs crafibs atténuer,lentosincîdat,acui* b Hkwî j feerum 8C uenarû obftrudiones aperiat. NamutElipx digeßionis pocratesaitd corporacûquispurgareuoluerit, oportet p^^p‘gt;^‘^^° fluida facere.Hæc de digeftione te latere nolui. Vale.SC ^^^ ntemi^ hâepoftremam digeftionis fpeciem artis indufiric dc^ ’“^ bemus, quam Medici herbarum,radicum, 06 id genus *^ ^.^ “^ ^'

medicamentorum ûmpltdum decodes, quæ Zulaptô Aduarius mdigitat,moliuntur,lterum uale.

o N Q_v E R E R i S ,mi copatcrjprçn-pua de caufis natufahb.ôô naturæ ope^ ribus problcmata, ideo efîèobfeuho-ra, quôd quum frequens in lUis fiat ca^ loris naturalis SCuirtutis informatiuac mentio, nulla tarnen deillorû fubftan-tiaSdnominibus conftans in Philofophorum amp;nbsp;Rlcdi* corum feholis fit aflèrtio. Hoc certê ideo fieri arbitror, quum calor ille, unà cum prolifici Aminis uirtute infor-matiua,fint praccipuain obeundis naturæ operibus ani-mæ organa,quôd de animæ fubftantia, quam fe igno* R^nimæ' t^i'cGalenus fatetur,inter philofophos non coueniat, fu^inim necefle fît Ôd illos in return definitione ÔC nominibus, ignorare,li quæ(tefte Platone) à genuina proprietate rebus im* brode For. ponuntur,difsidcre.VndeHippocrates amp;nbsp;Galcn. hunc bro**7 ^de caloremmodô fpiritum cogenitum, animamjnaturam, Vtil.part. modo corpotis temperaturam, non rare quoque uirtu-Gale.inli- tem informatiuam appellant, Proinde uthuneferupu-'^or/amp;de ’”’^^ ^^^* eximam, paucis calons Ipecics £C uirtutis in* Maïafmo, formatiuæ naturam tibi deelarabo. Et eft fané calor li.i.Aphor. qualitas tadu perceptibilis, cœlefti £C animarum uirtu* te moderata, adionum naturalium opifex amp;nbsp;organum, P °.’'“.quot;” Ac quidam eft fimplex,alius uerô compofitus.Simplex ^0^” f^ ’^^' ’^ ^’l elementalem Ôd cœleftem diuiditur : Elementa* m^tXdZ ^’^ ’^^’^° ’ ‘ï“* ^^ c^3^ ignis feruor, quum fit fubftantia finido ^^#’W^7®f»’ncundaetas obiedapenitius graffàtur, Arift.lîb.z. ea'que uelin fubftantiam fuam commutât, ud depafei^ de Getier, tur. Quarc folus de dementorum numéro ignis nutriri animal, ca. ^ autter! creditur,qui nifi admixtione innati QC cœlefti» Metaphyf. ^^1 o^^s miagarctur, oc ab animæ uirtutibus coerceretur, CoiB.is. alimoniam cundarumrerûnaturaliûinfumeiet» quem idc#

ideo redtè Ariftoteles cocoétionis ÔC nutritionis caufam aut organs effe negat, nullum cp ex eo animal nutriri uel produci affirman Fieracç tarnen ammalia in igné uiue-repoHe/edno exeo nafd,de Animalis hiftoriaferipto» ^^ amp;^f^ ribuscôdonamus,utpyrauftâ,apennat5 quadrupes in mid va hat aerarijsCyprifornacibuspermediSignernuolare Ôôob- Ariftdib^. crrare:falamandrâ quoc^ lacertâ cute fquamisep carentê, j^j^”^^ impune in igné uerfari 2lt; uiuerenon negamus, que ui- ,5. amp;nbsp;Plin. rulêtofuofrigoretêperatuelextinguit.^VndeAndréas lib. 10.cap. Graecus in quit : xxv ’Stó^ avTHf n x^ç* * tóón« xç'o'*f jà^AaCiî? ^^^ ]^^-^^ tw w^yvçof. id eft : Si falamâdrç (anguine manus aut ue^ phn m Hb. ftesinunxei-iSjignenonadurentur.Vndeuulguscxfa^ deigne. lamandræpennis,quas nullas habetjmappasineóbufti- b Hlt;ecNi-les fieri nugatur : quæ examiâtho ^lapide netili,alumini clt;lt;nlt;Jri in^ fcifsilifimillimo,cóficiuntur, quarum fordes ignis illgfa ferpr« d mapparSfubftâtiaabftergit £lt; expurgat. Alius eft fim^ ^^*ama plex ille cœleftis calor, qui fiderS motu et lumine omnia thoVçc Di corporaconcauolunaeorbifubiecftapénétrât,uiuificat, ofeor H^. 06 frecunda facit. Huius affluxu uer ^SC aeftas frugum amp;nbsp;«-’oo- P*»* fiorûamœnitatc,uelut copiae cornu exuberantunfedla '*j‘^i'^’ quoque,mufcæ,angues,ranæ,hirundines,quæbrumali cap ,, ' frigore femimortuarimistabularum,meduUis fambuci, Caloris ca cauernislittorum,acintiaarborumcaudices,fefeillatex Icjiit er brarunt, en reuiuifcunt. At rurfus illius amp;nbsp;folis à trox £therei de^ pico cancri ad Antichthones difce(Ei,cun(fta fqualent filt; ßnitio. marcefcSt.Hicille eft uiuificus calor, qui cœleltia « cum cœi^l’le-terrenis ineffabili fÿmpatbia et cognationc c6ncdtit,ad- rü natural» mirationeep dignos effeóhis producit. Oricte nepeca.- eu fiderib. nicula,marc æffuat,feruent 2lt; fluctuant in uafis uina. A' ^^æftot^fe Pleiadum occalü, ipfo brumali die,pulcgium fufpen- aquot;on°e xoquot; fomin tectis Sd coronis floret, muriS iecora amp;nbsp;fibræ au* Pröble, xr. gentur,folia in oleis ac populo,plcracp malorum femina Cicero bb. in pomorum meditullio fefe circSagunt,fidcs cithare id piPn quot;ca'

c 'Decttlorec«le^iiiccwcittßime[cribit'Srlt;inci[cui'Sicuslib.?r£Hotionum.i.cap.c. temporis

48 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I 0 A N» L A N G I I

temporisalîcno icturefonant. Qiridrcfcram,prolimari luminis motUjdecreméto fiCaugmento, ocreas,câcros, conchilia,Slt; idgenus oftracodermorum,adde ^ipfa animalîumcerebrajæluiorumoculoSjôôipfum cgpehu* mefcere,uel augcri,aut tabefcere^Qiiû nautaenouerint, lunæ motu man's æftus amp;refluxus gubcmari.Recflè Lu cilius inquit.'Lunaalït ofhea,imp!ctechynûs, muribus fibras amp;nbsp;teeur addit. Minus fane dta mirabitur, qui heigt; De çtherei bam heliotropium, uenerandam fob's pediffequam, ad ignis aut iHius motum conuertijCiusep flores foie oriente expâdi, m^nw h^'c ^ ^^^ occiduo rurfum plicari amp;nbsp;coftringi obferuauerir. Cicero lib. Hæc cuiidta cœlefti fiderum calori,qui diuinum fobs Ô^ i.deNatu- fteHarumuirtutis fertile eft uehiculum, accepta referre M^*°™d °P°'^^^’^^ fiCleanthi creditur, nec æthereusillcignis So^nfo Sci- ^'-æ foi^^to caret:cuius caufa, Occanus ideo fub torrida piondib. X, cœli zona amp;nbsp;zodiaco fitus eft,ut quum foi ceteris frdlis Lucret.üb. erraticis comitatus, illius circuli latitudinem oberret, ex ^r^' amp;\^ lubieôo oceani humorehabcat alimoniam. llb'usergô Aediiopes poëtæ Oceanum amp;Thetim, dcorû Sgt;Cftellarum finxere deorü ho- parentes.EtHomerus, tefte Macrobio,diuinarum om« fpites.Ho- nium inuentionûfons amp;Corigo,finxit,Âethiopes ocea* fim^amp;^lik ni accolas, accœîeftiû cpularum reges, loucm cum cæ* i.Odyf. ten's dqs ad cpulas mut tafle» Tertius ucrô calor com/ Terfù ca- pofitus,complexionab's,naturab's quoque dicitur,qui loris IjiC' in generatione mixti,exmutua elemêtorum aCtionc, QC ^‘^1’ primogeniarum qualitatum,pro fufeipiendaforma fub/ ftantiali,refracflionerefùltat:feminibus, plâtis, amp;nbsp;humi^ do radicali,in omnibus animalium membris, præcipue ex fanguine concretis,infitus.nec nifi mortua, ut in can/ cræna,deferit:qui, ut ignisin lâpadeolco,ficillcinmd bris humido congenito,fanguine,fpiritu,ôlt;^ cordisca-lorefouetur: qui quum fitaCtionum naturalium infrrU/ mentum,06 ferè coadiutor per animæ uegetatricis uircs, de potentiain opera concodionis Ôl nutritionis produ/ citur,quasexprimis fpcrmatibuscocipit,2lt;his (utfer/ ruo*

rum magnctis uirtute ) imbuitur. quê Hippocrates pal-fimtfx^vfw étf(U5v,id eftjCalorem innatum amp;nbsp;congenitum Df «font appellat, qui(utGalcnusad Glauconcm,amp;nonnulli naturaUf philofophi ac medici fummi arbitrati funt)forta(sis fub- fubü^ntii, ftantiauirtutum exifbt,autfaltem primahü2lt;maxime ’“'’'^‘* ^^' neceflariurnipfarum inftrumêtum. Et inEpidemijsait, *':’“'* *• hücT^ ^«ÏHH? lt;Amx|J^^äi^ ouo-i'otv,«vac( » t^x^juw é^^MSf. Atqui j’^° ^ Galcnus de fubftatia animae dubius,hunc calorcm con- nbsp;‘‘^ ^^

genitummodo animam, aut natura, fine corporis tém* ’ peraturam, ac non raro fpiritumappellat. Vt in $. libro deSimplicium phannacorum uirtute,ait: Oportet nos cognofcere congenitum calorcm ab Hippocrate diet, id quod in unoquoeç animali fpiritum nominamus.Ni-hilquoqueobftat, fanguineam SC aeream fubftantiam, una cum fpiritu congenitum calorcm dici,quern Stqici fubftantia animae efle arbitrantur. Habes hic,mi com* pater, compendiariamtripliciscaloris,ignei,coeleftis, SC congeniti,quern naturalem SC in corporibus uiuentium animalem quoque appellamus,explicationcm; quorum diffcrentias Cicero magis ab efteCtrgquam a fubftantia, ^* f^|^°, aut ratione formali, in libro fccundo de Natura deorum . ’ ƒ ^j^’_ explicat.cuius uerba, ut fummi philofophi atq? oratoris, ^^j,-/ ^^ in fcholis Medicorum non uereor adducere. Ergo, in- fc^/f^u 4,ƒ quit Cleanthcs,quum fol igneus fit^Occanicp alatur hu* J^rfnti4e. moribus, quia nullus ignis fine paftualiquo pofsitper-manere •, neceffe eft, ut ei limilis fit igni, fcilicet elcmcn-tali,qucm adhibemus adufurn,aut ad uilt;ftum;aut ei qui corporibus animantium continetur. Atqui hie nofter ignis,quê ufus uitç requirit,cófe(ftor eft SC confumptor, idcmcp,quocunqueinuafit,cun(ftadifturbatacdifsipat. Contra ille corporeus SC uitalis SC falutaris omnia con* feiuat,alit,auget,fuftinet,fenfucp afficittcui folis ealor ft* miUiraus eft,quum is quoque etficiat,ut omnia florcant. Sc infuo quaeep genere pubefcant. Haec ex Clcanthis philofophi fententia Cicero repent,SC probat, Verum h prêter

Qtürlus præter naturalem SCcongenitum calorem, ut Galen.de ' Caler À cor Formatioefœtus refert, eft alius in corporibus animaliô ie influent calor ,cuiuÿuehiculum eftfpiritusuitalis ex defecatiori diélus. linguine in finiftro cordis ucntriculo genitus, cuius in animalibus cor elTc fons 00 clibanus redtè aflèritur.Nani' perinde ac folis lumine 06 tepore, reliqua fidera cunc~ta tlluftrantur 2C calent : fie hoc cordis calore, qui per arte* rias omnibus membris àC præcordijs infîuit,eafouentur 06 incalefcunt,quo congenitus membrorum calor uiget amp;nbsp;coferuatur.quod uel ex hoc côijeere potesrquamprû mùm cor narcoticorum frigore alget, reliquacucta coigt; poris membra torpent^ frigent. Quare amp;nbsp;hic|acfîualis à corde influens calor appellatur, qui innatum calorem membrorum de potentia ad aeflum excitât, SC manifeft» amp;nbsp;occulta corporis per arrerias SC pulmonem infpira-tione conferuatur,ac utraque corporis expiratione,à fu* Ïigine expurgatur. quare SC aeris fercnitas,adillius SC ingeniorum ac fanitatis uigorem raagnopere confert. Hæc cum noueris,facile à cotrario, quid fit calor præ/ ternaturalis,aduentitius,sc purredinalis , ft a tuer c pote^ ris. Reliquum eflet, ut te quoq?,quid de uirtute inform matiua philofophi ac Medici ftatuerint,SC ego fentiam, certioremredderem. Verum quumnuncium, qui do» mum accélérât,diutius detinere non pofsim,id quod re* cepi me factutum,pioximis literis expediam. Vale.

v M ex Bononia, ommu bonarû artiô Mufæo,uifurus V enetias Ferrariâ pro* ficifcere , ac meenia illius urbis, qux tum inftaurabant, perluftrarem,en for* tefortuna uenit mihi obuiam Leonice* nus, uir de indaurata medicina bene*

uîndicauit:quem quum plurima falutc imperttjflèm, fix mulc^oraremjUtfiqua Hippocratis aut Galcm opera latinitate donafret,ülorummeredderetpartidpem.tum Leonicenus ( ut literis femper cóiuncta eft humanitas) benignè refpondit:Mi Langi, tuam falutarionem bene^ uolo ampletflor animo, 06 uieifsim quoque te faluere iu-beo 2C opto : modo uero nihil te dignu fub Chakograx phorumincude habeo. Sednolo te latere,inter noftra^ tes Medicos,CæfaremNeapolitanum, ÔCFrancifcum Caballum,de uirtuteinformatiua effe eruditam alterca^ tionem, de qua olimcum Marfilio Ficino ex Platonis Academia multa difleruiióÓ quadoquidem de eins fubx ftantia inter Ariftotelcm, Galenum, Slt; Auicennam eft Deuktu« ingensdifsidium,deillamodo Commentariumpartux infonnati -rio,propediem editurus. Hæc iUe. Qiiod ft de hac “^j^quot;'^^^quot; Marfilq SCLeonicenifcripta prodiiflent,neuclutanfer quot;Xarf«! inter oloresobftrepereuidcrer,coniultó taccrem. Cae- cap.x. teium, quum boniuiriofficium ,promiftapraeftare,re-quirat:meamdehacre tamarduaopinionem te nonce-labo. Virtus fanè informatiua eft, fpiiitus in aerea fex virtMii in minis fubftantia contcntus, uirtutibus animx negeta» ßrmatiux tricis imbutus ; luo caloreuiuifico, folis Slt; ftcllarum ca- dijmuio, loriproportionalis. Tria nempe infeminis fubftantia continentur.Spiritus, quo eins fubftantia turger 6lt; fpu-mefcic(idco non temcrè Venus Aphroditis dilt;fta,ex Ï^”quot;^^^ fpuma aequoris nata fertur ) deinde calor congenitus, quot;nbsp;^«jj^oZ utriufque parêiis fernen ad embryonis plafina £lt; fabrix ^j^jj 4^54. cam præparans, öd concoquens ; hune cum calore fpirix turn Ariftoteles in libella de Mundo, hisuerbis erudite deferibit,» ^’ b lt;fvtdTç »^^ ^aoif, xjù S^ im vrav cPiitHoua et tu^-''-X0ç Ti i(^ yovip.of oCcrix, Ts-utû.uot ÀÎytW. Poftremo uirtus animæuegetatricis, quamStoici,Plato amp;! Hippocrates naturam appellant, quae materiam embryonis unà cum cœleftis caloris influxu effingit Sf delineat. Hæc fane Arùktflis infubftantiafeminis contineri Ariftoteles, ingens natu foUrtu.

AugulHnm ræ Iuni en diólus (qui tarnen, ut fepia effufó atro fanguf» Arijlotdc ne,neapifcatoribus capi'atur,feabfconditataïsarcana naturte /«- naturæpleraqijperplexabreuitateobfcurat) cum alibi, menappel' ^^^^ præcipuèinlib. 2. de Geneiatione animalium tra^ a Verbórö dit,dum ait : Ineft in femine a omnium,quod facit,ut foe Ariftotelis cundafiiit femina,uidelicetquod caloruocatur: id'que de femine, non ignis, non talis facultas aliqua cft:fcdfpiritus,quiin « hb.i.de feminefpumofo^ corpore continetur:Slt; natura,qua: in mak «p”' ^° fpiritu ineft, proportione refpondens elemento ftef declaracio. larum. Naturamb uero ill ieminali fpiritu nil aliud elle b Natura ferunt Academici, quam animauegetatiuam ab anima ''uidfrquot;^ *wii*'di,mediante calorefolis 00 ftellarum,rationibus fe^ Drufianus minalibus dotata, amp;C illuftrata, fecundum quas exfper* tertio Mi- mate pro idea uniufeuiufq; fpeciei fobolcmeffingit, 2^ crotechni, foiinat. Proinde Plotinus =, fidus Platonis interpres, Plodnus U naturam hancab anima mundiprofluere, illius'que effe bro 8.ter- acQum eftentialem, Sx^uitam abeadependcntem,libro tiacEnnea- tertiæEnneadis oenauo alfcrit. SdThemiftius ^ hacuir-ƒ*• tutem informatiuam elle animam in femine potétia anu de na^tura *”^^0 ^‘'clufamjafRrmat. Proinde ut anima ‘■‘mundi, ab formatai ætemamente,omnium rerû opihcc, ideis Ôvrationibus duidfetiat. feminalibusdecorata,fuo æhereofpiritu, totius uifcera d Thenii- mundi penetrans Sé fœcundans: non ex fpermatibus ftiushçcin modô,fed de excrementis quoque (quæ etiam uitali de^Anima P””^^*?*© ^ fpiritu participate, Anftoteles lib.2.2f ^ de amp;ii.Meta- Generationeanimaliûperhibet)fècundumintellecftua-' phyücç. les diuinæ mentis ideas, Gnfmalia effingitæ procréât: e Anim£ fie in Microcofmo anima hominis diuinæ mentis ac coe* mudi aili- left is anime 06 ftellarum uirtutis particeps, ex fpermate, °’^^^‘ congenito animalis cat ore, amp;nbsp;fpiritu, adfufeipiendarn îibVo”? de fo’'rn^’^ præparato,fobolem pro ilfius fpecieiratione Sé Sônio Sci- idea format Sé pro ducit. Sic quo que mo tores orbium Sé pionis,Ci-

f De ideis hæcdoâè Eufebius, de Præpar. Euang.Ub. II. cap.io. amp;nbsp;Auguftinus libr» 83. Quæftionum.

EPISTOLAE MEDICINAL. 5? fiderum intelligentiæ, fub concauo orbis lunæ coopérante æthereo fiderum calore èC fpiritu, etiam citra Ic-

men,in terra 8C æquoreanimalia,2lt;^illorum ( ut conclu- ^ffigiet liorum,ferpentum8lt;cancrorü,Slt; quorundam pifcium) animalium effigies in petris effingitiac ligna querna, èC alia robora, ^^^^^f-prxuia alteratione, 06 ftipites terra obrutas in lapides, ^'^'’‘^ ^‘” cotes,óó trabes lapideas transformat. Ex foil j s braflicæ, “^y^*'*^“*'

quod omnem luperat admirationem, ex lumentorum Xdbdni corpore terra obruto,apes : ex corpore equorum exani- sedrahei mato,uefpas ac crabrones:ex afinorum uerô,fcarabeos, De lue fpô admirâda quadâ metamorphofi procréât. Vnde Ouid. '^quot;^^^ ®quot;* '

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;manu gene

Logmw, mquit/es ujutdefutn u^ceretauri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ratiôe An-ïlonlegæ iMpHulur apes.----En nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftot.li.j.de PrejJûs bumo Wbtor ecjuus-,crdbronis origo efl. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hift. anim.

Cui'nam hæc nifi cœlcfti animæ mundi SC fiderum i^„ çf^‘* uirtuti accepta referre oportetf Vnde Ariftotcles tertio amp;nbsp;ultra ùb. deGenerationcanimalium, cap. 10. Platonis præcepto- 9.ca.î8.M*

ris fui dogma aflerere coaólus ; Generantur, inquit, in terra humoreep animalia,ÓC plantte : quoniain humor in terra, fpiritus in humore, calor animalis in uniuerfo in- De apü ,p-cft,itaut quodammodo plena fintanimæ omnia. Hu-ius fpiritum poette louis nomine dignantur. Ob id Ara-tus j jatsw SU ( ait ) cho?TIK vou pSi à^urai : louis owni« pienÆ,

creations hæc Virgi. 4. Georgi.

Pli.li.ii.ca, xo.amp; Oui-dius lib.iy. Metamor.

Hiero.par-tej.Epifto. 3i.amp; inter-pres Nica-dri in Alex. pharmacis.

“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;crob. lib-7.

Spiritus int«s 4Ïit,toWm^; mpp per artus Wens dgitdt molemjO* mugno Jê corpore mijcet,

Ariftotjn lib.de Mundo, cadem iflerit,8c Virgil. Aeneid. tf,^ 4.Georg.Macrob.lib. i.de Somnio Scipionis.

Ç4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I O A N, L A N G I I

Intfe hominum pecudnm'^;genu5,uitaci; uolucrum, Ltc^uatnarmoreo fert montrafub etc^uoregantas,

Accipis'ne modo, à diuma mente, primo omniuin rerum principio 00 opifice^ammam mundi fois ïdeis de-Plato in ri coratam emanate,amp; ab ea Itellarû fiderumeg intelligent m^eo copia ^*^® procréant quarum uirtutes peraethereum Ipiritum ftus hac. ^ calore,uclut uirtus magnetis ferro, fominibus 06 anb mabus noftn's illabuntur : quarum admi'niculo natura fine anima cucta eftingit,format,SC produdt : nifi mate-næ indifpofitio obftiterit,tum monftra producuntur.Et certe,quod eft anime rational! mens,id efle uirtutem iiv formatiuâ animae ucgetatrici, ab orbium motoribus ôi aftris cœlitùs datam 2v communicatam, alîèrimus.ôôut mens in architcefti intelletftu ædifteq exemplar Hngir, ita uirtus ilia informatrixin anima amp;C feminibus pro nat turacuiuftp fpccici animalium Si plantarum idæasprot ducit. Deinde Galenus iurelibro i.ö.Si-^f. de Vtilitate particularum, fapientifsimænaturæ, quamuisindoeftae, aediuinæmentis in humani foetus fabrica,opera admi-ratur Si célébrât. Et his, promifta me præftitiflè arbit

tror.Si plura requiris,poteris Platonem,2lt; eius interpre . temPlotinumcofulere: quiinTimæo,cuilibetanimarÔ fe^ten^rio §^*^^^^peculiareaftrumattributumefleaffirmât. Vale. eftpcOB CAVSA MORBORVM CONIVNCTÄ, eulure a- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cr dupUci illorum con{litutione,ud dij^oßtione,

rpiüola decimaquinta.

C l S c i T A R 1S àme,anmorbusàcati fafuiconiuncîa différât,Slt;an Galcnus quoep illâ inter caufas morborû enume-rauerit, Hæc certè te, ut tantû mihi fa-

ceftas negociû, quaerere fuipiconquum hæc folum fit de uerbïs, uelut de lana caprina, altercatio, te indigna, Tarnen nedefiderio tuo

intantillarc detuiffcuidcar,rem ficpaucis accipe. Mor^ i\orbi ieß bus quidem cft d'^«St7if, id eft, difpofitio quidam in ani- wtio i G4-malis corpore,illius primo laedens operationem. At ^^gt;^o hb. ». caufa coniunóa, quamGraeciuocant crvM.KliKo'jol.ïliov-,'^v, deHat.ho, ^m^ôvl©^,TmçiriK3Ù^vôlt;ïKiJ.ot.,\3Ù.ilcuçovixtuvov^\vîfou. id eft, ^'J’ Continenscaufaeft, qua præfente morbus adeft, SCea ^^™®’’’‘’’* ablata, diflbluitur. Quæ quumdemorborum diathefi ^ quot;* * quoepuereprgdicaripofsint,ec quorü definitio eft cadê, ^^^j j^^ jjj^, illorüquocgfubftantiamnondifferre,in c5feflbfit:mor de Medic, bum quocß amp;nbsp;caufam coniuneftam idem eire fatebimur. amp;nbsp;defimti-£lt; quum afliones læfæ, ac alia morborum fymptomata, ®?*V’ ^^’^quot; fint illius foboles;hancquoc^ caufaerationem habere af- „1^^ ’„n.i, firmabimus. Vnde ueteres nonulli Medici, qui actione læfam no fymptoma,fed morbû elfe ftatucrût, diathefim operationes corporis primolædentcmjConiunôtam elfe morborû caufam decreuerût.Sic Gal.lib.de Caufisfym- . ptomatum quarto, neruorû à uifeofts humorib.obftrux lt;ftionem,aut illorû à torpedinis fpiritu aut alto infnlt;2iJa- '** *quot; °‘^*’ tionc,aut coarctatione,ob qua Ipintus a cerebro in lier- p,„ uos defluereno pofsit,eft'e côiuncJâltuporis caufam ela rè teftatur.8lt; in ucftibulo primi de Pulfuû caufis libri in Caufam quit,TfÎTov y^ æH ^ y^v©^ T^z ûùfifflVjOiH bo-f^vy/AS??p/voVjÿ^à quoq; tre-»g b i^OJf XTTOOPjW pü gt;5 TÇ5tCV Tt »^ KV^lCùldClo'Jj oj'/i ty^ C'ait. ”®quot;’. ‘'°quot; «.yinov Ksi-Ajuw,«^ T cauéyjiv xv^jTwi ovo-toLv ■, ài'OiJ.wpSj/ov. id „it Galc.iu eft,Tertiû genus caufarû,nô in pulfib.folû, fed in omni- ptmeipio busalijs,unûeftprimû amp;nbsp;principaliftimS, quod conti- hM-Ep“^* nens appcllât,à cótinendo ipforü effentia nominatü. Et Ga^en.'lX in tertio Paruaeartislib.Difpofitio ea,inquit,quæprimû i. Metho-operatioes naturales ledit,quaquidêipfamdiciraus effe ^‘ copiofè morbieflentiam,uel(utuetus translatio habet) caufam. ^æ^ j”^ QindmultisfLegeGal.in3o.Aphor.7.1ib.Cóm.amp;: clarè dc Conft. intelliges Gal. fpumofi excremêti in diarrhoea, à cerebri Med.Morin uêtriculû defluxu facfta,fpiritû flatulcntû,caufam illius nbsp;nbsp;nbsp;caufam coiuneftaftatuere.Exhis côfedû efle arbitrer, diathefin tumn^om^ morbiferä ac caufam eónnentê, eandê effe morbi elfen- nat..

tiam ,fion ab Auicenna modo, fed à Galeno pafsi'm fie appellatam:quïa refpedu {ymptomatum,quç font ilhus progenies,caufærationêhabeat. Cæterùm quumhæc denominibus altercatio curam morborum nonuariet, De hac plus t ôduxifretfcrutai ijan morborum cura in ablations quot;'*îSuri^ ^^’^^æ precedentis,quâ Græcim^oHyovpSlHv appellant, aut Gal.j.Par- fo extirpatione caufæ continentis,quam o-vvtx7(xilv nomf martis li. nant, fobliftercf. Hæc fane ut dinofeere pofsis, foire tex.Cô.ji. operæprecium cft,geminas effo morborum conftitutio-A hori »Î' gt;'cs.Vnam,quorSelîcntiainfadocfl[cfobfîftit,non am* quot;nbsp;’ plius à caufo precedente dépendes, quælt;r/«-5i(r/iz imme* diatè lædentem aôiones, in corpore producit. Hâc Ga* lenuslibro deLocis affetfiis primo, propriam difpofp tionê uocat, quæ fo parata cauià,quæ ipfam fecir,perma-nere poteft.Dehaeperinde à caulà procathartica, nulls De rabie fomitur remediorum indicatio, quoniâeuanuit. Altéra canisDio* efo, morborum confiitutio, quorum cfleadhucagene* fcor.lib.tf. rarione caufæ præcedentis amp;nbsp;efficientis dependet. Vc d^ ’*h^ad ^^'’^“^ ^^ canis rabiofi morfu concepîum,ac per corporis Pifo.amp;Ûb. moiêdiffufum,pcr aliquot menfes,aut annos quoq?,ue* 1. Prædi- lut queda pharmaca J'KA«7i»ji«t,diu dclirefcit,donec uifee* dionü Hip rum amp;nbsp;cordis natura fenlim infeccrit,töfobito rabies illa te°rtiü^ïquot; ^^^’^’^ hydrophobis emergit. Panter quoq^mclbui pocr.Epid. fanguinis impuritas, quo uifocra embryonis concreta librum, fonr,ut puriori eius parte fœtus alatur, aliquot annos nv P°3^“’”°quot; fa uifocra latet, donee eius contagione,ebullitione in billis Tjec fi^nguine faóa,exanthemata, quæ Arabes uariolas 6t Auicéna li morbillos uocant, producaf. Intalimorborumgene-bro4.Fen. re 00 conftitutione,præcipuè remediorum indicationes iTrada.^. ^ caufa antécédentefiimunt : qua ablata, morbus quoep De dolore cum luislymptomanbus una aurertur. Vtliquemdolof capitis amp;nbsp;capitis ob biliofum humorem in uentriculo contentum lKec°Gale *f*f^^®‘^^”’^’^’^^ ^9“^^ coilcfoioin oreaicrriculitenuicX' lij^deLo^^ crcmciuo,ad cerebrum cuaporante, footomia labora* «safteft. uerit: uentriculo ab his per uomitum expurgato,hæc eefiant.

cefTant.Hæcideo tibifigniHcauijit potins caufanim cogt; gnitioni,quàm de nominibus ^altercadom, animum ad-ijcias. Vale,

AN IN CVRA EXANTHE MATVM PVE-rorurntZ^Çctibiehdemorbi Gallici,zx bubonibut,cr eryppcl4t(, ^blebotomia aut purgitio competat.

R o x i M i S tuislitcrisfignificafti,nu* diulteraus,amn curadispueroru,mor* ß.^^^ ^^^^ 1 bi Gallici,fcabiei,exanthematibus,2C in ^^^ concis ipfa cryfipelate, phlebotomia Sv phar- u^tor i,^g i macumalui deiedoriû compctcret,in- renew iso. j' gentem inter ueftræ urbis Medicos ob-ortamfuiflealtercationemtquam ex fuperiorîEpiftola, de caufa morborum coniuncia, Ôd duplici illorum cofti» tutione,ad te feripta,facile dirimere potuifles : in qua fane intellexifti,hos morbos, quorum effentia no amplius à caufa præcedente dependet,nec amplius eorum materia in alto corporis ,fanguini permixta, præcordijs aut uenisinfidet,fedadextcrnam corporis molem naturæ uiribus intégré protrufa elt, nec phlebotomia nec phar-maco purgatorio egere:nifi aliqua illius portio,aut contra naturâ j'iadto-if,in corpore adhuc reliqua Rierit. Vn-dçuenerandus ille Medicorumcoryphæus Hippocrates reeffè monuit: Oyae iudicantur,6C intégré iudicata Hippo.lix funt,nequemouere,nequerenouarealiquid,fiuemedi- Aphor.xo. camentis, fiue aliterirritando,fedfinere oportere. Has uero intégras humoris noxrj excretiones in his morbis plurimum accidere uidemus, quæ cum fanguinis ebul- ^^ simplû litione oriuntur.ut eft febris bubonum,ephemera,fudor medi. cau-Anglicus,cryfipelas ,pucrorum exanthemata : Slt; hanc las ebulU-fanguinis ebullitionem, ut in fuccis 8lt; mufto ob aquofa ao«3s foc-clt; crudaexcretnctajudputrelcenuajncn conUat» rsam nis po-quum in omnium return naturalium fuccis, tria excre- nit.

ç8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I O A N, L A N G Ï I ,

mentorum gênera contincantur : unum terreftre,quod in uino fex eft : aliud aercum, quod dufto quoque in uinis flori refpondet : tertium aquolum Ô^ crudum ^ quod tempore aut calorc feruefcês, in humoribus Ôd fuC cis ebullitionem facit. Sic quum puerorum uifcerama-De fan-^ui f®^^® ianguine cóereta ÖÓ enutrita, qui ob defidem mU' nc mat^mó licrum uita,5f caloris imbecillitatem, plus aequo aquOquot; Cal. in lib. fior,minuscp coneoefus exiftit : quis nó illius contagio-de Vene fe- j^^ ibrdibus tenetum pueri corpus confpurcari, 6^ fü' Eraf, med* pcifluitatibus redundare credatf Qup cum in mafta fam ' guinis^autpraecordijs, calorefebrili incalucrint,tum caS Exitttbf- natura,uelutmuftum ebulliens feces,ad externa corpO' Bufd er til riscrudatjunde exanthemata fiunt. Sic quoque iam «rlt;lt; unde guis in epate,aut uenis,utriuf£ß cholere putredine elfer-' fiant, uefeens,illius fordes ad ambitum corporis expcllit.Vn-deininguinibus bubones, in ahjsmembris eryfipelata, ferpigines,anthraces,öif phlegmoncs oboriütur.Et cutn corpus per crifim à noxqs humoribus integre expurga/ tum fuerit, quod urina, fanguinis ferum,fanorum lotio fimilis facia indicat ; tum fruftra phlebotomia aut phat' ffnu ‘^Gal ”^^^° fanguinem purgaremus ; 06 tum potius praefata rt”* c 1 morborum exanthemata acreliquiae 06 iymptomata,fa^ trium Cf ^’æ^xtermsremedqs aut romentanombus curarentuf-paßim. Qlæmadmodum in illa diuturnapefte,quæRome Ga* De exan- lent temporibus fæuijt : His,inquit,qui mortem euafuri ■iheniatib. erant,puftulf, quas exanthemata uocâpnigræroto cop Îibut^hæc poreconfertim crumpebant: eratm inruentiperfpicuir, Cale.’kb.j. reliquias eas eflè fanguinis,quiinfebreputruerat: quas Metho. amp;nbsp;uelutcinerem quempiam,natura ad cutimtrufiffet,licirt quot;Aualik* ^^’^ ex fupcruacuis nonnull a protrudit. Vertim, inquit, SfXri* ^ medicamentis ad eiufinodi exanthemata opus non fuit, faß enar- cumftia (ponte fid er ent. Sic quoque ego feabiem 0( tanam, er crurium oedemata,cum poftaliarum febrium, turn præ* «/wj/r6r«’cipHèquartanac febris CTifimoborta,fpontccxolefcefC, falubris, citra omne medicamentorum GbÜdium, plus centie»

EPISTOLAE MEDICINAL» ^ uidi. Qiiod fi turn phlebotomiafadtafuillet, aut phar^ Hachum» macum exhibitum, ingens fuiffet periculum, ne per eas ™ P'^ew' uenaSjpcr quas materiamorbiexpuliafuerat,rurium ad aioné Ga-internauifeeräretraheretur.Nam S^ftomachus fameli* lenusiib.j.

cus alimofliam uifeeribusSx^ membristraniminàm,per cafdem uias repetere, alioscp humores è uifceribus in fi-num fu3 allicercpoteft. At quum illa foeda cutis afpc-ritas,uulgó icabies dióta,cx impuro (anguine cholcrico, ud adufto, aut feculêto falfi phlegmatis liquorc,permi-xto oriatur ( qualem cpar ob fuâ difcrafiam,uel non rarô ex efculentis öd potulentis mali fucci producit ) quê na- Aphr.lib.i. tura non confertim, fed (ênfim cum corporis alimento ^'^quot;^^^d^' dna fanguinis ebullitionem ad corporis mebradifper-giqó^ illa fua cotagione inficit amp;1 alteraf.unde fit, ut eius ^. (ucceisiua regeneratio non modo ab epatis difcraha,uc- nbsp;nbsp;*

lut ab interna caufa antécédente, fed non rai o quoeß ab obftru (Sione fplenis,cuius officiû eft fanguinem expurgate: öó à membrorum contagione quoquedependcat: proinde hic opus eft, ut no mod(à india uena,^ crebra alui deiedionc fanguis expurgctur,fed amp;nbsp;ut epatis quo-queintemperatura,fplenis^ obftrudio dctcrgatur,cor-rigatur^.Et tandem corpore prius fiebene expurgate, opcræpreciumerit,utcxternam quoque corporismo-lern potionibus ex theriaca fudoriferis,aut balneisjtherz mis uefulphureis,autunguentis ex hydrargyrio confer ctis,exicces;0c ab hac concepta contagionis lue, mebra externa quoq? uindices. Qiiandoquidem uero recent tis morbi GàUicipuftul3e,cûfcabiei præcipue fere exan- plcraq; fed thematibus, magnam habeant affinitatem, quam com^ bid et mor muniautrifc^remedia arguuntiacpratterextcrnascota- 1’0 Gallic» gionis caufas,ambo ab interna corrupti fanguinis amp;nbsp;hu^ remdw rf-morum præcordiorum infedione amp;nbsp;fordibus depen- fecommu-deantiquis obfecro, etiam poft cxpulfas ad corporis fu^ perfidem puftulas, fanguinis per phlebotomiâ ÔC ph ar

go nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I o A N. L A N G I I

habereinfidabiturfCcrte nemo. Cæterùmuixullâfdo . efle ægricudmcm, in qua mulieres deçoris faciei, ne ea cams exanthematum ueftigijs deturpetur, maiorem ralt; tionem habeant. Proinde peculiaie eft iHarum in hoc morbo problema, de quo nondum inter Medicos con/' uenit, an exanthemata acu aurea argentea'ue fint ape* De cofme- tienda. Atqui quum hoe problema ad ueterem Me/ . tid medi- dicinæartem KoviAH^iK^j dictam (peeffet,quæ naturalem hb de^ó- ‘“'^‘'pons pulchritudtnem conferuare dQcet,equum een/ poStione feo,Ut Medicus quidfacio opus fit doceau Proinde fi medic. fe- fanies in exathematib. liuida, aquófa,Slt; indigefta appa/ ''*quot;loca *''-^^''^^b2*^c^cxaeris contagione peftifera, quamcrebro

' anteuertunt, pullulauerit,tunc ob acredinem Squirm lentiam humorum,utillorumuirusexhalet, ÓCneexcc/ dant, aperienda cenfeo ; ita tarnen, ne illorum cruftula, quam Graeci fc4gt;eAKjt5'otuocant,unaauferatur. Atfi fa/ niesfpiflaalba Si bene concocta fuerit,fatius eflearbi/ tror,ea intacquot;tarclinquere. Nam in huiufmodi fam'ei ge/ -nerationccarnemquoque fuccrefcere, qua puftularum ueftigia explentur, nouimus. Ea uci o remedia Cofine/ . . . ., ticæartis, quae Auicenna in hoc morbo refert, plus ad bro Ven nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“^

7 Trad ^ ^*§‘^ conférantQiiódfi faciei decorem conieruare uo/ g^p y* lueris, poftquam cruftae ipontè deciderint, faciem cum decodione lupinorum, aut aqua diftillationis florum fabarum manè amp;nbsp;ueiperi abluito, uel liquore tartari ufti

ftillaticioirrigato,2lt;fpenonfruftaberis. Vale,SC animae pulchritudincm corporis

E D AT A nupercotentione,nempc an materia morbi ad ambiturn corp o» ris expulfa. uenæ feôlio ÔC pharmaca excretoria competerent: interim au-diOjaliam effè altercationem inter ue-ftros Hæmophobos , Erafiftrati Ô^ Arabum fedatores, Medicos, obor-

tarn,qui ob ebullitionem choleræ,omnemuerêtur uene fetflionemmempeinmorborum cura,qui tamperphle-botomiam quàm pharmaca, euacuationem requirant, utrapræcedere debeat. Verùm quâdoquidemdifcor- Eid cm do diaMedicorumeft perniciesægrorum, concordiauero quot;sa?ub amp;nbsp;illorum falus,hanc quoque contentioncm dirimere ftu- 2uaor li-debo. Conftat fané,quod in Omni repletioneuenofiua- belli de Af forum generis,precipuè picthorica, fi primùm incifa ue. feuillum in na corpus euacuauerimus, turn pharmacum poftea da- „ÔV^^e *^ turn inucniet uenas Ôd corporis meatus non ita refertos, nee obftru(flos,ut pharmaci uires,natura duce,impeditè totam corporis molem penetrate pofsint, 8C mira facilitate noxios educere humores. Si ueio uafa fuerint fan-

tormina,cruciatus ,8C animi deliquia cxcitabit,ac ue- . j^æ^ nulas diuellet, nihil quoque effatu dignum educet. ub^^ïk^. Proinde Hippocrates in omnibus fere morbis acutis,in acutor. amp;nbsp;quibushumores nonturgent,inphlegmonealqs'ue in- Gile.hb.i. ternis uifcerum tumoribus SC apoftematibus, Slt; in qui-bus morbis omnes humores aequè feruata eorS propor- Hxc quo -tione augentur,uirtute SC actate ægroti confentientibus, que eadem curam à uenæ fectione aufpicatur. At fi tantum unus ^”^“ ^’“'

.lt;lt;, 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dm aval* €xuhshumoribusprêter languinemredundauerit,aut nbsp;nbsp;p^j^j^ compatvuitjautexiguafueriiUnguinis bonifubftantia, «p.p i 3 aliorum

aliorum humorum copiafuperata, turn primùm ab alu» deiecflionc cuacuanoncm molitur. Vnde GalenuSjfidus illiusinterpres,inlibro de Medicina facilè,'parabili,irt cura Ifchiadicæ pafsionis in quit: «^' toAw ««5 îvoxA«» ^v^iOf jK^Safcm 'nçâtov xfRîtov ^ hvTmifl^ quot;xyi^o^. « ^ zrAK^af«* m2v «ma' o‘â^oc.^'7rçâvi: iimilov '^lt;x.\oi.u^KVO(j^Hr (pKiAêlopme, Ideftjncuradoloris coxendicum ,fimultusfucritinfe* ftans humor,purgatione primùm utendum erit humoris affligentis:fîuerô plethoricum fuerit corpus, primùm Phlcboto- omnium fufcipiendacft phlebotomia. Illud uero tacite miarn mor- HOU eftprætcrcundum,quum melancholia,uclut fex in bis ex me- uino,infundo uaforumfubfideat, amp;nbsp;ob eius grofsiticm ^’'ereVe- ’^ expurgationehumorum pharmacisfitcotumax:Ga-K«u?Gal. Icnumprudëter curâcancriac clephantiafis ÔC ulcerum libre 2. ad malignorumàphlebotomiacxordiri. Proinde inlibro ^^X*^Atw ^^ Medicamentorum compofitione i^ yivH, gloriatur fe * 'bik. curamulceriscacoethiciin crure,uavicibusatrabilerc* De bac ul- fertis circûfepti, à uenæfcÆoneinchoafle, pofteapharx ceris cura- macoquoquemelancholiam purgaflè,tandemuarices Gaî'hb'*'^*^ P^*^ trâîueriùmincidhîtuac fieulcus, alqsimmedicabile, de^Côpofi. féliciter confolidafle.Harum uerô euulfîonem,quamuis medic,amp;in ftansanimo interrito ,acnon contrats fupereilqs ,0 ^'*^^'we^ ^^”^^^ ^’^^ o ute tulifle fertur : illarû tarnen curam, variettfe- ^o^'f^ouidelicet grauiorë,inaltero crure pati detredta-Hionety ”'*■• ^^ huius altcrcationis difcufsionCjUnà cum Auiccn-euulfioc eu na,pharmacaeanominamus, quæ uulgus Medicorum rat^, eledîiue purgare alîcrir.De quorum numéro funtmtercÿ De C. Ma- eUeborus, Ôd felàmoidcs, thurbeth,cfula, mefereon, aut no,quife- coccognidium5dicamonea,quorû uirusultraeparper fuiTpiuib. uniuerfom corpus dÜpergitur. At aliorum qua:benedi* ri.câp.4y.amp; dta dé lenitiua uocant, qualis eft manna,terebinthina, Plutarchus cafsia, thamar Indorum, reubarb,epithymus,fène,óóid Auicenna f^lubriumpharmacorum genus,acdeniqueclifteriae* ren. quarta hts lenitiuis amp;nbsp;medicinarum obftrudiiones aperientium primi, ca.f. amp;nbsp;humores uifcofos incidentium decode confcdajio^

rum inquam ufom ad eluêdas uentricuU ÓÓ inteftinoram Minoranui fordes ód excrcmenta, ne his uirtus pharmaci obruatur, «“»«««“gt; -6drationeuacui,inuenasphlebotomiaexhauftas/uccex puduete-' dant:ut his quoque ohltruCti ucnarum mefenterq mea- res quo quo tus apenantur ,antephlebotomiam Ôdpharmacafortia humoru ad non repudiamus. Nee alio nomine apuduetcresMcz p^p’®quot;*. dicos, anteforriafolutiua, amp;nbsp;ex ellebore autnarcifsice* ria,ficut a-

pe, uomitiua pharmaca, ufus iyrneimorum inoleuit, P««* Alcxâ-qui erant mediocres exmelicrato ôdalijslenientibusôd abftergenübus euacuationes, quas noftw feculi Medici nulla apo-minoratiuas appellant:horum tarnen omniumreda ad*

miniftratio ex ‘prudêtis medici iudicio coniecturalidex pendet:id quodfrequentiufu SCrationis exercitio in ex-plorandis morborum caufis Sdeuristibi compararepox teris. Vale.

AN CVRANDAE PESTIS METHODVS Itbrum. tamper phlebotomiAmqudmpharnKtcdtuacuitionon nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a Vrudetme txigat,cr iJKi« fît idteri pnemittendi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;did iudieiü Epifto/d XVIII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ufavra-done fon-

I E R V M id eflè, ingenue fatcricogor, ^lt;lt;t. omnes encyclopedie artes,uelut circu-lo quo da adeo cohsrere ,ut altera fine alterius ope fubfiftcre non pofsit. Ita quoc^ fateor, Medicæ arris problcma* _________j ta,uelutanulosinaureaPlatoniscathe Tieaured na,adeo effe conexa, ut alterum fine altero ægrè moueri ^llt;tionis cd pofsit,quin alia quoqueattingantur. Nam quumnu-per in ueftra Academia difceptatum fuiffet,phlebotOx mia'ne in cura morborû, qui utraep euacuatione egeant, nbsp;nbsp;. ^^^^^

fitpharmacispraemittenda;cnmoxahcrailliaffinisfub* ^^^ repfitquaeftio,nempe An ratio curandaepeftiferaefebris cy(tmjy.j^ putredinalis, ante uel poft alexipharmaci ufum utranep exi gat euacuationem,ód quac alteri fit praeferêda.Qiium hæc duo problçma», quorum dedaratio ex eifdem ferè indicario-

IOAN. L A N G I I indicanonibus prodit, ita cohæicanf,uraltcriim ab ake^ ro ægrè diuelli pofsit, æquum cenfeo, utifte quo que in circulo problematum nodus recke explicetur. Confiât igitur, no modo plethoram amp;C cacochymiam,fed potius ipfam morbi magnitudinem, tam phlebotomiam quarrt purgationê amp;nbsp;indicate,Slt; expofcere. Morbus uero qui-uis trifaria magnus uel leuis dicit : uel ob afllicti uifceris De magni- prackantiam, ut cordis, cerebri,diaphragmatis,præcor-tudinemor diorum^ phlegmones, amp;abfcefïus acuulnera:deinde oVl” U ' ^amp; °^ affedus magnitudinem,quam iymptomatum fcuitia, y^Methodi, uclutfyncopis,dclirium,amp; alia ciufdcm fannæaccidcn-amp;in lib.de tiaindicât: poftremô,obeiusmalignitatemueluirulen-Artis medi. tiam,cuius materia (utin cancro,atra bilis) in uirulentis '°quot;^‘ abfcefsibus 5lt; gangrena,amp;akjs,eftconcodioni contu-max,ac K9lKoH^^51x7of. Atqui quü hæc febris pcftifera, pri-mum cor infckct,ueneni contagioneparticeps, horrendis fymptomatibuSjdeliriOjbubonCjSc^ anthrace ækuct, ac triplici ratione non magnus modo, fedmaiorum ma-ximus iure didus, utranque ccrte,phlebotomiæ amp;nbsp;per pharmaca euacuarionem expofcere uidetur.AtquihoC diuiHippocratisSC Galcnipræccptum in omnium ma-- onarum ægritudinum cura non eft perpetuum. Nam fi di toxica quis uenenolorum animaliu, quæ Græci loJiaKaL dicunt, methodum phalange fcilicct,fcorpionis idu,autafpidis,canis'uetarsus H^*” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uirulento externe intoxicatus fue-Meth. amp;nbsp;lu i'it,tum horum curationis tantS duplicem indicationem z. de Anti- Galenus amp;nbsp;Damocrates ftatuunt, uel uirus cuacuando, dons, uel alterando. Euacuarionem uero non pharmaco uel phlebotomia,fed eorü medicaminum opefieri ftatuunt, quæ fua ui calorifica uirus attrahat 06 eliciant:uelut funt cucurbitule,aut cornua,quibus ueteres illarum uice ute* 'trilde c'' b^^^^*’'^’k labijsuulneriadmotisuirus exfugebant: alij poGtione*” locum aftedum ca ut er ijs adurebant, 06 exiccabant, aut diicarcini. camem uulneris excidebant. Vnde Damocrates poeta

^1^ yc^Qi^dimoL! i^VOUtyVIHf 'Tfi'm^gt; KSil yif im TüviOK ffKÇViâ^rHV m^apS^HV TK^^at W^ó-nfav oinhicii (Tâ, Ksà'arvçi evKidi; iinJicif^iiVy « S'uuci(,Tiiv,TB~is 'T^ct.vixiiaiVf ’T!)içi'ÇllJLi.lt;nVTi(pOLfip.ClMlf,K3/tJ.^çt,VSJU.olt

Altera uerô curandi uenena methodi indicatio, in ab teratione confiftit. Alterabis uerô his m edicamêtis, quæ uel qualitate uel tota fubftantia funtueneno contraria: c^iorum ingentem fyluam Diofcorides lib.ó. Nicander» Galen, de TheriacaadPifonem,ac Corn. Celfus lib.y. recenfet.Has duas curandi uirulentos morbos 5lt; toxica rationes, dum peftiferis mcdcmur febribus, quamprimS obièruandas confulo : quippequumomneuenenumex j^^ hiicue^ fua genuina proprietate quamprimum cor,fontcm 8lt; „enipro-domiciliûuitç,petat,acturn derepentè per uniucrfacorx priet^teG^ porisuifceraSèmolem difpergitur: quidobiecroma^is tenus lib.u neceflarium,autcommodius comminifcipoteris, quam de sperma-’ ut primum omnium cordi cum his alexipharmacis,qu3c teplurd. qualitate aut tota fubftantia huic exitiali peftisueneno repugnant,fubfidiû SC opem ferasC in quorum catalog© præter theriacam Nicandri,amp;Mithridati compofitio-nem, 06 pleraque à neotericis excogitata antidota, inter fimplicia fmaragdum, radicem angclicam^zedoariam, fcordium,26 ciingium,ac petafites, primas habere expe-rior.Bolus ex Armenia quumfit nobisignotus,eiquo Gentilis de utimurnotho nihil confido. Sane præter hæc non minus noßro bolo tribuo ex fucco pomorum citri, limonum,aranciorum, Armenoidé mali punici, oxilapathi, iuiule cum aceto 06 ruccaro dc^ [uj^iMur. cotais,quæ fua qualitate S6 congenita proprietate uene-nis 06 pcftifero huicmorbo refiftunt,cordis quoeßrobur foucnt,quod epithematibus odoriferis externe applica-tis coferuarene euCteris. At fi circa emundloria cerebri, cordis autcpatis,id eft,iuxta aures parotis,fubaxillis abfcelfus, in iguinum adenibus bubo,uirtute expulfiua k coopérante

«SS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I o A H, L A N G l I

Tttdemfua- coopérante emperit, aut interim carbunculus in fera/ det Cornel, ch ij s aut cruribus efferbucrit, turn feftinanter uelut in Celf. lib.s. uulneribus uirulentis medicameta qnæuirus extrahât, ^“f'^^- ad locum affecflum applicato : nempe cucurbitulas ,aut emplaftrum ex fermento, theriaca, farina finapi ÔC cepe fùb cineribus codto confedS:additis,opoponacis ac gai bani gummis aceto acerrimo diflblutis,imponito,Slt; ab' feeflum antematurationem fcarifica,aut aperi,uel caute' no adurito.Siuero paties ignemueretur,tum cauteriuni potentiale ex cantharidibus 2lt; fermento confedfumjaut contufam ex oleo flammulac radicem applicato : quæ fua uirtute calorifera ÔC ardente,non tantum noxios humO' res attrahunt, fed etiam non raro fadtas ex his colleddio' nes aperiunt. An uero prêter hæc,huius morbi noxq hn mores phiebotomia autpharmacis fint euacuandi,hie adhuc fub iudice lis eft. Verum cum morbi caufa intra uenas fanguini commixta contineatur, quid uetat, décima uel duodecima ab aflumpto alcxipharmaco,06 finira (üdore,hora,rcfe(ffis antcuiribuSjUenamin eodem latC' refub abfceflu uelanthrace,in competenti membri 10' co,gtate amp;nbsp;uiribus iuffragantibusjinciderefquum phlc' botomia non tantum infedos humores educat ,fed 0^ obftrudiones aperiat,feruoremep febrisremittat. Nec eft quod ucrearis humorS ad internareuulfionê, quunt abiceflus ualidis medicamentis attradforqs fint cooper' ti,quæ rcuulfioni refiftunt. Vnde Galcnus noftcr, £d ih lius ipfifsimafimia Paulus ex Aegina, curam anthracis a fedione uenæ ufqueadanimi deliquium, exclufiuètarnen,inchoare iuadêt : quod nee ego improboi An uero ariuxuï né'**'^’®^ huius febris fortia purgationispharmacaæque tns, peftis competant,no certè facile dixerim:quippe quum ea hü' fymptoma, mores noxios magis conturbent, amp;nbsp;per corpus diiper' E ^^d amp;nbsp;Hb g®'^®^rurlum per uifcera ad inteftina reueUât, robur^ fié 10. Me corporis diflbluant, SCuenenoia quocjuequalitatepar-thodi, ucipent,ac no raro dyfentenam, ’ uêniscp fluorem prO' near«!

tiare folcät, qui alioqui huius febris peculiare 8^ utplu* ritnum lethale eft fymptoma:quo omnes ferè in illa diu^ turna Romanæ urbis pefte correptos, quos bolus Ar* menus nó iuuit, intertjfle, Galenus lib.j.de Morbis uul* garibusteftatur. ProindeCornel.Cellus:Dcfiderat,in- L^ J.«,^ quit,eiiam propriam animaduerfioneminfebribus pc-ftikntiæ cafusan hac minime utile eft,fame aut medica* mentisuti,aut aluumducerc. Siuerôuires finunt,fan* guinem mittere optimum eft,prçcipuèfi cum dolore fe* bris eft. Cacterum fi aluns obftruCta, fua excrcmenta non deiecerit,quis obfecro clifteris lenitiui ufum diflùa* débité Nemo.Et fi morbus ftatum cxceflerit,ut reliquiae morbi extirpentur,medicamen purgatorium ex reubar* baro,agarico,filiqua Âegyptia,autrore Syriaco,uel th a* mare Indorum, obefl'enonpoterit:perinde ac illafortia, diagridium-, colocynthis, th urbct,ell chorus albus,lapis lafuli,acMercuriusiUe prçdpitatus,quumuencnumregt; doleant, prodeftè non poflunt. lam tu probe nofti,me EpHogut multos,de quibus etiam coclamatum crat,inhacpefti- diflorttw. fera lue hac methodo curafle : primùm,fi aluns aliquot dies ante morbi initium parum uel nihil excreuerat,tum glande impofita,autleuienemateeâ exoneraui : poftca alexipharmacum fudoriferum exhibui, quod pro ratio-ne gtatis Ód uirium,fudorem duas uel tres aut plures etia boras promoueret.Cordiepithemaapplicuizetfiabfcef-fus nel anthrax cruperat,confeftim emplaftra quac uirus attraherent 00 emungerent, accommodant Tandem à fudore hora fextauel feptima,refelt;ftis tarnen prins ali* quo iufculo uiribus, uenamopportunâ fecui:atmoxab alexipharmaco,ahis fingulis diebus manè 8C uefperi po* tagia aherantia, quæ fua qualitatc 2c tota fubftantia ue* neno morbi rcfiftcrcnt,exhibui, 2lt;cor quoqucconfor* tarent: qualia fuut quæ cxfucco citriorü,limonum,aran* tiorum, acccofæ St iuiulæ,cum momento aceti amp;.' rucca-to décoda conficiuntur» At in morbi dcclinationc,(î

lt;Î8 I O A N. L A N G I I appetitus cdêdi languebatjUt corpus tutô nutriri poHc^ fanguinem à reli'quijs cÔtagionis pharmaci's paulo ante commemoraris expurgairi.Poftremô chirurgis,neulcez ris aut carbuneuH confolidationem præcipitarent : co^ ds uero, ut praeferipto tempore commoda efculentaS^ potulenta ægro foppeditarentjedixL Qua curationis ra/ none ingens ægrorum numerus, Deo optimo aufpice, conualuit : qui te ab hac fæua contagionis lue falijum uelit. Vale.

R 0 X i M i s ad affinem meum literis problemataMedicæ arris, ob caufàruni naturalium condependenriam,ar(frifsi/ mo quodam nexu, uelut annulos in au/ reaPlatonis cathena,coherere teftabari quo ænigmate diuinus ille Academie

antifteSjCaufas rerum naturales indiflblubili lege cófor/ tijcondependerefignificauit. Atmodô,quûrem pen-ficulatius obferuo, ea Medicorum problemata Lemcæ paludisferpenrimihifimillimauidentur,cui quum Hef* cules unum defecuiiïèt caput, confeftim aliud fubnafce/ batur ; fiemodo, uno diflbluto problemate, en moif aliud, de fudorifera illa Britannorumfcbre,iuboriturt nempe,anfitpeftilenrialihomogenia,ólt;f fub illa fudoræ r Quid fit lentafebre, quamGale.typbodea 5^ helodea appellat, morbus en cotineatur. Ifte fane morbus, qui Britanniens, ob region demus, Ga j^f^ humiditatem, diufuit VvcTku©^ id eft uernaculus, Ó^ Epid.amp;lib. certf nattoni peculiaris: quum uero m Europa peregfiquot; jReg-acut. nari 6vpopulnriterafcptèriioncucrfusnos graflariten/ Erimaria taflèt,plerifcp Europa? populis façons eft epidemialis, 0^ feüis eau- noftrorum dclidorum uindex. Triafuntcerteflageb fa. Ia,fames, gladius, £Cpcftis;quibus iufto Dei Ifrael nidiquot; do

do panas peccatorumlmmus. Pefte iierô nullum fèue^ dus, quo mandat! fui præuadcatores acerb/us afflixit DeDauide olim.Qyum Dauid contra iMolaicç Icgis cdidum,Ioab ^æP^^'’^ ducem,populum Jfracl cenferenifsïflet, 70 uirorum mïL caæ z^.rPal lia triduo pelle perierunt.Ncc celTauit pelris,donee Da» ralip. ca.ii. uidrexdehóri fibi confeius, conftruólo in area lebufæi loieph.li.r-altari,cilido indutus, pronus cadens in terram, fupplex ^“’ “•’^* culpam deprecaretur. Itaolim quoque, ut nunc,fi quid delirabantreges,ple(flcbanturÂchiui. Id quod ethnid quoque uerum elle cognouerunt. Nam amp;nbsp;Apollo,ob j^^ j^^^ raptam Chryfis facerdotisfui blia Allynomcu,iuispc» Græcorum ftifcris fpiculis totum Græcorum exercitum eófedflet: pene Ho-nifi Calchas uates AgamennonI,ut Chryfeida patri red» ®®'’' *’‘*^ deret,amp;eairatum Apollinisnumenlitareiuafifl'et. ItaPquot;“®’ pariter omnes primariam pedis caufam in peccatano»-drareferunt,quamDeus,noftris offenfus edminibus, noxio fiderum influxu, ^temporum alteratione, lub concauo orbis lunæ excitât. Proinde fecundadas pe- Sff„„j^fi^ dis caufas, uitiatas ab influxu fiderum, èCputrida ex ba» ^^ß^^ ^^^^ rathris,lacubus,cadau'cribus exhalarione,aerisÔôaquæ ^^^ qualitates,autfubdantias, rede flcdici da tuut ; quibus quum carere non pofsimus,illorum ufu primaria corpo» ds nodri elementa,humores,0ófpiritus quoqueinfid fateamur oportet. Ita has elfe duas pediferarum conta-gionumcaufas communes, amp;nbsp;ea ratione in genere cau-iarum effe homogeneas, confitemur. At quandoqui-demfuntuariætemporumanni^ô6 elcmentorum altera» tionis fpedes,epidemiales morbos fpecie didindos ne» mo negabit. Qtiæuerô fpedalis fit externa amp;nbsp;interna fudoris BritanIci caufa,id fudor plane indicat: qui fi præ- SufaPVi terfyncopimautuires corporis defedas,prçcipuèmanè cret. lib. lt;5. acciderit,repletionisuaforumtedisedlocuples.Cuius, defenbit. præter crapulam, inter extcrnas caufas, audralis tempo» Pjj^“^^”’ rumconditutiOjCaufaedpræcipua. Auderfanèuêtus, Hippo.lib. mirotepore humidus,àmeridieperdefertaLibyæ,ue» 4.Apho.4i.

Syl. Quid. ^^ ^incimt)imbrifero tybia fudauerit aufiro. ÓCOuidius ‘‘DSro PO«acoantiquior: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;, n

idem Pli.Ii. Mendies, ait, nubibus it(siduis,pluuioc^; nudejcit ah auftro, qui mO

uat,ut co fpirante minus efuriant animantes.Et coturni* ces (ait Ariftoteles ) cü ceciderint, fi ferenum autaquP Ionium tempus fit, fociantur,ód profperè degunt : fed fi v Tub^ auftrgt;num,molcftè,proptcreaquódparumuolant.Hu-quot;^Geórc^; n^’dus enim gramsep aufter eft, Græcè ab humiditate HæcArift. Notus appellatus ; Arbonbus (ut Virgilius cecinit ) pm^ fta.i.Pro- J^otuijpecon'iji fmifter. nbsp;nbsp;Suntenim Auftri, ait in Problem matibus Ariftoteles, fuaptenaturahumidi,calidilt;^:qua temporis conftitutione febris committitur,quae non nifi

de Différé, anbei.amp; li. i. Progno. tebrium bi membrii di uifio. aPebris ty-phodeo$ meminit Galc. lib. i. Aphor. 11.

amp; libro 7. Aph.4?.

aamp;idfitfe hnsiypho' des.

De typbo-eo gigante Ouidius 4. Faft. Luca. li. y. Manil. li.a.cap. 15. Strabo li.;.

per exceflïimambarumquah'fatum lilarum oririfolcat. Redte igiturHippocrates,febres fudonferas turn maxP mèonndeifimt, ejuü æftas auftrims flatibus maduerit» cxoT()tv,ait,öif©^ 5^urTDUMfi 3/^o/ov, IJ^^ärat iv -mtn T^v^iloïaf 'T^erSi-x^edM xf*- ld eft,Qiiando ar Aas fit fim ill's ucri,tum fudores multos in febnbus expediari oportet.Et Gal. in Prognolhca Hippocransait, tv ^sf-vuot-ffivifjivS'^o'Ï!s^v^ild KvvS'^ütTir TO TS^'.amp;SN^-nUf Ä i-m -l-i'^s^ atv ii'^/^tHoli^ai yivovjni.id eft,Pcræftus fqualidos fidficcoSjfcbrcsferèfinefudorc eueniunt: per imbres uero, longè magis fudorulcntat fiunt. ProindeGalenusin Apologia contra Lycum,fez brem bifanam dim dit: quafda cxadlcficcas, quales funt exquifiti caufoncs, Ód a lij febriles ardores,in quibus ue/ hemens fiüs,lingua ficca,cutis ut corium dura,6d ingens in toto patientis corpore iqualor amp;nbsp;fitus apparet. alias uero ait eflc exquifitè humidas, in quibus ægri a primo die confertim fudät, Öd in fudoi ibus autmediocriter aut nihil allcuiantur. quas Galenus Tult;jgt;óJ'af,Ód ob Ridoris madorem àTO ?iAt©^,iitAadi^’)^, id eft, à palude, iAd^ac nominat.* Typhodes uero,à Typhoco gigatc,qui louis fulmine

EPI s TO LAE MEDICINAL» 71 fulmine ictus,fub ardêti Acthna fcpu1tus,cum uêtorum turbine fulpbureas eru(fiatflammas,amp;faxa.Autpo«us àtyphoneuentotyphodesdi(fî:a, qui dénia nubeindu* De typhe-fosjpraccepsinterram elifus ,pulueremfoliturbineuer- “^’{’^“J^ rit,arbores euellit,ac obuia queque peflùndat:cuius ex^ Meteor? amp;nbsp;halationubem erumpens,fulguremicat,acnubesinlar- Proble. fe-gurn imbrem refoluitur.Nam poft has ecnephig,typho- ^“c z.Pli, nis,ac praefteris uentorum procellas3repenting ingraue» £'^*”1^^^^’ fcere folent pluuix. Sic in illa Britannici iudoris febre Manil li.i. humoresamp;i^ttjfanguinis,uelutinnubeuapor,uenisin- capad. clufus, quamprimum natura, morbi index, noxios humores ab incorruptis fequeftrauit, tS uelut poft typho-nis procellas imber,fichifebrili calore efferuefcentes,ca fudore confertim per cutem erumput. Nemo igitur cor-datus , hanc Britannici fudoris luem, febris typhoideos eftè fpeciem negabit : ueteribus ,ut creditur, non adeo ignotam,uelincxpcrtam. Accipis'neiam,prêter aftra, Efifoguï auftrinos quoque flatus ( quos diuus Hieronymus plu- EptJloU. uiarum pincernas appellat) quibus anno à Chrifto ex illibatauirginenato 1728, quo primum in Germania hæc fudoris contagio incrudefcebat, tota illius anni aeftas maduit, eiTehuius febris caufasCquæ pratter crapulam, etiam uenas amp;nbsp;arteriasi humore replebant: quarum re-pletio obftrudionem parit, obftruóio putredinemgi-gnit, quæ febrem incédit. Quare fi quis hanc febrem ap-pellet cphemcram putridam,nihil moror. Quum enim huic, amp;nbsp;peftilentiæ uulgari,externæ caufæ fint communes, eafdem quoque illis prophyladicas elTe cautelas arbitror. Qi^öd ueró ad curam illius attinet,natura citra Medici auxilium huic morbo per crifim medetur : nee eft quod Medicus agat, nifi ut fudorem pro ratione æta-tis amp;nbsp;uirium patientis moderetunquarumrobur conièr-uare Medicus ftudebir. Vale» Hoc tarnen pro coroni-de huius Epiftolæ adijcerelibuit, Hippocrate morbö ex phieuiude 2lt; Utargo «uxtü,Tult;j)Cü^«;v/Kj quoq! appellate.

A v D E 0,1111 Collega,teEpiftohm meam de ftidore Biitannico appro-» bare.Multo uerô magis lætor, quôd libellum pn'mum de Cura huius, ne-» fcio à quo pfeudomedico, autardc' lione ponus, piimô cditum, V uka* no confecrauens. cuius auctor, di»

gnior Vulcano fuiflet uiôinia: qui utinam cunifuolb bello,quo plures quàm morbus ipfe interemit, ad extre-» ma Arabiæ infelicis deferta amp;Syrtesprofcriptus, ad il» bus'que feras dilacerandus condemna tus fuilfct. Similis TAi^orUm ianeilliMedico,qui (tefte Galeno) adolekentem fùdo-» lancfcribit refyncopali autdiaphoreticolanguentem, in balneum GaL in ue- hypocaufti ablcgauit : OC cû fudoris copia large proflue-flibulo h.i. ret,gauifus Medicus,acficommodumiudoris tempus frognoäi. defignaffet, paulo poft mortuo adoleicente, ab eius ne» ceiTarijs uthomicidaaccufatus fuit.Qua aceufationedi-gni forent noftrates Medici,qui egros febricitâtes inop' portuna fiti macerant.Nam ut illi, refolutis fudoris pro» fluuio uiribus,multos fuffocarut:fic hi non paucos inani fitis tolerantia perdunt, adeo ut non iniuria Erafiftratus grauiter ob id Apollonium amp;nbsp;Dexippum Hippocratis Gal.lib.i.amp; difcipulos incefluerit, quod de heeftimoritis cotylp cya» 3. de Rcg. this,quorûfingulæ uixduasuncias continebant, unum acu oru . auta|(gj.m„(j„fyn,fej3ri0'tantji5ysconcc(siflènt.InqüO certè ab Hippocratis præceptoris dogmate, tefte Gale» no,longèdefciuerunt:quiait, Hippocratem liæcrcdaP gucre,ne quis tanta fitiaffligat ægros,utillis febricitan-' tibus,aquæ tantum uigefimam cotylæ partem præbeat-NamSó Hippocrates lib.4. deVitftus inmorbis acutis ratione:Caufone Iaborâti,ait,aquç uel melicrati aquofii amp;nbsp;exadè codi, bibere dato quantum uoleu Proinde Galcnuï

Galcnusgloriatur, febigida potioneubertim Öl'temper ®* oppor« ftiue data, omnes caufone aftelos,morti eripuilTe. In^ ^Texhibu tempeftiuè autem datur plethoricis, ante corporis cua^ tlone Gal. cuationem : 2lt; fi uifccra humorum uifccdineobftrutfla, 1‘bro 1. ad

uel phlegmone obfeßa fucrint, aut humons ciudi copia obftitcrit. Alias abundans frigidæ potio, præcipuè in ‘caiefonis acutis febribus opportune data, inter alia illarumrcmc- inkeUicain dia primas mcrcturiquæ fi caufonis ardorelaborantibus permuta-fubdu(fiafuerit,eas febre hectica tabefcere cogit. Vnde tio. Gd.li. coaóam in febribus cotinuis fitim ob cordis 06 præcorz 1. de Di^, diorum æftum,fanguinis aduftionem,fpirituumcp refo» [elgt;r. lutionem,plurimum obefle, nemo mentis compos infix ciabitur. An uero potus,in paroxifmis febris interpor latx copetat, non parua eft altercatio. Sunt qui Aphox rifmo Hippocratis cdobti ( quo ait,ln accefsionibus ab-ftinere oportet:nam cibum dare nociuum eft. 06 quibus per circuitumfiunt accefsiones, in ipia accefsioncabftix nere oportet) in quouis paroxifmi têpore, noninediam modo edic5r,fed potum quoq? uetant,ct.a picrocholis: j^5^^ ,5,,,, guum tarnen Hippocrates potius decibo quampotu id Aphor. n. natuerit. quo fit,ut ægros fiti intolci abili,qua neemaio* riTantalus apudinferos excruciatur, miferos conficiat.

eques, opportunus fuiflet patiens ; qui cum in pupillari îctatc,aqua:fubter cutemeffufæ morbolaboraret,2lt;hu* îîb.y.Vâ'îs. morum ufu à Medicis iUiintcrdictum foret,affuctudine naturamfupcrauit,acreliquumuitaetcmpus abftemius uixit,ac in feneCta nihil bibit:quütamêuetus paroemia, sene^us fenes,utaquilas feniles cadauerum fodu,tantumpotu a:iuilxfu-uiuereteftetur. At certeHippocrates in paroxilmoru duferui' dcclinatione adco potum ægris no uetuifle, fed ob illius tur. commodainlibro de Acutorum diætaprimo, ferèpræ^ pb *^^r'^’ cepilTc uidctur,dum ait : Pedibus frigore affccquot;tis,uó foz ^^’^J’ ^^'f* lum à forbitione,fed etiarn à potione,maxime ahitinen- p^fj. ubc-dum efitfedturn forbitionem 26 potum dabimus, quum nus.

calor ad pedes ufque pei uenerit. Namhoc tempus maxime opportunû eft cumin omnibus morbis jiumpra:-* cipuè acutis,ubifebris ÔCingens periculum fubeft. HoC obferuans Galen.in lib. de Crifi, ÔC tertianæ febris puraf cura,recftèhisuerbis Medicos monet: Qiiuminuigorc febris confi ftit,calor^ gqualiter quaqua uerfus extendi-tur, nihiloqj thorax plus extremitatibus calet, turn iam bibendi tempus aegrotanti adeft, Ôdftatim àpotuplu-rimus uapor calens per cutem exhalabit,iudoris nucius: bilis quo que luperueniet uomitus, uenter foluetur, biquot; liofum quoque emingent, His,Collega mi,perlualûs» nil temerarium uulgi iudicium ueritus, fi patiens corpU-lentus, ciusep epatis ac fplenïs fubftâtia inoffenfa fuerit, cùm tota corporis moles æqualiter incaluerit, tumud in ipfafebre Britannorum fudorifera, uires egrotipotU refocillato, eo ludorê elicies : quo caufaiHius paroxifmi côiuncfa facilius fudore difflari, Ô^ digeri per cutem pO' mâniUPhi terit.Vale,meicpmemor efto.EtnedefitiampliusmiH loftrat.hæc c6queraris,en poculum amicitiac(uelut apud Brachma* in uita A- ncs Indorûphiloiôphifacere folebanQexTantaliphia^ poUomj. latibi propino, Iterumuale.

jO N lt;v E R E R i S mihi,ut tuo fid^J Achati,filiam tuam Annam primogt^ ’nitamj2lt; iam nubilem, à muftis procis» uirtutum integritate ac ftemmatiscla^ ritate, opumep facuftatibus,auitotuO' ___rum maiorum gencri no imparibus, i^ coniugem defiderari : quos tu, ob filiae imbecillitatein, abdicate cogaris.Nec id adeô tibi elle moleftum, quàiH guod haeftenus nullus Medicorn internam morbi caU' um ôf eftentiam explicate, fimul^ curâ præferiberepû' tuent. Nam unus elle cardialgiamait,aJiu5 cordis pat* pmi»»

EPI s TOLAE MEDICINAL», ,^ 7Î inum,hicuerô difpnœam,ülcmamdslùffocatioftê: ncc dcfuilTe,qui exuitto epatis efle uêtriculi faftidiû fufpica-rcntur. quorS difcors de Hlig tuç morbo iudiciû,effedflc ais,ut totus animi pêdeas,nec quidfadio opus fit difeer-nere pofsis. Ob id à me de morbo filiaciudidum,ac de nuptijs co nfilium fidele,pro ueteri amidtia efflagitas:fi* mulcp quibus morbi fymptomatis affligitur,redèpri-mumdéclaras:cuiusnempefadeiindoles,quumanno ^T^^^f^ praeterito rofeo genarum labiorum^ ruborefloruiflèt, ca modo uelut exanguia, pallefcerc trifte, cor ad queuis corporis motScontremifcere ,arterias^ temporuftn* * fibiliter pulfare, 8lt; in chords afcêfu uc Icalaru difpneea corripi,ftomachumdbum,acprxcipuè carnem faftidi* re: fiC crura, praccipue iuxtathalos,adno(ftemoedemate intumefcere. Ex his fanè accidentibus,2lt;fignis morbi pathognomicis,quæ morbi caufam filt; fubftantiam pro-dunt,eius^ curam defignant, miror ueftrates Medicos morbicaulasamp;^naturam noagnouifle. Qiioduerónogt; menilliusnon dixerint,id quumadmorbi curamnihil conferat,nihilquoquerefcrt. Multxfunt inmorborum Deno™«« catalogo xgritudines,nomine amp;nbsp;no curacarentes. Nee iporbi uir^ hic morbus propriam habet nomêclaturam, quam cum ginei. fit uirginibus peculiaris, uirgineus quoep indigitari po» terit: quem Brabantinorum matronae,febrem albam, ob faciei pallorem,óó amatoriamappellate folêt:quum pak Amante» leat omnisamans,S^ color hic fit aptus amanti.quamuis pallet,teft» febrisadmodumraro coincidat. Sed hic morbus uirgi- Ouidio. nes frequenter infeftat, quum uiroiam maturæ, ex ephe» ^^ ^‘^'^f^* bis excelTerint. Nam id temporis, natura duce, languis ’”.‘”’^‘ “quot;’' menftruus admatridsloculos,Slt; uenas ab epate denuit: fj”^ ^^ ^^ quiquum ob illarum anguftaofcula,quænondumpa» Ga21ib?4. tucrunt, uifcofis quoeç Ód crudis humoribus obftruda, de Caufis amp;nbsp;denique ob fanguinis grofsitiem,crumpcre non poft fr^pto. amp;nbsp;fit:tum rurfum peruenæcauæ maioris^ arterixpropa» »c^f J^Jl gines,ad cor,epar,diaphragma,0^ praecordiorum uenas mat.

IOAN. L A N G I I régurgitât : capiti quoquebona pars impartitur,amp;^ ci'rca uilcera accidêtia grauia parit, difpnœam,tremulumcor* di'spalmû,epatisinflationem, ftomachi faftidium, car^ dial^îammecrarô cum amenda epilepfiamjamp; delirium. Quod Hippocrates inlibeUo de Virginum morbis, his teftatur uerbis : Virgines, inquit, quibus nuptiarû tem^ pus aduenit, maturæ^iamjuiro iunt, fpedrorum imaginary s terroribus affliguntur, præfertim quum menfes Q«ofëpo- defeendunt.nam ante hoc,noadmodum male affîciun-remefesad tur. poftea ucro ûnguis in matricis locellos,tanquam tnatneem effluxurus deftillat 06 de fcc dit. quum autem ofcula exi-defeendüt, tus obitructa fuerint,languis^ obcibaria ÔC corporis incrementum auCtus,iilic collect us fubftftit plurimus, nec unde effluat exitus uenarum patcant,præ copia cor, feptum tranfuerfum,præcordia^ petit, quibus rcpletis, cor fibinon confiât,06 torpet, ex torporeuerô defipit fiC délirât. Nil certe mirum, quum cpar à feculento men-fium fanguinc non expurgetur,amp; eo præcordiorû uenæ infarcQæ fuerint,hypocondriorû uifcera intumcfccre,ôd Cdufe dip Jus diaphragma (ut in hydrope) coarctari, quod difFici-» fieilts anhe lem parit anhelitum,tcftc Gai. in fine terni deDifpnoea Utusin y- hhfijuhiunjugj.fahter inquit: Si internus tumor autdo^ T ? ^- ^°^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hypocondria confit rent, turn parua Slt; creba fit

ttntione. Fpitatio. Deinde quum cor,ftomachus amp;^ cpar,utriufcp uenæ chylis QC arteriæ ramis, uelut communi uinculo eóneefiantur, his fane fanguine grolïb,flatuofocp fpiritu amp;uaporerefertis amp;^ ohftrudtis,uthoscor exfrudat,ó^ deoppilet,ne fufibeetur frcquêti artcriariim £f fyftolcs Hçe eadem tu^tu elucfiatur, amp;nbsp;palmo contremifcinquo defatigato, Gai.lib.4. quid obflatào-yttf/ocf, tod ■2rviv;x«TöV(i7roAH4,«f,K5d«'as’voz£i;G de Caufis fj efl,pulfus, amp;fpirituum ac anhelitus interceptiones libæ^'Re^ coindderef quibus acgerobmutefcat, Óuut,’deploratus acul iaceat. VndcmchcrclèGalen.in Acutorumdiætafeite ait,tróvot7KzJ£gt;(0if3ïA!i5©^ rt j^^ Tm-x^S.i(itgt;i^^i p-óvov -nif «■^li^w ■zs-yivixXTÓo'M TWTÏjiüd chtfoJbt sK t;:^v, 3^ usd «.vmt

EPISTOLAE MEDICINAL. 77 îeTîtar ovcp.ai. [ofjSjaef (pxîjioct. id eftjPoteft autem Q^ mukitu* do 00 denfitas fanguinis non modo artenas inflate ,06 exinum obCtnicre, fed ôfipias proptie nominatas ue-nas. Poftremô,anfi1iatuahacafFeôa aegritudine,nu-bere debeat,2Cquæfit hums curatio,enfidumexHip^ Vf„„j „f,.^ pocratis diuite medicinarum penu cofilium commuru- gineomor' cabo,qviiinlibello de Morbis uirginûait: Huiusmorbi bomede-^ liberatio eft^uenæ feeflio, fi nihil obftitcrit. Ego ueropn^ tur, quit,præcipio,uirgines hoc morbo afflieflas, ut quaptL ^^“f”æ ^ mum uiris cohabitent,8lt; copulentur.fi coceperint,conx j^^^^ nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;ualefcent:fiueró in pubertate hóe morbo nócorripien- Rudet Hip tur,tumpaulopófteasinuadet,nifi uiro nupferint. At pocjat.11.4. ueróexmaritatis,fterilesmagis idpatiuntur. Hocüluz ^‘’S'®‘^“‘' berrimo diuini Hippocratis cófi!io,fi medicamêta menfes prouocantiajamp;obftruckionum aperitiua,fanguinis grofsi fubtiliatiua adiüxeris, nihil his praefentius reperi-re SC excogitate poteris : quibus ego in hums uirginei morbitura nüquamfalfus,autfpefui fruftratus. Quare bono fis animo, filiam tuam elocato : nuprijs quoq; ego libens interero. Vale,

^ V A N D 0 Q_v IDEM Hippocrates Hip. in lib, cor,obfolidam eiusfubftantiam,nullo ^eMorbu. ab humoribus morbo corripi, ipfnmcp effeimpatibilerelfetur, audio plerofqj mirari, effe aliqucm morbü, qui à cor- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

inde lcias,cardialgiamnó cordis, fed mordacem ab acu- ^^,-^ ^J^ tisautuenenofis humoribus elTeoris uentriculiaftec'ïu, apptUarSt, quodueteresGræci,Hippocrates,Nicander,acThu- ^/ud ho* cydides etiam,temporebclliPcloponncfiaci, quo Hip- die Germ-po era tes opéré SC fcriptis medicinam eft profeflus, car/ ni quo^i itlt;t diam,id eft,cor,oblvmpaihiam Qi affinem locifitum,ac nominant.

Vdl.lib.i, coligantiam appellarunt. Affligitur autcm uentneuH de Dogma, onfidumhumoruacrimoni'a, quum ob diuturnam irte* Kippoc,cr di'amjud triftidam, aut excrcitq lafsitudinc,flaua 00 pu* Plat, zy U. j^j-j^ ßjjjg jj^ uêtriculum defluit, dC fua acredine bill's uo* *' ' ^‘*“r- mitum,SC alui profluuium, cum animi deliquio ÔC(udo* pntpt. fcdtaphoredcoproritaKautobaflumptum cfculentorS aut pharmaciae uirus,qualia funt quidam fongorum ge* ncra,ranabupreftis,ceru{a,gipfuSjlaccoagulatum;0Cob matricis ftrangulationes, £lt; fupprefla in uiduis,uirgini-bus SCmulieribus menftnia.undenonuUi morbumuir* gineum ede quoquc cardialgiam contendebant, quum Orii en ^^’'‘^aliquantoilliusaccidensdicipofsit. Sicuerô,ob , ■. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fenfus acuitatem orificio uentriculi affeefîo,cerebrum ob

cerebroa- ^T^cttiorumjCorob artenarum colligantiam compatitur. torde coUi- Nam artcriarn maxima à corde exorta, poftquä fpinam gantia, z^' dorfiperreptat, primum ftomacho, deinde eins ofculo cb id fym- inferta, actandem deorfum progrefla,uentriculifundo pathia. fubtenditur: turn fane in hoc cardialgig afledu longe fæ* Gal. lib. 4. uiora accidentia aegrum infeftabuntmepe morbus Her* ***fm'*^’ ^“^^’^^ jæg*quot;^ expergibilis fopor, 06 ueternus,catalepfis, ^™^ ' delirium ,acmelancholia,2lt;cficopiofoiudorisproflu* Cor. Celf. w*o iyncopis. Vnde Corn.Cclfus:Cardiaca,inquir,nihil Iib.3,ca.i9. aliud efl,quamnimia imbecillitas corporis,quod fto* Al^''Tb*^’ ™^^^° languentc,tmmodico fudore dfgeritur,ubiuena* cap.n. Acn ’^^*^ exigui Ô6imbecillipuliùs,fudorautcmiùpra coiuc* hb.j.cap.i. tudinem 6^ modo amp;nbsp;tempore ex thorace, ceruicibhs, ac capire prorumpit, pedibus tantummodo amp;cruribus fic* cioribus atqj frigentibus, que ci tra febris eflum SC animi deliquium raro fieri folent. cuius ipræcipuè ß à ueneno Tieriacafu accident,theriacam prüfens efleremediû,GaIcnus Piibgt; doris car- ucm docuit. Accipis'ne modo , cardialgia à morbo uir* diacireine- ginco plurimü diffcrrefHicnêpc utplurimS finefebte, dium. ex menfiü cóflipatione,^ uenarû circa præcordia oppp lationerille nero cö febre,fudore thoracis, pulfu exili, ac fyncopa,£lt; flomachi roGoneingrauefcitiquap fi citra hgc préfaça

E P I s T o L A E MEDICINAL. 79 ptæfata aeddêua mddetit,qualis quoeg eße foict ftoma-cht ardorjtû non cardialgia ab annquj's,fed cardiogmus Cordiog-appellabatur. Inuidia quoc^, eu cor ipfum macerat, car. mui, dialgia did poteft:quam illis precor Sc opro,qui honoré *£lt; incrementumliberalibus Ihidijs inuident. Valc»

DE MATRICIS P R AE F O CA TI O N E» Epißolä XXIIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

C C E P T A exproximis literis occafione, non fruftra miraris,cardialgia, morbû uir* gineum, ac matrids iuffocationê:morbos Ij no minus graues quàm periculofos,cu eiß ' jnœa,epilepfia, uetcrno,fyncope,deliriojfùpprenàuoce,8lt;pulfulatête ingrauefeere. Atqui amicorû optime,fi tu matrids SC fto machi cû cerebro et diaphragmate,cuius prefat a accidê^ tiaiuntpeculiaresmorbi,percomuncs neruos ÔCuenas ac arterias colligantiâ obferuaueris,eifdê quoqj Icge cogt; fortij infeftari aeddêtib.mirari defines. Eft fane matrids Mairidt præfocatio nil aliud,quàm uteri ob fieeïtatem, uel ex re. pr^focutin tento mêftruo,aut humoru affluxu aut flatu,fine exaccr. quid. uataputridi fpermatis uiruléta exhalatione, ob rcplctio. Gal.li.j. de nemuerfus diaphragma,aut adalterumlatus conuulfio. g'^j^bteE Cui no raro ex retento meftruo uenarü obftrudio coin/ affea.

cidit. Qiiippe fi nerui, uenae, mufeuli, adde SC cornua matricis,menfiû affluxu, aut uiri coitu nó humeeflentur, tü exiccata facile ueriüs diaphragma,SC ad neruorS prin cipiureuellunt. Pariter fimenfiS repletione diftendunt, facile ad ftptu tranfuerfum contrahunt. Si denies fperma in uteri c6cauitate SC uafts coaceruatu coputruit ,ineff’a-^?J^ ^^? quato neruorS mufculorûœ nixu matrix coucl^ Iit,uteius uirulentiâ expellere poisit. Quae fi ad cerebra cxhalauenr,exhorrcfco dicere,^ feuaaccidetia ac deliria prorit et. quib,uiduas,uirgines ueftales,ac obeefosquoqj monachos corripi, cum in Germania tS Bononig quoqj Uidb Cu igit diaphragma, precipuû Ipirauôis organû,^ précordia,

lt;O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 o A N. L A N G I J

précordia,Uten ad iupciiora commlfionc coarôata fucgt; rint,nihil mirum,mulicres fie affcCras,quas Greci liyftcz ricas dicunt,fuppre(ïoarteriarum pulfuamp;anhelitu, uez L(fgt;rlt;, t. lut exanimes in terramcôcidcre.Qiiæ Hippocrates,aut ^ij^foi^h. (ut Athenæus lu(picatur)PoIybus eius difcipulus,in _ quarto de Ratione uictus in morbis acutis, his uerbis

cunftafeitè coplexus eft : Si quis,ait,repente obmutuo ht,isuenarum obftruÆonc moleftatur. Idfi iànoabfep euidenti occafione accident,uenam brachtf dextri inter-nam fecarc oportet, amp;nbsp;fanguinem pro corporis h abitu aeætate detrahere. His fie aifedtis, accidit faciei rubor, defixusoculorum intuitus, digitorumin manibus tremor,dentium ftridor, maxillarum uellicatio, extremita-turn réfrigéra tio, fpirituum in uenis Só ar te rijs coclufio. Siuero ab atrg bilis affluxu, interne corporis partes cor-roduntur,aur uene aridiores faCtæ diftenduntur,tum in-flammatae, adfehumoris affluxumalliciunt: undecor-rupto fanguine,ód ira ob eius confiftentiam concreto,ut fpiritus per naturales meatus tranfire non pofsint, corpus etuifcerainfrigidari nceeHe eft.Hincmorbos comitiales , uertiginem, capitis grauedinem, loquckr priua-tionem,lpafeos,amp;f fiderationemeuenireoportet: præ-cipuè fi talis fanguis £lt; oppilatio,iarn uel ad cor, cpar,óó cauam eius uenam peruenerit. Qiiumuero Gaienus horum Hippocratisuerborum fenfum genuinumreefte intellexerit, qui didtorum fymptomatum 06 morborum internas caufas ferè omnes complc(ftifur:cur no ad uteri praefocationem 06 morbum uirgincum accommodauc-Suffocatio rit,certèadmirationenoncaret.Éxhis dialis quilibetfa-inatncis,amp; ^-ß^ conecre poteft,peruiruineum morbum, ac matricis gineus, x- lunocanonCj ob fpiritus a fangumc groHoinuenis prx^ gntudmes cordiorum coardfationem, calorem naturalem fuffoca-fagidæ. n',corpon'shabitûinfrigidari,ô6obid intermorbosfri-FeTiiTet- gidosiureoptimo reputari abAuicenna ódCoftantino tij canoms. Medicis, 06Galeno ipfo lib.4.Reg. acut.dumait:o-wt

EPI s TOLAE MEDICINAL» Îi KvTOt (})ÀiÆtÇV7n{îgt;‘3îÂKflt;B3lt;So'lt;,j6«çau5îiva/TOv S'uMix.p.iV ecvdcyMj t^mxiv^wov i(piKicQM'iiù)ïfj.(pvlovS^p-tiinoLvy? iTCOO'^iedHvoUy is-viyp.(it TI '^tx.7s},iinov TmSovo’ix.v. id eft, Qiiando uenæ fu-penmpIentur,uirtLitem corporis gubernatricem aggra-uarineceftèeft jôô periculum eft, calorem eongenitum cxhngui,6v prope fuffocan, uelut ignis nimia lignorum congerie fuffocatur. Sed quæ tandem ( obfecro) eft anilis illa amentia, quum experimur,uterum odorife-ra, mufeum, algaliam , gariophilos, ac galh'æ mufeatæ 6c cyphi fuffitum adfcctari : giauitcr uerô olcnria, ut ca^ ftoreum amp;nbsp;fœtentem ex Syria alfam, adufti corq amp;nbsp;p en- Uterus, 4« næ nidorem auerfari2lt;fugere,utobiduterum efteani- ut animal, malfenfus 6Cmotus particeps fufpicemurC06 quamuis motuloca^ ualidisluis cornibus SCligamentisfitcoxis 8C facto ofsi limouea^ aftri(ftus,in corpore tarnen libéré oberrare, Medicorum tur-Si obftetricum uulgus credatC ctfi Plato in Timæo id aflèrere uidetur,non tarnen ea ratione,quód matrix anima rat ion al i aut fenfitiua prédira eflet, fed quia rebus à natura produdis omnibus inefle antmamapperftiuam docuit:undeamp;plantasobidanimalia clTc,ac appetitu congenito adfibi conferentia moueri cenfet. Eadê quo-que ratione epar dulcia affeóare, heliotropium ad folis acceflum,magnetcm feptentrione uerfus fe inclinarc ui-demus:quauterum odorifera confeeftari, gramter olen- Hipp. lib.i. tia abhorrere experimur.Et cS in hac matricis affectione amp;®g^i^aê corquoque langueat,nolim ea naribus admoncnda, ita eóp.médi. grauiter foctere,ut uires cordis ac cerebri offenderent. fecundülo Quare grauiter olentis afte uirus, ac adufti corq Slt; pênae cajib.p. nidorem non probo : perinde ac caftorij ,rutac, ac fcillæ

■ odoremnon repudio.VndeHippocrateslib.i.de Mu- ^ lierumnatura: Si uteri,inquit,ad epar acceflerint, muta ^°^^^ derepete fit mulier,amp; dentes conferititum manibus fub-tus d6pelle,acinfraepar6lt;hypochondria,fafciamuliex rem cóftringito,ac ore aperto uinum odoriferum infun-de,naribus graueolcntiaoffer,fubtus uerô aromatibus m bene

befte rcdolcntibus fufiito. No défont Medici, qui hoc Vinum dn Hippocraus tehimonio freti, Auicennam errons accu-hy^ericis fent, quod uino mulieribus hyftericis interdixerit,his (oj^etdt, uerbis;Cauenedeseisinpotuuinum, quoniâaqua eft eicóuenientior:nec carries groflàs, ÓÓ ea quae addunt in carne Slt; fp er ma te, Atfiquis utriufcp aueftoris fcripta æquaexpendat trutina,nullum reperiet diisidium.Nam quiainhuiusmorbi paroxiimo,ob uirtutis languorem, fpiritusep coardiationem, fÿncopis crebrô coincidere folet: Hippocrates accepta à uirtute defect a indication ne,quæ cæterispræpolletindicationibus, proreficiédo uirtutis robore,apertoægrotantis oreuinû odoriferum jnftillareiubet ; Auicenna uerô, quum ex fanguinis re-duudantia,ô^ coaceruati in utero ipermatis copia,matrin cis præfocatio oborta fuerit, turn ea quæ fanguinem amp;i iperma in uiduis QC uirginibus adaugent,rcctè uetat: qualia font præcipue, caro ÔC uinum. Cæterùm quuni uteri præfocatio ex obftrudtionc uenarûeius à fauguin ne groflb facfta,prouenerit : turn ego aquæ potum peni-tùs difluaderem,uinum' que album tenue ( quod Graeci oÄiyolt;p0^ov appellant) magis ufoi efle arbiträrer;prçcipue fi in eo,quæ menfes promouent, utlibanotis,fchinantu, pulegium,aut grana iuniperi, Graccis i^miêi^f didia, prius macerata fuiftent» Vt uero tandem ad ea qux Tii^rêtiti petisjtibi de morborumdifferentia refpondeam,fcito 'cdrdialgix, cardialgiam effe primariam oris uentriculi aftectionem: fuffocdtio - matricis foffocationem, citra uteri ad feptum trafoerfom nis nidtri ■ conuulfi onem:morbum uero uirgineum,citra uenarum cisyi^mor inpræcordqs, ob fanguinis grofstobftruóionêQCcon* iiuirg^i, fiftentiam,acciderenonpoflè. Hxc, ut forori ac coniugi tuæ meden'pofsis,te cela*

A G N A smi'hi,nominetonusmugt; Hebris fexus, egifti gratias, cp proxigt; mts duabus Epiftolis morbi uiiginci amp;nbsp;fufFocationis uteri caufas amp;nbsp;con^ ftitutionem explicuen'm:utiam tam uirginum quam puerperarum uale» __tudinifaciliusprofpici pofsit. Ais quot^jco benen ciomciilarum fauorem miludcuinxüTc penifu.s. Ad hxc fuades fubindc, ut fimili ratione fauorc adoïefcentulorum, qui amoris philtro mefcati, perditè amant,quoque demcreav : amp;nbsp;quid fit cros, fiue eroticus amoris affcdus,ab Arabibus illifi diôus,doceâ : ac quix pj^ j^^g bus tandem rcmedijsdcmensilliusaffccfbo aboleripoC Auicenni fit,apcriâ. Quum igitur Cadmus Milefius ( aurore Sui- Fen.i.tertij da ) de hoe 14 libros conferiberenon crubucrir,uttuum “^^^”’ quoque amp;quot;nbsp;adoïefcentulorum fauorem mihiconciliem, j^ii^p^^ ,^ me non pigebit,de hoe amoris œltro,paruâ conferibere f^^^ci aQi^ epiftolarn. Et cftfanehicamensamorisaffeduSjani^ ^„^^_ mæ concupifcibilis paftio ,inepateac corderefidens,a ptor. defiderio2Crciamatæfimulacro,pcr oculosintramenz Deßniiia tcm^oncepta:cuius ægrcfaturabilisconcupifccntia,pcr erotici aße imag{nationcm,percommunes quoqjfpiritus,inepate dw. £lt; corde exardefcit. Vnde Plotinus amorem «to ^ oçd' lt;K,uf,ideft,auifioneheroadici.atPlato àGræcisïçûS/btno ^^^^^ ^^‘^ minari afTerinquia per oculos àœç«, id eft, an im o amp;nbsp;epati nbsp;nbsp;^y^^quot;

influât, id quod idem Plato in Timaeo clarius hisuerbis £pr'ani-teftaturtVidehat,inquit,Deus partem animæ concupn mç concu-feihilcm talem fore,quçratione non exaudiret, amp;nbsp;ft quo pifeibibs fc fenfu pulfaretur,necrationiobtemperaturam, fedfimu- ‘^“’^^quot; jé lacris SC uifis notftedicep maxime rapi. iccirco naturam ufa-Hip. iecoris procreauit, longe à cerebro rationis domicilio amp;nbsp;plat, difsitam, £lt; dus babitationem in eo difpofuit. Et ideo

84 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I 0 A N. L A N G I I

Laftan. de Ladantfus fcnimucncrcarS libidines in épate corineri arbitratur.Et Homerus omnifariæ eruditionis paï ens 2^ Deiecore origo,(citèfinxit,Tiaj amatoris iecur, quiLatonâdeam Titij hæc deperierat, à duobus no fäturandis uulturibus apud in-Homer.O- f^rosnodedie^difcerpi,acillius tarnen fibrasrenafei» de^Doft^ * Similem certe carnificinam inexplebilis amor ille ero* Hip.amp;i’ia. ticusin uifceribus adolefcentulorum exercet, quinun-li. j. Virgil. quani,etia re defiderata potitus, ita faturaripoteft, quin d.Aeneid. ^^j^ iHius imaginationerurfum famefcat,06 confeftim in rroUciaf- præcordia nolira,citra rationis indicium, effrenis irruaf, fedusacci- gx^intimam ofsiummedullaexedat.Vnde corpusadeb dentia pa- tabefcitjUt Ouidius rede de eo conqueratur. tbognomi- pgcitlt;imormaaem-,amp;longiiinternodiicrurntti,

^‘*’ Exhauftisnêpeamoreuiribus,corpüs exague palief, oculi intra fupcrcilia conduntur, cibum ftomachus fafti/ dit, longo fufpirio eximo pedore pulmo ingemifcit, mens uacillat, cor languet, ex rei defideratæ afpedu, motu pullus tremulo fluduat : quin folo nomine amicx pellicis audito,harmonia pulfus uariatur. Ex hacfigno-rum fyndrome Erafiftratus medicus deprehendit An-» dd Imo'rc riof hum Seleuci régis film, amorc Sn atonices noucreg hxcGal.li. adeo tabefccre,utnifi indulgentia patris, compos uori 1. Progno. fadusfuinèquitamcüamoreexpiranèt.Galenus quoep ^^ uxore ^‘^^‘^ indices agnouit luftam Boetij, uiri Romæ con-Boenj^hæc Claris, uxorê, Pyladis in theatro faltantis amore flagra-Gai.iniib. rc,amp;langucre. Ah amorfeuere,tygridequauis fero-de Prenot, cior, non tandem difpendio corporis noftrifatiaberis/ feduis etiamefle paterm' noftri fundi calamitasC Nam Amor pa- quidrniferamator,utiratam pcllicem fibi concilier, non term j-undt g^og^t^ donee tandem inops fadus,ab arnica no agno* « amitds. ç^i^^Y, id quod feftiuo carmine poeta Græcanicus indP cat, quo Soficratem ex amore mendicum, cuius nomen arnica cius non agnofcereuol uit,ita alloquitur: H^x^H! TsKov''^craxnH^oClit, i^èt 7rivm a»

N Ä TIW POf 0-4 KglAjCoW ,UVfO7,X^ tQ-JTI/OV AS'âviV ixmo(^\ci^ VVV 15/ TeV^0lJ.6L TrVvêdviTTiU.^

Huius clandeftini ÔCatrocismorbi pharmaca diuerfi Amonsre-diuerfa docent. Plericu neceum ita feuere coercendum ®c^wf'«-putant,quinamorelanguens,deliderioaliquandorruax p^^^ ,^ç,„. tur.Nam(utSuidasrefert)quumDiogcnisfiliusamoz 3.Aeg.li.j. redefiperet,nifipateroraculo ApoUinisDelphidper- cap.17. fuafus,amorem filio indulfiflet, patris feueritas film per-didüfet. Alij otium, ut Veneris fomitem, dilTuadent : ac mentem negorij s onerare , Slt;!^ nouis amoribus, ac hone-ftis alio traducere curis,£lt; afpeCtuamicae decKnare præ-cipiunt.id quod Lucretius quoquemonet,dumait: nbsp;nbsp;nbsp;in fine U-

Sed fugitare decetfmulacra lt;amp;nbsp;papula amoris, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^” *•

Qui licet plura amoris remedia fcripfit, alios' que do-cuit , ipfetarnen ex amatorio poculo furore correptus, mortem fibi confciuit. Alij tempus Sófamemhuccom- x^^J^^, pefcere morbum tradunt, Hinc inter GræcaEpigram- perijt. matalegitur,

Rafis uero inlibro Diuifionum,remedia amoris,ut ,naturxinfefta, non probat, dum ait:Curaamoris eft,aG fiduatio coitus, iciuniû, 8lt; deambulatio, 8lt; ebrietas plu-rima afsidue., Nee ex humano fanguine Magice uanita- j^ ^t, {^„_ tis contra amorem remediü laudo: quamuis Iulius Ca- tonini.

8(Î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I O A N.’ L A N G I I

piroltnus fcferat,Fauftmam illuftrem Antonini Pq ini' peratoris filiam, ac tandem Marei Antonini philofopH uxorem,tali cruento remedio ab amoris affeefiionc uin^ dicatam.Namquum cagladiatoris amoreflagrans fd'^ contabuifler,Marcus imperator ad Chaldxos ÓC math^quot; Sanguis niaticos,qui fuis nugis medicinam confpurcarunr,id re-gladiatoru tu]it:qui fuaferunt,ut occifo gladiatore,Fauftina parted roedetura- tcpidi cruoris abforberctjUiro^ fuo mox concumberec: r^fiae^pS* €x 9^0 concubitu Antonius Commodus,homo crude-' hb.iä. ca.i. I’S ( quipugnisgladiatorqs accructis cædibus, rêpubh-Cor. Celf. cam Romariamfcrèarrriu it ) ferrur nains, bx ei id cm üb. j. ca-ij. magorS deliramcntis Plinius amp;nbsp;Cor. Celf epoto iugu-lati gladiatoriscalido(anguine,comitiales curari mot-' bostradunt. Quidam (ait Celfus ) iugulaii gladiaroiis calido fanguine epoto, morbo ccmitiali fe iiberauiti apudquosmiferumauxiliö, tolerabile mifeiius main 111 Cap. »4- fç^ci^^ Hæccertè, ut Tertullianus in Apologctico pie docet,funtdæmonum præftigia,quos Magi,eoruman-* tillites, cæde Humana Ôd fanguinis clFufionc ddcciaii nouerunt:quiobid ex hominum (anguine pharmacaSi^ lacrificia inRituerunt amp;nbsp;finxerunt. At nos has dæmo/ num prædigias, quum per Chriftum nobis illuxerit ue/ ritas,c0temnimus SC irridemusan quern, utiHius amore rapiaris, confide. Vale.

Sden pgni fi«iti5es ex Varrone, Teflo, cr J^arceUo.

Liu.li.l.Ci-cero lib. j. deNat.de-orum. Plu-tarchus in

Problem.

DE A PO P LE X I A,E Pl LE PS lA, CAR 0 comate,catocho,catdlefgt;fict,letdrgo,çrphrenuidt,mor-

V M ncmomortalium capitis morbos non cxccretur,miraris cpilcpfiam tarnen facrum dici morbum-Mirari cerre defines,fi quam 7s-oKvo'iu«vl©^ Jd eft plurafignificans dicRio fit Sacrum,ob-(cruaueris.Nam ft era ohm erant urbis mania, qua tranfilire piaculum erat. Sacra erant, quae dqs, ut olores Veneri, caper Baccho,dicataaut deuota

EPISTOLAE MEDICINAL» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jy crant.Sacerquoeg is fuit, quem ob fadnus commiffiim ocddereimpunèlicebat. VndeHoratiusinquit, hutyk-lulls O' (lieer eilo. Acquiequid deteftationedignum, ut hun facra fames, Oicrnm quoq; dicebatur: 06 ita erifipela facetquoep ignis uocabatur. Adde quod ea quæ ma^ gnitudinem antecellerent,ueteres ( auCtore Plutarcho) vtilit.part. lacra ; ut Homerus pifcesmarinos, 06 Medici poftremü Pollux li.i. uertebrarum fpinæ os,in uolatilibus oropygium, in ho^ ^ M^chome mine os fâcrû appellant. Præterea quiequid diuinitus epUeptl accidere olim fufpicabantur,id facru quoq? nominabât. ^’ Vndeueterisreligionis»iacerdotes,demonüantiftites, utprætextureligionisditefcerêt,dcos hommes morbis ' excruciarefingebant : de quorumnumero epilcpfia, ob id facer morbus dicla,cenfebatur. Qjia fraude Macho^ metes b morbum f.iumcômitialemcelauit,ô6fidem fuæ fuperftitionis cófecrauit. na hic impius T urearû religionis au(fi:or,quummorbo comitiali correptus,pronusin terra caderet,id religionis ergo fieri caufatus cft:nêpc q, chorufeâ angeli faciem, qui deinftaurâdareligionc cum eo comunicaret,ferre no pofièt, quin aucrfo uultu cade^ ret.His credula nugis uxor, facie eius uclo coop eruit: 06 moritura eö ex aife hgrede coftituit. Sacru quoqj,ut ady tus têpli,id dicit,in quo facra funt rccondita.Sic c caput, facraPaUadis arcê,quamens diuinitatisparticeps,unà cû fenfibus incolit,ueteres utrem facra obferuabât. nam p er caput iurabât:illius nutu pada c6firmabat,et^ftcrnu tantibus falutêprecabâtur:ô6ab dû no modo fuilli cerc^ bri,fed aliorû quoq: animaliû, tancp à fabis,abftinuerût. Vndemeritô epilepfia magnusô6 facer reilàcræ, id eft, cerebri morbus dicit,qui eft neruorû totius corgis couul fio,ob uctriculoru ccrebri,a uifcofishumorib.aut grofsis atrgbilis uaporib.facftaobftnuftionê: cuius couulüonis, præcipuè circa neruorû principia, tantus eft impetus,ut

d Cófuetu do falutidi fternutate» ante tépo-ra Gregorij inoleuit. Pli.li.i8.ca. i.Arift.li.i. de Na. animal. cap.ir. Athé. quo-que lib.i. Ab efu capitis amp;nbsp;cerebri ucte-res ,ut ho-die Leodi-enfès quo-que, abfti-nebant. A-then. hb.i. Epl/fp/ÎÆ definitio.

a Dehac facerdotum fraude HippocratduUbro deSaciO raorbo,8c de Virg.mor-bis.Galcnws libre Prognoû.

non ocu1i modo diftorqueantur, Ôé nullus fcnfuum fuO fungatur officio, fed fpuma ex ore, amp;nbsp;non raro unna,cp tra uoluntatis arbitrium, egcratur. Qiu hunc morbum Herculcum profligare nouir,huic merito ( utolim Hip-* pocrati,ob depulfum ex Illyria peftem ) diuini honores Mcneerd- decernerentur. QuosMenecrates, Celebris hums mor^ tis lAedici bi Medicus, fibi ademptos noluit, dum nunquam fane faults. A- in publicum,nifi iuis,quoscurauerat, habitu deorumuc then.lib.7. fhtisitipatus, 06ipfeuero purpuraueftitus, aureacorogt; mpnofop. nadecoratus,crepidatus,fceptru denies inmanibusue/ lut alter lupitergeftans, prodire iolitus eft. Hie ft etiam apoplexiam fort cm curare fciuiflet,periculum fuiflet, ne louem cœlo deturbaflet, 06 feinillius Ribfellium confri* Apoplexy tuiflet.Eft nâ(ç ApoplexiaLatinis fideratio dida, mor* definitio. bus cpileph'æ affïnis, totius corporis ftupor attonitus, ob neruorum cerebri obftrutftioiicm à uifcofis humori* bus, medullari cerebri fubftantiæ impartis, fa crus : per quos cum fpiritus animalis ad inferna organa deflucre non pofsit, ca fenfu, motu, SCfpirationemanifeftapri* uaniur,donee neruorum cerebri oppilatio, uirtuteillius aut pharmaci, ucl cautery referatafucrit : tum in quam* cuneß corporis partem humores à cerebro defluxerinr, illius neruos obftruunt ac relaxant: quorum refolutio Pdralyps, Graecis «vro ^ Aia,id eft refoluo, paralyhs, parefis 06 pa-

pareßs,er raplegiaquoquedicitur. Eftquoquealius cerebrimor* paraplu- bus , dirais ualde germanus, Græcis Cataphora, id eft, gia,idrm. procliuis in grauem fomnum impetus : cuius, carusje-Catapho' targus,coma, catalcpfis ac catochus, ^ermanaeftmt fo* rores.quarüprimogenitacams,Latine ueternus 0^(0' por dida, eftfrigida Sé humida anterioris cerebrifopo* rifcraaffcfbo/piratione tarnen illæia,ex pituita uel uini ^ari deft- u^poreilliceoaeeruata.VndeSuidasrxaif©^,inquit,^* mtio. '^o'ivo-jwinctç iyyivofjSiHfjiiSiiyif^ v^Tucpo^ix. id eft,Carus eft ex uino ebrietas,fiuc crcpala, 66 grain's cû mentis impo* tentiafopor,ægrè expergifubills,qui in conntialis mor* biS^

^PISTOLAE MEDICINAL. 89 bi ^ febrin exacerbationibus, amp;^ craneo , trepan o uel idu deprcflb,aut iugularibus temporam uenis aut mux (cub's coaróatisjconinddere quotpfolet. Letargus Leturgidefini ueró,inius confobrina, eft inexpugnabilis amp;nbsp;obliuiofa iio. ex frigido cerebri humore uel œdemate fornnolentia, cuius fcbrislenra,amp; obliuio,funtiniêparabiles pediTe^ quæ:quæ ex diametro phreniridi répugnât. Has elfe genuinosfaporis liberos, inexpergifcibilis dormiendi affedio teftatur. Rcliquum eft,ut fpuriam illius ftir^ commis fpeci , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ’ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;esamp;dehnitio.

pislobolcmquocp cenleamus,in cuius catalogoutrum Gal.lib. 1. Pr® que Coma, Catalepfis ac Catochus, non tam ratione not.amp; li.i.pr® quam nomine diueriä numerantur: quæ cû uigilia iom- *!**• ^'P- slt; b. ni imaginem referunt.Etfi generaliter quæuis præceps i 'lquot;°4“® in grauem faporê propenfio,Coma uel Cataphora dû Cati^hord. citurdpeciahrer tarnen duæ Comatis ipecies apud Hip pocratem repenuntur: quarum prima nZp-ctccy^virvav, id eft uigilansiopor dicitur, quem Archigenes SC Philips Sopor uigildf, pus medici propriè Catochum amp;nbsp;Catalepfiam appelé catochmer iauerunt,qui médias eft inter phrenefimÓC letargu mor catalepfia^dê. bus,utriufqp particeps:qui ex pituita bili permixta,eft fo porifera cerebri affeeftio, in qua æger inftar leporis aper Leporis fónut tis oculis dormit:nec oculis comuet: fed «o'xagJ'ot/zvxT«?, Pü-^i- “• c» i7-id eft mdefdfe amp;nbsp;toruè quemq^ intueri uidetur. Altera uero Comatis fpedes vTrv^^J^r kj JiM, id eft,profunda 5C ferè narcotica, cQ ftupore corporis,mentis fornnolentia amp;nbsp;ftupor, adeo Ægre expergifeihilis, ut capillorumin barba euulfione aut acuum pundura uix cxdtctur,qua lifoporcDionyfiusille Heradcotarum tyrannus præ» DeDionyfij pmguislaborafte fertur, à quo nifi acubus pundus exci obœGt«e «e tari non poterat, quas conlilio Medicorum pro corpo. it^Dipno.”’ ris obœfitate,longitudinc diuerfos paraucrat fibi. Nee foph. mirum. Conftat enim lanè,omnia animalia obccla,utur ros,gbrcs,uKuIosmarinos3ob cerebri humiditatemefte Gliris, nrfit fomnolenta. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uituUmtrini

Hanc Comatisipcciem Hppociatcs QC Galeniis Gib Cari nomine crebro comprehendût,quæ fingula , ipfifx PâuI.Aeg.n.s- firna ïllorumfimia Paulus Aegineta,pauds ucrbisita cap.p.amp;io. confcripfit;Siautê,inquit,pituitabiIi'ofohumoh m cc/ rebro commixta fuerit, quemadmodum hic fopor cam fam mixtam,ita quoqi appellanonem compofitam lÓP titur. «yfU7rizopy;^x»/x«.,uigilans fopor appeUatur. Siam tem in uniuerfum cholera præpollet,omni infanta uigil phrenins ftt. Si nero pituita exuperat,tü pariens fopo^ re ægrè expergifcibili com'pftur, quem Medici Galcno ,. antiquiorcs Catochon óóCatalephamquocR nomina^ borum capitis, ï'nnt. nbsp;nbsp;Et Ut res tibi danus innotelcat,horum di treren

GalJi.4.deLo tias Galen, de Locisaffectis,mirahrcuitätedocct. Ap «isaflèa. ca 2. qm',aït,fblutæ apoplexie crebenimèfiiccederefblet pa »gt; ralyfis.Sopore ueró finito,bona ualetudo magna ex par 5» tefubfcqui confucuir. Fi'tautem fopor, audore Hip* »’ pocrate,mufculis temporumaffedis;prxtcreainacuns « quoep morbis. Inter foporemuero 5^ apoplexiammor ” bus comitialis eft medius, conuulfionem afferens unib « uerfo corporijfèdinparalyfimnonfinitur.horum tn'um ” morborum fiigidus ac crafliis,aut omnino uffetdus hm « morcaufaeft: uerüm 8C m fop ore SC morbo comitim »* 11, uentres cerebri magis,corpus ueró cerebri minus: in »» apoplexia ueró utracp affici folent.m Catalcpfi ueró, « ÓCuigiIanrifopore,pofteriora cerebri magis moleftan/ »’ tur.Qiium ueró offe terebra perforato medius uentiiciJ »» lus fuerit attritus,fopor hominem occupât:fed netp con »gt; uulhoncjicque difhcili fadafpiïatione,haec apoplexie, « lila morbo comitiali eft peculiaris. m Catalepfi quoque Phrenitidos ^ wigflanrifopore fèruatur fecundü natura fpiratio: uc^ amp;nbsp;letargi dire *^*^”^ ^’^ foporc palpebræ clauduntur,in Catalepfi manet rétia.Gal. L4. apertæ.hæc file. Si ueró ex eodem Galeno different deciufis pjj; ^j^ phrenitidos ac lethargie addidcro, turn nihil te in cxplicatfone herum capitis morborum amplfus defidcz raturuf»

EP is TO LAE MEDICINAL» $lt; raturum arbitror. Ait namep in libro de Caufis pulfuum: Vtphrenitisfit ex humore cholerico, fic ex phiegma» tico letargus,qui intra fubfbantiS cerebri naiciturphreni tisueró fobtilcm cerebri panniculum, ôdeins diaphra gma occupât. Caeterùm confido iam, hæc perplexs ftnitimorum cerebri morborumnomina, quæ non paru GalenS quoep in enarratione Hippocratis foUidtarunt, tibi fatis tore cognita. Vale,

V A ’ M uellem,uos, ut honoris MeJ dicorS rationem haberetis, aliquant do altercationis finem facere : non certèillius,quæ fern rand æ ueritatis ergo,aut exercendi ingenij caufa,in literarum palaeftris fit : fed illius ob* _________ftinatæ contentionis, quæ de re om nibus pertpeda,aut nullius ponderis,ad oftentationem fit. Annefcis,altercadoueritatem crebro amittiC Me MeJiförSco» dicorum(inquit Galenus ) J^ixcpoivix, id eft ditrcnfio,Wx «»'lt;*« pr«co-re Ignorantie fufpicionem arguit: ffvti^avitt uero, id eft, quot;*.^’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

concordia,iuftam6^magnam eruditionisfpem pollice j'æ’^, ® ‘“f* tur. Talemdeuigilia fenum controuerfiam inter uc. c4«flt;c,qMlt;e fe-ftros ortam,ex hts rationibus accipio fcilicct. Quum net fomnolcn-fornnus accidat ex uenarum cerebri, à frigidis amp;nbsp;humix ti£ arguunt, dis cibi,potus,aut pharmaci uaporibus;repletione,circa Somni defim-imirabilem arteriarum plexum, f^anniculos cerebri,aut yg^p'amp;nb. °. temporuuenas,fa(fta:acprgcipuè exfpirituum circa cor Gal. de Locis 06 fenfuu organa infrigidatione oriatur:tum omnesfen affedis. fus torpcntdolauero mens nullo obftrida organo, ex Mén« fomno fomntjsquæfingittuturorûprçfagajfatagit. VndeMe nonquiefdt. dici rebus frigidis 06 humidis,lalt;ftuca,papauere,tepido Pedum lotio^ dulcisaquelauacrOjpedumcapitiscnfomentationcfom ‘^«'“A®®quot;»* * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TY' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' teftcAlcx.A-

num conciliantHinc^quumtotumlemlc corpus humi. phrod.li.i.pra dis luperfluitatibus abundetrhorumep caput,fomni do, bic,41.

