-ocr page 1-
-ocr page 2-
Q. F. F. Q^ S.
DISPUTATIO MEDICA
/ N A V G V R A L I S
D E
Lepra Grsecorum unguibus
monftrofis prsedita,
O^ V ui M,
FAVENTE DEO TER OPT. MAX.
Ext^Auftoritate CMagnifici <D.Retloris,
D. LUC^, van de POLL,
J. U. D. & Codicis in Inclyfl Academia Rheno-
TrajeŁtina Profeflbris Ordinarii,
N E C N O N
Ampliffimi Senatus Academici tonfenfu , & Nobiliffm&
Facultatis M E D I C *AZ Decreto,
PRO GRADU DOCTORATUS,
Summifquein MEDICINA Honoribus 8c Privilegiis
rite ac legitirae confequendis ,
Publico examini fttbmittit
JOANNES SCHMIDIUS, LijHopoLiTAN.ftte,
Ad diem iS. Decemb. hora lotoqtie folitis.
Trajecti ad Rh enum,______
Officina Francisci Halma, Academia:
Typographi, cto bc xcvi.
-ocr page 3-
V I R O
Plttrimnm Venerando , Conjhltifjimoque^
D- JOH ANNI GEO RGIO SCHMIDlOr
Senatori, acQuaeftori Urbis Lithopolit. necnon Pnefe&o Rat°"
bfiens. Parenti fuo dilecfciflimo, de fe Iludiifque fuis optime roe-
rito, omni filiali amore ad extremum vitje halitum profequendo-
U T E T
V I R I S
Nobilijjimis , ExcellentiJJimis, Expertijfmifque ,
D. JOHANNI CONRADO BRUNNERO*
Med.Do&ori, quondaminantiquiflimaPalatinatus Acadetnsa >
quas Heidelbergae fuit, Botanices & Anatomiae Profeflbri Cele-
berrimo , nunc verd diverforum S. R. I. Principum Confiliarl°
Sc Archiatro, quin Sc Academis Leopoldinas membro dignifli"
mo, Cognatofuo Chariflimo.
D. JOHANNI FRIDERICO i CAPPELEN»
Phil. 8c Med. DoŁt. ejufdemque Facultatis , in Perilluftri ^y*
mnafioBremenfi ProfeflbriPraxeosScBotanices celeberrimo. ,
D. JOHANNI TILINGIO , Phil. & Med. Do&o^
Anatomiae, inftitut. ut Sc PhyGces in eodem Gymnafio Bre"
menfi Profeflbri ordinario.
Domino Parenti, Dominis Doctoribus, Patronis ac Faut°nps
fuis, omni obfervantias cultu multis nominibus acternum f^P1*
ciendis, honorandis,
de-
Thefes hafce- inattgttrales in grata menttSt
btta obfervantia ■Xiv.fj.i^tov fmque ulteYt
commendationem, dtcare & ojjerreut v°im '
ita debtiit*
JOHANNES SCHMIDIUS
Authar &- Defen/b***
-ocr page 4-
J- J.
P R O OE M I U M.
yXJllus mortalium unquam vixit, nec jam quis fuper*
]jp eft, qui non candido ac fincero peffore confitert ne-
'^ cejfe habeat in fummam miferos nos protoplaflorum
lapfu calamitatem redaclos ejfe
, id quod nemini non
ad vitŁ, noftra normam examinanti luce meridiana clarius pate-
bit. tiAnte commijfum peccatum in feltcijpmo verfabamur ftatu,
nulla ira tenues irritans auras , nullus peBora ccnfternens terror,
aut pr&cordia lacerans timor , nulla mosftitia
, nullttt excructans
dolor, Spiritus nihil nifi bona appetentes, nulloque inordinato tur-
bati motu: ut taceam Corporis pulchritudtnem
, nitorem ac fani-
tatem ; membra non Corpus accufabant
, nec mali ulla Cnpido,
Nullus erat dolor mentis, non femina morbi,
Pallidanonfacies, peftis, nonventeraquarum
Turgidus, autquerulo fquallebant corpora morbo,
Ubera vaccarum trepitabant pecora metu,
Viperanon lsedens, non fallax herbaveneni,
Molli perpetuo flavebat campus aritta,
Et durse quercus fudabant rofcido melle,
Plus quam Saturnina regna.
Sed Eheu ! Quantum brevi a beatiffima hac conditione mutati,
infernalts ferpentis aftutia acfraude diabolica decepti, mandatum
divinum violantes, a Deo, fummo bono averfi, creaturammajo-
ri quam creatorem ipfum amore ampleElebantur ; quo faBum, ut
juftitiam juftiffimi fentire & nos oportuerit. Subito namque coe~
lefiium donorum, quorum anteA participes eramui, Jaclnrafaila,
Qtntla in pejus verfa fuere. JtyCens nojha lucidis antea verita-
tis radtis illuminata, nunc in fuperis ac inferis dignofcendis, den.
fiffima ignorantu caltgine occ&cata ejf , imo corruptam & ad
quavis mala pronam afumere debuimm naturam , qua de caufa
non folum menti-s pulchritudinem perdidimus , verum corpori no-
ftro infeliciffmum conciliavtmus ftatum ; innumeris caUmitati-
bvu, morbis, qutd dicami tJUorti ipfi quotus quifque obnoxius,
A 2,                                  quam
-ocr page 5-
quam nofimm quivis fubeat, neceffe efi. Quot morborum tndm
liay quot Jympiomatum
, tanquam tottdem ferarumphalanges, *n
totalem mtcrocofmi ruinamconfpirantes non profert atra dies, & raro
Jine ullo morbo doloreveprimus tranfigitur dies
, quin ortus (S occafui
una hora fimul incidant. Imo vtx e carcera materno liberati >
prima luminis fruimur aura
, qmn ipfa hora mcefii vitam cHffl
morte commutemus. Coeterum tot centena, tantaque hmcce intef
mala fat periculofa fequens ajfetlus efi, utpote qui nonfilum cor~
voris pulchritudinem depravat, anfamque prabet quod atliones ac
Junltiones non rite peragantur ; fed & ntji in pnncipio curetitr
»
fenjim fenjimque majores agens radices , curationem haud Jacile
admittat
, non infimum pojjidet locum. ~s4jfetlum huncce obfir-
vavi in puella quadam inope
, qua ingreffa nofocomium Bremenfi
curam Viri Celeberrini D. 1)otioris a (Jappelen illuftrugymnafit
ejusdem loci ProfefforU Prax. ac Botanic. meritiffmi petiit
,
quem refolvendum pro fieciminis inauguralis themate felegi quem-
que lepra nomine infcribendum haud inepte judicavi. Itaque
prim ad hujtts ajfeBus hifloriam apponendam , poflea vocabuli
lepr& Cjr&c. nAnalyfin enarrandam
, omniaque Jjmptomata enu-
cleanda , denique omnium per medicamenta convenientia fubla-
tionem tradendam properabo. Quod m ex voto fuccedat fdxi*
divina clementia.
