|
blSSERTATlO IVR.1S ECCLESIASTlCl PRIOR
DE
VARIIS
SACRILEGII
SPECIEBVS
EX MENTE IVRIS CANONICI
QVAM
IN ACADEMIA FRIDERICIANA
INDVLTV
INCLTTI ICfORFM ORDINIS
FRATRES GERMANI
lOAN. SAMVEL FRIDERIC
BOHMER D. PRAESES
carolvs avgvstvs bohmer
RESPONDENS ,
II. L. Q^ C.
DIE XXIX. IAN. MDCCXXVI.
VVBLICO ERVDITORVM EXAMINI SVBMITTENT.
HALAE AIAGDEBYRGIGAE, LITTERIS GRVNERTIANIS.
|
||||
|
DISSERTATlO IVRIDICA PRIOR
VARIIS SACRILEGII
SPECIEBVS
EX MENTE IVRIS CANONICL
|
||||||
|
^Vns ciuilis fententiam a vero facri- sacrilegii
£: hgii conceptu fub Imperatoribus criminis am« \ iam aberraritem & declmantem bitus unde? peculiari dilTertatione, v r a.e s i d-e patre habita, in fcenam produxi. Religionis chriftianas feliciffimi progrelTus gentiliumaniraos adeo irritarunt, & exacerbarunt, vt no- ^m/acrilegii fpeciemproducerent, eamque in facris pu- risfimis quaererent. Csefares profani diuinitatemfibias- %entes autores fuere, vt quxuis Jacroru??i violatio, qui- uis contemtus mentitaediuinitatis,huicnefando crimini attribueretur, vt eo grauius ftatuere in eos polTent, qui a Profa.no hoc csefarum cultu alieni erant> vel eiTe crede- A bantur.
|
||||||
|
DE VARIIS SACRILEGII SPECIEBVS
|
|||||||
|
2
|
|||||||
|
bantur. Inde Chriftiani has nouas facrilegii definitio-
nesinfuostrahebant vfus, &contrahofteschriftianino- niinis pugnando argumentis euidentiffimis docebanVy" Jacra gentilium mera effe facrilegiaf feu' veri numinis contemtum, violationemque puriorum facrorum a fal- uatore noftro reftauratorum, id quodcit.difiertatione de variti facril. Jpecieb. ex ment. iur. ciuil. prolixius often- fum eft. Inde patres ecclefiae hunc nouumfacrilegii con- ceptum, cui iamamultistemporibusafluetierant, adeo propagarunt, vt in conciliis, in legibus ecclefiafticis inv peratorum,deniqueinfcriptisDodorumecclefiae,omnis IfcmjL&VLisfacrorumviolatio, quomodocunque fada fue~ rir, & quEiiis. irreligiofitas facrilegir dertominationenx acceperit. Enim vero etiam irreligiofianirhi conceptUS ea latius terminos fuos prop3gauit, quo maiora fuperfti- tio coepit incrementa, nouosque quotidie cultus, ritus^ aliosque facrorum adparentium adparatus progenuit, quorum defpedus exhac noua doftrinanon poteratnorr facrilegium efle. DeniqaeJftirituafa qualitas,, negledo fcripturse facrae ienfu, adeo iri publica ecclefiae dodrina; adulterataeft, vtinfinitorum facrilegiorum feriem pro- duxerit, quam hac diflertatione enarrabo, vtliquidum manifeftumque fiat, quantopere fub huius criminis, . quod nefandijfimum efleconftituerunt, metu audoritas & eminentia cleri creuerit, & laicipotentiores deterriti fuerint, ne dominatui eius fefe opponerent. Qui enirrs.' iure imperii /egitima in pontificis & Epifcoporum ini- quiflimos aulus vfi fuere, ii mox facrilegi, impii, hoftes- que facrorum declarati, excommunicati, atque depofrti funt. Campus quidem latiffimus, quem peragrare coiv ftitui, fefe mihi orFert; fed iter fufceptum ea proptef deferere nolui,. quirt potius fpera auxiliante Deo illu» - me confedurum efl^.. Referturad! §. II. Sciendum itaque eft, facrilegium inter^" erimina ma- wra delidaj quae maiores iudices poftulant;ralatMrafui"^^
|
|||||||
|
__ EX MENTE IVRIS CANQNICI. 3
yt conftitutiones ricardi pqore, Sarum epifcopi tit.28.
apud .hardvin. tom. VII concil. p. 97. ftatuunt. Imma- Immamus nius enim efle quam maieftatis crimen cenfuitBARONivscrimine ix& ad ami. 164. n. 4. ipfi reiigioni oppofitum, cui bellumin-"11"*-1**"5* dicit, iudice passerino de pollut. ecclej. "diff. 1. c. 13. n. 3. unde etiam crimenleje maieflatk diuine audit farinacio in pr. crim. qu. \J2. n. 1. valasco de pnuil. mijerabil. pef- Jhn.qu.9. n. 12. 48. quod ceteraquidem crimina lefionem kaminpm contineant, hoc verofit cumulus omnium cri- minum, quse inDeum ipfumcommittuntur. Audiamus generales quasdam Patrum fententias, quse deinceps^- cialibus obferuationibus illuftrandse funt. In concilio To- letano IV. deanno 633. c. js. apud hardvin. tom. III. concil. p.SS>3- patres edicunt: facrilegium efl, fivioletur agentibm regum Jiiorum promiffa fides, quianon folum in eosfitpatli transgrejjio, fed & in DEum quidem, in cuitts nominspolli- cetur ipjd promijfio. En latiffimum huius criminis ambi- tum, vt, quicquid per indirecJum etiam in Deum com- mitti videtur, facrilegium fit. gregorii III. iudicia ablndeeius- hardvino cit. l.p. 1871. relata c. ^.facrilegum itadefiniunt:dem conicep* facrilegus dicitur quifacra violat, vel quifacrafuratur.tu$lAtis(imu$ Prius latius, pofterius membrum anguftiuseft, vtoften- • datur praeter furmm plures fpecies eo referendas efle. Pariter isaac Epifcopus Lingonenfisw.7. c.i. apudiiAR- bvin. tom. V.conc.p. 439. eiusdem fententiae eft. Aitqui- dem: facrilegi funt ecclefie predones; fed mox fubjicit: omnes enim contra legem facientes, resque ecclefie diripien- tes vel ecclefias facerdotesque contra diuinas fan&iones ve- xantes facrilegi vocantur, atque indubitanter infames,facri- kgique habendijunt. In fequentibushocdeclarat&qui- Qem c. 2.Jacrilegi dicuntur, qui ea, que domino offeruntur^ & confecrantur auferunt, vel in aliud transferunt.c.3. ve- 10 facrilegi dicuntur, qui prejumjerint, quam non meru- e*unt a principe vel Jeniori iufto dignitatem. Porro c. 4. ?M"s accenfentur, quires ecclefie idiripiunt, vaflantf inua- A 2, duM
|
||||
|
4 DE VARIIS SACRILEGII SPECIEBVS___%~
dunt vexantque, aut a iure ecclefiarum, quibm traditg pe~
rant, iniufte alienant. Additur ratio: Chriftum & eccle-
fiam unam perfonam effe, non nefcimm. Et ideo qu<z ecch'*
fiisfunt, Chrtfti funt; & qu<e ecclefi<e offerunturv Chrip
offeruntur; & qu<e ab ecclefia toUuntur, procul dubio Chrt-
Jio tolluntur. Vlterius c. 6. facrilegus eft, qui in ecclefirf
earumque res irruens facerdotibm e*r minijirisvel ipfi cul-
tuiaut loco aliquid importat iniuria, vel infert ad diuint
, cultm iniuriam. In c. 9. maximum facrilegium efle dici-
tur, oblationes fidelium, qucs funt res ecclejiarum, auferre,
vaftare, invadere, velfurripere. In morem ea tempeftats
abierat,-vt ecclefiae a laicis iure feudi detinerentur, cu-
ius primaria vtilitas in perceptione oblationis quaereba-
tur. His pofleflbribus terror incutiendus erat, Scfacri-
legii reatus objiciendus. Ne vero objicerent, obiationes
hasnonefle res confecratas, in c.7. hsec fententia tradita
eft: Omnia quteDeo offeruntur, procul dubio & confecran-
ob cumulumtur- ^°ft patica additur: Et quiaChriftum i^r ecclefiam nnatn
ifitum &$et:~perfonam veraciter agnofcimm, qutzcunque ecclefi<e Juni>
fonaram fa- Ckrifti funt, & qu<s ecclefite, vel in fupradiBis, vel in quibm-t
crarni» cunque ffeciebm, fiue pollicitaiionibm, fiuepignoribm, fiue
fcriptis, fiue corporalibm rebm offeruntur, Chrijio offerurt"
iur. Et qu£ ab ecclefia eim quocunque commento alienafi-
tur, veltoUuntur, Jiue alienando, fiue vaftando, fiueinua-
dendo, fiue minorando, Jiue diripiendo, Chrifto toUuntur.
Etfiab amico quidquam raperefurtum eft, pracipue Chri-
fio Domino noftro, quieftrex regum, & dominm dominaW-
iium, aliquid auferre vel alienare, furripere vel vaftarei
facrilegium eft. Superftitiofa haec rerum eeclefiaftiearun*
denominatio plura opinionum monftra produxit; fed
fimul vix liberabirclericos ^facrilegio,^. hsecbona fibi
addixerunt, quse in vfus pauperum, quibus fubducla funf?
cederedebebant ex primseua deftinatione, vt lavnoivs
aiiique oftenderunt. De refponfione idonea ipfimet co~
gitent, qui his bonis fe pafcunt> quibus vera membTa
Chrift*
|
||||
|
EX MENTE IVRIS CANONICX
|
|||||
|
Chrifti pafcenda erant. In concilio Trosleiano de anno 900,
c. 4. apud hardvin. tom.VI. p. 1. concil.p.$i2.feq. facrile- gium dicitur facr<e legis violatio, quod per multa jpecieruffl diuiditur crimina. Id oftenditur recenfendo ndnnullas fpecies; ttenim 1) adfertur focvWegium fihifinatts 1) blas- pbemi fiermonis 3) xixxcixiVLCVOio fiacrilegium, quodapra- donibm de rebm ecclefite agitur, quodlatiffime explicatur? & generali hac regula includitur: & pt in breui denoten^ iurifti, omnes contra legem fiacientes, resqueecclefice quaf- cunque diripientes, velecclefias fiicerdotesque contra diuinds fan&iones vexantes, fiacrilegi atqueindubie infames fiacrilegi vocantur. Eft ergo facrilegium velrtr«»/vel perfionarum, eft ergo vel quando vexantur vel res ecclefiaflkte ve\fitcerdotescomt& rerum vei legem. Vexari autem dicuntur, etiam qui litem mouent, perfonaram. qui ius fuum contra ecclefiam perfequuntur,\qui cleri- cis obloquuntur, eisrefiftunt, &aufibus eorumbellurn indicunt; nec chxiiuhcontra /egmquempiamdeterreat, quia legem hanc ipfimet conftituerunt, hierarchia? Vm- ce inferuientem,&laicorumiuribus detrahentem. Ne dicas, iudicium hoc facrilegum efle; etenim omnium feculorum res geftae euincunt, fub prxtextufacrilegii le~ gitimis imperantibus a clero dominarite bella fuiffe m- dicla, iura eorum deminuta, ecclefae veroau6ta,&hoc quidem contra leges diuinas. lamrationes rite fubduca-
mus, & conftituamus, vtfum magiftratusiura fuatuen- tes, an vero clerici aliena per iniuriam inuadentes & 00- cupantes./dm'/^' dicendi fint? §. III. Sic itique omnisinuafio,violatio, vexatio at- Confiftit «
que detentio rerum, perfionarum luriumque facrofum ^cc/^-rei facrsev* Mftkorum, & fpiritualium contra legem ecclefiafticam^tlQns' feu cleri maioris conftituit fiacrilegium ex rttenv *e iuris canonici, quem conceptum vt plurimum cri- ^Uialis & canonici iuris interpretes fequuntur, Vt faRI* *?Acivs in pr. crim. qu. 172. p. 1. #. 2. d£ ci an v s in ir. cfim, "b-6. c14.rubr.defiacrileg. n.i.feqq. PASSERiNvsY/epollut. 'Wefidijf.h £,'#. tf, ii GiflALUNvs^ irregulmUU c.J> duh A ? 4-4*:
|
|||||
|
6 DE VARIIS SACRILEGII SPECIEBVS
|
|||||
|
4. qu.j.p. 569. 10. bernhard diaz in pr. criminal. canon.
c. Sj. n.i. vbi hanc meiioremdefmitionemefleait, quod fitfacra reividatio, ve/eiusdem vjurpatio. Inde necefle fuit, varias eius conftituere fpecies, in quibus tamen noil conveniunt, dum alii plures, alii pauciores adferunt, in quibus fententiis colligendis nonero follicitus, paulo poft fpecies eius figillatim expofiturus. Admodum fcite autem dehis ex orbitantibus fpeciebus iudicat ill.Dn. tho- jwas. in not. adLancellot. lib. 4. tit. f. p. 2014. aiens: operam dederunt camnifl<e, vt fccundum morem confuetum vocifm ■vfitatis nouas plane fignificationes■ imponendi, facrilegii cri~ wen adfignificatus inufitatos extenderent; partim, vt deter- rerentur Laici, ne perfonas&res ecclefiafiicas vllo ntodole- derent, aut eas inuaderent, partim vt perfuaderetur magi- flratm politicm, extendere pcenas iUasatrociores infacrilegos proprie dicTos, ad cafus a/ios infolitos, & qui a/ias citra hanc extenfionem mitim puniri debuiflent, partim etiam, vtfa- crilcgium, quod efi deliclum politicum, pojjent referre inter crimina ecciefiaftica. Eius tot fpe- $■ W- Tantus veroharum fpecierum curnulus non
ciesexlatisil afiunde enatus eft, quam quod rerum facrarum o\(piri-
ma rerumfa juaiium luxurians & Iatiflima adpellatio quibuscunquc
crarum & pejrfonis rebus & iuribus ecclefiafticis attributa fueric. Ec-
fp««t«al.,um clefia paffim in faeris dicitur/pifitua/is,8c membra eius %e-
orta* anone vafancli jkjpirituales. Quis veroignom,perm:/<^3whoc
fenfu denotari fidelesperfidem cumChrifto vnitos,vbi-
cunque reperti fueriat, etiamfi nequidem e$fterno vni-
anturccetu? Eph.V,2j. Hi recle dicuntur Jpirituaies,
quod Spiritus Dei in eis tanquam in templo fuo habitet,
quodque eo agitentur, vt exfacris conftat. Enimverb
non diuftetit faiua & incolumis res ecclefiaftica, non
tantum re ipfa, fed adpellationibus ipfis transmutata &
deprauata. Docent publica ecciefia?monumenta? ecc/e-
fi.£ praedicatum non rantum templts, fed primario clerp
tributum fuifle, quod hic perfonam .ecclefise eminenter
tue^-
|
|||||
|
EX MENTE IVRIS CANONICI. f
*ueatur, eamque repraefentet, vt princeps dicitur fufK-
nere perfonam reipublicse. Hac metamc-lphofi intro- ducfa, foli clerici dicti Cunt Jpirituaks, & tempiaJfiri- tualia cum omnibus iuribus & accefflonibus. Creditum enim fuit, accejjorium eiusdem qualitatis efle debere, qua gaudet principale. Vnde iura ecckfiaftica dicla funtjfri- rituafiah.e.ilte ipfa iura, quaeprogrenutemporis perpa- tientiam& conniuentiam laicorum clericf fibiacquifiuc- ruht, quorum iam incapacesdicuntur laici, quodfpiri- tualia tautum clericis concredita fint, laicis autempror- fus negata, adeo vt horum vfurpatores fiiit iurium diui- norurn feu fpiritualium praedones. Nec diuerfam rerum ecckfiafticarum effe rationem, ex isaaci Epifcopi Lingo- nenfis capitulis obferuaui $.2. quidifertec VII. interres Deo coniecratas refert mancipia, agros, vineas, /yhasf prata, aquas, aquarumque decurfius &c. qu£ Domino & ec~ ckfiis afidelibus vblata /unt,Scfic per confequentiam quali- tatem (firituakm habent, quae orrinia phiribus illuftrat Bn. THOMASivs adLancellot. lib. II. tit. I. §. / firaulque fo~ Jjda excuffione exairjinat. Praeterea plures res vel confe- crationevelbenediclioneviibns facris vel piis deftinantur> & adplicantur, quae canoniitis dicunturfiacr<e, fan$t<e & reHgiofe. vid. passerint. de pollut. eccl. diff.2. c.t. n. f. Ca- talogum harum rerum refeit farinacivs inpr.crim. qu. 172. P.2.&quidem ideo, vt oftendat, in qmsresfiicrikgium cadat, quamuis, quod exinfra dicendis adpareblt, am- bitum obiecli criminis huius non exhauriat. §. V AgnouittamenPASSEKiNvsdepollut.ecckfidi/fi.l. Eff vel pro*
c.ij.n.j. facrilegium erfe veiproprium velimpropriumkxsP*'™*1* quafi/acrilegium, quemadmodum mukae res largedicun- tvit/acra: Scilicer res facras ftricte dici cenfet, quae~funt cultui diuino deftinatae', earumque violationem proprie diclum Inuoluere facrilegium; ceterarum rerum, quae la- tiariiri{enfuy^rr^dicuntiir,violatlonem^^^m7(?^w'.vcf rrnpro^ ^ic ipfuffiBeumhQC fignifkara compr-eheradi aflerlt, in-P"»™' deque
|
||||
|
8 DE VARIIS SACRILEGII SPECIEBVS
|
|||||
|
deque faclum, vt irreverentia immediate & dire#o Deo
facla facrilegkim fuerit adpellata, quamuis alias devs a re-
bus cultui diuino dicatis diftingui debeat. Enim vero
ita per indireclum agnofcit, facrilegii adpellationem *
patribus in abufum fuifle traftam, &quidemnoneadent
prscautione, qua poftea quidam interpretes vfi funt.
Hac diftin- Latuit anguis inherba, &hac diftinclione opus fuit, vt
ai°vnde na-grauiflimus patrum, conciliorumqueabufus, inuolucro
ta * quodam palliaretur. Tandem enim fubtilioribus rerum
fcrutatoribus iniignis huius appellationis deprauatio cb-
uia faclaeft, quam fuperftitio produxit, barbaries pro-
pagauit, &hierarchia eofacilius fufcepit, quodrebusfuis
percommoda vifa fuerit. Ipfaloca, mox danda, opti-
muiri prasbebunt indicium, quid patres, quid concilia
gd facrilegium prouocantia, fenferint, vtrum proprie an
improprie fefe locutos fuifle crediderint ? Si in proprio
fubfiftendum eflet fignificatu, furtum rerum facrarum
tantum hoccrimine contineretur, non quaeuis violatio,
quum tamenpoUutionem mr/^for#0/interpropriediclafa-
crilegia referat passerinvs. In rem praefentem modo ve-
niamus, &cfacrilegos non ex mente passerini, & fequa-
cium, fed patrum Sccanonum aeftimemus.