Senes pitui' iniciliuni,0^pulmonem præcipuè pituifaatundarcjip top. nbsp;nbsp;nbsp;pofi fenum ociilï, Lilians exnanbus coryfa,tu(sis, ctHit

ens ex ore falma teftêturfcnes idco muenib. natura cal* Exmeriuini diorïb.ciïeïbmnolentiores contendunt.Nam caloremgt; fotu uigilia. de quæ calorifica funt,m'gilias parère affirmanttquale cft uetus umum KK^x^c|J^ id eftmcnim, quo cum Grammar neï œconomus fefe ingurgi'ca(rct,reliquum mte tempus Oamp; quits eau- mfbmnis tranlègit. Atqui hi toto errât coelo.Primdni, [as fenes fint ui qnodfèmlis corporis confhtutio,tn qua uterc^ calor hu/ gUes. midum radicale dcpauit,non cft naturaliter humida/ed ficcaad quod atrophia corporis,rugæ,macies,tabes luN marafmus,nefuorum quoqj dunries indicat. Deinde, quod fenum languis 00 cerebrum non duld' phlegmate, fed lain s humoribus fcatcar,quod feabies ficca,alopecia, uitiligo ac cutis prurigo,pcculiares ftnû morbi atteftan Salpiinis edu- tur. Salfi nempe de fcrolï humores in {enibus,nó tan ft. nbsp;nbsp;tumob cutis denfitatem coacemâtur, fed etïam ob dù^

De copiée le tumam concolt;ftionemhumonim:quç,tcfte Galeno,nO £uminûamp; car f^ngumis b£üfgt;,idcft/èrummodô,fediuraquocB carniô docet Gai li.j. Ôf Icgununum,quanto diutius coquunturganto lalfiora de Naturis ali reddit. Accedit ad hoc, quôduirtus nutntiua benf mentorum. gniorcs humores m corporis alimoniam inftiminfeculé De fudoris tiorcswcrô Ôd terreftres ab his ftqueftrat, qui tandê ci h cTifimo* colorisaduftioefalem rcftpiunt. Hmc firdor, Purina, kk.feâione i. ^ iplum mare (alla Huntiquod ob terreftres exhalation De falfedine nes,8Cthcrmarum,acfàlfihquoris exclus Iittoribus Si^ maris Arift.fe- fundoftaturigineSjilh pcrmixtas,cætcris aquisôôden/ M t^'m i^M» fi“®a^pôderoftus obid exifticpræcipuè cumftgt;I,ftibcU crok lib.7.Sa- ’^^ circulo Mu(ftuat)dulcïores ilhus lïquores exfùxerit:^ tur. Lucretius ita denflus fit. Ut oua ÔC nauigïa onufta in eo natêt,qiue l*!»’*’ nbsp;nbsp;in fluminib.peffum irent.Hincôf pôtus Euxinus, quo/

ArrianJib.i.de niam ob influxumPhafidis SCahorum fluminum daV Euwnipôtina ccfcit,c5gclarur,amp; potabilis fit. Siquistaméinprofun b«f amp;nbsp;PU-eadV ^“ eius,ut Arrianus ait (^à t/lt ru as ßeiSas KcedSfiip riou Kà^ 7rî!^,^^l/.v^oiJ K^vireu ) urnam demiftrit, filfum humorem haunet*

EPI STOLAE MEDICINAL. pj hauriet. Ex his liquet, fallbs humores ex terreno hu^ more,à fob's æftu QC noftri caloris diuturna codtione ge nitos,e(rc ficcos amp;^ caïorificos,acfomni naturalis impéx dimenta.Quum uero his fenum corpus, ac praccipuè ca putrefcrtum fit,fenes effe adoleicentibus fbmnolcntiox res,nullus rei medicæ coniultus affinnabit. Sed illud fa teri cogetur,phlegma filiiimin/eiübus,uelut acefüfua acrcdinc,fomnuin turbare. Ac ne id tibi accidat, uino aquaïmométo diluto,acla(fîucæexacetarijs eftqôf dul cisaquæ temperatolauacro tibi mederi poteris. Vete^ Dekaucahçc res quoqj iomni cauia in coena laCtuca poftremo ucicc- Athen.ii. t. Di Dantur,quæ nuncappetitus excitandi gratia, ex aceta* rijs in principio eftur. Vnde Martiabs, Clmdere (laa cœnas IdElucalblehat auorumj

V P E R quumab Illuftrifsimis prinx cipib.Palatinis( qui femper non mo do Martis eelebre, led ÔC paciferae Palladis decus fuerüt)in corn Sym^ pofium,una cumftdis illorum à con fibjs miniftris accerfitus fuiflcm, SiC nobis iamuino oboep laturatis fecu

dæ menig bellaria offerrêtuntum ego de more antiquo rumcouiuïj, gryphumTheognidis poet» diflbluendS ^pofoi : H?« y«§ ia KiKÄHK^ SaKK!gt;SliS ViK^OS 0tKxJ^i,^U^ (pSiy yói/.ivos a-iittxn, Qiiodde conchis, inftar umblici orbix cularibus,marinæ cochleæ aut limacis teftajqua uetex res pro falpinge utebantur,Theognis ænigmate pronto lit. Etcumlohannes Carocallagryphumexplicate no polfetjtum ego in illius cyathum uini, falem inieci. id n 3 quum

quam cæten conunræ iridtflcnt,mc ut hominem temU Ientum,qni panim fall's haberet,ac inter tâtos principes ifta änderet,tome afpicicbant.Tnm cßo:Boni conftilite De pœna gri- quæfb,inquam. Nilcertèâme temere tadumclK Pri^ ns^Athe^n^Hbquot; «*ùm,q«ôdapud netemm conumasnon îllandata ohm lo.’Hefythius inoleneritconfîretudo,ntquignphnm propofitum dif' in diaioe Gri feinere non pofTet,!s pocnlnm ûIEiginis hnmore mixtô P^*’ «no exhanrire fpiritu cogéré t, ut ex Anti phane com^

co Athengus hisuerbis teftatur: Klt;iÙ7tvot.Klt;iÂctlt;rniv7rîiii.' vofj oi iJtù Kva-ou^is Tc^ Tt^afiS^rct ysi^oiJt iTHvoy irai «Ki^Im Tfti ŸCttii(ryaiJ.lt;^'ljjj'TM dujtmii m'rM-,i(ç^ i(f'amp; 'n^elt;Tlt;^tyK«^iu 'T^Trt^ rnziaij eew^i. Quod ^ ego 1111 qnoÆ in pœnam ftatni» Deinde falem ideo poculo eins m^erli ,qnôd uinum incius cyathomihi uidebatur ede fæculentum , ut fai iddepurarenquinon modo fnagranitare uini fæcnienz tiam in fundum trahit, 86 à corruptione ac nimia æfhis ebulitione præfemat, fed longe quoep falubrius qnàm fulphur efficit. Vnde Coftâtinus in Geoponico inquit, K^i (p^mra'i tiiJixX^ainvat, roiràlvaii TgtTrt^xt i7riyawi,K(gt;)ÂvV lt;rt (/lin^Tffi^ot. rS/tavras^ilt;rau,ff^ Kcf^àii'aKMv(Hi7riyivi^oUt Imo torcularia qnoqj, marina aqua cluerc ÔC inrigare fia det. ProindeGræci ac Romani olim, ut uinum defeca tius,ac etiam delicatius redderent, muftum aqua maris Kuru ieco- ant muria ad tertias décoda, certa menfîira mifeebant, {iio. nbsp;nbsp;quàm Columella lib.j.hisuerbis docet:Adqciuntur,inz

EademM.Ca- quft^n aquç dulcisfextarios quinquaginta,ûlis fextam clio4?amp; 10/ nSjÔÔmcllisoptimifextarinsnnus.hçc pariterdecoqni, ’ amp;nbsp;omnemfpnrcinam expnrgari oportet.deinde cumtc frixeritjtum quantumeuntp humons eft,tantam in am/ phora portionem humons adqci.Qiiod fi nerô ager ma ritimus eft, fîlentibus uentis, de alto quàm qnietifsimo fùmêda eft aqua, SC in tertiarn-parterndecoquendanan r)ionyl!um lt;e- demmufto in cadis aromatibus fnfhtis admifeenda, lt;juore mergtn Ob hanc uini enm aqua: maris temperaturam, netus e^ dum-prouerb. rat adagium, Dionyfîumæquore mergendumiSC Poe/

tae,Delphinos man's beluas Libero patri iacros eflefim Delphini 'Rae gebant. VeromGalenus uina generofa in Lesboze chodicati, Chio infulisnata, hancxquoris cummufto mixturam vinaaparachy non ferre,libro Methodi duodecimo teftatur. Etuina ta.Gal. lib.4. quæ hac mixtura carebant, «7r«§«^VT« Græd nomina^ ^'^ bant. Atfi 50 fextarijs mufti,unus aquæ mans (extarius amp;nbsp;uMethodi. admiieebatur ,uinüinud avSootiiow appcllabant.Hæcui De anthofmia na,maris têperatura redè curata,caput crepala no offen ß^ “ j^^’J^qquot;' dunt,uentremlaxant:ftomachum tarnen uellicant,infla pópL *^quot;°” tiones comouent, cibi uerd concoctionem promouent. * De uino pro Atuinumdulce,quodfponteuel prima Sc leni pradi pö ^°P° ^'j^^^* dereexuuis intoicnlanprælohibftraris,intacumdeflu ,jfear's*bxi it,. Aîitylcnæi amp;nbsp;GræciProdromon,Slt;*Protropon,id uium appellat eft,ut Hefychius exponit,7rffl TàyAdUxzff to-tt^ó^^vijlx.^ pri Athen.quoqj mum ante muftum uini uuarum profluuium,appellant: y^*Pquot;^Jj,lt;, quale delicarifsimum in Noua Palannatus duitatecon natur, quod Columellamulrum lixiuium nommant,a^ » ^^ ^^^ pta fdlicet fimilitudinis ratione.Namut lixiuiü per max yj^fj,. didum in eolo cinerem deftillat : fic panter liquorem m uarumintorcularide botrisprælo fubiécris Iponteauc

leni preflura primo effluêtem, quod reliquum muftum anteuertat,'arfet/ïfoMöy, id eft præcurlbrê,2lt; 7r^!n§97roy dL a De fapi amp;nbsp;de xerunttamp;non id generis dulce uinum,quod tertia tantS frutoColnmel parte,ueldimidiauini per decodionem dcrcli/ta com fco/nkp ftat,a Latinis a iapa,fiue defrutum dida:nó protropion, Barth. Monte Ut Montegnana medicus in confilio de Dyfiria inepte gnanie error, fentit,dixerunt. Hire tu uina, fi corporis maciem eux Vina dukia

rare uoles,liberius quam falfilagïne maceratapotare po ^'orpiM impin-ceris’.SC abftinere •gt; adeiiterrjs uïm's,quæ delècudaria ex è»‘ifi^' aeinis uuarum aquamaccrans colatura confidebantirr, b De uino deu à Romanis lora,à Grædæuulgo thamna dicebant,qnæ tenopd eft lo-audorc Diofcoride fiebant ex uinaeds, unde trigiru SSV^«' taumicadi exprefsi foeranf,aquæ cadis tribus mixtis,fi «.Gakde alim. mulcalc3tis;quod^ expreflumeratjadtertiasdecoque li.i Conft.lib. bat, ^ fingulis decode dus mm cog^s faits fextarq' duo ‘^■copiofe-admi.

admifeebantjô^^ poft hyemê in dolia difïimdebanünf,ac poti'mü Hchar,S^ dicebatund quod Galcnus lib.de AH mentis leciindo,Conftantinusm Geoponïco ,finefaHs additione conficere docent. Hoc uino ad ra te choice ra’ ebuftrionem,dCfitim,fedare potens:quodrelatera nolui. Vale.

i T E R i s tui's affirmafti,me piëta/ que obfcura, de man's Ôd fall's cum mno mixtura,medi corum Ioca,pro xima epiftola illuftrafle. Verdm quam ob caufàm falc muftû fiat de/ fgcatius,nempe quod fall's liquor m ni fæculentiam ef implicftam fuatet

reftri grauftate in fundum cadi uclut hy poftafim trahaf, id non omnibus piobaruquum fal ob ftiam pinguedinc V.âtionù,ob potius enatare,quam fubfidere debeat. Eius pinguedi/ quamfaluinu nem aqua marina elarè docet, qua’ flammæ infperfà,no dépurât, coßi' tam earn extinguit,quàm panter incenditur: pinguedi/

r ”^ ^*^^ alimom'am igni fuppeditante, ob quam nee fem probaLrVr^ ^^® ueftium aut corporumabluit, Vnde Nauficaa,Aid ftot.in probl, noi regis Phæacumfilia quamuismare paternaurbis fedi-ij. nbsp;nbsp;mœniaallueret,ueftes tamê fuas, 2lt; VlyfTem naufragö

^u ƒAriftoUp fpuma a'quo ris madentem,non æquoris aqua,fed flumi 1. Meteor. Ma ne ablucre iufsit ancillas.Proinde Homerus, liâtes area

Khl^Hp,» ci V^TO. H^ tSb^taj ÇClJt7ri}(lt;iV MH1fS-gt; iKKiefaÂHî J^’ ia'fji-f/}^^x^osj^yooy «r^vytTCia,

VIyfres,inquit,naufragus,à nudus,inlittora Phaea cum ci ce tus, ex flumine maris fàlfilaginem de corpore . abluit,quæ dorfum Ô^ latos eius exafperauit humeros Ô^àcapite marisabfterfitfpumam. Cæterûm biquam cnn fofot4Uo. parmn naturas return exploratas habeant,uel ex hoc co ijeere

ijcere potes,quod ignorant,corpora non rarionc ponde Corpora non ns ,autleuitans, nararcudfubfidcre : fed pro element obgrauiMe^ toruin,ex quibus confiant,proportione,amp; dominio, lo ffd teneürei' cum inter elementa petere. Vndeparuusfcrupulusob teneam dC compadam lapidis fubftantiam in fluminc fobfidetnn quo ingens trabs lignea, ob aeream eius 5C L-tg«^ cur in porofamfubflantiamfupernatat.Sic paruulusfahsgru* aqu^fupcre-mus,quia plus terræ quam acris participât,in uino nd a^ winent. qua Ribfid Ct: quumuteroleo plenus emergat.Nccfal tâ tum,ut Anflotelcs refert, frigore amp;humore ddfoluit, Error ^rijh^ fiCcalidoacficcocogitunimo calidoamp; humidoquoq^ telain fedidet eliqucfcit.Namfifâlê raphano (nfjicrferisraiitiapliani, ^^teor. qui natura cabdus 36 humidus eft,frufla,lalisaceruo inz dideris,Gl totushquefeet. Qiiarenefal tuum(utilloz Salnphitno U rum qui dlud ob pinguedinemRipernatare credunt)in-. quefeit, fa tue tur,falls naturam diligenter exploratorquo melius omnibus aromatibus tua cibaria codtes, amp;^ uentriculo cibum faftidienti fubuenies, quod amp;^ columbæ natura SatfalUdium ducertouefunt,quæ utlangucntem pipionumftomaz ftorndchitoUit, chum excitent,falcm,a«t terram aux falç fapiat, illis in ^ffo^(oli*mfgt;^ osingerunt. Vale.

V P E R dum Saturnalia de morcue terum accerfitis amicis celebrates,ut conuiuæBaccho libarent,uaiqspo^ culis mcnfim adorn abas: in quib. fpe c'landis,non tam fabrorum induftria quàm materiæ uarietas, ex qua cofe.. (fia crantjOmnibus admirarioni fu t. Turnquærebatur, quæ poculorum materia elfer fahr- ^ ^^ cornei» briorf” Tune ego,neafymbolusconuiuio interftrifte „ terum acre «iderenidmecx uctenimicriptis,paucisdcclaraturum gumpoeuHs, poll.cebarrantiquiftima^ ueterum poculafv^« dida, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'’

fuilfe tboum cornua.hinc«5Ç 7ïx^^'iXTöï,id elt cornu,era *’quot;® quot;nbsp;0 tcr,ÓC

rci\^lt; uin»m aqua milcerc «d^âacu uetercs dicebat. Vigt; de Theopompus, ap«d Pæonas boues tam magna gez ftai e cornua ait, quæ trib. aut quatuor umiièxtartjsuti adimplerentur,quorum reges amp;nbsp;proceres ex fus poeuh conficcrent,eorum^ labra argento amp;nbsp;auro obdueeref. Regum Indix Kegum nam® poculaolim fuilfc cornua,enam Philoz nocerotîs peZ ftiatus mlibro de uïta ApolIonqTyanaci reftatur. Eß tub. Phileftr. ^è aurem inuicmis Phafidosfluuij afinos, qui unumi'n li.j.de uita A- fronte comu haberêt,quo cum elephantis ferodter puz c in ,eyn' j^j^f^^qm^m^que ex talï poculo b/berit,codicnullo ‘ morbo, nee uulneris dolore,aut ignis flamma offen z Cor«« mono- di,neeuenenointoxiearï poffe. Hoc ueró animal non icrotisucnena rhinGecrota,cui unüex naribus prominetcomu,ledmo mederi, nocerota Phnius appellat,unicornes Indiie bouestquaz les duos uiuos Sul ta no ex Aethiopia munen' miffos, ac drea tempi urn Mechæ feptïs inclufos, Ludouicus Ro. ; _ patn'eius uelnoftra adhucxtatefe uidiffe gloriatur.

Atnonfolum monocerotis cornua,fed ceruorum quoz cap.11. Virgil, que^contrauirus elle efncaciajexpentnero conltat^quo m Georg, nimnidore fugantur ferpentes:00 fcobe eorum, uermes ^ medic^Ï *n^®®gt;w’™ “’^®‘^^*’* Nontemera'gfturueterum Me GaLlib.*i.VL' dicorum mffrumenta cornea erant : cornibus liquorcs de Coinpoft. menßirabantxormb. m ffarificatione pro cucurbitulis, wedica. amp;nbsp;lib. modó cx au 11 ch al CO uel intro conflatis utebantur:corni j^.Metho 1. ß^j^ clyfteria,tefte Galenö,adminaftrabant. Et fi ex Ixz uigatis ceruorum comibus,quum monocerotis ddimr, Athen. 11b. c. poculaconhcercntur.ca nonimprobarcm. Atuafïsdl ^'^quot;« ƒ« ^^ b'*”w^acbiisquo® fidtilibus,qua’ piaffes ex terra Samia finxerat,ulq^ ad Macedon« tépora tarn m üens quam m conuiuqs Græci amp;nbsp;Romani utebantunnec alijs uafis «do*x amp;quot;ib 2 NumPompiUus dqs Iitabar,quara ( ut Cicero refert} de Nat. deor' fióib'bus'umulxs capedun cull's ac (ÿpul]is,quæ erant ua luuenal. Sat. ff ficffilia, quib.in ffcnamp;d^s ffcerdotes dijs præîibabâr. 6.L1U. lib.i. Exfidilibus quo^ tam Romani conffiles, quam aliarö gentiz

EPI STOL AB MEDICINAL. 9) gentium reges 2lt; coenabant SC bibebant. Fama eft^m-quit Aufomus ) fiefWib. cœnaffe Agathoclearcgê:qui cxplafte Syracuianorumrex defignatus,noluit pocula ?|uae ipfè ohm exhito finxerat,afpernari. PUn. quoep re Pli.li.».«.«» ért,CatumEhcium,cum Aetolorumlcgati ei ex fidili bus prandenti uafa argentca obtuliflent, ca non accept* tafTe. Et tantus conml 0^ utdlor, ufq; adfupremumui-tæ diem nee plura quam duo habuit argêti pocula, quæ L. Paulus focer ei ob uirtutem,dcuido Perfeo rege,do-naucrat. Necufumfilt;flilium,utinfalubrcm repudioï modo non fint ex terra paluftri quæ putfilaginê oleat, aut mineris participet,fcd ex terra pingui ÔC fpiffa, quæ ignis infornace co(^uralapidefcit,confc(fla:qualiafont in Hifpanijs Valentiana,in Germany's Colonienfia,ual de opportuna pharmacopolis(ad femSdos liquores, c-Icdluaria Só cclegmata)uafa. Vcrum in his eligendis idtibimaximé prodcrit, quod, ut diuus Hieronymus ait,calix fiC urceolus fióttlis probantur prius,quam emS tunfola uxor non oftenditur ,nc antea difpliccat,quant ducatur.quarc empturus ficHlia,(ï uinum infuium, fapo rem aut colorcmmutaucrit,uel terram reripit,illa quolt;p facilius quam uxorem femel du(^am repudiarepoteris.

Quodfiita exacte concotfia 8^præparatafuerint,tum Vidrulib.At-minus admirabor Vió:ruuium,uafa fidilia melius fapo- d“‘’®‘C*P-^ ris integritatem quam argentea retinere 8C conferua-re affirmantem. At dumfobrietas 00 frugalitas ab anti-quorS conuidu non exulabant,tum catinus amp;nbsp;fcyphus ac ciffybium, exligno confeda pocula,in cenfu uafor2 nobilium quoc^ crant. Cuius frugalitatis prxclarSfpe- Plutirch in «-dmendefe M. Curius Samnitibus præbuit,qui inagre ‘“j^’ ugt;«^v»ler. ftilèdensfcamno,dumexligneocatinoluistoftisucfcc ‘ ’*’'‘’^ ’‘ retur rapis,Samnitium Icgatis ingens auri pondus offe rcntibus;Narratc(inquit)ueftris, M. Curium malle lö-cuplctib.imperate, quam ditefceretatep iftud ut préCio-fiim,itamalohominiitnexcogitatum munus refertote:

£lt; mcmefttofe,meftecaa'eumci,nec pecunia co num pi Cdtinm quid, poffe. Erat Gnè catihus uulgare nas elcanu,quo etiam ^dtyr 6., Romani tempore Numæ Pompiltj utebantur,Vnde lu uenalis ait: — /{ut qws

SympuUum ridere l^umlt;£,nigruinq- eätinumr 'EeViticMofrdgiks démonté pit ellis

/{ußis eratC— Certenemo. In Vaticano autemRo* Athcn.Ii.ii. co marne urbis colle optima conficiebantur fic^ilia. Erat P‘°^'- nbsp;nbsp;quoep Ciffybium Græcorum ex ligno hederæ poculu,

cuius meminit Homerus OdyiTcæ i, Ki9lt;svj{i0iJ (Jl^^o^x^^l^a■ilJ t^ujj /Ahewas watt^

Tale ex hedera poculum, gemina ratione conuiuia: deccre arbitror. Primüm,quód hedera uini temulentia hio fhgore arcere creditur: filt; ob id Corybantes cornn gen'Bacchiiacerdotes, hedera coronabantur.Deinde, quodcauponum fraudes, qui uinumaquamiieent, eb ; ruft. cap. uo? poculodeprehenduntur. Nam, tcfteCarone,fi uinunt ; lymphatum in uas hederaceumeffunditur, turn uinum per poros reiudat amp;nbsp;effluit,aquauerdobgroisioremui ^xfraxinocr nohtbftatiamremanet. Certè praeclarasmedendi ui' thamarifeo po ^^^ pleriic» lignis incnc,ut thamariieoSd fraxino^noue-cula, runt Mechei omnes:quorumhoc uenenis Slt; calculo,ilgt; Ïud ueró ipleni obftruólo præclarè medetur. Quare In gneos ex his compaólos calices non improbo.Ex ligno quotp Guaiaco pocula tomo excauata libens admitto» Pli.li.33. cap.r. Sed quum Afiaamp;S Alexandria demeta Romanorum o* pes creuiiTentjmoIlis^ Græcorum luxus Romanortim grauitatemenerualTet, turn quotprepudiatis fidilibus amp;nbsp;ex ligno poculis,ueftium ÓC poculorü, ex ære Coring thio cryftallis ôd murra,luxuria Romæ inualuit.funt e* nbsp;nbsp;j

pu Chalctdo- cipuèm Carmania, ex humoreiub tcrrafolisæftii com nius.indet^yr creto,uclutlynciirium,coalcfcir:quæ non iplendet,fed tbimfKamp;Stpo purpureis Sgt;C choruicis in candoremaaihs uerficolor «e ada. nbsp;nbsp;lut murena pileis nicer,qua ob id CafsiusiurÜconfulw^ nbsp;i

BPISTOLAE MEDICINAL» lot inter gêmas non computat. At ex ca cehta pocula,uini faporcm fouere,Martiaïis tradit: Si fd/idum pot4ï,lt;rr4f nti murrbapbaierno ConHenitjCZ melior firppor inde mero,

Laudatur Augunus Cæfar, quod capta Alexandria, ex regia (upclleCtilcn.il ,præterunuinmyrrhinumcax licem,retinuerit. Cryftallinaquoqueuaia, excryftaUi glacie,hyberno frigorc lub nimbus intra rapes concret ta,fculpta,indelicijshabebantur: quibusnoftraexuL troconflatapocula, in cenfo proximafunt. quae eo nomine lunt mctaUicis falubriora, quod nulla frilphuris aut argenti,plumbi, accerufe uirulentia participent: 2lt;fuo congenito frigore,iàporê uini quauisniue SC gla 1 cie melius conferaant. At quando eumdiuittjs amor quoque argent! SC auri creuit,SC auri iacra fames pecio rahominum obfederat,tum primùm, quâuis fer o, falubriora ex figulari terra lignis 2C uitropocula,metallicis - celTcrunt. Namuaia Corinthiaca,;^«.Ax«g«7w dirta, tu primüm ex aere fieri eoeperant, cum Corintho à L.Më mio deuaftata incendio, fimulachra ex omnifarifs aeris, argentiSC auri metallis^ onflata, inunammatTam con- pu.ü.j^. „.j. fluxiffent. Gigas uero primus Lydorumrex, templu ApoUinis Delphici ex argento SC aurodonarqs deco- Hæc Athen«-rauit:Gorgias Leontinus orator, primus hominumau- us «.Dipnofo. reamftatuam,SCiblidam,fibiDelphisintemplocono- ^ ' ‘-SJ-'^P'^-cauit. Ac tam rarus erat turn auri SC argenteae fupelle-Cblis quoqueufiis,ut Fabricius Romanus,imperatores plus quam unam ex argento pateram 8C ialinum habere uetuerit. Vnde DurisiUe Samius refert,Philipps magni régis Alexandri pattern , imicamtantam ex auro phialam habui{fe,quam noCtu fuh pulmnari eelare fo litus elFet. At poli tempora Croefi SC MafianiiTæjtâ-tusin tota Europa argenti SC auri inoleuit ufos, ut nihil in conmuqs magnificentius haberetur, quam plcno fe-feauro proluere: SC Poppea Neronis coiux foleas iume Pli.u. jj.e» «• o 5 tis

ris fill's aurcas indueret: têpla,triclinia,ac mulicru coHa, Poculoruin ex QC hofriarS cornua,auro fulgerét. Ante fixe têpora,S^ treufus. auri ufiim,ex greis poculis dqsIibabat,SC bibebat: eorS quoque repofitoriax®tA««tf«xotï appellabant. Herodo Lib-i. tus,Aegypriorumfacerdotesex xreis tantum poculU bibiffe, audtoreft. Atquumæs gniginem, flomacM infeftum uirus,facile ( præcipué fi uino uel aceto irrige tumfuerit) contrahat,aureapoculamifiimagis coidi forent,quum id corroborate à exhilararc tradatur. At poculumexelcdro naturali , quod auro Ôf quinta eins argenti parteconftat,conflatum,quiaftridore,ôlt;fmactlt; lolo in firperficie interna areu,quo nitor eins obiolefcit» uirus infufirm prodit,caeteris etiam ex auro obrizo me* tallicis poculis pferrê,ô^ fidlilia quog^ Aeginetis relink Pollux hh.«.^ qucrê,quos Herodotus tanta lxj^^iwp ièijQu^iuy 7rivsi!t '^’^'' ' ideft, ex urceolis aut ollisin Aeginafadtis biberetra» PU. 11.14. c».i. ‘^‘^’ Éft ^ aliud aurci poculi genus,i^encis ualde faltJ bre,crythrodaniradicis,quârubcam uoeât, decodiunU quod potu,aureQ regq morbi coloré emédat.aureumÿ antios medicis poculû dicebat. Quod cû no magni co-* ftet,Petro Cyglerio meo nomine donate potcris. Val^i

ni tas diuitias antecellt't, tantum tib* o mm' tuafupelleÆIe charius eff^ affirmas. QirÓdfi mihi quocp ahu^l

dam amp;nbsp;Hefy- crgpalæ , ac tUud itficricix, meden' pofTet : fd multis (^' * ‘“®’ fiertijsmaula principum pluris uemre poire, reclé mOquot; nes At certénoneftmtht huiufmodipoculum,quoÄ^ ipfe aliquando egeo, uenale : fed quale fit, te pro uetd* noftra amic/ria redé docebo, Erat Cothon ndile La^

E PISTOL A E MEDICINAL. ro? conibus poculuuT unde Kca^vaa-M, id efr,incbriari,La^ Athen .hb.»; cones dicebant.Qira ratione ucro id ci tra animi Sf cor^ Eijpnoioph. poris oftenfun commode ficreqMneßtheus Athénien Çothonifinfi fis medicus,in epiftolafua de Cothonifino,docet.Etnc copiofe deferi »Hius confilîu Græce b'nguç impei itis pariat faftidium, bit lui. Pollux id Latine explicabo, Accidu aute (inquit) ut iUorû qui hb.ô.sap.18. le plurimo mero ingurgitant, corpus ÔC anima grauiter odendatur. Verum quodam dicruminteruallo inebria

rijUidetur mihi corpus expurgate,amp; ammumrecreare. Coaceruat enimin nobisex quondianapotatioequçx dam humorum acredincs,quarum oppormnißimus eft perurinam exitus, St purgatio per compotahonemma ximé competit. abluiturenimuino corpus,quod eft ca lïdum amp;nbsp;humiduin. Purina,quæ denobis colatur,acux

ucrô tibi copotanticruntcauendatNemaluuinumpe fiffitf fur^ît» dulûm uc bibas , netp meruin non mixtummeque te in com potatione bcllarqs fecundæ menfe repleas:ac cum ûtis te uino implcueris,ne dormias priulquam euomu cris: poft uomitum ucrô parum lotus,quiefee. Quod ß tenonftifhcienter euacuareporeris,turn plurimocali^

dæ aquæutaris lauacro. Accipîs ne iam ex antiquifsix ®* '““ƒ æ ‘^ mo medicoJVInefithco,quomodcramineLaconesCo „eGde-der^ thonepoeulo utebanturtSCquod cothonifino corpus pofaned.inge ner.Iib.2.amp; de

per urinamSC uomitum expurgatur: animus quoque tliiho7ncritti pöculo exhiIarctur.Deinde fiquis dulcedine quot;u quot;Ihb^^dc uini inelcatus, plus equo bibent, qua rat ion e remuiez Mcd.fec.ioca. tiaói- craepalacuretur: nempe cumuigibauaporesui^ amp;RafisadAl-m' dißipatjfomnus nero his caput replet, ne temulêtus “^M^ZerX dormiat,priulquam euomuerit.Nec ftomachus humo- X.r^atupnal rum corporis laburtam commodius,quam repletus, ex Queuismenf* onerare poteft. Vndepræfer Galcnum SC Auiccmiam j ™ GauX”quot;-uetetes medic! inter lalubria conicruada ianitatis præ- de Vtil^arA cepta, quoins meide abj femel tantum /abj bis uoraere Aui.4. fompri eonfritucnint, Nccftoaxadiusbcnariisjquæfoa dulcc^ ®‘ capmi..

104 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IOANNIS LANGIl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I dine ÔC uiicofitate epan'nfafdunt,eft onerandus:nifïa' | mygdala amara,aut poma cottonea uel ceftiana, auto/ ua tofta coriandro afperia fucrim. Galenus quoquc ad concoquendam calidæ aquæ fotü cruditarcm,tcmulcö tos altero dielauare, 6dabalneocapeflerefc»mnumiii‘' bet. ad quod Lacones Ipeciale lauacrum Eidatorium f^ pidario,ut Vitruums refert,coniundlutn, ac Laconiek Lib y.cap.t.amp; dictum,confrniôfumhabcbât,cuius ColumcHamprO/ ”’ logo hisuerbismeminiuMoxdeindcutaptiueniamus ad ganeas, quotidianam eniditatem Laconicis extO' quimus,óó exufto fudorc fitim quærimus. Non tame in quauis Cephalæa lauacris uti Galenus fuadet:fed quando caput citra febrim incalefcit, tum lauare, Si 3 balneo ucici ladtucis,acforbcrc ptilanam piecipit.qua/ do ueró a putridisinuentriculo humoribus, flatulenö uapores ad caput exhalant, ac uertiginem commouet, tum balnei uliim penitus dilTuadct. Frons quoquc hc deræ fucco irrigata,8ó folia brafsicae aqua rofarum ma/ dida,capitiapplicata,ex uino cephalalgix medêtur.T^ i tum emm efr brafsjcæ cumuinodifsidium,ut uitesiü/ ’ d ■ dia xta-confitxnoncoaleicannundeeniscomeftioebrieW ^”iX7amp;A!hc tem arcere crcditur.amp;: ideo Acgyptq,inquit Suidas,an neus lia. Dip. tc alia fcrcula brafsicam codram edebant,amp; primumin

Gale, lib.x. de Sympofijs excius olere fcrculumficbat.Mcritó autein f Cop.raed.fec. ç^j^jg^n uim quoque raphano tribuunt, qui brafsicam

Græcé nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ôdraphanum dicunoftram ueró radical

Gal.li.i de A- lam,qua uefcimur,ab Athenießbus^tx-qocvit/lx nominal liinentis,capi- ignorant. Tuigiturneabftemius uiuas,hac ration^ tedebraisica. Hmimcommodis obuiamii'c poteris. Vale,

Vam efficaces hnt gulæ uoluptates, wf] ex hoc conqeere potes,quód pleræqueg^ tes Ôc^hydropotæ plus ob frigus aquam^e niucm ,quàm uinum,deorum ncdar, aftb dlarunf*

E P I S T L 0 AE ’MEDICINAL. tof Ôanintifèdnonpariratione.namht uoluptatisgratia ob frigus arte paratutn,aquarn uino prætulcrunt.alij re ligionisergô abltemq uixcrunt:ut perfida ludæorum ludeicrTuie gens,ex lege Mofaica:Slt; Thraces,illius ex Machome^ f* obSlemij^ tis conftitutione æmuli, uino abftinent. ÔC Herodotus reges Perlarum tantum aquam Choafpis fluutj potare JJ,“'|\yXJ tradit,quam peregre profeduri,prius probe decodam pot,’s ,h/c a-acuaftsargenteisexccptam,inaurigisetiamad uenati* then.lui.Lij». onem fecum defcrcbant. A quam quoque Nili inter re* giamuneraadeo in deberjs habuerunt,utPhiladelphus earn ex Aegy pro Berenici bliæ, quae Äntiocho nupfe* rat,in Sy riam dono miferit.Et ne précordia mero nimis incalefcercnt,caput aggrauareatr,aut frigus a que inter na uifeera oblæderet,MeIampos primùm aquâ uino ç* quali mifeere pondéré docuit.unde Hermes Anlfopba riis in Pluto exclamanaïgoj o^ huAjxs?, ta-oy tav xtxfajjjb/«?.

8C HippocratcszHalycc,inquit,anxietudo, ofcitatio8^ Lib.7.»pho.0 horror, iiiniimaequaleaîqualipotumlbluitîegrirudinë. QuidmultisCneullapotandi iUecebra deelTetjAlexan drini à Pretagoride edodi, aqua fmgulari induftria in* ^hb.EpIdî'S frigidabant, qui aquaminteftaceis uafis, interdiu fub metano. Athe apricofoils altu calefacientes,aut eius terreftrem crudi nçy«Ub.j.Dip tatem ignis calore concoquentes, nodu in malo nauis quot;°^°P*'-autfeneftris aedium altioribus,3ctherisfrigori expone* bant: mane uero, antequam fol illuxerat, lubduda eius fçculenta hypoftafi,puriorem aqua partem ut lalubrio tern,in fidilibus hy drei s,aqua afpcrfis, Stpampini folijs autladucae coopcrtis,Rib paleas reponebât.Êt ncquid adgdidaganea: poculadeeflet,nines ad oeftatemufep in fubterraneis fofsis,qucrnis frondibus aut palea coo* pcrras:Gracorum amp;nbsp;Roma norum luxuria conferuarc docuit. Vndc diuns AuguftinuslibrodeCiuitatcDci primo: Quis dedit,inquit, paleæ tarn frigidam uim, ut obiutas mues fcruetCuel tam teruidâ, ut poma immatu ra maturetC' Hinc Alexander iUe magnus, dum præ*

daran! Îftdonim cnutatcm Petram obfideret, tnginta liibtcrrancas fcrobes efibdit, qnas niue ad mfrigidanda militum pocula adimpleuerat. ita luxuria potus,coinz men ta eft reponcndæ muis officinas. Nam icruatur,ait Plinius, algor æftibus, excogitatur^ utahcnis menfib' Acl. Lampridi nix algcat. Heliogabalus quo que Romanorum iinpe us m eius uita. f^^Qj-^j^ u/ndario domus fuæ montem cxcauif,in quem’ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hybemas nines 6C slaciem ad æftusrefrigeriumrecon'

3.amp; Sueton.in deret. Scd ante eu Nero, crudelis Romanac urbis per/ eius uita. nbsp;nbsp;nbsp;nicies,excogitauitdecoquereaquam,uitrocpdcmi(ram'

in niuem rcHigerare, amp;^ in pifcinis niue réfrigératis fub Caniculæ æftu lauare. Nee niuis algorc turn contenta banturièd eius aquam, per uas ex lapide uelut pumice porolùmbibcrc,ingeniofà finsillcccbra RomanosSt Græcos doemr, qult;xl colum niuarium appeUaban^ Vnde Martialis inquitt

Mpigra. Iib.r4. No»pofrfreKi«fw,yf(i4^K4i?ïpofórf rigentcm' Deniue,commentii eft m^niofi /im.

Has niuis delicias SCrefrigeria dînante Romanorum reges æ imperatores Græci ulùrparunt, quorum tierce ris comœdiæ audior Stratis inquit, fl?ysp;i^'7r(:/ftp -^vj^é' liSbfcy iy 1^' ep^ilt;tTt,j^ióvt iiifiiyyAjiiytid eft,Bibcre uinum in puteo fontis refrigeratum,niue mixtum. E t quamuis ad amandos aeftuantis uentriaili affedtus, hanc plurb Obfeuraj Ga mùmconferre,GalenusinMethodoiùaprædicet(dô, leni ex y.Me- Vidifti, inquit ,tu quo/dam' uno, die, at po tuis hora, luftraror'“* * cosfrigidapotioneleuatos,quorumalijsnonmodó re centem fontis aquam, fed etiam quæ elTetniue refrige/ rata,dedi,ueluti Romae præparare iolent,præcaîefacie tes primùm,quam aquae praeparationem bifcodtam ap/ pellant ) hanc tarnen frigidæ pon onem idem Galenus t^üUit niuisin- ’^ MbeUo de Boni Sd mali iücci alimenris,amp; de Renum tommedrf- afFedhbus,eiidem uerbis teffatur adolcfcennbus prp mum]nfcnfilcm,fed morbidam tarnen,inpræcordip alterationem parère ; amp;nbsp;inde ingrauefeente æ tate,afFe/ dü®

E P I s T o L AE MEDICINAL. 107 óliis in artkulis, nemis, uiiccribus, incurabiks afFerre. Qiiare ut abhac tibi tempcres, fidelitcr tibi fuadco : ac quicquid ueteres de nine fcripferunt, id de cryfraHo amp;nbsp;glacie,?lt; file nitro uerequot^ dici putato quam n ue etiam noftris temporibus,ad uini reirigcrium, SchleP* tæ,Bohemi,Hungari, 6CMcraui infubterraneisfocx Glade in tjii' bib.recondunt. Verum quia bane ftomacho obeiTe, ac tf pofwj refri-illius uillos rclaxare, ex uinata deglutitione uidi SC fen geratio. fuillius uftim faftidiui,6C dilfuafiEt data oprione, mab lern cum Nomadibus galaôopotis, amp;nbsp;Philino, lac bi-bere, quern Ariftotelesamp;S Theophraftus intotauita, straboamp;PUn. nee alio pom autcibo quam ladle faturatuuixtfle per- cadem. lubcnt.Proinde quoniam uifeera tua facile flatu intume fcant, ab aquæ po tu tibi caueto. V aie.

^ Auifus eras,non tam meo,quâm :çgt; .1 grorum nomine, quôd meâ curandi 1 ægros-operamgenerofis Rheni Co mitibus Palatinis, illuftrifsimis Bail uariæ principibus locafîcm. PrimS, ■! quôd ten am incul tam, cum ea quæ il effet uino falubri Ôd fnimento feiecû Empiricos h-daacpopuloià,commutatrem:deinde,quôdmeaopera trombus peio Sdreeffa curandi çgrosmethodo,accolas Rheni ab cm- y®’ p^u®quot;“ piricorum tyrannide, quos Galenus redte latronibus pquot;-nori«ne*amp; comparât,2lt; à ludæorumimpoftura meuindicaturum lij; prognoft. fperaffes. Atmi Germane frater,quàmaîgrè id fieri poPeftnur. , fit,rationes inexpugnabiles in prima epiftola accepifti. Nam ut terra lxtisfoecundafegetibus,tribulos,urticas, lolium Slt; carduos pant,quç etiam fi eruncaueris repullulât: ita Rhenus inter pclaramedicorû ingénia, nullis fecSda,fraudulenta quoep parturi t,quc magiftratus in-dulgentiaalit amp;nbsp;tuet, hgcut carduilytaslegeres,ira iHa fraudib, aduktione,optima queep ingenia opprimunt.

Q^rç cftim ciuitas,qms denique pagus,impcri£ifsimiifl* in re medica cmpiricum, Aoywtjojj/ garrulm-n, perH juni Iudæum,aut parrochianum,totius Philofophiæigna/ riimapoftatam,nonalitf'quïbus,utfeli cum muribus captis, ita illis cum mta ægrotantium colludere impu* nè licennonlânguinem tantum cum uita,fcd pecuniair quoep, qua paupercula unâ cum bberis uxor alenda e-rat,emungerehispermittitur. Hoccertè eft prêter bO/ ni paftoris officium,non tondere SC paicere, ied dcglU' bere pecus:cuius iànguinem innocentem Deus, mi tus icelcrum uindcx,ab auaris iÜorum manibus aliquando cripiet. Verum ne tu omnino ipe fruftreris,quàm fab ûm curandæ eryfipelatis methodum ludæi, SC ilIoruiA afleclæ empirici, in locis Rheno finirimis inftituerint, panel's indicabo.Nam fi qua etiam citra febrem,uel fan guinis cbulitionem cholerici, puft ulauel macula rubca in aliquo corporis membro,præcipuè in capite,tempos ribus, entre, eniperit, id cryfipelam efte exclamant : ac miferis ægrisomni humedationi SClotioniintcrdicûr quo fit, ut magni nominis proceres neep caput aut baf/ bam in uiginti annis hnerint, nec ægri fordes manuun* ablncrc audeant. Vide quælb, quomodo falû opinio rationemcaptiuamducir. Qiiare utillorumtcmcnta' tem agnoicere poisis, icito eryfipelas latinis fit crû igné Gtokfrüervni ’^*^ • 4^^ diuum Ânthonium,quiincendqs præefle cfC tothlauffGcr- ditur,eos qui eius numen non rcuerentur,affligere arb* nwnifè, trâtur:SC quia eius imago, ÔC quicquid donariorum ud porcorum illi coniècratumfuerit, campanulis infignb tur,accidit,uthicquoquemorbusàGermanis glo^b fcült;r,8C ob rubeu affeeti loci eolorem, bas rotblnutf tryfipelata de appelletur. Hiciàné morbus eryfipelas eft feruens, ra-.^quot;M«hodi amp;nbsp;’'® ^’^ febrem ephemeramianguinis cholerici in cpa/ îuMd GUu- te SC uiieeribus ebulitio : in qua cholera flaua,naturae ni co.Paulus 11b. ribus à iànguinebonoicqueftTata,peringuina,cpatis ^.cap.u. nbsp;nbsp;nbsp;emüdoria,ad cruradefluit,SC protruditur; uel ad collö,

EPISTOLAE MEDICINAL. io, caput,faciem 2C pectus ,fcd cum maiori periculo, regur gitat: amp;nbsp;non rar o uulnera quocpobfiderefolet. Quare ut phlegmon fanguineæ, lie erylipelas hiliofæ fluxi^ onis (oboles: quae inter utranep cute citrafubiectæ car-nis ofFenlam diffuîa, erylipelas purum appellatur.Siue ró bilis flaux cra(sior ÔC acrior kibltantiaduprema cor-» poris cuticulam,quam Grçci epidcrmida uocant,2lt;fub iedam illi carnem exulcerauerit:tum eryfipelas quoep, (èdnothum,autherpes illiafKnisdici poteft. Exhis,ó Decuraeryfi-Germane frater, te fatis intelligere arbitror, utrumque pelatis Galen, phlegmonis amp;nbsp;eryfipelatis morbum, ede, præterfolux j^o ad ^jwe* tionem continui,ex repletione abfcelTus cahdos.Qiiax übA. de com. reutrumc^per uenæ feófionê ,aut pharmaca cholagOx medi.gcneral. ga, euacuationêcaufæ antecedentis exigere, accaufe ^^^'^/lib™’. coniunciæ, per eum qui fenfum fogit halitum,digeftix Paulus ub. 4. onem,ac loei affeeti amp;nbsp;feruentis choleræ cum reiblutio cap.«, ne refrigerationem poftulare. At quoni'am,ut Gale» nus ait', eryfipelas non quantitate modo affligit ,fed e» tiam ex uehementi inflammationc ac qualitate ficca ex» cruciat:quare ipfum ampliorem refrigerationem Ôd hux meeff ationem,quâm phlegmonem, requirere. proinde Hippocrates,Galen.Auicenna Paulus,6d Aetius,mex dicorum coryphæi,eryfipelas curaturi,poft uacutiones rite fadas, fomentationes ex (uccisuel decodofola» tri, laducæ,fèmperuiui,umbilico Veneris, aut empla* ftraexpfyllq mucilagine ac lente paluftri cû oleo Om phacino confedaapplicuerunt, donee rubeuseryfipe» latis color liuefcere, uel obfufeari uidere tur.poftea cm» plaftra quæ temperato calore materiam impadam diC cuterent,ex aqua marina uel muria,ôô «g«Avlt;ra, id eft fa rinaordei autpolentæ compofita,applicabant:inprinx cipio tarnen exacerbationis, ne bilis efferue(ccntis flu» xus fifteretur, amp;nbsp;ad aliquod uifeusinternum principale rcgereretur,âfrigidis,humcdantibus,apocrufticis,pex tutus abftinuerunt, præcipué circa emundoria, appli»

care. Id quum ncquilsimi paupcnim 5^ ægromm ci/ pilatores Iudaci,agyrtae, 00 aliptæ non inrelligant, qua ran'one id uereres medio ftatucr)nr,Slt; cauenntiommb» uel feme! eryfipelate afFeôis,pcromnem a ta tern humt Ôationijlauacns,capitis quocp lotioni interdicunt.quO fit,ut a fordibus corporum pon's obftrudlis, corpus ptf inienfileexhalationem non expiirgetur,fanginnem pit trelcere, corpus pfora, uinligine ac omnifarqs (cable pi^ ftulis cofpiircan cotingat.Sed hos nebuIoncsAoyiäTjo»?» qui ob turpe 06 uile lucrû anima proftituunt^mifTum fa ciamus, Valeant igitur «y xóf«x«f ; 06 ad alteram cryfi' pclatis ipccicm,prxdidtis longè perniciofiorem, GaU' no 06alijs Arabu medicis uclnon ui(am,uel noncogn* tam,accedamus.de quaPIinius ilïe polyhiftor lib.uiceß inofcxro: Ignis,inquit,(àcri plurafuntgeneia:intcr qu^ medium hominem ambiens, qui zofterappellatur ,0^ enccat,ficinxerit,86certè merité à cingulo^«s*j»ap' pellatur : quoniam ob nimiam febre continua effent' (centis cholera’ copia, inflâmatione a lûl'isumbilicoamp;î tefticulorû ofleo ufq, ad genua hominé cingit, fcpit, Ô^ SicSenbonius circundat.HociHuftris Princeps S^Marchio Branden^ În uit ?acW butgenfis Georgius in Onclipachio corrcprus,cx ukc* ad facrû igné, te cruris mtêpeftiuè â chirurgo quoda cofolidato,quocf qué 2onâ uo- idê chirurgus,nequidadulcus effluerct, fa(cia ardlifti' cat,bene facit, j^^ ftrinxcrat,intern t. deinde poft biennin, codé eryfi-detradopnus pdatis zoftere, dluftris Princeps 66 Comes Palatinit fanguine. nbsp;nbsp;nbsp;Otthêricus,duxutriu(lt;ç Bauariæ,à lûbis ad genua ufep

circudatus,ac febre continua, ad dcliriu uf® æftuabaU quê ego Heidelbcrgæ,ind(à utriu(lt;p pedis (aphena,ad' bibitis quoep quæ febrem reftinguerêt, Deo aulpice,^ morte uindicaui : qui te ab hoc (acri ignis cftu, (ui Ipni' tus refrigcrio,(ófpitê nobis conferuare uelit,oro. Valf» 66 qui in amore noftri frigent, hoc facro igne

EPI ST o LAE AÏEDICINAL» «i DE MAGIA ET RERVM NATVRALIVM Sjmpathia. Epi/ï.XXXUI.

Irans, amicorum optime, poft^Iux ueritatis nobis per Chriftum aftulfe-rit,aftus amp;£ dsmonn prgftigias non-dum cxoleuifle, fiC rcli^ionê ac me* dicinam adhuc elle adeo magicis ua nitatibusrefertS.Sedmirari defines De prxcipitio fcio,fi reminifcaris, cacodæmonem, ^™°quot;“™’ ilium humanae lalutishoftcm,obfupcrbiæfaftum,cum fua cohorte coelo dcieólum, fe fuoscp fimulacris idolo- Laft lib.ï.c.y. rum infinuafiè,ac fuis oraculisjdiuinationibus, amp;nbsp;freie ratisfacrificijs no modohominu mentes perftrinxiflc, Defpaßim^^* fed amp;nbsp;religionem ac medicinam Magorum nugiscon taminafle. quibus ut maioraudtoritas accrefceret, Magorum folertiain occultandis fraudibus fagax, medici* piin.llb.i9.c.T. nam,focroraniSum Igt;eidonum,fibiarrogauit. Ob id amp;nbsp;lib.30.cap.i. Aegyptioramfacerdotes^à quibus Pythagoras, Empe De fâcerdoti-docles, Democritus 6^ Plato Magiam didicerunt, quo ^“^^^^^P'*® quifeßremediofanitatemrecuperaucrat,idconferiptö, JJ^^^ ^jj®' Memphis in Hepheftio, Vulcani amp;nbsp;Ifidis facrario, de- de Cóp. med. ponebant:^^ pariter Gr^corum facerdotes, Magie an* gen. amp;I1. «s-E-tiftites,ea iaadytis tcmplorum Apollinis amp;Aefculapij ^ot^Jii^X'^’'’ tnPergamoetiarcconditaferuabant:qugfacerdotesue lütoraculo Aefculapij edodi,argrotiscomunicabant, quç illi tanta fiducia acceptare folebantjUt plcricß facer* dotü confilio perfuafi, quindecim dies à potu abftinuc rint.Accipis'neiam,quomodomedicinaadfacerdotes, Sacerdotts o~ magos,demonumcp cultorcs fit deuolutaf Vndc Nico lim medici ij-medes inEuangelio fuo,Magos Pharaonis,qui Aegy* »idgi. ptiacisincantationibusinconfpeduMofis ÔC Aaronis DeMagis Plu uirgas m colubros conucrtcrant, non temcre Medicos ’ nbsp;nbsp;nbsp;'

appellauit: Óc Diofcoridcsnoftcr,afacratioreuaticini* orum profcfsione,prophetasnonraró nominat. Ac ut rem tota exaftius pofsis dinofcere,quid fit Mag{a,pau cis edifie«

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;112 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I 0 A Nt L A N G11

dsediflcram. Non crant ohm Magi plebdæ fortis homines,fcdapud Perlas, Aethiopes, Chaldifosacln^ Sympathie re dos,ex regia ftirpe proceres,qui in fccretioribus Philo* «.■m natur, er fophiæ amp;nbsp;arris Mathematicæ arcanis edircat^Gigacifs^ f^l- mi ß mpathix reriim naturalium 6C diuinarum explo* ratores: ex quarumlympathia amp;annpathia admnada, £C uulgo incredibilia opera prodneebant. Ineft fan^ cundisuniuerfi rebus congenita inter fè coniortij auf difsidij proprietas, qua etiam eitra uifibilcm contaóö /4dmrf«n'ter rnutuóafficiuntur,filt;alterantur. utaurum hydraigy^ tnagnetis «nU fm^ ,fuccir umpaleas,magnesfciTumlibensamplcdiü pathiam expe (malt ilh;d okfi ,hicucrü allium amp;nbsp;adamantem rcfpuit rtentia negat. g^fugftjqy/^ß omnibus alqs inuictus manca^an* guine tarnenhircinodifloluitur. An'ne Sgt;Choeeftpeb Lu in s^. ouiiïi'ititralis dlisidij fpecimen, quod tympana lupino læpélbsdifsT- obdudacorio,alia, pelle cooperta agnina,fonitulùo diurn. Oppia- difrumpunr:0^ Ieo,quinee tygrim, nee clephantem aiK nuslib.j. Cy- uj-f^m rimer,gallum tamen,his longé imbecilfiorê, ex* L^^zaÜum ti pau^ß^it’Ut plen^ homincs,quimurisautfclisconlpc/ „ct. Ctum ferre non poflunr:alrj caicum, qui inter delicatio* Brafsicie c:rhe ^ fccundæ menfæ bellaria offertur,ad naufeam ufep fa* der£ t«m uiti ftidiunt. At brafskam amp;'hederam naturali odio dißf Ms dijUdium. dere, amp;nbsp;cueumeres fttbïcóro,dum crefcunt, oleo in ton Cucumeroleo qucri,agricolæ etiam norunt. Nee minus præclara font îquot;uruawr.PaU ß^turalis fympathiæ amp;nbsp;renim conlcnfos exempla : eu* lad. li.4. tit.p. ins infigne exemplum in bdibus cirharæ aut ici lu dims Choróarü in apparet, quarum fi unam digito contreCtaueris, confe* ndvm quot;nbsp;hia ^’^ unifona alterius teftudinis chorda, illicorrclpon* ex Bueno' ’ dens,fua fpontemouctupó^ fcftucam fibi impofita ab* neUotropij etijcit. Et herbas quocp cumaftriseundem habere con maluacum jo fenfum, quotidicexperimur,quumheliotropij6Cmo* k jympathia lochifloresmotuifólisobfoqui,6Cpulcgiuipfobrumali pr•'^ die Pldadibus occiduis in coronarijsnorercuidemuS' hb.DiuinaVquot; AtOrphco,Thcophrafto,amp;!Procloindicé,lapidituj

EPISTOL AB MEDICINAL. «j herbis: qui non aftrorum nominibus modo, fed animis quoqj hominum imperare uidentur. lafpis nempe non modó facrifida dqs accepta rcddit ,fèd Achates quotp ammos coniugö conciliât,2lt; hipplices uoti quocp com potes reddit. Vnde Orph.cecinit,nates magiæ peri tust ili^rhy Tt yuvoufi ^uviKriTcu M^^'a. ööv(Uy ^ âi^^a nv3i)i(ri R^oivSiH^ TtycuiT« Lotit^tüij Koste x^ MTHiramp;asyèt^f'iou oiKSCt/li ^^^uy.

Lapides nero uirtutis aftrorS confortio frui, inficia* biturnemo,qui ferreumcompafti perpendtcnlnm,ma^ gneteconfricatum, femper poli feptentrionalis ftellam Ïpedareobferuanitróó qui Selenitem,candidumcx A- De ^®quot;j“’j^ rabia lapidé, prolunæ incremento crefcere 06 deerdee yV.de Mag- 5lt; reuidit. Exhiscoftat,plantas,radices,lapides,06aftra, Diof.li.y-c ioo ac ipintus quadam dinina lege conforrij conipirare. Quod no aliunde accidit,quàm,utPlatoinTimæo do cet,quôd cuilibcr rcrum ipectei peculiare aftrum,ut pô lusmagneti:06 cuibbetaftro pcculiarisinrelligétiæ dac Magü exfym mon,ut proprius cuilibet homini gcnius,à diuina mcn- eófbre'^TTe tedicatusßt» Quicunep horuiniympatbiæcôfenfinn, J®oJiquot;‘ i® yî Ô6antipathiædifsidiumnouerit:hicadmirandaperher bello de Ma-bas,lapides 06 fpiritus producer magie opcra:ô6horum g'^ ^ facrifi-illecebra,fpiritus in lui colloquiû allicere poterit. Idco dææ5y,quot;“ij ƒƒ DruidcsGallorummagi,nunafâcrificiaabfŒ uifco,aut _ -cius robons ucl quercus fronde loui lacra edebrabant. Et quiahorum omnium oportet magum eflegnarum, ethnicorum magi philolbphiam naturalcm,aftrologiâ, amp;nbsp;reliquas artes mathematicas,ac medicinam in fuæ ar tis confortiumtraxerunt. quod Plinius hisuerbis tefta Libjo cap.i. tur:Magia,inquit,fraudulentifsima artiu,fola très alias imperiolifsimas humanæ mentis complexa, in iè unam redegit. Natam primüm è medicina, nemo dubitat : ac fpecie falutari irrepfilTe, uelut fandiorem altiorem^ cj^ rnedicinam:itablandißimis defideratifsimisep promiC fis addidiffe uires religionis, ad quas etiamnummaxL

mè calfgat humanumgenuszatqp ut hoe quoip fuggefTc rit^nuïcuilFe artes Mathcmaticas,nuno non auido Hu turadefefcïendi^atque ea e cœlo periuerißime creden te. ita polTcfsis hominum fènUbus triphci uinciiÏo ,in tantum faftigij adolcuir,ut etiam hodïc m magpageiv tium parte præualcat,amp; m Oriente regumregjbus im/ peret. Qiiod ud hodie nenimclï'c, Nouac infolæ, au/ fpicïo regum Portugalhæ repertæ, teftantur : quorum reges magorum îuisis,âé nepharijs illonimlacrihdjs obtempérant,Öl' dæmonum cul tui parent, à quo c h Ri STVS nosrcdemit: quoexdeiparaunginenato,repen te omnia dæmonum oraeuk conncuerunt.undeDrui/ dumreligionem,inquit Suetonius,apudGallos dira immanitatis, ab Augufto, hib quo c h r i s T v s na/ tus eft, cnnbus interdit am, Tiberius Claudius Cæiàt penitus aboleuit. Etne magiæ arcana diuulgata uik/ icefent, primüm ca non monumentis literarum contre diderant : fed, uclut ludæi iccretiorem diuinæ legis im

CafMïudæO' tcrpretationem,Cabala.dilt;flam,nephandismagiænU/ rum,magorum gis quoque defeedatam, alteralferiufque ad Eidræ fa/ Mt^ refirta. cerdotis tcmporajuelutihæreditarqsreuelationumfic ceßionibus communicabat:fic quûq5 Perûrum amp;nbsp;Äe^ gyptiorum magijac Gallomm Druides,nó fas ede eeß feban t, ea literis mandate, ne in uulgum kera efferrem Num» Pomp, tut, ufque ad tempora NumæPompilij régis amp;ponti/ ma^k itu lbo cisR.omani,qui Pythagorica facra duodeam libris coö Dec. quart», fctipfifle fertut, quos etiam in monumento fiio recom dere uoluit : exemplo Dardani A egyp riorum magi p^ ritißimi, qui libros de Magia conferiptos in iepulchro fio abfconderat ; quos erutos Democritus ,uir in pet/ ßrutandis naturæ uiribus amp;gax,tutn commentarqs a f^ editisdluftrauit. Cæterùm quum illorum magia moi tes hominum pradhgijs dæmonum perEringeret, 5^ ^ Chri^itn à d£- uero facrofandi Dei conditoris cultuauerterct,fadufli maf^potefläte eft C H R i S T i, pro noftra a dæmonibus redemptione ooshbentuit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p-iiSi)

EPIS T o' L ÀE M E D I C I N A L» «f pa1W,benignitate,ut ca artiu pernia'ofifiima/raudibus plena, fände exoleneritxunis aulpido,8d doêloru inrogt; urm labore, bieui foturS fpero, ut ea quo^ è Medicina (qua fins phylkis hgaturis Óif ^v^KTrfots ac tirteJins ôC in* canran' onibus, ad perniciê uitx amp;nbsp;ialnfis hominu con* lpurcauit)cxfirpef. Necaliquemodo uiuerearbinor, ^Ugixhodii qui cxaclâiHiuscognitionê habeat: nifi perditos quoG is«or«t«n. dam ardeliones,qui menriri no enibe)(cunt,SC ob pc dix uteaucupiu animas dæmonibus proftituunt, Ö^ deuo* wentiquos nee primisquidê labris magia naturale,quæ rein naruraliö aecœleiriû fympathig innitit^degiiftalTe certS eftiquæ tandé in uarias diuinationis fpecies dege nerauitiquariï prima eft à ludtu dida Gocria,quç autOx GottU quiit te Suida eft ,tîr«xAKlt;rtç J'atfj^hvuy KxKOTtttôôy zT^èi Tis 'ratpss ^^ ^^^‘^' yivo(tRjiv,id eft, inuocatio daemons maleficorSiuxta fex pulcra fada: que ob id aipergine luftralis a que 6C teda^ pe »q“æ »^p'r rum igne expiabant,ne uel demones ea obuderent,uel ^‘quot;' ’ ? ‘Squot;®* obeflent : quem ri'tS ad nos emanaflc, quifpia Riipicari cWamlt;^ULgt; poffet.HuiusGoetiegermanalbroreftiplaNccroman „ tia,qu£ ad enocandosderuncroru manes,prêter lupph ces coniurarionis precationes, fanguinê humanS, quo Sanguine in fa dæmones effufo ddeetant, uel faite nigri peeoris aut lx enfidj^ ihemo gnorS cruorê rèquirit. unde Vlyftes cófilio Circcs,dif- «« deleüari. rufo in ftrobêcubitalê pecorScruore, 66 melicrato,hc^ HoM^ i s«* roumTroiani belli animas, amp;nbsp;ipfiusÂchillisumbrâSC 8.Lucan lib e. fpirifn,ab inferis acccrfiuinqucm ApolloniusTyaneus Philoft.lib.4. folis facerdotS Indiç dcprccatioriibus, quasGrpei Aitx reasvocann-ficut Appion grâmaticus Homcri manes, De Appione ut ilIiuÉ natale fois exploraret,ab inferis in colloquium l*®c Pün libra accernui(re,gloriant. Sic quoep uatidicam anS in En- J®’“P-*-dor,Py rhone demone obfeis3,ad Sauli regis colIoquiS i-Reg. x8. amp;nbsp;in Samuelis ,p pliera* umbrâiuerius $ anima, euocaffe. Sa decret-cau-xd, cræ reftantlitere Efaf verte Pyihô dem5,q Delphis et ^'■^„^7” dibi/ub fpceie Rtpcris nenerabaf. à S D-Paubuirgmê r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;q 2 uatidix

HÄ . IOANNIS L A N G11 Aft.iû. uatidicam, in Philippis obiefTam, uindïcauit. A red' tè has non futile defundiorum animas, fèddæmonoi» ipedlrajprçtcr Augullinûjamp; Ifidoru,diuus enam Chry ioftomus redlèicntit. quæ theologis diicutienda rdiiv , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quamiis,ô6 alias Goetiælpedes, quæ mmediananur* repièruntjpercenièamus : infer quas altéra eft ïiruJ'ùjC' incantatio, pode,id eft incantatio.Vnde Sophocles aitivTr^starfi ffûipav, Sçlt;)èiii7r(i)(/l«s 'n^soiiiSv'n ’tsHiJt-K'rt.id eft, Non eft ft* pientis medici,damnum affcdanti incantatione obftre ^fi' *^A^P° P^^^’ ^P°dos quoque,tefteGaleno,hymnus,quo hc né e'xpquot;onk Ga ^^^ ^ deorum præcoma ante altariainfàcuficijs de/ len.in fins ope cantabantur: aclyricorumpoetarumsçô(^«Slt;«w/7irgé4» ris fui deVrifi- dicebantur.amp;Epodium carmen,quo dimidij ucrftis im rate partium, t^gj-jj jambicis iubijciebantur.Epodos quoque,ut He/ Aufenms.Lu- ^chius ÔC Suidas,« u^at/Str« 7»»f voorbat iffouffkid eft^Mu can.li tf.Ouid, her dicebatur, quae puen's, à lamrjs aut ftrigibus fafei/ li.d.Faft. Plin. natis,nodturniscp lemuribus laceftitis, carmine mede/ Jib.u.cap.j8. ßatur: quibus alhu quocp appenfum auxihabatur, Vn*

Viro fa mmulgens exertt s über a Uhm, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y.

Eft igitur Epode incantatio, quæ foil's v/eüs, id eft carminibus SC uerbis, utplun'mum barban's, dæmoni/ bus confecrati's,conftabat. Ob id Lucanus:

Habui t amp;nbsp;hoc makfietj genus in Grrtci'a,ac no adeo ante multos annosadhuc in Germania, ftiæ artïs,fub medicinæ prætextu, fuos profelPorcs. quos Plato libro ^gyrtee,germ. deRepuh]icakcundoagyrfas,arioIos A uaresnomi/ Die farende nat : qui ante lanuas diuitû,ftipem pcn turi, oppidarim fthûltr, quaefeus cau/à obehabant, 8C diuma quadam uirtute, carminibus SC faenfteiorum myfterijs fc morbos infli/

EPI sr o LAE MEDICINAL. 117 gcre, «ifliclos qiioqire curare : â^iî quid feel cris à dfuû tibus, aut eorum proaius eiTet commiirum, jd magtea ücn'uciorutncelebn'tatejfïifKmentonjmcp odore ex^ piare, corumep ïntmicos tam fontes quam innocentes ÏTr^J^xiQ, id eft, carminibus oblædere pofte gloriaban^ tur. Qiios non tantumargutè ,fèdpic Ô^fàntftèdiui* Sanäit contm nus Hippocrates,inlibellodeSacrornorboitaredar' Goetiarn diui guit, amp;nbsp;impietatis aceufat. Qiii, inquit, luftrationi, ai^poc.tterbi bus ô^ magicis incantamentis morborum affeeftiones depellere fè iaditant, hi uidus indigi, uerba eorum ad dacmoniumreferunt,ut quiddamfèampliusfcireuub go oftentent,ÓC hommes decipianr.Expiant eiummor bo correptos, fanguine 2C fceleribusinquinatos, iniiu ftos Äf intoxicatos ; ac expiamenta aha bib terrain de.» fodiunt, aha in mare protjciunt :alia ad montes defers tos, ne quisea contredet ,afportant. At Deus(in quit ) que maxima acfceleratiis.peccata purgat, noftra eft libéra tfo. Qiii certè fui filq natiuitate 9C immolation ne, nos à cruento dæmonum cultu Ôf poteftate liberan ‘ uit. Si enim, ut idem aftent Hippocrates, homo earn, minibus,lunam deducere cœlo pofTet, turn certé Deus 8(5 mens diuinajaftromm conditor ac redor,hominum poteftati magorumep incantamentis ( quod dicererien fas eft ) effet obnoxius. Sed,ut Plutarchus tradit. An. Plutar.de prç-ganice,Hegetoris Theffalifiba, fiderum in plenilunqs p^^^'j'^’Jg^ defedusperita, ac temporis, quo luna obiedu terrae timbraobfcuraretur,gnara3 quum hæc mulierculis eren ^^„^^p^^^^^ dulis praefagiret, lunam fubducere cœlo uiü eft. Curare rede Socrates dixiffeferturjncantationes effe uerba» animas dccipientia humanas : quae ne quidem afsis fan cio, quum nullum effedum realem naturaliter produn cere, nee ob id fanitatem in ægntudmem commutare pofsint,nifi diuinæ ceufiiræmaieftas annuat:autnifi quis forfan, ut ex confidentia in medicum, pharmacis

vHeicr fidn- pluscncfgiae ,ficexfilt;ïcuerbis incantauöftum aïiqwid tU c^icicu. uirium acct clcere, non temeré fofpicctnr. Eft etiam terna alia Goeoæ fpedes, quæ Mcdidnam quoq? Rus ueneHeijs polluit,Phannacia di(fla,amatonj poeuhaut pharmad ( à Grætis phiknim diclQ prépara tio : emus . luucnalisïatyra lèxta mefnimt :

Hif mugicos ajfert c/ntuiihic'Iheffala uendit ¥hiltri-,lt;juAgt;us ualeantmentem uexttretnttritt.

D# hippom. nbsp;nbsp;Nam inter hæc amatoria ucnefida ,ln’ppomanes e* hb*8 cap’ «*amp; 9^1,amp; in extrema lupi cauda pilus, 06 os de ranauiridi, 41.de ran* lib. m formicarum aceruo exeû,rcputâ rur. finifhi enfin of-ji.cap.4. fiscotalt;fHiamorem,dexrrfueródifsfdfum exdtari,tra* dunt. Simt 06 hunts Goetfæ plures fpedes tnempe c-patoRopia ,hydromantfa, geomantia, hanr^fdna, 66 relfqua fd genus diumanonum artificia, quibus euffl mcdicfs nihil commune eft, Ea fgftur damonum cub torfbus condonamus: Ô6unàcum Eedefia Chriftfana gratfas Deo agfmus, qui Ria natfuftate noshberauft de dfabohea poteftate.

DE PHYSICIS JWEDICÓrVm L1 G A-turis, Cf pcrUptis, er annual, Epi~ fiola xxxinit.

Vandoquidem exmagfa jPhyReï^ ligatura:, charaefteres, pcrjapta,figt; gflla, 06 annuli fn Mediefnam irrc-pferint, petis,anhæc fn curandis 06 praxauendis morbis,uRii efte arbitrer, tibi ut refcribereuelim.Itaqut quum hac^cnus nihil aqué ex ani

mo defiderauerim, quam Medicinam ab impoftorum fraudeexpurgari, 06àfiiperftftionc uindicari: urtu.t honeftapetitionipaream, aquum effe cenfeo. Ch’^f repm

re primtim omnium Icire dches, pbyficas ligaturas ab De pbyßea iU occulta renim propnetate dependeremempe ex eeckx f“™'^^-^“ j^ Hi fidcrum con(tellan'one,06 imppefsione, pro um uku pane opérât. iuRjuc Ipcdd conftitutioiic, omnibus tndiuiduis, aut Ligaturas amp;nbsp;pro lingulari eomplexianis gradu aliquibus tantum ib de'’’«» pot^-iiuslpccid indiuiduis congenita. Vndecum lapnix can.necmirä, rus oculos non oblædat, repcrtus eft tarnen unus, qui deteftantur. prima applicarione aciem uifus obtudit : amp;nbsp;in Auftria GemeUoru Au gemclli, qui obietftis folis ad ianuas corporis laten' x (lri£ admiran bus, kras aperiebant. Sic conftat, animalia, mine x du pro^rieM. ralia, SC uegetabilia ^ratione fpeeificae aut indiuiduax lisconftitutionis, in gencratione illorum coelittis alix quaimbuiuirtute,alijsrebus adeocontrariait^ interx neciua , ut illarum operationes fiftat, SC bger. unde phylica ligatura originem Sé nomen habet. Sic præx AdamSUi, a^ij lèntia adamantis, amp;nbsp;aliq, magnetis atftiones, ne fer x V magnctii rum attrahat: S)i. oleum, nefuednum paleas alhciat , dntipMa. obfiftit, Sé ligat. Alyfo, hypericoni, Sé moly herbis ^’^‘^^''^ lt;^^ ol» tantam inefle contra malignes fpiritus antipathiam, ^“^^‘J“*’ ut quemadmodum luporum capita ianuis afhxa, fic pulLtwl^ has herbas in ædibus fofpenlas,ab hominibusSc pex core ueneheia , nc fafcinentur, arcere Sé amoliri, gra x

uifsimiauthores tradant. Vnde Homerus,magiç pe Odyfl'.io.amp; n. ritilsimus liâtes , Mercurium moly contra ueneheia Girces Vlyftemmuniuiire,cecinit, Proinde de his periaptis Só amuletis , quæ ratione nituntur natura x li, fidem non derogamus ; de quarumftibftantia, uax porum defluuia inlpirata, uires corporis reficere,inx remâmque morbi caufam alterare poftunt.’l'nam conta da tridente torpedine marina,pifcatoris manus obftux

pcfcere:5C echencida püciculum quamuis uelo.eem,nax plin.lib.31. c.» IMS proceUaucntonim agitatie curium fiftere uidemus» Sic quoqj mclanthij fern cn, catarrho:radiccm pœoniæ albæ ,,qux altera eltnoftri dyptami Ipecies, cpilcpfiæ: ftercus

Gal.lib.tf.amp;iö SC ftcrais lupi alhgatum,cohos mederi expcnmiir.no, de Cmpl. med. ^Pamphilus mcdicus (entitjincantationis uiribus^cd quod ab illomm fuWtantia ùaporcs quidam, uclut ato mi, defluerent, qui inipirati cerebrum ficcarent, mot' biquecauiamiuisuiribusalterarent. Vnde Galenas experientia horum cdodus : Periaptis ( inquit)fic con fidere oportet,ut flibftantiainorum,06 nonincanW' tionismagorum uerba, iuuet. Cui Thcophraflus 1’' bro de Plantarum hiftorianonoita (ubicribit: Potins, inquit,abfurda ilia putentur,que alligata,8C uenefidO' mm adueriantia uocantur, 5C turn corponbus turn do/ mibus unice opitularicrcduntur: quæ commenta hO/ minum efle planéuidentur, quifuas artes magnificats Lucianusin celebraréque cuperent. Vnde non temere Anto' Dial.Philof ninus Caracalla impera tor, teile Aelio Spartiano, cos periapta lepi- condemnareilatuit, qui contra tertianas SCquartan^ / deimdet. nbsp;nbsp;f^ßj-gj periapta geflarent.Qiiarcmcritóanilesillosuct

ficulos, exfacræfcripturæucrbis, autbaibaris dæmo^ Augußini de num nominibus concinnatos, una cum diuo AugulU; • Periaptis fen- no deipuimus, qui inEuangelio Ioannis,tradlatufept* tentia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mo ait : Illi qui homines feducunt per ligaturas, per pts

cationes, QC permachinamcnrainimici,iuis precation* bus mifeent nomen c h Ri s t i, ut lateat ipG fcdudio. Et quamuis Co da ben Luca apud Hebræos, quorutn Cabala his ligaturis fcatct,de his librum conicripfit:as Alexander Tralhanus, latera Meiuedidlus: SC Gordo nius quidam,ac alq medici,non pamam illis fidem adhi bent : ego tarnen cas, præcipuc quæ uerbis confiant, non afsis facio. Simili uanitate, præler annules 2^ figilla, cos quoquc charactercs ncdlere uidemus. Af/ DeebirdÄer« firmant enim, quaflibetres naturales à ilcllamm radii's, potedatezj-ge iHisJ propric dicatis, peculiar! charadlcrc uirtutis üb/ neribns. j-m^j-, participeinfigniri, quam in res quibus applicator diffundit. Ob id omnibus tam erraticis quamfixis foos effingunt charalt;dcres, quibus fe morbos SC infortuné

EPTSTOLAE MEDICINAL» ni depellcrcpoflcglorianturtadeo nullum tarnefbimpu, Plinij Secundi dens mcndacium,quod teftenel praetextu aliquo carex '*“^“ ***’• ®‘'‘’' at. Scdefto,cpitafe reshabcat.attamenut IteUarum VK^^nomina nomina Slt; numerus foli Deo cognitus, ficillarumcirca ßenarumfoU hæcinferioraeffectusSC fignaculafoliDeofunt explox Ccocognittt. rata. Proinde rcclè regius ille propheta Dauid de Deo cecinit:Qiii in numerato habet,innumcras alioqui, ftel Pfal.i4tf. Ias,SC fingulas illarumluis appellat nominibus:que nul lus humanus intellecffus aflequi poteft, SC fine quibus magi fuos producere effectus non poiïunt. Fuerunt SCalq Aegyptiorum Magis charaefferes,quibusfacra deorum nomina, SC religionis arcana, uulgo eelabant: quosD.Hieronymus,6cOrusillarum feriptorSC inx Hitroglyphb terpres,literas Hieroglyphicas appellant.inter quas,oL ^^ Afggt;ptio-Igardentis effigies Aegypti ealiditatem, calixuero pab ’'“'” fionem fignihcabant: quem Chriftus tarnen, pro fut pa ® ®^ ‘*’^“^^ ^ tnsarbicrio , afeauferri pctqt.Sedhisadmorborumcu ^^^^^' rasnonabutebantur. EratSC aliud charaderum gex Tertiumchara nus, quod cœlitùs plerifcp ex diuinareuelatione datur: derum gemu. qualis per fomnium Antiocho regi,cognomento Sote Antiochi cU^ ïi,fub figura triplicis pentagoni,quiin Grxcas vyilt;/x,id rdder pro ß-eft fanitaris litcras refolueretur,contigit:quo fignaculo g”o Mico-quum pro bellica tefTerainueftibus militum intextaux teretur, de Galatis infperatam adeptus eft uidoriam.

Et ludas qaoque,cognöniinc Machaba’us,accepto ab ifUdchaiiichtt angelofacritetragrammatis fignaculo, AntiochuEux rader, patorem primüm cum quatuordecim millibus homix

num amp;i plcrifque clcph antibus, poftremo cum trigiuta hominum miUibus féliciter proftrauit. Et quisnefcit, Conftantinum Magnum ,uifo in æthere enteis charax derc,iuffumcp in hoe figno uincere, Maxentiü tyrant nutn apud Miluium pontemdebcUaHe f cuius prxclagt; rum uicioviæ monumentum ,uel hodicadhuc arcus tri

umphalis Romæ, eregionè Amphitheatriconijpicitur. charaiïcrcru quare non temcré olim cnicis charader,foturam ligni. «j apud Afggt; r fieans pfiot.

ficans Glutem,interfacras Aegyptionrm Iitcras , quo Capnion de amp;nbsp;Scrapidts del pcc'tus decorabant,reputatus fuit. Sed quot;*.j“ has admirandas charabterum 06 uerbonim operatic» cai em entn. ^^^^^^p^j^ D00,06homtnumfidedependere,ueracpiC' Z^Q^ÿ^ tatiscultoresreólè affirmant. NamdC Phihppiisapoz ft obis Eunuchumjnifi prins fidebene inftriKflumjiacro baptifinateinitiarinoluit.tantaetiam uis iacramentorß uerbiSjCX fide accreicit. Reeffè igitnr Rabi Moyles file AegyptiuSjlibro primo Perplexomm, capitefeptU agefimo fecundo: mendaces S6 Ifulros effe illos pron«-* ciat,qui foil figuræ, fob lcripturæ, fob's bncamentis, fo' lis deniquenocibus,aere fracto natis,tanram miraculé rumuim 06 poteftatem tribnant. At certe foperftiti* ones Magicæ,relè(ffis hydræ capitibus, Ô6 ex cade cergt; nice renafcentibus, fimiles indenture E n nix nna 66 ah Annulorû amp;nbsp;fera è Medicina fnperftitionebgatnramm accharade figiliorum có- rum cxtispata, mox altera ex eadem Aïagiae 66 aftrolo/ fcdioneAlber g^æ radiée,luperftitio annulorum 66 figillomm fiibori/ i^MuXabun^ t«rïq«oshac ratione confici, Thebit philoibphus, 9^ Ïocet, traft, j. Magiæ autiftes, ad conciliandam alicuins fteiïæ uirtuz cap. Lamp;j. f^fn tradit:dnm luna eandem fiel lam in medio Cttli auc afcendente conftitutam trino uel fextih' afpetfin febefi ter intuetur, turn ex auro fine argento, amichako, aut quouis métallo ficllæ huicdedicato,annulû conflate p cipit,in cuius lt;r4)s*lt;/'öi'«p,cauitatern,lapidé, fiibiecfa her ba,huicfiellacappropriata,defigereiubet. his annuls Plato Kb.x.dc animû exhilarari:boftes,cacodæmones, 06 morbos pr^ Rep. fligarijmiracula^ fieri perhibent. Sic Gyges Lydoi^ philoft. hb.j. rex annulo lùo,in cuius lt;rlt;pivi/llt;gt;v» lapdem, draconis ca' pite exemptum,inclulèrat,fele ( regem,06 obfianres oe cifiirus, ut impune cumregina concumberet) inuifibi' km reddidit. Et Alexander Tralbanus medicus Hef' Tral.li,io.ca.i. culis imaginem, Iconemfiifi'ocantis, annulo ineluiam» cholicismederi afierif. Tradunt quotp Eudemum ph^ lofophum, aanulos contra ferpentum moffits, fafeinaz riones,

Hones, dacmonia, ÔC morbos confedfle. Vndc lofc* ^* Salomo-phus glonatui',fe,prærcnie Vefpaßano imperatore.ui- h^^ioftp^x diOe quendam de gente hebraica EIeazarum,nanbus antiqui^ ca.a. cutufdam à daemone obfefsi,annulum,cuius fignaculo Crinit.li.y.c^ radix aSalomonerepcrtaeratfubdita,applicuifle,ÓC dg monem de naribus odorantis extraxiflè: qui cum repé tèin terram concidiflet,EIeazar coniurationisSalomo nis cantico,daemonium profcripfit.Hinje idê lofephus, Solomoncm magtea: artts peritifsimum fuiffe, amp;nbsp;Mo-fenHebræorû legislatorcmin Aegypto magia initia-turn,annulas amoris amp;nbsp;obliuionis cofedfle tradit. Scd qua magia inftrult;Hi fucrint,non docent. Eratenimqug De daplid dam magia, quæ inuocatione pialoiü dæmonum, co- ^/^X PÏeUu» rum praeftigqs amp;nbsp;fpedris mentes hominum perftrin' ac iamblicut. gebat,2lt;; cruentis facrificijs, uerbis coniuratorqs, addin's quibutdam fufFumigqs lapidum, fiC herbarum (ut De Cnebifio Cnebtfqcardui «tribus) dæmonesin colloquium alk. carduo,quem debat, quam Goctiam appeUarunt. Hanc MofemöC p^^^Æ*^quot; Salomonern non arbitrer ignorafle: fed co nomine di- Prod» de ku diciire,utilliusimpietatcmredarguercpoflent. Erat g'^ amp;nbsp;facrifi-aketa (acratior magiae fpecies, à Graecis Theurgia di- yquot;’ ^æ*i°’^’ da,quae erat per facrofanda nomina amp;nbsp;precationes,an ' ’^’”P’ gclorum 66 bonorum fpirituum ( qui ucri unius Dei Uvael operum funt nuneq Slt; exceutorcs ) imploratio.

Huius^alomonemSlt;Mofcn,utunius ueri Dei culto- pp ^°^® ’’*® tes,peritos fuiffcjin confeflb cft.Idco Plinius Mofen 80 Enfeb.de pri-Lotopeumludæosaliâ Magices faeftionem inftituiflc par. Euang. L fcribitmeceum unquam fallaci dæmonum Magic ad- 8-ca.i.lofeph. di(kumfuiflè,Ioicphus contra Apollonium 06 Lyfi- pip”mJnA-maclxim.qui illius impietatis Mofen accufarunt, argu- ais Apoft.c.7. tifsime probat. Salomonern uero,diuinum fapientiæ antiftitem,tantum àfuperftitiofadçmonum Magia ab

fuifle confiât, ut autfiore Iofepho,Deus ei preftitcrit lofeph.lib. 8. uirtutem Slt; artem contra demones, adutilitatem ho- ’“«q“«* '»•*♦ minun3,quacorum morbos mitigaref. Vndc demo-

niofum,qui Humana obfidebanr, SC morbis afrugebaf, exorcifmi inuentio,Salomoni accepta refertur. Qua' re qui tarn fandos uiros Goctig infimulatjifte eos imU' ria afficit maxima: qugartium nugacifsima, falfis pro* mifsismenteshominumadeo inefcauit, utdemorbo* rum cura confilium petituri, tarnen neglecro medico, necimploratoDeiauxiliOjqui Plutonistartara acma-gicamillamannulorum cathenam confregit, ad fagas daemonumqj cultores confugiunt* aquibus leremias lerei^ca.s.di- propheta iure fcifcitari poHet:Nunquid refina no eft in pane j^traft Galaadfaut medicus non eft ibifVerumbgcdcmonü H.epift.yÿ, preftigia SCludibria olim aliquidponderishabui(re,no inficior: uerum quum Chrifto exillibatauirgine nato, omnis illispoteftas,dequanoscaptiuosin libertatcm afferuit,ademptafit, hgcmagorum incantamenta elft nugas conftat: quas utChriftiblafphemias SC décréta pontificumzó. quglh y» canone, necmirum, feuere de* teftantur. At nos in Deum SC medicum, quem créa* uit altifsimus,confifi, eins uerbo SC medicing fubfidió Gnabimur.

AN DIVINATRICIS ASTROLOGIAE cbfertMtionis er Kathematic£ Epbemerid» medico coiiduc^nt. Epiü. XXXV.

Deras tu quoque,amicemultis nomi nibus obferuande, dum in Lipfenfi academia, frequenti difcipulorü con* feflu Procli fphgra, 6C reliqua CofmO graphic rudimenta interpretabar: tö te audiftè arbitrer, quantis prxconqs Aftronomia diuinitus ab Aegyptijs

pricconium- repertam, commendaueram. Hæcenim fane fideruin cœleftium uarios,fed certa tamê Iege,progreflus, fitus, motus, S)C coïtus docef: quæ fummum fummi Dei opv ficium illuftrant, Deueptantioperis opifieem teftatuG ac cunda fublunaria lumine SC motu fuo fœcundantjal teranO

BPISTOLAE MEDICINAL. uy terant, 8lt; conferuant:ex horum obferuatione totius or-his clhnata,regionum ac urbiumfitus ,locorumcpin-tciualla metimunanni menfes,dierum boras amp;nbsp;tempora, cum diuerfis horologitjs, fiderS ortu amp;nbsp;occafu men-furamus. Et horum polityobferuationePhœniccsfre- Verba Hora-ti,primùm fragilem truerpelago commiferunt rarem: njhi.ode j. aclblislunæcB edipfes ad temporis momentum certê praefagire ponumus. quæ quum Chrifto pro nobis paf-io mtcmpeltiuèincidiirct,Deum mundi audorem pa-ti,Dionyfius Areopagitaagnouit. Quasfolis obkura-tiönes,fcd ftato motus cœli tempore fadas, nifi Gallus Sulpitius,cum Maccdonib. eóflidurus, miliribus præ-dixiiret,exercitus eiusfubitofolisdefedu perculfus,tur piter fugamarripuiflet. Hxceadem reliquorum etiam bderum ortus 2lt; occafus agricolas amp;nbsp;medicos docuit: penes quos, temporum anni qualitatesacaerisconfti-tutioneSjplurimum uariantur:quod fcire. Si diligenter obferuare,præcipuèadmorborum uulgarium præno-tionem,medicorum maxime intereft. VndefciièHip-pocrates in libeUo de Acre amp;nbsp;aqua: Oportet,inquit,a- Gale.m tertio ftrorum exortus 8C occafus confidcrare,prgcipuè canis, commen.li. i. arduri,óó pleiadum.morbi enim inhis diebus maxime ï^P*^^™-iudicantur:alij fanè perimunt,alrj definunt,autinaliam nbsp;nbsp;nbsp;. ^j. ^.^ ^

fpeciemftatum^mutantur.Qiiod 8lt;Aetium medicS« quot;ig^'/’ *’ dedita opera obferualTe, pracceptum eius teftatur, dum inquit: Vigefima quinta Septembris æquinodiumfit autumnale, quod triduum maxima aeris praccedit in-tempeftas.quarecauereiubet,nea »5die Septembris, ufcg ad 24 diem, uenam incidamus, aut pharmacis, aut quouis alio uehementi motu corpus tentemus. Has eer Q^ulx mutila tè temporum 8lt; partium anni mutationcs,ad morborü rionis tempo-cognitionem 8lt; curam,acdehisprognoftica,operçpre rMmoniH, cium eft medieu obferuarc, quas fol Ód luna ac reliqua fidera,nonob diuerfosilloslunçimaginarios angulos, afpedus £lt; configurauones,fed ob figniferi circuli ob-r j liquitatê,

liquitatem,-qua radone nobis appropinquant, ucl a nobis fecedunt, amp;nbsp;radioru diucrias in lublunanbusrc/ Cakllis calo~ bus amp;nbsp;locis rcfraóiones,fuo illo cœlefti amp;nbsp;uiuifico uni*

ris fubjluntia. formis fubftantiaccalore producunt, qui cmnis qualiw turn contrarictatis expers,clemcntorum tamen qualita aikorum^effe* ^^^ ^^° luminc 06moiu excitât,fœcundat,fouctjàcon^ âwuGaTedilT hernat: acfub concauo orbis lunæ,^proinHnita materie de diebus Cri fubiedtx uarietate, diuerfos ac infinites, amp;nbsp;ob id nulla

arte comprchenfibiles,efFe0us producit. Nil igitut mirum, noftros aftrologos, ne dicam planetarios iHos circulatores,dum exaftns futura piæfagireuolunt, to* ties à fcopo ueritatis aberrate. ReeSè igitur Ptolemæus in libro qui Aliarba inferibitur, efFeôus ftellarö ait elfe uarios £lt; incertos: quoniam incertû eft,qua ratione ma/ teria fubicóa cœleftem fluxum recipiat. Hoc ignorant tes,inquit Albertus,multi quiexaftrisdiuinâtjfæpcmc tiuntur, OC abominabilem faemnt fuis mendacijs leien/ na,quum tarnen fitalioqui bona cCctilis.Sic Suf medici, qui ex folo urinx indicia de morbisdecernunt, ftatuCb éc diuinâqfuis nugis medicinam defcedant, amp;nbsp;cxofani rcddunt. Ptokmaco fuccinit Auerrois in AuicennX

Canticis,dum ait: Ars aftronomiae eft debilis, fiC falfutn cftplurimum quodineacxiftit. Athaecdefblaaftro logia diuinatrice dici putato,cuius aflertores plus illi ak trtbuunt,quam praftare ars pofsit;cuius perfeóani cognitioncm,ut MagiaE,nec habent, nccunquam aflè-quentur. Vnde Philoftratus: Sed ego,inquit, aftrono-miæ fcientiam,atque adeo omnem diuinandi artcm,hU manae naturç metas excedcre puto: 6C an quifpiam utquot; Debis Augu- rèipfam nouerit, nefcio, Diuus tamen Auguftinus, Genef^aH?” ^^^ interdum aflèqui ueritatem, occulta damonum af/ deXâr.Chri Aationc tra dit, qua nefcientes afikiuntur.Ob idPto/ ftiina,8lt; lib.y. lemæus in primo Centiloquiorum libro, iclos numine de ciuitat.Det afflatos partlcularia prgdicere pofte affirmat.De hocg^ «®P‘o '• Qgj-g liominüfunt olim à dialdeis plus feduói quam edodi

EPÏSTOtAÊ' MEDICINAL. iiÿ cdoéli aftrologij quos Gcnethliacos uocamus: quiçx Contu i^ro-planctarû coituafpcdtibus acdignitatib. quasex coe» logos Gene-leftinatiuitatis figura, quant ccdi thema appellant, na^ thUticoï. ti uitam,necem, fata, morbos, coniugia,amp; utranc^ fortu nam prædtccre audent.Vndc Phauorinus refert,id prse Epbeæendes Ingiarum oftuciarumcp genus homines çruicatores elle Décréta eau. commentes, qui cibum amp;nbsp;quaeftuexmendacqs capta. le.q.y cj.cpis tent.in quos amp;nbsp;Gellius illud Accianum detorquet; nbsp;nbsp;nbsp;exiftimiret.

Nihil credo ângwil)us,^Hi aure^ werhis 4iHitlt;tnt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qu«quot;amp;pVuîu»

hhenityÇuas ut Awolocupletent domus,ç^ loculoi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gilatas. ca.4.

Necadeonuper hæcfatidica,nedicamuaniloquaa- gtauker incef ftrologorum hcrefis fuit oppugnata: fed èC olim Por- q j ƒ *' ^^^ phyrius,telle Iamblico,totius eorum artificq fundamen pj'ç j^'^^i'^cKs turn his uerbis cucrtit,8lt; abnegauit,dum ait:Si quis cogt; jç N^y^erijs gnofceretfiguramnattuitatis,dominumcpfigurât, inue jx Porphyrio niretquoque deraoncmfuum,8lt;folucreturperipfum 444««». à fato natiuitatis-Sed fubdit,»llamfcirc,8C hue innen ire, 'cfleimpofsibile:6(f régulas aftrologiç effeincertasSCin.

comprehcnfibiles, audore Chcremonc. Nam certe, quis in tarn præcipiti fiderum noôurna ^ diurna uerri* gine,quum minima momenta ingentes parturtant mu* tationes,quaeuixquifpiam cogitatiene afiequi pofsit, quis inquam exacte naduitatis thema coftitucre pofsit, non uideo. Adde, quid obfetuationes aftrorum mo tus organa, raro funt ad amufsim faóa,fcd plurimuni manca. Athis longêinfolentiores funt, qui faftos die* rum,aut Mathematicas ephemerides, quas Calendarü tabulas appellent, quotannis edunt: in quibus quo die nouas inducre uelles,pecuniam numerare, emere amp;nbsp;uê dere,peregrè proficifci,pueros abla(flare,( uixrifum co tinerepoGum ) quango unguium præfegmina abfein* dere,adde Si caput autbarbam rädere, fauftum fetixep fit,cxlun?c cum rcliquis aftris afpetflu præferibunt. Sed in his citra damnum ludere amp;nbsp;nugari polTunt. Nee tan* tu,raidrsfcrtjqitant.'4iïihoc,quódn«llo habito tempotiS peiiodt.

period/, concodionismorborum Sterifis difenm/O^« quo diepharmads autuenarum f€0ione,cucurbjtulaiô applicadone, corpus euacuarc côpetat, ftatucre audét. 0' Hagns dignumfacinus, quoinnumeros perdunt^' gros.Nam clto quis plethoncus, luna Iconem fubeûte» uel combufta pleunudc corripiatur, huic'neuenamin^ cidesfat aftrologijquia luna fubintrat Iconem, domutu Soll planctarum principi £lt; illuftratori dicatamjhoc ue^ tant.At fibiduumuel triduüm, donee luna fobs demi’ cxtuerit,diftuleris, ex affluxu humorum apoftema it* augmctabitur,utnecrefoluineematuraripofsit. Vnlt;^^ miferumçgrum auxilio dcfntutum,mori uel peripndï' inonia,autphthifi contabefeere oportet. Si quis angina uelfebrefynochalaboraucrit, amp;nbsp;iuna fueritinfortuni)S obnoxia,clifteres'ne uenæ fcctionc, donee Iuna fuis in' fortuntjs fuerit exutadtû certè, nifi morbi principijs ob ftiteriSjXgrum perdes, £lt;nimis fero fruftra medicinal^ lin The parabis. Haslunæ obfernationes,adeóGaIenusnihgt;'* weutica:* fecit, Ut ctiam magnopere laudet medicum, qui quiH' quagenarius in Cephalalgia nolt;51cfibiuenainciderit« Atlongè magisdcfipiunt,dumopportuna exhibédis pharmacis tempora defignant. EnHermes propofi' none 74. pharmacum purgatorium,quum lunafubitß' gna Zodiaci ruminantia, dare uetat: ut arietem,taii' rum, capricornum. Ridiculum certè, Veretur enitn) quum hæc animalia cibum ruminent, ne pharmacutn quoquead os regcratur, amp;nbsp;ex deieflorio alui fiat «O' mitorium » Non minus ridiculum 'eft, quod Ptok' maeus in Centiloquio ait, pharmaca exhibita dum Iun3 fuerit loui coniunda,hebetari.Si ueromaleficisSatd ni uel Martis afpcctibus configurabitur, ca periculoû foreaflerit: quoniam uita nofira incalido amp;nbsp;humido fubfiftit,quibus qualitatibus lupiter praeeft.Quare fi In na huic acceflerit, turn uires 0^ robur corporis adeo in/ ualefcere tradunt,ut uigorê pharmaci fuperent, adeo^ encruent,

EPISTOL AE MEDICINAL» U^ eneruentjUthumorcsnoxios cxpurgarenon pofsir. At longe redius fentiunt medici, qui corpora effoetis uirtbuslanguidajpharmaco aut uenat fedione uacuare difluadentïquibustum rede utimur, quum uires corporis probe conftiterint. No runt eert é,uirium natu-ralium robore amp;nbsp;calore operationes mcdicinac pro-moueri. Nee adeo fenile Saturni frigus, aut Marris ca-lorem uerentur,ut quum luna his coniunda fuerit,op-portuno auxilio deftituant «gros.Nam nequchica-deo inflammat corporis hum0res,ut nonfub co exi* ftcnteluna, etiam frigidi inualcfcant morbi: nee ille a-deo infrigidat,aut cos cogelat, ut non, in quouis c-ius ad lunam profpedu, etiam calidi morbi incrude-fcant. Fruftra igitur illius calorem, amp;nbsp;huius frigus uerenturattrologi. At, bone Deus, turn fibi maxime fapereuidentur, dum membrumferire ferro aut phlc-botomo uetant: 2lt; cauent, fi luna fignum huic mem-bro dicatum peragrauerit. Aiuntcnim,quumluna corpus maxime humedet, turn membrumid humoribus praecipuê redundare: quo nomine, euacuarione turn potius egeret» At huic Ptolemaei amp;nbsp;Almanforis dog-mati,Mdrahalædodrinaex diametro repugnanquicu ram morborum aufpicariiubet,quumluna fignaloco affedo appropriatafubintrauerit. Ergo fi quis phreni-ride aut angina con eptus fuerit,quamuis luna arietem, taurum uel geminos pererrat, McfTahala, 0^ quiuis pe-ritus medicus,curam à ucnæhumeralis fedione incho-abit: quod tarnen Almanfor,Ptolcmæus, óf omnes a-lijaftrologiprohibcnt» At illorum fucceflbres aftro-logi,Sf medici planctarq, hoc tenaci contradidionis uifco impliciti, Dedalcas fux uanitaris pennas non ali* ter extricate poffunt, quam quod ca praccepta in morbis, quorum cura ad tempus difFerri pofsit, fint obfer-uanda;ubi uero morbus non fert inducias, ea nihili eflc s curan-

curanda. Ergo iftt fiderum afpetfius in morbis acut/s nihil pondcris habebunt;'id quod tarnen in ueftris ma* thematicis ephemeridîbus uulgus non admonetis, aut fateri erubefeitis. At prudenter Galliarum, Anglix, Hifpanorum amp;nbsp;Italian aftrologiab hac infamta fibi ca-uent, qui nullas huiufmodi præfagiorum, afpeóuum, amp;nbsp;ne dicam mendadorum tabulas, in uulgus edunt: quas populo 0^ aegris efle pernidofas, hoe proprio co* rumpraecepto cos facile conuincam. Tradunt,fi quis pharmacum fumpferit,aut uenam indderit,dum lu* na natalitia figna fextæ aut odauac domus obfederit: hunc mortem ægrè euafurum» Quum igitur cui* libet homini propria fint fui natalis figna,necelTario in* fertur, quofdam dies ad medicinæ ufum alqs efle fahi-bres,alii s uero hominibus lethiferos. Qpæ igitur eft ilia ueftra dementia, qua dies phlebotomiæ ßC pharma-corum,tanquamæquê omnibus profuturas, inueftris cphemeridibus ita indiferiminatim afsignatis* At Gale- U.i. 8f j. obqcics mibi Galenum, qui tempora partus, ac dies 6^ de diebujcri- motus criticos,lunæacctptosrefert, pro ratione fede* ‘^**’ cim angulorum, quos luna quouis menfe peragrat:0^ Marfilium Ficinum,qut integro libro de uita cœlitüS conferuanda confcripto,hanc aftrologorum curandi morbos methodum docuit, amp;nbsp;approbauit. Hæc MarfiliumFicinum feripfifle, etiam fi reuiuifceret, in* H»cMarfil Fi ^^*^ri non poflèt: quiagnita ueri ta te, tandem palino* cin.lib.u.Epi- diâ Angelo Politiano fiC Pico Mirandulano canens,in* ft«Iarum. genuè fatetur, has aftroIogorS obferuationcs, ut quo* modolibct ad uitx eonfcruationêprofuturas,le cÓgef* fiflè,nonut eas probarct, fed potius cumPIotino gra* uifsimoPlatonis interprété deridcret. acambobuscon gratulatur,quod aftrologica uanitatum amp;fuperftitio* num portenta tam argute quam fandîè confutaucrint: ^ quod contra aftrologos,quiloui cripere cedumfru' ftra

ÈPISTOLAÊ MEDICINAL» t^t ftramofc gfgantum molirentur, bic utPaUadis alumnus, iUe ueio ut alter Hercules, egregiè décertauerint.

Quantum uero ad Galeni Mathematicam de die-bus criticis rationem attinet, nos medici unacum phiz lofophis concordi fufïragio quoque fatemur, partus,az nimalium foetus, arborum buóus, pro ratione luna-tis motus 8lt; luminis augmento coalcfcere, maturari,ód p* m«enafub eniti:acdies morborum criticos, fiue pradiatorios di- Auken! ceremauis,promoueri,nifi materia illius aflionifub-11.4.fen.i.tn-ieda indifpofitio obftiterit, qua hos luna folis ÖÓ a- üa.i cap.i. ftrorum omnium adiones euariat: quod 2lt; Galenus pj’^®'.*^Pquot;quot;ƒ2 lib. de diebus criticis fecundo his uerbis fatetur, wj 'rifei. tu, critici*. y^Sijiafjri^Hti^isiy » (fva-tf yKKTraJ^cwIt^arHTÜsvKhsm«^' De natura ß' yi«f Turty u^nrySd/ous, lou 9i^óiAof{ ’niayiiibrouç , «t Livilam derum hfc Gi wni yivavrca.y'ra/'tKh'oyoiS WK^’cfaynTtlovTtcmn, K^vvy^ ienutlotÿûturt y's.w-rtc vlùù TV^ty, tTretTw g« h^-n -ns vhns, à^à 'mmlt;/li^ ^u-n t turn citra omnem ordincm,aftrorum natura, non euiôa materia, effedus producit» Confiât igitur, has dicrum indiciariorum, prouocatoriorum, ÔC criti-corum obferuationcs,ôd effcdus,magis ex caufa mor-bi materialis, pracipuè febrilis 00 acuti difpofitionc, concodione.ftatis morbi tcmporibus, 8lt; fymptoma-tibus dinofci, 5C dfpendere,quàm ex aftris: ut reôè Hippocrates in Aphorifmis,Prognofticis Ô^Epidemqs pafsim docet. qui quare diebus imparibus coincidat crifis ,lib. 4. deMorbis,feitè caufam reddit, dum ingt; DiwnaMpp« quit; Diebus paribus corpus dcuentriculo SCuabs hu- ^ôrWa'uwbfc mores attrahit, quos diebus imparibus propcllit,ÔC protrudit, cuius certum ho'ceft fignum. Quicunque enimfebr« continua corrcpti,pharmaco in diebus paribus ufi funt, hi nunquam nimium funt purgati: qui uero diebus imparibus forte medicamentum fumpfe-runt,hi crebronimium purgati interierunt. humor e-nim (inquit) aegroti magis diebus imparibus turba-s 2 tur.

tuf, nimirum corpore humorem ad uentrjculum tranf* mittente. Hinc quoque m'demus, tertiana febre cor* reptos,utplurimumin principioucl augmento paro* xyfmij morbi humorem,qui ad ftomachum régurgita* uit, euomere. At noftri aftrologi, nulla habita diet niorborum parts uel imparts ratione, dies purgatio* i numôiS phlebotomiæpræfcribunt. Quas tarnen die* j rum obferuationes, in uitHus ratione dC tempore con* ftituendo:Äfclepiadesiure,ut uanum,repudiauit: ne-que in ullo die, quia par uel impar effet, maius uel mi* Cor. Celfusli. nuspericulum fubefle dixit. Proinde rede Cor.Cel* 4-'»-4« fus, ipias morborum accefsioncs intueri, ex his^ quando cibus dandus fit conietflare iubet. Sed quan* do uena tncidenda,aut arger purgandus, retfitus eau fa 6^ morbi concodio, uires corporis, ac acceisionum té* pora,quam aftra indicabunt» Etne fub hocardenii caniculae æftu aftrologis ftomachum uel bilem mo* ueam, ne'ue mihifuccenferepofsint, uerbis dodifsimi philofophi 6C aftronomi, Auguftini Niphi Sueffani, nuVw/Tus 17 '^^^^epiftolam concludam. nbsp;nbsp;Currant, inquit,huc in

4.de Diebus noftrumhbellumMathematidnoftrorumtemporum, criticis. qui uanitatibus Arabura,maxime Albumafaris innixi) multa,uti circulatores, aut fabulatores, in eorum an* nuis emifsionibus fcribunt:SC hoc,quia Ptolemci prar-ceptanegligunt,quemnonminoris facimus Ariftote* Ie:hunc Phyficorum deum, ilium Mathematicorum monarcham, edam (inquit)nuncnunc. O' utinam morte non præreptus fuiffet. ubi uanitates horum lege repoteris. Interim tarnen hæc mea óf Auguftini

Niphi fcripta Óf dicta, ut à Cynicis male* uolorum oblatrationibus delt; fendas,oro.

EPI s TO LAE MEDICINAL» Ijj DE EPHEMERIDVM ASTROLOGO-rum origine, Tàpiù. X X X VI.