DlS-
-ocr page 6-
/
-ocr page 7-
DISPUTATIONIS UEDICJB
E T Q. U I D E M
I N A U G U R A L I S
D E
Lepra Grascorum unguibus
monftrofis prsedita,
HISTORIA.
uella 2.4. annor. temperamen-
ti pituitofo-melancholici , ob
paupertatem cibis crudis craC-
fifque longo tempore ufa ,
menfium obftru&iones pafla,
c_rTrT.i.r...Tri..fi..Trfr...................ante 2. cirtiter annos lcabic
fa^da, malignaque laborare ccepit, ungues di-
gitorum in manibus inftar ungularum incurva-
ti, ad digiti fere longitudinem excreverunt,ex-
ceptis mediis digitis , in quibus parva cernitur
mutatio. Aliquando uti retulit, fponte deci-
dunt, deque novo iterum excrefcere incipiunt,
pr«etereahincinde in facie, prcfertim infuper-
ciliis , nec non in utroque pede, manuque
fceda fcabies cutem fquammofam reddens erum-
pit. Cartera fere naturaliter fe habent.
A 3                       RE.
-ocr page 8-
6           DISPUTATIO MEDICA
RESOLUTIO.
i.§. ^"""^1 ravifllmum affeŁtum, quiaegram noftram exagitat,
l Ttametfi complicatus ex variisfit, ob primatem ha-
bens fymptoma, tanquam a potiori, a quo proceiii
folet cujufcunque rei denorninatio , lepram Grax. cujus in
prasfatione nonnulla fa6ta fuit mentio , nuncupo ^Jro tw m-
tticPuv
a fquamis crtum ducentem , alii lichenem & vitiliginem
Germ, fcas? gtttevmaljl item a,eflacl)f/ nonnulli Elephantiafin Ara-
bum , Arabes denique albarum nigram , id eft impetiginem
excoriativam defcribunt.
§. 2. Lepra Gracorum itaque, utpauculis verbis affeftus
hujus definitionem more difputantium- tradam , morbus cft
cutem corporis fumma fcabie afficiens, proficifcens a pnedo-
minio tum Gliriarum cum (%farum particularum in fuperficie
ejus nimia quantitate excretarum 8c a frigore ambiente indi*
dem par fquamis condenfatarum.
§. 3. Defcriptis defcribendis ordinenunc, exantlanda ve-
niunt fingula fymptomata JŁ,gv& noftra: obvenientia , qu^
inter primo ie fiflunt menfium obftructiones , quas duobus
circiter annis paffa eft , & quis dubitabit quin ipfi flores fup-
prefli haudexiguam morbo tali fuppeditaverint caufarn, quan-
quam non primariam , fed coadjuvantem ? Teftatur; 8c Cl.
Helvetius praclicus Hagae Comit. felicifl". fe non folum irV
fexu femineo ; verum 6c in mafculirio huncce obfervafTe
aftc6tutri feque feliciffime tales infe&os ab ifto morbo libe-
rafle. Dari in utroque fexu affirmabant prsterea praenobihs
finceritatifque ftudioliffimus Dominus Vallan MedicinaeDocl:.
Med. Pract. & inftitutionum in Academ. hacce Trajeclin^
ProfefTor Ordinarius, Promotor meus ad arasdevenerandus,
ut & praslaudatus Dominus DoŁt. van Cappelen.
§. 4. Juvenculas haud rt.ro corripiuntur obftru&ionibus»
utpotequse nonobfervantobfervanda, Ex gr.dixtain, qiiufl*
tempore fluxus menftrui varia affumunt , ut funt-omnis
genc
-ocr page 9-
I N A U G U R A L I S.
7
generis frn&us crudi , kc, cafeus , cunctaque acida , prseter
Kazcce frigida multum contribuunt, cumprimis dum pedes
ac brachia in frigtdam immergunt. In plunbus quoque fup-
primuntur menfes ab aiiis , edi&is rebus 6. non naturali-
bus, ut ab animi paffione , mcerore , ac fubita confternatio-
ne , unde tota M. S. ob perverfum -n-tuum animalium cur-
fum, quiabxjufmodipathematis oritur, in motu fegnior exi-
ftit, hinc ad commovendum ineptior, atque fecus evadit, Ex-
emplumfit nobis Hasmorrhagia narium,qua3dum cuidam infcio
frigida nuchse affunditur aqua, l. patiens terrore afficitur, in
ipib fere momento fifti folet, qua de caufa fanguis folita per
loca excerni nequit , qui dum prster ordinem naturae foli-
tum in corpore divertit» omnis generis fymptomatum au&or
exiftit, plura qui defiderat, vide fit diftert. Francifc. Bayle
de natura Fluxus menftr. in \%. Hag. Comit. 1678. .
§. f. Caufa immediata fluxus fcil. fanguinis impediti eft
obftruttio vaforum capillarium circa uterum; Indeab eo tem-
pore quo menfes erant fuppreffi fcabie fceda ac malignaiEgra
noftra laboravit , quoniam fanguis ifthic locorum ftagnatus
acorem contraxit, & hunccum cceteris alluentibus humonbus
communicavit, prazfertim autem curnlymphaqua: cum jtainfe-
cta, in glandulis miliaribus five fubcutaneis exefionem caufat at-
queexulcerationem, quam fcabiem nuncupare folemus, quod
autem inter alia, menfes feu fuppreffi flores huiusvitiietiam
Gnt accufandi, mecum id teftatur Cl. Waldfchmidius, dicens,
quod quibus menfes fuppreffi aut inhydropem , au,t febrem
quartanam, phthifm » auc denique fcabiem incidere foleant.
§. 6. Haud inficias eundum eft dari 8c alias caufas tum ex^
ternas tum internas, affeŁtum hunc fcabiemputa, producen-
tes, quam veritatem utique xtas tum puerilis tum juvenilis
indies teftatur, nullam enim obfervantes diaetam, impruden-
tefqueinvi&usratione omnia cequecrudaactenuia,coneoclu fa-
ciiia 8c difiicilia ingurgitant , quse fmgula ufque adeo diver-
fa ab invicem , impoffibile eft ut rite in ventriculo conco-
quantur , hinc non mirum, fi totidem ac diverfis cruciantur
affectibus j fimplcx enitn cum eflet cibus , fimplex 5c , tefte
Sene-
-ocr page 10-
8 DISPUTATIO MEDICA
Seneca in epiftol , foret valetudo , vel juxta medicorurn
axioma. Qualis cibus, talischylus, qualis chylus, talis fan-
guis, quabsfanguis, tales-r>-tus, talistympha, taliafermenta,
talisque finitas.