Sumitur ali- §. VI. Id veromagis notari& obferuari fedulo de-
ter in fenfu buiflet, facrilegium aliter ixxfenfu iuridJco, aliter vero h\
iutidico fenfu theologico accipiendum effe. Priori infenfuinuol-
uit delitlum & crimenpublicum, quod absque dolo & vo-
luntatenocendi, &contra leges agendi,committinequit,
adeoqueaclwvohmtarimre$edicitur, vtpotefiquisdolo
malo templafpoliat, iis viminfert, &c,/anc7itatem eomva
ciuilem lsedit fciens volensque. Hoc fenfu adforum iuridi-
aliter in fen- cum&iiuridicamconfiderationemfpeclat. Pofterioriinfolo
futheologico mentis errore, voluntate nocendi & dolomalo exclufis,
fubfiftit, ztquepeccatumin Deum quidem inuoluere poteft>
non tamen femper delicjtum mforo criminali, quod per
errorem in jntelledtu haud commjttitur. h\ varii$J^'
cau
|
|||||
|
~l , ,]f ■ i l- r^,- i . . -
EX MENTE IVRIS CANQNICI. y
caufis hi duo refpeclus feparandi funt, vt omnis confufio
euitetur. Blajphemia fine dubio eft crimen publicum; fed vt «xempf» non aliter, quam fi quis Jciens volemque & dolo malo, & Blafphemiae fic non ex errore folo mentis, Deo vel Chrifto fpecia- iUuftratur. tim maledicit, yel honorem eius conculcat. Quis vero ignorat in fenfu theoiogico etiam errantes Chriftum blas- phemare dici, vtut ab omni intentione, eius gloriaj quid detrahendi, quam alieniflimi fint. Sociniani di- uinitatemChriftinegant, aliaque, quae theologi ad blas- phemias referunt, ftatuunt, vt vt per errorem intelle- ctus peccent. Oflerodi, ciuis Goslarienfis cuiusdam, & matris eius confeffionemminiftrisecclefiae Goslarien- fis editam, blasphemias appellat B. heineccivs in hijior. Goslarienf p.527. imo quidam ex minifterio mrefuta- tione litterarum fymdalium apud evndem p. f2p. feq. ad- modum asftuat, & niinifi£/^/?m/^Socinianis obiicit, magna cum mentis acerbitate. pevcero in colloquio, quod in carcere cum Iacobo Andrea; & Selneccero ha- buit, duo crimina obiecla funt 1) blasphemite 2) irreue- renti<e erga clerum. llla in quodam difTenfu a farmula concordi<e quaerebatur, adquamimputationem tamengra- uiter excanduit pevcervs, increpans colloquentes: Ego non fum blasphemus - - taffet mid) &u ftieDen mil ha tSOtte^Sdrtetuncj/ Denn idj bin ntcht blasphemus; &alibi: £>. Jacob nennet mtd) etnen blasphemum, ctnen ©ottefr» ldjrevlid)cn «Blanri, 6a§ id) £t)tiftum tctftere, unb il)m feine 96ttlid)e 9flaiefidt «ttfjtelje, &a$ fau tdj nidjt (ei&en: ilie ia contrarium inftiterat huic imputationi, & ficuti collo- quii principium ab hac defumtum; ita quoque in ea hnem accepit, vt acla a Dn. thomasio in annot. ab anno Hop.vsque adamn. 169. edita & tejlamento Ojfii fnbie&# P' iso. feq.-ptenms docent, quibus haee epicrefis fubiici- ^ Ob tmtd) publicirung bicfet (§d)tifft uet teinenSuthc ^"-"n ■SJteligioh jjtofie €t)te roiebetfahf en / laffe id) an&ere ^vtl)eufd)e iuaiciven/UnDmodjte w>tywt$etvtt>a$unfete B Seute
|
||||
|
10 DE VARIIS SACRILEGII SPECIEBVS^
£cute ttaju faaen wotten, roenn €at()o£fci)e ^riejtef $*f
Steicbe SBeife mit il)ven difputiren unu &cf$ult>ia.un9 J**
<Botte$ *XaftetimQ anftngen, unt> uamit enuicjten* Vv-
des ergo blasphemig & facrilegiorum imputationes in u1"
verfos trahi fenfus a theologis; & quia conciliorum &~
■ creta ab his condita funt, non mirajidum eft, tot inflf
nkzsfacrikgiorum fpecies excogitatas, & a JCtis fine ru>
dieio vtplurimum affumtas fuiffe. „■
AA vaiias §, VII. Vt igitur hocplanum faciam, exordiarab
fpecies pcrti- ipfo fandtiffirnq numine, Deo ter optimo terque maxi-
«et mo, cui facra fiunt, & quem in omni facrilegio quideift
I) facriie- mediatelxdi, & violari aiferunt, fimultamen (I) immedid-
gium diuinas te quoque illudineum variis modis committi pofle ceri-
maieftitiste- foerunt, detrahendo quid eius eminentiar, potentix, at-
fffi . tributisque, ac peruerfas de eo fententias ferendo. Iwf
quod variisenim^pfum ensomnium fancriffimum tedi quisdubitet?
modisfieri quamuis mukum referat, vtrum ex errore intetteclus tale
poteft quid ftat, an vero dokmalo, qua decaufla, fi dolo fit7PAS-
serinvs c. /.arbkratur, facinus hocce reclius irreligiofita-
m#dicidebere.Poffeshoc sacrilegivmdivinae maiesta-
. tis laesae vocare,vtfmgularumfpecierumfuapropria>&
peculiaris llet adpellatio. Iudaei, quod Chrifturn eruci
Commitrere afRxerinCj & fan&iffimam hanc viftimam nefandiffime
3°LiCUntUr polluerint, paffim dicuntur facrilegi. Forfanin/.z.C de:
apofl. coetus eomm ex hac ratione dicuntur facrilegl
.; Clarius hoc prsedicatum iis adfcribitur in eoncilia Toleia-
no XVII. de annofyq. c- #• apud hardvin. tom. III. conc*
f. l$l6. vbi dicitur, quodplebs ludteorum nequijfima facri-
• legiinota adjperfa,& effufone fanguinis Cbrifli cruentafih
&Jic merito extirpanda. Paulo humanius iudicium tulk
innocentivs III lib. X. epifl.190. iudseosque tantum ferui-
tute eomprimendos effe cenfuit, quafe dignos reddide-
runt, cum in illum manus iniecerefacrilegas, quiverameif
xonferre venerat libertatem. Euidentius in concilio Buf-
degalenfi de anw if$j. tit. 4. facinus Iwte iinpium fcelujh
|
||||
|
EXMENTE IVRIS CANONICL
|
|||||
|
^facrilegium vocatur. Eadem de caufla in oratione-io-
annis de polema relata ah hardvin. t. VIII. conc. p. 1936, facrilegi dicuntur, quiin mortem unigeniti Dei fiUiconJpi- 3'4runty immo facerdotes Iudaeorum Chrifto aduerfan- *£$ facrilegos vocat, quemadmodum Caiphas facrilegm Pontifex vocatur, quod Chriftum csdi iufteric in y4#. &$. addiem g. Iun. p. 123. lit. e. Quia vero primario fanclis- Cinum numen per blajphemiam violatur, & gloriae Chrifti Blafpiwns* per hterefes multa detrahi poflunt; hinc non dubitarunt fcriptores vtrumque facrilegio adfcribere. Idemiamob- feruau it barthivs /. 1$. Aduerfar. c. 2. variisque argumentis iliuftrauit. His addi poiTunt plura alia loca ex conci!iis; veluti ex conciiw claramontano de anno 109$. apud har- gvin. t. VI. P. II. p. 1724. vbi vrbanvs II. quaerelas mouet contra eos, quinomen Dei viui abnegant, & oreblajphe- mant facrilego. , Nec minus in concilio Tolet. II. de ann, Sji. t. II. concil. p. 1143. ore facrilego blajphemare dicuntur, qui de diuinitate Chrifti profane fentiunt, quorfum et- iam referuntur in felicis l.epijlolalll. t.i, concp.203.feq. qui creduntfilium minorem patre, quam hserefin vocat^n gener* Jacrilagam perfuafionem, ficuti ibid.p.gjo. gjg.gjt. &. 17^7. Hasretki eadem haerefis vocatur apertumfacrilegium, Item iri De- cretis caii Papse Ibid.p. 213. in magno autem facrilegh fe verfari h<ereticorum manifeflat impietas, quumfub Jpecic diuinitatk konorandte human<e carnis in Chriflo denegant ve- > fitatem. Definp plura addere, quum ex inox prddu- cendis locis palam fiet, quamcunque hterefinz Patribus Jnter facrilegm religionk■ fuiffe relatam, licetfimul adpa- reat, id magis in fenfu theologico, quam iuridico fieri. §. VIII. Vt hoq eo magis in omnium oculos incur- ff) Sacrifc-
rat, proximum iocum tribuo (II) sacrilegio RELiGioNisg<umre%io' ^'vinae, quod agnofcit bocervs c/^. ^. <//$>. w.th.4. Mul-nis tis modisimpingi inreligionem pofle, tralatitium, adeo- HUe non mirandum, tot exempla facrilegii a patribus ^uc referri, quamuis more folito non diftinguant inter |
|||||
|
1
|
|||||
|
n. DE VARIIS SACRILEGII SPECIEBVS____r
forum theologkum & iuridkum, immo deftinato coniino
hoc difcrimen refpuifle videntur, poftquam quemcun- que intellecl:us errorem,. & haerefin criminibm annume- rauerunt contra omnem veri iuris rationem. Obferua- Gentilibus tum eu: m differtatione priori §. 36. gentiles iam huius fa- iam cogni crilegii fabricatores fuifle,'eandemque confuiion.em in- tum duxifle. Chriftiani iure• retorfionkeorum veftigiis inftite- runt, & facris gentilium idem crimenaflinxerunt,verum
magis in fenfu theologico quamiuridko. Nequeenimiis volupe fuit, cenfum publicorum criminum augere, fed tantum impietatem, fub praetextu religionis comraiilafflr & a Chriftia viuis adumbrare coloribus. Ehimueropatresfubiequen- ni$ receptuai: tium feculorum non fubftiterunt in eadem fimplicitate, fed, ficuti quamcunque fiserefin,, ita quidquid eontra religionem chriftianam fcriptum, vel faclum efle vi- debatur, inter crimina publica collocarunt, prasfertim poftquam Imperatores in L 1. C. de crim. facril. ge- neratim edixerunt : Qui diuinte legk fan&itatem aut ne' fcienda omittuntx aut negligendo violant & offendunt, fa~ crilegium committunt. Quodfi praeterea totumtitulum C- defumma trinit. huic legi adiungimus, & praeterea tit- C. dekxret* \tzmnefanc~t.haptifm.it eret.poxxo tit. deApojf., fimilesque infpicimus, nemini dubium efle poteft, quiii legistetores; Chriftiani in cenfum nefandiflimorum cri- minum remlerint,, quidquid contra doclrinam publicarri & confeflionemeccleiiarum dominantiumtraditum,fcri- ptum» faclumque fuit,, id quod fme dubio ea de cauift facrilegii denominationern accepit, vt de vera huius cri" minis ratione dubitari nonpoflet.. Generali» §~ IX. Illuftrabo hoc ipfum primo per generale* «onciliorum quasdam obferuationes,, quibus deinceps fpeciales a<*"
leftimoni» dam. In concilio Colonienfi de Anno 873. apud hardV^ /. 6. concil. p. 141. generatim dicitur: qui de clero efty r pr<eter voluntatem Deipneterquam, quod in fcripturkfiti~ cjk euidenter pr<ecipitur} vel dicit aliquid\ vel irnf**"** |
|||||
|
EX MENTE IVRIS CANONICI.
|
|||||
|
tanquam falfus teftis Dei, am• facrilegus habeatur. Cum
ambrosivs contra religionern chriftianam legi fubfcribe- re iuberetur, in epijtola ad Valentinianum hoc prsece- jstximfacrilegiumfubfcriptionis adpeilauit, ad quod pro- uocant Patres in concilio Duziacenfi relato t, V. concil. p.1236'. In decretis ioannis Papas ibique Epift. 1. reiata tom.II.conciLp.1062. inauditum gemts facrilegii ejfe dicuur, quod mentit£ religionh honore coloratur* Animaduerte- runt iam quidamlCti, talia, qux contra religionem tra- duntur, impropriediciytfm/^V?, obferuante mentochio' de arbitr.jud. qutffl. cauf.'389. n* 19. adeo, vt regnervs in cenfura Belgic. aclL 1. C.defacriL.aiTera.t, yxotnsm facri- legii in hacfpecie locum non habere, videlicet ex hoc fundamento,, quod magis in feniutheo/ogico quam iuri- dico hoc nomen adoptauerit, vtvt,, qui htsrefin ignis fup- plicio pleclendam cenfent, nonpomntnon irr conceptu veri criminis publiciixibliiiere,, manifeft*indicio, difcri- men hoc minime ab illis admitti, quod etiam ius cano- nicum indubitanterlequitur:. §. X. Pergoadfpecialesobferuationes, quia variis SpeciaKter
modis facrilegium religionis exmente patrum committi cormnittitur, poteft, Sciendum itaque ell, hoc facrllegium perpetrari a) perHAERESiN, qua decaufla hadrianvs VI. breuiar.adaJ per hoere- Fridericum Saxonise ducem apud hardvin. t. IX. p. fm 1091. feq. non potuit non facrilegiorum variorum reum facere b. lvthervm, cui iufinitas hajrefes per calurnniant obiecit. In Acl. SS. addiem 14. jfun.p .962. haerefis" voca- rus facrilegum Chrijli hoftium munimentum. Speciatim Eutichetis haerefls in Synodo II. Ephefina defenfa adpella- ta fuit a leone Epifcopo in epiftola ttim: 11: concil. p. 26. relata fceleftHJimum facinust quod cuncla facrilegia exce- dit; a gelasio vero ibid.p.910. & coelestino /. z. conciL p. U72. facrilegm furor, & p. HS^ ipfe Eutiches cum Ne- ftorio facrilegm vocatur. coni.p.psS- Et denique p. 131-9. Iii eoncilio Conjiantinopolitano de Anno 53$, dicitur, qmd - B 3 Euti~ |
|||||
|
r4 DE VARIIS SAGRILEGII SPECIEBVS ___
Eutkhes & Neftorim aduerfm diuinam falutaris myferlt
dijpenfationem fub quadam facrilegii <equalitate concordent. Pari ratione Manich<eorum do&rina vocatur facrilegiu*n in decretis Anaftafii 1.i. co.ncil. p.974. quod etiam repetit leo Papa ibid.p. 1754. Porro & Donatiftae paiHm tacri- tegi vocantur, cum Maximianiftis 1.1. conci/.p.iojg. 1060. Poteft haec adpeliatio tolerari, fi non tam de eorum do- clrina, quam aliis facinoribus inceliigatur, quae veruflt publicum crimen inuoluunt, de quibus confulendus eft baronivs ad ann. 562. n. 266. & feq. Pari fenfti in conci- lio Carthagimnfi de anno 416' 1.i. concil.p. 1214. Pelagianis obiicitur Jacrilega fuperbia nec minus honorivs & theo- dosivs in epift. ad Aurclium Carthaginenfem Epifcoputn Ibid.p.i2j2. hanc fechm vacmt faerilegium pubticum te- mel authorkate damnaram. Denique contra eos, qui de trinitate fanam fententiam non fovent, C07icilium Pa* rifienfe de anno 1147. t,. VI concil. p. izp$. hsc decreuit: ficul duosDeos dicere profanum eft; itajingularem &foli- tarium dicerey facrilegium efl. In hervei Dolenfis com- ment. in Efaiam a P. pezto t. Illanecdot.edkop. 667. haere- tici infacrilegiomijfas celebrare dicuntur. Nonenim per- git, facrificwm Deo ojferunt h<eretici fedfuis erroribus. Et infmitum foret, omnes huius fententiaepatronosinme-' dium prouocare. Eadem philofophandi ratio efifecitj J3) apofta* vt |3) niulto magis per Apoftafiam, quse hasrefi deteftabi- fiam lior, committeretur. Q^i enimnomen Iudaifmodant, facrilegis c&tibm aggrcgari, l.i. C. de apoft.qui vero genti-
liumad ritus accedunt, zd facri/egia templorum tranfiijfe dicuntur /. 2. C. de apojh quin quod apoftatarum Jacri/e- gum nomen continua accufatione deferri a quolibet pos- lit, aliisque extraordinariis modis h<ec facrihgia coerce- antur, iuxta /. 4. G de Apoft. Quodfi tam deteftabile facrile- gium in Apoftafiah. e. in tranfku a fide chriftiana ad ludaeo- rum, faracenorum vel infidelium ritus,per leges Imperato- rum damnaEos; tkticififorocriminati deprQhendkur,nnh |
||||
|
EX MENTE IVRIS CANONICI
|
|||||||
|
}$
|
|||||||
|
hisde hoc dubitandi fupererit locus, & hic iure ecclefia-
flico idem obtinebi iudicium , vel cypriano autore de
hono patient.p. ztu afierente: a vera religione & ecclefia a/ie-
ni facrilegi funt •> muito magis ergo facrilegium commi-
fifle videntur facrificati, vt idem epift. 20. ait, feu qul de-
iciuerunt a fide chriftiana, & Idolis facrificarunt.vt
idem rurfus ep. 65. ait. Porro y) per fchisma facrilegium y)perfeh»s-
hoc perpetrari, vel eo minus dubium habet, quod con- nia
tra religionem dominantem fchismaticirebellionemmo-
Uere, & altare facrilegum contra altare legitimum eri-
gere dicantur in tom. VIII. concil. p. 1413. quse locutio ex
fcriptis cypriani defumta eft. Idem Epifcopus Cartha-
ginenfis epift. 75. p. 227. ed. Brem. diferte ait: facrilegium
committity qui contra ecclefiam bellat. Enim vero cum
perfcbifrna magis peccetur in imperium facrum, quam
religionem, referuabo reliqua ad facrilegium hierarchite.