Vàm perniciofæ fint aftrologorû no fin temporis ephemerides, ex intern pefliua Petri Lembergn,adolefccn^ ns ad pclarâliterarû fnigênati,morgt;-te facile conijeere potes.qui quum nô ferendo pleuriridis dolore adfpatu^ las ufq? conflicfiaretur,amp; medicus fc^

care uenam præccpilPet, aduenit fubito male feriatus monachus apoftata,qui medicinæ impofturis quçftum parabanin quum in ephemeride nefeio cuius nam afiro logi hune diem nullo aufpicato phlébotomie figno cru cisfignatamuideret,cxclamauit (ùbitô:Medicum lon^ gç aberralTe, SC hune diem être fcAioui uenæ infeftam: quam triduüm didcrrc,donee lunafubiretpifceSjdilTua ' fit, At mifer adolefcens, altcro die ad uefperam,uitarn cummorte commutauit. AtboneDeus3quantumpx ftaret,ut principes SC urbium redores, hasaftrologorS ephemerides inuniucrfumabdicarent, SC more uct crû tantum dierumfaftosinftituerent, quorum pontifex SC Deins diebus rex làcrorum,quibus diebus pro menfium ratione facra Macrob. lib.i. deorum myfteria celebrari debcrent,SCius dici populo, 1^'jj ^^’’h’' indicabat.Nam primum menfem, SC dies impares, dijs fyèhius. Oui. coeleftibusconfecrabant:alterumucrômenfemSC dies lib.i.Faft. Gel. pares dqsinferis, in quibus luftrabant fontes, SC mor^ hb.4.cap.9. tuis parentabant,quos dies inaufpicatos,Græci iTroep^à «/lots,Romaniueronefaftos appeUabanf.qualcs erant dies menfium poftridie Calendas,Nonas,8Cldus,in q^ bus Do dico SC addico ,hæc tria uerba dicere, Prætori religio SC nefas erat. At alios très menfium dies primai rios,Calendarum nonas SC iduum,dijs foperis confecra

' nmequos faftos quotp appellabant,in quibuslacris Oz 1 perari,SCiusdicere fas erat. HosNuma Pompilius ex 1 Hcuufeorummagia Romanos pontifices concipereSC t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s 3 ftaz

ftatucre docui't. quos, ne fa era uilciccrcnr , populo »lt;gt; diuulgabant: fed horum obfcruationê pontifex minor» facnficiorum régulas,plebi in capitolïum calaræ, id oft conuocatæ, iuxta Calabram Romuli cafam indicebat» De Cn. Flauio Sed tandem Cn.FIauius, libcrtino parte natus, nemp^ *’æ^ ^*'mquot; ° ^^’^ cormcum oculos confjxen't,ut a populo Aedilis öl ph.hLjj.caa. ^^‘® defignaretur, lus ciuile repofitum in penctralibus Liu. lib.p.de- pontificum,euuïgaait, faftosep circa forum in albo pr^ c»d-ï- poluit, 06 populo lagaci quidê ingenio promulgauit: u^ quandolegc agi li eer et ,populus iciret,quos dies ante® apontificibus tanqàChaldæis petereoportebat. At nä hi Canals po^^^^*® exannaWbus ponnficum inuulgatis,00inC' propof wj. amp;nbsp;pbem erides relatis, aftrorum pcriti, fiderum ortus atlt;J feq. occafos, penes quos partium 3^ remporumannitetn' peftates,6f aerisnosambientis conftitutiones mutar^ tur,quas mcdicum, nauras,amp;agntolaslcire op er æ pre' Colvttiella li. oum eft,alchbebant.undc Columella: Nec me fallu,!” *^ ”^'f«ibV St^tbblipparchiratio,qug docet,lôlftitia amp;nbsp;xquinodi® non odauis, fed primis lignorum cancri, capricorni6^ arictis ac libræ partibus confici : uerùm in hac runs di/ (ciplina,iequornuncEudoxiamp; Metonis traditionell» antiquorS«^ faftosaftrologoru, quifuntaptati pubb' cis facrifteps. Huiufnodi duodecim Romanorumme fium faftos, in antiquis monumentis Romæ repertos, ipfe domi habco:una cum Cl.Ptolemei de inerrantium ftcHarum ephemcridibus amp;nbsp;fignificationib. quas Nf colaus Leonicenus.olim meus preceptor,latmitatedo nauir.Huiulmodi fane Ephemerides,quæ fiderum of/ tus 6f occafusac tempeftates, diesep myfterioru faftos 6^nefaftosindicarent,nobis fan's forent: quasnugige' rulum aftrologorum uulgusfuis eximaginarijs lunï ÊC planetarum aliorumcp afpeeflibus, infortunijs, exal/ tationibusatque triplicationibus, dierum elcdbonib« defcedauit:qui,ut imperitus Scitotomusexunocalo/ podio omnibus fotularia confici n fic lUi aftrologi exe/ ' adem

EPISTOLÄE ME DI Cl N At. tjf adem anni conftelÏatione hominibus,ctfam fut diuer^ fifsimo cœli themate nafiSj quadiefecareuenam, cor* pus pharmaco purgarcicucurbitulis aut himdintb.fan^ guinem emungere,pucrosabladï:are,mcrcan, pcregrê proficifeijuouas induere «eftes^caput Só barbam rade.-re,refccarc ungues fauftumlujndifcnminatim omni, bus prafenbunr. TaceOjqjbellajprincïpummortes, annonæ caritatem, perfrilt;^a fronte prædicerc non eru befcunt. Quorumnugisurbium moderatoresconfifi, nee eorS prudentia Só ratione habenas rei publica mo derarijUee medici ægros re Aè curare poftunt. At id Rcipublica parum interefTe cenfesf Nequaquam.Di^ gniores certe elTcnt, in quos omnes anus fcommata iR cerent, quamThales fuerit Milefius. qui primus folis P'Th’^'l* echpfim pradixitjrcllas uria minons nautis monltra. Lier liblEu-uit. hie enim egreffus domum, ut aftra cotemplaretur, feb.de Prxpa. incRftibie(flamdecidensfaobem,irriftisab anufertur: euang.lib. ». lt;f caquæincœîis.eirent,fcrutariuellet,quumquape, “p-^°-dibus efrentfubiedfa,nonnideret. Si hac anus noftri féeuli aftrologorum dcliramenta uiditret,quid earn digt; duram arbitraris.^ annonexclamaret:Ouanitasuani tatum^öC foper omnia aftrologorum uanitas.

11 Dipnofophifta,utelegater,itaquo ^aioaiu^,^ j! que acute, Nihil eite ignorantia do „^^^^^ ^„jg^ | diuis 00 audacius,natura nero nihil ^^_

1 indodiusS^tntuftiuseftèaffeuerax De natur« in. 5 bat.Nam quanto quisimperitior,tâ lt;«‘‘‘* ^»^d« S to eû plus in reb.arduis fibi côfiderc ^“ppóc. amp;'d^ ^ aii'Ogare audcrc:naturamuerónullo præceptore do vtiiit.parùua» dâ,in totiusumuerß SChumani corporis fabnea ad Po copiofe. Iycletifcrè(utaiunt)regul5,cunlt;fta adeóperitè Só iufte difpenlaffe, ut dus opiiido mini redtius 2lt; doc'bus ex, cogitari

cogitai! pofsit:SC tandem medicos non temere , fubiW illam nature cum morbo pugnam ÔCmutationem, erb firn quoep, id eft ludicium appellafle. Turn ego fub^ ridens;Fateor,inquam,mi Andrea,fiimmam diumgna turae fapientiam, luftitiam Si æquitatem, in mundi to/ dus,St praecipue human! foetus opificio eluceftere : (c^ duram,ne dicam !neptam,efre lUdicrj ad naturæ eu moi bo pugnam,analogiam:quum crifis non fit ludiciû moi b!,!ed prxeeps St ftibita morbid præcipuè febrih's uel a/ cut-in ftatu eius ad Qlutcm uel perniciem permutafio, Crifis defcri- Si humoris peccantis excretio.Fit autem, mquit Gak' pro, er qu£ nus,præcipuè in ftatu Si diebus decretorijs, dum priits (ituerainmor jp (j/eßus indiciarijsaut prouocatorqsIpuioramorb!aC GaH^i^A h c^'i^’^f’^ incruduen'nt:natura tarnen prius per cocoAk ij. amp;nbsp;11.4.Aph^ nem ftparante à bonis mala,St ad excretionem pparan li.amp;lib.i.Epi- te. Siquidê,a!t,oportet concotHonem præiïe, InbftqU* ^«“* uero dikrctioncm,St poftea euacuationem, ut lalubris fiat crifis.cruda quidem St indigefta humorum mole,a/ liquid arte uel natura rette euacuar! Si excerni, eft inv polsibilc. Proïnde Hippocrates,Archigenes, atep ali) h!s antiquiores medici,hanc nature cû morbopugnam, Si humorumftqueftrationem Si excretionem,utnin^ unouerbo rettè Kçia-tiJ appenarût,«7rô T'x£iiz«{z,quod aiP dlore Helÿchio St Suida,numefare, fèqueftrare, St ne/ lut! per cribrum aliquidexcernere,8tpugnare quot^ Ib gnificat. Vnde Homerus xfktc^ cc^ÿt, id eft prælio de/ cernereinquit.Et Hippocrates libro quarto de Artio ubi de tempore quo in Iphacelo fit ofsis corrupt! fèqne/ ftratio,inqu!t,i)vx^p^orög««flt;ö;4lt;)v quot;i^j^fci/wSte^ij^v«/ kÓo-« txotsBf TüVT'Wp K^tviTDU, id eft,quo dierum numero of Morborucri' û putrida excernantur. EtmoxfiibditlavTCïjxiÿfcûJvTO^ fiscum iudieij x^lya^évip. Et quamuisxfkep indicate quoepfignificet, «mlogia non nulla tameniudicîjeumnaturæ Stmorbi decertatione quiidr^t. analogia,nifidura Stinfolens, excogitari poteft. Nam filis inter naturam St morb um conteftari deberct, que oblècro

EPI s TOL ÄE MEDICINAL» ^7 cbfccro ludicem ftatuesf’noii quidcm mcdicum,qu3 û plèfît naturae minifter,amp;eo nomine Rifpcftustncc ipfè, fed natura morbum eurer Slt;^ corrigat.ISiaturâm'neiudt cem conftituesCat eandem efle a(fln'ecm,qug morbum reum agat,amp;indicé,ms no fert.Ob id Galenus Iibro de VocabuU cri-Crifi tertio, enfim ait non primùm à medico aliquo iu^ ptmmediemit dicium dici cceptum, fed ab homme aliquo uulgari SC P^° iudido o^ idiota inoleumc, qui quum ægrum faeuifsimi's accidea- quot;S®’ tibus ciifis affligi uidcret,SC excruciariuelutifupplicio, temtusjde ægro indicium fieri proclamauerit.quare cû iudidnm non fit genuina SC primaria crifis morborum etymologia: miror uenerâdum fpeóiatae cruditionis fettem Nicolaum Leonicenum, ac reliquos ut cmditos ConfraLeont ' rnedicorum Græciæ interprètes, ita de re medica opri- 'f”“”* Ferrd-me mentos, ponus pro cnli nomen nidict), quarn mor^ * borum reiolutionis,excretionis,aut cum natura pugnç ttomenafFedaffe; quum Hippocrates dicat in medico- Hippo i^fine rum præceptiSjrôo-DVflfTûtçafiw/xîx^-avAteu'jzB, KZlern Jèi^ libripræccpto TTÓKvffis vda-ûv.id eft,Morbi tranquillitas, fine impertur- rü. amp;nbsp;li.i.ac i. batio,eiuslogifudinemlïgnificat:pugnaueró, eftmor ■^P’^°*'-bireiblutio. Atillis iure hoe condonamus : quando-quid cm Galenus in Prognofticis,hanc iudieq cum mor borum SC naturepugnacomparationem,non penitus q^] uf, p^^ repudiaftèuidetur,dum ainCnfis,morborum iudicatio, gnoßieoram. de foro translatitia appeUationc^diCta eft, fignificas p-eipitem in morbo mutationem. At quum de remm natura SCfubftantia conftat,nonmagni refert, quibus ttominibusmedicusutatur. Non enim ftné uerbonrm facundia,ut Cclfus ait, fed ars medici, ægrum curat, verba eegro-Quamobrem,mi Andrea, an hancmorborum enfim, tu no curant. reClius naturæ cum morbo pugnam,an iequeftrati ex-

lt;38 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IOAN. L A N G 11 DE PRODIGIIS ET DAEMONVM in morhifprjUigïfi, UpiU. XXXVIII.

Liirima Ginè,mi Petre, admiration« digna quotidieinmorbis Ô6 anima/ hum generahone, quorum caufas uix ratione ullaafTequi poffumas, præftigqs fimilhma, ntl dæmonuin aftu eriam,non rare naturæ uinbus ________________accidereuidemus: adeô etiam naW ra Synefîo amp;nbsp;Plotino pleruncp uidetur clTc maga. N^ luditjSC crebrôjin humanis diuina iapientia reb. Lard emm in toto fenfibili 8é æthereo mundi corpore, fptri/ tus,00 cœleftis ille fidemm calor unnficus,omncs alias dementoru quah'tatesfimphei eminêtia uirtualitcrco tinens:ôd in ipirituuiget anima,in anima uerô effulgef mens SC inteHigêtia, quæ admirâdos eâm in morbis tÖ in animaliû fœtura parrunûc effèdlus,etiâ finefeminC' Admir4ndlt;inlt;i Sieexocymo herba, icorpfo,exbouemortuanaicutuï’ turtoptra ex apes.SCexfaluiaüibfîmo putrefadla, dûfol6Clunafd ocymo, boue, cundâleonis faciem occupant, Periàrû Magi auê me/ crftluu. ndæ fimilê procreabâtreuius adufti cinere, kmpadi in/ fperfo, domus ierpennb. refer ta tndebatur. Nihiligirur De hn uinjs j^jj-g g^ fteatomatû, 6C atheromatû, aliorû^ apofte/ cotent^* gTi. matû concauitatib.came exek, de uiieofis ÔC putridis lib.î.adGlau, humoribus ac fibriscaloreputredinali ikeatis, resiap' Ceirus^ü^^' ^'‘^•fop^*®gt;lïa*’«*'*s,iirceolorîïfeftis,lignis,carbonibii^ * *** cap'squot; capiIIis,SCamurcæfimilesnaici,quæuulgusincantati/ Tixmonum in oni SC præftigifs dæmonS accepta referneum fimilhma morbis priefti aftudæmonûincorporib.ægrorum, præcipuèmaligno gu. obfefsis fpnuu.pleruncp accidere,etiatn nokra etateni Mutierquot;Bono' dcrimus.Bononiæ dûreimediceoperam nauarem,mn numeUceride lier quædam circa pudenda ulccre fauolo, mehr ende Uborans. laborabattSC quumfpem confolidationis maxime læw chinirgo oftentaret,tu repente no uus J^wf, humormd hfunilhnius ubertimerumpebatidonec dæmone, qno obfnk/

E P I S T b L À E M E D I C f N A L. tjgt; obndebatur,diuinisexorcifmi dcprccationibus expub fo,tum eadem node,nullo relido cicatricis ucfligio,ul cusRiaiponteconRslidabatur» AtFlorentiacraulier quoque (piritu obfclla maligno,dum intolerabilib.ucn triculi torminibus diueHeretunnec medici ullam opem ferrepoiïent, en repente oblongosSórecunioscIauos motbotûtau-atneasep acus, unacum ceraamp;capilijsconglomeratas, ^‘’ cuomuit:8C poftremó ihgens carneum lentaculi fruftS, quale nee gigantis fauces déglutirent,cnidlauit. No minus certè illud horrendum dió;u,uiiu^ eft, quod in «^ ^^ T|ic:^rn,Iuliacenfis ducatus oppido,crebró accidit:ux ^/^ƒ^^ bi ægroti in têplo ante diuæ A nnual tare SfuenerandS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^j^^jj caputcius fupplices proftrati, fiufta amp;nbsp;fragmetauitroe mm, urceolom,amp; oisiü de piicib. quæ humana gula SC ftomachus deglutire non poflet,ac loculos quofda cum nSmis euomuerSt. Sedilkid quodaChriftoexDcL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

para uitvin« nato anno i^jj in quodam Eiftettenfis E-piieopatus ditionis pago,FugenftaI,aceidit,omnê Eipe rarer fidê, nifi oculati ipcëlaræ fidei telles adhucRiperz elTent: in quo page VIricus Neufeiïer agricola ,cü cruz c«Iteni,fwT4-delibus doloru tormentis, in akero hypochondnorum wêt(lt;,f/4«i,c4 latere coHeeretur ,iubitôcJauû ferreura fub illatla cute piß,« jlomd-manu apprehendit, quem chirurgus illic balneator noz cho rullid re-uacula excidcrat. nee tarnen dolores ceflarunt,icd in- perta.

dies magis incrudeicebant. Qiiare quum nee aliud do-loris fore remedium mifer quam mortem Rifpicaretur, arrepto cultellofibigutturabfcidit. Itaquedum tertio die mortuusad fepulchrum efFerretur,aderant turn Eucharius Rofenbader ex Vueiffenburg Noricorum oppido,ac Iohannes ab Ettenftet balneator,qui allante magna hominum frequenia demortui agricole uen-triculö inedcruntan quo lignû teres amp;nbsp;oblongrim,qua tuor exchalybe cultros,partim acutos,partim inftar ferræ dentatos,ac duo ferrameta afperareperta fuerut, quoru fingulafpithatnilogitudine excedebat.adcrar Slt; t z capillo-

capilloruminflarglobi fnuolucnim» Sed quid poti'G^ mum hicadmirabensf'an, quomodo tot amp;nbsp;tanta ferra* menta tn uentnculi cauitate contmeri;potucrint: an, qua arte fint ingeftaT Certè non alia,quam dæinonis a* ftn Si do!o:d quo ChriftuSjqui in cum confidunt, tuen De Salomone poteft: qui Salomonem diuinis carmimbus hos curare amp;nbsp;tleazaro morbos,Ód fugare demones docuit.id quod 06 EIca:?a* lib.8.Andquh' msjudaicæ faAonis iàcerdos,uidente Vefpafiano, SC eins filijs ac tribunis, palam feciffein exercitu traduur.

Aetabar ex animo, Nicolae mi copa* Vlt;^^»wl ter^dü intellexerâ te ex FlorêtinaEtril icoriï academia,ad eelebre SucuorÄ gymnafiS Tubingâ,incolumê redijf le: quoin medicos faire aliquosaudio, euacuationcs knitiuas, quas ueteres iymefmos, uel apozemata, iuniores mtnoratiuasappellarüt,in principio febriu uniuerüH materia morbi indigefra,cócordi fiiffi'agio'abdicafle,ói Galeni teftimonio penitus codênaflemêpe q, harS fre* quêtia pgri tabelcerent,2t fruftra ideo macerarêt, cd in morbi principio nulla per concodlionê fit humons no* xi) fada icqueiiratio, medicus fruftra illius excretione pharmacis moliri:cum Hippocrates cococfta,no cruda, medicari oportere edixerit,nifi turgeât. Sed longé pft^ re,in principio alterâtib.incifiuis 26 apitiuis,q pharma* cis purgatorqs uti.amp;obid Hippocratê,præcipuéinft brib.fortib.medicamenta almdciccftonaucruidcaiut'

Sed horu dogma à uera curadi febres Galenimethodo cadé Gal ^^S^ diftrepare,paucis doccbo:S6qd eos in hoc ähigm-' ^^g^amp;p.Meth. tatis pcipitiS cópulerit, breuitermanifeftabo. NolHft né,ea corpora febrib.maxime cire obnoxia, quæ prauf uifcofi/rudi, aut putridi humoris redundâtia onerant. hxc

E P I s T o L AE MEDICINAL» 14t hæccftjininui'fceribus uenanrmô^ mcatuum obftriL. (fîioncSjObftriKfîio ueio piitredmemjigcautemfcbrcs utgenumam (bbolem parit. Si igitur obflruÆonibus detcrgendis,nondû euaeüata conftipationis caula incu bueris,periculum erit, ne comota humonim redundan ria,meatus magismfaraas,ôc impingas. Si uerd alte* rantibuslngoriferiscalorcm febrilem exringueieuox Ïes,pcrieulum ingens erit, ne humoris putridi copia im groHata,in(ia uiîcera den neat, maiorescp obfinicliôcs aut abfcclTus pariat. In banc, ïnquit Galenus, confilq Galenus Iib.9. ambïguï inopiam deuemunt medici Eiafifhatq,qui no Methods ftatim a pnncipio corpora uacuarunt. E t ne arbitreris Galenum hæc contra Erafiftratum tantum de euaevax tione,quæ peruenæièôrionem fit,ftatuiire,6C earn quæ pharmacis lit difluafideenun amque cuacuarionem in principio morborum competere,teftimonioHippocrâ Hippocr.lib.t. ris probat, qui in Aphoriimis : Dummorbi inchoant, ■^P*æ'^'’'P- . inqui t,fi quid mouendum uidct,moue : cum uerô con, fiftunt,ac uigenr,melius cft quietem habere. Inexpox fitione huius Aphorilmi, inquit : Circa initiamorborû curabilium maiora oportet afferre remedia:qualia lùnt, uenæ fectio, nonnunquâ uerô SC purgatio,quæ in mor biftatu non competunt, in quo concoCtioncs maxime hunt. V t iguhæc citius cucniant,melius cft circa priux cipia euacuare ; quo minore iam facta materia, facilius natura earn polsit concoquere. Namut ignis fob nimia congela hgnorum ftrucdic calor naturalis, digeftionis opifex,fub nimia humonim copia fuffocabitur.quamfi in principio pharmaco aut phlebotomia diminucris,tö natura rdiquum facilius côcoquet,amp; concodum in fu liginoiäs digeret exhalarioncs,pcr fiidorem,urinam,lèx ceflùm:00 emundoriorum ablcclftis àfivs, id cft cxceix net. At Hippocrates medicamenta purgatoria tantu Hippoc.lib.de in febribus continuis 06 uchcmcntioribus,utiynochis, p^Jj.'j’™'quot;'’ uctuicinquarumprincipio 6Cnosuenæiedionephar t 3 macis

macis longe præfcrimiisrquæ tarne per clyftereni,quO' Hippoc. lib.i. ties opus fiierit,inijci non diiïuadet. amp;nbsp;in cura pleuritï* regim.acut, ^jj-^ ƒ^ jolor ucl grauitas ad iugulumufqgjucl brachium, nel rnammillam extend nur, aut partes quæ fupra ieptu tranfuctfum luntdnfcftat, internam cubiti uenam feca^ re tubet. At fi partes infra fep turn tranfticrfum dolor aC fecerit,2lt; ad iugulum non alcendit,tum uel nigro ucra^ tro,aut peplio,aluumduccreadmonet. Nemoigituf inficiabit ,pharmaca redundantis S^ noxtj humoris de* iCi5ïoria,in principiofebriS uniueriali magnopere eon* ferre; quib. nifi punidi humoris copiam adcmcris,rum non modó tantam crudi humoris copiam calor natura* lis concoquere no poten t,fed praccipue in ftatu amp;nbsp;mof Epur er [pkn bi déclinationcp cfoluta per ealorem febrilem amp;fudo* feyrrhii obno~ nbsp;nbsp;nbsp;fubtiliori humor«fublfanria,fœculcntior pars dc^

Gillus lib t *’^^‘^^ gt;nbsp;fungofant 00 raram epatis ac hems lubftantiam Methodi. ’ ita infarciet,06 ôbftrucr,uf tandem nrroq; uilcere uel ai Deutfeh der terofeyrrhis obfeffo SC indurato, hydrops,aut crurü œ* fiber huche. dema,febrcm cxcipiat.Quod turn maxime accidet,fi al A*h 'quot; 'Vk^ terantibus frigidis citra cuacuationê leniriuamaut cua quirti\^^ ' ” cuariuamuiüsfuerisjquacmatcriamplusingrofrant^ refoluunt. Quarc,nein febribusinterpolatis nimis diu frigide poturutaris,diligenter caueto.

Abcllarius tuns,mi Lembergi, nü' diuftertius lugubres de obitu fra-’ tris tui nænias mihi obtulit:quibus, quam per noblem tufsiret, ÖC fpu* mofum ac rubicundum de pulmo ne erudafTet lànguinern,cumante* lucano tempore animam fubito ef

faire,lamentans: öfadmiraris,quando plerofcpahosui deris cruenta tuisicula diuinfeftatos,priufquam morez rentur,phthifi contabuifle, At mi contenance,homi nibus

EPI s TOL AB MEDICINAL. I4î nibus fd ohœGs, nafonim pulmonis repletionc encrai tis acciderc ml mnû:quippc crofionc, lalfo catanhi de^ fluxu,tu/sijUomifUjaut caiu pr«dpiti,,«lt;nöu,riipta fiib pedoreuena, autaneria, ob continuum pulmonis motum,lànguincm ira repente ÔC confertim in pulmox nis concauitatê defluerc,ut arger fuffocet.non rare con 0^^ Qi^are amp;nbsp;ego uiciisim tibi Georgia TVtttb, fpCx datu rei medice doelt orê,coniôbrinû meû,anrc aliquot annos Gerlicij codé morbo obtjire,cogitandû ,ppono. Ä tfanguinis ex uentriculo uomitS, cum nulla uenarû ofculain eum aperte pateant,crebrô iuuenibus SC iênix bus eflCjSC crebró quoep fuiffe iàlutarê, quiïpiâ potius admiraret.Hippocrates quidé uirgines nobiles,retêtis Hippocr.lib.y. menftruis,nó rarófanguinêaffatimcuomcre, Se amor ^-P^jj’^ j^^*^ bis uteri liberari,hisuerbisteftat;-Mulieriianguinêuo mêtijerumpentib.menftruis.iblutio. Vndemulier Flo De mullere rentina, cuintolcrabili capirisdolorecxretentióemen rlorctini hæc Gum affligeret,his uomitu eieótis conualuit : SC ne mor ^^quot;^quot;caufi»*^* busiterûincrudcfccrcr,faphenç{côrionclîbi cauit. Hu .p^^^' JJ.^ j ius cuctus hæceft certaratio: per quas uenas-Ô^meatus libre 3 de uirt.’ epar chylum fugit 2C attrahit,per eafdé fponte, aut uir^ naturaUb. tute pharmaci, humores aduentriculu quoep regurgu tant, quando ueró languis in matricis loceiïos effluxux lus,dcfcendit,6Cuenarüolculaobftru(ftafuerintjtü Gn Hippoc.in lib. guis ibi coiïeduSjper uenasmatricis ad epar,cor, amp;nbsp;ue ^®^°j^j^ “*'ƒ• næ chy lis ramos régurgitât, amp;nbsp;in uentriculu per uenas quæ eius orificiS 00 fundü ambiunt,dcftinat,ÓL uomitu tio.ac Aui.fen. expurgat. Ob id Hippoer.in Pracnotionib.ait:Qiiilan »».tertihtraä. guinêipuunt,dextrû dolentes hypocondrie, de epate 3 '’P-’‘ Îpuunt,amp;fterilib.adconccptioncprodeft. AtqjinA^ Hippoc.lib.7. phorilmis:Qiiicûcp,ait,lànguinê euomûtfine febre,iax Aphor.37. Iutare:cû febre uerô,malû. curare uerô eos refrigeranti bus 00 ftipticis oportet. At hocin fticciplenis iuuenö utriufep lotus corpon'bus,inqb.obuenar3obftrult;ftiox nés hæmorrhoidaru aut menuS effluxus cocrcctur,aut mutilis

De mutiUs hçc- mn(i\' acddcrCjW'hil mirumun quitus natura cætcn's rib’'naturahb* occlufismeatibus, feie a copia aggregah fangumis per amp;nbsp;11^4.de art. nares,ïcceffiini,6Cuomttum crebró exonerat.Nam Ga Galcn.ltb.y.de lent tcftimomo conftat, uafis gulæ aut ob folam fangui locis aü'.cap.4. nis plcmtudiuem, uel cafti exalto diihiptis, aut præcez dente ulcere,uitio humorum erofis, fangumem per os, æquè ac in alijs uenis omnibus, ubertim cf flucre. At in bis dolor federn afFcc^amindicatiaperto autem aliciP rus uafis olculo iponte, turn fine dolore profluit. Sed quod idem accidat in corporibus fenum utriuiq^ fèxus, profeno admiratione non caret. Nam in monafterio Vomiiutfitn- ]\ïoricorum,prope oppidum Nouumforum, cui nome guinti fembui @cltg'Cpfott,quum Abbatifla,quæ $8 annum exceife^ fit »tarn a i- ,^f^tuf^fj-gt^gK^ Qj-g^hypocodria quotannis dolore citra ^“^batifla in febrem corriperet, fpontanco copiofi ßnguinis uomi^ Seiigepfort,amp; tu3 morboliberabatur, Ciuis quoepHeydelbergêfis, Bemhardus pyrobolorum magifter,ferè feptuagenarius, quum ma moKU^§^*^ ^’^^ précordia torminibus diuellcrcf,cn repente “ nbsp;nbsp;’ noc'lu ünguinis plus ^j libram euomuit, 0^ conualuif.

NiTi cauüm fanguinis in corpori bus fenum redundam tis, in crapulam Ó^ ociumreferre licebit, cuius copiant cum natura uiribus effœtain alimoniam corporis, cu^ fus augmentum naturaliter defij r, tranfinutare nó pof fit,nccefïc efl ,ur earn uomitu,aut quauis alia ratióe ex» Qu^feoedfo' pellat. Sedquant obfccroafferescaufam,curoccifbiS r«ra corpora corpora præfente ficario cruentent, quum mors fit ca^ pr^fente homi Iq^îs naturalis extinóÜo, cuius frigore languis congela cilia cruentet. („^amp; torpetf an aliquas lènfilis anima,cupiditatis fcf licet 06 uindiôæ, uircs,etiâ poft morte adhuc in langui nc,donec putrelcat,liibfiftcre,cum philolophis quibuf Lucret, libr.4. dam affirmabimus.'^quod certè Lucretius,poeta 06 phi lolbphus Epicureus, bis carminibus utrumep fateri uf detur,dum ita cecinit; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;— lihido

incitât, irritans loca turgidafemine multo, Idcj^petit corpus mens^undf elifauda^amore.

Nittïiq; bowin« pfer««^ edJunt in uulnus,^ illam Emiftfi inj^irtm fiinvuis-,unde lamuriéint

Ac fidicerenpenndeacfalaxmentis libido affeóat fernen effundere in amicam, cuius amore irritata amp;nbsp;fau ciata fuit mensific quoque caro uulnerata/ubro fangui neafpergerchoftempraefentemdefiderat. Sedquam CorptMmwWf-mihireddcsrauoncm,dehaemorrhagia uxoris nobilis rKmortuacru uiriBenholdia Flerfchcym,de nobiliHclmftetterotü fntauit. ftemiTratc nataef cui grautter «grotanti, quuminfea- Deadmirandi pulis eurem,adhtbitis cucurbitulis, inciderét fcalpello, nemo fanguinis Huxum ulla arte uel carmine fiftere po tuit, altero diemortua,etiamcruentauit,donee ad fe* pulchrum efferretur. Anchirurguseafueritufus arte, .« qua quidam balneator inMonacho,ducum Bauariat metropoli,noire fertur;qui cucurbitulis tantum fangui* ^^^^g^ nis,quantum uolcs,ucl ad iyncopim utque elicit f at ib lius haemorthagiâ, quando libucrit, fiftere poteft. Hüc ueró aiunt fuurn fcanficationis ffalprum,puluere quo-dam quibufdafpeciebus falls mixte,expolire, qui fan-guincmconcrefccrc-nonfinlt namôi^ideoincancrcnae ^ nbsp;nbsp;r^^

lcanficaticne,lncifiones aqua falfa calcnte, nc fanguis fplngiahtnor ingrofl'etur,irrigamustquemfifpongrarecentimarina, ^hjg^am pro-aqua falls aut maris bumeciata, abfteiferis amp;nbsp;fomenta* ntant. ticris,etiam liquidior ftuet. At tu,ml Lemhergi,quæ clt;infrfnlt;e fo-uerafit iftorum hemorrhaglae ratio, ut Ingenium tuum mtntatio. exerceas,meditate.malo enirn fanè offiao cotis fungi, Theoremat4 quam réméré quiequameffutire. Vale. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ingentotZtos,

MlïC^^l^ W ‘“g^**'’ multorum ita compara ^^ ^^'^ uideo,ut malint uideri quars cf* l*^ ^®c*^’’^ui quum alijs eruditionis ho* 9«icaftar uirtutls fft,inuideat, pü^jn pj.^j^

LoruM cum aucupantur, qüos nempemalcuolos prifeoru uitiliti^ mortuis luila- tores,ut laruas cum mortuis Iudari,Piancus non illep*' ri, inuitilitiga ^jç dixit. De quorum cenfufuit olim Zoilus .HomerO* toresueterum, niaftix^qui editis aliquothbris Homerum,omnifari^ dodrinæ fonrem,apud Ptolemçum Aegypti regem es lumniatuscft, Quid tibi Leon tiû, mobolaieilludfcor« tum,commcmorem .^quodTheophaftrum, dininafft'

piennæ amp;' eloquentiæ LHrumJcriptis inccfTere non enf-' , buit: undo nataeft adagij occaGojarboiem lufpcndio ' eligendam ponus,quam tam indigna ferre opprobria» qualibus 5i. Galenum,medicofurn coryphacum, A uc^ raisSiC Auicenna traducercaudent: nempe qui folutfl codnuitatisdiuortium, ÖCnó loei affeóèi intemperiem, prtmanam dolonscaufam ilatuilTe ip(um infimulcnt» Deinde uidisim Auerrois in tertio fuorum ColkóS''

neorum libre, Auicennam redarguit, quod prxeipu^ ca.i9.amp;tf Na- dolofis caufam.utrumq,’fimul,effe cenfucrit: quumfo'

pentino diflblutionis continui motu introdud^am,«« nicam amp;^ primam eflè doloris caufam, idem Auerrois contendat. Sed ut hanc controuerfiam exadtins,quain ferenda7tf!' P^trus de Appano conciliator, dirimere pofsis:prim^ quid fit dolor, deinde quæ fucritucra de caufa doloris Galenifententia,ut breuiter, ita quoque ebre docebo» Doforit defi- nbsp;nbsp;Eft itacp dolor,triftis in fenfu tadus affet^io, a' meffl* «itio fx Pla- bri intêperie ÖC côtinuitatis diuortio fubito fada. Pro« tone, inde Plato in Timæo inquit : Pathos praeter natural niolcnter ÔC afFatim incidens,dolorem excitât: dum uc

leóationem parit, quod enim fenfim paulatimep Et, feu fu non perdpitur. Sed has repentinas 5C dolorifi* cas corporis mutationes,ob duas ineidere caufas,nem' pe propter fabitam tempcramenti fimilarium alte ratio« ncm,aut compaginis illotum diflblutionem, Socrate» inPhilebo Platonis teftaturjdum inquit: Harmonia in animant!*

t Pis TO LAK HtblCTNAL. 147 tnlmandbus foluta,una naturç fölutionem,generatto* tiemtp dolorum,in co mutattonis tempore,fieri confen taneum eft. Rurfus harmonia contemperatai amp;nbsp;in fui naturam protinus reftituta,uoluptatcm fieri dicehdum evit.at corporis humaniharmoniam, inprimarum fimi , larium qualitatum proportione, 6d illorum compagi* nis unitate confifterc, in confeflo eft. Ergo illorum in--temperiêôC diuortium efle doloris cau(as,inficiabitur nemo. Vndc amp;nbsp;Hippocrates Platone uetuftior : Que natural inouit ) mutant ac corrumpunt, dolores exci* tant.Iducro faciunt difproportionata fingulomm fen^ ßnfuü^l^lore fuumobie(fta,quacnon tantum eorumqualitatibus fen pj^t^ mTim* fuum organa alterant,fed etiam illorum unitatem diuel amp;nbsp;Gal.li. 4. de lunt06corrumpunt.adeo utreële Ariftotelcs dixerit, caufisfynipc. excellcns fcnfibilc corrumpit fenfum. nam plciofq; ter rifico tonitrui fono fur dos fuiffe fatsos coftat. Ea quoique rationcCartfiaginenfcsM.Rcguhnn Romanum, DeM. Attilio prius in atra carccris caliginc detentum,^ ne conmuex ^*^®^j'r re poftet,affutis utrinc^ palpebris,obiedum chorufeo u’^’jaV.». '* foils fplendori excaccarunt. Quis igitur çquo feret a*

nimo, Auicenx 66 Auerrois ealumnias, qui perfrida Crflfwi«/«-fronte aflerereaudent, Galenum folum cotinuitatis di* nilt;t Auicenme uottium doloriscaufam ftatuiffe:06 difproportionata er Awerreis fenfuum obiedaacqualitates intemperaturarum,non defenpo. alio quam folutac continuitatis nomine, excitare dolO* remrid quod Galenus nunquam fomniauerit, qui cum in omnibus fuis uoluminibus internperaturam inequa lemeftcquoquecaufam doloris,tum maxime in libel* io de ea conferipto docuit, dum ait: Neque enim abfcç Sf«[m,« ,tj;i_ altcrationefcnfus doloris eft: neque ubi iam perfeefta « ere/fpbdn-eft alteratio,dolorcxiftit.utin his qui ethica autelcphâ tiafiquare tor tiaft exquifita, aut phacelo corrcpti funt, quorS iam to- pff-tius corporis habitus equaliinteperatura cotabuit un* ^alen.hb.i.de denechicpuflurâacus,necillecalorêfebrile,nffiftupi Alexi’^hro ’ de fentit. At quant« energiç intêperaturarS qualita* U-b^bicLiT.

tes adinferêdû doloiê habeât, exempb's q^o^p m IibiO de Locis affeÆs probar,dû manus hybemo frïgoi e toi pentes,igniderepenteadmotas, Jntolcral ih tïrcaradû cçs ungum dolore,ob fubitâ calons cum fi îgoie altéra' trôné,affici tradirquifolum uitreiflegmaus frigus,noti GaLn-Metho. minoris doloris torminamuifcenbus exdtare, fuo pC' hçcubenus. jf^uio edodius fuit.nam dumin eofpacio corporis, per quodureteres àrcnibusaduefîcâprotcnduntur,ueluti cf terebro inteftina perforarenrur,dolorê fenriret, iniedo maté uicreu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r • i r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

hca.iiba.de lo perdiiterem oleorutaceo, magnairigidiisimeprtuiias »is afleciis. copiâiqnam ob ßmilituJinern uitriliquidi Praxagoras

humorêappellatuitreü,excreuiiïèt, a dolore cóualuiK hune humoré uitren,non fua acnmoniajCed folo intend fo fiigore, colicu exeitafle dolorem faretur. Illud tam^ passim Galcnus teftatur,dolores intêperaturarö eo m’ gisexacerbari, quodcum ilIarS qualitates quidam ra--refaciant,diuariccnt,aliæ extend ant, aut infarciant do-Gal lib Hi - ^°“® membra: quo d continuitatis folutio, altera quoep pocde iadu- doloris caufa,intempcfaturaeaecedat. amp;f ob id Hippo-tit ®fsium. crate omnes morbos ede ulcéra affumaiTe, dûinlibrO TT^ iyiiifj tradiderit, à ^»h m (pttaat TàWiût vca-iiiKTctiKK'iit ^. Ï^ö yàg rivet. i(ç^ tv'iamp;‘ o ^oy©“ ^gklt;Imgt;, Hic Gak' nus,fidus Hippocratis interpres,ait : Quod enim con-tinuitatis folutio tAx©-, id eft ulcus fit, omnib. notS eft! fiC quod ualida fada per diferaßam mutatio,cotinui di-uortiu quoc^ faciat, in libris de Natura pharmacoru, ^ alibi fan's demonftratum efle.Exhis patet, nonintépC' ratura tantum, fed continui quoq; folutionem eße pd' AuerroisinA- marias S^ uniuerfales ( audore Hippocrate,Platone2v wkenna calu- Galcno ) doloris caufas. quibus quor^p in uafto fuo ca' maJj.j. Colli- none Auicenna fuffragatur, qué Auerrois Hifpanus in ,cap.31. p^^ Colliget,his uerbis perftrinxit:Solutio,inquit,eon' tinuitatis non eft caufa doloris, freut dicit Galenus: k^l cftcaufac5plexionis,qug facit dolorenrnecfuntambg duæ firnul doloris caufa, ficut dicit errans Auicenna.

EPI ST o LAE MEDICINAL» 14» At oblècro te Hiïpane,fi quis acu autucnabulo te pun^ gcret,aiit crabro aciileo te figeret,nimqutd in moment to têporis codêfentïres do3orê, priufq mêbnnn hcfuin alterarct,aut nitumcfccret^ A tqm non enim (pin tus dC fanguis tarn repente ad membrum defluet,nifi prius do lorem ob folutam continuitatcm fenferit: qui uelut eu-ctirbitula, humores ad locum affedum allictt. Qiiare iitrafquedoloris caufàs,ab'quando fimul,6Cnonrarô ab ternafoccelsione incidere,cum Galcno fa te mur, qui in MicrotechnaatuDoIores(ecundumquemincumbunt Iocum,autcontinuîransfblutionem,autalterarionesfu ^,„0$ibidem, bitasoftendunt. SoIuitutenimcontinuiraSjincifione, Comméto 88. corrofîone,fradura,fiC tenfione. Alteraturucro fubftâx . tia,cabdirate, frigiditate, ficettate, amp;nbsp;humiditate. Ex his facile conijeerepotes, Aufeennam ÔC Auerroim, forfan ob deprauatam Galem in Arabicam linguâ uer fionê,adde^cpSCipfîiiTi Me(îje,nonob id temper uerâ Galeni fentennam aflequi potuifle: qucmadmodûnec nostllorum. QtiareiHorummGalenum calummasæx quiori animo ferimus. Vale.

uariæ tuas mihi obtulit literas,quibus fignificas,poft Auffralem anni prætex riti coftitutionem, in qua tantafuilïet

imbrium fada inundatio, ut plericp tê ___________pora Deucalionis diluuq rediturafint ueriti: morbum quoque GaUicumlonge difpari pufrux larû ratione,SC doloris fæuitia,q poft Deiparæ uirginis partum anno nonagefimo fupra mille amp;nbsp;quadringenz tos,interaulæ ueftræ proceres incruduifte.Petis iguur, utmutationismorbi,amp;^ tantædolorum tyrannidïs,qut nodu plus quâm interdiu ingraueîccrct,cauiàs tibi exz plicarem.kaque prêter officium uctens noftracneceb u 5 fieuz

tf« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 o A N» Iz A N G Î I

fitudinis fore arbitrarcr^fiucteri amico honefta pètent ri quicquam denegarcm.Quare tibi grarifîcaturus/aH ûs amp;nbsp;naturam morbi, ac eius fÿmptomata ab ouo ( «^ morbi GiUici ajunt ) repetam, Eft Gnèhuius Nea poli rane luis mof'' definitio çr bus epidcmialis, omnigenis, ex uaria, humoiûqj ufr^ f*“/^’ ufcpbilis putrcdine,ulcer)bus, ac præcipué exlentaô^ inarcfda pi tinta,drea ofTa amp;nbsp;lacertos ac panmculos,a/ poftematibus coaccrnatus,ô^ tandem Veneris contas gréne ad plerafque orbis nariones propagatus. NeW/ pe dum anno à Chrifti natali prius commcmorato,acr, alterum (piritus 00 cordis noffri fomentum, exmorbifc ris infortunatorumfiderum,erraticorin-n praxipué,con figura n'ombirs,imbnbus, amp;nbsp;tepido aufiri flatumado ret,non per anhelitum tantum, fed per infenlUem arte/ darum per poros mfpirarionem imbibitus, totam cOi/ poris humant compagem Óóhumorcs fuohumido tC/ pore alterauit,corrupt t, amp;nbsp;pinrcdinc obnoxibs reddi/ dît. Ad td quoque accefrit, Veneris cum multeribus hac lue uel elephantiaft infedis commercium, ïn quO cum fptritus SC fanguls,pudendorum affridu, effenie/ rent,huius contagtonis uirus per uerendorumuenas, arterias,amp;^ neruos, ueïut animahum lobolorum uene/ nu per angufti ortfieq uulnera, ad epar, ianginnisoB' cinam,6C cerebrum præcipuèuTepftt: amp;nbsp;totamhumo/ rum corporis colluuiem,in uifceribus,5lt; extra,fiiacco/ tagioms uirulêriaconlpurcauitfquorumpars fibrilior, amp;nbsp;fiia putrcdinis acrimoniacdacior, primum per erntf Marti GaUici fedum epatisad inguina, mentumacfrontemdiffufa, (ym^tomata, fdiquam quoep corporis fuperficicm narijs puftulanim SiC ujeerum genen bus,'nepe phlydæms, pfydracijsqnc liceridibus,achoris,herpetibus,ferpiginibus,amp;tdgene ris exanthématum,fgt;ónuit, Nee enam defuerunt atv thraces,óó in barba ÔC capite ^cofes,theriómata,ulcera phagedgntca, telephia, $i chironia, quæ fanè Chironis centawi medici, ^ Achillis prxeeptoris, opem pofee/ bant:

E P I S T 0 L AE Al E D IC I N A L» l$t Eta ; qnæ ciim mucoris uifcidi fordibusplus qiiàm fame mada ent,male olebant fcréomma. His quoque no ra^ rô fe mtcrmifccbât lichen, ^ Gra?coram lepra. Ô^ quû hacHiï|aanicelui'sconragione3preterepar,prccipuece Captais rlcu-rchnim,inornm etiam qui cinabarisfiifhruaut hydrarx w^M»»mort» gyriunguine ewrati fuerant, inficcrctur: abillôad olTa *^^ß'f*‘ cnirum amp;nbsp;brachiorirm Ô61accrtosrheumatccxedentia, præfertim ad fauemm ronfillas,^Vgargarconcm, dé pul monern deftillabant. His aphthis amp;^ ulcenbus puralen ç^^^JJ*” '^^ tisarrofôs plerofq?,tabcpcrireuidimus;plerK^uer0 6C pf^fj^p^^^ naribus polype amp;nbsp;male olentc ozena exefis , palato^ rbcKmafe cyn dilbnanonumaaimoniaexulccrato,potumpernarcs „avarier hy-regerebannô^ faefe Satyris deformibusfirnillnT»',mife dnrgyro. ram traducebant ujtam, quam pnefranet meherculc cû Perfona autft morte commutafTe. AtpoftquatTiDeoaufpice(iufto des SatyrorH qnidempeccatonimnoftrorumifcdbcnigno,uïndice) inmorbo Gai haecmorbida fiderumconftcllatiolæuiredenjt,6CraIfs ^‘^0‘ annonimauftralisconftitutiohumida-putredmumfox ^•★^‘t^ionis nies,cxoleuit,tum modo fola hunts tetrimorbi féminax '^'^^^^ Ga^id ria hint in corpoTibus noftrisderelitfîa, tarn fœda atrox ^'*’^'** cis huiusmorbiulcera rariora, 6lt;'pauciores puftule con fpiciuntur;q«ibusinprincipio,fumfeminariaeflent,ôd „ . .

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* n / nbsp;nbsp;• k 1' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 SemmäTtä CQn

tempern conlntuno lueanennor, tota corpons moles f^çi^fj^^ icatebatjÄ materia doloris in pullulas inlîimcbatur, amp;ideonectam fouis doloribusargrotosaffligebat.At modo confiât, q» omnislanc cotagio, quanto plus a pri ma origine diftat, tanto illiuslèminan'a ex aduftione licrificciota,SCillorummateriam 2lt;fomitem magiste naeî uifcofitarelentelcere. quo ht,ut non adeô confer* tim morbi hunts materia ad ambitum corporis expella » tur:led obgrolsiriem,quaiunlt;fluras,minarthritide,pe üolor Gaus' netrarenon poteft,circalaccrtoSjilloram tcndines,peri cut ah Arihri cranium,Sfofsiumpanniculos refideat: amp;nbsp;illorumpregt; te Siffert, cipue pnniculoratn.qihbuscircuntlcpta 5é qUafimcar cerata eft: frigore ingroffata, in apoftemata fch erotica, aut

aut fteatomata, fine atheromata, amp;f • iuafi in tophos co^ lefcit:unde circa ofla, ÔC ex gypfeo Icntæ pituiræ muco* re,fungi tam tenaces innafeûtur,quos nouacula excifoj unguibus diieerpere non potui. Hæc ûnè calloû ofsiu apoftemata ,redfanominis analogia quiipiam tuberi appellabir.Namut tellusintraiè rubcra,Cicrania dicta, folo undique circumfepra,nunis fibris nixa, cortice de* • nique tenui inclufa,in ficcis Ôt^ ûbulofis locis,dum auW nus tonitru 36 crebris madet imbribus, parie, qua: tan* dem uere edendo funt, ut luuenalis ait:

Tunc enti^fäcient optata tonurua cesnas. ^ Pliiuias nanque,coiu(cante fulgetrOjCOelo demiHaSjUO frugum modo, fed fungorum quoque fiC tuberum elfe al trices, agntoke predicant. Sic mhumida 5(. tepidî auftralis'auni confiitutione,ex pi'tuitofo languinis mu* coremtralaceitorumuelaineiita 06 ofsium panmculoS) quemadmodum etiam in arbonbuSjSC præcipuè in ok* is, ex earum pituita fungi acnodi,Græcis j^^Vf’S“*?*'' 'râvou diCti, adnaki folent. Nam utHippocrates teftj* tur,circa oHa contuia,fracla,aut quouis modo lacfa, mU Gailib Hipp. ciIaginofaaccreicitpituita,qua(utipfeait,T0,T4flstflpiilt;'* de Ârtic.j.hçc 0-HKÔT^iij yivi'Tcu ) Os ht moi boliustquæ adcô tenax ck, copiofius. amp;nbsp;uiicofâ,ut nec uHis malagmatis aut pharmacis matu* rari,aut ullis fomentationib.in halitû digeri poisit.Hec fi fub ofsis panniculocomputruerit, amp;nbsp;inoisium porcs penetrauerit,oiîà kdcrationc autfphacelo, que dlorum caries eft,diuturnaputrcicere, £C non ferêdo dolore æ* grotos excruciarioportet: quæ nullis cmplaftris, mfi fublata carne, oda putrida celte autierra exciià,aut Anoffu doleàt *^‘^^”’* varies cauterio ^dufta fuerit,curari poterunt, ez apoiten.ë- Vndc qui curam refpuunt, gangrenauel herpe* t^f^ te ekh 10 mçno tandem peyeunt. Merito igirurquif Dobris dux piam (eifeitari polfct ,quum Hippocrates, amp;nbsp;poft eaufje ex eb- cum Plato^ Timæ0, cenfucrint, tunc dolorem hen, tone. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cum prêter natura corpus fenfile, lubitô öd confertim

EPI s TO LAE MEDICINAL. ifj aîtctatur,aut continu! tas eius (cluirur;at quum ofTa fint fenfus expei-tïa,amp; tamfolida,ut fcirouixKndi pofsint: qui igiturfiat,ut hoemorboÎaborantes,tanto, præci' pue ad ue/peram amp;nbsp;nodtu,dolorc excruciati',Iamenten iui-,acfî quis olîa adadlo cuneo finderet, aut admedul lamufqjterebdlo perforaret. Fatcor qui'dê,eosidcon queri: fed plerofqp medicoru quocp ignoiare, ofTa quan tumiusfol!da,quafi phlegmone SC apoftemate qqj cor» wpi pofle.Quicquidûnè nutrîtur, crefcit, augmétatur, autinfluxus recipit,td quoq; putrcïccrc,ÔL apoftemate aliquando turgere fatemur. Atofïa, SCpræcipuédenx Dente» fentire tes,qui quotidiana efculentorummafticatione atterun ^uk”^ fæn tiir,per omne ætatis tempus quocp nutriri amp;nbsp;refief cer^ primi. dodr.i. tum eft. Proinde Auiccnna,amp;'Galenusfuo periculo Sum.i.cap.iS, edodus, dentes proprio dolore affici,apoftemate quo^ ^^^*^ • ‘^jP*°quot; quediftcndiaflcrut.amp;HippocrateSjOsfàcrumempye^ dic.lôc.aft'eft. mate q«oqî eSputrefeere nouitteuius putredinc, ÔC m, appropriatis. credibili doloris tyrannide, duos fpecratæ probïtatîs Osfacrum em uiros,N. ‘WttrmbrtufcvmNcobxirgo, A altcnimlo. rZerT-^eff de hannem Caftncrum,cffliditn Ôâdiu emaeeratos,tandê introduftionc contabefcereôômorihifccoculfsuidi. SedofTaquoep medic, influxus recipere,amp; abfeefsibus turgere, Galcnus Hip Oßium ex de^^ pocratis teftimonio frctus,his uerbis m feprimo Apho ƒ»*» apofle^ rilrnorumcomentarioperbeUèprobat: Solers,inquit, natura,fi robuftafuerit, excernendis fupeifluitatibus, 2pbor.y4 Aui ctiamfi crairæ fucrint,per angufta foramina meatus pa cenna i4.tertij rat,quando etiamper ofTaabfeeffusfieri Hippocrates trad.4.cap.5. docuerit. Hi certé purulent! Ô^ acres rheumatum icho res,in ofsium poris coaceruati,quemadmodum teredo Ofsiö teredo, uermislignum exeft,arrodit, amp;nbsp;perforât : fie hi corum ^^nk acredine o 11 a corrodunt.unde bic uitiati ofsis morbus, ‘ quot;‘ GræcisTiSjiN^aip dicitur, S’dhp ös»»ütT(ïT)o«lt;ns«^ epSo^is »» evoiix 7M mcS^^xq^ TÜy a vtJ-Si^nKlt;namp;y TpHiidruyioiovii Tis quot;^ft ^ày ovo-oedd eft,teredo eft à corr uptione putrida,ofsium

De uétofitate paniim di/ta. Hanciiîccroûm oßium affecHonc, fine fpinæhçcAui- mauts dicerc putnlagincm, Ameennauentontatefi«' trad.j. cap. 9, ûæappellat : cirius caulam ait elle numores aciitos, os penetrantes,6lt;ipllini conodétes, dolorescp dolori lun tfluraru fimilcs efficere:amp;' hoc (blo differre^quod hunw materia m carne amp;nbsp;neruis, ilhus itéré in oHe cófifttt.At fi hiinrs putnlagihis ichorcs, m ofsnim cauemts coacri «arijCofertimintra-ofiiu panniciiloscriipcn'nt,ueletia * nbsp;nbsp;aliunde,ut à cerebro defliixerintjilIorS uifcofitaris part

grolsiorintraofsKim membranas tn tubera^gypfeos En offa ratióe quafi tophos cócrefcettaltcra ucro fiibti!ior,fuaacnmo tendinu amp;nbsp;mé ma O da amp;nbsp;panmculos arrodet 2C diïï:endet,qiiom pan^ branularu, qui nidilom rarione oÜa do!cre,ac ueluti terebra perforai fentireuident. indent.undelcitc ArginestDoIores,inquit,a membra* Deoftocopo nisolFa circumdanttbus,Græcis t^d^éstot diÆs,depend hæc Gat libre dentes,pcrinde a flbgere uident, ac ft fn ofsib.ipfis coiv amp;I?*°deïaïubquot; ß^^^^^^t • quos Græci KiKOTnsi, ob pentttoré m lacertis ' ^' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ tendinibus amp;nbsp;pannicuhs,qui ofsibus adherent, dolorts

Qu^aredblores lènfurn,dixerCit. Quód nero nodu atrodus hihus mof noftu ingraue bi dolorcs odocopt mgraudcunt, ld ea ratione fieri ar* A^h'’ d frlquot; ßiffOfjQ^ö^ pituitaatrabili c5mixta,predpuaapoftc* problem.nk * matS et fcminariorü hirius morbi fomes,ad uefperâfolc occiduo intra SC circa lacertos 6C oiTa magis comoiief, amp;nbsp;motu dolorê cxacerbat:deinde q? nodumum frigid ofsibus SC neruis infeftu,doloris membra laceßit,nee il lius materia obfiructis poris per infenfilê euaporationC in hahtu digeri finit. Äd hæc accedit, q» calor natura* lis,uerufolisheliotropium,Iumine ipfius excitus,manC amp;nbsp;interdiu una cum-fpiritibus, uirtutis motiuæ uehicu* lis,ad externa motus et diurni laboris organa difperfus, ca fuo tepore fouet,ac doloris matenam, quæ lacertos, nemos,tendines: SC ofsiu mêbranulas uelh cabat,ó^ fla* tuuaporofo diftendebat,concoquit,ód in uaporê difsi* pat :noófuueró adinterna'præcordia,SC concochonis Opera rctraClus, membra calore deftitutamagis aigét.

EPI s TO LAE MEDICINAL. If? rtacp dolores exnemitatu fhgore exacerbari, calore uc lo à mom mitcfcere, uel hoe maxime approbat, qp qui his noctu affligunt, ut dolor miteicat, deambulare, 0lt;^ doloris me brafricare,donee incaluennt,fcilêt. CæterS Wort« GaUi' quû nulls fit tam atrox,in hac Hifpaniea eótagionis lue fKW fßf nogt;* pufl:ularu,apoftematQjphlegmonis èC uleerSgenus,^d Mwimtfedue' olimnofuiiTetramp;Hippoerates hæecadê huiusmorbi ^ifb^' (ymptömata,in fimili auftrali temporü eóftitutione Ria Epil’œUruœ. ætate aeeidiire,in Epidemifs fuis teftetur : quis obfeero hunemorbüeireueterê,S(^ rurlusnoftris têporib.incru Lucret. idéda duilfedenuo negahit f Nemomehereule, nemo.« Nil 1‘^‘® ‘^• quippe mirS,quofda morbos uulgares, ftib eerta fiderS èc tempeftatu eonftitutioe,in eertis qqj regionib. graC amp;ri:2C tandécum tépeftas illa exolcuerit,ac morbi femi Maria cótagionis deferbuerint, eoldc morbos definere amp;nbsp;latcre:et poft aliqt annorS intenialla,redeunte fimili annorS intêpen'e,rcpunulare:aut faite per hums conta^ l *quot; ’'t*lib ' tf gioisferainaria,adexccrasnatióes4?pagari.Sichorrêda * '® illa plusê^ feabies elephariafis,olim peeuliareAegypti malfl: ob quod ludæos Riillae earnis du fibi temperaflè, ac Aegyptu exeefsifle t luftinus alle rit: ante Pompcij Libre penult. Magni tepora morbus Italia: incognitus ,fed celeriter y^”^*^'quot; ^’ teftmdtus: euiusfcminanapafsimin terraröorberepul ’“ ' lulareuidemus. Nunquid 2lt; carbunculus primS Nar^ bonenlis,puineie ineolas adufsitC qui tandc L.Paulo 5gt;C Q_. Martio eenforib. Italiam irrepfit. Sie liehen popu^ iaris Afiæ morbus, quia mentS oeeupabat, Mentagra latiné dietus.q totü uultü,illgfis tn Qeulis,eollü,pccdus, manusep foedo impetiginis furfure 06 tabo infeeerar, prim5fubTib. Claudij prineipatultaliâ inuafit : cuius tetra cótagij feminaha Petrufius eques Ro.ex Afia Ro mamattulerat. Nungdlcbrisillaludonilenta Anglis Sudor Anglic uernacula, ^ximis annis coloniaüiam in cilmarinas OC nlt;t’ tranfrenanas regiocs duxitfque poft bienniS fguire de Git ; qua,faxit Deus, ne noftri nepotes reduce uideant,

' Occlus ei or- Tanta namqiic,3lt; tories explorata cft ortus Sc occafus tiu , morboru morborS uic (situdo. En dum hæcmcdttaremiir, mot uicifsaudo. ßmyj expauefeêdæ turpitudims in Dama amp;nbsp;Nomegia, tlorbum Da- ^^ Litiiania,2lt; alqs locis maririmis ex confim'o,ardluro ’nonï^ein Ger ^^’^‘^*® ’ quem uulgus ©d)erbocb appellat, gratEid mania nouum ^^lt;^^P*™^s ; cuius peftifera lue dentes exciderent, gap * gareon amp;nbsp;fauces uirulentis ulccribus tabefcerent. Hic tills feptentrionalem plagam incolentibus nouusiride Plin.lib.ipc.j- tur morbus, quem Plinius olim lub Cçfàre Germanico inGermaniafieurjire,his uerbis teftatur: In Germania, tnquit,trans Rhenu caftris à Germanico.Cæf promo-’ tis,maritimo tra(51u,fons aquæ dulcis folus crat,qua po ta, dentes intra bicnniû deciderêt, compages^ genuß foluerent. Medici hoc ffKi^srv^Sbjj^id. eft,crurû cnerua* Stomacada none, illuducrô s■l)lJ^el.HstKluJ, quod hoc main in ore con-^‘*^lt;^- fifterct,dentescplabefadlaret,app€llarunt. Huicmalo in fubfidium reperta eft herba Britannica dicta, no net uis modó,fed oris quoep ulccribusfalutaris,amp; cotra an ginas SC ferpenteseffieax, quam Frifii, prope quos cagt; ftra erant Romanis,monftrarunt:0d Britannicam dixs runt,quoniS in Oceani Britannia’ confinio erant. NeC turn ha’C duo mala in Germania primdmuila,fed Stra* bo quoq? ante in Arabia,cx eftiillius regionis frudufi, exercitu Galloruminfcftaftefcribit. Hæcdénatura0^ fymptomatih. morbi Gallici ad te referre uolui : in quo nihil,prater nomen, nouireperies. Vale.

HYDRARGYRI VIRVLENTIA DEN* I« uaciUare,o^a putrefcere,ßrumianafci,cerebrum er epar ez neruosdebiUtari,apopl(xiamaut paralypm quot^ue.

Væris,mi Michael,omnibus meis Mecoe natibus, ex metaHoru feaptenfuhs locupB tatis,Iibcralior,quîdnâ caufa ftibfit,qu0d argeti uiui illitu,uel folo uapore,aut excin nabaris, cius lobohsjfufhtu/ictes, ali oqui ignibus

«gnibusinuadi, qui necinrogo cum reliqutsmortuorS Plin.lib.7. c.is ofsibus cocremcntirr,ita uadllent amp;C marcefeanr: amp;nbsp;lus qui quafdâ aquas ex alpibus fearunentes porarunt^exx

«dant : tumor^ ex gutture 2lt; collo pcndulus, Græcis ^^oy^aKHÂij didus innaleat. amp;nbsp;car demep metallorû foC fores m fcaptenftilis uaporc mineral! afflan jextmdis lu cetnis côcidant,etmoriant:àr aurifabrorû,dum pocula argentea inaurant, quos hydrargyri uapor compuen't, collamanusep tremanqcnira uaetnenr,^ fcelotyrbo la borent. Crediderâ certé, quandoquidê inter metallL pUn.lib.i. c.«r cos,illos anantiæ cuni'culos,qui motes eruunt,amp; ferobi bus ad Plutonis ferè tartara effolsis,SC m terræ deorum bominumepmatris uifcera fæuiunt,ita crebrô uerfaris: 3b his te metallorû natu ras, Sb inetbabiles hydrargyri ui res dudum exploralTe. At quia illi potius metalla ^ ib lôrû naturas ferutant, facile adducor ut eredam, eos ha nnn effe imperitos. Verùm quû nuper mihi aliquot ar genti Slt;^ auri obryzi fruftula,ex tua argetifodma eruta, dono milcris,ne ingratus uidear,fi hec fplendida mune

ra tantillolaborecópenfarepoterOjlibensfaciam. Prb ob quM cdu-*numigitlcias,dentcs mandibulæcauernis,acgenarû fi^ «“' ofsijuelut clauos infixos: illorü radices neruo Cubitraro, ullf”f' Óf^agnatagingiuaardilsimèconftridasjobuariasqub nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

dem caulas labalcere.Primü quidê ex atrophia: quippe De dentifi nu-quü quotidiana ciborü mafticatione atterant,operepre r””®quot;®

• parationcAn-Ouerit eos quoq? quotidianaalimoniarehci.Nili emm Hot.hædib. i. (inquit Arilh ) dêtes per omneaetatis têpus nutrirent de gener. ani-amp;accrefcerent,breintêporeattrituconfumcrent. Ob ^ j‘“”’p”P'j^ idep Galen. etiüinquit;o(rötzlt;/!’odIjc«)i/7(’,7®lt;ra7Tj? çvtw anlttiiJ „le/jcjæ foto AacL'ruTjojfjfÆvw(.\ Quodfi ingrauefcentefenio,aut ob addidis. quâuisuenarû ob ftrudionê, alimenta illis defucrit, ik loru iubftautia Öd in olsib. malaru amp;nbsp;mandibulæ erga^ ftula,quæ Græci epKrvix appellat,marcefccrc,2lt; radices dentiûextenuarinccefleeft.undeCeUusdêtesnónun Lib.y.cap.n. quamoueri ait,modo ^pterradieü imbecillitatê,modo x 3 propter

proptergmgniarirm arcfccntnim uiriö. Hie uero agy** tarum Si emper/corS infcin'am deprehendes,flagris d^ gnam,qui hunc ex atrophia dentiumarafmn, alumini^ decocflo curare fit a gunt, quod lane dentes gingiuasc^ ficcar,amp; depalcittquu huicmalo nulls cfTcrcmcdin G’ tenus aperte docear. Vacillant quoqj dentes, qu62^ defluxu catarrhali,aut quoin's pituite affluxu,neruusrä didbus dentis implici tus, gingiuac ac reHquadentlSf^ tlnacula relaxent. At genuina eft hydrargyrl ^prletas» pltultam ab uleerib. Slt;1 mcmbrls extremis arcere,0£lad caput,fauciS adcncs,parifthmia,V p on's poros 2^ gln^ gluas expurgate. Quid Igltur obftarc poterlt, quin cot porlbus,ungulne ex hydrargyro 1111 tls, aut quouls mo do elus ulmkntlalnfcóHs, tanta marcelcêtls pltultaf co pla ad dentes affluat, qualllorS ulncula Ô6 copages fC' laxcnt,dentes quoep Huefcat, fauces^ exulcerentfEl^ fane hydrargyrum epatl,cerebro,neruls,ofslbus, denti bus® no rants hio fiigore,led a totafubftaritlg elus for ma Ipeclfica, adeo noxiS : epatls uero teperaturâ adeo intlat,ut fl qua corpora paulo Imbcdlllorls conftltutlO' nls eo Inundla fucrlnr,ea tande hydrope turgerc uidtî mus. Slc quotpcerebrS elusulrulentla infclt;ftS,grault;^ fl mis morbis,uertlglnl, apoplexlæ, fiC Ibporlfero catO' cho fit obnoxlS: à quo tande catarrh! edaces per fauces Ct arterlam alperam in pulmone deftlllantes,exefls ten finis 6C gargareone,eum pituita putrida Infarclunt: unquot; de miler os puruletatabe mareefeere, aut afthmate fur' focarloportet. Ofslbus uero adeo eft InfcftS, ut eo in* iinclos,noetu tame plus ^ lnterdlu,lntolerablll oftoco po ,aut ofslS teredlne exctuclarl, Inuctcrafcetc morbo, expcrlamurdub qulb.fcrro exclfls, ipfe guttulas argeti irlul tremulas no Icmel reperl. Sed quid ego tlb! tanta, de elus ftibftantla, mala comemoro f cum ulrofusllbus uapor,æquè ac clnnabarls, elus prolls,fuffitus, qul ut pc ftilcs ulws derepenté fefeinternismfinuatwüceribu^

E P1 S T O L A E ÀÎ E D I CI N A L. 1^9 eafitmuhonocenti’or. Dicamabô,n«nqirid crebrout difti aurifabros, ærcaaut argêtea uafa hydrargy ri illim inaurantes^hauftOjUel tantû uapore ilh'us afflatos,fubi-to refolutos,aut attonitos,in terra cadere : quoidam amp;nbsp;afthmate anhclos,aut paralyticos,collo,manibus, pedi bus^ trcmulis uacillantes, milèrâ traducereuitâfHæc eadê amp;nbsp;plura alia mala foffbribus metallorû, quorû fui phur 2lt; argents uiuiim funt principia,ex uirulcnto mû neralium uapore, in (captenfulis intra uenas delitefeen te,crebrô accidere,Lucretius quoqj poetauetus hisue Lucret.lib. 6. tuftæ dictionis uerficulis teftatur :

N ônne «! des etwtn, te rrlt;t ^H0 lt;j; /M/pb nr in ipp Gignierf ^ mro concrejeere oJorebifumenf Denii^ «bi «trgenti «ends duri^jJèqHHntHr, Terrdi penitMSprHrdntes dbditdprro,. Q«d!ei expiret ƒcdptenpId ynbter 0 dores ?• Q«ldMf malt fit,Ht exhalent duratd metaila? Qu45 homirtHmreeWdnt jdciesf^HiIes^j colorer?'

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quivum amp;nbsp;fca

Nonne «Kl«,aMdi5«e,penrfinfemf orep4r»o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JtgfuUs

Ç^àmfrleitnf-,ac (j^im uitai cof udeÇù ? Probe igit Plin. mo« lovum uapore. Vidruuius m

, . . - ü ' finelibriS.do-§entiuiuiacminq,mincraliuexhalattoepræcipuecoax ^jfcribit, amp;nbsp;ceniatû,omni folertia cuitandû. Qiiare no temerè, qui copiofe.

niiniû efFodiebât,uel ex eo hydrargyrS, amp;nbsp;huic addito LlRirc cinnabarim decoquebant, ne exitialê huneux. porem aut puluerê infpirarêt, Iaxis ueficis fadê obliga bant. Nec eft Ùjdmircris, pcculiarcshydrargyro in cire «ireSjquib.præcipuècerebr.Sacdêtesoblædat.Natiua nâlt;^,?è côgenita pharmacis quibufdâ.infuacp facultas eftgt;qua certamêbra,uelut ipfis dicata,lædât,aut iuuët. Sic eupatoriS epati affeClo,myrobalanos amp;nbsp;afplenium lleni,betonicam Ôd faxifragamrenibus mederi experix

mur.At leporem marinû,lndici æquoris animakulum, ad Pif, ac Nie. folum pulmonê : 2lt; cantharides folam ueficam,eætcris }quot;’'^’^^^°[^’ huerancisüUfu. , exulccraretudemus, Etperindcae fcj;^ ^^^“^ rha tnd. 1. cap. 4.

160 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' IOAN. L ATI Gl T - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,

1 lia barbaricum choleram ab epate, agaricus pituitam^ pulmonCjCongenita propiietate,perinferna alm uifce^ ra expurgat : fic panter hydrargyru inundiu externe, ^ mcmbris 00 ulcenbus pitm'tofos échores ad conum,fai^ ces,adenesfalniales,ac dêtes Só gingmas regent, per^ illorum poros fupernè expurgat,amp; ad dêtes ac puImO' NoxiiM mulie nem protrudit. Vndc aliptæ Hifpanorurn amp;nbsp;kalonin^ rib.ex hydrar exliydrargyro ,cerula amp;nbsp;mi'nio una maceratis, fucuin gyro^^umiM. præparant.’qua cum muberes earum genas quacunqu^ inunxen'nt,his dentes brem marcefcunt,anlielitus magt;-lè olet, fronteq} corrugata, oculi caligant, Öê fenelcctes afthmate pereunt. Niligiturmirum, quorundam fo® tjumhauftu, qm'exmetallorum monnbus featununf) Vidr.lib.8.c.3. dentes excjdcrc;quippe,refte Vicïnim'o,ex hts rnont^ bus,in qmbus argentum, aurum, amp;nbsp;honim parens hy' drargyrum latet, ubem'mi fcatununt fontes, 6ê herbögt; fo cefpite m'rêt. Nam qutfölertï induftha horum uenäs . . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Icrutant,manèmefisMarjfèrenonebulasinuerticenK’

quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;num emergentes,acinftarlanæuelcottigoflypq,flipte

celpitem pendillas, uelut fonnum ac metallorum indb ces,dedita opera obfenrant, ibicp argêti uim' uenas fob elle cóqenint. quandoqmdê aquanim featurigmes p^f Plin.hb.ij^ 5. mctalloruuenas,acpra’dpucinalpibus erumput.ft® mrofa metalloru qualitate dentib.noxia,imbui,crcdei'^ par eft. Vnde PIin.ftribit,in Gennama trans Rhenun*» caftns à Ca’bire Germanico promotis,man'timo tra^ foute fmire, emus potatonbus dêtes intra bicnniöd^ Viftr. lib.8.c.j dderent,copagescp m gcnibus foluerentur.Et V ilt;^ m'us:Sufis,inqm’t,quæ erat Perfarû metropolis,foutît’ lus erat,ex quo qui bibebant,dentes amittebant. D*'‘ ximus pauloante,hydrargyru no modo pitmta ab info m s partib.ad colli glandulas 60 caput regerere : fed efo cogefta m capire,ad partes cap in lubielt;ftas,cerm'cê,gi^ tur pcipitare. Hinc,q has hydrargyro medicatas bib’ll , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aquas, ijs çhœradib.à: bronchocèle, tumore à guttuf*

Vidlruuius erudite mehercule, ex membratura amp;hagt; Viftra.li.S.c-f bitu corporis incolarumpulchrouel deformi, naturas aquarumiUius regionis cxplorare praccipit. Vnde in Senenfi comiratu,ac Lucam,cclebrem Italiac ciuitatem, uicio aquarum incolis in collo feyrrhos, fcrophulas, ÔC ftrumas nafei tradunt. Et Vidlruuius aufloreft, Equu colis,olim bellicofis Italie,de natione Medullorum pro pe alpes,populis,guttura bronchocclis turgcre.Nil eer té mitum, quum Alpes metallonimucnis,perquasax piin.ü.j c*.»». quarum fcaturigincs émanant, abundent: carum acco Noricos,Car-las gutturofos fieri,praccipuè Notices, ultra Salt^pur- quot;gf’^^^'^S gtum,Oenofpontem, ÔC Curiam Rhœtiç oppidum, ac pju^ accolas cos qui Styriam ÓC Carinthia incolunt,quondam Cami tradit effe. fiC Tauriki à Tauto monte appcllati : quorum montes etiam noftro çuo ferri,auri,argenn quoep m incris, amp;nbsp;0* lint quoque fuiiTe locupletes,Aeneas Syluius tradit.

Nee id tantum tllic naris incolis uernaculfieftuicium, fed etiam aduenis;qui fi collo etiam anferino graciliore aduenerint,óialiquot annos de his fontibus potauc-rint,guttura cos, ucluti taurorum colla,quibus palearia dependent,referte uidebis. Et quod omnem fuperat admirationem, nee hoc corporis uitium tantum homi-nested ligna etiam fine uirgulta in fontes quofdâ pro-ieda afficit: quibus, uiribus aquarum, intortis,tubera uelutin okis arboribus,adnafcuntur, Ca-tcrum id tu increiHile au inoris genus quondam in collo tâtum concreuerat. At rifabri crrlo noftro æuo Florentina:mulieri,cuinomen erat Ohne, rcntin^muliC' ftruma pondo fexagintalibrarum,coxe innafeebatur, risUrum^epO' cuius pondus quum progreftum defatigaret, mulier to lt;i«t’ turn quinquenniun' in ledlo decumbens, tandem indu ftiia Antonq Beneuentj medici,atóftsimis hgaiuris,6^ ferro eädenti, curata luit. Struma quoc^ haud multo minoris ponderts,Ambcrge,fupcnoris Palatinatus me y tropoli,

Iffi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I o A N. L A N G I I

trcpôli^dira genu Michaelis aurifabn/qui cumanro argentcam fupeUedilem obdiicctct,non femel hydraP gyri uaporefueratlæfus ) concreneracfcJ is mortem f^J birepotius, quam cum cautcKijs amp;nbsp;fcdione curam ftp rc,malun, Poftremoillud quoque tanquam parcrgo, inEptftolæhuiuscolophoncaddfcrclibuicbronchocC' lem,idefl gutturis herniam,longediuerfumaftruma Struma quid , fuifle uctenbus tumoris genus, eftnamque Cornelio ^®‘^' „jg^'' Celfoftruma,tumor,mquo fubter concreta quaedäeX pure ÖC fanguine,quafi glandulac oriuntur, quae pracc^ puemcdicosfatigarefblent: quoniam amp;^frbresmouct, neeunquam facile maturefeunt,Cue ferrofiue medica* mentis curenrur. narn plerunquc circa cicatrices ipfas itcrum refurgunt. Nafcuntur maxime in ccruice, fed p tiam in alls, inguinibus, amp;nbsp;in lateribus.lh mamis quogt; que foeminar5fcreperiflc,.cbirurgus Meges audor eft» Has Graecixaif«rlt;/'»hP€t^'’s e man protninetibus,amp; pof cis natantibus,dö capite eminent, fimilibus, aut «^ lAl X«^lt;»(/,ideftftrophis amp;nbsp;porcis, quihocmalo circa ade^ nes colli frequenter affliguntur,Chœradcs:Latini ueto Quid brocho- ab codem animali multipari, Scrofulas, dicunt. Af ****’.^®’^' ^** bronchocèle, pendulus circa guttur tumor,à bocij uen fus .7. ta,15. jj.Qß poculi fimilifudme, bodum appellatus, inter eu-

tem 00 afperâ arteriam, audf ore Celfb, increfcit: in quo modo caro pituitofà,modô humor aliquis melli, adipb autpulti fimilis membranulafncluditur; interdum etia pili minutulis ofsibus mixti reperiütur. At quS pt?' ftetuiueremoribus prafteritfs,acutiuerbis prxfentib confuetudoep dicendi magiftra ita inolcuerit^brondio celen 0^ charades,ftrumas quoque appeUari,paruin refer t : mod o de fubfrantia rei nobis

r Pt s TO LAE MEDICINAL» i^J DE PLVWBEIS AQVAEDVCTVS CA-ndibus, Gquot; d^u^falubris indicijs. Epifi. X L1111.

Actor ex animo, commilfto fidißü me, ^uis Achate mihi charior: prin-cipem mum, de quo uniuerfa Chri-ftianOrum refpublica fpem maxims concoepit,nondcfidia 6^ compota-tionibus uircs corporis encruare: fed opportunis, pro temporis ac negotiorum rationc,uenationis fiC aucupq cxercittjs Qi oble lt;ïiamentis,animum,corporisiprobur reficere. id quod «ratolim peculiare Perfarum regibus inftitutum. Ac-cepinamque àtabdlarfo tuo,Principem tuum,omn« uirtutis fplendorc illuftrem, generofis aulae fus procc-ribus concomitatum,fub hoe Canicular aeftu, mane ie» reno intra montes, qui ftadrjs uix tribus à caftro fuo di-ftant,in ualle quadam.arboribus uarijs, riuulis pifcuïê-tiSjConcentuep auiumamcena, dcambulare foiitum: in qua alios turturum fcrutarinidos,alïos fciuros de arbo-reinarboremdefultoriosiaculari,hosmira canum fa-gacitate kpores circa uincta inueftigare, alios infixi» hamolöbricis pifdculos incfcare:defcflbs tâdcm,fuo^ defundos officio ,non adeo procul à Principe fub um-brofaquereu confidere:fiC tandem fingulos fuamue-iiationispracdam,ut milites bellorum impcratori fpo-ha,principi offerre: quarum pattern archimagirus coc3 opiparè praeparare iubet,alteram uero in penu frigidS b^iiecumrefert. Etquodreliqua obleóamcnta longé fupeiar,aicbat,circa hancquercum, non ex loco pa- ?^i“'’quot;Yæc * luftri,mufco Slt;iuncis obfito,fed ex petra uerfus orien- Gaic.U4.de'$a tem/onticulumknifufurro ubertim fcaturire: cuius a- lubrib. lib.y.i»-qua limpida, pondère kuis, 86omnisqnalitatisguftu pbor.i6. amp;j. uel ofaAüpcrccpnbilSjCxpers, adeo defecata, ut in ç*^’'fç“j^“îZ * ucrficoloribuslapilïis,per quos ebullircr, nihil limite* TOiJdoftru*. hnquerct;8C qughaufta,nec circa précordia moraretur, ci.itf.amp;i7.

nec ca inflarct. AffuifTe quocp turn coctiin ui .bat) ^Hxcde aquç q^j fitulam ex ære Corinthio conflatS, ça a qua piena riment! ponit ^'^ culinam detulen'qcâqj celenter caiefac^amjOcyus ob VidrH.li. 8.ca. tenuitatem dcferbuilTe,ôd legumina quçquCjpræcipnè j.inprincipio. pifa^cidus (Ut aiunt ) afparagts dccoxilîc;nullam^ in uaüs ærei fundo ucl maculam uellïmumapparuiHe.ôi cum lingula falutans aquæ indicia in ea apparerent, turn principem, folcrtemin rebus naturalibus caufarS exploratorê, accerfirisfuis architedis feuere edixiiTe» ut hâc per dices ac euripos3quos Græci craixïiycts appel* lant, exfalubri materia préparâtes, Sófirmiter fibipfis infertos,in culinam deriuarent. T um,aiebat tabella* rius,ingentem inter architedos fuifle obortam centen tionem.alios,canales ex ærc aut plûbe confiâtes: alios, ex pini arboris trunco,torno excauatos:plures uerOjfi* effiles tubules,à plaftebene uitrcatos,pretuIifle.Adde* batpoftremo,mehacinre dementiamamp;f beneuokn* tiam tanti principis maxime demereri po(ïe,fimcani fententiam illi explicate:quam ob id tenon eelabo. Co, flat fane, fulphur amp;nbsp;hydrargyrum efle primogenia me-' tallorum omnium principia:quare fingulaeorumuirus pro gradu perfeeffionis refipiunt. auru namcp ealore na turali exatffius concodum, amp;nbsp;à fulphure depuratû,ma* gna tamcneius cum hydrargyro fympathia in deauran Meunis^ma^ ^*^poculis uidetur.Proinde Albertus: Verumeft,in*

*.cap.4^ ^'“t»lt;^® O“'*'i®ctaUo,quod propter fulphurcamfubftî tiâ,aliquid habeatacuitatis:^uis fa por in plûbo SC ftan no id minimèindicat.probat tarne per illud,quôdaqua quae diu currit uel ftacin fiftulis plSbeis.aut ftäneis,effi' Gal.li 7.deMe citurinteftinorufiucuifccrûexcoriatiua.undeGalê.lib» di.locoaiFefto de Medic. general, feptimo, rovt/lai^tl^nx /S'' lioÂvMlviiiÿ appropriant. f^(^2t«yujJ o}(i'rlt;i\gt;c(iiyaiJ, ^^Kfîifj. îhvficcrtt yx^riva rS

}iJ'^ô Kxrcèrira 7s-^ii,^i7iu,/tlt;i x^ siTrîyovTn v7^os•^cêt!hu^S •j-oiÿT2s v/xTos lt;/lva■^vTl^laot yiviyTM.id eft: Aqua quæ per plûbeas folenas dcducit,fu^iêda. fordes nâq? amp;nbsp;limus plubi,his adherêt.ob id, qmillius fubfiftëtiâbibût, dy* fenterid

£ P 1 S T O L AE M E D PC I N A L» KÏy fenterid fiût.Vnde Vitruuius ait: Aqua per plumbû du y**™-^** *,“ (fia, ideo uidet elfe uitiofa,q) ex cerula Kr,6c nafcit.Cc- i,iiib.ÿxa4i. rufa nâcp,Gracci s 4lt;M/Awâ«p didajaudore Nicâdro,pota, ac dentib,2lt; gingiuis,quas albo colore inficit ,iinpa(fia, De cerufa halt; linguâ Sd parifthmia afpredinc exulcerat,tufsim ficcâ amp;nbsp;Nicidegn a-fingultumcommouet, amp;nbsp;exuentriculo naufeabundo ii^y^a'ii-Aet. perniciofumhaliturneru(fiat.cacaligineoculosfuffunx ii.ij,ca.77.Ra-ditj corpusucterno algcre,membra^ Slt; crura torpere fis ad Almanf. ac«adUarccogit:6ôqu«m foboles parentis référât ui^ l*b.8.cap.43. tia,amp;f plumbum cerufain,dum aceto infunditur, cua-pore t, aut cum iulpburc dccoquitur parturiat, quis plu bum eadem cerufe uirulentiaparticiparenegabitf cugt; iusfolouiroiouapore,dum funditur,artifices plumba x nos panere,artus óóianguincmcxurijVidruuiusaire^ . fit.ProindePlin. Dumplumbum,inquit,coquitur,mu *•‘'H’^-^y-niendafuntfpiritus foramina, alioquin plubi è fomaeû bus halitus noxius fenntur,2lt; peftilês,ac canibus ocyC finiè-.Q«aretâpræclaristcftimonijs Ôcratione fretus, fiftulas aut Aphones ex plumbo, ad aquxduefius non probo :fed fidiles tubos, à plafte diligenter uitreatos; ne aquaru limusillisadhæreat,longépræfero. At q fi defuerint,aut fuperingeftam terræ molem ferre nô po^ tuerint,tum præcipue,lîfub terra defodiendi crunt,ca* nalcs ex pini arboris trunco torno oblongo excauatos, ob infitam illis refinam,quaipforum 8lt; aquarum putre fadioni refifiunt,non improbarem. Hæc ut ad prineix pem tuum diligenter referas, obl€cro:cui omnem mcâ operam animumcpfpondeo.Vale.

Eftate preterita,dum Sirius flagrarct çfiu, 3.C Cæiar Carolus,eiusappenationisquin tysjuifums comitia Auguftæ imperq pro cerib.indi(fi:a,Spiramappuli(ret,acillufirê principern Fridericum,Comitem Palatin y î num,

num,Geri Ro. Imperij eke^orêjUarif s cóflióari morbid inteUexifTet: tandem^ Gerx CæGreæ maicRans niiruj de tanri Prindpis morbis confulturi, m rem plo Dc/pa-ic uirginis conueniiremusrbenignè iogabas,ob qua«’quot; namcolliganriamucntriculus renibus, cakulo,arena» pil legmate uiGofb, autGnguine gro (To obdrudrisjtan' taccraTpäTT«, ld eftfiibuerfioncftomachi compaterctuf, ïtoma^i^ana ^ omnem faffidiret cibum,^ ingeftum erudarct. Df' Cóp^medi lo- dîdc,qua'nâlegeconfortij,inomnidiutiirnanephritidi cis affea. app. pcsautcrus rem aftedto Ktifxïfni, id eke diredo fubiC' lib.8. eï:iim,ftuporc torperct. nbsp;nbsp;Verum in hoe de narijs (nor*

bis colloquio, tantam effe tuam in re medicaerudido/ ncm,fingulari c^perientiæ, fed non eitrarationê fid pnl densiudicium,coniunlt;flam,cognoui,ut hæ e t c latere^ fpicari non poisim. Sed cum præclara dotHomm hoini numingenia,pleralt;ç itacóparataeflëuideam,ut quæb * pfi probe nouerint^aliorum ftifFragio approbari uelint: fid quumhasrenum cü uentriculo 6d cim il us eoHigan-' tias fid ß mpathias, uulgo medicorum ignotas animad* uertam,ut illorum ftudio lübueniam.paueis o plicabo« Primùinoperæprecium eft fcire,uen(rieuluiTi duab.tU/ nicis uario hbrarü plexu contextis cêftaretac tertia, om niVuU^unkiquot; ^’^^^ ^ périt Olie O, in teriori epigaftrij membrana naris» Gal. 11b.7. de craGiorc,ódab codemincófinio diaphragmaris,quaM Vtil.par. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftomachus pénétrât,prognata,ucluti opcrculo, ab ch'

riori uentriculi oftiolo,ad piloron uftp ueftiri,in qua om Tértu uentri' nes à uena porte,fid à magna artcria, uentriculi uenæ ^ euh tunica ipe artcriç,acà fexto neruorü cercbriparc,ncnii cius primü ruo«fo orM. propagat.’quib.uentriculus fouet fid mcalefeit. Deinde iicró renes ferofum ac bilioftim fanguinis humorê,IotiÖ p uenæ chilis ramos il lis infertos emu1gêtcs,quê eolatS per cy^mH^eti, nenioGs urinx dices illis agnatas,in uek ca pcipitâr,uîtra ilia proximo fub ieccre fid hene,alteral Df Huabiit rt' tero tarnen paulo alrius,infrafcptü rrafuciRim uertebris «umtMUicd. fpinx accubêteSjduab,quölt;jj udari iunicis,quarüinter 113

EPI sr o LAE MEDICINAL. 1^7 na tennis,tills cognaia,nullis ucnis,nulla deniqj pingue dine obfita/extiparis neniorö ramulis,fob coftarß radi Exteïnlt;t ren» cib.cnaicêrib.inrcxif.Externaueiótunicamukis nems tunica iperigt; fiCarrerijsiuftar omênreferta,a pentonco,qua inferna tof^^°°''t^’ diaphragmatis circa extremas co kas parte ambit,nata, ^5”“ ^^.^Z ueluri pinguiinuolucro renes circCiuallat: linde nóiPxCx ^f^* ‘ ^^ ^^quot;^ ptèrenu fafciauulgo dicit.Accipis'nemodó,excel}cns mi domine doctor/icrnculu ob muaia per peritoneum coUigantia, renü affeótib. copati oportere .^ Vtnincç e^ nim uilens, paniculis ab eadê feré peritonei parte pro, duclis ueftit, qui ab codem Ïexto pari neniorû ramulis implicantur.CXnarerenib.aut borS uretcris, bis neruox fioribus,arena,calcubs,aut quouis lêto SC grolTo bumo re infardis, ncccilc cit humorS aUuiiione panniculos ^-si cSnienta-renSdiltëdi;quodolorenóferêdo, quo2lt; uêtriculüue rio J. in fextü Iiitincolicruciatuiiellicari ,ac aduomitum prouocari, Hippoc.Epid. Hinnocrates amp;nbsp;Galcnus in Epidemns,hisnerbis tefta-tUr:« Ai ?' «myces^oi iKK§icrt{, v ywircu Komi/li a-vi^7fla)»a ^jj g^ ^^^^^ ■riïcKcSÄ-op TTXTynJ'i ngu vap^ep.Kgu. yix^lot h^ lt;rvvtyKÇ ti Vi^^ti nephnticorü W xmA«, ^^ 'fo KShep Tols Vicp^iis lt;rui/tx.7flevTM avT« rS 7r't.gt;^ mfeftet: Aeti-jmfata.ideftjPeruentrem fuperioreexcretio autuomi amp;MótègXni tus,cómunecoltcisacnepbritieis(ymptoma.namrcncs cófilioiSz.Có eolointcftino-.secolonrenibuscêtinuè,tnediantepen., fiât.viaticih. ton»o,adaptatur. Curautênepbriticispedcsautcrura r“ü*cücoxis accoxænarcoticodolore torpeât( vi^K»^ (i»^v KaTi^tpy amp;crunb. cd-inquit Hippocrates ) inpróptu eau fa eft. id enim fieri bganna: Gak Gal.tradit,ob magna uenæ chilis delcêdêris, acarteriæ jquot;^' ^^‘yb“^ rnagnæuaiàjfpinpdorfiiùbftrata.àquib.infignesrami '^^ primuin rencs aclüüos , tade in coxas óe crura multifa ria diuaricâf ; qrn rcpletioe, q ob ft niet is renib. uretcris, «eniscmulgcntib. acridu, nemos £lt; muiculos,fpirituü fenfitiuont meatusi^tp obftnn, uel feite coai'ciari necef fe eft. Atqui,cü renu dolorcs,pod3gricis longè afrocio^ nbsp;nbsp;. ^ ^

res,exfanginnegro(fo in uenis ren nep paniculis coacer amp;Àpho.iib*Z nato, cum phlegmoue ^ urine diffieufiate erchro coin je 7. Aph».48. cidat,

ndâf,ad detcrgêdas illorS oppilatióes, ac exhaunedaS uaioi û rcpletiöcSjfecHonê uenaru poplins,aut luxta » los, mulnsnominib.urilê Hippocrates cêfuitiexcrcni^ torü quoep cibi euacuationê dolores renu cópelccre,9^ Cly/lcriii in calculosadexitüpromouere,docuit. Proinde nonfat® ulculo corn- admiraripolfumquofdanoftrilccuhmedicos,inciirafl p^iere. darenü obfrmCtióc ennematûufumdânare.Seddehis oblata occafionenbenus agemus.Modó nero uicifsin' te,ob tuQ erga me amorê,obteftor,ut quæ fitueficæcii uêtriculo colligâna.mihi decIares.NâaJiquâ eflenódii bito,cû Cor.Cellus, medicorû alter Cicero,ortoin u^ fica câcro læpe affici ftomachû,cin cû uefica quoddâco fortiû fit,fcripferit:ex quo fieri,ut neqi retineatur cibuS à periton.na- ^^q? fiquirctêtus cftcócoquaf,neqpcorpusalat,ideO' fciGal. quoq; que nec uulnus purgari aut alipoiï'e: quæ necclfatio lib.y.de Vnlit. moftê maturate ait. Sitlanèiftequalifcûqj ftemachic*

Ex niphritide (fUs elfe côfortiû expcrimur:quippeuelîca lithiafilabO' diuturnji abi ranfe,nec ftomachus adeo fubuertif,amp;' cibûnaufeat:a^ faütdiu er a- ^-g calculus in finu rcnû,qui fenfum obtulum habet,dt' trofpbu. ijfeff.j( qj\- aftèdlos plures,plus q annuo ciborû faftidP tabefcere uidi,necung cfuriÇTe : in quorû cura,cum aM medici uêtriculi imbecinitarê,altj uenaru mefènterij^^ epatis,fiue iplenis,nihil acoris in ftomachi orificiu cfni’’ dëris,obftrudïiones caularêtunnihil aliud aflccutilu^’^ ^ qt quotidianomedicaminü inlipidorü ufu amp;! faftid’^ naufeäftomachiadauxerint, ÔC ægros ex atrophia con porismarafmopenéconfeeiHent. Qiios ego phanna-' cislithotropis,aut frequenrihauftu aquæ fonnsnatu'^ Aqusmacidi acidi,calcuIisdi{sipatis,actandêarenib.expurgatis,Ff‘ fótis calcules (tine ünitati,Dco aulpicefqui te à crudcfi hoe calculé’' óruuin7übT ^“ torment O liberum, diuCeiarinoftroiemperAug^' C3p.3. doccu fto incolumem conièruet) féliciter rez IhiufValc.

j Cribis Antoni philiatrorû amâtifs.nu^ per hbi epiftolæ mee deuêthculiinne phrindenaufca,ô6 emscumrenib.colli gâtia,felt;fiâfiriirc Icgêdi copia: quâ oés i lt;locfb,qui tuaderant, cocordi fuflnragio approballènt:{ibi^data negocium,ul ob quam caulam præcipucfenesà Plciadûoccafu,dum hybemû ingrauefcttfrigus,ardore2lt;ftillicidio urinac di fcoquerent: aliorS^ uelicæ fymptomatû Ô^ afFeCtionS caulâs pericrutarens. de quorum catalogoeft Stran-guria,lannis urinâtftillicidium dit^la, quam haebyeme uterum ferentibus, amp;nbsp;puerperis,ob redii inteftini amp;nbsp;u-» teriphlcgmonem crebrô accidereuidi. unde redît Hip pocrates li.$.Aphor.$8.inquit,rccfîointcftinoaut utero inflammationem paticntCiÔd renibûs purulcntis.urinæ aduenit ftillicidium. quodetiam fit, dum ob ueficæex frigidadiferafia imbccillitatem,urina guttatim définit, Primam irdo-aut ob cius acrimoniam,ôC in collo ucficæ ardorem fen- pquot; “j^’J^tG^T fini deftiUat, quæ ob uarias caufas, amp;nbsp;humorum affin- üß ^ j^ müj’ xum,exardcrcit.Primum quando,tefte Galcno, ob mê partie, brorum concodlionis difcrafiara,fanguis nimium fcro-fisacuitfofis bumoribus permixtusconficitur,quos cS renes per uenas emulgcntes attraxcrint,Sd per ureteras inucficammanauerint,fitutlotiumhis cxacerbatum, Secundi ardo ueficaad maturSexcretionis tempus ferre non pofsit, f^Gi'hH.tfjé fed continue gwatim etiam fefe excernere fatagit. acci caufis fympto. ditidquoepob^redinem puris, quodafuppuratisrex Aetius li.u.8c nibus per poros uretides, aura rupto iecoris abfceftu ^“^„igi ^^ peruenas cmulgêtes à renibusattraefîum: aut etiam ab épaté amp;nbsp;pul-cmpycmatc,purulcnta pulmonis uomica,per lenem ar moiie meatus teriam in finiftrum cordis finumA' inde in magnat arte j^d^ ^^^J^’''^ riæ defcedentis ramos,qui renibus inferuntur,in ipfos feft.ca.4.amp; ’j. Si ueficam deftillasjuamordacitate earn adeo uellicer, a.prog.c3p.«.

170 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IOAN, LANGIT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;‘

utadlotq,cumhac fame exaóc comm/xti, exeretionc intempeftiuam proriteüquod Diodes medteoru pan/ ds fecundus,his ucrbi's teftatur:^ T« 7/ Sa)^((Ki\n7rv»i*lt;^ •ri föjp, Sn av^^hyivsavot. «j rluj ù^ vi^Pfis km Kvsiy tf^'cV' trew K^rH^icu',rM/'TV «7rcK^ivirM truv reis Vfm, Vnde non Cal.de intro, temerè inquitHippocrates, quibus intra uentneuhnn Hi^ocr^n'^* ^(èptum pituftarepofitacft,hispcrucnaspituitamue Aphor.j^. ' 7' ficam uerß,morbus foluitur. Natura enim liquidem to buftafuerit, per meatus lènfui reconditos,acnon raro peripfaolTa expurgatione molitur. Quis obfecro ere* derer,nifiucnæin temporibus fedæ fterilitatem face-rent, genitale fperma per tâtos arteriarum amp;C uenarum anfradus,a cerebro ad tcfticulorurnuariciformcs due maftiras deriuari poflec' Nunquid pariter à cerebro, præcipuèfenum,lèrofds pituite humores per uarios ue narum meatus ad ueficam defluere, eam^ ad urinac ftil Tertiaardorit licidium,pituitacfalfcdinc laccflcre,in byeme praccipue amp;nbsp;ftiUicidiju- experimurf nam turn frigore hyberno caput incaklcit, Hippeequot;bb r. pitintacp calorc dilToluta facile ad uertebras fpine,lutn-de Morbis, bos 0^ pcóus diffluit. Vnde Hippocrates: Vrinæ,in/ quir,multum emingitur, ubi caput nimium incaluerif, Ctrebrum hy- liquefcit enim in ipfo pituita, ÖC liqucfadafecedit pat ierno frigore tini ad nares, 6(5 coryzam facit ; partim ad guttur,amp; bro inatlefcere. chum,actufsim,acrauccdincm cfficit:partim perucnas ad pudendum defcrtur,acftillicidium urinx cum ardo-re commouet.incalefcitautem,inquit Hippocrates, ca-i put à cibis,amp;^ folc,9^ frigore,amp; hboribus, amp;nbsp;febrili cagt; lore. Hicccrtè merito quifpiam in^tem quorund^ defchola medicorum ignorantiarn deteftetur.quica/ rhis^r^abüra- ^^’^bos à Cerebro ideo hyeme frequeriusSlt;f affatimin tio, ex córnét. fubiedfas capiti partes deftillarenugantur, quodtuco* n.Gale.in ter- ardtatis extemo frigore ccicbri membranis,pituita uC/ **»**'ocMth Jut permanus complicatas à cerebro exprima turque accepta, tanto ad cerebri panniculos penetrante frigore, pituita potius codenfari quam liquefcerc par effet, Sed quid multisrnechancpannicqlorqm cerebri coarCranonem * quot;nbsp;citt«

E P I S T 0 L AE M E D I C I N A t» t^ dm conuulfionêfieri pofie,in confeifo cft. Proindc 15 gè ucrô fîmilius cft,id quod Hippocrates tradit, quad obftrucfiis pcricranq à frigore port's, neccalor cxhalarc pofsinutuentres hyemecalidioresfieri.ita quoque cerebrum incalefcerccredamus,amp;pituitam cerebiicalo* reeliquarûVnde homines inhyemefrequentius tufst-re,ac catanho laborare,frigtdisq) amp;nbsp;pituitam fluxilem ingrolTantibus curariexperimur, Horû quoq?omniu, QutirNiirio^ aut etiam fingulorum acrimonia ueficam exulcerari, risurw^cauf^ ac purulenti lotrj acredine, in quo Panics cruenta non exatfiè commixta eft, ad ßillidicium irritari, nihil mirû. unde Hippocrates;Si,inquit, fanguinem autpus min- Hippoc.Iib 4. gat, aut renum aut ueficae ulcerationem fignificat. Ve-tèmeum fenesnitrofahumorumacredine natura abS* dent,eosquoc^ ftranguria citius quam iuuenes corripi: Ped etiam egrius curariuidemus. Proindc miPhilia- Senum ßntn-ter, quum tam tacito pede tibi obrepat iènedlus , ab guriarn tegrè Omnibus qux humorum PalPedinem adauget, tibi caue curari. bis. Habes hicigitur magisreconditasardorisS^ftiUi-ddijurinaccauPas. Alias uero uulgares, qua: ob arenu-hrum aPpcritatê,Slt; lapidis qui in uePica concreuit,con fiieationê incidunt,ut tibi notas,libcns prætereo. V aie.

Galli amatoris ftraguria conPeriba: quam ut ueram, ita quoep non illc-pidâ, utacciderit, ira paucts accipe.

Erat Bononix ex Gallia adolePcens riednidtore diuittjs QC ftemmate nobilis,gallo Gdllo,hiliorüi ____quouisgallinaceoPalacionquipuel ucra. amnonadeó iongèabædediui Dominici babitantem deperibat. q jxq tu niHinoiftem rondixfiPet, lUtusa-more inePcatus,confiho fui commilitonis,ne in Veneris conflidlu Puccumberet, ad coitus tllecebram can-2 i tharidu

thandum puluerê in iufculo qaodam abforpfit. p oß«3 quumadpnmamnocfïisfacem pruritum circa puden' Hæc ex potu dafentirerJxtLis,acratus clTcIibidims cx pharmaco tc^ accidentiaTra bginem,amicam adijt. in concubia uero noóc, quum dltDiofc. 11.6. pundionibuscorpus uellicareiur, Ô^inore cedrinipb Rafis li.8.ad Al CIS faporem perciperct,ncc mente fibi probe comparer, hbrquot;o^ftn^6 ^^^’^^‘''’‘ædefeëiu06 ucrtiginepenèconcidcret, triftis» tMa.ilcapquot;4. auxilij 0^ cófilij inops,domum redijt. ubt cum cruento uring ftilhodio ac ardore cotinuo diftorqucreturjdcüni hominum^,SCpraecipuè Ludoutet deLconib. menu remedica præceptorjs,opem implorauit. quêquum c/ ius ex Gallia conterranei nodu confultum accefsinint» ( nempe cui notflu egredi, ob quorundam Bononiaefj Cantharidum Aonum infidias, tutum non foret )miht accerfito na* alexipharma - gotium uifcndi ægrum dedituufsitcpjUt dato ad forb^quot; 6^c?i°Hr o' ^’^'” oleo,uomitum proliccrem:uentrêdyfteriexmep Iiba*amp;.Tfde curiali,maluarum,radicisaltheæ decodo, in quo cafsM Morbis mulie. addito liliorum ac uiolarum oleo,diflbluta cflèt,elueré: Aulc.li. 4.fen. öi^utßngulis horis plenum ladïis capriniaut bubuJicy Rail'd Alim atbum patiens ebiberet.Quod fi hoe deefiet, lac ex nu* li. 8. amp;nbsp;Aetius cleis pinearum ac melonum amp;nbsp;cucurbitæac papaueris iib.ij. ca. 49. feminibus contufis,cum ftülaticiomaïuarum ac halica-cabi liquore,aromatarium percolumemugere iuberé, acid loco ueri ladis patienti, etiamfi in folio aquæ calf dæ defideret,affatim potandum præbercm. Poftquam Deletena qua jftis remedHs GalIus fanitatem recuperaflet. amp;nbsp;tam teiibus plus fint merarqconlilq auctor,lupplexculpamdeprecatus, me »oxia.Gal.li.t. dicinæ adminiftrationem in perpetuum abiuraflet:tuni decóp.medic. omnes qui turn aderant,uno ore qua?rebant, qua: nam naca^d Vifo- ^^^^ *’*” atrocis amp;nbsp;fæui cantharidum uirus caufa,utcagt; nem. teris intcraneis corporum uifceribus non adeo multö cblafis,folum ueficam cxulceraret,amp; cruentæ urina ar dore emacerarett' Quibus turn refpondfleongenitam elfe quibufdam pharmacis à forma ip ecifl ca proprietärem, qua ut ferrum in compafto pendulum, magnete confuca-

E P I S T O L AH: MEDICINAL. »7J confucatum, poliariftidfidus:ficillorüuirus,certacov^ pons uifcera, quafi ilhs per fympathtam naturalem ex codefti influxu dicata, peteretadcp non folum intra corpus alTumpta, Fed cham foil's applicata. Nam amp;nbsp;Bar^ thol.Montegnana, nonuulgaris ItalorG olim medicus, eätharides ge refert,quendam Francifcum Braccam, ciuemPaduanü p^“ ^P?**'■•quot;* cum genui cantharides appïicuiflet,plus pondo quinqj urinam proeft« librarum (ànguiniseminxifre. Idcmquoqueaccidifrc, mum excita-qui cas ad unguium leprofarum 4lt;âƒ«y ud fcabriciem ''““^ç^g quot;g*' tollendanijpollicipedumapplicuiflent. Sic panter ere fap'^o.quot;' ' ^ bróexpertusfum,quum fordidisingenu aciuxta talos Mcrc«r.prlt;cci ulceribus,JVlcrcuiij praecipitati pulucrem paulo frequê pitatus ulceri^ tinsin{pargcrem,illius uirus,cetcris membris iHefis^ad d« in^perfm, dentes penetraffe, 2lt; os aepharyngas ,diurnono(ffurx «iêf« ltedit,zr noepfaliuæ effluxu maduilTe. Ex his certe conftat, pi^ifitd per os cantharidibus non temerè,utuulgus medicorumairox letjClTe utendum.Tradit nempe Plinius, Cofsinum Ro ^uite,hec Pli manum equitem, fingulan amicitia Neroni principi de nius Iib.x9.ca. uindum,lichene,pcculiari olim Acgypto morbo, cor^ 4-reptum, a medico ex Acgypto pciNeronem Cadarem J^'*“‘fu ‘„* acceifito,potu cantharidum intcremptum. Ego nero tenb.ignotus. potius Cofsinum externa cantharidum applicatione, Gal.li.de fim. qiiæfua uirtute caufticalichenas, pfbras, lepras, amp;nbsp;du- med.n. amp;I1.4. rosatcpcallofosinplantis pedum amp;digitontm clauos „trobique in extirpate folent,intcrij(rc, quam interna cantharidu po fine, tione, qux nihil ad lichcnis curamprodeft, fuipicarcr. HipMa^ean. tCæterùm in qua corporis card parte uirusilluducfi- fi/q^pi.^? cenoxium Iaterct,tefte Plinio, nee inter antiquifsimos ca. 75. abiecit. medicos eonueniebat olim. Hippocrates quippe in IF Alæueneni c^ bro de Mulicrum morbis, ad proritandum mendruorS ‘^®“ p“j y*”' effluuium,exfolocantharidum corpore,additothure L.4.’Diofc.li. amp;nbsp;myrrha,pefrariaconficeredocct: amp;nbsp;adexcutiendos i.eap.yj. foetus in utero emortuos, ac contra fteriliratcm St hy- ^/^^'j^g,^* dropa,exfolocantharidumuentre,ablatis capite cru- med.lib5.4X ribus £S ahsyac tribulis marinis, potionem conficcre do n.

lt;74 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I 0 A N» L A N G IT

cct.Non dcfiicnmt medici,qui abicdro inarum ucfiff^'’ culo,(oil's pcdib.æall'sutebanturquas elleillam mal^ hci uirusalexipharmacS cfedïderant,unà cum Dioft^ ride. At Galenus noder intégras pharmacis mifeuib qua: ülarû uirus obtûderentific^ cas innoxiè tradi poy fè,pa(sim docet. Egouerô illarû exaduftionepulucre, addito ccrafbrûgûmi, ut magis (alutarê ,ita minus nO' xiuû in elecluanjs diurcticis,cuapo“emate morboco/ ueniêti di(rolutû,crebrô expertusfum. Veiùm nufqiJ^ larû ufîim comodiorc côperi,q fi erndû illarû puluilco® pomis, autprunis, ficubus, perficis quoqj uenuftioriK _ , .„ab ima arbore pedulis inrcrncrisdinurâcr redutdo puts tharidu furet »nne cclaucns:quell pomoru ruresdccerpradeguiW' pomorum de- «erinr,intola-abilis urinæ ardor amp;C ftiUicidiS,furtum il' prehendi. lorum redarguit, amp;nbsp;gram'ra te (upplicq cópenlatait hoC remedio, mdius LaplaccnorS deo, fures pomonim ab amcenißimo horto mo in biburbio arcerc SC deprc' hendere pofsis.Id teedare notui. Vale.