§.7. Otium porro, multorum malorum mater , fcabi-
ei haud exiguam attribuit opem , fic particulae heterogeneac
in corpore latitantas, in otiofo corpore non prout deceret,
exagitantur, necefle eft itaque eas retineri aut in corporeauc
in cute 6c carne , quae cum per quicquam temporis in Cor-
pore abfcondite latuerint, putrefcunt, acrimoniam acquirunt
8c deinceps ulcera fcabiemque ut paulo antedictum progignunt,
quod mecum non folum iEgrota noftra ; fed etiam omnes
propemodum vitas fedentaria: indulgentes fartores 8c alii affir-
mabunt, hincDominus DoŁt. aCappelen fumme eft laudan-
dus, qui omnibusinNofocomioloborantibus difluadet otium,
8c aut ad corporis motionem aut ad labores fuos quemque fti-
mulabat.
§. 8. Non modo otium ; fed Scomnes exercitationes in-
tempeftivae interdicendas funt , juxta tritum hocce omne ni-
mium vertitur in vitium; intempeftivae dico, id eft quae fiunC
vel impuro corpore , vel ftatim a cibis: fpiritus enim cum
aliorfim delati, neceffe eft in ventriculo ut diminuantur, qui-
bus diminutis concoctio debilior evadit , unde humores iH*
maligni ad corpusdelatifcabiem quamfacileprocrearepoiTun1»
hujus fententixerat 8c Galenus 3. Aphorifm. ao.dicens, hutf>°-
res pravi, qui intra corporis latebras continentur extra ad
fuperficiem trahuntur , 8c quia demum delabi non poflunt 1
ibi retenti computrefcunt, 8c fcabiem caufant; 8c ipfe divus
Hippocr. 6. Epid.Com. 5-. tex. 34. nonimmeritoait, quodcor-
pus impurum dum exerceatur ulcera inde provenire foleant ex
quibus hinc fcabies natales ducit fuos. Sic 8c de rnotione
a paftu non invenufte fcripfit Schol. falernitan.
Tofi ccenam ftabis.
t/iut pajfus mille meabis.
/
-ocr page 11-
I N A U G U R A L I S. 9
§. 9. Incuria etiam feu negligentia ad fcabiem fane mul-:
tum contribuere folet, id experiuntur illi, qui rieque mutant
indufia, ut videre eft in milittbus nonnullis, aliifque qfc&fri'
plurimis , neque poft cibos aflumptos lavant manus , nec
pinguia, nec alias fordes abluunt; fordes enim retentac in fu-
perficie manuum in acrimoniam abeuntes fcabiem caufint,
id quod'Q_. ferenus Mediclis antiquiffimus Scgraviflimus in
libr. med. fiiae opume explicuir, diceris, .
Illottu fitdoY , & inopia nobilis eficd
fipe gravi ficabie correptos afiperat arins-
Praererea & jamjam memorata fchola Salernit. De utilitate
lotionis manuum pauca quidem , fed egregiafcripfitverba in
huncce verfutu redafta, —-
Lotio~pofi menfiam tibi confiert munera biria,
Mundtficat palmas. & lumina reddit acuta
Si fiore vis fianus
, ablue fikpe manus,
§ 10. Anrii temporafecundum Avicennam, fcabiem caufa-
re poflunt, inquit enim aututrino fieri aridam j Hyemevero
feabieai humidara , quodque Sc magnus Hippocr. fe&ion.
IIL Aphorifm. 19. confirmat. morbos omnes quidem in
omnibustemporibusfieri,nonnullosver6inquibusdamipforum
magis tum fieri tum exacerbari, ait, & fequenti Aphorifm. addit
Vere maxirne dari infaniam, Sc melancholiam & Janguinis
fluxiones Sc anginam , 2c gravedines Sc raucedines & tufles
Sc Lepram, & impetiginem 6c vitiliginem Sc puftulas ulcerofas
plurimas.
§. 11". Tandem Regiones ad fcabiem proclivesfilentio non prae-
tereundae funt, utpote quae frigidiores, Glinis vfis & paludofis
abundanr.Senecaaitlibr.g.Natur.quKft.Cap.af.quafdamaquas
fcabiem afferre ccrporibus L vitiliginem.quod vitium ab aqua ex
rore collefta (quse Va. dicente Plutarcho;facit Lepram)deducit.
Hinc evidenter elucec, quare in Regionibus quibufdam Belgicis,
B                                   itn-
-ocr page 12-
ro DISPUTATIO MEDICA
imprimis in Geldria perplures invenianturleprofi. Sicetiam
maris adria&ici accolae oppido fcabiofis vexantur affectibus,'
ita ut in quibufdam Ponti confiniis morbus hicce plane Efl"
demius Gt, qui originem , ut fufpicor, trahit, a copiofis Qlmis
ab aequore proveniuntibus athmofphaeras autem innatantibus,
hinc infpirando in corpus tradu&is particulis.
§. 12,, Quod ungues digitorum in tnanibus inftar ungula-
rum incurvati ad digiti fere lpngitudinem excreverint exceptis,
mediis digitis, Nullam aliam e& caufam perfuafum mihi ha-
beo, quam quod iftas heterogeneae in corpqra latitantes nu-
tritionique ungularum de.ftina.tae particulae per digitos ad un-
gues patentiores invenierint ductus ac vias , quae eo delatae
unguium fubftantiam adaugent , unde fenfim fenfimque Sc
craffiores & longiores evadunt. Admiratione interim dignuro
eft, quare in noftra puella non in.Iongitudinem fecund^111
digitorum extremitatem , fed potius fuperne in akitudmem
ungues excreverint, Veluti, perfpicue cerncndum eft in hifce
duabus Tabulis differtationi annexis. Sed nullam ob aliarn
caufam fieri pofTe exiftimavi, quam quod dum viaeunguium
nutritionis materias dicatae, circa radices unguium obftru^^>
folutioque continui in eadem parte a fucconutritio vafclua
intumelcente faŁta eft, quo circa paulatimis, cumin motu
fuo reftilineo impediatur , defleftit, eur\dem autern natura?
curfum fervando exfudat, a frigoreque ambiente condtnfa*
tur, exhalantibus quoque quibusdam copiofis particulis, qua"
fobres Cictcrae, ut Vreae, 0linx*, & <&fas compaclius fe inter
uniuntur, ac duram compagera nanciieuntur, atergq autern
fubfequentes etiam nunc liquidie , induratas leviter protru"
dunt, feque his adjungunt, agglucinant, quoad tancjem id mon-
ftrofi unguiumihde progenitum fuerit.