§. XI. Pariter 3) facrilegium religionis imputatur ^) pet Idolo-
falfie &idololatric<e religioni adhserentibus, id quod chri- latriam "ftiani primaeui quoque obiecerunt gentilibus, vtdiffer- tationepnecedente obferuaui, ficuti gentiles chriftianisy^- crikgii notam inurere vano conatu nitebancur. vid. A3. SS.D. 2. lun. p. 21$. c. 2. In concilio Toletano III. deAnnof8#. c16.tom.III. concil.p. 482. relato refertur per oixmem pe- ne Hifpaniam Idololatrix facrilegium inoleuiiTe, adeoque cum confenfuprincipis fynodum decreuifTe, vtfacerdo- tes cum iudice loci facrilegium memoratum ftudiofe per~ quirerent, exterminarent, hominesque in tali facrilegio verfantes coercerent. In childeberti regis conftitutione apud haRdvin c. l.p. 334. de abolendis reliquiis idolola- triae agitur, diciturque: qua/iterinfacrilegosDeiiniuria vin- dicetur, noftrum eftpertraclandum, & paucis interieeris; adnos querimonia procejfit, multa facrilegia in popukfieri, vnde Dem Udatur, indigitans reliquias idololatria?, quae adhuc in gente Francorum fuperftites erant. Subinde tunyin. feruos, tum iningeriuosgrauiorem poenam con- ftimit?
|
|||||||
|
\6 DE VARIIS SACRILEGII SPECIEBVS_____
ftituit, qui ifta facrilegia perpetrare pnsfumferim. Sin^'
liter mconcil, Tulet.XU.de anno 6Si. Ibikt. p. 1725, itidem n1 cultores Idolorum, qui ea tempeftate inHifpania adhuc fupererant, hasc decernuntur: Proinde omne facrilegiui® idololatriis, vel quicquid illud eft contra fanclam fidem, tft qua infipienter homines captiuati diabolicis culturis infef' uiunt, facerdotis & iudicis inftantiajnuenta' h<ec facrilegi& eradantur & exterminata truncentur, conftituta exconv municatione & poena exiliiin ingenuos, in feruos vero coercitione verberum, & vt onufti ferro fuis dominis tra- dantur. Non fine ratione ficrilegii labes his idolorum cultoribus, qui tamen fan&iffima Chrifti dogmata iana receperant, imputatur, eodem modo, quo svlpicivs se- vervs lib. I. hift.facr. c. ip. n.6. aflerit, populum Ifraeliti- cnm abfente Moife facrilegio &luxmi deditum fuifle, & c, 43. n. 6. refert, prophetam iuffu Domini regem Acha<- bum adiifle, exprobatoqus ei facrilegio ad feomnem popil- lum congregari propofuifle, quocrimine facra Baali di- cata intellixit. Tandem in fine addit: Mirum id HelU fuit% qui folum fe a facrilegio hnmunem effe credidit, exi- ftimans fe tantum ab Idoli facris puras retinuifle manus. Ceterum poft rria priora fecula, multa idololatria: vefti' gia inter chriftianos deprehenfafuifle, non adeo miran- dum eft, quod feculo V.&VI. magis de religione.chri- ftiana quauis ratione propaganda, quam de vera fide in Chriftum incuicanda inuerfo nlodo cogitatum fuerit. Vnde tot m conciliis fanctiones contra clandeftinos ido- lorum cultores, In concil. Arelat. II. de anno 452. c. 23. torn. II. concil. ^>. 77/. chriftiani memorantur, qui faculas accen* dum ? aut arbores, fontes velfaxa venerantur, & ideo./2&- crilegii rei iudicantur. zacharias papa inepift. 10. ad uo- nifacivm Germanorum Apoftblum fcripta, in Germa- niapresbyteros facrilegos deprehenfos fuifle refert, qui tauros & hircos diis paganorum immolabant, mandu.-' santes facrificia mortuorum, queni effe&um. iniulfahuius Apoftoli
|
||||
|
^___ EX MENTE IVRIS CANONICI. \j
^poftoli conuertendi methodus produxit. In concilio
^rmanico, pnefide hoc ApoftoJo de anno 742. tom. III. c°ncil. p. ip2i, {.5, epifcopis follicitudo magnopere com- ^ndatur, vtpopitlw Deipaganias non faciat, prohibeant- ^e, CpQcimmJacri/egos ignes, quos Niedfratres vocant, ^el potius -yt inindiculo adiunao paganiarum fcribitur, wodfur,quh ign&Saxonix inferioris idiomate fiir venit. j, §• XII. Quia vero antiquitates loquuntur, inilgni Teruore chriftianos facris iud_eorum bdlumiiidixifle, in- de fimul s) nouam facrilegii religionis fpeciem pa.tr.es in i) per cotvt- *cenam produxerunt, etiam iis exprobratam, quicoiiui-mercium Wiis iudaeorum intereiTent, quiavt diciturin concilioVe^®1 *uda_ts tieiko de anno 465. c. 12. tom. II. conc. p. 79$. cum apudChri- .fiianos cibis communibus non vtantur, indignum eflatquefa- Crilegum, eorum cibos a Cbrifiianis ftimi. Eadem ratio re- petlta eft m concil. Nemaufenfi\de ,anno 1284. tom. VII. con- cu.p.ptf. ljgctamen jpfe confequentiipnexus adeo euidens ,eft. Yt hoc fcelus inde £rui queat. Adeo vero odium Pjusquam Vatmianum in Iudaeos hoc faciuus ampiifica- uit, vt eius rei iudicati fuerint, iudaeis vllo modo fauen- ,tes &iuferuieu.tes- Jn concilio Toletano /K ~de.anno/fjj. c.jg. (repetito in concilio Mddenfedt anno $45,. c. 73. tom. IV. con- cil.p.i4Pg.) contraeos, qui munera a iudaeis accipientes perfidiam eorum fuo patrocinio fauebaut, (h. e. contra Perfecutore? epifcopos defendebant) anathematis fulmen fabricatum eft: quicunqueigitur deinceps epifcopm,fiue cle- ricm, fiue fecularisillis contrd fidem chriflianam fuffragium Velmunere velfauore prtefliterit, vere vtprofanm & sacri- legvs anathema ejfeclm, ab ecclefia catholica & regno Dei ffficiatur extranem. In Toletano VIII. de anno 653. Rex Flauius Reccefuinthus patribus cauiiam extirpandorum, ^ conuertendorum iudseorum commendauit, aegre fe- Jen.s> haerefibus quibuscunque extinais, hoc folum facri- jfgii dedecm remanfifTe. h a r e> v i n. tom. III. concil. p. P56. ^■^facrilegii fpecies iis mukas attulit calamitates, vt do- . C cet
|
||||
|
18 DE VARIIS SACRILEGII SPECIEBVS_____,
cet basnage dans Phifloire de luifs tom.
efteckque, vt vsxconcilio toletamo IV. c. #.ab omrubuS; officiis publicis exclufi fuerint. Si quis autem iudicuffl k°c permifirit, zddum patres, velut in facrilegum excbmf^" nicatio proferatur. §, XIII. Multo magisfacrikgio religionis accenfe1'1.
<f)pei?ma- &€bmt £) magia, quatvulnus immedicabile religioni i'"1'
giam fertur. In gregorii III. iudic. c. 23. tom. III. concil. p. \t7Sr
fex annorum poenitentia iis imponkur, qui facrilegp au-
Ju malefcm Je defenfare pojje conjidunt. \nJynodo Claro-
mont. de anno 1268. c 7. tom. VII. conc. p.599. facritegiutt?
vocatur daemoniorum inuocatio, iis propria, qui iuxta
concilium Bituricenje de anno 1528. c.2. tom.IKconc.p. 1920-
facrikgo & damnato ritu caraclerum, c£" vfu fignorum i&
occultis reUelandis per dcemonum inuocationem &a/iquorum
jf) per Scri- mixtionem verborum ahutuntur. Vlterius *j) facrikgiwfll
ptnrse S, ^- feiigionis commkti diciturin fcripturam facram, quipef
uerfem ex- uerf0gc fa]f0 modo eam exponunt in cod.Encyci.tom. Il>
iDhcationem 1 • -n t rr
* eonc. p. 745: quoa etiam mept/t. 9. nicolai l tom. V. cpnc-
p. 181. extendkur ad fcripta pietatis.. Denique famlegiunt
commifijje non immerito dicendus e(i, quifcriptapietatis fif delium atque pii principis notioni fubducit, id quod ad epi- ftolam- a ie regi miflam, fed a Graecis vel aeprauatarnV vel eius notkiae fubductam adplicat, idque in antecederi- I) per relrgi- tibus immane facrilegium vocat. Quin etiam S) reforma* onis refor- tw reiigion% aufpiciis B. lvtheri fufcepta paflim facrtlegiO1 mationem adfcripta fuk adeo, vt in concilio 7'ridentino apud hardvin; tom.X.conc, p.205. noui Jacrilegii impietatis■& omnium fie~ j)per odium krumritw vocetuv.. Denique *) etiam salvianvs lib. Vlf»' «rga fanfVos ^ggU[,er_ />;p.m. 165. hucrefert odiumerga fancTos: fac& legii quippe genrn efl, ait, Dei odijje cuhores. En! quamlar tifllmuin eampum- habeat re/igionis facrikgium ex mente patrum, vt nihil facilius fit, quamfehoc ipfo maculare. Sicuii enim religio femel per formulas, rkus aliaque ex^ |
||||
|
EX MENTE IVRIS CANONICI. i9
|
|||||
|
^rna elementa circumfcripta&ftabilita variismodisviG-
*ari poteft; ita infinitae inde propullularunt fpecies. §. XIV. Quoniam yero primas faliitis noftrs partes (IIIi Sacf;fg<i
ferutit Jacramcnta aChrifto inftituta, ideo proximumgium facra-" iocum (III) affigno sacrilegio sacramentqrvm. Fit huius mentonim wiemio in concilioClaramont. dc anno atg. c. 7. tom VII. conc. p.jw.vbi inquirere iubentur facerdotes, vtrumquis fecerit facrilegia de Jacramentis ecclefite, vt ad epifcopum referre queant. Refert ivo Carnutenfis epifcopus ep.igg. exemplum presbyteri, qui inftatua fceminea facramenta ^cclefiaftica profanauerat, quemvt fkcrilegum, & idoh- latram degradandum effe cenfet. Sacramentorum contem- tfuhominesfacrilegosfacit, ait avgvstinvs, quodefFatum laudatur in concil. Burdegalenfide anno ijgj. tit. g. tom. X. conc.p.ijjj. Sed ad fpeciaiia propero. Videlicet com-qU0(| perpe. «littitur hoc fcelus (r) intuitu baptiftni, eum profanando, tratur ^uod variis modis fieri poteft, veluti periterationem, qua l> intuitu. Ba- iniuriafacramento facla, immo facrilegium commiiTum di- PUsm* citur in append. concil. Lateran.III.de anno n/p. tom. VL toncil.p. isoo. Sacrilegii quoque rei iudicantur, qui ba- .ptifmumparuulorumeuertereconancur, vt docet epifiola
theodvini circa annum 1050. apud hardvin tom. VI. concil.
p. 1023. Aft hi quidem bonafide errant, adeoque magis thealogice quam iuridice facrilegium committunt. Magis ^rgo huc referendi, qui ludibrio exponunt baptismum, ^ique illudunt, qui per ludibrium canes baptizant, qui ^uaeftus cauffa baptisma reiterant, qui impoftores quo- ^ue fiellionatum committunt. §. XV. Intuitu Eucbarifi.ite Qthm 2) facrilegii varia1);nniftuEa(i
^Uoque exempk obuia funt. Hocquippe, gelasio iu-chariilise ^ice in c. 12. d. confecr. D. 2. committere dicuntur, qui fum- ^tantum corporis facri portione a calice facri cruoris $i quis diui- a°ftinent, quia diuifio, ait, vniw eimdemque myflerii fine na myfteria ^Randi sacrilegio non potefi prouenire. Et tamen hocdhridere, grande facrilegium coromittiturin ecclefia Romana, quod C 2 iam
|
|||||
|
» DE VARIIS SACRILEGII SPECIEBVS^ __
iam in concilio Bafileenfi ei obie&um fuit, vt docet io>
annes de ragvsio inorat. dt'commun. fub vtraque JpMie in hoc concilio habita & relata ab hardvin. tom. Vlll cofl' cil.p. 1722- Vt hanc fufpicionem declinet bellarminvs I.i. dePontif. Rom. lib. IV. c, 10. pontiftcem de facerdote facrificante intelligendum efle cenfet. Videntur eius- dera fententia? fuifle ioannes^ de ragvsio in oraf. cit< f, 169O. & LVDOVICVS IOANNES VILLETANVS 111 difpUtatio-
ne quam in concilio Tridentino habuit ,• relata ab HARDvr-
no iom. X concil. vbip. 347. ait:: Ne fortajfis■Jacrificantiuni aliquis a calicis participatione abflineref, quodimmaneejjet Jacri/egium. Ita' fetitientes exfibitendos rudicat bAroni vs adann.4p6. n.20. aliamque dubii huius folutionem, seque' ■vel cuckari-infelicem tamen, fubiungit> quam exarminauif Dn. rA- ffiatm refpue» RENS f0m, III. iur. ecclefi tif. 41. §. 26. Porro in concilio To- ** lei. I. deanno 400. c. 14. tom. L conciL p\ $gt fiacrilegiu di~ citur & abiiciendus, qui acceptam a fiacerdote eucharifti-
am non fumferitT quod etiam fib. VII. capitul. c. 47$. apud balvzivm tom. I. capit.p. njr. repetitum, & quum hic ca-: non fluclus quosdam moueret, dedaratio eius facla eft in concil. Tolet. XI. deanno 67$. c. II. fom.III. concil.p. 102$. vt ad cafumneceflifatisy quo «grotans euchariftiam ob morbi impetum fumere non poteff, adplicari haud de- beat, Quantum ego iudico, contra eos conceptus ca- non videtury quiaccipiebantquidem euchariftiamex manibus facerdotis, fed fumere eandem exquodam con- temtu rectifabanf. Praterea facrilegium efle dicitur in concit. Aurel. c. IV. c.4. de anno S4i- tom.IL conc.p. 1437- Aiiud offerri m S. euchariftia 7 guam quodin mandatisfia- vcl aKos o*e- cratijfimmfialuatorinflituit.. Dicitur etiam fiacrilegiu, qui liortari dehortaturpopulum a perceptione facramenti corporis & fanguinis Jefu Chrifti, v. A8a SS. tom. I. menfi Jon. f.845- L). vel qui credit corpus domini non tam corpus efle, quam vmbram Stfiguram corporit domini, vt cenfuit •theodvinvs in epifl. apud hardvin. tcm. VI. concil. P. * pjo&
|
|||
|
EX MENTE IVRIS CANONICI, 21
|
|||||
|
$• 1023. eodem fertfu, quo in genere harefs per abufum a*f
hoc crimert tracla eft. Primaria vero huius facrilegii fpe-velperviof*. Cies eft, quam in genere committuntfures hierothec^, tionem in pa» <jua panis eucharifticus confecratus ritu Romano eccle-nem eUeliar** «ae includitur: Furtdamentum huius affocis fceleris ex ft,cun*. 9U1^ iransfubftaniiationeyziitM, qua panis eucharifticus in ve- ^^etv fum corpus Chrifti iransfubflantiari dicitur. Hac de caus- fa etiam huius criminis rei funt, qui aliis modis in con- fecratum & afreruatum panem quid committunt. Huc pertirtec exemplum relatum a kaynaldo' ad annum uig. n-4S. vbi quis venienti facerdoti, &corpus Chrifti por- ' tanti cum lcypho cereuifiae: ebrius occurrens bibere mo- nuit, & cum ille refponderet: corpus domini porto, non *%)odo bibam, iratus Frifo cumfcypho pixidem percuffit, & omneshoftias deitta excuffit, ita", vt per pauimenmm dijper- gerentur. Similia exempla idem adAnn. ijgp. n: 22. & pas- fim alibi adfert, quorametIamplenafunt^#^l5>£ Inhu-poena1 eius- lusmodi facrilegos conftituta eft poena ignis in conft,crim. modi facrile- Carol. ari. 172. ©0 cfncr cinc $ftijnffran£en (Kfltv ba oflg S" ^eiijg (Sacvament t>eg Sllwr* irt ijt, foll mif Dem $etrer ttom «Cben pm ^ooecjejlrafet njert>err. Ratfo huius poenae pe-
culiarisexaddifdtarationedefumta eft, cum 1« ceterisfa- crilegii fpeciebus diuerfum obtineat. Vrtde grauiter iu- dices rectius informatos peccare cenfet beyervs in not. *d cit. text. fi durum ignis fupplicium fub pratextu, quod ea poena hodie in Germania iuris communis fit, irro- Sare audeant. Loquitur fine dubio Autor de iudice A. ^* addi6to, cognofcente de hoc facrilegio, in ecclefia, ^omano ritu vtente, commifTo, iamque obferuauitDn. parens Iniur.eccl. tom. III. tit. demijfa§.2j. poenamhanc ^on vnice seftimandam efleexfanctione Carolinayquippe ^* inter proteftantes eatenus recipi non potuit, qua^ !^rtus abfolute principiis noftrse' confeflionis aduerfatur. ^"ec aliud dicendum effe crederem, fi fur facrisecclefiae ^■ojnanje foret addiclus; quamuis enim hicpropteropi- C 3 nionem,
|
|||||
|
u DE VARIIS SACRILEGII SPECIEBVS_____
oionem, quam de hoe pane confecrato gerit, grauius pec-
care videatur, femper tamen in deliclis ratio habeiida poenarum, quae in territorio, quo delinquitur, obtinent» aon quas aliis in terris di&ari folent. Sic Saxoni, adulteri- um eo in loco, quo pecuniari3 poena illud ple&itur, committenti, non poena iuris Saxonici capitalis, fedeius loci, vbi idcommiiliim, dictanda eft. §. XVII. Quandoquidem vero ecclefiae Romanae aiTe-
c\x adhuc quinque alia facramenta duobus genuinis fub-
iunxere; ita circahaecquoquefacrilegiumcommittipoiTe
jVtntuku pa: ■ cenfuere.Nam ■$)re£pe£kupcenitenti<e facrilegi dicuntur,qui
nitsnd* facrilegum temere abfoluunt, ivo ep, 40; qui abfoiuit, cutn
tamen necparochiale beneficium habeat,nec ab epifcopo
per examen & adprobationem idoneus iudicatur,licet alias
facerdos fit,vt decernit concil. Mexic. de anno ijgf. apud har-
dvin. /. X. conc.p. 1727. quod potiffimurn conftitutum eft
contra ordiries reiigioforum, qui ordinem facerdotalem
recipiunt,&vi huius confeflionibus audiendis fe ingerunt,
quod tamen faeere non licet fine licentia cpfcopi; alioquin
facrilegii reatus incurritur, quia iura Jpiritualia violari di<
euntur.Eiusdem reum focit lvthervm kadrianvsVI. in li-
teris adElecWemSaxoniae fcriptis apnd hardvit^ tom.IX.p.
ipoj.quodJat/ifacJionemm pcenitentia fuftulerit,nec admit-
tendum cenfuerit vt corpus & fanguis Domini quotidie
a facerdotibus offerretur pro peccatis noftris, quam la-
bem tame.n iam dudum noftrates abfterferunt. Sanefi fa-
crilegium eft, corrumpere media falutis, Sciniuriarn fa-
cere merito Chrifti, ab eius reatuabeffe nonpoilunt,qui
fua fatkfacjione id aiTequi volunt, quod i\\ fatisfakione
4) inuutu Chrifli vnice quaerendum. Pergo 4) ad confirmationetjf,
confitmatio' cuius iteratio prohibita eft fub pwna facrilegii in concil-
ais Camerac. de anno i$26- tit. 7. eo quod imprimat charac7eremt
sque vt baptifmus, cuius olim appendixerat. Undein
generecolligi poteft, iterationem eorum facramentorum,
quae cbarafferem impriraere dicuntur 7 facrilegium inuol-
uere.
|
||||
|
EK MENTE IVRIS CANONIGI. *~ij
fcere. Similiter 5) facrilegium ia ordinibm con.£exendisj)JnfwitB sr-
committi poteft ab his, qui profaniflimds & perditiiB- dinis trtos confecrant, vt concil. Conjtantinop. IV. cfecefnit apud Hardvin, tom. V. conc.jp. p74: qui munia facerdotaliapera- gunt, & ignorant, vtrum fint ordinatj, multomagis er- go, fi non funt ordinati, vt docent stEphani H.ReJponft c. io. vol. III. conc.p. ipgy. Denique qui ab haereticis ordi- nati facrificia peragunt, vt decernitcow//. Carthiig. II. & III. de anno 255. tom. I. concit p. is$. fcqq- §. XVIII. Suv)eveH6) matrimonium, cuiusfacramert-<>) Zntuitti.
tum violaridicitur per adulterium^vndenatum er\Jacrite-mnnmonm gitmnuptiarum?deq\iohmdiffertaiioneprtectd.§.XXXlX. adtum eft, Neque verotantum facramentiprofanatio hoc crimen eonftituit, fed etiam benediclionk vioiatio, qu® oiim tlefponfati& per manuum impofitionem impertiebatur,vt do - ex ratione cuit Dn. parens/ow,///. iur. ecclef tii. de clandefl. dejpon- benediaio- fat. §. u, fea. HincsvRicivs epift. I. quaefitus: vtrum de-n.is &f?on^ r yr i-- Ti i- • • • rr tis ohmi hjs-
iponfatam aln puellam, alter m matnmonmm poilit ac- fits
cipere? refpondit: hoc ne fiat omnibm modis inhibemiur, quia illa benedi&io, quam nuptur^ facerdos imponit, apud fideles cuimdam facrilegii inflar efl, fi vi/a transgreffione viotetur e. 50. C. 2j. qu. 2. Ergo viotatio huius benediclionk eft facrilegium. Inde plures fluxere conclufiones. ivo Carnutenfis epifcopus epifl.56. presbyterum quendam, qui verba diuinafacramenti,- & infignia facetdotaiis officii^-^tzmmix in coniugali benediclionecuimdam virginis illuforie transmu- tauerat, &aliapro aliis mterpoJkerai} zornmulffie facrite- gium diuincrum facrorum refpondit. En quarn facile fs- crilegium committipoteft, fimodoarecepds&praefcri- ptis recedatur formulis! Bigamia crimen grauius adulte-q,j01j etjaffl rio iudicatum fuit 111C. C. C. Art. i2i. quod alteram m @e* per bigami- ftolt bec l)dligen §|e fibi adiunxerit, & ita Scfacramenti 6tam vioiatwr fonedifiionisjacerdotatis violator extiterit, arqiie adeo ad* uiterium cumfacritegio coniunxetit, Vt cenfuit Dn. m- ^Syotw.///. iur.ecctef.tii. dejpotff, duor. §.f. quiri quod |
||||
|
14 DE VARIIS SACRILEGII SPEQEBVS
|
|||||
|
Jjjgamus de haerefi fufpe<?tus dicatur, nec bene de facr.a-
mento fentire yideatur, yt farinac. quxfl. crim. 14.0. n. 24,
coniicit, quo refpeftururfusy^cn/^afdicendus. Ergo
$c ficbigamia facrilegus eft bigaiBUS 1) quzh£retkw:z) canvio/atorfacrd'
facrilegium ynenti matrimonialis, quod bigamis prorfus xepugnat,
vams cx qUja jn taj- mfltrmioni0 duplki deficere dicitur reprsefen-
tui" lSC°n '"fac'° unius matrimonii Chrifti cum ynica ecclefia: 3; qua
yiolator benedicTtonts, quam jn yanum adhiberi curat. Bi-
jquod etiam gamiam quoque committere dicitur & quidemfimi/itu~
ad bxpmnm^inariani, iuxta sanchez defacram.matrim.Jib. 7. diJp.M*
Amihtudina- qUanao jn facris conftitutus contrahit matrimoniurn>
riam tiahen- > . . r , \ r n- • ' 1 •
dum fiuia ei?ira iemel cxxmQcclciiz Jpmtuale cotitraxit, eaque
ipfi dotem fati^s opimam intulit, a carnaliabftinere debe*,
. alioquin & irregu/aritatem &cjacrilegium incurrit. Deli-
deras probationem? en! inprpmtueft, Secundum con?
cil. To/et, IL de anno jjl. olim qui ad clericatum adfpira-
bant, renuntiare coniugio, atque caftitatem fpondere
cogebantur. Quodfi fpoiifionis iuae immemcues zd ter-
renas nuptias recurrerent, vtfacri/egti rei damnabantur^
<&ab ecc/efja habebantur extranei c, 1. cit. concil, vol, II. p.