Iran's Nicolaum fabnim fcrranum.inö num fuum, ut fidum, ita quoqj ofHeiO' (inn.hvdronc à auartanalaboranrê. ita breui tepore humanis excefsi(re:quuifl Phauorinus febrem quarto quouis die reduce,ut ftlutarê,argutæ orationis k* libi ca u r''*’-'-'^“«“M“‘“-*ifæius^dcclamatiois thema,Phtonis » .17.c1p.1z. (ç(|.jæQj.,j-Q^qyj- ^ qnartana conualelccntes, recuperaris uirib.cofiannori ualetudfnc dixcratuidluros,corrobora uit. SC deinde nó iHepido Grçcorû adagio appiobauit, KA\ó^i|iz«7]ov(«7rtAa H(,i(^H,«Vlt;5fiiJiinH^^ ld dl, Dl« t^uiniotj; ff fa dies quandoc^; klärens,/juand^c^ nouerca eü.

fgt;!treiis,lt;juin Ita hanc quartanam febrembiduoianitaTis m^dio in/ io^ nouerca. teruanatam, co ait efie Fortuna tiorem, qgt; inca drcci^t* l^hJ^viK^/vf Jitarndfis- : id dl, una nouctca,duæ ucró ma/ tres,

E P I s T o L AE M E D IC I N A LÎ i^j tres. At miPafrocIe, nonitafacile GcMi»,musama^ fius,cxercêdi ingenij grana hac xlt;/igt;^5lixlTw de febre quar tana v7rfl^tlt;r6(jPhauorinu Iu0ire,mihi perfùadebit, qinn feriô id cum cenfuiffe credâ: quiim multi's ante Phauo* rinum ôf Platoncm annis,Hippocrates,alter medicoriJ Apollo,ftatuerit,banc febrem natura fia effe fecunfsix mâ, 5lt; ob exacerbationi's intercapedinem tolcratulegt; uilsima,qux noxios depafcerct humores ,ac plerofcp à magnis,Hercuïieriaineuincibilïbus morbis liberaret. quodinfèxtoEpidcmiarumIibro,hisuerbisluculenter quoi^ affirmât : ci vtto UTOc^Tnl's ihiaKcu^m, V7rè ^ iJ.iyx^ De quartans i^V! voTov ovjQK^itrKivrtXi, ui/ A «htcrKwriu TT^ÓT^^ay, j(^ uStyt^ hæc Hip Jib. i, •'tTiiMTtTfl:fTïxx©',7r«/vlt;r0kT£«,id cft, Qui quartana corn pi ^P“^®quot;’' nntubà magno epilepfix morbo nó infeftantur :fi aute hoc primum corripiunmr, fi quartana fiperuenerit, tQ ceffat. Vterqj emm morbus ex atra bile, aut lêto 2lt; frb gidohumore, in cerebro aut fplenecoaceruatis, fre.^ quêter oritur:quare,qgt; alter m alterum degeneret,£lt; al tenus materiam infumat,nihil mirS. Proindefeite Ga^ Melancholici knus inquit: Melancholici magna ex parte comitiali hunt epileptiï morbo afHeiuntur, 00 contra epileptici hunt melancho ci, amp;nbsp;uicifsim. hd.Ceterum fi quartanae mak curatæ hydrops acecife.- ,^*’®quot;' r'^‘ ^!^ nt,fgroscacomouen, Galcn.crebro uidit:quod ccuici no tuo cotigit. amp;i tS maxime accidere fblet,fi egrotus in «iduaberraucrit,ôêmtêpeftiuofrigidæpotucalorisle p^ f^i^rho e-nimê qfiuerit : quo humoresingroflatiobffniclióes^ patisamp;fplenis fcirrhu in epate ac liene pandt: amp;nbsp;tu prçcipuè,fi dei edi inparoxifmoparticulari,caloris putridi exhalationem ® extemo quefito frigore cohibucrint,q impulhis utruCp hypocodrioru uifcus adurit 2C indurat: amp;i quâdoquidë fplêfitquartancfebris,êlt;exeahydropis,domiciliü ,amp;i nbsp;nbsp;.

altera fanguinispheiêdi aedepuradi officina : ideo ani *^ malia exaguia fpkne quoep caret: Qi uitiato à quartana H.ppóc. lib.x. fplene etiâjprimogenfa afbedioe iubnaici a qua in term de Mul.motb. tc,0Cinomctu deÙuere, Hipdtb,de Mufmonatteftat,

Si,fnquff,muli'er, fplcne ipfius aqua tuigentc, aqua /n' tercutem laborauerit ( quod turn accidif,cum febrisho mincmdetinuenr,8C panensaquamaffaum ingurgita* uenr, 2lt;eam non rcuorauenr, neeper ueficam aut fn* dorem cxcolatur ) turn fplen rarus amp;nbsp;fp0giformis,a ref gouêtriculifitus,eâ attraxcrit,q repictus SC intumcffés tocut4(iV£hy per uenas in omentu efFundit. At fi epar primaria affe-dropicoru in- óiÓe,exaqueniuis autglacieiliquorcuiciatepotu:aüt tra peritoneu, per cófenlum ex uentriculi,renum, pulmonis,laóiöm^ er in oincto. leraicarum, habituali intemperatura frigida uiciaturn, uel obflruc^um fuerit, tumaquaintercusex epate non in omentum,fed intra peritoneum in lumborum amp;nbsp;ili3 ^de'lods aft ^^^^ prorumpit 5^ diftillat. quod Galen, infeptimo A* cap* 6°amp;V A-^ phorif Hippoccommentario,aperte his uerbis decb-phor.y$.amp;li.4. rat:Si,inquit,aliquando contingithydatidas,ueficase* Aphor.n. pans aqua plenas, difrumpi, effunditur aqua ad locum membranac abdominis interiorisepisaftriorefnond^ Auicen ,j tJ tem, inquoctiam hydropicorum aqua cógregatur.ad tij, amp;nbsp;14 tertij omentum enim,quod eii inftar mariuptj, folidum amp;nbsp;fit traa.4.ca.y. mûundiquac^, nifiuerfusepararrofum fuerit, effluert ab epate non poteft : nifi ex uentriculo, colo, ac liene.i quibus partibus enaicitur. Ex hoc humorum fi^ua* porumflatulentorum ab utroc^uifeere intra pentone* urn amp;1 omentum defluxu, duas hydropis fpecies nafd uidemus:alteram abutris fimilitudineafciten,alteratn uero à tympani tympaniten ditftam.hæcflatulenta, üb Afeifis^fplfnc uerô humidura. Sedafeitisà fplcneuitiato ca dem eße er epate, cadé accidétia eu iUo quæ ex epate affedio enafcitur,Hippo accidentia, crateslib.de Morbis quarto fatetur,dum inquit;Manat porus exgulainuentriculum, quo expictus fplendei* pfo fugit:clauiculæ,collum,pectus ac brachia,quibus, obftrudfis uenis, alimentum irrogari non pofsit, exte* nuâtur:ac humor aqueus per uenas in omentum 3f in decliuc ad crura,tibias,pedes uergit: quibus morboin* , ueteratoruptis ,aquainftarroris deftillat, qua fcrotum adimple*

EPISTOLAE MEDICINAL. »77 adimpl«um,fitmftar ucficæ aqua refertæ perlucidum. unde herniae fpecics Graccis,8C Cor. Cclfo hydrocœle, ^«W- •‘'’ ■ ^^ ab aqua dufia, enafeitur, puen's Slt; fenibus cacheftids Hippoc-inlil». communis morbus. Vndc Hippocrates:Puen's hydro, de Acreamp; ilt;i-pes in tefticulis dC ofthco fiunt, quamdiu parui fuerint, deinde in ætatis progreflu euanefeunt. id quod guéris nuper genitis etiam in bimatu atq? trimatu crebro acci-dereuidi.Sedhorum caufac fymptomatum funtomni. bus obuiac.Atiftacnonaeque,ob quasnempe hydropt., cificca tufsi amp;anheUtus difficultate, pulmonc iHæfo, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

torqueâturjôf maiori fin quam apud inferos Tantalus illc excrucientur:adcô ut quo plus funt potac,plus fitiâ-turaquae,quibus totus uenter tumet prius. Tufsis qui. dem,aridæôCdiffidlis fpirationis in hydrope caufam, Diffidlisfpin rede in pulmonis Óódiaphragmatis afubftratatumidi tionis er tu^ii iecorisfpleniscpmolc, costdlanonemreóiè referimus: ^gt;* hydrope quæcum, uennieulo flatibus plcno, pra’cordijs ineu- ^lt;‘'*[‘^’ buerinf,tum equeacin fa tu ris amp;:obcvfis,pu!monê,fpi- J^’fJinXS rationisfollë, à thoracis muieuh's ^ diaphragmatc ad Prognoft. amp;fi aeremhauriendum diflendinonpofle, quiuis conij cc. ne lib.ï. de lore poteft.QiiarcpJciiquefedentcs,non nifireda cerui. «*’®’** . ce fpirare coguntur.dorfoenimtneubantes, facile fuffo carentur.Hanc praecordiorum amp;nbsp;fepti anguftiam, pub mo uoluntario SiC natural! motu percitus, tufsi excute. telaborans, dumnihil promouef,autcx pulmonis ca. j^j ^ j.^ ,, uernulis cxcrcarc poteft,tufsire quoep cunólatur.Vnde prognoftic. ' Hippocrates:Quibus,aif,a iecore aqua intercutem ob. oritur,tufsire quidem defidcrant, fed nihil effatu dignS cxcreanr.Vcrum quum fins fit appetitusfrigidi Ó^hu. Sitis hydropi midijSC in hydrópe uniuerfi corporishabitus.ac pracci. quot;’■““ “ƒ* ' pue eparmtemperatura rrigida öc hurntda laboret ÖC Proble,79.cx-langueat, ipfe^ uenter tanquamuter,humore frigido plicatur. diftentuSjUeluti aqualiculus fefquipedcproftet:quac fit intolerabilis hydropieorum fins cauf3,cxadtiori fern tinio eger. Primum, nudm fitibunda infit fali ficcitas,

ud ex hoc conijeere poics^quod plci iq^nautarS arquo^ ris fai fi aquam bibcntesjinexplcbilifitiintericn'nt. Mo dô confiât,omnes fecundac digeftionis inepate fplen« acuenis humores,ôlt;iillorumexcrcmenta,^utfudorêÔ^ Caufas corru- urinain,falem refiperc,ac indigeftos facile putrefeere. ptjE fins Gale, y^fq^j ^Q in hoemorbo uenæ peritonei,omcnti,Slt;iqoÇ fymptomatu. porta in Iplencm uergunt, ac runduuentneuh» ciüS9 amp;li.i.M!cro- 0FihciLim,fitisfubie(fium,multifariamample(fiantur^ 5®*^^- nutriant,his humoribusrefertifsimç fine, ncccGanoif lorumfalfedoinuentncuîurnrefudabitrquorumctiaifl uapores putn'di, interna uifccra ac uentnculi ofculum» acqueacuiniueteris,ucl in quo diplas ferpens fubmerfa fuitjGecabûtjô^ léchait fin excruciabûuAccedtt adhoG quôdcumaerisinfpiratirefrigerium,fitim quoc^ aHC' uict,utob impeditam Slt; coartflatam inhoemorboin-' fpirationem.cor Ô^ pulmonem fitiquo^ æftuareopof teat. Ex his quoqj baud obfeurè caufam eliccre pof'

id eft hypoftarca, aut cachexia laborantibus, menfiuirt effluxuscuneftetur, uel fiftatur: quippecum fanguin^ Menfes hydro confictcndi officium in epate infrigidato uel obftruó® picisfiftijHip- I3gucar,necnifi fanguis aqaofus,crudus èC uifeidusg^^ ^'’dem'tradk neretur,qui fuo lentore uenas uteri potius obftrucre, $ erumpere pofsit.Atqui quumhæcoraniatamfæuaaC' cidentia inhydrope ex quartana coincidere pofsint,tii* certe miru, aegrumin tam uiolcnta huius morbi Ipir^' Aquam in qua tione,animani quoqj efflare. Scd magis quiipiani feb^ «andés ferrü uicini tui focoidiammirabitur, qui cum præfenrifim^ extinâû/plïr induratifplcnisremcdiuin, quotidiefn officina fuafef^ Cor^Cd*114' ’’^*S”‘foconficcret:quód eo inmorbiprincipio utin^ cap. ip. docet. glexerit,quod Cor.Cclfus in lieiiis morbi cutahis uef' bis fummoperelaudat:Potui,inquit,ieiunodari debet abOnthium tncolt;fium,óf poftcibum aqua afabrofet' . ratio,in qua candens ferrum fubinde tineSum fit. Het

ISPSTOLAE MEDICINAL» C» eftin his anîmalîbusjquæapudhosfabfos cdiicata,cgt; xiguos hencs habent.Hac fola aqua, Slt; capparoru efu, Anton.Beneuenius Florcnrinorü duê fcptcni'o fplenis fcirrho laborâtêjfe curade gloriatur. Qua fi dextré ufus fuillèt, forfan auxiliäres fidclis uicinus manus adliuc ti* bj porrigcret.Sed fata nos fufcj deep ferre oportet.uale»

Onquereris mihi duabus epidolis, non certè perfundone fcriptis,quç acrctu5oftcnduntingcniurB,te ob uxonsftcrilitatem,finchberts uttä De cicenurS degere:qui tibi filicernio,ut cico^ P.***“®\8«’ parcntibus corum lenioencr^ deVar.hï uatisjfuftentaculum prxberent,^5ó fto.Ambrof.m •ùinrÏKK^ÿ^Hij gratambenefidorumremunerationem heMm-P^ro., referrent,autalimoniac »ftT^wp« redderent. Deinde qgt; Dèüc7eri*Xl uetusobftetricumofficiuminrepublica ueftraexoleue netneum offiJ titarsepinarumuna pericrit,quscnon modo sgrepar- çjo,h«cPiat» turientibus opem fercbant,fed utperitus agrorum co* *“ ^'æ‘“®* lonus,qualem agrS quoduis fernen pofcit, optime no* uit:fic illç tan^ pronubç in coficiendis nupttjs,in cofbe derädis coiugtjs,qua cuiep ad generofae prolis procréa* tionêiugareoporteretjOptimècalkbâtiquarûofficium ^^j. j.^^ ^. eonomineinftitutufuit,quûcrebrô in aliquo ftêmate, phor.yj. nbsp;nbsp;'

ad quod facerdotij uel regni dignitas fpeCiabat, haeres defideraret ob uxorS ftcrilitatê,ne tâta dignitate ftema illudpriuaref,fado diuortio,aliacoiugem foecundain fterilislocSfuffi'ciebant. Verum quodliberiste carerc e6quereris,temerè idquidêillorS hominSmore facis, qui nûquâ fua fort e contêt i uiuur. Na fi ex uxore tua li* berosfuftuhflcs,ncfcis,ur inexpcrtus,quata follicitudi* nümolcobrutusfuiircs primum, ut enutritos redèe* g^ UitritfoU ducares,educ3toshonetladüte clocarcsrdeinde, neab citudo zy- r-auhaflêiuaiistutuirtutedegcnerarêt, Sulenocinio co* rurnw' A a gerro*

gerronS fedmfli,paterna bora mul co fiidore parta oblî/ gun'rcnt.Só mille aha incommoda,quae prudens prêtez reo: ut Euripidem rede dixide fatear, carere liberis bo nö elfe incognitum.quod Automedon hoe lepidifsuno epigrammate approbauitt

^lt;/lcÜ(JtbllJ TlfCi'TSlJ pifM, 0 (iit^/l^i tiVlt;/!lt;^ O{pamp;f\.uyt èi7Ct 1/1’ ó (Jt.» yHi^xs,^ Tfimy ost{ «Treuil

«y^efî p-tiwès yijj^H 'ns^ïyayix^iiJjHii Itccn^v^u ^3vS T{ivyigt;c.ijiiTÙjj,'Ti^tK(iLÂoc€lt;ili^ (iiyiiKluL/^

Felix qui de ^rimû,qui nihil debet;deinde,quinx0‘' ris expers:tertio,qui line liberis cd. Quod fi quis inbquot; niens uxorem duxerit,gratia illi cetingit ingens,fi h^' tim uxorê humauerit,ct dotem acceperit uberc.Deinquot; deicias,alteraobftctricS ofHeq parte exoleuiHe tarte ueró nondu nobis fobdudä, fed eruditis Hippocratic Vieri qui fteri ac Arift.monumetis concrédita extare. Nam quae ute les fint. ri muliebris uitio denies dint,haadiuinus Hippoc.fu‘’ Hippoc.hbr.y.. oraculo ita perdringitiQiiaecücp frigidos amp;nbsp;ipiifosute ^ ‘’^’ *' ros habent,fiCquæcûcppræhumidosuteros habet,no cocipiunt: extinguit enimin eis genitura. Slt; quædQ ficcos, SC magis adurétes. nam ex defedu alimêti cof^ rumpit fernen.quecûqj ueró exutrif^ mediocre habet temperaturâ,hæ fœcundeefunt. Vides ne Hippocrate cifdê rationib. matricis foecunditatc, quib.agricolaftt Vttmfagio agri fertilitatem,mctiri t^ Namutfeminis feccunditate afsimiktur: digidiras,SCagri fpidi tudo,ut emergereno pofsipcoct ^^eï^^^œt cet:fic per anguda frigore inipidati uteri uafa, ad inert mentum embryonisno nifi fanguis ferofus perlabip® ted, quibus neefecundæ aut cotyledones cum umbf iieo fœtus firmiter adnafei poduntiSC perinde in uteris h urnidis genitura, ut in paludri fol 0 cereal ia lemma ett tinguuntur SC fuffocantur. Et ut in agro ficco SC calico j* - e nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;defedu alimenti femera marcefeunt, fie arida ma trios

ealiditate prolifici femihis humorc infumi SC aduri par ed.NecefTaria igitur ed ad fcecunditatem commenfik rata

EPI s to LAF MEDICINAL. iSl rata matemi uteri amp;nbsp;un ill's femiuis temperatura. Nee tamen inficiamurjdifpares in qualiratibus utriiiCp con iugis intempcraturas,m«tua actione corng!,2lt; fcecun ditati non obftare. Vnde crebró uiduas in primo con iugiofteriles, alrjsueró maririsnuptas Jeporibus ( ut aiunt)facinidiorcsuidimus. At quibusfignis hæ ftc^ Hçc fecundi-nlitaris cauCein mulicribus explorcntur,Ariftoteles, pocji’bquot;\p'h. 2lt;anteeum Hippocrates, canon celauittquimulierc yp. de morbis pannisundiquaqjcircumfcptamthuriSïftoraciSjfilphij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!™

aut cyphei, delicarifsimo deorü in templis Aegyptio^ '‘^‘ * ®” ‘ ' rumiüffumigio,dcRibtcr ftiffirc,in Aphorifm.fuisiuC fit : QC fi odor turn uideatur per corporis meatus inter-nos,ad nares 2lt; os penetrate, turn mulieremid ex fe ip amp;,nonftcnlcm effe,approbate. Et inlib.de Stcrilibus, netopumungentum ,lana exceptum, obftctricemuti priTum utero imponere iuberraefi fubdui oddrem per Osmanè olfeccrit,mulicrem fœcundam forc,amp; conci* pctepofTe affirmât. Autrinquit'caputaUtj derafum et depurgatum,integrum ad uterum apponaf.ôé fi per os poftridic olfecerit,cocipere potcrit. At qui cum oculi ^* ®5^*’ ‘quot;?* ‘permatids a ccrebro pons athnes, qui adco coitu alte ^,5 j^amé. Pli. rantur,afficiunturcp,utgenituram emüTuri plcri cp con Iibro7. cap.16. nitiereuelnicfari cogantur : quid obftare poterit, ut ib Hippoc.lib.de fitis corum cum ungueto ex croco angulis ,fœcundita nbsp;nbsp;nbsp;“*’

tê,óCanfeminalesporiobftrucfifint,experirinonpof- Q^r.^^^ p;j, fimusc'idquodcertó fieri pofte,Plin.naturalishiftoriæ „ij (ocus illi«-autor teftatur ,dum air.Eoeamditatis in feminis prxro ßy^twj, gatiuam accepimus, inunCtis medicamine oculis fall' uaminft’ei. At Ariftotcles hæc deoculis,inlibrode Animalium gencratioe, cum uberius ac apertius de-daret,acinlatinaThcodoriuctfione,ucrbumExtte- js^riftotdib.» mum,proExcrcmcnto,falfo uelinterpretis,aut potius de gen. amm. chalcographierroreicripïunrfit,libuituerbaAriftote cap.j.qu^Gen lisgtæca adferibere: T«slt;/Ê yuvouRotj ßcto-euii^ouai v®îcrlt;/!t ^ej*,j^^ÿ^”çj* l W^gt;Ä%TJJ,t«*lt;AüHl'«l'TO«,{U(iO-(*CW7r^jyi7rvlt;lt;Uix«,9vf«.37i'xp: nonls, traft, i ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7 «3 y/ cap.i.rep etit.'-

De oculis lise Tw^^co'Wj »y o^tf tj/^iS'azf ÙÂquot; 'lè{0if3x\nis)Q^agt;iy.Ka'iy^lMj^^ left 4proU i l^^'^^C'^^^gt;'^Sl^a'vtiScûvoflse,^ Asfi' a'i/ijtx csv m^vsy i/liuiJ àctiK^itfiiJ yo 7r/lTllt;D(iX-, o'vyKi}(il** WS ‘A^i'j^ arUiiTTi^VKÓtXS^ s, Tt J^' seifet «U Cf^tf^AgiJ TC7I«f» tr7ri§li«^Kcir«lss •my7r^'r{uj (tztpxKfifj lih.i'H^sîJ^’lt;^pSj^ rvit cy.ihtlt;us y.iTK^Hti!i7j.^óy^amp;‘ imi/lH^as (iôi^Cf. n^ ’nï{ ^ù)(iStjiM •zffKBOirt lt;x^^olt;/lKrtots,lt;^iAilt;/yxlt;ri rx oixyxrx (pauv^às» cu^toy ^ OT* « ySt yovüstpvirts iiiciusiya 7$■?fcyÂii^tïAîf.Id eft,utThc odoms uertit: MulierS fœcunditatis probano fùffi^u fit,ut odores fubeuntes uterû, effarant ad locû fpirad/, Spemautik SCaffi'ciâthafitu. at^ ctgt;âînifu:ut colores oculis impo tertix digeßi' firf^fàliuam pris inficiant.nam mfi hçc ira fiant,meatus oniitxcremtn corporis,per quos tcxcrcmeiitS deccdit.cöclufosjob« Ibpî^os ÔC obcæcafos efre figm'ficat. fed es enim ocuIorS rebro, maxime omniu capitis locora femmahs eft : qd patet» t Aîdi litera ^^’^ ^^^^ ^^^ P^^ coitum uenereum mamfefte immutCquot; habet Extre- tu^ôô immodico tei uenereç ufu oeufi aperte langueât wwm.fedmrf/è, ÔCfubfideât. Caufaeft,quôd natura genituræ fimilisc* pro excremèto rebro eft:aquofa enim materia cius eft, ÔCcalot aduen' titius. Et ne tibi molcftus fim,multa utriufqj fexus ft^ rilitatis figna confultô prçtereo.unum tarnen adhuc de Xxgilbano fœ galbano,pro colophonc huic epiftolæ adqeiam: quel« enum'H? V “ *^* emonttum,ferico^ inclufum, muliebris uteri fis de fuperfœta- macho noflc indideris, Ô^f caput mulieris pure lotum, tione amp;nbsp;fteri- linteolo Ô^reticulo,inodoratis tarnen,obligaucris,ma' ^^“‘*. ne fi uertex mulieris galbanum redoict, muliercm pro* ^^ P^*'g^^3*’’’^efiefœcundam ne dubites. Sediuri dubitare pofiès, per quos nam meatus odor illorum «* utero ad olfadtus organa ÔC capitis uertieem fpirarct Et Desxugiihjc mchcrcule,nifi axungia porei genibusillita, uel aHiga' Pli.li.i8.ca.19. ta,faporc,cius os ita imbueret,utexipuiuideretur.ôi by Axungia hy- draj-gyn uirusetiam perfe,Geniusaxunxia poreftei^^ tu^uml **^”^ «ehiculum, cruribus autplantis pedum inundum,ad t um m «”'05 g,'cerebrum regurgitaret: odoremaromatumàui^ ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tute Ïpecifica,quac in rebus dubîjs eH commune medf

E P I s T o L At MEDICINAL» 1 Sj corum afylum, pcrcrc caput affeuerarc. Sed hos mcagt; tuSjUduti in Dcdali labyrintho, imperfcrutabileSjana* tomiæ pcntis cxplorandos rdinquamus. Illud ramerr plus quam centies expertus fnm,in hyften'carS amp;nbsp;quagt; vertex cäpitif uis uteri'afFeóhonCjUerhcemcapitis,propefuturamco« matruiaffi-ronalem,quaglacieifngus amp;nbsp;pondus fe fentire fatcnlt; ß* iondolet-^ tur,utero affec'iojege qua da confort^ codolcre.Quod fiobfcruaucris,addifcernendumjquado caput per ma* tricis confenfumdolcaqtibi plurimum prodcrit. Vale: amp;nbsp;dehis omnibus fecurè pcriculü facere ipfe potcris,8C obftetricum opera in confiderandis coniugrjs melius carere potes:quarum officium quod defierit,partim cuï pamin mulierum pudorem, partim in fordidam magt ftratuum ftipendiorum parcitatem refero. iterum uale.

ij Ifp eream, fiR om an oiu luxus S? deltciæ 1! ullo in opcre magis Óó clarius fpet^ent, ^ 1 in magnifiers balnearû fabrids:ob quas a* lim confiilcs, ædilcs^Â; Cæiàres ^qj,toros S ÔC folidos excauanmt montes, ut tam fer* uentê $ gelida aqua,per tubulos et eurypos in balnea deriuarent:quoru pauimenta uitreatis tcircni!is,ucrfi, eoloribus lapidu cruftis, cemento aut maltha cépaÆs radiabâtjquæ Graeci a' uanegato lapillorû colore litho Delithoftran# ftrata,amp; cp cœnæ analccra no icopis cóuerri,fcd manu Connus po«-eolligcre, acipogia detergi oportcrer, ob mundicié aG UoToha^^r rota appdlamt. Parietes iccQiIi amp;nbsp;omnrfario marmorn generc,Phrygio,Caryfiio,ÓÓ Porphyrite incruftati,ac fiatuis ex are CorinthioconflatiSjinferris qq; gemmis adorna£ifiilgcbâr.Hçcpauimentorûpigmcta(utprox HæcPlin.li.jtf naiùntluxuriç uitia)AÎ. Agrippa ed)lis,^uisuù inge «»?•*!»amp; »?• niofiibrufiicus, ut uulgigratiâ demereret, in cameras fuarû thermarum rranftuïir: Vifreas dubio pro eu! (in-. quit Plinius} fadiuusjî tutu ufu5 iwmrcpenws fuiffiet:

Ce ne in amœna profptcicndi locus deeflet,porti eus tdgt; ' plices milian'as,marmoreisfuffulras columnis, Ce ad pj Îæludostn'gonaquoqj balneis aftruebant. Qiud uerJ tibi argentea balneoruin uafa Se epiftomia commemo* remf' quibus Ethrufeum .'ciuem Komanum fua adoP SMiuiPapin. naße balnea,Papmiusitafcribit: libre primo ^^nlgent camerafUdriofeifligKi ultra.

îy «drum, nbsp;nbsp;jqj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; nupiuim T emeflt;ed notabis

Qiia uerô induftria balncorum fabrica,pib's, columnis, cameris,apodytenjs,hypocauftis, præfurnio,miliari)s, uaporarqs^ cal darijs, amp;nbsp;additis ad natandum pifcim®, 10. P^adJLi' °^*quot;' côftruebaturjVïdiru.inlùa ArdiitcErura, 00 Pal' tit.jÿ, ladius l'n fua Agneukura, ita obfeurè uerbis dcpingSG ut ne Dædalus,quâuis Vulcano adiutus, aut quâtSi^ noftrç ætatis ingcniofus fabcr,q uis balncorû m Gallgt;j^ Ce Rome fragmêta,fie uetus enâ illud in Hilpanijs Gfï Baîntît Ma«- nati/egû Mauntaniæ balneuqn arce Alhâbrç uidcA rorS in A.lhà- ad inorûnormâ conftruerepoïsit.Taceo,q, ægrèuekf iraGrtmti. chitcctû autgrâmaoeô reperies, qui Suetomum intfH* gat,dum (cribit,Ncionem CæfàrênouâædifteafledO' mû,tâtalaxitate,utporticusrriplices miliarxashabercf; EtquisiniuriatêporûSe bellorûhæ balncarû ædesc^ ciderint, itaut deiHarû fabrica ponus diuinare, q exa* clé tradere ali'quid quifpiâ pofsit:ut tamê pceptauett' rûmedicorû debalneis Segymnafijs melnis alEcqpA fimusq'llorS partes 5e uafa tibi uteSep defoibâ. Fucrad olim non in balneis modo,fed etiâinporticib.ae diuil^ areis colûnæ pofi tae,nô tantû ut ædificiû fultctarêq f^“ De hac miliari ebä decoris 5e necelTanj uRis ergo côlrrudtæ : qualis ^ colüna Pli.lib. rat aurea in capite Romani fori fub ædc Saturni colline w'uitfOitho ’^gt;”^’^ï^*^“”’ aurcum diCtajCui omnes Italie Se Row* nis, Plutarch, ^^æ urbis ad fingulas portas,numéro 34 mæ erant infew inGaibæuita. ptæ,E£ C,Gracchus poftquaniuiasincufsislapidibus

tPISTOLAE MEDICINAL. «8f Äffabuliaggdibus jnfpcrfisftrauilTcc,telle Plutarcho, i^ili^es colû dimenfo uiarum fpacio ßngulis mi1iarijs,quxoiflo ferè ntuniediUt, ftadqs conftabanr,columnas lapideas,fpactj figna pre* ferentes,conftituit : unde columnas nihil fuftentanres, miliarias did as arbitror.qualcs etiâolim in baincis pro pe folfa,in(ertis ex ere aur plumbo tubulis,ut in horum anfradu,aqua fubflratae fornacisferuoreincalelceret, conftruebantur.VndePalladius:Miliari5plumbeum, , * . cui ereapatina fiibeflct,i'ntcrfoliorumfpacia fonnfecus in baincis flattiere iufsit ,fornace tame fobiedla.Inque ^p“^'”^j ** quot;nbsp;ufiim, faecrc ( inquit Seneca ) fblemusdiacones Ôd mi Seneca liKj. liana,amp;i complures formas, in quibus «re tenuibflulas Quid, natur. llruimus,per dediuceircumdatas, ut faepe eunde igné ambiensaqua,per tantum fluatfpacq,quâtûefficiendo calori/ât cft. Frigida igif intrat,effluftealida.itâ quoep Empedodes,th ermasigne fub icrraeoopvrto incalefce re credebaf.in quib. ueró balnearia fine ignc calcfiunt, fpiritns in dia feruensloco^ftuanti infunditur : bic per riuos lapfus, no aliterquam igne Ribdito parietes èC ua fa balncicalcfacit, omnis enim frigida tranfitumutatur in calidâ: nee trahituaporê cuaporatio,quia claufaper* labitur.Veteresenimneeignem,necad exitS fumifpF Antiquorfi u» racula in cubiculis, fed conclauia -ctas à ^U, id efl fcr* 5° quib. U^ri iieo jdiCla habebat:quib, hypoe auflö fuberat, in cuius dius in Helio* pauimentü calida aut frigida pro têporis ratione aqua gibalo. diflufa^ illius uapor per meatus amp;nbsp;tubulos parieti indu fos zetas calefaciebat.Vnde Paulus furifconfultus, tu* bulos effe définit, per quos paries torretur. Habebant '^'^'■“-enim 111 domibus luxra columnas balnearia, Sópreci- nei.Cel.lib.i. pue LaconeSjadfudandum hypocauffa,avra •? vTroKM^y, ca.iö. de La co id efl,foccendere dida. Habebat enim hypocauftum quot;V °quot;® lub pauimcnto locum uacuum, m quo ignisfuccenfus, calidisuaporibusfudorêeliciebat. cui exuno latere pre furnium,parua fornax adflruda eratnn quo ignis indu fus,partim hypocauflum calefaciebat,partim aquas, fu

18« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ï 0 A N. L A N G T I

Hypociufti pra quatn tna aeftea uafâ diuerds graduum faftigîfs, ni , firuAura, amp;nbsp;aqua ex uno m alterum defluere poflctjcollocata erant» fa^uklTpUJi. ^11 fiipenon faftigio erat frgidarium, ex quo frigida:in i y.in epift.ad mcdio tepidarium, ex quo tepida : poft rem 6 caldaria Apollin^em, um^ex quo aqua calidafhauriebatur. quantum emm a/ L ^aluedou” 9“æ calidæ à caldario exibat, tantum ex tepidarioin 1 fluebat. caldarium,Ôd ex frigidario m tepidarium luMucbar.Vi’^ | de Ckeroiln balncarrjs,inquit, hypocaufta, in ait cru m apodyterij angulû piomoui:piopterea quod ita erat ço fita, ut eorum uaporarium, ex quo ignis erumpit,eflet , Apodyteris fubicclum cubiculo. Erat apodyterium conclaue,antc uminbAna- balnei aut hypocaufti ingrclHim,b't0,«7roT»K7r0lt;^v0ri riji. id eft, exuere diclu, que d balneaturi in co ueftes exil/ Uypocaujlunt crét.Éiatamp;aliud inbalneis hypocauftu temperati ca? KndMrium, loris,unduarium dicHmq) in ea homines ante 6^ poftü* dorera 6(1 lotionê, pro dn: er fa corporis habitus rauonq TngoniftWs inungebantur. Eratinpublicisquoque balneis loeus» neit^i pil£ /« a triquetra uel trianguïa figura Trigon,qui hyeme tem lt;l«i«. perato calore tepebat, ne homines ad trigonalis pilat ludumexuti ri^crent,autludcndo excrciti minus a’Itd arenc.Pilæ ueromenriogt;me quoque admonctpilarum) quas Vidruuius ódPalIadius inbalnearum ftrudura dcfcribunt,quas alq effe fph eras ex ftupa pice fulphum lUita copadascontendunt,quibusinhypocauftipf«quot; . furnium coniedis,ignis luccenderetur,uelextindus

TMr»m tnb4 feparareturtquum taméuterque audor pilas balneet ^^^^^1^^^' laterculisargilla cum capillo iubada conftrui, nonex ’ pice, iubeat» Proinde ego pilas fuifle puto, in fuperna uaporarq parte cafulas, aut uafa concaua,in qua flam' rna à fuccenfis piceis pilis, undenomen obtinuerüt,re* flederetur.QiiareueI utrumquefignificare,non nega/ «erim.undeStarius deEthrufd balneis inquit: Quid nuncflratit fblorefenm tMata^cre^Mei.

Auditurapilus, ubi languidus i^is inem t,, Z^dibuSi Cr t^nuem uoluuntny^^ocau^u ua^oraal

Camcræ enim fine tcftudincs alucolorû ex comuni hypocaufto caîefiebant:nouo quodam inuento, ut Seneca adLudlium teftatur: Quidam, ait, etiam fioftra Sen.lib.q.ep» demum prodijiTc memoria fcimus: utfufpenfutas bal- ^®^* P®-neorumjamp;impreflbs parietibus tubos, per quos circû-fundcretur calot, quo fimul ima amp;nbsp;fumma louercntur aequaliter. Sedmaior cette luxus in confidendis pi* fcinis à Romanis impcdcbatur,quasbalncisaEfl-iuis ad pg pifeinu feptentrionem ipeôantibus aftruebant.has Gtacci à na bal.amp; pfyehro tando iflÄv/xfHÖf « appellatunt:qualis pifeina fuit Hic- lutia.piin.lib. tofolymisilia ptobatica,fed diuiniore ufuad curamac- ^* “^j^^ i^ad grorum quinquepotticibusuaUata. Atiniftis inenat- Gai. tabiliimpendio,matmote Thafioac porphyritecon- Paulus Aegî-ftiudlis, £lt; dreufeptis,corpora natando exercebant, ac p* y^^^quot;‘ ^‘’ multafudationc languida rcficicbant,6lt; corroborabât, amp;*Gd^iib.T quæ Paulus Aeginctad v;^ôxsvjgt;«,Sidonius à metgendo ûiub.de pfy-BaptiftcriaappcHat.Vndc Plinius ad ApoHinaremin- chrolutru. quit: Apody teriumbalnei laxum £lt; hilare excipit cella frigidaria, in qua bapüfterium amplum ÔC opacum ingredior. In has pifeinarias cellui as, ex fontibus, ri» uis,ac lacubus, per uatios curipotum anfradus ÔC du-âus,ueluti per mæandros, aquam per fiftulas unguen-taSCcrocumtcdolêtes deriuabât.VndeScnccaadLu- Senee*li.i4. cilium inquif.Vtrum fapientiorem putasCqui inuenit, ^^ K^gJf,;,^“ quemadmoduminimmenfam altitudinem crocumla- crocibaint« tentibus fiftulis exprimât, £lt; qui curipos fubito a- „ƒlt;.

quarumimpetuimplet,aut ficcatCÔC Aelius Lampridi ebrior wilw^ usrefert,Heliogabalumineuripisuino plenis nauales nj notificnio. ludos circenfes exhibuiffe, nec unquam nifi ungucnto ^*^}?^'*?;. nobiliautcrocopifcinisinfeôisnatalTe.amp;OrofiusNc quot;’ji^’^“ ' ronem tarn effrenatæ luxuriæ fuifle prodidit,ut frigidis ’' amp;nbsp;calidis unguentis lauaretur. Et ut paulo clarius in-tcUigatur, miliaria fuifle uas inftarcolumnæ rotunda, altum, £C anguftum,ad quod fiftula frigidaria dirigeba tuqóó ab hoc ad folium fimiUs magnitudinis fiftula pro

cedebatquae tantum cali'dæ duccretintcnus, quantutfl fiftula illi fngidi liquons intulerauinfine hic,dc balnc' orum appaiatu,corolarq loco ucrba Palladq de enecafl dis aut capiendis inter aluearia papilionibus afienbam^ Vas æneum, inquit, miliario fimile,id eft ahum 00 angU ftum ue^ere inter aluearia collocemus,8C in fundo eins ponamuslumê accenfum.illic papiliones conuenien^ Ôlt; circa lumen uolitabuntgt; 06 anguftia uafculi ab igné ^'”amp;'lib i”'’' pï'oximo interirecogentur.Etne quid balnearû delicijs /2j. Macrok deeflct,Sergius Orara primus pêfiles excogitauit bah' j.Satur. neas:quarûillecebra,àlc(ftulispenfilibus, quorftleni fuccufsioneuel morbos alleuiarentjautfomnualliccrét, Afclepiades medicus ægros fibi dcuinxit. at olim TrO' iani belli heroes amp;nbsp;Romani confutes,dum habenas to-tiusterrarSorbismoderarentur, non in tam magnified balnearû apparatugt;ied in p yelis 0^ afaminthis,id eft la* brisÔ^lcaphisexlapideautligno excauato faclisjcor* Odyfs.f. poralaborefeflalauarunt.undeHomerus mqutu

Vndc éc Scipio,terrificum illud Aphricæ fulmcn,fcf mr corpus fofi rufticis QC militarib. laboribus iqualidn» in Lintherno, fua in Campaniæuilla, in exili balnei erquot; Athen. gaftulo abluifle.Et quu olim in ergafterijs Tyrrheni un* lib.tt. ucrias corporis partes pilis obfitas radcrêf,ac Abantes, ^nThefc** g^^^^^^^^o^’E^^o*æ*^^o^^gt; ne-capicndianfim ho® “ * “’' bus crine præberêt,primi finciputabradcre inftituifleti unde Curetes didi: Romani tarnen, quum primû pfilo' Plin.Iib.7.CJ. thris,unguctisdepilafortjs,pronouaculisuterctur/cro jj. nbsp;nbsp;tarnen,nepe ab Vrbc condita anno 4^4, toforcs admi*

ferunt,quos turn P.Ticinius Mena ex Sicilia primiim Romaadduxir. Cogitarunt fanè,barbâ uiros decere, Veti« btdneoA hirtasepin pedorefêtas. Tandë ueró audis Romano rumufui. rûopib. balneorûquotpluxus etdelicie unà creueröf, quitus uùile animorû robur eneruabâttfed corporis habitijifl

EPISTOLAE MEDICINAL? 189 habitumpcdottibæ, gymnaftæ,his Ôôpalæftræ exerd-djs, adhibitisfrtôionib. apotherapiæinûdionib. old 6C unguêtorû inbonaualetudinc côfcruare ,SC per in-lèndlempororu euaporationê expurgate, SC quaslibet corporis lalsitudines curareapotherapiaftudebant.Eft GaI.lib.x.S: j* nam(^ Apotherapia,8Ceratolim,omnis exercitationis^*^“'’'^’ probe peradac pars poftrema, quac friÆone SC olci iu , undione ante Si^ poft balnei ingreflum fiebat: cu/us duo crantfcopijnêpe cxcrementa corporis per halitum expurgate,et corpus à laisitudine leuare,prçcipuè quæ exercitijs fucceisiflet. cuius prædpua pars eratbalneu, quo rede adminiftrato ab exercitio,fridione ftidorê SC puluerem gymnafiorum eluebant,artus corroborabat, induratos laxabat. Vnde Homerus fpcculatores aTro JhcnJib.1.quot; ia redeuntes,labored feftos ,fudorem aqua marina ab* Dipnof. luiflè,corpus^ oleo unxiftè aitt CtüTlt;ïjgt;fc7r«o’^lt;F à,viiet 3ütA«/os-«ï vlt;/!ç^ m’H^Sf^ tt^W «7nX?‘^'^^Si'K^ t!Wi'4'VX.^7^ ^üi^^if «TO J iç^ (ia-£ió,M(i(?»j/}£gt;a''rïj tvJtsojJiÄa’ff-pM/Tfl. t» lt;/ï ^aifsXiiSdiu^n^ crAi^4«(-öó.'w hivr ihouu

iémuf itiiit^M/iTitt). Vnde noucruntjinquit Athenxus, Troiani belli heroes A2fTpcè ^«K» TTsVöip-aree^TAr«: id eft,la Uaeraefle omnifaria lafsitudinum pharmaca:quas aqua Gal.lib.5.amp;4-•sarina,qua: ncruis maxime eftaccomoda, foluebât, ac ^**“*’’®^*^jïc wufculoru diftêfiones t/xJ3lt;clt;r4lt;n,lauacri inftfsione laxa y”‘^j.amp;J. bat.poftea neaquatu afpergine corporarigetêt olcis SC Diófcor.Ua. unguentis acopis inungebant :inquorucatalogo un* guentü gleucinû,irinû,amaracinû,ôf abietinu cêTentur, 0(^ nobile illud ex nardi fpicis unguentü, cuius librâ diva Maria Magdalena in facrofandos Chrifti pedes-lotos effudit.Eademrationefrigida loturi,ante balnei in* ^reffum fridione,SC olei inundione(oleü enim corpus a frigore munit)SC poft exitü balnei curabat.Sed annis uiginti quatuornatu minorib. piychrolufia uti, id cft fri Gal.lib.t.ft-gidalauati,nólicebat. Ob id meritô Galenus grauiter lubr.Strabo Germanos 6CCeltasincrepat(qui,tefteStrabone) ma- lib.y.

ije nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IOAN. nbsp;nbsp;L A N G 11

Gaknuslib.i tHs pudianam exploràturi,infantes miper editosiH falubr. Strabo j^j^çj^g fngid5,uelut adnltcnj uindicê merge bant, cu^ tegitimi pAri nrs uortkibus fpurij fufFocabanturdegitimo uei o tho/ tusRhenopro ro conceptos Rhenus,intcmeratæ pudiciuæ teftis,trail ban. quillo fufpendcnsalueo,intremulasgenitricismanus fubuehebat. Vnde apud diuum Gregorium, Nazian^i cpifcopum,Nicobulus cednic wsi'liSfp^^'irkis^uvvK^i^'^iTet.fiid^iiti, id eft, tietdamom^ Vt fpuriurn generofiRhcni iudicatumflucntis. Nee 1'1 ewnefromrf. tant5,fed 5^ Laccdæmoncs quocp aqua frigida, quo^ Lacedatmoniumceroma appellabant, pucrorum cor-« pora ad tolcrandos xftus a tlt;p algores obduraba nt. Vß* de Virgdius cedm't, — NdtoidJßumimprwwn Tief(rmus,faw(j^gelu duramuSjÇ^ units,

'1'Vb ^^ quod Lacones,id eft Lacedæmonios feciffe,Semite r,ci.iV tradiuquiSf balneafudatormab eis LaconicS didum QMtucrbal- aflen't,q) crat teftudofiuc fomacula adhemifphærijro neorum oife. tûdicatê ex tcgiilis mamatis ,argilla tometoep copa^* Gal.lib.to. nbsp;nbsp;coftruda,quar mclufb ignc per fpiracula parua calent'

^'eVift'ad A ^^^gt;*’' quaint Cclfus ait)ficco ealore fudor ch'debatW» poll, ß^ lt;n qua clypeus xneus catenfs pendebat, cuius redii/ crione SC demiisionc( ut Vidruuius refert ) fudatiom^ têpcraturaperficicbat, Atpoft Afclepiadémutatain^ dêdi rationc,fub Antoninis impcratorib. dûGalenii$ medicina profitcretjhæc balnearu publica ædificia Z’^quot; Irrer Auken- cepto apody terio, quatuor cafulis coftabant: in pnf’^ ^doa'a'fquot;* ^® frigido,ut Auicêna tradit,fed ingredientes cafdoS' ° ^dVbai. *” téperato obuerfabanturqualis erat Cypri in met^' PrwA. loruicaptenfuliSjUbi (inquit Galenas) ^ «7r«lt;r« J^ ’’!'ƒ’ Gdtlib. 9 de ’TetSiad Si^itAainX^ift^K -^XTrKHmx 7$ kSHTK 7as tt^mtuS ‘‘‘’‘■^^ pmp.Ked.çf ^ ^xKaviai/^vs eîùdxtnp ‘n^ptx^ecKlhoAct.KfihSp. ideft, £•** ifiubr. in uniuerfo defcenfu caliditas tepida, fimilis calori pf*' mis in domibus balneorum,quas Promakderia app^ fant. Primx calore domus, corporis humores calcfari* liqueftebant ; at adxquati,ut fub cute rarafada euapO'

EPISTOLAE MEDlClKAi;. 15» rare poflent, deinde uncli ^ deterfi, m calida fecudae StowJ/h domus a qua defi ede bant, qua corporib. maedens uti-lemmadorêingerebant.abhacinfrigida ternae cafulx 7^1'14» aquaingredtebatur,qua totn corpus refrigcrare,8lt; cu* timdenfarCjUires^ Hrmareftudebant. mquarta doz Q«4rf4» mo corpus per ftidores expurgabanr, dC eos dtrarefo* gerationis noxâ,friÆone 5i oleis detergebant. Habes mi fide Achates, ea qua: de ucteri balneorû fabn'ea, ex ueteru kdione Ô6 ufii,coni*cdura affequi uedus, quant demoftrare potui, Qiiem uero in marafino,00 febribus tarn putn'dis quam ephemeris, airandisufiim praeftarc pofsir,in aliud tempus difFeremus : quando ÖC medica* tas thermarum uires, 6C à mineris fcaturigincs conferiz bere,nobis animus cft, Vale.

^^’^‘^ omnibus architclt;fHs,mi copx, tcr,accidere{ólet,quiaedificiornamoegt; ^‘^^^ capri,uel ca inftaurarc, aut noua ^^^tirtere no ceflannaut du unum collapfiim prarterfpe u^^^^^^^greficere coguturad quoep mih: accidir, qui dum ueterem balncarû fabrieam meditor, en mox hac nedum abföluta, altera ucterum palæftramm ftruz (fïura, medico certè fcitu arqué neceflaria,fêfe offert: quamtibi, quantum calamo afTequi poffum,Iibens dcx pingam.Scisnêpe,princ;piumomni3arriü efferude:af iA«Uc£ print têporis fucceffu âS expcriêtia adaugeri,amp;f cxcoli.quod cipium,incrtt certè Medicina, omnium mortalium uoto expetita,ac mtntumiM toties immutata,indicat.Hancantc amp;lüb Troiani beb partes. li temporibus AefcuIapius,óiStandcm eiusIiberiMaz Cor-CelELb. chaon êd Podalirius, ac Celebris ille Achillis præccz pu.ifb.t®^^ ptor Chiron, uulnenim medelis 5C pharmacia exerz i.Gal.id^ eehanttfobsep his duabus partibus, nempe Chirurgia “^‘^» ^ pharmacia,mm medicina conftabat:quarum altera,

StrahJikiy. ncmpepharmadam, ûptêtes Indorûmedici, ut male- | Hippocr.hb.i. gcâdcfpucbant:actcrtiâeius partem AiwT«Tix«(z dida, amp;Vè Wat“' Q^æ ialubriuitftus ratione abfoluebat morbos, impeft;

hb.i. obferuabant,quam ætate Homcri ÓÓ apud ueteres Af* clepiadas non foifleadeo excultâ, Plato amp;nbsp;Hippocra.' tes teftantur.Nam,inquit,de dicta ueteres medici nihil memoratu dignû fcripferunt, Ôé tam magnâ medicinx parte præterierunt. Ât Hippocrates ex Coo infula na-tus,iucccfo in Epidauro Aefculapq têplo, in quo phat macamorborûlon^oufucoperta,infcriptaerant,fibi^ cognita,haccuelut e tenebris cnita,Sv ab igné uindicata inuulgauit,Slt;hisdiçccticc, reliquas^ medicinæ partes Iocupletauit:aclelt;fîo decûbentiû medicina, Cliniccdb dtâ,inftaurauit. Gymnafticê quoqjfalutarib. prçceptis Plutirch.in ui breuiter,primus uerè cofcripfit:quâuis Plutarchus Ho Ho men, nicrû infuaihapfodia oês medicina: partes ininmafle oft'ic% Gatad cotendat,Cralenus tamen gymnaineç artis nome HO-Thrafyb.amp;li. meriætateno extitifle,Thraiÿbulo indicat, HæcexeP a amp;j.falub. Q-q'j omnifarijs,fridionib. apotherapia, balneis,inun* ôionibus, inculpatû corporis fani habitû, quëGræei ivi^Kii appellat,conferuare,sut defedûinftaurare,lafsi tudines curare,8lt; corpus ab excremétis lubtercutaneis 60 muiculorû exp urgare docuit: nô certè poftrema fall’ brioris medicinæ prophylafficæ,id eft fanitatis cofcin^ tricis parte.Nâ ut medicus coco falutaria præferibitfer cula,ficgymnaftes pædotribis etathletis excrcitij, fri* Celf.lib.i.ca. ctionis balncorûcp modû diflabacolim.Hâc poft Hip^ *^^ ^dca*^ picrate etatePôpcij Magni,biandioribalnearupêfili3 PAl^lhdrum fripionsacgeftation3lenocinio,AfcIcpiadesadauxih flmäurA , ex'*”“^’^^'’^®'* medêdi ratione. Et ne qd ad fanitatis co Viilru.li.’. feruationè reliq fieret,primû Grçci, deinde Romani,il cd, tu nbsp;nbsp;lorû in delicijs æmuli,incredibili impêdio palcftras con

E^ibcbfum. ftruxerut:intra quarû duplices porticus,in medio Ephe beû,id eft exedra amplifsima erat,in qua rhetores philo fophi,et alq liberalib. ftudqs addiCti,lcdètes dilputabât huit

5 PI s TO LAE MEDTCINAL* tnt huica dextro Conceum,deinde Coniftenum,at exuê^ Corictutn. • dis iieftib.apodytenudictu.abeo inuerfura porticus e- Conifienunt, ratjiigidari'j celia,À9VTƒopG^■æcis diCta. Proximeucro adlinilha Ephebei cratEleothefiû.amp;alypteriûgrçcis, unduariu Larinis dictum,in quo alipræaihlcras ungc-bant, confirudu. Hoc cotinuo oidineexcipiebat tngi danu alterû,a' quo erat itcrin propnigeû liypocaufiujSC dus prefurniu,in quo carbones acccnfi hypocauftû ca-lefaciebant.Ateregtone ftigidarq introrium erat con^ cameratum fudatonumcollocatum.duplofualatitudi* nelongius,quod habebat inuerfuris exuna parte Laco nicum balneum, amp;nbsp;ex aduerfo Laconicicalidum laua^ vidru li s et crû. Prærercaeratinpalçlh a porticus ampUfsima Xyi 9,pii.i,,i. amp;/ ftusdida,in qua athlète hyberno têporeiub tcdisfta- epift. ad Gal-dijsexercebantur-Sf nealiquid amoemtatisluxui deef- ^^^P°^’ feqerät quoqp intra duas porticus uiiidai ia ex platanis, vHlt;14nap4-Iauro,buxo,acantho,roremarino,hedera Si alnsarbu' ^^'quot;“^ *y^ ltuljs,opere topiano in uarias animalium ac nautgiorS ‘I^^^ç^f^g '^’ effigies graph ICC detoriis,confita: quæquoep xyftadi- ^^^ç^ ^^^^^^ eebantur. V nde Piin.ad Apollinarem: Ante porticum, inquit,xyftus uioiis odoratus, amp;nbsp;concilusm plurimas ppndromiWfj Species,diftindusqjbuxoerar.Atpropexyltum amp;' por deamhuht'óts dcum dnpliccm,crant liypeibrar,id dl lub dio deambu Uypætbræ lo-^ lationislocadefignata,qua:Græci;T^:^.iiizilt;/'«,ç appela alubdio. Iarunt:in quæper hyemern fereno ccdo exxyflo aihlcx tar prodeuntes exercebantur:quos prius fndione pi ægt; pa4atoria,quæ modicè caldaciêdo,tenues corporis me atusreeluderet, excremeta^inrercutanea fluxilia red* deret,folidascp corporis partes olei'unguinc cmolliret, adcolludandum aliptæ præparabanr. Exercitatosue* Deduplid fri to in balncarum ccllulas demittebant.egreflos in abp* tcriofridioneapotherapiacurabanqquaf plufcula olci CeLli.i.ca.ij' pinguitudineadminillrata,corp0ra humedahattdiftc* amp;PauL ta rclaxabat,amp; fridione uaporcs in habitu corporis de tentos in haUtum digerebat: 5lt;poflremô, ne corporis loburnimium difflaretur,corpora athlctarum pfyehro

Curexercitati ungebâtur o-leOjdocetQal. prope£nélib. x. de Cmplici. medic. amp;nbsp;li. 4. de Toe. affeft. ac Plutarch.in uita Homeri. ^* gyninaftis «fficio, Plato in 7. dialog.de repub. amp;nbsp;Gal. de bono cordons habitu.

De oTci amp;nbsp;pul ueris mixtura, hæcHippo.li. a- de diçta.Pli.

Jib.ijr. cap. 4.

AUndtpsin puluere. Hipfoc. lib.j. dc dixta.

luGain fHgjdano,aurbaptiftcrtjs,ucl pifrinb aftr/ng^* bant. Etnóathktas modo, fed quofuis labore, uena* «onc,peregMnationc fellbs, ideoearauone curabanf» quoniam exerdtijs membra fimilana exiccarentur, Ö^ colliquefccrent:amp;neua pores infra eu tem 6C mufcnlo^ coaceruatijafsitudinem aut mufeulorum diftenfioncs parèrent, aquædulcis lauacroôd lubriea olei fridion^ corpora humecïabsnr,amp;(ubtercuraneas excrementO' rum reliquïas euaporabant. His remedtjs gymnast’ nonmactlcntos modo habitiores reddebant, led paU' lo oboefiorcs,pro ßnirans ratione,madlentiorc.s laetr^ nouerant. Adid Græcia foler.s, ^oninis luxunæaiP lt;fïor,magnainduftnaexoleo SC icrrarum puluere (^ romataconficeredocuit, amp;nbsp;ungumtaacopa, lafsnudP num expuUrtcia excogitauit. A t no ex quanis terra,leJ utplunmum exalba lUa fullonum cymcha diôa^autil^ la pertenui ex Albano agro allata, aut Baiano puluer^ quduxta ardentem motem Vduunrm eoibgebarubcO ftabatJlis enim corpora Heri ad tolerandos afftus S^a^ gores hrmioia,arbitrabantur. Profedo nonuulgagt;^^ «fleunguinis exoleo uirtutem,rd ceiebre RomuhPol' Iionis refponfum teftatur, quiadiuo Augufto Czûi^ rogatus,quaratione uiCtu.s,ilium corporis decrepuia^ animi uigorem centum annos illaefum conferuafîètfrt' fpondi'fle fertutjintus mulfo,foris olco. Bt Democritus confultusjqua ratione quis fanus perfeucrarct? refpon* ditqu(xp,fi internatrifeera mclle, externa uerooleoif* rigauerisiautflorPIi .If,it.ca.24. Äthenaeusli.z.Dipbn« Oieo.n.u»ebat,q)natura mebrateporefoueref,^ CO' tra algores muntrer,Stquot; ad agtlitate arms redderet lubrP cos oleo uero terrarff puluis tefte Hippocrate,admild baF,ut fuo frigore 0!^ ficettare olei çlfû 00 humiditafêtt' peraret. Vnde erat amp;’Grecorö corporis cxercitiü,trAir.' J^Ho-is ditQn, quo oleo delibutiin puluere fe uolotarent. Proinde nó temetc PatrobiusNeronis libcrtus,magnfS impend

(mpefis tcnuiTsimâ Nili arenulâ ex Acgypto,ad cofioé da atliktarû ceromata,Româafportan curauit.Ob hue luxû Plinius excâdefcens:De terre ufu in ceromatis,in' l’^-^’ ît “• 9* quit,no Hercules magis di(Surus fum^quibuscorpora noftra iuuctus excrcêdo,uircs animorû perdidit. Sagt- . . naquidc corporis, athlctarû insenn acumê obtüdit.un' !?P“ ^ ^*' deLiale. 1 hralybulo icnpiitjyotswf« Tsr«^««. Tp vtuu ov ^ iluK'c’^ilaiJ'.id eft. Venter craflus ingemû nô parit fubtilc: nifi,inquic,pulutsfolus fapientiâ athlctis donate t. a ut quis furpicetur,lutû in quo uolutâtur, fapictiac effe opi* ficêCuidês amp;nbsp;fues in luto diuerfari. PeraSis irac^ in pa* l^eftraexercitiorûludis, ceroma decorporib. athlctarû Of ürigmStfi ©leodlitis,unà cû fudorc Ôi cœno côcretum, inbalncis hilneirum. fudoriferis,ftiigili drftringebatur. Vnde hæbalnearû strigduinbd Tordesftriginên appelationêobtinuerût. eft.n. deftrin- neoujut. gcre,lacinia,aut incuruatafricâtismanu,uclftrigili,ru^ dorulêtas corporis fordes detergere. Et quauts Hippo Hippee.hb.j. eratcsmauult fpogiaquàm ftn^ili fudorcs in balncis abftergi,Menelaus tamêjalq^ Cirælt;orûheroes,6C Ro «ttanorûproceres,côuiuia ingrelTuri,corpus priusinun ^^^^ côuiui« lt;^û2!lt; lotûftrigili cxaurouclaigëiofalt;Sa,expurgabât- Umbit, amp;for Nàô^ Ariftot.ait, i-n^inii y^ ùy ^HK^ÿ àt V oViiTnaUy^vuv des deftringe-tf^iTiTTo^ÄÖi 0 àoviéçTw.id eft,indecorô crat (udorulêtos '”‘'^1^**^^^, amp;nbsp;puluerc côfperfos couiuiû ingredi.Vnde Perllus ait: odyO. lpMfr,Cr ürigilfS Crijpw ad balnen de^r. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Stnb.U.if.

Et Strabo refert,Indos,2lt; eorureges,corpora ftrigb licxhcbcno fa dia abfterfifle. Veteres quolt;^ medici, ^^ ^^°'^|^** foUiciti morborû exploratorcs,fudorêinbalncis côcaui ^J®,,- 'o'^gsu täte ftrigilis excipiebâcex cuius coloreÔd fapore,qualis «o-.Gil. lîb.y. clTethumorû.inucnofouaforû genererntfeeUa,facile di delocis affea. nofeebât.Nec adeo mirû,hçc olci in balncis,gymnafio gJfyrôpt.amp;ÎÛ tu parieiib.Ôd ftatuis coaccruata ftrigmêt3,magiftratus lo.d. fal.med. ludorû odingensfeftertqsuedidüTe, quû tllorûufusin De pcio ftng-depeUendismorbis nócltct uulgaris.Calcfaciût.n. (in f^ p^'j^’^“^ quit Ûioitor.^q inbalncis colligûf oleiftrigmêta: mol ^’^iofeaMii Ii5t,difcuiiût,ani ragadicSicodylomatahisunliterin^ i.cip.is.

ungutur.que nero ex palæftrfs cóereinpulaerc habent, cocretis in digitorS articulis noJis, foxedittsep dolofi» malagmatisuiceimpofica.^funr. Atqueingymnafio-rö patietibus,ói.'ilhcRatuis,unguinisfcgt;rdes.aölieicrnti panos »grè fuppurabiles difïjciunr, defquamatis Öi ingt; ueteratis ulceribus quolt;^ accomodatur. Erat praftereï in palacftris terraathletarS 2lt; deambulantiS pcdib.có' culcata,fudorecpillorüuel olei afpei gineirrigata, xtfri^ De terra Co- lt;r«Â©*diôa,quæferê eudê cö ftrigmetis ufum in mollid 10 ^dc fimpliV ‘^'^ ^ difcuttedts bubonü QC laóanö ubcnim,ó(f altjs tU medic. moribus præftabar» Cæterûquûrarôaliquod ædifinS Podium^ tyn fine podq ad^fpincndûappêdiccabfoluatur,libuitô^ außladet.er- noftrae debalneis fabncæ,amp;hypocanfiis, ex Plinioiii* k^^- moreappediceaddere:undeclariu':icliqua balnearöc* De hypocau- diftcia rlptci poisint.Erat nepe hypocauftö in thermi* ex Pli.ad Gal- ■c'^us cocanieratus,cin prçrurniu »^ Circas propnigco» Ium amp;nbsp;Apol. dLÓü^annexüeratjinquo iuccê/oignehypocauftûiiv cakkebat:pcrcuius fpù aculauelun per fcncRraSjCaloT pro teporis ratioc etia per tubulos Sx^ imra parietes for* naccos in cubieula, fudatohü,uaporanu, amp;nbsp;bainci c(^' laSjfubibar.Vnde Pli.ad ApoIlinare:Coheret,inquit dl biculo hypocauftö,S^ fi dies nubilus eftjimmifto per art guftas feneftras ealore, uicefolis fupplet, Sc iuppoßi^ calorê,ut ratio têporis exigir,aiir cftudit, aut retinet. E' Depanetibus rät autë parietes rornacei,ex terra, ÔC fornaeû modoin* fornaceis, Pli. ^j.^ duas tabulas infarifti latcribus crudis, exalbicâtcS^ crctoïololoinuere copactis nrculrpnjmbnb. uentfs igne^ incoiTuptijOmni^ cemêto firmiores, per quofrt tubulos illis infertos ex hypocaufto in aedificiorû coda uia calor penetrabar. Erat in balmeis tres, ut apeepißb ccll^,fngidaria,tepidaria,2C caldaria:qua fok olim utf* bâtur,donee Anto.Mufa,Cefaris Au^ufti medicus, Si eius frater Euphorbius,inftituerunt, a balncis calidis, quas thermas appellab3nt,corporain baptifteri}s,pilflt; Grdoitdifido nis,frigidicp lauacrorurfö aftringi amp;corroborari. Vnds tuminbalnei!. Pfi/fhufiuli ôiLaurêtin^uiligdelidas GaHofuopiï' dicans»

rPISTOLAE MP DI CI MAL. 1$^ dicâs:Inde,inquir,à cubiculo,balnci cella frigidaàa,fpa ciofa amp;cfni(à:cuius incontrarijs parierib.diiobaptifte na,ucliit eicCra/muant ,abûdè capacia/i nare in proxi mo cogircs.adiacet unduairium,imô hy pocauftum:adgt; lacet SC proprwgenm: inox duæ cellar magis elegantes, quam fumptuoCe.cohæret 2lt; calida ptfcinamiriftca,ex quanatantesmare afpiciunt.nec procul abeftfphçrifte Spb^i/lfn«. non,in quo pila trigonal i ludebant. His,mi comparer, ^’^“^^ç “j” arbitrer fingula ueterum balncorumtïdibcia,Slt; ueluti ijXe'û indixe membra,abfoluratin quibus fiueterummore inhyeme rmt. Plin.li.j. hora planetarum inæquali Ôôdiurna,nona,in£eftateue Epift-i., rô odaua laueris,poftea ad uefperam mibi conuiualau tus eris:ubi tandem laAuca ex aectarqs, filt; ouisforbili* bus,uinocpfaturum te mollis excipiet IcCîns.Vale. • Q^V iB V s TRIA I L L A A P V D H 1 P P Ogt;gt;

. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ebid.er altndtfii conHabant. Epi/î. Lit.

Ruftra quidem miraris, mi Nicobo lc,tamlalutariacôferuandae àC repa I randæfanitatis cxcrcitiadefiide ,cü 1 inhorumufummagnis impédijs pa | rata ædifteia etiâ comterint, ut horu il uixnobisiclidiaucftigia/lorûuero J nommanô factie agnofeamus. quoz tus cnim quifep .obfecro te, medicorû eft, qui hæc Hip^ pocratis dediætauentriculiplusæquo calidi 2lt;humidi «xercitiorumnomina cxintegrointelligatfdû aitterXXoe Hippoc.lib.3. Tp4»2 gK 7ro?iKH7rfoo'a:ytâ(w.«?À« oÂÎy«,(x.KJÏ 7rctÂK,ccKfoj^aj)i- deDi^u. jiHlt;rts,xgàj(54jôvap;(H, i{^ R(«)fvgt;toM«X*’‘gt;H9“ «Atvt/ltaiç uälTK^eot, è?iKoc gs TTû'^ù.id eft, Sed ne fridio muka applicetur ,fed modicatacroebirifts, Se chironomia, Sfi corycomaebia, SCalindelisfuntaccómodata,fednon multa. Dehors nominibusquidmihi perfpedû fit,tenon celabo.Erât çnimacrochiriftæ ,athlcttc , qui citra corporis complet xum/ummis tantum apprehenfismanibus, concertaz

bâf. Veteres Græci Si Hi ppocrates,à (capiilisad c^tti , kH? de Fra quot;^^sdigitorâ wngucs,brach!ÏÏ,cubûS,SC.jpfâinanû,x«?^ quot;^ âu^' ^^n’pïæiter appcllabant.fC id quod à ciibiro ad extrem* digirorû apicê proteditur, «gt;tj»«x«?«, id eft extrema ma* num dicebant. inde KKpaxd^i^ttêjy eft conftrtis tantu ma* Verba Pofsi- m'b«scertare. VndcPofstdoniushbroHjftoriartim^P donij repetit xtATlt;»*,Jnq«lt,^iflTt TTOgtc TT) i/lè7rv:iJ(i9v9tMj^evlt;ri.^ yOf'lM hc^axus ib. 0f[-^Qif\.y^ÿ!^f,,j^ç g-f^^^fj^^^g-i^^^yf^^^ ^jimKvS CCK^e)^lt;lçt^}V'l^ Ccltarum mo- ‘^ eft,Celtac GaUi aliquando à eoena fingularecertamc nomachid er commitunt aut ïnarmati umbratili pugna congrcdiuH «crochirifmus tur,amp;^ intncem (ummis tantum manibus concertant»

Eraróóaliacorporisexc/citatio,à Cicerone palaelb*» Chironomu. fed Græcis a maniiQ gefni cbironomia diCla, qua pn^' Qumtil.lib.p. ceptoies6ópedotnbemgenuospiterosmotus geftus? *^ “' corporis doccbar,ne ftatus corporis mdecorits, aut ma» nus ÔCbrachia mepte pro fei rent,öd ne caput âf oeuh'ab a1ijs corporis parnb.difsiderenr,^ pedes appofitepr'’' ferrentur.Horû ignaros a pake ft ri ras nominabant. Hat geftuS induftria Perfas, gencrofæ indofts pueros exet» Xenopb.in Cy ^’A^^ plurimû, öd eor5 corpora quali formafte, Xenô' ropxd. amp;rep. phoaueftor eft. Nec Cicero hâc geftuû öd pronQciatiô» P«*f- nisfolcrtiâ ab Aetôpoôdfuo Kof lO tragœdis dilcett **^s7tur cà**^ crubuit^quéadeô artete m thearroagenrêfpe(ftabat,ti£ etiâin orarionc fua populû R.o.obiurger,fp Itoftiogt» ftum agente tumultuarif. Hûc L.Sylia dictator aureJ annulo donauit, cuius tantaapud ædilcs fuit gratia, ut mcrcedëdiumâ de publico mille denarios,finegregi’^ bus lolus acceperit.ôd Aefopus ex pari arte ducétics le» falten chiro- ft^rtiöftho rehquifle tradit. Verum cûhec potius ora» Mmulptaes. tornq medicorö mterfint,altera chironomiæ/pecicifl faUatio. percêfeamus,queheda faltationis fpecies,a uaria Öd«d (atili manuö gefticulatióc, chironomus quoep dicebat. qua Hifpanorö mulieres,in earn chorea,dû digifom *“ Corgt;comrf- poUicem allifioneobftrepunt,referte uidétur. Sca ebu, quaIisIult;ftaHippoaaufueritcorycomachia,nonfatis

E P T f r o L AB M E D ÎC I N A LÏ (^ Ii'quct 81 Hcfy chio erf ditur, tü corycidiS fint olim cê^ cauü ex pelUb.fcutS nel inuohifrü,qirodßgittäres lini^ ftro cwbitoapponebât. Erat ÔC corycos ciftula panaria, Gflrj^n^ autuafculö,utri uel folli fîminïfnû,expelUbxô{ùt3. Fit îfTe qiiocp nauïculü,amp; lancea,plerilt;p reftantnr. V erum utcredâ fuiirc follcm giandê,qwa in corycino balnefe* diftcio roKuderent,ueluti pila,verbis Galeni adducor» Supcreft,inqint,ut de cxcrcitqs dicamus,que celcritagt; tepengùtur,citrac^roburSlt;uioIentiâ. id genus funt, curftiSjdó umbra tills armorö meditatio, amp;nbsp;cö duo lum-^ mis manib.conceität, ax^o^jper/zy; Græci uoeât, tû quae percorycum amp;nbsp;pilâexercitariolît,nticpcûàdiftâtibus Slt; currêub.adrninilb at. Alindefin uero fuilfe in put «ere uo!uracionc,prius diximus.Vnde amp;nbsp;loca pulueru lêta,in qmb.cqui te uot itabäG-iAwi/liöf« Graeci nomina bât. Sipluraexcrciriorfrpalacfhiæ genera;ô^illorûno* «lêdatura-s aCcomoda fare defid eras, lurifcôfukorû de bisin Pàdet9-isc6(criptaskges,8lt; GaleniDeßlubri ui lt;ibisrations,amp;: Plutarchi aliorûcp hiftorias legito ; qui* bits fi tcexeraieris,ea corporis excrementa per infenfi* le ex paris halitû dig ,’ri,robur mébris accrefeere, calo* ’■cm^naturalem ,omnis concolt;fbLonisopificem,adau* genpercipies. i Vale.. i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

DE. 0 Ai GIN-EjALcH IMIA'E, DiSTIL*.'. ^l^onit rfqHarKM, cr oiei mod«,4c iBorw uÇu. Epifl. L111.

^I Vastuus rabeHariusnudiuftertius attidit litera s,fronte hilari excepiiq nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;‘ '

impendio ^babât,qromne bonard arriû pr^opium eife rudedixerim.

Scd car'né in noftro hoc tâ pclaris 0amp; t}«4f clt;tu~ omnifariæeruditiôisingeni)s fœcâ famartaintrt dofêculo expolirentur, qrere index menf«* »*«*f*’

uentricoios lurtoncs,nelciQ quib.Bacchi facris initiati, qui uduii iguaui.fuci^jueUa aprbus ,iiC ifti ftipendia ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ciuditis

cnidiris pren’pfunt,0(^ ciim fin's ■meretricuKs oM/gtiHfffî de mails quideloquor,b.onosomni honore dignorD^' 4 indeCücôrrariam eodêcôJiliercfirbieOonon poising ml mirû, quofda inertes àulæ pro ceres, dobros' ferre nJ gloire.Deinde q? mfigufr/öMicitus fiiturorû expioratoG amp;nbsp;pcrcûCîator,ac auidiis liiciiaiiccps, eas accepta tat/ tes,quætâinfirmisfulciûtiirfundamêds,uf nihil dura/ tiirû dnijfupcrlfrui pofsit rqualesfiintiiatidicailla adio Af^yptijt^lro logia,^ fpeduicsalchirnia.quorû primanidimcra,Ao Irg.'* G- akht gyptq primi oinniû artiû audiores excogitarût:ad quo5 tnuinuetom. ^j^ ,jj Pythagoras ScPlaronauigarôr,2Cquib.nôinepfJ aunluaft™^ æ’igt;8™atf Molcs Aegyptû cgrcirurus,populuin lira J xod.i. Hicro. aurea fit argentcauafa id efrreconditosfeientiarû the' m Epin. amp;nbsp;Eu fanros furripere nifsir.Magnas nêpe artechymk a opes ^**** euan ^*^’ P^räucritttVndc Dioclctianus Cæiar,poftq A' quot;ßellumDiode lt;nbsp;hdlcm A'égypfiorû duce odo menfes in Alcxandid ti^n^ Aegypn obleUum proHigaiîet,omîacs chymiceartis 1* Diodetianus bros,diligeû ftudiorequiiîtos conflàgnatiir^nc répara' Jibros akhi- (fgopib.Rômanisrepugnarent.Necfanechimdpj^Na'i^ •udorSuidas*. 9“^ mctaHa cru da in meliora transformât ad rd hou* Oroflib.y.ca. ars eftmec réméré poctæ HnxeiûrJafonê à Pelia patruJ î(5.amp; Paul.Dia ex ThclTalia cum Argonauris ablegatum in ColchoS con.in eius m- ^j afFerédum t/îiçorçjd cft aureum ucHusj alyigniuptt”? Aureum Col- draconibus cuftodirû,rtauigaire:quod.Mcdcæaftuaf' thcrû uellus, qmfîtum.inThedàliam attulit.uon cratfmè /i^s uel' *''*'quot;d'dus ” ^^'^ anreû,fed liber,ut ohm fieri lbIebat,Xf «lt;ri,id eft P^'' SuidasJ*bus CÔpadfus:in quibus ars coficiendi aurû conferip» fuinHuirtS arris henefi' cio, metallorum formas fuMH» bales ,'ôliymtutiGa‘qilâidam admirandamcramorpholi ■'‘’ ' r 1 quot;nbsp;tranfinutare fâtagebant. Adid ,illisaquis câwfticisy^ ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- ' calcanrhoôblulphureolcis,ex metallorum min cris, fi'

libus amp;plerifquc a bps cmpyreumatis,'fcco calorcG Iïquatis^,opus mr, quibus mctaHa diifolucrenbg^ fluxilem Mercùrn (ubRantiam fixam'fiftcrcnt',ac-el’X*f fimm abomni feçulentu cxpurgiuent.Cogi ca^oblécrç» a- j ' ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quail'

quantouclhodiefublimationis ftudio etimpendio,ex Dr quintd ef-optimo uino Sgt;C omnibus terræ nafcentibus, quintam ß^, tid.Lul effentiâ, quam fuum appellant ccelum, Mcrcuriumq; ^“quot;' ucgetabilem,elicereper alembicû laborant : quam tan dem,ut lento purredinis calore defaecatior reddat, inx

torto Uitrei ualis inuolucro,autpelljcano Hermcris ua feexccptum,inacinorumaceruos,uelolearum recréa menta,aut fi dns placet, in fimo diutius quam menfem

raque pharmaca, aquasfalurares amp;nbsp;caufticas, ex arOx P^'^^Ji matibus olea odorifera, Icniter^ cdaces ex hydrargy^ ’”^^^ “ ' ro pulucres,putiidiulccris iordcsabfrergetes, quibus ^jp^j^^^ puluit momento auri addito, fernere peftis uirus expiarc aUx „Q^in^^ dent^SC pleracpalia magni in curamorboru ufus ,lt;onx ^^^.^^ dißdU^ ficipoiTenonabnego. SedcurftiUaticijpcr alcmbicu tionisaqudrU äquanim liquoris ufus, tarn fci o a Graccorum amp;nbsp;A rax ufus, cr dus bummedicis acceptus fit,adm ira none non caret: quip cauft. pequodego fcia,prin'us, fed fere etiapoftremus Grpx MefuecrA^ corum medicus Acruanus,aqup rofirû ineminit, dum duarius primi ait: St 11 lat icq rofarS liquoris,quern Rhodoftagma nox lt;^^^‘^ roftrum minant, libra una, cum facharo ferueat, donee feat. At inter Arabes Meftte, fublimationis aquarum abfinthii A rofarumcminitprimus:Aqua,inquit,fubx lima tiôisabfintbij, fit ficut aqua rofata, ôf fimilia, quae fiuntinuafisfiiblimationum. At pofiquam Rafis,Se R’^îsii^r-y-ad rapio,amp;^ Auiccnna,alchimiæanimum adiecerûr, turn Auent^a/’ illarum ufus fero quide, fed prope nimis citö dixiflem, arg. uiui fubli-in medicinam ideo irrepfit,quc)d ftillaticius ille ex her mationem do-bis,ftn pibus,radiCibus,A ahjs tenænafeentib. liquor, ‘^®quot;‘’ longeafuorum parentum uirtutibus ideodégénérât.

Certum enimefi, terraenafcentiacuncfiaexdiucrfis amp;nbsp;indiutrßsumit ferèinlcAihbuselcmcnrorumfrufiulis, ucluratomis, '*^f'*^‘lt;^^‘ P-^^ effecoadunata:acinilhsdiuerfas0f contrarias,fubuna ^‘ *“ ^‘^Ma tamentotiuscompofiti forma refidereuirtutes. Vnde ilia decantatarhei barbariciradix aluum Iaxaf,eande

aftringit, ÔC eparis obrrniCtioncs tamen apent. EmO/ fanim luccus uentrem à cholera ex.purgat,q«cmülai^ aqua êC ficcafubftantia aftringit. fed ihdfsim iHarü in unguibus amaritudorefcrat,pulmonisq} uiccracoao. hdat. NunquidextemaurMcæfupcrftciesprurit,SCU^ ’ ritantcrnusuero dusfiiccusarterijsapplicitus,febrile cordis çftum l'nfrigidatr’nûquîd Ôf quoridie uidemus» ex eadem uenæ fùbterrancp minera in furnibulo diu^f De mx^ra cô ß plumbi, argent!, uel cupri 5C auri fimul çhquari me' A^fftotlbr 4* ralîafquorum tarnen no parua pars in fumum refbluit’ Metcor.amp;Ale Quiïm igitur fteculcntiorcs partes in fundo alembie* sand Aphrod. fubfideant, acrcæ uero in fpiritus fathiieant, ac humi' lahb.‘Gemixt.. jj-^j.^g cooperculi frigoreingroifati,ex illius alucolo in fiibicôumuafculumgurtatimdcftillent: nihil eeri^ mimm en t,in it iHancio a quarum hquore aliarum par' tiumuirtuteSjOdores quoquCjS^ fapores, paucis exee/ HxcMefue de pris,defidcrari,ac iinmutari.unde Alciuc: Äqua,in(5r, fimplK.eap.ia. roürum^pcrfublimationcm facfla,multuroborat :ncc

tarnen ut illarum fuccus,ucl per infufionem rccenriuiH dilutumpurgat,quiafubtihsearum caliditas efrign^

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dilToIutatadde quod recondita format Ipccincæ uirt«sgt; ut in magnete,colocinthide,et fcammoncagt;,amp; ahjs,per totam æquah ter fui fibicCri fubftantiam diftuia ,diiper ditis aliarum fiibicAi partium uiribus, fuum toburtdi nerenonpoteft,quinilliusaclio quoej dÜpereat.unei^ Quireaquit aquaper alembicü de colocinthide aut rheobarbaro laxatmorüdi- extracfla, aluum fubducere nequit : quumtamenilb' ItillM no pur j-^ni dilutum,in quo (altem aliquot horas maccrantur, . 2“^^’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;id facile præfiabit. Non certé quælibetf orma/uauir'

te- tuteilîæfà,in quouismixto004^^0,aut temperatm« tM^rMa^^' ^^^^^^‘^^cpoteft. Niligiturmirum,aquas,pratripuc tiuntur '*^ ß*“^^^ empyreumatis calore deftiHatas, a foorum paren tumuirtutibusdegenerare. Quod certe plus dodos quam imperitos terruit medicos, cffcci tque ut iHartnn ufüm ferius acceptauennt,ahjucro,.ut lUarum defe'

r P I s T o r A 'S M E Ö I C I N A L. 405 dum refardtétjUarios per uana organa diftillandi mo dos cxcogttarint. Ell enim diftillatio, humoris per DijUUdtiotui ealorem inuaporemrcfoluti, ac frigorc rurftim infpiC definition fati eliquatio. Si enim abfqiie ealore folis,ignis,aut pu* trefadionis, fit, nempe per licium, penicillum, fpon^ giam ,uas figulinum cnidum, humoris exprefsio, aut pereyfsimbium, uafculQ ex hedera fact um, rdidain^ CyCsiO uns he tusaqua,uini per porosrefudatio, nonpropric diftib q^gj„“^Jd” latioappellatur’.feddum exuafeuitreofuperarenam fudit; author porito,acfloribusrcferto,apricofolis ealore inaliud Cato, oblongumhumor elicitur,hunctumdiftillarerede di cimus. Siuero dcuafcfidili,fiannco,autuirrco,fupra/°“.^ dijhllat^ furnibulumpofito ,ac fundocius arenauel cinereita °quot;^P’'“’’‘*zP*^ circumfepto,ut collum eins inftar cucurbitac oblon^ ^^^.ÿ^jj^ ^^ gum,capitello roftri oblongi fimili nafo refimo cooper ^ ^^ ddorem turn promincat, ignis fuccenfi ealore uaporulentus hu mor extenuatus,^ rurfus frigorc capitcUi 8lt; aeris am-, bientis ingroffatus ,inampullam roftro capitelli apgt; penfam guttatim defluxerit, id quoque diftillationcm appeUamus » Sed habenda eft ratio uel maxima, nc ignisdelignis femiputridis graueolentibus,aut prux nisinfcrobcfuffocatis,autcarbonibus de terra erutis, Cdrfcoiuj foft quos?ii3«!vamp;fXKtj appellant,fucccnlus, fuo uirulcnto les lAifin^zx naporc uafa diftiHationis infieiat, Sc. liquores coinquix in AquifigraM net. Quam noxius enim horum uapor fit, cubicula, bakntur.

amp; hypocaufta, SC balnea his ealefada teftantur : quae in his diuerfantes, non ferendo capitis dolore affligut, uornituep 8lt; lipothymia profternunt: id quod inbab neis Oenofpontiipfe cum iUuftrifsimo principePalax tino grauiter cxpertus fum. Vnde Galenits merito tedarguitErafiftrat5,qui ob aeris denfitatem autfubti litatemperirearbitrabaturinhabitantes,«« 7/ ^?«r‘ Gal.libr07.de ß«5ääf8S,Ö «à 7} TH vcwTi àfej(^çy.lt;J'pSjlovî oiû.ta TiTWîsSjÔ^ urès util.particulate cM/âgâàwÈi o O'pij, id eftpeftifetos inCharonebaratros, ’™“ ^*'’

Em^fyreumiim aut domos ftuper cake óblitas, aut carbonum odoks: aquit ftiüatU quiim potius noxi'a horum quahtate uaporis interiret. cijs reUnqui. ÿerùm in hoc di'ftiUarionis gcncre,ctiamfi ea qux na* tura funt fngida,{0Iatm, inty bus, lac^uca, St id genus, dikiUentur: empyreuma tarnen, id eft calorem ficcutu accidentariuin,uelutadufta concipiunt.de quibus Ga Gaklibro 9.de lenus air,TtÂioü; (A 4v^0^ ovJ^lt;^ ^MJ^^'raiJ ^jj. ïyKtr«^^ fiM^UbrO^i^” ’’’^'’^^ J^ ‘’^™f ,®bp fcMTTVf ^/X« 2t*(C? )^ OV7Û3; TT^THyo^iV’^ partib-aniniak aazraTtAwj.id cft,Aduftorum nullum pcrfcdrc eft frig’' ca.i-circa fine, dum : relinquitur enfin in eis igneitas qutedam, quaui Atrabilis, ci- Ariftotclesci'npyrcumaappellauit.Sicatiabi'lisquo' ms ?lt; acetnm, q^c,qiilui's terreftris 06 natura frigida, quae ex langui' pnn GaUk«7 Headuftogignitur,calorisno eft expers:æquèaccinis, de cauf iymp. amp;nbsp;acetu. quarc peritiores chymifta:, ut ille calons fer' 'Balnrum ^it- nor niitcfcar,amp; quafimulcebriorfiat,minuscp uiresC' ru, çr deco' uaporcnt,uafïs in aquamfenientcmftifpenfis, qua bal aio in diplo- neumMariæuocant,diftiIIationemhanc moliuntur, I^**coaióe in Q^^’^ ^ priftis Græcorum myropolis didicerüt,quiob duplici uafe, cafdem caufts olca,unguêta,ex nardo,fpica,lafcre,aur hæc Gal.Jib.7.. folio odorifera,in diplomate,etiafrib diofereno,ligugt;^ ^LVX'hb^'^' ***’’‘''®*?»T^ ^lf nonfuinantibus,ÓCcarbonib. priusiU' ^^falubr. cendio purgatisjeniter decoquebât.Quarationeeti’ medicamenta arteriaca,óó ftomatica, quae uulgus Ara Loch indiplo- f’kè Loch appellant,quoep olim decoquebant.^d Ga njtecoquéda. knus feite his uerbis,quæ ob Attici/mi leporemadfcri bam,inquit: c^g: j\7r^tüii«T®'i'4'ap, ott^ l^^p ùâ' vy^as dh^ 7rAv,K!X^aL7t^ (tv^i'i-tl ti (iv^x (rKiVK^va-ili, dj l^t^cw rivà A ƒ É’^TX 3df)(MpV(f^U^iK}fiiVTiSj J^d\t'r^ip^tS»VTiii}(^aVTtCqVClU^^ 79 Tgt; i^-Ól/^JVOp (fUC^/J-XKOIJ ,amp;Tet7rQ»^KiKttU(tSiieiS M^^Ci-^iV^ Tertio diflilllt;t fv^is«HSi7rvttix:fffoH.cdiv7isgt; Eft QC tertia quoep diftl' hoii/pecits cd lationis fpecies,quac fit uafis diftillarorqs medicament loreputred. to refertis,^ in acinoru aceruo aut ol earum recrement tis,uelfimoobrutis. Horum enim calore putredinal/, de medicamentis diu in uafealiquo oki ucl uini arden tis liquoremaccratis, chymifta fuam quintam depur-gan^

EPISTOLAE’ JWEDICIN-AL. lof gant eßentjam, acfahirares ïnnaurandæ juucntutis 6d proiogandarmtæaquas, Ôdnefo'o quænôdepultrida peftisac ueneni pharmaca alexitcna dicere promit» tant: quib, ut ab auro nomen imponuntu ta auro quo» quecompenûrieauolunt» Hancuerôdiftinabonisra tionem, pleriqj medici eruditione Ô^ return peritiacia ri,ob caloris putredincm amp;nbsp;fœtidam fimi euaporario» ^^'^’ß^^ pharmaca mfici nerentur,abhorrent: quippe K«}^öAt7ja(ült;7-cr/'vo-a A^id eft/ccrida eiTeicmpcrpcr» Adagium Ga^ nieioß» Verum hi non pcrpendunt,ca de uali's putte !®quot;‘’®’^ ?r “^?

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intertiuEpid.

racnonis exempta,dum tandem per alcmbicumdeint Hippocr.librü lantur, ab hac putredinis contagione expiari, eu ignis tom me ma no. calotuenenorelîftat, 00 id corrigat. Nam ÓC Hcra ex DijitUatioms Cappadocia medicus,medicamenti fiti itipticitatê cor pquot; «loi'c p«* tedurusjid tres menfes fub terra defodit,amp; quafi com ^quot;^j'”^ '®’’’’* puttefcere finebat : co ingenio medicamêti fubftantia ,%,^j,came hcriAt7^ü/zd^tslt;j^«M',ideft,,itibtiliorum partium,crede» toHerx, Gal. hat. Ha'cucro deftillationum genera, ob uaporum in de comp.med. fubliineafcenfum, Sublimationes rede dicuntur. At P”‘ • amp;nbsp;gener-f ft alia apud chymiftas, per defcenftim Alberto dida ^^ j^^j^fj’^ fteftillatio,quaollauitreata,in fcrobem terræ defolfa, f^m,AlbenJn huieep alia medicamentis referta,infundo foraminib. lib.de reda al-pcrtuü,infcritur,tcrra^ obruunninpra qua lignis fic» ‘l’y“ • ^*““*• cis(«)(47rvfljf )accenfis, medieamenti liquor per olie fun di foramina in ollam inferiorem deftiHat Slt; deicendit:

Quaratioe plericp oleum exafliilislignorumiuniperi, ^ alio rum, conriciunt » Fere’ iam colophonem huic Qgdre pin--cpiftolæ addidiiTem, tufi prins hoc problema explican guia agre fub' dum occuiTcretmempe ob quam caulam iura caponû„ Umantur. ^ alia pinguia,quum fint fluxilis amp;nbsp;aereac fubftantiæ, tegreiublimcnturfAnquod pinguedo iùpernatans, humori iubiedo pelliculam inducit, per qua fubduns humor uix enaporare potelifficoleum uinoautaquis

odoratis affufum, ca exhalare non finit :amp;^ raphanus R^p^^niM r« efuoq5oleocomeftus,dcuentriculoerudatioes,quas oleo^non cru-

(bief,Cicre non potefr. Ita tibi, qiiam breujßtme [K' tin',uetiiflam diftiUatioms £lt; alchymiae originé receiv Aîchymii itn^ luKCumsartis perfedtonem fi quæfiueris, eins mimlb* ^er^äi» nbsp;utplurimutn fugititn',pro carbonibus cm eres, pro me*

faills 06auro cinerû faufilas mfeantes, tibi in furnore' linquent. Vale,06 caue.

BE SIRIASI, FEBRILI CAPlTlS INfAN* tium ardortjC^cordif Membre refluer refrigerio, rpijloU niii.

Audeo certe ex animo,optime P^' tf ocle,patronorü meorum uerè gl'’ ria QC decus prarcipuS, 66 gratuloG ex cleganti uxore tua elegatiorcfl’ tibi natum ede puerumTheodon*' Ium,id eft Dei donum : quem tam^ firiafi contabelcere, conquereris.

, Itaqj ne infeitia empericorS, 06 obftetricS temeritat^’ tam praecIarS coniugq pignus pereat,quid fit, 06 und^ nafcaturfirfafis, Ô6 quibus remedqs extirpetur, pauc^ dcclarabo.Hic morbus, etfi no tard poft pleiadu ot^^ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiim,c3 capita deftiHatióib.pituite exercent, prxeip^^ tarnen firio ardentis leonis aftro effulgentc,S6 (ut Sta^ Sut.bb.i.fylü. tins ait)dum calidolatrauitSirius aftrOjinfantiS cerp^ ra infeftat,inflamatione circa cerebri membranulas/’^ putrcicêteillic coaceruato pituitofofinguineobofta, Plitulib.wj, c.j cuifibeftkuis febriculg feruor,quê Plin.ob id cap^^ infantiü ardoré reële appellat,graecé ueró a-i^ixa-tsC'^ ^ crlt;lwc(icu^id eft,inflïmor 86 exiccor)d ida,cuius fy*^ Paul.Aeg. li.i. ptomata ob eius feruoris ficcitatem, fuut, fincipitis ^ cap.ij. nbsp;nbsp;nbsp;oculoru cauitas,pallor,06 totius corporis anditas,ctO’

■ iniómnijs,uigiÏia, ac ex cholere impetu per feruoie ^^ Alex.Aphrod. accrbitate diarrhoea. Noftifané,in capitib.puerorubt bb.i-probl.jc giorê coaceruaripituita,quac aefturecaleftens,mébfa'

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nas cerebri ferucfacit,fomniferoscpdifsipatuaporeS'

aiCr KTtZV^tMrKp c^TàÿK^ÿZnSyJtSc'àSaK'n^SKStÿJ^io'M^t^iK^ Diofc.li.î.cap. 7rv^ioK£ ^üi2iK9igt;TirifiV(jKX^isv^iTDii ^cJ^ifi,^y^.ii!^- m4^iM;,amp; ’“° Se libre 4. 4x;i^flA»fiÂ*« cA’^r^Tj T'TD'Wt'f c^pp^iT^Äeiyc« (fSo^xç, id eft, Ut '’P'^Î* Theod.Gaza lier tit:Fcruor deinde per art crias defêcn dens adfèdem cordis,SC fpiritûuiralê fcnrcfacicns,fegt;-brem fine putredme accendit. At nero bill's per febre adaugerriolita,alu«mordcs,profluuiûuênis mouere potelbCauGm ein et origine mali effe in cerebro,inde acapnnns/p omnia infrigidantia,ut oxyrhodinûjùc^ eusfolatri hortefis eucumeris, fincipitijrori, téporûqj arterijs,c3 otthonijs applicari, htmc firiafisferuorê exx tinguunt: id qd Sd cucurbitæ ramenta,domeftieç præ^ ripuc^praEilant. Vnde Dioic. »«iA9xuü9«f,-2T5 jpia^xci xLfï ’ro/'iafç a-lt;l’li^lt;nfj u^^ÄiitoDs Kii^^ ^ ^f^yi^os tailKTrhuosiT'^, id eft,Ramenta cucurbitæ entra capitis infantil ardo^ res,quos firiafim uocant, utilircr cmplaftri modo iynci pitiiniponunt.Hunc «cró fenrorê à ca pi te per artcrias ad cor defluereqd certifs. argumento cft.Nutrici prins

diata f rigid a ^ hum celante indicia, poftep Ul ricas in Vriica lùaus moitario co tufas, addùom(?mêrounguenric^aiyâp2f, ßriapmpue-^dpopulcon uoeât, artcrijs tempora acmetacarpq ap *■lt;gt;»■«»»oir.it. plicuerâdîngulisuerô quatemis horis innouara,ille lù riafisferuor plus minus biduo extinguebatur cirius.

Quandoquidê his argumêris amp;nbsp;Alexâdri tefrimonio, Gal.li.«.deura Galenuscóuinci poteft cor ipfum cerebri fern ore inca ?»«• reprehen lefcerc,uidemus ^tp, cü pituita aduêtitio cerebri calox ^èn^^cerebrâ re liquefacla,ftipra corporismolê defrinar,febre ephe ob cordis refri meraminfpiririb.cordis (uccendi, Proindedie quado gerium effeU-Galenc,qu-dobifarepofsir, ^uis cerebriïutfacraPaL ^quot;™- nbsp;nbsp;,

ladisarx,ingcnfj Slt;fenfuSdomiciliS,inftiblimiori coio Ari/fotdisa porisloco, uclutin ipecula, oh fenfuü organa collocux .quot;c^ilp turn, longo interualio à corde diftet,ut non congenito ” eins frigore. criam natiuum cordis calorem temperare pofsit C Qiiippe quum calornaturalis, cuius cor eft infumibulum,. opera natup^ç prom,oucre noapoEir,-

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mfi pro formæ fpcciKrç rationc confcmperafus fuenK

Hæc Arift.li.i, Natura,inqin't Ariftotelcs,idcircoaduenùs cordisfc/ mahcàp.?.quot;'' ^^quot;^ ^ calofcm cerebrum molita eft,quodealorcnifcr uoremep cordis moderatur, 5^ remperiemafFert. No® quidem hæc fcribo,ut tanti medicorum principis auto rira ce eleuare uclim, fed ut ueritati patrociner :fimullt;f Scîtii lun£ z^ oftendam,neminemin omnibus, nechonsomnibus medi£aeris re faperc.Galenus certè mihinon perfuadebit,acrem pef gionis tn ma^ pu!moneminfpiratum,autpcrarferiaspuliatilescoi''' crocofmo,cum ^^,5 diaftoleattraôiumjquouis temporeSlt; inquauist^ cerebro tiitni- g{onefLiorefrigerio,niii 6lt;rcerebri tepor coipirauenG ^’^4rrttio° ^^’^ tordisæftumiatiscontêperarepofle. Ideocumimu^ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;crocofino terra quoqjfolis calore ficcata Slt; calefaCtS

fôlo exaere uentorum flaturefrigerari non poiFetrà ns ^Meteor^”^ turainfublimi conftitutaeft mediaaeris regiogelida» quæ uaporesde terra SC undisin altum ftrblatosduo f® gore in pruinamautimbres cogelaret, SC hanim alp^^ gine terram irrigaret,SC nodurno lunar frigoreiefri^ raret:ita quoep natura, iapicns omnium,SC præcipue t® humanicorporisfabrica,archite(fï:rix,in capitecet^ brum frigidum, ueluti lunam, in fublimi collocauif, ®‘ alteratis fuo irigorefpinribus pcrarteriascordis,ueltt' ti luna 6C media aeris regio. Colis aeftum; fie quoq, cof-' disfcruoreminmicrocoimotemperaret. Seddeh*^ Mortuisnon fàtis,fupercp. Nouiquidcm,quàm indecorum fit mof maiedicendû, fuis conuiciati. Græcorum enim adagium eft,flvxfllt;’'lt;iî(' He hi”'ro?o'' lt;^^'“^‘’‘‘'* ^tlt;/lDÇ(iy.dC PUncum tradunt Pollionirefpo® go,111e 1111. epi diire,cum mortuis non nißlaruas ludari. Solon quo-? ftob libn8. legecauit,ne quisindefundosmaledida conijf cret. Plutarch, in ui Ego quocp, quanta fert ueritas,nec uiuis nifi coaCiUS» ta Solonis. nellacefsitus.obtredarefolco.Noui tarnenquoqï0^2 fandum SC pium,proiuftitia,pietate SC ueritate, acf^ Jute proximi, tanquam pro aris SC focis depugnarc. Pioinde miieret me puerGrum,SC tui Theodoruli, 0^ iólouagitu SC iacrymis ftippliccs medicorö SC matris-

opem imploiant’.quosmcdicorumauxilio deftituj,uel eorû ignorâna perire, eflet quidé facinus flagns dignû, NeidacddatjAuiccnne depucrorûfiriafi etrorem de^ tegerecogor, Vtinam uerô ( quod amp;nbsp;Galenus no^ fter optât _)nequis niü prophainuenta, amp;nbsp;à feexperta, confcnbereaudcret: tum profedtô AuteennanecuaftS ilium canonemaltoruminuentis,nccquidê ab eo,ned5 abetustntcrprcftb.intdlecfîis,exRafe,Galenoamp;Âegt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^‘ ncta locupletairctmec falutanum herbarum deferiptio neSjCumlethaliû miieuiflet, SCpcrmutaffet: automnia apoftematum genera peftifera,cum minus noxqs, illo^ rum^ curas amp;nbsp;nomina, magno mot taliumpcriculoco . fudiflèr.qui omnia à Rafe amp;nbsp;Paulo Aegineta de infan- ,erebrb ÀuiZ tium firiafi conicripta, in capitulum de EryOpelatece- h.j.fen.i. ca.y. febri aduerbum congcisit,aceryfipclasin cerebroef- ubißnafimeC le défi muit. Sed quis nefeit, Sinaiim capitis ardorem g ^^j^æ 7a1fèquot; cum eryfipelate ex diametro pugnarecSiquidem eft e- docet. ryfipclas ex flaua bile circa ceruicem, uterum, crura, SC alias quoqj corporis partes, cum inflammatione abfeef fus,aut utGræci dicüt^^f'iv^®^ JïxTrv^ay(a^^« tf^yannw}, Gal.li.14.Me-qui fi partem afFelt;flam exulcerauerit,tum Ôi nomen na ^ “‘^ turamep herpetis eft biomeni fibi uêdicat, fiC cum febre ephemera non rarô coincidit. Verùm fi cerebrum, ut Auteenna arbitratur,obfederit,febreardentifsima corpus affligée^ ut cerebri fphacelus, id eft morticinium, Hip.li. 7.Aph. tertioaegrotum dieperimetutplurimùm. quorum fin- p.

gula Onafi non competunt. Nam firiafis longé eft eryfi pelatc minor capitis morbus amp;nbsp;ardor, qui fanguine pi-tuitofo,ucl ipfa pituita circa panniculos cerebri putre-fcente,acfpiritus in arterijs inflammante,cum leui febri cula,iit plurimum in aftatis feruore, infantibus accidit: adultis uerô bis,quibus, ut Alexader Aphrodifeus ait, Alex.Aphrod. y/k'i'petKS cyKi-ynd k fea/Sn yoK» (i^üt.yy atit}^’c.v$H^Hcfi.0'K7ramp;H,^ li.i problê.96 (^ ^ eisxrvofis A I^gu ? TTV^ÜJ^TSS «tg©' T« TTV^ViaaTlHK iK7rVlt; gà-m.id eft, Accidit enam firmæ ætati firiafts, cö pituita E redun*

rcdundat tn capKc,aut flaua bill's paruinper colligitur, uel edam putrefcifjSL P^’' infpirationê acrei feruoris/pi AneitSemßnt n'tualiacalorcfebrili incenduntur. Seduideo quidiiW r.ryppeUo' obftet,quominusmihtaflèntiaris’.nempc quodeare-Sirupsrems' mcdia,qu(busDiofcoridesódPauIus Aegineta firiafi* ^^‘^' feruorem extinguunt, cum frigida fint amp;nbsp;humida/ry^ fipelati morbo calido QC ficco, aequè cenfes prefutura: obid^ eundemquofpeflemorbum fufpicaris. SedfaJ , leriSjCcrrèfaneris.Rationeenim concodionis morbi, quae(ut Galcn.ait) eftalrcratiofadcnscefîàrcputredi* . ncm,remanentefubftantia,cadêcxiguntmcdicaméfa: * paru«* fifanè frigida praedida findpiti, arterffs tcmpori!m,amp;^ meracarpij ac frontis,in quarum conceptaculis calorfi riafis dditefdt amp;nbsp;feruet,tum extindo uel altcrato in pa niculis cerebri dC arterqs calore externo, qui putrcdin2 incendercpotuiflèt,ccrtèeam iam prohibuifti, 6C moP bum concoxifri. Hocidêeifdemremedijsin eryfipeb' tis cura praeftare poteris. Sed quantum ad caufam ^ morbi fubftantiam fpedant,longe diuerfis opus eftre^ medîjs:quæmorbtfubftantia,amp; interna illius cauß,«-; biindicabunt. Atep utinam hæcneotcrici neftri feeuH medieijqui de puerorum morbis feripferunt, quos Avi cêna fuis errorib. implicuit, perpenddfenntum fortalft pueroru ialuti,2C tuoThcodorulo melius cofultu foret*' quêDeus tibi,utfpcro,brcui fofpitcm redder. Vale.

Vid Romani imperq proceres if Auguftanis ccmitqs,dc Magdebut'' genfium expugnatione decreucrinG nondum diuulgatum eft. Verein ilquot; lud te latere nolo, plerofi]^ ducuni ac Cæfareæ maieftatis archiatros illite* pud pharmacopolam Schdlebergcf

tPISTOLAE MEDICTNAL» 211 ma falutc impertq(Tet, turn anus illorum infit: Dextrac iunde amidtia fpondent. 00 quadoquidê couiuiurn eC fc amiduæ philtrum,a teneris audiui,cxpcdire ad ami* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

citix cofirmationê,ut collatis fymbolis.una apud phar* inacopolâcœnaremus.Tûalius,utunàpotiusprandc* rcmuSjfuadcbat.nam tolerate,inquitAuicêna,famcm, ftomachum malis replet humoribus. Turn ego: Pr à- Auicen. fcn.j. dendumquidem fobriè,cocnand3 ucro effe liberalius, 'o/differ/u*. aiebam. Turn onmes, Auiccnnam 5lt; Condliatorem Petrum de Appano aliter ftatuiflc,uno ore teftabatur. At ego id cos contra Hippocratis ÖC Galeni décréta,6C uetuftifsimam nee minus falubrem hcro3 Troianibeb liuidusrationem,prædpcrc aiebâ. Verum quibustegt; Atlien.lib.i.amp; Ifibus 0^ rationibus id aflerucrim,paucis accipe.Nenix Suid. pefiPhilcmoni creditur,Troiani belli temponbusGre Qw^tworGrc ci experredi utebantur manè «àf«T*lt;rM«Tj,idefticnta- cortteomedfr» culo,frugiquidem, quod àfurgêdolt;/ïiai*is-«lt;r/x«^appel* ^‘ tempora. ^ larunt.Deinde uero ab ortu folis hora diei tertia àftsw, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ *'

idcftpradio.aduefperamuerótOTlt;iJgt;ilt;rg«7c,ideft merê* ^rfiKprdtt-da.deindepoft folis occafum t/lftTruw, cœna utebantur. j^„^ quam etiam itü\lt;/log7rit/l« nominabant, quoniam lt;róg7r«, Hf[perifm4 ^ prandiofuccederet.Haccueteres. Præterea eoenam ita merend««. fiugiinftituerunt,ut in acratifmate folopane in mero Dipnoj,canlt;lt;. macerato uefcerentur. Nam tefte Athcna:o,acratifma vidiw «ttbleu dicitur,oJiilt;jvcèKgccTMBgtX‘it''^“lt;^®?‘ Athictæquoeç, rnm. palaeftritx, pancratiaftes Si pugiles, à Graecis êct^âs ^*'^j^ j‘'^ didi, quamuis omnifartjs palæftræ exerdu]s, bC ualcn- q^'dicebïnic tioris alimenti uidu, oboefiorem corporis habitum p«pf,Gal.li.}.

amp; robur fibi comparare ftuderent,interdiu tarnen à ua* amp;nbsp;5. Salubr. 5c t^s ferculis, quorum natura 00 concodio difsideret, '‘'’i^’eVaTa.*’ fibicauebant: 00 in prandio folum panem coliphium varia fercula edebant. At in cœna liberius Genio induleebant : 8lt; obfunt:Macr. ptaedpue carne fuilla, quia copiofe nutrirct, uefeebâ* ‘^^ ”“5 Y tut. Horum panis ex flore tritici filiginco, addito ^5^^ AtVê” fetmenti momento , modicè piftus , habebat panis Ub.j.Dipn.

colibi teretem Similar pafTa li oblongam formam. Sic ientaculum amp;nbsp;prandium quo(^ antiquorum folo pane Cor. Celf.Iib. g^^ modico umicoftabat.Proinde Cor.Cclf.ait: Hyeme i’C«p-î‘ pjyg fßp conucnit,fed minus amp;nbsp;meracius bibere. Si prâ det aliquis,uulius cH exiguum aSiquid,St ipfiim ficcum . fine carne,fine potionefumere. Et Iulius Capitolinus far panep^co ’^^^'^’^*:’ Antoninum Pium Caefarem, fenéiam 5C filiceP uehetaturma mumjOnanéantequâfilutatoresuenirêt,folo pane ficco „p' robur uirium fuftentafîe.Lit certèram prüfens panis a-Demetrius amp;nbsp;limentum, ut folo eius recentis ex furno odore DemC' Democritus o dius Cydonius multorum dierum famem facile toléra* meins mueb^ uerit:00 eius,ac meîlis odore coôi, Democritus iâ mo* Athen.li.2. Ar riturus uirâ,doncc thefmophoriaCcrctts facra finirent fenius,amp; Laer tur,prorogarir.Ô!^ Ariftoxenus pcrhibet,Pythagoricps nus m ulta e- j^Qp aliud quàm pané cum melle Attico prandere foli* Pytfcftponco- tos.Eratnépe placent? genus, quod ex bu tiro, femida* rum prandiu, J^j^ó melle conficiebatur: gratu palatui obfonium. At panis. apudHomerum Eumaeus, quamuis fubulcus, Vlyfs* Dehaeplacen aducnientijói^nondum cognito, duosmaóat porcos, ta Galen.hb.y. amp;carnefuilla inuerutofta illiccenam, addito optimo DeÊumeoft- *’**’01 inftruit:ex quibus conftat, uetcres longè maiofi bulco,Home. ferculorum apparatu,9C magis oppiparè cœnam quàm OdyiT.j. prandium inftruxiffe. Nouerantfané acthereo Apolli* nis öd Vcneris,folis pediflequae, acMercurq fpiritu 8^ radijs,quimanenoftru obfident hemifphprin, noftras Vi4n*ingtniu quocßingcntjuiresilluftraruquaproptcrantelucanafo **'è^^’ lisSlt; diluculi têpora ingeniorü exercitijs, 6lt; iapientiat ftudijs dicata,fobria effe uolucrüt,ne crapula ingenij a* cics obtöderetur. Elfnäq? a-uip^eavvfiwcd'TaipTSpfffihil! PritcUra tem j^ögKyojjideftjfobria uitHus ratio eft omniö uirtutis bono ^ ^^ difpêiatrix.Animus quippe adipe QC Enguine fuffo* ^Lm ^^^*^5’ ’”4^**Galê. nihil cœlefti meditaripoteft. Vnde ßcerilleuatcs, amp;omnipotêtis Dei tuba Dauid,nun$ uefperi,fedfempcrmancamp;indiluculo Dcü incitbara ac plalnus coHaudarepratcipit. Nam ut més ingeniji^

EPI ST o LAE MEDICINAL. tij acumen manè eft longe expeditius, ira nocflurnafercu QS^ff «»fl« lorS cœnæ concocftio cftdnimalongè «egedor,óó mul ‘^'^“$ ’“dtw dt tisnominibusmagis exalta.Primum,rationcnodurni |^*^naTócoai Ô£:humidilunæfplendons,quod hisucrbts Daphnus onem'prorooZ apud Athenæû medicus fcite déclarât: ogt;qilt;iKiiJt.ÓT^^« lt;f^i uet. Athe.li.y. ifiÄTaTtj’^jd' Treevri cóntxliTX vvKl^^n^K lt;Aè7rvx.'n ytf a^^\Hvhs Ksfop 7r§ès TKS ïA.^3(^iç X^^l'à'j^i 7r‘c'4‘^Stlt;Th7fllK0lJ iTTK^X^y- ’‘*' TK erhalt' «Z^ï“ ïTfc'ÏKj^'ff»®?«'»’^’« yivyri vvxfamp;’g 3vcp^ oL^i^V nçsû3p,ty 'lo.y fygt; tay 7K73^lt;is‘^ a-^^liiJtay MTÏjcy^x^tq 7wp (i«^ Tiüy Ji 71 Xamp;sot TTf oj frixluji-y yrvsycuvovi^Sd eft: Conducibi* liorcsfunt,ó amice,omni corpori noefturnae epulenam luns aftrum ad cibariorum coneoeftiones mul turn con^ fert'.eftenimputrefac'tiuum .concodio enim quidam putrefadio cft.Vidimæamp;nc noduin lachhciis mada tae,funt digeftibiliotes. nam Aligna ad lunæ fplendorê caïfa,citiusputrefcunt:6t frudus quidam maturefcunt.

Deinde plura Slt; ualentiora alimenta in eoena, quam in Q^idßt ualés ptandio rationecalorisnaturalis,qui concodionisopi aiimétü',Cor. fe^nodurno frigore ÔCfomnoaugmentatur, effe offex ^^'Jj^^Ï;'** ïcnda,aducrfarium hac ratione conuincemus.Nam per inde ut integer annus proprio folisper duodecim z0x diacifignamotu dimenfus,quatuor qualitatibus difcre^ Teporw lt;lt;nni tahabettempora: fiepariter naturalis dies ,motu folis cum diet parti per duodecim animalium circuli fignacommenfuratus, bus coHalio, quatuor quoque difparia habet tempora. Aurora quix demleni tepore uernat , meridies folis æftu incakicit, crepufculum inftar autûni quaHtates acris cuariat : dex indenox, altera hyems, frigore torpet, quo pori corpOx Hip.U.i. A^^ tts,ne ealor naturalis diffletur,conftringuntur: qui diur ^J'^^- ^^ *p, ^ nis uigilqs, corporis, ingenq,fcnfuumcplaboribus difsi vbt.b.^.Anft. patus,àfolis occafu,ingrauefcente frigore,internapr3ex fca.»4æ'oU. cordia 2lt;uentriculum,primaria cocodionis officinam, ’5-fubit, Quarerede Hippocrates inquit: Ventres hyex me be uere natura ealidifsimi funt,^ fomnilongifsimi. quart per eatemporaalimenta copiofiorafunt exhibcx

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;da.Etenim turn calor inn arils phinmus eft: irndc Ôcp^^

ribuscgentalimcnris. Atqiricumnox,fomnodica£a, frigorc hy emi corre/pondeat, quis ad noctem copiofi'' us cœnandû clTc,q prâdcndû,inhciabiturrNemo. A*^' cedit ad hæc fomnus, ^ ut interna omnia magis calent uirtutes quoep amp;rfpiritus naturales plus uiget: quae eT** nullas habet ferias, tarnen cû uirtutes amp;nbsp;fpiritus anin^^ les,ex hisnatqfuo fiingStur ofHeioq'n uigilqs magis dib fipâtur. Ad exadbam quoep cœnç digeftione,temport^ lôgitudo ab eaad prandiûufq) plunmü eöFert: quipp^ quæ duplo, prädij ad coenamußp interuallum Eiperat. Hic Gal. lib. Vnde Galcnus de Conualefcetiumuidiu : Sem per,in' doc«** quit,ftudcbimus, ut ualcntius alimen tum uefperi exh* ’ beamus:quoniam non folûquies 06fomnusdedetiam logins repus,naturale huius cocodione excipit. ratiO' nabile eft igitur, ut ualetiores ciborS hoc tempore ofc ratur.Qriod athletg omnes,rati6e 06 experietia edod* coprobarunt. Ex his elaré perfpicis,hanc prädendijH' berius^cœnâdiui(fbusrationê,utfanis 06 à morboco Cofuetudinis ualelccntibus falutaremjreteresmedicos,pacdotribas» in diætido ui- ac gymuaftasfummopere approbaire:nifi à teneris alw ret, Hip.iib.2. g jendi cofuetudo,quæ ualidas Ô6 nullo modo négligé '^* dedam. das indicationis dietæ uires habet, obftiriller. Qyalis Hip. li.i. Aph. uero ægrotis uidlus ratio competat,patientis uires,n^' copiofedocet. jm-j Q^ tempora morbiaperteindicabunt.Qiioruinlt;ib æta,in hocuno cum lànorum confpirat, tp hi du corpus quidcere pofsit, illi dum morbus quielcit,remittit sud dat aliquas inducias, commode cibari ac uires reficet^ ^ ^nd^'ua P°^“‘'t“Atinualctudinari)slogc diuerfa eft uidusta^ ”®’^ '^Gnis.Sunt nacn ualetudinarq quida,quoru uen cuimfdnorum ^’^'c”^^® °^ imbcciUitatê, aut fenlus neruofi eius oriHdl ratio. acuitatê,«o-xT{»v,id eftinedianonfert.Poftq enimepat Qui inediam 06fplen peruenasportât 06mefêterq exeo chilüfoxe^ ferre nonpof- rint, tQ ipie alimenti indigus, leiunqcp impatiens com funt, uellrtur : aut per cafdé uenas de præcordijs rurfumno/ add's

Xios in fiint fuuin humorcs alUcit,quorû ad ccrcbru ex-halazone uertigo/cotomia, aut nifi tempeftiue paftus fucrit,obftomachi cucercbroc5(cnfjm,epilcphaaccer j^^ modoro Utur.Sic Diodorus gramaticus/i irafcerct,autludilitc- grammatico, rarij negotijs aut forêfiadioe occupatus,paulo diutius h^c Gai.de eu inediâRiftinerct,morbo comitiali coiTipiebatundonec .^i^,'^?^^ GalenusflUfuafcrat ,ut ad roborâdû itomachu quouis lo. ^ÿ^a^. mane (èàjXTjirgxTijtetaculOjfcilicct pane inuinofubaccr bomaccrato.utercturiqftomachi lubfidio,uir die 20 an nisintegrainculpatacpualetudineuitâtrâiegit. Etqb. Cruditate lauerer imbecillis Sé frigidus copiam ciborS concoquj:re ^rïüu d^çw. noeftunopoterie, ftpoilero dieuêtriculuscibariorüo- ij^yi'd^ pj^^. dorêerudlauctitjóChypochodriaflatuRifpciaturgcnt,. di^ta. Hippocrates his diu ob humoru cruditate dormire ,ac corpus ftragiili tepore fouere ac exerceri, Sé plus meri bibere,parciuscp ifto die coenare fuadet.Ét quib.obuc narS in uifcerib .obRruetiocs alimêtü non diftribuit ,ac cibirecremêtainftomachorcliSta,humidaSé crudap aluüdeijciutur,hos pane bene infumotoftö,acuino in, tritum comedere,glt; uinumbene tempcratübibere ,ac wvoo-nlai»,femel tantum comederc,ueluno tantum ci, barionim genere ucfci,ód à cibo quiefcerembet. Qui, iï„ die ta? ”'' bus ucro femel,bis, aut crebrius in die parumuel plus dicanoes»«^ i cibi offerendum ,idualetudinis natura ,’ anm tempus, 5?5;^'J;^Jg. 1 edcndiconfuctudo , anas','ac naturales hominis unes, Jç„j.