§• 13. Quod vero fingulis annis fponte deciderint, deque
novoiterum excrefccre cceperint, provenit. 1. Quiatemp0"
re autumnali & hyemali pori meatufque cutis ar&e claud^0"
tur, quare nutrimentum fufficiens lfrius modidenegatur, &
2. Dum ungues magnam craffitiem na&i mduratiquef1'0"
pe radices, qua de caufa fuccus ille eorundem ia nutntionem
ad-
-ocr page 13-
INAUGURALIS.
*i
adveftus fenfim ac pededentim protrudit eos, fibrillas, qui-
bus perpendeiant, vel digitis adhasferant, difrumpit quoque
unde nullum affumunt amplius nutrirnentum, hinc decidanr,
necefle eft, pariter ac eandem ob rationem 8c cervis cornua
fua quotannis decidere folent, quod forfitan ab inopiaalimen-
ti provenire poteft, interim tamen a multis etiam celeberri-
mis Praclicis audivi fe quidem tales fed non fponte decfden-
tesac denuo excrefcenr.es ungues vidiffe, cujusrei cxemplum
in doctiflimoaucioreOligseroJacob^omureum Regium Ha-
fnienfe defcribente videndum eft, pag. z. in parc. i. de rebus na-
tural.&c quidem feci i.de HomineSc 4drupedibus. Cujushaec-
ce furit verba. Unguesmonftrofidigitorum, quos diugeftavit
juvenis quidam Hafnienfis ftipem ofliatim colligens , maxi-
mus illorum §ivf>. longitudinem aequat, digid omnes duo-
bus exceptis ungulis his monftrofis armati erant, qua;reciCe
manu Chyrurgica iterum crefcebant.
§. 14. Interroget quis ungues ne nutiantur aparticulisho-
mogeneis an ab heterogeneis ? iEmilius, Parifanus, Plem-
pius cazterique tradunt , ungues ex humoribus alimentariis
oriri.Bartholinus autem ftatuit excrementa craffiora efle non ve-
ro talia quas ex corde afcendant, .utivoluitRofa Anglica (qua-
lem fententiam habent 8c plerumque chyromantes, ) aut ab
arteriis, fed quas ex oflibus, cartilaginibus, proveniant,
id quod ScCoum, magnum Hippocr. ac medicorum Princi-
pem afferuiue teftatur. Retulit mihi quidam fide dignus,
ie noffe uxorem , quas ab infantia ad 14. annum ufque o-
mnibus inftruclra fuit dig'-tis , ab ifto autem temporis fpatio
decidifle ei fingulos , nec adhuncceufquediem mmediisdigi-
tis ullos iterum excrevifle,fortean, dum menfium fluxusfingulis
aderat menflbus, nutrimentum ad ungues ante hac pertincns
una cum menfibusfuit excretum. Hoccequidemexemplum
Bartholini fententiam firmiorem redderet, fcilicet effe heterog-
eneas particulas, nififexusfcemineuspoft menflum fluxum un-
guibus seque ac mafculinus elfet donatus, 8c quemadmodum una
hirundo nullum facit ver , ita etiam haud fufficienter probat
iftud exemplum unguium particulaseireexcrcmentitias, ego
B z                            quam
-ocr page 14-
n DISPUTATIO MEDICA
quam lubenter omnibus meas poflum dareaures, fummoquc
jure & affirmando, 8c negando utramque aflumere fententiam»
ungues enirnquarndiufpec~r.ant ad corpus, funt partes Gorpo-
ris 8c per confequens alimento opus habentes , ii verd cxtra
corpus , extra fcilicet digitos nafcuntur , tunc funt ex-
crementitiae particulas nullum corpori humano ufum pra>
bentes.
§. i$>. Unum vfigrotse noftrae unguem inlaboratoriochc-
mico Trajefrino per ignem examinans inveni, illum poflide-
re particulas (Po^as , vfas, elino volatiles nec non Veflres,
quas inter&fae prxdominum obtinuere, nutriunturergopo-
tiflimum a particulis <§o'is, quod 8c affirmarevtdeturantea
memoratus Helvetius, qui mihi prasfenti narrabat fe Hagas Co-
mitis ante aliquot annos matronam hocce affeclu correptam
feliciffime curaflG,poftea hanc nupfifle viro duofquetrefve pepe-
rifle liberos, gravida autem quarto anno cum viciffim eflet ,
defiderafle carnem fuillatn ad comedendum, 8cdeGdefii, vo-
tique compotem faclam paulo poft de novo in priftinum in-
cidifle morbum, ab ufurpatis vero Sc absfe prasfcriptis rcme-
diis ad. fanitatem reftitutam fuifle. Probabile itaque mihi
videturmaxima ex-parte ab <&fis elinifque particulis illos nu-
triri.
§. 16. Paucaadhaec de fcabie infuperciliis, praefertim m.a"
nibus ac pedibus erumpente addenda efle arbitror. Nufl» in
lcium eft, faciem 8c manus liberp aeri efle expofitas-, quade
caufa humores peccantes, vifcidi fcil. craffique , cutem ^uir»
perfpirare nefcii funt, intra poros cutis claufi acriores red-
duntur, inque ichorem abeunt , qui prout acorem vel ma-
jorem vel minorem adeptus cutem exeft , & indidem puftu-
las varii generis procreat ; nec pedes ab aere liberiori in no-
ftra aegra ob defe&um tibialium erant, ut oporterent, mu-
niti, ideo unam eandemque cum cseteris aeri expofitis mem~
bris luebant psenam : ad hsc humores ifli modo memorat1
ad pedes fluentes , ob aliquantam gravitatem, qua cu"^a
corpora ex naturali propenfione deorfum tendunt, tamce'c"
rem
-ocr page 15-
INAUGURALIS.
>3
rem refluxum, quam afluxum habere non polTunt, quod &
cernere licet in hydropicis etf.
§. 17. Omniumitaquefymptomatumhocceinaffeftuoccur-
rentium caufis fufHcienter ut opinor datis,antequam ad differen-
tias fum aggreflurus,affec~tus hujus leprx nimirumGraec. ad cau-
fam affigendam generalem me conferam, hsecce autem potiffi-
mum confiftit in fanguine. Maffa namquefanguineadum <5fefis,
fluidis prsefertim hinc & elinis abundat particulis , necefleeft
hujufmodi in cutem pellantur, ubi ob vifciditatera attenuari nec
amplius diflbWi poflunt, exhalatis Vfis aliifque particulis fluidis
tandem incrafiant, ac in fuperficie cutem inxqualem ceu fqa-
mofam , quoniam inordinario flbi implicite funt , reddunt.