114.0, conf. c,s.D.2S,& Acla SS, addiem ,io.Iun.p.jS4- F^*
KWA.e, qu, crim. ij$, n.ps- Cum enim lex & yotum cflflita-
tis ipficlericatui inefle credatur, hanc legem fanclam vio-
lat, qui yxorem ducit. Multo magis ergo ex hac fenten-
tia funt facrilegi clerici, fi adulterii velfbrnicarionis labe
fefe macuiant, adulteri presbyteri enim diferte dicuntur
imo ciencsjs facriiegi jiizachariae Papa ep, 10. apud hakdvw. tom. III.
p<r concuW» COnci/, p. ipio. adeo, vt iudice zoesio adtit. D. ad L. Iul
tumfacnle^ ^c^£ n ^ presDyter religiofus duplex facrilegium coffl-
gmm .comt m^tat. aiterum contra fanclitatem ordinis habentis an-
nexam obligationemcontinentije; alterum contva fancli-
tatem procedentem ex voto cafiitatis conf. engel in coll.
iur. can. lib.s. tit, 16. n. 40. Licet vero talis concubitus^r-
crilegus dicatur, in forotamen externo eum non punirt
vtfacrilegium 7 fed vt fimplicem fornkationem cenfett,-
|
|||||
|
EX MENTE IVRIS CANONICI.
|
|||||||||
|
^.
|
|||||||||
|
B.de lyncker/'» anal. ad Dejf. erot.lib. V.tit. 16. qu.g. quia
■*?ulta theologice dicuntur/2m/<v_tf > quxiuridice talia non funt. J §. XIX. Poft facrilegium facramentorum IV) noua iv| facrilc-
ipecies fefe exerit, quse circa litvrgiam, feu cvltvm Di-giumliturgi* v'Nvm in genere verfatur, cuius vel violatio, vel immi- nutio, vel deniquQturkatit) infigne dicitur conftituere fa- crilegium. Sacrificium mifiae proprie fumi dicitur in con- cHio Burdegalenfi de anno ijgj. tit. j. tom. X. concil. p. ijjp. P'o puro &fimplici cultu, quiDeo foli debetur, in quo verus ac integer actusreligionis efi. Inde collegerunt patres,yfw. fummo fcelere &facrilegio alteri adhiberi non pojje; quam- uis manifeftum fit, Iri honorem tot fan&orum miflas ce- lebrari. Pariter iuxta fententiam evgenii III. epifl. 6g. apud hardvin. tom. VI. concil. V.2.p.u22. facrilegium eft, diuina celebrare in ecclefia a diuinis officiis interdicla,,'quod irregularitatem infignem & vix difpenfabjlem confti- tuit. Id obiurgat Papa samsoni Rhemenfium Archiepi- fcopo, quod ad maiorem beati Petri & ipfius contem- tUm io Bituricenfi ecclefia, a diuinis officiis interdi-ta, cum aliis Epifcopis & Praelatis diuina celebrare, & ibi Re- gem Francorum coronare aufus fuerit, non fine facrile- gio, quo ipfomeruit, vt vfuspallii quoque ei interdice- retur. Longe grauius delinquunt, qui facra turbant pu- eommittituc blica, quippe quorum violatio prae ceteris facriiegium potisfimum conftituit. Grauiffime in hos facrilegbs animaduerten-Per frcrorem ^Um effe conftituerunt arcadivs & honorivs anno 398. inturbaCi0nein *• *o. C. de epifc & cler. ita edicentes: fi quis in hoc genils JacrilegH proruperit, vt in ecclefias catholicas irruensjcwm ^iuina myfteria & alii facri cultus peraguntur vt addit tynopfis $a.tnXMm lib. 60. tit. 2j.) facerdotibus, & mmiftris, Vei ipsi cvltvi, locoque, aliquid importet iniurice, veluti cri-. ^ienPublicum capitali fenteniiavindicetur; qua. pcena et- j3*n iu turbatores facrorum repetita eft in Nov. 123. c 3*- ^ a Qratiano refertur in can. fi quisfuadente diabolo 29, D Qui4-
|
|||||||||
|
£6 DE VARIIS SACRILEGII SPECIEBVS_
Q^. ^.Talia facrllegia paffim admilTa eo tempore fuirTe,quo»'
inteftins feditiones ob controuerfias fidei ecciefias ad- modum concufferant, memorant antiquitates huius fe" culi, nec improbabile eft, Donatiftarum furorem, &" quo Africa hoc tempore laborabat, per cit. I. 29. repres- fam fuiffe, vt cenfet samvelbasnage adcit.Ann. §. 4. infi®- suando tur- Eft ergo hocfacrilegium crimen publicum, non aliter ta- batores pu- rnen fupplicio capitali pleclendum , quatn fi hsec qua~ nteadi tuor concurrant: 1) vt vis inferatur miniftris ecclefii£> 2) in loco ecclefiae, & quidem 3) eo tempore, quo rertf
diuinam facit, maxime (i facramenta adminiftrat, 4) vt per hoc ipfum facra turbentur. vid. carpz. in iurisprud- eonfifl. lib. $. def. pj. n. u. qui alio modo turbant facra pi'<> modo admifilarbitrariepumuritur, tefte eodem n. \6.feay eonf. barbosa adl. 10. C.de epifc.& cler*. V) Sacrik- §• XX. Quiemadmodum vero §. VII obferuatut*
fiiysnpapale eft, facrilegium primario committi in ipfum Deum, et-;
iam immediate, ita aeque graue facriiegium perpetrari poffecenfent V) in Pontificem Romanum, quod sacrile'- givm papale dixeris, Poftquam enim hic conftituit fe vicarium Chrifii, immo vice-Deum in ecclefia,vel in haC terra Deum efTe, atque chriftiana reipublide monarchaftt inuicJijJimnm, vt mornayvs inpr<efat. tr. de Myfter.iniquit° ■ infin. obferuat, & carpzovivs fimilibus huius farinae fio- iculis illuftratin Vindic. Theol.Lutheran.contraTCtos Dit; Ungenfisc. 1 n.40.& 49, non potuerenou facrilegi nom*"' nari, qui vel in minimo eius iura, poteftatem atque au~ toritatem, falli nefciam, in dubium vocant, vel aliter fefe ei opponunt, contra ipfum confpirant, deiiique verbis & faclis illum offendunt. Adeo enim fantfiiTIm» illius autoritas certfenda, vt iudice gregorio VII- fP-3?- - apud hardvinvm fom. 6. conci/.p. 122J. vel ipfimentirifc erilegium fit; mUlto magis de iudicio pontificis dubitare «luod innocentivs III iib. lep.m. ediu Baluzian. culpa^ |
||||
|
EX MENTE IVRIS CANONICL
|
|||||
|
S<tcrile.gu vocat, atque illuftrat barbosa adcan: 29. C 17. Qu.
4*n.pg, gsque, vt o\\m facrilegi&idLi fuerunt, quideiu- dicio principali difputare aufi fuerint, exceptis quibus- dam cafibus relatis a zoesio ad tit. C.de crim. facril innot ht. (d). Qua de caufla, quum plura in concilio Bafeleenfi contra iudicium Epifcopi Romani eiusque autoritatem gefta fuerint, cenfuerunt eius affeclae, rem facrilegam §.h<ereticam effe, poftulare, vt fynodushaec,&quacinea decreta funt, rata habeant, vt cenfuit avgvstinvs patri- , civs in Hiftoria concilii Bafileenfes apud hardvin. tom. IX concil.p. im. Hsc eadem ratio efficit, vtGREGORivs VII, Hermannum, Bambergenfem Epifcopum, qui fe iudicio apoftolicse fedis fubtfaxerat, deponeret, & excommuni- caret, quod hserefi iunxiflet facrilegium vt fcribitin epifl. 2. apud hardvin. tom. VI. p. 1324. Multo magis ergo fa- crilegi cenfendi, qui dubitant de poteftate Papae. Nara, ■Vt ait petrvs albinianvs tretivs depontificiapotefl. §. di~ uini numinis n. 2$. dubitans de poteftate Pap<e, dubitat de fide catholica, & tanquam facriiegus eft cenfendm& inftar facrilegii eft, difeutare de poteftate Pap£, quod plenius il- lullrat carpzov. in Vindic. TheoI.Lutheran. contr. ICtosDil- lingenf c. 1. n. 42.feqq. Multo magis ergo ex iudicio fe- dis Rommx facrilegi iudicandi, qui iudicium m ponti- ficem exercere, eumque ab adminiftratione papatus fu~ (pendere audent, quod evgenivs Papa Bafileenfibus ex- Probrat in epifl. apud hardvin. tom. IX. concil. p. 1006. ^uum fe omnibus conciliis maiorem credat, adeoque/<?~ Weritas facrilega dicatur, Romanum Pontificem & fa- crum fenatum ad cauflam dicendam citareapud evndem. tit.l.p. 1112.
§. XXI. Sed ha?c facrilegia forfan adhuc minora quod fpecia-
%it ift comparatione eorum, quse nunc adferenda. De-tim commic- ^ntatum eft, poft reformationem Auguftanae confeffio- tere dlcunt!U' nJaddi6tis grande facrilegium , & crimen l<efa maieftam °bieftura fuifle, in fcriptis fuis docentibus, Papam efle D z^ Anti-
|
|||||
|
'28 DE VARIIS SAGRILEGII SPECIEBVS
Antichriftum, quam conrrouerfiam contra ICtos DiWin-
genfes fub incudem reuoafuit carpzpvivs in Vindic TheoL
Lutheran. c.i. §.?#, &c. 2.3. quseimputationonnova, feo-"
a.b antjiquis retro feculis omnibus obie&a, quihoftesfe
IjAntipapse pontifici profefii funt. Huc referuntur (I) Antipapfa
quando, ecclefia Romana per fchisma & factiones diui-
fa, fuereelecli, Vmamuis quinam proprie tales fuerint,
& quinam legitime elefti cerifendi ? vix conftet. Hoc
modo rationes fubduxit concilium Aquileienfe de Anno
i^op. pro tollendo fchismate habitum, decreuitque ele-
ctionem gregqrii XII. fuiiTe legitimam, antipaparum ve-
xofacriiegam, ac gefta eorum facrilega & iniufta vid.
hardvin. tom. VII. concii. p. 1952, & feq. innocentio II.
fefe oppofuit petrvs LEONI& antipapa, anacletvs dictus,
quem vt facrilegum rex Lotharius armis perfequendum
eiTe cenfuit, vt Acla $$. die (f. Iun.p. $56. referunt.. Parl
ratione alexandri III. legatus Cardinalis Ioannes Ana-
gninus omnes victoei antipapae adhserentes, quique
concilio Papienfi interfuerant, tanquam facrilegos fuf-
fragatores anathematis telo percuffit, & quosdam epi-
fcopatus honore fpoliauit tefte vghellio tom. IV. Ital
facr<ep,7o$. nou. edit. paschali II. iefe oppofuit grego-
rivs VIII. qui validijjimo Imperatork inftru&m exercituvr-
bem Romanam ingrejjus tanquam facrilegm & Apoftatanon
erubuit Pafchaik veri Pontificis Apojioikamvfurpare fedem
vt a&a Concilii Lateranenfis de Anno 1215. apud har-
dvin. tom. VII.p*82- doeent, adduntque, eum vtfacriie-
gum & etfcommunicatum poftea rurfus deieclum fuilTe
II) contfaipa- (II) conjpirantes, cum hoftihm Pontifick maxime politieis
pam confpi- Vel immediate contra Pontificem. Haec fententia fuit
zantss. gregorii IX. in epift. 16. adFiorentin. qua refert, plures
fuiffecondemnatos propter confpixationes & coniura-
tiones, & facriiegia in fe commifla apud hardvtn. tom.
VIII concii.p. 184. Tales enim dicuntur hoftes ecciejif,
. eontra quos re&e &pie non modo a regibus chriftianis»
|
||||
|
EX MENTE IVRIS CANQNICL
|
|||||
|
fed etiam a propriis fubditis bellam fufcipi poiTe, per
nefandiffima argumenta demonftrauit gvilielmvs ros- 'smvs de iufta reipubL chriftian. in reges impios & h£ret. autor.'c. 9. (III) iurium &" terrarum Papalium, inuajores lll) inriHiw occupatores & detentores, quijacriiegi dicunturexfen- papaBun» in- tentia martini II. Papsein epifiola ab hardvino relata. "afoies V. VH. p.gyo.vt & gregorii VII epift. 4, apud evndem tom. VI. concil. p.1482. (IV) quicapiunt RomanumPontifi- \y) pontifr- Cem vel focii capientium funt, ipfamque ratam habent cem captionem, vel in talibus dant auxilium, confilium & fa- uorem, atque facientes recipiunt, & fcienter defendunt. ±{ifacrilegi,8c rei l<ef<e maieflatis dicuntur mepiftofatehtx a stephano balvzio tom. II. vitarumpaparum Avenionen- Jium.p. is- (V) qui nuntios apoftolicos & cardinales capiunt, \r) vel! eros vel aliter ofFenduwt, vt rurfus cit. epifi., docet, quippe nuntios c<t- qui funt a latere pontijicis„ vt per eorum latusipfe Pon-pientes tifexpetitus videatur. bareosa adc.j.X. de pcen. farina- civs Pr. crim. qu. 112. n.107. & 162. Pluribus id declarat bonifacivS VIII. in c. f.depien.. in 6~ Sc, Jiqutsr ait, m hoc facrilegii genm irrepferit, quod Janc7<e. ecclefi<e R6- manee Cardinalem fuerit hvfiiiiterinfecutm, veipercufierif,, aut ceperit, velfocim fuerit facientis, aut Jieri mandauerit, vel faclum ratum.habuerit^ aut confilium dederit vel fauo- rem ; aut pofiea receptauerit, vel defenfauerit fcienter eun~ dem: ficut reiu criminis Itsfe maiefiatis perpetuofit infamfc, diffidatm nihilominm , & bannitm, fit intefiabilis-,. vt nec tefiamenti liberam habeatfacTionem, nec ad aiicuim bona ex tefiamento, vel ab inteftato vocetur: quatemts ab omni fuc- cejfione repulfiu, publicaque repulfa, confufm minm intte- niatjine malitiee Juccefiorem: fiant habitationes eim defer- t<e, <z£r vt nonfit, qui eas inhabitet, dentur cuntla ipfim <edi- ficia in ruinam, & vt perpetu<e notam infami<e perpetua ruina tefietur, nutto tempore reparentur: nnUm ei debitet *eddere, nuttm refionderein iudkio teneatur: quidquid et- %« in bonis inuenitur ipfim, Jifci, vel reipublkte domink D 3, adpli-
|
|||||
|
3o DE VARIIS SACRILEGII SPECIEBVS_____t
adplketur, vt ex iis nihil transmittat ad pofleros, fedpotius
cum ipfo quodammodo damnentur &fua. Si qua vefofru" da, locationes, officium vel beneficium fpirituale vel tenipO" rale ab aliquibm ecclefiis obtinet, fit its ipfo iure priuatttff qutsfec libers ad ecclefias reuertantur, quod ecclefiarum Rt" cJores de ipfis pro fua voluntate dijponant. Quodfi quis pr^ diclorumJilium velfilios habeat, nepotem, vel nepotes pef ti~ neam reclam defcendentes, beneficium, feu beneficiatos quo- un beneficio, etiamfi Pontificalem adeptm vel adeptifuerint dignitatem, fint eis ipfo iure priuati, fpe promotionis omnino fublata. Nulli prxterea taiium filiorum atque nepotum, ex virilifexu defcendentium, ab eisdem alicuim aperiatur ifl- nua dignitatis aut honoris ecclefiaflici vel mundani feu ad a- licuius loci regimen fit afcenfus : fit eis poftulandi negatafa- cuitas,fit notorie iudicatus, & quodiibet ahud officiumfett mihifierium pubhcum interdiclum: in iudiciis eorum ajfer- tio contra quenquam nihilfidei, nihil credulitatis inueniatf vt ad tejlimonium prorfm reddantur indigni-, fit eis adordines fffcenfm inhibitm, fit ad beneficium vel officium ecciefiafli- cum denegatm accejfm, & (vtmagisfamofafit eorum infa- mia) ad aclm iegitimos nullm eis pateat aditm, nuliaporta pandatur eisdern fuper aliquo pnemijjorum, omnijpe dijpen- fationis ademta. Vmfenti nihilominm adiicimm fancJioni, vt ex infecutione pnedicla, ficut ex iniecJione manuum vio- lenta, ipfo faclo excommuntcationis fententiam quis incXr- rat, & tam infecutor, quam alH fUpra dicli tanti malipar- ticipes, quamdiu infuacontumaciaperdurarint, finguiis die- bmdominicis & fefliuis pulfatis campanis, & candelis ac~ cenfis per omnes lilim loci ecclefias, in quo tantum facintu fuerit attentatum, nec non ciuitatum & dicecejium vicina- rum excommunicatipublicedenuntientur: nec abalio, quam (t Romano pontifice pofjmt abfolutionis beneficium obtinereK mfi duntaxat in mortis articuio conflituti. Ea grauitatem fupplicii, quo tamatroxfacrilegium expiandum e®- Sal- uator certe fuorum difeipulorum iniuriam miriime ica : viiidi-*
|
||||
|
,^_ EX MENTE IVRIS CANQNICL >
vindrcafndam cenfuk, quia regntim eius non erat de
hoc mundo, ficut papa/e. Pr&terea principes-, & im- perantes fimul prouocac ad vindiclam erg-a taies facrile- gos exercendam, fimulqtte r&t\6nzv(ifikn&itatk, cardina- libus praeftandae, his depingit verbis : per hoc quoque fe- cu/aribus poteftatibm non adimimmfaadtatem vtendi legibus contrata/es, quas aduerfus facrilegos catholici principes ediderunt; Qufs enim /ocusregtmink poterit effetutus, quk Reclor fecuritate gaudebit, fiRomana ecciefiaQquceomnium ecclefiarum difponente Dumino caput eft & magiftrd) cafibm iflk fubiicitur ? fi eius filii fpecia/es hutmmodi pericu/k ex- ponuntur? Quem ecc/efi^fi/ium, quemfidei zelatorem con- tume/ia tanta non tangeret, & confufio tam afpera non mc- ueret? Porrofifi/iuseft, dolebit: fifide/k, matrefidei /<efh l<edetur. Quapropter fiprinceps, fienator, conful, peteftas, vel alius dominus fiue re&or contra prafitmtores pradi3os, pnefentk conftitutionk tenorem non fecerit obferuari: tam ipfe, quam officiales ipfius intra menfem, pofiquam res ad notitiam eorum peruenerit, eo ipfo fententiam excommuni- cationk incurrant. Ciuitas vero qu£uk alia, pr£ter vrbem, qua talia facienti vel facientibmvel priefumentibus, inhk confilium vel anxilium dederit autfauorem, vel intramen- femfaltem taliter delinquentes, (prout tanti facinork enor- mitas exegerit, &' facu/tas ei afjuerii) non duxeritpunien- dos, pontificalivt fuprafit eo ipfio dignitate priuata, &ni- hilominm remaneat interdi&a. Applicationem vide apud vghfxlivm tom. I. p. J2i. Hunc in finem fummi Regum adminiftri id agerefolent, vtfacro Cardinalium elecore a Pontifice muniantur, quia fic fatis tutiffimum contra quascunque offenfiones & perfecutiones pradldium fibi Conciliant, quod nec ab ipfisRegibus absque graui fia- cri/egio violari poteft, adeo, vt ipfe imperator ab omni -*umana lege fohitus, li cardinalem oftendat, ne dura wimink lcefe maieftatk, fed etiam fummt facrilegii reus **eri dicatur, vt plenius euick iacobvs cohlllivs in No~ tit.
|
||||
|
3i DE VARIIS SACRILEGII SPECIEBVS
. ■ .. ._________________________________________________________________________________________________________________^mm
tit. Cardinalat. c. i6.priuil. 23. Quantos fluclus in aula R°."
mana anno 1618. excitauerit Cardinalis cleselu oaptiui-
tas, notiffimum eft; mox tamen hifedati, poftquafli
Rex ferdinandvs & archidux maximilianvs, quorumius-
fu hic Matthia? Imperatoris adminifterprimariusincapti-
uitatem deduclus erat, veniam huius facrilegii a Ponti-
fice fubmiftls precibus exorauerant, & abfolutionem ai
cautelam impetrauerant.