1 medicoperitofacilèindicant.namfihçimbecillcs,utin De fenudiœta fenio effœtis,SC cbualefcêtibus extiterint,illis quidem Gaébƒ. SaU crebrius,fed pro unauice paru cibi off eretur; quonia in ç^p j^. his calor naturalis exili s, côgeftaalimêtorû copia,uti, gnis coaccruatalignorii ftrue,fuffocaretur,neccâucn, triculiuiresconffcere poffcnt.ProindcGalcnus àmor Gal.E.T.M«. bo conualelcentes,ad recuperandasunes ter in die ci,

i nbsp;nbsp;nbsp;çOtuagenarius, ter in die comedebat : ncc tarnen défi, \ dem uitam demi cgit ,fcd quotidic inforum ad ciuiû

condl/imijamp;f ad uifendos ægros, ad tnum Radioru itci pedes conficiebat.fiquolongius progrediendum erat, turn m fella defcrebanrr.ai.it m uehi ciilo uehebafurpo ftea,deiccta prius aluo,in abquo fori loco, remotisarbi tris,cirfaboramdieitertiamuel quartam, panemeum melle Atticoedebat.Deindeabqind legensipfe ,aut enm alijs de rebus grauioribus communicans, uftpad horam fexta dici in foro perfeuerabat;deinde inbalneo publico, fridbione Sd exercitijs ienili ætati opportune curatus,domimcdiocritcr prandebat, primumhisao ccptisquæaluumlaxantipofthæc pifeib.maxime quoƒ faxatiles uocant, uel qui in alto mari degunt, uclccbat-at in coena à pifcib.abftinuiqamp;aliquid boni liicci,quod non facile putrefcercf,ut alicam ex mulib,2d auem nn^ fimplici incodfam edcbat,merumq} bibebat. Hac rath oncuidfus Antiochus in fciuounisjcnfibus illæfis, ”‘^ brisep omnibus integris^ad extremu uitæ durauit. Äf Telephusgrammaticus, Antiocho ærate prouedtiob centum annos natus,diebus quibus non Iauabatur,df' ca tertiam dici horam, cum cxigua fricatione oleo inf” dfus,mox mel optimum crudö,alicein aqua codfc pC' mixtum,cdebat: co^ folo pro iêtaculo contentushif' prandebat hora fcptima,aut paulo citius, primum d^

ribus,deinde pifcibus,aut auibus comeftis. Vefperi ta' turn panem uino diluto madidum edebat,uinumq/^' nilis ætatis nedfarbibebat, Quamuis uterq? fenex fci^ magisfobric cccnauerit,q pranfusfitmo tarnen id enff tit,q, fanis libcralius ccenare quam prandcrc,lalubrius Galli I Aph. ^l^cdixcrim.Nonenimhgcfuntfanorum,fedualctnd* 13.amp;14. nariorum uidlus paradigmata.Nam,ut A rdf or des ait, fenedfus ipfà morbus eft :6d Graecorum pa ree mi a «f y^

gitur,ur pueros quoq?,paucoalimcnto,fedcrebriusre' hccrejinftar ellychnqinlapade oportet,quodfreque* tern exigit old fuffcdfionem:quam fi confcram aifud^ fis,

EPISTOLAE MEDICINAL. ii7 t/s, cHychnAim extingues. Sunt amp;nbsp;in hacualemdi.. nariorum m'c7usda(re5qui cerebrum infirmum, fngi* dius ôf humidius, quam temperamcatum exigit, ha^ bent.Cum enim,ut Ariftoteles mquit,ah'mentum per De citarrhi amp;nbsp;uenasfiirßimrefpirat, excrementumeius,obloci uim fjjquot;‘* ^'j^æ’ refrigeratum, fluxiones pituitæmouet,que ilhc inftar Ariftot.l’ibro t imbn'um in aerc générant. Cum emm ex terra uapor depart.anin». exhalât,à calorecp efFertur iniublime,ubiftipernûaex '’P-7’ rem fubierit,frigidum,confîftit;denuo^ in a qua, prox pteriçefrigerationem, ÔC in terrarndefluit. Aut fi ma^ ^quot;jæ'’^^'** gna paruis conferre licet,quemadmodum inChymica ç“’ J^ infiXa mineralium, aroma turn QC herbarum deftillationc, iU habenti modi-brum uapor ui ignis in fublime cooperculum effertur, cum uiftum amp;eiusacaerisambientis frigoreinliquoremcondcn P*^®quot;* “• fatus,in fobicClum rcccpraculum defluit:fic de uberio hcœnauapor per uenas in cerebrum hiblatus, quern cum naturales cerebri uires ob copiam eius concoque re non po(runt,inius excrementa frigiditate cerebri in bquorem condcnfatæ,ad ocuIos,aurcs,2C in fubiedas capiti partes deftiUanttunde ophthalmia,tabes, amp;nbsp;mil b ex catarrho morbi nafeuntur: in quibus parcius cœgt; iiare quam prandere,non dilfuaderem. Habes modo, qua obiter de uetcri prandq 0^ cœnæ ufo illis recent foi. Illud tarnenuelutcorollarîum coengadqccre,ôu te admoncre uolui, ut ab amïcis in couiuium accerfitus, Omni ab animo exeußb moerore,alacris interfis. Nofti fané,uentriculi orificiû,quadamlege confortq,pcr con fonfum cordis affetfÜb. quoep affligi : quod amp;nbsp;ueteres, fiC noßrates quoq? uel hodie,ob id cor appellant, cum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

quibus ?lt; cerebrum,tertiushuius foederis collega,qcp ^^ oæj t Conipirat.VndeDiodorusgrammaticusirapercitus, Gd.iiky.deb cpilcpfia corripicbaturÄ triftes non faftidire nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cis afteft. ca.y.

AbeUahus runs iniln retultt, te no tam quib.fercubs cœna lUa à pharz macopoIamediciscondiVîajOpipa rè l'nftruda fit, qiia'm quo œuigma^ tum ac problemanim/àle Sô Icpôrc à tam raræ cruditionis mnsfocrit condîta, (cire magnopere defidez rare.no enimeos intacira Pythagoreorumlchola ,ant cum Arcopagitis (qui Athenis in rêplo Martis tacenz Coîlcxjuiîiex- tesiudicabant)cœnalle.Et quidc rede arbitraris. nam hiUrat conta- ûlcntium cubiculum,non conuiuium deeer. quumem uium. nbsp;nbsp;nbsp;animus mœUus cibû abhorreat, conuiuas clt;1è alacreamp; Macrob. lib. 7. ad cibi concodionempon parum expcdit. Af uerba, ^Lb I ^a'^n ' **^9^^t•jWaerobius, non minusquam uinidulccdo c^ De N ^Xthe bilararcconuiiiium. unde nobile ilhid uinum Nepciv Hom.odytr.z« thcs,qwodHelena propinauit Telemacho,pracdanim Macrob. iib.7.. mœioris pharmacum,non crat radice Oenopiæ exA^ Saturn. nbsp;nbsp;gypto allatæ,uel aliquo aromatum ex India lue co, 1^

Icpida de heroumTroiani belli bratagematibus confr bulationc condifum,quamœtoiem ex animoTelcmî chibiftulitomnem. Sieccenanoftranon tantumR^ culomm apparatu,S^ aromatûillecebra jpoHuçibilis: fed eniditorumuirorum coHoquioiucunda. Qiiûigit primum elùnafturtij ex acetario fromachum langue» tem inataiïent,Slt; fer eu lis primp mcnamp; pené iàtun,az DebeHarîjs nimum^ mero exhilaralTent : his inblatis, iympofiarz |iæcA.Gell. 11. (.j^j nofter mala cottonca,citria,arantia,illorumç, con ij. cap.n. ffees, pira,meit3ila, condîta quid cm. Sei uaria quoqî cX (âcharo ôtimelîe confeda TpetyitiaTtt acteiiAncfrec, qux Latini fcc und æ menfæ bcllarfa appellant,in phialis m-» treis 5C argenteis appofuit. Si ne illoram dulcedindi» guaimbiita,uin«inbpidum appareret, Critobulusex Thuringia medicus, pan cm ex punbima filigine conz , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fedUP*

'É P T s t o t A E M E D I C I N A L. xtgt; FfcÏiim popofdf. Turn Grimaldus,exAufbia medt* cifs: Ncquaquam,inqint,ex filigincjcd panera ex opd ino tridco^qnem robumappeUant, m clibano pirtum, artopausiiobisafFerat. Ignoras, tnquit, Cntobule, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

danlsmios ex Hiïpanrjs medieos nobifcum ddctimbc re,m quonnn terris fil/go non Icrinir , Su qui ob id non atro ex fihginc pane, fed ex tririco tantum uefeuntur f Turn Critobulus : Sane,inquit, ô Grimaldc, intelligo quidueterib.fitfiligOjte plane ignorare.Veteres emra SiUgo ««^quot;^ filigmem non mode altera tririafpecicm,in quam üi^ farin': PUnJi. ticum inuliginofb loco fatum, terrio anno dégénérât, i8.cap.8. amp;io. Feddreqnoque à furfuribusdepurarifsimainextriri' acii.Celf.hb.amp; co ^7«è,fd eft generofo farinam putarut, quam Plin. p^j’^ji^.^ h^c triticidelxi'asappcnat.unde Cornelius Celais: Ex tri^ columeH.lbî. rico,inqint,finnifsimafiligo.SvidemPlin.ait,Exfili^ «p.d.amp;ÿ. nclautifsimus para's,piftrinaram opera laudatifsima. Summa cram laus para’s,fihgmis boni rate,Su cribri te^ nratate coftar.Simihgo,inqutt, ex tririco fit laudatifsi ' ■ *na,qux Gratcis ffn^iSahn dtcit. unde Galen, ad Glaux gj;^^*^ conemait,7vlt;ai ^wvgip•srKamp;sbjj'i.}(ylt;ri tnnif/let^iy^vs«Alyv abfeefubut. »•«s «lt;TOy(igirt/'fflt;n|/:Quoddam triricu plun'mam femida^ Iimliabet,quodgenerofumappellant.exhacexquifk Panii filigrii-tea furftiredepurata, panis piftus filigniris : qui ucro '^Pquot; f^^ paramabillius puritatedcfecerat,femidaliris diceba.. ^*^‘ tur,id eft finuh. Vnde uel hodie adhuc Lembergi, in mconatali Schlefigoppido,panistriricius femel appel latur.atqj hic inter genera panis primas obtinet. Vude PfeHusinquit,panis ex pollinetriticifiliginaccusrc^ j^'^'^J*”* ccns,odore omnes capitis fenfus recréât, fpiritus confir mat, 06 rares reficit infirmas. Conficiebatur 06 panis De his ex triti ex tota tririci molis exadius fra(ftaftibftantia,non diC ^“ƒƒ GaUi? cretis cribro furfunbus, «î/TcTrvgO-à Celfo 66 Galelt; de facuh.aliml nodilt;ftus,ï7ra7jT^ «A®* CW'Aj « 'arvj’oj, àa^KïJcpTûJf «^quot;n. Si libre x,ad OTiaT« » nbsp;nbsp;Ifte quoque panis, ob farinae cum furfutix ^J^“'^- C^'’'^s

bus commixtionem jDiofeoridifyncomiftus dicitur: Ati^’fibro’^ Fa Ex Dipnofoph.

Ex tria’ef,ait,ßnulagtnc parus ualêduseo initnt,àqn(gt; nthilfurfunscnbro exciilfumfuerat,quem (ÿnconugt; Trimeftre tri- Hon appellant. Sed panis qui ex mmeitri tnticofitje * uo” dkku7 ’^æ’quot; eritjôC facilimè digeiitur.Trimeftre naniqj triticS Diofc. iki. ca. Martio menfe feritur,rufti'cis pergratumÂ tertio men 7lt;î. amp;nbsp;Colum. femetitur.HincapudPhilinnimcomicSferuusinqirit, Ht fupra.Pli.lù jy,^^ (ÿt^wp iffecfftf^i Tffvçây iKyôvÿs 'TfiliLjJuit.id eftjpfeacb De trimeftri ^™3 anerens trimeftris tritici foboles : id eft,panes, ttkico Pollux Concors certeeftjmedicor3ïèntentia,panem ex pun ^'‘^^ ^“^ tn'tici filïgine,filignitim,plus alcic,fêd meatus quoque ^fitanijf^quot;^5 obftnicre.dyncomiftum ucro, ut Triphon Alexandria ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nus ait,«i' o^y^u^HTtKiüT^ty ^ KfedetfS^d eft,melius ßibdJ

^pilogui. cerealuum. AccipisneigiturGnmalde,ait,clafsico5 . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;utnufip lingua; aurores exquifîté puram tritici fariné,

. ÔC ex ea panem,filiginem,fimilaginê, amp;nbsp;iemidalim dn cere,unde panis nhij^trHs, id cftftligineus conficiebagt; ' turf Turn GrimaldusreipoditiSi errauf, ignoftc.fe-’ Platina de Eo- ducius à Platina, autore nó proie tan o,eiraui. is eniiu» Mit.uolup. 11,1 s,'ftgfncm(inquit) Aphricanam, emus panemueteres

Iaudabant,ncquat^’ fimilê huic crediderim, qua noftn çtas uefcif,cum nulls genus panibcij hoc fit infuauiuS fiC quodauiditatê edendi minus utiliter comprimât. Turn Critobolus.’Non errat,inquit,Platina, ex Aphd cana enim tritici fibgine panis lógè,^ exnoftraillauul Gemtitnorum gari Germanorum lïligine, Italis amp;nbsp;Hiipanis fereincO fi^‘amp;°' gnita, delicatior conficiebat : quam alq efte antiquorÖ ty pham,ali| olyram contendunt.Theodorus Gaza,!!quot; dus Ariftotelis ac Theophrafti interpres, ^ olyrafub' ftituitfiliginê. Ateftèdiucria,uel hacrationeconfuf' Plin.li.iS.c.y Triticum quidem, 86 fili^o, achordeum, teftcPImiO, Olyra fpecies inareaexterunt:zcauero,cuiusfpecies eft olyra,mola 26», ld «^^P®1 exteritur, amp;nbsp;cum fuis folliculis ftrit. noftra ueró filig® cap^æGal.li.i 3 glnina,ut tritic3,depurata ferit. At olyrâ Aphneana de facult. all- elfe filiginê, Plinius hi s uerbis affirmat:Ex ca dulcißn mentorum, mus inquit,panis fie,bat.ipiaipiisioreft$ far,£lt;mai^ ïlin.li.iS.c.io, Aphricanam filiginem appellat olyram. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ip*^^

EPISTOLAE -MEDICINAL. ail fpica cadem, 6C ponderofior. raro modiusgranomm dusnonxvi libras faring adimplcr. exteriturm Grægt; dadifiïcultcr,ob id iumentis dan Homerus fradidit. Haccnim cfr,inqint,quam uocant olyram. Olyraue* ró Itabp copioia,a Gallis arinca dilt;fta,ipfis SCAegypro peculiaris,Vnde Herodotus lib.z.ait:cayv^jftot «tt «Avx fàp miivna r« lt;mïct,amp;s ^ïets tr^^ot ttithiiny^ Olyrinis ue ro panibus,ex olyra póderofafaólis,poft triticcos,degt; indeextypha typhinis,dumadhuc calcrenr,præc)puâ Ilaudemueterumpalatustribuebat. Eftnamep typha, o« ‘yP^v^’j*^ tefte Gal en o, amp;nbsp;ut Ruellius Parifienfis medicus uer^ ^*^7ntï$ t amp;nbsp;titjCerealefrumentumrcuiusgranumglumaueluttriti Theophr.lib./ ciitnamp;hordeüueftitur,pinfitücp totö in panes denfat. cap.4.amp;9. color illi tritico flauior : corpus eius ftrigofum, tritico cxilius,unde 06 paruum triticum Graeci appellarunt.

Grana typhç cum lapa aut defruto coda, adiedo fàlis gt;Eomento,ut triticummanduntur:adeo^ elTc uefca conftat, ut Homerus typhamHedorafuis equis obtu litre tradiderit,cumreliquum triticum equis ualdeno-. ceat.Sunt cnim,aitTheophraftus,illa duo,fernen SC ty pha, tritico perquam fimilia. His perfuaius, nofham uulgarem filiginem potius efle typham, quam olyram fufpicor.Tu uero Grim aide, fi quidredius docere po ten's,libentcr tibi lampada tradam. Turn Gnmaldus aiebat,hanc de frumentorum fpeciebus difcepratione ideo elfe ualde ambiguam,quód(ut Plinius refert) no PHn. Iib.18. c.# eadem ubit^ fint frumenti genera:06 fi eadem,ncœ ta-wen ubiep qfdem nominib. appellentur. 06 ideo ie dc^ liberaturuimac fi quid redius inuenerir,id in proximo conuiuioiè quoep didunim promittebat. Aderat turn quoep Philotheus, Auguftanæ urbis parrochianus,lax lis eruditus,qui:Appropinquat,inquit,folenne non lu dæis tantum,fed etia Chrifticolis uenerabile azymorS ^' ^®^ fcita, ob angeli Ô6 ludæorS ex Aegyptopertranfitu. ”®Lcdâd°}* quum enim angelus afflidionisuniueria Aegypti pri Paul. i. Cor. p F 3 moge^

mogentta carde luftraret, ac domos Iftaclitanrm m fip perh'minaribus üiiguinc agm' immola«' «nc'las folum prartcriret, Pae/âh, id eft tranfitus,uulgo Pafcha didS eft.Qtiod Moifes 06 Aaron moniti Dei oraculo inft^ Macrob.lib.i. tuerunt,ut quotannis dccimaquarta die mélis Mainf» ^«aiMar^ 9^^*’' Nifan appcllarunf^inituim^ anniftattieranr,^ qna die populus IfracI duce Mofte Aegyptij Pharao^ nis feruituté egreflus erat : «tad uefperam ftngwlae domus,cuiirs incolæ ad efum agni fufftcerér, agnü imma-culatu Sé anniculS, iHæfis oisibus,ma(ftarêc : Sv tofttin* Rances calceati SC baculisïnnixi hac node toeû céleri-ter edcrent:9^ fi quid rclidiï foret,mane adurerent: ac und cum laducis amaris, nee alio pane ufep ad n. Mar tij diem $ azymo uefcerent.his enim diebus fep tê, f'f mentü habere in ædib. nephas erat. Et addidit parrh® chianus : Qiiamuis pafcha noftrS immolatus eft Chr^ ftus(ipfe enim uerc eft agnus, q abftulit peccata mun-di)ucrdm quu Paulus iubeat Corinthios, uctus expier gare fermenta,ut fint noua cofpcrfio,8lt; azymi finceri' tatis;5C nullus Theologorü hadcnus,quod ego fciaa’i docucrit,qua paniheij induftria panes azymi confie^' rentur,id(ait) à uobismedieis fcirc magnopcre defi^® ro,qui tam dode de alijs panis fpeeiebus dilferuiftiS’ Turn Critobulus;Pa.nes,inqt,illos infcrmétatos,qH’J* Hebrgi fep té diebus in fefto arymora edebant,dc P*^ centaru ceufu fuiiTebelIaria, qua: Gr «rei TSTtiiiMCTtc uo-Pldcertfarm canr,fufpicor. VerùmcûinGermanianulquâlocor^ gmera. nbsp;nbsp;quanta ego coperi,ex melle, ièmidalc,ouis, butyro,^,

cafeidetrimentis,placentç,itria,lagana,rhyematadd* catius,acpanesquoc» inuerutoftiobeliticonficiant» ^ fc a ^ ’'^ Schlcfia:praecipué omneex melle,filiamp;nc,addirlt;’ 4 undit, nbsp;nbsp;pipeie Ó^ zinzibere liboru genus : æqu3 eue arbitrof,

ut Langius nofter,cx Schlefia medicus,de his difter^* Tu ego,ne alÿmbolus ccenaffe iudicarer: Longe,ir^T» ópaHhochiane,iUa Hebratoruni agni pafchahs eoeg

EPI s TO LAE AîEDICINAL. 223 hacnoftraadnciali fin'f iacraftor, in qua lege Alofaica cautu erat(tefte Suida)ut omnes parus fermen tari i ch Suidas in Jft. quiæ,hora fexta,dici mêfis Marti} decima’qiiarfa*,qna feftûazyinorûaidpieabàntjt^primû danger mbæ obx ftrepui{rcr,comburercnt, 06 fob's panib. infermentatis uefeerent.Etreetè, mc^, fends Crnoboie. pains nempe fileabflt;p fomero dulciarnrs, de gencre placentorû ex ^® æf p^pà-fanna trinei cafee 66melle m chbano.fnb teftaceo coo wäoneXeuit. pereulo codus,inter Gra-corupemmatacenfebatur. x.Gal.lib.i.de uncleGalen.bb.i.Alimentorû: Quæcunœu'irÇjuit.asry *’'™®quot;j ’V”^* moru pemmara m cbbano coxerrnt,exempta itanmin g^ B»al.fuc.»k md cabdum conijciunt, ut penitws melle imbuantur, amp;nbsp;bæc, mquit, de placentorû generefirnt. 66bb.de AU mentis boni 56 mali iLiccn-5rw(ait ) i^v^ejj i^ •au^av Teii/.' f‘«5i^ piTKw orrew ^ '? 5rvf à ri tt^AxSh , 7re(}(y)(y(ici/ i^cwiSs l^bp.id dfjOmne ex tritico piftoriû fine fermente opus, peinmadidö,prxcipuè addito cafèo, lentes crafïosqj humores gencrat.niud queep pemmatû genus ueteres reiagrarixfcriptoresbbum appdlabant, euiuscompo fitionis exemplar M.Cato nobis talcpræfcribit.Libû, M. Catq de u ait,hoe mode facito. Gafei pende ij, in mortario bene ruft «?-?!-diftereat.ubi bene diftriucrit, farince fib'gineac bhram, autfiuoles,tenerius ene,fdibramfimilaginisfblüeógt; dem indite,66 pertmTeero eu cafee bene.ouS unS ad di to,lt;6 und benepermifecto.inde pane facito, folia fib-dito ,in foco ealido fob tefta decoquito leniter. Nee Hebrai tantS paf ha celebraturi,fcd etiâ in pagis Græ Gritci et ruii' corn agricole fa er is opcraturfpane azyme udeebanf. co!tein edebr» unde Galenits libre 1. de Alimentorû uiribus, îyt/ifo/ feftor. azymit 7iK'iUî«^v(iamp;^^ov/^ij^Klt;n(i©'yèt(^r9fÿ Tr^ffhciCoiyWc^ctl^ f^^f^fittnt^t w^ ÿv Tuf àjj^cf cm^ iiAtit êuSda-i cr^iVet^ey io^7K[ev7is • id eft, Pan is exquifitè arymus, nec uni utilis, prie cipuè fi cafee participauerit: quemadmodum efrea Perga-mum agricole feffa etiebrantes, præparare fêlent.

224 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 0 A N» L A N G 11

De ferméti ui- jnÊimpta cius uifcofitatc,cfficit: iHiuscp dum targetnî irt'Co^ftin™* tasjdifcutitjfacibiis^digerit.Quarefalubemmusa» Caf. geopon. panis,qui plurimum fall's Slt; ferment! participât: cuius lib i.Plin.li.iS maza primùm manibus bene fubalt;fla,ac dcpiîra,ranü^ ”utfo ^rïquot;“* probe in clibano aut furno décoiffa fuciit. at panisin' ’ nbsp;fermentatus,quamuis corpus impinguat,fi bene digtquot;

dus fuerit,quo 06 athletæ ob id faginabantur: uifcidos tarnen humores generat, aluumep ^ uifcera obftruit’ Omiies tarnen panes azymi, ut in Geoponico Did/' mus ^it^oitc^tai «Vtv ^HiJCHt yivópSjt'oiyf^t^yffZ.itwTtC'ni atriTf^^ w «ep^c/icrta, uencrem torpentem excitant. Sedqu” VanK dpmuf fam^nquam, hefperusnoftrumconfeendit hemifph^ ttmaii mata- num.his fcreulis 06 panibus (aturi, quifqj domö conct *''’’*• dat.06 fympofiarches uclim, ut à parrhochianonuH'^ fymbolum conuiuij,haccóditione exigcretjUtinptö' De panib.pro- xima concione de panibus primitiarum ac propofitiO' d^iy Xquot;'*Reg° *”Xazymis quocp(quibus Abimelech facerdos Dauf «. Matt.ii.io- demfugitiuum cibauir,quosiacerdotescdcre tantuin fephus libro j. fas crat)nos certioresreddat. Ad hæc omncs,tamf^' » Antiqu, cap.p. mnolcnti,capite oculiscp annuebant:06accent's tediSj j quilibetlætusdomumredibat. CæterùmdchisfOquot; i uiuij problematibus,quid tu quoip fentias,proximcr^ fenbere poteris. Vale. -

DE PTISSANA, OMELYSI, ET P0gt; __________________tenta. EpißoU LV IL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ’ WM faluberrimus ptiflanxot* i mor ab omnibus medicis in falubrt uiiffus picrocholonim rationc,ó^ acutorummorborS febrium90'gt;^ dccantef, adeó utnulla fitinlibri* medicorn pdlTanae forbitionema' gis protrita, Ô6 cuius præparatio ft

magis ignota,ô6 ufus pene exoleuerit: quacris,quacaii la id accident. quod breuiter docebo. Olim enim/’t riin.lib.is.c.y- Plinius tradit/iulgata cratpuflamv conficiendgratio, 56oin/

EPISTOLAE MEDICINAL* laj ^ omnibus ita uel codsobu{a,utillius confecîionem conferiberenuUa nccefsitas urgeret. Quumucrôoblp uio,uetufti temporis filia,inucnta antiquorum,nifi mo^ numends cocredita fuerint,facile obliteret: euenit quo que,ut ptiffanæ præparatiOjànullo exaÔc conferipta, memoria filt; ufu hominum exciderit. Qriate operæpre* dum me fadurum arbitror, fi tergeminae hordei fobo* lis,pti(ranæ,omelifeos,acpolcntæ progeniem deferip-fero. Eft fane ptiffana exhordeo in pila contufo 8lt; de^ corticato pulmentarium,forbitio,uel cremor: id eft, lac uel fuccus ex grano in aqua maccrato elicitus. Vnde in conuiuio Dipnofophiftarum, de ptilTana griphus fpar gcbatur,àei9«sà!fÂ9i»x^i/Alt;l' «fy«f«5 quot;^î^' id eft, fuccû hor^ ®*J^j‘5“* dcidecorticatimanibusdeputumbibc.7rt7n!Î«T0ült;Æ,in- hï^Athen-li. quit Äthenxus, ^ 7^«w«!v»5 tism(z« ets T'^ioïapjidefttSz ,o.dipnof.Pol derc,xs« cwapad eft,utHelychius interpretatur, hordeû lux li.ö. ca.io. aquamaceratumàgluma purgare 2lt; eluere. Genuina enim olim erat confectionis ptiftanx ratio,ut hordeum maturum,medulla plenum,non ftrigofum, fed adhuc «udum,aqua irrigatum,mantbus chirotheca ex canna biuclfparti tela ( ex quo 00 iumct{s,nc ungulx attcrcrê turjcalceinectebantur^ucfcitisfricarenturfoiiitcrtdo^ nee exterior cortex,Telilt;fto tarnen adhuc interno eins acere,quofarina contineer,bene abftergeretur. Hoc ^.^ ^^^.^ tandem fic,utDidymus docet,bis hibaflummanibus, Gcop^Xon acfoleficcatum,inpilamconic(ftum,uelutinmolatruA ftitiiùCæf.h. fatilipinfebatur:amp;Cfie contufum cumfuo polluie,ad ne ^-^ G‘l- '''’•’■ eedarios ufus in uate hdtdi condebatur: ex quo ptifla* p^i^j^'-fccun nxforbitiones,pultem,ói cremore decoquebant,qux dû Arabes de fingulamedicorum Ärabixinterprétés aquam hordei coftionem do appellant. Äpudquos eratgemina ptiffanx deeodtio. “‘ de'pkuri-unamnempe,hordei ftcprxparatilibraminollauitrea '’^ê. amp;nbsp;Arcu-

ta cumaquæfa\ubrioTisUbiis xx. donee huius pars di- hn.li.9.ad M-midia,udpartes duæ infumerentur, decoquebant : ôd quot;'.^V'‘ banc a quant hordei kniduamgt;Slt; ob interioris corticis “Jquot; ® ‘ ''^'^’' G acredinent

ViiUxn£U!ret. acredl'ncabflerfiuajamp;' mcdianalêpotu appcHabat.Ab So d^chm' ^^'^“^*’® *^^* amficio cócinnabat.acdpiebathordei dej 10. ec »rat.. ^Qj-jj^-g^j^ atcupani rigidi fridïone depuradlib, i. qua in olla quoqp uitreata lento ignis calore, prius tarnen a^ quacalidapluricslotâ,inxhb.aqueunicaebu1iti5ede-lt; j coquebanqua diffufa,alias xx aquæ lib.afFundcbSt: 8i donee dimidia pars aqug euaporairct, deferucre fine-, bât.Hâc nójUt pnoréjabfterfiuâ^ièd quia afperitaté pc-* Vtijjdna m (fionsdemulcerctïuêtrêlubricarerjpcordiahumetfiaret fitimep leuaret, Græciü/i4'0v. Arabes cibümédicinal^ £lt; hordei aporeiina,id cft eUxationê appellarüt. Prima ucro hordei (implexdecodiio per coliï traicóa, à GrX' - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cis^vAcj^traar»?, fuccus pudanç colatus, àlatinis uero

co 4' cremorpriflang redè dicit.altera ucro,in qua grana hot Hi^o amp;^Ga1. ‘^^^ ^®^® ^^^ cribro ab eorû fucco difcreta nó (unqGalé. li. i. reg. acue • Sc Hippoc.xfiSüi?«(/^ öÄKi/jid eft hordeaceâ SC intégra Varia ptiffanç dicût:Latin! ucro differentie caufa, reCte forbitionéap tificia°^Aæiti» peUarêt.Erât quoeg aliæoperofiores SC lautiorcsptiffa 11.4.03’4. Gai. ne euaceti SColei,porri ancthiqj coditura decoCiiones» li.i. Aiimen.amp; quasApitius(qui arteeulinaria paternaobliguricrai b® h.».acio.M^ j.^g^gj.Qgjj pgpgjjj^ jQz-gf^ quisle ÔC PauL Aeginetali.«'

' côficereitadocetîPtinanajinquitjficcoquitur.unieitiJ parti,aquæ partes xv adijcito,p3ululû^ olei, SC poft e* bullitionêacetu quoqpadde. ôC cû exaCie coda fucrit, paru falis friabilis infpergat.Sunt quoq,’,qui porrû SCa* nethû addût. Af Oribafius inEuporiftis,minus aque ac cipit:unânêpehordeipparatiheminâin deeêim aqus heminis decoquit,donecmedullaris hordei uifcedoeH quata fuerit.tS me! acetûac(âlêintjcit:8C poft^ in ebU litiôe hordcû detumuit, porrû SC anethû quoqi addere ViilJinidcx 0£ ßjef, Nec exhordeo tantu, uerûm extritico 8C ory23 rii li is’cfy quoeppand-ationeptiflànafiebat. Cetcrùmuulgarcno Gjl.àquxhor ft^â aqupexhordeo intègre decoCtionc, qua m cura te dd prjepd'd^ briû utimur,Galcno fuificignora,inde fuipicor. Nâ dS tionem uiù- Hippocratcsinquartoreg.acut.Iibro,febrecorrept0S, tw i^n^ralfc, ut fitiu)fedai'Cf,pcgt;tÛTÿÂ^i3«fvvc/icc7®-,idcftaque!ior* deacd

EPIST'oLAE MEDIClïïAtï 22/ âeacci biberc luberetad Galê.declaraturus inqt,Qyod hordei pocul3«A4ôê» id cftfitis extindiuS fit,manifc* ftü cft. at debuiflet quolt;ç docere Hippocrates, qua ra* tione horden prepararet. an id fimpliciter aqua macéra rijanuthiquiexhordeo îv9i3t/decoquQt,præparareo* vefem rf^«,« porteat.AtOribafius,IulianiCæfarismedicus,iddoce bord« décote uidet.Febriëtib.inquit,n5 oportet horden in pila tu* ^‘o* dere,fed grana cóprcHa dilatarc,Sd coquere in ac^ua, Öd horden in aqtepidaprius bis ablucre: deinde illius hor dei hemina in decê aque heminis ufeg ad hordei crepa-tura coquat, inde coletiSdidbibat, in quib. humor cho kricus dominatur-Succedit Só alfa hordei ^les Omely (^«/itowf-fisdida,q nihil aliud Diofcoridi amp;nbsp;Galcno fignificat, bpsGr^or«. quam purähordei erndi farina,à furfurib.caftratâ,8lt;ex cainhydreleo eu butyro dilToluta cat^larma,phleg* cj^u^^^a^s monü alt; fynâchiæ fuppuratinû.y nde Gale.de Gopou poCmedic. de tione medicametoru ait, K9Ù à)tJ.ljji Kviny ûdt3tTtot/,Tâw c/1^ angin».

Xfi5wov tóg». Hgc quidê no exhordeo, ut polêta im* maturo,nec codlo aut manib.ad ptiffanâ dcpfito,fed ex hordeocrudo excernebat, obidcataplafmaex hordei crudi farina in hy dr eleo diffoluta prçparatû, wgKXvatœs nomenclature retinuit. Et quia ad phlcgmonû mature tionêaccômodabat,farinâhâc uirtutis abfterforiæ elle ex^tc oportuit’.qtâefficaxinefthordei furfurib.ut m^ DeAndropo-t{h37ro(/K)W7rt(X9J,mâcipiorû uêditores,nçuosin nul tu mâ q^ J'^H^pp cipiorûcrudihordeicûfurfurib.farinçiUituabfterferint. reg'aeu.ca.dê Succedit huic pofttemaqdê ÔC pcoxhordei immaturi póffana. foboles,polêtaLatinis,Grecis uero «Aeftrop nominata. Qi'^ Ç'' ?ƒ«-undeHefych.àAAîfop, mqt, ro «'ra-on«? «f«»«? « o-itou ccXiv ^.pan^ijjib.r. yop.Tîrt^îJujpPjfap.VndePallad.hoidcû (ait)femimaturû, ca.ult.0*1.U. cuiadhne ali quid fupereft deuiroje, per manipulosli* i.aUmentotû. gabis,SC torrebisin fur no,ut facile mola pofsitinfringit 8lt; in modio uno falls aliquâtulQ, dnmoht,mifcetc eu* tabis.Certè qui id dintius fer tiare uolebât,firço,ld cft fa ça SCuino mulfo côfpetfumjamp;C ficcatû,cumfuo pollinç

Ôd fur fini b LIS in nouis hdltlibus codebant, Öl' ad uario?, acprecipuèfacrificiorumquoc^ ufüs: quandonunafa* ' era non modo cthnicorum,fed enam Hcbrçorum,fioc Molafalfa liu molù ßlfa conficiebantur.Itar^ Domïiius Mob edixJtgt; •«'' amp;*Mofes ^^Ç[uicquid faenfief) offerrer,falecondiret: In oronMn Leuit.i. quitjOblationc fal offeres.fi autem obtuler(s,munus pf* mïdarumfrugum tuarum Domino de ipids adhuciW* rentibus,toi rebis cas igni,ôô confringes inmodum far* ris. Sic Graeci quoq^, tefte Theophafiro, quia ants-quamcerealia frumenta fa!e condire didiciiîcnr, intC' gris hordeis uefcebantur.In huius rei monumentum, û cerdotes in frontem uiôimæwAuj^vrot?, id eft hordeum Horoer.li.i.ili falecommixtum,effundebâf. VndeHomerus de Gr»

ad.amp; Suid.ni corum facrificio inquit: dift.^i/^f^vzaA'.^^^^^^^^ ^'^^^(^^f(^f^^^^^ÿ■Jfÿg oeVi^svTt^.

Itac^ fi ueteres irata deorum numina mola falfa litan do placarunt:fpero me quoep illius enarratione tuâ bc-neuolentiam demeruiffe. Valc,amp; boni confule.

N ucre anni praeteriti, mi Geralde,a fenatoribusreipublicæ Nurbergen* fis, prudentia fingulari a cuir tu tuin* tegritatcpraeditis,accerfitusfucrani, utoptimo eorum ciui Chriftophoro Krefsj ciuitatis in comités imperia* libus, SC ad Caefarem Carolum ora*

tori,grauiterrenum lichiafi affedto,niederer, adcranttö quoep Dodlores loannes Schucz,óó Magebuchius, ui-ri eruditione,multarum^ artium,óó in re medica in pd mis pcrftiaprcftanres:qui,poftquam communicato co Prlt;ttum N«- fiho.plcraqjmorbipharmaca confcripriffemus,mefola rimbirg. Hal- trf caufa ante eoenam extra mœnia, in pratum Halleren lertnfe, fc,quod ab uno latere flumenPegnicium alluit,ab alte ro

EP IS TOL AB MEDICINAL» 229 fo uana hortorum amoenitate eft circumfeptum,dedugt; cebant. Etcum fub umbra arborum deambularcmus, en cœtum iuuenum üiic con{pcxtmus,qui curfu decern tabant, itaut uidlus lampada uiciori traderet, capd*. uusep rcducerctur.Tum Magebuchius à me fafcitabax tur, An ego unquarn, pro conferuando fanitatis 8lt; ui* riumrobore,ta.lecurrendi cxerciuum à medicis vêtez De pentaploe ruminditutumlegiirem. Turn ego refpondi, mea^ Athemenbum pudPhüochorum clt; Anftodci'numIcgilleiAthcnisin fu,Aihcn.li.»-feftoSenados Palladis, Athenienbum ephebospalmi Dipnof. tesuitium botrts onuftas dcferentes,quas Graeci o^^t» appellant,ex Diony lij facrario ufep ad Palladis tem plu, quod currendi fcopus crat,cucurrilTe; ac uidori, qui a-lios anteuerterat, datam calice pêtaploa didam, quant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ ‘ ■'

ipfepetulans,cum iuuenum choro faltans circunferret» Ideoautem pentaploa dtöam, quodpotum ex quinep revum mixtura,uino,melk,cafco, polenta, £lt; oki mo, memo cócinnatum contineret: quem Cicero cinnum, Cyceonis có-Grxciuero LvK'M appellant. Vnde Galen, in fextum Ç°“^^t Epidemiarum Hippocratis librum:Yinü,inquit,abfc^ 11b. ii. Dipnof. ciboiciunisobeffe,experientia coprobat. ob id àvàt»tlt; doe«, excibo 2lt; uino potus,ic{urKOsnon o Rendit. Erat e-nimhocpoculum,utDidytnus ait,ob polen tam «AH»? ï«(x«,fitisrcmedium,qualcCircemfociis Vlyfsis prae*-paraffe Homerus refert: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Odyff-*. 5lt;

y yïttrOipTUjey T't,H£WKAQtTJ(,KflW'f*tA»j^Xtógop, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ihad.A.

cïïS))7rf«(xt;G!wt4,ÜK^,cïvtMtiryfclt;ftlt;n'rw«JiaïgixttKï«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tr ....

VndeGalê.denothftpti(ran3edecoóbone: Quidü, -ait,ciminum 2C melinticiunt,cyceonapotius quamptiC fanam préparantes. Qguhæc dixiffem, uterep inquit: Nullas tibi,ó Langt, pro cyceonis poculo ÔC potu, quê gt;nbsp;nob is re ddidifti, grattas modo rektre poffumus: mU nobis ad c«nam conuiuaadfisnum enim poculis mu- ; fto,aut uino ex Creta uel Gandia plenis,cyceona tuum

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cv 3 tem

remgcrcrcm,tiifi äFlorennnis mercatonb.qitiIibi'OS mihi ex Itaha attulerunt, dudum 'ccena effet condi^ ■q«} ccrebnimfiiiHum bene toffiim,0(f elixos in alboiü' re afënosjqnosfecum attulerunt,rara Germanis feicifquot; Ia,pararünt. Ad hæc Magèbuchius: Non infuetæ,aib modo,fed etiâ incogmtæ font he nobis dapcs.Qiiatc ^ nosillarum præparationem docueris,pen'nde erit,ac ß . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«obffeumccenaflemus. Tandem ego relpondi, Hip

pocratem amp;nbsp;Galenum marafmo tabefcentes,aut exfp* V ntuurndefecffufyncope languentcSjharumah'mon’î reficerefohtos.Vnde Galenus;Dabis,inquit, lus amp;-^' ua,pr£dpuecorumuitcllos (albumen em'm connua^^ . gieconcoquitur)prxtereagallinaceoi-um,quila(ftca’ ere ’’' P®^ tifont,fcfticulos:itcm^foinum€erebrum,fedueldili'' ”^* **^ g^nteraffum ( q«ando,fideturcrudum,fommopcrtl^ dici) uelfoalbo'fore légitiméclixum,porro amp;anetha Quid fit iusal *^folt;^is* Albi autem nin's præparationem facile cl*' ^6al.lib.n. ciescxfocundodcComp.medicam.libro, ubi exirief*’ Meth. amp;nbsp;11b.S', cræpala affeA's,iubet tefticulos SkalasgaHinaceonH*’ .1- i??^“'’’ ac pullos columbarum,in alboiuredecoquererElixcii' ‘i'j' tur,i'nlt;^ùit,hæc omnia finegaro S^ umo in albo iure,!**”

phd ill nqua,folnm€Üolco,ancrho,amp;' modico porn: 6' tern uef 6 noh ebuHitionß piincipio,fed quum hæc ft*^' De coâiôepi r/nt decodtione fada friabilia,poffremô inqeias. Ne** Ii^rhir/æ **'* ero tantu carnem amp;nbsp;uolatilia, fed etiâ pilces, uetetes Diofc. lî.-i.'ea. decoxcrunt. VndeGalehus,de laborantib.phlegm*’' 31- nodc,tertia läßftudtnfe IpecfeiHis,induit, faxatiks q^ ^’a pffccsjuclflwxyfjidcftalellos, inàlboiurebenCelixos fychiusamp;Sui- dabis.-Vocoantèmiusalbu,cumlinegaro,magis9f das,acdiftio- tiäcufoflncfopcruacuacoditura,quamGrcci «oep/««***' nu Hippocra- appellant,præparatur, anctho falc^, rum olco S*^ po*' tis interpres. yf gjcig«o,m aquamconicdKs. '’Erat autem carycia,n*s ? 1 dVhP*quot; Lydorutnjek finguihc feraniim,aut uoliicrrï,i;imptiiO/ ca.17. amp;nbsp;lib.jÏ: fis Ata^'foatiSjSraïóinarum ddfeijs condïrum. AfeU* ci.ö. nero pilces,quos Romani learmos ÓCmerlufosdicunn ,

5 P I s T o L AS M B m C 1 N Ä L» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2ji Græciucrôob miniituIasfqnamasSv^colorcm fubdne naujquibusafcllisucmHb.muldpedibus,iübollis'd0amp; xis in penu htcnnbus,aß-tintIätur,Wlt;rxv;, id eft afeUos appellancquifub canicula latent, alrjs nerd teporibus credenticidato SC patulo,accapitc compreflb,fine co-pare uagantundeqiiomcapite lapis exêptns,ÔLadallû gatus,fcbrc arcet. Erat quoi^ antiquorum medicis in De uermib. a-irequenti uluius nigrû,Græcis Mailtos //U«? dictir, quod j^'có^^med* exfanguine0iflt;Taj»(u», id eft iapa nd deftutoconHeie- fcf.bca Por^ bat. Verdrnfiuobiscordiiuntdiuerfa conficiediiuris edh quoq; dî albiarfihcia,quib.ucl hodie Roma: preparatur; ea tros j^quot;^quot;^- 5yj_ Platina inlibrolexto dcHonefta nokiprare, pcrbelle disA^GaLlib. docebit. Hisuerbis cos latinos dimifi: fC quoniam i.Præno.Hip. aduefperabat ,nc cocus meam ah lent lain cauiaretur, ad ccenamacceleraui: in qua amp;nbsp;te quoque aftuturum confido. Vale»-

rêt,côuenerat inter nos,ex Germa nia medicine comili tones, noeîur-nis (ut aiunt)ad Cleanthis lucer-

nam lucubrationibus 2lt;^ i nterdiu uiftndi ægros labore dcfeflbs,quo aliquado ingenq neruosrcmitteremus,ut PaduâproKcifteremur.Et poftq illic,quæ ægros cura-dimethoduamp;oblcruaret,exploraflemus:inde per mare j^-^j^^^j ig^ Adriaticü,in quod Padus fc exonerat,Venctias appel f^ ^^^^ ^^^ lereinus.Vbi cQ in forS piftariû ueniflcmus,en pdeator „• fcóbrosretib.implicitosjoblongoscxiles^ piiciculos, venefd pifc.u colore fulphurco lub aquiscófjgt;icuos,aftercbat.exqb. in iiere conü Venctiinuere,^têporeobefiorcsftint,dclicariorappa tunu ramobfouia, opiparé condita, Ob id Hebogabalus

qiiafi in marina aqua cum colore luo codîos,conditur3 Veneta,comcdit. Turn ego inquam: Si uos,ô comilt tones,expenfanim non pccnitcret,cx fcombris uosga^ nim,celebre Grecorum Romanorumep luxus obfonP um,conficere gratis doccbo.Annuebant ergo omnes. Itacp pifees emptos cum reliquis oA-x^tJ^iois, id eft, pa^ uis pifticulis ,ad gari Icnocinium aptis,in xenodochiJ, ad Fiftulam di(ftiim,dinertcntes defcrebamus.00 piß' ^*™d’plH? ^^’^exentcratis:Ofooj,Ganis (inquam)aftbciortinr ji^.X^Ä s.Di 0^1’^ praecipue ex pi(cibus,06 aliquando ex carnib ofc.li.i.cap.31. fale maceratorum,putrilaginis liquamcn.Namteft^

Suida,o 0^' yxç®' àïi^ ^Ji^t «Ti«),» anTn^wii^^ eft, idle condi torumputredo.Qiiamuisenimfal rcliqua à putredói^ conicruat,ingenioia tarnen gul a ipftim ad gari,alecis^ muria: liquorê tabefcere multifariam eoegit.Ób idfö' tè Plinius rradir,elïc eriamnum aliud exquifiti liquonJ genus,quod g a rum uocaucre,cx inteftinis pifcium/^ tensep quæ abqcienda effent, fa-gt; maccratis ; ut fit iÖ’ putreicentium fames. Hoc olim conficiebatur expi^t) quem Grxci garon uocabant. Vnde Martialis:

Kttriialkin 'LxpirantisadhucjiomhndeCinguine^nmo xenijs dtüich. /{ccipefacofi^^tmunerichiiraygarum.

Nam nee uHus Iiquor,præterungirenta,maioriprttiO conftiterar,fingulis millibus nummum permutantibö* ftit^i cif h' ^oniiios gari penè binos. Et bic de pifcibus liquotf» uït.ca.ult.gari con ficiebatur.Viftera fcombri,aut fcari,ac una tenens prjparatio. respifciculi,fl4«?i«didri',triglia,mxnidia,lycoftontb*’' uas conicdta, fale affatim confpergebantur : ac in nett in apricum folis cooperta,SC crebró rude agitata,expj’ nebantur. deinde in æftate,quum fob's calorc, fàl Pgt;^^*' iimcp pinguedo eliquefceret, in medium opfaridiotn*” uas,caniftrumautcopbinus,utpromineret,oblong'^®gt; lentis^dcfaliccuiminibusarcftifsimè plexus,ftatnen^ 1 turan quem fallus pifciö liquor fenfim deftiHabat • t]“quot; -

Hccolatum Graeci quoquc AvJiövAtólrappelIabat. Vi^ Lyculmen. lium huiasjirquit Plinius, eft alex,gari impcrfcc^ta, Eli4i.}i.ca^.s. ncc colata fæx.Vnde Apitius,maxn-nus illc ncpotum gurges:3umen ( ait ) elixum,ucl in fnrno aut craticugt; laa{rurn,cumalecc aut finapi 'manducatur. Eftßdab leclongitudinis pcdalis autfpithamioboefus pifcicu^ lus,qui ex Gymbricis ac Daciæ amp;nbsp;Noruuegte BoruG fiaecp littoribuSjUafis inclufus, Sc fale coditus, haringa quoeç didiusraut fale fumoep inuct cratus,tum haringa paffa appellatus,cratibus aut fportulis impofitus ad m UngtuGeY» nosperfertur. InBithynia uero talitcr garumpax^ wjumBocIi« parant. Coniiciunt menidas paruasautmagnas,fiuc lingen. lycoftomos,aut fauros,riuc fcombros,authorS pifciü Alters giri d* omnium mifccHani, in madlram,uas excauatumpiftox P«il Brtbmoï tium,in quo farina in maffamfubagitur, quodGracci P*'‘^P‘‘’‘^^‘°-I«»gt;ïlt;^ot4icunt.amp;inmodiumhorü pifcium,falls fcxtaz ne magide amp;nbsp;tiosduOsltalicOS infpaYgunt'.5lt;quumnoSlemunam maâra.Pol. ita fale maccrati fucrint, tandem cos inuasfidile cöiv l^^j “’’•ƒ• ie(flos,óóbcne coopcrtos,per duosaut tresmenfesfoz * ^'^ ‘‘''** li exponuntreosep cr ebro,fed tarnen ex interuallo,rugt; dcuelbaculo agi tant. Qvudam Sfuiniuctcrisfextaz tics duos in flngulos'pifcium fextarios affundCuÄ fie, ut «»vôyttgev præparatum inuarios ulus rcponSl, ne uiz Oinog^rw. tes dus difflentur, bene çoopertû.De garo exlocuftis Tertid gdri idquoep memorabllefertur-.quêadmodumpulices ad præpftratio. fanguiné caprinü afsiliüt, fieloeuftas ad garü infouea fepofitüjfturmatim aduolarcaiunt. C^iuerogarü celer iter citra infolatiOnem ,fola dccodione conficcre ftudet,Win mura steKTW ,in qua inieCtaftagnent,uel fupernatcnt,pifcë conqdunt : ÓC olla noua cum origaz no,donecaliquantulümuriçeuaporauetit,decoquüt. Btquemadmodünoftri gulae nepotes lampretampiz fccm,uino Gretieo ebriam ÖC fubmerfam ,inferta eins

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lisinfixis,exutroeplatere collifeptenisfiftuUs ,neuvz ^^ xpitiohçc 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;num ab (o rp turn regerant, enecare folenufic Apitius, vu.ii.ÿ. c». 17 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H artis

aril's cuT/nar/æ ad omnem luxû arch fmagirüs, muHöJ De giro Athé. pifccs in garo enecatos, fapidiores fieri docuit. Vn* lii.Dipnofop. ^g g^r Plato comicus inquit /tp aotTif « yi^v ^i-^ot^a '^' . . -1 TrnJsaigt.idefl'JnputridogarofiibmergentesfufFocat an nign * ^^^^ pj^.^ ^^j^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;longé celebrior erat garuscX

Wdijapr^p^- pji^j'm^cruore compofitus,ob ibHacmaticus didus» ’ Accipiebât enim uifcerathynniautfcorr^ri,c2em-' brochijsieorumcp liquore amp;nbsp;(anguine acfale cofperft, in uafe ficlilimcfes utplurimu duos tabeicere finebât: deinde fundo uafis p ertufo,liquorcni in aliud nas fub* ftratSiUi deftillarefinebât.VndeMartialisinXenijsî ixfir intis idhucfcambri depngwne primo

Hue fuilTe ob ianguinis admixtionê caloris nigri, qui'' libct contjeere poteft, quo Gal.Iib.jdc Medicamentis loeoru aficclorn copofitis,,adnulè olêtia QC depaicéri^ 2Uriüulcero.tLtit,ylt;ifey iMiAa-i/at ^.MtïsÎÂiyi^av cKiréfiV» De irons po- Garuscertè non fodorü,fedaiïbcioru crapule lencd' pinonibus A- nium. Aioti enimdicebatnrpdig) helluones, qui aba' **’'amp; Ml'^dê ”®’'“ ^ potusluxuria paterna decoxerant bona,quoril uikran catalog« Vlpianusapud Athenæumrecenièt. QiiarC Smbédum er garicognomen apud ApitiS, Plpnn ac -Martiale,abit^ dicédumgirn dafitera a ,mutilafiè credo librarios. Quod nero aJ tijj0cioruin,er muriâ attinet,ut uarios eius ad falgamorüuini amp;nbsp;lalfi' nonfodorum. mcntorüu/us,ita tresipfiusfpecies reperio. Prima e^J dnxcuraban* ^9^^cœlefti[uclfontana,ülcSé mellc unamaceratis, tur.Colum.H, conftabat:quaiblum inuindemqsuina.utfierêtdefp ij.cap.ns.M. catiora,condiebat.cuius præparationê incpiftolaDç Cato cap. 104. mm' eg j^jg miftura, ex ueterum Comentarns abundé amp;nbsp;dura præpi docuunus. Altera uero munac Ipecres, qua ueteres ad ratio, Colum. olcrü,radicum,pcmornjfalgamorumcp omniu coditugt; hb.ij.ca.tf. rasutebant,GraeciahtMysatKfiKMyjmuriiuel ialfilagin?

colat5,ó^ à fecibusdepurata, Columella uero aridam appellat,qua hac methodo coficere docetJDolium pa/ tentiisimi orifiep in aprica parte uilhe, qua plurimum fel ferwctJocatOjS^id aqua coUefti repkto, aut fonts/ na:

EP ISTOLAE MEDICINAL.’ gt;» tiaUS inciito fportâ iunceatn,uel ex (parte ph'cat3,(âlc candido,que muria candidior fiat, repletâ.Cû (ale per aliquot dies uideris liqucfccre, needs mura cfTe matii ram intellexeris,tü (ïibiude aliS falé ingères,donce in-tegerin fporta permaneat, nee diminuatur amplius, quodmurixmatuntatêindicat. Sd fimcliorcm habere uolueris,hâc in uaiapicatadiffundes, 6C opertam foil cxponitoiomnê erh mucorê uis fobs auferet, SC odorê bonSpræbebit.EftÔCaliud,inquif,maturitatismuriac luturitiitis ii experimentStubi dukêcafeu in eä dimifcris,fi peflum eft,im{)erfeiiilt;t ibit,immatura:fi ueró emerget, matura cfïe fcito. Et onit murü ßlt;i lt;)uoniâex(alecâdido fiebat,illius præparationê ut ex gM. M.Catonis lib.de Re ruftica adferiba, cfTe operae pre^ cium arbitror.Salë,inquit, candidSfic facito.amphora Sdî» candidi defrado collo purâ impleto aquæ purgjinfole ponito: paXtiTcito ibi bfcelhïcubde popular/ fuipêdito,qua(rato,etideiv de Re ruft, tidern fuppleto.id aliquotics in die fadto, ufque adeo, cap.sg. donee fal deficrit tabclcere bïduS.idfigni critmuenain aridâ uel ouS demittito : fi natabit ea, mûries erit, quo carné uel cafeos uel falfamenta codias. Porro, ait, mu^ riam in labella uel patina ponito in folc;6i ufque adeo infolehabeto,doneccocreuerita'ndeflos lalis fict. ubi De flore falis, nubilabiturjub tedo ponito.quotidie cum fol erit,in Diofcor.ub.y. folêreponito. Eadêquoq^rationeCóftatinus Cæfar '“^’ ** in Gfoponico fibi dicato,mûrie maturitaté cxplorare docet;«AM«f, ait, sk^tUs e/iic/lo Ll HSdritSlji'Hs ^TO)! cinÿilJiCKK^ flip uè\'^Kà!J ioJÿ.e/i Mt^HTBU, OVTTCli i^ei K^XS V^ «ÿKVjJ. îd cft. Ad gari decocrioné accipe muriâ fiaétem collatam, fie probatam, ut fi quod in eâ coicétu fuerit/upernatet:!/ iicrofubfederit, muriano fatis falis habebit. Eadéra* tione oua,6C alia in aqua marina (alla, non facile fubfk dent. Dicitur quoep poftremo muria, quum de (alga^ TfrtU fnurU mis,carnibus aepifeibus falcficcomaceratis, ülorum fdfamitonim madorefaltabcfcit,Iiquamê. VndeHefychiusinquit, pracipuèpU ^(tÿTVV}«,^^»)^ C^M’f^ôi muria in Xemjs Martialis ait; ßwltquAmi.

,^lt;} nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I 0 A N. L A N G I

Harctibi,Theobalde,de gan',aleci's,acmuriæpfæ'’ paratione ex Gæoponico Conftannm Cæfaris,acue^ teruinrei agranae Kriptorum monumends,rcferrch’-' buit.Quac uerô commoda ægris hæc afférant, ac prît* Deoliuis mu- apuémuria fîlfbrum pifciumac ohuarum faHiIagins ofcor*^« */«*' conditarum,quas Gtxd M^v^jUt/^tts dicunt,in curan' ttp^AthéJht? dis annum ac gigmarum ulcenbus, nomis, ÔC contra Degari amp;mu exulcerata inteftinorum tormina,uetuftosi^œxendi-oft^'u*^o *' ^quot;^’^ dolores, clyften' infufax id quidc præter DiofeO/ 8i^Gal.'de fimi ridem,ôlt;^ eiusmterpretcm C. Plinium, Galenus quo pii.medi.infe que,amp;mgcniofaipfiusfimïaPauIus Acgineta, tedO' Paul. 11.2. ca.î. cgbunu Va le.

C C E P i, crede mihi,Georgi confo' brine, non abique mœrore, comité ab inuidiisimo Qelàre Carolo Au*

firiiécaix fto/^ f^g^.J(,Q^^nîIg^'t^J•cucntus belli dubiusfitjaduentui” cœnam anica nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quote fore dubium uereor. Senbit Andréas ha

^ähr cxMo^ tertuusjuoslongîtudinctempons comitiorum pep fellauelBena^ tæfoSjiUius faftidiumamicatamen.amp;ibbria couiuio colacucarpio. mm philothefiadeucrare. aenuperueffrûlÿmpofiaf' Saxatiliumpi. cham,anonyms uobis ex MoièlJapiicem appofuid^j

Ii,t!ca.jx’p3ul. qnem Carpioncmappellat ; ac ex arenofbflumine lU' lib.7. nbsp;nbsp;nbsp;ter fixa captos fundulos, perças, fa Ira ulos 06 labracas»

Aufop.yiMo- pifccsfixatileSjin.alboïurc^cuminodicapcrrijant’tJ’b Gale.lib.Meo. o^^b^ ^^'^ C Vt Galenusptgcipit) dècoôpspræbuiffp at un edendost Y etùm carpionçs ^frottis ffmileamp;jamp;Iâph , , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' * dioreSj

diofcs,oleo (ufFnxos,SC modico faic ne marcefcant Carpionet ti confperfos,airLihs abiegnis indufos, ex Benaco Myn^ Idcu^maco, djfluminislacu eaptos,aTridennnis per Oenofpon- Gtirdenfebt^ tum ad uos perferri Augwfta, facilecredo.frixa enim diutius,qua'm elixa,conieruantun At uos pifees co-mcdÜTefaxatiles, frater tuns mihi non periuadebiß. Augufta enim Vindelicorü metropolis, à maritimis ' fcopulis, inter quos püces alti SC cap ti,Grgcis T0-i7flt;w«, Latinisuerôiàxtilesdicffi,nimiumdiftat. Sinâc^pû , fees influmine per iàburramamp;^ iàxadelabente eapti, gt;nbsp;gt;nbsp;à ueteribus Medicis'5rï/f«3j ditfli fuiffent y turn certé ’ rcdiusmuftelapifcis,alambendis petris lampreta dix ,_ nbsp;nbsp;nbsp;'■'

dus,acmurcnulæ,o(culis /axis ut aegré diuelli po/sint ^ïurcnuh.H adhérentes, incenfum /axatilium referrentur.Sed, ut d, brigken. Columella ait, optime faxofum mare nominis fui pigt; OHu^mpi»: fees nutrit,qui quod in petris ftabuiëtur, iâxatiles di-di funt, utmerulæ, turdi, nee minus melanuria : quos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jj

Galenus in libro de Alimentis recenfet , ÖG perfpicue cap.i5. indefinit:Scaros, cottyphos,cfchlas,iulidas, phyci- Gai.Ubro5.de das,pcrcas,pctræos nommant pi/ces, à Iods in quibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i»cuU»

inucniuntur,SC diuerfantur.non eniminlubncisjaro nofis,aut terreffribus equorislittorrb.red ubipetre Sd faxolafatlitora,fefe illa tebrât,SG parturiüt.Alimonia exipfisnon modo concodu facilis,fed humanisquo* quecorporibus faluberrima.fanguinem cnim conftigt; tutionefubftantiæ mediocrem générant, ob id Athe- ^'^^thén^/r næusexDiphilimedici Commentarqs inquit:;^' hJ g^nipn.Gale? i^Xo^iUIJ 't}(SvuniioiiiAjiti^ï[^xtcialt;riiJivep3i)t.^mtyiv^v?iBt^a‘(iHK'Tii quoque lib.8.. x.»,KivifotyOhiySTfoggt;oi:otJè'sriA(iyiottKrtc^ilt;rlt;pSciL^xnQCp3V.^^''^’ lo póft inquipT« lt;ÆKSchVf/ibfOt.'nriffatet 70ts rztrwtxKa'ip itxSif ^H^OCIJ Ti ^tcflüiTi T^Oi^luj, iwyKSt (A^ ^i^yK^ T'^ii^t/xx, K9U. 'art* ï^tfeuTarj^^twfjKsd wltiyiMTxKeijrii^iffi^ti^ii^l^ccfxTrvTihcc, Hos pbid Galenus ineiculentopi/ciumiurealbo elixatos, maraftno aut/yncopeexfpirituum inopialanguenti* buSj^SC laftitudineulcerofa defeisis,ialutares elfefta-

1)5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I 0 'A N. L A N G I Î

tuitiquibusuires effœtas rcficerenouif jüce illorum efumtcbreuel plcuntidc laborantibus à morbiftatu denegamt. Addc,hos amp;nbsp;abos quoep maritimos pifees fluuiatilibus efle calculofis longé innocêti'ores. falfo emm çquoris liquor,ÔC fluxus inter iaxa collifiOjillotS uifcidummucoréÔt^attenuate digerit.ProindeCor. Cor.Cel.lib.i. Cdf Lcuior,inquit,pifeiseftinter faxaeditus,quam cap.r7.GaI.lt;k /n arena ; leuiorin arena, quant in limo. quo fit, ut tf fucPâuUibl ftagno ucl lacu cadem piCium genera grauiorafint, cap. 90. Icuiorqj qui in alto quant qui in uado uixit.quod Gi' Gal.in lib. de knus paulouberiushisuerbisteftatur: Volucrcs,in* ^quot;quot;'niaffu^ qnit,^ pifees, paucis exceptis, omnes bonifucci funt,

* Çrætereos qui in ftagnis ac paludibus 8CfluuijsIiniogt; fis ac turbidis uiuunt.nam minus natant, acre® ÔC üi^ ; QSipife« ^^^ deteriori utuntur : ac maximéfi in corum lacu^» fittKMtiUs. 3qua ex magnis ciuitatibus, latrinas, balnea,macellô» ac lt;;ulinas,êlt; fuUonû, quiueftes ÔC lin tea cluunt.foP des expurgans effluit. pefsima cnini,in tant fceculcnW aqua degcntibus,caro nafeiturque comefta,^ corpO' risnoftri alimoniant coipurcare polTct.5lt; quemadmo^ dum piiccs marini ûxatilcs, in alto æquore degetibus funt (alubriores : fie quoque fluuiatiles , qui aduc^ fo torrentium intpetu exercentur , ^ fatigantur,at' que occurrentibus abruptis uadorum petris illiduiv tur,his qui in ftagnis QC limofis lacubus tranquille de-guntÔ^ torpent, caftigatiora habere fumina, 06 infa-lubri uiGus ratione præferendos cenfeo. EiTe ucto gt;nbsp;,a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prifeorum pifees faxatiks, aut in illorunt cenfu haben dos,pcrnegabo: donee tu pro fingulari tua eruditie* ne,melioradocueris. FaxitDeus,utte pro* pedient bonis auibus redueem

IR P R v D 6 N S, Geralde,fa-ti's cedere,ólt;' temporife accommodate nouit : cuius te plunmam ra-tionem habere,exxeniolis mihi miC

fis conqcio, quac puer tuus Euangc-lus decimoquarto Calendas lanua-rn,tuomihi nomineobtulit:quo die Xenia amp;nbsp;apo-Romanik Cyrenenfes togisexuti,ac curtaiyntbcx £„^„711^quot;m^f fiuefteinduti, ficulncis'que ramis coronati, una cum ^ ^Martial, ia feruis pileo coopertis,Saturnalia célébrantes, cpula^ Diftich.recen-bantur: amicus quoque amico grata munera mitten ^*’ bat,turn uaria ex frugibus obfonta SCbcUaria, turn fStMlcrSZ prxcipuè ex melle placentas , quorum inuenta Sa^ lib. i. Satur. amp;nbsp;turno accepta referunt, Hiccertèfolennjsmos,ncc Oui^xFaa. apiid Chriftianos omnino cxolemt.nam hisCalen-dis lanuarq, quibus c H R i s T i ex Defpara «ir-gmenatabs cclcbratur, in quibus plunmum Cues ob-œfasfagina, madlamus: amicus amico ftTcftam,u/-cinus uiemo, de carnefuilla ofFarn, aut fardmina, pro felici nouf anni aufpido mietere folet. Et ut ego quo-quetibi pro tuis xenijs aliquam uicem rependereui-dear,en mitto de meo pridié madato porco, ex carne eius minutatim diffeda, addito pipere, ificia, 0^ to- De ilïcijs Ath.' mada, ac de fuillo latere, tergo'que iale macerato, amp;nbsp;Ï^*’{^‘/2b^’t^ fuffito,iuccidias,quorum dum {?erfida gensIudaL cap'.iMicrob. ca temerè infamauit. Nam ƒ! modó ea quæ luftinus SC lib. Satur.7. Cor,Tacitusmemonæ prodiderunt,ueralunt,quum ^’^^ carms hæc gés in Aegypto dqs hominb usep inuifajccda fca^ porriù^bfti-bieiporn'ginejamp;tabelaboraret, emsep cÔtagiototam néant ,Iufti.b. Aegyptum inficeret,Tupiter Hammonius deremedio jö-Cor. Tant, per ßochorim,tum Aegypti regem,confultusjudeos

^^KyP^^ Vcendosreipondithorutn exuIum’MofeS Degrandine duxdefignatus,mcmor quàmfœda(cables ô^uitiK* ’porcoruAnft. „^ jUoruCorporadèturpairerfîmulœ quod porcigra» aufc. cali.Pli. dine,reconduis in came uiuentmm lunctis, a (cable 11b. 8. cap. ji. eadSinfeftaretur (undepprcigradinolijchalari dicun tur) ludæïs (inllx carnis efui interdixit» V er um hæe De tarne full- funj Ethn(€oru,qui arcana dîuinæ legis no inteHigût, ^^^De^efT^^^'^**^’’’^^^* R-CÔtïushateMofis décréta Eulèbiusin» Legum Moifis tellexit, qui tradit Moifen fub hoc de efculêtis Icginp tropologiâ tia æniginatar,populû Kiael, tû durac ceruicis, amp;nbsp;effréné, ^*‘ ^^/^Eu^*^ ca docere uolui(re,quæ adiuftitiâ ÔC pietatêpertmCr ^^*^118. «.quot;'. rent.Nan-i animalia ÔC uolucresraptu 06 morticiniouJ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ventes,no alio nomme edere uetuit, ^ q^huius legh

(ÿmbolo eos à (polqsS6 cæde deterrcret. SmUaucro carneuefeiprohibait,quoludaeos admonuit,quôfus fit amicahiro, 06 locis uliginofis, m quibus fe uolutat, 06 oblecflat, ut ea quæ externe corpus,intus uero anP inâcoinquinarct,fedulô caucrêt:06 fobriè, no ut fues, Animam por- ih crapula 06 Pagina uiucrêt. Nec ex ullo animali nm cis datam pro merofiores ganeg dap es préparant, unde Ciccro;Sus, f’deNaVXo hiquit,quid habet præter efcâ:cuius quidé caro,ncub M. Varr.'lib.x. uêti putrefcerct,anima ipfi ^ Paie datâdicit effe Chry cap.4.Pli.lib. fippus.qua pecude, q? erataduePeedû hominib.apta, 8- cap.p. nihilgenuit natura fcEcûdius.06 M.Varro:Suill3,ait, pecus donatû à natura dicût ad epulâdûatat^ huic auf main data pro (ale,qui Peruaret carné. Nó igitur eins G^.libre i. ad efpni ut inlalubre MoiPes uetuit.na Galenus exqu^ ’ febre teZ ^^ febre tertiana afïeôlis,præter tefticulos 66 alasga^ - “ ■lorû,ô6uitenaouorûPorbilia,porcorû pedes66cere--bra,ac porcellorum carnes ^lt;^K^l‘Ks, in iure albo liquegt; faClas,pracbet,ô6 effœtas à morbo cÓualePcentium uP Galen.libro7.l'es lUius du rcficere,his uerbis prxcipit: Tum,ait, Methodi. Puillascarnes ePPe àpedibus in pti(rana elixis incipict:

poft uero etiamimum crus reciè Pumcnt.ab hoc etiam reliquas partes, primum quidem iuuenis porcelli; qui fi hyems ßt,etiam pridié madteturmain hefternum quani

EPISTOL AE MEDICINAL* 141 quam recens necatum facilius concoquitur. æftate fat fueri t,fi mané immolatus porcellus fit,ac circa fobs oc» cafum comedatur.Nec ab re hoc præcipit:qirippe om» niS efcnlentorSjCjuæ noirimus,caro porcina iial entifsi» mènutrit,fi modo cocoCta fuen't:adeoq^ magnâ habet cû hominis carne afhnitate,ut non modo noftro Pari» fijsjfèd etiâ tépore Galeni Roms, iederati quidspâdo De pîdoebeif chei36 cauponcs,carné humanâ cum aromatib .in pa» Xd€âbquot;h«c ftillis codiâjpro fuina,magni uédiderint. nec comefto» Gil.li.vdeAU res altéra ab altéra odore, laporc, aut colore difeernere meat, poterât: donee humanus digitus, per negligentia cum fuaungue coélus,amp;S repertus,atrox coci facinus prodi» dit:qui Slt; méritas hipplicio in furca pepédit pœnas.Cç terùm hæc tibi de carnis Eniïæ alimonia dudum perfpe éta elfe arbitror. Vcrum illud Hippocratis, in libro 4. de Ptiffana,de iiiillæ carnis diffcrentia,multorum ingc nia torfit,ubi 7«^«jt«,carnes porcinas uituperat:Tlt;è v^x iieió,fuinascommcndat.;(0»j’«u5gt;air,7rlt;)i/Kf«, üxÓT«p«9vü)* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

pÓ7(S]il« » 7^^^K«^^.•X0ÄKJ'^^X cfl'w amp;9,i^iK'T0t.^«K2lluè»V^Xlt;/lijiiK Hipp.n.4.«*S* ‘ris« TcSp Âjitwp KTTixvrciey.àçiiisit J^^TK 1^7 Ij^vfwç TriiVx^y-k ’^'*'* 7iKi7ijc(,inH7inKflctluj (f^'ovree i^óvTraAozï.tióii/plt;A«rdb ?! lt;ïgt;«?iv«ï,« 1(9« vTró'fvje?**”^ eft (ut Copus Bafiliéfis,cx Ger mania Frâciicirégis Galharö medicusuertit) Porcinæ cames,fiuc(ubcrude,fine ambuft£,malglunt:naamp; bilé pariunt,ód turbationé.Suillis nuHæ aliæ meliores funt: id^jfinoadmodS pingues,neq} etiampertenuesfunt. ac nei^ ueteris uidimæ actatem fint affecutæ. at uerô re ieda pelle,6lt; fubfrigidae edendgfunt.Verdm nifi quiC ' piamGræcorum dehiibus nominum,^ auatisuiA» manim,exueteri pontificum iure pcritusfuerit,hæc explicate non poterit.Quare ea tibi paucis perftringa. ^jj^j^. y^p. «c Epicharmuscnimfdemmafculum, quemLatiniuerré Suidas. dicunt,dclphaca uocat.at fcroplias cateri Græci gene» refœmiinnOjpropnè delphaces nominal unt:quód del

phyas,id c ft matnces, porccl'omm ( quæ delpbac/a d^ cimt ) concepracula habcrcnr.indc ex codem utero tres,adelphos nommarunt. At v;,utriufqpporcorumfe xus genus, pc/puè qui adoleueranr,ftis dicebatÄadlt;Ü r 0 lt;r,(rvs quocprceftèprofcm/VJpianus tradidit, srttf« ƒ Dcpabulo por afiVieSj,»^ o^fjcmiKamp;is ï^Rf? rquia,dü e terra radices icirpora, r quot;t’^^ ^*^^' ^t^^n^gt;^®5æaquatilisfyïue,aclubricos roftro cruüt,atit u. .cap.ÿ« tnt^fC:^ mUiTcQ^MTv MTr^nnltiTot^'p rrxHiT /quot;or^iTf-rn /•nmialz

fantrunde amp;nbsp;apros Gtxci fyagrosappcUât.Sues igit'J^ Ariftophanes grâmaricus in dclphaces acchoiros itadt Ulditlraj/ JÏ avamp;if 7« (/^i' iJ^tj cruiJt.7r'c'jrÿyc7a,^î.hcpv.Kis' f^ ‘^ «TTCcAcc K} wKi^ct^x^Ï^ohid dh Degen ere fuLim qui corpus roborc compadum habent,amp; adolciicnint,dclpha^ ees:qui nero adhuc poicd]i,corpus tcnenJm,mone,amp;- j linmidum habent,chom dicimrur.Quam dilierennatrt

loTroiano St^naufragio fibi turn ignotum, reduce bo* Odyfl^.Athe. Q,ft,0 excepit,obfcruat dicensr

Ac fi diceret:Ed»eôhoipes,namhæccbcerea,porccI/ lorum carnes,debentur36iüperfiint famulis:prociuc' ro Penelopes obceibs dC fpumantes lues aduJtos edut. Conftatigitur,ueteresGræcos,porcelloslacftcntes5lt;I adhuc fubmmes,;/«ƒ»; quoque appeUafle, quorn efum Galé.lib.j .de ob uifcidos ac crudos carms humores,Hippocratesim ^deTe^pw probat,Öc Galenus de AIimentis:öxÓTWj,ait,(ijj^ergof 5rt^ ^iTlwiittTtliciiTif^'ay iiJiti)amp;s7to'VTCiJ TrKftxvcmlMfctpbjJ,^! ilt;riy7Ü(/iJi.iyK}hüii)vSyaiTii/V'y^lnlt;(^oi,«lcÓ763t t^ Hrfayficfviff» id eft, Meri to porcelli tanto magis excrementicia præ/ ^^ bet nobis alimoniam, quanto finît magnis fuibus inn midiores,Slt; minus quoque nutnuntNuper cnim edu ti,quouis animah tcn'eftri,quo homo iicCcit, carné hw* midtoremhabent/angiuius aphlegmatewfcofi fomu temi

ÇPlSrôtÂÉ médicinal» =41 fern. Tetemma nero anti qui porei earo, quæ regré toncoquitur,amp; concoda (angumem atrabile confpur ^j^'^^^’^is* cat:optima ueró ad gulr lUccebras SiS corporis alimox ^‘^j*j “'quot;’c* mam eft,porcoirum mediae ætatis, qui ueteris uicflimae gim.icut. ud non cxcc(renht,uel nondum atïecuti fint annos:ca-ro non nimis obcGÜ,ncc macra. hæc cnirn facilèconco quitur, 8c optimum generat fangutnem» Sed ut pau^ lo exadms intelligamus, quæ fucrit ohmi'n pontificio De fuülo rjed facrificioinm lurc luiiemfis aut ueteris uiclimæ porco- hj’^’^'^mXT nimactas,hifl-oriacorum paulo altius ent repetenda. I saf. Ouid.u Sus enim ücrum olim erat Praifqs SC Cretenfibus amb Faftorura. mal, qtiod louein infantem à Rh ca matte, ne a Satur^ j^®^®“**^ ^J’ ma parente deuoraretur,abfcondi turn in Crcta, fus kx tenfi eaucui» ift3ucrat:Slt; ne puen' uagirus a' patrcaudiretur, grumtu ne, Ouid.ii.4.. fuo obftiterat, A * fuillo certè pecore immolationcs in F»®- Athen.il, facris prima duxeruntinitia. Nam ÓÓ Argiui in fefto, à ’ ‘ ^‘P“'’ ®P‘ fac Hyftcria dilt;fio,porc2 Veneri mat^aban t:8C in men feMaio mercatores Maim,Mcrctrhj parent i,porcS im pratgnatam immoIabat.Legimus quoep,prima omniS Ccreris myftcria {ùe,quôdroftro repando fegetes eru^ erat,cæfa,fuiiFe eelebrata, Vnde Pelignusilleolor

Vltipis mérita Citaenocenus opes, Addeqgt;fœderapacis5CnuptiaruminEthruna,Latio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

quod eft immolate, à fuillo enim gencre immolationis Porcelli amp;nbsp;fu-initiü eoepit. Ob id ctiâ Hippocrates ôi Galenu s, à uer f’ Wf *^ ^^ quot;nbsp;bonglt;ft;«,îàcrifico,fucm ugtupjid eft uiCtimam, paisim ^MeV amp;nbsp;u'i^ uocant,acpraceipuêGalenusinMethodo,5CdeTem deTemp. peratura^ubi aiti-cAK« uj « naf/ itj«(gt;jz,eT% tfô/ôp ytXaf, «r* örctTifiäp fkoTT.è^, (j^vjà'/lfifjSii'tts^ 7rKx.Ace§lt;xy tt^iîo-Hî rW ffCC^kiiY^Jitsüyiis«7recijlt;x^'Tt Trt’^HynykiiVM tvçco'iiJi'ip^'if, ^f ItKdî tpiny^y vAictjJ^i« V7i^Jiii(»^islt;r((iJ vy^ô'Jmie.id eft,Si

iuucmlis porcelh' camem edere iioles,aut diiTccans co/ PórceUoru d' templaii,mucofam amp;nbsp;flaccidam enis camem muenfes, ndtomid ^ 0^ unwerfom ofsnim genus cafeo lam primum coagH' lato fimilejita ut nee edendo nupergemtorum anima-’ hunieorpora, propter fuperfluam humiditatem fint giT Hui grata. Qiiare redte Hippocrates, rej^a/çi«, cames poreelli iam editi ac fiibrumi, quas in delicijs cibarioru olim habebant (utmodo Hifpani hinnulos, ex cerua-'rumutcro cæfos ) utinialubresdamnat. Qiræ ueróiö Viftimaru ca ^^®^^’® uidimac crat eras,ex Plinrj ucrbisfacile cotjee--tes refert P lui. ^^ poteris.’fi modo pcipcdens Jiofiu miitilä,aut morbi li.g.ca p. Var- dam,aut quouis modo defedla,uelut impuram^offerrc» iohh.z.c3p.4. ingensfuiflepiaculu. Obidait;Suisfcetus,apartu,fa' *' crificio die quintopurus ciKpecoris diefeptimo,bougt;5 trigefimo. M. Varro tarneniuuenilem fiiiUi pecoris w’^ dfimse maturitatêad deeimSufq^diêa partit .progatat' t Cu,in quit, porei depulfi funt à mama, d qiribufda dc^ . phacia appellatur.neqj enim iamladtctes dicunt, qH*^ partit decimo die habétur puri:SChb eo appeUantur^^ antiquis Sactes^ quod turn ad facrificia idonei primus Suesfdcref^ dicunt.AaTjiflbautênomineIad}êtis,appellatnephre' , nefrendes^ des:qiioniâ necdö fabâ frêdere,id eit dêtib.frâgere aut atterere polsint .Corucanus uero niminalis hoftiaSjdo nee bidenes, id eftbiennes ( inferta inter duasuocal^ litera d,ut in uerbo redire3redamare,redargit6re fit)“5 rêt,puras efle nègauit:id pontifices de ucteris uiA’’^ prate ftatuifife par eft.P.autem Nigidiits,in libro q«^ lidéteshoftip de extis compofitit,bidcntcs appellant air,non-folaso^ b'ï6 €^0^3- ^^^^^d omnes beftias bimas.VndePoponi^s,feftl’ƒ^’ƒ ao.iib^Sat. 6. AtteUanafumfabulariïpoeta, in Gallqstranülpinb’' ra fcripfittMars tibi uoueo facfiimm,fi unquam redlef ro,bidente iterre. Hippocrates igitur foesbidentrs, qui ad bimaium, ucteris uidimae ætatem, non exed' fiftent, porceUis amp;nbsp;uetuftiorib, elTéfalubriores docef»

Erant amp;'alia quoq? de ho fins præcidaneis facrificia, quas antefacrificiafolcnniapridiècædebât. Vndepor P*ca pra-ci-ca etiam ptæcidanea appcnat3,quam piaculi gratia an- ^»“^’•Gel.jib. tefruges nouas immolari Cererimosfuit. Cæterùm non arbitrer fore abfurdum, fi in huius cpiftolæ coroni de,auâarq locoaddiderojquale Romani gulç proce- Defuilla uul-rcsexfuillauuluaconficiebant ferculum,ab Apicio Slt; uatrip!ici,pli, Horatio laudatum: nbsp;nbsp;—Cumfit obeeß— nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;li.ii.cap.36.

EtGor.Cclfus defueaittStomachoprofuntunguIæ, cdliica a roftra,aures,uuluae,fteriles^. Vuluaenimin animalfx bus eft interior fœtus conceptaculi caoitas, quam in ho Anftot.li.j.de mine uterumôC locos appellant,acmatricem.cuius très hift.anim.ca.i. étantapudeulinæ antiftites differential,quârum dele* dium Plin.his uerbis indicat: Vulua fuis eiedo partu mcliorjquàtnedko.Ekdijciauocaturtllajhecporcaria, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

Pnmiparç fuis optima: contra effoetis, à partu, praeter* quam eodem die fuis accifæ, liuidaô^ macra Nee nouel larum fuum,practerquam primiperarum,probatur:po* tius^uetehiik,dura ne effeetanim,nee biduo ante par* tum,aat poft partum,aut quo ciccerint die. proxima e-ieâiciæcft,ioccifæuno die poft partum, huius Ô^ fume Suillæ uulu« optimumifi môdofœtus non hauferitteieditiae deter- conditura,ex rimum. Vulua ucrô de uirgine,porca fterdis diôaJa- AÛÎ’îib?^ ferc cyrcna4co^pipcre,mentae ficcæ folijs,additoliqua* mine,nielle, amp;nbsp;aceti modico, condita, inmuria tarnen prids coôa,cæteris præferebatur, de qua Martialis ait: Martial.ia Tcforti^emagisciipwtcie uirgMfporctfj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Diftk.

i Siftomachus tuus haec tibi de fuüla carne mifla A-pophoreta,botellos,ificiajpernas ac petafones faftidie*

* ’ riqpoteris Apitq conditura, fterilem tibi prac* parare üuluam, quæ languentis ftoma*

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;chiuiresreficiet. Vale. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I j DE

Ignificafti liïens tuis, non tantutn didionis.fed ÔC ofEciofe humanité i ds kpôreornads, apod nos quoeÿ ' in caJendarum lanuarq Saturnalp bus, Cues guide obcefas pluies ma^ dlari.ProindepcrleflameadefiJii'' i la carne, SC conditura uuIuæ,EpP i

Hola, SC cS Andphancs feripferit, /««Tp^p Tii-tf TruhiirHf i nJ'^tsoii *ffc‘*cgt; ideft, Vuluam quidam uendunt carnet 1 fuauifsimam: cocos ueftros omnem impendiffe opera, ut earedte elixata,uel fritfia in ftrtagine,rcóè quoeÿ b' ferpido,id eftfilphq fucco,piperc ÓCcytnino,fit reliqub | aromatibus,condirctur: quemadmodu 06 Apitius do Athg.ii.Dip.j. cuit,SC Archeftratus opfodxdaluSjdum ai^

fatlia cx dtd phium appellant,geminas afîçlpeciesmififTe: quarum ^« nbsp;nbsp;altera fœtida,quum graue uirus redoleret, ac putribgi'

nem rcfiperet,uirofo odore,quiftomachum facile Ini’' uerteret,uuluam infeciflc:alteram uero odoriferâ, qu^ præflantiori myrrhæ eilet fimilima,ueritos ne in ea opo Opocalpafiui calpafum,honiinilethaleucncnum,fubefïèt,uosquo(ÿ latere, teftis ^bicdUc* At Geralde mi,pharmacöpola a mercator^ Galé. lib. i. de lius falfus,uos quoq? ( Ut arbitror ) infcius fefellitLafef Anudotis. quippe planta eft quotannis creicens, quar radices ni' gras,caulcmferulaefimilem, fed fucciplenam, folia ap' pij,fernen uero latum ÔC foliaccum profert: cuius nata' les loei olim fucrunt,Syria, Armenia,Media, Sc Lybia. Sed omnium præftanuisimum Cyrenis, ,'n PentapoIP tana regionis Africac ciuitate nafcebatyr» Vnde Vf Et rd «ius : Si, inquit, terra non effet generibus humorutn

E PI S T 0 L AE MEDICINAL* 247 difpat, nee Cyrenis in ferulis lafer tantum nafeere- DchfereCy-tur: quod ob candem caufam Hippocrates nccmlo* ma,neem reloponneio crelcere, led m Libya prope j.Hippo lib.i. Cyrenas abfqueculturafuafpontenafci, ac quatuorfta de »orb. diorum quoque rura ocewpafTe tradit. Liquor uero ille preciofus, fuauifragrans odore,ex radice filpbrj incifa colle(fius,rhixias,excaulc fcarificSta refudas, Caulias dicebatur‘.8lt;acreueluti olibanus autmaftixconcretus, ï7ro2 üv^waiLcs nominabatur, cuius uarias in re medica unes Theophraftus ÓCDiofcoridesSC Galenus conrgt; memorant. Si Nicander poetamedicus in Alexiphar*

macis adcrit^ilphii radices amp;nbsp;fuccum his qui cum coa* gulohcbibcrint, SC co in ucntticulo in grummos con» ereto agre fpirent, prüfens ferre auxiHû,fi quisradices pocu^o fuo intnucritjaut diffolutumbibetit fuccum: wiTt »y AjßvKÖt 7n5Té!ifcy^i'«5iti}^n^ot2 «■iÂ%»,agt;\ûT’ ówïejvlétóif /'’^Jitéugoï'n t^J«?.

Nee filphioad medicamenta tantum utebantur,0d cho concrete adintinótus.quosGra'citMfocAiMflt'rrtdicunt: fedeoefcu ^(^oïwt-kntaSZfalgamacondiebant. Vndc Columella docetj j^®“^’ fupraolus atrum,ferulam, amp;feniculum, duas pattes, ^unam durs murtte,ufquc ad fummum fidelix labrü affundcredeinpaucasradiculaslafcris,quodGraecifib j;[p|,jj p^^^j-phiumdicunt,adncereiubct. Non certe uulgaris, er at çj, 4tm4tio ufuseius.adeó enim magni conftabat,uifingulac lafer^ ^c wri^j. pitqlibrïc pondo argenti rependerentur. nee id Cyre* silpbium Ro-ms,nificUm,impunè efferrelicebat.Vnde Carthaginê- ^^J^^y; feSjóCaliarumrcgionummercatoreSjadCaïaxemporz y^i^.cap’j. tum nonlonge à Syttibus0lt; Cyrenis diftantcm,uina De mercato-deferebant, ut inde filpbium dam referrent. EtPlinius qbus '^f”^* C.Valerio Slt; M .Herennio CoCs. à Cyrenis adueda y^uWt. Romampublicè laferpitq pódotriginïa,maximifacit: €lt;adhuc pluris,q? C.Ccfai didator initio belli ciuilis in teraurûÔCargcntûlaferpitqpondo CXi exacrariOjUC* lut Ro, reipuWiex thdautum, protukrit, Etat quippe

*48 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IOAN. LANGIT adeomagnificum, ßC dqs hominibus^ graturn rnunuSj ut Grcci olim,amp;fycophanta AnftopnaniSjrem magné ^^^^' »ftimarionis fignificaturi, Batti Silphium dixerint, inlaut.Ïntcrl °’'‘^’ M^ot^Hç yl 1^01 ■nij’ZiyKS'rüy,^^tü HktIvai^cpio^. negat pres explicat. fycophanta fc fadufum, etiamfiPJutonem diuittarum amp;nbsp;Suidas C0- deum,autipfum Batti filphium ei daret.Eratenim Ba^ P'®^®' tus rex, qui Cyrenas anno urbis Romance 143 ,in Libya condidit. Alunicipesigitur eorum conditori gratin' caturi,alterum numifmatis latus Ammonis facie, abe' f rum filphij figurainfeulpebant.Batti quo«^ effigieanquot; 1 nulo,quo publicè Iiteras obfignarutjhis charaAeiib.ib ( Awö V fi fculperefoIebat,quiduitatemBattofi'lphiS ofterreio' ' tbhf^icSt^^'^^^ Adde^Ampeliotx ^ gensLibyca quotan' • nts exagriluiopib. aliquot lupnii reruias Delphisn' j polliniofFerebat.Accipis nemodo,^ preciofumjarÖ) officinarti bê accarSfucrit ueterib.laferpitiumf’Atnoftrûinoffîcim’s itoirt non eße aromatariorüjaferis g3mi,q,belezoin appellat, neeiw laferpitium. rara inuétueft,nee adeo magnia pharmacopolisuentó 6^ cortices fatis lati amp;nbsp;denfi in eo agglutinati, non pbn , tæ,aut oleris ( quale filphiü eft ) fed arboris efie lacliL' maprodunt, Ne c tanta laferpittf copia,quanta benzo* ni in ofFicinis rcpciitur, noftro feculo fuppeditari po* teft;quü ante mille annos in Cyrenisamp; Libya crefet*^ Obquas eau- defierit.QiiS enim Nomades, gens ex Aethiopiaftfä» ^flJre''df(?r P^^°*^“ paftu uiuês,in Cyrenas (ut Strabo rcfert)irru*(^ Swaklib. 17’ fient,filphiüradicitusin pecorisfiuipabulQexftirpar0t. rii.li.i9.ca.3. eft.n.omne pecushuiuspabulita auidum,utnifi abeo SiipbtMw pc- (telle Arriano)in Africa arCeant,eius pallu ob dukctli corigrlt;itupc(= nê,donee difirupant,facile impleant.nâ amp;nbsp;ferpêtes uini

auidas,adiniftüfiforbuerint,natudifirffpiaint:Kpcco-11b d^cap ? ’’^ ^^quot;^^ ^“S ^^ uefcunf, carne admodS iucuda pingut' feSkOb id publicani,uedligaliû publicorû coduóores f maiusexpecorS paftu Iucrûquglîturi,filphiûpecorupa bulo depopulabantcadeo utunustfh caulis,inqtPlin-noftra repertus memoria, Neroni principi miifus fit.

Qiiam ucllcautcm,utnoftri pharmacopolæ unû nox bis proferrent filphij lurculum ruade fakem eiusmex narrabikm odoris mcunditatem,uel um'eam corn ben zoinilachrymulamemungcre podemus. Ardices,Lu Ludouici pa- * doui'cum Romanum patricium, qui uitam mille perp -‘JJ^^'^ ^J^quot;® call's cxpoiùit,ut ea quç in nouis Infulwjliberalitatc rcgt;.*pjtio experk^n gâ Poitugalliacà VelputioôC alijs nauclens repertis, najibro fa« tontinerentur,aut adolefcerent,mercimoniametalla, na^gationis gemmaSjacaromataexplorarctjUerumxiloaloêamp;lax scit^^^ ferpitium uidHîc.Nam Tharnafâri.inquitjdum defun, dorum comburunt corpora,omnifariam odores in ro^ guin conijciunt,aloenuidclicct,5lt; id genus arboris gü mi,quod elegantifsimum illud unguents gignit, quod uulgóBclzoin5cupatur,eruditiores uerô lafèrpitium Bekoie/fc U-' ab arbore laiàri appellant. Atlafernon effe arborem, j'’Pp‘“®:^“* fed BsTwüv,«A«Xquot;^lt;i{/, id eft herbam, plantam autolus, sUphtum^non Hippocrates, Ariftoteles.Theopliraftus , amp;nbsp;ueteres eß^rbor^ed medici^ prater unicum Serapionem, male uerfum)fa- planta. •• tenturomnes. At quum Ludouicus naftentem filphiS* (xnirefiljphut' non uiderit, facile ci id errons condonàmus. q uenrad- çr “loe ad noi modum amp;nbsp;facile ei cfedimus,quod ait,i n Sumatra m^ no ^erfertur. f«la,apud mcrcatores,Chrifttanos,duasuncias aloes, amp;aliquantulum laferpitij fereperq(Te,quorum aloes fmftulum cum in pugno incaluiftet, lafcrpinj uero ad. quantitatemnucis iuglandisincenfum ,utruncp feor^ film aded ineftabilem fuauitatis odore fpirafle, utnuC quam locorum fragrantioralenferitfuffimenta.quibus quSreges amp;nbsp;laccrdotcs,illic dæmonum cultorcs, in ûx crificqs amp;nbsp;rogo defuncftorum,ac in uitæ delicqs pluriJ mumutantur, acunalibra aloes decem aureis ueneat, ea ob id ad nos perferri negat. Cui ego lib ens aflenti-of. nam utrunep in aromatariorum totius Europæ offi-dnisdefiderariuideo.Sedquid fitillud olficinarS beb ^äzoin 0^1-zoin,abalijs benludeS dieftS, icire baud dubie malles: cimrumeße quam elfe ex Troglody tide præftantiorcm myrrhani *'

2f» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IO A IT. LA IT G 11

Myrrhe tie elect am arbitrer, q uæ item ex arboris in Arabia, Ae^ mofeerMA. gyptiæ fpinæ fimilitudinc naicetis,Iachryma,cuius cot c4.7s.dejcr:e fiç^inciio^iniubftratas palmeas tegetes liquor eiusde' f ^“’’ fluit, aut in tninco arboris adeo tenaciter concrefsit,ut una cum cortice aueUatur, quê in benzoi crebro quo' que conipicimus. Habetiane omnes myrrhæ cicely proprie tares, efl namq3 friabilc;6lt; fraclum,in eo candi' dæ humanis unguibus fimiles maculæ efRilgenf,ac (Ut «return Ac' EccIefiaftesaiQfragranrifsimum fuauitatis odoremfp* gypei fufii- tat.unde fiagrantiisimum deorumin templis fuffunii' mentOjGal.li. gin Aegyptq ex tali myi rha SC bedcllio,humani unguis j Diofcont* r ^°^‘’^^”’ referente, componebant : quod Damocrates «paV.'* '’’° '^^^^ appellat. At noftra uulgaris myrrha incenfa , Eedefiaftes de plané uiroio odore fœtet : quam adeo ab optima myt' ; myrrha, cap. 1^3 degenerem, à Diofeoride Ergafimen dici arbitron pro^ungue 'be Sedenim baud ignoro te amaritudinem myrrhæ iu dellij nulè le- benzoi requirere ,quod mafticatu plus dulcefeit quàm gi'^ur- amarelcit. Verùmicias,amaritudinemillam no omnib.

myrrhæ fpeciebus inefle.nam rroglody tica Icniter in 0' telenteicit,ÔC ( utDioicoridcsait)erofione quadâlin' guam pungir. Nec ob id quod amaritudinis expers fit» inferre pot cris, bclroin elfe aflam duîccm:quûhæca' pud Serapionem 6^ Auicennamà Græcorum laièrpi' Belzom offi~ tio nihil difFeracquod non amplius extare,iatis fliper^ tuMrumpeffe probammus. Quod fi ofFicinarum bclzom myrrhaiu *^' ’^^Ue ^^^'^^*^aPP^^^^’'^^f®’^V‘ilnioror.ibletcnim natural Jidzoinon eP- P^’^’^^buseiuldcmfpeciei, ad uoluptatem, contralijs a‘'i( dulcif wpomm qualitatibus ludcrc.Namfipoma Sc mahl’ü' ’ nica ,atq3arâtia tam dulcia quamaceroia,amygdalai' tem tâ dulcia quam amara procréât : quid o b fc er o ob.

’ ftarepotent,quin etiam myrrhamtam dulcem quaffl amaram procreetf'Nihil certèproinde oblêcro ,utmca de filphio, afla dulci, myrrha 2c belzoin ccnfuram,a£l commilitioncs tuosreferas:il!orum^ indicium quaffl primum ad nos reienbas. Vale,

BPISTOLAE AÏEDICINAL, DE NOVIS AMERICI ORBIS INSV« lii,lt;int(a ab lltnnone Cdrthagintnfercptrtis: zrG(0s graphu Militate. Epiji. L X11L

Vpcr dum pléiades cum ucris amcegt; * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j mtatc prodirent, atlt;p egoutmoerorem

ex fratris mei obitu côcœptum animo excuccrem,propè amnes intra montes ijgideâbularêj en répété grues ex Thracia ^ perponrum Euxinû aduenas,clangore iuo oblircpere audiui:acl(terato,ad Palam edis uel Py^ thagoræ charaéleris Y efFigié, ordine/enfim à tergofe Degraibu» amp;nbsp;dilatantccuneo,ut aeris flatupromouerétur,6Cobui2S pquot;j^quot;^“ o}*' uentorû proceUas agminis roftro facile infringcrenti,n cap.ij. fublimi aéra fuleare côfpexi. Tû hominû defidiç pertac* fus, tacite mecû cogitaui:En grues,anfercs,olorcs,cicogt; niæjæ inter minores uolucres conturniccs, per mare, perterras,cxEin-opain Aphricâjamp;Tadextremos Gan^ gis fluuij accolas Pygmæos,peregrinantUr : proh dolor De homine inquam,quumhomo fit animal diuinat mentis capax, jj^'^’^’^Â; natusut eredo ad fidcrauukup'ncffabilcm huiusorbis Aftot-de paru fabricam amp;nbsp;arcanam côtcmplaretur, Sf inde diuinam, animai.l1b.4-dlius opificisfàpientiam,qua {ÿluas,acquota,terras, pe- “P-»-®^ ’’^^ coracampi,ac uolucres cœli condidit,agnolcercf,Ô? piè uiàUb.i.Meta collaudaret: quæ ( cogitaui ) eft ifta ignaua hominum morph.amp; defidia f quum hæc animalia rationis expertia terra^ ^ t de^ôr *^* rumorbemperluftrent,hominumuerô uix centefimus nbsp;nbsp;nbsp;^°^' quiftp ultraiiium natale folum, pedem proferre audet, ut in alienis terris uarias naturæ diuitias, urbiumfi-tus,ôd régions mores cognofeeretf quod olim erat præ cipuum præftantis uiri præconium, qualem fibi often^ odym«, dere Homerus Calliopen fuam orat: «vlt;/l^a. //oi i^viTTifa^a-ct mAv^fiewtey, os t^ihu. titTiX« ïT Ji.Ky^S«,ii7rei Tpaius iS^op •j^aAkö^ op iTniJ'a't, 'vnfKÓyJ^ eeafê^a37reofj tJ^yz ccsiet^i(cju.vcop’iyylt;gt;j, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quod

£)ir»tjLi(ait)Mllt;^««'HOT capîttpofltemjponTrQiue Q^i mores bominum multorum uidit^^“ urhes.

Ceograplù Nam èC hæc Icire Medicos, SC bellomm duces, magni imperdfoncr refert.EtcnnTi fidux belli, regionumfitus,oppida,ne^ ncdtco fatu rnora,fluminum uada SCfemitasignorauerit.qirafo^ neeeßaria. lerna fui pxpediet frraragematar'am unde exercicui co meatumafferctiaut copias fuasperfluentafccuiè tra-ijeere porcht, ne hoftiû inlîdias incidat f plané ignora. The^mop^is ^^^xes Pcrûnim rex, SC tonus Græciæ fulmen, qui' Strabo hb.i. uis tamnunjeroßnn alcret exercitum,ut equi SCmilites Hcrodot.amp;iu flumina exhaurirêt,ipiculis emifsisfolê obumbrarenC ®*““- dutn.tamë propé Thermopylas, tonus Græciæ propu' gnaculûjàGrxcisoccupatû,exercitQ naijcerecrebro ' fruffra tcntalTct/acbis ter^ obfiftente Lconida,dubio martepugnatû fuilTet,Xerxes ab incœpto hello turpi' ter defiliere coacipsfudret,non fine ingenti cladcexct citus,'nifi ppialtesTrachynius regem,iam confilq inO' pem,occultum tramitcm,qui per ruga SC an fra crus mu tium Thermopylas duceret,docuiflet : quæ res Leoni' di 6C Gracci's omne uidorix ip cm ademit. Quis res du cum regumep firenue méfias, fine regionum SC urbiuiu fitus peritiaredie conlcribere, autconienptasredein' teHigere poteritdNemo. Medicum quotp oportercO' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mnimn horum efle gnarum,integro li bello Hippocri'

tet docuir.Nainquum corporum conftitunones,8Caf' .. fenils ;mimorum, ficundum climata orbis, ac profi' 'tUÄ regionum,ufbiu m ÔCAquarum natura uariantur,ui tfius Si remedioru rationem quoep uariare necclTe eil-. Vtcuirp loco peculians eft Genius,ita quoque propri) fimt locorum morin, SCiriacmcp mcdicamêcatucrum quum no rantû remedfj^ domi in pomœrio nans mot' hi curentur, fed crebro çxoticis opus finpraeftat medi' corum horum natale foliim fcrurari,quam domi infcho .lis( ur Medicos Alexandria: ) confenefeere, quant Se/ De Medico - pmjjQ-n5 ßj^ conorederc, qui horum defesftumfticcida' mmAlexan- e 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p^j

Unsre/àreïunt quum liens præfiaretu«. Nee Galenû, driæ 3elt;îÂa, ut ehalcitidem anufi kV fery aha^merana dincfcerct, ^’^^^*^'*' g^ in Cypnim naiiigarc taeduinquideinde ob aiphaltum, f,quot;jèxtûm%i ludaici lacus bitumen, in Syriam Palælhnâ profedus, dcm.Hipp. ÖCinLemnum inililam quoep appulit, VulcanolaerS, Galenasfu« ut quantum hirdni ünguinis Lemnite terræ ficerdos P^^-^J^'^j^ admifceret, ipfepræfèns uideret, amp;capræ figno obfi- lo.dc fimpl. gnaritamp;f ut plura alibi remédia nata exploraret, ex Afia med. pede,s per Thradam ÓÓ Macedoniam redrjt. Euphor^ busjubac regis Mauritaniæ medicus,herbamfui nomi nis( cuius ladeo fucco oculorü caligo illufrratur,amp;’ ui-nis ferpentu obtunditur )non in fuburbio quæfiuitTed impiger per abruptos fcopu!os,altilsimimontis Arlan tiscœliferi cacumen confccndit,ut euphorbiuminter Deeuphor-faxanatuerueret. LyGmachusueró amp;nbsp;Genrius reges, biohæcPli. hicgentianæ radices,illelyfimachiamherbam,non mi- ’^'^^'’^’^^ noriftudio quefjuenrnt.Pulchrumenim 6ó immortale ^,ftoribu?quot;* decus cenfebant,fi córüm nomina,regia berbarum nó- pii.ii.iy. ca-t méndatura ad pofteros propagaret. Summos quoque philofophos,Democritum Só Pythagoram,ob herbarS cognitionê ad Periarum,Arabum, Aegyptiep magos profedoscoriftat.VndeHomcrus,nobileinud Nepê- De Neoen-thes,œnotherçradiccm,mo?roris pharmacü,aliascp her tb es amp;nbsp;herbis bas,quibus Polydamna,Theonis regis Aegypti uxor, Helenamdonar,non inter extrema xeniarecenfet,quæ ^.^^quot;0^ ' (Menelaus ex Aegypto domum dctulit. Nee fualaude lib.7.Satur. fraiidandifuntgUuftris Fernadus Caftiliac,ac Iohannes Philoft. lib. 7.

amp; Héricus ac Emanuel inclyti Portugalliæreges,quo rum opérai expenfisfaluberrimum illudlignü Gua- , iacu,quodnuperab Aulrralis Occam iniuhsnobis ab „t^^^^j, latum eftiquo uno plus córnodi miferis mortalihus at-tulerunt.quàm omnes illi auariciæ cufticuli, mctaHoru argenti óf auri folToresiquidumin uilcera terne omnium parentis Guiunr , plus expendunt óf inRimunt, quam eruût.T anti elb^uel uno morborum remedio me-

dicinam locupIetare.Qiiare Geralde mi,tuum namgaz rionis propofitumfummopere laudare cogor, qui cum fisfacris Apolline^ artis dogmaribus præclarèiniriaz tus,ne tarnen pharma copolis noftris credcre cogaris, inihtuifti hocueris initio proficifci in Calcchut ,cclez berrimumtotius Afiae Sc orienris emporium,ad quod ex Acthiopia, Aegypto, Arabia felice, SC Niliaca urz beCayro, olim BabylondiSla,, ac Indici Oceani inz Cakchut cm- fuIis,præcipuèexZello, prêter gemmas amp;nbsp;uniuerfa porium Ird;« aromara,SC exièrico pannos,auro netili mtertexros, ijhibuiab- actyrio murice uel cocco infedos,mercatores etiam undch ea quæ in cenfu pharmacorum habcntur,iaccliarum, ebur, ambram, muftum ,utrunquc aloes, mafticen, caisiam, mirobalanos, ac caphuram,5C id genus pharz Td^robdnlt;e macorum, defcrunt : quæ nummis ex auro obryzo, f.t.lt;s, er mcr» q^jos zaraffi appellant,uendunt. Deinde ftatuifti ad Plin libTcap * ^P^’O^anam inüilam Gangetici æquoris, nunc Sunv SiPtolê Jibl ' matra didam, lub æquatore fitam, appcllcre, gemmis 7.c3p.4, ebore ac xiloalocs SC lafèrpirij odoramenris locupkz tifsimam, olim alterum orbem terrarum , Antichthoz

num appeUanone, cxiftimatamranusmcolaslongiC fimam, fine ullo corporis Iäguore,rraducere ui(am,Af* temidorus refert. Peris igitur,ut te cerriore reddere uez lim,linde commodius ad has SC nouas illas ante ^oanz nos à Lufitanisrepertas infulas, an ex Venetijs per ma re Adriaticum, an à Lyfsibona SC Herculis Jcolumnis, per mare Hyperboreum aut Athlanticum,oram folucz re pofsis.id quod tc non celabo : fimul^ docebo,5C raz rione teftibus^ c5uiucam,Phœnices 5C Carthaginciv fes plus minus duobus 'millibus annorum ante Vcz lpurium,6C alios regum Portugalîiæ naucleros,per maz re Athlanricum, eriam ultra Fortunatas infulas, mez ridiemuerftiSjadhas nauigafTe, acab occidente orb entern uerlùs totam plagam illam intra tropicum ca^ pneonu bruin akm accirculum poli antartici fitam,Pro Icmxo,

E P I s T o L AB MEDICINAL. iff

Îemæo tarnen mcognitam, perluftrafTe : quam tarnen, plagam intn îtquéacnoftiam lUam, nuratropicumcanch tcftiuum tropicum ca^ amp;nbsp;drculum poh'ardicumßtam,cflc tepctatam ,ac uetz pricomier fos auftrum ad 4 g, aut $0 gradus latitudints habita^ arculum an-bilem,philofophi ac aftrologi multa ante fccula,hac taräicuntejie ratione docuerunt. Conuenit enim inter omnes, in- habttabilcm.

ter extrema contrariæ quahtatis loea, ut circulos polo- ^ j ƒ cœlo, À! ‘ tuin frigides Sd /oil's tropicos mcalcfccntcs, medium bertJe nat.lo neceirarió effe temperatum ,'ac 111 b oppofitis parallel conca. 7. Pto. lis 66 dimatibus, ab æquatore pari interuaUo difsitis, ç^'g.^®®®*^’ candem e/Te aeiis temperiem ac dicrum quantitatem.