Sunt quidem nonnulli dicentes non in fanguine; verum in
gtandulisfubcutaneisnaorbum huncce latitare , quas fententia
fuo quoque nititur talo, cui adftipulari 8c ego nondum ve-
ritus fum; opinor namque tali in cafu glandulas folitis laxio-
resefteac defacile <&fis fluidis tranfitum indulgere, quaedum
ita in copia a fanguine omnis generis particulis fcetente fe-
cernuntur, fieri aliter non poteft, quia ob lentorem avolare
nefclunt , quin & in epidermide cum & aliqualem rancorem
& indurationem adfdverint ac ut dixi, perverfe &ina;quali-
teradinvicem concreverint, lasvorem ejusaufferant: utram-
vis nunc fententiam quisquis amplecti , tuerique mavult ,
mihi id perinde erit. Prxter hax funt & aliqui mprbi fefe irt
lepram feu impetiginem transformanr.es ,cujuscemodi funt fcor-
butus, lues jrea 8cc qui non bene 1. prorfusnon curati ejuf-
modi miafmata in corpore relinquunt, ex quibustalisaffedtus
quam facile exoriri poteft.
§. 18. Differt autem lepra Gr. a fcabie, quae eft puftula-
rum in toto corpore fparfim eruptio , ab humore acri vel
Glfo intra poros cutis aggefto proveniens , gradu. haec
1, mitior, illa vero corporis gravior affe&us eft. 2. Cutis
in illa fquamofaeft, 8c dum partes affe&se fcalpuntur fqua-
raae decidunt, quod non ita in fcabie. 3. Scabies facillime
per contagium in aliud fubjectum tranfit , infeclio vero le-
praz tam rara aut nulla eft, ut miafma vel virus hocce a vi-
B 5 .                  ro
-ocr page 16-
DISPUTATIO MEDICA
14
ro in uxorem, aut ab hac in illius fibi aflidue adjacens corpus
prorftis non tranfeat s imd ne penetret quidem. quod indc
accidit , quia in hoc affectu particulas vifcofas ponderofasque
ad perfpirandam cutem nefcia: ad fint. Ab impetigine differt
lepra Gr. pauld enim graviora fecum hacc ducit fymptomata»
atque illa.
Tandem quaedam eft differentia inter lepr. Grsec. 8c Ele-
phantiafin Grsc. hasc etcnim fummus, illa medioxumus fca-
biei graduseft.
§. 19. Signis diagnofticis non opus eft , huc ut Colle&im
?.pponantur, quoniam eorum hinc inde fufficienter memini-
mus. De prognofticis modo verba fa&urus fum. Hic mor-
bus etfi imminens periculum haud moneat neque tam lubito
patientem ad cymbam charontis ducat, nihilominus tamen
cum altiores egerit radicationes , ejus cura aut nunquam aut
difKcuker admodum abfolvitur. Simplex quidem affe&us ad-
huc eft , dum puftulas in membro uno alterove effundic;
quandoque Thcrapejam, fed vix fine pharmacia efEcaciori cu-
rationem admittit; Cum vero traclu temporis in toto appa-
reant corpore puftula; , flrmiterque cuti inhaereant, tunc re-
media parva nihil efficiunt, magna etiamfi fummo ftudio in
ufum accerfita niorbum non facile tollunt, itaque fifieripo-
teft , in hifce ut & omnibus reliquis affe&ibus valet id Na-
fonis.
Trmcipiis obfia, fero medicina paratur
Cnm mala per longas invaluere moras.
§. 20. In cura ante omnia confideranda eft caufa rem°ta
ut amoveatur, mala viŁtus ratio, aerque infaluber coiriga-
tur, prasfcribenda itaque eft bona diasta, fine qua vix quid-
quam prasclari in curatione & morbi hujus prasfervatione ef-
fici poteft, cibi fint \vav^toi %#) ivxvfiot, id eft facilis conco-
ctionis. CuncTa e lfa, fumo indurata, pinguia, pifces-marini»
cerevifiajuftacraflior, fceculentior, vinaqueacida, canepejus
& anguevitanda, Cl.Helvetius Willifiialiorumquefententia
ni-
-ocr page 17-
INAUGURALIS.
*S
nixus argrotantibus fuis hoc morbo correptis cibos tantum
Judsis in veteri teftamento prohibitos ut ne comedant fua-
dere folet. Cujus prascepti ratio ha?c mihi in promptu eft,
immundis enim in facratiffimo codice appellatis animalibus
pinguedo eft tenuis , quae ob glabritiemlubricitatemquepar.
tium exfacile venas lacteas & confequenter fanguinem irt-
greditur , materiam feu fomitem huic morbo ad fuftentatio-
nem fui fuggerit. Mundorum autemanimantium caro vel
axungia magis craffa , denfa , adipofa , atque illa eft , qua
conftiftentia dubio procul gaudet , ob copiam fibi intermix-
tarum Vrearum particularum . hinc horum pinguedo, quan-
tumvis eo aftatim quis vefceretur , ob craffitiem maxima ex
parte per alvum excernitur, vel. fi etiam qua?dam ejusportio
ipfum pontum microcofmicum intraret, nullum fane damnum
inde metuendum eft , quippe per exiguas cutis glandulas
tranffudare five in hos fufcipi nequit. Ad caufam procatar&icatn
perfpiciendam , i. ne ferpendo altas agat radices attendendum
eft: item ut vifcerum aliorumque humorum impuritatescito
expurgentur. z. fanguis a particulis Q linis ut liberetur ut
Sc c&fis fluidis. 3. glandula: miliares ultra modum laxas non
nihil conftringantur , ut non tanta iftiusmodi particula-
rum in peripharriam corporis fiat tranfmiffio , fed ut cogan-
tur aliunde fibi exitum quaerere.
- §. 21. Hunc in finem medicamenta tum evacuantia diver-
fi generis tum alterantia poffunt prcefcribi,diverfi quidem generis
dixi, non vero initiora volo, qua: huic morbo haut quaquam
(atisfaciunt, duro namque nodo 8c durus quazrendus eft cuneus
veljuxta Hippocrar. fcil. 1. Aphorifm. 6. ad extremos morbos
extrema remedia funt exquifitiffima.
ltaque ante omnia purgans ut iEgrotantibus ordinetur,
neceflario eft, impura inquit Hippocrates, corpora quoma-
gis nutriveris eo magis hedes, vel fecundumtritumhoccequi
benepurgat bene fanat.
Placuit celeberrimo D. Doft. a Cappelen puell» noftras
pro cathar&ico fequentem- prarfcribere pulverem.
«?
-ocr page 18-
16 DISPUTATIO MEDICA
5J. Diagrid. $rat. 96.
$r, Dulc. %j.