VI) facrilc. , ''§• XXII. Poftquam omnes clerici fpirltualium titulo
giumcletica- priuatiuefuperbirecoeperunt, ac interperfonas7&rq/2w-
ie fiasrehtl funt, tefte carolo de grassis de ejfecl. clericat.
inprxlud. n. g. noua(VI) fpecies facrilegii, quodcLERiCALE
dixeris, indeorta, iisque adplicata eft, qui manus cle-
ricis iniiciunt, ac reali iniuria afficiunt, quamuis, quo
magis gradu inter fe differunt, eomaiora incrementa et-
iamaiTumat, &aliter vindicetur in percutiente epifco-
pum, aliter vero in eo, qui inferiorisordinisclericoma-
quod potisfi- num intulerit, obferuante alexandro II. in c. 22. C //•
mumperrea- ^ ^ Realem iniuriam vero defiderant per manusinie-
lem imuriam £,• • n. u r 1 • mi -.- Ca
cierkis iila- &ionemf quse atrocior eft: verbahs emm clenco liiata ia-
tam commic- crilegium haud conftituit. de valasco depriuil.paup. II-
litur qu.p. n, 6$, feqq. Generatim hoc docet decantiffimus
can.2p.C. \7.qu.4.fi quk fuadente diabolor huiw facrilegii
reatum incurrit, quod in clericum vel monachum violentas
manus iniecerit, anathematis vinculo fubiaceat: & nulltis
' Epifcoporum iUum prajumat abfoluere, [nifi mortis vrgente
periculo) dcnecapofiolico conffeclmpr<efentetur & eiwman-
datum fufcTpiat. Eft ergo facrilegium, manus in quemli-
bet clericorum iniicere, quia ad eos adplicant illud pro-
cuuisratio phetse; qui vos tangit, tangitpupillam oculi Dei, iuxta
euoluitur c-l$- C.2.qu.7. Additur in cit. text. inf. noua ratio, qu#
facrilegii huius indolem veramfiftit: quoniaminiuriacle-
ricorum ad Chrifium pertinet, cuius legatione funguntur
imo in c. j. inf. C.3. qu. 1. dominum crucifigere dicunturf
qui eum in facerdotibus perfequuntur. valasco de priail-
pauper.
|
|||
|
EX MENTE IVRIS CANQNICl" ~~~7j
P^uper.p.2.qu.9.n.4.ij.feqq. Iam autem iniuria Chri-
**o illata atrox facrilegium efle, fupra euiclum. Quocirca Jje quidem offendendi funt, /1 velmaxime inreatu quo: uam fuerint adprehenfi. Si enim etiam, quia non operuit pudenda patris, maledicliu efi, multo ampliori condemna- tione dignifunt, quipatribus, legatione Dei fungentibits, con~ tumeliam inferunt. c.9. C 2. qu. 7. Idem reguftafTe vide- tur anacletvs in c. 12. C.2. qu. 7. Sententia Cbam filii Noe damnantur, qui fuorum doclorum velpr<epofitorum culpam produnt, ceu Cbam qui patris pudenda non operuit, fedma- gis deridenda monflrmiit. Strenue huius facrilegii leges executioni dederunt pontirices,vtpote a quibus omnis clericalis autoritas dependebat, necpoftremus, fedpri- mus inter eoS fuit innocentivs III. vltor huius criminis acerrimus, vt docent Lib. I. ep. 209.26S.306.lib. II. ep. 1S0. hb. X.ep.214. lib. XI. ep. 110. lib. XIII. ep. 6S. lib.XV. ep. ia Ub.XVI.epifl.i6i. §. XXIII. Hac fantlitate fingulari gaudent omnes Perdericos
clenci, etiam in minoribus ordinibus conftitutl, & qui hic etiam in- tantumprimam tonfuram acceperunt, quippe quaclerici teiiiguntur iure nouo fiunt c. u. X. de <etat. &. qualitat. ordin. pr<efln mi.nor_'bus
Oiim haec qua?ftio inanis erat, quum is demum tonde- jj?".^"" or-
retur, quiad officium aBuale ecclefiafikum admouebatur,
& ficnon ex tonfura, fed ex officio clericus aeftimabatur,
vt non diflitetur flevry in infiit. iur. ecclefi P. I. cap. V.
§. pen. Poftquam vero tonfura etiam promifcue iis da-
ta, qui numerum clericorum augere geftiunt, fine voto
ecclefiae inferuiendi, ex ratione ftatus iura clericorum
us adplicata funt, qui tantum primam acceperunt ton-
furam, vteo maior confluxus adc/ericatum fiereteorum,
^ui nomine, non re clerici fieri cupiebant. Multumvti-
^ue profuit regno ecclefiaftico hoc fanffitatis priuile-
Suim, quo in immerifum numerum eius fubditi primarii
excreuerunt, cum omnes adpetere folerent immunita-
ten> fingu/arem contra quamcuuque violationem. Ne
E quidem . •
|
||||
|
34 DE VARIIS SACRILEGH SPECIEBVS
sp.ocosiiuga- quidem excipiuntur clerlci coniugati, primam tonui
li ferentes, fi eum virginibus contraxere coriiugium, 3UI
itidem Jan&i & inuiolabiles furit, Scpriuikgio caiionis p^'
dent, quod injfe/em» totim ordints clericaiis eft irttf0'
du£?Um c.vn. decler. Cortiug. in 6. Hac extenfione fa£w'
©pirlces etiam qualescunque, exceptis paucis, cetenq^e
maritati fefe tonfurg fponte fubmiferunt, & iudieio i£"
culari feu iuri fe fubtraxerunt obferuante clavdio flevb?
in hifior.eccl. tom. XtX. in difc.pralim, vt &Janclstattf &
fori prserogatiua muniti efient contra quoscunque. DicO
■n nec a fuis quoscunque ; nam i) nec parentes excepti funt, liberos
parenttbus dericos verberaiites, fedjacrilegi iudicantur, atque ipfc
iure excommunicati ex fententia evgenii III. in epifi. 2$>
apud hardvin. concil. tom. VI. p. i2jp. maxime fi in faefjS
qrdinibus funt conftituti: in minoribm ordinibm qui funt
(ad quos pueros etiam admittunt) leuiter zparentihis &
propinquis correclionis caujfa percuti pofiunt. c. S4- i^r
nec_ aB aliis de fent. & excom. finereatu facrilegii. Nec 2) clerici ex~
ciencis ver- cjpulltur monachos vel clericos percutientes c, 10. X. eod.y
oeranpos- X..., n. y *-....-•••.
fint nm itidem correcho qusedam exercita ruerit; erga eos>
qui minoribus ordinibus decorati funt.f. 54. inf.eod. S&*
infinitum foret, omnia interpretum fomnia' hic referre,
quje magno ftudio collegit carolvs de grassis de eJfeB.
elericat. ejf. IX. n. 6. feqq. rriultaque abfurda cumulauhv
menfionss His annumero, 1) quod Papa hoc priuilegium clerici*
abfordse non poffit tollere: 2) quod, clerico etiam confentient^
in percuffionem, facrilegiuffi committatur, quippe qu°'
vniuerfus clericalis ordo iniuriam accipiat: (quid ergo^'
clericus confentiat in adulterhim, anhanc iniuriam fuatf*
facittotus ordo clericalis ?) 3) quodclericusfemetipfi101
percutiens facrilegium committat: 4) quod huius cf1"
ffiirtis reus fit, qui pervim accepit habenas equi, fupe^
quo clericus equitatur, & impedit, neiterfuum profe"
quatur &c. Indigrtos autem lioc prmilegio cenfuit "^J
nifacivs VIII. incan.vnk. de vit. &honefi. clerJn tf,elevi~
|
||||
|
EX MENTE IVRIS CANONICI.
|
|||||
|
c°s ioculatoriam artem exercentes, quos ioculatores, go-
&ardos aut bufones voeat, fitertio moniti abepifcopo nott refipuerint.Hi equidem reuera infigne dedecus toti ordins clericali attulere; fed inculpa fuere epifcopi, quodpro- ^ufcue fine feleclu idoneo quoscunque facileadmiferinc ad clericatum, fine titulo, vt huius gregem quomodo- cttnque augerent, maioresque acceffiones ad iurkdiclio- vk fuae amplitudinem facerent. §. XXIV. Haec facrilegii fpecies, quse exccmmuni- qUo jp^
cationem ipfo iure in reos conftituit, decreuitque, a folo omnis iuris- papa abolendam, magnopere autoritatem atque impe- diftio in cie- fium clericorum promouit, laicos in venerationis fub-ncos laicis iectione erga eos continuit, & politiam ecclefiafticama mi:* adeo corroborauit, vt laici, qualescunque fuerint, etiam fummi Imperantes excommunicationis^Imine deterri- ti, fuo iure contra clericos vti, aut eorum audaciam in- fringere, atque remediis conftringere coacTiuis nonpo- tuerint. Nam necin vincula coniicere eos licuit, fine ^zmfacrilegii, necgrauius quidineos, vtutrebellestur- batoresque eflent, ac feditiofas voces fpargerent, fta- tuere. Ita legitimis irnperantibus omnis iurisdi£Ko in clericos per indire&um ademta, his vero murus aheneus circumdatus, qui ab omni violatione, licet autores rixse fuerint, & audaciae improbioris coercitionem merue- rint, eos immunes atque incolumes praeftitit, quoopi- ^ionem fanclitatis,Jpiritualtique qualitatis,iis attributae,in- ^r laicos conferuarent, eosque mfuperfiitionis officio Ietinerent. Obferuarunt fine dubio hoc quidam ex Ro- ^ai^ae ecclefiae doctoribus, tradentibus ingenua voce, in- ^riam clerico illatam, nonaliter Deo eiusque religioni a<Sa<m cenferi, quam (idirecle &principaliter in Dei con-
^mturn &odium fiat; ceterum fi haud in religionis de- Pe#um, fed/)?r/ow^tantum, & priuato odio, eiusque
^olatiofacla fuit, non modo contra religionem facri- iegium admiffum non efle, fed necfacrilegiumex natura E 2 Klt
|
|||||
|
3<5 DE VARIIS SACRILEGII SPECIElBVS_____
rei, iurepofitiuofeclufo -valasc. depriui/.paup. & mifei'-Per~
fon.P. II. qu.p. n.4$. Eft ergo percuffio clerici, qaxpriuato odio vel in rixa citra refpe&um ad reiigionem fit, tantuni facrilegium ex voluntate innocentii II. qui formas rerurfl nutu folo permutare, & ita iniuriam priuatam realemiu facrilegium transformare potuit, (I vel viliffimum eccle- ilae mancipium, per tonfuram primam duntaxat a laico- rum grege.feparatum, reali iniuria afFectum fuerit. E contrario fi tonfuratus aufu nefario laico, in dignitate conftituto, & pro reipublicae & ecclefiae commodis vi- gilanti, manus \x\x.\Aex\t,fimplex eikmiuria, non adeo vin- dicanda, fed lsefo fimpliciter deuoranda. VII) facriie- §.XXVCrefcitvero,. vtdixi, facrilegii fcelus, quo gium in fan- maiori luce irt<|fcclefia radiant, qui violantur fiue iam
ftos & RelU fuerint defuncti, fiue adhuc in viuis fint. Inde VII) no- ^mas SS» ua j#crj/egjj fpecies nafcitur, quae in patres sanctos & reliqvias ss. committitur. lvthervs ideo hadrianq VI. in epift. ad Fridericum ducem Saxon. apud hardvin. tom. IX. concil.p. ipoj. facrikgus vocamr,quod fancTos patres il* los, quorum vita & doclrina illuftrauit vniuerfum mundum* nonfolum debito honore non profequatur, fed multo quani Cain fceleftim dijpiciat, derideat, contemnat, infecletur. Manifeftam quidem calumniam haec imputatio fapit, vt vel fcripta lvtheri docent, interim hoc mendacium ne- fandum demonftrat, facrilegia, ab aula Romana efficla, hunc fere unicum fcopum habuifle, vt barbaries inter chriftianos conferuaretur, & eius impugnatores oppri- ' merentur. Patres homines fuiiTe, & fic errare potuifle, quis dubitauerit? Hos naevos qui detegit, & in kfcern producit, eos non contemnit, nec odio habet, fedve- ritatem eorum au&oritatipraefert. Amicus Auguftinus, amicusHieronymus, magistamen amicaveritas.In^»«/^ Romano II. de annojtf. apud hard. tom. III. concil-P- i&f Adelbertus, homo ineptiffimus , ideo facnlegm a ef~ charia adpelTatus eft, quodfe apoftolis prxtukrit, W#? |
||||
|
EX MENTE IVRIS CANONICI. 37 -
*-r ______________ . ------________ .._
*fs iniuriam intuierit, Annon firriili vitio laboret aula
^Romana, vel hi iudicent, qui non exverbis, fed ex re- ^wipfis 8zfac7t* iudicare norunt, & res geftas pontificum, eprumque do&rinas audaciffimas paulo penitius riman- tur. Grauius adhuc delinquunt, qui quid: in reliquias SS. committunt facrilego conatu, quamuis moresprimas- Hi a praxi feculorum fubfequentium alieni fuerint. Olim prohibita fuit translatio reliquiarum, qu„ l<efk religionis crimine non carebat, /. 3p. derelig. imprimis veroad va- rias impofturas anfam dabat inter Chriftianos, adeoque merito prohibenda fuit in/. y.C.Theod.defep.viol.Enim Vero quo magis reliquiarum cultm creuit, eomagismmr- latio reliquiarum frequentari fine crimine ccepit, magna' oum pompa & adparatu peragenda, vt acla SS. docent. Ita quod olim facnlegii inftar habitum fuit, in opus pie- tatis & deuotionis degenerauit. Prohibitum porroeftin cit. l.y. & I.3. C.deSS. ecclef.ne aliquis martyrem diftrahat, aut mercetur, quod rurlus contra impoftores conftituit theodosivs Scfacrilegio attribuit barbosa ad cit. I. 3. n.j. quamuis,reliquiasprobatas&pe pro ingenti pretio fuifle diftracl:as, multa exempla doceant, vthodiecommercium earum non adeofacriiegum videatur, quod fingularis de- uotionis pruritus excufat. Euidentiora facrilegii fpeci- mina edere dicitur, qui contra fcrinium, quo corpus fan&i conditum, temere manum extendat, vindi&a di- ttina nonnunquam coercitum, fi credendum relationi irt acl.SS.add.%. Iun.p. 123.&.d.if.p.lods.lit.F. adduclse; mul- to maius vero , qui facra vafa cum reliquiis fanclorum auferunt, quod proprie diclum magis eft facrilegium, per vrt. 172. CCC. de quo infra agendum erit. §. XXXVI Ex eodem fonte (VIII) nafcitursACKiLE-vill) facrire-
*sivm coNciLiORVM. Quid enim aliud funt concilia, quam gi«m conci- comitiafacraregni ecclefiaflici coUecla ex' Patribus & capi- liorum tifou■ eccleft£? Vnde fancliflimaeorum autoritas, &qui £^s temerator nefarius eft, merito pro facrilego repu- E 3 tandus.