Vnde Pomponius Mela : Terra, inqui't, zoni's quin^ que di/finguitur, mediam tom'dam «/fus infeftat, frf-gus ulnmasxeliquæ dnæ habitabiks, paria agunt anni tempora,ucrum no panter. Antfchthoncs alteram,nos uctô alteram incolimus: fllfus finis ob ardorem pla-gæ intercedenns incognitus, fed tarnen 'non incultus. ^ nbsp;nbsp;nbsp;. jjj. Hisrationfbus Auerroes 1'11 Ifbns Ariftotelisdc ccelo ^X^^’i ' amp;nbsp;mundo,ac Albertus de natuns locorum ,freti, tan- mund. Albert, turn terra- à tropico capricomi uerfos polum antanfti- ^« nat.locor. cum elfe habitabilc, quantû ab altero ad ardum, nem- '*P‘’'* pead 5 0 ab æquatore latitudinis gradum, redtè afleru-crunt. Qiiod ucrum dre, Hanno file Carthaginienß-Umdux expcrtuscß:qui cum per continentem Aphri-ca,ob torrfdæ zonae æftum, lyrtes 66 cautes,deferta 36 ferarû Iußra,ad externa Aphr/cæ oram 66 meridionalis Occam fnfulas, penetrate non polFctrcum fexaginta qufnqp remib.quas Græci 7rti'T«K0i'T«fflvf appellant, an-nona 86 tribus hominSutriu/èp /exus millibus onuftis, à Carthagine maremediterraneu emen/ùs, ad col un as

. HerculisappulrtjUtindeinfulasin Athlânco æquorc 86 Oceano olim à Pheen/dbus coditas cxplorarct, aut gXX de qua nouasconderet,ô6àGaditano Herculis fretoper A- plin.hb.y.cap. phricæambitû 86 meridionalis occani Hexn^in Arabi-fum finum cnauigauit, quam nauigarfonem thjZujêvâî Xk^^ '** îr(:£i7rÀlt;)V|* “

’jr'cÿi?rhivy didatn,' fè^ conferiptam, CarHiagincpit cC * fet poftens fine nauïgationis monumentum, in tcmplo Satiimo côfccrauit. Cuius ucftigia fequntus Polybius, annalnim codiror,accepta à Scipione Aemiliano daß fc,bella turn in Aphricagerente,fcrtifandi orbis gratia, totius Aphheæ ambitumin Oceano circiinuecfîus cft. Columns H.r VndcMartianus Capella: Abipfis,inquit ,coliimnis culiSiCr Ga- HercuIiSjquæ mGaditano fuut Iirtorc confccratæ,ufç

quod plurimis aneueratur excmplis.nâ eins magnâ pal • tem Alcxandri iùleauerunt uiCtonæ:Slt; in codé Arabi co finu conftituto Caio Cpßre Augufti bbo, Hifpana* rum riainû electæ naufragio fragmentorûreliquiæ ap* parucnmt.utHanno/dumPuiu'aim florcret imperiö, Mauriraniæ circuitu,ac dehinemeridianiflexus Ocea/ ni excurfu,in Arabia: terminos, prolixa admodö naup gationcperuenit. Cornelius audor quolt;paHiimar,Eu doxS quenda,fugientê regis infidias,ex Arabia in Gaz dirana peruenifTe réfugia.Cebus quoqp Antipateraffir inatgt;/èhomme uidifle,qui negotiationis gratia,ex Hi fpania in Acthiopiam nauigalTet. Harö quoqï nauigaz tionum plures,Ariftotdes inbbro vri^i GcuutidsSn) KKCvf' Tit Phœnicû itf^rraip commémorât. Ferunt, in quit,in pelago ultra cOz Oceano nVui- bimnas Hcrculis,repertam à Carthaginienfibus infulâ gatione, Ari- defertam,à Gadibus multonim dicrum nauigationedi ûot.in lib.de ft a It to, fluminibus nauigabilibus irriguam, omnifarijs Mirabil.aud. ^jj-^qj-q fmdibus ffugiferam,amp; amœnam : eumep in ea Carthaginienfes,eius fœcunditatis fiuguillcccbra caz pti, cundarentur jillius acceffum mortis fupplicio liez tuenint.Et cur Carthaginenfes àPhœnicibus orti,hçc extra Gades a:quora,amp; Occanum ipEim ita longe difz f tifidcaucrint, acinfula.s in eo Libyphcenicas didas cGdiderint,ita paucis caufam aceipc.Pbeniees olim ma ritimam Syriæ oram incolucrunttgcns in obeundis paz cis ac be flor urn naualfum munijs idlers,prxdara innen tionis

ETdSTOLAE MEDICINAL» ifT tionis Iitcrarum,fiderum jOnualium ac beUicarum artiû gloria Celebris. Ht in Aphricano littorc Vticam,Thez basinBœotia,àRubroquocçmari profcCliSidonem Tyrus.Stdon, acTyrumurbes in Syria opulentifsimas condidcrunt: jquot;Ÿp^hœ^-ex quibus aurum 8C purpura ad tem^li Salomonis cib. cotvditx, cultum,regifuppcditabatur .Tyrq ucro Carthaginera Pii Ub.î.ca 19. condidcrunt,dequaPliniusinquiuTyrusquôdamin* ^ Strabo. fula præalto mari feptingentis pafsibus à continente di uifamunc uero Alexandri oppugnâtisopetibus,coa* ceruatis arenarum aggeribuSjContinens faCta: olim par tu urbium clara,genitis ex ca ciuitatibus, Lepti, V tica» filt; ilia Romani impertj çmula,terrarû orbis auida,Car-« thagtne,etiam à fe Gadibusextra urbem conditis.Mos enim erat Phœnicibus,non tantû mercandi gratia, fed etiam propaganda: ditionis corum caufa, à domo, ma* gno fubditorum comitatu, per marc, per terras, in pc-tegrinas regiones ÔC loea proheiki. ÔC cum incolarum animos ignotis ipfis muneribus conciliaffcntjumiUo* rum loea armorum uiribus occupare,aut illic noua con dere,utGades,Tarte(rum,amp;; plurcsaliasin Athlantico îequore.amp;(:Oceanoinrulas,LibYpbœnicas ab Hanno* ^jj,^ pj^œni-nedidas.Vnde Ariftoteles: Aiunt, inquit, Phoenices c.; Hanno in Gadiraincolentes,extra colûnas Herculis diebus qua* funnMigaiio' luor «TTHXioûTîJuento orientali nauigantes,in locos palu nr dcfcribin fttes,ulua,iuncis 00 alicarefertos,deucnifle,quae maris dçfluxufubfidebât,affluxuuerô emergebât: in quibus thunnos pikes captos, falecp maccratos, Slt; uafis indu- TbunnorHi» foSjCarthaginêftbusuelutcorumcognatismififfe.Vc* copia, tùminbis,quasHânoCartbagincnns S/ Phoenices ex plorarunt infulis,non latum phttacos,ftmias caudatas,

, accatobledlaanimaliaodoriferozcibctiunguineturgi CatoHfiHa, ri da,Slt; clcphantos,acadmiranda in genere humanona- jemtbi r, tuvçludnbia, homines caninis capiubus,oblanates ca*

) nibalos, anthropophagos cna,humana parents came faturos, Nomades fine domibus,pccorumpaftu dmi* 1 teSjAethiopcSKlYv'ntinhofpitalcSjUoglodytasfquisuc

lodorcsjhottîines fcrarum peUibus aut conncxis üoliP crum permis colons uarq ueftitosmnilieres toto corpo re hâtas df efferaSjGonUasditSaSjdequibusHanoptl ' Corülxmulic Ics duas âbftratfîasxum uiuasdomarcnonpofTetjCap rcslurfutæ, thamnem mifit.fcd etiam præter aromata à gemmas, nauigat. Phocniccs magnam aun a argenti copiam lecum ene* rebantjtefte Ariftotele: qui dicit,7»f îç^ts? t^^puiftKtàÿ uSi m^THo^süiJ 7^Alt;^[l'a•(!Ul'rciçJva^^'r^ly d^yvQioy W'ncfo^-ni}'«^} DeTarteflbjà ïheuoy, ctwriu^y çv7inyjèlt;rix.yxyôv7tcSyâsi (iKuiTtiy^ay ^.MCC' d^usco*(rt7 ^^i^^'^’^ Li^e/li^XiSïtxtvy «fyvQi.i)y,lt;x7iC «vxyKSC^b^M «711' Pli.li.4. ca.2^^’^^^®‘'’^^ ^* '^!rt'T«n £Bi/.'r«Tfca?i?lt;ot'j53'Wrts: oFp t^çimKfyvÇi’î amp;nbsp;lib, 5. cap. i. H'.!,-rKaKVji7-(Camp;-iu^i{^ /» K^X 7«s «yw^ot-S meereus. Qljin S^ illud uetuftatem infularum occidui £lt;^ meridiani oceani , ualde approbat,quod Aelianus ex Theopompo hifto' f hographorefernOlim SilenS femideO Midçregi Phry De connecte gum dixiflè,Euiop2,Afiam acLibya ede infulasOcea* exti aorbe,h£c ^^^ circumfeptas, extra q lias ede terrain continente,ma riahiftor.li-3- gnitudinis immenjç,quæhominesnolirisduplomaiQ res 2lt; uiuaciores aleret.inea eilèduas amplifsimasut' bes,alteram Iv^jB^id dl piam dieda: cuius incolis, exi* mqs deorSPacis 6ó luditiir cultoribus, eflèobidcuin dijs commerciumjóétellus fponte fixa cunâa produce ret,nee uitâ morbis defeedi,fed lactitia SC uoluptatc trat» figèrent, altera nero Machimû dietsm, ducêtas homb nu myriades incolere,pugnaces, auro argêtoqj abunda tes: qui quu in bellis ferro uulnerari no pofsint,lapidib» autfufte trucidantur. Proxima illis loca Meropes obd* net uolucres, quigcnitorcsfuosfencfcêtes,in cauetnis terrae recoditos,ut ciconia quoeg fuos,ftudiofè alSuHb'c quoqj ingens patet uorago terræ «vintis dieft a, quia ne* mini indereditus patet, Ac dixit/luob.duminib.irrige ri:altero,cui Triftitiæ nomêjn cuius ripa arbores proce raecrefcSt.quorufrucflus quin^ ediderint,horücorpo* ra mcerore SC ludu dnfluere,ac perpetuis lachrymis ta* befcere dixit.in alterius ucro fluminis ripa,cuiLactictï« nomen efl, arbores frugifcras adolefcere, quarum flu-6um4

EPI s TO LAE MEDICINAL» tfß duum comeftores exhilarant, ac iuueneiccre cogunt» Atcedit ad hoc,quod Plato infulam Adandcam, extra Adonnes »ƒ« Gades fitam,Afia Libyacg maiorê fiitfle tradiderit: ue. fcHbitVlat»* rum ex tcrrjcconcufsionefubuerfanijibi relidum ede in Critia. ceenum etiam nantis inuium. At fortade hxc à Sileno relata,quifpiam portarum efle my{tica,de inferis £lt; câ^ po ElyhOjffigmêta fufpicaretur:nifi Americus Vefpu* VefputijnMU tius,anno aChrifto ex deipara uirgine nato 1497,ex Cal gotio, lictj porta,ad Fortunatas Atlantici çquoris iniulas àLif fibonai?oleucasdiftates,quas uulgus Canarias no cat, ab his ad terrâ firma immêfç magnitudinis, nodû pc nitus cxploratg,his7$ gradib.occldêtaliorê, appuliffet: ^polkaimpefis Emanuelisinclyti Portugallig régis, innumcras meiidiani ac oriêtalis oceani infulas, auftrS uerfus,ab çquatore yo gradus:ad oriétem uero uerfus a Gadib.oceanû ultra Taprobanâ,ôô aureä Cherfonefô, ad extremosufeç Indos, cxploraflet:quç iure iHuftrifsp Rf^wm Porta mis Portugalliærcgib. accepta rcferimus,quorSnauL galUælaus. gationib.effedû eft,ut no modo Europa gémis auro^ Îplêdeat,aromatib.cibosfuosopiparèc5diat,odorib.pc tegrinis fragtet,unguêta 8C noua morborn medicaméz ta redoleai:fcd qgt; loge pluris çfiimo,^ atroces in noms 5?quot;”? uerBdî infulis demontim cultores,fuaui Chriftiiugo colla fub- «rd quot;parfut: mittete coegerint,fiC quôd facrofandi uerbi fonus in to Mâtth.18. Lu-to tetrarum orbeincrebucrit.quod certè feftiuis carmi Çæ “4- Liaan. RibusPicus,nôillcMartius, fed Mufarucoetucomita- ' ■4 “P-“-tus,dodifsimus Mirâdulæ cornes,ita nobis decâtauit: pj^^j MirîJu Ohw-Öt vlylJêonuperdelittoreÇoluens nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hnus,hymno

N4«f4,per indiumpeldgui,fer Atlant'ca rPgö4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*• lt;1« Chnfto,

D.^e«rrens,Kiri(itç(; lugo poß terga reUSto^ hrSioi rekgens contrariaßden curt us, Pertulit foos turi rex uexiUa Çub Indost Et mox,inÇani lt;jwi brirw ammaha diuos Creiebant,tetrts ockIîs «Kitc luce choruÇcit Purgatis,lpe8:.intrubri) fendentia lig^o MfwtrrfjDfKm cen^efit^tomtiKinregxm'Sifatentur-

Acccpifti ûnè Geralde,ante mul ta (êcula Ph unices» Carthaginenfes qtroque,à Gadibusadcxtrcmas Ara-bici ÔÔIndtci Oceant infulas trateoflè, quod Americus Vefpudusac Aîoyfius Cadamuftus,aufpicrjs S^fubfiquot; dqs regum Caftiliæ Ô^ Portugalhæ ante quinquaginta annos quoque fecerunt, Sïigitur inde in Calechuto* pulentiisiinum Indici finus emporium oram folucre eu pis,horum Commentary acHifpanorum Pilottç amp;U xite irertedocebunt. Eft 8Calia ex Venetys in CaP' venctontm in chut longe corn pendiofior nauigatiOjUnde foli Veneti Calahut naui ante triginta annos Eurepæoccidental! exotteas mer/ gnfio. ces 6C aromata,minori quoque precio, fuppeditabant: qui primùm ex (mu Adriatico per mare mediterraneô in Alexandriam,iuxta Nili oftia fitam appulerunt. dein deubi Nilus fe in mare exonerat^Cayrum^ueterisBaby IonipreIiquias,conicenderunt.Pofiea emenfo aliquo ‘VMÎits medici in Syria per DamafeumJn qua fandus Paulus fin Me/ «amproftffùs. fuemedicinam profelsifunr,amp; alias quoque praedaras Phœnidç urbes, Ae^yptiArabigep loca peragranteSj per mare Rubrum f a Graecis Erythreum, ob rubeani arenam dieftum ) in finum Indicum, in cuius littore Ca/ lechut fitum eft,uelauentis dabant. Tu uero,fi meaU dis,ex Lifsibona cum Hilpanis in Calechuttraycies.Iu deuero per mare rubrum,fit' Felicis Arabig aut Aegy* ptiloca, ac Syriae urbes, Damafeum, ucITripolim, ad Alexandriam proficifccrc:quacloca omnifarys frudi/ bus aromatum, amp;nbsp;uarys medicamentorum generibus abundant. Alexandrieenim optima conficitur theria/ ca,a qua per marts mediterraneiinfulas infinum Adria ticum,qui Venetias alluit, facile traycies. Et nauigatu-ruscaue,ncatergoad natale folum refpicias; fed iHud Ouidianum crebro in ammo tuorépétas, Omnefolumforti pitrilt;tefi,Mt pifahus ^eq^^r-

Eiaageigit, aude aliquid,uiro magnanimo di'gnû: ^ oram foluenti Neptunum, qui ficcis pedibus marc fulcauitjforepropitium tibi precabor. Vale,

Aude qutdemmi Cntobolc.St^ plu rimum quidem : ego quoque gau^ deOjGcraldum noftnnn fpeCtarx indolis 2C eruditionis adolefcentê, per mannmam extenoris Africæ oram,ad Orientales Oceani infulas transfretaflerquem indecemmeftri

Ipacïo,nifi man's æftus obftitcn't, Deo aufpice per ma--reErythræum,aut (^ ÇalU pheuenr) enam fmum Ara-biciim ac Dama(cû,SC alia am cm a Syriæ fiC fclicis Ara ^’Ç oppida,ac ueterem Aegypu BabyIonem,2C tandê ad Alcxandnam uenturum fpero:quem deinde penna ris médit en anei infolas 06 Adriaticum finû Venetias appulforum confido. Et quum non fit medicamentorS iniperitus, ij^ero eqm nobis allaturum, uerS xiloaloes, quod alij agaHochum Diofooridis elfe credunt: uerara •^lynhamJtadren, cafoiam, fchinantum, ampram, mo-fchumaid-um turbit,fonnam Alexandrinamjantiquox rum rheum barbaricum, recentes myrobalanos, 06 zi-2ipha: ac uenim draconis languinem, 06fondaraeänox ^^-^ ^^^^-^ bis allaturum. V er dm quum h æc in barbaronim regio „^^^^ nbsp;nbsp;nbsp;* nibus S6 infolis nafoantur', nihil mirum eft Græcomm medicosha:cferó,acquèacfaccharum 66 mannam Ara Demelle'apfi, bumcognouifle.nee tamforô,utipfi arbitranrurtquipx hçeDiofe.lib. pc qui tria mellis genera, à Græcorum ac Latinorû phi ^^^’Pi^^’ lofophis 56 media's dcftripta,nouimus. Primumillud med- * uul^are paftim in toto terrarum orbe,in Europa præci puCjPoloniSjRutheniSjacalqs Sarma tiæ incolis notû, quodapum mellificio ex Abribus myri cæjthymi, ac ar borum tiliæ fucco in alucaribus elaboratur :quale box MeZ in Sdrdi^ nitatiscenfooptimum acdukifsimum Hymertus Atx uin amurum, ticæregionismons, Sardinia ex apumabûnthq pabux fo amarum, Heraclea Ponu ob herbas noxias uirulcnx

2^2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 0 A JT. L A N G II

tumprofert. Alteramuerô meHis genus,Ph'n.aeGai-faccharam uoeanr, Diofcondem imi tati, quod Indiam Siccharû indi g(^ fel/ccm Arabia ferre tradûr,nêpe mel in arundinib» M*ca s^oTofe conaetSjgSnuautamp;lismodo câdîdû,dêrib.friabile,a' lib'i.ca.7j. fûdinib.niicisauellanæ magnirudineaccrelcês,adm^^ De melle in a- dicine uHim tâtû. Vnde Megafthenes Groens,Indian’ rudinib.Strab. jj^ anmdinib.mel finca pu opificio eignere tra dit: St’d Ii.ly.Arnanus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

de nauig. ma- Tnellis ï^ Kfi^oKJ^tviy ifi ?lt;iylt;gt;uy.flt;)ij lt;rc(K)(«§i m emportas cry* ris rubri. thraciman's elle ucnale, Anianus refer t. quodamp; Akquot; xâder Aphrodriêusagnoutfleuidef, duin Problems' •*- ro C.74. (fb aj[.Qifodfachar Indi appellat,mellis in arudinibxo agulücft,iblecogêterorcsad meUis dulccdinê. quo^ idê in mote Libano ^cp fieri certS eft.Fit fachar id ^xP . , m3falisglcbuliscandidum,fragile,uimtergendipuf' rwM naturdle ga*ïd’^*”^^’fi™’^^habctdioc ob cannas,quibusin* nafcituf,autGIiscandorê,Paulus Aeginetamedicus SdccarucdnH ^^’^Indü,altj fachar candi appellat : quod ad nos exbquot; artificidk. ^’^ no amplius affert, fed Veneti decodionis artifice» eiusfiiccidaneû pparant.lllius naturalis cognitionéamp;l De facaro bçc ufom probe Galenünouinc,ncmo dubitabit, dû inMc Gal.li 8.Meth. thodo inter meficratS amp;1 oxymel opportuna ex obfin* bs’potus Dio' ^oe febricitantiü pocularecêfet:apomeli,quod amdquot; fco.li.ï.cap.p. leelutisaqua fauis cóficiebatur,pcipuèinPclopon^quot; fo,mediü habere locS, ëC facharO inter hare merité nu-merari arbitratunex cuius parte una,additis aque patquot; Hydrofachar, tib.duab.hydrofachar decoquebant: ficut exfrcco ud amp;nbsp;chodofa- ftfllatido rofarS aut uiolaru liqre, amp;nbsp;fach ar o, zulapia char’ Aduari- cóficcre Aquarius docet:Simplicifsimû,inquit, in po-us de Có. me. tionib. febricitantiü medicame eft,^dex'racbarcamp;laquot; quacoquentestêperamus. Secudülocütenet,quodcx uiolaru fucco ÓC iacharefacimus,auiolis io'crxKKK^riomi ftatum, quod lentos de pectore humores expurgat ,ac Exfiorikrym bilis acrirnoniam obtundit. Quod uerô ex nymphex phex CT pebrf floribus ^ fach are paratur, uehementioribus febribus repotus. n^uito magisfitbuenit, cruciatus à bik ortos,accapitis doloz

E P I s T o L AE M E D IC r N A L* 2Äj dolores fopir.Nec hæc 2lt; alfa medicamenta tantum ex facharo Indo, punorearundinum lachryma, conficicz bantur : quippe cimiillis nucts auellanæ magnitudine tantum, inltar faits gnimi accrefcant,unde tilts ad tot J^oflru ftchar medicamenta lachari copia fulFccilTet C quum nun^, “ï» antiqwrH nechodte,etus tanta fuerit copia, ut mercatores ex Ox ‘frUfiddU non pulentifsimis Arabise Qé Indiæ emportés aliquot ÛL ^^^ diucrium, tê fragmenta ad nos pertulilTent. Quare facile credo, non Arabum tantum, fed ettam GræcorS medicos, amp;nbsp;ipfum Galenum etiâ,uulgari facharo ufos : qui olim , - , qqj.ut nunc in Medera 56 Syria,ac Indiæ infulis,ex fuc ^^^ {xaruMt lt;oradicü ca nam mep medulla, inftar lambuci, molli Si «j^jy. fucci plena, lufibicCta peluim cxprcno,in æneis calda rijs donee cócreicat,aut inltar crylfallicoalefcat, deco-quitur. Qiiüigitur in regionib.orbis,quæ fachar ferut, arundines fachari fint eiufdê fpeciei,natura foli différé-tes,nemo mihipcrluadebit,làcharû,quo modo utimur, ab antiquorum per dccodtionem fado elfe diuerfom« Hanc làchart decodtonc,M.Varro Narbonenfis,cum Cæfar Iulius ante Chrilti aduentûhabenasReip.Ro-manç adminiftraret, fuifle confuetâ,ita lepidè mdteat;

Indien non mignimnns arbore crefat arunio^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Stat.hb.i. Syl

Kit« amp;nbsp;lentis^remitur radicibus humor, b«ld4 CM nec^neantfucco contendere mella^

Scd prater Strabonem ^ Solinum, Statius Papinius, qui fub Neruaimperatore uixit, ArabesSé Syriosin Ebofiaexcannis coxilTefacharum, hochédecalyllabo teftatur, Et lt;juasprcecolt;iwt Ibojïa cannas,

Eadê igi tur apud ucteres,quæ nSc, Si ex eifde arundi-nib.erat fachari cÓficiêdi ratio. AntiquorS igitur facha rü modo denderari,uel à noftro effe diuerfiim,nifi mcli ortb.rationib.c5uidus,nQncredam. Vidi quoque ex Medera in HifpaniâaHatas arundines, quib. facharum puru accreuerat:quod fcparatü,ne reliqui decodio uile rertia inéUis Ïcat,nó mil magot «eaeût, Tertia mellts fpçdçs Greds fçeàcs^iiitui.

ab actis rorc Jl^oa-Bi^iAi )lt;g« «i^iii^Ät. i’d eff,mcl rofeiduw, aut aerciim,ab Hebrç/s manna,61 Arabibustherema/ . . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bin, amp;nbsp;Latim's ros Syriacus dida:quoniaminterdiuf«

blatoæftiuifolisuaporcin acra ,qui tandemferenæno ôis frigore concretus,in Syria Só monte Libano, Nea/ polis,in Oenotria campo,ac Calabria,antelucano tem pore fupra ftxa,aut laricis arboris,aut rhymi,aliarumç plantarum foliadeftillat.quod lohan.Franc. Picus Mi randulæ Cornes,his eruditione plenis,uerfîbus exprd* Tieé feymnoßt: -N«b«,inquit, primo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Se J j^lacidum roremuemo iK^nefada tepore

Hæc etiamjemen coriandri imitate rotandumj mclkXquot;^eu3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rumisßondoße ^Hrp is adharett

quib. Deus lu Fi'tww corponbus btlem edu^iunt.ßd olim dsos in defer- D«m budtea cobors fitientibus exul arenii 'a ^^^Exo^Vö^ ^^è^^^^^^P^fl^*^ cecliltdiuinitis.inde Ïofeph.h”.An Attonitipatres,Mdnbuydixere uetuiii.

tiq.ca.ï.Licta. Aucnois hanc Galenum, QC alios antceum GracorS iib.4,ca.io. medicos ignorane,nugari non crubuit: quum is rotam Amquot;ntas*'^amp;° acofmcHis Inftoriam,abundcdcpingar;amp; longeante AthL. lib. H. Galenumtemporisinteruallo, Amyntas,GraecusaU' Galen.lib.j.de lt;Ror,in primo de Afiæ ponderibus libro, mannamfnl’ Alimentis. nbsp;nbsp;nenj meHisnomine exacte defcribat. inquit enim tf^

TOts epyTiKOis J^^imwis (ruvftSiiXariiJ^è; TrecKiS^s o-v^iMHS Tp^^ Tn^l TTKedTjoVTiS-Oi (^ trefKÜ^Ot-S TrtHuvTcÇ. 1(5« i^ntTajJ Hifi^lt;f^‘ ^acrep^'iSj, dc^KÄedffewTis X7r «vTÜiJ tji 7oÏi fv^wïs 'mr^^^' ots,ov(K$c^Sat'TitJigt;cÜ7(ics,'rr^oJ^gt;^i}(!slt;ri, ^^lt;/ltHSHlt;rMTi! ’^^^’’‘‘ K^ lt;f^lgt; S^iioi/jamp;Q ^ '^‘^ itt-J^tyriifat (/lilç,rÿT0 Ji 7rthv S^uvd^ eft,Mcl aeriumcumfolijsdccerpentesjincp maffasSy riacas,aut in globulos effingentes, feponunt ; quunicp eoutiuoIuerint,fraCladeglobulis fragmenta inuafis bgneis diffoluunt, S^ eolatum cbibunt, melk ipfoka/ mus. Acnulloiureipiiim Mefuecalumniatur,quiGa lenum feammoneæ milcuifre mannam, ÔC ex ca pha^ inacn

macirm cholagogö côpofuiffeaHerït:quûfincdubio pleratp Galeni opera, qua: modo defideratur,in Ara-bicam linguam fuiflc translata, in quibus Galenus de manna hæc docucn't,a uentatenon abhorrcat. De- Minna thuns dduaquoquc elificum corticibus thun's fi-agmenta n'^’^ye^c-^’p Phn. SC Galenus palsim mannam appellant. Verun- nitdic.««”^^ ' tarnenquauisloachus Aïartyropolitus Graecus,Ga- rnivs, leno fcnior,garï fui confeóhonem fachare (ut ipfe ait) Hf^vrieii ë(. mofcho,ac ampare orthonio illigatis, códiat:

6;^ auctor tvmç/îamp;'p,mofcho ureteri inferto, dyfiiri» M.ofchuf,imt medcatur:Slt;r Aótuanusquoque cassia Galijs Arabü p^r er pchiUf medicamentis crebroutatur: Arabes tamenmedica- canUonGr^ds mentis femperGraecis fuiffe opulcntiores,faterico-‘^°S'“^‘*quot;*’ gor,qu3:nonab Arahibus amp;nbsp;Phceniabustantum,fèd etiam ab Aegyptqs, Democritus, Orpheus,ó^ Pythagoras conqüifiucnint. Proindeegoaerumnoficuran- • di in Germania negros laboris pcrtæfiis,non ero Gale

na noftro pigrior ; qui ut ucrum carpefium, cubebas Gil. de «rpe-agnoCceret, in Pamphiliâ profcóus, amp;nbsp;multas Orien- ^“i^adóe^hsec tis regiones ob medicamétorum cognitionem, perlu- ^ j. Antidot, ftraun. Primo igitur uere Bononiam proHcifcar, deinde FerrariamtSC fcifcitabor, an illa erudita Leonice- remrimfes ni medicorû progenies,ManarduS A Braiàuolus, ali- mcdidoU'it quid nom medicamentorumàfuïs acceperintmerca- Lconiceni toribus.Deinde Venetias adibo,SCà pharmacopolis difdpuU. percondabor, an eis ex Alexandria, Damafco,ôf ahjs Syriç locis,acfelici Arabia,prius nobis incognita,me-dicairicnta allatafint. Præterea fpero Geraldum no-ftrum, interim Venetias quoque ucnturum:ÔL quic-quidaromatum, medicamentorumep, thymiamatum, ÔC pigmedtorum, ex Indici auftralisqp Oceani empo-rtjs,ac Fortunaris olim Athlantici æquorisinfulisat*

N G E N S tibi,ô Cntobolc,gaiigt; di'um,quod mihi (ubito acddif/nat rabo. Quû àFerraria Venetias ap* puliflem, amp;nbsp;iftic nauiculalybumb caintra canales oppidt ucc4us,una eu erudids Ven et or S mcdicis egro.» tos inuiferem, egreffus nauiculâ,uf

De agyrtis PU ab agyrtis quæftûmedicina parâtibus, aliquid nugarS ,0 hbro 1. de audirc,in foro luxta ordern diui Marci deambulabam: ^'P“^' jßj jyjY, naué grandem Tffiv'THMVTCfoy eminus,ut omnes cxnauigîj fignis diuinabât, ex Alexandria aduemen/ tem confpexi'mus. Animus certè turn mihi in pedorß , geftiebatjÄ^ in ea Geraldu noftram aduchi prçiàgiuit» Nee faneipe fruftrabar. Naiacta ancora,8c naue«»«-’ nentiaHigatajCn egreditar naue Geraldas,pronus ca» pite obftipo littus aipiciens,ac pedibus uclut primun' èeôpcdcfoIutusuaciUans,farcinulâinfcapulis déferez bat.Que quû dextris iundfis fronte hilari excepiflenij ipfe quoque gauifus,genas lachrymis rigabat : quipp* qui maritimis uentorû proccllisiarta tus, oientiscp in fundo nauis fentinac odore lâguidus,gaudebatfcpo*'-; turn attigiffe.qucita defeiTumjablata de humerisàmi niftro meo farcinula,eum in xenodoehium deduxi.ub» poft^ quicteô^ fomno aliqualiteruiresreeuperaflef» Dephilothe- eiusmonituaccenaadlt;^4A9T»a»«s poculum eôuenimws, fi* *m»«tiæ * q^Q Gracci olim quo® uetere infiaurabâtamicidnin* HefychhiTamp;’ QuSigiturunûautalters philothefiæ poeulû libaffo' Suidât copie- mus,GeraldusdisligataiarcinuIajexeagunîmatapu’'-^•- purei coloris,nudsaueUanæ magnitudine, deproWz pfit:En inquit,amici,hoc gummi, ucrus eft prope ErVquot; yerwfdnguii thream mare, exregionethurifera8^ Athlantici ma/ dricoiw. ns Sandeportusinlula-fanguis draconistcuiusufusin antidoti*'

no ilia miner alls,miniû di«a, quae nafeit in argentarij s metaUis uena flue gleba,arena coccinci coloris circun^ fcpta,acobcarbuculi fulgore «y3f«J didarquacferreis Minium,cinna malleisautcuneisfifla,amp; clifa ,argentiuiuilachrymas ij, j-eTtur vL deftillat:amp;Lhalitûtam exitialêfpirat,quimetallor5 fof aru.li.y.cap.g. for es,nifi facie ueficis perfpicuis obduccrêt, in ipfis Ca Diofli, j.c.üj. ptêfulisfuffocaret.Exhac ,prccipuè inCilbianis agris, fupracçEphefumrepcrta,uftionis amp;nbsp;lotionis artificio, hydrargyru ac purpurci coloris miniS coficiebat, qd inpic1;uris^pprièfangiünis coloré reddebat.Nafcitur quoep inquit Theophr. minifl cwroipvts naturale,06 fua ^^t' i™quot;^^* fpôtenatûcircaHiberiâ,Ô^inCôlchis,quodincolæruz ““^’^oph«? pedeinacceffa iaculisdecutiunt.Hoc Graeci Milton, deUmdikUb. quida cinabarim uoeât. Artificialis quote cinnabaris trmfenpGt. artechymeutica,unafulphuris parte, cû du ab.argent! Cinna^arKar-uiuiadufta,Venetqspræparat.TraditquocpPlin.fanz guinêfiuefaniêdraconis,podercclephâtorû,cûqutb. Li^ai^ luâant,fuccûbentiû elifi,ÔL opprefsi, IndicaappcUan Viimam-dn«* cinnabarim quoep.pro qua nominis homonymia de^ taris indiex çepti mcdici,minio,quod ob argêti uiui uirus uenenu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g^'

ede cóftat,temerè utebâtur. quod idé Pliniusmedicis ca,ii.amp; Ariftk exprobrathis ucrbis;Coperi uulgo pro cinnabariinx Vib.3. Meteor, dicainmedicametaminiu addi,inlcitia nominis,quod ca.uk. Plùloft. effeuenenûinter pigmétadocebimus. Qu^to redius p^^’j.^ ^^, quifpiânoftros redargucretmedicos, qui in antidotis ^JJ-jJ'jJç „,* ac catapotiis côtra peftê ôd coxendicû dolor es, puluerë nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

exhydrargyro aqua chryfulcain alembico emacerato, perfublimationê præparatum,ægrotispræbêt,quëob ^xitialis Mo*« xaufticâaquæ chryfulce uimminio elfe uirulêtiorc,ncx c„^ij py^cipi* mo mineraliû peritus negabit : queadmoduhas prædiz tlt;tti « un fias oês cinnabarisfpecieSjhydrargyr i, Sô peftifere dra conufanici germina. Atquicûfanguis diaconisCtfa..

*5* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I 0 A N. L A N G Î 1 arbitfor,(èd inftarGnguinisrubentcm arborum Tndiç 6^ fnftilanim Athlanticiarquons lachrymam,quam PUiLTlcoplr. ncc Diofcondcm, Theophraftum,anc ipfum Plinium Xyiofc.indicam cxaclc cognouiffe certum eftxum nullus corum cina^ cinibj.rimi- banmlndicam elTearbohs lachrymâ uelgummitra/ gnordrunt. d/derit. Sed Amanus de maris rubnnauiga donc in* Verrf ç^fdlu= qmtjtj/xoÄTT« fcçvSçâf dxflt;ô.o^Kt^}(Z^etKiJixv0tfl)^amp;, vx^^t^ tans cina^ans ^l^i^j^^y^^ÿ,yfyÇ^ii^' i(/ KvliLtvx^x^i 70 Kiyôijôij'oiJf'jS'iKiiirf et?? fS' S'ivJ^^aiy àf S'«K^v xtwxyôfjAfciJ. id eft : In finu Ery/ threfman's eft regio thurtrera,Sachalitis nominata. nafeitur in ea cinabaris Indica,ab arboribus ut lachry/

Aloyfius in ma ftiHans congrcgata Qiiod amp;nbsp;Aloyfius Lufitanoriî fua naulga- nauderusuerum elfe coperit.qui tradit,incolas infiik Säncrat portus, ftato anni tempore, cortices arborun* ferro incidere:dc quibus anno futuro gummi ubertim deftillaf, quod in ahenis ad fanguinis cocreti colorent amp;C fpifsitudinem dccoctum, fanguinem draconis ob fimilitudinem appellant. Atuereor plurimóm,ne flarmacopoe nofter fanguis draconis, qui in offkinis pharmacopO' larumfanguls larum uenalis eft, fit fanguis caprinus, cum minio ud dracon.adult. forbiscontritis dccoctioue infpiftatus, quibus etiam olim adultcrabatur,quem piótoribus magis quam me-die is uRii efte fuadcrem. Hæc quum dixiftet, ut nO' ^ bis non modoaudituiucunda,fedetiam grata fuifle teftaremur,illiphilotbefiæ poculum,uinoTrcbianO femiplenum, propinauf. Poculo exhaufto, Geraldus De uera lacca ait:Vt plcnam uino phialam ó Langi demerear, ent^ *^^’o”hecDi ^^ obeefojamp;S çftatc nimia pinguedinis farcina grauato, ofeonîi.Lcap. laocamgummi,àGræciscanchamusdictum, 110illam 13. Paul. Aegi. quam ueftrx officinæ fordibus plcnam amp;nbsp;inodora ha/ . !*'’• 7- bcnt,affero:fed gummi fllud fulgore,utuides,rutilinn LudouicusRo g^fynccrum,quodinNabathaeis Arabia 5lt; Tapro* fujnauigatio- banæinlulæ arbonbus,noffris quaiuglandcsrcrunt nis cap.zi. fimiUimis dccerpfi,myrrhe non difsimfle,uirofb giiftu: cdore tarnen placido, quo ad fuffitus ueftiü,amp;^ earum adanas

EPI STOLAÈ MEDICINAL. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iif^ acianæ tincturam, olim ïnfec^ores utebantuncuius-inmedicinanfus Arabibus S^ Græcis non erat iiulga-ris.Nâ hoc triobolari pondère ex aceto muifo aliquot diebus potum, obcefum adipe nimia corpus onere legt; uat:pingueseius uiu emacefeunt Jienem, fel, 2lt; epar aqua intercutem aut icierida affectum Sè obftrudCfj dcoppilanmefes retentos aqua mulia potum cit, ocux lorum cah'gincilluftrat,gingiuasdeftillatione erofas reficit. VtigiturfynceramlaCcamab adultéra Ô^eius Latcæ uires, fordibus difcern ere poisitis^wee lacce legitimp fruftu= ^“yf 71^04. lauobis dono. Attüli quoquemecum quofdade Nilo Serapio ca.i8i.-terreftres crocodilos, quos Græd amp;S Romani fcincos De fancis KiU appellant,quibus iratas uobis uxores conciliate, amp;nbsp;in in Aegy^to. veneris conflidlu uicionam obtincre poteritis : quos lieras mecû prandcrit!s,libenter uobis oftenda. Quos ctfilibêtcrmodóuidifTemus,noluimus tarnenGeraL do longe nauigationistædiodefeiro,diutius eiTemoi Icfti.Tum ego:O Geralde, refpondi,cras, quandoquü demhofpes nobis deeft, tecum eacoditione prädebL mus,ut unufquiftp fymbolü luum conférât, te uno exgt; ‘^cptö,qui nobis ueros fcincos profymbolo tuo ortendes , quibus amp;nbsp;nortrö amp;nbsp;coniugu nortrarS fauorê de

iner eberis. quonia 0^ primum cratera fitis 00 fanitatis ne quatuor ui crgô,6Cfecundûquoqpamori8CuoIuptatidicatô,ebi- ni crateribus, bimus finguli:öd quia têpus ibmni appétit,reliquu eft, ^^”7c Ath Uttertiuquoepcratera Somno amp;nbsp;Mercurio,fomniorü inDipnofoph^ au(rtori,confecratü libemus:quartü ucro ad ebrietatis somniferum infaniam,amêtiac poculurh, quod meditorS philothe- Merc«nj pos fiam dedecct,non guftabimus. Quare utluauiter hac c«Imi«. node quiefcas, bono tuo Mercurio, id eft Genio tuo defenfus, in illius honorem, tertiS quoqj cratera,quê Graeci ob id lglt;/«(/ appenabant,unà ebibemus. Hire funt Critobolc,quæ Venetqs in prima aduentus Ge-raidi philothefia tradbiuimus. Qiiæcunc^ uero eras in prandio dc exoticis Arabum aut Grcecrû pharmacis M j nobiftum

nob/feum communicauentjte non celabo, Vale. DE SCTNCO, SALAMANDR A, nirobaldnis, iuiubis, crfebellen, defericif.

E L i ctv V M eft,CntoboIeami-' corum integemme, ut quod proxi-mis recepi literis,ca de quib.in pr^ dio, mihiôô Veneto medicis, à Gcgt; raldo condictio, comunkauerimus, tibifignificcm. Couenimus igiUrf _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_______ *n xenodochio,ante$ hofpes fercu-

culainftruxcratjCumGeraldo prâfuri. qui turn ait:Nç igitur dum prandqapparatum cxpclt;flamus,huius die* ««nd di« ßne tempus ( ut fertur );finc linea elabatur fr ultra, antei^ lined, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;difcumbamus ,fdncos,falaccs Nili quadrupèdes,uobis

pro meo (pedandos iymbolo,ut petïjftis,appona : noö quidem illas exitialis uenem lacertas, quas in hortin propeicaturiginesfontiuminriuulis captas,ucftnlc' De fcincis hæc plafiarq pro fcincis uendunt : fed quos Mauritania, ^ ' « ^'ï° Vilnius ”'^® tubrû ac Ndus, foecundifsimus Aegypti fluuius» Ub^g^wp. »y-amp; ^“*” alucumfuum effluit, producit. quos, ob fimilitU/ üb. 18. cap.8. dinem,terrcftrcs crocodilos appellant, fed cute crocO' dilis longe tenuiore 6^ molliorc, 6d fquamulis albicaiv tibus candidiore : maculis tarnen nigris modico inters uaUo difsitis,pcr tranfuerfum eófperfa ; corpore croco* . dilis longé minore et cotralt;fïiore,ipithami no excedet« magnitudinem.â crocodilo tarnen aquatico, qui etiain eft animal amphibiû, fquamarum feta, à cauda ad ca» put ueria,dinoftuntur:laccrtis ucntricofiores,fed eau» da breuiori^ôf ad natadum anguillis ampliori. Horuffl de lateribus propinquæ renibus carnes,drachme pon» dere cum uino fumpt£e,uirorumuencrem,cum magno hbidinispruritu accendunt. Exhis quoque prælens contra fagittastoxicoinfedasantidotû, Appelles tra» diditiac hor« carnibuspocula imbuta wires ueneni ex» tinguerc,

tingucre, Albertus ex Solino docuit.pro quibûs phar^ Solinus ca. 4V maœpolæ, de cenfu SC uencre lacertarum, falamâdras Alter, de Nat. uiniIentaSjSC paruas illaru loboksj nas tn dono nigras,

. lilas ucrficoloribus maculis uariegataSjUtrafque «ero «micantibus à temponbus ocuIiSjinuentreimo fuluo colore flaudcentes, 8C fine fquammis lubricas ( heu fa^ cinus flagris dignü ) noxia pro (alubribus, uirus lethale pro antidoto nobis offèruntjfimilitudine quâûlaman-dra cum fcinets ueris habet deccpti. Eft enim falamanx ffylt; dra,utrefert Nicandn' in Alexipharmads interpres, ^f^j crocodt* animal quadrupes,paruum uttroevg«, id eft, lacer ta,ter.. lo ßmilif, reftri crocodile fimilis,natura frigidum, quaignem exgt; tinguit,nec cutem nec fquâmas habet, unde Nicander cam Kim^^tviif appdlauit, quod cute defidat, aut quod per tenuem eius corpor/speUiculam lentus ac uifeofus humor refudat, cuius frigore ignem cxtinguat. Vnde Errorwidict» cam in ignc uiuere,SC fi magnus fuerit,cius ardOrc non rum,lt;iui lactrti cocremari,falfo iufpicatifont, paruum quidem ignem, tu uirulentis frigidi eius fanguinis uinbus impare, extingui coftat. P»» fdnefe Vnde Andreas Grecus audorinquitj, gtwcm/xxYicu/t«^ K^nw^^r.

’W»« i^irxXS‘lt;'^t’^^^‘f^^i W Wgif »«.id efl,Silangui- ^” gneTlua^ ïieuelmucorefaIamandræman3autucftêiUcueris,ab amp;nbsp;de eius ue-igne no offendentur. Atfi in arboribuspomaamp;planx neno,Plin.lib. tanim frudusperrcptas,fua humonslubriciuiicedine ’°' ”' *^’’^^’ infecerit, homini fient lethaleuencnû.Hacc,utuobis à cander in Aie-falfis pharmacopolàrû feinds caucre pofsitis, uos im^ xiphar. Diofc. taculi loco admonere uolui. 8^ quonia ( inquit Gerat Jj^ç/y’^'*quot; dus) prâdiû apparats video,reliquS cil ut difeûbamus: nbsp;nbsp;”* ’**'

amp; pofte^ iratû leiuni ftomachi geniO bis ferculis plaça., «crimus, fi quis plura deicinds autfalamâdris ferutari uolucrit,penes iîlû fit arbitriû.No enim in Prytaneo c5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

Areopagitis,qui tacendo iudicabant:autin fchola Py^ colloquium thagoræprâdemus,uttotûprandîjtcpus tacendonos decerc conui-trâligere oporteat. Turn egoreipoduRedè ô Geralde uium,Macrob. fentis;Verba,fiafiquiderudionisaut ÜÜshabucrint, i‘’gt;-7-Satuïoal.

plusuinidulccdine conuiuium exhilarate ccrtèlt;fol^^' proinde poftquâ hifculum hoc piforû forb acro,libejv ter à te denetiliex falamandra lanugine,aut pennis LinÆwittco« percondarertan uerumfit,exhadintheacontexta,^ bu^ibUia ex £lt; ad eluendas fordes in ignem proiecta, nô combiné ful^rundri. fedlUæfa, mueep candidiora eiiadere. Tum guide«* ; Geraldus humaniter refpodit : Langi mi,de huiußtw* di exfaîamandræ plumis tela inc5buftili,nihilinÂ«-' ftrahbus aut orientalibus noui orbis infulis copertue' rùm dû Roma:agerê,aiebât Tartarorû regem fummo pontifici lintheû ex falamandra mififTe, in quo fudariâ îaerofandti Saluatorisuultus effigie infignitO,ab om«* incédio tutûconferuaret inuolutû.Prctcrea fama cß» , - .. Carolû Cçfarem femper Auguftû, eiusœ fidelë à co«' SSi^ in. ^^^‘^ ^^ I^a^a Comité, habercx«çé/^etxTfflt., quç in igné çon^uftibiUd. com^c^a,tandem a fordibus purgata,iltefaeximercn' tur. Verùm hæc ex falamandræ pennis,uel lanugi«^» quûutrifcpeareaf,c5tcxino credo. Sed illud quidem proben oui,olim in Aegypto,amp; Arcadie montibus,ac De lapide cha- prope Charyftum Euboiæ oppidû,lapidé nafei, quen* ryftio.Strat.li, ( uj Straboait ) peclunt, nent,£lt; texunt,ac inde man* 10. Geograph, j^j-^ coficiunt,quç lord id a in flammâ proiccia no fecus emundantj^fi lauacro maculas elueris.Sic quoep no* ftra ætate,in Noricorû amp;nbsp;Saxonû metallis,ac in quoda móte regionis Chynchyntale,quac ab aquilone defer* j to eófinis cft,magno Cham fubdita,erui amianthuhpt ^^ ^aPwl« ^^‘’^»^ minera .qua incolac falamandra appellat,in ca* Venetus lib.j. piHamctainftar aluminisf hifti canefcétia,una cötcr* fuæ nauigatio. i a quâ ampledit côcretû,qué Grçci ob id Geoden ap^ c’P'47- pelîarût.huius minera foie ficcatâ,inmortario eneoco tulàm,à terra eluût, Ôd carminatâin fila tcnuia pecrût, amp;nbsp;nent,exquib,lintheaincôbuftibilia texût,qu£Plin.

. . ob idlinû Asbeftinûquoep appellatJnuétû eff,inquit, buftiWi Escquot; bnû,quodignib.nô abfumituraffuum id uocât, arden/ PU.li.ip.’cap.i. teseg in focis côuiuiorû ex co uidimus mappas,fordib. exuftis

CXuftisfplendefcêtes, igni magis quampoflent aquis: reguindefunebres tunicx, quae corporis fauillâà rcli^ quofeparant cinerc.Nafcitur in defertis Slt; (ole aduftis Indiæ locis,ex quo Brachmancs,Indorum philofophi, aurore Hierocle, fibi conficiebant ueftes. Asbeftus quocpincxtinguibilelinum dicitur ^ quoniam ab eo e-tiam inlampadibus accenfo,ignis nihil depafcit.Ex eo quorp fadæ thryallides,aut ellychnia, nó nifi oleo de^ fecflo extinguuntur.HincPaulaniasrcfert, Athenis in aurea Palladis luccma,quant Callimachus confecraue rat,exlinocharyftio thryallidemperpetuo arfiffe. aC-fuefcit enim uiuerc ardendo. Huius amianthi capillar menta 6lt;lanuginem,etiam innoftra uernacula lingua Salamandræcapillosappellamus. Albertus ucro Ma Albertus de gnus ilSephilofophus tradit, quod magnis ferri, dunt fabricatur aut eruitur,mafsis difruptis, uaporem fufci autalbi cinere'iue coloris erumpercincóbuftibilem: quimanib.obuqs exceptus. pannis, aut teóo fabrics, inftatlanugiitisadhæreat, Ç^ banc falamandrxlanam dici teftatur. Ac cedit ad hoc, quod de monte regionis aquilonaris Chynchyntale,falaittaitdra: minera etiam turn chalybe ÖC ferro eruitur. Conftat igitur,nctilis a^ mianthilapidis capiUamcta, RiUre quoep fatamandræ, nonilUusanimalis uirulenti ,fed falamandræ foisiRs, pennas dl da. tkee à Geraldo nobis exphcata,omnes

i unooreapprobantifimulcp in quampemiciofos erro^ 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tes nomina tequiuoca medicos praecipitarent ,cognox

’ feebamusPreeter unumGeorgiu Eentbergium, meu ■ cofobrinum, quifcincosueneristentiginem coercere,

8eftioauthoreprobabat,cjui eorS decorum cum mei De ^®^'°g^®' leueneremcohiberetradlderit. Adhæcinquit Geval dusiNemireris amice, eadem medicamina dinerfara^

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;none preçavata,diucvfos quoepproduccre effedus.pvi Q^^ç^jiv,.^.^« 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mum fane ,brafsica.-,lcntium,ac cicerumdccodum^ab aUmentw.

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N iufculum

De ruta amp;nbsp;men iufçnlû aîuiim lubncam fixere mdcmirs. Sic ru tam ^ menihâ inrides,flatus amp;' uencris pruritu excitare: ficca tas ucró uel Fridas, præcipuèeorûlèminajflatusdifot tere,et uencris impetum compc(ccre,ac profluuiö fend nis(quod Gonorrheamuocan^fiftcre experimur.Vn de eruditus uirille Nicandri interpresiRutajinqtjgrX cè dicitur isuycwaii^T^K -n TTriyw^^TlMyovliJj .^st Jï t^ùS^' 5^i'Z;gt;(pp ^ cnw:scn.c(;,J^to!^ oi iJ.v^jjSij'at cùiTay^âvi^. id cft,Rit

iwKideo amp;nbsp;ca ad cafti taré feruandam myftæ fachs iiü' । Defemcorum t/anutunt. Nec impofsibdeuidétur, enm tcincorüi'a j knus lib.ii.de Datenbus carnes circa renes,uenerem incendcrc, Dio^ Cmpl.medic. fcoridcs amp;nbsp;Galen.aflerwerint: cum abarn parnS dccO

clum-.eademfut Seftius uulr)cocrcere polsit. AdheC confobrinus meus Georgius paid o /cuerius refpondiC Has Geralde demedicamentorû facultanbus contra/

didiones,earumcp conciliatores,Petru deAppano,aC Gcntilcm/ernper exofos habui,qui nimiü arguti,pR'S Célébré Plinij pro ucrfanlis ingcnij oftêtarione,c^ pro uencare, dep'^ cxlib.y. cap.i. gnant. quos (utPlin.ait) præ digmtateindagareuera «t^res^i^«- P’gcatjfgnorantiae ucró pudore mcntiri non pigetroil pertos. lo proniore fidei 06 ueri tatis lapfir, ^ ubi falfie rei g»^ An membrana uis autor extitcrït. SicquummedicinæherbariæFtfi uentriculi uo- ptornuIli'/ccSdus DiofcoudeSjintemamillam, Ó^fttf roboret, Diof. corneam gaUmaccor« uetnculi membranam elixanb hb.z. cap. 4Z. aut aridam contritam,cumcp uino potatam,uiresuen/ Auicenn.lib.j. tnculi ,00 cius onficij naufeabundi corrobare ( ex au)S tradV amp;tra f*^^^”' audoribus edodusffcn'pfitunox nullo faóope ftat.i.capirejy riculo, Aucrroisid deomnib. fcrèuolucrü ftomachis, Auerr. 2. col. pcrdicS amp;nbsp;mergorum-,aflcruif: SC Galenu id tdiificari ”^^' e ir (^^^^ forlàn Althabarith Arabis,GaIcnï interprctati/ Galenü^in^e- onc,deceptus) nugatur AuiccnatcS id falfum eire,Ga flê produce. lenus(utipFeingenuèfatetur)compenjt. Plinius tarne Gal.libro 2.de membrana uentriculi gallinaceoru inueteratâ, aut re/ $X*'«mS. ^^“*tofUm^ac potioiu mfpedam, deftillauones pe^o

ris Slt;^ tufsim humidamlenire, ßcut Diofcondes uetc^ ris gaUi uentricul 5 fale inuctcratu ,d^ in umbra ficcatu, uentris à pluim a co proflutuS fiftere tradidit.Ncc me^ dicorn de apio côtrouerfiam tacere poffum. aiunt cm, ^*‘^ï®’‘^^^ fiapiSpuerperaediderit,fœtS,quiuberafoxcrit,comi p^J.i,\t^.c.n* rialiraorboforeobnoxiS.idfeoœapiumfœminamin^ MeOe in dp. ter nefados fruttees dänari. uncle McCue co audacius lt;ie epUepGa. feriberc audctsDiofcoridemtradidi(re,rutam prodeffe tpilepticis,apiumuer0 epflepfiamexcitarc: cumDiogt; fcorides nufquam hoc nos admonucrit. An igitur for-taffe redius Sereno poetac medico crederemus, qui a-pium epifepticis mederi docuitCQuts, inquit,ueftrum hoc demnietC Turn Anonymus,medicus Vcnetoru: Medicamentorn,ait,uircsn0rationetantS,fcdexpe-tiêtia fou tari oportet.Nam,ut Plin.tradic,uera cuiufep ^hn. 'quot;^“‘h-fimplicis medicamenti natura non nifi medico effedni ”’* ptxnofei poteft • eft enim ingens,occultûépdiuinitatis opus,quo nuUû poCsit reperiri maius. Nec temerê uc-tcresmedicamentorû repertores in albû dcorû rctulc-tunt.Proinde qui uxorcs aut peUiceshabent, quid ter* tertres crotodili inueneris conflidu poCsintprxftare, pcricula faciâudeapio uentatè caCus fortuiti experien tiaindicabit. Quiduerô interna ucntricùli gaUtna-ceorum,^ aharum uoUicrummem'branula,ramentis cornufitnilis,roborisftomacho conferrepofsit,Gafo.- Galen.lib.n. nusdudumexpertusedticuius expenentuefubkrtbo, acimerim pro ea gaUmaceo turn puf pauefear. Exada enimborum contemplatio potins Medicorumfeho-las,quâmconuiuiumdeeet. QuaïcueUm,utfuWatis primat menfo ferculis ,boCpcs nobis fecundx menfæ obfoniaôC beUatia ,fi qua Cecum G eraf du s attufiffet, Deiftw beUk apponeret. ConfeftimitaqucboCpcsiuîfacapeffens, ^o^ten^Ubroù appofoitmobis prêter uaria generis itriorum pem^ àcaVunenù*. mata Jagana, rhymmata Si torteffas de feni, panem nauticumbiCcoiïuïnj quem Gtxei J^ûa^ijiSov dicunt,

etiammyrobalanos cmblkosacccpulosconditos/^ tiam zizi'pha,fenca,ac mixas,quæ ex Acgypto,Syrgt;2» Damafco,amp; id genus prunorum Géraidus fccum atm ïit,quibusGfæcos carere dixit. Atqui hos^nquâ ego» arborum frudusut Acgyptrjs,ArabibusJndisac S/' hs ucrnaculos,Græcos,qin longius ab eorum natal* loabeirentjfènus quam Araburn medicos cognouin^ fatemunita eoldem,unâ cum omnibus myrobalanorü generibus,inter Grçcos AriftoteIcm,Theophrafti*’’’gt; ^éc Galenum ac Diofeoridem, amp;nbsp;inter Latinos ip^”* VlinîM uetcrii piinium( locupletifsimam,uelutalterumCopiæoo*^' ‘^^^^^^‘l^^^^^^quot;^' nu,uei crû authors bibliorhecam)ignoralle,nec Aucf De dad lis amp;nbsp;iois,nccGeraldus noftermihi periùadebir.Ln tibi'*’/ carotidiLs ac robalanosPhoenicis,palmæin Aegypro amp;nbsp;Palæft*^ -phocnicobala- Syria arboris frudusjpalmulas,quas a prælonga gi^^* nis,hçc Diofe. jffafçarticulis digitorum fimilima dactylosia caro, g*^

uedine,qua comclri caput oneratjCatyo tides: nas q^ ab arbore,aur poftquammaturucrint à colore phœ»*' ceo,Phœnicobalanos, id eft, puniceas aut uermieub^ A Vquot;pi*f 'n glandes dicunt:amp; à fucci ubertate,quafitimfedantj^ hb.’^biofcoi^ “f glandesfagiincbriant,-?!?^/^kJ^^o^/appellant,Nari lik.y.capjo. Thebaicarum decodû,etiam in caufone, febrearderi ri,fitim arcet: 2lt; Orien ris incolæ ex his umum in de»** lationum morbis, cruenta erudantibus, cœliacis, ^ cibum euomentibus iaItibcrrimum,lt;^)3/vviz(T7v diduri» infufione dadylorü præparant,quæ muftis feculisari te Auerroim Theophraftus,Diofcorides, Galenits, ac amp;Vb ? cV^^ ’’'^^*’Latinos Plinius memoriae prodiderunr,6vLeon GauibrolJe rinus grçciis in Gcoponico liio.Qiiid uero tibiiHari, alimétis.Con de ccnfwmyrobalanorum quoq5,glandcm Unguenta/ fiant. in Geo- nam, GvxcisJitxi'MJiJiJ.vf’z^-iKljjj didam,referam f qi*^ ponicolib.io. exTroglodytis,Thcbaidc,ó(rdePetraoppido,qw_o® Deglande un- Arabia à ludæa difterminat,ac ex ipia deniqj AethiO/ kord^ c.i/o° P’^ in Europa qq; defert. ex cuius glande triangulari» Theophr.li.4, ponricænudsmagnitudinênon exccdentis, medulla ca.i. Plin.U.u. eap.ii.GaJ.lj.tf-definip.nied.Mcfueincap.de been. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CUri

ûTiTi cortice côtufa,oleum balam'num,darum, inodo^ jumac infipidum ernungebant, quomyropolq i'nftito res ad preciola exmalobathro,amaracino amp;nbsp;fpica,un^ giientacóftcieridautebantur. Quoducró de oleo,una dim cortice contufo,cxprclfo magma reliquu erat,uv' yofKÄKvzf Trtio-f^a dicebant quo meclici,ac præcipuè Ga^ De myrobaU-knus in cataplairnatis ad fcyrrhoslienis ólt;^ epatis difcu quot;j5™^amp;,8 ^e tiendos,amp;^ad uulneracongIurinandautebaiTtur:cuius thod.amp;lib.9. hiftoriamacuiresTheophraftusinterplantaSjDioko cópof.medic, rides Ôd Gaknus inter fimplicia médicamenta’, ac ipk ?»«'««*♦ Plinius perbellè conkripkrunt : quam Mefiie fob no* ® ‘’^^.

minebeei^nfois delimpl.mcdicinacanomnus,atjre j^^^ cisacceptam,reddidit. ÂthæcGalenoô^alijsGrçcis Latinise^ rei mcdicæ feriptoribus non ignora fuiffe, fpôtecôcedunt. At has de numero quinquenarto my^ Dcfjum^jiny-robalanorSjCumcorticecareanr,uerius prunac^ glan^ ’’o*'«‘W®wi* des,quo nomine olim omnes ckulentos arborum fru^ ”*” “*’ dus fignificabat,Citrinos,Indos,belliricos,emblicos, ac his omnib. maiores chepulas, Galeno, 00 ante cum Græcisantiquioribus fuiHccognita pernegant : obliti folicer,Diokoridê chepulas ex Arabia myrobalanos, Diofc.hœcli.i. cum phœnicobalanis comparare,dum ait : Nakitiir in cap.ijj. Aegypto palma phœnix, ex qua in autumno, antcq? maturuerint,colliguntur palmulæ,nakentibusin Ara hiamyrobalanisfimiles. Atquiconkat,phœnicoba^ lanos,quos dadylos quoep dicimus,cortice,ut pruna, carêtes,oblonga gracilitate rotundos,in guftu leni kk pticitate dulces,cum triquetris glandis unguctarq nu^ cihus,aucllanisnonmaionbus,nullo pado conferri

poke: quû ex his oleû ad aliaunguenta inodoru amp;nbsp;in^ oieum balani iipidum,exillis uerb aquamaceratis nó oleû, fed uinû quot;““ gt;nbsp;^5 ‘lquot;® egrotis Sb fanis falutare conßciatur.ReliquQ igitur ek, ^*®^'’ ‘'ï’^'ï** ut Diokorides alicui de quinep fpecieb. myrobalano^ rumfibi nöto/p ex Aegypto, uel Syria, aut Arabia ad nos perfertur,c5tulerit: nempe emblicis,uel chepulis,

Ä79 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IOAN, LANGIÏ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ,

Kyroiiiliino' quæ Egara ^ magnitudinc,ac fere nudeodacîyîisi^* mm recëtium /pondent:quosfeefi exDamafcoconditosGeralduni eondaura, çj- Venetias attulifTe credo, né ut nobis uel Græcis i^o* ^^^* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tos, fed ut, quanta recentiû condttura à ficcorûdifief*

ret, fitnul^^ placida fint myroba1ani aftnetæ alui-lc* tümina,ac cerebri ncruorû uirium ^ ingenq robora/o gnoiceremus.Qinnam enim,obfecro te,fieri poteft,ut hæc tam f^raedara medicamina Græcos Iatuerint,cuni De myrabila- Ariftoteles,alter Græcorû febohr coryphæus,myroba ”'' ^aï^orS arbore, Ôé eor5 frudluû temperaturas inlib. de *” phntis? * Plantis tam kite defchpferit, ut nemo Arabuin can* Calen. de the- (am Eiptici Sgt;C amari, à principio tarnen di^is, my^ oTm^rohaîr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exadfiusreddiderit: •/!^gt'fsf«A(«'»f’

nos™it^fplenc ^ t/l'y'^d^t'^^vTn x^^H^cTw lt;fxvâlt;ri aikU^ttc'i àaty\vK.âçgt;l^^J' iuuare,ut eupi vis S''ifàlt;n ^fvifvoi,^^ Tnü^^a-j M-^TnttŸ0l.i!ÙTt«/‘iditii,gt;'^^ tonum epar. 7^ lt;/llt;^'i^figt; cüù^lihÿK^MoyToî$ amp;A«yîi»f,SôreIiqua.qu^*^ tinéitareddutur: Myrobalanorû arborû frudiuSjCJu^*’ do ptincipiô apparêt/unt d ulcesxomuni ter tarne âC^ bi,uel fiipncijSt ,p ratione repéra turc corû amari-C^^ fam authors efle,poro(amô^ raramarboris ramûri'^ fiibftantiam. Principiô enim,quâdo calot frigidani humidâ myrobalanorû cruditatê maturate perg^dP“ dulcefeunt : quae cum per arboris poros tépore conti’' dfionis unà cS calore difflatur, ex derdicta cum frig^ reficcitate,myrobalant ftipticitatêacquiruntrqiH i^n* dem,accedentcperlatos arboris poros calore lohSj’^ terno 00 cogenito eoru-calori,plus çquo concodid”’^ refeunt quoep, amp;nbsp;quadam fu/cedine uelnigrcdincin*^ ciuntur.qualis frudluû temperaturæ conftituti'o, 6^^ poris principioquidedulcis ,tandêuerû infigniteift^'' prier amp;nbsp;amari qualitas ac color, quS neephœnicobah nis,ncc glandinis unguêtarip nucibus cômtinis fit,nt' cefiario Ariftoteles hic de tertio myrobalanorû gj”’^ âe loquutus uidetur.Quôd uerô illis no tam frequetd Ut Arabes ufi fint,id eo nomine fad$ arbitrer, q» ex*’'

tfcanô mfi diupcrfpcdta ,cnucrnacu1isc5mutaTcuo^ Myrobalam» Inerint'^râufum poftcaAôuarius amp;Actiusno quidc tros utitur 1^3 ncglexerût.nâ5lt; Alcx.Tfalliannsgraccus,i«THgàMe de pocuUi ad fuc diAus,myrobaîanos fpleni aftedo prodefTe teftat, liencm« Mcfuemulhsannisfenior.Tû Georgius Schlefita me dicustneS interpcllans coHoquiû: Langtq'nqqcôfobri iic,quæ obfecro eft dementia amp;nbsp;inurbanitas,ut reper^ tis fmgtbus.adhuc glandib.uefcamurf quin potius rogt; gemus Anony mû V enetorû mediefqm mixaria,feriea quot;acxmpha à Geraldo allata, quæ dulci faporis lenocû nioglandesllipticas etaeerbaslôgèfuperâtjdeguftet: amp;nbsp;quib. ^abicis ac Græcis Latinis^ nominib.in offi einis arornatariorû infcribant,nobi s 1 ignifiearc uelitict quant ægrotis opem ferre pofsint oftêdat. nam plenty bosfanis 06 egronsnoxios elfe côtendunr.Tû AnoiW musauri Gcrmani,ait,nc afymbolus couiuio interefle uidear,quicqd de iftis Arabû fruAib.ae prums, quorû magna copia quotannis ex Damafeo et AlexâdriaVe nefias peHert,cxploratûhabeo,bbêteruobis comunigt; ^™|^“*” caboduh^asceruArabû,effc GrecorûLatinorûcp zi çî® ^.amp;Si 2ipha,^ Plinq^b^s, quæ S.Papinius côfulnouifsi. ftamin. Ub. 10. mis diui Augufti CæC têporibus ex SyriaRomâ attu^ cap-propno. Ht,qui ob id à natalifolo Gaknusfericaappellatjquç DeSyriacis in caftrorû a^gerib. fata,bac ci s ^ malts, muedaginofo J^JJ^^ q^JX fuccoplena,fucrûtfimiliora’.t^tçaegrèconcoquunt,amp; iui,XaUmêt. exiguâ corpforib.alimoniâ futtieiût'. quorû ufus an in fa Coiumebbb.d lubnuiclusratiôe,aut quih.morbis arceudis fit falutax cap-8-ris,Galenus tcftifirarinô poteft’.fed eafolûinfidentib. De m«is bxc ôC effrenatis compefeendis pucris, acab imprægnatis, ^^u^jæ “^^0’ quos pica mfeftat ,inmulîebrimalacia ea defiderari 2C pXo?io a» expetivefert.Serunt bac^ôd auullis J^cp cxmediaatbo cap 14. reiurculis ,forbis implantant, Ôé tûzizipbatencnora nafeunt: quæ,utïdidYmustnGcorgicisrcfert,«j «lvôn%

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A» efivZ^a^-T^ %jaCtCÂKpRÀct,\3!irosfljvcrp5b/i»)p «Lfoû ël izéiRiJtJjn'Mp

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»iKX«lt;^)xocjiv7iK(«p.id.cft,zizipbauinomulfoinicöta,dtufex

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liant,aut ipûs fubftiaûs ud cooper tis atundinû folqs,

Enquæhi'sadhuc adhærereuidetistreliqua/nhac pa-tclla,condûa uino mulfo, fuerunt. At mixa funt arbo-ris in Syria fruólus, prunis damafcenis populäres, fed De uiribus mi corpore exiliores;ex quibus in Aegypto uina fiebätjUi xariorum,Ae- j.j|jy5 damafcenis proxima,Slt; equa. Crefcebat olim cir ginetahech.y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t

ca bebaltabatnangmetropohmjUndepatnunomeöC beften habêt. Crefcut quoqï in Aegypto, ubiNilusfep tem oftqs circa AIexadria,Memphim,amp; Cayrö, nou« Eabyloniæportû fiC emporium,fefe in mare tnediterra JHïxi'ï tragen neu exonerat. undeDiodoru?6iculus:7^gypttj,inqtj mit um loco ue natta mixaria dicunt: circa Nili oftianafcutur,quç qui’ teres uß. fuauia funt guftu,pro tragematibus præbdAur. Quod Diodor. lib.j. ß^ Geraldusin hoc prandio,ex compofito faille uidch urbium quas uiditmores imitatus. Hos fruCtus conuf uiorü lauticijs adhibere ueteres no-n erubuerunt: quo® quidam de medicorum noftri feculi co!Iegio,quia uen-trem conftipent,parüalam,aegrèconcoquantur,exm^ dicamentorS albo ,pfcribüt: cu tarn ê ratio formalis m^' dicamentorö no alimoniâ exigat, fed akeration^^^b^ morö quib.natura onerafjadiuuamqje calorilnatüralis concocftionemjamp;expurgatione^afcatulx róbuTf^'' quirat. Qunmigitur haecArabum mixaria, amp;nbsp;Aegyp* riorum zizipha,fua congenita mucoris dul^dine,tuf-fim 06gutturis afpcritatem,ac pulmoniSrê^eeftoriscX T • bas amp;nbsp;fe ^‘^il^’^io’^ibnsuicialeniant.acillorum decodöfnofr} beften pefto- gido 6^ dulcilentoreurinxin.uefica amp;urateris ardoN ris ac ueCcæ amp;nbsp;ftillicidium extinguat,rcnüm ucficx^ fcabnciemû* morbis prodef nct:quum^ Galenus de bis non fecerit periculö, etian* Arabe?téfta^ ^^^ ‘P^ingenuefatetur ) an fanis aut «gris profint, te' tur. ftificari non poteft. Sedhorum uires commemoratas, Gal.defericis præter Auicennam,Rafim,acSerapionem, effê effiea' non habuicex cesjpfecrebro fum expertus. Tam prxclarosigituruU jpfe li.i.deA- Óusinmorbis pecfïoris,acurinxuelureter5mor' limé.tcftatur, bis curandis,nullius eflefrugfquis niß

ISPISTOLAK MÉDICINAL. i|t DB MALOBATHRO ET VNGVENTO foliitbo,ijetopo,cr o!to fpdno, tmilit Perßeis ty citr^t, Epifi, LX Vil.

Væ i’ll prandio tradaufmus, Crito* bok,haïc,utaÓafunt, tibt fignifica' uiuerumhcfciurnSi iucundoGcra^ di colloquio ptiuaiemur,quum Gcquot; raldus ób aqug dukis pcnuriam,di'i non lauiflèt ( aqua enint man's,ob congenitâ ilÜ pingucdincm, nee uc» itiuin net corporis fordes cluit) omnibus placuit,ut Pa duam ad duleis aquae lauacra proHeiker emur,utetiam mannis flatibus amp;balncarum tepore prandq crapulS concoqueremus.undencctcmerè,quamuis contra me dicorum décréta, ilk, quem Satyrographus incefsif,tur gidusôd Crudum pauonem in balnea portabat. Manc üeroloti,quS cxemplo Pollionis Romuli, aut ut Athe n»us uulr,Democriti,corpus intus uino,foris oleo cu^ faflemus,Venetias ad cœnam,d me Geraldo Ôf alqs de medicorum forte conuiuis conditkam/euertimur. De naueigitur in xenodochiû egrefsi, quûhôfpes omnia ’^^^^ 3‘^°‘'oalkt,tu^ ego: ô hofpes, inquâ, tu ut bonus

paterfamikas probe nofti, quae extra domum funt officia, meroAri, propatria pUgnare, agrum eolere, din's effe alacrj|w obeûda: Ôf négocia,quç intra dom us fepta fieri o^tct,ut pecora mulgcre, pêfa de colo dugt; cere,ncre,Wnaméc linum peóere, cafeos ex coHafiris coadunarc,penuacculinam curare, ad matremfamibâs eius anctllas fpcdarc.Iube igitur has,ut quæ funt ca* turn munis,expédiant,de Grecorum morc.En itaep ad nutum hofpitisconfeftim uenuftæ indolis 00 ipedati pudoris ancillac aderanf,calamiftfatis circa tempora ca

uertice coronis ex rófis uerficolohbus con* fertis ÆîB^tæ.quarum altera,ut Homerus ait, X‘fnfoc lt;4 lt;r/Alt;^;r5A©' 7rSgt;x^‘¥'t7rJ^lt;ibt ^kifir«,

Vnafgitur afferebat ingutturnto aqua ftinatktjrO' farum,6C florum lauêdulae lkjuons,quamjne illotis ma/ nibus difcumbcrcmuSjilhs in fubicóam pduim infpaf gebatrahera uerolintheo fuccinda c3dido,chiromaóra Öd coronas pon igcbat;amp;ut de more Graecoruma'bab neo inungercmur, unguentumpholiatum ex maloba* throjamp;netopumquoc^ fragrantifsimi odoris, offer®' bant Turn cgO’,Quid,inquam, ancilla nobis muhe' brehoc Unguentum, quod galbant uirus,unde meto/ Virtus netopi ptj nomêhabet, redolet: quodHefycbiusnefcio quai« unguenti, ret^è vinimy Slt; vi'iii'^noy appellat, quo Hippocrates paf Diofcor.lib i. firn in Uteri atTeflibus, admduratas matricis cotylido' 1«meV^um” ^^^ emollicndas,ó^ obftruóas apcriendas,amp; ad fecun' ' nbsp;' dasetjciendas,peflariorumlocopotius,quamadconiil

uiorum delicias utitur.id matrifamiliâstuç feruabism^ bisunguêtumexmalobathri folio,inuentu rarilsimo» fufficicde quo libcnter Anonymum Venctorum me3j cumaudirem. Quirefpôditd’rætenrahebdomadal'’ «x Alexandria nauis aromatibusonufta Venetias ap' puliflet,accurrebam:ó^ dumnauisamercatoribusexO' neraretur,numeratos in manumarcellos ,pfereba, pr®^ quibus malobathrifoliapetq.Atilliqupdam glabra,no tarnen inodora gariopbyllorum arbors folia efferebäb fibris uelut arnogloffâc latioris folia, ne ivo fa: nee aliud in tota India reperiri affirmabant. At huæPlinq deferf fli.hxclib n. ptionem non competere aiebam, qui:Dat ynquit ) ^ ca,i7.amp; Dio- malobathron Syria,arboremfolioconuoluto,arido co iior.h.i. C3.U. Iore,exquooleunaad ungucnta exprimitur, fertiKot® eiufdê AegyptoJaudatiusex Indiauenit.inpaludibus ff^f g’S*quot;* tradunt, lentis modo Euctuans folium, nulh radicenixum, odoratius croco, nigricans, feabrum^’ quodam falis guftu.minus probatur candidum, eek^t mefitirinuetuftate fentit. Sapor eiusnardo fimilis e»® .debet fqb lingua,odor uerô in wino fuffer uefadh ante^®

EPISTO^LAK MEDICINAL* , «gt; dit alios* Hæc nero fin gul a indicia in no tiro ofFicinarS trial of a thro defiderari, quifque nouit. At ucio utmnq^ tam arborcum quant paluftrc malobathrum, non tan* turn in mediterranis Indiaclocis, unde foUQ Indi appel* latur^fedetiam circa maritimaErythreiacquoris, quod fyluis abundat,littora 00 ftagnanafei,falls cius fapor in-dicat, qui herbis maritimis eft peculiaris. Sicbrafsica marina, quant foldaneUam uocant» cretanus marinus, K ipfa coraUina,niufcus marinus dióa,falem refipiunt, Vndc AndrofthencsucredcTyloinfulaRubri maris P*^^^^“* nanauit,aquas falfasfluêtes plus quam cœleftes mua* ^^^^lt;1^0 re,tam arbores,quam reliquumomne genus plantarû: ophtiftusU.1. quiaobrariiatcmimbrtum,pluuiali aquanon affucue* de cauSspl«.^ runtplantx.Proindcego mercatoribus fidcUter fuafi, '*P’^-utdeinceps non in India, nifi in Gägis fluuq emporio, fedpotius inThinaóCTylo,alqs^ Erythrei marisinfu Usquxrerenv. inquibus Anianus hiftoriographus,da tubrimarislittora ÓCoras legerer,magnamalobathri copiaïcrepcrifte gloriatur.aitnac^, in fineErythrei ma ris,in extrema ora,efte ciuitatem mediterraneam.quam Thina appellant, uellcribus 6C cxferico aulçii diucs,ad quaquotannis ges ex Arabiauicina,una cu uxorib.óC liberis ,pficifcitur,qua Setas,homtneslatioriuultu,loïi Vcdes,attamêrobuftos,ÓC crudeles,appellat; qui in ui* cinisThinorürccefsib.delitefcStjnoaefarcinulisodo* ratis,quas fe c5 attulctüt,incubât tp oft c^ rap tu ditati di* fceffeïût,ciuitatisThinçincolæ farcinulas,quas Gefatç liberis tubfttauerSt,malobathroplenascolligunV. Sta* uulfu de calamis,quos 7r't}gt;Bs appellat,ÔC de folqs fibris, ea in globulos cöplicat,quos exmaiorib.folqs « Jpcff lt;jgt;o* ^flV,cxmediocrib.€o\q8 (xc!xsclt;r;ïgt;o5ov,exïï\inoYtb.uerb fo* l^s ebpados giKf üo-qio^opmalobathrb dient,quelle ebpa üainlndu deïcrüt,Slt; magno uédSt AZ nde PU. malobx tiêeffelolio cbuoluto dixitiSC Diofeorid jpbatidjCp ob \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hbr as lilgên ebtumax efqneelacilè ddeer pit ,dü ad glo

Qiiumhæc à me dicta omnesapprobarent, turn ego bofpitemadmonut,ut couiuasfam lotos amp;nbsp;unóos di» fcûbcreiubcret:ô^ primùm omnium, quoaherioresfo rent amp;' ftomachi appetitu exdtarët,iJhs in acetario car* damS,fiuenafturü5 in aceto paflularu.amp;oleo ex Italia Sabino maceratû,ofFçrret. S^ ne uteretur oleo fpano, q? ex Hifpania Siberia afFertur,obftipticitatê ukerofebf fitudini noxiUjindixi. Turn Georgius mens confobri nus.o Langi,inquif,quoniâfrequês fitapud Galenu 6^ chirurgos,olei fpani mentio, per comunes utriufqjno/ ftrumauos 00 atauosxeobfecro,utillius præparationé nos edoceas. Tû ego:Nimis fenô Georgi à me prard De olei fpani busefflagitas,quod adincrementü ftudn fpötemeafa-præparatione (kurus erä. Id certe Damogerö in Georgicis fuis tta co* ^*S^®“®“*' ficcreiubct;nêpeutolcoab amurca defecato, amp;nbsp;fcrué' as cop. 1.9. ^^triplu aquçtepidçunàcûialccôtufo inifciatur, ut cX* adlè comifceant, diu^ agita ta lient, taco teporis inter* uallo,donee aqua una cö bale in amurce loeuiubfederitt tâdê olcû iùpernatâs,lebete uel cochleari excipito.quo exhaufto^iterû affufa aqua tepida bcne commiieeto. S^ quicquidolei purt,poftqt aqua peflum iuerit, iùperna* De oleo fpano t’buafculo excipito.Poltea fuccO de folifs, aut tencrio* *eiusfuccida. tibusolear5furculis(quosGraeciSlt;icA®vîUOcât)cxprel* seo,Gai. li.ii. fum,utolcûacuitatêamp;amaritudinem acquirat, quibu» Î^de c^n/jf ft‘Pt^ciasinternafiibire potent,fllï addas: amp;fihoctibi »edic.gTntr. paratSdefuerit.SC inoleo ueteri uirefeentes oleatStha* ios decoxeris,tfs exprefsisoleSfpanouetetiâomphaci nofueddaneu habebis.unde Galenus ; «pW ■?è;? ?l»^* ç»«r(è}PfSf,o'Z0-WTte JürAsvöiit cazoc^p, tfo(Aw’iA(w»p«T«A«P 6hilt;rxi,i(iC(t^.às fcTtf« Tivi -i^ ù3)7v}(ivTa)y iAeuwp. Et fl una decoxeris, oleum fpano uel omphacinofucddancuni habebis. Pofteauna cum alijs opiparè inftruöis ferfU Iis,andllamaior natu rofeo genarum ruboredecora, le* porê toftûappofuit,quâ Euâgelus adokfcês tta affatus cli;Û anciUa mi,per tm chart aæalq nemen te obteftor,

EPIÎTOLAÈ MEDICINAL. iSf dicamabo,fi l'ntrafeprcm dics de Îpporccomcdifti? At «lia pudorismbore fulFiiûrNon uides,inquit,Euange-Ie,lepor em, i ta ut de ueni,auulßis eft,efle integrufEgo cninijôd percharamcorumlaborum confersVrfîila,n5 mures fumus, qui infeio domino efeas arrodamus. Tfî Anonymus: Geralde,inquit, quamuis naturà mures 5C felium afpedum abhorreas,dic quçfb,fi in ledio tuo hu iufmodi mures inuenires, expauefeeres'ne / Sdad que proripereueHesf'Certèjrefpondit, quanrSuis benignu effet nodtis frigusjedlo non cederê. Vrgebat Euangt; gdus, ut andlla ueritatem côfiteretur.Tum iUa inquit: V entatê nosfateri non pudct,fi modo caulâm cur hcc fcif itaris, nobis quot^ dixeris. NudiuRertius domina noftra hic præfèns,ut deinen s, it a erga fuam familiam quocphberalis.afiquotleporis frufta in nigro iure 2d fix tæO cd leporis cruore elixa nobis impartiuit, quæ fatis auidècomedimus. TumEuangelus: lam æquumefTe arbitror,utcaufam ferutinifmei explicem.Videouoslc pidoingenuipudorisrubore æuultu décoras,necuC Suafdam, quæ præcordia contra naturam fafeijs coarx dtant,nimis graciles, nec plus aequo habitiores : ucrùm die tarn elegans corporis habitus,Sd color , uobis'neà tiatura ,an comoticæ artisfuco ,aut efii leporis compax tatus fit,difpicere non potui. T«m ambæ: Satis,aiût, feomma tum 2d ludibrq ob inopiâ, qup nos miferas u0x bisludibrio exponit,6d ridiculas facit,audiuimus. Tu Euangelus:Certè,inquit,nonIudo,nam grauifsimi aUx lt;^ores,quircrum naturalium hifforiam conferipfèrunt, amp;nbsp;poetæ quoep tradunt,efu leporis uenûftatis décore in fep timum aut nonum ufcp diem prorogari. V nde fax cetèMartialisGelliæ anui deformitatéiu exprobrat: Cum leporem mittis,temper mihi Gef/M mAndi^t

Tutnatcrfanuliasuna in primo tabula: fobfellio dï/cü# bens:Nolïte,inquit,irGgt;s omnes g deos immortales obfc cro,has Iepor3 uires publicarc. eft nâfp mihi anus nici^ na, quæ nuper adoleftêtinupfit,zelo£ypa, quæ omne muliebrê mundu pro tah lepore expèderct.qn nero ar» bitramini in hts Auguftants comités ucnCdari pofte ft poremf AedepoI,qu5uts leportbus,quiaftipetfcetat u* terqp fexus/nx ullum animal,SC ipfis cuniculis eft fœcô Demukitudi- dius,tarnentota Bauaria,SC ipla Aftypalaainfiilapn Aft^'^y a h *c ^^^ ^'f”® anno fcxleporum milita capta ferStur, fatisft AtheAil.bip porum nobis Erppeditare non pofset. Turn Euange* nofoph. lus:O mulier,inquit,uenidtate nullt ftcunda, tu lepore noneges. Tumhoipes:Et tute lepuses,^ tarnen pub mentariS à puella quxrisr Deinde Euangelusdfta ü' brius non quxro.Sed ne fabulam me dixifle arbitrend ni,hiftoria,8C non iHcpidum de Alexandre» Senero im peratore(qui quotidiano leporu cEr corporis uenufta^ tem aucupari dicebatur ) hend ccafyliabum, uulgü U0lt; turn amp;nbsp;frequens, id uerum efte teftatur: tarne feporw Puichrum lt;^uod indes effenoßrurn regern^

^pulcMuü Q^ffnSyrumfutidetuutfropdgpf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Sed Alexander Seuerus Impcrator,ut non crat atnu lus, itafcommailludlcpidohendecafylUboreprehciv dit.inquitenim:

Vulgdrimißrdnde de^belli, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

S i uerum put as effe^non infcor, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

Nam C. quoquc Plinius cerebro leporis penin^ düs gingiuis pueros,facile dentiretamp;leporum ciboibtri nolentos fieri,Cato arbitratuft Vulgus uero QC gratia corpori

B PI STOL AB MEDICINAL. 287 corpori l'n nouem dies, fed loco friuolo, concilian cen^ fer. Cui ramen, ut Plinius ait, in tanta pcrfrafioncali^ quafobeffe debeat caula,quamnobiS Langius, qui etc bro uenationibus Palatinorum interfuit, explicabit. Plin lit.xP.c,. Turn ego:Euagele, interomnes medicos c0uenit,colo re à fanguinis bonitate,cuius index eft,depedere. Vide mus enim quotidiein hypolarca,rctêtionemêfiu,febri bus, ^ fpkncticis, quib. lien uel epar, alteró ucl utrui» ,pcreadi aut depuradi faguinis organü,induratu uel ob unidiï, aut quis modoaffedü cft,liuore uultus pallet fcerc:qui melâcholicis pcculiaris, in corpore hirlirro,eft color. At qui eu caro leporû, omniûcp animaliû oblon^ gas habentiû auriculas, iànguinê melancholicû (ut Ga ienusrefert)gignat:quarationeigitur fiat,ut exlepora cfu.puellarû genre rubore roiârû effloreât, affequi non polTum.Hoc uerô Gérai dus hacratioe côf’utabat:Qiig cuncp,inquit,animalia dulcê ac delicatiisimû (anguine habet,qui potis eft, ut horû efus in alienis corporib. (an guinê groffum 90 obfeurû gignatCAt tab's cft leporum Unguis,queabjs omnib.bonitatisaIimoniapftarc,Gal. /J-mèndu bis uerbis fateturry» ^ Twii ÄoLyitiMy alp.ct,amp;s »(/h^ßy Tilti^ÿT?, gt;2 7ngt;;^oi'î J^i îdss iÿiJii.'^'i^ ^v’n g-uù ”i^ «ttkZ: , 7ilt;ri‘j 1^ ^irt)( fiie^^ieiiazFhctyxviSii.id eft,Lcpoiû Unguis,omnib.alijs, utfuauifsimus pferturquare plerifq? cófuetudoeft,buc eSepate ôi. abjs leporûuifeerib.decoquere. Tû Geor* gins ex Schlefia mcdicus:Viri,inquit,coepulones,non redo examine liûc purpureS in ancillanim uultucolo rem expêditis.Iubeathofpes illas palleftêtis grana cy-mini, aut allia edere:tû fi color hic natiuus cft, durabit. fi uerô ex Rico aliq cerufæ,hy drargyri,aut unguêti citri niunguine acqfititius:tuillc rubensincandidouultu nitorftatim obfolefcet.Tû ancillafobiratarVostemuIé ti,ait,quid noftræ naturæ dotes,quasDeo acceptas re^ ferimus,ueftra interfittfqn potius deueftrarû in Schle fiamulicrum pulchritudinc,dc qua cû Venere ipfa cogt; tendere audent,his p cticulû fadterqdoqdê du afinorS (une

font famigcræJacT^c'ne afinino rugas frontis cxpliciie* rintzan ucuultus nitcfceret,eo faciei neuos duerint.Si* cut ÔC Poppea Domitij Neronis uxor,quingcntas fcc3 duxit 5f aluit afinas ferras,ut illarum laêfe in pleno bal De Iccdorijs nearum(oho corpus crugaret,cutis^ laefis candore nu Microb.hb.7. tcfcerct. TümaterfamfhashisIoedorr|sofïenfa:Tagt; Saturn. ce,inquft,tnoroü:non hfede puIchritudincParisiUé Phrygius pallor ludicat. iftx fanè contenriones magis forum, quam couiuia decent. Qiun potius nobis adfe* cundam menlam bcllaria afferas, quid oclola cunda/ risf n^holpites reuererer , teftudmeum illurfi tuiim gradum uerberfbus acederarem. Turn Vtfula:Quj/ fo te domina ,inq uit, ubi font repofitat' nbsp;nbsp;Tumflb:

En,garrula,tibi claues, foblata aulæa m rhifco repcriesj anhæcignorasrquæ ueró ad choraeam Ipccflant,probe nolli ubi fint fepofita.ïbi illa accéléras,nobis in phiafo appofoi tp erfica diuerla, A egy ptia ca,Romana,D«ta^ na,Armenia,ac odorifera illa Medoru mala cirria,pa''' tim melle defpumato condita,partim foils uel leni for* ni teporepalîà. At Anonymos:Quidperfica,inqult;fgt; mode, quæ principiumferculorum plus quam fecun-’ Cal lib 1 de das menlas decent,nobis,contra Gale ni amp;nbsp;omniûmc^ Âlimends. dicorum præceptum catholicon, andlla offert .hinter quosomnes conuenit,ca fercula, amp;nbsp;præcipuc obfod* mail fucci,cacochyma,humida amp;nbsp;lubrica,ut alia per ab num unâ deducant,qualia font perfica, ante alia elfe e/ denda. Vltimô enim Cornelia fopcrnatant, alia^ coni' putrefoere cogunt. Atqui cü ex Perfiaad nos translata fint,cur Aegyptiaca appelles, rationem nobis reddito. Turn ego;Libens ld certe faciam,inquam.quidni eniw holpitimeo charißimo morem gereremc* Rholusqtn* NïcanJri in- dem Democritus, ut Nicandriinterpres tellatur,inlb Kr^res hlt;ecin brode Sympathiaóóantipathiarerum,tradit»Pcrfas Tbcriacis. Jenferæ arboris perfeæ forculos, exueterisfimultatis ÔC umdidte afFedlu,in Aegyptum mifilfe, Iperates pb^

EPI STOL AE médicinal; at^ res n ox ijs pcrfeæ arbons ponus mtcrituros.at dconim amp;fcr tills folijNfloinigatijbcmgnitatc'fec^um ciTc,ut huius uimlcntia, infalutarcm huciumficconimutata. idquod GolumcUa etiam teftatur: Stipdntxr alathipomis ipua birbardPerßs ^ßnt'iHtfamii eß,patries armata Ufnenis.

Verùm id fi de noftri orbis aut Romanis perficis intcL ligatur/alfiim effe Plinius ita conuincit: Perficae arbogt; Deperfeahçc res,inquit,ferô Ô6cum diffîcultate inalias terrastranC f^'-j^coX?* fcnintur,ut quæ in Rhodo nihil ferSt,quod primùm ab de Hiftona ’ ^^cgypûoeratearum hofpitium. AtqphocTheophrax plantar, lib. r. ftus ita darius expIicauDifcrimcn, in quit, ad fœcundi^ '’P’^’ ^ *‘^' ^' tatemfterilitatem^ fummum,uel locorû natura fecci *‘^'^’ rc poteft : ccu in perfeis palmis^ pateièit. Perfea cnim ^ ^^SyP^o ^ Ic^cis ci finitimis tantum frudbftcat;ô(f in Rhodo tantum florettficut palma apud Babylonc fœgt; cunda.tranflata in Grçciam fterilelcit.Et fùbiungit idc Plinius, falfum efle, uenenata cum cruciatu in Perfis gignijamp;pœnarumcauiààrcgibuS'translatajô^ihAe-- pg perreä ar2 gyptum terra mitigata.id enim de perle a diligentiores bore Theoph. tradunt,quæ in totum alia eft, 6C mixis rub efcêtibus fi^ iib4.cap.i. mills,nec extra orientem nafei noluit.eam^ peritiores negaucrunt ex Perfide ad fupplicia tranflatâ, fed à Per^ feo Memphi fatam. Semper autem folia habet; 8C pOx* ma, fobnaicentibus alqs. nouus cnimfmdtus anniculi maturitatem fern per præoecupaev materies ei7s robu-fta, admenfas Ôd lcdos, ac nauigia copingenda,perac-» commoda:colore atra,Sd contorta,lt;ætera uciôpiro fimillima.Qiiumigiturperfea fit Ae^ypto,in quafolu fruâihcaT,pccuharis ’, guis non merito eins poma Ac^ gyptiaca appcHaucritdamp;f quia Tôt0 annouiret,fru(fti-busfempcr alrjs iubnafeetibus foec6da,nec folia ci de.-tidant,quis mentis compos peifeam Aegypti à nofira

perficofu arbore no plurimû diftarc negabitf' Nemo ar bitron Ariftotdes rame in li bro de PlantiSjid perfkorS genus JiiKivicy appellat.inquit eirimißiA^vVcp lt;/ï i'HhHTti^ü t^iSjV^ y^y^ép^ ^ v» ‘:v^lt;nc/li^(iiTKlt;fvliVcpS^ ^ cayv^jfasi^n r^ 7fX ?lt;(usivfi,ytviT? ß^ütnii^ ; Belenium m Perfide deleterion, tranfplantatumin Aegypto aut Syria Palæftina,fitfagt; lutariscibus. Noftra quoqj perficauulgaria,olim Grxz dx ëC Itabæ peregrina , ex Perfia, unde nomen ha^ bent, Romam adueefia, in Aprih' una cum amygdalis, led flore rubicund iore, in uineis flor ent raqua in qua perficæ flores amaruknti fepties macerati funt, cuinia^ chare ad fpifsitudinem zulapq découla, uermes una cum aftrirtæ afin excrementis protrudit. Hæefiua» rqsinfculpta charadîerib.naici ne fis, tunioifaeius fepte diebusterra obruta, pofiquam dchiicent,nuclcos exgt; emptos cinabari exarato, amp;nbsp;rurium intra tefias difi* genter compadosfob terra reconde, 8i perficafoisin* DepwGeis feripta charaderibus nafeentur. De horum gencre jft» feribit Pal font duracina, à quorum nucleis, dentibus aut eufiro W.lib io. cafo corum regre auellitur: quæ detradtis oisibus fo* *‘‘’'^ lis ,uelfurni tepore ficcata,uel melk condita, aut oxy* nielle ud muria, etiam fi umbificum pomi 'gutta picis calcntisôppîeueris,«tfleinuafo conclufomnatarefe-' pe cogantur/au ealapons iucundi conferuabis,. Sunt quoquede perficorum dalfeex Armenia poma, præ^ didis minora, ftomaefio tarnen ialubriora; 2d quia il* lafcrd in autumno, hæc uerô in æftate maturefeunt, praecoda quoque dicuntur. Sunt Ôd alia plura perfi* corum genera, quonrm quædara in cenfo prunonnn numerantur, ut Galcno 4agt;tiM9Alt;« tde quibus. Arifto* phanesgrammatieusaif, /tawAesA« ofo KctKoiviicsKit^^ÿ «ƒ** ukM Ti^irind^ K rtm «^ix. Sunt quoque rei agraria: fcriptores,qui niïcesàmalisitadilceniunt: utnucesdf* cantomne pomum, quod foris'duro cooperitur corti* ce,. SC intus lacet quoi edendo eft :. malum uerô, id quoi

tprod cfui cft foris habcat, dunim intus includat. Se* Deperfkir tandum liane deänittonem, pcrficum, quod Sucuius htc Mlt;crofr. poctainiuo Moreto inter nuces mollufcas, id cft moV hb.ï-S««-«^ lesrecenfet,CIoacius libro 44-cetius inter mala enume^ v-Dto/for. rat :quæ tarnen quiauobis omnibus digitis ueftris no* '’’^^ ’^** tiora arbitrer, fatis crit Græea Latinacp illorum nomina 6c natale folumfigniScalTe, Turn Geraldus:Latv gi,inquit,quandDquidemCloaciuscitrcurnpomum,Ói Oppius,inter malapcrfica énumérant, debts ÔCVûgû qç^/ '*’ liumhxc dixiffe uerifimile cft;

MeiaJert tnßespccos,t(trdHmipporen» Félins mail, lt;j«o non pr^efottius wl«iM,

Quarc ut totam perficorum'hiftoriamnobis explices, îcqiiutn cenfeo, utdedtrqsÔC arantrjs quid tibi com-pcrttim fit,enarres. Turn cgo;O Geralde,! nquarn, no tantumCloacius 06 Oppius,fed ipfe quoque Diofco-tides, ci tria inter mah Perfica enum erat, dum ait: Po-lire mosque Mcdica Perfica tie aut dtromala, à Roma* nis uero citria uocantur.Gencrantur enim, inquit Op * plus, in Perfide, omni tempore, mala citria. alia enim pj,„„,^^ |,v prxcarpuntur,alia maturefeunt . quod Pontanus uc* i.deHorä» Iter in blottis Hefperidum eleganti carmine ita te- Hefpedd. ftatur: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Defacundi-

r ■ f 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;täte cun

Mala Uitent uiriaes primmu rqerentiajronaes, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lib.iL. cap.5.

Hine rHtilant,fK!uo^mica)tt niatwra métallo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pallid.lib.4.

Flore HOMO femper,Jn«perqM0^fcctib«S 4Mfta. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;u

VndeTheophraftus:Media, inquit,regio SC Per fis tam fti4ehXór abapUtra mala fecit,quam malum perficum,ab alps phnt.Ub.4.c*. medicum quoque uocatum. habet arbor dus folia fi- 4- Athen, lib. milia amp;nbsp;ferè æqualialauro ,portulaca£,ac luglandûacu-1*^*' tepeun kos qualcs pints fYlueftris,aut oxYachanta,fcd lcues,a-cutosepuehementer, ÔCualidos.pomum dus nonman-, ditur ,fed odore prxeellit. duseparboris foliumodora* \ tiftimuta eft; Ôlt; fi in fcrini|s pomum dus intra ueftes \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P x ponatur,

, ponatur, a tincamm rofiofte moffenfas confenrat.Anz-hclitus graucokntiam arcet, fi decoöo pomorum eins , oscolkritur. Commeduntiir Slt; pomaeius,inprægnâz nummalacia,quam Graeci ciflamuocant.Prefens quo* quot;nbsp;' queremediunijfi quis dclctcnum pharmacum biberit, ÔC femina cum pomorum fucco contufa cum uino bibe* rinperuêtremenim pharmaeû extruditunde Oppius Effirtcii citri inquit:Citrcum eft odoratifsimum, quod ucfti intérim' «ontrauirus, (^unirineas.neca^.Vnde Homerus,amp;Ncuius poeta, At enjj •i-'yeftes^Q'tfoftgcognomi'nanr.Kefêrtamp;ücncniseflc tta' contran'umjUt tritum cum inno,purgar)one uiriumfu* amm bibenteskruer.Tempore Thcopliraftn' aePhnïj pomumnonedebant ,fedueluti' theüurum( Atheneo-tefte )mlcrmijs cumueftimentis reponebant. Quam’ uero efficaxßt contra omneuirusremedium, uel ex haf Äthenaei de duobus latrombus fîcanjs hiftona, conij/ lt;1 poteft, quos ad uirulentas beftias condemnatosifl' Âcgypto’rcfotnieràm-cumad fupplicqthcatrum,begt; ft ijs uirulentiatrocitate efferaris plenum deduceretur» muller cauponaria flUs obuia’,ac fiorum mifcrta,ciu)3 , j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod manu habebatilhsedendum prgbuit.qua coined

lto,cum illgfi amp;nbsp;citra noxam cum dracombus colluóa* rentur, accerfito à præfide carceri^ pra:fedïo,Ecquid a/ rexipharmaci pracbibiflenf,ucl ediftent,percóta(ftus,ni bil præteratriumrefpondit.prxfts igitmde uinbus ó' trijcertiuspericulum fa(fturus,afteri tantude citropre' buit, cuiitembeftiaruuirus nihilobfuit:alterueroah afpide morlus,quampnmum in theatroconcidit,óó ex-l^n'auit.Necdiftimilesueli'mpares contra toxicauires Theopompus ruthæ attribuit,qui refertjClearchö He* racleoti tyrannum multos aconito interemiftc, ueneno quod in A corn's luxtaHeracIeam locis nafcitur.hocc5 fubditi relciwiflcnr, nullus ante quam ruthara come*; difletjdomo egrediebatimquo ab aconiri uirulcntia lbgt; ^ites cuadebant, JMarxiaJïs aflciit, citram- arborem i'n

Ä/syna nunquam pomis carerc. Vnde Plinius,dus po- Fabulam de numalaafsyriaappellat, quoduerum elTcjPalIadius in “quot;J®“ malw*quot; Sardinia ,£lt; in fins Neapoluams fundis quotp cÓperit. export So-Ea ijcrodummaturaftint, colore aureo fulgent. Vnde lin.cap.jx. Chryfomela dicuntur, Ö^ Arantia, 0^ ab Athenaco ma- Dwdor.Sic. laHefpenca, qu» HereuIes,Tubado dracone qui earn “ ■^quot; hortisHefperidumcuftodierat,ferturinGræciâ QCad Euryfteûregem afporcafTe. Hisdiftis accurrebat ho-fpes adielus, amp;^ fibi eras ex Alexandria affuturos boittes annunciabat, qui quouis biennio tota Aegyptu pcrluftrarentjiecScp exea tâfalubriaquàm noxiaphar-maca afferrenr. Quare ut de illis pofTemusfingula pcr-fcnitarijê^ non tem ere quiequam ftatuere,fiiaut ut tent peftfuè fomnum capefferemus, amp;nbsp;illis eras in prandio adelïêmus. Placuit id omnibus iummoperè. quare in* coeptam deuenenis Aegyptiorum, ÓCiUorum antido-tisjdi/putationemj in craftinum diftulimus. Quiequid ergo ab illis explorauero,eins te Cntobole participent quoque reddam.

. OBSCVRA DE VENATORIIS GALc ^ lorum ty Aegyptiorum itenenis problemutu, crnomina, Epi^, LXVII1-

L T E R o uerd dïe,manc in diTuailo^,, in æde ditto Marco coniccrata,a De» peccatorum ueniâ fupplices depre* cati,ut hefternae coanae cræpalâ difsi-paremuSjin littore maris, prope fotu pifcarium dcambulauimus,doncc feC fis iam tépus prandij appeterct. Cuep

inxenodochio praniuri conucniffemus,ibiad focu,Phi liatrum,Crateia,ac Botanophilu,medicos herbarios,c5 fidere uidimus.Tum in amicitiæ iymbolu innétis, capi-tc prius dete(fi:o,dextris:Saluete,inquam,uiri,ut hofpes nobis refert,muïtarü renim peritia nobiles: nobis tarne obnatalisfoli forianinteruaHa ignobiles, nifi quodièr-gt; P 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«10

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n»olieberuos efle Ethni(cos,ucftitus weroex Acgy*

pto aduenas prodit. Qiium igitur Ethruria 5lt; Latmus agei^quem Cyree uenefica incoluit, copia medicament torumtam fahibnumquam lurulentorumadeo abunt det, ut Aefchylus lüo clcgiaco teftacur, Genf Tyrriena fuis dura ueneßc^st

Didteuos obfecro,quiduos compulerit,pcrïoca de* ferta, fcrpentib. crccodihs, di aconibus mfefta, Aegy* ptumadireacpcrluflTafer Tuni Cratcias:Vir optime» boniconftile, inquit;ndcio enim quoabo quant ami* De herbarum d nominc te digner.nos quidem non in mercatores au* fcriptor.hæc tl (ad a fan CS adegit, fed qufa ÔC uetemm monumenta plin.li.ty.ca.x. teßantur, Democritum QC Pytbagoram ad Perfarunt

Aethiopiac amp;nbsp;Aegypti magos, primos alfronomix èC JMagicae artis medicamentonim auóores, profcdlos,ut ab lilis magicas herbarum uirescxplorarcnt, de quibus Democritus QC Pythagoras omnium primi uolumina «e^^udX ApolImiSC AcGuIapio dicata condidci-unt:amp; TheO-Jheopbraft. phraftus Aegyptum Nih' efflluuio foecundam, falubri* j Ub.y.c^.ip mp 3ç dehbutonorum medicamentorum copia, EthiV* rii'longé foperarejHometi teftimonio probat, qui Me* nelaum amp;nbsp;HeÏenam, nobile ïîlud Nepenthes,omnislu* dîus Ô^mCeron's pharmacuni,multaq5 aha qnæ Polyda» nas Thorn's Aegypti régis uxor ci dono dederat/x Ae gypto l'n Græciamattulifle tradit:

T^ra^ièf SvyXTUf t^t ^«f^atisc iJtj:liclt;y^7«^ iilrÿT^à^ rtc ci TTV^Û/cif^i'tiTrCf'ijffùiQ- -^«iKcihtf »uj v^MfTti TehêtsKcfii^a^d/ui^®' K^t^x

VidifTe uos(Eibiüxit)arbitror,amp;' legilTcmca ScMc# ^iaVr^bu™™ trodori uolumina,m quibdierbam effigies,fubicriptis hL PUn^ib. effedfib. depinximus,plera(^ nobis inexpertas. Atqui, xy.cap.i. ut Galenus refcrt,temerarium fit facinus ,tantü leda,6^

noncxpertaconfcribcrc. decreui itaep 6d Aegyptum, dele trijs fixcundam,pcragrare;undenos, Dei aufpicio, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tot

r P l s T C r AT M E D I C T H A V. ijijf töt pcricuh emenfos reduces uidetts.Tum egö: Nos ingt; quamfauftu ac felicern ,uobis ad patrios natalisfolilt* mîtes reditu preeamur,^ côgratiïlanturîcuius nos quogt; que fore participes eófido.poteritis enim nobis magnû nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

quum ex compofito haClcnus nos celarunt, quis obfcz aoiuftis alexipharmacis,noftrismilitibus faucqs me-dicamferre opem poteftf Qyoniam igitur, ut hofpes nobis fignificauit,ôil nomen ipfum indicat,Philiatcr Po lyclas,uthxc exploraret,muha per mare per terras, ia^ flatus amp;nbsp;alto,paff»s, fttdauit denique 8lt; alfm cum omgt; nesunoorefupplicesobteftamur ,ut obfalutem Chrü ftianorum, quidinhac peregrinationedeiUis compel rerit,nobis communicettachisne gentibus omnibus unum commune toxicum ,an unicuique fit proprium: quodep huius fit denique antidotum» TurnPofydas: o Langi, inquit, quamui s ardua,Slt; qux ingenq mei fu* pcrantuires,ob Chriftianorum tarnen felutem magno atep prxdaro quidemnomine exigis, tibi ca condition

ne gratificabor,qua olim Orpheus theologus,Orus Mc debus,Aratus,8lt; Hcliodorus,poct3c Grxci, toxica co* fcripferunt,nQnut federatihisimpias manusconqub DetoxkoP« narëf,redutinnocentes,fuisanttdotis tuerife,horumep tkoruPlin.ii. unesobrunderepoffent.Hxc enimomniageneralino- ^’“4g*]^to* mine toxica appefiabanquiabarbari fagittas tdacp fua, i^c^a^3° .' qu£ toxeumata dient,bis inficiebât. propriu tamenPar» Ariftot. de Mi, thora ÖC Scytham toxica,cpio fa^ttarn aciëinungebat, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;humanofanguinc8Cuipcrinafaniecóftabat,irremediaz t^p“$quot;^’m-\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bilc k flus, quod mortëUui taflu,ea qua fagittx céleris Uxipkw.

tatcaçcclcratîquodpocfæ ideo finxenint ex Lcrncae hydracab Herculis iàgittaoccifæcntorc enatum/unde amp;nbsp;toxicumappcllarunt.quodScythicum etiamideoefi citur,quoniam(ut Ariftoteks refert) Scythg uiperas ia enixas uenantur : quas captas, dies aliquot donee in fa* niem computruilTcntjContabefcere finebant: deinde to to unius hominis (anguine in ollam effulOjCam exquifi* tè coopertam,fimo^ obrutam computrefeerefinebäß cuiustandemlupernatansfanguini ichor, uel(èrum,c3 iiiperina knie permixtum,lethale Scyfharum toxicum erat.Quihoc potanmt,his Ïingualabia^ intumeicunt, nee mente fibi confiant,kd rabie efferati, inftar luporS uociferanEHis autêpadum cuöleo rofaceo potü,rapo Cotfoftd wj4 ^“^ femê exuinohauftü,ac crcbrauomitione redditS U contra taxi' auxiliatur, Cottoneaquoqucmalaconciia,ac cumpu* eduirtus. legiocomefta,cositaiuuant,utreliquS tarnen uitacat# Hxctoxici a- toniti degcrecogantur. AtAegyptijeumfuis toxicis» lexiphar. Ni- g^^ Arabes,cautiusegerunt:acne iUorumconfclt;5lioncs ofcoridJib. d' temeré inuulgarcntur,casfaltem permanus pofteris tra cap.xo. tra- diderunt, ut olim Gallorum Druid es üera fuacx uifco dunt, pharmaca. Qiiis enimmodo nouit , an PharicumAe* gyptiorum uenerrij hmplicimedicamine, an compoß* tocoftabaunifi Hefy chins, (^xit^jxqt idixifret,àft (pcc^iutiui/ truióSi'ny 3i)wilt;ri(i6y^cuius quidem nomen amp;noxias ui* tes Diofcorides 0^ Nicander pofteris prodidcrunt,fcd compofttionem utertp penitus obticuit. Nicander qui* dem ita nos in Alexipharmacis admonet, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tanS'tlt;nyijfSiiJiSjifiKÜä»mq'is\vy!ifKtdDotg .

Poculûccrtè eins uno die homines mente attoiutos, conuulfos,ac furorepercitosinteremitJiuicmaloexi* tiali medetur uinum abfynthites ,.cum momento cina* momi, amp;lt;x Cilicianardo,potum» at effkacifsimacius '' antidotusfertureiremaj5cottoneum,Struthionappel/ '^ quot;. nbsp;nbsp;nbsp;! latum:cuiusetiam unesfobs;odorcottonmenarhifeo

quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inclufi

EPïSTOLAE MEDÎCiNAt. s?» inclufi obtundit, enemat, ^ ab cnrs uirulenda praefer-. uat. Vndc Philarchus infcxto Htftoriarum libre ait, Depharici u« Cottonia mala lue odore omnium déicteriorum ui* “«“”.»8« cot-resobaindcrc. Nam 6ô pharicum, inquit, pharmacum Athe^Jib^. thiieo, quod cotonea olet, impofitum, cmaceicit,cius^ ^ Philirch«. Vires omnino ddpercunt, manifcila quadam eÙTimidicç, Hoc quidem uenenum Praxagoras,àpharmacopola Piiodam cius inuentore,pharicum: alq-quodin efa^att Areadiæ rcpcriatur,diô:um elfe contendunt. alq in Phe ris Thcflaliae, alij circa Pharim Laconiæ oppidum rc-pertum affenint, Necdefuerunt,quimedicumexCôL De Pharo tur-cIiideMcdeæueneficq poculum,Pharicumquoqucap* H AUxandri-penarunnnec nom en à Pharo exccUà ilia in portuAlcx^ quot;* ^“^ quot;■ '^^?‘ andriæ turri deducerent,qua£ nocturnis chondca/aeû hb.4^cap.x'. ■bus,nautis,nefcopulisi1lidcrcnr, tria,fedangufta,quafi Statius Iil».j. alueos,Alcxandrini portus uada indicabat,uc Statius in .^7*quot;- ^'‘'“’ Syluisait: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘

bed qui exadrms pharici uintsnomcnc!atura icrutan= ^^^ ^.^^^^ . . tiU ja Pharo inftila nomen oblinuiffc contendunt, quæ fu^j H^merquot;' olim tantum uniusdici amp;nbsp;noÆs ueldîco nauigiomm odyfl'. x. pu, cud'll,à terra aberat,modo Alexandrie ponte conium l'b ’j cap.n.jSe ^jdiuerfisiobolis Si aipidibus infefta:quibus Canopus intoxicatus,Menelai nauckrus,ibi intcnjt.Scd ut natugt; ra horû pernteiêcertis remedijs copeniaret, pharraacis fœcundameffccit,quæ Alenelaus unàcum Helenamk ginti dies in ca dctentus,pluriraa fecum in Greciam de^

tulit,partimnoxia,partimfalutaria. Sic Aiclepiadescx ®® P.'^j'^® ^* uino5lt; porrifoccoad mellis fpifsitudincmdecoótis,Cx GaUib.Lde kdtuarium fanguinem excreantibus ialubre conficcre compof meJ. docuit,quod pharos quoquenominabat. Verumeninv

sp» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TOAN. LANGIT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

nero hinu’s pronaad ucneficia uideturanimaKirmftafo* ra.Briitaquidem intra Ïêui'rushabent,quibus(cfe tu^’ antimat homo plura repeMÏjmaleuola quadam folertia, toxica,quibiis hoftes fiiosmbello obLederet ,qiiale cft donchnq agreftis plantte, câdorCjfàporc, bc odore heli firn lis uims, qiiod qiria co lt;/ï«vj«T«,cufpidcs in bcllo in^ ungebâtur, o^ofvj^yjjj/ Romaniac panter Græci appellat runt: Cratefas habeacabumfolani funofi foceum diciï, qui intoxicatos continuo ftomaebi fingultu, èC tre^ De dorych-^ mulo ccrulcis motu conuulfos jfangumis cruCluatiOz derL^Akx^^” ^'^ ^^o^icudos interimiumfi qui's Afckpiadis confiliohc Diofcor. lib.tf. tus,iilos Jac bubulum, duice ac efculctum^conchularu^ ca.6.Gal.iib.z. ac maiitimorum cruftaceorum, nempe carabi óóaftaG de Antidot«, jus^affatimingurgimiecocgerit. Acolim quidemccrte quoin's modo uel arnus uel ueneficiointerimere hoftem plias erat.fic Michndatesrex Pontï,ut hoftes profeqiih tcsnccarct, aquas uencnoinfccit: lugurtha quoc^ ron* tcs óf pabulaucneno conupit m Aphnea, quoftrata* gematequaminsfcekrato,amp; luba rexferturuhis. at A' quiho Romano , magno enmimeft adfciÏptum ,qnócl impuris medicaminib. in Afia Romana polludfet arma. Pnedanus cR autem fortitudmis fpecimen , hoRcmagt; nil's IVroborccorpon's,quam ueneno proRemerc. Qiia' rc Galli' óf Hifpanimaiori prxconio funt digni, qui uel liodie toxi'co non adintenmendos homines,fèd ad occb dendas m uenatione feras, utuntur.Sic uenatores i'n Gal ba Narboncnfi acom'to, quod thoram appellant, lupos £lt; capreolas capi'unt:cuius radix glires amp;nbsp;pantheras quoep ciiecat, ob id Al yoctonum Óf pardahanches di' De ueneno cta.I Iabent óf GalIi herbam limeum didam, qua heir' Iib.x7.c3p.il. tusm uenationetingunt,quod uenenumceruanumuo^ De ueneno cât. Vnde Ariftotelesrefert,CeItas Gallos habere phar Celtarumtox- macum,quod^t!/j«ôpuocant,tampræièntisueneni,fubb Ilot d*%dra' fo^’puwefaaenusjUt qnâpnmùn)animal awteenrosco ■Utaui’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Igjßjj;

E PISTOL Afe MEDICINAL. W^ I^ffts concidcrit, confeftim acciirrant .«enatorcs,antcgt; •quamuinis pcnitius ddprrgatiir/jiit piitrelcar,farnem-^ 'Rudatam tdo irirulento excidant, adlpithanu eircauul* nils lantiidmcm.Hm'us andpharmacum ciTe tradit folium qirercirSjSC fagi:aiit aliud folium, quod à conn's, qui eafibi inedcntur,coracinum appdlât.ôC quia folia qiicr cis Nicander Sgt;C Diofcorides altenmc elfe ephcmcri ue-

ncni^a Medea in Colchis rcperti,antidotum,plen'cp hoc Celrantm toxicum dTe ephemerum Rilpicantur. All} ue to Ivlueftrc elIeborS,aut Columellæcôfihginenrquod A.Gell’us tradat, Gallos in uenatibus tingereellebe-to4ag(Ctas, quod qs iefæ SC exanimatæ feræ,tcncriorcs ad epulashant:fed propter eHebori contagium,uulncra ex fagittis facta circaciderelatius dicuntur. Et Plinius: Galli,inquir,fagitfas in uenatu tingunt dleboro, circti-cifoip uulnere,tenenorem fieri carnem affirmant. Nee fxcHefcor» folum Galli, uerùm fiC Hitpanorum agricohe in regno *‘’*‘^“'’’^ Nauari SC Portugalliæ, ex elleboro, quern pedigambra autyamp;mbram appellant,toxicum côficiunr, quo ceruŒ, Uixqiiarto,à Granato oppido amplifsimo, lapide inter-emprum, citra noxam comedimus. Non defunt,qui ‘coniedura baud dubia affirmant,hanc ellcbori fpeciem dre,n5ïl!ud aromaticum helenium, fed Aegyptiacum, amp;^Grxcorum quoqp helenium uirulentum: quod quia Fehden» optii-RiuTiinHeliconcnafceretur, Diofcorides ueratrü Galen!*quot; heliconium appellauit.de quo Paulus Aegincta ex Ga- iib,.de theri*,-lenoitalcribit : !^8iizjlt;A'o?tf lt;/ï«)(fiïj )(^o^tÄg«7ief 5Td^t7iA«(gt;3'ap ca id Pifoné, 'mjKxicn i^tAy/^óf/Tt, )(^ ma(n(fl:A£gt;t//xJl»'0(/,Kgà»T«f o/ziAwa-ta' ^j^^^jg nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^'

P^tM o^tzaeZt f}v n^aa-icïfzP-Vüu^ «erjufap, tóiógyvap 7Ï »(pù xenrè où i?8''lt;cé’A«é’'if^,ilt;gè{/z„ygt/c^cd'.idcft,Fcrunt Dac.isSCDab matas,fpiculahelenio, quodNinu uocant,illinirc, quæ earn fanguine in uulnere cômixta uirulêra funt, atep in-terimûtiguftatû uerô ab illæfis,eftinnoxiû: nec quicquâ Coi. Cdf. lib. mali,nifi cruori c5tnixnim,affctt. Vndc Cornelius Ceb y.cap.i/. fusiNec^ Hercules,inquitjicientiampræcipuambabent

JOO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I o A N. L A N G Ï T

lit qui print nônn’iiâtiir,fcd audaciam,ufu confirmatam. Namucnenum ferpends,utctiamquidam uenatoria ucncna,quibus GaUi pra:cipueutuntur,no ni geftu, fed l'nuuïnerc tantum noccnt.ideocolubra iplàtuco efrur, feins eiusoccidtt. ergo quifquis, modo in ore palatoôÔ gingiuis lit iUæfiis,exemplum Pfillifequutus,uulnus cx^ fuxcrit,£vipfetutus crit,ôc tutum hominem præftabit. CaUib.j, de Ego tarnen ob affluxum cruorts infperatum, helenio dir^werJ^' ’'’'^’^b'bentcrulcushumidumórfordidumpurgarem,uc H'CMdnin- Galen.fetadet, quipafsim hochclcnium inter herbas az, ttrpresin A- cuti uigoris enumcrat. unde Nfeandri interprcs refera, Imph^rmd' Arabes Gerræ ciuitaris incolas, intoxicatos curaturos,.-cK. corum alcxiphai maca ita probat e : aliquam pedis co-Cotfortn7m.te rum partcm,fealproincilam, amp;nbsp;ementam toxico illinör, lumtoxicorc- Ót quamprimum per fenguinem difcurrit, aut dilpcrgi-ßüit. tur, nc uiruscorfebcat, ocyirs antidotis toxicum deters gere. Nec uUum hunts toxici remcdium,cortonci mail feicco præfentius, Hifpani nonerunt : quo etiam feam-moneæ uirus S^ coi.rigitur,5é obtunditur. Turn his di* dlis, omnes gratias Philiatro egimus, quod uirulcntiim Galenihelcnium, omnibus medicismodó ignotum.aC rcliqua uenatoria Galloru toxica nos docuiflet.Verunt' curca nongUilata,fed cruentisillitauulneribus tan nun' » h Heb or o ®^^*^^^* ®®®^a’'®^ögogt;^^^’gt;’^^’^”” pcntifs!mo,fcifciraz hæc Tiieo-quot;^^ bamur. Turn Botanologus: Viri,inquir,multarumrez pbraft .11b.9. rum peritia elari, uereor uos dudum explora ra percoUx cap.18. d}ari:tamen,quidfentiam,uos nonedaho. Ex Theo-'Toxicum Ht- phrafto probe noftis, Thrafiam quedam, hifeorix radix fpänorum nbsp;nbsp;cum confulti(simum,acquoÖampaftorcs,integi'os elle

K^tMumk' ^®” fafciculos citra noxam deuorairc;6v tarnen eo Gab thak lorum Hifpanorum^ uenatores occidere feras, centos,. Galen.caufam ^homines quoque Gucios, uel folo eius contadu,0^ ej^üM heleni expcrientia,6^ pratter Gellium Plinius quoque amp;Celx siticuit. fus teffaturSed id de Galcno,altero reimedicæ Aefeux.