M. F. pulv. una vice aflumendus.
Alias hajccepilulaeinufum ducipoflunt,
■%.. Qr. dulc. gj.
Extr. hellebor.n. Ł6.
§q J[ menth.           gtt. xv.
M. F. cum •*. Trifol. vtici pilul. No. lx. Dof a gr. v.
vi.' vii. ad. viii.
Corpore expurgato ad V. S. pofteafe vertendum, quae femel
aut bis inftutuenda eft.
Sanguis ut a particulis morbum huncce cauflantibus libe-
retur adhibendum & ferum la&is, aut fimpl. aut cum fuma*
ria , aut cichorio etf. fingulis horis matutinis ad |ij. vel "/•
continuandumque per 20. vel 30. dies.
Commendat infuper Willifius Acidulas ferratas, dicens &
faepius folis hifce impetiginem gravem peneque leprofam cu-
rafle. Quibus ad majorem efficaciam el. prunell. adjungi
fuadet, aut ©-1. ^tis.
Pro pauperibus decoftum lignor. fit potus quotidianus,
parvi quidem eft pretii: atinterdum magnarumvirium.
Inter diaphoretica annumeranda funt fequentia Sn. fcil»
diaphorct. $r. ©rat. Eff. Snij. fpirit. lign. tinft. corallior. cum
-n- lign. efient 0 & -n. fumariae. v. gr.
IJŁ. tn. Diaphoret. 3 6.
Ql. Fumar. 96.
M. S. Schweis pulverlein auf. i. mahl.
^t. Eflent, Fumar. $j.
Lign. Ł $.
M. Advitr. S. fchweis Eflenz. auf i- mahl.
-ocr page 19-
I N A U G U R A L I S. gj
Cui magis arridet mixtura, curetfibi feq. confici.
§4. V- Fttmar. f/.
$». Diaphoret.
*n- Flor.famb. aa. g:6.
Syr. de fumar. S. §fi.
M. S. Schweis tranklein auf einmahl.
§. 2,2. Quandoquidem fufBcienter ea , quae ad curam fpe-
eialem fpectant tractaile me mihi videtur , generalis quoque
curas paucis verbis mentionem faciam. Salivationem maxi-
ma pars medicorum lue $rea 8c fimilibus huic adfini morbis
correptis,fcorbuticis, fcabiefcedamaligrsaquelaborantibus feli-
ciflimocumfucceflutanquam ultimurn medendi refugium ad-
miniftrant ac commendant, cum antehac morbus nullo pafto
aliis etiam adhibitis remediis extirpari poterat. Exemplo fit
nobis Virquidam 36. annor. ad Nofocomium Bremenfepraeter-
ito anno accedens ab initio capitis fentiens doloresfimulque
artuum laflitudines, varia in Holfatia affumfit remedia , at
nullo cum fucceflli, poftea fcabie maligna laborare ccepit,a
quo terapore varia quoque tum interne aflumenda , tum ex-
terne inungenda a Clariffima D. Doclrore a cappelen e-
rant ordinata , aliquo quidem fed non integro cum effe&u,
multis porro adhibitis iquamae fernel decidere, ut convale-
fcere vifus fuerit , menf. jan. hujusannirediens , conquereba-
tur de mattria quadam ferofa ex auribus ejus exfudante, ad-
erant infuper hinc inde in facie ulcufcula variatandemabufu
quotidiano decott. lign.vel alius dcco&i fudorem cientis,una
cum adhibicafalivatione (mediante quapoft ulteriorern ufurn
cruorem per inferiora & fputum per fuperiora ejecit )
omnia fymptomata evanuere&feliciflime curatus Nofocomio
valedixit,
§. 2.3. Ex his diclis itaque liquet falivationem etiam in ab-
ftrufiffimis affeclibus locuin hnbere, fed ut ingenue facear in
leprofis etiamfi adhiberetur Turpeth. mineral. vel fimilefa-
livationem ciens ^riale aut parum, credo , aut nullum inde
C                              emo-
-ocr page 20-
i8 DISPUTATIO MEDICA
emolumentum levamenque illis adventurum , quod etiam
expenaiEgra noftra, quae aliquoties Turpcth. miner. falivan-
di caufa fed per quafdam ftptimanas in eodem fere manebat ftatu,
licet poftea externeincutealiquod fenferit levamem, puftu-
larumquemaximaparsevanuerit, ac nonnulli ungues edigitis
delapli fuerint (quorum maximus omniurn etiam nunc mihi
ad manus eft, ) fubftantiaque cruftacea , & albicans circum-
veftierit digitos ac pedes, interim tamen mediante falivatione
prorfus non reftitutafuit.
§. 24, Nam ^rialia, ( quantumvis ad ea in maximis qui-
bufque morbis, tanquara ad unicam falutis auchoram con-
fugere plerumque foleant medici , herculeam quippe opem
non fibi fpoponderunt, fed Scillisperfanandispraeftofrequen-
tifiime fucre) noftne argrse quinScfimilibus lepra infeclis ni-
hil emoluracnti hanc ob rationem afferre potuerunt. Quia
corpora fluenta qua quantitate, qua qualitate , quatenus ad
lepram fpeftant , rite fe habent. Nulloreperiuntur infecla
acido, praecipue fluentis inimicante hofte , nedum alius ge-
neris principio mordicante ^rio acriumnempc, domitori alia3
perlibenter obtemperaturo , vifcera primatia , neccanaliculi
quidem aliquantam obftrufticnem fui pafli funt ; fed vitium
prout dixi, iptis glandulis fubcutaneisnimispatefaftis inhazref,
ergo non mirum fi plus damni quam commodi attulerunt ,
quod 6c eorum abufu non femel D. WilHfiusexpertus, curfl
fatetur,fe falivationem in4. perfonis impetigmegraviori leu lepra
laborantibus absque ullo commodoexpertumfuifiequanquam
omnes evanuerint puftulas, impetiginifque neveftigiaquiuetn
relifta vifa fuerint nihilominustamenprotraclu tcmporis illurn
ad folitam redifle maturitatem , fando pergit > nec etiam f*ci-
diva: reiteratam falivationem aufcukafle , quare concludit
luem oream etfi fumme malignarn, atque ulcera faediflima^C
cacoethea carnes & ofla depafcentia excitantem , multo fact-
lius ac certius impetigine feu lepr. curam admittere. Qi.iarn"
obrem autem lues $rea faciliuspoflit fanari, ipfemet B. Ł**
inter ejus fcripta in traclatu de cutis affectibus, fub Titulo.impŁ-
tiginis feu leprte Graecor. legere potcrit.
-ocr page 21-
I N A U G U R A L I S.