|
||||
|
38 DE VARIIS SACRILEGIISPECIEBVS _
tandus. lvthervm facrilega lingua contradixiffe SS. con-
ciliis garrit hadrian, V. apud hardvin. tom. IX concll j>> ijtoj. fl modo rationabilis contradi&io impia, fi veritatis propugnatio Jcelm dici meretur. Bafileenfe concilium de anno 14.31. fejf. I. decret. XVIII. apud hardvin. tom. VltL p. 1117. facrilegos efTe decreuit,qui adconciliumvenien- tes autrecedentes ab eodem, inuadere, capere, detine- re, incarcerare, mutilare, occidere, vel fpoliare bonis fuis, vel iniuriis affligerepraefumferintin facriconciliivi- lipendium & contemtum. Taiem enim iniuriam redun- dare in totius concilii, in flnritu S.congregati, contume- liam , cenfent? eum tamen ipfimet patres fsepius voca- tos vt reos ad conciiium deceperint, & nequidem fi- dem,publice iisdatam, qnamJaluu?ncondu&um nomina- mus, feruauerint. Pari in reatu funt, qui contra legi~ timum concilium aliamcongregationemcogunt, vtpatres fynodi praedi<5be cenfuere in litteris cit. l.f. 1413. Quale vero legitimum & quale illegitimum fit^, quis determina- bit? nifi qui dominatu praeponderat. Bafileenfes fyno- dutn fuam legitimam efTe allegabant; qui EVGENiiIV.par- tes tuebantur, feditiofam eam & fchifnatkam eifevendi- tabant; Florentinam vero a papa coaclam, legitimam iu- ftamque, vt raynaldvs ad ann. 1439. n. ig. feq. more pa- rafitorum aulae Romanse pluribus declarat. Breuiter: pa~ palium conciliorum contemtor r/ebellis eft , facrilegus, feditiofus, fchifmaticus, quorfum raynaldi ratiGiies in vniuerfum tendunt & coilineant. IX) facrile- §■ XXVII. Idem fundamentum habet (IXJ sacrile- gium hierar-GlVM hierarchle, quando quid committitur contra fa-
cMs crum, vt vocant, regimen, tegnique ecclefiaftici fafces turbantur, violantur& impediuntur. Nam etiam impe*
rium facrum illis accenfetur rebus, quae religionem eccle^. fite Roman<e fundant fuftinentque, quarum laefio primario facri/egium continet. Etenim Petrum & Paulum a Chrifto ad principatum ecclefwe catholicse eueclum eile docenf» |
||||
|
EX MENTE IVRIS CANONICL 39
Vfide hmc necrunt confequentiam; ecclefia? Romance
Pr*(idi, vt legitimo vtriusque apoftoii fuccefTori, foli- Um apoftolicum vnice deberi^ nec hocfmejacrikgionc- S^ri pofTe. Defideras probationem ? en in promtu efty "efumenda ex concilio Osborknfi de anno 1062. apud har- Dvint. tom. VI. concil. p. 1125, vbi ita: negare, inter omnesfeu wiartyres Petrum & Paulum in apofiolici fenatm culmine P°JJidere principatum, facrilegium efi, quia etiam haerefiti conftituit, hxc vero facrilegium quoque continet. Li- ^es inter Romanum & Conftantinopolitanum epifcopos °-e titulo Oecumenici feu vniuerfalis Patriarchae notiffimse iunt:. Olim patriarchis orientalibus hoc axioma paffim ^atum fuifle docet basnage in Annal. eeclefi ad ann. $36. §■26. & ad ann.jgg. §. 11. & cum more deceflorum ioan- ^es Conftantinopolitanus archiepifcopus eimdem fibi vindicaret titulum, indigne id tulit gregorivs M. con- tendens, pro B. Petri Apofiolorum principis honore perue- Kerandam Chakedonenfem fynodum Romano Pr&futi eum °blatum ejfe, fed nullum vnquam hocfingularitatis nomeit QJjumJiJJe gkegor. I. 4.ep.j2. pofterius tamen falfum efle, «ocet BASNAGE cit.loc. adann.sPS- §J- w/acleoquepalam GREGORivM id vnice egifle, quo principatum vniuerfa- lem contra aufus Conftantinopolitani epifcopi, qui iii Oriente idem affeciabat fupremum in ecclefiaimperfum, fibi foli & fucceflbribus fuis affereret. Iisdem veftigiis Mftitit leo IX. in epifi. 6. ad michaelem Conflantinopotita- num Archiepifcopum, apud hardvin. tom. VL concil. p. $S6. ita fcribens : qualis vero, <^rquamdetefiabilu, atque wmenpabilis efi iila facrilega vfurpatio, qua te vniuerfalem ^atriarcham ia&as, vhique &• fcripto &verbo------, Et
yuis p0fi Chrifium conuenientius potefi infignirihoc vocabulot
quamcuidkiturdiuinavoce: tv es petrvs et svper hanc p.EtRam aedificabo ecclesiam meam. Conuenit ergohic ^tulus foli Papse Romano, qui a multis retro feculis im- ^erium vniuerfale fpedeuorauit, vtut eo abftineat; er- |
||||
|
49 DE VARIiS SACRILEGII SPECIEBVS
go Cacrikgium eft, ii quis alius eo vtitur, quia fub iUo
quod impri-impugnat fedis Romanae fuprematum. Hunc reaturnvc- mis incur- ro imprimis incurrunt fchismatici, vt iam §, 10. inf. ob- runt fchisma- feruaui, quippe qui fe imperio affectato vniuerfali fubtra- tici hunt, & ideo rebelles cenfentur. In concilio Trosleiano de annoQcp. c. 4. apud hardvin. tom. VI concil. p.fij. va-
risefpecies facrilegiorumrecenfentur, interquasprimum locum tenet facrikgium fchismatis; iuxta avgvstinvm apertijjimum facrikgium eminet fchismatis, fi nulla fuerit caujja feparationis. Haec fubiecta limitatioineffectutol- lit omnemcriminiscauflam,quumy$W cym^ vixfchisma concipi & vix iuftior dari poffit, quam vbi dominatui, & iugo vfurpato papali fefe ecclefiae fubtrahant. In con- cil.BafileenffeJf.16. §. s- patres obteftantur, Jerjumnwpe- re atque diligenti ftudio procurajfe, ne facrilcgum fchisma in Dei ecclejia nafceretur; natum nihilominus fuiiTe, e- uentus docuit. Quem yero facrikgii huius autoremcen- febimus, Pontificem, an vero patres Bafileenfes? Roma- ni hos incufant; ceteri illum. Sic ergo adhuc fub iudi- ce lis eft, cuius iudicem in propria cauffa curia Romana femet conftituere voluit, quia folus iudex vniuerfalis effe cupit. Paucis: qui quouis modo imperio papalirefiftit, facrikgium iucurrit, adeo vt clericus propter recurfumad & quouis curiam fecularem proimpediendaexecutionelitterarum modo ckri- apoftolicarum dicatur committere facrilegium , iudice tis reiiftentes FAB.jNACto conf 26. n.i. Neque vero pontifex folus ec- clefiafticum diaderaa gerit; quilibet etiam epifcopus im- perat, atuue ad puppim &-proram nauis ecdefiafticaefe- det, adeoque nec horum fafcibus iniuria fine facrilegio inferri poteft. In genere enim, qui facerdotes vexant, facrilegi atque indubitanter infames facrilegi vocandi funt exfententia concilii Trosleiani de anno pog. apud har- dvin. tom. VI. p.fij. X) ftcrikgi. § XXVIII. Sed etiam officium ecclefiafticum, quod um oincu ia- rant cjgr-c- impr5mis Qrdinum mam-um, facrum e">
«» adec- |
||||
|
EX MENTE IVRIS CANONICL
|
|||||
|
adeoque eius profanatio, contemtus, & violatio inuol-
uit (X)'Jacrilegium officii sacri. Hoc tamen minime ad quascunque iniurias iis illatas adplicari, nec aliegari po- teft, officio facro magis, qmm perjonie facf am fuiffe con- tumeliam, quod qui inuerecunde afferunt, idideo dun- taxat faciunt, vt augeant atrocicatem delicli, & facrile- gium officii facri effingant. . Ceterum pontifices variis modis officiofacro iniuriam inferri conftituerunt, prout per criminationem/tfm/^ii terroremlaicls iniicereftu- duerunt, veluti (i) per inuefiituram lakalem feu manu-a- in qmi Jm tem,vt vocant,quamolimimperatores exercuere in con- pingitui- ferendis epifcopatibus & praelaturisper annuli & baculi 0 per laics. traditionem. Hac vero quam grande facriiegium in l€m 'nuefli- hoc iuris exercitio commhTum eft! Contra huncmoremturam feculo XI. calamum ftrinxit placidvs Nonantuianus m Tr. de bonor. ecclef. edito a bernhardio pezio tom. II. thefi anecd. P. 2.p.i%. ridiculisqueargumentisimpugnauit. Im~ primis vero c.6g.p. liz. docet, quid proprie iit inuejlire, h. e. per fignum, quod noftri iuris eft, alicui dare. Ipfo itaquenoniine, pergit, quante impietatif fit, fan&uarium D?i inueftire dejtderare, apertiffime comprobatur. Alicui
enim homini faniluarium Dei pojjidere velle, magni facrile-
gii effe,propheta cum graui interminatione denunciat} dkew. pono principesficut Oreb, Zeb, Zehec, &Salmana,omnes prin- cipes eorum qtii dixerunt: hcreditate poffideamm fancluari- um Det ' fpeciatim vero c. 85. hanc jnueftituram inde irnprobat, quod per eam aufferatur ecclefiae, quod ei debetur & competit, &ita verum facrilegium committa- tur, ad exemplum eorum, qui pecunias & res ecclefiar aufferunt. Non alienus ab hac fententia fuit ivo Carnii- tenfis epifcopus epifi.2jg. inf. ita fcribens: fi congrua vo- lumta rebus nomina dare,pofiiimmdicere, quodmanualktUa inuefiituraper laicos facla clieni iuris efl peruafio, facri/ega pr<efmntio,qu<e pro libertate ecclefi<s& honefiate faluo pack vinculojifieri potefifunditus abfcindende efi. Endem fuit F philo-
|
|||||
|
42 DE VAPvIIS SACRILEGII S?ECIEBVS___^
phildfophia innogsnto III. 'm c.fi.X. de deem. auch^^
protluntianftis : facriiegii crimen incurrit,qui wclefias vc^ ecclefiaflicum aiiquid de manu receperit iaicaii, quipp® quod pro Jpirituaii habetur, cuiuscoliationisrnanusjff1'" puraj laicorum indigiise funt. Hoc modo rationes ftp" duxit vrbanvs II. in concif. Rom. III anno iopp. habit0' apud mardvin./oot. VI. cor.cil.f. 2.p. ij6i. aitque, nhnis ext" erabiie cenfieri, vt manus, qute m tantam eminentiam excrc- tierunt, vt quod nulli angeiorum concejjum eft, vt Deuiv euncla creantem fiuo fignaculo creent^ & eundem ipfkmp?6 falute totiits mundi Dvi Patrts obtutibus offerant, in banc ignauiam veiflultitiam detrudantur _, vt anciliafiant eaYUfB manuum, qua diebus & no&ibus obficwnis centadibm in- quinantur, fiue rapinis ac iniuftefianguink ejfuftoni addicltf macuiantur. Imprimis vero id pontifices vrgebsnt? quod baciilm eflet fignum epifeopalis officii, atque adeo per eius tradkionem a laicis epifcopatus videretur co^ fatus, qui tamen a collatione & donoRegum dependere haud deberet. Dum ergo epifcopatus dationem fibia?- rogarunt, quidaliud, (dixere pontifices,) quam faerile- gam inuafionem iurisnon fui, & quidem iuris fiicri in conftituendis epifcopis commifere? Necinhoequidem" acquieuere: eis etiam obuiam eundum efle cenfuere? qui pro defendendo hoc iure regioafreruerunt,nontam officiumfaerum, quam res ecclefiaflkas per hanc inueftitu- fam conferfi, quo argumento eam quodammodoexcu- fare voluit ivo. Nam in eoncil. Lateranenfi Anna 1122. habito, quod balvzivs infupplem. adP.de marca deC.S- & imp. lib VIII. c. 12. ex veteri eodice MSCto exhibet c. $> ita edixere patres: fi quts principum aut aliorum vei iaico- rum dijpofitionem, Vel donationem rerum fiue pojjeffionum scclefiaflicarum fibi vindicauerit, vt facrilegm iudicgtur- Hoe inani terriculamento vfi funt pontifiees, vtprinci- pes regesque longe a praefepibus fuis arcerent, iisque omneiuscirca ecclefias adim.erent> regumque potefta- tein-
|
||||
|
EX MENTE IVRIS CANONICL
|
|||||||
|
4J
|
|||||||
|
^etn, fefe in plenam libertatem vindicando, fibi fubiice-
*ent. §. XXIX. PraetereaverohocfacrilegiumII)committiH) pec fimo«
Volunt perfimoniam, quatenus pretio interueniente reue-fliam ra res facra violatur, profanatur, & indigne tra&atur, quod calculo fuo adproba.tiMGER.vs defimon. ecclefRom.c. 1. &te- fiimoniis quibusdam illuftrat. Admodum quoque hanc la- feemreprobativo epifl.94. & Simonemjacrifegum lucrorum Jiffatorem fuifle allegat, quamuis non treget, hoc facri- kgium itt curia Romana dominari. placidivs Nonan- tulanus lib. de bonore ecclefi c. 96. apud pez*vm tom. 2. thef, anecdot.p, 14J. aerius adhuc inuehiturinSimoniacos, &, Siraoniaci, ak , minime contenti tanto Arrianorum fa- erilegho omnipotentem Spiritum S. non tantum minorem patre & jilio, fed etiam fibimet ipfis inferiorem, atque fibimet ipfis fubditum tanquam quodlibet venale & "Qile mancipium'. credunt, vtvelit, noJit, obediat volun- tatibm eorum , mque funiculh pecunia attraclus aut ve- lut aureis eoruni catenis ailigatm plenitudinem fuje fanttifi- Cationts & graticefiacrilegk eorum officiis & execrandis con- fecrationibus admmijiret, eorumquevenalitati fiuoperatio- ni cooperetur &c. arnoldvs abbas Bonas vallis de cardi- nal. Chrifii operib. (quem tracl quidam adfcripfere cypri- ano , ita vtBremenfi editioni operum Cypriani adieclus *k in calce:) capite de tentationibm in f itidem facri- Itgium inSimonia conftituit, aiens: H<ec facrilegii forma per omnia officii gradusquedifcurrit, & nihil intentatum "wbitio pr£termittit. Pari modo etiam his , qui donis °°ri;umpuntur, vt fimoniace promotisfauerent, fiacrile-. &um imputat gregorivs VlLlibr. III. regiflr. epift.i.infin. ??a loea vt non tangam. Praeterea III) facrilegium hoc leommittere dicuntur, quiper iniuriam alicui epijco-lll) periniu.
$atum auferunt, &fic inoinciumfacnim iniquifunt. Itariofam epi- cenfukpfeudo-FelixPapa^)?.2.apud blondell. in^^uCn ^ |
|||||||
|
.. j- , L .......... ■■-i. ii..... - -------iii n | , „ n ■■- - ——^**>
• 44 DE VARIIS SACRILEGII SPECIEBVS
do-Ifidoro p. jjp. aiens: adimi namque epifcopo epijcopatum^
antequam cauffie eius exitus adpareat, nulli chrtfiianovuien
iurepotefi. Hesc verba funt concilii Africani, quibus
hoc addit impoftor: quia talis pr&fumtio facrilegium, &•
autor tallum ftcrilegm. Sed magis impoftor facrilegus
fuit, qui hiice quisquiliis orbem Chriftianum rudem,
tenebrisque inuolutum decepit, fuftigatione dignus: &
tamen hanc facrilegam impofturam tam diu fouit eccle-
fiaRomana, eiusque praefules hoc fuicro facrilego fibi tot
inufitata & noua iura attribuere, vt in compendio tra-
" dit clavdivs flevry tom. XIII. hiftor. ecclef in difcurf.prte-
IV) per redi- ^mm- P- lS- /W- Denique IV)facriiegi in ojficiumS. cen-
tus altaris, fentur, qui de altari vtuunt, nec tamen ecc/efiis inferui-
cui quis non unt, otioli fcilicet illi clerici, quibus iam olim & hodie
inieruic adhuc orbis Chriftianus abundat. Suotempore ivo ep. 12.
hanc facrilegii fpeciem grauiter taxauit inquiens: multa
inordinatafieri video in domo Dei, qu<eme torquent, ma~
xime, quodapudnos, qui altarinon feruiunt, dealtarivi-
uunt. A quo facrilegio cum eos abfierrere velim monendo,
increpando, excommunicando,altariaa me redimere volunt
fub nomine perfonne, ficut a prcedecejjorihus meis ex praua
confuetudine redemerunt. De his redemtoribus altarium
agit marca in not. ad concil. Claramont. c. 7 oftenditque^
epifcopos eo seuo, certa pecuniae fumma fibi depenfa,
monafteriis aliisque inhabilibus permiilfle, vtreditusec-
clefiae fubnomine/*r/o»^perciperent, vicariumque con-
ftituerent, cui alimenta parciffima praeberent. In hoc
vero quin nundinatio &quseftus turpiffimus eccleiiarum
commiffias fuerit, quis dubitabit? Verum etiam extra
hunc cafum indigniab officiis ecclefiafticis arcendifunt,
ne quis kfacrilegio polluat- Hoc falutare monitum eft
benedicti III. d. a. Ssf. apud D'acherivm tom. III. JpiciU
p.346.nou. edit*(invet.tom. Vl.p.jpy.) aiens: hoc impieta-
tU facrilegium a monafierio, Qorbeienfi propeUite femper.