EMSTOLAE MEDICINAL. 3»» fencWjCmpedcos graniterincefsit, quód hos adm/ran-dos phaniiacomm cffcctirs cognofcere gaudeant, caiu fas ueró fcnitan' cundlentur : quas ramen nee ipfè nobis fedsekré reddidit, ntfi quód œquè admiranda nobis ob^-trudit:nempemoifüs,ielus,ac üirulcntaiobolonnnuub P® lobolorü ticia,ciïdemàquibus inflielafunt ciirarizcrocodilornm GJemad**” mor/us, comrn (æuo aut pinguedine inundos , lana^ fovem, amp;iib. te AegypttosÄ murem araneum, quem Grat ei iJcvyxÄbv ïo-lt;Je fimpl-appcnanr,ac feorpionem, kthales eorS idus, inipcribs, ^gy,^”^“' oleis quo^ in quibus maccrati font, redè curari alTc^ rit. ficut cacoethes Telephiuulnus etiam,nonifi auctor Telephi uni' re uulneris Achille ipfo curari potuit : quod rubigine ab nm rubigine haftaEia deterfofonauit Achilles. Sed honim omnium f^^f''^ curitumf. caufam uel fpóte obncuir,uc! iakem difsimulauit. quam /®^i^ ^^^f' tarnen in libro de Tempcramentis multis ambagibus £nitatur,dum ait: Vt fommatim dieani'nullum pharma- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^®

cum intus airumptum,ÔC externe applicitum, panter o- ^ copba*' peratunneep uiperæ uirus, nec^ rabidi cam's fpuma,nec afpidis uencnum,intus quidemfomptu, ficut finapi, cægt; pc,Pallium, acaliaquæ exedendi acrimoniam habenr^ dum intra corpus concodricis facultatis uiresfoftinere coguntur, alterantur quidem, difoernuntur, amp;nbsp;purgan^ tur, alijscp multis commifcentur humoribus : fic dilpar-tita,pafsim^ per corpus diiperfa,innulla partieula ita continuemorantur, ficutforis cuti applicita, ueluulno ribus infixa. Sed hane caufom plus ponderis habere aibitror, qua traditur, quorundam deictcriorum uires quibuidam rebus amp;nbsp;foccisobtundi :utpharici ueneni, helenij ,ac colchici uirus,pulcgij, nepete ,ac citoniorum fucro eneruari, ÔC uicifsim alijs foccis uegetari amp;nbsp;exa^ cerbari.Sic certè ex putrida uiperarum fame toxici mb rcs,admixto humani cruoris ichore,redduntur uege- venena not^ tiores. Quid enim qucelb obftare potcrit, quin huma- prunum cor, nuscruorhelenio commixtus, in uulneribus non idem fid membra piækarc queat.*'uteociriusfonguinis acipirituum infe, approptata Q^ 5 dorum ^^^^^'

tenens fro pri lt;?lortTm uchiculo, cordis autalionim mcmbronTiT!,CJlî3S nifim corded hoc uenenum rdpicit, penetraliairnierc pofsit J^ Non e* Wiamp;iidpfro- nimcerte quodm's uenenum prim urn cor pent: fed ha* pruta pctunt. ßg^f fua, cxcongenita ^cœlefti uirtute membra fibi CdUfdHdm,^ t^Kara/præctiam Ion's appheata primario afFcdlin'nfe* ni^^h^irJr- ft^“t»S’C cantharides manu dctentos,aut genui impoli proprie- tos,crucntumurinæ profluuium proritare: leporem ma* j^j, rinum,puîmoncmoblæderc: hydrargyrium inuneftum, -dêtes,gingiuas,cerebrum,ncruos, amp;nbsp;epar offendere ex* perimurquorum uires tandem cor quoque perreptare, nemo inheiabitur. Cubteca BotanologodiCla omnes uJed^doh^nt approbaflenKTandem, inquit Crateias,ó Anony me, vinoxia. die quaefo, fi famelicus ciTes, auderes’ne camemceruo-* rü,qui toxico intcrierut,ederc: aut SC pifces,quos Cam* Captur* pifci pani ariftolochiæ rotundç puittere, admixta calce, pa* «mtumarifto cato æquori infperfo captunt.,ad quem piiees agmina* loc^ia: Phn. j.]j^ confluuntfouemcum deguftarint.exanimati, üi* C4pi«r4 pi- pematantesmanu pilcatonim comprehenduntur. ra* fdneum coc- riautem ratione audio Germanos 0lt;^ Italos, paftillisex fuit: de Le- cocculisdeleuantho, id eft oriente allatis, baccis lauri Hantho. fimilibus ,cymino, cafeitemmate , farina tritici cum innofublimato coadunatis, acamnibus pacatis infper* fis incIcatoSjSC honim uirulento illicio ftupefaCtos, ma* nu capere. nbsp;nbsp;Die quado, an his uefei auderes fSC, an c*

dendo arbitraris elîenoxiafTum Anonymus refpom dit: OGrateia,hæc dum cnida hint, uenenoia qualitate participare,uel ex hoc contjeere pcteftis,quôd pardi cru dis carnibus,aconito delibutis, capiuntur, unde Farda-hanches appellatur: Â^ pcHibus uulpium arque lupo* mm aconito captorum, quantauis indufiria prépara* tis,pili excidunt ,unde Lycodonumuocant :raphanus infixisucratri albi radiculis, ilîarum uinbus imbuitur: ig^iteâlw ne ^ ^ crudus comeditur, eadem quæ elleborus opera* a'inisrtßßit, tun Qiiarc uenenum pertotam corporis intoxicate* rum molcm cry dam dilpergi,ncmo dubitat : quod, dum in

E P I s T o L An MEDICINAL. ?O| fri nemignis calore, qui omnia luftraf, torrentur, ucl c^' fixantur ,diGiparur£è cuanefcif. Nam uulncra a ucx. nenatis animalibus illaf a.fi candenri ferro uruntur,calo^ rceiustrims infomitur.’Sicô^ Hippocrates peftifeiam aerisin Gracia luem ignis incendio expiauit.quo ad-uenticias ueneni, in rébus ab hoc alienis, qualifates, fa-cilius cognatis corrigi pofie^nemo rernm cauürum^ natmalium peritus negabit. His diesis, conibbrinus metis Georgius:Certè5air,quicquid fit, nefcio : hoc icio, ex uino Cretico, uelpiicibus foponferis, cocculorum orientaliumbacciscaptis, grauem mihi fomnû obrepe--re. Porro quum ÖÓ tempus iam,Slt;rratio,nc aduenis mo-lefti effemus exigcret,quif(j domum cocefsit, alterâin-uitationem expetfiaturus. Aflt;p ut tuquolt;p noftri con-tuuij elles particcps,hxcut adafunf,cibi perliteras corn miinicaieuolui,utipopondiv Vale;

D E RA s nuper Pamphile, quando comitis Palatinrj uenatores QC aucu-pes,quos quadam contra iobolorum uirulentos iefius antidota docueram, mihi anates,païumbos,hyofcyami pa-ftiHis inefiatos, præterea coturnice» 00 fturnos ex ellebori ie cicutae pafiu obcefos:ae pifccscogolis de lephanto, uelnuce uornfe» captosjofferebantaibi territus, quia uenenis alerentur: non minus fideh ter,ut ab iHorum cfu mihi tempcrarem admonuifri., quam Ariftoteks Akxandrum regem hort3tusfuit,fibi ut à coitu pucllx, omnipuellari ue- DepueBa-n#» neiis decore uenuftæ, fed napeiïo nutritæ, caueret: P®*?® quot;“quot;[‘^ qiiam rex Indo rum, ut iHius contagione mheeretur, jg ^^g p^j^ Âlexâdro dono miferat. Nee enim falfó ifia exkintiHäx cip.Auerr.in tibus,i?C ferpentium more mdtabudis pueUe oculis,And ^J°^l“'^’^j^ fideles præuiditînec omnino cuêtiis defuiqnâ quicüi^ ^^^^^ ‘^

304 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ï 0 A N. L A N G Ï I aim pucHa, ab Alcxâdro repudiata, concubucrant eins contagionc infedti pcricnmr. At ego Pamphile mijhdü mumconfiliü grato quidê animo ampledloriuerum de Decotumici- anatibus, COtiimidb.ac ftumis, nihil talc ucrcor.quauis bus ac ftujnis yVnltoteles icripièric gt;ücf7r»?Ziyfltj »luy (nW iC^ùriss gt;nbsp;afi^ois J^ Ä^^Ariftot.^* £gt;?lt;i^lt;niJivs»«f É^jzöveaKVci((Ji©^,i(^óÏTiklëü^amp;'^KvS^tüTniipWlt;1^^ hb.i.dc Plan- A«TKex9p,-jplt;i4)«£/ï-niff ofTv/n Idem afferit Lucretius, de fo

x.de Alim. ' At capris iiipes amp;nbsp;contumicibus angelt Napellum ^-Quippeutderelicetypinguefcereftepecicutii rabum no cfie ^i^^fi^fç^^p^cndes^omimiinaefi^Acrenenenum, aconitumjed _ 0 nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«

ckutam Grç- ratcor equidePamphile,hasuolucres,cotumices cHC/ corum. Auer- boro,fturnos cicuta, quam Arabes acAucrroisnapcIlS foes j.coJliget dicut,ucïci.At hæc necipfis,neeah]'sanimalibus autho Qua rado-^^ minibus,qui horû efui iènhm alTueuerunt, aut quorû to/ ne uenena di- ta cogehiti caloris fubftantia,qua firutio etiam ferrû di/ geruntur,a- gerit,fortis eft,eflc uenenum.Nam ut Theophraftus ait, obfuntTheo- onmiupharmacorumuircsdcbiliorcs xnalluens depre/ phraft.îib.p. henduntur,in nônullis etiam omnino inertes. Porto fit, rlF^^d ^^^’ ^^^ quidam ex médicament!s, propter hominis affûtquot; tudinem,uimfuamamittant, nccampliusmedicamina de Cmpiicib. elle poismt.Cum emm a natura acceptantur, deumeun/ tur,confilt;iuntur,non amphus inter medicamenta cenfe^ dinisin cibis «poffunuö^Ut Thrafias,Manuncnfismedicus,radiciJ etneaeu, qu® peritifsimus,naturas fingulatim difeernens, dicerefolcquot; '^ “*5“” ^‘^' battldemmcdicamenalqs ,ahjsueró non elle médical

men. Quidquid emm calore,aut congenita ucl ex coiv phraft.Hippo. «uctudine acqmlita corporis propnetate altcratum,in inreg. atut. corporis alimoniâdigcrit ,id aUto uenenû effe no poteft.

J .**'’-î’ Sicporrô puellailia Indica, 6lt;r anus illa Attica,àmOquot; 'dc^tépèraturâ, tuento cicutæ, quod natura cuincere SC cocoquere poC de anu Attisa, ièt ,affucucre integros cicutæ manipulos innoxic deuora

re.Stc mod ica cicutæ forbirione Acgypttor« facerdotes, in Hieronymus in Epiftolis refert, fe impuneeaft; abanf, aiTucti

aflueli'æ’Aâsafz (inquit Galenits) (Aub«Smir«'i^9,n^(pv, cnjaiÀ«.T«T»ç. id eft,plunmQ poliereeófuetudinem amp;nbsp;mturas acquifitittas. Sicuenena quotidie,præftimptis tamenremedijs^haufta, Mithridatiàconfuetudîne itv De-Mithridatif noxiafuerqntt adeôut captusäPompeio Magno ,ïn hscTli.Ub.tj. carceribusueneno fe interimcre non potuetit.Sedci.-'“!’’^' cut3P.fuccinnnóairuetis,S6puIucremquocp,e(reletha* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

k amp;^ foporiferum uenenum, Athenienfium fupplicia indicant,qui morte condemnatos forbitioneeicutçinx teremerunt: quam Ô^Socrates^impietatiseondemna, Socratrtdcut# tus,incarcerehaufit. Sed qua rations celer iter 2lt; fine ^yt-cruciatu inferret morte,Thrafias Mantinenfis,86 ^^^' yJ^“Jph“'i'^ xias eius difcipulus,tngenq aaimoma pr^ceptore prçx cap.i/.Diofc. ftantior,acChii conficere nouerant. Deinde illudte obferuare oportet, uencnofac contagionis feminaria, caloreeoncitata, in uiuorum corporibatsenergia effe longè ucgetiora, in defun^orurft corpowbus, calora extinóojferè confopita.Vnde in Vencriamp;cummolie^ re,inoïboGallico inFeCla,conflidtu, quo corpus86fpi.- ■ ■ ” ■'lt; ritus, ueneni uehicula ,incalefcut, contagionisfemmax nbsp;nbsp;nbsp;' riaftunt nocentiora: qua’ in feris ac uolucribus toxico intcremptis, prxcipuê fi ignis feiuorc muerutonen» tur,uel in lebetc elixantur,ignis calore difsipata,diffl3;

tut 2lt; cuaneicunt. Hismi Pamphile perfuatus,fi uo* lucres aut feras ueneno paftas uel captas, nihil abomb

' naris, precor ut eras cœnæ, ad horam quintam in xdL busmeisinterfis’.ubihxccö optimis carbonibus tofta, partim quoque elixata ,apponentur;unacummero £lt; cottoneis meUe conditts, prefentia omnium deleteriox

rumalcxiphamata. Vale;8lt; daopcram,nc tuaperfox , nainamicorûfympofiodefideretur.lterûuale: 6Cquo caHiMfuipcA minus ifta fercula abhorreas,cogita gaUmasuipcris fax ri$ pgiiwtx ginatas,amp; tandem elixas,labe elephant tiafis infcóis fuiffe falutares.

A L E A N T tuijBcrgkmanc^chy^ miftæ/pc Croefb ditior cs,mopia ue^ ro Codro Si. Iro paupenores : qui, quamuis natura ftïrpium Si animagt; 11« fit ad omnesmetamorphofeSjOb temporis anni, ex terra amp;nbsp;ftipitibus aliment!, cœli, natalis foli,ac culture uarictatemi,prona,fiibft'antiales tarnen rerum formas nee ipfi, nee natura, mfiin proximasó;^c5gencresfpe' cies,tranlmutare polTunt. Nam cum terra imbnöfre-' quentïa largiorcm alimcn copiam praftat, tune degt^ nerandi occafio fit, quac uirtutem gencrandinon penn tus tollit, led in aliam alterat. Semper,inquit TbeO/ phraftus,ad proximum ,.2C quod congener fiqmutarid prouemt. fie triticumuy lol mm dégénérât, nam omne Columelklib.. triticum folo uliginofo,inquit Columclla,pcgt;ft tertiam x cap.^.Theo- Jationem conuertitur quoque in filiginerh. at quod ad 5^’.h*: '*•’'' f ulturam fpe(fiat,r»ille ftînt,quæ certa cultura laporem mutatione in ac colorem, uirescß cuira uel negkera altérant. Ma» Ißlmm amp;nbsp;lilig. ,enim punica acida, radicibus arboris finUo hm o ohm^ tis dulcefcunt.Sifymbnum hortenfc, cultura negleóS, in menta degenerare,Theophraftns »adidit,fiiymbrio ferecogenerê.- Porto eiußnedi mutationes itaTheOA phraftusaccidereputat,utaliqdfimilitudinisucluttui De ocymo amp;nbsp;chymiftx faciatit, no ut omninofpeciê exprimant aile-populo Theo- nam. Sic quo^ natura foli,utmatrixfuos fcEtus,tranfi Ouh?*hn^* mutare ftirpesquotppoteft.Nam ocymum inaprico

' cap.8. loco fatum,in (erpiUü abit;£lt; teile GaJeno t^^a-Myi^V' DePerfeahic roy amp;S B^yv^oyiHTttliAlAi^Hi yi^H7t,;(tyH Tiii(f^iectitx7IKccyf9^»S Galen.hb.x.de üü!Alt;ïAfl/x^*'«p jgt;»^aj,':^|i',Wf7n:tlt; i^dt/ltlioy tj^tp.id eft^erfea ^ tf.de Catfis planta translata in AegyptS, ex bona fœcundi folialk fjrmptom. mQnia,frudlSinnoxiè dculcntum prefer translata in

IBMSTÙLAt MEDIC IMAI- . uy ob fern« ^ alimen inopiä conids Ixuorc, füceö effœ^ la in nigra dcgenerat.Similcs quoqp permutationes in atu'mai'hÄ preopue ecru generatione accidere,Thc»-Ophraftus teitaf. Ex emcafanc nafeft aurelia,gup môît in papil ion cm ala tu conuertitur. Diomedis quoepde beUö Troiano redcuntis focios, multis periculis attri-

easep Diomedis templum in Apulia, prope Garganu lt;nontem,iftcolere, ac admirabih obfcquio,roftro aqua Dei.c.ic. Oui-plcno,rêpli areâ a^ergere,Grecos aduenas blâdo aia- âiusü. iz. me-îumremigioapplaudêtcs exeipere:Barbaris ueroin- J^jJ-ft^X fefti,eorû capita pertûdereroftro.Diuus tn Auguftin. î^i„b. audita, indy tus Chrifrianxfidci 2d vent atisantiftes,(ublatis à De «enefici» latronib.Diomedis fodjs,alites hos, incolas lùbftiluiC ^”’'*'quot; ^”‘^J^ fe,utliis figmetis Diomedis nomêaecrefeeret,iùfpicat. J^èap“®»“ '

quafdamulieresflabulariasj'dfguftatocafeiueneficio, Kominô met« niatores,ut earu oncra defciret,miumeta-c5uertiffe;8C j‘^|’ haftantqpaterdelibato eafei uenenoc0fopitus,diu Jg'capaV * ’ exanimis iacuit,cxperredusep tâdê fefe •eaballS fuifle, De hominum aconerariascljtcllas 8£: annona militib-gcftaire dixit, inluposmet*-qd uer5 fuifle copercrut. At bos mete quide»ronc uero ^PsTa ^iï^So-nn^ deftitutos, laborib. aur defftdios^priftinahominis !;„ caFp^Arik «fffgîêrccuperairetradit.Sic Apulcius Magix diicipu li.s).ca.30.amp; 8. lus, SC affedati eloquq obieruatOr, accepto ueneficio, quot;ƒ ciuk ^ä’ huanotn permanetc animo, fefe afinû fadu indicauit, üb. ig.cap.ir. ' aut finxinNecem,ait Auguftin.dçmoncs aliqüid,prçx s^cr^ August eipuè in anima,operari p«ïunt,nifi is permifcrit,cuiüs ni nerba lt;x IL iudieiaocculta fantmulcapniuftaucro nuBa.Ncccnim iS.u.i?. -dçmôes nannascreât, fed ipedetenus que à u cro Deo Q^ata ßt iae treata funt cémurât : Si prelhgia tor ilk phantafinattb. f”onum^o^ homines,obferatisidîb.illudit. HasteiTîbiles hominu ^^•' '

metamorphofes Virg. qbufdâ herbis poticiSjSC carmi-mb.Cyrces Homerus acceptas referôt.inqt cm Virgil, hii f^oj^pr lu^umferi,(27-fe eendere fylws

Ïïaenmyfa^eiinimisitnis exire fefpuichns^ ■. ,. ^tc^ue^ntäs âiio ladiinid^cere menfes, huantes uerp tradit, Arcadas quendâ ex fatnilia A ru thei fclccrum, poftquam fiagnum fufpenfo in queren ueftitu,tranauerit,in hipum transfiguran : qui cum eu trahominum comerciumnouem annos cum lupisdù uerûtus fuiiret,reuevfum per/i^gnum, ac recepto ha ƒ GriecwmeJdx. bitu,priftinârecuperaireçffigiem,.addito i X annorâ • remo.Mirum eftjinquitPliniua, quo procédât Græcâ credülitas;nullûtam impudent eftmendacium, quad txmorbome- teftecareat. Egouerononcatminuïn mit herbarum hncholiçlupi. ueneficio/edferinis animi uitns, acatræ bilis lupinæ juPaul.lib.j. morbo^quemCrræciaAvx2f,ict dtlupo,lycaonem aiyquot; . «P ic. canthropiâappcllanr,inlupps mutariarbitror.De qua Paulusait : Quilycâthropia correptiiùnt, nodcdoniS ** ’• cgrefsi,lupos,donec illuxcrit,pcromnia imitantnr,ac ■ ' • ' ' circa defuntSorummonumenia oberrant.cuiusmort* figna pathognQmicafunc, faciei pallor, oculi ob tu fi Si Ctncer lupM: ficci,lingua andifsima, nulla faliua madida, ncc quic$ quart iicatur:. expuunt.quin 5gt;i. ulcéra ex melancholia talfcnata,««!*

, gus chirurgicorum quoque lupum appellat. Equ’'' tes Comitis Palatini exmroxima cotra Turcamqwmu ne Romaniimperq fu/çeptaexpeditione,redeuntes, narrabantrnihi ,fe uidilîe in Auftria hominem, qui la' tratu ac curfus pernicitate cum. canibus contenderef, ac cum lUis illæfùsin iÿluis uenaretur. Eruditâ curam dihunemorbû methodiimPaulus ibidem tedocebit» V t uero Varro hanc Diomedis lôciorum Ô^-Arcadum in lup os mctamorphofim,plunbiisafirucret exemples m:ifiicît louis- narrat,E)cmænetûi quem Gopas in Olympicis, £^ Phquot; lyceifdcrificiu, nms, Demarchum Pairhafium appellant,inlacrificiOj Plin.li.S.ca.ii. quod Arcadesloui Lyceo hurnanacum hoftia facie* amp;Àugu.li.i8. bant,immolati pucricxtadcguflaffè,Ôdin lupum con* «P. ’7- j fèftim traimutatû. Hàccertéiaerjfiaj fabula,PlatoTe* fert-Arcadcstyrannorummoresdefignaireiqui degu* fia to femel puerorS^id citp'nnocentmm (anguine,qua* , ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' danu

damluporumrabie concitaxi infubdjtos,quost/mcfj P}ato circa fL graflimturquos tuen' 4ebcrwf.de quóSocratcs apu4 quot;L^^^ufto? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;F

PJatonem,in dialago-dc lufto/um Adimahto na feite tiilferit.Qiia’rit enim SocfatCs, quac'nam fif ongo mu^ tationistutoris in tyrannum : an uidcliect qui praceft, eoepn id ageic, quod circa templu louis Lycci in Ar^ tadia fieri fabula rcfcrtrquódqui humdnauifeera, cû aliarum uxdîimaïH incifa 'uiieenbus forte guffartt,Iu.-pus fiertcogitur. Nón'ne fabufam äudiuifti/ Rciporix dit Adimantus : Bquidem. Cut Sóct^tCS:Ebdem mev dó 06 hiqcuiuS impetio u ulgus uaWe óbtémpbrat, coz gnatonon abftinctfanginnc/ed falfis (utfófcntOconx fictis criminibus, in iudicium trahit cos quos timet5amp; iniuftacædefccruentatuTiriiritâcxtinguêSjguftanscp ' lingua imputa Slt;^ prophano ore generis proximifanx g«tncm:acn6nunos cxpelln, cnecat'aKOSjCauiatus fct.. lidetaeris alicnireferationcs,partificriies^ a gr o rum..

QiiarenecefTe eft huiufmodi hominem udab inimix cisinterfici,uel tyrannidem excrecre, lupum^ exho^ yi^i^ dnimorH ■ mine fieri. Vitia quidem non tarn corpus qüSm anima, umepeid, eju^ Herum hominem, immutât. funtehim uinaanimorum domines in ha ueneficia,quibus auari ÔC raptores in harpyiasjibidix pos cP bc^ut hou in Satyros,obfcaeni in porcos ttansfigurantur; At transförmMt. illa utriufqs fexus in quibufdam animalibus6ó homing' bus metamorphofis, plurib. nititur teifïmonqs. deptr- ne hyçna Pli-ma quidem dafle aurores tradut , hyænam animal fez lî.s.ca.jo. amp;li« rex Ôf aftutum,quod humanos fermones afsimdare no f®:®*’’ƒ '?^°’ Ult, altemisanmsfexum commutate, ac line mare giz anîmal.cap.ji’ gncte:quod AriftotcIcsncgaf,Ouidius ait: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;lit.8.cap.r

Altermre weesip (jua modo gemimt tergo^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0uid.li.Meta-

PdjJxmîrcmefi.nuncepemirrm miTmuThy^nam, amp;nbsp;OppÜ* a^^î^d»»' nuslib.j.de Venatione canunt, in quit: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;,. txdnimoihm

6KviA(cJÎKiP^70it3iiKWtt'?r^siH'l^tyv(dvHs, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nutdmorphos

«itriVXn^S^n^tiiityxitâ^i^tu^iVfipSx^s, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßs,

Siefepores utriùftpfexus naturarnhabere experimur,. mafculum æque ac feeminam,fine mare etiam gignere, ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;R 3, Bigus

B güs S^ Plinius affirmant. At illud maion admira# tione dignum, in utcroccrui, quern ilIuftriiE princeps Henricus Gomes Palatinus prope Oelwangh cæpc# rat,cornig«ri,dum cudeerarctur, repertS fuiffe hinnu# lutn,membranuiis circunfeptum.Ccruos quoidam na* turam fexusuariare,cornua,uirilia ceruorum arma,at# teftantur, quacc^ruas quandocp geftare obietuatS eft: quail marchio quids Badenfis olim capta, eius cornua regi GaUoru dono mifèrat,quæ Ambafi in regio hort® prope ianuam interioremparicti affixa,fubicripusin tabeHaieftibusqui uenationi inteifuerant,ccrnuwr. ^ _ nbsp;nbsp;, Sic fceminas mutan in marcs, St uiciisim, non effe fa#

cleb*ci^il^ bulam,Plinius alfeht.00 Empedocles Agrigentinus» ftr»t.lib.i. Pythagoricæphilofopliia:airecla,inquit:

Licinius Mutianus prodidit, uifiim die Argis Areleo# tem,cui muliebre nomen Arelcufe,nupfifle, amp;nbsp;confer H^cmuMtire- ftim à nuptijsbarbs amp;ttirilitatern ei crcui(fe,uxoremlt;F Ziwirb^^c« duxiffie.PImius quocp ipfe uidit, L. Cofsitium nupda* 4. Geu'iib.j. rum die mutatumin marem. quod eleganti epigra*^' c*.4. tradunt. mate Aufonius Burdegalenfis Call us, un coniulat'* poeta 6^ medicus, ita exprelsit:

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V idle bane res nou^s^ tux credenda pct tu,

Sedona de uerapromiturhiRoriti, fenünenm in[['eciem co filter tit mafculus ahs^

Pauatj^ de fmo confiita tinte oculos, C«zi6h admirMtnr monÄruw tfed molliora^4 i^amp;iit m teemum de grege uerß mirem,

üecfatis intKjuum i^wd CimptnA in Beneuento y aus e^heborum uirgo repemè fuit.

Et rediè qmdë Aufonms ait, nil opus effe iietcrû teftù monta aredrere, qu3 ab hinc annos paulo minus l x» Volâterranus cardinalislub Alexâdro, Romane eins appeUationis potifice fexto,Romae duarS uirginû j^di gu accidifle c5mcmoret,quarS altéra ex canis cocuBL tu icmicanê enixa, alteri uerô in nuptiarum die fubitô môtula crupißctÄ utruntp cafumexpiationis gratia à Mario Volatcrrani fratrcrecociliâtc,ad eundê potifi- Dehisuirgm« ccmfiriiîerelatiïjtradidit. SedueterSpotificO décréta, portentis Votas fexus et animalis mctamorphofcs,ut falfasrefellût. c^,S^f *

C C E PI s T i jUtarbitror, Critoboz lc,problemata, qup Vcnetijsicrutan de ucritatis ergo,admcdicinç incre^ mentum, feriô quidem tradia uimus: qwbuscumtriduumin conuiutjs,ôi fub diui Marei portieu tramegifle«' mus,GeraIdus congenita natalis fo^ liamorecompnîfuSjCum ram turcs peregrinatione feC Cas,quiet er cfecifîcr, in patriam redire conftituit.Nos «ero cum amicum nabis uernaculum deferere, præter fidelis amici ofCcium effe arbitraremur : manè coUedis

infarcinulasiïnpcdimentis,antelucanotêporc ante^ ingrauefceret calor, itineri accincfli, per Mantua, Ve* tonâ,Brixiâ,acTyrolenfesa]pesargêti6ëaurimctaïïis vermlipîtAv locupletcs,quæ lapide quolt;p Cyaneoamp; ArmeniouCx mmius w Ty* Toabundât,triduiiteremenli,Tridcntu,S*monis pue^ rolenfiîi métal rimartyrio acAmo flumine célébré , deuenimus. Tû terlt;flt;ritMr» Geraldus ab hofpitc feifeitabatur, ob quam caufamlu* dæi, leelerati ChriftianorS ficarq,inpuerum innocent tem tâta atrocitate graflàti fuiffentt' Cui hoipes refpo* dit: Auwtlud^os^niÜ Chriftianofanguine quottânis corpus

corpus abkicnntjœda eontagipnislabe Ô^icabtet fô^gt;-tore pollui. At enim,ait,Langûisuctusmeus ctiaoU#* ç6uïuaôC holjjcSjMantuæjBononiæ, VcnctijsJudçis» ut illorum uelmcæremouïjs,autmcdicamcntts, fi qua Ijabercur^arcana, çxplorarct, diu familiaritcr conuer* CiKdwlKihetl^twypftasergoucrauoscaußwedoccrepoterit. Tô pueras chri= çgo luquâ: C^iæmthl hacde te uefauditu ueHedione liianorum cp»upertafunt,uobisamicïsbonafidereferâ. Vigind oecidant. ^im praeterierunt anni, quûego.adolcfcens Bononi* '' ' .lt; • tM pw MiranduIS proficiierrer.Aderat ibi turn comitate ' motu ôfomQifariæ eruditionis iplcndorc clariiTprin* **ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, *-6ps, Joannes Franciftus Ficus, Mirandulæ comes,fi^

.k,. .zlt;/ Concordiædns illufbistqui quum abboipite accepif fet,nos effe ex Germania aducnks:mox à nobis per nö/ cium accerfitiSjprimum omnium deuita 5C conditione Ioannis Capnionis (cilcitabatunamp;S ancotroucrfiaeins çum monachis Ihidiorü oioribus^ per iudieem autCæ' DeOpftione farem traniâ(5la effet* Cut refpondi; intempeftniaiu bÄ pùK«ï« Capnionis inortcmcontentionêillamdircmiife. Tuin EptftolispT£^ ißgennfeens MirandulsEcomesrAb quid audiofinte* ‘^‘^^' rijt ccrtè,inquit,tripli'cis lingux culm€n,6^ Germanies dccus:cuius opcrafadü,ut Tyberis defluxerit in Rhe^ num;iamp; feneffa illa ac uetuftate ucnerabilis lingua He* braica,-olimnagaóóincondïta, nunc audorc Capnio* necertis conftrida legibus, certadicendi feribendi^ Borma facile omnibus fadla eftobuia. meherde obint huius uiribebraifmuS muitö detrimenti accepii. Tatv dem ego.Probe, o comes,hunc mrü depmxilii, inqua. *^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. •. Siquidem om nes dodi óC boni uiri, praeter monachoSj

,(7 ; jquibuscumliterisuelMufis nihil commune eft, huius *»!gt;«lt; ■? ;„ mortem déplorant:quos tamenÄ^ tua,amp; eius affinis MeUndttbon Melanchthonis eruditionon uulgaris junicè confola* Qdpiiioms tur^qua laduramiUam facilercfirciri poffefperät. Scd lt;^f}igt;^i^‘ o cornes,fi fas effet,aduenas tantö territorf) huius Prin cipem interrogare, qui erudicionis capeffendæ giaua . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ ' duke

duke natale folum deferuimusjibenter à tua erudition, nisomnifanæ exceUêtia percundîaremur, quæ'nâfint præcipua ludæorû de re medica ÔC fecretiori philofox phiauolumina.lbi turn Picus, pro fua ingenua humanû tate,quæ fedula ueræ eruditionis eft pediffequad^ibcx tcr,inquit,uobis aduenis,quantum quidem in præfenx lia licet,gratificabor. Scitoteigitpræter legêMofaicâ, pauca,^ ferènullaHebræis tuideuolummaxuiusfa-cratiorë interprctationê, quâ Cabalâ dixerunt, Moifi Igt;c luda^rum eœlitùsreuclatâ,noper Ijterarumonumenta, fed alter ~®,? ’’ alten,no minus quadraginuannis nat,o quak næredigt; tariofuccefsionisordine reuelabat.Sedpoft^Iudaci à captiuitate Babylonica per Cyru uindicati funt,inftau rato fub Zorobabele têplo, ad lege quoep reftituenda animö appui crût. Cui negocio tû Efdras,fingulari cru ditione Sè pietate lacerdós, pradectus eft: qui fiera dû «inaelegis uolumma expoliuit,incuep órdinêdigefsit, ^^ reftitutio-quotadëfubPhiladelphod L x x interpretib.in Gre- ne ludæorum cam lingua trâslatafunt.Sed eu Efdras uidcret,Iudæos Hierofolyma exilio,fugacp afsidua Hudtuare,2f çædib.affligi,ueritus fSS^openU quoep fecretiorê diuinæ legis interprctationê interitu- lofeph. ijb. n. Uni,cuius arcana,uelutithcfaurus,faltëinmcmoriafex cap.4.amp;$. niorumerâtrec6dita:!ccircofepcuagfntauiros,fapienx tiaSCfacrofancde legis eruditioue de gente Ifraelitica præftâtiores,in fynedriô couocauit, ut unufquifep qua: de legis mytterqs areana.memoria teuerer,palam refer retzque adhibitis notarqsjfidelfcalamo excepta,Efdras in L x x uolumina digefsit, quâ Cabalâ dixerutrquæ Ct^fddw^tg«« inefiabilc dediuinitate, 06 angclicis intcHigêtijs fapië- cisuAnitdtibus tiarn,ólt;^ dereb. naturalib. exacla traditionê côtinebât. ^^J^^^^’ Qita poftea iuniores, præter arte reuelationis literarû, mille magice artis,quâinAcgypto didicerât,deliramëx tis,fiCgoctiæuanitatib. cÔfpurçarût.fingcbat enim fibi explorata etfeiècretaDei, amp;C fpirituûnomina ( quale tft iUud impudês Schehamphoras ) perfricta frôte nu-

gares afFirmabât,quib.dæinones cogèrent,Ôl miraculs operarêturac c H a i s T VM ipfum ctiâ iJlorû nominunt Goetî,e dlt;emos energia miracula feeflîc mcntiunt. Necimpia gpetiæ aum cultus.cr myfteria,quae à magis in Aegyptodidicerâtjquib.fp^ ntcromantiii. f{tus defundlorû ab inferis eheere, amp;nbsp;fiitura prçdicerr j I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^c^3tût. Necfuitmediusfidiusintctoterrarö

115%æcap% °^^^ g^s ulla,ut PlÉaitjCOtumclfa numinû infignior/f De ludiorum 1« magfæ fuperftitionïb. obftïnatior : q $primû Acgy^ idoUlatria.A- ptumduce Moifc egreffa eft,à ucu numinfs cultu,quê ”%V^apo- -^0*^8 et Aarô eorû legislatores inftituerât,defcifcés, quot;nbsp;ûol..cap.7. Ut cam's ad uomit«m,ficad AegyptioruidololatriarC' dijtromnifî b enefîcior û,q«ç in deierto à Deo acceperat immernor. Nâ ex collatis argêteis Ô^ aurcis uafis 6^ anz null's,fimulachra 00 uifulum ludei c6flarût:quos Deus per^phetâ AmoSjSó Stephanus protomartyr in Apo* ftolorS Adiis his uerbisob id feuere obiurgat tNö?’^' quif,uilt;5timas 3^ hoftias in deferto annis X l obtulilH mihidomus liraelf' Sufccpilti tabernaeulüMoloch,êi fidus dei ueftri Rempha^SC figuras quas fecifti ad adoz randSeas. Necuulgusludæorûtantnmagicisidoloia triæ artib.addidlû erat,iëd eorû duces,reges öd ^ecreSy Moites Aegy- has Optime callebât.Erat ein MoiieSjUt Stephanusre* ^eriwsTnAd ^*°’'*^^Apoftol.Adis,eruditus in omnifapiëtiaAe^ apS. Lucas ptiorü,6C erat potês in fadis Sd didis,.quorü lenocinio ca. 7. Eufeb.li. ciiis obtredatores aiebant/ibi populum Iirael,alioqui 8. ca. z. Plin 11. lt;r«ÄHgo^«;^9Ä()p,durae ceruicis,fubiugalTe;quê ÔC Plin.na' 30. cap.j. çjj^mj^ ^g Lotopeo ludpo, aliâ magicis fadione inftiz tuilTcTed ( ut Philoludgus inlib. i. quê deHypothecis Sahmoncr'E- ’^’'’ P^^b’^o^^t ) à uera religio is pietate no aliéna, quæ kd-^iirufdicmo ^^^ Salornon,fapiêtiaeantiftcs,ignarauit,audorelofez nc^scogebdnt. phoxuiDcusfîngularêpræftiteratpoteftatê, quadsz Iofephuslib.8. monesmalignosfdigaret,etmorborütormëtaÏcnireL Antiquit. ca.z. RefertÓCidêlofephuSjqucndadegëtePIebraicaEleaz' ' * lt;apquot;ïj**^^' ^^rû,præfentc fe amp;nbsp;Vefpafiano Ceiare,magicis annuls nbsp;nbsp;1

uirib.fub cuiusgemaradix Salomonisfuberagdçmone 1 de uanb^obfefsi eUcudTe, Anno quxlo Manaemus^ 1

ÊPUTôLAB MEXJidiNXt; ’ ^^(‘laEffcnorûludeuSjObmagiâHerodiregi'pcfcharus DeManaemâ fuitfqui Herodi,adhuc («b pgdotriba puerOjqi« manu “ pg“ƒ y*|^'®» fcrule nods Ïùhduxidet,predixeraf,eu regio diadema- «p'to. * *^’ teinfignitûirijôCquotdenii^annos regnare debetetf' At hoc forian çquiori animo f ef êdû,^ il'udpp Saul rex uitæfuæperiodupereóólaturusjfatidicâinEndoranû, DePython-fi qua: Pythonédatmonefobditum fouebar, copulit, per *’æc i.Reg ca. goettx faicinationes/Samuelis^Jphetaïumbra ucrius *’'?’quot; ^*’ $ anima,ab inferis ad eius coHoquiü euocarc, ut ab eo Decredreau.quot; fcifcitarer,an hoemorbo, quodccubuerat tü, interitu^ ó.q.,-. cap. nee rus elfer. Atprohdolor,hgcpcrnicioiagoctigfpccics à ‘nirum. mortuorûfpcdrisÔCuaticinio,Necromâtiadiêla,prçx tercarmina,lapidüuires, aromatü^fofFumigia acher „^^sficrifi« bas,fuisdgmonib.cofecrata$,pcipuecruétis hominu óf re fuiferunt. pecoriï facrihojs coftabat,q dcmonescófultfper fuarü facerdotu oracula in perniciè hSanigeneris fuadebant óf imperabat.Perhibêtfanè Acgyptiorûphilofophfôf indorQ Brachmanes/hemones nulla re magis obledïa-rijSf in cómerciS hominu all ici, et irata fpiritus malign! numina litari,^ fanguine humano:^ ob id eoscirca fc* pulchra,nifi luftralis aqua afpergine arc eâtur, oberrare. Vilde aid emus quoqj, in nuper repertis infulis demo^ riumeultores,iuosmalt;fi:areparëtes,óf liberos immox Tieorumculto Iarc,acc5iugesuiuasomnimuliebri mudo adornatas, resim^öuiiM tnrogâcôiedlascumarinsmortuiscomburi,quofedc. fuUshomines *rioni obiequiu præftare arbitrant.Siequo«^ Vlyfles à ßcrificdnL Circe ueneKea ÔC faga inftrudus, difFufo in fcrobê cugt; bitalê pecorS Óf agnellorü cruore,óf melicrato Achit» lis óf Troiani belli heron animas,in eolloqû accerfiuiß. fe tradit. Vn Hom.omnis magie peritifsimus uates,ai«

, , , - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wZTpec“'

if jBoflgop.fti «f cuj^ct UiKMVitftSjCa^A Kyt^ävii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rum fanguine

'‘i'V}(lt;ùi7rquot;'t^i^i.ZovtVilLWfJf(ft'TctTi8vlt;la)'Tai!J, QlIodHora- deleftancur amp;nbsp;tius quoq5 de ueneficis Óf Canidia faga tradit, dum ait: ^^^“quot;0^^^° — Stalycrr terram nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;■ ’

r« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I o A K. L A N G Ï Ï

CceperuntjCrudrïnfoffom confufu^^ut inde lÄlt;Meiielicerent,inigt;riisrel^onfttditnräS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Uurndno cYuo- Sed pecorum criiore humanus eraf d«m onibus longe ifcd^mones Je«gratioradeó utHoftanës magus, hominem infacrift' kduri. ç^s occidere,e{rereligiofifsimü^mandere nero laluber*' Pli li ’0 ca i ’'‘‘’^®’ fi'3^lt;^*derif. Nee Chakas augur, à dæmonibus c» Macrob. li^i i..^ulide Græcorû ducibusfelicê naufgationis'abitu'ad Satur.cap. 6.amp; T roiâ impetrare po tuit, n»® cofifkis even's Iph i'gemam ljb.3.Laa3n.li.,^gjfj^5j-jQj^j's hijæ, Diaha^immolandä fijaldlcf,uf uiï*. De quot;ipWoeniae gmis cruore iraÉü Dianæ numén htarêt. IncpfcrGt óf iramolanonc, hæc cructa facrifida'ultrai’ iare ad extremos orbisBrû Euripides tori tânos,amp;f inde ad Galloru Druidas,quos Tïberius Cæ' ^quot;^dkm*^°^' ^’' °^ *^ ®^ Galba fuftubpmemor forraße ueteris fena-' Dehumanrs tulconfölti, quo annoiab’Vrbc conditä-'D c l V i b hoftijs prohi-fub Cn. Comclio Lentuloamp;f Licinib CralFo confolt* bins, hçc Plin. ßjjg cautu erat, nehömo immohfét. Palam® In têp«s lib.itf.cap.uki. coticuitprodigtoliiUcriccIcbratio. Sed hæcdelphJge' Sueniadaud; nia,forfitanpoetarüdices efle figmêta:qux tarnen uc/ rifsimaefle magiæ wetenim inuolucra, farcricogêris. Agcigftur exphilorophis6ó ueterSannalïbusucrifsb mals adducamus hiftorias,dériefartolangtiinis human! ^^^fh. Scribit enim Pfellus de rhägorum fecra finies l)%onibX,amp; Eüchetas,qütf deprecatiombus fafcinàbât.’ôô Gnofros, Tritiar. hiftor. quos circunferentes ZoroaRris bbros,PIotinus cditis lifa.7^J’P^quot;' cotra cos bbris, hærefeosÓf mendactj couicit.h! ut da^ hx^Porphyn ^o*^*^ toto CO Cl peter peóore, nefanda facnficta perpe » uita PJotini. trarunt.coueniebant enim die quo palTus eft Saluator uefpere,ad locû deftmatu, una cH püellis fib! nobsióf là. cris peraClis, ac câdelis extintRis, indÜcriminatim cum (örorib.aut filiabus,ut fors eas QbtuleratjCOibat.cxhoe nefarioSf incefto cocubitu infantes autpueros ama^ ternis uberibus auulfos lugulabantjac om mb. corporis pu er or fi uenis incifisJàngLimïs effluuiû ph ialis excipie baut, corpora exanguia cremabât, cinerê fanguini adz tnjdcebant,quQepulas vCpoculaeôdicbâqtmnlua turn;

»fefff:quo ueneficio exiftimabat characters dfu/nS no^ bisimpre{Tum,dæmonia ^cularcentc,penitus abolcri, amp;nbsp;dfmonü furore fatidicü, 6^ audacia ad qu^uis Icckv ra obc5da,cocipi.Homicidiaquippe fpintib.maligm's tatronts crus iter adanimu patefaciutr^d homiddarS atroxoculorü rpslmmaniguii (qui mêt/s Hint indices )intuitus,aperte prodit.Quod fin aniaciores uerS effe, nuper infupplicio cuiufda paftoris ficard 6C ß^^^i^ homi'cidæ coperimus,qm' duos habebat filios,quos fibi infuifacinons amp;nbsp;latrocinq fubfîdiû afduic. at cu pater ium'orêjadtâfæua obeüdafacinorapufinanimS agno^ uiffet, occifo in fylua Otthonis tabeUano, qui ab re Cto itinere deui'auerat,pater panê fanguine occifi madidü, fiho cfuriêti edendum pra’bucrat.quo deguftato,tan^ dæmonis ceRropercitus/efe ad quçuisperpetrâdafla* gitia longé audaciorê faétû, dû de eo Ô^ pâtre in Bcyn^ (cm fumeret fuppliciû, 06 frater etiâunà méritas péde^ indai^ittiire ret poenas, ingenue confclfus eft. His quo® fceleratis f'f”’®’^^^^^ pueroru homicidqs,Iudposfc crebropolluïHc,GaUorû

amp; Germanoru annales teftanquos ob id Philippus rex **” * Galliæ,cû copcriffct cos quotânis die quo C h ri s tv S peccata noftrain crure luit, pucru Chriftianuin fpecu ^^^^ pur'^ui; fubterraneooccidere,tanefarijicelerisau(Roresodua^ conth«iU. ginta Parifqs uiuos cobufsit : alios uero flagitq cofeios lud^os,ad unu oês cofifeatis bonis, è Gallia profcripfit» qui poftea leproioru miniftcrio,cruore capilhscp homix • num, additis in fafciculû quibuidâ herbis, fontes infe-ccrunt,unde uirulêtacotagionis lues in Gallos defats

uqt. Tradût quo^ Heluetiorûannales, ludæos Ve^ lui^ün Uelùt: ronæ puerû cognomento Ruffum occidilfc, cuius exe^ tucoinbu^ crâdi riagut) audorû corpora rôtis côffada,in efeâ feris amp;nbsp;uoluciib.expoiuerûureliquos uerô proicripferût,qut

collatis opib. Rudolph û regë Rom and in eorum uindi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

‘ trigintamiUib.peditûôC cquitum,bisfruftraobfedif,6^ lui£ivberîm^ ûppugnauit,At qucibuos,an'n6 Yberl/ngêfisoppidi g^combuïii.

• nbsp;nbsp;nbsp;' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S Si magû

ill nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ï '0 A N. I A N G Ï Î

magiftratuSjUt niftus, ita quocp feuerns fuit huant* ûn^ guims uindexf'qui trecentos ludæos, q puerS etuis cö* gnomêto Frhei,occidcrât,unà cum lib cris 2lt; uxorib.in una domü,muro circumfepta,uclut in ergaftulu conic fl-os,c6flagrauit. Sedhæc uctufta,Slt; fercobliterata, illiscodonemus.Atilludquoda CHRISTO natofu» De Simóepue pra miHcfimüac quadringetefimum anno feptuagefi* d°i?o«ifó^Eu *«oq«into (utEulebiusrefcrt)in Tridento accidiqlon febius in Chro gê deteftabiliustin quo lud «ci furtim quendâ cerdonis nicis, SabeUi- pucrû bimatê,lt;utnoinë Simo crat,fubtra(flü,06 oftauo 'X'd«^«*' ^^^^”^^5 Aprilis,quo die c h r t s T v S paffus fuit,pet*'

hdæ buxus gentis ritu SC more ftrangulatS,utfanguinc innocente emügerct,ita multifariâ perfuderût, ut cor* pus pueruli totum Dominica? pafsionis fch erna ftigma tibus referret. Nee tam deteftabile ludaeorS flagitium ( fiquxdê uox innocentis (anguinis,mirabili fadi mani* feftattonc, umdidla Dei implorât ) inukS maßt. Na c3 loanes Sala iurecófukus Brixianus in huius atrocis fee Jerisrcos,decreto potificisanquifiuiflet ,cóperti meri* tas fupplicij poenas inrogo pependerut : pucro uero in martyrûcatalog3rclato,têplû iatis auguftü,obmiracü la Tridenti cófccratS fuitnn quo pueri corpus exoktS, 60 nigr5,cras xdituus uobis fpeeßandö exhibebit. Ncc tn his 0^ tatisRipplictjs Iudæorûpcrtinax,dæmonis in^ fcUatVcnef^ï kintßu.inhomicidtjsobftinacia,mitigari potuit. Nam combufli, q^inquênio poft, eiuidêjmpietatis ëC erudeli tat is reclus V enetijs uindicatufutt. ex Motta oppido Fortjulij» .^d Liquêtiaamnis alluit,occifo à ludçis in die Parafee* ties puero:tresde Hæbraica gente font es, Venetias ad fupplicium deportati,méritas lucrût peenas. Ar,ut au* dio,nó défuntquiJudæorûimpietati patrocincntur,ô^ hge de ludçis cofidia fuiifc crimina aftirmêt,ut eorSbo nacofifcerentjSd indices ditefccrct. lamdudö cm fubla cis corSholocauftts amp;nbsp;boftijs,ncc ulla amplius eife facri ficia,quaï uel hüano ucl feraru ianguine ab cis peraga* tur;neclegêMolaic5uÜ5farguinishüani ufum præci*

EPUTOLAE MEDICINA!. lt;r^ fcrc,ncl docere.Sed o impioru patrone, tuorS Cabala, magico Aegypnoru mcatatiois ac dimnat/oms nitifb tiOjIiterarucp (acre feripturæ fortiIcgiOjSC mêdaci' diub norSnominu fchêlwphoras amp;nbsp;alïorü flipftitiofainters pretanone refer ta, dæ mon« cul turâS^ pftjgias necrox mâtie «os doemt,q fine fanguints effufiôe fieri no pof-fint,ut «ons ueftris dgmoes adfint. Vnde décréta poti in Deere. eauC ficûaiût:Adf«(citâdosmort«os cadaueri fan guis adq- ’•ö-qy-can-nec cit.Naamare fanguinê demones dicunt.Qiiü «ero hge “quot;”®' .magica Aegyptiot« 6C auita HebrgorS dogmata,olim fuccelTorib.corn tantö uelutp manus tradita, 6^ adhuc pculdubiofint quoruda altamête repofta : de his pen-culufadluri, (anguine huano egêt.Qyare no immento quifcia ludaeos g hec execranda pueror« homicidia,in die q Chriftus fuu 45 nra falutc eff«dit ianguinë, ^ nos depotcftatedgon«redemit,Iudgosquoq),utEuchetas amp;nbsp;Gnoftos magos,coqrerc fanguinê, fuipicari potent» His ucl credere,ucl fide derogate, penes te fit arbitri«. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Tu Gcral.Hcc 4 nobis de lud eoru magica impietatc,8lt; eorHgoeti3epftigtjs,q (anguiné,dçtnonior«philcr«,re-Qrût difleruifti, no multû diuerfa à Cwnioc nro,exlib. de V erb o mirifaccepimus. Ver 5 q d fiemate auoru ge ncrof«s,SC rara eruditioe ucreadmiradus cornes Picus Mirâd«lanus,de ludgora in re medica libris et gitia fia tucrit, uel tu diuturn o (ut hofpes refert ) eorü ufus co.» mercio c5perifti,nodü nobis fignificafti:qu« tn h ge Icû re Germanor« max. interfit, ^rS utmarfupia ludei foe.. nore,ita facultates corporis uitales medicamêtis exhau riSt,ac experiincta g mortes ag«t(difc«t.n.piculis nris) ludxocp Chrianu medicamêtis occiderefuma impuni.» tas fit.qppe cS nuUa lex fit, q in hac arte puniat inicitia j^^g^ous capitale. Accedit ad hoc auaritia pfedoru et pfidü,q ac ^ùu finit cepto paruo tributo,data illis,q Chriftu SC illibatâ eius fubditosfaenoa matrêuirginêDeiparâ blafphemât,maiore ^ Chriftia re er medicimt nis immunitate,hos ut mali paftores nó toderc,fed He iudieospcr*‘ braicoshoslupos,fubditos ut cues degluberegmittSt, dtre.

PudeC fateri, folos in toto terrarS orbe Germanos eut hbet apoftatæ ,facriHculo ,agyrtæ, carnifici, perfidoep Ïudæo, profitentife medicum, corpus amp;^ uitam cocre* derc.QiTarc,mi Langi, fi quid de illorum medicina co/ fjerifti,aut quid tandem fentias,ob communem patriae àlutê inlucê proféras,te omnes obiècramus. Cuiego reipondi:0 Geralde,equo certè (ponte fua curreti fru* ftra impingiscalearia. A' teneris quippe didici,neminé fibi foli natum:fed potiorem noftri ortus 06 uite partem fi bi partim amicos,partim patriam uendicare. proinde quicquid de ludgorum in medicinis feientia expIoratS habeo, ut ab illorum tyrannide 06 fraude aegroti femel «indicari pofsint, ut ingenue, ita quoque uerè ac citra omne Odium uobis referam. Primum gloriantur lu* dæi,fe quofdam de re medica habere libros reconditos, ac Chriftianis medicis inuiibs : quorum nee Picus Mi* randulanus, nee Capnio, Hebraicæ linguae antefigna/ nijUllafaltem fragmenta extare perhibebant. Namlu/ daciaequè ac GaHorum Druides, ante tempora Efdræ facerdotis, cum Cyrus cos ex captiuitate Babyloniea in SyriamPalæftinâ Hieroiolymamep rcftituilFet, nee fecrerioremdiuinaelegis interpretationem, nee ulhm aliam artem literarum monumêtis concrcdiderant:fed eorumfuccelTohbushxreditarioreuelationis iure ue* luti per manus tradiderunt. Quarc ncque ulladephi* lofophiæ encyclopædia monumenta habent, nee pro* ferre poffunt, præter Cabalam Ô6 Thalmud,nugarum iuperlhtionibus plena. lUud tarnen fateri cogimur, in 8yria,præcipuePalgftina,antcô6 poft c h r i s t V M natum, quam ludæi incoluerunt, ftudiu medieinæ plu* rimum tloruilfc. Nam in Antiochia diuus Lucas me* dicus,66 Damafco, praedaris Syria: ciuitatibus,fan* ólus Paulus ac Me(üc,medicinam profefsifunnuerum earn,quam Graecis,qiios Mefue in teftes adducit,acce* ptamreferre iure deberentzquemadmodum Rafis86 Auicenna,

Ameenna, acrdiqur Arabes, Hippocran ^ Galeno, quos m rc medica ut duces obicruât, SC fcquurttur.aïiâ uero medicinâmagiCis Aegypnorû uanitâtib.dcfœda tam, Aegyptqs debêt.Nam cûin terra Canaan magna annonæ caritas SC fames incidilfet, Abraham eu Loth 2C Sara,d'us uenuftg indolis uxorc,SC uniuerfà proie in Aegyptum profeet us cft ,ubi pecoribus plurimùm dû tefeebant. Siue, ut fandus Stephanus in Adis apofto^ lorumrefertjqüumtcrra Chanaan magna frumentorS inopia affligeretur, Tofephiep audoritas olim à fratrü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

bus per inuidiam Aegyptiorum mercatonbUs uenditi, apud Pharaonem magni fieret,löfeph mifTo nuncio pa trem iùû Iacob, omnem^ cognatione eiüs c5 L X x v animalibus in Aegyptum acccrfiuit;in qua prêter ido.. lolatriæ cultum, ex magia pharmaca SC incantamenta didicerunt, quibus morborü cura temerario aufu pro^ felsi flint : quibus quöcp facrofandum Dei donüm me, dicinam prophanaircnt,fi monumentis literals ab Ac, gyptijs excepta pöfteris tradidilfcnt. Sed ne fynceræ uicdicinæ puritas, eorum nugis cöniaminarctur,diuü

*ia prouidentia obftitit:cuius nutuaccidit,ut ludgi lefu De ludæorum duce inSyriamPalæftinamreduces, ac ex captiuitate ft«g«^jc Cor Babylonica,per CyrumPerfarSregem aflefti,utiterS “H'^ft^u J*' gens illa effrenis Artaxerxis bellorS cladibus ac Pto- c»p?Zilib.iquot;’ lemæiinfidqs afflida,proprqsquolt;:pieditionibuspeß cip.i.

fumiret, Namimperante adliuc Claudio Tiberio Cæ.. De luJæis fe-fare,oborta Hierofolymis in folênitate Palchae feditio^ ßj hïftoria TH uc,intra portas rempli triginta ludeörS millia opprefia partita lib. i. tradütüi.Nama Christ o pafibhæc gens Deöhöx «p.ij. minibuscp exófa,continui.s bellorS acfeditiönumca^ lamitatibus fuit attrita.Quippe cum in ciuitatetriplici difcordice inteftinae fadiönc dilsidcret, ilIiUs proceres crebro ante rempli portas er ucnta inteifini belli clade conflixcrût,in qua optimi quii^, qui aliquid ex Acgygt; ptiorumdodrina, uel auitamai^rum reuelatiOne dû

jxï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ro A N. L A N.G I F,

dicerat,uel armis, ud obfcfladuftate,femc intenernfr qua mures, liberos, feutorum com, amp;nbsp;calccorû alutasgt; ac feenum ederecoadi, tamconiertimperierut, ut per unam tantum portam centumacquindecim cadaueru millia fuerint elatajUt Egefippus refert. Pcx /guurtan/ tum,ôô indodiuulgi colluuies, manfit fuperlies : quæ, poftquam Titus Vc/pafianus duitatem tr/plici mitro uaîlatam acdirutâfoloadæquafretjdifpcr/à, fine pafto/ re Sd duce,pafs/m perEuropam amp;lndiam,etpera]iqua A fricæ partem oberrauit, nulla illis certa uel trâquiHa fedcdcrclicfta,inqual/terisuacare poflent,a c HKi' s T o nato, uero Mefsia,/èmper alieno obnoxij domi/ nio.Id quodillbrum duxamp;propheta IVloifcs, futurum illis,taliueridicouaticinatuseft oraculo:Non aufere/ tur Iceptrum dé Iuda,amp; duxde feemore eius,donec uc/

niât qui mittendus eft,2C ipfe erit expedatio gentium« que ex Deipara uirgine natum,obuqs( ut aiunt) ulms cxccpimus:quem ludgi adhue,fedferônimis,cxpeCtât. De bac uaga genre Ifiaelitica, bare noftra ludæorû pro* pago repullulat, omniû bonarum artium ,amp; præcipuè philôfophiæ ignara, quæ fe illicito fœnore, quo xraria diuiunn Ôi pr/ndpnm exhauriunt, £v medicinacimpo* ftura,qua in’puné Chriß/anos per dunt,alit, Ô«C ditefeit» no enim fibqpfis, fuæ in medicina ignorâme fibi cofctjgt; medêtur:fed Chriftianorû (quodBonon/ç amp;nbsp;Venetijs lt;rcbrô uidi) confilm ÎCauxiliû implorât, C^î enim ob/ fccromedicinâicirepofTuntf'cûprimaiHius elcmcnta, nepehumant corporis fabricâ, non plus ^lanq noue/ rinte' philofophiâne àlimine quidëlalutauerintfcuiiH tamé pauca qua:dâieminaria, nunc^ frudupdudura, Cabalà corû iniper/à habet. Prudenterigitur Ôffände Médîcinaiu Pontifieum decreta,lubpœna exau(fiorationis,autex/-dæorumptohi fojnnTimtcationis cauerunt,ne quis Chriß/anus/aeris q.i. can. nuUu» 3nxtiatus,uealaicus,cu iudæis conuiuctur,lauet,aut èos-ccru^ adinfirmcsaccexfatjaytmedicinamfb eisaccipiatt

lofo^hos dittina iKrbdrtm mcdic.mentlt;i,mdgicLi lt;:^ uniU fupcr^itionc mfamdlje turpiter. L X X11.

©LET quidem/ednonimmehto, fraudulenta miquttas omnibus bo» nfs amp;nbsp;probe doClis uiris mouer c ßo» machû. Quare omnes boni te facile uenia, imo laude potius dignantur, quad omnibus theologis SC logia» tris ac ludæis malam crucem impre» cans,qui iacrolandèam relig{onemacmedicinam,cxc» crandis magicæ artis uanitatibus defœdarunt : quas dum herbas aut radices,certis prius decâtatis tîrcôJ'jMf, SC non fineluilralisaqueceremonqs eruSt,expiant,6C confccrant,audirc SC uiderc licet : quorum ludibrio ca» codæmonmentes mortalium itaperftrinxit, ut graues etuditione SC fama totius ueteris Larn SC Grecie philo fophos,ea docere aut fenbere olim no puduerit. Qita» rent fcias, quibus iuftè fuccenferc debeas, paulo aldus in re medica SC rcligione magicæ wanitatis audores ti» bi,SC originerepetam. Non adco magm referret, Hc» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

bræosmagiæ arcana ab Aegyptijs dæmonum cultori» bus,6C idololatris,olim didicilTcrquoniam illius arcana ufep ad Efdræ facerdotis tempora, non litcris inuulgagt; runt : fed ut GaUorum Druides, illius facra alter alteri, DeE/dwI«« uelutihæreditarq iurisfucGclîu,per manustradebat,Et ‘*‘^°SuidMamp; poft quam Eidras diurne legis inrerpretationem,quam ^°ßi‘^^'’^^* Cabala dicunt,cómunicato cum l x x uiris I0dæis,ex Omni corS tribu dodorib, felctflis, cófilio, coicripfilÉer, cuiillorüfucccflbres multanephâda magicadelchemgt; bamphoras,SC literarü iàcræ feripturæ calcula tione, SC quafifortilegiainfcruiirent, ne tarnen hge inerti uulgo patêrent,lege cauerunt,nc cuiquam fas effet ante iùæ ætatis x L annû,quandoiudiciû,quo facra à propham's difeernere poffet,airequucuß effet, Cabalâ legere. At

,,14- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I 0 A. M.. t A N G I i;

Hoftaftes Proconncfius, fecundus poft Zoroa*-*^ tâp*.i?°’ ftrentmagfæ au(ftor,»hbeU3 quad Xerxes Gtseeixin^-tulcrat,comitatus,magïcæ artis oftentationc ab omniV bus ueluti numen uenerarcrur,Græcorunïpopulos no adiUius auïdttatêmodojfed ad rabtemferèiUcxit.Vn-' deGræcorSphilofôphi,utmagicæquocp artispentia barbaris non inferiores effent, fibiej} famam, eruditio-DcPytbago-niscphonorem aucuparentur,Pythagoras, Empedo/ Demoernipro cIcs,Pemo'crïtusacPhto, ad hanc diftendâ exilijs uc^ fedioiic in Ac riusquamperegrinationibus iufccptis,in Aegyptuffl gypum,Eiifcb. nauigarunt.Vndcreduces,hancilluftri preconioceE' U °dcFin^*o ^*'^’'0^00 doeucrût. Ante quos tarnen Numa Pomp^ '^ amp;nbsp;mai. nbsp;nbsp;lius,Romanorû rex Si pontifex, ex magia-quatuorde/

Dé libris Nu- dm Iibris partim Grecis partim Latin is, Rom an a iura quot;'It'io^in’ ^ ponrificia ia era conferiphtreums libri, ne diuulgat^ '^iib.ij.'cap-.iji ^*^^3 pótificuaudoritasuftcfceref,arca plumbeiscooz ' pereuh's deuinda,intus uero cedri reftna oblita,inclu/ hpnep eiusmonumento reconditi, poft Numx obitum anno quingenfchmotrigefimoquinto(quiannus,quö cOElumicxmenfèsnuIlapIuuia terra inigaftepfio-ita/ tcamp; fruguminopia infignisfuit ) rurfum funterutixo enim anno in agro L.Petihj feribæ fub Ianiculo,dü cul-tores altius moliuntur terra, duæ ( ut ait Liuius ) arcs lapideæ,oeftonos fermé pedeslongæ, quaternoshtat, t,.. ' inuêtæ ftint,Iitcris Latinis Græds^ utraep area infer!' pta:inquarum altera NumæPompihj corpus fepultö cffe,in altera ciufdem libros ineffe,titulus indicabat-quas cum ex amicor Q fententia Petilius refcraffet,quæ titulum fepuhi regis præ fe fcrebat,inanis reperta fair, fineullo humain corporis ueftigio, per tabe rotannorû ofsibus abfumptistin altera,duo fafees canddis inuolu-tj,feptenos habuere libros, non integrosmodô,ftdrez centiisima ipecie à tineis 06 blattis illælcgt;s.feptcm libri deiurepontificioLatinicrant,feptcm Grtvei de difei-plina fapientneiquaqut Liuius ait, illius gratis effepo/ tuitt.

tuù;quamNumamàPythagora nondidiciffc, Cicero Pythsgora n6 acLiuiusrelt;5lca(rcrunf,6Chinc,Eufebius,Ouidius,ac f“‘®® Num® Pitnius, qui Numa Pythagorac auditorc fuiffe aflerut, CK^l^ro”“*e errons couincuntur. Sign ide pcragratis Arabic,PcrlL Orat. amp;nbsp;lib.4. dis,Aethiopix Aegyptiqj finibus, Democritus,erutis Tufcul. quæft. exfèpulchro Dardani, ex Phœnicia magi, uoluminib. ^æquot;Hn'eiuj circa belli Peloponncfiaci tempora ( qj geftueft atre- uua.piin.li.x. centeiimo urbis Romanx anno,qui orbis codin' 4770 cap.8. fuit ) magiâ in Gracia docuit:Pythagoras ueró,regna, ^“^^ q“’jj’^ te Seruio Tullio, amp;nbsp;plus centS poft Numa dcfunctum jy/Metamorp' annos,in ultima Italiæora : quæ tû uetus Græcia dice- piin. lib. 13.ca. batur,circaMetapontû,Heracleâ,amp; Crotonâ,frequc- ij.’ffyuntNu ti-difcipulorucocionemagiâ profeftus eft:quâ ÔC uarqs ^jæ^ræ ^ifei^ fymbolis oblcurauit, 06 ne quifpiâ difcipulorum ante pulurn. alfequutâmagiæ fapientiâ dèea quippiâ temeré cHu- De Dardan» tiret,aut eliminaret,filentium triennale difeipulis indix ^'^æ-wô. xit. Cæterùmfiannalibuscr.edïmus ,ineadêbelli Pe- ^pu.ii.j».c.r.. leponnefiaci teporaHippocrates ÔC Democritusinci- DeHippocra-deruntrquorum illc falubribuspræceptis medicina au.- to h Je PUDL xitamp;:illuftrauit,hicuerô eamà religionê ethnicorum.j° ^ Jj. arternagicamifcuitSC polluit. Nâ iUud magis perfua-fum erat,neminc,quâuis corpus nullis confperfum nçgt; uis haberct,necunquâinmareexpuiiret,iàcrismagiæ initiari, aut rite dæmonû facris operari pofte : nec ta-«- Magi« opérai, e^«K « yoNTSÂjç, carminibus, ucl lugubri incantamento q«? «’t fyæpa-mortuorû mânes aut dæmones in colloquium aut fubgt; ^'^ Jæbæ s na-ficl{um,uel ad uindidtam arcefterc, aut uenefteqs, fpc- turalib. amp;nbsp;a-lt;ftris,acpræftigtjs mentes mortalium perftringerepoß Ans. fe:nifîpri«smagicas, ac naturales quoqp, fed occultas, herbarû,aromatum,lapidû,radicum^ uires A fuffitus, ac præcipuè reconditâ rcrum naturaîiû cum daemonic bus SC aftris fympathiâ, probe didiciftettfine quorû pe-ritia,nec dæmonesad magorumiacriHeia ÔC officia cox gipoflecredidcrant.Qtiarehisphilolbphismagisom.. Vete-Cî poet£ nibusuetuftiorOrpheus(idquodeiushymni,quiad, „^„^^ ,„^g,-^

De polio lier- huecxiât,teftanf)alfquadehiscuriofiis£cr/pfif,cf poft t’pi'amp;Hb.iV- *^“^’“5dif'ipulusMufæus,amp;Hefiodus,magicaspolfj P cap.i. herbe uircs ôôfufHtus comédarunnÂ^ Homerusquotp De moly Ho- fuutn Moly,agrcftisrutæfpeciê,Mcrcunjlt;^cotraCir* ^^‘'^ ‘^^ mandragora uenebda, pharmaeû ita coUaudaK j.ca.yo. Arfen. ':quot;•; «?ƒ i?M!'9lt;r«f,, 7rrgt;^i4flt;x^y.-«K0!J «esyitpovptif in Apophtheg. '.Kyotÿî tpvfrac, x.xL (toi (pviTiiJ ei^Tx tt/lil^nf, ^AdrAgero. el= p;^n (jij' ^itAntp icr^'c^yxÂoi.^Ti JèaLi^sy avSO“» fe MompbiU (iii^.y Zi^iy ;gi:Afc»lt;rz Sioi,y(ce\i7izy ƒ t t o^vpsily t.^m, teiatur affç/lpa-.crtyc UmToTa-t, ßioH'i Ti'syocIvTctc/lvvoi.ÿfou, ’ca^iodêajt P°^^æ^longaannorumfene,Andreasamp;^Pamphiluâ ' nonerubuerût i.7riiJ^ast(^ (t'i'rx(ti3^(pàgt;creis ^ Jiâ7«vi»y-, i(^ Quôd Andre- lt;/l'cx-(i''^i' Hi« c/lcuit'ivcey ii^KS ßiomcvas y^A^ày.id eft, incanfa/ as amp;nbsp;Pamphi- menta,tf5sformationes,amp;decanor3acdcmonufacras lusmedicmam herbasconfoiberc. IdcPamphilus glonatur, herbam t^X'defaTa- aquilæ,Greets omnibus ignotarn,ac tnginta (exhoro-rint,Gal.lib.«. (coporumfacras herbas,cxlibro Hermens Trifinegifti déSimpl.mcd. magi Aegyptiaei didicifle. Erant ante Decan abac rift *Sód**in^ ^’^’*” q^ftbus exuoto déclina pars prede, Py thio Apol oer’ ^««Ti^. bnicofccrabatur. Horofcopi erât, qui ex herbarS indb n(rb£ boro= cio,qais dæmonû quauis hora præfideret, ÔC quid eins feoporum. nbsp;nbsp;aufpieio féliciter fieri ud aufpicari pofièt, indicabant»

Gaie. lib. 6.de At eircde hcliotropiorûgenereJierbas, quæfe motui Simpli. medic. ç^y^ accommodant,herbas^ indicent,inficiari no poû fumus. Nam quondie uidemas molochi SC cicoree floz res ad.Glis ortû dehifeere, ad eius occafum connmerc.

Delu mis h Enlupinus cû (blc quotidic circûagitur, horas^ agft Win. I).i8.cap. colis,ctiânubilodie, demonfirat. At e(reherbas,quæ i4.demolocho demoneshorarumprefidesindicent,puerilia cffedclp Golumel.lj.n. ramêtaGalenusredbèmonet. At illud loge impudciv tius,qgt; idc Pâphilus herbarü deferiptioni anilcs fabulas infcrucrit.fafcinationes, cannina,acmagicas ccremOz nias in herbarü filt; radicS euulfionc obreruâdas,nedcgt; inonisaftus.cuiherbadicata, euulfori fraudifit,docet. A t iUud omnê fuperat admiration?, etia graues erudù tiene

lione telles his magorS nugi's no deeffe. Euulfbn' radü cummoly immincre morte Homen interpres aflent, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

AppiongVamaticusjPlimo adolelcëti uifus,43didit,cy^ De Appione' nocephaiæâlKrbâj quæ in Äegypto uocaretOfintes, hæcPlin.li.jo. dwinä,amp; cotra omnia ucneHcia poliere : fed fi ca crue» ‘^’P'’” retur,eu«llbrê ftarim morituru. At his periculis,aur po tins uulgi terriculamëtis,quo herbe pluris uenirêt,cer» tisprecatio rib. aut obferuationibus obuiâiri,magi do» euerât.Sic Druides Gallorumagi,prgccpcrütfelaginê ne felagme herba,fabinae fimilê,cotraomnêpniciê2lt; oculor.3uitia ^^’ cfFicaeê/rnc ferro legt ; dextra manu jp tunica qua fini» ftra excriquelut furâte,câdida uefteueftito, pure^ lo» tisnudis pedib.facro (priuf^j ^egit) uino Si pane hdto, amp;nbsp;ut leda in mappa noua deferatur. Alias ueró plures, aquè fiiperftitiofas,magicasin eruendis eilcbori,man» De fuperftiti» dragoræae panaccæ Afclepiadeæ radicib. obferuatio» {’’^^^Jif^. nes/fheopbraftus in nono de Hiftoria herbarn refert, 4hèophraa.lu amp;^utnugac{aradicidtj add.itamctafloccipêdit. Attamê 9.cap.9, nó negamus quarunda, æquèae hydrargyrijelfe ita no» xiGuirus, ut li nó flatuauerfo eruanf,uirulëtoearS ua» pore caput,faciê,ocuÏos,ae no raro totum corpus oble» datur.Sienemo innoxiè thapüaeuulfuruseft,nifi facie ^quot;^^^P^* ^ uefica obduxerit, manusÿ amp;nbsp;corpus-oleo inunxerit. ir9'ca.9.D?i. Atquinó tantu hacmagica obferuatione in eruendis fcond.libro 4. fimplicib,fed etiâ in medicamentorücópofitioneuete» «P-H7-res ufi funt. Sic Andromachus, incóficicnda fua cotra

calcula antidoto,femëtadiurctieain pilaligneapiftiUo ^® Annochi lignco contundercprgciptt:illiuscp opiticem,annulum ,^„,^^5 f„^,. fcrrcum,aut calciamêta ferreis trasfixa clauis,utThra» u. dp, 13. ces 8C Pannoncs folent,gcftare uetat. At param ui» turn eftcacodæmoni,his nugis irretire animos homi» num,00 facrofandlâ medicinam dcfœdarc t nifijUt plus audoritatis magig accederet,in eius fraudulentS con» (brtium medicina êc aftrologiam afciuiUct. Rede me» (husfidius inquit Plinius üle polyhilror,natam è medi» cina.

Migiamedici- cinamagiccnncmodubitat,acïpedefaJutariirfcpnn^ quot;*'quot; ^bi^con° “^^“^ alnorcm fandioremcp quàm medicina : ita blan* FJnxit,Pli.lib. difsimisdcfideratifsimiscppromifsisaddidiiTeniresre^ jo.cap-i.hasc. ligionis,ad quas etiamnum maxime caligaf humanum genus.attp ut hocquoqj ruggeiîerifjmiicuiiTcartes ma thematicas,nuno no auido futura de fc fciendi : atep ta ucrifsiméè cœlo peticredebant. SC ita obfefsis triplid uinculo humanisfenfibus, in tantSmagia adoleuit,ut etiamhodic inmaiori totiusEuropæ SCorientis parte InNoMÙ infu^ fegSregibusimperet. QuoduerifsimneHe,ctiânoftro lis mdgi dimo æuoNouaruminfularûexpIoratorcs Lùfitani coperc^ num eultores, runt;inquibus rcx nulla bella,facrificia,aut qucuis re^ publicacmuniajfaccrdotibus magis, dæmonum^cu^ toribusinconfulti$,fufcipcrcaudct. Veriimhæcmagt; gorum documêta,aut fi mauis, potius dcliramêtajme-De Nerone ras cire nugas,Ncro etiâ Cefar didicit,qui nullis ad hâc «a Vamp; Suetô ^f**” difeendâ pepercit opibus,nihil quod hæc exige' * ret reliquifecit:hanc tarnen falfam expertus,poftrcmo repudiauit. Quodfihæcaliquo ueritatisfundameto Libri Num« niterctur,ccrtè libriNumæPompilij non fuiiTentpW' combufti.Liu. blico prudetüsimi fenatus Romanidecreto in foro eô/ Mb t ' ca'7* ^^^** Qy^rc facra pontificum décréta his u erb is præ' vèrba^evDe- cipiunt ÔC mandant : Vt facerdotes admoneänt popu* créas pontiS- lôsfuos,utnouerint,magicasârtes ineâtationesep qui' '“«n'^admZ^ ^^'^^’^^^ infiHTiitatibus hominû nil remedy peile con' ^ ”cAac7°quot; ferre,nonanimalibus languentibus aut daudicâtibus, uel edam moribundis quicquam mederi t fed hæc elfe laqueos SCinfidias antiquihoftis,quibus iUeperfidus genus humanum decipere nititur, Qiiare qui in col' ledionibus herbarum carmina dicunt gt;nbsp;aut pidaciolas pro quauts infirmitate fcriptaS,fuper homines aut anf malia ponunt : fi hoc clericus ex er euer it, degradetur: Uicus ucro, anathematifetur. Quare agc mi Crito* bole,quum tua eruditio ac fidei mtegnras magiftratui cuofit dudum perfpeeQa,cffice,utfagæ,anusucneficæ, ludæi,

EPI s To LAE MEDICINAL. jzj ludæi acßcerdotesmcdidnam profefsi ( quam quidc ne a hmine (àlutarunt, cuius prætextu uita amp;nbsp;pecunia mifcros «gros impune ipohant ) à «obis eliminentur. quos Galenus pnedombus longé nocenti'ores effere* de afiumanqui pecuniam tantû uiatonbus,fcd tarnen non impune adimunt. at his, cum uitam Ô6 pecuniam ægris ademenntjmercede gratiarcfertur. Quad ß effe cerisuthæcreipub.ueftræmonftra,pernicics,calatnigt; tas ac lues ciuium,pro(cribatur;nemo entjqui te no d* uica corona dignabitur,qui hocunicoconßlio uitam agrorum à tyrannïdeinipcritorum,medicorum^ car nificina uindicaueris, VaÏe.

^iSy’''r3 ^ «lurru^iiouj^p ucinc^xicLCiiana fit medico, fimphciuniedicamêto-mm ,fuc ara's organorum,cognitio: nemo eft mor tail's tam pingius Mi ncruae,quiidignoirct. ^ ueró præ* dara ÔC bononhea., ud ex hoc De-inöphdeconqcere poteias, tp orbis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' • * terram reges Lyfimachü^Gcnfium,Euparorem,ac lu Qu^s reges gt;* bam Mauritaniae regem,non piguit,indcfeiro herbas “'quot;^quot;quot;Jj^J^'^ firatari ftudio, 66 repertas fuis rtominibus indigitare. cap’i.doceu Vndciam adhuc poft totannorS fccula no in pharma copolijs tantS, amp;nbsp;circa ægrosinnofocomqs, fed in toto terrarS orbe, regalia SC iliaftna Lyjhnachi, Eupato ris,amp; GentijregS nomina, fub eiußie lierbarO amp;nbsp;radi-turn nomendatura, decantant. Adde q,DuaxrcxAra burn,de fimpbciû medicamentorS uirib. præclara con fcripfit uolumina,qiiæ Ncront Cæfaii ded icauit:06 fub

Ser.Tullio-HoftilioPythagorasfuasdeherbarSefn- Pytlagordipn cactalibros,tan$ iolis dijsdignadonaria,ApoHiniamp;C ’”“^ l^crbanm Acfculapio cofecrautt. Hocprxdai'Sdignoftcdi her f'^^^pior. t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V bas

bas ftirdxu,partfmlinguarûimpcritfafta perqt, ut corgt; rupus Arabia: mediCorS translationibus confifi, ktha lia pharmaca pro ûlutaribus miicuennuparum uerô û guana medicorS defidia neglect3 laciiït, qui id uefanis muliereuhs de indodiis ièplalîarqscÔcredidcrunt upli Defidum me- ucrô,ut Erafiftraäj Alexandrinorn medid,demi défi* dnæquot;^^ Muker ^^^5^^ ^o’^ librorum ledioncÇur noftrates ex folabt^ carpit^Cakm oblèmationcmorbos, Ôc expiChna herbas exadèdb pafsim, amp;nbsp;in fi noicerc réméré confidunt)medicorû fe officium afi ecu nelibn Hipp. fog putarunt. quos,ira me Deus amer,Galeuus noftet ‘^“' Çcite-,t«.T Jiiëhieii.v€irvh7(eç,id cif,exlibronaîtras appeb Galen. in prin «t, qui cx iolis Geograpuiæ chartis nauigationis do/ cipio 11b. 6. de d:i,fcopulis,prius non exploraris,nauemillidunt.Vn^ fimplie.med. jg Heradides Tarêtinus huiufmodi medicos reclè pu blicis prætoris præconibuscôparauit,qui pro codons in foro feru5fugitiuum,(iio neftitu,facie, corporis hagt; bitu,capillorS co'lore graphice depingär 5C defignant, quem fi bij pfis afsiftentê non agnofcunt. Sic nourates medici SC myropolg, depidas herbarS radices, flores» et fèmina,ex libre referre,nel etiâ tranferibere nor un K quas in 4)prio horto, nel ciuitaris pomœrio crefcêtes, ftcertit ex pi^ digito demonftrarenó patfirnt.Vernm^ fallaxfither Aura herbarii hamm cxledionc et pie^ura dinotio,Plinius,ucteriittr PfinlibT c X ^i^ptorö-bibliothcca,his nerbistdfatnr: CrateuaSjin-jn. 1 .2f.c,i qjjj'fjj^j-QnyfiusódVlcthrodonïspinxcrc effigies her* barum,fl^ eifecfnsillarfifnbfcripfernnt : uerum pietura fallu x eft,ex colonb* numerofisin aemulationê nature dépitais, mul in enirn dégénérât ibis dderibentium ua na.Practerea difficile eft, lingulas earum ætatespingi* cum quadripartiris anni uarietatibifaciem mutent, eer te alia corporis facie pullulant,alia floribus decora pu* bdcunt,amp; alia ieminibus fœcunda fendeunt. Oportet ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftnèmedicûherbarûpcritUynondïelebforêrantn,fed

«ùiTAT^àu,id df,oculata fide herbarum in quauis eariim at täte fpedatorê, ut copiofe 2lt; fidditer Diofç, in Pro*

ÈPTSTÔtAË I^PDî’eîNÂl» ?3!lt; logoadmonet. Prudêtcngit Antonius Caftor Rom. ^®û “Anton? fecïÜe n-aditur, qui ut exarte herbarû hiftoriam dinox cVftoris^Maî fceret,plurimas herbas inhortulofuo(cuinefert,quax utfupri. nnnfubfîdiOjiIlæfôfani taris robore, centeßma tranfe* gît annû.Non tarnen picturam herbarû hiftonam illu^ ftrareinfkiorfcd exadlam illarû ad amufsim cognt'rio.» Rem inde coprehendi poiïc,una cum Dionyfio Ô^ Me throdoro pernego. Hacmedkorû defidia, IinguarSq^ Ex quiKcMftt Hnpentia, fC perpîexa nominû milceUaneaaccidit, ut htrbtrü co^ni nô modo uimlenta pro alexipharmads ofFerant/edut rio (lerijn irixdimidia medicamentorûfimpliciû,aut herbarû, ta dicum,mctanorûcp pars reede dignofcat.Qiraignoran lia artihci, qui fua ignorât inftrumeta arris, ut nulla eft impudentior,itanecunapcriculofior. Diemihioblègt;-cro,quismedicorûpoft DioicoridêôôGaicnkdubcr- Alyfum htrb4 timæ alyfi herbas hiftoriâ ÔC eins germen probe nouitc' ueteribut etna quæ non folû gu ira ta, fed uifa etiâ, uel taeda, fine febre firit meiie» ungulms ,uirtdcntoscp rabidi canis morfus confeßim i^nou. curanmelle ton tufa,Ô^ faciei inita,Ientigines detergit : tarn prxclarfi contra fafcinationcs hominû, pecorisep Aiypcotrdfd* morbosamuletû,uthacdomifufpenfà,autcircaeaules feimtionis ni-fçptaqj confira,aut collo anigata,pecorismorbosamo reh hatur .idco^fiC ouilloSd caprino pecori ûlutaris eße crédit.Eins tarn prasclaræ uires frußra tradunt, quum Remo probe herbam banchodie ,nec ante multosaUx Ros,noucrit. Plinius fufpicat efle rubeâ minoré, Aegi neta ôc Actius fideritim Achilleam. At noftræ as taris medici herbarq, qui in herbarû piélura, amp;nbsp;illußranda carû notitia, nec impenfis, nec ingenij corporisep uith bus pepcrcerunt,alylum efle heparicam,quamuulgus Dealyfo h« chirurgicorüIVrtlbrtt«ltlctttappellant,fal(öarbitran niofc.li.^.c.97 tur:à quatota alyß hißoriadifsidct.Nam Aeduarius in An*tidorist amp;nbsp;librodeMedicamentorum compofirionc,exGaleni iib.6.deCmpL Antidotis ira cam def ribit: Alyiumherbamarrubio med. fimiliseft ,.aiperior tantum, Ipinofloribûsqne pillulis,

j^i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r o A N* - L A N G ƒ r

autfphæruliscauli agnahs,florecærulæo.hanclegert oportet,flagrante cainculæ æftit^ac ficcam tundercan^ cemiculo^ cretam, ita recondere, ne quid inrium exz IpiretJn tua nerô hepatica, uel galacio, quam in caille fingiilari alpredmê,quos uerticillos,qnos dcnicp flores Alyfum an fit cceruleos indes d Cerrè nullos. Verùmeum fideritidis fjderitis,autci hiftoria alylo lunt feré omnia cômunia, pantercp huic ttabhfylHcßris quam Galîorum herbarq ruftkam uel fylueftrem cana . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bim appellant. Qiiarenon obftante, cp Diolcoiidesa* lylo proprium, Ôdalideritidediuerfom dicauent capi* tulum ( in tanta enim medreæ materræ fylua, rem can/ dem etiamfiib diuerfis nominib.bis dcfcnbcrc,n!lnn' rum)tuum quotp expeclaboiudidum, utram illaruni uelis eire alyfum. Vale,SC ^ primum refenb e;aut fi i^ refcrïpferïs,attamen ipfe wenn

Ccepi 11 teras tuas, Demoplnlc, in qui bus prudent! iunïconliilronim lol ertia uteris, qui reo aut crediro/ ri fliadere fblêr, ut duplû eins quod debeat, uieißim ab acrore exigat .* ut fi cauü per arbitru antelitis con teftationê tranfigi debeat, aliquid

(ut arbitrer obiecundet ) citrafortisdilpendiumremit tere pofsitHactu uideris induftria uti : quum ego a te uer5 alyfiim pctcrem,tu ueró antequam meuoti com* potem reddas, eonfeihm a me ueram pæoniam mafcil Iam,fcolopendriam, fclamoidem, aut illius compared cHeborum nigrum,defiderafti. Qyramuis Demophd^ iniqua fit,trium preftantißimorum medieaminum pro unocompenûtioringenstamêcognofcendi alyfi de* fidcrium, 5lt; fahr tares eins, quas de eo Plutarchusin Sympofio commemorat,uires,me huk audiioni coroi Urium addere cogunt.Pxonia: herba: utrumqt fexum, PcO

E P I S T 0 L AE M E D rC I N A L* - ??}' Pxoha deorum apird Homcnim medicum rcpenfffe, nomê eins teftatnr: quam Theopbraftus Glycifidem, Theopbraftu» ob fimilemin mail's pilin'os dukorem, ^ Romani Ca j-|‘quot;^j P^®quot;** ftam berbam appeUarnnt. Fcemina fold's in margine, ^Ória'p^o^ inftar fmyrnij feiratisdecora.radicc ucromgraadnara, niitfœmiiu. «tin afphodelo, fingulis annis inftar glandis oblôgæ, fob ole Si ftolone fœcunda. fplendefcit calice floris ro^ feOjinlata coloris purpurei folia dehiicenteiqiiib.deci duis ,fubnalcuntnr in fiimma caulc, qnini folliculi ob-longijlanugine pubefcëtes,amygdalis fimiles : in qui' bus maturitate dehifcctibus, grana punici mali acinis fimilia, partim nigro, partim coccineo colore rutila e^ micantiquorS lyinmelicrato ftimpta^uires cerebri rogt; borant,uertiginofos^ uapores digerunt: potantur au tengu el cum patio d eglutiuntur to tidê,contra Faunogt; ruminfomno ludibria, Si nocturnas incuborü iuffoca tiones:proptcr quod pæoniam etiam uocarunt ephiab tion.Hæc pafsim hortos Si topiaria decorat. At pæo' niamafcula promontorioru Si montium potius hor Hiflorw p^o-torn incola, folia nuci iuglandi in principio fimilia ha^ nU m^f^^he, bet:radicem digitali craisitudine,longttudine dodran tab,colore candido,guftu^ ftiptico; in fummo pedicu lo,flores inftar malux purpureos, candicantibus tarne intus maculis coniperfbs, gratum naribusfpirantes o^ dorem:quibus tabekentibus, iubnafcunturquint^ fol bculijiuis difcreti feptis,etgranis nigerrimisreferri.Et quonia natale fuü fol3, kipra montiS uerticesjóii intra kopulos (quos ignauos confcendere medicos tædet) fibi collocauit,medi'cis diuignota fuit;donec ftudioamp;Ï operamedicorü Germanix, hanc «uigare effe noftru dydamû comperimus.amp; quemadmodü à radicis colo re elleborü albö aut nigr û dicimus,fic Si pæoniam ülâ nigram,hancuerô albam appellate poteris. cuius radi De paeon« ab ces colloappenfas,Galenus,amp;:poft cumThad£Us,cre j’bïdeïmpï brorcpetKoexpcrimentOjCpilepticis medcricopcre. medicina. ' , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vs f«nt»

Proindc redè lacobus Syluius Parifcnfisirt/ ' qui't:Pæonicmahsradtxobl5ga ,altheæ amula,côrr3 epilepfiâ 00melanchoîiâreccnscollo appcnlà,ponus ^fœming radix iuuat.TradûtjCrucntes earn in ter dm, mfo pico marcio excæcari^radids iiero euulfôrib. prO' ddere fede : qtrare noclii,etiâ filète lima, pæoma crum rejaniliamagoru deliramentafuadent. Carters, qdad

ueram antiquorn (èolopeadnæ hiftona amp;^ cognitione aftinet,quânoftrpætatismedici ambitiofa altercation De fcolopen - magis obfcurarimt ^ illuftrarunt, iieteres làné ob feO' droammaliNi IopcndriinieCtimultipcdis(qLii,te!}c Nicandro,pcdb riac^DiofcLt ^^^5 ^“’^ æqiroris ftagnajit nauisremfgio,perreptat)az cap.14. Iplenon herbam,SC hçmiotiden,fcolopendrm appela nmt.und e A fclepiad cs,ad ph arma ci, turn orê fpl enis d gerentis,comporitionê,accipere iubet !'j:7r7rtéft«f ^W lt;^.J^.(jLV^t(iHS Kli^^,£^MH( danfh^vv KirofjJivHs lt;rH^^sgt;7r^'‘^^^ Ex Andromi- iûiittvtrilt;fhsàv«^.Ji. Ô(^ Andromachus,nonillaudatii* ®b®. ®^ -'^•'dc- uctuftate 5é erudirione fingiilari medicus.ad fimilis ef petit Gai. li. 8. roctirs pharmad compoutioneacc!perepræcepit,/xvp decopofmed. fctAcwif0’i3tjgt;(9?lt;^.,y.H,ui«fi'7i7lj.j33fcw'«f, UJJ 61/jSi «air^biJtV)^* cap.de iplene. lt;A'o-tôAÿ7r2v'c^lt;wAfcyift«.Accipîsnemodô,iieteres GrX/ corû medicos hemionitida 05 alplenon herbas, natura no adeô diucrlàs,fcolopendn'û appellalTe f quas Ara^ V«îg^rû no- bes,Ôi5eorûæmuIi,Cetcrahnominarunt.Noftfauerà Üra fcolopen- uulgarêofficinarnlcolopendram,ucrius elTcDiofco« dru eHphyl- dis phyllitin, q^ hæmionitida,hiftoria eins teftat, qua üiw- uides AndromaebS quoqp 05 afplcnS ac fcolopcndra, tan(|j unameandeep hcrbam,appellaire.nec oîillaf,^ Diofeorides, ut herbas diuerfas, in diuerfis capitulis Tiiofeorides deferibit. Nam qui præcIarS illud Diolc.opus cofaref Uem fimplex narunt,crebrô capitula,obnominôdiuerfiratê,diuulfn tw d^tr^, runt. Et ipiè quoqp Diofc. idéfimplex médicamenta, ut id magis illuftrarct,m diuerfis capitulisfob diuerfis quoep nomiilib.no raro dcicripfir. QuàmueHëquoqp, ut Gerardus,qui femefiripræterito Nouiorbis infiilas ped qfirauitjinÄuticyrä quo(j,çîlçboro falubrion fœ cyndajB,

EPISTOtAfe MEDICINAL. 3K riindâjnau/gafret.aut Appionêgrammahcu Pythago De Appione ■ rkapaî/ngenefi rcuiinfcere (g umbras Momcn\ad per æp'j^'cjy ^ cundandu qua pa cri a quibus'ue parentib. natus, fert bru j.cap.i^ euocaffe ) ut nobis quoep mânes paftons 2lt; uatis Mex lampodisab inferis accerfèrepquo noscernores redde rcnquali eUeboroautfefamoidejan horû fruduudrax dice furentes Præti blias in Arcadia apud fonte dito nu curaffet: Si an noftrû uulgare elIeborS,cofiligini fix milimû,enaïncenfom ueratri referrct,aji Diofeondis De ueratro nî-defcriprio certè paru côpetit.nam nec caulis illi feaber, groDiofc.li.4 nccflorcsincandidopurpurafeetes,figura ueracemofi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

lunt:neclcmc emeoiimuc,qdaliiu^cerebruet iplenem ^^^^ Anticyre-abutraq^ bile mirabifiter expurgaret.qug minonAnti norum eUebo-cyrenfiû ellcboro potins côpctiint, qd hixta Creutzcx r«*« nach,Palannatus oppido.ac inrra Ingclhcym^Ccfircâ olimCaroh imp.ïèdê,ctMaguntiâ,pafsim crefcit.Hoc efioffum agyrtæ ItalôrQ Venetias ,p nero (ut ^cp eft ) clleboro déférât,^ueterinartf pccora,ct Melampus ca pras fe purgare obferuauit, quarâ ladre mente multis ademptâreftituit.Eft (ànè fefamoides minus herba.do ^5^^^’^®^* drantales caulicos ac foliola nigellæ aut coronopodis Diofcor.lib.4. fimilimahabensÂ radices nigrasgraciles.muuio amz cap.144. plcxu impbcitas,cx bafi caulis uclut ex cepofoahq caz pite crâpentes.habetq? flores racemofos figura, quorS mediûinflauoalbicat,fcmcnuerô aucoautfeamp;mono admodû di'fsimileainde fefamoides appellat,Si uialui deiedoria pollet. Proinde ThcophraftusiEJleborû, De ellcboro « inq t,nó folâ radice, fed etiâ frudfu eft utile. liquidé in {«lt;ƒ moide hæc Anncyra, ut fertur, huau cnis purgant. fert aut hune iib.2.c.io.amp;n. fefamoides. Et Diofeor.in capite de Elleboro nigro,in quo hiftoriâfefamoidis Si ueratri nigri cofundit: Fert fernen, ait, cnico fimile, quod in A nr icy ra fefamoides uocatur. utuntur eoad purgationes. Etin fequêti ca^ pite,de Scfamoidc:Qiiia(inquit)in purgationibus candidoueratro mifcetur, ellcborum Anticyreni Fe* famoides boe uocarunt, Redé igiturTheopfiraflus, iciamoi.

tUeborina tjl fcûmoidcs minus cllcbonnam appellat. Miïcetur,aif, l [ef^moUes. fnpotioneueram albi,utuomitiobenefuccedat,elle* boriue fernen. Hæc,ait,fierbuîa quædâeft,eiusfanèfc mine,uirus ueratri albi fufFocas mitefcit. Proinde Stra Anjf^ nT ^°'^'^ PhocidiSjinquit,Antfcyramehus ^ in Octa pre StraboTceo paraturjadmiftione lelàmoidis. quare ualetudinanj d graph. 9. leboru potatun',in Anticyram fccedebant.in qua Dm Drufm Rom. fus Romanus, plebis tnbunus, ellebori potu à morbo trib. eUeboro comitialiliberatus fuit. Erat,amp;eft,igituriefamoides Pl^”b*’’ c §^^^“^^ Anticyrgnorûelleborus, quod Paulus Acg. amp;nbsp;Gell, hbu^ ^^^^ uerbis teftaturtaNo-ix/zoajA't ygt; #lt;t}'«, 07!f 0 i^liK^vs t^* cap.iy. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;êo^as (igt;vóiJi.ctstu,lt;^ v ö/xajMf t^Xtfa^w nftdcd^^y tv ctù? aai^lit^t

De fefamoide EtHippoc.ad Democr.Selâmoides,inquit,perfupci' lus'lib^Vamp;7' ’'^ purgat. Potio eius eft, drachma dimidia,in aceto mulfo trita, admifcet ei tertia ueratri pars : turn minus Sefdmoidis u- fuffocat,autftrâgulat.Semenaûtfefamoidismaioris, triuf^iuireSfCt purgat(inquitDiofc.)fuperiorêucntriculS,pifuitam, doßt (ICpatio, bilemqj podere quantü quis tritu tribus digitis capere pofsir,bibitur in aqua mulG, cum ueratri albi obolo 2^ ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(èmifle.AtfeEmoidisminorisfèmenpurgatbilem,pl

tuitamep,acetabulifcmlife cum aqua mulià potum.cu rat^ eapotioquartanasdiuturnas,ut perhibetHip' , pocratcs,Sf diuturna febre lipyria, mania, mclancho/ 1 Iia,ac morbo comitiali diuexatos.Éx his,grauiffîmorS j lt;nbsp;autorulocupletiteftimonioclarecoftatjUeterunigiTi elleborS fnilfc utrumep feiamoides : quorS nonradieb S’ ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bus,utmodóaflblcntmedici,quasDioicoridesincffi'

caces aifcritded feminibus(grato coturnicibuscibo)in potionib.colagogis SC flegmagogisutebant; quæ con trita etiam puluifculo amp;c. potionibus ex ellebori albi ra dicibus,utlcnimen,addebant.Poftremó noftra etiam te täte cóperimus,fèfamoides minus non tantü in Anti cyra,fcd etiä in præ fatis locis Rheno fmitimis,afFatim crefccrc,illiuscp radiculas nigras inbgni poliere uirtUz tepurgatoha.Præter^ medicos,end ucterinarij neftri

EPI s TOL AH' MEDICINAL. JJ7-exploratùm habent, quod Diofcon'des ignorauit : qui An dldorut helleboriftu'nigrihiftoriäj cumfelamoidis minons, a- ff‘è^Diofcori deo mifcuit, ÔC confudit,ut nemo quac'nam herba cius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;”

ud Mefup^ueiit elleborus niger,facile diuinare poßit: fonßUgo^ nifi quis die confiliginis fpcciem, afferere uelit, penes hunefitarbitrium. Mihiuerointerimeiusuicem, fefa* moidis minons radices amp;nbsp;femina fuppeditabunt. Ha bes Dcmophile mi,ea quæ pro alyfio tibi offer ri defide rafti. Reliquu eft,ut nobis cû Alyfio relpodeas. Vale»

Vod tâfèrôjPhiladelphe liten's tuis rcfpondetim,id certe erumnofa fer-uorum in aula equeftriS curatio cE-ficit: qua ira difthngor,ut fere nilt; hil tempon's fuffurari pofsim, quod uel litcrarft ftudio,uel amicitix offi* eijs impartin' pofsim. Id^ fane pro-1« cSduccnUt cerûaulçculpaaccidit,q equ3 cmptun',caput,oculos, feraisauUcoru dêtes, crura, amp;nbsp;ipfas den up ungulas adhibito hippoco incurilt;u mo cotemplantunatftruS codudluri, ncc cuias fit,ulce tofus'ne,an aliquo per temporis interualla morbo fon- Qa'd morbu» ticolaborer,perconeftantunquo fir,ut alter alterum fua [®j^jo'ca^r^* cotagione éc 1 cdliftcrnia amp;ftragula coinquinet. Non Édiétü de^'fer-certc réméré Romanorû édiles curules edicto cauerut, uorü uenditio utmangones,andrapodocapeli,qui pucros,pucllas Slt; quot;®» ^®’’ ***’.•4’ mancipia fuco 06 inani ügina,ucrü corporis robur mê- ^j fi^en«au tiente, adornabant : titulos fingulis feruis uenalib.ad- drapodocapeli fcriberent,q emptor redlènitelligercpoHet,quid mor. Gal.lib.14. Me biuinj'uecuiqdcruo inefièt. Vnde pratterLabeonem d^jgj^^ent' Trebatm, ucteres iurifconfultos, etiaMaflurius Sabi. Morbofiman-nuslibro iuris ciuilis fecundo,fèruos uitiofos autmor. cipij redhibi-bofos pofteandrapodocapclo uenditori redhiberi, re.

. eteftatuit. Certè uetcres Graeci ^ Romani in emendis “ '^^ '’^’ feruis adeo foUiciti erant, in quibusconducendisno^

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftrates

Ih-atcsnihiîpenfi habcnt,ut fi uenditor ucl fcrausmoï bumcdalîetepilepticum, nodeeßent illisexpcrimcit Suffint cornu (a ^fuffitus, quibiis morbuniexplorarent: Accenfis tuTUe^dcos c™”i»ûiq«JtPhniuSjUfrishbctceruorS cornibus, odo deprehcdi.Pli. TC fuganturlcrpentcs, Ô(f comitialesdeprchenduntur lib.s.cap.ji. amp;nbsp;morbi. Vnde præter Diofcoridê 2lt; Phn. L. Apuleius Diofco?Ub^^ *^ prima defenConc,minim id refert,meenfum lapidé 10 cor. 1 .y. g3gjfçj,.,n^jfbjjçg,|^j'(,'3]ç|,j^gj-}^ explorare : Cuius,

ïnquft,odore eriâ ucnalïriarij uulgô fanitatê,autmoigt; Galen.defac. bumucnaliûexpenuntur. Galcnus quoajautquiï^ ^^epUepfia. ^ quisrcmediorum cuponlfon,ideft, facile parabiW, autor exririr, fcribitià^âv^iflfÿtff àÔï TO^t'ÄPoc a cfhp i^’^ÿ'* -^iKS! ' ^iSoy uà\3v,ut((iraii vy xyKiiju^ ednä av}^7r^èi^x^^ygt;^^ (HH c^ÿia-KtJ^rx^m tIm ca-inlw.n^ »ürvaTrtcrö-nw, aTnQi t«Aw 79 TnxSi. Id eft: Suffirus,quo cognoftitur fi quis eft épiiez pticus:Lapidemincendc agaten,Abominé ne odor

. difpergatur, ftragulis circundato:tum,fimoibohuic belle^hpii cftobnoxius,cader. Verùm quumantiquifsimuspoe

■ tarum Orpheus hune lapidemôi^morbumfcitè defter batjOperæpreemduxijeiusadftriberecarminat tflt;{^ylt;l n^ Lviosnen yxyxrLu c^vvyAvutni ,

»w:plt;J«ÂtN c/CiKi^y TB^'hfi cpAoyoL J^txv i^vi, kTiC c^siÿ 7mi fivKS xyilyAvamp;'^ÿ/quot; oyi ipv7KS

TiHcmJ^uy nfiSî^n i^luJ X:^ eitvy'i^vfea, yvdiH^-fiyo^ lt;r(î)i0tÇ M-^'XyctiHcù 7i^7r^lwM;igt;,^nyi

Eft namq) gagatcs lapis niger, ex iûlphurco bifumi/ ne in oftifs Gatis fluuij I,yd», ubifefe in mare exones rat,concretus: cruftaceus, incenfiis nidorem bituminis ipirat,nullius ferè ponderisrfoftilis tamcn,carbönibus‘ ex terra ampelitidc concretis fimilimus:quiobidinz durati amp;nbsp;politi,in ciuscenfn habentur.cuius ergo Gagt; lenusLyciam peragrauit .’quemin ea non repertum, tandem

EP IS TO LAE MED re INAU ii9 ^ tandem m oriental! Cœîe/ÿriæ colli's uertice,qiii marc mortuum circundat,amp; ubi afphaltus na/ciwr, copiofc repent,qui accents afphaltum redolebat. Qiiare ml minim, eius male olenri odore SC fuFHtu epilcpricos deprehendirquum eriam aromatum odor amp;nbsp;exhala* rio caput repleat, ÔCcephalalgiam excitet. Sed illud longemagis dignum admiratione, quod quidam Io* Defuedni giatri ac ludxi, SC agyr tae,quo pluris fuccinum uedant [»ffitu-lt;andidum,audent ,illiusper naresattractumfumum homines ab epilepfia QC apoplexia præfèruare, profit-teri: quarum paroxyimus,quum ex glutinoib in terra: uiCceribus detento bitumine, inOceano feptentnona h ftatis temporibus fcaturiente, naicatur, potius acce* lerent.nambitumenquidem uftum,ut Plinius ait, co* Bitumiw* «U initiales morbos deprehendit. Id quod longe uero fix j^J/rgJ^ pü; milius arbitrer, quam quod tradid er un t,ex refîna po* üb. jj.cap’ll, pulinigræ in fobiedum mare deftillante coagulari. Qnod enim formicas, mufeas, foliorum aut corticum detrimentain cledro concrcta confpkimus, ea æquo* ri aut eridano innatantia, undarum maris iUifu electro impinguntur. Sed hunc pemiciolum errorem inde in medicinam irrcpfilTe arbitror, quod gagates amp;nbsp;fuccix numutrumque facile accendatur, attritutp ueftium ca lefaclü paleas attrahat, idêc^ in uernacula Germano* rumlingua nomen ab agathedeflexum,3tib|ïcyrt ob* rinçât : cum,ut olim erant herbarif cultioris latinæ lin* gu^imperiti, legiflent gagatem fuffitu epilcpricos de* prehendcre, id procurarc inteHexilfcnt, eafdem quo* que uires fuccino attribuerunt ; nefcq, huiufmodi me* dicamentorum cfFedus plus à fubftantia, quæ partim bituininis,partimliilphurea eft,qudm à manifeftis qua litatibus depend ere.Neque te mitior fuccini,quàm eft gagatis, odor amp;S fuffitus decipiat : quoniam etiam fra* gramifsimus aromatum odor,ut MeEieexHippocra* Aromatum 0' u docct.quaanmms miikebris.capiit, nifi prins bene “7“ ‘K“ quot;

Gal.lib.y.a-'expuvgatum fucrit i calidi flatus rcpletionc ofFendit fvie^nRoe^a^ ^^^’^^ Germanis,qui quoudiana gula,tnni^ men er» defoda fdgF- pala,Capita onerata habet, hue nidorulentûeleón fuf-da. de loc, af- fumigiS periculofiisimum cenfeo.à quo fi tibi plethori fed. bb.j.ca- j-Q côiultû uoleSjCaueto. Vale : nectemerè credas Me-^‘''^^ fuæ,oleum gagatis epilepticis prodeflê,cum nullius au (flontate uel ratione id aflèrat. Sed potius credas Alc-Prcblem.iïo. xandro Aphrodifco,q;iilibroProblcmatüfccundoHU quit : Quanquam male olida uuluis proiunt, tamé co* mitialibus auertenda emnino funt.faciunt enim,ut qui co morbo capi folitus cftjCoHabatur Ôdæftuct. ergo uitent pennas igniinictflas, lapidem gagatem, bitumen» cornu omnejlucemas,lapidem thracium, quiaqua uri-tur5oleo extinguit.de quib. Auicê. lib.2.trac.2,cap. «7»

DE ABSVRDA ET AFFECTATA HE* dicamentorum citra methodum compofitione, Epiflo!d LXXVI.

NoIeuitjChriftophore, noflristem poribus pcmiciofa quidê apudin* dodos pharmacopajos, amp;nbsp;ignara empiricoru uulgus, opinio,ut iHi ob lucri aucupiö ,hi ueró obambitioß Auanâpluralitatis remediorS ofte tationê, ea credâtpræftantiora elfe

pharmaca,quac ex uniuerfa fuccidaneorü, radicum, ß; pidû,metallorum, herbarum, aeflorû iylua,nulla certe methodo congefta funt;piccipuc fi exotica,amp;iamfere cuanida,ab extremis Indis allata fuerint, qu5 non rato domi in pomcerio melioranafcanturtq» ut iemperfum* ptuopm,ita ægris crebro noxiü efr,amp; periculoiu,præ' cipue fi unicus indicationü icopus fuerit. Vbi ueró có* trarigdiuerforiïaffecfluü indicatives coincidermptum mifcenda funt fimplicia medicamenta, uiribus diuerfa, non que eadem uirtute pollenttquæ noftri logiatri om nia ad inanem pluralitatis «vTjSxTiKopSijibjp oftentatione, in

EPISTOLAE MEDICINAL» 541 jn iifiuiTi pharmacum numerofum, ueluti inconfiifum chaos,conglomciarefolêr:qiubus magis pharmacopo polas locupletant, quam ægros alleinant. qualia, ut 1-pfisin’dentur,tnagnifica pharmaca,ex numerofis medi camentoiu fimphdü,ac nó raro compofitorS fragment tis/cnipulatim confarcinata,PIntarchusin Sympolus ^^‘^ 4««*^ '’ imdef,ac ErafiftratS quoep in tcltcm accerfit : trAK« ot^ Sympof. ?kv/x«Z!tap ot’«v ftjyi/vi'Tiiïr Tij ^ci.mKix.x,s t^ Kn’c^K^ce^iMxLœyj \^4v«ç lt;/luvxl(tlt;lr^«f ^iüp}(^^c:! oivóiM^Ofj.^ccaisf tilths''ii^iy X^ liât «-mniicv ^(^ Tr^’ij^yixVyOtJt.v iii.7«7^iKx.) k^ ^aTM/i^x^ K3IJ.5Hamp;.(iLix-,v^'rï{X^ yM{f{^^xgt;^«^’it,ät-n011173 o-vyLt^^ou/^ ' -vvvTix{.tiffAoyyo^ Tcxv7a\«a-M7«!, ^ TiJtozewmi^ WKVx j^x v^iKalap^TljljixTfi^iluJ amp;:^^i7rSij, ctTAcè y« lt;/[_à i TnukÎÂsÿ i/^cè }Ö,Ï/^ yOHT^iriw O^ifni-Cni Plinius iUe polyhtftoT,his Plin.hædi.M.' Herbis perb elle Rifffagatur : Hinc ex terrænafeentibuÿ '*?•*• ^ Blon* nataniedicina.hgc fola nature placuerat ede remedia, ‘'“’ ®^»«?«««• parata uulgo, inuctu fadlia, ac fineirnpendio, ex qud busuiuimus.Poftea fraudes hominu, QC ingeniorS ca pturx,offidnasinuenere ifras,in quibusfuacuicphogt; mini uenalis promittit uita.Sratim copofitioes èC mix tura inexplicabiles decantantur. Arabia atep India in medio æftimantur, ulccricp paruo medicina à rubro mari importatur : c3 remedia uera pauperrimus quiiep coenet. Ita eftprofedtó, magnitude populi Rom. per-didit ritus,uincendoep uidi fumus. paremus externis, amp;nbsp;unaartiS medicina imperatoribusquoepimperat.