Atego hanc in pectore fovi fententiam quare fruftraneo in-
ftituta fuit. Scilicet in falivatione , quam ^riaiia crebriufcule
feufumptautplurimumciere folent , humores ftagnantes vifci-
dique, cum primum liquidiores fecti, encrvato e Ifno, csete-
ra principia ligante, ad du&us faHvales per os excrettm dedu-
cuntur. Singuli canaliculi glandubeque , ad quas iftiufmodi
humores , una cum globubs Łrii ar&iffirna quazque vafcula
diiatantibus vehuntur, folitis patcntiores iiunt, quocirca non
modo materia morbifica elimin?.tur, verum etiam obftruŁtio-
nes qutevis referantur. ^riale igitur hoc paclo , quum mor-
bo cuidam fingulari praefidio fuit, penfum fuum abfolvit, ve-
rum enim vero tametfi , finita falivatione cuipiam videretur
rem melius fe cumLepraGrsec. infeftis habiturum, quoniam
fquamse decidunt, ac cutis ad redintegrationem fui aliquantulum
accelerat; phxnomenon tamen hocce nihil certi pronunciat,
6c inde oriri, mea nimirum opinione reclrius autumo, quod dum
a ^rialibus fluenta in peripheria corporisoberrantia nimismo-
veantur & tunc plui-imse humidse particulae glandulas miliares
transfudent, fquamas humecient, ac paulatim, quum plures a
tergo fequuntur; protrudant eas, quare decidantopus eft. Ve-
runtamen quum ita morbi caufa haud ablata fieri itaque aliter
non poteft , quam ut tales regri perafto ptyalifmo in reci-
divam incidant , priori morbo pejorem ac fcediorem , quin
partim globuli ^riales : partim humoresj utrique autem, vi
vafcula dilatandi prasditi, glandulas laxiores, quam antehac
erant, reddiderunt, perinde plus humoris in fquamas abi-
turi fufcipiunt kCc exfudantque.
§. 2f. Retulit mihi Helvetius nonnullos quandoque ad fe
acceffifle & abfe adverfushunc morbum prasfidia petiifle con-
querentes infimul quod vana a quibufdam medicis alias fatis
peritis fibi eflent adminiftrata , inter alia& falivatio, fingula
tamen fruftraneo cum fucceflii, tandcm narrando perrexit fe
intra perpaucas feptimanas pauciffimis rebus aftectum hunc
quam optime curafle, quare unam atque alteram tanquam fin-
gulare fecretum mihi faspiufcule inffanti aperuit non ut mihi
quoque fit arcanum, huic curandi methodurn abfcondere no-
Ci                                lui
\
-ocr page 22-
4-o DISPUTATIO MEDICA
bi fed eam huic diflertationi infigere volui, ut danteoccaflone
evadat in bonum falutemque omnium tali morbo afflictorum.
Sed ad rem , pradaudatus vertit fe ab initio curationis ad
evacuantia prasparantia acidumque imbibentia. De quibus in
antecedentibus prolixe tractavi, poftea Łr. Jnii gr. iij. fingulis
horis matutinis prasfcribit.
Pro pota ordinario hocce asgrotantibus fuis appropinquat
decoctum.
                                  x
R>. Rad. lapatb. acut. \iv.
$». cmd. %ij.
Quibus propter lapath. amaritudinem addi curat..
Rad. liquirit. ?y.
Incif. & contu f. coquantur in menf. iij. 1. in praster propter. cola*
tura inferviatpro potu ordinario.
Externe liquore picis corpus ut inungatur jubet, ( qui
Jiquorglandulasfubcutaneas quodammodo conftringit, quarc
tantam humorum molem fufcipere ncqueunt, qmbus adtlu-
xum in glandufas denegatis fponte fua poft paulo fuifures live
fquamas cuti adhasrentes delabuntur, ficque eadem naturali
rurfus potitur forma, quum non plures humores glandulis fo'
ras exfiidant quam qui ad fuftentationem , mitritionemque-
cutis neceflarii funt. ) quibus omnibus argrotantes quofdam
abfque ullo additamcnto aliorum remcdiorum feliciter cura$f
iefandte mibi aflerit,de eodem liquorc picis mihi notum&'cJr
Medicus heic locorum in praxi haudmediocriter verfatus fcn.
fc ifto liquore cujuidam caput tinea h erufla maiigna intotum-
olxmctum pcrbcnc fanafle.
§. 26. Priufquam coloplionem diflcrtatiunculae huic irapo-
nam verba qusedam de finribus fuppreflis pro meo modulo &-
cienda funt, nempe , qui fuppreffi denuo revocandi fint ac
iingulismenfibusdebitorluant- Igitur attendendum. 1. ad: pn-
suarum viarum digeftionem , l-i.. fanguinem acido-vifciduna-
fegnius-
-ocr page 23-
I N A U G U R A L I S.
2,1
fegnius eftervefcentem , ac tardius circulantem, 111. ad vafa
uterina obftru&a & infar&a humore vifcido. Antequam V. S.
inftituitiir exhibenda funt refolventia humoremque attenuan-
tia, funtqueGliadigefta, vomitoria, ftomachica, quibuspri-
marum viarum cruditates corriguntur, digeftioque promove-
tur, inter digeftiva fequens pulvis, eft recenfendus.
jŁ. Limatur. tf. gg.
Ocul. 25. Bj~
©7. abfjnth.
Tart. (&-lat. m.
o
r. v.
M. Huic pulveri gr. ij. vel iij. aff fcetid. addi poflhnt nifi pa*
tiens faftidiat.
Vomitoria funt Va. Benedict. R. ad |ij. veliij. aut^. Eme-
tic. ad gr. iij. vel iv. ad vj.
Egregium fiomachicum efi h&cce feq. Tincl.
Bi.. Cinnamom. §ij.
Cort. aurant.                                                    \
Cubeb.
Cardamon. aa.. Łj..
Galang. min.                      . %
Rad. calam. arom.
helen. aa. 5i?,-
Macer.
Croc. oritnt. aa.
5ij.
Incif.Sc contuf. aftundantur -n-. vin. tbiij. fumatur inde Bis de"
die vel ter hauftus largior. Huic morbo infuper medentur
omnia aperitiva, ^tialia , omniaque quse 6le volatili aroma-
tico abundant, quibus aiibcianja iiint abforbentiaquascunque,
aperitivis enim obftructiones tam uteri quam reliquorum vif-
cerum referantur: A ©libus volatilioribus aromaticis ^fsque
tota M. S. vigorem acquirit, ad motum aptior redditur: (cum.
ejus particube ab aromaticis hiice lubriciores fiunt.) ac eo ma-
C l                       , ,gis-
-ocr page 24-
z% DISPUTATIO MEDICA
gis ad eflervefcendum difponitur. Abfbrbentia funt corallia,
ocul. 25. Sn. diaphoret. fimpl.&Jtiatumquascum reliquis aci-
ditatem in fanguine imbibunt, ac emendant, ea ratione ut fit
jn extravafato grumofo fanguine a cafii vel iŁtu per medica-
menta abforbentia jam dicta, quibus grumi fanguinis fblvun-
tur , dunl prius acidum in illo contentum ablbrbent, com-
pages temporanea diflblvitur , & per legem circulationis fan-
guinisinM.S. reducitur. Profunt etiam catameniorum la-
borantibus impedito fluxu omnia medicamenta ex helleboro,
Rad. hellebor. infuf Extr. hier. cum agaric. Extr. colocynth.
vin. malvat. Jtiale Hartmanno, v&fyrup. arthemif. compof.