|
||||
|
EX MENTE IVRIS CANONICI. 45
|
|||||
|
§. XXX. Sicuti vero bensficium propter ci/kkrm fa- XI) fkrife-
crum confertur prouhis,ita htec adeo connecli iojeht, vt Sil!m i>«?ncfi- fepe illius adpellatione vtrumque denotetur, & ita nonc,onini mirandum, quin intuitu beneficiorum, quse magis quam officia facra captantur, infignes abufus commiffifuerint, QUos (XI)/(?o"?7^'«wBENEFiciORVRimore ecclefise Roma- k°c comit- nae dixeris. Tale committere dicuntur et) confidentiarii, c"nt vt nominantur, quos concilium Rotomagenfe de annoijSi. *-j_y°n tom. X.concil.p.1229. voat, aliorum beneficiorum cliteUa- rios afinos & cuflodes, eisque difertis verbis fdcrilegii \%- bem attribuit, quemadmodum etiam concilium Burde- gaJenfe de anno ijSj- tom. cit.p. 1564. eosdem penfionum ex- acloresfacrilegos appellat, cum a Simonia non iinralienL Speciatim de hac materia agit flaminivs parisivs de con- fidentia benefciali, eamque clavdivs flevry ininftitut. iur. tcclefi P. III. c» XI. in fin. definit- quody*> paclum, quo alteri beneficiumea legetraditur, vt fruc7mr vel pofi certum tempus ipjiim titulum alteri reddat. Saepe inhabiles ad bc- neficium adfpirant, quod cum poffidere non poffm.,. alteri conferendum curant, ea lege, vthic modica pen- fione contentus malorum redituum partem ipfis praefter, Eadem frausquoque committi folet, fi ad certum teni- pus quis inhabilis eft, veluti fi beneficium infanti defti- natum eft, id quod ob defecfum aetatis nondum poffi- dere poteft, quo cafu interim id conferri folet amico, qui idvelutdepofitum cuftodiat, dum pueradlegitimam «tatem peruenerlt. H&c ingeniofia fraw, ait flevry cit. £ exeunte feculo X VI. Francis nofirisfuit commendatijfima, oKm fn Fran- cum multa maiora beneficia, immo <& epi/copatmalieno no- cia frequen- tninepojjiderentur afceminis & ab huereticis. Contra hos tcs edita eft conftitutio pii IV. & pn V. <Ll.Iun.1569.vn- qua pcena excommunicationis, Immo eadem, quse in fimonia- cos locum inuenit, dicfata eft, quamuis ante has confti- f^t-iones haec confuetudo peflima tolerata fuerit, vt er- i:«rr fecundum eara ius redderetur, fatente parisio cit. I. F 3 qu.$„
|
|||||
|
46" DE VARIIS SACRILEGII SPECIEBVS __
qu.j.n.u.fiqq. quieciamf.^. cauflas aperitvarias, obquas
hoec confidentia vfurpata Fuerit. Vno verbo: petpaButff
hoc fiduciiSy laici, milites, foeminae, pueri, & qualescun-
que parafiti, afinique ineptifluni beneficiorurn fruftuS
indigniffimo modo fuos facere, & unus plura benefici*
inconipatibilia poflidere poteft. Tales fraudes inepti
cupidkas, deuoraudi bona ecclefiaftica, produxit, edi-
ditque,
P)qm colore §• XXXI. Verum & |3) alise artes & machinationes
pationatus prauee committi poffunt pro lucrandis reditibus eccle--
bcneficia ec fiafticis, q\iod ficrileguffl zeqiiQ, vt rapina rerum eccle-
cJe^ia^lca a(i fiafticarum, effe cenfent. Tales recenfet concilium Roto*
£ta lm£ magenfi cit. l.p. 1230. & imprimis adfcribit illis patronis
fiue ecclefiafticis fitie laicis, qui colore patronatus beneficia
ecclefiafiica mfiruitutem redigunt, dum per fuppofitas cle*
ricorumpcrfinasaut expaffio tacitovel expreffb cumipfisini-
to inprdofientationefiuorum beneficiorum Jeuquacunque arte,
aut quocunque quafito cc/ore, iura autfruclm eorundem aut
partem ipforum in vfius proprios conuertunt, quales iniquce
nundinationes de iurecationico fimoniam alunt, hajcve-
ro ad fiacri/egium, prout ante obferuaui, refertur. Ad~
y)etiamfi dit vero 7) prs?dicrum concilium etiam hancfpeciem:
coloc mris yim v,y,-ofine iure patronatm atque etiamfine vtto titulario,
j!at5onacus aut per aliquem fiuppofitum aliena beneficia vi occupam, eo-
rumque iura aut fruclus deprtsdantur. Sedetiam aliis modis
iniuftaoccupatiobeneficiipoteftfieri, decuius poflefllo-
ne adprehendenda,vbi vicat,imprirnis folliciti effe folent,
quod illuftratFLEVRy ininflit.iur. ecc/efiP.H.c.22.§.j. Pos-
feffionem qilidem bcneficiivacantis adprehendere licet,
>\ -„v c„u »u"c filffrasante, aft debito modo & tempore; alioquin
prsfentatio tntrufio pzx jacri/egium iacta dicitur, veluti 6) qm fola
i:e occupat prxfentanone contentus occupatecclefiam fine inftitutiq-
ecclefiatn \\<> epifcopi, c. 2i. X. de iur.patron. e) qui iri Gallia eam
e) ve! in Gal- oecupat obtentabuilapapali, fmeapprobationeepifcopi,
lia absipic qmm vifa vocant, de quo more confulendus efl; antox",
contenlu e- * v * ,
rjtfcojn
|
||||
|
EX MENTE IVRIS GANONICL-
|
||||||||||||
|
47
|
||||||||||||
|
bfistEisivs tom. III. oper.p.^jj. 0qui, iaborantibasclevicfs <?) qur ai~r*
•£ religiofis in extremis, beneficiapof/identibus excubids fi^^himmcleti- ciunt, & ante eorum obitunt ecc/efiias veidomtis eoruin inua- conira Kgr0* dunt, occupant, in eafeintroducunt, acquandcque eas cum™n\m te ■ armatfs detinent ub/ejjas, quod racere folent, vtimpedi- 'uencficia cc- ant, cuominus expecl:antes apoftolici, & aiii forfanau- cief, clorieate ordinaria canonice inftituti, poiTeflionem eo- rum beneficiorum nancifci valeant, quales intruiiones concilium Andegauenfie de anno 144$. tom. IX. concil. p. ijjo. zdfacrilegia refert, quod etiam confirmat papa grego- Rivs VII. iib.y.epift.ip.tom. VI.concil.p.14.4.1. ??)qui absqne j,)qU;perja|. .. ecclefiaftica autoritate per lakaiempotentiam m benefi-cos eorum cia fe faciunt intrudi, vid. concii. Lambethenfe de am& ppOTe&fexicta l26l. tom. VII. CQnci/.p.fjg. acquirunt
§. XXXII. Olim quoque ^jmiguIaris^ri/^Vfpe-l) qui vltra
cies ab iis perpetrari dicebatur, qui vltra vitcEneeeffarJa vlt« nccefla- & indigentiam de bonis ecclefee pafcebantur. Conftansria de boms |
||||||||||||
|
ecclefise dogma erat, bona ecclefise eSb patrimomumpau-perum, hifce alendis pafcendisque primario deftinatum
|
lcuntur
9 - |
|||||||||||
|
adeo, vt clerici iisdem frui aliter non polTent, quarn ex
capite indigentia per modum eleemojyna; neque enim bona inter clericos diuifa, aut ad beneficia ftataredacla erant, fed incommuniea poilidebat eccleiia, Hac ra- tione ductus ita cenfuit hjekootmvs mc. 6. C. 1. qu. 2. c/e- rkos ilios conu^iit ecciefia ftipendiisJuftentari, quibm paren- tum & propinquorum nulla fiuffragantur bona. Qui a bo- nis parentum & opibm fiuis fiujientari poffunt, fi quodpau- perum eft accipiunt, fiacriiegium profeclo committunt, e^ Per abufium ta/ium iudicium Jibimanducant & bibunt. Idem lu^qvie ad Nepotian. de vit. cieric. denuohoc modo: A- ^ko quicquam rapere furtum eft. Ecciefiam firaudarefa- Crilegium eft. Accepiffe, quodpauperibm erogandum fit, & eJurkntibm.piurimis ve/cautum effeveiievel timidum: aut, 1u°d apertiffimi fce/eris eft, aliud inde fiubtrahere, omnium Pfxdonum crudeiitatem Juperat. Adhuc Seculo IX. ea- |
||||||||||||
|
48 PE VARIIS SACRILEGH SPECIEBV^
dem in fententia fubftitit benedictvs III. in priuil. Cor~
beits de annu gjj. apud acherivm tom. HI.Jpkileg.p.lH- mu. edit.(in vet. tom. VI. p. jpj.) & de hac re ita ceniuifc Clericorum, qui de proprik abundant reditibm, communica- iio prohibetur cum eis, qu<e conferuntur ecclefiis & p. 346- nou. edit. (vet. p. 397.) Ouifunt enim, qui fanttuariumDei de hereditatc pojjidere dicuntur, nifi illi, qui res Deo dica- tm & ad vjus pauperwsn feruorumque eiiis collatas, Jectt- laris potentie dominatu, non ele&ionk gratia, qucerunt obti- nere? Idem prseceptum pluribus quoque inculcatur in epiftola evlberti Carnutenjis epifcopi apud evnd. cit. I. p. 327. his verbis: pars facrilegii ejl res pauperum dare nctt paupsribtis. Magnum fcelm ejl res pauperum prtsftare di- uitibws &c. certiffimo iudicio, tempore hieronimi , vn- de diclus epifcopus hsec hauferat, fupra di&amregulatn adhuc in viridi fuiife obferuantia. Ergo paftoribusre- liitum erat tantum miniftrandt ofRcium, non dijper- gendi arbitrium , adeo vt qui hoc vfurpare conabantur, inuaforeS} pradonibiu crudcliores, fures domeftkosacfami- liares inimicos adpellauerint, vtexc/V./. adparet. Aliate- ftimonia coliegitLAVNOivs decuraecclef.pro mifer&pau- per. quibus pietas maiorum optime illuitratur. Sed poft; bodie amem quam bona eccledaftica in patrimonium cleri tranfierunt, non smpliw oc pauperum c(ih defierunt, nemo ampiius eft, qui ho- attcnditur &e in, confumtione horum rcditmimjacrilegmr^.ixrzt Ita, mutatis moribus, mutantur etiam iura, dogmata, fententiae. Potiffimurn ruec mutatio facla, poftquambo- na ecclefiae diuifa, & in beneficia ftata & perpetua trans- formata funt, quae officio facro cohserent, & a pofleffo- re eius percipiuntur, non habita ratione, vtrum indige' ant, nec ne? Sunt enim hax benefkia inftar falarii, & fic eodem ntulo fecundum regulas iuris percipi poffunt, quo alia falaria, officiis fecularibus deftinata, quodolim fecus erat. \
J.XXXIIL
|
||||
|
EX MENTE IVRIS CANONICI. 49
|
|||||
|
§. XXXIII. Notufn prseterea eft, quod praeter be-x.Il) facrife.
neficia clericis variae immunitates debeantur, maximein-gium immu« tuhuonerum publicorum <k iurisdiclionis fecularis, quas iu-aitatis ri diuino tribuit bonifacivs VIII. in c. 4. de cenf. in 6to. aflentientibus patribus Tridentinis fejf. XXV. dereform. c zo. quam fententiam tamen fub cenfuram reuocauit Dn. parens. in iur. ecclefi Protefi. tom. III. tit. de immun, ecc/efi§.fo.fqq. Pofita hac fententia non potuit noil violatio huius immunitatis fiacrilegium, quod (XII) 1«- mvnitatis adpellari poteft, inducere, excommunicatio- ne, vel interdi6to loci expiandum. c. 4. cit. c.j. de immun. ecclefi in 6. carol. de grass. de effecl. clericat. eff III. n. 14$. Hoc modo pontifices fententias & principia quseuis in fuum commodum & vfus conuejterunt, & nudahomi- num inuenta, principum priuilegia, vel fomnia isidori ipb iuris diuini larua in fcenam produxerunt, atque cre- dulo obtruferunt orbi. Haec qui conueliit, turbat, at- queludibrio habet, fiacrilegtis, immo infiamis fiacrilegus eft, non fimplex. In Synodo Treuirenfi de anno 1548. tom. IX. concil. p. 1077. ecclefoe iura inuadere &ipfius cleripri- uilegia violare, fiacrilega violentia vocatur, inquifitione digna, vt tandem hoc gemu luporum a fiacrikgo aucupio quod in fpe- conquieficat. Imprimis vero, qui angarias vel indebitas cie commic- penfiones exigunt, de rebus ecclefiae vel clericorum, fia- tunr> lai a.n- crileeium committere dicuntur ivoni epifi. 71. & hincma-f?" veI ,n" '"V* j Tr 1 rr •» • debitas pen-
Ro m quatern. ad Karol. regem tom. V. concil. p. ijjj. quip- f10nes a{, ec,-
pe quod continet malitiam contra Deiecckfiam ex mente clefiaexigunc innocentii III. in c. 7. de immun. ecclefi alexandri III. in c. 1. eod. in 6. atque bonifacii VIII. in c.f.eod. anathemate pleclendum tam diu, donec transgreffores atque fiautores fatisfaclionem impenderint competentem. Tarri fan<51a enim lamque venerabilis atque illibata debet effe facerdotum autoritas laicis, vt qui vel in eorum praefentia falfa tan- tum protulerit, facrikgii procul dubio crimen incurrat, vt co»ci/ium Osborienfie deanno 1062. tom. VI. conril.P. Lp- U21. G cen-,
|
|||||
|
DE VARIIS SACRILEGU SPECIEBVS
|
|||||||
|
5o
|
|||||||
|
cenfuit, quidniergofacrilegium incurreret, qui mmunt-
tates eorum inuadere atque violare auius fuerit ? Pruii-' legiis porro clericalibus imprimis accenfetur immwnitaS> vellaici qui a mr^dicTtonefecularir quam itidem iuri diuino adicri' cierkosfux bere maluerunt, vt transgreiTores eius terrore fmtdegtf- surisditlioni percutere poflerit. Etenim in concil. Senonenf. deannw fiibiiciunt 1269. c.f. tom. VII. concil.p. 6jo. attentatum hoc dicitur graue nimis & diuini plenum animadtierfione wdicii, quod aliqui laici faicemin mejfem Domini facriiegisaufibmtnge-- rentes perfonas ecciefiaftkas fuisfubikiendo iudkiisinperi- cuium fidei ecclefiafticam moliuntur fubikere iibertatem. Hoc facrilegiUirfin laicis excommunicatione, in cleri- cis vera, qui fponte fe iudiciis fecularibus iubiieiuiltr ami/fione caujjx pleclitur, ii locum fuum. maluerint reti- nere.. XIII) facrile. §. XXXIV. Nec tantum clerici ilngulari fanctita- giunvrerum te gaudent, fed etiam n'j &patrimonta' eorum, adeo, Vt*
« eticalium z facrilegioiinmmiiseflenoneredatur, qui bftzzmanusfa^ criiegas extendit. inde XIII) noua emergit fpecies sa- crilegii rervm videlieet clericalivm , quum, qiii eas in- uadit, m ipfos clerieos iniurius efle cenferi debeat. Res atque bona elericorum eeelefiarumque iam olim a laicis; faepiffime polTeifa fuiiTe, dilucide declarant, quotquot conciliorum atque antiquitamm monumenta nobis fu-- perfunt. Nontantum inltaHa atqueGermania, fed etiarn m Gallia clericorum patrimonia, laicis exregia largitate* eoncefla^ imo ab ipfis imperantibus ii non integra, magna' tamenexpartevejfibiipfis vel nfcoaddictafuifle, quiseft: qui nefciatPSane deClotariiRegis ediclo teftatur gregorivS' tvronensis//^.^'. c.2.hifi.Franc.omnes Gallm ecclefias fu& guse a laicis- kuius. regimine ad tertiam fru&uum partemfifto exfoiuen- posfideri. ne. dam obftriclasfuijfe: vt taceamaliasdonationesatquecon- «jieanc ceffiones laicis ex bonis clericalibus adfcriptas, quas Ixi sequo aniino ferre non poterant^fed iubfamlegii, vtpore;
ctm#-
|
|||||||
|
^______EX MENTE IVRIS CANQNICI. &
^riminis grauioris fpecie, laicos ab eiusrnodi praefum-*
tioiie deterrebant, vel ex earundem polTeflione deiicie- "ant, vt tot conciliorum fulmina in hac re nobis abunde ^ftantur, quorumplura coilegit, & hocfacrilegiumfpe- ■datim ex moribus ecclefise Gallicanae illuftrauit ioannes PiLESAC.ivs in opermn theol. tracl. defacrilegio lako. Impri- ^fis verohoc crimen incurrunt, quiinres&bon-acardina- hum manus violentm aufu facrilego iniicere nonverenturv Kiaxime fi Cardinales donclaui inclufi funt/ quod fub grauiffimis cenhiris prohibitum in concil. Lateran. V.an- no iji?. tom. IX. concil. p. 1246. Vtrum vero hoc facinus ad eos, qui quorumcunque clericorum bona auferunt, quorumctm» adplicari poffit, interpretes iuriscanonici in dubium vo- l}ue clerieo- carunr. sferellvs decifijf. n.94. tale furtum ad quafi fa- f"r^„t0e"a m° trilegium refert. farinacivs vero mpr. crim.qu.172. n.54. ytrum finc hoc fimpliciter negat. Priori fententise quodammodo facrilegi an fubfcribit ziegler ad Lancellot. lih. IV. tit. j. §. 6. fi quid ex fures* <i6mo epifcopiablatum. Forte etiam, ait, illefacrilegi-^^m d<5° *## committit, qui ex domo epifcopi aliquidfujjuratur. Con- oram €ejfum emm efi ijli domui im ctcrvXlcts, perinde vt ecc/efite. Tam ample Jcilicet fimbrias Juas dilatarunt perfon£ ecc/e- Jiafticx. Ergo facrilegium committitur, non quod bo- *ia epifcopo ablata, fed quod dcvKia, violata fuerit, quae ^dibus epifcopalibus debetur per c.36. C 17. q. 4. quod °hm intra XXX. paiTiis circa ecclefiam cathedralem aedi- fipatae fuerint, cui ambitui immuniias conceiTa eft, quarrv ^is hodie indiftin&e hifce aedibus d<rvAiav concedant, vt docet miciiael angelvs donatvs de Afylia refoL SJ.n.4. \eterorum clericorum bona propria qui rapiunt, ma- 8Js fimplex furtum committunt, nifi 1) itidemintraXXX Pafliis circa eeclefiam coliocataefuerint: 2) decedentium *?°na fpoliata fuerint. Vfitatum enim olim erat, bona ^iecedentium diripere, vt quafi res nullius occupanti- . Us cederent. lus Jpoltorum vel exuuiarum inde natum, ^u°d oiirn imperatores in bonis pradatorum exercuere, G '%'..' quibus
|
||||
|
52 DE VARIIS SACRILEGII SPECIEBVS____
4«ifooUi in °iluDUS exclufis, pontifex hodieim Jpoliorum, vt autores "e
aiiiseftfacri- iurejpoliorum m vnum collecli vfurpat,euincunt.Ceterutf* Jegium in laicos, qui de bonis & rebm clericorum decedentiuni &*" fu facrilego aliquid auferunt, conftituta eft poena excorfl"
municationis mconcil. Colon. de anno 1266. c. 7. tom. VI*' concil. p.joy. Imprimis in concilio Trosleiano de annopop- c.14. tom. Vl.conc. P.I.p.f4i.hic mos admodum reproba- tus eft. Quanquam Juperius, aiunt patres, de facrilegis fV ter nosfermo fit habitusyvbi ex parte ofiendimus, quamgraui ftt illud facinm, & qua pcsna iure pleclatur facrilegm; tfl- men quia inter nofirates hic pejjimm inoleuerit mos, vt de- fun&o ecclefite epifcopomoxaquibmcunque potentioribmper- ttadantur res ecclefiafticx , quafi epifcopo fuerint propri&y cum etiamfi eim ej/ent, contra omne ius idfieret hoc tam im- mane facrilegii facinus etiam fiepius faclum fcientes dole- mtts — & nunc omnibm, notum fieri, ducimus, quatentti nullm audeat tantum fcelm perpetrare facrilegii. Ea de cauflaquoque idemiwjpoliorum redarguit,&illud ipfum? quod impium & facrilegum facinus vocatr prohibuk leo IX. ep. 9. adAuximan. tom. VI. conc. P.I.p.pfj. His proinde inuaforibus anathema diclum eftin concilioCla- ramontano apud gratianvm in c.46. C. 12. qu. 2. non tan- tum, fi bona epifcoporum, fed aliorum quoque deceden- tum clericorum diripuerint, quos difertis verbis facri- legos vocat wilhelmvs epifcopus Patauienfis tom. Vl.con- €tl. P.2. p. 1722. canonem praediclum referendo. Confir- mauiteasdem fan&ionesHADRiANVsIV/» epifl.41. confti- tuitque, vt fpoliator eiusmodi, tanquam facrilegmfideliurrt sommunione priuatum, & vinculofenouerit excommunica- Ttonsattmmtionis adjiri&um. Verum quod facrilegium in aliis im- pontifice probauit coercuitque curia Romana, in pontifice adpro- bauit, eique im fpoliorum addixit, vt iuriumJpoliorunt cofleitores tradiderunt. Ita quod aliis probrofum* at~ que impium, pontifici permifTum: quod in aliis nefan- d«m facinus exiftimatur, pontificis folius regale cenfe- |
||||
|
EX MENTE IVRIS CANONICI.
|
|||||||
|
5i
|
|||||||
|
*Ur, immo metu facrilegii imperatores, reges, aliique ab
"oc iure vel ideo remouendi erant, quo pontifex illud *n rem fuam vertere poflet. . §. XXXV. Clericis vulgo annumerari monachos, & XIV) facrile-
faticlinioniales, vt perfonas Jpirituales,. noto notius eft, SJurn nrona- ^uem nouum ftatum vbi induerunt, noua (XIV) fa-ftieum* crilegii fpecies inde enata eft, quam sacrilegivm mona- sticvm dicere liceat, quod vel in monachos & fancfi- nioniales, vel ab his contra vota committitur. In Mo-1" monachos nachos & fanclimoniales illud committitur r) manus in committtituc «os coniiciendo, quum etiam hi gaudeant priuilegio }nm?nuVn r ■ r 1 r ? r ■ ° ttt ^„ eos IHltCier».