Hxc cadem Plinius alibi clarius cxplicat : qux, nifi te Plin.li.xi» c.14 obtunderem, libens quoep afcriberem. Veruntamen quia proximo ad fcopum eollimant, addam ea quoep: ocmpulatim quidem,ait,colligere SC mifcere medica-mentorum uires,no coniedurae humanx opus, fed im pudentix eft. nosncclndicarS Arabicarumepmerciü, aut extemi orbls attingimus medidnas: no placent rc-medijs tam longe nafcentia : no nobis gignuntur, imo ne illis quidem : alioqui non uenderenr. OdorS cauia,

^4» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I 0 A N. L A N G r f

unguentorum^ Slt; delidarum, fi placet,ctiam fuperßj tionis gratia emantur, quoniamthiircftipplicamusS^ cofto. dC rcliqua ibidé pl ura leges. At ego aromatajgn' mi,radices, 8C aha Arabum Indorum^ medicamenta exotica,fimodo mercatores citra impofturameafin-cera ad nos pcrferrent,non au er far er, Nee medicament MethotïCicom torum compofitiones rec'ta methodoconcinnatasde« ponendiphar- fpuo,quas cum cotrarictatis proportioe oportcatmot-cTLUb-reomt bo clïèanalogas. Remediorum igitur amp;nbsp;medicament poCphir.gcne torum compofitionis eflceafdemindicationes, Galet r»l.amp;lib.tf,có- nusaflèrit: óóredta curandi morbos ratio quæ contra-pof. medicam. nbsp;nbsp;nbsp;conftat^cxigit. Nam ut primus öf præcipuus cuts'

pî^amp;Sbrot tionis QCremediorumfcopus,exmorborum c^éttfs,at «iufdem. feGus difpofitione (quæ remédia morbo contrariant»

fùi^ ablation? 6C corredionemindicattcuiamp;natufS corporum,ac ficus loci afFe(fii,ætas 8C aer coindicât)fic eadem morbida affec^us diipofitio, pharmaci compO' Ctionêindicat,ôif talem poftulat,quæ cum contrarictat * tis æquilibrio, morbum quafi ex diametro oppugnat, fois^uiribusmembraprincipaha 06 locum afFedum corroborer, 8C iua co^enita proprietate uires pharmat ci ad eum déférât, eaep contineat, quæ pharmacifapO' rem grata luauitate faporis dC odoris, naturæ corporis dicTbV’’r' ^®“^*^*'lt;^»^^P’'®P^®'^^a Alexander Aphrodifeus the ' Wem^dt' nacamfummoperelaudaf,quia ex pluribus herbis cot ftet,quæ fingulæ membris principalibus fobuemStfin gulis. Dydamus enim cordi accommodatur : quippe qui mirificè cor firmet, atep conferuet. Eupatorium e-par adiuuat,fcolopendrium lienem, petrapium os uen triculi, hylTopus feptum tranfucrlum atep pulmonem, inulacampana renes,rutainteftinumlaxum,gentiana cerebrum,fefcli ueficam. Quod fi nullum fimplexme dicamen ex tanta fimpliciummedicamentorumfyln^ habere poteris, ^duniuer/asremedtj uires óf propriet rates,quas compofitionis pharmaci filt; cursmorbi in-

EPISTOLAE nEDlCïNAL. Uï dicanones requiruntjConrineantum Mediciisgt;utfedugt; lus nature minifter,ita fidus eins æraulus, tale pharma# xumnonex homogencis,fed ex fimplidbus uiribus, amp;nbsp;natura diucrfis,ut natura facit,conficere débet r quae enamfimphcia medicamenta, ac corporis alimenta,ex diuerfis elementorum fubftantqs amp;nbsp;mribuSyac qualita tibus cerra mixtionis tepcraturarefradis,producit.Sic Medicus feligatfirnplex medicamentum,quale cum rationis indicationes poftulant, tanquam bafim, amp;nbsp;a-licirumfundamentum.huius uiresfi defccerint,additis alijs roborabis,0t déferas compen^bis: fi uero exeef# fennr,aliorumadditione franges:additis^ his quae lo-cumaffedum refpiciant, Sd eundem ac membra princi paliaroborent, ßmul^ medicamêtum palatui gratum reddant,pliaimacum conficies, quo in complicatis af-fcflibusacindicationibus contrairs defedum fimpli# cium compenfabis . Tali methodo Andromachus, Afclepiades,5d altj nonnulli cempofuerunt emplaftra, antidota, amp;nbsp;alexipharmaca, quibus exitiales depule# rut morbos. At noftri dodorculi pbarmacopoei nul# larationc,nulla deniep indicationum mcihodo,coaccr uadsfcrupulatim omnium cledïuariorum, quæ obfcu# rum illud Luminare maius continet, puluifculis, ad o# fientationem pharmaca cuiufuis generis componunt; unde remediorum bonitas £lt; præliantia,non ab artifi* cio compofitionis SC medicatorum uiribus, fed faltcm à numero fimplicium teftiinatur : SC quo quis plura, ut arena fine caice cohaerenda, in unum pharmacum ueï decorum congeflèrit, tanto fibipfi dodlior eflè uide-tur. quum protritum illud teftetur adagium, cos graui# ter delinquere, ego ueró dico defipcre, qui plu# ribus aliquid expediunt,quód paucio#

J^^^^^- ^quot;‘^^'J”’ cnixc defidcras Chriftopho* re,ut quæ ueteribus dida fint cmpb' ^*'^ barbara,enætTia nigra, tibi cxplb

cem:quamuïs Galenus pafiim aperte illorummemtnit,8C cópofitionisfco-__________^^ pumoficndit. Vt tarnenmeacopen* dtaria compofitionis remediorS methodus unico iHH' ftretur exemple, Icito, ex emplafiris coglutinantibus, Com.Celf.li.j Ut Celfus att,nulla maforem ufiim præftare,c^ quæei^ eap.i8.Gal.in y cnti's protinus uulneribus,deteifbIpongia fanguine,eC Method. Jabhs prius futura aut fibuh’s ( quas Graci iy^TÜ^sdb cunt ) eoa retari s inrjciuntur,7vcu//(ï Graeci uocant. hæc cnïm repniuut inflammationê,nifi magna uis cam coz git : atq; illius quoqp impetu minuunt : turn glutinant uulnera,quae id pahuntuncicatneem^ erfde inducSt. ideo paracoücriea diccbanrui',amp;rcófè quidem. Conz fiant afft ex medicamentis non pinguibusp'deo^ Äh/ pene nominâtur:quia pinguia relaxant amp;nbsp;humechnt» Atqui hurufmodi uulnerum diathefispd eft præternaz turafis diipofitio,eftcontinui,nulla deperdita parte,fo lutio, ex humoruin affluxu humida per accidens, quæ indicat fif requiht medicamenta exficcantia, fif quæ d Hïc ubei ius tra abfierfionem afthngant:fed tarnen pro ætatis amp;^ fe' win quot;óf med' ^^ rationc,6Clociafïèdi natura, diueria:ut quæ exlfi gcncr.amp;iib. 3. tbargynOjOlco Sf aceto ac mynha præparanrupimbcz de traft, ofsiü. allem möllern^ pucrorum, mufierum, cunuchorß^ carnem agglutinant,66 iHorûqui mufiebriter degunt. at uafitfionbus indigent uirorum corpora, qui ex uiffi libus uel agriculture munijs,5f fobs æftu, diiriorc cof/ poris habitum contraxerunttqualia firnt ærugo,pixaz rida, aloes, refinæ,^ bitum cn:non artificiale illud ghz ten,fed naturale ; qualis eft ex Tudaico lacu aiphaltus, Sf qug ex co concreta funt,ut clecfru,£f gagates lapis: quern

EPI s TOL AB MEDICINAL» , 34T quem cmplaftro Barbaro additnm,Galenus aitjW ^v« ^’'“^çj” ’‘ p.a Tjscu/ij^x’rtx LoTJiwtid eft,recens cruenta uulncra agglu d^ja^te.’ tinarc. 06 quod darius Glauconi his uerbis indicat : Si Gat tbro x.»d recens,inquit,cr«entSuuInus medlean’s,impones em Glaucoae«. plaftracoglutinatiua ex afphalto fada. uoeantanrem ea,ait, nefcio quo pacro emplaftra barbara. Ego uero Barbara dicndeo arbitror,qaafphaltus,alocs, myrrha, ex Ccelo{yria,barbarorü terra,afferrentur. Dum Am bergejPalatmatus metropoli,Medicinam profitebar, quidam aulicus ex Heluetioru thermis glebas nigras, inftar pumicis leucs ac lapideicêtes fecum attulit, que inaquacalidainftar bituminis Ientefcebant:quasab arena elutas,ac inftar ceroti diftentas, ulccribus uulnc ribuscp applicabat,qug ea facile confolidabant.hgc no bis argumêto firn t, thermarum aquas ex fulphurco bix feruorU ther-tumine,in uiieerib. terrae ab undarû fludu calce £lt; ha- marum cauft Btu accenfo, feruere. Nee mirum.quum amp;nbsp;lapis Thra ui^trißintä. dus bituminofus, ut gagates,aipergine aquaru accen- nbsp;nbsp;nbsp;D[ofc jt

datur,oleo uero extinguatur.unde NicandcrinThe- y, ca,ioo. Gal’ riacis ait : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!'*’• 9 • Graplic.

«tav j/i $^H!9^i!w lt;^i epki^xt •nrvsi Kxxv^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;med.

«Ö vlt;!^lt;it.7tJi^i^Sêi(rxxiAxosi'nu^i.xSia'i tß' MjtIm TviScy^r c^tiHtn-nu. ù^^çouô^'vit ihxlÿ,

Hos uerfus co li bentius adduxi in tcftimoniu,quo^ niarn apud Galenum à chalcographo uitiati Icguntur. Talimethodo Andromachus emplaftra barbarü con glutinatiuü ex afphal tobitumine copofuit, qd Aphro das medicus admiratus eft. Accepit picis aridæ pondo libras duas:bituminis,id eft afphalti,ceræ,fingulorum pondo libram:guttac ammoniaci,mannæ, fingulorum pondo uncïaslexxeruiae pondo uncias tres, olei hemi-næ dimidium,aceti heminas quatuor. At fi uclis cm- Enæmiloco plaftrum conglutinatoriu ccphalicû conficerc,tum ac- ’^'^°^j'®^ ceptaindicatïoneàloco affedo,qui fin roboris,tempe qj in fini.». ramëti,ac plafraatis confenjationê indicat, Slt; requin t: de Artic.

turn cert è nee gagates, nee afphal tus bitumen compe/ tefettquon/am omm'a quæ bitumen redolent, eerebro ^ eapiti font infefta.Qiiare commodius pro bitumtac afphaïti refinam aliquam cdonferam fobfótueres. nec acetum,quamins exiccat, ualde cópetit: quoniamfna mordacitate pericranium, amp;nbsp;alia capitis ac cerebri ob ffomep uelamenta offendit: fed ut in co amp;nbsp;oleo alphab tus ÓC gummi liquelcat. alijs ucró emplaftris barban's,

Dc compop- que exlithargyro,çrugine,ô6 calchante,id eft atramen’ tionK medici- to fotorio conftanc,oleum addit, ut eius Icniminc aliogt; mëtorum me- rum acuitas mitefcau 86 lithargyriumJi cera defidere^ thodo decU- tur,uel non competat,in oleo ad lentam etnigramufp ratio. nbsp;nbsp;uiieedinem decoquatur, qua rcliqua coaduneniun

Accipfs'neiam,mi Chriftoplrorc, ad medicamêtonitn compofitionemnonfofficere tantum eafimplicia,qaaï morbi indicatioes efflagitant : fed opus quoqj elfe foc admiftere, quæ illorunruircs óf qualirates dcfedasiP borent,SC adaugeant; ex eed ent es ucró obtundanqói corrigant. Qiiare exacta compofitionismedicantefl' torum methodus re quint, ut non emplaftra Óf ungncn ta modo, fed etiam alia pharma ca quæuis copofita/Jt contrarijs coadunentur : quibus limulin aliquoliquO^ re maceratiSjUel decocftis,aut fermêtatis, tertia quæd^ fingularis uirtus ex horu mixtura prodeat, quam nuUj ftmpÜcium acceptam referre poteris. Quarepræcipuc ilia magnifica,nuperadeo eópofita medicamenta,non rarô nos foo effedfu fruftrantur, ft non fuis macerata, óf(utaiunr;fermcntarafucrint.uides quoip,quanta fit compofitorS medicamentorS fimul neceisitas óf unib tas : Sf quantum delirentnoftri pharmacopoei, qm ^^ multis medicamentis homogenijs,adoftentationem in unum pharmacum c5geftis, fibi lêcretiorismediea* mentorumeruditionis famam arrogare ftudenn quod certè redius chaos confufum»^ me,

Rudcntci^Didafcalemi, mcdiusfi^ dius fuafifli:quandoqmdem caiucu lac æftus fludîofis noxiUS ( quem SÓ De oryge lm: orygem Aegyptiferam,lacrymisfe Plm.hb.i.cap. rèfopplicemdeprecarifradunt) in- j^’^rÈ^ani-^’ grauefcit, ut feuenores dere Medü mXcaf.t. ' cahypodiefes in aliud tempus nas-iucundiora Epiftolarümcdicinahu lêmata, que non egeant philofophicis argute's, fed ex ueterumhiftonjsautlegibus declarari pofsint,modo tradcntiquale illud eft. Cum nullus reperiatur equus natura Venetus, id eft cacruleus, aut Praisinus, id eft uiridis, quos'nam equosita indigitauerit Galenus in Thcrapeuncis,dumdebonitate lacftis Ôlt;:diæta afmat Locuj Galeni ita diflent : Curandum ut quam optime animal conco- ex 7. Method. quat,c5temptis uidelicetijs ,g, fiafinorS qqjuidtusra «i'daratu*. tioni confulemus,ridebüt.Si em, qui ueneti uel prafini Audio tenent ueterinarq, equorü ftercora, qintcUigât quêadmodö alimenta cócoxerint,odorat, tâquâ ex eo omnêlt;or5bonamhabitudinem cognituri:multo pro-fecto magis noftrö fuerit,^ hominis falute nihil taleno ipCpicere. Qiiareuetercs medici etiamfudorem in bal-neis ftrigili cxccptüjdeguftare no erubuerut. Vt hgc fa nèintelligasjobieruabis (utDioninNcronc,6v Chri-ftophorus poetaThebanus,tradiderunt) Romæqua- ^'*^^ Circcßs.^ tuor fuiffe aurigar urn, qui in Circenfibus ludis per ua-nos uiarum anfradlus, ad metas olim enfibus defigna-tas, in curru decettabant,facftiones, colore ueftitus

amp; pannorura, quibus ut phaleris equos uelabant, di-ftindas.Cafsiodorus colores explicat : Ludfait, théâtrales 0^ Circenfes in urbe adhuc Hebant, in quibus fa-tfiionû ueftitus colores, quadripartitis anni teporibus Y 2 accom-

Color praß' accomodabStuf. Prafinus, uiridis prafsq color mrefce-ft‘*^‘ tiuen':ruber,fiuerofeus,rubefcêticalofeaeftarf:albus, autSno pruinis albefcêri: uenetus autem color, hyemi duispt uenc' nebulouc.htcaSt colornubilus, £lt; quiamarfnis fluffig tus c^cxru- ß^g ßinilis, cæruleus OC thalafsicus appellat qqj. unde De ino^°^' Vcgctiuslî.4.deRemilitan':Nautas(ait)ucucncncta pulfn^un/a- eflèmducndos,ÔÔuelanauiû exploratoriarS coloreue rum fauore, ncto tingenda. de Aelius Lâpridius perhibetjHelioga^ ^rb’t^°ft'’* ^^^^ pifees comcdiflè, quafi in marina aqua cû colore ad Caiuiïîum' ^^ coditura ueneta coclos. Ab harûfadionû coloria Pifees conditu bus,nó aurigæ modo, fed equi quoqq populus,procc-n Veneta, id res, ac ipfi deniq; Cæiàres, prout quifj Audio fuofn efijnaquama dioniaffeduserat,autinCircêfibusapplaudebat,no-ris carulea eli rnen quoqj ueneti,uel prafini,aut aliorö obtinuit.Nani xati,bloe ab' harûfadionû Audio Cæfares qdâ,Domitianus,Nero, gefotten. Vitellius, de Antoninus Verus,ac ipfe Caligula, ad a-Caligula fa^io mentis fere infanierût. Vnde Sueton,Caligula,inquif) ^n^^r P*^^”S fadioni ita addidus de deditus eraf,ut cocnaret Auri a c thi ’'” Aabulo,maneretafsiduèin eo,agitatori Cythico, co eus,ideft,ex meAati6e quadSinapophoretisuiciesfeAertiûcotulil Cypro natus, mcitatouero aurigç,ob equû,cuius caufâ pridie Circé-«t lofephus 11. f^s^ne inquietaretur,uiciniac fJentiû per milites indices antjqui.cap.n. j-eiolebat,præterequilemarmoreû, de pr*Apeebingt; De incitato neû,prætcrcp purpurea tegumêta acmonile egemmisi circenM aun- elomS etiS, dC familiS, de Aipelledilê dédit. Idcaucior pafsimSnEpi- fadA,VfteHiSCæfaremquofdSintcremilfeciues,quia grammar. palam Vencte facrioni maledixiAent, Vnde Martialis yiteiliusuene purpuratositaadmonet:

tafadiionis: Si uenetoprafino'uefaueSyt^uicoccinafums, Sucton. nbsp;nbsp;nbsp;^c ßn^ iß^ transfuga forte,uide,

■^r^h^c om- ^^‘^^ Antoninus Verus etia, utrefert Iulius CapitO aia7ul.æCapi- Iinus,afsidenteM. Antonino(Aib quib. GalenusRo* toJin.iueiiis mæprofeAîiseAMedicina) magnas paAus cAiniurias ““æ à Vcnctianis,quôd praßne l a eu io ni contra co s feueret» namôCequo fuoprafino,quem Volucrem appeUabat, aureuni

aureum fimulacrû fee erat, quod feeß portabatxui quß ^^uu{ Anto-dem pafTas uuas amp;nbsp;nudeos hordciynukem in prefepe niniprufinus, ponebat.quêfagis fuco tindis coopertûjinTiberianâ ad fe duci iubebat:cui mortuo, fepulchru in Vaticano fecerat. Inhuiusequi gratiam primucoeperuntaurei equi et brama poftularï.In tanto aut equus die honore fuit,ut ei à populo prafinianorü frpc modius aureorS poftularetur. Hæc Capitolinus. Quo minus mirü,uegt; terinariosautmulomedicos uencti amp;nbsp;prafini equoru ftercora olfcciire,.odoris enim qualitas aut rei putrefa lt;^ionem,fimalè olet:autfi bcnc,concodtionc quoque fignifieare poteft, Alteru ucró mæ quæftionis de Ä^ draftiæ lege lemma, quia ab ea nemo fe fubducere pogt; teft ( ei namep diuina amp;nbsp;fatali conftitutione omnes fu^ tuns obnoxij 'præter noftru inftitutu, tuScp fidele con filium,his diebus canicularibus ( qui merito ferifs Pab Jadis dedicarent)arcana Platonis iapic tue facraria adi^ te amp;nbsp;introipicere cogor,ut quæ fit apud Platonê Adra ftiæ lex SC régula,cxaCtius cognofcamus. Adraftus e^ nimine,non erat Ârgiuorûrex, PolynicisThebani fo eer,qui in Cadmæo prælio (blus fuperftes manfit : fed dleexMyfia, qui Adrafteam urbem m Hdlcfponto, DeAdrafti op ptope Aefepum amnem,non longe ab Abydo condi^ P'^“ ‘'Pj® ditquaLampiaeû fuifieahjcontendunt.Hic exdemo c^p'j^.‘strabo liti Parij oppidi faxis fert templü Nemefi deæ, fccleru lib.i;. Suidas ultrici,bonorû^ retributrici,çdifîca(re:quâ deam Ne- ’quot; diaione mefirnAntimachus,ob idAdraftia uocat his uerfibus, ‘''^/‘*’^'*'’ «lt; lAiTls Vileins (Jl■^yK^H SiOSjH 7«lt;/llt;t TT Ml 7«

quot;^Sl^XKSC^Cüy ihx)(_^,Jigt;cgt;iiioiJ t/ïi o't aattra 7r^iÜ7amp;’ ((cf^^Hsamp;'.TnTXy.i'Ïo'^a^óoycu.crtiTrüio^^

^S« 7i7T!j.!!'rM.Tt, v^ XiQ^HS-na KSiKama., Eft enim Adra Airajlideß di ftiaapudOrpheü,^ aliosueteres ethnicorüphilofox uina mentis phos amp;nbsp;theologos,potêtifsima ineuitabiliu aediuina^ pr^edeßinatio^ mmlcgSftam Saturniarû,pcrtinentiû admentes/p lo erßtahican^ uialium,concernentiü rerü naturas)regina:quas fatali f*^^^ ‘’t‘i?»

caufaru ordim's füceefsione inftar catenæ annulös ag-» Hxc Orpheus glutinataSjdiuinæ mentis proiudentia condidit : cuius mno^MXw' oculos^ cffirgcrc poteftnihil,utOrpheusceci •deaAdraftij. uit.ôô Afiftot.in fine libri de Mundo:Dcu,inqin't,uO' Plato in dial. Cant Adraftiam,«('«7rCi^0tr(3j; curlew ilt;reiv r^eè lt;pv(nii.Ptlt;^' de Repub.y. hide Plato perpétuas de Repub.coditurus leges, quas neœ obliuio deleat,necp defraudet aftutia,necp molen tia trangat, Adraftiam fopplex adorar, 0lt;f implorat,fa^ tai ein ip per gradus dignitatis delcelns animarS in con pora,ac Pythagoricce palingenefeosferiê. Ide inPhæ* dro, Adraftiæ regulam his uerbis appellat: Dum regn PataUs anima- la.inqt, Adraftiæ deæ,id efgineuitabilis numinis,hæc £®‘^“/““ eft, ut quæcuncp anima Deû comitata, aliquid uerorS W eft Jprow - infpexerit , ea ufep ad alm circuits regeneratiois fit im dentia’,in cor- dcmnis:00 fifemper hoe facere queat,fit Temper ilia’ll: poia defcefus g^quot; reliqua,quæ apud Platonê in Ph cd.Soera tes refirt, '^ inPhædro° ^ Plotinus in Iib.de uniufeuiufq? dæmoneuberiusrez petit. Eft Ôc^ alia apud philoTbphos nece flaria ex hy^ pothefi ueritatis cÓfecutio SC dem6ftratio,fatali Adra ft/æ legum óf cauTarSfucceTTui fimilis, de qua Philopo tiusin i.Pofter. Analy t.Iibro tale dat exemplü:Si quis, ait,c6ceTrcrit,in rebus humanis Tubftfterc prouidentw, tarnen animamcTTeimmortalê probabo.fi poftremum id quoqj mihi dederis,tü ex neceflaria hunts hypothec De Adraftiçle f^^^ coTccutioric animam elfe à corpore Tèparabilêdcz lit Budæus in monltrabo.Has exhypothcli ncccHanas cofecutioncs commentarijs Plutarchus de fato,Adraftiæ legi Ôffato aTsimilaUMÏ« græcælinguæ. ^^ Tcûi7ee^ oîcy ySü^li^jj^xs^^iffiectiCTt lt;/ît^k^ij t(^ «^i^^^ fJ^n^oïi^ô3,cl^''C^^ilt;rilli^ lf^Hiepa(/S^, rClJtH t(Sl§‘iCW^7l^i'l^) K7i^à.7r^f 'irisai Ttviàf «AnSwf y^ersvriê^^^oTnerte KKjpAsv^ictve« • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^edv^^^eilrijeos c/t «Jjoxsàcci ce/lt. id eft : Verû,inqmr,quale

eft tandê quod ex hypotheTèosdiximus dnam huTuC modi elfe fatu exiftimetur oportet.ex luppofirioc quf dem id dicimus, quod non ex Tua natura ita conftitiitn eftjUt fatum ; fed ex alio quodam?ut uerèfuppofitS gt;nbsp;^ qmeewnt^

E PTST o L A E M E D I CIN A L. ïf* quxninqtie con/cqiientiam indicant: quæenamlcx Âdraftiæ dici tnr, prop ter conic eu tionis neceisitatem: amp;nbsp;(rujü(tp.(e^iiiLvlt;x, quail afFata, ud fatum comitantia, du cimtur. Ex his diccre potes, ^pud «eteres Thcolo*^ gosóu philoiophos duplex fuiffe Adraftiae legis fax turn,aut conftitutionem: Primum diuinum amp;C naturax le,quoddiuinæ mentis prouidentia,ex indiiTolubili caularum cœleftium cohærentia, utnaturæ leg cm inx expugnabilem,conftituit ; cuius uiribus 8C uirtutis inx formatiu* üibfidio, natura opifex fabricam organox rum humani corporis effinxit, in qua ineffabilis opifix cis fapientia eluceicit. Huius organonim compofix tioiiis quinep cauiarum genera, amp;nbsp;pracipuê finalem, qua opificisprouidentiæ accepta fünf referenda,quox niam Aiclepiadi ignota, Galenus declarare ftuduit. Aliud nero conditionale, neceflana ex hypothefi icix licet ueriratis aut quafiti confequutio ,quamnullo Ox rationis fuco euertcre poteris, quin reda ratione iudix cefubfiftat. Galenusigitur ex hypothefiinalqslocis Obfeurifsimi probata,contra Afclcpiadcm difputaturus, eum Adra j®“ ^rafti« ftialegisignarum Si immemorem efle alferit: Con- afchratio, in ftitui Ené (inquit )eorum in quibus Aiclepiades lagt; fexto de vf« pfus eft, de uafis pulmonis mentionem facere, often x par“«“l-dere'que, neminem Adraftiæ legem pofle effugere, etiarn fi quis aftutus admodum, amp;nbsp;dicendi peritus fue rit, quin confitcatur tandem Si ipfe fram ualricicm, ferat que ueritari teftimonium, Eraimus in Adax ^rafmi in iè^ gqs,expofturns huneGalenilocum: Minatur (inx dardtieneG^ quit ) Galenus medicis, qui falfaproueris docent, ub Ir»*wer» tticisfcilicet Nemefis poenas. At redius dixilTer, Gax lenum ex neceftaria hypothefiS ueriratis coniecutione oftenfurum,neminem in nature operibus,præcipuè in corporis humani fabrica, diuinx legis Adraftiæ uel prouidëtiæ conftitutionê falie» interpretari pofte, quin ilh'us error facile deprebendatwr ♦ A t beta Adraftiæ

régula mihi in mentem quoq; Polydeti ftatuarij reguw amp;nbsp;normam reuocat. Et quiafrequeUs fit pafsirneitis in Reguli Poly- operibus Galeni tncntio,cius hiftoriam paulo altius rc GaVlib^r de P^^‘^^’ ^^^ duobus lemmatibus pro corollario addaffl» utlpart.de o- Plato acHippocrates fanitatem corporis in elemcnto/ prima corpo - rum iufta proportione 5C temperie,pulchritudinem ue ns conftitutio j-q fn reflamembrorum proportione,plafmate, 06lt;rvi^_ Ïa'^!amp;lib.Ï Hi'^siff- confiftere affirmant, quam Polycletus integro li Microtech. bro,quêCanonaappcnauit,defcripfit: ÔCutfuâdodti Hiftoriam Po- nam opcrc approbaret, duo fertur fcuIpfilTe fimulacra: ^y'^J®“ f’!“?■ alterum ad plebis arbitrium, 06 temerarium uulgi iudfi Aelianuquot;de cium effinxit, 66uanauit pro uniufcuiufq? fpedatofis Variahiftoria arbitrio : alterumuerofecundum artis normam66pe^ ''^1^ 8 ' GaV ”^æ rationem fculpfit, quod ut librum, Canona, id eft bb.y.X doftri, ïægulam nommât : ut aliorum artificum ftatuæ, ad per Platomsamp;Hip fedam illius fculpturam 66 effi'giem,ueluti ad Critolai pocrat. fibram, expendcrêtur. Quü^ utrun^ in proipedum populi,in officinæ exedram conocaflet:alterum fccinv dum artis canonem affabrè iculptum,omnibus admira tioni fuitralterum uero iudicio uulgi accommodatü,0' mnibus ludibrium fuit. Sic Galenus exactam corpO' ris optime fani tempcraturam, 66 in mêbris fymmetna» Polydetiregulam paisim appellat, ad quam ueluticanonem 66 regulam, aliarum defcdius uel exceflus ex-pendipoflèt: ut Aelianus de Varia hiftoria copiofere-fert. An igitur, Didafcale, de uenetis 66 prafinis e-quis, ac de Adraftiee régula, 66 Polydeti norma rede knlerim,cum tu uelut alter Ariflarchus, grauis fis uetc rum fcriptorurn interpres Ô6 cenfor, penes te 66 quem* nis fincerè dodum, fit iudicium. Si quis autem uerio-raadducerepoteft,nonmodo libenter cedam : fed

B PI s TOLAE MEDICINAL» in DE NATVRALI VITAE PERIODO, er at prolong^cri poßit, ^piß. L X X I X, Vandoqu/dem M. VarrOjiHe toga toratnliteratt/simus, hominem ob in'tæ brem ratem feite bullae cofert, quac i'n undis hbrocera uel imbre Homo bund, largo lubito deddente, inclulb fla* ß^^ Ugtißri. tu turget, SCderepentcrurlum dif' flatur ó^ detumelcitióó cumfingux B’'^“’f'lt;* ^oml læ horae,imó teporismomêta, ah'gddenobis depdeiv ^^^‘^^‘ tiir,adco ut dum loquimur, immutemur:ut no ineptus uitxnoftrxtypusuidcaturefre,candidus liguftrifloC LoneeuaNoe culus,qui manè ad foil's ortum expanfos floret, ad uefpe çtasjlfeph.li. ramuerömarcefoat : proinde admirarislongæuauetCx i.Ant.cap.y. amp;nbsp;rum, qui fop tingentos 5^ plures exeelTerint annos, uL ®^“^’^^^'“' tæ tempora: Slt; queen's, qux' nam fit naturalishominis ƒƒ. amp;nbsp;14. Aug' Uitae perfodus? Primum itaquenofti,prêterfacras li lib.y.de Cimt. teras, lofophum ac Eufobium teftarf, Noe poft dduinu ^^* «ap.y. trecentosfilt;quinquagi'ntaadhucuixiireannos,obrcx ligionis pi'etatem,fobriam uitftus rationem:SC utgenus humanum, quod cataclyfmo pefTum nierat,Tepararet, fimulcpexatftiusaftronomiam SC geometriamforutare ^Jo^’J'annos tur: quæ explorare non potuiflct,nifi foxcentos SC plu^ xenoph.in Ac resuixiftet annos.tot cnimannismagniilli'us annieirgt; quiuocis.Soïi. cuitusconftat. ob hæc Deus Ifrael, omnium bonorum fie uitæ Iargiror,illi uitam in noningentefimum fiC quin 14.pii.ij.7 .cap quagefimum annum prorogauit.Sed quales fuerintan 48.Macro.h.r. ni, inter chronographos non fatis conftat : qui difpares Sawm. cap. 8. fuifle antiquorum anno.s tradunt.Siquidem Arcadum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ^

annus tribus menfibus, Acarnanum lex ,at Romano^ jift^ln^uo« mm decern menfibus, quorum Martius primus crat, obcœiiiereni conftabat.Acgypfijuero, ut Plinius ait,annum lune fe *«5’ ^*.“° ” nio terminabant : itaqj apud eos aliqui lingula annorS EufX.7iK lï^ iniliatiixiffe traduntur, Nee apud Aegyptios modo, ca.i.teRantur.

Z^^.^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* TO A N. LA NG II nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

uerymctiam apud Grecos Neftorem trecentos inxinc annoSjaueftorcs non proletanj afterunt. Anacreon po^ eta ArgantonioTartelionim regi cênim qmnquagny ta attribiut annos,Cynire CypriorQ regi cento ftxagti* f^uidptannut taiiitxannosTheo^pusannumerat. Acgyptioru uc foliiri5,((ut lu- ro annos no finfFe Glares, qm proprio fob's per dnode* naris, am figm'feri orbis animaha motu dimetiuturFcd Inna* ^ pquot;quot;'ftino ” ’'^^^ ’ *^’^* mom lunæ per duodecimzodiac! drcub'figna Wacedones°amp; menftirantur,uel ex Iioc conpccre pores/]; Marrianuj Romanos diui capena perhibet,Aegyptios aftrologia, ne tetnerariu E°^d ?ƒ ^c - ^^'^^8’ ludicium earn profanaret,quadraginta milha an* ^' ’ ‘^' “* nontmoccultaflè.Cumuerôinundusnondû totannos Martianus Ca folaresfubftiten't,quis abos AegyptiorSannos^Inna pclhhjclib.s. j-es ftnftefulpican potcritf Atidem tradit lofcpims/n • piulolog. jjomi'nes 5lt;^ gigantes fongguo uitx tempori confiden* teSjinnefandalceleraS^impietatisflaginaproruerent:

Mreuiarit minum pdiundedilic, ac tantum centu ce uiginti an* Periodus uitx nos humanæ Ult» naturale period« cóftituifte. Vnde fecûdû mathe- Trebelbus Pollio ad Conftandnö Imperatorc:DoftiI* ^r h ° M^'^^* ß*™gt;foQ“ftj*”af^^”'a®‘‘^°’^“ centû uiginri annos honit* niu i.y.ca. 49. ^^, ^^ „/„en^jjdatos indicant, nee amplius cuig coeeß Hops ittM. ^ aiu t:addüt^, Mofê ipfö D e! familiarê uigintiquinç ac centû annos uixifte ; qui cS interituhüc ueluti imma turü coquereretur,ferut illi ab incerto numine refpon* fum,nem!nê deinceps plurcs annos uiclurü. At q fouti Ex cordis pon mo excordisincremento ó^decrcmcnto,«t.Varroói dere ætatis amp;nbsp;DioftoridesaftrologustradütjAcgyptij amp;nbsp;Alexadii* Mitas periodi pj naturale uitæ periods efte çêtû ànnorû explorarint, b.u?ca”tf.Cé- diccrcno cSdabor.bli.ndanè corpora defunCtorS/pii forinus de die line tabe pcn'eranqcedrïno Ii«^re delibutaj à putredme N»tali,cap.i4. mcornipta cuftodiebâtan qb.obieruarût, cor hominis lingulis annis ulcp ad yo annum binas drachmas crefee re:dci'ndc iieró totidem annis,fed ftnguhs, bmas quo* que drachmas decreft ere, 6C ideo hominem defeeftu cor*

t P I s T o L ÀE” M E B Ï C IN A L» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kî fordis ccntcfimumannum (ôlarem,id éftlühârcstnillc amp;ducefttosexlt;edcrcnonpoflc,AcgyptijàfKimabât. .

AtAridctelcsSCGalcnus,roracpPeripateticorSfcho j^Peæp«”amp; la ratsonïb.efficadorib.demonftrarunt, id quod nemo medicorû feu-philofophorum negauft un quam, uitamin calore na^ tétiç. AriftJib. turalt,SChumido radicali congenitoexprimisfperma c^®^'^^^ tib.SC ob idirreparabili,confiftere: horumep têperatUx amp;nbsp;breuit.uit» la uit» periodum metiri. quibus nanquehumidum pri ca.3. nbsp;nbsp;•

•mogemum ineft pinguc,imputribile, uilcidum, calori natmali proportionatum,ne cius copia fuffocetur,hæc clTe longæua quis non uidetf Nam cxpcnmur,que* cuiique ü kid exficcant, SC quouis modo infumunt, ut uigiliam. trifticiam, 8C coitum ,uitam quoque abbre^ Coïtus alUe-uiarc. Vnde mulos equabusSCafinis effe uiuaciores, ^‘‘^«'^‘””^ Ariftotdes tra du: SC ammalia quoque,qua: femel in an Jlt;SbM,h{c no ftato tempore, ut cerui,coeunt : autuirgines Veftax Aria. lib. 9 da les SC monachos, qui uoto caftitatis, Cupidinis arcum Nat. anim. ca. encruarunt, cæteris obefiora longxuioracp uidemus. ^f®0. Nas'. Eaueró qua: intempeftiuafalacitatein VeneremprOx I1.1o. cap.36.8c na quouis tempore proruunt, ut Satyros, pafferes, SC Auer.in Cant. puellas,quibusneelafciuior uernuseft paffcrculus,ad Auicennæ. immaturæ mortis fcopum acedaare comperimus, a^ | deo uoraciter intempeftiua amp;nbsp;coacta Venus humik ’ ^^ .. , dumradicale,caloriscongeriitiSCuitu pabulumdepax ^^ “‘ ‘* ** ' fdt. Sed Sc calorcm humido proportionatum effe, p^figdf^,nbr9 ad uitat conferuationem, citra omnem aerimoniam, jongarinopof oportet. Nam fifebrc,ira, autputredine efferbuerit, p.pidtoinTi-bumidum radicale SC fuumfubiedfum genuinuminx nwodoect. fumet, uiramq; abbreuiabit : qua’ humido ifto, ut elly» 1 Ïj^f, chnium lampadisoleo,fouetur,SCconferuatur. Ex t«• liisliquet,naturalêuitçper{odû,longitudinê SCbreuL 1 tatem,a caloris naturalisae humidi cógeniti têperatUx 1 nacproportione,SCatêperataelcmêtorSmixturadc k pêdere:adqcÓfci-uSda,reól:afalubrisuicn:usratioplurt ƒ mS cofert» Quod Auic.in primo Canone ita teftatur.

‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Z X nbsp;nbsp;G cc

De fonte in Bo HæccftniofsftaturaliSjinquit,cuilt;^indim'duo deß/naz quot;Î” ^°“* °‘^' ta,fecundumßiä primatnc0plexionem,ufque ad ter* iusaqua fenes minum quemmlua potentia nabetjadniam humidita iuuëtuti refti- temconïeruandam.unumquodcp enim eomiTi, termi* rr'’amp; c^da” ’^^^^ præfixum habet : qui in indnnduis diuerfificatur, nus lib.iquot; propter complexionum diuerfitatem. amp;nbsp;hi quid?font PfhodiM Mtlt;e termini naturales. Sunt uero 6lt; alij termini abbreuia' diuinitùs pros ti:totum tarnen diuino proucnit praecepto. Sic Deus logaripoteft. bzcchiæregi,grauimorbodecumbent! ƒamp;cui Efads DeEzechia, propheta mortem indixerat, pctenti tarnen, quia Dei adtsl.pXji^ mandata obieruaueratgt;uitam quindecim annos proto

Efaiæ 38. ga«it. An non amp;nbsp;parentum ueneratoribus, qui illis ci* Hdturalif uitæ coniarum exempio gratam antipelargifim rependunt, pcrioiuspotcjl Deus uitam prolongare promittitfquare uitæ natura* abbreuwi. \iÿ f^opus non eft adeo fatalis amp;nbsp;ineuincibiliSjUt per di Buturalemui- mnampotentiamnon poftit prolongari,autperpra*

h ’[T namuiCtus rationcmabbreuiari,m gladijuelcanabis prtlogiripla ^^t^urtari: cuius feopû ,ob crapulam centefimus ant mil to in Timao ne ^^ßn^us quiique uix aftequitur. Cçterùm quum om g^(. nibus rebus creatis, pro naturalium uirium facilitate, finita fit potentia, 6C determinata roboris menfura, - ultra quam nullum creatum foas expandere alas aut brachia poteft : ac nullius calor naturalis fit adeo mol* cebris, quin quotidie humidu congeniti momentum depafcat, idep irrccupcrabile : reliquum erit, ut nullus medicorum fois medicamentis naturalem uitæ perio* dum ultrafiiæ latitudinis limites prorogate pofsit. niß quis mox à ftatu stans humidum irreparabile refice* . nbsp;nbsp;; ret, æ primogemam indiuidui temperaturam,ueteri

' ‘ * ' abolira, a nouo inftauraret : quod nuUa ars,quantSuis naturæ fit æmula,præftare poteft. Verùm iuuare, ut ca Gerocomicon ^^^ ^ humidum illud, uitæ elementa, uiep ad naturale qualit medieU uitæ periodû perdurer,heebitup ea pars medicing que »^ pars, q fonu ualetudini ^uidet, yH^oKontKcy dilt;fta,pftare pote* tent,Proindc Gal,nofter in fibris deSalu,ft^niarafino,

phflofopum fophiftam,aut uerius magS Aegy ptiQ,qui deimmortalitate comparandacomcnianum ediderat, his uerbis feite imdet: Si,inquit,naturae, ubi ad fummû Verbafunt^Ga uigorem animal plantam'ue proucxerir,totidêrurfus ^quot;‘®p ^j® ’ ^ æquis uiribus elementa à nouo inferere pofsibileforet: inlib.i.ac d’de fie eins opificiumjperito tame adhibito moderatorc uel Salut. iHius præfcdo,fenium Ód marafmum effugere poflet: ne(^,fi ^jJj^”^*““* id potis eflèt,óópraua uidus ratio acceflèrit,incorruptü amp;infenefcibilefiet,finaturacuiresid præftare poflenti ' tuuijinquit, Aegyptius ille artem fuam pofsibilê often-diflet. At quando inferi 8C tranfmutari prima animaliS amp;! plan tarü fee turæ elemêta nequeat,neceflum eft,poft atatis uigorem corpus ficcari amp;nbsp;marceftere,quando ca pcriodus uitç Ion's quidem atftiones nullas habentferias, Exdidtis ut fanitat, Ud clicerepoteris,utunicuic^ indiuiduo eft fpecialis coge- Q^i^ßj’ f”’ nita^ caloris Sd humiditatis proportio amp;nbsp;mêfura,ita pc j.doa4.quçl culiarem eftefingulis uitar periodun.fnec illius limites ftio.idZamp;Pe-eitra omnem latitudinê elfe coardatos arbitreris,quip- “'«? de Appa-pc qui ultra fanitatis latitudinem cxpandantur. Quare “® “ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

nilmirum,quofdamfobriosóC abftemioscentef^mumƒ'^tfgt;• «♦' An»fi. excefsifTeannum.Siquidem Öd auia mea,ætatisratione *'**^*»* ^4? filicemium, poft centefitnum3e*cimum annum huma-

nisexcelsit: œ Sipontinus, die gramaticorum alterum Galeni uita, copixcornu6^ pontifex,tradit,Galenum, quem febri- Perottusindi buscrebro tarnen afflidumnouimus, centum amp;nbsp;qua- ^tæneNeftodraginta uixiflèannos: tanta in cibo potucp abftinen- dfa^akni.** tiaufum, utnunquamad fatietatem comederitautbi- Galé. in libel. bent:nec fuadenteetiampatré fuo,geometra amp;archi- de tremor.amp; tedo,crudumquippiam unquam deguftarir,odonfi- i”f°rfffe'ie7-cumfemper anhelitumfpirans, acfinealiquo morbo, tiana,amp;femel folo tarnen fenedutis marafmo,defecit. At illud Ion- caufone, facet, gè memorabilius Slt; folSarium reperitur exemplum, quod Plinius fcribir,Xenophilum muficum centum SC quinque annos, fine ullo corporis incomodo uixifle» Nam uita ualere quidem uiucre eft. SC fi cui ullum cor-

De «grotan- datum pccfUS cR, præftaret fexccnttesmon,quâmuifa GaUnu^ftibu *«o’'b»s incurabilibus obnoxia, quibus diu noetueput loli.y.deSalu. ab intcicutanco carnifice diftorqueretur,diu utuere. DeXenophdo Quart non,ut plenty in cpiftolarum coronide aflblét, feæcPh.lib 7. Neftorisjceruiautcornidslongacuos annos, fed bene «äp-p* tguaierejncuipata^fanitatefrui(idquodbene8lt;ue' re uiuere eft ) pretor, 00 optoRimuIqj te fideliter admogt; neo, ne agyrtis illis medi cis confidas, qui fuo auro pota bili amp;nbsp;elixireindefctfiam iuuentutem,amp; (utilkAegyquot; ptiorum philofophus ) immortalitatem promittunt, P ter urn bcncuale.

Ede quidem,mc indicé,'mi Pandol phe,Socrates apudPlatonemGlaü conis fententiam approbat, q«* cenfuit legum conditorem, qui in I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^onftitutionclegum de honeftis bo

23 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^*® iuftisep aberraret, plus delinque

re, quant eum qui non fpontc ho* gt;nbsp;••» '».' minem perimeret. Quare Socrates de bis Icgemlatu* rus,fupplex Adraftiam dininaementis legem 00 fapien erSafio e^* onm,ncinlegum conftitutione aberret,implorât. At duplexTgno- longe dctcrius peccant, qui falfa fciendi perfuafionc rantia,qua ni- ( qua nihil eft ambitiofius ) fedudi, abrogata ueteriac pï**'^7r^''d *’^^^ morbos curandi lege SC methodo,ac ipretis uelfn *** Legib' blatis antiquorS remedy's, ratione amp;nbsp;diururno ufu fp« Exitwhs medi datis, nouâ curandi morbos methods ö^ legem, noua coraminpr«- denic^,fedincxpcrtaremedia, temerario aufu praeferP feribenda cu' bunttparumeppenfi habent, in quant multorumhomi rationismetho num capita inexpiabilis eorum error redundet, Non do error. meltcrculeimprobèagerctur,ftinillorumcaputfolüfa Medteoru im- |,g cuderetur, ut malum confilium foret coniuitori pef periedóOu. fimum;ólt;^nontam multis innocentibus, qni tritam fua li.ij».cap.i. logiattisillis concredunt,exitioeflèhquippecumfitpc riculum

EPI s TO LAE MEDICINAL. jfÿ riculumin nullo mendacio mai'us. Atquantopru-dentius ueteres egcrunt Grçd,qui omnia remedia, qui busquifqueiänitatem rccuperaflèt,utinuiolata manex rent,6^ ex fîmilitudine remedia accrefcerent,in tem^ Remédiam té plum Aefculapîj,autalterius dei, quiopem artuliflèt, ^ê^au*!«^ conferibebant: quac diligenter exferipta,tandem etc-pocratespubli mato Aefculapq templo,poftbellum Peloponnefiacû cauit.Pli.li.19« Hippocrates natus in Coo infula Aefculapio confecraz “P*^- ß^g J* ta,publicaircfcrtur,acmedidnam clinicem inftituifle. Gen.li.y.Stra'.

narum artium Mathematices ac præcipuè medidnæ ^.egyptiorum aurores,Græds longe uetuftiores,emplaftra SC alia ue ‘^ ’'^ ’«dit«* tuftamorborum remedia,in HepheftioVulcanifacraz g’^^j^j^’g j^ rio recondita feruabant: qui natura duce ab animale ü.^ géograph. busNiliincolis, plurima medieamentorum genera SC Dehippopota organa didicerunt. Ab hippopotamonempeuenæfe- mo,amp;ibide, äiönem; quiafsidua fatietate obœfus in littus exit,ac i|‘'^jÿ Qç y uenam cruris fpinacafFigensfauciacSCcum corpus fan- broi.de nat. guinisprofluuioexonerauit,plagâ limoobducit. Nec dcor. plume, minori induftria ibis Aegypto peculiarisuojucris,cico ‘?^“l-‘l® ra-wæ hmiluma, elylter» ab excremetis exonerate aluum amp;Herodot.li. cosdocuif.quç aquam marinam pleno SC adûco roftro i.Diod. hb.i. abforptam, collo proccro ad anumretorto, in earn eruz PKtgumindAe datipeicp cam partem uifeera perluit,qua reddi ciborS ggt;piütnm, detriments maxime falubre dl. Clyftetium nempeu* £*^7? ç’“’ ‘” fus apud Aegyptios erat adeo (tefte Herodoto) fiez saerXnaam quens,ut fingulis menfibus triduo purgarent fe uomêz Aegyptioi um do, atq intefnna dikiendo gratia fanitatis coferuandç: “'^®i^*?‘^f^» cxiftimantes,omnes languores hominibus creari exd- dör;^«cdibX bis. quodDiodorus Siculus copiofius his uerbis tradif. Ab Aegypii/s Morbos, inqt, Acgyptquelieiunio curât, ueluomitu: uidetw Auicê idepauttribus dieb.aut quatuorinteriedlis. alTerunt.n. nafuum de «0 ex ciborumfupcrfluitateomncs crcarimorbos.eâ ergo m«« mefinto adualetudinêrccupcrandacura dfeoptima,qmorbo* coji/ïiïwa i« töprindpia auferat, In trultuâ aut peregrinawone pro- «Ik’lP'

PuhUà Kegy fcd«,nulIafmpcnfamcrccdecurantur.Mcd/dcn/mcx ^tiorumeiid. publico uicîumfumunrjægrosfccundum legem curât, ab antiquis mèdicis comprobatis^feriptonbus tradp tam. Si quis normamfacri libri fequiitus, infirmum fa^ nare nequiuerit, omni caret crimine. Si prêter ea quæ libris continentur,curaueritilIum,mortepunitur.Q.uid fiPandolphehæcfalutaris Acgyptiorumlex,ut aequ3 effet, in Germania rogaretur f quis, obfecro te, nobis tôt fuificeret praetores amp;nbsp;lidores, qui agyrtas ^ arde-liones, medicos impoftores,méritas pendere pœnas co gerentf qui quum de facro medicina: ac philofophiæ fonteuix tantum,quantumcanis crocodilos expauez fcens,fummis labris de Nilo,degùftarint,tarnen perfri^ dla fronte contra omnem ueterum approbatorum me-* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicorum curandi morbos methodum, amp;nbsp;canones fine

leges,miferos curare, ne dicam occidere audent. Hic certè nullalexeft,qua: puniatinfeitiam capitalem. His ‘ enim medicis,fycophantis,acludgis folum ignaris, ho* MfJim qui minem occidere fumma impunitas eft ♦ Efto quod Won fronte oc piato medicos curantes,qui non fpontè occiderint,m3 tidit, criminis Jq^ ftatucrit.At quaefo hi perditi nebulones,quum fibi ™ ipfis male confemnee morbifubftâtiâ,caufas, autreme Legibus, diorum naturam noucnnt,coscp curare ob turpclua« profefsi temcre occidcrint,qua lege hi mundi,aut crimi ruUdtincide nishomicidq expertes efle poteruntf Certè præftaret re in predo - incidere in coruos, autprxdoncs, quamhis fubdftor3 ncïgt;^M4w me- comittere curam pfeudomedicis: qui remedia no mor/ iieoùnindo- bis,feduóluntati«grorum accommodant,adulatores ^^^' perniciofifsimi.Reflè enim ait Galenus lib.u.Thcrap.

Qui Cuban's delictjs fubfcribit, eius^uoluptatem pró meta gerendorum habet,adulatoris officia facit.Quod fi medicus pcritus ad lenienda alui ex obftrudlione aut inteftinorumulceratióctormina, aut calculi cruciatus, aluumclyfteriéluendamfuaferitjóóafgeridgenusfubfi dij ob pudorem 'detredauerit;tum audites, quibus bla* ditijs

BPISTOLAE MEDICINAL» f^i ditijs medicus illeïÿcophanta aegrofubfcribatjUtfèilU infiniiet,amp;^ filuberrïmü enematü u{um,uelut paralyfex os,q horS torminS eft pediffequa,cauß infamct.QuOx rüufiis no apud Aegyptios mo dó, fed Graccos dC Ara besserte in gramfsimis morbis,fmt frequêtifsimus: Si Unica nó raró f ibfidm, ad quod tang ad ücra anchora Aunü amp;nbsp;mam cófugerent,notantüiadaIuSóófimas eparispartes ac Q^uf^^ç'^’ rcnesobftrudosexpurgada,fedetiaadaures cx(uplt; gch^jè loei? purationeuermibusfcatentes,otenchytis,óiSaduteros «Sefti». metrenchins eluendos, ac ad uires corporis nutriédas, magnopere prodefTe ueteres medici agnouerunt. Si enfin neruusaut uilliipfiwsgulaecx defluxucatharri, aut frigide pöni,aurcpidcmialiputrcfaórionc.auniar cotfcis dcgtiuirispta relaxari fucrint, utxger cibS, iu* feula,uel potS deglutire non potucrit, die mihi quxfo, qua ratione iHi alimentumfuffiaesf At fi ignoras,A^ *“ »limentum uenzoar,cx Arabia medicus,nulIi Arabumfccundus, ftemfupp7df-bis uerlns te docccReóïtrs,inquit,ÓÓ cerrus atcp uerax taripofsic, A-eftexpræfatis caufis gulæparalyfi affedlosnutriendi uenz^ar lib.r. modus, ut prius inteftina cum clyftcribus abfterfinis DehryngVsm expurges,Só uefieam capræ hóle, aut décoda ex tritia pêne put�-co forbitionerefertam, percannulam argenteam eius aione, Gal.li. collo .alligatam, anuiép inièrtam., manu coardatam, r^'^iodi. totamexprimastquodmutuafucceisioneperinteftina uis uentricali amp;nbsp;inteftinorum alimêti auida attradrix, ad ftomachi ftindö ufep aHiciet.quippfefi odor panis in qj^^g nbsp;nbsp;j

furno tofti Democritum, donee thelmopborica Cerex Democmusamp; risfefta perada client,fupcrlhtem conferuauit:2C Degt; Demetrius ui-metrius Cydoniusfolius panisrccêtis afurno olfadu, p^“quot;^’“*^ multbruhidieium famem toleraüit;quis fier elyfterem Arfe^i^'çi^ iniedi ladis,uel ex tritico aut ptiHno cremoris, fi non eus in Apoph. fubftantiam, uel filtern uaporem,nutrire negabitC Atqui longe à ueritafis Icopo aberrant, quialimenx ri cremorem per elyfterem iniedum, ad ftomachi fungt;

epati’s pfilcgmonr.obriruéïtonc, awtfön-ho, dyftcrib, Cly^miucn- epads etiS. iima èi caua expurgentur. iVnd« Galenits triculu mefera Archtgenis cephaheamédicamenta dedaratums, fum en, er (p^ra- mopere landat euacuanonem.quæ per dyfterêfo-non 6 co nomme tantum, cp excremenfa-inteftiniscontcnfa

‘ effèranfèd etiam reuuÏfionis gratia, ty ea quæ ad capiit Gal.hscclib.i. cflerrentur, fubtus almdeiecïionediucrtat. Quodfi de Cóp.mcd. tak enema paulomgorofmsfoerit ÇmJuvyà^ ^mv^ approp.amp;b.ij. K^f^vsHPij-n ^ M'{iaa(ca-cü3i ^^Tr^s v^iin t-dvoCT« uSiTciibùylt’ Methodi. » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\ » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ' nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Si^a ■, }(ÿUTP (Hffft^CUOjJ iKKiVeUV ,«XKC( famp;i’T« atlJtdc: 7ÿ nTIKTt!» ïdekjn tail dyfteri plunmtnnreuuUtonis eft,ad hoe, quod non Iblumuentnculum Sxl mefcreon euacuat/ed ctiam firna eparis expurgatjiinrcspharmaci fniedi, quas natura abhorre t, epar fubeunt ) quk dubuabit, alimentorum fa cultures per aluum receptas^non yque» nel potius epar 2C ftomachum kbirc f quum natura,0^ famehea praecordiomm uifcera,cas maxime affedén De a ncolarü Vnumquodquc ahmentum etiamdifiundumattrahe celant? fruiné fc, agncolanim induftria probat : qui ex agro phuftw torn furtu in- frumcnto plenaueduri, ne qutequäfurtim fubduxitk duflna, amp;uir- deprehendantur.ualà fidiha aquis plena prope, iieba attrïftiua,iiçc tpwm frumcnti accruum itatuunt, ex quibus attracts Gal.K.i.d'e nir uelhaufto humore,grana de aceruofubdudi frumenw lunb.nat.cap, nimorem ÔCpondusrecompenlàot ; qua folcrnaago* ’^’ colac furtum luum celant. Quum igitur mamma ta ata/ dicibus fin's auuHa,amp; de folhculis excufla,tam hngda.* ri uirtute attracliua prédira finuqms mfi demensuifco ra am'matorumea carerecredet f’ut non de Jadis aut

ptiflânæ crem orc perdyftercm mielt;Ho,de his foamatz Cor Cclfus K. ^’'‘'’berc, uel ^uafi ahmoniam lugerc pofsitf Vnde j.ca.ip. Cornelius Celfusm cardiaea paisione,fi uentriculus nullis medicamentorum fubfidijs cibum retmere pö* terit;Vltimum,mquit, auxihum eft, m aluum ptiflanæ uel alicæcremorem ex mferioribus parribusmderetlb quidcid quo^ uwes tqetw^jNçç alknum ekgt; nanhus quO9

euoï^ eftuantis admouere quod refidatad Gft,to{am amp;nbsp;utnum.EtfiHippocrates ni pleuritide, poft phlebo to^ mtamterdodie locum affeótum dyfteri expurgate iu^ beat,lumpta ramen à loco afFetSo indicationCjprpcfpuè nero in omnib.morbisSC dolorib.qui infimi uentris uL cera,uentttculü,eparjiplcnê,rencs,ueficam,manicem 6lt;^intdlina affligunr, enemata eópetere uidêtur.Vnde Galenus ai^cum partes lupcrius pofitæ laborat,per ea qeduntur ac bibutur: cS infenores,per idquod dyftcri infufum eft,lt;uranïr: quSdoqdc eorS q bibStur ac cdu^ tur,ujs,atïteq ad inferna defertur uiiccra,fatlnïcit: quæ uero infulaluntjeorüfubftantiaomnino ad ieiunu uüp afcêdcreno poteft:imó fi admodum nitaris/ortalTe tenue tantum inteftinum continget. Attamen cum uen-triculusprætcrnaturam afFedtuseft ,coarclatisdo!ore .^[^^^ ortÄBo Infernè inteftmis, nel lumbricorum glomere obftnr- t^nüwdi^ - quot;nbsp;dis, etiam ab infernis partibus aliquid alTumere cOgi-tur. Qiiippe, ut Galenus refert, nonnullis cl y ftcres Galen.li.iï.de adeóa(ccndcrunt,utuomitione reddercntur:qucm- c»u.Sympac-admodum ëC ftcrcus per letales uoluulos ,quos ab in- ^quot;“ ’ '’y^'' - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;resuomiturc-tcltinorum muolucro, Græa sAw? dicunt, ÖC cholera iedos. ad intefrinG rect G expulfa,cG uel in cóuiuio uel in foro «être exonerare dedecori fit,intcftini mufeulo coarcra tocrebróadfupernaregurgitat,uêtriculürodit,amp;fca- ^^ roßoneue putreplet. Has ftomaebi inteftinorGep à cholera rofio- triculi amp;-mte-«cSjClyfterilubrico,quod ea pei-aluu erjciat,curare,re- ftmorü 1 cha-dèGal.docet. Qiióduero clyfteres afterfiui,acrcftn'- Thcr?*èu*^ *' diui,fiue cófolidatiui,ac ex feuo hircino dcfêlïui,dy fê- nbsp;nbsp;®quot;P*quot;‘ tends muItS opis afFerât, clariuseftqlcribioporteat. Q^^^i iolorii At fi coló flatu grolTo aut phiegmatis uitrei frigore cru c« eyßerc cU' datu mtolcrabili,quê crebro extremoru paralyfis exci utio. pitjdiuelïitifiolcalübtiliorislubltatiae, qualelabinum Gal.ij.it.The.' cft,in quo ruta aut lemina cymini, dauci, anifi, q flatus ^^’f^*j^*“ groflosdifsipant,décoda fucrint, additis que phl^- affeà.amp; ^^^ ma lUud uitreum educcre poffunt, cum dyfieri in- cap.*.

4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiideris,patiente cofeftim ab hums dolon's coil'dcamiquot;

CufdcalcuUcîi fidnauindicabis» At eft abus huk non dißimiUsre/ (lyfteribus. num a calculo intolcrabihs dolor,qui ob comuniafym ptomata,ægrè ab illo difcernitunnifi quod coh' crucia/ tus ob eius fitum, dcxtrum latuspotius quamfiniftrö, Signa colici amp;nbsp;^^ dtuciü epi2aftnofubk(ftaloca, nonraro aduentri* difiüftiua,cie- culumuiqucuagus,inreftareiolet» At renalis a cal/ darat Gal.lib. culo,uel arcnulis, uifcofo phiegmatc uelut calccaggïd É.deloc.a^c. tihatis,dolor, circa lumbos fixus perfcuerat : à quibiis, *’■** ^’ moto per ureteres poros lapillo, decliuis obliqué ad pubemuergit. Eadem quippeutriufqueaffeifÏHsftint accidentia, S^ communia quoquc remediorSfiibfidia? nifi quód in nephritide uenæ fectio plus, quam in edi dolore conférât, obftruCtis quidé a phlegm ate grofib, Gate.lib.d. de fophis, calculo, aut arcnularum Gburra, renibus, cum *lo. affefl. ca.2. peruenas emulgentes à ucna chili,ferum fanguinis at/ trahere,amp; earn exonerate non pofftmt, cam eius^ra/ mos, qui renes fepiunt, ÔC ad crura ufque uergunr, èC uelut rami à ftipitc ueng chilis,uelut à eau dice arboris propagâtur,repletionediftendi ,amp; una cumarterijsi/ ta coardarijunde amp;nbsp;uis fenfilis in crure ex affcc'ti reniJ direlt;fto obtorpeat,ut ex doloris uehementiaac humo/ rumaffluxu ad minus alter renum phlegmone corn'/ piatur. In qua di/pofitione,præcipuè fi plethora aux laftitudine corpus oneratum fuerit,uenæ iuxtapopli/ De uenç feâi- fgj^ ^^ talum fec^ione,nihil poteft efte iàlubrius.Vn/ »X^Hip^H^tf. de Hippocrates : Vrin^,inquit, ftillkidium Si min/ Aph^iî. amp;lib. gendi difficultatem, uenæfcCtiofoluit. JneidereaU/ 7. Aphor. 48. tem interiores oportetarerôm nec has tantum,fed etia in cubiro, fiïnfignis affueritrcpletio, interna incidere uenâ prodeft.ProindcauHorlibclli de Renû affedib. ■ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sed,ait,nelt;pfànguinê,autaliufticcûpluscquoredun/

dantemin corporerelinquere par eft,neindemultarc • Aetiui Serm. ®“ ^^^ diftêta,plus doloris conciliée Vena igif,inquit i-cap.y. Actius,cubin'^npinquè man«s incorpore ex fepletiôc affedo

EPISTOL AE MEDICINAL, i^^ affc^ofêcada eft,fi uirtus imbeciflis fueritiß ualida,ea q inpoplite eft,aut iuxta maUeoIos,aperiatur.Ab hac etia curam aufpicarifuadet Galenus, etiamante purgatio-nem: ucrum quum excretioni calculorum nihil »que obftcf,quamucnofi generis uaforum, qu»corporióó fauemis renum inferuntur, a ein teftinorurn à flatibus amp;cibariorum excfcmêtisreplerio,quibus Irenes pogt; riep uretères ita coarlt;ftantur,ut per cos lapis in uefkam profnidinon pofsit: nihil certè melius,quum locusaffe dus fit diaphragma« fubic(ftus,quam inteftina, qup re nes ambiunt, poriscp ureteribus fubfternuniur, clyftcri Iubrko,admixto diurctkorum deco(fto,ói horum qup flatus diftipant,cluere. ob id author libelli de Renum af feâib.ipfiàima Aet« in curatione calculi,ßmia: Quip-» pe,air,manifeftum eft, ftercoris obfeptionc renés plcgt; runep cxafperari, ut compertum ßt, enematis iniedtio* nc renalem dolorem eflè mitigarum: uelquodab cae-, uacuatione,ren aliquis non fit amplius compreflüs,uel quod ex fterc^re nulli poftea flatus prodicrint, qui in renespotuerintimpingcre, quibus rendiftenderctur» amp;nbsp;Aetius : Aegrotantis, inquit, aluo per clyftcrem in* fundere oportet furfurum dccodïum, carkarum^ ac foenigr»ci,ód ariftolochi»: amp;• fiquidem decenter cua-cuentur,finerc:fi uero non, etiam bis aut tertium infun dcre.atlt;j id maxime’,fi uen» feó» uel purgationis au* xilium fitrclidum. Et diuinus ille Hippocrates, ex* crementorum cibi euacuadonem calculi dolorem fe* darefatetur.8lt; quoniarn admirando compcndio calcu li figna pathognomica,acutriufqp cur», etiam pr»fer- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ uatiu», capitula complexuscft,eius uerba adferibere n, , . oper^preciumcireduxi.aitcnim inhbnshpidemiaru; Hippocratis ^ Vitf^oy o/wH ^(i^Scc^aTM/’B^An^SiVT^ nris'iltivnTi (fhiyiiX^ curandi amp;nbsp;co-

1 / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;culum renale, Avov'TKLdi,o'rc(» miDf/Kfuiaillua-iii,^ixiJiviK mrv^g« vlt;^s«^ exlib.ö.Epidc T«, M^Mia/bS 'Tt »ƒtfiVTlt;, v»fKHt^fi^ov HH'^K i^iiJ S'^fi^i^^lJ mlarum.

evfviiifii^a^a^K yv(ivi^ilt;^, (tù ïiiTtiiiTrÂai^ cw vtvj.tÂV ^6j'i[lt;ief^y^vb^ TilJtyail jV^ÛilKCÎg nsi^ftçcu ÂiTtfvVKt, H^ KTTKKV 'Puriar c [yn m4deft,Stinrencmaolorgrauis,quando repknturd etnaruerborii borum excrementis,incident,uotnuntpftuitarntquan* ttippoerdtif çjg autem ingrauefcunt dolores,acruginoû: amp;nbsp;alleuian/ ^f^’^* tur quidem. foluuntur autem, quando à cibariotum ex crementis cuacuantur,arenulçcp fuluç fubfident,amp; cru enta mingunt:foemoris è diredo torpor. pcrgrarcari,id eft,defidem in crapula uitam agcre,non prodeft:fcdex ÉTcitari,necrcpIeri fagina:iuucncs ueratro purgarCjUe/ nam popUtis in cider e,ac diuretids purgarc, extenuare, Ôd emollirc,confert. En diuinus Hippocratcs,no mo/ dô iuuenes aut robuftos.calculo rcnali affedios, ellebo ro purgarc,hum ores uifcofos,calculorum gluten inc idc re ÔC extenuate,dictai atténuante utqaluumtp iumbri cis anodynis cmollke præcipit: fed etiam earn à cibo/ fum excrementis, ne his meatus urinaks 8C renes coar-Q^ii dpui dlentur,exonerate fuadet. «TOf apud Græcos,teftc Ilippocrâtë Gateno Ôd Heiychio,non modo ex frumento ÔC carne ffiros»^ cibum, fed etiam horum in prima digeftione congefta •jn^trlüiietr«- fignificat: quæ etiam in dolore coli per dy* ftetem eiedîa,dolorem alleuiant: etiam non rare finiu^ exeteto uitteo phkgmate radicitûs,utGakno conti-«xâ*lt;UeLo ê’^^^’^^ùs extirpatur. Vndc Galcnus: Quinctlâ, im dsafcâ.ca.i. quitjCobcotum cruciatus multo magis quàm néphrite corum,knicntibus mitigantut elyfteribus. Qinbus uct bis non ncgat,clyfteres nephriticis prodcflè:fed colicos dS' P^“^ iuuate» utriuflt;^ affedus quoqjeadem feré elfe reflet« incaïeu- *”^dia, affirmât. Quarc temeritatem illorum non fans UrtnaUscun î^dmirari poflum,qui redam curandi calculum legein Mcrfiuitur. Ôômethodum,ueteribusprobatam,abrogant,6tnoua Decretum Pla errore pknam fubftituunt: quos cette ex lege 8d decre-tonis hoc ha- fo platonis, cotum qui iuftas ucterum leges euettunt, RepubUca’amp; ^^^^^ pœnas,acquum 8d fas effet, qui tarnen prarteran-b./dcLegib, tiquorumexemplûjiutüoresmedicostn curand^tenu

EPISTOLAE MEDICINAL. 3^7 fakulo afsidua clyftcriuni fniedfonc egros excamffica rc,impudêtcr afienmt.'^um Aetnis cos non femd/ed blt;sat^itcn»n,etiam erncacifsimosinfunderc lubear. quostamen/iuamufs aluum detjciantJubncentjUretc.. rasqjemollïantj SC obftruóioncs detergant: tarnen co nomine noxios reftantorjquod inteftina rcpleât, fiC uri nalcs meatus coartnêt,quominus calculus excemi pof* fit. At quandoquidem inanitio SC cuacuatio, SCrcple* tiOyCx diametro pugnat:dic qujfb mihi,qua rarione no xia,enemata quae inteftina à fgetbus expurgant, flatus dilsipant,deterguntjamp; uretcras ipfis incumbentes co-fi5,mulcebit fuo uapore cmolliant,urinamcp proritent, carcpicrejcoaróari, fiC calculi exitû remorari pofluntf amp;’ eris mihi magnus Apollo. At quod ea intra aluum in ietSajUiduum fubflitifle caufaris,nefcio quam uerc, ha ius eulpam non ufui clyfterium, fed medicorurn imperi flat te impingerc oportet,quae ea Cuis efficacia non com pofuerint.Atquiquumingenui ßt,SC dodiuiri, errorc fiiuni fateri,quod nee Hippocratein facere puduittfi pa finodiamcecinerisjipc SC plura,ut noftro amp;nbsp;ueritatis a* , ^icojtibreondonabimus. Iraq? illudquoqj,ueiuthu *uscpiftolaeaudarium,addcre placuit, defaluberrimo flyfletium yfuiOborto in fede interna, uel inieflino rc ^0,tumorephtegmonode,Galenum medicameti dia chalcijthcos Phoenieei pódo,felibra oleirhodini Aque flcrum,cumucftcafuilla, eqi cornea flflula aUigata nie rat, iniecifle. Qua tequoque,fiopusfuerit,malim uti, quamillis exacte conflatis tubulis, quibus cum flatus copia plus ingetitur: 6C quamex bubulo corio facco, Veteret neUca qui mambus non eque,ac uefica porei aut bouis, eft co '^715ften^iî iteâabilis. Adds quod exaóius exprimitur, amp;nbsp;flatum fum utebatur. conc€ptum,fi fubterarde conflrinxeris,cmittere pote» ^^1 Çb-r-Me-rishd quod in fyringa arnea commode fieri c©mp7f mt-

non potefl, Vale, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«liegen.™*quot;

On fernere quidem, optime Lyfan* der,fœda illa erucarum, quas Græd KKii-n-As uoeât, copiai uos Palatinos, HercyniæBohemonim fyluæaeco/ las,terruit:qug non olera,fed uniuer fas picci generis arbores, ita depa-feuntjfua^ uirulentia inficiunt, uta-

mœnifsima abietum pinorumœ nemora, quæ fabris ueftris præcipuamad aedificia 06 carbones materiem ruppeditabant,penitùs marcefeant: non fernere inqua animos incolarum perculit. Nam huiufmodiuirulenta infeôorû reptilium ac uolucrium genera, uel ob peftp feri acris putrilaginem,autobiratinoftrisq} pcccatisof fenfi Numinis uindidiam ingrauefeere folent. Sic enim cum Aegyptq ac Pharao obftinacia contumax,manda plagx Aegy- taDei Ifracî per Mofcnillisdehunciata, caf^dierc nob r^bè^næ ^Exo ^®''*»f®lt;Jà'honnri colîuuie 36 tabe contumaces afflixifj diyXj'^amp;Ju quot;06protriuit.quip'pepbftaquasNili,uirga Aaronism tra.iofeph lib. cruoremuerfas 'fiti ardentibus, grauiora afférentes pœ i.ca.io.Orof. narum remédia,quàm poenas:poft horridos fanarum, Ex.cap.io. 4j(5nios86cubilia penys^ cfculentorSpoUucntiûfqua lores,quarum intérim tecerpeMensep odor omni ta* Ii tradium, contagiOia Ùbis lue infcccrat ; poftphti/ 'riafirn pediculorum’pofî ueficasefFeruefeetes,ulcéra^ tabemanantia, 36 ütipâ dicercmaluer0f,fcabicmacui ., tïliginê ton's corporibus efumpentê : fubfequuti funt, deculicngencrcignrtr'(/«,rr7rt;,quos corrupte Siniphes appellant,una cummôrdS caninis,toto fefe aere uibrâgt; lesuneuitabili iflu amp;nbsp;inorfiiiâ gràuia tormenta, qüdm De Senipfefi, turpiaïnferêtes.à^ )^îôô'ii'i4,^iSuidas ^^HspinK^^jv^ ^^Na^zâY^ Â9lt;?)lt;«^aF,^'d eft:Eft emm fehips uolucre animalcülum.li in fins c^m^ gnaarrodcns.Defedlàquoque cum his grâdodecœlo nibus. eft,ad id téporis agricolis inexperta, qug fata, fegetes, arbores

EPISTOLAE MEDICINAL. ?(?^ arbores,omnc pecusmiferabiK ftrage ^tnïiit.Cçterùm quieqd lila coelefti's dades in agns rehqui fecerat,fubfc ciita loeuftanim niibes,præter tidem ingens, totum id quodidrebat depamt. Atquihæcnefandamalaamp;pro digia,anno ante urbem conditamociingentefimoquin to,Aegyptijs acciderunr. Verum præftatrecentio-rainmemor/am reuocare. Ab co, quo dia médita-mur,anno, feptuagefimotertio, locuftæ fturnatimin I-taham aduolantes, circa Brixiam ódAIantnam omina terræ germina ,Ria incxplebdi uoracitate radicitds de-uaftarunt ; quas ingens 06 immanis fubfecuta peftis, plus quam quinquaginta hominum millia interemit. Otiinneque iHud telatebit, menatu longè maiorem, ^«fadalocu Lyfander, quódelapfis iam uigintiquatuor annis,ex t^^ufj^^rQ Thracia i mmenfajocmdanim nubes in Poloniam, V n nicis, amp;nbsp;Pli.li. ^ariaiu,amp; Germamæ ultra limites,aduolauit:qug non ?• amp;nbsp;pafs mi co Iniges tantum, fed 56 olera, 56 quicquid in pratis uire- ‘® “P“®' bat,26 agris,præter uites,depafcebat : ob idep crudelis («t plcriqj diuinabat)futuri TurcarS exercitus ^digia, £6portenta. Neceos fefellit præfagium . nam altero anno ftatim Vicnnæ obfidio, Vngariæ deuaftatio, 56 ex Anglia ac Britannia febris illa fudore exitialis, ad nos deuolutaeftmon tantum arborum,fed etia peftife- ^^^^^ ^^^.^ ^^ rahominupernicies ,exacris putredineSdintemperie cau'pu/nb.® wneepta. Na,ut Theophraftusrefert,fömatimmorbi ca.iy.amp;dehi-omnib.feminib.ob alimêti cccliqj intêperiê euenint:ui ^or- plât- li.4. delicet,cu plus minus ue alimêti pbetur, aut acr immo-dicehumidusficcusueeft,ucletiamno têpeftiuèhu-mefcitteum prius ^ ficcata fuerint,dics feruidi accelTe-rint.tS.n.humor ficcitate aeris ambiêtis c6clulus,efFun dinequit,putrefcit^,acucrmes,pcreat. quippe natura ne erucis in ubiep animal gignit,modo calot eu humiditateratione Mileto,Theo-debita coeat.In Mdeto (idê Theophralhis ait)olcas,cû Pp'^J^**® ’“^’ florêt,erucae erod3t,aliae frodê,aliæ flore,gencre diuer ftf’amp;dêMX’ feataip arbores dirpoliât, Nafeunt têpore auftrino, 66 lib.y.ca.n.

. . ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bb uêto

37» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I 0 A N. L A N G T T

uento. Si ucro acrior æftus infccmus firent, diitum^ puntur omnes, 06 intereunt. Sedenim alibi quoqiic idem refert,pinum plus quam abietem, corrodi à ferez dine poiTe.hanc enirn effe amaram, pinum uero nonni Pityocâpæ in hil dulcedinis participare: eo^magis, quo fucrit rçda Mfcûtu/pîb* tefertior. Vnde erucæ, quæ in pinis aur piceis intra li.29.ca.4.amp;li. cofticcm nafeuntur, quarum uirulenta rofione arbores 33.ca.2.amp;4.ac marceicunt, Graecis 7rlt;Tvogt;wg7r«t diciintur.de quibus hb^s.cap.ÿ. piin.Eadem,inquit,quç câtharidibus,uis pityoeampis ^qî,in picea nafeêrib.eadê^ bupreiri. fimiliter^ in ob la linteolo obduóla,nc excidât, Ôd fuper aceti enapora/ De cearû c ^æ*^^iùipenfæ præparamur, emcacifsnnaead leprasliz rucis'hæc Ae- chcnas^dicûnir:mêlesunnâcp cient. quasidcoHipz tins li.ij. ca.p, poe.etiâ hydropicis dabat. amp;nbsp;Gal.TyjTvîx^jzTraz, ait, -^z Gale.lib.io.de tv^-qo-j i(gi:vêecçtalis,€üff!^isHs «i'tun^jU'.ftjc.quarû exitialeid fix c*n*amp;îib' ^‘^ Aetius ex Diofeondeita defenbir: Picearum eruta 6. ca.x. Pau.li. pota,ftatimdoloreirca osSê palatS oboru^êt uehemes î-câp-34- lingup inflâmatio,ftomachi,alut ac inteftincrû affliôio fortis,cQ lènfili circa interna uilcera pruritu/orpusuni uerfiim æftuatj8C ftomachus cibû faftidit:quib.eifdcm auxiltjs,quibus cantharidib. deuoratis, opem ferimus. Propriè autem illis fubuenit oleum ex cot toneis,meliz num,pro fini plici oleo exhibitum,06 uomitureieêîum. Qiribus etiam,aucflorePlinio,fapa ac lac bubulum hau ftum magnopere confert. Verùm, ô Lyfander, non alexipharmaca quæris forlàn : led quibus hæc peftifez ta lues,uellri fundi acnemorum calamitas arceatur,ÔÔ intereat.Itacp cum his Palatinatus terris, in quibus priz mùm medicinam profelîuslùm,ex animo bene conful turn uclim, 66quumhæcnoftrolcculo fitnon uifaucl experta prius pityocamparum pemicics, quicquid rez mediorum ex Græconim Larinorûrp primæ elafsisauz elorum Icdtionc exploratum habeo, ca qua acceperirn fide,Iibenscommunicabo. Qinim^ rationenaturali non carcat,de his periculum fa cere poteris, non modo fiole/

EPISTOL AS MEDICINAL. f^ï fiolefa,uerum QC arbores infeftaucnnt. Campas, in-. quitPalladius, fertur cuincere,qui fafcicnlos aluj, fine De c5p;t amp;iî-capitibus, per horti omne fpacnim comburens, nido. 4°reV^JL^^k rem lods pluribus excitant. Si uero uiribus uoIuerL jy.ex Afi icano mus confulere,allio trito Falces putatorix inungantur. Democrito Nafd qiioquc prohibentur, inqutt,fi circum arborum ^“^^'j-^,o^' uel uitium crura bitumen,afphalcum,6t; fulpliur ineen, n^eade amp;nbsp;pindas.6lt; Coftanrinus Cgfarex Aphncanoinfiio Geopo ra. nico inquit ; lt;^lt;fSix.^fia-lt;gt;ifrca. aKiiKHUs^ oi reüs «liTrtKQt! lt;^s^ X^ivriSy^ lt;^V)^ivivns nv tt-lt;Qgt;ev5 rav «timKw©', üoKSiru’/ iW7ri/i^lt;^'rtaj/ Kemi «vit^ojj.oi lt;fè y^Xjixiibjj , « Klt;i^'As tA«^«op, ^’Ó'gt;VJ(«iMy^0Vi,Hi?lt;itfllUfr®'7Ifil3-(iXyHK^ivüV^i^lXlgt; ^^3^ «{A ïTiAcSizj ^(t,iilt;r«vri5tKn'iiK«lt;r»i.u ctuiódyv Tce SwgZv-ï id eft,Degt; ftruuntur uermes, uites infeftantes, aut in aliqua parte uincæ ad fœtum incu bantes, fi qui ftercora boum ad-iierfusuentum fufFumigant, aut galbanum, uel coma ceruinum, aut caprarum ungulas, aut eboris limatu-tam,uellilij'radicem ,bulbum,in uinea luFHuntrindc banque uenenatas expcllunt beftias. Didymus in Georgia's ait;Sinudatas arborisradices colubaiufier coreilleueris,arboruermib.nó infeftabit:pariterfi tru-cus uel caudex ftercore fuillo in afinc urina macerato, illitafueritjCaudexauermibusamp;f erucisillibatus dun-Fit. nbsp;nbsp;Eft Sc aliud contra olerum erucas impudicum

flt; obfeoenumDemocriti prxftigium potius,quam re-ntedium •, cuius ueri tatem, nifi in Noricorum terns cx-pcrientiaapprobalFet, certè id referre puderet, quod grauisreiagrariçferiptor Columella carmine celebra-uit. luber Democritus, mulierem, dum menftruis purgatur, unica tantum uefte indutam, ac dilcindam* pafsis capitis difeooperti capillis, ac nudis pedibus ter areolas, £lt; fepern horti pcrluftrare: quo facto , tandem per medium horti fi egrediatur, turn inftar imbris deoleribus derepent; emcasdeciderc,00 emori. Vnde Columella ait:

57- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fö AN/'LA NG'H 7 Mulicrismcn- y\tj] jjfjJ/^HjJffUjfJlcj^jf^ppfJlfj-fpf/lf^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ ; quot;^ doneïmps ^irddni^etteniunUrtes.nudatayl^^^^ enecarijColu. ^o^mMiCj^UieiujTistumdmumopèritit iuuenta in finelibri ii. LegibMi,oigt;yrce«omandtpudihunddcruore,

SedreColuta(inuf,reColMo mafiacdpillo i.ca.jy.Confta J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j t •

tinuspropefi- i-^circumareolas^^jepemduciturhortit nemiib.n. Q^acumluflrauitgradient {mirabdeuifu') tionaliter^uamdecuffi fluit arbore nimbuSj V el teretis mah^uel te^tg cortice glandis^ 'Voluicur ad terram diftorto corpore campe^

Sihoc fembibs mullens uelutErinnys habirn, criP canim fccdain hortis, olcnbusacarhonbusimpuritas expian poiret,tum certê res falua effet. Sed cumnut lacredïbilis amp;natufalis fubfit ratio ,Jmihi ex galbano afphalti bitummc, fulphure,óóceruino cornu,acallio iuffumigiamagisapprobantunquæetiamtutô, alien/ tï Hatu auerfus,expenn poteris. Adde3quód graues non uulgans expcncntiæ au (flores tradunt, euhees, ci/ mices/ormicas, puliccs^ocuflas,pédicules,blattas, ^ erucas,ac unumquodqp id generis infe(florum,fumoac nidorc ignis quo crematur,expelh'. Squillp quoep phy/ luræ combuftæ, aut luxta uites aut arbores fquilla con fita, bil odoris acredinc noxia planris amp;nbsp;arbonbusinfc iflafugat. Vale: Deum^fopplex precare, uthanc quam crucæ portendunt, riari ob delicla noflrafinnu/ mini's uindicflam, mifcncors amp;nbsp;benignus nobïs condo nare,ód à ueflraregioneamoliri uelit

E Heidelberga,mi Pandulphe,ad thet mas Badenfes, quas olim Marcus Au tellus Antoninus condidit,6(lpollea Carolus quartus üne nomêclaturæ lm perator inftauram't,4)fcdwnis,c® parit atcdlo

EPISTOLAE AÎEDICINAL» 573 àreâoitinerc uerfus pagum Kytlocb diucrtifles: 0* mnes tibi obuios,quos dereefio juneds compédio per* condatus fuifles, uelluxata coxendice, ud diftords tail's lodpedesdaudicaflèjfcnbjs. Qriumucro chirurgos etiamjinftaurandiluxata peritos(quos GraedtvtMJBa-Asjappdlant) hune pagum incolere accepiflesiadmira tus quoquc ê proximis uillis daudicantium multitudi-ncm,quid caufæ fubefle arbitrer,à me feifeitaris. Non cnim illic eflcLemnum, Aegei maris infulam, in quam lunoVuleanum (qui inde elaudus effefaefîus traditur) Vulcttnus chut praecipitaffet: quû pagus hic multis millib. paiTuum fit ‘^“$ ”‘*f«^-Rheno quam Aegeo mari uicinior. Caufam itaq? tibi dusrei pctenti,reddere haud pigebit. Nofti quidem cxHippocratisa{rertione,quofdam daudos nafci:alios uerô ex morbo arihritidc,aut alio morbi dolore, cafu à prxdpitiloco,aut ex palgftrelu(fla,aut quauis aliauio-ientaconcufsioneluxatos:pluresuerô,ut Galenus regt; ^,^j fert,ob chirurgicorum imperitiam daudicare. quire- lUeArtS« dam ueterum inftaurandi luxata methodum penitus ignorant. De quorü feda, huius pagi euembolos pau* Relaie lMX4M cis tibi oftendam. Reda quippe luxata reducendi inaaimdi Mc methodus quatuor habet fcopos, Primus, ut membra thodi trapu' defuo finu dapfajante inflammationem, quantum na* pi. turaneruorumactendinumfert,modó folis manibus, autloïis,ud chiromadrisiniedis,aut glocoflbmio,fiue altjs machinis,leniter diftenta,in fuum priftinum aceta bulum reponantur, cum minori quantum fieri poteft dolore.Enimuerofipars luxata, dolore intêfo afflida, P^”^ f'^^' pWegmone occupetur,aut congenita neruorum tendi- “1*“^^e^odi-numc^duricies obftiterit, fimembrumficaffedumdi* Gal.U.j.demi ftenfionelacefsiueristemetê,incrudefcentedolore (ut dic-uulncrum Galen.ait) tali diftenfione,(^A%ygoizas c^vsljaÖTrvftwö officio- ^ ^ ^ccffctcttiii^ïoTsH^'^xKviJZis ùSi(jip(/ç,KsàT^«^çO£rtu?«{. ^XuVamp;Cor ProindeHippocrates,2lt;pofteum Cor. Celfus: Qiiic* Cei.iib.8.cap^ quid,inquit,loco fuo motum eft,anteinflammationem n.amp;io..

reponcnducftjfiilla tam præoccupauit, dû coquicfcaf, haudquaquâlaceffendum cft.ubi finita, têtandûeft,in hismêbrts,qid patiûtur. Oportet autê inflâmationck pfam,atcp dolorê kuare lana fuccida ex hydrclco, id eft aquaôdoleo moderate calido ,acctiq5momêto fuper impofita,febris^rationêinuidtuhabete quàm maxfi mâ. Atifti,fi diisplacet)Chirurgi,necquid fitphlegmô, aut febris, nec ullû reponêdi luxata organû noiût, quo lent' têfionismoderamine elocata,fincdolorisexaferba After irftjuc tionc reponcrêt. Alter iterô Ô^ ordinefecundus fcopus r^noi fco^us, cxigit, ut membtû inftauratûinfinu articuli quiefecre finas,donecfirmatûineo probe coalucrit.id uerô effe* écris,firofâceo Mefuar perfeôo,aut quod primas certC obtinet, unguêtonoftrodcalabaftroilleueris, 6C pan* nû Iincû,ufu emollitû,lenê,rhodino quocç delibutô,ap plicueris.Deindcfi fpleniaexftupaab acerib. purgata, aut multiplici pâno c5fardnata,ouoi û candido imbuta» appofucris.Poftrcmô fafcqspofca uel umo rriadidiSjpd mùm circa articulû,aut etiâm oisisfiacit râ inicäis,pro inêbri habitu latis aut obl5gis,nÓ nimis artfiè, nec plus aequo laxè deligaueris. Quin etiâ fi necefsitas poftulaf, poft quartûùelquintûdiê,ferulas ex coriobubulo uel iuino,auttenuiorib. aflulis faginis,quib. panificesim* Qafîrlt;^ttfoƒ pofifis pânos fubpræloapplanâf,reciè jpplicato. Sici* fis/raHiaut re g^ur mêbro deligato,amp;ad quicté fehemate, figura na* duât faut. turali,doloris maxime experte, fecundû utllorû èC mu* fculorûreôitudinê fituato, quiefeere finas: nec ante fe* ptimS aut decimû diê religabis,nifi prauû aliquod fym ptoma pruritus intolcrabilis, aut plikgmôex dolore, Hippo li.r.de autquauisaliaoccafioeincident. VndcHippoe.inqf, Ptaduris. \,jç^ÿ{ii}Tit/Jgt;àij^ix.-!ifult;nun/rityf(ft'T«y(a(i’iagt;iJ,amp;sl(lv7«'T«snÿ' 7XSXlt;n6tf7rvült;t^m.oi^'i'» ylt;^ hi/Ii^lcuotkth tfvmf.id eftgt;0por tetmedicö luxatorü ac ftadoru fitus ac ftatus^dire* T)iio fcopip' ciifsimos facerejecûdû naturale mêbri ftatû: ipfaenim ^’'f membrorii naturaluftifsnirj -ft Vnde Gal.ibidcait:Duofuntfco-pi,quib.n;lt;t!.’f3its’it ■ i'pquot;’ra,^ijizi!tGrafCts,autfi*

EPISTOL AE MEDICINAL. JTt tus exploratur:indolentia,quæ cxpcrienuaexploratur (naturahs.n. mêbri fitus,dolon's eft præcipuè expers) alter,reçoit ado Otas partis membd. hâc ex Anatomia addifcimus:quânecnorunt,necaliter uiderunt, quàm ludMrüitt 4= dainlaniusporcStnaôlat,autIudacus fu3 exenterat uiz notomût. tulS.Scitè mehercule Hippocrates ait:Circa omnes ar- '^‘^quot;* r^® ticuloru repolitiones attenuare oportet, ac tatnc macc- poerat.dçM-rarCjuR^ ad feptim5dicm.8Cfiinflâmatioinciderif,fre ticuln. quêuifslolucre:finminus,rariiis.quietëucrofemperha • bere oportet affllidS artieuîS, ^ quàm optime figuratS pofitS elPe. At noftri de genere paganorum chirurgie/, mèbra milaorara ncc unS dië quiefeere finunt: fed quo tidianis coneufsionibus eadiuelISt,acitadiftorquêt,ut de fuis acetabuli s no rarô iterS excidät, nouuscç inenr* defeat dolor.unde membrS ex humorSalluuio phlegm mone,patiensuero couuiGonecorripiatur, tam crebra quidem diftentione 8^ uiolenta uulfionc : prçdpuè in GaUL^deM« inicilentis8lt;durisficciscpcorporibus,ut Galenusait, did uulnerir. oz5»Tottx9«i5fj)«yyui)7T«,uv5t/Hfl6£i'%v§«t'ri'iiIj-:ideft,Diuel ®®‘'‘.°-. „ lunturSC franguntur mufculorum amp;nbsp;neruorS uilli, aut Vwlet/ws-w fibrae:undecumfebrcinflammationes, deliria, fpafmi, ç^j^°”** amp;paralyrcscoincid5t,qpatienté interimut.Re^eigu tur Hippocrates,ut alia omnia,defradluris ofsium,hâG per uedes comotione 00 extenfionê cade die aut fecS* dafierifuadet,noautemtertia:minimeueroquarta,aut j^.^- — ^^^^ quinta.Nl fi etiâ his dieb.no repo nas,fed alia moleftia ^^^^ inft^^y^/j luxatalacelTas,inflammat{ones induces. Quiucio, ait i^^^^t^, Hippocrates, tertia aut quarta die deli gates premStatx Hippo, lij. de tus,autfraduras extédSt:hi in re adeo multi ac magni ftaduris. monaêti imprudéter agSf. minime enim ijs dieb. omnia uulaera moucre oportet.Et utuno uerbodic5,etiam o# mnia cn fpecillis fcrutinia euitarc couenu, 06 fingulaq* bus uulaera lacelTunt.ln uniuerfum enim tertia Ói quar ta dies inevudefeentias pariunt: quæ ad inflammatio* nes,fordiciem 8lt; febres deueniSt.Harc fanê,inquit, rcs adeo magni momenti^ ut fi qua a1ia,elt, ut non fois ob-ferne tur

c'°a^(kX de ^^‘^^^^*^*‘ ’*^ uulnerum,fcd ctiam aliorum motborS cura, ^næqualitem- Q^jos Ctiam-ulcéra efleforfan quifpiam dixcrit.At finira per. nbsp;inflammatione, fedatoqj dolore, fi lóljonem adhibere

' '^cap.^; ^*s bonis,acuino modkCjiam^ ad ufus fuos mêbrö ^' moucrc.motus enim ut in dolore peftifer eft,fic alias ia Exercitiumro luberrimus corpon amp;^ membro exiftit. Nam ut Hippo borat: Hippo. crates li.deAlcdtci uulnerarij ofticio air,p^f7lt;zzf [c^aTi^i, uulner^ij of «fj^i«^ 7«ie:id cfi, Vfus roborat,ociüextenuat. Pto/ ficio. inde uenerâdus ille mediccrum parens, in libro de At* V^iuditur Ar- ticulisprimo: Articulum,ait,comouere oportet, nó ui, ticuli iiißdur. fed in tantum ut doloreuacet.cófiftunt enim qufdS in txtreitiam . plurimo,alia in minore tempore. Vbi Galê. fiduscius interpres:Hac,ait, dolorisexpertecomotionein declfi nationephlegmonisnihil cftutiliusirefoluit. n.humo^ ris affluxi reliquias,£lt;articuli mucores liquefacit,quib« articulus inuifcatus,immobilis confifterer,quod Grcci 'Tertius inflau «y^vZûvSatdicunt.Meritô igiturid Hippocranspretf' ratioisfccpui. pdim^tertius Sf ultimuscurandæ luxata methodi ito«* Epilogs di- pyg conftituitur, ut membro luxatoinfuam fedem re'

dult;3o,confirmatom,amp;’conuentcntifchcmatc locate,M ^afFi^^°’h ^^ humorum affluxu ÖC doloreac inflammatione uin' naris prefer- ^'^^®‘ Q'-æd facile aflequeris, fi qua: roborant amp;nbsp;repeh ^^^f^^ lunt ftiptica applicueris3ac fobriam QC tenuem uiGus ra tionemprincipio indixcris, uenamœ reuulfionis gra* tia fecueris,SC aluum leni pharmaco iubduxeris,acarO' mata,ÓC id genus que fanguinem inflâmant, prohibuc ris:tumfluxiones à particulaafieóafacile depeUes.Et cum hæc expediueris fingula, poftremo reliquum crit, amp;prxterhoc nil aliud, quam ut membrum opporiU' nis exercitijs accommodes, illiqjprißinumroburrcfifi Qbirurgkoru tuas. Atilliplus æquoaudaces,fceleratide genterufti ^uddcid.fajlus cQj-geuemboli,temerariouulgi applaufu, procenurep er tyrMnis, quorundam fufFragio,qui doóis eruditionis honorem inuidcnf,elati:totum rationalisdiuiniHippocratis me thodi

tfiodi ordmem cuertunt. Nam mem hr a forte forfuna repofita, nondum confirmata, necdum fedato dolore ' aut phlegmonc refoluta, milèris carmficum modis,2C quoridianis diftorfiomh,nc dica torturis,exercent:nec ægrotor3(quâ unica laudê nobiles tills tribuât) miïcrc tur » uerùm fi quis natura debcarior Iguas illoru manus inddcrit,qui hæc chirurgicoru tormenta epauefcit, cu illo obiter lu(Satur,proftratu in terrâ,mêbrorQœ torft--onib exanimatu ferè,p«det dieere q obfcœnis komatt busægroilludât.Certè Deo natura^ nil iuftius,qui ta les euembolos,ne dicâ tyrânos,literarû olôrib.reliquit, Nec Nemefis iuftè inillorum patruo uindictæ oblita fuit, quem claudicantem pcrpctuô, omnibus ludibrio expoiiiitmt eius exemplo quifcç admonitus, hæc fihip pfisartis fobfidia præftarenon pofreagnofceret,quçin alienorum corpore temerè expenri auderent. Vale, mi Pandulphe:ac faxit Deus, ne quiiquam illorum ma nus incidar,mfi qui dodis medicismalè affedifunt,2C honorem iplis inuident. '

• De D 1 F F E R E N T I I S ' S I G N O R V 51, quibus mciici morbos dif. crnunt,çy future

_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pr^ägiunt. Epifl L XX XI11.

Vfsitant,ôôutaudioobmurmurant quoquc, barbari SC icelcrati illiinre Q^ylbrcltsjub medica ûnpoftores, quôddelirum ungu bus coïta ac plane temerarium eorum in dk tentiez fcernendis morbis ex urina iudiciS Signorû amp;:!n-damnauerim. quorum, mi Andrea,

NamquiprodeUenonqueunf, quomodo obeflepoC Prognoftic. fint,nonuideo. PcrindcacignoratamorbiconititiG donc,quid medicus in cura morbomm præftare pote., fit,non intelligo. Ob id ueteresnon ex lotio tantum, fed exOgnis ac indicrjs parhognomicis, uniuerià^ fy m ptomatum morbi lÿndromc,cauûm SC fubifantiam

378 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I 0 A N, L A N G I i

Trimdrii me-^ morbi,à quibus remediorumindicationesacciper ent,quot; d'c.dinifio. idmino find 10 amp;nbsp;obferuatione fcrutati funnipfim^ medicinaprimario diuiieruntin Thefapeutica,cuius effido chirurg cómunifsimus Icopus efi,Tcè çvém'ti« (^Mfrîuÿ tx^xrcf,

Contraria contrariorS medicamenta:Sé in Diagnoftb ca, cuius primariusfeopus efi:,Sanaafimilib.ggraadifsf milibus ünis diieemere. quæ medicinae praeftantior pars, longo interuallo Therapeuticam praecedit, qux lineDiagnoftica nuUiusfrugi eft,aut uiüs.Etquiamor De fynórome ^Oifuii^ exadam per figna pathognomonica, cuilibet crapincorum morbo peculiaiia , Sd fymptomatum coincidentias, lib. de ofFicio quas empirici o-avS'^otiKt uocabant^oZ lt;/li. nvks sf» cfviJ.^l» chirur. de con ^^^^i^y KS^oitruce-r«, quç étant accidentium aut cafouffl morbi per obièniationê collediones)cognitionê trade bat,earn tandem mniores a-KiiauTiKLu appeUarunt. Ob mcoticj. hiftoicm,qui præter ducentos amp;nbsp;quinquaginta libres, quosdeuaiijsdifo'ph'niscondiditjde al ijs ueröfingU/ G len ^ä ^^^ naedidnac partibus (upra quadringentos ediden^ snoliicen me- cas^ ad unum omnes rational! methodo expediuent: thodnoabfols qnodhanciôlampræftantiorem median^partem

uißt. gt;«'««*^«'gt;««1^ exacfa methodo excoluerit : fed tantum Arafefj er nbsp;nbsp;paisim,pr«dpu€ in libello de Artis conftitutionc.eius Gneci fympta femina iparfcrit. Attamê Auicena, Rafis, amp;nbsp;alij de Az matumfyniro rabu fchola medici,æ pofteriores de daffe Graccorum, men inU^n» Paulus Aèginas, Aetius, Adluarius, amp;nbsp;Alexander dè (onferihut Trallianus(quê Mefueiatron appel la teuerer es cmpez mftts pradi- ricosimitati,fignoru dC aeddentiû iyndromeinfingy

‘''^ la morboru capitula congefierut;fèd adeo indiftinde, MeaicorKw« mqyod illorum fit pathognomioï,aut epiphænome* *”* num,autfynedreuomenum,alters ab akero difcemere pH emu. non pofsis;utillorum medicina diagnofticSredeqm^ pia cófufiimDemocritichaos dixeritJVdde q,necdoz ceanr, quo d morbi fignS uel indiciS uiribus alten præz ponderet. VerS bis loge ineptiores noftei feculi in Ger mania quidalogiatri, qui,ac fi omina morbomm fig”^

EPISTÖLAE MEDICINAL. 37, »nurfna cluce(cercnt,ex fohus lottj inlpcAione de mor bi (übftantia, patienris ialutc iicl intcritu, ob thobola^ dsfcorrifalahum fernere pronundare (nugari réduis dixiiTem ) non erubefcunr. Vt ig»tnr illorum impudc tia omnibus innote{cat,pauca de iïgnorum didcrentijs buie epiftobe infcrerceonftüuK iit ijs me dodioribus, Quib.hæcabioluta tradare methodo uacet,anlam pre.-beam:quam QC ego,fi plus ocij nadus fuero,ob afgrorS ülutê,libens apprehendaait tandê femel hoc flagitium cxtemerario de morbis urinæ iudicio,facinus certè fla-gris dign5,ex medicoru paie ft ra eliminet,óf reda curâ Effedus futtt diiudicadiep morbos methodusinftituat. Atquic5a^ indiwe eMs pnd philofophos, tfl apud medicos omnes in confeflb flt;(S^ eft, effedus ÔC accidétiafuS prodere óf indicarc caufa.

Confiât QqjJympfomara effe morborfi c^Ódte«;;, efFex jj^orbidiatJie^ ‘^U2.Nemo igit inficiari potent,lymptomatafde ^mm ßs rym^totnu-numeroiîintadioneslæfæ,Ôf qiiçdâ eiTentialitcrinhæ t^mcaiifi. ïêriainfeparabilia^morbosjSf locû afFedû ^cp,uelut eo tû domiciliîï 5f nofocomiu,cui applicari Ôf accémodax ri debëtrcmcdia,indicare.Sympfomatûuerô qdâ Grç cisdicût epiphgnomena,fiue cruvu/t^dljûVTix’.àiiauerô pa SignorC dim-thognomonica,q exeiïentialiter inherêtib. aefimul cû ^° quot;ƒ ^^jL ' morbicoftitutioeorta,cü ea qqj difpcrcût.Hcc funt in Aphor.n.amp;L feparabiliaÔf certamorborSindicia, quorûfyndrome 4.reg.acut. tnorbi fpeciê redius ac ucrius omni lotio indicat.Sic fe bris côtinua cû dolore lateris pûgitiuo,ac tuisi anhela, cSfimuI Ôf quafi unà irruSt, plcuritida morbS indicât.

Ahauero q deinceps fuccedSt accidentia, epiphçnox Epiphenome^ mena aut fynedreuontadida, quafi morbi airefrorcs, ”^ cm neq? neceiTario aut infeparabilitcr cohçrêt,nec unà oriuntur,fedutplurimum autraro uel«ligtiJ^’i^aïf, id eft ancipitiratione morbo afsidêt, nee Ribftâtiâ illius con rj^^morbo» ftitu5t,ièd ,p prias morborS differctias faciütait in pleu riridejfputü cruêtS uefeitrinû, dolor ad furcula, uel ad diaphragmatisirifernaprotêfus,uigilia,deliriü,fomnix or3 ipedra, H^c fané aeddêtia epiphænomena dida.

uel moibi differentia’, aut iUius aà\HÙâlu/,id'cQ: mahfuo tudmem, aut KSthanhctiJ, id eft prauitatern indicant. Mfdict ioûi Oportet certain talifymptomatum fyndromc medicâ officium in di- ftngulorum fymptomatutn uires aqua lencc pondéra^! iccmendisjym ve,amp;lethaliacum falubribus acri iudicio expedere. Si ptomath. g^jfp perniciofauel uiribus aut copia, falutaria amp;natu/ ræ uires fupcrauerint, turn periculum mortis non loge abcrit: SC uicifsim, fi falutaria perniciofis potétiora ex-titerint,ium arger iatn fere Scylla SC Charybdim éluda-! tus, in crifis impetu faluus, in portu nauigabit.idq; co cer(ius,fi inter hæc perfeda concodionis figna anuC' ^i!o°G™ inquot; ’'*“^’ De numero uerd talium fignorum,aliqua funt de Aphor.n. n.Y cretoriaaut iudiciaria, alia concodionis aut crudita«’*' Prognoft. indicia,alia falutis aut mortis indicatiua.Signa uerd co-Signorum con codiohiSjfinito morbiprincipio,SCeius humore per ca (odionii de- lorem naturalem probe concodOjSCaputridis feque-feriptio. ftrato,inaugmentoucl morbiuigore in urina fputo, Ôi apoftematum fuppuratione quoque,digeftioni,quæ ^ in ucnofo uaforum genere fit, fimillima, SC ai ijs excre-roro7™»iûlt;**‘- *^^^^'^ apparent: ncinpe cuiufqj partis in corpore Ôi bu fpofitioné in- morum excrcmenta,quæ funtconcodionisperittomî dicant. Gal.li. ta,SCreliquiæ, earn quæ illis ineftdifpofitionemoften-rdeenfi. jy^.ßqufdem cûCta fuerint,fanam:ficruda,æeramaï dionisin mor S““quot;^* Vndeinxgritudmibus pedons,SCfpiratjo-biipedorahb, ^’^ inftrumenti's,iputum album,lene, equali confiften-* tia concretum,fern per eftfalubrecocoótionis fignum.

Si uero nihil expuitur,integram oftendit cruditatem: fi nero fincerum,aquofum,tenuc,liuidum,aïrugini fimile Jn morbisn:ë- fputumerudatur,noncruditatê modo morbi,fedc(i3 brorum nalU' pemictem minatur. At urina, fecundæ digeftionis ex ralium ^ fe- crementum,que in ucnofo genere ualbrum,uifceribus, brium conce- epate SC præcordus fit,dum hæc febre, phlegm one, lot dionispgna. rho,autintemperatura quauis oblæfa fuerinr,ccrtus eft 'Vrinlt;edigell£ cruditatis aut concodionisindex.Quippefi hæcfolo-CZ crud£ de- re 5C fubftantia fanorum urinis fueric fimil!ima,hypo-fcriptio, fiafim albam,lencm,puiiexacte cencodofimilemba-buc

EPISTOL AB MEDICINAL. j«» buentjiæcnon modo concoCtionem morbiprædpuè in febiibus.fed etiam uirtutes naturales cfïè uijnb.mor* bilongèpotcntioreSjCas^incrifis coflidu uictonam obtenturas,uerèteftatur.Ât earationenon eftuiinafiz ^quot;l«*^«^ ^^^ gnurn pathognomonicum:fed concodtionis uel crudi tatisinfebribus, OC morbis uifcerum,prçcordiorum,fi^ concoRion^ gnurn obferuatione penitus necefïàrium.Proinde Ga^ merbi. len.inPrædidionibus Hippocratis concedit,urinam, Gal.fuper fe-diathefim, id eft morbum partium epatis, ac renum^SC cûdûlibr. pr« ueficæ,ac fanguinem continentium uaforum, ac uircu- 4‘ü.appow., tis naturalis humores generantis robur ÖC imbecillitatê indicare;at cerebri,pulmonis,matricis ÔC neruorum, af feduunialia ede figna pathognomonica affirmât.Nee tarnen quifpiam temerè aflereret, urinamefle quorun.-dam morborö, membrorum per quelabitur, indicem, non primaria ratione,fed per accidens,ratione conten-torum, quæ funt membrorum diureticorum excremen ? ^orbiTueG ta. Proinde Hippocrates teftatur, ft quis arenulas,fur cæ amp;nbsp;reimm fi fares,aut fquamulas furfuribus fimiles,carunculas, fan gnificacionib. guinis grummos,pus,aut capillamenta quidam alba, ÄfrjSb.?’. cóglomeratisfub cauda cancrorumuenulis fimillima, prognoft.amp;li. cminxcrit,hæcueficamfcabie,acrencs lithiafi, fuppura i dcCnC. tione aut quauis alia nephritidCjUel uenaeropturalabo y“'’’^^^^. rare. At ne quis temerè hæc urinae indicia ad alios ^ ‘’^’P^fi»® praedidorum membrorum affedtus referat, uenerädus ille medicorum parens in fine fubiungit: Ne igitur de-cipiaris,inquit,cauc, ne uefica quouis modo affeda, ft huiufmodi reddiderit urinas,te decipiant.tales enim no ad uniuerfum corpus,(êd ad ipfam.dStaxatueficam re* ferridebent. Eft amp;fatisuercndusrenummorbus,hy* drops ad matulam,aut diabetes, fiuc urinæ profluuiö, obinexpkbile bibendi defiderium dipfacus aCraecis didus.hic renum ueficæ^ affectusanteftinorum leuita ti,quam lienteriä uocant,fimilis eft: ob id^ fubinde bi-bere coguntur.quod tandem,obuirtutis renum reren-tricis ÖC alteratncis imbedllitatem.nihilin colore fub*

ftantiaamp; odorcimmutatum, quale bibcfuntjCxube-^.'f'^®'® ranter quocß reddunt. Tale uerôlotium, diabetes eflê ewfi^dèb/ pfop^umS^ cognobile niorbiaccidcns,quod Grard ïfFec.li,6.ca.j' pathognomomcum appellant, nemo inficiabitur. Re* Tertiu excre- liquum efttertiumfignorumconcodlionis amp;nbsp;exetemé ex prima digeftione cxcremé onis fignö, li. •■*•gt;4^« mviiici w ivunci pro coli cauitatcfigurataamp;co i.de crifi.Hip- crcta,fi confucto tempore cgeruntur,SC excreta cibo in po.i. jpgnoft. gefto proportione correfpondeant:tum hæc,ut Hippo Epifogt« dido crates ait, naturalium uentriculi facultatumamp; conco* _ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dlionis robur rede indicant. Tria igitur hæeexcremen

quiprafinih^c torum genera,propnam cmuf^membri, per quodde^ uai.iib.7.Me- feruntur,dirpofitionc,6C uirium naturalium roburindi thodi, amp;nbsp;lul. cant,uentriculi uires,cibi cxcrementa.Ob id Antonini f ftabularn, equi eius prafini ftercora quotidie olfacie* bant,acetiamdcgultabant, an probepabulum conco* xiflet exploraturi. At uenofi uaforum generis, amp;nbsp;cpa^ tis,quodardens humorum cocodionis focus eft,unn£t morborum 6lt; humorum pedoralium,fputa, funtcon/ codionis aut cruditatis figna amp;nbsp;indicia, bare ut phiri* mum mala, nee raro etiam perniciofa: ilia uci o femper falutaria,acfalutifcrae crifis internuncia. Vnde Hippo/ crates ait, ’syimiffiiei 'ret.jfy7K7a ^aa-tfah^ew vyiiiljJf cHlJiiûvvotil.ùiitii (/i,i(^ CCTTiTr/K-, ^HrueLKKS cl:KS(cm«sJ\:7ri^lt;(f V7nvvSi» Spw'o:7»;3« 7^'wy7tamp;)p’va3JTSfo(7«f.Sunt ad bacalia plurima,utfuturæ crifis figna decretoria,mortiscp amp;nbsp;fa lutis figna ^ gnoftica:quorS declarationo cpifiola,fed luftSexigcrct uolumê,prius ab Hippocrate adamuft firn dcfcripta,pcipuè ex pulfib.pracdidionis ac prüfen/ tis morbi amp;nbsp;loei affedifigna admodu perplexa: q libés Signd pätbo ' *^^° prçtereo,qgt; horum uis,cnergia,5lt; fignificatio à 0/ gnomonicacr 8“*® cócodionis depêdeat, nee ulla fint concodionis concoüioni!, ex fignis pathognomonicis feitu medico magis neceP mtiieo^dtune faria. Dieenim obfecro,quimedicus potis eftigno/ cc^»rior;(, tos curare morbos,'nifi figna pathognomonica illi hos manifc/

EPISTOL AE MEDICINAL» iff Inanifcftanntf’ in quotS cognirionc adeo uctercs medi Medicos «ta ci defudarunt, ut no modo fignorû pathognomonieoz riuSdeSé rûfyndromendiligêter obferuarintjfedadexadâmor gun lire, Gai. bi cognition cm, etiamfudores inbalneis ftrigiliexccz prope fine ter ptos,ac aunum fordes deguHaucrint,Vcïùm cum non “i ^^'‘J®^2 medicus,fed natura concoquat 8C curet morbos:maxiz rendjT. * mèintercritmcdici,fcirenaturaliumuiriumrobur,an Romanos de morbum cuincere pofsint,aut cas fub morborum tyrâz ægrorum ûlu nide fuccumberc oportcat:unde certiora falutis ac mor £3c,cicï. tis accipiutur figna,quam uel augures 00 uatcs,quos ob i.diuin.Gal.U. »gros Romani alebant : unquam ftatucre potuerint l Epidem.có. quorum uera effe uaticinia, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reMcut?

Nee pueri credunt,nifi ^«i nondum tere kmntur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Iuucaal.Sat.i;

At ea quæ à fignis concodionis prognoftica accL piuntur,tam firma funt, ut illis nunquam fe falfum Ga* knus glorietur. At noftrates medici, ex urina hydro Nantes, ucI hæc ignorant penitus: autnonintcUedla, flocci pcndunt:qui domi defidcs,cx folo lotio de omni bus morbis uaticinari non erubefcunt: quiep alteram pr»ftantifsimam medicina: partem, diagnofticarn,fine quaTherapeutica fubfiftere non poteft, need limine wlutaflè uidentur: tarnen nee ignotis mederimorbis, neefeprofiteri medicos pudet. Vale: ÓÓ qua nam me thodo compendiaria, mediana diagnouica coa» fcribi doccriep pofsit,aliquando mihirefcribe.

BASILEAE, EX OFFICINA lOANNlJ. Opon»i,An»o Saint« huminte M,D »l HU .Men [e hnÿi^9gt;