Extr. ad menf. ciend. Claret. chalybeat. Efl'. fplen. bov. me-
lifl". artemif. fabina, croc. caftor. pilul. de fabina Mynf. Spec.
dialaur. ejufdemTrochifc.de myrrh. ejufd. Tinft. \. Borrax,
fummitat. marrubii alb.in vin.alb. infuf. laudat Borellus. cont.
5. obferv. 14.
Notandum tamen quod in hoc afFe&u 8c omnibus aliis
obftm&ionibus medicamenta in forma liquida exhibita feli-
cius operentur, praecipue infufa, vina medicata mira praftant.
v. gr.
Bi.. Spec. aperitiv. hyfler. M. |ij.
Limaiur. Łtis ppt.
Rad. ajar.
Baccar. juniper.
Agaric. alb. aa.
^J.
Herb, marrub. alb.
Sem. amf.
Z. Z. aa.
glj.
eli.c?. ?. |fi.
Incif. 8c Contuf. infund. in Menf. ij. vin. veter. alb. ftent per
noftcm in loco calido, tunc fumat patiens M. vel V.' hauftum-
Cui vero magis arrident medicamenta in forma ficca, ut
funt piluke, in ufum ducat fequentes.
94. D'a'
-ocr page 25-
I.NAUGURALI&
IŁ. Diaphoret. $tial. §j.
Flor. Jkl. armon. cum L. htmatid.
Facul. bryon. aa.
3ij.
Extr. cattor. <rr. iv.
             .
01. Cinnamom. gtt. rV.
EJf. artemis. e/.f.
M. F. 1. a. pilul. No. ccxc, confpergantur pulvere Cinna-
mom. de quibus M. ac V. fumantur in V- rnelifl".
Sunt prasterea qui pulverem cachetticum Quercet. aut ali-
quando ufurpant.
Complures folum chalybem $re ppt, ad Łj„ pro dofi ali-
quoties aflumunt.
Nonnullis menftrua iterum prorumpunt fi vena malleoli fecetur.
Fortiflimum omnium eft oleum. <f\, fabin. in hocaflfedtu,
verum fiifpectis non dandum j quia facillime abortum facit.
§.27. Ultimum denique eft, quod velim utB. L. haecce
asqui bonique confulat, Sccumterapus plura ut anneciam non
fuppeditavit pauciflimis hifce acquiefcat, plura autem fi defi-
derat infpiciat Librum a Celeberrimo Willifio editum, vel
ob defedtum hujus Chyrurgiam Excellentif. D. Munnicks ,
Med. DoŁt. Chyrurg. Anatom. ac Botan. Profeflbris, Pra>
ceptbrifque mei fideliffimi.
§. z8. Heicnuncfubfifto, nullus dubitans quin adhibitis
hifce fuo tempore, (fimul exaclriffima eft confideranda diseta)
cum puella noftra, ut 6c c&teris in futurum hocce morbo af-
flictis optimum fuccedat in finem. FaxitD.T. O. Max. qui
omnium reruminitium eft ac finis, ut omnia fufcepta in S. S.
fui Numinis gloriam, asgrotantium faiutem , emolumentum-
que vergant.
CQROLLARIA.
1.
ZJrinam omniummorborumjigna praberepojfe, nego,
•#                           1.
H&matites dum volamanus continetur , non eohibethamorrhigiam
narium,
                                                                        Nofi
X
-ocr page 26-
5
Jsfon daturpanacea.
4-
O^* pubij temporepariut. non Aehifcunt.
Fttum nenper os9 fed tantumper umbilkumnutriri, ftatuo.
6.
Neque illum in utero refpirare
, dico.
7-
Purgare aut V. S. inftituerefi quis voluerit vere & antumno fe~
cundum Hippocr. Aphorifm. 47. fitl.vi.inftituat.
8.
At purgatio ven& fetlioni pramittenda eft.
. .9-
Notitiam habere in Chyrurgicis , rebufque pharmacŁUtkis Medice
futuro fumme neceffarmm eft..
10-
tn omnibus moderata durant.
II.
China China infebribus interdum magis nocet qhamprodeft.
12.
Dentes quod indits vrefcant, a/firo.
Transfujio fanguinis parvum aut nullum in medkina habet locwnt*
14.
Infnfio tabaciper venam cruralem injetta convulfiones creat, quibtts
ftatim mors imminet.
Earundem virium eft Extr. nuc. vomic. orefi ajfumitur.
16.
Oleum tabaci egregium eft anti-vulnerarium.
Fumigatio tabacinon eftnegli^endanec refutanda.
: 18-
Dantur vafa latlea in inteftinis crajfis.
F I N I S.
-ocr page 27-
Errata TypografMca,
Inprooemiolin. ijr.trepitabant, Ltrepidabant* Pag.8.1in. 7.
Iatitantas, 1. latitantes. lin. 10. abfcondite , 1. abfiondiu, lin.
17. ftimulabat, 1. fiimulat. Pag. 10. lin. z. adriaftici, 1.
adriatici. lin. ay. copiofis, 1. aquojis. Pag, 11. lin. 27. digi-
tis, 1. digitorum unguibm. Pag. 18. lin. 3. adde poft caufam,
ufmpavit. lin. 16. corpora , 1. corparis. lin. 18. prascipue, 1,
pracipuo. lin. 19. acrium, 1. acidorum, Pag. 19. lin. g. dele
fiu. lin. 13. habkurum , 1. habituram. lin. 16. rectius , ].
fretus, lin. z^- quin , 1. quia. lin. 26. perinde , 1. proinde. lin.
36. huic, 1. hanc. Pag.zo.lin. 13.1. in , leg. /. iv.lin. zq.. ac,
\.ut. Pag. ti. 1. 4. digefta, \.dige(fiva. Pag. 22.1. 9.1abo-
rantibus impedico fluxu, \, finxu tmpedito laborantibm. Pag.
23. lin. 8. poft M. ac V. 1. X. velt XF. lin. 9. dele am. la
Corollario 2. vola, 1. voU.