can.ji quts Juad.diab. vt cenfuit innocentivs llLep. 268. d0
Hb. I, in f. edit balvz. & illuftrat carolvs de grassis de effe3.ckric.ejfp. n. 71. adeo vt etiam nouitii eodem gau- deant iure, c. 21. defent. excom. in 6. quum quatenus mo- *>ajlice viuunt^ eatenusinterclericos referri foleant. Im- mohuc in genere collocantur, qui monachos vel mona- chas crudeliterperfequuntur, vt docet breue hadriani VI. vel eos P«rfr- *d Fridericum Saxon. duc. tom. IX. conc. p. 1906., quia ex<lu ° fualicunque vfolatione fanclitati ipfis inhaerenti aliquid decedere credunt. Uocfrcri/egii crimen, vtrum tali vio- latione veteres inmonacbos comimtti exiflimauerint,vel inde dubium eft, quod olim non ckricorum, fed laico- rum numero adfcripti fuerint, maxirnequumvitamma- nafticam adhuc ex arbitrio vel agerent vel negligerent, quod fpecialius explicatDn. parens inlur.ecclef.tom, III. *tt. deRegul.& tranfeunt. Nihilotamenminus, quiaexl"0'1 antj- plerorumque patrum fententia vitae ac fidei fanclum in~ O.u!tusobt,- fiitutum pro fcopo habere credebantur, non dubitaran% tandemeos clericis, quosfanc7osckjpirituaksdixere,ag- §>regare> & priuilegia borum perfonis competentia ws adplicare, vt docet gratianvs c.29. C. 16. q. 1. & har- ^vin. tom. I. concil, p. #7. Hac clericali dignitate poftea inter ceteros lakos eo facilius fulgere poterant, ex quo ^gulis monafticis/n^fe fubmittere tenebantur, Vnde G 3 etiam
|
|||||||
|
54 DE VARIIS SACRILEGII SPECIEBVS ___
& etiam ho- etiarn hodie fiue reuera fratres cbori fint, (lue tantuui
.4Le obtit>et miniflrent, & res monafterii curent ,quos etiam iNNQCp'- tivs III. in c.io. inf. X. defepult. conuerfos vocat, merit° ex fententia canoniftarum iure ciericorum quoad violati* onem erantaeftimandi. Ceterum rationeperfonarum}qti$ v) fanaimo- Vltam ae virginitatem Deo dicant 2.) hoc iacriiegium ii niaies rapj- eommittere dicuntur, qui Jancfi-moniaiem adhibita vi ra- m<$9 jpiunt, & fic eius flatum Jpiritualem lsdunt, eriminequ^' polluunt.-c. 2. C. 30'. q. 2. Suffick autem foiamanuumhi-
ie&io, etiam absque animo libidinem exereendi, quum ta~ lis virgo per ■confecrationem a laicis feparari, & ixsfecra fieri dicatur, adeo, vt ficut cuiuscunque rei confecrat£ conta&m, ita etiam raptm ingens facrilegiutn conftituat. fluodramen Hoe fi verum eft, non inique cenfuit ziegler ad Lan~ Ccel.eft.inus celiot.ad tit. de adult. §. 6. coelestinvm lll.huius criminis papi ipfe pcr- fe reum fecilfe, quod Wlemonmkm, e monafterioraptam, pc^trapit henrico VI. in matrimonium collocauerit. Aut ergo hpc iion eft facrilegium , aut Papa grande crimen commkte- re poteft; quorum alterum affirrnare tamen pontiricii absque Jdcrikgio non poterunt, fed potius proexcufan- do hoc faclo zAdilpenJationem in voto confugienr. Cre- fcit autem hoc crimen, fi virgo fimul in raptum con- fentiat, & fic voto monaftico pofthabito, monafterium vo- luntarie deferit, quo cafu quia ab vtraque parte pecca- tiir, facrilegium duplex ex fententia iuris canonici adelfe gvcasdem videtur, vt poftea euineam. _Multo magis autem f, fa- majrjmofiii ' crikgium monaflicum committitur, fi raptUS monialiuirj cauffarapisn- a(i IMdinetn refiinguendam, vel ad matrimonium cum m do , ineundum perfickur, ■ cpntra quod ecclefia Romana vbi- , que grauiifima pcenarum fulmina emifit. Cenfetetenim,
virginem monialem per votumCbriflofyiritualiter nupfis- Je, adeoque per concubkum cum ^adulterimn tkjdcri- legium committi. NuIIum ergo.eft matrimonium cuoi moniali conttachim, diilbluendum potius, quam toleran- dum^ quum eiusdem vir nonfu marhm, Jed turpis aduk
... ter |
||||
|
EX MENTE IVRIS CANONICl #
**>' <k faerilegus, vt edixere patres ifi concilio Tnronenf.lf,
inf. de annos6j. apud hardvin.tom. III. concil.p.j/^.vid,.
ba.lvz. capitul, Reg. Franc. tom.IL tit. 23. c.j. Huius ma^
tritnonii exempla referunt baronivs ad ann,- S26. n. 61. &
^Odeav. dans /' biftoirede /' eglife ad eund. an. tom. VI. vTitlm
^e Imperatore Michaele, qui poftmortemeoniugis Theo^
dor<g, Fuphrofinam monialem in matrimonium duxerat»
alterum de alio duce Sicilm, eodem modo connubiurn in-
^unte, atque ea inter maxima fcelera atque fcedera facri-
hga referunt Immo extra matrimonium qitdelibet con-hwc etiativ
foetudo carnalis cum moniali peculiare hoc/kri/^giicri-fi«iplex ftu-
{Oen conftituit, diuerfum in hoc sftupro (implici, quodPvutn WM^
*tteo concurrat perfona Tkoconficraurfancjitas, fimul ne- net
landiffime violata. c. 37. C27. q. 1. Hmcfacrilegii labenv
non agnofcunt antiftites noftrarum ecclefiarurn, teftibus
zi>egl. ad LanceU. tit. de adult. §. 6. n. 345. & linkio ad de-*
Cfetal: lib, V. tit. 17. §. 7. quod nec vota nuncupent, necr
*J£o confecrentur fingulariter virgines, & vizmonafti--
cam vitam cum coniugali commutare poffint, prout ex-
Perientia docet: Ceterum quia catholici hoc crimen;
^axime ex facri chara&eris violatione ssftimant, non prss-
^ife concubitus eft neceffarius , fed fufficit velaminis
habiiwque, Deo dicati, detra&io fuo iam tempore id do-
cente- tertvll. de virgin. velc. 3. in f Imo quod roaxi- & f0fas com^
^iinv eft, folus conam cum fan&irnoniali concumbendi tus fufficte
refpicitur, grauiffimis poenis coercendus vid /. f. C de
eP}fc. i$- cler. qusedefumta ex/. 2. C. TheodofdeRaptu vir--
£ln- Ad monachos meritorefero Abbates, & Abbauft'asy
re&ores & quafi prseceptores monacbornm, vt hi nutir
3c Prseeepto eorundem degant, vitamque monafticam ex-
regulis prgefcriptis inftituant. In hos ergo qui4) ma~4) marturi*
'*}i* iniecerit, vel eos occiderh, quin iacrilega contagione; Abbatcs [niiy
^fe afficiar, quis eftqui dubitauerit? quum muko ma^gis hi> cien^o>
pudeant priuilegio canonis^1'quis Jiiadsnte diabo/o, fcri--v
^ INNOCENTJO III, 0. I.ep.323, Yld. HARDVJN".mm.- V.I&.
p. 66&
|
||||
|
$6 DE VARIIS SACRILEGII SPECIEBVS_____
<)ipfamona-^. 663. Multo magis ergo hdc crimen incurrit $)9P*-
ftetia xi^n-monafleria ipfa rapiunt, libique •fubiiciunt ex fententiaS. &o eiusque BOnifacu inepift. relatarow. III. p. 1950. velin genere, qul puui cgia monafterii/)r/»/7mVc,tf»/«»^?r^,&adirriturndeducereiii'" confunden- V r^r ™ r ^„ j • -4!
d0 tuntur cont. tom. VI. P. I.conc.p. 6S4. quoditaper mdi-
re£tum ipfi monachi violati cenfeantur, contra quos tur-
batores iaminfurrexit GREGOR.Hb.VII.ep.33. Ind.I.Omitto
hic plura addere, quhjecularifmoni vt plurimum hoc
crimen affingitur, quse contra voluntatem cleri maioris
fa&aeft, dequafuo locoagendum.
committituc §. XXXVI. Atque hsec potiffimum de lakis facri-
ctiam a mo-legio fefe erga monachos monachasque maculantibus.
nachis ipfis verum etiam hoc crimen ipfi monachi incurrunt,quan-
peccanti us ^Q vota a fe prseftita deferunt, abiiciunt, aut quomo-
docunque impietatis accufant. Vota principaliter tria
prasftare folent obedienti<e fcilicet, caftitatis, & denique
a)conu^\o-faiiPertat^' Contra prius ii peccare cenfentur, quieX
tum obedi- monafteriis fimpliciter profugiunt. Hi fpeciatim extra
cnti» obcdientits iugum & ordinisfui obferuantiam conftituti di-
cuntur in decretis concilii Colonienfis II.de annois4j>.zpud
quoiTumpcr-HARDviN. tom. IX.p.2opp. & per eadem decreta ab vllo,
tinent mo vei epifcopo, velabbate, fufcipi prohibentur. His
nachi profngi mujto 1T,agjs accenfentur, qui JavMam & monafticam vi-
tam cum Jeculari commutant, atque abiecla cuculla, vel
veftibm Jacris e monafteriis egrediuntur, quippe qui et-
iam peccant contra votumjtabilitatis, quod olim regu-
lae Renedicti inerat, vt docet flevry tom. VII. hift.eccleft .
eKmpltcira-j^ 7$3- Triplici ex caufta hi facrilegio fe contaminaM>
tione tuin, quod per habitus nwnachalis abieclionem infignetn
defpeclum edere, eumque violare credantur, quem ta«
men fciunt fan&um, zcconfecratum, imo angelkumhabi-
tum eife, vt fcribit wilhelmvs abbas in ep. V. relata a
M A bi l l o n 1 o inter veter. anal. p. 4Jg. edit. parifii tutn,
quod contra votum obediemia abbatum infpecliqni fefe
iubducant, & ita DEO, vt exiftimant, promijja, noft
adim-
|
||||
|
_„____EX MENTE IVRIS CANOniCI._______« *.
^impleant; tum denique, quod munde&c diabolo, qui~
*{*' femelfer votum abiurarunt, fereddere, & fic ex ne-
$ecba fancla inftituta violare exiftimentur, vt rationes
*ubducit hadrianvs VI. in breui ad fridericvm I. apiid
f.ARE>. tom. IX. p. 1903. Atque ex his ratioriibus fine du-
blo inducli fuere patres , vt omnes monachos^ro/agGij-
^pellauerint Jacrikgos, vt patet ex decretis concilii Co-
°n- II. apud hard. tom. IX. conc. p. 2098- & 1939* quod in
jpecie ad lvthervm, votum monafticum deferentem, &
^°cci pendentem ex principiis papalibus adplicauit ha-
'^S-i an vs mfupr. cit. breu. ad frider. I. quae merito re-
P^diauimus.
§. XXXVII. Praeftant vero prsterea monachi vo-j1)contrav©.
tutti caftitatis, atque eo ipfoconnubio renuntiant, eoque tumcartitatis refpe&u fan6timoniales virginitatem Deo JJondere dicun- *Ur in c. 37. C. 27. q. 1. Toties ergo haec vota rumpere, ^ facrilegiunvcommittere dicuntur, quoties carnales ^1T1plexus non folum optant, verum re ipfa inaclum de- ^Ucimt, cenfente siricig Papa apud mabillonivm invet. an®lecl. p.140. edit.parif Hanc ob caufam occafionerxl guamuis, ad eiusmodi facrilegam contagionem contra- ^^ndam, illis ademerunt Patres, \\e.fubpr<etextu monafle^ r*i etiam tale crknen perpetrari pofTet. Docet hoc c. *X. Synodi S. Patricii de anno 450. apud hardvin. tom. I. Ci>nc. p. 1791. Monachm & virgo vnw ah hinc, & alia ab ahunde, in vno hojpitio non commaneant, nec in vno curru ayilla in villam difcurrant, nec affidue inuicem confafrula* ^nem exerceant. Multo minus fecundum c. 47. concil. in *rullo habiti apud hardvin. tom. III.p.1679. virin mutie- \Unh aut mulier in virorum monafterio dofmiat. Aequa- tem eniminmonachisacmonialibusrequiruntc/?/?//^/m, qU0(J a mo^ ^Ppe qua;, docentibus patribus, inmaximo pretio cui-naclm .K^.ue S^e efie debet, vt vel ambrosh exhortatio virginitatis te-.j^s™fo." atUr. Haiie verp ^tftuprum fimplex pariter ac per uandum " H fiMirU
|
||||
|
58 DE VARIIS SACRILEGII SPECIEBVS
neciismatri- matrimonium violari, & ita in vtraque comriHXtlQine
monium in- fadera facrilega adefTe, tradiderunt. Ita cenfuere patres
eundumcum. jn concn Duziacenf. II. dc anno 874- apud hardviN- t°m-
VI. P. I.p. 154. idemque repetiere in concil. TriburienJ- <*e
artno SPS- p. 446. conf. tom. I. p. 154. & tom. II. p. 9°1-
Aiunt, vouifle monachos monachasque caftitatem, at~
que virginitatem per votumDeo paclas fuifTe, eeu loquufi'
0 propter so- tur patres in conc. Eiiberitan. de anno 313. cit. l.p. 251. in eurfi
tum erg0 iniurios fieri, fipacli immemores nuptiasvel cqn-
cubitum anhelarent. Nam fi humana pacla non pojjuni
impiine calcari, quid eos manebit, qui corruperint fadeft
diuini fiacramenti? ita philofophante leone II. in epiji'
decret. relata- ab hardvin. tom. I. p. 1764. Quid?
j) propter quod per illud votum cum Chrijio atque ecclefia myfti'
myfticascum cum iniifTe dicantur matrimonium; quomodo ergo abs-
ecckfia con-qUegrandifacrilegio, atque iam contraclne JJonfiionis vio^
pdas" nU' totione ad termias miptias traijfire pota^tnt? Adulterii
hos incufant patres concii.DuzicenJ.. II. loc.Jupr. cit.hoc
autem cxfiacramenti profianatione" facrilegium itt ecclefia
Romana conftituere, fupra §.. XVIII. probatum dedi.
Vttaceam, per coniugium fpeeiatim a monialibus vio-
?)propter"be. [ari benediclionem, iplis a facerdotibus impofitam, per
nedicuonem qBaffl fijrrfto1 veiamine pecuiiarenr quaiiicttem & characle'
rem accepiffe creduntur, vt dacet basnage'dijj. devirgin-
fiacr,, inierta tom.. 11. anal. ecclefi qualis chara&er eo ma-
gis venerandus, quo magis moniales cum mijja S. con-
fecrari clebent , vt referunt capitllla THEOD, epific. oan-
tuar. apud hardvin. fom. III. conc.p. 1772.. Immone qui-
dem ritus folennis benedicendi vel veftiendi moniales,
quem.&cul ©ntfciBcn vocant, necefTarius eft, quura ad
aitare■ eas' elTe obiatas fufPiciat, adeor vt ad minimurfl
inter m;^fw/vzf referendsefint,. quae, vt loquuntur patres
m Synodo1 Romana apurf' hard. tom. I. conc. p. 1033- liccf
nondumfinf. in Clmfio. veiata.;; tamen quia propofikerunfr
§00"
|
||||
|
EX MENTE IVRIS CANONICI. 59
|
|||||
|
furtiuas nuptias contrahunt. conf. hacde re fpecialis^//?.
Lanfranci Archiep. cantuar. tom. VI. conc. P. I.p. 11S4. Vides, non deeiTe ecclefe Romanae ad hoc crimen fri- ducendum rationes, quamuis plerteque petant id, quod eft in principio, & fere vnice refoluantur in votifancli- tatem, eiusque indiflblubilem nexum, de quo adhuc fub iudice lis eft. Ceterum ex his, quae protuli, patet, ad- huc eo maius ex eorum fententia facrilegium committi, multo mjnnr fi duts confecratgperfina■, votis pofthabitis, maritali am- matrimoni- piexu fe iunxerint, quum, fi quod huc vsque de moni- u,mint^ mo* dibus, laicis nubentibus, attuli, ad vtramque perfonam naUj^m ^* coniugatam adplicatur, iride facrikgio grauius pondus ^\t Sccedere poflit. Et quidem a parte clerici, quod ma- nm Juas, quibwfacramyfteriatfrangit,poUuerit, qusefeii- tentia videtur efle syrich Pap£ in epifi. I. relata ab har-- jovin. fo?n. I. p, $47. c. 7. a parte monialis, quod membra Chrifii faciaf meretricia, ceu paflim in conciliis patres- edixifTe obferuaui. Haec ergo absque dubio in caufla: fuerunt, quod(i) irr monachos,y$i ad inuicem muiieres'rn(fe- a)acrf«, fornicarias aut concubinasprocuranies, grauius quid cott- tet contra ftituerint, vt patet txfiatitf. fynodal. Ni.cor.Ar epifiop.s-^icos con> Andegau. apud t>'ACHKmvMjfiitikg.. tom.I.p.729. nou.edif. culjinas fibi 2) quod omiiem cum nwnialibus conuerfationem iis fl1^^^ prohibuerint, neminique canonicorum aut Monachorum* m ,v,„n;.,i: mconfuko epilcopo, aut lpii epilcopo absque facer- bus- ommY dotibus ad monafieria monialium extra cafum necejjitafts: cumr cleric&s aut cekbranda■'mifiie■ acceftum fecerinc, referenfe'har-50nue,'('at"J' ^viN. tom. IV. conc. p. %6o,- & 1323, nec non monialium uuerdfa* ^ntroitum ad rnonafteria regularium monachorum ad- ^wodum taxauerint :• harovin. fom.X.p.fjj. 3) in genere cTmonafferi'» ,rnfnafieria pueUarum longe a monachis^feparari conilitue- pi«r!arum » rint, propter infedias diaholi,■ q.ui5us' carnaie (atriSe^tirrS «ifoiiatferafe «Jias facile promouerl poflet, vt exiitimauit: innoc£n- moftacJwo«» »W S.. papa: apnd^ kmdvin, tom, II. p\ root, Verum fi ^"ggi€^ra' ^H H % JiKt-g: |
|||||
|
<<5o DE VARIIS SACRILEGH SPECIEBVS
ha?c inftitutorum ratio eft; ipfi etiam patres in cauua
fuerunt, quod ceteri clerici contra ea fepius peccaue- rint, dum ab aritiori virginum confortio ipfi nonalieM fuerint, vt ex aliquot Jocis oftenditlll. Dn. thomas. ad Lanceilot. P.j,p.iss4- in not. n. ^.ps-^d.Lbt.tit. X. decohab. . cler. & mulier. . §. XXXIII. Supereft votum paupertatis. Vi hu- y>) «ontu .. monachos quam monachas propriis bonis, & te-
v> ptacis Jfamenti de ns jamom renumiare debere, ex tit. ae pecul.
c/eric. patefcit. Quando ergo huic voto contraueniunt, & Htsc perti- Qxob/ationib.is, velvehu.secc/efia/iicisftdi quidcomparent, nent mona- ingens facrilegium commiliffe dicuntur in hincmari Ar- cbiccHtamen-^^^ Remenf cap. apud hardvin. tom. V. conc.p. 396. & tumfaciciues^, COncil. Maghfeldenf. de anno 1332. apud evndem tts. PY/. p; iSS7> Hoc multo magis dicendum, fi fub pratextupro- prii vel alieni nominis forte per teftamentum fraudem fece- rint, &ea, quas ecclefise debebantur,malitiofe fubtraxerint, aliisque refiquerint, docente lancelloto tit.de pecu/c/er. §.1. in f. conf. gratianvs in c.i. Cu.q.3. Rationem po- tiuimum quaerunt iti fraffa & violataT?^, peruotum pau- pertatis ecciefiss facb. Et ficuti votis Deo principaliter promitti cenfent; ita non pofTunt non huius violatio- nem atro facrilegii carbone notare, quo eo magis mo» nachos criminis magnitudine deterreant, ne de thefau- ris ecclefise aliquid interuertant, in quos facrilegos poe- na jdenegatte fepulturx conftituta eft in c.2. X. defiat. mo- nacb. Hanc fpeciem non admittit ziegler ad LanceUot, cit.l. dum hic facrilegkfm aderle negat ex ea ratione, quod defit res facra, quae tamen hoc crimen qualificat. Hoc dubiumtameneuitarepotuiuet, fi obferuailet, pon- tificios hoc cafu magis ad votum, quam ad obie&um te* fpexiffej, quamuis negandum non fit, ex eorutri princi- piis etiampropter bona ecclefiaftica, quxfacra effe cla- mitanjc, monachos in hoc criinen iacurrere. Interim jale
|
||||
|
4_______BX MENTK IVRIS CAsNpNiCt &
tale facriiegium declinare hoc prsetextu foient, maxime nifi difpcnfaV
ordines militares, quod per indidtum papale difpenfatio- tionem a pa- nem circa teftamenti faaionem contra votum impetra- pa acceperins? uerint, quaie exemplum priuilegii a gregorio XIII. m Hifpania equitibus S. Iacobi de Calatraua & Alcantara circa faaionem teftamenti eonccffi ex mendone de ordhf. \ militar. refert Dn. parEns in iur. ecclef. tom, II tit.pecul,-
cler.§.24. Sed hic defino, reliquas fpecies, qu?& fuperfunt, peculiari diflertatione prope- diem V. D, expofiturus. |
|||||
|
TOTVM,
|
|||||